Druk nr 2019 Warszawa, 7 maja 2009 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Marsza!ek Senatu Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marsza!ku! Zgodnie z art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. mam zaszczyt przekaza" Panu Marsza!kowi podj#t$ przez Senat na 31. posiedzeniu w dniu 22 kwietnia 2009 r. uchwa!# w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy
- o zmianie ustawy - Kodeks pracy wraz z projektem tej ustawy. W za!$czeniu przesy!am równie% informacj# Komitetu Integracji Europejskiej o zgodno&ci projektu ustawy z prawem Unii Europejskiej. Jednocze&nie pragn# poinformowa", %e Senat upowa%ni! senatora Marka Trzci'skiego do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.
Z powa%aniem (-) Bogdan Borusewicz
UCHWA!A SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 22 kwietnia 2009 r. w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Senat wnosi do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy. Jednocze&nie upowa%nia senatora Marka Trzci'skiego do reprezentowania Senatu w pracach nad projektem.
MARSZA!EK SENATU
Bogdan BORUSEWICZ
projekt
USTAWA z dnia o zmianie ustawy – Kodeks pracy
Art. 1. W ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z pó(n. zm.1)) wprowadza si# nast#puj$ce zmiany: 1) w art. 97: a) § 1 i 11 otrzymuj$ brzmienie: "§ 1. W zwi$zku z rozwi$zaniem lub wyga&ni#ciem stosunku pracy pracodawca jest obowi$zany niezw!ocznie wyda" pracownikowi &wiadectwo pracy, z zastrze%eniem § 11. § 11. Je%eli pracownik pozostaje w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy na podstawie umowy o prac# na okres próbny, umowy o prac# na czas okre&lony lub umowy o prac# na czas wykonania okre&lonej pracy, pracodawca jest obowi$zany wyda" pracownikowi &wiadectwo pracy obejmuj$ce okresy zatrudnienia na podstawie tych umów zawartych w okresie 2 lat, poczynaj$c od zawarcia pierwszej z tych umów.", b) po § 11 dodaje si# § 12 i 13 w brzmieniu: "§ 12. W przypadku, o którym mowa w § 11, pracodawca jest obowi$zany wyda" pracownikowi, na jego %$danie, &wiadectwo pracy po rozwi$zaniu lub wyga&ni#ciu
1)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 113, poz. 717, z 1999 r. Nr 99, poz. 1152, z 2000 r. Nr 19, poz. 239, Nr 43, poz. 489, Nr 107, poz. 1127 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 11, poz. 84, Nr 28, poz. 301, Nr52, poz. 538,Nr 99, poz. 1075, Nr 111, poz. 1194, Nr 123, poz. 1354, Nr 128, poz. 1405 i Nr 154, poz. 1805, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 135, poz. 1146, Nr 196, poz. 1660, Nr 199, poz. 1673 i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 166, poz. 1608 i Nr 213, poz. 2081, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz. 1252 i Nr 240, poz. 2407, z 2005 r. Nr 10, poz. 71, Nr 68, poz. 610, Nr 86, poz. 732 i Nr 167, poz. 1398, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i711, Nr 133, poz. 935, Nr 217, poz. 1587 i Nr 221, poz. 1615, z 2007 r. Nr 64, poz. 426, Nr 89, poz. 589, Nr 176, poz. 1239, Nr 181, poz. 1288 i Nr 225, poz. 1672, z 2008 r. Nr 93, poz. 586, Nr 237, poz. 1654 i Nr 223, poz. 1460 oraz z 2009 r. Nr 6, poz. 33.
-2ka%dej umowy o prac# lub dotycz$ce !$cznego okresu zatrudnienia, przypadaj$cego przed zg!oszeniem %$dania wydania &wiadectwa pracy. § 13. Wydanie &wiadectwa pracy nie mo%e by" uzale%nione od uprzedniego rozliczenia si# pracownika z pracodawc$."; 2) w art. 229 § 1 otrzymuje brzmienie: "§ 1. Wst#pnym badaniom lekarskim podlegaj$: 1) osoby przyjmowane do pracy, 2) pracownicy m!odociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których wyst#puj$ czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uci$%liwe. Badaniom wst#pnym nie podlegaj$ jednak osoby przyjmowane do pracy u dotychczasowego
pracodawcy,
posiadaj$ce
aktualne
orzeczenie
lekarskie
stwierdzaj$ce brak przeciwwskaza' do pracy na okre&lonym stanowisku, je%eli warunki pracy na tym stanowisku nie uleg!y zmianie.". Art. 2. Ustawa wchodzi w %ycie po up!ywie 30 dni od dnia og!oszenia.
