1145

Druk nr 1145 Warszawa, 7 marca 2008 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu ni"ej podpisani pos!owie wnosz# projekt ustawy:

-

o ograniczeniach zwi!zanych z pe"nieniem funkcji publicznych.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy upowa"niamy pana pos!a Przemys!awa Gosiewskiego. (-) Andrzej Adamczyk; (-) Waldemar Andzel; (-) Zbigniew Babalski; (-) Piotr Babinetz; (-) Barbara Bartu$; (-) Dariusz B#k; (-) Mariusz B!aszczak; (-) Jan Bury s. Antoniego; (-) Tadeusz Cyma%ski; (-) Witold Czarnecki; (-) Edward Czesak; (-) Zbigniew Girzy%ski; (-) Szymon Stanis!aw Gi"y%ski; (-) Przemys!aw Gosiewski; (-) Tomasz Górski; (-) Krystyna Grabicka; (-) Czes!aw Hoc; (-) Adam Hofman; (-) Dawid Jackiewicz; (-) Wies!aw Janczyk; (-) Grzegorz Janik; (-) Beata Kempa; (-) Robert Ko!akowski; (-) Henryk Kowalczyk; (-) Tomasz Latos; (-) Adam Lipi%ski; (-) Marzena Macha!ek; (-) Krzysztof Maciejewski; (-) Antoni Macierewicz; (-) Barbara Marianowska; (-) Gabriela Mas!owska; (-) Marek Matuszewski; (-) Kazimierz Matuszny; (-) Beata Mazurek; (-) Boles!aw Grzegorz Piecha; (-) Jacek Pilch; (-) Marek Polak; (-) Piotr Polak; (-) Krzysztof Popio!ek; (-) Jan Religa; (-) Jerzy R&bek; (-) Józef Rojek; (-) Jaros!aw Rusiecki; (-) Anna Sobecka; (-) Piotr Stanke; (-) Jaros!aw Stawiarski; (-) Jolanta Szczypi%ska; (-) Stanis!aw Szwed; (-) Jan Szyszko; (-) Ryszard Terlecki; (-) Andrzej Walkowiak; (-) Teresa Wargocka; (-) Zbigniew Wassermann; (-) Waldemar Wi#zowski; (-) Jadwiga Wi$niewska; (-) Tadeusz Wo'niak; (-) S!awomir Zawi$lak; (-) (ukasz Zbonikowski; (-) Jaros!aw Zieli%ski; (-) Maria Zuba; (-) Wojciech )ukowski.

Projekt

USTAWA z dnia

o ograniczeniach zwi!zanych z pe"nieniem funkcji publicznych1)

Art. 1. Ustawa okre!la ograniczenia zwi"zane z pe#nieniem funkcji publicznych, a tak$e zasady sk#adania przez osoby pe#ni"ce funkcje publiczne o!wiadcze% maj"tkowych.

Art. 2. 1.

Osobami pe#ni"cymi funkcje publiczne w rozumieniu niniej-

szej ustawy s": 1) osoby zajmuj"cych kierownicze stanowiska pa%stwowe w rozumieniu ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. o wynagrodzeniu osób zajmuj"cych kierownicze stanowiska pa%stwowe (Dz. U. Nr 20, poz. 101, z pó&n. zm.2)); 2) s'dziowie Trybuna#u Konstytucyjnego; 3)

zast'pcy przewodnicz"cego i cz#onkowie Trybuna#u Stanu;

4) osoby zajmuj"ce wysokie stanowiska pa%stwowe nale$"cych do pa%stwowego zasobu kadrowego zgodnie z ustaw" z dnia 24 sierpnia 2006 r. o pa%stwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach pa%stwowych (Dz. U. Nr 170, poz. 1217, Nr 249, poz. 1839 oraz z 2007 r. Nr 17, poz. 96); 5) osoby zatrudnione na stanowiskach !redniego szczebla zarz"dzania,

koordynuj"cych

w korpusie s#u$by cywilnej;

lub

samodzielnych

2

6) osoby zatrudnione w urz'dach pa%stwowych, o których mowa w ustawie z dnia 16 wrze!nia 1982 r. o pracownikach urz'dów pa%stwowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 86, poz. 953, z pó&n. zm.3)) na stanowiskach kierowników jednostek i komórek organizacyjnych, ich zast'pców, g#ównego ksi'gowego oraz na stanowiskach podlegaj"cych bezpo!rednio kierownikowi urz'du; 7) urz'dnicy s#u$by cywilnej; 8) pracownicy gabinetów politycznych; 9) osoby zatrudnione w komórkach organizacyjnych w#a!ciwych do spraw kontroli i nadzoru na stanowiskach, na których wymagane jest wykszta#cenie wy$sze, w urz'dach pa%stwowych, o których mowa w ustawie z dnia 16 wrze!nia 1982 r. o pracownikach urz'dów pa%stwowych, oraz w urz'dach, o których mowa w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o s#u$bie cywilnej (Dz. U. Nr 170, poz. 1218); 10) cz#onkowie

korpusu

s#u$by

cywilnej

zatrudnieni

w urz'dzie obs#uguj"cym ministra w#a!ciwego do spraw finansów publicznych; 11) cz#onkowie

korpusu

s#u$by

cywilnej

zatrudnieni

w urz'dach i izbach skarbowych oraz w urz'dach kontroli skarbowej; 12) funkcjonariusze celni oraz pracownicy izb celnych nieb'd"cy funkcjonariuszami celnymi; 13) dyrektorzy izb skarbowych i ich zast'pcy, naczelnicy urz'dów skarbowych i ich zast'pcy, dyrektorzy urz'dów kontroli skarbowej i ich zast'pcy, dyrektorzy izb celnych i ich zast'pcy oraz naczelnicy urz'dów celnych i ich zast'pcy;

3

14) dyrektor generalny Najwy$szej Izby Kontroli oraz pracownicy Najwy$szej Izby Kontroli nadzoruj"cy lub wykonuj"cy czynno!ci kontrolne; 15) starsi radcy i radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Pa%stwa; 16) Przewodnicz"cy i Zast'pcy Przewodnicz"cego Komisji Nadzoru Finansowego, kieruj"cy jednostkami i komórkami urz'du Komisji, ich zast'pcy oraz g#ówni ksi'gowi oraz osoby podlegaj"ce Przewodnicz"cemu; 17) prezesi, zast'pcy prezesów, cz#onkowie kolegium, naczelnicy wydzia#ów oraz inspektorzy do spraw kontroli w regionalnych izbach obrachunkowych; 18) prezesi,

wiceprezesi,

cz#onkowie

kolegium

odwo-

#awczego w samorz"dowych kolegiach odwo#awczych; 19) prezesi, wiceprezesi, cz#onkowie zarz"dów, skarbnicy, osoby zajmuj"ce stanowiska g#ównego ksi'gowego, kieruj"cego oddzia#em terenowym i jego zast'pcy oraz osoby zajmuj"ce stanowiska równorz'dne pod wzgl'dem p#acowym w bankach pa%stwowych; 20) cz#onkowie Zarz"du Narodowego Banku Polskiego oraz kieruj"cy komórkami organizacyjnymi Centrali i ich zast'pcy oraz kieruj"cy jednostkami organizacyjnymi, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2005 r. Nr 1, poz. 2, z pó&n. zm.4)); 21)

cz#onkowie Rady Polityki Pieni'$nej;

22) prezesi, wiceprezesi, cz#onkowie zarz"du, dyrektorzy zespo#ów, dyrektorzy oddzia#ów terenowych i ich zast'pcy oraz osoby zajmuj"ce stanowiska równorz'dne pod wzgl'dem p#acowym w agencjach pa%stwowych;

4

23) cz#onkowie s#u$by zagranicznej oraz $o#nierze zawodowi posiadaj"cy stopnie dyplomatyczne w s#u$bie zagranicznej; 24) dyrektorzy s"dów apelacyjnych i okr'gowych oraz kierownicy komórek finansowych s"dów rejonowych, a tak$e dyrektorzy finansowo-administracyjnih prokuratur apelacyjnych; 25) osoby zatrudnione w przedsi'biorstwach pa%stwowych zajmuj"ce stanowiska: dyrektora przedsi'biorstwa, jego zast'pcy, g#ównego ksi'gowego, kierownika, dyrektora oddzia#u terenowego i jego zast'pcy – oraz komórek równorz'dnych,

a

tak$e

g#ównego

ksi'gowego

w oddziale terenowym oraz prokurenta i likwidatora; 26) osoby zatrudnione w jednoosobowych spó#kach Skarbu Pa%stwa oraz spó#kach, w których udzia# Skarbu Pa%stwa przekracza 50% kapita#u zak#adowego lub 50% liczby akcji, zajmuj"ce stanowiska: prezesa, wiceprezesa, cz#onka zarz"du i g#ównego ksi'gowego, kieruj"cego oddzia#em terenowym i jego zast'pcy oraz stanowiska równorz'dne pod wzgl'dem p#acowym, a tak$e g#ównego ksi'gowego w oddziale terenowym oraz prokurenta, likwidatora i obserwatora w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 czerwca 2005 r. o szczególnych uprawnieniach Skarbu Pa%stwa oraz ich wykonywaniu w spó#kach kapita#owych o istotnym znaczeniu dla porz"dku publicznego lub bezpiecze%stwa publicznego (Dz. U. Nr 132, poz. 1108 i Nr 267, poz. 2258); 27) cz#onkowie Rady Narodowego Funduszu Zdrowia i rady oddzia#ów wojewódzkich Funduszu, dyrektorzy i zast'pcy dyrektorów oddzia#ów wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia oraz g#ówny ksi'gowy Narodowego Funduszu Zdrowia;

5

28) kierownicy samodzielnych publicznych zak#adów opieki zdrowotnej; 29) kieruj"cy komórkami organizacyjnymi oraz terenowymi jednostkami organizacyjnymi Zak#adu Ubezpiecze% Spo#ecznych i ich zast'pcy, cz#onkowie zarz"du Zak#adu Ubezpiecze% Spo#ecznych oraz osoby zajmuj"ce stanowiska g#ównego ksi'gowego; 30) cz#onkowie organu zarz"dzaj"cego lub dysponenci funduszy celowych, o których mowa w ustawie z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104, z pó&n. zm.5)); 31) dyrektorzy, zast'pcy dyrektorów i g#ówni ksi'gowych w jednostkach badawczo-rozwojowych. 2. Przepisy ustawy maj" zastosowanie do innych osób pe#ni"cych funkcje publiczne, je$eli ustawa szczególna tak stanowi. Art. 3. Ilekro( w ustawie jest mowa o: 1) spó#ce prawa handlowego – rozumie si' przez to spó#k' handlow", a tak$e inn" spó#k', do której stosuje si' przepisy prawa handlowego, w tym spó#k' wed#ug prawa obcego; 2) zaprzestaniu prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej – nale$y przez to rozumie( wykre!lenie z ewidencji dzia#alno!ci gospodarczej w drodze decyzji administracyjnej w rozumieniu przepisów o dzia#alno!ci gospodarczej; Art. 4. Osoby pe#ni"ce funkcje publiczne nie mog": 1) by( cz#onkami zarz"dów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spó#ek prawa handlowego; 2) by( zatrudnione lub wykonywa( innych zaj'( w spó#kach prawa handlowego, które mog#yby wywo#a( podejrzenie o ich stronniczo!( lub interesowno!(;

6

3) by( cz#onkami zarz"dów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spó#dzielni, z wyj"tkiem rad nadzorczych spó#dzielni mieszkaniowych; 4) by( cz#onkami zarz"dów fundacji lub stowarzysze%, prowadz"cych dzia#alno!( gospodarcz"; 5) by( zatrudnione lub wykonywa( innych zaj'( w podmiotach innych ni$ wymienione w art. 2, korzystaj"cych ze !rodków publicznych, je$eli z tytu#u zajmowania stanowiska lub pe#nienia funkcji uczestnicz" w przyznawaniu tym podmiotom !rodków publicznych lub rozliczaniu ich wydatkowania; nie dotyczy to zatrudnienia lub wykonywania zaj'( w charakterze nauczyciela akademickiego w szkole wy$szej albo pracownika naukowego w jednostce badawczo-rozwojowej lub innej jednostce naukowej w rozumieniu art. 2 pkt 9 lit. b, f lub g ustawy z dnia 8 pa&dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 238, poz. 2390, z pó&n. zm.6)), je$eli osoba ta posiada tytu# naukowy profesora lub stopie% naukowy doktora habilitowanego; 6) posiada( w spó#kach prawa handlowego wi'cej ni$ 10% akcji lub udzia#y przedstawiaj"ce wi'cej ni$ 10% kapita#u zak#adowego – w ka$dej z tych spó#ek; 7) prowadzi( dzia#alno!ci gospodarczej na w#asny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, nie dotyczy to dzia#alno!ci wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji ro!linnej i zwierz'cej, w formie i zakresie gospodarstwa rodzinnego; 8) zarz"dza( dzia#alno!ci" gospodarcz" lub by( przedstawicielem albo pe#nomocnikiem podmiotu prowadz"cego tak" dzia#alno!(; nie dotyczy to dzia#alno!ci wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji ro!linnej i zwierz'cej, w formie i zakresie gospodarstwa rodzinnego.

7

Art. 5. Je$eli osoby, o których mowa w art. 2, w dniu powo#ania na stanowisko lub powierzenia funkcji wbrew warunkom, o których mowa w art. 4, pe#ni" funkcj', s" zatrudnione, prowadz" dzia#alno!( gospodarcz" albo posiadaj" akcje lub udzia#y w ilo!ci przekraczaj"cej dopuszczalny limit, s" obowi"zane w terminie 4 miesi'cy od dnia obj'cia stanowiska lub funkcji zrzec si' pe#nionej funkcji, rozwi"za( stosunek pracy lub zaprzesta( prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej albo zby( udzia#y lub akcje. Art. 6. 1.

Naruszenie zakazów, o których mowa w art. 4, przez osoby

wymienione w art. 2, powoduje odwo#anie lub rozwi"zanie umowy o prac', nie pó&niej ni$ po up#ywie 3 miesi'cy od dnia, w którym uzyskano informacj' i powodach uzasadniaj"cych podj'cie takiej decyzji. 2. Odwo#anie i rozwi"zanie umowy o prac' w trybie okre!lonym w ust. 1 jest równoznaczne z rozwi"zaniem umowy o prac' bez wypowiedzenia z winy pracownika na podstawie art. 52 §1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z pó&n. zm.7)). Art. 7. 1.

Zakaz zajmowania stanowisk w organach spó#ek, o którym

mowa w art. 4 pkt 1, nie dotyczy osób wymienionych w art. 2, o ile zosta#y zg#oszone lub wyznaczone do obj'cia takich stanowisk w spó#ce prawa handlowego przez Skarb Pa%stwa, inne pa%stwowe osoby prawne, spó#ki, w których udzia# Skarbu Pa%stwa jest równy lub przekracza 50% kapita#u zak#adowego lub 50% liczby akcji, albo przez jednostki samorz"du terytorialnego, ich zwi"zki lub inne osoby prawne jednostek samorz"du terytorialnego. Osoby te nie mog" zosta( zg#oszone lub wyznaczone do wi'cej ni$ dwóch spó#ek prawa handlowego z udzia#em podmiotów zg#aszaj"cych lub wyznaczaj"cych te osoby. 2. Podmiot zg#aszaj"cy lub wyznaczaj"cy osoby do organów spó#ek prawa handlowego prowadzi wykaz osób zg#oszonych lub wyznaczonych. 3. Wykaz, o którym mowa w ust. 2, zawiera:

8

1) imi' (imiona) i nazwisko osoby zg#oszonej lub wyznaczonej do organu spó#ki prawa handlowego,

adres miejsca za-

mieszkania, miejsce pracy, zajmowane stanowisko lub funkcj'; 2) dat' powo#ania lub wyboru osoby do organu spó#ki prawa handlowego; 3) dat' zaprzestania pe#nienia funkcji w organie spó#ki prawa handlowego. 4. Informacje zawarte w wykazie, o którym mowa w ust. 3, s" jawne, z wy#"czeniem danych o adresie miejsca zamieszkania osoby zg#oszonej lub wyznaczonej. Jawne informacje s" udost'pniane w Biuletynie Informacji Publicznej lub na stronach internetowych podmiotu zg#aszaj"cego lub wyznaczaj"cego. 5. Osoby, o których mowa w ust. 1, mog" otrzymywa( odr'bne wynagrodzenie z tytu#u sprawowania funkcji w spó#ce prawa handlowego, do której zosta#y zg#oszone lub wyznaczone, zgodnie z zasadami okre!lonymi w ustawie z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kieruj"cych niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. Nr 26, poz. 306, z pó&n. zm.8)). Art. 8. 1. Osoby, o których mowa w art. 2, nie mog", przed up#ywem 2 lat od dnia zaprzestania zajmowania stanowiska lub pe#nienia funkcji, by( zatrudnione lub wykonywa( innych zaj'( zarobkowych u przedsi'biorcy lub podmiotu od niego zale$nego, je$eli wydawa#y rozstrzygni'cia w sprawach indywidualnych dotycz"cych tego przedsi'biorcy; nie dotyczy to wydawanych na podstawie odr'bnych przepisów decyzji administracyjnych w sprawie ustalenia wymiaru podatków i op#at lokalnych oraz wymiaru sk#adek na ubezpieczenia spo#eczne i innych sk#adek, do poboru których jest zobowi"zany Zak#ad Ubezpiecze% Spo#ecznych, z wyj"tkiem decyzji dotycz"cych ulg i zwolnie% w tych podatkach, op#atach lub sk#adkach. 2. Podmiotem zale$nym od innego przedsi'biorcy w rozumieniu ust. 1 jest podmiot, w którym:

9

1) inny przedsi'biorca posiada bezpo!rednio lub po!rednio wi'kszo!( g#osów w jego organach; 2) inny przedsi'biorca jest uprawniony do powo#ywania albo odwo#ywania wi'kszo!ci cz#onków organu zarz"dzaj"cego lub nadzorczego w tym podmiocie; 3) wi'cej ni$ po#owa cz#onków zarz"du przedsi'biorcy jest jednocze!nie cz#onkami zarz"du albo osobami pe#ni"cymi funkcje kierownicze w innym podmiocie; 4) inny przedsi'biorca wywiera decyduj"cy wp#yw na dzia#alno!( tego przedsi'biorcy, w szczególno!ci na podstawie umowy przewiduj"cej zarz"dzanie tym przedsi'biorc" lub przekazywanie zysku. 3. W przypadkach uzasadnionych interesem Skarbu Pa%stwa zgod' na zatrudnienie lub wykonywanie innych zaj'( zarobkowych u przedsi'biorcy lub w podmiocie od niego zale$nym, o których mowa w ust. 1, przed up#ywem 2 lat mo$e wyrazi( podmiot uprawniony do odebrania o!wiadczenia maj"tkowego, o którym mowa w art. 12. Odmowa wyra$enia zgody nast'puje w drodze decyzji administracyjnej. 4. Osoby, o których mowa w art. 7 ust. 1, wyznaczone do organów spó#ek prawa handlowego nie mog" przed up#ywem 2 lat od zaprzestania pe#nienia funkcji w organach spó#ek prawa handlowego by( zatrudnione lub wykonywa( innych zaj'( w tych spó#kach. 5. W przypadkach uzasadnionych interesem Skarbu Pa%stwa zgod' na zatrudnienie lub wykonywanie innych zaj'( w spó#kach prawa handlowego przez osoby, o których mowa w ust. 4, przed up#ywem 2 lat mo$e wyrazi( podmiot, który zg#osi# lub wyznaczy# osob' do organu spó#ki prawa handlowego. Odmowa wyra$enia zgody nast'puje w drodze decyzji administracyjnej. Art. 9. 1. Osoby, o których mowa w art. 2, s" obowi"zane z#o$y( o!wiadczenie o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka.

10

O!wiadczenie sk#ada si' podmiotowi uprawnionemu do odbioru o!wiadczenia maj"tkowego, o którym mowa w art. 12. 2. O!wiadczenie, o którym mowa w ust. 1, sk#ada si' w terminie 14 dni od dnia obj'cia stanowiska lub funkcji, a w przypadku podj'cia przez ma#$onka takiej dzia#alno!ci w trakcie pe#nienia funkcji lub zmiany jej charakteru, tak$e w trakcie pe#nienia funkcji, w terminie 14 dni niezw#ocznie po zaistnieniu przes#anek do jego z#o$enia. 3. W przypadku niez#o$enia o!wiadczenia o dzia#alno!ci prowadzonej przez ma#$onka osoby pe#ni"cej funkcj' publiczn" w terminie, o którym mowa w ust. 2, podmiot uprawniony do odebrania o!wiadczenia, wzywa do jego z#o$enia w terminie 14 dni od dnia dor'czenia wezwania. 4. Podmiot uprawniony do odbioru o!wiadczenia o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka osoby pe#ni"cej funkcj' publiczn", na wniosek prze#o$onego lub osoby obowi"zanej do z#o$enia tego o!wiadczenia, wydaje, w terminie 14 dni od dnia z#o$enia wniosku, i dor'cza prze#o$onemu rozstrzygni'cie, czy dzia#alno!( gospodarcza ma#$onka mo$e wywo#ywa( podejrzenie o stronniczo!( lub interesowno!( osoby wymienionej w art. 2. Rozstrzygni'cie nast'puje w drodze decyzji administracyjnej. 5. Do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Marsza#ka Sejmu, Marsza#ka Senatu, Prezesa Rady Ministrów, wicemarsza#ka Sejmu, wicemarsza#ka Senatu, wiceprezesa Rady Ministrów, Prezesa Trybuna#u Konstytucyjnego, Wiceprezesa Trybuna#u Konstytucyjnego, Prezesa Najwy$szej Izby Kontroli, wiceprezesa Najwy$szej Izby Kontroli, Rzecznika Praw Obywatelskich, Prezesa Naczelnego S"du Administracyjnego, wiceprezesa Naczelnego S"du Administracyjnego, Pierwszego Prezesa S"du Najwy$szego, Prezesa S"du Najwy$szego, Prezesa Narodowego Banku Polskiego, pierwszego zast'pcy Prezesa Narodowego Banku Polskiego oraz wiceprezesa Narodowego Banku Polskiego – przepisu ust. 3 nie stosuje si'. 6. Informacje zawarte w o!wiadczeniu o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka osoby pe#ni"cej funkcj' publiczn" s" jawne, z wy#"czeniem informacji o adresie miejsca zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie oraz jej ma#$onka, a tak$e adresie prowadzenia dzia#alno!ci go-

11

spodarczej, je$eli jest on to$samy z adresem zamieszkania tych osób. Jawne informacje zawarte w o!wiadczeniu s" udost'pniane w Biuletynie Informacji Publicznej. 7. Je$eli osoba zobowi"zana do z#o$enia o!wiadczenia o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka nie posiada takiej wiedzy, sk#ada o!wiadczenie o braku takiej wiedzy podmiotowi uprawnionemu do odbioru o!wiadczenia. 8. Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w o!wiadczeniu o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka powoduje odpowiedzialno!( karn" na podstawie art. 233 §1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z pó&n. zm.9)). 9. Wzory o!wiadcze%, o których mowa w ust. 1 i 2, stanowi" odpowiednio za#"czniki nr 1 i 2 do ustawy. Art. 10. Wybór lub powo#anie do organu spó#ki, spó#dzielni, fundacji lub stowarzyszenia z naruszeniem zakazów okre!lonych w art. 4 i art. 8 ust. 1 s" z mocy prawa niewa$ne i nie podlegaj" wpisaniu do w#a!ciwego rejestru. Art. 11. 1. Osoby, o których mowa w art. 2, s" obowi"zane z#o$y( o!wiadczenie o swoim stanie maj"tkowym, obejmuj"ce maj"tek osobisty oraz maj"tek obj'ty ma#$e%sk" wspólno!ci" maj"tkow" oraz o stanie maj"tku osobistego ma#$onka, zwane dalej „o!wiadczeniem maj"tkowym”. 2. Informacja o stanie maj"tku osobistego ma#$onka dotyczy tylko sk#adników maj"tkowych nabytych po zawarciu zwi"zku ma#$e%skiego. 3. O!wiadczenie maj"tkowe zawiera informacje o: 1) posiadanych nieruchomo!ciach i tytule prawnym tego posiadania, a tak$e o posiadanych zasobach pieni'$nych oraz instrumentach finansowych w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538, z pó&n. zm.10));

12

2) mieniu nabytym przez t' osob' od Skarbu Pa%stwa, innej pa%stwowej osoby prawnej, jednostek samorz"du terytorialnego, zwi"zków tych jednostek, jednostki organizacyjnej jednostki samorz"du terytorialnego lub komunalnej osoby prawnej, które podlega#o zbyciu w drodze przetargu; 3) przychodach osi"gni'tych z tytu#u zatrudnienia lub innej dzia#alno!ci zarobkowej, z podaniem kwot uzyskanych z ka$dego tytu#u, w ostatnim roku podatkowym poprzedzaj"cym z#o$enie o!wiadczenia maj"tkowego; 4) zajmowanych stanowiskach w spó#kach prawa handlowego, spó#dzielniach, fundacjach lub stowarzyszeniach prowadz"cych dzia#alno!( gospodarcz" oraz o uczestnictwie w spó#kach cywilnych lub osobowych spó#kach handlowych, a tak$e o posiadanych akcjach i udzia#ach w spó#kach prawa handlowego; 5) prowadzeniu dzia#alno!ci gospodarczej, zarz"dzaniu tak" dzia#alno!ci" albo byciu przedstawicielem lub pe#nomocnikiem podmiotu prowadz"cego tak" dzia#alno!(; 6) posiadanych sk#adnikach mienia ruchomego o szacunkowej warto!ci powy$ej 10 000 z#; 7) zobowi"zaniach

pieni'$nych

o

warto!ci

powy$ej

10 000 z#, w tym zaci"gni'tych kredytach i po$yczkach oraz warunkach, na jakich zosta#y one zaci"gni'te; 8) mieniu o szacunkowej warto!ci powy$ej 10 000 z#, w stosunku do których prawo w#asno!ci zosta#o przeniesione na ma#$onka, zst'pnych, wst'pnych, pasierba, zi'cia, synow", rodze%stwo, ojczyma, macoch', te!ciów, zst'pnych rodze%stwa, rodze%stwo rodziców, zst'pnych i ma#$onków pasierbów, ma#$onków rodze%stwa i rodze%stwo ma#$onków, ma#$onków rodze%stwa ma#$onków oraz ma#$onków innych zst'pnych, tak$e na

13

inne osoby pozostaj!ce we wspólnym po#yciu, na podstawie

umowy

cywilnoprawnej

w okresie 5 lat przed dniem z#o$enia o!wiadczenia; 9) ró$nicy liczbowej w stanie maj"tkowym w stosunku do okresu za jaki z#o$ono poprzednie o!wiadczenie; 10) stanie maj"tku osobistego ma#$onka, obejmuj"cego sk#adniki maj"tkowe, o których mowa w pkt 1-4, 6, 7 i 9. 4. W o!wiadczeniu maj"tkowym wskazuje si' &ród#a pochodzenia mienia, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, 2, 4, 6 i 8, które zosta#o nabyte w okresie pe#nienia funkcji lub zajmowania stanowiska lub od dnia z#o$enia ostatniego o!wiadczenia maj"tkowego zgodnie z przepisami niniejszej ustawy. 5. W o!wiadczeniu maj"tkowym okre!la si' przynale$no!( poszczególnych sk#adników maj"tkowych, przychodów i zobowi"za% do maj"tku osobistego i maj"tku obj'tego ma#$e%sk" wspólno!ci" maj"tkow". 6. O!wiadczenie maj"tkowe wraz z kopi" rocznego zeznania podatkowego (PIT) za rok poprzedni sk#ada si' podmiotowi, o którym mowa w art. 12, w dwóch egzemplarzach. Podmiot przyjmuj"cy o!wiadczenie maj"tkowe lub osoba przez niego upowa$niona potwierdza pisemnie jego przyj'cie. 7. Informacje zawarte w o!wiadczeniu maj"tkowym s" jawne, z wy#"czeniem informacji o adresie zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie oraz jej ma#$onka, adresach nieruchomo!ci wpisanych do o!wiadczenia oraz imionach i nazwiskach osób, o których mowa w ust. 3 pkt 8. Jawne informacje zawarte w o!wiadczeniu s" udost'pniane przez podmiot uprawniony do odebrania o!wiadczenia w Biuletynie Informacji Publicznej, a jawne informacje zawarte w o!wiadczeniach maj"tkowych, do odebrania których jest uprawniony Szef Kancelarii Sejmu lub Szef Kancelarii Senatu – na stronach internetowych tych podmiotów. 8. Przepisu ust. 7 nie stosuje si' do o!wiadcze% maj"tkowych sk#adanych przez pracowników wywiadu skarbowego, o których mowa w art. 36 ustawy z dnia 28 wrze!nia 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz. U. z 2004 r. Nr 8,

14 poz. 65, z pó&n. zm.11)). O!wiadczenia maj"tkowe pracowników wywiadu skarbowego podlegaj" ochronie zgodnie z przepisami ustawy z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 196, poz. 1631, z pó&n. zm.12)). 9. Pierwsze o!wiadczenie maj"tkowe sk#ada si' w terminie 14 dni od dnia obj'cia stanowiska lub funkcji, wed#ug stanu na dzie% obj'cia stanowiska lub funkcji. 10. Kolejne o!wiadczenia maj"tkowe sk#ada si' co roku, do dnia 15 maja, wed#ug stanu na dzie% 31 grudnia roku poprzedniego, a tak$e w terminie 14 dni od dnia zaprzestania zajmowania stanowiska lub zaprzestania pe#nienia funkcji, wed#ug stanu na dzie% zaprzestania zajmowania stanowiska lub pe#nienia funkcji. 11. W przypadku gdy osoba sk#adaj"ca o!wiadczenie maj"tkowe nie posiada wiedzy co do stanu maj"tku osobistego ma#$onka, sk#ada o!wiadczenie o braku takiej wiedzy podmiotowi upowa$nionemu do odebrania o!wiadczenia. 12. W przypadku niez#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego w terminie, o którym mowa w ust. 2, podmiot uprawniony do odebrania o!wiadczenia, wzywa do jego z#o$enia w terminie 14 dni od dnia dor'czenia wezwania 13. Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w o!wiadczeniu maj"tkowym powoduje odpowiedzialno!( karn" na podstawie art. 233 §1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. 14. Wzór o!wiadczenia maj"tkowego stanowi za#"cznik nr 3 do ustawy. Art. 12. 1. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Marsza#ek Sejmu, Marsza#ek Senatu, Prezes Rady Ministrów, Szef Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Szef Kancelarii Sejmu, Szef Kancelarii Senatu, Prezes Trybuna#u Konstytucyjnego, Wiceprezes Trybuna#u Konstytucyjnego, Prezes Najwy$szej Izby Kontroli, wiceprezes Najwy$szej Izby Kontroli, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, Prezes Instytutu Pami'ci Narodowej – Komisji )cigania Zbrodni

15

przeciwko Narodowi Polskiemu, Prezes Naczelnego S"du Administracyjnego, Prezes Narodowego Banku Polskiego, Przewodnicz"cy Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, G#ówny Inspektor Pracy, zast'pca G#ównego Inspektora Pracy, Prezes Polskiej Akademii Nauk, wiceprezes Polskiej Akademii Nauk, Kierownik Krajowego Biura Wyborczego, Rzecznik Ubezpieczonych sk#adaj" o!wiadczenie maj"tkowe Pierwszemu Prezesowi S"du Najwy$szego. 2. Pierwszy Prezes S"du Najwy$szego, Szef Biura Bezpiecze%stwa Narodowego, Zast'pca Szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Sekretarz Stanu oraz Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej sk#adaj" o!wiadczenie maj"tkowe Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej. 3. O!wiadczenie maj"tkowe sk#adaj": 1) wicemarsza#ek Sejmu lub Senatu – odpowiednio Marsza#kowi Sejmu lub Marsza#kowi Senatu; 2) wiceprezes Rady Ministrów, minister, Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej, wojewoda, wicewojewoda – Prezesowi Rady Ministrów; 3) sekretarz stanu, podsekretarz stanu (wiceminister) – w#a!ciwemu ministrowi, a w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów – Szefowi Kancelarii Prezesa Rady Ministrów; 4) Szef Biura Trybuna#u Konstytucyjnego oraz s'dziowie Trybuna#u Konstytucyjnego – Prezesowi Trybuna#u Konstytucyjnego; 5) Zast'pcy przewodnicz"cego i

cz#onkowie Trybuna#u

Stanu – Przewodnicz"cemu Trybuna#u Stanu 6) kierownik urz'du centralnego lub pa%stwowej jednostki organizacyjnej – organowi nadrz'dnemu lub nadzoruj"cemu;

16

7) zast'pca kierownika urz'du centralnego lub pa%stwowej jednostki organizacyjnej – kierownikowi urz'du centralnego lub pa%stwowej jednostki organizacyjnej; 8) dyrektor generalny urz'du naczelnego lub centralnego urz'du administracji rz"dowej i dyrektor generalny urz'du wojewódzkiego – Szefowi Kancelarii Prezesa Rady Ministrów; 9) kieruj"cy departamentami lub komórkami równorz'dnymi w pa%stwowych jednostkach organizacyjnych zajmuj"cy wysokie stanowiska pa%stwowe – kierownikowi jednostki; 10) osoby, o których mowa w art. 2 pkt 4, 6 i 8, b'd"ce cz#onkami korpusu s#u$by cywilnej, oraz w pkt 9 i 10, w#a!ciwemu dyrektorowi generalnemu urz'du lub kierownikowi jednostki, je$eli nie ma stanowiska dyrektora generalnego; 11) osoby, o których mowa w art. 2 pkt 5 i 8, nieb'd"ce cz#onkami korpusu s#u$by cywilnej – w#a!ciwemu kierownikowi urz'du; 12) osoby, o których mowa w art. 2 pkt 11, kierownikowi urz'du, natomiast osoby okre!lone w pkt 12, ministrowi w#a!ciwemu do spraw finansów publicznych; 13) kierownik zespolonej s#u$by, inspekcji lub stra$y, odpowiednio staro!cie lub wojewodzie; 14) pracownicy gabinetów politycznych – w#a!ciwemu ministrowi lub Szefowi Kancelarii Prezesa Rady Ministrów; 14) osoby b'd"ce w s#u$bie zagranicznej – ministrowi w#a!ciwemu do spraw zagranicznych, z wyj"tkiem osób pe#ni"cych funkcje attache obrony (wojskowego, morskiego, lotniczego) albo zast'pcy attache obrony (wojskowego,

morskiego,

lotniczego),

którzy

o!wiadczenie Ministrowi Obrony Narodowej;

sk#adaj"

17

15) osoby, o których mowa w art. 2 pkt 13, Prezesowi Najwy$szej Izby Kontroli; 16) osoby, o których mowa w art. 2 pkt 14, Prezesowi Prokuratorii Generalnej Skarbu Pa%stwa; z tym $e Prezes Prokuratorii – ministrowi w#a!ciwemu do spraw Skarbu Pa%stwa; 17) Zast'pca Przewodnicz"cego Komisji Nadzoru Finansowego oraz kieruj"cy jednostkami i komórkami organizacyjnymi, ich zast'pcy, g#ówny ksi'gowy oraz osoby zatrudnione na stanowiskach podleg#ych bezpo!rednio kierownikowi – Przewodnicz"cemu, natomiast Przewodnicz"cy Komisji Nadzoru Finansowego – Prezesowi Rady Ministrów; 18) prezes regionalnej izby obrachunkowej i prezes samorz"dowego kolegium odwo#awczego – ministrowi w#a!ciwemu do spraw administracji publicznej; 19) pracownicy regionalnych izb obrachunkowych zajmuj"cy stanowiska: zast'pcy prezesa, cz#onka kolegium, naczelnika wydzia#u oraz inspektora do spraw kontroli – prezesowi regionalnej izby obrachunkowej; 20) pracownicy samorz"dowych kolegiów odwo#awczych zajmuj"cy stanowiska: wiceprezesa oraz cz#onka kolegium – prezesowi; 21) osoby, o których mowa w art. 2 pkt 18, ministrowi w#a!ciwemu do spraw finansów publicznych; 22) osoby, o których mowa w art. 2 pkt 19, Prezesowi Narodowego Banku Polskiego; 23)

Cz#onkowie Rady Polityki Pieni'$nej - Przewodnicz"cemu Rady Polityki Pieni'$nej

24) prezes agencji pa%stwowej – organowi nadzoruj"cemu agencj';

18

25) pracownicy agencji pa%stwowych zajmuj"cy stanowiska: wiceprezesa, cz#onka zarz"du, dyrektora zespo#u, dyrektora oddzia#u terenowego, jego zast'pcy lub stanowiska równorz'dne – prezesowi agencji; 26) osoby, o których mowa w art. 2 pkt 22, prezesowi w#a!ciwego s"du lub w#a!ciwemu prokuratorowi apelacyjnemu; 27) dyrektor przedsi'biorstwa pa%stwowego – organowi za#o$ycielskiemu; 28) prezes spó#ki prawa handlowego, o której mowa w art. 2 pkt 24, ministrowi w#a!ciwemu do spraw Skarbu Pa%stwa; 29) w przedsi'biorstwach pa%stwowych lub w jednoosobowych spó#kach Skarbu Pa%stwa oraz w spó#kach, w których udzia# Skarbu Pa%stwa przekracza 50% kapita#u zak#adowego lub 50% liczby akcji, pracownicy zajmuj"cy stanowiska: zast'pcy dyrektora przedsi'biorstwa lub wiceprezesa, cz#onka zarz"du, g#ównego ksi'gowego, dyrektora oddzia#u terenowego lub jego zast'pcy albo stanowisko równorz'dne pod wzgl'dem p#acowym i g#ównego ksi'gowego w oddziale terenowym – odpowiednio dyrektorowi przedsi'biorstwa lub prezesowi spó#ki; z tym $e obserwator, prokurent i likwidator – ministrowi w#a!ciwemu do spraw Skarbu Pa%stwa; 30) osoby, o których mowa w art. 2 pkt 25, ministrowi w#a!ciwemu do spraw zdrowia; 31) kierownik samodzielnego publicznego zak#adu opieki zdrowotnej – organowi za#o$ycielskiemu; 32) osoby, o których mowa w art. 2 pkt 27, kierownikowi jednostki organizacyjnej;

19

33) osoby, o których mowa w art. 2 pkt 28, ministrowi w#a!ciwemu do spraw finansów publicznych; 34) dyrektor jednostki badawczo-rozwojowej – organowi nadzoruj"cemu, zast'pca dyrektora i g#ówny ksi'gowy – dyrektorowi jednostki badawczo-rozwojowej; 35) osoby, o których mowa w art. 2 ust. 2, inne ni$ cz#onkowie korpusu s#u$by cywilnej – Prezesowi Rady Ministrów lub podmiotowi wskazanemu w odr'bnych przepisach.

Art. 13. 1. Analizy danych zawartych w o!wiadczeniu maj"tkowym dokonuje podmiot, któremu z#o$ono o!wiadczenie maj"tkowe. Podmiot ten przekazuje jeden egzemplarz o!wiadczenia maj"tkowego w#a!ciwemu urz'dowi skarbowemu. W#a!ciwy urz"d skarbowy dokonuje analizy o!wiadcze% maj"tkowych osób, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1-5, 7 i 12-29, oraz mo$e dokona( analizy o!wiadcze% maj"tkowych osób, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 6 i 8-11. 2. W#a!ciwo!( urz'du skarbowego ustala si' wed#ug przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z pó&n. zm.13)) oraz aktów wykonawczych wydanych na podstawie tej ustawy. 3. Podmioty dokonuj"ce analizy, o których mowa w ust. 1, s" uprawnione do porównania tre!ci analizowanego o!wiadczenia maj"tkowego oraz za#"czonej kopii rocznego zeznania podatkowego (PIT) z tre!ci" uprzednio z#o$onych o!wiadcze% maj"tkowych wraz z do#"czonymi do nich kopiami rocznych zezna% podatkowych (PIT). 4. W#a!ciwy urz"d skarbowy, dokonuj"c analizy danych zawartych w o!wiadczeniu maj"tkowym, jest uprawniony do zapoznania si' we w#asnym zakresie z kopi" rocznego zeznania podatkowego (PIT) ma#$onka osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe.

20

5. Podmioty dokonuj"ce analizy, o których mowa w ust. 1, w przypadku powzi'cia w"tpliwo!ci co do prawdziwo!ci i prawid#owo!ci analizowanego o!wiadczenia wyst'puj" z wnioskiem o wszcz'cie kontroli o!wiadczenia maj"tkowego do w#a!ciwej ze wzgl'du na miejsce zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe jednostki organizacyjnej Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Wniosek jest kierowany do wiadomo!ci odpowiednio podmiotu, któremu z#o$ono o!wiadczenie maj"tkowe, lub urz'du skarbowego. 6. Kontroli o!wiadczenia maj"tkowego pod wzgl'dem prawdziwo!ci i prawid#owo!ci Centralne Biuro Antykorupcyjne dokonuje w trybie i na zasadach okre!lonych w rozdziale 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz. U. Nr 104, poz. 708, Nr 158, poz. 1122 i Nr 218, poz. 1592). 7. O!wiadczenie maj"tkowe przechowuje si' przez okres 6 lat od dnia z#o$enia o!wiadczenia. Art. 14. 1. Podmiot uprawniony do przyj'cia o!wiadczenia maj"tkowego, w terminie do dnia 30 pa&dziernika ka$dego roku, zamieszcza odpowiednio w Biuletynie Informacji Publicznej albo na stronach internetowych Kancelarii Sejmu lub Kancelarii Senatu informacje o: 1) osobach, które nie z#o$y#y o!wiadczenia maj"tkowego lub z#o$y#y je po terminie; 2) nieprawid#owo!ciach stwierdzonych w analizowanych o!wiadczeniach maj"tkowych wraz z ich opisem i wskazaniem osób, które z#o$y#y takie o!wiadczenia; 3) dzia#aniach podj'tych w zwi"zku z nieprawid#owo!ciami stwierdzonymi w analizowanych o!wiadczeniach maj"tkowych. 2. Osoba, której dotycz" informacje, o których mowa w ust. 1, ma prawo wyst"pi( do podmiotu uprawnionego do przyj'cia o!wiadczenia maj"tkowego, ze stosownym wyja!nieniem.

21

3. Podmiot uprawniony do przyj'cia o!wiadczenia maj"tkowego, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wyja!nie%, zamieszcza je odpowiednio w Biuletynie Informacji Publicznej albo na stronach internetowych Kancelarii Sejmu lub Kancelarii Senatu. Art. 15. 1. Tworzy si' Rejestr Korzy!ci, zwany dalej „Rejestrem”. 2. W Rejestrze ujawniane s" korzy!ci uzyskiwane przez osoby, o których mowa w ust. 7, oraz ich ma#$onków. 3. Do Rejestru nale$y zg#asza( informacje o: 1) wszystkich stanowiskach i zaj'ciach wykonywanych zarówno w administracji publicznej, jak i w instytucjach prywatnych, z tytu#u których pobiera si' wynagrodzenie, oraz pracy zawodowej wykonywanej na w#asny rachunek; 2) faktach materialnego wspierania dzia#alno!ci publicznej prowadzonej przez zg#aszaj"cego; 3) darowi&nie otrzymanej od podmiotów krajowych lub zagranicznych, je$eli jej warto!( przekracza 50% wysoko!ci minimalnego wynagrodzenia za prac' ustalonej na podstawie odr'bnych przepisów; 4) wyjazdach krajowych lub zagranicznych niezwi"zanych z pe#nion" funkcj" publiczn", je$eli ich koszt nie zosta# pokryty przez zg#aszaj"cego lub jego ma#$onka albo instytucje ich zatrudniaj"ce b"d& partie polityczne, zrzeszenia lub fundacje, których s" cz#onkami; 5) innych uzyskanych korzy!ciach, o warto!ciach wi'kszych ni$ wskazane w pkt 3, nie zwi"zanych z zajmowaniem stanowisk lub wykonywaniem zaj'( albo pracy zawodowej, o których mowa w pkt 1.

22

4. Do Rejestru nale$y tak$e zg#asza( informacje o udziale w organach fundacji, spó#ek prawa handlowego lub spó#dzielni, nawet wówczas, gdy z tego tytu#u nie pobiera si' $adnych !wiadcze% pieni'$nych. 5. Przy podawaniu informacji zg#aszaj"cy jest obowi"zany zachowa( najwi'ksz" staranno!( i kierowa( si' swoj" najlepsz" wiedz". 6. Wszystkie zmiany danych obj'tych Rejestrem nale$y zg#osi( nie pó&niej ni$ w ci"gu 30 dni od dnia ich zaistnienia. 7. Obowi"zek

zg#aszania

informacji,

o

których

mowa

w ust. 2-4, do Rejestru obejmuje cz#onków Rady Ministrów, sekretarzy i podsekretarzy stanu w ministerstwach i Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz kierowników urz'dów centralnych. 8. Rejestr jest jawny. 9. Rejestr prowadzi Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. 10. Prowadz"cy Rejestr raz w roku, w odr'bnej publikacji, podaje do publicznej wiadomo!ci zawarte w nim dane. 11. Ujawnienie informacji w Rejestrze nie zwalnia od odpowiedzialno!ci przewidzianej w ustawie za niedope#nienie okre!lonych w niej obowi"zków. Art. 16. Niez#o$enie w terminie o!wiadczenia o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka lub o!wiadczenia maj"tkowego albo niewype#nienie obowi"zku okre!lonego w art. 5 stanowi podstaw' do odpowiedzialno!ci dyscyplinarnej, innej odpowiedzialno!ci wynikaj"cej z przepisów prawa, odwo#ania ze stanowiska lub rozwi"zania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika. Art. 17. Kto, b'd"c obowi"zany do z#o$enia o!wiadczenia o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka lub o!wiadczenia maj"tkowego nie sk#ada go w terminie, o którym mowa w art. 9 ust. 3 lub w art. 11 ust 12 albo nie dope#nia w okre!lonym w ustawie terminie obowi"zku zrzeczenia si' pe#nienia funkcji, rozwi"zania stosunku pracy lub zaprzestania prowadzenia dzia#al-

23

no!ci gospodarczej albo zbycia udzia#ów lub akcji, w zwi"zku z jednoczesnym sprawowaniem funkcji publicznej, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolno!ci albo karze pozbawienia wolno!ci do lat 3.

Art. 19. 1. Kto, w zwi"zku z pe#nieniem funkcji publicznej, nie podaje &róde# pochodzenia mienia nabytego w okresie pe#nienia funkcji, podlegaj"cego ujawnieniu w o!wiadczeniu maj"tkowym, podlega karze pozbawienia wolno!ci od 3 miesi'cy do lat 3. 2. Mienie, którego &róde# pochodzenia nie ujawniono, stanowi korzy!( maj"tkow" w rozumieniu art. 45 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. 3. W przypadku skazania za przest'pstwo, o którym mowa w ust. 1, s"d orzeka przepadek mienia, którego &róde# pochodzenia nie ujawniono, chocia$by nie stanowi#o w#asno!ci sprawcy; przepisy art. 44 § 4, 5 i 8 oraz art. 45 § 3-6 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny stosuje si' odpowiednio. 4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje si', je$eli nabycie mienia wyczerpuje znamiona innego czynu zabronionego. Art. 20. Kto, wbrew warunkom okre!lonym w art. 8, zatrudnia osob' pe#ni"c" funkcj' publiczn", podlega grzywnie, karze ograniczenia wolno!ci albo karze pozbawienia wolno!ci do lat 2. Art. 21. W ustawie z dnia 14 marca 1985 r. o Pa%stwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 122, poz. 851, z pó&n. zm.14)) w art. 13 wprowadza si' nast'puj"ce zmiany: 1) ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Do pa%stwowych inspektorów sanitarnych oraz ich zast'pców stosuje si' przepisy ustawy z dnia … o ogra-

24

niczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...), z zastrze$eniem ust. 5.”; 2) uchyla si' ust. 4; 3) ust. 5 otrzymuje brzmienie: „5. O!wiadczenie maj"tkowe, o którym mowa w art. 11 ustawy wymienionej w ust. 3, sk#adaj" odpowiednio: 1) pa%stwowi powiatowi i pa%stwowi graniczni inspektorzy sanitarni oraz ich zast'pcy – pa%stwowym wojewódzkim inspektorom sanitarnym; 2) pa%stwowi wojewódzcy inspektorzy sanitarni oraz ich zast'pcy – G#ównemu Inspektorowi Sanitarnemu.”. Art. 22. W ustawie z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz. U. z 2002 r. Nr 21, poz. 206, z pó&n. zm.15)) wprowadza si' nast'puj"ce zmiany: 1) art. 49a otrzymuje brzmienie: „Art. 49a 1. Do prokuratorów stosuje si' przepisy ustawy z dnia … o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...), z zastrze$eniem ust. 2. 2. O!wiadczenie maj"tkowe prokuratorzy sk#adaj" odpowiednio w#a!ciwemu prokuratorowi apelacyjnemu, wojskowemu prokuratorowi okr'gowemu lub naczelnikowi oddzia#owej komisji, którzy dokonuj" analizy danych zawartych w o!wiadczeniach w terminie do dnia 30 czerwca ka$dego roku”;

2) Uchyla si' art. 49b

25

3) Uchyla si' art. 49c Art. 23. W ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorz"dzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z pó&n. zm.16)) wprowadza si' nast'puj"ce zmiany: 1) art. 24h otrzymuje brzmienie: „Art. 24h. 1. Radny, wójt, zast'pca wójta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarz"dzaj"ca i cz#onek organu zarz"dzaj"cego gminn" osob" prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne w imieniu wójta s" obowi"zani z#o$y( o!wiadczenie o swoim stanie maj"tkowym, obejmuj"ce maj"tek osobisty oraz maj"tek obj'ty ma#$e%sk" wspólno!ci" maj"tkow", oraz o stanie maj"tku osobistego ma#$onka, zwane dalej „o!wiadczeniem maj"tkowym”. 2. Informacja o stanie maj"tku osobistego ma#$onka dotyczy tylko sk#adników maj"tkowych nabytych po zawarciu zwi"zku ma#$e%skiego. 3. O!wiadczenie maj"tkowe zawiera informacje o: 1) posiadanych nieruchomo!ciach i tytule prawnym tego posiadania, a tak$e posiadanych zasobach pieni'$nych oraz instrumentach finansowych w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538, z pó&n. zm.11));

26

2) mieniu nabytym od Skarbu Pa%stwa, innej pa%stwowej osoby prawnej, jednostki

samorz"du

terytorialnego,

zwi"zku takich jednostek albo od jednostki organizacyjnej jednostki samorz"du terytorialnego lub komunalnej osoby prawnej, je$eli podlega#o ono zbyciu w drodze przetargu; 3) przychodach osi"gni'tych z tytu#u zatrudnienia lub innej dzia#alno!ci zarobkowej, z podaniem kwot uzyskanych z ka$dego tytu#u, w ostatnim roku podatkowym

poprzedzaj"cym z#o$enie

o!wiadczenia maj"tkowego; 4) zajmowanych stanowiskach w spó#kach prawa

handlowego,

spó#dzielniach,

fundacjach lub stowarzyszeniach prowadz"cych

dzia#alno!(

gospodarcz"

oraz o uczestnictwie w spó#kach cywilnych lub osobowych spó#kach handlowych, a tak$e o posiadanych akcjach i udzia#ach w spó#kach prawa handlowego; 5) prowadzeniu dzia#alno!ci gospodarczej, zarz"dzaniu tak" dzia#alno!ci" albo byciu przedstawicielem lub pe#nomocnikiem

podmiotu

prowadz"cego

tak"

dzia#alno!(; 6) posiadanych sk#adnikach mienia ruchomego o warto!ci szacunkowej powy$ej 10 000 z#;

27

7) zobowi"zaniach pieni'$nych o warto!ci powy$ej 10 000 z#, w tym zaci"gni'tych kredytach i po$yczkach oraz warunkach, na jakich zosta#y one udzielone; 8) mieniu o warto!ci szacunkowej powy$ej 10 000 z#, w stosunku do którego prawo w#asno!ci zosta#o przeniesione na ma#$onka, zst'pnych, wst'pnych, pasierba, zi'cia, synow", rodze%stwo, ojczyma, macoch', te!ciów, zst'pnych rodze%stwa, rodze%stwo rodziców, zst'pnych i ma#$onków

pasierbów,

ma#$onków

rodze%stwa i rodze%stwo ma#$onków, ma#$onków oraz

rodze%stwa

ma#$onków

ma#$onków

innych

zst'pnych,

a tak$e na inne osoby pozostaj"ce we wspólnym po$yciu, na podstawie umowy

cywilnoprawnej

w okresie 5 lat przed dniem z#o$enia o!wiadczenia; 9) ró$nicy w stanie maj"tkowym w stosunku do okresu za jaki z#o$ono poprzednie o!wiadczenie maj"tkowe; 10) stanie maj"tku osobistego ma#$onka, obejmuj"cego

sk#adniki

wymienione

w pkt 1-4, 6, 7 i 9. 4. W o!wiadczeniu maj"tkowym wskazuje si' &ród#a pochodzenia mienia, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, 2, 4, 6 i 8, które zosta#o nabyte w okresie pe#nienia funkcji lub zajmowania stanowiska albo od dnia z#o$enia

28

ostatniego

o!wiadczenia

maj"tkowego,

zgodnie z przepisami niniejszej ustawy. 5. W o!wiadczeniu maj"tkowym okre!la si' przynale$no!( poszczególnych sk#adników maj"tkowych, przychodów i zobowi"za% do maj"tku osobistego i maj"tku obj'tego ma#$e%sk" wspólno!ci" maj"tkow". 6. Je$eli osoba sk#adaj"ca o!wiadczenie maj"tkowe nie posiada wiedzy co do stanu maj"tku osobistego ma#$onka, sk#ada podmiotowi

upowa$nionemu

do

odebrania

o!wiadczenia maj"tkowego o!wiadczenie o braku takiej wiedzy. 7. O!wiadczenie maj"tkowe wraz z kopi" rocznego zeznania podatkowego (PIT) za rok poprzedni i jego korekt" sk#adaj" w dwóch egzemplarzach: 1) radny – przewodnicz"cemu rady gminy; 2) wójt i przewodnicz"cy rady gminy – wojewodzie; 3) zast'pca

wójta,

sekretarz

gminy,

skarbnik gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarz"dzaj"ca i cz#onek organu zarz"dzaj"cego gminn" osob" prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne w imieniu wójta – wójtowi. Podmiot przyjmuj"cy o!wiadczenie maj"tkowe lub osoba przez niego upowa$niona potwierdza pisemnie przyj'cie tego o!wiadczenia.

