Ultrasonic Pulse Velocity Method

‫ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ‬ ‫ﻓﺮاﺻﻮﺗﻲ ) ‪(Ultrasonic Pulse Velocity Method‬‬ ‫ﻣﺠﻴﺪ ﻣﺤﻤﻮدي ﺗﻮﺗﺰاري‪ ،‬ﻛﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ ﺳﺎزه‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺳﻬﻨﺪ ﺗﺒﺮﻳﺰ *‬ ‫دﻛﺘﺮ ﺣﺴﻦ اﻓﺸﻴﻦ‪ ،‬اﺳﺘﺎدﻳﺎر داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻋﻤﺮان‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺳﻬﻨﺪ ﺗﺒﺮﻳﺰ **‬ ‫*ﺗﻠﻔﻦ ‪،09143016902:‬‬

‫ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‪[email protected] :‬‬

‫** ﺗﻠﻔﻦ ‪ ، 0412- 43444343:‬ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‪[email protected] :‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه ‪:‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ‪ ،‬ﻧﺤﻮه ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ ﻓﺮاﺻﻮت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ آزﻣﻮن ﻏﻴﺮﻣﺨﺮب ﺑﺮاي ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺨﻤﻴﻦ‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر در ﺣﺪود ‪ 110‬ﻃﺮح اﺧﺘﻼط ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺷﻦ و ﻣﺎﺳﻪ ﺳﺒﻚ ﭘﻮﻣﻴﺲ ﻣﻌﺪن اﺳﻜﻨﺪان ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ‪ ،‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮ روي ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي‬ ‫ﻣﻜﻌﺒﻲ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه آزﻣﻮن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ ﻓﺮاﺻﻮت و آزﻣﻮن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺶ ﻧﺸﺎن‬ ‫دادﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮات در ﺳﻦ‪ ،‬ﻋﻴﺎر ﺳﻴﻤﺎن و ﻣﻘﺪار آب ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن در ﻣﺨﻠﻮطﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ ﻣﻮﺿﻮع اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ‪،‬‬ ‫ﻧﺤﻮه ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮات در ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري آن ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﺑﻮده و اﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ اﻳﻦ‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮان راﺑﻄﻪاي ﺑﻴﻦ اﻳﻦ دو ﺑﺮﻗﺮار ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻠﻪ‪ ،‬رواﺑﻂ ﻧﻤﺎﻳﻲ ﻣﺎﺑﻴﻦ ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬ ‫ﻓﺸﺎري ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ در ﺳﻨﻴﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻘﺮﻳﺐ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﺤﻮه اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺸﺎت و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻠﻪ‬ ‫آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻛﻠﻴﺪ واژه‪ :‬ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ ﻓﺮاﺻﻮت‪ ،‬آزﻣﻮن ﻏﻴﺮ ﻣﺨﺮب‪ ،‬ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري‬

‫‪ - 1‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ ﻓﺮاﺻﻮت‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻮج ﻓﺮاﺻﻮت در ﺑﺘﻦ اراﺋﻪ ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از روﺷﻬﺎي آزﻣﻮن ﻏﻴﺮ ﻣﺨﺮب اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ آن ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺮﺧﻲ از ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت اﻋﻀﺎي‬ ‫ﺑﺘﻨﻲ را ﺗﺨﻤﻴﻦ زد‪ .‬ﺣﺒﺎب ﻫﺎي ﻫﻮا و ﺧﻠﻞ و ﻓﺮج ﻣﻮﺟﻮد در داﺧﻞ ﺟﺴﻢ ﺟﺎﻣﺪ‪ ،‬ﻧﺤﻮه اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲﻫﺎي‬ ‫ﻓﺮاﺻﻮﺗﻲ را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ‪ ،‬ﺣﺒﺎبﻫﺎي ﻫﻮاي ﻣﻮﺟﻮد در داﺧﻞ ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎ ص ﺳﻨﮕﺪاﻧﻪﻫﺎي آن ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺑﺘﻦ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﻟﺬا در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺳﻌﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻧﺤﻮه ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻳﻦ ﻧﻮع روش آزﻣﻮن ﻏﻴﺮ ﻣﺨﺮب‪ ،‬در ﻣﻮرد ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪ و راﺑﻄﻪاي‬ ‫ﺑﻴﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري و ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲ ﻓﺮاﺻﻮت از ﻣﻴﺎن ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺑﺘﻨﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻳﺪ‪ .‬ﻟﺬا ﺗﻌﺪاد ‪110‬‬ ‫ﻃﺮح اﺧﺘﻼط ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺘﻔﺎوت آب‪ ،‬ﺳﻴﻤﺎن‪ ،‬ﻣﻴﻜﺮوﺳﻴﻠﻴﺲ )‪ ،(SF‬ﻓﻮقروانﻛﻨﻨﺪه ) ‪،(SP‬‬

