~1~
For The Roses ̹ͳͻͻͳ ̹ǡʹͲͳͺǤ
~2~
*
~3~
Nijedan Āovjek nije otok, sasvim sam za sebe; svaki je Āovjek dio kontinenta, dio zemlje, ako more odnese grudu zemlje, Europe je manje, kao da je odnijelo nekakav rt, posjed tvog prijatelja ili tvoj vlastiti; smrt svakog Āovjeka smanjuje mene jer sam obuhvaþen u ĀovjeĀanstvu; i zato nikad ne pitaj kome zvono zvoni; tebi zvoni.
Devotions Upon Emergent Occasions Meditation XVII
~4~
PROLOG
New York City, 1860.
æ ©Ǥ «
©ǡ æ æ Ǥ æ«© æǡ© ©ǡæǤ eǡæāāǤ «
Ǥ
«
« « « ǡ ā Ǥ © æǡ « æ
«««Ǥ Ǥ , « ā «
Ǥ©ā«Ǥāæ «
ǡ © æ ǡ ā æ « ©ǡæ« Ǥ~¯ǡæ
ǡ «æ«
Ǥǡ æ āǤ « æ ā æ ©
© «
Ǥ æ « ©ǡ Ǥ ~ æ Ǥ « æ æǤ « «Ǥ
æ«Ǥ « ā Ǥ ā «««Ǥā©æææ ©
Ǥ~æā Ǥ ǡǤāǡ ǤǡǤ ©ǡ
« āǤ © ā ā ©
ǡ æ ǫ © ā
~5~
«
ǤǤǡ æāǤāǤ«ǡ ǡ«ǡǤ æǡāǤ
ā « ©Ǥ ǡæāǤ ǡ © æǤǤ eāǤ« Ǥ«æ
Ǥæ æ æ«Ǥ āǡ æ © « « æǤ « Ǥ Ǧ ǡ ǡ Ǥ ææǤ æ «
Ǥ ǡ ā æ æǤ¯ǡ «©
««Ǥ ǡǡ©ǡ««Ǥ Ǧe ǯ æǡ æǫ Ǧ Ǥ Ǥ
«
¯Ǥæ©Ǥ ǡ««¯Ǥ ǡ«
Ǥǡ æ ǡ āǤ ā Ǥ«
ǡ æāǡǤ ©ǡ Ǥ ǦeǫǦæǡ«©Ǥ ǦæǦǤæ æǡ Ǥ Ǧ æǡ æ Ǧ Ǥ Ǧ æ«Ǥæǫ Ǥǡ¯ ¯«
ǡæǤ āā Ǥ Ǧ « æ ǫ Ǧ Ǥ ǡ
æ«
ǤǦæǫ ǤǦ©Ǥ Ǧ,ǡæǦǤǦǤǦ āǤǦ,æǡǫ
~6~
Ǧ,ǦǤǦææāǤā ǡææǫ Ǧ Ǧǡ««āǤ Ǧæǡ©Ǥ
ǤǤǤā«©Ǥ ¯æǡǤǦ©ǯ ǦǤ Ǥ
Ǥ æ « Ǥ ǡ æ ā
Ǥeæ
æ© āæǤ «āǤæ Ǥ Ǥ «Ǥ æ « æ
ǡ æ ¯ Ǥ «ǡ ā© ©æ æ ǡæ
Ǥ«
«Ǥ ¯Ǥ Ǧ Ǧ æ Ǥ Ǧ
æ
ǫ æ æ
ǡāǤǡ Ǥ
ǡ æ æ æ « æǤ «ǤǦǤ «ǤǡæǤ«
ǡ Ǥǡǫ ǦǦāǤ Ǧeǡ««««ǫ Ǧ«
Ǧæ ǤǦǡāæǡǦ «ǤǦā©Ǥ«ǡ
āǤ ǤǤǦ «
Ǥ Ǧ
©āǦǤǦǤ Ǧ¯ǡǤǤ æǫ Ǧ*ǡǫæ©Ǥ « Ǥ ǡ āæ Ǥ ¯ǤǦe©ǫ Ǧ©
Ǥ Ǥ
«æǤ ««ǡā© æǡǣǦǤ æ
~7~
æ«
Ǥ æ«Ǥ «
Ǥ
āǤ«ǡǡ¯«¯Ǥ
ǡ «© « ǡ æ æǤæ
æǤ Ǧ ǫæǫǦ«Ǥ ǦæǡæǦǤ,« æǤǦ«Ǥæ
æ
Ǥ«
ǤǤ Ǥæ
ǡæǡ āǤæǤ «ǡ
āǤ Ǧ ǡæǫǦǤ Ǧ « « Ǧ Ǥ Ǧ ææ«
æǤ©©æǤ ā«Ǥæ
Ǥ æǤǤǤ ǦǫǦǡæǤ Ǧā
āæǤ Ǧ ǫǦǤ Ǥ Ǧ Ǥ
ā ǡǫ~āǡ©ā © Ǥ Ǥ
«Ǥ©©æǤ Ǧ e
ǫǦ Ǥ Ǧ©Ǥ «Ǥ«Ǥ¯ǤǦ ǡ ǡǤǤǤ ǤǦ æā©ǦǤ ā
Ǥ«æ
ǤǦ ā©
Ǥ©Ǥ ǦāǦǤ ¯ « ǡ āǤ © ǤǦæǫ ǦæǦǤǦǤāǤǤǤ Ǧǫ Ǧ ǡ æ ā ¯ Ǥ Ǧ««Ǥ ǦǫǦǤǦāāā æ
«ǤǦāǤ
~8~
© «æ
Ǥ©āǤǤǤ ǤǦǡ«āǤǤ ǡǡ« Ǥ¯«æ Ǥ«Ǥæ©Ǥ Ǥ « Ǥ Ǧ æ Ǧ æǤ ǦǫǦǤǦ «ǦǤ Ǧ©ǦǤ Ǧ © « Ǥ © ā
Ǥ«
Ǥ Ǧ «©ǦǤǦ āæǡǡæǫ Ǧ ǦāǤǦ Ǥ ǦǤ© ǦæǤ©«Ǥ ǤǦ«ǡ Ǧǡ© ««Ǥ «
Ǥ
Ǥ ¯ æ æǤ ǣǦeǡæ Ǥā©Ǥ Ǧ««©«¯« Ǧ
Ǥ Ǧā ǡ æ « ā
Ǧ Ǥ Ǥ Ǧ ©Ǥ Ǧ©Ǧ©Ǥ Ǧ«
ǦǤǦ¯©ǤǤ ǦǫǦǤ Ǧ©ææǤǦ©ǫǦ Ǥ Ǧæ
æǫǡ© Ǧ©ǤǦæāǤ ©ǤǡæǤǤǤ©æǤ Ǧæ«
ǫ ǦǤ Ǧ Ǧ ǡæǤ Ǧ©æǫǦǤ ǦāǦǤ Ǧ©
Ǥæ
æǤ æǤ
ǡ © ǫ Ǧ ǤǦ ǫ
~9~
Ǧ āǫǦāǤǦ«Ǥ Ǧ ā ǦǤ Ǧ «Ǥ āæǤǦǦ«ǤǦ «Ǥ Ǧ
Ǧ
Ǥ Ǧ ǫǦǤǦæ«ǡǫ Ǧ ǦǡæǤ Ǧ ©
Ǥ æǤ ǡǫ©«©Ǥ©
ǫǡ
Ǥ ǡ Ǥ ©æǡ ǡ ǫǦǤ Ǧ ©ǡǦǤǦæǤ Ǧ Ǧ«ǤǦ ©Ǥāǡǫ æ
Ǥ Ǧ ¯ « Ǧ
Ǥ Ǧ Ǩ Ǥ æǤǦ ǫ Ǥ Ǥ , æ Ǥ ¯ǤǦeǡæǫ Ǧ ææ ǦǤ« āǤǦ ©Ǥ ā Ǥ © Ǥ © © ǡ©Ǥā©«
Ǥ,āǤ©æǡǫǤ æ©Ǥ Ǧ ā ǡ Ǩ Ǧ Ǥ Ǧ āæ Ǥ Ǧ«æ««©Ǥǡ
Ǥ ā æ Ǥ Ǧ ǡ Ǧ ǡ«©Ǥ æ
Ǥ¯««Ǥ ææ
Ǥ ǡæǤǦæ
Ǥ Ǧ «ǫǦǤ
Ǥ Ǧ ©ǦǤǦæǡæǡ© ā
Ǥ æ
Ǥ «
Ǥ ā«©æǤ
~ 10 ~
Ǧ,ā
Ǧæǡ©©ǤǦ ā©ǡǫ ǡ Ǥ æ Ǥ «
Ǥ ǡ « ǡ æǤ æ
«Ǥāǡ ǤǦ¯ǡǤ «Ǥ āāǤ
Ǥ, Ǥ « ā ā© æ
Ǥ « ā «Ǥæ««Ǥ
æǤ ǦæǫǦāǤ Ǧæāæ© ǦǤǦāǤ«
Ǥ Ǥ ǡā
Ǥ Ǧā ǡ ǫ Ǧ æ Ǥ Ǧ ǤæǤ Ǧǡæ«ǦāǤǦ «Ǥ Ǥ æ ā Ǥ «Ǥ æææ
ǤǤ Ǧ© ǡæǤǡǤ ©āǤāǡ©Ǥ
æǤǡ æǤ«
æ Ǥæ
«ǡ æ Ǥ æ æǤ ǡǤ «
Ǥ * «
ǡ « Ǥ © Ǥe©ǡǡ«ǡ«
ā Ǥ « Ǥ Ǥ©ǤǡǡǡǤǡ
©Ǥ æǤ ǡ æ©ǡ
Ǥ Ǥ ā Ǥ ǡ««ǤæǤ Ǥā ǡ « «Ǥ
~ 11 ~
«ǤǤ Ǥ¯Ǥ Ǥ Ǧ Ǧ « æǤ «
Ǥ Ǧ æǫǦā©æǤ Ǧ © æ « Ǥ ā ǤǤǡ«© æǤ Ǧ ǫǦǤǦæāǫ Ǧ ǡǦǡæǤǦā æǤ Ǧ ǦæǤ ææǡā
©«æ© Ǥ«æǡæǡ© Ǥ Ǧ ā«
ǦǤ Ǧ ǤǤæ«
āǤ
«ǤǤ æǤ Ǧ eǡæǫǦǤ Ǧ
ā«
ǦǤ ǤǦæǤ āǡǤ Ǧ ǦǤ Ǧ ǦǦ
Ǥ Ǧ ©æ©ǫǦǡ©æ©Ǥ Ǧ Ǧ Ǥ « ¯ « ǤǦæ«āǤ¯
Ǥ«ǤǡǤǤǤǤ«ǡæ ǡ ©æǫ © æ ¯ ǡ ǫ «ǫā©Ǥ Ǧ ©
Ǧæ
ǤǦ« ©ā毩Ǥ æǡ © Ǥ©āǤ©©āǡæ ©Ǥ©ǡǤ Ǧ ǦǤ Ǧ ǦǤ
~ 12 ~
Ǧ¯ǡ©æǡǡ ǫǦǤ ǦǡǦ
ǤǦæ Ǥ Ǧ ©ǦǤ «
æ Ǥ « Ǥ Ǧ«ǦǤǦāǡ©æ
©© Ǥ Ǧ ǫ e æ æ «ǫ Ǧ Ǥ ©
Ǥ ǦæǦǤǦæ«æǦǤǦ ǡǡǫæǡ«æææǤ «ǡ«Ǥā
Ǥ«Ǥ Ǧ«ǦǤāǤ ǦǦǤǦ ©āǤ ǡǫ ǦǦǤǦæǤ ǦeǫǦǤ«
ǤǤ, ¯ æ Ǥ
© Ǥ æǡ Ǥ æ « ā
Ǥ « Ǥ āǡæ©Ǥ Ǧæ«ǦæǤ ǦǦǤǦā æ
Ǥ « Ǥ © Ǥ©¯Ǥ ǦǦǤ ǦǦǤ ǦǦǤǦǡ¯©Ǥ, āǤ ǦǦǤǦ āǤ ǦǦæǤǦæǡ©æ© Ǥ
āǤ Ǥ Ǥæ
«ææǤ
~ 13 ~
Ǧ« ǦǤā æ
©ā«
Ǥ©©ā« ǤǦāǡæǤǤǡǡ ǡǤ « Ǥ Ǥ æææ
Ǥ ǦǦæǤǦæ© ǡ ā « © «ǡ © Ǥǡ æ © Ǥ © Ǥ ǡ ©æ Ǥāæǫ ǤǦǡ©Ǧ©Ǥ Ǧ©æǫǦǤ Ǧ
ā
Ǥ æ©«ǡ «««Ǥ
Ǥ ā©Ǥ ǦǫǦǤ
āāæǤāæ
ǤææǤ ā ǡ
Ǥæǡ ¯āǤ«ææǤ Ǧ æ
ǡ
Ǧ æǤ Ǧ æ Ǧ Ǥ æ©ǡǡǫ ǦǦǤ
āǤ āæǤ ǫ « Ǥ Ǧ ¯ āā©ā Ǥ,
ǡāǡāǡ Ǥ ǡ © « «Ǥ ǡā©Ǥǫ Ǧ©ǦǤ ǦææǫǦǤǦāǡ Ǥāæāǡ ā©ǫ« ā Ǥ æ Ǧ Ǥ Ǧ ©© æ«Ǥ
~ 14 ~
Ǥ Ǥ æǤǦ«Ǥ Ǧ ā æ Ǥ©ǦæǤ āǤǦ©ǦǤ ©ǤǦǦǤǦ ©Ǥ «
«
«Ǥ «ǤāǤǦ©ǦǤ Ǧ Ǥ
~ 15 ~
3. srpnja 1860. Draga mama Rose! Pišem ti ovo zabrinut za gospodaricu Livoniju i molim se da vas ovo pismo obje zatekne u dobru zdravlju. Podijelit þu s tobom sve divne pustolovine u kojima sam se zatekao kreþuþi na zapad, ali prvo ti moram reþi nešto važno. RijeĀ je o tvojoj novoj obitelji. Sada imaš imenjakinju, mama. Zove se Mary Rose... Voli te, John Quincy Adam Clayborne
~ 16 ~
PRVO POGLAVLJE
Montana Valley, 1879.
