2113

Druk nr 2113 Warszawa, 9 czerwca 2009 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów RM 10-36-09 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marsza!ku Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy

- o zmianie ustawy - Prawo lotnicze wraz z projektami aktów wykonawczych.

Projekt ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. W za!"czeniu przedstawiam tak#e opini$ proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.

dotycz"c"

zgodno%ci

Jednocze%nie informuj$, #e do prezentowania stanowiska Rz"du w tej sprawie w toku prac parlamentarnych zosta! upowa#niony Minister Infrastruktury. Z powa"aniem (-) Donald Tusk

Projekt

USTAWA z dnia o zmianie ustawy – Prawo lotnicze1)

Art. 1. W ustawie z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. z 2006 r. Nr 100, poz. 696, z pó&n. zm.2)) wprowadza si$ nast$puj"ce zmiany: 1) odno%nik nr 1 do tytu!u ustawy otrzymuje brzmienie: „1) Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdro#enia nast$puj"cych dyrektyw Wspólnot Europejskich: 1) dyrektywy Rady 89/629/EWG z dnia 4 grudnia 1989 r. w sprawie ograniczenia emisji ha!asu z cywilnych podd&wi$kowych samolotów odrzutowych (Dz. Urz. WE L 363 z 13.12.1989, str. 27; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 1, str. 284), 2) dyrektywy Rady 91/670/EWG z dnia 16 grudnia 1991 r. w sprawie wzajemnego uznawania licencji personelu pe!ni"cego okre%lone funkcje w lotnictwie cywilnym (Dz. Urz. WE L 373 z 31.12.1991, str. 21; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 6, t. 1, str. 270), 3) dyrektywy Rady 94/56/WE z dnia 21 listopada 1994 r. ustanawiaj"cej podstawowe zasady reguluj"ce post$powanie w dochodzeniu przyczyn wypadków i zdarze' w lotnictwie cywilnym (Dz. Urz. WE L 319 z 12.12.1994, str. 14; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 2, str. 224), 4) dyrektywy Rady 96/67/WE z dnia 15 pa&dziernika 1996 r. w sprawie dost$pu do rynku us!ug obs!ugi naziemnej w portach lotniczych Wspólnoty (Dz. Urz. WE L 272 z 25.10.1996, str. 36, z pó&n. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 2, str. 496, z pó&n. zm.), 5) dyrektywy Rady 2000/79/WE z dnia 27 listopada 2000 r. dotycz"cej Europejskiego porozumienia w sprawie organizacji czasu pracy personelu pok!adowego

w

lotnictwie

cywilnym, zawartego przez Stowarzyszenie

2

Europejskich Linii Lotniczych (AEA), Europejsk" Federacj$ Pracowników Transportu

(ETF),

Europejskie

Stowarzyszenie

Cockpit

(ECA),

Stowarzyszenie Linii Lotniczych Regionów Europy (ERA) i Mi$dzynarodowe Stowarzyszenie Przewo&ników Lotniczych (IATA) (Dz. Urz. WE L 302 z 01.12.2000, str. 57; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 4, str. 75), 6) dyrektywy 2002/30/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 marca 2002 r. w sprawie ustanowienia zasad i procedur w odniesieniu do wprowadzenia ogranicze' odnosz"cych si$ do poziomu ha!asu w portach lotniczych Wspólnoty (Dz. Urz. WE L 85 z 28.03.2002, str. 40, z pó&n. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 6, str. 96, z pó&n. zm.), 7) dyrektywy 2003/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie zg!aszania zdarze' w lotnictwie cywilnym (Dz. Urz. UE L 167 z 04.07.2003, str. 23; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 7, str. 331), 8) dyrektywy 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotycz"cej niektórych aspektów organizacji czasu pracy (Dz. Urz. UE L 299 z 18.11.2003, str. 9; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 4, str. 381), 9) dyrektywy 2004/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie bezpiecze'stwa statków powietrznych pa'stwa trzeciego korzystaj"cych z portów lotniczych Wspólnoty (Dz. Urz. UE L 143 z 30.04.2004, str. 76, z pó&n. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 8, str. 182, z pó&n. zm.), 10) dyrektywy 2004/82/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie zobowi"zania przewo&ników do przekazywania danych pasa#erów (Dz. Urz. UE L 261 z 06.08.2004, str. 24; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 19, t. 7, str. 74, z pó&n. zm.), 11) dyrektywy 2006/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie wspólnotowej licencji kontrolera ruchu lotniczego (Dz. Urz. UE L 114/22 z 27.04.2006, str. 22), 12) dyrektywy 2006/93/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie okre%lenia zasad wykonywania operacji przez samoloty

3

obj$te cz$%ci" II rozdzia! 3 tom I za!"cznika 16 do Konwencji o mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym, wydanie 2 (1988 r.) (Dz. Urz. UE L 374 z 27.12. 2006, str. 1 – 4).”; 2) w art. 1 ust. 3 i 4 otrzymuj" brzmienie: „3.

Lotnictwo cywilne obejmuje wszystkie rodzaje lotnictwa, z wyj"tkiem lotnictwa pa'stwowego, to jest pa'stwowych statków powietrznych, za!óg tych statków oraz lotnisk pa'stwowych wykorzystywanych wy!"cznie do startów i l"dowa' pa'stwowych statków powietrznych.

4.

Przepisów prawa lotniczego nie stosuje si$ do lotnictwa pa'stwowego, z wyj"tkiem przepisów art. 1 ust. 6 i 7, art. 2 – 10, art. 12, art. 14, art. 33, art. 35 ust. 2, art. 43 i 44, art. 60, art. 74, art. 76 ust. 2, art. 89, art. 92, art. 119 – 126, art. 128, art. 130, art. 133, art. 140, art. 140a – 140d, art. 149 i 150 ustawy, z zastrze#eniem ust. 5.”;

3) w art. 2: a) pkt 5 otrzymuje brzmienie: „5) l"dowiskiem jest obszar na l"dzie, wodzie lub innej powierzchni, który mo#e by( w ca!o%ci lub w cz$%ci wykorzystywany do startów i l"dowa' naziemnego lub nawodnego ruchu statków powietrznych, uj$ty w ewidencji l"dowisk;”, b) po pkt 9 dodaje si$ pkt 9a i 9b w brzmieniu: „9a) lotem handlowym oferowanym niepublicznie jest nieregularny lot handlowy niedost$pny, w sposób bezpo%redni lub po%redni, w ofercie publicznej oraz realizowany wy!"cznie na rzecz zamawiaj"cego i na trasie przez niego ustalonej; 9b) lotem lokalnym jest lot rozpoczynaj"cy si$ i ko'cz"cy w tym samym miejscu, wykonywany bez mi$dzyl"dowania;”, c) pkt 13 otrzymuje brzmienie: „13) przewozem lotniczym jest lot lub seria lotów, w których przewozi si$ pasa#erów, towary, baga# lub poczt$, za wynagrodzeniem lub na podstawie umowy o czasowym oddaniu statku powietrznego do u#ywania;”,

4

d) w pkt 18 lit. b otrzymuje brzmienie: „b) zarz"dzaj"cego

lotniskiem

do

zapewnienia

funkcjonowania

lotniska

z zachowaniem okre%lonych wymaga', których zarz"dzaj"cy lotniskiem nie spe!ni!by, kieruj"c si$ jedynie interesem handlowym lub statutowym”, e)

dodaje si$ pkt 20 – 23 w brzmieniu: „20) aktem bezprawnej ingerencji w lotnictwie cywilnym jest bezprawny i celowy akt polegaj"cy na: a) u#yciu w czasie lotu statku powietrznego przemocy przeciwko osobie znajduj"cej si$ na jego pok!adzie, je#eli akt ten mo#e zagrozi( bezpiecze'stwu tego statku, b) zniszczeniu

statku

powietrznego

albo

spowodowaniu

jego

uszkodze', które uniemo#liwiaj" lot lub mog" stanowi( zagro#enie bezpiecze'stwa tego statku, c) umieszczeniu na pok!adzie statku powietrznego przedmiotu, urz"dzenia lub substancji, które mog" zagrozi( zdrowiu lub #yciu pasa#erów lub za!ogi lub zniszczy( statek powietrzny albo spowodowa( jego uszkodzenia, mog"ce uniemo#liwi( jego lot lub stanowi( zagro#enie bezpiecze'stwa tego statku w czasie lotu, d) porwaniu statku powietrznego z za!og" i pasa#erami na pok!adzie lub bez nich, równie# w celu u#ycia statku powietrznego jako narz$dzia ataku terrorystycznego z powietrza, e) zniszczeniu

albo

uszkodzeniu

urz"dze'

naziemnych

lub

pok!adowych, zak!óceniu ich dzia!ania lub u#yciu przemocy przeciwko osobie obs!uguj"cej te urz"dzenia, w przypadku gdy powoduje to znaczne zak!ócenie ruchu lotniczego lub zagro#enie bezpiecze'stwa lotnictwa cywilnego, f) przekazaniu nieprawdziwej informacji, która powoduje zagro#enie osób i mienia w komunikacji lotniczej, g) zniszczeniu albo powa#nym uszkodzeniu urz"dze' na lotnisku, zak!óceniu ich dzia!ania lub u#yciu przemocy przeciwko osobie obs!uguj"cej te urz"dzenia, w przypadku gdy powoduje to znaczne zak!ócenie ruchu lotniczego lub funkcjonowania lotniska lub zagro#enie bezpiecze'stwa lotnictwa cywilnego;

5

21) s!u#b" ochrony lotniska jest: a) w portach lotniczych – wewn$trzna s!u#ba ochrony, b) na pozosta!ych lotniskach – wewn$trzna s!u#ba ochrony albo specjalistyczna uzbrojona formacja ochronna – dzia!aj"ce na podstawie ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz. U. z 2005 r. Nr 145, poz. 1221, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 oraz z 2008 r. Nr 171, poz. 1055 i Nr 180, poz. 1112), realizuj"ce zadania na rzecz ochrony lotnictwa cywilnego i podlegaj"ce zarz"dzaj"cemu lotniskiem; 22) pa'stwem trzecim jest pa'stwo inne ni# pa'stwo cz!onkowskie Unii Europejskiej, Konfederacja Szwajcarska lub pa'stwo cz!onkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym; 23) scentralizowan" infrastruktur$ stanowi" s!u#"ce do wykonywania us!ug obs!ugi naziemnej elementy infrastruktury i urz"dzenia w porcie lotniczym, których z!o#ono%(, koszt lub wp!yw na %rodowisko nie pozwala na podzia! lub powielenie.”; 4) do art. 5 ust. 1 lit. b dodaje si$ odno%nik nr 1a w brzmieniu: „1a) Zgodnie ze sprostowaniem do rozporz"dzenia (WE) nr 550/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie zapewnienia s!u#b nawigacji lotniczej w Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej (Dz. Urz. UE L 174 z 04.07.2007, str. 27), rozporz"dzenie nosi tytu! rozporz"dzenie (WE) nr 550/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie zapewnienia s!u#b #eglugi powietrznej w Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej.”; 5) w art. 16 po ust. 3 dodaje si$ ust. 3a i 3b w brzmieniu: „3a. Minister w!a%ciwy do spraw transportu, po zasi$gni$ciu opinii Prezesa Urz$du Lotnictwa Cywilnego, mo#e opracowa(, w drodze rozporz"dzenia, wykaz inwestycji

celu

publicznego

w

rozumieniu

przepisów

o

planowaniu

i zagospodarowaniu przestrzennym, w zakresie budowy lub przebudowy lotniska lub l"dowiska, maj"c na uwadze istniej"ce programy, strategie i decyzje

6

w zakresie polityki transportowej oraz potrzeby podmiotów zak!adaj"cych, rozbudowuj"cych lub przebudowuj"cych lotniska lub l"dowiska. 3b. Wykaz, o którym mowa w ust. 3a, stanowi podstaw$ do wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego zgodnie z przepisami ustawy wskazanej w ust. 1.”; 6) w art. 17 w ust. 13 pkt 6 otrzymuje brzmienie: „6) lekarze specjali%ci z zakresu medycyny lotniczej, medycyny transportu lub medycyny s"dowej.”; 7) w art. 21: a) w ust. 2: –

pkt 4 otrzymuje brzmienie: „4) sprawowanie nadzoru nad realizacj" zada' przez instytucje zapewniaj"ce s!u#by #eglugi powietrznej;”,

– po pkt 4 dodaje si$ pkt 4a w brzmieniu: „4a) wykonywanie zada' w imieniu i na rzecz organów i instytucji Unii Europejskiej zgodnie z prawem Unii Europejskiej, umowami mi$dzynarodowymi

oraz

innymi

porozumieniami

w zakresie

lotnictwa

cywilnego;”, –

pkt 5 otrzymuje brzmienie: „5) sprawowanie nadzoru nad eksploatacj" statków powietrznych;”,

– po pkt 5 dodaje si$ pkt 5a w brzmieniu: „5a) certyfikacja podmiotów prowadz"cych dzia!alno%( w zakresie lotnictwa cywilnego;”, –

pkt 10 otrzymuje brzmienie: „10) wspó!praca z organami, którym podlega lotnictwo pa'stwowe, oraz innymi jednostkami organizacyjnymi, w szczególno%ci w zakresie zarz"dzania ruchem lotniczym oraz zabezpieczania i obs!ugi ruchu lotniczego, a tak#e zapewniania s!u#by poszukiwania i ratownictwa lotniczego;”,

–

uchyla si$ pkt 14,

7

b) ust. 2a otrzymuje brzmienie: „2a. W zakresie, o którym mowa w ust. 2, Prezes Urz$du wykonuje uprawnienia pa'stwa cz!onkowskiego Unii Europejskiej, w!a%ciwego organu pa'stwa cz!onkowskiego oraz kompetentnej w!adzy pa'stwa cz!onkowskiego okre%lone w rozporz"dzeniach i decyzjach Unii Europejskiej niezastrze#one w niniejszej ustawie, innych ustawach oraz umowach mi$dzynarodowych na rzecz ministra w!a%ciwego do spraw transportu lub innych organów administracji publicznej.”; 8) art. 22a otrzymuje brzmienie: „Art. 22a.

Wydatki na dofinansowanie zakupu sprz$tu i urz"dze' niezb$dnych dla bezpiecze'stwa dzia!alno%ci lotniczej i nadzoru w tym zakresie, dofinansowanie obowi"zku u#yteczno%ci publicznej, o którym mowa w art. 183 i 197, oraz wydatki Urz$du ustala si$ w ustawie bud#etowej do wysoko%ci planowanych wp!ywów z op!at, o których mowa w art. 25 ust. 1, z uwzgl$dnieniem przepisów mi$dzynarodowych, w tym przepisów prawa Unii Europejskiej, oraz wp!ywów z realizacji przez Urz"d umów mi$dzynarodowych.”;

9) po art. 22a dodaje si$ art. 22b i 22c w brzmieniu: „Art. 22b.

Prezes Urz$du udziela dofinansowania zakupu sprz$tu i urz"dze' niezb$dnych dla bezpiecze'stwa dzia!alno%ci lotniczej i nadzoru w tym zakresie na wniosek podmiotu niezaliczanego na podstawie odr$bnych przepisów do sektora finansów publicznych, w formie dotacji celowej na dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji.

Art. 22c. Minister w!a%ciwy do spraw transportu okre%li, w drodze rozporz"dzenia, z uwzgl$dnieniem zasad udzielania i rozliczania dotacji oraz przepisów mi$dzynarodowych: 1) szczegó!owe warunki i tryb oraz kryteria rozdzia!u %rodków bud#etowych przeznaczonych na dofinansowanie: a) zakupu sprz$tu i urz"dze' niezb$dnych dla bezpiecze'stwa dzia!alno%ci lotniczej i nadzoru w tym zakresie, o którym mowa w art. 22b,

8

b) obowi"zku u#yteczno%ci publicznej, o którym mowa w art. 183 i 197; 2) dokumenty, które nale#y do!"czy( do wniosku o dofinansowanie; 3) terminy sk!adania i rozpatrywania wniosków o dofinansowanie; 4) wzór wniosku o dofinansowanie; 5) szczegó!owe

warunki

i

tryb

przekazywania

i

rozliczania

dofinansowania.”; 10) w art. 24: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1.

W Urz$dzie dzia!a Naczelny Lekarz Lotnictwa Cywilnego, zwany dalej „Naczelnym Lekarzem”, powo!ywany i odwo!ywany przez Prezesa Urz$du, spo%ród lekarzy b$d"cych specjalistami z zakresu medycyny lotniczej lub medycyny transportu z do%wiadczeniem z zakresu medycyny lotniczej.”,

b) uchyla si$ ust. 3 i 4; 11) art. 25 otrzymuje brzmienie: „Art. 25. 1. Op!acie lotniczej podlegaj": 1) prowadzone przez Prezesa Urz$du czynno%ci zwi"zane z nadzorem nad lotnictwem cywilnym oraz wykonywane w ramach porozumie' mi$dzynarodowych, w tym: a) czynno%ci

w

celu

wydania

koncesji,

zezwole',

licencji,

certyfikatów, wyznacze', upowa#nie', %wiadectw, za%wiadcze' oraz innych dokumentów okre%lonych w niniejszej ustawie i jej przepisach wykonawczych, przepisach prawa Unii Europejskiej oraz przepisach mi$dzynarodowych, b) sprawowanie nadzoru nad instytucjami zapewniaj"cymi s!u#by #eglugi powietrznej, c) sprawowanie nadzoru nad eksploatacj" lotnisk i l"dowisk oraz dzia!alno%ci" zarz"dzaj"cych lotniskami, d) sprawowanie nadzoru nad prowadzeniem innej dzia!alno%ci lotniczej ni# wymieniona w lit. b i c,

9

2) wydawane przez Prezesa Urz$du koncesje, zezwolenia, licencje, certyfikaty, %wiadectwa i inne dokumenty okre%lone w niniejszej ustawie i jej przepisach wykonawczych, przepisach prawa Unii Europejskiej oraz przepisach mi$dzynarodowych, 3) wydawane przez Prezesa Urz$du za%wiadczenia, 4) przeprowadzane przez Prezesa Urz$du egzaminy – chyba #e s" obj$te obowi"zkiem op!aty pobieranej przez EASA. 2. Op!aty za czynno%ci okre%lone: 1) w ust. 1 pkt 1 lit. a i pkt 2 – 4 – s" pobierane od podmiotów wyst$puj"cych o wymienione w tych przepisach dokumenty lub przyst$puj"cych do egzaminów; 2) w ust. 1 pkt 1 lit. b – s" pobierane od instytucji zapewniaj"cych s!u#by #eglugi powietrznej; 3) w ust. 1 pkt 1 lit. c – s" pobierane od zarz"dzaj"cych lotniskami lub l"dowiskami; 4) w ust. 1 pkt 1 lit. d – s" pobierane od podmiotów prowadz"cych dzia!alno%( lotnicz". 3. Prezes Urz$du okre%la, na zasadzie wzajemno%ci, z wyj"tkiem przewo&ników lotniczych pochodz"cych z pa'stw cz!onkowskich Unii Europejskiej oraz pa'stw cz!onkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w stosunku do obcego przewo&nika lotniczego op!at$ lotnicz" za zezwolenia eksploatacyjne lub ogólne w wysoko%ci stawki zerowej, w przypadku gdy odpowiednie przepisy w pa'stwie ustanowienia tego przewo&nika tak" op!at$ przewiduj", a polscy przewo&nicy nie s" zobowi"zani do jej uiszczenia. 4. Nie pobiera si$ op!at lotniczych od pracowników Urz$du, w przypadku gdy uzyskane przez nich w czasie zatrudnienia w Urz$dzie kwalifikacje lub uprawnienia do wykonywania czynno%ci lotniczych s" niezb$dne do realizowania przez nich zada' na zajmowanym stanowisku. Przepis ten stosuje si$ tak#e do cz!onków Komisji. 5. Ulgi w op!atach lotniczych za egzaminy, o których mowa w ust. 1, przys!uguj":

10

1) m!odzie#y, która nie uko'czy!a 21 lat; 2) m!odzie#y ucz"cej si$, która nie uko'czy!a 24 lat; 3) #o!nierzom odbywaj"cym zasadnicz" s!u#b$ wojskow"; 4) osobom niepe!nosprawnym. 6. Op!aty lotnicze, o których mowa w ust. 1, stanowi" dochód bud#etu pa'stwa. 7. )ci"gni$cie nale#no%ci z tytu!u op!at, o których mowa w ust. 1, nast$puje na podstawie przepisów o post$powaniu egzekucyjnym w administracji w zakresie egzekucji obowi"zków o charakterze pieni$#nym. 8. Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw finansów publicznych, kieruj"c si$ konieczno%ci" zapewnienia realizacji zada' Urz$du okre%lonych w ustawie, prawie Unii Europejskiej i przepisach mi$dzynarodowych, w szczególno%ci na rzecz zapewnienia bezpiecze'stwa #eglugi powietrznej, ochrony pasa#erów oraz u#ytkowników lotnisk i l"dowisk, oraz maj"c na uwadze wynikaj"ce z tego potrzeby i koszty Urz$du, okre%li, w drodze rozporz"dzenia: 1) wykaz op!at lotniczych, o których mowa w ust. 1, wysoko%( lub sposób ustalania poszczególnych stawek op!at lotniczych oraz tryb ich wnoszenia, uwzgl$dniaj"c w szczególno%ci: a) nak!ad pracy niezb$dny dla realizacji zada' Urz$du okre%lonych w ustawie, a w szczególno%ci zwi"zanych z zapewnieniem bezpiecze'stwa ruchu lotniczego i realizacj" zobowi"za' mi$dzynarodowych, b) wielko%(

ruchu

pasa#erskiego

na

lotniskach

i

ich

kod

referencyjny, c) wykonan"

prac$

przewozow"

w

przyj$tym

okresie

rozliczeniowym, d) koszty zwi"zane z zapewnieniem s!u#b #eglugi powietrznej – w przypadku op!at za czynno%ci, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b, e) ulgi w op!atach za egzaminy, o których mowa w ust. 5; 2) rodzaje specjalno%ci personelu lotniczego i uprawnienia obj$te zwolnieniem z op!at, o których mowa w ust. 4.”;

11

12) art. 27a otrzymuje brzmienie: „Art. 27a. W przypadku kontroli wykonywanej w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego przed aktami bezprawnej ingerencji, uprawnienia, o których mowa w art. 27 ust. 3 pkt 1 – 4, przys!uguj" równie# przedstawicielom Komisji

Europejskiej

oraz

przedstawicielom

innych

pa'stw

cz!onkowskich Unii Europejskiej, wykonuj"cym t$ kontrol$ zgodnie z przepisami rozporz"dzenia Komisji nr 1486/2003/WE z dnia 22 sierpnia 2003 r. ustanawiaj"cego procedury przeprowadzania inspekcji Komisji w dziedzinie bezpiecze'stwa lotnictwa cywilnego (Dz. Urz. WE L 213 z 23.08.2003, str. 3; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 7, str. 405).”; 13) w art. 31 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Wpis do rejestru cywilnych statków powietrznych skutkuje z mocy prawa przynale#no%ci" pa'stwow" statku powietrznego oraz poci"ga za sob" poddanie statku powietrznego obowi"zkowemu nadzorowi w!adz lotniczych pa'stwa przynale#no%ci, w zakresie okre%lonym w niniejszej ustawie.”; 14) art. 32 otrzymuje brzmienie: „Art. 32. 1. Je#eli statek powietrzny zarejestrowany w polskim rejestrze statków powietrznych b$dzie u#ywany przez podmiot, którego g!ówna siedziba, miejsce sta!ego pobytu lub miejsce wykonywania dzia!alno%ci przy u#yciu tego statku znajduje si$ w obcym pa'stwie, to nadzór, o którym mowa w art. 31 ust. 2, mo#e by( w ca!o%ci lub w cz$%ci przekazany, w drodze porozumienia zawartego mi$dzy Prezesem Urz$du a organami w!adz lotniczych pa'stwa u#ytkownika statku powietrznego, organowi pa'stwa, w którym ten statek b$dzie u#ywany. 2. Je#eli statek powietrzny zarejestrowany w obcym rejestrze statków powietrznych b$dzie u#ywany przez podmiot, którego g!ówna siedziba, miejsce sta!ego pobytu lub miejsce wykonywania dzia!alno%ci przy u#yciu tego statku znajduje si$ na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, to nadzór, o którym mowa w art. 31 ust. 2, mo#e by( w ca!o%ci lub w cz$%ci przekazany Prezesowi Urz$du, w drodze porozumienia

12

zawartego mi$dzy Prezesem Urz$du a organami w!adz lotniczych pa'stwa rejestracji statku powietrznego. 3. O przekazaniu nadzoru, o którym mowa w ust. 1, Prezes Urz$du zawiadamia Sekretariat Organizacji Mi$dzynarodowego Lotnictwa Cywilnego oraz w!adze lotnicze zainteresowanych pa'stw, zgodnie z zasadami okre%lonymi w art. 83 bis Konwencji o mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym, o której mowa w art. 3 ust. 2.”; 15) w art. 34: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Rejestr cywilnych statków powietrznych, zwany dalej „rejestrem statków”, prowadzi Prezes Urz$du.”, b) po ust. 1 dodaje si$ ust. 1a w brzmieniu: „1a. Rejestr statków jest jawny. Dokumenty stanowi"ce podstaw$ do dokonania wpisu w rejestrze podlegaj" ochronie zgodnie z przepisami o tajemnicach prawnie chronionych.”; 16) w art. 36 uchyla si$ ust. 3; 17) w art. 37: a) w ust. 3: –

pkt 1 otrzymuje brzmienie: „1) wa#ne %wiadectwo zdatno%ci do lotu, pozwolenie na wykonywanie lotów dla statków powietrznych kategorii specjalnej albo inny równowa#ny dokument lub o%wiadczenie o zgodno%ci wydane zgodnie z rozporz"dzeniem Komisji nr 1702/2003/WE z dnia 24 wrze%nia 2003 r. ustanawiaj"cego

zasady

wykonawcze

dla

certyfikacji

statków

powietrznych i zwi"zanych z nimi wyrobów, cz$%ci i wyposa#enia w zakresie zdatno%ci do lotu i ochrony %rodowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektuj"cych i produkuj"cych (Dz. Urz. WE L 243 z 27.09.2003, str. 6; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 7, str. 456);”,

13

– pkt 4 otrzymuje brzmienie: „4) wa#n" umow$ ubezpieczenia odpowiedzialno%ci cywilnej za szkody powsta!e z tytu!u u#ytkowania statku powietrznego;”, b) uchyla si$ ust. 4; 18) w art. 40 ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4.

W przypadku bezskutecznego up!ywu terminu, o którym mowa w ust. 3, Prezes Urz$du wykre%la statek powietrzny z rejestru statków.”;

19) art. 41 otrzymuje brzmienie: „Art. 41. 1. Umowa o czasowym oddaniu polskiego statku powietrznego do u#ywania podmiotowi, którego g!ówna siedziba, miejsce sta!ego pobytu lub miejsce wykonywania dzia!alno%ci z u#yciem tego statku znajduje si$ poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, albo umowa o czasowym wzi$ciu w

u#ytkowanie

przez

podmiot

polski

statku

powietrznego

niezarejestrowanego w polskim rejestrze statków wymaga zgody Prezesa Urz$du w cz$%ci dotycz"cej okre%lenia w!adz, które b$d" prowadzi!y nadzór. 2. Umowa, o której mowa w ust. 1, jest wa#na od dnia wykonalno%ci decyzji Prezesa Urz$du akceptuj"cej t$ cz$%( umowy. 3. Prezes Urz$du mo#e odmówi( wydania zgody, o której mowa w ust. 1, je#eli nie zosta!o zawarte porozumienie, o którym mowa w art. 32 ust. 1. 4. Prezes Urz$du mo#e okre%li( w decyzji, o której mowa w ust. 1, warunki bezpiecze'stwa eksploatacji statku powietrznego w zakresie, o którym mowa w art. 157 ustawy. 5. Umowa, o której mowa w ust. 1, jest ujawniana w rejestrze statków. 6. Przewo&nik lotniczy posiadaj"cy koncesj$ udzielon" na podstawie rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 wrze%nia 2008 r. w sprawie wspólnych zasad wykonywania przewozów lotniczych na terenie Wspólnoty (przekszta!cenie) (Dz. Urz. UE L 293 z 31.10.2008, str. 3), oddaj"cy, zgodnie z rozporz"dzeniem nr 1008/2008/WE oraz rozporz"dzeniem Rady nr 3922/91/EWG z dnia 16 grudnia 1991 r. w sprawie harmonizacji wymaga' technicznych

14

i procedur administracyjnych w dziedzinie lotnictwa cywilnego (Dz. Urz. WE L 373 z 31.12.1991, str. 4, z pó&n. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 1, str. 348), statek powietrzny wraz z kompletn" za!og"

innemu

zachowuj"cy

przewo&nikowi

wszystkie

funkcje

posiadaj"cemu i

tak"

odpowiedzialno%(

koncesj$, wynikaj"ce

z obowi"zków posiadacza certyfikatu przewo&nika lotniczego (AOC), pozostaje nadal u#ytkownikiem tego statku. Umowy mi$dzy takimi przewo&nikami nie podlegaj" obowi"zkowi okre%lonemu w ust. 1. W przypadku zawarcia takiej umowy przewo&nik polski ma obowi"zek zaewidencjonowania i zg!oszenia ka#dego takiego przypadku Prezesowi Urz$du.”; 20) w dziale III rozdzia! 3 otrzymuje brzmienie: „Rozdzia! 3 Zdatno%( statków powietrznych do lotów Art. 45. Zabrania si$ u#ywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej statku powietrznego, który nie posiada wa#nego %wiadectwa zdatno%ci do lotu, pozwolenia na wykonywanie lotów dla statków powietrznych kategorii specjalnej, zwanego dalej „pozwoleniem na wykonywanie lotów”, albo innego równowa#nego dokumentu lub nie spe!nia warunków okre%lonych w certyfikacie typu, uzupe!niaj"cym certyfikacie typu, pozwoleniu lub innym równowa#nym dokumencie. Art. 46. 1. Zdatno%( statków powietrznych do lotu oraz zdatno%( ich silników, %migie!, cz$%ci i akcesoriów jest sprawdzana przez EASA w toku ich projektowania, produkcji

i eksploatacji

w

zakresie

i

na

zasadach

okre%lonych

w rozporz"dzeniu (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpiecze'stwa Lotniczego oraz uchylaj"cym dyrektyw$ Rady 91/670/EWG, rozporz"dzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektyw$ 2004/36/WE (Dz. Urz. UE L 79 z 19.03.2008, str. 1). 2. W zakresie niezastrze#onym dla EASA, Prezes Urz$du ocenia i sprawdza zdatno%( statków powietrznych do lotu oraz zdatno%( ich silników, %migie!, cz$%ci i akcesoriów w toku ich projektowania, produkcji i eksploatacji

15

zgodnie z przepisami rozporz"dzenia nr 216/2008/WE, rozporz"dzenia nr 1702/2003/WE oraz rozporz"dzenia Komisji nr 2042/2003/WE z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie nieprzerwanej zdatno%ci do lotu statków powietrznych oraz wyrobów lotniczych, cz$%ci i wyposa#enia, a tak#e w sprawie zezwole' udzielanych instytucjom i personelowi zaanga#owanym w takie zadania (Dz. Urz. WE L 315 z 28.11.2003, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 7, str. 541). Art. 47. W zakresie niezastrze#onym dla EASA, Prezes Urz$du, w drodze decyzji administracyjnej, wydaje, zgodnie z wymaganiami Za!"cznika 8 do Konwencji o mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym, o której mowa w art. 3 ust. 2, dyrektywy zdatno%ci okre%laj"ce obowi"zki dla u#ytkowników i w!a%cicieli statków powietrznych w zakresie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statku powietrznego. Art. 48. 1. W zakresie niezastrze#onym dla EASA Prezes Urz$du, w drodze decyzji administracyjnej, okre%la, z uwzgl$dnieniem wymaga' rozporz"dze' nr 216/2008/WE, nr 1702/2003/WE oraz nr 2042/2003/WE, dzia!ania obowi"zkowe, które nale#y podj"( jako bezpo%rednie przeciwdzia!anie problemom

w

zakresie

bezpiecze'stwa.

Dzia!ania

obowi"zkowe,

o których mowa powy#ej, mog" dotyczy( modyfikacji, wymiany lub obs!ugi technicznej wyrobów, cz$%ci i akcesoriów oraz okre%lenia dodatkowych ogranicze' i procedur ich u#ytkowania. 2. W zakresie obj$tym rozporz"dzeniami, o których mowa w ust. 1, Prezes Urz$du, w drodze decyzji administracyjnej, udziela odst$pstw od istotnych wymaga' ustanowionych w tych rozporz"dzeniach, na warunkach okre%lonych w art. 14 rozporz"dzenia nr 216/2008/WE. 3. Decyzje, o których mowa w ust. 1 i 2, podlegaj" og!oszeniu w Dzienniku Urz$dowym Urz$du Lotnictwa Cywilnego oraz na stronie internetowej Urz$du w sposób okre%lony w art. 49 Kodeksu post$powania administracyjnego. Art. 49. 1.

W zakresie niezastrze#onym dla EASA, Prezes Urz$du stwierdza zgodno%( cz$%ci i akcesoriów statków powietrznych z w!a%ciwymi przepisami prawa w zakresie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statku powietrznego przez wydanie orzeczenia zdatno%ci.

16

2. Orzeczenia zdatno%ci wydawane s" bezterminowo. 3. Wydanie orzeczenia zdatno%ci nast$puje na wniosek osoby posiadaj"cej interes prawny, która przedstawi projekt typu oraz dokumentacj$ wykazuj"c" spe!nienie w!a%ciwych przepisów prawa w zakresie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statku powietrznego. 4. W orzeczeniu zdatno%ci Prezes Urz$du okre%la warunki u#ytkowania cz$%ci i akcesoriów statku powietrznego oraz ograniczenia ustalone ze wzgl$du na bezpiecze'stwo lotów. 5. Prezes Urz$du odmawia wydania orzeczenia zdatno%ci, je#eli cz$%ci i akcesoria statków powietrznych nie spe!niaj" wymaga' ustanowionych przepisami prawa w zakresie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statku powietrznego. 6. Prezes Urz$du zawiesza orzeczenie zdatno%ci na okre%lony czas, je#eli cz$%ci i akcesoria statków powietrznych przesta!y spe!nia( wymagania ustanowione przepisami prawa w zakresie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statku powietrznego. 7. Prezes Urz$du cofa orzeczenie zdatno%ci, je#eli w okresie zawieszenia tego orzeczenia nie zosta!a przywrócona zgodno%( z przepisami prawa w zakresie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statku powietrznego. 8. Prezes Urz$du zmienia orzeczenie zdatno%ci, je#eli wnioskuj"cy wyka#e zgodno%( zg!oszonej zmiany z przepisami prawa w zakresie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statku powietrznego. 9. Wydanie orzeczenia zdatno%ci, jego zawieszenie, jak równie# odmowa wydania,

zmiana

oraz

cofni$cie

nast$puje

w

drodze

decyzji

administracyjnej Prezesa Urz$du. Art. 50. 1.

W zakresie niezastrze#onym dla EASA, Prezes Urz$du stwierdza zgodno%(

stanu

technicznego

danego

statku

powietrznego

z wymaganiami okre%lonymi w certyfikacie typu oraz ustanowionymi przepisami prawa w zakresie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statku powietrznego przez wydanie %wiadectwa zdatno%ci do lotu. 2. )wiadectwo zdatno%ci do lotu wydaje si$ na czas okre%lony, o ile rozporz"dzenie nr 1702/2003/WE nie stanowi inaczej.

17

3. Prezes Urz$du odmawia wydania %wiadectwa zdatno%ci do lotu, je#eli statek powietrzny nie spe!nia wymaga', o których mowa w ust. 1. 4. Prezes Urz$du zawiesza %wiadectwo zdatno%ci do lotu na okre%lony czas, je#eli statek powietrzny przesta! spe!nia( wymagania, o których mowa w ust. 1. 5. Prezes Urz$du cofa %wiadectwo zdatno%ci do lotu, je#eli w okresie zawieszenia tego %wiadectwa nie zosta!a przywrócona zgodno%( z wymaganiami, o których mowa w ust. 1. 6. Dla statków powietrznych przeznaczonych na eksport Prezes Urz$du wydaje eksportowe %wiadectwo zdatno%ci do lotu. 7. Wydanie %wiadectwa zdatno%ci do lotu oraz eksportowego %wiadectwa zdatno%ci do lotu, odmowa ich wydania oraz ich zawieszenie i cofni$cie nast$puje w drodze decyzji administracyjnej Prezesa Urz$du. Art. 51. W zakresie niezastrze#onym dla EASA, statek powietrzny, dla którego nie wydano %wiadectwa zdatno%ci do lotu, znajduj"cy si$ w trakcie prób w locie, mo#e zosta( dopuszczony do lotów próbnych na podstawie wydanego przez Prezesa Urz$du, w drodze decyzji administracyjnej, %wiadectwa ogl$dzin stwierdzaj"cego

spe!nienie

wymaga'

okre%lonych

przepisami

prawa

w zakresie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statku powietrznego. Art. 52. 1.

W zakresie niezastrze#onym dla EASA, Prezes Urz$du mo#e, w drodze decyzji administracyjnej, zezwoli( na wykonanie lotu przez statek powietrzny nieposiadaj"cy wa#nego %wiadectwa zdatno%ci do lotu, pozwolenia na wykonywanie lotów albo innego równowa#nego dokumentu lub w warunkach nieprzewidzianych w tych dokumentach lub dokumentach z nimi zwi"zanych w celu: przeprowadzenia prób w locie, eksportu statku powietrznego, przemieszczenia statku powietrznego do miejsca, gdzie ma by( naprawiony, a tak#e w innych okoliczno%ciach zwi"zanych ze sprawdzaniem zdatno%ci do lotu statku powietrznego (zezwolenie na wykonanie lotu w szczególnych okoliczno%ciach).

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, jest zabronione wykonywanie lotu z pasa#erami. Art. 53. 1.

U#ytkownik, dowódca i inni cz!onkowie za!ogi statku powietrznego s" obowi"zani do przestrzegania warunków i ogranicze' ustanowionych

18

w %wiadectwie zdatno%ci do lotu, pozwoleniu na wykonywanie lotów lub innym równowa#nym dokumencie i dokumentach z nimi zwi"zanych. 2. U#ytkownik statku powietrznego i inne osoby wykonuj"ce na jego zlecenie zadania zwi"zane z u#ytkowaniem, naprawami lub obs!ug" techniczn" statku powietrznego maj" obowi"zek zawiadamiania Prezesa Urz$du o wszelkich zdarzeniach i okoliczno%ciach mog"cych mie( istotne znaczenie dla zdatno%ci statku powietrznego do lotu. Art. 53a. 1. Zgodnie z art. 11 rozporz"dzenia nr 216/2008/WE uznaje si$ za wa#ne, na równi z odpowiednimi dokumentami wydanymi w Rzeczypospolitej Polskiej, certyfikaty wydane lub potwierdzone przez w!a%ciwy organ pa'stwa cz!onkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa'stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu

(EFTA)

–

strony

umowy

o Europejskim

Obszarze

Gospodarczym. 2. Prezes Urz$du mo#e uzna(, zgodnie z art. 12

rozporz"dzenia

nr 216/2008/WE, za wa#ne, na równi z odpowiednimi dokumentami wydanymi w Rzeczypospolitej Polskiej, %wiadectwa zdatno%ci do lotu, zezwolenia na lot statku powietrznego bez %wiadectwa zdatno%ci do lotu oraz certyfikaty, wydane lub potwierdzone przez w!a%ciwy organ obcego pa'stwa. 3. Uznanie, o którym mowa w ust. 2, nast$puje w drodze decyzji administracyjnej. Art. 53b. 1. Prezes Urz$du bada spe!nienie wymaga' w zakresie ochrony %rodowiska przed ha!asem i zanieczyszczeniami ziemi, wody i powietrza, okre%lonych w przepisach mi$dzynarodowych oraz przepisach prawa Unii Europejskiej. 2. Prezes Urz$du stwierdza spe!nienie wymaga', o których mowa w ust. 1, w %wiadectwie zdatno%ci w zakresie ha!asu, wydawanym w drodze decyzji administracyjnej. 3. Je#eli statek powietrzny jest przeznaczony na eksport lub importowany, %wiadectwo zdatno%ci w zakresie ha!asu mo#e stwierdzi( zamiast

19

spe!nienia

wymaga',

o

których

mowa

w

ust.

1,

spe!nienie

odpowiadaj"cych im wymaga' okre%lonych przez to pa'stwo. 4. )wiadectwo zdatno%ci w zakresie ha!asu powinno, w czasie lotu statku powietrznego, znajdowa( si$ na jego pok!adzie. 5. Minister w!a%ciwy do spraw transportu, maj"c na uwadze wymagania EASA w zakresie zdatno%ci statków powietrznych do lotu i ochrony %rodowiska oraz uwzgl$dniaj"c konieczno%( zapewnienia bezpiecznej eksploatacji statków powietrznych, okre%li, w drodze rozporz"dzenia, wymagania, jakie powinny spe!nia( statki powietrzne ze wzgl$du na ochron$ %rodowiska przed ha!asem oraz zanieczyszczeniami ziemi, wody i powietrza. Art. 53c. 1. W zakresie niezastrze#onym dla EASA, Prezes Urz$du stwierdza zdatno%( statków powietrznych kategorii specjalnej do lotu oraz zdatno%( ich silników, %migie!, cz$%ci i akcesoriów w toku ich projektowania, produkcji i eksploatacji przez wydanie pozwolenia na wykonywanie lotów. 2. Wydanie pozwolenia na wykonywanie lotów nast$puje na wniosek osoby posiadaj"cej interes prawny, która przedstawi projekt oraz dokumentacj$ wykazuj"c" spe!nienie w!a%ciwych przepisów technicznych. 3. W pozwoleniu na wykonywanie lotów okre%la si$ warunki u#ytkowania statku powietrznego, ograniczenia ustalone ze wzgl$du na bezpiecze'stwo lotów oraz okres, na jaki zosta!o wydane. 4. Prezes Urz$du odmawia wydania pozwolenia na wykonywanie lotów, je#eli dany statek powietrzny, jego silnik lub %mig!o nie spe!nia wymaga' ustanowionych przepisami prawa w zakresie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statku powietrznego. 5. Prezes Urz$du zawiesza pozwolenie na wykonywanie lotów na okre%lony czas, je#eli dany statek powietrzny, jego silnik lub %mig!o przesta! spe!nia( wymagania ustanowione przepisami prawa w zakresie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statku powietrznego. 6. Prezes Urz$du cofa pozwolenie na wykonywanie lotów, je#eli w okresie zawieszenia tego pozwolenia nie zosta!a przywrócona zgodno%(

20

z przepisami prawa w zakresie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statku powietrznego. 7. Wydanie pozwolenia na wykonywanie lotów, jego zawieszenie, jak równie# odmowa wydania oraz cofni$cie nast$puje w drodze decyzji administracyjnej Prezesa Urz$du. 8. Projektowanie, produkcja i obs!uga statków powietrznych kategorii specjalnej jest prowadzona przez podmioty posiadaj"ce certyfikat, o którym mowa w art. 160 ust. 3 pkt 6. Pojedyncze egzemplarze statków powietrznych kategorii specjalnej mog" by( produkowane przez podmioty nieposiadaj"ce certyfikatu pod nadzorem Prezesa Urz$du. 9. Prezes Urz$du prowadzi ewidencje podmiotów produkuj"cych lub obs!uguj"cych statki powietrzne kategorii specjalnej lub ich cz$%ci posiadaj"cych certyfikat, o którym mowa w art. 160 ust. 3 pkt 6. Art. 53d.

Certyfikaty typu oraz uzupe!niaj"ce certyfikaty typu, wydane przez Prezesa Urz$du dla statków powietrznych nieobj$tych nadzorem EASA, Prezes Urz$du mo#e, w drodze decyzji administracyjnej: 1) zawiesi( na okre%lony czas – je#eli typ statku powietrznego, silnika lub %mig!a przesta! spe!nia( wymagania ustanowione przepisami prawa w zakresie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statku powietrznego; 2) cofn"( – je#eli w okresie zawieszenia tego certyfikatu nie zosta!a przywrócona zgodno%( z przepisami prawa w zakresie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statku powietrznego; 3) zmieni( – je#eli wnioskuj"cy o zmian$ w certyfikacie typu lub uzupe!niaj"cym certyfikacie typu wyka#e, #e statek powietrzny, silnik lub %mig!o spe!nia wymagania ustanowione przepisami prawa w zakresie projektu typu.

Art. 53e. 1. Minister w!a%ciwy do spraw transportu, maj"c na uwadze wymagania EASA w zakresie zdatno%ci statków powietrznych do lotu oraz uwzgl$dniaj"c konieczno%( zapewnienia bezpiecznej eksploatacji statków powietrznych, okre%li, w drodze rozporz"dzenia, przepisy techniczne i eksploatacyjne dotycz"ce statków powietrznych kategorii specjalnej, sposób post$powania przy sprawdzaniu zdatno%ci do lotu tych statków oraz wzory dokumentów z tym zwi"zane, a w szczególno%ci:

21

1) rodzaje statków powietrznych kategorii specjalnej; 2) sposób i warunki prowadzenia budowy, odbudowy lub modyfikacji statków powietrznych kategorii specjalnej; 3) sposób post$powania przy wydawaniu i odnawianiu wa#no%ci oraz zawieszaniu i cofaniu pozwole' na wykonywanie lotów; 4) sposób prowadzenia inspekcji statków powietrznych kategorii specjalnej; 5) wzór pozwolenia na wykonywanie lotów oraz wzór wniosku o jego wydanie; 6) zakres obs!ugi statków powietrznych kategorii specjalnej; 7) sposób post$powania przy certyfikowaniu podmiotów projektuj"cych, produkuj"cych

i obs!uguj"cych

statki

powietrzne

kategorii

specjalnej; 8) sposób

prowadzenia

ewidencji

podmiotów

produkuj"cych

i obs!uguj"cych statki powietrzne kategorii specjalnej lub ich cz$%ci. 2. Minister w!a%ciwy do spraw transportu, maj"c na uwadze wymagania EASA w zakresie zdatno%ci statków powietrznych do lotu oraz uwzgl$dniaj"c konieczno%( zapewnienia bezpiecznej eksploatacji statków powietrznych, okre%li, w zakresie niezastrze#onym dla EASA, w drodze rozporz"dzenia: 1) sposób post$powania przy zmianie, zawieszaniu i cofaniu certyfikatu typu, uzupe!niaj"cego certyfikatu typu oraz wzór tych dokumentów; 2) sposób post$powania przy wydawaniu, zmianie, zawieszaniu i cofaniu orzeczenia zdatno%ci oraz wzór tego orzeczenia i wniosku o jego wydanie; 3) sposób post$powania przy wydawaniu, zawieszaniu i cofaniu %wiadectwa ogl$dzin oraz wzór tego %wiadectwa i wniosku o jego wydanie; 4) rodzaje prób w locie i lotów próbnych oraz sposób i warunki ich przeprowadzania, w tym wymagania dotycz"ce personelu lotniczego uczestnicz"cego w próbach w locie i lotach próbnych; 5) sposób sprawdzania zdatno%ci statków powietrznych do lotu, w tym sposób:

22

a) post$powania przy wydawaniu %wiadectwa zdatno%ci do lotu oraz eksportowego %wiadectwa zdatno%ci do lotu, okres wa#no%ci %wiadectwa zdatno%ci do lotu, wzór %wiadectwa zdatno%ci do lotu oraz wzór wniosku o jego wydanie, wzór eksportowego %wiadectwa zdatno%ci do lotu oraz wzór wniosku o jego wydanie, b) stwierdzania

utrzymywania

przez

statek

powietrzny

jego

zdatno%ci do lotu, c) post$powania przy zawieszaniu i cofaniu %wiadectwa zdatno%ci do lotu, d) post$powania przy wydawaniu zezwolenia na wykonywanie lotu w szczególnych okoliczno%ciach i termin jego wa#no%ci, wzór zezwolenia na wykonywanie lotu w szczególnych okoliczno%ciach oraz wzór wniosku o jego wydanie.”; 21) w dziale IV tytu! rozdzia!u 1 otrzymuje brzmienie: „Postanowienia ogólne, zak!adanie i rejestrowanie lotnisk”; 22) w art. 54: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1.

Ze wzgl$du na dost$pno%( dla u#ytkowników wyró#nia si$ lotniska u#ytku publicznego i lotniska u#ytku wy!"cznego.”,

b) ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3.

Lotniskiem u#ytku wy!"cznego jest lotnisko wykorzystywane przez zarz"dzaj"cego tym lotniskiem, u#ytkowników lotniska wymienionych w dokumentacji rejestracyjnej tego lotniska oraz za zgod" zarz"dzaj"cego przez innych u#ytkowników lotniska.”,

c) dodaje si$ ust. 4 – 8 w brzmieniu: „4. Dopuszcza si$ wykonywanie z lotnisk u#ytku wy!"cznego nast$puj"cych lotów: 1) niehandlowych; 2) handlowych nieregularnych oferowanych niepublicznie – wykonywanych wy!"cznie statkami powietrznymi o maksymalnej masie startowej nie-

23

przekraczaj"cej 10.000 kg lub posiadaj"cych mniej ni# 20 miejsc dla pasa#erów; 3) lokalnych. 5. W przypadku gdy lotnisko u#ytku wy!"cznego prowadzi nast$puj"c" dzia!alno%(: 1) zapewnia funkcjonowanie na lotnisku s!u#b pa'stwowych dzia!aj"cych na rzecz administracji publicznej lub s!u#b lotnictwa pa'stwowego, 2) zapewnia starty i l"dowania statków powietrznych wykonuj"cych loty w celu ratowania #ycia lub zdrowia ludzi, poszukiwania i ratownictwa, przeciwdzia!ania skutkom kl$sk #ywio!owych lub loty humanitarne –

stanowi to %wiadczenie us!ug w ogólnym interesie gospodarczym

w rozumieniu prawa Unii Europejskiej. 6. Prezes Urz$du, na wniosek zarz"dzaj"cego, zaopiniowany przez gminy, na których terytorium jest po!o#one lotnisko, maj"c na uwadze interes publiczny, mo#e wyrazi( zgod$, w formie decyzji administracyjnej, na czasowe otwarcie lotniska u#ytku wy!"cznego do u#ytku publicznego dla okre%lonej kategorii statków powietrznych lub w okre%lonych porach dnia. Do lotnisk tych stosuje si$ odpowiednio przepisy dotycz"ce lotnisk u#ytku publicznego. 7. Minister w!a%ciwy do spraw transportu okre%li, w drodze rozporz"dzenia, warunki i procedury wykonywania lotów, o których mowa w ust. 4 i 6, maj"c na uwadze wymagania wynikaj"ce z przepisów mi$dzynarodowych i prawa Unii Europejskiej oraz przepisów w zakresie bezpiecznego i nienaruszaj"cego regu! konkurencji wykonywania tych lotów. 8. Z uwagi na rol$ w polityce rozwoju kraju, wyró#nia si$ lotniska lokalne (gminne, powiatowe) oraz ponadlokalne (regionalne, krajowe).”; 23) w art. 55: a) ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2.

Zezwolenie na za!o#enie lotniska u#ytku publicznego mo#e uzyska(: 1) organ administracji publicznej Rzeczypospolitej Polskiej; 2) pa'stwowa albo samorz"dowa jednostka organizacyjna; 3) spó!ka kapita!owa z siedzib" na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo innego pa'stwa cz!onkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji

24

Szwajcarskiej lub pa'stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, której cz!onek zarz"du – w przypadku zarz"du jednoosobowego lub co najmniej dwóch cz!onków zarz"du – w przypadku zarz"du wieloosobowego, posiadaj" udokumentowan" znajomo%( j$zyka polskiego; 4) stowarzyszenie, którego przedmiotem dzia!alno%ci jest dzia!alno%( lotnicza, utworzone zgodnie z przepisami prawa polskiego; 5) osoba fizyczna posiadaj"ca miejsce sta!ego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo innego pa'stwa cz!onkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa'stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, a w przypadku gdy nie jest ona obywatelem polskim – równie# posiadaj"ca udokumentowan" znajomo%( j$zyka polskiego lub zatrudniaj"ca co najmniej jedn" osob$, upowa#nion" do jej reprezentowania, posiadaj"c" udokumentowan" znajomo%( j$zyka polskiego.”, b) po ust. 2 dodaje si$ ust. 2a w brzmieniu: „2a. Lotnisko u#ytku wy!"cznego mo#e za!o#y( podmiot posiadaj"cy miejsce sta!ego pobytu lub siedzib$ na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo innego pa'stwa cz!onkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Europejskiego

Szwajcarskiej Porozumienia

lub o

pa'stwa Wolnym

cz!onkowskiego Handlu

(EFTA)

– strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.”, c) w ust. 3: –

pkt 1 i 2 otrzymuj" brzmienie: „1) dokumenty potwierdzaj"ce spe!nienie przez wnioskodawc$ wymogów, o których mowa w ust. 2 i 2a; 2)

wypis i wyrys z planu zagospodarowania przestrzennego województwa, o ile zosta! uchwalony, oraz wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu lotniska oraz obszarów go otaczaj"cych, znajduj"cych si$ w strefie jego oddzia!ywania, odpis decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego, odpis decyzji

25

o warunkach zabudowy albo odpis decyzji o zezwoleniu na realizacj$ inwestycji w zakresie lotniska u#ytku publicznego;”, – po pkt 2 dodaje si$ pkt 2a w brzmieniu: „2a) zatwierdzony przez ministra w!a%ciwego do spraw transportu plan generalny lotniska, o którym mowa w ust. 4 – w przypadku lotnisk u#ytku publicznego;”, –

dodaje si$ pkt 11 w brzmieniu: „11) decyzj$ o %rodowiskowych uwarunkowaniach.”,

d) uchyla si$ ust. 4, e) dodaje si$ ust. 5 – 10 w brzmieniu: „5.

Zak!adaj"cy lotnisko u#ytku publicznego lub, w przypadku istniej"cych lotnisk u#ytku publicznego, zarz"dzaj"cy tym lotniskiem opracowuje plan generalny lotniska u#ytku publicznego, stanowi"cy plan rozwoju tego lotniska wraz ze stref" ochronn" na okres nie krótszy ni# 20 lat, sporz"dzony przy uwzgl$dnieniu wymaga' mi$dzynarodowych, zwany dalej „planem generalnym”.

6. Plan generalny, po zaopiniowaniu go przez Prezesa Urz$du oraz po uzgodnieniu przez: 1) ministra w!a%ciwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej – w zakresie zgodno%ci z koncepcj" przestrzennego zagospodarowania kraju, 2) Ministra Obrony Narodowej – w zakresie terenów zamkni$tych w rozumieniu przepisów o geodezji i kartografii – podlega zatwierdzeniu przez ministra w!a%ciwego do spraw transportu w zakresie zgodno%ci z polityk" transportow" kraju. 7. Dla obszarów obj$tych planem generalnym sporz"dzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest obowi"zkowe z uwzgl$dnieniem przepisów dotycz"cych terenów zamkni$tych. Je#eli teren zamkni$ty obj$ty planem generalnym utraci status terenu zamkni$tego, sporz"dzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla tego terenu jest obowi"zkowe. 8. Plan generalny podlega aktualizacji w okresach pi$cioletnich lub cz$%ciej, je#eli istniej"ce lub projektowane cechy techniczno-eksploatacyjne lotniska

26

lub warunki ekonomiczne, operacyjne, %rodowiskowe oraz finansowe wymagaj" wprowadzenia zmian w tym planie. 9. Do zmiany planu generalnego przepis ust. 6 i 7 stosuje si$ odpowiednio. 10. Prezes Urz$du udziela lub odmawia udzielenia zgody na odst$pstwo od przepisów techniczno-budowlanych dla lotnisk na zasadach okre%lonych w art. 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z pó&n. zm.3)).”; 24) w art. 58 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Rejestr lotnisk jest jawny. Dokumenty stanowi"ce podstaw$ do dokonania wpisu w rejestrze podlegaj" ochronie zgodnie z przepisami o tajemnicach prawnie chronionych.”; 25) w art. 59: a) w ust. 3 dodaje si$ pkt 3 i 4 w brzmieniu: „3) zatwierdzony plan generalny; 4)

zatwierdzon" instrukcj$ operacyjn", o której mowa w art. 69.”,

b) ust. 6 otrzymuje brzmienie: „6.

Do rejestru lotnisk wpisuje si$ jako zarz"dzaj"cego lotniskiem: 1) zak!adaj"cego lotnisko, 2) inny podmiot – na wniosek zak!adaj"cego lotnisko – je#eli spe!nia warunki okre%lone w art. 59a, a w przypadku lotniska u#ytku publicznego – równie# w art. 174 ust. 2 i 3.”;

26) po art. 59 dodaje si$ art. 59a w brzmieniu: „Art. 59a. 1.

Potwierdzenie

spe!nienia

wymaga'

zwi"zanych

z

eksploatacj"

i zarz"dzaniem lotniskiem nast$puje przez: 1) wydanie certyfikatu dla lotniska u#ytku publicznego: a)

zgodnie

z

wymogami

Za!"cznika

14

do Konwencji

o mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym, o której mowa w art. 3 ust. 2 – w stosunku do lotnisk przeznaczonych do regularnego ruchu mi$dzynarodowego,

27

b) zgodnie

z

wymaganiami

okre%lonymi

w rozporz"dzeniu,

o którym mowa w ust. 3 – w stosunku do lotnisk, dla których Prezes Urz$du wyda! decyzj$ o ograniczonej certyfikacji, z uwagi na rodzaj wykonywanych lotów na tym lotnisku, por$ dnia, w której loty te s" wykonywane, mas$ statków powietrznych lub liczb$ pasa#erów; 2) z!o#enie przez zak!adaj"cego lub zarz"dzaj"cego lotniskiem u#ytku wy!"cznego deklaracji o zgodno%ci charakterystyk technicznych i infrastruktury lotniska albo eksploatacji i zarz"dzania lotniskiem z wymaganiami okre%lonymi w rozporz"dzeniu, o którym mowa w ust. 3, oraz przeprowadzenie przez Urz"d z wynikiem pozytywnym inspekcji sprawdzaj"cej na lotnisku. 2. Certyfikat, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, wydaje si$ zgodnie z przepisami art. 160 – 163a ustawy. 3. Minister

w!a%ciwy

do

spraw

transportu

okre%li,

w

drodze

rozporz"dzenia, wymagania w stosunku do lotnisk, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b i pkt 2, oraz sposób i tryb przeprowadzania inspekcji sprawdzaj"cej, maj"c na uwadze konieczno%( zapewnienia bezpiecznej eksploatacji lotnisk oraz potrzeb$ zró#nicowania kryteriów oceny lotnisk w zale#no%ci od ich typu, charakterystyk technicznych i rodzaju ruchu lotniczego.”; 27) art. 64 otrzymuje brzmienie: „Art. 64. 1. Kto zamierza naby( akcje lub udzia!y w spó!ce zak!adaj"cej lotnisko u#ytku publicznego albo spó!ce b$d"cej za!o#ycielem lub w!a%cicielem istniej"cego lotniska u#ytku publicznego w ilo%ci zapewniaj"cej mu osi"gni$cie lub przekroczenie odpowiednio 25 %, 33 % lub 49 % ogólnej liczby g!osów na zebraniu wspólników lub walnym zgromadzeniu lub podejmuje inne dzia!ania, których skutkiem mo#e by( osi"gni$cie pozycji dominuj"cej, w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spó!kach publicznych (Dz. U. Nr 184, poz. 1539, z pó&n. zm.4)), w podmiocie zak!adaj"cym albo

28

b$d"cym za!o#ycielem lub w!a%cicielem lotniska u#ytku publicznego, zawiadamia o tym ministra w!a%ciwego do spraw transportu – pod rygorem niewa#no%ci. 2. Nie zawiadamia si$ ministra w!a%ciwego do spraw transportu, gdy dzia!ania, o których mowa w ust. 1, stanowi" koncentracj$ o wymiarze wspólnotowym w rozumieniu rozporz"dzenia (WE) nr 139/2004 z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie kontroli koncentracji przedsi$biorstw (Dz. Urz. WE L 24 z 29.01.2004, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 8, t. 3, str. 40). W takim przypadku do dzia!a' tych stosuje si$ przepisy tego rozporz"dzenia. 3. Zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, dokonuje si$ przed zamierzonym podj$ciem dzia!a', o których mowa w ust. 1. Dzia!ania te mog" by( podj$te, je#eli w terminie 30 dni od dnia zawiadomienia minister w!a%ciwy do spraw transportu nie wyda zakazu, o którym mowa w ust. 4. 4. Minister w!a%ciwy do spraw transportu mo#e, w drodze decyzji administracyjnej, zakaza( – pod rygorem niewa#no%ci – nabycia akcji lub udzia!ów w ilo%ci zapewniaj"cej osi"gni$cie lub przekroczenie progów, o których mowa w ust. 1, lub podj$cia innych dzia!a', o których mowa w

ust.

