1706

Druk nr 1706 SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja SPRAWOZDANIE KOMISJI SKARBU PA!STWA

o rz"dowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Prokuratorii Generalnej Skarbu Pa#stwa (druk nr 1516).

Marsza!ek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 Regulaminu Sejmu – po zasi"gni"ciu opinii Prezydium Sejmu – skierowa! w dniu 19 grudnia 2008 r. powy#szy projekt ustawy do Komisji Skarbu Pa$stwa do pierwszego czytania. Komisja Skarbu Pa$stwa po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniach w dniach 22 stycznia i 18 lutego 2009 r.

wnosi : W y s o k i S e j m uchwali% raczy za!&czony projekt ustawy.

Warszawa, dnia 18 lutego 2009 r.

Sprawozdawca Tadeusz Arkit

Przewodnicz&cy Komisji Skarbu Pa$stwa Tadeusz Aziewicz

Liczba stron : 1 VI kadencja/druk nr 1516

Data : 2009-02-20

1

Nazwa pliku : 1019-02A.NK

Projekt

USTAWA z dnia

2009 r.

o zmianie ustawy o Prokuratorii Generalnej Skarbu Pa#stwa Art. 1. W ustawie z dnia 8 lipca 2005 r. o Prokuratorii Generalnej Skarbu Pa$stwa (Dz. U. Nr 169, poz. 1417, z pó'n. zm. 1)) wprowadza si" nast"puj&ce zmiany: 1) art. 2 otrzymuje brzmienie: „Art. 2. Prokuratoria Generalna jest niezale#na w zakresie czynno(ci podejmowanych w ramach zast"pstwa procesowego Skarbu Pa$stwa oraz co do tre(ci wydawanych opinii prawnych.”; 2) w art. 4: a) w ust. 1: – pkt 1 otrzymuje brzmienie: „1) wy!&czne zast"pstwo procesowe Skarbu Pa$stwa przed S&dem Najwy#szym, z zastrze#eniem art. 8b ust. 5;”, – pkt 5 otrzymuje brzmienie: „5) opiniowanie projektów aktów normatywnych dotycz&cych praw lub interesów Skarbu Pa$stwa, a tak#e reguluj&cych post"powania przed s&dami, trybuna!ami i innymi organami orzekaj&cymi.”, b) uchyla si" ust. 4, c) ust. 5 otrzymuje brzmienie: „5. Prokuratoria Generalna nie wykonuje zast"pstwa procesowego: 1) pa$stwowych osób prawnych; 2) Skarbu Pa$stwa w post"powaniu karnym.”; 3) art. 5 otrzymuje brzmienie: „Art. 5. 1. Przy wykonywaniu zada$ Prokuratoria Generalna wspó!dzia!a z: 1) organami w!adzy publicznej, 2) pa$stwowymi jednostkami organizacyjnymi niemaj&cymi osobowo(ci prawnej, 3) organami jednostek samorz&du terytorialnego i innymi podmiotami, którym powierzono wykonywanie zada$ publicznych na podstawie ustaw lub porozumie$, 1)

Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz.U. z 2005 r. Nr 264, poz. 2205, z 2006 r. Nr 170, poz. 1217, Nr 218, poz. 1592, z 2007 r. Nr 25, poz. 162, z 2008 r. Nr 227, poz. 1505.

