Druk nr 1132 Warszawa, 17 wrze!nia 2008 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Komisja Nadzwyczajna "Przyjazne Pa"stwo" do spraw zwi#zanych z ograniczaniem biurokracji NPP-020-76-2008
Pan Bronis$aw Komorowski Marsza$ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu, Komisja Nadzwyczajna "Przyjazne Pa"stwo" do spraw zwi#zanych z ograniczaniem biurokracji wnosi projekt ustawy:
- o zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne. Do reprezentowania Komisji w pracach nad projektem ustawy zosta$ upowa%niony pose$ Adam Abramowicz. Przewodnicz#cy Komisji Nadzwyczajnej "Przyjazne Pa"stwo" do spraw zwi#zanych z ograniczaniem biurokracji (-) Janusz Palikot
projekt USTAWA z dnia ………….. 2008 roku o zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne
Art. 1 W ustawie z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027 oraz z 2007 r. Nr 21, poz. 125) w art. 24 ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3.
Wyrysy i wypisy z operatu ewidencyjnego s# wydawane przez organ prowadz#cy ewidencj& gruntów i budynków: 1)
nieodp$atnie na %#danie s#du, prokuratora, organów administracji rz#dowej, jednostek samorz#du terytorialnego oraz Najwy%szej Izby Kontroli;
2)
odp$atnie na %#danie podmiotów zainteresowanych innych ni% wymienione w pkt 1.”. Art. 2
Do spraw wszcz&tych i niezako"czonych przed dniem wej!cia w %ycie niniejszej ustawy stosuje si&, przepisy niniejszej ustawy. Art. 3 Ustawa wchodzi w %ycie po up$ywie 14 dni od dnia og$oszenia.
UZASADNIENIE 1. Wyja!nienie celu ustawy. Dotychczasowe rozwi#zanie w sposób zasadniczy utrudnia potencjalnym inwestorom uzyskanie podstawowych informacji dotycz#cych nieruchomo!ci. Ograniczenie takie nie znajduje racjonalnego uzasadnienia. Nale%y zauwa%y', i% dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków posiadaj# dla potencjalnego inwestora tak samo du%e znaczenie, jak dane zawarte w ksi&dze wieczystej. Potwierdzaj# one m.in. aktualny stan w$adania, powierzchni& nieruchomo!ci czy klas& gruntu, co ma znaczenie np. w przypadku mo%liwo!ci wy$#czenia gruntu z produkcji rolnej. W praktyce, w celu uzyskania tego rodzaju danych inwestor musi uzyska' upowa%nienie od w$a!ciciela nieruchomo!ci na wydanie wypisu z rejestru gruntów i budynków. Nie jest on zatem w stanie dokona' wst&pnego badania interesuj#cej go
nieruchomo!ci bez wej!cia w kontakt z jej w$a!cicielem (u%ytkownikiem wieczystym). Nie posiada on bowiem interesu prawnego, a jedynie interes faktyczny. 2. Przedstawienie stanu obecnego. Zgodnie z aktualnym stanem prawnym wypisy i wyrysy z operatu ewidencyjnego s# wydawane przez organ prowadz#cy ewidencj& gruntów i budynków odp$atnie na %#danie w$a!cicieli lub osób fizycznych i prawnych, w których w$adaniu znajduje si& grunt, budynek lub lokal, osób fizycznych i prawnych oraz innych jednostek organizacyjnych nie posiadaj#cych osobowo!ci prawnej, które maj# interes prawny w tym zakresie, a tak%e na %#danie zainteresowanych organów administracji rz#dowej i jednostek samorz#du terytorialnego. W my!l obecnie obowi#zuj#cej regulacji dost&p do danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków jest utrudniony, gdy% nie ma charakteru powszechnego, jak ma to miejsce w przypadku elektronicznych ksi#g wieczystych czy Centralnej Informacji Krajowego Rejestru S#dowego. 3. Ró"nice mi#dzy dotychczasowym a przewidywanym stanem prawnym. Obecnie wyrysy i wypisy z operatu ewidencyjnego s# wydawane przez organ prowadz#cy ewidencj& gruntów i budynków odp$atnie na %#danie: -
w$a!cicieli lub osób fizycznych i prawnych, w których w$adaniu znajduje si& grunt, budynek lub lokal,
-
osób fizycznych i prawnych nie posiadaj#cych osobowo!ci prawnej, które maj# interes prawny w tym zakresie,
-
zainteresowanych organów administracji rz#dowej i jednostek samorz#du terytorialnego. Propozycja zmiany dotycz#ca ust&pu 3 omawianego artyku$u, mia$aby polega' na:
1) nieodp$atnym wydawaniu przez organ prowadz#cy ewidencj& gruntów i budynków wyrysów i wypisów z operatu ewidencyjnego s#dom, prokuratorom, organom administracji rz#dowej oraz jednostkom samorz#du terytorialnego, 2) odp$atnym wydawaniu przez organ prowadz#cy ewidencj& gruntów i budynków wyrysów i wypisów z operatu ewidencyjnego osobom zainteresowanym innym ni% wymienione w punkcie 1). Projekt zmiany ustawy przepisu w zakresie wprowadzenia nieodp$atnego uzyskiwania wyrysów i wypisów odniesiono do rozwi#za" art. 365 ust. 3 ustawy o ksi&gach wieczystych i hipotekach, przy czym dodatkowo przepis ten rozszerzono o jednostki samorz#du terytorialnego. 4. Oczekiwane skutki spo$eczne, gospodarcze, finansowe i prawne. Wprowadzenie przedmiotowej regulacji w ogólnym znaczeniu finansów publicznych nie powoduje skutków finansowych, gdy% koszty ponoszone dotychczas przez s#dy,
prokuratur&, organy administracji rz#dowej oraz jednostki samorz#du terytorialnego równowa%# si& z przychodami organów prowadz#cych ewidencj& gruntów i budynków. Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorz#dzie powiatowym powiat wykonuje zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie prowadzenia powiatowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, w tym prowadzenia ewidencji gruntów i budynków. Jest to zadanie w$asne powiatu z zakresu administracji rz#dowej. Przychody z udost&pnianych wyrysów i wypisów z operatu ewidencyjnego gromadzone s# na utworzonym (zgodnie z art. 41 ustawy prawo geodezyjne i kartograficzne) Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym, który sk$ada si& z funduszu centralnego, wojewódzkich i powiatowych. Osi#gane przez powiat przychody zgodnie z ww. artyku$em przekazywane s# na fundusz centralny i fundusze wojewódzkie w wysoko!ci po 10% przychodów. Pozosta$a cz&!' przychodów tj. 80% - to przychody funduszy powiatowych, które mog# by' uzupe$niane (w ramach przelewów redystrybucyjnych) dotacj# z funduszu centralnego i wojewódzkiego. Zatem skutki finansowe proponowanej regulacji wyst#pi# w powiatach. W chwili obecnej skutki te s# trudne do oszacowania. Regionalne Izby Obrachunkowe nie mog# ustali' wysoko!ci wp$ywów z op$at za wypisy i wyrysy, gdy% w sprawozdawczo!ci op$aty te klasyfikowane s# g$ównie w paragrafie 0830 – wp$ywy z us$ug, który zawiera równie% inne dochody. Z informacji uzyskanej z powiatu warszawskiego zachodniego wynika, %e w tym powiecie op$aty za wypisy i wyrysy wynios$y w 2007 r. oko$o 500 tys. z$, a udzia$ op$at wniesionych przez administracj& publiczn# stanowi$ oko$o 4 %. Kwoty wnoszonych op$at i udzia$ administracji publicznej w op$atach mog# corocznie ulega' zmianie w poszczególnych tematach. 5. Ocena zgodno!ci z prawem Unii Europejskiej. Projekt ustawy nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej.
Warszawa, 3 pa(dziernika 2008 r. BAS-WAEM-2622/08
Pan Bronis$aw Komorowski Marsza$ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia prawna o zgodno!ci komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne (przedstawiciel wnioskodawców: pose$ Adam Abramowicz) z prawem Unii Europejskiej Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwa$y Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Monitor Polski z 2002 r., Nr 23, poz. 398 z pó(n. zm.) sporz#dza si& nast&puj#c# opini&:
1.
Przedmiot projektowanej regulacji Projekt zmierza do zmiany art. 24 ust. 3 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027, ze zmianami; dalej: ustawa). Zmiana polega na rozszerzeniu zakresu podmiotowego dost&pu do danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków. Obecnie dane te s# wydawane na %#danie w$a!cicieli lub osób fizycznych i prawnych, w których w$adaniu znajduje si& grunt, budynek lub lokal, osób fizycznych i prawnych oraz innych jednostek organizacyjnych nieposiadaj#cych osobowo!ci prawnej, które maj# interes prawny w tym zakresie, a tak%e na %#danie zainteresowanych organów administracji rz#dowej i jednostek samorz#du terytorialnego. Autorzy projektu proponuj# rozszerzenie tego uprawnienia na wszystkie osoby zainteresowane, a wi&c równie% na osoby, które nie maj# interesu prawnego w uzyskaniu tych danych. Dane mia$yby by' wydawane na %#danie s#du, prokuratora, organów administracji rz#dowej, jednostek samorz#du terytorialnego i Najwy%szej Izby Kontroli nieodp$atnie oraz innych podmiotów zainteresowanych odp$atnie. Zgodnie z art. 3 projektu, zmiana ustawy ma wej!' w %ycie po up$ywie 14 dni od dnia og$oszenia. 2.
Stan prawa Unii Europejskiej w materii obj#tej projektem Ocena zgodno!ci projektu z prawem Unii Europejskiej wymaga si&gni&cia do postanowie" dyrektywy 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 pa(dziernika 1995 roku w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przep$ywu tych danych (Dz.
Urz. WE L 281 z 23.11.1995, s. 31 ze zmian#; dalej: dyrektywa). W tre!ci dyrektywy okre!lone zosta$y zasady przetwarzania danych osobowych, w tym ich udost&pniania. 3.
Analiza projektu pod k%tem prawa Unii Europejskiej Zbiór danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków zawiera informacje dotycz#ce zidentyfikowanej lub mo%liwej do zidentyfikowania osoby fizycznej. Zgodnie z art. 20 ustawy, w ewidencji gruntów i budynków wskazuje si& m.in. dane dotycz#ce gruntu, budynku lub lokalu oraz w$a!ciciela, a w odniesieniu do gruntów pa"stwowych i samorz#dowych – inne osoby fizyczne lub prawne, w których w$adaniu znajduj# si& grunty i budynki lub ich cz&!ci, oraz miejsce zamieszkania lub siedzib& tych osób. Informacje te stanowi# dane osobowe w rozumieniu art. 2 lit. a dyrektywy, za! ewidencja gruntów i budynków - zbiór danych osobowych w rozumieniu art. 2 lit. c dyrektywy. Udost&pnianie danych tego typu mo%liwe jest wy$#cznie w przypadkach okre!lonych w dyrektywie. Zgodnie z art. 7 w zwi#zku z art. 2 lit. b dyrektywy pa"stwa cz$onkowskie zapewniaj#, %e dane osobowe mog# by' udost&pniane tylko w enumeratywnie wskazanych przypadkach. Jako uzasadnienie udost&pnienia danych, o którym mowa w projekcie, nale%y potraktowa' przes$ank&: udost&pnianie danych jest konieczne dla wykonania zobowi#zania prawnego, któremu podlega ich administrator (art. 7 lit. c dyrektywy). W przypadku przepisów, o których mowa w projekcie, zobowi#zanie prawne do podj&cia dzia$a" polegaj#cych na udost&pnieniu danych z ewidencji gruntów i budynków (wyrysów i wypisów z operatu ewidencyjnego) wynika ze zmienianego art. 24 ustawy. Dzia$ania te podejmowane s# przez starost& w zwi#zku z realizowaniem zada" publicznych, o których mowa w art. 7d ustawy. Do zada" starosty nale%y w szczególno!ci prowadzenie powiatowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, w tym ewidencji gruntów i budynków. Udost&pnianie danych z ewidencji gruntów i budynków prowadzone jest zatem przez organ administracji publicznej, którego dzia$anie, w tym dzia$anie w zakresie przetwarzania danych osobowych, podlega zasadom krajowego prawa administracyjnego. Warto wskaza', %e zgodnie z preambu$# dyrektywy, pa"stwo cz$onkowskie jest upowa%nione do zapewnienia ochrony danych osobowych osób fizycznych zarówno poprzez ogólne przepisy prawa o ochronie jednostek w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych, jak i przez ustawodawstwo sektorowe. Rol& zasad ogólnych odgrywaj# w Polsce postanowienia ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926, ze zmianami). Ustawa przewiduje w tym zakresie rozwi#zania szczegó$owe. Warto zauwa%y', %e je%eli przepisy ustaw szczegó$owych, które odnosz# si& do przetwarzania danych, przewiduj# dalej id#c# ich ochron&, ni% wynika to z ustawy o ochronie danych osobowych, stosuje si& przepisy tych ustaw (art. 5 ustawy o ochronie danych osobowych). Przywo$ania wymaga równie% art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy o ochronie danych osobowych. Zgodnie z 2
tym przepisem przetwarzanie jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy jest niezb&dne dla zrealizowania uprawnienia lub spe$nienia obowi#zku wynikaj#cego z przepisu prawa. Przepis ten implementuje art. 7 lit. c dyrektywy i stanowi podstaw& wyra%onego w doktrynie pogl#du, %e „w przypadku gdy przepis prawa nak$ada na podmiot obowi#zek przetwarzania danych, nie ulega w#tpliwo!ci, %e przetwarzanie danych jest dopuszczalne w oparciu o komentowan# podstaw&, jako %e z pewno!ci# przetwarzanie jest wówczas niezb&dne dla spe$nienia obowi#zku wynikaj#cego z tego przepisu.” (J. Barta, P. Fajgielski, R. Markiewicz, Ochrona danych osobowych. Komentarz, LEX, 2007, wyd. IV, art. 23 pkt 14). Uwzgl&dniaj#c powy%sze ustalenia nale%y uzna', %e sformu$owany w za$o%eniach zmian ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne przepis nie narusza art. 7 lit. c dyrektywy. 4.
Konkluzja Projekt zmiany ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej. Opracowa!: Zespó! Prawa Europejskiego Akceptowa!: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha! Królikowski
Deskryptory bazy Rex: Unia Europejska, projekt ustawy, dane osobowe, geodezja, kartografia
3
Warszawa, 3 pa(dziernika 2008 r. BAS-WAEM-2623/08 Pan Bronis$aw Komorowski Marsza$ek Sejmu RP
Opinia prawna w sprawie stwierdzenia, czy komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne (przedstawiciel wnioskodawców: pose$ Adam Abramowicz) jest projektem ustawy wykonuj%cej prawo Unii Europejskiej Projekt zmierza do zmiany art. 24 ust. 3 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027, ze zmianami; dalej: ustawa). Zmiana polega na rozszerzeniu zakresu podmiotowego dost&pu do danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków. Dane mia$yby by' wydawane na %#danie s#du, prokuratora, organów administracji rz#dowej, jednostek samorz#du terytorialnego i Najwy%szej Izby Kontroli nieodp$atnie oraz innych podmiotów zainteresowanych odp$atnie. Projekt nie zawiera przepisów maj#cych na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. Projekt nie jest projektem ustawy wykonuj#cej prawo Unii Europejskiej. Opracowa!: Zespó! Prawa Europejskiego Akceptowa!: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha! Królikowski
Deskryptory bazy Rex: Unia Europejska, projekt ustawy, geodezja, kartografia, dane osobowe