29

8. Radny i wójt sk#adaj" pierwsze o!wiadczenie maj"tkowe w terminie 30 dni od dnia z#o$enia !lubowania, wed#ug stanu na dzie% og#oszenia wyniku wyborów. Do pierwszego o!wiadczenia maj"tkowego radny jest obowi"zany do#"czy( informacj' o sposobie i terminie zaprzestania prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej z wykorzystaniem mienia gminy, w której uzyska# mandat, a wójt informacj' o zaprzestaniu prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej, je$eli tak" dzia#alno!( prowadzili przed dniem wyboru. Kolejne o!wiadczenia maj"tkowe s" sk#adane przez radnego i wójta co roku do dnia 15 maja, wed#ug stanu na dzie% 31 grudnia roku poprzedniego, oraz na 2 miesi"ce przed up#ywem kadencji, wed#ug stanu na dzie% jego z#o$enia. 9. Zast'pca wójta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarz"dzaj"ca i cz#onek organu zarz"dzaj"cego gminn" osob" prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne w imieniu wójta sk#adaj" pierwsze o!wiadczenie maj"tkowe w terminie 30 dni od dnia obj'cia stanowiska lub od dnia zatrudnienia, wed#ug stanu na dzie% powo#ania

lub

zatrudnienia.

Do

pierwszego

o!wiadczenia maj"tkowego osoby te s" obowi"zane do#"czy( informacj' o sposobie i terminie zaprzestania prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej, je$eli prowadzili j" przed dniem powo#ania lub zatrudnienia.

30

Kolejne o!wiadczenia maj"tkowe s" sk#adane przez nich co roku do dnia 15 maja, wed#ug stanu na dzie% 31 grudnia roku poprzedniego, oraz w dniu odwo#ania ze stanowiska lub rozwi"zania umowy o prac', wed#ug stanu na dzie% odwo#ania lub rozwi"zania umowy o prac'. 10. Analizy danych zawartych w o!wiadczeniu maj"tkowym dokonuj" osoby, którym z#o$ono o!wiadczenie maj"tkowe. Osoby, którym

z#o$ono

o!wiadczenie

maj"tkowe,

przekazuj" jeden egzemplarz o!wiadczenia urz'dowi

skarbowemu

w#a!ciwemu

ze

wzgl'du na miejsce zamieszkania osoby sk#adaj"cej

o!wiadczenie

maj"tkowe.

O!wiadczenie maj"tkowe przechowuje si' przez okres 6 lat. 11. Analizy danych zawartych w o!wiadczeniu maj"tkowym dokonuje równie$ urz"d skarbowy w#a!ciwy ze wzgl'du na miejsce zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe, z tym $e o!wiadczenia maj"tkowe osób wydaj"cych decyzje administracyjne w imieniu wójta s" poddawane analizie, o ile osoby te s" upowa$nione do wydawania decyzji administracyjnych przyznaj"cych okre!lone przywileje, w szczególno!ci

w

formie

od ponoszenia

zezwole%,

zwolnie%

ci'$arów o charakterze

publicznoprawnym,

licencji

i

umorze%.

Analizuj"c o!wiadczenie maj"tkowe urz"d skarbowy uwzgl'dnia równie$ we w#asnym zakresie roczne zeznanie podatkowe (PIT)

31

ma#$onka osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe. 12. Podmioty dokonuj"ce analizy o!wiadczenia maj"tkowego, o których mowa w ust. 10 i 11, s" uprawnione do porównania tre!ci analizowanego o!wiadczenia maj"tkowego oraz za#"czonej kopii rocznego zeznania podatkowego (PIT) z tre!ci" uprzednio z#o$onych o!wiadcze% maj"tkowych oraz z do#"czonymi do nich kopiami rocznych zezna% podatkowych (PIT). 13. Podmioty dokonuj"ce analizy o!wiadczenia maj"tkowego, o których mowa w ust. 10 i 11, w przypadku powzi'cia

w"tpliwo!ci

co do prawdziwo!ci i prawid#owo!ci analizowanego o!wiadczenia wyst'puj" z wnioskiem o wszcz'cie kontroli o!wiadczenia maj"tkowego do jednostki organizacyjnej Centralnego Biura Antykorupcyjnego w#a!ciwej ze wzgl'du na miejsce zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe. Wniosek jest kierowany równie$ do wiadomo!ci odpowiednio podmiotu, któremu z#o$ono o!wiadczenie maj"tkowe, albo urz'du skarbowego. 14. Kontroli o!wiadczenia maj"tkowego pod wzgl'dem prawdziwo!ci i prawid#owo!ci Centralne Biuro Antykorupcyjne dokonuje w trybie i na zasadach okre!lonych w rozdziale 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym

Biurze

Antykorupcyjnym

32

(Dz. U. Nr 104, poz. 708, Nr 158, poz. 1122 i Nr 218, poz. 1592). 15. W przypadku niez#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego w terminie, o którym mowa w ust. 8 i ust. 9, podmiot uprawniony do odebrania o!wiadczenia, wzywa do jego z#o$enia w terminie 14 dni od dnia dor'czenia wezwania 16. Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w o!wiadczeniu odpowiedzialno!(

maj"tkowym karn"

na

powoduje podstawie

art. 233 §1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z pó&n. zm.10)). 17. Prezes Rady Ministrów okre!li, w drodze rozporz"dzenia, wzór formularza o!wiadczenia maj"tkowego radnego oraz wzór formularza o!wiadczenia maj"tkowego wójta,

zast'pcy

wójta,

sekretarza

gminy,

skarbnika gminy, kierownika jednostki organizacyjnej gminy, osoby zarz"dzaj"cej i cz#onka organu zarz"dzaj"cego gminn" osob" prawn" oraz osoby wydaj"cej decyzje

administracyjne

w

imieniu

wójta,

uwzgl'dniaj"c zakazy okre!lone w odniesieniu do tych osób w art. 24f ust. 1, 2 i 5 i art. 24n ust. 1.”; 2) art. 24i i 24j otrzymuj" brzmienie: „Art. 24i. 1. Informacje zawarte w o!wiadczeniu maj"tkowym s" jawne, z wy#"czeniem informacji o adresie zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie oraz jej ma#$onka, adresach nierucho-

33

mo!ci wpisanych do o!wiadczenia oraz imionach i nazwiskach osób, o których mowa w art. 24h ust. 3 pkt 8. 2. Wojewoda i przewodnicz"cy rady gminy przekazuj" wójtowi kopie o!wiadcze% maj"tkowych, które im z#o$ono. 3. Jawne informacje zawarte w o!wiadczeniach maj"tkowych s" udost'pniane w Biuletynie Informacji Publicznej, o którym mowa w ustawie z dnia 6 wrze!nia 2001 r. o dost'pie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198, z pó&n. zm.6)), zwanym dalej „Biuletynem Informacji Publicznej”. 4. Podmiot uprawniony do przyj'cia o!wiadczenia maj"tkowego, w terminie do dnia 30 pa&dziernika ka$dego roku, zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej informacje o: 1) osobach, które nie z#o$y#y o!wiadczenia maj"tkowego lub z#o$y#y je po terminie; 2) nieprawid#owo!ciach stwierdzonych w analizowanych o!wiadczeniach maj"tkowych wraz z ich opisem i wskazaniem osób, które z#o$y#y nieprawid#owe o!wiadczenia; 3) dzia#aniach podj'tych w zwi"zku z nieprawid#owo!ciami stwierdzonymi w analizowanych o!wiadczeniach maj"tkowych. 5. Osoba, której dotycz" informacje zamieszczane w Biuletynie Informacji Publicznej, o których mowa w ust. 4, ma prawo wyst"pi( do podmiotu, któremu z#o$ono o!wiadczenie maj"tkowe, ze stosownym wyja!nieniem.

34

6. Podmiot, któremu z#o$ono o!wiadczenie maj"tkowe, w

terminie 14 dni od dnia otrzymania

wyja!nie%, umieszcza je w Biuletynie Informacji Publicznej. Art. 24j. 1. Radny, wójt, zast'pca wójta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarz"dzaj"ca i cz#onek organu zarz"dzaj"cego gminn" osob" prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne w imieniu wójta s" obowi"zani z#o$y( o!wiadczenie o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ich ma#$onka, je$eli dzia#alno!( ta jest wykonywana na terenie gminy, w której osoba obowi"zana do z#o$enia o!wiadczenia pe#ni funkcj' lub jest zatrudniona. Obowi"zani s" oni równie$ do z#o$enia o!wiadczenia o umowach cywilnoprawnych zawartych przez ich ma#$onków, je$eli umowy te zawarte zosta#y z organami gminy, jednostkami organizacyjnymi gminy lub gminnymi osobami prawnymi i nie dotycz" stosunków prawnych wynikaj"cych z korzystania z powszechnie dost'pnych us#ug lub stosunków prawnych powsta#ych na warunkach powszechnie obowi"zuj"cych. 2. O!wiadczenia, o których mowa w ust. 1, s" sk#adane w terminie 30 dni od dnia z#o$enia !lubowania, obj'cia stanowiska lub zatrudnienia

osoby

obowi"zanej

do

ich

z#o$enia,

a w przypadku podj'cia dzia#alno!ci gospodarczej

albo

zawarcia

umowy

okre!lonej

w ust. 1 w trakcie pe#nienia funkcji lub w czasie zatrudnienia – w terminie 30 dni od dnia zaistnienia przyczyny z#o$enia o!wiadczenia.

35

3. W przypadku niez#o$enia o!wiadczenia o dzia#alno!ci prowadzonej przez ma#$onka w terminie, o którym mowa w ust. 2, podmiot uprawniony do odebrania o!wiadczenia, wzywa do jego z#o$enia w terminie 14 dni od dnia dor'czenia wezwania. 4. Do sk#adania o!wiadcze%, o których mowa w ust. 1, stosuje si' przepis art. 24h ust. 7 w zakresie podmiotów uprawnionych do przyj'cia o!wiadczenia. 5. Podmiot, któremu wójt, zast'pca wójta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organizacyjnej

gminy,

osoba

zarz"dzaj"ca

i cz#onek organu zarz"dzaj"cego gminn" osob" prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne w imieniu wójta z#o$yli o!wiadczenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje, na wniosek tych osób albo z urz'du, w terminie 14 dni i dor'cza prze#o$onemu rozstrzygni'cie, czy dzia#alno!( gospodarcza prowadzona przez ma#$onka osoby obowi"zanej do z#o$enia tego o!wiadczenia mo$e wywo#ywa( podejrzenie o stronniczo!( lub interesowno!( tej osoby w wykonywaniu obowi"zków s#u$bowych wynikaj"cych z pe#nienia funkcji albo zatrudnienia. Rozstrzygni'cie nast'puje w drodze decyzji administracyjnej. 6. Osoba, o której mowa w ust. 1, której ma#$onek w okresie pe#nienia funkcji lub zatrudnienia tej osoby zosta# zatrudniony na terenie danej gminy w jednostce organizacyjnej jednostki samo-

36

rz"du terytorialnego, zwi"zku jednostek samorz"du terytorialnego albo rozpocz"# !wiadczenie pracy lub wykonywanie czynno!ci zarobkowych na innej podstawie w spó#kach prawa handlowego, w których co najmniej 50% udzia#ów lub akcji posiadaj" jednostki samorz"du terytorialnego, jest obowi"zana do pisemnego poinformowania o tym fakcie osoby, której sk#ada o!wiadczenie maj"tkowe. Obowi"zek z#o$enia informacji dotyczy równie$ przypadku zmiany stanowiska

przez

ma#$onka

zatrudnionego

w podmiotach, o których mowa w zdaniu pierwszym. Informacja jest sk#adana w terminie 30 dni od dnia zaistnienia przyczyny jej z#o$enia. 7. Do o!wiadcze%, o których mowa w ust. 1, oraz informacji, o której mowa w ust. 5, stosuje si' odpowiednio przepisy art. 24h ust. 10 i 12, z tym $e nie przesy#a si' ich w#a!ciwemu urz'dowi skarbowemu i nie podlegaj" one analizie urz'du skarbowego. 8. O!wiadczenia, o których mowa w ust. 1, oraz informacja, o której mowa w ust. 5, podlegaj" ujawnieniu w Biuletynie Informacji Publicznej, z wy#"czeniem adresów zamieszkania osób je sk#adaj"cych oraz osób, których one dotycz", a tak$e adresu prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej, je$eli jest on jednocze!nie adresem zamieszkania wymienionych osób. 9. Podanie

nieprawdy

lub

zatajenie

prawdy

w o!wiadczeniu o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka osoby, o której

37

mowa w ust. 1, powoduje odpowiedzialno!( karn" na podstawie art. 233 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. 10 Prezes Rady Ministrów okre!li, w drodze rozporz"dzenia, wzór formularza o!wiadczenia o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka osób, o których mowa w ust. 1, z pouczeniem o jego stosowaniu wy#"cznie do dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej na terenie gminy, w której osoba obowi"zana do z#o$enia tego o!wiadczenia sprawuje mandat, pe#ni funkcj' lub jest zatrudniona.”; 3) w art. 24k w ust. 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie: „Niez#o$enie o!wiadczenia maj"tkowego w terminie okre!lonym w art. 24h ust. 15, a o!wiadcze%, o których mowa w art. 24j ust. 1, lub informacji, o której mowa w art. 24j ust. 5, w terminie okre!lonym odpowiednio w art. 24j ust. 2 i 5 przez:”; 4) uchyla si' art. 24l; 5) po art. 24m dodaje si' art. 24n-24s w brzmieniu: „Art. 24n. 1. Wójt, zast'pca wójta, skarbnik gminy, sekretarz gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarz"dzaj"ca i cz#onek organu zarz"dzaj"cego gminn" osob" prawn" oraz osoba

wydaj"ca

decyzje

administracyjne

w imieniu wójta w okresie pe#nienia funkcji lub trwania zatrudnienia nie mog": 1) by( cz#onkami zarz"dów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spó#ek prawa handlowego;

38

2) by( zatrudnione lub wykonywa( innych zaj'( w spó#kach prawa handlowego, je$eli mog#oby to wywo#a( podejrzenie o ich stronniczo!( lub interesowno!(; 3) by( cz#onkami zarz"dów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spó#dzielni, z wyj"tkiem

rad

nadzorczych

spó#dzielni

mieszkaniowych; 4) by( cz#onkami zarz"dów fundacji lub stowarzysze%, prowadz"cych dzia#alno!( gospodarcz"; 5) by( zatrudnione lub wykonywa( innych zaj'( w podmiotach korzystaj"cych ze !rodków publicznych, je$eli z tytu#u zajmowania stanowiska lub pe#nienia funkcji uczestnicz" w przyznawaniu tym podmiotom !rodków publicznych lub rozliczaniu ich wydatkowania; nie dotyczy to zatrudnienia lub wykonywania zaj'( w charakterze nauczyciela akademickiego w szkole wy$szej

albo

pracownika

naukowego

w jednostce badawczo-rozwojowej lub innej jednostce naukowej w rozumieniu art. 2 pkt 9 lit. b, f lub g ustawy z dnia 8 pa&dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 238, poz. 2390, z pó&n. zm.7)), je$eli osoba ta posiada tytu# naukowy profesora lub stopie% naukowy doktora habilitowanego; 6) posiada( w spó#kach prawa handlowego wi'cej ni$ 10% akcji lub udzia#ów przed-

39

stawiaj"cych wi'cej ni$ 10% kapita#u zak#adowego – w ka$dej z tych spó#ek; 7) prowadzi( dzia#alno!ci gospodarczej na w#asny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, a tak$e zarz"dza( tak" dzia#alno!ci" albo by( przedstawicielem lub pe#nomocnikiem

podmiotu

prowadz"cego

tak" dzia#alno!(; nie dotyczy to dzia#alno!ci wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji ro!linnej i zwierz'cej, w formie i zakresie gospodarstwa rodzinnego. 2. Je$eli osoby, o których mowa w ust. 1, w dniu powierzenia pe#nienia funkcji lub zatrudnienia, wbrew zakazowi okre!lonemu w ust. 1, pe#ni" funkcj', s" zatrudnione, prowadz" dzia#alno!( gospodarcz" albo posiadaj" akcje lub udzia#y w ilo!ci przekraczaj"cej dopuszczalny limit, s" obowi"zane w terminie 4 miesi'cy od dnia obj'cia funkcji lub podj'cia zatrudnienia odpowiednio zrzec si' funkcji, rozwi"za( stosunek pracy lub zaprzesta( prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej albo zby( udzia#y lub akcje. 3. Niewykonanie obowi"zku, o którym mowa w ust. 2, przez: 1) wójta – powoduje wyga!ni'cie jego mandatu; 2) zast'pc' wójta, skarbnika gminy, sekretarza gminy, kierownika jednostki organizacyjnej gminy, osob' zarz"dzaj"c" i cz#onka organu zarz"dzaj"cego gminn" osob" prawn" oraz osob' wydaj"c" decyzje administracyjne w imieniu wójta – powoduje

40

odpowiednio odwo#anie lub rozwi"zanie umowy o prac', nie pó&niej ni$ po up#ywie miesi"ca od dnia, w którym uzyskano informacj' o powodach uzasadniaj"cych podj'cie takiej decyzji. W takich przypadkach odwo#anie lub rozwi"zanie umowy o prac' jest równoznaczne z rozwi"zaniem umowy o prac' bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z pó&n. zm.8)). 4. Osoby, wobec których zastosowano sankcje okre!lone w ust. 3, nie mog" ubiega( si' o mandat ani by( powo#ane do pe#nienia funkcji lub by( zatrudnione na stanowiskach wymienionych w ust. 3 w okresie 12 miesi'cy od dnia wyga!ni'cia ich mandatu, odwo#ania ze stanowiska lub rozwi"zania stosunku pracy. 5. Naruszenie zakazów, o których mowa w ust. 1, stanowi równie$ przewinienie s#u$bowe, które podlega odpowiedzialno!ci dyscyplinarnej. Art. 24o. 1.

Zakaz zajmowania stanowisk w organach spó#ek, o którym mowa w art. 24n ust. 1 pkt 1, nie dotyczy osób, które zosta#y zg#oszone lub wyznaczone do obj'cia takich stanowisk w spó#ce prawa handlowego przez Skarb Pa%stwa, inne pa%stwowe osoby prawne, spó#ki, w których udzia# Skarbu Pa%stwa jest równy lub przekracza

41

50% kapita#u zak#adowego lub 50% liczby akcji, albo przez jednostki samorz"du terytorialnego, ich zwi"zki lub inne osoby prawne jednostek samorz"du terytorialnego. Osoby te nie mog" zosta( zg#oszone lub wyznaczone do wi'cej ni$ dwóch spó#ek prawa handlowego z udzia#em podmiotów zg#aszaj"cych lub wyznaczaj"cych te osoby. 2. Podmioty zg#aszaj"ce lub wyznaczaj"ce osoby jako swoich reprezentantów do organów spó#ek prawa handlowego prowadz" wykazy osób zg#oszonych lub wyznaczonych. 3. Wykaz, o którym mowa w ust. 2, zawiera: 1) imi' (imiona) i nazwisko osoby zg#oszonej lub wyznaczonej do organu spó#ki prawa handlowego,

miejsco-

wo!(, w której ona zamieszkuje, a tak$e miejsce pracy i zajmowane stanowisko lub funkcj'; 2) dat' powo#ania lub wyboru osoby do organu spó#ki prawa handlowego; 3) dat' zaprzestania pe#nienia funkcji w organie spó#ki prawa handlowego. 4. Informacje zawarte w wykazie, o którym mowa w ust. 3, s" jawne, z wy#"czeniem danych o adresie zamieszkania osoby zg#oszonej lub wyznaczonej. Jawne informacje s" udost'pniane w Biuletynie Informacji Publicznej lub na stronach inter-

42

netowych podmiotu zg#aszaj"cego lub wyznaczaj"cego. 5. Osoby, o których mowa w ust. 1, zg#oszone lub wyznaczone do obj'cia stanowiska w organach spó#ek prawa handlowego mog"

otrzymywa(

odr'bne

wynagro-

dzenie z tytu#u zajmowania tego stanowiska, zgodnie z zasadami okre!lonymi w ustawie z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kieruj"cych niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. Nr 26, poz. 306, z pó&n. zm.9)). 6. Osoby zg#oszone lub wyznaczone do organów spó#ek prawa handlowego nie mog" przed up#ywem 3 lat od zaprzestania pe#nienia funkcji w organach tych spó#ek by( zatrudnione lub wykonywa( innych zaj'( w tych spó#kach. 7. W przypadkach uzasadnionych interesem Skarbu Pa%stwa zgod' na zatrudnienie lub wykonywanie innych zaj'( w spó#kach prawa handlowego przez osoby, o których mowa w ust. 6, przed up#ywem 3 lat mo$e wyrazi( podmiot, który zg#osi# lub wyznaczy# osob' do organu spó#ki prawa handlowego.

Wyra$enie

zgody

nast'puje

w drodze decyzji administracyjnej. Art. 24p. 1.

Osoby, o których mowa w art. 24n ust. 1, nie mog", przed up#ywem 3 lat od dnia zaprzestania zajmowania stanowiska lub pe#nienia funkcji, by( zatrudnione lub wykonywa(

innych

zaj'(

zarobkowych

43

u przedsi'biorcy lub podmiotu od niego zale$nego, je$eli wydawa#y rozstrzygni'cia w sprawach indywidualnych dotycz"cych tego przedsi'biorcy; nie dotyczy to wydawanych na podstawie odr'bnych przepisów

decyzji

administracyjnych

w sprawie ustalenia wymiaru podatków i op#at lokalnych oraz wymiaru sk#adek na ubezpieczenia

spo#eczne

i

innych

sk#adek, do poboru których jest zobowi"zany Zak#ad Ubezpiecze% Spo#ecznych z wyj"tkiem

decyzji

dotycz"cych

ulg

i zwolnie% w tych podatkach, op#atach lub sk#adkach. 2. Podmiotem zale$nym od innego przedsi'biorcy w rozumieniu ust. 1 jest podmiot, w którym: 1) inny przedsi'biorca posiada bezpo!rednio lub po!rednio wi'kszo!( g#osów w jego organach; 2) inny przedsi'biorca jest uprawniony do powo#ywania albo odwo#ywania wi'kszo!ci

cz#onków

organu

zarz"dzaj"cego lub nadzorczego w tym podmiocie; 3) wi'cej ni$ po#owa cz#onków zarz"du przedsi'biorcy

jest

jednocze!nie

cz#onkami zarz"du albo osobami pe#ni"cymi funkcje kierownicze w innym podmiocie; 4) inny przedsi'biorca wywiera decyduj"cy wp#yw na dzia#alno!( tego przed-

44

si'biorcy, w szczególno!ci na podstawie umowy przewiduj"cej zarz"dzanie tym przedsi'biorc" lub przekazywanie zysku. 3. W przypadkach uzasadnionych interesem Skarbu Pa%stwa zgod' na zatrudnienie lub wykonywanie innych zaj'( zarobkowych u przedsi'biorcy lub w podmiocie od niego

zale$nym,

o których

mowa

w ust. 1, przed up#ywem 3 lat mo$e wyrazi( podmiot uprawniony do odebrania o!wiadczenia o stanie maj"tkowym, o którym mowa w art. 24n ust. 7. Wyra$enie zgody nast'puje w drodze decyzji administracyjnej. Art. 24r. Wybór lub powo#anie do organu spó#ki, spó#dzielni, fundacji lub stowarzyszenia z naruszeniem zakazów okre!lonych w art. 24n ust. 1 i art. 24p ust. 1 s" z mocy prawa niewa$ne i nie podlegaj" wpisaniu do w#a!ciwego rejestru. Art. 24s. Wójt, zast'pca wójta, sekretarz gminy oraz skarbnik gminy, a tak$e ma#$onkowie tych osób, s" obowi"zani zg#asza( uzyskiwane korzy!ci do rejestru korzy!ci, o którym mowa w art. 15 ustawy z dnia ... o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...). Przepisy art. 15 ust. 3-6 tej ustawy stosuje si'; przepis art. 15 ust. 11 tej ustawy stosuje si' odpowiednio.”; 6) w art. 98a ust. 1 otrzymuje brzmienie:

45

„1. Je$eli w#a!ciwy organ gminy, wbrew obowi"zkowi wynikaj"cemu z przepisów art. 190 ust. 2 i 6 i art. 194 ust. 1 ustawy, o której mowa w art. 24b ust. 6, art. 26 ust. 2 i 5 ustawy z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpo!rednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta (Dz. U. Nr 113, poz. 984, z pó&n. zm.17)) oraz art. 24k ust. 2 i 3 i art. 24n ust. 3 niniejszej ustawy, w zakresie dotycz"cym odpowiednio wyga!ni'cia mandatu radnego, obsadzenia mandatu radnego, wyga!ni'cia mandatu wójta, odwo#ania ze stanowiska albo rozwi"zania umowy o prac' z zast'pc" wójta, sekretarzem gminy, skarbnikiem gminy, kierownikiem jednostki organizacyjnej gminy,

osob"

zarz"dzaj"c"

lub

cz#onkiem

organu

zarz"dzaj"cego gminn" osob" prawn" albo z osob" wydaj"c" decyzje administracyjne w imieniu wójta, nie podejmuje uchwa#y, nie odwo#uje ze stanowiska lub nie rozwi"zuje umowy o prac', wojewoda wzywa organ gminy do podj'cia odpowiedniego aktu w terminie 30 dni.”; 7) po rozdziale 10 dodaje si' rozdzia# 10a w brzmieniu: „Rozdzia# 10a. Przepisy karne. Art. 102b. 1. Kto, w zwi"zku z pe#nieniem funkcji publicznej, nie podaje &róde# pochodzenia mienia podlegaj"cego ujawnieniu w o!wiadczeniu maj"tkowym, nabytego w okresie sprawowania mandatu, pe#nienia funkcji lub zajmowania stanowiska podlega karze pozbawienia wolno!ci od 3 miesi'cy do lat 5. 2. Mienie, którego &róde# pochodzenia nie ujawniono, stanowi korzy!( maj"tkow" w rozumie-

46

niu art. 45 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. 3. W przypadku skazania za przest'pstwo, o którym mowa w ust. 1, s"d orzeka przepadek mienia, którego &róde# pochodzenia nie ujawniono, chocia$by nie stanowi#o w#asno!ci sprawcy; przepisy art. 44 § 4, 5 i 8 oraz art. 45 § 3-6 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny stosuje si' odpowiednio. 4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje si', je$eli nabycie mienia wyczerpuje znamiona innego czynu zabronionego. Art. 102c. Kto: 1) b'd"c obowi"zany do z#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego lub o!wiadczenia o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka nie sk#ada go w terminie o którym mowa w art. 24j ust. 3 lub 2) nie dope#nia w okre!lonym w ustawie terminie obowi"zku zrzeczenia si' funkcji, rozwi"zania stosunku pracy lub zaprzestania prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej albo zbycia udzia#ów lub akcji, w zwi"zku z jednoczesnym sprawowaniem mandatu radnego lub wójta albo pe#nieniem funkcji lub zajmowaniem stanowiska zast'pcy wójta, skarbnika gminy, sekretarza gminy lub kierownika jednostki organizacyjnej

gminy

albo

b'd"c

osob"

zarz"dzaj"c" i cz#onkiem organu zarz"dzaj"cego gminn" osob" prawn" albo osob" wydaj"c" decyzje administracyjne w imieniu wójta

47

podlega karze pozbawienia wolno!ci do lat 3. Art. 102d. Kto, wbrew warunkom okre!lonym w ustawie, zatrudnia osob', która sprawowa#a mandat wójta albo pe#ni#a funkcj' lub zajmowa#a stanowisko zast'pcy wójta, skarbnika gminy, sekretarza gminy lub kierownika jednostki organizacyjnej gminy albo by#a osob" zarz"dzaj"c" i cz#onkiem organu zarz"dzaj"cego gminn" osob" prawn" albo osob" wydaj"c" decyzje administracyjne w imieniu wójta, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolno!ci albo karze pozbawienia wolno!ci do lat 2. Art. 24. W ustawie z dnia 24 lipca 1991 r. o S#u$bie Celnej (Dz. U. z 2004 r. Nr 156, poz. 1641, z pó&n. zm.18)) wprowadza si' nast'puj"ce zmiany: 1) w art. 32 uchyla si' ust. 2 i 3; 2) uchyla si' art. 32a. Art. 25. W ustawie z dnia 28 wrze!nia 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 65, z pó&n. zm.12)) wprowadza si' nast'puj"ce zmiany: 1) w art. 2 w ust. 1 uchyla si' pkt 14; 2) w art. 4 w ust. 1 uchyla si' pkt 7; 3) uchyla si' art. 14a; 4) w art. 24 w ust. 1 w pkt 2 lit. b otrzymuje brzmienie: „b) innych ni$ wymienione w pkt 1, gdy nieprawid#owo!ci nie stwierdzono albo gdy ustalenia dotycz" nale$no!ci przywozowych lub nale$no!ci wywozowych oraz gdy

48

kontrolowany z#o$y# zgodnie z art. 14c ust. 2 koryguj"c" deklaracj' obejmuj"c" w ca#o!ci stwierdzone nieprawid#owo!ci;”; 5) w art. 27 w ust. 2a uchyla si' pkt 2; 6) w art. 36 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Przeprowadzanie polega,

z

czynno!ci

zachowaniem

wywiadu

ogranicze%

skarbowego wynikaj"cych

z art. 36aa-36h, na uzyskiwaniu, gromadzeniu, przetwarzaniu i wykorzystywaniu informacji o dochodach, obrotach, rzeczach i prawach maj"tkowych podmiotów podlegaj"cych kontroli skarbowej w celu wykonania zada%, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1, 2 i 12 oraz w ust. 2, a tak$e w art. 3 pkt 4 i 5.”; 7) w art. 39 uchyla si' ust. 2b-2e. Art. 26. W ustawie z dnia 7 pa&dziernika 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577, z pó&n. zm.19)) w art. 23 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Ograniczenia dotycz"ce prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej oraz inne obowi"zki i zakazy odnosz"ce si' do pracowników regionalnych izb obrachunkowych zajmuj"cych stanowiska prezesa, zast'pcy prezesa, cz#onka kolegium, naczelnika wydzia#u oraz inspektora do spraw kontroli okre!laj" przepisy ustawy z dnia ... o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...).”. Art. 27. W ustawie z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu pos#a i senatora (Dz. U. z 2003 r. Nr 221, poz. 2199, z pó&n. zm.20)) wprowadza si' nast'puj"ce zmiany: 1) art. 35 otrzymuje brzmienie:

49

„Art. 35. 1. Pos#owie i senatorowie s" obowi"zani do z#o$enia o!wiadczenia o swoim stanie maj"tkowym obejmuj"cego maj"tek osobisty oraz maj"tek obj'ty ma#$e%sk" wspólno!ci" maj"tkow"

oraz

ma#$onka,

o

stanie

zwanego

maj"tku dalej

osobistego

„o!wiadczeniem

maj"tkowym”. 2. Informacja o stanie maj"tku osobistego ma#$onka dotyczy tylko sk#adników maj"tkowych nabytych po zawarciu zwi"zku ma#$e%skiego. 3. O!wiadczenie maj"tkowe zawiera informacje o: 1) posiadanych

nieruchomo!ciach

i

tytule

prawnym tego posiadania, a tak$e o posiadanych zasobach pieni'$nych oraz instrumentach finansowych w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538, z pó&n. zm.11)); 2) mieniu nabytym od Skarbu Pa%stwa, innej pa%stwowej osoby prawnej, jednostki samorz"du terytorialnego, zwi"zku takich jednostek, jednostki organizacyjnej jednostki samorz"du terytorialnego lub komunalnej osoby prawnej, je$eli podlega#o ono zbyciu w drodze przetargu; 3) przychodach osi"gni'tych z tytu#u zatrudnienia lub innej dzia#alno!ci zarobkowej, z podaniem kwot uzyskanych z ka$dego tytu#u, w ostatnim roku podatkowym poprzedzaj"cym z#o$enie o!wiadczenia maj"tkowego; 4) zajmowanych stanowiskach w spó#kach prawa handlowego, spó#dzielniach, funda-

50

cjach lub stowarzyszeniach prowadz"cych dzia#alno!( gospodarcz" oraz o uczestnictwie w spó#kach cywilnych lub osobowych spó#kach handlowych, a tak$e o posiadanych akcjach i udzia#ach w spó#kach prawa handlowego; 5) prowadzeniu dzia#alno!ci gospodarczej, zarz"dzaniu tak" dzia#alno!ci" albo byciu przedstawicielem

lub

pe#nomocnikiem

podmiotu prowadz"cego tak" dzia#alno!(; 6) posiadanych sk#adnikach mienia ruchomego o szacunkowej warto!ci powy$ej 10 000 z#; 7) zobowi"zaniach pieni'$nych o warto!ci powy$ej 10 000 z#, w tym zaci"gni'tych kredytach i po$yczkach oraz warunkach, na jakich zosta#y one zaci"gni'te; 8) mieniu o szacunkowej warto!ci powy$ej 10 000 z#, w stosunku do którego prawo w#asno!ci

zosta#o przeniesione

na ma#-

$onka, zst'pnych, wst'pnych, pasierba, zi'cia, synow", rodze%stwo, ojczyma, macoch', te!ciów, zst'pnych rodze%stwa, rodze%stwo rodziców, zst'pnych i ma#$onków pasierbów, ma#$onków rodze%stwa i rodze%stwo ma#$onków, ma#$onków rodze%stwa ma#$onków oraz ma#$onków innych zst'pnych, a tak$e na inne osoby pozostaj"ce we wspólnym po$yciu, na podstawie umowy cywilnoprawnej w okresie 5 lat przed dniem z#o$enia o!wiadczenia;

51

9) ró$nicy liczbowej w stanie maj"tkowym w stosunku do okresu za jaki z#o$ono poprzednie o!wiadczenie; 10) stanie maj"tku osobistego ma#$onka, obejmuj"cego sk#adniki maj"tkowe, o których mowa w pkt 1-4, 6, 7 i 9. 4. W o!wiadczeniu maj"tkowym wskazuje si' &ród#a pochodzenia mienia, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, 2, 4, 6 i 8, które zosta#o nabyte w okresie sprawowania mandatu lub od dnia z#o$enia

ostatniego

o!wiadczenia

zgodnie

z przepisami niniejszej ustawy. 5. W o!wiadczeniu maj"tkowym okre!la si' przynale$no!( poszczególnych sk#adników maj"tkowych, przychodów i zobowi"za% do maj"tku osobistego

i

maj"tku

obj'tego

ma#$e%sk"

wspólno!ci" maj"tkow". 6. Je$eli osoba zobowi"zana do z#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego nie posiada wiedzy co do stanu maj"tku osobistego ma#$onka, sk#ada o!wiadczenie o braku takiej wiedzy podmiotowi upowa$nionemu do odebrania o!wiadczenia maj"tkowego. 7. O!wiadczenie maj"tkowe sk#ada si' w dwóch egzemplarzach odpowiednio Marsza#kowi Sejmu albo Marsza#kowi Senatu w nast'puj"cych terminach: 1) 14 dni od dnia z#o$enia !lubowania, wraz z informacj" o sposobie i terminach zaprzestania prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej z wykorzystaniem maj"tku Skarbu Pa%stwa

lub

samorz"du

terytorialnego

52

w zwi"zku z wyborem na pos#a albo senatora oraz z informacj" o posiadaniu maj"tku Skarbu Pa%stwa lub samorz"du terytorialnego, wed#ug stanu na dzie% og#oszenia wyniku wyborów; 2) do dnia 15 maja ka$dego roku, wed#ug stanu na dzie% 31 grudnia roku poprzedniego, do#"czaj"c kopi' rocznego zeznania podatkowego (PIT); 3) w terminie miesi"ca od dnia zarz"dzenia nowych wyborów do Sejmu i Senatu, wed#ug stanu na dzie% jego sk#adania. Podmiot, któremu z#o$ono o!wiadczenie maj"tkowe, przekazuje jeden egzemplarz o!wiadczenia

maj"tkowego

w#a!ciwemu

urz'dowi

skarbowemu. 8. O!wiadczenie maj"tkowe sk#ada si' wraz z kopi" rocznego zeznania podatkowego (PIT) za rok poprzedni. Podmiot przyjmuj"cy o!wiadczenie maj"tkowe lub osoba przez niego upowa$niona potwierdza pisemnie jego przyj'cie. O!wiadczenie przechowuje si' przez okres 6 lat. 9. Analizy danych zawartych w o!wiadczeniu maj"tkowym dokonuj" w#a!ciwe komisje powo#ane odpowiednio przez Sejm albo Senat w trybie okre!lonym w regulaminach odpowiednio Sejmu albo Senatu oraz w#a!ciwe urz'dy skarbowe. 10. W#a!ciwo!( urz'du skarbowego ustala si' wed#ug przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych

53

(Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z pó&n. zm.14)) oraz aktów wykonawczych wydanych na podstawie tej ustawy. 11. Podmioty, o których mowa w ust. 9, dokonuj"c analizy, s" uprawnione do porównania tre!ci analizowanego

o!wiadczenia

maj"tkowego

oraz za#"czonej kopii rocznego zeznania podatkowego (PIT) z tre!ci" uprzednio z#o$onych o!wiadcze% maj"tkowych wraz z do#"czonymi do nich kopiami rocznych zezna% podatkowych. 12. W#a!ciwy urz"d skarbowy, dokonuj"c analizy danych zawartych w o!wiadczeniu maj"tkowym, jest uprawniony we w#asnym zakresie do zapoznania si' z kopi" rocznego zeznania podatkowego (PIT) ma#$onka osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe. 13. Podmioty dokonuj"ce analizy o!wiadczenia maj"tkowego, o których mowa w ust. 9, w przypadku powzi'cia w"tpliwo!ci co do prawdziwo!ci i prawid#owo!ci analizowanego o!wiadczenia wyst'puj" z wnioskiem o wszcz'cie kontroli o!wiadczenia maj"tkowego do w#a!ciwej ze wzgl'du na miejsce zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe jednostki organizacyjnej Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Wniosek jest kierowany równie$ do wiadomo!ci odpowiednio podmiotu, któremu z#o$ono o!wiadczenie maj"tkowe, lub urz'du skarbowego. 14. Kontroli o!wiadczenia pod wzgl'dem prawdziwo!ci i prawid#owo!ci Centralne Biuro Antykorupcyjne dokonuje w trybie i na zasadach okre-

54

!lonych w rozdziale 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz. U. Nr 104, poz. 708, Nr 158, poz. 1122 i Nr 218, poz. 1592). 15. Do z#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego stosuje si' odpowiednio formularz o!wiadczenia maj"tkowego okre!lony w ustawie z dnia ... o ograniczeniach

zwi"zanych

z

pe#nieniem

funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...). 16. Informacje zawarte w o!wiadczeniu maj"tkowym s" jawne, z wy#"czeniem informacji o adresie zamieszkania pos#a lub senatora oraz ich ma#$onka, adresach nieruchomo!ci wpisanych do o!wiadczenia oraz imionach i nazwiskach osób, o których mowa w ust. 3 pkt 8. Jawne informacje zawarte w o!wiadczeniu maj"tkowym s" publikowane na stronach internetowych odpowiednio Kancelarii Sejmu lub Kancelarii Senatu. 17. Podmiot uprawniony do przyj'cia o!wiadczenia maj"tkowego, w terminie do dnia 30 pa&dziernika ka$dego roku, zamieszcza na stronach internetowych odpowiednio Kancelarii Sejmu lub Kancelarii Senatu informacje o: 1) osobach, które nie z#o$y#y o!wiadczenia maj"tkowego lub z#o$y#y je po terminie; 2) nieprawid#owo!ciach stwierdzonych w analizowanych o!wiadczeniach maj"tkowych wraz z ich opisem i wskazaniem osób, które z#o$y#y nieprawid#owe o!wiadczenia;

55

3) dzia#aniach podj'tych w zwi"zku z nieprawid#owo!ciami stwierdzonymi w analizowanych o!wiadczeniach maj"tkowych. 18. Osoba, której dotycz" informacje, o których mowa w ust. 17, ma prawo wyst"pi( do podmiotu,

któremu

z#o$ono

o!wiadczenie

maj"tkowe, ze stosownym wyja!nieniem. 19. Podmiot uprawniony do przyj'cia o!wiadczenia maj"tkowego, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wyja!nie%, umieszcza je na stronach internetowych odpowiednio Kancelarii Sejmu lub Kancelarii Senatu. 20 W przypadku niez#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego w terminach, o których mowa w ust. 7, podmiot uprawniony do odebrania o!wiadczenia, wzywa do jego z#o$enia w terminie 14 dni od dnia dor'czenia wezwania 21. Podanie

nieprawdy

lub

zatajenie

prawdy

w o!wiadczeniu maj"tkowym powoduje odpowiedzialno!( karn" na podstawie art. 233 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z pó&n. zm.10)). 21. Niez#o$enie w terminie o!wiadczenia maj"tkowego przez pos#a lub senatora stanowi podstaw' do odpowiedzialno!ci regulaminowej.”; 2) dodaje si' art. 35b-35d w brzmieniu: „Art. 35b. 1. Pos#owie i senatorowie s" obowi"zani z#o$y( o!wiadczenie

o

dzia#alno!ci

gospodarczej

prowadzonej przez ma#$onka. O!wiadczenie sk#ada si' podmiotowi uprawnionemu do przyj'cia o!wiadczenia maj"tkowego.

56

2. O!wiadczenie, o którym mowa w ust. 1, sk#ada si' w terminie 14 dni od dnia z#o$enia !lubowania, a w przypadku podj'cia przez ma#$onka takiej dzia#alno!ci w trakcie sprawowania mandatu albo zmiany jej charakteru, niezw#ocznie po zaistnieniu przes#anek do jego z#o$enia. 3. Informacje zawarte w o!wiadczeniu o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka s" jawne, z wy#"czeniem informacji o adresie zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie oraz jej ma#$onka, a tak$e adresie prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej, je$eli jest on to$samy z adresem zamieszkania tych osób. Jawne informacje zawarte w o!wiadczeniu s" udost'pniane na stronach internetowych odpowiednio Kancelarii Sejmu lub Kancelarii Senatu. 4. Je$eli

osoba

o!wiadczenia

zobowi"zana o

dzia#alno!ci

do

z#o$enia

gospodarczej

prowadzonej przez ma#$onka nie posiada takiej wiedzy, sk#ada o!wiadczenie o braku takiej wiedzy podmiotowi upowa$nionemu do odebrania o!wiadczenia. 5. W przypadku niez#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego w terminie, o którym mowa w ust. 2, podmiot uprawniony do odebrania o!wiadczenia, wzywa do jego z#o$enia w terminie 14 dni od dnia dor'czenia wezwania 6. Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w o!wiadczeniu o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka powoduje od-

57

powiedzialno!( karn" na podstawie art. 233 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. 7. O!wiadczenia, o których mowa w ust. 1 i 2, sk#ada si' na formularzach, których wzory stanowi" odpowiednio za#"czniki nr 1 i 2 do ustawy wymienionej w art. 35 ust. 15. Art. 35c. Kto, b'd"c obowi"zany do z#o$enia o!wiadczenia o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka lub o!wiadczenia maj"tkowego nie sk#ada go w terminie, o którym mowa w art. 35 ust. 3 lub w art. 35b ust 5 albo nie dope#nia w okre!lonym w ustawie terminie obowi"zku zrzeczenia si' pe#nienia funkcji, rozwi"zania stosunku pracy lub zaprzestania prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej albo zbycia udzia#ów lub akcji, w zwi"zku z jednoczesnym sprawowaniem funkcji publicznej, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolno!ci albo karze pozbawienia wolno!ci do lat 3.

Art. 35d. 1. Kto nie podaje &róde# pochodzenia mienia nabytego w okresie sprawowania mandatu, podlegaj"cego ujawnieniu w o!wiadczeniu maj"tkowym, podlega karze pozbawienia wolno!ci od 3 miesi'cy do lat 5. 2. Mienie, którego &róde# pochodzenia nie ujawniono, stanowi korzy!( maj"tkow" w rozumie-

58

niu art. 45 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. 3. W przypadku skazania za przest'pstwo, o którym mowa w ust. 1, s"d orzeka przepadek mienia, którego &róde# pochodzenia nie ujawniono, chocia$by nie stanowi#o w#asno!ci sprawcy; przepisy art. 44 § 4, 5 i 8 oraz art. 45 § 3-6 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny stosuje si' odpowiednio. 4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje si', je$eli nabycie mienia wyczerpuje znamiona innego czynu zabronionego.”; 3) uchyla si' za#"cznik do ustawy. Art. 28. W ustawie z dnia 21 czerwca 1996 r. o urz'dach i izbach skarbowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1267 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 183, poz. 1538) uchyla si' art. 8b. Art. 29. W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o ustroju s"dów wojskowych (Dz. U. Nr 117, poz. 753, z pó&n. zm.21)) art. 29 otrzymuje brzmienie: „Art. 29. Do z#o$enia o!wiadczenia, o którym mowa w art. 28, stosuje si' odpowiednio formularz o!wiadczenia maj"tkowego okre!lony w za#"czniku nr 3 do ustawy z dnia ... o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...).”. Art. 30. W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach s"dowych i egzekucji (Dz. U. z 2006 r. Nr 167, poz. 1191) w art. 16 ust. 7 otrzymuje brzmienie: „7. Do z#o$enia o!wiadczenia, o którym mowa w ust. 2, stosuje si' odpowiednio formularz okre!lony w za#"czniku nr 3 do

59

ustawy z dnia ... o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. …).”. Art. 31. W ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorz"dzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592, z pó&n. zm.22)) wprowadza si' nast'puj"ce zmiany: 1) art. 25c otrzymuje brzmienie: „Art. 25c. 1. Radny, cz#onek zarz"du powiatu, sekretarz powiatu, skarbnik powiatu, kierownik jednostki organizacyjnej powiatu, osoba zarz"dzaj"ca i cz#onek organu zarz"dzaj"cego powiatow" osob" prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne w imieniu starosty s" obowi"zani z#o$y( o!wiadczenie o swoim stanie maj"tkowym, obejmuj"ce maj"tek osobisty oraz maj"tek obj'ty ma#$e%sk" wspólno!ci" maj"tkow", oraz o stanie maj"tku osobistego ma#$onka, zwane dalej „o!wiadczeniem maj"tkowym”. 2. Informacja o stanie maj"tku osobistego ma#$onka dotyczy tylko sk#adników maj"tkowych nabytych po zawarciu zwi"zku ma#$e%skiego. 3. O!wiadczenie maj"tkowe zawiera informacje o: 1) posiadanych nieruchomo!ciach i tytule prawnym tego posiadania, a tak$e posiadanych

zasobach

pieni'$nych

oraz

instrumentach finansowych w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o

obrocie

instrumentami

finansowymi

(Dz. U. Nr 183, poz. 1538, z pó&n. zm.11));

60

2) mieniu nabytym od Skarbu Pa%stwa, innej pa%stwowej osoby prawnej, jednostki samorz"du terytorialnego, zwi"zku takich jednostek albo od jednostki organizacyjnej jednostki samorz"du terytorialnego lub komunalnej osoby prawnej, je$eli podlega#o ono zbyciu w drodze przetargu; 3) przychodach osi"gni'tych z tytu#u zatrudnienia lub innej dzia#alno!ci zarobkowej, z podaniem kwot uzyskanych z ka$dego tytu#u, w ostatnim roku podatkowym poprzedzaj"cym z#o$enie o!wiadczenia maj"tkowego; 4) zajmowanych stanowiskach w spó#kach prawa handlowego, spó#dzielniach, fundacjach lub stowarzyszeniach prowadz"cych dzia#alno!( gospodarcz" oraz o uczestnictwie w spó#kach cywilnych lub osobowych spó#kach handlowych, a tak$e o posiadanych akcjach i udzia#ach w spó#kach prawa handlowego; 5) prowadzeniu dzia#alno!ci gospodarczej, zarz"dzaniu tak" dzia#alno!ci" albo byciu przedstawicielem

lub

pe#nomocnikiem

podmiotu prowadz"cego tak" dzia#alno!(; 6) posiadanych sk#adnikach mienia ruchomego o warto!ci szacunkowej powy$ej 10 000 z#; 7) zobowi"zaniach pieni'$nych o warto!ci powy$ej 10 000 z#, w tym zaci"gni'tych kredytach i po$yczkach oraz warunkach, na jakich zosta#y one udzielone;

61

8) mieniu o warto!ci szacunkowej powy$ej 10 000 z#, w stosunku do którego prawo w#asno!ci zosta#o przeniesione na ma#$onka, zst'pnych, wst'pnych, pasierba, zi'cia, synow", rodze%stwo, ojczyma, macoch', te!ciów, zst'pnych rodze%stwa, rodze%stwo rodziców, zst'pnych i ma#$onków pasierbów, ma#$onków rodze%stwa i rodze%stwo ma#$onków, ma#$onków rodze%stwa ma#$onków oraz ma#$onków innych zst'pnych, a tak$e na inne osoby pozostaj"ce we wspólnym po$yciu, na podstawie umowy cywilnoprawnej w okresie 5 lat przed dniem z#o$enia o!wiadczenia; 9) ró$nicy w stanie maj"tkowym w stosunku do okresu za jaki z#o$ono poprzednie o!wiadczenie maj"tkowe; 10) stanie

maj"tku

osobistego

obejmuj"cego

sk#adniki

ma#$onka, wymienione

w pkt 1-4, 6, 7 i 9. 4. W o!wiadczeniu maj"tkowym wskazuje si' &ród#a pochodzenia mienia, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, 2, 4, 6 i 8, które zosta#o nabyte w okresie sprawowania mandatu, pe#nienia funkcji lub zajmowania stanowiska albo od dnia z#o$enia ostatniego o!wiadczenia maj"tkowego,

zgodnie

z

przepisami

niniejszej

ustawy. 5. W o!wiadczeniu maj"tkowym okre!la si' przynale$no!(

poszczególnych

sk#adników

maj"tkowych, przychodów i zobowi"za% do

62

maj"tku osobistego i maj"tku obj'tego ma#$e%sk" wspólno!ci" maj"tkow". 6. Je$eli osoba sk#adaj"ca o!wiadczenie maj"tkowe nie posiada wiedzy co do stanu maj"tku osobistego

ma#$onka,

sk#ada

podmiotowi

upowa$nionemu do odebrania o!wiadczenia maj"tkowego o!wiadczenie o braku takiej wiedzy. 7. O!wiadczenie maj"tkowe wraz z kopi" rocznego zeznania podatkowego (PIT) za rok poprzedni i jego korekt", sk#adaj" w dwóch egzemplarzach: 1) radny – przewodnicz"cemu rady powiatu; 2) starosta i przewodnicz"cy rady powiatu – wojewodzie; 3) wicestarosta, cz#onek zarz"du powiatu, sekretarz powiatu, skarbnik powiatu, kierownik jednostki organizacyjnej powiatu, osoba zarz"dzaj"ca i cz#onek organu zarz"dzaj"cego powiatow" osob" prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne w imieniu starosty – staro!cie. Podmiot przyjmuj"cy o!wiadczenie maj"tkowe lub osoba przez niego upowa$niona potwierdza pisemnie przyj'cie tego o!wiadczenia. 8. Radny sk#ada pierwsze o!wiadczenie maj"tkowe w terminie 30 dni od dnia z#o$enia !lubowania, wed#ug stanu na dzie% og#oszenia wyniku wyborów. Do pierwszego o!wiadczenia maj"tkowego radny jest obowi"zany do#"czy( informacj' o sposobie i terminie zaprze-

63

stania prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej z wykorzystaniem mienia powiatu, w którym uzyska# mandat, je$eli tak" dzia#alno!( prowadzi# przed dniem wyboru. Kolejne o!wiadczenia maj"tkowe s" sk#adane przez radnego co roku do dnia 15 maja, wed#ug stanu na dzie% 31 grudnia roku poprzedniego, oraz na 2 miesi"ce przed up#ywem kadencji, wed#ug stanu na dzie% jego z#o$enia. 9. Cz#onek zarz"du powiatu, sekretarz powiatu, skarbnik powiatu, kierownik jednostki organizacyjnej powiatu, osoba zarz"dzaj"ca i cz#onek organu zarz"dzaj"cego powiatow" osob" prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne w imieniu starosty sk#adaj" pierwsze o!wiadczenie maj"tkowe w terminie 30 dni od dnia obj'cia stanowiska lub od dnia zatrudnienia, wed#ug stanu na dzie% powo#ania lub zatrudnienia. Do pierwszego o!wiadczenia maj"tkowego osoby te s" obowi"zane do#"czy( informacj' o sposobie i terminie zaprzestania prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej, je$eli prowadzili j" przed dniem wyboru, powo#ania lub zatrudnienia. Kolejne o!wiadczenia maj"tkowe s" sk#adane przez nich co roku do dnia 15 maja, wed#ug stanu na dzie% 31 grudnia roku poprzedniego, oraz w dniu odwo#ania ze stanowiska lub rozwi"zania umowy o prac', wed#ug stanu na dzie% odwo#ania lub rozwi"zania umowy o prac'. 10. Analizy danych zawartych w o!wiadczeniu maj"tkowym dokonuj" osoby, którym z#o$ono o!wiadczenie maj"tkowe. Osoby, którym z#o-

64

$ono o!wiadczenie maj"tkowe, przekazuj" jeden egzemplarz o!wiadczenia urz'dowi skarbowemu w#a!ciwemu ze wzgl'du na miejsce zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe. O!wiadczenie maj"tkowe przechowuje si' przez okres 6 lat. 11. Analizy danych zawartych w o!wiadczeniu maj"tkowym dokonuje równie$ urz"d skarbowy w#a!ciwy ze wzgl'du na miejsce zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe, z tym $e o!wiadczenia maj"tkowe osób wydaj"cych decyzje administracyjne w imieniu starosty s" poddawane analizie, o ile osoby te s" upowa$nione do wydawania decyzji administracyjnych przyznaj"cych okre!lone przywileje, w szczególno!ci w formie zezwole%, zwolnie% od ponoszenia ci'$arów o charakterze publicznoprawnym, licencji i umorze%. Analizuj"c o!wiadczenie maj"tkowe urz"d skarbowy uwzgl'dnia równie$ we w#asnym zakresie roczne zeznanie podatkowe (PIT) ma#$onka osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe. 12. Podmioty dokonuj"ce analizy o!wiadczenia maj"tkowego, o których mowa w ust. 10 i 11, s" uprawnione do porównania tre!ci analizowanego o!wiadczenia maj"tkowego oraz za#"czonej kopii rocznego zeznania podatkowego

(PIT)

z

tre!ci"

uprzednio

z#o$onych

o!wiadcze% maj"tkowych oraz z do#"czonymi do nich kopiami rocznych zezna% podatkowych (PIT).