‫رﻳﺰداﻧﻪ و درﺷﺖ داﻧﻪ ﺳﺒﻚ در آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺳﻬﻨﺪ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه و ﺑﺮ روي ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺑﺘﻨﻲ‬ ‫در ﺳﻨﻴﻦ ‪ 28 ،7‬و‪ 90‬روزه ‪ ،‬آزﻣﻮن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ ﺑﻪ روش اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ - 2‬روش ﻛﺎر‬ ‫‪ -1- 2‬ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺼﺮﻓﻲ‬

‫ﺳﻴﻤﺎن وﻣﻴﻜﺮوﺳﻴﻠﻴﺲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬ﺳﻴﻤﺎن ﻧﻮع ‪) 2‬ﺻﻮﻓﻴﺎن(‪ ،‬ﻣﻴﻜﺮوﺳﻴﻠﻴﺲ ازﻧﺎ‪ .‬درﺷﺖ داﻧﻪ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در ﻃﺮحﻫﺎ‪ ،‬ﺷﻦ ﺳﺒﻚ ﭘﻮﻣﻴﺲ اﺳﻜﻨﺪان ﺑﺎ ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﻧﺪازه ‪ 12/5‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ و رﻳﺰداﻧﻪ ﻣﺼﺮﻓﻲ‪،‬‬ ‫ﻣﺎﺳﻪ ﺳﺒﻚ ﭘﻮﻣﻴﺲ اﺳﻜﻨﺪان ﺑﺎ ﻣﺪول ﻧﺮﻣﻲ ‪ 2/88‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻨﺤﻨﻲﻫﺎي داﻧﻪﺑﻨﺪي ﺷﻦ و ﻣﺎﺳﻪ ﺳﺒﻚ ﺑﺮ‬ ‫اﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ASTM C 330‬اﺻﻼح ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﻮدار داﻧﻪﺑﻨﺪي ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺼﺮﻓﻲ ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از‬ ‫اﺻﻼح در ﺷﻜﻞ )‪ (1‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬وزن ﻣﺨﺼﻮص ﻣﻴﻞ ﻧﺨﻮرده ﺷﻦ در ﺣﺪود ‪ 730‬ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﺘﺮ‬ ‫ﻣﻜﻌﺐ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪ و از آب ﺷﺮب ﺷﻬﺮ ﺳﻬﻨﺪ در ﺳﺎﺧﺖ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﺨﻠﻮطﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ : 1‬ﻧﻤﻮداراﺻﻼح ﻣﻨﺤﻨﻲ داﻧﻪﺑﻨﺪي ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﺒﻚ ﭘﻮﻣﻴﺲ اﺳﻜﻨﺪان ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ASTM C 330‬‬

‫‪ -2- 2‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻃﺮحﻫﺎي اﺧﺘﻼط‪ ،‬ﺟﺰﺋﻴﺎت ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻧﺤﻮه ﻧﮕﻬﺪاري و آزﻣﺎﻳﺶﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‬