Uzasadnienie I. Wyja"nienie celu ustawy. Celem nowelizacji jest dokonanie zmian w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z pó(n. zm.), zwanej dalej k.p. Proponowane zmiany zmierzaj$ do uproszczenia zasad wydawania &wiadectw pracy oraz wykonywania wst#pnych bada' lekarskich. Wej&cie w ustawy w %ycie nie umniejszy wynikaj$cych z Kodeksu pracy uprawnie' pracowniczych, za to w istotny sposób ograniczy zb#dne obci$%enia biurokratyczne na!o%one na pracodawców. II. Przedstawienie stanu obecnego. Zgodnie z art. 97 k.p., w zwi$zku z rozwi$zaniem lub wyga&ni#ciem stosunku pracy pracodawca jest obowi$zany niezw!ocznie wyda" pracownikowi &wiadectwo pracy. Wydanie &wiadectwa pracy nie mo%e by" uzale%nione od uprzedniego rozliczenia si# pracownika z pracodawc$. W przypadku jednak rozwi$zania lub wyga&ni#cia umowy o prac# z pracownikiem, z którym dotychczasowy pracodawca nawi$zuje kolejn$ umow# o prac# bezpo&rednio po rozwi$zaniu lub wyga&ni#ciu poprzedniej umowy o prac#, pracodawca jest obowi$zany wyda" pracownikowi &wiadectwo pracy tylko na jego %$danie. Art. 229 k.p. stanowi, %e wst#pnym badaniom lekarskim podlegaj$ osoby przyjmowane do pracy, a tak%e pracownicy m!odociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których wyst#puj$ czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uci$%liwe. Badaniom wst#pnym nie podlegaj$ jednak osoby przyjmowane ponownie do pracy u danego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, na podstawie kolejnej umowy o prac# zawartej bezpo&rednio po rozwi$zaniu lub wyga&ni#ciu poprzedniej umowy o prac# z tym pracodawc$. III. Ró#nice mi$dzy dotychczasowym a przewidywanym stanem prawnym. 1) Art. 1 pkt 1 noweli. Zmiana art. 97 § 11 k.p. ma zwolni" pracodawc# od obowi$zku ka%dorazowego wydawania &wiadectwa pracy pracownikowi, je%eli pozostaje on w zatrudnieniu u tego samego
-2– pracodawcy na podstawie umowy o prac# na okres próbny, umowy o prac# na czas okre&lony lub umowy o prac# na czas wykonania okre&lonej pracy. Pracodawca b#dzie obowi$zany wyda" pracownikowi &wiadectwo pracy obejmuj$ce okresy zatrudnienia na podstawie tych umów zawartych w okresie 2 lat, poczynaj$c od zawarcia pierwszej z tych umów. Na %$danie pracownika pracodawca b#dzie mia! jednak obowi$zek wyda" pracownikowi &wiadectwo pracy po rozwi$zaniu lub wyga&ni#ciu ka%dej umowy o prac# lub dotycz$ce !$cznego okresu zatrudnienia, przypadaj$cego przed zg!oszeniem %$dania wydania &wiadectwa pracy. 2) Art. 1 pkt 2 noweli. W my&l zasady wynikaj$cej z art. 229 § 4 k.p., pracodawca nie mo%e dopu&ci" do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzaj$cego brak przeciwwskaza' do pracy na okre&lonym stanowisku. W art. 1 w pkt 2 noweli (zmiana do art. 229 § 1 k.p.) proponuje si#, aby badaniom wst#pnym nie podlegali pracownicy przyjmowani do pracy u dotychczasowego pracodawcy, posiadaj$cy aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzaj$ce brak przeciwwskaza' do pracy na okre&lonym stanowisku, je%eli warunki pracy na tym stanowisku nie uleg!y zmianie. Propozycja nowego brzmienia art. 229 § 1 k.p. nie narusza zakazu dopuszczenia do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego, zwalnia natomiast pracodawc# z obowi$zku ponoszenia kosztów bada' wst#pnych w sytuacji, gdy termin kolejnych bada' wyznaczony w orzeczeniu lekarskim jeszcze nie up!yn$!. Aby zapobiec przypadkom, w których do pracy móg!by zosta" dopuszczony pracownik, który nie powinien jej wykonywa" ze wzgl#dów zdrowotnych, zwolnienie z obowi$zku przeprowadzenia bada' dotyczy" ma wy!$cznie stosunku pracy nawi$zywanego ponownie przez te same strony oraz z zastrze%eniem, %e warunki pracy na danym stanowisku pracy nie uleg!y zmianie