1,

ze

wzgl$du

na

zagro#enie

porz"dku

publicznego

i bezpiecze'stwa publicznego, a tak#e w przypadku niespe!niania wymaga' okre%lonych w art. 55 ust. 2.”; 28) po art. 64 dodaje si$ art. 64a i 64b w brzmieniu: „Art. 64a. 1. Kto zamierza naby( akcje lub udzia!y w spó!ce zarz"dzaj"cej lotniskiem u#ytku publicznego w ilo%ci zapewniaj"cej mu osi"gni$cie lub przekroczenie, bezpo%rednio lub po%rednio przez inne podmioty, wi$kszo%ci g!osów na zebraniu wspólników lub walnym zgromadzeniu, tak#e na podstawie porozumie' z innymi osobami, lub podejmuje inne dzia!ania, których skutkiem mo#e by( osi"gni$cie pozycji dominuj"cej, w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach

wprowadzania

zorganizowanego

systemu

instrumentów

obrotu

oraz

o

finansowych spó!kach

do

publicznych

29

w podmiocie zarz"dzaj"cym lotniskiem u#ytku publicznego, zawiadamia o tym ministra w!a%ciwego do spraw transportu – pod rygorem niewa#no%ci. 2. Nie zawiadamia si$ ministra w!a%ciwego do spraw transportu, gdy dzia!ania, o których mowa w ust. 1, stanowi" koncentracj$ o wymiarze wspólnotowym w rozumieniu rozporz"dzenia (WE) nr 139/2004. W takim przypadku do dzia!a' tych stosuje si$ przepisy tego rozporz"dzenia. 3. Zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, dokonuje si$ przed zamierzonym podj$ciem dzia!a', o których mowa w ust. 1. Dzia!ania te mog" by( podj$te, je#eli w terminie 30 dni od dnia zawiadomienia minister w!a%ciwy do spraw transportu nie wyda zakazu, o którym mowa w ust. 4. 4. Minister w!a%ciwy do spraw transportu mo#e, w drodze decyzji administracyjnej, zakaza( – pod rygorem niewa#no%ci – nabycia akcji lub udzia!ów w ilo%ci, o której mowa w ust. 1, lub podj$cia dzia!a', o których mowa w ust. 1, ze wzgl$du na zagro#enie porz"dku publicznego i bezpiecze'stwa publicznego, a tak#e w przypadku niespe!nienia wymaga' okre%lonych w art. 174 ust. 2 i 3. Art. 64b. 1.

Minister w!a%ciwy do spraw transportu, po zasi$gni$ciu opinii Prezesa Urz$du, mo#e wyrazi( sprzeciw, w drodze decyzji administracyjnej, wobec uchwa!y zarz"du spó!ki b$d"cej za!o#ycielem lub w!a%cicielem ponadlokalnego lotniska u#ytku publicznego, lub nim zarz"dzaj"cej, wymienionej w rozporz"dzeniu wydanym na podstawie ust. 13, lub wobec innej dokonanej przez zarz"d tej spó!ki czynno%ci prawnej, której przedmiotem jest rozporz"dzenie sk!adnikiem mienia spó!ki podstawowym z punktu widzenia funkcjonowania lotniska.

2. Sprzeciw, o którym mowa w ust. 1, obejmuje równie# uchwa!y walnego zgromadzenia albo zgromadzenia wspólników dotycz"ce: 1) rozwi"zania spó!ki; 2) przeniesienia jej siedziby za granic$; 3) zmiany przedmiotu przedsi$biorstwa spó!ki;

30

4) zbycia

albo

wydzier#awienia

przedsi$biorstwa

lub

jego

zorganizowanej cz$%ci oraz ustanowienia na nich ograniczonego prawa rzeczowego. 3. Zarz"d spó!ki niezw!ocznie powiadamia ministra w!a%ciwego do spraw transportu o dokonaniu czynno%ci prawnej, o której mowa w ust. 1 lub 2, nie pó&niej jednak ni# w terminie 3 dni roboczych od dokonania tej czynno%ci. 4. Minister w!a%ciwy do spraw transportu wyra#a sprzeciw w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 3, jednak nie pó&niej ni# w terminie 21 dni roboczych od dokonania czynno%ci prawnej, o której mowa w ust. 1 lub 2, je#eli czynno%( ta narusza bezpiecze'stwo publiczne lub porz"dek publiczny, w tym zagra#a bezpiecznej i ci"g!ej komunikacji lotniczej. 5. Skutki czynno%ci prawnej, o której mowa w ust. 1 lub 2, ulegaj" zawieszeniu: 1) na czas przys!uguj"cy ministrowi w!a%ciwemu do spraw transportu na wyra#enie sprzeciwu; 2) w razie z!o#enia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy lub zaskar#enia ostatecznej decyzji ministra w!a%ciwego do spraw transportu na drodze s"dowej – do chwili zmiany decyzji, jej uchylenia albo stwierdzenia niewa#no%ci. 6. W przypadku z!o#enia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy termin do za!atwienia sprawy wynosi 14 dni roboczych od dnia otrzymania wniosku, za% w przypadku zaskar#enia ostatecznej decyzji ministra w!a%ciwego do spraw transportu s"d wyznacza rozpraw$ w terminie 14 dni od dnia wniesienia skargi przez stron$. 7. Ostateczna decyzja ministra w!a%ciwego do spraw transportu, w stosunku do której nie z!o#ono wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, której nie zaskar#ono lub której nie uchylono, skutkuje niewa#no%ci" czynno%ci prawnej od chwili jej dokonania. Dokonana czynno%( prawna, o której mowa w ust. 1 lub 2, o której zarz"d spó!ki nie powiadomi! w terminie okre%lonym w ust. 3, jest niewa#na.

31

8. W przypadku rzeczywistej zmiany przez spó!k$ wykonywanego przedmiotu jej dzia!alno%ci, a tak#e wydania uchwa!y o zmianie przeznaczenia lub zaniechania eksploatacji sk!adnika mienia spó!ki podstawowego z punktu widzenia funkcjonowania lotniska, je#eli zagra#a to porz"dkowi lub bezpiecze'stwu publicznemu, przepisy ust. 1 – 7 stosuje si$ odpowiednio. Minister w!a%ciwy do spraw transportu, wyra#aj"c sprzeciw, okre%la ponadto w decyzji zakres obowi"zku kontynuacji dotychczasowej dzia!alno%ci przez spó!k$, a

w

razie

potrzeby,

tak#e

odpowiedni

termin

przywrócenia

dotychczasowej dzia!alno%ci przez spó!k$. 9. W przypadkach, o których mowa w ust. 8, sprzeciw mo#e by( wyra#ony przed zawiadomieniem przez zarz"d spó!ki o tych zdarzeniach. 10.

Do egzekucji obowi"zków okre%lonych w decyzji, o której mowa w ust. 8, stosuje si$ przepisy dzia!u III ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o post$powaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954, z pó&n. zm.5)).

11.

Do roszcze' o odszkodowanie z tytu!u strat maj"tkowych poniesionych przez spó!ki wskutek wydania przez ministra w!a%ciwego do spraw transportu zgodnych z prawem decyzji, o których mowa w ust. 1 i 8, stosuje si$ odpowiednio przepisy ustawy z dnia 22 listopada 2002 r. o wyrównywaniu strat maj"tkowych wynikaj"cych z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolno%ci i praw cz!owieka i obywatela (Dz. U. Nr 233, poz. 1955).

12.

Przepisy ust. 1 – 11 stosuje si$ odpowiednio do innych podmiotów okre%lonych w art. 55 ust. 2 i art. 174 ust. 2.

13.

Rada Ministrów okre%li, w drodze rozporz"dzenia, wykaz spó!ek, o których mowa w ust. 1, kieruj"c si$ konieczno%ci" zapewnienia porz"dku publicznego i bezpiecze'stwa publicznego na ponadlokalnych lotniskach u#ytku publicznego, w tym zapewnienia bezpiecznego, ci"g!ego i efektywnego ruchu pasa#erskiego i towarowego na tych lotniskach.”;

32

29) po art. 65 dodaje si$ art. 65a i 65b w brzmieniu: „Art. 65a. 1.

Lotniska u#ytku publicznego mog" by( zak!adane na gruntach stanowi"cych wy!"cznie w!asno%( Skarbu Pa'stwa lub jednostki samorz"du terytorialnego. Przepis ten nie narusza art. 65 i 225.

2. Nieruchomo%ci, o których mowa w ust. 1, mog" by( przedmiotem u#yczenia, najmu i dzier#awy na rzecz innego podmiotu zarz"dzaj"cego lotniskiem na cele lotnicze. 3. Przepis ust. 1 i 2 stosuje si$ odpowiednio w przypadku rozbudowy lub rozwoju istniej"cych lotnisk u#ytku publicznego, zgodnie z ich planami generalnymi b"d& planami zagospodarowania przestrzennego, chyba #e rozbudowa lub rozwój lotniska nast$puje, za zgod" ministra w!a%ciwego do spraw transportu, na gruncie stanowi"cym w!asno%( zarz"dzaj"cego tym lotniskiem. 4. Przepisy ust. 1 – 3 dotycz" tak#e nieruchomo%ci zaj$tych pod lotniska, o których mowa w art. 60, przy czym zgod$, o której mowa w ust. 3, minister w!a%ciwy do spraw transportu wyra#a w uzgodnieniu odpowiednio

z

Ministrem Obrony

Narodowej

lub

ministrem

w!a%ciwym do spraw wewn$trznych. Art. 65b. 1.

Ze %rodków publicznych mog" by( finansowane lub wspó!finansowane, zgodnie z przepisami odr$bnymi i prawem Unii Europejskiej: 1) zadania okre%lone w art. 22b, 183 i 197; 2) inwestycje zak!adaj"cego lub zarz"dzaj"cego lotniskiem w zakresie budowy, rozbudowy, przebudowy, utrzymania i wyposa#enia lotnisk u#ytku publicznego lub lotnisk u#ytku wy!"cznego realizuj"cych us!ugi w ogólnym interesie gospodarczym, o których mowa w art. 54 ust. 7.

2. Minister w!a%ciwy do spraw transportu, kieruj"c si$ potrzeb" zapewnienia rozwoju infrastruktury transportowej, okre%li, w drodze rozporz"dzenia, szczegó!owe przeznaczenie, warunki i tryb udzielania wsparcia finansowego, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, ze wskazaniem zada' inwestycyjnych podmiotów obj$tych wsparciem.”; 30) w art. 66 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

33

„1.

Statki powietrzne mog" startowa( i l"dowa(, z zastrze#eniem art. 93, z lotnisk wpisanych

do

rejestru

lotnisk

cywilnych,

których

dane

techniczne

i eksploatacyjne s" opublikowane w Zintegrowanym Pakiecie Informacji Lotniczych, o którym mowa w art. 121 ust. 3. Aktualne dane techniczne i eksploatacyjne lotnisk s" przekazywane do publikacji w Zintegrowanym Pakiecie Informacji Lotniczych przez zarz"dzaj"cego lotniskiem.”; 31) art. 67 otrzymuje brzmienie: „Art. 67. 1. Statki powietrzne i ich u#ytkownicy maj" prawo korzystania z lotnisk u#ytku publicznego na równych zasadach. 2. Warunki korzystania z lotnisk u#ytku publicznego, w tym op!aty za to korzystanie, mog" by( zró#nicowane wy!"cznie w sposób niepowoduj"cy dyskryminacji u#ytkowników i zapewniaj"cy zachowanie zasad uczciwej konkurencji, w szczególno%ci ze wzgl$du na rodzaje i charakterystyki statków powietrznych oraz charakter wykonywanych operacji lotniczych. 3. W celu doradztwa i mediacji w sprawach dotycz"cych przydzielania czasów na start lub l"dowanie na lotniskach u#ytku publicznego, na których wprowadzono koordynacj$ albo organizacj$ rozk!adów lotów, s" tworzone

odpowiednio

komitety

koordynacyjne

albo

komitety

organizacyjne, z udzia!em przedstawicieli: zarz"dzaj"cych lotniskami, instytucji zapewniaj"cych s!u#by ruchu lotniczego, u#ytkowników korzystaj"cych z lotniska regularnie lub reprezentuj"cych ich organizacji oraz podmiotów %wiadcz"cych obs!ug$ naziemn". 4. W celu doradztwa i konsultacji w sprawach zwi"zanych z us!ugami obs!ugi naziemnej oraz z op!atami lotniskowymi, na lotniskach u#ytku publicznego tworzy si$ komitety przewo&ników lotniczych, z udzia!em przedstawicieli przewo&ników lotniczych wykonuj"cych w danym sezonie rozk!adowym loty regularne lub serie lotów nieregularnych do i z danego lotniska oraz przedstawicieli innych u#ytkowników u#ytkuj"cych regularnie dane lotnisko. 5. W celu zapewnienia konsultacji i w!a%ciwej reprezentacji interesów zarz"dzaj"cego

i

u#ytkowników

lotniska

u#ytku

publicznego,

w szczególno%ci w sprawach infrastruktury znajduj"cej si$ na obszarze

34

tego lotniska lub w jego otoczeniu oraz op!at za scentralizowan" infrastruktur$ lub korzystanie z urz"dze' i instalacji tego lotniska, tworzy si$ komitet konsultacyjny z udzia!em w szczególno%ci: zarz"dzaj"cego lotniskiem, instytucji zapewniaj"cych s!u#by ruchu lotniczego, przedstawicieli przewo&ników lub ich komitetu oraz innych u#ytkowników statków powietrznych, podmiotów %wiadcz"cych obs!ug$ naziemn" oraz innych zainteresowanych jednostek. 6. Komitety finansuj" swoj" dzia!alno%( ze %rodków w!asnych. 7. Minister w!a%ciwy do spraw transportu okre%li, w drodze rozporz"dzenia, z uwzgl$dnieniem przepisów prawa Unii Europejskiej oraz przepisów mi$dzynarodowych, szczegó!owy sposób: 1) tworzenia i dzia!ania komitetów, o których mowa w ust. 3 – 5, oraz ich wspó!pracy mi$dzy sob" i z organizacjami u#ytkowników lotnisk, 2) wspó!dzia!ania

oraz

konsultacji

komitetów

z zarz"dzaj"cymi

lotniskami – maj"c

na

uwadze

popraw$

funkcjonowania

lotnisk

u#ytku

publicznego, w których zosta!y utworzone oraz zró#nicowane zadania komitetów ze wzgl$du na ich rodzaj. 8. Zarz"dzaj"cy lotniskiem u#ytku publicznego zapewnia rejestracj$ i przechowywanie danych dotycz"cych deklarowanych przez przewo&ników rozk!adów lotów oraz ich realizacji. 9. Zarz"dzaj"cy lotniskiem u#ytku publicznego zapewnia, na sze%( miesi$cy przed

ka#dym

przepustowo%ci

sezonem

rozk!adowym,

lotniska

przy

u#yciu

przeprowadzenie metody

oceny

uzgodnionej

z u#ytkownikami lotniska i przedstawienie ich Prezesowi Urz$du. 10. Wprowadzenie oraz zniesienie w porcie lotniczym koordynacji albo organizacji rozk!adów lotów, o której mowa w rozporz"dzeniu Rady nr 95/93/WE z dnia 18 stycznia 1993 r. w sprawie wspólnych zasad przydzielania czasu na start lub l"dowanie w portach lotniczych Wspólnoty (Dz. Urz. WE L 14 z 22.01.1993; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 2, str. 3, z pó&n. zm.), nast$puje w drodze decyzji administracyjnej Prezesa Urz$du, wydanej po zasi$gni$ciu opinii podmiotów, o których mowa w art. 3 ust. 4 tego rozporz"dzenia.

35

11. Prezes Urz$du znosi koordynacj$ albo organizacj$ rozk!adów lotów, je#eli usta!y okoliczno%ci uzasadniaj"ce jej wprowadzenie.”; 32) art. 67b – 67g otrzymuj" brzmienie: „Art. 67b. 1. W porcie lotniczym, w którym wprowadzono koordynacj$, Prezes Urz$du wyznacza spó!k$ prawa handlowego do pe!nienia funkcji koordynatora. 2. Wyznaczenie

koordynatora

nast$puje

w

drodze

decyzji

administracyjnej wydanej na wniosek zarz"dzaj"cego lotniskiem, zawieraj"cy nast$puj"ce dane dotycz"ce spó!ki b$d"cej kandydatem do wyznaczenia jej na koordynatora: 1) firm$ oraz siedzib$ spó!ki; 2) odpis z w!a%ciwego rejestru; 3) o%wiadczenie o wyra#eniu zgody przez spó!k$ na wyznaczenie jej jako koordynatora. 3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, do!"cza si$ dokumenty potwierdzaj"ce, #e nie wyst$puj" okoliczno%ci, o których mowa w ust. 4. 4. Prezes Urz$du odmawia wyznaczenia koordynatora, je#eli: 1) kandydat nie spe!nia wymogów, o których mowa w art. 4 ust. 1 i 2 rozporz"dzenia nr 95/93/WE; 2) osoba

uprawniona

do

reprezentowania

spó!ki

lub

maj"ca

wykonywa( faktycznie zadania koordynacyjne: a) nie posiada zdolno%ci fizycznej lub psychicznej do pracy na stanowisku koordynatora, co zosta!o stwierdzone orzeczeniem lekarskim, b) by!a skazana prawomocnym wyrokiem s"du za umy%lne przest$pstwo: skarbowe, przeciwko bezpiecze'stwu w komunikacji, bezpiecze'stwu powszechnemu, mieniu, obrotowi gospodarczemu,

obrotowi

pieni$dzmi

i

papierami

warto%ciowymi, prawom osób wykonuj"cych prac$ zarobkow" lub wiarygodno%ci dokumentów;

36

3) osoba maj"ca wykonywa( faktycznie zadania koordynacyjne nie posiada w!a%ciwego przygotowania do wykonywania tych zada' lub do%wiadczenia w zakresie koordynacji lub organizacji rozk!adów lotów; 4) spó!ka nie wyra#a zgody na pe!nienie obowi"zków koordynatora. Art. 67c. 1.

W porcie lotniczym, w którym wprowadzono organizacj$ rozk!adów lotów, zarz"dzaj"cy lotniskiem, po uzyskaniu zgody Prezesa Urz$du, wyznacza osob$ fizyczn" lub prawn" albo inn" jednostk$ organizacyjn" do pe!nienia funkcji organizatora rozk!adów lotów.

2. Prezes Urz$du odmawia wydania zgody, o której mowa w ust. 1, je#eli kandydat na organizatora rozk!adów lotów: 1) nie spe!nia wymogów, o których mowa w art. 4 ust. 1 i 2 rozporz"dzenia nr 95/93/WE; 2) w przypadku osoby fizycznej: a) nie posiada zdolno%ci fizycznej lub psychicznej do pracy na stanowisku

organizatora

rozk!adów

lotów,

co

zosta!o

stwierdzone orzeczeniem lekarskim, b) by! skazany prawomocnym wyrokiem s"du za umy%lne przest$pstwo:

skarbowe,

przeciwko

w komunikacji,

bezpiecze'stwu

bezpiecze'stwu

powszechnemu,

mieniu,

obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieni$dzmi i papierami warto%ciowymi, prawom osób wykonuj"cych prac$ zarobkow" lub wiarygodno%ci dokumentów; 3) w przypadku osoby prawnej albo innej jednostki organizacyjnej – je#eli osoba uprawniona do jej reprezentowania lub wykonuj"ca faktycznie zadania organizacyjne spe!nia przes!anki, o których mowa w pkt 2; 4) nie wyrazi! zgody na pe!nienie obowi"zków organizatora rozk!adów lotów. Art. 67d. 1.

Koordynator i organizator rozk!adów lotów realizuj" zadania okre%lone odpowiednio w art. 4 ust. 2 – 8 rozporz"dzenia nr 95/93/WE.

37

2. Koordynator i organizator rozk!adów lotów nie odpowiadaj" za szkod$ wyrz"dzon" w zwi"zku z prowadzon" przez siebie dzia!alno%ci", chyba #e szkoda ta wynik!a z ich winy umy%lnej lub ra#"cego niedbalstwa. Art. 67e. 1.

Prezes Urz$du sprawuje nadzór nad dzia!alno%ci" koordynatora i organizatora rozk!adów lotów, w szczególno%ci pod wzgl$dem oceny ich dzia!a' w zakresie zachowania zasad niedyskryminacji, rzetelno%ci, niezale#no%ci, obiektywizmu i przejrzysto%ci.

2. Realizuj"c nadzór, o którym mowa w ust. 1, Prezes Urz$du mo#e #"da( udzielania przez koordynatora i organizatora rozk!adów lotów: 1) wszelkich wyja%nie' i informacji dotycz"cych jego dzia!alno%ci; 2) dost$pu do wszelkich pomieszcze', materia!ów, dokumentów oraz innych

danych

zwi"zanych

z

dzia!alno%ci"

koordynatora

i organizatora rozk!adów lotów, a tak#e wykonywa( ich kopie lub odpisy. Art. 67f. Prezes Urz$du, w drodze decyzji administracyjnej, odwo!uje koordynatora i organizatora rozk!adów lotów, je#eli: 1) koordynator i organizator rozk!adów lotów pe!ni" swoje obowi"zki w sposób niezgodny z warunkami, o których mowa w art. 4 ust. 1 i 2 rozporz"dzenia nr 95/93/WE, w szczególno%ci powoduj"cy utrudnienia dla dzia!alno%ci przewo&ników w porcie lotniczym; 2) w przypadku koordynatora – koordynator przesta! spe!nia( warunki wyznaczenia; 3) w przypadku organizatora rozk!adów lotów – organizator przesta! spe!nia( warunki uzyskania zgody Prezesa Urz$du; 4) zosta!a zniesiona odpowiednio koordynacja albo organizacja rozk!adów lotów. Art. 67g. 1.

Koszty koordynacji w porcie lotniczym s" pokrywane z op!at za koordynacj$.

2. Op!ata za koordynacj$ jest wnoszona przez: 1) przewo&nika

lotniczego

operuj"cego

do

i z danego

lotniczego – w wysoko%ci 50 % tej op!aty; 2) zarz"dzaj"cego lotniskiem – w wysoko%ci 50 % tej op!aty.

portu

38

3. Wysoko%( op!aty za koordynacj$ podlega zatwierdzeniu przez Prezesa Urz$du. 4. Koszty organizacji rozk!adów lotów ponosi zarz"dzaj"cy danym lotniskiem.”; 33) po art. 67g dodaje si$ art. 67h i 67i w brzmieniu: „Art. 67h. W przypadku gdy zadania koordynatora i organizatora rozk!adów lotów s" wykonywane przez podmiot prowadz"cy tak#e inn" dzia!alno%(, jest on obowi"zany prowadzi( odr$bn" rachunkowo%( dotycz"c" dzia!alno%ci w

zakresie

koordynacji

albo

organizacji

rozk!adów

lotów

od

rachunkowo%ci dotycz"cej innej dzia!alno%ci. Art. 67i. Minister w!a%ciwy do spraw transportu, maj"c na uwadze przepisy prawa Unii Europejskiej oraz uwzgl$dniaj"c zasady przejrzysto%ci, obiektywizmu i niedyskryminacji, okre%li, w drodze rozporz"dzenia, szczegó!owe warunki i sposób: 1) ustalania parametrów przepustowo%ci lotniska i przeprowadzania oceny tej przepustowo%ci; 2) ustalania i pobierania op!at za koordynacj$, a tak#e warunki ich zatwierdzania przez Prezesa Urz$du; 3) sprawowania

nadzoru

nad

funkcjonowaniem

koordynatora

i organizatora rozk!adów lotów; 4) post$powania w przypadku odwo!ania koordynatora i organizatora rozk!adów lotów; 5) post$powania w przypadku zniesienia koordynacji i organizacji rozk!adów lotów.”; 34) w art. 68: a) uchyla si$ ust. 1, b) w ust. 2 uchyla si$ pkt 4, c) ust. 2b otrzymuje brzmienie: „2b. Zarz"dzaj"cy lotniskiem jest obowi"zany, na wniosek komendanta placówki Stra#y Granicznej stwierdzaj"cy istnienie zagro#enia bezpiecze'stwa lotów, do bezzw!ocznego uniemo#liwienia wykonywania pracy lub innych

39

czynno%ci osobie realizuj"cej zadania zwi"zane z kontrol" bezpiecze'stwa w portach lotniczych.”, d) po ust. 2b dodaje si$ ust. 2c w brzmieniu: „2c. Zarz"dzaj"cy lotniskiem nieposiadaj"cym lotniczego przej%cia granicznego mo#e udost$pni( lotnisko do wykonywania mi$dzynarodowych lotów niehandlowych, na zasadach okre%lonych w art. 73 ust. 5, po uzyskaniu zgody Komendanta G!ównego Stra#y Granicznej i w!a%ciwych organów s!u#b celnych. Zgoda ta jest udzielana na czas oznaczony.”, e) w ust. 3 dodaje si$ pkt 3 – 7 w brzmieniu: „3) posiada( system zarz"dzania bezpiecze'stwem na lotniskach – o ile jest wymagany; 4)

koordynowa( prace zespo!u ochrony lotniska;

5)

posiada( zaktualizowany plan generalny lotniska;

6)

okre%li( granic$ cz$%ci lotniczej lotniska, podlegaj"c" zatwierdzeniu przez Prezesa Urz$du;

7)

posiada( zezwolenie, o którym mowa w art. 173 ust. 1.”,

f) dodaje si$ ust. 4 i 5 w brzmieniu: „4. Zarz"dzaj"cy lotniskiem, na którym funkcjonuje lotnicze przej%cie graniczne, po uprzednim uzgodnieniu z w!a%ciwym miejscowo komendantem placówki Stra#y Granicznej, jest obowi"zany do zapewnienia fizycznego oddzielenia pasa#erów lotów wewn$trznych, okre%lonych w art. 2 pkt 3 rozporz"dzenia (WE) nr 562/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. ustanawiaj"cego wspólny kodeks zasad reguluj"cych przep!yw osób przez granice (kodeks graniczny Schengen) (Dz. Urz. UE L 105 z 13.04.2006, str. 1), od pasa#erów innych lotów, podlegaj"cych odprawie granicznej, zgodnie z zasadami okre%lonymi w za!"czniku nr VI pkt 2 do tego rozporz"dzenia. 5. Zarz"dzaj"cy lotniskiem, przewo&nik lotniczy lub agent obs!ugi naziemnej, wykonuj"cy czynno%ci obs!ugi pasa#erów i transportu mi$dzy statkiem powietrznym a obiektami portu lotniczego, jest obowi"zany skierowa( pasa#erów do wyznaczonych cz$%ci portu lotniczego, z uwzgl$dnieniem oddzielenia pasa#erów lotów wewn$trznych niepodlegaj"cych odprawie granicznej, okre%lonych w art. 2 pkt 3 rozporz"dzenia nr 562/2006/WE, od

40

pasa#erów innych lotów podlegaj"cych odprawie granicznej wed!ug zasad okre%lonych w za!"czniku nr VI pkt 2 do tego rozporz"dzenia.”; 35) w art. 73 ust. 5 otrzymuje brzmienie: „5.

W przypadku mi$dzynarodowych lotów niehandlowych, w szczególno%ci wykonywanych w ramach imprez sportowych i kulturalnych, starty i l"dowania statków powietrznych na lotniskach innych ni# okre%lone w ust. 1 mog" by( wykonywane z uwzgl$dnieniem art. 145 i 146 oraz po powiadomieniu instytucji zapewniaj"cej s!u#by ruchu lotniczego.”;

36) art. 74 otrzymuje brzmienie: „Art. 74. 1. S!u#by publiczne i organy administracji publicznej korzystaj" z obiektów i urz"dze' lotniska w zakresie niezb$dnym do wykonywania ich zada'. 2. Zarz"dzaj"cy

lotniskiem

jest

obowi"zany

udost$pni(

s!u#bom

publicznym i organom administracji publicznej niezb$dne obiekty i urz"dzenia, o których mowa w ust. 1, za% s!u#by publiczne i organy administracji publicznej s" obowi"zane pokry( koszty eksploatacji tych obiektów i urz"dze' w wysoko%ci kosztów faktycznie poniesionych z tego tytu!u przez zarz"dzaj"cego lotniskiem. 3. Obowi"zek pokrywania przez Stra# Graniczn" kosztów eksploatacji obiektów i urz"dze' lotniska, o których mowa w ust. 2, w zakresie wynikaj"cym ze wspó!dzia!ania Stra#y Granicznej z Prezesem Urz$du sprawuj"cym nadzór nad wykonywan" przez zarz"dzaj"cego lotniskiem kontrol" bezpiecze'stwa w lotnictwie cywilnym, obejmuje wy!"cznie koszty: 1) zu#ycia energii elektrycznej i cieplnej, wody i gazu; 2) us!ug telekomunikacyjnych. 4. Szczegó!owe warunki udost$pnienia obiektów i urz"dze', o których mowa w ust. 1 – 3, okre%laj" umowy zawierane mi$dzy zarz"dzaj"cym lotniskiem a s!u#bami publicznymi i organami administracji publicznej. 5. Przepisy ust. 1 – 4 nie naruszaj" przepisów ustawy z dnia 12 pa&dziernika 1990 r. o ochronie granicy pa'stwowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 12, poz. 67)

41

oraz innych ustaw okre%laj"cych zadania s!u#b i organów, o których mowa w ust. 1.”; 37) art. 75 otrzymuje brzmienie: „Art. 75. 1. Zarz"dzaj"cy lotniskiem mo#e pobiera( op!aty od u#ytkownika statku powietrznego lub innego posiadacza statku powietrznego w momencie wykonywania operacji lotniczej z tytu!u %wiadczenia na jego rzecz na lotnisku us!ug zwi"zanych z obs!ug" startów, l"dowa' i postoju statków powietrznych, przylotem i odlotem pasa#erów, w tym pasa#erów niepe!nosprawnych oraz o ograniczonej sprawno%ci ruchowej, o których mowa w rozporz"dzeniu nr 1107/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie praw osób niepe!nosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawno%ci ruchowej podró#uj"cych drog" lotnicz" (Dz. Urz. UE L 204 z 26.07.2006, str. 1), oraz obs!ug" !adunków (op!aty lotniskowe). 2. Op!aty lotniskowe nie obejmuj" us!ug, o których mowa w art. 176 i art. 180 ust. 2.”; 38) w art. 76 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1.

Nie pobiera si$ op!at lotniskowych za starty, l"dowania i postój statków powietrznych: 1) wykonuj"cych loty w celu obrony przed skutkami kl$sk #ywio!owych oraz ratowania #ycia lub zdrowia ludzkiego – chyba #e loty te s" wykonywane w ramach prowadzonej dzia!alno%ci gospodarczej; 2) pa'stwowych statków powietrznych wykonuj"cych loty w przypadkach ochrony granic, zagro#enia bezpiecze'stwa pa'stwa lub porz"dku publicznego; 3) statków powietrznych Si! Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej na lotniskach, o których mowa w art. 60 ust. 3.”;

39) art. 77 otrzymuje brzmienie: „Art. 77. 1. Zarz"dzaj"cy lotniskiem u#ytku publicznego opracowuje projekt op!at lotniskowych zawieraj"cy w szczególno%ci ich wysoko%ci, zasady

42

udzielania zni#ek i rabatów, zasady naliczania tych op!at oraz termin ich obowi"zywania. 2. Projekt op!at lotniskowych, o którym mowa w ust. 1, oraz zasady pobierania op!at ustala si$ z zachowaniem zasady równego traktowania u#ytkowników lotniska u#ytku publicznego. 3. Projekt op!at lotniskowych, o którym mowa w ust. 1, zarz"dzaj"cy lotniskiem u#ytku publicznego przedstawia, do dnia 1 sierpnia roku poprzedzaj"cego wprowadzenie op!at, do zaopiniowania przedstawicielom przewo&ników lotniczych, którzy wykonuj" w danym sezonie rozk!adowym loty regularne lub serie lotów nieregularnych do i z danego lotniska, przedstawicielom innych u#ytkowników u#ytkuj"cym regularnie to lotnisko albo funkcjonuj"cemu na lotnisku komitetowi przewo&ników lotniczych. 4. W przypadku zawarcia porozumienia w sprawie ustalenia op!at lotniskowych mi$dzy zarz"dzaj"cym lotniskiem a podmiotami, o których mowa w ust. 3, zarz"dzaj"cy lotniskiem przedstawia ustalone op!aty lotniskowe do wiadomo%ci Prezesa Urz$du, w terminie do dnia 1 pa&dziernika roku poprzedzaj"cego rok wprowadzenia op!at, wraz z porozumieniem dotycz"cym tych op!at. Okres obowi"zywania op!at, ustalonych w drodze porozumienia, nie mo#e by( d!u#szy ni# 3 lata. 5. Prezes Urz$du, w drodze decyzji administracyjnej, nakazuje zmian$ ustalonych op!at lotniskowych, o których mowa w ust. 4, w przypadku gdy naruszaj" one przepisy prawa, interesy Rzeczypospolitej Polskiej lub zagra#aj" rozwojowi rynku przewozów lub us!ug lotniczych. 6. W przypadku niezawarcia porozumienia, o którym mowa w ust. 4, zarz"dzaj"cy lotniskiem przedstawia Prezesowi Urz$du, w terminie do dnia 1 pa&dziernika roku poprzedzaj"cego rok wprowadzenia op!at, projekt op!at lotniskowych wraz z uzasadnieniem. 7. Projekt op!at lotniskowych, o którym mowa w ust. 6, w przypadku lotnisk, na których liczba obs!u#onych pasa#erów w roku kalendarzowym poprzedzaj"cym

rok

przedstawienia

projektu

Prezesowi

Urz$du

przekroczy!a 1 milion, podlega zatwierdzeniu przez Prezesa Urz$du.

43

8. Prezes

Urz$du,

w

drodze

decyzji

administracyjnej,

odmawia

zatwierdzenia projektu op!at lotniskowych, o którym mowa w ust. 6, na lotniskach, o których mowa w ust. 7, w przypadku gdy narusza on przepisy prawa, interesy Rzeczypospolitej Polskiej lub zagra#a rozwojowi rynku przewozów lub us!ug lotniczych. 9. Prezes Urz$du w przypadku lotnisk, na których liczba obs!u#onych pasa#erów w roku kalendarzowym poprzedzaj"cym rok przedstawienia mu projektu nie przekroczy!a 1 miliona, mo#e, w drodze decyzji administracyjnej, w terminie miesi"ca od dnia otrzymania projektu, nakaza( zmian$ projektu op!at, je#eli projekt narusza przepisy prawa, interesy Rzeczypospolitej Polskiej lub zagra#a rozwojowi rynku przewozów i us!ug lotniczych. W przypadku gdy Prezes Urz$du nie naka#e zmiany op!at w terminie miesi"ca od dnia otrzymania projektu op!at, op!aty te wchodz" w #ycie w terminie okre%lonym w tym projekcie, jednak nie wcze%niej ni# po up!ywie miesi"ca od dnia otrzymania projektu przez Prezesa Urz$du. 10. Okres obowi"zywania op!at lotniskowych, o których mowa w ust. 7 i 9, ustala si$ na 1 rok kalendarzowy. 11. Terminy, o których mowa w ust. 4 i 6, mog" by( za zgod" Prezesa Urz$du skrócone w uzasadnionych okoliczno%ciach. 12. W przypadkach, o których mowa w ust. 5, 8 i 9, Prezes Urz$du w decyzji administracyjnej wskazuje termin na przed!o#enie przez zarz"dzaj"cego lotniskiem

nowego

projektu

op!at

lotniskowych

zgodnego

z obowi"zuj"cymi przepisami. Przepisy ust. 4 i 6 stosuje si$ odpowiednio. 13. Do czasu ustalenia nowych op!at lotniskowych w trybie okre%lonym w ust. 12 obowi"zuj" op!aty stosowane w dniu wydania decyzji przez Prezesa Urz$du, za% w przypadku ustalania op!at po raz pierwszy – op!aty ustalone przez Prezesa Urz$du. 14. Op!aty lotniskowe s" og!aszane w Dzienniku Urz$dowym Urz$du Lotnictwa Cywilnego oraz publikowane w Zintegrowanym Pakiecie Informacji Lotniczych, o którym mowa w art. 121 ust. 3.

44

15. Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej, ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych i ministrem w!a%ciwym do spraw finansów publicznych, po zasi$gni$ciu opinii Prezesa Urz$du, okre%li, w drodze rozporz"dzenia, szczegó!owe wymagania dotycz"ce ustalania i zatwierdzania oraz nakazywania zmiany op!at lotniskowych, z uwzgl$dnieniem zasad ustalonych w art. 67 ust. 1 i 2 oraz zasad wynikaj"cych z przepisów mi$dzynarodowych. 16. Prezes Urz$du, z uwzgl$dnieniem programu, o którym mowa w art. 16 ust. 3, programów rz"dowych i samorz"dowych dotycz"cych rozwoju regionalnego, na wniosek w!a%ciwej jednostki samorz"du województwa, mo#e wyrazi( zgod$, aby szczegó!owe warunki ustalenia op!at lotniskowych na lotniskach, o których mowa w ust. 9, znajduj"cych si$ w danym województwie, by!y okre%lane przez w!a%ciwe organy samorz"du województwa. W takim przypadku przepisów ust. 1 – 13 i rozporz"dzenia wydanego na podstawie ust. 15 nie stosuje si$. 17. Prezes Urz$du mo#e cofn"( zgod$, o której mowa w ust. 16, w sytuacji kiedy szczegó!owe warunki ustanowienia op!at lotniskowych zagra#aj" rozwojowi rynku przewozów i us!ug lotniczych.”; 40) w art. 82 pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) opracowuje i przedstawia do zatwierdzenia Prezesowi Urz$du program ochrony lotniska oraz wyznacza osob$ odpowiedzialn" za nadzór nad funkcjonowaniem systemu przepustek na lotnisku;”; 41) po art. 83 dodaje si$ art. 83a w brzmieniu: „Art. 83a. 1. Wszystkie osoby znajduj"ce si$ na terenie lotniska s" obowi"zane do przestrzegania i stosowania si$ do nakazów i zakazów zawartych w przepisach porz"dkowych ustalonych przez zarz"dzaj"cego tym lotniskiem, zgodnie z przepisami rozporz"dzenia, o którym mowa w ust. 2. 2. Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych i ministrem w!a%ciwym do spraw finansów publicznych okre%li, w drodze rozporz"dzenia, podstawowe

45

przepisy porz"dkowe zwi"zane z zapewnieniem bezpiecze'stwa i ochrony lotów oraz porz"dku na lotnisku, obowi"zuj"ce w stosunku do wszystkich osób znajduj"cych si$ na terenie lotniska, uwzgl$dniaj"c warunki i wymagania funkcjonowania transportu lotniczego.”; 42) w art. 84 w ust. 2: a) pkt 1 otrzymuje brzmienie: „1) opracowa(, z uwzgl$dnieniem przepisów mi$dzynarodowych, plan dzia!ania w sytuacji zagro#enia uzgodniony z: a) w!a%ciwym terenowo komendantem wojewódzkim Pa'stwowej Stra#y Po#arnej – w przypadku portów lotniczych, b) komendantem powiatowym albo miejskim Pa'stwowej Stra#y Po#arnej – w przypadku pozosta!ych lotnisk;”, b) uchyla si$ pkt 2, c) pkt 3 otrzymuje brzmienie: „3) zorganizowa( i zapewni( w!asn" lotniskow" s!u#b$ ratowniczo-ga%nicz", wyposa#on" w sprz$t specjalistyczny – w przypadku portu lotniczego albo zapewni( na czas operacji lotniczych lotniskow" s!u#b$ ratowniczo-ga%nicz" realizowan"

przez

jednostk$

ochrony

przeciwpo#arowej

okre%lon"

w przepisach o ochronie przeciwpo#arowej;”; 43) po art. 87 dodaje si$ art. 87a w brzmieniu: „Art. 87a. 1.

Zabrania si$ emitowania lub powodowania emisji, w strefach przestrzeni powietrznej wykorzystywanej do #eglugi powietrznej, wi"zki lasera lub %wiat!a z innych &róde! w kierunku statku powietrznego w sposób mog"cy spowodowa( ol%nienie, o%lepienie lub wyst"pienie po%wiaty i mog"cy stworzy( zagro#enie bezpiecze'stwa statku powietrznego albo #ycia lub zdrowia za!ogi lub pasa#erów na jego pok!adzie.

2. Instytucja zapewniaj"ca s!u#b$ ruchu lotniczego mo#e wyda( zgod$ na u#ycie lasera lub %wiat!a z innych &róde! w strefach, o których mowa w ust. 1, je#eli u#ycie to nie b$dzie zagra#a!o bezpiecze'stwu statku

46

powietrznego oraz #yciu i zdrowiu za!ogi i pasa#erów na jego pok!adzie. 3. Zgod$, o której mowa w ust. 2, wydaje si$ na wniosek z!o#ony w terminie 14 dni przed planowanym u#yciem lasera lub %wiat!a z innych &róde!. 4. Minister

w!a%ciwy

do

spraw

transportu

okre%li,

w

drodze

rozporz"dzenia, z uwzgl$dnieniem przepisów mi$dzynarodowych: 1) strefy

przestrzeni

powietrznej

wykorzystywanej

do #eglugi

powietrznej, o których mowa w ust. 1; 2) szczegó!owe warunki u#ycia lasera lub %wiat!a z innych &róde! w tych strefach; 3) tryb wydawania zgody na u#ycie lasera lub %wiat!a z innych &róde!.”; 44) w art. 88: a) ust. 1 – 3 otrzymuj" brzmienie: „1.

Prezes Urz$du prowadzi rejestr lotniczych urz"dze' naziemnych, o których mowa w art. 86 ust. 1, wykorzystywanych do operacyjnego zabezpieczenia #eglugi powietrznej, zwany dalej „rejestrem urz"dze' naziemnych”.

2.

Rejestr urz"dze' naziemnych jest jawny. Dokumenty stanowi"ce podstaw$ do dokonania wpisu w rejestrze podlegaj" ochronie zgodnie z przepisami o tajemnicach prawnie chronionych.

3.

Wpisowi do rejestru urz"dze' naziemnych podlegaj" nast$puj"ce lotnicze urz"dzenia naziemne, wykorzystywane do operacyjnego zabezpieczenia #eglugi powietrznej: 1) urz"dzenia !"czno%ci; 2) urz"dzenia radiolokacyjne; 3) urz"dzenia radionawigacyjne; 4) wzrokowe pomoce nawigacyjne; 5) automatyczne systemy pomiarowe parametrów meteorologicznych; 6) urz"dzenia i systemy przetwarzania i zobrazowania danych.”,

b) ust. 5 i 6 otrzymuj" brzmienie:

47

„5.

Do wniosku, o którym mowa w ust. 4, wnioskodawca jest obowi"zany do!"czy(: 1) informacj$ o rodzaju urz"dzenia i celu, w jakim ma by( stosowane; 2) wspó!rz$dne geograficzne anteny promieniuj"cej urz"dzenia – je#eli dotyczy danego urz"dzenia; 3) charakterystyk$ techniczn" urz"dzenia; 4) odpis pozwolenia radiowego – je#eli takie pozwolenie jest wymagane; 5) dokument potwierdzaj"cy wybudowanie i oddanie do u#ytku urz"dzenia naziemnego zgodnie z przepisami prawa budowlanego i przepisami wydanymi na podstawie art. 92 pkt 2; 6) dokument

potwierdzaj"cy

prawo

wnioskodawcy

do

korzystania

z nieruchomo%ci, na której ma by( wykorzystywane urz"dzenie naziemne. 6.

Wymogi, o których mowa w ust. 5 pkt 2, 5 i 6, nie dotycz" przeno%nych lotniczych urz"dze' naziemnych.”,

c) po ust. 6 dodaje si$ ust. 6a w brzmieniu: „6a. U#ytkownik lotniczych urz"dze' naziemnych jest obowi"zany zg!asza( do rejestru urz"dze' naziemnych wszelkie zmiany dotycz"ce tych urz"dze'.”, d) ust. 7 – 9 otrzymuj" brzmienie: „7. Prezes Urz$du odmawia wpisania lotniczego urz"dzenia naziemnego do rejestru urz"dze' naziemnych, je#eli za!"czone do wniosku dokumenty s" niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym albo lotnicze urz"dzenie naziemne nie odpowiada warunkom technicznym okre%lonym w tych dokumentach lub warunkom technicznym ustalonym na podstawie art. 92 pkt 2. 8. O wpisie oraz odmowie wpisania lotniczego urz"dzenia naziemnego do rejestru urz"dze' naziemnych oraz o jego wykre%leniu z rejestru, jak równie# o zmianie danych zawartych w rejestrze rozstrzyga Prezes Urz$du w drodze decyzji administracyjnej. 9. Lotnicze urz"dzenie naziemne mo#e by( wykorzystywane do operacyjnego zabezpieczenia #eglugi powietrznej, je#eli jest wpisane do rejestru urz"dze' naziemnych.”;

48

45) art. 93 otrzymuje brzmienie: „Art. 93. 1. Statki powietrzne mog" wykonywa( starty i l"dowania tak#e z l"dowisk, których parametry techniczne i eksploatacyjne pozwalaj" na bezpieczne wykorzystywanie ich przez statki powietrzne, w nast$puj"cych celach: 1) przeprowadzania imprez kulturalnych, sportowych, propagandowych, reklamowych; 2)

wykonywania

us!ug

lotniczych

nieobejmuj"cych

przewozu

lotniczego; 3)

prowadzenia szkolenia – je#eli program szkolenia przewiduje nauk$ w takim terenie, a lot odbywa si$ wy!"cznie w tym celu;

4)

wykonywania lotów lokalnych;

5)

ratowania #ycia i zdrowia ludzkiego, poszukiwania i ratownictwa lub zwalczania kl$sk #ywio!owych;

6)

wykonywania lotów statkami powietrznymi, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 33 ust. 2.

2. Za wybór terenu na l"dowisko i bezpieczn" jego eksploatacj$ odpowiada dysponent l"dowiska, który uzgadnia lokalizacj$ l"dowiska i zasady jego eksploatacji z w!a%ciwymi miejscowo organami gminy. 3. L"dowiska podlegaj" wpisowi do ewidencji l"dowisk, prowadzonej przez Prezesa Urz$du, na wniosek z!o#ony przez w!a%ciciela lub dysponenta terenu, uzgodniony z w!a%ciwymi miejscowo organami gminy oraz instytucjami zapewniaj"cymi s!u#by ruchu lotniczego. 4. Prezes Urz$du odmawia wpisu l"dowiska do ewidencji, o której mowa w ust. 3, je#eli funkcjonowanie tego l"dowiska mo#e zagrozi( bezpiecze'stwu ruchu lotniczego. 5. Starty i l"dowania statków powietrznych mog" by( wykonywane z l"dowisk tylko za zgod" dysponenta terenu i zgodnie z instrukcj" operacyjn" l"dowiska. 6. Odpowiedzialno%( za wybór l"dowiska jako miejsca startu, postoju i l"dowania statku powietrznego oraz za powstanie ewentualnych szkód zwi"zanych ze startem, postojem i l"dowaniem oraz wykonywaniem lotu przez statek powietrzny ponosi organizator lotu lub osoba wykonuj"ca lot.

49

7. L"dowisko, na wniosek dysponenta terenu, mo#e by( czasowo zarejestrowane jako lotnisko po wskazaniu zarz"dzaj"cego tym lotniskiem i spe!nieniu warunków okre%lonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 8 pkt 2. 8. Minister w!a%ciwy do spraw transportu, maj"c na uwadze bezpiecze'stwo statków powietrznych i osób trzecich, okre%li, w drodze rozporz"dzenia: 1) szczegó!owe warunki wykorzystywania l"dowisk przez statki powietrzne, tryb zg!aszania l"dowisk do ewidencji oraz sposób prowadzenia i wzór ewidencji l"dowisk; 2) szczegó!owe

warunki

czasowego

zarejestrowania

l"dowiska

w rejestrze lotnisk.”; 46) po art. 93 dodaje si$ art. 93a w brzmieniu: „Art. 93a. 1.

Dopuszcza si$ w sytuacjach szczególnych wykorzystanie do startu i l"dowania statku powietrznego, a w szczególno%ci balonu lub szybowca, innego terenu ni# lotnisko i l"dowisko, zwanego dalej „terenem przygodnym”, za zgod" w!a%ciciela lub dysponenta danego terenu, z zastrze#eniem ust. 2 i 3.

2.

Start i l"dowanie statku powietrznego z terenu przygodnego mo#e si$ odby( po upewnieniu si$ przez dowódc$ statku powietrznego, #e jest mo#liwe bezpieczne wykonanie takiej operacji zgodnie z instrukcj" u#ytkowania statku powietrznego.

3.

W przypadkach: 1) konieczno%ci wykonania l"dowania zapobiegaj"cego znalezieniu si$ statku powietrznego w sytuacji stanowi"cej potencjalne zagro#enie jego bezpiecze'stwa, gdyby kontynuowa! lot, 2) transportu medycznego s!u#"cego ratowaniu #ycia lub zdrowia ludzkiego, 3) udzia!u lotnictwa w zwalczaniu kl$sk #ywio!owych lub w innych nag!ych stanach zagro#enia bezpiecze'stwa i porz"dku publicznego, 4) lotów wykonywanych przez statki powietrzne bez nap$du – mo#liwe jest wykonanie l"dowania statku powietrznego bez zgody w!a%ciciela lub dysponenta danego terenu z obowi"zkiem pó&niejszego

50

powiadomienia go o tym zdarzeniu. Przepis art. 93 ust. 6 stosuje si$ odpowiednio.”; 47) w art. 94: a)

ust. 5 otrzymuje brzmienie: „5. Licencj", o której mowa w ust. 2, jest licencja wydana przez Prezesa Urz$du lub licencja wydana przez w!a%ciwy organ obcego pa'stwa i uznana przez Prezesa Urz$du, chyba #e jej uznanie nie jest wymagane.”,

b)

w ust. 6: – pkt 1 otrzymuje brzmienie: „1) personel wchodz"cy w sk!ad za!óg statków powietrznych: a)

pilot samolotowy turystyczny,

b)

pilot samolotowy zawodowy,

c)

pilot samolotowy liniowy,

d)

pilot samolotowy w za!odze wieloosobowej,

e)

pilot %mig!owcowy turystyczny,

f)

pilot %mig!owcowy zawodowy,

g)

pilot %mig!owcowy liniowy,

h)

pilot wiatrakowcowy turystyczny,

i)

pilot wiatrakowcowy zawodowy,

j)

pilot sterowcowy liniowy,

k)

pilot sterowcowy zawodowy,

l)

pilot balonu wolnego,

m)

pilot szybowcowy,

n)

nawigator lotniczy,

o)

mechanik pok!adowy,

p)

radiooperator pok!adowy;”,

– uchyla si$ pkt 2, – pkt 3 otrzymuje brzmienie: „3) mechanik obs!ugi technicznej statku powietrznego;”, – po pkt 4 dodaje si$ pkt 4a w brzmieniu: „4a) praktykant kontroler ruchu lotniczego;”, – uchyla si$ pkt 7,

51

c)

po ust. 6 dodaje si$ ust. 6a w brzmieniu: „6a. W odniesieniu do specjalno%ci, o których mowa w ust. 6 pkt 1 lit. a i m, licencja mo#e by( równie# wydana tylko na podstawie przepisów krajowych (licencja narodowa).”;

48) w art. 95: a)

w ust. 2: – uchyla si$ pkt 5, – po pkt 5 dodaje si$ pkt 5a w brzmieniu: „5a) operator bezza!ogowego statku powietrznego u#ywanego w celach innych ni# rekreacyjne lub sportowe;”,

b)

w ust. 3: – uchyla si$ pkt 6, – dodaje si$ pkt 7 w brzmieniu: „7) operator bezza!ogowego statku powietrznego u#ywanego w celach innych ni# rekreacyjne lub sportowe – uko'czone 18 lat, posiadanie co najmniej %redniego wykszta!cenia.”,

c)

ust. 4a otrzymuje brzmienie: „4a. )wiadectwo kwalifikacji oraz inne dokumenty stwierdzaj"ce posiadane kwalifikacje wydane dla specjalno%ci, o których mowa w ust. 2, przez w!a%ciwy organ pa'stwa obcego wymagaj" uznania przez Prezesa Urz$du, z zastrze#eniem ust. 4b.”,

d)

po ust. 4a dodaje si$ ust. 4b w brzmieniu: „4b. )wiadectwo kwalifikacji oraz inne dokumenty stwierdzaj"ce posiadane kwalifikacje wydane dla specjalno%ci, o których mowa w ust. 2, przez w!a%ciwy organ pa'stwa cz!onkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa'stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym nie wymagaj" uznania przez Prezesa Urz$du, je#eli wymagania stawiane przy ich wydaniu nie by!y !agodniejsze od stawianych w Rzeczypospolitej Polskiej.”;

52

49) po art. 95 dodaje si$ art. 95a w brzmieniu: „Art. 95a. 1.

Czynno%ci tankowania statków powietrznych o masie powy#ej 10 000 kg maksymalnej masy startowej mo#e wykonywa( osoba, która posiada %wiadectwo operatora tankowania statków powietrznych.

2. )wiadectwo

operatora

tankowania

statków

powietrznych

jest

wydawane kandydatowi na operatora tankowania statków powietrznych przez pracodawc$ po przeszkoleniu.”; 50) w art. 96: a)

w ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie: „3) nie by!a skazana prawomocnym wyrokiem za przest$pstwo pope!nione umy%lnie;”,

b)

w ust. 2: –

po pkt 1 dodaje si$ pkt 1a w brzmieniu: „1a) pilot szybowcowy z licencj" narodow" – uko'czone 15 lat, wykszta!cenie podstawowe oraz zgoda opiekunów prawnych;”,

– po pkt 2 dodaje si$ pkt 2a w brzmieniu: „2a) pilot turystyczny z licencj" narodow" – uko'czone 16 lat, wykszta!cenie co najmniej gimnazjalne albo równorz$dne oraz zgoda opiekunów prawnych;”, – pkt 6 otrzymuje brzmienie: „6) mechanik obs!ugi technicznej statku powietrznego – uko'czone 18 lat albo 21 lat w zale#no%ci od dodatkowych uprawnie', o których mowa w art. 94 ust. 7;”, – uchyla si$ pkt 6a, – po pkt 6a dodaje si$ pkt 6b w brzmieniu: „6b) kontroler ruchu lotniczego – uko'czone 21 lat oraz co najmniej %rednie wykszta!cenie;”, c)

ust. 5 i 5a otrzymuj" brzmienie: „5. Licencja wydana lub potwierdzona przez w!a%ciwy organ pa'stwa obcego wymaga uznania przez Prezesa Urz$du, z zastrze#eniem ust. 5b. 5a. Licencja wydana lub potwierdzona przez w!a%ciwy organ pa'stwa cz!onkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa'stwa

53

cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym dla specjalno%ci personelu lotniczego, o których mowa w art. 94 ust. 6 pkt 1, jest uznawana w Rzeczypospolitej Polskiej za wa#n" na równi z licencj" polsk", chyba #e wymagania stawiane przy jej wydaniu by!y !agodniejsze od stawianych w Rzeczypospolitej Polskiej.”, d)

po ust. 5a dodaje si$ ust. 5b w brzmieniu: „5b. Nie wymaga uznania przez Prezesa Urz$du licencja: 1) na podstawie której b$d" wykonywane niezarobkowe czynno%ci lotnicze, wydana lub potwierdzona przez w!a%ciwy organ pa'stwa cz!onkowskiego ICAO, zgodnie z przepisami za!"cznika 1 do Konwencji o mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym, o której mowa w art. 3 ust. 2; 2) wydana lub potwierdzona przez w!a%ciwy organ pa'stwa obcego, zgodnie z wymaganiami mi$dzynarodowymi ustanowionymi przez Zrzeszenie W!adz Lotniczych (JAA) albo EASA.”;

51) w art. 98 dodaje si$ ust. 3 w brzmieniu: „3. Wa#no%( uprawnie' wpisanych do licencji, o których mowa w art. 94 ust. 7, jest uzale#niona od wyniku okresowego sprawdzenia posiadanych wiadomo%ci i umiej$tno%ci, które powinny by( nie mniejsze ni# wymagane do uzyskania wpisu uprawnienia do licencji.”; 52) w art. 99 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Warunkiem uzyskania licencji jest pozytywny wynik egzaminu pa'stwowego sk!adaj"cego si$ z cz$%ci teoretycznej i praktycznej, z!o#onego przed komisj" egzaminacyjn" albo organizacj" szkoleniow", uprawnion" do przeprowadzania egzaminów, zgodnie z rozporz"dzeniem nr 2042/2003/WE.”; 53) art. 100 otrzymuje brzmienie: „Art. 100. 1.

Licencj$ lub wynikaj"ce z niej niektóre uprawnienia mo#na cofn"( w przypadku stwierdzenia, #e cz!onek personelu lotniczego: 1) przesta! spe!nia( warunki okre%lone w art. 96 ust. 1 i 2;

54

2) utraci! kwalifikacje do wykonywania okre%lonych czynno%ci lotniczych; 3) wykonuj"c czynno%ci lotnicze, do których uprawnia go licencja, zagra#a bezpiecze'stwu ruchu lotniczego. 2.

