Tokoh-tokoh Tamadun Islam

1 PISMP PEMULIHAN (BM)/MT/BI

Sewaktu di Mesir, beliau telah dilantik memegang jawatan Hakim Mahkamah Raja

Abdul Rahman Abu Zaid Waliyuddin Bin Khaldun Al-Maliki al-Khadrami

BIODATA Pakar dalam: Ilmu kemasyarakatan (sosiologi) Pendidikan Keagamaan Tamadun Undang-undang Falsafah

Ulama zaman pertengahan Lahir di Tunis pada tahun 1331 M (732 H) dan meninggal dunia pada tahun 1406 M (808 H)

Mendapat pendidikan awal daripada bapanya tentang asas-asas agama seperti al-Quran, Feqah, Hadith dan Tauhid.

Hafaz al-Quran sejak kecil. Apabila dewasa, beliau belajar Linguistik Bahasa Arab (seperti Nahu dan Saraf), Usuluddin dan Kesusasteraan.

Beliau juga mempelajari Mantiq, Sains, Falsafah, Matematik dan Sejarah daripada beberapa orang ulama terkemuka pada masa itu.

Guru beliau yang utama ialah Muhammad Bin Abdul Muhaimin. Beliau juga turut berguru dengan Abu Abdullah Muhammad Bin Ibrahim Al-Abla yang mengajarnya tentang Sosiologi, politik dan pendidikan.

Sumbangan beliau dalam bidang sosiologi:  Pengasas dan guru terkemuka dalam bidang sosiologi

Mempelopori Ilmu Sosiologi (orang pertama membicarakan pembangunan mental, akal, dan fizikal manusia)

Sumbangan beliau dalam bidang sejarah:  Pengasas filosof sejarah (melalui kitab al-Ibar) Mahir dalam ilmu sejarah Menghasilkan kitab al-Muqaddimah

• Membincangkan secara terperinci mengenai sejarah dan persejarahan. • Membahagikan karya beliau kepada 6 bab: Bab 1: Mengenai risalah umum tentang masyarakat manusia. Bab 2: Mengenai masyarakat Badwi atau masyarakat yang dianggap primitif. Bab 3: Mengenai pemerintahan khalifah-khalifah dan raja-raja. Bab 4: Mengenai masyarakat bandar atau masyarakat yang dianggap sudah maju. Bab 5: Mengenai pekerjaan dan kehidupan manusia seharian serta hal-hal yang berkaitan dengan ekonomi secara umum. Bab 6: Mengenai ilmu pengetahuan dan pendidikan.

• Setiap bab dalam karya didahului dengan bahagian pendahuluan dan diikuti oleh tajuk-tajuk kecil yang dipanggil fasal. • Kandungan al-Muqaddimah terbahagi kepada 2 bahagian:

Asasi Mengenai disiplin sejarah/falsafah sejarah dan disiplin sosiologi/falsafah sosiologi

Tidak asasi Merangkumi pelbagai aspek termasuk geografi, kebudayaan, ilmu pengetahuan, perusahaan, peradaban dan lain-lain yang berkaitan dengan politik, agama dan falsafah.

• Perkara yang penting dalam karya ini ialah mengenai ilmu sejarah dan sosiologi.

Sumbangan beliau dalam bidang politik: Aktif dalam bidang politik Berpendapat bahawa asas untuk membina peribadi dan negara ialah berasaskan Islam Mengemukakan teori yang mempengaruhi karya pemikir politik (melalui kitab al-Ibar)

Sumbangan beliau dalam bidang ekonomi: Berpendapat bahawa: Rezeki perlu dinikmati bersama dengan adil Kemajuan negara bergantung kepada kekuatan ekonomi Menghasilkan kitab al-Ibar

Ibnu Sina mula menjadi terkenal selepas berjaya menyembuhkan penyakit Putera Nub Ibn Nas al-Samani yang gagal diubati oleh doktor yang lain. Kehebatan dan kepakaran dalam bidang perubatan tiada tolok bandingnya sehingga beliau diberikan gelaran al-Syeikh al-Rais (Mahaguru Pertama).