Liczba stron : 2 VI kadencja/druk nr 1516

Data : 2009-02-20

Nazwa pliku : 1019-02A.NK

2

4) organami administracji rz&dowej i innymi podmiotami uprawnionymi na podstawie odr"bnych przepisów do reprezentowania Skarbu Pa$stwa – zwanymi dalej „podmiotami reprezentuj&cymi Skarb Pa$stwa”. 2. Prokuratoria Generalna przy wykonywaniu zada$ wspó!dzia!a równie# z pa$stwowymi osobami prawnymi. 3. Prokuratoria Generalna, w ramach wspó!dzia!ania, o którym mowa w ust. 1, mo#e #&da% i otrzymywa% informacje i dokumenty, stanowi&ce tajemnic" prawnie chronion&, niezb"dne do wykonywania zast"pstwa procesowego Skarbu Pa$stwa lub zast"pstwa Rzeczypospolitej Polskiej, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 – 3.”; 4) uchyla si" art. 6; 5) art. 7 i 8 otrzymuj& brzmienie: „Art. 7. 1. W post"powaniach przed s&dami, trybuna!ami i innymi organami orzekaj&cymi w stosunkach mi"dzynarodowych Prokuratoria Generalna bierze udzia! na wezwanie organu w!adzy publicznej, je#eli zachodzi konieczno(% ochrony praw lub interesów Skarbu Pa$stwa. 2. W sprawach, o których mowa w ust. 1, Prokuratoria Generalna mo#e, na wniosek organu w!adzy publicznej, przej&% zast"pstwo Rzeczypospolitej Polskiej, je#eli wymaga tego ochrona wa#nych praw lub interesów Skarbu Pa$stwa. W takim przypadku przepisy art. 13 i 14 stosuje si" odpowiednio. 3. Prokuratoria Generalna mo#e odmówi% przej"cia zast"pstwa Rzeczypospolitej Polskiej w terminie 14 dni od dnia dor"czenia wniosku, o którym mowa w ust. 2, chyba #e wykonywanie zast"pstwa poleci! Prezes Rady Ministrów lub minister w!a(ciwy do spraw Skarbu Pa$stwa. Prezes Rady Ministrów lub minister w!a(ciwy do spraw Skarbu Pa$stwa mog& poleci% wykonywanie zast"pstwa Rzeczypospolitej Polskiej równie# wtedy, je#eli Prokuratoria Generalna odmówi!a przej"cia tego zast"pstwa innemu organowi w!adzy publicznej. 4. Odmow" przej"cia zast"pstwa Rzeczypospolitej Polskiej Prokuratoria Generalna uzasadnia na pi(mie i dor"cza wnioskodawcy. 5. Stanowisko Prokuratorii Generalnej w przedmiocie odmowy przej"cia zast"pstwa Rzeczypospolitej Polskiej jest wi&#&ce, z zastrze#eniem ust. 3 zdanie drugie. Art. 8. 1. Zast"pstwo procesowe Skarbu Pa$stwa przez Prokuratori" Generaln& jest obowi&zkowe do zako$czenia sprawy, z zastrze#eniem art. 8b: 1) w sprawach rozpoznawanych w pierwszej instancji przez s&d okr"gowy; 2) w sprawach:

Liczba stron : 3 VI kadencja/druk nr 1516

Data : 2009-02-20

Nazwa pliku : 1019-02A.NK

3

a) o uzgodnienie tre(ci ksi"gi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, b) o stwierdzenie zasiedzenia – je#eli warto(% przedmiotu sprawy przewy#sza kwot" 1.000.000 z!; 3) w sprawach rozpoznawanych przez s&dy polubowne, niezale#nie od tego, czy miejsce post"powania przed tym s&dem znajduje si" na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy te# poza jej granicami lub nie jest oznaczone. 2. W sprawach wymienionych w ust. 1 pkt 2 obowi&zkowe zast"pstwo procesowe Skarbu Pa$stwa przez Prokuratori" Generaln& nie ustaje mimo obni#enia si" w toku sprawy warto(ci przedmiotu sprawy do kwoty 1.000.000 z! lub poni#ej.”; 6) po art. 8 dodaje si" art. 8a i 8b w brzmieniu: „Art. 8a. 1. Prokuratoria Generalna z urz"du lub na wniosek podmiotu reprezentuj&cego Skarb Pa$stwa mo#e przej&% zast"pstwo procesowe Skarbu Pa$stwa w ka#dej sprawie, je#eli wymaga tego ochrona wa#nych praw lub interesów Skarbu Pa$stwa. Przej"cie zast"pstwa procesowego Skarbu Pa$stwa mo#e nast&pi% w ka#dym stadium post"powania. 2. Stanowisko Prokuratorii Generalnej w przedmiocie przej"cia zast"pstwa procesowego Skarbu Pa$stwa jest wi&#&ce. Odmow" przej"cia zast"pstwa procesowego Skarbu Pa$stwa Prokuratoria Generalna uzasadnia na pi(mie i dor"cza wnioskodawcy, w terminie 14 dni od dnia dor"czenia wniosku, o którym mowa w ust. 1. 3. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, Prokuratoria Generalna zawiadamia s&d o przej"ciu zast"pstwa procesowego Skarbu Pa$stwa. Do zawiadomienia Prokuratoria Generalna za!&cza jego odpisy dla stron lub uczestników post"powania. Art. 8b. 1. W przypadkach, o których mowa w art. 8 ust. 1, Prokuratoria Generalna, za zgod& lub na wniosek podmiotu reprezentuj&cego Skarb Pa$stwa, mo#e przekaza% temu podmiotowi do prowadzenia spraw" lub grup" spraw, z wyj&tkiem spraw, w których wyst"puje istotne zagadnienie prawne oraz potrzeba wyk!adni przepisów prawnych budz&cych powa#ne w&tpliwo(ci lub rozbie#no(ci w orzecznictwie s&dów. 2. Przekazanie sprawy lub grupy spraw do prowadzenia mo#e nast&pi% przed wszcz"ciem lub w ka#dym stadium post"powania. 3. Je#eli przekazanie sprawy lub grupy spraw do prowadzenia nast&pi!o przed wszcz"ciem post"powania, podmiot reprezentuj&cy Skarb Pa$stwa zawiadamia s&d o przej"ciu zast"pstwa procesowego Skarbu Pa$stwa wraz z pismem wszczynaj&cym post"powanie. Do zawiadomienia s&du o przej"ciu zast"pstwa procesowego Skarbu Pa$stwa, podmiot reprezentuj&cy Skarb Pa$stwa za!&cza jego odpisy dla stron lub uczestników post"powania.

Liczba stron : 4 VI kadencja/druk nr 1516

Data : 2009-02-20

Nazwa pliku : 1019-02A.NK

4

4. Je#eli przekazanie sprawy lub grupy spraw do prowadzenia nast&pi!o po wszcz"ciu post"powania, Prokuratoria Generalna zawiadamia s&d o przekazaniu zast"pstwa procesowego Skarbu Pa$stwa podmiotowi reprezentuj&cemu Skarb Pa$stwa. Do zawiadomienia s&du o przekazaniu zast"pstwa procesowego Skarbu Pa$stwa, Prokuratoria Generalna za!&cza jego odpisy dla stron lub uczestników post"powania. 5. W przypadku przekazania podmiotowi reprezentuj&cemu Skarb Pa$stwa do prowadzenia sprawy lub grupy spraw, w których zast"pstwo procesowe Skarbu Pa$stwa przez Prokuratori" Generaln& jest obowi&zkowe, podmiot ten wykonuje zast"pstwo procesowe Skarbu Pa$stwa równie# przed S&dem Najwy#szym.”; 7) uchyla si" art. 9; 8) art. 11 otrzymuje brzmienie „Art. 11. 1. Koszty post"powania w sprawie, w której Prokuratoria Generalna wykonuje zast"pstwo procesowe Skarbu Pa$stwa, ponosi podmiot reprezentuj&cy Skarb Pa$stwa, którego dotyczy przedmiot tego post"powania, z zastrze#eniem ust. 2. 2. Podmiot reprezentuj&cy Skarb Pa$stwa nie ponosi kosztów zast"pstwa procesowego wykonywanego przez Prokuratori" Generaln&. 3. Koszty zast"pstwa procesowego zas&dzone lub przyznane Skarbowi Pa$stwa w sprawie, w której zast"pstwo procesowe Skarbu Pa$stwa wykonuje Prokuratoria Generalna, przys!uguj& Skarbowi Pa$stwa – Prokuratorii Generalnej. Koszty te s& egzekwowane przez Skarb Pa$stwa – Prokuratori" Generaln& na podstawie tytu!u egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzul" wykonalno(ci wydan& na rzecz Skarbu Pa$stwa – Prokuratorii Generalnej w zakresie rozstrzygni"cia o kosztach zast"pstwa procesowego. 4. W sprawach, w których Prokuratoria Generalna wykonuje zast"pstwo Rzeczypospolitej Polskiej, ust. 1 stosuje si" odpowiednio.”; 9) w art. 12 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. W przypadku wy!&cznego zast"pstwa procesowego, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1, niezw!ocznie po powzi"ciu wiadomo(ci o zaistnieniu okoliczno(ci, które czyni& dopuszczalnym podj"cie czynno(ci przed S&dem Najwy#szym, podmiot reprezentuj&cy Skarb Pa$stwa przekazuje Prokuratorii Generalnej informacje i dokumenty zgromadzone w sprawie wraz ze swoim stanowiskiem co do potrzeby podj"cia czynno(ci przed S&dem Najwy#szym.”; 10) w art. 14 dodaje si" ust. 5 w brzmieniu: „5. Przepis ust. 4 stosuje si" odpowiednio w przypadku okre(lonym w ust. 3, je#eli minister w!a(ciwy do spraw Skarbu Pa$stwa nie z!o#y! wniosków, o których mowa w ust. 1 i 2.”; 11) w art. 15 ust. 1 – 3 otrzymuj& brzmienie:

Liczba stron : 5 VI kadencja/druk nr 1516

Data : 2009-02-20

Nazwa pliku : 1019-02A.NK

5

„1. Czynno(ci zast"pstwa procesowego przed s&dami, trybuna!ami i innymi organami orzekaj&cymi wykonuj& wy!&cznie radcowie Prokuratorii Generalnej. 2. Czynno(ci zast"pstwa procesowego mog& wykonywa% równie# Prezes i wiceprezesi Prokuratorii Generalnej. 3. Dokumentem upowa#niaj&cym radc" Prokuratorii Generalnej do wykonywania czynno(ci zast"pstwa procesowego jest legitymacja s!u#bowa, która zawiera w szczególno(ci imi" i nazwisko oraz stanowisko s!u#bowe radcy Prokuratorii Generalnej.”; 12) w art. 22 w ust. 4 zdanie drugie otrzymuje brzmienie: „W takim przypadku przepis art. 8a ust. 3 stosuje si" odpowiednio.”; 13) po art. 23 dodaje si" art. 23a w brzmieniu: „Art. 23a. W sprawach, w których zast"pstwo procesowe Skarbu Pa$stwa wykonuje Prokuratoria Generalna, s&d, trybuna! lub inny organ orzekaj&cy dokonuje dor"cze$ pism i orzecze$ do G!ównego Urz"du Prokuratorii Generalnej albo do w!a(ciwego oddzia!u Prokuratorii Generalnej.”; 14) w art. 25 ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Prezes Rady Ministrów okre(li, w drodze rozporz&dzenia: 1) zakres i tryb wspó!dzia!ania Prokuratorii Generalnej przy wykonywaniu zast"pstwa procesowego Skarbu Pa$stwa z organami w!adzy publicznej, pa$stwowymi osobami prawnymi, pa$stwowymi jednostkami organizacyjnymi niemaj&cymi osobowo(ci prawnej oraz organami jednostek samorz&du terytorialnego i innymi podmiotami, którym powierzono wykonywanie zada$ publicznych na podstawie ustaw lub porozumie$, w tym w szczególno(ci zakres czynno(ci wykonywanych w ramach wspó!dzia!ania przez Prokuratori" Generaln& i te podmioty, terminy wykonywania tych czynno(ci oraz wymieniane informacje i dokumenty, 2) zakres i tryb wspó!dzia!ania Prokuratorii Generalnej przy wykonywaniu zast"pstwa Rzeczypospolitej Polskiej z organami w!adzy publicznej, w tym w szczególno(ci zakres czynno(ci wykonywanych w ramach wspó!dzia!ania przez Prokuratori" Generaln& i te organy, terminy wykonywania tych czynno(ci oraz wymieniane informacje i dokumenty, 3) zakres i tryb wspó!dzia!ania Prokuratorii Generalnej przy wydawaniu opinii prawnych z organami administracji publicznej i innymi podmiotami uprawnionymi na podstawie odr"bnych przepisów do reprezentowania Skarbu Pa$stwa – maj&c na wzgl"dzie zapewnienie nale#ytej ochrony praw i interesów Skarbu Pa$stwa oraz dost"pu Prokuratorii Generalnej do niezb"dnych informacji i dokumentów, a tak#e uwzgl"dniaj&c wymogi wynikaj&ce z przepisów dotycz&cych w!a(ciwych post"powa$.”; 15) w art. 43: a) po ust. 1 dodaje si" ust. 1a i 1b w brzmieniu:

Liczba stron : 6 VI kadencja/druk nr 1516

Data : 2009-02-20

Nazwa pliku : 1019-02A.NK

6

„1a. Radca wykonuj&cy czynno(ci zast"pstwa procesowego jest uprawniony do dodatkowego wynagrodzenia w wysoko(ci nie ni#szej ni# 65 % kosztów zast"pstwa procesowego zas&dzonych lub przyznanych na rzecz Skarbu Pa$stwa – Prokuratorii Generalnej albo na rzecz Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie, w której czynno(ci te by!y przez niego wykonywane, je#eli koszty te zosta!y (ci&gni"te od strony przeciwnej. Wysoko(% i termin wyp!aty dodatkowego wynagrodzenia okre(la umowa cywilnoprawna. 1b. Je#eli czynno(ci zast"pstwa procesowego w sprawie by!y wykonywane przez wi"cej ni# jednego radc", kwot" dodatkowego wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1a, Prezes Prokuratorii Generalnej dzieli mi"dzy radców, z uwzgl"dnieniem nak!adu pracy poszczególnych radców.”, b) ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Rada Ministrów okre(la, w drodze rozporz&dzenia: 1) wysoko(% wynagrodzenia zasadniczego radców Prokuratorii Generalnej i starszych radców Prokuratorii Generalnej, 2) stawki dodatku funkcyjnego osób pe!ni&cych w Prokuratorii Generalnej funkcje okre(lone w art. 23 ust. 2 i 3 oraz w zarz&dzeniu, o którym mowa w art. 25 ust. 1 – z uwzgl"dnieniem poziomu wynagrodze$ zasadniczych i dodatków funkcyjnych s"dziów s&dów powszechnych, przyjmuj&c, #e okre(lone w ten sposób wynagrodzenie zasadnicze radców Prokuratorii Generalnej i starszych radców Prokuratorii Generalnej nie mo#e przekracza% 130 % wynagrodzenia zasadniczego w najwy#szej stawce odpowiednio s"dziego s&du okr"gowego i s"dziego s&du apelacyjnego, a najwy#szy dodatek funkcyjny nie mo#e przekracza% kwoty dodatku funkcyjnego przewidzianego dla prezesa odpowiedniego s&du.”; 16) w art. 55 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Radca ponosi odpowiedzialno(% dyscyplinarn& za przewinienia s!u#bowe, w tym za oczywist& obraz" przepisów prawa i za uchybienia godno(ci zawodu.”; 17) po art. 55 dodaje si" art. 55a w brzmieniu: „Art. 55a. 1. Za przewinienie dyscyplinarne mniejszej wagi, nieuzasadniaj&ce wszcz"cia post"powania dyscyplinarnego, Prezes Prokuratorii Generalnej mo#e udzieli% radcy ostrze#enia na pi(mie, po uprzednim wys!uchaniu radcy. Przepis art. 61 ust. 5 stosuje si" odpowiednio. 2. Radca mo#e w terminie 14 dni od dnia dor"czenia ostrze#enia na pi(mie wyst&pi% do s&du pracy o uchylenie ostrze#enia. Od orzeczenia s&du drugiej instancji skarga kasacyjna nie przys!uguje.”; 18) w art. 65 dodaje si" ust. 5 w brzmieniu: „5. Przepis ust. 3 stosuje si" odpowiednio do ostrze#enia, o którym mowa w art. 55a ust. 1, z tym #e uprawnienie do uznania ostrze#enia za nieby!e i zarz&dzenia jego wykre(lenia przys!uguje Prezesowi Prokuratorii Generalnej.”.

Liczba stron : 7 VI kadencja/druk nr 1516

Data : 2009-02-20

Nazwa pliku : 1019-02A.NK

7

Art. 2. 1. Sprawy wszcz"te przed w!a(ciwym s&dem, trybuna!em lub innym organem orzekaj&cym przed dniem wej(cia w #ycie niniejszej ustawy, w których zgodnie z przepisami ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz& ustaw&, po dniu jej wej(cia w #ycie, zast"pstwo procesowe Skarbu Pa$stwa przez Prokuratori" Generaln& Skarbu Pa$stwa jest obowi&zkowe, prowadzi si" na dotychczasowych zasadach. 2. Prokuratoria Generalna Skarbu Pa$stwa mo#e przej&% do prowadzenia poszczególne sprawy lub grupy spraw, o których mowa w ust. 1, na podstawie art. 8a ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz& ustaw&. 3. Sprawy przed S&dem Najwy#szym, w których zgodnie z przepisami ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz& ustaw&, po dniu jej wej(cia w #ycie, zast"pstwo procesowe Skarbu Pa$stwa przez Prokuratori" Generaln& Skarbu Pa$stwa jest wy!&czne, prowadzi si" na dotychczasowych zasadach, o ile przed dniem wej(cia w #ycie niniejszej ustawy zosta!y w sprawie podj"te czynno(ci procesowe przed S&dem Najwy#szym lub czynno(ci procesowe zwi&zane z post"powaniem przed S&dem Najwy#szym, podejmowane przed s&dem ni#szej instancji. 4. W sprawach, w których Prokuratoria Generalna Skarbu Pa$stwa wykonuje zast"pstwo procesowe Skarbu Pa$stwa w dniu wej(cia w #ycie niniejszej ustawy, zast"pstwo to jest wykonywane przez Prokuratori" Generaln& Skarbu Pa$stwa do zako$czenia sprawy. Art. 3. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 25 ust. 4 oraz art. 43 ust. 2 ustawy wymienionej w art. 1 zachowuj& moc do czasu wej(cia w #ycie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 25 ust. 4 oraz art. 43 ust. 2 tej ustawy w brzmieniu nadanym niniejsz& ustaw&, nie d!u#ej jednak ni# przez okres 12 miesi"cy od dnia wej(cia w #ycie niniejszej ustawy. Art. 4. Ustawa wchodzi w #ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia.