'ေက်ာင္းတံခါးေတြ ပိတ္ျပီးေက်ာင္းသားေတြကိုေထာင္တံခါး၀ဆီကို ပို ့လိုက္ပါေတာ့တယ္'' လူ့အခြင့္အေရးေန ့လို ့ေျပာရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ကိုနိုဘယ္(လ္)ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုေပးခဲ့တဲ့ ေန ့၁၉၉၁ နိုဘယ္(လ္) ဆုေထာက္ခံပြဲနဲ ့အတူ ၈၈၈၈ လူထုလွဳပ္ရွားမွဳကိုဆက္လက္သယ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ပင္မ နဲ ့စက္မွဳ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွဳ တန္းဒီ ကိုက်မတို ့ေမ့နိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူး ။ နိုဘယ္(လ္)ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကို ဒီဇင္ဘာလ(၁၀)ရက္ေန ့တိုင္း ေနာ္ေ၀နိုင္ငံေအာ္စလိုျမိဳ ့မွာေပးေနက်ျဖစ္ေပမဲ့ဆုေပးရက္မတိုင္ခင္ကတစ္လ အလို ေလာက္ကတည္းက နိုဘယ္(လ္)ဆုရွင္ဘယ္သူလဲ ဆိုတာေႀကညာျပီး သားမို ့၁၉၉၁ရဲ့ကမၻာ့ျငိမ္းခ်မ္းေရး နိုဘယ္(လ္) ဆုကိုက်မ တို ့ရဲ့ လူထုေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ရတယ္ဆိုကတည္းက ျမန္မာျပည္သူလူထု အင္မတန္မွ ၀မ္္းသာဂုဏ္ယူေနႀကသလို အဲဒီ့ဆေ ု ပးတဲ့ေန ့မွာ ေထာက္ခံပြဲေတြလုပ္ဖို ့ ဆႏၵရွိခဲ့ႀကပါတယ္။ ဒါေႀကာင့္ ဒီဇင္ဘာ ၁၀ရက္ မတိုင္ခင္ ဒီဇင္ဘာ ၈ရက္ နဲ ့ဒီဇင္ဘာ ၉ရက္မွာရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားေတြ က တကၠသိုလ္ ၀င္းထဲမွာေက်ာင္းသားေတြစုရပ္လုပ္ျပီး နိုဘယ္(လ္)ဆုေထာက္ခံပြဲနဲ ့အတူ စစ္အာဏာရွင္ခ်ဳပ္ျငိမ္းဖို ့ ဆႏၵျပပြဲ တြ အတြက္ ေက်ာင္း၀င္းထဲမွာလက္ကမ္းစာရြက္ေတြေ၀ခဲ့ႀကတယ္။ ဒီဇင္ဘာလ(၉)ရက္ေန ့ မွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္း၀င္းထဲ လက္ကမ္းစာရြက္ေ၀တဲ့ ရူပေဗဒဂုဏ္ထူးတန္းမွ ကိုဘိုဘိုဟန္ (အင္းစိန္)ကို စစ္ေထာက္လွန္းေရးေတြက တကၠသိုလ္၀င္းထဲကို၀င္ျပီး ခါးပိုက္နိွဳက္ ခါးပိုက္နွိဳက္လို ့ ေအာ္ဟစ္ျပီး အဓမၼ ဖမ္းဆီးတာကို ခံလိုက္ရပါတယ္ ဒီအေပၚရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားေတြျပင္းျပင္းထန္ထန္ ခံစားႀကရျပီး တန္းဒီ လွဳပ္ရွားမွဳ လို ့ေခၚတဲ့ ဒီဇင္ဘာ(၁၀)ရက္ လူ ့အခြင့္အေရးေန ့ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ နိုဘယ္(လ္)ဆုရတဲ့ေန ့မွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္နွင့္စက္မွဳတကၠသိုလ္စုရံုးမွဳဟာႀကီးမားတဲ့အင္အားတစ္ရပ္အျဖစ္ စစ္အုပ္စု ကိုတုန္လွဳပ္ေစခဲ့ပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာ(၁၀)ရက္ ေန ့ နံက္(၁၀)နာရီေလာက္မွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အဓိပတိလမ္းမႀကီးေဘးတကၠသိုလ္ စာႀကည့္ တိုက္နွင့္ RCခန္းမေရွ့ကေန ေက်ာင္းသားထုဟာစုရပ္လုပ္ျပီး ေႀကြးေက်ာ္သံေတြတိုင္ခဲ့ႀကတယ္ ေႀကြးေၾကာ္သံေတြ ကေတာ့ -- ဖမ္းဆီးေက်ာင္သားျပန္လႊတ္ေရ း --- (ဒို ့အေရး)၂ ---ျငိမ္းခ်မ္းေရးနိုဘယ္(လ္)ဆုရွင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္အားျပန္လႊတ္ေရး------(ဒို ့အေရး)၂ ---စစ္အစိုရျပဳတ္က်ေရး----(ဒို ့အေရး)၂ ---ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံု -----(ေအာင္ရမည္)၂ ဟု ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူအားလံုးနီးပါး ပါ၀င္တဲ့ လွဳပ္၇ွားမွဳႀကီးဟာ အဓိပတိပတိလမ္းမေပၚမွာ ၁၉၈၈ လူထုလွဳပ္ရွားမွဳ နဲ ့မျခားတဲ့ေက်ာင္းသားထုလွဳပ္ရွားမွဳ ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါတယ္ ။။ စစ္အုပ္စုဟာ မခံမရပ္နိုင္ျဖစ္ေပမဲ့ ခိုးေႀကာင္ခိုး၀ွက္ နွိမ္နွင္းခ်င္တာေႀကာင့္အဲဒီ့အခ်ိန္မွာ လံုး၀ဖမ္းဆီးျခင္း မရွိခဲ့ပဲ ေက်ာင္းရဲ့ ျပင္ပမွေထာက္လွန္းေရးကားမ်ားနဲ
့၀န္းရံျပီး မွတ္တမ္းယူေနႀကပါတယ္။ ေန ့ခင္း ၂း၀၀ေလာက္မွာေက်ာင္းသားထုက လူစုခြဲျပီး ဒီဇင္ဘာ၁၁ ရက္ နံက္ ၉း၃၀ ခန္ ့မွာျပန္လည္စုရံုးကာ ေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွဳ ကိုဆက္လက္၍ 10-D ေန ့ရဲ့ေႀကြးေႀကာ္သံမ်ားကိုဆက္လက္တိုင္ခဲ့ႀကပါတယ္။ ဒီမွာပဲစစ္အုပ္စုဟာ ဘြဲ ့နွင္းသဘင္ခမ္းမ မွေန၍ လူစုခြဲရန္လူစုမခြဲလ်ွင္ဖမ္းဆီးနွိမ္နွင္းမည္ဟု အမိန္ ့ေပးေနသံကို လည္းေက်ာင္းသားထုကႀကားေနႀကပါတယ္။။ေက်ာင္းသားဆိုတာ မတရားတာကိုငံု ့မခံတက္ပဲအသက္ေပးျပီးဆန္ ့က်င္ ခဲ့တာ ျမန္မာသမိုင္းမွာဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္တို ့အစဥ္အလာ ၇ွိျပီးသားမို ့ လြယ္လြယ္နဲ ့လူစုမခြဲ အေလ်ာ့မေပးခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကို ေန ့ခင္း ၁၂ နာ၇ီအေက်ာ္ေလာက္မွာလံုထိန္းမ်ားစစ္သားမ်ား၀င္ေရာက္ျဖိဳခြဲဖမ္းဆီးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ ့ေန ့ကအဖမ္းဆီးခံ ေက်ာင္းသား ၄၀၀ ေက်ာ္ ရွိခဲ့ပါတယ္ ။ ထိုနည္းတူရန္ကုန္စက္မွဳတကၠသိုလ္မွာလည္း နိုဘယ္(လ္)ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကိုေထာက္ခံပြဲလွုပ္ရွားမွုဳျပဳလုပ္ခဲ့ႀကပါတယ္။ လွဳပ္ရွားမွဳမွာပါ၀င္ခဲ့ တဲ့ ရန္ကုန္စက္မွဳ ေက်ာင္းသားေတြရဲ့ ေနအိမ္ဆီကို ၁၁ ရက္ေန ့ညမွာ လိုက္လံဖမ္းဆီးခဲ့ပါတယ္ ။ ၁၉၉၁ ဒီဇင္ဘာလ ၁၁ ရက္ ည (၈)နာရီမွာ စစ္အုပ္စုအသံလႊင့္ဌါန မွ တစ္နိုင္ငံလံုးမွာ၇ွိတဲ့တကၠသိုလ္ေက်ာင္း အားလံုးကို ပိတ္ေႀကာင္းေႀကညာလိုက္ပါတယ္ ။ေက်ာင္းတံခါးေတြ ပိတ္ျပီးေက်ာင္းသားေတြကိုေထာင္တံခါး၀ဆီကို ပို ့လိုက္ပါေတာ့တယ္။။ဖမ္းဆီးခံေက်ာင္းသား ၄၀၀ေက်ာ္မွ ေထာင္တြငး္ မွစစ္ေႀကာေရးလုပ္ျပီး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ဦးတင္ဦးလိွဳင္ ရဲ့ တာ၀န္ယူ၀န္ခံမွဳ နဲ ့ တစ္ခ်ိဳ ့ကို လႊတ္ေပးျပီး ေခါင္းေဆာင္ဟုယူဆသူမ်ား ျဖစ္သည့္ ကိုျမတ္စံ (NLD လူငယ္) ၊ ကိုကိုႀကီး(၈၈)၊ ကိုခင္ေမာင္ေဇာ္ (၈၈)(သာယာ၀တီေထာင္ထဲတြင္ စစ္အုပ္စုသတ္၍ က်ဆံုးသြားေသာ္ ကိုစည္သူ ၏ အကိုရင္းျဖစ္သူ) နွင့္ အမည္မမွတ္မိ သူေနာက္တစ္ဦးအား ေထာင္ နွစ္ ၂၀ ခ်မွတ္၍ ကိုသန္းထိုက္၀င္း(NLD) ၊ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္ဦး၊ ကိုယဥ္ေထြး၊ကိုျမင့္ေဆြ၊ကိုဆန္နီ၊ ကိုသက္ထြန္း(လူ ့ေဘာင္သစ္) ၊ ကိုေဇယ်(လူ ့ေဘာင္သစ္)၊ကိုဗထူးေမာင္(၈၈)၊ ကိုအံ့ဘြယ္ေက်ာ္(၈၈)၊ကိုသက္နိုင္(NLD) ၊ကိုဘုိဘိုဟန္(၈၈) ၊ ကိုေမာင္မိွဳင္း(ခ) ကိုမင္းလိွဳင္(၈၈)၊ ကိုႀကည္မိုးနိုင္(RIT) ၊ကိုထြန္းျမင့္ထြန္း(RIT)၊ကိုေဇာ္မင္းခိုင္(၈၈) ၊ကိုမ်ိဳးျမင့္ (လူ ့ေဘာင္သစ္) ၊ကိုညီညီထြန္း(ဗကသ)၊ ကိုဥာဏ္ဥာဏ္ထြန္း(ဗကသ)နွင့္ ၈၈ ကိုဦးေဆာင္ခဲ့ေသာ ေက်ာင္းသား အမ်ားစု(စုစုေပါင္း အေယာက္ ၃၀ေက်ာ္) အားေထာင္ ၁၅ နွစ္ ခ်မွတ္လိုက္ျပီး မခင္မိုးမိုးေအး ၊မစုစု၀င္း ၊မတိုးတိုးျမင့္၊မေကသီေအး၊မခက္မာ၊ ကိုေဇာ္ေအာင္(NLD)၊ ကိုေက်ာ္စြာမိုး( အ -က-သ) ၊ကိုေသာင္းထိုက္၊ကိုစိုးမိုးလိွဳင္၊ ကိုသိန္းနိုင္(ခ)ကိုဘိုဘို(ကိုမင္းကိုနိုင္၏ညီ၀မ္းကြဲ)၊ကိုစိန္ေက်ာ္ဦး(၈၈)၊မႀကဴႀကဴ(၈၈)အပါအ၀င္(အေယာက္ ၆၀ေက်ာ္) အား (၁၀)နွစ္ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္သည္။ ထိုသို ့ရက္ရက္စက္စက္ ေထာင္ဒဏ္နွစ္ႀကီး ခ်မွတ္လိုက္သည့္အျပင္ သတ္မွတ္နွစ္ေစ့၍ေထာင္ကလႊတ္ေပး ရမည့္ အခ်ိန္တြင္(၁၀-က) ပုဒ္မတပ္၍ ကိုျမတ္စံ ၊ ကိုဗထူးေမာင္ ၊ ကိုယဥ္ေထြး ၊ကိုစုးိ မိုးလိွဳင္၊ကိုေသာင္းထိုက္ ၊ကိုေဇယ်၊ ကိုေဇာ္ေအာင္၊ကိုဘိုဘိုဟန္ အပါအ၀င္ အေယာက္ (၂၀)ေက်ာ္အား နွစ္တိုးခဲ့တယ္။ ဒါ့ေႀ႕ကာင့္စစ္အုပ္စုဟာလူ ့အခြင့္အေရး
ဆိုတာကိုဘယ္လိုမွလက္ခံနားလည္နိုင္မွာမဟုတ္သလ္ိုလူသားတိုင္းရဲ့ေမြးရာပါ အခြင့္အေရးေတြကိုလိုက္လံတားဆီးေနမွဳ ခ်ိဳးေဖာက္မွဳေတြ ၁၉၉၁ မွာတင္မက ၁၉၉၆ ဒီဇင္ဘာေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွာ ေက်ာင္းသားမ်ားစြာကို ထပ္မံဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်မွဳ၂၀၀၃ ဒီပဲယင္း လူသတ္မွဳ ၂၀၀၇ စက္တင္ဘာသံဃာသတ္မွဳစတဲ့ ႀကီးမားတဲ့ လူ ့အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ ခဲ့မွဳေတြကိုျပဳလုပ္ခဲ့ျပဳလုပ္ေနဆဲပါပဲ။ ဒီလိုစစ္အုပ္စုရဲ့နွစ္ နွစ္ဆယ္ေက်ာ္ လက္နက္အားကိုး နဲ ့ျပည္သူအေပၚညွင္းပမ္းနွိပ္စက္မွဳေတြအတြက္ ၁၉၈၈ ကစ တဲ ့ လူထုလွဳပ္ရွားမွဳႀကီး ကို ဒီေက်ာင္းသားေတြထဲက ပဲ ဦးေဆာင္ အရွိန္ျမွင့္ျပီးမ်ိဳးဆက္သစ္ေတြကို မဟုတ္မခံေတာ္လွန္ရဲ တဲ့ အေမြေတြ လက္ဆင့္ကမ္းေနဆဲ ဆို တာယံုႀကည္စြာနဲ ့ ၁၉၉၁ နိုဘယ္(လ္)ေထာက္ခံပြဲ ရဲ့ ျဖစ္စဥ္တစ္ခ်ိဳ ့ကို တင္ျပ လိုက္ပါတယ္ ။။ မွတ္ခ်က္။။ ။။Ten-Dေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွဳနဲ့ေထာင္၁၅နွစ္က်ခံရတဲ့အျပင္ ၁၀(က)ေထာင္ထဲနွစ္တိုးေနထိုင္ခဲ့ရတဲ့ ကိုယဥ္ေထြး ရဲ့ ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့ရမွဳ အေတြ ့အႀကံုျဖစ္ပါတယ္ ။ အမည္မ်ားက်န္ ခဲ့ရင္ခြင့္လႊတ္ပါလို ့ေတာင္းပါအပ္ပါတယ္ ။ကာယကံရွင္၏ေသခ်ာေသာမွတ္မိမွဳ မ်ားကိုသာ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားသိေစရန္ လက္ဆင့္ကမ္းေဖၚျပေပးျခင္းျဖစ္ေႀကာင္း တည္ႀကည္ေလးစားစြာ ေမအိခင္(လယ္ေ၀း)