IV. Skutki spo%eczne i finansowe. Ustawa pozytywnie wp!ynie na konkurencyjno&" firm. Dotychczasowe przepisy prawa pracy obowi$zuj$ce w zakresie obj#tym niniejsz$ nowel$ nie odpowiadaj$ dynamicznie zmieniaj$cemu si# rynkowi pracy, a w szczególno&ci elastycznym formom zatrudnienia takim jak praca tymczasowa, prace cykliczne czy te% sezonowe.
-3– Proponowane zmiany znios$ zb#dne obci$%enia biurokratyczne pracodawców i obni%$ koszty zatrudniania pracowników. Projekt ustawy by! konsultowany z Urz#dem Komitetu Integracji Europejskiej, Ogólnopolskim Porozumieniem Zwi$zków Zawodowych, Komisj$ Krajow$ Niezale%nego Samorz$dnego Zwi$zku Zawodowego "Solidarno&"", Forum Zwi$zków Zawodowych, Zwi$zkiem Rzemios!a Polskiego, Konfederacj$ Pracodawców Polskich, Polsk$ Konfederacj$ Pracodawców Prywatnych Lewiatan oraz Business Centre Club. Przeciwko ca!o&ci projektu opowiedzia! si# Zwi$zek Rzemios!a Polskiego, a nie zg!osi!o uwag Ogólnopolskie Porozumienie Zwi$zków Zawodowych. Forum Zwi$zków Zawodowych wyrazi!o w$tpliwo&ci w zakresie zmian dotycz$cych art. 229 § 1 k.p. Podobnie jak Urz$d Komitetu Integracji Europejskiej, który zg!osi! potrzeb# jego doprecyzowania. Pozosta!e organizacje zg!osi!y uwagi do nowelizacji art. 97 k.p. Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. Wej&cie w %ycie ustawy nie spowoduje wydatków ze strony bud%etu pa'stwa oraz nie wp!ynie na dochody jednostek samorz$du terytorialnego.
Warszawa, 18 maja 2009 r. BAS-WAL-962/09 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia prawna o zgodno"ci z prawem Unii Europejskiej senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy (przedstawiciel wnioskodawców: senator Marek Trzci&ski) Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwa!y Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2009 r. Nr 5, poz. 47) sporz$dza si# nast#puj$c$ opini#:
I. Przedmiot projektu ustawy Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy przewiduje dwie zmiany dwóch przepisów w nowelizowanej ustawie. Zmiany art. 97 przewiduj$ inne zasady wydawania &wiadectw pracy w sytuacji, gdy pracownik pozostaje w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy na podstawie kolejnych umów. Zmiana art. 229 zak!ada wprowadzenie nowych zasad przeprowadzania wst#pnych bada' lekarskich. Z bada' wst#pnych zwolnieni b#d$ pracownicy przyjmowani do pracy u dotychczasowego pracodawcy, posiadaj$cy aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzaj$ce brak przeciwwskaza' do pracy na okre&lonym stanowisku, je%eli warunki pracy na tym stanowisku nie uleg!y zmianie. Ró%nica w stosunku do obecnego stanu prawnego polega g!ównie na tym, %e obecnie zwolnienie z obowi$zku bada' wst#pnych jest dopuszczalne, je%eli zatrudnienie nast#puje bezpo&rednio po rozwi$zaniu lub wyga&ni#ciu poprzedniej umowy o prac#. Zgodnie z projektem, przerwa w zatrudnieniu nie spowoduje automatycznie konieczno&ci przeprowadzania wst#pnych bada' lekarskich. Ustawa ma wej&" w %ycie po up!ywie 30 dni od dnia og!oszenia.
