İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
TURKCELL GRUP KONSOLİDE FİNANSAL ve OPERASYONEL VERİLER AVFÖK* (Milyon TL)
Gelir (Milyon TL)
9.370
10.507
11.408 2.913
3.242
3.544
%9
%9 2011
2012
2011
2013
2012
Abone Sayısı** (Milyon)
Net Kar (Milyon TL)
71,3
2.330 69,2
2.083 1.183
2011
%12 2012
2013
2013
%3
64,8
2011
2012
2013
*AVFÖK Genel Kabul Görmüş Muhasebe Standartları’nda olmayan bir finansal değerdir. **Konsolide olmayan iştirakleri de kapsamaktadır. ***Faaliyet raporundaki finansal sonuçlar Turkcell’in, Sermaye Piyasası Kurulu’nun 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri II, 14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğ’in 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları esas alınmıştır.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
İçindekiler
04 Vizyonumuz / Değerlerimiz / Stratejik Önceliklerimiz 06 Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı 08 Yönetim Kurulu 10 Genel Müdür ile Söyleşi 12 Üst Yönetim 18 İşimiz Teknoloji 34 İşimiz Müşteriye Değer Yaratmak 40 İşimiz Hizmet 48 İşimiz İnsan 65 Ödüllerimiz 68 İnsan Kaynaklarımız 74 Ana İştiraklerimiz 78 Mobil İletişim Sektörü 80 Turkcell Grup: 2013 Finansal ve Operasyonel Performans 86 Raporlama Döneminden Sonraki Özel Durum Açıklamaları 87 Yatırımcı İlişkileri 94 2013 Yılı Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu Konsolide Finansal Rapor ve Bağımsız Denetim 105 2013 Raporu 01
TURKCELL FAALİYET RAPORU TURKCELL 2013 FAALİYET RAPORU 2013
TURKCELL GRUP
71,3 milyon
müşterimize
9
ülkede
hizmet veriyoruz 02
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Türkiye - TURKCELL Abone Sayısı (mn) 35,2 Pazar Payı (%) 51 Gelir (milyon TL) 9.123 Ukrayna - life :) Abone Sayısı (mn) 12,6 Pazar Payı (%)** 17 Gelir (milyon $) 450
Belarus - life :) Abone Sayısı (mn) 1,2 Pazar Payı (%)** 10 Gelir (milyon $) 71
Almanya - TURKCELL Europe Abone Sayısı (mn) 0,4
KKTC - KKTCell Abone Sayısı (mn) Pazar Payı (%) Gelir (milyon TL)
Kazakistan - Kcell* Abone Sayısı (mn) Gelir (milyon $)
14,3 1.233
Gürcistan - Geocell* Abone Sayısı (mn) 1,8 Gelir (milyon $) 140
0,4 72 133
Azerbaycan - Azercell* Abone Sayısı (mn) Gelir (milyon $)
4,4 584
Moldova - Moldcell* Abone Sayısı (mn) 1,0 Gelir (milyon $) 79
*% 41,45’ine sahip olunan Fintur üzerinden dolaylı olarak iştiraklerimizdir. **3Ç 2013 sonuçlarına göre hesaplanmıştır.
03
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
İşimiz Teknoloji… İşimiz İnsan… Vizyonumuz İletişim ve teknoloji çözümleriyle hayatı kolaylaştırmak ve zenginleştirmek
Değerlerimiz • Önce müşterimiz için varız • Çevik bir takımız • Açık iletişime inanırız • Fark yaratırız • İnsana değer veririz
Stratejik Önceliklerimiz Lider İletişim ve Teknoloji Şirketi olarak: • Eşsiz müşteri deneyimi sağlamak • Mobil internet ve ses işimizi büyütmek • Mobil servisleri yaymak ve büyütmek • Operasyonel mükemmellik ve verimliliğe odaklanmak • Geleceğin iyi işlerine yatırım yapmak 04
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
TURKCELL GRUP STRATEJİMİZ Operasyonel Mükemmeliyet İnovasyon ve Üretkenlik Üstün ve Farklılaşan Müşteri Deneyimi • Müşteriye odaklanma • Şirketi tek hedef etrafında toplama • En iyi müşteri deneyimini yaşatma
Sürdürülebilir ve Kârlı Büyüme
05
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı Büyüyen ve daha verimli çalışan Turkcell, insanlar arasında iletişimi sağlayıp onları bilgi ile buluşturarak fırsat eşitliği sağlamakta öncü rol oynuyor. Değerli ortaklarımız, 2013 yılında, dünya ekonomileri büyüme oranlarında yavaşlama gözlenirken, tüm zorluklara rağmen Türkiye ekonomisi büyümesini devam ettirdi. Güçlü siyasi irade ile desteklenen istikrarlı makroekonomik politikalar sonucunda Türkiye, uluslararası iki kredi derecelendirme kuruluşu tarafından “yatırım yapılabilir” ülkeler arasında değerlendirildi. Turkcell Grubu olarak güçlü performans sergilediğimiz bir yılı daha geride bıraktık. 2013 yılında konsolide bazda %9 büyüme ile 11,4 milyar TL gelir elde ederken vergi ve amortisman öncesi faaliyet karlılığımız (AVFÖK) %31,1 ve net karımız ise %12 artışla 2,3 milyar TL olarak gerçekleşti. Türkiye’deki müşteri bazımız 35,2 milyona ulaşırken 9 ülkede hizmet verdiğimiz müşteri sayısını 71,3 milyona yükselttik. Türkiye’deki ve faaliyet gösterdiğimiz diğer ülkelerdeki müşterilerimize ve ortaklarımıza değer yaratma odağıyla sunduğumuz hizmetler ve yeniliklerle, bu yıl da “İşimiz Teknoloji, İşimiz İnsan” diyerek bireylerin ve kurumların hayatlarını kolaylaştırmaya devam ettik. Müşterilerimize en iyi kalitede hizmet sunmak için bugüne dek yatırımlarımıza hız kesmeden devam ettik. Turkcell Grubu olarak bu yıl 1,8 milyar TL yatırım harcaması gerçekleştirirken bu tutarın yaklaşık 1,0 milyar TL’si Turkcell Türkiye olarak yaptığımız yatırımlardan kaynaklandı. Bilgi teknolojileri sektörü son yıllarda hızlı ve önemli gelişmeler kaydediyor. Türkiye’de mobil genişbanta olan talep gelişmiş altyapı ve akıllı cihaz yaygınlaşması sayesinde katlanarak artıyor. Şebekemizdeki akıllı telefon sayısı yaklaşık 10 milyona ulaşırken müşterilerimizin ortalama mobil data kullanımı 3G’nin sunulduğu 2009 yılı ortalarından bu yana 65 kat arttı. Türkiye bilgi toplumu olma yolunda emin adımlarla ilerlerken Turkcell olarak üstün şebeke
06
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
gücümüz ve müşteriye katma değer yaratan tekliflerimizle bilgiye daha hızlı ve kolay ulaşım sağlıyoruz. Bu kapsamda bilişimin yeni platformları olan akıllı telefon ve tabletlerin erişilebilir olup yaygınlaşmasının önemi “fırsat eşitliği” açısından giderek artıyor. Turkcell, bu alanda da öncü olarak müşterilerinin uygun fiyatla akıllı cihaz sahibi olmaları amacıyla Turkcell mühendisleri tarafından tasarlanan T40 telefonunu hizmete sundu. Türkiye’nin ilk akıllı telefonu olması sebebiyle ülke ekonomisine sağladığımız faydadan ötürü gurur duyuyoruz.
haline gelebilmesini sağlamak amacıyla “Geleceği Yazanlar” projemizi başlattık. Türkiye’yi geleceği taşıyacak olan üretken nesiller yetiştirmek umuduyla bu projemizden güç alıyoruz.
Mobil genişbant denince tartışılmaz öneme sahip internet hızı, 3G’den sonraki 4G mobil iletişim teknolojisi olan LTE (Long Term Evolution) ile birlikte katlanarak artmaktadır. Çift taşıyıcılı internet teknolojisine taşıdığımız şebekemizi yakın zamanda Türkiye’ye gelmesi beklenen LTE teknolojisine hazırlıyoruz. Ülkemizin mobil iletişimde bu teknolojiyi kullanmaya hazır olduğuna inanıyor, bu amaç doğrultusunda yatırımlarımızı sürdürmeyi planlıyoruz.
Türkiye’ye sürdürülebilir büyüme sağlamak üzere sektörümüze çözüm ortaklarımızla öncülük etmeye devam edeceğiz. Hizmet vermeye başlamamızın yirminci yılını kutlayacağımız 2014’te daha çok çalışarak ve hayatı müşterilerimizle daha çok paylaşarak değerli işler yapacağımıza inanıyoruz. Diğer yandan, hissedarlık konularımızla ilişkili alanlardaki belirsizliklerin önümüzdeki dönemlerde çözüme kavuşmasını temenni ediyorum.
Sektörde mobil genişbantla başlayan dönüşüm, özellikle finans, sağlık ve eğitim alanındaki mobil uygulamalar, makineler arası iletişim (M2M), veri merkezi ve bulut bilişim gibi inovatif teknolojilerle farklı bir boyuta taşınıyor. Güçlü altyapımızın üstüne kurguladığımız bu yeni teknolojilerle, hem verimlilik hem de tasarruf artışı sağlayarak daha fazla değer yaratmaya odaklanacağız.
Büyüyen ve daha verimli çalışan Turkcell, insanlar arasında iletişimi sağlayıp onları bilgi ile buluşturarak ve gönüller arasında köprü kurarak ülkemizde ve dünyada barış ve huzurun tesisine, insan haklarının ve haysiyetinin korunmasına daha fazla katkı sunacaktır.
Turkcell Grubu bu yıl da iştirakleriyle birlikte büyüdü. İştiraklerimiz, karlılıklarını artırarak toplam grup gelirlerindeki payını %17’den %20’ye yükseltti. Ukrayna operasyonumuz ülkedeki zorlu makroekonomik ortama rağmen gelirlerini %11 artırarak 450 milyon ABD Doları’na ulaştırırken karlılıkta da önemli gelişmeler kaydederek AVFÖK oranını %30,5’e yükseltti. Bir diğer başarılı iştirakimiz olan Turkcell Superonline yakaladığı büyüme ivmesini devam ettirerek 2013 yılını %35 artış ile 925 milyon TL gelir kaydederek tamamladı. Altı yılda sıfırdan 32 bin km fiber ağa ulaşan altyapısıyla başarılı işlere imza atmaya devam eden Turkcell Superonline, 1000 Mbps internet hızı ile Türkiye’nin dünyada ilk yedi ülke arasında yer almasını sağladı.
Ayrıca, Turkcell Akademi’yi dijitalleştirip önemli eğitim kurumlarıyla işbirliğine giderek, bilgi ve gelişim alanlarındaki uzmanlığımızı tüm Türkiye ile paylaşmaya başladık. Böylece bilginin milyonlara ulaşmasının önünü açan dünyadaki öncü şirket olduk.
Bu vesileyle, başta başarılarımızın kaynağı kıymetli müşterilerimize, siz değerli paydaşlarımıza, her zaman en iyiyi sunmayı kendilerine ilke edinmiş çalışanlarımıza, bayilerimize, tedarikçilerimize ve tüm iş ortaklarımıza teşekkürlerimi sunarım. 2014’ün Dünyamız, Ülkemiz ve tüm insanlar için sağlıklı, huzurlu, barış ve başarı dolu bir yıl olmasını temenni ederim. Selam ve saygılarımla,
AHMET AKÇA
Sürdürülebilir ve ölçülebilir sonuçları olan ve temelde toplumsal huzurun gerekliliğine ve değerine inanarak, sosyal sorumluluk projelerimizle eğitime, spora, kültür-sanata, iktisadi kalkınmaya ve kadınlarımızın ekonomik anlamda güçlenmesine olan desteğimizi de hız kesmeden sürdürüyoruz. “Van için Türkiye Kumbarası” projemizle Birleşmiş Milletler tarafından takdir edilerek dünyaya örnek gösterilmemiz bize güç verdi. Bu yıl, Türkiye’nin genç ve dinamik nüfusunu mobil yazılımcı olmaya yönlendirmek ve dünyada her geçen gün büyüyen mobil yazılım geliştirme pazarında etkin bir oyuncu
07
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Yönetim Kurulu
02
04
01
08
Ahmet Akça Yönetim Kurulu Başkanı ve Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi
2
Erik Belfrage Yönetim Kurulu Üyesi
5
Jan Erik Rudberg Yönetim Kurulu Üyesi
3
Mehmet Hilmi Güler Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi
6
Atilla Koç Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi
4
Mehmet Bostan Yönetim Kurulu Üyesi
7
Bekir Pakdemirli Yönetim Kurulu Üyesi
07 05
03
1 06
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan Ahmet Akça Yönetim Kurulu Başkanı ve Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi * Ahmet Akça, 11 Mart 2013 tarihli SPK kararı ile Turkcell Yönetim Kurulu üyeliğine atandı. 1980-1988 yılları arasında cam ve gıda sektörlerinde Dış Ticaret Müdürü olarak görev aldı. 1988’de International Trading House Company’de üstlendiği Genel Müdürlük görevini 1992 yılına kadar sürdürdü. Daha sonra kendi işini kurdu ve halen bu işi yürütmektedir. Ahmet Akça, lojistik hizmetleri veren Akça Lojistik Hizmetleri ve Ticaret A.Ş’nin kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı’dır. Ocak 2010’da Bezmialem Vakıf Üniversitesi’nin Mütevelli Heyeti kuruluşunda yer alan Akça, Kasım 2011’den bu yana aynı üniversitede Mütevelli Heyeti Başkanı olarak görev yapmaktadır. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Matematik ve İstanbul Üniversitesi Sosyoloji bölümlerinde bir süre eğitimine devam eden Akça, Bursa İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Ekonomi bölümünden mezun olmuştur.
Erik Belfrage Yönetim Kurulu Üyesi** Erik Belfrage, 13 Eylül 2013 tarihli SPK kararı ile Turkcell Yönetim Kurulu üyeliğine atandı. Belfrage, daha önceki çalışma hayatında Cenevre, Washington, Bükreş, Beyrut ve Paris’te İsveç diplomatı, SEB’de Genel Müdür Yardımcılığı, Dr. Peter Wallenberg’in danışmanlığı, Investor AB Jacob Wallenberg ve SEB Marcus Wallenberg şirketleri yönetim kurulu başkanlarının danışmanlığı, Consilio International AB şirketinde ortaklık ve Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerinde bulundu. Çeşitli kurul ve komisyonların başkanlığını yapan Belfrage, Stockholm Ekonomi Üniversitesi’nden MBA derecesi almıştır.
Mehmet Hilmi Güler Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi* Mehmet Hilmi Güler, 11 Mart 2013 tarihli SPK kararı ile Turkcell Yönetim Kurulu üyeliğine atandı. Türk Uçak Sanayii’nde (TUSAŞ) Proje Mühendisi ve Grup Başkanı, TÜBİTAK’ta Başkan Yardımcısı ve Yönetim Kurulu Üyesi, Makine Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı, Etibank Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı, Başbakanlık Başmüşaviri, ERDEMİR ve İGDAŞ’ta Yönetim Kurulu Üyesi ve Murahhas Aza olarak görev yaptı. 58, 59 ve 60. Hükümetlerde Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı görevini yürüttü. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Metalurji Mühendisliği bölümünü bitiren Güler, yüksek lisans ve doktorasını da aynı üniversitede tamamlamıştır.
Mehmet Bostan Yönetim Kurulu Üyesi** Mehmet Bostan, 15 Ağustos 2013 tarihli SPK kararı ile Turkcell Yönetim Kurulu üyeliğine atandı. Önceki çalışma hayatında BNP Ak Dresdner Bank A.Ş’de Pazarlama Müdürü, TSKB’de Müdür,
Dresdner Bank AG’de Türkiye Temsilciliği, Güneş Sigorta’da Genel Müdür Yardımcısı görevlerini üstlendi. 2010 yılından bu yana Vakıf Emeklilik Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yapmaktadır. Mehmet Bostan aynı zamanda Emeklilik Gözetim Merkezi’nin Yönetim Kurulu Başkanı’dır. İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi Uluslararası İlişkiler bölümü mezunu olan Bostan, Bilgi Üniversitesi’nden de MBA derecesi almıştır.
Jan Erik Rudberg Yönetim Kurulu Üyesi** Jan Erik Rudberg, 13 Eylül 2013 tarihli SPK kararı ile Turkcell Yönetim Kurulu üyeliğine atandı. Rudberg halen Kcell JSC şirketinde Yönetim Kurulu Başkanlığı ve Bağımsız Direktörlük, Hogia Ab şirketinde Yönetim Kurulu Başkanlığı, OJSC Megafon şirketinde ise bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği ve Denetim Komitesi Başkanlığı görevlerini yürütmektedir. Rudberg, 1994-2003 yılları arasında Telia AB şirketinde birçok farklı yöneticilik pozisyonunda bulundu. Daha önce Nordbanken AB’de Genel Müdür Yardımcılığı, Tele2 AB ve Enator AB şirketlerinde CEO görevlerini üstlenmiş olan Rudberg, Gothenburg Ekonomi Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden mezun olmuştur.
Atilla Koç Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi* Atilla Koç, 11 Mart 2013 tarihli SPK kararı ile Turkcell Yönetim Kurulu üyeliğine atandı. İçişleri Bakanlığı’nda Bakanlık Müşavirliği, Konya Emniyet Müdürlüğü görevlerinden sonra, sırasıyla Ulubey, Nusaybin, Bayındır’da Kaymakam olarak çalıştı. Siirt ve Giresun’da Vali olarak görev yaptı. Başbakanlık Müsteşarlığı, Ankara Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreterliği ve Merkez Valiliği görevlerinde bulundu. 59. Hükümet’te Kültür ve Turizm Bakanlığı görevini yürüttü. Koç, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden mezun olmuştur.
Bekir Pakdemirli Yönetim Kurulu Üyesi** Bekir Pakdemirli, 15 Ağustos 2013 tarihli SPK kararı ile Turkcell Yönetim Kurulu üyeliğine atandı. Son 10 yılda çok uluslu bir şirketin Ortadoğu Bölge Müdürlüğü, İzmir’de bir seramik firmasının Genel Müdürlüğü ve halka açık bir gıda firmasının Genel Müdürlüğü görevlerini üstlendi. Halen McCain firmasının İş Geliştirme Müdürlüğünü yürütmekte olup şirketlere yönetim, finans, verimlilik ve yeniden yapılanma danışmanlığı vermektedir. Kanal 35 ve Ege TV’de haftalık ekonomi programı yapan Bekir Pakdemirli, Sermaye Piyasası Yatırımcıları Derneği’nin de üyesidir. Amatör kaptan, amatör pilot ve amatör telsizci olan Pakdemirli aynı zamanda Anadolu Otizm Vakfı Yönetim Kurulu üyesidir. Bilkent Üniversitesi İşletme Fakültesi’nde Lisansın ardından Başkent Üniversitesi’nde İşletme Yüksek Lisansını tamamlayan Bekir Pakdemirli, Celal Bayar Üniversitesi İktisat bölümünde doktora yapmaktadır.
*6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca SPK tarafından bağımsız yönetim kurulu üyesi olarak atanmışlardır. **6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 128. maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi hükmü uyarınca SPK tarafından bağımsızlık kriterlerini sağlayan yönetim kurulu üyeleri olarak atanmışlardır.
09
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
GENEL MÜDÜR İLE SÖYLEŞİ 2013 yılı Turkcell Grubu adına nasıl geçti?
Turkcell, 1994’te başladığı yolculuğunu 20 yıl sonra bugün ülkesinin ve bölgesinin lider iletişim ve teknoloji şirketi olarak sürdürüyor...
2013 yılı Turkcell Grubu için hedeflerine ulaştığı bir yıl oldu. Turkcell olarak güçlü büyümemizi sürdürerek konsolide bazda %9 büyüme ile 11,4 milyar TL gelir ve %9 artışla 3,5 milyar TL AVFÖK elde ettik. VFÖK %7 artışla 2,0 milyar TL, net kar ise %12 artarak 2,3 milyar TL oldu. 9 ülkede hizmet verdiğimiz müşteri bazımız %3 artarak 71,3 milyona ulaştı.
Aldığınız bu sonuçların temelinde hangi faktörler var? 2013 yılında regülasyon alanındaki yeni düzenlemelerin ve artan rekabetin olumsuz etkilerini finansal sonuçlarımızda hissettik. Ancak inovasyon ve operasyonel mükemmeliyet ile sunduğumuz eşsiz müşteri deneyimi, altyapımıza yaptığımız yatırımlar ve iştiraklerimizin artan katkısı sonucu bu yılı da hedeflediğimiz noktada kapatmayı başardık. Turkcell’in Türkiye’deki mobil gelirleri, %38 büyüyen mobil genişbant sayesinde toplamda %5 arttı. Türkiye’yi fiber genişbant ile tanıştıran ve 570 bin müşteriye ulaşan Turkcell Superonline %35 büyürken AVFÖK marjını %26’ya yükseltti. Ukrayna operasyonumuz ise dolar bazında gelirlerini %11 artırdı ve %30,5 AVFÖK marjı ile yeni bir başarıya imza attı. 2013 yılında yatırımlarımızda hız kesmedik. Mobil ve fiber altyapımıza 1,8 milyar TL yatırım yaptık. Ayrıca, 2013’te üstün müşteri deneyimine odaklanma stratejimizi başarı ile hayata geçirdik. Bu kapsamda müşterilerimizi ihtiyaç ve beklentilerine göre segmente edip ürünlerimizi, müşteri hizmetleri uygulamalarımızı, pazarlama mesajlarımızı, iletişim mecralarımızı her bir grubun özel ihtiyaçlarına göre yeniden şekillendirdik.
Kendinizi iletişimin yanında teknoloji şirketi olarak da tanımlıyorsunuz. Teknoloji alanında Turkcell kendini nasıl konumluyor? Turkcell ailesine katıldığım 2007 yılında Turkcell için “Türkiye’nin Lider Mobil İletişim Şirketi” tanımlamasının daha da geliştirilmesi gerektiği düşüncesiyle “Türkiye’nin Lider İletişim ve Teknoloji Şirketi” vizyonunu önümüze koyduk. Bu vizyonla tüm Turkcell takımı olarak yıllardır yaptığımız çalışmalar ve yatırımlar sayesinde, mobil internet çağına bir adım önde girmeyi başardık. Türkiye bugün, Dünya Ekonomik Forumu ve INSEAD’ın yaptığı araştırma raporuna göre mobil şebeke kapsamasında dünya birincisi konumunda. Müşterilerimize en iyi deneyimi en yeni teknolojilerle yaşatma ilkemiz doğrultusunda 4G - LTE Advanced teknolojisini test ettik ve 900 Mbps’e varan hızlara ulaşarak Türkiye’nin hız rekorunu kırdık. Fiber genişbant alanında ise, 32 bin km altyapısı ile Turkcell Superonline müşterilerimizin saniyede 1000 Mbps internet hızına ulaşmalarını sağladı ve Türkiye’yi dünyada bu hızlara ulaşabilen ilk 7 ülke arasında konumladı. Teknoloji ve inovasyon ile bireylerin ve kurumların hayatını kolaylaştırıyor ve zenginleştiriyoruz. Finans, eğitim ve sağlık alanlarında hayata geçirdiğimiz mobil ürün ve servisler, makineler arası iletişim (M2M), bulut ve veri merkezi çözümlerimiz ile hem müşterilerimize hem de ekonomiye değer yaratıyoruz. Yine bu yıl içinde başlattığımız “İş’te Teknoloji Hamlesi” ile kurumsal müşterilerimizi, rekabet güçlerini ve verimliliklerini artıran çözümlerle buluşturuyoruz. Son yıllarda dünyanın iletişim devlerinin buluşma noktası olan GSMA’de,
10
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
sürekli geleceğe yönelik iletişim ve teknoloji gücünün sinerjisinden doğan bu trendlerden söz ediliyor. Gururla söylemek istiyorum ki, Turkcell bu konuda oldukça yol almış ve müşterilerine önemli fark yaratacak noktaya gelmiş durumda.
Son yıllarda akıllı telefonlara olan talep hızla artıyor. Turkcell’de bu konudaki gelişmeler ne yönde ilerliyor? Turkcell markalı akıllı telefon sunma kararınızın altında yatan strateji nedir? Benim için dünyadaki en değerli şey bilgi ve günümüzde bilgiye hızlı ulaşabilmek çok önemli bir hale geldi. Artık akıllı telefonlar çağımızın en güçlü bilgisayarları ve bilgiye her an her yerden ulaşmak konusunda kritik öneme sahipler. Bugün Turkcell müşterilerinin %30’u akıllı telefon kullanıyor. Yani daha gidecek çok yolumuz var. T serisine başlamamızdaki ana hedefimiz mobil internet kullanımını yaygınlaştırmak ve bilgiye erişimde fırsat eşitliği yaratmaktı. En son T40 ile de ilk yerli akıllı telefon üretimine imza attık. Ortalama fiyatların yarı fiyatına müşterilerimize sunduğumuz T40’ı bilgiye erişimde fırsat eşitliği, ekonomiye katkı ve yerli yazılımı teşvik hedeflerine ulaşmada önemli bir araç olarak konumlandırıyoruz. Yerli üretim, ülke ekonomisi açısından kritik değer taşıyor. Biz bugüne kadar 1 milyon T serisi satarak cari açığa yaklaşık 500 milyon TL pozitif katkı sağladık. T40 ile bu rakamı daha da yukarı çekmeyi ve sektörün diğer oyuncularını da bu yönde teşvik etmeyi hedefliyoruz.
Bilgiye erişimin önemini hemen hemen her platformda vurguluyorsunuz. Sizce bilgiye erişimin sosyal dönüşüm üzerindeki rolü nedir? Turkcell olarak, odak alanlarımızdan biri de içinde yaşadığımız topluma sosyal, ekonomik ve çevresel anlamda katkı sağlamak. Bundan 4 yıl önce 3G ile hızlı internetin hayatımıza girmesiyle birlikte, büyük bir hayalimiz olduğunu dile getirmiştik: İnsanlar bu teknolojiyle bilgiye her an her yerden ulaşabilecek. Bugün Turkcell olarak bu hayali gerçekleştirmenin mutluluğunu yaşıyoruz. Biz bu altyapıya ülkemizin sahip olması için büyük yatırımlar yaptık ve Türkiye’yi çok avantajlı bir konuma getirdik. Yakın zamanda, bu konuda çok önemli bir gelişmeye daha imza attık. Turkcell Akademi’yi dijitalleştirerek ve dünyanın önde gelen eğitim kurumlarıyla işbirliğine giderek farklı kategorilerdeki iki binden fazla eğitim içeriğini tüm Türkiye’yle paylaşmaya başladık. Turkcell’in üstün network platformu sayesinde dünyanın bilgisine her an her yerden ulaşılabilecek. 2013’te ayrıca sosyal sorumluluk alanında da önemli adımlar atmaya devam ettik. Bu sene 13. yılını dolduran Kardelenler projemizin yanı sıra; Geleceği Yazanlar, Ekonomiye Kadın Gücü, Van için Türkiye Kumbarası ve engelli vatandaşlarımızın hayatlarını kolaylaştırmaya yönelik projelerimizin her biri ayrı bir başarı öyküsü. Ayrıca 2013’te Turkcell Global Bilgi ile 4 yeni çağrı merkezi açarak istihdama katkımızı sürdürdük.
2014’te Turkcell’in odağı ne olacak? Rekabetin yoğun olduğu bir sektördeyiz ve coğrafi sınır tanımayan bir arenada küresel aktörlerle birlikte varlık gösteriyoruz. Bulunduğumuz bölgede teknoloji lideri olma rolünün gereğini yapmak durumundayız.
Uzun vadeli yatırımlarımız ve güçlü performansımız sayesinde müşterilerimiz için değer yaratıyoruz.
Turkcell bugüne dek bu rolü başarıyla sürdürdü. Bu liderliği sürdürülebilir kılmak için hem Ar-Ge’ye hem de gereken altyapı ve platformlara yatırım yapmaya devam edeceğiz. Üstün şebekemize yatırım, mobil ve fiber genişbant, finans, eğitim ve sağlık alanlarında inovatif ürün ve servisler ile bulut bilişim ve makineler arası iletişim 2014’te odak alanlarımız olacak. 2014’ün, tüm zorluklara rağmen karlı büyümeye devam edeceğimiz ve fark yaratan yeni işlere imza atacağımız bir yıl olacağını düşünüyoruz. Turkcell ailesi olarak bilgiyle, teknolojiyle, sevgiyle, takım ruhu ve inovasyonla her gün daha ileriye gitmek için çalışacağız. ‘İşimiz teknoloji, işimiz insan’ anlayışımıza uygun olarak gelecekte de müşterilerimize, çalışanlarımıza ve hissedarlarımıza daha fazla değer yaratmak için çalışmaya devam edeceğiz.
11
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Üst Yönetim
08
02 03
06
04 05
12
10 07
09
1
Süreyya Ciliv
2
Hulusi Acar
Genel Müdür
Bireysel Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
3
Tolga Cem Seyfeli
4
Semih İncedayı
5 6
Hukuktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ürün ve Servislerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
7
Lale Saral Develioğlu Uluslararası İşlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Gediz Sezgin Bilgi ve İletişim Teknolojilerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Selen Kocabaş Kurumsal Pazarlama ve Satış Grubundan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
8 9 10
Burak Sevilengül Bireysel Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Murat Doğan Erden Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Koray Öztürkler Kurumsal İletişim ve İlişkilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
11 12 13
Meltem Kalender Öztürk İnsan Kaynaklarından Sorumlu Grup Genel Müdür Yardımcısı
İlker Kuruöz Teknoloji Grubundan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Tayfun Çataltepe Regülasyon, Hukuk ve Operatörlerarası İş Yönetiminden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
14
İlter Terzioğlu
15
Yiğit Kulabaş
16
Bülent Elönü
17
Ekrem Yener
Stratejik Projelerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı 01
Kurumsal Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
16
12 11
14 13
15
17
Şebeke Operasyonlarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Uluslararası Genişlemeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
13
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Üst Yönetim Süreyya Ciliv Genel Müdür
Süreyya Ciliv, Turkcell Ailesi’ne Genel Müdür olarak 9 Ocak 2007 tarihinde katılmıştır. 2000-2007 yılları arasında ABD’de Microsoft Global Satış, Pazarlama ve Hizmet Grubu’nda çeşitli yöneticilik pozisyonlarını üstlenmiş, 1997-2000 yılları arasında Microsoft Türkiye’nin Ülke Genel Müdürü olarak görev yapmıştır. Ciliv, 1997’ye kadar ABD Boston’da kurduğu Novasoft Systems Inc’in Genel Müdürlük ve Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütmüştür. Süreyya Ciliv MBA derecesini 1983 yılında Harvard Üniversitesi’nden almış, 1981’de Michigan Üniversitesi Endüstri ve Operasyon Mühendisliği ile Bilgisayar Mühendisliği bölümlerini şeref listesine girerek tamamlamıştır.
Hulusi Acar
Bireysel Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Hulusi Acar, Turkcell Ailesi’ne 2000 yılında katılmıştır. 10 Aralık 2009’dan beri Turkcell Bireysel Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini sürdürmektedir. Daha önce THY ve Koçtaş A.Ş.’de satış pozisyonlarında çalışan Acar, 2000-2004 yılları arasında Turkcell’de farklı yönetim alanlarında, Türkiye Satış Yöneticisi dahil, görev almıştır. Mart 2004’ten Kasım 2006’ya kadar Ukrayna’daki iştirakimiz olan Astelit’te Satış ve Müşteri İlişkileri Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Hulusi Acar, mevcut görevi öncesine kadar 2007-2009 arasında Turkcell’de Satış Yönetimi ve Toptan Satış ve Distribütör Yönetimi Bölüm Yöneticiliği görevlerini yürütmüştür. Hulusi Acar, lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi’nde 1995 yılında tamamlamıştır.
Unilever’de başlayan Develioğlu, 2003 yılına kadar, beş yıl Marka Müdürü, yedi yıl da Pazarlama Müdürü görevlerini üstlenmiştir. Lisansüstü eğitimini Amerika’da Rensselear Polytechnic Enstitüsü’nde Yöneylem Araştırma ve Yönetim Mühendisliği üzerine tamamlayan Develioğlu, Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği bölümünden mezun olmuştur.
Gediz Sezgin
Bilgi ve İletişim Teknolojilerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Turkcell Ailesi’ne 1995 yılında katılan Gediz Sezgin, Turkcell’in ilk kuruluş yıllarından itibaren şebeke altyapısının oluşumuna mühendis ve yönetici olarak katkıda bulunmuştur. 2006-2008 yılları arasında Bilgi ve İletişim Teknolojileri fonksiyonunda Servis Şebeke Direktörü, 2009-2013 yılları arasında Uygulama Operasyonları Direktörü olarak görev yapmıştır. Sezgin, Aralık 2013 tarihinde Bilgi ve İletişim Teknolojileri Genel Müdür Yardımcısı olarak atanmıştır. Profesyonel iş hayatına, 1991 yılında Alcatel Teletaş’ta başlayan Sezgin, 1987 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği bölümünden mezun olmuştur. Sezgin, yüksek lisans eğitimini de 1991 yılında aynı üniversitede tamamlamıştır.
Selen Kocabaş
Kurumsal Pazarlama ve Satış Grubundan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Tolga Cem Seyfeli 2011-2013 yılları arasında Turkcell’de Kurum ve Devlet İlişkileri Direktörü olarak görev yapmıştır. Aralık 2013’te Hukuk Genel Müdür Yardımcılığı’na atanmıştır. Seyfeli, daha önce Türk Telekom, Ulaştırma Bakanlığı ve Botaş A.Ş.’de Hukuk Danışmanı olarak görev yapmıştır. Lisans eğitimini Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde tamamlayan Seyfeli, yüksek lisansını Gazi Üniversitesi’nde Özel Hukuk ve Rekabet Hukuku alanında tamamlamıştır.
Selen Kocabaş, Turkcell Ailesi’ne 2003 yılında katılmıştır. Kocabaş, Kurumsal Pazarlama ve Satış Grubundan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmektedir. Bu görevinden önce Çalışan İlişkileri Yönetimi, İç İletişim, Akademi, Turkcell Grup Organizasyonel Gelişim, Satınalma ve Kontrat Yönetimi ve İdari İşler Bölümlerinden Sorumlu İş Destek Genel Müdür Yardımcısı olarak Turkcell’in farklı bölümlerinde görevler üstlenmiştir. İş hayatına Koç Holding’de MT olarak başlayan Kocabaş, Arçelik’te İnsan Kaynakları Uzmanı, Marshall’da İnsan Kaynakları Koordinasyon Şefi, DanoneSA’da İnsan Kaynakları Direktörü olarak çalışmıştır. İstanbul Üniversitesi İngilizce İktisat bölümü mezunu olan Kocabaş, lisansüstü eğitimini Marmara Üniversitesi’nde İnsan Kaynakları Yönetimi dalında yapmıştır.
Semih İncedayı
Burak Sevilengül
Semih İncedayı, 2006 yılında Turkcell’e Araştırma ve Geliştirme’den sorumlu bölüm yöneticisi olarak katılmıştır. Turkcell’e katılmadan önce 10 yıl Koç Grubu deneyiminin ardından dört yıl Telsim’de, iki yıl Borusan Telekom’da yöneticilik yapmıştır. Nisan 2007’den bu yana Turkcell Teknoloji’de Genel Müdür olarak görev yapmakta olan İncedayı, Aralık 2013 tarihinde Ürün ve Servisler Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanmıştır. İncedayı, lisans eğitimini Orta Doğu Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünde tamamlamıştır.
Burak Sevilengül, Turkcell Ailesi’ne 2001 yılında katılmıştır. Ağustos 2010’da Bireysel Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanmıştır. Bu göreve atanmadan önce Bireysel Müşteriler Bölüm Başkanlığı ve Pazarlama Bölümünde farklı yöneticilik pozisyonlarında görev yapmıştır. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İşletme bölümünden mezun olan Sevilengül, Georgia Üniversitesi’nde MBA eğitimini tamamlamıştır.
Lale Saral Develioğlu
Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Tolga Cem Seyfeli
Hukuktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Ürün ve Servislerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Uluslararası İşlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Lale Saral Develioğlu, Turkcell Ailesi’ne Aralık 2003’te katılmıştır. Mayıs 2011 tarihinden beri Uluslararası İşlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmektedir. Bu göreve atanmadan önce Turkcell’de dört yıl Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı ve bir yıl Grup Pazarlama Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı olarak görev almıştır. Profesyonel iş hayatına 1992’de
14
Bireysel Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
Murat Doğan Erden
Murat Doğan Erden, 2001 yılında Hazine Bölüm Yöneticisi olarak Turkcell’e katılmıştır. 27 Ağustos 2013 tarihinde atandığı Turkcell Grup Finans Genel Müdür Yardımcılığı görevine devam eden Erden, daha önce Turkcell bünyesinde Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Vekili ve Hazine ve Risk Yönetimi faaliyetlerinden sorumlu direktör olarak görev yapmıştır. Profesyonel iş hayatına Bankers Trust Hazine ve Sermaye Piyasaları Bölümü’nde başlayan Erden,
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Deutsche Bank ve Bankers Trust birleşmesi sonrasında, kariyerine Global Pazarlar Bölümü’nde Yönetici Yardımcısı olarak devam etmiştir. Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi bölümü mezunu olan Murat D. Erden, MBA derecesini 1995 yılında San Diego State Üniversitesi’nden almıştır.
Koray Öztürkler
Kurumsal İletişim ve İlişkilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Koray Öztürkler, Turkcell Ailesi’ne 1998 yılında katılmıştır. 9 Nisan 2008’den beri kurumsal iletişim, yatırımcı ilişkileri, sosyal programlar ve sponsorluklar fonksiyonlarını kapsayan Kurumsal İletişim ve İlişkiler Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmektedir. Öztürkler, bu göreve atanmadan önce Turkcell’de Yurt Dışı İş Geliştirme Direktörü ve ardından Yatırımcı İlişkileri Direktörü olarak görev yapmıştır. İş hayatına ABD’de Accenture Consulting’de başlayan Koray Öztürkler, daha sonra Yapı Kredi Bankası’nda görev yapmıştır. Öztürkler, Johnson C. Smith Üniversitesi Pazarlama bölümü mezunudur. Mercer Üniversitesi’nde Yönetim Bilişim Sistemleri üzerine MBA eğitimini tamamlamıştır.
Meltem Kalender Öztürk
İnsan Kaynaklarından Sorumlu Grup Genel Müdür Yardımcısı Meltem Kalender Öztürk, Turkcell Ailesi’ne 1998 yılında katılmıştır. İnsan Kaynakları Grup Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürüten Öztürk, 20012011 yılları arasında Çalışan İlişkileri Yönetimi Bölüm Yöneticisi olarak görev yapmış, bu görev çerçevesinde eğitim yönetimi, işe alım, performans ve yetenek yönetimi, ücretlendirme, çalışan ilişkileri, organizasyonel gelişim ve kalite yönetimi alanlarında çalışmıştır. Turkcell öncesindeki iş yaşamında Logo Business Solutions ve Işıklar Holding’te de İnsan Kaynakları Yönetimi alanında çalışan Öztürk, Marmara Üniversitesi İşletme bölümünden mezun olmuştur.
İlter Terzioğlu
Stratejik Projelerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İlter Terzioğlu, Turkcell Ailesi’ne 2003 yılında katılmıştır. 1993 yılından bu yana iletişim sektöründe çalışan Terzioğlu, Ericsson, Superonline ve Show TV’de Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Terzioğlu, 1 Nisan 2006 tarihinde Şebeke Operasyonları ve Regülasyonlar Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanmadan önce, Turkcell’de İş Stratejileri, Regülasyon ve Risk Konsolidasyonu Bölüm Başkanı olarak çalışmaktaydı. Terzioğlu, Ekim 2012 itibarıyla Stratejik Projelerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak Turkcell’de çalışmaya devam etmektedir. İlter Terzioğlu, İstanbul Üniversitesi Ekonometri bölümünden mezun olmuştur.
Dr.Tayfun Çataltepe
Regülasyon, Hukuk ve Operatörlerarası İş Yönetiminden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Tayfun Çataltepe, Turkcell Ailesi’ne 2007’de Kurumsal Strateji ve Uluslararası Genişlemeden sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak katılmıştır. 2009’da Regulasyon Stratejileri ve Operatörlerarası İş Yönetimi bölümü Genel Müdür Yardımcısı görevini üstlenmiştir. Aralık 2013 tarihi itibarıyla Regülasyon, Hukuk ve Operatorlerarasi İş Yönetiminden sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmektedir. Boğaziçi Üniversitesi’nden Elektrik Mühendisliği lisansı, Michigan Teknoloji Üniversitesi’nden yüksek lisans, California Üniversitesi’nden de doktora derecelerini almıştır. 1990-1998 yılları arası Bell Laboratuarları’nda ARGE
Mühendisliği, 1998-2003 yılları arası AT&T’de IP Network Planlama projelerinin yönetimini yaptıktan sonra Aycell’de Teknik Operasyonlar, 2004-2006 yılları arası AVEA’da da Şebeke Operasyonları ve Regülasyondan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Çataltepe, 2006-2007 arası Ernst & Young’da Birleşme ve Satın Alma Sonrası Kurumsal Entegrasyon Servisleri Avrupa Telekom Sektör sorumlusu görevini yürütmüştür.
İlker Kuruöz
Teknoloji Grubundan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İlker Kuruöz, 2006’da Turkcell’e katıldı. Profesyonel iş hayatına 1994’te ABT’de başlayan Kuruöz, NCR’da Sistem Danışmanı, Garanti Teknoloji’de Bölüm Müdürü ve Accenture’da Kıdemli Müdür olarak çalıştı. Aralık 2013’te Teknoloji Grup’dan sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanmadan önce Bilgi ve İletişim Teknolojileri’nden sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yaptı. İlker Kuruöz 1992’de Bilkent Üniversitesi Bilgisayar ve Enformatik Mühendisliği bölümünden mezun oldu, yüksek lisans eğitimini de 1994 yılında aynı üniversitede tamamladı.
Yiğit Kulabaş
Kurumsal Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Yiğit Kulabaş, Turkcell Ailesi’ne 2013 yılında Kurumsal Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak katılmıştır. 1992 yılında NCR Türkiye’de Account Manager olarak başladığı profesyonel hayatına, Oracle Türkiye’de Ürün Müdürü, Microsoft Türkiye’de Çözüm Grup Müdürü, Microsoft Business Solutions Ülke Müdürü, Information Worker Business Grup Yönetimi görevleri ile devam etmiştir. 2006 yılında Ericsson TURIS’te (Türkiye, İsrail ve Filistin) Pazarlama, Kurumsal Satış, Strateji & İş Geliştirme ve Stratejik İş Ortaklıları fonksiyonlarından sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini üstlenmiştir. Yiğit Kulabaş, Turkcell Ailesi’ne katılmadan önce Ericsson Merkez Ofis’te (İsveç) Global Pazarlama Direktörlüğü görevini yürütmekteydi. Lisans ve lisansüstü eğitimini Bilkent Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünde tamamlayan Yiğit Kulabaş, doktora derecesini İstanbul Teknik Üniversitesi’nde Pazarlama alanında yapmıştır.
Bülent Elönü
Şebeke Operasyonlarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Profesyonel iş hayatına 1997 yılında Siemens’de başlayan Bülent Elönü, 1999 yılında Turkcell Ailesi’ne katılmıştır. Şebeke Operasyonları içinde farklı rol ve yönetsel sorumluluklar alan Elönü, 2009-2012 yılları arasında önce Transmisyon Şebekesi Bölüm Başkanı ve ardından Marmara Bölge Operasyonları Bölüm Başkanı olarak görev yapmıştır. 2012 yılının Ekim ayından bu yana Şebeke Operasyonları Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapan Bülent Elönü, İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği bölümü mezunudur.
Ekrem Yener Ekrem Yener, Uluslararası Genişlemeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevinden 31 Aralık 2013 tarihinde ayrılmıştır.
15
TURKCELL FAALİYET RAPORU TURKCELL 2013 FAALİYET RAPORU 2013
İşimiz Teknoloji… İşimiz İnsan… Türkiye’nin iletişimde lider firması olarak müşterilerimizin hayatına değer katan çözümlerimiz, Türkiye’ye ve iştiraklerimizin bulunduğu ülkelere değer katan projelerimiz ve 71 milyonluk ailemiz ile başarılı bir yılı daha geride bıraktık. Bizi tercih eden müşterilerimize layık olmak için var gücümüz ile çalışıyoruz.
Bizim işimiz teknoloji… Hayata değer katan iletişim çözümlerimiz ve yenilikçi teknolojilerimiz ile müşterilerimizin ihtiyaçlarına yönelik çözümler sunuyor, üstün şebekemiz ile kesintisiz hizmet vermek için her geçen gün altyapımızı geliştiriyoruz. Gelişen teknolojiye herkes ayak uydursun diye akıllı telefonları ulaşılabilir kılmak için çalışıyoruz. Türk mühendislerimizin bir ilke imza atarak tasarladığı Turkcell T40’ı piyasaya sunarak hem Türk ekonomisine katkı, hem de müşterilerimizin teknolojiye kolayca erişmelerini sağlıyoruz. Kurumsal müşterilerimizin işlerini geliştirmeleri için ihtiyaç duydukları teknoloji çözümlerini “İş’te Teknoloji Hamlesi” ile ayaklarına getiriyor, teknoloji ortağı olup hep birlikte ülke ekonomisinin gelişmesine katkıda bulunuyoruz. Turkcell Superonline ile ışık hızında internet sunuyor, yatırımlarımıza hız kesmeden devam ediyoruz. Bizim işimiz insan… Yaşadığımız topluma sosyal, ekonomik ve çevresel anlamda katkı sağlamak için üstün teknoloji gücümüzü sosyal sorumluluk projelerimize de entegre ederek fark yaratmaya devam ediyoruz.
16
“Hayal Ortağım” servisimizle görme engelli vatandaşlarımızın hayata daha fazla katılmasına destek olurken, “Kardelenler” ile eğitime ihtiyaç duyan kızlarımıza fırsat eşitliği getiriyoruz. Kadınlarımızın ekonomiye katılmasını sağlamak için kurduğumuz “ekonomiyekadingucu.com” sitemizle, mikro kredi alarak işlerini büyütmelerini sağlıyoruz. Bizim işimiz müşterimize değer yaratmak… Her gün müşterilerimizin ihtiyaçlarını dinlemek, onları tanımak için var gücümüz ile çalışıyor, ihtiyaçlarına uygun teklifler ve çözümler ile en uygun şartları sağlıyoruz. Birbirinden çeşitli ürün ve servislerimiz ile hayatlarına değer katmak için çalışıyoruz. Bizim işimiz hizmet… Bizi tüm iletişim kanallarımızdan her ay ziyaret eden milyonlarca müşterimize en iyi hizmeti sunabilmek için yenilikçi çözümler geliştiriyoruz. Turkcell’lilerin kafasını rahat ettiren çözümlerimiz ile faturalarında istenmeyen tutarlar görmemelerini sağlıyor, bu konuda her zaman kendi teknolojilerimizi geliştirmek için çalışıyoruz. İşte bu yüzden “İşimiz teknoloji, işimiz insan” diyerek yolumuza devam ediyoruz.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
17
TURKCELL FAALİYET RAPORU TURKCELL 2013 FAALİYET RAPORU 2013
İşimiz teknoloji... 18
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Biz, telekomünikasyon şirketi olmanın ötesinde bir teknoloji şirketi olduğumuz için “İşimiz teknoloji” diyor, müşterilerimize eşşiz teknoloji deneyimi sunmaya devam ediyoruz.
19
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Üstün şebeke altyapımız
Kapsama GÜCÜMÜZ
Yaklaşık
36 bin baz istasyonu
20
%99,49 2G %86,17 3G nüfus kapsaması
Türkiye, nüfus kapsamada dünyada 1. (INSEAD ve
WEF)*
*INSEAD ve World Economic Forum Araştırma raporlarına göre. **Turbo İnternet servisi ile müşterilerimize, önceliklendirme özelliğinden faydalanılarak şebekenin yoğun olduğu zamanlarda daha hızlı internet erişimi sunuyoruz.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
HIZ KALİTEMİZ
Çift taşıyıcılı HSPA+ 43,2 Mbps hız
“Turbo İnternet”
LTE Advanced ile 891,6 Mbps
önceliklendirme
hız
özelliği**
21
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Kurulduğumuz 1994 yılından bu yana “İşimiz Teknoloji, İşimiz İnsan” anlayışıyla hizmet vermeye devam ediyoruz. 2013’te neler yaptık... Yeni nesil internet kullanımına geçiş için altyapılarımızı IPV6 teknolojisine taşıyoruz. Böylece daha fazla kullanıcıya aynı anda mobil internet hizmeti verebileceğiz. FTTX teknolojisini de transmisyon altyapısında kullanarak yakın gelecekte yüksek bant genişliği gerektirecek LTE teknolojisi altyapısı için şebekemizi şimdiden hazırlamaya başladık. Spor ve konferans salonları gibi kalabalık alanlarda daha iyi ve hızlı mobil internet servisi sunabilmek için Turkcell Superonline ile birlikte Turkcell Wifi hizmetimizi devreye aldık. Global olarak sürekli büyüyen sosyal medya uygulamaları Facebook ve Twitter ile popüler web sitelerinden müşterilerimize daha iyi hizmet sunma hedefiyle yola çıktık. Bu doğrultuda söz konusu servislerin Turkcell’e hizmet veren sunucu altyapılarını Turkcell Superonline’a taşıdık. Yapılan bu çalışmalar sayesinde müşterilerimiz bu servislere %25 daha hızlı bağlanıyor ve uluslararası internet altyapılarındaki kesintilerden etkilenmiyorlar. Kapsamamızı artırmak ve kullanıcılarımıza maksimum performansı yaşatmak için Smallcell mimarilerini inceliyor ve altyapı için hazırlık yapıyoruz. Otomatik bakım, otomatik konfigürasyon ve otomatik optimizasyon yapan SON (Kendini Düzenleyen Ağ) ile müşterilerimize kesintisiz, daha iyi ve daha hızlı hizmet sunuyoruz. Ulaştırma Bakanlığı’nın mobil kapsama bulunmayan 1799 yerleşim yerine maliyeti Evrensel Hizmet Fonundan karşılanmak üzere GSM altyapısı kurulması için açtığı ihaleyi 312,77 milyon TL (KDV hariç) teklif vererek kazandık. Altyapı kurulumlarının 2 yıl olarak öngörüldüğü projede 1 Ağustos 2013 tarihinde hizmet vermeye başlayarak 2013 yılı içerisinde 550 köyü kapsayacak olan altyapının kurulumunu tamamladık. Ulaştırma Bakanlığı’nın 25 bölgeyi kapsayan “Acil Durum Haberleşmesi” projesi kapsamında Turkcell acil durum anında Türkiye nüfusunun %74’ünü kapsayan ve 47 ilini içine alan 16 bölgeden sorumlu olacak. Bu proje ile teknolojiyi Türkiye’nin en ücra köşelerine kadar taşımayı hedefliyoruz. Altyapımızı geliştirmeye devam ediyoruz. Geçtiğimiz yıl GSMA tarafından yaratılan RCS-E (Geliştirilmiş Zengin İletişim ve Eğlence Platformu) konsepti ile yeni ve zengin multimedya servisleri üretmek için çalışmaya başladık. Müşterilerimizin cihaz veya ağ ayrımı olmaksızın mesajlaşma, sohbet ve video servislerini kullanabilmeleri için IMS (IP Çokluortam Altsistemi) entegrasyonu gibi yeni teknolojileri takip ediyoruz. Turkcell Güvenlik
22
uygulaması, acil yardım çağrıları uygulama üzerinden yapıldığında sadece MPS’in (Mobil Konum belirleme sistemi) konum hassasiyetiyle yetinmeyip telefonunun üzerinde bulunan hassas konumlandırma özelliklerini de (Şebeke Destekli Küresel Konum Belirleme Sistemi, WiFi, Hücre Sinyal Gücü) kullanabiliyor. Türkiye’de sadece Turkcell şebekesinde olan bu yetenekle MPS ya da telefon konumundan hangisi daha hassas ise Acil Yardım Merkezleri ile o bilgiyi paylaşabileceğiz. Kamu kurumları ile böyle bir paylaşım uygulamasına dünyada ilk kez Turkcell imza atmış oldu. Acil durumdaki abonelerimizin sesli aramalarındaki lokasyon bilgisinin ilgili güvenlik birimlerine iletilmesini sağlarken gönderdikleri SMS’lerdeki lokasyon bilgisini de ilgili güvenlik birimlerine yönlendirmeye başladık.
Avrupa’nın en verimli operatörü*
2015 yılında Avrupa Birliği’nde tüm araçlarda zorunlu olacak E-Call sisteminin pilot uygulamasını İçişleri Bakanlığı, Aselsan ve Renault/Tofaş ile birlikte gerçekleştirdik. Kaza anında hayat kurtarmayı hedefleyen projemizi de hayata geçirmek için çalışıyoruz. LBCR (Konum bazlı arama yönlendirme) sisteminde ilave geliştirmeler yapıyoruz. Böylece LBCR-Özel servis aramaları çağrının başlatıldığı lokasyona göre, farklı uzun PSTN numaralarına bağlanabilecek. Özellikle “Körfez”, “Boğaz” gibi lokasyonlardan yapılan acil aramalarda konum sorgusundan gelen koordinat bilgisi kullanılarak çağrının bağlanacağı acil merkeze karar verilebilecek. Mobil İnternet servisimizde PCRF (Güvenli internet ve servis bazlı ücretlendirme sistemi) altyapımızı hayata geçirdik. Bu sayede müşterilerimize “Güvenli İnternet”, “Aile Kontrolü”, “Web Yönlendirmesi”, “Sosyal Medya Uygulama Paketleri” gibi katma değerli servisler ile paket ya da yurt dışı kullanımlarda bilgilendirme hizmetleri sunabiliyoruz. Ayrıca, “532 Müşteri Hizmetleri”nin yurt dışında da kullanılabilir hale getirilebilmesi için çalışmalar yaptık. Enerji verimliliği ile doğayı korumaya devam ediyoruz. Yılda toplam 1.421.000 kWh enerji tasarrufu, çevreye yaklaşık yılda 947 ton daha az karbondioksit (CO2) salınımı ile doğaya saygı denince ilk akla gelen şirketlerden biri olduk. Şebeke enerjisi ile beraber alternatif enerji sistemlerinin kurulu olduğu 184 saha ve sadece güneş enerjisi ile çalışan 26 sahamız bulunuyor. 2013’te Turkcell NGMN (Gelecek Nesil Mobil Ağ) üyesi olarak teknoloji alanında uluslararası standartlara yön veren öncü operatörler arasına girdik.
Acil Durum Haberleşme Projesi
1.421.000 kWh enerji tasarrufu
*Avrupa’da en fazla abonesi olan 25 operatörün lisanslı frekans başına düşen abone sayılarına bakıldığında frekansı en verimli kullanan operatör konumundayız. Kaynak: Abone bilgileri GSMA Intelligence ve frekans band bilgileri Cullen International’dan alınarak hesaplama Turkcell tarafından yapılmıştır. Değerlendirme Kasım 2013 itibarıyladır.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
LTE Advanced teknolojisiyle kurduğumuz test şebekesi ile 891,6 Mbps hıza ulaşarak Türkiye mobil iletişim rekorunu kırdık. 3G’nin 4. yaş günü olan 31 Temmuz 2013’te farklı taşıyıcıları birleştirip LTE’yi bir adım daha ileri taşıdık. LTE teknolojisini daha iyi anlatmak için Urfa, Samsun, İzmir ve İstanbul Flagship mağazalarımızda müşterilerimize Temmuz ayında 10 gün boyunca 4G deneyimini yaşattık. Sadece şebeke altyapımızı teknik olarak hazırlamakla kalmayıp hem insan kaynağımızı hem de müşterilerimizi LTE’ye hazırlamaya devam ediyoruz. Turkcell olarak en kaliteli teknolojiyi müşterilerimize sunma vizyonumuz doğrultusunda kurulduğumuz günden bu yana 23 milyar TL yatırım yaptık ve bundan sonra da yatırımlarımız devam edecek.
23
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Fiber internet = Turkcell SuperonlIne = Hız
Turkcell Superonline 2013 yılında “Işık Hızında” 5. yılını kutladı Türkiye’de dünyayla aynı anda fiber internet çağını başlatan Turkcell Superonline, Türkiye’nin 1000 Mbps’ye varan hızda eve kadar internet erişimi sağlayan ilk telekom operatörü olmanın verdiği gururla yatırımlarına hız kesmeden devam ediyor.
ilk Türk telekomünikasyon şirketi oldu. Kusursuz strateji uygulama yöntemi ve elde ettiği çarpıcı sonuçlar ile bu ödüle layık görülen Turkcell Superonline’ın başarı hikayesi, Harvard Business Review’un stratejik yönetim alanındaki referans kaynakları arasında yer alacak.
2013 yılında Turkcell Superonline’ın yaptığı yatırım 399 milyon TL’ye ulaşırken Turkcell Grup’un finansallarına katkısı da %35’lik gelir büyümesi ve %25,7’lik AVFÖK marjı sayesinde artmaya devam etti. Turkcell Grup sinerjisinin etkisiyle kurumsal segment gelirlerinde %36 büyüme gerçekleşti.
Turkcell Superonline ışık hızında internetin oldukça önemli olduğu oyun dünyasına da adım attı. Eylül 2013’te yapılan Dota2 ve Kasım 2013’te yapılan Point Blank oyun turnuvalarına destek veren Turkcell Superonline, oyun severlerin 1000 Mbps ile oyun oynamalarını sağladı.
Turkcell Superonline’a “mükemmeliyet” ödülü Turkcell Superonline’ın stratejilerini uygulamadaki başarısı Palladium Executing Strategy tarafından verilen “Hall of Fame” ödülü ile taçlandırıldı. Turkcell Superonline, yönetim stratejilerini hayata geçirme konusunda en başarılı şirketlere verilen bu ödülü kazanan
FTTH Forum 2013, Turkcell Superonline’ın stratejik ortaklığında Ekim ayında İstanbul’da gerçekleşti. Foruma ikinci kez ev sahipliği yapan Turkcell Superonline, İstanbul’un dünya internet ağlarının kesiştiği nokta haline getirilmesi, akıllı şehirler ve sektörün geleceği konularının tartışılmasına ve yeni fikirler üretilmesine öncülük etmiş oldu.
24
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
1,7 MİLYON
570 bin Fiber Abone Sayısı
25
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell mühendisleri tarafından geliştirilen ilk yerli üretim akıllı telefon Turkcell T40’ı müşterilerimiz ile buluşturduk. Turkcell mühendisleri tarafından geliştirilen ilk yerli üretim akıllı telefon “Turkcell T40”’ı Eylül ayında T markalı cihazlarımıza ilave ettik. “En son teknoloji, inanılmaz fiyata” sloganı ile müşterilerimize sunduğumuz Turkcell T40, gürültü engelleme ve HD ses özellikleri ile hem bireysel hem de kurumsal müşterilerin beğenisini kazandı. Turkcell T40 için özel
olarak hazırlanan Türk motifli aksesuarlar ile T40 kullanıcılarına akıllı telefonlarını kişiselleştirme imkanı sunduk. Turkcell bugüne kadar yaklaşık 1 milyon T serisi akıllı telefon sattı ve bu sayede, ekonomiye yaklaşık 500 milyon TL katkıda bulundu.
Müşteriye değer: Mobil internette fırsat eşitliği
Ekonomiye değer: yaklaşık 500 milyon TL katkı 26
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Turkcell Türkiye Akıllı Telefon Trendi
%19
Turkcell Türkiye Mobil Genişbant ve Servis Gelirleri
%30
%23
%12
%22
%6 2,0
9,6 3,8
%21
6,2 %18 Akıllı Telefon Sayısı (milyon)
2010
2011
2012
2013
Penetrasyon
1.619
2010
2.663 2.282
1.944 Mobil Genişbant ve Servis Gelirleri
2011
2012
2013
Konsolide Gelir içindeki payı
27
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Kurumsal müşterilerimizin teknoloji ortağı olarak ihtiyaçları olan tüm servis ve çözümleri sunmaya devam ediyoruz. Türkiye’deki tüm şirketlerin teknoloji ile büyümelerini ve daha verimli çalışarak ilerlemelerini hedefleyen “İş’te Teknoloji Hamlesi”, şirketlere operasyonel mükemmeliyet ve verimlilik sağlarken müşteri deneyimini “eşsiz” hale getirmenin de yolunu açmaya devam ediyor. Bu dönüşüm vizyonu doğrultusunda, birlikte çalıştığımız şirketlerin ihtiyaçlarını analiz ederek onları daha çevik ve rekabetçi yapacak beş gelişim alanını hedef olarak belirledik: Pazarlama, Yönetim, İşbirliği, Network ve Bulut & Bilişim Teknolojileri. Sonrasında her ölçekte şirketin ihtiyaçlarını adresleyen hesaplı, esnek, anlaşılması ve uygulaması kolay çözümler gerçekleştirdik. Türkiye’nin en köklü ve etkin iş ekosistemlerinden Turkcell İş Ortaklığı Ekosistemi, bünyesinde 200’ü aşkın iş ortağı, işbirliği yaptığımız global firmalar, STK’lar, yatırımcılar ve girişimciler ile 10 bin’i aşan uygulama geliştiriciyi barındırıyor. Turkcell İş Ortaklığı Ekosistemi, teknoloji alanında faaliyet gösteren lokal ve global firmalarla birlikte, Turkcell ve Turkcell Superonline altyapıları üzerinde çalışan mobil ve sabit çözümlerle bireysel ve kurumsal müşterilerimize ulaşmamızı sağlayacak iş modellerini geliştirmeye devam ediyor. Turkcell İş Ortaklığı Ekosistemi’nin Türkiye’nin işgücüne olan toplam katkısı, iş ortaklarımız ve onların yer aldığı iş kollarında faaliyet gösteren tüm firmalarla birlikte 10 bin kişiyi aşıyor. Turkcell, iş ortakları ile birlikte müşterilerinin hayatlarını kolaylaştıracak imkanları araştırarak açık inovasyonu bilgi teknolojileri alanına yaymayı ve ülkenin rekabet gücünü beraber artırmayı hedefliyor. Bu doğrultuda Turkcell Partner Programı ile Turkcell yetenekleri ve mobil trendlerin iş ortaklarına aktarıldığı eğitimler düzenleniyor. Eğitimler sonunda sunulan başarı belgeleriyle ekosistemin teknolojiye hakim ve altyapı konularında yetkin olması hedefleniyor.
28
Dört yıl önce hayata geçmiş olan ve dijital bilgi yönetim kanalı olarak hala ilk ve tek olan turkcellpartner.com portalı ile iş ortaklarımıza güvenli bir platform üzerinden kurumsal hafıza, iletişim, operasyon yönetimi, tanıtım, raporlama gibi birçok ticari verimlilik artırıcı hizmetler sunmaya devam ediyoruz. Web kanalındaki bu başarılı operasyonu, mobil mecrada iş ortakları ürünlerini müşteri ve saha satış ekiplerimizle buluşturan Turkcell İş Ortakları Kataloğu uygulaması ile daha da etkin hale getirmiş bulunuyoruz. Ayrıca Turkcell Partner Özel Destek Platformu ile iş ortaklarımıza altyapı ve teknik konulardaki danışmanlık hizmetini tek tıkla, canlı olarak vermeye başladık.
Akıllı Araç, Akıllı Enerji, Akıllı Endüstri ve Akıllı Ev çözümlerimiz sayesinde 2013 yıl sonu itibarıyla 1,4 milyon M2M kullanıcısına ulaştık. Türkiye’de 450 bin’den fazla aracı Turkcell M2M altyapısı ile Akıllı Araç haline getirerek Türkiye’ye yıllık yaklaşık 1 milyar TL değerinde yakıt tasarrufu sağladık. Akıllı Makine Yönetimi Çözümü ile her türlü makinenin uzaktan kontrol edilebilmesini sağladık. Kocaeli Su ve Kanalizasyon İşleri Genel Müdürlüğü (İSU) ile birlikte Türkiye’nin ilk geniş kapsamlı Akıllı Su Yönetim sistemini hayata geçirdik ve yaklaşık 10 milyon TL’lik katkı sağladık. Yeni lanse edilen Akıllı Reaktif Yönetim Servisi ile kurumsal müşterilerin enerji faturalarında %30’lara varan tasarruf sağladık.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan Türkiye’nin ilk yerli üretim elektrikli aracını Turkcell M2M ile uzaktan kontrol edilebilir hale getirdik. İçişleri Bakanlığı’nın önderliğinde yönetilen ve ilk olarak Antalya ve Isparta’da pilot olarak hayata geçirilen Acil Durum Arama (e-Call) HeEro projesinde yer alan tek mobil operatör olarak M2M altyapımızla projeye katkı sağladık.
Geçen bir yıl içerisinde bulut platformumuzdaki veri büyüklüğü 10 kat arttı.
yapacaklarına kolayca karar verebiliyorlar. Aynı hizmet ile kamu kurumları da vatandaşlara kolayca ulaşabiliyor, hizmetleri hızla eriştirebiliyor. Turkcell’in eğitim alanındaki bilgi birikimiyle tasarlanmış ileri teknolojiye sahip Mobil Eğitim altyapısı ile şirketlere büyük kolaylık sağladık. Şirketler bu uygulama ile artık özel yönetim ekranları aracılığıyla kendi içeriklerini hazırlayabiliyor ve bu içerikleri istedikleri zaman, istedikleri kitleye gönderebiliyorlar. Turkcell Akıllı Eğitim ürünü ile eğitim kurumlarına, akıllı tahta ve tablet cihazlar aracılığıyla interaktif eğitim teknolojileri sağlamaya devam ediyoruz.
2013 yılı boyunca süren bulut bilişim yatırımlarımız sayesinde Turkcell’in veri merkezilerindeki altyapı yetkinliklerinin yanı sıra yeni bulut tabanlı yazılım servisleri ile portföyümüzü de çeşitlendirdik. Turkcell Akıllı Bulut ile kurumsal e-posta, veri depolama, yedekleme gibi servislerin yanında akıllı telefonlar sayesinde faks alıp gönderebilen Akıllı Faks, tüm cihazlar ile iş yerine gitmeden işte olabilmeyi sağlayan Turkcell Video Konferans ve çalışanların her yerden istedikleri dokümana ulaşıp üzerinde birlikte çalışabilecekleri Akıllı Depo-Kurumsal servisimizi hayata geçirdik. Turkcell Grup sinerjisini kullanarak sabit-mobil ve Telekom-BT (Bilgi Teknolojileri) yakınsamasını, güçlü altyapımız üzerinden, şirketlerin iş yapma şekillerinde fark yaratacak çözümlerle sunmaya devam edeceğiz. Turkcell’in GSM ve BT yeteneklerini Akıllı Yetenekler servisiyle, şirketlerin kullanımına sunarak 100’ü aşkın şirketin daha verimli hale gelmesini sağladık. Bu hizmet sayesinde şirketler, iş süreçlerini çeşitlendirmeye, müşterilerine sundukları hizmetlerin katma değerini farklılaştırmaya ve işlemlerinde güvenlik önlemlerini bir adım daha artırmaya başladılar.
Turkcell Akıllı Bulut
Turkcell’in Akıllı Harita’sı ile şirketlerin hem yatırımlarını planlamalarını hem de dinamik yoğunluk hareketlerini analiz etmelerini sağladık. Bu uygulama ile şirketler yatırım yapacakları yerdeki mağazaların, şubelerin yerlerini doğru tespit ediyor, bayilerin potansiyel müşterilerine yakınlıklarını gözlemliyor ve nerede tanıtım
29
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
2013 yılında sayısı 32’ye ulaşan Turkcell uygulama ve servislerimiz, yaklaşık %70 artışla 6 milyon defa indirildi. Turkcell Mobil ödeme ile +100 mn TL işlem +550 bin Turkcell TV abone Müşteri deneyimini zenginleştirmek, rekabette farklılaşmak ve yeni iş fırsatları yaratmak için işimizi geliştirmeye devam ediyoruz. Mobil Finansal Servisler, Yeni Medya ve İnternet alanlarında birçok farklı sektör ve yerel/global çözüm ortağıyla iş birliği yaparak müşterilerimize değer yaratıyoruz. Mobil Finansal Servisler’imizin 3 ana ürününden olan ve 2009’da lanse edilen Mobil Ödeme, dijital içerik harcamalarında en çok kullanılan ödeme çözümü olarak dikkat çekiyor. Haziran 2011’de banka müşterisi olmayan abonelerimize yönelik lanse ettiğimiz ön ödemeli kartlarımız ise hem alışveriş hem de mobil entegrasyonu sayesinde cepten finansal işlemleri yapma imkanı sunmaya devam ediyor. Ön ödemeli kart portföyümüz, bankaların bu alanda yaptığı benzer projelerin tamamından daha fazla kişiye ulaşmış bulunuyor. Turkcell Cüzdan yerli ve yabancı basında dünyanın en kapsamlı mobil cüzdan çözümü olarak gösterildi. Turkcell Cüzdan, simkart üzerinde çalışan altyapısı sayesinde akıllı telefonların yanı sıra basit telefonlarda da çalışabiliyor. Müşterilerimiz mevcut kredi kartlarını ve banka kartlarını ekleyerek ya da tanımlanmış sanal kart özelliği sayesinde nakit paralarını yükleyerek Turkcell Cüzdan yaratabiliyorlar. Kartlarından para transferi, TL yükleme, fatura ödeme gibi basit bankacılık işlemlerini gerçekleştirebilmenin yanı sıra kişiye özel fırsatlar ile cepten kupon satın alıp yine Cüzdan’da saklayabiliyorlar. Turkcell Cüzdan aynı zamanda e-ticaret alanında sadece cep numarası girerek kolay ve güvenli alışveriş
30
deneyimi de sağlıyor. Turkcell Mobil Ödeme, yıl boyunca online alışveriş pazarındaki hızlı büyümesini sürdürdü. 2013 yılında 2 milyon’un üzerinde kullanıcı, 100 milyon TL’den fazla işlem gerçekleştirdi. Turkcell Akıllı Bilet ile futbolseverler ilk olarak A Milli Futbol Takımı’mızın Türkiye’de oynadığı tüm maçlarda ayrıcalık yaşamaya başladılar. Futbolseverler, maçlara kendilerine özel olarak ayrılan kapılardan zahmetsizce, sıra beklemeden girerek Turkcell’in teknoloji alanındaki liderliğini deneyimlemiş oldular. Turkcell’in TFF ile gerçekleştirdiği ve halen devam eden bu proje Türkiye’de e-bilet dönemi başlamadan çok önce devreye girdiği için ayrı bir önem taşıyor. 2013 yılı içinde 16 adet sinemanın yanı sıra konser ve müze gibi değişik etkinliklerde Akıllı Bilet’i deneyimleyen 15 bin’i aşkın kişiden çok olumlu geri dönüşler alan Turkcell, bu ürününü 2014’te geliştirerek yaygınlaştırmayı planlıyor. 2012 Nisan ayında hayata geçen “Turkcell TV” servisiyle Turkcell ve Turkcell Superonline aboneleri 3G ve genişbant bağlantı ile akıllı telefon, tablet, bilgisayar ve Smart TV’den yüzlerce film içeriğine ulaşabiliyorlar. Sosyal TV özelliğiyle, yorumlarını arkadaşlarıyla anında paylaşabiliyor ve izledikleri içeriği durdurup başka bir ekrandan kaldıkları yerden seyretmeye devam edebiliyorlar. “Turkcell Dergilik” akıllı telefon ve tabletten, Türkiye’nin en kaliteli dergilerine ücretsiz erişim sağlamaya devam ediyor. Uygulamada yer alan
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Anında Mesajlaşma
SMS+
dergiler, video, fotoğraf ve müziklerle zenginleştiriliyor ve kullanıcılara 3D animasyonlarla farklı bir deneyim sunuluyor. “Turkcell Kitaplık” sayesinde kullanıcılar “www.turkcellkitaplik.com” adresinden seçtikleri kitabı satın alabiliyor ya da yakınlarının e-posta adresini girerek onlara kolaylıkla yayın hediye edebiliyorlar. Uygulamaya üye olanlar, ücretsiz kitaplar sayesinde Turkcell Kitaplık’ın eşsiz okuma deneyimini de yaşayabiliyorlar. Turkcell müşterilerinin seyahatleri sırasında ihtiyaç duyabilecekleri her şeyi tek bir uygulamada sunan Turkcell Seyahat Temmuz 2013’te yayına girdi. Üç ay gibi kısa bir sürede 50 bin kişi tarafından indirilen Turkcell Seyahat; offline kullanım özelliği, 12 aylık tatil takvimleri, SMS servisleri, ürün-fiyat karşılaştırma ve daha birçok yeni fonksiyon ile seyahat deneyimini tüm mobil cihazlarda yaşatmayı hedefliyor. Turkcell Tourist Guide, dinamik harita kullanımı ve filtreleme fonksiyonları ile desteklenen, “etrafımda ne var, destinasyon özelinde tavsiyeler, döviz bilgileri, acil durum telefonları ve kategorileri” ile yurt dışından Türkiye’ye gelen seyahat severlerin kişisel seyahat asistanı olmaya devam ediyor. Türkiye’nin ilk online “Kişisel Seyahat Asistanı” Bavul.com faaliyetlerini geliştirmeye devam ediyor. Türkiye’nin en gelişmiş kullanıcı ara yüzüne sahip seyahat portalı olan Bavul.com, dünya çapında 700’den fazla havayolu firması ve 100 bin’den fazla otel alternatifi için online rezervasyon yapabiliyor. Bavul.com, en uygun uçak biletini bulup SMS atan Asistan
Servisi, seçilen 3 kişiye uçağın inişini haber veren “İndi SMS” servisi, uçuş saati, gidilecek lokasyondaki hava durumu ve döviz kuru gibi bilgileri ücretsiz gönderen Bilgilendirme SMS servisi ile fark yaratmaya devam ediyor. Youth Insight’ın, Youth Republic ve Bigu Migu ile ortak gerçekleştirdiği 2012 yılına ait “Gençlik ve Müzik Trendleri Raporu”na göre gençler her işlerini müzik eşliğinde yapmayı seviyor. 2011 yılında Turkcell Grup bünyesine katılan fizy.com, gençlerin bu konuda en önemli yardımcılarından biri olarak konumlanıyor. Kullanıcıların 360 derece müzik ihtiyaçlarını karşılamayı hedefleyen fizy ile web ve mobil kanallarına ek olarak ev ve araba sistemlerine, mekanlara sunulacak hizmetler sayesinde yaygınlık ve kullanımı daha da artırmayı hedefliyoruz. Turkcell uygulamalarıyla 2013’te de müşterilerinin yanında olmaya devam etti. SMS+ servisi ile Türkiye’de ilk kez istenmeyen kişilerden SMS alınmasını engelleyebilme özelliğini getirdik. Bu servis ile müşterilerimiz SMS’lerini arşivleyebiliyor ve ihtiyaç duyduklarında yönlendirebiliyorlar. Turkcell BİP ile Turkcell’liler hiçbir uygulamada olmayan yerel ikonlar ile daha eğlenceli mesajları anında göndermeye başladılar. Ayrıca grup oluşturarak tüm bireylerle aynı anda mesajlaşma deneyimini de yaşayabiliyorlar. Turkcell Güvenlik uygulamaları olan Kişisel Güvenlik, Çocuğum Güvende, ve Cebim Güvende ile hem Turkcell’lilerin hem de yakınlarının güvenliğine katkı sağlıyoruz.
31
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell Uygulama ve Servisleriyle Müşteri Deneyimini Zenginleştiriyoruz.
32
Turkcell Yol Bilgisi
Goller Cepte
Turkcell Müzik
Turkcell Dergilik
Turkcell T-Market
Güncel Sorgulama Paketi
Hayal Ortağım
Turkcell Online İşlemler
Turkcell En Yakın
Telefon Yedekleme
Turkcell Cebim Güvende
Gezeğlen
Turkcell Video
Statune
Turkcell Mobil Asistan
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Akıllı telefon uygulamalarını Türkçe olarak, en popüler yabancı ve yerel uygulamalarla birlikte sunan T-Market’i yeniledik. SMS tabanlı oyunlar ile 2013 yılı boyunca Turkcell’lilerin hayatlarına heyecan, rekabet, takım çalışması ve renk kattık. Bu oyunlar ile yüz binlerce müşterimizde bağlılık yaratırken aynı zamanda onların keyifli zaman geçirmelerini de sağlamış olduk. Görme engelli müşterilerimiz için geliştirilen Hayal Ortağım uygulaması ile engellerin bir sınır olmasını ortadan kaldırarak tablet ve akıllı telefonlar aracılığıyla günlük haberlere, köşe yazılarına, kitaplara ve eğitimlere sesli olarak her yerden her zaman ulaşabilmelerini sağladık. Goller Cepte sesli yanıt sistemini geliştirerek görme engelli müşterilerimizin futbol dünyasını takip etmelerini kolaylaştırdık. Akıllı Depo ile cep telefonlarındaki bilgilerin, fotoğrafların ve dosyaların güvenli ve kolay bir şekilde saklanmasını sağlarken, müşterilerimizin dijital varlıklarını, kullanımı kolay bir ara yüz ile koruma altına almış olduk. İşlerini kurma sürecinde olan tüm girişimcilerin, iletişim ve teknoloji ihtiyaçlarını tek elden karşılayabilmelerini sağladık. Hem sabit hem de mobil erişim çözümlerini Akıllı Fax gibi katma değerli ürünlerimizle birleştirerek sunarken, Yeni Müşteri Getir paketi ile
kullanıcılarımızın işlerini kurdukları andan itibaren yeni müşterilere ulaşmalarını sağladık. Perakende gibi rekabetin yoğun olduğu bir sektörde faaliyet gösteren geleneksel bakkal ve marketlerin işlerini çok daha etkin yöneterek kazançlarını artırmalarına yardımcı olacak Perakende Paketi’nin lansmanını gerçekleştirdik. Dışarıdayken dükkânını ya da ofisini takip etme ihtiyacı olan küçük işyeri sahipleri için Turkcell Online Kamera lansmanını gerçekleştirdik. Yeni uygulamaya koyulan Ücretsiz Sipariş Hattı ile özellikle dışarıdan sipariş alan bakkal, büfe, lokanta gibi iş yerlerine Turkcell’li müşterileri tarafından ücret ödenmeden aranma ayrıcalığını yaşatmayı hedefliyoruz. Bu uygulama ile kurumsal müşterilerimizin rekabette fark yaratarak yeni müşteriler kazanmalarına ve aynı zamanda mevcut müşterilerinin bağlılıklarını artırmalarına yardımcı olmayı amaçlıyoruz. Akıllı Limit teknolojisi ile maliyetlerini kontrol etme imkanı sunduğumuz müşterilerimizin çalışanlarının da ödeme yaparak paket alabilmelerini sağladık. Böylece firmalara sunduğumuz bu avantajdan daha fazla çalışanın faydalanmasının da önünü açmış olduk. Platinum Business lansmanı ile Turkcell Platinum dünyasının ayrıcalıklarını kurumsal müşterilerimize de sunmaya başladık.
33
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
İşimiz müşteriye değer yaratmak... 34
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Farklı müşteri segmentlerimizin ihtiyaçlarına odaklanarak “İşimiz Müşteriye Değer Yaratmak” dedik ve her segmente yönelik teklifler sunduk.
35
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Müşterilerin Segmentlerine Özgü Teklifler Sunuyoruz.
2013’te de müşterilerimizin farklılaşan ihtiyaçlarına yönelik teklifler hazırladık. Kamu çalışanlarının bütçelerini kontrol edebilmelerine yardımcı olabilmek için tarifeleri kapsamında tüketemedikleri dakikaları bir sonraki aya devrederek kullanmalarını sağladık. Ayrıca dil tazminatı için çok önemli olan “Yabancı Dil Sınavı (YDS) Hazırlık” uygulamasını hizmetlerine sunduk. Esnafların GSM ihtiyaçlarına yönelik paketimizi sunduk. Beyaz Yakalılar’ın Cuma günlerini festival coşkusuna çevirdik. “Cuma Candır” konseptimiz ile Beyaz Yakalılar’a her Cuma, cihaz, giyim indirimleri ve özel data teklifleri gibi avantajlar sunduk. Turkcell Platinum müşterilerimizin ihtiyaçları doğrultusunda geliştirdiğimiz Platin paketlerle iletişim çözümlerimizi yeniledik. Platinum müşterilerimizin hayatlarına konfor katacak ücretsiz vale, ücretsiz havaalanı transferleri gibi ayrıcalıkları ve en yeni teknolojiye avantajlarla sahip olma fırsatlarını sunarak müşteri memnuniyetini artırmaya devam ediyoruz. 2013 yılında yurtdışına çıkan faturalı müşterilerimizin deneyimini iyileştirmek ve roaming yapan abonelerimizin yurtdışında paket seçme, alma ve paket aşma derdine son vermek için otomatik devreye giren “Akıllı Yurtdışı Tarifesi”ni sunduk. Süper yurtdışı opsiyonu ile
36
müşterilerimizi yurtdışında, yurtiçi fiyatlarla konuşturarak önemli bir avantaj sağladık. Çiftçi müşterilerimizin kullanıcı deneyimlerini en üst seviyeye çıkarmak için dünyada ilk ve tek olan kişiye özel zirai danışmanlık hizmeti “Turkcell Çiftçi Birliği”ni sunduk. Bu hizmet kapsamındaki müşterilerimiz, “Turkcell Tarım Doktoru”, “Köy Hava Durumu”, “Destek ve Hibe Bilgi” servisi, “Çiftçi İlanını Paylaş” ve “Ürün Bilgi” gibi servislerden faydalanmaya devam ediyorlar. 60 yaş ve üzerindeki müşterilerimizin hizmetlerimizi en iyi şekilde deneyimlemeleri için özel avantaj ve teklifler içeren Turkcell Emekliler Kulübü’nü Temmuz 2013’te başlattık. Kulüp üyelerimiz kendilerine özel akıllı telefon Turkcell MaxiPlus5, ihtiyaçlarına uygun yeni nesil tarife yapısı, hayatlarını kolaylaştıran Turkcell İlaç Hatırlatma servisi ve bütçelerine katkı sağlayan özel marka işbirlikleriyle Turkcell’li olmanın keyfini yaşıyorlar. 2013 yılında ev hanımlarımızı da unutmadık. Birçok marka ile yaptığımız işbirliği sayesinde 2,5 milyon’u aşkın Akıllı Kadınlar Kulübü üyesi ev hanımımızın sigorta, mutfak ve bakım gibi birçok alanda tasarruf etmesini sağladık. Eylül’de hayata geçirdiğimiz Akıllı Kadınlar Facebook sayfası ile sadece 4 ayda 350 bin takipçi sayısına ulaştık.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Çiftçi: Zirai danışmanlık İlçe bazlı hava, toprak bilgisi Hasatta ödeme
Ev Hanımı: Ev işi servisleri Pakete dahil sigorta Market, tüpgaz indirimi Çocuğum güvende
Profesyonel: E-maille hizmet SGK Servisleri E-ticaret sitelerinde indirim
Emekli: İlaç Hatırlatma Emekli telefonu Sesli hizmet / iletişim
Premium: Kapıda hizmet Yurtdışı avantajları Seyahat çözümleri
Genç: SMS’le hizmet Oyun servisleri Okula dönüş avantajları 37
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
gnçtrkcll’liler yine Turkcell’li olmanın avantajını yaşadılar. Oyun meraklısı gnçtrkcll’li müşterilerimizi çeşitli oyun platformlarıyla yaptığımız işbirlikleriyle düzenlediğimiz Oyun Günü etkinliğinde her hafta bir araya getirdik ve hediyelerle ödüllendirdik.
Mobil internet işimizi müşteri ihtiyaçları ve kullanım alışkanlıkları doğrultusunda yeniden yapılandırarak müşterilerimize birçok avantaj sağladık. 2013 yılında müşterilerimizin internet kullanımını daha da teşvik etmek için Yeni İnternet Dünyası’nı lanse ettik. Abonelerimize ekonomik ve turbo hızlarda internet paketleri sunduk. İnterneti ilk kez kullanacak müşterilerimize Deneme Paketi ve Tanışma Paketleri sunarak internet deneyimi yaşamalarını sağladık. Müşterilerimizin internet kullanımını devamlı hale getirebilmek amacıyla faturalı müşterilerimiz için indirim içeren kontratlı yıllık abonelik paketleri sunduk. İnternete bilgisayardan erişim sağlayan abonelerimiz için farklı kullanım alışkanlıklarına göre geliştirilen Esnek VINN teklifimizi lanse ettik. Böylece kullanıcılar, VINN modemin de dahil olduğu giriş seviyesi internet teklifine ekonomik fiyatlarla sahip olmaya başladılar. Ayrıca abonelerimiz paket kotalarını doldurduklarında otomatik olarak yeni bir paket tanımlaması yaparak kullandıkları kadar fatura ödemelerine olanak sağladık. “3G’li tablet festivali” kapsamında 6 farklı markanın 14 farklı modelini 19 TL’den başlayan fiyatlarla müşterilerimize sunduk. “Turkcell’de herkes için 3G’li bir tablet var” diyerek farklı segmentlere uygun 3G’li Tabletler ile müşterilerimizin istedikleri yerden internete erişebilmelerini sağladık. Ayrıca, 2013 yılında her segmente en uygun akıllı telefonları yediden yetmişe tüm Türkiye’yle buluşturmak için Akıllı Telefon Festivali’ni başlattık. “Akıllım Güvende” servisi ile Turkcell müşterileri cihazlarını güvence altına aldılar. Üstelik bu servis ile cihaz sigortası Turkcell’in hediyesi olarak verildi. 2013 yılında faturalı müşterilerimizin “Turkcell’le kafam rahat!” algısını devam ettirmek için 12 ay sabit fiyat garantili ve indirim/ek dakika içeren avantajlı yıllık abonelik tekliflerimizi devam ettirdik. Ayrıca, faturalıya geçme endişeleri olan ön ödemeli müşterilerimizin faturalıya rahat geçmelerini sağlamak amacıyla ve faturalıdaki kullanımlarını kontrol etmekte zorlanan müşterilere yepyeni bir seçenek olarak Akıllı Fatura’yı lanse ettik. Sadık müşterilerimizin Turkcell’li olma avantajını daha fazla yaşamalarını sağlayan sadakat programı “Sarı Kutu”dan 2 milyon hediye seçildi. Abonelik süresine göre ödüllendirilme yapılan bu programda müşterilerimiz en çok internet paketlerini ve katma değerli servisleri tercih ettiler.
38
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Bugüne kadar İşteKazan Programı ile müşterilerimize 27 milyon TL’lik fayda sağlarken, iş birliği yaptığımız markaların da 348 milyon TL ciro elde etmelerini sağladık.
100 bin sayacın uzaktan okunması
Kurumsal Sadakat Programı İŞTEKAZAN kapsamında; özellikle KOBİ müşterilerimizin işletmelerine fayda sağlayacak ve maliyetlerini azaltacak işbirliklerine odaklandık. 2013 yılında Profesyoneller Kulübü kapsamında bireysel hat kullanan çalışanlara sunulan marka faydalarını, kurumsal hat kullanan çalışanlara da sunmaya başladık. Turkcell Mobil Pazarlama, 28’in üzerinde farklı sektörde, 2012’ye göre %100 büyüyen proje adediyle her ölçekteki şirketin pazarlama ihtiyaçlarını karşılamaya devam etti. Şirketlerin hayatına teknolojiyi daha fazla sokarak işlerini daha etkili yönetmelerini sağlıyoruz. Kurumlara özel çözümlerimiz ile şirketlerin satışlarını, karlılıklarını, verimliliklerini ve müşteri memnuniyetlerini artırmalarına, maliyetlerini ve risklerini azaltmalarına yardımcı olduk. 2013 yılında 15 bin’e yakın gerçekleştirdiğimiz kurumlara özel çözümlerimiz: • Yeni nesil yazar kasa tarifemiz ile yasal düzenleme sonrasında yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanması gereken 37 bin’den fazla müşterimize çözüm sunduk. • Finans başta olmak üzere birçok sektördeki kurumsal müşterimiz, yenilikçi servislerimizden Turkcell Akıllı Harita ve Turkcell İnteraktif’i kullanmaya başladı. • Gelir İdaresi ile yaptığımız işbirliği ile yaklaşık 12 milyon mükellefe TCKN SMS aracılığıyla birikmiş vergi borçlarının hatırlatılmasını sağladık. • Samulaş ile yaptığımız proje ile Türkiye’de bir ilke imza atarak Samsun Belediyesi sınırları içindeki tramvaylarda ücretsiz internet hizmeti verilmesini sağladık. • DASK ile gerçekleştirdiğimiz proje ile 11,5 milyon kişiyi Zorunlu Deprem Sigortası hakkında bilgilendirdik. • M2M sayaç okuma projesi ile sayıları 100 bin’i aşan sayacı enerji sektörünün hizmetine sunarak sektöre olan desteğimizi sürdürdük. • 1.500’e yakın Belediye’nin, 300 milyon’a yakın SMS ile vatandaşlara ulaşmasını sağladık. • Rönesans, Tepe Home, Gittigidiyor, Komagene, Arow ve Migros gibi birçok markanın Toplu Mesajlaşma ve Mobil Pazarlama ile hedef kitlelerine ulaşmalarını sağladık. Kurumsal Mesajlaşma Ürünleri ile 2013 yılında 31 bin kurumsal müşterimiz, müşterilerine ve çalışanlarına toplam 4 milyar mesaj gönderdi. Firmalar, kurumsal mesajlaşma ürünleri aracılığıyla müşterilerine pazarlama ve bilgilendirme içerikleri sunarken kurum içi şifre, alarm, onay gibi bilgilendirme içerikleri ile de çalışanlarıyla birebir ve etkin iletişim kurabildiler, gerektiğinde müşterilerinden ve çalışanlarından geri bildirim alabildiler.
TCKN SMS ile vergi borcu tahsilatında artış
11,5 milyon kişinin Zorunlu Deprem Sigortası hakkında bilgilendirilmesi
SMS ile 1.500 belediyenin vatandaşla etkin iletişimi 39
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
İşimiz hizmet... 40
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
“İşimiz Hizmet” diyerek müşterilerimizin Turkcell’e istedikleri yerden istedikleri zaman ulaşıp kaliteli servis almalarını sağladık. 41
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
25 milyon
14.500 Turkcell Satış
ziyaretçi
Noktası
Her ay
Turkcell Mağazaları Mağazalarımızı her ay ziyaret eden 25 milyon müşterimiz, 9 bin kişiden oluşan eğitimli, güler yüzlü ve iletişim teknolojilerinde uzman bir kadrodan hizmet alıyor. Yaklaşık 1.200’e ulaşan Turkcell İletişim Merkezleri’mizde (TİM)müşterilerimizin hayatlarını kolaylaştıracak yeni teknolojiler hakkında bilgi ve hizmetlerimiz ile ilgili teknoloji danışmanlığı vermeye devam ediyoruz. Müşterilerimizin ihtiyaçlarına uygun avantajlı tekliflerden faydalanabildiği TİM’lerde 282 Teknoloji Uzmanı aracılığıyla hizmet veriyoruz. Teknoloji konusunda koçluk yapan uzmanlarımız müşterilerimizin mağazada bulunan ürünleri deneyimlemelerine de yardımcı oluyorlar. Türkiye’deki 41 Turkcell Dağıtım Merkezi ile Turkcell Satış Noktaları’na haftalık olarak ürün tedariki sağlayarak ürün ve servislerimiz hakkında doğru, hızlı ve etkin bilgilendirme yapmaya devam ediyoruz. Turkcell Dağıtım Merkezleri’nin sahadaki kolu olan 265 kişilik Saha Aktivite kanalı ve Destek Uzmanları’mız ile yeni teknolojilerimizi, servislerimizi ve tekliflerimizi müşterilerimizle buluşturuyoruz. Kurum ve kuruluşların yoğun olduğu noktalarda Turkcell İletişim Merkezleri’ne konumlandırdığımız “Kurumsal Teknoloji Uzmanı” ve “Kurumsal Satış Danışmanı” pozisyonundaki takım arkadaşlarımızla hizmet kalitemizi artırıyoruz. Alternatif Satış Kanalları Alternatif Satış Kanalları’mızı Telesatış, Yeni Satış Kanalları, Zincir Mağazalar, Online Satış ve Self Service Kanalları olmak üzere 5 ana
42
Flagship Mağazalar&
1.200 Turkcell Premium Mağazalar
başlıkta topladık. Geleneksel kanalların dışında Yeni Satış Kanalları oluşturarak rekabette fark yaratmayı hedefliyoruz. Bu doğrultuda Yeni Satış Kanalları’nda marka iş birlikleri kurmak ve müşteriyi dijital kanal aracılığıyla tüm kanallara çekmek için çalışıyoruz. Telesatış kanalımızda, Outbound-Inbound satış yöntemlerimizle 2013 sonu itibarıyla 8,4 milyon satışa ulaştık. Türkiye’nin önde gelen altı elektronik zinciri ile hizmet verdiğimiz Elektronik Zincir Mağazaları kanalıyla müşterilerimizin teknolojiyle buluştuğu her noktada Turkcell’in avantajlı tekliflerine ulaşmalarını sağlıyoruz. Turkcellmagaza.com online satış sitemiz ile 7/24, kolay, hızlı ve güvenilir şekilde, ürünlerimizle müşterilerimizi buluşturuyoruz. Müşterilerimizin Turkcell ürünlerine en hızlı şekilde ulaşmaları için; bankaların ATM, Çağrı Merkezi ve Internet şubelerinde, Kiosklar ve turkcell.com.tr gibi Self Service Kanalları’nda, 10 bin’den fazla ulusal ve yerel market noktaları ile PTT şubelerinde satış yapıyor; ağımızı ve ürün portföyümüzü sürekli genişletiyoruz. Adı geçen kanalların terminal ve Simkart/TL kart ihtiyaçlarını güçlü finansal yapıları ile 5 adet resmi distribütör dağıtım rolü üstleniyor. Müşterilerimizin mesleklerini, hayat tarzlarını, ihtiyaçlarını vb. göz önünde bulundurarak hizmet kanallarımızı şekillendirmek üzerine kurulan “Sen neredeysen biz oradayız” mottomuz ile 2013 yılında birçok başarılı projeye imza attık. Ev hanımları, emekli, çalışan, genç ve Platinum müşterilerimize ayrı ayrı platformlar hazırlayarak özelleştirilmiş hizmetler sunmaya devam ediyoruz.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Turkcell Mağazalarımız ve Alternatif Satış Kanallarımız ile müşterilerimize 7/24 hizmet vermeye devam ediyoruz.