‫در اﻳﻦ ﭘﺮوژه‪ ،‬در ﺣﺪود ‪ 110‬ﻃﺮح اﺧﺘﻼط ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺗﻌﺪاد ﺣﺪود ‪20‬‬ ‫ﻃﺮح اﺧﺘﻼط ﺑﻪ ﺻﻮرت آزﻣﺎﻳﺸﻲ رﻳﺨﺘﻪ ﺷﺪ و آزﻣﺎﻳﺸﺎت ﺑﺮروي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه از ‪ 90‬ﻃﺮح‬ ‫ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻃﺮحﻫﺎي اﺧﺘﻼط ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ، ACI 211.2-98‬و ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻦ ‪ 1/0‬و ‪ 1/05‬و ‪ 1/1‬و ‪ 1/15‬و ‪ 1/2‬و ‪ ،1/25‬ﻧﺴﺒﺖ آب ﺑﻪ ﻣﻮاد ﺳﻴﻤﺎﻧﻲ ‪ 0/37‬و‪ 0/39‬و ‪ ،0/41‬ﻋﻴﺎر‬

‫ﺳﻴﻤﺎن ‪ 350‬و ‪ 400‬و ‪ 450‬ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺑﺮﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ و ﻣﻴﻜﺮوﺳﻴﻠﻴﺲ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ‪ 10‬درﺻﺪ وزﻧﻲ ﻣﻮاد ﺳﻴﻤﺎﻧﻲ در‬ ‫ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻃﺮحﻫﺎ از ﻓﻮقروانﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ‪ 0/5‬و ‪ 0 /7‬درﺻﺪ ﻣﻮاد ﺳﻴﻤﺎﻧﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫وزن ﻣﺨﺼﻮص ﺑﺘﻦ ﺗﺎزه در اﻳﻦ ﻃﺮح ﻫﺎ‪ ،‬در ﺣﺪود ‪ 1650‬اﻟﻲ ‪ 1800‬ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺑﺮﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻛﻠﻴﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﭘﺲ از ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺖ از زﻣﺎن ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬از ﻗﺎﻟﺐﻫﺎ ﺧﺎرج و ﺗﺎ ﺳﻨﻴﻦ ‪ 28 ،7‬و ‪ 90‬روزه در ﻣﺤﻴﻂ‬ ‫آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه و در داﺧﻞ آب ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺑﺎ دﻣﺎي ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ ‪ 20‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد ﻋﻤﻞ آوري ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻃﺮح‬ ‫اﺧﺘﻼط ﺗﻌﺪاد ‪ 11‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻜﻌﺒﻲ ﺑﻪ اﺑﻌﺎد ‪ 10×10×10‬ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺳﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ در ﺳﻦ ‪7‬‬ ‫روزه‪ ،‬ﺳﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ در ﺳﻦ ‪ 28‬روزه و ﺳﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ در ﺳﻦ ‪ 90‬روزه ﻣﻮرد آزﻣﺎﻳﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و دو ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺷﺎﻫﺪ ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮ روي ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﻜﻌﺒﻲ در ﺳﻨﻴﻦ ﻳﺎد ﺷﺪه‪ ،‬اﺑﺘﺪا آزﻣﻮن ﻏﻴﺮ ﻣﺨﺮب ﺗﻌﻴﻴﻦ زﻣﺎن اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲ ﻓﺮاﺻﻮت‬ ‫ﺑﻪ روش اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﮕﺎه آزﻣﺎﻳﺸﮕﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ ) ‪ (U.P.V Tester‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻧﺤﻮة اﻧﺠﺎم اﻳﻦ آزﻣﻮن ﺑﺮروي ﻳﻜﻲ از ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ در ﺷﻜﻞ )‪ (2‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ : 2‬آزﻣﻮن ﺗﻌﻴﻴﻦ زﻣﺎن ﭘﺎﻟﺲ ﻋﺒﻮري از ﻣﻴﺎن ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺘﻨﻲ ﺑﻪ روش اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‬

‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﭘﺎﻟﺲﻫﺎي ارﺳﺎﻟﻲ از ﻃﺮف دﺳﺘﮕﺎه ‪ 54 KHz‬ﺑﻮد و ﻣﺪت زﻣﺎن اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ‬ ‫ﻣﻴﻜﺮوﺛﺎﻧﻴﻪ وﺑﺎ دﻗﺖ ‪ 0 /1‬ﻣﻴﻜﺮوﺛﺎﻧﻴﻪ‪ ،‬ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬در ﺗﻤﺎﻣﻲ‬ ‫آزﻣﺎﻳﺸﺎت از ﮔﺮﻳﺲ ﻧﺴﻮز ﺑﺮاي اﺗﺼﺎل دادن ﻣﻮﻟﺪﻫﺎ ) ‪ ( Transducers‬ﺑﺮ روي ﺳﻄﺢ ﺑﺘﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫ﻗﺒﻞ از اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺶ‪ ،‬ﺳﻄﻮح ﺗﺤﺖ آزﻣﺎﻳﺶ ‪ ،‬ﺻﺎف و ﻣﺴﻄﺢ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮ روي ﻫﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ‪ 5‬ﻗﺮاﺋﺖ از زﻣﺎن ﻋﺒﻮر ﭘﺎﻟﺲ در ﻧﻘﺎط ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻄﺢ ﺑﺘﻦ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﺗﻘﺮﻳﺒﺎٌ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺳﻄﺢ ﻧﻤﻮﻧﻪ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻤﺎم ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮرد آزﻣﺎﻳﺶ ﻗﺮار ﮔﻴﺮ د‪ .‬ﭘﺲ از اﺗﻤﺎم آزﻣﻮن‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺪت زﻣﺎن اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲ ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺛﺒﺖ ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از‬

‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ زﻣﺎن اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻃﻮل ﻣﺴﻴﺮ اﻧﺘﻘﺎل ‪ 100‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﻮل )‪(1‬‬ ‫ﺑﺮاﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻳﺮان‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲ ﻓﺮاﺻﻮت در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺘﻨﻲ ﺑﺮﺣﺴﺐ ) ‪ ( km s‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪L‬‬ ‫‪T‬‬

‫) ‪(1‬‬

‫=‪V‬‬

‫ﻛﻪ در آن ‪:‬‬ ‫‪ : L‬ﻃﻮل ﻣﺴﻴﺮ اﻧﺘﻘﺎل ) ‪( km‬‬ ‫‪ : T‬ﻣﺪت زﻣﺎن اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲ از ﻣﻴﺎن ﺑﺘﻦ ) ‪( s‬‬ ‫‪ : V‬ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲ در ﺑﺘﻦ ) ‪ ،( km s‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ]‪.[3‬‬ ‫ﭘﺲ از اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن ﻏﻴﺮ ﻣﺨﺮب ﺑﺮروي ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺑﺘﻨﻲ‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺗﺤﺖ آزﻣﻮن ﻓﺸﺎري ﻗﺮار‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ وﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري آﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ) ‪ ( MPa‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻲﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه از آزﻣﻮن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻜﻌﺒﻲ در ﺳﻨﻴﻦ ‪28 ، 7‬‬ ‫و ‪ 90‬روزه ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺷﺎﺧﻪ از ﻃﺮح ﻫﺎي اﺧﺘﻼط در ﺟﺪول )‪(1‬آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺪول ‪ : 1‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري و ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ ﻓﺮاﺻﻮﺗﻲ در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﻜﻌﺒﻲ ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎره ﻃﺮح‬

‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﻣﻜﻌﺒﻲ ) ‪MPa‬‬

‫(‬

‫ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ ﻓﺮاﺻﻮت ) ‪km s‬‬

‫(‬

‫‪ 7‬روزه‬

‫‪ 28‬روزه‬

‫‪ 90‬روزه‬

‫‪ 7‬روزه‬

‫‪ 28‬روزه‬

‫‪ 90‬روزه‬

‫‪A1‬‬

‫‪16 /55‬‬

‫‪24 /25‬‬

‫‪25 /30‬‬

‫‪2 /990‬‬

‫‪3 /275‬‬

‫‪3 /405‬‬

‫‪A2‬‬

‫‪15 /90‬‬

‫‪21 /60‬‬

‫‪23 /80‬‬

‫‪3 /980‬‬

‫‪3 /220‬‬

‫‪3 /420‬‬

‫‪A3‬‬

‫‪15 /85‬‬

‫‪20 /60‬‬

‫‪22 /50‬‬

‫‪2 /905‬‬

‫‪3 /180‬‬

‫‪3 /400‬‬

‫‪A4‬‬

‫‪17 /30‬‬

‫‪23 /40‬‬

‫‪25 /90‬‬

‫‪3 /050‬‬

‫‪3 /290‬‬

‫‪3 /465‬‬

‫‪A5‬‬

‫‪16 /10‬‬

‫‪22 /40‬‬

‫‪24 /57‬‬

‫‪3 /020‬‬

‫‪3 /300‬‬

‫‪3 /440‬‬

‫‪A6‬‬

‫‪15 /75‬‬

‫‪23 /17‬‬

‫‪25 /30‬‬

‫‪2 /965‬‬

‫‪3 /240‬‬

‫‪3 /400‬‬

‫‪A7‬‬

‫‪18 /55‬‬

‫‪25 /90‬‬

‫‪27 /50‬‬

‫‪3 /080‬‬

‫‪3 /300‬‬

‫‪3 /425‬‬

‫‪A8‬‬

‫‪18 /45‬‬

‫‪25 /10‬‬

‫‪26 /50‬‬

‫‪2 /980‬‬

‫‪3 /300‬‬

‫‪3 /420‬‬

‫‪A9‬‬

‫‪17 /80‬‬

‫‪20 /00‬‬

‫‪24 /70‬‬

‫‪2 /955‬‬

‫‪3 /230‬‬

‫‪3 /370‬‬

‫‪A10‬‬

‫‪16 /37‬‬

‫‪22 /20‬‬

‫‪23 /00‬‬

‫‪2 /990‬‬

‫‪3 /340‬‬

‫‪3 /380‬‬

‫‪A11‬‬

‫‪14 /87‬‬

‫‪21 /95‬‬

‫‪22 /23‬‬

‫‪2 /980‬‬

‫‪3 /260‬‬

‫‪3 /375‬‬

‫‪A12‬‬

‫‪15 /90‬‬

‫‪22 /30‬‬

‫‪22 /70‬‬

‫‪2 /940‬‬

‫‪3 /255‬‬

‫‪3 /370‬‬

‫‪A13‬‬

‫‪18 /13‬‬

‫‪25 /50‬‬

‫‪27 /90‬‬

‫‪3 /110‬‬

‫‪3 /420‬‬

‫‪3 /530‬‬

‫‪A14‬‬

‫‪18 /67‬‬

‫‪23 /40‬‬

‫‪26 /73‬‬

‫‪3 /080‬‬

‫‪3 /390‬‬

‫‪3 /440‬‬

‫‪A15‬‬

‫‪16 /50‬‬

‫‪22 /20‬‬

‫‪23 /50‬‬

‫‪3 /070‬‬

‫‪3 /350‬‬

‫‪3 /450‬‬

‫‪A16‬‬

‫‪20 /20‬‬

‫‪26 /90‬‬

‫‪26 /50‬‬

‫‪3 /220‬‬

‫‪3 /510‬‬

‫‪3 /550‬‬

‫‪A17‬‬

‫‪20 /90‬‬

‫‪27 /85‬‬

‫‪30 /60‬‬

‫‪3 /255‬‬

‫‪3 /500‬‬

‫‪3 /600‬‬

‫‪A18‬‬

‫‪15 /93‬‬

‫‪20 /60‬‬

‫‪27 /50‬‬

‫‪3 /140‬‬

‫‪3 /440‬‬

‫‪3 /560‬‬

‫‪ - 3‬اﺛﺮ ﺳﻦ ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ ﺑﺮ روي ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳـﻦ ﺑـﺘﻦ‪ ،‬ﺳـﺮﻋﺖ‬ ‫اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲ ﻓﺮاﺻﻮت در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﻮرد آزﻣﺎﻳﺶ اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﻧﻤﻮدارﺷـﻜﻞ )‪ (3‬ﻛـﻪ‬ ‫ﺑﺮاي ﭼﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ رﺳﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﺮخ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳـﺮﻋﺖ ﭘـﺎﻟﺲ از ﺳـﻨﻴﻦ ‪7‬‬ ‫روزه ﺗﺎ ‪ 28‬روزه زﻳﺎد ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ وﻟﻲ از ﺳﻦ ‪ 28‬روزه ﺗﺎ ‪ 90‬روزه ﻧﺮخ اﻓـﺰاﻳﺶ ﺳـﺮﻋﺖ ﭘـﺎﻟﺲ ﻛﻤﺘـﺮ ﺷـﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺑﺘﻦ در اﺛﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻦ آن ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ دارد‪.‬‬ ‫‪3.7‬‬