Di Rom pada Tahun 1593

masih diulang cetak dan digunakan oleh para pelajar

Terbit Al Qanun fi al-Tibb

bahasa Inggeris dengan judul Precepts of Medicine

perubatan.

tidak sampai 100 tahun, buku itu telah dicetak ke dalam 15 buah bahasa

Penterjemahan Kitab Al Qanun fi al Tibb •Oleh Gerard of Cremona (1114-87). •Dinamakan sebagai Canon atau Canon fi al-Tibb •Beliau telah berjaya menterjemah buku berbahasa Arab ke Latin tidak kurang daripada 92 buah karya Arab yang lengkap

mengandungi sajak-sajak perubatan

menghasilkan buku Remedies for The Heart

menceritakan dan menghuraikan 760 jenis penyakit bersama dengan cara untuk mengubatinya

membincangkan tentang proses penyediaan ubat

Bidang farmasi

menyenaraikan pelbagai jenis ubat seperti antidot, pes, preservatif, jem, lozeng, pil, minyak , salap dan infusi

menyentuh mengenai kepentingan dos

menulis sebuah buku berjudul al-Najah yang membicarakan persoalan falsafah Bidang falsafah Pemikiran falsafah banyak dipengaruhi oleh aliran falsafah al-Farabi yang telah menghidupkan pemikiran Aristotle

Buku An-Najah • Ibn Sina menyatakan bahawa pencipta yang dinamakan sebagai "Wajib al-Wujud" ialah satu. Dia tidak berbentuk dan tidak boleh dibahagikan dengan apa-apa cara sekalipun • Pemikiran falsafah dan konsep ketuhanan telah ditulis oleh Ibnu Sina dalam bab "Himah Ilahiyyah" dalam fasal "Tentang adanya susunan akal dan nufus langit dan jirim atasan.” • Ibnu Sina tidak pernah menolak kekuasaan Tuhan.

Memperkembangkan ilmu psikologi dalam perubatan

Memperkembangkan ilmu diagnosis melalui denyutan jantung

Kini dikenali: ilmu perubatan psikosomatiks

Memberi tanda-tanda penyakit kencing manis dan kesannya.

Doktor perubatan yang pertama mencatatkan bahawa penyakit paru-paru boleh berjangkit

Terjemahan kitab al-Syifa’ Diterjemahkan oleh Gundissalines (1130-1150). Diterjemah ke dalam bahasa Latin dan telah diterbitkan di bawah tajuk Sufficientia Physicorum di mana ahli fikir Barat, Roger Bacon sering membuat rujukan.

RIWAYAT HIDUP AL-FARABI Nama asal Al-Farabi ialah Abu Nasr Muhammad bin Muhammad Tarkhan Al-Uzdag Beliau dilahirkan di Wasij, iaitu di wilayah Transosiana, di negara Turkestan pada tahun 257 H bersamaan 870 Masihi, Berketurunan Turki, bapanya berketurunan Persia manakala ibunya pula berketurunan Turki.

Al-Farabi telah meninggal dunia pada bulan Rejab 339 Hijrah bersamaan 950 Masihi di Damsyik ,semasa beliau berumur 80 tahun. Beliau telah dikebumikan di sebuah perkuburan di bahagian luar pintu selatan atau pintu sampingan kota tersebut. Saf al-Daulah sendiri yang mengetuai para pembesar negeri bagi menyembahyangkan jenazah Al-Farabi, di istana Saf Al-Daulah.

Saif Al-Daulah

Gelaran bagi putera Handaniyah BeliauSyria tertarik dengan emerintah yang baru pada zaman i kebijaksanaan dan kepandaian al- Farabi serta kehidupannya sebagai seorang ahli sufi.

PENDIDIKAN AWAL ALFARABI Mendapat pendidikan awal daripada guru-guru persendirian, sama ada beliau pergi belajar di rumah guru berkenaan ataupun beliau belajar secara formal di masjid-masjid yang terdapat di Wasij, seterusnya beliau dikatakan dibesarkan semasa pemerintahan Nasir Ibnu Ahmad.