Hizmet kanallarımızın sayısını artırırken verdiğimiz hizmeti daha da pratikleştirerek müşterilerimizin ihtiyaç duydukları her an yanlarında olmayı hedefliyoruz. Bu amaç doğrultusunda 2013 yılında, 3 adet IVR numarasını birleştirerek Ücretsiz Hizmet Hattı (0532 757 2222) altında topladık. Turkcell.com.tr ve Turkcellmagaza.com’da “Webchat” platformu oluşturarak müşterilerimize canlı sohbet ortamında anında hizmet alma olanağı sağladık. Turkcell İletişim Merkezleri’mizde konumlandırdığımız destek hatları ile müşterilerimizin en kısa yoldan ve ücretsiz olarak Müşteri Hizmetleri’ne ulaşmalarını sağlamaya başladık. Müşterilerimizin daha rahat ve sık kullanabilmesi için *100# menümüzü sadeleştirerek en çok kullanılan servislere ekledik ve aynı zamanda bu menü üzerinden SMS ve internet paketi satışlarına başladık. Basılı fatura ve e-faturayı müşterilerimizin isteğine uygun şekilde yeniden tasarladık. Ayrıca, hem ses hem data hattı olan müşterilerimiz için Tek Fatura projesini devreye aldık. Ağustos 2013’te Türkiye’nin en kapsamlı teknoloji altyapısına sahip “Kullanıcı Deneyimi ve Uygulamalı Telekomünikasyon Eğitim ve Test Merkezi”nin kuruluşunda yer aldık. Merkez, İstanbul Kalkınma Ajansı’nın (İSTKA) sağladığı fon ile Turkcell, Tüm Telekomünikasyon İşadamları Derneği (TÜTED) ve İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) iş birliği ile İTÜ Bilgisayar ve Bilişim Fakültesi bünyesinde kuruldu. Yeni teknoloji ve stratejilerin uygulandığı, uçtan uca ürün, hizmet tasarımı geliştirmesi için testlerin gerçekleştirildiği laboratuvarda, bilimsel araştırmaların yürütülmesinin yanı sıra kullanıcı deneyimi ile ilgili eğitimlerin de uzmanlar tarafından verilmesi hedefleniyor. 2013 faaliyet döneminde
saha gücümüzün deneyimini iyileştirmeye ve hayatını kolaylaştırmaya odaklandık. Kurumsal satış yönetimindeki bu önceliğimiz ile müşteri deneyimini iyileştirmeyi hedefledik. Müşterilerimiz 757 2222 Müşteri Hizmet Hattı ile kolay ve ücretsiz hizmet almaya başladılar. Çağrı merkezini arayıp Müşteri Temsilcisi’ne bağlanmaya gerek duymadan SMS/data/akıllı yurtdışı paketlerini alabilir, mevcut tarife/paket bilgilerini kolayca öğrenip güncel fatura bilgilerine ulaşabilir hale geldiler. Kurumsal Online İşlemler’e girişi kolaylaştırıp menüleri sadeleştirerek online işlem sayısını %80 artırdık. 2013’te Kurumsalda Çevreci Fatura kullanımını artırarak %75 seviyesine ulaştık. Anlık ücretlendirme ve bilgilendirme altyapısına geçiş ile birlikte müşterilerimizin paketlerinde kalan ses, SMS ve data miktarlarını eş zamanlı olarak öğrenebilmelerini sağladık. Müşterilerimizi paket aşımlarına karşı koruyan %80 ve %100 bilgilendirme mesajını da anlık olarak göndermeye başladık. Turkcell Superonline Kurumsal Destech kurgusu ile 2013 yılında kurumsal müşterilerimizin satış sonrasında çok daha hızlı ve kendilerine özel hizmet alabilecekleri “Teknik Destek” hizmetini hayata geçirdik. Fatura Mizanpaj Çalışması ile kurumsal faturaları daha anlaşılır hale getirerek, müşteri memnuniyeti ve operasyonel verimlilik konularında iyileşme sağladık. Anında Fatura Sorgulama servisi ile müşterilerimiz aylık kullanım tutarlarını sorgulayabildikleri gibi gerçek fatura kurgusu ile faturalarını görüntüleyebilir hale geldiler.
43
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Öncü Etkinlikler Turkcell Teknoloji Zirvesi 2013
10 bin katılımcı
Kevin Kelly: Wired dergisi kurucu editörü ve eski yayın yönetmeni
110 oturum
Kelly: “Hayatımızı değiştirecek şirket Turkcell olabilir” Alberto Arciniega: Microsoft Başkan Yardımcısı, Endüstriler ve Global Müşteriler Birim Yöneticisi
Arciniega: “Turkcell, Türkiye’deki teknoloji gücünü şekillendiren lider” 44
200’den fazla konuşmacı
Dijital ortamda 25 bin izleyici
91 haber kanalıyla 25 milyon kişiye ulaşıldı
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Ciliv: “Yeni dünyaya uyum sağlamanın yolu teknolojiyle inovasyondan geçiyor”
Turkcell Teknoloji Zirvesine Katılımcı Sayısı 10.000
4.500 2.800 800 2010
2011
2012
2013 45
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell Liderler Konferansı 2013
Turkcell Liderler Konferansı’nda bu sene Walt Disney’in efsanevi CEO’su Michael Eisner tecrübelerini müşterilerimizle paylaştı. Walt Disney’i 20 yılda 20 kat büyüten, iş çevrelerince “Eğlencenin uyuyan güzelini uyandırmayı başaran Prens” olarak adlandırılan Eisner, Turkcell’in sayıları 600’ü aşan üst düzey kurumsal müşterisine, iş hayatında yaratıcılık ve doğru iş ortaklıklarının önemini anlattı. Konferansın ardından Michael Eisner ile 25 müşterimizi öğle yemeğinde bir araya getirdik.
Turkcell ile Anadolu’da Teknoloji Hamlesi Turu
Teknoloji Hamlesi Turu kapsamında 5 organizasyonla toplam 2 bin kişi ile birebir temasta bulunduk. Turkcell teknolojilerini Anadolu’daki kurumsal müşterilerimize ve iş ortaklarımıza anlatmak için 2 yıldır sürdürdüğümüz tur programımız kapsamında bu sene de beş ilimizi ziyaret ettik. Geleceği Yazanlar projemize bağıntılı olarak Anadolu’daki etkinliklerimizde ürün, servis ve yazılım geliştirme gibi konularla ilgilenenlere yönelik eğitim ve seminerler düzenledik. 46
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Türkiye Yatırım Konferansı
ATS’nin 65. Yıldönümü Galası Turkcell Sponsorluğunda gerçekleşti. Kasım ayında New York’ta düzenlenen “Türkiye Yatırım Konferansı” akşamı verilen gala yemeğinde katılımcıları, NYSE’de kote olan ilk ve tek Türk şirketi olarak American Turkish Society (ATS) ile birlikte ağırladık. NYSE Trading Floor’da gerçekleşen akşamın onur konukları Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Amerika Ticaret Bakanı Penny Pritzker oldu. 47
TURKCELL FAALİYET RAPORU TURKCELL 2013 FAALİYET RAPORU 2013
İşimiz insan... 48
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Yaşadığımız topluma sosyal, ekonomik ve çevresel anlamda katkı sağlamak için oluşturduğumuz üstün teknolojik altyapımızı ve teknoloji gücümüzü, sosyal sorumluluk projelerimize entegre ederek fark yaratmaya devam ediyoruz.
49
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Van için Türkiye Kumbarası 5 milyon TL bağış yaparak başlattığımız “Van İçin Türkiye Kumbarası”nda halkımızdan gelen bağışlar ile 192 kapasiteli öğretmen kampüsü ve 132 kişilik öğrenci yurdunu Van’a kazandırırken 100 öğrenciye de eğitim bursu sağladık.
50
Turkcell olarak 2011 yılının Ekim ve Kasım aylarında Van’da meydana gelen ve tüm ülkeyi sarsan deprem felaketinin ikinci yılında da kente ve bölgeye desteğimizi sürdürdük. Van seferberliğimiz ile toplanan bağışlar sayesinde öğretmen kampüsü ve öğrenci yurdu yaptırdık, birçok öğrenciye de burs sağladık. Kamu-Özel Sektör-Sivil Toplum iş birliğine örnek model olan ve TEV iş birliği ile gerçekleştirdiğimiz “Van İçin Türkiye Kumbarası” projesi, IPRA Altın Dünya Ödülleri’nde Birleşmiş Milletler tarafından verilen “BM Özel Ödülü”nün sahibi oldu. Nisan 2013’te Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından Van depreminde altyapımıza yönelik çalışmalarımız ve öncülük ettiğimiz şeffaf bağış kampanyası “Van İçin Türkiye Kumbarası” ile dünyaya örnek gösterildik.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Birleşmiş Milletler Turkcell’in Van’daki afet yönetimini takdir etti, Turkcell’le teknoloji partneri oldu
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından “Afet Durumlarında Kurumların Gösterdiği Esneklik ve İnovasyon” konulu bir toplantı gerçekleştirildi. New York’taki BM Genel Merkezi’nde yapılan etkinlikte Turkcell’in Van depreminde altyapısına yönelik çalışmaları ve öncülük ettiği şeffaf bağış kampanyası Van için Türkiye Kumbarası’yla dünyaya örnek gösterildi. Turkcell üstün iletişim altyapısı ve yenilikçi uygulamaları sayesinde UNDP’nin Türkiye’deki teknoloji partneri oldu.
51
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Kardelenler Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği işbirliğiyle yürüttüğümüz “Kardelenler Projesi”nin 13. yılında da kız çocuklarının eğitimine destek sağlamaya devam ettik. 2013 yılında binlerce Kardelenimiz lise ve üniversite eğitimlerini tamamlayarak meslek hayatlarına atıldılar. Kardelenler projesiyle bugüne kadar 29 bin kız öğrenciye burs sağladık.
52
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
2000 Yılından bu yana: 100 bin adet burs verildi.
15 bin
1.450
öğrencimiz liseden mezun oldu.
öğrencimiz üniversiteden mezun oldu.
53
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Güçlü Kadın, Güçlü Türkiye Ekonomiye Kadın Gücü projesi sayesinde kendi ayakları üzerinde güvenle durabilen kadınlarımızın yetiştirecekleri çocuklar da hayata daha güvenle bakacaklar. Kadınlarımızın ekonomiye katılmasının hem bireysel hem de toplumsal hayatta olumlu bir dönüşüm yaratacağına inanıyoruz. Nobel ödüllü Prof. Dr. Muhammed Yunus’un öncülüğünde, Grameen Trust ve Türkiye İsrafı Önleme Vakfı (TİSVA) ile birlikte gerçekleştirdiğimiz “Türkiye Grameen Mikrofinans Programı” ile 2003 yılından bu yana kadınların kendi işlerini kurmaları için destek veriyoruz. Bu iş birliği kapsamında Türkiye’de ilk defa, ihtiyaç sahibi olan ama imkanları el vermeyen kadınların iş yapmalarına bireysel olarak destek verilebilecek sosyal borçlanma platformu www.ekonomiyekadingucu.com’u kurduk. İnternetin ve sosyal ağların da gücünü kullanarak, imece usulüyle, herkesin bu kadınların daha çok üretmesi için mikrokrediye fon sağlamasına imkan tanıdık. Ekonomiye Kadın Gücü projesi ile 68 bin dar gelirli kadının, Turkcell’in ürün gamı, tedarik zinciri, iletişim ve teknoloji gücü ile ekonomiye
54
katılımlarına destek olmayı amaçlıyoruz. Teknoloji, eğitim, fon ve satış desteğinde bulunduğumuz kadınlarımız artık yeni nesil birer girişimci olma yolunda ilerliyor. 2013 yılında kadınlarımızın aldıkları kredilerle ürettikleri el emeği ürünler için online pazar yerini hayata geçirdik. Online pazar yerinde tekstilden, yöresel gıda ve el sanatlarına kadar kadınlarımızın yaptığı tüm ürünler el emeğine değer veren, ürün almak isteyen kişilerle buluşuyor. Yaptıklarımızla güçlü Türkiye, güçlü kadın vizyonumuzu bir adım daha ileri taşıyoruz. 4 yılda hayatında teknoloji ile sosyal, ekonomik dönüşüm yaratma hedefi ile yola çıktığımız 100 bin kadınımız kendi ayaklarının üzerinde duracak, ekonomiye katılacak ve Türkiye kalkınacak. Böylece “Güçlü Kadın, Güçlü Türkiye” seferberliğimiz her geçen gün gelişen ve çevresini geliştiren kadınlarımızın başarıları ile büyürek, güçlenerek geleceğe taşınacak.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Turkcell, Birleşmiş Milletler Kadın Ofisi (UN Women) tarafından organize edilen “Kadınların Güçlendirilmesi İlkeleri” başlıklı etkinliğe katıldı. Koray Öztürkler, Ekonomiye Kadın Gücü projesi kapsamında mikrokredi kullanan kadınların hazırladıkları hediyeleri Birleşmiş Millletler Genel Sekreteri Ban Ki-Moon’a iletti.
55
TURKCELL FAALİYET RAPORU TURKCELL 2013 FAALİYET RAPORU 2013
Spora Katkı Yıllardır Türk sporunun gelişmesi, Türk sporcularının ve Milli Takımları’nın ulusal ve uluslararası arenalarda övgüyle anılması için yaptığımız öncü çalışmalarımıza, 2013 yılı içinde başlattığımız iki dev proje ile devam ediyoruz. Yüzme ve Atletizm Sponsorlukları T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı himayesinde, hayat verdiğimiz Yüzme ve Atletizm Performans projelerine 2020 yılına kadar toplam 28 milyon TL yatırım yapmayı planlayarak bugüne kadar amatör sporlara yapılan en büyük desteği veriyoruz. Uluslararası arenada Türk sporunun başarısı ve 200 bin lisanlı sporcu hedefiyle yola çıkan projenin her aşamasında aktif olarak yer alıyoruz. Yönetim, sporcu seçim ve gelişim yöntemleri ile
56
kurumsal gelişim danışmanlığına kadar uzanan birçok proje unsurunda, Atletizm ve Yüzme Federasyonları ile birlikte çalışıyoruz. 2016 ve 2020 Yaz Olimpiyat Oyunları’na başarılı milli atlet ve yüzücüler yetiştirmenin yanı sıra sürdürülebilir başarı için çalışan, kurumsal yapısı güçlü federasyonlar yaratmayı ve bu sporları tabana yaymayı hedefliyoruz. Futbol ve Basketbol Sponsorluklarımız 2013 yılında Türkiye Futbol Federasyonu ve Turkcell arasındaki işbirliği kapsamında geliştirdiğimiz sistem sayesinde taraftarlar, tek bir SMS ile cep telefonlarına gelen maç biletini gişede okutarak zahmetsizce stadyumlara girebiliyorlar. Türkiye’de ilk defa geçen sene Türkiye Estonya ve Türkiye-Romanya milli maçlarında pilot denemeleri yapılan Turkcell Mobil Bilet teknolojisi yaygınlaştırılarak tüm maçlarda kullanılabilecek. Futbol Milli Takımı’mızın 2002’de “Resmi İletişim Sponsoru” olarak başlattığımız desteğimizi 2005’ten bu yana Ana Sponsor olarak devam ettiriyoruz. Genç nesillere cesaret ve ilham veren Basketbol Milli Takımı’mızın 2002 yılında “Resmi İletişim Sponsoru” olarak başlattığımız desteği ise 2006 yılından bu yana Ana Sponsor olarak sürdürüyoruz. Basketbol Milli Takımı’mızın Dünya 2.’si olarak büyük bir başarıya imza attığı 2010 Dünya Basketbol Şampiyonası’nın da ana sponsorluğunu üstlenerek desteğimizi 2015’e dek uzattık.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Yüzme ve Atletizm Performans projeleri
28 milyon TL yatırım planladık.
57
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Engel Tanımayanlar Turkcell Grup genelinde 497 engelli çalışan istihdam edilirken Turkcell Global Bilgi Çağrı Merkezleri’mizde de 260 engelli çalışanımız hizmet vermeye devam ediyor.
Turkcell Global Bilgi Karaman ve Van çağrı merkezlerinde çalışanların %50’si engellilerden oluşuyor.
“Engel Tanımayanlar” projesi ile engelli vatandaşlarımızın hayata katılmasına öncülük ediyoruz. Engelli vatandaşlarımızın yaşamlarını kolaylaştırmak ve onları hayatın içine katmak için “Engel Tanımayanlar” çatısı altında farklı alanlarda çözümler sunuyoruz. Çalışanların yarısı engellilerden oluşan Karaman ve Van-Erciş Çağrı Merkezleri ve Home agent projesi ile engellilerin iş hayatına katılımını desteklerken iletişim ihtiyaçlarına yönelik pek çok çözüm geliştiriyoruz. Ayrıca Türkiye’de ilk defa başlattığımız Görme Engelli Bisiklet sporu ile Tokat, Denizli, İzmir, Konya ve Kayseri’de görme engelli okullarında okuyan gençleri destekliyoruz. Türkiye Futbol Federasyonu işbirliğiyle Görme Engelli Futbol Milli takımımızın iletişim ve teknoloji sponsorluğunu üstleniyoruz.
“Turkcell Hayal Ortağım” servisi görme engelli abonelerimizi hayata bağlıyor” Young Guru Academy işbirliği ile gerçekleştirdiğimiz “Turkcell Hayal Ortağım” ücretsiz servisi ile görme engelli abonelerimiz, cep telefonlarından Türkiye ve dünyadan tüm güncel haberleri, binlerce sesli kitabı ve sosyal hayata entegrasyonları için vazgeçilmez olan birçok eğitim çalışmasını dinleyebiliyorlar. 2013 yılında Yaşar Kemal’in Yapı Kredi Yayınları’ndan çıkan son kitabı Çıplak Deniz Çıplak Ada, Turkcell Hayal Ortağım Servisi üzerinden ücretsiz olarak görme engellilerle buluştu. Hayal Ortağıma 8020 numaralı IVR Hattı üzerinden ulaşılabildiği gibi IOS ve Android uyumlu cep telefonlarına indirilebilen uygulama üzerinden de erişilebiliyor.
58
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
“Turkcell Hayal Ortağım” 2014 GSMA Ödülü* “En İyi Mobil Ürün-Uygulama”
Toplumsal ve Ekonomik Gelişim kategorisi
59
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell Gönüllüleri Turkcell Grup çalışanlarının destekleriyle faaliyetlerini sürdüren Turkcell Gönüllüleri, 2013’te de yeni projelerini hayata geçirdi. Projelerin tümü çalışanların maddi ve manevi destekleri ile gerçekleşti. Bazı çalışanlarımız düzenli bağışlarıyla, bazıları da projelerde aldıkları aktif rollerle çalışmaların tümüne destek verdi. 2013 yılına “Oyuncak Hastanesi” ile başladık. Aynı anda beş farklı plazamızda kurduğumuz oyuncak tamir stantlarında, çalışanlardan gelen yüzlerce oyuncak tamir edilerek Tohum Otizm Vakfı çocuklarına hediye edildi. Projeyle onlarca otizmli çocuğumuza ulaşmanın yanı sıra
60
çalışanlarımızda da otizm konusunda farkındalık yaratmış olduk. 1976’da kurulduğundan bu yana hiçbir yenilenme yapılmayan Mardin Derik İlköğretim Okulu’nda, çatısından penceresine büyük bir tadilat yaparken çocukların ihtiyaçlarını da yanımızda götürdük. Bu sayede çocukların eğitim ve geleceklerine umut dolu bir katkıda bulunma şansı yakaladık. Adana Karataş’ta mevsimlik tarım işçisi olarak çalışan ailelerin çocukları için “Mobil Ana Sınıfı” yaptık. Tekerlekli bir karavan olarak tasarlanan ana sınıfı ihtiyaç duyulduğunda başka bölgelere de taşınabilecek.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
1.300 çocuğa umut olduk
Mobil Ana Sınıfı’ndan
500’e yakın çocuk faydalandı
61
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Geleceği Yazanlar “Geleceği Yazanlar” projesi kapsamında hayata geçirilen www.turkcell. com.tr/gelecegiyazanlar portalı, üç mobil platform üzerinde eğitim, gelişim, mentor’luk, kariyer fırsatları ve fiziksel etkinlikler sunarak dünyada bir ilke imza attı. 2013 yılında yerli mobil yazılım seferberliği “Geleceği Yazanlar”ı hayata geçirdik. Geleceği Yazanlar projesiyle ülkemizin bilişim sektöründeki potansiyelini harekete geçirmeyi amaçlarken, eğitim veya kurs olanağı bulamayan gençlerimizi geleceğin mesleğine hazırlıyoruz. Proje ile eğitim ve gelişim fırsatları sunmanın yanı sıra yazılım geliştiricilere Turkcell ekosistemine dahil olma olasılığı sunarak yeni iş fırsatları yaratıyoruz.
62
Üniversite öğrencilerine, yazılımcılara, amatör olarak mobil yazılım geliştirenlere, kurumsal BT profesyonellerine; bireysel, kurumsal ve toplumsal konularda çözüm üretebilecek tüm mobil uygulamaların hayata geçirilebilmesi için proje kapsamında ürün ve teknoloji desteği de sunuyoruz.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım: “Türkiye’yi geleceğe taşımak istiyorsak teknolojiyi satın alan değil, üreten bir konuma gelmemiz şart.” “Geleceği Yazanlar” basın toplantısında konuşan Bilgi ve İletişim Teknolojileri Kurumu Başkanı Tayfun Acarer, “Mobil hizmetler ve internette katma değer yaratılması, uluslararası sürdürülebilir rekabet açısından çok önemli. 2012 yılında Türkiye’nin yazılım pazarının büyüklüğü 2,4 milyar TL, yazılım ve hizmet ihracatı ise yaklaşık 750 milyon TL idi. 70’ten fazla ülkeye yazılım ihracatı yaptık, bölge ülkelere bilişim ihracatı potansiyelimiz yüksek. Türkiye’nin sayısal ve nitelik açısından yetişmiş
bilişim insan kaynağı bölgemizde en iyi durumda. Bu nedenle, Geleceği Yazanlar gibi projeleri çok önemsiyoruz” dedi. Uygulama geliştirme alanında olan ve olmak isteyen herkesi eğitim ile buluşturan “Geleceği Yazanlar” projesi, Turkcell Akademi’nin liderliğinde geleceği teknoloji ile yazacak.
63
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell Akademi Ciliv: “Turkcell Akademi ile dünyanın bilgisi artık Türkçe” Türkiye’de bir ilk olan Turkcell Akademi sayesinde, profesyoneller, gençler ve öğrenmeye hevesli herkes, eğitimlere zaman ve mekândan bağımsız olarak, her an her yerden kolaylıkla ulaşılabilecek. Turkcell, akademisini dijitalleştirerek ve dünyanın önde gelen eğitim devleriyle işbirliğine giderek, bilgi ve gelişim alanlarındaki uzmanlığını tüm Türkiye’yle paylaşmaya başlıyor. Bilginin teknoloji sayesinde milyonlara ulaşmasını sağlayacak bu platformda 2 bin’i aşkın Türkçe eğitim bulunuyor. Turkcell Dijital Akademi, Turkcell’in üstün network altyapısı ve teknolojisi sayesinde bilginin milyonlara ulaşmasının önünü açan dünyada öncü şirket oldu.
64
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Ödüllerimiz Turkcell Grup yenilikçi ürün ve servisleri, müşteri ve paydaşları ile kurduğu kurumsal ilişkileri ve yaygın sosyal sorumluluk projeleri ile ödüller toplamaya devam ediyor. Microstrategy World Awards / Veri Ambarı ve Dashboard Geliştirmesi Turkcell, “Life :) Veri Ambarı ve Dashboard Geliştirmesi” (Excellence in Dashboard Design) kategorisinde en iyi 5’e girdi ve ödül aldı. MIXX Awards Türkiye 2013 / Farklı kategorilerde 11 ödül Dijital Yaratıcılık alanında verilen ödüllerde Turkcell kar amacı gütmeyen projeler kategorisinde Turkcell Kumbarası dijital iletişimi ile Gümüş mixx kazanırken aplikasyon, entegrasyon, lansman ve pazarlama stratejileri ile altın, bronz ve gümüş Mixx ödüllerine layık görüldü. Oracle Communications Innovations Ödülleri Turkcell Superonline ile Oracle Communications Innovations ödülüne layık görüldü. Corporate University Xchange / Mükemmeliyet ve İnovasyon Ödülleri Turkcell Akademi Corporate University Xchange tarafından verilen Mükemmeliyet ve İnovasyon Ödülleri’nde Şirket Stratejisine Katkı ve Liderlik Gelişimi kategorilerinde birincilik ödülüne layık görüldü. Türkiye Kalite Derneği - Ulusal Kalite Ödülleri Turkcell, Türkiye Kalite Derneği’nin düzenlediği “Ulusal Kalite Ödülleri”nde 7 yıldır müşteri memnuniyetinde birinciliğini sürdürdüğü için Siyah Heykel’in sahibi oldu. Turkcell bu ödülün yanı sıra, “Müşteri Memnuniyetinde Süreklilik” ve “2012 Sektör Birinciliği” ödüllerine de layık bulundu. Fatih Koleji / En Çevreci GSM Fatih Koleji Turkcell’e en çevreci GSM şirketi ödülünü verdi. Boğaziçi Üniversitesi Compec Bilişim Kulübü / Yılın İnternet Servis Sağlayıcısı - Yılın Müzik Sitesi Boğaziçi Üniversitesi Compec Bilişim Kulübü ve üniversitelerin bilişim kulüplerinin oylamaları sonucunda Turkcell Superonline Yılın İnternet Servis Sağlayıcısı ödülünü alırken Fizy de Yılın Müzik Sitesi seçildi. Global Telecom Business Ödülleri / Realtime-Charging ve Bütünsel Risk Yönetimi Global Telecom Business Ödülleri’nde Ericsson işbirliğiyle RealtimeCharging ve Neural Tech ile Bütünsel Risk Yönetimi Projesi ödüllerine layık görüldü. 2013 IR Magazine Awards / Türkiye’nin En İyi Yatırımcı İlişkileri Turkcell, “Türkiye’nin En İyi Yatırımcı İlişkileri” ödülüne layık görüldü.
Loyalty World Ödülleri Awards / Sadakat Programı Ödülleri Turkcell, Loyalty World Awards’da 3 ödül birden kazandı: • gnçtrkcll Temsilcileri: Sosyal Medyanın En İyi Kullanıldığı Sadakat Programı • Gencaver: Sadakat Programı İçindeki En İyi Müşteri Hizmeti • My Life: Merkezi ve Doğu Avrupa’nın En İyi Sadakat Programı NRW Invest Awards / Yılın En Başarılı Genişleme Yatırımı NRW Invest, Turkcell Europe’a Yılın En Başarılı Genişleme Yatırımı ödülünü verdi. Smarties Awards / Sosyal Etki Ödülü Turkcell’in DASK projesi, Smarties Awards’da Social Impact /Not For Profit kategorisinde bronz ödül aldı. Mobile Excellence Awards / İnsani Yardım ve Sosyal Farkındalık Turkcell, Mobile Excellence Awards’da “Humanitarian” kategorisinde Suriye’li sığınmacılar için sağlanan mobil iletişim altyapısı ile ödül alırken “Social Awareness” kategorisinde Ekonomiye Kadın Gücü projesiyle de 2 ödüle layık görüldü. Avrupa Çağrı Merkezi Ödülleri Turkcell, “Avrupa’nın En İyi Müşteri Hizmetleri Servisi” kategorisinde ikincilik ödülüne layık görüldü. ECCCSA-European Call Centre & Customer Service Awards / En İyi Çağrı Merkezi Turkcell Global Bilgi, ECCCSA’da (European Call Centre & Customer Service Awards) Avrupa’nın en iyi çağrı merkezi seçildi. Turkcell Superonline 2 uluslararası ödüle layık görüldü • Turkcell Superonline, Palladium Executing Strategy tarafından stratejileri hayata geçirme konusunda en başarılı şirketlere verilen “Hall of Fame” ödülünü kazanan ilk Türk telekomünikasyon şirketi oldu. • Turkcell Superonline, Broadband Infovision Awards’da “En İyi Operasyon Giderleri Yönetimi” ödülüne layık görüldü. Turkcell Teknoloji 3 uluslararası ödüle layık görüldü • Turkcell Cüzdan, Best Technological Innovation in Payment Systems – Best NFC Solution, Emerging Payment Awards. • Fraud Management System with Enhanced Holistic Approach, Global Telecom Business Innovation Award. • Single Rating Engine, Global Telecom Business Innovation Award, 2013.
Contact Center World / En İyi Dış Kaynak İş Ortaklığı Turkcell Global Bilgi “ContactCenterWorld.com”un gerçekleştirdiği “En İyi Dış Kaynak İş Ortaklığı” kategorisinde birinci oldu.
65
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
4 yıldır Türkiye’nin en sevilen markası seçiliyoruz! Turkcell, Ipsos KMG’nin MediaCat için yaptığı 2013 Lovemarks araştırmasına göre Türkiye’nin en sevilen markası seçildi.
66
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Turkcell Superonline’a “mükemmeliyet” ödülü Turkcell Superonline, Palladium Executing Strategy tarafından stratejileri hayata geçirme konusunda en başarılı şirketlere verilen “Hall of Fame” ödülünü kazanan ilk Türk telekomünikasyon şirketi oldu. Kusursuz strateji uygulama yöntemi ve elde ettiği çarpıcı sonuçlar ile bu ödüle layık görülen Turkcell Superonline’ın başarı hikayesi, stratejik yönetim alanında referans kaynaklar arasında yer alan Harvard Business Review’da da yer alacak.
67
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
İnsan kaynaklarımız
68
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
“Turkcell’de benim için daha fazlası var” düşüncesiyle çalışanlarımıza değer veriyor, gelişimlerini her alanda destekliyoruz.
• %90 iç terfi oranı • Turkcell Sosyal Aktivite Grubu (TSAG) ile +500 aktivite • 1.320.130 saat eğitim
• İç kaynaklı eğitim ile 2,1 milyon TL tasarruf
69
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Yenilikçi insan kaynakları uygulamalarımızla fark yaratmaya devam ediyoruz.
Turkcell İnsan Kaynakları olarak, teknolojiye olan tutkumuzu insan odağımız ile bütünleştiriyor ve teknolojiyle çalışanlarımızın hayatını kolaylaştıracak çözümlere odaklanmaya devam ediyoruz. Çalışanlarımıza sunduğumuz basit, yaratıcı, esnek ve kullanıcı dostu teknolojik uygulamalarla çalışma ortamını ve çalışma yaklaşımlarını dönüştürüyoruz. Marka ve kurum değerlerimiz paralelinde konumlandırdığımız ve çalışan değer teklifimizi özetleyen “Turkcell’de benim için daha fazlası var” yaklaşımımız Turkcell’de insan odaklı kültürümüzün yaşatılmasına destek oluyor. Turkcell çalışanları öncelikli olarak müşterisi için çalışan, fark yaratan, açık iletişime inanan, çevik ve insana değer veren bir takım olarak hareket ediyor. Diğer taraftan tüm insan kaynakları uygulamalarımızı yenilikçi bakış açısıyla hayata geçirmek, en iyi uygulama örneklerinde öncü olmak ve fark yaratan çalışan deneyimi yaşatmak da temel stratejilerimiz arasında yer alıyor. İnsan kaynakları stratejilerimiz doğrultusunda başlattığımız “Çalışan Deneyimi” programımız çerçevesinde 2013 yılı içinde Yenilenme Programı’nı hayata geçirdik. Bu program ile sağlıklı yaşamla ilgili birçok konuda çalışanlarımıza destek olmayı ve kişiselleştirilmiş çözümlerle kendilerini özel hissetmelerini hedefledik. Esnek ek menfaat uygulamamız Flex Menü, günlük hayata dair ihtiyaçları için destek alabilecekleri Turkcell Assist ve geleceğe hazırlayan bireysel emeklilik planları ile çalışanlarımıza hayatın her alanında daha fazla destek olmayı hedefliyoruz. Çalışanlarımız için daha fazla kariyer stratejimizle Turkcell Grup genelinde Performans ve Yetenek Yönetimi sürecimizi
70
yürütüyoruz. Bu süreçte şirketimizde yüksek performans ve örnek davranış gösteren çalışanlarımızı ayırt ediyor, yönetim kademelerimiz için yedekleme planları oluşturuyoruz. Çalışanlarımızın kariyerlerine yaptığımız yatırımların geri dönüşü, %90’a ulaşan iç terfi oranımıza yansıyor. Turkcell’de çalışma ortamlarımıza yaşam alanı yaklaşımı ile bakıyoruz. Çalışanlarımızın ihtiyaç ve beklentileri gözetilerek tasarlanmış konforlu çalışma ortamlarımızla, onların hayatlarına daha fazla keyif katıyoruz. Sosyal aktivitelerimizle çalışanlarımıza, çalışırken eğlenecekleri, hobileri ile ilgilenme şansı bulabilecekleri fırsatlar sunuyoruz. Çalışanlarımızın başarılarını ödüllendirerek onları daha fazla takdir ediyoruz. Bugüne kadar çalışanlarımız, “İşte Buna Ödül Verilir” platformumuz aracılığıyla, değeri 300 milyon ABD Doları’nı geçen katkıda bulundular ve bu katkılarından dolayı ödüllendirildiler. TİP (Turkcell İnovasyon Platformu), çalışanlarımızın fikirlerini şeffaf olarak paylaşmalarına ve şirketimizin odak alanlarına yönelik yeni fikirler geliştirmelerine olanak sağlayacak bir inovasyon ortamı yaratmaya devam ediyor. Çalışanlarımızın bilgi ve tecrübelerini şirket içinde ve dışında paylaşabilecekleri daha fazla paylaşım ortamları yaratıyoruz. İnteraktif iç iletişim portalımız Inside, Turkcell Blog ve Paylaş Turkcell’li uygulamalarımız sayesinde çalışanlarımız şirketle ilgili birçok bilgiye ulaşıyor, Turkcell ürün ve servislerini sosyal medyada paylaşabiliyorlar. Onların ihtiyaç ve beklentilerine özel olarak tasarladığımız cep telefonu uygulamamız Mobilim ile çalışanlarımız, her zaman ve her yerden ihtiyaç duydukları tüm bilgilere anında ulaşıyor, işlem yapabiliyor ve iletişim kurabiliyor.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
%65
Kadın
Erkek
%67
Kadın Yönetici
,4
%20,4
%33
%35
%8
%0,4 %0,3 %6,3
Turkcell Türkiye Çalışan Bilgileri
Erkek Yönetici
%64,2 Lisans Lise
Yüksek Lisans Ön Lisans Doktora İlk Öğretim
*Turkcell Türkiye çalışan sayısı 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla 3.316 olup Turkcell Grup çalışan sayısı 14.315’e ulaşmıştır.
71
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell şebeke kalitesi için Bölge Çözüm Ortakları’mızda çalışan 2.090 Turkcell Akademi Turkcell’in kişinin gelişimine, sınıf içi ve uzaktan olmak üzere toplam 70 eğitim kurulduğu günden bu yana en önemli içeriğiyle katkıda bulunduk. Gelişim çözümlerimizle liderlerimizi, değerlerinden biri olan “İnsana çalışanlarımızı, iş ortaklarımızı, Yatırım” inancıyla fark yaratmaya teknoloji konusunda gelecek devam ediyor. vadeden gençleri destekliyor, tüm Turkcell ve Grup şirketlerimizin bireysel ve kurumsal saha ekiplerinde yeni işe başlayan çalışanlar için iş başında öğrenmeyi kolaylaştıran “video ekosistemimizi geliştiriyoruz. eğitim”, “iş başı koçluk” çözümleri ve sınıf içi vaka uygulamaları içeren işe başlangıç programları uyguluyoruz. Bu programların sahada etkin şekilde uygulanabilmesi amacıyla Kurumsal Çözüm Merkezleri’mizde, Turkcell Dağıtım Merkezleri’mizde ve Turkcell İletişim Merkezleri’mizde 370 Akademi eğitmeni yetiştirildi. Ayrıca, mevcut saha çalışanlarının uzmanlıklarının artırılmasına yönelik 13 bin kişiye profil bazlı eğitimler verildi. “Satış Antrenmanları” uygulanmaya başlandı, çalışanların güçlü alanları ve gelişim fırsatlarının tespiti yapılarak, gelişim fırsatlarına yönelik aksiyon planları oluşturuldu.
Turkcell Grup ekosisteminde yer alan 60.000 kişiye ulaşarak toplam 1.320.130 saat olmak üzere kişi başı ortalama 22 saat eğitim verdik. Kurumsal müşteri yöneticilerinin iş dünyasını daha iyi tanıması ve bu dünyanın dinamiklerine hâkimiyetlerinin artırılması için Bahçeşehir Üniversitesi‘nin katkılarıyla düzenlediğimiz MBA sertifika programımız devam ediyor. Anadolu Üniversitesi ile Turkcell İletişim Merkezleri’nde çalışanların perakendecilik konusundaki uzmanlığının artırılmasına yönelik olarak düzenlediğimiz sertifika programımız da aynı şekilde devam ettiriliyor. Eşsiz müşteri deneyimi yaratabilmek ve müşterilerimizin zihninde “Benim için Vazgeçilmez” algısını güçlendirmek adına hayata geçirilen “Out of Office - Çünkü Müşterimleyim” programı ile pazarlama çalışanlarımızı, müşterilerin yaşadıkları deneyime ortak ettik. “Teknoloji Gelişim Programı” kapsamında 450 farklı uzmanlık eğitimi içeren programı uygulamaya koyduk. Program kapsamında 250 analistimize işlerini yapmalarında fark yaratacak, uzmanlıklarını artırmalarını sağlayacak “Analist Gelişim Programı”nı hayata geçirdik.
72
Turkcell Akademi Liderlik ve Yetenek Geliştirme birimi, Turkcell Grup genelinde yaklaşık 1.200 yöneticinin ve yönetici adayının gelişimini destekleyerek, Turkcell Grup liderlik yaklaşımının ve ortak liderlik kültürünün güçlenmesine destek olmaya devam ediyor. 2013’te bir ilke daha imza atarak Yönetici Gelişim Programı’mız çerçevesinde Koç Üniversitesi İşletme Fakültesi Executive Education ile yaptığımız işbirliğiyle Turkcell Executive MBA (TEMBA) programını hayata geçirdik. Turkcell Grup Üst yönetiminin sponsorluğunda yapılan ve gerçek iş projeleri ile desteklenen TEMBA’da, danışmanlar ve akademisyenlerden oluşan bir kadro ile stratejiden finansa, kişisel gelişimden pazarlamaya kadar uzanan bir yelpazede yöneticilerimize eğitim verildi. Turkcell Akademi kişisel gelişimi desteklemek amacıyla “Hayata Ait Programlar” eğitimlerini gerçekleştirmeye devam ediyor. Turkcell Akademi, 800’ü aşkın “Akademi Eğitmeni”yle çalışanlarının gönüllü eğitmenlik yapmalarını destekleyerek, eğitimi iç kaynaklarımızdan sağlamımızın önünü açtı. 2013 yılında 758 Akademi eğitmeni ile yıllık yaklaşık 2 milyon TL tasarruf etmiş olduk. Yine bu yıl Turkcell ICT ekibiyle birlikte geliştirdiğimiz, tüm uzaktan öğrenme yöntemlerini destekleyen Eğitim Yönetim Sistemi’mizi devreye alarak eğitimlerimizi 60 bin kişiye ulaştırdık. Eğitim gelişim çözümlerimizin %87’sini çalışanlarımıza en güncel sanal sınıf, web-video, e-öğrenme ve mobil öğrenme teknolojilerini kullanarak sunduk. Turkcell Akademi inovasyon ve girişimcilik konularındaki “Sektöre Nitelikli İnsan Gücü Yetiştirmek” ve “Üniversite-Sanayi İş Birlikleri” başlıklarını, işine değer katan unsurlar olarak değerlendiriyor. Bu doğrultuda Ekim 2012 - Aralık 2013 döneminde, kurumsal bilgi ve tecrübemizin ışığında hazırlanan 9 sertifika programı ile 12 üniversitede 1.975 öğrenciye erişerek bilişim sektörüne nitelikli iş gücü kazandırdık. Turkcell Grup yöneticileriyle 32 üniversiteden 14 bin öğrenciyi 51 etkinlikte bir araya getirerek “Mobil İnovasyon”, “Yeni Teknolojiler”, “Girişimcilik”, “Kariyer” gibi konularda Turkcell vizyonunun
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
aktarılmasına öncülük ettik. Türkiye Bilişim Derneği’nin değerli katkılarıyla, teknoloji konusunda gelecek vadeden gençlerin gelişimini desteklemek ve sektöre nitelikli insan gücü yetiştirmek hedefiyle “Teknoloji Liderleri Lisansüstü Burs Programı”nı devam ettiriyoruz. Bloomberg Businessweek ve Realta Danışmanlık tarafından hazırlanan “Üniversite Öğrencilerinin Seçtiği En Gözde Şirketler” listesinde 2013 yılında da birinci sırada yer aldık. Turkcell İletişim ve Dağıtım Merkezleri, Turkcell Satış Noktaları, Zincir Mağazalar, iş ortakları ve Kurumsal Çözüm Merkezleri çalışanlarını kapsayan “Turkcell Grup Satış Programı” ile 40 bin’den fazla kişinin mesleki uzmanlıklarını artırdık. Turkcell’de
kazandığımız uzmanlığımızı KKTCELL, Turkcell Superonline, Best, Life ve Turkcell Europe’da uygulamaya devam ettik. 2013 yılında burs programıyla İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencilerine kattığı değerden dolayı Turkcell Akademi, “İTÜ Gümüş Arı 2013” ödülüne layık görüldü. Corporate University Exchange tarafından “Liderlik Gelişimi” ile “Mükemmeliyet Ödülü”nü alan Turkcell Akademi, müşteri memnuniyeti süreçlerini iyileştiren “Müşteri 2.0 Gelişim Programı” ile “Mükemmeliyet ve İnovasyon Ödülü”ne dördüncü kez layık görüldü.
73
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Ana iştiraklerimiz YURTDIŞI İŞTİRAKLER ASTELIT Turkcell’in %55 dolaylı iştiraki Astelit, GSM operasyonlarına 2005 yılı Şubat ayında “life:)” markası ile Ukrayna’da başladı. Şirket hisselerinin %45’i System Capital Management Group’a ait bulunuyor. Astelit, Ukrayna nüfusunun %99’unu ve ülke topraklarının %94’ünü kapsıyor. 2013 yıl sonu itibarıyla Astelit, üç aylık aktif abone sayısı yaklaşık 1,2 milyon artış ile 9,2 milyona ulaşırken kayıtlı abone sayısı ise 12,6 milyon olarak gerçekleşti. Toplam abone sayısında Ukrayna’nın üç numaralı operatörü olan Astelit, üçüncü çeyrek 2013 itibarıyla toplam pazarın %16,8’ine hakim konumdadır. Astelit’in AVFÖK’ü, kar odaklı stratejisi ve etkin maliyet kontrolleri sayesinde 2012 yıl sonuna göre, dolar bazında %19,8 artarken 2012’de %28,2 olan AVFÖK marjı da 2013’te %30,5’e yükseldi. BeST Belarusian Telecommunications Network (BeST) hisselerinin %80’i Temmuz 2008’de Turkcell tarafından satın alındı. 2009’un Kasım ayında, Belarus’ta 3G servisini lanse eden ilk operatör olan BeST, 5 yılda nüfus kapsama oranını %99,9’a (coğrafi kapsama %97,9) çıkarmayı başardı. Üçüncü çeyrek 2013 itibarıyla abone pazar payını %10,4’e çıkaran BeST, 2013 yıl sonu itibarıyla pazarda 1,2 milyon abonesiyle üçüncü operatör konumundadır.
KKTCELL Kuzey Kıbrıs Turkcell, 1999 yılında %100 Turkcell iştiraki ile kuruldu. 2007 yılına kadar KKTC Telekomünikasyon Dairesi’yle gelir paylaşımı anlaşması çerçevesinde faaliyet gösteren Şirket, aynı yıl GSM sayısal, hücresel mobil telefon sistemi kurulması ve işletilmesine ilişkin 18 yıllık lisans sözleşmesini imzaladı. Ekim 2008’de Türkiye’den de önce 3G ürün ve servislerini sunan KKTCELL, öncü operatör olma konumunu 2009’da 4G teknolojisindeki test çalışmaları ile sürdürdü. 2010’da yurtdışı çıkışına sahip operatör olan KKTCELL, 1 Ekim 2012’de Elektronik Haberleşme Yasası çerçevesinde internet hizmet sağlayıcılığı, altyapı kurulumu ve işletilmesi faaliyetlerinde bulunma yetkisini aldı. Şirket, 2013 itibarıyla nüfusun %100’ünü kapsayan altyapısı, yaklaşık 426 bin abone ve %72 pazar payıyla KKTC’nin lider operatörü olarak faaliyetlerini sürdürüyor. FİNTUR Turkcell; Azerbaycan, Kazakistan, Moldova ve Gürcistan’daki mobil operasyonlarına, %41,45’ine sahip olduğu Fintur Holdings BV (Fintur) aracılığıyla iştirak ediyor. Şirketin abone sayısı 2013’te önceki yıla göre %1 oranında artarak 21,5 milyona ulaştı. Konsolide gelirler ise %0,4 büyümeyle 2 milyar ABD Doları seviyesinde gerçekleşti. Özsermaye metodu ile muhasebeleştirdiğimiz Fintur’un 2013 yılı net kârımıza katkısı 156 milyon ABD Doları oldu.
H: 2A T/3
74
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Azerbaycan: Azercell Fintur, 1996’da kurulan Azercell’in hisselerinin yaklaşık olarak %51’ini elinde bulunduruyor. Azercell, internet hizmet sağlayıcısı Azeronline’ın da çoğunluk hisselerinin sahibi konumundadır. Azercell’in abone sayısı 2013 sonu itibarıyla 4,4 milyon civarındadır. Moldova: Moldcell Fintur’un %100 paya sahip olduğu Moldcell, 1999’da kuruldu. Moldcell’in abone sayısı 2013 sonu itibarıyla 1,0 milyon olarak gerçekleşti. Gürcistan: Geocell Fintur’un %100 paya sahip olduğu Geocell 1996’da, Gürcistan’ın ilk GSM operatörü olarak kuruldu. 2013 sonu itibarıyla, Geocell’in abone sayısı 1,8 milyona ulaştı. Kazakistan: Kcell Fintur’un %51 hissesine sahip olduğu Kcell 1998’de kuruldu. Kcell’in abone sayısı 2013 sonu itibarıyla 14,3 milyona ulaştı. TURKCELL EUROPE Sanal Mobil Şebeke İşletmecisi olarak Almanya’da kurulan Turkcell Europe, Almanya’nın en kaliteli altyapısı T-Mobile (Deutsche Telekom) ile gerçekleştirilen iş birliği sonucunda müşterilerine 2010 yılından bu yana hizmet veriyor. Şirket, Almanya’da yaşayan Türk müşterilerinin Almanya
içi iletişim ihtiyaçlarını karşılamanın yanı sıra Türkiye aramaları ve Türkiye seyahatlerindeki roaming ayrıcalıklarıyla da önemli avantajlar sağlıyor. Turkcell Europe her iki ülkede sunduğu hızlı ve kaliteli internet hizmeti sayesinde fark yaratıyor. Almanya genelinde toplam 2.200’ü aşan satış noktasından, ayrıca online yükleme çözümleri ve online satış kanalı ile de web üzerinden müşterileriyle buluşmayı sürdüren Turkcell Europe, 2013 yıl sonu itibarıyla Almanya’da yaklaşık 400 bin müşteriye hizmet veriyor. YURTİÇİ İŞTİRAKLER TURKCELL SUPERONLINE 2004 yılında Tellcom İletişim Hizmetleri A.Ş. adıyla kurulan, Mayıs 2009’da internetin ülkemizdeki öncü kuruluşu Superonline Uluslararası Elektronik Bilgilendirme, Telekomünikasyon ve Haberleşme Hizmetleri A.Ş. ile güçlerini birleştirerek “Superonline” markası altında faaliyet göstermeye başlayan şirket, 2011 Mayıs ayından bu yana faaliyetlerine “Turkcell Superonline” markası ile devam ediyor. Şirket, bireysel, kurumsal ve toptan segmentteki müşterilerinin her türlü telekomünikasyon ihtiyaçlarına çözüm sunan servisleri sağlamak hedefiyle yatırım yapmaya devam ediyor. Kurulduğu ilk yıl Uzak Mesafe Telefon Hizmetleri (UMTH) lisansı alarak ses taşımacılığıyla ilgili çağrı başlatma ve sona erdirme hizmetleri sunan Turkcell Superonline, 2005 yılı Şubat ayında internet servis sağlayıcı, aynı yılın Haziran ayında karasal veri iletişimi ve
İştiraklerin grup gelirine katkısı (%)
%20 %17 %14
3yp 2011
2012
2013 yılında iştiraklerin grup gelirine olan katkısı % 20’ye ulaştı.
2013 75
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
2006 yılının Nisan ayında altyapı işletmeciliği lisanslarını aldı. Dünyada mümkün olan en yüksek erişim teknolojisi olan “fiber interneti” müşterilerine en avantajlı paketlerle sunan Turkcell Superonline, hızla gerçekleştirdiği fiber optik altyapı yatırımlarıyla 2007 yılında müşterilerini ilk kez 100 Mbps hızında internet bağlantısıyla tanıştırırken, 2011 yılında Türkiye’de ilk defa evlere kadar 1000 Mbps bağlantı sunmaya başladı. 2013 yılında Vestel Grup’a ait Deksarnet Telekomünikasyon A.Ş.’nin hisselerini satın alan Turkcell Superonline, “ışık hızı”ndaki fiber optik ağını, uydu haberleşme altyapısı ile daha da güçlendirmeyi hedefliyor.
geniş bir yelpazede altyapı operasyonu hizmetleri sunuyor. Şirket, pasif altyapı paylaşımıyla farklı sektörlerde faaliyet göstermelerine karşılık benzer altyapıları kullanan şebekeleri ortak altyapılarda birleştirerek şebekelere verimlilik ve değer katıyor. Global Tower, Ukrayna’daki yatırımı Ukrtower ile tecrübelerini yurtdışına taşıyıp bölgesel oyuncu olma yolunda da emin adımlarla ilerliyor.
*Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kocaeli, Mersin, Trabzon, Samsun.
İNTELTEK İnteltek (Turktell %55, Intralot SA %20, Intralot Iberia Holding SA %25), Türkiye’de spor bahis oyunları işletmeciliği kapsamında yer alan Başbayilik, Merkezi Sistem İşletimi ve Risk Yönetimi işlerini, Spor Toto Teşkilat Başkanlığı ile imzaladığı münhasır nitelikli sözleşme ile gerçekleştiriyor. İnteltek, yarattığı “iddaa” oyunu ve markası ile devlet kontrollü bahis oyunları sektöründe dünyanın en büyük operatörlerinden biri konumundadır. 2013 yılında “iddaa”nın Türk ekonomisine vergi ve kamu payı olarak yarattığı katma değer 1,5 milyar TL’yi geçti. İnteltek, aynı alanda faaliyet gösteren ve %51 oranında iştirak ettiği “Azerinteltek” şirketi ve “Topaz” markası ile faaliyetlerini Azerbaycan’da da başarıyla sürdürüyor.
GLOBAL TOWER “Lider teknoloji altyapı operatörü” vizyonuyla yoluna devam eden Global Tower, Türkiye’nin ilk ve tek, Avrupa’nın ve bölge coğrafyasının ise önde gelen altyapı operatörü konumundadır. 20 bin’i aşkın servis noktasında telekomünikasyon, TV/radyo yayıncıları ve servis teknolojileri segmetlerine profesyonel hizmet veren Global Tower, her çeşit kuleden bina üstü çözümlerine, bina içi uygulamalardan bakım-kurulum-işletme faaliyetlerine
TURKCELL GLOBAL BİLGİ Türkiye’nin lider müşteri ilişkileri yönetim merkezi Turkcell Global Bilgi, Türkiye’de 16, Ukrayna’da 4 ve Belarus’ta 1 olmak üzere toplam 21 lokasyonda 10 bin çalışanı ve 7.500 masa kapasitesiyle 7 farklı sektörde 70’ten fazla müşteriye hizmet veriyor. Türkiye’nin en büyük 500 şirketi arasında yer alan Turkcell Global Bilgi, Bilişim 500 Araştırması’na göre çağrı merkezi sektörü dış kaynak hizmetlerinde 2012 gelirlerine göre en
2013 yılı itibarıyla, Turkcell Superonline’ın 32 bin km’ye ulaşan fiber optik şebekesi, 12 şehirde* yaklaşık 1,7 milyon erişilebilir hane sayısına ulaştı. 2013 yılında Turkcell Superonline’ın Turkcell’in finansallarına katkısı %35 gelir büyümesi ve %26 AVFÖK marjı sayesinde artmaya devam etti. Turkcell Grup sinerjisiyle kurumsal segment gelirleri %36 büyüme gösterdi.
Turkcell Superonline
32 bin km fiber şebekesi
1,7 milyon erişilebilir hane & 570 bin Fiber müşterisi
76
%35 Gelir artışı ve %26 AVFÖK marjı
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
yüksek ciroya sahip firma oldu. Başarısını bugüne kadar aldığı ulusal ve uluslararası birçok ödülle kanıtlayan Turkcell Global Bilgi, 2013 yılında ContactCenterWorld.com tarafından düzenlenen “Top Ranking Performers” ödüllerinde “En İyi Dış Kaynak İş Ortaklığı” kategorisinde dünya üçüncüsü oldu. TURKCELL TEKNOLOJİ Turkcell Teknoloji Ar-Ge Merkezi, en büyük müşterisi olan Turkcell ICT ve iş birimlerine daha yakından hizmet verebilmek ve çalışma etkinliğini yükseltmek amacıyla kurulmuş bulunuyor. Ürün ve hizmet geliştirme süreçlerinin tek yapı altında uçtan uca yürütülebileceği bu merkez, Turkcell’in bilgi ve iletişim teknolojileri alanındaki yetkinliklerini en üst düzeye taşıyacak potansiyele sahip olacaktır. Ar-Ge merkezinin odak alanları aşağıdaki gibidir: • • • • • • • • • • • •
Büyük veri işleme İş zekası uygulamaları Müşteri ilişkileri yönetimi çözümleri Şebeke yönetimi çözümleri Konum tabanlı teknolojiler Yeni nesil katma değerli servisler SIM teknolojileri Mobil finansal sistemler Gelir yönetimi yetkinlikleri Bulut bilişim Terminal uygulamaları Mobil pazarlama çözümleri
•
Makineler arası iletişim teknolojileri
Turkcell Teknoloji olarak, ileriye yönelik Ar-Ge alanlarımız ve odaklandığımız konular Bulut Bilişim, Büyük Veri, BYOD (Bring your own device), Social Analytics ve M2M’dir. Odaklandığımız bu beş alan Turkcell Teknoloji’nin gelecekte yapacağı geliştirme, çözüm ve projelerin yönünü tayin edecektir. Turkcell Teknoloji mühendisleri tarafından tasarlanan T40, 2013 yılında T Serisi ailesine katıldı. T40, Turkcell Teknoloji’nin güçlü çözüm ve işbirliği yeteneğini göstermesi açısından büyük önem taşımaktadır. Turkcell Teknoloji, başarılı yurt dışı faaliyetlerine devam ediyor. Turkcell Teknoloji, Bağımsız Devletler Topluluğu, Orta Doğu, Afrika ve Avrupa bölgelerinde teknoloji ve yazılım ihracatı faaliyetlerini başarıyla sürüyor. Turkcell Teknoloji’nin geliştirdiği Kampanya Yönetim Sistemi (CMS), 2013 yılbaşında Zain Irak’ta ticari olarak kullanılmaya başlandı. Ayrıca, 2013 yılında, Al-Mader operatörüne Roaming Suite satışı gerçekleştirildi. 2013 yılı içinde dokuz adet projesi TÜBİTAK tarafından desteklenmeye layık görülürken dört adet proje de halen değerlendirme aşamasında bulunuyor. 2013 yılı itibarı ile Turkcell Teknoloji’nin toplam ulusal patent başvuru sayısı 242, uluslararası patent başvuru sayısı ise 45’tir. Bu performansı ile Turkcell Teknoloji Türkiye’de ilk 5 içerisinde yer almaktadır.
Astelit
12,6 milyon abone
%11 Gelir artışı: 450 milyon ABD Doları
% 30,5 AVFÖK marjı
77
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
MOBİL İLETİŞİM SEKTÖRÜ 2013 yılında pazardaki toplam mobil abone sayısı, nüfus artışı ile birlikte data hatlarındaki yükselişin de etkisiyle 1,9 milyon arttı ve pazardaki mobil hat penetrasyonu %91 seviyesine ulaştı. Türkiye telekomünikasyon sektöründe Eylül 2013 itibarıyla Turkcell, Vodafone ve Avea olmak üzere üç mobil iletişim şirketi toplam 68,9 milyon aboneye hizmet vermektedir. Vodafone Türkiye GSM pazarına 24 Mayıs 2006’da Telsim’i satın alarak girmiştir. Avea’nın ise çoğunluk hissesi Türk Telekom’a aittir. Türk Telekom ise Oger Telecom’un %55,8 oranında iştirakidir. 30 Eylül 2013 itibarıyla Turkcell %51, Vodafone %29 ve Avea %20 pazar payına sahiptir. 2013 yılında mobil pazardaki abone sayısı, özellikle data abone sayıları ve nüfus artışı nedeniyle Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre 1,7 milyon arttı. 2012 yılı Eylül ayında %89,9 olan mobil hat penetrasyonu 2013 yılı Eylül ayında %91,1’e yükseldi. Avrupa ülkelerinde ise mobil hat penetrasyonu %130 seviyelerine yaklaşmıştır. Diğer yandan bu seviyeler, genç ve dinamik bir nüfus yapısına sahip olan Türkiye pazarının orta vadede büyüme potansiyeli taşıdığına işaret etmektedir. Rekabet 2013 yılı Türkiye mobil pazarı için rekabet ve regülasyon açısından zorlu bir yıl oldu. Fiyat seviyeleri üzerindeki rekabet baskısına ek olarak, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (“BTK”) ikinci yarıda aldığı kararlar pazarın büyümesini olumsuz etkiledi. Rekabet tarafında, yıl boyunca rakiplerin pazar payı kazanmaya yönelik odakları devam etti. Özellikle son çeyrekte, bir önceki çeyreğe göre fiyat seviyelerinde düşüş ve tekliflerde sunulan data miktarının artması sonucunda numara taşıma aktivitelerinde yükseliş gözlendi. Bu eğilim, 2014’ün ilk aylarında operatörlerin sunduğu içeriklerin daha da artmasıyla hızlanarak devam etti. Yoğun rekabet ortamına ilave olarak, BTK’nın çağrı/SMS sonlandırma ücretlerinin düşürülmesine ilişkin aldığı kararlar pazarın toplam gelir büyümesini tahminlerimize göre yaklaşık %3 oranında olumsuz etkiledi. Regülasyon kararları, Turkcell’in de gelirlerini olumsuz etkilese de, iştiraklerimizin artan katkısı ve mobil genişbant gelirlerindeki büyüme ile hedeflerimize ulaştık.
78
Bu pazar koşullarına rağmen abone bazımız büyümeye devam etti. Eşsiz müşteri deneyimi sağlama odağımız ile birlikte faturalı abone bazımız güçlü büyüme ile yıllık 849 bin arttı. Ayrıca, faturalı abone bazımızdaki büyüme ve mobil genişbant kullanımındaki artışla birlikte, çağrı/SMS sonlandırma ücretlerindeki düşüşe rağmen, 2013 yılında abone başı aylık ortalama gelir %4 arttı. 2013 yılında, mobil genişbant büyüme stratejimiz çerçevesinde şebekemizdeki akıllı telefon sayısı 3,3 milyon adet arttı. Bu kapsamda, şebekemizdeki akıllı telefon sayısı 9,6 milyona yükseldi ve akıllı telefon penetrasyonu bir sene önceki %19 seviyesinden %30’a yükseldi. Türkiye’de tasarlanan ve üretilen ilk akıllı telefon olan Turkcell T40’ın da dahil olduğu geniş akıllı telefon portföyümüz ile pazardaki liderliğimizi koruduk. Farklı müşteri segmentlerine hitap eden, inovatif ürün ve servislerle farklılaşmayı sürdürdük. Bu servisler, kurumsal şirketler için işlerini kurarken ve yürütürken ihtiyaç duydukları teknoloji çözümlerinden, müşterilerimiz ve çocuklarının özellikle acil durumlarda güvenle bağlanmasını ve yardım almasını sağlayan “Turkcell Güvenlik” gibi hayatı kolaylaştıran uygulamalara kadar çeşitlilik göstermektedir. Bunlara ek olarak, girişimcilikten inovasyona birçok farklı konuda içerik sağlayan ve dijital platformda sunduğumuz Turkcell Akademi’nin bilgiye erişimde fırsat eşitliği sağlamada ve müşterilerimizle aramızdaki bağı güçlendirmede önemli rolü olacağına inanıyoruz. Regülasyon Perakende ve Toptan Fiyat Pazar Fiyat Düzenlemeleri BTK’nın 2013/142 sayılı ve 13 Mart 2013 tarihli Kurul Kararı ile Mobil şebeke işletmecileri için geliştirilen maliyet modellerinden hareketle on-net (şebeke içi) çağrıların maliyeti, çağrı sonlandırma maliyetinin 1,71 katı olarak hesaplamış olup, BTK tarafından ilgili mevzuat çerçevesinde on-net (şebeke içi) çağrıların ücretlerinin belirlenmesinde bu oran ses için 5,35/3,13 ve SMS için 2,91/1,70 esas alınmıştır. Bu karara göre Şirketimiz için perakende şebeke içi ücreti 5,35 kuruş/dakika, SMS için 2,91 kuruş/SMS olmuştur.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
BTK’nın 2013/201 sayılı Kurul Kararı ile SMS sonlandırma ücretlerinde indirime gidilmiş, Turkcell ve Vodafone’un SMS sonlandırma ücretleri 0,43 kuruş/SMS, Avea’nın ise 0,47 kuruş/SMS olarak tespit edilmiştir. 2013/142 sayılı Kurul Kararına göre Şirketimiz için belirlenen Şebeke içi SMS ücreti 0,73 kuruş/SMS olmuştur.
Diğer Regülatör Düzenlemeleri 11 Temmuz 2013 tarihinde yayımlanan Kişisel Verilerin İşlenmesi ve Gizliliğin Korunması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına dair Yönetmelik ile yönetmeliğin giriş tarihi 24 Temmuz 2013’e ertelenmiş ve 24 Temmuz 2013’te yürürlüğe girmiştir.
BTK’nın 2013/359 sayılı Kurul Kararı ile çağrı sonlandırma ücretlerinde indirime gidilmiştir. Buna göre çağrı sonlandırma ücretleri Turkcell için 2,50 kuruş/dakika, Vodafone için 2,58 kuruş/dakika ve Avea için 2,96 kuruş dakika olarak belirlenmiştir. 2013/142 sayılı Kurul Kararına göre Turkcell’in şebeke için ücreti bu kararla 4,28 kuruş/dakika olmuştur.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından revize edilmiş ve yeni hali 7 Kasım 2013 tarihinde yayımlanmıştır.
Azami Ücret • BTK’nın 2013/141 sayılı Kurul Kararı ile Ses hizmetleri için azami ücret %5.6’lık bir artışla, 43,89 kuruş/dakika olarak belirlenmiştir. • BTK’nın 2013/528 sayılı Kurul Kararı ile SMS için azami ücret bir Ocak 2014’ten itibaren yürürlüğe girmek üzere %20’lik bir düşüşle 33,25 kuruş/ SMS olarak belirlenmiştir.
Ödeme hizmetlerine ilişkin olarak BDDK tarafından hazırlanan “ödeme ve menkul kıymet mutabakat sistemleri, ödeme hizmetleri ve elektronik para kuruluşları hakkında Kanun” 27 Haziran 2013 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Türkiye Mobil Pazarı
Mobil Abone Sayısı (Milyon) 31,4 33,9 2011
41,8
47,5
25,9
%130
21,4
2012 2G
Mobil Hat Penetrasyonu (%)
3Ç2013
Avrupa
%92
Abone Pazar Payları (%)
%20
%91
Gelişmekte Türkiye olan ülkeler
%51 %29
3G Turkcell
Kaynak: BTK 3Ç 2013 verileri kullanılmıştır.
Kaynak: Bank of Merill Lynch, Global Wireless Matrix 4Ç 2013 Raporu.
Vodafone
Avea
Kaynak: BTK 3Ç 2013 verileri kullanılmıştır.
79
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
TURKCELL GRUP: 2013 FİNANSAL VE OPERASYONEL PERFORMANS Aşağıda yapılan açıklamalar, esas olarak 2013 yılı içerisinde yer alan gelişme ve trendlerin TL bazında açıklanmasına dayanmaktadır. Bu bölümdeki sonuçlar Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri II, 14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğ’in 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları (“TMS/TFRS”) esas alınmıştır. Tutarlar milyon Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir. Ana performans göstergeleri karşılaştırmaları yıllık bazda verilmekte olup 2013 yılına ait faaliyet ve finansal sonuçlarını izleyen parantez içindeki rakamlar ise 2012 yılına ait değerleri temsil etmektedir.
Turkcell Grubu Finansal Özeti Kar/Zarar Tablosu (milyon TL)
2012
2013
% Değişim
10.507,0
11.407,9
%8,6
Satışların Maliyeti
(6.482,2)
(7.058,9)
%8,9
İtfa ve Tükenme Payları ile Amortisman
(1.406,5)
(1.589,5)
%13,0
Brüt Kar Marjı
%38,3
%38,1
(0,2)yp
Genel Yönetim Giderleri
(484,2)
(550,3)
%13,7
(1.705,7)
(1.843,6)
%8,1
AVFÖK2
3.241,5
3.544,5
%9,3
AVFÖK Marjı
%30,9
%31,1
0,2yp
425,5
908,1
%113,4
2.260,5
2.863,0
%26,7
4,8
(27,9)
%(681,3)
Net Finansman Geliri / (Gideri)
(68,1)
(383,2)
%462,7
Özsermaye Metoduyla Muhasebeleştirilen İştirak Karı
218,5
297,3
%36,1
Parasal Pozisyon Karı / (Zararı)
169,9
176,9
%4,1
Vergi
(523,6)
(592,4)
%13,1
Net Kar
2.062,0
2.333,7
%13,2
(21,0)
3,4
%(116,2)
2.083,0
2.330,3
%11.9
Gelir 1
Satış ve Pazarlama Giderleri
Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler Esas Faaliyet Karı Yatırım Faaliyetlerinden Gelir / (Gider)
Dönem Karının / (Zararının) Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar Ana Ortaklık Payları (1): İtfa ve tükenme payları ile amortisman dahil (2): AVFÖK Genel Kabul Görmüş Muhasebe Standartları’nda olmayan bir finansal değerdir.
80
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Konsolide Bilanço Verileri (Dönem Sonu) (milyon TL)
2012
2013
% Değişim
6.998,9
8.128,9
%16,1
18.653,0
21.255,6
%14,0
Uzun vadeli borçlanmalar
1.103,8
1.528,5
%38,5
Toplam borçlanmalar*
3.039,6
3.332,5
%9,6
Toplam yükümlülükler
5.918,1
6.544,8
%10,6
12.734,9
14.710,8
%15,5
Hazır değerler Toplam varlıklar
Toplam özsermaye * Faizsiz spot kredileri içermemektedir
Özet Konsolide Nakit Akışı (milyon TL)
2012
2013
% Değişim
İşletme faaliyetlerinde sağlanan net nakit*
2.787,1
2.931,5
%5,2
Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit*
(121,0)
(1.806,5)
%1393,0
Finansal faaliyetlerde kullanılan net nakit
(309,9)
(230,5)
(%25,6)
Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem sonu bakiyesi
6.998,9
8.128,4
%16,1
* 2012 verileri yeniden düzenlenmiştir
Kârlılık ve Borç Ödeme Rasyoları (%)
2012
2013
% Değişim
Brüt Kar Marjı
%38,3
%38,1
(0,2yp)
AVFÖK Marjı
%30,9
%31,1
0,2yp
Net Kar Marjı
%19,8
%20,4
0,6yp
Toplam Yükümlülük / Özsermaye Oranı
%46,5
%44,5
(2,0yp)
Toplam Borç / AVFÖK Oranı
%93,8
%94,0
0,2yp
Gelirler: 2013 yılında konsolide gelirler %9 artarak 11.407,9 milyon TL’ye (10.507,0 milyon TL) yükselmiştir. Bu yükseliş temel olarak Turkcell Türkiye’nin gelirlerindeki %5’lik ve iştiraklerimizin gelirlerindeki %28 artışla Grup gelirleri içerisindeki payı %20’ye yükselmesinden kaynaklanmıştır. Satışların Maliyeti: 2013 yılında satışların maliyeti %8,9 artarak 7.058,9 milyon TL’ye (6.482,2 milyon TL) yükseldi. Satışların maliyetinin toplam gelirler içerisindeki payı ise %61,9’a (%61,7) yükseldi. Bu temel olarak arabağlantı giderlerindeki (0,7 puan) düşüşe rağmen, itfa ve tükenme payları ile amortisman giderlerinin (0,5 puan) ve diğer giderlerin (0,3 puan) artışından kaynaklandı. Bu yıla mahsus olmak üzere, satışların maliyeti, BTK’nın 26 Eylül 2012’de mobil hat kullanıcılarının abonelik sözleşmesi olmaksızın kullandıkları hatları, ücretsiz olarak kendi üzerlerine kaydettirebilmeleri için aldığı karar doğrultusunda güncellenen mobil hatlardan kaynaklanan 34 milyon TL vergi giderini içermektedir.
Genel Yönetim Giderleri: 2013 yılı için genel yönetim giderlerinin gelirlere oranı 0,2 puan artarak %4,8’e (%4,6) yükseldi. Bu temel olarak şüpheli alacak karşılığı giderlerindeki (0,2 puan) artıştan kaynaklandı. Satış ve Pazarlama Giderleri: Tüm yılda satış ve pazarlama giderlerinin gelirlerdeki payı %16,2 (%16,2) seviyesinde yatay kaldı. Bu temel olarak; maaş ve ücret giderlerindeki (0,3 puan) ve diğer giderlerdeki (0,1 puan) artışın pazarlama giderlerindeki düşüşle (0,4 puan) dengelenmesinden kaynaklandı. AVFÖK: 2013 yılında AVFÖK %9 artışla 3.544,5 milyon TL (3.241,5 milyon TL) olarak gerçekleşirken AVFÖK marjı 0,2 puan artışla %31,1 (%30,9) oldu. AVFÖK marjındaki artış, arabağlantı ücretlerindeki düşüşle birlikte azalan arabağlantı giderlerinin ve itfa ve tükenme payları ile amortismanı içermeyen satışların maliyetlerindeki 0,4 puan düşüşün genel yönetim giderlerindeki 0,2 puan artışla kısmen dengelenmesinden kaynaklandı.
81
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Esas Faaliyetlerden Diğer Gelir/(Gider): 2013 yılında 969,0 milyon TL (676,5 milyon TL) esas faaliyetlerden diğer gelir ve 61,0 milyon TL (251,1 milyon TL) esas faaliyetlerden diğer gider netinden oluşmaktadır. Esas faaliyetlerden diğer gelirler, 3 aydan kısa vadeli mevduattan elde edilen faiz gelirleri, geç ödeme ve kontratlı alacaklar faiz gelirleri ve net kur farkı gelirleri, distribütör vade farkı gelirleri ve iskonto gelirlerinden oluşmaktadır. Esas faaliyetlerden diğer giderler ise dava ve ceza karşılıkları, dava konusu faiz giderleri ve iskonto giderleri ve diğer giderlerden oluşmaktadır. Yatırım Faaliyetlerinden Gelir/(Gider): 2013 yılı için net yatırım faaliyetlerinden giderler 14,4 milyon TL (4,7 milyon TL) sabit kıymet satış karı, 8,8 milyon TL Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödeme yükümlülüğü gerçeğe uygun değer farkı ve diğer yatırım faaliyetlerinden gelirler ile 38,0 milyon TL finansal yatırımlar değer düşüklüğü gideri, 19,9 milyon TL (9,8 milyon TL) kur farkı gideri ve diğer yatırım faaliyetlerinden giderlerden oluşmaktadır. Net Finansman Geliri/(Gideri): 2013 yılı için net finansman gideri 262,1 milyon TL’ye net kur farkı gideri ve 109,5 milyon TL (113,3 milyon TL) itfa edilmiş maliyetinden gösterilen finansal yükümlülüklere ilişkin faiz gideri ve 11,7 milyon TL (18,7 milyon TL) diğer finansal giderlerden oluşmaktadır. Özsermaye metoduyla muhasebeleştirilen iştirak kârı: Fintur ve A-Tel 2013 yılında özsermaye metoduyla muhasebeleştirilen iştirak karı, Fintur’un net karının artması ve 2012 yılında A-Tel ile olan anlaşmanın sonlandırılmasıyla %36,1 artışla 297,3 milyon TL (218,5 milyon TL) oldu. Vergi Gideri: Geçtiğimiz yıla göre ise vergi gideri %13,1 artış ile 592,4 milyon TL (523,6 milyon TL) seviyesine ulaşırken, bu rakamın 650,5 milyon TL’lik kısmı cari dönem vergi giderlerinden, 58,1 milyon TL ise bu döneme yansıyan ertelenmiş vergi gelirinden oluşmaktadır. Net Kar: 2013 yılında net kar, %12 artarak 2.330,3 milyon TL (2.083,0 milyon TL) olarak gerçekleşti. Bu artış, AVFÖK, esas faaliyetlerden diğer gelirler ve özsermaye metoduyla muhasebeştirilen iştirak karındaki artıştan kaynaklandı.
82
Toplam Borçlanma: 31 Aralık 2013 itibarıyla konsolide faizli borçlanma tutarı 3.332,5 milyon TL (1.561,4 milyon ABD Doları) seviyesindedir. Ukrayna-Astelit operasyonları ile ilgili borç tutarı, grup içi finansman dahil 1.386,2 milyon TL (649,5 milyon ABD Doları), Belarus operasyonları ile ilgili borç tutarı 1.274,2 milyon TL (597,0 milyon ABD Doları) ve Turkcell Superonline ile ilgili borç tutarı 655,3 milyon TL’dir (307,1 milyon ABD Doları). Konsolide borcumuzun 2.470 milyon TL’si (1.157 milyon ABD Doları) değişken faizli olmakla beraber bunun 1.804 milyon TL’lik (845 milyon ABD Doları) kısmının vadesi bir yıldan önce dolacaktır. 31 Aralık 2013 itibarıyla TL cinsinden borç/yıllık AVFÖK oranımız %94 seviyesindedir. (Parantez içlerinde, tutarların ABD Doları karşılıkları verilmiştir.) Nakit Akışı Analizi: 2013 yılı için 1.057,8 milyon TL’si Turkcell Türkiye, 399,1 milyon TL’si Turkcell Superonline, 144,6 milyon TL’si Astelit ve 101,5 milyon TL’si de BeST ile ilgili olmak üzere operasyonel olmayan kalemler de dahil olmak üzere toplam 1.822,3 milyon TL yatırım harcaması yapıldı. Diğer nakit akış kalemi esas olarak kurumlar vergisi ve işletme sermayesi değişimini içermektedir. 2013 yılında operasyonel yatırım harcamalarının gelirlere oranı yaklaşık %15 oldu. Turkcell Grubunun bağlı ortaklıklarından Turkcell Teknoloji, TÜBİTAK ve Dış Ticaret Müsteşarlığı işbirliğinde yürütülen “Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı” kapsamında kabul edilen harcamalarının %60’ına destek almaktadır. 1 Ocak - 31 Aralık 2013 tarihleri arasında 1.6 milyon TL bu kapsamda satışların maliyeti hesabından mahsup edilmiştir. Tüm borçlanma işlemlerinde Şirket’in kredi notlarının negatif yönde etkilenmemesi için temel finansal borçlanma rasyoları değerlendirilmekte ve gözetilmektedir. 2013 yılı içinde çeşitli dernek, vakıf ve kuruluşlara toplam 8.339.565 TL tutarında bağış yapılmıştır.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Operasyonel Veriler (Turkcell Türkiye) 2012
2013
% Değişim
35,1
35,2
%0,3
Faturalı Hat Abone Sayısı (milyon)
13,2
14,0
%6,1
Faturasız Hat Abone Sayısı (milyon)
21,9
21,2
(%3,2)
11,6
11,4
(%1,7)
ARPU - Faturalı (ABD Doları)
21,0
19,6
(%6,7)
ARPU - Faturasız (ABD Doları)
6,4
6,2
(%3,1)
20,9
21,7
%3,8
ARPU - Faturalı (TL)
37,7
37,3
(%1,1)
ARPU - Faturasız (TL)
11,5
11,8
%2,6
Abone kayıp oranı (%)
%27,1
%27,4
0,3yp
243,3
259,3
%6,6
Toplam Abone (milyon)
ARPU - Abone başına elde edilen aylık gelir - Bileşik (ABD Doları)
ARPU - Bileşik (TL)
MoU - Aylık Ortalama Kullanım Dakikası (Bileşik)
Operasyonel Özet Abone: Türkiye’deki toplam abone sayımız, yoğun rekabete rağmen, 75 bin artarak 35,2 milyon oldu. İnovatif ürün ve servisler sunarak değer yaratma odağımız sayesinde faturalı abone bazımız 2013 yılında 849 bin büyüdü. Faturalı abonelerin toplam abone bazımız içindeki payı %39,8’e (%37,5) yükseldi. Abone Kayıp Oranı: 2013 yılında aboneliklerin güncellenmesi ile ilgili BTK kararı paralelinde güncellenen her abonelik, operatörlerin kayıtlarında hem abone kaybı hem de yeni abone alımı olarak yer almıştır ve bu nedenle söz konusu karar abone kayıp oranını artırmaktadır. Bu kapsamda yıl bazında abone kayıp oranımız, %27,4’e yükselirken kararın etkisi hariç tutulduğunda abone kayıp oranı %26,4 olarak gerçekleşecekti. Aylık Kullanım Dakikası (MoU): 2013 yılında yüksek faydalar sunan her yöne teklifler ve artan paket kullanımı nedeniyle 2013 yılında %6,6 artışla 259,3 dakikaya ulaştı. Abone Başı Aylık Ortalama Gelir (ARPU): 2013 yılında data kullanımında devam eden güçlü yükseliş ve faturalı abone bazımızın artması ile arabağlantı ücretlerindeki düşüşe rağmen TL bazında bileşik ARPU %3,8 yükselerek 21,7 TL (20,9 TL) oldu. Uluslararası Derecelendirme Notları Standard & Poor’s: Ulusal pazar cinsinden kredi notu BB+ Yabancı para cinsinden kredi notu BB+ Görünüm Durağan
Moody’s: Ulusal para cinsinden kredi notu Ba1 Yabancı para cinsinden kredi notu Ba1 Görünüm Durağan Risklere İlişkin Değerlendirme Şirket uygulaması, merkezi olarak yönetilen Grup’un ihtiyaçlarının, önceden belirlenen Borç/Sermaye oranları doğrultusunda, sermaye artırımı ve/ veya kredilendirme yolu ile karşılanmasını öngörmektedir. Şirket, Grup’un finansman ihtiyaçlarına ve piyasa öngörülerine göre uzun ve kısa vadeli borçlanmaktadır. Borçlanma ürünleri, temel ticari banka kredilerinden İhracat Kredi Ajansı kredilerine kadar bir yelpazede yer almakta ve kaynak çeşitliliğini korumak adına zaman zaman farklı sermaye piyasası ürünleri de değerlendirilmektedir. Tüm borçlanma işlemlerinde şirket’in kredi notlarının negatif yönde etkilenmemesi ve temel finansal borçlanma rasyoları değerlendirilmekte ve gözetilmektedir. Şirket finansal araçların kullanımından dolayı aşağıdaki risklere maruz kalmaktadır: • Kredi riski: Şirket Yönetimi’nin kredi riskini gözlemlemek için mevcut bir kredi risk politikası bulunmaktadır. • Likidite riski: Şirket’in likidite riski, mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin normal koşullarda ya da kriz durumlarında karşılanabilmesi için çeşitli finansal kuruluşlardan Şirket’i zarara uğratmayacak ya da itibarını zedelemeyecek şekilde yeterli finansman olanakları temin edilerek yönetilmektedir. • Piyasa riski: Şirket, piyasa riskini yönetmek amacıyla türev finansal araçları kullanmaktadır. Tüm alım satım işlemleri Şirket hazine ve risk yönetimi politikasına uygun gerçekleşmektedir.
83
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
• Faiz oranı riski: Türev finansal araçların kullanımı, Grup’un risk yönetim stratejisine uygun olarak türev finansal araçların kullanımı ile ilgili hazırlanan yazılı ilkelerin İcra Kurulu tarafından onaylandığı Grup hazine ve risk politikası doğrultusunda yönetilmektedir. • Döviz kuru riski: Şirket, döviz kurlarındaki dalgalanmalardan doğan riski kontrol altına almak amacıyla çeşitli “forward” (vadeli sözleşme) ve opsiyon sözleşmelerine taraf olmaktadır. Şirket, döviz kur riskini yönetmek amacıyla “forward” kontratlar (vadeli sözleşme) kullanmaktadır. Ayrıca, Şirket faaliyette bulunduğu ülkelerdeki makroekonomik, rekabet ve regülasyon risklerini de taşımaktadır. Şirket’in risk yönetim sürecinin kurulması ve takibi konusundaki tüm sorumluluk Şirket Yönetimi’ne aittir. Şirket’in risk yönetim politikaları, Şirket’in karşılaştığı riskleri tespit ve analiz etmek, uygun risk limitleri ve kontrolleri belirleyerek bu limitlere bağlılığını gözlemlemek üzere kurulmuştur. Risk yönetim politika ve sistemleri, Şirket’in faaliyetleri ve piyasa koşullarındaki değişimleri yansıtacak şekilde sürekli gözden geçirilmektedir. Denetim Komitesi ve genel müdüre doğrudan raporlama yapmakla sorumlu Turkcell Grup İç Denetim Bölümü mevcuttur. Şirkette risk yönetimi ve iç kontrol Şirket organizasyon yapısında Denetim Komitesi ve Genel Müdür’e doğrudan raporlama yapmaktadır. Amerika’da New York Borsası’na kote olmamız nedeniyle, halka açık şirketlerin uymakla yükümlü oldukları Sarbanes Oxley Yasası Madde 404’e uyum kapsamında, Turkcell ve konsolide olan Turkcell Grup şirketlerinde iç kontrol mekanizması oluşturulmuştur. Bu mekanizma çerçevesinde İç Denetim Bölümü; iç kontrol sisteminin kurulmasında destek ve görüş vermek, iç kontrol sisteminin etkinliğini değerlendirmek ve raporlamak, Sarbanes Oxley Yasası Madde 404’e uyum kapsamında Turkcell ve denetim kapsamında olup mali tablolarında konsolide edilen iştiraklerinin finansal raporlamasına yönelik iç kontrollerin yeterliliğini değerlendirmek, bu süreçte tespit edilen kontrol eksikliklerini Denetim Komitesi ve Turkcell üst yönetimine düzenli olarak raporlamak ve alınan, alınması planlanan ilgili düzeltici faaliyetleri takip etmektedir. Ayrıca, Turkcell’in hedeflerinin gerçekleşmesini etkileyen risklerin bölümler bazında belirlenmesi, risk analiz çalışmalarının koordinasyonu, sonuçların Şirket Yönetimi ile paylaşımı, raporlanması ve takip edilmesinden ibaret bir Kurumsal Risk Yönetimi (KRY) süreci mevcuttur.
84
Bu sürecinin koordinasyonundan Grup İç Denetim Direktörlüğü çatısı altında Kurumsal Risk Yönetim Birimi sorumludur. KRY süreci çerçevesinde risklerin belirlenme amacı onları yaratan iş faaliyetlerini durdurmak değil, risklerin oluşma olasılığını düşürmek ya da olası etkisini azaltmaktır.Böylece belirsizlik doğuran riskleri kapsamlı bir şekilde tanımlamak, değerlendirmek ve etkin bir şekilde yönetmek amaçlanmıştır. 2012 faaliyet yılı sonu itibariyle Türk Ticaret Kanunu’nun 378. Maddesi ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Seri: IV, No: 56 Sayılı Tebliği çerçevesinde Yönetim Kurulu’na bağlı olarak faaliyette bulunmak üzere “Riskin Erken Saptanması Komitesi” kurulmuştur. Riskin Erken Saptanması Komitesi, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle ilgili gerekli önlemlerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacıyla çalışmalar yaparak yönetim kuruluna destek verir. Kurumsal Risk Yönetimi Birimi, Kurumsal Risk Yönetimi metodolojisi çerçevesinde risklerin değerlendirilmesi ve risk önleme faaliyetlerinin bölümler nezdinde koordine edilmesinden ve sonuçların Riskin Erken Saptanması Komitesi’ne raporlanmasından sorumludur. Bu süreçte risklerin sahipliği ve risk önleme faaliyetlerinin sorumluluğu iş tarafında olup riskler Kurumsal Risk Yönetimi Birimi’nin sorumluluğuna transfer edilmemektedir. Turkcell, 2000 yılında teknik operasyonları kapsayacak şekilde iş sürekliliği planlarını oluşturmuş, 2004 yılında planların kapsamı genişletilerek, İş Sürekliliği Yönetimi olarak konumlandırılmıştır. 2011 senesindeki yapılandırma ile iş sürekliliği, Turkcell Grup Şirketlerini ve tedarikçilerini de kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Turkcell Grup İş Sürekliliği Yönetim Sistemi, uluslararası “ISO 22301, toplumsal güvenlik – iş sürekliliği yönetim sistemi” standardına uygun olarak; Konuşma, mesajlaşma, internet ve toplumsal güvenlik hizmetlerimizin sürekliliğini sağlayacak şekilde yapılandırılmış ve sertifikalandırılmıştır. Müşteri beklentileri, kurum politikası ve yasal yükümlülükler dikkate alarak oluşturulan iş sürekliliği planlarımızın, acil durumlarda çalışmasını garanti altına almak için, düzenli tatbikatları gerçekleştirilmektedir. Geniş bir coğrafyaya yayılan teknik altyapımız, yaygın kapsama alanımız, çözüm ortağı ağımız, mobil santrallerimiz, mobil baz istasyonlarımız, ek kapasitemiz, olağanüstü durum merkezimiz ve geçmiş deneyimlerimiz, risklerin mümkün olduğunca azaltılmasına imkan tanımakla birlikte, Grup şirketlerimizden gelen müşteri hizmetleri bilgi birikimi, hızlı fiber-optik altyapısı, veri depolama hizmeti, yazılım geliştiren deneyimli ekiplerimiz ile felaketi başka bir merkezden yönetebilme ve faaliyetlerimizin sürekliliğini sağlama konusunda imkan tanımaktadır.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
2014 BEKLENTİLERİMİZ Türkiye pazarının hem genç ve dinamik nüfus yapısına sahip olması ve hem de teknolojiye olan talebin yüksek olması sebebiyle orta vadede mobil sektörün daha da büyüme potansiyeli olduğunu düşünüyoruz.
Sürekli artan penetrasyon oranı akıllı telefonların hayatımıza girmesiyle hız kazandı. Özellikle son yıllarda mobil data kullanımının artmasıyla abone ve penetrasyon oranı ivme kazanmıştır.
Mobil Hat Penetrasyonu (%)
ARPU (Avro) – 3Ç 2013
Türkiye’de Avrupa’ya göre düşük mobil hat penetrasyonu önümüzdeki dönemlerde büyüme potansiyeli olduğunu göstermektedir.
Avrupa ülkeleri ile karşılaştırıldığında Türkiye en düşük ARPU’ya sahiptir. Bu da ileriki dönemlerde ARPU’nun artma potansiyelini göstermektedir. 35,10
%130
%128
%130
33,27 29,39
%130
%90
%90
%91
2011
2012
3Ç 2013
24,56
23,26 23,19
20,56 19,53
19,35
17,19 16,67
15,44 14,18
13,75
11,90 11,34
8,58
Avrupa
Türkiye
Kaynak: Bank of Merill Lynch, Global Wireless Matrix 4Ç 2013 Raporu.
Türkiye
Portekiz
Yunanistan
İtalya
Almanya
Avusturya
Finlandiya
Danimarka
Belçika
İspanya
İngiltere
Fransa
İsveç
İşviçre
İrlanda
Hollanda
2010
Norveç
%85
Kaynak: BTK 3Ç 2013 verileri kullanılmıştır.
Akıllı Telefon Penetrasyonu (%)
Katma Değerli Servis Gelirlerinin Toplam Gelir İçerisindeki Payı (%)
Gelişmiş olan ülkelerde akıllı telefon penetrasyonu %49’a ulaşmıştır. Akıllı telefon penetrasyonunun gelecek dönemlerde akıllı telefon satışının artmasıyla yükselmesi beklenmektedir.
Akıllı telefon penetrasyonunun artmasıyla katma değerli servis gelirlerinin toplam gelir içerisindeki payı artmaya devam ediyor. Türkiye’de akıllı telefonların artmasıyla bu oranın artması beklenmektedir.
%49
%32,9
%39 %27,0 %26
%26,2
%24,2
%27,7
%25,5
%17,9
3Ç 2013 Avrupa
%35,5 %29,6
%25,0
%20,3
ABD
%34,4
Turkcell
2010
2011 Avrupa
Kaynak: Bank of Merill Lynch, Global Wireless Matrix 4Ç 2013 Raporu.
2013 için açıkladığımız konsolide gelir ve AVFÖK ve grup yatırım harcamalarımızın satışlara oranı hedeflerini gerçekleştirdik. 2014 yılında global piyasalarda ve operasyonlarımızın bulunduğu ülkelerde makroekonomik zorluklar devam edebilir. Aynı zamanda, mevcut rekabet ortamının da devam edeceğini öngörüyoruz. Ancak, Turkcell olarak kendimizi bu şartlara göre konumlayarak, başta mobil genişbant işimiz ve iştiraklerimizin artan katkısıyla büyümemizi sürdürmeyi hedefliyoruz.
2012 Türkiye
3Ç 2013
Turkcell
Kaynak: Bank of Merill Lynch, Global Wireless Matrix 4Ç 2013 Raporu.
Konsolide gelirlerimizin 12,000 milyon TL ve 12,200 milyon TL, AVFÖK’ün ise 3,700 milyon TL ile 3,800 milyon TL aralığında gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. Büyüme hedeflerimize paralel olarak, mobil ve fiber yatırımlarımızdaki, gelecek teknolojiler için yapılacak şebeke modernizasyona yönelik yatırımlar da dahil, artış ile birlikte operasyonel Grup yatırım harcamalarımızın satışlara oranının ise %17 civarında olacağını öngörüyoruz*.
(*)Bu paragrafta mevcut beklentilerimizi içeren ileriye yönelik beyan içermektedir. İleriye dönük beklentilerin gerçekleşeceği yönünde teminat verilememektedir. Verilen beklentilerle ilgili revize gerektiği durumlarda Bilgilendirme Politikamız çerçevesinde kamuoyuna açıklama yapılır ve yapılan açıklamalara web sitemizde yer verilir.
85
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Raporlama Döneminden Sonraki ÖZEL DURUM AÇIKLAMALARI 31 Aralık 2013 -7 Mart 2014 arası özel durum açıklamaları 2013 yılı önemli gelişmeleri Özel Durum Açıklamaları tebliğ kapsamında ve şirketin Bilgilendirme Politikası çerçevesinde Kamuyu Aydınlatma Platformu vasıtasıyla açıklanmıştır. 02.01.2014 Şirketimize tebliğ edilen Vergi İnceleme Raporuna göre; 2008-2012 dönemi için, Şirketimiz distribütörleri tarafından yapılan ön ödemeli kart satışlarında ÖİV ile ilgili ek talepte bulunulmuş olup, Büyük Mükellefler Vergi Dairesince Şirketimize 211,1 milyon TL ÖİV aslı ve 316,6 milyon TL vergi ziyaı olmak üzere toplam 527,7 milyon TL tutarında vergi tarhiyatı yapılmıştır. Şirketimiz, tabi olduğu mevzuat ve sektör uygulamalarına paralel, bünyesinde oluşan tüm haberleşme hizmet bedelleri (ön ödemeli kart/TL satışlarından oluşan brüt satış tutarları dahil) üzerinden ÖİV’yi hesaplayıp hali hazırda Devletimize ödemektedir. Mevzuat gereği abonelerimize distribütörlerce yapılan nihai TL/kontör satış fiyatları şirketimizce belirlenmemektedir. Diğer bir deyişle, TL/ kontörlerin piyasadaki satış fiyatları şirketimizden bağımsız olarak, distribütörler tarafından piyasa şartları, pazarda oluşan arz ve talep dengesi, rekabet ve benzeri değişkenler sonucunda belirlenmektedir. Buna karşılık, vergi mevzuatındaki belirsizlikler nedeniyle, satış kanalının elde ettiği ve üzerinde tasarrufumuz olmayan nihai satış bedelleri üzerinden mükellefi olmadığımız bir verginin ödemesinin talep edildiği anlaşılmaktadır. Şirketimiz tarhiyatı yapılan vergi aslı ve cezası hakkında ilgili mevzuat uyarınca tüm yasal haklarını kullanacaktır. 04.02.2014 Şirketimizin %100 iştiraki olan Superonline İletişim Hizmetleri A.Ş. (“Turkcell Superonline”) tarafından, Metronet İletişim Teknoloji A.Ş’nin (“Metronet”) hisselerinin tamamının satın alınmasına ilişkin olarak Pay Devir Sözleşmesi imzalanmıştır. Şirketimizce yapılan çalışmalarda belirlenen şirket değeri 29 milyon TL’dir. Hisse senetlerinin devri, ilgili mercilerden alınacak izinler sonrasında gerçekleştirilecek olup, Pay Devir Sözleşmesine göre, satın alma bedelinin tamamı kapanış gününde ödenecektir. Türkiye’de internet, ses ve görüntü alanında hizmet ve servis sağlayıcılık yapmak amacıyla kurulan Metronet’i satın alan Turkcell Superonline, ülke genelinde hizmet verdiği 12 olan il sayısını Metronet’in 2 yeni ilde mevcut altyapısı sayesinde 14’e yükselterek fiber ağını genişletecektir. Turkcell Superonline, Metronet’in altyapı dönüşümünün tamamlanmasının ardından hane sayısına yaklaşık 100 bin yeni noktayı dahil edecektir. Satıcı şirket ile Şirketimiz arasında yönetim, denetim, sermaye bakımından dolaylı veya dolaysız bir ilişki yoktur. 06.02.2014 Şirketimizin, A-Tel* ile olan servis sağlayıcı ve dağıtıcı firma sözleşmelerinin 1 Ağustos 2012 tarihinden geçerli olmak üzere feshine ilişkin tebligatı çerçevesinde TMSF’nin, fesih nedeniyle doğduğunu ileri sürdüğü 131,9 milyon TL tutarında zararının yasal faizi ile birlikte tazmini talebiyle Şirketimiz aleyhine bir dava açtığını duyurmuştuk. Ayrıca, TMSF davadaki alacaklarını Bilgin Holding A.Ş.’ye temlik ettiğini mahkemeye
86
bildirmiş ve ilgili mahkeme, TMSF’nin davada taraf sıfatı bulunmadığı gerekçesiyle davanın usul yönünden reddine karar vermişti. Söz konusu mahkeme kararı ile ilgili olarak, TMSF ve Bilgin Holding A.Ş. temyiz başvurusunda bulunmuşlardır. 18.02.2014 Şirketimiz Yönetim Kurulu tarafından, Sermaye Piyasası Kurulu’nca 23 Ocak 2014 tarihinde yayınlanan II-19.1 sayılı Kar Payı Tebliği ile uyum çerçevesinde tadil edilen kar dağıtım politikası önerisi aşağıda yer almaktadır. Söz konusu politika, yapılacak ilk Genel Kurul toplantısında onaya sunulacaktır. “Şirket dağıtılabilir net karının en az %50’sini nakit olarak dağıtmayı hedeflemektedir. Bu politika, Şirket’in nakit projeksiyonları, faaliyetlerine ilişkin geleceğe yönelik beklentileri, yatırım planları ve sermaye piyasalarındaki şartlara tabidir. Kar payı ile ilgili Yönetim Kurulu tarafından her hesap dönemi için ayrı karar alınır ve Genel Kurul onayına tabidir. Kar payı dağıtımına, en geç Genel Kurul toplantısının yapıldığı yılın sonuna kadar olmak kaydıyla, Genel Kurul tarafından belirlenecek tarihte başlanır. Şirket yürürlükteki mevzuat hükümlerine uygun olarak kar payı avansı dağıtmayı veya kar payını eşit veya farklı tutarlı taksitlerle ödemeyi değerlendirebilir. Buna ek olarak, hissedarları için daha fazla katma değer yaratmak adına Şirket yukarıda belirtilen şartlar ve ilgili mevzuat kapsamında kendi paylarını geri almayı değerlendirebilir.” 21.02.2014 Turkcell’in şebeke içi tarifelerinin Haziran - Temmuz 2009 ve Kasım 2009 - Ocak 2010 dönemlerinde arabağlantı ücretlerinin altında kaldığı ve bu durum nedeniyle zarara uğradığı gerekçesiyle, Avea tarafından Şirketimiz aleyhine toplam 87 milyon TL tazminat talebiyle iki ayrı dava açılmıştı. Anılan davalar birleştirilerek aynı dosya üzerinden görülmüş, mahkeme, Şirketimiz iddialarını haklı bularak, Avea’nın açtığı her iki davanın da şirketimiz lehine reddine karar vermiştir. 26.02.2014 %100 bağlı ortaklığımız Turktell Bilişim Servisleri A.Ş.’nin (“Turktell Bilişim”) 25 Şubat 2014 tarihli Olağanüstü Genel Kurul toplantısında, Grup şirketlerinin finansman ihtiyacı dolayısıyla, sermayesinin 69.000.000 TL artırılarak 1.945.076.134 TL’ye yükseltilmesine karar verilmiştir. Bu karar kapsamında, Şirketimizce artırılan sermayenin dörtte biri ödenmiş olup, kalan kısmı mevzuatta öngörülen süreler içinde ödenecektir. 06.03.2014 Bazı medya kanallarında, Turkcell’in Pakistan’da gerçekleşecek olan frekans ihalesi ile ilgilendiğine yönelik haberler yer almıştır. Şirketimiz, çeşitli ülkelerde oluşan yatırım potansiyellerini düzenli takip ederek değerlendirmektedir. Söz konusu ihale ile ilgili Şirketimiz ön araştırma yapmaktadır ve konu ile ilgili alınmış herhangi bir karar bulunmamaktadır.
