[email protected]
1
[email protected]
2
Ñieàu 15 hieán phaùp VN: “Nhaø nöôùc thöïc hieän nhaát quaùn chính saùch phaùt trieån neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa. Cô caáu kinh teá nhieàu thaønh phaàn vôùi caùc hình thöùc toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh ña daïng döïa treân cheá ñoä sôû höõu toaøn daân, sôû höõu taäp theå, sôû höõu tö nhaân, trong ñoù sôû höõu toaøn daân vaø sôû höõu taäp theå laø neàn taûng.”
[email protected]
3
Nhà nước bảo đảm sự bình đẳng trước pháp luật của các doanh nghiệp không phân biệt hình thức sở hữu và thành phần kinh tế; thừa nhận tính sinh lợi hợp pháp của hoạt động kinh doanh.
[email protected]
4
Neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa Phaùt trieån kinh teá laø quoác saùch haøng ñaàu cho söï vöõng maïnh cuûa ñaát nöôùc Hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi
[email protected]
5
[email protected]
6
Dân sự
KINH TẾ
Đất đai
Chủ thể Lao động
Hành chính
Hình sự
[email protected]
7
Hệ thống các qui phạm pháp luật điều chỉnh các quan hệ pháp luật phát sinh trong đời sống kinh tế của xã hội
[email protected]
8
•
•
•
• •
Việc tổ chức và quản lý hoạt động kinh doanh (luật hành chính, kinh tế) Trong việc cấp, phát, huy động vốn, ngân sách, Thuế, báo cáo tài chính… (luật tài chính) Việc tạo việc làm và sử dụng lao động (luật lao động) Sử dụng đất đai (luật đất đai) Dân sự, hình sự, tố tụng, luật quốc tế….
[email protected]
9
Ngành
luật độc lập trong hệ thống pháp luật Việt Nam Hình thành trong nền kinh tế kế hoạch hóa (khoảng những năm 70 của TK 20) Du nhập từ pháp luật các nước XHCN
[email protected]
10
•
Tổng thể các qui phạm pháp luật điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình hình thành, hoạt động, tổ chức và thực hiện các hoạt động kinh doanh của các chủ thể kinh doanh.
[email protected]
11
Trước 1986: Cơ chế kinh tế kế hoạch hóa Mệnh lệnh hành chính Hợp đồng theo chỉ tiêu pháp lệnh Hàng hóa phân phối theo kế hoạch
[email protected]
12
•
sau 1986:
–Cơ chế kinh tế thị trường có định hướng XHCN –Bình đẳng, tự do kinh doanh –Hợp đồng đúng nghĩa –Quan hệ Cung – cầu có điều tiết của nhà nước.
[email protected]
13
Laø moät coâng cuï quan troïng quaûn lyù vó moâ cuûa nhaø nöôùc, theå cheá hoùa ñöôøng loái, chính saùch, chieán löôïc kinh teá cuûa quoác gia. Tieàn ñeà phaùp lyù ñeå hoã trôï cho söï phaùt trieån cuûa caùc chuû theå kinh doanh. Ñaûm baûo söï haøi hoøa giöõa phaùt trieån kinh teá vaø xaõ hoäi.
[email protected]
14
NHAØ NÖÔÙC
CHUÛ THEÅ KINH DOANH
CHUÛ THEÅ KINH DOANH (qh noäi boä)
CHUÛ THEÅ KINH DOANH
Ngöôøi lao ñoäng
[email protected]
15
Vd: việc thành lập doanh nghiệp, báo cáo hoạt động với nhà nước, thông báo thay đổi, tăng giảm vốn … - Xin phép thực hiện hành vi kinh doanh (giấy phép)
[email protected]
16
Chuû
theå tham gia coù ñòa vò phaùp lyù khaùc nhau, khoâng bình ñaúng. Moät beân laø cô quan quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc. Cô sôû phaùp lyù laøm phaùt sinh quan heä naøy laø caùc vaên baûn quaûn lyù nhaø nöôùc
[email protected]
17
vd: mua baùn vaät tö, saûn phaåm, cung caáp dòch vuï…
[email protected]
18
Phaùt sinh tröïc tieáp trong quaù trình hoaït ñoäng kinh doanh. Muïc ñích kinh doanh kieám lôïi nhuaän. Phaùt sinh giöõa caùc chuû theå kinh doanh, coù ñòa vò phaùp lyù ñoäc laäp, bình ñaúng vôùi nhau.
[email protected]
19
Phaùt sinh chuû yeáu thoâng qua hôïp ñoàng. Coù tính chaát taøi saûn.