W przypadku badania prowadzonego przez Komisj$ lub uprawnione organy pa'stwowe, w celu stwierdzenia, czy zaistnia!y przyczyny okre%lone w ust. 1 pkt 1 – 3, na czas prowadzenia badania Prezes Urz$du zawiesza licencj$ oraz zatrzymuje j" – je#eli dalsze prowadzenie czynno%ci lotniczych zagra#a bezpiecze'stwu lotów. Przepis ten stosuje si$ odpowiednio do zawieszenia uprawnie' wpisanych do licencji.”;

54) w art. 102 dotychczasow" tre%( oznacza si$ jako ust. 1 i dodaje si$ ust. 2 w brzmieniu: „2. Rejestr personelu lotniczego jest jawny. Dokumenty stanowi"ce podstaw$ do dokonania wpisu w rejestrze podlegaj" ochronie zgodnie z przepisami o ochronie tajemnic prawnie chronionych.”; 55) w art. 103: a) po ust. 3 dodaje si$ ust. 3a – 3d w brzmieniu: „3a. Czas pracy cz!onków za!óg w przewozie lotniczym przy u#yciu samolotu obejmuje tak#e czas s!u#by w rozumieniu przepisów cz$%ci Q za!"cznika III do rozporz"dzenia nr 3922/91/EWG . 3b. Czas pracy cz!onków za!óg statków powietrznych w przewozie lotniczym przy u#yciu %mig!owca, s!u#bie ratownictwa medycznego oraz w przypadku us!ug nieb$d"cych przewozem lotniczym %wiadczonych przy u#yciu statków powietrznych obejmuje tak#e czas s!u#by, który rozpoczyna si$ w chwili, gdy operator wymaga od cz!onka za!ogi podj$cia s!u#by i ko'czy si$ w chwili, gdy cz!onek za!ogi jest wolny od wszelkich obowi"zków. 3c. Czas pracy cz!onków za!óg statków powietrznych w przypadku u#ycia statku powietrznego w celu innym ni# przewóz lotniczy oraz %wiadczenie us!ug

55

nieb$d"cych przewozem lotniczym obejmuje tak#e czas s!u#by, który rozpoczyna si$ w chwili, gdy u#ytkownik wymaga od cz!onka za!ogi podj$cia s!u#by i ko'czy si$ w chwili, gdy cz!onek za!ogi jest wolny od wszelkich obowi"zków. 3d. Czas pracy w instytucji zapewniaj"cej s!u#by kontroli ruchu lotniczego obejmuje tak#e czas s!u#by, który rozpoczyna si$ w chwili, gdy organ s!u#b kontroli ruchu lotniczego wymaga od kontrolera ruchu lotniczego podj$cia s!u#by i ko'czy si$ w chwili, gdy kontroler ruchu lotniczego jest wolny od wszelkich obowi"zków.”, b) ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Minister w!a%ciwy do spraw transportu okre%li, w drodze rozporz"dzenia, szczegó!owe warunki rozliczania czasu pracy, czasu s!u#by cz!onków za!óg statków powietrznych, o których mowa w ust. 1, 2 oraz 3a – 3c, kontrolerów ruchu lotniczego oraz warunki wykonywania przez nich czynno%ci, z uwzgl$dnieniem wypoczynku i przerwy w s!u#bie.”; 56) w art. 104: a)

ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych i Ministrem Obrony Narodowej, uwzgl$dniaj"c przepisy mi$dzynarodowe oraz maj"c na uwadze zapewnienie bezpiecze'stwa lotów, okre%li, w drodze rozporz"dzenia: 1) wzory licencji i %wiadectw kwalifikacji w!a%ciwe dla specjalno%ci lotniczych; 2) uprawnienia przyznawane i wpisywane do licencji lub %wiadectw kwalifikacji; 3) szczegó!owe

wymagania

dla

poszczególnych

rodzajów

licencji

i %wiadectw kwalifikacji, dotycz"ce kwalifikacji lotniczych w zakresie wiedzy, umiej$tno%ci i praktyki;

56

4) szczegó!owe warunki i sposób: a) wydawania, cofania, ograniczania, zawieszania i przywracania licencji i %wiadectw kwalifikacji oraz wynikaj"cych z nich uprawnie', b) uznawania, zawieszania uznania, cofania uznania, przywracania uznania obcych licencji i %wiadectw kwalifikacji wydanych przez w!a%ciwy organ obcego pa'stwa, c) uzyskiwania i sprawdzania kwalifikacji lotniczych, d) prowadzenia rejestru personelu lotniczego, e) prowadzenia szkolenia lotniczego; 5) szczegó!owe warunki wykonywania uprawnie' wynikaj"cych z licencji i %wiadectw kwalifikacji; 6) zakres wiedzy i umiej$tno%ci wymaganych do otrzymania %wiadectwa operatora tankowania statków powietrznych oraz wzór takiego %wiadectwa, uwzgl$dniaj"c równorz$dno%( uko'czonych kursów i szkole'.”, b)

dodaje si$ ust. 4 i 5 w brzmieniu: „4. W celu uzyskania, wznowienia, utrzymania licencji i %wiadectw kwalifikacji dla poszczególnych specjalno%ci lotniczych Prezes Urz$du mo#e uzna( kwalifikacje i uprawnienia nabyte w lotnictwie pa'stwowym. 5. Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych i Ministrem Obrony Narodowej okre%li, w drodze rozporz"dzenia, szczegó!owe warunki uznawania kwalifikacji i uprawnie', o których mowa w ust. 4, uwzgl$dniaj"c równorz$dno%( uko'czonych kursów i szkole'.”;

57) w art. 105 w ust. 1a uchyla si$ pkt 1; 58) w art. 108: a)

w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) jest specjalist" z zakresu medycyny lotniczej lub medycyny transportu z do%wiadczeniem z zakresu medycyny lotniczej;”,

b)

w ust. 6 uchyla si$ pkt 5;

57

59) w art. 112 w ust. 1 uchyla si$ pkt 7; 60) w art. 118a w pkt 1 lit. a – d otrzymuj" brzmienie: „a)

rozporz"dzeniem nr 549/2004/WE,

b)

rozporz"dzeniem nr 550/2004/WE,

c)

rozporz"dzeniem nr 551/2004/WE,

d)

rozporz"dzeniem nr 552/2004/WE,”;

61) w art. 123 po ust. 1 dodaje si$ ust. 1a i 1b w brzmieniu: „1a. Zabrania si$ organizowania i prowadzenia lotniczych pokazów statków powietrznych lub skoków spadochronowych, z wyj"tkiem zorganizowanych pokazów w celu prezentacji: 1) sprz$tu lotniczego lub urz"dze' – dla celów handlowych; 2) sprz$tu lotniczego, urz"dze', umiej$tno%ci pilotów statków powietrznych lub skoczków spadochronowych – w ramach imprez lotniczych, sportowych, kulturalnych lub propagandowych. 1b. Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej i ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych okre%li, w drodze rozporz"dzenia, szczegó!owe warunki organizacji i prowadzenia pokazów, o których mowa w ust. 1a, uwzgl$dniaj"c konieczno%( zapewnienia bezpiecze'stwa lotów oraz bezpiecze'stwa mienia i osób przebywaj"cych na pokazach.”; 62) w art. 125 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Zabrania si$ u#ywania przez osoby nieuprawnione nadawczych urz"dze' radiowych dzia!aj"cych w pasmach cz$stotliwo%ci wyznaczonych na podstawie przepisów prawa telekomunikacyjnego dla !"czno%ci lotniczej oraz radiolokacji i radionawigacji lotniczej.”; 63) art. 126 otrzymuje brzmienie: „Art. 126. 1.

W polskiej przestrzeni powietrznej mog" by( wykonywane loty bezza!ogowych statków powietrznych na warunkach okre%lonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 2.

58

2. Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej okre%li, w drodze rozporz"dzenia, szczegó!owy sposób i warunki wykonywania lotów przez bezza!ogowe statki powietrzne w polskiej przestrzeni powietrznej, ograniczenia dotycz"ce tych lotów w poszczególnych klasach przestrzeni powietrznej oraz procedury wspó!pracy operatorów tych statków z instytucjami zapewniaj"cymi s!u#by ruchu lotniczego, uwzgl$dniaj"c zasady bezpiecznego korzystania z przestrzeni powietrznej.”; 64) w art. 127: a) ust. 1 i 2 otrzymuj" brzmienie: „1. Wyznaczenie oraz certyfikacja instytucji zapewniaj"cych s!u#by #eglugi powietrznej w polskiej przestrzeni powietrznej dokonywana jest zgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej, a w szczególno%ci zgodnie z rozporz"dzeniem

nr

550/2004/WE

oraz

rozporz"dzeniem

Komisji

nr 2096/2005/WE. 2.

Wyznaczenia, o którym mowa w ust. 1, dokonuje minister w!a%ciwy do

spraw transportu w porozumieniu z Prezesem Urz$du, po zasi$gni$ciu opinii Ministra Obrony Narodowej, w drodze decyzji administracyjnej.”, b) ust. 6 otrzymuje brzmienie: „6. Zadania pa'stwa cz!onkowskiego okre%lone w art. 10 ust. 3 rozporz"dzenia nr 550/2004/WE

wykonuje

minister

w!a%ciwy

do

spraw

transportu

w porozumieniu z Prezesem Urz$du i po zasi$gni$ciu opinii Ministra Obrony Narodowej.”; 65) art. 128 otrzymuje brzmienie: „Art. 128.

Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej oraz ministrem w!a%ciwym do spraw finansów publicznych, dla realizacji przepisów prawa Unii Europejskiej, okre%li, w drodze rozporz"dzenia, sposób wyznaczania instytucji zapewniaj"cych

59

s!u#by

#eglugi

powietrznej,

maj"c

na

uwadze

w szczególno%ci

zapewnienie bezpiecze'stwa i ci"g!o%ci ruchu lotniczego.”; 66) po art. 128 dodaje si$ art. 128a – 128c w brzmieniu: „Art. 128a. 1. Instytucje zapewniaj"ce s!u#by #eglugi powietrznej zapewniaj" pracownikom Urz$du nieodp!atne uczestnictwo w specjalistycznych szkoleniach i kursach oraz w praktycznych szkoleniach zwi"zanych z wprowadzaniem nowych systemów, urz"dze' i procedur niezb$dnych do realizacji przez Prezesa Urz$du jego uprawnie' i obowi"zków jako pa'stwowej w!adzy nadzoruj"cej. 2. Planowanie szkole' odbywa si$ w systemie rocznym. Art. 128b. 1. Prezes Urz$du zatwierdza znacz"ce zmiany w systemach funkcjonalnych instytucji zapewniaj"cych s!u#by #eglugi powietrznej oraz podmiotu zapewniaj"cego zarz"dzanie przep!ywem ruchu lotniczego (ATFM) lub zarz"dzaj"cego przestrzeni" powietrzn" (ASM), o których mowa w rozporz"dzeniu Komisji (WE) nr 1315/2007 z dnia 8 listopada 2007 r. w sprawie nadzoru nad bezpiecze'stwem w zarz"dzaniu ruchem lotniczym oraz zmieniaj"ce rozporz"dzenie (WE) nr 2096/2005 (Dz. Urz. UE L 291 z 09.11.2007, str. 16). 2. Prezes Urz$du zatwierdza procedury wprowadzania nieznacznych zmian w systemach funkcjonalnych, o których mowa w ust. 1. 3. Zatwierdzenia, o których mowa w ust. 1 i 2, nie stanowi" decyzji administracyjnej. 4.

Minister

w!a%ciwy

do

spraw

transportu

okre%li,

w

drodze

rozporz"dzenia: 1) zmiany, które zosta!y uznane za znacz"ce zmiany w systemach funkcjonalnych oraz warunki, sposób i tryb ich zatwierdzania, 2) warunki, sposób i tryb zatwierdzania procedur wprowadzania nieznacznych zmian w systemach funkcjonalnych – maj"c na wzgl$dzie zapewnienie bezpiecze'stwa ruchu lotniczego i przepisy mi$dzynarodowe.

60

Art. 128c. Prezes Urz$du wydaje wytyczne w zakresie bezpiecze'stwa, o których mowa w art. 12 rozporz"dzenia nr 1315/2007/WE, w drodze decyzji administracyjnej.”; 67) uchyla si$ art. 129 i 129a; 68) w art. 130: a) ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Op!aty nawigacyjne, w zakresie nieobj$tym aktami prawnymi okre%lonymi w ust. 2, s" zatwierdzane przez Prezesa Urz$du, w drodze decyzji administracyjnej.”, b) w ust. 6 dodaje si$ pkt 7 w brzmieniu: „7) kontrolno-pomiarowe wykonywane przez instytucj$ zapewniaj"c" s!u#by ruchu lotniczego.”, c) ust. 7 i 8 otrzymuj" brzmienie: „7. Udziela si$ dotacji celowej z bud#etu pa'stwa na sfinansowanie instytucjom zapewniaj"cym s!u#by #eglugi powietrznej kosztów zwi"zanych z zapewnieniem s!u#b w przypadku lotów, o których mowa w ust. 6 pkt 1 – 6. Koszty te s" finansowane z cz$%ci bud#etu pa'stwa, której dysponentem jest minister w!a%ciwy do spraw transportu. 8. Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw finansów publicznych, maj"c na uwadze przepisy Unii Europejskiej

w

zakresie

op!at

nawigacyjnych,

okre%li,

w

drodze

rozporz"dzenia, sposób i tryb rozliczania i dokumentowania kosztów, o których mowa w ust. 7.”; 69) po art. 132 dodaje si$ art. 132a w brzmieniu: „Art. 132a. 1.

Koszty

%wiadczenia

przez

instytucj$

zapewniaj"c"

s!u#by

meteorologiczne us!ug os!ony meteorologicznej lotnictwa cywilnego na lotniskach, na których zapewniana jest s!u#ba kontroli ruchu

61

lotniczego (ATC), oraz w przestrzeni powietrznej kontrolowanej, pokrywane s" z op!at, o których mowa w art. 130. 2. Koszty, o których mowa w ust. 1, uwzgl$dnia si$ w op!atach, o których mowa w art. 130. 3. Koszty %wiadczenia us!ug os!ony meteorologicznej lotnictwa cywilnego na lotniskach innych ni# okre%lone w ust. 1, s" pokrywane przez zarz"dzaj"cego lotniskiem. 4. Przepisy ust. 1 – 3 nie naruszaj" przepisów dotycz"cych zapewnienia s!u#by informacji powietrznej.”; 70) art. 133 otrzymuje brzmienie: „Art. 133.

Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw gospodarki wodnej oraz Ministrem Obrony Narodowej okre%li, w drodze rozporz"dzenia, szczegó!owe warunki i sposób zapewniania os!ony meteorologicznej lotnictwa cywilnego, maj"c na wzgl$dzie umowy i przepisy mi$dzynarodowe oraz bezpiecze'stwo ruchu lotniczego.”;

71) w art. 134 po ust. 1 dodaje si$ ust. 1a i 1b w brzmieniu: „1a. Wyniki bada' prowadzonych przez Komisj$ lub pod jej nadzorem, w celach innych ni# okre%lone w ust. 1, mog" by( udost$pniane wy!"cznie dla celów post$powa' s"dowych, s"dowo-administracyjnych i administracyjnych. 1b. Udost$pnianie, o którym mowa w ust. 1a, obejmuje: 1) ekspertyzy uzyskane w trakcie badania; 2) o%wiadczenia i zeznania uzyskane od osób w toku bada'; 3) korespondencj$ mi$dzy osobami maj"cymi zwi"zek z operacj" statku powietrznego; 4) medyczne lub prywatne informacje dotycz"ce osób uczestnicz"cych w wypadku lub incydencie lotniczym; 5) zapisy pok!adowych rejestratorów mowy i ich kopie; 6) pogl"dy wyra#ane w trakcie analizy informacji, w!"cznie z zapisami rejestratorów pok!adowych.”;

62

72) w art. 135: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Przewodnicz"cy Komisji po otrzymaniu zg!oszenia o zdarzeniu lotniczym kwalifikuje je jako: wypadek lotniczy, powa#ny incydent lotniczy, incydent lotniczy albo inne zdarzenie, o którym mowa w art. 135a.”, b) po ust. 2 dodaje si$ ust. 2a w brzmieniu: „2a. Przewodnicz"cy Komisji mo#e przekaza( badanie wypadku lub powa#nego incydentu lotniczego statku powietrznego, którego maksymalny ci$#ar startowy nie przekracza 2.250 kg, u#ytkownikowi tego statku. W takim przypadku badanie jest prowadzone pod nadzorem Komisji.”, c)

ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Komisja mo#e podj"( badanie wypadku lub incydentu lotniczego statku powietrznego nieobj$tego obowi"zkiem wpisu do pa'stwowego rejestru cywilnych statków powietrznych, o ile zaistnia! on w okoliczno%ciach uzasadniaj"cych dokonanie takiego badania. W przypadku niepodj$cia badania przez Komisj$ raport ko'cowy z badania zdarzenia przygotowuje pod nadzorem Komisji u#ytkownik statku powietrznego.”;

73) w art. 135a w ust. 1 pkt 5 i 6 otrzymuj" brzmienie: „5) zarz"dzaj"cy lotniskiem; 6) podmiot wykonuj"cy obs!ug$ naziemn" statków powietrznych;”; 74) w art. 136 po ust. 3 dodaje si$ ust. 3a w brzmieniu: „3a. Upowa#nieni przedstawiciele u#ytkownika statku powietrznego, instytucji zapewniaj"cej s!u#by ruchu lotniczego lub zarz"dzaj"cego lotniskiem w celu przeprowadzenia bada' zdarze' lotniczych korzystaj" z uprawnie', o których mowa w ust. 1.”; 75) w art. 137 ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Kto odnalaz! porzucony statek powietrzny lub jego szcz"tki albo by! uczestnikiem lub %wiadkiem nieszcz$%liwego wypadku lub przymusowego l"dowania statku powietrznego poza lotniskiem, jest obowi"zany niezw!ocznie zawiadomi( o tym

63

najbli#szy organ Policji lub administracji publicznej albo inne s!u#by bezpiecze'stwa

i

porz"dku

publicznego

lub

poszukiwawczo-ratownicze,

w szczególno%ci jednostki ochrony przeciwpo#arowej, mog"ce udzieli( pomocy.”; 76) w art. 140: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1.

Badanie wypadków i powa#nych incydentów lotniczych w lotnictwie pa'stwowym prowadzi Komisja Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Pa'stwowego, powo!ywana

zwana przez

dalej

Ministra

„Komisj" Obrony

Lotnictwa Narodowej

Pa'stwowego”, w

porozumieniu

z ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych oraz ministrem w!a%ciwym do spraw finansów publicznych, na okres jednego roku.”, b) po ust. 1 dodaje si$ ust. 1a – 1d w brzmieniu: „1a. Inne incydenty lotnicze podlegaj" badaniu przez u#ytkownika statku powietrznego pod nadzorem Komisji Lotnictwa Pa'stwowego, o ile Komisja ta nie podejmie si$ ich badania. 1b. Komisja Lotnictwa Pa'stwowego prowadzi badania wypadków i powa#nych incydentów lotniczych w lotnictwie pa'stwowym zaistnia!ych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i w polskiej przestrzeni powietrznej. 1c. Komisja Lotnictwa Pa'stwowego mo#e prowadzi( badania wypadków i powa#nych incydentów lotniczych zaistnia!ych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w których uczestniczy!y statki powietrzne lotnictwa pa'stwowego, je#eli przewiduj" to umowy mi$dzynarodowe, których Rzeczpospolita Polska jest stron" albo je#eli w!a%ciwy organ obcego pa'stwa przeka#e Komisji uprawnienia do przeprowadzenia badania albo sam nie podj"! badania. 1d. Badanie wypadków i powa#nych incydentów lotniczych ma na celu ustalenie ich okoliczno%ci i przyczyn oraz wydanie zalece' i wniosków dla zapobie#enia podobnym wypadkom i incydentom w przysz!o%ci.”, c) po ust. 2 dodaje si$ ust. 2a – 2c w brzmieniu: „2a. W sk!ad Komisji Lotnictwa Pa'stwowego wchodz" przedstawiciele Ministra Obrony Narodowej, ministra w!a%ciwego do spraw wewn$trznych oraz

64

ministra w!a%ciwego do spraw finansów publicznych, spo%ród których wyznacza si$ przewodnicz"cego, zast$pc$ przewodnicz"cego i sekretarza. 2b. W sk!ad Komisji Lotnictwa Pa'stwowego powinni wchodzi( specjali%ci w zakresie: szkolenia lotniczego, techniki lotniczej, nawigacji i ruchu lotniczego,

ratownictwa

lotniczego,

meteorologii,

!"czno%ci,

prawa

lotniczego oraz medycyny lotniczej. Za specjalistów w danym zakresie uwa#a si$ osoby posiadaj"ce odpowiednie wykszta!cenie wy#sze oraz udokumentowan" minimum pi$cioletni" praktyk$ w danej dziedzinie, a w przypadku lekarzy udokumentowan" specjalizacj$. 2c. Ekspertom za udzia! w pracach Komisji oraz sporz"dzanie opinii lub ekspertyz przys!uguje wynagrodzenie ustalone w umowie cywilnoprawnej.”, d)

ust. 3 – 5 otrzymuj" brzmienie: „3. Minister Obrony Narodowej zapewnia z cz$%ci bud#etu pa'stwa, której jest dysponentem, %rodki na prowadzenie dzia!alno%ci Komisji Lotnictwa Pa'stwowego, a w szczególno%ci na jej wyposa#enie techniczne i obs!ug$ administracyjn", koszty ekspertyz, a tak#e na wynagrodzenia ekspertów. 4. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych oraz ministrem w!a%ciwym do spraw finansów publicznych okre%li, w drodze rozporz"dzenia, warunki i sposób powo!ywania, struktur$ organizacyjn" oraz regulamin dzia!ania Komisji Lotnictwa Pa'stwowego, a tak#e tryb powo!ywania i odwo!ywania osób wchodz"cych w sk!ad Komisji, uwzgl$dniaj"c konieczno%( zapewnienia w badaniu wypadków i powa#nych incydentów lotniczych udzia!u przedstawicieli w!a%ciwych ministrów, których lotnictwa ten wypadek lub incydent dotyczy. 5. Koszty

ponoszone

przez

Ministra

Obrony

Narodowej

zwi"zane

z dzia!alno%ci" Komisji Lotnictwa Pa'stwowego refunduje: 1) minister w!a%ciwy do spraw wewn$trznych, je#eli wypadki i powa#ne incydenty lotnicze zaistniej" z udzia!em statków powietrznych lotnictwa s!u#b porz"dku publicznego; 2) minister w!a%ciwy do spraw finansów publicznych, je#eli wypadki i powa#ne incydenty lotnicze zaistniej" z udzia!em statków powietrznych s!u#by celnej.”,

65

e)

po ust. 5 dodaje si$ ust. 5a i 5b w brzmieniu: „5a. Refundacja odbywa si$ w pe!nej wysoko%ci na podstawie zbiorczego zestawienia kosztów badania wypadków i powa#nych incydentów lotniczych przedstawionych przez Komisj$ Lotnictwa Pa'stwowego. 5b. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych oraz ministrem w!a%ciwym do spraw finansów publicznych okre%li, w drodze rozporz"dzenia, tryb post$powania i sposób refundacji kosztów ponoszonych przez Ministerstwo Obrony Narodowej zwi"zanych z dzia!alno%ci" Komisji Lotnictwa Pa'stwowego, uwzgl$dniaj"c w szczególno%ci zakres prac i sposób realizacji zada' wykonywanych przez Komisj$ Lotnictwa Pa'stwowego.”;

77) po art. 140 dodaje si$ art. 140a – 140e w brzmieniu: „Art. 140a. 1.

Poszukiwanie i ratowanie statków powietrznych znajduj"cych si$ w niebezpiecze'stwie, udzielanie pomocy za!ogom i pasa#erom statków

powietrznych

oraz

innym

osobom

poszkodowanym

w wyniku zdarze' lotniczych, bez wzgl$du na przynale#no%( pa'stwow" tych statków i osób, nale#y do zakresu dzia!ania s!u#by poszukiwania i ratownictwa lotniczego, zwanej dalej „s!u#b" ASAR”. 2. S!u#ba ASAR zapewnia poszukiwanie i ratownictwo wszystkich statków powietrznych znajduj"cych si$ w polskiej przestrzeni powietrznej oraz dzia!a na obszarze l"dowym w rejonie poszukiwania i ratownictwa

lotniczego

pokrywaj"cym

si$

z

granicami

odpowiadaj"cych mu rejonów informacji powietrznej. 3. Do zada' s!u#by ASAR nale#y prowadzenie dzia!a' polegaj"cych na przeszukaniu wyznaczonego obszaru w celu ustalenia miejsca po!o#enia statku powietrznego oraz osób poszkodowanych w zdarzeniach lotniczych, okre%lenia ich stanu oraz podejmowanie dzia!a' ratowniczych

na

miejscu

zdarzenia,

zwanych

dalej

„dzia!aniami poszukiwawczo-ratowniczymi”, z zachowaniem uprawnie' Morskiej S!u#by Poszukiwania i Ratownictwa (SAR) oraz innych wyspecjalizowanych s!u#b ratowniczych.

66

4. W sk!ad s!u#by ASAR wchodz" nast$puj"ce jednostki: 1) cywilno-wojskowy

o%rodek

koordynacji

poszukiwania

i ratownictwa lotniczego; 2) lotnicze zespo!y poszukiwawczo-ratownicze; 3) punkty alarmowe. 5. Do zada' cywilno-wojskowego o%rodka koordynacji poszukiwania i ratownictwa lotniczego, o którym mowa w ust. 4 pkt 1, nale#y, w szczególno%ci: 1) przyjmowanie informacji o zagro#eniu bezpiecze'stwa statków powietrznych i osób obj$tych zakresem dzia!ania s!u#by ASAR, o którym mowa w ust. 1; 2) analizowanie informacji o zagro#eniu bezpiecze'stwa statków powietrznych

wykonuj"cych

loty

w

polskiej

przestrzeni

powietrznej; 3) prowadzenie dzia!a' sprawdzaj"cych i wyja%niaj"cych informacje o

zagro#eniu

bezpiecze'stwa

statków

powietrznych

wykonuj"cych loty w polskiej przestrzeni powietrznej; 4) nadzorowanie stanu i zdolno%ci do podejmowania dzia!a' poszukiwawczo-ratowniczych przez jednostki s!u#by ASAR, o których mowa w ust. 4 pkt 2 i 3; 5) kierowanie i koordynowanie dzia!a' jednostek s!u#by ASAR, a w szczególno%ci kierowanie dzia!aniami lotniczych zespo!ów poszukiwawczo-ratowniczych; 6) bie#"ca analiza i ocena sytuacji oraz korygowanie podj$tych dzia!a' poszukiwawczo-ratowniczych, a w tym podejmowanie decyzji o ich zawieszaniu i zako'czeniu; 7) zawiadamianie jednostek, o których mowa w art. 140d ust. 1; 8) informowanie

organów

obrony

powietrznej

i

instytucji

zapewniaj"cej s!u#by ruchu lotniczego o lotach cywilnych i wojskowych statków powietrznych wykonuj"cych dzia!ania poszukiwawczo-ratownicze. 6.

Rol$ punktów alarmowych, o których mowa w ust. 4 pkt 3, pe!ni" organy instytucji zapewniaj"cych s!u#by ruchu lotniczego w ramach

67

wykonywania s!u#by alarmowej, przyjmuj"c informacje o zagro#eniu statków powietrznych wykonuj"cych loty w polskiej przestrzeni powietrznej i przekazuj"c je do cywilno-wojskowego o%rodka koordynacji poszukiwania i ratownictwa lotniczego. Art. 140b. 1.

Dzia!ania poszukiwawczo-ratownicze prowadz" lotnicze zespo!y poszukiwawczo-ratownicze,

w

których

sk!ad

wchodz" statki

powietrzne, za!ogi i personel pok!adowy tych statków, przygotowane do prowadzenia dzia!a' poszukiwawczo-ratowniczych. 2.

Lotnicze zespo!y poszukiwawczo-ratownicze udost$pnia Minister Obrony Narodowej z zasobów Si! Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Minister Obrony Narodowej wyposa#a statki powietrzne oraz dokonuje przeszkolenia za!óg i personelu pok!adowego lotniczych zespo!ów poszukiwawczo-ratowniczych w zakresie niezb$dnym do wykonywania s!u#by ASAR.

3. Dora&nie do dzia!a' poszukiwawczo-ratowniczych mog" by( wezwane statki powietrzne s!u#b ratowniczych oraz s!u#b porz"dku publicznego, a tak#e inne ni# wskazane w ust. 2, wojskowe statki powietrzne. Art. 140c. 1.

Lotnicze

zespo!y

poszukiwawczo-ratownicze

oraz

podmioty,

o których mowa w art. 140b ust. 3, dzia!aj" w oparciu o plan operacyjny poszukiwania i ratownictwa lotniczego, zwany dalej „planem ASAR”, okre%laj"cy funkcjonowanie i bie#"ce zadania tych podmiotów i jednostek systemu oraz ich wspó!dzia!ania z innymi organami i jednostkami, o których mowa w art. 140d ust. 1. 2.

Dzia!ania

lotniczych

zespo!ów

poszukiwawczo-ratowniczych

koordynuje cywilno-wojskowy o%rodek koordynacji poszukiwania i ratownictwa lotniczego usytuowany w Polskiej Agencji *eglugi Powietrznej. 3. Obszar poszukiwania jest okre%lany przez cywilno-wojskowy o%rodek koordynacji poszukiwania i ratownictwa lotniczego, jako obszar prawdopodobnego miejsca zdarzenia lotniczego, przebywania osób poszkodowanych w zdarzeniu lub miejsca po!o#enia statku powietrznego, który zagin"!.

68

Art. 140d. 1.

Jednostki organizacyjne Marynarki Wojennej, Pa'stwowej Stra#y Po#arnej, Stra#y Granicznej, Policji, zak!ady opieki zdrowotnej oraz inne podmioty b$d"ce w stanie udzieli( pomocy w zakresie poszukiwania i ratownictwa lotniczego s" obowi"zane wspó!dzia!a( ze s!u#b" ASAR przy wykonywaniu jej zada'.

2.

Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej i ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych okre%li, w drodze rozporz"dzenia: 1)

sposób zorganizowania i funkcjonowania s!u#by ASAR,

2)

zakres planu ASAR i sposób jego opracowywania,

3)

szczegó!owe zadania cywilno-wojskowego o%rodka koordynacji poszukiwania i ratownictwa lotniczego,

4)

szczegó!owy sposób prowadzenia dzia!a' poszukiwawczoratowniczych,

5) –

sposób wspó!dzia!ania z innymi podmiotami i jednostkami maj"c na uwadze przepisy mi$dzynarodowe oraz kompetencje

w!a%ciwych podmiotów i jednostek. Art. 140e. 1. Prezes Urz$du prowadzi ewidencj$ pok!adowych i osobistych nadajników sygna!u niebezpiecze'stwa. 2. W!a%ciciel albo u#ytkownik pok!adowego lub osobistego nadajnika sygna!u niebezpiecze'stwa zg!asza go do ewidencji prowadzonej przez Prezesa Urz$du, na warunkach okre%lonych w rozporz"dzeniu wydanym na podstawie ust. 3. 3. Minister w!a%ciwy do spraw transportu okre%li, w drodze rozporz"dzenia, warunki i sposób zg!aszania pok!adowych i osobistych nadajników sygna!u niebezpiecze'stwa do ewidencji, warunki i sposób ich wykre%lania z ewidencji, a tak#e sposób i warunki prowadzenia tej ewidencji, z uwzgl$dnieniem przepisów Tomu III, Cz$%( II Za!"cznika 10 do Konwencji (pkt 5.1.8.) i zalece' Rady Programu Cospas-Sarsat.”; 78) w art. 145 w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

69

„2) mi$dzynarodowe nieregularne loty niehandlowe statków powietrznych pa'stw stron Konwencji o mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym, o której mowa w art. 3 ust. 2, z zastrze#eniem art. 145a.”; 79) po art. 145 dodaje si$ art. 145a w brzmieniu: „Art. 145a. 1.

Prezes Urz$du, na wniosek u#ytkownika statku powietrznego, mo#e, w drodze decyzji administracyjnej, wyda( na czas okre%lony tymczasowe zezwolenie na lot dla obcego statku powietrznego, gdy statek: 1) nie posiada %wiadectwa zdatno%ci do lotu lub 2) wykonuje lot w warunkach nieprzewidzianych w %wiadectwie zdatno%ci do lotu – je#eli wykonanie lotu przez ten statek nie zagrozi bezpiecze'stwu. 2. Minister w!a%ciwy do spraw transportu, uwzgl$dniaj"c konieczno%( zapewnienia bezpiecze'stwa u#ytkowania statków powietrznych, okre%li, w drodze rozporz"dzenia: 1) sposób post$powania przy wydawaniu tymczasowego zezwolenia na lot i termin jego wa#no%ci; 2) wzór tymczasowego zezwolenia na lot i wzór wniosku o jego wydanie.”;

80) w art. 150 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Mi$dzynarodowe loty pa'stwowych statków powietrznych s" wykonywane na zasadach okre%lonych w ustawie z dnia 12 pa&dziernika 1990 r. o ochronie granicy

pa'stwowej

oraz

w

umowach

mi$dzynarodowych,

których

Rzeczpospolita Polska jest stron".”; 81) po art. 153 dodaje si$ art. 153a i 153b w brzmieniu: „Art. 153a. 1.

W

przypadku

mi$dzynarodowych

lotów

cywilnych

statków

powietrznych, a w szczególno%ci lotów tranzytowych, z materia!ami niebezpiecznymi niedopuszczonymi lub warunkowo dopuszczonymi do przewozu na pok!adzie statku powietrznego, w rozumieniu za!"cznika 18 do Konwencji o mi$dzynarodowym lotnictwie

70

cywilnym, o której mowa w art. 3 ust. 2, Prezes Urz$du mo#e wyda( zgod$ na taki lot w porozumieniu z ministrami w!a%ciwymi do spraw: transportu, spraw zagranicznych, %rodowiska i Ministrem Obrony Narodowej. 2.

Zgoda, o której mowa w ust. 1, mo#e zosta( udzielona, je#eli lot nie spowoduje bezpo%redniego zagro#enia dla #ycia i zdrowia ludzkiego oraz bezpiecze'stwa lotów i b$dzie wykonywany z zachowaniem wymogów okre%lonych w przepisach wydanych na podstawie art. 153b.

Art. 153b.

Minister w!a%ciwy do spraw transportu okre%li, w drodze rozporz"dzenia, z uwzgl$dnieniem umów i przepisów mi$dzynarodowych oraz kieruj"c si$ konieczno%ci" zapewnienia bezpiecze'stwa lotów, szczegó!owe warunki dotycz"ce wykonywania lotów z materia!ami niebezpiecznymi na pok!adzie.”;

82) w art. 160: a)

w ust. 3: – pkt 3 i 4 otrzymuj" brzmienie: „3) eksploatacja i zarz"dzanie lotniskami u#ytku publicznego w rozumieniu dzia!u IV ustawy; 4) obs!uga naziemna statków powietrznych wykonywana na rzecz przewo&ników lotniczych w zakresie: a) obs!ugi !adunków niebezpiecznych w rozumieniu Za!"cznika 18 do Konwencji o mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym, o której mowa w art. 3 ust. 2, b) zaopatrywania statków powietrznych w paliwo – z wyj"tkiem wykonywanej przez przewo&ników lotniczych obs!ugi naziemnej w!asnych statków powietrznych i !adunków;”, – uchyla si$ pkt 5, – pkt 6 i 7 otrzymuj" brzmienie: „6) projektowanie, produkcja i obs!uga techniczna statków powietrznych i innego sprz$tu lotniczego, zgodnie z przepisami rozporz"dzenia nr 1592/2002/WE;

71

7) inne rodzaje dzia!alno%ci lotniczej, je#eli wymagaj" tego umowy mi$dzynarodowe, przepisy mi$dzynarodowe lub przepisy prawa Unii Europejskiej;”, – dodaje si$ pkt 9 w brzmieniu: „9) prowadzenie dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie wykonywania zada' zarejestrowanego agenta.”, b) w ust. 4 pkt 1 otrzymuje brzmienie: „1) organizacj$

wykonywania

okre%lonej

dzia!alno%ci,

z uwzgl$dnieniem

bezpiecznej eksploatacji statków powietrznych, zawodowego przygotowania personelu

kierowniczego,

nadzoruj"cego

i

wykonawczego,

metod

wykonywania dzia!alno%ci, programów szkolenia personelu, instrukcji wykonawczych, %rodków technicznych oraz ubezpieczenia odpowiedzialno%ci cywilnej, którego obowi"zek posiadania wynika z niniejszej ustawy;”; 83) art. 161 otrzymuje brzmienie: „Art. 161. 1. Certyfikacj$ przeprowadza, na wniosek zainteresowanego podmiotu, Prezes Urz$du, chyba #e przepisy Unii Europejskiej stanowi" inaczej. 2. W przypadku spe!nienia przez podmiot wymaga' ustanowionych przepisami prawa, odpowiednich dla danego rodzaju dzia!alno%ci, Prezes Urz$du wydaje certyfikat, w którym okre%la nazw$ podmiotu, zakres, warunki oraz termin, na jaki certyfikat jest wydawany. 3. Certyfikat wydaje si$ na czas oznaczony, nie d!u#szy jednak ni# 12 miesi$cy, je#eli jest wydawany po raz pierwszy, i nie d!u#szy ni# 36 miesi$cy – przy kolejnym przed!u#eniu, je#eli przepisy Unii Europejskiej nie stanowi" inaczej. 4. Prezes Urz$du odmawia wydania certyfikatu, je#eli stwierdzi, #e wnioskodawca nie spe!ni! wymaga' ustanowionych dla wnioskowanej dzia!alno%ci lotniczej. 5. W razie stwierdzenia, #e posiadacz certyfikatu przesta! spe!nia( wymagania przewidziane przepisami prawa do wydania lub utrzymania certyfikatu, Prezes Urz$du wzywa zainteresowany podmiot do przywrócenia stanu zgodnego z przepisami prawa, w okre%lonym terminie, pod

72

rygorem zawieszenia wa#no%ci certyfikatu, ograniczenia uprawnie' wynikaj"cych z certyfikatu lub cofni$cia wydanego certyfikatu, w zale#no%ci od stopnia stwierdzonych narusze' bezpiecze'stwa prowadzonej dzia!alno%ci lotniczej. 6.

Po bezskutecznym up!ywie terminu, o którym mowa w ust. 5, Prezes Urz$du, w drodze decyzji administracyjnej, zawiesza wa#no%( certyfikatu, ogranicza uprawnienia wynikaj"ce z certyfikatu lub cofa certyfikat, w zale#no%ci od stopnia stwierdzonych narusze' bezpiecze'stwa prowadzonej dzia!alno%ci lotniczej.

7.

W decyzji administracyjnej o zawieszeniu wa#no%ci certyfikatu lub ograniczeniu uprawnie' wynikaj"cych z certyfikatu, Prezes Urz$du okre%la termin, na jaki certyfikat zostaje zawieszony lub ograniczony, rodzaj stwierdzonych nieprawid!owo%ci oraz termin ich usuni$cia.”;

84) w art. 162: a)

ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Certyfikat mo#e zosta( oddany Prezesowi Urz$du, co jest równoznaczne z jego

zawieszeniem,

i

mo#e

zosta(

w

ka#dym czasie

zwrócony

uprawnionemu podmiotowi na jego wniosek, chyba #e w okresie zawieszenia up!yn"! termin wa#no%ci tego certyfikatu.”, b)

uchyla si$ ust. 3 i 4;

85) po art. 162 dodaje si$ art. 162a w brzmieniu: „Art. 162a. 1.

W zakresie nieuregulowanym w przepisach prawa Unii Europejskiej, certyfikat lub równowa#ny dokument wydany przez organ obcego pa'stwa lub przez w!a%ciw" instytucj$ wyspecjalizowan", zwany dalej „certyfikatem zagranicznym”, jest przez Prezesa Urz$du uznawany za wa#ny na równi z certyfikatem polskim, je#eli: 1) wynika

to

z

umowy

mi$dzynarodowej

lub

przepisów

mi$dzynarodowych, lub 2) wymagania stawiane przy jego wydaniu nie by!y !agodniejsze od stawianych w Rzeczypospolitej Polskiej.

73

2.

Certyfikat zagraniczny mo#e zosta( uznany przez Prezesa Urz$du, je#eli jego posiadanie jest wymagane przez umowy mi$dzynarodowe, przepisy mi$dzynarodowe albo przepisy prawa polskiego okre%laj"ce warunki prowadzenia dzia!alno%ci gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na rzecz podmiotów polskich.

3.

Certyfikat

zagraniczny

podlega

uznaniu

w ca!o%ci

wraz

ze

wszystkimi wpisanymi do niego uprawnieniami, zezwoleniami i ograniczeniami. Uznanie certyfikatu zagranicznego nie mo#e by( wydane na czas d!u#szy ni# okres wa#no%ci certyfikatu uznawanego. 4.

Prezes Urz$du mo#e uzale#ni( uznanie certyfikatu zagranicznego od wyniku audytu, przeprowadzonego u posiadacza tego certyfikatu.

5.

Prezes Urz$du cofa uznanie certyfikatu zagranicznego, je#eli stwierdzi, #e jego posiadacz przesta! spe!nia( wymagania przepisów prawa ustanowionych dla uznania certyfikatu.

6.

Uznanie certyfikatu zagranicznego wygasa w przypadku cofni$cia, zawieszenia lub ograniczenia uprawnie' wynikaj"cych z certyfikatu przez organ pa'stwa obcego lub przez w!a%ciw" instytucj$ wyspecjalizowan", która certyfikat wyda!a.

7.

Uznanie certyfikatu zagranicznego, odmowa jego uznania i cofni$cie nast$puje w drodze decyzji administracyjnej.”;

86) w art. 163: a)

pkt 1 otrzymuje brzmienie: „1) szczegó!owe warunki, tryb dokonywania, zakres oraz kryteria oceny, czy dany podmiot spe!nia wymagania niezb$dne w procesie certyfikacji;”,

b)

uchyla si$ pkt 2,

c)

po pkt 3 dodaje si$ pkt 4 w brzmieniu: „4) szczegó!owe warunki zawieszania wa#no%ci certyfikatów, ograniczenia uprawnie' z nich wynikaj"cych oraz cofania certyfikatów.”;

87) art. 164 otrzymuje brzmienie:

74

„Art. 164. 1. Koncesji na podj$cie i wykonywanie dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie

przewozu

lotniczego

udziela

Prezes

Urz$du

zgodnie

z przepisami rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE. 2. Z obowi"zku uzyskania koncesji jest zwolniony przedsi$biorca prowadz"cy dzia!alno%( gospodarcz" w zakresie: 1) lotów lokalnych; 2) przewozu lotniczego wykonywanego wy!"cznie przy u#yciu statków powietrznych bezsilnikowych lub o maksymalnej masie startowej do 495 kg. 3. W zakresie obj$tym niniejszym rozdzia!em nie stosuje si$ art. 61 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie dzia!alno%ci gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, z pó&n. zm.6)).”; 88) w art. 166: a) w ust. 2 pkt 4 otrzymuje brzmienie: „4)

inne

informacje

okre%lone

zgodnie

z

przepisami

rozporz"dzenia

nr 1008/2008/WE oraz ustawy;”, b) ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, wnioskodawca jest obowi"zany do!"czy(: 1) dokumenty okre%laj"ce status prawny wnioskodawcy (akt zawi"zania osoby prawnej, wypis z w!a%ciwego rejestru); 2) dokument potwierdzaj"cy dysponowanie przez wnioskodawc$ co najmniej jednym zarejestrowanym na terytorium Wspólnoty statkiem powietrznym, którego jest w!a%cicielem b"d& u#ytkuje go na podstawie umowy leasingu bez za!ogi; 3) o%wiadczenie wnioskodawcy, #e nie zg!oszono wniosku o og!oszenie upad!o%ci przedsi$biorcy oraz #e nie znajduje si$ on w stanie likwidacji; 4) dokumenty potwierdzaj"ce spe!nianie przez osoby stale i faktycznie kieruj"ce dzia!alno%ci" przedsi$biorstwa wymogu, o którym mowa w art. 7

75

rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, aktualne na dzie' z!o#enia wniosku o koncesj$ i wystawione nie wcze%niej ni# 3 miesi"ce przed jego z!o#eniem; 5)

dokumenty

potwierdzaj"ce

spe!nienie

wymogów

finansowych

okre%lonych w art. 5 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE: a) w przypadku wnioskodawcy ubiegaj"cego si$ o koncesj$ uprawniaj"c" do wykonywania przewozów statkiem powietrznym o maksymalnej masie startowej (MTOM) poni#ej 10 ton lub o liczbie miejsc poni#ej 20 – dokumentu potwierdzaj"cego posiadanie kapita!u netto w wysoko%ci co najmniej 100 000 euro, a je#eli kapita! netto ma warto%( ni#sz" – dokumentów okre%lonych w cz$%ci 1 za!"cznika I do rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, b) w przypadku wnioskodawcy ubiegaj"cego si$ o koncesj$ uprawniaj"c" do wykonywania przewozów statkiem powietrznym o maksymalnej masie startowej (MTOM) co najmniej 10 ton lub o liczbie miejsc co najmniej 20 – plan gospodarczy obejmuj"cy okres co najmniej 3 lat od dnia rozpocz$cia dzia!alno%ci w zakresie przewozu lotniczego.”; 89) w art. 167: a) po ust. 2 dodaje si$ ust. 2a w brzmieniu: „2a. Prezes Urz$du wydaje decyzj$ w sprawie z!o#onego wniosku nie pó&niej ni# w terminie 3 miesi$cy od dnia otrzymania od wnioskodawcy niezb$dnych dokumentów i informacji.”, b) w ust. 3 uchyla si$ pkt 5 i 6; 90) po art. 167 dodaje si$ art. 167a w brzmieniu: „Art. 167a. 1. W przypadku, o którym mowa w art. 8 ust. 3 lit. a i b rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, koncesjonariusz jest obowi"zany do niezw!ocznego przedstawienia Prezesowi Urz$du koncesji do zatwierdzenia.

76

2. W przypadku gdy przewo&nik lotniczy posiadaj"cy koncesj$, o której mowa w art. 5 ust. 3 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, zamierza rozpocz"( dzia!alno%( przy wykorzystaniu statku powietrznego o maksymalnej masie startowej (MTOM) co najmniej 10 ton lub o liczbie miejsc co najmniej 20, przedstawia Prezesowi Urz$du koncesj$ do zatwierdzenia wraz z wnioskiem o rozszerzenie zakresu koncesji. 3. W przypadku gdy przewo&nik posiadaj"cy koncesj$ na wykonywanie dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie przewozu lotniczego z wykorzystaniem statków powietrznych o maksymalnej masie startowej (MTOM) poni#ej 10 ton lub o liczbie miejsc poni#ej 20, nie spe!nia ju# wymogów, o których mowa w art. 5 ust. 3 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, powiadamia o tym fakcie bez zb$dnej zw!oki Prezesa Urz$du, przedk!adaj"c równocze%nie koncesj$ do zatwierdzenia. 4. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2, koncesj$ przedstawia si$ do zatwierdzenia

wraz

z

dokumentami

potwierdzaj"cymi

spe!nianie

warunków

wymaganych do uzyskania koncesji. 5. W przypadku zmiany co najmniej jednego elementu wp!ywaj"cego na sytuacj$ prawn" przewo&nika lotniczego, w szczególno%ci w przypadku !"czenia lub przej$cia, Prezes Urz$du mo#e wezwa( przewo&nika lotniczego do przedstawienia koncesji do zatwierdzenia. 6. Koncesj$ uwa#a si$ za zatwierdzon", je#eli po przeprowadzonej analizie przedstawionej przez przewo&nika dokumentacji, Prezes Urz$du nie cofnie, nie ograniczy zakresu lub nie zawiesi koncesji przewo&nika lotniczego w terminie 30 dni od dnia potwierdzenia przez Prezesa Urz$du otrzymania pe!nej dokumentacji niezb$dnej do zatwierdzenia koncesji. W sprawach szczególnie skomplikowanych Prezes Urz$du mo#e przed!u#y( ten termin o kolejne 30 dni, zawiadamiaj"c o tym przewo&nika. 7. W przypadkach, o których mowa w art. 8 ust. 5 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, Prezes Urz$du mo#e zobowi"za( przewo&nika do przedstawienia skorygowanego planu gospodarczego, obejmuj"cego okres co najmniej 12 miesi$cy od dnia wprowadzenia zmian, jak równie# danych, o których mowa w za!"czniku I pkt 2 do rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, oprócz informacji przekazanych zgodnie z art. 8 ust. 4 tego rozporz"dzenia.”;

77

91) art. 171 otrzymuje brzmienie: „Art. 171. 1. Prezes Urz$du, w drodze decyzji administracyjnej, udziela, odmawia udzielenia, zmienia, w tym ogranicza przedmiot, zakres lub obszar dzia!alno%ci obj$tej koncesj", zawiesza koncesj$ na okre%lony czas, wydaje koncesj$ tymczasow" oraz cofa koncesj$. 2. Prezes Urz$du mo#e wyda( podmiotowi spe!niaj"cemu warunki, o których mowa w art. 9 ust. 1 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, koncesj$ tymczasow", po uprzednim zawieszeniu koncesji na czas wa#no%ci koncesji tymczasowej. 3. W celu potwierdzenia spe!nienia warunków, o których mowa w art. 9 ust. 1 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, przewo&nik lotniczy przedstawia Prezesowi Urz$du program naprawczy potwierdzaj"cy realn" perspektyw$ poprawy sytuacji finansowej przewo&nika w okresie, o którym mowa w ust. 4. 4. Koncesja tymczasowa jest wydawana na okres do 12 miesi$cy. 5. Po up!ywie wa#no%ci koncesji tymczasowej Prezes Urz$du bez zb$dnej zw!oki stwierdza wyga%ni$cie decyzji o zawieszeniu koncesji. 6. W przypadku niewykazania przez przewo&nika lotniczego, któremu przyznano koncesj$ tymczasow", #e spe!nia on obj$te ni" i przepisami prawa warunki, Prezes Urz$du cofa koncesj$. 7. W przypadku okre%lonym w ust. 2 Prezes Urz$du informuje Komisj$ Europejsk" o wydanych decyzjach.”; 92) po art. 171 dodaje si$ art. 171a i 171b w brzmieniu: „Art. 171a. 1. Polski przewo&nik lotniczy jest obowi"zany do przekazywania Prezesowi Urz$du kopii aktualnego dokumentu potwierdzaj"cego obj$cie tego przewo&nika wa#nym ubezpieczeniem odpowiedzialno%ci cywilnej w zakresie zgodnym z wymogami umów mi$dzynarodowych wi"#"cych Rzeczpospolit" Polsk" oraz ustawy. 2. Kopia dokumentu, o którym mowa w ust. 1, powinna by( potwierdzona za zgodno%( z orygina!em urz$dowo lub notarialnie i przedstawiona ka#dorazowo nie pó&niej ni# ostatniego dnia okresu obowi"zywania dotychczasowego ubezpieczenia w tym zakresie na okres kolejny.

78

3. W przypadku nieprzedstawienia Prezesowi Urz$du kopii dokumentu, o którym mowa w ust. 1, Prezes Urz$du wzywa przewo&nika do uzupe!nienia dokumentacji w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania, a w przypadku nieprzedstawienia jej w tym terminie, zawiesza koncesj$ przewo&nika lotniczego do czasu dostarczenia kopii dokumentu, o którym mowa w ust. 1, jednak nie d!u#ej ni# na okres 3 miesi$cy. 4. Je#eli przewo&nik lotniczy nie przedstawi kopii dokumentu, o którym mowa w ust. 1, w okresie, na jaki zosta!a zawieszona koncesja, Prezes Urz$du bez zb$dnej zw!oki cofa koncesj$. 5. Prezes Urz$du zmienia koncesj$ z urz$du w zakresie wszystkich zmian wprowadzonych w certyfikacie przewo&nika lotniczego (AOC). 6. Prezes Urz$du cofa albo zawiesza koncesj$ bez zb$dnej zw!oki w przypadku odpowiednio cofni$cia albo zawieszenia certyfikatu przewo&nika lotniczego (AOC). 7. Do przewo&ników lotniczych zajmuj"cych si$ wy!"cznie eksploatacj" statków powietrznych o maksymalnej masie startowej (MTOM) poni#ej 10 ton lub o liczbie miejsc pasa#erskich poni#ej 20, wykonuj"cych regularne przewozy lotnicze lub których obrót przekracza 3 miliony euro rocznie, stosuje si$ art. 8 ust. 4 – 6 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE. Art. 171b. 1. W przypadku pojawienia si$ wyra&nych oznak problemów finansowych przewo&nika, o których mowa w przepisach dotycz"cych zawieszenia i cofni$cia koncesji, zawartych w rozporz"dzeniu nr 1008/2008/WE, lub w razie otwarcia post$powania upad!o%ciowego przeciwko przewo&nikowi lotniczemu posiadaj"cemu koncesj$ wydan" przez Prezesa Urz$du, Prezes Urz$du bez zb$dnej zw!oki dokonuje szczegó!owej oceny sytuacji finansowej przewo&nika. 2. W celu dokonania oceny sytuacji finansowej przewo&nik przedstawia, na #"danie Prezesa Urz$du, poddane kontroli bieg!ego rewidenta sprawozdania finansowe oraz inne dokumenty, o których mowa w za!"czniku I cz$%( 3 do rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE. 3. Prezes Urz$du zawiesza albo cofa koncesj$ w przypadkach okre%lonych w rozporz"dzeniu nr 1008/2008/WE.”; 93) w art. 173: a)

w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

79

„2) obs!ugi naziemnej statków powietrznych, za!óg, pasa#erów i !adunku, wykonywanej na rzecz przewo&ników lotniczych i innych u#ytkowników statków powietrznych.”, b)

po ust. 1 dodaje si$ ust. 1a w brzmieniu: „1a. Obowi"zek uzyskania zezwolenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie dotyczy przewo&ników lotniczych wykonuj"cych w!asn" obs!ug$ naziemn" w!asnych statków powietrznych, za!óg, pasa#erów i !adunku.”;

94) w art. 174: a)

ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Zezwolenie na zarz"dzanie lotniskiem u#ytku publicznego mo#e uzyska(: 1) organ administracji publicznej Rzeczypospolitej Polskiej; 2) pa'stwowa lub samorz"dowa jednostka organizacyjna; 3) spó!ka kapita!owa z siedzib" na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo pa'stwa cz!onkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa'stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu

(EFTA)

–

strony

umowy

o

Europejskim

Obszarze

Gospodarczym.”, b)

w ust. 3: – pkt 1 otrzymuje brzmienie: „1) siedziba jego znajduje si$ na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo innego pa'stwa cz!onkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa'stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;”, – w pkt 6 lit. a otrzymuje brzmienie: „a) w spó!ce tej przedsi$biorcy niezale#ni od osób zagranicznych zachowuj": –

nie mniej ni# 51 % udzia!ów lub akcji w ca!kowitym kapitale za!o#ycielskim spó!ki,

–

decyduj"cy wp!yw na ilo%( g!osów, sk!ad, decyzje i kontrol$ organów zarz"dzaj"cych spó!ki, dysponowanie maj"tkiem spó!ki oraz na prowadzenie jej dzia!alno%ci,”,

c)

dodaje si$ ust. 4 w brzmieniu:

80

„4. Przez osoby zagraniczne, o których mowa w ust. 3 pkt 6, rozumie si$ osoby niemaj"ce siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych pa'stw cz!onkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej oraz pa'stw cz!onkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.”; 95) w art. 175: a)

w ust. 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie: „4) miejsce wykonywania dzia!alno%ci (lotnisko).”,

b) w ust. 2: – w pkt 1: –

lit. a otrzymuje brzmienie: „a) wykazuj"cy w sposób wiarygodny, #e przedsi$biorca jest w stanie wype!ni( istniej"ce i prawdopodobne przysz!e zobowi"zania finansowe w okresie 24 miesi$cy od dnia rozpocz$cia dzia!alno%ci,”,

–

uchyla si$ lit. c,

– po pkt 1 dodaje si$ pkt 1a w brzmieniu: „1a) zatwierdzone sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy, je#eli przedsi$biorca prowadzi! dzia!alno%( gospodarcz", oraz opini$ bieg!ego rewidenta, je#eli obowi"zek badania sprawozdania finansowego wynika z przepisów o rachunkowo%ci;”, – pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) projekt zabezpieczenia obs!ugi ruchu lotniczego, systemu ratownictwa i ochrony przeciwpo#arowej lotniska, os!ony meteorologicznej lotnictwa cywilnego na lotnisku oraz zatwierdzony przez Prezesa Urz$du program ochrony lotniska przed aktami bezprawnej ingerencji;”, c)

w ust. 4 pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) przedsi$biorca nie rozpocz"! dzia!alno%ci obj$tej zezwoleniem w oznaczonym terminie albo zaprzesta! prowadzenia dzia!alno%ci obj$tej zezwoleniem;”,

d) po ust. 4d dodaje si$ ust. 4e w brzmieniu:

81

„4e. W przypadku ograniczenia liczby zezwole' w danym porcie lotniczym, Prezes Urz$du cofa lub zmienia zakres zezwolenia, o którym mowa w art. 173 ust. 1 pkt 2, wydanego przedsi$biorcy wykonuj"cemu dzia!alno%( gospodarcz", w zakresie wskazanym w decyzji, o której mowa w art. 179 ust. 1.”, e) ust. 5 – 7 otrzymuj" brzmienie: „5. Zezwolenia, o których mowa w art. 173 ust. 1, udziela si$ na czas oznaczony, nie krótszy ni# 5 lat i nie d!u#szy ni# 50 lat, z zastrze#eniem art. 179 ust. 9. 6. W zezwoleniu, o którym mowa w art. 173 ust. 1, okre%la si$: 1) osob$ wnioskodawcy, jego adres oraz siedzib$ lub miejsce zamieszkania; 2) przedmiot dzia!alno%ci; 3) struktur$ kapita!ow" przedsi$biorcy – w przypadku zezwolenia na zarz"dzanie lotniskiem u#ytku publicznego; 4) miejsce wykonywania dzia!alno%ci; 5) termin rozpocz$cia dzia!alno%ci; 6) okres wa#no%ci zezwolenia; 7) szczególne warunki wykonywania dzia!alno%ci. 7.

Podmiot prowadz"cy dzia!alno%( gospodarcz" w zakresie zarz"dzania lotniskiem u#ytku publicznego jest obowi"zany: 1) zachowywa( warunki prowadzenia dzia!alno%ci okre%lone w decyzjach administracyjnych Prezesa Urz$du; 2) zg!asza( Prezesowi Urz$du zmiany danych zawartych w wydanych przez Prezesa Urz$du decyzjach administracyjnych dotycz"cych tego podmiotu; 3) przekazywa( do wiadomo%ci Prezesa Urz$du sprawozdanie z dzia!alno%ci oraz roczne sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy, wraz z opini" bieg!ego rewidenta, je#eli obowi"zek sporz"dzania i poddania sprawozdania badaniu wynika z przepisów o rachunkowo%ci, a na #"danie Prezesa Urz$du – inne informacje i dokumenty istotne dla oceny dzia!alno%ci przedsi$biorstwa w latach nast$pnych; 4) zapewnia( u#ycie w!a%ciwego, specjalistycznego sprz$tu oraz powierza( czynno%ci w zakresie prowadzonej dzia!alno%ci osobom posiadaj"cym odpowiednie kwalifikacje;

82

5) zawiadamia(

Prezesa

Urz$du

o

zamierzonym

zawieszeniu

lub

zako'czeniu dzia!alno%ci; 6) umo#liwi( osobom uprawnionym przeprowadzanie kontroli dzia!alno%ci jego przedsi$biorstwa; 7) powiadamia( Prezesa Urz$du, z wyprzedzeniem, co najmniej 14 dni, o zamiarze nabycia akcji lub udzia!ów, o których mowa w art. 64.”; 96) art. 176 otrzymuje brzmienie: „Art. 176.

Obs!uga naziemna obejmuje nast$puj"ce kategorie us!ug wykonywanych w porcie lotniczym na rzecz przewo&ników lotniczych i innych u#ytkowników statków powietrznych, zwanych dalej „u#ytkownikami”: 1) ogólne us!ugi administracyjno-gospodarcze wykonywane w interesie u#ytkowników; 2) obs!ug$ pasa#erów; 3) obs!ug$ baga#u; 4) obs!ug$ !adunków (towarów i poczty); 5) obs!ug$ p!ytow"; 6) obs!ug$ statków powietrznych; 7) obs!ug$ w zakresie zaopatrzenia statków powietrznych w paliwo, smary i inne materia!y techniczne; 8) obs!ug$ techniczn" i administracyjn" statków powietrznych; 9) obs!ug$ administracyjn" w zakresie operacji lotniczych i czynno%ci administracyjne zwi"zane z za!og"; 10)

transport naziemny;

11)

obs!ug$ w zakresie zaopatrzenia pok!adowego statków powietrznych (catering).”;

97) po art. 176 dodaje si$ art. 176a i 176b w brzmieniu: „Art. 176a. Prezes Urz$du wydaje zezwolenie na kategorie lub rodzaje us!ug w poszczególnych kategoriach, o których mowa w art. 176. Art. 176b. 1.

Podmioty %wiadcz"ce us!ugi obs!ugi naziemnej na rzecz osób trzecich oraz przewo&nicy lotniczy wykonuj"cy w!asn" obs!ug$

83

naziemn" statków powietrznych, za!óg, pasa#erów i !adunku maj" swobodny dost$p do rynku obs!ugi naziemnej, z zastrze#eniem ust. 2. 2. Ograniczenia w liczbie podmiotów, o których mowa w ust. 1, mo#e wprowadzi(: 1) w portach lotniczych, w których roczna wielko%( ruchu jest równa lub wi$ksza ni# 2.000.000 pasa#erów lub 50.000 ton !adunku – Prezes Urz$du; 2) w pozosta!ych portach lotniczych – zarz"dzaj"cy lotniskiem. 3.