Mempunyai daya akal yang tinggi sejak dari kecil lagi Dalam usia muda lagi, beliau telah belajar da mampu belajar Dapat menguasai beberapa berbagai-bagai bahasa asing, antaranya ilmu. bahasa Syria, Arab, Greek, dan beberapa bahasa lagi

Menguasai pelbagai bidang dalam ilmu keagamaan, antaranya ilmu Nahu, Tafsir, Hadis, Fiqh, dan sebagainya. Selain itu, beliau juga mahir dalam pelbagai cabang-cabang falsafah, ilmu lingkungan, ilmu militer dan ilmu muzik, walaupun Al-Farabi mahir dalam pelbagai bidang tetapi beliau lebih tertarik ataupun lebih memberikan perhatiannya pada bidang falsafah dan logik.

Menentang pendapat Plato yang menganjurkan konsep pemisahan dalam kehidupan manusia.

Dikenali sebagai Aristotle kedua. Ilmu merupakan segala-galanya dan para ilmuwan harus diletakkan pada kedudukan yang tertinggi dalam pemerintahan sesebuah negara.

Mengemukakan banyak pandangan yang mendahului zamannya. Keadilan itu merupakan sifat semula jadi manusia, manakala pertarungan yang berlaku antara manusia merupakan gejala sifat semula jadi tersebut. Antara karya yang dihasilkan: "Madinah al-Fadhilah" " Ihsa’ al-Ulum" dan "Kitab al-Jam".

Pemikiran, idea dan pandangan Al-Farabi mengenai falsafah politik. Perbicaraan mengenai ilmu falsafah zaman Yunani dan falsafah Plato serta Aristotle.

dua buku tidak dapat disiapkan oleh Al-Farabi di zamannya.

"Kunci Ilmu" yang disiapkan oleh anak muridnya yang bernama Muhammad Al Khawarismi pada tahun 976M

"Fihrist AlUlum" yang diselesaikan oleh Ibnu AlNadim pada tahun 988M.

seorang pemuzik yang handal

mencipta satu jenis alat muzik yang dikenali sebagai gambus.

menghasilkan sebuah buku berjudul “Al-Musiqa” yang mengandungi pengajaran dan teori muzik Islam yang dianggap sebagai sebuah buku terpenting dalam bidang berkenaan.

bidang perubatan

. Pandangannya ialah mengenai betapa jantung adalah lebih penting berbanding otak dalam kehidupan manusia. Hal ini disebabkan oleh jantung memberikan kehangatan kepada tubuh sedangkan otak hanya menyelaraskan kehangatan itu menurut keperluan anggota tubuh badan.

Nama sebenar beliau ialah Abu Walid Muhammad Ibnu Ahmad

Dilahirkan di Sepanyol pada tahun 1126 M

Di Barat, dikenali sebagai Averroes dan bapa kepada fahaman sekularisme.

Meninggal dunia di Maghribi pada tahun 1198 M

Latar belakang pendidikan .

Dihantar untuk berguru dengan Ibn Zuhr yang kemudiannya menjadi rakan karibnya.

Mempelajari ilmu fiqh dan perubatan daripada Ibnu Zuhr yang pernah bertugas di sebagai doktor istana di Andalusia.

Dilantik sebagai hakim di Sevilla pada tahun 1169 berikutan mempunyai hubungan yang baik dengan kerajaan Islam Muwahidin.

Beliau dilantik menjadi hakim di Cordova pada tahun 1171 M.

Dilantik sebagai doktor istana pada tahun 1182 berikutan persaraan Ibn Tufail.

Beliau dibuang ke daerah Alaisano kerana dianggap mulhid. Sebelum meninggal dunia, beliau telah menghasilkan bukunya yang terkenal Al Taysir.

pulang semula Cordova.

Disisihkan dan dihina oleh orang ramai.

Kedudukannya dipulihkan semula apabila Khalifah Al-Mansor Al-Muwahhidi menyedari kesilapan yang dilakukannya

Kurniaan dan penghormatan yang diberikan kepadanya tidak sempat dikecapi.

SUMBANGA N IBN RUSHD

FALSAFAH DAN ILMU LOGIK

Menerjemahan hasil kerja Aristotle yang dilupai Barat ke dalam bahasa Latin pada awal abad ke-12. Menyebabkan pengetahuan yang ditinggalkan oleh Aristotel mula diketahui ramai di Barat.

Bapa kepada fahaman sekularisme di Eropah Barat. Hujah Ibnu Rushd dalam The Decisive Treatise menjustifikasi pembebasan sains dan falsafah dari aliran rasmi mazhab Ash'ari Banyak tertumpu pada persoalan yang berkaitan dengan metafizik, terutamanya ketuhanan.

Dalam Fasl al-Maqal (The Decisive Treatise), menekankan kepentingan berfikir secara analitikal untuk menterjemah al-Quran.

Mempengaruhi ahli falsafah Barat iaitu Voltaire dan Rousseau mencetuskan era Renaissance di Perancis sehingga merubah wajah Eropah keseluruhannya sebagaimana yang ada pada hari ini.

PERUBATAN Buku "Kulliyah Fit-Thibb" Mengandungi 16 jilid. Diterjemahkan ke dalam bahasa Latin pada tahun 1255 oleh Bonacosa, orang Yahudi dari Padua. Diterjemahkan ke dalam bahasa Inggeris dengan judul General Rules of Medicine.

Pembinaan Hospital Les Quinze-Vingt hopital pertama di Paris didirikan oleh Raja Louis IX berdasarkan model hospital Sultan Nuruddin di Damsyik yang kaedah perubatannya merupakan hasil daripada idea dan pemikiran Ibnu Rushd.

Kehebatannya dalam bidang perubatan juga merangkumi pembedahan dan fungsi organ di dalam tubuh manusia.

Memberi penekanan tentang kepentingan menjaga kesihatan. Pandangan yang dikemukakan dalam bidang perubatan juga didapati mendahului zamannya Beliau pernah menyatakan bahawa demam campak hanya akan dialami oleh setiap orang sekali sahaja.

KEMASYARAKATAN

Membuat pembahagian Asas pengenalan masyarakat. pembahagian masyarakat berdasarkan kelas.

Masyarak at awam.

Golongan elit yang terdiri daripada ahli

Antara karya yang dihasilkan • Mabadil Falsafah (Pengantar Ilmu Falsafah) • Tafsir Urjuza yang membicarakan perubatan dan tauhid • Taslul, buku mengenai ilmu kalam • Kasyful Adillah, yang mengungkap persoalan falsafah dan agama • Tahafatul Tahafut, ulasannya terhadap buku Imam Al-Ghazali yang berjudul Tahafatul Falaisafah • Muwafaqatil Hikmah Wal Syari'a yang menyentuh persamaan antara falsafah dengan agama. • Sebuah buku muzik yang diberi judul "De Anima Aristoteles" (Commentary on the Aristotle's De Animo)

Nama sebenar: Muhammad Ibn Musa al-Khawarizmi Dilahirkan di daerah Hawarizmi (Khiwa) – satu daerah ke selatan Laut Arab pada 780 M dan meninggal dunia pada tahun 850 M.

Dikenali sebagai Abu Abdullah Muhammad Bin Ahmad Bin Yusoff. 

Beliaulah yang menemukan Al Jabru wal Mukobala (penjabaran dan penyelesaian). Diterjemahkan ke bahasa Latin menjadi Aljabar.

BIODATA Dikenali di Barat sebagai: alKhawarizmi alCowarizmi  alAhawizmi  al-Karismi

Ketokohan al-Khawarizmi dapat dilihat daripada dua sudut iaitu:

BIDANG MATEMATIK

Memperkenalkan aljabar dan hisab. Banyak menghasilkan karya-karya yang terkenal ketika zaman tamadun Islam. Antara karya-karya yang beliau hasilkan ialah ‘Mafatih al-Ulum’. Sistem nombor adalah salah satu sumbangan dan telah digunakan pada zaman tamadun Islam. Banyak kaedah yang diperkenalkan dalam setiap karya yang dihasilkan. Antaranya ialah:

Masalah pecahan dan 3 sifat nombor perdana dan teori nombor juga diperkenalkan. teorem segi tiga sama dan segi tiga sama kaki serta 2 bagaimana untuk mengira luas segitiga, segi empat selari dan bulatan dalam geometri. 

kos, sin dan tan dalam 1 trigonomet ri penyelesai an persamaa n.