©Ǥ« æ «
Ǥ¯æ Ǥæ Ǥ « Ǥ
ǡǤ æ æ æǤ
ææǡǤ āǡǤǤāā«ǡ ©«ā ææ©æ«æ Ǥ
ǡ«ǡ
Ǥ æ«æǡæ««« © ā « æ Ǥ © ǡ ©
ǡ©āǤTatum&Mila. ǡ æǤ ā
æǡāā Ǥ
ǡ«Ǥǡā Ǥ«ǡ Ǥ ¯ « Ǥ « Ǥ æ
«æ
« DzādzǤ ©ǡæǤ Ǥ ǡ « «
~ 17 ~
©Ǥæǡ« ǡ
Ǥā©
ææǡ
ǡā©« Ǥ ǡ Ǥ «
æǡæ Ǥ © æǡ «
«
ǡ©©Ǥ æ«æ «Ǥ Ǧ ©ǨǦǤ«Ǥ ææ© æ Ǥ ǡ Ǥ æ ā
ǡ ā© æ æǤ ¯ Ǥ āǤǡ Ǥ¯Ǥ Ǥ æ « «ǡ © © æ æā
Ǥ
«Ǥ ©æ ā ¯Ǥ ǡ ā ¯Ǥ ǤǡǤ Ǧ æǡǤ æǫ Ǧ ǡǦǤāǡ© Ǥ Ǧ æ
Ǥ«æǤ ā«ǫ ǫ æǡǤǦǡ
ǫ Ǧ ǡ©ǡ¯
ǦǤǦ āǫǦ Ǥ Ǧ ǦǤ ǤǤ Ǧæ ©ǤǤæ©©Ǥ© ǡ«æǤ ¯Ǥāǡ©ǡǫ ©ǡǡæǤæ«ǫǡ Ǧ āǤǦ«ææǤ©©Ǥ āǤ«ǡ«æ©Ǥ ææǫ
~ 18 ~
ǡææǤæǤ ǫ~ǤæǤǤǤ Ǥ «ǤǦ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ Ǥ ǡ «ǡ æ āǤ«Ǥ « ¯ © ā æ āǤ ǤǤ ǡ©ǤǦæǡ¯
ǦæǤæ
ǡ ©Ǥ « Ǥ æ «Ǥ«««ǤǦ ǡǤ ǫ ǦǦǤǦæ«Ǥ ǤǦ«Ǥ¯ǤæǤ æ Ǥ «ǡæǤ āǤǦǤ©©ææ©Ǥ ǦǫǦāǤǤǦǦ ǤǦ æ¯Ǥ ǦeǫǦǤ««ā©Ǥ Ǥ Ǧ ¯ǦǤǦ ǤāǦ ǡæ
ǤǦǤ Ǧææææ «ǫ ǦǡǦǤ ǡ ā© Ǥ Ǧ ǡ«« «Ǥ ǤǦǡǤ « ǡ Ǥ «Ǥ « ææ©Ǥ « ǡ ©© «Ǥ æ
Ǥ ©Ǥ © ¯Ǥ
~ 19 ~
ǡ
ā ¯Ǥ ¯Ǥ «©«Ǥ Ǧ ǦǤǦǡǤ ǤāāǤ Ǧ æ Ǥ Ǥ © Ǥ Ǧ ææǫǦāǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ ǡ Ǥ Ǥ Ǧ Ǥ æ Ǥ «Ǥ ǡ Ǥ ǡ
««āæ æǤāǤ«Ǥ Ǧ æ«æǤ«Ǥ Ǧ eǫǦǤ Ǧ ««
Ǥ
Ǥæ Ǥ Ǧ ǫ ǤǦæǤ Ǧ
Ǥ©Ǥ Ǧ ǦǤǦǡæ«Ǥ¯ ǤǤ Ǧ āǦǤǦǤā ǫ ǤǦ©Ǥ Ǧ «æǤ Ǧ æ
ǡā ā æ
ǡ ǡ æǤ æǤ Ǧ æǫǦǤ Ǧ æ Ǧ Ǥ Ǧ «Ǥ Ǧ eǫ Ǧ ,Ǥ ©æǤ Ǧ ǡ Ǥ æ «ǫ Ǧ æ æ©Ǥæ āǤ
~ 20 ~
Ǧ«ææǨ ǦǤ Ǧæ Ǥæ « āǫ Ǧ ǡ «©¯Ǥ Ǧæ«ǦǤǦ æǫ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ «ǡ « æ æ «ǤæǡǤ Ǧæāǫ Ǧ « ǡ ā © Ǥ¯ǡǤǤ Ǧæ«Ǧ«ǤǦā«Ǥ «Ǥ Ǧ©æ©«ǫ ǤǦǡǤ ǡāǤ«Ǥ
æāæ
Ǥ «Ǥæǡ «Ǥæǡǡǡæ
Ǥ Ǧ Ǧ Ǥ Ǥ Ǧ Ǥ ǡ æ ā æ ā
Ǥ ©ǡǤ Ǧ ææǡǫǤǦ Ǥ Ǧ«æǤ ǦǦǤǦ
«Ǥ ««Ǥ
ǤǤ Ǧǯæǫ Ǧæ
æǦǤǦ
Ǥ «æǤ Ǧāæ ǡǤ©ææǤ Ǥ © æ
æǤ¯Ǧ āǦææǡæǤ Ǧ«««ǦǤ ǦǦǤǦæǤ~ āæāǤǡā æ ©Ǥ Ǥ «Ǥ ǡ
Ǥ Ǥ ǤǦ æǫ ǦǤæ ¯Ǥǡǫ
~ 21 ~
Ǧ ǦǤǦ¯Ǥ æ Ǥ Ǧ æ Ǧ Ǥ Ǧ « æ © ā ǡ ā© Ǥǡ«©Ǥ Ǧ ©ææǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ
« ǡ © Ǥ Ǥ ǡ
ǡ Ǥ æ æāǤ Ǥ « æ Ǥ «
æ «Ǥ © æ « Ǥ æ « æǡ« Ǥ Ǧ æ«ǫ Ǧ ǡ©© « «Ǥ Ǧ ǦǤ Ǧ ©ā«© ǡǡææ«ǡ © Ǥ Ǥ æ æ
ǫ«Ǥæ
ǡ ā © æǤ © «©ǡ æǤ ǤǤ
Ǥ
Ǥæ©ǡ©ǡ« ā «Ǥ
æ
Ǥ©æǤ ææǫ Ǧ ǡæǫ Ǧ Ǥeæǡæā©ǫ Ǧ «æǤ Ǧ «ǡǡ¯ Ǥ Ǧ æǫǦǤ Ǧ āǡǦǤǦ © «Ǥ æ Ǥ Ǥ æ Ǥ ǡ
Ǥ æ
ǡǫ Ǧ ææǫ Ǧ ææǦǤǦ««ǡǤ Ǥ Ǧ « æ æǤ «ǡǫ Ǧ Ǥ
~ 22 ~
Ǧ ææǤǡ«Ǥ Ǧ ǡǤǤǤ Ǧ ǡ Ǥ Ǥ Ǧ æ«ǫ Ǧ æǤæ¯Ǥ Ǧ ¯Ǥ Ǧ æǫ©æǤ Ǥ Ǧ © æ Ǥ æ©ǫ Ǧ ǦǤǤ ǦǡǤǦ ǡ æǤ Ǥ«Ǥ æǡ© æ Ǥ
ææ æǤ Ǥ ǡ Ǥ æ æ æ āǡ ǡæ©ǡ æ ǡ Ǥ ā æǡāǡā«
Ǥ ǡ© ā Ǥ ǡ «
æǤ ǡæǤ «
Ǥ
ǡ āǤ¯ǡæ ©Ǥ ,
æǡ «
ǡ ææǤ «ǡ ā Ǥ ««āā
«ǡæ
Ǥ «
ǡ ǡ Ǥ
© Ǥ ǡ ©æǡǤ « ©
ā ©Ǥ«ā©
« Ǥǡ
« Ǥ© ǡ«ǡ«æǤ
~ 23 ~
ææǡæǤ «Ǥ , æ ǡǡ
æ « Ǥ © © ǡ Ǥ
āǡæā«««
Ǥ,Ǥ««« « æ © ǡ «© Ǥ « « æǡ æ © ©ǡāæ ¯Ǥ«āǢ ««©āǤ ,æāæ«Ǥ æ ¯ æ ǡ «ǡ æ ©
Ǥ ā
Ǥ«ǡ āǤæ ææǤ æ© Ǥ © æ æ«ǡǡā Ǥ©ǡ ǡ©Ǥ ā
æ Ǥ © «Ǥ «ǤǦǡǤǤ æǡ«©Ǥ© Ǥ āǡ © « Ǥ Ǧ©æǫ©ææǫ ǤǦ æ©Ǥǡ©Ǥ
ā Ǥ ©
Ǥ ǡ æ ǡ ā æǤæǤ « Ǥ ©ǡ æ ©ǡ Ǥææ ©Ǥæǡ
ā
«æǤ ~©ǡ
¯ǡ©
~ 24 ~
ǡ ǡ © ā
Ǥ ǡ«ǡǤ Ǧ æāǡǫ Ǧ æāǫ Ǧ ææāǦǤ
æ«ǡ©ǤǦ æ æ
© © Ǥ ā «ǡ©āǤ Ǧ æǤ Ǧ āǡǤǤ Ǥ ¯ Ǥ ǤāǤ Ǧ āǡǤæ ā© «Ǥ Ǧ ©
©æāǡā«
Ǥ Ǧ ǦǤǦāǤ Ǧ ǡǤ ©ǤǤ«Ǥǡ āǡæ«Ǥ æ©ǡ«Ǥǡ ǡ
ā©ǡǤ «æ©Ǥ Ǧ Ǥ Ǧ eǫ Ǧ ǡǦ ǤǦ «ǤāǡǤ « ©Ǥ ǣ © ǡ
ǡ ©
«ǡ «ǡ©ǡ © « ǡ ǡ © ©ǡ «ǡ æ Ǥ «ǡæ© Ǥ ǡ «© ©Ǥ © æ ææǡæǤā Ǥ Ǥ « ©ā
Ǥ
ǡǡ«ǡ
«
~ 25 ~
Ǥ Ǥ ¯ǡǤ ©Ǥā Ǥ«ǡ¯©āǤ
Ǥ ǡ«©æǤ©©Ǥ æǡ© ¯Ǥǡ©« ««Ǥ Ǧæ©ǫǦǤ Ǧ«©æāæǦǤ Ǧ©ǡǤ«æ« ǦǤ ǦæǦǤǦ©«Ǥ æǤ
Ǥ « ǡ ā æ © © Ǥ Ǥ
Ǥ «©æāǤ Ǥ
~ 26 ~
12. studenog 1860. Draga mama Rose! Tvoj sin je želijo da se pohvalim svojom viještinom pisanja pa ti zato ovo pišem. Svi mi viježbamo gremetiku i pisanje rjeĀi kad Mary Rose ode na spavanje. Tvoj sin je pravi ušitelj. Ne nam se smije kad pogrješimo i uvjek nam kaže da smo dobri kad obuka na veĀer završi. Kako smo sada braĀa, predpostavljam dasi sada i meni mama. Tvoj sin, Cole
~ 27 ~
DRUGO POGLAVLJE
æ Ǥ
ǡ« Ǥ , © ««©Ǥā
āǤ āææǡ ææǤ «Ǥ «Ǥ
« æ æ
ǡæ Ǥǡ«ǡ¯Ǥǡ« æǤ ǡ©¯æ « æ æǤ «
Ǥ « « « Ǥ æ « Ǥ
ææǡæ«ǡ ¯ Ǥ
© æ æ
ǡæ æ ǡ æ© Ǥ « Dzdz
Ǥ ~ « ¯
ā«©ǡæ āǡ « Ǥ āǡ Ǥ©æ æǤā«Dz dzǤ Ǥ
~ 28 ~
Ǥ ǡ Ǥ æ ā©
ǡæ«
«æǤ «ǡ«Ǥ
«æ « ǡ ¯ «¯āǤ «Ǥ æ ǡ
æā Ǥ
Ǥ ǡā
«æǤ ©©«ā
Ǥ ǡ©©«æǡ© «æǤ , æǡ ā ǤæǤā āāǤ«æǡ æ « æ « æǤ Ǧ ǫ Ǥ,æ« ǤāǤǡǡǤ āæǤ« ā æǤe¯«
Ǥ
ǡ«Ǥ ǦǫǦǡ©æǤ Ǥ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ æ æ ǫ Ǥ««©æ© «Ǥ æ « ǡ
ǡ æ ǤǦæāæǫ Ǥ
Ǥ Ǧ āǦǤǦǡ«æǤæ
āǤ ǤǦæǫ Ǧ¯ǦǤ Ǧ ǡ æ Ǧ Ǥ Ǧ ǡ « © « Ǥ ā ǡ ǡ « ǡǤā
Ǥ æ æ
ǡ
~ 29 ~
©æǤ
āā
Ǥ ā Ǧ ǡ « æǤ Ǧ © ǡ æǡ
Ǥ ǡ « ǡ æ ǡ æ«æǤ« æ«Ǥææāæǫ ǡǡ«æ©«æǤā ǡ«Ǥ Ǧǡ æ Ǥ Ǥā«Ǥ Ǥ æ Ǥ ā ǡ
ǡ « ǡ
æ Ǥ
æ
« Ǥ «Ǥ
ǡ© Ǥ «ǡ æ Ǥ ā«Ǥ Ǧ ǡ Ǧ Ǥ
Ǥ
Ǥ
Ǥ¯Ǥ ǦǦ
Ǥ « © ¯Ǥ , æ Ǥ ǦǦæ
Ǥ Ǧ ææ ǦāǤ Ǧǡ Ǥ Ǧ ǦǤǦæ©ǡ æǤ ©¯Ǥ Ǧ
Ǥ «ǡǤǤ
©Ǥ «ǫǦǤ ǤǦ
æ«Ǥ « «Ǥ ǡ ǡ «ǡ æ Ǥ ©æǡ
ǫǦǤ ǤǦ©ǡ«Ǥ
ǡǡ ǫ æ
æ«Ǥ ǦǡǨǦǤǦ©ǡ æ«ǤææǤ
~ 30 ~
Ǧ «æ©ǤǦæāǤǦ «
© æ Ǥ ǡ ǡ āæ æ Ǥ æ Ǥ āǤ Ǧǡ©æǨǦ ǤǤǦ Ǥ,āǤæ æǤ Ǧ©ǦǤ Ǧ ¯ © «© © āǤ ǦǤ Ǧǡ©ǤǦ«ā«Ǥ Ǧǡ Ǧ ā Ǥ Ǧ ā æ æ ǡǤ «æǤǤ āæǤ© Ǥ æ © ǤǤ ǦæǫǦǤ Ǧ ææ«ǤǤ Ǧæǡæ
ǦǤ ǦǤ©æǤ ǤǡǤ ǦǯǡǤā Ǧ Ǥ ǦǦǡ«©«ǤǦ āǮǯ
Ǥā«Ǥ ǦæǫǦǤǦ ǡǤ ǦǦǤ Ǧ©æǡǤææ«ǫ ǦǤ Ǧ«ǡǦǤ ǤǦæǦǤ«ǡ ©«
©āǤ Ǧ ǯǦ«ǤǦ æǫ ǦǤ ǦǦǤǦæā毫ǫ æ ¯ «ǫ ¯ Ǥ © æǤ
© ǡ ǡæǤ
~ 31 ~
Ǧ©æ©æǫǦǤ ǦǦǤǦ
Ǥ ǦǡǫǦǤǦ©æ āæ
ǫ ǦǤ Ǧ ©ǡ æ Ǥ ææ « Ǧ Ǥ~Ǥ ǦǤ Ǥ Ǧ ǫǦæǤ Ǧ
Ǧ Ǥ Ǥ Ǧ ¯ e Ǧ Ǥ Ǧ
Ǧǡ « Ǥ Ǧ Ǧ
Ǥ Ǧ
Ǥ ǡ ©Ǥ
æ Ǥ ǤǤǤǫǦǤ ǦǤ Ǧǡ «Ǥ ǡ æǤ Ǥ Ǧ ǨǦ Ǥ ǦǤ ǤæǤ Ǧ«ǡ ©æ ǫ Ǧ © «
Ǥ «
ā
Ǥ ǤǦ ææ©«Ǥā© ǡā©Ǥæ©Ǥ Ǧ æ
āæ«æǫǦ
Ǥ ǦǦǤǦ æǤ Ǧ©©æǦǤǦæ©Ǥāæ© Ǥ ǦǦǤ Ǧ æ æ ǫ Ǧ Ǥ Ǧ «ǡ āāǤ©æ©ǡǫ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ © © æ Ǥ æǤ«© æǤ Ǧ©æǫǦǤ
~ 32 ~
ǦǤ Ǧ«āæǤ ǫǦǤ ǦǡǤ ǦāǦǤǦǡǤ «Ǥæ«Ǥ ǦǫǦ Ǥ Ǧe«ǫ Ǧæ¯Ǧ ǤæǤǦ āǤǡ©«æ æǤǡǫ
ǤæǤ ǡā Ǥ Ǧ~æ«ǦǤǦǡ Ǥ ǤǦǦǡ «©ǤǦ©æ
Ǥ
Ǥ©æ Ǥ
© Ǥ ǡ «Ǥ « ǡ Ǥ
«
«Ǥ æ«««Ǥ
ǡ
« āǤ « ©«Ǥ æǤ«ǡ
ǡā« æǡæ Ǥ«
Ǥ «ǤǤāæ« ©Ǥ ¯æǤææ«Ǥ © āǡ Ǥ æ © ǡ «ǡ ǡ æ «Ǥ
©¯Ǥǡ« æ©ǡ ǡæǤ ā lady ǡ ā«ǡæ«Ǥ
~ 33 ~
æ æ æ Ǥā«æǤ Ǧ ā«æǦ Ǥ Ǥ Ǧ¯ «Ǥ ǡ« Ǥ Ǧ « « Ǥ Ǧ æ « ǫ ǡǤǦǡ«Ǥ Ǥā
« « Ǥ ā«Ǥ ǤǦā«ǨæǨ ,Ǥ ¯ «
Ǥ æ
« « Ǥ Ǥ āāǤ Ǧ ©æ ǫ æ æ « Ǥ æǤ æ « æ ǡ
Ǥ ā āǤ ©
æ Ǥ æ Ǥ «©Ǥ©© ææǡ ææǤ Ǥ «
Ǥ ©Ǥ
ǡ « ©Ǥ Ǥ ǡ æ Ǥ ǡ ǡ «©Ǥǡ ǡ«Ǥ¯ Ǥ
© ©Ǥ «
© æǤ ǡ«ǡǤ, © ©ǡ ā Ǥ
~ 34 ~
«
«
ā«« Ǥ ǡ Ǥ ǡ«æǤ ææǤ Ǥ ǡ Ǥ ©Ǥ æ «ā ««Ǥ
æǡæ «ǡæǡ
æǤ
ǡ « æ