Do us!ug obs!ugi naziemnej, o której mowa w ust. 1, stosuje si$ przepisy o ochronie konkurencji i konsumentów, z zastrze#eniem przepisów niniejszej ustawy oraz przepisów mi$dzynarodowych. Przepisów art. 179 – 181 nie stosuje si$ do portów lotniczych, o których mowa w ust. 2 pkt 2.

4.

W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, zarz"dzaj"cy lotniskiem informuje Prezesa Urz$du o wprowadzonych ograniczeniach oraz dokonuje wyboru przedsi$biorcy maj"cego %wiadczy( us!ugi obs!ugi naziemnej, na podstawie obiektywnych, przejrzystych i niedyskryminuj"cych kryteriów.”;

98) w art. 177 w ust. 2: a) pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) przewo&nik lotniczy posiadaj"cy koncesj$ udzielon" przez w!a%ciwy organ wydaj"cy koncesje pa'stwa cz!onkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa'stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;”, b)

po pkt 2 dodaje si$ pkt 2a w brzmieniu: „2a) przewo&nik lotniczy nieposiadaj"cy koncesji udzielonej przez w!a%ciwy organ wydaj"cy koncesje pa'stwa cz!onkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa'stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia

84

o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym – je#eli wynika to z umowy mi$dzynarodowej;”, c)

pkt 3 otrzymuje brzmienie: „3) przedsi$biorca, który posiada miejsce sta!ego pobytu lub siedzib$ w pa'stwie cz!onkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa'stwie cz!onkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.”;

99) art. 178 otrzymuje brzmienie: „Art. 178. 1. W przypadku gdy us!ugi okre%lone w art. 176 s" %wiadczone w porcie lotniczym, w którym roczna wielko%( ruchu wynosi co najmniej 2.000.000 pasa#erów lub 50.000 ton towarów i us!ugi te s" wykonywane przez zarz"dzaj"cego lotniskiem, agenta obs!ugi naziemnej lub przewo&nika lotniczego, s" oni obowi"zani: 1) prowadzi( odr$bn" rachunkowo%( dotycz"c" dzia!alno%ci w zakresie obs!ugi naziemnej od rachunkowo%ci dotycz"cej innej dzia!alno%ci; 2) zapewni( odpowiedni poziom us!ug, a tak#e bezpiecze'stwa, ochrony urz"dze', statków powietrznych, wyposa#enia oraz osób, potwierdzony certyfikatem, o którym mowa w art. 160 ust. 3 pkt 4; 3) zapewni( odpowiedni poziom ubezpieczenia oraz ochrony %rodowiska. 2. W przypadku gdy obs!ug$ naziemn" wykonuje zarz"dzaj"cy lotniskiem, jest on ponadto obowi"zany nie subwencjonowa( dzia!alno%ci zwi"zanej z obs!ug" naziemn" z wp!ywów, które osi"ga z pe!nienia funkcji zarz"dzaj"cego lotniskiem. 3. Sprawdzenie realizacji obowi"zków, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i w ust. 2, poddawane jest kontroli przez bieg!ego rewidenta, zatwierdzonego w drodze decyzji administracyjnej przez Prezesa Urz$du na wniosek podmiotu kontrolowanego. 4. Prezes Urz$du informuje, z odpowiednim wyprzedzeniem, zarz"dzaj"cego lotniskiem, agenta obs!ugi naziemnej lub przewo&nika lotniczego, o którym mowa w ust. 1, o obowi"zku przeprowadzenia kontroli, o której mowa w ust. 3.”; 100) art. 179 otrzymuje brzmienie:

85

„Art. 179. 1. Prezes Urz$du mo#e, w drodze decyzji administracyjnej, z urz$du lub na wniosek zarz"dzaj"cego portem lotniczym, w którym wyst$puj" ograniczenia dysponowanej powierzchni lub przepustowo%ci: 1) ograniczy( liczb$ zezwole' dla agentów obs!ugi naziemnej; 2) ograniczy( liczb$ u#ytkowników wykonuj"cych w!asn" obs!ug$ naziemn". 2. Decyzja administracyjna Prezesa Urz$du, o której mowa w ust. 1, okre%la rodzaje us!ug w poszczególnych kategoriach us!ug obs!ugi naziemnej, dla których wprowadza si$ ograniczenia ze wzgl$du na szczególne przeszkody w zakresie dost$pnej powierzchni lub przepustowo%ci danego portu lotniczego oraz okres obowi"zywania ograniczenia. 3. W przypadku ograniczania liczby zezwole' w porcie lotniczym, w którym roczna wielko%( ruchu wynosi co najmniej 2.000.000 pasa#erów lub 50.000 ton towarów, Prezes Urz$du nie pó&niej ni# 3 miesi"ce przed dniem wydania decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 1, przesy!a do Komisji Europejskiej projekt tej decyzji. 4. W przypadku ograniczania liczby u#ytkowników wykonuj"cych w!asn" obs!ug$ naziemn" w porcie lotniczym, w którym roczna wielko%( ruchu wynosi co najmniej 1.000.000 pasa#erów lub 25.000 ton towarów, Prezes Urz$du nie pó&niej ni# 3 miesi"ce przed dniem wydania decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 2, przesy!a do Komisji Europejskiej projekt tej decyzji. 5. W przypadkach, o których mowa w ust. 3 i 4, Prezes Urz$du wydaje decyzj$, o której mowa w ust. 1, z uwzgl$dnieniem stanowiska Komisji Europejskiej. 6. W przypadku ograniczenia, o którym mowa w ust. 1, Prezes Urz$du bez zb$dnej zw!oki wydaje decyzj$, o której mowa w art. 175 ust. 4e. 7. W przypadku ograniczenia, o którym mowa w ust. 1, wybór podmiotów wykonuj"cych

obs!ug$

naziemn"

jest

dokonywany

w

drodze

konkursu

organizowanego przez: 1) zarz"dzaj"cego portem lotniczym, je#eli podobnej us!ugi nie %wiadczy on sam oraz je#eli nie ma bezpo%redniej lub po%redniej kontroli nad podmiotem wykonuj"cym takie us!ugi oraz nie posiada udzia!ów w #adnym takim podmiocie;

86

2) Prezesa Urz$du po konsultacji z zarz"dzaj"cym portem lotniczym i komitetem przewo&ników lotniczych u#ytkuj"cych port lotniczy, w przypadkach innych ni# okre%lone w pkt 1. 8. W przypadku gdy zarz"dzaj"cy w terminie 6 miesi$cy od dnia wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, nie dokona wyboru podmiotu, Prezes Urz$du uchyla t$ decyzj$. 9. Zezwolenie, o którym mowa w art. 173 ust. 1 pkt 2, dla przedsi$biorcy wybranego w drodze konkursu udziela si$ na okres nie d!u#szy ni# 7 lat.”; 101) art. 180 otrzymuje brzmienie: „Art. 180. 1. Zarz"dzaj"cy lotniskiem u#ytku publicznego spe!niaj"cy okre%lone przez prawo wymagania ma pierwsze'stwo w uzyskaniu zezwolenia na obs!ug$ naziemn" w przypadku ograniczenia liczby zezwole' na podstawie art. 179 ust. 1 pkt 1. 2. Zarz"dzaj"cy lotniskiem u#ytku publicznego jest obowi"zany umo#liwi( korzystanie przez podmioty wykonuj"ce obs!ug$ naziemn" na rzecz innych u#ytkowników oraz u#ytkowników wykonuj"cych obs!ug$ w!asnych rejsów z urz"dze' i przestrzeni lotniska na zasadach niepowoduj"cych dyskryminacji i nieograniczaj"cych mo#liwo%ci uczciwej konkurencji. 3. Zarz"dzaj"cy lotniskiem u#ytku publicznego lub inny podmiot dysponuj"cy elementami scentralizowanej infrastruktury zarz"dza ni" w sposób umo#liwiaj"cy korzystanie z niej przez zarz"dzaj"cego lotniskiem, agentów obs!ugi naziemnej oraz u#ytkowników portu lotniczego. 4.

Scentralizowan" infrastruktur$, o której mowa w ust. 3, udost$pnia si$

z uwzgl$dnieniem: 1) obiektywnych, przejrzystych i niedyskryminacyjnych kryteriów; 2)

zapotrzebowania na us!ugi obs!ugi naziemnej oraz zasobów pomieszcze'

i urz"dze'; 3) zasady niedyskryminacji i konieczno%ci zapewnienia warunków dla uczciwej konkurencji. 5. Zezwolenie na wykonywanie us!ug obs!ugi naziemnej statków powietrznych, !adunków, pasa#erów i ich baga#u uprawnia do %wiadczenia us!ug wykonywanych na

87

okre%lonym w nim lotnisku na rzecz przewo&ników lotniczych i innych u#ytkowników statków powietrznych.”; 102) uchyla si$ art. 181; 103) po art. 181 dodaje si$ art. 181a i 181b w brzmieniu: „Art. 181a. 1.

Prezes Urz$du mo#e odmówi( wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 173 ust. 1 pkt 2, albo zawiesi( wydane zezwolenie, w odniesieniu do przedsi$biorcy pochodz"cego z pa'stwa innego ni# pa'stwo cz!onkowskie Unii Europejskiej, Konfederacja Szwajcarska lub pa'stwo cz!onkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, je#eli pa'stwo to, w zakresie dost$pu do rynku obs!ugi naziemnej: 1) nie traktuje u#ytkowników lotniska wykonuj"cych obs!ug$ naziemn" pochodz"cych z Rzeczypospolitej Polskiej w sposób porównywalny do tego, w jaki Rzeczpospolita Polska traktuje podmioty pochodz"ce z tego pa'stwa, 2) nie traktuje u#ytkowników lotniska wykonuj"cych obs!ug$ naziemn" pochodz"cych z Rzeczypospolitej Polskiej w sposób porównywalny do tego, w jaki pa'stwo to traktuje podmioty w!asne lub 3) traktuje w sposób uprzywilejowany wykonuj"cych obs!ug$ naziemn" u#ytkowników lotniska pochodz"cych z innych pa'stw trzecich ni# podmioty pochodz"ce z Rzeczypospolitej Polskiej.

2.

Prezes Urz$du mo#e cofn"( zawieszone zezwolenie, je#eli w okresie 6 miesi$cy od dnia jego zawieszenia nie usta!y przes!anki, o których mowa w ust. 1.

3.

O ka#dym przypadku zawieszenia zezwolenia i jego cofni$cia Prezes Urz$du informuje Komisj$ Europejsk".

Art. 181b. 1.

Zarz"dzaj"cy lotniskiem po konsultacji z komitetem przewo&ników portu lotniczego okre%la ka#dorazowo warunki konkursu oparte na obiektywnych, przejrzystych i niedyskryminacyjnych kryteriach,

88

a nast$pnie przedstawia je Prezesowi Urz$du do zatwierdzenia. W przypadku gdy organizatorem konkursu jest Prezes Urz$du, warunki konkursu s" okre%lane przez Prezesa Urz$du po konsultacji z komitetem przewo&ników portu lotniczego oraz zarz"dzaj"cym lotniskiem. 2. Zespó! przeprowadzaj"cy konkurs dzia!a na podstawie regulaminu okre%laj"cego

w szczególno%ci

przewodnicz"cego W przypadku

gdy

oraz

sposób

jego

sk!ad,

sposób

przeprowadzania

organizatorem konkursu

jest

wyboru

g!osowania. zarz"dzaj"cy

lotniskiem, regulamin zatwierdza Prezes Urz$du. 3. Prezes Urz$du udziela zezwolenia przedsi$biorcy wybranemu w konkursie na wniosek tego przedsi$biorcy z!o#ony w terminie nie d!u#szym ni# okre%lony przez niego w zg!oszeniu o przyst"pieniu do konkursu.”; 104) art. 182 otrzymuje brzmienie: „Art. 182.

Minister w!a%ciwy do spraw transportu okre%li, w drodze rozporz"dzenia: 1) szczegó!owy wykaz rodzajów us!ug w poszczególnych kategoriach, o których mowa w art. 176, 2) szczegó!owe warunki i tryb udzielania zezwole' na wykonywanie obs!ugi naziemnej oraz dokumenty i informacje, jakie powinni przedstawi( ubiegaj"cy si$ o zezwolenia, oraz warunki, jakie musi spe!nia( podmiot ubiegaj"cy si$ o zezwolenie, 3) szczegó!owe warunki stosowane przy wprowadzaniu ogranicze', o których mowa w art. 179 ust. 1 i 3 i art. 181 ust. 1 i 3, 4) szczegó!owe warunki i sposób organizowania i przeprowadzania konkursu, o którym mowa w art. 179 ust. 4 i art. 181 ust. 4 – w przypadku wprowadzenia ogranicze', 5) szczegó!owe warunki udost$pniania i korzystania z infrastruktury lotniska oraz ustalania i pobierania op!at za dost$p do urz"dze' i powierzchni lotniska oraz op!at za u#ytkowanie scentralizowanej infrastruktury

89

– maj"c na uwadze liczb$ obs!ugiwanych, w ci"gu roku, w danym porcie lotniczym pasa#erów i !adunków, z uwzgl$dnieniem umów i przepisów mi$dzynarodowych.”; 105) po art. 186a dodaje si$ art. 186b – 186e w brzmieniu: „Art. 186b. 1.

Zadania zwi"zane z kontrol" bezpiecze'stwa w lotnictwie cywilnym wykonuje: 1) zarz"dzaj"cy lotniskiem w zakresie kontroli osób, baga#u, !adunków oraz przesy!ek pocztowych: a) w zwi"zku z przewozem lotniczym, b) w obszarze przej%( ze strefy ogólnodost$pnej do strefy zastrze#onej lotniska; 2)

zarejestrowany

agent

w

rozumieniu

rozporz"dzenia

nr

2320/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2002 r. ustanawiaj"cego wspólne zasady w dziedzinie bezpiecze'stwa lotnictwa cywilnego (Dz. Urz. WE L 355 z 30.12.2002, Polskie wydanie specjalne, rozdzia! 7, tom 7, str. 181), dzia!aj"cy przez podlegaj"c" mu specjalistyczn" uzbrojon"

formacj$

ochronn",

w

zakresie

okre%lonym

w rozporz"dzeniu Komisji nr 820/2008/WE z dnia 8 sierpnia 2008 r. ustanawiaj"cym %rodki w celu wprowadzenia w #ycie wspólnych podstawowych norm ochrony lotnictwa cywilnego (Dz. Urz. UE L 221 z 19.08.2008, str. 8). 2. Zadania, o których mowa w ust. 1, s" wykonywane pod nadzorem Prezesa Urz$du, który w zakresie wykonywania zada', o których mowa w ust. 1 pkt 1, wspó!dzia!a ze Stra#" Graniczn". 3.

Stra# Graniczna w zakresie wspó!dzia!ania w nadzorze, o którym mowa w ust. 2, jest uprawniona do samodzielnego podejmowania dzia!a', polegaj"cych na: 1) obserwowaniu funkcjonowania punktu kontroli bezpiecze'stwa; 2) kontrolowaniu liczby pracowników s!u#by ochrony lotniska na stanowisku

kontroli

sygnalizowaniu

bezpiecze'stwa

zarz"dzaj"cemu

oraz

ewentualnych

niezw!ocznym w"tpliwo%ci

90

odno%nie do stanu psychofizycznego pracowników s!u#by ochrony lotniska; 3) niezw!ocznym reagowaniu na naruszenia przepisów w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego ze strony pracowników s!u#by ochrony lotniska; 4) niezw!ocznym

kierowaniu

wniosków

do

zarz"dzaj"cego

lotniskiem w sprawie usuni$cia stwierdzonych powa#nych uchybie' oraz informowaniu o tych uchybieniach Prezesa Urz$du; 5) dokonywaniu kontroli posiadania certyfikatów, o których mowa w ust. 11, zwi"zanych z kwalifikacjami dokonuj"cych kontroli bezpiecze'stwa pracowników s!u#by ochrony lotniska; 6) potwierdzaniu

zgodno%ci

wyposa#enia

stanowisk

kontroli

bezpiecze'stwa z obowi"zuj"cymi w tym zakresie wymogami, w szczególno%ci z Krajowym Programem Ochrony Lotnictwa Cywilnego, o którym mowa w art. 187; 7) niezw!ocznym reagowaniu na sygna!y o zak!óceniu porz"dku publicznego w punkcie kontroli bezpiecze'stwa oraz przyleg!ym do niego rejonie. 4.

W porcie lotniczym zarz"dzaj"cy do realizacji zada', o których mowa w ust. 1 pkt 1, jest obowi"zany do powo!ania wewn$trznej s!u#by ochrony. Na pozosta!ych lotniskach zarz"dzaj"cy realizuje te zadania przez powo!an" przez siebie wewn$trzn" s!u#b$ ochrony albo podlegaj"c" mu specjalistyczn" uzbrojon" formacj$ ochronn".

5.

S!u#ba ochrony lotniska wykonuje zadania w zakresie: 1) prowadzenia kontroli bezpiecze'stwa, o której mowa w ust. 1 pkt 1; 2) kontroli dost$pu do stref zastrze#onych lotniska; 3) kontroli przepustek wydawanych przez zarz"dzaj"cego lotniskiem; 4) uj$cia i przekazania Policji lub Stra#y Granicznej: a)

osoby naruszaj"cej warunki bezpiecze'stwa lotniska oraz pasa#era naruszaj"cego warunki przewozu,

91

b)

osoby, która bez upowa#nienia uzyska!a lub usi!owa!a uzyska( dost$p do strefy zastrze#onej lotniska,

c)

osoby,

która

pope!ni!a

lub

usi!owa!a

pope!ni(

akt

bezprawnej ingerencji; 5) ochrony strefy zastrze#onej lotniska; 6) czynno%ci, o których mowa w art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia. 6.

S!u#ba ochrony lotniska przy wykonywaniu zada', o których mowa w ust. 5, wspó!dzia!a z w!a%ciwymi s!u#bami lub organami.

7.

W przypadku realizacji zada' przekraczaj"cych kompetencje s!u#by ochrony lotniska w zakresie kontroli bezpiecze'stwa w lotnictwie cywilnym, o których mowa w ust. 5, zarz"dzaj"cy lotniskiem powiadamia Stra# Graniczn".

8.

Pracownicy s!u#by ochrony lotniska, realizuj"cy zadania, o których mowa w ust. 5 pkt 1 – 5, s" obowi"zani posiada( licencj$ pracownika ochrony fizycznej pierwszego stopnia, a w przypadku realizacji zada', o których mowa w ust. 5 pkt 6, licencj$ pracownika zabezpieczenia technicznego w rozumieniu ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia.

9.

Specjalistyczna uzbrojona formacja ochronna, o której mowa w ust. 1 pkt 2, dzia!a zgodnie z przepisami ustawy i jest powo!ywana na podstawie ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia.

10. Stra# Graniczna, niezale#nie od postanowie' odr$bnych przepisów, posiada prawo do sprawdzania poprawno%ci przeprowadzania kontroli bezpiecze'stwa przez podmioty, o których mowa w ust. 1. O wynikach

przeprowadzonego

sprawdzenia

ka#dorazowo

niezw!ocznie informuje Prezesa Urz$du. 11.

Kontrol$, o której mowa w ust. 1, wykonuj" osoby wpisane do prowadzonego przez Prezesa Urz$du wykazu operatorów kontroli bezpiecze'stwa,

posiadaj"ce

certyfikat

operatora

kontroli

bezpiecze'stwa wydany przez Prezesa Urz$du zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 189 ust. 3 lub odpowiedni certyfikat

92

operatora

kontroli

bezpiecze'stwa

wydany

przez

o%rodek

szkoleniowy ICAO, ECAC, Unii Europejskiej. 12.

Prezes Urz$du dokonuje wpisu osoby do wykazu, o którym mowa w ust. 11, po uzyskaniu od Stra#y Granicznej informacji o braku negatywnych przes!anek do wykonywania przez t$ osob$ kontroli bezpiecze'stwa w lotnictwie cywilnym w zakresie okre%lonym w rozporz"dzeniu nr 2320/2002/WE.

13.

Stra# Graniczna udziela informacji, o której mowa w ust. 12, w terminie 21 dni od dnia wyst"pienia Prezesa Urz$du.

14.

Organy w!adzy publicznej s" obowi"zane do udzielenia, na wniosek Komendanta G!ównego Stra#y Granicznej, informacji, o której mowa w ust. 12, o osobie ubiegaj"cej si$ o wpis do wykazu, o którym mowa w ust. 11, w terminie 10 dni od dnia otrzymania wniosku.

15.

Komendant G!ówny Stra#y Granicznej, w szczególnie uzasadnionych przypadkach zwi"zanych z konieczno%ci" zapewnienia porz"dku publicznego i bezpiecze'stwa publicznego, mo#e, na wniosek Prezesa Urz$du, skierowa( funkcjonariuszy Stra#y Granicznej do wykonywania kontroli bezpiecze'stwa w lotnictwie cywilnym.

16.

Koszty zwi"zane z wykonywaniem przez Stra# Graniczn" kontroli bezpiecze'stwa w lotnictwie cywilnym w sytuacjach, o których mowa w ust. 15, ponosi zarz"dzaj"cy lotniskiem.

Art. 186c. 1.

Prezes Urz$du wyznacza zarejestrowanych agentów, o których mowa w art. 186b ust. 1 pkt 2, w drodze decyzji administracyjnej, po sprawdzeniu spe!nienia wymaga' w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego oraz po uzyskaniu od Stra#y Granicznej informacji o braku negatywnych przes!anek do wydania tej decyzji. Prezes Urz$du prowadzi rejestr zarejestrowanych agentów. 2.

Wyznaczenia, o którym mowa w ust. 1, dokonuje si$ na wniosek, do którego do!"cza si$: 1) program ochrony podmiotu przed aktami bezprawnej ingerencji, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 189 ust. 1, uwzgl$dniaj"cy wymogi, o których mowa w odr$bnych

93

przepisach wspólnotowych dotycz"cych ochrony lotnictwa cywilnego; 2) o%wiadczenie, #e podmiot ubiegaj"cy si$ o wyznaczenie zobowi"zuje si$ do przestrzegania wymaga' z zakresu ochrony lotnictwa cywilnego, w tym postanowie' programu, o którym mowa w pkt 1, oraz do niezw!ocznego zg!aszania Prezesowi Urz$du wszelkich zmian w programie; 3) o%wiadczenie, #e podmiot ubiegaj"cy si$ o wyznaczenie poddaje si$ czynno%ciom audytorskim realizowanym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 189 ust. 2. 3.

Prezes Urz$du weryfikuje informacje, o których mowa w ust. 2, w celu potwierdzenia spe!nienia wymaga' w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego.

4.

Stra# Graniczna udziela informacji, o której mowa w ust. 1, w terminie 21 dni od dnia wyst"pienia Prezesa Urz$du.

5.

Prezes Urz$du wykre%la zarejestrowanego agenta z rejestru, je#eli stwierdzi, #e utraci! on zdolno%( do wyznaczenia, o którym mowa w ust. 1, oraz nie spe!nia on wymogów na!o#onych na niego w zakresie ochrony.

Art. 186d. 1.

Pracownik s!u#by ochrony lotniska przy wykonywaniu zada' z zakresu kontroli bezpiecze'stwa w lotnictwie cywilnym oraz ochrony osób i mienia w granicach chronionych obszarów, obiektów i urz"dze' w tym na pograniczu strefy ogólnodost$pnej ze stref" zastrze#on"

lotniska,

niezale#nie

od

uprawnie'

okre%lonych

w ustawie z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia, ma prawo do: 1) niedopuszczenia

do

wej%cia

na

obszar

lub

do

obiektu

podlegaj"cego ochronie osoby nieposiadaj"cej wymaganych uprawnie'; 2) dokonywania kontroli manualnej i przegl"dania zawarto%ci baga#u; 3) sprawdzania !adunków i przesy!ek pocztowych;

94

4) stosowania urz"dze' technicznych do wykrywania urz"dze', przedmiotów lub substancji, których posiadanie jest zabronione b"d& które mog" stanowi( przedmiot niebezpieczny. 2.

Kontrol" manualn" jest zespó! czynno%ci kontroli bezpiecze'stwa wykonywanych r$cznie bez ingerencji w wewn$trzne pow!oki cia!a oraz w sposób powoduj"cy w jak najmniejszym stopniu naruszenie intymno%ci, w celu wykrycia w odzie#y lub na ciele, oraz w przedmiotach osobistych kontrolowanej osoby zabronionych przedmiotów, urz"dze' lub substancji. Za zgod" kontrolowanej osoby, kontrola ta mo#e by( przeprowadzana przez osob$ przeciwnej p!ci.

3.

Za zgod" kontrolowanej osoby kontrola manualna mo#e obejmowa( tak#e dokonanie ogl"du powierzchni jej cia!a przez pracownika s!u#by ochrony lotniska tej samej p!ci, w warunkach gwarantuj"cych zachowanie intymno%ci. Za zgod" osoby kontrolowanej czynno%( ta mo#e by( dokonana przez pracownika s!u#by ochrony lotniska przeciwnej p!ci ni# kontrolowana osoba.

4.

Przepisy ust. 1 – 3 stosuje si$ odpowiednio do zada' i uprawnie' specjalistycznej uzbrojonej formacji ochronnej, o której mowa w art. 186b ust. 1 pkt 2.

Art. 186e. 1.

Prezes Urz$du prowadzi analiz$ stanu zagro#enia lotnictwa cywilnego aktami bezprawnej ingerencji. 2. Organy

administracji

publicznej,

s!u#by

odpowiedzialne

za

bezpiecze'stwo publiczne oraz podmioty prowadz"ce lotnicz" dzia!alno%( gospodarcz" przekazuj" Prezesowi Urz$du informacje o wszelkich zdarzeniach mog"cych mie( wp!yw na poziom ochrony lotnictwa cywilnego przed aktami bezprawnej ingerencji. 3.

Podmioty prowadz"ce lotnicz" dzia!alno%( gospodarcz" przekazuj" Prezesowi Urz$du w szczególno%ci informacje o zdarzeniach nosz"cych znamiona aktu bezprawnej ingerencji lub mog"cych by( prób" dokonania aktu bezprawnej ingerencji.

4.

Prezes Urz$du, w drodze decyzji administracyjnej, po zasi$gni$ciu opinii Komendanta G!ównego Stra#y Granicznej wydanej w terminie

95

okre%lonym przez Prezesa Urz$du, mo#e w sytuacji kryzysowej wprowadzi( dodatkowe %rodki ochrony bezpiecze'stwa pasa#erów, baga#u, !adunków oraz przesy!ek pocztowych. 5.

Decyzji, o której mowa w ust. 4, nadaje si$ rygor natychmiastowej wykonalno%ci.

6.

Decyzj$, o której mowa w ust. 4, dor$cza si$ w formie pisemnej lub za pomoc" telefaksu, poczty elektronicznej, przy wykorzystaniu teleksowej !"czno%ci lotniczej albo, w uzasadnionych przypadkach, og!asza si$ ustnie.”;

106) art. 187 otrzymuje brzmienie: „Art. 187.

Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych ustala, w drodze rozporz"dzenia, po zasi$gni$ciu opinii Rady Ochrony i U!atwie' Lotnictwa Cywilnego, Krajowy Program Ochrony Lotnictwa Cywilnego, okre%laj"cy sposoby realizacji ochrony lotnictwa cywilnego, w tym dotycz"ce: 1) organizacji

ochrony,

dzia!a'

zapobiegawczych

i

dzia!a'

w przypadkach aktów bezprawnej ingerencji, 2) wspó!pracy w tym zakresie organów administracji publicznej i s!u#b odpowiedzialnych za bezpiecze'stwo publiczne, Prezesa Urz$du, zarz"dzaj"cych

lotniskami,

przewo&ników

lotniczych,

innych

podmiotów prowadz"cych lotnicz" dzia!alno%( gospodarcz", znanych nadawców w rozumieniu przepisów rozporz"dzenia nr 2320/2002/WE, oraz innych organów i s!u#b publicznych, 3) wykonywania

zada'

zwi"zanych

z

kontrol"

bezpiecze'stwa

w lotnictwie cywilnym osób, baga#u, !adunków oraz przesy!ek pocztowych,

prowadzon"

przez

podmioty,

o których

mowa

w art. 186b ust. 1, 4) metod i %rodków sprawdzania poprawno%ci przeprowadzania kontroli bezpiecze'stwa, o którym mowa w art. 186b ust. 10, 5) sposobów wspó!dzia!ania, o których mowa w art. 186b ust. 6; 6) wymogów, jakie musz" by( spe!nione przy wykorzystaniu psów s!u#bowych podczas kontroli bezpiecze'stwa,

96

7) sposobów

przekazywania,

gromadzenia

i post$powania

z informacjami, o których mowa w art. 186e ust. 2 i 3, 8) wzór decyzji, o której mowa w art. 186e ust. 4 – z uwzgl$dnieniem przepisów mi$dzynarodowych oraz rozporz"dzenia nr 2320/2002/WE.”; 107) w art. 188: a)

ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Zadania

ochrony

s"

realizowane

zgodnie

z

programami

ochrony

poszczególnych lotnisk, przewo&ników lotniczych i innych podmiotów prowadz"cych lotnicz" dzia!alno%( gospodarcz".”, b)

po ust. 1 dodaje si$ ust. 1a – 1e w brzmieniu: „1a. Wymogi dotycz"ce programów ochrony lotniska mog" by( zró#nicowane w zale#no%ci od rodzaju lotniska, rodzaju i cz$stotliwo%ci wykonywanych na nim operacji lotniczych oraz wyników analizy ryzyka zwi"zanego z funkcjonowaniem tego lotniska. 1b. W portach lotniczych zadania, o których mowa w ust. 1, s" realizowane przy pomocy

zespo!ów

ochrony

lotniska

oraz

centrum

koordynacji

antykryzysowej powo!anych przez zarz"dzaj"cego lotniskiem. 1c. Je#eli infrastruktura lub lokalizacja ma!ego portu lotniczego w rozumieniu przepisów rozporz"dzenia nr 2320/2002/WE lub lotniska nieb$d"cego portem lotniczym nie pozwala na skuteczne zastosowanie %rodków, metod i post$powa' okre%lonych w przepisach wydanych na podstawie art. 187, Prezes Urz$du, dzia!aj"c w zakresie okre%lonym w przepisach prawa Unii Europejskiej, na wniosek zarz"dzaj"cego lotniskiem wyra#a, w drodze decyzji administracyjnej, zgod$ na zastosowanie okre%lonych przez zarz"dzaj"cego dzia!a' zast$pczych, je#eli przeprowadzona dla tego portu lotniczego analiza ryzyka wyka#e, #e nie spowoduje to zmniejszenia poziomu ochrony przed aktami bezprawnej ingerencji. 1d.

Operacje lotnicze realizowane z lotnisk, o których mowa w ust. 1c, nie mog" w szczególno%ci prowadzi( do zaistnienia sytuacji polegaj"cych na: 1) braku mo#liwo%ci skutecznej ochrony realizowanych w tym samym czasie kilku operacji lotniczych;

97

2) braku

mo#liwo%ci

skutecznej

realizacji

kontroli

bezpiecze'stwa

pasa#erów, baga#u, !adunku przesy!ek kurierskich i ekspresowych oraz poczty; 3) mieszaniu si$ pasa#erów przylatuj"cych i odlatuj"cych w tym samym czasie; 4) mieszaniu si$ osób postronnych z osobami poddanymi kontroli bezpiecze'stwa; 5) nieupowa#nionym

dost$pie

osób

nieskontrolowanych

do

baga#u

rejestrowanego i podr$cznego odlatuj"cych i przylatuj"cych pasa#erów oraz !adunku, przesy!ek kurierskich i ekspresowych oraz poczty. 1e. Decyzji, o której mowa w ust. 1c, mo#e by( nadany rygor natychmiastowej wykonalno%ci.”, c)

dodaje si$ ust. 3 w brzmieniu: „3. Instytucja zapewniaj"ca s!u#by #eglugi powietrznej jest obowi"zana zapewni( ochron$ lotniczych urz"dze' naziemnych przy u#yciu barier technicznych znajduj"cych si$ odpowiednio pod kontrol" Stra#y Granicznej, Policji lub s!u#by ochrony lotniska albo specjalistycznej uzbrojonej formacji ochronnej utworzonej na podstawie ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia, realizuj"cej zadania na rzecz podmiotów prowadz"cych lotnicz" dzia!alno%( gospodarcz" poza terenem lotniska.”;

108) po art. 188 dodaje si$ art. 188a – 188c w brzmieniu: „Art. 188a. 1.

Zarz"dzaj"cy lotniskiem wyznacza strefy zastrze#one lotniska oraz cz$%ci krytyczne tych stref, o których mowa w rozporz"dzeniu (WE) nr 1138/2004 z dnia 21 czerwca 2004 r. ustanawiaj"cym wspóln" definicj$ cz$%ci krytycznych stref zastrze#onych w portach lotniczych (Dz. Urz. WE L 221 z 22.06.2004, str. 6 – 7), a tak#e przej%cia do tych stref.

2.

Strefy i przej%cia, o których mowa w ust. 1, wyznacza si$ w uzgodnieniu z: 1) Policj"; 2) Stra#" Graniczn"; 3) S!u#b" Celn";

98

4) Prezesem Urz$du. 3.

Strefy i przej%cia, o których mowa w ust. 1, zarz"dzaj"cy lotniskiem okre%la w programie ochrony lotniska.

4.

W celu dopuszczenia osób, o których mowa w pkt 2.2.1. ii za!"cznika do rozporz"dzenia nr 2320/2002/WE, do strefy zastrze#onej lotniska, zarz"dzaj"cy lotniskiem w ramach sprawdzenia przesz!o%ci tych osób, zgodnie z pkt 1.5 za!"cznika do tego rozporz"dzenia, wyst$puje do Stra#y Granicznej o udzielenie stosownej informacji.

5.

Strefy zastrze#one znajduj"ce si$ poza terenem lotniska wyznacza si$ w miejscach lokalizacji: 1) radaru; 2) lotniczych urz"dze' naziemnych, w tym w szczególno%ci systemu l"dowania wed!ug wskaza' przyrz"dów (ILS), radiolatarni ogólnokierunkowej VHF (VOR), radiolatarni bezkierunkowej (NDB); 3) anteny radiowej wysokiej cz$stotliwo%ci; 4) generatorów pr"du; 5) stacji meteorologicznej; 6) magazynów paliw; 7) pomieszcze' producentów zaopatrzenia pok!adowego; 8) magazynów !adunków przeznaczonych do przewozu lotniczego; 9) baz

technicznych

przewo&ników

lotniczych

prowadz"cych

dzia!alno%( z terenu danego lotniska. 6.

Strefy zastrze#one, o których mowa w ust. 5, wyznacza w!a%ciciel urz"dze' lub obiektów po!o#onych w tej strefie po uzyskaniu zgody: 1) w!a%ciciela lub innego posiadacza terenu, na którym znajduj" si$ urz"dzenia lub obiekty; 2) zarz"dzaj"cego lotniskiem, na rzecz którego jest prowadzona dzia!alno%(; 3) Stra#y Granicznej; 4) Policji; 5) S!u#by Celnej; 6) Prezesa Urz$du.

99

7.

Za ochron$ stref zastrze#onych, o których mowa w ust. 5, odpowiada w!a%ciciel urz"dze' lub obiektów wymienionych w ust. 5.

Art. 188b. 1.

Prezes

Urz$du

wydaje,

na

wniosek

polskiego

przewo&nika

lotniczego, certyfikat cz!onka za!ogi statku powietrznego, zwany dalej „CMC”. 2.

CMC uprawnia do przekraczania granicy pa'stwowej w obszarze lotniczego

przej%cia

granicznego

w

ramach

wykonywania

obowi"zków s!u#bowych cz!onka za!ogi statku powietrznego oraz potwierdza to#samo%( osoby w nim wskazanej w zakresie danych, jakie ten dokument zawiera. 3.

CMC wydaje si$ cz!onkowi za!ogi statku powietrznego, po uzyskaniu od Stra#y Granicznej informacji o braku negatywnych przes!anek do jego wydania: 1) wykonuj"cemu lotniczego

zadania

na

na

podstawie

rzecz umowy

polskiego

przewo&nika

o

lub

prac$

umowy

cywilnoprawnej; 2) posiadaj"cemu

kwalifikacje

konieczne

do

wykonywania

obowi"zków cz!onka za!ogi statku powietrznego. 4. W celu wydania CMC Prezes Urz$du, dokonuj"c sprawdzenia, o którym mowa w art. 188a ust. 4, wyst$puje do Stra#y Granicznej o udzielenie stosownych informacji. 5.

CMC wydaje si$ na czas okre%lony.

6.

Prezes

Urz$du

cofa

CMC

w

razie

ustania

okoliczno%ci

uzasadniaj"cych jego wydanie. 7.

Wydanie CMC, odmowa jego wydania oraz cofni$cie nast$puje w drodze decyzji administracyjnej.

8. Art. 188c.

Prezes Urz$du prowadzi rejestr osób posiadaj"cych CMC.

Prezes

Urz$du,

w

drodze

decyzji

administracyjnej,

wprowadza

odst$pstwa od wymaga' w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego, o których mowa w rozporz"dzeniu nr 2320/2002/WE.”; 109) art. 189 otrzymuje brzmienie:

100

„Art. 189. 1. Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych okre%li, w drodze rozporz"dzenia, z uwzgl$dnieniem przepisów mi$dzynarodowych oraz Krajowego Programu Ochrony Lotnictwa Cywilnego, o którym mowa w art. 187, a tak#e bior"c pod uwag$ rodzaje lotnisk: 1) szczegó!owe wymagania dotycz"ce programów ochrony, o których mowa w art. 188; 2)

szczegó!owe zadania w zakresie nadzoru lotniczego Prezesa

Urz$du oraz innych s!u#b i organów, a tak#e zadania instytucji zapewniaj"cej s!u#by #eglugi powietrznej, zarz"dzaj"cych lotniskami i

podmiotów

prowadz"cych

lotnicz"

dzia!alno%(

gospodarcz"

w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego. 2. Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych oraz Ministrem Obrony Narodowej ustala, w drodze rozporz"dzenia, Krajowy Program Kontroli Jako%ci w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego, o którym mowa w art. 5 ust. 3 rozporz"dzenia

nr

2320/2002/WE,

z

uwzgl$dnieniem

przepisów

rozporz"dzenia Komisji nr 1217/2003/WE z dnia 4 lipca 2003 r. ustanawiaj"cego wspólne specyfikacje dla krajowych programów kontroli jako%ci bezpiecze'stwa w lotnictwie cywilnym (Dz. Urz. WE L 169 z 08.07.2003; Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 7, str. 345). 3. Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych okre%li, w drodze rozporz"dzenia, Krajowy Program Szkolenia w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego uwzgl$dniaj"cy przepisy Unii Europejskiej w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie ochrony lotnictwa cywilnego.”; 110) art. 189a otrzymuje brzmienie: „Art. 189a. 1.

Organy administracji publicznej i s!u#by odpowiedzialne za bezpiecze'stwo i porz"dek publiczny, Prezes Urz$du, zarz"dzaj"cy lotniskami, przewo&nicy lotniczy, instytucje zapewniaj"ce s!u#by #eglugi powietrznej oraz inne organy i s!u#by publiczne podejmuj"

101

dzia!ania i wspó!pracuj" w zakresie wypracowania, wdro#enia i nadzorowania systemu u!atwie' administracyjnych i proceduralnych w lotnictwie cywilnym zgodnie z Krajowym Programem U!atwie' Lotnictwa Cywilnego. 2.

Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych ustala, w drodze rozporz"dzenia, po zasi$gni$ciu opinii Rady Ochrony i U!atwie' Lotnictwa Cywilnego, Krajowy Program U!atwie' Lotnictwa Cywilnego, okre%laj"cy: 1) sposób i warunki realizacji systemu u!atwie' lotnictwa cywilnego, dotycz"ce w szczególno%ci: a)

organizacji systemu u!atwie' w portach lotniczych i na

lotniskach oraz na pok!adzie statków powietrznych, b) wspó!pracy w tym zakresie organów administracji publicznej i s!u#b odpowiedzialnych za bezpiecze'stwo publiczne, Prezesa Urz$du, zarz"dzaj"cych lotniskami, przewo&ników lotniczych, instytucji zapewniaj"cej s!u#by #eglugi powietrznej oraz innych organów i s!u#b publicznych, 2) wzór wniosku o wydanie CMC, 3) okres wa#no%ci oraz wzór CMC, 4) szczegó!owy sposób post$powania przy wydawaniu CMC, 5) szczegó!owy sposób post$powania przy utracie CMC lub utracie wa#no%ci posiadanego CMC – z uwzgl$dnieniem przepisów Za!"cznika 9 do Konwencji o mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym oraz przepisów mi$dzynarodowych.”; 111) art. 190 otrzymuje brzmienie: „Art. 190. Przepisy niniejszego dzia!u stosuje si$ do przewozów lotniczych krajowych oraz, w zakresie nieuregulowanym odmiennie przez umowy mi$dzynarodowe wi"#"ce Rzeczpospolit" Polsk", do przewozów lotniczych mi$dzynarodowych, wykonywanych

102

przez polskich i obcych przewo&ników lotniczych, z zastrze#eniem przepisów rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE.”; 112) art. 191 otrzymuje brzmienie: „Art. 191. 1.

Polski przewo&nik lotniczy mo#e wykonywa( przewozy lotnicze w zakresie i na warunkach okre%lonych w certyfikacie i koncesji, z zastrze#eniem ust. 2 i 4. 2.

Wykonywanie przewozów regularnych lub serii przewozów nieregularnych na okre%lonych trasach lub obszarach mi$dzy Rzecz"pospolit" Polsk" a pa'stwem trzecim przez polskiego przewo&nika lotniczego wymaga uzyskania upowa#nienia, wydanego przez Prezesa Urz$du w drodze decyzji administracyjnej.

3. Wykonywanie przewozów na obszarze Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz na trasach do i z Konfederacji Szwajcarskiej przez polskiego przewo&nika nie wymaga uzyskania upowa#nienia. 4.

Je#eli wymagaj" tego umowy mi$dzynarodowe lub prawo pa'stwa, w którego granicach maj" by( wykonywane przewozy lotnicze, Prezes Urz$du dokonuje wyznaczenia, niezale#nie od upowa#nienia, o którym mowa w ust. 2, polskich przewo&ników lotniczych uprawnionych do wykonywania przewozów na okre%lonych trasach lub obszarach tego pa'stwa, informuj"c o tym jego w!a%ciwy organ.

5.

Przy upowa#nianiu i wyznaczaniu polskich przewo&ników lotniczych uwzgl$dnia si$ interes publiczny oraz potrzeby rozwoju polskiego transportu.

6.

Prezes Urz$du mo#e odmówi( udzielenia upowa#nienia lub dokona( wyznaczenia ubiegaj"cemu si$ o nie polskiemu przewo&nikowi lotniczemu albo ograniczy( je – w szczególno%ci w odniesieniu do oferowanej zdolno%ci przewozowej – w przypadkach gdy: 1) jest to konieczne ze wzgl$du na ograniczenia wynikaj"ce z umów lub przepisów mi$dzynarodowych; 2) jest to uzasadnione w celu unikni$cia powa#nego ograniczenia mo#liwo%ci skutecznego konkurowania polskich przewo&ników

103

lotniczych z przewo&nikami lotniczymi innymi ni# okre%leni w ust. 1 i art. 192a ust. 1; 3) jest

to

uzasadnione

potrzeb"

umo#liwienia

op!acalno%ci

regularnych przewozów na linii lotniczej ju# obs!ugiwanej, na której nie ma potrzeby zwi$kszenia oferowanej zdolno%ci przewozowej; 4) wykonywanie lotów regularnych na danej linii zosta!o ju# wcze%niej powierzone innemu przewo&nikowi lotniczemu na zasadzie obowi"zku u#yteczno%ci publicznej. 7.

Je#eli o upowa#nienie, o którym mowa w ust. 2, wyst$puje dwóch lub

wi$cej

przewo&ników

lotniczych

ubiegaj"cych

si$

o upowa#nienie do wykonywania przewozów lotniczych na tej samej trasie, w przypadku ograniczonych praw przewozowych, Prezes Urz$du udziela upowa#nienia przewo&nikowi, po przeprowadzeniu konkursu, w którym jako kryteria oceny przyjmuje si$ w szczególno%ci: 1) zdolno%( do zapewnienia przez przewo&nika w!a%ciwego poziomu us!ug i konkurencyjnego poziomu op!at za przewozy oraz skutecznego konkurowania z przewo&nikami lotniczymi innymi ni# okre%leni w ust. 1 i art. 192a ust. 1; 2) wcze%niej poniesione nak!ady na rozwój po!"czenia, b$d"cego przedmiotem konkursu, i dotychczas osi"gane przez niego wyniki ekonomiczne. 8.

Prezes

Urz$du,

na

uzasadniony

wniosek

zainteresowanego

przewo&nika, mo#e dokona( oceny efektywno%ci wykorzystywania ograniczonych

praw

przewozowych,

cofn"(

upowa#nienie

i przeprowadzi( konkurs. 9.

Upowa#nienie lub wyznaczenie mog" by( cofni$te, w przypadku gdy przewo&nik lotniczy nie stosuje si$ do przepisów dotycz"cych przewozu lotniczego.

10. Upowa#nienie, które zosta!o udzielone w wyniku konkursu, o którym mowa w ust. 7, mo#e ponadto by( cofni$te w szczególno%ci, gdy przewo&nik lotniczy:

104

1) nie rozpocz"! wykonywania przewozów lotniczych do ko'ca sezonu rozk!adowego nast$puj"cego po sezonie, w którym upowa#nienie zosta!o mu przyznane, 2) przerwa! wykonywanie przewozów lotniczych, do których zosta! upowa#niony, i nie wznowi! ich w czasie jednego kolejnego sezonu rozk!adowego – chyba #e udowodni, #e niewykonywanie przewozów lotniczych by!o nast$pstwem okoliczno%ci, na które nie mia! wp!ywu; 3) z!o#y! pisemny wniosek do Prezesa Urz$du, informuj"cy o zaprzestaniu korzystania z przyznanych praw przewozowych; 4) nie stosuje si$ do przepisów dotycz"cych przewozu lotniczego. 11. Upowa#nienie

przyznane

bez

konieczno%ci

przeprowadzenia

konkursu, o którym mowa w ust. 7, lub wyznaczenie mog" by( ograniczone, w przypadku gdy przewo&nik lotniczy nie stosuje si$ do przepisów dotycz"cych przewozu lotniczego. 12. Przewo&nik lotniczy jest obowi"zany zawiadomi( Prezesa Urz$du, z wyprzedzeniem co najmniej 30 dni, o planowanym zaprzestaniu wykonywania regularnego przewozu na trasie, do obs!ugi której zosta! upowa#niony w wyniku konkursu, o którym mowa w ust. 7, podaj"c jego przyczyn$. 13. Upowa#nienie, jego odmowa, ograniczenie i cofni$cie nast$puje w drodze decyzji administracyjnej. 14.

Minister

w!a%ciwy

do

spraw

transportu

okre%li,

w

drodze

rozporz"dzenia, procedur$ konkursow" zawieraj"c" szczegó!owe warunki dystrybucji ograniczonych praw przewozowych, o których mowa w ust. 7, z uwzgl$dnieniem wi"#"cych umów i przepisów mi$dzynarodowych

oraz

z

poszanowaniem

zasady

niedyskryminacji.”; 113) po art. 191 dodaje si$ art. 191a w brzmieniu: „Art. 191a. 1.

Prezes Urz$du odmawia wydania upowa#nienia do wykonywania przewozów regularnych lub serii przewozów nieregularnych na okre%lonych trasach lub obszarach, je#eli przewo&nik:

105

1) znajduje si$ w wykazie, o którym mowa w rozporz"dzeniu nr 2111/2005/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia wspólnotowego wykazu przewo&ników lotniczych podlegaj"cych zakazowi wykonywania przewozów w ramach Wspólnoty i informowania pasa#erów korzystaj"cych z transportu lotniczego o to#samo%ci przewo&nika

lotniczego

wykonuj"cego

przewóz

oraz

uchylaj"cym art. 9 dyrektywy 2004/36/WE (Dz. Urz. UE L 344 z 27.12.2005, str. 15), lub 2) zamierza wykona( przewóz lotniczy na podstawie umowy dotycz"cej obs!ugi trasy przy u#yciu statku powietrznego wynaj$tego od innego przewo&nika znajduj"cego si$ w wykazie. 2.

Prezes Urz$du zawiesza, na okres do 6 miesi$cy, upowa#nienie udzielone przewo&nikowi lotniczemu, je#eli przewo&nik spe!nia przes!anki, o których mowa w ust. 1.

3.

Prezes

Urz$du

cofa

przewo&nikowi

lotniczemu

zawieszone

upowa#nienie, je#eli po up!ywie okresu zawieszenia nie usta!a jego przyczyna.”; 114) art. 192a otrzymuje brzmienie: „Art. 192a. Wykonywanie przewozów regularnych lub serii przewozów nieregularnych na okre%lonych trasach lub obszarach mi$dzy Rzecz"pospolit" Polsk" a pa'stwem trzecim przez przewo&nika wspólnotowego, ustanowionego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z Traktatem o ustanowieniu Wspólnot Europejskich wymaga uzyskania upowa#nienia, o którym mowa w art. 191 ust. 2, oraz wyznaczenia, o którym mowa w art. 191 ust. 4. Przepisy art. 191 i 192 stosuje si$ odpowiednio.”; 115) w art. 193: a) ust. 1a otrzymuje brzmienie:

106

„1a. Obcy przewo&nik lotniczy mo#e wykonywa( przewozy lotnicze na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pod warunkiem uzyskania zezwolenia wydanego na wniosek obcego przewo&nika przez Prezesa Urz$du, z uwzgl$dnieniem umów i przepisów mi$dzynarodowych.”, b) w ust. 2 dodaje si$ pkt 3 w brzmieniu: „3) w przypadku lotów handlowych na obszarze Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo do i z Konfederacji Szwajcarskiej, wykonywanych przez przewo&ników lotniczych posiadaj"cych koncesj$ udzielon" przez pa'stwo cz!onkowskie Unii Europejskiej, Konfederacj$ Szwajcarsk" lub pa'stwo cz!onkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron$ umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.”, c) dodaje si$ ust. 6 w brzmieniu: „6. W przypadku braku mo#liwo%ci pozytywnej weryfikacji przewo&nika jako wspólnotowego Europejskiej

w

lub

koncesjonowanego

zakresie

zgodnie

koncesjonowania

z

przepisami

przewo&ników

Unii

lotniczych,

przewo&nik, na #"danie Prezesa Urz$du, przedstawia dokumenty okre%laj"ce jego pa'stwo koncesjonowania. W przypadku niewywi"zania si$ przez przewo&nika z tego obowi"zku Prezes Urz$du mo#e zabroni(, w drodze decyzji administracyjnej, wykonania przewozu lotniczego. Do dor$czenia decyzji stosuje si$ przepisy art. 195 ust. 5. Decyzji nadaje si$ rygor natychmiastowej wykonalno%ci.”; 116) w art. 194: a)

po ust. 1 dodaje si$ ust. 1a w brzmieniu: „1a. W przypadkach niecierpi"cych zw!oki Prezes Urz$du mo#e wyda( zezwolenie pomimo niezachowania terminu, o którym mowa w ust. 1.”,

b)

w ust. 2 uchyla si$ pkt 5,

c)

w ust. 3: – pkt 4 otrzymuje brzmienie:

107

„4) polis$ ubezpieczeniow" lub certyfikat ubezpieczeniowy stwierdzaj"cy ubezpieczenie

odpowiedzialno%ci

cywilnej

za

szkody

zwi"zane

z eksploatacj" statków powietrznych, przewozem lotniczym pasa#erów, baga#u, towarów i poczty oraz w stosunku do osób trzecich – na #"danie Prezesa Urz$du;”, – pkt 9 otrzymuje brzmienie: „9) koncesj$ lub równowa#ny dokument wydany przez w!a%ciwy organ obcego pa'stwa – na #"danie Prezesa Urz$du.”; 117) w art. 195: a)

w ust. 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie: „4) warunki wykonywania i sposób organizacji rozpoczynaj"cych si$ na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przewozów lotniczych w ramach imprez turystycznych oraz przewozów czarterowych s" zgodne z przepisami rozporz"dzenia wydanego na podstawie art. 202 pkt 6.”,

b)

po ust. 4 dodaje si$ ust. 4a – 4d w brzmieniu: „4a. Prezes Urz$du odmawia wydania zezwolenia na przewozy, o których mowa w art. 194 ust. 1, lub cofa wydane zezwolenie na przewozy, o których mowa w art. 194 ust. 1 pkt 1 – 3, je#eli: 1) przewo&nik znajduje si$ w wykazie, o którym mowa w rozporz"dzeniu nr 2111/2005/WE; 2) przewo&nik zamierza wykonywa( przewóz lotniczy na podstawie umowy dotycz"cej obs!ugi tras przy u#yciu statku powietrznego wynaj$tego od przewo&nika znajduj"cego si$ w wykazie, o którym mowa w pkt 1; 3) wprowadzi! zakaz, o którym mowa w art. 155a ust. 1 pkt 2. 4b. Prezes Urz$du mo#e odmówi( wydania zezwolenia na przewozy, o których mowa w art. 194 ust. 1, lub mo#e cofn"( wydane zezwolenie na przewozy, o których mowa w art. 194 ust. 1 pkt 1 – 3, je#eli: 1) przewo&nik narusza przepisy w zakresie bezpiecze'stwa lotniczego lub ochrony lotnictwa;

108

2) przewo&nik zamierza wykonywa( przewóz lotniczy na podstawie umowy dotycz"cej obs!ugi trasy przy u#yciu statku powietrznego wynaj$tego od innego przewo&nika, o którym mowa w pkt 1. 4c. Prezes Urz$du ogranicza zezwolenie na przewozy, o których mowa w art. 194 ust. 1 pkt 1 – 3, w odniesieniu do statków powietrznych spe!niaj"cych przes!anki okre%lone w ust. 4a albo mo#e ograniczy( zezwolenie na przewozy, o których mowa w art. 194 ust. 1 pkt 1 – 3, w odniesieniu do statków powietrznych spe!niaj"cych przes!anki okre%lone w ust. 4b. 4d. Prezes Urz$du zawiesza, na okres do 6 miesi$cy, zezwolenie na przewozy, o których mowa w art. 194 ust. 1 pkt 4, oraz cofa zawieszone zezwolenie po up!ywie okresu, na jaki zezwolenie zosta!o zawieszone, je#eli przewo&nik lotniczy spe!nia przes!anki okre%lone w ust. 4a.”, c)

ust. 5 otrzymuje brzmienie: „5. Decyzj$ o wydaniu, odmowie wydania, ograniczeniu lub cofni$ciu zezwolenia na przewozy, o których mowa w art. 194 ust. 1, dor$cza si$ w formie pisemnej lub za pomoc" telefaksu, poczty elektronicznej, przy wykorzystaniu teleksowej !"czno%ci lotniczej albo, w uzasadnionych przypadkach, og!asza si$ ustnie.”;

118) po art. 195 dodaje si$ art. 195a – 195c w brzmieniu: „Art. 195a. Przewo&nik lotniczy operuj"cy do, z lub w Rzeczypospolitej Polskiej ma obowi"zek przekazywania Prezesowi Urz$du statystycznych danych przewozowych dotycz"cych wielko%ci ruchu lotniczego, przewozów pasa#erskich i towarowych, w terminie 30 dni od zako'czenia badanego okresu, w uj$ciu miesi$cznym oraz sezonowym, a tak#e na ka#de #"danie Prezesa Urz$du. Art. 195b. 1. Prezes Urz$du wydaje, ogranicza, cofa zezwolenia i upowa#nienia z uwzgl$dnieniem decyzji, o których mowa w art. 195c. 2. Przewozy lotnicze do, z oraz na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, odbywaj" si$ z uwzgl$dnieniem ogranicze' wynikaj"cych z decyzji, o których mowa w art. 195c.

