Druk nr 1670 Warszawa, 23 stycznia 2009 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja
Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu ni"ej podpisani pos!owie wnosz# projekt ustawy:
- o zmianie ustawy - Kodeks pracy. Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy upowa"niamy pana pos!a Stanis!awa Szweda. (-) Andrzej Adamczyk; (-) Waldemar Andzel; (-) Iwona Arent; (-) Zbigniew Babalski; (-) Barbara Bartu$; (-) Andrzej B%tkowski; (-) Aleksander Ch!opek; (-) Tadeusz Cyma&ski; (-) Witold Czarnecki; (-) Beata Kempa; (-) Izabela Kloc; (-) Henryk Kowalczyk; (-) Marek Kwitek; (-) Marzena Macha!ek; (-) Barbara Marianowska; (-) Gabriela Mas!owska; (-) Jerzy Materna; (-) Beata Mazurek; (-) Kazimierz Moskal; (-) Maria Nowak; (-) Stanis!aw O"óg; (-) Anna Paluch; (-) Jacek Pilch; (-) Marek Polak; (-) Krzysztof Popio!ek; (-) El"bieta Rafalska; (-) Nelli Rokita-Arnold; (-) Jaros!aw Rusiecki; (-) Edward Siarka; (-) Krzysztof So&ta; (-) Andrzej So$nierz; (-) Piotr Stanke; (-) Andrzej Szlachta; (-) Stanis!aw Szwed; (-) Jan Szyszko; (-) Adam 'nie"ek; (-) Robert Telus; (-) Teresa Wargocka; (-) Zbigniew Wassermann; (-) Jadwiga Wi$niewska; (-) Waldemar Wrona; (-) Anna Zalewska; (-) (ukasz Zbonikowski.
projekt Ustawa z dnia ……… 2009 roku o zmianie ustawy - Kodeks pracy
Art. 1. W ustawie z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998r., Nr 21, poz. 94, z pó)n. zm.) wprowadza si% nast%puj#ce zmiany: 1) w art. 209 1 § 1 pkt 2 lit b otrzymuje brzmienie: „b) wykonywania czynno$ci w zakresie ochrony przeciwpo"arowej i ewakuacji pracowników, ”. 2) w art. 209 1 po § 3 dodaje si% § 4 w brzmieniu: „§ 4. Minister w!a$ciwy do spraw wewn%trznych, w porozumieniu z ministrem w!a$ciwym do spraw pracy, okre$li, w drodze rozporz#dzenia, wymagania kwalifikacyjne, jakie powinni spe!nia* pracownicy, o których mowa w § 1 pkt 2.”.
Art. 2. Ustawa wchodzi w "ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia.
UZASADNIENIE
Ustaw# z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy na!o"ono
na
pracodawc% szereg
obowi#zków
zwi#zanych
z
ochron#
przeciwpo"arow#. Wprowadzony i obowi#zuj#cy od dnia 18.01.2009 r. przepis art. 2091 kodeksu pracy zobowi#zuje pracodawc% m.in. do wyznaczenia pracowników do: - udzielania pierwszej pomocy, - wykonywania czynno$ci w zakresie ochrony przeciwpo"arowej i ewakuacji pracowników, zgodnie z przepisami o ochronie przeciwpo"arowej. W niniejszej nowelizacji projektodawcy proponuj# zmian% tre$ci art. 2091 § 1 pkt 2 lit b kodeksu pracy poprzez wykre$lenie zwrotu: „zgodnie z przepisami o ochronie przeciwpo"arowej”. W efekcie tej zmiany norma prawna otrzyma brzmienie nast%puj#ce: „Pracodawca jest obowi#zany wyznaczy* pracowników do wykonywania czynno$ci w zakresie ochrony przeciwpo"arowej i ewakuacji pracowników”. Nowelizacja ta podyktowana jest konieczno$ci# unikni%cia stosowania przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpo"arowej w zakresie wymaga& kwalifikacyjnych oraz szkole& dla stra"aków jednostek ochrony przeciwpo"arowej i osób wykonuj#cych czynno$ci z zakresu ochrony przeciwpo"arowej. Szkolenia te s# kosztowne i - zdaniem wnioskodawców - nie mo"na zobowi#zywa* pracodawców do takich wydatków. W zwi#zku z tym proponuje si%, by nowym rozporz#dzeniem okre$lone zosta!y wymagania wzgl%dem pracowników, z którymi nie b%d# !#czy* si% tak znaczne koszty, jak ma to miejsce w chwili obecnej. Ponadto dyrektywa Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia $rodków w celu poprawy bezpiecze&stwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy (Dz. Urz. WE L 183 z 29.06.1989, str. 1; Dz.
Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 1, str. 349), a w szczególno$ci art. 8 dyrektywy w sprawie obowi#zków pracodawcy w zakresie zapewnienia pierwszej pomocy, gaszenia po"aru i ewakuacji pracowników oraz w przypadku powa"nego i nieuniknionego niebezpiecze&stwa, nie precyzuje kwestii uprawnie& pracowników w zakresie ochrony przeciwpo"arowej. A zatem dla prawid!owego jej wdro"enia nie jest wymagane takie uregulowanie tych kwestii, jak w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy. Projekt ustawy nie poci#ga za sob# obci#"enia bud"etu pa&stwa lub bud"etów jednostek samorz#du terytorialnego, w zwi#zku z tym nie ma potrzeby wskazywania )róde! finansowania. Projekt ustawy wywo!uje pozytywne skutki spo!eczne oraz nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej.
Warszawa, 27 stycznia 2009 r. BAS-WAL-184/09 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia prawna o zgodno!ci poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy (przedstawiciel wnioskodawców: pose" Stanis"aw Szwed) z prawem Unii Europejskiej I.
Przedmiot projektu ustawy
Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy przewiduje nowelizacj" jednego przepisu – art. 2091. Art. 2091, który wszed! w #ycie 18 stycznia 2009 r., zosta! dodany do Kodeksu pracy ustaw$ z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy (Dz.U. Nr 223, poz. 1460), która – zgodnie z przypisem 1 – m.in. wdra#a postanowienia dyrektywy Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia %rodków w celu poprawy bezpiecze&stwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy (Dz. Urz. WE L 183 z 29.06.1989, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 1, str. 349; dalej: dyrektywa 89/391/EWG). Przepis art. 2091 Kodeksu pracy nak!ada na pracodawców obowi$zki w zakresie zapewnienia %rodków niezb"dnych do udzielania pierwszej pomocy w nag!ych wypadkach, gaszenia po#aru i ewakuacji pracowników oraz wyznaczenia pracowników do udzielania pierwszej pomocy, wykonywania czynno%ci w zakresie ochrony przeciwpo#arowej i ewakuacji
pracowników,
wyspecjalizowanymi
w
zapewnienia zakresie
!$czno%ci
udzielania
ze
pierwszej
s!u#bami pomocy,
zewn"trznymi ratownictwa
medycznego oraz ochrony przeciwpo#arowej. Opiniowany projekt zak!ada zniesienie odes!ania do przepisów o ochronie przeciwpo#arowej w przepisie, który okre%la zadania, które pracodawca powierza wyznaczonemu pracownikowi. W obecnym stanie prawnym wykonywanie przez wyznaczonego pracownika zada& z zakresu ochrony przeciwpo#arowej i ewakuacji pracowników ma odbywa' si" zgodnie z przepisami o ochronie przeciwpo#arowej.
2 Ponadto, proponuje si" dodanie nowego § 4 w nowelizowanym przepisie, który stanowi!by delegacje dla ministra w!a%ciwego do spraw wewn"trznych, dzia!aj$cego w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw pracy, do okre%lenia, w drodze rozporz$dzenia, wymaga& kwalifikacyjnych, jakie powinni spe!nia' pracownicy, którym zostanie powierzone wykonywanie zada& z zakresu pierwszej pomocy, ochrony przeciwpo#arowej i ewakuacji pracowników. Niezale#nie od kwestii zgodno%ci projektu z prawem Unii Europejskiej nale#y zauwa#y', #e proponowany przepis § 4 nie zawiera wytycznych do wydania rozporz$dzenia, co jest niezgodne z art. 92 ust. 1 zdanie drugie Konstytucji RP. Ustawa mia!aby wej%' w #ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia. II.
Stan prawa Unii Europejskiej w materii obj#tej projektem ustawy
Przepis art. 2091 Kodeksu pracy stanowi implementacj" art. 8 ust. 1 i 2 dyrektywy 89/391/EWG. Zgodnie z przywo!anym przepisem dyrektywy 89/391/EWG, pracodawca powinien: !
przedsi"wzi$' odpowiednie %rodki celem zapewnienia pierwszej pomocy w nag!ych
wypadkach,
mo#liwo%ci
zwalczania
po#arów
i
ewakuacji
pracowników, stosownie do rodzaju prowadzonej dzia!alno%ci i wielko%ci przedsi"biorstwa lub firmy, !
zapewni' niezb"dny kontakt z zewn"trznymi zespo!ami %wiadcz$cymi us!ugi, w szczególno%ci w odniesieniu do zagadnie& pierwszej pomocy w nag!ych wypadkach, pogotowia ratunkowego, czynno%ci ratowniczych i zwalczania po#arów. Pracodawca
zabezpieczenia zwalczaniem
powinien
dzia!alno%ci po#arów
i
desygnowa' zwi$zanej
ewakuacj$
z
pracowników udzielaniem
pracowników.
niezb"dnych pierwszej
Liczba
do
pomocy,
desygnowanych
pracowników, ich szkolenie oraz wyposa#enie powinny uwzgl"dnia' wielko%' i rodzaj zagro#e& wyst"puj$cych w przedsi"biorstwie lub zak!adzie. III.
