Warszawa, 10 marca 2009 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów DSPA-140-48(3)/09 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Przekazuj" przyj"te komisyjnego projektu ustawy
przez
Rad!
Ministrów
stanowisko
wobec
- o zmianie ustawy o zak"adach leczniczych dla zwierz#t (druk nr 1604). Jednocze#nie informuj", $e Rada Ministrów upowa$ni!a Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi do reprezentowania Rz%du w tej sprawie w toku prac parlamentarnych.
(-) Donald Tusk
STANOWISKO RZ$DU WOBEC PROJEKTU USTAWY O ZMIANIE USTAWY O ZAK%ADACH LECZNICZYCH DLA ZWIERZ$T (druk sejmowy nr 1604)
Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o zak!adach leczniczych dla zwierz"t (Dz. U. z 2004 r. Nr 11, poz. 95, z pó&n. zm.) jest drugim, po ustawie z dnia 21 grudnia 1990 r. o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 187, poz. 1567, z pó&n. zm.), ustawowym aktem prawnym reguluj%cym sprawy zwi%zane z wykonywaniem zawodu lekarza weterynarii. Przedmiotem projektu ustawy o zmianie ustawy o zak!adach leczniczych dla zwierz%t (druk sejmowy nr 1604) jest dodanie w ustawie o zak!adach leczniczych dla zwierz%t art. 6a stanowi%cego o mo$liwo#ci zwrotu przez pracodawc" pracownikom zak!adu leczniczego dla zwierz%t kosztów u$ywania w!asnych pojazdów do celów s!u$bowych w jazdach lokalnych, w formie miesi"cznego rycza!tu pieni"$nego albo na podstawie umowy cywilnoprawnej o u$ywanie pojazdu do celów s!u$bowych, na zasadach okre#lonych w przepisach wydanych na podstawie art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 6 wrze#nia 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874 z pó&n. zm.). Celem tej zmiany, jak deklaruje projektodawca, jest przyznanie pracownikom zak!adu leczniczego dla zwierz%t, u$ywaj%cym w!asnych pojazdów dla celów s!u$bowych w jazdach lokalnych, prawa do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego okre#lonego w art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z pó&n. zm.). Przepis ten stanowi, $e zwolniony jest od podatku dochodowego zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytu!u u$ywania pojazdów stanowi%cych w!asno#' pracownika, dla potrzeb zak!adu pracy, w jazdach lokalnych, je$eli obowi%zek ponoszenia tych kosztów przez zak!ad pracy albo mo$liwo#' przyznania prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów innych ustaw – do wysoko#ci miesi"cznego rycza!tu pieni"$nego albo do wysoko#ci nieprzekraczaj%cej kwoty ustalonej przy zastosowaniu stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, okre#lonego w odr"bnych przepisach wydanych przez w!a#ciwego ministra, je$eli przebieg pojazdu, z wy!%czeniem wyp!at rycza!tu pieni"$nego, jest udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu prowadzonej przez pracownika. Projektodawca powo!uje si" przy tym na fakt, $e powo!any przepis ustawy podatkowej znajduje obecnie zastosowanie w stosunku do niektórych pracowników Pa(stwowego Gospodarstwa Le#nego Lasy Pa(stwowe oraz pa(stwowego przedsi"biorstwa u$yteczno#ci publicznej „Poczta Polska”. W art. 46a ustawy z dnia 28 wrze#nia 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435, z pó&n. zm.) oraz w art. 19 ustawy z dnia
1
5 wrze#nia 2008 r. o komercjalizacji pa#stwowego przedsi$biorstwa u%yteczno&ci publicznej "Poczta Polska" (Dz. U. Nr 180, poz. 1109) przewidziano bowiem mo$liwo#' zwrotu niektórym pracownikom tych podmiotów kosztów zwi%zanych z u$ywaniem w!asnych pojazdów do celów s!u$bowych w jazdach lokalnych. W tym miejscu nale$y wspomnie', $e wspomniany art. 19 ustawy o komercjalizacji pa(stwowego przedsi"biorstwa u$yteczno#ci publicznej "Poczta Polska" zast%pi!, z dniem 10 listopada 2008 r., poprzednio obowi%zuj%cy art. 6a ustawy z dnia 30 lipca 1997 r. o pa#stwowym przedsi$biorstwie u%yteczno&ci publicznej "Poczta Polska" (Dz. U. Nr 106, poz. 675, z pó&n. zm.). W nowym stanie prawnym utrzymano uprawnienie pracowników pa(stwowego