[email protected]
20
Giữa các thành viên của một chủ thể kinh doanh và giữa thành viên với các bộ phận quản lý trong việc phân chia quyền quản lý, lợi nhuận, rủi ro… Giữa các bộ phận, đơn vị trực thuộc, phân xưởng, phòng ban… của một chủ thể.
[email protected]
21
Ñöôïc ñieàu chænh chuû yeáu thoâng qua qui cheá hoaït ñoäng noäi boä, ñieàu leä do töï baûn thaân chuû theå kinh doanh xaây döïng Phuø hôïp vôùi caùc qui ñònh cuûa phaùp luaät.
[email protected]
22
Xảy ra khi có các tranh chấp giữa các chủ thể mà các bên không thể tự mình giải quyết được. Tòa kinh tế, trung tâm trọng tài thương mại, hội đồng trọng tài
[email protected]
23
Caùch
thöùc maø nhaø nöôùc thoâng qua caùc vaên baûn phaùp luaät taùc ñoäng vaøo caùc quan heä thuoäc söï ñieàu chænh cuûa luaät kinh teá
[email protected]
24
Caùc beân tham gia vaøo caùc quan heä kinh teá moät caùch bình ñaúng, treân cô sôû thoûa thuaän, thoáng nhaát yù chí. Ñöôïc söû duïng phoå bieán nhaát trong quan heä kinh teá dieãn ra giöõa caùc chuû theå kinh doanh.
[email protected]
25
Ñieàu chænh caùc quan heä kinh teá phaùt sinh trong quaù trình quaûn lyù hoaït ñoäng kinh doanh. Chuû theå khoâng coù vò trí phaùp lyù bình ñaúng vôùi nhau, moät beân laø cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc veà kinh teá, moät beân laø caùc chuû theå kinh doanh. Nhaø nöôùc ñöa ra caùc quyeát ñònh baét buoäc cho caùc chuû theå kinh doanh thöïc hieän. (vd ñöa ra caùc ñieàu kieän kinh doanh, caùc haønh vi kinh doanh maø caù chuû theå
[email protected]
26
Ñònh höôùng phaùt trieån. Chính saùch öu ñaõi trong hoaït ñoäng kinh doanh. Vd: hoã trôï trong kinh doanh, xuùc tieán thöông maïi, hoã trôï chi phí, taïo ñieàu kieän veà thueá, ñaát ñai …
[email protected]
27
Phương pháp
Quyền uy
Bình Đẳng
ĐỊnh hướng
[email protected]
28
Bao
gồm:
◦ Toå chöùc ◦ caù nhaân Coù
quyeàn vaø nghóa vuï tham gia vaøo caùc quan heä do luaät kinh teá ñieàu chænh (phần 2).
[email protected]
29
Bao
gồm:
◦ Tổ chức: cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế. ◦ cá nhân: cá nhân kinh doanh, các cá nhân khác.
[email protected]
30
Tham gia vào các quan hệ quản lý hoạt động kinh doanh Thực hiện việc quản lý trong phạm vi thẩm quyền do nhà nước giao
[email protected]
31
Cô quan trung öông: Chính phuû, Boä, Cô quan ngang boä (ngaân haøng nhaø nöôùc)
Cô quan nhaø nöôùc ôû ñòa phöông: UBND, caùc sôû, phoøng ban …
[email protected]
32
Vd: doanh nghiệp, hợp tác xã Thỏa mãn các điều kiện luật định để tham giam vào các quan hệ kinh doanh.
[email protected]
33
TOÅ CHÖÙC KINH TEÁ
THAØNH LAÄP HÔÏP PHAÙP
TAØI SAÛN RIEÂNG
THAÅM QUYEÀN KINH TEÁ
[email protected]
34
◦ ◦
Toàn taïi döôùi moät hình thöùc nhaát ñònh, thoâng qua moät thuû tuïc thaønh laäp nhaát ñònh. Vieäc thaønh laäp: ngöôøi ñaàu tö phaûi haønh caùc thuû tuïc coâng khai hoùa ñoäng cuûa mình. Moät soá phaûi ñöôïc söï cho pheùp ñaëc cuûa nhaø nöôùc: toå chöùc tính duïng, hieåm, cho thueâ taøi chính, doanh nghieäp nöôùc.
tieán hoaït bieät baûo nhaø
Toå chöùc döôùi hình thöùc: coâng ty, doanh nghieäp nhaø nöôùc, HTX…
[email protected]
35
Taøi
saûn:
◦ Laø cô sôû ñeå doanh nghieäp tieán haønh hoaït ñoäng ◦ Laø söï chaáp nhaän ruûi ro trong hoaït ñoäng kinh doanh ◦ Ñaûm baûo traû nôï cho caùc chuû nôï.