109

Art. 195c. 1. Minister w!a%ciwy do spraw transportu mo#e, w drodze decyzji administracyjnej, dokona(, na zasadach okre%lonych w art. 19 ust. 2 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, podzia!u ruchu lotniczego mi$dzy porty lotnicze. 2. Minister w!a%ciwy do spraw transportu, nie pó&niej ni# 3 miesi"ce przed dniem wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, przesy!a do Komisji Europejskiej projekt decyzji o zamiarze dokonania podzia!u ruchu lotniczego lub zmian w obowi"zuj"cych zasadach podzia!u ruchu lotniczego. 3. Minister w!a%ciwy do spraw transportu mo#e, w drodze decyzji administracyjnej, na zasadach okre%lonych w art. 20 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, ograniczy( wykonywanie praw przewozowych. 4. Minister w!a%ciwy do spraw transportu informuje o zamiarze wprowadzenia ogranicze', o których mowa w ust. 3, przynajmniej 3 miesi"ce przed dniem wydania decyzji, o której mowa w ust. 3, pozosta!e pa'stwa cz!onkowskie i Komisj$ Europejsk", przedstawiaj"c odpowiednie uzasadnienie. 5. Minister w!a%ciwy do spraw transportu mo#e, w drodze decyzji administracyjnej, na zasadach okre%lonych w art. 21 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, ograniczy( wykonywanie praw przewozowych lub okre%li( ich warunki. 6. Decyzji, o której mowa w ust. 5, nadaje si$ rygor natychmiastowej wykonalno%ci. 7. Minister w!a%ciwy do spraw transportu informuje bez zb$dnej zw!oki Komisj$ Europejsk" i pozosta!e pa'stwa cz!onkowskie o dzia!aniach, o których mowa w ust. 5, przedstawiaj"c odpowiednie uzasadnienie. 8. Je#eli problemy wymagaj"ce wydania decyzji, o której mowa w ust. 5, utrzymuj" si$ ponad 14 dni, minister w!a%ciwy do spraw transportu informuje o tym fakcie Komisj$ Europejsk" oraz inne pa'stwa cz!onkowskie, i mo#e, za zgod" Komisji Europejskiej, przed!u#y( decyzj$ na dalsze okresy nieprzekraczaj"ce 14 dni. 9. Decyzje ministra w!a%ciwego do spraw transportu, o których mowa w ust. 1, 3 i 5, s" wydawane, ograniczane i cofane z uwzgl$dnieniem

110

stanowiska

Komisji

Europejskiej

wydawanych

w

zwi"zku

z wprowadzanymi ograniczeniami.”; 119) w art. 196: a)

uchyla si$ ust. 1,

b)

ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Przewo&nik lotniczy ustanowiony na terytorium pa'stwa innego ni# pa'stwo cz!onkowskie Unii Europejskiej, Konfederacja Szwajcarska lub pa'stwo cz!onkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym mo#e prowadzi( sprzeda# przewozów lotniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po uzyskaniu zezwolenia Prezesa Urz$du wydawanego, na wniosek tego przewo&nika, przy zachowaniu zasady wzajemno%ci.”,

c)

po ust. 2 dodaje si$ ust. 2a w brzmieniu: „2a. Przewo&nik lotniczy z pa'stwa cz!onkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa'stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym mo#e prowadzi( sprzeda# przewozów lotniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na takich samych zasadach jak przedsi$biorca polski.”,

d)

w ust. 3 pkt 4 otrzymuje brzmienie: „4) okre%laj"ce podmiot reprezentuj"cy obcego przewo&nika na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej: a) nazwisko i adres – w przypadku osoby fizycznej, b) nazw$, siedzib$ i adres oraz status – w przypadku osoby prawnej albo spó!ki prawa handlowego nieposiadaj"cej osobowo%ci prawnej.”;

120) po art. 196a dodaje si$ art. 196b w brzmieniu: „Art. 196b. 1. Przewo&nik lotniczy, dzia!aj"cy jako przewo&nik umowny – w rozumieniu Konwencji o ujednoliceniu niektórych prawide! dotycz"cych mi$dzynarodowego przewozu lotniczego, sporz"dzonej w Montrealu dnia 28 maja 1999 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 37, poz. 235) – planuj"cy wykonywanie regularnych przewozów lotniczych na trasach do, z oraz w Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach

111

umowy o dzieleniu oznakowania linii, jest obowi"zany zawiadomi( o tym Prezesa Urz$du. 2. Do zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, obcy przewo&nik lotniczy nieposiadaj"cy koncesji udzielonej przez pa'stwo cz!onkowskie Unii Europejskiej, Konfederacj$ Szwajcarsk" lub pa'stwo cz!onkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron$ umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, do!"cza nast$puj"ce dokumenty: 1) wyznaczenie przez w!a%ciwy organ obcego pa'stwa do wykonywania przewozów obj$tych wnioskiem, je#eli wymaga tego umowa mi$dzynarodowa; 2) certyfikat wydany przewo&nikowi lotniczemu przez w!a%ciwy organ obcego pa'stwa; 3) koncesj$ wydan" przez w!a%ciwy organ danego pa'stwa lub równowa#ny dokument; 4) polis$

ubezpieczeniow"

lub

certyfikat

ubezpieczeniowy,

stwierdzaj"cy

ubezpieczenie odpowiedzialno%ci cywilnej za szkody zwi"zane z eksploatacj" statków powietrznych, przewozem lotniczym pasa#erów, baga#u, towarów lub poczty oraz w stosunku do osób trzecich; 5) umow$ o dzieleniu oznakowania linii. 3. Zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, dokonuje si$ w terminie nie krótszym ni# 30 dni roboczych przed dniem zamierzonego rozpocz$cia przewozów. 4. Przewo&nik mo#e rozpocz"( przewozy na zasadach okre%lonych w zawiadomieniu, o którym mowa w ust. 1, je#eli w terminie 14 dni od dnia otrzymania wszystkich wymaganych dokumentów Prezes Urz$du, w drodze decyzji administracyjnej, nie zaka#e ich wykonywania. 5. Prezes Urz$du, w drodze decyzji administracyjnej, mo#e ograniczy( zakres b"d& zakaza( wykonywania przewozów, rozpocz$tych na podstawie zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, je#eli przewo&nik lotniczy nie stosuje si$ do umów lub przepisów mi$dzynarodowych lub w inny sposób narusza prawo Unii Europejskiej, dotycz"ce wspólnych zasad wykonywania przewozów lotniczych na terenie Wspólnoty. 6. Do dor$czenia decyzji, o których mowa w ust. 4 i 5, stosuje si$ przepisy art. 195 ust. 5. Decyzji nadaje si$ rygor natychmiastowej wykonalno%ci.”;

112

121) art. 197 otrzymuje brzmienie: „Art. 197. 1. Minister w!a%ciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw rozwoju regionalnego, po zasi$gni$ciu opinii Prezesa Urz$du oraz wojewody lub w!a%ciwej jednostki samorz"du terytorialnego, mo#e, w drodze rozporz"dzenia: 1) na!o#y( obowi"zek u#yteczno%ci publicznej w stosunku do regularnego przewozu lotniczego

mi$dzy

dwoma

portami

lotniczymi

po!o#onymi

na

terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej lub mi$dzy portem lotniczym po!o#onym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej a innym portem lotniczym po!o#onym na terytorium Wspólnoty, 2) okre%li( okres oraz warunki wykonywania obowi"zku u#yteczno%ci publicznej, o którym mowa w pkt 1 – z uwzgl$dnieniem polityki pa'stwa w zakresie rozwoju regionalnego oraz zasady niedyskryminacji mi$dzy przewo&nikami wspólnotowymi. 2. Szczegó!owy tryb oraz kryteria ustanawiania obowi"zku u#yteczno%ci publicznej okre%la rozporz"dzenie nr 1008/2008/WE. 3. Na!o#enie obowi"zku u#yteczno%ci publicznej, o którym mowa w ust. 1, jest poprzedzone analiz": 1) sytuacji gospodarczej regionu; 2) dost$pno%ci innych %rodków transportu; 3) istniej"cych i planowanych po!"cze' lotniczych oraz stosowanych taryf lotniczych; 4) zapotrzebowania na po!"czenia lotnicze, przed!o#onego przez wojewod$ lub marsza!ka województwa. 4. W celu realizacji dzia!a', o których mowa w ust. 3, minister w!a%ciwy do spraw transportu wyst$puje do: 1) jednostki samorz"du terytorialnego – o przedstawienie analizy sytuacji gospodarczej regionu; 2) Prezesa Urz$du – o przedstawienie analizy istniej"cych i planowanych po!"cze' lotniczych oraz stosowanych taryf lotniczych na danej trasie. 5. Minister w!a%ciwy do spraw transportu przekazuje tre%( projektu rozporz"dzenia, o którym mowa w ust. 1, do Komisji Europejskiej oraz innych zainteresowanych pa'stw cz!onkowskich.

113

6. Prezes Urz$du weryfikuje spe!nienie przez przewo&ników lotniczych operuj"cych na trasie, na któr" na!o#ono obowi"zek u#yteczno%ci publicznej, warunków okre%lonych w tym obowi"zku w oparciu, w szczególno%ci o dost$pne publicznie oraz uzyskane od przewo&ników informacje na temat oferowanych przewozów, potwierdzaj"ce spe!nienie warunków okre%lonych w tym obowi"zku. 7. Je#eli w okresie 3 miesi$cy od dnia wej%cia w #ycie obowi"zku #aden wspólnotowy przewo&nik lotniczy nie rozpocz"! lub nie przekaza! do Prezesa Urz$du informacji o planowanym rozpocz$ciu wykonywania – zgodnie z warunkami na!o#onymi na podstawie ust. 1 – przewozów na trasie, na której na!o#ono obowi"zek u#yteczno%ci publicznej, minister w!a%ciwy do spraw transportu, po zasi$gni$ciu opinii Prezesa Urz$du i jednostki samorz"du terytorialnego, mo#e ograniczy( dost$p do tej trasy do jednego wspólnotowego przewo&nika lotniczego na okres do 4 lat na zasadach okre%lonych w art. 17 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, publikuj"c zaproszenie do sk!adania ofert w Biuletynie Informacji Publicznej. 8. W przypadku gdy ograniczeniu dost$pu do trasy, o którym mowa w ust. 7, towarzyszy rekompensata, o której mowa w art. 17 ust. 8 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, koszty zwi"zane z t" rekompensat" pokrywane s" przez Prezesa Urz$du, a je#eli obowi"zek u#yteczno%ci zosta! na!o#ony przy pozytywnej opinii wojewody lub jednostki samorz"du terytorialnego, organ ten jest obowi"zany do partycypowania co najmniej w 50 % pokrycia tych kosztów. 9. Minister w!a%ciwy do spraw transportu okre%li, w drodze rozporz"dzenia, sposób obliczania

kosztów

wykonywania

obowi"zku

u#yteczno%ci

publicznej,

z uwzgl$dnieniem prawa Unii Europejskiej dotycz"cego stosowania art. 86 ust. 2 Traktatu WE do pomocy pa'stwa w formie rekompensaty z tytu!u %wiadczenia us!ug publicznych.”; 122) art. 198 otrzymuje brzmienie: „Art. 198. 1. Taryfy lotnicze stosowane w przewozach lotniczych mi$dzy Rzecz"pospolit"

Polsk"

a

pa'stwem

trzecim,

z

którym

zawarto

umow$

mi$dzynarodow" reguluj"c" zasady ustalania taryf przewozu lotniczego, powinny by( przedstawiane do wiadomo%ci Prezesowi Urz$du na zasadach okre%lonych w tej umowie.

114

2. Je#eli umowy mi$dzynarodowe reguluj" zasady ustalania taryf przewozu lotniczego, Prezes Urz$du podejmuje dzia!ania i wydaje decyzje administracyjne dotycz"ce taryf przewo&ników lotniczych na zasadach okre%lonych w tych umowach. 3. Taryfy lotnicze i stawki lotnicze za przewozy lotnicze wykonywane mi$dzy portami lotniczymi po!o#onymi na terytorium pa'stw cz!onkowskich Unii Europejskiej s" ustalane zgodnie z prawem Unii Europejskiej dotycz"cym wspólnych zasad wykonywania przewozów lotniczych na terenie Wspólnoty.”; 123) po art. 201 dodaje si$ art. 201a w brzmieniu: „Art. 201a. 1. Przewo&nik lotniczy posiadaj"cy koncesj$ udzielon" przez pa'stwo cz!onkowskie Unii Europejskiej, Konfederacj$ Szwajcarsk" lub pa'stwo cz!onkowskie Europejskiego

Porozumienia

o Wolnym

Handlu

(EFTA)

–

stron$

umowy

o Europejskim Obszarze Gospodarczym, wykonuj"cy przewozy regularne lub serie przewozów nieregularnych do i z oraz na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, obowi"zany jest przedstawi( do wiadomo%ci Prezesa Urz$du, odpowiednio na 30 i 14 dni przed ka#dym sezonem rozk!adowym, odpowiednio rozk!ad lotów albo program lotów, stosowane w przewozach lotniczych do i z oraz na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. 2. Obcy przewo&nik lotniczy, nieposiadaj"cy koncesji udzielonej przez pa'stwo cz!onkowskie Unii Europejskiej, Konfederacj$ Szwajcarsk" lub pa'stwo cz!onkowskie Europejskiego

Porozumienia

o Wolnym

Handlu

(EFTA)

–

stron$

umowy

o Europejskim Obszarze Gospodarczym, wykonuj"cy przewozy regularne, jest obowi"zany przedstawi( Prezesowi Urz$du do zatwierdzenia przed ka#dym sezonem rozk!adowym rozk!ad lotów stosowany w przewozach lotniczych do i z oraz na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Rozk!ad lotów przedstawia si$ na 30 dni przed ka#dym sezonem rozk!adowym, o ile postanowienia umów mi$dzynarodowych, zgodnie z którymi wykonuje si$ przewozy lotnicze, nie stanowi" inaczej. Prezes Urz$du zatwierdza rozk!ad lotów przewo&nika obcego z uwzgl$dnieniem postanowie' umów mi$dzynarodowych, zgodnie z którymi wykonuje si$ przewozy lotnicze. 3. Rozk!ady lotów powinny okre%la( trasy, rodzaj przewozów, typy statków powietrznych, ich pojemno%(, cz$stotliwo%( lotów, daty oraz czasy operacji w portach lotniczych.

115

4. Przewo&nicy, o których mowa w ust. 1 i 2, s" obowi"zani poinformowa( Prezesa Urz$du o zaprzestaniu wykonywania przewozów na okre%lonych trasach. Terminy wskazane w ust. 1 i 2 stosuje si$ odpowiednio.”; 124) w art. 202: „a) pkt 1 otrzymuje brzmienie: „1) szczegó!owe warunki i sposób udzielania zezwole' zwi"zanych z przewozem lotniczym, w tym udzielania zezwole' dla obcych przewo&ników lotniczych, upowa#nie' do wykonywania przewozów, dokonywania wyznacze' oraz przeprowadzania konkursów, o których mowa w art. 197;”, b) uchyla si$ pkt 3; 125) po art. 202 dodaje si$ art. 202a – 202d w brzmieniu: „Art. 202a. 1.

Przewo&nik

lotniczy,

który

wykonuje

loty

mi$dzynarodowe

pasa#erskie do lub z Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowi"zany do przekazywania informacji dotycz"cej pasa#erów znajduj"cych si$ na pok!adzie statku powietrznego, którym nast$puje wjazd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwanej dalej „informacj"”. 2.

Przepis ust. 1 nie ma zastosowania do przewo&ników lotniczych, którzy wykonuj" loty pasa#erskie mi$dzy Rzecz"pospolit" Polsk" a innym pa'stwem cz!onkowskim Unii Europejskiej oraz mi$dzy Rzecz"pospolit" Polsk" a pa'stwami trzecimi traktowanymi na równi z pa'stwami Unii Europejskiej na podstawie umowy w sprawie w!"czenia tych pa'stw we wprowadzanie w #ycie, stosowanie i rozwój dorobku z Schengen.

3.

Informacja obejmuje nast$puj"ce dane: 1) imi$ lub imiona oraz nazwisko w pe!nym brzmieniu; 2) dat$ urodzenia; 3) numer i rodzaj dokumentu podró#y; 4) obywatelstwo; 5) nazw$ przej%cia granicznego, w którym nast"pi przekroczenie granicy pa'stwowej Rzeczypospolitej Polskiej; 6) numer lotu;

116

7) dat$ i czas startu i l"dowania statku powietrznego; 8) liczb$ pasa#erów statku powietrznego; 9) lotnisko wej%cia pasa#era na pok!ad statku pasa#erskiego w celu odbycia podró#y. 4.

Przewo&nik lotniczy przekazuje informacj$ na wniosek komendanta placówki Stra#y Granicznej, w!a%ciwego ze wzgl$du na miejsce przekroczenia granicy pa'stwowej Rzeczypospolitej Polskiej przez pasa#erów znajduj"cych si$ na pok!adzie statku powietrznego. Komendant placówki Stra#y Granicznej wyst$puje z wnioskiem, w przypadku gdy jest to konieczne do zwalczania nielegalnej migracji lub usprawnienia kontroli granicznej.

5.

Wniosek o przekazanie informacji komendant placówki Stra#y Granicznej sporz"dza w formie pisemnej lub elektronicznej i przesy!a przewo&nikowi lotniczemu, co najmniej na jeden dzie' przed planowanym przylotem statku powietrznego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W uzasadnionych przypadkach wniosek mo#e by( przekazany pó&niej, jednak nie pó&niej ni# do rozpocz$cia odprawy biletowo-baga#owej przed odlotem.

Art. 202b. 1.

Przewo&nik lotniczy, o którym mowa w art. 202a ust. 1, po zako'czeniu odprawy biletowo-baga#owej pasa#erów danego lotu, jednak nie pó&niej ni# w chwili startu statku powietrznego, przekazuje informacj$ komendantowi placówki Stra#y Granicznej w formie elektronicznej na adres poczty elektronicznej przez niego wskazany. Informacja powinna by( przekazywana w sposób spe!niaj"cy w zakresie transliteracji wymogi okre%lone w Za!"czniku 9 do Konwencji o mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym, o której mowa w art. 3 ust. 2.

2.

Do przekazania informacji w formie elektronicznej stosuje si$ nast$puj"ce formaty danych: 1) standard uniwersalnego formatu tekstowego s!u#"cego do zapisu danych w formie elektronicznej (XML); 2) standard opisu definicji struktury dokumentów zapisanych w formacie XML (XSD/schemat XML).

117

3. W przypadku braku mo#liwo%ci przekazania informacji w formie elektronicznej

przewo&nik

lotniczy

przekazuje

j"

telefaksem

w terminie, o którym mowa w ust. 1. 4. W przypadku braku mo#liwo%ci przekazania informacji w sposób, o którym mowa w ust. 1 – 3, lub w przypadku b!$du w przekazaniu informacji, przewo&nik lotniczy, po uzgodnieniu z komendantem placówki Stra#y Granicznej, mo#e j" przekaza( w inny sposób umo#liwiaj"cy otrzymanie informacji, nie pó&niej ni# przed rozpocz$ciem kontroli granicznej. 5. Przewo&nik lotniczy, nie pó&niej ni# w chwili wyl"dowania statku powietrznego, jest obowi"zany powiadomi( pasa#erów o przekazaniu komendantowi placówki Stra#y Granicznej informacji oraz o prawie pasa#era do wgl"du do informacji znajduj"cej si$ w dyspozycji przewo&nika i poprawienia zawartych w niej danych dotycz"cych jego osoby. Art. 202c. 1.

Komendant placówki Stra#y Granicznej przechowuje informacje otrzymane w formie elektronicznej na pliku tymczasowym w systemie informatycznym placówki Stra#y Granicznej. 2.

Komendant placówki Stra#y Granicznej usuwa przechowywane informacje po zako'czeniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej kontroli granicznej pasa#erów danego lotu, jednak nie pó&niej ni# po up!ywie 24 godzin od chwili przekazania informacji przez przewo&nika lotniczego.

3.

Przepisu ust. 2 nie stosuje si$, w przypadku gdy dane obj$te informacj" s" niezb$dne do wykonywania przez Stra# Graniczn" lub inne

organy

pa'stwa

zada'

maj"cych

na

celu

ochron$

bezpiecze'stwa pa'stwa albo ochron$ bezpiecze'stwa lub porz"dku publicznego oraz na potrzeby prowadzenia post$powania, o którym mowa w art. 209da. Art. 202d. Przewo&nik lotniczy, w terminie do 24 godzin od wyl"dowania statku powietrznego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, usuwa informacj$ ze swojego systemu informatycznego.”;

118

126) w art. 205: a) po ust. 2 dodaje si$ ust. 2a w brzmieniu: „2a. Kontrahentów przewo&nika lotniczego wykonuj"cego przewóz do, z lub na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obowi"zuje regulamin okre%laj"cy typowe warunki przewozu lotniczego pasa#erów i baga#u oraz towarów w polskiej wersji j$zykowej, o ile kontrahent nie wybierze zwi"zania si$ inn" wersj" j$zykow".”, b) ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Przewo&nik lotniczy wykonuj"cy przewóz do, z lub na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowi"zany przedstawi( na #"danie, do wiadomo%ci Prezesa Urz$du, regulamin, o którym mowa w ust. 2a. W zakresie sprzecznym z prawem regulamin nie obowi"zuje kontrahentów przewo&nika lotniczego.”; 127) art. 205a i 205b otrzymuj" brzmienie: „Art. 205a. 1. Prezes Urz$du kontroluje przestrzeganie przepisów: 1) rozporz"dzenia nr 261/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiaj"cego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasa#erów w przypadku odmowy przyj$cia na pok!ad albo odwo!ania lub du#ego opó&nienia lotów, uchylaj"cego rozporz"dzenie (EWG) nr 295/91 (Dz. Urz. UE L 46 z 17.02.2004; Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 8, str. 10), 2) rozporz"dzenia nr 2111/2005/WE, 3) rozporz"dzenia nr 1107/2006/WE – a w szczególno%ci rozpatruje skargi, o których mowa w art. 16 ust. 2 rozporz"dzenia nr 261/2004/WE oraz art. 15 ust. 2 rozporz"dzenia nr 1107/2006/WE. 2. Skargi, o których mowa w ust. 1, rozpatruje wyodr$bniona komórka organizacyjna Urz$du – Komisja Ochrony Praw Pasa#erów. 3. Kontrol$ przestrzegania art. 14 ust. 1 rozporz"dzenia nr 261/2004/WE podejmuje si$ z urz$du w ramach post$powania, o którym mowa w dziale II rozdzia! 3 ustawy.

119

4. Przepisy ust. 1 i 2 nie naruszaj" zada' i kompetencji Prezesa Urz$du Ochrony Konkurencji i Konsumentów, o których mowa w przepisach o ochronie konkurencji i konsumentów. Art. 205b. 1. W razie z!o#enia skargi, o której mowa w art. 205a ust. 1, Prezes Urz$du stwierdza, w drodze decyzji administracyjnej: 1) brak naruszenia prawa przez przewo&nika lotniczego albo 2) naruszenie prawa przez przewo&nika lotniczego, okre%laj"c zakres nieprawid!owo%ci oraz nak!adaj"c kar$, o której mowa w art. 209b ust. 1 ustawy, za% w razie stwierdzenia naruszenia przepisu art. 7, art. 8 ust. 1 lit. a lub art. 10 ust. 2 rozporz"dzenia nr 261/2004/WE okre%la równie# obowi"zek i termin jego usuni$cia. 2.

Skarga, o której mowa w art. 16 ust. 2 rozporz"dzenia nr 261/2004/WE

oraz w art. 15 ust. 2 rozporz"dzenia nr 1107/2006/WE, mo#e by( z!o#ona w j$zyku polskim lub angielskim. 3. Do skargi, o której mowa w ust. 1, pasa#er powinien za!"czy( nast$puj"ce dokumenty: 1) kopi$ reklamacji skierowanej do przewo&nika; 2) kopi$ odpowiedzi przewo&nika na reklamacj$, o której mowa w pkt 1, albo o%wiadczenie, #e nie zosta!a ona udzielona w terminie okre%lonym

w

umowie

przewozu

lub

regulaminie

przewozu,

z zastrze#eniem ust. 4; 3) kopi$ potwierdzonej rezerwacji na dany lot; 4) o%wiadczenie o zgodno%ci kopii dokumentów, o których mowa w pkt 1 – 3, z orygina!ami. 4. Skarg$, o której mowa w ust. 1, mo#na z!o#y( nie wcze%niej ni# po up!ywie 30 dni od dnia z!o#enia reklamacji u przewo&nika, chyba #e umowa przewozu lub regulamin przewozu okre%la krótszy termin do rozpatrzenia reklamacji. 5. Ci$#ar udowodnienia, #e uprawnienia przys!uguj"ce pasa#erowi na podstawie przepisów, o których mowa w art. 205a ust. 1, nie zosta!y naruszone obci"#a przewo&nika lotniczego. 6. Do egzekucji nale#no%ci stwierdzonych w decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 2, stosuje si$ przepisy Kodeksu post$powania cywilnego.”;

120

128) w dziale XI tytu! rozdzia!u 3 otrzymuje brzmienie: „Ubezpieczenie odpowiedzialno%ci cywilnej”; 129) art. 209 otrzymuje brzmienie: „Art. 209. 1. Przewo&nicy lotniczy i u#ytkownicy statków powietrznych s" obowi"zani do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialno%ci cywilnej za szkody powsta!e w zwi"zku z prowadzon" przez nich dzia!alno%ci" lotnicz" zgodnie z rozporz"dzeniem nr 785/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie wymogów w zakresie ubezpieczenia w odniesieniu do przewo&ników lotniczych i operatorów statków powietrznych (Dz. Urz. UE L 138 z 30.04.2004; Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 8, str. 160), z zastrze#eniem przepisów wydanych na podstawie art. 33. 2.

W

przypadku

niehandlowej

eksploatacji

statków

powietrznych

o maksymalnej masie startowej nieprzekraczaj"cej 2.700 kg, minimalna suma

gwarancyjna

ubezpieczenia

odpowiedzialno%ci

cywilnej

w odniesieniu do ka#dego pojedynczego pasa#era w ramach jednego lotu

z

tytu!u

jednego

zdarzenia,

którego

skutki

s"

obj$te

ubezpieczeniem, z zastrze#eniem przepisów wydanych na podstawie art. 33, wynosi równowarto%( 100 000 SDR. 3. Przewo&nicy lotniczy s" obowi"zani do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialno%ci cywilnej za szkody spowodowane opó&nieniem w przewozie pasa#erów, baga#u lub towarów. 4. Przewo&nicy lotniczy s" obowi"zani do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialno%ci cywilnej za szkody powsta!e w przewozie lotniczym poczty, zgodnie z przepisami Unii Europejskiej dotycz"cymi wspólnych zasad wykonywania przewozów lotniczych na terenie Wspólnoty. 5.

Przedsi$biorcy

wykonuj"cy

obs!ug$

naziemn"

oraz

instytucje

zapewniaj"ce s!u#by #eglugi powietrznej s" obowi"zani do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialno%ci cywilnej za szkody powsta!e w zwi"zku z prowadzon" przez siebie dzia!alno%ci" lotnicz".

121

6. Spe!nienie

obowi"zku

zawarcia

umowy

ubezpieczenia

odpowiedzialno%ci cywilnej, o którym mowa w ust. 1 – 5, ustala si$ na podstawie

polisy

lub

innego

dokumentu

ubezpieczenia,

potwierdzaj"cego zawarcie umowy tego ubezpieczenia, wystawionego ubezpieczaj"cemu przez zak!ad ubezpiecze'. 7. Minister w!a%ciwy do spraw instytucji finansowych w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw transportu, po zasi$gni$ciu opinii podmiotów, o których mowa w ust. 5, oraz Polskiej Izby Ubezpiecze', okre%li, w drodze rozporz"dzenia, szczegó!owy zakres ubezpieczenia obowi"zkowego, o którym mowa w ust. 3 – 5, termin powstania obowi"zku ubezpieczenia oraz minimaln" sum$ gwarancyjn", bior"c w szczególno%ci pod uwag$ specyfik$ wykonywanej dzia!alno%ci oraz zakres realizowanych zada'.”; 130) tytu! dzia!u XIa otrzymuje brzmienie: „Administracyjne kary pieni$#ne”; 131) w art. 209a: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Prezes Urz$du mo#e, w drodze decyzji administracyjnej, bior"c pod uwag$ uporczywe uchylanie si$ od obowi"zków oraz niezrealizowanie zalece' w zakresie stwierdzonych uchybie', na!o#y( kar$ pieni$#n" w wysoko%ci od 500 do 10 000 z! na podmiot dzia!aj"cy z naruszeniem obowi"zków lub warunków wynikaj"cych z przepisów: 1) rozporz"dzenia nr 2320/2002/WE; 2) rozporz"dzenia Komisji nr 820/2008/WE.”, b) uchyla si$ ust. 3; 132) art. 209b otrzymuje brzmienie: „Art. 209b. 1. Kto dzia!a z naruszeniem obowi"zków lub warunków, lub nie wykonuje albo nienale#ycie wykona! zobowi"zanie wynikaj"ce z przepisów rozporz"dze',

122

o których mowa w art. 205a ust. 1, podlega karze pieni$#nej w wysoko%ci okre%lonej w za!"czniku nr 2 do ustawy. 2. Nie wymierza si$ kary za naruszenie obowi"zku opieki, o której mowa w art. 9 rozporz"dzenia nr 261/2004/WE, je#eli przewo&nik przed dniem wydania decyzji dobrowolnie zado%(uczyni! pasa#erowi za brak stosownej opieki. 3. Nie wymierza si$ kary za naruszenie obowi"zku, o którym mowa w art. 14 ust. 2 rozporz"dzenia nr 261/2004/WE, je#eli przewo&nik, pomimo zaniedbania obowi"zku informowania pasa#erów o przys!uguj"cych im prawach, wykona! wszystkie pozosta!e obowi"zki wynikaj"ce z rozporz"dzenia nr 261/2004/WE. 4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, domniemywa si$, #e pasa#erowie zostali poinformowani o przys!uguj"cych im prawach.”; 133) po art. 209d dodaje si$ art. 209da – 209do w brzmieniu: „Art. 209da. 1. Przewo&nik lotniczy, który wbrew przepisom art. 202a z przyczyn le#"cych po jego stronie nie przekaza! informacji albo przekaza! j" niepe!n" lub nieprawdziw", podlega karze pieni$#nej w wysoko%ci od 13 500 do 22 500 z! za ka#dy lot, w którym nieprzekazano informacji lub przekazano informacj$ niepe!n" lub nieprawdziw". 2. Wysoko%( kar pieni$#nych, o których mowa w ust. 1, ustala si$ uwzgl$dniaj"c stopie' oraz okoliczno%ci naruszenia przepisów ustawy. 3. Kar$ pieni$#n", o której mowa w ust. 1, Prezes Urz$du wymierza na uzasadniony wniosek komendanta placówki Stra#y Granicznej, w której zasi$gu terytorialnym nast"pi!o przekroczenie granicy pa'stwowej przez pasa#erów statku powietrznego. Do wniosku tego komendant do!"cza akta sprawy.

Art. 209db. 1. Prezes Urz$du mo#e, bior"c pod uwag$ uporczywe uchylanie si$ od obowi"zków oraz niezrealizowanie zalece' w zakresie stwierdzonych uchybie', na!o#y( kar$ pieni$#n" w wysoko%ci od 500 do 10 000 z! na podmiot dzia!aj"cy z naruszeniem obowi"zków lub warunków wynikaj"cych z przepisów: 1) rozporz"dzenia (WE) nr 2042/2003; 2) rozporz"dzenia (WE) nr 1702/2003.

123

2.

Wykaz narusze' obowi"zków lub warunków, o których mowa w ust. 1, oraz

wysoko%( kar pieni$#nych za poszczególne naruszenia okre%la za!"cznik nr 4 do ustawy. Art. 209dc. Kto uniemo#liwia lub utrudnia przeprowadzenie czynno%ci, o których mowa w art. 27 ust. 3 i art. 28 ust. 1, podlega karze pieni$#nej w wysoko%ci od 500 do 50 000 z!. Art. 209dd. Przedsi$biorca prowadz"cy dzia!alno%( gospodarcz" w zakresie zarz"dzania lotniskiem u#ytku publicznego za nieprzedstawienie dokumentów stanowi"cych analiz$ przepustowo%ci lotniska, o której mowa w art. 3 ust. 3 rozporz"dzenia nr 95/93/WE, podlega karze pieni$#nej w wysoko%ci zale#nej od kodu referencyjnego lotniska: 1) 10 000 z! w przypadku kodu referencyjnego A; 2) 20 000 z! w przypadku kodu referencyjnego B; 3) 30 000 z! w przypadku kodu referencyjnego C; 4) 40 000 z! w przypadku kodu referencyjnego D; 5) 50 000 z! w przypadku kodu referencyjnego E. Art. 209de. Przedsi$biorca prowadz"cy dzia!alno%( gospodarcz" w zakresie zarz"dzania lotniskiem u#ytku publicznego za nieudost$pnienie Prezesowi Urz$du danych, o których mowa w art. 68 ust. 2 pkt 8 ustawy, podlega karze pieni$#nej w wysoko%ci zale#nej od liczby pasa#erów obs!u#onych w porcie lotniczym w roku poprzednim: 1) 2 000 z! w przypadku obs!u#enia do 100.000 pasa#erów; 2) 4 000 z! w przypadku obs!u#enia od 100.001 do 500.000 pasa#erów; 3) 6 000 z! w przypadku obs!u#enia od 500.001 do 1.000.000 pasa#erów; 4) 8 000 z! w przypadku obs!u#enia od 1.000.001 do 5.000.000 pasa#erów; 5) 10 000 z! w przypadku obs!u#enia powy#ej 5.000.000 pasa#erów. Art. 209df. 1. Przedsi$biorca prowadz"cy dzia!alno%( gospodarcz" w zakresie zarz"dzania lotniskiem u#ytku publicznego za nieprzedstawienie projektu op!at

124

lotniskowych w terminach okre%lonych w art. 77 podlega karze pieni$#nej w wysoko%ci zale#nej od wielko%ci portu lotniczego i liczby obs!u#onych pasa#erów: 1) 8 000 z! w przypadku lotniska, na którym w roku poprzednim obs!u#ono nie wi$cej ni# 1 mln pasa#erów; 2) 15 000 z! w przypadku lotniska, na którym w roku poprzednim obs!u#ono powy#ej 1 mln pasa#erów. 2. Przedsi$biorca prowadz"cy dzia!alno%( gospodarcz" w zakresie zarz"dzania lotniskiem u#ytku publicznego za nieprzedstawienie dokumentów, o których mowa w art. 175 ust. 7 pkt 3, innych ni# dotycz"ce sytuacji finansowej, podlega karze pieni$#nej w wysoko%ci do 0,3 % obrotu przedsi$biorstwa osi"gni$tego w roku poprzednim, nieprzekraczaj"cej kwoty 30 000 z!. Art. 209dg. Przedsi$biorca prowadz"cy dzia!alno%( gospodarcz" w zakresie wykonywania przewozu lotniczego bez wymaganej koncesji, o której mowa w art. 164, podlega karze pieni$#nej w wysoko%ci zale#nej od rodzaju wykonywanego przewozu: 1) 40 000 z! w przypadku przewozu nieregularnego, przy u#yciu statków powietrznych o maksymalnej masie startowej (MTOM) poni#ej 10.000 kg; 2) 60 000 z! w przypadku przewozu regularnego, przy u#yciu statków powietrznych o maksymalnej masie startowej (MTOM) poni#ej 10.000 kg; 3) 80 000 z! w przypadku przewozu nieregularnego, przy u#yciu statków powietrznych o maksymalnej masie startowej (MTOM) co najmniej 10.000 kg; 4) 100 000 z! w przypadku przewozu regularnego, przy u#yciu statków powietrznych o maksymalnej masie startowej (MTOM) co najmniej 10.000 kg. Art. 209dh. Przedsi$biorca prowadz"cy dzia!alno%( gospodarcz" w zakresie zarz"dzania lotniskiem u#ytku publicznego bez zezwolenia, o którym mowa w art. 173 ust. 1 pkt 1, podlega karze pieni$#nej w wysoko%ci zale#nej od kodu referencyjnego lotniska: 1)

30 000 z! w przypadku kodu referencyjnego A;

2)

40 000 z! w przypadku kodu referencyjnego B;

3)

50 000 z! w przypadku kodu referencyjnego C;

4)

70 000 z! w przypadku kodu referencyjnego D;

5)

100 000 z! w przypadku kodu referencyjnego E.

125

Art. 209di. Przedsi$biorca prowadz"cy dzia!alno%( gospodarcz" w zakresie %wiadczenia us!ug obs!ugi naziemnej bez zezwolenia, o którym mowa w art. 173 ust. 1 pkt 2, podlega karze pieni$#nej w wysoko%ci zale#nej od rodzaju us!ugi obs!ugi naziemnej: 1) 20 000 z! w przypadku us!ug, o których mowa w art. 176 pkt 1, 2, 6, 8 – 11; 2) 50 000 z! w przypadku us!ug, o których mowa w art. 176 pkt 3 – 5 i 7. Art. 209dj. Przedsi$biorca prowadz"cy dzia!alno%( gospodarcz" w zakresie: 1) zarz"dzania lotniskiem u#ytku publicznego za nieprzedstawienie lub przedstawienie z naruszeniem terminów dokumentów, o których mowa w art. 175 ust. 7 pkt 3, dotycz"cych sytuacji finansowej przedsi$biorstwa, 2) wykonywania przewozu lotniczego za naruszenie obowi"zków, o których mowa w art. 8 ust. 4 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, 3) s!u#b #eglugi powietrznej za naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 9 za!"cznika 1 do rozporz"dzenia nr 2096/2005/WE – podlega karze pieni$#nej w wysoko%ci do 0,5 % obrotu przedsi$biorstwa osi"gni$tego w roku poprzednim, nieprzekraczaj"cej kwoty 50. 000 z!. Art. 209dk. 1. Przedsi$biorca prowadz"cy dzia!alno%( gospodarcz" w zakresie zarz"dzania lotniskiem u#ytku publicznego, który wbrew art. 180 ust. 2 bezpodstawnie uniemo#liwia lub utrudnia korzystanie z urz"dze' i przestrzeni lotniska przez przedsi$biorców %wiadcz"cych obs!ug$ naziemn" na rzecz innych u#ytkowników oraz u#ytkowników wykonuj"cych obs!ug$ w!asnych rejsów z urz"dze' i przestrzeni lotniska podlega karze pieni$#nej w wysoko%ci nie wi$kszej ni# 5 % obrotu przedsi$biorstwa osi"gni$tego w roku rozliczeniowym poprzedzaj"cym rok na!o#enia kary, nie mniej ni# 25 000 z!. 2. Przedsi$biorca prowadz"cy dzia!alno%( gospodarcz" w zakresie zarz"dzania lotniskiem

u#ytku

publicznego

lub

inny

podmiot

dysponuj"cy

elementami

scentralizowanej infrastruktury, który bezpodstawnie uniemo#liwia lub utrudniania korzystanie ze scentralizowanej infrastruktury przez podmioty do tego uprawnione, o których mowa w art. 180 ust. 3, podlega karze pieni$#nej w wysoko%ci nie wi$kszej

126

ni# 5 % obrotu przedsi$biorstwa osi"gni$tego w roku rozliczeniowym poprzedzaj"cym rok na!o#enia kary, nie mniej ni# 25 000 z!. Art. 209dl. Przedsi$biorca, prowadz"cy dzia!alno%( gospodarcz" w zakresie wykonywania przewozu lotniczego, wykonuj"cy przewóz lotniczy bez zezwolenia, o którym mowa w art. 193 ust. 1, lub upowa#nienia, o którym mowa w art. 191 ust. 2, podlega karze pieni$#nej w wysoko%ci zale#nej od podmiotu wykonuj"cego przewóz: 1) 10 000 z! w przypadku przewo&nika lotniczego posiadaj"cego koncesj$ udzielon" przez pa'stwo cz!onkowskie Unii Europejskiej, Konfederacj$ Szwajcarsk" lub pa'stwo cz!onkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron$ umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym; 2) 20 000 z! w przypadku przewo&nika innego ni# okre%lony w pkt 1. Art. 209dm. 1. U#ytkownik statku powietrznego nieb$d"cy przewo&nikiem lotniczym podlega karze pieni$#nej za niezawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialno%ci cywilnej, o której mowa w art. 209 ust. 1, w wysoko%ci 0,25 % minimalnej sumy ubezpieczenia. 2. Podmioty, o których mowa w art. 209 ust. 3 – 5, podlegaj" karze pieni$#nej za niezawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialno%ci cywilnej, w wysoko%ci 0,25 % minimalnej sumy ubezpieczenia. Art.

209dn.

W

przypadku

stwierdzenia

naruszenia,

o

którym

mowa

w art. 209dd – 209dm, Prezes Urz$du, w drodze decyzji, okre%la zakres naruszenia oraz termin jego usuni$cia pod rygorem na!o#enia kary okre%lonej w tych przepisach w przypadku nieusuni$cia naruszenia w wyznaczonym terminie. Art. 209do. 1. Kto nie dope!nia obowi"zków okre%lonych w art. 68 ust. 4 lub 5 podlega karze pieni$#nej w wysoko%ci od 2 000 do 20 000 z!. 2. Kar$ pieni$#n", o której mowa w ust. 1, Prezes Urz$du wymierza na uzasadniony wniosek komendanta w!a%ciwej miejscowo placówki Stra#y Granicznej.”; 134) w art. 209e:

127

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Kary pieni$#ne, o których mowa w art. 209a – 209dm i art. 209do, Prezes Urz$du wymierza w drodze decyzji administracyjnej.”, b) po ust. 1 dodaje si$ ust. 1a w brzmieniu: „1a. W przypadku stwierdzenia naruszenia obowi"zku, o którym mowa w art. 14 ust. 1 rozporz"dzenia nr 261/2004/WE, kar$ pieni$#n" nak!ada si$ w decyzji administracyjnej, wydanej na podstawie art. 29 ustawy.”; 135) w art. 210 w ust. 1: a)

po pkt 5 dodaje si$ pkt 5a w brzmieniu: „5a) wbrew obowi"zkowi okre%lonemu w art. 83a ust. 1 nie stosuje si$ do nakazu lub zakazu zawartego w przepisach porz"dkowych obowi"zuj"cych na lotnisku,”,

b) pkt 11 i 12 otrzymuj" brzmienie: „11) wbrew art. 209 ust. 1 ustawy, nie dope!niaj"c ci"#"cego na nim obowi"zku – w szczególno%ci, dzia!aj"c za osob$ prawn" – nie dokonuje ubezpieczenia odpowiedzialno%ci cywilnej w zakresie lotniczej dzia!alno%ci gospodarczej lub innego u#ywania statków powietrznych, 12) dzia!aj"c we w!asnym imieniu lub za osob$ prawn" albo jednostk$ organizacyjn" nieposiadaj"c" osobowo%ci prawnej nie zg!asza zaistnia!ego zdarzenia, o którym mowa w art. 137 ust. 4,”, c)

dodaje si$ pkt 13 i 14 w brzmieniu: „13) wbrew obowi"zkowi okre%lonemu w art. 88 ust. 3 instaluje lub u#ytkuje lotnicze urz"dzenie naziemne nie wpisane do rejestru lotniczych urz"dze' naziemnych, lub narusza obowi"zek w zakresie bezpiecznego u#ytkowania tego urz"dzenia, 14) wbrew obowi"zkowi okre%lonemu w art. 135a ust. 1, dzia!aj"c we w!asnym imieniu lub za osob$ prawn" albo jednostk$ organizacyjn" nieposiadaj"c" osobowo%ci prawnej, nie powiadamia Pa'stwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych o zaistnia!ym zdarzeniu lotniczym”;

128

136) w art. 211 w ust. 1: a)

pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) wbrew obowi"zkom okre%lonym w art. 45 oraz 53b wykonuje lot z naruszeniem wymaga' dotycz"cych ochrony %rodowiska przed nadmiernym ha!asem

statków

powietrznych

i

zanieczyszczeniami

ziemi,

wody

i powietrza,”, b) uchyla si$ pkt 11, c) dodaje si$ pkt 12 w brzmieniu: „12) wbrew zakazom okre%lonym w art. 87a emituje lub powoduje emisj$ wi"zki lasera lub %wiat!a z innych &róde! w kierunku statku powietrznego w sposób mog"cy spowodowa( ol%nienie, o%lepienie lub wyst"pienie po%wiaty i w rezultacie stworzy( zagro#enie dla bezpiecze'stwa statku powietrznego lub zdrowia za!ogi i pasa#erów na jego pok!adzie”; 137) po art. 230 dodaje si$ art. 230a w brzmieniu: „Art. 230a. 1.

Organem w!a%ciwym w zakresie notyfikacji w rozumieniu art. 18 ust. 2 rozporz"dzenia Komisji nr 1794/2006/WE z dnia 6 grudnia 2006 r. ustanawiaj"cego wspólny schemat op!at za korzystanie ze s!u#b #eglugi powietrznej (Dz. Urz. UE L 341 z 07.12.2006, str. 3) jest, zgodnie z art. 21 ust. 2a ustawy, Prezes Urz$du.

2.

W przypadku notyfikacji, o której mowa w ust. 1, minister w!a%ciwy do spraw transportu og!asza informacj$ o jej dokonaniu w swoim dzienniku urz$dowym.”;

138) w za!"czniku nr 1 do ustawy pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2.

Naruszenie przepisów rozporz"dzenia nr 820/2008/WE z dnia 8 sierpnia 2008 r. ustanawiaj"cego %rodki w celu wprowadzenia w #ycie wspólnych podstawowych standardów ochrony lotnictwa cywilnego

2.1.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 3.1.1. za!"cznika do rozporz"dzenia

2.2.

2 000

Dopuszczenie przewozu broni lub innych przedmiotów zabronionych, 10 000 o których mowa w pkt 4.1.1.1.a – e oraz 5.2.3.1. za!"cznika do rozporz"dzenia w miejscu dost$pnym dla pasa#era i za!ogi

129

2.3.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 5.2.1.1. za!"cznika do 1 000” rozporz"dzenia

;

139) w za!"czniku nr 2 do ustawy dodaje si$ pkt 3 w brzmieniu:

Naruszenie przepisów rozporz"dzenia nr 1107/2006/WE Parlamentu Europejskiego „3.

i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie praw osób niepe!nosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawno%ci ruchowej podró#uj"cych drog" lotnicz"

3.1.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w art. 3

od 200 do 4 800

3.2.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w art. 4 ust. 3

od 200 do 4 800

3.3.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w art. 4 ust. 4

od 200 do 4 800

3.4.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w art. 5 ust. 1

8 000

3.5.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w art. 5 ust. 2

4 000

3.6.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w art. 6

2 000

3.7.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w art. 7 ust. 1, 5 i 6

od 3 000 do 8 000

3.8.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w art. 8 ust.1

8 000

3.9.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w art. 8 ust. 5

3 000

3.10.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w art. 8 ust. 6

2 000

3.11.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w art. 9 ust. 1

2 000

3.12.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w art. 9 ust. 3

2 000

3.13.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w art. 10

3 000

3.14.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w art. 11

2 000”

140) dodaje si$ za!"cznik nr 4 do ustawy w brzmieniu okre%lonym w za!"czniku do niniejszej ustawy. Art. 2. W ustawie z dnia 12 pa&dziernika 1990 r. o Stra#y Granicznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 234, poz. 1997, z pó&n. zm.7)) wprowadza si$ nast$puj"ce zmiany: 1)

w art. 1 w ust. 2 pkt 5a otrzymuje brzmienie:

„5a) przeprowadzanie kontroli bezpiecze'stwa: a)

w %rodkach transportu w komunikacji mi$dzynarodowej,

;

130

b)

w zasi$gu terytorialnym drogowego, kolejowego, morskiego i rzecznego przej%cia granicznego,

c)

w portach lotniczych na zasadach okre%lonych w przepisach dotycz"cych ochrony lotnictwa cywilnego;”;

2)

w art. 11 w ust. 1 pkt 2a otrzymuje brzmienie:

„2a) dokonywania kontroli bezpiecze'stwa w przej%ciach granicznych, w portach lotniczych oraz w %rodkach komunikacji lotniczej, drogowej, kolejowej i wodnej – w celu wykluczenia mo#liwo%ci pope!nienia przest$pstw lub wykrocze', zw!aszcza skierowanych przeciwko nienaruszalno%ci granicy pa'stwowej lub bezpiecze'stwa w mi$dzynarodowej komunikacji;”. Art. 3.

W ustawie z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia

(Dz. U. z 2005 r. Nr 145, poz. 1221, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 oraz z 2008 r. Nr 171, poz. 1055 i Nr 180, poz. 1112) wprowadza si$ nast$puj"ce zmiany: 1)

w art. 23a ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Minister w!a%ciwy do spraw wewn$trznych mo#e upowa#ni( Komendanta G!ównego Stra#y Granicznej do kontroli dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie us!ug ochrony osób i mienia dotycz"cych prawid!owo%ci dokonywania kontroli bezpiecze'stwa przeprowadzanej w portach lotniczych.”; 2) art. 44a otrzymuje brzmienie: „Art. 44a. Komendant G!ówny Stra#y Granicznej, na zasadach okre%lonych w art. 43 oraz w przepisach dotycz"cych ochrony lotnictwa cywilnego, sprawuje nadzór nad specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami ochronnymi w zakresie wykonywania zada' zwi"zanych z kontrol" bezpiecze'stwa przeprowadzan" w portach lotniczych. Przepis art. 46 stosuje si$ odpowiednio.”. Art. 4. W ustawie z dnia 3 pa&dziernika 2008 r. o udost$pnianiu informacji o %rodowisku i jego ochronie, udziale spo!ecze'stwa w ochronie %rodowiska oraz o ocenach oddzia!ywania na %rodowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 42, poz. 340) w art. 72 w ust. 1 dodaje si$ pkt 15 w brzmieniu: „15) decyzji o zezwoleniu na za!o#enie lotniska – wydawanej na podstawie ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. z 2006 r. Nr 100, poz. 696, z pó&n. zm.2)).”.

131

Art. 5. 1. Ilekro( w obowi"zuj"cych przepisach jest mowa o lotnisku u#ytku niepublicznego rozumie si$ przez to lotnisko u#ytku wy!"cznego, o którym mowa w art. 54 ust. 3 ustawy wskazanej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz" ustaw". 2. L"dowiska spe!niaj"ce w dniu wej%cia w #ycie ustawy wymagania okre%lone dla lotnisk mog" by( wpisane na wniosek do rejestru lotnisk cywilnych, bez uiszczania op!aty lotniczej, o której mowa w art. 25 ustawy wskazanej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz" ustaw", po dostosowaniu dokumentacji ewidencyjnej tego l"dowiska do wymaga' ustalonych dla dokumentacji rejestracyjnej lotniska. 3. Dotychczasowe inne miejsca przeznaczone do startów i l"dowa' statków powietrznych, spe!niaj"ce w dniu wej%cia w #ycie niniejszej ustawy wymagania okre%lone dla l"dowisk, wpisuje si$ do ewidencji l"dowisk po uiszczeniu op!aty lotniczej, o której mowa w art. 25 ustawy wskazanej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz" ustaw". 4. Zarz"dzaj"cy istniej"cymi w dniu wej%cia w #ycie niniejszej ustawy lotniskami u#ytku publicznego s" obowi"zani okre%li( granice lotnisk, dla których jest wymagany plan generalny, w terminie roku od dnia wej%cia w #ycie ustawy, oraz opracowa( plany generalne tych lotnisk w terminie dwóch lat od dnia wej%cia w #ycie ustawy. Art. 6. 1. Ustawa nie narusza, istniej"cych w dniu jej wej%cia w #ycie, uprawnie' w!a%cicieli lub zarz"dzaj"cych lotniskami, wynikaj"cych z odr$bnych przepisów, do zarz"dzania tymi lotniskami. 2. W!a%ciciele i dysponenci nieruchomo%ci, zaj$tych pod istniej"ce w dniu wej%cia w #ycie ustawy lotniska u#ytku publicznego, prowadz" gospodark$ tymi nieruchomo%ciami na zasadach okre%lonych w ustawie. Art. 7. 1. Z zastrze#eniem art. 15, certyfikaty, licencje i %wiadectwa kwalifikacji oraz inne dokumenty uprawniaj"ce do prowadzenia dzia!alno%ci lotniczej, wydane przed dniem wej%cia w #ycie ustawy, zachowuj" wa#no%( na okres, na jaki zosta!y wydane.

132

2. Podmioty prowadz"ce dzia!alno%( lotnicz" na podstawie uprawnie', o których mowa w ust. 1, mog" prowadzi( t$ dzia!alno%( w zakresie dotychczasowym przez okres, na jaki uprawnienia te zosta!y wydane. Art. 8. 1. Do spraw wszcz$tych, a niezako'czonych przed dniem wej%cia w #ycie niniejszej ustawy stosuje si$ przepisy dotychczasowe, z tym #e do spraw zwi"zanych z uprawnieniami skoczka spadochronowego zawodowego wpisywanymi do licencji stosuje si$ przepisy ustawy dotycz"ce %wiadectw kwalifikacji. 2. Licencje skoczka spadochronowego zawodowego, o których mowa w art. 94 ust. 6 pkt 2 ustawy, o której mowa w art. 1, zachowuj" wa#no%( przez okres, na jaki zosta!y wydane. Art. 9. 1. Ilekro( w obowi"zuj"cych przepisach, decyzjach i innych aktach prawnych jest mowa o mechaniku po%wiadczenia obs!ugi statku powietrznego rozumie si$ przez to mechanika obs!ugi technicznej statku powietrznego, o którym mowa w art. 94 ust. 6 pkt 3 ustawy wskazanej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz" ustaw". 2. Cz!onkom personelu lotniczego posiadaj"cym w dniu wej%cia w #ycie niniejszej ustawy licencj$ mechanika po%wiadczenia obs!ugi statków powietrznych wydaje si$ na ich wniosek licencj$ Part-66, w ramach konwersji przeprowadzonej zgodnie z rozporz"dzeniem nr 2042/2003/WE. Art. 10. 1. Podmioty zatrudniaj"ce, w dniu wej%cia w #ycie ustawy, osoby wykonuj"ce zadania w zakresie tankowania statków powietrznych o maksymalnej masie startowej powy#ej 10.000 kg s" obowi"zane do przeszkolenia tych osób, zgodnie z art. 95a ustawy wskazanej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejsz" ustaw", i wydania im %wiadectw operatora tankowania statków powietrznych w terminie 6 miesi$cy od dnia wej%cia w #ycie ustawy. 2. Podmioty zatrudniaj"ce osoby posiadaj"ce licencje operatora tankowania statków powietrznych wydaj" tym osobom %wiadectwo operatora tankowania statków powietrznych.

133

Art. 11. Osoby posiadaj"ce dokumenty, o których mowa w art. 95 ust. 4a i art. 96 ust. 5 ustawy wskazanej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz" ustaw", s" obowi"zane przedstawi( je, z zastrze#eniem art. 95 ust. 4b, art. 96 ust. 5a i 5b tej ustawy, do uznania Prezesowi Urz$du w terminie 6 miesi$cy od dnia wej%cia w #ycie niniejszej ustawy. Art. 12. 1. Zadania zwi"zane z kontrol" bezpiecze'stwa w zwi"zku z przewozem lotniczym, o których mowa w art. 186b ust. 1 pkt 1 lit. a, do czasu ich przej$cia przez zarz"dzaj"cych lotniskami, jednak nie d!u#ej ni# przez okres 18 miesi$cy od dnia wej%cia w #ycie ustawy, wykonuje Stra# Graniczna na dotychczasowych zasadach w zakresie liczby funkcjonariuszy Stra#y Granicznej wspólnie ze s!u#b" ochrony lotniska. Przej$cie przez zarz"dzaj"cego wykonywania zada' zwi"zanych z kontrol" bezpiecze'stwa odbywa si$ na podstawie porozumienia zawartego, nie pó&niej ni# w terminie 6 miesi$cy od dnia wej%cia w #ycie ustawy, przez w!a%ciwego terytorialnie komendanta oddzia!u Stra#y Granicznej i zarz"dzaj"cego lotniskiem. 2. Funkcjonariusze Stra#y Granicznej wykonuj" kontrol$ bezpiecze'stwa na podstawie przepisów dotychczasowych przez okres 18 miesi$cy od dnia wej%cia w #ycie ustawy. Po up!ywie tego okresu kontrol$ bezpiecze'stwa mog" wykonywa( funkcjonariusze Stra#y Granicznej spe!niaj"cy wymagania, o których mowa w art. 186b ust. 11 ustawy – Prawo lotnicze. 3. Kontrola bezpiecze'stwa w utworzonych po wej%ciu w #ycie niniejszej ustawy portach lotniczych i stanowiskach kontrolnych jest prowadzona przez zarz"dzaj"cego lotniskiem. 4. Do czasu przej$cia przez zarz"dzaj"cego lotniskiem, o którym mowa w ust. 1, zada' zwi"zanych z kontrol" bezpiecze'stwa, Stra# Graniczna jest zwolniona z obowi"zku pokrywania kosztów, o których mowa w art. 74 ust. 1 i 2, wynikaj"cych z wykonywania przez ni" kontroli bezpiecze'stwa. 5. Osoby wpisane przed dniem wej%cia w #ycie niniejszej ustawy na list$ operatorów kontroli bezpiecze'stwa prowadzon" przez Prezesa Urz$du wpisuje si$ do wykazu, o którym mowa w art. 186b ust. 12. Art. 13. 1. Zezwolenia wydane na podstawie dotychczasowych przepisów udzielone przed dniem wej%cia w #ycie niniejszej ustawy zachowuj" wa#no%( przez okres, na jaki zosta!y wydane.

134

2. Koncesje wydane na podstawie rozporz"dzenia nr 2407/92/EWG zachowuj" wa#no%( przez okres, na jaki zosta!y wydane. Art. 14. 1. Zezwolenia, udzielone agentom obs!ugi naziemnej przed dniem wej%cia w #ycie niniejszej ustawy w odniesieniu do kategorii us!ug, o których mowa w art. 176 ustawy wskazanej w art. 1, zachowuj" swoj" wa#no%( przez okres, na jaki zosta!y wydane, nie d!u#szy jednak ni# 7 lat od dnia wej%cia w #ycie niniejszej ustawy. 2. W terminie, o którym mowa w ust. 1, podmioty prowadz"ce dzia!alno%( lotnicz" na podstawie zezwole', o których mowa w ust. 1, mog" prowadzi( t$ dzia!alno%( w zakresie dotychczasowym. Art. 15. Przepis art. 191 ust. 8 ustawy wskazanej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz" ustaw", w odniesieniu do praw przewozowych nabytych przed dniem wej%cia w #ycie ustawy stosuje si$ od dnia 1 stycznia 2016 r. Art. 16. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie: 1) art. 25 ust. 3 ustawy, o której mowa w art. 1, zachowuj" moc do dnia wej%cia w #ycie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 25 ust. 8 tej ustawy w brzmieniu nadanym niniejsz" ustaw", nie d!u#ej jednak ni# przez 2 miesi"ce od dnia wej%cia w #ycie ustawy; 2) art. 47 ust. 10, art. 53, art. 67 ust. 6, art. 77 ust. 4, art. 93 ust. 5, art. 103 ust. 4, art. 104 ust. 1, art. 112 ust. 1, art. 128, art. 130 ust. 8, art. 133, art. 140 ust. 4 i 5, art. 163, art. 182, art. 187, art. 189 ust. 1 i 3, art. 189a, art. 202 pkt 1, art. 209 ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 1, zachowuj" moc do dnia wej%cia w #ycie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie: art. 53b ust. 5, art. 53e, art. 67 ust. 7, art. 77 ust. 15, art. 93 ust. 8, art. 103 ust. 4, art. 104 ust. 1, art. 112 ust. 1, art. 128, art. 130 ust. 8, art. 133, art. 140 ust. 4 i 5b, art. 163, art. 182, art. 187, art. 189, art. 189a ust. 2, art. 202 pkt 1, art. 209 ust. 7 tej ustawy w brzmieniu nadanym niniejsz" ustaw", nie d!u#ej jednak ni# przez 18 miesi$cy od dnia wej%cia w #ycie ustawy.

135

Art. 17. Przepisy: 1) art. 230a ustawy, o której mowa w art. 1, stosuje si$ od dnia wej%cia w #ycie rozporz"dzenia nr 1794/2006/WE z dnia 6 grudnia 2006 r. ustanawiaj"cego wspólny schemat op!at za korzystanie ze s!u#b #eglugi powietrznej; 2) art. 1 ust. 2 pkt 5a lit. c ustawy, o której mowa w art. 2, w brzmieniu nadanym niniejsz" ustaw", stosuje si$ przez okres 18 miesi$cy od dnia wej%cia w #ycie ustawy. Art. 18. Ustawa wchodzi w #ycie po up!ywie 30 dni od dnia og!oszenia, z wyj"tkiem: 1) art. 1 pkt 9 i pkt 67 – który wchodzi w #ycie z dniem og!oszenia; 2) art. 1 pkt 95 lit. d i pkt 100 w zakresie art. 179 ust. 6 ustawy, o której mowa w art. 1 – które wchodz" w #ycie po up!ywie 12 miesi$cy od dnia wej%cia w #ycie niniejszej ustawy; 3) art. 1 pkt 127 w zakresie art. 205a ust. 1 pkt 3 ustawy, o której mowa w art. 1 – który wchodzi w #ycie po up!ywie 7 dni od dnia og!oszenia.

1)

Niniejsz" ustaw" dokonuje si$ zmiany ustaw: ustawy z dnia 12 pa&dziernika 1990 r. o Stra#y Granicznej, ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia oraz ustawy z dnia 3 pa&dziernika 2008 r. o udost$pnianiu informacji o %rodowisku i jego ochronie, udziale spo!ecze'stwa w ochronie %rodowiska oraz o ocenach oddzia!ywania na %rodowisko.

2)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 141, poz. 1008, Nr 170, poz. 1217 i Nr 249, poz. 1829, z 2007 r. Nr 50, poz. 331 i Nr 82, poz. 558, z 2008 r. Nr 97, poz. 625, Nr 144, poz. 901, Nr 177, poz. 1095, Nr 180, poz. 1113 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97 i Nr 42, poz. 340.

3)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 170, poz. 1217, z 2007 r. Nr 88, poz. 587, Nr 99, poz. 665, Nr 127, poz. 880, Nr 191, poz. 1373 i Nr 247, poz. 1844, z 2008 r. Nr 145, poz. 914, Nr 199, poz. 1227, Nr 206, poz. 1287, Nr 210, poz. 1321 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97 i Nr 31, poz. 206.

4)

Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 157, poz. 1119, z 2007 r. Nr 235, poz. 1734 oraz z 2008 r. Nr 171, poz. 1056 i Nr 231, poz. 1547.

5)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 133, poz. 935, Nr 157, poz. 1119 i Nr 187, poz. 1381, z 2007 r. Nr 89, poz. 589, Nr 115, poz. 794, Nr 176, poz. 1243 i Nr 192, poz. 1378, z 2008 r. Nr 209, poz. 1318 oraz z 2009 r. Nr 3, poz. 11 i Nr 39, poz. 308.

6)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 180, poz. 1280, z 2008 r. Nr 70, poz. 416, Nr 116, poz. 732, Nr 141, poz. 888, Nr 171, poz. 1056 i Nr 216, poz. 1367 oraz z 2009 r. Nr 3, poz. 11 i Nr 18, poz. 97.

7)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711 i Nr 170, poz. 1218, z 2007 r. Nr 57, poz. 390 i Nr 82, poz. 558, z 2008 r. Nr 86, poz. 521, Nr 195, poz. 1199, Nr 216, poz. 1367 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 22, poz. 120.

