Animaliak

ANIMALIAK GURE ARTEAN Eztabaida-orria • Inoiz animaliaren batek kosk egin al dizu? • Txakur batek kosk egingo balizu, salatuko al zenuke jabea? Eramango al zenuke auzitara? • Beldurra al diezu animaliei? Zeintzuri eta zergatik? • Zein animalia aukeratu zenituzke, zeurekin batera bizitzeko? • Zeintzuk ez zenituzke inola ere aukeratuko? • Zure iritziz, animalia batzuk berez dira arriskutsuak ala gizonak berak egiten ditu arriskutsu? • Zeure etxean animalia bat hartu behar izango bazenu, zer-nolako bizimodua eskainiko zenioke? • Esaten dutenez, ehiza beharrezkoa da naturaren orekarako. Nola antolatuko zenuke? Orain dagoen moduan ala bestela? • Ongi iruditzen al zaizu gizonak animaliak gatibu bezala erabiltzea bere eginkizunetarako?

ONOMATOPEIAK Nola egiten du? Otsoa ___________________ Hontza ___________________ Behia ___________________ Txerria ___________________ Igela ___________________ Kilkerra ___________________ Behorra ___________________ Zaldia ___________________ Astoa ___________________ Erlea ___________________ Eulia ___________________ Txakurra ___________________ Usoa ___________________ Zezena ___________________ Katua ___________________ Oilarra ___________________ Oiloa ___________________ Hartza ___________________ Txoria ___________________ Ardia ___________________ Lehoia ___________________

Orroaka Firrindaka Marruka Arrantzaka Burrunbaka Adausi Uluka

Urrumaka Txioka Beheka Karaka Kukurruka Miauka

Irrintzika Kurrinka Korroka Zaunka Txirrika

LETRA-ZOPA Aurki itzazu definizioei dagozkien hitzak. Ondo gogoan hartu hitz horiek norabide guztietan aurki daitezkeela. E L E F A X Y Z K L A P I R I L A M J J L R C S A F Ñ D A