BIDANG ASTRONOMI Astronomi dapat ditakrifkan sebagai ilmu falaq (pengetahuan tentang bintang-bintang yang melibatkan kajian tentang kedudukan, pergerakan, dan pemikiran serta tafsiran yang berkaitan dengan bintang) Seawal kurun ketiga lagi lagi, al-Khawarizmi telah menghasilkan dua buah buku yang salah satu daripadanya telah diterjemahkan ke Bahasa Latin dan memberi pengaruh besar ke atas Muslim, orang Sepanyol serta Kristian.

NOMBOR • Beliau telah menerangkan penggunaan sistem angka dalam sebuah buku - hanya naskah Latin sahaja yang dijumpai (De Numero Indorum) berkaitan dengan aritmetik. • Menerangkan angka sifar dalam buku beliau. • Dengan adanya sisitem angka ini, bukan sahaja operasi tambah, tolak, darab dan bahagi dapat dilaksanakan dengan mudah, bahkan dalam berpuluhpuluh operasi lain seperti kuasa, log, kosinus dan sebagainya. • Dengan sistem ini juga, manusia telah dilengkapi dengan kuasa yang menakjubkan seperti meramal gerhana, menentukan planet-planet atau komet-komet yang baru, menganggar umur dunia dan sebagainya.

ALJABAR • Kemajuan aritmetik membawa kepada kemajuan aljabar, iaitu satu bidang matematik yang menggunakan tanda-tanda dan huruf-huruf untuk mewakili nombor, nilai atau pemboleh ubah atau secara ringkasnya disebut ilmu persamaan. • Bagi masyarakat umum, aljabar membicarakan kaedah memanipulasi simbol-simbol dengan hukumhukum atau petua-petua tertentu, iaitu satu penjurusan kepada aritmetik. • Pada abad ke-9 M, beliau telah menulis tentang aljabar yang bertajuk Al- Jabar wa al- Muqabalah.

• Di sini “al-Jabar” bermaksud mengubah satu kuantiti dari sebelah persamaan ke sebelah yang satu lagi, dan “al-Muqabalah” bermaksud memudahkan atau meringkaskan ungkapan yang terhasil (dengan menghapuskan sebutan yang sama di kedua-dua belah persamaan). • Beliau merupakan orang pertama yang mengajar aljabar dalam bentuk yang mudah dan menyelesaikan banyak masalah yang dihadapi oleh masyarakat seperti masalah perwarisan, pembahagian harta dan perniagaan.

• Ketika bertugas mengawasi astronomi di Baghdad dan Istanbul, beliau telah menulis sebuah lagi buku al-Kitab al-Mukhtasar fi Hisab al-Jabr wa alMuqabalah yang bertujuan khusus untuk mencari penyelesaian kepada masalah praktikal dalam kehidupan orang-orang Islam pada waktu itu. • Peranan beliau sebagai ahli Matematik agung yang memperkenalkan aljabar kepada tamadun dunia, jelas kelihatan daripada perkataan yang digunakan dalam bidang ini seperti algebra, diambil daripada nama beliau, Al-Khawarizmi, root (punca), diambil daripada perkataan Latin radix yang diterjemahkan daripada AlKhawarizmi. • Dalam hal ini, beliau dikenali sebagai bapa aljabar.

GEOMETRI

•Satu bidang matematik mengenai ciri dan hubungan antara titik, garis, sudut, permukaan dan pepejal di dalam ruang. •Ilmu ini berkenaan dengan masalah magnitud dan ciri-ciri ruang. •Beliau memberi satu teorem tentang segi tiga sudut tegak sama kaki serta menghitung luas segi tiga, segi empat selari dan bulatan.