ǡ ¯æǤ ǡ© ¯Ǥ©
¯ǡ
āǤ © © ¯ ā ©Ǥ ¯ æ©«ǡ« © Ǥ ¯ « ā æǤǡ«Ǥ
lady
ǤǤ Ǥā āǤ «æǤ Ǥ
æ
«
«
Ǥāāǡ Ǥ ǡ ǡæ
Ǥæ
ǡ ǡ
æ Ǥ ~ «Ǥ
æǡ ǡǤ «æǤæ
Ǥ©
ǡ ǡ
ǡ æǤ āǤ
ǡ æ
Ǥeā
ǡæ ǡ Ǥ ©
ǡ©ǡāǡǤæ æǤ¯ «ǡǡæǤ āǡ
Ǥ
ǡæǤ
~ 35 ~
æ
ǡ « ©Ǥ «ā«
ǡ æ«Ǥ ǡ«æ«ǡ«ǡ©© Ǥ ǡ Ǥ ǡ ǡ © æ©Ǥ ǡ æ « ~Ǥ
ǡ ¯ǡ «ǫ æ
ǡ«ǡ©~Ǥǡ ©ǡǤ
Ǥ
æǡ æ © ¯ Ǥ ©ǡǤ¯æǡ Ǥā ~Ǥ ǡ © æ © æǤ «æ DzādzǤ© ǡæǡ ǤæǤ ©Ǥ « Dz¯ dzǤæǤ«āā ā
Ǥ « æ ¯ ǡ ā æǤ«ææ «ǡ
Ǥ Ǥ « © © © «ǡ « ǡ ~ǡ © © æ
æǤ««¯ǡāæ ~āæǤ ǡ lady
Ǥ æ ©Ǥ Ǥ , « æ «ǡ ǡæǤ ¯ǡǤ
« ā ǡ ǡ «Ǥ æǤā ælady ā
Ǥ ǡ ©«Ǥǡæǡ«
« Ǥ ā
~ 36 ~
©Ǥæ¯Ǥ Ǥ Ǥ e æ āǡ Ǥ« Ǥ«Ǥ«« æ«
«ǡā æǤ¯ǡ«~Ǥ Ǥ ǡ Ǥ āǡ
æǤāǡ
ǡ¯ ~Ǥ ǡ © ǫ lady ©« Ǥ æ«Ǥ © ǡ ǡ
© æǡ«ǡǤ© ā ǡ ©
« «ǡ©Ǥ æ lady Ǥ ǡ © © ǡ
ǡ «ǡ ǡ©««©Ǥ
āālady
ǫǡǤ «ā«Ǥæ æ
«Ǥæ
Ǥ ¯ © «© © æ ¯ǫ Ǥ © æ « « Ǥ æ © æ
ǤæǡǤ ««©æǤ©© āǤ © Ǥ
Ǥāā Ǥ « © ā «Ǥ ««ǡ æāǤ Ǥ ǡææ Ǥ ǡǤǡæ Ǥ ¯ ǡ æ ©«ǤǤ Ǥ«Ǥāāæ «Ǥā©Ǥ
~ 37 ~
ǡ« ©« æǤæǤ
ææ« æǤǡǡ«© ©Ǥ ǡ«
Ǥ «Ǥ« ǤææǤǡ æ©Ǥ «Ǥ« Ǥ Ǥ Ǧ æǯǡǤ Ǧǫ ǤǦǡǯǤ
Ǥ Ǥ æǤ Ǥ ǡ
«Ǥ ¯ǤæǤ
Ǥāǡ«ǡ āǡ
Ǥ ǤǦæā©ǫǦǤ ǤāǡǤǡ« Ǥ¯ǡææ
ǡ Ǥ Ǥ ǡ æ āǡ æ © © ©Ǥ æǤ Ǧ ǡ Ǧ ~Ǥ ǡ æǤ Ǧ āæ ǦǤ ǤǦæǤ Ǥ ǣǦ ǡǡæ «Ǥāæǡ«Ǥ© āæǤ
æ«ǤǦ ©æǦǤǦæ
Ǥ Ǥ ǡ
ǡ Ǥ Ǧ
Ǥ
~ 38 ~
ǤǦæǡ
Ǥ ©ǫ Ǧ~ Ǧ Ǥ ǤǦ æǫ āǤ ǡ « «æǤæǤ Ǧā©©Ǥ ǤāǤæǤ ǦǡǤǤæǫ Ǥ ǤǦǦǤǦæǤǦǤ Ǧææ«ǫ ««ǤǦǡæ«Ǥǡ
ǫ Ǧ eǤ æǤǦæǫ Ǧā©Ǥ Ǧ«ǡǫæǡ æāǤ«Ǥ « Ǥ Ǧ æ āǡ ǫ «Ǥ Ǥ Ǧ Ǧ æ Ǥ ā
Ǥ ǦæǡǤǤǤǤ æ ā ǤǦǡǡǤ Ǧæ
ǦǤ ǦǦǤǦ«Ǥ Ǩ ,Ǥ ææǤ Ǧ Ǥ ǡ ǤǡǤǤǤ Ǧǡ©æ©æǤ ǤǦǤǤǤ ǤǤ , æ
«Ǥ Ǥ «Ǥ«ā© æ æ
Ǥ ā«Ǥ
~ 39 ~
ǦæǦ«Ǥ
«ǤǦā
Ǥ āǤ āǤǦ ǫ Ǥ Ǧ æ ǡ ǡææǤææ Ǥ ǦǦǡ««¯Ǥ Ǧæ©ǦǤǦ««ǤǤǤ «
æǤ© «Ǥ «ǤǤǦæǡ ǫ Ǧ ǡǤ ǡ Ǥ «ǡ©©āǤ« æǤ©«æ ææǤ©© æ¯ǡ«©ǤǦ æǫ ǦǤ ǦǦǤ Ǧāǡæāǫ æ ǡ «Ǥ © Ǥ āǡ
ǫ Ǥ « «Ǥ «
Ǥ © ǡ æ æǡ æ©Ǥ « Ǥ «ǡ ¯ ā ©Ǥǡ©ææ¯Ǥ Ǥ Ǧ ǡ Ǥ ā Ǥ ~ « æǤ « ā ǡǫ Ǥ Ǥ Ǧ©æ © ǫ © ā æǤ ǦæǦǤ ¯ǤǦ«ǫ ǦǦǤǦǤ ǡǡǫ
~ 40 ~
ā Ǥ Ǧ ǡ «ǡ Ǥ ǡ Ǥ « gospon i gospodine « æāǤ Ǧ ǦǤǦ©ǤǡæǤ Ǥ æ ǡǫ «ǫ Ǧ «āǤǤǦǡāǤ « Ǥ © æ ǡ ǡ«« ©«Ǥ æǤ, Ǥ ǡ æ ǡ æ ǡ « «Ǥ «Ǥ
ǡ Ǥ , « Ǥ āǡ © © Ǥ ǤæǤ æǡ æ ǡ
Ǥ Ǧ ǡ
Ǥ ā©æ
ǡ æ
Ǥ
Ǥ Ǥ æǤǦ Ǥ © æ æ Ǥ ǡ ā ¯©ǡ æ «
©
āǤ«æ ā
ǡ Ǥ æ ¯ǫāǤ Ǧ ǡǨǦǤ Ǧ ǦæǤ «ǡǤ æ © Ǥ ǡ
āǤ æǡǫǦǤ Ǧ «ǨǦǤ
© æ ā ǡ æ ǡǤ Ǧ Ǥ « ǤǤǤ Ǧ æ æ æ « Ǥ Ǧ « æ
~ 41 ~
©æ Ǥǡ© æǤ©Ǥ
ǡǫ ǦǤ Ǥ Ǧæ Ǥ Ǥ æ Ǥ æ ǡ«Ǥ ǦǤǤ Ǧ ǦǤ Ǧāe ā ǡ«Ǥ ǡææ«
ǡ© æǤ©Ǥ
ǡ æ æ æ ā Ǥ
Ǥǡǡ« ©ǡ©©ǡ«¯© āǡ«Ǥ«ǡæǤ Bože, kakve je divne o«i imala. Ǥ æ æǤ Ǥ «Ǥ āǤ æ ā © ©Ǥ æ
Ǥ Ǧ ǤǤǤ ǦǫǦǡ«
Ǥ Ǧæāæ«
ǫ ¯ǡ © Ǥ æǤ ā æāæ©Ǥ ©©Ǥǡæ æǡǡææǤ ¯Ǥ «
¯ǡā«Ǥæ « ā ǡ æ ¯ǡ « «āǤæ©ǡ æāǤ Ǧǡ
æāæ«āæǫǦǤ Ǧæ« ǦǤǦ©ā Ǥ Ǧ « Ǥ Ǥ ā ««ǫ
~ 42 ~
æāæ«Ǥ «ǤǤ« Ǥ āǡ ¯ Ǥ «ǡǡæǤ Ǧ ǡ«æ«ǦǤ
æ
æ ©Ǥ æ©ǡǤ Ǥ © ā Ǥ
āāā« «©Ǥ
Ǥ āǤ
æǤ ææǤǡ© Ǥ © æ æ ©Ǥ
æ « «Ǥ Ǥ Ǧ Ǥ Ǥ Ǧ āæǫǦǤ ©æǡ «©Ǥǡā
ǡ¯ Ǥ~«¯©Ǥ ©ææ æ«Ǥ Ǧ ǡǤ«æǡ©æǤ Ǧ ææ©ǫ Ǧ æǫǦǤ Ǥ Ǥ ǡ « © Ǥ «āǤ Ǧ æ Ǥ
«Ǥ,āæǤ «©ǡǡ ǡæ© « Ǥ , « ǡ « © Ǥ ©æ Ǥ Ǧ ~æ©ǫǦæǤ « Ǥ © ǡ Ǥ Ǧ Ǥ
~ 43 ~
«
Ǥ Ǥ © Ǥ Ǥ
Ǥā©ā ©Ǥ «āǡǤǦǡ© Ǥ «ǤǦ©æ©©Ǥ ǤǦæǤ« āæǤ«Ǥ
Ǥ «ǤǦ
æǡǤ Ǧ © æǤ ǡ æ Ǥ æ
Ǥ¯«Ǥ «ǤǦ©ǤǤǤ æǤǦ«©æææǤ «æææǡǤ āǤǡ «Ǥ ©©«ææǤ ǡāǤ©«
Ǥ æ Ǥ ā ǡ ǡ Ǥ æ Ǥ Ǥ¯ǡæ«Ǥ ǦǤ Ǥ© æǡǤǤǤ ā«Ǥǡāǡ ǣǦ«ǡǤ«Ǥ æǡǤ ææǫ Ǥ Ǧǡæǫ æ Ǥ ææāæ āǤ Ǧ ā æ æǫ « Ǥ ©Ǥ Ǥǡāæ«
ǡ©«Ǥ ǦǡǦǤ
~ 44 ~
Ǧ æ æ ǫ « Ǥ Ǧ
æǦǤ Ǧ © Ǥ ā ǡ Ǥ æ æǡ æ æ Ǥ « ææ©æǤæ Ǥ æ«ǡ Ǥ āǡ«āǡǡ Ǥ ǦæǤ ǦǦǤǦǡæǤæ
ǡ æ ā Ǥ ǡ Ǥ ǤæǦǡæǤ ,«ǤǦ©Ǥ ǦææǤ Ǧ Ǥ ǦæǤæǤ ©æ « æ ā Ǥ ǡ āæ««ǡǤ Ǧ ©æ«Ǥ«æǡāæ«Ǥ Ǧǫ ǦǦǤǦ «
Ǥ ¯ǡ ǡǡǤ ©ǡ«æ©æǤ Ǧ æāǫ Ǧ ǦǤǦ«ā ǡ©āǤ æ©Ǥāæǡ©©Ǥ Ǧæ©ææǫ æ āæ Ǥ Ǧ ǡ©æǤǡǡ Ǥ ææ«ǫ Ǧ Ǥ Ǧ©ǫ « æ Ǥ æ ǡ © æ
Ǥ æ æ«©ǡ©
Ǥ Ǧ ǦǤǦ©« Ǥ©āǤ
~ 45 ~
Ǧ, æ « Ǧ Ǥ © ǡ Ǥæǡā©¯ǡæ© Ǥ Ǧ ǫǦǡ©āǤ ǦǤææǫ ǦǤǤ©
Ǥ¯ Ǥ ǦǤ
Ǥǡ
Ǥ Ǧæ
ǫ ǡæææǤǤǦ
āǫ ǦǤ¯Ǥ , ā æ æǤ æ æ ©Ǥ « Ǥ Ǧ æ©ǫ ǦǤ Ǧǫ ǦāǤ ǦæǦ«ǤǦ
Ǥ ©ǫǤǦǤ «æ«ǤæǤ ©«āæǤ ææǤ «Ǥ æ Ǥ e « ǡ Ǥ «
Ǧ¯¯«ǡ«ææ« Ǥ
æǤ Ǥ
Ǥ«ǡ« Ǥæā¯ǡā Ǥ ©Ǥ¯ǡæǤ Ǧæ Ǥ Ǧǫ Ǧ Ǥ « Ǥ Ǧ¯ǡǡ©æǫ ǤǤǦ æ
Ǧ ǡ «©Ǥ ā ǡ ǡ æǤ Ǧ
© ā «Ǥ
© Ǥ
~ 46 ~
«ǡāǡæǤ ǡāǤ ǦææǦǤ æǤ
Ǥ Ǧ ©ǦǤǦ«Ǥ āǤ¯ǡ ææ©ǤāæǤ Ǧ Ǧǡ©Ǥ Ǧ©ǡ« æǤ ǡ æǤ Ǥ æææā
Ǥ Ǧ¯ǡæǤ,««
Ǥ ǦæǤ Ǧæǫ ǦǤ Ǧææǫ ǤǦǤ āǤ
Ǥ Ǧǫ Ǧ Ǥ ǤǦ©ǤææǤǦ æ©Ǥ
ǤǦæ¯ǫ ǦǤǤ Ǥ
Ǥ æ
Ǥ ǦeǤæ«Ǥ Ǧ«ǡ«ǫ Ǥ Ǧ ǦāǤ Ǧ
æǡ©Ǥā
ǡǫ ǦǤāǤæ «āǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ « ǡ « Ǥ
Ǥ æǤ Ǥ«ǡǣ ǦǡæǤ Ǥ ǦeǦǤ Ǧ©ǤǡǤ āǤǦæǡāǤ
~ 47 ~
Ǧǫ Ǧ
Ǧ Ǥ e
ǡ æǣ Ǧ e
Ǥ
~ 48 ~
11. veljaĀe 1861. Draga mama Rose! Upali smo u malu nevolju u St. Louisu. Nosio sam na boku Mary Rose kad nam je prišao nekakav izgrednik i pokušao nas gnjaviti. Malena sada po cijeloj glavi ima kovrĀe i u trenu se sprijatelji sa svakim tko je pogleda. Dakle, nasmiješila se tom Āovjeku pokazavši mu svoja Āetiri prva zuba i zaslinila niz bradu, a on se poĀeo naglas Āuditi kako to da nimalo ne nalikuje na mene. Pokušavao mi ju je oduzeti, ali uto je naišao Cole, a on nalikuje bratu male Mary Rose, iste one žute kose i plavih oĀiju. Dograbio je našu malenu u naruĀje i rekao tom Āovjeku da gleda svoja posla. Taj nas je izgrednik potaknuo na razmišljanje da bismo trebali otiþi nekamo gdje ljudi gledaju svoja posla. Adam misli da bi prerija mogla biti dovoljno daleko od ljudi pa se pakiramo i sutra kreþemo na put. Šteta što nam još uvijek nisi otpisala, ali Āim se smjestimo, javit þu ti gdje smo. Adam mi sada pregledava pravopis i govori da ti kažem kako moramo imati pravu kolibu. Mary Rose puzi posvuda pa joj se blato koje mi zovemo pod lijepi za ruke i koljena. Pokušava jesti tu prljavštinu onda kad ne gledamo. Nitko od nas ne zna zašto to Āini. Ali sasvim sigurno je jedno sretno malo stvorenje. Svi se izmjenjujemo kad je treba uspavati. Svake noþi spava s nekim od nas i moram, ti reþi da mi je zlo kad se probudim sav popisan. Procuri joj kroz sve što stavimo na nju. Ali pretpostavljam da to nije ništa neuobiĀajeno, zar ne? Naravno, željeli bismo te vidjeti pa da znamo kako izgleda naša mama. Voli te tvoj najdraži sin, Douglas.