65

13. Podmioty dokonuj"ce analizy o!wiadczenia maj"tkowego, o których mowa w ust. 10 i 11, w przypadku powzi'cia

w"tpliwo!ci co do

prawdziwo!ci i prawid#owo!ci analizowanego o!wiadczenia

wyst'puj"

z wnioskiem

o wszcz'cie kontroli o!wiadczenia maj"tkowego do jednostki organizacyjnej Centralnego Biura Antykorupcyjnego w#a!ciwej ze wzgl'du na miejsce zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe. Wniosek jest kierowany równie$ do wiadomo!ci odpowiednio podmiotu, któremu z#o$ono o!wiadczenie maj"tkowe, albo urz'du skarbowego. 14. Kontroli

o!wiadczenia

maj"tkowego

pod

wzgl'dem prawdziwo!ci i prawid#owo!ci Centralne Biuro Antykorupcyjne dokonuje w trybie i na zasadach okre!lonych w rozdziale 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz. U. Nr 104, poz. 708, Nr 158, poz. 1122 i Nr 218, poz. 1592). 15 W przypadku niez#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego w terminie, o którym mowa w ust. 8 i ust. 9, podmiot uprawniony do odebrania o!wiadczenia, wzywa do jego z#o$enia w terminie 14 dni od dnia dor'czenia wezwania 15. Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w o!wiadczeniu maj"tkowym powoduje odpowiedzialno!( karn" na podstawie art. 233 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z pó&n. zm.10)).

66

16. Prezes Rady Ministrów okre!li, w drodze rozporz"dzenia, wzór formularza o!wiadczenia maj"tkowego radnego oraz wzór formularza o!wiadczenia maj"tkowego cz#onka zarz"du powiatu, sekretarza powiatu, skarbnika powiatu, kierownika jednostki organizacyjnej powiatu, osoby zarz"dzaj"cej i cz#onka organu zarz"dzaj"cego powiatow" osob" prawn" oraz osoby

wydaj"cej

w imieniu

starosty,

okre!lone

w

decyzje

administracyjne

uwzgl'dniaj"c

odniesieniu

do

tych

zakazy osób

w art. 25b ust. 1, 3 i 5 i art. 25i ust. 1.”; 2) art. 25d i 25e otrzymuj" brzmienie: „Art. 25d. 1. Informacje zawarte w o!wiadczeniu maj"tkowym s" jawne, z wy#"czeniem informacji o adresie zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie oraz jej ma#$onka, adresach nieruchomo!ci wpisanych do o!wiadczenia oraz imionach i nazwiskach osób, o których mowa w art. 25c ust. 3 pkt 8. 2. Wojewoda i przewodnicz"cy rady powiatu przekazuj" staro!cie kopie o!wiadcze% maj"tkowych, które im z#o$ono. 3. Jawne informacje zawarte w o!wiadczeniach maj"tkowych s" udost'pniane w Biuletynie Informacji Publicznej, o którym mowa w ustawie z dnia 6 wrze!nia 2001 r. o dost'pie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198, z pó&n. zm.6)), zwanym dalej „Biuletynem Informacji Publicznej”. 4. Podmiot uprawniony do przyj'cia o!wiadczenia maj"tkowego, w terminie do dnia 30 pa&-

67

dziernika ka$dego roku, zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej informacje o: 1) osobach, które nie z#o$y#y o!wiadczenia maj"tkowego lub z#o$y#y je po terminie; 2) nieprawid#owo!ciach stwierdzonych w analizowanych o!wiadczeniach maj"tkowych wraz z ich opisem i wskazaniem osób, które z#o$y#y nieprawid#owe o!wiadczenia; 3) dzia#aniach podj'tych w zwi"zku z nieprawid#owo!ciami stwierdzonymi w analizowanych o!wiadczeniach maj"tkowych. 5. Osoba, której dotycz" informacje zamieszczane w Biuletynie Informacji Publicznej, o których mowa w ust. 4, ma prawo wyst"pi( do podmiotu uprawnionego do przyj'cia o!wiadczenia maj"tkowego ze stosownym wyja!nieniem. 6. Podmiot uprawniony do przyj'cia o!wiadczenia maj"tkowego, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wyja!nie%, zamieszcza je w Biuletynie Informacji Publicznej. Art. 25e. 1. Radny, cz#onek zarz"du powiatu, sekretarz powiatu, skarbnik powiatu, kierownik jednostki organizacyjnej powiatu, osoba zarz"dzaj"ca i cz#onek organu zarz"dzaj"cego powiatow" osob" prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne w imieniu starosty s" obowi"zani z#o$y( o!wiadczenie o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ich ma#$onka, je$eli dzia#alno!( ta jest wykonywana na terenie powiatu, w którym osoba obowi"zana do z#o$enia o!wiadczenia pe#ni funkcj' lub jest

68

zatrudniona.

Obowi"zani

s"

oni

równie$

do z#o$enia o!wiadczenia o umowach cywilnoprawnych zawartych przez ich ma#$onków, je$eli umowy te zawarte zosta#y z organami powiatu, jednostkami organizacyjnymi powiatu lub powiatowymi osobami prawnymi i nie dotycz" stosunków prawnych wynikaj"cych z korzystania z powszechnie dost'pnych us#ug lub stosunków prawnych powsta#ych na warunkach powszechnie obowi"zuj"cych. 2. O!wiadczenia, o których mowa w ust. 1, s" sk#adane w terminie 30 dni od dnia z#o$enia !lubowania, obj'cia stanowiska lub zatrudnienia osoby obowi"zanej do ich z#o$enia, a w przypadku podj'cia dzia#alno!ci gospodarczej albo zawarcia umowy okre!lonej w ust. 1 w trakcie pe#nienia funkcji lub w czasie zatrudnienia – w terminie 30 dni od dnia zaistnienia przyczyny z#o$enia o!wiadczenia. 3. W przypadku niez#o$enia o!wiadczenia o dzia#alno!ci prowadzonej przez ma#$onka w terminie, o którym mowa w ust. 2, podmiot uprawniony do odebrania o!wiadczenia, wzywa do jego z#o$enia w terminie 14 dni od dnia dor'czenia wezwania”. 4. Do sk#adania o!wiadcze%, o których mowa w ust. 1, stosuje si' przepis art. 25c ust. 7, w zakresie podmiotu uprawnionego do przyj'cia o!wiadczenia. 5. Podmiot, któremu cz#onek zarz"du powiatu, sekretarz powiatu, skarbnik powiatu, kierownik jednostki organizacyjnej powiatu, osoba za-

69

rz"dzaj"ca i cz#onek organu zarz"dzaj"cego powiatow" osob" prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne w imieniu starosty z#o$yli o!wiadczenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje, na wniosek tych osób albo z urz'du, w terminie 14 dni, i dor'cza prze#o$onemu rozstrzygni'cie, czy dzia#alno!( gospodarcza prowadzona przez ma#$onka osoby obowi"zanej do z#o$enia tego o!wiadczenia mo$e wywo#ywa( podejrzenie o stronniczo!( lub interesowno!( tej osoby w wykonywaniu obowi"zków s#u$bowych wynikaj"cych z pe#nienia funkcji albo zatrudnienia. Rozstrzygni'cie nast'puje w drodze decyzji administracyjnej. 6. Osoba, o której mowa w ust. 1, której ma#$onek, w okresie pe#nienia funkcji lub zatrudnienia tej osoby zosta# zatrudniony na terenie danego powiatu w jednostce organizacyjnej jednostki samorz"du terytorialnego, zwi"zku jednostek samorz"du terytorialnego albo rozpocz"# !wiadczenie pracy lub wykonywanie czynno!ci zarobkowych na innej podstawie w spó#kach prawa handlowego, w których co najmniej 50% udzia#ów lub akcji posiadaj" jednostki samorz"du terytorialnego, jest obowi"zana do pisemnego poinformowania o tym fakcie osoby, której sk#ada o!wiadczenie maj"tkowe. Obowi"zek z#o$enia informacji dotyczy równie$ przypadku zmiany stanowiska przez ma#$onka zatrudnionego w podmiotach, o których mowa w zdaniu pierwszym. Informacja jest sk#adana w terminie 30 dni od dnia zaistnienia przyczyny jej z#o$enia.

70

7. Do o!wiadcze%, o których mowa w ust. 1, oraz informacji, o której mowa w ust. 5, stosuje si' odpowiednio przepisy art. 25c ust. 10 i 12, z tym $e nie przesy#a si' ich w#a!ciwemu urz'dowi skarbowemu i nie podlegaj" one analizie urz'du skarbowego. 8. O!wiadczenia, o których mowa w ust. 1, oraz informacja, o której mowa w ust. 5, podlegaj" ujawnieniu w Biuletynie Informacji Publicznej, z wy#"czeniem adresów zamieszkania osób je sk#adaj"cych oraz osób, których one dotycz", a tak$e adresu prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej, je$eli jest on jednocze!nie adresem zamieszkania wymienionych osób. 9. Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w o!wiadczeniu o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka osoby, o której mowa w ust. 1, powoduje odpowiedzialno!( karn" na podstawie art. 233 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. 10. Prezes Rady Ministrów okre!li, w drodze rozporz"dzenia, wzór formularza o!wiadczenia o dzia#alno!ci przez

gospodarczej

ma#$onka

osób,

o

prowadzonej których

mowa

w ust. 1, z pouczeniem o jego stosowaniu wy#"cznie do dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej na terenie powiatu, w którym osoba obowi"zana do z#o$enia tego o!wiadczenia pe#ni funkcj' lub jest zatrudniona.”; 3) w art. 25f w ust. 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:

71

„Niez#o$enie o!wiadczenia maj"tkowego w terminie okre!lonym w art. 25c ust 15, a o!wiadcze%, o których mowa w art. 25e ust. 1, lub informacji, o której mowa w art. 25e ust. 5, w terminie okre!lonym odpowiednio w art. 25e ust. 3 przez:”; 4) uchyla si' art. 25g; 5) po art. 25h dodaje si' art. 25i-25m w brzmieniu: „Art. 25i. 1. Cz#onek zarz"du powiatu, skarbnik powiatu, sekretarz powiatu, kierownik jednostki organizacyjnej powiatu, osoba zarz"dzaj"ca i cz#onek organu

zarz"dzaj"cego

powiatow"

osob"

prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne w imieniu starosty w okresie pe#nienia funkcji lub trwania zatrudnienia nie mog": 1) by( cz#onkami zarz"dów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spó#ek prawa handlowego; 2) by( zatrudnione lub wykonywa( innych zaj'( w spó#kach prawa handlowego, je$eli mog#oby to wywo#a( podejrzenie o ich stronniczo!( lub interesowno!(; 3) by( cz#onkami zarz"dów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spó#dzielni, z wyj"tkiem rad nadzorczych spó#dzielni mieszkaniowych; 4) by( cz#onkami zarz"dów fundacji lub stowarzysze%, prowadz"cych dzia#alno!( gospodarcz"; 5) by( zatrudnione lub wykonywa( innych zaj'( w podmiotach korzystaj"cych ze !rod-

72

ków publicznych, je$eli z tytu#u zajmowania stanowiska lub pe#nienia funkcji uczestnicz" w przyznawaniu tym podmiotom !rodków publicznych lub rozliczaniu ich wydatkowania; nie dotyczy to zatrudnienia lub wykonywania zaj'( w charakterze nauczyciela akademickiego w szkole wy$szej albo pracownika naukowego w jednostce badawczo-rozwojowej lub innej jednostce naukowej w rozumieniu art. 2 pkt 9 lit. b, f lub g ustawy z dnia 8 pa&dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 238, poz. 2390, z pó&n. zm.7)), je$eli osoba ta posiada tytu# naukowy profesora lub stopie% naukowy doktora habilitowanego; 6) posiada( w spó#kach prawa handlowego wi'cej ni$ 10% akcji lub udzia#ów przedstawiaj"cych wi'cej ni$ 10% kapita#u zak#adowego – w ka$dej z tych spó#ek; 7) prowadzi( dzia#alno!ci gospodarczej na w#asny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, a tak$e zarz"dza( tak" dzia#alno!ci" albo by( przedstawicielem lub pe#nomocnikiem podmiotu prowadz"cego tak" dzia#alno!(; nie dotyczy to dzia#alno!ci wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji ro!linnej i zwierz'cej, w formie i zakresie gospodarstwa rodzinnego. 2. Je$eli osoby, o których mowa w ust. 1, w dniu powierzenia pe#nienia funkcji lub zatrudnienia, wbrew zakazowi okre!lonemu w ust. 1, pe#ni" funkcj', s" zatrudnione, prowadz" dzia#alno!(

73

gospodarcz" albo posiadaj" akcje lub udzia#y w ilo!ci przekraczaj"cej dopuszczalny limit, s" obowi"zane w terminie 4 miesi'cy od dnia obj'cia funkcji lub podj'cia zatrudnienia odpowiednio zrzec si' funkcji, rozwi"za( stosunek pracy lub zaprzesta( prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej albo zby( udzia#y lub akcje. 3. Niewykonanie obowi"zku, o którym mowa w ust. 2, powoduje odpowiednio odwo#anie lub rozwi"zanie umowy o prac' z osob" wymienion" w ust. 1, nie pó&niej ni$ po up#ywie miesi"ca od

dnia,

w

którym

uzyskano

informacj'

o powodach uzasadniaj"cych podj'cie takiej decyzji. W takich przypadkach odwo#anie lub rozwi"zanie umowy o prac' jest równoznaczne z rozwi"zaniem umowy o prac' bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z pó&n. zm.8)). 4. Osoby, wobec których zastosowano sankcje okre!lone w ust. 3, nie mog" by( powo#ane do pe#nienia funkcji ani by( zatrudnione na stanowiskach wymienionych w ust. 1 w okresie 12 miesi'cy od dnia odwo#ania lub rozwi"zania stosunku pracy. 5. Naruszenie zakazów, o których mowa w ust. 1, stanowi równie$ przewinienie s#u$bowe, które podlega odpowiedzialno!ci dyscyplinarnej. Art. 25j. 1.

Zakaz zajmowania stanowisk w organach spó#ek, o którym mowa w art. 25i ust. 1 pkt 1, nie dotyczy osób, które zosta#y zg#oszone lub wy-

74

znaczone do obj'cia takich stanowisk w spó#ce prawa handlowego przez Skarb Pa%stwa, inne pa%stwowe osoby prawne, spó#ki, w których udzia# Skarbu Pa%stwa jest równy lub przekracza 50% kapita#u zak#adowego lub 50% liczby akcji, albo przez jednostki samorz"du terytorialnego, ich zwi"zki lub inne osoby prawne jednostek samorz"du terytorialnego. Osoby te nie mog" zosta( zg#oszone lub wyznaczone do wi'cej ni$ dwóch spó#ek prawa handlowego z udzia#em podmiotów zg#aszaj"cych lub wyznaczaj"cych te osoby. 2. Podmioty zg#aszaj"ce lub wyznaczaj"ce osoby jako swoich reprezentantów do organów spó#ek prawa handlowego prowadz" wykazy osób zg#oszonych lub wyznaczonych. 3. Wykaz, o którym mowa w ust. 2, zawiera: 1) imi' (imiona) i nazwisko osoby zg#oszonej lub wyznaczonej do organu spó#ki prawa handlowego, miejscowo!(, w której ona zamieszkuje, a tak$e miejsce pracy i zajmowane stanowisko lub funkcj'; 2) dat' powo#ania lub wyboru osoby do organu spó#ki prawa handlowego; 3) dat'

zaprzestania

pe#nienia

funkcji

w organie spó#ki prawa handlowego. 4. Informacje zawarte w wykazie, o którym mowa w ust. 3, s" jawne, z wy#"czeniem danych o adresie zamieszkania osoby zg#oszonej lub wyznaczonej. Jawne informacje s" udost'pniane w Biuletynie Informacji Publicznej lub na stro-

75

nach internetowych podmiotu zg#aszaj"cego lub wyznaczaj"cego. 5. Osoby, o których mowa w ust. 1, zg#oszone lub wyznaczone do obj'cia stanowiska w organach spó#ek prawa handlowego mog" otrzymywa( odr'bne wynagrodzenie z tytu#u zajmowania tego stanowiska, zgodnie z zasadami okre!lonymi w ustawie z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kieruj"cych niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. Nr 26, poz. 306, z pó&n. zm.9)). 6. Osoby zg#oszone lub wyznaczone do organów spó#ek prawa handlowego nie mog" przed up#ywem 3 lat od zaprzestania pe#nienia funkcji w organach tych spó#ek by( zatrudnione lub wykonywa( innych zaj'( w tych spó#kach. 7. W

przypadkach

uzasadnionych

interesem

Skarbu Pa%stwa zgod' na zatrudnienie lub wykonywanie innych zaj'( w spó#kach prawa handlowego przez osoby, o których mowa w ust. 6, przed up#ywem 3 lat mo$e wyrazi( podmiot, który zg#osi# lub wyznaczy# osob' do organu spó#ki prawa handlowego. Wyra$enie zgody nast'puje w drodze decyzji administracyjnej. Art. 25k. 1.

Osoby, o których mowa w art. 25i ust. 1, nie mog", przed up#ywem 3 lat od dnia zaprzestania zajmowania stanowiska lub pe#nienia funkcji, by( zatrudnione lub wykonywa( innych zaj'( zarobkowych u przedsi'biorcy lub podmiotu od niego zale$nego, je$eli wydawa#y rozstrzygni'cia w sprawach indywidualnych dotycz"cych tego przedsi'biorcy; nie dotyczy to wyda-

76

wanych na podstawie odr'bnych przepisów decyzji administracyjnych w sprawie ustalenia wymiaru podatków i op#at lokalnych oraz wymiaru sk#adek na ubezpieczenia spo#eczne i innych sk#adek, do poboru których jest zobowi"zany Zak#ad Ubezpiecze% Spo#ecznych, z wyj"tkiem decyzji dotycz"cych ulg i zwolnie% w tych podatkach, op#atach lub sk#adkach. 2. Podmiotem zale$nym od innego przedsi'biorcy w rozumieniu ust. 1 jest podmiot, w którym: 1) inny przedsi'biorca posiada bezpo!rednio lub po!rednio wi'kszo!( g#osów w jego organach; 2) inny przedsi'biorca jest uprawniony do powo#ywania albo odwo#ywania wi'kszo!ci cz#onków organu zarz"dzaj"cego lub nadzorczego w tym podmiocie; 3) wi'cej ni$ po#owa cz#onków zarz"du przedsi'biorcy jest jednocze!nie cz#onkami zarz"du albo osobami pe#ni"cymi funkcje kierownicze w innym podmiocie; 4) inny przedsi'biorca wywiera decyduj"cy wp#yw na dzia#alno!( tego przedsi'biorcy, w szczególno!ci na podstawie umowy przewiduj"cej zarz"dzanie tym przedsi'biorc" lub przekazywanie zysku. 3. W

przypadkach

uzasadnionych

interesem

Skarbu Pa%stwa zgod' na zatrudnienie lub wykonywanie

innych

zaj'(

zarobkowych

u przedsi'biorcy lub w podmiocie od niego zale$nym, o których mowa w ust. 1, przed up#ywem 3 lat mo$e wyrazi( podmiot uprawniony do

77

odebrania o!wiadczenia o stanie maj"tkowym, o którym mowa w art. 25c ust. 7. Wyra$enie zgody nast'puje w drodze decyzji administracyjnej. Art. 25l.

Wybór lub powo#anie do organu spó#ki, spó#dzielni, fundacji lub stowarzyszenia z naruszeniem zakazów okre!lonych w art. 25i ust. 1 i art. 25k ust. 1 s" z mocy prawa niewa$ne i nie podlegaj" wpisaniu do w#a!ciwego rejestru.

Art. 25m. Cz#onek zarz"du powiatu, sekretarz powiatu oraz skarbnik powiatu, a tak$e ma#$onkowie tych osób, s" obowi"zani zg#asza( uzyskiwane korzy!ci do rejestru korzy!ci, o którym mowa w art. 15 ustawy z dnia ... o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. …). Przepisy art. 15 ust. 3-6 tej ustawy stosuje si'; przepis art. 15 ust. 11 tej ustawy stosuje si' odpowiednio.”; 6) w art. 85a ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Je$eli w#a!ciwy organ powiatu, wbrew obowi"zkowi wynikaj"cemu z przepisów art. 190 ust. 2 i 6 i art. 194 ust. 1 ustawy, o której mowa w art. 29 ust. 6, oraz art. 25f ust. 2 i 3 i art. 25i ust. 3 niniejszej ustawy, w zakresie dotycz"cym odpowiednio wyga!ni'cia mandatu radnego, obsadzenia mandatu radnego, odwo#ania ze stanowiska albo rozwi"zania umowy o prac' z cz#onkiem zarz"du powiatu, sekretarzem powiatu, skarbnikiem powiatu, kierownikiem jednostki organizacyjnej powiatu, osob" zarz"dzaj"c" lub cz#onkiem organu zarz"dzaj"cego powiatow" osob" prawn" albo z osob" wydaj"c" decyzje administracyjne w imieniu starosty, nie podejmuje uchwa#y, nie odwo#uje ze stanowiska al-

78

bo nie rozwi"zuje umowy o prac', wojewoda wzywa organ powiatu do podj'cia odpowiedniego aktu w terminie 30 dni.”; 7) po rozdziale 9 dodaje si' rozdzia# 9a w brzmieniu: „Rozdzia# 9a. Przepisy karne. Art. 92a. 1. Kto, w zwi"zku z pe#nieniem funkcji publicznej, nie podaje &róde# pochodzenia mienia podlegaj"cego ujawnieniu w o!wiadczeniu maj"tkowym, nabytego w okresie sprawowania mandatu, pe#nienia funkcji lub zajmowania stanowiska podlega karze pozbawienia wolno!ci od 3 miesi'cy do lat 5. 2. Mienie, którego &róde# pochodzenia nie ujawniono, stanowi korzy!( maj"tkow" w rozumieniu art. 45 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. 3. W przypadku skazania za przest'pstwo, o którym mowa w ust. 1, s"d orzeka przepadek mienia, którego &róde# pochodzenia nie ujawniono, chocia$by nie stanowi#o w#asno!ci sprawcy; przepisy art. 44 § 4, 5 i 8 oraz art. 45 § 3-6 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny stosuje si' odpowiednio. 4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje si', je$eli nabycie mienia wyczerpuje znamiona innego czynu zabronionego. Art. 92b. Kto: 1) b'd"c obowi"zany do z#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego lub o!wiadczenia o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka nie

79

sk#ada go w terminach okre!lonych w art. 25c ust. 15 oraz 25e ust.3 lub 2) nie dope#nia w okre!lonym w ustawie terminie obowi"zku zrzeczenia si' funkcji, rozwi"zania stosunku pracy lub zaprzestania prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej albo zbycia udzia#ów lub akcji, w zwi"zku z jednoczesnym sprawowaniem mandatu radnego, pe#nieniem funkcji lub zajmowaniem stanowiska cz#onka zarz"du powiatu, skarbnika powiatu, sekretarza powiatu, kierownika jednostki organizacyjnej powiatu albo b'd"c osob" zarz"dzaj"c" i cz#onkiem organu zarz"dzaj"cego powiatow" osob" prawn" albo osob" wydaj"c" decyzje administracyjne w imieniu starosty podlega karze pozbawienia wolno!ci do lat 3. Art. 92c. Kto, wbrew warunkom okre!lonym w ustawie, zatrudnia osob', która pe#ni#a funkcj' lub zajmowa#a stanowisko cz#onka zarz"du powiatu, skarbnika powiatu, sekretarza powiatu lub kierownika jednostki

organizacyjnej

powiatu

albo

by#a

osob"

zarz"dzaj"c" i cz#onkiem organu zarz"dzaj"cego powiatow" osob" prawn" albo osob" wydaj"c" decyzje administracyjne w imieniu starosty, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolno!ci albo karze pozbawienia wolno!ci do lat 2. Art. 32. W ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorz"dzie województwa (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590, z pó&n. zm.23)) wprowadza si' nast'puj"ce zmiany: 1) art. 27c otrzymuje brzmienie:

80

„Art. 27c. 1. Radny, cz#onek zarz"du województwa, skarbnik województwa, kierownik wojewódzkiej samorz"dowej jednostki organizacyjnej, osoba zarz"dzaj"ca i cz#onek organu zarz"dzaj"cego wojewódzk" osob" prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne w imieniu marsza#ka województwa s" obowi"zani z#o$y( o!wiadczenie o swoim stanie maj"tkowym, obejmuj"ce maj"tek osobisty oraz maj"tek obj'ty ma#$e%sk" wspólno!ci" maj"tkow", oraz o stanie maj"tku osobistego ma#$onka, zwane dalej „o!wiadczeniem maj"tkowym”. 2. Informacja o stanie maj"tku osobistego ma#$onka dotyczy tylko sk#adników maj"tkowych nabytych po zawarciu zwi"zku ma#$e%skiego. 3. O!wiadczenie maj"tkowe zawiera informacje o: 1) posiadanych nieruchomo!ciach i tytule prawnym tego posiadania, a tak$e posiadanych zasobach pieni'$nych oraz instrumentach finansowych w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538, z pó&n. zm.11)); 2) mieniu nabytym od Skarbu Pa%stwa, innej pa%stwowej osoby prawnej, jednostki samorz"du terytorialnego, zwi"zku takich jednostek albo od jednostki organizacyjnej jednostki samorz"du terytorialnego lub komunalnej osoby prawnej, je$eli podlega#o ono zbyciu w drodze przetargu;

81

3) przychodach osi"gni'tych z tytu#u zatrudnienia lub innej dzia#alno!ci zarobkowej, z podaniem kwot uzyskanych z ka$dego tytu#u, w ostatnim roku podatkowym poprzedzaj"cym z#o$enie o!wiadczenia maj"tkowego; 4) zajmowanych stanowiskach w spó#kach prawa handlowego, spó#dzielniach, fundacjach lub stowarzyszeniach prowadz"cych dzia#alno!( gospodarcz" oraz o uczestnictwie w spó#kach cywilnych lub osobowych spó#kach handlowych, a tak$e o posiadanych akcjach i udzia#ach w spó#kach prawa handlowego; 5) prowadzeniu dzia#alno!ci gospodarczej, zarz"dzaniu tak" dzia#alno!ci" albo byciu przedstawicielem

lub

pe#nomocnikiem

podmiotu prowadz"cego tak" dzia#alno!(; 6) posiadanych sk#adnikach mienia ruchomego o warto!ci szacunkowej powy$ej 10 000 z#; 7) zobowi"zaniach pieni'$nych o warto!ci powy$ej 10 000 z#, w tym zaci"gni'tych kredytach i po$yczkach oraz warunkach, na jakich zosta#y one udzielone; 8) mieniu o warto!ci szacunkowej powy$ej 10 000 z#, w stosunku do którego prawo w#asno!ci zosta#o przeniesione na ma#$onka, zst'pnych, wst'pnych, pasierba, zi'cia, synow", rodze%stwo, ojczyma, macoch', te!ciów, zst'pnych rodze%stwa, rodze%stwo rodziców, zst'pnych i ma#-

82

$onków pasierbów, ma#$onków rodze%stwa i rodze%stwo ma#$onków, ma#$onków rodze%stwa ma#$onków oraz ma#$onków innych zst'pnych, a tak$e na inne osoby pozostaj"ce we wspólnym po$yciu, na podstawie umowy cywilnoprawnej w okresie 5 lat przed dniem z#o$enia o!wiadczenia; 9) ró$nicy w stanie maj"tkowym w stosunku do okresu za jaki z#o$ono poprzednie o!wiadczenie maj"tkowe; 10) stanie

maj"tku

obejmuj"cego

osobistego sk#adniki

ma#$onka, wymienione

w pkt 1-4, 6, 7 i 9. 4. W o!wiadczeniu maj"tkowym wskazuje si' &ród#a pochodzenia mienia, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, 2, 4, 6 i 8, które zosta#o nabyte w okresie sprawowania mandatu, pe#nienia funkcji lub zajmowania stanowiska albo od dnia z#o$enia ostatniego o!wiadczenia maj"tkowego zgodnie z przepisami niniejszej ustawy. 5. W o!wiadczeniu maj"tkowym okre!la si' przynale$no!(

poszczególnych

sk#adników

maj"tkowych, przychodów i zobowi"za% do maj"tku osobistego i maj"tku obj'tego ma#$e%sk" wspólno!ci" maj"tkow". 6. Je$eli osoba sk#adaj"ca o!wiadczenie maj"tkowe nie posiada wiedzy co do stanu maj"tku osobistego ma#$onka, sk#ada podmiotowi upowa$nionemu do odebrania o!wiadczenia maj"tkowego o!wiadczenie o braku takiej wiedzy.

83

7. O!wiadczenie maj"tkowe wraz z kopi" rocznego zeznania podatkowego (PIT) za rok poprzedni i jego korekt", sk#adaj" w dwóch egzemplarzach: 1) radny – przewodnicz"cemu sejmiku województwa; 2) marsza#ek województwa i przewodnicz"cy sejmiku województwa – wojewodzie; 3) wicemarsza#ek zarz"du

województwa,

województwa,

skarbnik

cz#onek woje-

wództwa, kierownik wojewódzkiej samorz"dowej jednostki organizacyjnej, osoba zarz"dzaj"ca i cz#onek organu zarz"dzaj"cego wojewódzk" osob" prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne

w

imieniu

marsza#ka

woje-

wództwa – marsza#kowi województwa. Podmiot przyjmuj"cy o!wiadczenie maj"tkowe lub osoba przez niego upowa$niona potwierdza pisemnie jego przyj'cie. 8. Radny sk#ada pierwsze o!wiadczenie maj"tkowe w terminie 30 dni od dnia z#o$enia !lubowania, wed#ug stanu na dzie% og#oszenia wyniku wyborów. Do pierwszego o!wiadczenia maj"tkowego radny jest obowi"zany do#"czy( informacj' o sposobie i terminie zaprzestania prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej z wykorzystaniem mienia województwa, w którym uzyska# mandat, je$eli tak" dzia#alno!( prowadzi#

przed

dniem

wyboru.

Kolejne

o!wiadczenia maj"tkowe s" sk#adane przez radnego co roku do dnia 15 maja, wed#ug sta-

84

nu na dzie% 31 grudnia roku poprzedniego, oraz na 2 miesi"ce przed up#ywem kadencji, wed#ug stanu na dzie% jego z#o$enia. 9. Cz#onek zarz"du województwa, skarbnik województwa, kierownik wojewódzkiej samorz"dowej jednostki organizacyjnej, osoba zarz"dzaj"ca i cz#onek organu zarz"dzaj"cego wojewódzk" osob" prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne w imieniu marsza#ka województwa sk#adaj" pierwsze o!wiadczenie maj"tkowe w terminie 30 dni od dnia obj'cia stanowiska lub od dnia zatrudnienia, wed#ug stanu na dzie% powo#ania lub zatrudnienia. Do pierwszego

o!wiadczenia

maj"tkowego

osoby te s" obowi"zane do#"czy( informacj' o sposobie i terminie zaprzestania prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej, je$eli prowadzili j" przed dniem wyboru, powo#ania lub zatrudnienia. Kolejne o!wiadczenia maj"tkowe s" sk#adane przez nich co roku do dnia 15 maja, wed#ug stanu na dzie% 31 grudnia roku poprzedniego, oraz w dniu odwo#ania ze stanowiska lub rozwi"zania umowy o prac', wed#ug stanu na dzie% odwo#ania lub rozwi"zania umowy o prac'. 10. Analizy danych zawartych w o!wiadczeniu maj"tkowym dokonuj" osoby, którym z#o$ono o!wiadczenie

maj"tkowe.

Osoby,

którym

z#o$ono o!wiadczenie maj"tkowe, przekazuj" jeden

egzemplarz

o!wiadczenia

urz'dowi

skarbowemu w#a!ciwemu ze wzgl'du na miejsce zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiad-

85

czenie maj"tkowe. O!wiadczenie maj"tkowe przechowuje si' przez okres 6 lat. 11. Analizy danych zawartych w o!wiadczeniu maj"tkowym dokonuje równie$ urz"d skarbowy w#a!ciwy ze wzgl'du na miejsce zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe, z tym $e o!wiadczenia maj"tkowe osób wydaj"cych decyzje administracyjne w imieniu marsza#ka województwa s" poddawane analizie, o ile osoby te s" upowa$nione do wydawania decyzji administracyjnych przyznaj"cych okre!lone przywileje, w szczególno!ci w formie zezwole%, zwolnie% od ponoszenia ci'$arów o charakterze publicznoprawnym, licencji i umorze%. Analizuj"c o!wiadczenie maj"tkowe urz"d skarbowy uwzgl'dnia równie$ we w#asnym zakresie roczne zeznanie podatkowe (PIT) ma#$onka osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe. 12. Podmioty dokonuj"ce analizy o!wiadczenia maj"tkowego, o których mowa w ust. 10 i 11, s" uprawnione do porównania tre!ci analizowanego o!wiadczenia maj"tkowego oraz za#"czonej kopii rocznego zeznania podatkowego

(PIT)

z

tre!ci"

uprzednio

z#o$onych

o!wiadcze% maj"tkowych oraz z do#"czonymi do nich kopiami rocznych zezna% podatkowych (PIT). 13. Podmioty dokonuj"ce analizy o!wiadczenia maj"tkowego, o których mowa w ust. 10 i 11, w przypadku powzi'cia

w"tpliwo!ci co do

prawdziwo!ci i prawid#owo!ci analizowanego

86

o!wiadczenia

wyst'puj"

z

wnioskiem

o wszcz'cie kontroli o!wiadczenia maj"tkowego do jednostki organizacyjnej Centralnego Biura Antykorupcyjnego w#a!ciwej ze wzgl'du na miejsce zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe. Wniosek jest kierowany równie$ do wiadomo!ci odpowiednio podmiotu, któremu z#o$ono o!wiadczenie maj"tkowe, albo urz'du skarbowego. 14. Kontroli

o!wiadczenia

maj"tkowego

pod

wzgl'dem prawdziwo!ci i prawid#owo!ci Centralne Biuro Antykorupcyjne dokonuje w trybie i na zasadach okre!lonych w rozdziale 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz. U. Nr 104, poz. 708, Nr 158, poz. 1122 i Nr 218, poz. 1592). 15 W przypadku niez#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego w terminie, o którym mowa w ust. 8 i ust. 9, podmiot uprawniony do odebrania o!wiadczenia, wzywa do jego z#o$enia w terminie 14 dni od dnia dor'czenia wezwania

16. Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w o!wiadczeniu maj"tkowym powoduje odpowiedzialno!( karn" na podstawie art. 233 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z pó&n. zm.10)). 16. Prezes Rady Ministrów okre!li, w drodze rozporz"dzenia, wzór formularza o!wiadczenia maj"tkowego radnego oraz wzór formularza o!wiadczenia maj"tkowego cz#onka zarz"du

87

województwa, skarbnika województwa, kierownika wojewódzkiej samorz"dowej jednostki organizacyjnej, osoby zarz"dzaj"cej i cz#onka organu zarz"dzaj"cego wojewódzk" osob" prawn" oraz osoby wydaj"cej decyzje administracyjne w imieniu marsza#ka województwa, uwzgl'dniaj"c zakazy okre!lone w odniesieniu do tych osób w art. 27b ust. 1, 3 i 5 oraz art. 27i ust. 1.”; 2) art. 27d i 27e otrzymuj" brzmienie: „Art. 27d. 1. Informacje zawarte w o!wiadczeniu maj"tkowym s" jawne, z wy#"czeniem informacji o adresie zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie oraz jej ma#$onka, adresach nieruchomo!ci wpisanych do o!wiadczenia oraz imionach i nazwiskach osób, o których mowa w art. 27c ust. 3 pkt 8. 2. Wojewoda i przewodnicz"cy sejmiku województwa przekazuj" marsza#kowi województwa kopie o!wiadcze% maj"tkowych, które im z#o$ono. 3. Jawne informacje zawarte w o!wiadczeniach maj"tkowych s" udost'pniane w Biuletynie Informacji

Publicznej,

o

którym

mowa

w ustawie z dnia 6 wrze!nia 2001 r. o dost'pie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198, z pó&n. zm.6)), zwanym dalej „Biuletynem Informacji Publicznej”. 4. Podmiot,

któremu

z#o$ono

o!wiadczenie,

w terminie do dnia 30 pa&dziernika ka$dego roku, zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej informacje o:

88

1) osobach, które nie z#o$y#y o!wiadczenia maj"tkowego lub z#o$y#y je po terminie; 2) nieprawid#owo!ciach stwierdzonych w analizowanych o!wiadczeniach maj"tkowych wraz z ich opisem i wskazaniem osób, które z#o$y#y nieprawid#owe o!wiadczenia; 3) dzia#aniach podj'tych w zwi"zku z nieprawid#owo!ciami stwierdzonymi w analizowanych o!wiadczeniach maj"tkowych. 5. Osoba, której dotycz" informacje zamieszczane w Biuletynie Informacji Publicznej, o których mowa w ust. 4, ma prawo wyst"pi( do podmiotu uprawnionego do przyj'cia o!wiadczenia maj"tkowego, ze stosownym wyja!nieniem. 6. Podmiot uprawniony do przyj'cia o!wiadczenia maj"tkowego, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wyja!nie%, zamieszcza je w Biuletynie Informacji Publicznej. Art. 27e. 1.

Radny, cz#onek zarz"du województwa, skarbnik województwa, kierownik wojewódzkiej samorz"dowej jednostki organizacyjnej, osoba zarz"dzaj"ca i cz#onek organu zarz"dzaj"cego wojewódzk" osob" prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne w imieniu marsza#ka województwa s" obowi"zani z#o$y( o!wiadczenie

o

dzia#alno!ci

gospodarczej

prowadzonej przez ich ma#$onka, je$eli dzia#alno!( ta jest wykonywana na terenie województwa, w którym osoba obowi"zana do z#o$enia o!wiadczenia pe#ni funkcj' lub jest zatrudniona. Obowi"zani s" oni równie$ do z#o-

89

$enia o!wiadczenia o umowach cywilnoprawnych zawartych przez ich ma#$onków, je$eli umowy te zosta#y zawarte z organami województwa, wojewódzkimi samorz"dowymi jednostkami organizacyjnymi lub wojewódzkimi osobami prawnymi i nie dotycz" stosunków prawnych wynikaj"cych z korzystania z powszechnie dost'pnych us#ug lub stosunków prawnych

powsta#ych

na

warunkach

po-

wszechnie obowi"zuj"cych. 2. O!wiadczenia, o których mowa w ust. 1, s" sk#adane w terminie 30 dni od dnia z#o$enia !lubowania, obj'cia stanowiska lub dnia zatrudnienia osoby obowi"zanej do ich z#o$enia, a w przypadku podj'cia dzia#alno!ci gospodarczej albo zawarcia umowy okre!lonej w ust. 1 w trakcie pe#nienia funkcji lub w czasie zatrudnienia – w terminie 30 dni od dnia zaistnienia przyczyny z#o$enia o!wiadczenia. 3 W przypadku niez#o$enia o!wiadczenia o dzia#alno!ci prowadzonej przez ma#$onka w terminie, o którym mowa w ust.2, podmiot uprawniony

do

odebrania

o!wiadczenia,

wzywa do jego z#o$enia w terminie 14 dni od dnia dor'czenia wezwania 4. Do sk#adania o!wiadcze%, o których mowa w ust. 1, stosuje si' przepis art. 27c ust. 7, w zakresie podmiotu uprawnionego do przyj'cia o!wiadczenia.

5

Podmiot, któremu cz#onek zarz"du województwa, skarbnik województwa, kierownik woje-

90

wódzkiej samorz"dowej jednostki organizacyjnej, osoba zarz"dzaj"ca i cz#onek organu zarz"dzaj"cego wojewódzk" osob" prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne w imieniu

marsza#ka

województwa

z#o$yli

o!wiadczenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje, na wniosek tych osób albo z urz'du, w terminie 14 dni, i dor'cza prze#o$onemu rozstrzygni'cie, czy dzia#alno!( gospodarcza prowadzona przez ma#$onka osoby obowi"zanej do z#o$enia tego o!wiadczenia mo$e wywo#ywa( podejrzenie o stronniczo!( lub interesowno!( tej osoby w wykonywaniu obowi"zków s#u$bowych wynikaj"cych z pe#nienia funkcji albo zatrudnienia. Rozstrzygni'cie nast'puje w drodze decyzji administracyjnej. 6. Osoba, o której mowa w ust. 1, której ma#$onek, w okresie pe#nienia funkcji lub zatrudnienia tej osoby zosta# zatrudniony na terenie danego województwa w jednostce organizacyjnej

jednostki

samorz"du

terytorialnego,

zwi"zku jednostek samorz"du terytorialnego albo rozpocz"# !wiadczenie pracy lub wykonywanie czynno!ci zarobkowych na innej podstawie w spó#kach prawa handlowego, w których co najmniej 50% udzia#ów lub akcji posiadaj" jednostki samorz"du terytorialnego, jest obowi"zana do pisemnego poinformowania o tym fakcie osoby, której sk#ada o!wiadczenie maj"tkowe. Obowi"zek z#o$enia informacji dotyczy równie$ przypadku zmiany stanowiska

przez

ma#$onka

zatrudnionego

w podmiotach, o których mowa w zdaniu

91

pierwszym. Informacja jest sk#adana w terminie 30 dni od dnia zaistnienia przyczyny jej z#o$enia. 7. Do o!wiadcze%, o których mowa w ust. 1, oraz informacji, o której mowa w ust. 5, stosuje si' odpowiednio przepisy art. 27c ust. 10 i 12, z tym $e nie przesy#a si' ich w#a!ciwemu urz'dowi skarbowemu i nie podlegaj" one analizie urz'du skarbowego. 8. O!wiadczenia, o których mowa w ust. 1, oraz informacja, o której mowa w ust. 5, podlegaj" ujawnieniu w Biuletynie Informacji Publicznej, z wy#"czeniem adresów zamieszkania osób je sk#adaj"cych oraz osób, których one dotycz", a tak$e adresu prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej, je$eli jest on jednocze!nie adresem zamieszkania wymienionych osób. 9. Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w o!wiadczeniu o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka osoby, o której mowa w ust. 1, powoduje odpowiedzialno!( karn" na podstawie art. 233 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. 10. Prezes Rady Ministrów okre!li, w drodze rozporz"dzenia, wzór formularza o!wiadczenia o dzia#alno!ci przez

gospodarczej

ma#$onka

osób,

o

prowadzonej których

mowa

w ust. 1, z pouczeniem o stosowaniu wy#"cznie do dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej na terenie województwa, w którym osoba obowi"zana do z#o$enia tego o!wiadczenia pe#ni funkcj' lub jest zatrudniona.”;

92

3) w art. 27f w ust. 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie: „Niez#o$enie o!wiadczenia maj"tkowego w terminie okre!lonym w art. 27c ust. 15 a o!wiadcze%, o których mowa w art. 27e ust. 1, lub informacji, o której mowa w art. 27e ust. 5, w terminie okre!lonym odpowiednio w art. 27e ust. 3 przez:”; 4) uchyla si' art. 27g; 5) po art. 27h dodaje si' art. 27i-27m w brzmieniu: „Art. 27i. 1. Cz#onek zarz"du województwa, skarbnik województwa, kierownik wojewódzkiej samorz"dowej jednostki organizacyjnej, osoba zarz"dzaj"ca i cz#onek organu zarz"dzaj"cego wojewódzk" osob" prawn" oraz osoba wydaj"ca decyzje administracyjne w imieniu marsza#ka województwa w okresie pe#nienia funkcji lub trwania zatrudnienia nie mog": 1) by( cz#onkami zarz"dów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spó#ek prawa handlowego; 2) by( zatrudnione lub wykonywa( innych zaj'( w spó#kach prawa handlowego, je$eli mog#oby to wywo#a( podejrzenie o ich stronniczo!( lub interesowno!(; 3) by( cz#onkami zarz"dów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spó#dzielni, z wyj"tkiem rad nadzorczych spó#dzielni mieszkaniowych;

93

4) by( cz#onkami zarz"dów fundacji lub stowarzysze%, prowadz"cych dzia#alno!( gospodarcz"; 5) by( zatrudnione lub wykonywa( innych zaj'( w podmiotach korzystaj"cych ze !rodków publicznych, je$eli z tytu#u zajmowania stanowiska lub pe#nienia funkcji uczestnicz" w przyznawaniu tym podmiotom !rodków publicznych lub rozliczaniu ich wydatkowania; nie dotyczy to zatrudnienia lub wykonywania zaj'( w charakterze nauczyciela akademickiego w szkole wy$szej albo pracownika naukowego w jednostce badawczo-rozwojowej lub innej jednostce naukowej w rozumieniu art. 2 pkt 9 lit. b, f lub g ustawy z dnia 8 pa&dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 238, poz. 2390, z pó&n. zm.7)), je$eli osoba ta posiada tytu# naukowy profesora lub stopie% naukowy doktora habilitowanego; 6) posiada( w spó#kach prawa handlowego wi'cej ni$ 10% akcji lub udzia#ów przedstawiaj"cych wi'cej ni$ 10% kapita#u zak#adowego – w ka$dej z tych spó#ek; 7) prowadzi( dzia#alno!ci gospodarczej na w#asny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, a tak$e zarz"dza( tak" dzia#alno!ci" albo by( przedstawicielem lub pe#nomocnikiem podmiotu prowadz"cego tak" dzia#alno!(; nie dotyczy to dzia#alno!ci wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji

94

ro!linnej i zwierz'cej, w formie i zakresie gospodarstwa rodzinnego. 2. Je$eli osoby, o których mowa w ust. 1, w dniu powierzenia pe#nienia funkcji lub zatrudnienia wbrew zakazowi okre!lonemu w ust. 1 pe#ni" funkcj', s" zatrudnione, prowadz" dzia#alno!( gospodarcz" albo posiadaj" akcje lub udzia#y w ilo!ci przekraczaj"cej dopuszczalny limit, s" obowi"zane w terminie 4 miesi'cy od dnia obj'cia

funkcji lub podj'cia zatrudnienia odpo-

wiednio zrzec si' funkcji, rozwi"za( stosunek pracy lub zaprzesta( prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej albo zby( udzia#y lub akcje. 3. Niewykonanie obowi"zku, o którym mowa w ust. 2, powoduje odpowiednio odwo#anie lub rozwi"zanie umowy o prac' z osob" wymienion" w ust. 1, nie pó&niej ni$ po up#ywie miesi"ca od dnia, w którym uzyskano informacj' o powodach uzasadniaj"cych podj'cie takiej decyzji. W takich przypadkach odwo#anie lub rozwi"zanie umowy o prac' jest równoznaczne z rozwi"zaniem umowy o prac' bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z pó&n. zm.8)). 4. Osoby, wobec których zastosowano sankcje okre!lone w ust. 3, nie mog" by( powo#ane do pe#nienia funkcji ani by( zatrudnione na stanowiskach wymienionych w ust. 1, w okresie 12 miesi'cy od dnia odwo#ania lub rozwi"zania stosunku pracy.

95

5. Naruszenie zakazów, o których mowa w ust. 1, stanowi równie$ przewinienie s#u$bowe, które podlega odpowiedzialno!ci dyscyplinarnej. Art. 27j. 1. Zakaz

zajmowania

stanowisk

w

organach

spó#ek, o którym mowa w art. 27i ust. 1 pkt 1, nie dotyczy osób, które zosta#y zg#oszone lub wyznaczone

do

obj'cia

takich

stanowisk

w spó#ce prawa handlowego przez Skarb Pa%stwa, inne pa%stwowe osoby prawne, spó#ki, w których udzia# Skarbu Pa%stwa jest równy lub przekracza 50% kapita#u zak#adowego lub 50% liczby akcji, albo przez jednostki samorz"du terytorialnego, ich zwi"zki lub inne osoby prawne jednostek samorz"du terytorialnego. Osoby te nie mog" zosta( zg#oszone lub wyznaczone do wi'cej ni$ dwóch spó#ek prawa handlowego z udzia#em podmiotów zg#aszaj"cych lub wyznaczaj"cych te osoby. 2. Podmioty zg#aszaj"ce lub wyznaczaj"ce osoby jako swoich reprezentantów do organów spó#ek prawa handlowego prowadz" wykazy osób zg#oszonych lub wyznaczonych. 3. Wykaz, o którym mowa w ust. 2, zawiera: 1) imi' (imiona) i nazwisko osoby zg#oszonej lub wyznaczonej do organu spó#ki prawa handlowego, miejscowo!(, w której ona zamieszkuje, a tak$e miejsce pracy i zajmowane stanowisko lub funkcj'; 2) dat' powo#ania lub wyboru osoby do organu spó#ki prawa handlowego;

96

3) dat' zaprzestania pe#nienia funkcji w organie spó#ki prawa handlowego. 4. Informacje zawarte w wykazie, o którym mowa w ust. 3, s" jawne, z wy#"czeniem danych o adresie zamieszkania osoby zg#oszonej lub wyznaczonej. Jawne informacje s" udost'pniane w Biuletynie Informacji Publicznej lub na stronach internetowych podmiotu zg#aszaj"cego lub wyznaczaj"cego. 5. Osoby, o których mowa w ust. 1, zg#oszone lub wyznaczone do obj'cia stanowiska w organach spó#ek prawa handlowego mog" otrzymywa( odr'bne wynagrodzenie z tytu#u zajmowania tego stanowiska, zgodnie z zasadami okre!lonymi w ustawie z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kieruj"cych niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. Nr 26, poz. 306, z pó&n. zm.9)). 6. Osoby zg#oszone lub wyznaczone do organów spó#ek prawa handlowego nie mog" przed up#ywem 3 lat od zaprzestania pe#nienia funkcji w organach tych spó#ek by( zatrudnione lub wykonywa( innych zaj'( w tych spó#kach. 7. W

przypadkach

uzasadnionych

interesem

Skarbu Pa%stwa zgod' na zatrudnienie lub wykonywanie innych zaj'( w spó#kach prawa handlowego przez osoby, o których mowa w ust. 6, przed up#ywem 3 lat mo$e wyrazi( podmiot, który zg#osi# lub wyznaczy# osob' do organu spó#ki prawa handlowego. Wyra$enie zgody nast'puje w drodze decyzji administracyjnej.

97

Art. 27k. 1. Osoby, o których mowa w art. 27i ust. 1, nie mog", przed up#ywem 3 lat od dnia zaprzestania zajmowania stanowiska lub pe#nienia funkcji, by( zatrudnione lub wykonywa( innych zaj'( zarobkowych u przedsi'biorcy lub podmiotu od niego zale$nego, je$eli wydawa#y rozstrzygni'cia w sprawach indywidualnych dotycz"cych tego przedsi'biorcy; nie dotyczy to wydawanych na podstawie odr'bnych przepisów decyzji administracyjnych w sprawie ustalenia wymiaru podatków i op#at lokalnych oraz wymiaru sk#adek na ubezpieczenia spo#eczne i innych sk#adek, do poboru których jest zobowi"zany Zak#ad Ubezpiecze% Spo#ecznych, z wyj"tkiem decyzji dotycz"cych ulg i zwolnie% w tych podatkach, op#atach lub sk#adkach. 2. Podmiotem zale$nym od innego przedsi'biorcy w rozumieniu ust. 1 jest podmiot, w którym: 1) inny przedsi'biorca posiada bezpo!rednio lub po!rednio wi'kszo!( g#osów w jego organach; 2) inny przedsi'biorca jest uprawniony do powo#ywania albo odwo#ywania wi'kszo!ci cz#onków organu zarz"dzaj"cego lub nadzorczego w tym podmiocie; 3) wi'cej ni$ po#owa cz#onków zarz"du przedsi'biorcy jest jednocze!nie cz#onkami zarz"du albo osobami pe#ni"cymi funkcje kierownicze w innym podmiocie; 4) inny przedsi'biorca wywiera decyduj"cy wp#yw na dzia#alno!( tego przedsi'biorcy, w szczególno!ci na podstawie umowy

98

przewiduj"cej zarz"dzanie tym przedsi'biorc" lub przekazywanie zysku. 3. W

przypadkach

uzasadnionych

interesem

Skarbu Pa%stwa zgod' na zatrudnienie lub wykonywanie innych zaj'( zarobkowych u przedsi'biorcy lub w podmiocie od niego zale$nym, o których mowa w ust. 1, przed up#ywem 3 lat mo$e wyrazi( podmiot uprawniony do odebrania o!wiadczenia o stanie maj"tkowym, o którym mowa w art. 27c ust. 7. Wyra$enie zgody nast'puje w drodze decyzji administracyjnej. Art. 27l. Wybór lub powo#anie do organu spó#ki, spó#dzielni, fundacji lub stowarzyszenia z naruszeniem zakazów okre!lonych w art. 27i ust. 1 i art. 27k ust. 1 s" z mocy prawa niewa$ne i nie podlegaj" wpisaniu do w#a!ciwego rejestru. Art. 27m. Cz#onek zarz"du województwa i skarbnik województwa, a tak$e ma#$onkowie tych osób, s" obowi"zani zg#asza( uzyskiwane korzy!ci do rejestru korzy!ci, o którym mowa w art. 15 ustawy z dnia ... o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...). Przepisy art. 15 ust. 3-6 tej ustawy stosuje si'; przepis art. 15 ust. 11 tej ustawy stosuje si' odpowiednio.”; 6) w art. 86a ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Je$eli w#a!ciwy organ województwa, wbrew obowi"zkowi wynikaj"cemu z przepisów art. 190 ust. 2 i 6 i art. 194 ust. 1 ustawy, o której mowa w art. 33 ust. 7, oraz art. 27f ust. 2 i 3 i art. 27i ust. 3 niniejszej ustawy, w zakresie dotycz"cym odpowiednio wyga!ni'cia man-

99

datu radnego, obsadzenia mandatu radnego, odwo#ania ze stanowiska albo rozwi"zania umowy o prac' z cz#onkiem zarz"du województwa, skarbnikiem województwa, kierownikiem wojewódzkiej samorz"dowej jednostki organizacyjnej, osob" zarz"dzaj"c" lub cz#onkiem organu zarz"dzaj"cego wojewódzk" osob" prawn" albo z osob" wydaj"c" decyzje administracyjne w imieniu marsza#ka województwa, nie podejmuje uchwa#y, nie odwo#uje ze stanowiska albo nie rozwi"zuje umowy o prac', wojewoda wzywa organ województwa do podj'cia uchwa#y w terminie 30 dni.”; 7) po rozdziale 8 dodaje si' rozdzia# 8a w brzmieniu: „Rozdzia# 8a. Przepisy karne. Art. 91a. 1. Kto, w zwi"zku z pe#nieniem funkcji publicznej, nie podaje &róde# pochodzenia mienia podlegaj"cego ujawnieniu w o!wiadczeniu maj"tkowym, nabytego w okresie sprawowania mandatu, pe#nienia funkcji lub zajmowania stanowiska podlega karze pozbawienia wolno!ci od 3 miesi'cy do lat 5. 2. Mienie, którego &róde# pochodzenia nie ujawniono, stanowi korzy!( maj"tkow" w rozumieniu art. 45 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. 3. W przypadku skazania za przest'pstwo, o którym mowa w ust. 1, s"d orzeka przepadek mienia, którego &róde# pochodzenia nie ujawniono, chocia$by nie stanowi#o w#asno!ci sprawcy; przepisy art. 44 § 4, 5 i 8 oraz art. 45 § 3-6 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny stosuje si' odpowiednio.