‫‪3.5‬‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ ) ‪( km/s‬‬

‫‪3.3‬‬

‫‪3.1‬‬

‫‪2.9‬‬ ‫‪98‬‬

‫‪84‬‬

‫‪91‬‬

‫‪77‬‬

‫‪70‬‬

‫‪63‬‬

‫‪56‬‬

‫‪49‬‬

‫‪35‬‬

‫‪42‬‬

‫‪28‬‬

‫‪21‬‬

‫‪14‬‬

‫‪0‬‬

‫‪7‬‬

‫ﺳﻦ ﺑﺘﻦ ) روز (‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ : 3‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻦ ﺑﺘﻦ ﺑﺮ روي ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲ ﻓﺮاﺻﻮت در ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ‬

‫‪ - 4‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻋﻴﺎر ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺮ ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲ ﻓﺮاﺻﻮت در ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻋﻴﺎر ﺳﻴﻤﺎن در ﺑﺘﻦ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري آن اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﻴﺰ ﻧـﺸﺎن دادﻧـﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻋﻴﺎر ﺳﻴﻤﺎن‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳـﺖ‪ .‬در ﺷـﻜﻞ )‪ (4‬ﺗـﺎﺛﻴﺮ‬ ‫ﻋﻴﺎر ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺮروي ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ‪ ،‬ﺑﺮاي ﭼﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪3.6‬‬ ‫‪3.5‬‬

‫ﻋﻴﺎر ﺳﻴﻤﺎن ‪400 :‬‬

‫‪3.2‬‬

‫ﻋﻴﺎر ﺳﻴﻤﺎن ‪450 :‬‬

‫ﭘﺎﻟﺲ ) ‪( km/s‬‬

‫ﻋﻴﺎر ﺳﻴﻤﺎن ‪350 :‬‬

‫‪3.3‬‬

‫ﺳﺮﻋﺖ‬

‫‪3.4‬‬

‫‪3.1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2.9‬‬ ‫‪98‬‬

‫‪91‬‬

‫‪84‬‬

‫‪77‬‬

‫‪70‬‬

‫‪63‬‬

‫‪56‬‬

‫‪49‬‬

‫‪42‬‬

‫‪35‬‬

‫‪28‬‬

‫‪21‬‬

‫‪14‬‬

‫‪7‬‬

‫‪0‬‬

‫ﺳﻦ ﺑﺘﻦ ) روز (‬

‫ﺷﻜﻞ‪ : 4‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻋﻴﺎر ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺮ روي ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ ﻋﺒﻮري در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ‬

‫‪ - 5‬ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻧﺴﺒﺖ آب ﺑﻪ ﻣﻮاد ﺳﻴﻤﺎﻧﻲ ﺑﺮ روي ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ ﻓﺮاﺻﻮت ﻋﺒﻮري از ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﻧﺴﺒﺖ آب ﺑﻪ ﻣﻮاد ﺳﻴﻤﺎﻧﻲ ) ‪ ،( W B‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺑﺘﻦ اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ‬ ‫ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ‪ ،‬در اﻛﺜﺮ ﻣﻮاﻗﻊ ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﻧﺴﺒﺖ آب ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎن در ﻣﺨﻠﻮط ﺑـﺘﻦ ﺳـﺒﻚ‪ ،‬ﺳـﺮﻋﺖ ﭘـﺎﻟﺲ در آن‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻤﻮدارﻫﺎي ﺷﻜﻞ )‪ ،(5‬ﻧﺤـﻮه ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﻧـﺴﺒﺖ آب ﺑـﻪ ﺳـﻴﻤﺎن را ﺑـﺮ روي ﺳـﺮﻋﺖ ﭘـﺎﻟﺲ در‬ ‫ﺑﺮﺧﻲ از ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪3.5‬‬ ‫‪3.4‬‬