*A-Tel Pazarlama ve Servis Hizmetleri A.Ş.(“A-Tel”), Turkcell ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun (“TMSF”) %50-%50 oranlarında iştiraki olup faaliyet konusu ön ödemeli hatların Türkiye’de satışı ve dağıtımıdır. TMSF’nin A-Tel’deki %50 hissesi, 4 Temmuz 2013 tarihinde Bilgin Holding A.Ş.’ye devredilmiştir.
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Yatırımcı İlişkileri
03
01 04
02
1
06 05
Nihat Narin
[email protected]
07
2
Murat Ali Aslanhan
[email protected]
5
Yeşim Tohma
[email protected]
3
Esra Karacanlı
[email protected]
6
Beren Erdem
[email protected]
Helin Çelikbilek
[email protected]
7
Müge Tüzmen Orman
[email protected]
Yatırımcı İlişkileri İletişim Tel: +90 (212) 313 18 88 Faks: +90 (212) 292 93 22 E-posta:
[email protected] Web: http://www.turkcell.com.tr/turkcellhakkinda/yatirimciiliskileri
4
87
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell Yatırımcı İlişkileri Turkcell Yatırımcı İlişkileri IR Magazine’in bu yıl düzenlediği ödüllerde “Türkiye’nin En İyisi” seçildi. 5 Yıllık Hisse Performansı ve Piyasa Değeri Turkcell hisseleri 11 Temmuz 2000’de Borsa İstanbul (BİST) ve ABD New York Borsası’nda (NYSE) eşzamanlı olarak işlem görmeye başlamıştır. Turkcell hisseleri BİST’te TCELL kodu ile, New York NYSE’de ise TKC kodu ile Amerikan Depozitolu Hisseler (ADS - American Depositary Shares) olarak işlem görmektedir. İki ADS beş hisseyi temsil etmektedir (1 ADR = 2,5 hisse). Turkcell’in çıkarılmış sermayesi 2.200.000.000 TL nominal değerde olup her bir hisse senedi 1 TL nominal değerli ve 2.200.000.000 adet hisseyi içermektedir. Hem BİST hem de NYSE’de kote olan tek Türk şirketi olan Turkcell, 31 Aralık 2013 itibarıyla 11,7 milyar ABD Dolar piyasa değeri ile BİST’te işlem gören şirketler arasında en büyük üçüncü şirket olmuştur. Yatırımcı İlişkileri Turkcell’e ve şirket hissedarlarına maksimum faydayı sağlamak için çalışmaktadır. Yatırımcı ilişkileri standartları sürekli gelişen ve derinleşen sermaye piyasaları ihtiyaçlarına göre şekillenmektedir. Bu noktada halka açık şirketleri diğerlerinden bir adım öne geçirecek uygulamaların hayata
Hisse Bilgisi TCELL (TL)
2010
2011
2012
2013
En düşük
7,80
7,36
8,10
10,20
En yüksek
11,18
10,95
11,60
12,75
TKC (ABD$)
2010
2011
2012
2013
En düşük
12,34
10,36
10,83
12,95
En yüksek
19,98
17,73
16,14
17,76
geçirilmesi, şirketlere stratejik değer katacak farklılaşmalar yaratacağı gibi Türkiye Sermaye Piyasalarına da katkı sağlayacaktır. Turkcell Yatırımcı İlişkileri bölümünün ilke edindiği temel çalışma prensipleri arasında ulaşılabilirlik, paydaşlara ve analistlere hızlı geri dönüş sağlama, paydaşları şeffaf, tutarlı ve zamanlı bilgilendirme, ve kullanıcı dostu güncel web sitesine sahip olma yer almaktadır. Bölümdeki her çalışan, şirkete ve sektör dinamiklerine hakim ve şirketin hikayesini kapsamlı aktarabilen proaktif kişilerdir. Bu bağlamda Turkcell Yatırımcı İlişkileri takımı şirketini doğru tanıyıp iyi analiz ederek ve şirket stratejilerine hakim olup bu stratejilerin iletişimini en etkin yöntemlerle yaparak fark yaratmaktadır. Turkcell Yatırımcı İlişkileri takımı analist ve yatırımcı iletişim yöntemleri, faaliyet raporu ve web sitesi gibi uygulamalarla aldığı ödüllerle başarısını tescillemiştir.
2013 yılı göreceli hisse performansı (TCELL) TCELL
1,2
BİST-100
1,1 1,0 0,9 0,8
Ara lık
Ka sım
Eki m
Eyl ül
Ağ ust os
Tem mu z
Ha zira n
Ma yıs
Nis an
Ma rt
Şub at
Oc ak
0,7
Kaynak: Bloomberg
88
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan Yatırımcı İlişkileri Bölümü olarak 2013 yılı boyunca; • 497 uluslararası yatırım fonu ile yapılan görüşmelerin yanı sıra 21 yerli ve yabancı yatırımcı konferansına katıldık. • Mali tablolara ilişkin sonuçlar üzerine canlı yayınlanan 4 telekonferans organize ettik. Turkcell Yatırımcı İlişkileri’nin çabaları IR Magazine tarafında verilen ödülle takdir edildi. Turkcell Yatırımcı İlişkileri finans dünyasının prestijli mecralarından IR Magazine’in bu yıl düzenlediği ödüllerde “Türkiye’nin En İyisi” seçildi. Adayların IR Magazine’in analist ve yatırımcılarla yaptığı kapsamlı görüşmeler sonucu belirlendiği organizasyonda Turkcell, diğer şirketler arasından sıyrılarak bu ödüle layık görüldü. Turkcell’i farklı kılan diğer bir örnek ise Türkiye’de bir üniversitede ilk defa Yatırımcı İlişkileri konusunun akademik bir programa taşınması konusundaki liderliği oldu. Turkcell Yatırımcı İlişkileri uygulamaları Bahçeşehir Ünivesitesi CO-OP (Cooperative Education) programı kapsamında da “Turkcell Investor Relations Strategies and Implementation” ismi ile üniversitede ders oldu. 2012-2013 güz döneminde 14 haftalık program çerçevesinde yatırımcı ilişkilerinin temel kavramları ve uygulamaya yönelik ana stratejileri Turkcell farkı ile üniversiteli gençlere aktarıldı. Tüm dönem süren ders programı süresince Turkcell, en iyi Yatırımcı İlişkileri uygulamalarını gerçek hayat deneyimlerinden yola çıkarak üniversite sıralarına taşıdı. Ders içeriği Turkcell’in hikayesini anlatan sunumlar, yatırımcılar tarafından sık sorulan sorular ve kriz iletişiminin nasıl yapıldığı ve sürdürülebilir büyüme stratejilerinin aktarımı gibi kritik bilgilerden oluşuyordu. Ayrıca öğrencilerin program üzerinden edindikleri bilgi birikimlerini aktarabilmeleri amacıyla IPO senaryoları üzerinden sunumlar ve vaka çalışmaları yapıldı. Öğrencilerin final çalışması ise kendi kurdukları şirketin yatırımcı sunumunu hazırlamak ve sunmak oldu.
2013 yılı göreceli hisse performansı (TKC) TKC
DJ Sanayi Endeksi
1,3 1,2 1,1 1,0 0,9 0,8 Ara lık
Ka sım
Eki m
Eyl ül
Ağ ust os
Tem mu z
Ha zira n
Ma yıs
Nis an
Ma rt
Şub at
Oc ak
Ara lık
0,7
Kaynak: Bloomberg
89
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Uluslararası Medya
Koray Öztürkler: “Türkiye’de Türk mühendislerin tasarladığı Turkcell markalı ilk akıllı telefonla, ülkemiz ve müşterilerimiz için değer yaratıyoruz. Satılan her 1 milyon telefonla, 500 milyon TL Türkiye’de kalacak.” Bloomberg - 6 Mart 2013
90
İşimiz teknoloji • İşimiz müşteriye değer yaratmak • İşimiz hizmet • İşimiz insan
Süreyya Ciliv: “3G hızında internet ile Türkiye’yi mobilitenin gerçek anlamıyla tanıştırmıştık; 4G hızı testlerinde Türkiye rekoru kırdık. Türkiye’nin teknolojide öncü şirketi olmaktan gurur duyuyoruz.” WSJ - 31 Temmuz 2013
91
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Uluslararası Medya
Süreyya Ciliv: “Hem kurumsal hem bireysel tarafta mükemmel müşteri deneyimi yaşatıyoruz. Bunun sonucu olarak da müşteri tabanımızı genişletiyoruz. Akıllı telefonların penetrasyonunu artırmak ve mobil internet deneyimini zenginleştirmek gibi alanlarda çok büyük bir büyüme potansiyelimiz var.” CNBC - 25 Şubat 2013
92
Plazalarımız Ofis Adı
Adres
Ofis Adı
Adres
Genel Müdürlük
Asmalı Mescit Mh. Meşrutiyet Caddesi No:71 34430 Asmalı Mescit Beyoğlu - İSTANBUL
Van Plaza
Hatuniye Mah. Şamranaltı Sok. Pafta No:104 Ada No: 256 Parsel No: 15 VAN
Maltepe Plaza
Yeni Mahalle Pamukkale Sok. No: 3 34880 Soğanlık - Kartal - İSTANBUL
Denizli OMC
Bozburun Mahallesi 7014 Sok.No.5 DENİZLİ
Muğla OMC
Musluhittin Mahallesi Atatürk Bulvarı No:61 MUĞLA
Kartal Plaza
Topselvi Mah. Dipçik Sk. No: 31 Kartal - İSTANBUL
İzmit OMC
Yahyakaptan Mah. Bahçeşehir Sok. No:30 İzmit - KOCAELİ
Davutpaşa Plaza
Serçe Kale Sk. No: 2 Topkapı - İSTANBUL
Konya OMC
1.Organize San. Sıhhiye Sok. No:6 Selçuklu - KONYA
Adana Plaza
Turhan Cemal Beriker Bulvarı No:212 01130 Seyhan - ADANA
Erzurum OMC
Ilıca Yolu 11.km 1.Organize Sanayi Bölgesi 1.Cad 4.Sok No:10 Aziziye - Erzurum
Ankara Plaza
Eskişehir Yolu 9.Km. No:264 06520 ANKARA
Kayseri Plaza
Kayseri Organize Sanayi Bölgesi 13. Cadde No:16 Melikgazi- Kayserİ
Antalya Plaza
Kızıltoprak Mah. 915 Sk. No: 3 07300 ANTALYA
Gaziantep Plaza
Kocaoğlan Mahallesi Demokrasi Bulvarı Perili kaya mevkiii No:185 Şahinbey - Gazİantep
Bursa Plaza
Organize San. Bölgesi Kırmızı Cad. No: 4 Nilüfer - BURSA
Turkcell Akademi
İstiklal Cad. Emir Nevruz Sok.No:1\A Beyoğlu – İstanbul
Diyarbakır Plaza
Urfa yolu 6.Km 21100 Merkez - DİYARBAKIR
Levent Ofis
Büyükdere Cad. Harman Sok. No:8 (Kanyon AVM arkası) Levent - İstanbul
İzmir Plaza
Ankara Asfaltı No: 64 35040 Bornova - İZMİR
Turkcell Teknoloji Plaza
Pamukkale Sok. Yenimahalle Soğanlık-Cevizli - İstanbul 34880
Samsun Plaza
Mimar Sinan Mah. 60. Sokak No: 18, PK 55200 Atakum - SAMSUN
Erzurum Plaza
1. Organize Sanayi Bölgesi 1. Cadde 4. Sokak No: 10 Aziziye - ERZURUM
Trabzon Plaza
Mısırlı Mahallesi Hasan Turfanda Yolu No: 1 61240 Çukurçayır – TRABZON
OMC: Operasyon Bakım Merkezi
93
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
2013 Faaliyet Yılı Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu 1. Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Beyanı Yüksek standartlarda kurumsal yönetimin, Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.’nin (Şirket) başarılı iş uygulamalarını devam ettirmek ve Şirket’in pay sahiplerine uzun dönemli iktisadi değer sağlamak için önemli olduğu inancıyla, Yatırımcı İlişkileri Bölümü kurmak suretiyle halka açıldığımız günden itibaren başlatılan ve 2003 yılında ivme kazandırılan Kurumsal Yönetim çalışmaları paralelinde, Şirket bünyesinde Kurumsal Yönetim mekanizmaları ilkeler doğrultusunda işletilmeye başlanmıştır.
ilkelerine uyum faaliyetlerine destek vermeye ve çalışmalara katılmaya devam etmişlerdir. Bu suretle Şirket, ayrım yapmaksızın tüm ortaklarına karşı sorumlu, hesap verebilir, şeffaf ve eşitlikçi bir yönetim anlayışını oluşturmuştur. Bu kapsamda 2012 faaliyet yılında uyulması zorunlu ilkelerden 4.5 çerçevesinde aday gösterme komitesi, ücret komitesi ve riskin erken saptanması komitesi oluşturulmuş ve çalışma esasları belirlenmiştir. BÖLÜM 1- PAY SAHİPLERİ
İlk aşamada hissedarlara eşitlikçi, hesap verebilir, sorumlu ve şeffaf bir yapı sunabilmek amacı ile Şirket yönetimi, ilgili sermaye piyasası mevzuatı ve Şirket paylarının NYSE’de de işlem görmesi dolayısıyla diğer en iyi uygulamaları da gözeterek 2009 yılı içerisinde, Şirketimizin Sermaye Piyasası mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde ve kurumsal yönetim uygulamalarında koordinasyonu sağlamak üzere mevzuatın aradığı lisanslara sahip personelin istihdam edildiği Sermaye Piyasaları ve Kurumsal Yönetim Uyum Birimi’ni oluşturmuştur. 2013 yılı faaliyet döneminde yürürlükte olan SPK’nın Seri IV no: 56 sayılı kurumsal yönetim ilkelerinin belirlenmesine ve uygulanmasına ilişkin tebliğ ekinde yer alan kurumsal yönetim ilkelerinden şirket açısından uygulanması zorunlu olmayanlar şirket tarafından büyük ölçüde benimsenmiş olup bu kapsamda; 1.6.1 numaralı ilkeye ilişkin olarak daha önce Genel Kurul’un bilgisine sunulan Şirket Kar Dağıtım Politikası yapılacak ilk olağan Genel Kurul’un ayrıca onayına sunulacaktır. 1.2.2 numaralı ilkede belirtilmiş olan özel denetçi atanması konusu ilgili kanunlar ile azınlığa tanınan bir hak olarak değerlendirilerek ayrıca ana sözleşmede düzenlenmemiştir. 1.3.2 numaralı ilkeye ilişkin olarak ise şirket Genel Kurul toplantıları medyaya kapalı olarak yapılmakta olup, toplantı sonuçları derhal kamuyla paylaşılmaktadır. Şirketin hakim ortakları arasında devam eden yargıya yansımış hususlar sebebiyle ilkelere uyum bazında yapılması zorunlu ana sözleşme değişiklikleri ve bağımsız üye sayı ve seçimine yönelik yönetim kurulunun yeniden yapılandırılması sağlanamamış olup, yapılacak ilk olağan Genel Kurul toplantısında 1.3.10, 4.3, 4.4.7 numaralı ilkelere uyumun hedeflenmektedir. Şirket Yönetim Kurulu, üst yönetimi ve tüm çalışanlar Kurumsal Yönetim
2. Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. pay sahipleri ile olan ilişkilerini Kurumsal İletişim ve İlişkilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı’na bağlı olarak faaliyet göstermekte olan Yatırımcı İlişkileri Bölümü vasıtasıyla sürdürmektedir. Şirket’in pay sahipleri ile olan ilişkilerini yürüten bölüm ile ilgili bilgiler aşağıda yer almaktadır: Direktör: Nihat Narin Adres: Turkcell Plaza, Meşrutiyet Cad. No: 71, Tepebaşı, Beyoğlu- İstanbul Telefon: (212) 313 1888 E-Mail:
[email protected] Pay sahipliği haklarının kullanılmasını kolaylaştırmak, Yönetim Kurulu ile pay sahipleri arasındaki iletişimi sağlamak, Şirket’in mevcut ve potansiyel yatırımcıları arasında düzenli bilgilendirme ve güvene dayanan bir köprü kurmak, Şirket’in bilinirliğini artırmak ve yatırımcılar, analistler ve pay sahipleri ile Şirket arasındaki ilişkileri geliştirmek amacıyla kurulmuş olan Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nün, 2013 yılı içerisinde Şirket adına yürütmüş olduğu başlıca faaliyetler aşağıda özet olarak yer almaktadır: • Pay sahiplerine ilişkin kayıtların sağlıklı, güvenli ve güncel olarak tutulmasını sağlamak için Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. nezdindeki işlemler Hukuk bölümü ile koordine edilmiş, • Dönem içerisinde bölüme gelen sorular Şirketle ilgili kamuya açıklanmamış, gizli ve ticari sır niteliğindeki bilgiler hariç olmak üzere,
Hissedarlık Yapısı Hissedar
Hisse Nominal Değeri (TL)
Pay Oranı (%)
Turkcell Holding A.Ş.
1.122.000.000,238
51,00%
Sonera Holding A.Ş.
287.632.179,557
13,07%
995.509,429
0,05%
789.372.310,776
35,88%
2.200.000.000,000
100,00%
Çukurova A.Ş. Halka Açık Toplam
94
* Bu tablo Şirketin 31 Aralık 2013 itibarıyla ortaklık yapısını göstermektedir ** 25 Ocak 2013 tarihinde, MV Holding, 26.021.712,590 adet hissesinin borsada satışa konu edilebilmesi amacıyla Merkezi Kayıt Kuruluşuna başvurmuş olup bu hisseler halka açık hisseler arasında gösterilmektedir.
pay sahiplerinin ortaklık ile ilgili bilgi talepleri Şirket’in bilgilendirme politikası doğrultusunda açık ve net olarak, yüzyüze veya iletişim araçları aracılığıyla yanıtlanmış, • Dönem içerisindeki olağan ve olağanüstü Genel Kurul toplantılarının ilgili bölümlerle işbirliği içinde mevzuata, ana sözleşmeye ve diğer ortaklık içi düzenlemelere uygun olarak yapılması Hukuk bölümü ile işbirliği içinde sağlanmış, • Pay sahiplerinin ortaklık genel kuruluna katılımını kolaylaştıracak ve toplantı sırasında iletişimi güçlendirecek uygulamalar geliştirilmiş ve Genel Kurul toplantısında, pay sahiplerinin yararlanabileceği dokümanları içeren Şirket Kit’i oluşturulmuş, web sitesi sürekli güncellenerek paydaşların şirket hakkında kesintisiz ve açık bilgi almaları sağlanmış, • Şirket’in hisse performansı, yurt içi ve yurt dışındaki benzer şirket performansları ile mali analizleri yapılarak şirket iletişim stratejilerinin belirlenmesinde destek olunmuş, • Kamuyu aydınlatma ile ilgili her türlü hususu gözetilmek ve izlenmek suretiyle, mevzuat gereği yapılan açıklamaların yanı sıra kamuoyu ile iletişimin koordinasyonu sağlanmış, yatırımcılarla ve analistlerle görüşmeler yapılmış, konferans, panel, seminer ve roadshow’lara katılınmıştır. 3. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı 2013 yılını kapsayan dönem içerisinde pay sahipleri ve menfaat sahipleri tarafından çeşitli konularda bilgi talepleri ulaşmıştır. Bu bilgi talepleri, Şirketle ilgili kamuya açıklanmamış, gizli ve ticari sır niteliğindeki bilgiler hariç olmak üzere, Şirket’in bilgilendirme politikası doğrultusunda açık ve net olarak en kısa zaman içerisinde cevaplanmıştır. Şirket web sitesini (www.turkcell.com.tr) 1996 yılında oluşturmuş ve pay sahibinin bilgi alma hakkının sağlanması amacıyla, SPK Kurumsal Yönetim İlkelerinde web sitesi için öngörülen bilgilere Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nde Türkçe ve İngilizce olarak yerli ve yabancı pay sahiplerinin kullanımına sunmuştur. Web sitesinin güncellenmesi ve takibi Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nün sorumluluğunda yürütülmüştür. Mevzuat uyarınca BİST/Kamuyu Aydınlatma Platformu’na kamuya açıklanmak üzere yapılan açıklamalar, veri tabanımızda kaydı bulunan kişilere ayrıca elektronik posta ve sosyal medya yoluyla dağıtılmıştır. Özel denetçi atanması konusu ilgili Kanunlar ile azınlığa tanınan bir hak olarak değerlendirilerek, ayrıca ana sözleşmede düzenlenmemiş olup, dönem içinde özel denetçi tayini talebi olmamıştır. Şirketimiz 2013 faaliyet yılında herhangi bir özel denetçi tayini talebi ile karşılaşmamış olup, özel bir denetim yapılmamıştır. Öte yandan, şirketimizin faaliyet gösterdiği sektör itibariyle ilgili mevzuat kapsamında Bilgi Teknolojileri Kurumu, Sermaye Piyasası Kurulu ve Rekabet Kurumunun inceleme ve denetimine tabidir. Denetim ve inceleme sonuçlarından kamuyu ilgilendirenler ilgili kurumlar tarafından bültenleri vasıtasıyla kamuyla paylaşılmaktadır.
4. Genel Kurul Toplantıları Türk Ticaret Kanunu’nun 410. maddesi uyarınca, Şirket Yönetim Kurulu’nun çağrısı üzerine, Şirket 2010, 2011, 2012 yıllarına ait Olağan Genel Kurulu 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihlerinde Turkcell Plaza Meşrutiyet Cad. No:71 Tepebaşı Beyoğlu, İstanbul adresindeki şirket merkezinde toplanmış ve fakat toplantı nisabı sağlanamadığı için toplantı yapılamamıştır. 22 Mayıs 2013 tarihli Genel Kurul toplantısına ait davet Kanun, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri ve Ana Sözleşme’de öngörüldüğü gibi ve gündemi de ihtiva edecek şekilde, Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin 29 Nisan 2013 tarih ve 8309 sayılı nüshasının 363., 364., 365., 366., 367. ve 368. sahifelerinde ve 29 Nisan 2013 tarihli Dünya Gazetesi’nin 15. sahifesinde ve 29 Nisan 2013 tarihli Posta Gazetesi’nin 13. sahifesinde ve ayrıca şirketin www.turkcell.com.tr adresinde ilan edilmek, nama yazılı pay sahiplerine iadeli taahhütlü mektup gönderilmek ve toplantı gün ve gündeminin bildirilmesi suretiyle süresi içinde yapılmış ve Şirket internet sitesinden, ilan dahil olmak üzere, 1.3 no’lu Kurumsal Yönetim İlkesi kapsamında Genel Kurul’a ilişkin yıllık faaliyet raporu, mali tablolar dahil her türlü bilgiye ulaşılması sağlanmış, fiziki olarak Şirket merkezinde de pay sahiplerinin incelemesine hazır tutulmuştur. Eş zamanlı olarak yurt dışındaki hissedarlar için de davet çıkarılmıştır. Genel Kurul toplantısı medyaya kapalı olarak yapılmıştır. Şirket sermayesinin %51’ine sahip Turkcell Holding A.Ş.’nin temsilcisinin toplantıda hazır bulunmaması nedeniyle toplantı nisabı sağlanamadığından, toplantı nisabı yetersizliği nedeniyle toplantı yapılamamıştır. Toplantı tehir tutanağı internet sitesinde yayınlanmıştır. 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantısına ait davet Kanun, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri ve Ana Sözleşme’de öngörüldüğü gibi ve gündemi de ihtiva edecek şekilde, Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin 31 Mayıs 2013 tarih ve 8332 sayılı nüshasının 780., 781., 782., 783. ve 784. sahifelerinde ve 31 Mayıs 2013 tarihli Dünya Gazetesi’nin 9. sahifesinde ve 31 Mayıs 2013 tarihli Posta Gazetesi’nin 18. sahifesinde ve ayrıca şirketin www. turkcell.com.tr adresinde ilan edilmek, nama yazılı pay sahiplerine iadeli taahhütlü mektup gönderilmek ve toplantı gün ve gündeminin bildirilmesi suretiyle süresi içinde yapılmış ve Şirket internet sitesinden, ilan dahil olmak üzere, 1.3 no’lu Kurumsal Yönetim İlkesi kapsamında Genel Kurula ilişkin yıllık faaliyet raporu, mali tablolar dahil her türlü bilgiye ulaşılması sağlanmış, fiziki olarak Şirket merkezinde de pay sahiplerinin incelemesine hazır tutulmuştur. Eş zamanlı olarak yurt dışındaki hissedarlar için de davet çıkarılmıştır. Genel Kurul toplantısı medyaya kapalı olarak yapılmıştır. Şirket sermayesinin %51’ine sahip Turkcell Holding A.Ş.’nin temsilcisinin toplantıda hazır bulunmaması nedeniyle toplantı nisabı sağlanamadığından, toplantı nisap yetersizliği nedeniyle toplantı yapılamamıştır. Toplantı dokümanı internet sitesinde yayınlanmıştır. Her iki Genel Kurul toplantı gündeminde de: 2010, 2011 ve 2012 yılları kar dağıtımı hakkında Yönetim Kurulu teklifinin görüşülerek karara bağlanması ve kar dağıtım tarihinin belirlenmesi, 6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu’na uyumu için hazırlanan Şirket ana sözleşme
95
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
2013 Faaliyet Yılı Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu değişikliklerinin onaylanması, yeni Yönetim Kurulu Üyelerinin seçimi ve görev sürelerinin tespiti, bağımsız denetçi seçimi, Kurumsal Yönetim İlkeleri kapsamında “Şirket Kâr Dağıtım Politikası’nın görüşülmesi ve onaylanması, yine Kurumsal Yönetim İlkeleri gereğince Yönetim Kurulu Üyeleri ile Üst Düzey Yöneticiler için “Ücretlendirme Politikası” hakkında Genel Kurul’un bilgilendirilmesi, 2011 ve 2012 yılında yapılan bağış ve yardımlar hakkında bilgi verilmesi; 2013 yılında yapılacak bağış sınırının görüşülerek karara bağlanması ve 2013 yılı başından Genel Kurul tarihine kadar yapılan bağış miktarının görüşülerek onaylanması, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri çerçevesinde, Şirket tarafından 3. kişiler lehine verilmiş olan teminat, rehin ve ipotekler ve elde etmiş oldukları gelir veya menfaat hususunda ortaklara bilgi verilmesi ve yıl içerisinde yapılan ilişkili taraf işlemleri hakkında ortaklara bilgi verilmesi maddeleri yer almıştır. 5. Oy Hakları ve Azlık Hakları Şirket’in Esas Sözleşmesi uyarınca, herhangi bir gruba veya pay sahibine yönelik olarak oy hakkına ilişkin bir imtiyaz bulunmamaktadır. Yönetim Kurulunda azınlık pay sahipleri ve menfaat sahipleri temsil edilmemektedir. Ancak, azınlık hissedarlar başta olmak üzere tüm hissedarları ve menfaat sahiplerini eşit olarak temsil etmek üzere Yönetim Kurulu’nda üç bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi görev yapmaktadır. Şirketin 31.12.2013 itibarıyla toplam 26 adet bağlı şirketi bulunmaktadır. Ayrıca 1 adet müşterek yönetime tabi ortaklık (A-Tel) ve 1 adet iştiraki (Fintur) vardır. Ancak, karşılıklı iştirak ilişkisi ve bu ilişkinin Genel Kurul’da oy donmasını gerektiren bir durum oluşmamıştır. 6. Kâr Payı Hakkı Şirket kârına katılım konusunda Ana Sözleşme’de bir imtiyaz bulunmamaktadır. Her hisse eşit kâr payı hakkına sahiptir. Şirketin 13 Mayıs 2013 tarihli Yönetim Kurulu kararıyla kabul edilen kâr dağıtım politikası her yıl faaliyet raporunda yer almakta ve şirketin internet sitesinde ayrıca kamuya açıklanmaktadır. Ancak, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihlerinde toplantı nisabı eksikliği nedeniyle Olağan Genel Kurul toplantısı yapılamadığından, 2010, 2011 ve 2012 yıllarına ait kârın dağıtımı da görüşülememiş ve bu nedenle karara bağlanamamıştır. Şirket’in operasyonel performansı, mali durumu ve diğer faktörlerdeki gelişmeleri gözetmek suretiyle Yönetim Kurulu tarafından kabul edilerek Şirket internet sitesinde de açıklanan Şirket kâr dağıtım politikası, 2004 mali yılı kazançlarından başlamak üzere ve Şirket’in nakit akışı gerekliliklerine, Yönetim Kurulu ile Hissedarlar Genel Kurulu’nun onayı ve bunlarca yapılabilecek değişiklilere ve Türkiye’de uygulanmakta olan mevzuata tabi olarak, nakit kâr payı ödemelerinin oranı Şirket’in her hesap yılı için belirlenmiş dağıtılabilir net kârının %50’sinden az olamaz şeklinde belirlenmiş olup, kar dağıtımı yasal süreler içerisinde gerçekleştirilmektedir.
96
7. Payların Devri Şirketimiz Esas Sözleşmesi’nde hisse senetlerinin devrinde herhangi bir kısıtlama olmamakla beraber, tabi olduğumuz Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Yetkilendirme Yönetmeliği’nin geçici 4’üncü maddesinin c bendinin 4’üncü cümlesi, “Kontrol unsurunun el değiştirmesine yol açan hisse devir, edinim ve hareketleri” için Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu’nun yazılı iznini şart koşmaktadır. BÖLÜM 2- KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK 8. Bilgilendirme Politikası Şirket, tabi olduğu SPK, BİST, SEC ve NYSE düzenlemeleri ile uyumlu olarak Sermaye Piyasası kuralları uyarınca, kamuya yaptığı açıklamaları düzenleyen “Bilgilendirme Politikası”nı SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda oluşturmuş ve Yönetim Kurulu tarafından onaylanmasını takiben Şirket internet sitesinde ilan etmiş ve 2005 yılında gerçekleştirilen Olağan Genel Kurul’da da pay sahiplerinin bilgisine sunmuştur. Şirket Bilgilendirme Politikası’nda 2009 yılında yapılan değişiklikler internet sitesinde ilan edilmiştir. Bilgilendirme Politikası’nı gözetmek ve izlemekten Şirketimiz Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü sorumludur. Bölüm, Şirketin Bilgilendirme Politikasındaki esaslar çerçevesinde, Şirket’in tabi olduğu düzenlemelerle uyumlu olarak pay sahipleri, yatırımcılar, çalışanlar ve müşteriler olmak üzere tüm menfaat sahiplerine tam, adil, doğru, zamanında, anlaşılabilir, düşük maliyetle ve eşit koşullarda ulaşılabilir aktif ve şeffaf bir iletişimi sağlamakla görevlidir. Ayrıca Şirketin 2013 faaliyet yılına ilişkin geleceğe yönelik bilgiler Kamuyu Aydınlatma Platformu vasıtasıyla açıklanmaktadır. 9. Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği Şirket internet sitesi pay sahiplerinin, menfaat sahiplerinin ve tüm kamuoyunun açık, net ve eş zamanlı olarak bilgilendirilmesi amacıyla 1996 yılında kurulmuş olup, adresi www.turkcell.com.tr’dir. SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri Tebliğ ve İlkelerin uygulanmasını yönlendiren SPK karar ve duyuruları ile gerekli görülen bilgilere Şirket internet sitesinde yer verilmekte olup, sürekli güncelleme yapılmaktadır. Internet sitesinde yer alan bilgilere ayrıca İngilizce olarak ulaşılabilmektedir. Şirketin internet sitesinde kurumsal yönetim ilkelerinde belirtilen hususlara yer verilmiştir. 10. Faaliyet Raporu 2013 yılı faaliyet raporu, Türk Ticaret Kanunu ve buna bağlı mevzuat ile Sermaye Piyasası mevzuatı ve bu kapsamda kurumsal yönetim ilkeleri gözetilerek hazırlanmıştır. BÖLÜM III-MENFAAT SAHİPLERİ 11. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi Menfaat sahipleri, tanımlı ve düzenli toplantılar (çalışanlar için iletişim
toplantıları, çalışanların fikir ve önerilerini iletebilecekleri öneri platformları, tedarik zincirine yönelik tedarikçi günü, katma değer hizmetlerinde beraber çalışılan firmalara yönelik iş ortakları günü, bayi toplantıları gibi) yapılmak suretiyle bilgilendirilmektedir. Bilgilendirmeler gerek periyodik toplantılar, gerek e-postalama, gerekse intra-net sistemi yoluyla sağlanmaktadır.
Ücretlendirme ve diğer İK süreçlerinde etnik, dil, din, ırk, cinsiyet ayrımı yapılmaksızın fırsat eşitliği politikası göz önünde bulundurularak çalışanlara eşit davranılmaktadır.
Menfaat sahipleri ve çalışanların bilgilendirilmesiyle ilgili şirket politikaları ve prosedürleri oluşturulmuştur.
Şirket çalışanlarının görev tanımları ve dağılımı ile performans ve ödüllendirme kriterleri şirket iç yönergeleri ile belirlenmiş olup bu dokumanlar tüm çalışanların ulaşabilecekleri bir portalde tutulmaktadır.
Menfaat sahiplerinin farklı kanallar aracılığıyla Şirket’e ulaşması mümkündür. Şikayetler 444 0 532 ya da 532 numaralı Turkcell Müşteri Hizmetleri ve Görüntülü Müşteri Hizmetleri’nden, Turkcell Hizmet üzerinden, şikayet sitelerinden veya resmi kurum ve kuruluşlardan yazılı veya sözlü olarak iletilebilir. Şikayetler farklı kanallardan gelse de tek bir havuzda toplandıktan sonra tek merkez tarafından sonuçlandırılır. Şirket şikayetlerin iletilebilmesi için ilgili kanallarda gerekli altyapıyı kurmuştur ve sürekli geliştirmektedir. 12. Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı Menfaat sahiplerinin yönetime katılımı konusunda özel bir düzenleme bulunmamaktadır; ancak gerek duyulduğunda menfaat sahipleri(kendileri)/üst düzey yöneticileri Yönetim Kurulu toplantılarına bilgi vermek üzere çağırılmaktadırlar. Pay sahiplerinin ve diğer menfaat sahiplerinin yönetimde temsili görevi ise Yönetim Kurulu’nda yer alan bağımsız üyeler vasıtasıyla gerçekleştirilmektedir. 13. İnsan Kaynakları Politikası Şirket bünyesinde İnsan Kaynakları (İK) süreçleri, Grup İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcılığı’na bağlı İK Sistemleri Geliştirme Merkezi Bölümü tarafından geliştirilmekte, Turkcell Çalışan İlişkileri Yönetimi Bölümü tarafından yürütülmektedir. Şirketimiz İnsan Kaynakları Politikası’nın ana esasları; topluma, pazara, şirkete ve çalışanların birbirine olan sorumluluklarını benimsemek suretiyle Turkcell Ortak Değerleri ve İş Etiği Kuralları ile belirlenen yüksek etik standartları sağlamaktır. Şirketimizde çalışanlar ile ilişkileri yürütme görev ve yetkisi Genel Müdür Yardımcısı Meltem Kalender’e verilmiştir. Anılan kişinin temel görevleri çalışan bağılılığını sağlamak, şirket stratejik önceliklerimiz doğrultusunda çalışanlarımızı geliştirmek, liderlerimizi yetiştirmek; organizasyonel etkinliği artırmak; tüm İK strateji, politika ve uygulamalarını tasarlamak ve hayata geçmesini sağlamaktır. Tüm İnsan Kaynakları süreçleriyle ilgili (seçme ve yerleştirme, kariyer hareketleri, performans ve yetenek yönetimi, insan gücü planlama, ücretlendirme ve ek menfaatler, organizasyonel gelişim ve süreç iyileştirme, iç iletişim) yazılı prosedür ve yönetmelikler mevcuttur ve bu dokümanlar tüm çalışanların ulaşabilecekleri bir portalde tutulmaktadır. Ayrıca çalışanlara yönelik olarak periyodik bilgilendirme, kurumsal portal ve e-mail sistemi ile gerçekleştirilmektedir.
2013 faaliyet yılında çalışanlardan ayrımcılık konusunda hiçbir şikâyet alınmamıştır.
14. Etik Kurallar ve Sosyal Sorumluluk Etik Kurallar Şirket etik kuralları, Turkcell Ortak Değerleri ve İş Etiği Kuralları iç yönergesiyle düzenlenmiştir. Turkcell İş Etiği Kuralları, Turkcell politikaları, değerleri ve ilkeleri ile bütünlük içindedir ve Yönetim Kurulu, yöneticiler dahil tüm çalışanların uyması talep edilir. Her Turkcell çalışanı, Turkcell Ortak Değerleri ve İş Etiği Kuralları El Kitabı’nda belirtilen kural ve düzenlemelere aykırılık teşkil edebilecek ya da böyle bir aykırılığın oluşabileceği yönünde makul düzeyde şüphe ya da endişe oluşturan, durum ve duyumları bildirim kanalları aracılığıyla Turkcell Etik Komitesine iletmekle yükümlüdür. Menfaat sahiplerinden çalışanlar şirketin mevzuata aykırı ve etik açıdan uygun olmayan işlemlerini intranet üzerinden şirket içi formlar, telefon ya da elektronik posta mesajıyla Etik Komite vasıtasıyla dolaylı olarak ya da doğrudan Denetim Komitesi’ne iletebilirler. Öte yandan, menfaat sahiplerinden müşteriler ve tedarikçilerin şirketin mevzuata aykırı ve etik açıdan uygun olmayan işlemleri, ihbar ve şikayet yoluyla Etik Komite üzerinden Denetim Komitesi’ne iletilir. Ana hatları ile etik kurallar Şirket internet sitesinde Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nde Kurumsal Yönetim başlığı altında yayımlanmaktadır. Bu etik kurallar şirketin yayımladığı/yayımlayacağı diğer uygun politikaları, davranış kurallarıyla rehberleri tamamlayıcı nitelik taşımaktadır. Ortak Değerler ve İş Etiği Kuralları’nın çalışanlar tarafından bilinirliğinin ve sahiplenilmesinin artırılması amacıyla yıl boyunca çeşitli kanallardan eğitim ve bilgilendirmeler yapılmaktadır. Şirketin 2013 faaliyet yılında devam eden ve başlatılan sosyal sorumluluk projeleri aşağıdadır. Eğitime Katkı Kardelenler Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği iş birliğiyle yürüttüğümüz “Kardelenler Projesi”nin 13. yılında da kız çocuklarının eğitimine destek sağlamaya devam ettik. 2013 yılında binlerce Kardelenimiz lise ve üniversite eğitimlerini tamamlayarak meslek hayatlarına atıldılar.
Eğitim&Gelişim, Performans ve Yetenek Yönetimi, Kariyer Yönetimi,
97
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
2013 Faaliyet Yılı Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu 2000 Yılından Bugüne Kadar • 100.000 adet burs verildi, • 29.000 öğrencimiz burs aldı, • 15.000 öğrencimiz liseden, • 1.450 öğrencimiz üniversiteden mezun oldu. Van İçin Türkiye Kumbarası Turkcell olarak 2011 yılının Ekim ve Kasım aylarında Van’da meydana gelen ve tüm ülkeyi sarsan deprem felaketinin 2. yılında da kente ve bölgeye desteğimizi sürdürdük. Van seferberliğimiz ile toplanan bağışlar sayesinde öğretmen kampüsü ve öğrenci yurdu yaptırdık, ayrıca birçok öğrenciye burs sağladık. 5 milyon TL bağış yaparak başlattığımız “Van İçin Türkiye Kumbarası”nda halkımızdan gelen bağışlar ile 192 kapasiteli öğretmen kampüsü ve 132 kişilik öğrenci yurdunu Van’a kazandırırken, 100 öğrenciye de eğitim bursu sağladık. Kamu-Özel Sektör-Sivil Toplum iş birliğine örnek model olan ve TEV iş birliğinde gerçekleştirdiğimiz “Van İçin Türkiye Kumbarası” projesi, IPRA Altın Dünya Ödülleri’nde Birleşmiş Milletler tarafından verilen “BM Özel Ödülü”nün sahibi oldu. Nisan 2013’te Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından Van depreminde altyapımıza yönelik çalışmalarımız ve öncülük ettiğimiz şeffaf bağış kampanyası “Van İçin Türkiye Kumbarası” ile dünyaya örnek gösterildik. Spora Katkı Yıllardır Türk sporunun gelişmesi, Türk sporcularının ve Milli Takımları’nın ulusal ve uluslararası arenalarda övgüyle anılması yolunda öncü çalışmalarımıza, 2013 yılı içinde başlattığımız iki dev proje ile devam ediyoruz. T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı himayesinde, hayat verdiğimiz Yüzme ve Atletizm Performans projelerine toplam 28 milyon TL yatırım yapıyoruz. T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın da destek vereceği projemiz ile bugüne kadar amatör sporlara yapılan en büyük desteği veriyoruz. Uluslararası arenada Türk sporunun başarısı ve 200 bin lisanlı sporcu hedefiyle yola çıkan projenin her aşamasında aktif olarak yer alıyoruz. Yönetim, sporcu seçim ve gelişim yöntemleri ile kurumsal gelişim danışmalığına kadar uzanan birçok proje unsurunda, Atletizm ve Yüzme Federasyonları ile birlikte çalışıyoruz. 2016 ve 2020 Yaz Olimpiyat Oyunları’na başarılı milli atlet ve yüzücüler yetiştirmenin yanı sıra sürdürülebilir başarı için çalışan, kurumsal yapısı güçlü federasyonlar yaratmayı ve bu sporları tabana yaymayı hedefliyoruz. Turkcell, Futbol ve Basketbol Milli Takımları’nın Ana Sponsoru Futbol Milli Takımımız’a 2002’de “Resmi İletişim Sponsoru” olarak başlattığımız desteğimizi 2005’ten beri Ana Sponsor olarak devam ettiriyoruz. Ayrıca Turkcell teknolojisini Futbol Federasyonu ile yaptığımız
98
ortak çalışmalarda da sahalara taşıyarak, taraftarların hayatlarını kolaylaştırıyoruz. Genç nesillere cesaret ve ilham veren Basketbol Milli Takımımız’a 2002 yılında “Resmi İletişim Sponsoru” olarak başlattığımız desteği ise 2006 yılından beri Ana Sponsor olarak devam ettiriyoruz. Basketbol Milli Takımımız’ın Dünya 2.’si olarak büyük bir başarıya imza attığı 2010 Dünya Basketbol Şampiyonası’nın da Ana Sponsorluğu’nu üstlenerek, Milliler’e olan desteğimizi 2015 yılına kadar uzattık. Kültür-Sanata Katkı Turkcell olarak kurumsal sosyal sorumluluk vizyonumuz doğrultusunda kültür-sanatı Türkiye’nin en önemli değerlerinden biri olarak görüyoruz. 2012 yılı itibarıyla Türkiye’nin ilk çağdaş ve modern sanat müzesi “İstanbul Modern”in İletişim ve Teknoloji Sponsoru olarak uzun soluklu bir sponsorluğa imzamızı attık. İstanbul Modern’e özel çözüm ve uygulamalar geliştirerek, sanatseverlerin hayatını kolaylaştıracak QR kod ve NFC teknolojileri ile konuşan etiketlerimizi hayata geçirdik. İstanbul Modern’in faaliyetlerinin geniş kitlelere ulaşmasını sağlayan çalışmalarımız ışığında, kültür ve sanat alanındaki faaliyetlerimizi sürdürmeye devam edeceğiz. Girişimciliğe Katkı Teknogirişimciliğe Destek Teknogirişimcilik desteklerimiz kapsamında, Özyeğin Üniversitesi ile 2011 yılında kurduğumuz “Girişim Fabrikası”nda bugüne kadar 1100 iş fikri başvurusu kabul edildi. Fabrika’da yer almaya hak kazanan 30 girişimden 9’u şirketleşti, 12’si araştırma ve geliştirme çalışmalarına devam ediyor. Bugüne kadar Girişim Fabrikası’nda yer alan girişimlerden, melek yatırımcı ve kamu desteklerinden 2 Milyon TL’ye yakın kaynak elde edildi. Ekonomiye Kadın Gücü Turkcell Ailesi olarak, 2012 Eylül ayında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın himayesinde, Türkiye İsrafı Önleme Vakfı (TİSVA) işbirliğinde başlattığımız Ekonomiye Kadın Gücü projesi kapsamında ilk etapta 55 bin dar gelirli kadın girişimcimizi Turkcell’in teknoloji ve iletişim gücüyle buluşturduk. Eylül 2012’de ilk adımını attığımız projeyle bugün 68 bin girişimci kadınımız Turkcell’in teknoloji desteğini arkalarına alarak, çocuklarına ve kendilerine daha iyi bir gelecek hazırlamanın haklı gururunu taşıyorlar. Kadınlarımızın ekonomik, sosyal ve kültürel gelişimini hedeflediğimiz projede sahip olduğumuz üstün iletişim ve teknoloji altyapımız en büyük gücümüz oldu. Bu gücü kullanarak dijital bir sosyal borçlanma platformu kurduk. Paydaşlarımız da internetin ve sosyal ağların gücünü kullanarak imece usulüyle bu kadınların daha da çok üretebilmesi için mikrokredi fonuna kaynak sağladılar. Bu platform ile bugün yaklaşık 1 milyon TL fon toplandı. Eğitim, teknoloji, fon desteğinin yanı sıra dar gelirli kadınlarımızın eğitimlerle güçlendikleri, mikrokredi desteği ile ürettikleri ürünleri satışa sunması için www. ekonomiyekadingucu.com web sitesinde, “Kadın Emeği Ürünleri”
adıyla bir e-ticaret alanını yarattık. Bu altyapı ile artık kadınlarımızın kendilerine ait bir sanal pazaryeri var. Dar gelirli, girişimci kadınlara yeni bir pazarlama kanalı olarak hizmet etmesi hedeflenen El Emeği Pazar Yeri’nde alıcı ile satıcı aracısız buluşuyor. 400 bin TL katkı sağlayarak başlattığımız Ekonomiye Kadın Gücü seferberliği, 4 yılda 100 bin kadını ekonomiye kazandırmayı hedefliyor. Bu hedef doğrultusunda ilerlerken projenin başarısı uluslarası arenada da ödüllerle taçlandırıldı. Turkcell, Mart 2013’te Ekonomiye Kadın Gücü projesi de dahil “kadın odaklı” öncü projeleri ile Birleşmiş Milletler tarafından tüm dünyaya örnek gösterilmişti. Halkla ilişkiler alanında en prestijli organizasyonlardan biri olarak kabul edilen IPRA Altın Küre Ödülleri’nde Ekonomiye Kadın Gücü projesi iki ödüle layık görüldü. Proje öncelikle “Kurumsal Sosyal Sorumluluk” kategorisinde birinci oldu. Ardından ödül alan diğer 29 kategori içinde de IPRA Büyük Ödülü’ne layık görüldü. Mobil iletişim alanında ABD’deki en önemli yarışmalardan biri kabul edilen “Mobile Excellence Awards”da da (MEA – Mobil Mükemmeliyet Ödülleri) “Sosyal Farkındalık” kategorisinde 2013 yılında Ekonomiye Kadın Gücü projesi ile ödül aldı. İstihdama Katkı Turkcell olarak istihdama katkı sağlamayı önceliklerimizden biri olarak görüyoruz. Engelli istihdamına ayrıca özel önem veriyoruz. Turkcell Grup genelinde 497 engelli çalışan istihdam ediliyor. Engelli çalışanlarımızın büyük bir kısmı Türkiye’nin dört bir yanında bulunan Turkcell Global Bilgi Çağrı Merkezlerimiz’de çalışıyor (260 kişi). Turkcell Global Bilgi Karaman ve Van Çağrı Merkezlerinde çalışanların %50’si engellilerden oluşuyor. Ulaştırma Bakanlığı ile yürüttüğümüz proje kapsamında İzmir ve İstanbul’da, evlerinden çağrı merkezi hizmeti vermekte olan toplam 4 engelliyi istihdam ediyoruz. Turkcell Global Bilgi Çağrı Merkezlerimiz ile Türkiye’de İstanbul (3), İzmir, Erzurum, Eskişehir, Diyarbakır, Ankara, Karaman, Artvin, Trabzon, Van, Karabük, Gaziantep, Şanlıurfa’da olmak üzere 15; yurtdışında ise Ukrayna’da 4, Belarus’ta 1 olmak üzere toplam 20 lokasyonda yaklaşık 10 bin kişiye istihdam sağlıyoruz. Engel Tanımayanlar Turkcell ailesi olarak, ülkemizin ekonomik ve sosyal gelişimi için toplumun her kesiminin fırsat eşitliğine sahip olmasını önemsiyor ve bunu gerçekleştirmek için somut adımlar atıyoruz. Bu vizyon doğrultusunda, engelli vatandaşlarımızın yaşamlarını kolaylaştırmak, onları hayatın içine katmak için “Engel Tanımayanlar” çatısı altında birçok farklı alanda çözümler sunuyoruz. Engellilere yönelik hizmetlerimizi 3 ana başlık altında topluyoruz: • Engelli istihdamı • Teknolojik çözümler • Sosyal sorumluluk projeleri Çalışanların yarısı engellilerden oluşan Karaman ve Van-Erciş Çağrı Merkezleri ve Homeagent projesi ile de engellilerin iş hayatına katılımını
destekleyen Turkcell, mobil iletişim olanaklarını kullanarak teknoloji ve bilgiye erişimde kolaylıklar sunuyor. Engelli vatandaşlarımızın yaşadığı iletişim ihtiyaçlarına yönelik indirimli ve çok avantajlı konuşma, SMS, internet içeren “Destek Paketleri”, ücretsiz olarak sunulan sesli fatura ve sesli sözleşme seçeneği, işitme engelli aboneler için ücretsiz Görüntülü Çağrı Merkezi, işitme engelliler için ücretsiz Çalarken Dinlet hizmeti ve Turkcell mağazalarında işaret diliyle müşteri hizmeti bu çözümlerden sadece birkaçı. “Turkcell Hayal Ortağım” Servisi, görme engelli abonelerimizi hayata bağlıyor... Young Guru Academy işbirliği ile gerçekleştirdiğimiz “Turkcell Hayal Ortağım” ücretsiz servisi ile görme engelli abonelerimiz, cep telefonlarından Türkiye ve dünyadan tüm güncel haberleri, binlerce sesli kitabı ve sosyal hayata entegrasyonları için vazgeçilmez olan birçok eğitim çalışmasını dinleyebiliyorlar. Hayal Ortağıma 8020 numaralı IVR Hattı üzerinden ulaşılabildiği gibi IOS ve Android uyumlu cep telefonlarına indirilebilen uygulama üzerinden de erişilebiliyor. 2013 yılında Yaşar Kemal’in Yapı Kredi Yayınları’ndan çıkan son kitabı Çıplak Deniz Çıplak Ada, Turkcell Hayal Ortağım Servisi üzerinden ücretsiz olarak görme engellilerle buluştu. Bunun gibi hizmetler ile görme engellilerin bilgiye erişimindeki en önemli eksiklerinden birini gidermeyi hedefliyoruz. Geleceği Yazanlar Türkiye’nin her noktasına teknolojiyi götürerek fırsat eşitliği sunmak, insanımızı bilim ve teknolojinin sağladığı avantajlarla tanıştırmak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu doğrultuda yerli mobil yazılım seferberliği “Geleceği Yazanlar”ı hayata geçirdik. Geleceği Yazanlar projesiyle ülkemizin bilişim sektöründeki potansiyelini harekete geçirmeyi amaçlarken, eğitim veya kurs olanağı bulamayan gençlerimizi geleceğin mesleğine hazırlayacağız. Proje kapsamında mobil yazılım ekosisteminde yer edinmek isteyen herkese açık olarak hayata geçirilen www.turkcell. com.tr/gelecegiyazanlar portalı üç mobil platform üzerinde eğitim, gelişim, mentorluk, kariyer fırsatları ve fiziksel etkinlikler sunması bakımından dünyada bir ilk olma özelliğine de sahip. Proje ile eğitim ve gelişim fırsatları sunmanın yanı sıra yazılım geliştiricilere Turkcell ekosistemine dahil olma olasılığı sunarak yeni iş fırsatları yaratacağız. Üniversite öğrencilerini, yazılımcıları, amatör olarak mobil yazılım geliştirenleri, kurumsal IT profesyonellerininin Geleceği Yazanlar’da bireysel, kurumsal ve toplumsal konularda çözüm üretecek tüm mobil uygulamaların hayata geçirilebilmesi için bilgi, ürün ve teknoloji desteği de sunacağız. Sağlık, eğitim, çevre gibi toplumsal konularda hayatı iyileştiren mobil uygulamaların da destekleneceği bu proje, Türkiye’nin sosyal ve ekonomik dönüşümünde pozitif katkıda bulacağız. BÖLÜM IV- YÖNETİM KURULU 15. Yönetim Kurulu’nun Yapısı, Oluşumu SPK’nın 11 Mart 2013 tarihli 2013/8 sayılı kararı uyarınca; 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 17. maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, Kurumsal Yönetim İlkeleri’nden bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi
99
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
2013 Faaliyet Yılı Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu seçimine ilişkin uyum zorunluluğunun yerine getirilmesini teminen; 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca Ahmet Akça, Atilla Koç ve Mehmet Hilmi Güler, yerlerine usulüne uygun olarak yeni bağımsız üyeler seçilip göreve başlayana ya da Kurulca bu konuda yeni bir karar alınıncaya kadar; SPK’nın 15 Ağustos 2013 tarihli 2013/27 sayılı kararı uyarınca; 11.03.2013 tarih ve 8/271 sayılı kararı uyarınca atanmış olan 3 bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi’ne ilaveten, 29.04.2010 tarihli genel kurulda 3 yıl görev yapmak üzere seçilen ve görev süreleri dolmuş ve yerlerine genel kurulca yenileri seçilememiş olan yönetim kurulu üyeliklerine 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 128. maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi hükmü uyarınca Mehmet Bostan ile Bekir Pakdemirli, Şirket genel kurulunca mevzuata uygun üyeler seçilinceye veya Kurulca başka üyeler atanıncaya kadar ve SPK’nın 13 Eylül 2013 tarih ve 2013/30 sayılı kararı uyarınca yönetim kuruluna Kurulun 11.03.2013 tarih ve 8/271 sayı ile 15.08.2013 tarih ve 28/921 sayılı kararları ile yapılan resen atamaları sonucunda boş kalan 2 Yönetim Kurulu Üyeliğine Sonera Holding BV tarafından Kurula bildirilen Erik Belfrage ve Jan Erik Rudberg, Şirket Genel Kurulunca mevzuata uygun üyeler seçilinceye veya Kurulca başka üyeler atanıncaya kadar görev yapmak üzere atanmışlardır. SPK Yönetim Kurulu üye atamaları sonrasında mevcut durumda Turkcell Yönetim Kurulu 3 (üç)’ü bağımsız üye olmak üzere toplamda 7 (yedi) bağımsızlık kriterini taşıyan üyeden oluşmaktadır. Ahmet AKÇA, Yönetim Kurulu Başkanı ve Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi* Ahmet AKÇA, 11 Mart 2013 tarih ve 2013 (7 numaralı SPK Bülteni’nde alınan karar ile yerine usulüne uygun olarak yeni bağımsız üye seçilip göreve başlayana ya da Kurulca bu konuda yeni bir karar alınıncaya kadar Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliğine ve 19 Ağustos 2013 tarihinde Turkcell Yönetim Kurulu Başkanlığı’na atanmıştır. Kendisi aynı zamanda Turkcell Denetim Komitesi ile Aday Belirleme Komitesi Başkanı’dır. 1980- 1988 yılları arasında cam ve gıda sektörlerinde Dış Ticaret Müdürü olarak görev almıştır. 1988’de International Trading House Company’de üstlendiği Genel Müdürlük görevini 1992 yılına kadar sürdürmüş, daha sonra kendi işini kurmuş ve halen bunu yürütmektedir. Ahmet Akça, lojistik hizmetleri veren Akça Lojistik Hizmetleri ve Ticaret A.Ş’nin kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı’dır. Buna ek olarak, Ocak 2010’da Bezmialem Vakıf Üniversitesi’nin Mütevveli Heyeti kuruluşunda yer almış ve Kasım 2011’den bu yana Mütevelli Heyeti Başkanı olarak görevini sürdürmektedir. ODTÜ’nün Matematik ve İstanbul Üniversitesi’nin Sosyoloji bölümlerinde bir süre eğitimine devam eden Akça, Bursa İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Ekonomi bölümünden mezun olmuştur. Atilla Koç - Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi* Atilla Koç, 11 Mart 2013 tarihli SPK Bülteni’nde alınan karar ile yerine usulüne uygun olarak yeni bağımsız üye seçilip göreve başlayana ya
100
da Kurulca bu konuda yeni bir karar alınıncaya kadar Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliği’ne atanmıştır. Kendisi aynı zamanda Turkcell Ücret Komitesi Başkanı’dır. İçişleri Bakanlığı’nda Bakanlık Müşavirliği, Konya Emniyet Müdürlüğü görevlerinden sonra, sırasıyla Ulubey, Nusaybin, Bayındır’da Kaymakam olarak çalışmış ve Siirt ve Giresun’da Vali olarak görev yapmıştır. Başbakanlık Müsteşarlığı, Ankara Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreterliği ve Merkez Valiliği görevlerinde bulunmuştur. 59. Hükümet’te Kültür ve Turizm Bakanlığı görevini yürütmüştür. Kendisi Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden mezun olmuştur. Mehmet Hilmi Güler - Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi* Mehmet Hilmi Güler, 11 Mart 2013 tarihli SPK kararı ile yerine usulüne uygun olarak yeni bağımsız üye seçilip göreve başlayana ya da Kurulca bu konuda yeni bir karar alınıncaya kadar Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliği’ne atanmıştır. Kendisi aynı zamanda Turkcell Riskin Erken Tespiti Komitesi ve Kurumsal Yönetim Komitesi’nde Başkan’dır. Türk Uçak Sanayii’nde (TUSAŞ) Proje Mühendisi ve Grup Başkanı, TÜBİTAK’ta Başkan Yardımcısı ve Yönetim Kurulu Üyesi, Makine Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı, Etibank Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı, Başbakanlık Başmüşaviri, ERDEMİR ve İGDAŞ’ta Yönetim Kurulu Üyesi ve Murahhas Aza olarak görev yapmıştır. 58, 59 ve 60. Hükümetlerde Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı görevini yürütmüştür. Güler ODTÜ Metalurji Mühendisliği Bölümü’nü bitirmiş, yüksek lisans ve doktorasını aynı üniversitede tamamlamıştır. Mehmet Bostan - Yönetim Kurulu Üyesi** Mehmet Bostan, 15 Ağustos 2013 tarihli SPK kararı ile Şirket genel kurulunca mevzuata uygun üyeler seçilinceye veya Kurulca başka üyeler atanıncaya kadar görev yapmak üzere Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliği’ne atanmıştır. Geçmişte BNP Ak Dresdner Bank A.Ş’de Pazarlama Müdürü, TSKB’de Müdür, Dresdner Bank AG Türkiye Temsilciliği, Güneş Sigorta’da Genel Müdür Yardımcılığı görevlerini üstlenmiştir. 2010 yılından bu yana Vakıf Emeklilik Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyesidir. Emeklilik Gözetim Merkezi’nin Yönetim Kurulu Başkanı’dır. İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi Uluslararası İlişkiler bölümü mezunudur. Bilgi Üniversitesi’nden MBA derecesi bulunmaktadır. Bekir Pakdemirli - Yönetim Kurulu Üyesi** Bekir Pakdemirli, 15 Ağustos 2013 tarihli SPK kararı ile Şirket genel kurulunca mevzuata uygun üyeler seçilinceye veya Kurulca başka üyeler atanıncaya kadar görev yapmak üzere Turkcell Yönetim Kurulu üyeliğine atanmıştır. Son 10 yılda, çokuluslu bir şirketin Ortadoğu Bölge Müdürlüğü, İzmir’de bir seramik firmasının Genel Müdürlüğü ve halka açık bir gıda firmasının Genel Müdürlüğü görevlerini üstlenmiştir. Halen McCain firmasının İş Geliştirme Müdürlüğü’nü yürütmekte olup şirketlere yönetim, finans, verimlilik ve yeniden yapılanma danışmanlığı *6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca SPK tarafından bağımsız yönetim kurulu üyesi olarak atanmışlardır. **6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 128. maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi hükmü uyarınca SPK tarafından bağımsızlık kriterlerini sağlayan yönetim kurulu üyeleri olarak atanmışlardır.
vermektedir. Kanal 35 ve Ege TV’de haftalık ekonomi programı yapmaktadır. Anadolu Otizm Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi’dir. Sermaye Piyasası Yatırımcıları Derneği üyesidir. Amatör kaptan, amatör pilot ve amatör telsizcidir. Bilkent Üniversitesi İşletme Fakültesi ve ardından Başkent Üniversitesi’nde İşletme Yüksek Lisansını tamamlamıştır ve halen Celal Bayar Üniversitesi İktisat Bölümünde doktorasını yapmaktadır.
OJSC Megafon şirketinde ise bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği ve Denetim Komitesi Başkanlığı görevlerini yürütmektedir. 1994- 2003 yılları arasında Telia AB şirketinde birçok farklı yöneticilik pozisyonunda görev almıştır. Kendisi daha önce Nordbanken AB’de Genel Müdür Yardımcılığı, Tele2 AB ve Enator AB şirketlerinde CEO olarak görev almıştır. Rudberg Gothenburg Ekonomi Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden mezun olmuştur.
Jan Erik Rudberg - Yönetim Kurulu Üyesi** Jan Erik Rudberg 13 Eylül 2013 tarihli SPK kararı ile Şirket genel kurulunca mevzuata uygun üyeler seçilinceye veya Kurulca başka üyeler atanıncaya kadar görev yapmak üzere Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliği’ne atanmıştır. Rudberg halen Kcell JSC şirketinde Yönetim Kurulu Başkanlığı ve Bağımsız Direktörlük, Hogia Ab şirketinde Yönetim Kurulu Başkanlığı,
Erik Belfrage - Yönetim Kurulu Üyesi** Erik Belfrage 13 Eylül 2013 tarihli SPK kararı ile Şirket genel kurulunca mevzuata uygun üyeler seçilinceye veya Kurulca başka üyeler atanıncaya kadar görev yapmak üzere Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliği’ne atanmıştır. Kendisi Cenevre, Washington, Bükreş, Beyrut ve Paris’te İsveçli diplomat, SEB’de genel müdür yardımcısı, Dr. Peter Wallenberg’in danışmanı,
Yönetim Kurulu Üyesi
Şirket
Aldığı Görevler
Ahmet Akça
Akça Lojistik Hizmetleri ve Ticaret A.Ş. Bezmialem Vakıf Üniversitesi
Yönetim Kurulu Başkanı Mütevelli Heyeti Başkanı
Atilla Koç
-
-
Mehmet Hilmi Güler
Mir Teknoloji Holding A.Ş.
Yönetim Kurulu Üyesi
Mehmet Bostan
Vakıf Emeklilik Emeklilik Gözetim Merkezi
Yönetim Kurulu Üyesi & Genel Müdür Yönetim Kurulu Üyesi
Bekir Pakdemirli
Adres Danışmanlık Ltd.Şti McCain Foods Limited Anonim Yapı Teknolojileri A.Ş.
Baş Danışman İş Geliştirme Müdürü Yönetim Kurulu Başkanı
Jan Erik Rudberg
Hogia AB Kcell JSC OJSC Megafon
Yönetim Kurulu Başkanı (Bağımsız Direktör) Yönetim Kurulu Başkanı (Bağımsız Direktör) Yönetim Kurulu Üyesi (Bağımsız Direktör)
Erik Belfarge
KIBI AB Eramet Steel Filipinler Cumhuriyeti (Stokholm) The International Council of Swedish Industry International Chamber of Commerce-Kurumsal Sorumluluk ve Yolsuzlukla Mücadele Komitesi International Chamber of Commerce - Finans Komitesi The Trilateral Commission Sigtunaskolan Humanistiska Läroverket (Sigtuna School) SEB Marcus Wallenberg Investor AB Jacob Wallenberg Dr. Peter Wallenberg
Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Fahri Baş Konsolos Yönetim Kurulu Başkanı Başkan Başkan Yardımcısı Yönetim Kurulu Üyesi Başkan Başkan Danışmanı Başkan Danışmanı Danışman
101
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
2013 Faaliyet Yılı Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu Investor AB Jacob Wallenberg ve SEB Marcus Wallenberg şirketleri Yönetim Kurulu Başkanlarının Danışmanı, Consilio International AB şirketinde ortak ve Yönetim Kurulu Başkanı görevlerinde bulunmuştur. Belfrage çeşitli kurul ve komisyonların başkanlığını yapmaktadır. Stockholm Ekonomi Üniversitesi’nden MBA derecesi bulunmaktadır. 16. Yönetim Kurulunun Faaliyet Esasları Yönetim Kurulu toplantı gündemi Yönetim Kurulu Başkanı tarafından oluşturulmakta olup, gündem maddelerine ilişkin Yönetim Kurulu Üyeleri ile yöneticilerden gelen talepler dikkate alınmaktadır. Yönetim Kurulu 2013 yılı içerisinde fiziksel katılım ve telekonferans yolu ile toplam 18 toplantı gerçekleştirmiş ve bu toplantılara ilişkin olarak katılım oranı % 99 olmuştur. Toplantılara sağlıklı katılımın temini için her yılın sonunda takip eden yılın toplantı tarihleri prensip olarak belirlenerek üyelere bildirilmiştir. Bu sayede üyelere, takvimlerini toplantılara göre ayarlama imkanı tanınmış olup, her Yönetim Kurulu toplantısında, üyelerden gelen talepler dikkate alınarak bir sonraki Yönetim Kurulu toplantısı tarihi ayrıca değerlendirilmektedir. Acil konularda ise, toplantı tarihi beklenmeden her zaman ilave toplantı yapılabilmektedir. Toplantılara ilişkin çağrı elektronik posta mesajı yoluyla yapılmaktadır. Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde Yönetim Kurulu bünyesinde oluşturulan sekreterya Yönetim Kurulu üyelerini toplantı gündemi ve gündeme ilişkin dokümanları kendilerine ulaştırmak yolu ile bilgilendirmektedir. Şirket ana sözleşmesi uyarınca: Yönetim Kurulu toplantı nisabı en az beş üyenin toplantıda hazır bulunması ile mümkündür. Yönetim Kurulu toplantılarında olağan kararlar; beş üyenin hazır bulunduğu toplantılarda dört üyenin olumlu oyu ve beşten fazla üyenin hazır bulunduğu hallerde ise beş üyenin olumlu oyu ile alınır. Yönetim Kurulu Başkanı’nın ve üyelerinin, olumlu veya olumsuz veto hakkı veya ağırlıklı oy hakkı bulunmamaktadır. Yönetim Kurulu Başkanı dahil olmak üzere tüm üyeler eşit oy hakkına sahiptir. 2013 faaliyet yılında, Şirket’in hakim ortakları arasında devam eden yargıya yansımış hususlar sebebiyle Bağımsız Yönetim Kurulu üye sayısı ve seçimine yönelik Yönetim Kurulu yapılandırılması ve ilişkili taraf işlemleriyle önemli nitelikteki işlemlere ilişkin ana sözleşme değişiklikleri gerçekleştirilememiştir. 17. Yönetim Kurulu’nda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı 2013 faaliyet yılında Şirkette Denetim Komitesi, Kurumsal Yönetim Komitesi, Aday Belirleme Komitesi, Ücret Komitesi ve Riskin Erken Teşhisi Komitesi çalışma yürütmüştür. Komitelerin faaliyetleri ve çalışma esasları ana hatlarıyla şirket internet sitesinde kamuya açıklanmıştır.
102
Yönetim Kurulu Komiteleri
Üyeler
Denetim Komitesi Kurumsal Yönetim Komitesi Aday Belirleme Komitesi Ücret Komitesi Riskin Erken Saptanması Komitesi
Ahmet Akça (Başkan) Mehmet Hilmi Güler Atilla Koç Mehmet Hilmi Güler (Başkan) Mehmet Bostan Bekir Pakdemirli Ahmet Akça (Başkan) Mehmet Hilmi Güler Atilla Koç Mehmet Bostan Bekir Pakdemirli Atilla Koç (Başkan) Mehmet Hilmi Güler Mehmet Bostan Mehmet Hilmi Güler (Başkan) Mehmet Bostan Bekir Pakdemirli
SPK tarafından yapılan yönetim kurulu üye atamaları sonrasında mevcut durumda, Komitelerin üyeler itibarıyla dağılımı aşağıdadır. Komitelerde görev alan diğer Yönetim Kurulu Üyeleri’nin tamamı icrada yer almamaktadır. Komite toplantıları gerekli görülen sıklıkta ya da herhangi bir üyeden gelen talep dikkate alınarak yapılmakta olup toplantıların Yönetim Kurulu toplantı tarihleriyle paralel yapılması benimsenmiştir. Yönetim Kurulu’nda oluşturulan komitelere ilişkin bilgiler şirketin internet sitesinde (www.turkcell.com.tr) Yatırımcı İlişkileri bölümünde Kurumsal Yönetim başlığı altında yayınlanmıştır. 18. Risk Yönetimi ve İç Kontrol Mekanizması Denetim Komitesi ve Genel Müdür’e doğrudan raporlama yapmakla sorumlu Turkcell Grup İç Denetim Bölümü mevcuttur. Şirkette Risk Yönetimi ve İç Kontrol, Şirket organizasyon yapısında Denetim Komitesi ve Genel Müdür’e doğrudan raporlama yapmaktadır. Amerika’da New York Borsası’na kote olmamız nedeniyle, halka açık şirketlerin uymakla yükümlü oldukları Sarbanes Oxley Yasası Madde 404’e uyum kapsamında, Turkcell ve konsolide olan Turkcell Grup şirketlerinde iç kontrol mekanizması oluşturulmuştur. Bu mekanizma çerçevesinde İç Denetim Bölümü; iç kontrol sisteminin kurulmasında destek ve görüş vermek, iç kontrol sisteminin etkinliğini
değerlendirmek ve raporlamak, Sarbanes Oxley Yasası Madde 404’e uyum kapsamında Turkcell ve denetim kapsamında olup mali tablolarında konsolide edilen iştiraklerinin finansal raporlamasına yönelik iç kontrollerin yeterliliğini değerlendirmek, bu süreçte tespit edilen kontrol eksikliklerini Denetim Komitesi ve Turkcell üst yönetimine düzenli olarak raporlamak ve alınan, alınması planlanan ilgili düzeltici faaliyetleri takip etmektedir. Ayrıca, Turkcell’in hedeflerinin gerçekleşmesini etkileyen risklerin bölümler bazında belirlenmesi, risk analiz çalışmalarının koordinasyonu, sonuçların Şirket Yönetimi ile paylaşımı, raporlanması ve takip edilmesinden ibaret bir Kurumsal Risk Yönetimi (KRY) süreci mevcuttur. Bu sürecinin koordinasyonundan Grup İç Denetim Direktörlüğü çatısı altında Kurumsal Risk Yönetim Birimi sorumludur. KRY süreci çerçevesinde risklerin belirlenme amacı onları yaratan iş faaliyetlerini durdurmak değil, risklerin oluşma olasılığını düşürmek ya da olası etkisini azaltmaktır. Böylece belirsizlik doğuran riskleri kapsamlı bir şekilde tanımlamak, değerlendirmek ve etkin bir şekilde yönetmek amaçlanmıştır. 2012 faaliyet yılı sonu itibarıyla Türk Ticaret Kanunu’nun 378. Maddesi ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Seri: IV, No: 56 Sayılı Tebliği çerçevesinde Yönetim Kurulu’na bağlı olarak faaliyette bulunmak üzere “Riskin Erken Saptanması Komitesi” kurulmuştur. Riskin Erken Saptanması Komitesi, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle ilgili gerekli önlemlerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacıyla çalışmalar yaparak yönetim kuruluna destek verir. Kurumsal Risk Yönetimi Birimi, Kurumsal Risk Yönetimi metodolojisi çerçevesinde risklerin değerlendirilmesi ve risk önleme faaliyetlerinin bölümler nezdinde koordine edilmesinden ve sonuçların Riskin Erken Saptanması Komitesi’ne raporlanmasından sorumludur. Bu süreçte risklerin sahipliği ve risk önleme faaliyetlerinin sorumluluğu iş tarafında olup riskler Kurumsal Risk Yönetimi Birimi’nin sorumluluğuna transfer edilmemektedir. Yönetim Kurulu, Riskin Erken Tespiti Komitesi üzerinden Şirketi etkileyen risklere dair düzenli olarak değerlendirmede bulunmaktadır. Turkcell, 2000 yılında teknik operasyonları kapsayacak şekilde iş sürekliliği planlarını oluşturmuş, 2004 yılında planların kapsamı genişletilerek, İş Sürekliliği Yönetimi olarak konumlandırılmıştır. 2011 senesindeki yapılandırma ile iş sürekliliği, Turkcell Grup Şirketlerini ve tedarikçilerini de kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Turkcell Grup İş Sürekliliği Yönetim Sistemi, uluslararası “ISO 22301, toplumsal güvenlik – iş sürekliliği yönetim sistemi” standardına uygun olarak; konuşma, mesajlaşma, internet ve toplumsal güvenlik hizmetlerimizin sürekliliğini sağlayacak şekilde yapılandırılmış ve sertifikalandırılmıştır. Müşteri beklentileri, kurum politikası ve yasal yükümlülükler dikkate alarak oluşturulan iş sürekliliği planlarımızın, acil durumlarda çalışmasını garanti altına almak için, düzenli tatbikatları gerçekleştirilmektedir.
Geniş bir coğrafyaya yayılan teknik altyapımız, yaygın kapsama alanımız, çözüm ortağı ağımız, mobil santrallerimiz, mobil baz istasyonlarımız, ek kapasitemiz, olağanüstü durum merkezimiz ve geçmiş deneyimlerimiz, risklerin mümkün olduğunca azaltılmasına imkan tanımakla birlikte, Grup şirketlerimizden gelen müşteri hizmetleri bilgi birikimi, hızlı fiber-optik altyapısı, veri depolama hizmeti, yazılım geliştiren deneyimli ekiplerimiz ile felaketi başka bir merkezden yönetebilme ve faaliyetlerimizin sürekliliğini sağlama konusunda imkan tanımaktadır. 19. Şirket’in Stratejik Hedefleri Şirketin stratejik hedefleri müşterilerimize eşsiz müşteri deneyimi sağlamak, ses işimizi büyütmek, mobil internet işimizi büyütmek, mobil servisleri yaymak, operasyonel mükemmellik ve verimliliğe odaklanmak ve geleceğin iyi işlerine yatırım yapmak olup Şirketimiz internet sitesinde kamuyla paylaşılmıştır. Şirket’in hedeflerine ulaşması derecesi, faaliyeti ve geçmiş performansı gözden geçirilmek suretiyle Yönetim Kurulu’na düzenli olarak raporlama yapılmaktadır. 20. Mali Haklar Şirket Yönetim Kurulu kararıyla kabul edilen Ücret Politikası 2012 olağan Genel Kurulu’nda ortakların bilgisine sunulmuş, toplantının yapılamaması sebebiyle ortaklar Genel Kurul Bilgilendirme Dokümanı aracılığıyla bilgi sahibi olmuş, öte yandan Ücret Politikası Şirket internet sitesi yoluyla kamuyla da paylaşılmıştır. 2012 faaliyet yılında Yönetim Kurulu Üyelerinin ve üst düzey yöneticilerin ücretlendirme esaslarına ilişkin önerilerini, şirketin uzun vadeli hedeflerini dikkate alarak belirlemek, üst düzey yöneticilerin ve üyelerin performansı ile bağlantılı olacak şekilde ücretlendirmede kullanılabilecek ölçütleri belirlemek ve verilecek ücretlere ilişkin önerilerini Yönetim Kurulu’na sunmakla görevli bir Ücret Komitesi kurulmuştur. Şirket Yönetim Kurulu Üyeleri ve üst düzey yöneticiler bazında bu kişilere sağlanan kümülatif her türlü hak, menfaat ve ücret ile bunların belirlenmesinde kullanılan kriterler ve ücretlendirme esasları, Şirket ücret politikası ve faaliyet raporları vasıtasıyla kamuyla paylaşılmaktadır Şirket Yönetim Kurulu Üyeleri ve üst düzey yöneticilere, borç verilmemekte ve kredi kullandırılmamaktadır. Şirket, direktör ve üst düzey yöneticilerinin ücretlerine ilave olarak ek menfaatler sağlamakta ve emeklilik planlarına katkıda bulunmaktadır. Şirket, emeklilik planlarına personel ücretlerinin belirli bir oranında katkıda bulunmakla yükümlüdür. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla sona eren hesap dönemlerinde üst düzey idari personele ödenen ve sağlanan faydalar sırasıyla 32.528 bin TL ve 26.816 bin TL’dir. 29 Nisan 2010 tarihinde gerçekleşen Genel Kurul’da alınan kararla Yönetim Kurulu Başkanı’na yıllık net 250.000 Euro ve yönetim kurulu
103
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
üyelerinin her birine, görevde bulundukları her yıl, yıllık net 100.000 Euro ücret ödenmesine karar verilmiştir. Bu karar 25 Şubat 2010 itibarıyla geçerli kılınmıştır.
gerçekleştirilmiş olan ticari faaliyetler kapsamında yapılan hizmet ve/ veya mal alım/satım işlemlerinin tümünü piyasa koşullarında uygun şartlarda gerçekleştirmiştir.
Türk Ticaret Kanunu’nun 199.maddesi gereği hakim ve bağlı şirketlerle olan ilişkiler hakkında bilgiler Turkcell Holding A.Ş.’nin yönlendirmesiyle Turkcell Holding A.Ş. ya da ona bağlı bir şirketin yararına yapılmış herhangi bir hukuki işlem, Turkcell Holding A.Ş. ya da ona bağlı bir şirketin yararına alınan veya alınmasından kaçınılan herhangi bir önlem bulunmamaktadır. 2013 faaliyet yılında gerek hâkim ortağımız ve gerekse hâkim ortağımızın bağlı şirketleri ile Şirketimiz arasında tümü piyasa koşullarına uygun şartlarda
Ek bilgiler: 2011, 2012 ve 2013 yılına ilişkin olağan genel kurul toplantıları henüz yapılamadığından Türk Ticaret Kanunu’nun 395 ve 396. maddeleri ve sermaye piyasası mevzuatı kurumsal yönetim ilkelerinden 1.3.7 ilkesi kapsamında yönetim organı üyelerine şirketle kendisi veya başkası adına yaptığı işlemler ile rekabet yasağı kapsamındaki faaliyetleri hakkında verilmiş herhangi bir izin bulunmamaktadır.
104
TURKCELL FAALİYET RAPORU TURKCELL 2013 FAALİYET RAPORU 2013
TURKCELL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR, DİPNOTLARI VE BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU
106
İçindekiler
SAYFA
KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR TABLOSU
1-3
KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU
5
KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU
6
KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU
7
KONSOLİDE FİNANSAL TABLO DİPNOTLARI
8-91
NOT 1 NOT 2 NOT 3 NOT 4 NOT 5 NOT 6 NOT 7 NOT 8 NOT 9 NOT 10 NOT 11 NOT 12 NOT 13 NOT 14 NOT 15 NOT 16 NOT 17 NOT 18 NOT 19 NOT 20 NOT 21 NOT 22 NOT 23 NOT 24 NOT 25 NOT 26 NOT 27 NOT 28 NOT 29 NOT 30 NOT 31 NOT 32 NOT 33 NOT 34 NOT 35 NOT 36 NOT 37 NOT 38 NOT 39 NOT 40 NOT 41 NOT 42 NOT 43 NOT 44
ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR İŞLETME BİRLEŞMELERİ DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR DİĞER ALACAK VE BORÇLAR STOKLAR PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER YATIRIM AMAÇLI GAYRIMENKULLER MADDİ DURAN VARLIKLAR MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR ŞEREFİYE KİRALAMA İŞLEMLERİ VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI BORÇLANMA MALİYETLERİ KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR TAAHHÜTLER ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ HASILAT GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİR VE GİDERLER YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİR VE GİDERLER ÇEŞİT ESASINA GÖRE SINIFLANDIRILMIŞ GİDERLER FİNANSMAN GELİRİ VE GİDERLERİ DİĞER KAPSAMLI GELİR UNSURLARININ ANALİZİ SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER GELİR VERGİLERİ PAY BAŞINA KAZANÇ KUR DEĞİŞİMİNİN ETKİLERİ YÜKSEK ENFLASYONLU EKONOMİDE RAPORLAMA TÜREV ARAÇLAR FİNANSAL ARAÇLAR FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ FİNANSAL ARAÇLAR GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR NAKİT AKIŞ TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
4
8 12 53 54 59 65 70 72 73 73 74 75 77 79 80 80 81 81 82 117 118 119 119 120 123 124 124 125 126 126 127 127 127 131 131 131 131 132 136 144 145 145 154 154
107
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
MALİ TABLOLARIN KABULÜNE İLİŞKİN YÖNETİM KURULU’NUN KARAR TARİHİ: 19 Şubat 2014 KARAR SAYISI: 1106 / 1107
SERMAYE PİYASASI KURULUNUN (II-14.1) SAYILI SERMAYE PİYASASINDA FİNANSAL RAPORLAMAYA İLİŞKİN ESASLAR TEBLİĞİ’NİN İKİNCİ BÖLÜMÜNÜN 9. MADDESİ GEREĞİ SORUMLULUK BEYANI a) Şirketimizin, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (II-14.1) sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümleri uyarınca, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayınlanan Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartları çerçevesinde hazırlanmış ve 19 Şubat 2014 tarih ve 1106/1107 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile onaylanan, 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren yıllık hesap dönemine ait konsolide finansal tablolarının tarafımızca incelendiğini, b) Şirketteki görev ve sorumluluk alanında sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, konsolide finansal tabloların önemli konularda gerçeğe aykırı bir açıklama veya açıklamanın yapıldığı tarih itibariyle yanıltıcı olması sonucunu doğurabilecek herhangi bir eksiklik içermediğini, c) Şirketteki görev ve sorumluluk alanında sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, anılan Tebliğ uyarınca hazırlanmış konsolide finansal tabloların şirketin aktifleri, pasifleri, finansal durumu ve kar ve zararı ile ilgili gerçeği dürüst bir biçimde yansıttığını ve Şirket’in konsolide finansal durumunu, karşı karşıya olunan önemli riskler ve belirsizliklerle birlikte dürüstçe yansıttığını beyan ederiz. Saygılarımızla,
108
Ahmet Akça Denetim Komitesi Başkanı
Mehmet Hilmi Güler Denetim Komitesi Üyesi
Atilla Koç Denetim Komitesi Üyesi
M. Süreyya Ciliv CEO/Genel Müdür
Murat Doğan Erden Genel Müdür Yardımcısı
FAALİYET RAPORUNUN KABULÜNE İLİŞKİN YÖNETİM KURULU’NUN KARAR TARİHİ: 7 Mart 2014 KARAR SAYISI: 1110
SERMAYE PİYASASI KURULUNUN (II-14.1) SAYILI SERMAYE PİYASASINDA FİNANSAL RAPORLAMAYA İLİŞKİN ESASLAR TEBLİĞİ’NİN İKİNCİ BÖLÜMÜNÜN 9. MADDESİ GEREĞİ SORUMLULUK BEYANI
a) Şirketimizin, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (II-14.1) sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümleri uyarınca, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayınlanan Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartları çerçevesinde hazırlanmış ve 7 Mart 2014 tarih ve 1110 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile onaylanan, 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren yıllık hesap dönemine ait Faaliyet Raporunun tarafımızca incelendiğini, b) Şirketteki görev ve sorumluluk alanında sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, Yıllık Faaliyet Raporunun önemli konularda gerçeğe aykırı bir açıklama veya açıklamanın yapıldığı tarih itibariyle yanıltıcı olması sonucunu doğurabilecek herhangi bir eksiklik içermediğini, c) Şirketteki görev ve sorumluluk alanında sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, anılan Tebliğ uyarınca hazırlanmış Faaliyet Raporunun şirketin aktifleri, pasifleri, finansal durumu ve kar ve zararı ile gerçeği dürüst bir biçimde yansıttığını ve Şirket’in konsolide finansal durumunu, karşı karşıya olduğu önemli riskler ve belirsizliklerle birlikte dürüstçe yansıttığını beyan ederiz.
Saygılarımızla,
Ahmet Akça Denetim Komitesi Başkanı
Mehmet Hilmi Güler Denetim Komitesi Üyesi
Atilla Koç Denetim Komitesi Üyesi
M. Süreyya Ciliv CEO/Genel Müdür
Murat Doğan Erden Genel Müdür Yardımcısı
Koray Öztürkler Kurumsal İletişim ve İlişkilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
109
110
YILLIK FAALİYET RAPORUNA DAİR BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU
DRT Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. Sun Plaza, Bilim Sok. No:5 Maslak, Şişli 34398, İstanbul, Türkiye Tel : (212) 336 60 00 Fax : (212) 336 60 10 web : www.deloitte.com.tr
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. Yönetim Kurulu’na İstanbul
Bağımsız denetim çalışmamızın bir parçası olarak, Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.’nin (“Şirket”) 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla hazırlanan yıllık faaliyet raporu içinde yer alan finansal bilgilerin ve Yönetim Kurulu’nun değerlendirmelerinin ve açıklamalarının, bağımsız denetimden geçmiş aynı tarihli konsolide finansal tablolar ile tutarlı olup olmadığını değerlendirmiş bulunuyoruz. Rapor konusu yıllık faaliyet raporunun Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesine İlişkin Yönetmeliğe uygun olarak hazırlanması Şirket Yönetimi’nin sorumluluğundadır. Bağımsız denetim kuruluşu olarak üzerimize düşen sorumluluk, yıllık faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin, bağımsız denetimden geçmiş ve 19 Şubat 2014 tarihli bağımsız denetçi raporuna konu olan konsolide finansal tablolar ile tutarlılığına ilişkin olarak görüş bildirmektir. Değerlendirmemiz, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) uyarınca yürürlüğe konulan yıllık faaliyet raporu hazırlanmasına ve yayımlanmasına ilişkin usul ve esaslara uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu düzenlemeler, denetimin yıllık faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin bağımsız denetimden geçmiş finansal tablolar ve bağımsız denetçinin denetim sırasında elde ettiği bilgiler ile tutarlılığına ilişkin önemli bir hatanın olup olmadığı konusunda makul güvence sağlamak üzere planlanmasını ve yürütülmesini öngörmektedir. Değerlendirmelerimizin, görüşümüzün oluşturulmasına makul ve yeterli bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Görüşümüze göre ilişikteki yıllık faaliyet raporunda yer alan finansal bilgiler ve Yönetim Kurulu’nun değerlendirmeleri ve açıklamaları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.’nin bağımsız denetimden geçmiş 31 Aralık 2013 tarihli konsolide finansal tabloları ile tutarlılık göstermektedir. İstanbul, 7 Mart 2014 DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş. Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU LIMITED
Gökhan Alpman, SMMM Sorumlu Denetçi
111
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU
DRT Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. Sun Plaza, Bilim Sok. No:5 Maslak, Şişli 34398, İstanbul, Türkiye Tel : (212) 336 60 00 Fax : (212) 336 60 10 web : www.deloitte.com.tr
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. Yönetim Kurulu’na İstanbul
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.’nin (“Şirket”) ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte “Grup” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle hazırlanan ve ekte yer alan konsolide finansal durum tablosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide kar veya zarar tablosunu, konsolide diğer kapsamlı gelir tablosunu, konsolide özkaynaklar değişim tablosunu, konsolide nakit akış tablosunu ve önemli muhasebe politikalarının özeti ve diğer açıklayıcı dipnotlarını denetlemiş bulunuyoruz. Konsolide Finansal Tablolarla İlgili Olarak Grup Yönetimi’nin Sorumluluğu Grup Yönetimi bu konsolide finansal tabloların Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe Standartları’na (“TMS”) uygun olarak hazırlanmasından ve gerçeğe uygun olarak sunumundan ve bunun için konsolide finansal tabloların usulsüzlük veya hatadan kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanmasını sağlamak amacıyla gerekli görülen iç kontrollerden sorumludur. Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan Bağımsız Denetim Standartları’na uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu Standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, konsolide finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetimimiz, konsolide finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, konsolide finansal tabloların, hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, işletmenin iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, Grup Yönetimi tarafından hazırlanan konsolide finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca Grup Yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve konsolide finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir. Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.
112
Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu (devamı) Grup’un 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle düzenlenmiş konsolide finansal durum tablosunda, Fintur Holdings B.V. (“Fintur”) ile ilgili iştirak tutarı 483.287 bin TL ve konsolide kar veya zarar tablosunda özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların karlarındaki paylarda Fintur’dan kaynaklanan tutar 297.977 bin TL’dir. 31 Aralık 2013 tarihi itibari ile Şirket, Fintur’a %41,45 oranında iştirak etmektedir. Fintur’un 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle konsolide finansal tabloları başka bir bağımsız denetim kuruluşu tarafından denetlenmiştir. Görüşümüzün, Fintur ile ilgili tutarlara ilişkin kısmı söz konusu diğer bağımsız denetim kuruluşunun denetim raporuna dayanmaktadır. Görüş Görüşümüze ve diğer bağımsız denetim kuruluşunun görüşüne göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.’nin ve bağlı ortaklıklarının 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle konsolide finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide finansal performansını ve nakit akışlarını, TMS (bakınız Not 2) çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır. Dikkat Çekilen Husus Not 2.1’de ve Not 24.8’de belirtildiği üzere, Grup’un 31 Aralık 2010, 2011 ve 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tabloları Şirket’in Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu tarafından onaylanmış ve sırasıyla 23 Şubat 2011, 22 Şubat 2012 ve 21 Şubat 2013 tarihlerinde yayınlanması için yetki verilmiştir. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerindeki Olağan ve Olağanüstü Genel Kurul’lar tarafından onaylanmamıştır. Ayrıca, Yönetim Kurulu 23 Mart 2011 tarihinde 2010 yılı ile ilgili olarak hissedarlara toplam 1.328.697 bin TL tutarında temettü ödenmesini teklif etmiştir. Konsolide finansal tabloların bahsi geçen Olağan ve Olağanüstü Genel Kurul toplantılarında onaylanmamış olması nedeniyle söz konusu temettü teklifi de onaylanmamıştır. 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 2011 ve 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar ve temettü teklifi Genel Kurul onayına sunulamamıştır. Bu kapsamda temettü teklifine konu olan tutar ekli konsolide finansal tablolara yükümlülük olarak dahil edilmemiştir. Bu husus görüşümüzü etkilememektedir.