100

4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje si', je$eli nabycie mienia wyczerpuje znamiona innego czynu zabronionego. Art. 91b. Kto: 1) b'd"c obowi"zany do z#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego lub o!wiadczenia o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka nie sk#ada go w terminie okre!lonym w art. 27c ust 15 oraz 27e ust 3 lub 2) nie dope#nia w okre!lonym w ustawie terminie obowi"zku zrzeczenia si' funkcji, rozwi"zania stosunku pracy lub zaprzestania prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej albo zbycia udzia#ów lub akcji, w zwi"zku z jednoczesnym sprawowaniem mandatu radnego, pe#nieniem funkcji lub zajmowaniem stanowiska cz#onka zarz"du województwa, skarbnika województwa lub kierownika wojewódzkiej samorz"dowej jednostki organizacyjnej albo b'd"c osob" zarz"dzaj"c" i cz#onkiem organu zarz"dzaj"cego wojewódzk" osob" prawn" albo osob" wydaj"c" decyzje administracyjne w imieniu marsza#ka województwa podlega karze pozbawienia wolno!ci do lat 3. Art. 91c. Kto, wbrew warunkom okre!lonym w ustawie, zatrudnia osob', która pe#ni#a funkcj' lub zajmowa#a stanowisko cz#onka zarz"du województwa, skarbnika województwa lub kierownika wojewódzkiej samorz"dowej jednostki organizacyjnej albo by#a osob" zarz"dzaj"c" i cz#onkiem organu zarz"dzaj"cego wojewódzk" osob" prawn" albo osob"

101

wydaj"c" decyzje administracyjne w imieniu marsza#ka województwa podlega

grzywnie,

karze

ograniczenia

wolno!ci albo karze pozbawienia wolno!ci do lat 2. Art. 33. W ustawie z dnia 16 lipca 1998 r. – Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz. U. z 2003 r. Nr 159, poz. 1547, z pó&n. zm.24)) w art. 7 w ust. 2 dodaje si' pkt 3 w brzmieniu: „3) których obowi"zuje czasowy zakaz sprawowania mandatu radnego, w zwi"zku z naruszeniem obowi"zków okre!lonych w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorz"dzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z pó&n. zm.17)), ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorz"dzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592, z pó&n. zm.23)) lub ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorz"dzie województwa (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590, z pó&n. zm.24)).”. Art. 34. W ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo w#asno!ci przemys#owej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117, z pó&n. zm.25)) w art. 270 ust. 5 otrzymuje brzmienie: „5. Do ekspertów stosuje si' przepisy ustawy z dnia ... o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...).”. Art. 35. W ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju s"dów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070, z pó&n. zm.26)) wprowadza si' nast'puj"ce zmiany: 1) art. 87 otrzymuje brzmienie:

102

„Art.87 1. Do s'dziów stosuje si' przepisy ustawy z dnia … o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...), z zastrze$eniem ust. 2. 2. S'dziowie sk#adaj" o!wiadczenie maj"tkowe w#a!ciwemu terytorialnie prezesowi s"du apelacyjnego. Prezesi s"dów apelacyjnych sk#adaj" o!wiadczenie maj"tkowe Krajowej Radzie S"downictwa, która dokonuje analizy zawartych w nim danych w terminie do dnia 30 czerwca ka$dego roku 3. Pierwsze o!wiadczenie maj"tkowe

sk#ada

si' w terminie 14 dni od dnia obj'cia urz'du s'dziego, wed#ug stanu na dzie% obj'cia urz'du s'dziego, a nast'pnie co roku do dnia 15 maja, wed#ug stanu na dzie% 31 grudnia roku poprzedniego, a tak$e w terminie 14 dni od dnia opuszczenia urz'du s'dziego, wed#ug stanu na dzie% opuszczenia urz'du”;

2) Uchyla si' art. 88 Art. 36. W ustawie z dnia 18 wrze!nia 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. Nr 130, poz. 1450, z pó&n. zm.27)) w art. 43 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Przepis ust. 1 nie narusza przepisów ustawy z dnia ... o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. …).”.

103

Art. 37. W ustawie z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpiecze%stwa Wewn'trznego oraz Agencji Wywiadu (Dz. U. Nr 74, poz. 676, z pó&n. zm.28)) wprowadza si' nast'puj"ce zmiany: 1) w art. 5 w ust. 1 w pkt 2 lit. c otrzymuje brzmienie: „c) korupcji osób pe#ni"cych funkcje publiczne, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia ... o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...), je$eli mo$e to godzi( w bezpiecze%stwo pa%stwa,”; 2) art. 80a otrzymuje brzmienie: „Art. 80a. 1. Funkcjonariusz sk#ada Szefowi w#a!ciwej Agencji o!wiadczenie maj"tkowe, o którym mowa w ustawie z dnia ... o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...), w trybie okre!lonym w tej ustawie. 2. O!wiadczenia maj"tkowe funkcjonariuszy podlegaj" ochronie zgodnie z przepisami ustawy z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 196, poz. 1631, z pó&n. zm.13)).”. Art. 38. W ustawie z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpo!rednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta (Dz. U. Nr 113, poz. 984, z pó&n. zm.18)) w art. 3 dodaje si' ust. 2a w brzmieniu: „2a. Nie maj" prawa wybieralno!ci osoby, które obowi"zuje czasowy zakaz sprawowania mandatu wójta, w zwi"zku z naruszeniem obowi"zków okre!lonych w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorz"dzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z pó&n. zm.17)).”.

104

Art. 39. W ustawie z dnia 11 wrze!nia 2003 r. o s#u$bie wojskowej $o#nierzy zawodowych (Dz. U. Nr 179, poz. 1750, z pó&n. zm.29)) w art. 58 ust. 6 otrzymuje brzmienie: „6. Do z#o$enia o!wiadczenia, o którym mowa w ust. 1, stosuje si' odpowiednio formularz o!wiadczenia maj"tkowego okre!lony w za#"czniku nr 3 do ustawy z dnia ... o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...).”. Art. 40. W ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówie% publicznych (Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, Nr 170, poz. 1217 i Nr 227, poz. 1658) w art. 173 ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. O!wiadczenie, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, arbiter sk#ada na formularzu, którego wzór okre!la za#"cznik nr 3 do ustawy z dnia ... o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...).”. Art. 41. W ustawie z dnia 30 lipca 2004 r. o uposa$eniu pos#ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 187, poz. 1925 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708) wprowadza si' nast'puj"ce zmiany: 1) art. 3a otrzymuje brzmienie: „Art. 3a. 1. Pos#owie do Parlamentu Europejskiego s" obowi"zani z#o$y( o!wiadczenie o swoim stanie maj"tkowym, obejmuj"ce maj"tek osobisty oraz maj"tek obj'ty ma#$e%sk" wspólno!ci" maj"tkow", oraz o stanie maj"tku osobistego ma#$onka, zwane dalej „o!wiadczeniem maj"tkowym”. 2. Informacja o stanie maj"tku osobistego ma#$onka dotyczy tylko sk#adników maj"tkowych nabytych po zawarciu zwi"zku ma#$e%skiego. 3. O!wiadczenie maj"tkowe zawiera informacje o:

105

1) posiadanych

nieruchomo!ciach

i

tytule

prawnym tego posiadania, a tak$e o posiadanych zasobach pieni'$nych oraz instrumentach finansowych w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538, z pó&n. zm.11)); 2) mieniu nabytym od Skarbu Pa%stwa, innej pa%stwowej osoby prawnej, jednostki samorz"du terytorialnego, zwi"zku takich jednostek, jednostki organizacyjnej jednostki samorz"du terytorialnego lub komunalnej osoby prawnej, je$eli podlega#o ono zbyciu w drodze przetargu; 3) przychodach osi"gni'tych z tytu#u zatrudnienia lub innej dzia#alno!ci zarobkowej, z podaniem kwot uzyskanych z ka$dego tytu#u, w ostatnim roku podatkowym poprzedzaj"cym z#o$enie o!wiadczenia maj"tkowego; 4) zajmowanych stanowiskach w spó#kach prawa handlowego, spó#dzielniach, fundacjach lub stowarzyszeniach prowadz"cych dzia#alno!( gospodarcz" oraz o uczestnictwie w spó#kach cywilnych lub osobowych spó#kach handlowych, a tak$e o posiadanych akcjach i udzia#ach w spó#kach prawa handlowego; 5) prowadzeniu dzia#alno!ci gospodarczej, zarz"dzaniu tak" dzia#alno!ci" albo byciu przedstawicielem

lub

pe#nomocnikiem

podmiotu prowadz"cego tak" dzia#alno!(;

106

6) posiadanych sk#adnikach mienia ruchomego

o

szacunkowej

warto!ci

powy$ej

10 000 z#; 7) zobowi"zaniach pieni'$nych o szacunkowej warto!ci powy$ej 10 000 z#, w tym zaci"gni'tych kredytach i po$yczkach oraz warunkach,

na

jakich

zosta#y

one

zaci"gni'te; 8) mieniu o warto!ci powy$ej 10 000 z#, w stosunku do którego prawo w#asno!ci zosta#o przeniesione

na

ma#$onka,

zst'pnych,

wst'pnych, pasierba, zi'cia, synow", rodze%stwo,

ojczyma,

macoch',

te!ciów,

zst'pnych rodze%stwa, rodze%stwo rodziców, zst'pnych i ma#$onków pasierbów, ma#$onków rodze%stwa i rodze%stwo ma#$onków, ma#$onków rodze%stwa ma#$onków oraz ma#$onków innych zst'pnych, a tak$e na inne osoby pozostaj"ce we wspólnym po$yciu, na podstawie umowy cywilnoprawnej w okresie 5 lat przed dniem z#o$enia o!wiadczenia; 9) ró$nicy liczbowej w stanie maj"tkowym w stosunku do okresu za jaki z#o$ono poprzednie o!wiadczenie; 10) stanie maj"tku osobistego ma#$onka, obejmuj"cego sk#adniki maj"tkowe, o których mowa w pkt 1-4, 6, 7 i 9. 4. W o!wiadczeniu maj"tkowym wskazuje si' &ród#a pochodzenia mienia, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, 2, 4, 6 i 8, które zosta#o nabyte w okresie sprawowania mandatu lub od dnia

107

z#o$enia ostatniego o!wiadczenia maj"tkowego zgodnie z przepisami niniejszej ustawy. 5. W o!wiadczeniu maj"tkowym okre!la si' przynale$no!( poszczególnych sk#adników maj"tkowych, przychodów i zobowi"za% do maj"tku osobistego

i

maj"tku

obj'tego

ma#$e%sk"

wspólno!ci" maj"tkow". 6. Je$eli osoba zobowi"zana do z#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego nie posiada wiedzy co do stanu maj"tku osobistego ma#$onka, sk#ada o!wiadczenie o braku takiej wiedzy podmiotowi upowa$nionemu do odebrania o!wiadczenia maj"tkowego. 7. O!wiadczenie maj"tkowe sk#ada si' w dwóch egzemplarzach Marsza#kowi Sejmu w nast'puj"cych terminach: 1) 14 dni od z#o$enia !lubowania wraz z informacj" o sposobie i terminach zaprzestania prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej z wykorzystaniem maj"tku Skarbu Pa%stwa lub samorz"du terytorialnego w zwi"zku z wyborem na pos#a do Parlamentu Europejskiego oraz z informacj" o posiadaniu maj"tku Skarbu Pa%stwa lub samorz"du terytorialnego, wed#ug stanu na dzie% og#oszenia wyników wyborów; 2) do dnia 15 maja ka$dego roku, wed#ug stanu na dzie% 31 grudnia roku poprzedniego, do#"czaj"c kopi' rocznego zeznania podatkowego (PIT); 3) w terminie miesi"ca od dnia zarz"dzenia nowych wyborów do Parlamentu Europej-

108

skiego, wed#ug stanu na dzie% jego sk#adania. 8. O!wiadczenie maj"tkowe sk#ada si' wraz z kopi" rocznego zeznania podatkowego (PIT) za rok poprzedni. Podmiot przyjmuj"cy o!wiadczenie maj"tkowe lub osoba przez niego upowa$niona potwierdza pisemnie jego przyj'cie. O!wiadczenie przechowuje si' przez okres 6 lat. 9. Podmiot, któremu z#o$ono o!wiadczenie maj"tkowe, przekazuje jeden egzemplarz o!wiadczenia

maj"tkowego

w#a!ciwemu

urz'dowi

skarbowemu. 10. Analizy danych zawartych w o!wiadczeniu maj"tkowym dokonuj" podmioty, o których mowa w ust. 7, oraz w#a!ciwe urz'dy skarbowe. 11. W#a!ciwo!( urz'du skarbowego ustala si' wed#ug przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z pó&n. zm.14)) oraz aktów wykonawczych wydanych na podstawie tej ustawy. 12. Podmioty dokonuj"ce analizy s" uprawnione do porównania tre!ci analizowanego o!wiadczenia maj"tkowego oraz za#"czonej kopii rocznego zeznania podatkowego (PIT) z tre!ci" uprzednio z#o$onych o!wiadcze% maj"tkowych wraz z do#"czonymi do nich kopiami rocznych zezna% podatkowych. 13. W#a!ciwy urz"d skarbowy, dokonuj"c analizy danych zawartych w o!wiadczeniu maj"tkowym, jest uprawniony we w#asnym zakresie do

109

zapoznania si' z kopi" rocznego zeznania podatkowego (PIT) ma#$onka osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe. 14. Podmioty dokonuj"ce analizy o!wiadczenia maj"tkowego w przypadku powzi'cia w"tpliwo!ci co do prawdziwo!ci i prawid#owo!ci analizowanego o!wiadczenia wyst'puj" z wnioskiem o wszcz'cie kontroli o!wiadczenia maj"tkowego do w#a!ciwej ze wzgl'du na miejsce zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe jednostki organizacyjnej Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Wniosek jest kierowany równie$ do wiadomo!ci odpowiednio podmiotu, któremu z#o$ono o!wiadczenie maj"tkowe, lub urz'du skarbowego. 15. Kontroli o!wiadczenia pod wzgl'dem prawdziwo!ci i prawid#owo!ci Centralne Biuro Antykorupcyjne dokonuje w trybie i na zasadach okre!lonych w rozdziale 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz. U. Nr 104, poz. 708, Nr 158, poz. 1122 i Nr 218, poz. 1592).

16 W przypadku niez#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego w terminie, o którym mowa w ust. 7, podmiot uprawniony do odebrania o!wiadczenia, wzywa do jego z#o$enia w terminie 14 dni od dnia dor'czenia wezwania”.

17. Podanie

nieprawdy

lub

zatajenie

prawdy

w o!wiadczeniu maj"tkowym powoduje odpowiedzialno!( karn" na podstawie art. 233 § 1

110

ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z pó&n. zm.10)). 18. Do z#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego stosuje si' odpowiednio formularz o!wiadczenia maj"tkowego okre!lony w za#"czniku nr 3 do ustawy z dnia ... o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...). 19. Informacje zawarte w o!wiadczeniu maj"tkowym s" jawne, z wy#"czeniem informacji o adresie zamieszkania pos#a do Parlamentu Europejskiego oraz jego ma#$onka, adresach nieruchomo!ci wpisanych do o!wiadczenia oraz imionach i nazwiskach osób, o których mowa w ust. 3 pkt 8. Jawne informacje zawarte w o!wiadczeniu maj"tkowym s" podawane do publicznej wiadomo!ci przez Marsza#ka Sejmu w formie elektronicznej. Ponadto podaje si', w terminie do dnia 30 pa&dziernika ka$dego roku, informacje o: 1) osobach, które nie z#o$y#y o!wiadczenia maj"tkowego lub z#o$y#y je po terminie; 2) nieprawid#owo!ciach stwierdzonych w analizowanych o!wiadczeniach maj"tkowych wraz z ich opisem i wskazaniem osób, które z#o$y#y nieprawid#owe o!wiadczenia; 3) dzia#aniach podj'tych w zwi"zku z nieprawid#owo!ciami stwierdzonymi w analizowanych o!wiadczeniach maj"tkowych. 20. Osoba, której dotycz" informacje, o których mowa w ust. 18 pkt 1-3, ma prawo wyst"pi( do

111

podmiotu, któremu z#o$ono o!wiadczenie maj"tkowe, ze stosownym wyja!nieniem. 21. Marsza#ek Sejmu, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wyja!nie%, podaje je do publicznej wiadomo!ci.”; 2) po art. 3a dodaje si' art. 3b-3c w brzmieniu: „Art. 3b. Kto, b'd"c obowi"zany do z#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego, nie sk#ada go w terminie podlega karze pozbawienia wolno!ci do lat 3. Art. 3c. 1. Kto nie podaje &róde# pochodzenia mienia nabytego w okresie sprawowania mandatu, podlegaj"cego ujawnieniu w o!wiadczeniu maj"tkowym, podlega karze pozbawienia wolno!ci od 3 miesi'cy do lat 5. 2. Mienie, którego &róde# pochodzenia nie ujawniono, stanowi korzy!( maj"tkow" w rozumieniu art. 45 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. 3. W przypadku skazania za przest'pstwo, o którym mowa w ust. 1, s"d orzeka przepadek mienia, którego &róde# pochodzenia nie ujawniono, chocia$by nie stanowi#o w#asno!ci sprawcy; przepisy art. 44 § 4, 5 i 8 oraz art. 45 § 3-6 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny stosuje si' odpowiednio. 4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje si', je$eli nabycie mienia wyczerpuje znamiona innego czynu zabronionego.”.

112

Art. 42. W ustawie z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz. U. Nr 104, poz. 708, Nr 158, poz. 1122 i Nr 218, poz. 1592) wprowadza si' nast'puj"ce zmiany: 1) w art. 2 w ust. 1: a) w pkt 1 lit. a otrzymuje brzmienie: „a) dzia#alno!ci instytucji pa%stwowych oraz samorz"du terytorialnego, okre!lonych w art. 228-231 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z pó&n. zm.10)), a tak$e o których mowa w art. 17 i 18 ustawy z dnia ... o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...), art. 102b i 102c ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorz"dzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z pó&n. zm.17)), art. 92a i 92b ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorz"dzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592, z pó&n. zm.23)) i art. 91a i 91b ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorz"dzie województwa (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590, z pó&n. zm.24)),”, b) pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) ujawnianie i przeciwdzia#anie przypadkom nieprzestrzegania przepisów ustawy z dnia … o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...);”; 2) w art. 31 w ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie: „ 1) ustawy z dnia ... o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...);”; 3) w art. 32 dodaje si' ust. 3 w brzmieniu:

113

„3. CBA prowadzi dzia#alno!( kontroln" równie$ na wniosek urz'du skarbowego lub podmiotu uprawnionego do przyj'cia o!wiadczenia maj"tkowego zgodnie z przepisami ustawy o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych lub przepisami szczególnymi okre!laj"cymi obowi"zek z#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego.”; 4) w art. 46 w ust. 1: a) w pkt 1 lit. a otrzymuje brzmienie: „a) o odwo#anie ze stanowiska lub rozwi"zanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika z powodu

nieprzestrzegania

przepisów

ustawy

o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych oraz innych ustaw wprowadzaj"cych ograniczenia w podejmowaniu i prowadzeniu dzia#alno!ci gospodarczej lub innych rodzajów aktywno!ci przez osoby pe#ni"ce funkcje publiczne,”, b) w pkt 2 lit. a otrzymuje brzmienie: „a) przepisów ustawy o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych oraz innych ustaw wprowadzaj"cych ograniczenia w podejmowaniu i prowadzeniu dzia#alno!ci gospodarczej lub innych rodzajów aktywno!ci przez osoby pe#ni"ce funkcje publiczne,”; 5) w art. 64: a) w ust. 1 pkt 5 otrzymuje brzmienie: „5) podania nieprawdy w o!wiadczeniu maj"tkowym sk#adanym na podstawie art. 11 ustawy z dnia … o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji

114

publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...), stwierdzonego w drodze post'powania dyscyplinarnego;”, b) w ust. 2 pkt 6 otrzymuje brzmienie: „6) niez#o$enia w terminie o!wiadczenia maj"tkowego, o którym mowa w art. 11 ustawy z dnia … o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...);”; 6) w art. 72 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. W stosunku do funkcjonariuszy maj" zastosowanie ograniczenia wynikaj"ce z ustawy z dnia ... o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...). Funkcjonariusze s" obowi"zani do z#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego na zasadach, w trybie i w terminach okre!lonych w przepisach tej ustawy.”; 7) w art. 72 po ust. 2 dodaje si' ust. 2a w brzmieniu: „2a. O!wiadczenia, o których mowa w ust. 2, podlegaj" ochronie zgodnie z przepisami ustawy z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 196, poz. 1631, z pó&n. zm.13)).”. Art. 43. W ustawie z dnia 9 czerwca 2006 r. o S#u$bie Kontrwywiadu Wojskowego oraz S#u$bie Wywiadu Wojskowego (Dz. U. Nr 104, poz. 709 i Nr 218, poz. 1592) art. 42 otrzymuje brzmienie: „Art. 42. 1. Funkcjonariusze SKW i SWW sk#adaj" odpowiednio Szefowi SKW albo Szefowi SWW o!wiadczenie o swoim stanie maj"tkowym, którego zakres oraz wzór okre!laj" przepisy ustawy z dnia … o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych (Dz. U. Nr ..., poz. ...), w trybie okre!lonym w tej ustawie.

115

2. O!wiadczenia maj"tkowe funkcjonariuszy SKW i SWW podlegaj" ochronie zgodnie z przepisami ustawy z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 196, poz. 1631, z pó&n. zm13)).”. Art. 44. Osoby w dniu wej!cia w $ycie ustawy sprawuj"ce mandat, zajmuj"ce stanowiska lub pe#ni"ce funkcje okre!lone w niniejszej ustawie lub ustawach zmienianych t" ustaw", które prowadz" dzia#alno!( gospodarcz" niedozwolon" ze wzgl'du na zajmowane stanowisko lub pe#nion" funkcj', s" obowi"zane, w terminie 4 miesi'cy od dnia wej!cia w $ycie ustawy, zaprzesta( prowadzenia tej dzia#alno!ci. Art. 45. Osoby w dniu wej!cia w $ycie ustawy sprawuj"ce mandat, zajmuj"ce stanowiska lub pe#ni"ce funkcje okre!lone w niniejszej ustawie lub ustawach zmienianych t" ustaw", które posiadaj" w spó#kach prawa handlowego wi'cej ni$ 10% akcji lub udzia#y w rozmiarach przedstawiaj"cych wi'cej ni$ 10% kapita#u zak#adowego, s" obowi"zane do zbycia nadwy$ki udzia#ów lub akcji, w terminie 4 miesi'cy od dnia wej!cia w $ycie ustawy, je$eli niniejsza ustawa lub ustawy zmieniane t" ustaw" uznaj" za niedozwolone posiadanie akcji lub udzia#ów w takich rozmiarach przez te osoby. Art. 46. Podmioty obowi"zane na podstawie niniejszej ustawy lub ustaw zmienianych t" ustaw" do umieszczania w Biuletynie Informacji Publicznej okre!lonych informacji lub o!wiadcze% maj" obowi"zek zamie!ci( te informacje lub o!wiadczenia po raz pierwszy w terminie 3 miesi'cy od dnia wej!cia w $ycie ustawy. Art. 47. 1. Osoby w dniu wej!cia w $ycie ustawy sprawuj"ce mandat, zajmuj"ce stanowiska lub pe#ni"ce funkcje okre!lone w niniejszej ustawie lub ustawach zmienianych t" ustaw", które: 1) s" cz#onkami zarz"dów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spó#ek prawa handlowego lub spó#dzielni,

116

z wyj"tkiem rad nadzorczych spó#dzielni mieszkaniowych, lub 2) s" zatrudnione lub wykonuj" inne zaj'cia w spó#kach prawa handlowego, które mog#yby wywo#a( podejrzenie o ich stronniczo!( lub interesowno!(, lub 3) s" cz#onkami zarz"dów fundacji lub stowarzysze% prowadz"cych dzia#alno!( gospodarcz", lub 4) s" zatrudnione lub wykonuj" inne zaj'cia w podmiotach korzystaj"cych ze !rodków publicznych, je$eli z tytu#u zajmowania stanowiska lub pe#nienia funkcji uczestnicz" w przyznawaniu tym podmiotom !rodków publicznych lub rozliczaniu ich wydatkowania; nie dotyczy to zatrudnienia lub wykonywania zaj'( w charakterze nauczyciela akademickiego w szkole wy$szej albo pracownika naukowego w jednostce badawczo-rozwojowej lub innej jednostce naukowej w rozumieniu art. 2 pkt 9 lit. b, f lub g ustawy z dnia 8 pa&dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 238, poz. 2390, z pó&n. zm.7)), je$eli osoba ta posiada tytu# naukowy profesora lub stopie% naukowy doktora habilitowanego, s" obowi"zane zrzec si' tych stanowisk lub funkcji, w terminie do najbli$szego walnego zgromadzenia lub zgromadzenia akcjonariuszy, nie pó&niej

ni$ w terminie

4 miesi'cy od dnia wej!cia w $ycie ustawy, chyba $e w tym terminie z#o$y#y o!wiadczenie o rezygnacji z funkcji publicznej

lub

stanowiska.

W

przypadku

niez#o$enia

o!wiadczenia w tym terminie osoby te trac", z mocy prawa, stanowiska we w#adzach spó#ki, spó#dzielni, fundacji lub w stowarzyszeniu i podlegaj" wykre!leniu z w#a!ciwego rejestru. 2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si' do osób, które zosta#y zg#oszone lub wyznaczone do obj'cia funkcji lub stanowiska

117

w spó#kach prawa handlowego przez podmioty, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, art. 24o ust. 1 ustawy zmienianej w art. 23, art. 25j ust. 1 ustawy zmienianej w art. 31 lub art. 27j ust. 1 ustawy zmienianej w art. 32. Art. 48. 1. Zadania Centralnego Biura Antykorupcyjnego dotycz"ce kontroli o!wiadcze% maj"tkowych do dnia 31 grudnia 2007 r. wykonuj" dyrektorzy urz'dów kontroli skarbowej, do których w przypadku powzi'cia w"tpliwo!ci co do prawdziwo!ci i prawid#owo!ci o!wiadczenia maj"tkowego wyst'puje z wnioskiem o wszcz'cie kontroli w#a!ciwy urz"d skarbowy lub podmiot dokonuj"cy analizy o!wiadczenia maj"tkowego. 2. Dyrektorzy urz'dów kontroli skarbowej zadania, o których mowa w ust. 1, wykonuj" zgodnie z przepisami ustawy z dnia 28 wrze!nia 1991 r. o kontroli skarbowej dotycz"cymi kontroli o!wiadcze% maj"tkowych osób zatrudnionych lub pe#ni"cych s#u$b' w jednostkach organizacyjnych podleg#ych ministrowi w#a!ciwemu do spraw finansów publicznych. 3. Urz"d skarbowy lub podmiot dokonuj"cy analizy o!wiadczenia maj"tkowego zawiadamia o wyst"pieniu z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, w#a!ciw" ze wzgl'du na miejsce zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie maj"tkowe jednostk' organizacyjn" Centralnego Biura Antykorupcyjnego. 4. Do

kontroli

o!wiadcze%

maj"tkowych

prowadzonych

przez dyrektorów urz'dów kontroli skarbowej na podstawie przepisów ustaw zmienianych w art. 23 oraz art. 31 i art. 32 i niezako%czonych przed dniem wej!cia w $ycie niniejszej ustawy stosuje si' przepisy tych ustaw w brzmieniu obowi"zuj"cym przed dniem wej!cia w $ycie niniejszej ustawy. 5. Kontrole o!wiadcze% maj"tkowych wszcz'te przez dyrektorów urz'dów kontroli skarbowej, na podstawie wniosku urz'du skarbowego lub podmiotu dokonuj"cego analizy o!wiadczenia maj"tkowego, o którym mowa w ust. 1, i niezako%czone do dnia 31 grudnia 2007 r., prowadz" nadal dyrektorzy urz'dów kontroli skarbowej, na podstawie przepisów, o których mowa w ust. 2, w brzmieniu obowi"zuj"cym przed dniem 1 stycznia 2008 r.

118

Art. 49. Traci moc ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej przez osoby pe#ni"ce funkcje publiczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 216, poz. 1584). Art. 50. Ustawa wchodzi w $ycie po up#ywie 3 miesi'cy od dnia og#oszenia, z wyj"tkiem art. 25, który wchodzi w $ycie z dniem 1 stycznia 2009 r.

1)

Niniejsz" ustaw" zmienia si' ustawy: z dnia 14 marca 1985 r. o Pa%stwowej Inspekcji Sanitarnej, z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze, z dnia 8 marca 1990 r. o samorz"dzie gminnym, z dnia 24 lipca 1991 r. o S#u$bie Celnej, z dnia 28 wrze!nia 1991 r. o kontroli skarbowej, z dnia 7 pa&dziernika 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych, z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu pos#a i senatora, z dnia 21 czerwca 1996 r. o urz'dach skarbowych i izbach skarbowych, z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o ustroju s"dów wojskowych, z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach s"dowych i egzekucji, z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorz"dzie powiatowym, z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorz"dzie województwa, z dnia 16 lipca 1998 r. – Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo w#asno!ci przemys#owej, z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju s"dów powszechnych, z dnia 18 wrze!nia 2001 r. o podpisie elektronicznym, z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpiecze%stwa Wewn'trznego oraz Agencji Wywiadu, z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpo!rednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta, z dnia 11 wrze!nia 2003 r. o s#u$bie wojskowej $o#nierzy zawodowych, z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówie% publicznych, z dnia 30 lipca 2004 r. o uposa$eniu pos#ów do Parlamentu Europejskiego, z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym oraz z dnia 9 czerwca 2006 r. o S#u$bie Kontrwywiadu Wojskowego oraz S#u$bie Wywiadu Wojskowego.

2)

Zmiany wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 1982 r. Nr 31, poz. 214, z 1985 r. Nr 22, poz. 98 i Nr 50, poz. 262, z 1987 r. Nr 21, poz. 123, z 1989 r. Nr 34, poz. 178, z 1991 r. Nr 100, poz. 443, z 1993 r. Nr 1, poz. 1, z 1995 r. Nr 34, poz. 163 i Nr 142, poz. 701, z 1996 r. Nr 73, poz. 350, Nr 89, poz. 402, Nr 106, poz. 496 i Nr 139, poz. 647, z 1997 r. Nr 75, poz. 469 i Nr 133, poz. 883, z 1998 r. Nr 155, poz. 1016 i Nr 160, poz. 1065, z 1999 r. Nr 110, poz. 1255, z 2000 r. Nr 6, poz. 69 i Nr 48, poz. 552, z 2001 r. Nr 154, poz. 1784 i 1800, z 2002 r. Nr 214, poz. 1805 i Nr 240, poz. 2052, z 2003 r. Nr 45, poz. 391 i Nr 65, poz. 595, z 2004 r. Nr 33, poz. 285, Nr 116, poz. 1202, Nr 210, poz. 2135 i Nr 281, poz. 2774 oraz z 2005 r. Nr 169, poz. 1417.

3)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 98, poz. 1071, Nr 123, poz. 1353 i Nr 128, poz. 1403, z 2002 r. Nr 1, poz. 18, Nr 153, poz. 1271 i Nr 240, poz. 2052, z 2003 r. Nr 228, poz. 2256, z 2005 r. Nr 10, poz. 71 i Nr 169, poz. 1417 oraz z 2006 r. Nr 45, poz. 319, Nr 170, poz. 1218 i Nr 220, poz. 1600.

4)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 167, poz. 1398, z 2006 r. Nr 157, poz. 1119 oraz z 2007 r. Nr 25, poz. 162.

5)

Zmiany wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 169, poz. 1420 oraz z 2006 r. Nr 45, poz. 319, Nr 104, poz. 708, Nr 170, poz. 1217 i 1218, Nr 187, poz. 1381 i Nr 249, poz. 1832.

119

6)

Zmiany wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 85, poz. 727 i Nr 179, poz. 1484.

7)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 113, poz. 717, z 1999 r. Nr 99, poz. 1152, z 2000 r. Nr 19, poz. 239, Nr 43, poz. 489, Nr 107, poz. 1127 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 11, poz. 84, Nr 28, poz. 301, Nr 52, poz. 538, Nr 99, poz. 1075, Nr 111, poz. 1194, Nr 123, poz. 1354, Nr 128, poz. 1405 i Nr 154, poz. 1805, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 135, poz. 1146, Nr 196, poz. 1660, Nr 199, poz. 1673 i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 166, poz. 1608 i Nr 213, poz. 2081, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz. 1252 i Nr 240, poz. 2407, z 2005 r. Nr 10, poz. 71, Nr 68, poz. 610, Nr 86, poz. 732 i Nr 167, poz. 1398 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 133, poz. 935, Nr 217, poz. 1587 i Nr 221, poz. 1615.

8)

Zmiany wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 85, poz. 924 i Nr 154, poz. 1799, z 2002 r. Nr 113, poz. 1984, z 2003 r. Nr 45, poz. 391, Nr 60, poz. 535 i Nr 180, poz. 1759 oraz z 2004 r. Nr 116, poz. 1207.

9)

Zmiany wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 1997 r. Nr 128, poz. 840, z 1999 r. Nr 64, poz. 729 i Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 48, poz. 548, Nr 93, poz. 1027 i Nr 116, poz. 1216, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071, z 2003 r. Nr 111, poz. 1061, Nr 121, poz. 1142, Nr 179, poz. 1750, Nr 199, poz. 1935 i Nr 228, poz. 2255, z 2004 r. Nr 25, poz. 219, Nr 69, poz. 626, Nr 93, poz. 889 i Nr 243, poz. 2426, z 2005 r. Nr 86, poz. 732, Nr 90, poz. 757, Nr 132, poz. 1109, Nr 163, poz. 1363, Nr 178, poz. 1479 i Nr 180, poz. 1493 oraz z 2006 r. Nr 190, poz. 1409, Nr 218, poz. 1592 i Nr 226, poz. 1648.

10)

Zmiany wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i Nr 157, poz. 1119.

11)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 594, Nr 91, poz. 868, Nr 171, poz. 1800 i Nr 173, poz. 1808, z 2005 r. Nr 124, poz. 1042, Nr 132, poz. 1110 i Nr 183, poz. 1537 oraz z 2006 r. Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 157, poz. 1119, Nr 191, poz. 1413 i Nr 217, poz. 1590.

12)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 149, poz. 1078, Nr 218, poz. 1592 i Nr 220, poz. 1600.

13)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2000 r. Nr 22, poz. 270, Nr 60, poz. 703, Nr 70, poz. 816, Nr 104, poz. 1104, Nr 117, poz. 1228 i Nr 122, poz. 1324, z 2001 r. Nr 4, poz. 27, Nr 8, poz. 64, Nr 52, poz. 539, Nr 73, poz. 764, Nr 74, poz. 784, Nr 88, poz. 961, Nr 89, poz. 968, Nr 102, poz. 1117, Nr 106, poz. 1150, Nr 110, poz. 1190, Nr 125, poz. 1363 i 1370 i Nr 134, poz. 1509, z 2002 r. Nr 19, poz. 199, Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 78, poz. 715, Nr 89, poz. 804, Nr 135, poz. 1146, Nr 141, poz. 1182, Nr 169, poz. 1384, Nr 181, poz. 1515, Nr 200, poz. 1679 i Nr 240, poz. 2058, z 2003 r. Nr 7, poz. 79, Nr 45, poz. 391, Nr 65, poz. 595, Nr 84, poz. 774, Nr 90, poz. 844, Nr 96, poz. 874, Nr 122, poz. 1143, Nr 135, poz. 1268, Nr 137, poz. 1302, Nr 166, poz. 1608, Nr 202, poz. 1956, Nr 222, poz. 2201, Nr 223, poz. 2217 i Nr 228, poz. 2255, z 2004 r. Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz. 535, Nr 93, poz. 894, Nr 99, poz. 1001, Nr 109, poz. 1163, Nr 116, poz. 1203, 1205 i 1207, Nr 120, poz. 1252, Nr 123, poz. 1291, Nr 162, poz. 1691, Nr 210, poz. 2135, Nr 263, poz. 2619 i Nr 281, poz. 2779 i 2781, z 2005 r. Nr 25, poz. 202, Nr 30, poz. 262, Nr 85, poz. 725, Nr 86, poz. 732, Nr 90, poz. 757, Nr 102, poz. 852, Nr 143, poz. 1199 i 1202, Nr 155, poz. 1298, Nr 164, poz. 1365 i 1366, Nr 169, poz. 1418 i 1420, Nr 177, poz. 1468, Nr 179, poz. 1484, Nr 180, poz. 1495 i Nr 183, poz. 1538 oraz z 2006 r. Nr 46, poz. 328, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 107, poz. 723, Nr 136, poz. 970, Nr 157, poz. 1119 i Nr 183, poz. 1353 i 1354.

14)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 104, poz. 708, Nr 143, poz. 1032, Nr 170, poz. 1217, Nr 171, poz. 1225 i Nr 220, poz. 1600.

15)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 213, poz. 1802, z 2003 r. Nr 228, poz. 2256, z 2005 r. Nr 130, poz. 1085, Nr 167, poz. 1398 i Nr 169, poz. 1410 i 1417 oraz z 2006 r. Nr 144, poz. 1044 i Nr 218, poz. 1592.

120

16)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1203 i Nr 167, poz. 1759, z 2005 r. Nr 172, poz. 1441 i Nr 175, poz. 1457 oraz z 2006 r. Nr 17, poz. 128.

17)

Zmiany wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 127, poz. 1089 i Nr 214, poz. 1806, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, z 2005 r. Nr 175, poz. 1457 oraz 2007 r. Nr ..., poz. ... .

18)

Zmiany wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 167, poz. 1399 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i Nr 170, poz. 1218.

19)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 113, poz. 984 oraz z 2005 r. Nr 249, poz. 2104.

20)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 116, poz. 1202 i Nr 210, poz. 2135, z 2005 r. Nr 48, poz. 446 i Nr 169, poz. 1414 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708.

21)

Zmiany wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 1999 r. Nr 75, poz. 853, z 2001 r. Nr 98, poz. 1070, z 2002 r. Nr 153, poz. 1271 i Nr 240, poz. 2052, z 2003 r. Nr 228, poz. 2256, z 2004 r. Nr 185, poz. 1907, z 2005 r. Nr 249, poz. 2104 oraz z 2006 r. Nr 144, poz. 1044 i Nr 191, poz. 1414.

22)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271, Nr 200, poz. 1688 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 162, poz. 1568 oraz z 2004 r. Nr 102, poz. 1055.

23)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1206 i Nr 167, poz. 1759 oraz z 2006 r. Nr 126, poz. 875 i Nr 227, poz. 1658.

24)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 25, poz. 219, Nr 102, poz. 1055 i Nr 167, poz. 1760, z 2005 r. Nr 175, poz. 1457 oraz z 2006 r. Nr 17, poz. 128, Nr 34, poz. 242, Nr 146, poz. 1055 i Nr 159, poz. 1127.

25)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 33, poz. 286, z 2005 r. Nr 10, poz. 68, Nr 163, poz. 1362 i Nr 167, poz. 1398 oraz z 2006 r. Nr 170, poz. 1217 i 1218 i Nr 208, poz. 1539.

26)

Zmiany wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 154, poz. 1787, z 2002 r. Nr 153, poz. 1271, Nr 213, poz. 1802 i Nr 240, poz. 2052, z 2003 r. Nr 188, poz. 1838 i Nr 228, poz. 2256, z 2004 r. Nr 34, poz. 304, Nr 130, poz. 1376, Nr 185, poz. 1907 i Nr 273, poz. 2702 i 2703, z 2005 r. Nr 13, poz. 98, Nr 131, poz. 1102, Nr 167, poz. 1398, Nr 169, poz. 1410, 1413 i 1417, Nr 178, poz. 1479 i Nr 249, poz. 2104, z 2006 r. Nr 144, poz. 1044 i Nr 218, poz. 1592 oraz z 2007 r. Nr 25, poz. 162.

27)

Zmiany wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1271, z 2003 r. Nr 124, poz. 1152 i Nr 217, poz. 2125, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, z 2005 r. Nr 64, poz. 565 oraz z 2006 r. Nr 145, poz. 1050.

28)

Zmiany wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 90, poz. 844, Nr 113, poz. 1070, Nr 130, poz. 1188 i Nr 166, poz. 1609, z 2004 r. Nr 109, poz. 1159, Nr 171, poz. 1800, Nr 267, poz. 2647 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711 i Nr 218, poz. 1592.

29)

Zmiany wymienionej ustawy zosta#y og#oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 116, poz. 1203 i Nr 210, poz. 2135, z 2005 r. Nr 122, poz. 1025 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 711, Nr 191, poz. 1414 i Nr 220, poz. 1600 i 1602.

!"#$%&'()( *+,-./"01 &,*'(", ,,,,,,,,,,!"#$%&'(),'2,3, 4&52,

!"#$%&'()*$) +,&($%-%.*+"'$,/+01+&%2'()3,12+#%&(+*)3,12()(,4%-5+*6%

6"7,'(89:,;+*;(."'1<=">7,??????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????? ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,<(@(+'",(,'"&0(.)+> -2+*&+'1<=">???????????????????????????????????????????????????,0,?????????????????????????????????????????????????????????????????????????? &"/2-*'(+'1<=">,0,????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????, <@(9:.%9,&"/2-*'(9'("7,./"'+0(.)+,A-B,C-')%:"> &"@(9.&)"#1<=">,0,???????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????? ;+,&";+&'"'(-,.(D,&,;2&9;(."@(,-./"01,&,*'(",E,+,+F2"'(%&9'("%G,&0($&"'1%G,&,;9#'(9'(9@, C-')%:(,;-BA(%&'1%G,, &F+*'(9,&,"2/?,K,,-./"01,+L0("*%&"@7,89,@5:,@"#8+'9)M ?????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????? <(@(+'",(,'"&0(.)+> ???????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????, <0,;2&1;"*)-,)+B(9/,;+*"N,250'(98,'"&0(.)+,;"'(9O.)(9> &"@(9.&)"#1<=">,0 EEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEE?, ????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????? ;2+0"*&(P'(9,;2+0"*&(,Q,*&("#"A'+LN,<=(>,F+.;+*"2%&$,<=9:> <;2&9*@(+/,*&("#"A'+L%(7,"*29.7,*"/",2+&;+%&D%(",*&("#"A'+L%(> ??????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????? ???????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????

S

R+018.&9 , +L0("*%&9'(9 , .)#"*"@ , L0("*+@1<=">7 , 89 , &" , ;+*"'(9 , '(9;2"0*1 , A-B , &"/":9'(9, ;2"0*1,F2+&(,+*;+0(9*&("A'+LN,)"2'",'",;+*./"0(9,"2/?,STT,U,3,V+*9).-,)"2'9F+?

?????????????????????????????????????????????,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,????????????????????????????????????? <@(9:.%+0+LN7,*"/">,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,<;+*;(.>

Q,J(9;+/2&9B'9,.)29LA(N

T=3S=.(,

!"#$%&'()*'+*,* -!./************************************************************************************************************************

!"#$%&'()*$) +,-+./0123,435,+,672892:,1;8<8=>:<3,.628?849+@12,A+B-+.8<16:/,-<+C8.6+9:/,-<6:6, 78?D+9=8

0"1*'(234*5675(8"'9:;"<1*============================================================================================================== ********************************************************************:(>(6'"*(*'"&?(8)6< @+67&6'9:;"<*=======================================*?*==================================================================================== &"A+@7'(6'9;:"< * ? * ==================================================================================================================* :>(348%3*&"A+@7'(3'("1*8A"'6?(8)6*B@C*D@')%4"< &">(38&)"#9:;"<*?*========================================================================================================================

56*&"56&'"'(@*8(E*&*5+&35(8">(*@8A"?9*&*7'("*===*6*6F+"'(%&3'("%G*&?($&"'9%G*&*53#'(3'(3>* D@')%4(*5@CB(%&'9%G*:H&=*I=*J+*===1*56&=*===<1 * &F67'(3*&*"+A=*K*@8A"?91 *****************************************************************6L?("7%&">1* 23*>M4*>"#26'3) =======================================================================================================================================================* :(>(6'"*(*'"&?(8)6< =================================================================================================================================================== *:?*5+&95"7)@*)6C(3A*567"N*+M?'(32*'"&?(8)6*5"'(3O8)(3< &">(38&)"#9:;"<*?*========================================================================================================================

,

P(3*7&("#"B'6LN*F68567"+%&$*:5+&37>(6A*7&("#"B'6L%(1*"7+381*7"A"*+6&56%&E%("<* ===================================================================================================================================================== ****================================================================================================================================================= ,(3'(#*76A9%G%&"86?$*7&("#"B'6LN*F68567"+%&$*:5+&37>(6A**7&("#"B'6L%(1*"7+38<* ====================================================================================================================================================== R=RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR============================================================= '"*7&("#"B'6LN*:5+&37>(6A*7&("#"B'6L%(1*"7+38<*============================================================================ =======================================================================================================================================================

S6?928&3 * 6L?("7%&3'(3 * 8)#"7"> * L?("76>9:;"<1 * 23 * &" * 567"'(3 * '(35+"?79 * B@C * &"A"43'(3* 5+"?79*F+6&(*6756?(37&("B'6LN*)"+'"*'"*5678A"?(3*"+A=*,TT*U*P*V673)8@*)"+'3F6=

=================================*********************** *******************************************R=================== :>(348%6?6LN1*7"A"<******************************************************************************************:5675(8<

Q*J(356A+&3C'3*8)+3LB(N

T;PT;8(*

!"#$%&'()*'+*,* -!./ 0+&12*3451#'(1'(16*'"7184*&"59&'":*;(<*&*59=%&1'(16*

!"#$%&'()*$)+,%-./01#) >"?*'(81@*5925(;"'4AB"C?*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD A(6(9'"*(*'"&3(;)9E*3*5+&45"2)=*)9F(1G*'"7184*592":*+H3'(18*'"&3(;)9*5"'(1I;)(1C =+92&9'4AB"C*DDDDDDDDDDDDDD**JJJJJJJJJJ3*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD &"G+=2'(9'4AB"C*3**JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJ A6(1@;%1*&"G+=2'(1'("?*;G"'93(;)9*7=F*K=')%@"C &"6(1;&)"#4AB"C*3DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD 59*&"59&'"'(=*;(<*&*5+&15(;"6(*=;G"34*&*2'("*DDD*9*9L+"'(%&1'("%M*&3($&"'4%M*&**51#'(1'(16* K=')%@(*5=F7(%&'4%M*AN&D*OD**P+*DDD?**59&D*DDDC &L92'(1*&*"+GD*QQ**=;G"34* ***************************************************9R3("2%&"6?*81*59;("2"6S 23 QD* N96*9*593(1+&%M'(S*DDDDDD*JJJJJJ6T?*"2+1;S*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD*D G4G=#*5+"3'4S*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD U+H2#9*59%M92&1'("JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJDD JDJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJ TD V(1;&)"'(1*9*593(1+&%M'(S*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDD*6T?*"2+1;S*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD G4G=#*5+"3'4S*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD U+H2#9*59%M92&1'("JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJ JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJDD

,D* W9;592"+;G39*+97'1S *+92&"@*L9;592"+;G3"S*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD*593(1+&%M'("S*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD *"2+1;S*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD *+92&"@*&"F=2934S*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD *G4G=#*5+"3'4S*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD *U+H2#9*59%M92&1'("JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJ JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJ !*G1L9*G4G=#=*9;($L'$#16AB<#"6C*3*+9)=*=F(1L#46+29%MH2*3*34;9)9R%(S* DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD XD *Y''1*'(1+=%M969R%(S *593(1+&%M'("S*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD *"2+1;S*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD *G4G=#*5+"3'4S*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD *U+H2#9*59%M92&1'("S*JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJDD*

223! QD !";9F4*5(1'(<8'1S ***B*R+92)(*5(1'(<8'1*&L+96"2&9'1*3*3"7=%(1*597;)(1@S*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD ***DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD ***B*R+92)(*5(1'(<8'1*&L+96"2&9'1*3*3"7=%(1*9F%1@S*DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD ***DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD ***U+H2#9*59%M92&1'("JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJ ***JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJ

T

TD 0+&4%M924 * 9;($L'(
2223! "DZ*P"F4#16AB"6C*A'"F4#*6H@*6"#89'1)C*6(1'(1*92*[)"+F=*0"I;G3"?*(''1@*5"I;G3931@*9;9F4* 5+"3'1@? * @12'9;G)( * ;"69+&$2= * G1+4G9+("7'1L9? * &3($&)= * G4%M * @12'9;G1) * 7=F * 92 * )96='"7'1@* 9;9F4*5+"3'1@?*)GH+1*59271L"#9*&F4%(=*3*2+92&1*5+&1G"+L=! A592":*+92&"@*6(1'("?*2"G<*'"F4%("?*92*@")(1L9*5926(9G=C* DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD FDZ*P(1*'"F4#16AB"6C*6(1'("?*9*)GH+46*693"*3*7(GD*"D

243 5D* "DZ * P(1 * @1;G16 * % ')(16 * &"+&$2=? * +"24 * '"2&9+%&1@? * )96(;@( * +13(&4@'1@ * ;5H#)( * 5+"3"* M"'27931L9?*"'(*% ')(16*&"+&$2=*K='2"%@(*7=F*;G93"+&4;&1'("*5+93"2&$%4%M*2&("#"7'9R:* L9;592"+%&$D FDZ*>1;G16*% ')(16*&"+&$2=?*+"24*'"2&9+%&1@?*)96(;@(*+13(&4@'1@*;5H#)(*5+"3"*M"'27931L9?* % ')(16*&"+&$2=**K='2"%@(*7=F*;G93"+&4;&1'("*5+93"2&$%4%M*2&("#"7'9R:*L9;592"+%&$S A592":**51#'(9'$*K=')%@<*(*;G"'93(;)"*3+"&*&*'"&3"6(*;5H#1)?*K='2"%@(?*;G93"+&4;&1IC *DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD **DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD *DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD *DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD **

,

!*G1L9*G4G=#=*9;($L'$#16AB<#"6C*3*+9)=*=F(1L#46*29%MH2*3**34;9)9R%(S* DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD 63+ "DZ*P(1*@1;G16*&"G+=2'(9'4AB"C*"'(*'(1*34)9'=@<*(''4%M*&"@<:*3*;5H#)"%M*5+"3"*M"'27931L9?* )GH+1*69L#4F4*3439#":*5921@+&1'(1*9*69@$*;G+9''(%&9R:*7=F*('G1+1;93'9R:D FDZ*-*;5H#)"%M*5+"3"*M"'27931L9*34)9'=@<*'(81@*346(1'(9'1*&"@<%("S *A592":*51#'(9'$*K=')%@1;G16*% ')(16*&"+&$2=?*+"24*'"2&9+%&1@*7=F*)96(;@(**+13(&4@'1@*;5H#2&(17'(S *A592":*51#'(9'$*K=')%@
X

!*G1L9*G4G=#=*9;($L'$#16AB<#"6C*3*+9)=*=F(1L#46*29%MH2*3**34;9)9R%(S* DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD FDZ*P(1*59;("2"6*=2&("#H3*7=F*")%@(?*9*)GH+4%M*693"*3*7(GD*"D 9D*]R3("2%&"6?*81*69@1*=2&("#4*A7=F*")%@1C*5+&1)+"%&"@$*Q^_**3*;5H#%1*5+"3"*M"'27931L9S** *A592":*'"&3<*;5H#)(?*"2+1;C** ***DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD ***DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD ***DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD -*59&9;G"#4%M*;5H#)"%M*5+"3"*M"'27931L9*59;("2"'1*=2&("#4**7=F*")%@1*'(1*;G"'93($*Q^_* )"5(G"#=D :3 "DZ * >1;G16 * &"G+=2'(9'4 * AB"C * 3 * 5926(9%(1 * (''46 * '(8 * 346(1'(9'4 * 3 * "+GD * T * =;G"34* )9+&4;G"@$%46*&1*R+92)H3*5=F7(%&'4%M***A592":*'"&3
4D "D*Z*09;("2"6*'";G<5=@$%1*(';G+=61'G4*K('"';931*3*+9&=6(1'(=*"+GD*T*=;G"34*&*2'("*T`*7(5%"* T^^a*+D*9*9F+9%(1*(';G+=61'G"6(*K('"';9346(*AN&D*OD*P+*Qb,?*59&D*Qa,b?*&*5HU'D*&6DC JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJ JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJDDD JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJ* JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJ JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJD FDZ * P(1 * 59;("2"6 * (';G+=61'GH3 * K('"';934%M * 3 * +9&=6(1'(= * "+GD*T * =;G"34 * 346(1'(9'1@* 3*7(GD*"D

a

423+ "DZ * P(1 * 5+93"2&< * 2&("#"7'9R%( * L9;592"+%&1@ * '" * 3#";'4 * +"%M='1) * "'( * 3;5H7'(1 * & * (''46(* 9;9F"6(?*'(1*&"+&$2&"6*+H3'(18*G")$*2&("#"7'9R%($?*"'(*'(1*@1;G16*5+&12;G"3(%(1716?*%&4*G18* 51#'969%'()(16*5926(9G=**5+93"2&$%1L9*G")$*2&("#"7'9R:D FD*Z*0+93"2&<*3*;59;HF*9)+1R79'4*3*7(GD*"*2&("#"7'9R:*5971L"@$%$*'"S ***DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD ***DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD ***DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD ***DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD *

* * ! * G1L9 * G4G=#= * 9;($L'$#16AB<#"6C * 3 * +9)= * =F(1L#46 * 29%MH2 * 3 * 34;9)9R%(S*

DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD 4223 "ZD * 09;("2"6 * ;)#"2'()( * 6(1'(" * +=%M961L9 * 9 * 3"+G9R%( * ;&"%=')931@ * 593481@ * Q^*^^^ * &#* A3;)"&":*U+H2#9*59%M92&1'("E*3*5+&45"2)=*59@"&2H3*61%M"'(%&'4%M*'"7184*592":*6"+)
c

DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD FDZ*P(1*59;("2"6*&9F93($&"I**5(1'(<8'4%M?*9*)GH+4%M*693"*3*7(GD*"D* 2;3 "DZ*-*;G9;=')=*29*'(81@*346(1'(9'4%M*;)#"2'()H3*6"@$G)934%M*9*3"+G9R%(*;&"%=')931@* 593481@ * Q^*^^^ * &# * 5+"39 * 3#";'9R%( * &9;G"#9 * 5+&1'(1;(9'1 * '" * 592;G"3(1 * =6934* %43(7'95+"3'1@*3*9)+1;(1*a*7"G*5+&12*2'(16*ϕ'("*9R3("2%&1'("*'"*6"#89')"?*&;G<5'4%M?* 3;G<5'4%M? * 5";(1+F"? * &(<%("? * ;4'93$? * +92&1I;G39? * 9@%&46"? * 6"%9%M
;23 Y'K9+6"%@1*9*;G"'(1*6"@$G)=*9;9F(;G1L9*6"#89')"?*9F1@6=@$%1*6(1'(1*3;)"&"'1*3**5)G*YBe?* eYYBeYYY*(*f

JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJDDJJJJDD JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJDDJJDD JJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJ DJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJD

09348;&1 * 9R3("2%&1'(1 * ;)#"2"6 * R3("2964AB"C? * 81 * &" * 592"'(1 * '(15+"324 * 7=F * &"G"@1'(1* 5+"324*L+9&(*92593(12&("7'9R:*)"+'"*'"*592;G"3(1*"+GD*T,,*g*Q*h921);=*)"+'1L9D

DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD*********************************************************JJJJJJ*DDDDDDDDDDDDDDDDDD ***A6(1@;%939R:?*2"G"C********************************************************************************A5925(;C

Z*P(159G+&1F'1*;)+1R7(:

b

09=%&1'(1S QC* 3*9R3("2%&1'(=*6"@$G)9346*'"7184*3;)"&":*&L92'(1*&*"+GD*QQ*=;GD*a*=;G"34*&*2'("*DDD* 9 * 9L+"'(%&1'("%M * &3($&"'4%M * & * 51#'(1'(16 * K=')%@( * 5=F7(%&'4%M * 5+&4'"718'9R:* ;)#"2'()H3*6"@$G)934%M*?*5+&4%M92H3*(*&9F93($&"I*29*6"@$G)=*9;9F(;G1L9*(*6"@$G)=* 9F@
,BQXB;(

`

UZASADNIENIE

Korupcja jest zjawiskiem patologii w#adzy, wyst'puj"cym w mniejszym lub wi'kszym stopniu praktycznie we wszystkich pa%stwach !wiata, bez wzgl'du na miejsce po#o$enia, sposób sprawowania w#adzy, czy dorobek kulturalny. Spo#eczno!( mi'dzynarodowa przywi"zuje ogromn" wag' do zwalczania przest'pstw korupcji, uznaj"c j" za najwi'ksze, obok przest'pczo!ci zorganizowanej, zagro$enie dla demokracji, rz"dów prawa oraz wolnej i uczciwej konkurencji w dzia#alno!ci gospodarczej. Nale$y przy tym podkre!li(, $e korupcja zmienia wolny rynek w system uk#adów oraz ma niebagatelny wp#yw na koszty funkcjonowania firm i przedsi'biorstw. Wed#ug ocen Banku )wiatowego korupcja poch#ania oko#o 5% produktu globalnego !wiata, a w krajach, w których jest szeroko rozpowszechniona jej skutki s" cz'sto takie, jak gdyby rz"d na#o$y# dodatkowy, 20% podatek „korupcyjny” dla inwestorów. Jednocze!nie korupcja jest jednym z przest'pstw najbardziej demoralizuj"cych spo#ecze%stwo. Zagra$a ona bowiem poczuciu legalno!ci dzia#ania organów pa%stwowych, jak i bezpiecze%stwu obywateli. Zjawisko to niew"tpliwie negatywnie wp#ywa na utracone przez pa%stwo dochody i bezpodstawnie poniesione wydatki z bud$etu pa%stwa. Prowadzi do utraty zaufania obywateli do pa%stwa, jego porz"dku konstytucyjnego, sytemu politycznego i prawnego, a tak$e przekonania o ich równo!ci wobec prawa. Po!rednim skutkiem takich postaw mo$e by( brak szacunku ze strony obywateli dla instytucji publicznych oraz spadek ich zainteresowania sprawami publicznymi, a tak$e ich uto$samiania si' z pa%stwem jako wspólnym dobrem wszystkich jego obywateli. Zjawisko korupcji jest naganne nie tylko z prawnego punktu widzenia, ale tak$e ze wzgl'du na spo#eczne poczucie sprawiedliwo!ci. Rzeczpospolita Polska od wielu lat zalicza si' do krajów o bardzo wysokim zagro$eniu korupcj". Potwierdzaj" to wyniki bada% instytucji krajowych i mi'dzynarodowych.

