Bac Lieu

Së GD & §T B¹C LIªU

K× THI CHäN HSG KHU VùC §åNG B»NG S«NG CöU LONG N¨M 2007

§Ò §Ò NGHÞ M«n thi: HãA HäC Thêi gian: 180 phót (Kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò) C©u 1 (4, 0 ®): 1. a, Mét phi kim R cã eletron cuèi cïng øng víi 4 sè lîng tö cã tæng ®¹i sè b»ng 2, 5. H·y x¸c ®Þnh R, cÊu h×nh electron vµ vÞ trÝ cña R trong b¶ng tuÇn hoµn. Qui íc: mL = +L, ..., 0, ..., -L vµ electron ®Çu tiªn cña mét obitan cã ms = + 1 . 2

α

b, Nguyªn tö cña nguyªn tè A cã cÊu h×nh electron lµ: [KhÝ hiÕm] (n – 1)d ns1. X¸c ®Þnh cÊu h×nh electron cã thÓ cã cña A. Tõ ®ã, cho biÕt vÞ trÝ cña A trong b¶ng tuÇn hoµn. 2. C©n b»ng ph¶n øng oxy hãa khö sau b»ng ph¬ng ph¸p ion – electron: FexOy + H+ + NO3NzOt + ... C©u 2 (4, 0 ®): 1. TÝnh pH ®Ó b¾t ®Çu kÕt tña Mg (OH)2 tõ dung dÞch Mg2+ 0, 01M vµ pH ®Ó kÕt tña hoµn toµn nã. BiÕt r»ng Mg(OH) 2 ®îc coi lµ kÕt tña hoµn toµn khi nång ®é ion Mg2+ sau khi kÕt tña chØ cßn lµ 10-6M vµ Mg (OH)2 cã tÝch sè tan T = 6.10-10. 2. TÝnh nång ®é mol cña dung dÞch amoniac ®Ó hßa tan võa hÕt 0, 01 mol kÕt tña AgCl b»ng 100 ml dung dÞch NH3. BiÕt AgCl cã tÝch sè tan T = 10- 9,75. C¸c phøc AgNH3+ vµ Ag (NH3)2+ cã c¸c h»ng sè t¹o phøc lÇn lît lµ β 1 = 103,32; β 2 = 103,92. C©u 3 (4, 0 ®): 1. Tõ propan, viÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng ®iÒu chÕ spiro [2.2] pentan. 2. ViÕt c«ng thøc cÊu t¹o 1 hidrocacbon ®¬n gi¶n nhÊt võa cã ®ång ph©n h×nh häc võa cã ®ång ph©n quang häc. Gäi tªn c¸c ®ång ph©n ®ã theo danh ph¸p Z -E vµ R -S. C©u 4 (4, 0 ®): 1. Tõ mét lo¹i tinh dÇu ngêi ta t¸ch ®îc chÊt A. KÕt qu¶ ph©n tÝch cho thÊy A chøa 78,95% C; 10,52% H, cßn l¹i lµ O. TØ khèi h¬i cña A so víi H 2 lµ 76. A ph¶n øng víi dung dÞch AgNO3/dung dÞch NH3 cho kÕt tña Ag vµ muèi cña axit h÷u c¬, khi bÞ oxy hãa m¹nh A cho mét hçn hîp s¶n phÈm gåm axeton, axit oxalic vµ axit lenilic (CH3 – C – CH2 – CH2 – COOH). O BiÕt r»ng A t¸c dông víi Br2 (trong CCl4) theo tØ lÖ mol 1: 1 chØ thu ®îc 2 dÉn xuÊt di brom. T×m c«ng thøc cÊu t¹o cña A. ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh hãa häc cña A víi dung dÞch AgNO3/dung dÞch NH3 vµ víi Br2 (trong CCl4). 2. Axit tropoic C9H10O3 (B) bÞ oxy hãa bëi dung dÞch KMnO 4 nãng thµnh axit benzoic, bÞ oxy hãa bëi oxy kh«ng khÝ khi cã mÆt Cu nung nãng thµnh C9H8O3