II. Stan prawa Unii Europejskiej w materii obj$tej projektem ustawy Ze wzgl#du na przedmiot projektowanej ustawy nale%y przywo!a" dyrektyw# Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia &rodków w celu poprawy bezpiecze'stwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy (Dz.U. WE L 183 z 29.6.1989, s. 1, Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, Rozdzia! 5, tom 1 s.. 349). W preambule zaznaczono, i% dyrektywa nie zezwala na zmniejszenie osi$gni#tego ju% stopnia ochrony w poszczególnych pa'stwach cz!onkowskich. Podkre&lono tak%e, %e dyrektywa nie powinna powodowa" administracyjnych, finansowych i prawnych ogranicze', które stanowi!yby czynnik uniemo%liwiaj$cy tworzenie i rozwój ma!ych i &rednich przedsi#biorstw. Przepis art. 14 dyrektywy stanowi, %e nale%y przedsi#wzi$" odpowiednie dzia!ania w celu zapewnienia pracownikom odpowiedniej profilaktycznej ochrony zdrowia, stosownie do zagro%e' zdrowia i bezpiecze'stwa, które wyst#puj$ w miejscu pracy. )rodki te powinny zapewni" ka%demu pracownikowi, stosownie do jego potrzeb, „odpowiednie przedsi#wzi#cia z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia realizowane w regularnych odst#pach czasu”. III. Analiza przepisów projektu pod k'tem ustalonego stanu prawa Unii Europejskiej W przypadku wst#pnych bada' lekarskich nale%y zaznaczy", %e dyrektywa wprowadza obowi$zek przeprowadzania bada' lekarskich pracowników w regularnych odst#pach czasu. Obowi$zek ten jest implementowany do prawa polskiego przede wszystkim w przepisie art. 229 § 2 Kodeksu pracy. Proponowana zmiana art. 229 § 1 Kodeksu pracy nie jest sprzeczna z art. 14 dyrektywy 89/391/EWG. Postanowienia dotycz$ce &wiadectw pracy pozostaj$ poza zakresem regulacji prawa Unii Europejskiej. IV. Konkluzje Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej. Opracowa!: Zespó! Prawa Europejskiego i Mi"dzynarodowego Akceptowa!: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha! Królikowski
Deskryptory Bazy REX: Unia Europejska, prawo pracy
Warszawa, 18 maja 2009 r. BAS-WAL-963/09 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia prawna dotycz'ca mo#liwo"ci uznania przedstawionego senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy (przedstawiciel wnioskodawców: senator Marek Trzci&ski) za projekt ustawy wykonuj'cej prawo Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a ust. 1 Regulaminu Sejmu Stosownie do art. 95a ust. 1 Regulaminu Sejmu, projektem ustawy wykonuj$cej prawo Unii Europejskiej jest projekt ustawy maj$cej na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy przewiduje dwie zmiany dwóch przepisów w nowelizowanej ustawie. Zmiany art. 97 przewiduj$ inne zasady wydawania &wiadectw pracy w sytuacji, gdy pracownik pozostaje w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy na podstawie kolejnych umów. Zmiana art. 229 zak!ada wprowadzenie nowych zasad przeprowadzania wst#pnych bada' lekarskich. Z bada' wst#pnych zwolnieni b#d$ pracownicy przyjmowani do pracy u dotychczasowego pracodawcy, posiadaj$cy aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzaj$ce brak przeciwwskaza' do pracy na okre&lonym stanowisku, je%eli warunki pracy na tym stanowisku nie uleg!y zmianie. Opiniowany projekt ustawy nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej. Projekt ustawy nie jest projektem ustawy wykonuj$cej prawo Unii Europejskiej. Opracowa!: Zespó! Prawa Europejskiego i Mi"dzynarodowego Akceptowa!: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha! Królikowski
Deskryptory Bazy REX: Unia Europejska, prawo pracy