İstanbul, 21 Şubat 2013 DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş. Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU LIMITED
Gökhan Alpman Sorumlu Ortak Başdenetçi
113
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihli Konsolide Finansal Durum Tablosu (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Dipnot Referansları
VARLIKLAR Dönen Varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Finansal yatırımlar Ticari alacaklar - İlişkili taraflardan ticari alacaklar - İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar Diğer alacaklar - İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar Stoklar Peşin ödenmiş giderler Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar Diğer dönen varlıklar
43 38 7 6 8 9 10 33 23
Duran Varlıklar Finansal yatırımlar Ticari alacaklar - İlişkili taraflardan ticari alacaklar - İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar Diğer alacaklar - İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Yatırım amaçlı gayrimenkuller Maddi duran varlıklar - Şebeke ekipmanları - Diğer maddi duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar - GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları - Bilgisayar yazılımları - Diğer maddi olmayan duran varlıklar - Şerefiye Peşin ödenmiş giderler Ertelenmiş vergi varlıkları Diğer duran varlıklar TOPLAM VARLIKLAR
38 7 6 8 4 11 12
13
14 10 33 23
31 Aralık 2013
Bağımsız Denetimden Geçmiş Yeniden Düzenlenmiş Yeniden Düzenlenmiş 31 Aralık 2012 1 Ocak 2012
11.643.420 8.128.925 57.686 2.817.277 21.369 2.795.908 131.848 131.848 70.102 381.978 3.632 51.972
9.775.154 6.998.870 39.583 2.217.827 13.217 2.204.610 150.805 150.805 87.175 239.474 64 41.356
8.431.357 4.738.360 1.596.087 1.747.988 81.628 1.666.360 36.303 36.303 49.242 188.962 167 74.248
9.612.199 8.219 529.174 529.174 16.474 16.474 529.909 16.304 5.857.635 4.909.733 947.902 2.346.205 1.098.059 1.164.538 50.774 32.834 87.739 73.293 147.247 21.255.619
8.877.890 51.263 385.307 385.307 19.430 19.430 452.294 5.447.159 4.562.685 884.474 2.292.146 1.188.903 1.019.227 51.182 32.834 54.431 26.439 149.421 18.653.044
8.715.674 42.074 214.624 81 214.543 39.498 39.498 777.034 5.106.430 4.306.677 799.753 2.332.511 1.283.102 954.112 62.463 32.834 75.048 6.226 122.229 17.147.031
İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır.
114
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihli Konsolide Finansal Durum Tablosu (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Dipnot Referansları
KAYNAKLAR Kısa Vadeli Yükümlülükler Finansal borçlar - Kısa vadeli borçlar - Uzun vadeli borçların kısa vadeli kısımları Ticari borçlar - İlişkili taraflara ticari borçlar - İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar Diğer borçlar - İlişkili taraflara diğer borçlar - İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar Türev araçlar Ertelenmiş gelirler Dönem karı vergi yükümlülüğü Kısa vadeli karşılıklar - Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar - Diğer kısa vadeli karşılıklar Diğer kısa vadeli yükümlülükler Uzun Vadeli Yükümlülükler Uzun vadeli borçlar Ticari borçlar - İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar Diğer borçlar - İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar Ertelenmiş gelirler Uzun vadeli karşılıklar - Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar - Diğer uzun vadeli karşılıklar Ertelenmiş vergi yükümlülüğü Diğer uzun vadeli yükümlülükler
Bağımsız Denetimden Geçmiş Yeniden Düzenlenmiş Yeniden Düzenlenmiş 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 1 Ocak 2012
37 10 33 19
4.311.005 1.804.525 1.174.657 629.868 1.236.746 21.485 1.215.261 34.593 670.470 68.750 601.720 2.122 196.826 138.888 177.949
4.191.773 1.935.852 745.872 1.189.980 1.143.614 30.388 1.113.226 24.717 592.212 68.750 523.462 2.634 162.513 136.427 184.185
3.897.357 1.533.388 412.712 1.120.676 1.177.318 27.544 1.149.774 33.335 542.748 542.748 2.358 223.600 116.906 237.852
23
128.557 49.392 48.886
128.902 55.283 9.619
83.224 154.628 29.852
10 19
2.233.812 1.528.480 8.849 8.849 33.097 33.097 30.630 371.865
1.726.338 1.103.779 26.122 26.122 31.134 31.134 16.677 339.311
2.456.176 1.997.284 2.170 2.170 31.768 31.768 8.364 163.349
21 19 33 23
82.617 289.248 60.983 199.908
73.892 265.419 73.101 136.214
53.379 109.970 120.501 132.740
38
7 6 21 8 6
38 7 8
İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır.
115
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihli Konsolide Finansal Durum Tablosu (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Dipnot Referansları ÖZKAYNAKLAR Ana ortaklığa ait özkaynaklar Ödenmiş sermaye Paylara ilişkin primler Katkı sermaye Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler veya giderler - Yabancı para çevrim farkları - Riskten korunma kayıpları Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler Geçmiş yıllar karları Net dönem karı Kontrol gücü olmayan paylar TOPLAM KAYNAKLAR
Bağımsız Denetimden Geçmiş Yeniden Düzenlenmiş Yeniden Düzenlenmiş 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 1 Ocak 2012
24 24 24
14.710.802 14.892.333 2.200.000 269 35.026
12.734.933 12.875.257 2.200.000 269 35.026
10.793.498 10.907.840 2.200.000 269 35.026
24
(762.081)
(461.150)
(457.524)
24
36.386 38.194 (1.808) 839.284 10.213.130 2.330.319 (181.531)
52.959 55.308 (2.349) 833.918 8.131.190 2.083.045 (140.324)
157.918 158.785 (867) 831.641 6.957.246 1.183.264 (114.342)
21.255.619
18.653.044
17.147.031
24 24 24
İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır.
116
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Kar veya Zarar Tablosu (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Dipnot Referansları KAR VEYA ZARAR KISMI Hasılat Satışların maliyeti (-) BRÜT KAR
Bağımsız Denetimden Geçmiş Yeniden Düzenlenmiş 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012
25 25
11.407.887 (7.058.941) 4.348.946
10.507.029 (6.482.150) 4.024.879
26 26 27 27 28 28
(550.339) (1.843.641) 969.035 (60.953) 2.863.048 30.181 (58.065)
(484.174) (1.705.725) 676.534 (251.063) 2.260.451 44.820 (40.015)
4
297.260
218.536
30 30 36
3.132.424 (383.240) 176.871
2.483.792 63.939 (132.033) 169.926
2.926.055
2.585.624
(592.384) (650.513) 58.129
(523.591) (564.340) 40.749
NET DÖNEM KARI
2.333.671
2.062.033
Dönem karının / (zararının) dağılımı Kontrol gücü olmayan paylar Ana ortaklık payları
3.352 2.330.319
(21.012) 2.083.045
1,059236
0,946839
Genel yönetim giderleri (-) Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) Esas faaliyetlerden diğer gelirler Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) ESAS FAALİYET KARI Yatırım faaliyetlerinden gelirler Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların karlarındaki paylar FİNANSMAN GELİRİ / (GİDERİ) VE PARASAL KAZANÇ ÖNCESİ FAALİYET KARI Finansman gelirleri Finansman giderleri (-) Parasal kazanç VERGİ ÖNCESİ KAR Vergi gideri Dönem vergi gideri Ertelenmiş vergi geliri
33 33
Hisse başına / seyreltilmiş hisse başına kazanç
21
İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır.
117
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Diğer Kapsamlı Gelir Tablosu (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Bağımsız Denetimden Geçmiş
31 Aralık 2013
Yeniden Düzenlenmiş 31 Aralık 2012
2.333.671
2.062.033
5.287
(8.754)
(1.026) 4.261
1.711 (7.043)
(51.593)
11.798
(135.325) 541 6.766 (179.611)
(76.455) (1.482) 3.822 (62.317)
DİĞER KAPSAMLI GİDER
(175.350)
(69.360)
TOPLAM KAPSAMLI GELİR
2.158.321
1.992.673
Toplam kapsamlı gelirin / (giderin) dağılımı Kontrol gücü olmayan paylar Ana ortaklık payları
(40.236) 2.198.557
(11.160) 2.003.833
Dipnot Referansları
DÖNEM KARI Diğer kapsamlı gelirler / (giderler) Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacaklar Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kayıpları Tanımlanmış fayda planları aktüeryal kayıpların ertelenmiş vergi etkisi
Kar veya zarar olarak yeniden sınıflandırılacaklar Yabancı para çevrim farkları Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların diğer kapsamlı gelirlerinden kar / zararda sınıflandırılacak paylar Finansal riskten korunma kazançları / (kayıpları) Yabancı para çevrim farkları vergi etkileri
31
31 31 31
İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır.
118
119
269
2.200.000
269
2.200.000
-
-
-
-
-
-
269 -
-
-
2.200.000 -
269 -
2.200.000 -
Pay ihraç primleri
35.026
-
-
-
35.026 -
35.026
-
-
-
35.026 -
(181.481) (762.081)
(119.450) (119.450) -
(119.450) -
-
(461.150) -
(36.416) (461.150)
32.790 32.790 -
32.790
-
(457.524) -
38.194
(17.114) (17.114) -
(17.114) -
-
55.308 -
55.308
(103.477) (103.477) -
(103.477)
-
158.785 -
(1.808)
541 541 -
541
-
(2.349) -
(2.349)
(1.482) (1.482) (1.482) -
-
-
(867) -
Riskten korunma kazanç/kayıpları
5.366 839.284
-
-
-
833.918 -
2.277 833.918
-
-
-
831.641 -
Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler
(5.366 ) 10.213.130
4.261 4.261 4.261 -
-
-
8.131.190 2.083.045
(2.277) 8.131.190
(7.043) (7.043) (7.043) -
-
-
6.957.246 1.183.264
2.330.319
2.330.319
-
-
-
-
2.330.319
2.083.045 (2.083.045)
(181.481) 14.892.333
4.261 (131.762) 2.198.557 -
(136.564) 541
2.330.319
12.875.257 -
(36.416) 12.875.257
2.083.045
(70.687) (7.043) (1.482) (79.212) 2.003.833 -
-
2.083.045
10.907.840 -
(1.046) (181.531)
(43.588) (40.236) 75
(43.588) -
3.352
(140.324) -
(15.327) (140.324)
9.852 (11.160) 505
9.852
(21.012)
(114.342) -
(181.481) (1.046) 14.710.802
4.261 (175.350) 2.158.321 75
(180.152) 541
2.333.671
12.734.933 -
(36.416) (15.327) 12.734.933
(7.043) (1.482) (69.360) 1.992.673 505
(60.835)
2.062.033
10.793.498 -
Ana Ortaklığa Ait Kontrol gücü Özkaynaklar olmayan paylar Özkaynaklar
2.083.045 -
2.083.045
1.183.264 (1.183.264)
Net Dönem Karı
Birikmiş karlar
Geçmiş yıllar karları
İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır.
Sermaye, hisse senetleri ihraç primleri ve kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmiştir.
(1)
1 Ocak 2013 tarihindeki bakiye Geçmiş yıl karlarına transfer Toplam kapsamlı gelir Net dönem karı Diğer kapsamlı gelir/(gider) Yabancı para çevrim farkları Finansal riskten korunma fonundaki değişim Tanımlanmış emeklilik fayda planlarındaki aktüeryal kazançlar Toplam diğer kapsamlı gelir, vergi sonrası Toplam kapsamlı gelir Kontrol gücü olmayan paylardaki değişim İştiraklerin kontrol gücü olmayan paylarına ait satış opsiyon yükümlülüğü makul değer azalışı (Not 44) Temettü ödemesi Yasal yedeklere transfer 31 Aralık 2013 tarihindeki bakiye
1 Ocak 2012 tarihindeki bakiye Geçmiş yıl karlarına transfer Toplam kapsamlı gelir Net dönem karı/(zararı) Diğer kapsamlı gelir Yabancı para çevrim farkları Tanımlanmış emeklilik fayda planlarındaki aktüeryal kayıplar Finansal riskten korunma fonundaki değişim Toplam diğer kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelir Kontrol gücü olmayan paylardaki değişim İşitraklerin kontrol gücü olmayan paylarına ait satış opsiyon yükümlülüğü makul değer azalışı Temettü ödemesi Yasal yedeklere transfer 31 Aralık 2012 tarihindeki bakiye
Ödenmiş sermaye
Kontrol gücü olmayan paylara ait Katkı satış opsiyonu Yabancı para sermaye değerleme fonu çevrim farkları
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler ve giderler
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Özkaynaklar Değişim Tablosu
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Nakit Akış Tablosu (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. Bağımsız Denetimden Geçmiş
A. İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI Dönem Karı/Zararı Dönem Net Karı/Zararı Mutabakatı ile İlgili Düzeltmeler Amortisman ve İtfa Gideri ile İlgili Düzeltmeler Değer Düşüklüğü/İptali ile İlgili Düzeltmeler Karşılıklar ile İlgili Düzeltmeler Faiz Gelirleri ve Faiz Giderleri ile İlgili Düzeltmeler Vergi Gideri/Geliri ile İlgili Düzeltmeler Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Karlarındaki Payları Duran Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Kayıp/Kazançlar ile İlgili Düzeltmeler Gerçekleşmemiş Yabancı Para Çevirim Farkları ve Parasal Kayıp/Kazanç ile İlgili Düzeltmeler Pazarlıklı Satın Almadan Kaynaklanan Kazanç Ertelenmiş Gelirdeki Azalış/(Artış) İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Değişimler: Ticari alacaklardaki (Artış) Stoklardaki Azalış/(Artış) Diğer Dönen Varlıklardaki Azalış Diğer Duran Varlıklardaki Azalış/(Artış) Diğer Alacaklardaki Azalış/(Artış) Ticari Borçlardaki Artış/Azalışla İlgili Düzeltmeler Peşin Ödenen Giderlerdeki (Azalış) Diğer Borçlardaki Artış/(Azalış) İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Diğer Artış/(Azalış) Faaliyetlerden Elde Edilen Nakit Akışları
Dipnot Referansları
12, 13 12, 13, 28 4 7
Ödenen faizler Ödenen vergiler Alınan temettüler Alınan faiz B. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI Maddi duran varlık alımları Maddi olmayan duran varlık alımları Maddi duran varlık satışlarından elde edilen nakit Opsiyon kontratlarından elde edilen nakit Opsiyon prim ödemeleri Satılmaya hazır menkul kıymetlerdeki artış Satılmaya hazır menkul kıymetlerdeki azalış İktisap edilen bağlı ortaklık için ödenen nakit Alınan faiz C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI Kredi alımları Kredi anapara ödemeleri Kontrol gücü olmayan paylardaki değişim Ödenen temettüler YABANCI PARA ÇEVİRİM FARKLARININ ETKİSİNDEN ÖNCE NAKİT VE NAKİT
12 13
BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C)
D. YABANCI PARA ÇEVİRİM FARKLARININ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C+D) E. DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (A+B+C+D+E)
43 43
İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır.
120
31 Aralık 2013
Yeniden düzenlenmiş 31 Aralık 2012
2.931.522 2.333.671 1.353.593 1.476.290 151.153 153.378 (640.561) 592.384 (297.260) (12.714) (117.157) (186) 48.266
2.787.141 2.062.033 1.165.586 1.326.404 152.403 146.161 (570.757) 523.591 (242.835) (4.710) (111.895) (52.776)
(795.252) (866.721) 17.073 4.550 2.174 26.304 12.694 (175.812) 108.153 76.333
(869.894) (762.749) (37.933) 16.902 (37.229) (95.265) 9.958 (29.896) (21.563) 87.881
2.892.012
2.357.725
(113.365) (647.678) 79.584 720.969
(101.093) (564.821) 430.900 664.430
(1.806.469) (1.348.604) (460.019) 21.492 870 (189) (18.783) (1.520) 284
(121.013) (1.352.813) (370.851) 17.337 4.036 (500) (48.772) 1.596.087 34.463
(230.488) 1.705.223 (1.934.740) 75 (1.046)
(309.889) 1.198.827 (1.493.894) 505 (15.327)
894.565
2.356.239
234.983
(93.681)
1.129.548
2.262.558
6.998.870
4.736.312
8.128.418
6.998.870
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
1.ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU Turkcell İletişim Hizmetleri Anonim Şirketi (“Turkcell – Ana ortaklık”), 5 Ekim 1993 tarihinde İstanbul’da kurulmuş ve 1994 yılında faaliyetlerine başlamıştır. Turkcell’in ticari adresi, Turkcell Plaza, Meşrutiyet Caddesi No: 71, 34430 Tepebaşı / İstanbul olarak kayıtlıdır. Turkcell’in faaliyet konuları, T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı (“Bakanlık”) ile imzalanmış bulunan GSM (“Global System for Mobile Communications”) Pan Avrupa Mobil Telefon Sistemi ihalesinde öngörülen iş ve hizmetler ile PTT kanununa aykırı olmamak üzere, her türlü telefon, telekomünikasyon ve benzeri hizmetler, IMT-2000/UMTS hizmet ve altyapılarına ilişkin yetkilendirme kapsamındaki faaliyetlerdir. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, Turkcell’in hisse senetleri Borsa İstanbul A.Ş. (“BIST”) ve New York Hisse Senetleri Borsası’nda (“New York Stock Exchange” – “NYSE”) işlem görmektedir. Turkcell, 1993 yılında Türk Telekomünikasyon A.Ş. (“Türk Telekom”) ile bir gelir paylaşımı sözleşmesi imzalamış, bu sözleşme çerçevesinde, GSM standartlarında bir mobil telefon sistemini, yatırım bedelini de karşılamak suretiyle, gerçekleştirmekle sorumlu kılınmıştır. Abonelere yönelik ücretlerin tahakkuk ve tahsilatını ise Türk Telekom üstlenmiştir. Turkcell, 27 Nisan 1998 tarihinde Bakanlık ile bir lisans sözleşmesi imzalamış ve bu sözleşme uyarınca, 500.000 Amerikan Doları lisans ücreti karşılığında 25 yıl süreli bir GSM işletme lisansı (“Lisans”) almaya hak kazanmıştır. Lisans sözleşmesi çerçevesinde, abonelere yönelik ücretlerin tahakkuk ve tahsilatı Turkcell tarafından yapılmakta ve tahsilat riski Turkcell tarafından üstlenilmektedir. Ayrıca, Turkcell, abonelerinden elde ettiği brüt gelirin %15’inin %90’ını her ay Türkiye Cumhuriyeti Hazine Müsteşarlığı’na (“Hazine”) hazine payı ve %10’luk kısmını da Bakanlık’a evrensel hizmet fonu olarak ödemektedir. Hazine payına ek olarak, Turkcell, elde ettiği brüt gelirin %0,35’ini (onbinde otuzbeş) kurum masraflarına katkı payı olarak yılda bir kez olmak üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (“BTK”) ödemekle yükümlüdür. Turkcell, BTK tarafından 2000/UMTS hizmet ve altyapılarının yetkilendirilmesine yönelik dört adet lisansın verilmesi için yapılan 3. Nesil ihalesinde, 358.000 Avro (KDV hariç) karşılığında en geniş frekans bandını içeren A tipi lisansını almaya hak kazanmıştır. 3. Nesil Lisans (“3N Lisans”) ile ilgili onaylar tamamlandıktan sonra lisans bedelinin ödemesi yapılarak imtiyaz sözleşmesi 30 Nisan 2009 tarihinde Turkcell ve BTK arasında imzalanmıştır. Sözleşme imza tarihinden itibaren 20 yıl geçerli olacaktır. Operatörler sözleşme kapsamında fiilen hizmet sunmaya 30 Temmuz 2009’da başlamıştır. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, Turkcell’in ana hissedarları, Sonera Holding B.V. (“Sonera”), Çukurova Grubu ve Alfa Telekom Turkey Limited’dir. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Sonera ve Çukurova Grubu dolaylı ve dolaysız olarak, sırasıyla %37,1 ve %13,8 paya sahiptir. Alfa Grup, Çukurova Holdings Limited ve Turkcell Holding A.Ş. aracılığıyla dolaylı olarak Turkcell hisselerinin %13,2’sine sahiptir. Turkcell ve bağlı ortaklıklarının (“Şirket”) 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla ortaklık yapısı sırasıyla Not 24.1 ve Not 2.1 (d)(i)’de açıklanmıştır.
121
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. Bağlı ortaklıklar Ülke Faaliyet konusu Kıbrıs Mobile Telekomünikasyon Kuzey Kıbrıs Türk Limited Şirketi (“Kıbrıs Telekom”) Cumhuriyeti (“KKTC”) Telekomünikasyon Global Bilgi Pazarlama Danışma ve Çağrı Servisi Hizmetleri A.Ş. Müşteri ilişkileri yönetim (“Turkcell Global Bilgi”) Türkiye merkezi Turktell Bilişim Servisleri A.Ş. Bilgi teknolojisi, eğlence ve katma (“Turktell”) Türkiye değerli GSM hizmetleri yatırımları Superonline İletişim Hizmetleri A.Ş. (“Turkcell Superonline”) Türkiye Telekomünikasyon Turktell Uluslararası Yatırım Holding A.Ş. (“Turktell Uluslararası”) Türkiye Telekomünikasyon yatırımları Turkcell Satış ve Dağıtım Hizmetleri A.Ş. (“Turkcell Satış”) Türkiye Telekomünikasyon East Asian Consortium B.V. (“Eastasia”) Hollanda Telekomünikasyon yatırımları Turkcell Teknoloji Araştırma ve Geliştirme A.Ş. (“Turkcell Teknoloji”) Türkiye Araştırma geliştirme Turkcell Interaktif Dijital Platform ve İçerik Hizmetleri AŞ (“Turkcell Interaktif”) Türkiye Radyo ve televizyon yayıncılığı Kule Hizmet ve İşletmecilik A.Ş. Telekomünikasyon alt yapı (“Global Tower”) Türkiye işletmeciliği Financell B.V. (“Financell”) Hollanda Finansman Rehberlik Hizmetleri A.Ş. (“Rehberlik Hizmetleri”) Türkiye Telekomünikasyon Global Ödeme Sistemleri A.Ş. (“Global Ödeme”) * Türkiye WAP ve katma değerli GSM hizmetleri İnteltek İnternet Teknoloji Yatırım ve Danışmanlık Ticaret A.Ş. (“İnteltek”) Türkiye Şans oyunları Euroasia Telecommunications Holdings B.V. (“Euroasia”) Hollanda Telekomünikasyon LLC Astelit (“Astelit”) Ukrayna Telekomünikasyon Beltur Coöperatief U.A. (“Beltur”) Hollanda Telekomünikasyon yatırımları Turkcell Gayrimenkul Hizmetleri A.Ş. (“Turkcell Gayrimenkul”) Türkiye Gayrimenkul Yatırım Şirketi Beltel Telekomünikasyon Hizmetleri A.Ş. (“Beltel”) Türkiye Telekomünikasyon yatırımları Belarusian Telecommunications Network (“Belarus Telekom”) Belarus Telekomünikasyon LLC UkrTower (“Kule Ukrayna”) Ukrayna Telekomünikasyon alt yapı işletmeciliği LLC Global Bilgi (“Global Ukrayna”) Ukrayna Müşteri ilişkileri yönetim merkezi Talih Kuşu Altyapı Hizmetleri A.Ş. (“Talih Kuşu”) Türkiye Telekomünikasyon yatırımları FLLC Global Bilgi (“Global Belarus”) ** Belarus Müşteri ilişkileri yönetim merkezi Fizy İletişim A.Ş. (“Fizy”) Türkiye Müzik ve video yayını Azerinteltek QSC (“Azerinteltek”) Azerbaycan Şans oyunları Deksarnet Telekomünikasyon A.Ş. (“Deksarnet”)*** Türkiye Telekomünikasyon Turkcell Europe GmbH (“Turkcell Europe”) Almanya Telekomünikasyon Lifetech LLC (“Lifetech”) Belarus Bilgi işlem, programlama ve danışmanlık Müşterek yönetime tabi ortaklıklar Ülke Faaliyet konusu A-Tel Pazarlama ve Servis Hizmetleri A.Ş. Ön ödemeli hatların (“A-Tel”) Türkiye satışı ve dağıtımı
122
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. İştirakler Fintur Holdings B.V. (“Fintur”)
Ülke Hollanda
Faaliyet konusu Telekomünikasyon
*
Corbuss’un kayıtlı şirket ismi 25 Aralık 2013 itibariyle Corbuss Kurumsal Telekom Servis Hizmetleri A.Ş.’den “Global Ödeme Sistemleri A.Ş.” olarak değiştirilmiştir.
**
31 Aralık 2013 itibariyle Global Belarus’un tasfiye edilmesine karar verilmiştir. Tasfiye süreci devam etmektedir.
*** Deksarnet, Turkcell Superonline birleşmesi 3 Aralık 2013 itibariyle tamamlanmıştır. Kıbrıs Telekom, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (“KKTC”) bir GSM şebekesi kurmuş ve işletmektedir. Kıbrıs Telekom, KKTC Bayındırlık ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile 27 Nisan 2007 tarihinde GSM Sayısal, Hücresel Mobil Telefon Sistemi Kurulması ve İşletilmesi ile ilgili Lisans verilmesine ilişkin yeni bir sözleşme imzalamış ve lisans sözleşmesi ile GSM 900, GSM 1800 frekans bantlarının kullanım haklarını ve bazı şartlara bağlı olarak IMT/2000/ UMTS frekans bandının kullanım hakkını elde etmiştir. Yeni Lisans sözleşmesine göre Kıbrıs Telekom, aylık olarak süresinde ödenmeyen bedeller için abonelerine tahakkuk ettirilen gecikme faizi ile vasıtalı vergiler, harç ve resim gibi finansal yükümlülükler ve raporlama amacıyla muhasebeleştirilen tahakkuk tutarları, katma değerli hizmetlerden elde edilen gelirlerin, bu hizmetlerin içeriği karşılığında ilgili üçüncü şahıslara ödenecek olan bölüm, diğer işletmecilerden elde edilen ara bağlantı gelirleri ile yurt dışında bulunduğu sürece dolaşım aracılığıyla telekomünikasyon hizmetlerinden yararlanmaları karşılığında abonelerden tahsil edilen ücretlerin, dolaşım yapılan yurtdışı operatörüne ödenen bölümü hariç olmak üzere aylık brüt gelirin %15’ini her ay KKTC Gelir ve Vergi Dairesine ödemekle yükümlü tutulmuştur. Sözleşme imza tarihinden itibaren 18 yıl geçerli olacaktır. Sözleşmenin yürürlüğe girdiği 1 Ağustos 2007 tarihinden itibaren 25 Mart 1999 tarihinde imzalanmış bulunan gelir paylaşımı sözleşmesi yürürlükten kalkmıştır. Ayrıca, Kıbrıs Telekom 14 Mart 2008 tarihinde 3. Nesil altyapı lisansını almıştır. 2010 yılının 3. çeyreğinde Kıbrıs Telekom ses ve data bağlantısını sağlayan radyo transmisyon (airlink) projesini tamamlayarak KKTC’nin Telekomünikasyon Dairesi dışındaki tek doğrudan çıkışına sahip olmuştur. Global ve Global Ukrayna, müşteri ilişkileri yönetim merkezi olarak hizmet vermektedir. Turktell, bilgi teknolojisi, eğlence ve katma değerli GSM hizmetleri gibi hizmetler sunan şirketlere iştirak etmek ve bu hizmetlerin geliştirilmesi amacıyla kurulmuştur. Turkcell Superonline, telekomünikasyon hizmetlerinin verilmesi için gerekli yatırımları yapmak, işletmek ve bu hizmetleri veren yerli ve yabancı işletmelerin mümessilliğini üstlenmek amacıyla kurulmuştur. Ayrıca, Turkcell Superonline, uluslararası ve ulusal toplu ses taşıma, kurumlara özel uluslararası kiralık veri hattı temin etme ve yurtdışı bağlantılı internet erişim hizmetleri vermekte, bireysel ve kurumsal internet servisleri geliştirmektedir. Turktell Uluslararası, telekomünikasyon ve yüksek teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve bu hizmetleri veren yatırımlara iştirak etmek amacıyla kurulmuştur. Turkcell Satış, çocuklar için eğitim amaçlı dijital yayın hizmetleri sağlamak amacıyla kurulmuştur. 2006 yılında Turkcell Satış’ın faaliyet konusuna telekomünikasyon ve bilgi teknolojileri ürünleri satışı yapmak, dağıtım ve pazarlama hizmetleri vermek eklenmiştir. Eastasia, telekomünikasyon ve yüksek teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve İran İslam Cumhuriyeti’nde (“İran”) İrancell ünvanlı, İran kanunlarına göre kurulması planlanan şirkete iştirak etmek amacıyla kurulmuştur. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Eastasia’nın İran’da operasyonel faaliyeti yoktur.
123
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Turkcell Teknoloji’nin faaliyet konusu telekomünikasyon, iletişim ve bilişim konularında veya genel amaçlarla her türlü yazılım, donanım sistemleri geliştirmek, üretmek, kurmak, montaj, bakım ve onarım yapmak, işletmek, satın almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek ve danışmanlık yapmaktır. Şirket Nisan 2007’de Tübitak Marmara Araştırma Merkezi Teknoloji Serbest bölgesinde faaliyetine başlamıştır. 5746 No’lu “Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun” kapsamında faaliyetlerini 2013 yılından itibaren Şirket’in Maltepe kampüsünde sürdürmektedir. Turkcell Interaktif, radyo ve televizyon yayıncılığı ile isteğe bağlı yayın hizmetleri kapsamında yurt içinde veya yurt dışında kablo, internet, mobil ve diğer teknolojileri kullanan şebekeler ve/veya IPTV platformu, web TV, mobil TV gibi gelişen ve gelişecek yeni teknolojiler üzerinden hizmet vermek amacıyla kurulmuştur. Global Tower ve Kule Ukrayna, telekomünikasyon ve medya sektörüne, özel ve kamu kurum ve kuruluşlarına kulelerde yer kiralayarak alt yapı işletmeciliği yapmak amacıyla kurulmuştur. Global Tower ve Kule Ukrayna, müşterilerine gerekli her türlü izinin alınması, yer ve saha kiralanması, kule yatırımının yapılması, orta ve alçak gerilim enerjisi ve konteyner alt yapısının sağlanması, dönemsel bakımlarının yapılmasını (kule, çit, enerji hattı, ulaşım yolu) içeren paket hizmetler sunmaktadır. Financell, finansal kuruluşlardan kredi alarak fon sağlamak amacıyla aracı finans şirketi olarak 19 Şubat 2007 tarihinde Hollanda’da kurulmuştur. Rehberlik Hizmetleri, telekomünikasyon hizmeti verilmesi ve/veya altyapısı kurulması ve işletilmesi, rehberlik ve katma değerli hizmetler vermek ve bu hizmetlere ilişkin altyapı kurmak ve işletmek amacıyla 19 Temmuz 2007 tarihinde kurulmuştur. Global Ödeme, WAP (“Wireless Application Protocol”) ve katma değerli GSM hizmetleri gibi bilgi teknolojisi alanında hizmetler sunmak için kurulmuştur. İnteltek, çoklu erişimli elektronik ortamlar üzerinden müşterek şans oyunları oynatılması için merkezi sistem kurulması ve bu sistemin işletmeciliği amacıyla kurulmuştur. Inteltek, 1 Mart 2009 tarihine kadar Spor Toto Teşkilat Müdürlüğü A.Ş. (“Spor Toto”) ile imzaladığı eski sözleşme kapsamında şans oyunları oynatmaktaydı. Şans oyunları işletmeciliğinin tüzel kişilere verilmesi için 28 Ağustos 2008 tarihinde yapılan yeni ihalede İnteltek en iyi teklifi vermiş ve 29 Ağustos 2008 tarihinde Spor Toto ile 10 yıl süreli yeni bir sözleşme imzalamıştır. Yeni sözleşme kapsamında İnteltek’in komisyon oranı 1 Mart 2009 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere %1,4’tür. Euroasia, telekomünikasyon ve yüksek teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve Ukrayna’da bu hizmetleri veren Astelit’e iştirak etmek amacıyla kurulmuştur. Astelit, telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak ve bunları işletmek için Ukrayna’da kurulmuştur. Beltur ve Beltel, telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve bu hizmetleri veren yatırımlara iştirak etmek amacıyla kurulmuştur. Belarus Telekom telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak ve bunları işletmek için Belarus’ta kurulmuştur.
124
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Turkcell Gayrimenkul, her türlü gayrimenkulü kendi adına veya müşterileri adına almak, satmak, kiraya vermek; kendisine veya başkalarına ait gayrimenkul üzerine her türlü inşaatları yapmak amacıyla kurulmuştur. Talih Kuşu, telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve bu hizmetleri veren yatırımlara iştirak etmek amacıyla hizmet vermektedir. Inteltek’in %51 oranında pay sahibi olduğu Azerinteltek, 19 Ocak 2010’da Azerbaycan’da kurulmuş olup, Azerbaycan’da spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis oyunları alanında faaliyet göstermek üzere Azerbaycan Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından bahis oyunlarının düzenlenmesi, işletilmesi, yönetimi ve geliştirilmesi konularında 10 yıl süreyle yetkilendirilmiştir. Eylül 2010’da spora dayalı bahis oyunları ile ilgili Azerbaycan’da çıkan yeni yasa gereği, sözleşme aynı şartlarla yenilenmiştir. Azerinteltek 18 Ocak 2011 tarihinde spor müsabakalarına dayalı bahis oyunlarında resmi olarak satış faaliyetlerine başlamıştır. 1 Ocak 2013 tarihi itibarıyla Azerinteltek, Azerloterya tarafından piyango bileti satışı konusunda 3 yıllığına yetkilendirilmiştir. Turkcell Europe toptan trafik alımı yaparak telekomünikasyon alanında faaliyet göstermek üzere Ağustos 2010’da Almanya’da kurulmuştur. Turkcell Europe Mart 2011 tarihinden itibaren hizmet vermeye başlamıştır. Fizy, 6 Nisan 2011 tarihinde internet üzerinden müzik ve video yayını yapmak, müzik aboneliği satışı yapmak, prodüksiyon, reklam, tanıtım ve promosyon gibi hizmetler vermek üzere kurulmuştur. Lifetech, 23 Temmuz 2012 tarihinde bilgi işlem, programlama, danışmanlık alanlarında faaliyet göstermek üzere Belarus’ta kurulmuştur. Lifetech Kasım 2012 tarihinden itibaren hizmet vermeye başlamıştır. 31 Ekim 2012 tarihinde gerçekleştirilen Yönetim Kurulu toplantısında, Şirket’ in bağlı ortaklıklarından olan Surtur B.V. (“Surtur”)’un tasfiyesine karar verilmiştir. Surtur’un tasfiyesi 2 Mayıs 2013 tarihinde tamamlanmıştır. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Şirket’in yıl içinde çalışan ortalama sayısı 14.315’dir. Kategorileri itibarıyla bakıldığında, operasyonlar ve teknik kısımda çalışan personel sayısı 9.948, satış ve pazarlama bölümünde çalışan personel sayısı 2.269 ve idari işlerde çalışan personel sayısı 2.098’dir. 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (a) Uygunluk Beyanı Şirket’in ilişikteki konsolide finansal tabloları Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri II, 14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğ’in 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları (“TMS/TFRS”) esas alınmıştır. Şirket’in ilişikteki konsolide finansal tabloları SPK’nın 7 Haziran 2013 tarihli “Finansal Tablo ve Dipnot Formatları Hakkında Duyuru”suna uygun olarak hazırlanmıştır.
125
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Şirket’in ekteki konsolide finansal tablolarının hazırlanmasında 1 Ocak 2013 tarihinden sonra başlayan finansal dönemlerden sonra geçerli olan yeni muhasebe standartları ve değişikliklerin etkileri Not 2.2’de ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun 7 Haziran 2013 tarihli finansal tablo ve dipnot formatları hakkında duyurusuna ilişkin yapılan sınıflamalar Not 42’de açıklanmıştır. Turkcell, yasal muhasebe kayıtlarını Tek Düzen Hesap Planı, Türk Ticaret Kanunu ve Türk Vergi Kanunları’na uygun olarak tutmakta ve yasal finansal tablolarını da buna uygun olarak Türk Lirası (“TL”) bazında hazırlamakta ve finansal tablolarını bin TL’ye yuvarlanmış olarak sunmaktadır. Kıbrıs Telekom, Euroasia, Financell, Eastasia, Belarus Telekom, Lifetech, Astelit, Global Ukrayna, Global Belarus, Kule Ukrayna, Beltur, Azerinteltek ve Turkcell Europe haricinde konsolidasyona dahil edilen bağlı ortaklıklar, yasal muhasebe kayıtlarını Tek Düzen Hesap Planı, Türk Ticaret Kanunu ve Türk Vergi Kanunları hükümlerine uygun olarak TL bazında hazırlamaktadırlar. Kıbrıs Telekom, KKTC’de kayıtlı olup, yasal muhasebe kayıtlarını KKTC’nin öngördüğü hükümler çerçevesinde TL bazında, Euroasia ve Financell Hollanda’da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Hollanda’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Amerikan Doları (“ABD Doları”) bazında, Eastasia ve Beltur Hollanda’da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Hollanda’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Avro bazında, Astelit, Global Ukrayna ve Kule Ukrayna Ukrayna’da kayıtlı olup, muhasebe kayıtlarını Ukrayna’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Hrivnia (“HRV”) bazında, Belarus Telekom, Global Belarus ve Lifetech Belarus’ta kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Belarus’ta geçerli olan muhasebe standartlarına göre Belarus Rublesi (“BYR”) bazında, Azerinteltek Azerbaycan’da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Azerbaycan’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Azerbaycan Manatı bazında, Turkcell Europe Almanya’da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Almanya’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Avro bazında hazırlamaktadırlar. Şirket’in konsolide finansal tablolarını değiştirme ve onaylama yetkisi Yönetim Kurulu’na aittir. Şirket’in finansal tabloları Denetim Komitesi’nin tavsiyesi ile Yönetim Kurulu tarafından onaylanmaktadır. Yılsonu finansal tabloları Genel Kurul tarafından da onaylanmaktadır. 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 tarihli ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tabloları, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren finansal yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır. Şirket’in 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren döneme ilişkin konsolide finansal tabloları, 19 Şubat 2014 tarihinde Şirket Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır. Şirket, kar veya zarar tablosunun sunumu açısından TMS 1 “Finansal Tabloların Sunuluşu” (“TMS 1”) standardı kapsamında “giderlerin fonksiyonu” gösterim formatını seçmiştir. Özkaynak kalemlerinden, sermaye, hisse senedi ihraç primleri ve yasal yedekler yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmiştir.
126
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(b) Finansal tabloların hazırlanış şekli 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablo ve dipnotların hazırlanmasında, SPK’nın 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri II, 14.1 No’lu Tebliğ’inde belirtilen esaslar kullanılmıştır. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK tarafından kabul edilen muhasebe ve raporlama ilkelerine (“SPK Finansal Raporlama Standartları”) uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için 10 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının geçerli olmadığını ilan etmiştir. Ekli konsolide finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren, KGK tarafından yayımlanmış TMS 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı” (“TMS 29”) Belarus Cumhuriyeti’nde faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tabloları dışında uygulanmamıştır. Ekli konsolide finansal tablolar, satış opsiyonuna ilişkin finansal yükümlülükler, türev enstrümanları, iktisaba ilişkin ertelenmiş ödemeler ve satılmaya hazır finansal varlıklar haricinde, tarihi maliyet ve gerekiyorsa tarihi maliyetlerin TMS 29’a göre düzeltilmesi suretiyle hazırlanmaktadır. Gerçeğe uygun değerlerin belirlenmesinde kullanılan metotlar Not 2.6’da açıklanmıştır. Tarihi maliyetin belirlenmesinde, genellikle varlıklar için ödenen tutarın gerçeğe uygun değeri esas alınmaktadır. Şirket, nakit akış tablosunda operasyonlardan elde edilen nakdin gösterimi için TMS 7 “Nakit Akış Tabloları” standardı kapsamında dolaylı yöntemi seçmiştir. Bu yöntem kapsamında net dönem kar veya (zararı), gayri nakdi işlemlerin, geçmiş veya gelecek işlemlerle ilgili nakit giriş veya çıkışlarına ilişkin tahakkukların veya ertelemelerin ve yatırım veya finansman faaliyetleriyle ilgili nakit akımlarına ilişkin gelir veya gider kalemlerinin etkilerine göre düzeltilmektedir. Gerçeğe uygun değer, fiyatın doğrudan gözlemlenebilir olmasına veya başka bir değerleme yöntemi kullanılarak tahmin edilmesine bakılmaksızın, mevcut piyasa koşullarında ölçüm tarihinde asıl (ya da en avantajlı) piyasada olağan bir işlemde bir varlığın satışından elde edilecek veya bir borcun devrinde ödenecek fiyattır (başka bir ifadeyle çıkış fiyatıdır). Şirket, bir varlığın ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerini hesaplarken, ilgili varlık ya da yükümlülüklerin özelliklerini, eğer piyasa katılımcıları bu varlık ya da yükümlülüklerin fiyatlarını belirlerken bu özellikleri dikkate alıyorsa, dikkate alır. TFRS 2 “Hisse Bazlı Ödemeler” (“TFRS 2”) standardı kapsamına dahil olan hisse bazlı ödeme işlemleri, TMS 17 “Kiralama İşlemleri” (“TMS 17”) kapsamına dahil olan finansal kiralama işlemleri ve gerçeğe uygun değer hesaplamasına benzer diğer ölçümler (örneğin; TMS 2 “Stoklar” (“TMS 2”) standardında tanımlanan net gerçekleştirilebilir değer ya da TMS 36 “Varlıklarda Değer Düşüklüğü” (“TMS 36”) standardında tanımlanan kullanım değeri gibi) haricinde, bu konsolide finansal tablolardaki gerçeğe uygun değere ilişkin hesaplamalar ve/veya açıklamalar, bu esasa göre belirlenmiştir. Buna ek olarak, gerçeğe uygun değerin hesaplanması, gerçeğe uygun değerleme bilgilerinin gözlemlenebilir bir düzeyde olmasına ve bu bilgilerin kendi içlerindeki önemine göre, aşağıdaki açıklandığı şekilde 1. Seviye, 2. Seviye ve 3. Seviye olmak üzere üçe ayrılır: •
Birinci seviyedeki bilgiler, bir işletmenin ölçüm tarihinde elde ettiği ve aktif bir piyasada benzer varlık ve yükümlülükler için kullanılan borsa fiyatlarıdır (düzeltilmemiş);
•
İkinci seviyedeki bilgiler, birinci seviyede belirtilen borsa fiyatından hariç, bir varlık veya yükümlülük için doğrudan ya da dolaylı olarak gözlemlenebilen bilgilerdir;
•
Üçüncü seviyedeki bilgiler, bir varlığın ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerinin bulunmasında kullanılan piyasada gözlenebilir bir veriye dayanmayan bilgilerdir.
127
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Yukarıda açıklandığı üzere Türkiye’deki Şirket ve Şirket’in Türkiye’de faaliyet gösteren bağlı ortaklıkları 31 Aralık 2004 tarihinde enflasyon muhasebesi uygulamasına son vermiştir. Belarus’ta yüksek enflasyon dönemi 1 Ocak 2011 tarihinde başlamıştır. Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tablolarında Belarus rublesinin genel satın alım gücündeki değişmeler nedeniyle yapılan düzeltmelerde, TMS 29 esas alınmıştır. TMS 29, hiperenflasyonist ekonomilerin para birimi ile hazırlanan finansal tabloların bilanço tarihindeki ölçüm biriminden gösterilmesini öngörmektedir. TMS 29’un uygulanmasını gerektiren durumlardan biri, üç yıllık kümülatif enflasyon oranının, yaklaşık %100 veya üzerinde olmasıdır. Belarus Ulusal İstatistik Komitesi tarafından yayımlanan tüketici fiyat endeksi baz alındığında söz konusu kümülatif oran 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla sona eren üç yıllık dönem için %196 olmuştur. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tablolarının düzeltilmesinde kullanılan endeks ve katsayılar aşağıda belirtilmiştir: Tarihler Endeks Katsayı 31 Aralık 2009 1,4907 3,2535 31 Aralık 2010 1,6387 2,9598 31 Aralık 2011 3,4197 1,4183 31 Aralık 2012 4,1645 1,1646 31 Aralık 2013 4,8501 1,0000 Belarus Rublesi’nin Amerikan Doları ve Euro karşısındaki yıllık değişiminin, Belarus’taki tüketici fiyat endeksiyle karşılaştırılması aşağıdaki gibidir: Yıllar ABD Doları/BRY değişimi (%) Avro/BYR değişimi (%) Belarus Tüketici Fiyat Endeksi (%)
2011 178% 172% 109%
2012 3% 5% 22%
2013 11% 15% 16%
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Belarus Merkez Bankası tarafından açıklanan döviz kuru 1 ABD Doları = 9.510 BYR, 1 Avro = 13.080 BYR’dir (31 Aralık 2012: 1 ABD Doları = 8.570 BYR, 1 Avro = 11.340 BYR). TMS 29 endeksleme işlemlerinin ana hatları aşağıdaki gibidir:
128
-
Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tabloları bilanço tarihi itibarıyla cari satın alma gücü ile gösterilenler dışındaki tüm kalemler ilgili genel fiyat endeksi katsayıları kullanılarak endekslenmiştir.
-
Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tablolarında yer alan parasal aktif ve pasif kalemler, bilanço tarihinde cari satın alma gücü ile ifade edildiklerinden endekslemeye tabi tutulmamışlardır. Parasal kalemler nakit para ve nakit olarak alınacak veya ödenecek kalemlerdir.
-
Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tablolarında yer alan parasal olmayan aktif ve pasifler satın alma veya ilk kayda alınma tarihinden bilanço tarihine kadar olan süre içerisinde genel fiyat endeksinde meydana gelen değişikliklerin alım maliyetlerine ve birikmiş amortisman tutarlarına yansıtılması suretiyle yeniden ifade edilmiştir. Böylece maddi ve maddi olmayan duran varlıklar, iştirakler ve benzeri aktifler piyasa değerlerini geçmeyecek şekilde alım değerleri üzerinden endekslenmiştir. Amortismanlar da benzeri şekilde yeniden düzeltilmişlerdir. Özkaynakların içerisinde yer alan tutarlar, bu tutarların şirkete katıldığı veya şirket içerisinde oluştuğu dönemlerdeki genel fiyat endekslerinin uygulanması neticesinde yeniden düzeltilmiştir.
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
-
Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tablolarında parasal olmayan kalemlerin kar veya zarar tablosuna etkisi olanlar dışında kar veya zarar tablosunda yer alan tüm kalemler, gelir ve gider hesaplarının finansal tablolara ilk olarak yansıtıldıkları dönemler üzerinden hesaplanan katsayılar ile endekslenmişlerdir.
-
Net parasal pozisyon üzerinden genel enflasyon neticesinde oluşan kazanç veya kayıp; parasal olmayan aktiflere, özkaynak kalemlerine ve kar veya zarar tablosu hesaplarına yapılan düzeltmelerin farkıdır. Net parasal pozisyon üzerinden hesaplanan bu kazanç veya kayıp net dönem karına / (zararına) dahil edilmiştir.
-
2010 yılı konsolide finansal tablolarında yer alan Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıklara ilişkin tutarlar yeniden düzenlenmemiştir. Bu nedenle konsolide finansal tablolara Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların sadece cari yıla ilişkin tutarları enflasyona göre düzeltilmiş tutarları dikkate alınarak dahil edilmiştir. Best’in 1 Ocak 2011 tarihi itibariyle kayıtlı değerinin aynı tarih itibariyle değer düşüklüğü analizleri kapsamında tespit edilen kullanım değeri ile sınırlı olması nedeniyle; enflasyon muhasebesinin 1 Ocak 2011 tarihi itibariyle Belarus Telekom’un kayıtlı değeri üzerindeki etkisinden aynı tarih itibariyle yeniden yapılan değer düşüklüğü analizi kapsamında ek olarak kayıtlara alınan 135.029 TL tutarındaki değer düşüklüğünün tenzili sonrası oluşan 80.586 TL net etki 2011 yılı finansal tablolarında “enflasyon muhasebesi etkileri” olarak geçmiş yıllar karlarının açılış bakiyesine dahil edilmiştir.
-
2011 ve 2012 yılları konsolide finansal tablolarında yer alan Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıklara ilişkin tutarlar yeniden düzenlenmemiştir. Enflasyon muhasebesinin uygulanması sonucu belirlenen BYR özkaynak kalemlerinin TL’ye çevrim etkileri 31 Aralık 2012 ve 2013 tarihli konsolide finansal tablolarında yabancı para çevrim farkları hesabına dahil edilmiştir.
(c) Netleştirme/Mahsup Şirket’in finansal varlıkları ve borçları netleştirmek için hukuki bir hakkı olduğunda ve söz konusu finansal varlıkları ve borçları netleştirmek suretiyle kapatma veya varlığın finansal tablolara alınmasını ve borcun ifasını aynı zamanda yapma niyetinin olması söz konusu olduğunda, Şirket finansal varlıkları ve borçları netleştirerek finansal durum tablosunda net tutarları ile göstermektedir. (d) Konsolidasyona İlişkin Esaslar Bağlı ortaklıkların finansal tablolarında Şirket tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından gerekli düzeltme ve sınıflamalar yapılmıştır.
129
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(i) Bağlı ortaklıklar Konsolide finansal tablolar, Şirket ve Şirket’in bağlı ortaklıkları tarafından kontrol edilen işletmelerin finansal tablolarını kapsar. Kontrol, Şirket’in aşağıdaki şartları sağlaması ile sağlanır: •
yatırım yapılan şirket/varlık üzerinde gücünün olması;
•
yatırım yapılan şirket/varlıktan elde edeceği değişken getirilere açık olması ya da bu getirilere hakkı olması; ve
•
getiriler üzerinde etkisi olabilecek şekilde gücünü kullanabilmesi.
Yukarıda listelenen kriterlerin en az birinde herhangi bir değişiklik oluşmasına neden olabilecek bir durumun ya da olayın ortaya çıkması halinde Şirket yatırımının üzerinde kontrol gücünün olup olmadığını yeniden değerlendirir. Şirket’in yatırım yapılan şirket/varlık üzerinde çoğunluk oy hakkına sahip olmadığı durumlarda, ilgili yatırımın faaliyetlerini tek başına yönlendirebilecek/ yönetebilecek şekilde yeterli oy hakkının olması halinde, yatırım yapılan şirket/varlık üzerinde kontrol gücü vardır. Şirket, aşağıdaki unsurlar da dahil olmak üzere, ilgili yatırımdaki oy çoğunluğunun kontrol gücü sağlamak için yeterli olup olmadığının değerlendirmesinde konuyla ilgili tüm olayları ve şartları göz önünde bulundurur: •
Şirket’in sahip olduğu oy hakkı ile diğer hissedarların sahip olduğu oy hakkının karşılaştırılması;
•
Şirket ve diğer hissedarların sahip olduğu potansiyel oy hakları;
•
Sözleşmeye bağlı diğer anlaşmalardan doğan haklar; ve
•
Şirket’in karar verilmesi gereken durumlarda ilgili faaliyetleri yönetmede (geçmiş dönemlerdeki genel kurul toplantılarında yapılan oylamalar da dahil olmak üzere) mevcut gücünün olup olmadığını gösterebilecek diğer olay ve şartlar.
Bir bağlı ortaklığın konsolidasyon kapsamına alınması Şirket’in bağlı ortaklık üzerinde kontrole sahip olmasıyla başlar ve kontrolünü kaybetmesiyle sona erer. Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların gelir ve giderleri, satın alım tarihinden elden çıkarma tarihine kadar konsolide kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir. Aşağıdaki tablo, Şirket’in doğrudan veya dolaylı olarak ortak kontrolü altında toplanmış bütün bağlı ortaklıkların 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla toplam etkin kontrol oranlarını göstermektedir:
130
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Kıbrıs Telekom Turkcell Global Bilgi Turktell Turktell Uluslararası Turkcell Satış Turkcell Gayrimenkul Eastasia Turkcell Teknoloji Turkcell Interaktif Global Tower Financell Rehberlik Hizmetleri Beltur Beltel Global Ukrayna Global Belarus Kule Ukrayna Talih Kuşu Turkcell Superonline Turkcell Europe Global Ödeme Deksarnet (*) Belarus Telekom Fizy İnteltek Euroasia Astelit Azerinteltek Lifetech Surtur (**)
31 Aralık 2013 (%) 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 80 70 55 55 55 28 78 -
31 Aralık 2012 (%) 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 80 70 55 55 55 28 78 100
(*) Deksarnet, Tukrcell Superonline birleşmesi 3 Aralık 2013 itibariyle tamamlanmıştır. (**) 31 Ekim 2012 tarihinde gerçekleştirilen Yönetim Kurulu toplantısında, Surtur’un tasfiyesine karar verilmiştir. Surtur’un tasfiyesi 2 Mayıs 2013 tarihinde tamamlanmıştır. Şirket’in mevcut bağlı ortaklığının sermaye payındaki değişiklikler Şirket’in bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında kontrol kaybına neden olmayan değişiklikler özkaynak işlemleri olarak muhasebeleştirilir. Şirket’in payı ile kontrol gücü olmayan payların defter değerleri, bağlı ortaklık paylarındaki değişiklikleri yansıtmak amacıyla düzeltilir. Kontrol gücü olmayan payların düzeltildiği tutar ile alınan veya ödenen bedelin gerçeğe uygun değeri arasındaki fark, doğrudan özkaynaklarda Şirket’in payı olarak muhasebeleştirilir.
131
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Şirket’in bir bağlı ortaklığındaki kontrolü kaybetmesi durumunda, satış sonrasındaki kar/zarar, i) alınan satış bedeli ile kalan payın gerçeğe uygun değelerinin toplamı ile ii) bağlı ortaklığın varlık (şerefiye dahil) ve yükümlülüklerinin ve kontrol gücü olmayan payların önceki defter değerleri arasındaki fark olarak hesaplanır. Diğer kapsamlı gelir içinde bağlı ortaklık ile ilgili önceden muhasebeleştirilen ve özkaynakta toplanan tutarlar, Şirket’in ilgili varlıkları satmış olduğu varsayımı üzerine kullanılacak muhasebe yöntemine göre kayda alınır. Bağlı ortaklığın satışı sonrası kalan yatırımın kontrolünün kaybedildiği tarihteki gerçeğe uygun değeri, TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” (“TMS 39”) standardı kapsamında belirlenen başlangıç muhasebeleştirmesinde gerçeğe uygun değer olarak ya da, uygulanabilir olduğu durumlarda, bir iştirak ya da müşterek olarak kontrol edilen bir işletmedeki yatırımın başlangıç muhasebeleştirmesindeki maliyet bedeli olarak kabul edilir. (ii) İştirakler ve iş ortaklıklarındaki paylar İştirak Şirket’in önemli derecede etkide bulunduğu işletmedir. Önemli derecede etkinlik, bir işletmenin finansal ve operasyonel politikalarına ilişkin kararlarına münferiden veya müştereken kontrol yetkisi olmaksızın katılma gücünün olmasıdır. İş ortaklığı, bir düzenlemede müşterek kontrolü olan tarafların, ortak düzenlemedeki net varlıklara ilişkin haklarının olduğu ortak bir girişimdir. Müşterek kontrol, bir ekonomik faaliyet üzerindeki kontrolün sözleşmeye dayalı olarak paylaşılmasıdır. Bu kontrolün, ilgili faaliyetlere ilişkin kararların, kontrolü paylaşan tarafların oy birliği ile mutabakatını gerektirdiği durumlarda var olduğu kabul edilir. Ekteki konsolide finansal tablolarda iştiraklerin veya iş ortaklıklarının faaliyet sonuçları ile varlık ve yükümlülükleri, TFRS 5 “Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler” (“TFRS 5”) standardı uyarınca satılmak üzere elde tutulan varlık olarak muhasebeleştirilenler dışında, özkaynak yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilmiştir. Özkaynak yöntemine göre konsolide finansal durum tablosunda iştirakler veya iş ortaklıkları, maliyet bedelinin iştirakin veya iş ortaklığının net varlıklarındaki alım sonrası dönemde oluşan değişimdeki Şirket’in payı kadar düzeltilmesi sonucu bulunan tutardan, iştirakte veya iş ortaklığında oluşan herhangi bir değer düşüklüğünün düşülmesi neticesinde elde edilen tutar üzerinden gösterilir. İştirakin veya iş ortaklığının, Şirket’in iştirakteki veya iş ortaklığındaki payını (özünde Şirket’in iştirakteki veya iş ortaklığındaki net yatırımının bir parçasını oluşturan herhangi bir uzun vadeli yatırımı da içeren) aşan zararları kayıtlara alınmaz. İlave zarar ayrılması ancak Şirket’in yasal veya zımni kabulden doğan yükümlülüğe maruz kalmış olması ya da iştirak veya iş ortaklığı adına ödemeler yapmış olması halinde söz konusudur. İştirak veya iş ortaklıklarındaki yatırımlar yatırım yapılan şirket iştirak veya iş ortaklığına dönüştüğü andan itibaren özkaynak yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilir. İştirak veya iş ortaklığındaki payların satın alınmasıyla, satım alım bedelinin, iştirakin satın alınma tarihindeki kayıtlı belirlenebilir varlıklarının, yükümlülüklerinin ve şarta bağlı borçlarının gerçeğe uygun değerinin üzerindeki kısmı şerefiye olarak kaydedilir. Şerefiye, yatırımın defter değerine dahil edilir ve yatırımın bir parçası olarak değer düşüklüğü açısından incelenir. İştirakin satın alınma tarihindeki kayıtlı tanımlanabilir varlıklarının, yükümlülüklerinin ve şarta bağlı borçlarının gerçeğe uygun değerinin satım alım bedelini aşan kısmı yeniden değerlendirildikten sonra doğrudan kar veya zarar tablosuna kaydedilir. TMS 39 standardında yer alan kurallar, Şirket’in bir iştirakteki veya iş ortaklığındaki yatırımı ile ilgili bir değer düşüklüğü karşılığının muhasebeleştirilmesinin gerekli olup olmadığı belirlemek amacıyla uygulanır. Değer düşüklüğü göstergesi olması durumunda, iştirak veya iş ortaklığı yatırımının geri kazanılabilir tutarı (kullanım değeri ile gerçeğe uygun değerinden satış maliyetlerinin düşülmesi sonucu bulunan tutardan büyük olanı) ile defter değeri karşılaştırılarak yatırımın tüm defter değeri TMS 36’ya göre değer düşüklüğü açısından tek bir varlık gibi test edilir. İştirakteki veya iş ortaklığındaki yatırımın geri kazanılabilir tutarının sonradan artması durumunda, söz konusu değer düşüklüğü zararı TMS 36 uyarınca iptal edilir.
132
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Yapılan yatırım iştirak ya da iş ortaklığı olma özelliğini kaybettiğinde ya da satış amaçlı elde tutulan duran varlık olarak sınıflandırıldığında, Şirket özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirmeyi sona erdirir. Eğer Şirket iştirak veya iş ortaklığındaki payının tamamını elden çıkarmayıp kalan payı finansal varlık olarak sınıflandırırsa, kalan payını o günkü gerçeğe uygun değeri ile gösterir ve kalan payın gerçeğe uygun değeri, TMS 39 uyarınca başlangıçta muhasebeleştirilen gerçeğe uygun değer olarak kabul edilir. İştirak veya iş ortaklığının özkaynak yönteminin sona erdiği günkü kayıtlı değeri ile kalan payın gerçeğe uygun değeri ve iştirak veya iş ortaklığındaki satılan paylardan elde edilen kazanç arasındaki fark iştirak veya iş ortaklığının elden çıkarılmasından kaynaklanan kar/zarar olarak muhasebeleştirilir. Şirket, iştirakteki veya iş ortaklığındaki yatırıma ilişkin daha önce diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirdiği tüm tutarları yatırım yapılan işletmenin varlık ya da borçlarını doğrudan elden çıkarması ile aynı esaslara uygun olarak muhasebeleştirir. Bu kapsamda iştirake veya iş ortaklığına ilişkin diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen tüm tutarlar, Şirket’in iştiraki veya iş ortaklığı üzerindeki önemli etkiyi kaybetmesi durumunda özkaynak yönteminin sona ermesiyle özkaynaklardan kar/zarara aktarılır. Şirket ve bağlı ortakları ile Şirket’in iştiraki veya iş ortaklığı arasında gerçekleşen işlemler neticesinde oluşan kar ve zararlar, Grup’un ilgili iştirakteki veya iş ortaklığındaki payı oranında elimine edilir. Şirket, uluslararası GSM sektöründe de yer alabilmek için, Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan ve Moldovya’da faaliyet gösteren bazı GSM operatörlerinde ortaklığı bulunan ve Hollanda’da kurulu olan Fintur’a iştirak etmiştir. 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla, Şirket’in özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirdiği Fintur’da sahip olduğu hisse payı %41,45’tir. 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’na uygun olarak hazırlanmış konsolide finansal tabloları kullanılarak, Şirket tarafından özkaynak metoduna göre muhasebeleştirilmiştir. Fintur’un benzer işlemler ve koşullardaki olaylar için Şirket’in kullandığından farklı olan muhasebe politikaları kullanması durumunda iştirakin muhasebe politikalarını Şirket’in muhasebe politikaları ile uyumlu hale getirmek için gerekli düzeltmeler yapılmıştır. Kontrol gücü olmayan paylara ait hisse satış opsiyonunun muhasebeleştirilmesinde; Fintur kontrol gücü olmayan payların kayıtlardan çıkarılmasıyla satış opsiyonuna ilişkin olarak kaydedilen finansal yükümlülüğün gerçeğe uygun değeri arasındaki fark şerefiyede artış meydana getirecek şekilde kaydetmiştir. Şirket, satış opsiyonuna ilişkin muhasebeleştirilen finansal yükümlülüğün gerçeğe uygun değeri ile kayıtlardan çıkarılan kontrol gücü olmayan payların arasındaki farkı özkaynak kalemlerinde “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu”nda muhasebeleştirmiştir. Fintur’un benzer işlemler için kullandığı farklı muhasebe politikası özkaynak metoduna göre muhasebeleştirilmesi sırasında Şirket’in muhasebe politikasıyla uyumlu hale getirilmiştir. Şirket, Turkcell’in ön ödemeli hatlarının pazarlanması, satışı ve dağıtımı konularında faaliyet gösteren ve “Muhabbet Kart”ın tek dağıtıcısı konumunda bulunan A-Tel’de %50 hisse sahibidir. 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla A-Tel iş ortaklığı olarak değerlendirilmiş ve özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilmiştir.
133
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(iii) Bağlı menkul kıymetler Şirket’in doğrudan ve dolaylı pay toplamı %20’nin altında olan, teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve makul değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen bağlı menkul kıymetler, maliyet bedellerinden kalıcı değer düşüklükleri indirildikten sonra konsolide finansal tablolara duran varlıklar içerisinde finansal yatırım olarak yansıtılmıştır. (iv) Konsolidasyonda düzeltme işlemleri Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin, finansal durum tabloları ve kar veya zarar tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş ve Şirket’in aktifinde yer alan kayıtlı değerleri ile özkaynaklarındaki payları karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Bağlı ortaklıkların net varlıklarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları konsolide finansal durum tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflanmıştır. Yine bağlı ortaklıkların net dönem karlarından veya zararlarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları, konsolide kar veya zarar tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflanmıştır. Konsolidasyona dahil edilen şirketler arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon sırasında silinmiştir. İştirak ve iş ortaklığı ile ana ortaklık ve ana ortaklığın konsolidasyona tabi bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen işlemler neticesinde oluşan karlar ve zararlar, ana ortaklığın iştirakteki payı oranında netleştirilmiştir. Ancak, bu işlemler neticesinde oluşan zararlar, işleme konu varlığın değerinde bir düşüklüğün gerçekleştiğini gösteriyorsa netleştirilmemiştir. 29 Temmuz 2008 tarihinde imzalanan, Beltel’in alıcı, Belarus Cumhuriyeti Devlet Varlık Komitesi’nin (“Belarus Cumhuriyeti”) satıcı olduğu Belarus Telekom şirketinin hisse alım satım sözleşmesine istinaden Beltel, Belarus Telekom’un kontrol gücü olmayan ortağı olan Belarus Cumhuriyeti’nin sahip olduğu hisseler için hisse satış opsiyonu vermiştir. Hisse satış opsiyonuna konu olan yükümlülükler gerçeğe uygun değerinden finansal tablolara kaydedilmiştir. Hisse satış opsiyonuna konu olan kontrol gücü olmayan paylar finansal tablolardan çıkarılmıştır. Gerçeğe uygun değerden kaydedilen hisse satış opsiyonuyla ilgili yükümlülük ve finansal tablolardan çıkarılan kontrol gücü olmayan paylar arasındaki fark özkaynaklar kalemlerinden “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu” hesabına yansıtılmıştır. 1 Ocak 2009 tarihinden önce verilen hisse satış opsiyonuyla ilgili yükümlülüğün taşınan değerindeki değişimin iskonto gideri ve kur farkı gelir / gideri haricindeki kısmı özkaynaklar kalemlerinden “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu” hesabına yansıtılmıştır. İskonto gideri ve kur farkı gelir / gideri ise konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılmıştır. 1 Ocak 2009 tarihinden sonra verilecek hisse satış opsiyonuyla ilgili yükümlülüğün taşınan değerindeki değişimin tamamı konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılacaktır. 26 Kasım 2013 tarihinde verilen %20’lik paya ilişkin satış opsiyonunun kullanma süresi dolmuş ancak Belarus Cumhuriyeti satış opsiyonunu kullanmamıştır. Bu nedenle satış opsiyonu ile ilgili yükümlülük finansal tablolardan bu tarihten itibaren çıkartılmıştır. Ancak Belarus Telekom’un 26 Kasım 2013 tarihindeki net varlıklarının negatif olması, Belarus Telekom’un Şirket ve bağlı ortakları tarafından finanse ediliyor olması ve Belarus Cumhuriyeti ile imzalanan hisse alım sözleşmelerindeki ilgili maddeler değerlendirilerek Belarus Telekom için kontrol gücü olmayan payların kaydedilmemesine karar verilmiştir.
134
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(v) Ortak kontrol altındaki işletme birleşmeleri Ortak kontrol altında gerçekleşen işletme birleşmeleri TFRS 3 “İşletme Birleşmeleri” (“TFRS 3”) standardının kapsamı dışındadır. KGK’nın 21 Temmuz 2013 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan ilke kararına uygun olarak işletme birleşmesine konu olan varlık ve yükümlülükler kayıtlı değerleri ile konsolide finansal tablolara alınır. Kar veya zarar tabloları ise işletme birleşmesinin gerçekleştiği finansal yılın başlangıcından itibaren konsolide edilir. Önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmez. Bu işlemler sonucunda oluşan şerefiye veya negatif şerefiye konsolide finansal tablolarda muhasebeleştirilmez. İştirak tutarı ile satın alınan şirketin sermayesindeki payı nispetindeki tutarın netleştirmesi sonucu oluşan fark doğrudan özkaynaklar altında bir özkaynak işlemi olarak “Ortak Kontrole Tabi Teşebbüs veya İşletmeleri İçeren Birleşmelerin Etkisi” hesabında muhasebeleştirilir. 2.2 Muhasebe Politikalarındaki Değişiklikler ve Hatalar Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Not 2.7’de açıklanan yeni ve revize muhasebe standartlarının uygulanması ve ortak kontrol altında işletme birleşmesi muhasebe politikası haricinde, Şirket muhasebe politikalarında önemli bir değişiklik meydana gelmemiştir. Şirket’in 1 Ocak 2013 tarihinden önceki dönemlerde muhasebe politikası işletme birleşmesinin gerçekleştiği finansal yılın başlangıcından itibaren kar veya zarar tablolarının konsolide edilmesi ve önceki dönem finansal tabloların da tutarlılık ve karşılaştırılabilirlik amacıyla aynı şekilde yeniden düzenlenmesiydi. 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren Şirket KGK’nın 21 Temmuz 2013 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan ilke kararına uygun olarak muhasebe politikasını revize etmiştir ve ortak kontrol altında gerçekleşen işletme birleşmesi durumunda önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlemeyecektir. Bu muhasebe politikası değişikliği 1 Ocak 2013 tarihinde başlayan yıllık finansal tablo döneminde geçmişe yönelik olarak yapılmıştır. Son 3 yıllık dönemde ortak kontrol altında işletme bileşmesi olmaması nedeniyle bu değişikliğin finansal tablolara etkisi bulunmamaktadır. 2.3 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Şirket’in cari dönem içerisinde muhasebe tahmin ve varsayımlarında önemli bir değişiklik olmamıştır. 2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (a) Satış Gelirleri Gelirler, alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri ile ölçülebilen ve işin normal akışı içinde hizmet satışına ilişkin indirimler düşüldükten sonra kalan tutarı ifade eder. Haberleşme gelirleri, faturalı ve ön ödemeli hatlardan elde edilen konuşma ve kısa mesaj servisinin de dahil olduğu katma değerli GSM hizmetlerinden elde edilen gelirler, ara bağlantı gelirleridir. Haberleşme gelirleri, ilgili hizmetler müşteriye sunulduğu anda gelir olarak kaydedilir (Not 25). Müşteri bağlayıcılık programları kapsamında verilen cihazlardan doğan gelirler, malların sahipliği ile ilgili önemli risk ve getirilerin alıcıya devredildiği, hasılat tutarının güvenilir biçimde ölçülebildiği, satışa ilişkin yüklenilen veya yüklenilecek olan maliyetlerin güvenilir biçimde ölçüldüğü, satışa ilişkin tahsilatın muhtemel olması ve Şirket’in satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolü veya sahipliğin genel olarak gerektirdiği şekilde bir yönetim etkinliği sürdürmediği anda gelir olarak kaydedilir.
135
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Faturalı ve ön ödemeli hatlardan elde edilen gelirler, cihaz, katma değerli hizmetler ve/veya başka servis ve ürünler ile beraber fiyatlandırılarak da satılmaktadır. Bu durumda paket içindeki her unsur, makul değerlerinin bulunması ve her birinin hasılat unsurlarının gerçekleşmiş olması şartıyla ayrı ayrı muhasebeleştirilirler. Paketten elde edilen toplam bedel, paket içindeki unsurların makul değerleri nispetinde ürün ve hizmetlere dağıtılarak hasılat kaydedilir. Bu kapsamda oluşan cihaz gelirleri diğer satış gelirleri içinde gösterilmektedir. Ürün ve hizmetlerin maliyeti, ilgili hasılat kaydedildiği anda gider olarak kaydedilir. Komisyon gelirleri, Türkiye’de faaliyet gösteren İnteltek’in spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli şans oyunlarının başbayiliği karşılığında elde edilen net hasılat gelirlerinden ve müşterek şans oyunları merkezi sisteminin işletilmesi karşılığında elde edilen komisyon gelirlerinden oluşmaktadır. Komisyon gelirleri 1 Mart 2009 tarihinden itibaren brüt hasılatın %1,4’ü oranındadır. Inteltek’in ayrıca mobil bayilerin brüt hasılatı üzerinden %2,24 - %3,62 aralığında elde ettiği başbayilik komisyon geliri bulunmaktadır. Söz konusu gelirler, oyunların oynanması ile ilgili tüm hizmetlerin sunulduğu anda gelir olarak kaydedilir (Not 25). Azerinteltek, Azerbaycan Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığı altında faaliyet gösteren Azeridmanservis Limited Şirketi’nden Azerbaycan’da spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli bahis oyunlarını organize etme, yönetme ve geliştirme yetkisini almıştır. AzerInteltek bu bahis oyunlarında esas yüklenici olduğundan, Azerinteltek tarafından oyunculardan yapılan toplam tahsilattan oyunculara yapılan dağıtım tutarı ve Spor Bakanlığı adına oyunculardan toplanan tutar düşüldükten sonra kalan tutar, oyunların oynanması ile ilgili tüm hizmetlerin sunulduğu anda hasılat olarak kaydedilir. 1 Ocak 2013 tarihi itibarıyla Azerinteltek, Azerloterya tarafından şans oyunlarının oynatılması konusunda 3 yıllığına yetkilendirilmiştir. Azerinteltek, Azerloterya ile yapılan sözleşmeye istinaden, kendi bayileri tarafından gerçekleştirilen şans oyunları satış hasılatı üzerinden %15 komisyon geliri elde etmektedir. Söz konusu gelirler, oyunların oynanması ile ilgili tüm hizmetlerin sunulduğu anda gelir olarak kaydedilir. Simkart satışları, iade ve indirimlerden arındırılmış şekilde distribütörlere sunulduktan sonra gelir kaydedilmektedir. Simkart maliyetleri de aynı şekilde distribütörlere sunulduktan sonra gider kaydedilmektedir. Tesis ve sabit ücret gelirleri faturalı hatlara her ay kullanım oranına bakılmaksızın sabit olarak fatura edilir. Bu gelirler fatura edildiği aylarda gelir kaydedilir (Not 25). Çağrı merkezi gelirleri Turkcell Global Bilgi ve Global Ukrayna’nın verdiği çağrı merkezi hizmetlerinden elde edilen gelirlerdir. Söz konusu gelirler, çağrı merkezi hizmetlerinin sunulduğu anda gelir olarak kaydedilir (Not 25). Roaming işlemleri ve diğer hizmetlerde hacme bağlı iade ve indirimler ile diğer sözleşmeye bağlı fiyat değişiklikleri, kazanılacağı ve etkin olacağı muhtemel olduğu durumlarda, ödeyen ve tahsil eden tarafından dikkate alınır. Bu nedenle sözleşmeye bağlı iade ve indirimler dikkate alınır ancak karşı tarafın isteğine bağlı iade ve indirimler varlık ve yükümlülük tanımlarını karşılamadıklarından dikkate alınmaz.
136
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(b) Stoklar Stoklar, maliyetin ya da net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenmektedir. Sabit ve değişken genel üretim giderlerinin bir kısmını da içeren maliyetler stokların bağlı bulunduğu sınıfa uygun olan yönteme göre ve çoğunlukla ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ile satışı gerçekleştirmek için yüklenilmesi gereken tahmini maliyetlerin toplamının indirilmesiyle elde edilir. Stokların net gerçekleşebilir değeri maliyetinin altına düştüğünde, stoklar net gerçekleşebilir değerine indirgenir ve değer düşüklüğünün oluştuğu yılda kar veya zarar tablosuna gider olarak yansıtılır. Daha önce stokların net gerçekleşebilir değere indirgenmesine neden olan koşulların geçerliliğini kaybetmesi veya değişen ekonomik koşullar nedeniyle net gerçekleşebilir değerde artış olduğu kanıtlandığı durumlarda, ayrılan değer düşüklüğü karşılığı iptal edilir. İptal edilen tutar önceden ayrılan değer düşüklüğü tutarı ile sınırlıdır. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla stoklar simkart, kazı konuş kart, cep telefonu ve modemden oluşmaktadır. (c) Maddi Duran Varlıklar Satın alınan maddi duran varlıklar maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve kalıcı değer kayıpları düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler. Türkiye’de faaliyet gösteren Şirket ve bağlı ortaklıkları ile Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların maddi duran varlıkları sırasıyla 31 Aralık 2004 ve 31 Aralık 2013 itibarıyla enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiştir. Maddi duran varlığın maliyet değeri, alış fiyatı, ithalat vergileri ve geri iadesi mümkün olmayan satın alma vergileri, maddi duran varlığı kullanıma hazır hale getirmek için yapılan masraflar ve söz konusu maddi duran varlığın edinimi amacıyla kullanılmış kredilerin, söz konusu maddi duran varlığın yatırım aşamasındayken katlanılmış faiz giderlerinden oluşmaktadır. Maddi duran varlığın sökümü, sahadan kaldırılması ve sahanın eski haline getirilmesi yükümlülüğünde oluşacak zaman değişiklikleri dışındaki değişimler, gerçekleştikleri dönem içerisinde maddi duran varlığın maliyeti üzerinde muhasebeleştirilir. Maddi duran varlığın maliyetinden düşülecek tutarın, değişikliğin gerçekleştiği tarih itibarıyla maddi duran varlığın defter değerinden daha fazla olması durumunda, aradaki fark ilgili dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilir. (i) Sonradan ortaya çıkan giderler Maddi duran varlıkların herhangi bir parçasını değiştirmekten doğan giderler bakım onarım maliyetleri ile birlikte varlığın gelecekteki ekonomik faydasını arttırıcı nitelikte ise aktifleştirilebilirler. Tüm diğer gider kalemleri tahakkuk esasına göre kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir. (ii) Amortisman Maddi duran varlıklara ilişkin amortismanlar, varlıkların faydalı ömürlerine göre kullanıma hazır oldukları tarihleri esas alınarak doğrusal amortisman metodu kullanılarak ayrılmıştır. Özel maliyetler doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ilgili kira süresince amortismana tabi tutulmaktadır. Bu şekilde hesaplanmış amortisman giderleri konsolide kar veya zarar tablosunda satışların maliyeti kalemi içerisinde gösterilmiştir. Arsa ve araziler, faydalı ömürlerinin sınırsız kabul edilmesinden dolayı amortismana tabi tutulmamaktadır.
137
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Şirket’in kullandığı ekonomik ömürler aşağıdaki gibidir: GSM hizmetleri malzemeleri Sabit hat altyapı yatırımları Çağrı merkezi malzemeleri Şans oyunları terminalleri Binalar Döşeme, demirbaş, tesis ve cihazlar Motorlu taşıtlar Özel maliyetler
4 - 12 yıl 3 - 25 yıl 4 - 8 yıl 5 - 10 yıl 21 - 50 yıl 3 - 10 yıl 4 - 6 yıl 3 - 5 yıl
Amortisman yöntemi, varlıkların faydalı ömürleri ve varlıkların kalıntı değerleri, değişime sebep olacak bir olay olmaması durumunda, en az her hesap dönemi sonunda gözden geçirilmektedir. (iii) Elden çıkarma Maddi duran varlıkların elden çıkartılması sonucu oluşan kar ve zararlar, kayıtlı değeri ile tahsil edilen tutarların karşılaştırılması ile belirlenir, ilgili dönemde gelir ve gider hesaplarına dahil edilir ve maliyetleri ve birikmiş amortismanları ilgili hesaplardan silinir. (ç) Maddi Olmayan Duran Varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar, GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları, Turkcell Superonline marka değeri, Belarus Telekom hisse alım sözleşmesinde yer alan vergi muafiyet hakları, bilgisayar yazılımları, transmisyon hatları, merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı ve müşteri listelerinden oluşmaktadır. Maddi olmayan duran varlıklar maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve kalıcı değer kayıpları düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler. Türkiye’de faaliyet gösteren Şirket ve bağlı ortaklıkları ile Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların maddi duran varlıkları sırasıyla 31 Aralık 2004 ve 31 Aralık 2013 itibarıyla enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiştir. Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Bilgisayar yazılımlarını sürdürmekle ilişkili maliyetler, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilmektedir. Kontrolü Grup’un elinde olan, saptanabilir ve kendine özgü yazılım ürünleri ile direk ilişkilendirilebilen ve bir yıldan fazla süre ile maliyetinin üzerinde ekonomik fayda sağlayacak harcamalar maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilir. Maliyetler, yazılımı geliştiren çalışanların maliyetlerini ve genel üretim giderlerinin bir kısmını da içermektedir. İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar – araştırma ve geliştirme giderleri İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar bilgisayar yazılımlardan oluşmaktadır ve bilgisayar yazılımları altında gösterilmiştir. Araştırma masrafları, oluştuğu dönem içerisinde kar veya zarar tablosuna kaydedilir.
138
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Geliştirme faaliyetleri (ya da Grup / Şirket içi bir projenin gelişim aşaması) sonucu ortaya çıkan işletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar yalnızca aşağıda belirtilen şartların tamamı karşılandığında kayda alınırlar: • maddi olmayan duran varlığın kullanıma hazır ya da satılmaya hazır hale getirilebilmesi için tamamlanmasının teknik anlamda mümkün olması, • maddi olmayan duran varlığı tamamlama, kullanma veya satma niyetinin olması, • maddi olmayan duran varlığın kullanılabilir veya satılabilir olması, • varlığın ne şekilde ileriye dönük olası bir ekonomik fayda sağlayacağının belli olması, • maddi olmayan duran varlığın gelişimini tamamlamak, söz konusu varlığı kullanmak ya da satmak için uygun teknik, finansal ve başka kaynakların olması ve • varlığın geliştirme maliyetinin, geliştirme sürecinde güvenilir bir şekilde ölçülebilir olması. İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlık tutarı, maddi olmayan duran varlığın yukarıda belirtilen muhasebeleştirme şartlarını karşıladığı andan itibaren oluşan harcamaların toplam tutarıdır. İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar kayda alınamadıklarında, geliştirme harcamaları oluştukları dönemde gider olarak kaydedilir. Başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında, işletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar da ayrı olarak satın alınan maddi olmayan duran varlıklar gibi maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler. Feshedilemeyen haklar Feshedilemeyen haklar, bir varlığın belirli bir süre boyunca kapasitesinin bir kısmının kullanımına ilişkin edinilmiş olan haklardır. Grup’un belli bir varlık üzerinde önceden belirlenmiş bir kapasite kullanım hakkına, o varlığın faydalı ömrüne yakın bir süre boyunca sahip olması durumunda; bahsi geçen feshedilemeyen haklar, maddi olmayan duran varlıklar altında gösterilir. Feshedilemeyen haklar, varlığının faydalı ömrü veya sözleşme süresinden kısa olanı içinde itfa edilir. (i) İtfa payları Maddi olmayan duran varlık itfa payları konsolide kar veya zarar tablolarında, ilgili varlıkların tahmini ekonomik ömürleri üzerinden doğrusal itfa yöntemi kullanılarak hesaplanması sonucu muhasebeleştirilir. Bu şekilde hesaplanmış itfa tutarları konsolide kar veya zarar tablosunda satışların maliyeti kalemi içerisinde gösterilmiştir. Şirket’in kullandığı itfa oranları aşağıdaki gibidir: GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları Transmisyon hatları Bilgisayar yazılımları Merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı Marka değeri Müşteri listeleri
3 - 25 yıl 5 - 10 yıl 3 - 8 yıl 7 - 10 yıl 9 - 10 yıl 2 - 15 yıl
İtfa yöntemi, varlıkların faydalı ömürleri ve varlıkların kalıntı değerleri, değişime sebep olacak bir olay olmaması durumunda, en az her hesap dönemi sonunda gözden geçirilmektedir.
139
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Turkcell, GSM Mobil Telefon Sistemi Kurma ve İşletme Lisansı’nı 27 Nisan 1998 tarihinde imzaladığı GSM PAN Avrupa Mobil Telefon Sisteminin Kurulması ve İşletilmesi ile İlgili Lisans Verilmesine İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi ile almıştır. Detayları Not 1’de anlatılan Sözleşme uyarınca, Turkcell ilgili lisansı 25 yıl süresince kullanacaktır. Ayrıca, Şirket, IMT-2000/UMTS altyapılarının kurulması ve işletilmesi ile hizmetlerin sunumuna ilişkin yetkilendirilmeye yönelik yapılan 3. Nesil ihalesinde en geniş frekans bandını içeren A tipi lisansını almaya hak kazanmış olup, IMT-2000/UMTS Altyapılarının Kurulması ve İşletilmesi ile Hizmetlerinin Sunulmasına İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi uyarınca hizmet sunmaya 30 Temmuz 2009’da başlamıştır. IMT-2000/UMTS İmtiyaz Sözleşmesi uyarınca, sözleşmenin imzalanmasını müteakip üç yıl içerisinde büyükşehir belediyeleri sınırları içinde kalan nüfusu, altı yıl içerisinde tüm il ve ilçe belediye sınırları içinde kalan nüfusu, sekiz yıl içinde nüfusu 5.000’in üzerinde olan tüm yerleşim alanları içinde kalan nüfusu, on yıl içinde nüfusu 1.000’in üzerinde olan tüm yerleşim alanları içinde kalan nüfusu kapsama alanı içine alacaktır. Kıbrıs Telekom, KKTC Bayındırlık ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile 27 Nisan 2007 tarihinde GSM Sayısal, Hücresel Mobil Telefon Sistemi Kurulması ve İşletilmesi İle İlgili Lisans verilmesine ilişkin yeni bir sözleşme imzalamış ve lisans sözleşmesi ile GSM 900, GSM 1800 frekans bantlarının kullanım haklarını ve bazı şartlara bağlı olarak IMT/2000/UMTS frekans bandının kullanım hakkını elde etmiştir. Ayrıca, Kıbrıs Telekom 14 Mart 2008 tarihinde 3’üncü Nesil GSM altyapı lisansını almıştır. Astelit, bir adet GSM-900 ve bir adet DCS-1800 olmak üzere iki adet GSM işletme lisansı, bir kısmı bölgesel, bir kısmı ulusal (tüm Ukrayna için geçerli) olmak üzere yirmi dört adet GSM-900, DCS-1800, CDMA ve mikrodalga radyo aktarım yayını lisansına sahip bulunmaktadır. Bunlara ek olarak Astelit’in iki adet D-AMPS standardı kullanılarak kızılötesi bağlantı sağlanan yerel sabit hatlı (iptal başvurusunda bulunulmuştur; 2013’ün ilk çeyreğinde sonuçlanması beklenmektedir), bir adet uzun mesafe ve uluslararası arama, Ukrayna’nın sekiz ayrı bölgesinde on iki adet PSTN işletme lisansı olmak üzere toplam on beş adet daha lisansı bulunmaktadır. Ayrıca Astelit’in mobil şebeke için 2 adet NDC kodu ve yerel bölgeler için PSTN lisansları bulunmaktadır. Astelit sahip olduğu lisanslar kapsamında, devletin sağlıkla ilgili düzenlemelerine bağlı kalarak, tehlikeli elektromanyetik emilimler nedeniyle insanların zarar görmesini engelleyen malzemeler kullanmaktadır. Astelit operasyonlarının başlangıç ve bitiş tarihlerini üç ay içerisinde, irtibat adresindeki değişiklikleri ise otuz gün içerisinde ilgili mercilere bildirmek zorundadır. Ayrıca, Astelit Ukrayna Telekomünikasyon Kurulu’nun denetim için talep ettiği bütün dokümanları sağlamak zorundadır. Ukrayna Telekomünikasyon Kurulu lisans süresinin bitmesi veya radyo frekansı kullanım koşullarının ihlal edilmesi nedeniyle gerekli gördüğü takdirde Astelit’in faaliyetlerini belirli bir süre için veya süresiz olarak durdurabilir. Bir ihlalin meydana gelmesi durumunda, Ukrayna Telekomünikasyon Kurulu ihlal edilen koşullar konusunda Astelit’i bilgilendirir ve ceza için bir gün belirler. Eğer Astelit belirlenen günde ödemeyi yapmazsa, lisans feshedilebilir. Belarus Telekom, iktisap tarihi olan 28 Ağustos 2008 tarihinden başlamak üzere 10 yıllık özel GSM ve UMTS hizmetleri lisansına sahiptir. Belarus Cumhuriyeti ile yapılan düzenlemeye göre 26 Ağustos 2018 tarihinden itibaren lisans süresi 10 yıllık bir süre daha uzatılabilecektir. Belarus Cumhuriyeti, Hisse Alım Sözleşmesi’nde belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmiş ve ilgili resmi dokümanları 2009 yılının Aralık ayında sunmuştur. Belarus kanunlarına göre, lisansın uzatılması geçerlilik süresinin sona ermesine göre düzenlenmektedir. Bu nedenle, Belarus Telekom lisansın uzatılması için 2018 yılının Ağustos ayında başvuruda bulunabilecektir. Konsolide finansal tablolarda, itfa tutarı lisans süresinin uzatılacağı varsayımına dayanarak kayıtlara alınmıştır. Belarus Telekom bu lisans ile birlikte coğrafi kapsamasını artırmak için lisans süresinin başlangıç tarihinden itibaren 2018 yılına kadar birtakım teminat şartları altına girmiştir. Ancak Belarus Telekom’un teminat şartlarını yerine getirme dönemi alım tarihinden başlamak üzere 3 yıl süre ile uzatılmıştır.
140
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Şirket Yönetimi, Grup’un 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla lisans anlaşmalarına konu olan koşul ve yükümlülüklere uyduğunu düşünmektedir. (ii) Elden çıkarma Maddi olmayan duran varlıkların elden çıkarılması sonucu oluşan kar ve zararlar, kayıtlı değeri ile tahsil edilen tutarların karşılaştırılması ile belirlenir ve ilgili dönemde gelir ve gider hesaplamalarına yansıtılır. Maliyetleri ve birikmiş itfa payları ilgili hesaplardan silinir. (d) Varlıklarda Değer Düşüklüğü Şirket, ilgili bilanço tarihinde, bir varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Şerefiye ve belirsiz ekonomik ömre sahip ya da henüz kullanıma hazır olmayan maddi ve maddi olmayan duran varlıklar için geri kazanılabilir tutar her yıl aynı zamanda tahmin edilir. Geri kazanılabilir tutar varlığın net satış fiyatı ile kullanım değerinden yüksek olanı seçilerek bulunur. Kullanım değeri, bir varlığın sürekli kullanımından ve faydalı ömrü sonunda elden çıkarılmasından elde edilmesi beklenen nakit akımlarının tahmin edilen bugünkü değeridir. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutarından yüksekse değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Değer düşüklüğü testi için, varlıklar, diğer varlıklar ve varlık gruplarından bağımsız olarak sürekli kullanımdan dolayı nakit girişi üreten en küçük birimlere (“nakit üreten birim”) ayrılır. İşletme birleşmesinde ortaya çıkan şerefiye, değer düşüklüğü testi için birleşme sinerjisinden yararlanması beklenen, nakit üreten birimlere paylaştırılır. Nakit üreten birimlerden kaynaklanan ve muhasebeleştirilen değer düşüklüğü öncelikle birimlere paylaştırılan şerefiyelerin defter değerlerinden, daha sonra birimlerdeki diğer varlıkların defter değerlerinden oransal olarak düşülür. Değer düşüklüğü kayıpları konsolide kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir. Bir alacakta oluşan değer düşüklüğü kaybı, o varlığın geri kazanılabilir tutarındaki müteakip artışın, değer düşüklüğünün kayıtlara alınmalarını izleyen dönemlerde ortaya çıkan bir olayla ilişkilendirilebilmesi durumunda geri çevrilir. Diğer varlıklarda oluşan değer düşüklüğü kaybı, geri kazanılabilir tutar belirlenirken kullanılan tahminlerde bir değişiklik olduğu takdirde geri çevrilir. Değer düşüklüğü kaybının iptali nedeniyle varlığın kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda hiç değer düşüklüğü kaybının finansal tablolara alınmamış olması halinde belirlenmiş olacak kayıtlı değeri (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamaktadır. (e) Borçlanma Maliyetleri Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Yatırımla ilgili kredinin henüz harcanmamış kısmının geçici süre ile finansal yatırımlarda değerlendirilmesiyle elde edilen finansal yatırım geliri aktifleştirmeye uygun borçlanma maliyetlerinden mahsup edilir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilmektedir.
141
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(f) Finansal Araçlar (i) Sınıflandırma Şirket’in finansal varlıkları, nakit ve nakit benzerleri, finansal yatırımlar, ticari alacaklar, ilişkili taraflardan alacaklar ve diğer alacaklardan oluşmaktadır. Finansal borçlar, ticari borçlar, ilişkili taraflara borçlar ve diğer borçlar ise finansal borçlar olarak sınıflanmıştır. Şirket Yönetimi’nin vade tarihine kadar elinde tutma niyetinde ve yeteneğinde olduğu belirli veya sabit ödemeleri olan ve sabit bir vadesi bulunan finansal araçlar, vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Likidite ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak veya faiz oranındaki değişimler gözetilerek satılabilecek olan kısa vadelerde alınıp satılan finansal araçlar alım satım amaçlı finansal varlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Her iki sınıflandırmaya da girmeyen finansal araçlar, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Bunlar, Şirket Yönetimi’nin bilanço tarihinden sonraki 12 aydan daha kısa bir süre için finansal aracı elde tutma niyeti olmadıkça veya işletme sermayesinin arttırılması amacıyla satışına ihtiyaç duyulmayacaksa duran varlıklar olarak gösterilir, aksi halde dönen varlıklar olarak sınıflandırılır. Şirket Yönetimi, bu finansal araçların sınıflandırılmasını satın alındıkları tarihte uygun bir şekilde yapmakta olup düzenli olarak bu sınıflandırmayı gözden geçirmektedir. Bazı anlaşma şartları gereğince Şirket, konsolide olan bağlı ortaklıklardaki kontrol gücü olmayan paylara ait hisseleri, bu hisseler satılmak istenirse almakla yükümlüdür ve bu yükümlülük “Diğer Yükümlülükler” kalemi altında “Satış Opsiyonuna İlişkin Finansal Yükümlülükler” olarak gösterilmektedir. (ii) Muhasebeleştirme Finansal varlıklar Şirket’e transfer edildikleri gün, borçlar ise Şirket’ten transfer edildikleri gün bilanço dışı bırakılırlar. (iii) Değerleme Bir finansal varlık ya da finansal borç ilk defa finansal tablolara alınırken maliyeti üzerinden değerlenir. Bu maliyet, verilen (bir varlık olması durumunda) veya alınan (bir yükümlülük olması durumunda) bedelin makul değeridir. Elde etme veya ihraçla doğrudan ilişkilendirilebilir işlem maliyetleri, finansal varlığın veya finansal borcun ilk değerlemesine dahil edilir. Satılmaya hazır finansal varlıkların makul değerindeki değişikliklerden kaynaklanan kar ve zararlar, kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilen değer düşüklüğü ve kur farklarına ilişkin olanlar hariç, dönem sonuçları ile ilişkilendirilmeden söz konusu finansal varlık bilanço dışına çıkıncaya kadar, doğrudan özkaynak (diğer kapsamlı gelir) içinde muhasebeleştirilir. Finansal varlığın bilanço dışına çıkarılması sırasında, özkaynaklar altında önceden muhasebeleştirilmiş olan kazanç ve kayıplar kar veya zarar tablosuna aktarılır. Bununla birlikte, finansal varlık bilanço içinde izlendiği sürece, etkin faiz yöntemi kullanılarak hesaplanmış faizler kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir. Vadesine kadar elde tutulacak finansal araçlar etkin faiz yöntemi kullanılmak suretiyle iskonto edilmiş maliyeti üzerinden ve alım satım amaçlı finansal araçlar ise piyasa fiyatları ile kaydedilmiştir.