05/18rch

Za!"cznik do ustawy z dnia

Lp.

Wyszczególnienie narusze'

Wysoko%( kary w z!

I 1.

II

III

Naruszenie przepisów rozporz"dzenia Komisji (WE) nr 2042/2003 z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statków powietrznych oraz wyrobów lotniczych, cz$%ci i urz"dze', a tak#e w sprawie zatwierdzania organizacji i personelu wykonuj"cych takie zadania

1.1.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.202 za!"cznika

500

Nr I 1.2.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.301 za!"cznika

od 1 000 do 5 000

Nr I 1.3.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.304 za!"cznika

od 2 000 do 5 000

Nr I 1.4.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.305 (a), (e), (f)

2 000

za!"cznika Nr I 1.5.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.401 (a)

2 000

za!"cznika Nr I 1.6.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.402 (b)

1 000

za!"cznika Nr I 1.7.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.501 za!"cznika

3 000

Nr I 1.8.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.502 za!"cznika

5 000

Nr I 1.9.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.503 za!"cznika

5 000

Nr I 1.10.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.612 za!"cznika

5 000

Nr I 1.11.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.613 (a)

5 000

za!"cznika Nr I 1.12.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.614 za!"cznika Nr I

2 000

1.13.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.617 za!"cznika

2 000

Nr I 1.14.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.619 (c)

5 000

za!"cznika Nr I 1.15.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.709 (a)

2 000

za!"cznika Nr I 1.16.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.710 (e), (h)

10 000

za!"cznika Nr I 1.17.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.713 za!"cznika

2 000

Nr I 1.18.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.714 za!"cznika

2 000

Nr I 1.19.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.716 (c)

5 000

za!"cznika Nr I 1.20.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.803 (c)

2 000

za!"cznika Nr I 1.21.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.902 (b)

10 000

za!"cznika Nr I 1.22.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt M.A.905 (c)

5 000

za!"cznika Nr I 1.23.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 145.A.40 (b)

1 000

za!"cznika Nr II 1.24.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 145.A.42 (b), (c)

5 000

za!"cznika Nr II 1.25.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 145.A.45 (a)

5 000

za!"cznika Nr II 1.26.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 145.A.50 (a), (d), (f)

10 000

za!"cznika Nr II 1.27.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 145.A.55 (a)

10 000

za!"cznika Nr II 1.28.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 145.A.60 (a)

500

za!"cznika Nr II 1.29.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 145.A.80 za!"cznika Nr II

2

10 000

1.30.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 145.A.85

2 000

za!"cznika Nr II 1.31.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 145.A.95 (c)

5 000

za!"cznika Nr II 1.32.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 66.A.20 (a)

2 000

za!"cznika Nr III 1.33.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 66.A.20 (b)

2 000

za!"cznika Nr III 1.34.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 66.A.45 (b) za!"cznika

2 000

Nr III 1.35.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 147.A.100 (a) i (b) 5 000 za!"cznika Nr IV

1.36.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 147.A. 100 (e)

5 000

za!"cznika Nr IV 1.37.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 147.A.100 (f)

5 000

za!"cznika Nr IV 1.38.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 147.A.100 (i)

5 000

za!"cznika Nr IV 1.39.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 147.A.105 (a)

5 000

za!"cznika Nr IV 1.40.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 147.A.105 (b)

5 000

za!"cznika Nr IV 1.41.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 147.A.105 (g)

5 000

za!"cznika Nr IV 1.42.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 147.A.105 (h)

5 000

za!"cznika Nr IV 1.43.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 147.A.110 (a)

5 000

za!"cznika Nr IV 1.44.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 147.A.110 (b)

5 000

za!"cznika Nr IV 1.45.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 147.A.125 za!"cznika

10 000

Nr IV 1.46.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 147.A.130 (a) za!"cznika Nr IV

3

5 000

1.47.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 147.A.130 (b)

10 000

za!"cznika Nr IV 1.48.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 147.A.135 (a)

10 000

za!"cznika Nr IV 1.49.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 147.A.140 (b)

5 000

za!"cznika Nr IV 1.50.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 147.A.145 (b) i (c)

5 000

za!"cznika Nr IV 1.51.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 147.A.145 (d) 10 000 za!"cznika Nr IV

1.52.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 147.A.150

5 000

za!"cznika Nr IV 1.53.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 147.A. za!"cznika

10 000

Nr IV 1.54.

Naruszenie obowi"zku, o którym mowa w pkt 147.A.300 za!"cznika

10 000

Nr IV 2.

Naruszenie przepisów rozporz"dzenia Komisji (WE) nr 1702/2003 z dnia 24 wrze%nia 2003 r. ustanawiaj"ce zasady wykonawcze dla certyfikacji statków powietrznych i zwi"zanych z nimi wyrobów, cz$%ci i wyposa#enia w zakresie zdatno%ci do lotu i ochrony %rodowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektuj"cych i produkuj"cych

2.1.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 21.A.2

od 1 000 do 5 000

2.2.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 21.A.3

1 000

2.3.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 21.A.44

od 1 000 do 5 000

2.4.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 21.A.61 lub

3 000

21.A.107 lub 21.A.120 lub 21.A.449 2.5.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 21.A.121

10 000

2.6.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 21.A.129

5 000

2.7.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 21.A.165

10 000

2.8.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 21.A.265

10 000

2.9.

Naruszenie obowi"zków, o których mowa w pkt 21.A.804

od 1 000 do 5 000

lub 21.A. 805 lub 21.A.807

05/19rch

4

UZASADNIENIE Cel wydania ustawy i jej zakres Projektowana ustawa powsta!a przez po!"czenie dwóch projektów dotycz"cych nowelizacji ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. z 2006 r. Nr 100, poz. 696, z pó&n. zm.). Pierwotny projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo lotnicze zosta! przyj$ty przez Rad$ Ministrów w sierpniu 2008 r. i przekazany do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 1403). Projekt ten w szczególno%ci dotyczy realizacji, zgodnie z prawem i praktyk" Unii Europejskiej w obszarze lotnictwa cywilnego, opracowanego na pocz"tku 2006 r. w resorcie transportu, programu „Propozycje kierunkowych zmian legislacyjnych w

zakresie

lotnictwa

cywilnego”.

Program

wskazywa!

kierunki

nowych,

prorozwojowych dla lotnictwa cywilnego, rozwi"za' prawnych i legislacyjnych wzmacniaj"cych nadzór nad bezpiecze'stwem i ochron" w lotnictwie cywilnym, s!u#"cych budowie i rozwojowi infrastruktury lotniskowej i nawigacyjnej, podniesieniu efektywno%ci funkcjonowania podmiotów lotniczych na gwa!townie rozwijaj"cym si$ krajowym rynku przewozów lotniczych, z zachowaniem kontroli pa'stwa w obszarze publicznym tej dzia!alno%ci oraz rozwojowi lotnictwa sportowego i rekreacyjnego. Przedmiotowa nowelizacja wprowadza tak#e mechanizmy prawne s!u#"ce realizacji przyj$tego przez Rad$ Ministrów w 2007 r. „Programu Rozwoju Sieci Lotnisk i Lotniczych Urz"dze' Naziemnych” oraz innych programów rz"dowych. Projekt wdra#a do polskiego porz"dku prawnego dyrektyw$ nr 2004/82/WE w sprawie zobowi"zania przewo&ników do przekazywania danych pasa#erów oraz dostosowuje do prawa UE niektóre inne przepisy Prawa lotniczego. Projekt powsta! w resorcie transportu przy aktywnym udziale innych zainteresowanych resortów, a w szczególno%ci ministerstw: Obrony Narodowej, Spraw Wewn$trznych i Administracji oraz Finansów, a tak#e %rodowiska lotniczego, w tym przedstawicieli zarz"dzaj"cych

lotniskami

(Zwi"zek

Przedsi$biorstwo

Pa'stwowe

„Porty

Regionalnych

Lotnicze”),

Portów

krajowych

i

Lotniczych, zagranicznych

przewo&ników (PLL LOT S.A., BARIP) oraz innych jednostek dzia!aj"cych

2

w lotnictwie cywilnym (m.in. Aeroklub Polski, AOPA Poland, Lotnicze Pogotowie Ratunkowe). Projekt

obejmuje

propozycje

nowych

rozwi"za'

prawnych

wynikaj"cych

z do%wiadcze' stosowania istniej"cych przepisów krajowych i europejskich przez ministra w!a%ciwego do spraw transportu oraz Prezesa Urz$du Lotnictwa Cywilnego, s!u#"cych skutecznej realizacji polityki lotniczej oraz realizuj"cych kierunkowo postulaty %rodowiska lotniczego. Nast$pnie projekt zosta! uzupe!niony o przepisy s!u#"ce realizacji rozporz"dze' wspólnotowych wydanych w latach 2007 i 2008. Zosta!y one przygotowane w formie autopoprawki do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo lotnicze. Autopoprawka zosta!a uzgodniona mi$dzyresortowo i przyj$ta 13 listopada 2008 r. przez Komitet Rady Ministrów, a nast$pnie rozpatrzona przez Komisj$ Prawnicz". W styczniu 2009 r. projekt autopoprawki zosta! przygotowany ostatecznie do przyj$cia przez Rad$ Ministrów. W szczególno%ci zaproponowane w autopoprawce zmiany s" zwi"zane z wydaniem nast$puj"cych rozporz"dze' UE: 1) rozporz"dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpiecze'stwa Lotniczego oraz uchylaj"ce dyrektyw$ Rady 91/670/EWG, rozporz"dzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektyw$ 2004/36/WE; 2) rozporz"dzenia Komisji (WE) nr 1315/2007 z dnia 8 listopada 2007 r. w sprawie nadzoru nad bezpiecze'stwem w zarz"dzaniu ruchem lotniczym oraz zmieniaj"ce rozporz"dzenie (WE) nr 2096/2005; 3) rozporz"dzenia Komisji nr 820/2008/WE z dnia 8 sierpnia 2008 r. ustanawiaj"cego

%rodki

w

celu

wprowadzenia

w

#ycie

wspólnych

podstawowych standardów dotycz"cych bezpiecze'stwa lotnictwa cywilnego; 4) rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) z dnia 24 wrze%nia 2008 r. w sprawie wspólnych zasad wykonywania przewozów lotniczych na terenie Wspólnoty (przekszta!cenie); 5) rozporz"dzenia Komisji (WE) nr 2042/2003 z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statków powietrznych oraz wyrobów

3

lotniczych, cz$%ci i urz"dze', a tak#e w sprawie zatwierdzania organizacji i personelu wykonuj"cych takie zadania, stanowi"cych przepisy wykonawcze do rozporz"dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpiecze'stwa Lotniczego oraz uchylaj"ce dyrektyw$ Rady 91/670/EWG, rozporz"dzenie nr 1592/2002 i dyrektyw$ 2004/36/WE; 6) rozporz"dzenia Komisji (WE) nr 1702/2003 z dnia 24 wrze%nia 2003 r. ustanawiaj"ce zasady wykonawcze dla certyfikacji statków powietrznych i zwi"zanych z nimi wyrobów, cz$%ci i wyposa#enia w zakresie zdatno%ci do lotu i ochrony %rodowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektuj"cych i produkuj"cych, stanowi"cych przepisy wykonawcze do rozporz"dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpiecze'stwa Lotniczego oraz uchylaj"ce dyrektyw$ Rady 91/670/EWG, rozporz"dzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektyw$ 2004/36/WE; 7) rozporz"dzenia nr 1107/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie praw osób niepe!nosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawno%ci ruchowej podró#uj"cych drog" lotnicz"; 8) rozporz"dzenia Komisji (WE) nr 8/2008 z dnia 11 grudnia 2007 r. zmieniaj"cego rozporz"dzenie Rady (EWG) nr 3922/91 w odniesieniu do wspólnych wymaga' technicznych i procedur administracyjnych maj"cych zastosowanie do komercyjnego transportu lotniczego; 9) rozporz"dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 300/2008 z dnia 11 marca 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie ochrony lotnictwa cywilnego i uchylaj"ce rozporz"dzenie (WE) nr 2320/2002.

Dnia 12 stycznia 2009 r. wesz!a w #ycie zmiana art. 36 uchwa!y Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M. P. z 2002 r. Nr 23, poz. 398, z pó&n. zm.), zgodnie z któr" autopoprawka do przed!o#onego do Sejmu RP projektu ustawy mo#e by( wniesiona przez

4

projektodawc$ do czasu rozpocz$cia pierwszego czytania. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo lotnicze mia! pierwsze czytanie z pocz"tkiem grudnia 2008 r. Wobec braku mo#liwo%ci wniesienia autopoprawki do rz"dowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo lotnicze (druk nr 1403), z uwagi na wskazane zmiany Regulaminu Sejmu RP konieczne sta!o si$ wycofanie projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo lotnicze. Obecny projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo lotnicze sk!ada si$ z po!"czonych projektów: ustawy o zmianie ustawy – Prawo lotnicze przyj$tego przez Rad$ Ministrów w dniu 8 lipca 2008 r. w drodze reasumpcji decyzji Rady Ministrów z dnia 12 maja 2008 r. oraz autopoprawki do projektu przyj$tej przez KRM w listopadzie 2008 r. W aktualnym projekcie nie zosta!y wprowadzone #adne zmiany merytoryczne w stosunku do tej cz$%ci projektu, która by!a przed!o#ona do Sejmu RP oraz autopoprawki w wersji uwzgl$dniaj"cej ustalenia Komisji Prawniczej. Drobne zmiany maj" charakter legislacyjny wynikaj"cy z konieczno%ci dokonania zmian w numeracji projektowanych przepisów. Po!"czony projekt zawiera regulacje prawne s!u#"ce: –

podniesieniu bezpiecze'stwa lotniczego i ochrony lotnictwa cywilnego oraz nadzoru lotniczego,

–

modernizacji i rozbudowie infrastruktury lotniskowej oraz nawigacyjnej, a tak#e usprawnieniu procesu zarz"dzania lotniskami,

–

rozwojowi rynku lotniczego i prowadzeniu innej dzia!alno%ci lotniczej, konkurencji oraz uwzgl$dnianiu praw pasa#erów, w tym osób niepe!nosprawnych.

Przedmiotowy projekt obejmuje swoim zakresem nast$puj"ce g!ówne grupy zagadnie': I.

Statki powietrzne, bezpiecze'stwo lotnicze, kompetencje Prezesa Urz$du Lotnictwa Cywilnego.

II.

Lotniska, l"dowiska, nieruchomo%ci, eksploatacja i zarz"dzanie lotniskami, obowi"zki zarz"dzaj"cego, wykonywanie zada' przez s!u#by pa'stwowe na lotniskach, op!aty lotniskowe, certyfikacja oraz lotnicza dzia!alno%( gospodarcza.

III. Przewozy lotnicze, koordynacja (koordynacja i organizacja rozk!adów lotów, sprzeda# dokumentów przewozowych, zezwolenia, obs!uga naziemna, taryfy).

5

IV.

Personel lotniczy.

V.

Ochrona lotnictwa.

VI.

Badanie wypadków i incydentów lotniczych.

VII.

S!u#ba poszukiwania i ratownictwa, ASAR.

VIII. Dofinansowanie obowi"zku s!u#by publicznej, zakupu sprz$tu i urz"dze' niezb$dnych do zapewnienia bezpiecze'stwa dzia!alno%ci lotniczej i wydatki Urz$du Lotnictwa Cywilnego, op!aty lotnicze. IX.

Czas pracy w lotnictwie cywilnym.

X.

Kary administracyjne.

Pozosta!e grupy zmian dotycz" m.in. lotniczych urz"dze' naziemnych, lotów próbnych i akrobacyjnych, lotów bezza!ogowych, urz"dze' radiowych. Nowym zagadnieniem jest wprowadzenie regulacji dotycz"cej ograniczenia wp!ywu emisji laserów na ruch statków powietrznych. Ustawa wprowadza zmian$ dostosowuj"c" w ustawie z dnia 3 pa&dziernika 2008 r. o udost$pnianiu informacji o %rodowisku i jego ochronie, udziale spo!ecze'stwa w ochronie %rodowiska oraz o ocenach oddzia!ywania na %rodowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, z pó&n. zm.) – wcze%niej by!a to zmiana art. 46 ust. 4 ustawy – Prawo ochrony %rodowiska, ale z uwagi na utrat$ mocy obowi"zuj"cej mi$dzy innymi tego przepisu oraz wej%cie w #ycie nowych regulacji w tym zakresie w ustawie z dnia 3 pa&dziernika 2008 r. o udost$pnianiu informacji o %rodowisku i jego ochronie, udziale spo!ecze'stwa w ochronie %rodowiska oraz o ocenach oddzia!ywania na %rodowisko, konieczne by!o przeniesienie zaproponowanej zmiany do art. 72 ust. 1 nowej ustawy – oraz zawiera przepisy dostosowuj"ce i przej%ciowe (m.in. plan generalny, obs!uga naziemna, ASAR, l"dowiska, uprawnienia). Ad I. Przyst"pienie Polski do Unii Europejskiej w dniu 1 maja 2004 r. zmieni!o stan prawny polskiego nadzoru lotniczego, który sta! si$ cz!onkiem Europejskiej Agencji Bezpiecze'stwa Lotniczego. W zwi"zku z tym proponowane zmiany rozdzia!u

6

3 nowelizowanej ustawy – Prawo lotnicze w jej dziale III (statki powietrzne i inny sprz$t lotniczy) s!u#" harmonizacji polskiego systemu prawnego z rozporz"dzeniem (WE) nr 1592/2002, a tak#e rozporz"dzeniem (WE) nr 1702/2003 i rozporz"dzeniem (WE) nr 2042/2003, wprowadzaj"cymi zasady implementacji certyfikacji i utrzymania zdatno%ci do lotu produktów lotniczych. Pozostawiono, w zakresie niezastrze#onym ww. rozporz"dzeniami, kompetencje Prezesa Urz$du w sprawach sprawdzania zdatno%ci do lotu statków powietrznych oraz zdatno%ci ich cz$%ci i akcesoriów, wydawania, zawieszania i cofania certyfikatu typu lub równowa#nego dokumentu, wydawania %wiadectwa zdatno%ci do lotu. Projekt wprowadza równie# przepis upowa#niaj"cy ministra w!a%ciwego do spraw transportu do wydania jednolitego rozporz"dzenia dotycz"cego „kategorii specjalnej” statków powietrznych, reguluj"cego przepisy w tym zakresie. Dotychczas do tej, nieobj$tej regulacjami EASA, kategorii statków powietrznych mia!a zastosowanie decyzja nr 5 Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 9 lutego 2001 r. W zwi"zku z przyst"pieniem Polski do struktur Unii Europejskiej w pkt 4a w art. 21 ust. 2 ustawy – Prawo lotnicze dodano do zada' i kompetencji Prezesa Urz$du Lotnictwa Cywilnego przepis o wykonywaniu przez Prezesa Urz$du zada' w imieniu i na rzecz instytucji Unii Europejskiej, zgodnie z prawem Unii Europejskiej, umowami mi$dzynarodowymi oraz innymi porozumieniami w zakresie lotnictwa cywilnego. Rozdzielenie pkt 5 w art. 21 w ust. 2 ustawy – Prawo lotnicze (na pkt 5 i 5a), tzn. zada' i kompetencji Prezesa Urz$du na sprawowanie nadzoru nad eksploatacj" statków powietrznych oraz na certyfikacj$ podmiotów prowadz"cych dzia!alno%( w zakresie lotnictwa cywilnego jest spowodowane konieczno%ci" rozró#nienia tych zada', ze wzgl$du na sposób ich realizacji (ci"g!o%( nadzoru i okresowo%( procesu certyfikacji). Zmiany w art. 21 ust. 2 pkt 10 ustawy – Prawo lotnicze wynikaj" z przepisów Za!"czników 10 (Telekomunikacja lotnicza) i 12 (Poszukiwanie i Ratownictwo) do ratyfikowanej przez Polsk$ Konwencji o mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym, podpisanej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r. (Dz. U. z 1959 r. Nr 35, poz. 212 i 214, z pó&n. zm.).

7

Proponowana zmiana w art. 21 ust. 2a jest zwi"zana z w"tpliwo%ciami powstaj"cymi przy

interpretacji

przedmiotowego

przepisu.

W dotychczasowym

rozwi"zaniu

przyj$tym w ustawie, uprawnienia pa'stwa cz!onkowskiego Unii Europejskiej, w!a%ciwego organu pa'stwa cz!onkowskiego oraz kompetentnej w!adzy pa'stwa cz!onkowskiego okre%lone w rozporz"dzeniach Unii Europejskiej wykonuje Prezes Urz$du Lotnictwa Cywilnego, zwany dalej „Prezesem Urz$du”, jednak#e w momencie uj$cia tych rozporz"dze' w wykazie zawartym w art. 21 ust. 2a, w formie kolejnych punktów. Praktyka dowodzi, #e takie enumeratywne wyliczanie rozporz"dze' Unii Europejskiej powinno wi"za( si$ z bardzo cz$stymi nowelizacjami ustawy. Jednocze%nie w sytuacji, gdy obowi"zuj"ce rozporz"dzenie Unii Europejskiej nie zosta!o jeszcze zamieszczone w art. 21 ust. 2a, to stosuj"c interpretacj$ a contrario mo#na mie( uzasadnione w"tpliwo%ci, co do tego, który organ pa'stwa cz!onkowskiego jest w!a%ciwy do realizacji zada' i uprawnie' okre%lonych w takim rozporz"dzeniu Unii Europejskiej. Dlatego te# przyjmuj"c dotychczasowy stan, w którym funkcje te przypisuje si$ Prezesowi Urz$du, a tylko w nielicznych przypadkach uprawnienia te realizowane s" przez inne organy, dodatkowe przepisy b$d" zawarte tylko w takich przypadkach. Sytuacja niniejsza w równym stopniu dotyczy decyzji wydawanych przez organy UE. Konsekwencj" przyj$cia takiej regulacji, by!a konieczno%( uzupe!nienia projektu o pe!ne nazwy i publikatory rozporz"dze' wspólnotowych mi$dzy innymi w artyku!ach: 27a, 41 ust. 6, 46, 67 ust. 10, 75 ust. 1, 186b, 189, 195 ust. 4a pkt 1, 209 ust. 1. Pozosta!e zmiany w art. 21 ustawy – Prawo lotnicze maj" na celu uszczegó!owienie i doprecyzowanie zada' Prezesa Urz$du i maj" charakter porz"dkowy. Zmiana tre%ci art. 31 ust. 2, art. 32 oraz w konsekwencji art. 41 ustawy – Prawo lotnicze stanowi wykonanie art. 83 bis Konwencji o mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym, podpisanej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r. Od 1989 r. Europejska Wspólnota Gospodarcza, a pó&niej Unia Europejska, posiada status obserwatora w Organizacji Mi$dzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO). Wspó!praca Unii Europejskiej oraz ICAO

zmierza

do

wspólnej

realizacji

celów

okre%lonych

w Konwencji

o mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym. Unia Europejska tworzy przepisy prawne zgodne z prawem ustanawianym przez ICAO.

8

Proponowane zmiany s" zwi"zane z w"tpliwo%ciami powstaj"cymi przy interpretacji powy#szych przepisów. Praktyka dowodzi, #e w swojej obecnej formie przepisy te powa#nie

utrudniaj"

sprawn"

wymian$

sprz$tu

i

us!ug

lotniczych

mi$dzy

przewo&nikami unijnymi i stawiaj" podmioty polskie w niekonkurencyjnej i trudnej sytuacji operacyjnej. Przy obecnych przepisach ustawy – Prawo lotnicze nie jest mo#liwy krótkotrwa!y (ad hoc do 5 dni) leasing statku powietrznego wraz z za!og" (ACMI) ze wzgl$du na fakt, #e przepis art. 41 ustawy – Prawo lotnicze po pierwsze nie definiuje okre%lenia „oddanie statku w u#ytkowanie”, jak równie# zawiera przepis uwarunkowuj"cy wa#no%( takiej wymiany od jej zaakceptowania przez Prezesa Urz$du w cz$%ci dotycz"cej nadzoru nad eksploatacj" statku powietrznego. Przepis ten w aktualnym brzmieniu utrudnia równie# w znacz"cym stopniu wykonywanie art. 83 bis Konwencji Chicagowskiej dotycz"cego przekazania nadzoru nad bezpiecze'stwem eksploatacji polskiego statku powietrznego w!adzom lotniczym obcego pa'stwa oraz akceptacji umów dzier#awy i leasingu. Dodawany art. 48 ust. 1 ma na celu realizacj$ wymogów z pkt M.A. 301 ppkt 5) (iv) za!"cznika I do rozporz"dzenia (WE) nr 2042/2003/WE. Przewiduj" one obowi"zek przestrzegania

przepisów

ustanowionych

przez

w!adz$

lotnicz"

pa'stwa

cz!onkowskiego jako bezpo%rednie przeciwdzia!anie wobec problemu w zakresie bezpiecze'stwa. W!adza lotnicza ma uprawnienie do wydawania tego typu %rodków prawnych m.in. w formie biuletynów, zalece', ogranicze' producenta, itp. Regulacja art. 48 ust. 2 ma na celu realizacj$ normy z art. 14 ust. 4 rozporz"dzenia nr 216/2008/WE w zakresie odst$pstw od istotnych wymaga' ustanowionych w tym rozporz"dzeniu i jego przepisach wykonawczych. Odst$pstwa te mog" by( stosowane przez pa'stwa cz!onkowskie po spe!nieniu warunków, o których mowa w art. 14 ust. 4 tego rozporz"dzenia. Zmiany w pozosta!ych artyku!ach dotycz"cych ci"g!ej zdatno%ci statków powietrznych do lotu maj" charakter porz"dkuj"cy i maj" na celu dostosowanie terminologii do rozporz"dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpiecze'stwa Lotniczego oraz uchylaj"ce dyrektyw$ Rady 91/670/EWG, rozporz"dzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektyw$ 2004/36/WE (art. 3 pkt d – definicja „cz$%ci i akcesoria”), które stanowi podstawowy akt prawny w zakresie

9

zdatno%ci statków powietrznych do lotów. Zmiany te wynikaj" mi$dzy innymi z nowej nomenklatury wprowadzonej w tym zakresie w nowym rozporz"dzeniu.

Zmiana brzmienia art. 160 ustawy – Prawo lotnicze (certyfikacja), w szczególno%ci przez dodanie w ust. 3 pkt 9, ma na celu umo#liwienie realizacji szkoleniowej dzia!alno%ci gospodarczej w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego przez sprawowanie w!a%ciwego nadzoru przez Urz"d Lotnictwa Cywilnego (ULC) i w!"czenie ww. dzia!alno%ci w proces certyfikacyjny. Wdro#enie tych przepisów wi"#e si$ %ci%le z realizacj" postanowie' pkt 12.1 rozporz"dzenia (WE) nr 2320/2002 i zapewnia efektywn" realizacj$ Krajowego Programu Szkolenia w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego. W celu dostosowania przepisów ustawy – Prawo lotnicze dotycz"cych certyfikacji obs!ugi naziemnej do aktualnych przepisów Unii Europejskiej oraz uwzgl$dniaj"c zasad$ ograniczenia procesów certyfikacji tylko do tych rodzajów obs!ugi, które maj" rzeczywisty i bezpo%redni wp!yw na bezpiecze'stwo operacji lotniczych, zmieniono brzmienie art. 160 ust. 3 pkt 4 i 5 ustawy – Prawo lotnicze, rezygnuj"c z obowi"zku certyfikacji niektórych kategorii obs!ugi naziemnej. W art. 160 ust. 3 wy!"cza si$ obowi"zek certyfikacji wobec przewo&ników wykonuj"cych w!asn" obs!ug$ naziemn" ich statków powietrznych. Nowelizacja art. 161 oraz art. 162 ustawy – Prawo lotnicze wynika z konieczno%ci uwzgl$dnienia uprawnie' EASA do prowadzenia certyfikacji niektórych form dzia!alno%ci w lotnictwie cywilnym zgodnie z rozporz"dzeniami (WE) nr 1592/2002, 1702/2003 i 2042/2003 oraz w celu wyra&nego oddzielenia kompetencji Prezesa Urz$du w sprawach tych rodzajów certyfikacji, które nie podlegaj" kompetencji EASA, ale s" wymagane prawem krajowym i nale#" do jego kompetencji. W celu realizacji postanowie' rozporz"dzenia Rady (EWG) nr 3922/91 z dnia 16 grudnia 1991 r. w sprawie harmonizacji wymaga' technicznych i procedur administracyjnych w dziedzinie lotnictwa cywilnego (Dz. Urz. WE L 373 z 31.12.1991, str. 4, z pó&n. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 1, str. 348, z pó&n. zm.) i rozporz"dzenia (WE) nr 1592/2002 wprowadza si$ zmiany w przepisach dotycz"cych certyfikacji w zakresie podj$cia i wykonywania dzia!alno%ci w lotnictwie cywilnym. Certyfikacj$ w dalszym ci"gu przeprowadza Prezes Urz$du, jednak#e tylko w przypadku gdy przepisy Unii Europejskiej nie stanowi" inaczej lub nie wskazuj"

10

innego organu jako uprawnionego i w!a%ciwego do wydania certyfikatu. Wprowadza si$ równie# mo#liwo%( odmowy przez Prezesa Urz$du wydania, zawieszenia wa#no%ci, cofni$cia lub ograniczenia uprawnie' wynikaj"cych z certyfikatu. Art. 162 projektu ustawy – Prawo lotnicze dotyczy uznania przez Prezesa Urz$du certyfikatu zagranicznego za wa#ny na równi z certyfikatem polskim w drodze decyzji administracyjnej. W szczególno%ci certyfikaty wydane przez EASA, zgodnie z przepisami Unii Europejskiej, s" wa#ne na równi z certyfikatem polskim i nie podlegaj" obowi"zkowi ich uznawania przez Prezesa Urz$du. Dodanie art. 162a do ustawy – Prawo lotnicze jest konsekwencj" zmian wprowadzanych w art. 161 i 162, a w szczególno%ci uwzgl$dnienia faktu, #e certyfikaty wydawane przez EASA s" równowa#ne z certyfikatami polskimi i nie wymagaj" uznawania w Polsce. Zmiana zakresu upowa#nienia do wydania rozporz"dzenia na podstawie art. 163 ustawy – Prawo lotnicze wynika z faktu przyst"pienia do systemu certyfikacji Europejskiej Agencji Bezpiecze'stwa Lotniczego (EASA), która pos!uguje si$ w!asnymi wzorami i rodzajami certyfikatów. Okre%lanie wzorów i rodzajów tych certyfikatów le#y w jej kompetencji i w zwi"zku z powy#szym bezzasadne by!oby okre%lanie tych certyfikatów w rozporz"dzeniu wydawanym przez ministra w!a%ciwego do spraw transportu. Zmiana art. 209 ustawy – Prawo lotnicze (ubezpieczenia) ma na celu zniesienie obowi"zku ubezpieczenia OC w stosunku do niektórych o%rodków szkolenia lotniczego, organizacji obs!uguj"cych statki powietrzne, organizacji projektuj"cych, produkuj"cych statki powietrzne i ich cz$%ci, zarz"dzaj"cych lotniskami i poddaniu ich dzia!aj"cym mechanizmom rynkowym. Obecnie zgodnie z art. 209 ustawy – Prawo lotnicze i rozporz"dzeniem wykonawczym Ministra Infrastruktury z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie wymaga' dotycz"cych ubezpieczenia od odpowiedzialno%ci cywilnej u#ytkowników statków powietrznych, przewo&ników i innych przedsi$biorców prowadz"cych dzia!alno%( lotnicz" (Dz. U. Nr 110, poz. 1168) ubezpieczeniom obowi"zkowym od odpowiedzialno%ci cywilnej za szkody powsta!e w wyniku prowadzonej dzia!alno%ci lotniczej podlegaj": –

u#ytkownicy statków powietrznych,

–

przewo&nicy,

11

–

inni przedsi$biorcy prowadz"cy dzia!alno%( lotnicz", a wi$c m.in.: agenci obs!ugi naziemnej, zarz"dzaj"cy lotniskami, organizacje projektuj"ce, produkuj"ce i obs!ugowe.

Obowi"zuj"ce od dnia 1 maja 2005 r. rozporz"dzenie (WE) nr 785/2004 nak!ada obowi"zek ubezpieczenia OC wy!"cznie na przewo&ników i operatorów statków powietrznych (osoba lub jednostka posiadaj"ca dyspozycyjno%( u#ywania lub operowania statkiem powietrznym – zgodnie z rejestrem statków powietrznych), okre%laj"c jednocze%nie wysoko%( minimalnych sum gwarancyjnych ubezpiecze' w zakresie odpowiedzialno%ci cywilnej w stosunku do pasa#erów, baga#u i !adunku oraz wobec osób trzecich. W przypadku statków powietrznych o masie startowej mniejszej ni# 2 700 kg, w lotach niehandlowych, ka#de pa'stwo mo#e okre%li( w!asn" minimaln" sum$ gwarancyjn" ubezpieczenia, z tym #e nie mo#e ona by( ni#sza ni# 100 000 SDR; st"d regulacja proponowana w ust. 2 w art. 209 projektu nowelizacji ustawy – Prawo lotnicze. Zmiana przepisów dotycz"cych ubezpieczenia (art. 209) wynika tak#e z konieczno%ci wype!nienia ci"#"cych na Rzeczypospolitej Polskiej zobowi"za' wynikaj"cych z Konwencji o ujednoliceniu niektórych prawide! dotycz"cych mi$dzynarodowego przewozu lotniczego, sporz"dzonej w Montrealu dnia 28 maja 1999 r., której Polska jest stron". Zgodnie z art. 50 tej#e Konwencji, pa'stwa – strony Konwencji zobowi"#" swoich przewo&ników do zawarcia umów ubezpieczeniowych pokrywaj"cych odpowiedzialno%( przewo&ników przewidzian" w niniejszej Konwencji. Art. 19 Konwencji

wskazuje natomiast, #e przewo&nik lotniczy ponosi odpowiedzialno%(

z tytu!u opó&nienia w przewozie pasa#era, baga#u lub towarów (art. 22 ust. 1 ogranicza t$ odpowiedzialno%( do 4 150 SDR). Maj"c powy#sze na uwadze, jak równie# uwzgl$dniaj"c przepisy rozporz"dzenia (WE) nr 889/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 maja 2002 r. zmieniaj"cego rozporz"dzenie nr 2027/97 z dnia 9 pa&dziernika 1997 r. w sprawie odpowiedzialno%ci przewo&nika lotniczego z tytu!u przewozu pasa#erów i ich baga#u drog" powietrzn", które

rozci"gn$!o

zastosowanie

przepisów

Konwencji

do

lotów

wewn"trzwspólnotowych, nale#y w prawie krajowym wprowadzi( wymóg zawarcia stosownej umowy ubezpieczenia polskich przewo&ników z tytu!u szkód wyrz"dzonych w wyniku opó&nie'. Nale#y równie# w tym artykule uwzgl$dni( obowi"zek

12

ubezpieczenia przewozu poczty, który nie jest okre%lony w przepisach rozporz"dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 785/2004, do którego odwo!uje si$ obecne brzmienie art. 209 ust. 1, ale na!o#ony na przewo&ników lotniczych przez wymóg zawarty w tre%ci rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE. Dyrektywa 96/67/WE daje pa'stwom cz!onkowskim mo#liwo%( uzale#nienia dzia!alno%ci w zakresie obs!ugi naziemnej podmiotu %wiadcz"cego us!ugi obs!ugi naziemnej lub u#ytkownika wykonuj"cego w!asn" obs!ug$ naziemn" od uzyskania zgody w!adz pa'stwowych niezale#nych od organu zarz"dzaj"cego portu lotniczego (art. 14 dyrektywy). Kryteria takiego zatwierdzenia musz" odnosi( si$ do odpowiedniej sytuacji finansowej i odpowiedniego poziomu ubezpieczenia, do bezpiecze'stwa i ochrony urz"dze', statków powietrznych, wyposa#enia oraz osób, a tak#e do ochrony %rodowiska naturalnego. W polskim systemie prawnym wyst$puje obowi"zek uzyskania zezwolenia Prezesa Urz$du na wykonywanie obs!ugi naziemnej, dlatego te# proponowany przepis art. 209 projektu nowelizacji ustawy – Prawo lotnicze nak!ada na podmioty wykonuj"ce obs!ug$ naziemn" obowi"zek ubezpieczenia si$ – podobnie jak w ww. dyrektywie – bez okre%lania kwot ubezpieczeniowych i warunków. Jednocze%nie rozporz"dzenie (WE) nr 550/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie zapewniania s!u#b nawigacji lotniczej w Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej (Dz. Urz. WE L 96 z 31.03.2004, str. 10; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 8, str. 31) w art. 6 wskazuje, #e opracowane zgodnie z rozporz"dzeniem ramowym wspólne wymogi dotycz"ce zapewniania s!u#b nawigacji lotniczej b$d" obejmowa( m.in. kwestie ubezpieczenia. W trakcie audytu Europejskiej Agencji Bezpiecze'stwa Lotniczego (EASA) audytorzy EASA zwrócili uwag$ na fakt, #e z #adnego z rozporz"dze' Unii Europejskiej dotycz"cych EASA nie wynika obowi"zek posiadania ubezpieczenia OC przez organizacje produkuj"ce, projektuj"ce i obs!uguj"ce sprz$t lotniczy. Poniewa# dodatkowo %rodowisko lotnicze uwa#a obowi"zkowe ubezpieczenia OC w lotnictwie cywilnym jako ograniczaj"ce ich dzia!alno%( i uci"#liwe finansowo, wobec czego

proponuje

si$

ograniczenie

katalogu

podmiotów

zobowi"zanych

do

obowi"zkowego ubezpieczenia si$ tylko do tych podmiotów, których obowi"zek ubezpieczenia wynika wprost z prawa Unii Europejskiej (nowy art. 209 projektu nowelizacji ustawy – Prawo lotnicze).

13

Maj"c na uwadze obowi"zek na!o#ony na pa'stwa cz!onkowskie Unii Europejskiej rozporz"dzeniem (WE) nr 785/2004, a w szczególno%ci jego art. 8 ust. 1, dotycz"cym kontroli spe!nienia przez przewo&ników i operatorów statków powietrznych obowi"zku ubezpieczenia, w projekcie nowelizacji ustawy – Prawo lotnicze wprowadza si$ nowe ust$py okre%laj"ce dokument, na podstawie którego kontrola b$dzie przeprowadzana. Przepis uprawniaj"cy pracowników Urz$du Lotnictwa Cywilnego do zastosowania sankcji w postaci uniemo#liwienia korzystania ze statku powietrznego w przypadku braku spe!nienia obowi"zku ubezpieczenia zosta! zawarty w art. 27 ustawy – Prawo lotnicze. Ad II. Przepisy dotycz"ce podzia!u lotnisk, zasad zak!adania i zarz"dzania lotniskami, eksploatacji lotnisk, ochrony gruntów pod lotniska u#ytku publicznego, u!atwie' w zakresie dost$pu do korzystania z lotnisk i dzisiejszych l"dowisk, certyfikacji lotnisk, a tym samym zapewnienia zasad bezpiecznej ich eksploatacji, zró#nicowania zasad nadzoru nad lotniskami w zale#no%ci od ich kwalifikacji i przeznaczenia, itp., s" odpowiedzi" na oczekiwania spo!eczne w zakresie zintensyfikowania dzia!a' pa'stwa w celu zapewnienia bardziej dynamicznego, elastycznego, bezpiecznego i wydajnego wykorzystania infrastruktury lotniskowej oraz jej rozwoju, w celu sprostania gwa!townie rosn"cemu ruchowi lotniczemu z polskich lotnisk. W ustawie (art. 54 Prawa lotniczego) proponuje si$ nowy podzia! lotnisk na lotniska u#ytku publicznego i lotniska u#ytku wy!"cznego (obecne lotniska u#ytku niepublicznego), przy czym katalog podmiotów uprawnionych do za!o#enia tych lotnisk, w przeciwie'stwie do obecnie obowi"zuj"cych przepisów Prawa lotniczego ró#nicuje si$ (art. 55). W przypadku lotnisk u#ytku wy!"cznego dopuszcza si$, aby lotnisko takie móg! za!o#y( ka#dy podmiot (a wi$c i z kraju trzeciego) posiadaj"cy miejsce sta!ego pobytu albo siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innego pa'stwa cz!onkowskiego UE, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa'stwa cz!onkowskiego EFTA – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym. Ponadto proponuje si$ (art. 54 ust. 3 i 4), aby z lotnisk u#ytku wy!"cznego, za zgod" jego zarz"dzaj"cego, móg! by( wykonywany szerszy zakres lotów ni# przewiduj" to dzisiejsze regulacje, w tym np. niektóre loty handlowe. Rozwi"zanie to, obok zmiany

14

formu!y funkcjonowania istniej"cych dzi% l"dowisk i innych miejsc przeznaczonych do startów i l"dowa' statków powietrznych (zmiana art. 93), jest oczekiwane szczególnie ze strony lotnictwa ogólnego. W przypadku lotnisk u#ytku publicznego – w art. 55 ust. 2 projektu – proponuje si$, aby lotnisko takie móg! za!o#y( ka#dy podmiot wskazany w tym przepisie posiadaj"cy miejsce sta!ego pobytu albo siedzib$ na terytorium pa'stw cz!onkowskich UE, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa'stwa cz!onkowskiego EFTA – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym. Jest to rozwi"zanie analogiczne jak przy zarz"dzaniu lotniskami u#ytku publicznego – art. 174. Rozszerzenie mo#liwo%ci dost$pu do eksploatacji polskiej infrastruktury lotniskowej tak#e dla podmiotów z innych krajów, w tym z krajów trzecich (dzia!aj"cych w formach prawnych okre%lonych w ustawie), wi"#e si$ jednocze%nie z obowi"zkiem pa'stwa do wprowadzenia innych instrumentów, ani#eli ograniczenia dotycz"ce w!asno%ci kapita!u, które zagwarantowa!yby realizacj$ na lotniskach u#ytku publicznego obowi"zków pa'stwa zwi"zanych z zapewnieniem bezpiecze'stwa publicznego i porz"dku publicznego, w tym zapewnienia ci"g!ych, bezpiecznych i efektywnych po!"cze' komunikacyjnych wewn"trz kraju oraz z innymi pa'stwami Europy i %wiata. W niektórych krajach UE pa'stwo (instytucje rz"dowe lub samorz"dowe) posiada taki udzia! kapita!owy w podmiotach b$d"cych za!o#ycielami lub zarz"dzaj"cymi lotniskami publicznymi, #e daje mu to mo#liwo%( bezpo%redniego wp!ywu na dzia!alno%( takiego podmiotu. Osiem polskich lotnisk mi$dzynarodowych jest obj$tych transeuropejsk" sieci" transportow" TEN-T, której celem jest zapewnienie sprawnego funkcjonowania rynku wewn$trznego Unii Europejskiej i zwi$kszenie jej spójno%ci gospodarczej i spo!ecznej. Unia Europejska – na potrzeby zwi"zane z ochron" spo!ecze'stwa przed atakami terrorystycznymi (security) aktualnie podj$!a prace nad stworzeniem definicji infrastruktury krytycznej tak#e w obszarze lotnisk. Zgodnie z obowi"zuj"cymi regulacjami krajowymi dotycz"cymi obronno%ci pa'stwa podmioty prowadz"ce dzia!alno%( gospodarcz" w zakresie eksploatacji lotnisk s" podmiotami o szczególnym znaczeniu dla obronno%ci pa'stwa.

15

Ponadto zgodnie z wytycznymi wspólnotowymi z 2005 r. (2005/C 312/01) dotycz"cymi finansowania portów lotniczych i pomocy pa'stwa na rozpocz$cie dzia!alno%ci przedsi$biorstw lotniczych oferuj"cych przeloty z regionalnych portów lotniczych istnieje tak#e mo#liwo%( wsparcia finansowego zak!adaj"cych i zarz"dzaj"cych lotniskami ze strony pa'stwa, co przewiduje tak#e proponowana regulacja (art. 16 ust. 3a, art. 22a, art. 65b). Wszystkie powy#sze okoliczno%ci uzasadniaj" potrzeb$ ustawowego okre%lenia uprawnie' pa'stwa w tym obszarze, jako gwaranta zachowania spójno%ci transportowej kraju i wywi"zywania si$ Rzeczypospolitej Polskiej ze zobowi"za' zwi"zanych z realizacj" europejskiej polityki transportowej. W art. 65a wprowadza si$ regulacj$ zapewniaj"c" Skarbowi Pa'stwa i jednostkom samorz"du terytorialnego utrzymanie integralno%ci infrastruktury niezb$dnej do realizacji zada' publicznych i „chroni"c"” grunty tak#e w strefie ochronnej lotnisk u#ytku publicznego, w celu zapewnienia ich dalszego rozwoju. Jest to rozwi"zanie analogiczne

do

rozwi"zania

zawartego

w

art.

19

ustawy

o gospodarce

nieruchomo%ciami. U#yte w art. 65a sformu!owanie „nieruchomo%ci te mog" by( wy!"cznie w!asno%ci" Skarbu Pa'stwa albo jednostki samorz"du terytorialnego” nie oznacza wyw!aszczenia z mocy ustawy. Przepis ten b$dzie stosowany zgodnie z przepisami o wyw!aszczaniu nieruchomo%ci na cele publiczne w momencie zaistnienia okoliczno%ci w nim wskazanych. Obok

przepisów

zak!adaj"cych

i

dotycz"cych

oceny

zarz"dzaj"cych

przep!ywów

tymi

lotniskami

kapita!owych pod

k"tem

w

spó!kach

koncentracji

(z uwzgl$dnieniem art. 65 i art. 222 Prawa lotniczego oraz rozporz"dzenia (WE) nr 139/2004 w sprawie koncentracji przedsi$biorstw) jednym z instrumentów niezb$dnej kontroli pa'stwa nad zachowaniem bezpiecznej, ci"g!ej i wydajnej eksploatacji lotnisk u#ytku publicznego jest instytucja sprzeciwu Ministra Infrastruktury wobec niektórych decyzji spó!ek zarz"dzaj"cych ponadlokalnymi lotniskami u#ytku publicznego, gdyby w efekcie tych decyzji mog!o nast"pi( zagro#enie bezpiecze'stwa pa'stwa, w tym zagro#enie dla bezpiecznego, ci"g!ego i efektywnego ruchu pasa#erskiego na tych lotniskach (art. 64b). Chodzi tu o sprzeciw wobec decyzji spó!ki, której przedmiotem jest rozporz"dzenie sk!adnikiem mienia spó!ki podstawowym z punktu

widzenia

funkcjonowania

lotniska,

dotycz"cej

rozwi"zania

spó!ki,

16

przeniesienia jej siedziby za granic$, zmiany przedmiotu przedsi$biorstwa spó!ki, zbycia albo wydzier#awienia mienia spó!ki (art. 64b ust. 1 i 2) b"d& te# rzeczywistej zmiany przez spó!k$ przedmiotu jej dzia!alno%ci, a tak#e wydania uchwa!y o zmianie przeznaczenia lub zaniechania eksploatacji sk!adnika mienia spó!ki podstawowego z punktu widzenia funkcjonowania lotniska (art. 64b ust. 8). Rada Ministrów, w drodze rozporz"dzenia, wskazywa!aby enumeratywnie te spó!ki, w stosunku do których instytucja sprzeciwu mia!aby zastosowanie. W celu zapewnienia optymalnych mo#liwo%ci rozwoju lotnisk u#ytku publicznego, ochrony gruntów pod te lotniska oraz uwzgl$dnienia tych obiektów w procesie planowania i zagospodarowania przestrzennego, wprowadza si$ instytucj$ planu generalnego lotniska (art. 55 ust. 4 – 7). Zgodnie z kierunkowymi pracami UE i tendencjami %wiatowymi dotycz"cymi zró#nicowania poj$( i wymaga' w stosunku do zak!adaj"cego lotnisko (owner) oraz do zarz"dzaj"cego lotniskiem (operator) w ustawie proponuje si$ wprowadzenie zró#nicowanych wymaga' i procedur dla certyfikacji lotnisk, w tym podmiotów zak!adaj"cych i zarz"dzaj"cych lotniskami (art. 59a). W celu u!atwienia i rozszerzenia zakresu korzystania z lotnisk u#ytku niepublicznego, l"dowisk i terenów przygodnych, rozszerza si$ katalog dost$pu do lotnisk u#ytku niepublicznego oraz stosownie przekwalifikowuje obecne l"dowiska i inne miejsca przeznaczone do startów i l"dowa' statków powietrznych. Zmiana dotycz"ca art. 93 wprowadza w szczególno%ci zmiany w przepisach dotycz"cych

warunków

wykorzystywania

l"dowisk

przez

statki

powietrzne.

Zrezygnowano z okre%lenia, w drodze rozporz"dzenia, wymaga' technicznych dotycz"cych l"dowisk i w ust. 8 wprowadzono delegacj$ dla ministra w!a%ciwego do spraw transportu do okre%lenia, w drodze rozporz"dzenia, jedynie warunków wykorzystywania l"dowisk przez statki powietrzne, trybu zg!aszania l"dowisk do ewidencji oraz jej wzoru. W przepisach ustawy zamieszcza si$ regulacje dotycz"ce zasad korzystania przez s!u#by pa'stwowe z pomieszcze' lotniska i innych us!ug zarz"dzaj"cego lotniskiem, w tym kwestie odp!atno%ci (nowe brzmienie art. 74), gdy# obowi"zuj"ce w tym zakresie przepisy Prawa lotniczego (upowa#nienie do wydania aktu wykonawczego – art. 74)

17

uznano za niewystarczaj"ce. Przepisy te nie naruszaj" istniej"cych regulacji prawnych, np. ustawy o ochronie granicy pa'stwowej. Ponadto z uwagi na regulacje zawarte w art. 186b dotycz"ce kontroli bezpiecze'stwa w lotnictwie cywilnym oraz nadzoru Prezesa Urz$du Lotnictwa Cywilnego, sprawowanym we wspó!dzia!aniu ze Stra#" Graniczn", nad wykonywaniem przez zarz"dzaj"cego lotniskiem zada' w zakresie kontroli bezpiecze'stwa, w art. 74 dodano nowy ust. 3, zgodnie z którym Stra# Graniczna b$dzie obowi"zana do pokrywania jedynie niektórych kosztów eksploatacji obiektów i urz"dze' lotniska (wynikaj"cych ze wspó!dzia!ania Stra#y Granicznej z Prezesem Urz$du Lotnictwa Cywilnego). W %wietle do%wiadcze' z zakresu stosowania aktualnych przepisów ustawy – Prawo lotnicze i rozporz"dzenia Ministra Infrastruktury z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie op!at lotniskowych zaistnia!a konieczno%( zmiany przepisów ustawy reguluj"cych t$ kwesti$. Niezb$dne jest zachowanie kompetencji Prezesa ULC w zakresie nadzoru nad ustalaniem op!at lotniskowych. Wynika to z konieczno%ci zapewnienia niedyskryminacyjnego traktowania wszystkich u#ytkowników (zgodnie z art. 15 Konwencji o mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym, sporz"dzonej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r.) oraz zapobiegania nadu#ywaniu pozycji dominuj"cej przez zarz"dzaj"cego lotniskiem

(przepisy

wspólnotowe

oraz

krajowe

o

ochronie

konkurencji).

W szczególno%ci powinny zosta( zachowane kompetencje Prezesa ULC do odmówienia zatwierdzenia op!at lub nakazania ich zmiany, w przypadku gdy naruszaj" one przepisy prawa, interesy pa'stwa lub sektora lotniczego. Zasadne jest zró#nicowanie procedury zatwierdzania op!at lotniskowych w zale#no%ci od wielko%ci ruchu obs!ugiwanego przez dane lotnisko. W przypadku mniejszych lotnisk, w szczególno%ci lotnisk regionalnych, procedura zatwierdzania op!at powinna zosta( skrócona i uproszczona. W przypadku korzystania przez port regionalny z funduszy publicznych zasadne jest stworzenie mo#liwo%ci okre%lenia szczegó!owych zasad ustalania op!at przez w!adze regionalne (sejmik województwa). Zatwierdzone op!aty podlega!yby, podobnie jak jest to obecnie, publikacji w Dzienniku Urz$dowym ULC oraz w Zintegrowanym Pakiecie Informacji Lotniczych.

18

W projekcie definiuje si$ poj$cie „op!at lotniskowych” (art. 75) oraz proponuje si$ regulacj$ w zakresie ustalania i pobierania op!at lotniskowych (art. 77) na lotniskach u#ytku publicznego, ró#nicuj"c procedury i tryb w zale#no%ci od wielko%ci ruchu na lotnisku oraz uzale#niaj"c je od faktu, czy zosta!o zawarte porozumienie w tej sprawie mi$dzy zarz"dzaj"cym a przewo&nikami. Zmiana w art. 75 zwi"zana jest z terminem stosowania od dnia 26 lipca 2008 r. rozporz"dzenia (WE) nr 1107/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie praw osób niepe!nosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawno%ci ruchowej podró#uj"cych drog" lotnicz", które daje zarz"dzaj"cemu lotniskiem prawo do pobierania specjalnej op!aty za zapewnienie pomocy na rzecz osób niepe!nosprawnych, nie wskazuj"c jednocze%nie miejsca takiej op!aty w katalogu ró#nego rodzaju op!at pobieranych przez zarz"dzaj"cych lotniskami. W zwi"zku z konieczno%ci" zapewnienia przez Rzeczpospolit" Polsk" przestrzegania przez zarz"dzaj"cych lotniskami przepisów ww. rozporz"dzenia WE, m.in. w zakresie poprawno%ci ustalenia i naliczania tych op!at (w tym oparcia ich na kosztach %wiadczenia pomocy), op!ata nak!adana na u#ytkowników i zwi"zana z realizacj" obowi"zków wynikaj"cych z rozporz"dzenia 1107/2006 powinna by( w!"czona do katalogu op!at lotniskowych. Tylko takie rozwi"zanie umo#liwi Prezesowi Urz$du odpowiedni nadzór nad tymi op!atami i spe!ni podstawowy warunek pkt 9 preambu!y rozporz"dzenia, #e op!ata ta nie b$dzie s!u#y( finansowaniu dzia!alno%ci organu zarz"dzaj"cego. Wprowadzenie w projekcie art. 77 pó!rocznego terminu na przedstawienie u#ytkownikom lotniska projektu op!at lotniskowych ma na celu zagwarantowanie odpowiedniej ilo%ci czasu dla zarz"dzaj"cego lotniskiem oraz u#ytkowników na uzgodnienie wysoko%ci op!at obowi"zuj"cych na danym lotnisku. Termin ten jest tak#e wyrazem d"#enia do urynkowienia zasad ustalania op!at lotniskowych w polskich portach lotniczych polegaj"cym na wprowadzeniu preferencji dla zawierania przez zarz"dzaj"cego lotniskiem porozumienia z u#ytkownikami lotniska dotycz"cego op!at lotniskowych (jako alternatywy obowi"zuj"cej aktualnie procedury zatwierdzania wysoko%ci op!at przez Prezesa Urz$du). Termin na przedstawienie przez zarz"dzaj"cego lotniskiem projektu op!at u#ytkownikom lotniska musi umo#liwia( przeprowadzenie stosownych konsultacji w celu osi"gni$cia porozumienia co do op!at obowi"zuj"cych na danym lotnisku, a w przypadku braku takiego porozumienia – zastosowanie

19

dotychczasowej procedury przedk!adania projektu do akceptacji Prezesa Urz$du. W zwi"zku

z niejako

dwustopniow"

procedur",

termin

na

przedstawienie

u#ytkownikom lotniska projektu op!at musi zosta( odpowiednio wyd!u#ony. Ponadto nale#y unika( sytuacji, w której op!aty b$d" obowi"zywa( niezw!ocznie po ich zatwierdzeniu/uzgodnieniu

–

zarz"dzaj"cy

lotniskiem

powinien

dysponowa(

odpowiedni" ilo%ci" czasu od momentu zatwierdzenia/uzgodnienia op!at do momentu ich wej%cia w #ycie w celu nale#ytego poinformowania u#ytkowników lotniska o projektowanych zmianach (w tym na publikacj$ nowego cennika op!at). Wprowadzenie cyklicznego (corocznego) aktualizowania wysoko%ci op!at jest zwi"zane z niezwykle dynamicznym rozwojem rynku lotniczego w Polsce (wysoki wzrost z roku na rok liczby operacji oraz pasa#erów w regionalnych portach lotniczych) oraz z b$d"cymi wynikiem ww. dynamiki zmianami kosztów jednostkowych (na operacj$ lub pasa#era) ponoszonych przez zarz"dzaj"cych lotniskami. Powy#sze zmiany powinny znale&( swoje odzwierciedlenie w wysoko%ciach op!at lotniskowych pobieranych na lotniskach. Regulacja proponowana w art. 68 ust. 2c upraszcza procedur$ zwi"zan" z wykonywaniem lotów mi$dzynarodowych z lotnisk nieposiadaj"cych lotniczego przej%cia granicznego oraz procedur$ uzyskiwania zgody na takie loty (art. 73 ust. 5). Propozycja dodania w art. 68 ust. 3 pkt 3, który nak!ada na zarz"dzaj"cego lotniskiem obowi"zek zorganizowania systemu zarz"dzania bezpiecze'stwem na lotniskach, wynika z konieczno%ci wprowadzenia do polskiego systemu prawnego postanowie' Za!"cznika 14 do Konwencji Chicagowskiej, w szczególno%ci pkt 1.5.3, zgodnie z którym pa'stwo ma zapewni( przez swoje ustawodawstwo, #e zarz"dzaj"cy lotniskiem ustanowi system zarz"dzania bezpiecze'stwem (SMS). Nale#y podkre%li(, #e koszty poniesione na wdro#enie SMS b$d" rekompensowane przejrzysto%ci" i jednoznaczno%ci" systemu, eliminuj"cego b!$dy dotycz"ce bezpiecze'stwa na lotniskach, pope!niane na ka#dym szczeblu zarz"dzania organizacj". Ponadto w art. 68 dodano nowy ust. 4 i 5. Uzasadnieniem rozszerzenia art. 68 o ust. 4 i 5 jest konieczno%( na!o#enia na zarz"dzaj"cego lotniskiem obowi"zku wydzielenia na lotnisku odr$bnych ci"gów ruchu dla pasa#erów, którzy podlegaj" odprawie granicznej i tych których odprawie granicznej si$ nie poddaje. Kryterium, jakie decyduje o rozdzieleniu pasa#erów w ruchu tzw. Schengen i non-Schengen jest

20

wy!"cznie %ci%le okre%lony port lotniczy, z którego przybywa samolot z pasa#erami na pok!adzie. Nie jest w tym przypadku wymagane analizowanie jakichkolwiek informacji o pasa#erach (np. obywatelstwa). Technologia ruchu na lotnisku ma na celu skierowanie wszystkich pasa#erów z danego lotu na jeden z ci"gów ruchu. Aby separacja by!a skuteczna konieczne jest fizyczne oddzielenie pasa#erów kierowanych do odprawy granicznej od tych, którzy s" z niej zwolnieni. Zgodnie z pkt 2.1.1. za!"cznika nr VI do rozporz"dzenia (WE) nr 562/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. ustanawiaj"cego wspólny kodeks zasad reguluj"cych przep!yw osób przez granice (kodeks graniczny Schengen) do podj$cia wymaganych %rodków w celu zapewnienia fizycznego oddzielenia pasa#erów z lotów wewn$trznych (Schengen) od pasa#erów z innych lotów (non-Schengen) obowi"zany jest administrator przej%cia granicznego (zarz"dzaj"cy lotniskiem). Fizyczne oddzielenie pasa#erów zwi"zane jest tym samym z konieczno%ci" zapewnienia odpowiedniej infrastruktury. Spe!nienie

powy#szych

wymogów

weryfikowane

b$dzie

przez

uzgodnienie

prowadzonych przedsi$wzi$( ze Stra#" Graniczn". Obok obowi"zku zarz"dzaj"cego lotniskiem do wyznaczenia i fizycznego oddzielenia ruchu Schengen od non-Schengen, konieczne jest na!o#enie na niego oraz przewo&nika lotniczego lub agenta obs!ugi naziemnej wykonuj"cego czynno%ci obs!ugi pasa#erów i transportu pomi$dzy statkiem powietrznym a obiektami portu lotniczego – obowi"zku kierowania pasa#erów z danego lotu do wyznaczonych przez zarz"dzaj"cego lotniskiem cz$%ci portu lotniczego (okre%lone ci"gi ruchu). Przyj$cie powy#szych rozwi"za' pozwoli na skierowanie podró#nych w ruchu non-Schengen do obowi"zkowej odprawy granicznej oraz uniemo#liwi skierowanie podró#nych w ruchu Schengen do odprawy granicznej. Zgodnie z przepisami wspólnotowymi poddawanie odprawie granicznej osób przekraczaj"cych granice wewn$trzne (strefa Schengen) jest zakazane. Istotn" kwesti", jaka pojawia si$ przy stanowieniu norm wynikaj"cych z uregulowa' wspólnotowych, jest na!o#ony na pa'stwo cz!onkowskie UE obowi"zek zapewnienia ich faktycznej skuteczno%ci. Na!o#enie obowi"zku bez zabezpieczenia jego realizacji sankcj", a tym samym brak konsekwencji (odpowiedzialno%ci) w przypadku niezrealizowania na!o#onych na podmioty obowi"zków mo#e budzi( w"tpliwo%ci co do prawid!owego i skutecznego wdro#enia ww. rozwi"zania.