(C) cã chøc andehit. B cã thÓ chuyÓn hãa thµnh axit atropoic C 9H8O2 (D) nhê H2SO4 ®Æc ë 170oC. Hydro hãa D b»ng H2/Ni thu ®îc axit hydratropoic C9H10O2 (E). H·y x¸c ®Þnh c«ng thøc cÊu t¹o cña B, C, D, E. C©u 5 (4, 0 ®): Hîp chÊt A lµ mét hîp chÊt ion kÕt tinh mµu tr¾ng. A næ vµ ph©n huû ë trªn 300oC ®Ó cho 2 khÝ B vµ C kh«ng mµu, kh«ng mïi vµ chÊt D. T¹i nhiÖt ®é thÊp h¬n A ph©n hñy thµnh khÝ E vµ D, khÝ E bÞ nhiÖt ph©n thµnh B vµ C. Hîp chÊt A ®îc s¶n xuÊt b»ng c¸ch cho khÝ F t¸c dông víi G. E ph¶n øng víi oxy nguyªn tö thu ®îc H. H ph¶n øng víi C thu ®îc I, I tån t¹i c©n b»ng víi M. a, X¸c ®Þnh c¸c chÊt A, B, C, D, E, F, G, H, I, M. b, VÏ c«ng thøc cÊu t¹o cña E, F, H, I, M. c, T¹i sao ph¶n øng cña I víi H2O gäi lµ ph¶n øng dÞ li? HÕT

Së GD & §T B¹C LIªU

K× THI CHäN HSG KHU VùC §åNG B»NG S«NG CöU LONG N¨M 2007

§Ò §Ò NGHÞ HíNG DÉN CHÊM M«n thi: HãA HäC Thêi gian: 180 phót (Kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò) C©u 1 (4, 0 ®): 1. a, R lµ phi kim kh¸c H, He ⇒ L = 1 ⇒ mL = +1, 0, -1 vµ n / hîp cã nghiÖm phï hîp. n = 2, L = 1, mL = 0, ms = -

1 2

⇒ 2p5 ⇒ flo (F)

1 ⇒ 2p3 ⇒ nit¬ (N) 2 1 n = 3, L = 1, mL = -1, ms = ⇒ 3p6 ⇒ agon (Ar) 2

n = 2, L = 1, mL = -1, ms = +

2 ⇒ cã 3 trêng (0, 25 ®) (0, 25 ®) (0, 25 ®)

* X¸c ®Þnh cÊu h×nh electron vµ vÞ trÝ cña R trong b¶ng tuÇn hoµn: F: 1s2 2s2 2p5 ⇒ « sè 9, chu kú 2, nhãm VIIA. (0, 25 ®) N:1s2 2s2 2p3 ⇒ « sè 7, chu kú 2, nhãm VA. (0, 25 ®) 2 2 6 2 6 Ar: 1s 2s 2p 3s 3p ⇒ « sè 18, chu kú 3, nhãm VIIIA. (0, 25 ®) α 1 b, CÊu h×nh electron cña A: [KhÝ hiÕm] (n -1)d ns lµ: * Víi α = 0 ⇒ cÊu h×nh electron cña A: [KhÝ hiÕm] ns1 ⇒ cÊu h×nh c¸c nguyªn tè kim lo¹i kiÒm nhãm IA. (0, 5 ®) 5 1 * Víi α = 5 ⇒ cÊu h×nh electron cña A: [KhÝ hiÕm] (n -1)d ns ⇒ cÊu h×nh c¸c nguyªn tè nhãm VIB (Cr, Mo, W). (0, 5 ®) * Víi α = 10 ⇒ cÊu h×nh electron cña A: [KhÝ hiÕm] (n -1)d10 ns1 ⇒ cÊu h×nh c¸c nguyªn tè nhãm IB (Cu, Ag, Au). (0, 5 ®) 2. (5z – 2t) FexOy + 2y H+ - (3x – 2y)e xFe3+ + yH2O (3x –2y) zNO 3- + (6z – 2t)H+ + (5z – 2t)e N zOt + (3z – t)H2O (5z – 2t)FexOy + (18xz – 2zy –6xt)H+ + (3xz –2zy)NO3(5xz –2xt)Fe3+ + (3x –2y)NzOt + (9xz –3xt –zy)H2O.(1, 0®) C©u 2 (4, 0 ®): 1. a, TÝnh pH b¾t ®Çu kÕt tña Mg (OH)2: Mg2+ + 2OHMg(OH)2 2+ - 2 Ta cã: T = [Mg ].[OH ] = 6.10-10 ⇒ 0,01 . [OH-]2 = 6.10-10 ⇒ [OH-] = 2,45 . 10-4 (M) pOH = -lg[OH-] = 3,61 pH = 14 - 3,61 = 10,39. b, TÝnh pH ®Ó kÕt tña hoµn toµn Mg (OH)2: KÕt tña ®îc coi lµ hoµn toµn khi [Mg2+] = 10-6 M, nªn ta cã:

(1, 0 ®)

[Mg2+].[OH-]2 = 6.10-10 ⇒ 10-6 . [OH-]2 = 6.10-10 ⇒ [OH-] = 2,45 . 10-2 (M) pOH = -lg[OH ] = 1,61 pH = 14 - 1,61 = 12,39. 2. AgCl Ag+ + ClAg+ + NH3 AgNH3+ AgNH3+ + NH3 Ag(NH3)2+

(1, 0 ®) T = 10-9,75 (a) β 1 = 103,32 (b) β 2 = 103,92 (c)

AgCl + 2 NH3 Ag(NH3)2+ + ClC©n b»ng (d) cã h»ng sè c©n b»ng Kcb = T. β Kcb = 10-9,75 . 103,32 .103,92 = 10 -2,51

(d) 1

.β

2

(1,

0®)

Khi vÕt kÕt tña AgCl cuèi cïng võa bÞ hßa tan th×: [Ag(NH3)2+] = [Cl-] =

0,01 0,1 = 0,1 (M)

¸p dông ®Þnh luËt t¸c dông khèi lîng vµo (d), ta cã: 0,1.0,1 = 10-2,51 [ NH 3 ]2 ⇒ [NH3] = 1,8 ⇒ C amoniac = [NH3] + 2 . [Ag(NH3)2+] = 1,8 + 2 . 0,1 =2,0 (M). (1, 0 ®) C©u 3 (4, 0 ®): xt, to 1. CH3 - CH2 - CH3 CH2 = CH - CH3 + H2 (0, 25 ®) O CH3 - CH = CH2 + O3 CH3 – CH CH2 (0, 25®) O–O O Zn CH3 – CH CH2 + H2O CH3 – CHO + HCHO + H2O2 O–O (0, 25 ®) CH2OH Ca(OH)2 CH – CHO + 3HCHO HOCH – C – CHO (0, 25 ®) 3

2

CH2OH CH2OH

CH2OH HOCH2 – C – CHO + H2

Ni, to

CH2OH CH2OH 3HOCH2 – C – CH2OH + 4PBr3 4H3PO3

HOCH2 – C – CH2OH CH2OH

(0, 25 ®)

CH2Br 3Br – CH 2 – C – CH2 – Br +

(0, 25 ®)

CH2Br

CH2OH CH2Br Br – CH2 – C – CH2 – Br + 2Zn CH2Br

to

+ 2ZnBr2(0, 25 ®)

2. CTCT cña hidrocacbon lµ: CH3 - CH = CH - CH - CH2 - CH3 CH3 Cã 4 ®ång ph©n lµ: CH3 H C=C H *C

H H CH3

C2H5

H CH3

CH3

(0, 25®)