~ 49 ~
TRE*E POGLAVLJE
ǡ ā « eǤ ā «Ǥ ā æ
ā Ǥ«āǡ āǤ æ
Ǥ ǡ ¯ æ « ǡ
Ǥ æ ǡ æǡ æ
Ǥ æ ǡ
«
Ǥā¯
æ
Ǥā Ǥ «
āǤ æ Ǥ Ǧ Ǧā Ǧ āæ Ǥ ā æǡ « Ǥ ǡ©āǤ «ǡ ǡ ǡ Ǥ āææ æǤ ā
āǤ©āǤ «ǤǦæǫǦǡ Ǥ Ǧ©Ǥ Ǧ Ǧ æ Ǥ æ ǡ āā¯
æ
Ǥ
Ǥ
~ 50 ~
Ǧ ǡǤǤæ ©ǤǦæ«æǫ Ǧ ā «Ǥ ā Ǥ ǡ Ǥ Ǥ
æ
Ǥ ǡāǤ Ǧ«©ā ǦǤ Ǧ« ǤǤǡ æ«æāǤǤǤ ǦāǤ ǦǦāǤǦ«ǡǫæǡ æāǡǤ«ǫ āæǡā©æǡ «āæǤæ© ©Ǥ ǦǦǤǦǡ ©ǤāǤ
Ǥ Ǧ
ǫ « Ǧ ǡ æ Ǥ Ǧ © ©ǡ Ǧ Ǥ Ǧ Ǧ æ æǡǤ ǤǤǡ «ǡǤǡ©ā© āæǤ āǤ Ǥ Ǧ Ǥ «¯«Ǥ Ǧǫ ǦāǤ ¯ǤǤ Ǧ ā©æǤ ǦæǫǦæǤǦǤ
«Ǥ©
Ǥ ««Ǥæ
æǤ«æ æ « «
æ
«
Ǥ © «Ǥ « ā Ǥ ǤǡāǡǤæ© æǡ
Ǥ ǡǤ Ǥ ǡ Ǥ «ǡ « «Ǥǡ©æǡ æǤ
~ 51 ~
¯Ǥā ǡ æ Ǥ Ǥ
ææ
ǡ ǡ« Ǥ æ ā© æǡ ǤāæǤǦæææǫǦǤ « Ǥ Ǧ æ ǡǫǡǦ«Ǥ ǦǦǤ Ǧǡ©ǦǤǤǦāǤ Ǧ««ǫǦǤǤǦ
ǡǫǦ Ǥ Ǧ« Ǧ Ǥ Ǧ ǡ æ «Ǥ ǡǡ©Ǥ ǤǦǦæǤ Ǥæ Ǥ Ǥ«æǤ āǤææǤǤ ǡǫ Ǧæ« Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ ǡ«Ǥ~Ǥ Ǧ āǦǤææāǤǦǡ« āǤ ǫǫ Ǧ Ǥ ǦæǫǦǤ Ǧ ǫ Ǧ ǡǤ «ǫ««ǤǦ ǫǡāǡǤ ǫ ǦǦǤ Ǧ «ǡ
ǦæǤ ā Ǥ Ǧ æ ǡ Ǥ ā Ǥ Ǧ ǡǦǤǦ Ǥ ǡ
Ǥ Ǧ « ǫ «ǤǤǫǦæǤ Ǧ ǦæǤ
~ 52 ~
« ¯ Ǥ ǡ æ
Ǥ
æǤæāæ« ǡæǡ
āæ Ǥ æ æ āǤ Ǥ
æ Ǥ Ǥ Ǧ«ǨǦǤǦ¯Ǥæǡ ©Ǥ ǡ āæ Ǥ æ « æ © «Ǥ «Ǥ,ǡǤ ©
Ǥ ā āǤ « æǤ ǡ © æǤ Ǧ æǡǫǦæǤ
Ǥæ āæ «æǤ ǤāǤ ǦāæāæǦǤæ ǤǦ©ǤǤ ǫ æ
Ǥ æ Ǥ Ǧ © æ æ æǤ āǤ
ǤǤæǤ Ǧ Ǥ āā©æǤǦ ©ǣǦǤ ǤǦǡǤ ǡǤ,Ǥ Ǧǡǡ¯© Ǧ Ǥ Ǧ e©ǦǤǦ ǫ ǤǦ©ǡ
ǡ© Ǥ ¯ǤǦǫ ǦǤ ǤǦǤǤǤǤ
~ 53 ~
e ǡ ¯ǡ «ǫ ā ǡ «ææā©Ǥ æ æ« Ǥ Ǧ
ǤāǤǡ ©Ǥ ǤǦ©Ǥ æ ¯ © «Ǥ ¯
æ
Ǥ ā «
æ «Ǥ ǤæǤ ©āǡāǤ « æ æ ǤæāǤ ā©ǤāǤ Ǧ
āǤ Ǥ
«æǤ ǦæǦǤ ǤǦ ǦǤ ǦǤ
ǡ © æǤ ā«ǡǤ©«ǡ æǤ Ǥ«« āǤ
Ǥ ǡ æ© ǡ«Ǥ « ¯ « Ǥ æ Ǧ æ Ǥ Ǧ ā ©æ ā æǡǤ ©Ǥ« razmišlja «Ǥ « ā æ ǡ © Ǥ Ǥ Ǥæ¯Ǥ
~ 54 ~
« æǤ ǡ«ǡ Ǥ æ«Ǥæ«Ǥæ æǤ
āǤ Ǥ ǫ ǡ©Ǥ æǤ©© «
æǤ © ā © æ
«ā
Ǥ«©Ǥ «Ǥ æ
Ǥ ā ǡ æ æ « © ¯Ǥ ©Ǥ Ǥ Ǥ Ǥ « © Ǥ æ æ©ǤǤǤ Ǧ
ǤāǤǡ ©Ǥ ǤǦ©Ǥ æ ¯ © «Ǥ ¯
æ
Ǥ ā «
æ «Ǥ ǤæǤ ©āǡāǤ « æ æ ǤæāǤ ā©ǤāǤ Ǧ
āǤ Ǥ
«æǤ ǦæǦǤ ǤǦ ǦǤ ǦǤ
ǡ © æǤ ā«ǡǤ©«ǡ æǤ
~ 55 ~
Ǥ«« āǤ
Ǥ ǡ æ© ǡ«Ǥ « ¯ « Ǥ Ǧ æ Ǧ æ Ǥ Ǧ ā ©æ ā æǡǤ ©Ǥ« razmišlja «Ǥ « ā æ ǡ © Ǥ Ǥ Ǥæ¯Ǥ
« æǤ ǡ«ǡ Ǥ æ«Ǥæ«Ǥæ æǤ
āǤ Ǥ ǫ ǡ©Ǥ æ Ǥ©© «
æǤ ©ā©æ
« ā
Ǥ « ©Ǥ «Ǥ æ
Ǥ ā ǡææ«©¯Ǥ ©Ǥ Ǥ Ǥ Ǥ « © Ǥ æ æ©ǤǤǤ
ǡæǤ Ǥ Ǥ æǤ «Ǥ ǦǫǦǤ ǦǦǤ æǤǡ©Ǥ ǡ æ «Ǥ ǡ
Ǥ « æǫæ«æǤ
~ 56 ~
« æǤ
Ǥ æ « Ǥ ǡ « ǡ
«
Ǥ Ǧǡ
Ǧ æ æ
Ǥ«Ǥ Ǧ«ǫǦǤ ǤǦææǨǦ ǤǦ©æǤ ā æ
Ǥ Ǧ ǡæ©ǫæ ©Ǥ «Ǥeǡ¯ǡ¯ǫ
Ǥ ¯
ǡ Ǥ «e
æǤ
Ǥ æ«©Ǥ æ«Ǥ «āǤæ©Ǥ ~ Ǥ æ Ǥ « « Ǥ Ǥ æ Ǥ æǤ
Ǥǡ
ǡ āǤ
ā«ǡ āǡ
ǡ «ǡ «
©Ǥ © Ǥ
© æ æ«āǤ ǡæ«Ǥ ǡ « ǡ «ǡææe Ǥ ©ǫ ©ǡǡā Ǥ Ǥ © Ǥ æǡ ǤāǤ
~ 57 ~
Ǥ Ǥ ««Ǥ
eǡǡāǡ ©æǤ « Ǥ æ ā ǡ « ¯ ǡ ā
ǡ æ«Ǥ « «
ǡ«Ǥ ©Ǥ ā«Ǥ © æǡ Ǥ ǡāǤǤ Ǧǫ Ǧ«ǦǤǦæǤ ǤǡææǦǡ ǤǤǡǡ Ǥ Ǧ¯ǫ ææǤ Ǧǡ¯Ǥ Ǧ¯ǫ āǤǦǡǤææǫ ǤǦǤǦ «ǫ Ǧ ǤǤǤǤææǡǤ ǦǫǦǡ©æǤǤǦeāæ ǫ
ææǤ© «©«āǤ æ ā © «ǡ « bilo ā « æ ©
Ǥ ā æ ǤǤ
Ǥ Ǧ © eǡ ǡ ǡ©æāǤ Ǥ « Ǥ ©Ǥǡ¯ æ
Ǥ āǤǦææ ǫǦæǤ ǤǦǦæǤǦǤeæǫ Ǧ«Ǥ
~ 58 ~
æǤ «Ǥ
ǡæǤ©
ǡ æ Ǥ æ æ ©Ǥ ǡ æ « Ǥ ¯Ǥǡæ æǤāǡ æ««
Ǥǡ ©ǡ
ǤǤǤǤǤā ©ǤǤǤ ā Ǥ ©Ǥ ǡ
Ǥ ǡ ǡ «Ǥ Ǥ
ǡ Ǥ æ
ǡæǤ æ «ææǡ© æǤ Ǧæ«ǫǦǤ ǤǦæǫ Ǧ æ « Ǧ Ǥ Ǧ æǡ Ǥ¯Ǥ ǦǡǦāǤǦǫ Ǧ æ
Ǥ Ǧ«
Ǧ«ǤǦā Ǥ Ǧǫ Ǧǡ
Ǥ ǤǦ«ǡææǤǤǤ©æǫæ ǫ ǦǦāǤǤ©© æǤ Ǧæ
ǡǤǤǦǤ Ǧ ǤǦǤ «ǤǦ©æǦǤ Ǧæǫ ǦæǤ¯Ǥ~ æ ǡ ©Ǥ Ǥ ǤǤǤ ǤǤ ǦǫǦǤ Ǧ©æǤ
~ 59 ~
Ǧ©Ǥ Ǥ Ǧ āæ ©æǡ æ osje©am, «
āǤ Ǥ ǡ ā ǤǤ Ǧ©æǡǤ æǤǤǤ Ǧ ǡæǫ ǡ
«© Ǩ Ǧ ǤǤ Ǧæ«ǤāǤ Ǥ « Ǥ © Ǥ«©Ǥ ǡæǤ «Ǥ ¯ « æǡ « Ǥ©æ
¯ æ
ǤāǤā ǡ«ǡǤ
æ Ǥ ā ǡ āǤæ ¯ǡæǤ ā ā©Ǥ ©Ǥ©æ«Ǥ ā Ǥ Ǥ Ǥ« ¯Ǥ āǤ«Ǥ āǤǡ©ā« ǡ¯ǡǤ©¯ Ǥ Ǥ ā æ
ǡ © © Ǥ e æǫǤ Ǥ ǤǡǤ āǡ Ǥ
ǤǤ æ Ǥ
æ ǡ æ ǡæǤ
Ǥ
~ 60 ~
Ǧ«æǡ
ǡǤ ǫ Ǧǡ¯ǨǦǤ ǦǫǦǡ«Ǥ ǦǦǤ
ǡ
æ¯Ǥ Ǧǫ ǫ Ǧ Ǥ ā Ǧ ǡ Ǥ ¯ǡ ǫǡ©
ǡæ© ¯æǤ « ææǡ Ǥ «Ǥ æ
« ¯Ǥ « ǡ ǡ æ æ æǡ « Ǥ¯Ǥæ
Ǥ Ǥ
¯ «Ǥ
«Ǥæ
Ǥ ǡ Ǥ ¯ æ æ©Ǥ «ææāǤæ© «
ǡǤ ,
ā«
Ǥ «©© «Ǥ , Ǥ ǡ āǤ « ǡ æ
Ǥ Ǧ æāǤ ǦǡǦǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ ǤǦǤǦǤ Ǧǡ©æ
ǫā Ǥ«ǤǦæǫǦǤ ©ææǤǦ~Ǥ ©āāææ©Ǥ
Ǥ © æ
āǡ Ǥ
ǡ æ ǡ æ « «Ǥ«
毫Ǥæ©Ǥ
~ 61 ~
æ æ ©«Ǥ«ǡ«««ā Ǥ Ǧ © ǡ Ǥ Ǥ æ æǤ ā ǤǤ ǡ©«
Ǥ
Ǥ ǦǡǤ«ǡǤ ǦæǤ Ǧ ©æ ǡ © Ǥ ¯ ©Ǥ,ā©ǤǤ«Ǥ æǡ«Ǥ Ǧææ©æǤāǡǤ «Ǥ « ǡ
Ǥ ā ææ¯ Ǥ
Ǥ Ǧǡ ǡ
Ǥ eǤ
Ǥ Ǧ ǫ Ǧ ǤǦæǡ
Ǥ ©āǤ
Ǥ æ © « Ǥ ©«© Ǥ æ æ «
ā æ©Ǥ Ǥǡ æǤǡāǤ ǦǤ «Ǥ©ǤǦāǤ ¯ Ǥ Ǥ ©āǤ©
© «ǤǦǤǦeǤ āǡæǤǦ««ǦǤǦāæ Ǥ Ǥ æ Ǥ ǡ © ā©Ǥ
~ 62 ~
ææǤǡǡæ «
«©ǡ«Ǥ ā«Ǥ Ǥ Ǧe«ǤǤǤǦǤ ǦǫǦæ¯ǡ«©© æǤ Ǧæǡ©©Ǥ ©
Ǥ Ǥ © æǤ Ǧ ǫ ǤǦ
Ǥ
~ 63 ~
1. srpnja 1862. Draga mama Rose! Silno se muĀimo nastojeþi navesti malenu da prestane piškiti u gaþe. S obzirom na to da smo djeĀaci, mi to Āinimo drukĀije. Malena je jedno poslijepodne zatekla Travisa kako obavlja nuždu te otada i ona uvijek stoji. Pokušali smo joj objasniti da djevojĀice to ne Āine na taj naĀin, ali ne možemo je urazumiti, pa sada pomišljamo kako možda ne shvaþa da je žensko. Adam se zaklinje da je vrlo inteligentna, ali tvrdoglava je poput Colea, a ti znaš kako on zna biti tvrdoglav kao mazga. Svi smo se složili da nam je potrebno žensko biþe kako bismo riješili problem. Adam je došao na zamisao da bi malenu trebalo odnijeti u Belleinu kolibu, jer je ona jedina žena na cijelom ovom podruĀju. Cole se zbog te zamisli uzrujao i planuo. Nije želio da se mala Mary Rose mota u blizini jedne kurve, ali pomislio sam kako bi trebalo nešto znaĀiti to što je Belle vrlo dobrodušna. Osim toga, svi znaju da ona ne voli što mora tako zaraāivati za život. Joj, toliko mrzi svoj posao da svakom muškarcu koji je posjeti govori kako je tužna i žalosna. Došlo je do toga da je ljudi više i ne nazivaju kurvom. Zovu je samo Blue Belle... Tvoj voljeni sin, Douglas Clayborne
~ 64 ~
,ETVRTO POGLAVLJE
«Ǥ
Ǥ « ā «ǡ « æ æ Ǥ
Ǥ ©
ā ©Ǥ « Ǥ æ © æ©Ǥǡ
Ǥ¯ā«Ǥ « ā « «
Ǥ «æǤ ā Ǥ «ǡ æ© æǤ
Ǥ Ǥǡǡ āææāǤ æ «Ǥ ā Ǥ « «ǡ ææ«ǤǤ ǡæā
Ǥ ©ǡ
ǡ « Ǥ « «Ǥ ǡ©Ǥ Ǥ ǡ«Ǥ ,«æǤ
Ǥ « « Ǥ «ǡāǤ Ǥ ǡ Ǥ
~ 65 ~
ǡ ǡ ¯ ǡ Ǥ ǡ«Ǥ Ǧ ǡ
ǫǦǤ Ǧ ǤǤǤǡǤ ǤǦāæǦāǤǦ Ǥ eǫ Ǧ ǦǤ Ǧǡǫ æǫǦǤǤ© ©©« Ǥ« Ǥ Ǧ
ǡæǫǦǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ
Ǥ ǦæǫǦǤ Ǥ,ā©Ǥ Ǧ Ǥ Ǧǡ©æǦǤǦ ¯ ǫ ǦǤ«Ǥ ǦǫǫǦǤ ǦǤ ǦǫǦǤ ǦǤ
Ǥ Ǧ « æ Ǧ Ǥ Ǧ æ
ǫ ǦǤ Ǥ«ææ Ǥ Ǧ«ǤǤ ǦǫǦǤ Ǧæ Ǧ Ǥ Ǧ æ Ǥ ǡ «Ǥ ǦǡǦǤǤǦ Ǥ
Ǥ©æ Ǥeæeǫ Ǧ~āǤ ǤǤææ ǡǡ«©©Ǥ Ǧāæ««Ǧ
Ǥ
~ 66 ~
ǦǤ ǦæǫǦǤ Ǧ«āǤ ««
æǡǤ ~«āæǤ ǦæāǦǤ ǦǦāǤ Ǧ æææ««ǫǦǤ ǦǦǤǦ Ǥ ǦææǦ
Ǥ Ǧ«æǦǤ ǦǦǤǦæ«ǡǫ ǦǡǫǦǤ«æ æǤ Ǧ©ǦǤǦ ©Ǥ ǦæǫǦǤ ǦǦǤǦǤ Ǧ«ǡ Ǧ Ǥ ǡ æǤ Ǥ « ©āǤ æǡ¯ǡ«Ǥǡ ««Ǥ æǤ ǦæāǫǦǤ ǦǮāǯǫǦǤ Ǥ ǦāǦǤ ǦǡǦǤ«
Ǥ©« āǫ ǦǦǤ āǡ Ǥ Ǧ æ ǫ ǤǤ Ǧ~Ǥ©ǡǤ Ǧ ǡ Ǧ Ǥ ǡ ǡ«Ǥ ǦeāææǫǦǤ
~ 67 ~
ǡ Ǥ «Ǥ © ǡ ǡ ā
ǤǤ æāǤæǤ ā©ææǤ «æ
Ǥ ǡǤ æǤæ
ā æ
« Ǥ ǦæǦǤ Ǧ©ǦǤ ǦǦ
ǤǦææ©Ǥ© ǡǤ Ǧ © Ǧ ā Ǥ æ æ«ǡǤ ǤǦ©Ǥ«ǤǤǤ ǤǦ «ā
ǫ ©«æ«æ
« ā
Ǥ Ǧ æā
æææǫ ǡæǤ ǦǦǤǦææ©Ǥ «Ǥ ǦǦǤǦǤ Ǥ Ǧ æ æ Ǧ ǤǦæǡǤāǡæ ǤǤ Ǧ«ǡǡǤ «Ǥ ǣ Ǧ Ǥ«ǡ¯Ǥ æ«Ǥ©æǫ Ǧ©æ©ǫ Ǧ««ǡ ©Ǥ ǤǦǡǦǤ āāǤ« © ā æ ā ǡ«Ǥ ǦǤ
~ 68 ~
æ©Ǥā Ǥ« Ǥ ǦeǫǦǤ «ǤǡǤ æ Ǥ «ææāǡæ ǤǤ Ǥæ «Ǥ ǦǫǦǤ ǦǫǦǤǦeǫ ǦæǦǤǦǤ Ǧææǡā«ǦǤ ǡ ǤǦææ©Ǥ Ǧ «ǦǤǦǤǤ Ǧ ǦǤ ǦæǦāǤǦ«Ǥ Ǧ ǫǦǤ Ǧ ©ǦǤ Ǥ , Ǥ Ǧ æǤ ǦǫǦǤ Ǧ
¯ǦǤ ǦæǦǤǦāǤ Ǧ « © Ǥ ǡ ǡ
ā
Ǥ Ǧ©ǦǤǦ©Ǥ Ǥ Ǧ ǡ Ǥ«Ǥ ǦæǡǦǤ «Ǥā©æǤ «æǤ©æǤ
Ǥ æ
Ǥ ǦeæǫǦǤ āǤ
©ǡ ā«æ©Ǥ,āā«Ǥ
~ 69 ~
Ǧ ǡǤ ǦǦǤǦǤ ǦǦǤǦ «Ǥ Ǧ«ǫǦǤ Ǧ « Ǧ Ǥ