‫‪W/B = 0.37‬‬ ‫‪W/B = 0.39‬‬ ‫‪W/B = 0.41‬‬

‫‪3.2‬‬ ‫‪3.1‬‬

‫ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ ) ‪( km/s‬‬

‫‪3.3‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪2.9‬‬ ‫‪98‬‬

‫‪91‬‬

‫‪84‬‬

‫‪77‬‬

‫‪70‬‬

‫‪63‬‬

‫‪56‬‬

‫‪49‬‬

‫‪42‬‬

‫‪35‬‬

‫‪28‬‬

‫‪21‬‬

‫‪14‬‬

‫‪7‬‬

‫‪0‬‬

‫ﺳﻦ ﺑﺘﻦ ) روز (‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ : 5‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ‪ W/B‬ﺑﺮ روي ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ ﻋﺒﻮري در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ‬

‫‪ - 6‬راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲ ﻓﺮاﺻﻮت و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﻜﻌﺒﻲ ﺑﺘﻦ‬ ‫ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎري از ﺗﺤﻘﻴﻖﻫﺎ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﻛﻪ راﺑﻄﺔ ﺑﻴﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري و ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ ﻧﻤﺎﻳﻲ ﺑﺼﻮرت زﻳﺮ ﺗﺨﻤﻴﻦ زده ﺷﻮد‪:‬‬ ‫ﻛﻪ در آن ‪:‬‬

‫) ‪f = a .e ( bV‬‬

‫‪ : f‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري‬ ‫‪ : V‬ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ ) ‪( km s‬‬ ‫‪ a‬و ‪ b‬ﺛﻮاﺑﺖ ﻋﻤﻠﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ]‪.[2‬‬ ‫ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺎس‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﺮازش ﻳﻚ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻧﻤﺎﻳﻲ ازﻣﻴﺎن دادهﻫﺎ‪ ،‬رواﺑﻄﻲ ﻣﺎ ﺑﻴﻦ ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬ ‫ﻓﺸﺎري ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﻜﻌﺒﻲ در ﺳﻨﻴﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﺑﺪون در ﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﻦآﻧﻬﺎ ‪ ،‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ‬ ‫ﺟﺪول )‪ (2‬ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪﻧﺪ‪ .‬در ﺷﻜﻞ )‪ (6‬ﻧﺤﻮه ﺑﺮازش ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺑﺮ روي دادهﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻓﺮﻣﻮل ﻣﻨﺤﻨﻲ‬ ‫ﺑﺮازش ﺷﺪه‪ ،‬و ﺿﺮﻳﺐ رﮔﺮﺳﻴﻮن ) ‪ ،( R‬ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي آزﻣﺎﻳﺶ ﺷﺪه ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﺪول ‪ : 2‬ﺛﻮاﺑﺖ ‪ a‬و ‪ b‬ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺿﺮﻳﺐ رﮔﺮﺳﻴﻮن ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎي ﺑﺮازش ﺷﺪه‬ ‫ﮔﺮوه ﻫﺎي آزﻣﺎﻳﺸﻲ‬

‫‪a‬‬

‫‪b‬‬

‫‪R‬‬

‫ﻃﺮحﻫﺎي ‪ A1‬اﻟﻲ ‪A18‬‬

‫‪1/0872‬‬

‫‪0/9163‬‬

‫‪0/9340‬‬

‫ﻃﺮحﻫﺎي ‪ A19‬اﻟﻲ ‪A36‬‬

‫‪1/3682‬‬

‫‪0/8398‬‬

‫‪0/9420‬‬

‫ﻃﺮحﻫﺎي ‪ A37‬اﻟﻲ ‪A54‬‬

‫‪1/0078‬‬

‫‪0/9067‬‬

‫‪0/9440‬‬

‫ﻃﺮحﻫﺎي ‪ A55‬اﻟﻲ ‪A72‬‬

‫‪0/3432‬‬

‫‪1/2346‬‬

‫‪0/9140‬‬

‫ﻃﺮحﻫﺎي ‪ A73‬اﻟﻲ ‪A90‬‬

‫‪0/5887‬‬

‫‪1/0759‬‬

‫‪0/9390‬‬

‫ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻃﺮحﻫﺎ‬

‫‪1/4880‬‬

‫‪0/8095‬‬

‫‪0/9110‬‬

‫‪R=0.9110‬‬

‫‪f = 1.4880e 0.8095V‬‬

‫‪35‬‬

‫‪25‬‬

‫‪20‬‬

‫‪15‬‬

‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻜﻌﺒﻲ ) ‪( MPa‬‬

‫‪30‬‬

‫‪10‬‬ ‫‪3.8‬‬

‫‪3.6‬‬

‫‪3.4‬‬

‫‪3.2‬‬

‫‪3‬‬

‫‪2.8‬‬

‫ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﻟﺲ ) ‪( km/s‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ : 6‬ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺑﺮازش ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي آزﻣﺎﻳﺸﻲ‬

‫‪ -7‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‬ ‫‪ .1‬ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺸﺎت ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻦ ﺑﺘﻦ و ﻋﻴﺎر ﺳﻴﻤﺎن و ﻛﺎﻫﺶ در ﻧﺴﺒﺖ آب ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲ در ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻟﺬا ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺘﻘﺎل‬ ‫ﭘﺎﻟﺲ ﻓﺮاﺻﻮت ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ روش ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﺑﺘﻦ ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﻛﺎر رود‪.‬‬ ‫‪ .2‬ﻓﺮﻣﻮل ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي آﻗﺎي ‪ ) ،Ravindrarajah‬ﻣﺮﺟﻊ ]‪ ،( [2‬ﻛﻪ ﻳﻚ را ﺑﻄﻪ ﻧﻤﺎﻳﻲ ﻣﺎﺑﻴﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬ ‫ﻓﺸﺎري و ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺘﻘﺎل ﭘﺎﻟﺲ در ﺑﺘﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮازش ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺸﺎت در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ دارد‪.‬‬

‫‪ - 5‬ﻣﺮاﺟﻊ ‪:‬‬ ‫‪Testing and‬‬

‫‪ASTM, C 597-83. "Pulse Velocity, Through Concrete", American Socity for‬‬ ‫‪Materials, Philadelphia, 1990.‬‬

‫‪1.‬‬

‫‪R. Sri Ravindrarajah. "Strength Evaluation of High – Strength Concrete by Ultrasonic Pulse‬‬

‫‪2.‬‬

‫‪Velocity Method". Presented at NDT 91, Melborne, 19-21 August, 1991.‬‬

‫‪ .3‬ﻧﺸﺮﻳﻪ )ض ‪ – (316‬ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻣﺴﻜﻦ‪ ،‬وزارت ﻣﺴﻜﻦ و ﺷﻬﺮﺳﺎزي‪ ،‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد آزﻣﺎﻳﺶﻫﺎي‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺘﻦ در ﺳﺎزه )آزﻣﺎﻳﺶ ﻏﻴﺮ ﻣﺨﺮب و ﻧﻴﻤﻪ ﻣﺨﺮب ﺑﺘﻦ (‪1378 ،‬‬ ‫‪ .4‬ﻣﺠﻴﺪ ﻣﺤﻤﻮدي ﺗﻮﺗﺰاري‪ ،‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﺑﺮﺧﻲ ﺧﻮاص ﺑﺘﻦﻫﺎي ﺳﺒﻜﺪاﻧﻪ ﺳﺎزهاي ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻣﻮاج اﻟﺘﺮاﺳﻮﻧﻴﻚ‪،‬‬ ‫ﭘﺎﻳﺎنﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ ﺳﺎزه‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻋﻤﺮان‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺳﻬﻨﺪ‪.1384 ،‬‬