Analiza przepisów projektu pod k$tem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej Projekt proponuje zast$pienie okre%lonych w przepisach o ochronie przeciwpo#arowej
wymaga&
dotycz$cych
wykonywania
przez
wyznaczonych
pracowników zada& z zakresu ochrony przeciwpo#arowej i ewakuacji pracowników
3 wymaganiami
kwalifikacyjnymi,
które
okre%li
minister
w!a%ciwy
do
spraw
wewn"trznych, w porozumieniu z ministrem w!a%ciwym do spraw pracy. Dyrektywa 89/391/EWG w art. 8 ust. 2 stanowi jedynie, #e szkolenie oraz wyposa#enie takich pracowników powinno uwzgl"dnia' wielko%' i rodzaj zagro#e& wyst"puj$cych w przedsi"biorstwie. Proponowane rozwi$zanie nie jest sprzeczne z dyrektyw$ 89/391/EWG. IV.
Konkluzje
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej, w szczególno%ci z art. 8 ust. 1 i 2 dyrektywy 89/391/EWG.
Opracowa!: Zespó! Prawa Europejskiego i Mi"dzynarodowego Akceptowa!: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha! Królikowski
Deskryptory Bazy REX: Unia Europejska, prawo pracy
Warszawa, 27 stycznia 2009 r. BAS-WAL-185/09 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia prawna dotycz!ca mo"liwo#ci uznania przedstawionego poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy (przedstawiciel wnioskodawców: pose$ Stanis$aw Szwed) za projekt ustawy wykonuj!cej prawo Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a ust. 1 Regulaminu Sejmu Stosownie do art. 95a ust. 1 Regulaminu Sejmu, projektem ustawy wykonuj#cej prawo Unii Europejskiej jest projekt ustawy maj#cej na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy przewiduje nowelizacj% jednego przepisu – art. 2091. Art. 2091, który wszed! w "ycie 18 stycznia 2009 r., zosta! dodany do Kodeksu pracy ustaw# z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy (Dz.U. Nr 223, poz. 1460), która – zgodnie z przypisem 1 – m.in. wdra"a postanowienia dyrektywy Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia $rodków w celu poprawy bezpiecze&stwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy (Dz. Urz. WE L 183 z 29.06.1989, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 1, str. 349; dalej: dyrektywa 89/391/EWG). Przepis art. 2091 Kodeksu pracy nak!ada na pracodawców obowi#zki w zakresie zapewnienia $rodków niezb%dnych do udzielania pierwszej pomocy w nag!ych wypadkach, gaszenia po"aru i ewakuacji pracowników oraz wyznaczenia pracowników do udzielania pierwszej pomocy, wykonywania czynno$ci w zakresie ochrony przeciwpo"arowej i ewakuacji pracowników, zapewnienia !#czno$ci ze s!u"bami zewn%trznymi wyspecjalizowanymi w zakresie udzielania pierwszej pomocy, ratownictwa medycznego oraz ochrony przeciwpo"arowej. Opiniowany projekt zak!ada zniesienie odes!ania do przepisów o ochronie przeciwpo"arowej w przepisie, który okre$la zadania, które pracodawca powierza wyznaczonemu pracownikowi. W obecnym stanie prawnym wykonywanie przez wyznaczonego pracownika zada& z zakresu ochrony przeciwpo"arowej i ewakuacji pracowników ma odbywa* si% zgodnie z przepisami o ochronie przeciwpo"arowej. Ponadto, proponuje si% dodanie nowego § 4 w nowelizowanym przepisie, który stanowi!by delegacj% dla ministra w!a$ciwego do spraw wewn%trznych,
2
dzia!aj#cego w porozumieniu z ministrem w!a$ciwym do spraw pracy, do okre$lenia, w drodze rozporz#dzenia, wymaga& kwalifikacyjnych, jakie powinni spe!nia* pracownicy, którym zostanie powierzone wykonywanie zada& z zakresu pierwszej pomocy, ochrony przeciwpo"arowej i ewakuacji pracowników. Poniewa" poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy ma na celu dokonanie zmian w przepisie art. 2091 Kodeksu pracy w zakresie, w jakim przepis ten wykonuje prawo Unii Europejskiej, mo"na uzna* projekt za projekt ustawy wykonuj#cej prawo Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a ust. 1 Regulaminu Sejmu. Opracowa!: Zespó! Prawa Europejskiego i Mi"dzynarodowego Akceptowa!: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha! Królikowski
Deskryptory Bazy REX: Unia Europejska, prawo pracy