CH3 C=C

C*

H

C2H5 (E) (R)-4-metylhexen-2

H C=C

(0, 25®)

(E) (S)-4-metylhexen-2 H

(0, 25 ®)

*C

H CH3

C 2H5 (0, 25®) (Z) (S)-4-metylhexen-2 (0, 25®) H H H C=C CH3 C* CH3

(0, 25®) (0, 25®)

C 2H5 (0, 25®) (Z) (R)-4-metylhexen-2 (0, 25®)

C©u 4 (4, 0 ®): 1. §Æt CTPT A: CxHyOz (x, y, z nguyªn d¬ng). Ta cã: %O = 100% - (10,52% + 78,95%) = 10,53% 12 x y 16 z 76 .2 = = = 78 ,95 10 ,52 10 ,53 100

⇒ x = 10, y = 16, z = 1. VËy CTPT cña A lµ: C10H16O. (0, 5 ®) A + dung dÞch AgNO3/dung dÞch NH3 Ag + muèi cña axit h÷u c¬ ⇒ A cã nhãm chøc -CHO. A bÞ oxy hãa m¹nh CH3 – C – CH2 – CH2 – COOH + CH3 - C - CH3 + O O + HOOC COOH. A + Br2 (trong CCl4) 2 dÉn xuÊt di brom. Tõ nh÷ng d÷ kiÖn trªn ⇒ A cã CTCT lµ: CH3 - C = CH - CH = C - CH2 - CH2 - CHO (0, 5 ®) CH3 CH3 CH3 - C = CH - CH = C - CH2 - CH2 - CHO + 2AgNO3 + 3NH3 + H2O

(0, 25 ®)

CH3

CH3

CH3 - C = CH - CH = C - CH2 - CH2 - COONH4 + 2NH4NO3 + 2Ag CH3 CH3 (0, 25 ®) CH3 - C = CH - CH = C - CH2 -CH2 - CHO + CH3 CH3 Br Br

1:1 Br2

CH3 - C - CH - CH = C - CH2 -CH2 - CHO (0, 25 ®) CH3 CH3 Br Br CH3 - C = CH - CH - C - CH2 -CH2 - CHO (0, 25®) CH3 CH3 2. B ph¶i cã nhãm -COOH. to B + KMnO4 mét nh¸nh trªn nh©n benzen.

COOH ⇒ B ph¶i cã nh©n benzen vµ chØ cã

Cu, to

B + O2 C (cã chøc andehit) ⇒ B lµ rîu bËc I. Tõ nh÷ng d÷ kiÖn trªn, B ph¶i cã CTCT: CH - COOH CH2OH

(0, 5 ®)

CTCT cña C lµ: CH - COOH CHO

(0, 5 ®)

CTCT cña D lµ: C = CH2 COOH

(0, 5 ®)

CH - CH3 COOH C©u 5 (4, 0 ®): a, A: NH4NO3

(0, 5 ®) B: N2

C: O2

D: H2O E: N2O G: HNO3 H: NO M: N2O4. (0, 25 ®/ 1 chÊt x 10 chÊt = b, C«ng thøc cÊu t¹o cña N2O, NH3, NO, NO2, N2O4: 1, N2O : N ≡ N →O 2, NH3: H - N - H H ⋅ ⋅ ⋅ :N = O: 3, NO : 4, NO2 : .  O

F: NH3 I: NO2 2, 5 ®)

.hoÆc :N= O: .. N O

5, N2O4 : O

O

 N-N O O (0, 25 ® / 1 CTCT x 5 CTCT = 1, 25 ®) c, Ph¶n øng cña NO2 víi H2O gäi lµ ph¶n øng dÞ li v× NO2 võa lµ chÊt khö võa lµ chÊt oxy hãa: 3 NO2 + H2O 2 HNO3 + NO (0, 25 ®) 

HÕT.