•Dalam satu bab daripada buku Aljabar beliau tentang sukatan, beliau menumpukan perhatian khusus kepada geometri sahaja. •Bab itu bertajuk “Bab al-Misaha” (bab sukatan luas). •Kerjaya beliau dalam geometri tidak mempunyai pengaruh Euklid (sarjana geometri Greek yang terkenal) kerana tidak kedapatan unsur Euklid daripada segi kandungan atau istilah-istilah yang digunakan.

TRIGONOMETRI DAN ASTRONOMI •Trigonometri merupakan satu bidang matematik mengenai segi tiga, sukatan sisi dan sudutnya. •Ilmu yang berkaitan dengan aljabar ini pada asalnya (ketika tamadun Greek) hanya dilihat sebagai perkembangan daripada geometri. •Perkembangan trigonometri berikutnya (pada abad ke-12 M) didorong oleh keperluan penyelesaian berangka berhubung dengan astronomi yang dipelopori oleh sarjana-sarjana Muslim. •Boleh dikatakan bahawa trigonometri ialah suatu ilmu yang memenuhi keperluan praktikal bagi kedua-dua bidang astronomi dan geometri.

•Trigonometri bukan sahaja bergantung kepada aljabar bahkan juga dengan alat-alat pelayaran seperti Kuadran (alat untuk menyukat sudut dan altitud) dan Astrolab (satu alat untuk menentukan altitud bintang, matahari dan planet). •Astrolab boleh digunakan untuk mengukur waktu, ketinggian gunung serta dalamnya perigi. •Beliau merupakan salah seorang yang pertama menghitung jadual astronomi dan sifat trigonometri, yang kemudiannya diterjemahkan kepada bahasa Inggeris oleh Adelard. •Antara kandungan kerja beliau dalam bidang trigonometri ialah 100 sifir sinus dan kotangen.

KAEDAH BERANGKA Dalam , k i t a m e t a M n a i a s e l e y n pe ha l a s a m a kepad eh l o b h a l a s ma ra a c e s n a k u dilak au t a f i t a t i l a u k . f i t a t i t n a u k

Cara kualit atif baru menampak kan kesannya p ada abad ke- 1 0 M. Cara kualitatif terbahagi kepada dua.

Melibatkan analisis umum – memberi penyelesaian tepat tetapi tidak menggunakan angka.

Cara Kualitatif

Kaedah berangka yang boleh menghasilkan penyelesaian dalam bentuk angka walaupun mungkin tidak tepat tetapi untuk praktikalnya mencukupi – penyelesaian itu memenuhi kejituan yang ditetapkan.

• Kesan daripada sumbangan ini, kaedah berangka digunakan secara meluas dalam pelbagai ilmu. Antaranya ialah dalam bidang fizik, statistik, kejuruteraan, ekonomi, pengurusan dan sebagainya. • Al-Khawarizmi digelar “Bapa Kaedah Berangka” kerana sumbangan beliau ini. • Secara tidak langsung, nama beliau diakui apabila tertera dalam setiap penulisan tentang kaedah berangka/analisis berangka, juga dalam bahasa Inggeris disebut “algorithm” (satu susunan langkahlangkah atur cara bagi menyelesaikan sesuatu masalah secara berangka.

• Malangnya, asal-asul istilah ini tidak diketahui oleh kebanyakan ahli Matematik sendiri. • Hal ini jelas kelihatan apabila istilah tersebut diterjemahkan sebagai “algoritma” dalam bahasa Melayu yang tidak langsung menggambarkan pengaruh Arab atau perkataan asalnya sendiri, iaitu “Al-Khawarizmi.

TOKOHTOKOH LAIN DALAM TAMADUN ISLAM

JABIR IBN HAIYAN

Potret "Geber" Eropah abad ke-15, Codici Ashburnhamiani 1166, Biblioteca Medicea Laurenziana, Florence.

IBN BAJJAH

Pemikiran falsafah Ibn Bajjah ini dapat diikuti dalam "Risalah al-Wida" dan kitab "Tadbir alMuttawwahid" yang secara umumnya merupakan pembelaan kepada karya-karya al-Farabi dan Ibn Sina ulis sebuah buku yang berjudul "aI-Nafs" yang bicarakan persoalan yang berkaitan dengan jiw

pi perasaan dengki dan cemburu telah yebabkan beliau diracuni dan akhirnya inggal dunia pada tahun 1138 (M) dalam usia g masih muda.

AL RAZI

Abu Bakar Muhammad bin Zakaria al-Raz

Penemuan al-Razi berkenaan penyakitcampak cacar tulen (smallpox) dan campak biasa (measal) turut menjadi bahan rujukan perubatan di dunia Barat malah turut diulangi penerbitannya beberapa kali sehingga abad ke-18M. Beliau telah menghasilkan banyak karya dalam bidang perubatan.

al-Mansur (Liber Medicinalis ad al Mansorem) a agung al-Razi dalam dunia perubatan.

a beliau yang tulen dan mencerminkan kemata epakaran beliau dalam amalan perubatan mod

al-Sirah al'Falsafiyyah Kitab al-llmi al-Ilahi al-Syukuk 'ala Proclus.

Amarah al-lqbal aI'Dawla Kitab al-Ladzdzah

Maqalah fi ma baid al'Thabiiyah

al-Razi merawat pesakit. (pelukis tidak dikenali)

IBN HAITHAM

Abu All Muhammad al-Hassan  ibnu al-Haitham.

Dilahirkan di Basrah pada tahun 354H bersamaan dengan 965 Masihi.

Penyelidikannya mengenai cahaya telah memberikan lham kepada ahli sains barat seperti Boger, Bacon, da Kepler mencipta mikroskop serta teleskop.

enemui prinsip isi padu udara sebelum seoran saintis yang bernama Trricella mengetahui perkara itu 500 tahun kemudian.

enemui kewujudan tarikan graviti sebelum Isaa Newton mengetahuinya.

Ibnu Haitham mengenai jiwa manusia gai satu rentetan perasaan yang bersambungung secara teratur telah memberikan ilham da saintis Barat untuk menghasilkan wayang ar.

RENUNGAN • Sejarah telah membuktikan betapa dunia Islam telah melahirkan ramai golongan sarjana dan ilmuwan yang cukup hebat dalam bidang falsafah, sains, politik, kesusasteraan, kemasyarakatan, agama, perubatan, dan sebagainya. Salah satu ciri yang dapat diperhatikan pada para tokoh ilmuwan Islam ialah mereka tidak sekadar dapat menguasai ilmu tersebut pada usia yang muda, malah dalam masa yang singkat dapat menguasai

BIBLIOGRAFI Adi Alhadi. (2002). Tokoh ternama dunia 1). Selangor: Edusystem Sdn. Bhd. Adi Alhadi. (2002). Tokoh ternama dunia 2). Selangor: Edusystem Sdn. Bhd. Adi Alhadi. (2002). Tokoh ternama dunia 3). Selangor: Edusystem Sdn. Bhd. Adi Alhadi. (2002). Tokoh ternama dunia 4). Selangor: Edusystem Sdn. Bhd. Adi Alhadi. (2002). Tokoh ternama dunia 5). Selangor: Edusystem Sdn. Bhd.

(jilid (jilid (jilid (jilid (jilid

Ali Mohamad. (2001). Tamadun Islam dan tamadun Asia. Kuala Lumpur: Universiti Malaya. Azhar Hj. Mad Aros. (2004). Tamadun Islam dan tamadun Asia (TITAS). Selangor: Oxford Fajar Sdn. Bhd. Mustafa Haji Daud. (1993). Tamadun Islam. Kuala Lumpur: Utusan Publication & Distributors Sdn. Bhd. Zuraidah. Ibnu Sina tokoh perubatan Islam. Diambil pada 17 Februari 2009 daripada http://pkukmweb.ukm.my/~ahmad/ tugasan /s3_ 99 /zuraidah.html. Ibnu Sina. Diambil pada 17 Februari 2009 daripada http://members. tripod. com/man999/Ibnu_Sina.html. Tokoh-tokoh Islam:Ibnu Rushy. Diambil pada 17 Februari pada 2009 daripada http://alhakelantan.tripod.com/tokoh/id3.html.