[email protected]
36
tài sản hình thành thông qua thủ tục cấp phát hoặc góp vốn của nhà đầu tư Chủ thể phải có:
◦ Quyền sở hữu ◦ Hoặc ◦ Quyền sử dụng tài sản.
[email protected]
37
Taäp hôïp caùc quyeàn vaø nghóa vuï trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa moät chuû theå kinh doanh Ñöôïc nhaø nöôùc qui ñònh vaø coâng nhaän cho toå chöùc ñoù. Laø ranh giôùi giôùi haïn hoaït ñoäng cuûa chuû theå - phuø hôïp vôùi yeâu caàu quaûn lyù nhaø nöôùc.
[email protected]
38
Phụ
thuộc:
◦ Chức năng, nhiệm vụ, ◦ Lĩnh vực hoạt động, ◦ Phạm vi hoạt động và ◦ Mục đính cụ thể của tổ chức đó.
[email protected]
39
Mang tính chaát chuyeân bieät, ñöôïc nhaø nöôùc trao cho phuø hôïp vôùi muïc ñích kinh doanh cuûa töøng chuû theå.
[email protected]
40
VBPL qui định về hoạt động của lọai hình chủ thể kinh doanh. Lĩnh vực hoạt động (ngành, nghề kd) của chủ thể khi đăng ký với nhà nước - VBPL. Văn bản chuyên biệt: GCNĐKKD, GPTL, Giấy phép, chứng chỉ... Thỏa thuận của chủ đầu tư trong hoạt động thông qua một văn kiện (điều lệ, quyết định thành lập).
[email protected]
41
Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Có quyền hoạt động kinh doanh. Có đăng ký kinh doanh theo qui định (trừ cá nhân thực hiện hoạt động thương mại không phải ĐKKD theo qui qui định của pháp luật). Có tài sản riêng và tự chịu trách nhiệm trên khối tài sản đó.
[email protected]
42
Nhà khoa học, viện nghiên cứu, Hộ gia đình, Trường học, Tổ chức xã hội, chính trị (cơ quan đảng, đoàn, mặt trận, hội từ thiện…)
[email protected]
43
Chủ thể
Tổ chứ c KINH Tế
Cá nhân KD
Cá nhân, T C khác
Cơ quan NN q uản l ý Ki nh tế
[email protected]
44
Cơ sở và nền tảng pháp lý cho hoạt động kinh doanh của các chủ thể: ◦ Văn bản pháp luật chứa đựng những qui phạm pháp luật kinh tế ◦ Tập quán: nguồn phụ ◦ Thói quen thương mại
[email protected]
45
5.1 Dựa trên hiệu lực của văn bản 5.1.1 Văn bản luật 5.1.2 Văn bản dưới luật
5.2 Dựa trên mức độ ưu tiên áp dụng: 5.2.1 Văn bản pháp luật chung 5.2.2 Văn bản pháp luật chuyên ngành
[email protected]
46
Văn bản luật có hiệu lực cao hơn văn bản dưới luật
[email protected]
47
Hiến pháp Việt nam 1992, được sửa đổi năm 2001: nền tảng cơ bản của chế độ kinh tế (chương 2). Luật: Bộ luật dân sự 2005, luật thương mại 2005, Luật doanh nghiệp 2005, luật phá sản 2004, bộ luật tố tụng dân sự 2004, luật đầu tư 2005, luật hợp tác xã 2003 …
[email protected]
48
Nghị quyết của quốc hội: Pháp lệnh: của UBTVQH: pháp lệnh trọng tài thương mại 2003, PLHĐKT 1989 Nghị quyết, nghị định, quyết định của CP, thủ tướng chính phủ Thông tư: của bộ, cơ quan ngang bộ. văn bản của HĐND, UBND của địa phương
[email protected]
49
[email protected]
50
Áp dụng chung cho nhiều trường hợp, nhiều nhóm quan hệ xã hội khác nhau Vd: Hiến pháp 1992, bộ luật dân sự 2005, luật đầu tư 2005, luật doanh nghiệp 2005
[email protected]
51
Áp dụng đặc thù cho từng ngành cụ thể: khoáng sản (luật khoáng sản…); ngân hàng (luật ngân hàng nhà nước, luật các tổ chức tín dụng); bảo hiểm, chứng khoán, đất đai, hàng không dân dụng…
[email protected]
52
Văn bản chuyên ngành được ưu tiên áp dụng trước văn bản chung. Trong trường hợp chuyên ngành không qui định thì áp dụng văn bản chung.
Văn bản chuyên ngành không được mâu thuẫn với nguyên tắc chung của pháp luật.
[email protected]
53