2

W opublikowanym w 2005 r. przez Transparenty International Indeksie Percepcji Korupcji, Polska pod wzgl'dem wyst'powania korupcji zosta#a sklasyfikowana na 70 miejscu spo!ród 195 badanych pa%stw. Nasz kraj uzyska# indeks na poziomie zaledwie 3.4 na 10 mo$liwych jednostek (gdzie 10 oznacza pe#n" przejrzysto!( i brak korupcji). Jest to najgorszy wska&nik w!ród nowych pa%stw cz#onkowskich w Unii Europejskiej. Pokazuje on jak szybko nasze pa%stwo oddala si' od obowi"zuj"cych standardów. Tak$e wyniki krajowych bada% opinii spo#ecznej pokazuj", $e w spo#ecze%stwie polskim panuje powszechne przekonanie, i$ korupcja stanowi du$y i stale narastaj"cy problem spo#eczny. W!ród respondentów panuje przekonanie, $e w !rodowisku funkcjonariuszy pe#ni"cych wysokie funkcje publiczne cz'ste s" przypadki tworzenia sieci wzajemnych powi"za%, przez obsadzanie stanowisk w urz'dach, spó#kach, bankach, w oparciu o krewnych, znajomych, kolegów, jak równie$, $e osi"gaj" oni dochody wi'ksze ni$ deklarowane. Z roku na rok ro!nie odsetek obywateli przekonanych o powszechno!ci korupcji w Polsce. Z bada% OBOP wynika, $e w 1999 r. o bardzo cz'stym wyst'powaniu korupcji przekonanych by#o 45% badanych. W 2002 r. odsetek ten wynosi# 54%, a w 2003 r. – 68% badanych. Z kolei wed#ug bada% CBOS z 2004 r. 91% Polaków uwa$a, $e korupcja stanowi du$y problem w Polsce, a a$ 71% badanych uwa$a, $e wielu funkcjonariuszy publicznych czerpie nieuprawnione korzy!ci z pe#nienia swoich funkcji. Ponadto 85% badanych jest przekonanych, $e ma miejsce branie #apówek za za#atwienie spraw, w tym za za#atwianie kontraktów i zamówie% publicznych dla rodziny, przyjació# i znajomych. Najnowsze badania opinii spo#ecznej wskazuj", $e odczucia Polaków co do poziomu korupcji w kraju, jej znaczeniu na tle innych problemów spo#ecznych, uleg#y niewielkim zmianom. Wskaza( nale$y tak$e na wyniki bada% opinii publicznej w zakresie przest'pczo!ci korupcyjnej opublikowane przez organizacje pozarz"dowe i organy Unii Europejskiej. Wed#ug „Programu przeciw korupcji” Fundacji Batorego z lipca 2006 r. w latach 2001-2005 prawie 2/3 Polaków uwa$a#o, $e korupcja jest powszechnym zjawiskiem w!ród polityków, dzia#aczy partyjnych, radnych, pos#ów i senatorów. Natomiast w badaniach prowadzonych z inicjatywy Komisji Euro-

3

pejskiej w!ród krajów Unii Europejskiej – tzw. Eurobarometr – w maju 2005 r. pytano respondentów, czy zgadzaj" si' z twierdzeniem, $e korupcja jest powa$nym problemem w ich kraju. Wówczas a$ 88% Polaków udzieli#o odpowiedzi twierdz"cej. Przest'pczo!( korupcyjna w Polsce i jej skala powoduje niepowetowane straty dla naszego kraju i gospodarki. Wed#ug szacunkowych danych #"czna wysoko!( #apówek kszta#tuje si' w Polsce na poziomie 6,6 mld dol. rocznie, czyli kwoty odpowiadaj"cej blisko 10% wydatków bud$etu pa%stwa. Liczba afer korupcyjnych jakie zosta#y ujawnione przez organy !cigania i !rodki masowego przekazu wzmacnia przekonanie, $e sytuacja wymaga bardzo surowych i skutecznych dzia#a%. Problem korupcji i potrzeba si'gania do skuteczniejszych sposobów jej przeciwdzia#ania zosta# te$ dostrze$ony przez spo#eczno!( mi'dzynarodow". )wiadczy o tym szereg konwencji mi'dzynarodowych, których Polska jest stron". Art. 52 pkt 5 Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciw korupcji z dnia 21 listopada 2003 r. stwarza pe#ne podstawy prawne do ustanowienia przez pa%stwa-sygnatariuszy skuteczniejszych systemów ujawniania informacji finansowych przez funkcjonariuszy pa%stwowych, a tak$e zobowi"zuje do wprowadzenia odpowiednich sankcji za brak wywi"zywania si' z tego rodzaju obowi"zków. Dodatkowo w !wietle art. 31 ust. 1 pkt a i ust. 2 niniejszej Konwencji ka$de z Pa%stw Stron podejmie, w najwi'kszym mo$liwym zakresie dozwolonym przez jego wewn'trzny system prawny, !rodki, jakie mog" by( niezb'dne, aby umo$liwi( konfiskat' wp#ywów z przest'pstwa korupcji. Podstawy prawne do stwarzania w ustawodawstwie krajowym skutecznych !rodków ujawniania &róde# pochodzenia mienia przez funkcjonariuszy publicznych i sankcje za niewywi"zywanie si' z na#o$onych obowi"zków, w tym przepadek mienia pochodz"cego z przest'pstwa korupcji przewiduj" tak$e Prawnokarna Konwencja o Korupcji sporz"dzona w Strasburgu dnia 27 stycznia 1999 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 29, poz. 249) oraz Konwencja o praniu, ujawnianiu, zajmowaniu i konfiskacie dochodów pochodz"cych z przest'pstwa sporz"dzona w Strasburgu dnia 8 listopada 1990 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 46, poz. 394).

4

Nale$y tak$e wspomnie( o podpisanej przez autorytety !wiata prawniczego tzw. Deklaracji paryskiej wzywaj"cej do dzia#ania przeciwko korupcji na wysokich szczeblach w#adzy. W pkt 2 tej Deklaracji postanawia si', $e „Pa%stwa musz" doprowadzi( do tego, aby sprawuj"cy w#adz' funkcjonariusze dysponuj"cy maj"tkiem o niejasnym pochodzeniu byli zobligowani przepisami prawa do wykazywania &róde# swego maj"tku, a w wypadku kiedy nie uda#oby im si' przedstawi( s"dowi przekonuj"cego wyja!nienia, grozi#aby im konfiskata w#asno!ci”. Niniejszy projekt ustawy okre!la ograniczenia zwi"zane z pe#nieniem funkcji publicznych, a tak$e zasady sk#adania przez osoby pe#ni"ce funkcje publiczne o!wiadcze% maj"tkowych. Przewiduje równie$ symetryczne zmiany w tym zakresie m.in. w ustawie o Prokuraturze, ustawie – Prawo o ustroju s"dów powszechnych, ustawie o wykonywaniu mandatu pos#a i senatora oraz w ustawach: o samorz"dzie gminnym, o samorz"dzie powiatowym i samorz"dzie województwa. Celem projektu jest stworzenie skutecznych metod kontroli stanu maj"tkowego funkcjonariuszy publicznych i innych osób wskazanych w ustawie przez okre!lenie katalogu informacji o stanie ich maj"tku, które musz" by( ujawniane. Ponadto ustawa stwarza efektywny i jednolity tryb kontroli sk#adanych o!wiadcze% maj"tkowych. Zasadniczym celem niniejszego projektu jest wprowadzenie zasady lustracji maj"tkowej osób pe#ni"cych funkcje publiczne. Celem za! lustracji maj"tkowej jest ujawnianie przez osoby pe#ni"ce funkcje publiczne nie tylko posiadanego maj"tku, ale tak$e &róde# pochodzenia mienia podlegaj"cego ujawnieniu w o!wiadczeniu maj"tkowym, które zosta#o nabyte w okresie pe#nienia funkcji lub zajmowania stanowiska lub od dnia z#o$enia o!wiadczenia maj"tkowego. Lustracja maj"tkowa polega na tym, $e te informacje zamieszczane w o!wiadczeniach maj"tkowych przez osoby pe#ni"ce funkcje publiczne by#yby przedmiotem kontroli przeprowadzanej przez Centralne Biuro Antykorupcyjne. Celem projektu jest wprowadzenie skutecznej kontroli maj"tku osób pe#ni"cych funkcje publiczne, przez wyeliminowanie cz'stych przypadków omijania przepisów „antykorupcyjnych” polegaj"cych na ewentualnym lokowaniu maj"tku oso-

5

bistego na maj"tku odr'bnym ma#$onka albo innych osób bliskich, tj. wst'pnych, zst'pnych i rodze%stwa. W projekcie wprowadza si' obowi"zek ujawnienia w o!wiadczeniu maj"tkowym maj"tku odr'bnego ma#$onka, wykazywanie zmian w stanie maj"tkowym od dnia z#o$enia ostatniego o!wiadczenia oraz ujawnianie maj"tku przekazanego na inne osoby w terminie 5 lat wstecz od momentu obj'cia funkcji lub stanowiska. Celem projektowanej ustawy jest wi'c wprowadzenie jednolitych zasad dotycz"cych tre!ci o!wiadcze% maj"tkowych, procedur ich sk#adania i kontroli prawdziwo!ci zawartych w nich informacji. Ujednolicenie zasad kontroli o!wiadcze% maj"tkowych b'dzie realizowane tak$e przez generalny obowi"zek za#"czania przez osoby pe#ni"ce funkcje publiczne do o!wiadcze% maj"tkowych deklaracji PIT oraz przez jednolite procedury kontroli tych o!wiadcze% przez Centralne Biuro Antykorupcyjne. Proponuje si' wprowadzenie zasady pe#nej jawno!ci informacji o stanie maj"tkowym osób pe#ni"cych funkcje publiczne zawartych w sk#adanych przez nich o!wiadczeniach maj"tkowych. Wy#"czeniu podlega( oczywi!cie b'd" informacje dotycz"ce adresu zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie oraz jej ma#$onka i adresach nieruchomo!ci wpisanych do o!wiadczenia maj"tkowego. Pozwoli to na wyeliminowanie istniej"cych w dotychczasowym stanie prawnym dysproporcji i niejednolito!ci w zakresie jawno!ci o!wiadcze% maj"tkowych i zasad ich kontroli. Ustawa „antykorupcyjna”, a tak$e przepisy ustawy – Prawo o ustroju s"dów powszechnych oraz ustawy o Prokuraturze utrzymywa#y obowi"zek tajemnicy s#u$bowej w stosunku do sk#adanych o!wiadcze% maj"tkowych. Nowelizacj" ustaw samorz"dowych, z 2002 r., wprowadzono zasad', $e wszystkie o!wiadczenia s" jawne, za! nowela z 2001 r. wprowadza#a t' zasad' w ustawie o wykonywaniu mandatu pos#a i senatora. Wprowadzono w ten sposób realn" kontrol' spo#eczn" tych o!wiadcze%, ale jedynie ograniczon" do niewielkiej kategorii osób. Tych zmian nie przeniesiono jednak$e do innych ustaw. Wprowadza#o to nieuzasadnion" dysproporcj' w tym zakresie, której przejawem by# fakt, $e osoby sprawuj"ce funkcje, np. wójtów obj'te by#y w znacznie szerszym zakre-

6

sie ograniczeniami antykorupcyjnymi ni$ osoby sprawuj"ce wy$sze stanowiska w pa%stwie, jak chocia$by ministrowie. Wnioskodawcy uznali, $e zasada powszechnej jawno!ci o!wiadcze% maj"tkowych powinna by( zasad" generaln" i obejmowa( jednolicie wszystkie kategorie osób obj'tych procedurami antykorupcyjnymi. Jawno!( o!wiadcze% maj"tkowych i jednolita kontrola prawdziwo!ci zawartych w nich informacji ma usprawni( nie tylko kontrol' instytucjonaln", ale pozwoli( ma tak$e na bardziej skuteczn" kontrol' spo#eczn", pozwalaj"c" na zweryfikowanie, czy posiadany przez osoby pe#ni"ce funkcje publiczne maj"tek jest adekwatny do uzyskiwanych przez nie dochodów. Tego rodzaju rozwi"zanie b'dzie istotnym czynnikiem hamuj"cym zjawisko korupcji na ró$nych szczeblach w#adzy publicznej. Ustawa ta przez umo$liwienie rzeczywistej kontroli stanu maj"tkowego osób sprawuj"cych funkcje publiczne b'dzie stanowi( realizacj' zasady wzmacniania zaufania obywateli do pa%stwa. Niniejszy projekt ustawy o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych przewiduje jednolite zmiany dotycz"ce zakresu tre!ci o!wiadcze% maj"tkowych, trybu ich sk#adania, a tak$e kontroli zawartych w nich informacji oraz sankcji stosowanych wobec osób sk#adaj"cych o!wiadczenie, które zaniecha#y tego obowi"zku lub poda#y w nim nieprawd'. W ten sposób projektodawca zamierza ujednolici( przepisy dotycz"ce $ycia publicznego oraz doprowadzi( do przejrzysto!ci w funkcjonowaniu w#adzy publicznej i osób pe#ni"cych funkcje publiczne. Dlatego te$ wnioskodawcy zaproponowali, aby wzorzec prawny okre!lony w ustawie o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych zosta# przeniesiony do innych ustaw, zawieraj"cych równie$ procedury sk#adania o!wiadcze% maj"tkowych, tj. ustawy o Prokuraturze, ustawy – Prawo o ustroju s"dów powszechnych, ustawy o wykonywaniu mandatu pos#a i senatora, ustawy o uposa$eniu pos#ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej oraz ustaw: o samorz"dzie gminnym, o samorz"dzie powiatowym i o samorz"dzie województwa. W art. 2 projektowanej ustawy, dotycz"cym jej zakresu podmiotowego, zaproponowano poszerzenie kr'gu osób pe#ni"cych funkcje publiczne. Powy$sze rozszerzenie podmiotowego zakresu ustawy jest konieczne ze wzgl'du na

7

istotny wp#yw wymienionych kategorii osób na wydatkowanie publicznych !rodków finansowych, wydawanie decyzji administracyjnych nios"cych skutki finansowe, zarz"dzanie przez nich maj"tkiem publicznym b"d& jego kontrolowanie. Rozszerzenie zakresu podmiotowego ustawy w projektowanym przepisie jest równie$ realizacj" postulatów zg#aszanych od wielu lat w zakresie lustracji maj"tkowej przez organizacje pozarz"dowe, których przedmiotem dzia#alno!ci jest walka ze zjawiskiem korupcji oraz zapewnianie pe#nej przejrzysto!ci w $yciu publicznym. W art. 3 zawieraj"cym s#owniczek wyra$e% ustawowych zosta#a wprowadzona definicja „zaprzestania prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej” oraz poj'cia „osoby pozostaj"ce we wspólnym gospodarstwie domowym”. Przez zaprzestanie prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej nale$y rozumie( wykre!lenie z ewidencji dzia#alno!ci gospodarczej w drodze decyzji administracyjnej w rozumieniu przepisów o dzia#alno!ci gospodarczej. Maj"c na uwadze dotychczasowe do!wiadczenia, wynikaj"ce ze stosowania ustawy o ograniczeniu prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej przez osoby pe#ni"ce funkcje publiczne, proponuje si' zmiany, które maj" na celu wyeliminowanie luk w obowi"zuj"cych przepisach w zakresie zakazów prowadzenia okre!lonej dzia#alno!ci zarobkowej, przy jednoczesnym pe#nieniu funkcji publicznej. Dlatego te$ zosta# wprowadzony zakaz pe#nienia funkcji cz#onka zarz"du w stowarzyszeniach prowadz"cych dzia#alno!( gospodarcz" w okresie zajmowania stanowiska lub pe#nienia funkcji publicznej. Ratio legis przedmiotowej zmiany opiera si' na podobie%stwie niebezpiecze%stwa wyst"pienia zjawisk o charakterze korupcyjnym, zarówno przy pe#nieniu przez funkcjonariuszy publicznych funkcji cz#onków zarz"dów w fundacjach prowadz"cych dzia#alno!( gospodarcz", jak i w przypadku pe#nienia funkcji cz#onka zarz"du stowarzyszenia prowadz"cego tak" dzia#alno!(. W celu wyeliminowania cz'stych przypadków powstawania konfliktu interesu prywatnego z publicznym zosta# wprowadzony dla osób pe#ni"cych funkcje publiczne zakaz zatrudnienia lub wykonywania innych zaj'( w podmiotach korzystaj"cych ze !rodków publicznych, je$eli osoby te uczestniczy#y w przyznawaniu tym podmiotom !rodków publicznych lub w rozliczaniu ich wydatkowania.

8

Przedmiotowy zakaz nie b'dzie dotyczy# zatrudnienia lub wykonywania zaj'( w charakterze nauczyciela akademickiego w szkole wy$szej albo pracownika naukowego w jednostce badawczo-rozwojowej lub innej jednostce w rozumieniu art. 2 pkt 9 lit. b, f lub g ustawy z dnia 8 pa&dziernika 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2004 r. Nr 238, poz. 2703, z pó&n. zm.), je$eli osoba ta posiada tytu# naukowy profesora lub stopie% naukowy doktora habilitowanego. Projekt ustawy w art. 5 wprowadza obowi"zek, aby osoba, która w dniu powo#ania na stanowisko lub w dniu obj'cia funkcji, prowadzi dzia#alno!( gospodarcz" albo posiada akcje lub udzia#y w wysoko!ci wskazanej w art. 4 pkt 4, w terminie 4 miesi'cy od dnia powo#ania na stanowisko lub powierzenia funkcji, zrzek#a si' pe#nionej funkcji, zaprzesta#a prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej albo zby#a udzia#y lub akcje przedstawiaj"ce wi'cej ni$ 10% kapita#u zak#adowego – w ka$dej z tych spó#ek. Rozwi"zanie takie funkcjonowa#o dotychczas jedynie w ustawach: o samorz"dzie gminnym, o samorz"dzie powiatowym i o samorz"dzie wojewódzkim. Dotychczasowe przepisy ustawy okre!laj" zakazy, które s" bezwarunkowo obowi"zuj"ce dla osób pe#ni"cych funkcje publiczne. Poniewa$ ustawa nie okre!la#a terminu do zako%czenia przez te osoby zakazanych ustaw" dzia#alno!ci lub zatrudnienia, a tak$e zbycia posiadanych ponad poziom 10% udzia#ów lub akcji, nale$a#o uznawa(, $e z dniem powo#ania na stanowisko osoby te musia#y natychmiast zrezygnowa( z zakazanej dzia#alno!ci lub zatrudnienia oraz sprzeda( udzia#y i akcje, gdy$ inaczej popada#yby w konflikt z przepisami przedmiotowej ustawy. W rzeczywisto!ci nie by#o mo$liwe zlikwidowanie przez te osoby prowadzonej przez nie dotychczas dzia#alno!ci lub sprzedanie udzia#ów i akcji w ci"gu jednego, czy nawet kilku dni. Prowadzi#o to do fikcyjnej sytuacji, w której tolerowano przez pewien okres czasu mo$liwo!( naruszenia przepisów antykorupcyjnych przez osoby pe#ni"ce funkcje publiczne. Projektodawca niniejszego projektu ustawy, w celu usuni'cia istniej"cej fikcji prawnej, wprowadza dla osób obj'tych ustawowymi zakazami okres dostosowawczy do wymogów ustawowych, który wynosi 4 miesi"ce.

9

W ocenie projektodawcy jest to wystarczaj"cy okres czasu, aby zako%czy( prowadzenie zakazanych ustaw" dzia#alno!ci gospodarczej, dokona( ewentualnego zbycia udzia#ów lub akcji posiadanych ponad dopuszczalny poziom i dostosowa( si' do ustawowych wymaga%. W art. 7 zobowi"zuje si' podmioty wyznaczaj"ce lub zg#aszaj"ce osoby jako swoich reprezentantów do spó#ek prawa handlowego z udzia#em Skarbu Pa%stwa, innych pa%stwowych osób prawnych, jednostek samorz"du terytorialnego i ich zwi"zków lub innych osób prawnych jednostek samorz"du terytorialnego do prowadzenia wykazu tych osób. Rozwi"zanie takie ma na celu stworzenie instytucji prawnej umo$liwiaj"cej sprawdzanie, który cz#onek rady nadzorczej lub zarz"du spó#ki handlowej jest upowa$niony do reprezentowania interesów Skarbu Pa%stwa lub jednostek samorz"du terytorialnego. Wyst'puj"ca praktyka wskazuje bowiem na istniej"ce w tym zakresie problemy wynikaj"ce w szczególno!ci z braku sformalizowanych zasad „wyznaczania” lub „powo#ywania” reprezentantów do spó#ek handlowych. Zasada jawno!ci dzia#a% przy wyznaczaniu osób realizowana b'dzie przez zobowi"zanie podmiotów prowadz"cych wymienione wykazy do ich upublicznienia w Biuletynie Informacji Publicznej lub na stronach internetowych podmiotu zg#aszaj"cego lub wyznaczaj"cego, który nie jest obowi"zany do prowadzenia Biuletynu Informacji Publicznej. W art. 8 projektu ustawy wyd#u$ony zosta# okres zakazu, w ci"gu którego osoby pe#ni"ce funkcje publiczne nie mog" zosta( zatrudnione lub nie mog" wykonywa( innych zaj'( zarobkowych u przedsi'biorców albo w ich podmiotach zale$nych, je$eli wydawa#y decyzj' w sprawach indywidualnych dotycz"cych tego przedsi'biorcy. W obecnym stanie prawnym obowi"zywa# roczny okres zakazu. W niniejszym projekcie proponuje si', aby okres ten wynosi# 2 lata. Wyd#u$enie ww. okresu z roku do 2 lat wp#ynie na zmniejszenie prób korumpowania osób pe#ni"cych funkcje publiczne obietnic" dobrze p#atnej pracy, w przypadku odpowiedniej przychylno!ci. Wydaje si', $e 2-letni zakaz podejmowania zatrudnienia u podmiotów, co do których osoba pe#ni"ca funkcj' publiczn" bra#a udzia# w wydawaniu rozstrzygni'cia, spowoduje rozlu&nienie nieformalnych zwi"zków mi'dzy przedsi'biorcami a osobami pe#ni"cymi funkcje publiczne. Zakaz ten nie b'dzie dotyczy# osób, które na podstawie odr'bnych przepisów, z racji pe#nionej funkcji lub zajmowanego stanowiska wydawa#y w stosunku do

10

przedsi'biorcy decyzje administracyjne w sprawie ustalenia wymiaru podatków i op#at lokalnych oraz wymiaru sk#adek na ubezpieczenie spo#eczne i innych sk#adek, do poboru których obowi"zany jest Zak#ad Ubezpiecze% Spo#ecznych. Wy#"czenie nie b'dzie dotyczy( jednak osób, które wydawa#y decyzje administracyjne dotycz"ce ulg i zwolnie% w ww. podatkach lub w op#atach oraz sk#adkach na ubezpieczenie spo#eczne i innych sk#adkach pobieranych przez ZUS. Celem usuni'cia ewentualnych w"tpliwo!ci interpretacyjnych co do poj'cia „podmiotu zale$nego od przedsi'biorcy” i urealnienie obowi"zywania powy$szego zakazu, projektodawca w art. 8 ust. 2 wprowadzi# definicj' legaln" podmiotu zale$nego. Jednocze!nie zaznaczy( nale$y, $e w przypadkach uzasadnionych interesem Skarbu Pa%stwa istnieje mo$liwo!( wyra$enia zgody na wcze!niejsze zatrudnienie lub wykonywanie innych zaj'( u przedsi'biorcy lub w podmiocie od niego zale$nym. W obecnym stanie prawnym ewentualn" zgod' na podj'cie pracy lub innych zaj'( obj'tych powy$szym zakazem dzia#alno!ci wyra$a#a komisja w sk#adzie trzyosobowym. W projekcie proponuje si', aby zgod' wyra$a# podmiot obowi"zany do odebrania o!wiadczenia o stanie maj"tkowym. W art. 9 i 11 proponuje si' wprowadzenie generalnej zasady jawno!ci o!wiadcze% o prowadzonej przez ma#$onka dzia#alno!ci gospodarczej i o stanie maj"tkowym. Informacje zawarte w o!wiadczeniu o stanie maj"tkowym b'd" jawne. W przypadku o!wiadczenia o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka ujawnieniu nie b'd" jednak podlega( informacje o adresie zamieszkania ma#$onka oraz o adresie prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej, je$eli jest on taki sam jak adres zamieszkania. Odno!nie do o!wiadczenia o stanie maj"tkowym opublikowaniu nie b'd" podlega( informacje o adresie zamieszkania osoby sk#adaj"cej o!wiadczenie oraz jej ma#$onka i adresach nieruchomo!ci wpisanych do o!wiadczenia. Jawne informacje zawarte w o!wiadczeniu s" udost'pniane w Biuletynie Informacji Publicznej. Spowoduje to rozszerzenie zasady jawno!ci na te kategorie osób pe#ni"cych funkcje publiczne, których o!wiadczenia maj"tkowe w dotychczasowym stanie prawnym by#y obj'te tajemnic" s#u$bow". Instytucja jawno!ci o!wiadcze% maj"tkowych nie b'dzie mia#a jednak zastosowania do o!wiadcze%

11

sk#adanych przez pracowników wywiadu skarbowego, o których mowa w art. 36 ustawy z dnia 28 wrze!nia 1991 r. o kontroli skarbowej. Jawno!( o!wiadczenia maj"tkowego zostanie równie$ wy#"czona w stosunku do funkcjonariuszy: Agencji Bezpiecze%stwa Wewn'trznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura )ledczego, S#u$by Kontrwywiadu Wojskowego oraz S#u$by Wywiadu Wojskowego. Powy$sze wy#"czenie uzasadnione jest specyfik" i charakterem zada% wykonywanych przez funkcjonariuszy tych s#u$b. Zaproponowane uregulowania w zakresie jawno!ci o!wiadczenia o prowadzeniu dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka i o!wiadczenia maj"tkowego niew"tpliwie urealniaj" i zaostrzaj" istniej"ce rozwi"zania antykorupcyjne. Zmierzaj" do zapewnienia w Polsce najwy$szych standardów w $yciu publicznym i stanowi( b'd" skuteczne narz'dzie realnej kontroli spo#ecznej. Nale$y wyra&nie stwierdzi(, $e dotychczasowe regulacje ustawowe polegaj"ce na obj'ciu danych zawartych w o!wiadczeniu maj"tkowym tajemnic" s#u$bow" i wprowadzeniu obowi"zku ich analizy jedynie przez osoby, którym przedk#adano te o!wiadczenia (bez okre!lonych sankcji za zaniechanie jego realizacji) powodowa#y, i$ tryb kontroli by# fikcyjny i nieefektywny, a w wielu przypadkach, pomimo obowi"zku ustawowego, nie by# realizowany. Taka sytuacja powodowa#a, $e w wielu przypadkach osoby sk#adaj"ce o!wiadczenia, jak te$ te, do których nale$a#o uprawnienie do analizy zawartych w o!wiadczeniu danych, traktowa#y swoje obowi"zki w sposób niew#a!ciwy. Dlatego te$, obowi"zuj"ce przepisy nie realizowa#y celów, dla których zosta#y ustanowione. Nie mog#y wi'c przyczyni( si' do ograniczenia zjawiska korupcji w administracji publicznej. Opinia publiczna w Polsce bulwersowana jest stale sytuacjami, w których osoby pe#ni"ce funkcje publiczne w znacznym stopniu powi'kszaj" swój i osobom im najbli$szym, stan posiadanego mienia, nie mog"c wykaza( dochodów, które uzasadnia#yby legaln" drog' takiego wzbogacenia si'. Powstawaniu takiej sytuacji w znacznym stopniu sprzyja w#a!nie utajnienie tre!ci o!wiadcze% maj"tkowych oraz brak systematycznej, spo#ecznej i urz'dowej konfrontacji zapisów zawartych w o!wiadczeniach ze stanem faktycznym. Wprawdzie instytucja jawno!ci o!wiadcze%, o których mowa w art. 9 i 11 projektowanej ustawy, stanowi pewn" ingerencj' ustawodawcy w prywatno!( jed-

12

nostki, to z uwagi na konieczno!( zapewnienia przez pa%stwo porz"dku publicznego i moralno!ci publicznej, mie!ci si' ona w wyj"tku przewidzianym w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP i jest konieczna w demokratycznym pa%stwie prawa dla ochrony warto!ci wskazanych w powo#anym przepisie ustawy zasadniczej. Znaczn" grup' przepisów projektowanej ustawy stanowi" zmiany dotycz"ce zakresu i trybu sk#adania oraz kontroli prawid#owo!ci danych zawartych w o!wiadczeniach maj"tkowych osób pe#ni"cych funkcje publiczne. W projekcie zaproponowano, aby funkcjonariusze publiczni zobowi"zani do z#o$enia o!wiadcze% maj"tkowych podlegali identycznym uregulowaniom prawnym. Dlatego te$ wzorzec zawieraj"cy zakres obowi"zków na#o$onych przez niniejszy projekt ustawy zosta# przeniesiony na inne grupy funkcjonariuszy publicznych sk#adaj"cych o!wiadczenie maj"tkowe. Rozszerzenie zakresu przedmiotowego o!wiadczenia o stanie maj"tkowym w projektowanym przepisie art. 11 ust. 1 polega przede wszystkim na dodaniu obowi"zku sk#adania o!wiadczenia o stanie maj"tku osobistego ma#$onka. W ocenie projektodawcy tego rodzaju rozwi"zanie uzasadnione jest potrzeb" przeciwdzia#ania zjawisku przenoszenia w drodze ró$nych czynno!ci prawnych przez osoby pe#ni"ce funkcje publiczne maj"tku, który móg# zosta( nabyty w sposób nielegalny, na maj"tek odr'bny ma#$onka, a przez to wyj'cie go spod obowi"zku lustracyjnego. Jest to równie$ istotne narz'dzie w jakie pa%stwo wyposa$a instytucje publiczne w zwalczaniu &róde# korupcji i przest'pczo!ci korupcyjnej. Ponadto za tego rodzaju rozwi"zaniem przemawiaj" nast'puj"ce argumenty zawarte m.in. w wyroku Trybuna#u Konstytucyjnego z dnia 13 lipca 2004 r. (sygn. akt K 20/03). Po pierwsze, nie wchodzi tu w gr' ujawnienie, wbrew woli zainteresowanych, powi"za% rodzinnych; pozostawanie w zwi"zku ma#$e%skim bowiem jest okoliczno!ci" znan" otoczeniu. Po drugie, ze wzgl'du na fakt pozostawania ma#$onków we wspólnym po$yciu, nie zachodzi niebezpiecze%stwo, $e funkcjonariusz nie posiada informacji o osobie, co do której ma sk#ada( o!wiadczenie.

13

Po trzecie, wspólne po$ycie ma#$onków powoduje, $e wszelkie dobra nabywane przez jednego z ma#$onków, uzyskiwane przez niego korzy!ci, wynagrodzenie za prac' stanowi" o poprawie sytuacji materialnej obojga ma#$onków i s" przeznaczone do wspólnego korzystania, nawet je$eli ma#$onkowie znie!li ustrój wspólno!ci ustawowej. W konsekwencji, uzyskanie korzy!ci przez ma#$onka funkcjonariusza powinno by( traktowane niemal tak samo, jak uzyskanie jej przez samego funkcjonariusza. Zainteresowanie funkcjonariusza uprzywilejowaniem jego ma#$onka jest na pewno bardzo du$e, st"d i du$a pokusa u#atwienia ma#$onkowi nabycia okre!lonego dobra, za#atwienia mu dobrej pracy. Przedmiotowe uregulowanie w zwalczaniu przest'pczo!ci korupcyjnej i zapewnianiu pe#nej przejrzysto!ci $ycia publicznego przez udzielanie informacji równie$ o stanie maj"tku odr'bnego ma#$onka przyniesie wymierne efekty, ani$eli ewentualne negatywne konsekwencje jakie mo$e nie!( za sob" ci'$ar obowi"zku tego rodzaju. Przedmiotowe rozwi"zanie nie b'dzie tak$e w $aden sposób narusza( zasady proporcjonalno!ci wyra$onej w art. 31 Konstytucji RP, co zosta#o stwierdzone w wyroku Trybuna#u Konstytucyjnego z dnia 13 lipca 2004 r. (sygn. akt K 20/03). Tego rodzaju rozwi"zanie jest równie$ podyktowane tre!ci" art. 61 Konstytucji statuuj"c" prawo obywateli do informacji o dzia#aniu organów w#adzy publicznej. Norma konstytucyjna uzasadnia bowiem dost'p obywateli do informacji nie tylko o mieniu lub &ród#ach finansowania mienia, nabytych w toku pe#nienia funkcji publicznych, ale równie$ informacji o mieniu, uzyskanym przez ma#$onka osoby pe#ni"cej funkcj' publiczn", a wchodz"cym w sk#ad maj"tku osobistego, m.in. nabywanym od Skarbu Pa%stwa, jednostek samorz"du terytorialnego i ich zwi"zków, czy te$ o dochodach uzyskiwanych z dzia#alno!ci gospodarczej ma#$onka z wykorzystaniem mienia podmiotów prawa publicznego albo opieraj"cej si' na dotacjach lub subwencjach. Powy$sze wzgl'dy uzasadniaj" równie$ obowi"zek wykazywania w o!wiadczeniu maj"tkowym informacji o wchodz"cych w sk#ad maj"tku osobistego ma#$onka: nieruchomo!ciach i tytule prawnym tego posiadania, sk#adnikach mienia

14

ruchomego o warto!ci powy$ej 10 000 z#, udzia#ach i akcjach w spó#kach prawa handlowego, dochodach osi"ganych w ci"gu ostatnich 12 miesi'cy poprzedzaj"cych dzie% z#o$enia o!wiadczenia, jak równie$ informacji o zaci"gni'tych w tej wysoko!ci zobowi"zaniach, w tym zaci"gni'tych kredytach i po$yczkach, oraz warunkach na jakich zosta#y one udzielone. Wykazanie bowiem zmian maj"tkowych w maj"tku osobistym ma#$onka, wyj'tym dotychczas z obowi"zku lustracyjnego, pozwoli na jednoznaczne okre!lenie, czy osoby podlegaj"ce re$imowi ustawy w zakresie lustracji maj"tkowej pe#ni" funkcje publiczne lub prowadz" dzia#alno!( w celu osi"gni'cia korzy!ci maj"tkowych lub osobistych albo uzyskuj" te korzy!ci w zwi"zku z pe#nion" funkcj". Projektowany przepis art. 11 sprzyja niew"tpliwie poszerzeniu jawno!ci $ycia publicznego, jak równie$ pozwala na unikni'cie jakichkolwiek zarzutów, $e ma#$onek osoby pe#ni"cej funkcj' publiczn" osi"ga korzy!ci osobiste lub maj"tkowe w zwi"zku z t" funkcj", jak równie$ uniemo$liwi przenoszenie maj"tku przez podmioty wskazane w ustawie poza obszar nie obj'ty obowi"zkiem lustracyjnym. Rozwi"zanie to stanowi tak$e odpowied& na wskazywany przez opini' publiczn" problem nepotyzmu w $yciu publicznym. Przedstawione powy$ej rozwi"zania nale$y uzna( jako kolejny krok ustawodawcy zmierzaj"cy do ograniczenia korupcji i wykorzystywania stanowisk publicznych dla w#asnych, prywatnych celów. Ratio legis projektowanych zmian jest oczywiste i w pa%stwie demokratycznym nie powinno by( kwestionowane. Z uwagi na permanentne zjawisko przenoszenia maj"tku osobistego na osoby bliskie w celu jego ukrycia, w ustawie zobowi"zano osoby rozpoczynaj"ce pe#nienie funkcji publicznych oraz ju$ takie funkcje pe#ni"ce do wykazywania w o!wiadczeniu maj"tkowym tak$e maj"tku przeniesionego na ma#$onka oraz na inne osoby, o których mowa w ustawie, w okresie 5 lat poprzedzaj"cych dzie% obj'cia stanowiska lub powierzenia funkcji publicznych. W obecnym stanie prawnym osoba sk#adaj"ca o!wiadczenie maj"tkowe by#a obowi"zana do ujawnienia informacji o posiadanych zasobach pieni'$nych. Powy$szy zapis budzi# powa$ne w"tpliwo!ci interpretacyjne, czy w poj'ciu tym mie!ci#o si' tak$e posiadanie papierów warto!ciowych innych ni$ akcje oraz posiadanie innych instrumentów dost'pnych na rynkach kapita#owych, np. jed-

15

nostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych. W zwi"zku z powy$szym projektodawca wprowadza obowi"zek ujawniania w o!wiadczeniu maj"tkowym informacji o posiadanych zasobach pieni'$nych oraz posiadanych instrumentach finansowych w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Zakres przedmiotowy o!wiadczenia maj"tkowego zosta# równie$ rozszerzony o obowi"zek wskazania &róde# pochodzenia mienia podlegaj"cego ujawnieniu w o!wiadczeniu maj"tkowym, które zosta#o nabyte w okresie pe#nienia funkcji lub zajmowania stanowiska albo od dnia z#o$enia ostatniego o!wiadczenia maj"tkowego. W celu kontroli bie$"cych dochodów osób pe#ni"cych funkcje publiczne, w projekcie na#o$ono obowi"zek wskazywania ró$nicy w stanie maj"tkowym, jaka nast"pi#a od momentu z#o$enia poprzedniego o!wiadczenia. Ponadto do o!wiadczenia maj"tkowego za#"cza si' kopi' rocznego zeznania podatkowego (PIT) za rok poprzedni. Analiz' danych zawartych w o!wiadczeniu maj"tkowym b'dzie dokonywa# podmiot, któremu z#o$ono o!wiadczenie maj"tkowe, a tak$e w#a!ciwy urz"d skarbowy. Ta równoczesna analiza o!wiadcze% maj"tkowych pozwoli na wnikliwe zbadanie prawdziwo!ci i prawid#owo!ci informacji zawartych w o!wiadczeniach maj"tkowych. W celu jednak zapewnienia realno!ci kontroli prowadzonej przez urz"d skarbowy projektodawca proponuje wprowadzi( fakultatywno!( badania o!wiadczenia maj"tkowego w stosunku do podmiotów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 6 i 8-11. Natomiast na gruncie ustaw samorz"dowych fakultatywno!( badania o!wiadczenia maj"tkowego przez urz"d skarbowy b'dzie odnosi#a si' do osób wydaj"cych decyzje administracyjne w imieniu wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty i marsza#ka województwa, je$eli nie przyznaj" one okre!lonych przywilejów, w szczególno!ci w formie zezwole%, zwolnie% od ponoszenia ci'$arów o charakterze publiczno-prawnym, licencji i umorze%. Wyrazem jawno!ci $ycia publicznego jest przepis mówi"cy, $e podmiot dokonuj"cy analizy o!wiadcze% maj"tkowych, w terminie do dnia 30 pa&dziernika ka$dego roku, zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej albo na stronach in-

16

ternetowych Kancelarii Sejmu lub Kancelarii Senatu informacje o osobach, które nie z#o$y#y o!wiadczenia maj"tkowego lub z#o$y#y je po terminie, o nieprawid#owo!ciach stwierdzonych w analizowanych o!wiadczeniach maj"tkowych wraz z ich opisem i wskazaniem osób, które z#o$y#y nieprawid#owe o!wiadczenia, oraz o dzia#aniach podj'tych w zwi"zku z nieprawid#owo!ciami stwierdzonymi w analizowanych o!wiadczeniach maj"tkowych. Zmieniono tak$e termin corocznego sk#adania o!wiadcze% z dnia 31 marca na dzie% 15 maja, co pozwoli na wykorzystanie w celu wype#niania o!wiadczenia zezna% podatkowych (PIT) za rok poprzedni. Na gruncie przepisów samorz"dowych zosta#y ujednolicone terminy w zakresie sk#adania o!wiadczenia maj"tkowego i o!wiadczenia o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka. W ocenie wnioskodawcy nie ma uzasadnionych przes#anek, aby Rejestr Korzy!ci dla funkcjonariuszy publicznych, których mandat do zajmowanego stanowiska nie pochodzi z wyborów powszechnych by# nadal prowadzony przez Pa%stwow" Komisj' Wyborcz". Dlatego te$ projektodawca proponuje, $eby Rejestr Korzy!ci dla cz#onków Rady Ministrów, sekretarzy i podsekretarzy stanu w ministerstwach i Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz kierowników urz'dów centralnych by# prowadzony przez Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Sk#adanie o!wiadcze% zosta#o poddane rygorowi odpowiedzialno!ci karnej za sk#adanie fa#szywych zezna%. Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy powodowa( b'dzie odpowiedzialno!( karn" na podstawie art. 233 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. Wype#nienie znamion wskazanego czynu zabronionego b'dzie zagro$one sankcj" kary pozbawienia wolno!ci do lat 3. Projekt ustawy zaostrza odpowiedzialno!( dyscyplinarn" za niewype#nienie lub nienale$yte wype#nienie obowi"zków przewidzianych w ustawie. W art. 16 projektu ustawy wprowadza si' odpowiedzialno!( dyscyplinarn" za niez#o$enie w terminie przez osoby wskazane w ustawie o!wiadczenia o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka przed powo#aniem na stanowisko, a tak$e o zamiarze podj'cia takiej dzia#alno!ci lub zmianie jej charakteru – w trakcie pe#nienia funkcji lub o!wiadczenia o swoim stanie maj"tkowym oraz o stanie maj"tku odr'bnego ma#$onka. Niewype#nienie powy$szych obo-

17

wi"zków b'dzie stanowi#o podstaw' do odwo#ania ze stanowiska lub rozwi"zania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika. To$sama odpowiedzialno!( dyscyplinarna b'dzie dotyczy( osób, które w ww. o!wiadczeniach poda#y nieprawd' lub zatai#y prawd', jak równie$ w sytuacji niewype#nienia obowi"zku, o którym mowa w art. 4 projektowanej ustawy. Niezale$nie od odpowiedzialno!ci dyscyplinarnej, projekt ustawy w art. 17 przewiduje równie$ odpowiedzialno!( karn" za niewype#nienie obowi"zków przez podmioty wskazane w ustawie. W art. 17 proponuje si' wprowadzi( penalizacj' sytuacji, w której osoba obowi"zana do z#o$enia o!wiadczenia o dzia#alno!ci gospodarczej prowadzonej przez ma#$onka lub o!wiadczenia o swoim stanie maj"tkowym nie sk#ada go w terminie lub nie dope#nia w okre!lonym w ustawie terminie obowi"zku zrzeczenia si' pe#nionej funkcji, rozwi"zania stosunku pracy lub zaprzestania prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej albo zbycia udzia#ów lub akcji. Wype#nienie znamion projektowanego czynu zabronionego b'dzie zagro$one kar" pozbawienia wolno!ci do lat 3. Zgodnie z regulacjami zawartymi w projekcie odpowiedzialno!( ta powstaje po up#ywie terminu okre!lonego w wezwaniu do z#o$enia o!wiadczenia, jakie przedstawia podmiot uprawniony do jego odbioru.

W art. 18 proponuje si' wprowadzi( odpowiedzialno!( karn" funkcjonariusza publicznego, który nie ujawnia &róde# pochodzenia mienia podlegaj"cego ujawnieniu w o!wiadczeniu maj"tkowym, które naby# w okresie pe#nienia funkcji. Potrzeba penalizacji takiego zachowania uzasadniona jest konieczno!ci" zapobie$enia takim sytuacjom, w których osoba pe#ni"ca funkcj' publiczn" posiada maj"tek wielokrotnie przekraczaj"cy jego mo$liwo!ci zarobkowe i nie jest w stanie ujawni( w#a!ciwemu organowi wiarygodnych informacji o &ród#ach jego pochodzenia. Sytuacja taka budzi uzasadnione podejrzenie pope#nienia przest'pstwa korupcyjnego. Dlatego te$, w proponowanym przepisie to funkcjonariusze publiczni wezwani przez w#a!ciwy organ, b'd" musieli „udowodni(”, $e mienie, które nabyli w okresie pe#nienia funkcji, osi"gn'li w sposób ca#kowicie legalny.

18

Czyn zabroniony by#by zagro$ony sankcj" kary pozbawienia wolno!ci od 3 miesi'cy do lat 5. Mienie, okre!lone w ust. 1 projektowanego przepisu, którego &róde# nie ujawniono, stanowi korzy!( maj"tkow" w rozumieniu art. 45 § 1 Kodeksu karnego. Proponowany przepis opiera si' wi'c na za#o$eniu, $e mienie, którego &róde# pochodzenia nie ujawniono, stanowi korzy!( maj"tkow", uzyskan" chocia$by po!rednio z przest'pstwa korupcji. Dlatego te$, celowym jest poddanie takiego mienia re$imowi orzekania przepadku mienia jako korzy!ci maj"tkowej osi"gni'tej chocia$by po!rednio z przest'pstwa, na zasadach okre!lonych w cz'!ci ogólnej Kodeksu karnego. W przypadku skazania za ww. czyn zabroniony s"d orzeka( wi'c b'dzie przepadek mienia, którego &róde# nie ujawniono, chocia$by nie stanowi#o w#asno!ci sprawcy. Penalizacja powy$szego zachowania, jak równie$ wprowadzenie !rodka karnego w postaci przepadku mienia, niew"tpliwie zapobiega( b'dzie sytuacjom, w którym funkcjonariusz przenosi mienie stanowi"ce korzy!( uzyskan" z pope#nienia przest'pstwa na inne osoby fizyczne lub prawne w celu uchronienia go przed przepadkiem. Czyn zabroniony w proponowanym przepisie uj'ty zosta# jedynie w postaci podstawowej (zasadniczej). Projektodawca nie przewiduje wyodr'bnienia, ani postaci uprzywilejowywanej, ani kwalifikowanej tego typu przest'pstwa. W art. 19 ustawy rezygnuje si' z dotychczasowych uregulowa% w tym zakresie i w miejsce odpowiedzialno!ci za wykroczenie wprowadza si' odpowiedzialno!( karn" za zatrudnianie osób wskazanych w ustawie, wbrew warunkom okre!lonym w art. 8 projektowanej ustawy. Projekt ustawy przewiduje sankcj' w postaci grzywy, kary ograniczenia wolno!ci lub pozbawienia wolno!ci do lat 2. Proponowane zmiany w ustawie o ograniczeniach zwi"zanych z pe#nieniem funkcji publicznych, w szczególno!ci w zakresie rozszerzenia katalogu podmiotów obowi"zanych do sk#adania o!wiadcze% o stanie maj"tkowym, wprowadzenia obowi"zku ujawniania maj"tku odr'bnego ma#$onków i faktu prowadzenia przez nich dzia#alno!ci gospodarczej, przepadku mienia w sytuacji, o której mowa w art. 18 projektowanej ustawy, spowoduj", $e pa%stwo zostanie wypo-

19

sa$one w instrumenty prawne, które pozwol" na skuteczn" walk' z przest'pczo!ci" korupcyjn" w $yciu publicznym. Przedmiotowe uregulowania przynios" wymierne korzy!ci w zwalczaniu korupcji i zapewni" pe#n" przejrzysto!( $ycia publicznego. Przepisy niniejszego projektu ustawy nie naruszaj" ochrony prywatno!ci wyra$onej w art. 47 Konstytucji RP, jak równie$ zakresu informacji, jakie w#adze publiczne mog", na podstawie art. 51 Konstytucji RP, gromadzi( i udost'pnia( obywatelom w demokratycznym pa%stwie prawa, a tak$e zasady proporcjonalno!ci wyra$onej w art. 31 ustawy zasadniczej. Proponowane zmiany s" równie$ zgodne z przepisami prawa mi'dzynarodowego normuj"cymi podstawowe prawa cz#owieka i wolno!ci obywatelskie, w szczególno!ci z przepisami Powszechnej Deklaracji Praw Cz#owieka i Obywatela oraz Mi'dzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych. Celem przedmiotowego projektu jest ustanowienie zasady lustracji maj"tkowej osób pe#ni"cych funkcje publiczne i ich ma#$onków. Projektowana regulacja wp#ynie pozytywnie na: !" ograniczenie zjawiska korupcji, !" jako!( rz"dzenia przez zwi'kszenie efektywno!ci funkcjonowania struktur pa%stwa i podejmowania decyzji, !" przejrzysto!( $ycia publicznego, !" spo#eczne postrzeganie funkcjonariuszy publicznych, !" w d#u$szej perspektywie czasowej na upowszechnienie antykorupcyjnych postaw obywatelskich, w tym w szczególno!ci osób pe#ni"cych funkcje publiczne, !" zaufanie obywateli do pa%stwa jako gwaranta i organizatora #adu instytucjonalnego i $ycia zbiorowego spo#ecze%stwa, !" ograniczenie strat maj"tkowych wynikaj"cych z dzia#alno!ci korupcyjnej, !" popraw' warunków bezpiecznego inwestowania i prowadzenia dzia#alno!ci gospodarczej.

20

Wp#yw regulacji na dochody i wydatki bud$etu i sektor finansów publicznych Wp#yw bezpo!redni: koszty analizy danych zawartych w o!wiadczeniach maj"tkowych oraz kontroli o!wiadcze% pod wzgl'dem rzetelno!ci i prawdziwo!ci wliczone w koszty funkcjonowania Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Natomiast przewiduj"c, $e do ko%ca 2007 r. analizy o!wiadcze% maj"tkowych dokonywa#y b'd" urz'dy skarbowe, nale$y wskaza(, i$ wymaga to pewnych nak#adów finansowych. Analiza oko#o 300 tys. osób wymaga dodatkowo oko#o 900 etatów. Przy za#o$eniu, $e czas analizy jednego o!wiadczenia wynosi nie wi'cej ni$ 7 godzin, nale$y stwierdzi(, $e: 300.000 x 7 godz. = 2.100.000 godz. 2.100.000/1.600 (!rednia ilo!( godzin w roku na jeden pe#ny etat) = 1.312 etatów 1.312 – 350 (obecnie wykorzystywana ilo!( etatów) = 962 (brakuj"ce etaty) 3 316 z# !rednia warto!( wynagrodzenia miesi'cznego pracownika administracji podatkowej (bez pochodnych, które stanowi" dodatkowo 19,68%) 3 970 z# (3 316 z# + pochodne) x 962 = 3 819 140 z# – koszt realizacji zadania przez urz'dy skarbowe. Wp#yw po!redni: ewentualne zwi'kszenie wp#ywów do bud$etu i poprawa efektywno!ci wydatków publicznych zw#aszcza w zakresie zamówie% publicznych i pomocy publicznej. Ograniczenie strat maj"tkowych wynikaj"cych z dzia#alno!ci korupcyjnej.

Projektowana regulacja jest zgodna z prawem Unii Europejskiej.