H A R T Z A W T A R B O L A E A A I F L W I A A H I P U V

A S B V D L E X F N G O H T I R J L K A L L M N A N R Ñ B

R U M X Z U Y I X U W L V X R U Z T T S A R A Q T K P E O

W R O M A R X M U G I Z E A B X W Z X K H A L T E Ñ T T C

T A Q J Z R Q I M A N O Z T I Ñ Y U E I Ñ N E X A P V F W

B E H A B A Y S S L R O L S L E K A E K R A P I O R X S D

Y L M R X E P I U R A I A H B R L L L E B T I B I T Z G X

A U A K C L Z T T I D T M A A I E I I R A X T I H V B R E

Z R I E K U O A S N I S A R O L E M Z M G M U R A L D H T

B R A A D R K K I T O A O T A E A A I A O C A I L X E K X

G A T B A K O T R O D S R X G A S Ñ N L R T J L P Z C I E

E S Z C E O R A L L O L R Z A P M T T E D X A A L Y A P A

C R A D X R R T O U M A O E R A A S X I E I I N U W Y J Y

H U L E F E Ñ Z A X I P A A R I K A A H X O Ñ D R U W O E

D X I E Y A Z E T U T U K N A N I E U O O T A K U R T S O

I V X F A J N R Z A T R A U Z T Z D R A L X T W S S U K F

E Y A G G K Y R O T I A I R I Z U R R U T I K Q S Q S Ñ Z

J W B A Z L M I K E L Z K I L A N U A C A N I M A L I K A

F Z I H H O M T O A A Z U L E I M Z A M U D I O T O Q M G

K A L I H E G A Z K I N A T S L A I D U O C Ñ Z A H O L A

S T U S I P L R E A S N O A K E R P I X I R U L R L N L H

L R R U K Q K R R T Z U G E A A I G E T U G E J M M E K B

Ñ P A A J T K E U E A I A H A M M A L A M I A K I J M G I

A R M I A R M A K A T E L L H A I R R O G E G U S G C J I

LETRA-ZOPA __________________: ugaztun haragijalea, ile sarri eta luzekoa, ibiltzean oin-zola osoa lurrean jartzen duena. __________________: Itsaso epel eta beroetako ugaztun haragijalea, handia, ahoa moko itxurakoa eta horzduna, gaina beltza eta azpia zuria dituena, taldeetan bizi dena. __________________: Itsas arrain handi eta indartsua, ahoa hortzez beteta eta arku itxurakoa duena, guztiz jatuna. __________________: Gorputza hezurreko oskol sendo baten bildua duen narrasti hankamotza, ehun urte eta gehiago bizi daitekeena. __________________: Insektu himenopteroa, taldean bizi dena, argizaria eta eztia egiten duena. __________________: Hegazti harraparia, handia, moko kakoduna eta burua eta lepoa soilak dituena, batez ere abere hilak jaten dituena. __________________: Hiruki itxurako duen narrastia, azala grisa, bizkarrean sigi-sagan marra iluna eta ahoan bi hortz pozoidun dituena. __________________: Hegazti igeri-oinduna, mokoa horia eta zapala, hanka laburrak eta hegoak luzeak eta muturdunak dituena. __________________: Ugaztun apoduna, hausnartzailea, gamelua baino txikiagoa eta konkorrik ez duena, Hego Amerikako lurralde menditsuetan bizi dena. __________________: Ornodun urlehortar isatsgabea, azala biguna eta leuna, eta atzeko hankak luzeak eta mintz batez lotuak dituena, uretan igerian eta lehorrean jauzika ibiltzen dena. __________________: Animalia artropodoa, buruaren eta sabelaldearen artean mehargune nabaria duena, eta sabelaldeari darion gai likatsuaz intsektuak harrapatzeko sarea egiten duena. __________________: Gizakien lagunartean bizi den ugaztun txiki eta haragijalea, atzaparduna, ilea leuna eta begiak distiratsuak dituena. __________________: Tamania handiko hegazti lasterkaria, hankak luze eta sendoak, hego motzak, lepoa luzea,ia soilak dituena, Afrikan bizi dena.

ERANTZUN ORRIA

Otsoa: uluka (aullar) Hontza: uluka (ulular) Behia: marruka Txerria: kurrinka Igela: korroka Kilkerra: txirrika

Behorra: irrintzika Zaldia: irrintzika Astoa: arrantzaka Erlea: firrindaka Eulia: burrunbaka Txakurra: zaunka / adausi Usoa: urrumaka

Zezena: marruka Katua: miauka Oilarra: kukurruka Oiloa: karaka Hartza: orroaka Txoria: txioka Ardia: beheka Lehoia: orroak

LETRA-ZOPA HARTZA: ugaztun haragijalea, ile sarri eta luzekoa, ibiltzean oin-zola osoa lurrean jartzen duena. IZURDEA: Itsaso epel eta beroetako ugaztun haragijalea, handia, ahoa moko itxurakoa eta horzduna, gaina beltza eta azpia zuria dituena, taldeetan bizi dena. MARRAZOA: Itsas arrain handi eta indartsua, ahoa hortzez beteta eta arku itxurakoa duena, guztiz jatuna. DORTOKA: Gorputza hezurreko oskol sendo baten bildua duen narrasti hankamotza, ehun urte eta gehiago bizi daitekeena. ERLEA: Insektu himenopteroa, taldean bizi dena, argizaria eta eztia egiten duena. SAIA: Hegazti harraparia, handia, moko kakoduna eta burua eta lepoa soilak dituena, batez ere abere hilak jaten dituena. SUGEGORRIA: Hiruki itxurako duen narrastia, azala grisa, bizkarrean sigi-sagan marra iluna eta ahoan bi hortz pozoidun dituena. AHATEA: Hegazti igeri-oinduna, mokoa horia eta zapala, hanka laburrak eta hegoak luzeak eta muturdunak dituena. LLAMA: Ugaztun apoduna, hausnartzailea, gamelua baino txikiagoa eta konkorrik ez duena, Hego Amerikako lurralde menditsuetan bizi dena. IGELA: Ornodun urlehortar isatsgabea, azala biguna eta leuna, eta atzeko hankak luzeak eta mintz batez lotuak dituena, uretan igerian eta lehorrean jauzika ibiltzen dena.

ARMIARMA: Animalia artropodoa, buruaren eta sabelaldearen artean mehargune nabaria duena, eta sabelaldeari darion gai likatsuaz intsektuak harrapatzeko sarea egiten duena. KATUA: Gizakien lagunartean bizi den ugaztun txiki eta haragijalea, atzaparduna, ilea leuna eta begiak distiratsuak dituena. OSTRUKA: Tamania handiko hegazti lasterkaria, hankak luze eta sendoak, hego motzak, lepoa luzea,ia soilak dituena, Afrikan bizi dena.

H A R T Z A

E

S R L

I E

A K O T R O D

A

A R M I A R M A

A A A

A U T

O

A

Z

K

A R R

A I R R O G E G U S

A M

A E D R U Z

I

A M A L A H A T E A

L

A K U R T S O

A L E G

I