przedsi"biorstwa u$yteczno#ci publicznej "Poczta Polska" do korzystania ze zwolnienia przedmiotowego okre#lonego w art. 21 ust. 1 pkt 23b o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie wprowadzaj%c jakichkolwiek zmian w tym zakresie. Co wi"cej, brzmienie wspomnianego art. 19 ustawy o komercjalizacji pa(stwowego przedsi"biorstwa u$yteczno#ci publicznej "Poczta Polska" jest niemal identyczne z brzmieniem poprzednio obowi%zuj%cego art. 6a ustawy o pa(stwowym przedsi"biorstwie u$yteczno#ci publicznej "Poczta Polska". W zwi%zku z powy$szym, nale$y zwróci' uwag" na okoliczno#ci towarzysz%ce wprowadzeniu zwolnienia przedmiotowego okre#lonego w art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Rozwi%zanie to wesz!o w $ycie na mocy ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 93, poz. 894), która równocze#nie wprowadzi!a, w ustawie o lasach oraz w ustawie o pa(stwowym przedsi"biorstwie u$yteczno#ci publicznej "Poczta Polska", wymienione przepisy dotycz%ce niektórych pracowników Pa(stwowego Gospodarstwa Le#nego Lasy Pa(stwowe oraz pa(stwowego przedsi"biorstwa u$yteczno#ci publicznej „Poczta Polska”. Wprowadzenie omawianego zwolnienia dostosowane by!o #ci#le do okre#lonych w danym momencie potrzeb. Potrzeby te polega!y na stworzeniu instrumentów s!u$%cych nak!onieniu okre#lonych grup pracowników pracuj%cych w terenie do zaanga$owania w!asnych pojazdów na potrzeby wymienionych podmiotów. Takie rozwi%zanie by!o korzystne z punktu widzenia realizacji przez te podmioty ich statutowych zada(, s!u$%cych interesowi spo!ecznemu. Wprowadzenie zwolnienia podatkowego nie powinno s!u$y' wy!%cznie interesom okre#lonej grupy przedsi"biorców lub grupy zawodowej, lecz powinno by' uzasadnione z punktu widzenia interesu spo!ecznego. W zwi%zku z powy$szym, nale$y podnie#', i$ w uzasadnieniu projektu ustawy o zmianie ustawy o zak!adach leczniczych dla zwierz%t (druk sejmowy nr 1604) nie wskazano, czy wej#cie w $ycie projektowanej ustawy s!u$y!oby interesowi spo!ecznemu, nie uto$samianemu z interesem tylko jednej grupy spo!ecznej. Zgodnie z danymi, którymi dysponuje Rz%d, przedmiotowy projekt ustawy dotyczy oko!o 500 zak!adów leczniczych dla zwierz%t zatrudniaj%cych lekarzy weterynarii oraz oko!o 1 000 lekarzy weterynarii zatrudnionych w tych zak!adach na podstawie umowy o prac". 2
Nale$y przy tym uwzgl"dni', $e na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej funkcjonuje ponadto oko!o 3 000 zak!adów leczniczych dla zwierz%t, w których zawód wykonuje tylko jeden lekarz weterynarii, b"d%cy jednocze#nie podmiotem prowadz%cym taki zak!ad. Zak!ady te nie by!yby w praktyce obj"te projektowan% regulacj%, nie zatrudniaj% bowiem lekarzy weterynarii na podstawie umowy o prac". Dodatkowo nale$y zaznaczy', i$ zgodnie z projektem ustawy, ze zwolnienia przedmiotowego, okre#lonego w art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie mogliby skorzysta' lekarze weterynarii zatrudnieni na umow" o prac" w Inspekcji Weterynaryjnej, którzy w wielu przypadkach równie$ wykorzystuj% samochody prywatne do celów s!u$bowych. Z powy$szego wynika, $e projektowana ustawa nios!aby korzy#ci finansowe dla stosunkowo w%skiej grupy lekarzy weterynarii. Mog!oby to budzi' w%tpliwo#ci co do zasadno#ci uprzywilejowania tej grupy oraz powodowa' negatywny odbiór proponowanego rozwi%zania w#ród grup zawodowych pozbawionych mo$liwo#ci skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego okre#lonego w art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Rz%d nie dostrzega obecnie korzy#ci spo!ecznych wynikaj%cych z proponowanego rozwi%zania. Nale$y bowiem zauwa$y', i$ mo$liwo#' skorzystania ze wspomnianego zwolnienia przedmiotowego dotyczy!aby jedynie zak!adów leczniczych dla zwierz%t korzystaj%cych z pracy najemnej lekarzy weterynarii, a zatem zak!adów b"d%cych zazwyczaj w dobrej kondycji finansowej. W opinii Rz%du, z punktu widzenia interesu spo!ecznego nie powinno by' priorytetem wspieranie, kosztem zmniejszenia dochodów bud$etu pa(stwa, w!a#nie tej grupy zak!adów leczniczych dla zwierz%t. W szczególno#ci nie wydaje si", aby wsparcie tej grupy zak!adów leczniczych przynios!o pozytywne skutki spo!eczne w zakresie poprawy dost"pno#ci us!ug leczniczych weterynaryjnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto, budzi równie$ w%tpliwo#ci rozwi%zanie, zgodnie z którym ze zwolnienia przedmiotowego okre#lonego w art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych mogliby skorzysta' wszyscy pracownicy zak!adów leczniczych dla zwierz%t, niezale$nie od wykonywanego zawodu oraz zakresu obowi%zków. Nale$y równie$ zwróci' uwag", $e brzmienie projektowanego art. 6a ustawy o zak!adach leczniczych dla zwierz%t ró$ni si" istotnie od brzmienia art. 46a ustawy z dnia 28 wrze#nia 1991 r. o lasach, art. 19 ustawy o komercjalizacji pa(stwowego przedsi"biorstwa u$yteczno#ci publicznej "Poczta Polska” oraz od brzmienia obowi%zuj%cego w poprzednim stanie prawnym art. 6a ustawy z dnia 30 lipca 1997 r. o pa(stwowym przedsi"biorstwie u$yteczno#ci publicznej "Poczta Polska". Projektowany przepis nie odpowiada równie$ brzmieniu art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z wymienionymi przepisami, prawo do zwrotu kosztów zwi%zanych z u$ywaniem w!asnych pojazdów do celów s!u$bowych, w jazdach lokalnych, przys!uguje: 1) do wysoko#ci 3
miesi"cznego rycza!tu pieni"$nego lub 2) do wysoko#ci nieprzekraczaj%cej stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, okre#lonych w odr"bnych przepisach, je$eli przebieg pojazdu zosta! udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu prowadzonej przez pracownika. Projektowany art. 6a ustawy o zak!adach leczniczych dla zwierz%t stanowi natomiast, $e zwrot kosztów przys!uguje „w formie miesi"cznego rycza!tu pieni"$nego albo na podstawie umowy cywilnoprawnej o u$ywanie pojazdu do celów s!u$bowych, na zasadach okre#lonych w przepisach wydanych na podstawie art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 6 wrze#nia 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874, Nr 176, poz. 1238 i Nr 192, poz. 1381)”. Powy$sze mo$e by' powodem powstania istotnych w%tpliwo#ci interpretacyjnych. W%tpliwo#ci te mog!yby wyst%pi' w szczególno#ci w zwi%zku z nast"puj%cymi okoliczno#ciami: 1) przepisy wydane na podstawie art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 6 wrze#nia 2001 r. o transporcie drogowym (rozporz%dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów u%ywania do celów s!u%bowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów nieb$d"cych w!asno&ci" pracodawcy – Dz. U. Nr 27, poz. 271, z pó&n. zm.) dotycz% wy!%cznie zwrotu pracownikom kosztów zwi%zanych z u$ywaniem do celów s!u$bowych pojazdów nieb"d%cych w!asno#ci% pracodawcy, który nast"puje na podstawie umowy cywilnoprawnej, 2) zwrot pracownikom kosztów zwi%zanych z u$ywaniem do celów s!u$bowych pojazdów nieb"d%cych w!asno#ci% pracodawcy, zgodnie z przepisami, o których mowa w pkt 1, nast"puje wy!%cznie w formie miesi"cznego rycza!tu. Jednocze#nie, zgodnie z brzmieniem projektowanego art. 6a ustawy o zak!adach leczniczych dla zwierz%t, wykluczona by!aby mo$liwo#' zwrotu kosztów zwi%zanych z u$ywaniem w!asnych pojazdów do celów s!u$bowych, aby skorzysta' ze zwolnienia przedmiotowego okre#lonego w art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, do wysoko#ci nieprzekraczaj%cej stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, udokumentowanego w ewidencji przebiegu pojazdu prowadzonej przez pracownika. Podkre#li' nale$y, i$ w uzasadnieniu projektu ustawy nie wyja#niono celu, któremu ma s!u$y' cz"#ciowe odej#cie, w odniesieniu do pracowników zak!adów leczniczych dla zwierz%t, od dotychczas stosowanej konstrukcji prawnej. Rz%d zajmuje negatywne stanowisko odno#nie projektu ustawy o zmianie ustawy o zak!adach leczniczych dla zwierz%t (druk sejmowy nr 1604).
4