21

Warszawa, 14 marca 2008 r. BAS-WAEiM-639/08 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia prawna o zgodno#ci poselskiego projektu ustawy o ograniczeniach zwi!zanych z pe"nieniem funkcji publicznych (przedstawiciel wnioskodawców: pose" Przemys"aw Gosiewski) z prawem Unii Europejskiej Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwa!y Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. - Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2002 r. Nr 23, poz. 398, ze zm.) sporz#dza si& nast&puj#c# opini&:

I. Przedmiot projektu ustawy Poselski projekt ustawy o ograniczeniach zwi#zanych z pe!nieniem funkcji publicznych okre$la ograniczenia zwi#zane z pe!nieniem funkcji publicznych, a tak"e zasady sk!adania przez osoby pe!ni#ce funkcje publiczne o$wiadcze% maj#tkowych. Przez osoby pe!ni#ce funkcje publiczne, wed!ug projektu ustawy, rozumie si& osoby wymienione w art. 2 ust. 1 ustawy (31 kategorii osób). Przepisy ustawy mia!yby mie* zastosowanie tak"e do innych osób pe!ni#cych funkcje publiczne, je"eli ustawa szczególna by tak stanowi!a. Nie jest jasne, czy ustawa szczególna ma okre$la*, "e dana funkcja jest funkcj# publiczn#, czy te" ma odsy!a* do projektowanej ustawy. Powoduje to, "e zakres podmiotowy projektu ustawy jest nieprecyzyjny i w poszczególnych sytuacjach mo"e powodowa* w#tpliwo$ci interpretacyjne. Po$ród ogranicze% zwi#zanych z pe!nieniem funkcji publicznych projekt ustawy wymienia (art. 4) m.in. zakaz cz!onkostwa w organach spó!ek prawa handlowego, spó!dzielni (z wyj#tkiem spó!dzielni mieszkaniowych), zarz#dów fundacji i stowarzysze% prowadz#cych dzia!alno$* gospodarcz#, zakaz prowadzenia dzia!alno$ci gospodarczej na w!asny rachunek lub wspólnie z innymi osobami (z wyj#tkiem dzia!alno$ci wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji ro$linnej i zwierz&cej, w formie i zakresie gospodarstwa rodzinnego). Sankcj# za naruszenie wymienionych zakazów mia!oby by* obligatoryjne rozwi#zania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika albo odwo!ania ze stanowiska.

2

Pewne ograniczenia obowi#zywa!yby tak"e po zaprzestaniu zajmowaniu stanowiska lub pe!nienia funkcji publicznej (art. 8 projektu). Osoby pe!ni#ce funkcje publiczne, w rozumieniu projektu ustawy, by!yby tak"e zobowi#zane do sk!adania o$wiadcze% o prowadzeniu dzia!alno$ci gospodarczej przez ma!"onka oraz o$wiadcze% o swoim stanie maj#tkowym, obejmuj#ce maj#tek osobisty oraz maj#tek obj&ty ma!"e%sk# wspólno$ci# maj#tkow# oraz o stanie maj#tku osobistego ma!"onka (w tym ostatnim przypadku – wy!#cznie w zakresie sk!adników maj#tkowych nabytych po zawarciu zwi#zku ma!"e%skiego). Projekt przewiduje, "e informacje zawarte w o$wiadczeniach maj#tkowych by!yby jawne (z wy!#czeniem informacji o adresie zamieszkania osoby sk!adaj#cej o$wiadczenie oraz jej ma!"onka, adresach nieruchomo$ci wpisanych do o$wiadczenia, imionach i nazwiskach cz!onków rodziny, na których przeniesiono cz&$* maj#tku, adresie prowadzenia dzia!alno$ci gospodarczej przez ma!"onka je"eli jest on to"samy z adresem zamieszkania tych osób). Jawne informacje z o$wiadcze% maj#tkowych by!yby udost&pniane w Biuletynie Informacji Publicznej, a niektóre (w zale"no$ci od podmiotów, których by dotyczy!y) – na stronach internetowych Kancelarii Sejmu lub Kancelarii Senatu. Za niez!o"enie lub nieprawid!owe z!o"enie o$wiadczenia maj#tkowego projekt ustawy przewiduje sankcje karne: pozbawienia wolno$ci i przepadek mienia. By!aby to tak"e podstawa do odpowiedzialno$ci dyscyplinarnej, innej odpowiedzialno$ci wynikaj#cej z przepisów prawa, odwo!ania ze stanowiska lub rozwi#zania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika. Projekt przewiduje tak"e utworzenie jawnego Rejestru Korzy$ci, do którego informacje o uzyskanych korzy$ciach mieliby zg!asza* cz!onkowie Rady Ministrów, sekretarze i podsekretarze stanu w ministerstwach i Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz kierownicy urz&dów centralnych. Projekt przewiduje tak"e nowelizacj& kilkunastu ustaw, w których zmienia zasady sk!adania o$wiadcze% maj#tkowych przez osoby zajmuj#ce niektóre stanowiska. W szczególno$ci proponuje si& zmian& ustawy z dnia 30 lipca 2004 r. o uposa"eniu pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 187, poz. 1925, ze zm.). II. Stan prawa Unii Europejskiej w materii obj$tej projektem ustawy Proponowane w opiniowanym projekcie regulacje wymagaj# oceny z punktu prawa Unii Europejskiej w nast&puj#cych aspektach: (1) obowi#zek z!o"enia o$wiadczenia maj#tkowego przez osoby pe!ni#ce funkcje publiczne, w tym przez pos!a do Parlamentu Europejskiego, (2) ochrona danych osobowych oraz (3) zasady wolno$ci, demokracji, poszanowania praw cz!owieka i podstawowych wolno$ci oraz pa%stwa prawnego.

3

Ad. 1. Regulamin Parlamentu Europejskiego - art. 2 Za!#cznika I dotycz#cy stosowania art. 9 ust. 1 Regulaminu okre$la tre$* sk!adanej przez cz!onka Parlamentu Europejskiego osobistej, szczegó!owej deklaracji o dochodach. Jednocze$nie nakazuje cz!onkom Parlamentu Europejskiego powstrzymanie si& od przyjmowania innych ni" okre$lone w za!#czniku korzy$ci przy wykonywaniu swoich obowi#zków. Rejestr zawieraj#cy o$wiadczenia poselskie jest jawny. Ad. 2. Aktem prawnym Unii Europejskiej reguluj#cym zasady post&powania z danymi osobowymi jest dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 pa'dziernika 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przep!ywu tych danych (Dz. Urz. WE L 281 z 23.11.1995 r., s. 31, ze zmianami; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 15, s. 355). Zgodnie z art. 1 ust. 1 dyrektywy pa%stwa cz!onkowskie s# zobowi#zane chroni* podstawowe prawa i wolno$ci osób fizycznych, w szczególno$ci ich prawo do prywatno$ci w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych. Ad. 3. W odniesieniu do relacji mi&dzy proponowanymi w projekcie zmianami a zasad# poszanowania praw cz!owieka i podstawowych wolno$ci nale"y wskaza*, "e zgodnie z art. 6 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) Unia opiera si& na zasadach wolno$ci, demokracji, poszanowania praw cz!owieka i podstawowych wolno$ci oraz pa%stwa prawnego, które s# wspólne dla pa%stw cz!onkowskich. Unia szanuje prawa podstawowe zagwarantowane w europejskiej Konwencji o ochronie praw cz!owieka i podstawowych wolno$ci, podpisanej w Rzymie 4 listopada 1950 roku1, oraz wynikaj#ce z tradycji konstytucyjnych wspólnych dla pa%stw cz!onkowskich, jako zasady ogólne prawa wspólnotowego (art. 6 ust. 2 TUE). Prawa cz!owieka i podstawowe wolno$ci zosta!y okre$lone tak"e w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE C 303 z 14 grudnia 2007 r. s. 1). Jednocze$nie nale"y stwierdzi*, "e zgodnie z postanowieniami wprowadzonymi do TUE na mocy Traktatu z Amsterdamu i Traktatu z Nicei, dzia!ania pa%stw cz!onkowskich mog# by* przedmiotem oceny politycznej, w kontek$cie zasad wymienionych w art. 6 ust. 1 TUE, dokonywanej przez Rad& Unii Europejskiej i Parlament Europejski w trybie art. 7 TUE. W przypadku stwierdzenia w ramach tej procedury wyra'nego ryzyka powa"nego naruszenia tych zasad w jednym z pa%stw cz!onkowskich, Rada mo"e skierowa* do tego pa%stwa stosowne zalecenia. W przypadku za$ stwierdzenia powa"nego i sta!ego naruszenia tych zasad, Rada mo"e zdecydowa* o zawieszeniu niektórych praw tego pa%stwa wynikaj#cych ze stosowania Traktatu, !#cznie z prawem do 1

Polska ratyfikowa!a Europejsk# Konwencj& o ochronie praw cz!owieka i podstawowych wolno$ci w dniu 19 stycznia 1993 r. Tekst konwencji zosta! opublikowany w Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284, ze zmianami.

4

g!osowania przedstawiciela rz#du tego pa%stwa w Radzie. Analogiczny przepis zawiera tak"e Traktat ustanawiaj#cy Wspólnot& Europejsk# (TWE) w art. 309. III. Analiza przepisów projektu pod k!tem ustalonego stanu prawa Unii Europejskiej 1) Za!#cznik I do Regulaminu Parlamentu Europejskiego, nakazuj#c cz!onkom Parlamentu Europejskiego powstrzymanie si& od przyjmowania innych ni" okre$lone w za!#czniku korzy$ci przy wykonywaniu swoich obowi#zków, ustala pewn# obowi#zuj#c# cz!onków Parlamentu Europejskiego norm& post&powania zwi#zan# z wykonywaniem mandatu. Przepisy Regulaminu Parlamentu Europejskiego nie wykluczaj# jednak nak!adania na poziomie krajowym na Pos!ów do Parlamentu Europejskiego dodatkowych obowi#zków, w tym obowi#zków do sk!adania o$wiadcze% maj#tkowych. Okre$lony w art. 41 pkt. 1 projektu obowi#zek przed!o"enia przez pos!a do PE o$wiadczenia maj#tkowego Marsza!kowi Sejmu nie narusza wskazanych przepisów prawa UE. Projekt ustawy reguluje m.in. zasady odpowiedzialno$ci karnej pos!a do Parlamentu Europejskiego w zwi#zku z nieprawid!owo$ciami przy sk!adaniu o$wiadczenia maj#tkowego przewidzianego przepisami krajowymi. Nale"y zauwa"y*, "e stosowanie przewidzianej w projekcie ustawy odpowiedzialno$ci karnej nie uchyla przepisów prawa Unii Europejskiej dotycz#cych pozbawiania immunitetu (np. immunitetu pos!a do Parlamentu Europejskiego). Chodzi tu o przepisy traktatów ustanawiaj#cych Wspólnoty Europejskie, Protoko!u w sprawie przywilejów i immunitetów Wspólnot Europejskich. Obowi#zek sk!adania o$wiadcze% maj#tkowych przez pozosta!e osoby, do których ma zastosowanie opiniowany projekt ustawy nie jest obj&ty zakresem przedmiotowym prawa Unii Europejskiej. 2) Jak ju" zaznaczono, podstawowym aktem prawa Unii Europejskiej dotycz#cym ochrony danych osobowych jest dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 pa'dziernika 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przep!ywu tych danych. Przepis art. 1 ust. 1 dyrektywy stanowi, i", zgodnie z przepisami dyrektywy, Pa%stwa Cz!onkowskie zobowi#zuj# si& chroni* podstawowe prawa i wolno$ci osób fizycznych, w szczególno$ci ich prawo do prywatno$ci w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych. Art. 2 dyrektywy definiuje przetwarzanie danych jako ka"d# operacj& lub zestaw operacji dokonywanych na danych osobowych, jak np. gromadzenie, rejestracja, porz#dkowanie, przechowywanie, wykorzystywanie, ujawnianie poprzez transmisj&, rozpowszechnianie lub udost&pnianie w inny sposób. Nale"y jednak zwróci* uwag& na przepis art. 3 ust. 2 dyrektywy. Przepis ten wy!#cza stosowanie dyrektywy m.in. w przypadkach przetwarzania danych osobowych w ramach dzia!alno$ci wykraczaj#cej poza zakres prawa Wspólnoty,

5

jak np. dane, o których stanowi tytu! V i VI Traktatu o Unii Europejskiej, a tak"e w przypadkach dzia!alno$ci na rzecz bezpiecze%stwa publicznego, obronno$ci, bezpiecze%stwa pa%stwa (!#cznie z dobr# kondycj# gospodarcz# pa%stwa, gdy dzia!alno$* ta dotyczy spraw zwi#zanych z bezpiecze%stwem pa%stwa) oraz dzia!alno$ci pa%stwa w obszarach prawa karnego. Bior#c pod uwag& przedmiot ustawy, dyrektywa 95/46/WE nie ma zastosowania. 3) Jednym z celów proponowanej ustawy jest wprowadzenie ogranicze% do szeroko rozumianego prawa prowadzenia dzia!alno$ci gospodarczej przez osoby pe!ni#ce funkcje publiczne oraz ogranicze% prawa do prywatno$ci takich osób (jawno$* o$wiadcze% maj#tkowych). Kwestia celu i zakresu wprowadzonych ogranicze% i – w konsekwencji – ich dopuszczalno$ci, wymaga analizy w kontek$cie zarówno postanowie% Konstytucji RP, jak i aktów prawa mi&dzynarodowego, dotycz#cych praw i wolno$ci osoby oraz zasad demokratycznego pa%stwa prawnego. Analiza taka wychodzi poza ramy niniejszej opinii. W kontek$cie wskazanego problemu przedstawi* jednak nale"y relacje mi&dzy prawem krajowym a prawem UE. Zgodnie z orzecznictwem Trybuna!u Sprawiedliwo$ci Wspólnot Europejskich, prawa cz!owieka musz# by* przestrzegane przez pa%stwa cz!onkowskie podczas wprowadzania w "ycie i stosowania postanowie% prawa wspólnotowego (wyrok Trybuna!u z 24 marca 1994 r. w sprawie Bostock, C– 2/92, § 16, Zb. Orz. 1994, s. I–955). Trybuna! Sprawiedliwo$ci nie jest jednak uprawniony do badania zgodno$ci prawa krajowego pa%stw cz!onkowskich z prawami podstawowymi bez zwi#zku z prawem wspólnotowym (m.in. wyrok Trybuna!u z 29 maja 1997 r. w sprawie Kremzow przeciwko Republice Austrii, C–299/95, § 14–16, Zb. Orz. 1997, s. I–2629). Kompetencj& w tym przypadku posiada Europejski Trybuna! Praw Cz!owieka. Przyj&cie proponowanej ustawy nie b&dzie stanowi* wykonania prawa UE, a dzia!ania pa%stwa podejmowane na jej podstawie nie b&d# aktem stosowania prawa UE. Dzia!ania te nie b&d# podlega!y – tak"e z punktu widzenia zasady poszanowania praw cz!owieka – kontroli s#dowej sprawowanej przez Trybuna! Sprawiedliwo$ci. Jednocze$nie nale"y zauwa"y*, "e je$li przyj&cie projektu i wykonywanie nowych przepisów prowadzi!oby, w ocenie instytucji UE, do powa"nego i sta!ego naruszenia zasad wolno$ci, demokracji, poszanowania praw cz!owieka i podstawowych wolno$ci oraz pa%stwa prawnego, instytucje te mog!yby podj#* polityczne dzia!ania, maj#ce charakter sankcji politycznych. Stosownie do art. 7 TUE i art. 309 TWE Rada UE mog!aby wi&c zdecydowa* o zawieszeniu niektórych praw Polski wynikaj#cych ze stosowania TUE lub TWE, !#cznie z prawem do g!osowania przedstawiciela rz#du naszego pa%stwa w Radzie. IV.

Konkluzje

6

Przedmiot projektu ustawy o ograniczeniach zwi#zanych z pe!nieniem funkcji publicznych zasadniczo nie jest obj&ty zakresem prawa Unii Europejskiej. Obowi#zek przed!o"enia przez Pos!a do Parlamentu Europejskiego o$wiadczenia maj#tkowego i zwi#zana z tym odpowiedzialno$* karna nie naruszaj# przepisów prawa UE. Opracowa!: Zespó! Prawa Europejskiego Akceptowa!: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha! Królikowki

Deskryptory Bazy REX: Unia Europejska, maj#tek, dzia!alno$* gospodarcza, funkcje publiczne

Warszawa, 14 marca 2008 r. BAS-WAEM-640/08 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia prawna dotycz!ca mo%liwo#ci uznania przedstawionego poselskiego projektu ustawy o ograniczeniach zwi!zanych z pe"nieniem funkcji publicznych (przedstawiciel wnioskodawców: pose" Przemys"aw Gosiewski) za projekt ustawy wykonuj!cej prawo Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a ust. 1 Regulaminu Sejmu Stosownie do art. 95a ust. 1 Regulaminu Sejmu, projektem ustawy wykonuj#cym prawo Unii Europejskiej jest projekt ustawy maj#cy na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. Poselski projekt ustawy o ograniczeniach zwi#zanych z pe!nieniem funkcji publicznych okre$la ograniczenia zwi#zane z pe!nieniem funkcji publicznych, a tak"e zasady sk!adania przez osoby pe!ni#ce funkcje publiczne o$wiadcze% maj#tkowych. Przez osoby pe!ni#ce funkcje publiczne, wed!ug projektu ustawy, rozumie si& osoby wymienione w art. 2 ust. 1 ustawy (31 kategorii osób). Przepisy ustawy mia!yby mie* zastosowanie tak"e do innych osób pe!ni#cych funkcje publiczne, je"eli ustawa szczególna by tak stanowi!a. Nie jest jasne, czy ustawa szczególna ma okre$la*, "e dana funkcja jest funkcj# publiczn#, czy te" ma odsy!a* do projektowanej ustawy. Powoduje to, "e zakres podmiotowy projektu ustawy jest nieprecyzyjny i w poszczególnych sytuacjach mo"e powodowa* w#tpliwo$ci interpretacyjne. Po$ród ogranicze% zwi#zanych z pe!nieniem funkcji publicznych projekt ustawy wymienia (art. 4) m.in. zakaz cz!onkostwa w organach spó!ek prawa handlowego, spó!dzielni (z wyj#tkiem spó!dzielni mieszkaniowych), zarz#dów fundacji i stowarzysze% prowadz#cych dzia!alno$* gospodarcz#, zakaz prowadzenia dzia!alno$ci gospodarczej na w!asny rachunek lub wspólnie z innymi osobami (z wyj#tkiem dzia!alno$ci wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji ro$linnej i zwierz&cej, w formie i zakresie gospodarstwa rodzinnego). Sankcj# za naruszenie wymienionych zakazów mia!oby by* obligatoryjne rozwi#zania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika albo odwo!ania ze stanowiska. Pewne ograniczenia obowi#zywa!yby tak"e po zaprzestaniu zajmowaniu stanowiska lub pe!nienia funkcji publicznej (art. 8 projektu).

2 Osoby pe!ni#ce funkcje publiczne, w rozumieniu projektu ustawy, by!yby tak"e zobowi#zane do sk!adania o$wiadcze% o prowadzeniu dzia!alno$ci gospodarczej przez ma!"onka oraz o$wiadcze% o swoim stanie maj#tkowym, obejmuj#ce maj#tek osobisty oraz maj#tek obj&ty ma!"e%sk# wspólno$ci# maj#tkow# oraz o stanie maj#tku osobistego ma!"onka (w tym ostatnim przypadku – wy!#cznie w zakresie sk!adników maj#tkowych nabytych po zawarciu zwi#zku ma!"e%skiego). Projekt przewiduje, "e informacje zawarte w o$wiadczeniach maj#tkowych by!yby jawne (z wy!#czeniem informacji o adresie zamieszkania osoby sk!adaj#cej o$wiadczenie oraz jej ma!"onka, adresach nieruchomo$ci wpisanych do o$wiadczenia, imionach i nazwiskach cz!onków rodziny, na których przeniesiono cz&$* maj#tku, adresie prowadzenia dzia!alno$ci gospodarczej przez ma!"onka je"eli jest on to"samy z adresem zamieszkania tych osób). Jawne informacje z o$wiadcze% maj#tkowych by!yby udost&pniane w Biuletynie Informacji Publicznej, a niektóre (w zale"no$ci od podmiotów, których by dotyczy!y) – na stronach internetowych Kancelarii Sejmu lub Kancelarii Senatu. Za niez!o"enie lub nieprawid!owe z!o"enie o$wiadczenia maj#tkowego projekt ustawy przewiduje sankcje karne: pozbawienia wolno$ci i przepadek mienia. By!aby to tak"e podstawa do odpowiedzialno$ci dyscyplinarnej, innej odpowiedzialno$ci wynikaj#cej z przepisów prawa, odwo!ania ze stanowiska lub rozwi#zania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika. Projekt przewiduje tak"e utworzenie jawnego Rejestru Korzy$ci, do którego informacje o uzyskanych korzy$ciach mieliby zg!asza* cz!onkowie Rady Ministrów, sekretarze i podsekretarze stanu w ministerstwach i Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz kierownicy urz&dów centralnych. Projekt przewiduje tak"e nowelizacj& kilkunastu ustaw, w których zmienia zasady sk!adania o$wiadcze% maj#tkowych przez osoby zajmuj#ce niektóre stanowiska. W szczególno$ci proponuje si& zmian& ustawy z dnia 30 lipca 2004 r. o uposa"eniu pos!ów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 187, poz. 1925, ze zm.). Poniewa" opiniowany projekt ustawy nie wykonuje "adnego przepisu prawa Unii Europejskiej, nie ma podstaw, by uzna* go, w trybie art. 95a ust. 3 Regulaminu Sejmu, za projekt ustawy wykonuj#cej prawo Unii Europejskiej. Opracowa!: Zespó! Prawa Europejskiego Akceptowa!: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha! Królikowski Deskryptory Bazy REX: Unia Europejska, maj#tek, dzia!alno$* gospodarcza, funkcje publiczne.

a

N

rod

0

W

B

Y

PIERWSZY

an

ZASTI;;PCA

P

k

s

0

k

PREZESA

Piotr Wiesiotek

Warszawa,

1~

kwietnia 2008 r.

GP-NZ-PS-070-l/08/ 1Lt~ 12008

Pan Lech Czapla Zast~pca

Szefa

Kancelarii Sejmu

W nawi'tZaniu do pisma z dnia 26 rnarca 2008 r. (znak PS-93/08) dotycz'lcego

pose/skiego projektu ustawy

0

ograniczeniach zwiqzanych z pelnieniem funkeji publicznych

przedstawiam nast~puj'lC'l opini~ Narodowego Banku Polskiego.

W chwili obecnej ograniczenia dla os6b peffii'lcych funkcje publiczne przewiduj'l przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r.

0

ograniczeniu prowadzenia dziala1nosci

gospodarczej przez osoby pelni'lce funkcje publiczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 216, poz. 1584). Ustawa ta nie rna zastosowania do pracownik6w Narodowego Banku Polskiego poza osobami, kt6re zgodnie z art. 1 tej ustawy podlegaj'l przepisom ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. o wynagrodzeniu os6b zajmuj'lcych kierownicze stanowiska panstwowe (Dz. U. z 1981 r. Nr 20, poz. 101, z p6in. zm.). Art. 2 ustawy

0

wynagrodzeniu os6b zajmuj'lcych kierownicze

stanowiska panstwowe obejmuje Prezesa i wiceprezes6w NBP. Art. 2 ust. 1 poselskiego projektu ustawy

0

ograniczeniach zwi'tZanych z peffiieniem

funkcji publicznych w pkt. 20 za osoby peffii'lce funkcje pub1iczne uznaje czlonk6w Zarz'ldu NBP oraz kieruj'lcych kom6rkami organizacyjnymi Centrali i ich jednostkami organizacyjnymi, 1997 r.

0

0

zast~pc6w

oraz kieruj'lcych

kt6rych mowa wart. 7 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia

NBP (Dz. U. 2005 r. Nr 1, poz. 2, z p6in. zm.). Ponadto wart. 2 ust. 1 pkt 21

projektu wskazano czlonk6w Rady Polityki

Pieni~znej.

Proponujemy obj~cie dyspozycj'l art. 2 ust. 1 pkt 20 takie jednostkami organizacyjnymi NBP,

0

zast~pc6w os6b

kt6rych mowa wart. 7 ust. 1 ustawy

0

kieruj'lcych Narodowym

ul. Swi\?tokrzyska 11/21, 00-919 Warszawa, telefon 02282655 15, fax 0226205749

Banku Polskim. Przemawiajq za tym takie same zast~pc6w kierujqcych

wzgl~dy

jak

obj~cie

tym przeplsem

kom6rkami organizacyjnymi Centrali Narodowego Banku Polskiego.

Ponadto wskazac wypada, ze obszerny poselski projekt ustawy

graniczeniach

0

zwiqzanych z pelnieniem funkcji publicznych zawlera szereg uchybieri

charakterze

0

redakcyjnym i legislacyjnym, a w szczeg6lnosci: 1) Art. 3 pkt 2 - Zgodnie z tym przepisem poprzez zaprzestanie dzialalnosci gospodarczej nalezy rozumiec wykreslenie z ewidencji dzialalnosci gospodarczej. Zaprzestanie prowadzenia dzialalnosci gospodarczej zalezee zatem prowadzqcej takq dzialalnosc

(wniosku

b~dzie

wykreslenie z

0

nie tylko od osoby

ewidencji

dzialalnosci

gospodarczej), ale takze od dzialania organu ewidencyjnego. Do niewykreslenia z ewidencji dzialalnosci gospodarczej moze

wi~c

dojsc bez woli i winy osoby zobowiqzanej

przepisami art. 5 i art. 44 projektu. 2) Art. 6 i 16 - Wqtpliwosci dotyczq przewidzianej w ustawie sankcji "odwolania ze stanowiska" w odniesieniu do czlonk6w Zarzqdu NBP. Zgodnie z obowiqzujqcym art. 9 ust. 5, art. 13 ust. 5 i art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.

Narodowym Banku

0

Polskim lista przeslanek odwolania Prezesa NBP, wiceprezes6w NBP i innych os6b wchodzqcych w sklad Zarzqdu NBP oraz Czlonk6w RPP rna charakter zamkni~ty. Przeslanki odwolania prezesa banku centralnego, nalezqcego do Europejskiego Systemu Bank6w Centralnych (ESBC) zostaly sformulowane takZe wart. 14 ust. 2 Statutu ESBC i EBC, w spos6b

nast~pujqcy:

"Prezes moze zostae zwolniony z

urz~du

wylqcznie

w6wczas, gdy nie spelnia warunk6w koniecznych do wykonywania funkcji lub dopuscil si~

powaznego uchybienia". Z tych

nieokreslone w ustawie

0

wzgl~d6w

przepisy projektu ustawy przewidujqce

Narodowym Banku Polskim przeslanki odwolania Prezesa NBP

mogq bye przedmiotem wqtpliwosci takze w kontekscie niezaleznosci personalnej prezesa banku centralnego

b~dqcego

czlonkiem ESBC. Istotnose tych wqtpliwosci zalezee

b~dzie

od tego, jak w praktyce ad casu (tu odnosnie projektowanych przepis6w) - rozumiane rna bye poj~cie "powaznego uchybienia". 3) Art. 6 ust. 1 - Brak powiqzania z trescict art. 5 oraz meJasne znaczenie normatywne terminu trzech

miesi~cy.

Ustanie stosunku pracy powinno nastqpic z mocy prawa a

stwierdzenie tej okolicznosci powinno nastqpie w jednolitym terminie dla wszystkich os6b naruszajqcych zakazy - niezwlocznie po powzi~ciu informacji

0

naruszeniu.

4) Art. 7 ust. 2 i 3 - Przepisy projektu nie okreslajq terminu, do kt6rego podmioty zglaszajqce lub wyznaczajqce osoby do organ6w sp61ek prawa handlowego majq obowiqzek sporzqdzenia wykazu, kt6ry rna bye prowadzony. Art. 46 projektu ustawy

2

przewiduje jedynie termin na opublikowanie informacji. 5) Art. 9 ust. 8 - Odeslanie do art. 233 § 1 kk nie jest wlasciwe. Nalezy alba dokonae zmiany dyspozycji przepisu art. 233 § 1 kk albo okreslie

odr~bny

typ

przest~pstwa

w niniejszej

ustawie. Zastosowana technika Iegislacyjna nie odpowiada zasadzie scislosci dyspozycji przepisu karnego, naruszajqC zasad~ nullum crimen sine lege. 6) Art. 11 ust. 1 - Obowiqzek skladania oswiadczenia w zakresie majqtku osobistego malZonka

uj~ty

jest za szeroko. Ustawa nie zobowiqzuje malzonka do skladania

oswiadczen, projekt przewiduje zatem swego rodzaju oswiadczenie skladane za

t~ osob~,

bez jej zgody i wiedzy. lezeli oswiadczenie oparte jest na informacji uzyskanej od malzonka to za ewentualn'l niezgodnose z prawd'l odpowiedzialnose ponosi zgodnie z projektem osoba trzecia. Projekt ustawy nie

uwzgl~dnia

sytuacji pozostawania

malZonk6w w separacji. 7) Art. 11 ust. 3 pkt 6 i 8 - Projekt ustawy nie okresla sposobu dokonania oszacowania wartosci. 8) Art. 11 ust. 13 - Uwaga jak do art. 9 ust. 8. Ponadto stosownej korekty wymaga pouczenie zawarte we wzorach oswiadczen. 9) Art. 11 ust. 6 zdanie drugie - Okreslono obowi'lzek dla podmiotu przyjmuj'lcego oswiadczenie maj'ltkowe (wskazane wart. 11 ust. 1 projektu) lub dla osoby upowaznionej przez ten podmiot, polegaj'lcy na pisemnym potwierdzeniu

przyj~cia

oswiadczenia.

Obowiqzku takiego nie przewidziano w przypadku przyjmowania oswiadczen,

0

kt6rych

mowa wart. 9 ust. 1 i 2 projektu. 10) Art. 12 ust. 3 pkt 22 (niezaleznie od tego, iz dwukrotnie uzyto oznaczenia pkt 14) Zamiast odeslania do art. 2 ust. 1 pkt 19 powinien bye wskazany pkt 20. 11) Art. 13 ust. 7 - Zgodnie z tym przepisem oswiadczenia maj'ltkowe przechowuje okres 6 lat. Nalezaloby unormowae

post~powanie

si~

przez

z oswiadczeniami po uplywie tego

okresu tzn. okreslie czy oswiadczenia, kt6rych termin przechowywania min'll S'l zwracane, czy tez podlegaj'l zniszczeniu. 12) Art. 14 ust. 1 i 2 - Wczesniejsze opublikowanie informacji (przed zlozeniem wyjasnien) stanowiloby dodatkow'l

sankcj~,

kt6ra po zlozeniu wyjasnien moglaby okazae

si~

przedwczesna. Najpierw nale:zy przyj'lc ewentualne wyjasnienia od os6b zobowiqzanych, a po ich

uwzgI~dnieniu

dokonac publikacji.

13) Art. 46 - Dyspozycja przepisu nie jest powi'lzana z przepisami okreslaj'lcymi termin zlozenia oswiadczenia przez osoby zobowiqzane. Nalezy dodac przepis przejsciowy

wskazujqcy tennin zlozenia pierwszych oswiadczeri.. 3

Niezaleznie od powyzszych uwag nalezy podkreslie, ze z dniem przystqpienia do Unii Europejskiej obowi¥ujqca jest Decyzja Rady z dnia 29 czerwca 1998 r. (98/415/WE) w sprawie konsultacji z Europejskim Bankiem Centralnym projekt6w akt6w prawnych wydawanych przez wladze krajowe. Obowi¥kiem tym

obj~te

Sq m.in. projekty zawierajqce

przepisy dotyczqce dzialalnosci bank6w centralnych, ich statusu, organ6w i ich kompetencji. Omawiany projekt

obj~ty

jest wskazanym wyzej obowiqzkiem konsultacji z EBC, bowiem

zawiera regulacje dotyczqce Narodowego Banku Polskiego - uczestnika ESBC, przewidujqc wart. 6 i art. 16 skutek w postaci odwolania ze stanowiska, co dotyczye moze m.in. Prezesa NBP. Wspomniana Decyzja Rady wydana zostala w wykonaniu art. 105 ust. 4 w powiqzaniu z art. 105 ust. 6 Traktatu ustanawiajqcego

Wsp6lnot~

Europejsk&., a takZe art. 4 w powiqzaniu

z art. 42 Protokoru w sprawie Statutu Europejskiego Systemu Bank6w Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego. Przywolane przepisy m6wiq nie

0

o zamiarze ustanowienia (wydania, uchwalenia) aktu nonnatywnego, a Ani Traktat, ani Statut nie wprowadzajq w tym

wzgl~dzie

infonnowaniu EBC 0

uzyskaniu opinii.

wyj qtk6w, poniewaz mowa w nich

o "wszelkich projektach". Prawu EBC do konsultowania odpowiada obowiqzek wladz krajowych przekazania projekt6w do konsultacji. Moment konsultacji powinien bye wybrany tak, aby umozliwie Sejmowi rozwa.ienie opinii EBC.

4

WYDZL4.L PREZYDIALNY L.dz WICEPRZEWODNICZACY OGOLNOPOLSKIEGO POROZUiVllENIA.

Datawplywu

Ot-

.

04- ~og ........................................

ZWIA,ZKOW ZAVVODOWYCH Andrzej Radzikowski OPZZJARlMS/336/2008

Warszawa, dnia 2 kwietnia 2008 roku Pan Lech Czapla Zast~pca Szefa Kancelarii Sejmu Szanowny Panie Ministrze, W odpowiedzi na pismo z dnia 31 marca 2008 roku (data wp~ywu), znak: PS -93/08, przy kt6rym przekazano prosb~ Ministra 0 wyrazenie opinii do poselskiego projektu ustawy 0 ograniczeniach zwiClzanych z pelnieniem funkcji publicznych uprzejmie informuj~, ze Og61nopolskie Porozumienie Zwiqzk6w Zawodowych dostrzega potrzeb~ prawnego uregulowania zagadnienia przeciwdzia~ania korupcji jednakZe przes~any projekt wymaga szeregu zmian mi~dzy innymi w zakresie wskazanym ponizej, bowiem budzi powazne wqtpliwosci w zakresie zgodnosci z Konstytucjq Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z zapisami art. 2 projektu ustawy nie wszystkie kategorie os6b petniqcych funkcje publiczne zosta~y wskazane, jako obj~te tq regulacjq, zas z zapis6w poszczeg61nych artyku~6w zmieniajqcych inne ustawy wynika, iz majq one takie same obowiqzki jak osoby wskazane wart. 2. Rodzi si~ pytanie czy np. poset, senator, s~dzia czy prokurator nie pe~niq funkcji publicznych. Zasadne jest albo rozszerzenie zapis6w art. 2 projektu 0 wszystkie funkcje publiczne obj~te przedmiotowq regulacjq, albo zmian~ nazwy ustawy i dodanie na jej koncu wyraz6w lli zmianie innych ustaw". Wqtpliwosci budzi kategoryczny wym6g rozwiqzania stosunku pracy w przypadku os6b wskazanych wart. 2 projektu ustawy, kt6re stosownie do zapis6w art. 4 pracujq we wskazanych w pkt 4 art. 4 podmiotach, bowiem mozliwe jest przeciez rozwiqzanie podobne do tego jakie obowiqzuje pos~6w i senator6w, gdy obj~cie mandatu pos~a i senatora nie oznacza rozwiqzania stosunku pracy. Jest to 0 tyle zasadne, iz ogranicza prawa tych os6b jako pracownik6w. Przyk~adowo poset po zakonczeniu swojej kadencji moze wr6de do poprzedniej pracy i nie ma znaczenia, czy w ramach wykonywania mandatu nie zajmowa~ si~ w toku prac legislacyjnych sprawami dotyczqcymi podmiotu, w kt6rym rna nawiqzany stosunek pracy np. w g6mictwie czy energetyce. W konsekwencji nalei:y wskazae, iz wprowadzenie zapis6w 0 rozwiqzaniu umowy 0 prac~ w trybie art. 52 § 1- pkt 1 k.p. jest zbyt daleko idqce, a nadto rna zastosowanie tylko do pewnej grupy os6b sprawujqcych funkcje publiczne. Podobnie nalezy wskazae, iz wym6g zaprzestania prowadzenia dziatalnosci gospodarczej doznaje wyromu na rzecz pewnej tylko grupy os6b, co znaczqco je uprzywilejowuje bez wyraznego uzasadnienia ku temu. Podobnie czyniony jest wyjqtek wart. 7 ust. 1, zas projektodawca nie wskaza~ na wyst~powanie takiej koniecznosci. Ograniczenie zakazu dla sp6rek Skarbu Panstwa i innych tam wskazanych nie oznacza, ze wyeliminuje si~ w ten spos6b zjawiska patologiczne 0 charakterze korupcyjnym, a moze to pozwolie, przy zorganizowanym charakterze dzia~alnosci dae sposobnose do takiej dzia~alnosci formalnie zgodnie z zapisami prawa. Zatem albo zakaz ten winien bye bezwzgl~dny, albo dopuszczae takZe wyjqtki dla innych grup podmiot6w. Wskazae nalezy, ze swoisty zakaz zatrudnienia (art.:8);; kt6ry ~udzqco przypomina znane w latach osiemdziesiqtych llwilcze bilety" w istocie sWojej 'rna ch~iakt~r/zakazu konkurencji, kt6ry co do zasady winien bye spisywany w formie umo'Wy;·.'a nadt6"przewiduje .stosowne wynagrodzenie (odszkodowanie) z tego tytufu. Obecne zapisy nie dajq pracownikom zadnych rekompensat, a nadto znaczenie ograniczajq ich szanse na rynku pracy. Wskazac nalezy, iz wy~om na rzecz decyzji 0 charakterze podatkowym czy ubezpieczeniowym nie daje gwarancji bezstronnosci (Sq tzw. afery z

zakresu prawa podatkowego), a tym samym nie pozwala to na eliminacj~ takich zjawisk. Zatem wskazane jest albo odejscie.od tego zapisu w obecnym brzmieniu, albo obj~cie nim wszystkich os6b petniqcych funkcje publiczne bez wyjqtk6w. Wyjqtki zawsze pozwalajq na zwi~kszenie Hosci zachowan 0 znaczeniu patologicznym. Wqtpliwosci co do zapis6w art. 8 ust. 4 i 5 wskazano wyzej przy uwagach do art. 7. Wskazae nalezy, ze wyjqtek zawarty wart. 9 ust. 4 czyni niebezpieczny wytom w obranym rozwiqzaniu 0 obowiqzku zk>zenia oswiadczenia 0 prowadzeniu dziamlnosci gospodarczej prowadzonej przez matzonka. Wskazae nalezy, ze stwarza to potencjalnq mozliwose na zjawiska 0 charakterze korupcyjnym, co winno bye wyeliminowane. Zasadne jest usuni~cie wskazanego wyjqtku i opracowanie mechanizmu weryfikacji tych oswiadczen dla wskazanych w przedmiotowym ust~pie os6b zajmujqcych funkcje publiczne. Pami~tae nalezy, ze korupcja obejmowae moze takZe najwyzsze szczeble wtadzy, co z punktu widzenia historii swiata nie jest czyms nowym i oryginalnym. Tylko bezwzgl~dna walka z korupcjq moze pozwolie na popraw~ wizerunku Polski w tym obszarze. Wskazae nalezy, ze zapis art. 10 co do zasady siuszny nie jest jednak zupetny, bowiem nie zawiera mechanizm6w niezb~dnych do zweryfikowania tego, bowiem wpisy do rejestr6w bada wtasciwym sqd rejestrowy, ale rodzq si~ wqtpliwosci czy ma on kompetencje do rozstrzygania czy dokonano naruszenia zakaz6w, 0 kt6rych mowa wart. 4 i art. 8 ust. 1 projektu. Zatem wskazae nalezy kto miatby to badae i w jakim trybie, na czyj zarzut (wniosek) czy z urz~du. Sq to bardzo wazne sprawy, bowiem najcz~sciej zwiqzane z zasadami reprezentacji podmiot6w wpisanych do rejestr6w, co wymaga jasnych zasad weryfikacji wskazanych wart. 10 wybor6w i powomn. Jaki podmiot ma bye uprawniony do tych dziatan? Zasadne jest aby dopracowae te zapisy i uzupetnie 0 stworzenie rejestru, w kt6rym mozna zweryfikowae czy dana osoba nie polega zakazowi, przez obj~ciem przez niq danej funkcji w organach sp&dzielni, fundacji czy stowarzyszen. Bye moze rozwiqze to natozenie obowiCl.Zku na takq osob~ w zakresie przedtozenia stosownego zaswiadczenia z rejestru os6b podlegajqcych obowiqzkowi zJozenia oswiadczen 0 stanie majqtku i zajmowanych funkcjach (rejestru zorganizowanego na wz6r KRK). Rozwazye nalezy uproszczenie zapisu art. 11 ust. 1 pkt 8 poprzez posJugiwanie si~ stopniami pokrewienstwa i powinowactwa, co znacznie skr6ci, ale i uprosci regulacj~ prawnq. Zapisy art. 15 ust. 7 obejmujq bardzo wqskq grup~ os6b w stosunku do os6b obj~tych regulacjq projektu, co nie daje mozliwosci wystarczajqcej weryfikacji os6b petniqcych funkcje publiczne, kt6re mogq czerpae z tego tytuJu niedozwolone korzysci. W zapisach projektu brak przepis6w regulujqcych w stopniu wystarczajqcym sankcje wobec os6b obj~tych regulacjq ustawy za niezk>zeni oswiadczenie w terminie, niezk>zeni oswiadczenia maJZonka. Zasadne jest aby osoby, kt6re uchybiq terminowi czy poswiadczq nieprawd~ poza ewentualnymi sankcjami z art. 233 k.k. czy odpowiedzialnosci z zakresu prawa pracy, winny bye takZe pozbawiane mozliwosci sprawowania funkcji publicznych przez 10 lat, na podobnej zasadzie jak w przypadku tzw. lustracji i poswiadczenia nieprawdy w oswiadczeniu lustracyjnym. Zapisy art. 20 i jego licznych odpowiednik6w w innych artykuJach zmienianych ustaw nie zawierajq zbyt surowych i odstraszajqcych sankcji, kt6re stanowiJyby wystarczajqcy srodek prewencji og6lnej. Zasadne jest takZe aby zakres sankcji rozszerzye 0 pozbawienie juz sprawowanej funkcji ze skutkiem natychmiastowym w przypadku uchybienia terminowi, a w przypadku stwierdzenia poswiadczenia nieprawdy - od momentu powzi~cia wiadomosci 0 tym fakcie. Istotne jest to, aby taka osoba tracHa mandat, funkcj~ z dniem zdarzenia to powodujqcego, a stwierdzaJ to organ nadrz~dny lub powoJujqcy, stwierdzajqcy obj~cie lub wygasni~cie mandatu, powoJania, wyboru itp. Wskazae nalezy, iz w projekcie wprowadza si~ obowiqzki okreslone w projekcie na szereg grup os6b petniqcych funkcje publiczne, ale spoza katalogu uj~tego wart. 2 projektu, z istotnqjednak r6znicq - brak jest wobec nich sankcji w postaci utraty zajmowanego stanowiska, co wydaje si~ nieuprawnionym zr6znicowaniem. Zasadne jest zastosowanie, 0 czym bym mowa wyzej jednakowych sankcji wobec wszystkich, bowiem osoby naruszajqce prawo i czerpiqce korzysci majqtkowe z tytuJu zajmowanej funkcji winny bye jednakowo traktowane - utratq funkcji czy pozbawieniem mandatu, wygasni~ciem uprawnien, a nadto wskazanymi w projekcie zakazami sprawowania funkcji przez 10 lat. Wydaje si~, ze jedynie takie zapisy pozwolq na odstraszenie os6b przed pr6bami podj~cia dziatan niezgodnych z prawem. W zwiqzku z powyZszymi uwagami odnoszqcymi si~ w przewazajqcej cz~sci do przetamania konstytucyjnej zasady r6wnosci podmiot6w wobec prawa niezb~dne jest uwzgl~dnienie niniejszych uwag. Z powazaniem'

KRAJOWA REPREZENTACJA UL. J. LEA 10 30-048 KRAK6w TEL.lFAX (012) 632-91-34

SAMORZi\DOWYCH KOLEGIOW

ODWOI:.AWCZYCH

Krakow, dnia 3 kwietnia 2008 r.

KRSKO 20104/2008

Szanowny Pan Lech Czapla Kancelaria Sejmu RP

Wielce Szanowny Panie! W zwi'lzku z przedlozonym Krajowej Reprezentacji Samorz'ldowych Kolegiow Odwolawczych do zaopiniowania poselskim projektem ustawy 0 ograniczeniach zwi'lzanych z pelnieniem funkcji publicznych uprzejmie informuj~, ze powyzszy projekt byl przedmiotem obrad Zarz'ldu Zgromadzenia Og6lnego Krajowej Reprezentacji Samorz'ldowych Kolegi6w Odwolawczych. Po wnikliwej analizie przedstawionego tekstu Zarz'ld KRSKO postuluje wprowadzenie zmiany w projekcie ustawy poprzez okreslenie wart. 2 ust. 1 - w pkt 18 - iz regulacja ustawy odnosi si~ do "prezesow, wiceprezesow, czlonkow etatowych samorz~dowych kolegiow odwolawczych" i jednoczesnie ponizej przedstawia uwagi dotycz'lce poszczeg6lnych artykul6w projektowanej ustawy. 1. wart. 2 nst. 1 w pkt 18 - znajduje si~ zapis, ze przepisy ustawy odnOSZ'l si~ do "prezesow, wiceprezesow, czlonkow koleginm odwolawczego w samorz~dowych kolegiach odwolawczych". Zapis ten pozostaje w sprzecznosci z zapisem ustawy z dnia 12 pazdziemika 1994r. o samorz'ldowych kolegiach odwolawczych (Dz.U. z 2001r. Nr 79, poz.856 z p.zm.) - dalej jako sko. W ustawie jest mowa w art. 4 ust. 2, ze w sklad kolegium wchodz'l: prezes, wiceprezes oraz pozostali czlonkowie - w przepisie nie rna wi~c mowy 0 "czlonkach kolegium odwolawczego"; 2. cytowany wyzej zapis nie uwzgl~dnia, iz - zgodnie z art. 4 ust. 3 cyt. ustawy 0 sko czlonkostwo w kolegium rna charakter etatowy lub pozaetatowy, a zatem obj~cie regulacj'l omawianej ustawy wszystkich czlonkow sko, etatowych i pozaetatowych, bardzo utrudni powolywanie tych ostatnich ze wzgl~du na istniej'lce obostrzenia wynikaj'lce z art. 4 omawianej ustawy;

\Y'YDZIAL PREZYDIALNY L.Jz Data wplywu

.

.d/d/l!.:.!!.!:

.

3. czlonkowie pozaetatowi sko z sarnej swojej nazwy nie s't pracownikami etatowymi kolegium (wynika to rowniez posrednio z tresci art. 15 ust. 2 ustawy 0 sko) i - zgodnie z art. 15 ust. 4 cyt. ustawy - pelni'tc swoje obowi'tzki orzecznicze otrzymuj't wynagrodzenie za udzial w posiedzeniach oraz zwrot kosztow podro.zy, obj~cie ich przepisami omawianej ustawy uniemozliwi powolywanie na czlonkow pozaetatowych wiele osob, skoro sarna ustawa 0 sko wart. 9 ustala, ze czlonkostwa (etatowego i pozaetatowego) nie moma l'tczyc z mandatem posla i senatora, mandatem radnego lub czlonkostwem w organie wykonawczym jednostki samorz'tdu terytorialnego, zatrudnieniem w urz~dzie gminy, starostwie lub urz~dzie marszalkowskim oraz czlonkostwem w kolegium regionalnej izby obrachunkowej; 4. zapis cyt. art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy nie uwzgl~dnia - obejmuj'tc swoj't regulacj't rowniez czlonkow pozaetatowych kolegium - faktu, ze pe1ni't oni swoist't rol~ dodatkowych /niezawodowych/ czlonkow organu kolegialnego na podobnej zasadzie jak lawnicy w s'tdach powszechnych, gdzie omawiany projekt ustawy nie wprowadza zmiany ustawy Prawo o ustroju s'tdow powszechnych w tym zakresie i przepisy ustawy obejmowac b~d't tylko s~dziow, z wyl'tczeniem lawnikow ; 5. art. 8 ust. 1 oraz art. 9 i art. 11 - zapisy te s'tkolejnymi argumentami za tym, aby regulacja ustawy odnosila si~ do prezesa, wiceprezesa i etatowych czlonkow kolegium; Przedkladaj'tc Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej powyzsze stanowisko i propozycj~ zmian w projekcie - w imieniu Zarz'tdu i Krajowej Reprezentacji SKO bardzo dzi~kuj~ za mozliwosc konsultacji i jednoczesnie uprzejmie prosz~ o infonnacj~ 0 dalszym przebiegu prac legislacyjnych nad projektem.

Warszawa, dnia PIERWSZY PREZES SADU NAJWYZSZEGO RZECZVPOSPOLlTEJ POLSKIEJ

09

maja 2008 r.

BSA III - 021- 49/07

Pan Lech CZAPLA Zast~pca Szefa Kancelarii Sejmu

A'Z-tvUOA-JUJ ~Ie

~'u.'.,.It<e)

W odpowiedzi na pismo z dnia 26 marca 2008 r., Ps-93/08 uprzejmie przesyJam uwagi 8q,du Najwyzszego do pose/skiego projektu ustawy o ograniczeniach zwiCfzanych z pelnieniem funkcji publicznych.

WYDZIAL PREZYDIALNY L.dz

.

Data wptywu ........1.~.:.Q.?.:.1~.?. ...

Warszawa, dnia

09, o£' 2008 r.

SJ\D NAJWYZSZY BIURO STUDIOW I ANAUZ PI. Krasinskich 2/4/6, 00-951 Warszawa BSA III - 021 - 49/08

Uwagi do poselskiego projektu ustawy o ograniczeniach zwiClzanych z pelnieniem funkcji publicznych (tj. do projektu zlozonego przez Klub Parlamentarny "Prawo i Sprawiedliwosc" w dniu 7.03.2008 r.)

I. Uwaga

wst~pna

wraz z uwagami dotyczClcymi tytulu ustawy w kontekscie jej

zakresu przedmiotowego

Na

wst~pie

nalezy zwr6cie

uwag~

na brak pelnej zgodnosci

pomi~dzy

sformu-

lowaniami zawartymi w przedlozonym projekcie ustawy, a jego uzasadnieniem a niekiedy takze

pomi~dzy

sformulowaniami tego projektu oraz zalqcznikami do niego.

Ponizsze uwagi czynione Sq przy zalozeniu, ze punktem odniesienia powinien bye zasadniczo sam projekt ustawy. I on jednak odznacza

si~

brakiem

wewn~trznej

sp6j-

nosci. Por6wnanie tresci art. 1 projektowanej ustawy, z kt6rego wynika, ze: "Ustawa okresla ograniczenia zwiqzanie z pelnieniem funkcji publicznych, a takte zasady skladania przez osoby pelniqce funkcje publiczne oswiadczen majqtkowych."

z jedynym przepisem

0

charakterze wyrai:nie derogacyjnym, jakim jest art. 49

projektowanej ustawy, stanowiqcym, ze: "Traci moc ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r.

0

ograniczeniu prowadzenia

dzialalnosci gospodarczej przez osoby pelniqce funkcje publiczne (Oz. U. z 2006 r., Nr 216, poz. 1584)".

1

moze prowadzie do konstatacji, ze w omawianym projekcie poza przepisami majqcymi zastqpie zawarte w uchylanej ustawie znajdq

si~

jedynie przepisy regulujqce

zasady sktadania oswiadczen majqtkowych przez osoby petniqce funkcje publiczne. Blizsze zapoznanie

si~

z przedtozonym projektem IJstawy upowaznia nato-

miast takze do poczynienia innych spostrzezen. Cz~se

ustawy, a

projektowanej ustawy majqca prowadzie do zastqpienia uchylanej

wi~c

zawierajqca ograniczenia w prowadzeniu dziatalnosci gospodarczej, odr~bnie

(poza jej zakresem podmiotowym,

0

rzenie dotychczasowej ustawy

ograniczeniu prowadzenia dziatalnosci gospodar-

0

czym

nizej) stanowi w praktyce powt6-

czej przez osoby petniqce funkcje publiczne (por. art. 3 - 10 projektu), natomiast pozostata

cz~se

(por. art. 11 - 48 projektu), dotyczy wytqcznie sktadania przez takie

osoby oswiadczen majqtkowych oraz oswiadczen darczej przez matzonka, informowania

0

prowadzeniu dziatalnosci gospo-

0

ztozeniu lub braku ztozenia wymaganych

oswiadczen, upubliczniania ztozonych oswiadczen majqtkowych, a takze

0

wqtpliwo-

sciach, jakie mogq powstae po stronie podmiot6w upowaznionych do zapoznania

si~

z konkretnymi oswiadczeniami, kontroli nad nimi, w tym w ramach nowych zadan i kompetencji Centralnego Biura Antykorupcyjnego, takze przez wprowadzenie, zdaniem autor6w projektu, odpowiednich zmian w przepisach ustrojowych, dotyczqcych niekt6rych kategorii os6b petniqcych funkcje publiczne, w tym

mi~dzy

innymi

s~­

dzi6w. Zwazywszy na wskazane proporcje,

mi~dzy zast~powanq

a nowq regulacjq

prawnq, jako istotne moze bye uznane pytanie, czy nie bytoby wtasciwe rozwazenie celowosci: a)

z jednej strony doprowadzenia jedynie do niejqcej ustawy

0

niezb~dnej

nowelizacji ist-

ograniczeniu prowadzenia dziatalnosci gospodar-

czej przez osoby petniqce funkcje publiczne w ramach

odr~bnej

ustawy, b)

a z drugiej strony zaproponowania nowej ustawy

0

tytule rzeczywi-

scie nawiqzujqcym do materii majqcej bye w niej uregulowanq, (m6gtby on miee np.

nast~pujqce

brzmienie: "Ustawa

0

oswiadcze-

niach dotyczqcych majqtku i zr6det dochod6w os6b petniqcych funkcje publiczne i ich matzonk6w oraz

0

zmianie niekt6rych ustaw",

przy zatozeniu, ze zakres podmiotowy obu ustaw, tzn. nowelizowanej i nowej, po odpowiednim ich doprecyzowaniu, bytby taki sam. 2

II. Uwagi dotyczClce zakresu podmiotowego ustawy, w tym w kontekscie

kr~gu

os6b sprawujClcych funkcje orzecznicze w polskim wymiarze sprawiedliwosci.