21

W celu zapewnienia skuteczno%ci wprowadzono art. 209do przewiduj"cy na!o#enie kary za niedope!nienie ww. obowi"zków. Podmiotem uprawnionym do wyst"pienia z wnioskiem do Prezesa ULC b$dzie komendant w!a%ciwej miejscowo placówki Stra#y Granicznej. Prowadzone przez Prezesa ULC post$powanie administracyjne i s"dowo-administracyjne b$dzie wymaga!o wspó!pracy ze Stra#" Graniczn" mi$dzy innymi w zakresie przygotowania ewentualnych pism procesowych oraz stawania przed s"dami administracyjnymi. Ad III. W %wietle nowelizacji rozporz"dzenia Rady nr 95/93/WE z dnia 18 stycznia 1993 r. w sprawie wspólnych zasad przydzielania czasu na start lub l"dowanie w portach lotniczych

Wspólnoty

oraz

nieprecyzyjno%ci

niektórych

przepisów

ustawy

– Prawo lotnicze (art. 67 – 67g) oraz problemów z ich praktycznym stosowaniem powsta!a konieczno%( nowelizacji dotychczas obowi"zuj"cych przepisów dotycz"cych koordynatora oraz organizatora rozk!adów lotów. Nowelizacja porz"dkuje przepisy dotycz"ce koordynatora i organizatora rozk!adów lotów. Przygotowanie analizy przepustowo%ci jest niezb$dnym elementem przy podejmowaniu decyzji o ewentualnej zmianie poziomu koordynacji portu lotniczego. Zgodnie z przepisami art. 3 ust. 3 rozporz"dzenia Rady nr 95/93/WE, pa'stwo cz!onkowskie jest zobowi"zane do zapewnienia, #e w porcie lotniczym z nieokre%lonym statusem lub w porcie lotniczym z organizacj" rozk!adów lotów zostanie przeprowadzona gruntowna analiza przepustowo%ci. Analiza przepustowo%ci jest niezwykle istotnym dokumentem, bowiem opisuje ona obecny stan przepustowo%ci portu lotniczego oraz wskazuje, jak ta przepustowo%( zmieni si$ w przysz!o%ci. Jednocze%nie przedmiotowa analiza opisuje wszystkie wyst$puj"ce ograniczenia w przepustowo%ci w danym porcie lotniczym lub wskazuje na wyst"pienie ewentualnych ogranicze' w przysz!o%ci. Ponadto analiza przepustowo%ci zawiera propozycje rozwi"zania obecnych lub przysz!ych problemów z przepustowo%ci" oraz podaje ewentualny czas potrzebny na ich zniwelowanie. Wobec powy#szego, analiza przepustowo%ci staje si$ jedyn" podstaw" dla Prezesa ULC do podj$cia decyzji czy dany port lotniczy powinien by( portem 1. kategorii, czy by( mo#e nale#y w nim wprowadzi( organizacj$ rozk!adów lotów lub koordynacj$. W zwi"zku z faktem, #e ruch lotniczy w Polsce ro%nie niezwykle dynamicznie, czego konsekwencj"

22

jest wyczerpywanie si$ dotychczasowej przepustowo%ci portów lotniczych (prognozy wzrostu ruchu wskazuj", #e wysoka dynamika zostanie utrzymana w kolejnych latach), nale#y na bie#"co monitorowa( sytuacj$ w zakresie przepustowo%ci portów lotniczych. W ustawie proponuje si$, aby Prezes Urz$du Lotnictwa Cywilnego wyznacza! spó!k$ prawa handlowego do pe!nienia funkcji koordynatora rozk!adów lotów, podczas gdy organizatora rozk!adów lotów wskazywa!by zarz"dzaj"cy, po uzyskaniu zgody Prezesa ULC. Zmiany przepisów w Dziale VIII ustawy „Lotnicza dzia!alno%( gospodarcza” zwi"zane s" z wej%ciem w #ycie rozporz"dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1008/2008 z dnia 24 wrze%nia 2008 r. w sprawie wspólnych zasad wykonywania przewozów lotniczych na terenie Wspólnoty oraz wprowadzeniem modyfikacji umo#liwiaj"cych wykonywanie obowi"zków na!o#onych dyrektyw" Rady 96/67/WE z dnia 15 pa&dziernika 1996 r. w sprawie dost$pu do rynku obs!ugi naziemnej w portach lotniczych Wspólnoty (przekszta!cenie) (Dz. Urz. UE L 293 z 31.10.2008, s. 3). Rozporz"dzenie 1008/2008 likwiduje wszelkie zezwolenia i upowa#nienia do wykonywania przewozów lotniczych na terenie Wspólnoty, wydawane dotychczas przewo&nikom koncesjonowanym przez pa'stwa cz!onkowskie Unii Europejskiej oraz Konfederacj$ Szwajcarsk" i pa'stwa cz!onkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym. Przepisy nowego rozporz"dzenia znosz" ponadto obowi"zek przedk!adania w!adzom lotniczym pa'stwa cz!onkowskiego, do którego maj" by( wykonywane przewozy przez przewo&nika wspólnotowego, jakichkolwiek dokumentów wydawanych przez w!a%ciwe w!adze lotnicze wydaj"ce koncesje, co wynika z zasady wzajemnego uznawania. W!adze te zapewniaj", #e wszelkie dokumenty przewo&nika spe!niaj" wymagania stosownych przepisów i utrzymuj" wa#no%( przez ca!y okres obowi"zywania koncesji. W zwi"zku z powy#szym proponowane zmiany znosz" upowa#nienia dla polskich przewo&ników oraz zezwolenia dla obcych przewo&ników, posiadaj"cych koncesj$ wydan" zgodnie z przepisami Unii Europejskiej dotycz"cymi koncesjonowania przewo&ników lotniczych, na wykonywanie przewozów na terenie, do którego stosuje si$ ww. rozporz"dzenie. Niemniej jednak, w przypadku niemo#no%ci zweryfikowania kraju koncesjonuj"cego danego przewo&nika, pozostawia si$ Prezesowi Urz$du prawo

23

za#"dania koncesji i innych niezb$dnych dokumentów do okre%lenia jego pa'stwa koncesjonowania oraz zakazania wykonania przewozu do/z i na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Pozostaj" natomiast regulacje dotycz"ce upowa#nie' do wykonywania przewozów na trasach z/do Rzeczypospolitej Polskiej do/z krajów trzecich. O upowa#nienia te wnioskowa( b$d" mogli przewo&nicy polscy oraz koncesjonowani przez pa'stwo cz!onkowskie UE i ustanowieni na terytorium RP zgodnie z Traktatem. W celu umo#liwienia Prezesowi Urz$du pe!nienia funkcji kontrolnych oraz do celów informacyjnych, pozostawia si$ jednak obowi"zek przedstawiania przez przewo&ników z UE, Konfederacji Szwajcarskiej oraz z pa'stwa cz!onkowskiego

Europejskiego

Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym rozk!adów lotów oraz programów serii przewozów nieregularnych do wiadomo%ci Prezesa Urz$du.

Poszczególne zmiany Zmiana w art. 164 ust. 3 – wy!"czenie stosowania art. 61 ustawy o swobodzie dzia!alno%ci gospodarczej podyktowane jest konieczno%ci" dostosowania przepisów ustawy do zapisów wynikaj"cych z rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE – w szczególno%ci przepisów dotycz"cych wydawania koncesji (równie# tymczasowej), jej zawieszania czy te# cofania. Zmiany dotycz"ce koncesjonowania przewozu lotniczego obejmuj" m.in. definicj$ przewozu lotniczego czy decyzje dotycz"ce koncesji na przewóz. Zmiana art. 166 ust. 2 pkt 4 ma na celu doprecyzowanie przepisu w odniesieniu do konieczno%ci wydania przez ministra w!a%ciwego do spraw transportu rozporz"dzenia wykonawczego do ustawy, które uszczegó!awia!oby ogólne wymogi rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, w szczególno%ci w zakresie dokumentów potwierdzaj"cych kondycj$ finansow" przewo&nika – zarówno w procesie udzielania koncesji, jak i jej ponownego zatwierdzania, czy te# udzielania koncesji tymczasowej. Art. 166 ust. 3 pkt 2, 3 i 4 – zmiana przepisów ma na celu dostosowanie do wymogów rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, w szczególno%ci w zakresie spe!niania wymogu

24

dobrej reputacji, weryfikacji sytuacji finansowej przewo&nika oraz wymogu co do podstawy dysponowania statkiem powietrznym przez przewo&nika lotniczego. Art. 167 ust. 1 – zmiana brzmienia przepisów wynika z brzmienia art. 10 ust. 1 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE. Art. 168 ust. 1 – 7 – zmiana ma na celu ogólne okre%lenie instytucji zatwierdzenia koncesji wynikaj"cego z rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE (art. 8 ust. 3 i nast$pne). Szczegó!owy wykaz dokumentacji znajdzie si$ w rozporz"dzeniu wykonawczym wydanym na podstawie art. 172 ustawy – Prawo lotnicze. Art. 171 ust. 1 – zmiana brzmienia wynika z konieczno%ci dostosowania kompetencji Prezesa Urz$du do wymogów rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE – w tym zatwierdzania koncesji oraz wydawania koncesji tymczasowych. Art. 171 ust. 2 – 6 – zmiana ma na celu dostosowanie przepisów Prawa lotniczego do wymaganej rozporz"dzeniem nr 1008/2008/WE instytucji koncesji tymczasowej (art. 9 rozporz"dzenia), w tym w odniesieniu do obowi"zku informowania KE o swoich decyzjach w tym zakresie. Art. 171a ust. 1 – 4 – zmiana wynika z doprecyzowania sankcji w przypadku braku wa#nego ubezpieczenia OC przewo&nika lotniczego – art. 8 ust. 4 i 5 rozporz"dzenia 785/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie wymogów w zakresie ubezpieczenia w odniesieniu do przewo&ników lotniczych i operatorów statków powietrznych oraz przepisów rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, a w szczególno%ci preambu!y tego rozporz"dzenia. Art. 171a ust. 5 – zmiana ma na celu dostosowanie do wymogu art. 6 ust. 2 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE. Art. 171a ust. 6 – zmiana ma na celu dostosowanie do art. 9 ust. 5 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE, w zwi"zku z niejednolito%ci" sankcji

w odniesieniu do art. 6

rozporz"dzenia. Art. 171a ust. 7 – zmiana ma na celu dostosowanie do art. 8 ust. 8 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE. Art. 171b ust. 1 – 3 – zmiana ma na celu dostosowanie do art. 9 ust. 2 i 3 oraz art. 8 ust. 4 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE. Nie jest mo#liwe i zasadne doprecyzowanie poj$cia „wyra&ne oznaki problemów finansowych”. Jest wiele ró#nych oznak, które mog" %wiadczy( o z!ej kondycji finansowej przewo&nika lotniczego, a ka#da z nich musi by( rozpatrywana oddzielnie,

25

z uwzgl$dnieniem specyfiki dzia!alno%ci podmiotu oraz ró#norodnych okoliczno%ci. Zapis proponowany w nowelizacji powinien pozosta( niezmieniony, tak#e dlatego, aby nie

ograniczy(

intencji

ustawodawcy

wspólnotowego

(wymóg

pochodzi

z rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE). Art. 171b ust. 3 i 4 wskazuje, w jakich przypadkach pojawia si$ uprawnienie Prezesa Urz$du do cofni$cia lub zawieszenia koncesji (w przypadku gdy okre%lone dokumenty nie zostan" dostarczone w wyznaczonym przez Prezesa Urz$du terminie). Wprowadzenie do przepisu s!owa „mo#e” %wiadczy o fakultatywno%ci potencjalnego zawieszenia czy te# cofni$cia koncesji. Ewentualne wprowadzenie obligatoryjnego dzia!ania Prezesa Urz$du w tych przypadkach z rynkowego punktu widzenia wydaje si$ by( nazbyt surowe. Zastosowanie zwrotu „lub” w przepisie jest przejawem konieczno%ci ka#dorazowej oceny indywidualnych przypadków. W niektórych przypadkach zawieszenie koncesji mo#e by( %rodkiem wystarczaj"cym, w innych za% konieczne jest jej cofni$cie. Ponadto ka#da decyzja Prezesa w takich przypadkach jest nale#ycie uzasadniana ze wskazaniem powodu zastosowania konkretnego %rodka wzgl$dem danego podmiotu. Przepis ust. 4 wskazuje na konieczno%( zawieszenia albo cofni$cia koncesji przez Prezesa Urz$du w okre%lonej sytuacji. Art. 171b ust. 4 – zmiana ma na celu dostosowanie do art. 9 ust. 4 rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE. Zmiana w art. 173 ustawy – Prawo lotnicze wynika z uregulowa' dyrektywy Rady 96/67/WE z dnia 15 pa&dziernika 1996 r. w sprawie dost$pu do rynku us!ug obs!ugi naziemnej w portach lotniczych Wspólnoty (Dz. Urz. WE L 272 z 25.10.1996, str. 36, z pó&n. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 2, str. 496) – Prezes Urz$du skorzysta! z mo#liwo%ci liberalizacji rynku %wiadczenia us!ug w!asnej obs!ugi naziemnej (rezygnacja z wydawania zezwole' na powy#sz" dzia!alno%(). W celu przejrzysto%ci i jasno%ci przepisów ustawy zosta!o zaproponowane dodanie nowego ust$pu stanowi"cego expressis verbis o mo#liwo%ci prowadzenia powy#szej dzia!alno%ci bez konieczno%ci uzyskiwania zezwolenia.

26

Art. 174 ust. 2 pkt 3 – zmiana ma na celu dostosowanie brzmienia przepisu do wynikaj"cego z przepisów wspólnotowych zakazu dyskryminacji podmiotów. Pozostawienie

dotychczasowego

zapisu

by!oby

nierównym

traktowaniem

przedsi$biorców. Art. 175 ust. 4e – ma celu wprowadzenie rozwi"zania umo#liwiaj"cego zorganizowanie konkursu (procedury selekcyjnej) w przypadku ograniczenia liczby podmiotów upowa#nionych do wykonywania obs!ugi naziemnej, co jest wymogiem wynikaj"cym z art. 11

ust. 1 dyrektywy Rady nr 96/67/WE. W przypadku braku mo#liwo%ci

cofni$cia lub ograniczenia zakresu istniej"cych zezwole', zorganizowanie konkursu mog!oby by( niemo#liwe, gdyby wprowadzany limit by! równy (lub mniejszy) ilo%ci podmiotów dopuszczonych ju# do rynku. Art. 175 ust. 5 – zmiana ma na celu dostosowanie do art. 11 ust. 1 lit. d dyrektywy Rady nr 96/67/WE. Art. 176 pkt 9 – zmiana ma na celu dostosowanie do za!"cznika dyrektywy nr 96/67/WE w sprawie dost$pu do rynku us!ug obs!ugi naziemnej w portach lotniczych Wspólnoty. Art. 177 ust. 2 i 2a – zmiana ma na celu dostosowanie dotychczasowego odwo!ania do rozporz"dzenia 2407/92 w sprawie udzielania licencji przewo&nikom lotniczym odwo!aniem do rozporz"dzenia nr 1008/2008/WE. Art. 178 ust. 3 – zmiana brzmienia wynika z dostosowania do tre%ci art. 4 dyrektywy nr 96/67/WE w sprawie dost$pu do rynku us!ug obs!ugi naziemnej w portach lotniczych Wspólnoty. Wyst$puj"cy dotychczas wymóg corocznego kontrolowania nie wynika z ww. dyrektywy. Art. 179 ust. 1 – 5 – zmiana ma na celu dostosowanie przepisów do art. 9 dyrektywy Rady nr 96/67/WE. Art. 179 ust. 6 – zmiana ma na celu doprecyzowanie kompetencji Prezesa Urz$du, wynikaj"cej z art. 175 ust. 4e ustawy. Art. 179 ust. 7 – zmiana ma na celu dostosowanie przepisów do art. 11 ust. 1 lit. c dyrektywy Rady nr 96/67/WE. Art. 179 ust. 8 – zmiana ma na celu utworzenie sankcji dla zarz"dzaj"cego portem lotniczym w przypadku uchylania si$ od obowi"zku zorganizowania konkursu, o którym mowa w ust. 7.

27

Art. 179 ust. 9 – zmiana ma na celu dostosowanie do art. 11 ust. 1 lit. d dyrektywy Rady nr 96/67/WE. Art. 180 – zmiana ma na celu dostosowanie przepisów do art. 8 ust. 1 dyrektywy Rady nr 96/67/WE.

Pozosta!e zmiany maj" charakter porz"dkuj"cy i dostosowuj"cy do przepisów dyrektywy nr 96/67/WE, przez, w szczególno%ci: –

doprecyzowanie terminu, na jaki mo#e by( udzielane zezwolenie dla agenta obs!ugi naziemnej,

–

okre%lenie zakresu informacji i danych, które powinno zawiera( zezwolenie na wykonywanie obs!ugi naziemnej.

Wprowadzono mo#liwo%( zawieszenia przez Prezesa Urz$du postanowie' dotycz"cych swobodnego dost$pu do rynku obs!ugi naziemnej w stosunku do u#ytkowników wykonuj"cych w!asn" obs!ug$ pochodz"c" z kraju trzeciego, który stosuje praktyki dyskryminuj"ce wobec podmiotów polskich. Jest to uprawnienie wynikaj"ce z prawa wspólnotowego. Postanowienia dyrektywy nr 96/67/WE nie ograniczaj" dost$pu do w!asnej obs!ugi naziemnej ze wzgl$du na wielko%( przewozów. Proponowane zniesienie zezwole' na obs!ug$ w!asn" ma na celu dostosowanie do ww. dyrektywy oraz istniej"cego stanu faktycznego (zezwolenia nie s" wydawane) – zmiana w art. 173 projektu nowelizacji ustawy – Prawo lotnicze. Projektowana nowelizacja ustawy – Prawo lotnicze ma równie# zapewni(, zgodnie z postanowieniami dyrektywy nr 96/67/WE, przestrzeganie zasady wzajemno%ci, je#eli chodzi o dost$p do rynku us!ug obs!ugi naziemnej w portach lotniczych Wspólnoty. Dyrektywa nr 96/67/WE daje mo#liwo%( wprowadzenia przez pa'stwa cz!onkowskie do ustawodawstwa krajowego mechanizmu wzajemno%ci w zakresie traktowania przedsi$biorców wykonuj"cych czynno%ci obs!ugi naziemnej z pa'stw trzecich. Propozycja art. 181a projektu nowelizacji ustawy – Prawo lotnicze jest implementacj" postanowie' art. 20 dyrektywy nr 96/67/WE. Przepis art. 176a – w wyniku praktyki stosowania przepisów UE w kraju i w innych pa'stwach europejskich – ustawowo okre%la zasady wprowadzania ogranicze' dost$pu

28

do %wiadczenia us!ug obs!ugi naziemnej w zale#no%ci od wielko%ci ruchu pasa#erskiego w danym porcie lotniczym. Obowi"zuj"cy przepis art. 178a ma na celu zapewnienie uczciwej konkurencji mi$dzy agentami obs!ugi naziemnej a zarz"dzaj"cymi lotniskami wykonuj"cymi dzia!alno%( handlingow". Nale#y jednak zwróci( uwag$, #e wymóg ten w przypadku portów lotniczych o niewielkim ruchu nie znajduje uzasadnienia, gdy# bardzo cz$sto dla ma!ych portów lotniczych przychody uzyskiwane ze %wiadczenia us!ug obs!ugi naziemnej stanowi" znacz"c" pozycj$ w bud#ecie i pozwalaj" na utrzymanie p!ynno%ci finansowej. Zupe!nie inna sytuacja ma miejsce w przypadku du#ych lotnisk, które s" w stanie w pe!ni sfinansowa( swoj" dzia!alno%( wy!"cznie z przychodów uzyskiwanych z podstawowej dzia!alno%ci lotniskowej (uzupe!nionej przychodami pozalotniczymi). Proponuje si$ utrzymanie zakazu subsydiowania krzy#owego jedynie w odniesieniu do portów lotniczych obj$tych zakresem dyrektywy Rady 96/67 w sprawie dost$pu do rynku obs!ugi naziemnej w portach lotniczych wspólnoty, tj. jedynie tych o ruchu rocznym powy#ej 2 mln pasa#erów. Zapewni to zgodno%( ustawodawstwa polskiego z prawem wspólnotowym, przy jednoczesnym umo#liwieniu najmniejszym portom lotniczym uzyskiwania dodatkowych przychodów z dzia!alno%ci handlingowej, które b$d" mog!y by( przeznaczane na rozwój portu. Jest to niezwykle istotne dla m!odego, dynamicznie rozwijaj"cego si$ polskiego rynku lotniczego, który potrzebuje znacz"cych inwestycji w infrastruktur$ portow", aby móc utrzyma( dotychczasowe tempo wzrostu. Art. 181b uzupe!nia brak w obowi"zuj"cej ustawie dotycz"cy procedury uzgadniania, zatwierdzania warunków i regulaminu konkursu, jak równie# udzielania zezwole' przedsi$biorcom wybranym w toku post$powania konkursowego. W art. 195 ust. 5 Prawa lotniczego proponuje si$ rozszerzenie katalogu form dor$czania zezwole' ogólnych i eksploatacyjnych. Aktualnie zezwolenia te s" wydawane w formie decyzji administracyjnej, a w zwi"zku z faktem, #e ich adresatem s" spó!ki prawa obcego z siedzib" za granic" Rzeczypospolitej Polskiej, skuteczne dor$czanie tych zezwole' zgodnie z przepisami Kodeksu post$powania administracyjnego jest utrudnione i nieefektywne. Ww. przepis stanowi lex specialis w stosunku do przepisów K.p.a. Rozszerzenie katalogu form dor$czania ww. zezwole' znacznie u!atwi procedur$ i przyspieszy skuteczne dor$czanie ww. decyzji.

29

W art. 196 ust. 2 umo#liwia si$ przewo&nikowi b$d"cemu cz!onkiem UE lub EFTA na prowadzenie sprzeda#y przewozów lotniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na takich samych zasadach jak przedsi$biorcy polscy. Zasada wzajemno%ci okre%lona w ust. 1 b$dzie wi$c dotyczy!a tylko przewo&ników pa'stw trzecich. Proponuje si$ umieszczenie w ustawie przepisu art. 196a, który b$dzie mia! zastosowanie do wszystkich przewo&ników lotniczych (polskich, wspólnotowych, z krajów trzecich), wykonuj"cych regularne przewozy lotnicze na trasach do/z oraz na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w zakresie nieobj$tym rozporz"dzeniem 2408/92 oraz planuj"cych wykonywanie operacji na podstawie umowy o podziale trasy (codeshare) jako przewo&nik umowny b"d& faktyczny. Przepis ten: a) na!o#y na ww. przewo&ników obowi"zek: –

informowania Prezesa ULC o takich operacjach,

–

przedstawiania odpowiednich dokumentów (m.in. wyznaczenia, zgodnie z odpowiedni" umow" o komunikacji lotniczej, ubezpieczenia oraz certyfikatu przewo&nika lotniczego oraz – w przypadku przewo&ników z krajów UE – koncesji),

b) wprowadzi nowy dokument wydawany przez Prezesa ULC w zwi"zku z akceptacj" takich operacji (lub odmow") – decyzj$ o wyra#eniu zgody na operacje code-share, dor$czan" w formie pisemnej, telefaksu, poczty elektronicznej lub przy wykorzystaniu teleksowej !"czno%ci lotniczej. Wej%cie w #ycie rozporz"dzenia 1008/2008/WE powoduje tak#e konieczno%( zdefiniowania nowych wymogów dotycz"cych nak!adania obowi"zku u#yteczno%ci publicznej na trasy (art. 197) oraz zapewnienia mo#liwo%ci ograniczenia wykonywania praw przewozowych ze wzgl$du na ograniczenia %rodowiskowe, krótkotrwa!e problemy, których nie mo#na by!o przewidzie( oraz dokonywania podzia!u ruchu mi$dzy porty lotnicze. Zdefiniowanie tych dzia!a' w przepisach wspólnotowych wskazuje na znaczny zwi"zek z systemem transportowym kraju, m.in. ze wzgl$du na konieczno%( dokonywania oceny intermodalno%ci. Z tego wzgl$du dzia!ania te zosta!y przypisane ministrowi w!a%ciwemu do spraw transportu, jako naczelnemu organowi administracji rz"dowej w!a%ciwemu w sprawach lotnictwa cywilnego, a tak#e odpowiedzialnemu za kreowanie ca!o%ciowej polityki transportowej kraju.

30

Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 197 ustawy Prezes ULC mo#e – na wniosek w!a%ciwej jednostki samorz"du terytorialnego – zarz"dzi(, aby okre%lona trasa o stosunkowo nieznacznym ruchu, lecz wa#na dla miasta lub regionu, by!a obs!ugiwana na zasadzie obowi"zku u#yteczno%ci publicznej. Przepisy nie wskazuj" jednak organu odpowiedzialnego za dofinansowanie nadwy#ki kosztów zwi"zanych z obs!ug" takiej trasy. Brak równie# odniesienia do ww. dofinansowania w art. 22a ustawy, co w praktyce uniemo#liwia nak!adanie takiego obowi"zku. Taryfy Przepisy rozporz"dzenia wspólnotowego 1008/2008 okre%laj" tak#e szczegó!owo sposób udost$pniania taryf lotniczych i stawek lotniczych, jak równie# wprowadzaj" pe!n" swobod$ ustalania taryf na trasach wewn"trzwspólnotowych, st"d niezb$dne jest uchylenie niektórych przepisów art. 198 w celu zapewnienia spójno%ci ustawy z prawem wspólnotowym. Proponowany przepis art. 198 ma zapobiec praktykom stosowanym przez niektórych przewo&ników i biura podró#y w zakresie niepodawania pe!nej kwoty op!aty za lot. W chwili obecnej wysoko%( op!aty (dop!aty), jak" podaje przewo&nik lotniczy do publicznej wiadomo%ci, znacznie ró#ni si$ od tej faktycznie pobieranej za wykonan" us!ug$ lotnicz". Szczególnie wyra&nie wida( to na przyk!adzie tzw. przewo&ników niskokosztowych, którzy niejednokrotnie w reklamach zamieszczaj" informacje o przewozach lotniczych np. za 1 z!, informuj"c jedynie, #e cena ta nie zawiera tzw. op!at lotniskowych i podatków, co w konsekwencji znacznie podnosi cen$ biletu. Ponadto nale#y podkre%li(, #e bardzo cz$sto przedmiotowe op!aty (dop!aty) nazywane s" przez przewo&ników „op!atami lotniskowymi”, za% w praktyce najcz$%ciej jedynie op!ata za pasa#era jest rzeczywist" op!at" lotniskow" przekazywan" na rzecz zarz"dzaj"cego lotniskiem. Ponadto równie# biura podró#y w swoich ofertach podaj" cen$ za wyjazd zagraniczny bez tzw. „op!at lotniskowych”, z tym #e wysoko%( tych „op!at” nie zawsze jest zgodna z op!atami zatwierdzonymi przez Prezesa ULC i stosowanymi w rzeczywisto%ci przez porty lotnicze.

31

Wobec powy#szego faktu proponuje si$ doda( przepis w ustawie – Prawo lotnicze zobowi"zuj"cy przewo&ników lotniczych do podawania pe!nej wysoko%ci taryfy za przewóz lotniczy uwzgl$dniaj"cej wszystkie dodatkowe op!aty i dop!aty.

Ad IV. Proponowane zmiany (art. 94 – 105) w cz$%ci dotycz"cej spraw personelu lotniczego wynikaj"

z

dotychczasowej

praktyki

stosowania

przepisów

ustawy,

a zw!aszcza z konieczno%ci dostosowania przepisów ustawy do nowych wymaga' w zakresie

licencjonowania

wynikaj"cych

z

mi$dzynarodowych

przepisów,

w szczególno%ci Za!"cznika 1 do Konwencji o Mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym i europejskich wymaga' bezpiecze'stwa lotniczego JAR FCL Zrzeszenia W!adz Lotniczych (JAA). Dotychczasowe przepisy nie daj" pe!nej mo#liwo%ci nadzoru nad licencjonowaniem personelu lotniczego, a tak#e uznawania kwalifikacji nabytych w innych pa'stwach, w których przepisy dotycz"ce licencjonowania znacznie ró#ni" si$ od przepisów polskich. Zmiany dotycz"ce licencjonowania personelu lotniczego s" zwi"zane z potrzeb" poprawienia przepisów wdra#aj"cych do krajowego porz"dku prawnego wymaga' wynikaj"cych z dyrektywy Rady 91/670/EWG z dnia 16 grudnia 1991 r. w sprawie wzajemnego uznawania licencji personelu pe!ni"cego okre%lone funkcje w lotnictwie cywilnym (Dz. Urz. WE L 373 z 31.12.1991, str. 21; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 6, t. 1, str. 270). Proponowana zmiana wp!ynie pozytywnie na ujednolicenie przepisów obowi"zuj"cych w Polsce z przepisami funkcjonuj"cymi na terenie pozosta!ych pa'stw cz!onkowskich Unii Europejskiej. Zaproponowane brzmienie tych przepisów ureguluje w sposób wyczerpuj"cy zagadnienie zwi"zane z uznawaniem licencji zarówno wydanych, jak i potwierdzonych przez w!a%ciwy organ pa'stwa cz!onkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa'stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, zgodnie z Za!"cznikiem 1 do Konwencji

o

Mi$dzynarodowym

lotnictwie

cywilnym

oraz

wymaganiami

ustanowionymi przez Zrzeszenie W!adz Lotniczych (JAA). Proponowana zmiana zmieni równie# sytuacj$ osób posiadaj"cych %wiadectwo kwalifikacji wydane przez

32

w!a%ciwy organ pa'stwa obcego – tzn. b$d" one wymaga!y uznania Prezesa Urz$du (z wy!"czeniem %wiadectw kwalifikacji lub innych dokumentów potwierdzaj"cych posiadane kwalifikacje, wydanych przez w!a%ciwe organy Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub pa'stwa cz!onkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, o ile wymagania stawiane przy jego wydaniu nie by!y !agodniejsze od stawianych w Rzeczypospolitej Polskiej). Takie rozwi"zanie jest podyktowane faktem, #e w niektórych pa'stwach wymagania konieczne do uzyskania %wiadectwa kwalifikacji (dotychczas niewymagaj"cych uznania Prezesa Urz$du) s" o wiele ni#sze ni# te stawiane w Polsce, co przek!ada si$ na ni#szy poziom umiej$tno%ci ich posiadaczy, co mo#e z kolei wp!yn"( negatywnie na bezpiecze'stwo wykonywanych przez nich czynno%ci lotniczych. Dla osób wykonuj"cych dotychczas operacje lotnicze na terytorium Polski na podstawie %wiadectw kwalifikacji lub innych równowa#nych dokumentów, niewymagaj"cych dotychczas uznania Prezesa Urz$du, ustanowiono 6-miesi$czny okres, w trakcie którego maj" oni obowi"zek przedstawienia do uznania ww. dokumentów. Dodanie art. 95a w projekcie nowelizacji ustawy – Prawo lotnicze (i konsekwentnie dodanie pkt 6 w art. 104 ust. 1) ma na celu u!atwienie wykonywania dzia!alno%ci w zakresie tankowania statków powietrznych. Dodany przepis wskazuje, #e do wykonywania czynno%ci tankowania statków powietrznych jest wymagany jedynie dokument okre%lany jako „%wiadectwo operatora tankowania statków powietrznych” wydawany przez pracodawc$. W dotychczasowym stanie prawnym dokumentem uprawniaj"cym jest licencja wydawana przez Prezesa Urz$du. Zmiana art. 96 ustawy – Prawo lotnicze wynika z faktu, #e po audycie LIST/MEST i otrzymaniu „mutual recognition” od JAA zgodnie z JAR FCL licencje i uprawnienia pilotów samolotowych i %mig!owcowych wydane przez pa'stwa cz!onkowskie JAA s" uznawane w innych pa'stwach JAA bez zb$dnych formalno%ci. Ma to na celu utrzymanie

minimalnych

warunków

bezpiecze'stwa.

Zgodnie

z

przepisami

rozporz"dzenia 216/2008/WE licencje te, wydawane na dotychczasowych zasadach, zostan" obj$te kompetencjami EASA od 2012 r., a zatem ich uznawanie b$dzie nadal dokonywane bez dodatkowych ocen i formalno%ci.

33

Wprowadzenie do polskiego systemu licencjonowania licencji narodowej pilota samolotowego turystycznego oraz pilota szybowcowego jest wynikiem szerokich oczekiwa' spo!ecznych w kraju. Licencja narodowa jest licencj" wydawan" wed!ug wymaga' przepisów krajowych i jest wa#na tyko na terytorium kraju, który j" wyda!; aby wykona( lot do innego pa'stwa nale#y uzyska( zezwolenie od w!adz lotniczych tego pa'stwa – jest to wymóg wynikaj"cy z Konwencji Chicagowskiej. Rozwi"zania takie s" stosowane w innych pa'stwach Unii Europejskiej, np. w Wielkiej Brytanii. Wymagania do uzyskania licencji narodowej pilota samolotowego turystycznego s" ogólnie ni#sze ni# wymagania ICAO, i tak w Wielkiej Brytanii jest to wiek 16 lat zamiast 17 lat oraz mniejszy zakres szkolenia teoretycznego oraz praktycznego. Wymagana praktyka do uzyskania licencji narodowej w Wielkiej Brytanii wynosi 30 godzin, za% wed!ug norm ICAO – 45 godzin. W przypadku licencji narodowej pilota szybowcowego wymagany wiek wed!ug ICAO to 16 lat (projekt przewiduje 15 lat). Ponadto w art. 94 ust. 6 ca!o%ciowo porz"dkuje si$ i uzupe!nia katalog cz!onków personelu lotniczego przez dodanie poz. „praktykant kontroler ruchu lotniczego”. Istotn" zmian$ wprowadza si$ do art. 96 ust. 1 pkt 3, gdzie wskazuje si$, #e jednym z warunków sine qua non

do uzyskania licencji jest niekaralno%( za pope!nienie

przest$pstwa umy%lnego. W obowi"zuj"cym brzmieniu ustawa wskazuje w art. 96 ust. 1 pkt 3 a contrario, #e licencja nie mo#e by( udzielona osobie skazanej prawomocnym wyrokiem za pope!nienie przest$pstwa. Ad V. W projekcie wprowadza si$ do ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze definicj$ aktu bezprawnej ingerencji oraz s!u#by ochrony lotniska. Wprowadzenie w ustawie definicji aktu bezprawnej ingerencji w lotnictwie cywilnym stwarza mo#liwo%( zapewnienia podmiotom dzia!aj"cym w obszarze przepisów ustawy oraz jej aktów wykonawczych w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego w!a%ciwej interpretacji znaczenia aktu bezprawnej ingerencji, który do chwili obecnej nie zosta! zdefiniowany w materii ustawowej. Tre%( definicji opiera si$ m.in. na art. 6 rozporz"dzenia nr 2320/2002/WE z dnia 16 grudnia 2002 r. ustanawiaj"cego wspólne zasady w dziedzinie ochrony lotnictwa cywilnego, jednak#e zawiera w sobie równie# elementy

34

wyst$puj"ce w Dokumencie 30 Europejskiej Konferencji Lotnictwa Cywilnego (ECAC). Zdefiniowanie aktu bezprawnej ingerencji jest niezwykle istotne w kontek%cie odpowiedzialno%ci karnej za pope!nienie tego czynu. Natomiast okre%lenie definicji s!u#by ochrony lotniska jest konieczne, gdy# w aktualnym stanie prawnym brakuje tego poj$cia. Projekt nowelizacji w art. 186b – 186e precyzuje podzia! zada' i odpowiedzialno%ci mi$dzy

Stra#"

Graniczn"

i

zarz"dzaj"cym

w

zakresie

procedury

kontroli

bezpiecze'stwa osób oraz pasa#erów i ich baga#u. Wprowadzone zmiany s" realizacj" zalece' pokontrolnych zespo!ów inspekcyjnych UE, ICAO oraz ECAC. Ponadto w zwi"zku z decyzj" o zniesieniu kontroli granicznej w obr$bie strefy Schengen, z dniem 30 marca 2008 r. równie# w lotniczych przej%ciach granicznych, prawo unijne przewiduje dwie kategorie ruchu lotniczego – loty zewn$trzne i wewn$trzne – oznaczaj"ce loty w obr$bie terytorium pa'stwa cz!onkowskiego i do pa'stw cz!onkowskich, bez l"dowania na terytorium pa'stw trzecich. Aktualnie obowi"zuj"ce przepisy prawa krajowego stanowi", #e pasa#erowie podró#uj"cy w relacjach krajowych i do pa'stw strefy Schengen, po kontroli bezpiecze'stwa mog" uda( si$ do jednej strefy zastrze#onej, natomiast musz" by( kontrolowani przez dwie ró#ne s!u#by, przez Stra# Graniczn" w przypadku lotów wewn$trznych i przez s!u#by podleg!e zarz"dzaj"cemu lotniskiem w ruchu krajowym. Proponowane obecnie rozwi"zania zmierzaj" w kierunku wypracowania przejrzystego systemu ochrony lotnictwa cywilnego, zak!adaj"cego odpowiedzialno%( jednej instytucji za prowadzenie kontroli bezpiecze'stwa w komunikacji lotniczej, bez wzgl$du na jej rodzaj – krajowa, wewn$trzna w strefie Schengen, czy te# zewn$trzna. Proponowane zmiany maj" na celu przej$cie ca!o%ci obowi"zków w zakresie prowadzenia kontroli bezpiecze'stwa przez zarz"dzaj"cych lotniskami, którzy b$d" realizowa( to zadanie pod nadzorem Prezesa Urz$du Lotnictwa Cywilnego wspó!dzia!aj"cego w tym zakresie ze Stra#" Graniczn". Zarz"dzaj"cy lotniskiem b$dzie odpowiedzialny za kontrol$ bezpiecze'stwa osób, baga#u, !adunków oraz przesy!ek pocztowych w zwi"zku z przewozem lotniczym oraz osób korzystaj"cych z przej%( s!u#bowych. Ponadto zgodnie z projektowanym art. 186b ust. 15 w szczególnie uzasadnionych przypadkach zwi"zanych z konieczno%ci" zapewnienia porz"dku publicznego

35

i bezpiecze'stwa publicznego, Komendant G!ówny Stra#y Granicznej mo#e, na wniosek Prezesa Urz$du Lotnictwa Cywilnego, skierowa( funkcjonariuszy Stra#y Granicznej do wykonywania kontroli bezpiecze'stwa w lotnictwie cywilnym. Jednocze%nie w art. 11 projektu ustawy zaproponowano, aby powy#ej wskazane zadania zwi"zane z kontrol" bezpiecze'stwa w zwi"zku z przewozem lotniczym by!y realizowane, do czasu ich przej$cia przez zarz"dzaj"cych lotniskami (nie d!u#ej jednak ni# do dnia 1 stycznia 2011 r.), przez Stra# Graniczn" wspólnie ze s!u#b" ochrony lotniska. Szczegó!y dotycz"ce przej$cia przez zarz"dzaj"cego zada' zwi"zanych z kontrol" bezpiecze'stwa b$d" okre%lone w porozumieniu zawartym mi$dzy w!a%ciwym terytorialnie komendantem oddzia!u Stra#y Granicznej i zarz"dzaj"cym lotniskiem. Kontrol$ bezpiecze'stwa w rozumieniu przepisów w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego Unii Europejskiej oraz przepisów krajowych mo#e wykonywa( jedynie operator kontroli bezpiecze'stwa (tzw. „screener”) posiadaj"cy certyfikat Prezesa Urz$du Lotnictwa Cywilnego, w zwi"zku z czym, w przypadku gdyby Stra# Graniczna zaprzesta!a realizacji zadania kontroli bezpiecze'stwa by!oby konieczne wyszkolenie oko!o 1 000 nowych pracowników s!u#by ochrony lotniska, którzy mogliby zast"pi( funkcjonariuszy Stra#y Granicznej wykonuj"cych te zadania w obecnie istniej"cych portach lotniczych. Aktualnie istniej"cy w Polsce jedyny cywilny o%rodek (tj. w Przedsi$biorstwie Pa'stwowym Porty Lotnicze) szkolenia operatorów kontroli bezpiecze'stwa, tzw. „screenerów” zwi$kszy! swoj" roczn" „przepustowo%(” w zakresie szkole' podstawowych do ok. 300 osób rocznie, z czego na potrzeby zewn$trzne (tj. szkolenie osób nieb$d"cych pracownikami PPL), jest w stanie przeznaczy( rocznie 150 miejsc. Ponadto w %wietle przepisów rozporz"dzenia (WE) nr 562/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiaj"cego wspólnotowy kodeks zasad reguluj"cych przep!yw osób przez granice (kodeks graniczny Schengen) – nie ma podzia!u na loty %ci%le krajowe – s" loty wewn$trzne (w ramach strefy Schengen) i loty pozosta!e poza t$ stref$. Zarz"dzaj"cy lotniskiem nie ma obowi"zku w %wietle tych przepisów wydziela( w ramach lotów wewn$trznych dodatkowo lotów krajowych. Projektowany przepis ustanawia tak#e prawo zarejestrowanego agenta do prowadzenia przez niego kontroli bezpiecze'stwa, której zakres jest okre%lony w innych przepisach, w tym w aktach prawa unijnego. Takie uprawnienie jest konieczne w celu umo#liwienia

36

podmiotowi prawid!owego wykonywania zada' na!o#onych na niego na podstawie odr$bnych przepisów. Bez mo#liwo%ci przeprowadzania przez niego kontroli bezpiecze'stwa niewykonalne jest stworzenie na terenie Rzeczypospolitej Polskiej instytucji zarejestrowanego agenta, która ju# funkcjonuje w innych pa'stwach Unii Europejskiej. S!u#ba ochrony lotniska musi by( utworzona w portach lotniczych, a na innych lotniskach w zale#no%ci od potrzeb i mo#liwo%ci finansowych zarz"dzaj"cego – w ten sposób zostan" odci"#one niewielkie lotniska nieb$d"ce portami lotniczymi, gdy# powo!anie s!u#by ochrony lotniska wi"#e si$ ze sporymi kosztami. Natomiast tam, gdzie taka s!u#ba funkcjonuje, b$dzie ona mia!a obowi"zek przeprowadzania w imieniu zarz"dzaj"cego kontroli bezpiecze'stwa, o której mowa powy#ej. W ust. 10 przyznano Stra#y Granicznej uprawnienie do przeprowadzania m.in. kontroli poprawno%ci dokonywania kontroli bezpiecze'stwa przez podmioty, o których mowa w ust. 1 pkt 2. Pozwoli to na wyeliminowanie ryzyka, #e podmiot prywatny dopu%ci si$ nieprawid!owo%ci w wykonywaniu na!o#onych na niego zada'. W aktualnym stanie prawnym kontrol$ manualn", b$d"c" cz$%ci" kontroli bezpiecze'stwa,

maj"

prawo

wykonywa(

wy!"cznie

funkcjonariusze

s!u#b

pa'stwowych na podstawie odr$bnych przepisów – w porcie lotniczym zwykle jest to Stra# Graniczna. W zwi"zku z na!o#eniem na zarz"dzaj"cego oraz zarejestrowanego agenta obowi"zku dokonywania kontroli bezpiecze'stwa pojawi! si$ problem w!a%ciwego wype!niania przez niego tego zobowi"zania, gdy# podleg!a mu s!u#ba ochrony lotniska (lub specjalistyczna uzbrojona formacja obronna w przypadku zarejestrowanego agenta) nie mia!a uprawnie' do przegl"dania zawarto%ci baga#u, !adunku i poczty oraz sprawdzenia, czy osoba kontrolowana nie przenosi w okryciu wierzchnim przedmiotów zabronionych. Z drugiej strony niezgodne z prawem jest wpuszczenie do strefy zastrze#onej osób, baga#u, !adunku i poczty, którzy nie zostali wcze%niej poddani kontroli bezpiecze'stwa. St"d konieczno%( wype!nienia tej luki przez wprowadzenie w art. 186b ust. 1 przepisów ustawowych daj"cych podstaw$ pracownikom s!u#by ochrony lotniska lub specjalnej uzbrojonej formacji ochronnej do w!a%ciwego wykonywania na!o#onych przez nich zada'. Natomiast art. 186d ust. 2 precyzuje, czym jest kontrola manualna, tak aby skutecznie odró#ni( j" od kontroli osobistej (obejmuj"cej m.in. bezpo%rednie sprawdzenie

37

powierzchni cia!a), która mo#e by( wykonywana wy!"cznie przez funkcjonariuszy s!u#b pa'stwowych. Tak uregulowana kwestia kontroli manualnej gwarantuje prawid!owe wykorzystanie wprowadzonych prawem europejskim obligatoryjnych procedur zwi"zanych z zapewnieniem ochrony lotnictwa cywilnego przed aktami bezprawnej ingerencji. Ponadto prawid!owe przeprowadzenie kontroli manualnej nie narusza

nietykalno%ci

cielesnej

osoby

kontrolowanej

oraz

usprawni

proces

dokonywania kontroli bezpiecze'stwa (wprowadzono wymóg zgody kontrolowanej osoby na przeprowadzenie kontroli przez osob$ przeciwnej p!ci; zgoda osoby kontrolowanej jest równie# wymagana na obj$cie kontrol" manualn" ogl"du powierzchni cia!a tej osoby). W projekcie uzupe!niono jednocze%nie w art. 187 upowa#nienie do wydania rozporz"dzenia w sprawie Krajowego Programu Ochrony Lotnictwa Cywilnego, tak aby mo#na by!o w nim uregulowa( szereg nowych kwestii wprowadzonych niniejsz" ustaw". Jednocze%nie zmieniono rang$ rozporz"dzenia, maj"c na uwadze niezwykle dynamiczny rozwój ustawodawstwa unijnego w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego i potrzeb$ równoleg!ych, szybkich nowelizacji obowi"zuj"cego rozporz"dzenia. Zainteresowane resorty utrzymaj" mo#liwo%( zg!aszania uwag i czynnego udzia!u w pracach nad nowelizacj" przez wydanie opinii w ramach cz!onkostwa w Radzie Ochrony i U!atwie' Lotnictwa Cywilnego. W art. 188 – wychodz"c naprzeciw postulatom %rodowiska lotniczego – zró#nicowano kryteria ochrony w zale#no%ci od wielko%ci lotniska i wykonywanych na nim operacji. Szczegó!owe rozwi"zania zostan" umieszczone w rozporz"dzeniu dotycz"cym wymogów programów ochrony, jednak#e aby by!o mo#liwe zastosowanie tego mechanizmu, jest konieczne umieszczenie omawianego przepisu w akcie rangi ustawy. Obowi"zek z art. 188a dokonywania kontroli przesz!o%ci wynika z przywo!anych przepisów unijnych. W polskim prawie brak tego poj$cia i podstawy do dokonywania tych czynno%ci, st"d konieczno%( uzupe!nienia przepisów. Ponadto brak dokonania kontroli przesz!o%ci b$dzie skutkowa! niezaliczeniem audytów unijnych, a poza tym jest niezb$dnym elementem zachowania szczelno%ci systemu przepustkowego, co ma wp!yw na utrzymanie w!a%ciwego poziomu ochrony lotnictwa cywilnego przed aktami bezprawnej ingerencji.

38

Kwestia dotycz"ca Certyfikatu Cz!onka Za!ogi (CMC), w tym procedura jego wydawania, by!a do tej pory regulowana w zarz"dzeniu Nr 12

Prezesa Urz$du

Lotnictwa Cywilnego z dnia 24 sierpnia 2005 r. w sprawie procedur stosowanych przy wydawaniu Certyfikatu Cz!onka Za!ogi. Zagadnienia dotycz"ce wydawania CMC maj" charakter powszechnie obowi"zuj"cy, tzn. nie mog" zosta( uregulowane aktem prawnym o charakterze wewn$trznym, np. w drodze zarz"dzenia Prezesa ULC, gdy# cz!onkowie personelu lotniczego oraz pok!adowego nie s" organizacyjnie podlegli organowi wydaj"cemu akt (Prezesowi ULC). Wobec niniejszego kompetencja Prezesa Urz$du Lotnictwa Cywilnego do wydania CMC powinna wynika( z ustawy – Prawo lotnicze. Aktualnie art. 189a ustawy – Prawo lotnicze wskazuje tylko, #e Rada Ministrów ustali Krajowy Program U!atwie' Lotnictwa Cywilnego z uwzgl$dnieniem przepisów za!"cznika 9 Konwencji Chicagowskiej. Takie brzmienie powa#nie ogranicza mo#liwo%( regulacji szeregu zagadnie', które nie s" uj$te w Za!"czniku 9, a s" istotnymi kwestiami zwi"zanymi z u!atwieniami. Zmiany art. 186b w ust. 1 pkt 2 oraz art. 189 ust. 3 wynikaj" z konieczno%ci aktualizacji przepisów ustawy – Prawo lotnicze w zwi"zku z wej%ciem w #ycie rozporz"dzenia Komisji (WE) nr 820/2008 z dnia 8 sierpnia 2008 r. ustanawiaj"cego %rodki w celu wprowadzenia w #ycie wspólnych podstawowych standardów ochrony lotnictwa cywilnego, które zast"pi!o rozporz"dzenie Komisji (WE) nr 622/2003/WE z dnia 4 kwietnia 2003 r. ustanawiaj"cego %rodki w celu wprowadzenia w #ycie wspólnych podstawowych standardów dotycz"cych bezpiecze'stwa lotnictwa cywilnego oraz wej%ciem w #ycie rozporz"dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 300/2008 z dnia 11 marca 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie ochrony lotnictwa cywilnego i uchylaj"ce rozporz"dzenie (WE) nr 2320/2002. Zmiana w art. 189 ust. 3 b$dzie skutkowa!a tym, #e rozporz"dzenie, do wydania którego delegacja jest okre%lona w tym artykule, dotychczas wydawane w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej i ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych, b$dzie wydawane przez ministra w!a%ciwego ds. transportu jedynie w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych. Przepisy

zawarte

zarówno

w

obowi"zuj"cym

rozporz"dzeniu,

jak

równie#

projektowanej nowelizacji (znajduj"cej si$ ju# po fazie uzgodnie' spo!ecznych) dotycz"

39

osób podlegaj"cych Ministrowi Obrony Narodowej w stopniu %ladowym i s" jedynie zwi"zane z ewentualnym dost$pem ww. osób do strefy zastrze#onej lotniska u#ytku publicznego, a to zagadnienie jest regulowane przepisami rozporz"dzenia (WE) 2320/2002 z dnia 16 grudnia 2002 r. oraz rozporz"dzenia Rady Ministrów z dnia 19 czerwca 2007 r. w sprawie Krajowego Programu Ochrony Lotnictwa Cywilnego. Z uwagi na powy#sze nie istnieje potrzeba tak znacz"cego zaanga#owania Ministra Obrony Narodowej w proces legislacyjny wynikaj"cy z ww. delegacji ustawowej. Ponadto Minister Obrony Narodowej nie zg!osi! w tym zakresie sprzeciwu. Propozycja wykre%lenia art. 189a ust. 2 pkt 1 lit. c z delegacji do wydania rozporz"dzenia w sprawie Krajowego Programu U!atwie' Lotnictwa Cywilnego wynika z tego, #e finansowanie rozporz"dzenia 1107/2006 w sprawie praw osób niepe!nosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawno%ci ruchowej podró#uj"cych drog" lotnicz" zosta!o uj$te w op!atach lotniskowych, a kwestia ponoszenia i rozliczania kosztów zapewnienia systemu u!atwie' w rozporz"dzeniu z art. 189a ust. 2 zostanie roz!o#ona pomi$dzy podmiotami prowadz"cymi lotnicz" dzia!alno%( gospodarcz". Dodanie art. 202a – 202d w ustawie – Prawo lotnicze wynika z konieczno%ci wdro#enia do polskiego porz"dku prawnego dyrektywy Rady 2004/82/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie zobowi"zania przewo&ników do przekazywania danych pasa#erów (Dz. Urz. UE L 261 z 6.08.2004).

Dyrektywa 2004/82/WE obowi"zuje od dnia

5 wrze%nia 2004 r. Jest ona w praktyce stosowana przez Stra# Graniczn", niemniej ze wzgl$du na obowi"zuj"ce metody transpozycji dyrektyw niezb$dne jest wprowadzenie odpowiedniej regulacji w prawie krajowym. Akt ten zosta! przyj$ty jeszcze przed przyst"pieniem Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej. Celem dyrektywy jest zapewnienie przez pa'stwa cz!onkowskie skutecznego zwalczania nielegalnej migracji oraz usprawnienia kontroli granicznej. Z uwagi na to, #e dotychczas w polskim ustawodawstwie brak by!o podstaw prawnych do #"dania od przewo&nika lotniczego przekazywania danych osobowych pasa#erów, którzy zamierzaj" wjecha( na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zaistnia!a konieczno%(

wprowadzenia

nowych

regulacji

okre%laj"cych m.in. obowi"zki przewo&ników.

w ustawie

–

Prawo

lotnicze,

40

Projekt ustawy, opracowany w tym zakresie przez resort spraw wewn$trznych i administracji, nak!ada na przewo&nika lotniczego przewo#"cego pasa#erów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obowi"zek przekazywania danych pasa#erów i innych informacji zwi"zanych z wykonywanym lotem i przekroczeniem granicy pa'stwowej

Rzeczypospolitej

Polskiej

oraz

okre%la

enumeratywnie

rodzaje

przesy!anych informacji. Obowi"zek ten b$dzie dotyczy( przewo&ników wykonuj"cych loty mi$dzynarodowe pasa#erskie z pa'stw nieb$d"cych cz!onkami Unii Europejskiej i które nie s" traktowane na równi z pa'stwami Unii Europejskiej na podstawie umowy w sprawie w!"czenia tego pa'stwa we wprowadzanie w #ycie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen. Przes!anie informacji nast$puje na wniosek komendanta placówki Stra#y Granicznej, wys!any w formie pisemnej lub elektronicznej przewo&nikowi, je#eli jest to konieczne do zwalczania nielegalnej migracji lub usprawnienia kontroli granicznej. Projekt okre%la terminy wysy!ania wniosku, przekazywania informacji przez przewo&nika oraz okresy, po up!ywie których przekazane informacje nale#y usun"( (zniszczy(). W przypadku gdy przekazane informacje s" niezb$dne do wykonywania przez Stra# Graniczn" lub inne organy pa'stwowe zada' maj"cych na celu ochron$ bezpiecze'stwa pa'stwa albo bezpiecze'stwa lub porz"dku publicznego, jest dopuszczalne odst"pienie od nakazu usuni$cia informacji w terminie 24 godzin od ich otrzymania. Projekt ustanawia ponadto kary pieni$#ne nak!adane na przewo&ników w przypadku niewykonania obowi"zku ustawowego, tj. gdy nie zosta!y przekazane informacje albo przekazano informacj$ nieprawdziw" lub zawieraj"c" niepe!ne dane. Post$powanie w sprawie na!o#enia kary pieni$#nej wszczyna si$ na uzasadniony wniosek komendanta placówki Stra#y Granicznej kierowany do Prezesa Urz$du Lotnictwa Cywilnego, jako centralnego organu administracji rz"dowej w!a%ciwego w sprawach lotnictwa cywilnego. Projekt okre%la wysoko%( kar pieni$#nych od 13 500 z! do 22 500 z! za ka#dy lot, o którym nie przes!ano informacji lub przes!ano je niepe!ne lub nieprawdziwe. Tak okre%lona wysoko%( kar wi"#e si$ z przewidzianym w dyrektywie obowi"zkiem okre%lenia wysoko%ci kary pieni$#nej jako ekwiwalentu nie mniej ni# 3 000 euro (kara minimalna) i nie wi$cej ni# 5 000 euro (kara maksymalna), po kursie wymiany opublikowanym w Dz. Urz. UE, obowi"zuj"cym w dniu wej%cia w #ycie dyrektywy (kurs opublikowany w Dz. Urz. UE C 222/1 z 4.09.2004, s. 1).