142
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Şirket’in %20’nin altında sermaye payına sahip olduğu finansal varlıkların borsaya kayıtlı herhangi bir makul değerinin olmadığı, makul değerin hesaplanmasında kullanılan diğer yöntemlerin uygun olmaması veya işlememesi nedeniyle makul bir değer tahmininin yapılamadığı ve makul değerin güvenilir bir şekilde ölçülemediği durumlarda, finansal varlığın kayıtlı değeri elde etme maliyeti tutarından şayet mevcutsa değer düşüklüğü karşılığının çıkarılması suretiyle değerlenmiştir. (iv) Makul değer ile değerlendirme prensipleri Finansal varlıklar ve borçlar, kayda alınmalarını izleyen dönemlerde, satışta veya benzeri elden çıkarma durumlarında oluşabilecek işlem maliyetleri dikkate alınmaksızın makul değerleri üzerinden değerlenir. Ancak, aktif bir pazarda kote edilmiş bir piyasa fiyatı yoksa makul değer fiyatlandırma modelleri veya iskonto edilmiş nakit akım teknikleri kullanılarak bulunur. İskonto edilmiş nakit akım teknikleri kullanıldığında, tahmini nakit akımları Şirket Yönetimi’nin en iyi tahminlerine dayanmakta ve kullanılan iskonto oranı da bilanço tarihindeki benzer vadeler ve koşullara sahip bir enstrüman için geçerli olan piyasa oranına dayanmaktadır. Fiyatlandırma modellerinde ise bilanço tarihinde geçerli olan piyasa verileri ölçü olarak kullanılır. Şirket’in Belarus Telekom’un kontrol gücü olmayan paylarına ait satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülükleri sözleşmeye istinaden iskonto edilmiş nakit akım teknikleri ve piyasa yaklaşımı kullanılarak bulunan değerlerin ortalaması alınarak, ilgili bilanço tarihine iskonto edilerek finansal tablolarda yansıtılmıştır. Satış opsiyonuyla ilgili finansal yükümlülük izleyen dönemlerde bahsi geçen yöntem kullanılarak değerlenerek değişim özkaynak içinde, “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonunda” gösterilmiştir. (v) Muhasebe kayıtlarından çıkarılma Finansal varlıklar, Şirket bu varlıklar üzerindeki sözleşmeye bağlı haklarını kaybettiği zaman muhasebe kayıtlarından çıkarılır. Bu olay finansal varlıklar satıldığı, süresi dolduğu veya haklarından feragat edildikleri zaman gerçekleşir. Finansal borçlar ise, yükümlülükler yerine getirildiği, iptal edildiği veya süresi dolduğunda kayıtlardan çıkarılır. (vi) Türev enstrümanları Şirket, operasyonel ve finansman faaliyetlerinden kaynaklanan yabancı para riski ve nakit akım riskine karşı korunmak için türev enstrümanları kullanmaktadır. Türev enstrümanları ilk defa finansal tablolara alınırken maliyetleri üzerinden değerlenir. Kayda alınmalarını izleyen dönemlerde makul değerleri üzerinden değerlenir. (g) İşletme Birleşmeleri İşletme satın alımları, satın alım yöntemi kullanılarak, muhasebeleştirilir. Bir işletme birleşmesinde transfer edilen bedel, gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülür; transfer edilen bedel, edinen işletme tarafından transfer edilen varlıkların birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerlerinin, edinen işletme tarafından edinilen işletmenin önceki sahiplerine karşı üstlenilen borçların ve edinen işletme tarafından çıkarılan özkaynak paylarının toplamı olarak hesaplanır. Satın alıma ilişkin maliyetler genellikle oluştukları anda gider olarak muhasebeleştirilir. Satın alınan tanımlanabilir varlıklar ile üstlenilen yükümlülükler, satın alım tarihinde gerçeğe uygun değerleri üzerinden muhasebeleştirilir. Aşağıda belirtilenler bu şekilde muhasebeleştirilmez:
143
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
·
Ertelenmiş vergi varlıkları ya da yükümlülükleri veya çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin varlık ya da yükümlülükler, sırasıyla, TMS 12 “Gelir Vergileri” (“TMS 12”) ve TMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” (“TMS 19”) standartları uyarınca hesaplanarak, muhasebeleştirilir;
·
Satın alınan işletmenin hisse bazlı ödeme anlaşmaları ya da Grup’un satın alınan işletmenin hisse bazlı ödeme anlaşmalarının yerine geçmesi amacıyla imzaladığı hisse bazlı ödeme anlaşmaları ile ilişkili yükümlülükler ya da özkaynak araçları, satın alım tarihinde TFRS 2 “Hisse Bazlı Ödemeler” standardı uyarınca muhasebeleştirilir; ve TFRS 5 standardı uyarınca satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan varlıklar (ya da elden çıkarma grupları) TFRS 5’te belirtilen kurallara göre muhasebeleştirilir.
·
Şerefiye, satın alım için transfer edilen bedelin, satın alınan işletmedeki varsa kontrol gücü olmayan payların ve, varsa, aşamalı olarak gerçekleşen bir işletme birleşmesinde edinen işletmenin daha önceden elinde bulundurduğu edinilen işletmedeki özkaynak paylarının gerçeğe uygun değeri toplamının, satın alınan işletmenin satın alma tarihinde tanımlanabilen varlıklarının ve üstlenilen tanımlanabilir yükümlülüklerinin net tutarını aşan tutar olarak hesaplanır. Yeniden değerlendirme sonrasında satın alınan işletmenin satın alma tarihinde tanımlanabilen varlıklarının ve üstlenilen tanımlanabilir yükümlülüklerinin net tutarının, devredilen satın alma bedelinin, satın alınan işletmedeki kontrol gücü olmayan payların ve, varsa, satın alma öncesinde satın alınan işletmedeki payların gerçeğe uygun değeri toplamını aşması durumunda, bu tutar pazarlıklı satın almadan kaynaklanan kazanç olarak doğrudan kar/zarar içinde muhasebeleştirilir. Hissedar paylarını temsil eden ve sahiplerine tasfiye durumunda işletmenin net varlıklarının belli bir oranda pay hakkını veren kontrol gücü olmayan paylar, ilk olarak ya gerçeğe uygun değerleri üzerinden ya da satın alınan işletmenin tanımlanabilir net varlıklarının kontrol gücü olmayan paylar oranında muhasebeleştirilen tutarları üzerinden ölçülür. Ölçüm esası, her bir işleme göre belirlenir. Diğer kontrol gücü olmayan pay türleri gerçeğe uygun değere göre ya da, uygulanabilir olduğu durumlarda, bir başka TFRS standardında belirtilen yöntemler uyarınca ölçülür. Bir işletme birleşmesinde Grup tarafından transfer edilen bedelin, koşullu bedeli de içerdiği durumlarda, koşullu bedel satın alım tarihindeki gerçeğe uygun değer üzerinden ölçülür ve işletme birleşmesinde transfer edilen bedele dahil edilir. Ölçme dönemi içerisinde ortaya çıkan ek bilgilerin sonucunda koşullu bedelin gerçeğe uygun değerinde düzeltme yapılması gerekiyorsa, bu düzeltme şerefiyeden geçmişe dönük olarak düzeltilir. Ölçme dönemi, birleşme tarihinden sonraki, edinen işletmenin işletme birleşmesinde muhasebeleştirdiği geçici tutarları düzeltebildiği dönemdir. Bu dönem satın alım tarihinden itibaren 1 yıldan fazla olamaz. Ölçme dönemi düzeltmeleri olarak nitelendirilmeyen koşullu bedelin gerçeğe uygun değerindeki değişiklikler için uygulanan sonraki muhasebeleştirme işlemleri, koşullu bedel için yapılan sınıflandırma şekline göre değişir. Özkaynak olarak sınıflandırılmış koşullu bedel yeniden ölçülmez ve buna ilişkin sonradan yapılan ödeme, özkaynak içerisinde muhasebeleştirilir. Varlık ya da borç olarak sınıflandırılan koşullu bedelin Finansal araç niteliğinde olması ve TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” standardı kapsamında bulunması durumunda, söz konusu koşullu bedel gerçeğe uygun değerinden ölçülür ve değişiklikten kaynaklanan kazanç ya da kayıp, kar veya zararda ya da diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir. TMS 39 kapsamında olmayanlar ise, TMS 37 “Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar” (“TMS 37”) veya diğer uygun TFRS’ler uyarınca muhasebeleştirilir. Aşamalı olarak gerçekleşen bir işletme birleşmesinde Şirket’in satın alınan işletmede önceden sahip olduğu özkaynak payı gerçeğe uygun değere getirmek için satın alım tarihinde (yani Grup’un kontrolü ele aldığı tarihte) yeniden ölçülür ve, varsa, ortaya çıkan kazanç/zarar kar/zarar içinde muhasebeleştirilir. Satın alım tarihi öncesinde diğer kapsamlı gelir içinde muhasebeleştirilen satın alınan işletmenin payından kaynaklanan tutarlar, söz konusu payların elden çıkarıldığı varsayımı altında kar/zarara aktarılır.
144
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
İşletme birleşmesi ile ilgili satın alma muhasebesinin birleşmenin gerçekleştiği raporlama tarihinin sonunda tamamlanamadığı durumlarda, Şirket muhasebeleştirme işleminin tamamlanamadığı kalemler için geçici tutarlar raporlar. Bu geçici raporlanan tutarlar, ölçüm döneminde düzeltilir ya da satın alım tarihinde muhasebeleştirilen tutarlar üzerinde etkisi olabilecek ve bu tarihte ortaya çıkan olaylar ve durumlar ile ilgili olarak elde edilen yeni bilgileri yansıtmak amacıyla fazladan varlık veya yükümlülük muhasebeleştirilir. Şerefiye Satın alım işleminde oluşan şerefiye tutarı, varsa, değer düşüklüğü karşılıkları düşüldükten sonra satın alım tarihindeki maliyet değeriyle değerlenir. Değer düşüklüğü testi için, şerefiye Şirket’in birleşmenin getirdiği sinerjiden fayda sağlamayı bekleyen nakit üreten birimlerine (ya da nakit üreten birim gruplarına) dağıtılır. Şerefiyenin tahsis edildiği nakit üreten birimi, her yıl değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Birimin değer düşüklüğüne uğradığını gösteren belirtilerin olması durumunda ise değer düşüklüğü testi daha sık yapılır. Nakit üreten birimin geri kazanılabilir tutarı defter değerinden düşük ise, değer düşüklüğü karşılığı ilk olarak birime tahsis edilen şerefiyeden ayrılır, ardından birim içindeki varlıkların defter değeri düşürülür. Şerefiye için ayrılan değer düşüklüğü karşılığı, doğrudan konsolide kar veya zarar tablosu içinde muhasebeleştirilir. Şerefiye değer düşüklüğü karşılığı sonraki dönemlerde iptal edilmez. İlgili nakit üreten birimin satışı sırasında, şerefiye için belirlenen tutar, satış işleminde kar/zararın hesaplamasına dahil edilir. Grup’un iştirak satın alımı sonucu ortaya çıkan şerefiye için uyguladığı politika, İştirakler başlığı altında açıklanmıştır. (ğ) Kur Değişiminin Etkileri Şirket, yabancı para cinsinden yapılan işlemleri TL’ye çevirirken işlem tarihinde geçerli olan ilgili kurları esas almaktadır. Bilançoda yer alan yabancı para birimi cinsinden parasal varlıklar ve borçlar bilanço tarihindeki döviz kurları kullanılarak TL’ye çevrilmiştir. Yabancı para cinsinden olan işlemlerin veya parasal kalemlerin TL’ye çevrilmesinden doğan kur farkı gider veya gelirleri ilgili dönemde konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadır. Makul değerleri ile gösterilen yabancı para birimi cinsindeki parasal olmayan varlıklar ve borçlar makul değerlerinin belirlendiği günün kurundan TL’ye çevrilmektedir. Fonksiyonel para birimi yüksek enflasyonlu bir ülkenin para birimi olmayan bağlı ortaklıkların, varlıkları, yükümlülükleri ve dönemin finansal tablolara alınmış gelir ve gideri sonucunda oluşanlar hariç özkaynak kalemleri bilanço tarihi itibarıyla oluşan kapanış kurları üzerinden TL’ye çevrilir. Dönem içinde finansal tablolara alınan gelir ve giderler de aylık ortalama kurlar esas alınarak TL’ye çevrilir. Bu işlem sonucunda oluşan tüm farklar özkaynaklarda “Yabancı Para Çevrim Farkları” içinde gösterilir. Fonksiyonel para birimi yüksek enflasyonlu bir ülkenin para birimi olan bağlı ortaklıkların varlıkları, yükümlülükleri ve dönemin finansal tablolara alınmış gelir ve gideri bilanço tarihi itibarıyla oluşan kapanış kurları üzerinden TL’ye çevrilir. Fonksiyonel para birimi yüksek enflasyonlu bir ülkenin para birimi olan bağlı ortaklıkların cari dönem finansal tabloları TL’ye çevrilmeden önce fonksiyonel para birimlerindeki satın alma gücü değişimi için düzeltmeye tabi tutulur. Bu düzeltme raporlama tarihindeki fiyat endeksleri kullanılarak yapılır.
145
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(h) Hisse Başına Kazanç Konsolide kar veya zarar tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, ana ortaklık paylarına ait net dönem karının ilgili dönem içerisinde piyasada mevcut bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur. Türkiye’de şirketler, mevcut hissedarlarına birikmiş karlarından ve özkaynak enflasyon düzeltme farklarından, sermayedeki payları oranında hisse dağıtarak (bedelsiz hisse) sermayelerini arttırabilirler. Bu tip bedelsiz hisse dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunmaktadır. (ı) Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar Bilanço tarihinden sonraki olaylar; kara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar. Şirket, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektirmeyen olaylar, önemli olması durumunda, konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanmıştır. (i) Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler Şirket Yönetimi geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir hukuki veya zımni yükümlülüğün bulunduğu, bu yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmasının muhtemel olduğu ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebildiği durumlarda, ilişikteki konsolide finansal tablolarda söz konusu yükümlülük tutarı kadar karşılık ayırmaktadır. Şarta bağlı yükümlülükler, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel hale gelip gelmediğinin tespiti amacıyla sürekli olarak değerlendirmeye tabi tutulur. Ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin uzak olduğu durumlar hariç, finansal tablo dipnotlarında açıklanır. Ekonomik faydanın işletmeye gireceğinin muhtemel hale gelmesi halinde, koşullu varlıkla ilgili olarak finansal tablo dipnotlarında açıklama yapılır. Ekonomik faydanın işletmeye gireceğinin kesine yakın hale gelmesi durumunda ise, söz konusu varlık ve bununla ilgili gelir değişikliğinin olduğu tarihte finansal tablolara alınır. (i) Zarara sebebiyet verecek sözleşmeler Zarara sebebiyet verecek sözleşmelerden kaynaklanan mevcut yükümlülükler, karşılık olarak hesaplanır ve muhasebeleştirilir. Grup’un, sözleşmeye bağlı yükümlülüklerini yerine getirmek için katlanılacak kaçınılmaz maliyetlerin bahse konu sözleşmeye ilişkin olarak elde edilmesi beklenen ekonomik faydaları aşan sözleşmesinin bulunması halinde, zarara sebebiyet verecek sözleşmenin var olduğu kabul edilir. Grup’un 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla detayları Not 19’da açıklanan Evrensel Hizmet Sözleşmesi dışında önemli bir zarara sebebiyet verecek sözleşmesi bulunmamaktadır (31 Aralık 2012: Yoktur). (ii) Duran varlık söküm, taşıma ve restorasyon yükümlülükleri Grup’un, maddi duran varlıklarının sökümü, taşıma ve restorasyon yükümlülüğü bulunmaktadır. Söküm maliyetleri, güvenilir tahminlerle belirlenmiş gerçeğe uygun gelecekteki nakit akımlarının, mevcut piyasa koşullarında paranın zaman değerini ve yükümlülüğe ilişkin olan risklerin etkileri dikkate alınarak belirlenen vergi öncesi iskonto oranı ile bilanço tarihine indirgenmesiyle hesaplanır.
146
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(iii) Personel prim karşılıkları Personel prim karşılıkları, Şirket’in yasal ya da zımni kabulünden doğan ya da uygulamanın bir süredir var olmasından dolayı, bir yükümlülük altına girmesi durumunda hesaplanır ve Şirket bu yükümlülük için güvenilir bir tahmin yapar. (j) Kiralama İşlemleri Kiraya konu olan varlığın sahipliğine ilişkin risk ve getirilerin Şirket’e ait olduğu kiralama işlemleri finansal kiralama olarak sınıflandırılmıştır. Finansal kiralama yoluyla elde edilen sabit kıymetler Şirket’in bilançosunda, ilgili varlığın makul değeri ile asgari finansal kiralama ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı üzerinden aktifte bir varlık, pasifte ise asgari finansal kiralama ödemelerinin bugünkü değeri tutarında bir yükümlülük olarak izlenir. Bilançodaki finansal kiralama yükümlülüğü anapara geri ödemeleri yoluyla azaltılırken, kira ödemelerinin finansal gider kısmı, kiralama süresi boyunca oluştuğu döneme ait kar veya zarar tablosuna kaydedilir. Finansal kiralama sözleşmesi ile elde edilen maddi duran varlıklar, varlığın faydalı ömrü boyunca amortismana tabi tutulur. Kira süresinin kiralanan varlığın faydalı ömründen kısa olması ve kira süresi sonunda ilgili varlığın Şirket tarafından satın alınmasının makul şekilde kesin olmadığı durumlarda, aktifte yer alan kiralanan varlık kira süresi içerisinde; kiralanan varlığın faydalı ömrünün kira süresinden kısa olması durumunda ise faydalı ömrü içinde amortismana tabi tutulur. Kiraya konu olan varlığın sahipliğine ilişkin risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemleri operasyonel kiralama olarak sınıflandırılır. Faaliyet kiraları olarak yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile kar veya zarar tablosuna gider olarak kaydedilir. Bir anlaşmanın kiralama işlemi olup olmadığı veya kiralama işlemi içerip içermediği, ilgili anlaşmanın özüne dayandırılıp; (a) anlaşmanın gerçekleşmesinin özel bir varlığın veya varlıkların (ilgili varlık) kullanımına bağlı olup olmadığına ve (b) anlaşmanın ilgili varlığın kullanım hakkını devredip devretmediğine yönelik olarak bir değerlendirme yapılarak belirlenir. Ödemeler ile anlaşmanın gerektirdiği diğer bedeller, anlaşmanın başlangıcında veya anlaşmanın yeniden değerlendirilmesinin yapıldığı zamanda; gerçeğe uygun nispi değerlerine dayalı olarak kira ödemeleri ve diğer unsurlara ilişkin ödemeler olarak ayrılır. (k) İlişkili Taraflar Konsolide finansal tablolarda ve bu raporda, iştirakler, ortaklar, üst düzey idari personel ve Yönetim Kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen veya onlara bağlı şirketler, iştirak ve ortaklıklar, ilişkili taraflar olarak kabul ve ifade edilmişlerdir. Olağan faaliyetler nedeniyle ilişkili taraflarla bazı iş ilişkilerine girilebilir. (l) Finansal Bilgilerin Bölümlere Göre Raporlanması Faaliyet bölümü, Şirket’in hasılat elde edebildiği ve harcama yaptığı işletme faaliyetlerinde bulunan, faaliyet sonuçlarının bölüme tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümün performansının değerlendirilmesi amacıyla Şirket Yönetimi tarafından düzenli olarak gözden geçirildiği ve hakkında ayrı finansal bilgilerin mevcut olduğu kısımdır. Şirket’in faaliyet bölümleri Turkcell, Euroasia ve Belarus Telekom’dur.
147
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(m) Devlet Teşvik ve Yardımları Devlet bağışları, bağışların alınacağına ve Grup’un uymakla yükümlü olduğu şartları karşıladığına dair makul bir güvence olduğunda gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar. Maliyetlere ilişkin devlet bağışları, karşılayacakları maliyetlerle eşleştikleri ilgili dönemler boyunca tutarlı bir şekilde gelir olarak muhasebeleştirilir. Maddi duran varlıklara ilişkin devlet bağışları, ertelenmiş devlet bağışları olarak cari olmayan borçlar altına sınıflandırılır ve faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman yöntemi uygulanarak kar veya zarar tablosuna alacak kaydedilir. (n) Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler Dönem karı üzerindeki gelir vergisi yükümlülüğü, cari dönem vergisi ve ertelenmiş vergiyi içermektedir. Cari dönem yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden ve bilanço tarihinde geçerli olan vergi oranları ile hesaplanan vergi yükümlülüğünü içermektedir. Ertelenmiş vergi borcu veya alacağı varlıkların ve borçların finansal tablolarda gösterilen değerleri ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi borcu veya alacağı, söz konusu geçici farklılıkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde geçerli olacağı öngörülen vergi oranları dikkate alınarak konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadırlar. Başlıca geçici farklar, gelir ve giderlerin finansal tablolardaki ve vergi kanunlarına göre değişik raporlama dönemlerinde muhasebeleşmesinden ve maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ile ilgili aktifleşme ve amortisman ve itfa farklılıklarından kaynaklanmaktadır. Ertelenmiş vergi borcu veya alacağı, söz konusu geçici farklılıkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde ödenecek vergi tutarlarında yapacakları tahmin edilen artış ve azalış oranlarında ilişikteki konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadırlar. Ertelenmiş vergi alacağı, gelecek dönemlerde vergi avantajının sağlanmasının olası olduğu durumlarda ayrılır. Bu alacaktan artık yararlanılamayacağı anlaşıldığı oranda ilgili aktiften silinir. Gelir vergisi ile ilgili alınan faiz ve cezalar, kar veya zarar tablosunda niteliğine göre sınıflandırılır. (o) Çalışanlara Sağlanan Faydalar / Kıdem Tazminatları Yürürlükteki kanunlara göre, Şirket, emeklilik dolayısıyla veya istifa ve iş kanununda belirtilen davranışlar dışındaki sebeplerle istihdamı sona eren çalışanlara belirli bir toplu ödeme yapmakla yükümlüdür. Söz konusu ödeme tutarları bilanço tarihi itibarıyla geçerli olan kıdem tazminat tavanı esas alınarak hesaplanır. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarları bugünkü net değerine göre hesaplanarak ilişikteki konsolide finansal tablolarda yansıtılmıştır.
148
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(ö) Emeklilik Planları Emeklilik planlarına ilişkin varlıklar Şirket’in konsolide finansal tablolarından ayrı tutulmuştur. Turkcell ve bağlı ortaklıklarının emeklilik planlarına ilişkin yükümlülüğü belirli sabit katkı paylarını ödemektir. Yapılan ödemeler ilgili olduğu dönemde gider olarak kaydedilir. (p) Nakit Akım Tablosu Nakit akım tablosunda, döneme ilişkin nakit akımları işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları, Şirket’in faaliyet alanına giren konulardan kaynaklanan nakit akımlarını gösterir. Şirket işletme faaliyetlerine ilişkin nakit akımlarını, net kar/zararın, gayri nakdi işlemlerin, geçmiş ya da gelecek işlemlerle ilgili nakit giriş ve çıkışları tahakkuklarının veya ertelemelerinin ve yatırım veya finansman ile ilgili nakit akımlarına ilişkin gelir veya gider kalemlerinin etkilerine göre düzeltildiği dolaylı yönteme göre gösterir. Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akımları, Şirket’in yatırım faaliyetlerinde (maddi ve maddi olmayan duran varlık yatırımları ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akımlarını gösterir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akımları, Şirket’in finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir. Nakit akım tablosundaki nakit ve nakit benzeri değerler, kasa, alınan çekler, banka mevduatları ile diğer hazır değerler bakiyesinden faizsiz spot kredilere ait bakiyenin çıkartılması suretiyle bulunur. (r) Giderler Giderler tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilir. Satışların maliyeti ve faaliyet giderleri ilgili giderlerin oluştuğu anda kaydedilirler. Operasyonel kiralamalar kapsamında yapılan kira ödemeleri, kiralama süresince, eşit tutarlarda konsolide kar veya zarar tablosuna gider olarak yansıtılır. (s) Ticari Alacaklar Ticari alacaklar, maliyet değerlerinden kalıcı değer kayıpları düşülerek ifade edilmişlerdir. Ertelenmiş finansman geliri netleştirilmiş ticari alacaklar, orijinal fatura değerinden kayda alınan alacakların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile iskonto edilmesi ile hesaplanır. Belirlenmiş faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar, faiz tahakkuk etkisinin çok büyük olmaması durumunda, orijinal fatura değerleri üzerinden gösterilmiştir. Şirket, ticari alacaklarının tahsil edilebilirliğini dönemsel olarak takip etmekte ve geçmiş yıllardaki tahsilat oranlarını esas alarak tahsili şüpheli alacaklardan doğabilecek muhtemel zararlar için şüpheli alacak karşılığı ayırmaktadır. Şüpheli alacak tutarına karşılık ayrılmasını takiben, şüpheli alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan şüpheli alacak karşılığından düşülerek konsolide kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilir. (ş) Ticari ve Diğer Finansal Yükümlülükler Ticari ve diğer finansal yükümlülükler maliyet değerlerinden, vade farkları düşülerek gösterilmektedir. Ertelenmiş finansman gideri netleştirilmiş ticari borçlar, orijinal fatura değerinden kayda alınan borçların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile iskonto edilmesi ile hesaplanır.
149
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(t) Finansal Borçlar Finansal borçlar, alındıkları tarihlerde, işlem maliyetlerinden arındırılmış gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilir. Finansal borçlar, sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden gösterilir. İşlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, kar veya zarar tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır. Finansal borçlardan kaynaklanan finansman maliyetleri, özellikli varlıkların iktisabı ve inşası ile ilişkilendirildikleri takdirde, özellikli varlıkların maliyet bedeline dahil edilebilirler. (u) Abone Elde Etmek İçin Peşin Ödenen Giderler Şirket aşağıdaki kriterlerin karşılandığı durumlarda abone elde etmek ile doğrudan ilişkilendirilebilir giderlerini aktifleştirir: · Aktifleştirilen giderlerin güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi, · Aboneyi belirli bir süre boyunca bağlayan bir kontratın bulunması, · Aktifleştirilen giderlerin abonelik sözleşmesi ile ilgili hasılat aracılığıyla geri kazanılabilir olması ya da abonenin kontrat süresinden önce aboneliğini sonlandırması durumunda cayma bedelinin tahsil edilebilmesi. Aktifleştirilen abone elde etme giderleri abonelik sözleşmesinin asgari süresi boyunca doğrusal yöntem ile itfa edilir. Diğer durumlarda katlanılan abone elde etme giderleri kar veya zarar tablosuna kaydedilir. (ü) Finansal Risk Yönetimi Şirket uygulaması, merkezi olarak yönetilen Grup’un ihtiyaçlarının, önceden belirlenen Borç/Sermaye oranları doğrultusunda, sermaye artırımı ve/ veya kredilendirme yolu ile karşılanmasını öngörmektedir. Şirket, Grup’un finansman ihtiyaçlarına ve piyasa öngörülerine göre uzun ve kısa vadeli borçlanmaktadır. Borçlanma ürünleri, temel ticari banka kredilerinden İhracat Kredi Ajansı kredilerine kadar bir yelpazede yer almakta ve kaynak çeşitliliğini korumak adına zaman zaman farklı sermaye piyasası ürünleri de değerlendirilmektedir. Tüm borçlanma işlemlerinde Şirket’in kredi notlarının negatif yönde etkilenmemesi ve temel finansal borçlanma rasyoları değerlendirilmekte ve gözetilmektedir. Şirket finansal araçların kullanımından dolayı aşağıdaki risklere maruz kalmaktadır: · Kredi riski · Likidite riski · Piyasa riski Bu not, Şirket’in maruz kaldığı yukarıdaki her bir riskin değerlendirilmesi ve yönetilmesi ile ilgili hedefleri, politikaları ve süreçleri ve Şirket’in sermaye yönetimi hakkında bilgi vermektedir. Bahsi geçen risklere ilişkin analizler Not 39’da verilmiştir. Şirket’in risk yönetim sürecinin kurulması ve takibi konusundaki tüm sorumluluk Şirket Yönetimi’ne aittir. Şirket’in risk yönetim politikaları, Şirket’in karşılaştığı riskleri tespit ve analiz etmek, uygun risk limitleri ve kontrolleri belirleyerek bu limitlere bağlılığını gözlemlemek üzere kurulmuştur. Risk yönetim politika ve sistemleri, Şirket’in faaliyetleri ve piyasa koşullarındaki değişimleri yansıtacak şekilde sürekli gözden geçirilmektedir.
150
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
TL’nin 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle 31 Aralık 2011’e göre ABD Doları karşısında değer kazancı %5,6 ve Avro karşısında değer kazancı %3,8 iken 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle 31 Aralık 2012’ye göre ABD Doları karşısında değer kaybı %19,7 ve Avro karşısında değer kaybı %24,9 olmuştur. HRV’nin ABD Doları karşısındaki değer kaybı, 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle 31 Aralık 2011’e göre %0,04 iken 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle 31 Aralık 2012’ye göre herhangi bir değer kaybı ya da kazancı gerçekleşmemiştir. BYR’nin ABD Doları karşısındaki değer kaybı, 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle 31 Aralık 2011’e göre %2,6 iken 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle 31 Aralık 2011’a göre %11,0 olmuştur. Şirket’in döviz kuru duyarlılığı ile ilgili ek bilgiler, Not 39’da yer almaktadır. Kredi riski Bir müşterinin ya da karşı tarafın finansal enstrümanlarla ilgili sözleşmenin şartlarını yerine getirememesinden kaynaklanmakta olup Şirket’in alacakları ve finansal yatırımlarından doğabilecek finansal zararlar kredi riskini oluşturmaktadır. Şirket Yönetimi’nin kredi riskini gözlemlemek için mevcut bir kredi risk politikası bulunmaktadır. Şirket finansal varlıklarına karşılık teminat alabilmektedir. Ayrıca, Şirket belli projeler ve sözleşmeler için ilişkili olmayan taraflardan gerekli olması durumunda teminat mektubu talep etmekte ve finansman sağlamak amacıyla verdiği krediler için ipotek talep edebilmektedir. Şirket, abonelerden alacaklardan kaynaklanan kredi riskini gözlemleyebilmek için, aboneleri bireysel veya kurumsal olarak, ödeme vadeleri ve Şirket’in tahsilatta daha önce yaşadığı finansal zorluklar ve yaşlandırma profillerini göz önünde bulundurarak gruplara ayırmaktadır. Ticari alacaklar ve tahakkuk eden hizmet gelirlerinin büyük bir kısmı abonelerden alacaklarla ilişkilidir. Şirket’in ticari alacaklarındaki kredi riski büyük oranda faturalı müşterilerinin kişisel ödeme özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Yatırımlar, likit finansal enstrümanlarda değerlendirilmektedir. Banka limitleri güvenilir derecelenme kuruluşları tarafından verilen kredi notları ve ödenmiş sermayelerine bağlı olarak tespit edilir. Kredi notları ve ödenmiş sermaye miktarları periyodik olarak gözden geçirilir. Türev ve benzeri enstrümanlarla ilgili işlemler Şirket’in sözleşme imzaladığı ve kredi dereceleri yeterli olan taraflarla yapılmaktadır. Raporlama tarihi itibarıyla, Şirket’in belirli bir taraftan önemli bir kredi riski bulunmamaktadır. Şirket’in maruz kaldığı azami kredi riski, türev enstrümanlar dahil olmak üzere finansal varlıkların tümünün Not 39’da finansal durum tablosunda kayıtlı değerleriyle gösterilmesiyle yansıtılmıştır. Şirket ticari alacaklar bakiyesi için, tahmini uğradığı zararı göstermek amacıyla şüpheli alacak karşılığı ayırmaktadır. Bu karşılık, ticari ve diğer alacaklarından kaynaklanan olası tahsilat problemleri ve geçmiş deneyimleri göz önünde bulundurularak hesaplanmıştır. Şirket, politikası gereği sadece bağlı ortaklıklarına finansal teminat sağlamaktadır. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, şirketin vermiş olduğu teminat tutarı 2.696.639 TL’dir (31 Aralık 2012: 2.430.203 TL).
151
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Likidite riski Likidite riski Şirket’in ileri tarihlerdeki finansal yükümlülüklerini karşılayamaması riskidir. Şirket’in likidite riski, mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin normal koşullarda ya da kriz durumlarında karşılanabilmesi için çeşitli finansal kuruluşlardan Şirket’i zarara uğratmayacak ya da itibarını zedelemeyecek şekilde yeterli finansman olanakları temin edilerek yönetilmektedir. Likidite riski, finansal yükümlülükler dahil olmak üzere beklenen operasyonel giderleri karşılamak için yeterli nakit ve nakit benzeri tutularak yönetilir. Piyasa riski Piyasa riski; döviz kurları, faiz oranları ya da menkul kıymetler piyasalarında işlem gören enstrümanların fiyatları gibi para piyasasındaki değişikliklerin Şirket’in gelirinin ya da sahip olduğu finansal varlıkların değerinin değişmesi riskidir. Piyasa riski yönetimi, piyasa riskine maruz kalmayı kabul edilebilir sınırlar dahilinde kontrol ederken, risk getirisini optimize etmeyi amaçlamaktadır. Şirket, piyasa riskini yönetmek amacıyla türev finansal araçları kullanmaktadır. Tüm alım satım işlemleri Şirket hazine ve risk yönetimi politikasına uygun gerçekleşmektedir. (i) Döviz kuru riski Şirket, yabancı para birimleri üzerinden olan, uluslararası dolaşım gelirleri ve giderleri, bazı operasyonel giderler, şebeke maliyetleri gibi çeşitli gelir ve gider kalemleri ve bunlardan doğan yabancı para borç, alacak, finansal borçlar ve Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenen ödemelerle ilişkili finansal yükümlülükler sebebiyle döviz kuru riskine maruz kalmaktadır. Şirket’in işlemlerini gerçekleştirdiği diğer para birimlerinin büyük çoğunluğu ABD Doları ve Avro’dan oluşmaktadır. Şirket, döviz kurlarındaki dalgalanmalardan doğan riski kontrol altına almak amacıyla çeşitli “forward” (vadeli sözleşme) ve opsiyon sözleşmelerine taraf olmaktadır. Şirket, döviz kur riskini yönetmek amacıyla “forward” kontratlar (vadeli sözleşme) kullanmaktadır. Şirket’in özkaynak yöntemine göre değerlenen iştiraki Fintur’un net aktiflerinden doğan döviz kuru riski Şirket tarafından yönetilmemektedir. (ii) Faiz oranı riski Faiz oranı riski finansal varlık ve yükümlülüklerden kaynaklanmaktadır. Grup’un finansal yükümlülükleri çoğunlukla değişken faiz oranlı kredilerden oluşmaktadır. Türev finansal araçların kullanımı, Grup’un risk yönetim stratejisine uygun olarak türev finansal araçların kullanımı ile ilgili hazırlanan yazılı ilkelerin İcra Kurulu tarafından onaylandığı Grup hazine ve risk politikası doğrultusunda yönetilmektedir. Grup, faiz riskine karşı asgari maliyetle koruma sağlamak için çeşitli korunma (hedging) seçeneklerini kullanmaktadır. Grup, Haziran 2011’de, faiz riskine maruz 2015 vadeli borcunun yarısı için ileri tarihli bir bant (collar) anlaşması yapmıştır. Anlaşma değişken faiz oranı riskine karşı 2013 ve 2015 yılları arasında koruma sağlayacaktır.
152
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(v) Türev Finansal Araçlar Şirket faiz riskinden korunmak amacıyla türev finansal araçları (esas olarak faiz opsiyon sözleşmeleri) kullanmaktadır. Türev finansal araçlar ile ilgili detaylar Not 37’de açıklanmıştır. Türev finansal araçlar ilk kayıt anında türev sözleşmesinin imzalandığı tarihteki piyasa değeri ile kaydedilir ve bunu müteakip makul değeriyle yeniden değerlendirilir. Türev araçların makul değerlerindeki artış veya azalıştan kaynaklanan kazanç veya kayıplar, finansal riskten korunması olarak belirlendiği, bu konuda etkin olduğu ve kazanç ve kayıpların kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirildiği dönemin korunma ilişkisine bağlı olduğu durumlar hariç olmak üzere, doğrudan kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilir. Finansal riskten korunma muhasebesi Şirket bazı türev finansal araçlarını nakit akımların finansal riskten korunması olarak sınıflamaktadır. Türev finansal araçların ilk kaydı sırasında; Şirket, korunma enstrüman ile korunan varlık arasındaki ilişkiyi, risk yönetim stratejisini ve çeşitli korunma işlemleri ile ilgili stratejisini dokümante eder. Şirket türev finansal araçların ilk kaydı sırasında ve sonrasında periyodik olarak korunma enstrümanın korunan varlığın makul değeri ya da nakit akımlarındaki değişimleri mahsup etmekteki etkinliğini dokümante eder. Nakit akımı riskinden korunma Gelecekteki nakit akımlarının finansal riskten korunması olarak belirlenen ve bu konuda etkin olan türev finansal araçların gerçeğe uygun değerindeki değişiklikler doğrudan diğer kapsamlı gelir olarak Finansal Riskten Korunma Fonu’na kaydedilir. Etkin olmayan kısmı ise doğrudan kar veya zarar tablosunda Finansman gelirleri/(giderleri) hesabına kaydedilir. Finansal riskten korunma muhasebesine, finansal riskten korunma aracının kullanım süresinin dolması, satılması ya da kullanılması veya finansal riskten korunma muhasebesi için gerekli şartları karşılayamaz hale geldiği durumda son verilir. İlgili tarihte, özkaynak içerisinde kayda alınmış olan finansal riskten korunma aracından kaynaklanan kümülatif kazanç veya zarara işlemin gerçekleşmesinin beklendiği tarihe kadar diğer kapsamlı gelirde yer verilmeye devam edilir. Finansal riskten korunan işlemin kar zararda gerçekleştiği tarihte diğer kapsamlı gelir içindeki kümülatif net kazanç veya zarar, dönemin kar veya zararına kaydedilir. Finansal riskten korunan işlem gerçekleşmez ise özkaynak içindeki kümülatif net kazanç veya zarar, dönemin kar veya zararına kaydedilir. (v) Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Yatırım amaçlı gayrimenkuller, kira ve/veya değer artış kazancı elde etmek amacıyla elde tutulan gayrimenkuller olup, maliyet değerinden birikmiş amortisman ve varsa birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarlar ile gösterilmektedirler. Kabul gören kriterlere uyması durumunda finansal durum tablosunda yer alan tutara, var olan yatırım amaçlı gayrimenkulün herhangi bir kısmını değiştirmenin maliyeti dahil edilir. Söz konusu tutara, yatırım amaçlı gayrimenkullere yapılan günlük bakımlar dahil değildir. Yatırım amaçlı gayrimenkuller, satılmaları veya kullanılamaz hale gelmeleri ve satışından gelecekte herhangi bir ekonomik yarar sağlanamayacağının belirlenmesi durumunda bilanço dışı bırakılırlar. Yatırım amaçlı gayrimenkulün kullanım süresini doldurmasından veya satışından kaynaklanan kar/zarar, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna dahil edilir. Transferler, yatırım amaçlı gayrimenkullerin kullanımında bir değişiklik olduğunda yapılır. Yatırım amaçlı gayrimenkulden, sahibi tarafından kullanılan gayrimenkul sınıfına yapılan bir transferde, transfer sonrasında yapılan muhasebeleştirme işlemindeki tahmini maliyeti, anılan gayrimenkulün kullanım şeklindeki değişikliğin gerçekleştiği tarihteki gerçeğe uygun değeridir. Sahibi tarafından kullanılan bir gayrimenkulün, yatırım amaçlı bir gayrimenkule dönüşmesi durumunda, işletme, kullanımdaki değişikliğin gerçekleştiği tarihe kadar “Maddi Duran Varlıklar”a uygulanan muhasebe politikasını uygular.
153
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Amortisman Yatırım amaçlı gayrimenkullerin amortismanında doğrusal amortisman yöntemi kullanılmıştır. Yatırım amaçlı gayrimenkulün amortisman süresi 45 yıldır. 2.5 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Konsolide finansal tabloların KGK tarafından yayınlanan TMS’ye uygun olarak hazırlanması, Şirket Yönetimi’nin muhasebe politikalarının uygulanmasını ve raporlanan varlık, yükümlülük, gelir ve gider kalemlerini etkileyecek bir takım değerlendirme, tahmin ve varsayımlar yapmasını gerektirir. Ancak fiili sonuçlar yapılan tahminlerden farklı gerçekleşebilir. Tahmin ve varsayımlar belirli aralıklarla gözden geçirilir. Muhasebe tahminlerindeki değişikliklerden kaynaklanan etkiler, cari dönemde ve bu tahminden etkilenebilecek ileriki dönemlerde dikkate alınır. Şirket’in konsolide finansal tablolarına önemli etkisi olan koşullu varlık ve yükümlülüklerle ilgili tahmin, belirsizlik ve önemli değerlendirmelere ilişkin muhasebe politikalarının uygulanmasına ilişkin bilgiler Not 19’da verilmiştir. Belarus: Belarus’taki ekonomik veriler 2011 yılındaki krizin ardından, 2012 yılında Belarus ekonomisinin stabilize olduğunu göstermektedir. 2011 yılının sonlarına doğru yürürlüğe giren ekonomi politikalarının etkisiyle enflasyonda keskin düşüş ve döviz piyasasında istikrar sağlanmıştır. 2011 yılında yaşanan devalüasyon sonrasında rekabet ortamının değerlendirilememesi sonucunda, Belarus ekonomisi 2012 yılında sadece %1,5 büyüdü. Buna rağmen, 2012 yılında enflasyon %100 üzerinden %22 seviyelerine gerileyerek keskin bir düşüş yaşamış ve Belarus Merkez Bankası (“NBRB”) iç borçlanma oranını %45’den %30’a kadar düşürmüştür. 2013 yılında Belarus Merkez Bankası, düşen enflasyon ortamına bağlı olarak faiz indirimlerine devam etmiştir. 31 Aralık 2013 itibarıyla son 12 aylık enflasyon %16 seviyesinde gerçekleşmiştir. Enflasyon kademeli olarak yavaşlamakta olup, halen yüksek seviyelerdedir. 2014 yılında enflasyonun BYR kurunda beklenen değer kaybı ve kamu hizmet fiyat ayarlamalarının etkisi ile çift hanede (~14%) kalması beklenmektedir. Son olarak, Belarus Merkez Bankası Haziran ayında iç borçlanma oranını %25’ten %23,5’a düşürmüştür. Bu, 2013 yılındaki dördüncü ve son indirim olurken, toplamda 6,5 puan azalmaya denk gelmektedir. Enflasyondaki düşüşe rağmen NBRB’nin dış dengedeki bozulma ve kurdaki oynaklığın etkisi ile sıkı para politikasını koruması beklenmektedir. NBRB, uyguladığı “yönetilen” esnek kur politikası ile döviz piyasalarını stabilize etmiştir. Belarus ekonomisi, 31 Aralık 2011 tarihi itibarıyla üç yıllık kümülatif enflasyon oranı %100’ü geçmiş olması nedeniyle hiperenflasyonist bir ekonomi olarak değerlendirilmiştir. Buna bağlı olarak Şirket’in Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıkları TMS 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı”nı 31 Aralık 2011’de sona eren yıldan itibaren uygulamaktadır. Enflasyon muhasebesinin uygulanması sonucu belirlenen BYR özkaynak kalemlerinin TL’ye çevrim etkileri 31 Aralık 2013 tarihli konsolide finansal tablolarında yabancı para çevrim farkları hesabına dahil edilmiştir. Aşağı yönlü ekonomik riskler azalmış olmasına rağmen, Belarus’ta makroekonomik istikrar hâlâ kırılgandır. Dış kırılganlık endişe oluştururken, önümüzdeki yılın finansman koşulları ise zorlayıcı görünmektedir. Yüksek dış borç ödemesi ve genişleyen cari açık, rekor düşük seviyedeki yabancı para rezervi ile birleşince kur üzerinde devalüasyon ve enflasyon baskıları yaratmaya devam etmektedir.
154
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Ukrayna: Ukrayna ekonomik anlamda mücadeleye devam etmektedir. Temel ihracat pazarlarında yaşanan ekonomik gerilemenin etkisi ile ekonomi 2013’te resesyona girmiştir. Ukrayna ekonomisinin resesyon süreci devam etmektedir. 2013 sonlarında kırılgan dış pozisyonu ve IMF ile kayda değer bir adım atılmamış olması nedeniyle 3 kredi derecelendirme kuruluşu tarafından da Ukrayna’nın notu indirilmiştir. Not indirimlerinin 2014’te de devam etmesi beklenebilir. Son dönemde Rusya, Ukrayna’nın AB ile imzalayacağı ticaret anlaşmasından vazgeçmesinin ardından; Ukrayna ile 15 milyar ABD Doları tahvilini satın almayı ve doğal gaza üçte bir oranında indirim yapmayı kabul etmiştir. Anlaşma Ukrayna’nın yabancı para rezervine katkı sağlarken, politik riski kısmi olarak azaltmıştır. Ukrayna ekonomisi dış finansman koşullarına duyarlı kaldığından merkez bankasının kur çapasını koruma çabaları sonucu yabancı para rezervleri son iki yılda %36 oranında düşerek 20,4 Milyon ABD Doları’na (Üç aylık ithalat tutarından düşük) gerilemiştir. Azalan yabancı para rezervleri ekonomik dalgalanmalara ve piyasa beklentilerinden doğan riske duyarlılığı daha da arttırmaktadır. Ukrayna Merkez Bankası 7 Şubat 2013 tarihinde 7,9930’da sabitlenmiş olan ABD Doları/ Hrivnia kurunu 8,7080’e yükselterek devalüasyon gerçekleştirmiştir. Devalüasyona ek olarak kur üzerinde kontrollere devam etmek adına sermaye kontrolleri getirilmiştir. Bu zorlu yabancı para rezerv pozisyonu, devalüasyonların devamını, daha değersiz ve daha değişken Hrivnia kurunu, IMF ile bir anlaşmayı ve ekonomide tekrar büyümeyi tetikleyebilir. Bu nedenle bu ülkelerin içinde bulunduğu ekonomik belirsizliklerin gelecek dönemler içerisinde devam etme potansiyeli bulunmaktadır. Belarus ve Ukrayna’da mevcut ve gelecekteki potansiyel politik ve ekonomik değişiklikler bu ülkelerde faaliyet gösteren iştiraklerin operasyonlarını olumsuz yönde etkileyebilir. Belarus ve Ukrayna’da ekonomik istikrar, hükümetlerin alacağı ekonomik önlemler ile hukuki, idari ve politik gelişmelerin etkilerine bağlıdır. Bu gelişmeler bu ülkelerde kurulmuş olan iştiraklerin kontrolü dışındadır. Sonuç olarak, Şirket’in Belarus ve Ukrayna’da faaliyet gösteren iştirakleri kredilere ilişkin kur ve faiz riski, abonelerin alım gücü ve likiditesinin azalması ve de artan şahıs ve kurumsal ödeme güçlükleri gibi diğer piyasalarda genel olarak gözlemlenmeyen bazı riskleri göz önünde bulundurması gerekmektedir. Ekli konsolide finansal tablolar, Şirket Yönetimi’nin Belarus ve Ukrayna’da faaliyet gösteren iştirakleri için ekonomik ve finansal durumun tahminlerini de içermektedir. Gelecekteki ekonomik durum Şirket’in tahminlerinden farklılık gösterebilir. 31 Aralık 2013 tarihi itibari ile Şirket Yönetimi, söz konusu iştiraklerin operasyonlarının sürdürülebilirliğini desteklemek adına gerekli tedbirlerin alınması konusundaki yaklaşımının mevcut şartlar altında yeterli olduğu kanaatindedir. Şüpheli alacaklar, amortismana tabi varlıkların gelecekteki ekonomik faydalarının beklenen tüketim tutarları ve ekonomik ömürleri, komisyon geliri, gelir ve vergi gideri ile ilgili muhasebe tahmin ve değerlendirmelerinin detaylı analizi aşağıda verilmiştir. Şirket’in muhasebe politikalarının uygulanmasıyla ilgili önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları aşağıda özetlenmiştir: Şüpheli ticari alacak karşılığı Şirket, müşterilerinin ve abonelerinin gerekli ödemeleri yapamamasından kaynaklanan tahmini kayıpları için şüpheli alacak karşılığı ayırmaktadır. Şirket şüpheli alacak karşılığını ticari ve diğer alacakların yaşlandırmasına göre bu alacakların tahsil edilebilirliğine, geçmiş tahsilat eğilimlerine ve genel ekonomik koşullara dayanarak hesaplamaktadır. Karşılık, dönemsel olarak revize edilmektedir. Ticari ve diğer alacaklar için hesaplanan karşılık gideri, alacağın içerisinde yer aldığı yaşlandırma grubu için belirlenmiş olan ve alacaklar yaşlandıkça artan yüzdeler üzerinden hesaplanmaktadır.
155
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Varlıkların faydalı ömürleri Şirket’in varlıklarının faydalı ekonomik ömürleri, varlığın iktisap tarihinde Şirket Yönetimi tarafından belirlenir ve düzenli olarak uygunluğu açısından gözden geçirilir. Şirket, bir varlığın faydalı ömrünü o varlığın tahmini faydasını göz önünde bulundurarak belirler. Bu değerlendirme, Şirket’in benzer varlıklarla ilgili deneyimlerine dayanır. Bir varlığın faydalı ömrü belirlenirken, Şirket ayrıca piyasadaki değişimler veya gelişmeler sonucu varlıkların teknik ve/veya ticari olarak kullanılamaz hale gelmesi durumunu da göz önünde bulundurur. Lisans’ın faydalı ömrü ise lisans sözleşmesinin geçerlilik süresine bağlıdır. TMS 16 “Maddi Duran Varlıklar” (“TMS 16”) ve TMS 38 “Maddi Olmayan Duran Varlıklar” (“TMS 38”) kapsamında, bir varlığın kalıntı değeri ve yararlı ömrü en azından her hesap dönemi sonunda gözden geçirilerek, beklentilerin önceki tahminlerden farklı olması durumunda, değişiklik(ler) TMS 8 “Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar” (“TMS 38”) uyarınca muhasebe tahmininde değişiklik olarak muhasebeleştirilir. Varlıkların ekonomik ömürlerinin yıllık olarak gözden geçirilmesi kapsamında, Grup mevcut teknolojik ve ekonomik koşullarını ve güncel iş planlarını dikkate alarak gerekli değerlendirmeyi yapmıştır. 31 Aralık 2013 tarihi itibari ile yapılan değerlendirme sonucunda önemli bir revizyona gerek görülmemiştir. Muhasebe tahminindeki değişikliğin gelecek dönemlere ilişkin etkisinin tahmininin mümkün olmamasından dolayı bu etki dipnotlarda verilmemiştir. Belarus Telekom, iktisap tarihi olan 26 Ağustos 2008 tarihinden başlamak üzere 10 yıllık özel GSM ve UMTS hizmetleri lisansına sahiptir. Ayrıca lisans süresinin cüzi bir bedel karşılığında ek olarak 10 yıl daha uzatılması taahhüt edilmiş ve imza altına alınmıştır. Konsolide finansal tablolarda itfa tutarı lisansın süresinin uzatılacağı varsayımına göre kaydedilmiştir. Komisyon gelirleri Komisyon ücretleri, sabit ihtimalli şans oyunları işlemlerinde İnteltek’in işletmeci değil aracı olarak yer aldığı hizmetlerle ilgilidir. Nisan 2009’da TMS 18 “Hasılat” standardının ekine, aracı ve işletmecinin ayrımına ilişkin düzenleme getirilmiştir. Bu düzenlemeye göre; Şirket Yönetimi aracı ve işletmecinin ayrımında aşağıda belirtilen hususları dikkate almıştır: · Şirket oyunların yerine getirilmesinin sorumluluğunu üzerine almaz. · Şirket son müşteriden tahsilat yapmaz ve böylelikle herhangi bir kredi riski taşımaz. · Şirket toplam ciro üzerinden belirli bir yüzde alır.
156
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Gelirin muhasebeleşmesi Birden fazla unsur içeren sözleşmelerde, paket içindeki her unsur, makul değerlerinin güvenilir bir şekilde ölçülebildiği ve müşteriye ayrı bir değer arz ettiği durumda birbirinden ayrıştırılabilen, ayrı kısımlar olarak değerlendirilir ve her birinin hasılat unsurlarının gerçekleşmiş olması şartıyla ayrı ayrı muhasebeleştirilir. Paketten elde edilen toplam bedel, paket içindeki unsurların makul değerleri nispetinde ürün ve hizmetlere dağıtılarak hasılat kaydedilir. Paketteki unsurlar ayrıştırılamadığı durumda, paket bir bütün olarak muhasebeleştirilir. Şirket’in muhasebe politikasına göre, abonelere verilen bedava kullanım haklarından bilanço tarihi itibarıyla kullanılmamış kısmı ertelenmiş gelir olarak dikkate alınmaktadır. Şirket’in ayrıca abonelerine ses, veri hizmetleri veya diğer üçüncü taraflardan ürün veya hizmet satın alma hakkı sağlayan müşteri sadakat programı kredileri bulunmaktadır. Hasılatın ilk kaydında abonelerden tahsil edilen veya edilecek tutarların gerçeğe uygun değeri Türkiye Finansal Raporlama Standartları (“TFRS”) Yorum 13 “Müşteri Sadakat Programları” çerçevesinde kredi ve satışın diğer bileşenleri arasında dağıtılır. Krediye dağıtılan tutar ertelenmiş gelir olarak muhasebeleştirilir ve aboneler ilgili krediyi kullandığı ve Şirket’in ilgili ürün veya hizmet tedarik yükümlülüğü sona erdiğinde gelir kaydedilir. Vergi gideri Vergi kuruluşları ile ilgili herhangi bir uzlaşmazlık olması durumunda, ilgili mercilerden karar gelene kadar ya da yasal süreç sonuna kadar vergi hesaplama yöntemi tam olarak belirlenemeyen kalemler için vergi gideri hesaplanması, tahmin ve değerlendirmeler yapılmasını gerektirir. Konsolide finansal tabloların hazırlanması sürecinin bir parçası olarak, Şirket operasyon sürdürülen her bir ülke için vergi tahmin etmekle yükümlüdür. Bu süreç, cari vergi giderlerini, ertelenmiş gelir ve tahakkuklar gibi raporlama amacıyla yapılan düzeltme işlemlerinden hesaplanan geçici zamanlama farklarının değerlendirerek ertelenmiş vergi varlığını veya yükümlülüğünü tahmin etmeyi içermektedir. Şirket Yönetimi ertelenmiş vergi varlıklarını gelecekteki vergilendirilebilir gelirden tazmin edebileceği veya indirebileceği durumlarda kaydeder. Ertelenmiş vergi alacağı, gelecek dönemlerde vergi avantajının sağlanmasının olası olduğu durumlarda ayrılır. Bu nedenle ertelenmiş vergi alacağının ayrılması, gelecek dönemlerdeki finansal performansın tahmin edilmesine bağlıdır. Karşılıklar, koşullu varlık ve borçlar Not 19’da detaylandırıldığı üzere Grup, dönem içerisinde olağan faaliyetleri dahilinde birden çok soruşturma, inceleme ve davaya davalı ve davacı olarak taraf olmuştur. Tüm bu soruşturma, inceleme ve davalar Grup Yönetimi tarafından TMS 37 “Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar” standardı kapsamında değerlendirilerek konsolide finansal tablolara ya da dipnotlarına yansıtılmıştır. Bu soruşturma, inceleme ve davaların gelecekteki sonuçları Şirket’in değerlendirmelerinden farklılık gösterebilir. Şirket Yönetimi raporlama tarihi itibariyle mevcut şartlar altında yaptığı değerlendirmeler sonucunda, uygun muhasebeleştirme kriterleri ve ölçüm esaslarının karşılıklar, koşullu borçlar ve koşullu varlıklara uygulanmasını ve finansal tablo kullanıcıların bunların nitelikleri, zamanlamaları ve tutarlarını anlamalarını sağlamak üzere gerekli bilgilerin ekli konsolide finansal tablolarda sunulduğu kanaatindedir.
157
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Gerçeğe uygun değer belirleme süreci Şirket’in bazı varlık ve yükümlülükleri finansal raporlama amaçlı olarak gerçeğe Uygun değerinden ölçülmektedir. Gerçeğe Uygun değerin ölçülmesinde mümkün olduğu sürece gözlemlenebilir pazar bilgileri kullanılmaktadır. Seviye 1 ve 2 girdilerinin kullanılamadığı durumlarda Şirket bağımsız bir değerleme uzmanını kullanmaktadır. Şirket yönetimi bu değerleme uzmanları ile uygun değerleme yönteminin ve girdilerin belirlenmesi için değerleme uzmanı ile beraber çalışmaktadır. Kullanılan değerleme yöntemi ve gerçeğe uygun değerin belirlenmesinde kullanılan girdiler Not 2.6’da açıklanmıştır. 2.6 Gerçeğe Uygun Değerlerin Belirlenmesi Şirket, bir kısım muhasebe politikaları ve dipnotlarda yaptığı açıklamalar uyarınca finansal ve finansal olmayan varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerini belirlemektedir. Gerçeğe uygun değerler, finansal ve finansal olmayan varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolardaki değerlerinin bulunması ve/veya dipnotlarda yapılan açıklamalar için aşağıda belirtilen yöntemler kullanılarak belirlenmiştir. Gerekli olması durumunda gerçeğe uygun değerler belirlenirken kullanılan varsayımlar ilgili dipnotlarda açıklanmıştır. (i) Maddi duran varlıklar İktisaplarda ortaya çıkan maddi duran varlıkların gerçeğe uygun değerleri belirlenirken, piyasa değerleri kullanılmıştır. Maddi duran varlıkların makul değeri, değerleme tarihinde hazır bir alıcının ve satıcının makul piyasa koşullarında her iki tarafında bilgili, basiretli ve zorlama olmadan maddi duran varlığı el değiştirmelerinde ortaya çıkan değeridir. Maddi duran varlıkların makul değeri benzer varlıklar için kote edilmiş piyasa değerleri esas alınarak belirlenmiştir. (ii) Maddi olmayan duran varlıklar Turkcell Superonline iktisabında ortaya çıkan markanın makul değeri, Superonline markasına sahip olmanın sonucu olan telif ücreti ödemekten kaçınmanın maliyetinin iktisap tarihine indirgenmesiyle belirlenmiştir. Aynı şekilde, Superonline iktisabında ortaya çıkan müşteri listesiyle ilgili hakların gerçeğe uygun değeri çoklu dönem artık kazanç yöntemine uygun olarak değerlemeye konu olan nakit akımlarından, müşteri listesiyle ilgili olan diğer varlıkların makul getirisinin düşülmesiyle tespit edilmiştir. Belarus Telekom iktisabında ortaya çıkan kontrata dayalı vergi muafiyetinin gerçeğe uygun değeri, artık nakit akım (maliyet tasarrufu) yöntemine göre belirlenmiştir. Aynı şekilde, Belarus Telekom mobil telefon lisansının gerçeğe uygun değeri lisans değerlemede yaygın olarak kullanılan yöntemlerden olan Greenfield yöntemine göre belirlenmiştir. Global İletişim iktisabında ortaya çıkan müşteri listesinin gerçeğe uygun değeri maliyet yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Müşteri listesi, abone bazında cari piyasa koşulları ve oranlarını gösteren bilgiler ile değerlenmiştir. Diğer maddi olmayan duran varlıkların gerçeğe uygun değeri ilgili varlığın kullanımı ve ileride satışı sonucu elde edilecek indirgenmiş nakit akım tekniklerinin kullanılmasıyla tayin edilmiştir. (iii) Finansal yatırımlar Vadeye kadar elde tutulacak, alım satım amaçlı ve satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerleri borsada kote edilmiş satış fiyatlarına dayanarak ya da tezgah üstü olarak adlandırılan borsada kote edilmemiş piyasada işlem gören değerleri baz alınarak belirlenmektedir. Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıkların gerçeğe uygun değeri dipnotlarda bilgilendirme amaçlı sunulmuştur.
158
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(iv) Ticari ve diğer alacaklar / ilişkili taraflardan alacaklar Ticari, diğer ve ilişkili taraflardan alacakların gerçeğe uygun değerleri gelecekteki nakit akımlarının bugünkü değerlerinin piyasa faiziyle bilanço tarihine indirgenmesiyle belirlenmektedir. (v) Türevler Vadeli döviz alım, satım ve opsiyon sözleşmelerinin gerçeğe uygun değerleri eğer mümkünse kote edilmiş piyasa değerlerine göre belirlenmektedir. Kote edilmiş piyasa değerleri mevcut değilse gerçeğe uygun değer, vadeli döviz alım satım kontratına konu olan vadeli fiyat ile bilanço tarihi itibarıyla mevcut olan vadeli alıma ya da satıma konu olan kontratların vadeli fiyatlarının arasındaki farkın bilanço tarihine risksiz yatırımların getirisi olan faiz oranıyla indirgenmesiyle ya da opsiyon fiyatlama modelleri kullanılarak belirlenmektedir. (vi) Türev olmayan finansal yükümlülükler Dipnotlarda bilgilendirme amacıyla sunulan gerçeğe uygun değerler, gelecekte ortaya çıkacak anapara ve faizlerle ilgili nakit akımların piyasa faiz oranıyla bilanço tarihine indirgenmesiyle belirlenmektedir. Finansal kiralama yükümlülükleriyle ilgili gerçeğe uygun değerler, benzer finansal kiralama sözleşmelerindeki faizler baz alınarak belirlenmektedir. (vii) Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonuna konu olan finansal yükümlülükler Şirket, kontrol gücü olmayan paylara ait hisse satış opsiyonuna ilişkin finansal yükümlülüğün ifa edilmesi muhtemel değerini, satış opsiyonuna konu olacak tutarın bilanço tarihi itibarıyla indirgenmiş değeri olarak belirlemektedir. Satış opsiyonuna konu olan kontrol gücü olmayan payların değeri, hisse alım satım sözleşmesine göre tespit edilmiş olan indirgenmiş nakit akım ve karşılaştırılabilir piyasa çarpanları yöntemlerinin basit ortalaması alınarak 31 Ağustos 2013 tarihi itibariyle hesaplanan değerin ilgili rapor tarihine indirgenmesiyle belirlenmiştir. 26 Ağustos 2013 tarihinde Belarus Cumhuriyeti’ne verilen satış opsiyonunu üç aylık bir süre için kullanılabilir hale gelmiştir ancak Belarus Cumhuriyeti bu satış opsiyonunu kullanmamıştır ve 26 Kasım 2013 tarihinde Belarus Cumhuriyeti’ne verilen satış opsiyonunun kullanma süresi dolmuştur. Bu nedenle satış opsiyonu ile ilgili yükümlülük finansal tablolardan 26 Kasım 2013 tarihinde çıkartılmıştır.
159
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
2.7 Yeni Muhasebe Standartları ve Yorumlar Aşağıdaki yeni ve güncellenmiş standartlar ve yorumlar Şirket tarafından uygulanmış ve bu konsolide finansal tablolarda raporlanan tutarlara ve yapılan açıklamalara etkisi olmuştur. Bu konsolide finansal tablolarda uygulanmış fakat raporlanan tutarlar üzerinde etkisi olmayan diğer standart ve yorumların detayları da ayrıca bu bölümün ilerleyen kısımlarında açıklanmıştır. a) Şirket’in sunum ve dipnot açıklamalarını etkileyen yeni ve revize edilmiş standartlar TMS 1 (Değişiklikler)
Diğer Kapsamlı Gelir Kalemlerinin Sunumu
TMS 1 (Değişiklikler) Diğer Kapsamlı Gelir Kalemlerinin Sunumu TMS 1 (Değişiklikler), “Diğer Kapsamlı Gelir Kalemlerinin Sunumu” 1 Temmuz 2012 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerden itibaren geçerlidir. Söz konusu değişiklikler, kapsamlı gelir tablosu ile gelir tablosunu yeniden tanımlamaktadır. TMS 1’de yapılan değişiklikler uyarınca “kapsamlı gelir tablosu” ifadesi “kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu” ve “gelir tablosu” ifadesi “kar veya zarar tablosu” olarak değiştirilmiştir. TMS 1’de yapılan değişiklikler uyarınca kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunun tek bir tabloda ya da birbirini izleyen iki ayrı tabloda sunumuna izin veren açıklamalar aynı kalmıştır. Ancak TMS 1’de yapılan değişiklikler uyarınca diğer kapsamlı gelir kalemleri iki gruba ayrılır: (a) sonradan kar veya zarara yeniden sınıflandırılmayacak kalemler ve (b) bazı özel koşullar sağlandığında sonradan kar veya zarara yeniden sınıflandırılacak kalemler. Diğer kapsamlı gelir kalemlerine ilişkin vergiler de aynı şekilde dağıtılacak olup söz konusu değişiklikler, diğer kapsamlı gelir kalemlerinin vergi öncesi ya da vergi düşüldükten sonra sunumu ile ilgili açıklamaları değiştirmemiştir. Bu değişiklikler geriye dönük olarak uygulanabilir. Yukarıda bahsi geçen sunum ile ilgili değişiklikler haricinde, TMS 1’deki değişikliklerin uygulanmasının kar veya zarar, diğer kapsamlı gelir ve toplam kapsamlı gelir üzerinde herhangi bir etkisi bulunmamaktadır. b) Şirket’in finansal performansını ve/veya finansal durum tablosunu etkileyen yeni ve revize edilmiş standartlar İlişikteki konsolide finansal tablolar SPK’nın 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri II, 14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğ’in 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları (“TMS/TFRS”) esas alınmıştır. Şirket’in ilişikteki konsolide finansal tabloları Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 7 Haziran 2013 tarihli “Finansal Tablo ve Dipnot Formatları Hakkında Duyuru”suna uygun olarak hazırlanmıştır.
160
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
c) 2013 yılından itibaren geçerli olup, Şirket’in finansal tablolara etkisi olmayan standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar TMS 1 (Değişiklikler) TFRS 10 TFRS 11 TFRS 12 TFRS 13 TFRS 7 (Değişiklikler) TFRS 10, TFRS 11 ve TFRS 12 (Değişiklikler) TMS 27 (2011) TMS 28 (2011) TFRSlere Yapılan Değişiklikler (TMS 16, TMS 32 ve TMS 34) TFRS Yorum 20
Karşılaştırmalı Bilgi Sunumuna İlişkin Yükümlülüklerin Netleştirilmesi Konsolide Finansal Tablolar Müşterek Anlaşmalar Diğer İşletmelerdeki Paylara İlişkin Açıklamalar Gerçeğe Uygun Değer Ölçümleri Finansal Araçlar: Açıklamalar – Finansal Varlık ve Finansal Borçların Netleştirilmesi Konsolide Finansal Tablolar, Müşterek Anlaşmalar ve Diğer İşletmelerdeki Paylara İlişkin Açıklamalar: Geçiş Kuralları Bireysel Finansal Tablolar İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar TMS 1’e Yapılan Değişiklikler Dışındaki Yıllık İyileştirmeler 2009/2011 Dönemi Yerüstü Maden İşletmelerinde Üretim Aşamasındaki Hafriyat (Dekapaj) Maliyetleri
TMS 1 (Değişiklikler) Karşılaştırmalı Bilgi Sunumuna İlişkin Yükümlülüklerin Netleştirilmesi (Mayıs 2012’de yayımlanan Yıllık İyileştirmeler 2009/2011 Dönemi’nin bir parçası olarak) Mayıs 2012’de yayımlanan Yıllık İyileştirmeler 2009/2011 Dönemi’nin bir parçası olarak yayımlanan TMS 1’deki değişiklikler 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerden itibaren geçerlidir. TMS 1 standardı uyarınca muhasebe politikasında geriye dönük olarak değişiklik yapan ya da geriye dönük olarak finansal tablolarını yeniden düzenleyen ya da sınıflandıran bir işletmenin bir önceki dönemin başı için de finansal durum tablosunu (üçüncü bir finansal durum tablosu) sunması gerekir. TMS 1’deki değişiklikler uyarınca bir işletmenin sadece geriye dönük uygulamanın, yeniden düzenlemenin ya da yeniden sınıflandırma işleminin üçüncü finansal durum tablosunu oluşturan bilgiler üzerinde önemli etkisinin olması durumunda üçüncü finansal durum tablosu sunması gerekir ve ilgili dipnotların üçüncü finansal durum tablosuyla birlikte sunulması zorunlu değildir. Standarttaki değişikliğin finansal tablolar üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır. Konsolidasyon, müşterek anlaşmalar, iştirakler ve bunların sunumuyla ilgili yeni ve revize edilmiş standartlar Mayıs 2011’de konsolidasyon, müşterek anlaşmalar, iştirakler ve bunların sunumuyla ilgili olarak TFRS 10, TFRS 11, TFRS 12, TMS 27 (2011) ve TMS 28 (2011) olmak üzere beş standart yayınlanmıştır. Bu beş standardın getirdiği önemli değişiklikler aşağıdaki gibidir:
161
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
TFRS 10, TMS 27 “Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar” standardının konsolide finansal tablolar ile ilgili kısmının yerine getirilmiştir. TFRS 10’un yayımlanmasıyla TMS Yorum 12 “Konsolidasyon – Özel Amaçlı İşletmeler” yorumu da yürürlükten kaldırılmıştır. TFRS 10’a göre konsolidasyon için tek bir esas vardır, kontrol. Ayrıca TFRS 10, üç unsuru içerecek şekilde kontrolü yeniden tanımlamaktadır: (a) yatırım yaptığı işletme üzerinde güce sahip olması (b) yatırım yaptığı işletmeyle olan ilişkisinden dolayı değişken getirilere maruz kalması veya bu getirilerde hak sahibi olması (c) elde edeceği getirilerin miktarını etkileyebilmek için yatırım yaptığı işletme üzerindeki gücünü kullanma imkânına sahip olması. Farklı örnekleri içerek şekilde TFRS 10’un ekinde uygulama rehberi de bulunmaktadır. TFRS 11, TMS 31 “İş Ortaklıklarındaki Paylar” standardının yerine getirilmiştir. TFRS 11, iki veya daha fazla tarafın müşterek kontrolü olduğu müşterek anlaşmaların nasıl sınıflanması gerektiğini açıklamaktadır. TFRS 11’in yayımlanması ile TFRS 13 “Müştereken Kontrol Edilen İşletmeler - Ortak Girişimcilerin Parasal Olmayan Katılım Payları” yorumu yürürlükten kaldırılmıştır. TFRS 11 kapsamında müşterek anlaşmalar, tarafların anlaşma üzerinde sahip oldukları hak ve yükümlülüklerine bağlı olarak müşterek faaliyet veya iş ortaklığı şeklinde sınıflandırılır. Buna karşın TMS 31 kapsamında üç çeşit müşterek anlaşma bulunmaktadır: müştereken kontrol edilen işletmeler, müştereken kontrol edilen varlıklar, müştereken kontrol edilen faaliyetler. Buna ek olarak, TFRS 11 kapsamındaki iş ortaklıklarının özkaynak yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilmesi gerekirken, TMS 31 kapsamındaki birlikte kontrol edilen ortaklıklar ya özkaynak yöntemiyle ya da oransal konsolidasyon yöntemiyle muhasebeleştirilebilmektedir. TFRS 12 dipnot sunumuna ilişkin bir standart olup bağlı ortaklıkları, müşterek anlaşmaları, iştirakleri ve/veya konsolide edilmeyen yapısal şirketleri olan işletmeler için geçerlidir. TFRS 12’ye göre verilmesi gereken dipnot açıklamaları genel olarak yürürlükteki standartlara göre çok daha kapsamlıdır. TFRS 10, 11 ve 12’de yapılan değişiklikler, bu standartların ilk kez uygulanması sırasında bazı geçiş kurallarına açıklama getirmek amacıyla Haziran 2012 tarihinde yayınlanmıştır. Geçiş kuralları ile ilgili olan değişikliklerle birlikte bu beş standart, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerden itibaren geçerlidir. Bu tarih öncesinde tüm bu standartların birlikte uygulanması şartıyla erken uygulanmasına izin verilir. Bu beş standardın uygulanmasının konsolide finansal tablolarda raporlanan tutarlar üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır. TFRS 13 Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü TFRS 13, gerçeğe uygun değer ölçümü ve bununla ilgili verilmesi gereken notları içeren rehber niteliğinde tek bir kaynak olacaktır. Standart, gerçeğe uygun değer tanımını yapar, gerçeğe uygun değerin ölçümüyle ilgili genel çerçeveyi çizer, gerçeğe uygun değer hesaplamaları ile ilgili verilecek açıklama gerekliliklerini belirtir. TFRS 13’ün kapsamı geniştir; finansal kalemler ve TFRS’de diğer standartların gerçeğe uygun değerinden ölçümüne izin verdiği veya gerektirdiği finansal olmayan kalemler için de geçerlidir. Genel olarak, TFRS 13’ün gerçeğe uygun değer hesaplamaları ile ilgili açıklama gereklilikleri şu andaki mevcut standartlara göre daha kapsamlıdır. Örneğin, şu anda TFRS 7 “Finansal Araçlar: Açıklamalar” standardının açıklama gerekliliği olan ve sadece finansal araçlar için istenen üç-seviye gerçeğe uygun değer hiyerarşisine dayanan niteliksel ve niceliksel açıklamalar, TFRS 13 kapsamındaki bütün varlıklar ve yükümlülükler izin zorunlu hale gelecektir. Bu yeni standardın uygulanmasının konsolide finansal tablolar üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
162
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
TFRS 7 (Değişiklikler) Finansal Varlık ve Finansal Borçların Netleştirilmesi ve Bunlarla İlgili Açıklamalar TFRS 7’deki değişiklikler uyarınca işletmelerin uygulamada olan bir ana netleştirme sözleşmesi ya da benzer bir sözleşme kapsamındaki finansal araçlar ile ilgili netleştirme hakkı ve ilgili sözleşmelere ilişkin bilgileri (örneğin; teminat gönderme hükümleri) açıklaması gerekir. TFRS 7’deki değişiklikler 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerden itibaren geçerlidir. Bu değişiklikler tüm karşılaştırılabilir dönemler için geriye dönük olarak uygulanmalıdır. TFRS 7’deki değişikliklerin konsolide finansal tablolarda raporlanan tutarlar üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır. Mayıs 2012’de yayımlanan Yıllık İyileştirmeler 2009/2011 Dönemi Mayıs 2012’de yayımlanan Yıllık İyileştirmeler 2009/2011 Dönemi birkaç standarda yapılan değişiklikleri içermektedir ve 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerden itibaren geçerlidir. Yapılan değişiklikler aşağıda belirtilmiştir: • • •
TMS 16 (Değişiklikler) “Maddi Duran Varlıklar” TMS 32 (Değişiklikler) “Finansal Araçlar: Sunum” TMS 34 (Değişiklikler) “Ara Dönem Finansal Raporlama”
TMS 16 (Değişiklikler) TMS 16’daki değişiklikler, yedek parçaların, donanım ve hizmet donanımlarının TMS 16 uyarınca maddi duran varlık tanımını karşılamaları durumunda maddi duran varlık olarak sınıflandırılması gerektiği konusuna açıklık getirir. Aksi takdirde bu tür varlıklar stok olarak sınıflandırılmalıdır. TMS 16’daki değişikliklerin konsolide finansal tablolarda raporlanan tutarlar üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır. TMS 32 (Değişiklikler) TMS 32’deki değişiklikler, özkaynak araçları sahiplerine yapılan dağıtımlar ve özkaynak işlemleri maliyetleri ile ilgili gelir vergisinin TMS 12 “Gelir Vergileri” standardı uyarınca muhasebeleştirilmesi gerektiğini belirtir. TMS 32’deki değişikliklerin konsolide finansal tablolarda raporlanan tutarlar üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır. TMS 34 (Değişiklikler) TMS 34’teki değişiklikler, belirli bir raporlanabilir bölüme ilişkin toplam varlık ve yükümlülüklerin, ancak bu toplam varlık veya yükümlülük tutarlarının (veya her ikisinin) işletmenin faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili merciiye düzenli olarak sunulması ve en son yıllık finansal tablolara göre bu tutarlarda önemli bir değişiklik olması durumunda dipnotlarda açıklanması gerektiğini belirtir. TMS 34’teki değişikliklerin konsolide finansal tablolarda raporlanan tutarlar üzerinde bir etkisi olmamıştır.
163
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
TFRS Yorum 20 Açık İşletme Madeninin Üretim Aşamasındaki Dekapaj Maliyetleri TFRS Yorum 20 “Açık İşletme Madeninin Üretim Aşamasındaki Dekapaj Maliyetleri”nde yer alan açıklamalar maden üretimi sırasında oluşan yerüstü maden faaliyetleri ile ilgili atık temizleme maliyetleri (üretim aşamasındaki hafriyat (dekapaj) maliyetleri) için geçerlidir. İlgili yorum uyarınca madene erişimi sağlayan bu atık temizleme faaliyetine (dekapaj) ilişkin maliyetler belirli kurallara uyulması şartıyla duran varlık olarak (dekapaj faaliyetleri ile ilgili varlık) muhasebeleştirilir. Devam eden olağan işletme dekapaj faaliyetleri ile ilişkili maliyetler ise TMS 2 “Stoklar” standardı uyarınca muhasebeleştirilir. Dekapaj faaliyetleri ile ilgili varlıklar mevcut bir varlığın iyileştirilmesi ya da ilavesi olarak muhasebeleştirilir ve mevcut varlığın oluşturduğu kısmın özelliklerine bağlı olarak maddi duran ya da maddi olmayan duran varlık olarak sınıflandırılır. TFRS Yorum 20 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerden itibaren geçerlidir. TFRS Yorum 20’yi ilk defa uygulayan işletmeler için özel geçiş hükümleri bulunmaktadır. Ancak, sunulan en erken dönemde ya da bu tarih sonrasında oluşan üretim aşamasındaki hafriyat (dekapaj) maliyetleri için TFRS Yorum 20’de belirtilen açıklamalar uygulanmalıdır. Şirket bu tür faaliyetler gerçekleştirmediğinden TFRS Yorum 20’nin Şirket’in konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olmamıştır. d) Henüz yürürlüğe girmemiş ve Şirket tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar Şirket henüz yürürlüğe girmemiş aşağıdaki standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen aşağıdaki değişiklik ve yorumları henüz uygulamamıştır: TFRS 9 TFRS 9 ve TFRS 7 (Değişiklikler) TMS 32 (Değişiklikler) TFRS 10, 11, TMS 27 (Değişiklikler) TMS 36 (Değişiklikler) TMS 39 (Değişiklikler) TFRS Yorum 21
Finansal Araçlar TFRS 9 ve Geçiş Açıklamaları için Zorunlu Yürürlük Tarihi Finansal Varlık ve Finansal Borçların Netleştirilmesi1 Yatırım Şirketleri1 Finansal Olmayan Varlıklar için Geri Kazanılabilir Değer Açıklamaları1 Türev Ürünlerin Yenilenmesi ve Riskten Korunma Muhasebesinin Devamlılığı1 Harçlar ve Vergiler1
1
1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerden itibaren geçerlidir.
2
1 Ocak 2015 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerden itibaren geçerlidir.
TFRS 9 Finansal Araçlar Kasım 2009’da yayınlanan TFRS 9 finansal varlıkların sınıflandırılması ve ölçümü ile ilgili yeni zorunluluklar getirmektedir. Ekim 2010’da değişiklik yapılan TFRS 9 finansal yükümlülüklerin sınıflandırılması ve ölçümü ve kayıtlardan çıkarılması ile ilgili değişiklikleri içermektedir. TFRS 9 ve TFRS 7 (Değişiklikler) TFRS 9 ve Geçiş Açıklamaları için Zorunlu Yürürlük Tarihi Kasım 2013’te TFRS 9’un zorunlu uygulama tarihi 1 Ocak 2017 tarihinden önce olmamak kaydıyla ertelenmiştir. Bu değişiklik KGK tarafından henüz yayınlanmamıştır.
164
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
TMS 32 (Değişiklikler) Finansal Varlık ve Finansal Borçların Netleştirilmesi TMS 32’deki değişiklikler finansal varlık ve finansal borçların netleştirilmesine yönelik kurallar ile ilgili mevcut uygulama konularına açıklama getirmektedir. Bu değişiklikler özellikle ‘cari dönemde yasal olarak uygulanabilen mahsuplaştırma hakkına sahip’ ve ‘eş zamanlı tahakkuk ve ödeme’ ifadelerine açıklık getirir. TFRS 10, 11, TMS 27 (Değişiklikler) Yatırım Şirketleri Bu değişiklik ile TFRS 10’a eklenen hükümler çerçevesinde yatırım işletmesi tanımını karşılayan işletmelerin tüm bağlı ortaklıklarını gerçeğe uygun değer farkını kar veya zarara yansıtarak ölçmesi zorunlu olup, konsolide finansal tablo sunmalarına ilişkin istisna getirilmiştir. TMS 36 (Değişiklikler) Finansal Olmayan Varlıklar için Geri Kazanılabilir Değer Açıklamaları TFRS 13 “Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü” Standardının bir sonucu olarak değer düşüklüğüne uğramış varlıkların geri kazanılabilir tutarının ölçümüne ilişkin açıklamalarda bazı değişiklikler yapılmıştır. Bu değişiklik finansal olmayan varlıklarla sınırlı tutulmuş olup, TMS 36’nın 130 ve 134 üncü paragrafları değiştirilmiştir. TMS 39 (Değişiklikler) Türev Ürünlerin Yenilenmesi ve Riskten Korunma Muhasebesinin Devamlılığı TMS 39’da yapılan bu değişiklikle, hangi durumlarda finansal riskten korunma aracının vadesinin dolmasının veya sonlandırılmasının söz konusu olmayacağına, dolayısıyla finansal riskten korunma muhasebesinin uygulanmasına son verilmeyeceğine açıklık getirilmiştir. TFRS Yorum 21 Harçlar ve Vergiler TFRS Yorum 21, vergi benzeri yükümlülüklerin ödenmesini ortaya çıkaran mevzuatta tanımlanan bir faaliyet gerçekleştiğinde, işletmelerin vergi ve vergi benzerinin ödenmesine ilişkin olarak bir borç muhasebeleştirmesi gerektiğine açıklık getirmektedir. 2.8 Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Şirket’in konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır ve önemli farklılıklar açıklanır. Not 42’de Sermaye Piyasası Kurulu’nun 7 Haziran 2013 tarihli “Finansal Tablo ve Dipnot Formatları Hakkında Duyuru”su nedeniyle yapılan sınıflamalar açıklanmış ve sınıflamalar sonrası hazırlanan Şirket’in konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak sunulmuştur.
165
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
3. İŞLETME BİRLEŞMELERİ Turkcell Superonline, telekomünikasyon hizmetleri alanında faaliyet gösteren Deksarnet hisselerinin tamamının satın alınması için hisse alım sözleşmesini 7 Mart 2013 tarihinde imzalamıştır. 1 Temmuz 2013’de 3.368 TL nominal bedel karşılığında Deksarnet üzerinde kontrol gücünü Vestel Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş.’den satın almıştır. Satın alma tarihinden sonraki dönem içerisinde Deksarnet 3.136 TL hasılat elde etmiş olup karı 123 TL’dir. 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren yıla ilişkin Deksarnet’in TFRS’ye uygun olarak hazırlanmış finansal tablolarının bulunmaması nedeniyle ilgili satın almanın 1 Ocak 2013 tarihinde gerçekleşmiş olması durumunda tahmini hasılat ve net dönem karı / (zararı) bilgileri verilememiştir. Deksarnet satın alımının satın alma tarihinde Grup varlık ve yükümlülüklerindeki üzerindeki etkileri aşağıdaki gibidir:
Maddi duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar Diğer varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Toplam yükümlülükler Net varlıklar ve yükümlülükler Alıma konu olan bedelin net bugünkü değeri Eksi: Alınan şirketin net varlıklarının gerçeğe uygun değeri Pazarlıklı satın almadan kaynaklanan kazanç Alıma konu olan bedelin nominal değeri Ödemelere ilişkin finansman gideri Alıma konu olan toplam bedel Nakit ödenen tutar Artı: Alınan şirketin nakit ve nakit benzerleri Satın alımın nakit ve nakit benzerleri üzerindeki net etkisi
166
Satın alma öncesi taşınan değer
Gerçeğe Uygun değer düzeltmesi
Satın alımda kaydedilen değer
521 9 2.278 249 (242) 2.815
636 225 (174) 687
1.157 234 2.278 249 (416) 3.502 3.316 (3.502) (186) 3.368 (52) 3.316 (1.769) 249 (1.520)
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Satın alma öncesi kayıtlı değerler satın alım öncesindeki Türkiye Muhasebe Standartları’na göre belirlenen değerlerdir. Maddi olmayan duran varlıklar, yükümlülükler ve koşullu yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerleri bağımsız değerleme kuruluşu raporuna istinaden belirlenmiştir. Satın almada ortaya çıkan pazarlıklı satın almadan kaynaklanan kazanç konsolide kar veya zarar tablosunda yatırım faaliyetlerden gelirler olarak kaydedilmiştir. Şirket satın alma ile ilgili olan 83 TL tutarındaki danışmanlık giderlerine katlanmıştır. Bu tutarlar Şirket’in kar veya zarar tablosunda genel yönetim gideri olarak kaydedilmiştir. 4. DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR a) Bağlı Ortaklıklar Grup’un yapısı Grup’un yapısı Not 1’de açıklanmıştır. Grup’un tamamına sahip olmadığı ve önemli kontrol gücü olmayan paylara sahip bağlı ortaklıklarına ilişkin bilgiler: Aşağıdaki tablo Grup’un tamamına sahip olmadığı ve önemli düzeyde kontrol gücü olmayan paylara sahip bağlı ortaklıklarının detayını göstermektedir. Kontrol gücü olmayan payların Kontrol gücü sermayedeki pay oranı ve oy olmayan paylara Birikmiş kontrol gücü kullanma hakkı oranı düşen kar/(zarar) olmayan paylar Kuruluş ve 31 Aralık 31 Aralık 31 Aralık 31 Aralık 31 Aralık 31 Aralık Bağlı Ortaklık faaliyet yeri 2013 2012 2013 2012 2013 2012 Euroasia Hollanda/ Ukrayna %44,96 %44,96 (27.283) (45.093) (258.466) (187.924) Inteltek Türkiye %45,00 %45,00 26.011 23.218 78.658 53.685 Önemli tutarda kontrol gücü olmayan payı olan bağlı ortaklıklar 4.624 863 (1.723) (6.085)
3.352
(21.012)
(181.531)
(140.324)
167
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Euroasia özet finansal bilgiler
31 Aralık 2013 77.337 942.187 1.592.576 25.150 (598.202)
31 Aralık 2012 113.866 871.378 1.407.814 18.733 (441.303)
2013 861.562 (922.244) (60.682) (96.218)
2012 726.406 (826.701) (100.295) 20.581
155.775 (124.682) (88.667) (57.574)
207.698 (141.874) 1.931 67.755
Dönen varlıklar Duran varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Ana ortaklığa ait özkaynaklar
31 Aralık 2013 212.991 29.556 27.853 39.899 174.795
31 Aralık 2012 148.315 29.278 20.538 37.756 119.299
2013
2012
Hasılat Giderler Dönem karı / (zararı)
107.901 (50.099) 57.802
92.526 (40.931) 51.595
Diğer kapsamlı gelir /(gider)
40 61.030 6.183 (2.325)
(22) 49.183 20.984 (34.061)
Dönen varlıklar Duran varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Ana ortaklığa ait özkaynaklar Hasılat Giderler Dönem karı / (zararı) Diğer kapsamlı gelir / (gider)
İşletme faaliyetlerinden elde edilen/(kullanılan) net nakit Yatırım faaliyetlerinden elde edilen/(kullanılan) net nakit Finansman faaliyetlerinden elde edilen/(kullanılan) net nakit Elde edilen/(kullanılan) net nakit
Inteltek özet finansal bilgiler
İşletme faaliyetlerinden elde edilen/(kullanılan) net nakit Yatırım faaliyetlerinden elde edilen/(kullanılan) net nakit Finansman faaliyetlerinden elde edilen/(kullanılan) net nakit Yabancı para çevrim farklarının nakit ve nakit benzerleri üzerindeki etkisi Elde edilen/(kullanılan) net nakit
168
5.744
(1.048)
70.632
35.058
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Grup’un mevcut bağlı ortaklığının sermaye payındaki değişiklikler: Yoktur. Önemli kısıtlamalar: Financell’in Astelit hisseleri ve Astelit’in banka hesapları da dahil olmak üzere tüm varlıkları üzerinde rehini vardır. Ek olarak Financell’in System Capital Management Limited’ın sahip olduğu Euroasia hisseleri üzerinde ikinci dereceden ipoteği ile birlikte System Capital Management Limited’nin verdiği teminat ve garanti bulunmaktadır. Financell’in belirli durumlarda rehin ve garantinin uygulanmasını başlatma hakkı bulunmaktadır. Temerrüde düşen bir SCM kredisinden dolayı SCM’nin ilgili krediyi geri çağırma hakkı mevcuttur. Ancak SCM’nin uygulayabileceği bir rehin hakkı yoktur (Not 38.2). b) İştirakler 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Grup’un önemli iştiraklerinin detayı aşağıdaki gibidir: Fintur 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona hesap dönemlerinde Şirket’in özkaynak yöntemiyle değerlediği iştiraki Fintur’un kayıtlı değeri ve karlarındaki payı sırasıyla 483.287 TL ve 297.977 TL’dir (31 Aralık 2012: 404.954 TL ve 256.127 TL). Şirket, 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla hazırladığı konsolide finansal tablolarında, Fintur’un yine bu tarihler itibarıyla Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’na uygun olarak ABD Doları cinsinden hazırlanmış konsolide finansal tablolarını özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirmiştir. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla, özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların finansal tabloları Şirket’in benzer işlemler ve koşullardaki olaylar için uyguladığı farklı muhasebe politikaları ile uyumlu hale getirilmiştir. Bu kapsamdaki yatırımlardan biri olan Fintur’un varlıklar, yükümlülükler ve özkaynaklar toplamları ile 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ilişkin özet kar veya zarar ve kapsamlı gelir tabloları aşağıdaki gibidir (Aşağıdaki özet finansal tablolar ABD Doları cinsinden ifade edilmiştir): 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Dönen varlıklar 445.717 326.847 Duran varlıklar 1.828.603 1.807.926 Toplam varlıklar 2.274.320 2.134.773
Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Kontrol gücü olmayan pay Özkaynaklar Toplam kaynaklar
Hasılat Satışların maliyeti Dönem karı Diğer kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelir
465.938 1.018.142 386.975 403.265 2.274.320 31 Aralık 2013 2.035.678 (883.510) 375.748 (39.156) 336.592
613.688 854.288 289.984 376.813 2.134.773
31 Aralık 2012 2.027.320 (882.142) 344.016 9.952 353.968
169
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Yukarıdaki özet finansal bilgilerin Fintur’un konsolide finansal tablolardaki defter değeri ile mutabakatı: İştirakin net varlıkları
2013 860.689
2012 671.707
Grup’un Fintur’daki payı Şerefiye Grup’un Fintur’daki paylarının defter değeri
356.756 126.531 483.287
278.423 126.531 404.954
Fintur, 2012 yılında 598.000 ABD Doları tutarında temettü dağıtım kararı almıştır. Turkcell, kendi payına düşen 247.871 ABD Doları tutarındaki temettüleri nakden tahsil etmiş ve konsolide finansal tablolarında Fintur iştirakini 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla bu tutarlarda azaltmıştır. Fintur, 2013 yılında 105.000 ABD Doları tutarında temettü dağıtım kararı almıştır. Turkcell, kendi payına düşen 43.523 ABD Doları tutarındaki tahakkuk eden temettüler için konsolide finansal tablolarında Fintur iştirakini 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla bu tutarda azaltmıştır. Bu tutar nakden Temmuz 2013’te tahsil edilmiştir. Nisan 2008’de Azerbaycan Devleti’nin sahip olduğu %35,7 oranındaki Azercell Telekom B.M. (“Azercell”) (Fintur’un %51 iştiraki) hisselerinin özelleştirmesi tamamlanmıştır. Azercell’in kontrol gücü olmayan hissedarları Azerbaycan Devleti’nin %35,7 oranındaki hissesini satın alarak sahiplik oranlarını %49’a çıkarmışlardır. Bununla birlikte, Azertel’in kontrol gücü olmayan hissedarlarının payı %49’a çıkmıştır. Fintur’un Azercell’deki etkin hisse oranı %51 olarak kalmıştır. Bu işlemler neticesinde Fintur kontrol gücü olmayan hissedarlarından birine, elindeki %42,2 oranındaki hissesiyle ilişkili hisse satış opsiyonu vermiştir. Şirket’in muhasebe politikaları doğrultusunda Fintur’un kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonuyla ilişkili kaydettiği finansal yükümlülük ile kayıtlarından çıkardığı kontrol gücü olmayan paylar arasındaki fark özkaynaklar içindeki “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu” hesabına kaydedilmiştir. 1 Ocak 2009 tarihinden önce verilen hisse satış opsiyonuyla ilgili yükümlülüğün taşınan değerindeki değişimin iskonto gideri ve kur farkı gelir / gideri haricindeki kısmı özkaynaklar kalemlerinden “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu” hesabına yansıtılmıştır. İskonto gideri ve kur farkı gelir / gideri ise kar veya zarar tablosuna yansıtılmıştır. 1 Ocak 2009 tarihinden sonra verilecek hisse satış opsiyonuyla ilgili yükümlülüğün taşınan değerindeki değişimin tamamı gelir tablosuna yansıtılacaktır. Grup’un mevcut iştirakinin sermaye payındaki değişiklikler: Yoktur. Önemli kısıtlamalar: 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, Fintur’un faaliyet gösterdiği bölgelerin çoğunluğunda önemli döviz kısıtlamaları ve devlet kontrolleri bulunmaktadır. Kazakistan, Azerbaycan, Gürcistan ve Moldova’da faaliyet gösteren Fintur şirketlerinin yerel para birimleri, kendi ülkeleri dışında diğer para birimlerine çevrilememektedir. Döviz kurlarının gelecekteki hareketleri, Fintur varlık ve yükümlülüklerinin kayıtlı değerlerini etkileyecektir. Fintur’un konsolide finansal tablolarında, belirtilen yerel para birimi cinsinden tutarların dolar kaşılıklarının, bu yerel para birimlerindeki tutarların belirtilen döviz kurlarından ya da herhangi başka döviz kurundan dolara çevrildiğinin, çevrilebileceğinin veya gelecekte çevrileceğinin bir göstergesi olarak yorumlanmamalıdır.
170
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
c) İş Ortaklıkları 31 Aralık 2013 tarihinde sona hesap dönemlerinde Şirket’in iş ortaklığı, A-Tel’in kayıtlı değeri ve karlarındaki payı sırasıyla 46.622 TL ve (717) TL’dir (31 Aralık 2012: 47.340 TL ve (37.591) TL). Şirket’in özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirdiği A-Tel’in 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren dönem itibarıyla faaliyet sonuçları %50 sahiplik oranı kullanılarak konsolide finansal tablolara dahil edilmiştir. Şirket, 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla hazırladığı konsolide finansal tablolarında, A-Tel’in yine bu tarih itibarıyla Not 2.1(a)’da belirtilen esaslara göre hazırlanmış finansal tablolarını özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirmiştir. Kasım 2012 tarihinde A-Tel Genel Kurulu 13.904 TL tutarında kar dağıtım kararı almıştır ve buna bağlı olarak Şirket, payına düşen 6.952 TL tutarındaki kar dağıtımını 31 Aralık 2012 tarihli konsolide finansal tabloda A-Tel’in kayıtlı değerinden düşürmüştür. 31 Ocak 2012 tarihli Şirket’in A-Tel ile olan servis sağlayıcı ve dağıtıcı firma sözleşmelerinin 1 Ağustos 2012 tarihinden geçerli olmak üzere sözleşme hükümlerine uygun biçimde feshine ilişkin tebligatı çerçevesinde A-Tel’in konsolide finansal tablolarda taşınan değeri A-Tel’in 31 Aralık 2012 tarihindeki net varlık tutarının Şirket’e ait kısmına indirilmiş ve buna paralel olarak 72.282 TL değer düşüklüğü 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren konsolide kar veya zarar tablosunda diğer giderlere yansıtılmıştır. Ek olarak Şirket Yönetimi’nin tahminleri doğrultusunda 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla hazırlanan konsolide finansal tablolarda vergi etkisi öncesi 34.375 TL tutarında karşılık ayrılmıştır. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla, A-Tel’in varlıklar, yükümlülükler ve özkaynak toplamı ile 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ilişkin özet kar veya zarar tabloları aşağıdaki gibidir (Aşağıdaki özet finansal tablolar TL cinsinden ifade edilmiştir): 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Dönen varlıklar 100.621 102.881 Duran varlıklar* Toplam varlıklar 100.621 102.881 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler* Özkaynaklar* Toplam kaynaklar
Hasılat Satışların maliyeti Dönem karı / (zararı) Diğer kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelir
28 7.348 93.245 100.621
223 7.978 94.680 102.881
31 Aralık 2013 (1.435) (1.435)
31 Aralık 2012 48.786 (66.191) 42.165 42.165
*Rakamlar satın alma sonucunda oluşan gerçeğe uygun değer farklarını içermektedir.
Dönen varlıklar içerisinde gösterilen A-Tel’e ilişkin nakit ve nakit benzerleri tutarı 31.600 TL’dir (31 Aralık 2012: 33.934 TL).
171
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Yukarıdaki özet finansal bilgilerin A-tel’in konsolide finansal tablolardaki defter değeri ile mutabakatı:
İştirakin net varlıkları
2013 93.245
2012 94.680
Grup’un A-tel’deki payı Grup’un Atel’deki paylarının defter değeri
46.622 46.622
47.340 47.340
5. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA Şirket Yönetimi’nin performansı değerlendirdiği ve kaynak dağılımına karar vermek için kullandığı bilgileri içeren üç faaliyet bölümü bulunmaktadır. Bu stratejik bölümler aynı servisin hizmetini vermesine rağmen, farklı ekonomik durumlardan ve farklı coğrafi konumlardan etkilendikleri için kaynak tahsisi ve performanslarına göre Şirket’in faaliyetlerine ilişkin karar almaya yetkili mercii tarafından düzenli olarak gözden geçirilmektedir. Şirket’in içerdiği ana faaliyet bölümleri Turkcell, Euroasia ve Belarus Telekom’dur. Her bir bölüm ile ilgili bilgiler aşağıda yer almaktadır. Şirket Yönetimi, bölüm performanslarının değerlendirilmesinde düzeltilmiş FVAÖK’ü (faiz, vergi ve amortisman öncesi kar) aynı sektörde yer alan şirketlerle karşılaştırılabilirliği açısından en uygun yöntem olarak görmektedir. FVAÖK, Şirket tarafından satış gelirleri, satışların maliyeti, pazarlama, satış dağıtım ve genel yönetim giderlerinin net tutarına amortisman gideri ve itfa paylarının eklenmesi sonucu hesaplanmaktadır. FVAÖK’ın konsolide vergi öncesi kara mutabakatı ve FVAÖK’ın unsurları bu notun devamında verilmiştir. FVAÖK TMS’de tanımlanan bir finansal performans ölçüsü değildir ve diğer şirketler tarafından tanımlanan benzer göstergeler ile karşılaştırılabilir olmayabilir.
172
173
Bölüm dışı gelirler Bölümler arası gelirler FVAÖK Finansal gelirler Finansal giderler Parasal kazanç Amortisman ve itfa payı giderleri İştiraklerden gelirler Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Şüpheli ticari alacaklar karşılık gideri Özkaynak yöntemi ile değerlenen yatırımlar üzerindeki değer düşüklüğü -
-
2012 8.679.073 44.460 2.709.564 661.436 (101.279) 901.168 999.077 100.163
Turkcell 2013 9.065.478 57.664 2.832.308 711.593 117.784 932.912 1.104.123 127.405
Temel raporlama biçimi – Faaliyet bölümleri
-
853.170 8.392 262.915 5.051 (109.161) 221.414 144.604 966
Euroasia 2013
-
720.584 5.822 205.147 4.423 (101.662) 209.428 138.884 341
2012
-
150.697 186 (6.943) 13.043 (223.262) 176.624 165.910 101.463 11.791 -
110.810 136 (9.611) 1.020 (117.940) 169.922 82.490 95.211 3.277
31 Aralık 2013 ve 2012 Tarihi İtibariyle Belarussian Telecom 2013 2012
-
1.338.542 854.352 512.581 123.719 (184.485) 247 313.501 297.260 532.577 13.216
Diğer 2013
72.282
996.562 720.564 389.338 104.211 (62.154) 4 245.956 218.536 571.167 8.005
2012
-
11.407.887 920.594 3.600.861 853.406 (399.124) 176.871 1.633.737 297.260 1.882.767 153.378
Toplam 2013
72.282
10.507.029 770.982 3.294.438 771.090 (383.035) 169.926 1.439.042 218.536 1.804.339 111.786
2012
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları
174
Bölüm varlıkları Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Bölüm yükümlülükleri
7.291.437 1.770.477
2.071.216
2012
8.142.727
Turkcell 2013
208.822
973.066
Euroasia 2013
207.177
892.967
126.398
424.132 147.288
371.454
529.909 605.505
2.882.638
31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 Tarihleri İtibariyle Belarus Telekom Diğer 2012 2013 2012 2013
452.294 544.008
2.506.831
2012
529.909 3.011.941
12.422.563
Toplam 2013
452.294 2.668.950
11.062.689
2012
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Gelir, FVAÖK, varlık ve yükümlülük ve önemli tutardaki diğer kalemlere ilişkin mutabakatlar 31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
10.135.587 2.192.894 (920.594) 11.407.887
9.560.885 1.717.126 (770.982) 10.507.029
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
3.088.280
2.905.100
512.581
389.338
(56.409)
(52.933)
3.544.452
3.241.505
Esas faaliyetlerden diğer gelirler
969.035
676.534
Esas faaliyetlerden diğer giderler
Gelirler Bölüm gelirleri Diğer gelirler Bölümler arası eliminasyonlar Konsolide gelirler
FVAÖK Bölüm FVAÖK’ü Diğer raporlama bölümlerine ilişkin FVAÖK Bölümler arası eliminasyonlar Konsolide FVAÖK
(60.953)
(251.063)
Yatırım faaliyetlerinden gelirler
30.181
44.820
Yatırım faaliyetlerinden giderler
(58.065)
(40.015)
Finansman gelirleri
-
63.939
Finansman giderleri
(383.240)
(132.033)
176.871
169.926
Parasal kazanç Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar
297.260
218.536
Amortisman ve itfa payları
(1.589.486)
(1.406.525)
Konsolide vergi öncesi kar
2.926.055
2.585.624
Vergi gideri
(592.384)
(523.591)
Net dönem karı
2.333.671
2.062.033
175
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Finansal gelirler
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
Bölüm finansal gelirleri
729.687
666.879
Diğer finansal gelirler
123.719
104.211
Bölümler arası eliminasyonlar
(93.543)
(79.428)
Toplam finansal gelirler
759.863
691.662
Yatırım faaliyetlerinden gelirlere sınıflamalar
(15.312)
(40.111)
-
63.939
Esas faaliyetlerden diğer gelirlere sınıflamalar
(743.427)
(651.551)
Esas faaliyetlerden diğer giderlere sınıflamalar
(1.124)
-
-
63.939
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
Bölüm finansal giderleri
214.639
320.881
Diğer finansal giderler
184.485
62.154
(194.543)
(158.844)
Toplam finansal giderler
204.581
224.191
Yatırım faaliyetlerinden giderlere sınıflamalar
(20.108)
(40.016)
Esas faaliyetlerden diğer giderlere sınıflamalar
(6.570)
(116.081)
Esas faaliyetlerden diğer gelirlere sınıflamalar
205.337
-
-
63.939
383.240
132.033
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
1.320.236
1.193.086
Diğer amortisman ve itfa payı giderleri
313.501
245.956
Bölümler arası eliminasyonlar Toplam amortisman ve itfa payı giderleri
(44.251)
(32.517) 1.406.525
Finansman giderlerden sınıflamalar
Toplam finansman gelirleri
Finansal Giderler
Bölümler arası eliminasyonlar
Finansman gelirlere sınıflamalar Toplam finansman giderleri
Amortisman, itfa payı ve değer düşüklüğü giderleri Bölüm amortisman ve itfa payı giderleri
176
1.589.486
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Sabit kıymet alımları Bölüm sabit kıymet alımları Diğer sabit kıymet alımları Bölümler arası eliminasyonlar Toplam sabit kıymet alımları
Varlıklar Bölüm varlıkları Diğer varlıklar Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Bölümlerle ilişkilendirilmeyen varlıklar Toplam varlıklar
Yükümlülükler Bölüm yükümlülükleri Diğer yükümlülükler Bölümlerle ilişkilendirilmeyen yükümlülükler Toplam yükümlülükler Coğrafi bilgiler Gelirler Türkiye Ukrayna Belarus KKTC Azerbaycan Almanya
Duran Varlıklar Türkiye Ukrayna Belarus KKTC Azerbaycan Almanya Bölümlerle ilişkilendirilmeyen varlıklar
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
1.350.190 532.577 (60.484) 1.822.283
1.233.172 571.167 (65.493) 1.738.846
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
9.539.925 2.882.638 529.909 8.303.147 21.255.619
8.555.858 2.506.831 452.294 7.138.061 18.653.044
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
2.406.436 605.505 3.532.876 6.544.817
2.124.942 544.008 3.249.161 5.918.111
31 Aralık 2013 10.076.874 866.846 150.697 126.177 130.710 56.583 11.407.887
31 Aralık 2012 9.435.199 729.632 110.810 115.245 74.957 41.186 10.507.029
31 Aralık 2013 7.538.782 998.380 344.595 98.814 10.584 9.422 611.622 9.612.199
31 Aralık 2012 7.001.448 911.764 320.996 95.269 8.769 9.567 530.077 8.877.890
177
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
6. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI İlişkili taraflardan ticari alacaklar – kısa vadeli 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflardan alacaklar aşağıdaki gibidir: T-Medya Vimpelcom OJSC (“Vimpelcom”) Krea İçerik Hizmetleri ve Produksiyon A.Ş. (“Krea”) GSM Kazakhstan Ltd (“Kazakcell”) KVK Teknoloji Ürünleri A.Ş. (“KVK Teknoloji”) Kyivstar GSM JSC (“Kyivstar”) Diğer Şüpheli alacak karşılığı
31 Aralık 2013 6.359 3.351 2.940 1.493 1.327 572 5.467 (140) 21.369
31 Aralık 2012 563 4.089 855 106 1.208 6.449 (53) 13.217
T-Medya’dan alacaklar kira sözleşmelerinden kaynaklanan kira ödemelerinden, ödenmeyen borçlara ilişkin birikmiş faiz tutarlarından ve ödenmeyen bina giderlerinden oluşmaktadır. Vimpelcom’dan alacaklar, bu şirkete sağlanan ara bağlantı servisi alacaklarından kaynaklanmaktadır. Krea’dan alacaklar, esas olarak, çağrı merkezi hizmetlerinden doğan alacaklardan kaynaklanmaktadır. Kazakcell’den alacaklar bu şirkete sağlanan yazılım hizmetlerinden ve şebekelerarası irtibat hizmetlerinden kaynaklanmaktadır. KVK Teknoloji’den alacaklar firmaya yapılan simkart ve hazırkart satışlarından kaynaklanmaktadır. Kyivstar’dan alacaklar bu şirkete sağlanan şebekelerarası irtibat hizmetlerinden kaynaklanmaktadır. Kısa vadeli ilişkili taraflardan alacaklar hesabı ile ilgili kur riski Not 39’da açıklanmıştır. İlişkili taraflardan ticari alacaklar-uzun vadeli 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla ilişkili taraflardan uzun vadeli alacaklar aşağıdaki gibidir: T-Medya Şüpheli alacak karşılığı Uzun vadeli ilişkili taraflardan alacaklar hesabı ile ilgili kur riski Not 39’da açıklanmıştır.
178
31 Aralık 2013 -
31 Aralık 2012 7.269
-
(7.269) -
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
İlişkili taraflardan alacaklar bakiyesi üzerinden ayrılan şüpheli alacak karşılığının, 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemleri içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Açılış bakiyesi Dönem içinde ayrılan/(iptal edilen) karşılıklar Kapanış bakiyesi
31 Aralık 2013 7.322 (7.182) 140
31 Aralık 2012 8.492 (1.170) 7.322
İlişkili taraflara ticari borçlar-kısa vadeli 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla ilişkili kuruluşlara olan borçlar aşağıdaki gibidir: Hobim Bilgi İşlem Hizmetleri A.Ş. (“Hobim”) KVK Teknoloji Ürünleri A.Ş.(“KVK Teknoloji”) Diğer
31 Aralık 2013 7.544 6.077 7.864 21.485
31 Aralık 2012 7.776 19.554 3.058 30.388
Hobim’e olan borçlar bu şirketten alınan fatura ve abonelik sözleşmelerinin arşivlenmesi ve fatura ve simkart basım hizmetlerinden kaynaklanmaktadır. KVK Teknoloji’ye borçlar satış primleri ve cihaz alımlarından kaynaklanmaktadır. Kısa vadeli ilişkili taraflara borçlar hesabı ile ilgili kur riski Not 39’da açıklanmıştır. İlişkili taraflara diğer borçlar-kısa vadeli 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla ilişkili kuruluşlara diğer borçlar 68.750 TL tutarındaki Turkcell ve Bilgin Holding A.Ş.’nin %50-%50 hisse payları ile ortak teşebbüsü olan A-Tel için ayrılan karşılıktan oluşmaktadır (31 Aralık 2012: 68.750 TL) İlişkili taraflar ile yapılan işlemler Üst düzey idari personel ile yapılan işlemler Üst düzey idari personel, Şirket’in direktör ve üst düzey yöneticilerinden oluşmaktadır. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla Şirket’in direktör ve üst düzey yöneticilerinin Şirket’ten kullanmış olduğu kredi bulunmamaktadır. Şirket, direktör ve üst düzey yöneticilerinin ücretlerine ilave olarak ek menfaatler sağlamakta ve emeklilik planlarına katkıda bulunmaktadır. Şirket, emeklilik planlarına personel ücretlerinin belirli bir oranında katkıda bulunmakla yükümlüdür. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla sona eren hesap dönemlerinde üst düzey idari personele ödenen ve sağlanan faydalar sırasıyla 32.528 TL ve 26.816 TL’dir.
179
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Diğer ilişkili taraflar ile yapılan işlemler 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerindeki ilişkili kuruluşlarla önemli işlemler aşağıdaki gibidir: Gelirler : 31 Aralık 2013 KVK Teknoloji’ye satışlar Simkart ve ön ödemeli kart satışları Kyivstar’dan gelirler Telekomünikasyon servisleri Vimpelcom’dan gelirler Telekomünikasyon servisleri Megafon’dan gelirler Telekomünikasyon servisleri Krea’dan gelirler Çağrı hizmetleri, kira ve faiz geliri Telia Sonera AB’den (“Telia Sonera”) gelirler Telekomünikasyon servisleri Millenicom Telekomünikasyon A.Ş.’den (“Millenicom”) gelirler Telekomünikasyon servisleri A-Tel’e satışlar Simkart ve ön ödemeli kart satışları
Giderler: Kyivstar’dan giderler Telekomünikasyon servisleri KVK Teknoloji’den alışlar Kampanya hizmetleri ve aktivasyon primi Hobim’den alışlar Faturalama hizmetleri Telia Sonera’dan alışlar Telekomünikasyon servisleri Megafon’dan alışlar Telekomünikasyon servisleri Vimpelcom’dan alışlar Telekomünikasyon servisleri Krea’dan alışlar Faturalama hizmetleri Millenicom’dan alışlar Telekomünikasyon servisleri A-Tel’den alışlar * Satış primleri
31 Aralık 2012
573.642
709.202
94.229
84.767
30.466
20.227
19.488
9.770
16.737
20.481
13.070
11.532
11.072
8.944
-
10.160
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
85.198
72.569
77.180
35.928
41.776
40.535
16.561
14.880
15.038
8.057
12.927
10.722
8.988
16.334
7.105
7.632
-
58.674
* A-Tel ile olan işlemler Şirket’in A-Tel’deki sahipliği oranında elimine edilmiştir. 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap dönemine ilişkin A-Tel’e ait tutar bulunmazken, 31 Aralık 2012 tarihinde sonra eren hesap dönemine ilişkin elimine edilen tutarlar 24.299 TL ve karşılık giderine istinaden 34.375 TL’dir.
Şirket’in ilişkili kuruluşlar ile olan önemli sözleşmeleri aşağıdaki gibidir:
180
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
KVK Teknoloji ile sözleşmeler 23 Ekim 2002 tarihinde kurulan KVK Teknoloji’nin ana hissedarı aynı zamanda Turkcell’in ana hissedarlarından olan Çukurova Grubu’dur. Simkart ve hazırkart satış sözleşmeleri dışında, Turkcell ile KVK Teknoloji arasında farklı süreleri kapsayan reklam destek protokolleri yapılmıştır. Bu protokoller çerçevesinde KVK Teknoloji, çeşitli gazetelerde ve dergilerde Turkcell servislerinin reklamını vermekle yükümlüdür. Bu sözleşmelerin amacı, Turkcell hazırkart ve simkart taşıyan mobil telefon cihaz satışlarını özendirmek ve arttırmak, böylece Turkcell’in pazar payının korunmasını sağlamaktır. Bu sözleşmelerin fiyatlandırması, KVK Teknoloji’nin katlandığı reklam maliyetleri ve Turkcell’in reklamlardan sağladığı faydaya göre belirlenmektedir. Distribütörün kampanya projeleri ve pazar payı da konu ile ilgili bütçe tahsislerini etkilemektedir. KVK Teknoloji’ye yapılan simkart ve hazırkart satış fiyatları diğer distribütörlere yansıtılan fiyatlardan farklı değildir. Çeşitli bağlayıcılık anlaşmaları kapsamında KVK Teknoloji’ye peşin olarak ödenip abonelerden kampanya süresince aylık olarak tahsil edilecek cihazlara ilişkin KVK Teknoloji tarafından 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren dönemde Şirket abonelerine yapılan cihaz satış bedeli 615.491 TL’dir (31 Aralık 2012 : 476.343 TL). KVK Teknoloji aynı zamanda yukarıda bahsedilen cihaz satışları için abonelere yıllık sözleşme kapsamında teknik servis sağlamaktadır. Kyivstar ile sözleşmeler Kyivstar’ın hissedarlarından biri aynı zamanda Turkcell’in hissedarlarından olan Alfa Grubu’dur. Astelit ile Kyivstar birbirlerinden karşılıklı çağrı sonlandırma ve uluslararası trafik taşıma hizmeti almaktadır. Turkcell ile Kyivstar arasında ise uluslararası dolaşım ve SMS sonlandırma hizmetleri karşılıklı olarak alınmaktadır. Vimpelcom ile sözleşmeler Vimpelcom’un hissedarlarından biri aynı zamanda Turkcell’in hissedarlarından olan Alfa Grubu’dur. Turkcell ile Vimpelcom arasında uluslararası dolaşım ve SMS sonlandırma hizmetleri karşılıklı olarak alınmaktadır. Megafon ile sözleşmeler Megafon’un hissedarlarından biri aynı zamanda Turkcell’in hissedarlarından olan Sonera Holding’dir. Turkcell ile Megafon arasında uluslararası dolaşım hizmeti karşılıklı olarak alınmaktadır.
181
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Krea ile sözleşmeler Digiturk markası altında dijital televizyon hizmeti veren Krea’nın ana ortağı, Turkcell’in de ana hissedarlarından olan Çukurova Grubu’dur. Şirket ve Krea, Krea’nın Şirket’e mobil telefonlar ve tablet bilgisayarlarda Spor Toto Super Lig maçları ve diğer konularla ilgili canlı yayın ve klip yayını için içerik sağlaması ile ilgili yeni bir sözleşme imzalamıştır (15 Ağustos 2012 – 19 Mayıs 2013 tarihleri arasında geçerlidir). Ayrıca, Krea ile Turkcell Global Bilgi arasında Turkcell Global Bilgi tarafından sağlanan çağrı merkezi hizmetleri ile ilgili sözleşmeler mevcuttur. Teliasonera ile sözleşmeler Telia Sonera Kuzey Avrupa ve Baltık Denizi’nde telekomünikasyon hizmeti veren bir mobil operatördür. Astelit ile Teliasonera birbirlerinden karşılıklı çağrı sonlandırma ve uluslararası trafik taşıma hizmeti almaktadır. Turkcell ile Telia Sonera International arasında uluslararası dolaşım ve SMS sonlandırma hizmetleri karşılıklı olarak alınmaktadır. Millenicom ile sözleşmeler Millenicom’un çoğunluk hissesine sahip olan European Telecommunications Holding AG, Turkcell’in de hissedarlarından olan Çukurova Grubu’nun bağlı ortaklığıdır. Turkcell ile Millenicom birbirlerinden çağrı sonlandırma ve uluslararası trafik taşıma hizmeti almaktadırlar. A-Tel ile sözleşmeler A-Tel, 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle Turkcell ve Bilgin Holding’nin %50-%50 hisse payları ile ortak teşebbüsleridir. TMSF 4 Temmuz 2013 tarihli yazısı ile sahip olduğu A-Tel’in %50 hissesini Medya Holding A.Ş., Bilgin Holding A.Ş., Bilgin Yayıncılık A.Ş. ve Önay Şevket Bilgin’e devrettiğini A-Tel’e tebliğ etmiştir. Aynı tarihte bu hisseler Bilgin Holding A.Ş.’ne devredilmiştir. A-Tel, Turkcell’in ön ödemeli hatlarının pazarlanması, satışı ve dağıtımı konularında faaliyet göstermektedir. 31 Ocak 2012 tarihli Şirket’in A-Tel ile olan servis sağlayıcı ve dağıtıcı firma sözleşmelerinin 1 Ağustos 2012 tarihinden geçerli olmak üzere sözleşme hükümlerine uygun biçimde feshedilmiştir. Konuyla ilgili detaylı bilgi Not 4 ve Not 19’da yer almaktadır. Hobim ile sözleşmeler Data işlem ve uygulama hizmetleri sağlayıcı kuruluşlarından biri olan Hobim’in ana ortağı, Turkcell’in de ana hissedarlarından olan Çukurova Grubu’dur. Turkcell ile Hobim arasında, aylık fatura basım hizmetlerini, kazı-konuş kartları basım hizmetleri, faturaların kayıt altına alınmasını ve arşivlenmesini kapsayan süresiz sözleşmeler mevcuttur. 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren dönemde Hobim’den 149 TL tutarında kazı-konuş kartları alımı bulunmaktadır (31 Aralık 2012: 590 TL).
182
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
İlişkili taraf işlemlerine ilişkin yasal kısıtlamalar Çukurova Holding aleyhine çeşitli alacaklılar tarafından gönderilen hisse haczi bildirimleri Çeşitli tarihlerde farklı İcra Müdürlükleri tarafından gönderilen haciz yazıları ile Çukurova Holding’in Şirket nezdindeki hak ve alacakları ile hissesi üzerine toplam 175.935 TL tutarında haciz uygulanması talepli yazılar Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Ancak Şirket ortaklarına ait hisselerin kaydileştirilmiş olması nedeniyle, hisse haczi ve buna bağlı işlemlerin ilgili mevzuat uyarınca aracı kuruluşlar tarafından yerine getirilmesi gerektiğinden, Turkcell tarafından hisselerin haczi konusunda herhangi bir işlem tesis edilmemiştir. Çukurova Holding aleyhine TMSF tarafından gönderilen haciz bildirimleri TMSF tarafından Çukurova Holding’in Turkcell nezdindeki hisseleri, malları, hak ve alacakları üzerine toplam 1.014 TL tutarında haciz şerhinin işlenmesi talepli iki farklı yazı Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Ancak Turkcell ortaklarına ait hisselerin kaydileştirilmiş olması nedeniyle, hisse haczi ve buna bağlı işlemlerin ilgili mevzuat uyarınca aracı kuruluşlar tarafından yerine getirilmesi gerektiğinden, Turkcell tarafından hisselerin haczi konusunda herhangi bir işlem tesis edilmemiştir. 7. TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR Kısa vadeli ticari alacaklar 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla, ticari alacakların detayı aşağıdaki gibidir: İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Not 6) İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar Abonelerden alacaklar Tahakkuk eden hizmet gelirleri Ticari alacaklar ve alınan çekler Şüpheli alacak karşılığı Diğer
31 Aralık 2013 21.369 2.795.908 1.634.075 1.599.726 222.779 (691.410) 30.738 2.817.277
31 Aralık 2012 13.217 2.204.610 1.542.702 1.138.523 166.926 (692.976) 49.435 2.217.827
Ticari alacaklar ve alınan çekler, bayilerden alacaklar ve uluslararası dolaşım (roaming) alacaklarından oluşmaktadır. Tahakkuk eden hizmet gelirleri, henüz faturalanmamış olan hizmetlerden ve cihaz kampanyalarına ilişkin kontrata bağlanmış alacaklardan kaynaklanmaktadır. Şirket, yüksek abone sayısı sebebiyle farklı faturalama dönemleri kullanmaktadır. Şirket, her dönem sonunda tahakkuk eden ancak henüz faturalanmayan hizmetler için gelir tahakkuku kaydetmektedir.
183
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
İlişkili olmayan taraflardan şüpheli ticari alacak karşılığının, 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemleri içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
Açılış bakiyesi
692.976
610.002
Dönem içinde ayrılan karşılıklar
146.196
112.956
Yabancı para çevrim farkları Defterlerden silinen alacaklar Kapanış bakiyesi
17.794
(1.715)
(165.556)
(28.267)
691.410
692.976
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla, senetli ve senetsiz alacaklara karşılık olarak alınan teminatların niteliği ve tutarları aşağıdaki gibidir: Teminat mektupları Teminat çekleri Teminat senetleri
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
150.430
123.573
15.951
8.741
4.418
3.999
170.799
136.313
Uzun vadeli ticari alacaklar Uzun vadeli ticari alacaklar, 31 Aralık 2013 itibariyle 529.174 TL tutarındaki, tahakkuk eden hizmet gelirlerinden oluşmaktadır (31 Aralık 2012: 385.307 TL). Tahakkuk eden hizmet gelirleri, cihaz kampanyalarına ilişkin kontrata bağlanmış ancak henüz faturalanmamış vadesi 1 yıldan uzun alacaklardan kaynaklanmaktadır. Kısa vadeli ticari borçlar 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla, ticari borçların detayı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
Satış pazarlama giderleri karşılığı
131.620
110.079
Ericsson şirketlerine borçlar
27.780
43.757
Şebekelerarası irtibat gider karşılığı
14.612
24.014
Ara bağlantı borçları
10.847
20.696
Diğer tedarikçilere borçlar ve gider tahakkukları
1.030.402
914.680
1.215.261
1.113.226
Satış pazarlama giderleri karşılığı pazarlama aktiviteleri ile ilgili alınan ancak henüz faturalanmayan hizmetler için ayrılan karşılıktan oluşmaktadır. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihi itibarıyla, ara bağlantı borçları, diğer operatörlerin şebekesinde sonlanan çağrılardan ve kısa mesajlardan kaynaklanmaktadır. Şebekelerarası irtibat gider karşılığı Turkcell abonelerine yurt dışında anlaşmalı yabancı operatörler tarafından sağlanan hizmetlere ilişkin ayrılan karşılıktan oluşmaktadır. Diğer kısa vadeli borçlar Şirket’in faaliyetlerinin olağan seyri kapsamında oluşan borçlardır. Kısa vadeli ticari borçlar hesabı ile ilgili kur riski ve likidite riski Not 39’da açıklanmıştır.
184
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Uzun vadeli ticari borçlar: Diğer ticari borçlar
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
8.849
26.122
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
91.942
98.183
428
18.159
Diğer ticari borçlar sabit kıymet alımlarından kaynaklanan borçlardan oluşmaktadır. 8. DİĞER ALACAK VE BORÇLAR Kısa vadeli diğer alacaklar 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla kısa vadeli diğer alacaklar tablosu aşağıdaki gibidir: Bloke mevduat Vergi dairesinden alacaklar Diğer
39.478
34.463
131.848
150.805
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla bloke mevduat Not 19’da açıklandığı üzere Rekabet Kurumu ile olan distribütörlere yönelik uygulamalarla ilgili ihtilafa ilişkin Şirket banka hesapları üzerinde bulunan blokajdan oluşmaktadır. Uzun vadeli diğer alacaklar 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla uzun vadeli diğer alacaklar tablosu aşağıdaki gibidir: Verilen depozito ve teminatlar Vergi dairesinden alacaklar Diğer
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
16.458
12.787
-
6.576
16
67
16.474
19.430
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
356.771 143.275
327.271 133.988
29.643
27.933
Kısa vadeli diğer borçlar 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla kısa vadeli diğer borçlar tablosu aşağıdaki gibidir: Ödenecek diğer vergi ve diğer kesintiler Ödenecek Hazine Payı ve Evrensel Hizmet Fonu BTK masraflarına katkı payı Diğer
72.031
34.270
601.720
523.462
185
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Uzun vadeli diğer borçlar 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla uzun vadeli diğer borçlar tablosu aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
33.097
31.134
Bayilerden alınan depozito ve teminatlar 9. STOKLAR 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla simkart, kazı konuş kart, cep telefonu ve modem stoklarından oluşmaktadır. 10. PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER Kısa Vadeli Peşin Ödenmiş Giderler
Bilanço tarihi itibarıyla 381.978 TL tutarındaki kısa vadeli peşin ödenmiş giderler, abone elde etmek için ödenen peşin giderlerden, verilen avanslardan, Evrensel Projesi (Not 19.1) kapsamında peşin ödenen giderlerden, baz istasyonları ve kule kiralama işlemlerine ilişkin peşin ödenen giderleden oluşmaktadır (31 Aralık 2012: 239.474 TL). Abone elde etmek için ödenen peşin giderler bayilere ödenen ve varlık olarak kaydedilme koşullarını sağlayan primlerden oluşmaktadır. Uzun Vadeli Peşin Ödenmiş Giderler Bilanço tarihi itibarıyla 87.739 TL tutarındaki uzun vadeli peşin ödenmiş giderler, verilen avanslardan, reklam ve sponsorluk antlaşmalarına istinaden ödenmiş peşin giderlerden, duran varlık alımları için verilen avanslardan, baz istasyonları ve kule kiralama işlemlerine ilişkin peşin ödenmiş giderleden oluşmaktadır (31 Aralık 2012: 54.431 TL). Kısa Vadeli Ertelenmiş Gelirler Bilanço tarihi itibarıyla 196.826 TL tutarındaki kısa vadeli ertelenmiş gelirlerin önemli bir kısmı, ön ödemeli aboneler tarafından nakden ödenip satın alınan fakat henüz kullanılmayan kullanım haklarından oluşmaktadır (31 Aralık 2012: 162.513 TL). Uzun Vadeli Ertelenmiş Gelirler Bilanço tarihi itibarıyla 30.630 TL tutarındaki uzun vadeli ertelenmiş gelirler, fiber altyapı kiralamaları, ertelenmiş telekomünikasyon kapasite gelirleri, Turkcell Superonline abone aktivasyon gelirleri ve diğer uzun vadeli ertelenmiş gelirlerden oluşmaktadır (31 Aralık 2012: 16.677 TL).
186
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
11. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER Şirket’in Gebze Serbest Bölge’deki binayı boşaltması nedeniyle, bina 1 Aralık 2013 tarihi itibariyle yatırım amaçlı gayrimenkul olarak sınıflanmıştır. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyla bu yatırım amaçlı gayrimenkulün gerçeğe uygun değeri 16.555 TL’dir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyla Şirket’in yatırım amaçlı gayrimenkulünün gerçeğe uygun değeri, Şirket’ten bağımsız bir değerleme şirketi olan Prime Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş. tarafından belirlenmiştir. Prime Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş., SPK tarafından yetkilendirilmiş olup sermaye piyasası mevzuatı uyarınca gayrimenkul değerleme hizmeti vermektedir ve ilgili bölgelerdeki emlakların gerçeğe uygun değer ölçümlemesinde yeterli tecrübeye ve niteliğe sahiptir. Sahip olunan arsaların gerçeğe uygun değeri, gelir kapitalizasyonu yaklaşımına göre belirlenmiştir. Binaların gerçeğe uygun değerinin belirlenmesinde, mevcut kullanım değerinin en yükseği ve en iyisi kullanılmıştır. 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren yıl içinde yatırım amaçlı gayrimenkulden kira geliri elde edilmemiştir. Aralık 2013 içinde kira geliri elde edilmeyen yatırım amaçlı gayrimenkulleri ile ilişkilendirilen doğrudan işletme giderlerinin tutarı 29 TL’dir. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Grup’un yatırım amaçlı gayrimenkulleri ile söz konusu varlıklara ilişkin gerçeğe uygun değer hiyerarşisi aşağıdaki tabloda gösterilmiştir: 31 Aralık 2013
1. Seviye
2. Seviye
3. Seviye
Toplam
-
-
16.555
16.555
Gebze’deki yatırım amaçlı gayrimenkuller
Mevcut dönemde 1. Seviye ve 2. Seviye arasında herhangi bir geçiş olmamıştır. 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap dönemindeki yatırım amaçlı gayrımenkul hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak 2013 Transfer Girişler 31 Aralık 2013
Maliyet 20.199 20.199
Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklükleri (3.849) (46) (3.895)
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, net 16.350 (46) 16.304
187
188
Maddi duran varlıklar, net
Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklükleri Şebeke ekipmanları(operasyonel) Binalar Döşeme, demirbaş, tesis ve cihazlar Motorlu taşıtlar Özel maliyetler
Maliyet Şebeke ekipmanları(operasyonel) Arazi ve binalar Döşeme, demirbaş, tesis ve cihazlar Motorlu taşıtlar Özel maliyetler Yapılmakta olan yatırımlar
5.106.430
(5.199.931) (171.913) (388.626) (20.101) (175.886) (5.956.457)
9.506.608 448.981 440.957 28.537 210.347 427.457 11.062.887
1 Ocak 2012
440.078
(888.755) (16.865) (19.452) (3.531) (7.104) (935.707)
167.361 9.926 36.597 3.544 3.603 1.154.754 1.375.785
Girişler
31 Aralık 2012 tarihinde sona eren hesap dönemindeki maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
12. MADDİ DURAN VARLIKLAR
(12.484)
443.635 92 4.551 894 236 449.408
(451.861) (808) (4.760) (1.204) (317) (2.942) (461.892)
Çıkışlar
8.305
(11.646) (11.646)
Transfer 1.079.879 6.367 260 242 (1.066.797) 19.951
(69.883)
(58.674) (58.674)
Değer düşüklüğü (11.209) (11.209)
(25.287)
(5.899) (135) 114 (251) (205) (6.376)
Yabancı para çevrim farkları ve hiperenflasyon etkileri (18.032) (615) (236) 242 (137) (133) (18.911)
5.447.159
(5.721.270) (188.821) (403.413) (22.989) (182.959) (6.519.452)
31 Aralık 2012 10.283.955 463.851 472.818 31.119 213.738 501.130 11.966.611
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
189
318.450
(26.300) (3.843) (8.387) (1.053.186)
(403.413) (22.989) (182.959) (6.519.452) 5.447.159
(996.904) (17.752)
42.035 2.877 21.149 1.084.331 1.371.636
472.818 31.119 213.738 501.130 11.966.611
(5.721.270) (188.821)
205.971 15.273
Girişler
10.283.955 463.851
1 Ocak 2013
(7.432)
9.627 1.395 253 1.005.572
994.297 -
(10.058) (1.505) (297) (3.784) (1.013.004)
(997.360) -
Çıkışlar
(2.039)
-
-
3.759 615 10.731 (1.102.938) (2.039)
1.078.051 7.743
Transfer
(82.134)
(557) (78.536)
(77.309) (670)
(3.598) (3.598)
-
Değer düşüklüğü
1.157
-
-
64 1.157
1.093 -
İşletme birleşmeleri
198.824
(5.737) (1.091) (522) (333.039)
(322.650) (3.039)
6.340 1.340 2.008 54.343 531.863
461.859 5.973
Yabancı para çevrim farkları ve hiperenflasyon etkileri
(16.350)
3.849 3.849
-
(20.199) (20.199)
-
Yatırım Amaçlı Gayrimenkullere transferler
5.857.635
(426.380) (26.528) (187.766) (6.974.792)
(6.123.836) (210.282)
514.958 34.446 227.130 529.484 12.832.427
11.033.569 492.840
31 Aralık 2013
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, finansal kiralama yoluyla elde edilen maddi ve maddi olmayan sabit kıymetlerin net defter değeri 108.404 TL’dir (31 Aralık 2012: 109.239 TL).
31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap döneminde maddi duran varlıklarda yaşanan değer düşüklüklerine istinaden 82.134 TL amortisman gideri satışların maliyeti hesabına kaydedilmiştir (31 Aralık 2012: 69.883 TL).
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, değer düşüklüğünü de içeren amortisman giderleri sırasıyla 1.135.320 TL ve 1.005.590 TL’dir ve satışların maliyeti hesabına kaydedilmiştir.
Maddi duran varlıklar. net
Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklükleri Şebeke ekipmanları(operasyonel) Binalar Döşeme. demirbaş. tesis ve cihazlar Motorlu taşıtlar Özel maliyetler
Maliyet Şebeke ekipmanları(operasyonel) Arazi ve binalar Döşeme. demirbaş. tesis ve cihazlar Motorlu taşıtlar Özel maliyetler Yapılmakta olan yatırımlar
31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap dönemindeki maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları
190
Maddi olmayan duran varlıklar, net
Birikmiş itfa payları GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları Bilgisayar yazılımları Feshedilemeyen haklar Transmisyon hatları Marka değeri Müşteri tabanı Kontrata dayalı vergi muafiyeti hakları Merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı
Maliyet GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları Bilgisayar yazılımları Feshedilemeyen haklar Transmisyon hatları Marka değeri Müşteri tabanı Kontrata dayalı vergi muafiyeti hakları Merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı Şerefiye Yapılmakta olan yatırımlar
2.332.511
(919.913) (2.403.954) (4.644) (42.053) (2.288) (5.024) (78.998) (6.488) (3.463.362)
2.203.015 3.358.066 34.833 48.324 7.040 14.189 88.300 9.272 32.834 5.795.873
1 Ocak 2012
(19.846)
(100.923) (279.469) (2.369) (1.777) (704) (1.085) (3.843) (527) (390.697)
2.246 74.778 239 1.144 292.444 370.851
Girişler
(143)
6.036 188 98.134 104.358
(6.036) (331) (98.134) (104.501)
Çıkışlar
31 Aralık 2012 tarihinde sona eren hesap döneminde maddi olmayan duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
13. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
(8.305)
11.646 11.646
6.257 263.136 (289.344) (19.951)
Transfer
(10.238)
(1.914) (2.427) (5.897) (10.238)
-
Değer düşüklüğü
(1.833)
(10.485) 1.246 (9.396) (18.635)
10.620 (3.652) 9.834 16.802
Yabancı para çevrim farkları ve hiperenflasyon etkisi
2.292.146
(1.027.199) (2.672.770) (7.013) (43.830) (2.992) (6.109) (7.015) (3.766.928)
2.216.102 3.691.997 34.833 48.563 7.040 14.189 10.416 32.834 3.100 6.059.074
31 Aralık 2012
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
191
2.292.146
(1.027.199) (2.672.770) (7.013) (43.830) (2.992) (6.109) (7.015) (3.766.928)
2.216.102 3.691.997 34.833 48.563 7.040 14.189 10.416 32.834 3.100 6.059.074
1 Ocak 2013
36.961
(100.775) (315.317) (2.648) (1.562) (704) (1.211) (841) (423.058)
6.000 305.181 4.886 1.122 598 142.232 460.019
Girişler
(1.346)
8.934 8.934
(10.280) (10.280)
Çıkışlar
2.039
-
884 144.279 (143.124) 2.039
Transfer
234
-
234
225 9
İşletme birleşmeleri
(31.062)
(21.277) (9.785) (31.062)
-
Değer düşüklüğü
47.233
(75.782) (15.934) (91.716)
100.106 38.233 610 138.949
Yabancı para çevrim farkları ve hiperenflasyon etkisi
2.346.205
(1.225.033) (3.004.872) (9.661) (45.392) (3.696) (7.320) (7.856) (4.303.830)
2.323.092 4.169.410 39.719 49.685 7.040 14.414 11.014 32.834 9 2.818 6.650.035
31 Aralık 2013
Bilgisayar yazılımları maddi olmayan duran varlık kriterlerini taşıyan şirket içi yazılım geliştirme maliyetlerini kapsamaktadır. 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap dönemi itibarıyla Grup içinde yaratılan bilgisayar yazılımları tutarı 79.368 TL’dir (31 Aralık 2012 : 67.591 TL).
31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap döneminde maddi olmayan duran varlıklarda yaşanan değer düşüklüklerine istinaden 31.062 TL amortisman gideri satışların maliyeti hesabına kaydedilmiştir (31 Aralık 2012: 10.238 TL).
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde değer düşüklüğünü de içeren itfa payları sırasıyla 454.120 TL ve 400.935 TL olup satışların maliyeti hesabına kaydedilmiştir.
Maddi olmayan duran varlıklar. net
Birikmiş itfa payları GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları Bilgisayar yazılımları Feshedilemeyen haklar Transmisyon hatları Marka değeri Müşteri tabanı Merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı
Maliyet GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları Bilgisayar yazılımları Feshedilemeyen haklar Transmisyon hatları Marka değeri Müşteri tabanı Merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı Şerefiye Diğer Yapılmakta olan yatırımlar
31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap döneminde maddi olmayan duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Turkcell, 27 Nisan 1998 tarihinde Bakanlık ile bir lisans sözleşmesi imzalamış ve bu sözleşme uyarınca, 500.000 ABD Doları lisans ücreti karşılığında 25 yıl süreli bir GSM işletme lisansı almaya hak kazanmıştır. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla net defter değeri 406.846 TL (31 Aralık 2012: 450.830 TL) olup 2023 yılında itfa süresi dolacaktır. Turkcell, 3N Lisans ile ilgili imtiyaz sözleşmesini BTK ile 30 Nisan 2009 tarihinde imzalamıştır. Sözleşme imza tarihinden itibaren 20 yıl geçerli olacak 3N Lisans’ın 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla net defter değeri 589.902 TL olup 2029 yılında itfa süresi dolacaktır (31 Aralık 2012: 628.374 TL). 14. ŞEREFİYE Şirket’in 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Turkcell Superonline ile ilgili 32.834 TL (31 Aralık 2012: 32.834 TL) tutarında finansal tablolarına yansıttığı şerefiye bulunmaktadır. Şerefiye her yıl aynı zamanda değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Geri kazanılabilir tutar varlığın net satış fiyatı ile kullanım değerinden yüksek olanı seçilerek bulunur. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Turkcell Superonline’ın geri kazanılabilir değeri bağımsız değerleme kuruluşları tarafından hesaplanmıştır. Gelecekteki nakit akımlarının net bugünkü değeri hesaplanırken, Şirket Yönetimi’nin FVAÖK’deki (amortisman ve itfa paylarından önceki operasyonel kar olarak hesaplanır) büyüme beklentisi, gelecekteki maddi ve maddi olmayan duran varlık alımlarının tutarı ve zamanlaması, uzun vadedeki büyüme oranı ve reeskont oranları tahminleri dikkate alınmıştır. Turkcell Superonline: 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Turkcell Superonline’nın kayıtlı şerefiye değeri 32.834 TL’dir. Nakit yaratan birimlerin kullanılan değerine dayanarak bulunan geri kazanılabilir değerin, defter değerinden yüksek olduğu tahmin edildiği için Superonline’ın alımı sırasında oluşan Şerefiye’ye ilişkin değer düşüklüğü karşılığı hesaplaması 31 Aralık 2013 itibarıyla gerekmemektedir. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla kullanım değeri hesaplanırken aşağıdaki varsayımlar kullanılmıştır: Projeksiyon yapılan dönem için tahmin edilen FVAÖK, Turkcell Superonline’ın Grup’un bir parçası olarak faaliyet göstermekten kaynaklanan sinerjiyi de içermektedir. Bu önemli varsayım için belirlenen değer, etkin gelişim ve sinerji hariç geçmiş tecrübeyi yansıtmaktadır. Şirket Yönetimi’ne göre, geri kazanılabilir tutarı belirlerken esas alınan kilit bir varsayımdaki yeterince muhtemel bir değişim, Turkcell Superonline’ın defter değerinin geri kazanılabilir tutarını aşmasına sebebiyet vermemektedir. Turkcell Superonline’ın iktisabında ortaya çıkan Şerefiye’nin değer düşüklüğü testi için, 1 Ocak 2014 ve 31 Aralık 2019 tarihleri aralığında 6 yıllık projeksiyon üzerinden yapılmıştır. Gelecek dönemlerde oluşacak nakit akımlarını (sonsuz) tahmin edebilmek için sabit büyüme oranı olarak, Turkcell Superonline’ın faaliyet gösterdiği piyasadaki uzun vadeli ortalama büyüme oranını geçmeyen %3,0 kullanılmıştır. Birimin 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla geri kazanılabilir değerini hesaplayabilmek için vergi sonrası iskonto oranı olarak ağırlıklı sermaye maliyeti oranı 2014 – 2016 yılları aralığı için %14,7; 2016 yılı sonrası için ise %14,4 kullanılmıştır. Vergi sonrası oran, vergi sebebiyle oluşacak nakit çıkışları, gelecekteki diğer vergisel nakit akımları ve varlıkların maliyeti ile vergi matrahları arasındaki farklar göz önünde bulundurularak düzeltilmiştir. Raporlama açısından vergi öncesi iskonto oranı %21,4’tür.
192
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
15. KİRALAMA İŞLEMLERİ Finansal kiralamalar 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, finansal kiralama yoluyla elde edilen maddi ve maddi olmayan sabit kıymetlerin net defter değeri 108.404 TL’dir (31 Aralık 2012: 109.239 TL). Operasyonel kiralamalar Kiracı durumunda Grup Kiralama sözleşmeleri: Kiralama sözleşmeleri, kiralama dönemi 3 ile 7 yıl arasında olup, 3 yıl daha uzatma hakkı olan depolama binalarıyla ilgilidir. Tüm faaliyet kiralamaları Grup’un yenileme hakkını kullanması durumunda piyasa şartlarına göre koşulların yeniden gözden geçirilmesine ilişkin bir ibare taşır. Grup’un kiralama dönemi sonunda kiraladığı varlığı satın alma hakkı yoktur. Şirket’in esas olarak radyo, transmisyon hattı, ofis, internet kapasite kiralama gibi konulardan oluşan operasyonel kiralama sözleşmelerinin, çeşitli bitiş tarihleri bulunmaktadır. Şirket’in kiralama dönemi sonunda kiraladığı varlığı satın alma hakkı yoktur. Operasyonel kiralama sözleşmelerinin yenileme şartlarında yer alan fiyat ayarlama hükümleri ise çeşitli koşullara bağlı olarak değişiklik göstermektedir. İptal edilemeyen kira sözleşmelerinin gelecekteki minimum ödeme tutarlarının toplamı aşağıdaki gibidir: Vadesi 1 yıldan az olan Vadesi 1 yıl ile 5 yıl arasında olan Vadesi 5 yıldan uzun olan
31 Aralık 2013 81.106 94.078 17.757 192.941
31 Aralık 2012 78.067 105.968 22.491 206.526
1 Ocak 31 Aralık 2013 616.771
1 Ocak 31 Aralık 2012 561.455
Gider olarak muhasebeleştirilen ödemeler
Asgari kiralama ödemeleri 16.VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ Varlıklarda değer düşüklüğü:
Şirket, ilgili finansal durum tablosu tarihinde bir varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Eğer söz konusu varlığın geri kazanılabilir tutarı, o varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değerinden yüksekse, değer düşüklüğü meydana gelmemiştir.
193
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Astelit: 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Astelit’in maddi duran varlıklar ve maddi olmayan duran varlıklar değer düşüklüğü testi; Astelit’in nakit üreten birim olduğu varsayımıyla yapılmıştır. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, kullanım yoluyla geri kazanılabilir tutarlar, Astelit’e ait nakit üreten birimlerin kayıtlı değerlerinden yüksek olduğu için, bu varlıklar için değer düşüklüğü meydana gelmemiştir. 31 Aralık 2013 itibarıyla kullanım değeri hesaplanırken aşağıdaki varsayımlar kullanılmıştır: Astelit’in iş planına dayanarak gelecek 5 yıllık projeksiyon üzerinden yapılmıştır. Vergi sonrası iskonto oranı olarak ağırlıklı sermaye maliyeti oranı 2014 – 2018 yıllar aralığı için %17,0, 2018 yılı sonrası için ise %16,5 ve nihai büyüme oranı olarak da %2,5 kullanılmıştır. Astelit’in geri kazanılabilir değeri bağımsız değerleme kuruluşu tarafından hesaplanmıştır. Raporlama açısından vergi öncesi iskonto oranı %18,0’dır. Belarus Telekom: 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Belarus Telekom için değer düşüklüğü testi yapılmış ve 61.198 TL tutarında değer düşüklüğü hesaplanmış, ağırlıklı oranlarına göre ilgili maddi duran varlıklar ile maddi olmayan duran varlıklar hesaplarına dağıtılmış ve bu tutar kapsamlı gelir tablosu içinde amortisman ve itfa payı giderlerine yansıtılmıştır. Maddi duran varlıklar ile maddi olmayan duran varlıklar hesaplarına kaydedilen değer düşüş karşılığının vergi etkisi olarak 3.650 TL tutarında ertelenmiş vergi geliri ayrıca konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Kullanım değeri, birimin sürekli kullanımından ve faydalı ömrü sonunda elden çıkarılmasından elde edilmesi beklenen nakit akımlarının iskonto edilmesi suretiyle hesaplanmıştır. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla kullanım değeri hesaplanırken aşağıdaki varsayımlar kullanılmıştır: Belarus Telekom değer düşüklüğü testi, 1 Ocak 2014 ve 31 Aralık 2018 tarihleri aralığında 5 yıllık projeksiyon üzerinden yapılmıştır. Gelecek dönemlerde oluşacak nakit akımlarını (sonsuz) tahmin edebilmek için sabit büyüme oranı olarak, ülke ekonomisinin tahmini ortalama büyüme oranını geçmeyen %3,0 kullanılmıştır. Birimin geri kazanılabilir değerini hesaplayabilmek için vergi sonrası iskonto oranı olarak ağırlıklı sermaye maliyeti oranı 2014 – 2018 yılları aralığı için %17,1, 2018 yılı sonrası için ise %16,6 kullanılmıştır. Vergi sonrası oran, vergi sebebiyle oluşacak nakit çıkışları, gelecekteki diğer vergisel nakit akımları ve varlıkların maliyeti ile vergi matrahları arasındaki farklar göz önünde bulundurularak düzeltilmiştir. Gösterim amaçlı vergi öncesi iskonto oranı %18,4’tür. 17. DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI Grup’un bağlı ortaklıklarından Turkcell Teknoloji, TÜBİTAK ve Dış Ticaret Müsteşarlığı işbirliğinde yürütülen “Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı” kapsamında kabul edilen harcamalarının %60’ına destek almaktadır. 1 Ocak - 31 Aralık 2013 tarihleri arasında 1.580 TL bu kapsamda satışların maliyeti hesabından mahsup edilmiştir (1 Ocak - 31 Aralık 2012: 1.936 TL). 18. BORÇLANMA MALİYETLERİ Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar için varlığın maliyetine dahil edilen toplam borçlanma gideri 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren yıl için 14.451 TL’dir (31 Aralık 2012: 15.182 TL).
194
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
19 . KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 19.1 Kısa Vadeli Karşılıklar 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibarıyla kısa vadeli borç karşılıklarının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak 2012 açılış bakiyesi Dönem içerisinde ayrılan / (silinen) karşılık Ödemeler Kur değişiminin etkisi Uzun vadeli karşılıklara transferler İskonto gideri 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi
Dava 154.628 54.327 (16.466) (149) (137.316) 259 55.283
Personel prim 83.224 99.818 (82.223) (783) 100.036
Diğer 2.998 28.866 (2.998) 28.866
Toplam 240.850 183.011 (101.687) (932) (137.316) 259 184.185
1 Ocak 2013 açılış bakiyesi Dönem içerisinde ayrılan / (silinen) karşılık Ödemeler Kur değişiminin etkisi Uzun vadeli karşılıklara transferler İskonto gideri 31 Aralık 2013 kapanış bakiyesi
Dava 55.283 30.308 (37.793) 1.192 328 73 49.391
Personel prim 100.036 124.925 (100.036) 1.334 126.259
Diğer 28.866 2.299 (28.866) 2.299
Toplam 184.185 157.532 (166.695) 2.526 328 73 177.949
19.2 Uzun Vadeli Borç Karşılıkları 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibarıyla uzun vadeli borç karşılıklarının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak 2012 açılış bakiyesi Dönem içerisinde ayrılan / (silinen) karşılık Ödemeler
Kısa vadeli karşılıklardan transferler* Kur değişiminin etkisi İskonto gideri 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi
Duran varlık söküm, taşıma, restorasyon yükümlülüğü 106.755
Diğer 1.353
Toplam 109.970
6.582 (13)
7.790
(1.353)
13.019 (13)
137.316 3.572 149.319
(2.406) 3.961 116.100
Dava 1.862
-
137.316 (2.406) 7.533 265.419
195
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
1 Ocak 2013 açılış bakiyesi Dönem içerisinde ayrılan / (silinen) karşılık Kısa vadeli karşılıklardan transferler* Kur değişiminin etkisi İskonto gideri 31 Aralık 2013 kapanış bakiyesi *
Dava 149.319 1.711 (328) 4.784 155.486
Duran varlık söküm, taşıma, restorasyon yükümlülüğü 116.100 8.581 5.835 3.246 133.762
Toplam 265.419 10.292 (328) 5.835 8.030 289.248
Şirket Yönetimi Uluslararası Trafiğin Taşınması davası ile ilgili olarak gelişmeleri değerlendirerek, 12 ay içerisinde herhangi bir nakit çıkışı öngörmemiştir, dolayısıyla ilgili karşılığı 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 konsolide finansal tablolarında uzun vadeli borç karşılıklarına dahil etmiştir.
Grup’un, maddi duran varlıklarının sökümü, taşıma ve restorasyon yükümlülüğü bulunmaktadır. Söküm maliyetleri, güvenilir tahminlerle belirlenmiş gerçeğe uygun gelecekteki nakit akımlarının, mevcut piyasa koşullarında paranın zaman değerini ve yükümlülüğe ilişkin olan risklerin etkileri dikkate alınarak belirlenen vergi öncesi iskonto oranı ile bilanço tarihine indirgenmesiyle hesaplanmıştır. Yukarıda belirtilen cari dönemde gerçekleşen artış kalemleri nakit olmayan işlemlerden oluşmakta olup nakit akım tablosunda maddi duran varlıklar ile netleştirilerek gösterilmiştir. 19.3 Zarara Sebebiyet Verebilecek Sözleşmeler Şirket T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından kapsama alanında bulunmayan kırsal yerleşim alanlarında mobil iletişim altyapısı ve işletimine ilişkin ihaleyi (“Evrensel Projesi”) 13 Ocak 2013 tarihinde kazanmıştır. Şirket projeyi TL cinsinden belirlenen tutar karşılığında tamamlamak ile yükümlüdür ancak harcamaların büyük kısmı yabancı para cinsindendir. 2013 yılında döviz kurlarında yaşanan artış sözleşmeye bağlı yükümlülüklerini yerine getirmek için katlanılacak kaçınılmaz maliyetlerin artmasına neden olmuştur. Sonuç olarak, bahse konu sözleşmeye ilişkin katlanılacak kaçınılmaz maliyetler bu sözleşmeden elde edilmesi beklenen ekonomik faydaları aşmıştır. Şirket, zarara sebebiyet verecek bu sözleşme ile ilgili olarak katlanılacak kaçınılmaz maliyetler ile elde edilmesi beklenen ekonomik faydalar arasındaki fark olan 52.526 TL, vergi öncesi, tutarında karşılık ayırmıştır. Buna karşın, Şirket ilgili yükümlülüğe girdiği dönemde sözleşmeden kaynaklanacak yabancı para riskine karşı korunmak üzere yabancı para cinsinden mevduatlarını arttırmış ve bu mevduatlar üzerinden 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tablolarda döviz kurlarında yaşanan söz konusu artış ile beraber ayrıca kur farkı geliri de kaydetmiştir. 19.4 İmtiyaz Sözleşmesi Turkcell’in, 27 Nisan 1998 tarihinde imzalamış olduğu Lisans sözleşmesi 4673 sayılı Kanun’un Geçici 2. Maddesi uyarınca yenilenmiş ve 13 Şubat 2002 tarihinde BTK tarafından da imzalanarak yürürlüğe girmiş ve İmtiyaz Sözleşmesi adını almıştır. İmtiyaz Sözleşmesi çerçevesinde, abonelere yönelik ücretlerin tahakkuk ve tahsilatı Turkcell tarafından yapılmakta ve tahsilat riski Turkcell tarafından üstlenilmektedir. Turkcell abonelerinden elde ettiği brüt gelirinin %15’inin %90’lık kısmını Hazine’ye hazine payı ve %10’luk kısmını da Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’na evrensel hizmet fonu olarak her ay ödemekle yükümlüdür. Ayrıca, İmtiyaz Sözleşmesi ile Turkcell yılda bir kez olmak üzere brüt gelirden her türlü vergi, resim, harç, fon, hazine payı ve KDV düşüldükten sonra kalan tutarın %0,35’ini (onbinde otuzbeş) BTK masraflarına katkı payı olarak ödemekle yükümlü tutulmuştur. Özelleştirme Uygulamalarının düzenlenmesi hakkında 3 Temmuz 2005 tarihinde kabul edilen kanun sonucunda, hazine payı hesaplamasına baz olan brüt gelir tanımında değişiklik yapılmıştır. İlgili bakanlık ve kurumların çalışmalarını tamamlamaları sonrası yenilenen 10 Mart 2006 tarihli İmtiyaz Sözleşmesi’ne göre, 10 Mart 2006 tarihinden geçerli olmak üzere, %15 hazine payı hesaplamasına baz olan brüt gelir matrahından, süresinde ödenmeyen bedeller için abonelere tahakkuk ettirilen gecikme faizi, diğer dolaylı vergiler, harç, resim gibi finansal yükümlülükler ve raporlama amacıyla muhasebeleştirilen tahakkuk tutarları çıkarılmıştır.
196
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Turkcell, 9 Haziran 2008 tarihinde, yukarıda bahsi geçen ilgili kanunun Resmi Gazete’de yayınlandığı 21 Temmuz 2005 tarihinden, Turkcell ile BTK arasında imzalanan yeni İmtiyaz Sözleşmesi’nin yürürlüğe girdiği 10 Mart 2006 tarihine kadar Turkcell’in, “süresinde ödenmeyen bedeller için abonelerine tahakkuk ettirdiği gecikme faizi ile vasıtalı vergiler; harç ve resim gibi finansal yükümlülükler ve raporlama amacıyla muhasebeleştirdiği tahakkuk tutarları”nı da dahil etmek suretiyle ve ihtirazi kayıtla Hazine Müsteşarlığı’na fiilen ödediği hazine payı tutarı ile ilgili Kanunun 15. Maddesi kapsamında yapması gereken ödemeler arasındaki fark olarak hesaplanan 102.649 TL anapara ile bu anaparaya davanın açıldığı tarihe kadar işlemiş 68.276 TL tutarında temerrüt faizi olmak üzere toplam 170.925 TL’nin fiili ödeme tarihine kadar işleyecek temerrüt faizi ile birlikte Hazine’den tahsiline karar verilmesi istemiyle idari yargıda dava açmıştır. Mahkeme davayı, kesin ve yürütülebilir bir işlem olmadığı gerekçesiyle reddetmiştir. Karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, ilk derece mahkemesi kararının onanmasına karar vermiştir. Turkcell, karar düzeltme başvurusunda bulunmuştur. Danıştay, karar düzeltme isteminin reddine karar vermiştir. Turkcell tarafından 26 Ağustos 2013 tarihinde aynı taleple Hazine Müsteşarlığı aleyhine ICC Uluslararası Tahkim Mahkemesi’nde dava açılmış olup, dava halen devam etmektedir. Hakem Heyeti 13 Mart 2014 tarihinde duruşma yapılmasına karar vermiştir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). Kurum masraflarına katkı payının hesaplamasına baz olan matrahın yeni sözleşmede değiştirilmesi nedeniyle Turkcell, 12 Nisan 2006 tarihinde, 10 Mart 2006 tarihinde imzalanan İmtiyaz Sözleşmesi’nin 9. Maddesi’nin iptali talebiyle dava açmıştır. Mahkeme 10 Mart 2009 tarihinde davanın reddine karar vermiş olup bu karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, ilk derece mahkemesi kararının onanmasına karar vermiştir. Turkcell karar düzeltme başvurusunda bulunmuştur. Karar düzeltme süreci devam etmektedir. 21 Haziran 2006 tarihinde, BTK ödemesi Nisan 2006’da yapılan, 2005 yılına ilişkin kurum masraflarına katkı payı ödemesinin, tahakkuk ettiği 2005 yılında geçerli olan 13 Şubat 2002 tarihli İmtiyaz Sözleşmesi’ne göre değil, ödemenin yapıldığı tarihte yürürlükte olan 10 Mart 2006 tarihli İmtiyaz Sözleşmesi’ne göre hesaplanması gerektiğini iddia etmiş ve buna bağlı olarak Turkcell tarafından 2005 yılı kurum masraflarına katkı payı adı altında yapılan ödemenin 4.011 TL eksik yapıldığını belirterek, bu eksik ödemenin gecikme zammı ile birlikte ödenmesini talep etmiştir. Bunun üzerine Turkcell, ilgili ödemeyi yapmış ancak 28 Ağustos 2006 tarihinde, BTK’nın bu tarihli işleminin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle dava açmıştır. Mahkeme, 24 Temmuz 2009 tarihinde, Turkcell’in talebi doğrultusunda, dava konusu işlemin iptaline karar vermiş, karar BTK tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, uyuşmazlığın tahkim yoluyla çözülmesi gerektiği gerekçesiyle, ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar vermiştir. BTK karar düzeltme başvurusunda bulunmuştur.Karar düzeltme süreci devam etmektedir. Turkcell 2006 yılında BTK’ya ödemiş olduğu toplam 4.232 TL tutarındaki meblağı, ödeme tarihine değin işleyecek faizi ile birlikte BTK’dan talep etmiş ve BTK, anapara tutarını 8 Şubat 2010 tarihinde Turkcell’e iade etmiş; fakat talep edilen faiz tutarını ödememiştir. Turkcell dava konusu tutarı 8 Şubat 2010 tarihinde tahsil ettiği gerekçesiyle 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda 4.011 TL gelir kaydetmiştir. BTK, ilk derece mahkemesi kararı uyarınca Turkcell’e iade ettiği meblağın, anılan kararın Danıştay tarafından bozulması üzerine, tekrar kendisine ödenmesini talep etmiştir. Turkcell söz konusu tutarları 24 Ocak 2013 tarihinde faiziyle birlikte BTK’ya iade etmiştir.
197
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Öte yandan BTK tarafından 8 Şubat 2010 tarihinde yapılan ödemede talep edilen faiz tutarının ödenmemesi üzerine, Turkcell 2006 yılında BTK’ya ödenmiş olan toplam 4.232 TL tutarındaki meblağdan, belirli bir süre yoksun kalması nedeniyle uğradığı 3.942 TL tutarındaki zararın BTK’dan tahsili talebiyle 17 Mart 2010 tarihinde dava açmıştır. Mahkeme, Turkcell’in tazminat isteminin 1.392 TL’lik kısmının kabulüne karar vermiştir. Karar BTK tarafından temyiz edilmiştir. Turkcell de reddedilen kısım açısından kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. Turkcell bahsi geçen alacak tutarını 18 Mayıs 2011 tarihinde tahsil etmiştir ve 31 Aralık 2011 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda gelir olarak kaydedilmiştir. BTK’nın yukarıda belirtilen iade talebi üzerine Turkcell, söz konusu tutarı da 24 Ocak 2013 tarihinde faizi ile birlikte BTK’ya iade etmiştir. İmtiyaz Sözleşmesi, GSM standartlarında bir mobil telefon sisteminin kurulması, geliştirilmesi ve işletilmesine ilişkin hüküm ve şartlar içermektedir. Turkcell’in sözleşmede öngörülen şartlara uygun faaliyette bulunması esas olup, söz konusu şartların ihlal edilmesi ve İmtiyaz Sözleşmesi’nde öngörülen mükellefiyetlerin yerine getirilmemesi halinde önemli ceza ve tedbirlerle karşı karşıya kalması olasılığı mevcuttur. Bunlardan biri de (verilen süre içerisinde aykırılığı gidermemesi halinde) sözleşmenin feshidir. İmtiyaz Sözleşmesi’nde, sözleşmenin feshini gerektiren diğer sebepler aşağıdaki gibi açıklanmıştır: -
İşletmecinin lisans ücretini ödememesi;
-
İşletmeci hakkında yargı yerlerince verilmiş iflas ve konkordato kararı olması;
- İşletmecinin kendisine tahsis edilen frekanslar ya da GSM sisteminde kullanılması için işletmeciye tahsis edilecek diğer frekanslar dışında faaliyet gösterdiğinin belirlenmesi, verilen süre içerisinde bu faaliyetine son verilmemesi. Turkcell’in İmtiyaz Sözleşmesi’nin “Uygulanacak Hukuk ve Uyuşmazlıkların Çözümü” başlıklı 51. Maddesi’ne göre taraflar, Sözleşmenin uygulanması konusunda aralarında doğacak uyuşmazlıkların Uluslararası Ticaret Odası (“ICC”) tahkim kuralları çerçevesinde seçilecek üç hakem tarafından tahkim yoluyla çözümlenmesi konusunda anlaşmışlardır. Anılan hükme göre, sözleşmenin kapsamı, uygulanması ve feshi ile ilgili konularda çıkan uyuşmazlıklar öncelikle Lisans Koordinasyon Kurulu’nda görüşmelerle çözümlenecek; uyuşmazlık bu yolla 30 gün içinde çözümlenemezse, taraflardan biri diğerine uyuşmazlığın doğduğunu, uyuşmazlığın yapısını, ana hatlarıyla nedenlerini ve uyuşmazlığın tahkim yoluyla çözümlenmesi niyetinde olduğunu yazı ile bildirecek, yapılacak bildirimi takip eden 15 gün içinde uyuşmazlığın çözümlenememesi halinde, uyuşmazlık tahkim yoluyla çözümlenecektir. 19.5 Şebekelerarası İrtibat ve İşbirliği Anlaşması 24 Nisan 1998 tarihinde, Turkcell ile Türk Telekom arasında tarafların şebekelerini birbirine bağlamayı amaçlayan ve Turkcell’in GSM şebekesinin santral, baz istasyonu, baz istasyon kontrol istasyonu ve ilgili diğer teçhizatı için Türk Telekom’un mevcut yer, bina, tesis, kule, enerji, devre, klima ve benzeri altyapı imkanlarından yararlanmasını sağlayan bir şebekelerarası irtibat ve işbirliği sözleşmesi imzalamıştır. Söz konusu sözleşme, İmtiyaz Sözleşmesi yürürlükte kaldığı sürece yürürlükte kalacaktır.
198
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Türk Telekom ve Turkcell, Şebekelerarası İrtibat ve İşbirliği Anlaşması’nın bazı hükümlerini, 20 Eylül 2003 tarihinde imzaladıkları ek bir protokol ile tadil etmişlerdir. Sözü edilen ek protokolde 31 Aralık 2004 tarihinden sonra uygulanacak çağrı sonlandırma ücretleri konusunda tarafların 28 Şubat 2005 tarihine kadar anlaşamamaları durumunda konunun BTK’ya aktarılacağı belirtilmiştir. Tarafların 28 Şubat 2005 tarihine kadar yeni arabağlantı ücretleri ile ilgili uzlaşamamaları sonucunda, Erişim ve Arabağlantı Yönetmeliği’nde de belirtildiği üzere uzlaştırma prosedürünün işletilmesi için konu BTK’ya aktarılmıştır. BTK, Turkcell ve Türk Telekom arasındaki arabağlantı anlaşmazlığına ilişkin işletilen uzlaştırma prosedürü çerçevesinde geçici sonlandırma ücretlerini belirlemiş ve uygulamaları için taraflara tebliğ etmiştir. Bu ücretler tebliğ tarihinden, yani 10 Ağustos 2005’ten itibaren uygulanmaya başlanmıştır. Türk Telekom’un sözü edilen BTK kararında öngörülen çağrı sonlandırma ücretlerini, uluslararası çağrılar için uygulamamak suretiyle, Ağustos 2005 - Ekim 2005 dönemleri için Turkcell’den tahsil etmiş olduğu anapara, gecikme faizi ve gecikme cezası da dahil olmak üzere toplam 11.970 TL’nin Türk Telekom’dan tahsili talebiyle, 22 Aralık 2005 tarihi itibariyle Turkcell tarafından alacak davası açılmıştır. Dosya kapsamında hazırlanan bilirkişi raporları ve ek raporlar Turkcell’in davadaki iddialarını teyit etmektedir. 19 Aralık 2006 tarihinde Turkcell, Türk Telekom’a Kasım 2005 - Ekim 2006 dönemleri arasında BTK tarafından belirlenen uluslararası çağrı sonlandırma fiyatlarını kullanmadığı gerekçesiyle anapara, gecikme faizi ve gecikme cezası da dahil olmak üzere toplam 23.726 TL tutarında alacak davası açmıştır. Mahkeme, Turkcell tarafından 22 Aralık 2005 tarihinde açılan ilk dava dosyası ile birleştirilmesine karar vermiştir. 2 Kasım 2007 tarihinde Turkcell, Türk Telekom’a Kasım 2006 - Mart 2007 dönemleri arasında BTK tarafından belirlenen uluslararası çağrı sonlandırma fiyatlarını kullanmadığı gerekçesiyle anapara, gecikme faizi ve gecikme cezası da dahil olmak üzere toplam 6.836 TL tutarında alacak davası açmıştır. Mahkeme, bu davanın da 22 Aralık 2005 tarihinde açılan ilk dava dosyası ile birleştirilmesine karar vermiştir. Mahkeme 28 Eylül 2011 tarihinde yapılan duruşmada ana davayı ve birleştirilen davaları kabul etmiş ve 36.502 TL anapara ile (davaların açıldığı 2005, 2006 ve 2007 yıllarına kadar işlemiş) 6.095 TL gecikme faizi ve gecikme cezasından oluşan toplam 42.597 TL tutarındaki meblağın KDV ve ÖİV ile birlikte Turkcell’e ödenmesine; anaparaya, dava tarihlerinden tahsil tarihine kadar ayrıca gecikme faizi ve gecikme cezası işletilmesine karar vermiştir. Gerekçeli karar Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Türk Telekom kararı temyiz etmiştir. Turkcell temyiz talebine cevap vermiştir. Yargıtay ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar vermiştir. Turkcell, karara karşı süresi içinde karar düzeltme başvurusu yapacaktır. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). Turkcell yönetimi, Turkcell’in 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle şebekelerarası irtibat ve işbirliği anlaşmalarına konu olan koşul ve yükümlülüklere uyduğunu düşünmektedir. 19.6 Türk Telekom ile özel devre kiraları ihtilafı Turkcell, Madde 19.2’de belirtilen Şebekelerarası İrtibat ve İşbirliği Sözleşmesi kapsamında, tarifeleri Türk Telekom tarafından belirlenen transmisyon hatlarını kiralamakta ve bunlar üzerinden iletişim sağlamaktadır. Söz konusu transmisyon hatları için Türk Telekom’un kendi tarifeleri üzerinden Turkcell’e uyguladığı %60 oranındaki indirim yine Türk Telekom tarafından 1 Temmuz 2000 tarihinden geçerli olmak üzere tek taraflı olarak kaldırılmış ve yerine birtakım şartlara bağlı olmak kaydıyla, %25 oranında indirim uygulanmaya başlanmıştır. İlgili döneme ait toplam nominal 29.125 TL tutarındaki kira farkları Türk Telekom tarafından Turkcell’e fatura edilmiş ve Turkcell alacaklarına mahsup edilmek suretiyle tahsil edilmiştir. Turkcell sözü edilen kira farkları için Türk Telekom tarafından fatura edilmesi muhtemel gecikme bedeline istinaden 31 Aralık 2000 tarihli finansal tablolarında 3.023 TL tutarında karşılık ayırmıştır. Ancak Türk Telekom’un 9 Mayıs 2002 tarihinde yazılı olarak talepte bulunduğu 30.068 TL faiz tutarı üzerinde uyuşmazlık söz konusu olduğu için Turkcell tarafından dava açılmıştır. Mahkeme, 25 Aralık 2008 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Anılan karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay mahkeme kararının onanmasına karar vermiş, bu karara karşı Turkcell tarafından karar düzeltme müracaatında bulunulmuştur. Yargıtay, Turkcell’in karar düzeltme talebini reddetmiş ve karar kesinleşmiştir. Turkcell Yönetimi’nin görüşleri doğrultusunda, 91.864 TL tutarında toplam karşılık ayrılmış olup bu tutarın tamamı Türk Telekom tarafından Turkcell’den olan alacaklardan mahsup edilerek tahsil edilmiştir.
199
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Bununla birlikte Turkcell, bu uygulamanın, ihtilafın ait olduğu 2000 yılında yürürlükte bulunan sözleşme hükmüne aykırı olduğu, Türk Telekom’un, ilgili mahkeme kararına konu alacağının tamamını 31 Ekim 2009 tarihi itibariyle Turkcell’den tahsil etmiş olduğu ve Türk Telekom tarafından yapılan tahsilatın fazla olduğu iddialarıyla, 28 Ekim 2010 tarihinde, 23.378 TL anapara, 3.092 TL gecikme faizi ve 1.925 TL gecikme bedeli olmak üzere toplam 28.395 TL tutarındaki alacağın sözleşme gecikme faizi ve gecikme bedeli ile birlikte Türk Telekom’dan tahsili amacıyla bu şirket aleyhine dava açmıştır. Mahkeme bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar vermiştir. Bilirkişi heyeti raporunu dosyaya sunmuştur. Rapor Turkcell lehinedir.Turkcell, dosyayı ıslah ederek talebini 2.100 TL arttırmıştır. Mahkeme, bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar vermiştir. Ek bilirkişi raporu Turkcell’in iddialarını desteklemektedir. Mahkeme, bilirkişilerden tekrar ek rapor alınmasına karar vermiştir. İkinci bilirkişi ek raporu da tebliğ edilmiş olup bu rapor da Turkcell lehinedir. Mahkeme yeni bir bilirkişi heyetinden dosya hakkında yeni bir rapor alınmasına karar vermiştir.Dava süreci devam etmektedir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.7 Rekabet Kurulu tarafından verilen para cezası ile ilgili ihtilaf Rekabet Kurulu Ekim 1999’da Turkcell ve diğer operatörlerin işleyişine ilişkin bir inceleme başlatmış ve Turkcell’in GSM hizmetleri piyasasında hakim durumda olduğu ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun’un 4 ve 6. Maddeleri ihlali iddiasıyla Turkcell’in toplam nominal 6.973 TL idari para cezası ile cezalandırılmasına karar vermiştir. Turkcell Rekabet Kurulu’nun bu kararının iptali için dava açmıştır. Mahkeme, 15 Kasım 2005 tarihinde, Rekabet Kurulu’nun verdiği kararı iptal etmiştir. Kararın iptal edilmesi üzerine, Rekabet Kurulu 29 Aralık 2005 tarihinde aynı kararı tekrar almıştır. Turkcell, Rekabet Kurulu’nun almış olduğu kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle 10 Mart 2006 tarihinde Danıştay nezdinde dava açmıştır. Mahkeme, 13 Mayıs 2008 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Karar, Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Turkcell’in temyiz isteminin reddine karar vermiştir. Turkcell, karar hakkında karar düzeltme talebinde bulunmuştur. Karar düzeltme incelemesi devam etmektedir. Rekabet Kurulu’nun kararı üzerine, Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı, Turkcell’e gönderdiği 4 Ağustos 2006 tarihli ödeme emri ile 6.973 TL tutarındaki para cezasının ödenmesini talep etmiştir. Turkcell, ilgili cezayı 25 Eylül 2006 tarihinde ödemiş ancak aynı tarihte söz konusu ödeme emrinin iptali talebiyle dava açmıştır. Mahkeme, Turkcell tarafından açılan davanın reddine karar vermiş ve bu karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. 17 Mart 2009 tarihinde, Danıştay yerel mahkeme kararının bozulmasına karar vermiştir. Mahkeme, Danıştay’ın bozma kararına uyma yönünde karar vermiştir. Mahkeme, 18 Aralık 2009 tarihinde davanın reddine karar vermiş ve bu karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, yerel mahkeme kararının bozulmasına karar vermiştir. Mahkeme 15 Haziran 2011 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, Turkcell’in temyiz sürecinde yürütmenin durdurulması talebini kabul etmiştir. Danıştay ilk derece mahkemesi kararının tekrar bozulmasına karar vermiştir. Veraset ve Harçlar Vergi Dairesi, karar düzeltme talebinde bulunmuş; Turkcell tarafından bu talebe yanıt verilmiştir. Karar düzeltme incelemesi devam etmektedir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur).
200
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
19.8 Mobil pazarlama faaliyetleri ile ilgili ihtilaf Rekabet Kurulu, Turkcell’in mobil pazarlama alanında münhasır faaliyetlerini sürdürüp sürdürmediğinin, sürdürdüğünün tespiti halinde bu uygulamaların Rekabet Kanunu’nun ilgili maddelerini ihlal edip etmediğinin tespiti amacıyla, Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar vermiştir. Rekabet Kurulu, 23 Aralık 2009 tarihinde aldığı karar ile Turkcell’in GSM hizmetleri ve mobil pazarlama hizmetleri pazarındaki faaliyetlerinin rekabeti ihlal ettiği gerekçesiyle Turkcell hakkında 36.072 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Rekabet Kurulu kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak para cezası 27.054 TL olarak 25 Mayıs 2010 tarihinde ödenmiştir. Turkcell tarafından, 25 Haziran 2010 tarihinde anılan kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali amacıyla dava açılmıştır. Mahkeme, Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini reddetmiş olup Turkcell tarafından karara itiraz edilmiştir. İtiraz reddedilmiştir. Dava süreci halen devam etmektedir. Avea, Rekabet Kurulu kararına dayanarak, Turkcell’in, mobil pazarlama alanında rekabeti ihlal ettiği ve bu durumun kendisini zarara uğrattığı iddiasıyla, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000 TL tutarındaki tazminatın Turkcell’den tahsili talebiyle dava açmıştır. Yargılama devam ederken Avea maddi tazminat talebini 5.000 TL’ye yükseltmiş olup ayrıca 1.000 TL manevi tazminat talebinde bulunmuştur. Mahkeme, Avea’nın 1.000 TL manevi tazminat talebinin ayrı bir dava dosyası üzerinden görülmesi gerektiği gerekçesiyle, talebin bu bölümünü ayırmıştır. Mahkeme, Avea tarafından açılan maddi ve manevi tazminat talepli davayı reddetmiştir. Avea tarafından karar temyiz edilmiş olup Turkcell tarafından da temyize cevap verilmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.9 Ulusal dolaşım ihtilafı 2001 yılı içinde, Turkcell, Türkiye’de Mart 2001 tarihinden itibaren faaliyet göstermekte olan GSM operatörü İş-Tim Telekomünikasyon Hizmetleri A.Ş. (“İşTim”) ile ulusal dolaşım görüşmelerinde bulunmuştur. Bu görüşmelerin olumlu sonuç vermemesi üzerine, BTK 19 Ekim 2001 tarihinde, Turkcell’e, belirlediği koşullarda bir roaming sözleşmesi imzalaması için 15 Kasım 2001 tarihine kadar süre vermiş, taraflara bir çözüm önerisi getirmiş ve tarafların 15 Kasım 2001 tarihine kadar anlaşmalarını talep etmiştir. Turkcell, BTK’nın bu konuya müdahale yetkisi olmadığı ve önerilerinin teknik açıdan imkansız ve ekonomik açıdan kabul edilemez nitelikte olması gerekçeleriyle dava açmıştır. Danıştay, daha önce vermiş olduğu bir karar ile dava konusu işlem iptal edilmiş olduğundan, davada karar verilmesine yer olmadığına karar vermiş ve bu karar BTK tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, mahkeme kararının onanmasına karar vermiştir. BTK, dava süreci devam ederken, 14 Mart 2002 tarihli yazısı ile Turkcell’e yeniden 30 günlük süre vererek GSM 1800 işletmecileriyle daha önce belirlemiş olduğu hüküm ve koşullarla sözleşme imzalamaya zorlamıştır. Turkcell, BTK’nın, kendisine 30 gün içerisinde roaming sözleşmesi imzalama yükümlülüğü getiren işleminin iptali talebiyle dava açmıştır. Danıştay, 14 Mart 2006 tarihinde, BTK’nın 14 Mart 2002 tarihli işleminin iptaline ve Turkcell’in Ulusal Dolaşım Anlaşması Yapılması ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in iptali talebi yönünden ise davanın reddine karar vermiştir. Karar, BTK tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, mahkeme kararının onanmasına karar vermiştir.
201
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
BTK, Turkcell’e roaming sağlama yükümlülüğünü öngören 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu’nun 10. Maddesi gereğince çıkarılan Ulusal Dolaşım (“Roaming”) anlaşması yapılması ile ilgili yönetmeliğe uymadığı gerekçesiyle toplam nominal 21.822 TL para cezası vermiştir. Turkcell bu tutarı bir günlük gecikme faizi ile beraber 7 Nisan 2004 tarihinde BTK’ya ödemiştir. Turkcell ilgili ceza işlemi ile BTK’nın bu işlemin dayanağını oluşturan kararı ve “Ulusal Dolaşım (“Roaming”) Anlaşması Yapılması ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” in tamamının iptali talebi ile 27 Mayıs 2004 tarihinde dava açmıştır. Danıştay’ın, 1 Aralık 2004 tarihinde Turkcell’e idari para cezası verilmesine ilişkin kararının dava sonuçlanıncaya kadar yürütmesinin durdurulması kararına bağlı olarak, BTK, 3 Ocak 2005 tarihinde daha önce Turkcell’den tahsil etmiş olduğu 21.822 TL tutarındaki para cezasını Turkcell’e geri ödemiştir. Danıştay 13. Dairesi, 13 Aralık 2005 tarihinde “Ulusal Dolaşım Anlaşması Yapılması İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”in iptali istemi yönünden davanın reddine, Şirket’e 21.822 TL idari para cezası verilmesine ilişkin BTK kararına ilişkin işlemin ise iptaline karar vermiştir. Karar BTK tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, mahkeme kararının onanmasına karar vermiştir. Söz konusu idari para cezasının ödendiği tarih ile iade alındığı tarihler arasındaki dönemde Turkcell’in mahrum kaldığı 7.111 TL tutarındaki faiz alacağının tahsili talebiyle, Turkcell tarafından BTK aleyhine 22 Temmuz 2010 tarihinde dava açılmıştır. Mahkeme davanın kısmen kabulüne ve 6.505 TL tutarındaki alacağın işlemiş faiziyle birlikte Turkcell’e ödenmesine karar vermiştir. BTK, 15 Nisan 2013 tarihinde 6.505 TL tutarında anapara ile 1.596 TL tutarındaki faizi Turkcell’e ödemiştir. BTK, kararı temyiz etmiş; Turkcell kararın Turkcell talebinin reddine ilişkin bölümünü temyiz etmiştir. Danıştay, BTK’nın temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması talebinin reddine karar vermiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir. 15 Nisan 2013 tarihinde BTK’dan tahsilat gerçekleşmiş olup, mahkeme kararı henüz kesinleşmediği için 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmadığı değerlendirilmiş ve konsolide finansal tablolarda gelir olarak kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.10 Turkcell’in ücretlendirme uygulamaları ile ilgili olarak BTK tarafından verilen para cezası ile ilgili ihtilaf BTK, 7 Nisan 2010 tarihinde aldığı karar ile Turkcell hakkında, Turkcell tarafından kuruma yanlış bilgi verildiği gerekçesiyle 4.008 TL ve bazı abonelerin mağdur edildiği gerekçesiyle 374 TL olmak üzere, toplam 4.382 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak para cezası toplam 3.287 TL olarak 9 Haziran 2010 tarihinde ödenmiştir. Turkcell tarafından, 22 Eylül 2010 tarihinde kararların yürütmesinin durdurulması ve iptali için 2 adet dava açılmıştır. Mahkeme, Turkcell’in yürütmenin durdurulması taleplerini reddetmiş, Turkcell kararlara itiraz etmiş; fakat itirazlar reddedilmiştir. Mahkeme, 28 Nisan 2011 tarihinde davaların reddine karar vermiştir. Kararlar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Turkcell’in temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması istemleri reddedilmiştir. Temyiz süreçleri devam etmektedir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.11 Azami tarifelerin uygulanmasına ilişkin olarak BTK tarafından verilen para cezası ile ilgili ihtilaf BTK, 21 Nisan 2010 tarihinde aldığı karar ile 25 Mart 2009 tarihinde BTK tarafından onaylanan GSM Azami Tarife Çizelgesi’ndeki GSM-GSM üst sınırının üzerinde tarife uyguladığı iddiasıyla Turkcell hakkında 53.467 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak para cezası 40.100 TL olarak 3 Haziran 2010 tarihinde ödenmiştir. Turkcell tarafından, 28 Haziran 2010 tarihinde kararın iptali için dava açılmıştır. Mahkeme Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini reddetmiş; Turkcell karara itiraz etmiş; Turkcell’in bu itirazı kabul edilmiştir. Bu kapsamda BTK, Turkcell’den daha önce tahsil etmiş olduğu 40.100 TL’yi 27 Ocak 2011 tarihinde geri ödemiştir. Mahkeme 3 Mayıs 2011 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, Turkcell’in temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması talebinin reddine karar vermiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. BTK tarafından iade edilen 40.100 TL, 6 Ekim 2011 tarihinde BTK’ya geri ödenmiştir.
202
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Ayrıca, abonelere iade edilecek tutar 46.228 TL olarak hesaplanmış olup 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda “Satış Gelirleri” hesabından düşülmüştür. Abonelere iade Ocak 2010’da gerçekleşmiştir. BTK, 23 Kasım 2011 tarihinde Turkcell’e gönderdiği bir yazı ile azami tarifelerin ihlal edildiği gerekçesiyle Turkcell’e verdiği 53.467 TL tutarındaki idari para cezasının ¼ oranındaki peşin ödeme indiriminden yararlanılarak ödenmeyen 13.367 TL tutarındaki bölümünün de ödenmesini talep etmiştir. BTK’nın bu işleminin yürütmesinin durdurulması ve iptali için Turkcell tarafından 23 Aralık 2011 tarihinde dava açılmıştır. Mahkeme yürütmenin durdurulmasına karar vermiştir. BTK karara itiraz etmiş, itiraz reddedilmiştir. Mahkeme davanın kabulüne ve BTK işleminin iptaline karar vermiştir. BTK kararı temyiz etmiş; Turkcell tarafından temyize cevap verilmiştir. Danıştay BTK’nın temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması talebini reddetmiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir. Vergi Dairesi, söz konusu tutar için 20 Şubat 2012 tarihinde ödeme emri göndermiştir. Turkcell, ödeme emrinin yürütmesinin durdurulması ve iptali için 24 Şubat 2012 tarihinde dava açmıştır. Mahkeme ödeme emrinin yürütmesinin durdurulmasına karar vermiştir. Vergi Dairesi karara itiraz etmiş, itiraz reddedilmiştir. Mahkeme davanın kabulüne ve dava konusu ödeme emrinin iptaline karar vermiştir. Vergi dairesi kararı temyiz etmiş, Turkcell temyiz talebine cevap vermiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, idari cezanın %25 oranındaki peşin ödeme indiriminden yararlanılarak ödenmeyen bölümüne ilişkin yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.12 Bankalardaki mevduat ile ilgili ihtilaf Turkcell, 2001 yılında bir bankadaki mevduatı nedeniyle doğan alacağına ilişkin icra takibi başlatmış, takibe banka tarafından itiraz edilmiştir. İtirazın iptali amacıyla Turkcell tarafından açılan davada mahkeme 1 Mart 2005 tarihinde Turkcell lehine karar vermiştir. İlgili banka kararı temyiz etmiş, Turkcell tarafından da temyize yanıt verilmiştir. Yargıtay, 3 Nisan 2006 tarihinde yerel mahkeme kararının davalı banka lehine bozulmasına karar vermiştir. İlk derece mahkemesi Yargıtay kararına uyulmasına karar vermiştir. Dava süreci devam etmektedir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.13 Özel iletişim vergisinin (“ÖİV”) iskonto sonrası tutar üzerinden hesaplanması ile ilgili ihtilaf Boğaziçi Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüğü, Turkcell’in bayiler aracılığıyla yapmış olduğu ön ödemeli kart satışlarında iskontolu satış yöntemi uyguladığı ve ÖİV’yi iskonto sonrası tutar üzerinden hesapladığı gerekçesiyle 2005 ve 2006 yılları için vergi aslı ve vergi ziyaı cezası ile birlikte olmak üzere sırasıyla toplam 133.617 TL ve 139.101 TL vergi tarhiyatında bulunmuştur. Turkcell, yukarıda bahsi geçen vergi tarhiyatlarının iptali talebiyle dava açmıştır.
203
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
28 Şubat 2011 tarihinde Vergi Affı Yasası Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmıştır. Turkcell, 27 Nisan 2011 tarihinde konuyla ilgili olarak Maliye Bakanlığı’na başvuruda bulunmuştur. Vergi Affı Yasasına göre ÖİV tutarı ve cezası 2005 ve 2006 yılları için sırasıyla 26.723 TL ve 27.820 TL olarak hesaplanmıştır. Ayrıca, 2005 ve 2006 yılları için hesaplanan faiz tutarları sırasıyla 11.164 TL ve 8.900 TL olarak hesaplanmıştır. Bahsi geçen tutarlar 30 Haziran 2011 tarihinde ödenmiş olup ödeme yapıldığı için Turkcell davalardan vazgeçtiğini Vergi Affı Yasası gereğince mahkemelere bildirmiştir. Mahkemeler davalar hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar vermiştir. Vergi Dairesi, Turkcell’in bayiler aracılığıyla yapmış olduğu ön ödemeli kart satışlarında iskontolu satış yöntemi uyguladığı ve ÖİV’yi iskonto sonrası tutar üzerinden hesapladığı gerekçesiyle Ocak-Şubat 2007 dönemi için 11.238 TL vergi tarhiyatında bulunmuştur. Turkcell Vergi Affı Yasası’ndan yararlanmak amacıyla 13 Temmuz 2011 tarihinde Maliye Bakanlığı’na başvurmuştur. Vergi Affı Yasasına göre vergi aslı ve gecikme faizi sırasıyla 2.248 TL ve 842 TL olarak hesaplanmıştır. Bahsi geçen tutarlar 29 Temmuz 2011 tarihinde ödenmiştir. Büyük Mükellefler Vergi Dairesi, Turkcell hakkında 2008-2012 dönemlerine ilişkin olarak hazırlanan Vergi İnceleme Raporlarında yer alan, Turkcell’in, distribütörleri tarafından yapılan ön ödemeli kart satışları üzerinden de ÖİV ödemesi gerektiği iddiasına dayanarak, Turkcell’e bu tutarlar üzerinden 211.056 TL anapara ve 316.583 TL vergi ziyaı olmak üzere toplam 527.639 TL ilave ÖİV ve ceza tahakkuk ettirmiştir. Turkcell bu ilave ÖİV ve cezaya ilişkin ihbarnamelerin iptali talebiyle Vergi Mahkemeleri nezdinde dava açmış, ardından uzlaşma yoluna başvurmuştur. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.14 Uluslararası trafiğin taşınması BTK, Mayıs 2003’te, Türk Telekom’un müracaatı üzerine, Turkcell’in uluslararası trafiğini Türk Telekom altyapısını kullanmadan taşıdığı iddiasıyla ve bunun Türk Telekom’un altyapı tekelini ihlal anlamını taşıdığı gerekçesiyle soruşturma açmıştır. Soruşturma sonlandırılmış ve BTK, 5 Mart 2004 tarihli kararı ile Turkcell’in Türk Telekom dışında başka kaynaklardan altyapı ihtiyacını karşılamak suretiyle İmtiyaz Sözleşmesi’nde kendisine verilen yetkinin sınırını aştığı iddiası ile toplam nominal 31.731 TL idari para cezası vermiştir. Turkcell, BTK’nın ilgili işlem ve kararlarının iptali talebiyle dava açmış ancak 9 Nisan 2004’te idari para cezasını ödemiştir. Danıştay, 5 Kasım 2004 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilen karar ile BTK’nın Turkcell’e idari para cezası verilmesine ilişkin kararının dava sonuçlanıncaya kadar yürütmesinin durdurulmasına karar vermiştir. Danıştay’ın yukarıda bahsi geçen kararına bağlı olarak BTK, 26 Ocak 2005 tarihinde 18.000 TL geri ödeme yapmış ve geriye kalan 13.731 TL’lik tutarındaki meblağı ise Aralık ayı telsiz ruhsat ve kullanım ücreti ödemelerinden mahsup etmiştir. 26 Aralık 2006 tarihinde Danıştay, BTK’nın Turkcell’e 31.731 TL para cezası verilmesine ilişkin işleminin iptaline, para cezasının dayanağı yönetmelik hükümlerinin iptali talebinin ise reddine karar vermiştir. BTK kararı temyiz etmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, ilk derece mahkemesi kararının onanmasına karar vermiştir. BTK karar düzeltme müracaatında bulunmuştur. Karar düzeltme incelemesi devam etmektedir. Turkcell, 2004 yılında BTK’ya ödenmiş olan toplam 31.731 TL tutarındaki meblağdan, belirli bir süre yoksun kalması nedeniyle uğradığı 5.783 TL tutarındaki zararın BTK’dan tahsili talebiyle 6 Haziran 2012 tarihinde dava açmıştır. Dava süreci devam etmektedir. Türk Telekom, Turkcell’in Milleni.com GMbH ile imzaladığı uluslararası arabağlantı sözleşmesi nedeniyle zarara uğradığı gerekçesiyle, 5 Ağustos 2005 tarihinde 219.149 TL tutarında anapara ve 30 Haziran 2005 tarihine kadar işlemiş 231.782 TL tutarında faiz olmak üzere toplam 450.931 TL tutarındaki zararının tahsili ve ihtiyati tedbir talebiyle Şirket aleyhine dava açmıştır. Turkcell Yönetimi davanın herhangi bir hukuki dayanağı olmadığını düşünmekle beraber davada yaşanan gelişmeleri dikkate alarak 53.160 TL anapara ve 98.920 TL tahakkuk eden faiz olmak üzere toplam 152.080 TL tutarında karşılık ayırmıştır.
204
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Dava ile ilgili ayrılan karşılık hesaplamasında Türk Telekom’un talebindeki ve bilirkişi raporundaki tutarlar değil; Türk Hukuku’ndaki düzenlemeler esas alınmıştır. Türk Hukuku uyarınca zarara uğradığını iddia eden bir kimse elde etmesi olası tüm geliri değil; ancak bu nedenle mahrum kaldığı karı talep edebilir. Bu sebeple, Turkcell tarafından ayrılan karşılık Türk Telekom tarafından talep edilen veya bilirkişilerce hesaplanan muhtemel gelir tutarları esas alınarak değil, Türk Telekom’un uğraması olası tahmini kar mahrumiyeti esas alınarak hesaplanmıştır. Ayrıca, 23 Ekim 2007 tarihinde bağımsız bir hukukçudan dava ile ilgili görüş alınmıştır. Alınan görüş Turkcell Yönetimi’nin görüşlerini desteklemektedir. Mahkeme, 5 Kasım 2009 tarihinde Türk Telekom’un tazminat talebinin 171.704 TL tutarındaki bölümünü reddetmiş, toplam 279.227 TL tutarındaki bölümünü ise kabul etmiştir. Söz konusu karar, Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Karar, Türk Telekom tarafından da temyiz edilmiş ve Turkcell tarafından bu talebe cevap verilmiştir. Yargıtay Mahkeme kararının bozulmasına karar vermiştir. Turkcell ve Türk Telekom Yargıtay’ın bozma kararı hakkında karar düzeltme müracaatında bulunmuştur. Her iki tarafın karar düzeltme talebi de reddedilmiş ve dosya ilk derece mahkemesine iade edilmiştir. İlk derece mahkemesi, Yargıtay’ın bozma kararına uyulması ve yeni bir bilirkişi raporu alınması yönünde karar vermiştir. Dava süreci devam etmektedir. 19.15 Spor Toto ile olan ihtilaf Spor Toto, 9 Kasım 2005 tarihli mektubunda İnteltek’in mutabakat yöntemi farklılığından dolayı 3.292 TL borçlu olduğunu bildirmiştir. Spor Toto, mutabakat dönemlerinin kümülatif değil, 6 aylık bağımsız dönemler olarak kabul edilmesi gerektiğini savunmaktadır. İnteltek Yönetimi 7 Aralık 2005 tarihinde gönderdiği cevabi nitelikteki yazıda, mutabakat döneminin kontratta 16 bağımsız dönem olarak tanımlanmadığını, dolayısıyla kümülatif bazda mutabakat yapılması gerektiğini savunmuştur. Spor Toto tarafından, İnteltek aleyhine tespit ve alacak davası açılmıştır. Mahkeme 22 Şubat 2007 tarihinde davanın reddine karar vermiştir ve hasılat riskinin tamamının Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’ne (“GSGM”) ait olduğuna, tahsil edilemeyen 1.527 TL tutarındaki hasılattan İnteltek’in sorumlu olmadığına ve altı aylık mutabakat dönemlerinin birbirinden bağımsız dönemler halinde uygulanması, hesaplamanın kümülatif olarak yapılamayacağı yönündeki tespit taleplerinin reddine karar vermiştir. GSGM tarafından yapılan temyiz ve karar düzeltme talepleri reddedilmiş ve mahkeme kararı kesinleşmiştir. Yargıtay kararı doğrultusunda, daha önce finansal tablolarda ayrılmış olan 3.292 TL tutarındaki anapara ve 1.894 TL tutarındaki faiz karşılığı ters çevrilmiştir. İnteltek, ayrıca 1. ve 3. mutabakat dönemlerinde yapılan 2.345 TL anapara ve 966 TL faiz ödemesinin tahsilini talep etmiş ve 21 Şubat 2008 tarihinde konu ile ilgili dava açmıştır. 19 Mart 2009 tarihinde Mahkeme, 2.345 TL tutarındaki anapara ile 966 TL tutarındaki faiz ile birlikte oluşacak gecikme faizinin İnteltek’e ödenmesine karar vermiştir. Spor Toto tarafından yapılan temyiz ve karar düzeltme istemleri reddedilmiş ve karar kesinleşmiştir. 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda 2.345 TL anapara ve 3.376 TL faiz ödemesi gelir olarak kayda alınmıştır. 19.16 Uzlaştırma sonrası yapılan fazla tarhiyat ile ilgili ihtilaf Turkcell, 9 Şubat 2009 tarihinde 2000, 2001 ve 2002 yıllarına ilişkin olarak roaming sözleşmesinden dolayı tahakkuk ettirilen KDV ve vergi cezalarına ilişkin Vergi Dairesi ile yapılan uzlaştırma sonrası yanlış hesaplanan 6.609 TL tutarındaki gecikme faizinin iadesi amacıyla Vergi Dairesi’ne başvurmuş; bu talebin reddi üzerine, red işleminin iptali amacıyla bir dava açmış; ayrıca gecikme faizinin yanlış hesaplanan 6.609 TL tutarındaki bölümünün iptali amacıyla dava açmıştır. Vergi Dairesi’ne yapılan başvurunun reddi üzerine açılan davada Mahkeme davanın reddine karar vermiş, Turkcell kararı temyiz etmiştir. Danıştay ilk derece mahkemesi kararının onanmasına karar vermiştir. Turkcell karar düzeltme başvurusunda bulunmuştur. Karar düzeltme süreci devam etmektedir.
205
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Diğer davada ise, Mahkeme davanın reddine karar vermiş, Turkcell kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.17 İran GSM İhalesi’yle ilgili ihtilaflar Turkcell, İran İslam Cumhuriyeti’nin Türkiye Cumhuriyeti ile imzaladığı Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma’nın çeşitli hükümlerini ihlal ettiğinin tespiti ile uğradığı zararın tazmini talebiyle, 11 Ocak 2008 tarihinde, UNCITRAL Tahkim Kuralları uyarınca oluşturulan tahkim mahkemesi nezdinde tahkim davası açmıştır. Söz konusu tahkim süreci, İran GSM ihalesi sonucunda ortaya çıkan ihtilafla ilgilidir. Duruşma Şubat 2013’te gerçekleşmiştir. Eylül 2013’te ikinci duruşma yapılmıştır. Dava süreci devam etmektedir. 19.18 Türk Telekom transmisyon tarifeleri ihtilafı 19 Ocak 2007 tarihinde Turkcell, Türk Telekom’a 1 Haziran 2004 ve 1 Temmuz 2005 tarihleri arasında fiber optik kablo, bakır kablo ve radyolink üzerinden verilen hizmetlerin bağlantı ücretlerini yanlış uyguladığı gerekçesiyle dava açma tarihine kadar tahakkuk etmiş faizler de dahil olmak üzere toplam 8.137 TL’nin tahsili talebiyle dava açmıştır. Dosya kapsamında düzenlenen bilirkişi raporu Turkcell lehinedir. Mahkeme bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar vermiştir. Ek rapor da Turkcell lehinedir. Mahkeme yeni bir bilirkişi raporu alınmasına karar vermiştir. Bilirkişi raporu Turkcell lehinedir. Mahkeme davanın kabulüne karar vermiştir. Türk Telekom kararı temyiz etmiştir. Turkcell tarafından temyize cevap verilmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.19 SPK kararının iptali SPK, 15 Ekim 2008 tarihinde aldığı bir kararla, 26 Ocak 2007 tarihli SPK kararının yerine getirilmediğinden bahisle Turkcell hakkında 12 TL idari para cezası uygulanmasına ve bu para cezasının yapılacak ilk Genel Kurul’da ortakların bilgisine sunulması gerektiği hususlarında Turkcell’in bilgilendirilmesine karar vermiştir. Turkcell bu karar ve bağlantılı işlemlerin iptali talebiyle idare mahkemesinde dava açmıştır. Mahkeme, Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini reddetmiştir. Turkcell’in bu karara itirazı da reddedilmiştir. Mahkeme 27 Mayıs 2011 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay yerel mahkeme kararının yürütmesinin durdurulması isteminin reddine karar vermiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. 19.20 Numara Taşınabilirliği Yönetmeliği’nin iptali BTK tarafından çıkarılan ve 1 Şubat 2007 tarihinde yürürlüğe giren Numara Taşınabilirliği Yönetmeliği’nin yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle 29 Mart 2007’de dava açılmıştır. Mahkeme, 1 Haziran 2009 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Karar, Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, ilk derece mahkemesi kararını onamıştır. Turkcell karar düzeltme talebinde bulunmuştur. Karar düzeltme süreci devam etmektedir.
206
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
19.21 Türk Telekom arabağlantı maliyetleri ihtilafı Türk Telekom, 8 Nisan 2009 tarihinde, Turkcell’in diğer işletmecilerden aldığı çağrı sonlandırma ücretinin kendi abonelerine sunduğu şebeke içi ücretlerin üzerinde olmasının mevzuata aykırı olduğu ve kendisini zarara uğrattığı iddiasıyla, Turkcell’in, Türk Telekom’dan tahsil ettiği tutarlardan şimdilik 10 TL’nin 2001’den itibaren işleyecek birikmiş faizi ve bu uygulama nedeniyle Türk Telekom’un trafik miktarındaki düşüş ve abone kayıpları nedeniyle uğranılan zarardan şimdilik 10 TL’nin, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte Turkcell’den tahsili talebi ile Turkcell aleyhine tazminat davası açmıştır. Mahkeme, 6 Nisan 2011 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Karar Türk Telekom tarafından temyiz edilmiştir. Turkcell tarafından temyize cevap verilmiştir. Yargıtay ilk derece mahkemesi kararını onamıştır. Türk Telekom karar düzeltme talebinde bulunmuştur. Turkcell karar düzeltme talebine cevap vermiştir. Karar düzeltme incelemesi devam etmektedir. 22 Ağustos 2011 tarihinde Türk Telekom, BTK’nın Turkcell’in şebekeiçi tarifelerinin, diğer işletmecilere uyguladığı arabağlantı ücretlerinin altında olamayacağına karar verdiğinden bahisle, bu karara rağmen Turkcell’in şebekeiçi tarifelerinin arabağlantı ücretlerinin altında kaldığı ve bu durum nedeniyle zarara uğradığı iddiasıyla, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 1.000 TL maddi tazminatın kendisine ödenmesi talebiyle dava açmıştır. Mahkeme, dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar vermiştir. Bilirkişi raporu Turkcell’in iddialarını desteklemektedir. Mahkeme, bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar vermiştir. Bilirkişi ek raporu da Turkcell lehinedir. Türk Telekom rapora itiraz etmiştir. Mahkeme davanın Turkcell lehine reddine karar vermiştir. Karar Türk Telekom tarafından temyiz edilmiştir. Turkcell tarafından süresi içerisinde temyize cevap verilmiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.22 Avea arabağlantı maliyetleri ihtilafı 4 Kasım 2010 tarihinde Avea, BTK’nın Turkcell’in şebekeiçi tarifelerinin, Turkcell’in diğer işletmecilere uyguladığı arabağlantı ücretlerinin altında olamayacağına karar verdiğinden bahisle, bu karara rağmen Turkcell’in şebekeiçi tarifelerinin arabağlantı ücretlerinin altında kaldığı ve bu durum nedeniyle zarara uğradığı iddiasıyla, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 1.000 TL maddi tazminatın kendisine ödenmesi talebiyle dava açmıştır. Yargılama devam ederken Avea davadaki talebini 47.000 TL’ye yükseltmiştir. Mahkeme, dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar vermiştir. Bilirkişi heyeti raporunu tanzim etmiştir. Mahkeme tarafından dosyada ek bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişi heyeti ek raporunu dosyaya ibraz etmiştir. Ek rapor Turkcell aleyhinedir. Mahkemece yeni bilirkişi heyetinden yeniden rapor alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişi raporu dosyaya sunulmuş olup Turkcell lehinedir. Dava süreci devam etmektedir. 25 Nisan 2011 tarihinde Avea aynı gerekçelere dayanarak Kasım 2009 ve Ocak 2010 dönemleri arasında uğradığı zararın tazmini talebiyle dava açmıştır. Açılan bu davada da Avea fazlaya dair haklarını saklı tutarak 40.000 TL tazminat talep etmektedir. Mahkeme, dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar vermiştir. Bilirkişi raporu şirketimiz lehinedir. Mahkeme, davanın Avea tarafından 4 Kasım 2010 tarihinde açılan ilk dava ile birleştirilmesine karar vermiştir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır.
207
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
19.23 Kampanyalar ile ilgili ihtilaf BTK, 21 Mayıs 2008 tarihinde Turkcell’in kampanyalar kapsamındaki uygulamaları nedeniyle abonelerini mağdur ettiği gerekçesiyle Turkcell’e 32.088 TL tutarında idari para cezası verilmesine karar vermiştir. Turkcell, 10 Temmuz 2008 tarihinde BTK’nın yukarıda sözü edilen kararının iptali istemiyle dava açmıştır. Mahkeme, 10 Kasım 2010 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Karar temyiz edilmiştir. Danıştay, Turkcell’in temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması talebinin reddine karar vermiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. Bununla birlikte, kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak para cezası 24.066 TL olarak 1 Ağustos 2008 tarihinde ödenmiştir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.24 Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından gönderilen Ödemeye Çağrı Mektubu’nun iptali Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (“TMSF”) tarafından temlik alınan Telsim’in muhasebe kayıtlarında yer alan ve Turkcell’in borçlu olduğu iddia edilen 15.149 TL’nin bir ay içerisinde ödenmesi talebiyle TMSF’nin Turkcell’e tebliğ ettiği ödemeye çağrı mektubunun yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle Turkcell tarafından 20 Eylül 2007 tarihinde dava açılmıştır. Danıştay, Turkcell’in yürütmeyi durdurma talebini kabul etmiştir. Mahkeme, 19 Ocak 2010 tarihli kararıyla dava konusu işlemin iptaline karar vermiştir. TMSF kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. Ayrıca TMSF tarafından konuyla ilgili gönderilen ödeme emrinin iptali istemiyle 19 Ekim 2007 tarihinde Turkcell tarafından dava açılmıştır. Mahkeme, 29 Mart 2010 tarihinde ödeme emrinin iptaline karar vermiştir. TMSF, kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.25 İskontolar üzerinden ödenen Hazine Payı ve Kurum Masraflarına Katkı Payı ile ilgili ihtilaf 2006 yılı sonunda, Turkcell’in Yeminli Mali Müşavirleri, distribütörlere yapılan satışlarda iskontolar düşüldükten sonra kalan nihai satış bedelinin “Brüt Satışlar” hesabına kaydedilmesi gerekirken, iskontolar düşülmeden önceki satış bedelinin bu hesaba kaydedildiğini tespit etmişlerdir. Turkcell 1 Ocak 2007 tarihinden itibaren muhasebe kayıtlarında düzeltme yaparak iskontolar düşüldükten sonra kalan nihai satış bedelini “Brüt Satışlar” hesabına kaydetmeye başlamıştır. Dolayısıyla, Turkcell 2006 yılı için toplam 51.254 TL tutarında, fazladan hazine payı ve evrensel hizmet fonu ödediğine karar vermiştir. 23 Şubat 2007 tarihli mektupta, Turkcell, Hazine Müsteşarlığı’ndan 46.129 TL tutarında hazine payı ve 5.020 TL tutarındaki faiz tahakkuku ile Bakanlık’tan 5.125 TL tutarında evrensel hizmet fonu ve 558 TL tutarındaki faiz tahakkukunun 10 gün içerisinde ödenmesini talep etmiştir. Hazine Müsteşarlığı ve Bakanlık herhangi bir ödeme yapmadığı için, Turkcell bu tutarları aylık hazine payı ödemelerinden mahsup etmeye başlamıştır. 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle toplam 51.254 TL hazine payı ve evrensel hizmet fonu ödemelerinden mahsup edilmiştir. Hazine Müsteşarlığı Turkcell’e, 2006 yılındaki distribütörlere verilen iskontolarla ilgili olarak mahsup edilen hazine payı ödemelerini kabul etmediğine dair 17 Temmuz 2007 tarihli bir mektup göndermiştir. Buna bağlı olarak, hazine payı ödemesinden mahsup edilen Mayıs 2007’ye ait 2.960 TL değerindeki tutar Turkcell’den talep edilmiştir. Turkcell tarafından bu ödeme yapılmamış ve 2006 yılındaki distribütörlere verilen iskontolarla ilgili hazine payı ve evrensel hizmet fonu tutarı mahsup edilmeye devam etmiştir. Turkcell Yönetimi’nin görüşleri doğrultusunda, konuya ilişkin hazine payı ve evrensel hizmet fonu ödemelerinin mahsup edilmesinin hukuka uygun olduğu düşünülmektedir.
208
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Ayrıca Turkcell, distribütörlere toptan satışlarda uyguladığı iskontolar üzerinden 10 Mart 2006 tarihli İmtiyaz Sözleşmesi’nin 8. ve 9. Maddeleri gereği, sırasıyla, hazine payı ve kurum masraflarına katkı payı ödemek mükellefiyetinde olmadığı yönünde karar verilmesi talebiyle, ICC nezdinde iki dava açmıştır. ICC Uluslararası Tahkim Mahkemesi Turkcell tarafından açılan davaların kabulüne karar vermiştir. BTK, ICC Uluslararası Tahkim Mahkemesi tarafından verilen kararların iptali için dava açmıştır. Mahkeme, BTK tarafından açılan davaların reddine karar vermiştir. Kararlar BTK tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay ilk derece mahkemesi kararlarının bozulmasına karar vermiştir. Turkcell tarafından karar düzeltme müracaatında bulunulmuştur. Yargıtay, karar düzeltme isteminin reddine karar vermiştir. Mahkeme 28 Kasım 2012 tarihinde yapılan duruşmada bozma kararına uyulmasına ve tahkim kararının iptaline karar vermiştir. Gerekçeli kararlar Turkcell’e tebliğ edilmiş; kararlar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir. 19.26 İlave Hazine Payına ilişkin ihtilaf Hazine Müsteşarlığı, Turkcell’e gönderdiği bir yazı ile 1 Haziran 2004 ile 9 Mart 2006 tarihlerini kapsayan dönemlere ilişkin incelemeler neticesinde tanzim edilen Hazine Kontrolörleri Kurulu Raporu’nu gerekçe göstererek, Turkcell’den, anılan dönemler için ilave hazine payı ödemesini talep etmiş; Turkcell, talep edilen meblağın 3.320 TL tutarındaki bölümünü ve roaming gelirlerinden kaynaklanan kur farkı üzerinden hazine payı ödeme mükellefiyetinin bulunmadığının tespiti talebi ile 18 Aralık 2009 tarihinde ICC nezdinde bir dava açmıştır. Hakem heyeti Turkcell’in taleplerini kısmen kabul ederek, Turkcell’in 885 TL tutarındaki hazine payını ödeme mükellefiyeti olmadığına karar vermiştir. Turkcell, kararın açıklanması ve yorumlanması talebi ile hakem heyetine başvurmuştur. Hakem heyeti tarafından bu başvuru reddedilmiştir. BTK tarafından hakem heyeti kararının Turkcell lehine verilen kısımlarının iptali için dava açılmıştır. Turkcell tarafından ise Tahkim kararının aleyhe olan kısımlarının iptali talebiyle bir dava açılmıştır. BTK tarafından açılan davada mahkeme, bilirkişi raporu alınmasına karar vermiştir. Bilirkişi raporu Turkcell lehinedir. Mahkeme aynı heyetten ek rapor alınmasına karar vermiştir. Davalar devam etmektedir. BTK, Turkcell’e gönderdiği 14 Mayıs 2010 tarihli yazısıyla, Hazine Müsteşarlığı Hazine Kontrolörleri Kurulu’nun raporuna dayanarak, 1 Haziran 2004 - 9 Mart 2006 tarihleri arasındaki dönemde, hazine payının ve roaming gelirlerinden kaynaklanan kur farkı üzerinden ödenmesi gereken hazine payının eksik ödendiği gerekçesiyle, eksik ödendiğini belirttiği 4.909 TL tutarındaki hazine payının ve bu tutar esas alınarak uygulanan 12.171 TL cezai şartın ödenmesini talep etmiştir. Turkcell, 26 Mayıs 2010 tarihinde, BTK’nın hazine payının ve roaming gelirlerinden kaynaklanan kur farkı üzerinden ödenmesi gereken hazine payının eksik ödendiği gerekçesiyle, eksik ödendiğini belirttiği 4.909 TL tutarındaki hazine payının ve bu tutar esas alınarak uygulanan 12.171 TL cezai şartın, ICC Tahkim Mahkemesi’nde devam eden ihtilafa konu olduğu gerekçesiyle, BTK’nın talep ettiği ödemenin durdurulması için Asliye Hukuk Mahkemesi’nden ihtiyati tedbir talebinde bulunmuştur. Mahkeme Turkcell’in talebini kabul etmiştir. BTK, tedbir kararına itiraz etmiş ise de bu itiraz reddedilmiştir. Turkcell, 4.909 TL tutarındaki hazine payı esas alınarak BTK tarafından uygulanan 12.171 TL cezai şartın hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle 27 Ocak 2012 tarihinde ICC nezdinde dava açmıştır. ICC Tahkim Mahkemesi, Turkcell’in davadaki tüm taleplerinin kabulüne karar vermiştir. BTK tarafından ICC kararının iptali talebiyle Ankara Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde dava açılmıştır. Dava devam etmektedir. BTK, Turkcell’e gönderdiği 19 Ekim 2010 tarihli yazısı ile 10 Mart 2006 ile 31 Aralık 2008 tarihlerini kapsayan dönemlere ilişkin incelemeler neticesinde tanzim edilen Hazine Kontrolörleri Kurulu Raporu’nu gerekçe göstererek, Turkcell’den, anılan dönemler için 72.527 TL hazine payı ile 205.594 TL cezai şart ödemesini talep etmiştir. Turkcell bu tutarın 1.535 TL tutarındaki kısmını ödemiştir. Turkcell, 13 Aralık 2010 tarihinde, BTK’nın ödenmesini talep ettiği; fakat itiraz edilen 70.992 TL tutarındaki hazine payının ve 205.594 TL cezai şartın, ICC Tahkim Mahkemesi’nde devam eden ihtilaflara konu olduğu gerekçesiyle, talep edilen ödemenin durdurulması için Asliye Hukuk Mahkemesi’nden ihtiyati tedbir talebinde bulunmuştur. Mahkeme Turkcell’in talebini kabul etmiştir. BTK tedbir kararına itiraz etmiş ise de bu itiraz reddedilmiştir.
209
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Turkcell belirli gelirler üzerinden hesaplanan hazine paylarının ödenmediğini konu alan 30 Mayıs 2010 tarihli Hazine Kontrolörleri Raporu ve 205.594 TL tutarındaki cezai şart talebi hakkında 12 Ocak 2011 tarihinde ICC nezdinde bir dava açmıştır. Turkcell Hazine Kontrolörleri Raporu’nda talep edilen 68.365 TL’nin ödendiğine ya da başka tahkim davalarında konu olduğuna karar verilmesini talep etmiştir. Turkcell ayrıca Hazine Kontrolörleri tarafından hesaplamasında ihtilaf bulunan gelirler üzerinden hazine payı ödemekle yükümlü olmadığının tespit edilmesi ile birlikte kalan hazine payı tutarı olan 4.163 TL’nin ödenmemesi gerektiği talebinde bulunmuştur. Son olarak talep edilen cezai şart tutarını ödemekle yükümlü olmadığına ve cezai şartın ihtilaf halinde ödenmeyeceğine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkeme, 18 Mart 2013 tarihli kararı ile Turkcell’in Hazine tarafından talep edilen ve önceki davalar kapsamı dışında kalan 1.351 TL’yi ödemekle yükümlü olmadığına (Turkcell’in yurtdışına gerçekleştirdiği SIM kart ve ekipman satışlarından elde edilen gelirler üzerinden 2.812 TL ödemekle yükümlü olmadığında ilişkin talebi reddedilmiştir.) ve Turkcell’in 205.594 TL tutarındaki cezai şartı ödemekle yükümlü olmadığına karar vermiştir. Ancak Turkcell’in Hazine Kontrolörleri tarafından hesaplanmasında ihtilaf bulunan gelirler üzerinden hazine payı ödemekle yükümlü olmadığına ve cezai şartın ihtilaf halinde ödenmeyeceğine ilişkin tespit talebi reddedilmiştir. BTK, Hazine Müsteşarlığı ve Ulaştırma Bakanlığı kararın iptali talebiyle Ankara Asliye Hukuk Mahkemeleri nezdinde iki ayrı dava açmıştır. Turkcell de kararın kısmen iptali talebiyle Ankara Asliye Hukuk Mahkemeleri nezdinde dava açmıştır. Davaların birleştirilerek yargılamanın tek dosya üzerinden devam edilmesine karar verilmiştir. Mahkeme tarafından dosyanın bilirkişiye tevdiine karar verilmiştir. Dava süreci devam etmektedir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.27 BTK tarafından geçmişe etkili olarak alınan Kurul kararları nedeniyle mahsup edilen Hazine Payı tutarları ile ilgili ihtilaf Turkcell tarafından, BTK’nın gerek arabağlantı ücretlerini ve gerekse bazı tarifeleri geçmişe etkili olarak değiştirmesi nedeniyle Turkcell’in diğer operatörlere ve bazı abonelere yapmak durumunda kaldığı iade ödemeler dikkate alınmaksızın Hazine Payı alınması karşısında; iade edilen ve gelire dahil edilmeyen tutarlar üzerinden alınan Hazine Paylarının haksız olduğu; 2006-2010 yılları arasında Turkcell tarafından Hazine Payı hesaplamalarında yapılan mahsupların hukuka uygun olduğu ve bu sebeplerle Hazine Payı adı altında fazladan ödeme yapmak durumunda kalınan toplamda 1.600 TL tutarındaki meblağın faiziyle beraber iadesi talepleriyle, bu duruma idari işlemleriyle sebep olduğu için BTK aleyhine ve bahsi geçen tutardan payları oranında yararlandıkları için Hazine Müsteşarlığı ile Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı aleyhine, 5 Ağustos 2010 tarihinde ICC Uluslararası Tahkim Mahkemesi nezdinde dava açılmıştır. Hakem heyeti, Mart 2012 tarihli kararıyla, davanın kısmen kabulüne karar vererek BTK’nın arabağlantı ücretlerini ve bazı tarifeleri geçmişe etkili olarak değiştirmesi nedeniyle Turkcell tarafından diğer operatörlere ve bazı abonelere yapılmak durumunda kalınan iadeler nedeniyle, Turkcell tarafından iade edilen ve gelire dahil edilmeyen tutarlar için Hazine Payı hesaplamalarında 2006-2010 yılları arasında mahsupların hukuka uygun olduğuna; Hazine Payı ve Kurum Masraflarına Katkı Payı adı altında fazladan ödeme yapmak durumunda kalınan toplamda 1.371 TL’nin Turkcell’e iadesine; 2006-2008 yılları arasında ödenen Kurum Masraflarına Katkı Payı tutarı olan 273 TL’nin iadesi talebinin ise reddine karar vermiştir. BTK, Hazine Müsteşarlığı ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, kararın iptali için Ankara Asliye Hukuk Mahkemeleri nezdinde dava açmıştır. BTK tarafından açılan davada mahkeme, davanın Hazine Müsteşarlığı ile Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından açılan dava ile birleştirilmesine karar vermiştir. Mahkeme davaların reddine karar vermiştir. BTK ile Hazine Müsteşarlığı ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı kararı temyiz etmiştir. Turkcell tarafından temyize cevap verilmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.28 Sanayi ve Ticaret Bakanlığı para cezasına ilişkin ihtilaf Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Turkcell’in servis abonelikleri ve içerik satışı hizmeti başlangıcı öncesinde, abonelerin uygun bir şekilde bilgilendirmediği iddiası ile Turkcell hakkında 68.201 TL tutarında idari para cezası uygulamıştır. Turkcell, 24 Ağustos 2009 tarihinde ceza tebligatının ve bu işlemin dayandığı kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali talebi ile dava açmıştır. Mahkeme, 8 Haziran 2010 tarihinde para cezasının iptaline karar vermiştir. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı bu kararı temyiz etmiştir. Danıştay, ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar vermiştir. Turkcell, karar düzeltme müracaatında bulunmuştur. Danıştay karar düzeltme talebinin reddine karar vermiştir. İlk derece Mahkemesi, Danıştay’ın bozma kararına uyma kararı vermiş ve davayı reddetmiştir. Karar süresi içerinde temyiz edilecektir.
210
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Turkcell, 14 Aralık 2009 tarihinde Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın, 68.201 TL tutarındaki idari para cezası uygulanmasına ilişkin kararına istinaden tanzim edilen ödeme emrinin yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle dava açmıştır. Mahkeme, davanın kabulüne karar vermiştir. Karar vergi dairesi tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar vermiştir. Turkcell, karar düzeltme müracaatında bulunmuştur. Danıştay karar düzeltme talebinin reddine karar vermiştir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.29 Astelit ve distribütörü arasındaki ihtilaf Astelit’in bir distribütörü, Astelit’e karşı sevk edilmeyen mallara istinaden yapmış olduğu avans ödemelerinin toplam tutarı olan 106.443 HRV’lik (31 Aralık 2013 tarihi itibariyle 28.423 TL) tazmini için dava açmıştır. Astelit ve distribütör arasında imzalanan sözleşmeye göre, distribütör ürünlerin satışını sevkiyat tarihinden itibaren 30 gün içerisinde tamamlamak ve distribütör komisyonu hariç satıştan elde edilen kazancı Astelit’e transfer etme yükümlülükleri altına girmiştir. Ancak distribütör, sözleşme ile yüklendiği bu yükümlülüklerini ihlal etmiştir. Bunun üzerine Astelit de distribütörden olan alacaklarının tazmini için 35.292 HRV (31 Aralık 2013 tarihi itibariyle 9.424 TL) tutarında bir karşı dava açmıştır Dava Astelit lehine tüm duruşmalardan geçmiştir. 26 Mart 2012 tarihinde, Ukrayna Yüksek Ticaret Mahkemesi geçmiş Astelit lehine olan mahkeme kararlarını onamıştır. Distribütör Ukrayna Yüksek Ticaret Mahkemesi kararından itibaren üç ay içinde Ukrayna Temyiz Mahkemesi’nde kararı temyiz etme hakkına sahiptir ancak distribütör uzun süredir faaliyette bulunmamaktadır ve temyiz hakkını kullanmamıştır. Şirket Yönetiminin görüşüne göre yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda konuyla ilgili karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.30 Astelit’in faiz gideri üzerinden hesaplanan stopaj ile ilgili davası Ukrayna Vergi İdaresi, Astelit’e Euroasia ile yapılan kredi sözleşmelerinden doğan faiz giderleri üzerinden hesaplanan stopajın, 2009 yılı için %10 olması gerektiğine dair bir ihtarda bulunmuştur. Ukrayna yasaları ve Ukrayna ile Hollanda arasındaki Çifte Vergilendirmenin Önlemesi Konvansiyonu uyarınca, Astelit %2 oranında stopaj ödemiş; ardından Astelit, kendisinin 11.651 HRV (31 Aralık 2013 tarihi itibariyle 3.111 TL) tutarında ek ödeme yapmasına yol açacak olan söz konusu ihtarın iptali için bir dava açmıştır. İdare Mahkemesi, 30 Kasım 2010 tarihinde davayı kabul etmiştir. Kiev Temyiz Mahkemesi de ilk derece mahkemesinin kararını onamıştır. Vergi İdaresi kararı temyiz etmiştir. Duruşma günü, Ukrayna Yüksek İdare Mahkemesi’nce ertelenmiş olup; mahkeme henüz yeni duruşma gününü tayin etmemiştir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle, Şirket Yönetimi’nin görüşleri doğrultusunda, 2009, 2010, 2011 ve 2012 yıllarına ait riskler için konsolide finansal tablolarda konuyla ilgili 27.089 HRV (31 Aralık 2013 tarihi itibariyle 7.233 TL) tutarında karşılık ayrılmıştır. 19.31 Shell&Turcas Petrol A.Ş. ile yapılan kampanyaya ilişkin ÖİV ve KDV davası Turkcell ile Shell&Turcas Petrol A.Ş. (“Shell”) arasında 27 Kasım 2007 tarihinde imzalanan sözleşme kapsamında aboneler Turkcell’den bedava dakika ve kontör ile Shell’den bedava akaryakıt almışlardır. Söz konusu kampanyaya ilişkin yapılan inceleme neticesinde ilgili hatlara yüklenen kontör ve dakikalar dolayısıyla KDV ve ÖİV tahakkuk ettirilmediği gerekçesiyle, Turkcell hakkında, toplam 1.214 TL tutarında ÖİV ve toplam 1.822 TL tutarında vergi ziyaı cezası ve toplam 874 TL tutarında KDV ve toplam 1.315 TL tutarında vergi ziyaı cezası tahakkuku yapılmıştır. Turkcell 16 Eylül 2009 tarihinde bahsi geçen vergi ve ceza tahakkuklarının iptali için dava açmıştır. Mahkeme, davaların kabulüne karar vermiştir. Vergi Dairesi, kararları temyiz etmiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur).
211
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
19.32 Mep İletişim ve Dış Ticaret A.Ş. tarafından açılan dava Turkcell’in distribütörü iken distribütörlük sözleşmesi sona eren Mep İletişim A.Ş., 31 Aralık 2008 tarihinde, Turkcell’in uygulamaları nedeniyle zarara uğradığı iddiasıyla, Turkcell aleyhine, toplam 64.000 TL tutarında olduğu iddia edilen zarardan, fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 1.000 TL tutarındaki bölümünün tahsili talebiyle dava açmıştır. Mahkeme, dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar vermiştir. Bilirkişi heyeti raporunu dosyaya ibraz etmiş, mahkeme aynı heyetten ek rapor alınmasına karar vermiştir. Dosyaya sunulan ek bilirkişi raporunda davacının 64.000 TL olarak iddia ettiği zarar 16.700 TL olarak hesaplanmıştır. Davacı davasını ıslah ederek talebini 16.700 TL olarak revize etmiştir. Mahkeme, MEP İletişim A.Ş. tarafından daha sonra açılan ve bu dava ile birleşen dosya ile birlikte yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar vermiştir. Yeniden alınan bilirkişi raporunda davacının zararı 18.800 TL olarak hesaplanmıştır. Mahkeme, dosyanın, marka değerleme konusunda rapor alınmak üzere yeni bir bilirkişiye tevdi edilmesine karar vermiştir. Dava süreci devam etmektedir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması ve olası yükümlülük tutarının güvenli bir şekilde tahmin edilememesi nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.33 BTK’nın tarifelere ilişkin kararları BTK 2009 tarihinde geçerli olan bir tarifenin şartlarında lansman sonrası değişiklik yapıldığını ve abonelere faturalanan fazla tutarların iade edilmesi gerektiğini bildirmiştir. Turkcell, 1 Şubat 2010 tarihinde BTK’nın ilgili kararının yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle dava açmıştır. Mahkeme yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar vermiş; bu karara Turkcell tarafından itiraz edilmiştir. İtiraz reddedilmiştir. Dava süreci halen devam etmektedir. Abonelere iade edilecek tutar 15.660 TL olarak hesaplanmış olup 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda “Satış Gelirleri” hesabından düşülmüştür. Abonelere iade Ocak 2010’da gerçekleşmiştir. BTK, 17 Mayıs 2010 tarihli kararı ile Turkcell’in, bir tarife seçeneğinin şebekeiçi tarifelere alt sınır getiren kurul kararını etkisizleştirdiği ve uygulanmasını zorlaştırdığı gerekçesiyle Turkcell hakkında 802 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Para cezası, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 601 TL olarak 21 Haziran 2010 tarihinde ödenmiştir. Bununla birlikte, Turkcell söz konusu para cezasının iptali için 21 Temmuz 2010 tarihinde dava açmıştır. Mahkeme davanın reddine karar vermiştir. Karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, yerel mahkeme kararının yürütmesinin durdurulması isteminin reddine karar vermiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir. BTK, bir tarifeye ilişkin soruşturma sonucunda aldığı 22 Eylül 2010 tarihli kararıyla 26.483 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Para cezası, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 19.862 TL olarak 7 Aralık 2010 tarihinde ödenmiştir. Bununla birlikte, Turkcell söz konusu para cezasının yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle 10 Aralık 2010 tarihinde dava açmıştır. Mahkeme yürütmenin durdurulması talebini reddetmiş; Turkcell bu karara itiraz etmiştir. 17 Şubat 2011 tarihinde, Ankara Bölge İdare Mahkemesi, itirazın kabulü ile yürütmenin durdurulması talebinin kabulüne karar vermiştir. BTK, daha önce Turkcell tarafından ödenmiş olan tutarı 30 Mart 2011 tarihinde iade etmiştir. Mahkeme davanın reddine karar vermiştir. Turkcell tarafından karar, yürütmenin durdurulması talepli olarak temyiz edilmiştir. 19.862 TL tutarındaki para cezası, Turkcell tarafından tekrar 30 Ocak 2014 tarihinde BTK’ya iade edilmiş; abonelere yapılacak iadelere de tekrar başlanmıştır. Temyiz incelemesi devam etmektedir.
212
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
BTK kararı kapsamında abonelere iade edilecek tutar 2010 yılı için 13.432 TL olarak hesaplanmış olup 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda “Satış Gelirleri” hesabından düşülmüştür. Abonelere Şubat 2011’de 7.137 TL tutarında iade gerçekleşmiştir. 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda, BTK’ya 30 Ocak 2014 tarihinde iade edilen para cezası ve abonelere iadesi henüz yapılmayan tutarlar ile ilgili sırasıyla 19.862 TL ve 26.716 TL tutarlarında karşılık ayrılmıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.34 BTK’nın rehber ve bilinmeyen numaralar hizmetine ilişkin kararı BTK, 7 Temmuz 2010 tarihli kararıyla rehber ve bilinmeyen numaralar hizmetine ilişkin sistemin tamamının mülkiyetinin Turkcell’e ait olmadığı gerekçesiyle Turkcell’e 401 TL idari para cezası uygulanmasına ve ayrıca, rehber ve bilinmeyen numaralar hizmetinin üzerinden sunulduğu her türlü yazılım, donanım, altyapı ve teçhizatın Turkcell’in sahipliğine alınmasına karar vermiştir. İdari para cezası, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 301 TL olarak 7 Eylül 2010 tarihinde ödenmiştir. Turkcell, 22 Eylül 2010 tarihinde söz konusu kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle dava açmıştır. Mahkeme Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini reddetmiş; Turkcell karara itiraz etmiştir. Mahkeme davanın reddine karar vermiştir. Karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, Yerel Mahkeme kararının yürütmesinin durdurulması talebinin reddine karar vermiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.35 Distribütörlere yönelik uygulama hakkında Rekabet Kurumu ile olan ihtilaf 1 Aralık 2009 tarihinde tebliğ edilen Rekabet Kurulu kararına göre 4054 sayılı Rekabetin Korunması hakkındaki Kanun uyarınca Turkcell’in distribütörlere yönelik uygulamaları hakkında soruşturma açılmıştır. Turkcell savunmasını Rekabet Kurumu’na sunmuştur. Kurum yetkilileri Mart 2010 tarihinde yerinde inceleme ve denetimlerde bulunmuşlardır. Rekabet Kurumu, Vodafone’nun soruşturma konusu ile ilgili şikayetlerinin de bu dosya kapsamında incelenmesine karar vermiştir. Avea’nın, Turkcell’in SIM kart, kontör kart, dijital kontör, aktivasyon ve diğer abonelik hizmetlerinin toptan ve perakende satışı pazarındaki hâkim durumunu kötüye kullanarak Avea’nın faaliyetlerini zorlaştırdığı iddialarının da bu soruşturma kapsamında değerlendirilmesine ve bu çerçevede Avea’nın şikayetçi olarak kabul edilmesine karar verilmiştir. Soruşturma raporu, Ağustos 2010’da Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Turkcell’in yazılı savunması süresi içinde Rekabet Kurumu’na sunulmuştur. Buna istinaden ek görüş Şubat ayında Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Ek görüş ertesindeki hazırlanan yazılı savunma süresi içerisinde Rekabet Kurumuna sunulmuştur. Turkcell sözlü savunmasını 31 Mayıs 2011 tarihinde Rekabet Kurulu’na sunmuştur. Rekabet Kurulu, 9 Haziran 2011 tarihli toplantısında Turkcell’in GSM hizmetleri pazarındaki hakim durumunu kötüye kullandığı gerekçesiyle Turkcell hakkında 91.942 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Turkcell, 8 Aralık 2011 tarihinde, Rekabet Kurulu kararının iptali için dava açmıştır. Turkcell Rekabet Kurulu kararının yürütmesinin durdurulmasını talep etmiştir. Danıştay, Rekabet Kurulu kararının Turkcell’e 91.942 TL idari para cezası verilmesine ilişkin kısmının yürütmesinin durdurulmasına, Turkcell’in karara konu uygulamalarıyla hakim durumunu kötüye kullandığı ve ihlale son verilmesi gerektiği tespitlerini içeren kısımlarının yürütmesinin durdurulması talebinin ise reddine karar vermiştir. Rekabet Kurumu karara itiraz etmiştir. Turkcell de kararın reddedilen kısmına itiraz etmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, yürütmenin durdurulması kararının kaldırılmasına ve esasa ilişkin hususlar yönünden inceleme yapılarak yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Mahkeme’ye iadesine karar vermiştir. Danıştay ilgili dairesi bu gelişme üzerine yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar vermiştir. Turkcell karara itiraz etmiştir. Dava süreci devam etmektedir.
213
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı, Turkcell’e gönderdiği 8 Mart 2012 tarihli ödeme emri ile 91.942 TL tutarındaki para cezasının ödenmesini talep etmiştir. Ödeme emrinin yürütmesinin durdurulması ve iptali için 13 Mart 2012 tarihinde dava açılmıştır. Mahkeme, vergi dairesinin savunması alınana kadar ödeme emrinin yürütmesinin durdurulmasına karar vermiştir. Vergi dairesinin savunması dosyaya sunulduktan sonra mahkeme yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar vermiş, bu karara itiraz edilmiş, ancak itiraz reddedilmiştir. Turkcell ikinci kez yürütmenin durdurulmasını talep etmiş, bu talep reddedilmiştir. Turkcell karara itiraz etmiş, ancak itiraz reddedilmiştir. Ardından mahkeme davanın kabulüne ve ödeme emrinin iptaline karar vermiştir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle Turkcell banka hesapları üzerinde ödeme emrine istinaden Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından konulan 91.942 TL tutarında blokaj bulunmaktadır. Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı kararı temyiz etmiş; Turkcell tarafından temyize cevap verilmiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir. Turkcell’in bayisi iken bayilik sözleşmesi sona eren Pamuk Elektronik, Turkcell’in Rekabet Kurulu’nun 91.942 TL idari para cezası verdiği kararına konu uygulamaları nedeniyle zarara uğradığından bahisle, uğramış olduğu zararın tazmini; zararının 3 katı tutarında tazminata hükmedilmesi ve ayrıca sözleşmesinin haksız olarak feshi nedeniyle uğramış olduğu 2.100 TL zararının tazmini talebiyle 19 Aralık 2011 tarihinde dava açmıştır. Turkcell süresi içerisinde davaya cevap vermiştir. 19 Nisan 2012 tarihinde yapılan duruşmada mahkeme, sözleşmede bu yönde hüküm olduğu için, davanın tahkim yolu ile çözümlenmesi gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Pamuk Elektronik kararı temyiz etmiştir. Turkcell temyize cevap vermiştir. Yargıtay ilk derece mahkemesi kararının onanmasına karar vermiştir. Doğan Dağıtım A.Ş. tarafından 5 Haziran 2012 tarihinde Turkcell’in distribütörlerine ve bayilerine yönelik uygulamalarının 4054 Sayılı Kanuna aykırılık teşkil ettiğinin Rekabet Kurulu’nun 91.942 TL idari para cezası verdiği kararı ile sabit olduğu ve Turkcell’in bu uygulamaları neticesinde ve sonrasında zarara uğradıkları iddiası ile fazlaya dair hakları saklı tutularak, mahkemece belirlenecek zararının 3 katına kadar tazminat ile birlikte 110.484 TL’nin tahsili talebi ile dava açılmıştır. Dava süreci devam etmektedir. Tasfiye halindeki Mep İletişim ve Dış Ticaret A.Ş. ve hissedarları tarafından 30 Temmuz 2012 tarihinde Turkcell’in distribütörlerine ve bayilerine yönelik uygulamalarının 4054 Sayılı Kanuna aykırılık teşkil ettiğinin Rekabet Kurulu’nun 91.942 TL idari para cezası verdiği kararı ile sabit olduğu ve Turkcell’in bu uygulamaları neticesinde ve sonrasında zarara uğradıkları iddiası ile fazlaya dair hakları saklı tutularak, mahkemece belirlenecek zararın 3 katına kadar tazminat ile birlikte 1.200 TL maddi tazminatın tahsili talebi ile dava açılmıştır. Mahkeme, bu davanın Mep İletişim ve Dış Ticaret A.Ş. tarafından 31 Aralık 2008 tarihinde açılan ilk dava ile birleştirilmesine karar vermiştir. Mobiltel İletişim Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Mobiltel”) tarafından 17 Ağustos 2012 tarihinde Turkcell’in alt bayileri münhasırlaştırdığının Rekabet Kurulu’nun 91.942 TL İdari para cezası verdiği kararı ile sabit olduğu ve Avea distribütörü olan Mobiltel’in Turkcell’in münhasırlaştırdığı alt bayilere mal satışı yapamadığı iddiası ile fazlaya dair hakları saklı tutularak, mahkemece belirlenecek zararın 3 katına kadar tazminat ile birlikte 500 TL maddi tazminatın tahsili talebi ile dava açılmıştır. Dava süreci devam etmektedir. Avea tarafından 31 Ekim 2012 tarihinde Turkcell’in distribütörlerine ve bayilerine yönelik uygulamalarının 4054 Sayılı Kanuna aykırılık teşkil ettiğinin Rekabet Kurulu’nun 91.942 TL idari para cezası verdiği kararı ile sabit olduğu ve Turkcell’in bu uygulamaları neticesinde zarara uğradıkları iddiası ile fazlaya dair hakları saklı tutularak, mahkemece belirlenecek zararının 3 katına kadar tazminat ile birlikte, 1.000 TL’nin tahsili talebi ile dava açılmıştır. Dava süreci devam etmektedir.
214
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüklerin yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel olmaması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.36 Abonenin şikayeti üzerine başlatılan soruşturma BTK, 12 Mayıs 2010 tarihli kararıyla Özalp İnşaat ve Pazarlama Tic. Ltd. Şti. isimli şirketin şikayeti kapsamında, Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar vermiş, bazı bilgi ve belge taleplerinde bulunmuştur. Bu taleplere ilişkin olarak hazırlanan cevaplar Kurum’a sunulmuştur. Soruşturma raporu Turkcell’e tebliğ edilmiş; Turkcell yazılı savunmasını BTK’ya sunmuştur. BTK, 13 Ocak 2011 tarihli kararı ile aboneleri mağdur ettiği gerekçesiyle 8.016 TL ve Turkcell’in Kurum’u yanlış bilgilendirdiği gerekçesiyle 2.004 TL olmak üzere Turkcell hakkında 10.020 TL para cezası uygulanmasına karar vermiştir. İdari para cezaları, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak toplam 7.515 TL olarak 17 Şubat 2011 tarihinde ödenmiştir. Turkcell, 14 Mart 2011 tarihinde söz konusu kararların yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle dava açmıştır. Turkcell’in verilen para cezasının iptali amacıyla açtığı davalarda yürütmenin durdurulması taleplerinin reddine karar verilmiştir. Turkcell kararlara itiraz etmiştir. İtirazlar reddedilmiştir. Mahkemeler davaların reddine karar vermiştir. Kararlar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, Turkcell’in temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması taleplerinin reddine karar vermiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir. 19.37 Kişisel veri gizliliğinin ve konuya ilişkin mevzuatın ihlal edilip edilmediği hususunda BTK ile olan ihtilaf BTK, yasal olmayan yollarla yapılan telefon dinlemeleri ile ilgili basında yer alan haberler kapsamında, başta kişisel veri gizliliğinin ve konuya ilişkin ilgili mevzuatın ihlal edilip edilmediği hususunda ön araştırma açılmasına karar vermiştir. BTK yetkilileri Temmuz 2010’da Turkcell’e gelerek yerinde denetim yapmıştır. BTK’nun 22 Eylül 2010 tarihli kararı ile konunun daha detaylı araştırılabilmesi için Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir. Soruşturma raporu Ocak 2011’de Turkcell’e tebliğ edilmiş olup rapora ilişkin yazılı savunma süresi içinde BTK’ya sunulmuştur. BTK, 6 Haziran 2011 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilen kararıyla, Turkcell’in 11.225 TL idari para cezası ile cezalandırılmasına karar vermiştir. Para cezası, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde %25 oranında indirimden yararlanılarak 5 Temmuz 2011 tarihinde 8.418 TL olarak ödenmiştir. Turkcell, 24 Ağustos 2011 tarihinde kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali için dava açmıştır. Mahkeme davayı reddetmiştir. Turkcell kararı temyiz etmiştir. Danıştay, Turkcell’in temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması talebinin reddine karar vermiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir. 19.38 SMS sonlandırma ücretleriyle ilgili ihtilaf Avea, 22 Aralık 2006 tarihinde, SMS sonlandırma ücretleri konusunda Turkcell ile arasında karşılıklı olarak ücret almama hususunda bir mutabakat ve sözleşme olmasına rağmen, Turkcell’in kendi şebekesinde sonlanan her bir SMS için tek taraflı iradesiyle, Avea’ya SMS sonlandırma ücreti tahakkuk ettirdiği ve bu tutarı Avea’ya olan arabağlantı borçlarına mahsup etmek suretiyle, mahsup edilen SMS ücretleri karşılaştırılmasından doğan fark kadar Avea’yı zarara uğrattığı iddiası ile Ocak 2006-Ağustos 2006 dönemine ilişkin mahsup edilen 6.480 TL’nin iade tarihine kadar işleyecek faizi ile birlikte Turkcell’den tahsili için alacak davası açmıştır. Mahkeme, 25 Kasım 2008 tarihinde davanın kabulü ile 6.480 TL Avea alacağının faizi ile birlikte Avea’ya ödenmesine karar vermiştir. Karar, Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Bununla birlikte, Turkcell 30 Mart 2009 tarihinde 6.480 TL anapara, 5.103 TL faiz ve 524 TL harç bedeli olmak üzere toplam 12.107 TL tutarındaki ödemeyi Avea’ya yapmıştır. Yargıtay, ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar vermiştir. Turkcell, kararın gerekçesi açısından karar düzeltme müracaatında bulunmuştur. Avea da karar hakkında karar düzeltme müracaatında bulunmuştur. Yargıtay, Avea’nın karar düzeltme talebini reddetmiş, Turkcell’in talebini kısmen kabul etmiştir. Yerel Mahkeme, 13 Aralık 2011 tarihli duruşmada davayı tekrar kabul etmiştir. Karar, Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay ilk derece mahkemesi kararının onanmasına karar vermiştir. Turkcell süresi içerisinde karar hakkında karar düzeltme müracaatında bulunmuştur.
215
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Mahkeme kararı doğrultusunda Şubat 2005 ile 23 Mart 2007 tarihleri arasında Turkcell ile Avea arasında SMS sonlandırma ile ilgili herhangi bir arabağlantı gelir ve gider faturalaşması bulunmamaktadır. Turkcell, ayrıca, Avea ile arasındaki SMS arabağlantı ücretlerinin belirlemesi hususunda BTK’ya başvuruda bulunmuştur ve 23 Mart 2007 tarihinden Ocak 2009’a kadar BTK’nın açıkladığı SMS arabağlantı ücretleri uygulanmıştır. Avea’nın başvurusu üzerine BTK, Ocak 2009’da bu ücreti yeniden belirlemiştir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.39 T-Medya ile olan ihtilaf Mülkiyeti Turkcell’e ait olan ve İzmir, Ankara ve Adana illerinde bulunan 3 adet gayrimenkul ile ilgili olarak, gayrimenkullerin 2003-2010 yıllarına ait kira bedellerini ödemeyen T-Medya aleyhine, 13 Ağustos 2010 tarihinde T-Medya’ya gönderilen yazı ile ödenmeyen kira bedelleri ile işlemiş faiz olmak üzere toplam 8.914 TL’nin tahsili amacıyla tahkim prosedürleri başlatılmıştır. Hakem Heyeti tahkim sürecinin 8 Ekim 2013 tarihine kadar uzatılmasına karar vermiştir. T-Medya, dava süreci devam ederken, davaya konu olan borç tutarını kabul ettiğine dair taahhütnameyi Turkcell Yönetimi’ne 28 Şubat 2013 tarihinde sunmuştur. Turkcell tarafından Hakem Heyeti’ne söz konusu taahhütname sunularak karar verilmesi talep edilmiştir. Hakem Heyeti tahkim sürecinin 8 Kasım 2013 tarihine kadar uzatılmasına karar vermiştir. Hakem Heyeti, Turkcell tarafından açılan davaların kabulüne ve T-Medya’nın toplam 7.527 TL tutarındaki alacağın fiili ödeme tarihine kadarki faizi ile birlikte Turkcell’e ödenmesine karar vermiştir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda, Turkcell T-Medya’dan olan alacaklarına ilişkin ayırmış olduğu 6.418 TL tutarında şüpheli alacak karşılığını T-Medya tarafından verilen taahhütnameye istinaden iptal etmiştir. 19.40 Uluslararası roaming kampanyaları için yapılan abone şikayeti üzerine BTK tarafından başlatılan soruşturma Turkcell’in faturalama ve ücretlendirme ile ilgili uygulamaları çerçevesinde bir tüketici tarafından yapılan şikayet üzerine, Turkcell’in 2009–2010 yılları içerisinde uluslararası dolaşım kapsamında uygulanan kampanyalarının ücretlendirilmesindeki sorunlara ilişkin olarak, 30 Aralık 2010 tarihli BTK kararıyla Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir. Turkcell’den farklı tarihlerde bilgi ve belge talep edilmiş; talep edilen bilgi ve belgeler Kurum’a sunulmuştur. Soruşturma raporu 5 Temmuz 2011 tarihinde tebliğ edilmiştir. Soruşturmaya ilişkin savunmalar süresi içerisinde Kurum’a sunulmuştur. BTK, Turkcell’e 26 Ocak 2012 tarihinde 6.847 TL idari para cezası uygulanmasına karar verdiğini tebliğ etmiştir. BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde ödeme yapılarak %25 oranında indirimden faydalanılarak 24 Şubat 2012 tarihinde 5.135 TL tutarında ödeme gerçekleştirilmiştir. 19.41 Numara taşınabilirliği ile ilgili olarak BTK tarafından başlatılan soruşturma Turkcell’in, abonelerden gelen numara taşıma taleplerini, Numara Taşınabilirliği Yönetmeliği’ne aykırı şekilde reddettiği iddiası ile ret gerekçelerinin değerlendirilmesini teminen BTK tarafından 26 Ocak 2011 tarihinde Turkcell hakkında soruşturma açılmıştır. Soruşturma raporu 23 Mayıs 2011 tarihinde tebliğ edilmiştir. Soruşturmaya ilişkin savunmalar süresi içerisinde Kurum’a sunulmuştur.
216
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
BTK, 27 Ekim 2011 tarihli kararı ile Turkcell’in, Numara Taşıma Yönetmeliği’nin “numara taşınması talebinin reddine ilişkin kriterler”e aykırı davrandığı gerekçesiyle 981 TL ve Kurum’a yanıltıcı bilgi verdiği gerekçesiyle 2.004 TL olmak üzere Turkcell hakkında 2.985 TL para cezası uygulanmasına karar vermiştir. İlgili ceza BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 25 Ocak 2012 tarihinde ödenmiştir. 19.42 Turkcell Superonline’a kazı çalışmaları ile ilgili verilen ceza 13 Ocak 2011 ve 28 Ekim 2011 tarihlerinde Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından Turkcell Superonline’ın kazı çalışmaları ile ilgili olarak sırasıyla 8.863 TL ve 235 TL tutarlarında para cezası tebliğ edilmiştir. Turkcell Superonline, para cezalarının iptali amacıyla Ankara İdare Mahkemeleri’nde dava açmıştır. Turkcell Superonline’ın yürütmenin durdurulması talebi reddedilmiştir. Turkcell Superonline kararlara itiraz etmiştir. 13 Ocak 2011 tarihinde tebliğ edilen 8.863 TL bedelli para cezası ile ilgili olarak Bölge İdare Mahkemesi’ne Turkcell Superonline tarafından yapılan itiraz için ret cevabı alınmıştır. 28 Ekim 2011 tarihinde tebliğ edilen 235 TL tutarında para cezasına ilişkin Turkcell Superonline tarafından dava açılmış, anılan davada yürütmenin durdurulması talebi reddedilmiştir. Para cezalarının iptali amacıyla Ankara İdare Mahkemeleri’nde açılan davalar sonuçlanmıştır. Turkcell Superonline’a 31 Temmuz 2012 tarihinde tebliğ edilen karara göre 9.098 TL tutarındaki para cezaları mahkeme tarafından iptal edilmiştir. Ankara Büyükşehir Belediyesi iptal kararlarını temyiz etmiştir. 19.43 Turkcel Superonline’a Evrensel Hizmet Katkı Payı nedeni ile gönderilen ödeme emri Beykoz Vergi Dairesi Müdürlüğü Turkcell Superonline’a, Evrensel Hizmet Katkı Payının 2005, 2006, 2007 ve 2008 yıllarında Superonline Uluslararası Elektronik Bilgilendirme Telekomunikasyon ve Haberleşme Hizmetleri A.Ş. tarafından eksik ödenmesi nedeni ile 24 Ekim 2011 tarihinde 1.192 TL tutarında ödeme emri tebliğ etmiştir. 31 Ekim 2011 tarihinde ödeme emirlerinin iptali için 4 ayrı dava açılmıştır. Dava konusu bedeller 7 Aralık 2011 tarihinde faizi ile birlikte 1.203 TL olarak ödenmiştir. 21 Aralık 2011 tarihinde Turkcell Superonline ve Çukurova Holding A.Ş. arasında yapılmış olan hisse satış sözleşmesine istinaden Demir Toprak İth.İhr. ve Tic. A.Ş., Sınai ve Mali Yatırımlar Holding A.Ş. ve Endüstri Holding A.Ş.’den ödenen cezanın Turkcell Superonline’a geri ödenmesi için ihtarname düzenlenmiştir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle herhangi bir tahsilat yapılmamıştır. Söz konusu bedel yürütmeyi durdurma kararı alınması ya da davanın Turkcell Superonline lehine sonuçlanması halinde iade alınacaktır.Bu davalardan toplam bedelleri 330 TL ve 450 TL olan ödeme emirlerine ilişkin davalar 28 Kasım 2012 tarihinde Turkcell Superonline lehine iptal edilmiş olup, kararlar Turkcell Superonline’a 23 Ocak 2013 ve 28 Ocak 2013 tarihlerinde tebliğ edilmiştir. Bu kararlar, Beykoz Vergi Dairesi tarafından temyiz edilmiştir.Ayrıca, bedeli 354 TL olan ödeme emrine ilişkin davanın reddine karar verilmiş olup 19 Temmuz 2013 tarihinde tebliğ edilmiş karar Turkcell Superonline tarafından temyiz edilmiştir.
217
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
19.44 Bireysel abonelerin data kullanımlarının ücretlendirilmesi hakkında BTK soruşturması Bir tüketici şikâyeti kapsamında, BTK tarafından 9 Mart 2011 tarihinde data tarifelerinde yaşanan ücretlendirme hatalarına ilişkin Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir. Soruşturma raporu 6 Haziran 2011 tarihinde tebliğ edilmiştir. Soruşturmaya ilişkin savunmalar süresi içerisinde Kurum’a sunulmuştur. BTK, 3 Ekim 2011 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilen kararıyla, Turkcell’in 1.645 TL idari para cezası ile cezalandırılmasına karar vermiştir. Söz konusu para cezası, kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 1 Kasım 2011 tarihinde 1.234 TL olarak ödenmiştir. Turkcell, 2 Aralık 2011 tarihinde söz konusu kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle dava açmıştır. Mahkeme, yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar vermiştir. Turkcell karara itiraz etmiş, itiraz reddedilmiştir. Mahkeme davanın reddine karar vermiştir. Karar, Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, Turkcell’in temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması talebinin reddine karar vermiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir. 19.45 Açık hat kararı ile abonelik kayıtlarının güncelliği/doğruluğu hakkında başlatılan soruşturma Açık hatlara ilişkin 27 Ekim 2009 tarihli Kurul kararı ile “Abonelik Kayıtlarının Güncellenmesi ve Son Kullanıcıların Aboneliğinin Gerçekleştirilmesi İşlemine ilişkin Usul ve Esaslar”ın gereklerinin yerine getirilip getirilmediğinin tespiti amacıyla, BTK tarafından 17 Şubat 2011 tarihinde Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir. Yerinde denetim BTK uzmanlarınca 23 Mart 2011 tarihinde Turkcell’de gerçekleştirilmiştir. Soruşturma raporu 26 Eylül 2011 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Turkcell süresi içerisinde savunmasını BTK’ya sunmuştur. BTK’nın 21 Mart 2012 tarihli kararıyla, yukarıda belirtilen mevzuat ve ilgili diğer mevzuatın ihlal edildiği gerekçesiyle Turkcell’in toplam 8.173 TL idari para cezası ise cezalandırılmasına karar verilmiştir. Söz konusu para cezası, kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 5 Haziran 2012 tarihinde 6.129 TL olarak ödenmiştir. 19.46 Fesih ve fesihte takip edilecek usule ilişkin “Tüketici Hakları Yönetmeliği”nin ilgili hükümlerine uyulup uyulmadığı hakkında soruşturma BTK tarafından Tüketici Hakları Yönetmeliği’nin fesih ve fesihte takip edilecek usulü düzenleyen 18. Maddesi’ne uygun işlem tesis edip etmediğinin tespiti amacıyla 22 Şubat 2011 tarihinde Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir. Soruşturma raporu Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Süresi içerisinde savunma hazırlanarak BTK’ya sunulmuştur. BTK, 19 Ağustos 2011 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilen kararıyla, Turkcell’in 11.442 TL idari para cezası ile cezalandırılmasına karar vermiştir. Söz konusu para cezası, kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde %25 oranında indirimden yararlanılarak, 8.581 TL olarak, 15 Eylül 2011 tarihinde ödenmiştir. Turkcell, 18 Ekim 2011 tarihinde kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali için dava açmıştır. Mahkeme, yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar vermiştir. Turkcell karara itiraz etmiş, itiraz reddedilmiştir. Mahkeme davanın reddine karar vermiştir. Karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay Turkcell’in temyiz aşamasındaki yürütmenin durdurulması talebini reddetmiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir. Diğer taraftan BTK, Turkcell’e 1 Şubat 2013 tarihinde tebliğ edilen kararıyla, Turkcell’in “abonelik fesih usulleri” ile ilgili uygulamalarına ilişkin olarak 1.000 TL idari para cezası uygulamıştır. Para cezası %25 indirimden yararlanarak, 750 TL olarak 15 Mart 2013 tarihinde ödenmiştir. 1 Nisan 2013 tarihinde para cezasının iptali ve yürütmenin durdurulması için dava açılmıştır. Mahkeme Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebinin reddine karar vermiştir. Turkcell bu karara itiraz etmiştir. İtiraz reddedilmiştir. Dava süreci devam etmektedir.
218
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
19.47 Acil yardım çağrı hizmetlerine erişimde yaşanan kesintiler hakkında BTK tarafından başlatılan soruşturma BTK’nın 16 Haziran 2011 tarihli kararıyla, kullanıcıların can ve mal güvenliği açısından kritik öneme sahip olduğu değerlendirilen acil yardım çağrı hizmetlerine erişimde yaşanan kesintilere ilişkin Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir. Soruşturma sorgusu 28 Aralık 2011 tarihinde Şirket’e tebliğ edilmiş, süresi içerisinde savunma hazırlanarak BTK’ya sunulmuştur. BTK, 26 Haziran 2012 tarihli kararı ile Turkcell hakkında, kesintilerin giderilmesine öncelik verilmediği ve soruşturma sırasında geç bilgi verildiği gerekçeleriyle toplam 1.809 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. İdari para cezaları, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 3 Ekim 2012 tarihinde 1.357 TL olarak ödenmiştir.Turkcell kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali için 5 Kasım 2012 tarihinde iki ayrı dava açmıştır. Bu davalardan kesintilerin giderilmesine öncelik verilmediği nedeniyle verilen idari para cezası hakkında açılan davada, mahkeme yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar vermiştir. Turkcell karara itiraz etmiştir. İtiraz reddedilmiştir. Öte yandan soruşturma sırasında istenen bilgilerin geç verildiği iddiasıyla verilen para cezası için açılan davada mahkeme yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar vermiştir. Turkcell karara itiraz etmiştir. İtiraz reddedilmiştir. Mahkeme, BTK’nın Turkcell’in, 112 Acil yardım numarasına gönderilen çağrılara ilişkin olarak meydana gelen erişim kesintilerine öncelik vermediği iddiasıyla uyguladığı para cezasının iptali talebiyle açılan davanın reddine karar vermiştir. Turkcell kararı temyiz etmiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir. 19.48 “Sadece Turkcell’in Çektiği Yerler Atlası” hakkında BTK tarafından başlatılan soruşturma BTK, 2 Kasım 2012 tarihli kararıyla, Turkcell’in Tempo dergisi ekinde yayımladığı “Sadece Turkcell’in Çektiği Yerler Atlası” ile Türkiye haritası üzerinde işaretlenen lokasyonlarda “sadece” Turkcell kapsamasının olduğunun belirtilmesine rağmen, reklamda belirtilen bölgelerde diğer işletmecilerin de kapsamasının bulunduğu iddia edildiğinden söz konusu reklam ile kamuoyunu ve tüketicileri yanıltıcı bilgilendirme yapılıp yapılmadığını değerlendirmek üzere soruşturma başlatmıştır. Soruşturma kapsamında hazırlanan soruşturma sorgusu 21 Mart 2012 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Hazırlanan yazılı savunma süresi içinde BTK’ya iletilmiştir.BTK, 6 Ağustos 2012 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilen kararıyla, Turkcell hakkında toplam 1.635 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Söz konusu para cezası, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 1.226 TL olarak 4 Eylül 2012 tarihinde ödenmiştir. Turkcell kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali için 2 Ekim 2012 tarihinde dava açmıştır. Mahkeme yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar vermiştir. Turkcell karara itiraz etmiştir. İtiraz reddedilmiştir. Mahkeme davanın reddine karar vermiştir. Turkcell kararı temyiz etmiştir. Temyiz incelemesi devam etmektedir. 19.49 444’lü numaralarla ilgili ihtilaf Turkcell, 25 Nisan 2008 tarihinde, Türk Telekom’un, Turkcell şebekesinden başlayıp kendi abonelerine tahsis ettiği “444 XX XX” şeklindeki numaralarda sonlanan çağrıları, Turkcell ile arasındaki sözleşmelere aykırı olarak özel servis çağrıları için öngörülen çağrı sonlandırma ücretleri üzerinden ücretlendirmek suretiyle, Mart 2007-Şubat 2008 dönemleri arasında Turkcell’den fazladan tahsil etmiş olduğu toplam 1.777 TL’nin (ana para, gecikme faizi ve gecikme cezası dahil) Türk Telekom’dan tahsili amacıyla dava açmıştır. Mahkeme, 23 Mart 2011 tarihli duruşmada, davanın kabulüne karar vermiştir. Karar Türk Telekom tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay, ilk derece mahkemesi kararının onanmasına karar vermiştir. Türk Telekom, karar düzeltme müracaatında bulunmuştur. Turkcell karar düzeltme talebine cevap vermiştir. Yargıtay karar düzeltme isteminin reddine karar vermiştir ve karar kesinleşmiştir. Türk Telekom, kararın kesinleşmesinin ardından ve Turkcell tarafından yapılan talep üzerine, 1 Kasım 2013 tarihinde, Turkcell’e 4.337 TL ödeme yapmıştır ve 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır.
219
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Turkcell, 12 Mayıs 2011 tarihinde, Mart 2008 ile Mart 2010 dönemleri arasında Türk Telekom şebekesinde sonlanan “444 XX XX” şeklindeki çağrılar için, Türk Telekom tarafından fazladan tahsil edilen 8.024 TL anapara, 2.343 TL işlemiş faiz ve 1.144 TL gecikme bedelinden oluşan toplam 11.511 TL tutarındaki alacağının tahsili talebi ile Türk Telekom aleyhine icra takibi başlatmıştır. Türk Telekom takibe itiraz etmiş ve takip durmuştur. Turkcell, 13 Eylül 2011 tarihinde Türk Telekom’un itirazının iptali için dava açmıştır. Mahkeme, dava konusu alacağın hesaplanması konusunda bilirkişi raporu alınmasına karar vermiştir. Bilirkişi raporu tebliğ edilmiş olup Turkcell lehinedir. Mahkeme 26 Kasım 2013 tarihli duruşmada davanın kabulüne, dava konusu edilen tutarların faizi ve %10 gecikme cezası ile birlikte Turkcell’e iadesine ve asıl alacağın %40’ı oranındaki 3.209 TL icra inkar tazminatının da Turkcell’e ödenmesine karar vermiştir. Türk Telekom kararı temyiz etmiştir. Turkcell süresi içinde temyize cevap verecektir. Türk Telekom, şebekesinde sonlanan 444’lü numaralar için fazladan tahakkuk ettirdiği ve bu nedenle Turkcell tarafından itiraz edilerek ödenmeyen tutarlar ile videocall, data mutabakatı ve 118-32 servisine ilişkin fatura bedellerinin tahsili amacıyla Turkcell aleyhine Nisan 2010 – Kasım 2011 dönemlerine ilişkin olarak işlemiş faiz ve gecikme cezasıyla birlikte toplam 31.682 TL tutarındaki meblağın tahsili için 13 ayrı icra takibi başlatmıştır. Turkcell icra takiplerine itiraz etmiştir. Bunun üzerine Türk Telekom, başlattığı 8 icra takibi için, işlemiş faiz ve gecikme cezası ile birlikte toplam 21.359 TL tutarındaki meblağın %40 icra inkar tazminatı ile birlikte tahsili talebiyle 8 ayrı itirazın iptali davası açmıştır. Türk Telekom tarafından açılan davaların üçünü inceleyen mahkeme, bu davaların Türk Telekom tarafından açılan ilk dava ile birleştirilmesine karar vermiştir. Davalar devam etmektedir. Davaların ikisinde mahkeme bilirkişi raporu alınmasına karar vermiştir. Bilirkişi raporları Turkcell lehinedir. Mahkeme, bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar vermiştir. Ek raporlar da Turkcell lehinedir. Diğer taraftan, Türk Telekom tarafından ilk açılan davada mahkeme, bilirkişi raporu alınmasına karar vermiştir. Mahkeme davalardan ikisinin Turkcell lehine reddine karar vermiş olup diğer davalarda dava süreci devam etmektedir. Türk Telekom, bahse konu iki davada verilen kararları temyiz etmiştir. Turkcell tarafından temyize cevap verilmiştir. Mahkeme, Eylül 2011 ve Ekim 2011 dönemine ilişkin olarak açılan davaların da ilk dava ile birleştirilmesine karar vermiştir. Türk Telekom, Turkcell’in, aboneleri tarafından 444’lü numaralara doğru yaptıkları aramaları Türk Telekom’a yönlendirmediği iddiasıyla, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 1.000 TL maddi tazminatın kendisine ödenmesi talebiyle dava açmıştır. Mahkeme bilirkişi raporu alınmasına karar vermiştir. Bilirkişi raporu Turkcell lehinedir. Mahkeme bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar vermiştir. Bilirkişi raporu kısmen Turkcell lehinedir. Dava süreci devam etmektedir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel olmaması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.50 Hacim bazlı indirim sözleşmesi ile ilgili ihtilaf Turkcell ve Türk Telekom, Düşük Kullanıma Sahip Kullanıcılar İçin Hacim Bazlı İndirim Promosyonuna İlişkin Taahhüt Sözleşmesi imzalamışlardır. Ancak Türk Telekom, sözleşme ile belirlenmiş indirimi Ocak-Nisan 2011 dönemlerinde uygulamamıştır. Turkcell 23 Şubat 2012’de, Türk Telekom’un Düşük Kullanıma Sahip Kullanıcılar İçin Hacim Bazlı İndirim Promosyonuna İlişkin Taahhüt Sözleşmesi’ne aykırı olarak fazladan tahsil ettiği tutarların gecikme faizi ve gecikme cezası ile birlikte 4.530 TL olarak Türk Telekom’dan tahsili için dava açmıştır. Mahkeme, dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar vermiştir. Bilirkişi raporu dosyaya sunulmuştur. 18 Aralık 2012 tarihinde yapılan duruşmada mahkeme davanın 640 TL tutarındaki kısmının kabulüne, geri kalan kısmının reddine karar vermiştir. Karar, reddedilen kısmı açısından Turkcell tarafından, kabul edilen kısmı açısından Türk Telekom tarafından temyiz edilmiştir. Türk Telekom tarafından yapılan temyiz talebine cevap verilmiştir. Yargıtay ilk derece mahkemesi kararının onanmasına karar vermiştir. Turkcell tarafından karara karşı süresi içerisinde karar düzeltme yoluna başvurulacaktır. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur).
220
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
19.51 MTN ile ilgili ihtilaf 2004 yılında Turkcell, uluslararası bir ihale neticesinde İran’ın ilk GSM lisansını kazanmıştır. Bunu takiben İran lisans sözleşmesini Turkcell’i sürecin dışında bırakarak Güney Afrika menşeli bir operatör olan MTN ile imzalamıştır. Turkcell’e ulaşan yeni bir bilgiye göre Turkcell yerine MTN ile lisans sözleşmesi imzalanması, MTN’nin o tarihteki eylemlerinden kaynaklanmaktadır. MTN’nin eylemleri nedeniyle Turkcell ve hissedarlarının uğradığı zararın tazmini amacıyla 28 Mart 2012 tarihinde MTN’ye karşı dava açılmıştır. Dava, her iki şirketin ABD’de yoğun iş bağlantıları olduğu ve MTN’nin bazı eylemlerinin uluslararası hukuk kurallarını da ihlal ettiği iddiaları dikkate alınarak ABD Columbia Bölge Mahkemesi’nde açılmıştır. Dava, farklı bir yargı yerinde açılmak üzere, Turkcell tarafından geri çekilmiştir. Turkcell tarafından aynı iddialarla MTN aleyhine Güney Afrika Cumhuriyeti, South Gauteng Yüksek Mahkemesi’nde dava açılmıştır. Dava süreci devam etmektedir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.52 BTK ile yıllık telsiz kullanım ücretleri ile ilgili ihtilaf Turkcell, Nisan 2012’de ICC Uluslararası tahkim Mahkemesi önünde, İmtiyaz Sözleşmesinin 8 ve 9 uncu maddeleri gereğince, ön-ödemeli abonelerin hatlarına yükledikleri TL kredilerden mahsup edilen telsiz kullanım ücretleri üzerinden Hazine Payı ve Kurum Masraflarına Katkı Payı ödeme yükümlülüğünün olmadığının tespiti ve Ağustos 2011 - Şubat 2012 tarihleri arasında fazladan ödenmiş olan 5.852 TL Hazine Payı’nın iadesi amacıyla bir dava açmıştır. Mahkeme davanın kısmen kabulüne ve fazladan ödenen 4.100 TL tutarındaki hazine payının, yasal faizi ile birlikte iadesine karar vermiştir. BTK tarafından bir ve Hazine Müsteşarlığı ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından bir olmak üzere, kararın iptali talebiyle Ankara Asliye Hukuk Mahkemeleri nezdinde iki adet dava açmıştır. BTK tarafından açılan davanın reddine karar verilmiştir. Hazine Müsteşarlığı ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından açılan davada ise Mahkeme, bilirkişi raporu alınmasına karar vermiştir. Dava süreci devam etmektedir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.53 Kampanya bildirimleri hakkında BTK tarafından başlatılan soruşturma BTK’nın 2 Temmuz 2012 tarihli kararı ile Turkcell’in 2011 yılı içerisinde farklı tarihlerde abonelerine sunmuş olduğu çeşitli kampanyalarının Kurum’a bildirimi yapılmadan uygulanıp uygulanmadığı ve uygulama süresi uzatılmış ise ilgili mevzuatta öngörülen usule uyulup uyulmadığının tespiti için Turkcell hakkında soruşturma açılmasına ve soruşturma süresinin 4 ay olarak belirlenmesine karar verilmiştir. Soruşturma raporu 30 Ekim 2012 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Turkcell’in rapora ilişkin yazılı savunması süresi içerisinde Kurum’a sunulmuştur.
221
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
19.54 Araç takip hizmetleri hakkında Rekabet Kurulu tarafından başlatılan soruşturma Turkcell’in araç takip hizmetleri alanında münhasır çalıştığı iddiası üzerine alınan 2 Nisan 2008 tarihli Rekabet Kurulu kararı, Danıştay 13. Dairesi’nin kararı ile iptal edilmiş olup; bu iptal kararının gereği olarak, Rekabet Kurulu Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar vermiştir. Soruşturma kararı ve raporu 31 Temmuz 2012 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilmiş ve Rekabet Kurumu uzmanları tarafından Turkcell’de yerinde inceleme gerçekleştirilmiştir. Soruşturma raporuna ilişkin tüm yazılı ve sözlü savunmalarımız süresi içerisinde Kuruma sunulmuştur. Soruşturma sürecinin ardından, Rekabet Kurulu, Turkcell hakkında araç takip hizmetleri alanına ilişkin olarak yürüttüğü münhasır uygulamalar aracılığıyla rakiplerinin faaliyetlerini zorlaştırdığı gerekçesiyle, 39.727 TL idari para cezası vermiştir. Bu karar 20 Aralık 2013 tarihinde tefhim edilmiştir. Gerekçeli karar henüz tebliğ edilmemiş olup, ödeme ve dava süreci başlamamıştır. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel olmaması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 19.55 BTK Tarafından Baz İstasyonları ile İlgili Verilen Para Cezası BTK İstanbul Bölge Müdürlüğü tarafından, Turkcell’e ait 484 adet GSM baz istasyonunun ölçüm raporlarının ilgili dönemde yürürlükte olan Yönetmeliğe göre sistemlerin işletmeye alınmasını müteakip 30 günlük süre zarfında Kuruma sunulmadığı gerekçesiyle, Turkcell hakkında 2.057 TL tutarında idari para cezası uygulanmıştır. Turkcell, 25 Nisan 2006 tarihinde, söz konusu para cezasının iptali için dava açmıştır. Mahkeme davanın reddine karar vermiş, karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, ilk derece mahkemesi kararını, para cezasının bu konuda yetkisi olmayan bölge müdürlüğü tarafından verildiği gerekçesiyle bozmuştur. İlk derece mahkemesi, Danıştay’ın bozma kararı çerçevesinde davanın kabulüne karar vermiştir. Davalı idare kararı temyiz etmiş olup Turkcell tarafından temyize cevap verilmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. BTK, 5 Aralık 2012 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilen kararı ile daha önce Bölge Müdürlüğü tarafından alınan kararı tekrar tesis ederek Turkcell’e bir kez daha 2.057 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Turkcell kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali için dava açmıştır. Mahkeme yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar vermiş; karara Turkcell tarafından itiraz edilmiştir. Bölge İdare Mahkemesi, Turkcell’in bu itirazının reddine karar vermiştir. İdari para cezası, BTK kararının tebliğinden 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 3 Ocak 2013 tarihinde 1.542 TL olarak ödenmiştir. 19.56 Otomatik Yenilenen Dönemsel Hizmetlere İlişkin Kurul Kararı kapsamında gerçekleştirilen denetim Şirketimizin otomatik yenilenen dönemsel hizmetlere ilişkin 15 Aralık 2010 tarih ve 2010/DK-10/683 sayı ve 22 Şubat 2011 tarih ve 2011/DK-10/84 sayılı Kurul kararlarına uygun faaliyet yürütüp yürütmediğinin incelenmesine karar verilmiştir. Soruşturma raporu 30 Ekim 2012 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Turkcell, rapora ilişkin yazılı ve sözlü savunmasını süresi içerisinde Kurum’a sunmuştur. Yapılan değerlendirme neticesinde Turkcell’e 1.666 TL para cezası uygulanmasına karar verilmiş olup, söz konusu idari para cezası, BTK kararının tebliğinden 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 22 Şubat 2013 tarihinde 1.250 TL olarak ödenmiştir
222
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
19.57 2007 Yılı Kurumlar Vergisi hesabında faydalanılan yatırım indirimine ilişkin vergi incelemesi sonucu Kurumlar Vergisi tarhiyatı ve buna ilişkin cezalar Vergi Denetim Kurulu İstanbul Büyük Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığınca kurumlar vergisi sınırlı incelemesi kapsamında 2007 yılı kurumlar vergisi matrah hesaplamasında indirim konusu yapılan ve dolayısıyla ödenecek vergiyi düşüren yatırım indirimi tutarının mevzuata uygun olup olmadığı incelenmiştir. Vergi incelemesi sonucunda Turkcell’in yatırım teşvik belgesi kapsamında olmayan harcamalarının bir kısmının birebir 31 Aralık 2005 öncesinde başlamış olan entegre yatırımlarla ilgili olmadığı, bu harcamaların Turkcell’in genel şebeke yatırımlarıyla ilgili olduğundan bahisle, bu şeklide değerlendirilen yatırım harcamalarının, 2007 kurumlar vergisi matrahından indirilen yatırım indirimi tutarı hesaplamasında dikkate alınarak başlatılan incelemeye ilişkin rapor ve vergi ihbarnameleri 27 Aralık 2012’de tebliğ edilmiş ve konu ile ilgili 14.548 TL kurumlar vergisi ve 21.822 TL tutarında vergi ziyaı cezası tarh edilmiştir. 24 Nisan 2013’te gerçekleşen uzlaşma görüşmesi neticesinde vergi aslında %30 indirim yapılmış ve vergi ziyaı cezasının tamamı silinmiştir. Uzlaşma neticesinde tarh olunan 10.184 TL ana para ve buna istinaden hesaplanan 11.156 TL gecikme faizi toplamı olan 21.340 TL 24 Mayıs 2013’te ödenmiştir. 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda, Turkcell Yönetimi’nin görüşleri doğrultusunda 29.874 TL tutarında karşılık ayrılmıştır. Uzlaşma görüşmeleri sonucu yapılan ödemeden sonra, 8.534 TL tutarındaki karşılık 31 Aralık 2013 tarihli konsolide finansal tablolarda gelir kaydedilmiştir. 19.58 A-Tel sözleşmelerinin feshine ilişkin ihtilaf Ön ödemeli hatların satış ve dağıtımı konusunda faaliyet gösteren ve davanın açıldığı tarihi itibariyle Turkcell ile TMSF’in %50 oranında hissedar olduğu A-Tel ile Turkcell arasında imzalanmış bulunan 9 Temmuz 1999 tarihli Servis Sağlayıcı Sözleşmesi ile 1 Ağustos 1999 tarihli dağıtıcı firma sözleşmesi 1 Ağustos 2012 tarihinden itibaren geçerli olacak biçimde feshedilmiştir. Bu fesih üzerine TMSF, Sözleşmelerin feshi nedeniyle doğduğunu ileri sürdüğü 131.880 TL tutarındaki fon zararının, 1 Ağustos 2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tazminini ve ayrıca, Turkcell hisselerinin 3. şahıslara devrini engellemek için ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. TMSF davada, fazlaya ilişkin haklarını da saklı tutmuştur. Mahkeme, dosya üzerinde yaptığı ilk incelemede TMSF’nin ihtiyati tedbir talebini reddetmiştir. TMSF’nin A-Tel’e tebliğ ettiği 4 Temmuz 2013 tarihli yazısı çercevesinde, A-Tel’in %50 hissesi, 4 Temmuz 2013 tarihinde Medya Holding A.Ş, Bilgin Holding A.Ş., Bilgin Yayıncılık A.Ş. ve Önay Şevket Bilgin’e devredilmiştir. Aynı tarihte bu hisseler Bilgin Holding A.Ş.’ye devredilmiştir. TMSF tarafından, davadan kaynaklanan haklarının da Bilgin Holding A.Ş.’ye temlik edildiği mahkemeye beyan edilmiştir. Mahkeme, davanın usul yönünden reddine karar vermiştir. Mahkeme kararı, Bilgin Holding A.Ş. ve TMSF tarafından temyiz edilmiştir. Bilgin Holding A.Ş. tarafından A-Tel ile Turkcell arasında imzalanmış bulunan 9 Temmuz 1999 tarihli Servis Sağlayıcı Sözleşmesi ile 1 Ağustos 1999 tarihli Dağıtıcı Firma Sözleşmesi’nin feshi nedeniyle, ortağı olduğu A-Tel’ in uğramış olduğu zararın şimdilik 100 TL’sinin 31 Ağustos 2012 tarihinden itibaren, işleyecek yasal faizi ile birlikte tazmini talebiyle Turkcell ve A-Tel’in o dönemdeki Yönetim Kurulu üyeleri ile Genel Kurul temsilcisi aleyhine dava açılmıştır. Davada henüz bir gelişme yaşanmamıştır. 19.59 BTK Tarafından Uluslararası Arama Kampanyaları ile İlgili Verilen Para Cezası BTK, Turkcell hakkında 2011 yılındaki uluslararası aramalara ilişkin tüm tarife ve kampanyalara ilişkin denetim gerçekleştirmiş ve sonucunda Turkcell’e, toplam 825 TL tutarında 2 adet idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Bu idari para cezaları 22 Şubat 2013 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilmiştir. İdari para cezaları, BTK kararının tebliğinden 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 22 Mart 2013 tarihinde 619 TL olarak ödenmiştir.
223
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
19.60 BTK Tarafından Kampanya Bildirim Usullerine Uyulmaması Nedeniyle Verilen Para Cezası BTK’nın 2 Temmuz 2012 tarihli kararı ile Turkcell’in sunmuş olduğu bazı kampanyaların, Kurum’a bildiriminde ilgili mevzuatta öngörülen usule uyulup uyulmadığının tespiti için yürütülen soruşturma sonucunda, Turkcell’in 6 kampanyanın bildiriminde mevzuatta öngörülen usule uymadığı tespit edilmiş ve Turkcell’e 736 TL idari para cezası verilmiştir. Söz konusu idari para cezasına ilişkin karar 9 Mayıs 2013’te Turkcell’e tebliğ edilmiştir. İdari para cezası, BTK kararının tebliğinden 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 7 Haziran 2013 tarihinde 552 TL olarak ödenmiştir. 19.61 İnteltek’in Ortaklık Yapısı Değişikliği ile İlgili Spor Toto’ya Yapılan İzin Başvurusu İnteltek’in hissedarlarından Intralot Integrated Lottery Systems & Services (“Intralot SA”) Intralot grubu içerisinde gerçekleştirilmesi planlanan hisse transferi ve birleşme işlemlerini İnteltek’e bildirmiştir. İnteltek, 5738 sayılı Kanun’un 21/5 inci ve 29 Ağustos 2008 tarihli “Spor Toto Teşkilat Başkanlığı Tarafından Spor Müsabakalarına Dayalı Sabit İhtimalli ve Müşterek Bahis Oyunlarının Özel Hukuk Tüzel Kişilerine Yaptırılmasına İlişkin Sözleşme”nin 18/2 no’lu maddeleri çerçevesinde, planlanan bu hisse devir ve birleşmelerine ilişkin 30 Ocak 2013 tarihinde Spor Toto’ya yazılı izin talebinde bulunmuştur. Altmış günlük cevap süresi içinde Spor Toto’dan olumlu veya olumsuz cevap alınamaması nedeniyle gerçekleşen “zımnen redde” ilişkin idari işlemin yürütmesinin durdurulması ve iptali talebi ile Inteltek Ankara İdare Mahkemesi nezdinde bir iptal davası açmıştır. Mahkeme davanın görevsizlik nedeniyle reddine karar vermiştir. Söz konusu karar yasal süresi içerisinde temyiz edilmiştir. Temyiz incelmesi devam etmektedir. 19.62 Eksik ödendiği iddia edilen Hazine Payı ve bu nedenle uygulanan cezai şart Hazine Müsteşarlığı Hazine Kontrolörleri Kurulu, 1 Ocak 2009 – 31 Aralık 2009 ve 10 Mart 2006 - 31 Aralık 2008 dönemine ilişkin olarak 2G İmtiyaz Sözleşmesine göre Turkcell’in ödediği hazine payının, 16.387 TL eksik ödendiğini iddia ederek Turkcell’den bu meblağı ödemesini talep etmiştir. Turkcell bu miktarın 16.121 TL tutarındaki kısmının talep edilmesinin Sözleşmeye aykırı olduğu gerekçesiyle itiraz etmiş, kalan kısmını ise ihtirazi kayıtla ödemiştir. BTK, 1 Ağustos 2013 tarihli yazısıyla, Hazine Kontrolörleri Kurulu raporuna dayanarak Turkcell’in eksik ödendiği iddia edilen hazine payı üzerinden İmtiyaz Sözleşmesini gerekçe göstererek 47.648 TL tutarında cezai şart uygulanmasına karar vermiştir. Daha sonra Hazine Müsteşarlığı 16 Ağustos 2013 tarihli yazısı ile eksik hazine payı tutarını 16.062 TL olarak düzeltmiş, ardından BTK 4 Eylül 2013 tarihli yazısıyla cezai şart tutarını 47.505 TL olarak değiştirmiştir. Turkcell, Hazine Müsteşarlığı Hazine Kontrolörleri Kurulu’nun Raporu ile talep edilen 16.062 TL tutarındaki Hazine Payının ve ödenmediği iddia edilen hazine payı üzerinden tahakkuk ettirilen 47.505 TL tutarındaki cezai şartın ödenmesinin ICC Tahkim Mahkemesi nezdinde açılacak tahkim yargılaması sonuçlanıncaya kadar durdurulması talebiyle Ankara Asliye Hukuk Mahkemeleri nezdinde tedbir başvurusunda bulunmuş olup, Turkcell’in tedbir talebi kabul edilmiştir. Tedbir kararına BTK, Hazine Müsteşarlığı ve Ulaştırma Bakanlığı itiraz etmiş, itiraz Mahkeme tarafından reddedilmiştir. Hazine Müsteşarlığı ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından bu karar temyiz edilmiş olup temyiz incelemesi devam etmektedir. BTK ayrıca, Turkcell’e gönderdiği 5 Ağustos 2013 tarihli yazısıyla, Hazine Müsteşarlığı Hazine Kontrolörleri Kurulu’nun raporuna dayanarak,1 Ocak 2009 – 31 Aralık 2009 ve 10 Mart 2006 – 31 Aralık 2008 döneminde 2G İmtiyaz Sözleşmesine göre Kurum Masraflarına Katkı Payının (“KMKP”) 382 TL eksik ödendiğini ileri sürerek bu tutarın ödenmesini talep etmiştir. BTK tarafından Turkcell’e gönderilen 13 Eylül 2013 tarihli yazı ile eksik ödendiği belirtilen KMKP tutarı 381 TL olarak değiştirilmiş ve bu tutarın ödenmesi talep edilmiştir. Turkcell, KMKP tutarının ödenmesinin ICC Tahkim Mahkemesi nezdinde açılacak tahkim yargılaması sonuçlanıncaya kadar durdurulması talebiyle Ankara Asliye Hukuk Mahkemeleri nezdinde tedbir başvurusunda bulunmuş olup tedbir talebi kabul edilmiştir. Tedbir kararına BTK itiraz etmiş, itiraz Mahkeme tarafından reddedilmiştir.
224
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Turkcell, Hazine Müsteşarlığı’nın 16 Ağustos 2012 tarihli yazısı ile revize edilen Hazine Kontrolörleri raporuna istinaden talep edilen 16.062 TL hazine payı ile 381 TL KMKP ve BTK’nın 20 Ağustos 2013 tarihli yazısı ile talep edilen 47.505 TL cezai şart bedelini ödemekle yükümlü olmadığının tespitine karar verilmesi talebi ile 2 Ekim 2013 tarihinde ICC nezdinde dava açmıştır. Dava süreci devam etmektedir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır. Hazine Müsteşarlığı’na bağlı Hazine Kontrolörleri Kurulu, 30 Nisan 2009 - 31 Aralık 2009 dönemine ilişkin olarak 3G İmtiyaz Sözleşmesine göre Turkcell’in ödediği hazine payının, 1.193 TL eksik ödendiğini iddia ederek Turkcell’den eksik ödenen bu payı ödemesini talep etmiştir. Turkcell bu meblağın 1.184 TL tutarındaki bölümünün talep edilmesinin Sözleşmeye aykırı olduğu gerekçesiyle itiraz etmiş, kalan kısmını ise ihtirazi kayıtla ödemiştir. Turkcell, Hazine Müsteşarlığı’nın bu ilave hazine payı talebine ilişkin idari işlemi ile bu işlemin dayanağı olan Hazine Raporunun iptali istemiyle; Hazine Müsteşarlığı, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ile Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı aleyhine Danıştay nezdinde, bir iptal davası açmıştır. BTK, 1 Ağustos 2013 tarihli yazısıyla, Hazine Kontrolörleri Kurulu raporuna dayanarak Turkcell’in eksik ödendiği iddia edilen hazine payı üzerinden İmtiyaz Sözleşmesi’ni gerekçe göstererek 3.119 TL tutarında cezai şart uygulanmasına karar vermiştir. Turkcell, BTK’nın İmtiyaz Sözleşmesi kapsamında uyguladığı cezai şarta ilişkin kurul kararı ve bu kararın tebliğini içeren işleminin iptali istemiyle, Hazine Müsteşarlığı ve Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu aleyhinde Danıştay nezdinde bir iptal davası açmıştır. BTK ayrıca, Turkcell’e gönderdiği 5 Ağustos 2013 tarihli yazısıyla, Hazine Müsteşarlığı Hazine Kontrolörleri Kurulu’nun raporuna dayanarak, 30 Nisan 2009 - 31 Aralık 2009 döneminde 3G İmtiyaz Sözleşmesine göre KMKP’nin 28 TL eksik ödendiğini ileri sürerek bu tutarın ödenmesini talep etmiştir. Turkcell BTK’nın ilave KMKP talebine ilişkin karar ve işleminin iptali için Danıştay nezdinde, BTK aleyhine bir dava açmıştır. Dava devam etmektedir. BTK’nın 1 Ağustos 2013 ve 5 Ağustos 2013 tarihli yazıları ile Turkcell’e göndermiş olduğu kararlara ilişkin tutarlar için toplam 5.195 TL, 12 Eylül 2013 tarihinde BTK’ya ihtirazi kayıtla ödenmiştir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda, söz konusu tutarlar gider olarak kaydedilmiştir. 19.63 Baz İstasyonlarının Kurulum Alanlarında Münhasır Anlaşmalara İlişkin Rekabet Kurulu Kararının İptali Üzerine Başlatılan Soruşturma Daha önce Rekabet Kurulu tarafından, Turkcell hakkında baz istasyonlarının kurulması ve işletilmesi için kullanılacak alanlar için yapılan sözleşmelerde münhasırlık hükümlerinin yer aldığı ve bu durumun rakiplere pazarı kapattığı iddiasına ilişkin olarak bir önaraştırma başlatılmış; önaraştırma sonrasında Kurul, 22 Nisan 2009 tarihli kararı ile Turkcell hakkında soruşturma açılmasına gerek olmadığına karar vermiştir. Anılan kararın Danıştay 13. Dairesi tarafından iptal edilmesi üzerine, Rekabet Kurulu Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verildiğini bir yazı ile bildirmiştir. Söz konusu yazı 16 Ağustos 2013 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Soruşturma bildirimine yönelik yazılı savunmalarımız ve talep edilen bilgiler süresi içerisinde Kurum’a sunulmuştur.
225
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
19.64 Fokus İnşaat ve Turizm San. Tic. A.Ş. ile ihtilaflar Fokus İnşaat ve Turizm San. Tic. A.Ş. (“Fokus”) ile Superonline arasında Ankara Şehiriçi Fiberoptik Kablolu Erişim Şebekeleri Tesisi Sözleşmesi imzalanmıştır. Fokus sözleşmeyi feshetmiş ve 24 Nisan 2013 tarihinde tazminat davası açmış ve bu sözleşmenin feshi sonucunda uğradıkları zararları talep etmiştir. Fokus tarafından bu tazminat davası ile yapılmış işlerin ödenmeyen kısmı olarak 10.636 TL ve ayrıca iş emri verilen kısma karşılık 24.997 TL ve temerrüt faizi talep edilmiş, ayrıca gelir kaybı olduğu iddia edilen 53.756 TL müspet zararları saklı tutulmuştur. Turkcell Superonline tarafından Fokus’a karşı sözleşmenin Fokus tarafından haksız feshi ve borçlu temerrüdü sebebiyle toplam 9.324 TL bedelli alacak davası açılmıştır. Açılan bu davaya cevap vermek için Fokus tarafından süre uzatım kararı alınmıştır. Turkcell Superonline’ın açtığı dava ile Fokus tarafından açılan davanın birleştirilmesine ilişkin talebi kabul edilmiştir. Dava süreci devam etmektedir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır. 19.65 Güreş Federasyonu’nun Turkcell Reklamlarına İlişkin Olarak Açtığı Dava Türkiye Güreş Federasyonu, “Türkiye Güreş Federasyonu” ve “Turkish Wrestling Federation” ibarelerinin izinsiz olarak Turkcell’in reklamlarında kullanıldığı ve bu sebeple 2.500 TL’lik zarara uğradığı iddiasıyla, bu zararın tazmini talebiyle dava açmıştır. Mahkeme dosyada bilirkişi raporu alınmasına karar vermiştir. Rapor Turkcell lehinedir. Güreş Federasyonu rapora itiraz etmiştir. Mahkeme davanın Turkcell lehine reddine karar vermiştir. Gerekçeli karar henüz tebliğ edilmemiştir. 19.66 BTK Tarafından Uluslararası Dolaşım Aramaları Hakkında Başlatılan Soruşturma BTK, Turkcell’in uluslararası aramalara ilişkin olarak tüm tarife ve kampanyalarına ilişkin yürütülen denetim neticesinde, 23 Ocak 2013 tarihli kararı Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar vermiştir. Soruşturma kapsamı; uluslararası dolaşım yapan bazı abonelerin fazladan ücretlendirildiği tespit edilmekle birlikte bu uygulamaların boyutlarının tespit edilmesidir. Soruşturma kapsamında, 15 Nisan 2013 -19 Nisan 2013 tarihleri arasında bir denetim gerçekleştirilmiştir. Denetime ilişkin inceleme raporu henüz Turkcell’e tebliğ edilmemiştir. 19.67 BTK Tarafından yürütülen Kullanım miktarı sınırlı hizmetlere ilişkin denetim BTK, Turkcell’in kullanım miktarı sınırlı hizmetlere ilişkin kararlara uygun faaliyet yürütüp yürütmediğinin incelemesi sonucunda 4 Aralık 2013 tarihli Kurul kararı ile kullanım miktarı sınırlı hizmetlere ilişkin Kurul kararına aykırılık nedeniyle Turkcell hakkında 18.539 TL tutarında idari para cezası uygulanmasına ve vergiler dahil 37.184 TL’ye tekabül eden paket aşım tutarının da 6 ay içerisinde abonelere iade edilmesine karar vermiştir. 18.539 TL tutarındaki idari para cezası, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde %25 oranında indirimden yararlanılarak 13.905 TL olarak 31 Ocak 2014 tarihinde ödenmiş olup, Turkcell tarafından, 4 Şubat 2014 tarihinde, anılan karar ve işlemlerin yürütmesinin durdurulması ve iptali amacıyla dava açılmıştır. Davada henüz bir gelişme yaşanmamıştır. İlgili tutar için 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda karşılık ayrılmıştır. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, paket aşım tutarının abonelere iade yükümlülüğünün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır.
226
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
19.68 BTK tarafından başlatılan Abonelik Sözleşmeleri ve Faturalamaya ilişkin İnceleme BTK; abonelik sözleşmelerinde yer alması gereken hususlara yer verilip verilmediği, mevzuat gereği abonelik sözleşmesi ile birlikte muhafaza edilmesi gereken belgelerin mevzuata uyumu ve örnekleme yoluyla belirlenecek tarife paketleri için doğru faturalama yapılıp yapılmadığı konularında inceleme başlatmıştır. İnceleme sonucunda alınan 17 Aralık 2013 tarihli kararı ile 1.775 TL tutarında para cezasına hükmetmiştir. İdari para cezası, kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde %25 oranında indirimden yararlanılarak 1.331 TL olarak 18 Şubat 2014 tarihinde ödenmiş olup, ilgili tutar için 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda karşılık ayrılmıştır. 19.69 BTK tarafından başlatılan Bayi ve Çağrı Merkezlerinde Abonelere ait Kişisel Verilerin Gizliliğine ilişkin İnceleme BTK tarafından, Turkcell bayi ve çağrı merkezlerinde abonelere ait kişisel verilerin gizliliği ve güvenliğinin sağlanıp sağlanmadığına yönelik başlatılan inceleme sonucunda Kurul, 23 Ocak 2014 tarihli kararı ile 1.413 TL tutarında idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. İdari para cezası, kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde %25 oranında indirimden yararlanılarak 1.059 TL olarak ödeneceği için 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda ilgili tutar için karşılık ayrılmıştır. 19.70 BTK tarafından başlatılan 2010-2011 yılları Telsiz Ücretlerine Esas Abone Sayılarına ilişkin denetim BTK Turkcell hakkında; 2010-2011 yılları için BTK’ya gönderilen telsiz ruhsatname ve telsiz kullanım ücretlerine esas abone sayıları ile ilgili bildirimlerde yer alan bilgilerin doğruluğunun denetlenmesini inceleme başlatmıştır. Denetim kapsamında hazırlanan inceleme sorgusu 31 Temmuz 2013 tarihinde tebliğ edilmiştir. İnceleme sorgusu kapsamında 2010 ve 2011 yıllarında toplam 67.497 TL tutarında telsiz ruhsatname ve kullanım ücretinin eksik ödendiği iddiası yer almakta ve ihlal nedeniyle idari para cezası uygulanması gerektiği ileri sürülmektedir. İnceleme sorgusuna ilişkin yazılı savunma 2 Eylül 2013 tarihinde Kurum’a sunulmuştur. Ayrıca sözlü savunma talep edilmiştir. Konuya ilişkin sözlü savunma toplantısı 11 Aralık 2013 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır. 19.71 BTK tarafından başlatılan 2012 yılı Telsiz Ücretlerine Esas Abone Sayılarına İlişkin Denetim BTK, Turkcell hakkında 2012 yılı için BTK’ya gönderilen telsiz ruhsatname ve kullanım ücretlerine esas abone sayıları ile ilgili bildirimlerde yer alan bilgilerin doğruluğunun denetlenmesini teminen inceleme başlatmış ve yerinde inceleme gerçekleştirmiştir.
227
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Denetim kapsamında hazırlanan İnceleme Sorgusu, 3 Şubat 2014 tarihinde Turkcell’e iletilmiştir. İnceleme Sorgusunda yer alan ihlal iddiaları kapsamında, iki ayrı idari para cezası uygulanması ve 2012 yılında eksik ödendiği ileri sürülen 45.509 TL’nin Turkcell’den tahsil edilmesi gerektiği belirtilmiştir. Yazılı savunma süresi içinde hazırlanarak Kurum’a sunulacaktır. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2013 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır. 19.72 BTK tarafından başlatılan Numara Taşınabilirliğine İlişkin İnceleme BTK tarafından Turkcell hakkında, numara taşınabilirliği uygulamalarının mevzuata uygunluğuna ilişkin başlatılan inceleme sonucunda, Kurul’un 21 Ocak 2014 tarihli kararı ile Turkcell hakkında toplam 1.059 TL para cezası uygulanmasına karar vermiştir. 19.73 Müşterek Yönetime Tabi Ortaklıklar Ve İştiraklerin Şarta Bağlı Yükümlülüklerindeki Şirket’in Payı
A-tel’deki payları nedeniyle Gruba yüklenilen şarta bağlı yükümlülükler (i) Fintur’daki ait payları nedeniyle Gruba yüklenilen şarta bağlı yükümlülükler (ii) Fintur’un şarta bağlı yükümlülüklerindeki Grup’un payı A-tel’in şarta bağlı yükümlülüklerinde Grup’un payı
2013 79.185 -
2012 121.910 -
Şirket’in müşterek yönetime tabi ortaklıklarındaki payı nedeniyle şarta bağlı yükümlülükleri oluşmuştur. Gösterilen tutarlar, Şirket’in yatırımcı olarak sorumlu olduğu bu tür şarta bağlı yükümlülüklerin toplam tutarını ifade etmektedir. Fonların işletmeden çıkışını gerektiren durum, iş ortaklıklarının gelecekteki faaliyetlerinin mevcut dönemde beklenenden daha az ya da daha fazla karlı olmasına bağlıdır. Şirket’in kendi iş ortaklıklarında bulunan diğer ortakların yükümlülüklerine ilişkin şarta bağlı bir yükümlülüğü yoktur. Şirket’in iştiraklerinin şarta bağlı yükümlülüklerindeki payı. Fonların işletmeden çıkışını gerektiren durum, iştiraklerinin gelecekteki faaliyetlerinin mevcut dönemde beklenenden daha az ya da daha fazla karlı olmasına bağlıdır.
228
229
TL 337.963 337.963 327.200 327.200 665.163
TL Karşılığı 481.309 481.309 2.696.638 2.696.638 3.177.947
1.130.323
-
-
1.106.594 1.106.594 -
ABD Doları 23.729 23.729 -
28.413
-
-
2.600 2.600 -
Avro 25.813 25.813 -
12.306.650
-
-
-
BYR 12.306.650 12.306.650 -
Şirket’in vermiş olduğu diğer TRİ’ler yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur). Diğer verilen TRİ’lerin özkaynaklara oranı %0’dır.
A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Teminat Rehin İpotek B. Konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Teminat Rehin İpotek C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Teminat Rehin İpotek D. Diğer verilen TRİ’lerin toplam tutarı i.Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİ’lerin Teminat Rehin İpotek ii.B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Teminat Rehin İpotek iii.C maddesi kapsamına girmeyen 3. Kişiler lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Teminat Rehin İpotek Toplam TRİ
31 Aralık 2013
5.150
-
-
-
AZN 5.150 5.150 -
31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla Şirket’in teminat, rehin ve ipotek (“TRİ”) pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir:
(a) Verilen banka teminat mektupları ve garantiler:
20. TAAHHÜTLER
2.854.366
-
-
2.430.201 2.430.201 -
TL Karşılığı 424.165 424.165 -
499.878
-
-
182.200 182.200 -
TL 317.678 317.678 -
1.270.789
-
-
1.257.650 1.257.650 -
ABD Doları 13.139 13.139 -
31 Aralık 2012
31.593
-
-
2.600 2.600 -
Avro 28.993 28.993 -
16.593.804
-
-
-
BYR 16.593.804 16.593.804 -
5.015
-
-
-
AZN 5.015 5.015 -
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(b) Satın alma taahhütleri Şirket’in 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla maddi duran varlık, envanter ile sponsorluk ve reklam hizmet alımı ile ilgili toplam 989.665 TL (31 Aralık 2012: 686.381 TL) tutarında satın alma taahhütleri bulunmaktadır. Satın alma taahhütlerine ilişkin ödemeler, ilgili sözleşmeleri uyarınca 7 yıllık döneme yayılmıştır. 31 Aralık 2013 tarihi itibari ile bankalardan alınıp Spor Toto’ya verilen teminat tutarı 186.431 TL’dir (31 Aralık 2012: 168.665 TL). Hedeflenen ikramiye dağıtım tutarı, KDV dahil toplam oynanan bakiyenin %50’sidir. İkramiye dağıtımının, bu hedeflenen oranın üzerine çıkması sonucu havuz bakiyesinin negatife düştüğü durumda Inteltek, gerçekleşen ve hedeflenen ikramiye arasındaki farkı ödemekle yükümlüdür. Bu durum Inteltek için hedef aşımı ödeme riskini oluşturur. 21. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar aşağıdaki gibidir: Sosyal güvenlik katkılarına ilişkin borçlar Çalışanların ücret tahakkukları Diğer
31 Aralık 2013 16.367 11.659 6.567 34.593
31 Aralık 2012 14.137 9.257 1.323 24.717
Şirket’in muhasebe politikaları, Şirket’in kıdem tazminatı yükümlülüğünü tahmin etmek için aktüer değerleme yöntemlerinin kullanılmasını öngörmektedir. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarlarının bugünkü net değerine göre hesaplanmış ve ilişikteki konsolide finansal tablolarda yansıtılmıştır. Buna göre toplam yükümlülüğün hesaplanmasında iskonto oranı beklenen ödeme süresi dikkate alınarak %3,19 ve %4,40 aralığında kullanılmıştır (31 Aralık 2012: %2,02 ve %2,29 aralığında). Temel varsayım, her yıllık hizmet için belirlenen tavan yükümlülüğünün enflasyon ile orantılı olarak artmasıdır. Böylece uygulanan iskonto oranı enflasyonun beklenen etkilerinden arındırılmış gerçek oranı gösterir. Şirket’in kıdem tazminatı yükümlülüğü 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla 3.438 TL üzerinden hesaplanmaktadır (31 Aralık 2012: 3.129 TL). 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla, çalışanlar için ayrılan karşılık tutarı kullanılmayan izin karşılıklarını da kapsamaktadır. Kıdem tazminatı karşılığının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Açılış bakiyesi Dönem içerisinde ayrılan karşılık Aktüeryal kayıp Ödemeler İskonto gideri Kapanış bakiyesi
31 Aralık 2013 73.892 24.795 (5.287) (14.661) 3.878 82.617
31 Aralık 2012 53.379 28.560 8.754 (18.192) 1.391 73.892
Kıdem tazminatıyla ilgili meydana gelen aktüeryal kazanç haricindeki toplam maliyetler 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla hazırlanan konsolide kar veya zarar tablosuna dahil edilmiştir. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla (5.287) TL tutarındaki aktüeryal kazanç, diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmıştır (31 Aralık 2012: 8.754 TL aktüeryal kayıp).
230
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Şirket, çalışanlarının ücretlerine ilave olarak ek menfaatler sağlamakta ve emeklilik planlarına katkıda bulunmaktadır. Şirket, emeklilik planlarına personel ücretlerinin belirli bir oranında katkıda bulunmakla yükümlüdür. Şirket’in, 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde emeklilik planları kapsamında oluşan giderleri sırasıyla 6.576 TL ve 6.692 TL tutarındadır. 22. NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla sona eren hesap dönemlerinde giderler fonksiyon bazında gösterilmiş olup niteliklerine göre detaylar Not 29’da yer almaktadır. 23. DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER Diğer dönen varlıklar 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla diğer dönen varlıklar aşağıdaki gibidir: Faiz gelir tahakkukları Devreden KDV Personelden alacaklar Diğer
31 Aralık 2013 31.312 4.949 6.356 9.355 51.972
31 Aralık 2012 21.871 12.378 5.693 1.414 41.356
Diğer duran varlıklar 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla diğer duran varlıklar aşağıdaki gibidir: Devreden KDV Diğer
31 Aralık 2013 145.209 2.038 147.247
31 Aralık 2012 145.770 3.651 149.421
Diğer kısa vadeli yükümlülükler 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla diğer kısa vadeli yükümlülükler aşağıdaki gibidir: BTK abone iade tahakkuku Diğer
31 Aralık 2013 26.716 22.170 48.886
31 Aralık 2012 9.619 9.619
231
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Diğer uzun vadeli yükümlülükler 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla diğer uzun vadeli yükümlülükler aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013 147.382 52.526 199.908
Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödemeler Evrensel Projesi gider karşılığı
31 Aralık 2012 136.214 136.214
Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödemeler, satıcıya gelecekte yapılacak ödemelerin bilanço tarihi itibarıyla değeridir. Gelecek dönemlerde yapılacak toplam ödeme 100.000 ABD Doları olup Belarus Telekom’un finansal performansına bağlı olarak ödenecektir. Şirket Yönetimi ödemenin 2020 yılının ilk çeyreğinde (31 Aralık 2012: 2020 yılının ilk çeyreğinde) yapılmasını öngörmektedir. 24 SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ 24.1 Sermaye 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, Turkcell’in sermayesi ihraç edilmiş ve her biri 1 TL nominal değerde 2.200.000.000 adet (31 Aralık 2012: 2.200.000.000 adet) hisseden meydana gelmiştir. Turkcell’in çıkarılmış sermayesi, kayıtlı sermaye tavanı olan 2.200.000 TL’dir. Turkcell’in ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 % % ortaklık payı Hisse tutarı ortaklık payı Hisse tutarı Turkcell Holding A.Ş. (“Turkcell Holding”) 51,00 1.122.000 51,00 1.122.000 Halka arz edilen paylar 35,88 789,372 34,70 763.351 Sonera 13,07 287.632 13,07 287.632 Diğer 0,05 996 1,23 27.017 Toplam Enflasyondan kaynaklanan sermaye Düzeltmesi Enflasyona göre düzeltilmiş sermaye
100,00
2.200.000
100,00
(52.352) 2.147.648
2.200.000 (52.352) 2.147.648
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, çeşitli kuruluşlarca rehin olarak tutulan Şirket hisseleri 995.509 adettir (31 Aralık 2012: 995.509 adet). 24.2 Katkı sermaye Belarus Telekom iktisap tarihi olan 26 Ağustos 2008’den sonra ortaya çıkan ve 29 Temmuz 2008 tarihinde imzalanan hisse alım satım sözleşmesine istinaden Belarus Maliye Bakanlığı’nın sonradan ortaya çıkan sabit kıymet alımlarıyla ilişkili maliyetlerinin karşılanacağına yönelik taahhüdü gereği Şirket adına katlandığı 35.026 TL (31 Aralık 2012: 35.026 TL) katkı sermaye olarak kaydedilmiştir.
232
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
24.3 Hisse senetleri ihraç primleri Hisse senetleri ihraç primleri, hisse senetlerinin piyasa fiyatlarıyla satılması sonucu elde edilen nakit girişlerini ifade eder. Bu primler özkaynaklar altında gösterilir ve dağıtılamaz. Ancak ileride yapılacak sermaye artışlarında kullanılabilir. 24.4 Finansal varlıklar değer artış fonu Satılmaya hazır finansal varlıklar makul değerleri üzerinden konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadır. Bu doğrultuda satılmaya hazır finansal varlığın finansal durum tablosunda taşınan değerinde oluşan fark konsolide finansal tablolarda özkaynak hesabı altında “Finansal Varlık Değer Artış Fonları” hesabına yansıtılmaktadır. 24.5 Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu Belarus Telekom iktisabıyla ilgili, 29 Temmuz 2008 tarihinde imzalanan hisse alım satım sözleşmesine istinaden, belirli bir süre sonra, Belarus Telekom kontrol gücü olmayan hissedarına, elindeki tüm hisseleri belirli bir süre zarfında makul değerden satabilmesine olanak sağlayan bir satış opsiyonu verilmiştir. Şirket, bu satış opsiyonuyla ilişkili ortaya çıkması muhtemel finansal yükümlülüğü değerleyip finansal tablolarına yansıtmıştır. 26 Kasım 2013 tarihinde Belarus Cumhuriyeti’ne verilen satış opsiyonunun kullanma süresi dolmuş ancak satış opsiyonu kullanılmamıştır. Bu nedenle satış opsiyonu ile ilgili yükümlülük finansal tablolardan 26 Kasım 2013 tarihinde çıkartılmıştır. Ancak Belarus Telekom’un 26 Kasım 2013 tarihindeki net varlıklarının negatif olması, Belarus Telekom’un Şirket ve bağlı ortakları tarafından finanse ediliyor olması ve Belarus Cumhuriyeti ile imzalanan hisse alım sözleşmelerindeki ilgili maddeler değerlendirilerek Belarus Telekom için kontrol gücü olmayan payların kaydedilmemesine karar verilmiştir. Fintur’un, Şirket’in muhasebe politikalarıyla uyumlu hale getirilmiş finansal tablolarındaki kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülük olarak kaydedilen tutarla kayıtlardan çıkarılan kontrol gücü olmayan payların arasındaki fark olan (906.367) TL (31 Aralık 2012: (605.436) TL), Şirket’in konsolide finansal tablolarında özkaynak metoduna göre muhasebeleştirilerek kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonunda gösterilmiştir. 24.6 Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler Yasal Yedekler Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedek akçeler, birinci ve ikinci tertip yasal yedek akçelerden oluşmaktadır. Birinci tertip yasal yedek akçeler, Şirket sermayesinin %20’sine ulaşıncaya kadar yasal dönem karının %5’i oranında ayrılmaktadır. İkinci tertip yasal yedek akçeler, SPK Tebliğ’ine göre kar dağıtımı yapıldığı durumlarda Şirket sermayesinin %5’ini aşan tüm nakit kar payı dağıtımlarının 1/10’u oranında, yasal kayıtlara göre kar dağıtımı yapıldığı durumlarda ise Şirket sermayesinin %5’ini aşan tüm nakit kar payı dağıtımlarının 1/11’i oranında ayrılmaktadır. Birinci ve ikinci tertip yasal yedek akçeler, toplam sermayenin %50’sini aşmadığı sürece dağıtılamazlar; ancak ihtiyari yedek akçelerin tükenmesi halinde zararların karşılanmasında kullanılabilirler. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, Şirket’in kardan ayrılan kısıtlanmış yedekleri, yasal yedeklerden oluşmaktadır. Şirket’in yasal yedekler toplamı 839.284 TL’dir (31 Aralık 2012: 833.918 TL).
233
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
24.7 Geçmiş yıl kar/zararları Net dönem karı dışındaki birikmiş karlar ve özü itibarıyla birikmiş kar niteliğinde olan olağanüstü yedekler geçmiş yıl kar/zararları hesabında gösterilmiştir. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla geçmiş yıl kar/zararları hesabında gösterilen olağanüstü yedekler bakiyesi 4.072.181 TL’dir (31 Aralık 2012: 4.072.181 TL). 24.8 Temettü Turkcell’in 23 Mart 2011 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında, Şirket’in 2010 yılındaki faaliyetleri neticesinde oluşan 1.771.596 TL tutarındaki dağıtılabilir karından kanunlara göre ayrılması gereken birinci tertip yasal yedek akçelerin düşülmesinden sonra kalan 1.328.697 TL tutarındaki karın Turkcell hissedarlarına nakit olarak dağıtılması teklif edilmiştir. Bu suretle 1 TL nominal değerinde beher hisse için nakit temettü tutarı 0,6039532 tam TL’dir. Bu temettü teklifi 21 Nisan 2011 tarihinde gerçekleşen olağan, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde gerçekleşen olağanüstü Genel Kurul Toplantılarında tartışılmış ancak onaylanmamıştır. 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve bu nedenle temettü teklifi görüşülememiştir. Turkcell’in %55 oranında iştiraki olan İnteltek, 4 Nisan 2012 tarihli olağan Genel Kurul toplantısında, 34.061 TL tutarında temettü dağıtım kararı almıştır. 2011 yılına ilişkin 34.061 TL tutarındaki temettü ödemesi, 3 Mayıs 2012 tarihinde gerçekleşmiştir. Inteltek’in 19 Aralık 2013 tarihli olağan Genel Kurul toplantısında 2.325 TL tutarında temettü dağıtım kararı alınmıştır. Temettü ödemesi 26 Aralık 2013 tarihinde yapılmıştır. 24.9 Kontrol gücü olmayan paylar Bağlı ortaklıkların net varlıklarından ana ortaklığın doğrudan ve / veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları konsolide finansal durum tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılmıştır. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla finansal durum tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılan tutarlar sırasıyla (181.531) TL ve (140.324) TL’dir. Yine bağlı ortaklıkların net dönem karlarından veya zararlarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımlar, konsolide kar veya zarar tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılmıştır. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde kar veya zarar tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılan tutarlar sırasıyla 3.352 TL ve (21.012) TL’dir.
234
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
25. HASILAT 25.1 Satışlar 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, satışlar aşağıdaki gibidir:
Haberleşme gelirleri Çağrı merkezi gelirleri Şans oyunları komisyon gelirleri Tesis ve sabit ücret gelirler Simkart satış gelirleri Şans oyunları gelirleri Diğer satış gelirleri
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
10.242.800 110.703 99.664 75.900 29.784 130.710 718.326 11.407.887
9.626.665 80.496 84.168 90.717 32.873 74.957 517.153 10.507.029
Diğer satış gelirleri; cihaz, modem, kule kira gelirleri, internet üyeliği gelirleri ve diğer satış gelirlerini içermektedir. 25.2 Satışların maliyeti 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, satışların maliyeti aşağıdaki gibidir:
Amortisman ve itfa payı Ara bağlantı giderleri Hazine payı Radyo giderleri Personel giderleri Transmisyon ve bakım onarım giderleri Evrensel hizmet fonu Faturalama ve arşivleme giderleri Roaming giderleri Satılan malın maliyeti Diğer
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
(1.589.486) (1.402.002) (1.297.507) (758.626) (626.642) (214.487) (152.694) (89.070) (79.642) (34.195) (814.590) (7.058.941)
(1.406.525) (1.365.322) (1.231.014) (685.610) (564.838) (232.429) (142.966) (95.545) (85.066) (34.885) (637.950) (6.482.150)
235
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
26 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ 26.1 Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013 Satış giderleri (790.835) Pazarlama giderleri (468.290) Personel giderleri (330.943) Telsiz ruhsat ve kullanım ücreti giderleri (151.276) Diğer (102.297) (1.843.641)
31 Aralık 2012 (732.404) (473.652) (276.613) (119.583) (103.473) (1.705.725)
26.2 Genel yönetim giderleri 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, genel yönetim giderleri aşağıdaki gibidir: Personel giderleri Şüpheli ticari alacaklar karşılığı gideri Danışmanlık giderleri Tahsilat giderleri Servis giderleri Kira gideri Bakım onarım giderleri Seyahat ve konaklama giderleri Diğer
31 Aralık 2013 (207.578) (153.378) (50.248) (28.969) (19.387) (18.434) (15.778) (14.266) (42.301) (550.339)
31 Aralık 2012 (178.223) (111.786) (53.101) (31.222) (19.903) (15.995) (16.254) (16.065) (41.625) (484.174)
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
511.148 206.400 80.154 137.518 13.545 20.270 969.035
484.337 74.261 89.092 1.156 27.688 676.534
27. ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİR VE GİDERLER 27.1 Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler
3 aydan kısa vadeli mevduattan elde edilen faiz gelirleri Net kur farkı gelirleri Geç ödeme ve kontratlı alacaklar faiz gelirleri Distribütör vade farkı geliri İskonto geliri Diğer
236
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Geç ödeme ve kontratlı alacaklar faiz gelirleri, abonelerin aylık faturada belirtilen vade tarihinden sonra ödemelerinden kaynaklanan faiz gelirinden ve kontratlı abonelerden kampanya süresince aylık olarak tahsil edilen taksitlerin faiz gelirinden oluşmaktadır. 27.2 Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler Dava ve ceza karşılık giderleri Dava konusu faiz giderleri İskonto gideri Kur farkı gideri, net A-Tel değer düşüklüğü A-Tel tazminat karşılık gideri (Not 4) Diğer
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
44.562 3.864 2.285 10.242 60.953
12.372 33.943 21.043 58.807 72.282 34.375 18.241 251.063
31 Aralık 2013 14.447
31 Aralık 2012 4.710
8.751 870 284 5.829 30.181
4.036 34.463 1.611 44.820
31 Aralık 2013 (37.957) (19.919)
31 Aralık 2012 (9.808)
(189) (58.065)
(29.707) (500) (40.015)
28. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİR VE GİDERLER 28.1 Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler Sabit kıymet satış karı Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödeme yükümlülüğü gerçeğe uygun değer farkı Opsiyon prim gelirleri 3 aydan uzun vadeli mevduattan elde edilen faiz gelirleri Diğer 28.2 Yatırım Faaliyetlerinden Giderler Finansal yatırımlar değer düşüklüğü gideri Kur farkı gideri Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödeme yükümlülüğü gerçeğe uygun değer farkı ve satın alma opsiyonu iskonto gideri Diğer
31 Aralık 2013 itibariyle yatırım faaliyetlerinden kur farkı gideri hesabı Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödeme yükümlülüğüne ilişkin tutarındaki kur farkı giderinden oluşmaktadır.
237
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
29. ÇEŞİT ESASINA GÖRE SINIFLANDIRILMIŞ GİDERLER 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla sona eren hesap dönemlerinde giderler fonksiyon bazında gösterilmiş olup niteliklerine göre detaylar Not 25, 26 ve 27’de yer almaktadır. 30. FİNANSMAN GELİRİ VE GİDERLERİ 30.1 Finansal Gelirler 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, finansal gelirler aşağıdaki gibidir: Net kur farkı geliri
31 Aralık 2013 -
31 Aralık 2012 63.939
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
30.2 Finansal Giderler 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, finansal giderler aşağıdaki gibidir:
Net kur farkı gideri
(262.073)
-
İtfa edilmiş maliyetinden gösterilen finansal yükümlülüklere ilişkin faiz gideri
(109.498)
(113.334)
Diğer
(11.669)
(18.699)
(383.240)
(132.033)
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap döneminde ödenen kredi faiz tutarları sırasıyla 113.365 TL ve 101.093 TL’dir. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap döneminde sabit kıymetler üzerinde aktifleştirilen kredi faiz giderleri sırasıyla 14.451 TL ve 15.182 TL’dir. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona hesap dönemlerinde aktifleşen faiz oranları sırasıyla %11,4 ve %11,9’dir.
238
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
31. DİĞER KAPSAMLI GELİR UNSURLARININ ANALİZİ a) Değer Artış Fonları Finansal Riskten Korunma Fonu:
Dönem başı bakiyesi Nakit akımlarının finansal riske karşı korunması işleminin muhasebeleştirilmesinden elde edilen kazanç /(zarar) Dönem sonu bakiyesi
1 Ocak 31 Aralık 2013 (2.349)
1 Ocak 31 Aralık 2012 (867)
541 (1.808)
(1.482) (2.349)
1 Ocak 31 Aralık 2013 55.308 111.445 (135.325)
1 Ocak 31 Aralık 2012 158.785 (30.844) (76.455)
6.766 38.194
3.822 55.308
Yabancı Para Çevrim Fonu:
Dönem başı bakiyesi Yurtdışındaki bağlı ortaklıkların çevriminden kaynaklanan kur farkları Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların yabancı para çevrim farkları Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların yabancı para çevrim farklarına ilişkin ertelenmiş vergi Dönem sonu bakiyesi 32. SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER Yoktur. 33. GELİR VERGİLERİ
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya alacağı, varlıkların ve borçların finansal tablolarda gösterilen değerleri ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi borcu veya alacağı, söz konusu geçici farklılıkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde geçerli olacağı öngörülen vergi oranları dikkate alınarak konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadırlar. Şirket, ertelenmiş vergi alacaklarının finansal tablolara yansıtılmasında, faaliyet gösterdiği sektördeki gelişmeler, ilerideki dönemlerdeki vergiye tabi kar tahminleri, Türkiye’nin ve iştiraki bulunan ülkelerin genel ekonomik ve politik durumu ve/veya Şirket’i etkileyebilecek uluslararası genel ekonomik ve politik durum gibi faktörleri dikkate almaktadır. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle, finansal tablolara yansıtılmamış olan ertelenmiş vergi alacakları detayı aşağıdaki gibidir: Geçici vergi farklılıkları Geçmiş yıllar zararları
31 Aralık 2013 124.888 268.481 393.369
31 Aralık 2012 303.262 182.257 485.519
239
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
31 Aralık 2013 tarihi itibariyle konsolide bağlı ortaklıklardan olan yatırımların değer farklarından kaynaklanan 282.634 TL (31 Aralık 2012: 222.775 TL) geçici fark üzerinden hesaplanması gereken 56.527 TL (31 Aralık 2012: 44.555 TL) ertelenmiş vergi yükümlülüğü finansal durum tablosuna yansıtılmamıştır. Şirket bu geçici farkların kendi kontrolünde olduğunu belirtmekte ve öngörülebilir gelecekte bu farkların vergi hesabına konu olmasını beklememektedir. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle vergiden indirilebilecek mali yıl zararlarının itfa tarihleri: Sona erme yılı 2014 2015 2016 2017 2018 2021 – 2023
Bakiye 54.606 73.542 135.206 23.915 15.222 376.857
31 Aralık 2013 tarihi itibariyle süresiz olarak taşınan ve matrah oluştuğu zaman vergiden indirilebilecek mali yıl zararları 951.580 TL’dir (31 Aralık 2012: 607.581 TL). 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle ertelenmiş vergi alacakları ve borçlarını doğuran kalemler aşağıdaki gibidir:
Ertelenmiş Vergi Varlıkları 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Maddi ve maddi olmayan duran varlıklara ilişkin amortisman ve aktifleştirme farkları Finansal varlıklar Borç karşılıkları Peşin ödenen giderler Geçmiş yıl zararlarından hesaplanan ertelenmiş vergi Diğer borç ve yükümlülükler Ertelenen vergi varlıkları/ (yükümlülükleri) Netleştirme Net ertelenen vergi varlıkları/ (yükümlülükleri)
Ertelenmiş Vergi Yükümlülükleri 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012
Net Ertelenmiş Vergi Yükümlülükleri 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012
2.901 60.534 926
2.393 54.444 2.373
(207.815) (33.580) -
(202.236) (24.662) -
(204.914) (33.580) 60.534 926
(199.843) (24.662) 54.444 2.373
42.484 157.136
23.831 103.377
(10.276)
(6.182)
42.484 146.860
23.831 97.195
263.981 (190.688)
186.418 (159.979)
(251.671) 190.688
(233.080) 159.979
12.310 -
(46.662) -
73.293
26.439
(60.983)
(73.101)
12.310
(46.662)
31 Aralık 2013 tarihi itibariyle dönem karı vergi yükümlülüğü karşılığı hesabında yer alan 138.888 TL, 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle sona eren hesap dönemine ilişkin hesaplanan vergi karşılığından geçici vergi ödemelerinin düşülmüş halidir (31 Aralık 2012: 136.427 TL). Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan şirketin, bağlı ortaklık ve iştiraklerini konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi düzenlemesine olanak tanımamaktadır. Bu nedenle, konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi karşılıkları, tam konsolidasyon kapsamına alınan şirketler için ayrı ayrı hesaplanmıştır.
240
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Türkiye’de vergi konusunda yetkili makamlar ile nihai mutabakat sağlamak gibi bir uygulama bulunmamaktadır. Kurumlar vergisi beyannameleri ilgili oldukları yılı takip eden dördüncü ayın onbeşinci günü akşamına kadar vergi dairelerine teslim edilir. Ancak, vergi incelemesine yetkili makamlar geriye dönük olarak beş yıllık muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve/veya vergi ile ilgili görüşlerini değiştirebilir. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 13. Maddesinin transfer fiyatlandırması yoluyla “örtülü kazanç dağıtımı” başlığı altında transfer fiyatlandırması konusu işlenmektedir. 18 Kasım 2007 tarihinde yayımlanan transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hakkında Genel Tebliğ’de uygulamadaki detaylar belirlenmiştir. Eğer vergi mükellefleri ilgili kuruluşlarla (kişilerle), fiyatlandırmaları emsallere uygunluk ilkesi çerçevesinde yapılmayan ürün, hizmet veya mal alım ve satım işlemlerine giriyorlarsa, o zaman ilgili karlar transfer fiyatlaması yoluyla örtülü bir şekilde dağıtıldığı kanaatine varılacaktır. Bu tarz transfer fiyatlaması yoluyla örtülü kar dağıtımları kurumlar vergisi açısından vergi matrahından indirilemeyecektir. Türkiye’de Kurumlar Vergisi oranı %20’dir. Kurumlar Vergisi oranı, kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi ve vergi yasalarında yer alan istisna ve indirimlerin sonucu bulunan safi kurum kazancına uygulanır. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap döneminde vergi giderinin detayı aşağıdaki gibidir:
Dönem vergi gideri Ertelenmiş vergi geliri Geçici vergi farklarının etkileri Yatırım teşviklerinden doğan vergi avantajları Önceki dönemlerde kayıtlara alınmayan vergi zararlarının kullanımı Toplam vergi gideri
31 Aralık 2013 (650.513)
31 Aralık 2012 (564.340)
20.143 1.883 36.103 58.129 (592.384)
12.742 1.564 26.443 40.749 (523.591)
241
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Vergi öncesi kar Yasal vergi oranı ile hesaplanan vergi gideri Yurtdışı bağlı ortaklıklardaki vergi oranı farklarının etkisi Önceki dönemlerde kayıtlara alınmayan vergi zararlarının kullanımı İndirilemeyen giderler ve geçici olmayan farklar Yatırım indirimi Özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilen yurtdışı iştirakin vergi oranı değişim etkisi Vergiden muaf gelir Bilançoya yansıtılmayan net ertelenmiş vergi varlıkları Diğer
%20
31 Aralık 2013 2.926.055 (585.211)
%20
31 Aralık 2012 2.585.624 (517.125)
%1 (%1) %1 -
(23.018) 36.103 (42.698) 1.883
(%1) %3 -
(6.481) 26.443 (68.720) 1.564
(%2) %2 (%1)
44.697 2.210 (66.559) 40.209 (592.384)
(%1) %1 -
38.419 5.986 (15.238) 11.561 (523.591)
Kapsamlı gelir içindeki vergi etkisi:
242
Vergi öncesi diğer kapsamlı gelir
Vergi etkisi
Vergi sonrası diğer kapsamlı gelir
31 Aralık 2013 Yabancı para çevrim farklarındaki değişim Finansal riskten korunma fonundaki değişim Emeklilik planlarındaki aktüeryal kayıplardaki değişim
(186.918) 541 5.287
6.766 (1.026)
(180.152) 541 4.261 (175.350)
31 Aralık 2012 Yabancı para çevrim farklarındaki değişim Finansal varlıklar değer artış fonundaki değişim Emeklilik planlarındaki aktüeryal kayıplardaki değişim
(64.657) (1.482) (8.754)
3.822 1.711
(60.835) (1.482) (7.043) (69.360)
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Belarus vergi mevzuatı gereği devreden cari ve geçmiş yıl zararlarının gelecek yıllara ve dönemlere taşınamaması nedeniyle Belarus’ta meydana gelen negatif ekonomik gelişmelerden dolayı herhangi bir ertelenmiş vergi aktifi kayıtlara alınmamıştır. Ek olarak, şerefiye ve buna ilişkin değer düşüklüğü vergi hesaplamasına konu olmadığı için Belarus Telekom’un alımı sırasında oluşan şerefiye için ayrılan değer düşüklüğü karşılığı vergi hesaplamalarında dikkate alınmamıştır. 34. PAY BAŞINA KAZANÇ 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait hisse başına kazanç tutarları, sırasıyla 2.330.319 TL ve 2.083.045 TL tutarındaki ana ortaklığa ait dönem karının ilgili dönemler içindeki ağırlıklı ortalama pay adetlerine bölünmesiyle hesaplanmıştır.
Net kar Hisselerin ağırlıklı ortalama sayısı: Adi hisselerin ağırlıklı ortalama sayısı Nominal değeri 0,001 TL olan hisse başına kar (kısaltılmamış tam TL)
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
2.330.319
2.083.045
2.200.000.000
2.200.000.000
1,059236
0,946839
35. KUR DEĞİŞİMİNİN ETKİLERİ Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilmektedir. 36. YÜKSEK ENFLASYONLU EKONOMİDE RAPORLAMA Belarus’ta faaliyet gösteren bağlı ortaklıklara ilişkin net parasal pozisyon üzerinden oluşan 176.871 TL tutarındaki kazanç kar veya zarar tablosunda “Parasal kazanç“ hesabında muhasebeleştirilmiştir (31 Aralık 2012: 169.926 TL). 37. TÜREV ARAÇLAR Türev Araçlar Faiz oranı opsiyonları Faiz oranı opsiyon sözleşmeleri kapsamında Grup, nominal anapara için faiz opsiyon oranı aralığı (%1,25 – %4) ile değişken faiz oranı (LIBOR) üzerinden hesaplanan faiz tutarları arasındaki bedeli ödemeyi / almayı kabul eder. Bu tür sözleşmeler, Grup’un elinde bulundurduğu değişken oranlı borçlara ilişkin maruz kaldığı nakit akımı risklerini azaltmayı amaçlamaktadır. Faiz oranı opsiyonlarının gerçeğe uygun değeri, finans kurumlarından alınan kotasyonlar kullanılarak belirlenmekte olup aşağıda açıklanmıştır.
243
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Raporlama tarihi itibarıyla faiz oranı opsiyonlarının nominal tutarı ve gerçeğe uygun değerleri aşağıdaki gibidir:
Para Birimi Faiz oranı opsiyonları
Nominal Tutar 2013 2012 86.000 86.000
ABD Doları
Gerçeğe Uygun Değer 2013 2012 (2.122) (2.634)
Grup faiz oranı opsiyonlarını değişken oranlı borçlara ilişkin maruz kaldığı nakit akım risklerini azaltmak amacıyla nakit akım riskinden korunma muhasebesi uygulamıştır. Faiz oran opsiyonları ve kredi faiz ödemelerinin tarihleri eş zamanlıdır ve finansal riskten korunan işlemin kar zararda gerçekleştiği tarihte özkaynaklar içindeki kümülatif net kazanç veya zarar, dönemin kar zararına kaydedilir. 38. FİNANSAL ARAÇLAR 38.1 Finansal Yatırımlar Kısa vadeli finansal yatırımlar 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla kısa vadeli finansal yatırımların detayı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
57.686
39.583
Özel kesim borçlanma senetleri
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla vadesine kadar elde tutulacak finansal varlık olarak sınıflandırılan özel kesim borçlanma senetlerinin kayıtlı değeri 57.686 TL olup faiz oranları %8,5 ve %10,8 arasında değişmektedir. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla vadesine kadar elde tutulacak finansal varlık olarak sınıflandırılan özel kesim borçlanma senetlerinin kayıtlı değeri 39.583 TL olup faiz oranları %8,8 ve %10,0 arasında değişmektedir. Uzun vadeli finansal yatırımlar 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla, uzun vadeli finansal yatırımlar aşağıdaki gibidir: Borsada işlem görmeyen T Medya Yatırım Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“T Medya”) Aks Televizyon Reklamcılık ve Filmcilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Aks TV”)
244
31 Aralık 2013 Pay oranı (%) Defter değeri
31 Aralık 2012 Pay oranı (%) Defter değeri
4,52
-
4,52
17.910
-
-
4,57
24.164 42.074
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Mayıs 2013’te Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (“TMSF”) yaptığı açıklamada Çukurova Grubu’ndan alacaklarının tahsili için Aks TV ve T-Medya yönetimini devraldığını bildirmiştir. Yönetim ve mevcut piyasa koşulları değişikliklerini takiben bağımsız bir değerleme kuruluşu tarafından değerleme çalışması 30 Hazinra 2013 tarihinde yapılmıştır. Değerleme raporu sonucunda T-Medya’nın maliyet bedeli üzerinden 8.973 TL tutarında değer düşüklüğü tespit edilmiştir. 2013’ün son çeyreğinde T-Medya’nın defter değeri net varlıklarının negatif olması sebebiyle sıfırlanmıştır. 30 Haziran 2013 tarihinde yapılan bağımsız değerleme raporuna göre, Aks TV’nin maliyet bedeli üzerinden 15.883 TL tutarında değer düşüklüğü tespit edilmiştir. TMSF tarafından Şirket’e tebliğ edilen 26 Ağustos 2013 tarihli bildirim yazısında, Turkcell’in Aks TV’deki payı 4.755 TL olarak belirlenmiş olup, Turkcell’in mülkiyetinde bulunan Aks TV hisselerinin alıcıya devri halinde söz konusu tutarın TMSF tarafından Turkcell’e ödeneceği de belirtilmiştir. Bu kapsamda, Turkcell Yönetim Kurulu tarafından bütün payların devrine onay verilmiştir. 30 Ekim 2013 tarihi itibarıyla Turkcell’in Aks TV’deki payı, Ciner Görsel Televizyon Prodüksiyon A.Ş.’ye satılmış olup, Aks TV’nin taşınan değeri sıfıra indirilmiştir. 31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
8.219
9.189
Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar Özel kesim borçlanma senetleri
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla vadesine kadar elde tutulacak finansal varlık olarak sınıflandırılan özel kesim borçlanma senetlerinin kayıtlı değeri 8.219 TL’dir. Söz konusu özel kesim borçlanma senetlerinin faiz oranları %9,8 ve %13,8 arasında değişmekte olup, 2015 yılı içerisinde vadeleri gelecektir. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla vadesine kadar elde tutulacak finansal varlık olarak sınıflandırılan özel kesim borçlanma senetlerinin kayıtlı değeri 9.189 TL’dir. Söz konusu özel kesim borçlanma senetlerinin faiz oranları %8,6 ve %11,8 arasında değişmekte olup, 2014 yılı içerisinde vadeleri gelecektir. 38.2 Finansal Borçlar Şirket’in finansal borçları ile ilgili kur riski Not 39’de belirtilmiştir. Kısa vadeli finansal borçlar Kısa vadeli teminatsız banka kredileri Kısa vadeli teminatlı banka kredileri Uzun vadeli finansal borçların kısa vadeli kısımları Uzun vadeli teminatsız banka kredilerinin kısa vadeli kısımları Uzun vadeli teminatlı banka kredilerinin kısa vadeli kısımları Uzun vadeli finansal kiralama borçlarının kısa vadeli kısımları Uzun vadeli finansal borçlar Uzun vadeli teminatsız banka kredileri Uzun vadeli teminatlı banka kredileri Finansal kiralama işlemlerinden borçlar
31 Aralık 2013 1.174.657 1.174.657 -
31 Aralık 2012 745.872 739.608 6.264
629.868 580.812 43.558 5.498
1.189.980 1.151.257 33.483 5.240
1.528.480 1.479.164 9.793 39.523 3.333.005
1.103.779 1.062.007 10.583 31.189 3.039.631
245
246
System Capital Management (“SCM”) tarafından teminat altına alınmıştır.
Belarus Cumhuriyeti Hükümeti tarafından teminat altına alınmıştır.
**
***
2014-2018 2014-2016 2014-2016 2013 2014 2020 2013 2014-2024 2014-2015 2013
Değişken Sabit Sabit Sabit Değişken Sabit Sabit Sabit Sabit Sabit
Faiz Türü
Faizsiz spot kredilerden oluşmaktadır.
ABD Doları ABD Doları TL TL Avro BYR ABD Doları Avro ABD Doları TL
Vade
*
Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri* Teminatlı banka kredileri** Teminatlı banka kredileri*** Teminatlı banka kredileri Finansal kiralama borçları Finansal kiralama borçları Finansal kiralama borçları
Para birimi
31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla, kredilerin detayı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013
Libor+%1,3-%3,5 %1,3-%8,0 %8,3-%10,0 Libor+%3,465 %12-%16 %3,35 %0,68-%4,64 -
Faiz Oranı 2.429.508 476.060 328.558 507 40.456 12.895 43.380 1.641 3.333.005
TL
Libor+%1,35-%3,75 %2,24-%8,0 %8,75-%10 Libor+%3,465 %12-%16 %4,3 %3,35 %0,68-%7,3 %10,24
31 Aralık 2012 Faiz Oranı
1.702.389 1.066.857 183.626 30.458 13.608 6.264 32.813 3.511 105 3.039.631
TL
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Astelit’in 1 Şubat 2012 tarihi itibarıyla, Euroasia kredilerinden 150.165 ABD Doları ve Financell kredilerinden 172.799 ABD Doları tutarında kredi borç ödemeleri bulunmaktadır. Haziran 2011’den itibaren Astelit ödeme yükümlülüklerini yerine getirememiş ve Şirket Yönetim Kurulu krediler için Astelit’e feragatnameler vererek ödeme vadelerini 1 Şubat 2012 tarihine kadar uzatmıştır. Ancak Şirket Yönetim Kurulu 1 Şubat 2012 tarihinden sonra ödeme vadelerinin uzatılması konusunda mutabakata varamamış ve vadenin uzatılmasına karar vermemiştir. Sonuç olarak, Astelit toplam 322.964 ABD Doları tutarındaki Eurasia ve Financell kredi borçlarını ilgili vade tarihlerinde ödeyememiş olup, kredi sözleşmelerinden doğan yükümlülüklerini yerine getirememiştir (31 Aralık 2013 itibarıyla, yapılan ara ödemelerin dikkate alınması sonrasında Astelit’in tahakkuk eden yükümlülüklerinin toplamı 597.602 ABD Doları’dır). Astelit’in bu temerrüdü, Financell’in 553.886 ABD Doları tutarında (Şirket’in 150.000 ABD Doları tutarındaki garanti ödemesi ve diğer anapara geri ödemeleri sonrasında 176.294 ABD Dolarına düşmüştür) beş kredi anlaşmasındaki (üç kredi anlaşmasına düşmüştür) çapraz temerrüdü tetiklemiştir ve bu krediler ile ilgili feragatnameler 31 Aralık 2013 tarihinden önce alınmıştır. Garanti kapsamda Financell’in Astelit hisseleri ve Astelit’in banka hesapları da dahil olmak üzere tüm varlıkları üzerinde rehini vardır. Ek olarak Financell’in System Capital Management Limited’ın sahip olduğu Euroasia hisseleri üzerinde ikinci dereceden ipoteği ile birlikte System Capital Management Limited’in verdiği teminat ve garanti bulunmaktadır. Financell’in belirli durumlarda rehin ve garantinin uygulanmasını başlatma hakkı bulunmaktadır. Yukarda belirtilen Eurasia ve Financell kredilerine ek olarak, Astelit 38.840 ABD doları tutarındaki SCM kredisinde de temerrüde düşmüştür. Aynı şekilde, Astelit’in %100 sermayedarı olan Euroasia, Astelit’i finanse etmek için kullandığı 150.000 ABD Doları tutarındaki kredi ile ilgili yükümlülüklerini vadesi olan 30 Mart 2012 tarihinde yerine getirememiştir. Kredinin garantörü konumunda olan Turkcell, ilgili bankalara 6 Nisan 2012 tarihinde 150.000 ABD Doları ödemeyi yapmıştır. Şirket’in yapmış olduğu garantörlük sözleşmesi sonucunda System Capital Management Limited’ın (“SCM”) sahip olduğu Euroasia hisseleri üzerinde birinci dereceden rehin hakkı bulunmaktadır. Şirket’in belirli durumlarda garantör olarak yaptığı bu ödeme sonucunda Euroasia hisseleri üzerinde Şirket lehine konan bu rehini uygulama hakkı bulunmaktadır. Euroasia’nın bu temerrüdü, şimdiki değeri 176.294 ABD Doları tutarında olan dört kredi anlaşmasındaki (yukarıda belirtilenler ile aynı, sayısı üçe düşmüş olan krediler) çapraz temerrüdü tetiklemiştir. Astelit’in temerrütteki Turkcell ve Financell kredileriyle ilgili olarak ileride oluşabilecek ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilememesi durumunu da içeren ilgili feragatnamelerin 25 Temmuz 2012 tarihinde alınmasıyla bu krediler 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihli konsolide finansal durum tablolarında kredi sözleşmelerinde yer alan vadelerine göre sınıflanmıştır. SCM kredilerindeki temerrüt için herhangi bir feragatname alınmamasından dolayı bu krediler kısa vadeli yükümlülükler altında sınıflanmıştır. Bu temerrüt hali sebebiyle, SCM’nin krediye bağlı geri ödemeleri derhal talep etme hakkı mevcuttur ancak bu hakların teminatı olarak tescil edilmiş/mevcut bir rehin hakkı yoktur. Şirket’in Yönetim Kurulu Financell’in Şirket finansmanında kullandığı krediler ile ilgili bankalara olan yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için verdiği garantiyi uzatma kararı almıştır. Bu garanti 410.650 ABD Doları anapara, faiz ve diğer maliyet, gider ve ücretlerin toplamına kadar olacaktır. Bu garanti Astelit’in Financell ile imzalanan kredi sözleşmelerinden doğan ve vadesi gelen ödemeleri ile henüz vadesi gelmemiş olan Financell’in Astelit’e verdiği kredileri içermektedir.
247
248
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş
31 Aralık 2013
31 Aralık 2013 Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski ( A+B+C+D+E) - Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan. aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - Teminat. vs. ile güvence altına alınmış kısmı D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) E. Finansal durum tablosu dışı kredi içeren unsurlar
Ticari Alacaklar 208.463 93.076 230.069 555.391 1.635
Alacaklar Diğer Alacaklar -
Bankalardaki mevduat -
Alacaklar Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar İlişkili Taraf Diğer Taraf İlişkili Taraf Diğer Taraf 21.369 3.325.082 92.370 170.799 17.150 2.932.217 92.370 3.801 297.738 418 95.127 558 786.537 (140) (691.410) -
Finansal varlıkların kayıtlı değerleri, maruz kalınan azami kredi riskini gösterir. Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski aşağıdaki gibidir:
Kredi Riski
39. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ
Türev Araçlar
-
-
-
Bankalardaki Mevduat Türev Araçlar 8.128.536 8.128.536 -
Diğer -
-
Diğer 66.083 66.083
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
249
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş
31 Aralık 2012
3.922 116 7.438 (7.322) -
249.007 122.621 815.597 (692.976) -
Alacaklar Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar 147.617 105.312 218.130 594.827 10.078
31 Aralık 2012 Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski ( A+B+C+D+E) - Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan. aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - Teminat. vs. ile güvence altına alınmış kısmı D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) E. Finansal durum tablosu dışı kredi içeren unsurlar
-
Bankalardaki mevduat -
-
-
-
Bankalardaki Mevduat 6.997.930 6.997.930
Türev Araçlar
-
Alacaklar Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar İlişkili Taraf Diğer Taraf İlişkili Taraf Diğer Taraf 13.217 2.589.917 116.342 136.313 9.179 2.218.289 116.342
-
-
Diğer
Türev Araçlar
-
-
Diğer 49.449 49.449
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları
250
Beklenen vadeler Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Faizsiz spot krediler Finansal kiralama yükümlülükleri İlişkili taraflara borçlar Ertelenmiş ödemeler Ticari borçlar Türev Finansal Yükümlülükler Çapraz faiz oranı takas sözleşmeleri
Sözleşme uyarınca vadeler Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Faizsiz spot krediler Finansal kiralama yükümlülükleri İlişkili taraflara borçlar Ertelenmiş ödemeler Ticari borçlar Türev Finansal Yükümlülükler Çapraz faiz oranı takas sözleşmeleri
(3.454.792) (507) (53.984) (90.282) (213.430) (1.021.493) (2.122)
3.287.477 507 45.021 90.235 147.382 1.014.120 2.122
Defter değeri
(2.122)
2.122
31 Aralık 2013 Beklenen nakit çıkışlar toplamı (=I+II+III+IV)
(3.454.792) (507) (53.984) (90.282) (213.430) (1.021.493)
3.287.477 507 45.021 90.235 147.382 1.014.120
31 Aralık 2013 Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı Defter değeri (=I+II+III+IV)
(2.122)
(938.767) (507) (5.777) (21.532) (1.012.645)
3 aydan kısa (I)
(2.122)
(938.767) (507) (5.777) (21.532) (1.012.645)
3 aydan kısa (I)
Tahmini faiz ödemeleri dahil olmak üzere finansal yükümlülüklerin, sözleşmeye göre belirlenmiş vadeleri aşağıdaki gibidir:
Likidite Riski
-
(892.860) (1.093) (68.750) -
3-12 ay arası (II)
-
(892.860) (1.093) (68.750) -
3-12 ay arası (II)
-
(1.618.824) (19.339) (8.848)
1-5 yıl arası (III)
-
(1.618.824) (19.339) (8.848)
1-5 yıl arası (III)
-
(4.341) (27.775) (213.430) -
5 yıldan uzun (IV)
-
(4.341) (27.775) (213.430) -
5 yıldan uzun (IV)
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
251
Beklenen vadeler Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Faizsiz spot krediler Finansal kiralama yükümlülükleri İlişkili taraflara borçlar Satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülük Ertelenmiş ödemeler Ticari borçlar Türev Finansal Yükümlülükler Çapraz faiz oranı takas sözleşmeleri
Sözleşme uyarınca vadeler Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Faizsiz spot krediler Finansal kiralama yükümlülükleri İlişkili taraflara borçlar Satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülük Ertelenmiş ödemeler Ticari borçlar Türev Finansal Yükümlülükler Çapraz faiz oranı takas sözleşmeleri
(3.131.803) (44.006) (99.209) (178.260) (959.529) (2.634)
3.003.202 36.429 99.138 136.214 952.682 2.634
Defter değeri
(2.634)
2.634
31 Aralık 2012 Beklenen nakit çıkışlar toplamı (=I+II+III+IV)
(3.131.803) (44.006) (99.209) (178.260) (959.529)
3.003.202 36.429 99.138 136.214 952.682
31 Aralık 2012 Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı Defter değeri (=I+II+III+IV)
(1.452)
(1.237.722) (4.979) (99.209) (933.407)
3 aydan kısa (I)
(1.452)
(1.237.722) (4.979) (99.209) (933.407)
3 aydan kısa (I)
(1.182)
(701.160) (1.448) -
3-12 ay arası (II)
(1.182)
(701.160) (1.448) -
3-12 ay arası (II)
-
(1.165.363) (14.750) (26.122)
1-5 yıl arası (III)
-
(1.165.363) (14.750) (26.122)
1-5 yıl arası (III)
-
(27.558) (22.829) (178.260) -
5 yıldan uzun (IV)
-
(27.558) (22.829) (178.260) -
5 yıldan uzun (IV)
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları
252
1. Ticari Alacaklar 2a. Parasal Finansal Varlıklar(Kasa, Banka Hesapları dahil) 2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 3. Diğer 4. Dönen Varlıklar (1+2+3) 5. Ticari Alacaklar 6a. Parasal Finansal Varlıklar 6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 7. Diğer 8. Duran Varlıklar (5+6+7) 9. Toplam Varlıklar (4+8) 10. Ticari Borçlar 11. Finansal Yükümlülükler 12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler 13. Kısa Vadeli Yükümlülükler (10+11+12) 14. Ticari Borçlar 15. Finansal Yükümlülükler 16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler 17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16) 18. Toplam Yükümlülükler (13+17) 19. Finansal Durum Tablosu Dışı Türev Araçların Net Varlık/ (Yükümlülük) Pozisyonu (19a-19b) 19a. Aktif Karakterli Finansal Durum Tablosu Dışı Döviz Cinsinden Türev Ürünlerinin Tutarı 19b. Pasif Karakterli Finansal Durum Tablosu Dışı Döviz Cinsinden Türev Ürünlerinin Tutarı 20. Net Yabancı Para Varlık/ (Yükümlülük) Pozisyonu (9-18+19) 21. Parasal Kalemler Net Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu
(4.597) (4.597)
(1.553.772) (1.911.564)
(721.676) (889.315)
Avro 38.593 377 3.399 42.369 2.131 2.131 44.500 15.981 14.010 3.342 33.333 15.764 15.764 49.097
31 Aralık 2013 TL Karşılığı ABD Doları 174.798 28.801 1.410.654 660.426 27.692 8.298 1.613.144 697.525 357.792 167.639 6.672 194 364.464 167.833 1.977.608 865.358 363.613 148.379 1.607.783 734.031 15.297 2.569 1.986.693 884.979 1.367.753 619.155 176.934 82.900 1.544.687 702.055 3.531.380 1.587.034
31 Aralık 2012 ABD Doları 24.133 1.039.442 9.468 1.073.043 156.673 156.673 1.229.716 153.742 727.659 1.029 882.430 522.323 90.986 613.309 1.495.739 (266.023) (422.696)
TL Karşılığı 129.426 1.855.670 21.144 2.006.240 279.285 279.285 2.285.525 308.959 1.329.527 14.348 1.652.834 967.137 162.192 1.129.329 2.782.163 (496.638) (775.923)
(9.536) (9.536)
Avro 36.742 1.174 1.814 39.730 39.730 14.840 13.778 5.321 33.939 15.327 15.327 49.266
Yabancı para riski herhangi bir finansal aracın değerinin döviz kurundaki değişikliğe bağlı olarak değişmesinden doğan risktir. Şirket için söz konusu riski oluşturan temel yabancı para birimleri ABD Doları ve Avro’dur. 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla, Şirket’in yabancı para pozisyonu aşağıdaki tabloda belirtilen yabancı para bazlı varlıklar ve borçlardan kaynaklanmaktadır.
Yabancı Para Riski
31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.)
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla kullanılan döviz kurları aşağıdaki gibidir: Ortalama Döviz Kurları 31 Aralık 2013 ABD Doları/TL Avro/TL ABD Doları/BYR ABD Doları/HRV
31 Aralık 2012
1,9094 2,5390 8.883 7,9930
Kapanış Kurları 31 Aralık 2013
1,7913 2,3119 8.326 7,9912
2,1343 2,9365 9.510 7,9930
31 Aralık 2012 1,7826 2,3517 8.570 7,9930
Duyarlılık analizi 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla TL, HRV ve BYR’nin aşağıda belirtilen yabancı paralar karşısında %10 değer kazanması/kaybetmesi durumunda vergi öncesi kar veya zarar tablosu aşağıdaki şekilde etkilenecektir. Analiz yapılırken, başta faiz oranları olmak üzere diğer bütün değişkenlerin sabit kaldığı varsayılmıştır. Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu 31 Aralık 2013 Kar/Zarar Özkaynaklar Yabancı paranın değer Yabancı paranın Yabancı paranın Yabancı paranın değer kazanması kaybetmesi değer kazanması değer kaybetmesi ABD Doları’nın TL Karşısında %10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü (189.807) 189.807 35.779 (35.779) 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 3- ABD Doları Net Etki (1+2) (189.807) 189.807 35.779 (35.779) 4- Avro net varlık/yükümlülüğü 5- Avro riskinden korunan kısım (-) 6- Avro Net Etki (4+5) 7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü 8- Diğer döviz riskinden korunan kısım (-) 9- Diğer Döviz Varlıkları Net Etki (7+8) TOPLAM (3+6+9)
(1.350) (1.350)
1.350 1.350
-
-
-
-
(191.157)
191.157
35.779
(35.779)
253
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu 31 Aralık 2012 Kar/Zarar Özkaynaklar Yabancı paranın değer Yabancı paranın Yabancı paranın değer Yabancı paranın değer kazanması kaybetmesi değer kazanması kaybetmesi ABD Doları’nın TL Karşısında %10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü (75.350) 75.350 27.929 (27.929) 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 3- ABD Doları Net Etki (1+2) (75.350) 75.350 27.929 (27.929) 4- Avro net varlık/yükümlülüğü 5- Avro riskinden korunan kısım (-) 6- Avro Net Etki (4+5) 7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü 8- Diğer döviz riskinden korunan kısım (-) 9- Diğer Döviz Varlıkları Net Etki (7+8) TOPLAM (3+6+9)
(2.242)
2.242
-
-
(2.242)
2.242
-
-
(77.592)
77.592
27.929
(27.929)
Değişken faizli enstrümanlar için nakit akış duyarlılık analizi: 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla faiz oranlarının 1 puan artması veya azalması durumunda özkaynak ve kar veya zarar tablosu aşağıdaki şekilde etkilenecektir. Analiz yapılırken, başta döviz kurları olmak üzere diğer bütün değişkenlerin sabit kaldığı varsayılmıştır. 31 Aralık 2013 tarihinde TL para birimi cinsinden olan faiz 1 baz puan yüksek/düşük olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı, vergi ve kontrol gücü olmayan paylar öncesi kar 11.824 TL (31 Aralık 2012: 8.532 TL) daha düşük/yüksek olacaktı. Söz konusu faiz oranı değişiminin kar/zararı etkilemeksizin doğrudan özkaynaklara olan etkisi yoktur (31 Aralık 2012: Yoktur).
Faiz Pozisyonu Tablosu 31 Aralık 2013 Faiz oranlarının 1 puan artması Finansal Varlıklar 115 Finansal Yükümlülükler (11.939) Faiz oranlarının 1 puan düşmesi Finansal Varlıklar (115) Finansal Yükümlülükler 11.939
254
31 Aralık 2012 61 (8.593) (61) 8.593
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Makul Değer: Gerçeğe uygun değerleriyle gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin seviye sınıflamaları: Şirket’in bazı finansal varlık ve finansal yükümlülükleri her bilanço tarihinde gerçeğe uygun değerlerinden finansal tablolara yansıtılır. Aşağıdaki tablo söz konusu finansal varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin nasıl belirlendiği bilgisini vermektedir: Gerçeğe uygun değer
31 Aralık 2013 Opsiyon Sözleşmeleri Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödemeler
Gerçeğe uygun seviyesi
31 Aralık 2012
Değerleme tekniği
(2.122)
(2.634)
Seviye 2
Finansal kurumların kote ettiği fiyatlar
(147.382)
(136.214)
Seviye 3
Net bugükü değer (*)
Cari dönemde seviye 1 ve 2 arasında transfer gerçekleşmemiştir. (*) Gözlemlenebilir veriye dayanmayan girdiler ile gerçeğe uygun değer ilişkisi: iskonto oranı arttıkça gerçeğe uygun değer azalır. Gerçeğe uygun değerleriyle taşınmayan ancak dipnotlarda açıklama amaçlı finansal varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerinin seviye sınıflamaları:
Not
31 Aralık 2013 Kayıtlı Makul Değer Değer
31 Aralık 2012 Kayıtlı Makul Değer Değer
İndirgenmiş Maliyet ile Taşınan Varlıklar Diğer Alacaklar-Uzun Vadeli İlişkili Taraflardan Alacaklar-Kısa Vadeli Ticari alacaklar-Kısa Vadeli Ticari alacaklar-Uzun Vadeli Diğer Alacaklar-Kısa Vadeli
8 6 7 7 8
21.369 2.795.908 529.174 92.370
21.369 2.795.908 529.174 92.370
6.576 13.217 2.204.610 385.307 116.342
6.576 13.217 2.204.610 385.307 116.342
Nakit ve Nakit Benzerleri* Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar
43 38
8.128.925 65.905 11.633.651
8.128.925 65.905 11.633.651
6.998.870 48.772 9.773.694
6.998.870 48.772 9.773.694
İndirgenmiş Maliyet ile Taşınan Yükümlülükler Finansal Borçlar- Uzun Vadeli Spot Krediler Finansal Borçlar- Kısa Vadeli Ticari Borçlar** Diğer Yükümlülükler-Uzun Vadeli İlişkili Taraflara Ticari Borçlar İlişkili Taraflara Diğer Borçlar
38 38 38 7 23 6 6
(1.528.480) (507) (1.804.018) (1.014.120) (147.382) (21.485) (68.750) (4.584.742)
(1.528.480) (507) (1.804.018) (1.014.120) (147.382) (21.485) (68.750) (4.584.742)
(1.103.779) (1.935.852) (952.682) (136.214) (99.138) (4.227.665)
(1.103.779) (1.935.852) (952.682) (136.214) (99.138) (4.227.665)
*Nakit ve nakit benzerlerinin gerçeğe uygun seviye sınıflaması Seviye 1, diğer finansal varlık ve yükümlülüklerin Seviye 2’dir. **Alınan avanslar, vergiler, kesintiler ve tahakkuklar Ticari Borçlar’a dahil edilmemiştir.
255
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Aşağıdaki tabloda Seviye 3 hiyerarşisindeki makul değer ile taşınan finansal yatırımların açılış ve kapanış bakiyeleri arasındaki hareket detayı gösterilmektedir:
1 Ocak 2012 açılış bakiyesi Toplam kazanç ve kayıplar: Kar veya zarar tablosu Özkaynaklar 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi
Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödemeler (113.674) (22.540) (136.214)
Satış opsiyonuna ilişkin finansal yükümlülükler (19.066)
Toplam (132.740)
(74) 19.140 -
(22.614) 19.140 (136.214)
26 Ağustos 2013 tarihinde Belarus Cumhuriyeti’ne verilen satış opsiyonunu üç aylık bir süre için kullanılabilir hale gelmiştir ancak Belarus Cumhuriyeti bu satış opsiyonunu kullanmamıştır ve 26 Kasım 2013 tarihinde Belarus Cumhuriyeti’ne verilen satış opsiyonunun kullanma süresi dolmuştur. Bu nedenle satış opsiyonu ile ilgili yükümlülük finansal tablolardan 26 Kasım 2013 tarihinde çıkartılmıştır.
1 Ocak 2013 açılış bakiyesi Toplam kazanç ve kayıplar: Kar veya zarar tablosu 31 Aralık 2013 kapanış bakiyesi
Belarus Telekom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödemeler (136.214) (11.168) (147.382)
40. FİNANSAL ARAÇLAR GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR Nakit akımı riskinden korunma Gelecekteki nakit akımlarının finansal riskten korunması olarak belirlenen ve bu konuda etkin olan türev finansal araçların gerçeğe uygun değerindeki değişiklikler doğrudan diğer kapsamlı gelir olarak Finansal Riskten Korunma Fonu’na kaydedilir. Etkin olmayan kısmı ise doğrudan kar veya zarar tablosunda finansman gelirleri/(giderleri) hesabına kaydedilir. Finansal riskten korunma muhasebesine, finansal riskten korunma aracının kullanım süresinin dolması, satılması ya da kullanılması veya finansal riskten korunma muhasebesi için gerekli şartları karşılayamaz hale geldiği durumda son verilir. İlgili tarihte, özkaynak içerisinde kayda alınmış olan finansal riskten korunma aracından kaynaklanan kümülatif kazanç veya zarara işlemin gerçekleşmesinin beklendiği tarihe kadar özkaynakta yer verilmeye devam edilir. Finansal riskten korunan işlemin kar zararda gerçekleştiği tarihte özkaynak içindeki kümülatif net kazanç veya zarar, dönemin kar zararına kaydedilir. Finansal riskten korunan işlem gerçekleşmez ise özkaynak içindeki kümülatif net kazanç veya zarar, dönemin kar zararına kaydedilir.
256
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
41. RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR 31 Ocak 2014 tarihinde, Şirket’in %100 iştiraki olan Turkcell Superonline tarafından, Metronet İletişim Teknoloji A.Ş’nin (“Metronet”) hisselerinin tamamının satın alınmasına ilişkin olarak Pay Devir Sözleşmesi imzalanmıştır. Şirket tarafından yapılan çalışmalarda belirlenen şirket değeri 29.000 TL’dir. Hisse senetlerinin devri, ilgili mercilerden alınacak izinler sonrasında gerçekleştirilecektir. 42. FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR Geçmiş Yıl Finansal Tablolarının Yeniden Düzenlenmesi Şirket SPK’nın 7 Haziran 2013 tarihli finansal tablo ve dipnot formatları hakkında duyurusuna uyumlu olarak konsolide finansal tablolarını hazırlarken, finansal tablo kalemlerinin gösterimi ve sınıflandırılması değiştiğinden dolayı karşılaştırılabilirlik sağlamak amacıyla, önceki dönem konsolide finansal tablolarını da buna uygun olarak yeniden sınıflandırmıştır. Yapılan sınıflamaların önceki dönem özkaynaklarına ve net dönem karı/(zararı)’na bir etkisi bulunmamaktadır. Buna göre önceki dönem konsolide finansal tablolarına yapılan sınıflamalar aşağıdaki tabloda detaylandırılmıştır.
31 Aralık 2012 Tarihi İtibarıyla Sona Eren Geçmiş Yıl Finansal Tabloları Dönen varlıklar altındaki ilişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar kalemi sınıflamaları (1.187.958 TL), tahakkuk eden hizmet gelirleri (1.138.523 TL) ve diğer ticari alacaklardan (49.435 TL) oluşmaktadır. Dönen varlıklar altındaki peşin ödenmiş giderler kalemi sınıflamaları (239.474 TL), peşin ödenen giderler (179.329 TL), abone elde etmek için peşin ödenen giderler (36.832 TL) ve verilen avanslardan (23.313 TL) oluşmaktadır. Duran varlıklar altındaki ilişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar kalemi sınıflamaları (385.307 TL), tahakkuk eden hizmet gelirlerinden oluşmaktadır. Kısa vadeli yükümlülükler altındaki ilişkili olmayan taraflara ticari borçlar kalemi sınıflamaları (1.113.226 TL), ticari borçlar (926.560 TL), satış pazarlama gider karşılığı (110.079 TL), şebekelerarası irtibat gider karşılığı (24.014 TL), arabağlantı gider karşılığı (7.148 TL) ve diğer ticari borca sınıflanan tutarlardan (45.425 TL) oluşmaktadır.
257
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Daha önce raporlanan (*) 31 Aralık 2012
Sınıflamalar
Yeniden düzenlenmiş (**) 31 Aralık 2012
Dönen Varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri Finansal Yatırımlar Ticari Alacaklar -İlişkili taraflardan ticari alacaklar -İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Diğer Alacaklar -İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar Stoklar Peşin ödenmiş giderler Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar Diğer Dönen Varlıklar
9.775.154 6.998.870 39.583 1.016.652 1.016.652 13.217 223.553 223.553 87.175 1.396.104
1.201.175 13.217 1.187.958 (13.217) (72.748) (72.748) 239.474 64 (1.354.748)
9.775.154 6.998.870 39.583 2.217.827 13.217 2.204.610 150.805 150.805 87.175 239.474 64 41.356
Duran Varlıklar Finansal Yatırımlar Ticari Alacaklar -İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar Diğer Alacaklar -İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar Maddi Duran Varlıklar -Şebeke Ekipmanları -Diğer maddi duran varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar -GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları -Bilgisayar yazılımları -Diğer maddi olmayan duran varlıklar -Şerefiye Şerefiye Peşin ödenmiş giderler Ertelenmiş Vergi Varlıkları Diğer Duran Varlıklar TOPLAM VARLIKLAR
8.877.890 51.263 19.430 19.430 452.294 5.447.159 4.562.685 884.474 2.259.312
385.307 385.307 32.834
8.877.890 51.263 385.307 385.307 19.430 19.430 452.294 5.447.159 4.562.685 884.474 2.292.146
1.188.903 1.019.227 51.182 32.834 26.439 589.159 18.653.044
32.834 (32.834) 54.431 (439.738) -
1.188.903 1.019.227 51.182 32.834 54.431 26.439 149.421 18.653.044
VARLIKLAR
258
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Daha önce raporlanan (*) 31 Aralık 2012
Sınıflamalar
Yeniden düzenlenmiş (**) 31 Aralık 2012
509.667 136.427 -
1.935.852 745.872 1.189.980 (1.938.486) 1.143.614 30.388 1.113.226 (926.560) (99.138) 24.717 592.212 68.750 523.462 (509.667) 2.634 162.513 184.185
4.191.773 1.935.852 745.872 1.189.980 1.143.614 30.388 1.113.226 24.717 592.212 68.750 523.462 2.634 162.513 136.427 184.185
KAYNAKLAR Kısa Vadeli Yükümlülükler Finansal Borçlar -Kısa vadeli borçlanmalar -Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları Finansal Borçlar Ticari Borçlar -İlişkili taraflara ticari borçlar -İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar Ticari Borçlar İlişkili taraflara borçlar Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar Diğer Borçlar -İlişkili taraflara diğer borçlar -İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar Diğer borçlar Türev araçlar Ertelenmiş gelirler Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü Kısa vadeli karşılıklar -Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar -Diğer kısa vadeli karşılıklar Borç karşılıkları Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler
4.191.773 1.938.486 926.560 99.138 -
155.319 426.176
128.902 55.283 (155.319) (416.557)
128.902 55.283 9.619
Uzun Vadeli Yükümlülükler Uzun vadeli borçlanmalar Finansal borçlar Ticari borçlar -İlişkili olmayan taraflardan ticari borçlar Ticari borçlar Diğer borçlar -İlişkili olmayan taraflardan diğer borçlar Diğer borçlar Ertelenmiş gelirler Uzun vadeli karşılıklar -Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar -Diğer uzun vadeli karşılıklar Borç karşılıkları Kıdem tazminatı karşılığı Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler
1.726.338 1.103.779 26.122 31.134 -
1.103.779 (1.103.779) 26.122 26.122 (26.122) 31.134 31.134 (31.134) 16.677 339.311
1.726.338 1.103.779 26.122 26.122 31.134 31.134 16.677 339.311
265.419 73.892 73.101 152.891
73.892 265.419 (265.419) (73.892) (16.677)
73.892 265.419 73.101 136.214
259
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Daha önce raporlanan (*) 31 Aralık 2012
Yeniden düzenlenmiş (**) Sınıflamalar
31 Aralık 2012
ÖZKAYNAKLAR
12.734.933
Ana ortaklığa ait özkaynaklar Ödenmiş sermaye
12.875.257
-
12.875.257
2.200.000 269
-
2.200.000 269
35.026
-
35.026
(461.150)
-
(461.150)
55.308 55.308
(2.349) -
52.959 55.308
-
(2.349)
(2.349)
(2.349) 833.918
2.349 -
833.918
Geçmiş yıllar karları
8.131.190
-
8.131.190
Net dönem karı
2.083.045
-
2.083.045
Kontrol gücü olmayan paylar
(140.324)
-
(140.324)
18.653.044
-
18.653.044
Paylara ilişkin primler Katkı sermaye
12.734.933
Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler veya giderler -Yabancı para çevrim farkları -Riskten korunma kazanç/kayıpları Finansal varlık değer artış fonu Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler
TOPLAM KAYNAKLAR
(*) Sermaye Piyasası Kurulu’nun 17 Nisan 2008 ve 9 Ocak 2009 tarihli duyurularına uygun olarak hazırlanmıştır. (**) Sermaye Piyasası Kurulu’nun 6 Haziran 2013 tarihli duyurusuna uygun olarak hazırlanmıştır. Esas faaliyetlerden diğer gelirler kalemi sınıflamaları (676.534 TL), daha önce finansal gelirler hesabında gösterilen 3 aydan kısa vadeli mevduattan elde ettiği faiz geliri (484.337 TL), geç ödeme ve kontratlı alacaklar faiz geliri (74.261 TL), distribütör vade farkı geliri (89.092 TL) ve diğer sınıflamalardan (28.844 TL) oluşmaktadır. Esas faaliyetlerden diğer giderler kalemi sınıflamaları (251.063 TL), daha önce finansal giderler hesabında gösterilen net kur farkı giderinden (58.807 TL), A-Tel’e ilişkin değer düşüklüğü (72.282 TL), A-Tel’e ilişkin tazminat karşılık gideri (34.375 TL), dava konusu faiz giderleri (33.943 TL), iskonto gideri (21.043 TL) ve diğer sınıflamalardan (30.613 TL) oluşmaktadır. Yatırım faaliyetlerden diğer gelirler kalemi sınıflamaları (44.820 TL), daha önce finansal gelirler hesabında gösterilen 3 aydan uzun vadeli mevduattan elde edilen faiz gelirleri (34.463 TL) ve diğer sınıflamalardan (10.357 TL) oluşmaktadır. Yatırım faaliyetlerinden diğer giderler sınıflamaları (40.015 TL), daha önce finansal giderler hesabında gösterilen iskonto giderlerinden (29.707 TL), kur farkı giderlerinden (9.808 TL) ve diğer sınıflamalardan (500 TL) oluşmaktadır.
260
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Daha önce raporlanan (*) KAR VEYA ZARAR KISMI
Yeniden düzenlenmiş (**)
31 Aralık 2012
Sınıflamalar
31 Aralık 2012
Hasılat
10.507.029
-
10.507.029
Satışların maliyeti (-)
(6.482.150)
-
(6.482.150)
BRÜT KAR
4.024.879
-
4.024.879
Genel yönetim giderleri (-)
(484.174)
-
(484.174)
(1.705.725)
-
(1.705.725)
Pazarlama giderleri (-) Esas faaliyetlerden diğer gelirler
-
676.534
676.534
Esas faaliyetlerden diğer giderler (-)
-
(251.063)
(251.063)
32.346
(32.346)
-
Diğer faaliyet giderleri (-)
(137.635)
137.635
-
ESAS FAALİYET KARI
1.729.691
-
2.260.451
Yatırım faaliyetlerinden gelirler
-
44.820
44.820
Yatırım faaliyetlerinden giderler (-)
-
(40.015)
(40.015)
218.536
-
218.536
1.948.227
-
2.483.792
691.662
(627.723)
63.939
(224.191)
92.158
(132.033)
169.926
-
169.926
VERGİ ÖNCESİ KARI
2.585.624
-
2.585.624
Vergi gideri
(523.591)
-
(523.591)
Dönem vergi gideri
(564.340)
-
(564.340)
40.749
-
40.749
2.062.033
-
2.062.033
(21.012)
-
(21.012)
2.083.045
-
2.083.045
Diğer faaliyet gelirleri
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların karlarından paylar FİNANSMAN GELİRİ/(GİDERİ) VE PARASAL KAZANÇ ÖNCESİ FAALİYET KARI Finansman gelirleri Finansman giderleri (-) Parasal kazanç
Ertelenmiş vergi geliri NET DÖNEM KARI Dönem karının/(zararının) dağılımı Kontrol gücü olmayan paylar Ana ortaklık payları
Pay başına / seyreltilmiş pay başına kazanç/(kayıp) 0,946839 (*) Sermaye Piyasası Kurulu’nun 17 Nisan 2008 ve 9 Ocak 2009 tarihli duyurularına uygun olarak hazırlanmıştır. (**) Sermaye Piyasası Kurulu’nun 6 Haziran 2013 tarihli duyurusuna uygun olarak hazırlanmıştır.
0,946839
261
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Şirket, 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren hesap dönemine ait nakit akım tablosunda alınan faizin tamamını yatırım faaliyetlerine sınıflandırmıştır. Sermaye Piyasası Kurulu’nun 6 Haziran 2013 tarihli duyurusuna uygun olarak hazırlanan 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren hesap dönemine ait nakit akım tablosunda “vadesi 3 aydan kısa olan mevduatlardan alınan faiz” işletme faaliyetlerine sınıflanmıştır. Daha önce raporlanan (*)
İşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit Yatırım faaliyetlerinde elde edilen net nakit
Yeniden düzenlenmiş (**)
31 Aralık 2012
Sınıflamalar
31 Aralık 2012
2.122.711
664.430
2.787.141
543.417
(664.430)
(121.013)
Finansal faaliyetlerde kullanılan net nakit
(309.889)
-
(309.889)
Nakit ve nakit benzeri değerlerdeki artış
2.356.239
-
2.356.239
(*) Sermaye Piyasası Kurulu’nun 17 Nisan 2008 ve 9 Ocak 2009 tarihli duyurularına uygun olarak hazırlanmıştır. (**) Sermaye Piyasası Kurulu’nun 6 Haziran 2013 tarihli duyurusuna uygun olarak hazırlanmıştır.
1 Ocak 2012 Tarihi İtibarıyla Finansal Durum Tablosu Dönen varlıklar altındaki ilişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar kalemi sınıflamaları (848.809 TL), tahakkuk eden hizmet gelirleri (773.622 TL) ve diğer ticari alacaklardan (75.187 TL) oluşmaktadır. Dönen varlıklar altındaki peşin ödenmiş giderler kalemi sınıflamaları (188.962 TL), peşin ödenen giderler (156.881 TL), abone elde etmek için peşin ödenen giderler (12.695 TL) ve verilen avanslardan (19.386 TL) oluşmaktadır. Duran varlıklar altındaki ilişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar kalemi sınıflamaları (214.543 TL), tahakkuk eden hizmet gelirlerinden oluşmaktadır. Kısa vadeli yükümlülükler altındaki ilişkili olmayan taraflara ticari borçlar kalemi sınıflamaları (1.149.774 TL), ticari borçlar (982.296 TL), satış pazarlama gider karşılığı (96.811 TL), şebekelerarası irtibat gider karşılığı (29.139 TL), arabağlantı gider karşılığı (8.963 TL) ve diğer ticari borca sınıflanan tutarlardan (32.565 TL) oluşmaktadır.
262
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Daha önce raporlanan (*) 1 Ocak 2012
Sınıflamalar
Yeniden düzenlenmiş (**) 1 Ocak 2012
VARLIKLAR
Dönen Varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri Finansal Yatırımlar Ticari Alacaklar -İlişkili taraflardan ticari alacaklar -İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Diğer Alacaklar -İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar Stoklar Peşin ödenmiş giderler Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar Diğer Dönen Varlıklar
8.431.357 4.738.360 1.596.087 817.551 817.551 81.628 130.876 130.876 49.242 1.017.613
8.431.357 4.738.360 1.596.087 1.747.988 81.628 1.666.360 36.303 36.303 49.242 188.962 167 74.248
8.715.674 42.074 81 39.498 39.498 777.034 5.106.430 4.306.677 799.753 2.299.677
930.437 81.628 848.809 (81.628) (94.573) (94.573) 188.962 167 (943.365) 214.624 81 214.543 (81) 32.834
Duran Varlıklar Finansal Yatırımlar Ticari Alacaklar -İlişkili taraflardan ticari alacaklar -İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Diğer Alacaklar -İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar Maddi Duran Varlıklar -Şebeke Ekipmanları -Diğer maddi duran varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar -GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları -Bilgisayar yazılımları -Diğer maddi olmayan duran varlıklar -Şerefiye Şerefiye Peşin ödenmiş giderler Ertelenmiş Vergi Varlıkları Diğer Duran Varlıklar TOPLAM VARLIKLAR
1.283.102 954.112 62.463 32.834 6.226 411.820 17.147.031
32.834 (32.834) 75.048 (289.591) -
1.283.102 954.112 62.463 32.834 75.048 6.226 122.229 17.147.031
8.715.674 42.074 214.624 81 214.543 39.498 39.498 777.034 5.106.430 4.306.677 799.753 2.332.511
263
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Daha önce raporlanan (*) 1 Ocak 2012
Sınıflamalar
Yeniden düzenlenmiş (**) 1 Ocak 2012
Kısa Vadeli Yükümlülükler Finansal Borçlar -Kısa vadeli borçlanmalar -Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları Finansal Borçlar Ticari Borçlar -İlişkili taraflara ticari borçlar -İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar Ticari Borçlar İlişkili taraflara borçlar Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar Diğer Borçlar -İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar Diğer borçlar Türev araçlar Ertelenmiş gelirler Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü Kısa vadeli karşılıklar -Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar -Diğer kısa vadeli karşılıklar Borç karşılıkları Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler
3.897.357 1.535.746 982.296 27.544 539.168 116.906 -
1.533.388 412.712 1.120.676 (1.535.746) 1.177.318 27.544 1.149.774 (982.296) (27.544) 33.335 542.748 542.748 (539.168) 2.358 223.600 237.852
3.897.357 1.533.388 412.712 1.120.676 1.177.318 27.544 1.149.774 33.335 542.748 542.748 2.358 223.600 116.906 237.852
237.852 457.845
83.224 154.628 (237.852) (427.993)
83.224 154.628 29.852
Uzun Vadeli Yükümlülükler Uzun vadeli borçlanmalar Finansal borçlar Ticari borçlar -İlişkili olmayan taraflardan ticari borçlar Ticari borçlar Diğer borçlar -İlişkili olmayan taraflardan diğer borçlar Diğer borçlar Ertelenmiş gelirler Uzun vadeli karşılıklar -Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar -Diğer uzun vadeli karşılıklar Borç karşılıkları Kıdem tazminatı karşılığı Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler
2.456.176 1.997.284 2.170 31.768 -
1.997.284 (1.997.284) 2.170 2.170 (2.170) 31.768 31.768 (31.768) 8.364 163.349
2.456.176 1.997.284 2.170 2.170 31.768 31.768 8.364 163.349
109.970 53.379 120.501 141.104
53.379 109.970 (109.970) (53.379) (8.364)
53.379 109.970 120.501 132.740
KAYNAKLAR
264
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
Daha önce raporlanan (*) 1 Ocak 2012
Yeniden düzenlenmiş (**) Sınıflamalar
1 Ocak 2012
ÖZKAYNAKLAR
10.793.498
Ana ortaklığa ait özkaynaklar Ödenmiş sermaye
10.907.840
-
10.907.840
2.200.000 269
-
2.200.000 269
35.026
-
35.026
(457.524)
-
(457.524)
158.785 158.785
(867) -
157.918 158.785
-
(867)
(867)
(867) 831.641
867 -
831.641
6.957.246
-
6.957.246
Paylara ilişkin primler Katkı sermaye
10.793.498
Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler veya giderler -Yabancı para çevrim farkları -Riskten korunma kazanç/kayıpları Finansal varlık değer artış fonu Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler Geçmiş yıllar karları Net dönem karı
1.183.264
-
1.183.264
Kontrol gücü olmayan paylar
(114.342)
-
(114.342)
17.147.031
-
17.147.031
TOPLAM KAYNAKLAR
(*) Sermaye Piyasası Kurulu’nun 17 Nisan 2008 ve 9 Ocak 2009 tarihli duyurularına uygun olarak hazırlanmıştır. (**) Sermaye Piyasası Kurulu’nun 6 Haziran 2013 tarihli duyurusuna uygun olarak hazırlanmıştır.
265
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2013
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu (sırasıyla 23 Şubat 2011 tarihli ve 796 sayılı Yönetim Kurulu kararı, 22 Şubat 2012 ve 907 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 21 Şubat 2013 tarihli ve 1018 sayılı Yönetim Kurulu kararı) tarafından onaylanmıştır. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar, 21 Nisan 2011, 11 Ağustos 2011 ve 12 Ekim 2011 tarihlerinde yapılan Genel Kurul toplantılarında Genel Kurul tarafından onaylanmamış; 29 Haziran 2012, 22 Mayıs 2013 ve 24 Haziran 2013 tarihli Genel Kurul toplantıları toplantı yeter sayısı sağlanamadığından yapılamamış ve 31 Aralık 2010, 31 Aralık 2011 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren yıllara ait konsolide finansal tablolar Genel Kurul onayına sunulamamıştır.
43. NAKİT AKIŞ TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla, nakit ve nakit benzerlerinin detayı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
Kasa
211
263
Alınan çekler
178
677
437.242
437.718
- Vadeli mevduat
7.686.783
6.557.566
Tahvil ve bonolar
4.511
2.646
8.128.925
6.998.870
(507)
-
8.128.418
6.998.870
Bankalar - Vadesiz mevduat
Nakit ve nakit benzerleri Faizsiz spot krediler Nakit akım tablosundaki nakit ve nakit benzerleri bakiyesi
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla TL, ABD Doları ve Avro cinsinden vadeli mevduatın ortalama etkin faiz oranları sırasıyla %9,9, %3,4 ve %1,8’dir (31 Aralık 2012: %8,3, %3,3 ve %1,3). 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla vadeli mevduatın ortalama vadesi 57 gündür (31 Aralık 2012: 81 gün). 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, ilişkili taraflar kapsamına giren bankalarda mevduat 0,118 TL’dir (31 Aralık 2012: 0,098 TL). 44. ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Nisan 2008’de Azerbaycan Devleti’nin sahip olduğu %35,7 oranındaki Azercell (Fintur’un %51 iştiraki) hisselerinin özelleştirmesi tamamlanmıştır. Azercell’in kontrol gücü olmayan hissedarları Azerbaycan Devleti’nin %35,7 oranındaki hissesini satın alarak sahiplik oranlarını %49’a çıkarmışlardır. Bununla birlikte, Azertel’in kontrol gücü olmayan hissedarlarının payı %49’a çıkmıştır. Fintur’un Azercell’deki etkin hisse oranı %51 olarak kalmıştır. Bu işlemler neticesinde Fintur kontrol gücü olmayan hissedarlarından birine, elindeki %42,2 oranındaki hissesiyle ilişkili hisse satış opsiyonu vermiştir. Şirket’in muhasebe politikaları doğrultusunda Fintur’un kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonuyla ilişkili kaydettiği finansal yükümlülük ile kayıtlarından çıkardığı kontrol gücü olmayan paylar arasındaki fark özkaynaklar içindeki “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu” hesabına kaydedilmiştir.
266
İleriye Yönelik Bildirimler Bu rapordaki ileriye yönelik bildirimler 1933 Menkul Kıymet Kanunu’nun (Securities Act of 1933) 27A ve 1934 Menkul Kıymet Borsası Kanunu’nun (Securities Exchange Act of 1934) 21E maddesi ile, 1995 Amerikan Özel Menkul Kıymet Davaları Reform Yasası’nın (US Private Securities Litigation Reform Act of 1995) “Safe Harbor” hükmünde belirtilen ileriye dönük bildirimleri içeriyor olabilir. Bu bültende gerçekleşmiş olan bildirimler haricindeki, sınırlama olmaksızın, operasyonlarımız, finansal pozisyonumuz ve iş stratejilerimiz de dahil olmak üzere tüm ifadeler ileriye yönelik bildirimler içeriyor olabilir. Bu bildirimler, genellikle ileriye yönelik bildirimlerde kullanılan “olabilir”, “olacak”, “umuyor”,” inanıyor”, “planlıyor”, “bekliyor”, “tahmin ediyor”, “düşünüyor” ve “devam ediyor” gibi terminolojilerden tespit edilebilir. Turkcell, ileriye yönelik bu beyanlarda yansıtılan beklentilerin şu anda makul olduğuna inanmakla birlikte, bu beklentilerin doğru bir şekilde gerçekleşeceği yönünde teminat verememektedir. Takip eden ve bizi konu alan tüm yazılı ve sözlü ileriye dönük bildirimler, bütünde, bu uyarılara refere edilerek yapılmaktadır. Yeni bilgi, ileride oluşabilecek olaylar ya da diğer nedenlerle ileriye yönelik bildirimlerimizi bu raporda güncelleme ya da revize etme görevimiz bulunmamaktadır.
105
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. Turkcell Plaza Meşrutiyet Cad. No: 71 Tepebaşı, 34430 İstanbul Tel: +90 (212) 313 1000 Faks: +90 (212) 313 0099 www.turkcell.com.tr Ticaret Sicil Numarası 304844
106