Zasadniczq wqtpliwose budzi zakres podmiotowy projektowanej ustawy. W opiniowanym projekcie brak jest de'finicji legalnej obejmujqcej takq ciowq, jak: 'osoby petniqce funkcje publiczne' lub 'osoba petniqca

kategori~ poj~­

funkcj~

publicznq',

a zawarte wart. 2 ust. 1 enumeratywne wyliczenie kategorii stanowisk, kt6rych zajmowanie jest r6wnoznaczne z petnieniem funkcji publicznej w rozumieniu tej ustawy jest wyliczeniem niepetnym, skoro wart. 2 ust. 2 dodaje

si~,

te: "Przepisy ustawy

majq odpowiednie zastosowanie do innych os6b pe!niqcych funkcje publiczne, jeteli ustawa szczeg61na tak stanowi." (Tego ostatniego rozwiqzania nie usprawiedliwia

fakt, it w majqcej bye uchylonq ustawie

0

ograniczeniu prowadzenia dziatalnosci go-

spodarczej przez osoby petniqce funkcje publiczne znajduje

si~

podobny do art. 2

ust. 2 projektowanej ustawy art. 2 pkt 11). Ta okolicznose, takte w kontekscie powatnych sankcji, r6wniet natury karnej i dyscyplinarnej, jakie mogq spotkae osoby

obj~te

mocq projektowanej ustawy, w

przypadku naruszenia obowiqzk6w w niej okreslonych, sprawia, it trudno nie zadae pytania, czy proponowany spos6b uregulowania zakresu podmiotowego ustawy jest zgodny z art. 2 Konstytucji R.P. w tej

cz~sci,

w jakiej 6w przepis nawiqzuje do zasady

pewnosci prawa, a wi~c i "jasnosci" regulacji prawnej. Zwatywszy, te projektowana ustawa wprowadza szereg przeplsow natury karnej (por. art. 17, 19, 20) powstaje takte pytanie

0

relacje

mi~dzy

jej art. 2, a

art.115 § 13 kodeksu karnego, wprowadzajqcego, formalnie w ramach tego kodeksu, wtasnq definicj~ funkcjonariusza publicznego. Wynika z niej, te: "Art. 115 § 13. Funkcjonariuszem publicznym jest: 1) Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej,

2) pose!, senator, radny, 2a) pose! do Parlamentu Europejskiego, 3)

s~dzia,

!awnik, prokurator, funkcjonariusz finansowego organu

przygotowawczego lub organu

nadrz~dnego

post~powania

nad finansowym organem

post~po­

wania przygotowawczego, notariusz, komornik, kurator sqdowy, syndyk, nadzor-

ca sqdowy i zarzqdca, osoba orzekajqca w organach dyscyplinarnych dzia!ajqcych na podstawie ustawy,

3

4) osoba b~dqca pracownikiem administracji rzqdowej, innego organu paflstwowe-

go lub samorzqdu terytoriaInego, chyba ie pelni wylqcznie czynnosci uslugowe,

a takie inna osoba w zakresie, w kt6rym uprawniona jest do wydawania decyzji administracyjnych, 5) osoba b~dqca pracownikiem organu kontroli paflstwowej lub organu kontroli samorzqdu terytorialnego, chyba ie pelni wylqcznie czynnosci uslugowe, 6) osoba zajmujqca kierownicze stanowisko w innej instytucji paflstwowej, 7) funkcjonariusz organu powolanego do ochrony bezpieczeflstwa publicznego albo funkcjonariusz Sluiby

Wi~ziennej,

8) osoba pelniqca czynnq

sluib~

wojskowq."

Por6wnanie tresci cytowanego przepisu kodekslJ karnego z art. 2 omawianego projektu przemawia za ustaleniem, ze zakresy obu przepis6w cZEi.!sciowo pokrywajq siEi.!, co moze prowadzie do niezrozumiatego zr6znicowana pozycji prawnokarnej wsr6d funkcjonariuszy publicznych objEi.!tych mocq projektowanej ustawy, a takze do pytania

0

znaczenie uzytego wart. 2 ust. 2 projektu okreslenia: "jezeli ustawa szcze-

g61na tak stanowi", a konkretnie, czy tego rodzaju ustawq szczeg61nq moze bye kodeks karny z cytowanym wyzej art. 115 § 13, czy tylko okreslone ustawy ustrojowe, w tym majqce ulec zmianie z mocy dalszych przepis6w proponowanych w przedtozonym projekcie. (Patrz takze w tej ostatniej kwestii w aspekcie koniecznosci precyzyjnego wskazania na zakres podmiotowy przestEi.!pstwa indywidualnego, okreslonego wart. 17 projektowanej ustawy w pkt. X nino uwag) R6wniez ujEi.!cie wart. 2 ust. 1 projektowanej ustawy w 31 pozycjach bardzo r6znych kategorii stanowisk w aparacie publicznym nie pozwala na wyodrEi.!bnienie cech wsp61nych dla tych stanowisk, jakie mogtyby bye postrzegane za wsp6Jtworzqce definicjEi.! stanowiska osoby petniqcej funkcjEi.! publicznq. We wskazanej egzernpli"flkacji musi zastanawiae wveksponowanie na jednym z czotowych miejsc sedzi6w Trybunatu Konstytucyjnego oraz zastepc6w przewodniczacego i cztonk6w Trybunatu Stanu przy jednoczesnym pominieciu sedzi6w Sgdu Najwyzszego, sad6w powszechnych, sad6w wojskowych i sad6w administracyjnych, jakkolwiek z dalszych przepis6w projektowanej ustawv wynika, ze przynajmniej czese uregulowan w niej zawartych bedzie odnosie sie bezposrednio do sedzi6w wszystkich sad6w wprost lub poprzez odestania w ustawach ustrojowych dotyczgcych sgdownictwa do ustawy -

4

Prawo

0

ustroju sad6w powszechnych (por. art. 35 projektu zawierajacy propozycje

zmian w tej ostatniej ustawie w czesci dotyczacej skfadania oswiadczeri maigtkowvch przez sedzi6w wedfug wzoru stanowigcego zafgcznik nr 3 do projektowanej ustawv, w tym zmian rozszerzajgcych obowigzek skfadania rzeczonych oswiadczeri

dane

0

dotyczgce tej czesci maigtku mafzonka sedziego, kt6ry w projekcie okreslany jest rnianem majgtku osobistego mafzonka). Zwazywszy, iz funkcje orzecznicze w polskim wymiarze sprawiedliwosci, w swietle istniejqcej regulacji prawnej, mogq niekiedy wykonywac takze asesorzy Sqdowi, referendarze sqdowi oraz, obok

s~dzi6w

zawodowych, fawnicy, zasadne byfo-

by okreslenie wprost, czy i na ile projektowana ustawa miafaby odnosic

si~

takze do

tych kategorii os6b. Proponowane wart. 2 ust. 2 opiniowanego projektu niejasne rozszerzenie mocy danej ustawy na inne, niz okreslone wprost w ust. 1, osoby pclniqce funkcje publiczne na podstawie

przepis6w, nie wydaje

odr~bnych

si~

tu wy-

starczajqce. Powstaje takZe pytanie, (m.in. w kontekscie zasady r6wnosci), czy wynikajqcy z omawianej ustawy obowiqzek skfadania oswiadczeri prowadzonej przez mafzonka, a takze

0 podj~ciu

0

dziafalnosci gospodarczej

lub zmianie charakteru takiej dzia-

falnosci przez mafzonka (zgodnie z wzorami stanowiqcymi zafqczniki nr 1 i nr 2 do projektowanej ustawy) ma dotyczyc tylko bunafu Stanu, czy r6wniez po

uwzgl~dnieniu

s~dzi6w

s~dzi6w

innych sqd6w.

uwag~

Wst~pnie

wypada zafozyc, ze tak,

proponowanej wart. 35 projektu ustawy nowelizacji 87 z jednocze-

snym skresleniem art. 88 ustawy - Prawo pod

Trybunafu Konstytucyjnego i Try-

0

ustroju sqd6w powszechnych, (biorqc

r6wniez odesfania do tej ostatniej ustawy zawarte w ustawach szczeg61-

nych dotyczqcych Sqdu Najwyzszego i sqd6w szczeg6Inych). Kwestia ta jest istotna w zwiqzku z brzmieniem art. 2 ust. 1 pkt 2 projektowanej ustawy w kontekscie odesfania zawartego wart. 6 ust. 4 ustawy z dnia 1 sierpnia

1997 r.

0

Trybunale Konstytucyjnym, z kt6rego wynika, ze:

"W zakresie nie uregulowanym w ustawie do praw i obowiqzk6w oraz odpowiedzialnosci dyscyplinarnej

s~dzi6w

Trybunalu stosuje

si~

odpowiednio przepisy

dotyczqce praw i obowiqzk6w oraz odpowiedzialnosci dyscyplinarnej

s~dzi6w

Sqdu

Najwyzszego. " Tymczasem w przedfozonym do zaopiniowania projekcie ustawy nie proponuje

si~

zadnych bezposrednich zmian ani w obowiqzujqcej ustawie

0

Sqdzie Najwyz-

szym, ani w ustawie 0 Trybunale Konstytucyjnyn1, ani w ustawie 0 Trybunale Stanu, 5

czy tez w ustawie - Prawo nym zakresie - znajdujq

0

si~

ustroju sqd6w administracyjnych, w kt6rych - w pewr6wniez

do stosowania ustawy - Prawo

odes~ania

ustroju sqd6w powszechnych wprost za posrednictwem ustawy

0

0

Sqdzie Najwyz-

szym. W istocie wodawc~,

nosie

si~

kwestiq, wymagajqcq takze wypowiedzenia

odr~bnq

przez usta-

si~

jest ustalenie, w jakim zakresie projektowana ustawa ma rzeczywiscie od-

do wszystkich os6b wchodzqcych w

sk~ad Trybuna~u

Stanu, zwazywszy, iz

s~dziq Trybuna~u

Stanu moze bye kazdy niekarany obywatel Rzeczypospolitej Pol-

skiej, posiadajqcy

pe~ni~

praw publicznych, a zarazem niepozostajqcy w zatrudnieniu

w administracji rzqdowej, a takze

nieb~dqcy pos~em

lub senatorem, w sytuacji, gdy

obowiqzujqce przepisy prawa dopuszczajqjedynie mozliwose tu koszt6w podr6zy ze

s~dziom Trybuna~u

s~dziowie Trybuna~u

najmniej

po~owa

Stanu

b~dq

Stanu, co r6wnoznaczne jest z

mieli inne

zr6d~a

z nich ma posiadae kwalifikacje

diet i zwro-

wyp~acania

za~ozeniemJ

dochod6w. Zwazywszy, ze co

s~dziowskie,

konywanie zawodu prawniczego, takze innego niz zaw6d

oznaczae to moze wy-

s~dziego,

nie stanowiqce-

go zarazem wykonywania funkcji publicznej. W konsekwencji dopuszczalne jest na~u

mi~dzy

s~dzia

innymi ustalenie, iz

Trybu-

Stanu moze wykonywae takze innq funkcj~ publicznq (poza administracjq rZq-

dowq, nie

ani

b~dqc

obowiqzkiem

pos~em,

pe~nie

obj~ty

oswiadczen majqtkowych przewidzianych projektowanq

sk~adania

ustawq, lub nie

ani senatorem), i w zwiqzku z tym moze bye

jakiejkolwiek funkcji publicznej i nie

oswiadczen majqtkowych lub (i) oswiadczen

0 dzia~alnosci

Podobna sytuacja moze wystqpie w przypadku spoczynku wchodzqcych w

sk~ad

sk~adae

jakichkolwiek

gospodarczej maQonka.

s~dzi6w

lub

s~dzi6w

Panstwowej Komisji Wyborczej lub

w stanie

wyst~pujqcych

w roli wojew6dzkich komisarzy wyborczych, albowiem z istniejqcych przepis6w nie mozna wyprowadzie ani wprost, ani posrednio obowiqzku jqtkowych przez Wydaje Trybuna~u

s~dzi6w

si~

Stanu i

sk~adania

w stanie spoczynku.

zatem,

mi~dzy

s~dzi6w

innymi w kontekscie os6b wchodzqcych w

wchodzqcych w

sk~ad

funkcj~

sk~adania

sk~ad

Panstwowej Komisji Wyborczej, a

szerzej w kontekscie wszystkich os6b mogqcych jednoczesnie jednq

oswiadczen ma-

pe~nie wi~cej

nizej

publicznq, z kt6rq zwiqzany jest (Iub ma bye zwiqzany) obowiqzek

przedmiotowych oswiadczen majqtkowych lub (i) oswiadczen

sci gospodarczej

ma~zonka,

0 dzia~alno­

ze w projektowanej ustawie powinno bye stwierdzo-

ne wprost, czy w przypadku os6b jednoczesnie pelnictcych

wi~cej

niz jednct 6

funkcjQ publicznCl, w zwiClZku ze sprawowaniem ktorej dana osoba powinna skladac wymagane ustawCl oswiadczenia, osoba ta ma skladac ww. oswiadczenia przed wiQcej nii: jednym podmiotem, a jei:eli nie, to przed ktorym z podmiotow uprawnionych do odebrania danego oswiadczenia powinna je zloi:yc, informujClc

0

takim fakcie inny podmiot lub inne podmioty uprawniony(e) do

przyjQcia okreslonego oswiadczenia. Zwazywszy, ze Pierwszy Prezes Sqdu Najwyzszego z mocy art. 199 ust. 2 Konstytucji R.P. jest Przewodniczqcym Trybunatu Stanu i bytby zobowiqzany do odbierania oswiadczen majqtkowych przewidzianych projektowanq ustawq od wszystkich os6b wchodzqcych w sktad Trybunatu Stanu, a takze ciqzylyby na nim okreslone obowiqzki kontrolne i informacyjne zwiqzane z instytucjq oswiadczen majqtkowych, nalezatoby oczekiwac wypowiedzenia

si~

wprost przez

ustawodawc~,

czy i na ile

projektowana ustawa dotyczytaby os6b wchodzqcych w sktad Trybunatu Stanu dqcych jednoczesnie

s~dziami

b~­

innych sqd6w, oraz, w konsekwencji, czy i jakiego

rodzaju obowiqzki naktadataby ona na Pierwszego Prezesa Sqdu Najwyzszego jako Przewodniczqcego Trybunatu Stanu. Nie jest takze wystarczajqco precyzyjnie okreslony krqg os6b petniqcych funkcje publiczne (i ich matzonk6w), na kt6rych ciqzytby wprowadzany wart. 15 obowiqzek zgtaszania korzysci do Rejestru Korzysci (szerzej w tej kwestii w pkt XI nino uwag.)

III. Uwagi dotyczClce oswiadczen 0 dzialalnosci gospodarczej mali:onka i kontroli nad tymi oswiadczeniami Wart. 9 ust. 1 projektowanej ustawy wprowadza oswiadczen

0

si~

obowiqzek sktadania

dziatalnosci gospodarczej matzonka osoby petniqcej

bez sprecyzowania, czy chodzi tu takze

0

osoby petniqcej

funkcj~

0

publicznq

matzonka pozostajqcego w separacji.

Wart. 9 ust. 4 projektowanej ustawy proponuje do odbioru oswiadczenia

funkcj~

si~,

aby podmiot uprawniony

dziatalnosci gospodarczej prowadzonej przez matzonka

publicznq, na wniosek przetozonego lub osoby obowiqzanej

do ztozenia tego oswiadczenia, wydat, w terminie 14 dni od dnia ztozenia wniosku, i dor~czyt

przetozonemu

rozstrzygni~cie,

czy dziatalnosc gospodarcza matzonka moze

7

wywo~wae

2.

podejrzenie a stronniczose lub interesownose osoby wymienionej wart.

Rozstrzygni~cie nast~puje

w6wczas w drodze decyzji administracyjnej.

Nie bez znaczenia dla oceny zasadnosci powyzszej regulacji powinno pozostawae, ze w procedurze administracyjnej przewidziano mozliwose wytqczenia pracownika organu administracji publicznej oraz organu administracji publicznej w6wczas, gdy wyst~pujq ani jako iudex inhabilis lub iudex suspectus. Przepisy te powinny stanowie wystarczajqcq

gwarancj~

bezstronnosci. Ponadto ustalenie tego, czy"dzia-

talnose gospodarcza matzonka maze

wyw~ae

podejrzenie a stronniczose lub inte-

resownose osoby wymienionej wart. 2" ma charakter uznaniowy i jest trudne do zweryfikowania w oderwaniu ad konkretnych czynnosci podejmowanych przez

osob~

zobowiqzanq do ztozenia oswiadczenia. Projekt ustawy nie usuwa r6wniez wqtpliwosci, co do tego, jakie Sq konsekwencje prawne decyzji wydanej na podstawie art. 9 ust. 4.

IV. Uwagi

dotycz~ce

oswiadczen

maj~tkowych

jako takich

IV. 1. Uwaga og61na Zgodnie z art. 11 ust. 1 projektowanej ustawy tytutowe oswiadczenia majqtkowe majq zawierae: "oswiadczenie a stanie majqtku osoby sktadajqcej takie oswiadczenie, obejmujqce jej "majqtek osobisty" oraz "majqtek sciq majqtkowq", a takze ny one

uwzgl~dniae

,,0

obj~ty

matzeriskq wsp6lno-

stanie majqtku osobistego matzonka", przy czym powin-

dane okreslone rodzajowo wart. 11 ust. 3 danej ustawy i bye

przedstawiane wedtug wzoru stanowiqcego zatqcznik nr 3 do przysztej ustawy. Wydaje

si~,

ze uszeregowanie informacji, jakie powinny bye zawarte w

oswiadczeniu majq:tkowym, bytoby poprawniejsze, gdyby byto dokonane kolejno zgodnie z ustalonym kryterium (projektodawcy ocenia

si~ sytuacj~

przyj~li

kilka kryteri6w wg kt6rych

sktadajqcego oswiadczenie - Sq nimi w szczeg6lnosci: sktad po-

siadanego majqtku, zr6dta przychod6w, zajmowane stanowiska w okreslonych jednostkach organizacyjnych, dokonane przysporzenia majqtkowe na rzecz wskazanych os6b bliskich). Skoro pierwsza informacja (art. 11 ust. 3 pkt 1) dotyczy posiadania nieruchomosci, to kolejne powinny dotyczye innych przedmiot6w majqtkowych 1 posiadanych przez sktadajqcego oswiadczenie (np. tych, kt6rych dotyczy pkt 6 i 7).

1 Utyte tu okreslenie "przedmioty majqtkowe" wyst~puje w polskim ustawodawstwie w kodeksie rodzinnym i opiekunczym (art. 31, 33 k.r.o.), choc nie ma definicji ustawowej. Jest to okreslenie 0 cha-

8

IV. 2. Pojecie "mienie ruchome" (art. 11 ust 3 pkt 6) Zgodnie z art. 44 kodeksu cywilnego (k.c.) "mieniem jest wlasnos6 i inne prawa

majqtkowe". Uzyte w przepisie sformuJowanie "mienie ruchome" jest

wi~c bJ~dne.

Podstawowy podziaJ rzeczy, zdefiniowanych wart. 45 k.c. jako "przedmioty material-

ne" wskazuje na nieruchomosci (art. 46 k.c.) i rzeczy ruchome. Brak w kodeksie cywilnym definicji ustawowej rzeczy ruchomych. Przyjmuje

si~,

ze Sq to przedmioty ma-

terialne, kt6re nie Sq nieruchomosciami w rozumieniu art. 46 k.c. Nie jest jasne jakie byJy intencje projektodawc6w. Najprawdopodobniej chodzHo niz nieruchomosci przedmiot6w majqtkowych,

0

0

wymienienie innych

wartosci wyzszej niz 10 tys. zJ, znaj-

dujqcych

si~

Jqcznie

posiadanie rzeczy ruchomych, to nalezaJoby to jednoznacznie wskazae w

0

w posiadaniu skJadajqcego oswiadczenie. Gdyby jednak chodzHo wy-

tekscie projektowanej ustawy. Z przykJadu podanego w pkt VII wzoru oswiadczenia majqtkowego (ZaJqcznik nr 3 do projektu ustawy, s. 6) zdaje

si~

wynikae, ze chodzi

0

rzeczy ruchome. IV. 3 Dane okreslone wart. 11 ust 3 pkt 5) projektowanej ustawy, jako element oswiadczenia majatkowego w kontekscie (m.in.): art. 3 pkt 2, art. 4 pkt 7) i pkt 8), art. 5 oraz art. 15, 16 i 17 projektowanej ustawy Wart. 11 ust 3 pkt 5 projektowanej ustawy nakazuje oswiadczeniu majqtkowym informacji

0

si~

przedstawienie w

"prowadzeniu dziaJalnosci gospodarczej, za-

rzqdzaniu takq dziaJalnosciq albo byciu przedstawicielem lub peJnomocnikiem podmiotu prowadzqcego takq dziaJalnose" (w domysle przez

osob~

skJadajqcq takie

oswiadczenie w okresie, kt6rego dotyczy). Autorom projektu prawdopodobnie chodziJo

0

doch6d lub korzysci, jaki osoba skJadajqca tego typu oswiadczenie mogJa osiq-

gnqe w zwiqzku z takq aktywnosciq, (tak zwJaszcza w kontekscie Rejestru Korzysci, o kt6rym mowa wart. 15 projektowanej ustawy), lecz tak rzeczy nie

uj~li.

Jezeli 6w przepis miaJby bye odczytywany w kontekscie wyjqtku od zakazu okreslonego wart. 4 pkt 7) i pkt 8) uczynionego na rzecz os6b zajmujqcych funkcje publiczne, a zarazem prowadzqcych na wJasny rachunek lub wsp61nie z innymi

050-

bami dziaJalnose wytw6rczq w rolnictwie w zakresie produkcji roslinnej i zwierz~cej, w rakterze neutralnym. Przyjmuje si~, ze swym zakresem znaczeniowym jest zblizone do poj~cia "mienie". Zob. J. St. Picttowski [wj System prawa rodzinnego i opiekuriczego, Ossolineum 1985, s. 343 -

344 i n.

9

fOrillie i zakresie gospodarstwa rodzinnego, lub - w zakresie takiej dziatalnosci - wyst~pujetcych

w roli podmiotu zarzetdzajetcego, w roli przedstawiciela lub petnornocni-

ka, to powinno

si~

temu jednoznacznie dae wyraz.

Jezeli 6w przepis miatby bye odczytywany

mi~dzy

innymi w powietzaniu z art.

5, a wi~c z przepisem wskazujetcym na obowietzek zaprzestania w okreslonym czasie prowadzenia dziatalnosci gospodarczej w zwietzku z

obj~ciem

wyjettkami okreslonymi wart. 7 ust. 1), to r6wniez nalezatoby

0

funkcji publicznej (z tym wprost postano-.

wie. Nalezy zasygnalizowae w tym miejscu, ze wgtpliwosci budzi sarna legalna definicja: "zaprzestanie prowadzenia dziatalnosci gospodarczej" (art. 3 pkt 2 projektowanej ustawy) . Art. 3 pkt 2 projektu ustawy zawiera

definicj~ poj~cia:

"zakonczenie prowadze-

nia dzia/alnosci gospodarczei' jako wykreslenie z ewidencji dziatalnosci gospodarczej

w drodze decyzji administracyjnej. Zwazywszy na sankcje wietzetce

si~

z niezakori-

czeniem dziatalnosci w terminie wskazanym wart. 5 projektu (por. art. 16 i 17 projektowanej ustawy), bye moze nalezatoby wietzae je z dopetnieniem wymaganych do wykreslenia czynnosci w okreslonym relatywnie kr6tkim terminie (kr6tszym od 4 miesi~cy

od

obj~cia

stanowiska lub funkcji,

0

kt6rym mowa wart. 5 projektu), a nie z wy-

daniem decyzji (termin zatatwienia sprawy, po ztozeniu wniosku

0

wykreslenie, nie

zalezy od wnioskodawcy). Nie jest zatem wiadome, czemu miatoby stuzye pozyskanie tego rodzaju informacji jak okreslone wart. 11 ust. 3 pkt 5), ani tez, czy wtasciwym miejscem dla przedstawienia takiej informacji jest oswiadczenie majettkowe, zwtaszcza, ze nie zawsze wejscie w okreslonet

rol~

spotecznet motywowane jest

ch~ciet

uzyskania ko-

rzysci materialnej lub (i) zwietzane z uzyskaniem takiej korzysci. W ocenianym przepisie zostat uzyty zwrot

0

byciu "przedstawicielem lub pel-

nomocnikiem" podmiotu prowadzetcego dziatalnose gospodarczet lub zarzetdzajetcego

taket dziatalnosciet. Nalezy zwr6cie

uwag~

na zakresy tych

poj~e.

Kazdy petnomocnik

jest przedstawicielem (zob. Dziat VI Ksiegi I Kodeksu cywilnego, art. 95 in.). Umocowanie do dziatania w cudzym imieniu wynika z ustawy (przedstawicielstwo ustawowe) lub oswiadczeniu reprezentowanego (petnomocnictwo) - art. 96 k.c. Nie jest wiec jasne, czy uzywajetc zacytowanego sformutowania projektodawcy "przedstawiciel"

pragn~1i

poj~ciu

nadae odmienne znaczenie od wynikajetcego z kodeksu cy-

wilnego.

10

v.

Uwagi dotyczClce oswiadczen majCltkowych w odniesieniu do majCltku mal-

:lonka osoby pelniClcej funkcj~ publicznCl

V. 1. Uwaga generalna dotvczaca informacji 0 stanie majatku matzonka

Celowe bytoby jednoznaczne sformutowanie obowiqzku w zakresie przedstawiania informacji 0 stanie majqtku matzonka. W szczeg61nosci, czy taka informacja wymagana bytaby tylko w sytuacji, gdy matzonkowie pozostajq we wsp61nosci majqtkowej, czy tez konieczne jest przedstawienie majqtku matzonka, nabytego po zawarciu matzenstwa, niezaleznie od rodzaju matzenskiego ustroju majqtkowego. Z projektowanego przepisu zdaje

si~

wynikac, ze chodzi 0 pierwszq z wymienionych mozli-

wosci, natomiast z tresci uzasadnienia (s. 13 uzasadnienia) mozna wnosic, iz

0

dru-

gqZ nich. Nie budzi wqtpliwosci, ze na majqtek osoby, kt6ra pozostaje w ustawowej lub w umownej wsp61nosci majqtkowej matzenskiej, sktada majqtek wsp61ny, kt6ry jest towaJ.

Poj~cie

obj~ty

si~

jej majqtek osobisty oraz

wsp6twtasnosciq (wsp6lnosciaJ tqcznq (bezudzia-

"majqtek osobisty" jest zwiqzane z ustrojem wsp61nosci majqtkowej. W

matzenstwie, w kt6rym obowiqzuje ustr6j wsp61nosci majqtkowej (ustawowej lub umownej) m~za

wyst~pujq

trzy masy majqtkowe: majqtek osobisty zony, majqtek osobisty

i majqtek wsp61ny (art. 31 k.r.o., art. 33 k.r.o., art. 48 k.r.o.). Jezeli

jekcie wymaga

si~

informacji takze

0

wi~c

w pro-

"stanie majqtku osobistego matzonka" (po

wczesniejszym sformutowaniu wymogu przedstawienia informacji 0 wtasnym majqtku osobistym sktadajqcego oswiadczenie oraz waJ to oznacza, ze nalezy przedstawic

0

majqtku

informacj~ 0

obj~tym

wsp61nosciq majqtko-

sytuacji majqtkowej obojga mat-

zonk6w, kt6rzy pozostajq w ustroju wsp61nosci majettkowej. Mozna sqdzic, ze analogicznego obowiqzku nie ma, gdy w matzenstwie obowiqzuje rozdzielnosc majqtkowa, jako l.Jstr6j przymusowy lub umowny. W takiej sytuacji bowiem mozna m6wic

0

ma-

jqtku kazdego z matzonk6w a nie 0 "majqtku osobistym" kt6regokolwiek z nich. Jezeli projektodawcy zamierzajq uzywac

poj~cia

"majqtek osobisty" w innym znaczeniu niz

wynikajqce z przepis6w kodeksu rodzinnego i opiekunczego, to owe zdefiniowac na potrzeby ustawy, w kt6rej zostaje uzyte. Wydaje cia

0

utrwalonym znaczeniu

wyst~pujqce

si~

poj~cie

nalezy

jednak, ze

poj~­

w akcie normatywnym najwyzszej rangi dla

11

danego dziatu prawa, jakim jest

Z

reguty kodeks, w takim samym znaczeniu powinny

bye uzywane w innych ustawach. V. 2. Uwagi szczeg6towe dotyczgce inforl11acji

0

stanie majatku matzonka

Nowosciq projektowanej regulacji prawnej jest poszerzenie zakresu oswiadczeri majqtkowych jqC, ze pod tym

0

dane dotyczqce majqtku "osobistego" wsp6tmatzonka. Zaktada-

poj~ciem

autorzy projektu wydajq

si~

rozumiee zar6wno majqtek

osobisty matzonka, a wi~c wyr6zniany w k.r.o. w przypadku istnienia wsp61nosci majqtkowej matzeriskiej, jak i - gdy takiej wsp61nosci majqtkowej nie ma - majqtek wtasny matzonka wypada podniese, co

o

nast~puje.

ile, i to z pewnymi zastrzezeniami, mozna bytoby zgodzie

si~

na

obj~cie

przedmiotowymi oswiadczeniami majqtku stanowiqcego przedmiot wsp61nosci majqtkowej matzeriskiej, a takze mienia stanowiqcego przedmiot innych wsp61nych praw majqtkowych (w

cz~sciach

takich oswiadczeri

0

utamkowych) matzonk6w,

0

tyle poszerzenie zakresu

dane dotyczClce szeroko rozumianego majCltku osobistego

(odrQbnego, wlasnego) wsp61malzonka powinno budzic wCltpliwosci. Nie tylko ze wzglQd6w kulturowych nie mozna "milczClcO" zakladac istnienia zgody malzonka osoby pelniClcej funkcjQ publicznCl na kandydowanie na stanowisko objQte obowiClzkiem skladania tego rodzaju oswiadczeri lub zgodQ na pozostawanie na takim stanowisku z dniem wejscia w zycie projektowanych przepis6w. Tylko wykazanie sie przez osobe pelniqca funkcje publicznq posiadaniem wyraznej (pisemnej) zgody jej malzonka (w domysle aktualnego malzonka) na kandydowanie na stanowisko publiczne zwiqzane z obowiqzkiem skladania oswiadczeri majqtkowych obejmyjacych takze majqtek malzonka, a wiec i zgody na ewentualne objecie takiego stanowiska lub WYkazanie sie posiadaniem wyraznej zgody malZonka na pozostawanie na takim stanowisku po wejsciu w zycie projektowanych przepis6w, moglaby uzasadniac nalozenie i egzekwowanie od osoby pelniClcej funkcjQ publicznCl obowiClZku skladania oswiadczeri majCltkowych obejmujClcych majCltek jej malzonka. Z zadnego z

obowigzujgcych przepis6w prawa rodzinnego nie wvnika prawo wsp6tmatzonka do ingerowania w sfere majatku wtasnego (osobistego - przy istnieniu wsp61nosci majgtkowej matzeriskiej» drugiego wsp6tmatzonka, a w szczeg61nosci do poznania sktadnik6w takiego majgtku wsp6tmatzonka. Tego rodzaju prawa, w szczeg61nosci

12

matzonka bedacego osoba

pe~niaca

funkcje publiczna) nie da sie wyprowadzic r6w-

niez z przepis6w KonsMucji RP dotyczacych ochrony matzenstwa i rodziny. Z tego punktu widzenia - we wskazanym zakresie - projektowane poszerze-

nie obowiqzku

sk~adania

snego (osobistego)

oswiadczen majqtkowych 0 dane dotyczqce majqtku

wsp6~ma~zonka

snosci i sfery prywatnosci

trudno jest uznac za nie naruszajqce prawa

wsp6~ma~zonka

osoby

pe~niqcej funkcj~

w~a­ w~a­

publicznq.

Wprowadzenie do projektowanej regulacji przepisu pozwalajqcego na stwierdzenie, iz osobie ma~zonka

pe~niqcej funkcj~

publicznq nie jest znany majqtek osobisty

(por. art.11 ust. 11 projektowanej ustawy), a

pod odpowiedzialnosciq karnq za albowiem nierzadko

ma~zonkowie

fa~szywe

wi~c

stwierdzenie

ma~zonk6w

faktycznie korzysta z mie-

nia blizszej lub dalszej rodziny i w ten lub winny spos6b "przyczynia

w~asnosci

nie do

lub innego prawa)

cz~onka

lub

cz~onk6w

osoba zobowiqzana do wsp6~ma~zonka rnia~a sk~ad

dok~adnie

jest przedmiotem

przys~ugujqcego wsp6~matzonkowi,

rodziny

z~ozenia

domyslac

sk~adane

zeznania, nie rozwiqzuje tez problemu,

lub jeden z

nia tego mienia nie wnikajqc w to, co

wsp6~­

wsp6~ma~zonka.

si~"

do utrzyma-

w~asnosci (wsp6~­

a co nalezy

Trudno r6wniez

WY~qCZ­

zak~adac,

by

oswiadczenia majqtkowego 0 mieniu osobistym

si~

lub (i) "zgadywac, co ewentualnie wchodzi w

tego mienia, aby uniknqc zarzutu zatajania "prawdy". W tej sytuacji trudno nie zadac pytania, czy proponowana regulacja, pomijajq-

ca

zupe~nie

gotowosc, a wi~c i istnienie woli,

stanie jego/jej majqtku mami wyzszego

rz~du.

w~asnego

Wydaje

wsp6~ma~zonka

(osobistego) si~

mog~a

do ujawniania prawdy

0

byc uznana za zgodnq z nor-

zatem celowe rozwazenie mozliwosci zastct.-

pienia oswiadczenia osoby petniClcej funkcjQ publicznCl

0

nieznajomosci majClt-

ku wtasnego (osobistego) jej wsp6tmatzonka, oswiadczeniem samego wsp6tmatzonka, iz jego wolCl jest, by stan jego wtasnego (osobistego) majCltku stanowit przedmiot jedynie jego wiedzy, a nie os6b trzecich.

VI. Uwagi dotyczClce oswiadczen majCltkowych

w odniesieniu do majCltku

przeniesionego na "osoby pOzostajClce we wsp61nym pozyciu" w kontekscie hasta: "umowy przenoszClce wtasnosc" - art. 11 ust. 3 pkt 8 projektowanej ustawy

Podobne lub jeszcze dalej idqce zastrzezenia moze budzic wprowadzenie w istocie obowiqzku ujawniania przez osoby

pe~niqce

publiczne faktu pozostawania we 13

wsp61nym pozyciu z innq osobq lub z innymi osobami, zeniem oswiadczenia majqtkowego os6b bliskich mienia cywilnoprawnej, a

0

dosz~o

ile w okresie 5 lat przed

0

do przeniesienia na rzecz tak okreslanych

wartosci szacunkowej powyzej 10 000

wi~c

z~o­

z~

na podstawie umowy

na podstawie kazdej umowy, a nie tylko umowy majqcej ce-

chy darowizny (par. art. 11 ust. 3 pkt 8 omawianego projektu). Istotne jest przy tym, ze autorom projektu nie chodzHo pe~niqca funkcj~

podanie "abstrakcyjnych" os6b z kt6rymi osoba

0

publicznq pozostaje lub

pozostawa~a

w faktycznym pozyciu, ale

0

podanie co najmniej imion i nazwisk takich os6b (por. art. 11 ust. 7 omawianego projektu). Autorzy projektu wykluczajq mozliwosc, by osoba mog~a wa~a

pe~niqca funkcj~

publicznq

nie znac co najmniej imienia i nazwiska osoby, z kt6rq pozostaje lub pozosta-

we wsp61nym pozyciu, w domysle prawdziwego imienia i nazwiska takiej dru-

giej osoby. Celowe

by~oby

tu

w

szczeg61nosci

doprecyzowanie,

wskazanym wart. 11 ust. 3 pkt 8 projektowanej ustawy •

z osobami, kt6re nie

mia~

si~

obowiqzkiem

Sq umowy zawarte

w dniu zawarcia umowy statusu

zwiqzku z uprawomocnieniem ma~zenstwa,

obj~te

czy

ma~zonka

w

wyroku orzekajqcego uniewaznienie

rozw6d lub ustalajqcego, ze

ma~zenstwo

nie

by~o

zawarte

(art. 1 k.r.o.), •

z osobami majqcymi status orzeczenia dniem

0

ma~zonk6w,

jednakze po uprawomocnieniu

si~

separacji, kt6re nastctPHo w okresie kr6tszym niz 5 lat przed

z~ozenia

oswiadczenia, bowiem orzeczenie separacji ma takie

skutki jak rozwiqzanie

ma~zenstwa

przez rozw6d,

0

ile ustawa nie stanowi

inaczej (art. 61 4 k.r.o.). W tym miejscu nalezy zasygnalizowac niezgodnosc 3 pkt 8 a pkt IX

za~qcznika

pomi~dzy

tresciq art. 11 ust.

nr 3 do projektu ustawy, zawierajqcego wz6r

oswiadczenia majqtkowego. Projekt ustawy wart. 11 ust. 3 pkt 8 wsr6d os6b, na kt6rych rzecz nastctPHo przeniesienie

w~asnosci

"mienia

0

szacunkowej wartosci powytej 10 000 zf',

wymienia "inne osoby pozostajClce we wspolnym pozyciu". W pkt. IX wzoru oswiadczenia majqtkowego jest natomiast mowa

0

osobach pozostajqcych "we

wspolnym gospodarstwie domowym".

14

W uzasadnieniu projektu ustawy stwierdza

si~,

iz wart. 3 jest podana,

mi~dzy

innymi, definicja ustawowa osoby pozostajqcej we wsp61nym gospodarstwie domowym, cho6 w przestanym tekscie projektu art. 3 zawiera jedynie

definicj~

(w pkt

1) "sp6lki prawa hand/owego", a w pkt 2 "zaprzestania prowadzenia dziala/nosci gospodarczef' . Przy zatozeniu, iz projektodawcy uwazajq za konieczne

obj~cie

informacjq um6w

o skutku przysparzajqcym zawartych przez sktadajqcego oswiadczenie z osobami,

Z

kt6rymi pozostaje we wsp61nym pozyciu, nasuwajq si~ pewne refleksje krytyczne.

Pozostawanie we wsp61nym pozyciu nalezy do sfery prywatnosci, a nawet intymnosci os6b znajdujqcych

si~

w takich relacjach. Jako takie jest ich dobrem

osobistym. Prawo do ochrony zycia prywatnego i rodzinnego jest zagwarantowane przez art. 47 Konstytucji RP, art. 8 Europejskiej Konwencji Cztowieka i Podstawowych Wolnosci oraz,

mi~dzy

Ochronie Praw

0

innymi przez przepisy prawa

cywilnego (art. 24 k.c., 448 k.c.). Art. 51 ust. 2 Konstytucji zakazuje wtadzom publicznym pozyskiwania, gromadzenia i zakresie szerszym niz jest to Wyst~puje

niezb~dne

udost~pniania

informacji

0

obywatelach w

w demokratycznym paristwie prawnym.

prawdopodobieristwo, ze osoby, kt6re uzyskaty korzysci

0

charakte-

rze korupcyjnym, w zwiqzku ze sprawowanq funkcjq mogq, w celu ich ukrycia, przenosi6 uzyskane w ten spos6b prawa majqtkowe (ich surogaty) na rzecz os6b pozostajqcych z nimi w bliskich, cho6 nie wynikajqcych z pokrewieristwa, powinowactwa ani z matzeristwa, relacjach. Jednakze przenoszenie praw majqtkowych na

osob~,

z

kt6rq druga strona czynnosci jest zwiqzana w spos6b niesformalizowany, wynika cz~sto

z motywacji uczuciowej, pragnienia zabezpieczenia na przysztos6 lub jest po-

wodowana innymi okolicznosciami. Projektowana instytucja oswiadczeri ma do spetnienia, jak

si~

wydaje, cel prewencyjny. Dlatego budzi6 moze wqtpliwosci zobowiq-

zanie, posrednie co prawda, do ujawniania z kim aktualnie lub w przesztosci (projekt przewiduje obowiqzek informowania

0

umowach zawartych w okresie 5 lat poprze-

dzajqcych dzieri ztozenia oswiadczenia) sktadajqcy oswiadczenie pozostawat we wsp61nym pozyciu. Oceny tej nie zmienia utajnienie imion i nazwisk (art. 11 ust. 7) w publikowanych oswiadczeniach. Wydaje zapisu mogq okaza6

si~

si~,

ze w tej sytuacji efekty proponowanego

stosunkowo niewielkie w por6wnaniu ze stopniem zagroze-

nia (potencjalnego naruszenia) d6br osobistych os6b trzecich, w szczeg61nosci, gdy

15

ich niesformalizowany zwiqzek z osobq zobowiqzanq do z+ozenia oswiadczenia nie by+ znany szerszemu szac

zasad~

kr~gowi

os6b. Wydaje

proporcjonalnosci i nie jest

si~,

iz komentowany zapis moze naru-

niezb~dny

do ochrony bezpieczenstwa i po-

rzqdku publicznego. pOj~cla

Nalezy tez zauwazyc, ze wobec braku ustawowego uregulowania

skutk6w funkcjonujqcych w praktyce konkubinat6w, w kt6rych pozostajq osoby tej pomi~dzy

samej bqdz r6znej pki, ocena czy w danym stanie faktycznym relacje

stronami majq charakter "pozostawania we wsp61nym pozyciu" moze nie byc +atwa. Takze

wi~c

wzgl~dy

informowania

0

praktyczne

przemawiajq za

celowosciq

rezygnacji

z

umowach przysparzajqcych zawartych z osobami pozostajqcymi we

wsp61nym pozyciu ze sk+adajqcym oswiadczenie. Bardziej

jednoznaczny

(choc

wymagajqcy

zdefiniowania)

charakter

ma

pozostawanie we wsp61nym gospodarstwie domowym (aktualnie lub w okresie

ostatnich 5 lat) z osobq, kt6ra ani nie jest ma+zonkiem ani nie nalezy do krewnych i powinowatych. To Mog+oby

si~

poj~cie

kr~gu

obejmuje swym zakresem szeroki krqg os6b.

odnosic zar6wno do os6b, z kt6rymi sk+adajqcy oswiadczenie pozostaje

(pozostawa+) we wsp61nym pozyciu, jak i os6b z innych przyczyn

przyj~tych

do

wsp61nego gospodarstwa domowego (np. w celu udzielenia pomocy, mimo braku obowiqzku alimentacyjnego). Gdyby finalnie

przyj~to

obowiqzek

uwzgl~dnienia

w oswiadczeniu informacji

0

umowach zawartych z osobami pozostajqcymi we wsp61nym gospodarstwie domowym, celowe by+oby blizsze sprecyzowanie tego terminu (w szczeg61nosci zaznaczenie,

czy

warunkiem

sine

qua

non

pozostawania

we

wsp61nym

gospodarstwie domowym jest faktyczna koncentracja spraw zyciowych/przebywanie w tym samym mieszkaniu). przy za+ozeniu, iz tekst przepisu mia+by pozostac niezmieniony,

naraza+oby

rozwazyc

czy

fragment

"na

podstawie

umowy

cywilnoprawnej w okresie 51at przed dniem zlotenia oswiadczenia" nie powinien byc

zamieszczony po s+owie "przeniesione" w poczqtkowej Wydaje

si~,

cz~sci

pkt 8.

ze proponowana w projekcie ingerencja ustawodawcy w

osobistq os6b pe+niqcych

funkcj~

sfer~

publicznq jest nie tylko zbyt daleko idqca, ale i zbyt

szeroka. Kategoria "os6b pozostajqcych we wsp61nym pozyciu" jest kategoriq zbyt nieokreslonq, zw+aszcza w czasie, albowiem w istocie obejmuje nie tylko osoby po-

16

zostajqce w zwiqzkach majqcych cechy statosci, a wi~c typu: konkubinat, ale i osoby, z kt6rymi kontakty lub relacje osoby petniqcej funkcje publiczne mogq miee charakter sporadyczny lub okazjonalny. Nie jest r6wniei: jasne, czy ww. kwota 10 000 zt dotyczy przeniesienia praw majqtkowych na kai:d q pojedynczq osob~ z kr~gu wymienionych wart. 11 ust. 3 pkt 8 projektu, czy na wszystkie te osoby tqcznie. Tej wqtpliwosci nie usuwa r6wniei: zatqcznik nr 3 do projektowanej ustawy zawierajqcy wz6r oswiadczenia majqtkowego z punktem nawiqzujqcym do tresci omawianego przepisu prawa. W tym stanie rzeczy trudno nie zadae pytania 0 rzeczywisty cel projektowanej regulacji i jej - w stosunku do deklarowanego celu - wsp6tmiernose w takim znaczeniu, 0 kt6rym mowa wart. 31 ust. 3 Konstytucji RP, odczytywanego w tym wypadku w kontekscie art. 47 Konstytucji RP oraz art. 8 Europejskiej Konwencji 0 Ochronie Praw Cztowieka i Podstawowych Wolnosci.

VII. Uwagi dotycz,\ce "upubliczania" oswiadczeli maj'\tkowych skladanych przez osoby pelni,\ce funkcje publiczne, a taki:e informacji "uzupelniaj,\cych", o kt6rych mowa wart. 14 ust. 1 i ust. 2 projektowanej ustawy.

Jei:eli chodzi 0

grup~ s~dzi6w

nowosciq projektowanej regulacji prawnej jest,

by r6wniei: ich oswiadczenia majqtkowe (poza danymi adresowymi oraz poza imionami i nazwiskami os6b bliskich w takim znaczeniu, 0 kt6rym mowa wart. 11 pkt 8 projektowanej ustawy) byty

udost~pniane

na tamach Biuletynu Informacji Publicznej

lub na stronach internetowych Kancelarii Sejmu lub Senatu, a

wi~c

by byty znane nie

tylko prezesom wtasciwych sqd6w, a w przypadku oswiadczenia Pierwszego Prezesa Sqdu Najwyi:szego nie tylko Prezydentowi RP. W omawianym projekcie obowiqzek "upubliczniania"

oswiadczeri majqtkowych s~dzi6w, a taki:e s~dzi6w, kt6rzy

przestali bye czynnymi s~dziami (por. "bezwyjqtkowy" art. 11 ust. 7 opiniowanego projektu oraz art. 14 tego projektu odczytywane tqcznie z art. 87 ust. 1 ustawyPrawo 0 ustroju sqd6w powszechnych w brzrnieniu, jakie ma otrzymae ten ostatni przepis z mocy art. 35 projektowanej ustawy). W omawianym projekcie

nie wskazuje

si~

jednoznacznie, w jakim terminie

powinno dojse do upublicznienia oswiadczeri majqtkowych. 0 wqtpliwosciach, jakie wywotuje art. 14 ust. 1 tego projektu jako "alternatywny" w stosunku do art. 11 ust. 7 ponii:ej.

17

Analogicznemu (co oswiadczenia majettkowe)

udost~pnieniu

na tamach SIP

lub na stronach internetowych Kancelarii Sejmu lub Kancelarii Senatu majet podlegae "uzupetniajetce" informacje,

kt6rych mowa wart. 14 ust. 1 opiniowanego projektu, a

0

wi~c:

a)

0

osobach, kt6re nie ztozyty oswiadczenia majettkowego lub ztozyty je po

terminie, b)

0

nieprawidtowosciach stwierdzonych w analizowanych oswiadczeniach

majettkowych wraz z ich opisem i wskazaniem os6b, kt6re ztozyty takie oswiadczenia, c) dziataniach

podj~tych

w zwietzku z nieprawidtowosciami stwierdzonymi w

analizowanych oswiadczeniach. W uzasadnieniu przedtozonego projektu trudno znale:ze wyjasnienie dla tak daleko idetcej zmiany stanu prawnego. Rozwietzanie proponowane w projekcie nie stwarza osobie sktadajetcej lub zobowietzanej do ztozenia oswiadczenia majettkowego si~

mozliwosci ustosunkowania

do zastrzezen podmiotu uprawnionego do

przyj~cia

oswiadczenia majettkowego przed ich przedstawieniem do wiadomosci publicznej, mimo ze uwagi tego rodzaju,

0

kt6rych mowa wart. 14 ust. 1 pkt 1) i 2) omawianego

projektu, po ich upublicznieniu, muszet bye postrzegane jako noszetce cechy negatywnej oceny osoby petnietcej funkcjet publicznet, a wi~c tego rodzaju oceny, kt6ra - w zatozeniu - moze bye udziatem jedynie Setdu orzekajetcego w formie wyroku w ramach dwuinstancyjnego

post~powania,

po uprawomocnieniu

si~

orzeczenia majetce-

go bye podanym do wiadomosci publicznej. Instytucja "wyjasnien" osoby sktadajetcej przedmiotowe oswiadczenia majettkowe, wianego projektu

mi~dzy

innymi w

0

kt6rej mowa wart. 14 ust. 2 i ust. 3 oma-

nast~pstwie

braku okreslenia momentu, od i do

kt6rego takie wyjasnienia miatyby bye sktadane, nie moze bye postrzegana jako "r6wnowazetca" uprawnienia i obowietzki podmiotu uprawnionego do przyjmowania oswiadczen majettkowych,

0

kt6rych mowa wart. 14 ust. 1 projektowanej ustawy.

W przedtozonym projekcie ustawy nie przedstawia ani trybu w jakich podmiot uprawniony do

przyj~cia

si~

takze blizej, ani form,

oswiadczenia majettkowego miat-

by podejmowae "dziatania w zwietzku z nieprawidtowosciami stwierdzonymi w analizowanych oswiadczeniach majettkowych." (por. art. 14 ust. 1 pkt 3 omawianego projektu), co moze w praktyce prowadzie do Iicznych wettpliwosci i nieporozumien. W tym stanie rzeczy zasadne wydaje

si~

zaproponowanie innego, wydaje

si~,

ze por6wnywalnego rozwietzania, a mianowicie w postaci obowietzku wskazywania 18

tylko na te oswiadczenia majqtkowe, w kt6rych mimo miot uprawniony do sk~adajqcej

przyj~cia

dzia~ari podj~tych

przez pod-

oswiadczenia - i mimo ewentualnych wyjasnieri osoby

oswiadczenie - nie

uda~o si~

usunqe stwierdzonych

nieprawid~owosci.

Nalezy przyjmowae, i:e tak daleko idqca zmiana stanu prawnego, jakq proponuje

si~

w omawianym projekcie, powinna bye

PO~qczona

taki:e z odpowiednimi

zmianami w przepisach dotyczqcych funkcjonowania Biuletynu Informacji Publicznej, a taki:e - jako alternatywy dla BIP - przepis6w regulujqcych funkcjonowanie odpowiednich stron internetowych Kancelarii Sejmu lub Kancelarii Senatu. Proponowane w projekcie rozwiqzania nie wydajq si~ miee zatem tzw.

cz~sci

wykonawczej.

Tego rodzaju uregulowanie jest istotne, albowiem z proponowanych przepis6w nie wynika tei: jednoznacznie, czy wskazany wart. 12 ust. 1 projektowanej ustawy Pierwszy Prezes Sqdu Najwyi:szego jako uprawniony i zobowiqzany do przyjmowania oswiadczeri majqtkowych os6b wo i obowiqzek

udost~pniania

pe~niqcych

funkcje tam wymienione,

mia~by

otrzymanych oswiadczeri majqtkowych w tej

pra-

cz~sci

BIP, kt6ra jest redagowana przez Sqd Najwyi:szy, czy na innych stronach tego biuletynu. Brak r6wniei: regulacji okreslajqcej spos6b lub tryb, w jakim kazywane oswiadczenia majqtkowe wraz z informacjami

mia~by

bye prze-

"uzupe~niajqcymi", 0

kt6rych

mowa wart. 14 ust. 1 just. 2 omawianego projektu do publikacji na stronach internetowych Kancelarii Sejmu lub Kancelarii Senatu, ani tei: kto opracowywae celem publikacji, a

wi~c

mia~by

owe oswiadczenia

eliminujqc zasadniczo dane adresowe oraz

imiona i nazwiska os6b bliskich w takim znaczeniu,

0

kt6rym mowa wart. 11 ust. 3

pkt 8 projektowanej ustawy (por. art. 11 ust. 7 omawianego projektu). VIII. Uwagi dotycz~ce kontroli nad skladaniem oswiadczen maj~tkowych przez osoby

pelni~ce

j~tkowymi

funkcje publiczne oraz nad zlozonymi juz oswiadczeniami ma-

przez podmioty uprawnione do przyjmowania tego typu oswiadczen.

R6wniez ta grupa przepis6w budzi wiele wqtpliwosci. Jedynym, i to z zastrzezeniami,

0

kt6rych nii:ej, akceptowalnym w tej grupie

przepisem jest art. 11 ust. 12 omawianego projektu, z kt6rego wynika, i:e podmiot uprawniony do

przyj~cia

oswiadczenia w przypadku nieotrzymania takowego w ter-

minie, ma obowiqzek wezwae

osob~

zobowiqzanq do

z~oi:enia

oswiadczenia majqt-

kowego do z~oi:enia takowego w terminie 14 dni od dnia dor~czenia wezwania. Pro19

jektowana ustawa, mimo, w istocie,

otwartej listy podmiot6w zobowiqzanych do

sktadania oswiadczeri majqtkowych wyklucza jednak mozliwosc wystqpienia sporu mi~dzy

wzywajqcym, a wezwanym co do podlegania obowiqzkowi sktadania oswiad-

czeri majqtkowych, nakazujqc jednoczesnie wart. 14 ust. 1 pkt 1 upublicznienie faktu nieztozenia oswiadczenia majqtkowego. Majqc to na uwadze wypada rozwazyc wydawania przez podmiot uprawniony do

potrzeb~

przyj~cia

wprowadzenia obowiqzku

oswiadczenia majqtkowego de-

cyzji administracyjnych stwierdzajqcych: a) podleganie obowiqzkowi ztozenia oswiadczenia majqtkowego, b) uptyw terminu na ztozenie oswiadczenia majqtkowego, z mozliwosciq jednoczesnego nadania takim decyzjom rygoru natychmiastowej wykonalnosci oraz sformutowania wezwania do ztozenia oswiadczenia majqtkowego w terminie 14 dni od dnia

dor~czenia

takiej decyzji.

W swietle art. 14 ust. 1, 2 i 3 projektowanej ustawy nalezy przyjmowac, ze podmiot uprawniony do

przyj~cia

oswiadczenia majqtkowego po uptywie termin6w na

sktadanie oswiadczeri majqtkowych,

0

ile uptyw termin6w nastqpitby odpowiednio

wczesniej przed 30 paidziernika danego roku kalendarzowego (w projekcie nie m6wi si~ 0

ile wczesniej) ma obowiqzek do 30 paidziernika kazdego roku kalendarzowego

przedstawic w forrnie wtasciwej dla publikacji oswiadczeri majqtkowych, a wi~c w SIP lub na stronach internetowych Kancelarii Sejmu lub Kancelarii Senatu wymienione w ust. 1 IIwtasne dane uzupetniajqce" wraz z ewentualnym wyjasnieniem lub wyjasnieniarni osoby sktadajqcej oswiadczenie majqtkowe,

0

kt6rych mowa w ust. 2.