æǣǦǤ æ««Ǥ«© Ǥ«©āǤ Ǧ«ǫǦǤ Ǥǡā©ǤǦeǦ Ǥ ǦǦǤ ǦæǫǦǡ©Ǥ ǦǤ ǦǦǤǦ©
āǡǡ ǡǤ,ǡ©āāǤ ǦǦǤ Ǧ ā
¯ǫǦǤ ǦæǫǦ«
æǡ ææ
Ǥ Ǧ æ Ǧ Ǥ ǤǦǡǦǡ©Ǥ Ǧæ«ǫ««ǦǤ ǦǦǤ Ǥ«Ǥ æææ
«Ǥ ǦǦǤǦ«
ǡ«
Ǥ
©©æǫ ǦǦǤǦǫ æǡǤ
Ǥ Ǧ «ǡǫǦǤ ǤǤǤǤ Ǥ«Ǥ «ǤǦ
ǫ Ǧ æ æ
ǡ Ǥ « Ǥ e
Ǥ¯«Ǥ Ǧ ¯ Ǧ Ǥ Ǧ ā « Ǥ
~ 70 ~
Ǧ«ǫǦǡæ« Ǥ ǦǦǤ ǦǦāǤ ǡ © æ «Ǥ © æǤ Ǧ « æ æ
æ Ǧ Ǥ «āæǡǤ «ææǤ« āǤ Ǧ ǦǤ Ǧ «ææǤ «¯āǤ Ǧ,æ
©ǦǤæ æ«Ǥ Ǧ©æāǤ ǡ¯āǤ Ǧ¯ǦǤǦæǤ ǦæǦ
Ǥ Ǥ Ǧæǫ ǦǤ Ǧ Ǥæā
ǡā Ǥ ǡ « Ǥ Ǧ «ā
ǫǦǤ ǦǦǤ Ǧ ©æ« ǦǤ æǤǦ Ǧ Ǥ Ǧ , ǫ ǫ ©
ǡǡ æǤ«
ǡǫ ǦæǫǦǤ Ǧ «ǦǤǦ æǤæ«Ǥ
ǡ « Ǥ āæǡæ
Ǥ æ « ā
æ Ǥ æ « ǡ āæāǤ Ǥ ««Ǥ ǦæǦǤ
~ 71 ~
Ǧ
Ǥ Ǥ ǤāǤ ǦæǡǫǦǤ Ǧǡæ«Ǥ ǡ «Ǥ ǤæǤ Ǧ ā Ǧ Ǥ Ǧ ©æ æāǫ ǦǦǤ ©ǣ ǦǤǦ, æ«Ǥ æ«Ǥ ā « ā Ǥ āæǡ©Ǥ Ǧææā
ǦǤ ǦeǫǦǤ æ ǡǣ Ǧæ ǫ ǦǡāǦǤ « Ǥ Ǧ «ǫ æǡ«æǤæ ǡ Ǥ Ǧ«ǤǡæǤǤ , Ǥ Ǧ æ ǫ Ǧ Ǥ
«Ǥ «ǡǤ Ǧ«ǤǤǤ Ǥ Ǥ ǡæ ©ā«Ǥ «
ǡ «Ǥ ©Ǥ ǦǦǤǦǦǤǦ æǤ ǦææǫǦǤǦ Ǥ ǤǦ«ǦǤǦ ǡǡæǤǡǤ
~ 72 ~
Ǧæ©ææ©ǡǤææ ǫ ǤǦæǦæǤ æǤ ǡ©ā
ǤǤ,æ æǡæǤ āǤǦ ǫ Ǧ ǦǤǦæǫ Ǧææ«ææāǤ Ǧ ǫ ,ǡǤǤǤ Ǥ
«Ǥ Ǧ e æǫ æǦǤǦ©Ǥ ǤǦæ©ǤǡǤ ©æǫǦǤ ǡ Ǥ
ǤæǤ Ǥ ¯Ǥ « Ǥ æ «
«Ǥ Ǧǡǡ«eǦ ǤǦ©©ǡ« Ǥ ǦeǫǦǤ Ǧ ǡ ā Ǥ Ǧ ǫ Ǧ Ǥ Ǧ
ǦǤǦāǤ ǤǡǤ Ǧ ¯
ǫǦǤ Ǧǡ ¯ ǡ ǡ « æǡ««
Ǥ~æǤ ǦæǦ
ǤǦ«Ǥ ǦǡǮǯǦāǤ Ǧ©æ©ǦǤǦæǤ ǦeǦ¯ǡ©©« ā«ǤǦ«¯«Ǥ
~ 73 ~
Ǧ«ǦāǤ āǤ © «© æ «ǣ Ǧ
ǤǤ āææǤǦ «æǤ æ«Ǥ©Ǥ ǦǦǤ Ǧ«ǦǤ Ǧ
Ǧ Ǥ Ǧ ǫ Ǧ Ǥ Ǧǫ Ǧ©āǤææǫ ©
Ǥæ
āæ« ©æǤǡ «Ǥ
«ǤǡāǡǤ ǦǦǤǦæ
ǫ Ǧæā
Ǥ
ǤǦǫǦǤ Ǧ «ǫ ǦǤǦ«Ǥ Ǧǡ©ǦǤ
ǡ « æ©Ǥ Ǧ ǡ ǤǡǤ Ǧā©Ǥ©« «ǤǤ Ǧ ææǤ©«ǤǤ Ǧ āæǦǤ,ā Ǥ ¯ǤǦāǤ Ǧ ǫǦæǤ ā
Ǥ ǣ Ǧ «
ā«æǤ ǤǤ ǤǦ«Ǥ©æǫ ǦāǦǤ ǦǡǦ
ǤǤǦ
ǡǫ Ǥeāæǡǫ
~ 74 ~
ǦæǤ«ææǤ Ǥ Ǧ Ǥ « Ǥ āǡ æǤ © ā © Ǥ Ǥ Ǥ Ǥ Ǥ Ǥ « Ǥ Ǥ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ āǤ Ǧ æǤǦ«āǤ¯æǤǫ āǤǦæǦǤ ǡ«©ǤǦ æǡǤ æǡ«©Ǥæ Ǥ Ǧ © ©æ Ǥ ǡ āæ «ǫ ǦǤ©ǡǤ ©Ǥ©«ā ©ǡæǤ©æǤ ¯ǡ
æ Ǥ «æ
Ǥ ©Ǥ Ǧ¯©ǡǫ ǦǦǤǦ«Ǥ Ǧ«ǡ«Ǥ ¯Ǥæ ««ā «Ǥ ǦæǫǦǫ Ǧæǫ Ǧǫ ǦǡǤ Ǧæǫ ©æ©æǤ Ǥ Ǧǡǫ Ǧǡ Ǥ ǡ Ǥ ¯ ¯Ǥ ǦǡǦāǤǦ©ǡǫǦ ǦǤ Ǧǫ
~ 75 ~
Ǧæ © Ǥ æ« ǡ āǤ«æ ©Ǥ Ǧ ǦāǤǦǫ ā Ǥ Ǥ « Ǥ «Ǥ ©æǤ ǦǡǤǤ Ǧǡ«āæǤ āǤ Ǧ āæ Ǥ ææǤǤ Ǧ«ǦǤ æǤ ©
ǤǦeǫ ǤǦæ¯ǫǦǤ
Ǥ Ǧ Ǧǡ©āǤ Ǧ Ǥ Ǧ ǡ ǡ © ǡ © ©Ǥ«
ǡǤ Ǥ
Ǥ æ © © Ǥ Ǧ«ǦǤǦǡ Ǥ Ǧ æǡǫ ǦæǤ Ǧ«æǤǤ© ā ǦǤ Ǧ ««Ǥ æǤ«Ǥāæ©Ǥ« ©Ǥ ā«ǤǦeǦāǤ ǦǡǤæ©Ǥ Ǥ« Ǥ Ǥ æ « ā
ā Ǥ , ǡ
Ǥ Ǥ ǡ©ǤāǤæ©© «ǤǤ
Ǥ«Ǥ©© «Ǥ ǦǡǤǤǤǤ
~ 76 ~
Ǧ«æǦǤ Ǧāǡ æ©ǤæǤ Ǥ Ǧ ā© Ǥāāe Ǥ Ǧæǫæ©ǫæ
æ © ǫ eǡ ǡ Ǥ©Ǥ ǤǦæǤ æǫæāæǤ ǦǦǤǦeæāæǫǦ āǫ Ǥ Ǧ e ǫ Ǥ Ǥ Ǧeæǫ ©Ǥæ Ǥ ā æ ǡæ«Ǥ ā ǡ æ ā « ǡ Ǥ ǦāǤ ǫ ǦǤ Ǧæ ©æ æ ¯ ǫ Ǧææ«Ǥ Ǧ ǡǤ ǤāǤ Ǧ©ææ©ǡǫ ǡ
ǤǤææ«Ǥ «ǤǦ
ǡǫ ǦǤ Ǥæ©«Ǥ
ǡǤ©«ǫ Ǧ
Ǥ Ǥ © «Ǥ ¯āǤ ǤǦǡ«©æǤ æǡǤ Ǧ ā
ǫ
~ 77 ~
Ǧ ǦǤæǤ «Ǥ æ © © ǫ ǦǤ Ǧǡǫæǫ ǤǦǡǤ ǤāǡǤ Ǧǫ ǡ
Ǥāǡ« «ǤǤ «æ« ǤæǤ æ«Ǥ ǤǦāæǫ
« æǤ,Ǥ«©« āǤǤ
© æǤ ā Ǥ
« «Ǥ Ǧæææǫ«æǤ Ǧ¯ǡǡāǤ Ǥ æ Ǥ ǤǤ«ǡ«© Ǥ æ ā æ ā Ǥ Ǥ āǡ© Ǥ ā © «©ǡæǤ ǡāǤ Ǧ«āǤ ǫ ǦāǤæ
āǤ « Ǥ ǡ æ
Ǥ Ǧ©ǡǤǤ æǤāæ«Ǥ Ǥ ǡ © © ©Ǥ æ Ǥāā
«Ǥ¯ǡ«æǤ «āæā«æ ā«ǡǤ
~ 78 ~
«āǤ «ǡāǡǤ ǡ æǤ ǫ¯ǡǤ
~ 79 ~
4. kolovoza 1862. Draga mama Rose! Prošloga tjedna dobrano smo se prestrašili. Mary Rose se uistinu razboljela. Trebali smo znati da se veþ ranije toga dana nije osjeþala dobro, ali nikome od nas nije palo na pamet da bi bolest mogla biti krivac za njezino neobiĀno loše raspoloženje. Uvijek je razdragana, ali prošloga utorka poĀela se ponašati poput vražiþka. Do poslijepodneva joj se stanje pogoršalo. Douglas je oprao njezinu najdražu deku, onu koju voli držati uz nos dok siše palac, i kad ju je ugledala da se suši na grmlju, izvela je scenu koju nitko od nas nikada neþe zaboraviti. U ušima nam još uvijek odzvanjaju njezini prodorni krici. Plakala je do iznemoglosti. Ni Adamu Āak nije dopuštala da je utješi. Osim toga, nije pojela ni zalogaj veĀere. Buduþi da obiĀno ima dobar tek, naposljetku smo shvatili da nešto nije u redu. Do ponoþi je gorjela od vruþice. Izmjenjivali smo se sjedeþi uz nju i brisali je spužvom, a kad je nismo držali za ruku ili zibali u njezinu stolcu, naletjeli bismo jedan na drugoga koraĀajuþi. Groznica je potrajala tri noþi i tri dana. Doimala se siþušnom i bespomoþnofn u svojemu krevetu. Bio joj je potreban lijeĀnik, ali nije bilo nijednoga, Āak ni u Hammondu. Mislim da se nikada u životu nisam tako bojao. Cole je takoāer bio prestrašen, ali skrivao je to iza bijesa. Nije prestajao govoriti o tome kako smo pogriješili što smo to djetešce poveli u divljinu. Izjedalo ga je grizodušje, poput nas ostalih. Znali smo da je u pravu, ali što smo tada mogli uĀiniti? Ostaviti je tamo u smeþu i prepustiti onim štakorima? ~ 80 ~
Voljeti nekoga tako malenog i krhkog, sve nas je prestrašilo. Ovisi o nama za svaku sitnicu. Uvijek se moramo sjetiti izrezati joj meso na sitne komadiþe da se ne uguši i svi neprestano pazimo da ne bi nagazila na zmiju. Ima dana kada u sebi osjeþam toliki strah za nju da jedva uspijem usnuti. Molio sam se sve to vrijeme dok je bila bolesna. Pokušao sam se Āak i nagoditi s Bogom dajuþi svoj život za njezin. Ali pretpostavljam da je On želio da svi još malo poživimo, jer u subotu ujutro groznica je prestala i Mary Rose nam se vratila. Douglas, Adam i ja osjetili smo silno olakšanje i oĀi su nam bile pune suza. Ne sramim se to priznati, jer nitko nas nije vidio. Cole je svoje suze sakrio. IstrĀao je van i nije se vratio kuþi gotovo cio sat. Svi smo znali što radi. OĀi su mu bile crvene poput naših i jednako tako nateĀene. Molim te, nastavi se moliti za nas, mama Rose. Sva pomoþ koju možemo dobiti dobro þe nam doþi. A mi se zasigurno molimo za tebe. Sada kada ti se približavaju sukobi, u strahu smo za tebe više nego ikada. Novine koje dobivamo pune su starih vijesti, ali Adam nastoji da budemo u tijeku sa svim bitkama koje se vode. Kako sada stvari stoje, Jug bi mogao dobiti ovaj rat, koji još nitko službeno ne naziva ratom. Molim te, Āuvaj se. Potrebna si nam. Tvoj sin, Travis P. S. Umalo sam zaboravio dobru vijest. Prije samo dva tjedna stigli su Morrisonovi. Planiraju sagraditi trgovinu dolje niz cestu kod kolibe Blue Belle. Naravno, svima je silno drago zbog toga. Bit þe luksuz moþi otiþi po namirnice tako blizu. Pošta þe se najvjerojatnije tamo dostavljati, iako još uvijek samo jednom tjedno. Morrisonovi imaju kþer koja se zove Catherine. Otprilike je godinu i pol starija od naše Mary Rose. Našoj sestri potrebna je prijateljica za igru, ~ 81 ~
barem tako kaže Adam. S obzirom na to da su Morrisonovi, kako se Āini, pristojni ljudi, Cole nema ništa protiv da se djevojĀice druže.
~ 82 ~
PETO POGLAVLJE
Ǥ©Ǥ © ǤææǡæǤ ææāǡæǡ «Ǥ ©©æāǤā Ǥ
ǡ æ© Ǥǡ©ǤæǤ āǡā« Ǥ āǤæǡ ææ
Ǥ æ© ā¯Ǥ ā ǡ
ā Ǥ æ ǡ
æǤ
©Ǥ Ǥ ā
æǡ ©ææ«Ǥ āǤe«ǡ
āǤ
©ǡ Ǥ æ ā
«
Ǥ Ǧ © Ǧ Ǥ Ǧ ææ ǡ © Ǥ ǦæǫǦǤ Ǧ æ ǡ ææǡǤææ ©æǫ
~ 83 ~
Ǥ
««ǡāǤ Ǧǫ Ǥ
Ǥ ǤǤ
Ǥ Ǧ,ǡ
ǡ« « Ǥ æ ā «Ǥ ǫ āǤ Ǥ ¯ Ǥ Ǧā æāāǤā«Ǥ ǡǫ Ǧ¯ǡ Ǥ e āæ ǡ
ǫ « æ ǤȂ
ǤǦ æǤ «
ǡ«Ǥ Ǥ ā©æǤ
Ǥ
Ǥæ©© āǤ«Ǥ «ǤǤǦ æǦǤǦ~æǤ ǦææǫǦ«Ǥ Ǧ
ā æ ǡ ǫ
©ǤǤ Ǧææ«Ǥ«ǦǤǦ æǤ ǤǦǡǤǤǤ ææǤ Ǧā«æǦǤǦǡǤ æǤ Ǧ Ǧ
Ǥ Ǧ ā æǤ¯ǡǤ ǦæāæǫǦǤ ǤǦǡǫ Ǥ« æāæǤ
Ǥ « «Ǥ ǡ ǡ Ǥ «Ǥ~©Ǥ
~ 84 ~
ǦæǡǦǤǦæǤ Ǧ © æ ǡ
© Ǥ ¯ǤǦ,©ǫ Ǧ¯ǡǤ ǦæǡǤ Ǧ«ǤǤ Ǧæ«āǫǦǤ ǦæǦǤǦāǤ āǤǦæāǦǤǦ ææǡǤ ǡæǡǤǦæ ǫ Ǧ æ ǤǤǤ
ǤǤǤ ǡ ǤǤ Ǧ « Ǧ Ǥ ā æǤ
© « ā Ǥ
«æ Ǥǡ© Ǥ©¯Ǥ «ǤǦǦ
ǡ æ
Ǥ ~ « ¯ «ǡ
«©
Ǥ ¯ǡ©Ǥ Ǥ Ǧ ©æ ǫ
©æ ǫ ǤǦ æǦǤǦ« Ǥ āǤǦæææ« ǡ Ǥ « © æ æ Ǥ «Ǥ ©æāæǤ ǦæǤ ǦāǦāǤǦǤ~ææǫ æ Ǥ ææ©Ǥ «Ǥ ©©Ǥ «©Ǥæ āǤǤ Ǥ æā©Ǥ e ǡ ¯ǡ ǫ © æ ©Ǥ «
Ǥ Lady
~ 85 ~
ǤæǤ© Ǥ āā©ǡ
¯ © ǡ Ǥ «Ǥǡ ©©
Ǥ¯
ǡ©Ǥ ¯
© ©Ǥ ¯ǡ¯Ǥ,« æ āǤ « © ¯Ǥ æǤ¯Ǥ Ǥ¯ǡæ© «ǫ ©Ǥ© āǡǤ ǡāā ǡ©«
Ǥ æ æ æ «Ǥ ©
Ǥ© «Ǥ Ǥ ā©ǡ« Ǥ ææ ǡ ā āǤ ¯ æ©««Ǥ Ǧ ǡǦ «¯ǤǤǦ Ǯ Ǧ ǤǦ©ǫ,āǤ Ǥ Ǧ æǤǤ ©ǡ ©©Ǥ©Ǥ Ǧæǫ ǦǤ Ǧ āāǫ Ǧ,©ǫ Ǧ©Ǥ Ǧ ǡ Ǥ « æǤ Ǥ,
āǤ©Ǥ ©Ǥ Ǧǫ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ æǤ«
æāǤ ǡæǤ «ǡǡ«Ǥ ā æ Ǥ Ǥ æ Ǥ
~ 86 ~
æ©ā«Ǥ©æǤ æǤǡǤ ǡ©Ǥ Ǥ Ǧ
© ǡ ǫ Ǧ
Ǥ Ǥ ©
Ǥ , æ © æ Ǥ æ©āǤ æǤ ©Ǥ
ǡ ¯ ā ā Ǥ
ǡāǤæ¯ æ©Ǥ æǤæǡ « « Ǥ «ǡ « ǡ ǣǦ©ǤǦāǤ ǡ āǤ © ǡ «Ǥ « Ǥ «
ǡ © « «Ǥ «Ǥ ǡ
Ǥ
« æ ǡ ǡ ©ǡ « Ǥ æ ǡ
æǤ æǤ Ǧǡ ǡ ¯ Ǧ æ Ǥ « āǤāæ©Ǥ~æ ǫ ā
ǡ āǤ ǦǤ ǦǡǫǦǤ Ǥ
©¯ǡ «Ǥǡ© ©Ǥ Ǧǡǫ ǡ©Ǥ ǦǦǤ ǦāǡǤ Ǧ¯Ǥ ǤǦǫ
~ 87 ~
ǤāǤ© æ«ǤæǤæ©Ǥ©æ©Ǥ Ǥā
æǤ Ǧ
ǦāǤǦǤǤǤ©ǤǤǤǤ ǦǦ©ǤǦ«æǤ Ǥ«āǤæ©āǡ ©æ©ǤǤ Ǥ
Ǥ , Ǥ «Ǥ ǡ ǡ āǡāæǤ© æ « © Ǥ «ǡ Ǥ
«
æāǤāǤ æ æ æ
Ǥ « «
ǡ Ǥ ,
Ǥāǡæǡǡ ā«ǡæææǤ ¯æ
Ǥ ǡæāǤæǤ «ǤǤ« āǡ«āæ
ǡ«ǤǤǤ «Ǥ « Ǥ ā Ǥ e ¯ ǫ ©ǡæ æ«Ǥ ǡ Ǥ ǡ æ ¯ © ā Ǥæ©Ǥ©āā
ǡ ©Ǥ ǤǤǤ Ǧeææ
ǫæǡǫ æ«Ǥ Ǧæ Ǧ æ Ǥ Ǧ Ǥ Ǥǡā ǡ Ǥ©ǡ ©Ǥ © Ǥ āǤǫ ǦǤǤǤ Ǥ Ǧǡǫææǫ Ǧǡǡ©Ǥ
~ 88 ~
ǦāæǦæǤǦǤ©Ǥ āǤ,«
ǡǤ ǦæǤ ǦæǤ ǦǤ ǦǦǤǦæǤ©ǫ Ǧ« æ ā « « Ǥ ǦǤ «Ǥ Ǧ ǡ Ǥ ā æǤ ǡǤǦǡāæǦ Ǥ ©ǫ Ǥ ǡ æǤā«ǡǤ Ǧææǫ ǦǤāāǡ «¯ǤǤæ ǤǤǤ¯æ©ǤǤ æǡ Ǥ Ǧ ǡ
ā©Ǥ æǤ ā āæ©Ǥ ǦæǦǤǦ©Ǥ Ǧ©«ǦǤ Ǧā©Ǥ Ǧæǫ Ǧ©Ǥ Ǧ © « Ǥ Ǥ Ǧ©æǤ¯Ǥ Ǧæǫ Ǧā«ǦǤǦǡǤ ǦǤ ǦæǤ Ǥæ
āǤ ǡ«ǤǤ
ǤǦǡǫ Ǧ«ǫ
~ 89 ~
ǦæāǤ ǦǤ ǡāǤāā æāǤ©æ©ā
Ǥ ǦǤæǡǤ Ǧ©Ǥ Ǧ æǤ Ǧ«ǫ ǦǡǡæǤæ
Ǥ Ǥ Ǧ©ǦǤ ǦǤāǤ Ǧeææ©«ǫǫ ǦǦǤǤǤ Ǧ © ǡ ā Ǥ ©Ǥ «ǤǦǤ©© «Ǥ ǡǤ Ǧ©©Ǥ
Ǥ « æǤ ǦāæǦǤ«ǤǦǤ āāǤ Ǧ ǫ æ© æ āǤǦ ǡǤ «
ǡāǤ Ǧ ǫ Ǧ ǡ © « āǤ
©«Ǥāǡæ© ǫeǫ ǫ ǦǦǤǦæǫ Ǥāǡ«æ æ Ǥ Ǥ © æ Ǥ Ǥ ǡ Ǥ Ǧ«ǫǦ
ǤǦæǤ ǦææǤ æǤǦææǫ ǦǦǤ
~ 90 ~
ǤǦ ǫǦǫ Ǧ©«ǤǤ ©æǡ©æǫǡǡ Ǥ ǤǦ«ǤǤǦ
ǫǤ ǦǫǦǤ Ǧ ǡ Ǧ Ǥ Ǧ æ Ǥ āǤ
ǫ Ǧ ǦāǤǦ ǫ ǦǡǦǤǦ«Ǥ Ǧǡæ©ǫ ǤǤǤ ǦǡǤǤ Ǧāæǫ Ǧ
Ǥ «æ«Ǥ Ǧ «æ«Ǥ
ǫ æǫ ǦāǤǤāǡ ǤǤǤ Ǧāǫ Ǧæ« ǦǤǦ
ǤæǤāāǤ Ǧ æ«ǫ ǦǤæ æ©ǤæǡǤæ« Ǥǡ«ā«Ǥ ©ǡæǤ āǡ©«ǤǤ æǤ¯ǡǤ āǤāǤǤ ¯ Ǥ æ © Ǥ æ © ©ææǤ æ«©Ǥ Ǧæǫ Ǧǡ«ǤæǡǤ ǡ © ā Ǥ ©
Ǥ æ Ǥ Ǧ«ǫ ǤǦ©æ«ǡ©©ǤǦ ǤǦæææ©æǡǫ
~ 91 ~
ǦǤ« ǦǤǦǤ ǡ©æǤ Ǧ©æ©ǫ Ǧ©Ǥ ǤǡǤā ā æǤ © Ǥ ā Ǥ © æ © © Ǥ ©æǦǤǦ©æǤ©Ǥ ©ǤāæāǤǣǦ,Ǥ ǤǦǫ ǦǤ āǡǤ©ǤǦǦǤ Ǥ « æ æǤ ǦǡǦǤǦǡ
Ǥ «Ǥ æǤ««āǤ āǤ© ©æǤ Ǥ Ǧeæǫ Ǧ«āǤ Ǧæǫ Ǧ ~Ǥ ǤǦæǫǦǤ «ǡ © « Ǥ ǡǤ Ǧ~æǫ ǦǤǦǤǦ©ǦǤǦ
ǡ«ǡāæǫǡ «ææǤ «æ«ǤǤ ǦǤ Ǧæāæǫ Ǥ«Ǥ ǦæǤ
æ©Ǥāǡ «ǤǤ Ǥ æ ǡ Ǥ ǡ©«Ǥ
~ 92 ~
ǦǦǤǦ©ǡǤ ǡǡæǤ Ǧǡāǡǡǫ « Ǥ Ǥ Ǥǡǡ
Ǥ ©ǤǦāǦæǤ ǦǤǦǤ Ǧǫæǫ Ǧ ¯Ǥæ«
Ǥ «Ǥ Ǥ ā Ǥ ¯ © ā Ǥ Ǥ ǦāāæǡǤ ǤǤ ææǡ āæǤæ
æ«æ© Ǥ «
Ǥ © ǡ ā ǡ Ǥ©ā« Ǥǡ«æ©©Ǥ© Ǥ ā Ǥ ǡ æ
Ǥ © æ©Ǥ ǡ©ǡ æ āāǤ «
æāǡ « Ǥ Ǥ ,
Ǥ
ǫ ǡæǤǦāǤ æ « ©Ǥ ǡ ©Ǥ ææǡ ǡāǤ Ǧ āǫǦǤ «ǤǤ ǦǡǦǤǦǤǡǤ ¯æ©Ǥ
~ 93 ~
ā ©ǡ Ǥ æ Ǥ æ Ǥ ǡ Ǥ ā ©Ǥ « © Ǥ « ǡ æǤ ā © Ǥ āǡ æ©āǤ
ǡ ǤǦ© Ǥ ¯ « Ǥ ǤǦæ©ǤǡǤ Ǧ «
ǫǤǦǡ āǤ æ « © æ Ǥ ««ææǤ Ǥ«ǤǦā Ǥ Ǧ©Ǥ ǦǡǦ«ǡǤ ©æǤǡǤ ¯ «Ǥ æ ǡ «Ǥ«Ǥ« Ǥǡ«©« Ǥ ā Ǥ « æ «Ǥ © «āǤ ©©«¯«Ǥ «©æā
Ǥ «āǤ
¯ ā «Ǥ æ
ǡ©Ǥ Ǧǡǫ ǤǦǦǤ «ā«Ǥ ¯ā«ǡæ
Ǥ Ǧ~Ǥ Ǧæǫ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ ¯ Ǥ Ǥ ¯Ǥ«Ǥ Ǧ«ǫ
~ 94 ~
Ǥ Ǧ ā æ Ǥ «Ǥ ǡǤ
Ǥ«āǤ ǦǤ Ǧ ǦǤ Ǧ ǡæǫ Ǧæ©Ǥ ǦǤǦā
ǤǦ æǫ Ǧ ǡǤæǤā © Ǥ ā © āǡ Ǥǡā Ǥ ǦǤǤ Ǧ ǡ Ǥ ¯ ǡ Ǥ ā ǡ æ Ǥ ā ā æ «ǦǤǦā©eā« ©ǤāǤ Ǧæǫ ǦāāǤ©āǤæ ©ǫ Ǧǡ Ǥ «ǡ Ǥ ¯ Ǥ © Ǥ Ǧ æ æ
ǫ ā ǡ Ǥ Ǧ«ǦǤǦ āǡ«āǤ ««æǡ
ǡǫ Ǧ ǡ « ā
Ǥ Ǥ æǤæǤ ǡ ā Ǥ ǦǫǦǫ Ǧ«æǫ ǦǦǤǦæǤ ææāæ Ǥ āǡæǤǦæ©Ǥ Ǧæ
āǤǤǤ ǦǤǤǤǤǦ«æǤ
~ 95 ~
ǦǡǤ Ǧ©ǡǤ Ǧ©ǡ©æǡā āā«
ǤǤ ǫ Ǧ ǡæǤ ǦǤǤ Ǧ Ǥ ©Ǥ «« «ǡ
Ǥ
æāǡǤ ©āǤǤ Ǥ Ǧ æ ǫ Ǧ © «ǡ ā «Ǥ Ǧ Ǥ Ǥ « Ǥ ā « Ǯǯā©© Ǥ©ææ Ǥ «« © ā
©æ
Ǥ «ǤǦ« Ǥ Ǧǡ¯āǤǤ
Ǥ Ǧ © æ ǡæāǫ Ǧ āǦ Ǥ Ǧ
Ǥǡ ǡǤǡǡæ«Ǥ© Ǥ Ǥ ǦǤā© Ǥæ
æǤ ǡ æ Ǥ Ǧ ©©Ǥ Ǥ© æǤæǤ Ǥ©æ©©ā «Ǥ ¯ « «
Ǥ æ
Ǥ « æ « æ Ǥ ā
«Ǥāǡ Ǥ Ǧæ
āāāǤ©æǫ
~ 96 ~
Ǧǡ©Ǥāāæ«ǡǫ ǦǡāǤ Ǧ~æāǤ ǦǤ ǦǤææǡǣ« Ǥ ǦæǤ æ ǡ Ǥ ǡāæ©Ǥ ǦǤǤ Ǧ © ā Ǧ © Ǥ Ǧ ā ©æǤā
Ǥ ā©Ǥ Ǥ Ǧ Ǥ «ǡ Ǥ Ǧ«ǡæǡǤǤǤǤ Ǧ ¯
ǫ Ǧæ Ǧ Ǥ Ǧ « ©
Ǥ ©
æ©ǤāǤ æǡ©ææǤ Ǧææ
ǡǫ Ǧ,æāǤ Ǥ~æǤ «āǤ Ǧ©æ«Ǥ©Ǥ ©Ǥ Ǧ©Ǥ Ǧ ǡæǤ©Ǥ©Ǥ Ǥ ǦǡǤ ǡ æ «Ǥ æ© āæǤ~©ǡ« ©Ǥǡ©ǡ Ǥ ǤǡǡāæǤ Ǥ
~ 97 ~
17. svibnja 1863. Draga mama Rose! ÿujemo puno proturjeĀnih informacija o ratu pa ne znamo što misliti. I Sjever i Jug svaku pobjedu pripisuju sebi u zasluge. Dok vijesti stignu do nas, sve je tako zamršeno da nema nikakva smisla. Ono što zasigurno znamo jest to da na tisuþe mladih ljudi umire. Svi se svojski trudimo raditi onako kao što ti kažeš i ne brinuti se za tebe, ali nije lako. U našim si mislima, molitvama i srcima. Tvoje pismo bilo je blagoslovljeno olakšanje. Bili smo silno zahvalni kad si nam se nakon gotovo mjesec dana Āekanja javila i proslavili smo to posebnim ruĀkom. Cole je spravio varivo od vjeverice. Douglas je ispekao kekse, a ja sam ubrao svježe povrþe iz našega vrta. Za desert smo imali peĀene jabuke i bombon od mente. Kad smo se dosita najeli, naizmjeniĀno smo pjevali. Mislim da Cole i ja nismo bili tako loši, ali Douglas i Travis bili su baš grozni. No nitko nije bio grozan poput male Mary Rose. Tvoja imenjakinja zapravo i ne pjeva, nego vrišti. Poigravam se mišlju da joj nabavim glasovir kad malo poodraste. Ali morat þemo naþi uĀitelja koji þe je pouĀiti osnovama. Nisam baš siguran je li to dobra zamisao. Možda þemo samo gubiti vrijeme ako nema sluha. Ipak, važno je da stekne primjerenu naobrazbu, a osjeþaj za glazbu je bitan. Njezina braþa i ja razgovaramo o prednostima koje želimo da ima. Travis ustraje na tome da ona nauĀi francuski. Kaže da svi dobro obrazovani ljudi znaju barem jedan strani jezik. TrenutaĀno smo usredotoĀeni na engleski. Malena još uvijek ima probleme s gramatikom. Uvijek pomiješa glagole. Prihvatili smo tvoj savjet pa ipak ne pretjerujemo u ispravljanju i nastojimo pohvaliti je za svako najmanje postignuþe. Voli nam udovoljavati, i kad je sretna, i kad nam se osmjehuje, kao da sunce uāe u našu kolibu. Obasja prostoriju, mama, poput tisuþa svijeþa koje jasno gore. ~ 98 ~
Cole nam je pokazao svoj nacrt kuþe koju želi sagraditi. Bili smo zapanjeni pojedinostima. Nitko od nas nije znao da je tako nadaren. Mislim da je uzeo prevelik zalogaj, ali nisam mu kvario oduševljenje. Nacrt je za dvokatnicu s pet soba, grandiozna graāevina, poput jedne od onih modernih plantaža dolje na Jugu. Predložio sam da izvana bude posve obiĀno zdanje, kako ne bismo privlaĀili pozornost na sebe kao obitelj. Kad ljudi vide skupocjenu kuþu, poĀinju se pitati što je u njoj. Potom postanu ogorĀeni, barem sam do takva zakljuĀka došao iz iskustva promatrajuþi ljude. Ako netko ima nešto bolje, onaj drugi misli da bi i on to trebao imati, iako se ne želi pomuĀiti za to. Ljudi u Blue Belleu nisu poput onih u gradu. Svi mi nastojimo cijeniti ono što netko drugi ima. U svojoj zbirci sad veþ imam sedam knjiga. Travis sljedeþi tjedan želi iþi u Hammond, vidjeti koju robu može trampiti tamo. Douglas je zapoĀeo s kroþenjem nekolicine divljih mustanga koje su on i Cole uhvatili. Ima smisla za komuniciranje sa životinjama. Kaže da one zapravo ne razgovaraju s njim, ali da mu daju do znanja kad nešto nije u redu. Svi polako shvaþamo što nam je Āiniti kako bismo pridonijeli cijeloj obitelji. Zanimljivo mi je kako je Bog svakome od nas dao nekakav dar. Ja imam sklonost za brojke pa vodim evidenciju. Potrebno je puno papirologije za voāenje podataka o zemljištu. ZapoĀeo sam s voāenjem poslovnih knjiga pa zapisujem sve što potrošimo. Morrison nam je ponudio kredit. Kaže da mu trebamo platiti jednom u dva mjeseca za namirnice koje uzmemo, ali zbog te svoje ljubaznosti zaraĀunava kamatu pa to smatram Āistim kamatarenjem. Ako nemamo dovoljno novca u kutiji za cigarete, prolazimo bez njega. Nikad ne odlazim u grad. Prihvatio sam tvoj savjet i pokušavam ne privlaĀiti previše pozornosti na sebe. Svi dolaze ovamo upoznati me i vjerujem da su se priviknuli na mene. Pridošlice su pomalo iznaāene kad doznaju da meāu njima živi crnac i uvjeren sam da su zbunjeni kad upoznaju ostali dio obitelji. Cole kaže da pridošlice stnatraju kako je to u redu Āim me svi u Blue Belleu prihvaþaju kao nešto posve uobiĀajeno. Naravno, pomoglo je i zadobivanje ~ 99 ~
prijateljstva s Morrisonovima. Upali su u pravu nepriliku kad im se krov urušio. Otišao sam u grad pomoþi im sagraditi novi. Gospoāa Morrison priĀuvala nam je Mary Rose i premda je naša sestra ustrajala na tome daju je Catherine udarila i povukla za kosu, svi smo uvjereni da se dobro zabavila igrajuþi se sa svojom novom prijateljicom. Udaljio sam se od teme, zar ne? Govorio sam ti kako nam je Bog svima dao poseban dar. A onda sam se poĀeo sam hvalisati. Sada þu ti reþi nešto o doprinosu koji Āine moja braþa. Cole još uvijek vježba gaāanje iz pištolja da nas može obraniti i ubiti divljaĀ za veĀeru. Iako mislim da je nadaren, što se tiĀe brzine i preciznosti, nitko od nas ne želi da on postane revolveraš. Drago mi je što te usto još mogu izvijestiti da je nadaren za gradnju. Osim toga, pomaže ostalima. Douglas radi s konjima koje uhvate i u Side Campu su rekli da þe od njega kupiti konja Āim ga moj brat nauĀi da bude osedlan. Douglas želi sagraditi štagalj prije nego što se okuša u gradnji kuþe. On i Cole se još uvijek svaāaju što þe biti prije. Cole þe pustiti Douglasu da pobijedi, ali þe ga izmuĀiti prije nego što popusti. Travis postaje nabavljaĀ za kuþanstvo. Taj mladiþ može svakoga odgovoriti od svega. Svaki put kad nešto trebamo, kažemo njemu, i on uvijek naāe naĀin da nam to nabavi. Još ne znamo koji poseban talent ima naša malena. Ali zasigurno nije u podruĀju umjetnosti. Prilažem crtež koji je naĀinila za tebe. To bi trebala biti slika naše kolibice, ali mislim da je neþeš moþi prepoznati. Meni to nalikuje samo na žvrljotinu. Bila je ponosna na svoj rad pa smo je, naravno, svi pohvalili i rekli joj kako je lijepo. Ne želi da je više zovemo malena. A ne odaziva se ni na ime Mary. Moramo je nazivati punim imenom ako želimo da nam odgovori. Glupo je svaki put je zvati Mary Rose Clayborne, ali njoj to puno znaĀi pa to zato Āinimo. Postavi stotinu pitanja na dan. Još uvijek mislim da je pametnija od svih nas zajedno i prema onome kako nas navede da nešto uĀinimo za nju, moja braþa misle da sam u pravu. ~ 100 ~
Ne dopuštamo joj da se previše nedoliĀno ponaša. Ako ne želi poslušati, ostavimo je da sjedi sama dok ne bude spremna ponovno biti dio obitelji. Ne voli kad je se izolira i doima se silno žalosnom. Cole uvijek poželi popustiti, jer je meka srca, ali i on shvaþa koliko je važno pomoþi joj da shvati kako se odreāeno ponašanje neþe tolerirati. Ne znam baš koliko se jadno osjeþa dok tako sjedi sama. Baš smo juĀer ona i ja zajedno radili u vrtu. Željela je da prestanem s radom i uāem unutra donijeti joj bombon od mente. Kad nisam pristao, ušla je u kolibu i svejedno ga sama uzela. Znala je da þe se uvaliti u nevolju jer nije pojela samo jedan bombon, nego sve do posljednjega. Nekoliko trenutaka potom ponovno je izišla s oĀitim dokazom poĀinjenog nedjela (lice joj je bilo ružiĀasto). Nosila je svoju deku i krpenu lutku koju joj je Travis napravio. Krupnim korakom prošla je pokraj mene, prešla preko cijeloga dvorišta i sjela na cjepanicu. Potom je poĀela tuliti i ponašati se sažaljivo. Sve nas je proniknula, mama. Morao sam okrenuti glavu od nje jer se nisam mogao prestati smješkati. Završit þu zasad. Travis i Douglas su mi veþ dali pisma za tebe, a Cole svoje upravo dovršava. Drago nam je da si umetnula papir s imenom svakoga od nas na preklopu. Svi rado imamo trenutak s tobom samo za sebe, i kad Mary Rose bude starija i bude mogla Āitati, uvjeren sam da þe i ona znati cijeniti tvoju uviāavnost. Moja braþa razgovaraju o tome da se pridruže vojsci i uĀine što moraju kako bi pomogli Sjeveru da pobijedi u ratu. Naljutim se svaki put kad jedan od njih to spomene i mislim da sam ih naposljetku uspio uvjeriti da ne mogu otiþi, iako su dobronamjerni. Svi smo dali obeþanje našoj sestri i ona nam mora biti na prvome mjestu. Travis smatra kako malenoj ne trebamo sva Āetvorica, ali kad sam istaknuo kako svaki od nas da je vlastiti doprinos, promijenio je mišljenje. Istina je, mama. Potrebna su Āetvorica odraslih muškaraca da se brinu o Mary Rose. Težak je život ovdje. Potrebna je sva snaga koju Āovjek ima u sebi samo da se preživi. Svaku noþ molimo za dobre vojnike Sjevera. Ne želim ovo pismo završiti ~ 101 ~
tužno. Iznenadilo nas je što je onaj lijepi medaljon koji si poslala stigao do nas. Paket nije bio Āak ni poderan. Mary Rose zatekla nas je kako gledamo u nj. Rekli smo joj da si nam to ti poslala, ali da þe ga dobiti tek ka navrši šesnaest. Dakle, mama, koji je bijesni ispad imala. Ali nijedan od nas nije popustio. Smislili smo kompromis. Obeþali smo joj da ga može gledati svake veĀeri prije odlaska na spavanje. Sada naveĀer imamo još jedan dodatni ritual. Budni smo do tri. Mora popiti vodu, mora Āuti priĀu prije spavanja, a sad još mora i gledati medaljon. Prava je mustra. O, Bože kako nas razvesili. Voli te, Adam
~ 102 ~
ŠESTO POGLAVLJE
©« Ǥ ā Ǥ «
©Ǥ Ǥ«æ Ǥ
«Ǥ
© Ǥ ~ ææǤæ«æ
Ǥæ « « « ā Ǥ
æǡ Ǥ æ «
ǡ«©Ǥ
Ǥææǡ æ«æǤ Ǥ ǡ©Ǥ æǤā©ǡ Ǥ ǡ «
Ǥ
ā
Ǥ æǤæ æ Ǥ æ æ æ Ǥ ǡ Ǥ ǡ ©āǡ æāæǤ æ æ © æ æ āǡ ©Ǥ «ǡ«Ǥ ©ā
Ǥ ā ā « «Ǥ Ǥ © æ
~ 103 ~
ā Ǥ æ Ǥ Ǥ ~ ¯ Ǥ ā Ǥ æ © æ
Ǥ «©ǡææ
āǤ©æ
æǤǡǤ Ǥ Ǥ ǡǤ©© ©Ǥ Ǥ
©©Ǥ Ǥ ǡ ā«æā Ǥ ǡǡāǤ ©Ǥ
Ǥ
ǡ Ǧǡ « ǡæǡ æ æ Ǥ
ǡ ǡāæ¯Ǥ
ǡ æ
©Ǥǡ Ǥ Ǧǯ ǡ«ǤǡæǤ ǦǡǤ Ǧ Ǧ Ǥ æ ææǤǦ©æǤæ ©«Ǥ Ǧ, ǡ « Ǧ Ǥǡ
ǤǤ ææǤ Ǧ,ǡ æ
Ǥ æ ǫ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ Ǥ
ǡǤ Ǧ ©æ Ǥ ā ǡ « Ǥ
©ǤǤ ǤǦ¯ǫǨǦǤǤǦ
©ǫ ǦǡǦǤ Ǧ ā Ǥ æ
Ǥ Ǥ « ǡ ¯ Ǥ ǡ Ǥ æ Ǥ
~ 104 ~
āǤ ā ā Ǥ «ǡæǤ
ǡæǤ ǡ « Ǥ Ǧ ǫ Ǧ Ǥ « Ǥ ǡ æ Ǥ « æ æǤ « Ǥ ā «ǡ ǡ Ǥ æ ǡāā©Ǥ
«ǡ«æǫ ǦǤ Ǧæ©ǫ ǦǡǦǤǦ«Ǥ«Ǥ Ǥ Ȃ ©ǡ « Ǧ ǡ © ©ǤǦ«Ǥ © Ǥ « æ æ
«æǤ «Ǥ ā«ǤǤ
ǡ ««ǤǤ āǤ ǡ毫Ǥ ǡǡ«ǡǤ
æ æǤ«āǤǦ
ǫ ǫ « ¯ Ǥ©©©«Ǥ ǡ «æ Ǥ
æǡ © « ǡæǤǤ Ǧe«ǡ«ǫ
Ǥ æǤāā æ
ā
āǤ «Ǥ Ǧā©ǫ Ǧ«ǡ Ǥ © ¯ æ Ǥ æ ǡ æǡ ā Ǥ Ǧ æ æ Ǧ Ǥ Ǧ ~æ ǡǤæǤ ā©«ǡ āǡ © « æ æǤ
~ 105 ~
ǦæǦǤǦ©Ǥ©ǤǤǤ Ǥ