41

Projekt jest spójny z polskim systemem prawnym – do zasad post$powania w sprawach nak!adania kar pieni$#nych i ich egzekwowania stosuje si$ Kodeks post$powania administracyjnego oraz ustaw$ z dnia 17 czerwca 1966 r. o post$powaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954, z pó&n. zm.). Zasady ochrony danych osobowych, w tym prawo pasa#erów do dost$pu do danych, ich poprawiania, jak równie# odpowiedzialno%( za nieuprawnione przetwarzanie danych, nieusuni$cie danych w terminie okre%lonym ustaw", brak powiadomienia pasa#erów przez przewo&nika o przetwarzaniu danych osobowych i odbiorcy tych danych s" okre%lone w przepisach ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926, z pó&n. zm.). Ad VI. Pa'stwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych Propozycje zmian przepisów reguluj"cych dzia!alno%( Komisji s" podyktowane konieczno%ci" urealnienia procesu badawczego i dostosowania go do obowi"zuj"cego prawa krajowego, europejskiego i mi$dzynarodowego oraz do oczekiwa' w zakresie prowadzenia profilaktyki bezpiecze'stwa wykonywania lotów w lotnictwie cywilnym. Zmiany dotycz" nast$puj"cych przepisów: Art. 134 – odnosi si$ do kwestii udost$pniania informacji uzyskanych podczas procesu badawczego. Jest odzwierciedleniem przepisu zawartego w punkcie 5.12 Aneksu 13 do Konwencji o mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym. Celem wprowadzenia takiego przepisu jest zapobie#enie wykorzystywaniu w niew!a%ciwy sposób do celów post$powania dyscyplinarnego, cywilnego, administracyjnego lub karnego informacji dobrowolnie sk!adanych przez osoby przes!uchiwane w toku badania zdarzenia lotniczego prowadzonego przez Komisj$. Brak tego typu informacji powoduje utrudnienia w procesie badania i negatywne nast$pstwa dla bezpiecze'stwa lotów. Wymieniony katalog informacji obj$tych szczególn" ochron" jest wzorowany na przepisach Aneksu 13. Wyniki bada' zdarze' lotniczych s" zawarte w raportach ko'cowych, które to raporty s" powszechnie dost$pne (raporty te sporz"dzane s" z uwzgl$dnieniem ochrony danych osobowych i nie zawieraj" informacji personalnych osób fizycznych). Tym samym dost$p do wyników przeprowadzonych bada', ró#nych podmiotów prowadz"cych w!asne post$powania, nie zostanie ograniczony. Nale#y

42

zwróci( równie# uwag$, #e w chwili obecnej ró#ne podmioty prowadz" w!asne, niezale#ne i odr$bne post$powania od tych, które prowadzi Komisja, a procedury w nich stosowane, zgodne z ró#nymi przepisami w zakresie post$powania (np. karnego, administracyjnego czy cywilnego), s" w niektórych sytuacjach odr$bne od procedur stosowanych przy badaniu zdarze' lotniczych prowadzonych wy!"cznie w celach profilaktycznych i nienakierowanych na okre%lenie winy czy odpowiedzialno%ci. Art. 135 – ma na celu doprecyzowanie rozumienia poj$cia „zdarzenie w lotnictwie”. Zgodnie z art. 135a ustawy – Prawo lotnicze oraz dyrektyw" 2003/42/WE z dnia 13 czerwca 2003 r., zg!oszeniu do krajowego systemu obowi"zkowego zg!aszania zdarze' podlegaj" równie# zdarzenia, które nie wyczerpuj" przes!anek zawartych w definicji wypadku, powa#nego incydentu czy incydentu lotniczego. Przyk!adem mo#e by( wymieniona w za!"czniku I do ww. dyrektywy, w cz$%ci „D. S!u#by nawigacji lotniczej, obiekty i s!u#by naziemne”, litera (ii) L"dowisko i obiekty l"dowiska, w lit. a) sytuacja: „Znaczne rozlewanie paliwa przy operacjach tankowania”. Wprowadzenie poprawki spowoduje jednoznaczn" interpretacj$ zakresu zdarze' podlegaj"cych badaniu prowadzonemu przez Komisj$. Ponadto w przepisie tym proponuje si$ umo#liwienie przekazania bada' niektórych wypadków u#ytkownikowi statku powietrznego. Granic" wyznaczaj"c" mo#liwo%( przekazania

prowadzenia

badania

u#ytkownikowi

przez

Komisj$

wyznacza

maksymalny ci$#ar startowy statku powietrznego, okre%lony na 2250 kg. Mo#liwo%( ta dotyczy przede wszystkim lotnictwa sportowego i rekreacyjnego i decyduj"cy g!os w tej sprawie ma Przewodnicz"cy Komisji. Z za!o#enia zmiana ta ma dotyczy( zdarze' o niewielkich skutkach materialnych, charakterystycznych i wyst$puj"cych do%( cz$sto, których mimo prowadzenia wieloletniej profilaktyki bezpiecze'stwa w tym zakresie nie udaje si$ unika(. Wprowadzenie poprawki mo#e w przysz!o%ci skutkowa( obni#eniem kosztów dzia!alno%ci Komisji, jednak#e ich wielko%( ze wzgl$du na pewien stopie' „losowo%ci” zdarze' lotniczych nie jest mo#liwe nawet do szacunkowego okre%lenia. W art. 135 – doprecyzowuje si$ tak#e zasady post$powania przy zaistnieniu zdarzenia lotniczego dotycz"cego statków powietrznych nieobj$tych obowi"zkiem wpisu do pa'stwowego rejestru cywilnych statków powietrznych. Wskazuje si$ jednoznacznie

43

podmiot, na którym spoczywa obowi"zek okre%lenia przyczyny zdarzenia. Jednocze%nie nak!ada si$ na Komisj$ obowi"zek prowadzenia nadzoru nad prowadzonym badaniem. Art. 136 – zmiana zawarta w tym przepisie jest konsekwencj" upowa#nienia innych podmiotów ni# Komisja do prowadzenia bada' zdarze' lotniczych. Brak tego przepisu stawia! w bardzo trudnej sytuacji podmioty odpowiedzialne za przeprowadzenie badania – u#ytkownika statku powietrznego, pa'stwowy organ zarz"dzania ruchem lotniczym czy zarz"dzaj"cego lotniskiem – w zwi"zku z brakiem uregulowa' w tym zakresie. Przepisy ustawy reguluj" tak#e kwestie dotycz"ce Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Pa'stwowego w zakresie badania wypadków i powa#nych incydentów lotniczych w lotnictwie pa'stwowym. W aktualnym stanie prawnym powo!ywanie Komisji jest d!ugotrwa!e i nie zapewnia mo#liwo%ci niezw!ocznego przyst"pienia do bada'. Proponowane zmiany w art. 140 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze dotycz"cym Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Pa'stwowego (KBWL LP), maj" na celu usprawnienie sposobu i trybu powo!ywania tej Komisji, a w szczególno%ci wyeliminowanie czasu oczekiwania na decyzj$ Ministra Obrony Narodowej

o

powo!aniu

Komisji.

Zapewni

to

natychmiastowe

i

prawnie

usankcjonowane rozpoczynanie przez KBWL LP bada' wypadków i powa#nych incydentów lotniczych w lotnictwie pa'stwowym. W dotychczasowych przepisach stanowi si$ równie#, #e decyzj$ o tym, #e incydent bada u#ytkownik statku powietrznego, podejmuje KBWL LP. Powoduje to, #e w przypadku zaistnienia incydentu nale#a!oby powo!a( Komisj$ przez Ministra Obrony Narodowej w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw wewn$trznych tylko w tym celu, aby Komisja orzek!a, #e zaistnia!e zdarzenie b$dzie bada! u#ytkownik statku powietrznego, a nast$pnie zosta!a rozwi"zana. Proponowana zmiana w rozporz"dzeniu MON, aby przewodnicz"cy Komisji by! uprawniony do klasyfikowania zdarze' lotniczych zaistnia!ych w lotnictwie pa'stwowym i decydowa!, przez kogo i w jakim zakresie maj" by( badane, upro%ci proces rozpoczynania bada'.

44

Dotychczasowe przepisy nie pozwalaj" usprawni( tego systemu, z uwagi na brzmienie art. 140 ust. 4, które umo#liwia Ministrowi Obrony Narodowej okre%lenie, w drodze rozporz"dzenia, jedynie organizacji oraz szczegó!owych zasad funkcjonowania Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Pa'stwowego, liczby jej cz!onków, ich kwalifikacji oraz trybu powo!ywania i odwo!ywania, a tak#e szczegó!owych zasad wynagradzania ekspertów, bior"c pod uwag$ specyfik$ i uci"#liwo%( ich pracy. Proponowana zmiana dotyczy poszerzenia upowa#nienia dla Ministra Obrony Narodowej o okre%lenie, w drodze rozporz"dzenia, sposobu i warunków powo!ywania i odwo!ywania

Komisji,

ewidencjonowania

oraz

wzoru

legitymacji

udost$pniania

cz!onka,

informacji

o

sposobu

zg!aszania,

zdarzeniach

zaistnia!ych

w lotnictwie pa'stwowym, a tak#e czasu pracy i wynagradzania jej cz!onków oraz ekspertów. W propozycji art. 140 ust. 1c, powo!anie si$ na przepisy mi$dzynarodowe dotycz"ce uprawnie' do przeprowadzenia bada' poza terytorium pa'stwa polskiego opiera si$ o przepisy Za!"cznika 13 „Badanie wypadków i przes!anek wypadków lotniczych” do Konwencji

o

mi$dzynarodowym

lotnictwie

cywilnym.

Pozytywne

skutki

proponowanych zmian to: 1) uproszczenie procesu klasyfikowania zdarze' i podejmowania decyzji o ich badaniu, 2) skrócenie do minimum czasu rozpocz$cia badania, 3) poprawa jako%ci wyników bada' przez w!"czenie do nich wi$kszej ilo%ci specjalistów, 4) bardziej efektywna wymiana wiedzy i do%wiadcze' mi$dzy cz!onkami Komisji, 5) mo#liwo%( prowadzenia nadzoru nad wynikami pracy Komisji przez szefa Inspektoratu oraz pozosta!ych cz!onków w celu unikni$cia b!$dów merytorycznych w opracowanym protokole. Ocenia si$, #e proponowane zmiany nie spowoduj" konsekwencji finansowych dla Ministerstwa Obrony Narodowej i Ministerstwa Spraw Wewn$trznych i Administracji. W odniesieniu do Ministerstwa Finansów b$dzie konieczne zapewnienie niewielkich %rodków finansowych na sfinansowanie kosztów badania wypadków i powa#nych

45

incydentów lotniczych w lotnictwie S!u#by Celnej przez Komisj$ Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Pa'stwowego. Ad VII. Organizacja i dzia!anie s!u#by poszukiwania i ratownictwa lotniczego ASAR (art. 140a – 140c) zosta!y oparte na regulacjach Za!"cznika 12 „Poszukiwanie i Ratownictwo” do Konwencji

o mi$dzynarodowym lotnictwie

cywilnym oraz

innych

przepisów

wykonawczych przyj$tych przez ICAO. Zgodnie z przepisami mi$dzynarodowymi oraz z praktyk" stosowan" w pa'stwach nale#"cych do ICAO, do zada' ich administracji nale#y zapewnienie s!u#by poszukiwania i ratownictwa lotniczego, a skuteczno%( stosowania mi$dzynarodowych praktyk i standardów ASAR podlega okresowo ocenie mi$dzynarodowej. Obecne funkcjonowanie systemu ASAR w Polsce normuj" przepisy, wydane na podstawie ustawy z dnia 31 maja 1962 r. – Prawo lotnicze, a w szczególno%ci zarz"dzenie Ministra Komunikacji z dnia 16 marca 1983 r. (M. P. z 1983 r. Nr 11, poz. 59). Ta podstawa prawna jest powszechnie kwestionowana, tym bardziej, #e zapisane tam rozwi"zania zupe!nie nie odpowiadaj" obecnym realiom ustrojowym i strukturom pa'stwa. Intencj" instytucji mi$dzynarodowych, a przede wszystkim ICAO, jest pokrycie dzia!aniem s!u#by poszukiwania i ratownictwa lotniczego ca!ego obszaru naszego globu przez

powierzanie

odpowiedzialno%ci

za

jej

zorganizowanie

i utrzymywanie poszczególnym pa'stwom w cz$%ciach przestrzeni powietrznej, w której wykonuj" funkcje wynikaj"ce ze zwierzchnictwa. Podstawowym obszarem, w którym taka s!u#ba powinna by( zorganizowana, jest Rejon Informacji Powietrznej – FIR (Flight Information Region). Dla ka#dego Rejonu powinien by( ustanowiony organ koordynuj"cy (o%rodek koordynacji) oraz zapewniona dost$pno%( si! i %rodków przygotowanych do prowadzenia dzia!a' poszukiwawczoratowniczych. Zgodnie z ustaw" z dnia 8 grudnia 2006 r. o Polskiej Agencji *eglugi Powietrznej od dnia 1 stycznia 2009 r. zadania o%rodka koordynacji b$dzie wykonywa!a Agencja.

46

S!u#b$ poszukiwania i ratownictwa lotniczego organizuje si$ jako s!u#b$ lotnicz" przeznaczon" dla lotnictwa i wykonywan" przez lotnicze si!y i %rodki. Dzia!aniem s!u#by obejmuje si$ wszystkie statki powietrzne, cywilne i pa'stwowe, bez wzgl$du na przynale#no%( pa'stwow". S!u#ba poszukiwania i ratownictwa lotniczego opiera si$ o przepisy dotycz"ce lotnictwa cywilnego i ma charakter cywilny, mimo #e cz$sto jest wykonywana przez si!y wojskowe lub s!u#by pa'stwowe, takie jak: Policja, Stra# Graniczna, S!u#ba Ochrony Wybrze#a (Coast Guard). Aktualnie w naszym kraju s!u#ba poszukiwania i ratownictwa lotniczego jest niemal w ca!o%ci wykonywana przez jednostki podleg!e Ministrowi Obrony Narodowej. Podstaw" prawn" wprowadzenia art. 140e jest pkt 5.1.8, Tomu III Za!"cznika 10 do Konwencji o mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym oraz OPS 1.820 Za!"cznika III do rozporz"dzenia Rady (EWG) nr 3922/91 z dnia 16 grudnia 1991 r. w sprawie harmonizacji wymaga' technicznych i procedur administracyjnych w dziedzinie lotnictwa cywilnego (Dz. Urz. WE L 373 z 31.12.1991, str. 4 – 8, z pó&n. zm.), zmienionego rozporz"dzeniem Komisji (WE) nr 8/2008 z dnia 11 grudnia 2007 r. zmieniaj"cego rozporz"dzenie Rady (EWG) nr 3922/91 w odniesieniu do wspólnych wymaga' technicznych i procedur administracyjnych maj"cych zastosowanie do komercyjnego transportu lotniczego. Zapewnienie S!u#by Poszukiwania i Ratownictwa Lotniczego jest obowi"zkiem pa'stwa wynikaj"cym z Konwencji o mi$dzynarodowym lotnictwie cywilnym i ustawy – Prawo lotnicze (art. 121 ust. 2) oraz podobnie jak inne s!u#by ratownicze jest zapewniana nieodp!atnie. Obowi"zek prowadzenia rejestracji nadajników sygna!u niebezpiecze'stwa, pracuj"cych na cz$stotliwo%ci 406 MHz, wynika z norm Tomu III, Cz$%( II Za!"cznika 10 do Konwencji (pkt 5.1.8.) i cz!onkostwa naszego kraju w mi$dzynarodowym Programie Cospas-Sarsat. Rejestracja prowadzona jest w celu zwi$kszenia efektywno%ci dzia!ania s!u#b poszukiwawczo-ratowniczych, przez umo#liwienie

jednoznacznej

identyfikacji

nadajnika

emituj"cego

sygna!

niebezpiecze'stwa, statku powietrznego i jego u#ytkownika/w!a%ciciela oraz szybk" identyfikacj$ i eliminacj$ sygna!ów fa!szywych (obecnie 95 % wszystkich sygna!ów to sygna!y fa!szywe). Prowadzenie ewidencji nadajników sygna!u niebezpiecze'stwa i identyfikacja tych nadajników wyeliminuje zatem zb$dne koszty zwi"zane

47

z czynno%ciami organów pa'stwowych w przypadku podejmowanych niepotrzebnie akcji ratowniczych. Ad VIII. Obecnie na realizacj$ zada' okre%lonych w art. 22a, w tym wydatki Urz$du, Urz"d Lotnictwa Cywilnego otrzymuje %rodki pochodz"ce bezpo%rednio z bud#etu pa'stwa. Wysoko%( bud#etu Urz$du jest w cz$%ci pokrywana z dochodów z tytu!u op!at nawigacyjnych, które wnoszone s" przez instytucj$ zapewniaj"c" s!u#by #eglugi powietrznej – Polsk" Agencj$ *eglugi Powietrznej. Wysoko%( wp!aty dokonywanej przez Agencj$ ustalana jest w oparciu o ponoszone przez Urz"d wydatki zwi"zane z zapewnianiem s!u#b #eglugi powietrznej (nadzorem nad ww. zapewnianiem s!u#b), zgodnie z przepisami prawa wspólnotowego (rozporz"dzenie nr 1794/2006/WE z dnia 6 grudnia 2006 r. ustanawiaj"cym wspólny schemat op!at za korzystanie ze s!u#b #eglugi

powietrznej

(Dz.

Urz.

UE

L

341

z 7.12.2006,

str.

3).

Zgodnie

z rozporz"dzeniami UE w sprawie jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej ULC jest pa'stwow" w!adz" nadzoruj"c" instytucje zapewniaj"ce s!u#by #eglugi powietrznej, jednak#e zgodnie z tymi przepisami instytucje zapewniaj"ce s!u#by #eglugi powietrznej mog" ponosi( koszty pa'stwowej w!adzy nadzoruj"cej tylko w zakresie zwi"zanym z nadzorem nad tymi s!u#bami. Analogiczne zasady wynikaj" tak#e z przepisów Europejskiej

Organizacji

do

Spraw

Bezpiecze'stwa

*eglugi

Powietrznej

(EUROCONTROL), do której Polska przyst"pi!a w 2004 r., dotycz"cych sposobu ustalania wysoko%ci op!at trasowych (jeden z dwóch rodzajów op!at nawigacyjnych), które to zasady Polska respektowa( musi pocz"wszy od 1.01.2008 r. Wp!ywy z op!at nawigacyjnych, pokrywaj"ce wydatki Urz$du zwi"zane z nadzorem nad s!u#bami #eglugi powietrznej, pokrywaj" aktualnie nieco ponad 20 % ogó!u wydatków Urz$du. Zmiana ustawy ma na celu zapewnienie wp!ywów, które pozwoli!yby na finansowanie pozosta!ych wydatków Urz$du. Proponowany model finansowania w!adzy lotniczej zosta! oparty na %rodkach generowanych z op!aty lotniczej, o której mowa w art. 25 – Prawa lotniczego, w tym na wycenie kosztów podstawowych rodzajów dzia!alno%ci ULC. Szczegó!owe zasady finansowania ULC zostan" okre%lone w drodze rozporz"dzenia dotycz"cego

szczegó!owego

sposobu

okre%lania

wielko%ci

wydatków

ULC,

48

z uwzgl$dnieniem sposobu i trybu planowania bud#etowego. Stosowne niezb$dne zmiany zostan" dokonane tak#e w rozporz"dzeniu w sprawie op!at lotniczych. Podstawowe za!o#enia: –

zapewnienie dalszego, dynamicznego rozwoju lotnictwa cywilnego,

–

op!aty za czynno%ci ULC wnoszone do bud#etu pa'stwa, finansuj"cego dzia!alno%( ULC,

–

obci"#enie kosztami funkcjonowania systemu jego uczestników – korzystaj"cych z us!ug ULC,

–

zapewnienie przejrzysto%ci finansowania w!adzy lotniczej (powi"zanie kosztów operacyjnych z przychodami; konsultacje spo!eczne).

Ad IX. Czas pracy w lotnictwie cywilnym Zmiana w art. 103 wynika z konieczno%ci zmiany zakresu rozporz"dzenia w sprawie szczegó!owych warunków rozliczania czasu pracy, w szczególno%ci w celu wdro#enia dyrektywy 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotycz"cej niektórych aspektów organizacji czasu pracy. Zast"pienie terminu „personel lotniczy” sformu!owaniem „cz!onkowie za!óg statków powietrznych” ma na celu usuni$cie istotnej nie%cis!o%ci terminologicznej, która powoduje, #e z zakresu podmiotowego rozporz"dzenia wykonawczego zostali wy!"czeni cz!onkowie za!óg personelu pok!adowego statków powietrznych. Termin personel lotniczy odnosi si$ wy!"cznie

do

cz!onków

za!óg

lotniczych

statków

powietrznych,

czyli

do

licencjonowanych cz!onków za!óg lotniczych zobowi"zanych do operowania statkiem powietrznym w zakresie wykonywania czynno%ci lotniczych. Akt wykonawczy, o którym mowa w art. 103 ust. 4 zgodnie z brzmieniem art. 103 ust. 1 dotyczy cz!onków za!óg statków powietrznych, czyli zarówno cz!onków za!óg lotniczych oraz cz!onków personelu pok!adowego. Zmiany art. 103 ustawy – Prawo lotnicze, polegaj"ce na dodaniu nowych ust$pów 3a – 3d s" wynikiem wprowadzenia do wspólnotowego systemu prawa lotniczego definicji poj$cia „czasu s!u#by” jako elementu sk!adowego terminu „czasu pracy” cz!onków za!óg w przewozie lotniczym przy u#yciu samolotu. Nast"pi!o to w cz$%ci Q

49

za!"cznika III do rozporz"dzeniu Rady (EWG) nr 3922/91 z dnia 16 grudnia 1991 r. w sprawie harmonizacji wymaga' technicznych i procedur administracyjnych w dziedzinie lotnictwa cywilnego (Dz. Urz. L 373 z 31.12.1991, s. 4, Polskie wydanie specjalne, rozdzia! VII, tom. I, s. 348) zmienionym rozporz"dzeniem Komisji (WE) nr 8/2008 z dnia 11 grudnia 2007 r. zmieniaj"cym rozporz"dzenie Rady (EWG) nr 3922/91 w odniesieniu do wspólnych wymaga' technicznych i procedur administracyjnych maj"cych zastosowanie do komercyjnego transportu lotniczego (Dz. Urz. UE L 10 z 12.1.2008, s. 1). Rozporz"dzenie to ma zastosowanie wy!"cznie do przewozu lotniczego wykonywanego przy u#yciu samolotów i jako takie jest stosowane bezpo%rednio w krajowym porz"dku prawnym. Zgodnie z zasadami wykonywania rozporz"dze' unijnych dodawany ust. 3a reguluj"cy wskazany obszar odwo!uje si$ bezpo%rednio do ww. rozporz"dzenia. Obszary nieobj$te zakresem cz$%ci Q za!"cznika III do rozporz"dzenia, a tym samym pozostaj"ce w kompetencji pa'stw cz!onkowskich, czyli zasady okre%lania „czasu s!u#by” w przewozie lotniczym wykonywanym przy u#yciu %mig!owców, a tak#e wykonywanie czynno%ci lotniczych przez lotnicze s!u#by ratownictwa medycznego, lotnictwo us!ugowe, lotnictwo ogólne oraz instytucje zapewniaj"ce s!u#by kontroli ruchu lotniczego zosta!y unormowane odpowiednio w projektowanych ust. 3b – 3d. Zrezygnowanie z udzia!u ministra w!a%ciwego do spraw pracy w opracowywaniu rozporz"dzenia wykonawczego i pozostawienie tej kompetencji wy!"cznie ministrowi w!a%ciwemu do spraw transportu jest uzasadnione faktem, #e szczegó!owe warunki czasu pracy i czasu s!u#by cz!onków za!óg statków powietrznych stanowi" istotny element w realizacji zasad bezpiecze'stwa (safety) wykonywania operacji lotniczych. Odmienny cel przy%wieca ministrowi w!a%ciwemu do spraw pracy, dla którego wytyczn" w tej dziedzinie jest w!a%ciwe

uregulowanie stosunków mi$dzy

pracownikiem a pracodawc" z punku widzenia rynku pracy, w tym praw i obowi"zków tych podmiotów.

Ad X. Kary pieni$#ne

50

Przedk!adany

projekt

wprowadza

nowe

regulacje

dotycz"ce

nak!adania

administracyjnych kar pieni$#nych. Przewidziane zosta!y kary za: 1) naruszenie obowi"zków i warunków wynikaj"cych z rozporz"dzenia Komisji (WE) nr 2042/2003 z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie ci"g!ej zdatno%ci do lotu statków powietrznych oraz wyrobów lotniczych, cz$%ci i urz"dze', a tak#e w sprawie zatwierdzania organizacji

i personelu wykonuj"cych takie zadania, stanowi"cych

przepisy wykonawcze do rozporz"dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpiecze'stwa Lotniczego oraz uchylaj"ce dyrektyw$ Rady 91/670/EWG, rozporz"dzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektyw$ 2004/36/WE, 2) naruszenie obowi"zków wynikaj"cych z rozporz"dzenia (WE) Nr 1107/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie praw osób niepe!nosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawno%ci ruchowej, 3) naruszenie obowi"zków wynikaj"cych z przepisów rozporz"dzenia Komisji (WE) nr 820/2008 z dnia 8 sierpnia 2008 r. ustanawiaj"cego %rodki w celu wprowadzenia w #ycie wspólnych podstawowych standardów ochrony lotnictwa cywilnego, które zast"pi!o rozporz"dzenie Komisji (WE) nr 622/2003/WE z dnia 4 kwietnia 2003 r. ustanawiaj"cego %rodki w celu wprowadzenia w #ycie wspólnych podstawowych standardów dotycz"cych bezpiecze'stwa lotnictwa cywilnego, 4) niezgodne z przepisami ustaw i rozporz"dze' WE prowadzenie lotniczej dzia!alno%ci gospodarczej (art. 209da – 209dd), 5) uniemo#liwianie lub utrudnianie prowadzenia czynno%ci kontrolnych, 6) naruszenie obowi"zków wynikaj"cych z rozporz"dzenia (WE) nr 562/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. ustanawiaj"cego wspólny kodeks zasad reguluj"cych przep!yw osób przez granice (kodeks graniczny Schengen) (Dz. Urz. UE L 105 z 13.4.2006, s. 1) (art. 209do). Konieczno%( wprowadzenia przepisów umo#liwiaj"cych na!o#enie sankcji za naruszenie obowi"zków wynikaj"cych z rozporz"dze' wymienionych w pkt 1 i 2 wynika bezpo%rednio z ich regulacji. Zarówno art. 68 rozporz"dzenia nr 216/2008 jak i art. 16 rozporz"dzenia nr 1107/2006 stanowi", #e ka#de pa'stwo cz!onkowskie UE

51

ustanawia sankcje za naruszenie przepisów rozporz"dzenia, a sankcje te musz" by( skuteczne, proporcjonalne i odstraszaj"ce. Tym samym wi$c wprowadzenie projektowanych przepisów w zakresie kar pieni$#nych stanowi wype!nienie obowi"zku na!o#onego na Rzeczpospolit" Polsk" rozporz"dzeniami wspólnotowymi. Jednocze%nie konieczne by!o dokonanie zmian w za!"czniku nr 1 do ustawy w zakresie kar zwi"zanych z ochron" w lotnictwie cywilnym z uwagi na wej%cie w #ycie rozporz"dzenia Komisji (WE) nr 820/2008. W stosunku do cz$%ci nak!adanych kar (przewidzianych w art. 209dd – 209dm, przewidziano, #e Prezes Urz$du okre%la zakres naruszenia oraz termin na jego usuni$cie. W sytuacji, gdy podmiot usunie naruszenie, które by!o przyczyn" na!o#enia niecelowe staje si$ podejmowanie kroków, które mia!y sk!oni( podmiot do przywrócenia stanu zgodnego z prawem. Ad XI. *egluga powietrzna Dodanie art. 128b i 128c jest zwi"zane z wej%ciem w #ycie rozporz"dzenia nr 1315/2007/WE z dnia 8 listopada 2007 r. w sprawie nadzoru nad bezpiecze'stwem w zarz"dzaniu

ruchem

lotniczym

oraz

zmieniaj"cym

rozporz"dzenie

(WE)

nr 2096/2005 (Dz. Urz. UE L 291/16 z 9.11.2007), które nak!ada na Prezesa Urz$du obowi"zek sprawowania nadzoru nad zmianami w systemach funkcjonalnych instytucji zapewniaj"cych s!u#by #eglugi powietrznej oraz podmiotu zapewniaj"cego zarz"dzanie przep!ywem ruchu lotniczego (ATFM) lub zarz"dzaj"cego przestrzeni" powietrzn" (ASM), a tak#e uprawnia Prezesa Urz$du do opracowania administracyjnych procedur zwi"zanych z bezpiecze'stwem zmian w systemach funkcjonalnych. W art. 130 dodano mi$dzy innymi zmian$ w ust. 6 oraz nadano nowe brzmienie ust. 7 (pozosta!e ust$py pozosta!y niezmienione w stosunku do zmiany ustawy przyj$tej przez Rad$ Ministrów). Polska Agencja *eglugi Powietrznej (PA*P) jako instytucja zapewniaj"ca s!u#by #eglugi powietrznej, zgodnie z przepisami art. 4 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 8 grudnia 2006 r. o Polskiej Agencji *eglugi Powietrznej realizuje równie# zadania polegaj"ce na kontrolowaniu z powietrza systemów !"czno%ci lotniczej, nawigacji

i

dozorowania

przestrzeni

powietrznej.

Loty

kontrolno-pomiarowe

52

wykonywane przez PA*P s!u#" m.in. utrzymaniu bezpiecze'stwa #eglugi powietrznej przez sta!y monitoring i kontrol$ z powietrza funkcjonowania wszystkich pomocy nawigacyjnych, radiolokacyjnych oraz systemów !"czno%ci, nale#"cych równie# do PA*P. Zadania te realizowane s" przy wykorzystaniu dwóch statków powietrznych b$d"cych w!asno%ci" Polskiej Agencji *eglugi Powietrznej. W zwi"zku z powy#szym loty kontrolno-pomiarowe s" wykonywane wy!"cznie na potrzeby zapewnienia bezpiecznego i sprawnego funkcjonowania PA*P i umo#liwienia jej zapewnienia s!u#b ruchu lotniczego na poziomie wymaganym przez przepisy mi$dzynarodowe. W zwi"zku z pe!n" integracj" techniczn" z Centralnym Biurem Op!at Trasowych EUROCONTROL, które przej$!o na siebie proces wystawiania faktur oraz rozliczania nale#no%ci za wykonane operacje lotnicze w ramach us!ug nawigacji trasowej w polskiej przestrzeni powietrznej, wobec braku mo#liwo%ci wy!"czenia z op!at nawigacyjnych, Polska Agencja *eglugi Powietrznej jest obci"#ana fakturami za us!ugi nawigacyjne wy%wiadczone przez siebie na swoj" rzecz. W zwi"zku z powy#szym istnieje potrzeba rozszerzenia katalogu lotów zwolnionych o loty kontrolno-pomiarowe wykonywane przez instytucj$ zapewniaj"c" s!u#by ruchu lotniczego na swoje w!asne potrzeby. Zgodnie z przepisami art. 130 ust. 7 instytucja taka ma prawo sfinansowa( koszty zwi"zane z zapewnieniem s!u#b ruchu lotniczego z dotacji celowej z bud#etu pa'stwa. Jako, #e koszty zwi"zane z wykonywaniem lotów kontrolno-pomiarowych w zakresie oblatywania pomocy nawigacyjnych b$d"cych w!asno%ci" PA*P s" wliczone w podstaw$ kosztow" op!at nawigacyjnych pobieranych od u#ytkowników przestrzeni powietrznej, nie zachodzi konieczno%( ich finansowania z bud#etu pa'stwa. W zwi"zku z powy#szym w art. 130 ust. 7 ta grupa lotów zwolnionych z op!at zosta!a wy!"czona z mo#liwo%ci uzyskania dotacji bud#etowej.

Zgodno%( projektu z prawem Unii Europejskiej Projektowana regulacja jest zgodna z prawem UE. Notyfikacja

53

Projekt ustawy nie podlega notyfikacji zgodnie z trybem przewidzianym w przepisach dotycz"cych sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych oraz nie wymaga przedstawienia w!a%ciwym instytucjom i organom Unii Europejskiej lub Europejskiemu Bankowi Centralnemu. BIP Zgodnie z ustaw" z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia!alno%ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz z 2009 r. Nr 42, poz. 337) projekt zosta! udost$pniony na stronach urz$dowego informatora teleinformatycznego – Biuletynu Informacji Publicznej. Organizacje o charakterze lobbingowym wymienione w rejestrze podmiotów wykonuj"cych zawodow" dzia!alno%( lobbingow" (bip.mswia.gov.pl) nie zg!osi!y zainteresowania pracami nad projektem ustawy.

54

OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1.

Wp!yw na sektor finansów publicznych Ca!o%ciowy wp!yw ustawy na sektor finansów publicznych z uwagi na jej szeroki zakres przedmiotowy i podmiotowy jest w tej chwili trudny do oszacowania, z uwagi na niepewno%( co do skali zachowa' odbiorców przepisów ustawy. Ustawa przyczyni si$ do absorpcji %rodków unijnych w obszarze lotnictwa cywilnego. W przypadku systemu poszukiwania i ratownictwa lotniczego projekt minimalizuje nak!ady ponoszone przez bud#et pa'stwa na t$ s!u#b$. Bazuje ona na istniej"cych zasobach zarówno po stronie cywilnej, jak i wojskowej. Nie powoduje to konieczno%ci tworzenia dodatkowych struktur obci"#aj"cych bud#et pa'stwa. Z cz$%ci bud#etu, któr" dysponuje minister w!a%ciwy do spraw transportu, b$d" mog!y by( ewentualnie refundowane koszty lotów na poszukiwanie i ratownictwo wykonywane przez zespo!y HEMS Lotniczego Pogotowia Ratunkowego (20 do 30 lotów w skali roku, ogólny koszt nie przekroczy!by 450 tys. z!). Koszty utrzymania o%rodka koordynacji poszukiwania i ratownictwa lotniczego (Polska Agencja *eglugi Powietrznej od dnia 1 stycznia 2009 r.) nie powinny przekroczy( 900 tys. z!. W przypadku finansowania Urz$du Lotnictwa Cywilnego zasada finansowania z bud#etu pa'stwa nie ulegnie zmianie; w odniesieniu do innych przychodów inaczej zostan" okre%lone limity wydatków na realizacj$ zada' Urz$du. Ustawa ma wp!yw na podmioty dzia!aj"ce na polskim rynku, takie jak: - przewo&nicy lotniczy, - operatorzy

tzw.

lotnictwa

ogólnego, tj.

prywatni

operatorzy

statków

powietrznych, us!ugodawcy – wykonawcy prac lotniczych (opryski, gaszenie po#arów, fotografowanie itp.), - za!ogi statków powietrznych, w szczególno%ci piloci i ich zwi"zki zawodowe, - organizacje obs!ugi technicznej,

55

- organizacje produkuj"ce, projektuj"ce statki powietrzne, - zarz"dzaj"cy lotniskami u#ytku publicznego, - podmioty %wiadcz"ce us!ugi obs!ugi naziemnej, - o%rodki szkolenia lotniczego, - Polska Agencja *eglugi Powietrznej. Podmioty te aktualnie ponosz" cz$%( kosztów ULC przez uiszczanie op!at lotniczych za us!ugi, z których korzystaj". Aktualnie – przez przyj$t" zasad$ oparcia op!at lotniczych na kosztach ULC – nale#y si$ spodziewa( wzrostu obci"#e' ww. podmiotów. W ustawie proponuje si$ zniesienie konieczno%ci wnoszenia op!aty skarbowej za czynno%ci urz$dowe, za które nie jest pobierana op!ata lotnicza, gdy# za czynno%ci podlegaj"ce op!acie skarbowej jest pobierana op!ata lotnicza. Przewidywane zmniejszenie wp!ywów w zwi"zku ze zniesieniem zezwole'/ upowa#nie' na wykonywanie przewozów na terytorium UE/EOG/Szwajcaria, powinno

zosta(

z dokumentami

zrekompensowane wydawanymi

wzrostem

przewo&nikom z

dochodów krajów

zwi"zanych

trzecich

(wzrost

zainteresowania przewozami, zw!aszcza seriami lotów czarterowych). Trudno jest z góry oszacowa( skutki finansowe pobierania i nak!adania administracyjnych kar pieni$#nych i ich wp!yw (w zale#no%ci od wielko%ci wp!ywów) na bud#et pa'stwa. Wynika to przede wszystkim z faktu, #e ilo%( kar, które mog" by( na!o#one oraz ich !"czna warto%( zale#y od zachowania si$ podmiotów, na które kary te mog" by( na!o#one. S" to podmioty, które s" obowi"zane do przestrzegania konkretnych regulacji wspólnotowych. Wype!nianie obowi"zków okre%lonych w tych regulacjach nie b$dzie rodzi!o konieczno%ci na!o#enia kary. Nie mo#na jednak#e za!o#y(, #e nie dojdzie w ogóle do naruszenia tych przepisów, podobnie jak nie da si$ przewidzie( ile takich narusze' b$dzie mia!o miejsce i jaka b$dzie ich skala. Nie wp!ynie na bud#et nowelizacja art. 130 ust. 6 i 7. Dotychczas loty kontrolno-pomiarowe nie by!y wymienione w art. 130 ust. 6. Ich dodanie zatem w pkt 7 tego przepisu oraz wy!"czenie zawarte w art. 130 ust. 7 (zwolnienie lotów kontrolno-

56

-pomiarowych nie b$dzie obj$te dotacj" z bud#etu pa'stwa) jest ca!kowicie neutralne dla bud#etu pa'stwa. 2.

Ocena skutków dla samorz"du terytorialnego W wyniku wprowadzenia przepisów ustawy powinien nast"pi( rozwój lotnisk lokalnych i regionalnych i zwi$kszenie absorpcji %rodków unijnych.

3.

Wskazanie podmiotów, na które oddzia!uje ustawa 1) Minister Infrastruktury, 2) Prezes Urz$du Lotnictwa Cywilnego, 3) instytucje zapewniaj"ce s!u#by #eglugi powietrznej, 4) przewo&nicy lotniczy, 5) operatorzy

tzw.

lotnictwa

ogólnego,

tj.

prywatni

operatorzy

statków

powietrznych, 6) organizacje obs!ugi technicznej, 7) organizacje produkuj"ce, projektuj"ce statki powietrzne, 8) zarz"dzaj"cy lotniskami u#ytku publicznego, 9) podmioty %wiadcz"ce us!ugi obs!ugi naziemnej. Z uwagi na charakter regulowanej materii ustawa ma wp!yw na podmioty polskie, z innych pa'stw cz!onkowskich UE oraz pa'stw trzecich, a tak#e na organy w!adzy publicznej. W przepisach ustawy odchodzi si$ od ogranicze' przy zak!adaniu lotnisk u#ytku niepublicznego w stosunku do podmiotów pochodz"cych z innych pa'stw cz!onkowskich UE. W celu u!atwienia i rozszerzenia zakresu korzystania z lotnisk u#ytku niepublicznego, l"dowisk i terenów przygodnych, rozszerza si$ katalog dost$pu do lotnisk u#ytku niepublicznego oraz stosownie przekwalifikowuje obecne l"dowiska i inne miejsca przeznaczone do startów i l"dowa' statków powietrznych. Przepisy projektu ustawy w zakresie przekazywania danych dotycz"cych pasa#erów b$d" oddzia!ywa( na nast$puj"ce podmioty: 1) przewo&ników lotniczych,

57

2) komendantów w!a%ciwych terytorialnie placówek Stra#y Granicznej, 3) obywateli Rzeczypospolitej Polskiej i cudzoziemców, którzy przekraczaj" granic$ pa'stwow". 4.

Konsultacje spo!eczne Ustawa powsta!a w ramach prac mi$dzyresortowego Zespo!u skupiaj"cego nie tylko przedstawicieli ró#nych resortów, ale tak#e przedstawicieli portów lotniczych, przewo&ników krajowych i zagranicznych, stowarzysze' i innych podmiotów dzia!aj"cych w lotnictwie. W ustawie w maksymalnym stopniu, w ramach polityki transportowej, starano si$ uwzgl$dni( wszystkie zg!aszane wnioski i opinie, z odpowiednim uwzgl$dnieniem potrzeb tzw. ma!ego lotnictwa. Projekt ustawy zosta! przekazany do zaopiniowania przez podmioty zrzeszaj"ce przewo&ników lotniczych: IATA, Rada Przedstawicieli Linii Lotniczych w Polsce „BARIP”, AOPA POLAND, Aeroklub Polski. Uwagi do projektu zg!osi!a Rada Przedstawicieli Linii Lotniczych w Polsce „BARIP”. Uwagi te dotyczy!y doprecyzowania w art. 202a ust. 1 projektu, z uwagi na to, #e przepis ten dotyczy przekroczenia granic zewn$trznych pa'stw cz!onkowskich oraz u%ci%lenia art. 202a ust. 4 ze wzgl$du na to, #e coraz wi$cej przewo&ników lotniczych korzysta przy odprawie pasa#erów z firm zewn$trznych. „BARIP” podniós! równie#, #e przewo&nicy

lotniczy

celem gromadzenia

danych

pasa#erskich

dokonuj"

stosownych ustawie' w swoich systemach odpraw z wyprzedzeniem. Jednak nie jest mo#liwe dostarczenie danych dla wybranego rejsu, je#eli nie dokonano odpowiedniego ustawienia w systemie odpraw na danej trasie w momencie jej „uruchamiania”. Uwagi te nie zosta!y uwzgl$dnione w projekcie. Odnosz"c si$ do ww. uwag, nale#y zauwa#y(, #e zgodnie z rozporz"dzeniem (WE) nr 562/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. ustanawiaj"cym wspólnotowy kodeks zasad reguluj"cych przep!yw osób przez granice (kodeks graniczny Schengen), Stra# Graniczna jest organem w!a%ciwym do wykonywania kontroli na granicach zewn$trznych UE. Jednak#e do czasu stosowania pe!nego dorobku Schengen przez Rzeczpospolit" Polsk" jest utrzymana kontrola graniczna osób przekraczaj"cych granice tak#e z pa'stw UE, w tym pa'stw strefy Schengen.

58

Tym samym z chwil" przyst"pienia naszego kraju do stosowania ca!ego dorobku Schengen i zniesienia kontroli granicznej na granicach (w ruchu) mi$dzy pa'stwami cz!onkowskimi UE, loty te strac" status lotów mi$dzynarodowych, a kontrola graniczna przestanie by( wykonywana wobec pasa#erów tych lotów. W takiej sytuacji wnioski o przekazanie danych osobowych pasa#erów odbywaj"cych loty mi$dzy pa'stwami strefy Schengen nie b$d" formu!owane. Odnosz"c si$ do uwagi dotycz"cej art. 202a ust. 4 nowelizowanej ustawy, nale#y zauwa#y(, #e zgodnie z dyrektyw" obowi"zek przesy!ania danych spoczywa na przewo&nikach, tym samym w!a%ciwy komendant placówki mo#e wyst"pi( z wnioskiem o przekazanie informacji jedynie do przewo&nika, a nie do innego podmiotu wykonuj"cego czynno%ci odpraw na zlecenie przewo&nika. Natomiast kwestia mo#liwo%ci dostarczania danych osobowych, z uwagi na stosowany system odprawy, ma charakter techniczny. System powinien umo#liwia( przesy!anie danych w przypadku wniosku uprawnionego organu. Cz$%( nowelizacji dotycz"ca wykonania prawa wspólnotowego, które wesz!o w #ycie w 2007 i 2008 r. zosta!a skonsultowana z nast$puj"cymi podmiotami %rodowiska lotniczego: 1) Aeroklub Polski, 2) Aviation Security Training Center Sp. z o.o., 3) CML Centrum Medyczne LIM, Warszawa, 4) CML G!ówny O%rodek Bada' Lotniczo-Lekarskich Aeroklubu Polskiego we Wroc!awiu, 5) Centrum Medycyny Lotniczej Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej, Warszawa, 6) EUROLOT S.A., 7) Exin Sp. z o.o., 8) GDN Airport Services Sp. z o.o., 9) Nowy Przewo&nik Sp. z o.o., 10) IATA, Warszawa, 11) Krajowa Rada Lotnictwa, 12) Krajowe Towarzystwo Lotnicze AOPA POLAND, 13) Naczelna Izba Lekarska, 14) Niepubliczny Zak!ad Opieki Zdrowotnej G!ówny O%rodek Bada' Lotniczo-

59

-Lekarskich Aeroklubu Polskiego – Wojewódzka Przychodnia Sportowo-Lekarska, Wroc!aw, 15) Mi$dzynarodowy Port Lotniczy im. Jana Paw!a II Kraków – Balice Sp. z o.o., 16) Mi$dzynarodowy Port Lotniczy im. Lecha Wa!$sy Gda'sk – Trójmiasto Sp. z o.o., 17) Mi$dzynarodowy Port Lotniczy Katowice w Pyrzowicach – GTL S.A., 18) Mi$dzynarodowy Port Lotniczy Pozna' – +awica Sp. z o.o., 19) Port Lotniczy Wroc!aw S.A., 20) Port Lotniczy Szczecin – Goleniów Sp. z o.o., 21) Port Lotniczy Bydgoszcz, 22) Port Lotniczy Rzeszów – Jasionka, 23) Port Lotniczy +ód& – Lublinem, 24) Przedsi$biorstwo Pa'stwowe „Porty Lotnicze”, 25) GTL LOT Us!ugi lotniskowe Sp. z o.o., 26) LOT Catering Sp. z o.o., 27) LOT Ground Services Sp. z o.o., 28) Lotnicze Przedsi$biorstwo Us!ugowe HELISECO Sp. z o.o., 29) KRK Airport Services Sp. z o.o., 30) WSK „PZL-Rzeszów” S.A., 31) Wytwórnia Sprz$tu Komunikacyjnego„PZL-KALISZ” S.A., 32) PZL Mielec Sp. z o.o., 33) Wytwórnia Sprz$tu Komunikacyjnego-Pozna' Sp. z o.o., 34) Wytwórnia Sprz$tu Komunikacyjnego„PZL-Warszawa II” S.A., 35) Zak!ad Narz$dziowy„PZL-Mielec” Sp. z o.o., 36) NSZZ „Solidarno%( 80” Region Mazowsze K.Z. Nr 25 w P.P. „Porty Lotnicze”, 37) NSZZ „Solidarno%(” Region Mazowsze K.Z. Nr 2937 w P.P. „Porty Lotnicze”, 38) NSZZ Pracowników Umys!owych P.P. „Porty Lotnicze”, 39) NSZZ „Solidarno%(”, 40) Ogólnopolski Zwi"zek Zawodowy Lekarzy, 41) OPZZ Konfederacja Pracy, 42) PETROLOT Sp. z o.o., 43) POZ Airport Services Sp. z o.o., 44) P.P.H.U. POL TRANS CATERING. 45) PLL LOT S.A.,

60

46) Polska Agencja *eglugi Powietrznej, 47) Polskie Centrum Kszta!cenia Lotniczego, 48) Sky Express Sp. z o.o., 49) Sky Taxi Sp. z o.o., 50) Samodzielny Publiczny Zak!ad Opieki Zdrowotnej Lotnicze Pogotowie Ratunkowe, 51) Warsaw Airport Services Sp. z o.o., 52) White Eagle Aviation S.A., 53) WIZZ AIR, Pyrzowice, 54) AIG Polska TU S.A., 55) TU ALLIANZ Polska S.A., 56) COMMERCIAL UNION Polska-TU Ogólnych S.A., 57) GENERALI TU S.A., 58) Polskie Towarzystwo Ubezpiecze' S.A., 59) PZU S.A., 60) TUiR WARTA S.A., 61) Polskie Towarzystwo Reasekuracji S.A., 62) Polskie Forum Osób Niepe!nosprawnych, 63) Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej, Warszawa, 64) Wytwórnia Sprz$tu Komunikacyjnego PZL – )widnik S.A., 65) Wytwórnia Sprz$tu Komunikacyjnego„PZL-Warszawa II” S.A., 66) Zwi"zek Regionalnych Portów Lotniczych, 67) Zwi"zek Zawodowy Kontrolerów Ruchu Lotniczego, 68) Zwi"zek Zawodowy Naziemnego Personelu Lotniczego, 69) Zwi"zek Zawodowy Personelu Pok!adowego, 70) Zwi"zek Zawodowy Pilotów Komunikacyjnych, 71) Zwi"zek Zawodowy Pilotów Liniowych, 72) Zwi"zek Zawodowy Pracowników Lotnictwa Cywilnego, 73) Zwi"zek Zawodowy Pracowników PLL LOT S.A., 74) Zwi"zek Zawodowy Pracowników Portu Lotniczego Warszawa – Ok$cie, 75) Zwi"zek Zawodowy Pracowników PPL, pracowników spó!ek z udzia!em przedsi$biorstwa i lotnisk niekomunikacyjnych, 76) Zwi"zek Zawodowy Pracowników Ruchu Lotniczego, 77) Zwi"zek Zawodowy Pracowników Technicznych Ruchu Lotniczego.

61

Uwagi zg!oszone przez konsultantów spo!ecznych o charakterze porz"dkowym i legislacyjnym zosta!y uwzgl$dnione w projekcie. Konsultanci spo!eczni zg!osili ponadto szereg propozycji dodatkowych zmian w ustawie. Propozycje te nie zosta!y uwzgl$dnione, ze wzgl$du na konieczno%( zachowania celu przyjmowanej zmiany. Uwzgl$dnione zosta!y jedynie propozycje dotycz"ce %ci%le wykonania prawa Unii Europejskiej. Z tego wzgl$du nie zosta!a uwzgl$dniona mi$dzy innymi propozycja Przedsi$biorstwa Pa'stwowego „Porty Lotnicze” dotycz"ca zmian w art. 66, 76 oraz art. 78 ustawy – Prawo lotnicze, a tak#e uwaga Aeroklubu Polskiego. Konsultanci zg!osili ponadto nast$puj"ce uwagi o charakterze merytorycznym dotycz"ce wykonania prawa UE: A. Mi$dzynarodowy Port Lotniczy im. Jana Paw!a II Kraków – Balice Sp. z o.o. wskaza! na wzrost kosztów, jakie mo#e spowodowa( przej$cie przez zarz"dzaj"cego lotniskiem kontroli nad S!u#b" Ochrony Lotniska. Uwaga nie zosta!a uwzgl$dniona, gdy# kwestia ta zosta!a ju# rozstrzygni$ta w nowelizacji, a obecnie przyj$te rozwi"zanie ma na celu jedynie zwi$kszenie elastyczno%ci projektowanej regulacji. MPL Balice postuluje ponadto, aby zmieni( art. 179 ust. 7 pkt 2. Zgodnie z art. 179 w przypadku ograniczenia liczby zezwole' na wniosek zarz"dzaj"cego portem lotniczym,

wybór

przedsi$biorców

dokonywany

jest

w

drodze

konkursu

organizowanego przez: 1) zarz"dzaj"cego portem lotniczym, je#eli podobnej obs!ugi nie %wiadczy on sam oraz je#eli nie ma bezpo%redniej lub po%redniej kontroli nad podmiotem %wiadcz"cym takie us!ugi oraz nie posiada udzia!ów w #adnym takim podmiocie; 2) Prezesa Urz$du po konsultacji z zarz"dzaj"cym portem lotniczym i komitetem przewo&ników lotniczych u#ytkuj"cych port lotniczy. W drugim przypadku wyboru dokonuje Prezes Urz$du Lotnictwa Cywilnego, jako centralny organ administracji rz"dowej w!a%ciwy w sprawach lotnictwa cywilnego jedynie konsultuj"c sw" decyzj$ z zarz"dzaj"cym portem lotniczym i komitetem przewo&ników lotniczych u#ytkuj"cych port lotniczy. Proponowana przez MPL Kraków – Balice zmiana s!owa „po konsultacji” na „w porozumieniu” faktycznie

62

doprowadzi!aby do wspó!decydowania o wyborze przedsi$biorcy przez zarz"dzaj"cego portem lotniczym w sytuacji, w której podobn" obs!ug$ %wiadczy on sam oraz je#eli ma bezpo%redni" lub po%redni" kontrol$ nad podmiotem %wiadcz"cym takie us!ugi oraz posiada udzia!y w takim podmiocie. Nale#y wskaza(, #e równie# dyrektywa Rady 96/67/WE z dnia 15 pa&dziernika 1996 r. w sprawie dost$pu do rynku us!ug obs!ugi naziemnej w portach lotniczych Wspólnoty wskazuje na konieczno%( przeprowadzenia „konsultacji”

ze

wskazanymi

powy#ej

podmiotami.

Przepisy

ustawy

maj"

implementowa( do polskiego porz"dku prawnego zapisy dyrektywy i nie mog" zmienia( intencji europejskiego prawodawcy. Projektowana regulacja zosta!a jednak doprecyzowana w taki sposób, aby wyra&nie wskazywa!a, w jakich sytuacjach Prezes Urz$du organizuje konkurs. B. Szereg uwag zg!osi!o Przedsi$biorstwo Pa'stwowe „Porty Lotnicze”. Uwzgl$dniona zosta!a uwaga dotycz"ca wysoko%ci nak!adanych przez Prezesa kar administracyjnych, w szczególno%ci kary okre%lone w art. 209df zosta!y obni#one. Nale#y w tym miejscu podkre%li(, #e w zakresie wysoko%ci kar nie wszyscy konsultanci spo!eczni byli zgodni, gdy# niektórzy (SrintAir) postulowali ich podwy#szenie. Przedsi$biorstwo Pa'stwowe „Porty Lotnicze” postulowa!o tak#e zmiany dotycz"ce art. 179, przez wskazanie, #e „proponowana liberalizacja dost$pu do %wiadczenia us!ug obs!ugi naziemnej nie jest wymagana przez prawo europejskie (…)”. Zgodnie z preambu!" do dyrektywy 96/67 jednym z celów jej wprowadzenia jest wyeliminowanie ogranicze' w swobodzie %wiadczenia us!ug i zagwarantowanie swobodnego dost$pu do rynku us!ug obs!ugi naziemnej. Zgodnie z art. 6 ww. dyrektywy pa'stwa cz!onkowskie maj" podj"( dzia!ania maj"ce na celu zapewnienie podmiotom %wiadcz"cym us!ugi handlingowe swobodnego dost$pu do rynku. Ograniczenie liczby podmiotów upowa#nionych do wykonywania us!ug jest uprawnieniem pa'stwa cz!onkowskiego, nie za% jego obowi"zkiem i mo#e by( zastosowane pod %ci%le okre%lonymi warunkami. PPL wskaza! tak#e, #e „takie rozwi"zanie mo#e negatywnie odbi( si$ na kondycji ma!ych portów lotniczych, które du#" cz$%( dochodów czerpi" z dzia!alno%ci handlingowej.”.

63

Zgodnie z projektem nowelizacji ustawy ograniczenia w portach lotniczych, w których roczna wielko%( ruchu jest mniejsza ni# 2 mln pasa#erów lub 50 tys. ton !adunku, mo#e wprowadzi( zarz"dzaj"cy danym lotniskiem. C. LOT Catering Sp. z o.o. postulowa! mi$dzy innymi mo#liwo%( uzyskania promesy dla przedsi$biorstwa ubiegaj"cego si$ o zezwolenia na %wiadczenie us!ug obs!ugi naziemnej. Uwaga ta nie mo#e zosta( uwzgl$dniona. Instytucja promesy uzyskania zezwolenia na wykonywanie us!ug obs!ugi naziemnej nie zosta!a przewidziana dyrektyw" Rady 96/67/WE z dnia 15 pa&dziernika 1996 r. w sprawie dost$pu do rynku us!ug obs!ugi naziemnej w portach lotniczych Wspólnoty. Ponadto maj"c na uwadze konieczno%( zapewnienia efektywnie dzia!aj"cych us!ug obs!ugi naziemnej w danym porcie lotniczym (zak!adaj"c dodatkowo mo#liwo%( ograniczenia liczby agentów) nie wydaje si$ by( zasadne wprowadzenie instytucji promesy. Brak jakiejkolwiek uznaniowo%ci przy wydawaniu zezwolenia dodatkowo sprzeciwia si$ jej wprowadzeniu do przepisów prawa lotniczego. D. Pozycj$ zmiany w art. 130 ust 6 i 7 zg!osi!a Polska Agencja *eglugi Powietrznej. Uwaga ta zosta!a uwzgl$dniona. E. SrintAir Sp. z o.o. zg!osi! m.in. uwagi dotycz"ce projektowanego art 171a i 171b, jak równie# artyku!ów od 175 do 186. Wniosek dotycz"cy usuni$cia projektowanego art. 171a jest bezpodstawny. Wynikaj"ca z

ust.

1

konieczno%(

legitymowania

si$

przez

przewo&nika

dokumentem

ubezpieczeniowym wynika zarówno z zapisów rozporz"dzenia 785/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie wymogów w zakresie ubezpieczenia w odniesieniu do przewo&ników lotniczych i operatorów statków powietrznych,

jak

i

przepisów

rozporz"dzenia

nr

1008/08/WE

Parlamentu

Europejskiego i Rady z dnia 24 wrze%nia 2008 r. w sprawie wspólnych zasad wykonywania przewozów lotniczych na terenie Wspólnoty. Ponadto, projektowane zapisy s!u#" doprecyzowaniu systemu stosowania sankcji w przypadku braku wa#nego ubezpieczenia OC przewo&nika lotniczego (taki obowi"zek na pa'stwo cz!onkowskie nak!ada art. 8 ust. 4 i 5 ww. rozporz"dzenia 785/2004). Odno%nie art. 171b nale#y zauwa#y(, #e uwaga ta jest niezasadna z uwagi na fakt, i# artyku! powy#szy odnosi si$ do sytuacji, w której post$powanie upad!o%ciowe zosta!o

64

otwarte przeciwko przewo&nikowi lotniczemu, a nie do przypadku, gdy to sam podmiot sk!ada wniosek o og!oszenie upad!o%ci. Otwarcie post$powania upad!o%ciowego przeciwko przewo&nikowi nie musi oznacza(, #e s"d podejmie decyzj$ o og!oszeniu upad!o%ci przewo&nika, wskazuje jednak#e na wyst$powanie problemów w podmiocie. Powy#sze przepisy s" zgodne z rozporz"dzeniem nr 1008/2008/WE (4 pakiet). W odniesieniu do uwag dotycz"cych art. 175 – 186 wnioskodawca wyja%nia, #e zgodnie z projektowanym brzmieniem art. 180 ust. 2 zarz"dzaj"cy lotniskiem u#ytku publicznego

obowi"zany

jest

umo#liwi(

korzystanie

przez

przedsi$biorców

%wiadcz"cych obs!ug$ naziemn" na rzecz innych u#ytkowników oraz u#ytkowników wykonuj"cych obs!ug$ w!asnych rejsów z urz"dze' i przestrzeni lotniska na zasadach niepowoduj"cych

dyskryminacji

i

nieograniczaj"cych

mo#liwo%ci

uczciwej

konkurencji. Ponadto, propozycje przepisów art. 181b dotycz"ce szczegó!owych warunków przeprowadzania konkursów przez zarz"dzaj"cego maj" na celu zapewni( funkcjonowanie mechanizmów konkurencyjnych opartych na obiektywnych i jasno okre%lonych zasadach. Specyfika dzia!alno%ci Poczty Polskiej zosta!a uwzgl$dniona w projekcie nowelizacji. F. PZU S.A. zg!osi!o uwagi o charakterze porz"dkowym. 5.

Wp!yw na rynek pracy Ustawa wp!ynie pozytywnie na rynek pracy, gdy# rozwój i budowa nowych lotnisk oraz ich eksploatacja stworzy nowe miejsca pracy.

6.

Wp!yw na konkurencyjno%( gospodarki i przedsi$biorczo%(, w tym na funkcjonowanie przedsi$biorstw Ustawa

wywrze

pozytywny

wp!yw

w

tym

zakresie,

gdy#

stworzenie

uproszczonych, czytelnych warunków i procedur w zakresie inwestycji lotniskowych, zarz"dzania lotniskami, sprawowania nadzoru oraz wykonywania przewozów i us!ug lotniczych wp!ynie korzystnie na przedsi$biorców w bran#y lotniczej. Jednocze%nie niektóre z proponowanych zmian, np. ograniczenie obowi"zku rozdzielno%ci ksi$gowej jedynie do wi$kszych portów lotniczych, pozytywnie wp!yn"

na

swobod$

dzia!ania

polskich

przedsi$biorstw,

ograniczaj"c

65

dotychczasowe wymogi, a tym samym mog"c przyczyni( si$ do wzrostu ich konkurencyjno%ci. Ustawa przyczyni si$ ponadto do zwi$kszenia bezpiecze'stwa operacji lotniczych. 7.

Wp!yw na sytuacj$ i rozwój regionalny Jednym z celów podejmowanych dzia!a' legislacyjnych by!o stworzenie podstaw prawnych do uaktywnienia lotnisk regionalnych i przewozów z tych lotnisk, a tak#e wprowadzenie do systemu prawnego poj$cia lotniska lokalnego jako obiektu zaspokajaj"cego zbiorowe potrzeby ludno%ci. Nale#y si$ wi$c spodziewa( rozwoju tych regionów na bazie dzia!alno%ci lotniczej.

05/20rch

URZĄD KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ SEKRETARZ KOMITETU NTEGRAC JI EUROPEJSKIEJ SEKRETARZ STANU Mikoł aj Dowgielewicz tvtinMD/de[b rcsDpinz Warszawa, dnia ł 9J maja 2009 r.

Pan Maciej Benek Sekretarz Rady MinistrÓw

opinia o zgodnoś ciz prawem Unii Europejskiej projektu ustawy o zmianie ustawy _ Prawo lotniczewyra ona na podstawie art. 9 pkt 3 w zwią zkuz art.2 ust. 1 pkt 2 i ust.2 pkt 2a ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Komitecie Integracji Europejskiej (Dz. U. Nr 106' poz. 494,z p6ź n"Zm.) przez Sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej Mikoł aja Dowgielewicza

Szanowny Panie Ministrze,

e

W zwtązku z przedł o onymprojektem ustawy o zmianie ustawy - Prawo lotnicze w wersji uwzględniają cejustaieniaRady Ministrow (pismo nr RM-10-36-09) pozwalam sobie wy razic następuj ą cą opinię: Przedmiotowy projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.

Do uprze-imej wiadomoś ci: Pan Cezary Grab arczyk Nlinister Infrastrukturv

łt