Inne uwagi w kwestii ww. wyjasnieri zostaty przedstawione powyzej. IX. Uwagi dotyczq,ce przepis6w, majq,cych stanowic podstawy do odpowiedzialnosci prawnej za naruszenie obowiq,zk6w wprowadzonych ustawq,

Na

wst~pie

wypada odnotowac, ze w samym projekcie w grupie przepis6w do-

tyczqcych odpowiedzialnosci karnej "zgubiono" art. 18. W uzasadnieniu danego projektu mowa jest jednak oraz

0

0

art. 18, w ksztatcie odpowiadajqcym tresci art. 19 projektu,

art. 19, w ksztatcie odpowiadajqcym tresci art. 20 projektu. Wart. 17 projektu wprowadzono odpowiedzialnosc karnq za nieztozenie w

terminie oswiadczenia majqtkowego lub oswiadczenia

0

dziatalnosci gospodarczej

prowadzonej przez matzonka oraz za niedopetnienie w okreslonym w ustawie termi-

20

nie obowiqzku zrzeczenia

si~

petnienia funkcji, rozwiqzania stosunku pracy lub za-

przestania prowadzenia dziatalnosci gospodarczej albo zbycia udziat6w lub akcji, w zwiqzku z jednoczesnym sprawowaniem funkcji publicznej. Wqtpliwosci interpretacyjne mogq pojawie

si~

w zwiqzku z ustalaniem podmio-

tu podlegajqcego odpowiedzialnosci karnej na podstawie art. 17 projektu. Wynika to z niejasno sprecyzowanego zakresu podmiotowego projektowanej ustawy, kt6ry z kolei determinuje prawidtowose odczytania znamion czynu zabronionego.

Przest~p­

stwo okreslone wart. 17 projektu ma charakter indywidualny. Jego sprawcq mogq bye jedynie osoby, na kt6rych ciqzy obowiqzek ztozenia oswiadczenia

0

dziatalnosci

gospodarczej prowadzonej przez matzonka (art. 9 ust. 1 projektu IJstawy) lub oswiadczenia majqtkowego (art. 11 ust. 1 projektu ustawy). Osobami tymi Sq nie tylko podmioty wskazane wart. 2 ust. 1, ale takze - w mysl art. 2 ust. 2 projektu - "inne osoby petniqce funkcje publiczne na podstawie odr~bnych

przepis6w".

Uzycie wart. 2 ust. 2 projektu ustawy

poj~cia

nieostrego moze budzie wqtpli-

wosci w kontekscie postulatu okreslonosci czynu zabronionego (nul/urn crimen sine lege ceria). Nie jest bowiem jasne

0

jakich przepisach jest mowa wart. 2 ust. 2.

Rozwazania wymaga na ile pomocna mogtaby bye w tym zakresie definicja osoby petniqcej funkcje publicznq z art. 115 § 13 k.k. Problemy zwiqzane z ewentualnq wyktadniq art. 2 ust. 2 projektu mogq rzutowae nie tylko na

kwesti~

odpowiedzialnosci karnej, ale takze na stosowanie catej

ustawy. (Patrz takte w tej kwestii uwagi w pkt II. nino uwag.) Zastrzezenja nalezy sformutowae takze wobec tresci art. 19 projektu ustawy. Przepis ten w IJst. 1 penalizuje zachowanie polegajqce na niepodaniu zr6det pochodzenia mienia podlegajqcego ujawnieniu w oswiadczeniu majqtkowym a nabytego w okresie petnienia funkcji. W ust. 2 art. 19 wprowadzono natomiast zastrzezenie, ze mienie, kt6rego zr6det nie ujawniono stanowi korzyse majqtkowq w rozumieniu art. 45 § 1 k.k., naktadajqc jednoczesnie na sqd obowiqzek orzeczenia jego przepadku w razie wydania wyroku skazujqcego. Nie ma przy tym znaczenia czy skazany jest wtascicielem mienia

obj~tego

przepadkiem (art. 19 ust. 3 projektu).

Pomijajqc zasygnalizowane juz wqtpliwosci, co do indywidualnie okreslonego podmiotu tego

przest~pstwa

(zob. uwagi dot. art. 17 projektu), sprzeciw budzi

przyj~­

cie, ze mienie, kt6rego zr6det pochodzenia nie ujawniono stanowi korzyse majqtkowq pochodzqcq bezposrednio lub posrednio z przest~pstwa. Powstaje bowiem pytanie 0

21

Jakim

przest~pstwie

jest mowa wart. 19 ust. 2 projektowanej ustawy w zw. z art. 45 §

1 k.k. Za

bt~dne

nalezy uznac zatozenie, ze korzysc majqtkowa wynika z

przest~p­

stwa okreslonego wart. 19 ust. 1 projektowanej ustawy. Z samego faktu nieujawnienia zr6det pochodzenia mienia nie mozna wywodzic, ze sprawca osiqgnqt z tego tytutu chociazby posrednio korzysc majqtkowq. Z uzasadnienia projektu (w kt6rym przywoluje si~ nieistniejqcy art. 18, wskazu• jqC w istocie na art. 19) wynika natomiast, ze proponowany przepis opiera si~ na przyj~ciu,

ze "mienie, kt6rego zr6det pochodzenia nie ujawniono, stanowi korzysc

majqtkowq, uzyskanq chociazby posrednio z nienia). Takie rozumowanie opiera przest~pstwa

- nie spos6b

na aksjomatycznym zatozeniu, ze sprawca

si~

przest~pstwa

rodzaju

korupcji. Tymczasem

przest~pstwo

korupcji, z czym - z oczywistych

zgodzic. Wynika z tego, ze ujemne konsekwencje prawne

w postaci przepadku mienia wyprowadza przest~pstwa

korupcji" (s. 18 uzasad-

stytpizowanego wart. 19 LISt. 1 projektu ustawy uzyskat korzysc majqt-

kowq z uprzednio popetnionego wzgl~d6w

si~

przest~pstwa

si~

pociqgni~cie

powinno nastqpic w

z niestwierdzonego wyrokiem sqdu do odpowiedzialnosci kamej za tego

odr~bnym post~powaniu,

w kt6rym naleza-

toby takze rozwazyc mozliwosc zastosowania srodka penalnego w postaci przepadku mienia stanowiqcego korzysc majqtkowq pochodzqcq bezposrednio lub posrednio z przest~pstwa

korupcji.

Pomijajqc bezzasadnosc twierdzenia zawartego w przytoczonym fragmencie uzasadnienia nie jest jasne dlaczego uznaje

si~

w nim, ze mienie, kt6rego zr6det po-

chodzenia nie ujawniono, stanowi korzysc majqtkowq, uzyskanq chociazby posrednio z

przest~pstwa

protekcji? Co

korupcji, a nie jakiegos innego

wi~cej,

przest~pstwa

w poprzedzajqcej to stwierdzenie

np. kradziezy lub ptatnej

cz~sci

uzasadnienia (s. 18)

podniesiol1o, ze nieujawnienie zr6det pochodzenia mienia stanowi jedynie "uzasadnione podejrzenie popetnienia

przest~pstwa

korupcyjnego", co pozostaje w opozycji

do kategorycznego stwierdzenia, ze sprawca uzyskat w ten spos6b korzysc majqtkowq pochodzqcq z

przest~pstwa

Warto r6wniez zwr6cic we zatozenie

przest~pnego

korupcji.

IJwag~,

ze projekt wart. 18 ust. 2 wprowadza ustawo-

pochodzenia mienia, podczas, gdy zgodnie z art. 45 § 1

k.k. ustalenie tego czy sprawca uzyskat bezposrednio lub posrednio korzysc z popetnionego

przest~pstwa

nalezy do uznania sqdu.

22

Generalne zastrzezenie budzi takze wysokosc sankcji za

przest~pstwa

okre-

slone w projekcie ustawy. W szczeg61nosci dotyczy to czynu polegajqcego na nieujawnieniu

zr6de~

pochodzenia mienia (art. 19 projektu), za kt6ry przewidziano

pozbawienia wolnosci od 3

miesi~cy

karze pozbawienia wofnosci od 3

kar~

do 3 lat (w uzasadnieniu projektu mowa jest 0

miesi~cy

do 5 fat). Nie kwestionujqc bynajmniej

potrzeby penalizacji zachowania okreslonego wart. 19 projektu ustawy, sprawq otwartq pozostaje rozwazenie zasadnosci wprowadzenia tak wysokiej sankcji, kt6ra w systemie prawa karnego charakteryzuje czyny Wart. 16 projektu proponuje dzia~alnosci

wego albo

si~,

aby

wysokiej

niez~ozenie

gospodarczej prowadzonej przez

niewype~nienie

0

ma~zonka

spo~ecznej

szkodliwosci.

w terminie oswiadczenia

0

lub oswiadczenia majqtko-

obowiqzku okreslonego wart. 5 stanowHo m.in.

podstaw~

do odpowiedzialnosci dyscyplinarnej lub "innej odpowiedzialnosci wynikajqcej z przepis6w prawa" bez podania rodzaju odpowiedzialnosci, co moze

wywo~ac

w stosowaniu tego przepisu w praktyce tym bardziej, w dalszej

cz~sci

mowa jest takze

0 nast~pstwie

w postaci

odwo~ania

trudnosci

tego przepisu

ze stanowiska lub rozwiqzania

stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika. Ten ostatni przepis w

cz~sci

koncowej, podobnie jak i art. 20 omawianego pro-

jektu, kreujqcy odpowiedzialnosc pracodawcy za zatrudnienie osoby cj~

pe~niqcej

funk-

publicznq "wbrew warunkom okreslonym wart. 8", nie znajduje zadnego uzasad-

nienia i jest sprzeczny w szczeg61nosci z przepisami kodeksu pracy. Stosunek zasi~,

ze w danym wypadku mozna je-

0 prac~

za niewaznq, jako zawartq wbrew

trudnienia korzysta z ochrony prawnej. Wydaje dynie rozwazac mozliwosc uznania umowy

przepisom ustawy (art. 58 § 1 k. c. w zwiqzku z art. 300 k. p.), z dalszym

na~ozeniem

obowiqzku zwrotu swiadczenia (korzysci), jakie kazda ze stron, w wyniku takiej umowy

otrzyma~a.

Wydaje

Zagadnienie jest jednak wysoce kontrowersyjne. si~,

ze skoro ustawodawca nakazuje osobie

blicznq dokonywac wyboru "jej (i jej scie jej (ich)

zr6de~

ma~zonka)

pe~niqcej funkcj~

pu-

p61 aktywnosci zyciowej", w kontek-

dochodu (utrzymania), i ktos tego nakazu nie respektuje, to po-

winno to rodzic sankcje nie po stronie pracownika i pracodawcy, lecz staci pozbawienia (Iub zawieszenia) prawa

pe~nienia

sankcj~

w po-

okreslonej funkcji publicznej.

Dotyczy to takze braku wykonania obowiqzku wynikajqcego z art. 5 projektowanej ustawy. Pomys~ nie jest bynajmniej oryginalny i znajduje odzwierciedlenie rni~dzy innymi w przepisach regulujqcych wygasniecie mandatu radnego. Brak rezygnacji z okreslonych zaj~c zarobkowych uznawanych przez ustawodawcE( za kolidujqce z 23

wykonywaniem okreslonej funkcji publicznej moze bye (i bywa) traktowany na r6wni ze zrzeczeniem

si~

mandatu (okreslonej funkcji publicznej) - por. np. art. 24 bust. 5

ustawy z dnia 8 marca 1990 r.

samorzqdzie gminnym.

0

X. Zagadnienie przechowywania oswiadczen lalnosci gospodarczej maU:onka osoby

maj~tkowych i

si~

0

dzia-

pelni~cej funkcj~ publiczn~.

Artyku. 13 ust 7 projektowanej ustawy wprowadza oswiadczenia majqtkowe przechowuje

oswiadczen

zasad~,

zgodne z kt6rq

przez okres 6 lat od z.ozenia oswiadcze-

nia. Doprecyzowania w projekcie wymaga kwestia tego, jaki organ przechowuje oswiadczenia majqtkowe zwazywszy, ze ich kontroli moze dokonywae nie tylko podmiot, kt6remu je z.ozono, ale takze w.asciwy urzqd skarbowy (art. 13 ust. 1 projektu ustawy) oraz CSA (art. 13 ust. 7 projektu ustawy). Ponadto naleza.oby okreslie spos6b

post~powania

z oswiadczeniami po uplywie 6 lat (np. zniszczenie).

Projekt nie rozstrzyga

jego "dalszych losach" oswiadczen majqtkowych.

0

Mozna tylko domniemywae, ze po uplywie wskazanego okresu ulega zniszczeniu. Nalezy zauwazye, ze rodzaj informacji zawartych w oswiadczeniu dotyczy interes6w majqtkowych

(a

czasem

takze

osobistych)

nie tylko

osoby,

kt6ra

z.ozy.a

oswiadczenie ale jej ma.zonka i innych os6b (art. 11 ust. 3 pkt 8). Nalezyte ich zabezpieczenie jest

wi~c

donios.e (zw.aszcza, gdy chodzi

podlegajqcych ujawnieniu -

adresy, irniona i nazwiska

0

cz~se

cz~sci

danych nie

os6b, z kt6rymi

sk.adajqcy oswiadczenie zawar. umowy przysparzajqce art. 11, ust. 7) a uchybienia w tym zakresie mogq rodzie odpowiedzialnose odszkodowawczq. Jej skala jest trudna do przewidzenia, zapewne jednak znaczna zwazywszy na

liczb~

os6b

zobowiqzanych do sk.adania oswiadczen. Analogicznego, w stosunku do art. 13 ust. 7, przepisu nie ma, jezeli chodzi

0

przechowywania oswiadczen dotyczqcych prowadzenia dzia.alnosci gospodarczej przez ma.zonka osoby pe.niqcej

funkcj~

publicznq.

XI. Przepisy dotycz~ce Rejestru Korzysci (art. 15). Zgodnie z art. 15 ust. 2 omawianego projektu nalezy przyjmowae, ze obowiqzek zg.aszania okreslonych rodzajowo wart. 15 ust. 3 "korzysci" do przedmiotowego rejestru (prowadzonego przez Prezesa Rady Ministr6w),

b~dzie

dotyczyl jedy-

24

nie os6b peJniClcych funkcje wymienione wart. 15 ust. 7 oraz ich maJzonk6w bez wskazania, czy chodzi tu r6wniez 0 maJzonk6w pozostajClcych w separacji z osobCl peJniClcCl okreslona funkcjQ publicznCl. Katalog funkcji wymienionych

w tym ostatnim przepisie nie

zosta~

obejmuje on r6wniez "kierownik6w

jednak dose precyzyjnie okreslony, albowiem urz~d6w

mieli na uwadze jedynie kierownik6w

centralnych". Jezeli autorzy projektu

urz~d6w

centralnych administracji rzqdowej,

to powinni to wprost zapisae. Omawiany przepis w obecny jego brzmieniu, przy braku legalnej definicji

urz~du

centralnego, moze bye odczytywany jako obejmujqcy

takze kierownik6w innych centralnych

urz~d6w

panstwa niz centralne

urz~dy

adrni-

nistracji rzqdowej. Nie jest takze jasne, czy do owego Rejestru skane tylko przez

ma~zonka

naleza~oby zg~aszae

(por. 30 dniowy termin na dokonanie

slony wart. 15 ust. 6), czy r6wniez przez

by~ego ma~zonka

korzysci uzy-

zg~oszenia

lub przez

okre-

ma~zonka

po-

zostajqcego w separacji.

XII. NastQpstwa organizacyjne i finansowe przyjQcia projektowanej regulacji prawnej dla Pierwszego Prezesa SCldu Najwyzszego i SCldu Najwyzszego jako takiego

Opiniowany projekt i zwiqzane z nim uzasadnienie nie wydajq kwestii wskazanych w tytule (s~ownie: dziewi~ciuset) obs~ugi"

nast~pstw,

sygnalizujqc jedynie

si~

potrzeb~

dostrzegae

stworzenia 900

nowych etat6w w Centralnym Siurze Antykorupcyjnym "dla

projektowanej ustawy.

Trudno jednak sobie wyobrazie, aby Pierwszy Prezes Sqdu Najwyzszego, takze jako Przewodniczqcy

Trybuna~u

Stanu,

mia~

sam lub z

udzia~em

juz zatrudnionych w

Sqdzie Najwyzszym os6b realizowae przypisywane mu projektowanq IJstawq wicie nowe obowiqzki nie tylko w stosunku do Trybuna~u

Sqdu Najwyzszego i

cz~onk6w

Stanu, niekt6rych pracownik6w Sqdu Najwyzszego, ale takze w stosunku

do tak Iicznego i absolutnie wyjqtkowego wa~

s~dzi6w

ca~ko­

kr~gu

os6b, kt6re zajmujq lub

b~dq

zajmo-

najwyzsze stanowiska panstwowe wymienione wart. 12 ust. 1 projektowanej

ustawy. Choeby tylko z tego punktu widzenia ograniczenie

nast~pstw

finansowych, w

znaczeniu wydatki z budzetu Panstwa, projektowanej ustawy tylko w odniesieniu do nowych, licznych etat6w dla CSA wydaje

si~

nieporozumieniem. 25

Oczywiste jest takte, te wsr6d os6b, kt6re wspiera+)'by Pierwszego Prezesa Sqdu Najwytszego w realizacji jego nowych obowiqzk6w, musia+)'by znaleze

si~

osoby darzone przez Pierwszego Prezesa Sqdu Najwytszego szczeg61nym zaufaniem. Nie wydaje

si~

zatem motliwe, w przypadku

przyj~cia

projektowanej ustawy,

zmian w strukturze organizacyjnej i kadrowej Sqdu Najwytszego, i zwi q-

unikni~cie

zanych z tymi zmianami nowych wydatk6w w obecnym i przysztych budtetach Sqdu Najwytszego. XIII. Podsumowanie

Przedtotony do zaopiniowania projekt nie wydaje

si~

do konca przemyslany.

Srodki w nim proponowane nie zawsze wydajq si~ odpowiadae "deklarowanym celom" ustawy w takim znaczeniu,

0

kt6rym mowa wart. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczy-

pospolitej Polskiej. Niekt6re rozwiqzania nadmiernie ingerujq w sfer~

sfer~

prywatnosci i w

"gospodarowania wtasnosciq" przez osoby petniqce funkcje publiczne. Z punktu widzenia ochrony mattenstwa i rodziny oraz ich "bazy materialnej"

projektowana ustawa nie wydaje

si~

naruszae jedynie d6br os6b funkcjonujqcych w

ramach gospodarstw rodzinnych prowadzqcych dziatalnosc wytw6rczq w zakresie produkcji roslinnej i

zwierz~cej

(por. art. 4 pkt 8 omawianego projektu). Wyr6tniajqc

tego typu osoby i ich rodziny w spos6b niezrozumia+)' autorzy projektu godzq np. w osoby z rodzin rzernieslniczych, prowadzqce dziatalnose wytw6rczq w

wi~kszym

lub

mniejszym zakresie, ale w innym nit produkcja roslinna i zwierz~ca. W przedtotonym projekcie nie definiuje nego, ani

poj~cia

produkcji roslinnej lub

si~

zwierz~cej,

ani

poj~cia

co czyni

gospodarstwa rodzin-

regulacj~

niejasnq. Brak

okreslenia skali ww. produkcji roslinnej i zwierz~cej, a takte wskazania na motliwose lub na brak motliwosci tqczenia takiej produkcji z innq dziatalnosciq wytw6rczq sprawia, it te sposr6d os6b petniqcych funkcje publiczne, kt6re uwatajq siebie IIza przynaletne" do ww. gospodarstw rodzinnych trudniqcych zwierz~cq"

si~

"produkcjq roslinnq lub (i)

nie mogq bye w istocie pewne co do zwolnienia ich od zakazu okreslone-

go wart. 4 pkt 7) lub pkt 8) opiniowanego projektu. Na zakonczenie wypada zauwatye, te

lIZ

czysto logicznego punktu widzenia"

pod ostatnio wskazany zakaz nie podpadaliby tylko cztonkowie tych rodzin, kt6re trudni+)'by

si~

jednoczesnie i produkcjq roslinnq, i produkcjq zwierz~cq. Prowadzenie

26

w ramach tak lub inaczej rozumianego gospodarstwa rodzinnego tylko produkcji roslinnej, lub tylko produkcji cego

funkcj~

zwierz~cej

nie zwalniatoby cztonka takiej rodziny, petniq-

publicznq, z przedmiotowego zakazu. W zwiqzku z tym proponuje

si~

rozwazenie zastqpienie w okreslonych miejscach art. 4 pkt 7) Ii pkt 8) sp6jnika "i" sp6jnikiem "Iub". Nie tylko w sygnalizowanej ostatnio kwestii, ale i w catosci projektowana ustawa wymaga ponownego przemyslenia i opracowania z

uwzgl~dnieniem

zasad tech-

niki legislacyjnej przy zachowaniu zwyktej starannosci. Wymownym, a zarazem nie podlegajqcym jakiemukolwiek wyjasnianiu, przyktadem braku takiej starannosci autor6w projektu jest niezachowanie ciqgtej numeracji artykut6w. (W projekcie nie przedstawiono np. art. 18, do kt6rego, w istocie jako art. 19, nawiqzywano w uzasadnieniu projektu).

27

00-478 Warszawa • Aleje Ujazdowskie 18 10k. 4 tel./fax: 022 622 05 88, 622 84 28;33 • e-mail: [email protected] • NIP: 526-10-43-011

L.dz.~n?b

Warszawa, dnia 8 maja 2008 r.

IOBSiU2008

V/YDZIAl:, PREZYDIALNY L.dz

.

1.~:~.·.·.¢.$.·:.·~·.9?~zanowny

Data wplywu ..

Pan Lech Czapla Zast~pca Szefa Kancelarii Sejmu

Projekt w sposob calkowicie nie uzasadniony rozszerza katalog osob w stosunku do ktorych b~da.. stosowane ograniczenia 0: 1. osoby zatrudnione na stanowiskach sredniego szczebla zarza..dzania, koordynuja..cych lub samodzielnych w korpusie sluzby cywilnej (art. 2 ust. 1 pkt 5 projektu) oraz 2. osoby zatrudnione w urz~dach panstwowych, 0 ktorych mowa w ustawie z dnia 16 wrzesnia 1982 r. 0 pracownikach urz~dow panstwowych (Dz. U. z 2001 r., Nr 86, poz. 953 z poin. zm.) na stanowiskach kierownikow jednostek i komorek organizacyjnych, ich zast~pcow, glownego ksi~gowego oraz na stanowiskach podlegaja..cych bezposrednio kierownikowi urz~du (art. 2 ust. 1 pkt 6 projektu). Powyzsze ograniczenia b~da.. w sposob bezposredni dotykaly radcow prawnych swiadcza..cych pomoc prawna.. w ramach stosunku pracy w urz~dach obsluguja..cych organy wladzy panstwowej. Zaznaczyc przy tym nalezy, iz radcowie co do zasady zajmuja.. stanowiska samodzielne lub bezposrednio podlegaja..ce kierownikowi urz~du. Osoby te b~da.. musialy zrezygnowac ba..di z pracy w urz~dach, ba..di zlikwidowac dzialalnosc gospodarcza.. Gndywidualne kancelarie radcow prawnych, spolki radcow, itp.). Zaznaczyc przy tym nalezy, iz osoby takie na prowadzenie dzialalnosci gospodarczej uzyskaly stosowne zgody przelozonych. Jednoczesnie w/w radcowie prawni b~da.. mogli w dalszym cia,gu prowadzic obslugi prawne spolek handlowego, 0 ile nie b~dzie to wywolywac podejrzenia 0 ich stronniczosc lub interesownosc. Co ciekawe obslug~ t~ radcowie b~da.. mogli prowadzic zarowno w ramach stosunku pracy, ale tez w oparciu 0 umow~ cywilnoprawnq (bye zatrudnione lub wykonywae innych zaj~c ..." - art. 4 pkt 2 projl'ktu), a \Vi~c trrkie w formie \V jakiej 8wiadczy si~ POffiOC pl'mvna.. w ramach indywidualnej kancelarii. Jednoczesnie zwrocic nalezy uwag~ na art. 4 pkt 8 projektu, ktory w swej tresci zakazuje bycia pelnomocnikiem podmiotu

00-478 Warszawa • Aleje Ujazdowskie 18 10k. 4 tel.!fax: 022 6220588, 6228428;33 • e-mail: [email protected] • NIP: 526-10-43-011

prowadza..cego dzialalnosc gospodarcza., bez wy1a..czenia spod tego zakazu pelnomocnictwa procesowego. U zasadnienie projektu nie zwraca takze uwagI na okolicznosc, lZ wprowadzenie projektu spowoduje negatywne skutki zarowno dla urz~dow obsluguja..cych organy wladzy panstwowej (rezygnacja cz~sci radcow ze stosunku p racy) , jak i zaw~zi dost~p obywateli do fachowej pomocy prawnej (ograniczenie mozliwosci swiadczenia pomocy prawnej przez radcow pozostaja..cych w stosunku pracy w urz~dach). Obecnie obowia..zuja..ce przepisy prawa, a takze normy etyczne dotycza..ce zasad swiadczenia pomocy prawnej przez radcow prawnych w sposob dostateczny chroni interes panstwa i spoleczenstwa, a takze zapobiega negatywnym zjawiskom b~da..cym podstawa.. tego typu uregulowan. Nie ma podstaw do rozszerzania katalogu osob do ktorych stosuje si~ ograniczenia przewidziane w projekcie ustawy 0 kolejne kategorie osob, ktore nie maja.. bezposredniego wplywu na dzialania organow wladzy panstwowej i wydawane przez nie akty normatywne.

Wiceprezes Krajowej Rady Radc'

Prawnych

s~

RZECZPOSPOLITA POLSKA

Warszawa, dnia

MINISTER SPRAWIEDLIWOSCI PROKURATOR GENERALNY

23 lipca

2008 r.

DL-P-V-072-3/08

Pan Lech Czapla Zast~pca Szefa

Kancelarii Sejmu

~ 1.... W

nawi~zaniu

..... \\':""':'.,}""',

do pisma Nr PS-93/08, uprzejmie przedstawiam

zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. z 2008 r. Nr 7, poz. 39), zwi~zanych z

opini~ 0

0

przygotowan~

prokuraturze (Dz. U.

poselskim projekcie ustawy

0

ograniczeniach

pelnieniem funkcji publicznych.

Jak wynika z uzasadnienia projektu, jego g16wnym celem jest "wprowadzenie zasady lustracji maj~tkowej

maj~tkowej

os6b

pelni~cych

jest ujawnianie przez osoby

funkcje publiczne. Celem zas lustracji

pelni~ce

funkcje publiczne nie tylko

posiadanego majqtku, ale takze zr6del pochodzenia mienia podlegaj,\:cego ujawnieniu w oswiadczeniu

maj~tkowym,

kt6re zostalo nabyte w okresie pelnienia funkcji lub

zajmowania stanowiska (... )". Tym samym, wedle projektodawcy, zalozeniem jest "stworzenie

skutecznych

metod

kontroli

stanu

maj~tkowego

funkcjonariuszy

publicznych i innych os6b wskazanych w ustawie przez okreSlenie katalogu informacji o stanie ich maj,\:tku, kt6re

musz~ bye

ujawniane".

Analiza projektu prowadzi do wniosku, iz spos6b realizacji powyzszych zamierzen budzi w~tpliwosci.

WYDZIAL PREZYDIALNY L.dz Dltl wptywu

.

Zl'f .Dt. 10\)1..

1. Pewne zastrzezenia budzi zakres podmiotowy projektu ustawy, okreslony

wart. 2 projektu. W katalogu os6b pelniqcych funkcje publiczne w rozumieniu projektowanej ustawy ujltto m.in. urzltdnik6w sluzby cywilnej (pkt 7), pracownik6w gabinet6w politycznych (pkt 8), a takZe czlonk6w korpusu sluzby cywilnej, zatrudnionych w urzltdzie obsluguje:t.cym ministra wlasciwego do spraw finans6w publicznych (pkt 10) i w urzltdach i izbach skarbowych oraz w urzltdach kontroli skarbowej (pkt 11). Z uwagi na fakt, iz osoby wymienione wart. 2 projektu podlegalyby rygorom okreslonym w projektowanej ustawie, nalezaloby podniesc, iz niezasadne wydaje silt objltcie okreslonymi obowie:t.zkami wszystkich urzltdnik6w sluzby cywilnej. W mysl art. 3 ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r.

0

sluzbie cywilnej (Dz. U. Nr 170, poz. 1218,

z p6in. zm.), korpus sluzby cywilnej sklada silt z pracownik6w sluzby cywilnej oraz urzltdnik6w sluzby cywilnej, przy czym podstawe:t. zatrudnienia pracownik6w jest umowa

0

praclt, a urzltdnik6w - mianowanie.

Nieuzasadnione wydaje silt nalozenie obowie:t.zk6w na niekt6rych czlonk6w korpusu sluzby cywilnej jedynie z tego tytulu, iz podstawa ich zatrudnienia jest inna niz umowa

0

praclt.

Kolejno niezasadne wydaje SIlt nalozenie obowie:t.zk6w przewidzianych w projekcie na wszystkich czlonk6w korpusu sluzby cywilnej w urzltdach,

0

zatrudnionych

kt6rych mowa wart. 2 pkt 10 i 11, bez wzglltdu na charakter ich pracy.

Projektowane regulacje w tym wzglltdzie pozostaje:t. w dysharmonii z projektowanymi zmianami w ustawie z dnia 8 marca 1990 r.

0

samorze:t.dzie gminnym (Dz. U. z 2001 r.

Nr 142, poz. 1591, z p6in. zm.). Zgodnie z projektowanym art. 24h ust. 1 tej ustawy

(art. 23 pkt 1 projektu), oswiadczenia maje:t.tkowe skladaje:t.: radny, w6jt, zastltpca w6jta, sekretarz gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarze:t.dzaje:t.ca gminne:t. osobe:t. prawne:t. oraz osoba wydaje:t.ca decyzje administracyjne w imieniu w6jta. Zatem

w

odniesieniu

do

administracji

samorzqdowej,

obowie:t.zek

skladania

oswiadczen maje:t.tkowych dotyczylby jedynie os6b piastuje:t.cych funkcjlt organu, zajmuje:t.cych stanowiska kierownicze lub wydaje:t.cych decyzje administracyjne; katalog ten zostal uksztaltowany przy uwzglltdnieniu funkcji i charakteru wykonywanych

2

zadan, natomiast w przypadku czlonk6w korpusu sluzby cywilnej,

kt6rych mowa

0

wart. 2 pkt 10 i 11 projektu - brak jest takiego koniecznego zr6znicowania. poj~cie

Nieprecyzyjne jest

"gabinet polityczny",

W szczeg6lnosci nie wynika z niego, czy chodzi jedynie

0

0

kt6rym mowa w pkt 8.

gabinet polityczny ministra,

o kt6rym mowa wart. 37 ust. 1 ustawy z dnia 8 sierpnia 2006 r.

0

Radzie Ministr6w

(Dz. U. z 2003 r. Nr 24, poz. 199, z p6in. zm.).

2. Nalezy takze podniesc, iz obowi'l.zki,

kt6rych mowa w projektowanej

0

ustawie, nalozono nie tylko na osoby wskazane w katalogu z art. 2, ale takZe na inne podmioty. Wart. 35 pkt 1 projektu przewidziano ust. I ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo

0

zmian~

odnosz'l.c'l.

si~

do art. 87

ustroju s'l.d6w powszechnych (Dz. U.

Nr 98, poz. 1070, z p6in. zm.). Zgodnie z proponowanym brzmieniem tego przepisu, do

s~dzi6w

projektuje

mialoby

si~

si~

stosowac przepisy projektowanej ustawy. Analogiczn'l. zmian~

wart. 22 pkt 1 odniesieniu do prokurator6w (art. 49a ust. 1 ustawy

z dnia 20 czerwca 1985 r.

0

prokuraturze).

Konsekwencj'l. powyzszego rozwi'tZania bylaby m.m. jawnosc oswiadczen maj'l.tkowych

s~dzi6w

i prokurator6w, co budzi w'l.tpliwosci. Nie mozna zgodzic

z uzasadnieniem projektu, w kt6rym stwierdza maj'l.tkowych

s~dzi6w

si~,

si~

ze obecna kontrola oswiadczen

i prokurator6w jest fikcyjna. Istnieje mozliwosc weryfikowania

oswiadczen tych os6b przez wlasciwe organy, aby unikn'l.C sytuacji niejasnych, w kt6rych maj'l.tek wzrasta bez wyrainego uzasadnienia czy wskazania ir6del tego maj'l.tku. Zasadne wydaje

si~

raczej utrzymanie regulacji prawnych obejmuj'l.cych

tajemnic'l. sluzbow'l. infonnacje zawarte w oswiadczeniu maj'l.tkowym tych os6b. Obecnie bowiem, zgodnie z art. 87 § 6 ustawy -

Prawo

powszechnych, infonnacje zawarte w oswiadczeniu maj'l.tkowym tajemnic~ zgod~

sluzbow% chyba ze

s~dzia,

0

ustroju s'l.d6w

s~dziego,

stanowi'l.

kt6ry zlozyl oswiadczenie, wyrazil pisemn'l.

na ich ujawnienie. W szczeg6lnie uzasadnionych przypadkach podmiot

uprawniony do odebrania oswiadczenia moze je ujawnic pomimo braku zgody skladaj'l.cego oswiadczenie.

3

Podobnie z art. 49a ust. 5 ustawy w oswiadczeniu

0

stanie

0

maj~tkowym

prokuraturze wynika, iz informacje zawarte prokuratora

stanowi~ tajemnic~

chyba ze prokurator, kt6ry zlozyl oswiadczenie, wyrazil ujawnienie.

W

szczeg6lnie

uzasadnionych

na ich

pisemn~ zgod~

podmiot

uprawmony

do odebrania oswiadczenia moze je ujawnie pomimo braku zgody

skladaj~cego

oswiadczenie. Oswiadczenie przechowuje Nie wydaje

si~

si~

wypadkach

sluzbow'6

przez 6 lat.

zasadne podawanie do publicznej wiadomosci tresci oswiadczen

maj~tkowych s~dzi6w

i prokurator6w, w szczeg6lnosci

maj~c

na uwadze charakter

i rodzaj pracy tych grup zawodowych oraz ich bezpieczenstwo osobiste (wlasne oraz najblizszej rodziny - poprzez ujawnienie w oswiadczeniu

powi~zan

rodzinnych),

a takze bezpieczenstwo sluzby wykonywanej przez te osoby. Specyfika i charakter wykonywania funkcji

s~dziego

i prokuratora wymaga,

aby osoby te byly chronione w spos6b szczeg6lny. Ujawnianie zatem do publicznej wiadomosci w BIP oswiadczen majqtkowych

s~dzi6w

i prokurator6w moze narazie

ich oraz ich najblizszych na niebezpieczenstwo ze strony os6b niezadowolonych z rozstrzygni~e procesowych, w kt6rych ci

i prokuratorzy brali udzial.

s~dziowie

Ponadto ujawnienie ich pelnego stanu majqtkowego moze ulatwie wywieranie na nich nacisk6w, do pr6b korumpowania wl~cznie.

3. Nie moma pozytywnie ocenie

rozwi~zania

zawartego wart. 6 projektu,

zgodnie z kt6rym naruszenie zakaz6w okreslonych wart. 4 projektu powodowae b~dzie

odwolanie lub

rozwi~zanie

umowy

3 miesi~cy od dnia, w kt6rym uzyskano podj~cie

0

prac~,

nie p6zniej niz po uplywie

informacj~ 0

powodach

uzasadniaj~cych

takiej decyzji (ust. 1). Odwolanie i rozwi~zanie umowy w tym trybie rna bye

r6wnoznaczne z rozwi~zaniem umowy

0 prac~

bez wypowiedzenia z winy pracownika

na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy (ust. 2). Projektowana regulacja nasuwa pewne zastrzezenia. Po pierwsze, nie jest jasne, czy naruszenie zakaz6w,

0

kt6rych

mowa wart. 4 projektu, powoduje ustanie stosunku pracy ex lege, czy tez dopiero obliguje pracodawc~ do dokonania okreslonej czynnosci z zakresu prawa pracy.

4

Po drugie, projektowana regulacja nie uwzgl~dnia faktu, ze niekt6re osoby pe1ni£l.ce funkcje publiczne, do kt6rych

b~dzie

miala zastosowanie przedmiotowa

ustawa, S£l. zatrudnione na podstawach innych niz umowa 0 prac~ czy powolanie (np. mianowanie -

urz~dnicy

sluzby cywilnej). Wejscie w zycie proponowanego

przepisu moze skutkowac bezpodstawnym zr6znicowaniem sytuacji prawnej os6b obj~tych

zakresem podmiotowym ustawy. Z jednej strony bowiem pracownicy

zatrudnieni na podstawie umowy 0

prac~

lub powolania, w razie naruszenia zakaz6w,

o kt6rych mowa wart. 4 projektu, byliby stosunku pracy, z drugiej zas skutek ten nie

dotkni~ci

b~dzie

skutkiem w postaci ustania

dzialal w sytuacji naruszenia tychze

zakaz6w przez pracownik6w zatrudnionych na innych podstawach.

4. Nie wydaje

Sl~

uzasadnione zr6znicowanie okresu zakazu zatrudniania,

o kt6rym mowa wart. 8 ust. 3,4 i 5 projektu, os6b okreslonych wart. 7 ust. 1 projektu ustawy (dwa lata), w por6wnaniu z zakazem zatrudniania okreSlonym wart. 23 pkt 5 projektu dotycz£l.cym art. 240 ust. 6 i 7 i art. 24p ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorz£l.dzie gminnym, czy zakazem okreSlonym wart. 31 pkt 5 projektu dotycz£l.cym art. 25j ust. 6 i 7 i art. 25k ust. 1 ustawy 0 samorz£l.dzie powiatowym (trzy lata). Nalezaloby doprowadzic do \ljednolicenia okres6w zakazu zatrudniania os6b, o kt6rych mowa w wyzej wymienionych przepisach.

5. Kolejno w£l.tpliwosci budzi art. 11 ust. 3 pkt 8 projektu. Zgodnie z tym przepisem oswiadczenie maj£l.tkowe zawierac rna m.in. informacje 0 mieniu o szacunkowej wartosci powyzej 10 000 zlotych, w stosunku do kt6rego prawo wlasnosci zostalo przeniesione na malzonka, synowq, rodzenstwo, ojczyma, rodzic6w,

zst~pnych

macoch~,

zst~pnych, wst~pnych,

teSci6w,

zst~pnych

pasierba,

zi~cia,

rodzenstwa, rodzenstwo

i malZonk6w pasierb6w, malzonk6w rodzenstwa i rodzenstwo

malZonk6w, malZonk6w rodzenstwa malzonk6w oraz malzonk6w innych

zst~pnych,

takze na inne osoby pozostaj£l.ce we wsp6lnym pozyciu, na podstawie umowy cywilnoprawnej w okresie 5 lat przed dniem zlozenia oswiadczenia.

5

Z przedmiotowej regulacji nie wynika, czy chodzi

0

jedn'l. umow~ przenosz'l.c'l.

wlasnosc, zawart'l. w okresie 5 lat przed zlozeniem oswiadczenia, czy tez na moze skladac

si~

wielokrotne przeniesienie wlasnosci rzeczy w tym

t~ kwot~

pi~cioletnim

okresie, a tak2':e czy w kazdym kolejnym oswiadczeniu naleZy po raz kolejny uwzgl~dniac

przeniesienie wlasnosci rzeczy opisanych w poprzednim. Nie jest takze

jasne, czy projektowany przepis rna dotyczyc kazdego przeniesienia mienia o szacunkowej wartosci powyzej 10 000 zlotych na wyzej wskazane osoby, czy tez si~

ograniczac

rna do mienia osoby pe1ni'l.cej

funkcj~

publiczn'l. w rozumieniu

projektowanej ustawy.

6. Niezrozumialy jest przepis art. 12 ust. 3 pkt 26 projektu, z kt6rego wynika, ze osoby,

0

kt6rych mowa wart. 2 pkt 22, tj. prezesi, wiceprezesi, czlonkowie

zarz'l.du, dyrektorzy zespol6w, dyrektorzy oddzial6w terenowych oraz osoby zajmuj'l.ce

stanowiska

r6wnorz~dne

wzgl~dem

pod

placowym

w

agencjach

panstwowych - skladaj'l. oswiadczenia maj'l.tkowe prezesowi wlasciwego s'l.du lub wlasciwemu prokuratorowi apelacyjnemu. Przepis ten jest najpewniej pomylk'l. projektodawcy.

7. Wart. 14 ust. 1 projektu planuje w BIP przez podmiot uprawniony do m.in.

0

si~

wprowadzenie obowi'l.zku zamieszczania

przyj~cia

oswiadczenia maj'l.tkowego informacji

nieprawidlowosciach stwierdzonych w analizowanych oswiadczeniach

maj'l.tkowych oraz dzialaniach podj~tych w zwi'l.zku z tymi nieprawidlowosciami. Negatywna ocena proponowanego rozwi,!:zania podyktowana jest kilkoma wzgl~dami.

Zastrzezenia budzi uzyty termin "nieprawidlowosci". Jest to tennin

potoczny, kt6ry nie jest wlasciwy j~zykowi akt6w prawnych. Pozostawienie przepisu w takim brzmieniu powodowac

b~dzie

problemy interpretacyjne dla podmiot6w

dokonuj'l.cych analizy oswiadczen maj'l.tkowych i w efekcie problemy z klasyfikacj'l. analizowanych oswiadczen. Tymczasem wadliwosc tego przepisu jest w swoich skutkach

daleko

id'l.ca.

Nalezy

bowiem

6

zwr6cic

uwag~,

ze

stwierdzenie

"nieprawidlowosci" rna skutkowae ich ujawnieniem w BIP, ze wskazaniem z imienia i nazwiska osoby skladajltcej oswiadczenie (art. 14 ust. 1 pkt 2 projektu). akceptacj~

Trudno wyrazie

dla proponowanej regulacji, wprowadzajltcej

obowiltZek podania w BIP r6wniez informacji z nieprawidlowosciami

stwierdzonymi

0

w

dzialaniach

podj~tych

analizowanych

w zwiltzku

oswiadczeniach

majlttkowych, a te przede wszystkim polegalyby na wystqpieniu z wnioskiem do Centralnego Biura Antykorupcyjnego

0 wszcz~cie

kontroli oswiadczenia majlttkowego

(art. 13 ust. 5 projektu). Wlttpliwosci budzi brak doprecyzowania okolicznosci, w jakich oswiadczenia Wydaje

si~,

0

stanie majlttkowym powinny bye kontrolowane przez CBA.

ze ten organ powinien podejmowae czynnosci kontrolne dopiero wtedy,

gdy organ uprawniony do

przyj~cia

taki wniosek w zwiltzku z

oswiadczenia lub wlasciwy urzltd skarbowy zlozlt

powzi~ciem

uzasadnionych wlttpliwosci co do

prawdziwosci kontrolowanego oswiadczenia. Obligatoryjne uruchamianie kontroli w wypadku kazdej wlttpliwosci, i to takZe w odniesieniu do prawidlowosci oswiadczenia, prowadziloby do sytuacji, w kt6rej nawet drobne

bl~dy

rachunkowe

skutkowalyby kontrollt oswiadczen przez CBA (art. 13 ust. 5 projektu).

8. W odniesieniu do wysokoSci sankcji za czyn okreslony wart. 19 ust. 1 wskazae nalezy, iz zagrozenie za popelnienie tego czynu okreSlono w wysokosci do 3 lat pozbawienia wolnosci, podczas gdy za taki sam czyn zabroniony, przewidziany w odniesieniu do innych os6b, okreslonych np. wart. 32 pkt 7 projektu dotyczltcym art. 91a pkt 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r.

0

samorzltdzie wojew6dztwa (Dz. U.

z 2001 r. Nr 142, poz. 1590, z p6in. zm.), czy wart. 27 pkt 2 projektu dotyczltcym art. 35d ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 1996 r.

0

wykonywaniu mandatu posla i senatora

(Dz. U. z 2003 r. Nr 221, poz. 2199, z p6in. zm.), zagrozenie to okreSlono w wysokosci do 5 lat pozbawienia wolnosci. Nalezy takze wskazae na

nast~pujltce

wlttpliwosci dotyczltce przepis6w art. 19

ust. 2 i 3 projektu, przewidujltcych traktowanie mienia, kt6rego ir6dla pochodzenia nie zostaly ujawnione przez

sprawc~

dopuszczajltcego

si~ przest~pstwa

okreslonego

w ust. 1 tego przepisu, jako korzysci majlttkowej w rozumieniu art. 45 § 1 K.k.

7

W szczeg61nosci jako niezrozumiale jawi

si~

wprowadzenie w tresci art. 19

ust. 3 in fine, podw6jnego odeslania do przepis6w art. 44 § 4, 5 i 8 K.k. oraz art. 45 § 3-6 K.k. stosowanych odpowiednio, skoro przepisy te zawieraje:t. unormowania dotycze:t.ce

podobnych

z przest~pstwa

i

kwestii,

przepadku

tj.

korzysci

przepadku

przedmiot6w

maje:t.tkowej

osie:t.gni~tej

pochodze:t.cych z

popelnienia

przest~pstwa.

Skoro

wi~c

mienie, zgodnie z art. 19 ust. 2 projektu, rna bye traktowane jako

stanowie:t.ce korzyse maje:t.tkow%

0

przepis6w art. 45 K.k. wydaje

wystarczaje:t.ce.

si~

kt6rej mowa wart. 45 § 1 K.k., to odeslanie do

Warto zasygnalizowae, iz obligatoryjnose przepadku mlema, choeby me stanowilo ono wlasnosci sprawcy czynu,

0

kt6rym mowa wart. 19 ust 1 projektu,

moze budzie we:t.tpliwosci natury konstytucyjnej.

Analogiczne uwagi odniese nalezaloby do projektowanych zmian w ustawie o wykonywaniu mandatu posla i senatora - wart. 27 pkt 2 projektu, ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r.

0

samorze:t.dzie powiatowym - wart. 31 pkt 7 projektu, ustawy

o samorze:t.dzie wojew6dztwa - wart. 32 pkt 7 projektu oraz ustawy z dnia 30 lipca 2004 r.

0

uposazeniu pos16w do parlamentu europejskiego wybranych w Rzeczy-

pospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 187, poz. 1925, z p6in. zm.) - wart. 41 pkt 2 projektu, maje:t.cych charakter w istotnym zakresie tozsamy do przepis6w om6wionych wyzej.

1.~~

~~~~~I~ Zhigniew CWiqkalski

8

PRZEWODNICZACY KRAJOWEJ RADY SADOWNICTWA Nr KRS-020-35/1-01

WARSZAWA,

2008-04- AA

Dot. PS-93/08

Pan Lech CZAPLA Zast~pca Szefa Kancelarii Sejmu RP

W za1llczeniu uprzejmie przesylam opinict? Krajowej Rady Slldownictwa z dnia

9 kwietnia 2008 r. w przedmiocie poselskiego projektu ustawy

0

ograniczeniach zwillzanych

z pelnieniem funkcji publicznych.

s~dzia

z..w D"browski

WYDZIAl" rp.'t"""~{f)1AIJNY L.dz

;

Data \VplYWU

""

.JAS

04 ""

iOo'~

.

.

ODPIS OPINIA KRAJOWEJ RADY

S~DOWNICTWA

z dnia 9 kwietnia 2008 r.

w przedmiocie poselskiego projektu ustawy 0 ograniczeniach zwi~zanych z pelnieniem funkcji publicznych

Krajowa

Rada

Sa"downictwa,

po

zapoznamu

Sl~

z

trescia"

przedstawionego projektu, nie neguja"c potrzeby podejmowania dzialan zapobiegaja"cych patologiom spolecznym, opiniuje go negatywnie. Niniejszy projekt - w art. 2 - zawiera katalog os6b pelnia"cych funkcje publiczne, zobowia.zanych do skladania oswiadczen maja"tkowych obejmuja"cy r6wniez

s~dzi6w

T:rybunalu Konstytucyjnego. Ponadto art. 22 oraz art. 35

projektu rozszerzaja" zastosowanie ustawy

ograniczeniach zwia"zanych

0

z pelnieniem funkcji publicznych odpowiednio do prokurator6w i

s~dzi6w.

Co do zasady slusznym jest aby wyzej wskazane osoby skladaly oswiadczenia maja"tkowe jednak zlym rozwia"zaniem jest zamieszczanie ich w formie og61nodost~pnej.

Z uwagi na

specyfik~

zawodu

s~dziego

oraz prokuratora,

w stosunku do nich, podobnie jak chociaZby do pracownik6w wywiadu skarbowego (art. 11 ust. 8 projektu) powinno nasta"pic wyla"czenie jawnosci oswiadczen, gdyz w zaden spos6b cele projektowanej ustawy nie zostalyby w ten spos6b zagrozone. Natomiast rozwia"zanie postulowane w projekcie stwarzaloby mozliwosc wywierania presji na organy wymiaru sprawiedliwosci i moglo prowadzic do ograniczenia niezawislosci Niezaleznie od powyzszego art. 9 ust.

s~dzi6w.

1 projektu naklada - na

podmioty wskazane wart. 2 projektu - obowia.zek zlozenia oswiadczenia o dzialalnosci gospodarczej prowadzonej przez malzonka, zas ust. 5 tego artykulu bez zadnych uzasadnionych powod6w wprowadza wyja"tki od ww.

obowia.zku. Takie rozwia.zanie zdaje sie wprowadzae nier6wnose stosownyeh podmiot6w wobee prawa. W oeenie KRS wa.tpliwosei budza. tez rozwia.zania wprowadzone wart. 11 projektu. Ustep 1 przedmiotowego artykulu naklada obowiqzek zlozenia oswiadezenia

0

stanie maja.tku osobistego malzonka, kt6re zgodnie

z treseia. projektu r6wniez mialoby bye publikowane w Biuletynie Informaeji Publieznej lub interneeie. Jest to, zdaniem Rady, nieuzasadniona ingereneja w sfere prywatnosei malzonka osoby publieznej, gdyz maja.tek takiej osoby moze zostae skontrolowany w niezbednym zakresie przez odpowiedni organ kontroli skarbowej. R6wniez brzmienie ust. 3 pkt 8 przedmiotowego artykulu zgodnie, z kt6rym mienie

0

szaeunkowej wartosci powyzej 10 000 zl,

w stosunku do kt6rego prawo wlasnosei zostalo przeniesione na osoby w nim wymienione na podstawie umowy eywilnoprawnej w okresie 5 lat przed dniem zlozenia oswiadczenia nie jest zrozumiale. Brak jest podstaw do tego aby osoba publiezna dokumentowala rozporza.dzanie swoim mieniem na rzeez innyeh os6b na 5 lat wsteez, ww. oswiadezenie powinno - w omawianym zakresie osob~

zaw~zae

element ezasu do momentu objecia przez

skladaja.ea. oswiadezenie funkeji publieznej. Pewne zastrzezenia budzi r6wniez ust. 4 omawianego artykulu. Przepis

ten naklada na skladaja.eego oswiadezenie obowia.zek wskazania zr6dla poehodzenia mienia,

0

kt6rym mowa w ust. 3 poprzez enumeratywne

wskazanie okreslonyeh punkt6wart. 3 (kolejno: 1, 2,4,6 i 8). Zdaniem Rady do katalogu okreslaja.eego mienie, kt6rego uzyskanie podlega wskazaniu zr6dla jego poehodzenia naleiy w1a.ezye pkt 3 ust. 4 art. 11. Powolany przepis obliguje do wskazania jedynie przyehod6w osia.gnietyeh z tytulu zatrudnienia lub innej dzialalnosci zarobkowej z podaniem kwot uzyskanyeh z kazdego tytulu. Z ust. 4 art. 11 projektu wynika inteneja ustawodawey do

wprowadzania

optymalnej

transparentnosei

w

zakresie

zr6del

poehodzenia wszelkiego mienia osoby, kt6ra pelni funkeje publiezne. W zwia.zku z powyzszym, wla.ezenie mienia poehodza.eego z tytulu innej dzialalnosei zarobkowej do katalogu zawartego w ust. 4 art. 11 nakladaloby

r6wniez na skladaja,cego oswiadczenie obowiqzek wskazania konkretnej dzialalnosci zwkkszaja,cej aktywa skladaja,cego oswiadczenie. Ponadto Krajowa Rada Sa,downictwa zwraca

uwag~

na

regulacj~

zawarta, wart. 19 ust. 2 i 3. Zdaniem Rady okreslenie mienia, kt6rego zr6del pochodzenia nie ujawniono korzyscia, maja,tkowa, w rozumieniu art. 45 § 1 KK jest przejawem transgresji granic penalizacji. Zdaniem KRS niewlasciwym jest utozsamianie

poj~cia

korzysci maja,tkowej (zwlaszcza w rozumieniu

art. 45 § 1 KK) z mieniem, kt6rego h6del pochodzenia nie ujawniono. Faktu, ze ktos nie ujawnil takich zr6del nie mozna traktowac ex lege jako sytuacji, w kt6rej nabyl korzysc maja,tkowa, w wyniku popelnienia

przest~pstwa.

Dalsza regulacja (ust. 4 art. 11 projektu) wskazuje, ze w przypadku skazania za

przest~pstwo

okreslone wart. 19 ust. 1 projektu sa,d orzeka przepadek

mienia, kt6rego zr6del pochodzenia nie ujawniono, chociaZby nie stanowil wlasnosci sprawcy. Taki stan prawny m6g1by doprowadzic do sytuacji, w

kt6rej

przez

sam

fakt

nie

uwzgl~dnienia

w

oswiadczeniu zr6dla

pochodzenia korzysci - abstrahuja,c od przyczyn - odebrano by mlenle osobie, kt6ra np. nabyla je w dobrej wierze od sprawcy popelnienia przest~pstwa

z

art.

19

ust.

1 projektu.

Takie

rozwiqzanie

narusza

art. 21 ust. 1 Konstytucji. Nadto,

Rada zwraca

uwag~

na

potrzeb~

przeredagowania tresci

art. 6 ust. 1 projektowanej ustawy, bowiem w obecnym brzmieniu - ,,( ... ) w kt6rym uzyskano

informacj~

i powodach uzasadniaja,cych

podj~cie

takiej

decyzji." jest on niezrozumialy. W projekcie ustawy brak jest r6wniez art. 18, bezposrednio po art. 17

Kr~~w(t"j

nast~puje

BIUR{; Ridy Sadownw'iw.

Ze zgodnosc

Z

oryginatem

SZEFBIURA Krajowej Rady S:tdownictwa

~ 2,7'ir~ .J

sfldZia Irena Piotrowska

art. 19.

Przewodnicza,cy Krajowej Rady Sa,downictwa

~

s~dzia St~w Da,browski