Ǥ Ǥ ǡæǤ Ǧæ«æāāǤ ǤāǤāæāǤ Ǥā
Ǥ Ǧææ«āǡǫ Ǧ
Ǥ~ǤǦ æǤ ǦæǤ© «Ǥǡ
ǫ æ ā Ǥ Ȃ āǡ © ©
Ǥā©æǡ ©æǤ
ǤāǤ © Ǥ ā « Ǥ«Ǥ© Ǥ ǦeææǫǦǡæ «Ǥ Ǧ~«ǦǤ
æ ǡ Ǥ æ æǡ
ǡ«æ©Ǥ ā ǡ Ǥ æ Ǥ ā
ǡ ǡ æǤ Ǧ ǡ
ǫ Ǧ æǤǦæ©
Ǥ Ǧ © Ǥ Ǥ ǡ©©ǤǤǤ āāæ¯Ǥæ©«ǡ© ǤæāǤ « ǡ Ǥ
Ǥ© Ǥ © Ǥ Ǥ «©
ǡ
Ǥ«ǡ«ǡ ǡāæǤ
ǤāǤ «©
ǡā«ǡ
Ǥ « Ǥ
~ 106 ~
ǤǤ
Ǥ «æ«Ǥæ āǤ Ǥ««æ« æǤǡæ© Ǥ æ
«© Ǥ Ǥ ǡ æ Ǥ
āǤ
æææ©æǤ«
æ ©Ǥ ā « Ǥ ǡ «Ǥ ¯ǡ©ǡ ©āǤ©ā
Ǥ æ ǡ æ æ Ǥ
ǡ æ ā
Ǥ Ǥ ǡ ¯ ǡ«
Ǥ«
Ǥ Ǥ
Ǥæ ǤǤǤ æ æ Ǥ æ æ Ǥ
ǡ Ǥ
Ǥ ǡ©«Ǥ æǡ «Ǥ
æ
ǤǤǤǤǤ Ǥǡ © ǡ
Ǥ æ © æ
«ǡ āǤ
āǤ, ǤǤ«
ǡāǤ «
æǤ Ǥ «
ææ
Ǥ æ ©ǡ æ Ǥ © Ǥ æ
ǡ«Ǥ Ǥ ā ā ©
æ©Ǥ «Ǥā«Ǥ Ǧǡǡǫ «æǤ ǡ© ææǤǦǡǤ ææǤ ǫ ǦǡǤ«
Ǥǡǫ
~ 107 ~
Ǧǡæ¯æǫ,«Ǥ ǦǡǤ
Ǥ ǫ Ǧæ
ǫ©ǫ æ Ǥ
ǡǤ Ǧæ «ǫ æ Ǥ ǡ ǫ
æ©©Ǥ ǦǡǤǤ Ǧǡ©©æǤ©
Ǧ©ǤǦ Ǥ,
Ǥǡ
Ǥ«ǡæ«
Ǥ
Ǥ ǤǦ©Ǥ©ǫ ǦǦǤǦæ©ǡǡǫ Ǧ©Ǧ©Ǥ æ©© Ǥ æ
©ǡ
© æ « © «ǤǦǤ Ǧ ǦāǤǦǤ « « Ǥ æ æ æǡ « ©Ǥ Ǧæ
ǦǤ ǦǡǤǤ ǦāǦǤǦǡ©©Ǥ Ǧ©©©ǦāǤ «
«Ǥ
æǤǤ Ǧ
« ǡ ©æ ǡ ǫ © ǡ «««Ǥ æǤ« æǤ Ǧ æ « ǡ Ǥ æ Ǥ Ǧ©ǦǤǦeææǫ Ǧ,æ
Ǥæǫ ǦǤ
æ
æǤ Ǧ
Ǧ Ǥ
ææ«Ǥ Ǧ©ǡ
Ǥ āǤǦ©
ǫ ǦāǤ Ǧ
ǡǤ
~ 108 ~
Ǥ ©
æ
«Ǥ
Ǥ
¯Ǥ æā «
Ǥ Ǧ æ « Ǥ æ Ǥ ǡ Ǥ ā æ æǫ āǤæǡ ā©æ«ǤāǤ Ǧǫǫ «Ǥ āǤ āǤ Ǥ Ǥ ǡ«Ǥ āǤ
©Ǥ ææǡǤ ««Ǥ æǤǤ
Ǥ Ǧæ æ © ǫ æ Ǧ Ǥā
©«Ǥ Ǧ
ǡ Ǧ ǡ «Ǥææ
Ǥ ǡ « æ ©Ǥ ǯ æ æ «ǡ «ǫ æǤ,
ææ«ǡ ©Ǥæ æǤ Ǧ Ǩ Ǧ Ǥ Ǧ ¯
ǡ
© ææǤ ææ©ǡǤ æǤ Ǥ ǦeǫǦ Ǥ æǡǤ Ǥ Ǥ © æ ¯ǡ æ æ Ǥ ā¯æǤā æ©©Ǥ Ǥ«āæǤ ǤǦæǦǤǦǤ
ǤǤǦ©© Ǧæ«Ǥ ©¯
ǤǦ
æǨǦ Ǥ
~ 109 ~
,ǡ æ
Ǥ ā æ Ǥ æ Ǥ æ æ « æ æǤæ «Ǥ ææǤ Ǥ ā Ǥ © ©Ǥ ¯Ǥ Ǧ©ǫǦǤǣǦǤ Ǥ
ǡ ǡ æǤ ǦǦǤā æ Ǥ
ǡ
ǡ «© ©Ǥ āǤ
Ǥ æ ā Ǥ Ǥ Ǥ ©Ǥæ Ǥ
ǡā©Ǥ æ©Ǥǡ
«æǡ© ǡ©āǤ Ǧeǡ«ǫ Ǧǡ Ǥā©Ǥ Ǧ
Ǥ Ǧāæ«ǫ ǦǦ Ǥ «Ǥ Ǥ © © Ǥ āǡ æǤǡǤæ Ǥ ǡǤ«ææǤ Ǧāæ ©ǡ « Ǥ Ǥ e ǫ ǤǦ ǡǤǤǤ Ǧeǫ Ǧǡǡ«ǦǤ
ǤǦ©ǤǦ«æ©ǡ©Ǥ Ǧǡǡ©ǡǤ Ǧā©ǦǤ āǡāǤā ǤǤ
~ 110 ~
āæǤæǤ æ Ǥ Ǥ ǡ Ǥ ǦāǡǤ«Ǥ ā æǤ Ǧ © ǡ « Ǥ æ æ ǫææǡ
Ǥ
ǡ ǡ æ æ æǤ æǤ Ǧ©ǦǤǡæ© ©Ǥ Ǧ
ǡǤ©æǤǡ ǡ«ǦǤ Ǧ
ǦǤ ǦǡǤ ǦǤǦ« æǤ ǦǫǦǤǦ©æǫ Ǧ©ǦǤ Ǧ© ǡ© æǤ Ǧ « ǫ Ǧ Ǥ ǤǦāāǤ ǦǦ
ǤǦǤ ¯ ©Ǥ Ǧ©©Ǥ Ǧ Ǧ©Ǥ,«æǣ Ǧæ æǫ ǦāǦǤǦ©©ǤǤǦ ǫ ǡ
Ǥ Ǥ«Ǥ©āǤ Ǧæ«æ«ææ«ǫ ǦæǦǤæǤ Ǥ «Ǥ āǤǡǤ ǦeǫǦǤǦ æǫ ǦǡǦǤǦāǤ Ǧæ«ǡǦǤ Ǥæ©ǤǦ æ
æǦ
Ǥ
~ 111 ~
ǦæǦǤ ǤæǤǦ «Ǥǡ ǫ Ǥ ǡ
Ǥ «āǤ
~ 112 ~
1. rujna 1863. Draga mama Rose! Tvoja kþi ima popriliĀnu jeziĀinu. JuĀer ujutro rekla je Coleu da zašuti, a prije samo pet minuta rekla je Travisu da gleda svoja posla. Uvijek nas zapanji kad je Āujemo da tako govori, ali moramo se silno truditi ne dati joj do znanja kako to smatramo smiješnim. Voli nam šefovati i u posljednje vrijeme ponavlja sve što Āuje od Colea. Naravno, svi smo nauĀili važnu lekciju i silno se trudimo ne reþi ništa nedoliĀno. Provodi jako puno vremena sjedeþi sama i da samo znaš kako zna plakati. Istina, zna biti prava mala gnjida. PoĀeli smo se izmjenjivati pouĀavajuþi je abecedu. Još uvijek je premala da shvati, ali uživa u pozornosti. Travis joj je nabavio ploĀicu za pisanje i dvije kutije krede. Jednu kredu je pojela i bilo joj je zlo od toga. Mislim da više neþe pojesti nijednu. Svi smo zabrinuti za tebe, mama Rose. S obzirom na to da je rat i da nam pisma od tebe ne stižu, postajemo tjeskobni. Molimo se da ste ti i gospodiĀna Livonia na sigurnom. Bilo bi nam lakše izdržati sve te dane da dobijemo pismo od tebe. Znam da pišeš, ali poštanska služba sada je u takvom kaosu da više nismo sigurni ni dobivaš li pisma od nas. Vjerujem da þe Bog paziti na tebe i da þeš, kada se sve okonĀa, biti slobodna žena te da þeš se moþi pridružiti svojoj obitelji. Ovoj malenoj si silno potrebna... ÿuvao te dragi Bog. Douglas
~ 113 ~
SEDMO POGLAVLJE
Ǥ
ā Ǥ æ āǡ āǤ
ǡ Ǥ
Ǥ Ǥ æ ©
ǡ © Ǥ Ǥ æ ©æ ǡā «Ǥ«ǤǤǤæ©ǤǤǤ ©Ǥ Ǥ Ǥ ǡ««æ
ǤǤ æǤ æǡ ©æ«
ǡ«¯ǡ Ǥāǡ©ǡæǡ Ǥ © ¯ æ
Ǥ «
«Ǥ ǡ
¯ ©
Ǥ ā Ǥ ǡ ǤǡǤæǤ ā ǡ ā ǡ ā©Ǥ
«Ǥ, Ǥ «©æ«ǡ Ǥ Ǥ ǡ ā© Ǥ «Ǥ ǦǡǡǦǤǦ
Ǥ©
Ǥ
~ 114 ~
ǤǦǡæǤ«æ«Ǥ ¯ǤǦ© ©ǤǤǤǦǤǦ¯ā ©Ǥ «ǤǦǫ ǦǦǤ āā
Ǥ
ǤǤ
ǤǦæ «ǫ ǦæǦǤ ā
ǡǡǣǦæ ǡ¯ǡǫ ǦǦǤæ©Ǥ ǡ ǡ ā © ā«Ǥ
ā
ǡǤ Ǧ« āǡǤ«
ǡǤǡǡǤ Ǧ æǡ©ǦǤ ǦǤ Ǧ«Ǧ
«ǤǦ©æ©æǫ ǦǡāǦǤ ǦǡǤ©ǫǦǤ ǤǦ Ǥ æǤ Ǥ Ǧæǡ«ǦǤ ǡǤ Ǥ ¯
« ǡ « ǡ «©Ǥ ǦææǫǦǤ ǦǦǤǤ ©ǤǤǤ ǦāǦǤǦ~ āǤ ǡ ææǣ Ǧ ā
« ǡǫ Ǧ ǡ Ǧ Ǥ ǡ æ ǡǤǦǡǤ
~ 115 ~
ǦǦǤǦæ Ǥǡ
ǤǤǤ ǦǤ Ǥ
ǤǦǡǤ æǤ © ©Ǥ «æǡæ
Ǥ ǦǡāǤ Ǧ©ǦǤ Ǧǡ©ǦǤ Ǧæǫ Ǧǡ ǦǤ Ǧæææ «æ¯«ǫ ǦǦǤǦææǤ Ǧ
ǡ¯ǦǤ ǡ æ ǤǦ«Ǥǡǫ Ǧ«æǦǤ «æ
æ ©āǤ ǦǡǡææǤ «Ǥ āæǤǤ æǤ æ «
āǤ « ¯ Ǥ «ǡ æǤ æ Ǥ ā©©æǤ« ǡ © ǡ āǤǡ ǤāǤǤ« «Ǥ © «
Ǥ āǤ ǡ ǡ ǡ ǤǤǡǡ æ Ǥ æǡ Ǥ , « ǡ Ǥ Ǧ æǡǤ Ǧe«ǫǦǤǦǡǤǤǤǤ
~ 116 ~
æ«ǤǦǡǡ āǤ æǤǦ ǫ ǦǤ ¯ǤǡǤ Ǥ Ǧǡ«æǤ©æ©Ǥ æǤ Ǧ©ǦǤǦāǤ ǦǤǦ«Ǥ ǤǤǡæ «©ǫ ǦææǡǤǤǤǤ Ǧǡ
ǫ Ǧ©ǦǤǦæǤ « ©Ǥ © «ǤǦǦǤǦ ©©©Ǥ«Ǥ Ǥ ©©Ǥā©ǡ©Ǥ ǡ Ǥ æ © Ǥ ©ǡ«¯¯ǡ©Ǥ æ
ǤǤæǡ æ © Ǥ æ æ æ ǡ©Ǥ ǡǤ ǡāǡ© æǡ ©
©Ǥ © Ǥ ©Ǥ æāǤ©©tako æǤ
¯© « æāǤā© æǡ æ æ Ǥæ
ǡæ«Ǥ Ǥ «ǡ © Ǥ©©æǤ©Ǥāǡ ©āǤ Ǧǡ«Ǩ Ǥæǡ «
ǡāæǡæ ǡ æ Ǥ ǦāǫǦǡ¯Ǥ
~ 117 ~
ǦæǦǤ Ǧ¯æǫǦǤ ǦǤ ā
Ǥ«æǤ Ǧ©æǡāǫ ǡ Ǥ ā © Ǥ āæǤ ǦæǤǤǤ ǦāǡǤ ǤǦǤ©æ©Ǥ āā«Ǥæ æ«Ǥæǡ«Ǥ « « « āǤ
Ǥ
ǡ«æǤ« ««Ǥ©Ǥ « Ǥ « āǡ 橯æ āǤ«ǡæǡ Ǥ Ǥ~Ǥ āæǤ
Ǥ « «Ǥ e ǡ ¯ǡ āæ
¯ǫ© æǡ©©Ǥ āæǡæ©Ǥ ǤāǤǤ
ǡæǡǤ Ǧ ,ǡ ǡ æ ā Ǧ Ǥ Ǧ æ«æ©æææāǤāæ ©æǤ Ǧ ǡ Ǧ Ǥ Ǧ ā «Ǥ « āǡ«āǤ ǤǦāǡǫ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ ©āǤā Ǥ ǡ
ǤǤǤ Ǧ©æǡǫǦǤ ǦǦæǤǦæāǤ Ǥ
Ǥ « æāǤ
~ 118 ~
Ǥ««ǡ Ǥǡæ© āā«Ǥ « æ©Ǥ «ǡ«Ǥ æ « Ǥ Ǥ æǤ ǡææ
ǡ «Ǥ æ
«Ǥ ææǤæ āǤ ǦǡǫǦǤ Ǧ«ǦǤǦǤ Ǧ «ǦǤǦǡǤ āǤǦǤ æ ā ǡ Ǥ
ǡǤǡ ǫ Ǧæāæǫææǫ «Ǥǡ¯ǡǤā Ǥ ǤǤǦæǦǤ Ǧ«æǤ
ææǤæ āǤ ǦǤǤæǤ āæǡǤæ
Ǥ Ǧæ©Ǥ ǦǡǤ ǤǡǤææā «Ǥ Ǧ ææǦǤǦ
«ǡǫ «ǤǤ ǦǤ «ǡ æ Ǥ Ǥ ā ææǤǤǤǤ æ Ǥ ā Ǥ Ǧ ǫ,ǡǤ
~ 119 ~
Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ āæ ©Ǥ Ǥ « æ æǤ ǡ ǡ ǫ ǡ ā ā ǡ « æ æǤ ©©Ǥ «æ©Ǥ Ǧ ǡæ«æǫ Ǧ ææ æ Ǥ ǡ Ǥ æ Ǥ ǡǤ
© æ Ǥ æ Ǥ«ǫǡǤ© «Ǥǡ©æǤ ©ǤǤ Ǧǡæ
ǫǡ ǫ «æā©Ǥǡ© ǤāǡǤ ǦǤǤǤ Ǧ ǡǤǡǫ©æǤ
ǡ Ǥ ǦǤ Ǧ Ǧ ǡ © Ǥ Ǧ ā Ǥ©æǫ Ǧ ǫǤ Ǥ««Ǥ Ǥ Ǥ āǤ,Ǥ Ǧāæǡǡ«ǫ Ǧ ǡǦǤ ǤæǤ æ
Ǥ ā ©Ǥ Ǥ « Ǥ æ ǤæǡæǤ æǡæǤ Ǧæ
æǡ © ǫ Ǧ «Ǥ © Ǥ æ Ǥ æǤ
Ǥ« æ ǤæǤ
©
Ǥ
~ 120 ~
ǦǦǤ Ǥā Ǥ æ ǡ ā© ā ©Ǥ © æ æǤ«ǡ «©Ǥ ǦǤ ǦǤ,Ǥ ǦǤ©æǤ æǫ ǤǤǤ ǤǤ « « Ǥ « ¯ «¯Ǥ Ǧǡǡ«ǫ ǦǡǤæǫ« Ǧ Ǥ
ǤǦǡǤ©ǦǤǦ āæ©ǡǡǫ Ǧǫ«æ «©æǤ©«æ«ǦǤ
ǤǦææǤǡǤāæ ©ǡǫ Ǧeǫǫ ǤǦǡāæǤ©©æā
Ǥ Ǧ Ǥ©ǡ¯Ǥ ǤǤǤǤ Ǧ«©Ǥ Ǧeǫ ǦǤ Ǧ©æǫ ǦǦǤǦæ©Ǥ Ǧeǫ Ǧæ«ǤæǤǫ Ǧ«ǡǤ©āæ æǤ æǤ Ǥ ā Ǥ æǡ Ǥ
ǡ æ «Ǥ
~ 121 ~
ææǣǦ©æ Ǥ Ǧ æǫ Ǧ æ Ǥ æ «Ǥ , Ǥæ©ǤǦǫæǤ ǦǤǤǡǤǤǤ Ǧ eǫ æ « «ǤǦæǫǡāǡæ ǫ ǦǡǤæǤ Ǧ ǫ ©æ «Ǩ Ǧ Ǥ Ǧ ææǤ «
«Ǥ Ǥā©Ǥ ǦǨǦǤǤǦǤ © Ǥ Ǧ ǡ æ æ « æ æǫ æǤǤǤ «Ǥ«Ǥ «āǤ © ©Ǥ æǤ ©
Ǥ Ǥ āæǤ ǡ©ǡ æ Ǥ ā Ǥ¯ā «Ǥ
Ǥ« «ǦǤ ǦææǦǤǦ Ǥ Ǧ ǫǦǤ Ǧ©ǦǡæǤ ǦæǤ Ǧ ǡǦǤǦæǤ āæ«æ«««Ǥ ā æǤ Ǧā«Ǧ¯Ǥ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ
æ Ǥ ǦǡāǦǤǦ©ǤǤ
~ 122 ~
ǦāāǦǤǦǤ ǦǡāæǤāǤ Ǧ©æ«ǫ Ǧ ā Ǧ Ǥ Ǧ æ ǡ©Ǥǡ©© æ©ā
ǡ ©æǤ©æǡ©æǤæ«æ ǫǤ Ǥ Ǧ æ æǤǤ Ǧ ǤæǤ © Ǥ «Ǥ ā©¯Ǥ Ǧǡǡāǡæǡ«ǫ Ǧ
Ǥ ǤǦ©Ǥ©æǤ ǦǡǡāǤǤ
Ǥe©Ǥæ æǤæ ǤǤ Ǧ ǡ « ǫ Ǧ Ǥ Ǥ ǦǡǡǦǤǦǡ©æ æǤ Ǧ «ææǦāǤ æ«Ǥ Ǧ
æǤ ææǫ ǦǡææǦǤǦ æ©Ǥ æ©ǡ«ǤǤ ǫ ǦǤ
Ǥ Ǥ ǦǦǡæǤ Ǧ æāǡæ«Ǥ«« ©Ǥæ©Ǥ æǤ ©«Dz dzæǤǦ©©Ǥ
«Ǥ Ǧææ«Ǥ©Ǥæ« āǤ«©« ǤǤæǤæ ǡ©æǤǤ ǤǤ
~ 123 ~
©Ǥā
Ǥ©
ā«Ǥ
©Ǥ Ǥ Ǥ æ « ¯Ǥ æ ¯ǡ « Ǥ æ Ǥ ā ǤǤæǡ«Ǥ Ǧ æ ǫ Ǧ Ǥ æ © ǡ «Ǥ Ǧ «ǦæǤ ǦǫǦ¯Ǥæ Ǥeǡǡæǫ ǤȂOnaǫ æǤ Ǧæ Ǥ ǡ « © æ āæǤ ©«āæǤ © Ǥ«æ ǤǦ©æǦǤǤ
æ «ǡā«ǡæ æǤ ǦeǫǦǤ«Ǥ Ǧ ǫǦǤ Ǧ
ǦǤ Ǧe«Ǯ
ǯǫǦǤ,ǤǦǫ Ǧ ǡǡ©Ǥ ¯««Ǥ
Ǥǡ ǤeǡǤ Ǧ āǤǫǦǤ Ǧǡ¯ǦǤ Ǧ~ āæ «æ Ǧ Ǥ Ǥ ǦææǦæ Ǥæ ææ©Ǥ ǦæǡǦ Ǥ Ǧææ Ǧ Ǥ Ǧ æ Ǥ ā « ǤǤ Ǥ Ǧǡ Ǧ ā Ǥ Ǧ ā Ǥ
~ 124 ~
Ǧ ǡ Ǥ
Ǥ ¯Ǥ Ǧ©ǨǦǤǦ æ©
Ǥ«Ǥ Ǧ©ǡ©ǦǤǦ©©Ǥ æǤ Ǥ ā«Ǥ
Ǥ Ǧ
æ«æ ǡæ©©āǤ Ǧ ©Ǥ Ǧāǡ ǡ æ Ǥ © Ǥ © « ææǤǤ© āæǤæǡ«Ǥ ææ«Ǥ~©Ǥ Ǧ © Ǧ © Ǥ Ǧ ǡ ǡ Ǥ Ǥ©ææ«Ǥ
Ǥæ
āæ©Ǥ©āǤ Ǧæ © āæ æ
æ ǫǦǤ ǦǤ Ǧæ«ǫǦǤ Ǧ,ǤāǤ Ǧ«ǦǤ Ǧǡ©
Ǧ
ǤǤǦ eǫǦǡ«©Ǥ Ǧ«ǡǡǤ Ǧ«Ǥ©æǫ ǤǦæǡæǣǦæ
Ǥ ǦæǨǦǤ «Ǥæǡ « Ǥ ǡ Ǥ © ā«æǤ ǡǤ Ǧ «©Ǧ©Ǥ Ǧæ©«ǫǦǤ Ǧ©©Ǧ©Ǥ Ǧæǡ«ǫǤ æǤæāǡǯ©Ǥ
~ 125 ~
æǡ ā Ǥ «ǫ æ
āǤ «ǡǤǤ ǦǡǤ©æǤ ©©Ǥǡ ©«ǡǤ©
ææǤ©æ© ǫ ,©ǤǤ Ǧ«ǤāǤ
æǤ ææ
Ǥ ǤǦ ǡ«ǤǤ «ǤǦā«Ǥ«©«Ǥ ©ǡǤ «Ǥ « æ © æ©Ǥ««æ«Ǥ
Ǥ
ǡæǤǤ ǦǤ©ǤǡǦǤǦ ǡǤ ,«Ǥæ«Ǥ æǡǤ ¯ «Ǥ æ« «Ǥ æ
Ǥ ©© «ǡ
Ǥ «
« Ǥ æ ā Ǥ Ǥ Ǥ Ǥ ǡ Ǥ ǦæǫǦǤ ǦæǤ Ǧæǫ Ǧ æǤ«©Ǥ ǦæǡǤǤ ǦææǤ¯ǫ © ¯ Ǥ Ǥ ǤǤǤ«Ǥ
æǤ « Ǥ
~ 126 ~
ā¯«Ǥ ǡæǤ« Ǥ Ǧǡ¯ǤǤ æǤ ā æ ā ā
æ ǤāæǤ
æ«ǡæ«Ǥ ǦææǤǤ©Ǥ Ǧǡ © Ǥ æ æ © Ǥ ā © Ǥ æ Ǥ Ǧā©ǡææǫ Ǧ©Ǥ «Ǥ æ æ « æ Ǥ
æ «©
Ǥ©ǡǤ ««Ǥ Ǧæ«ǡǦǤǦ«
Ǥ© ææǫ Ǧ ā ǦǤ Ǧ
Ǥ « Ǥ ǤǤǤǤ Ǧæǫ Ǧ æ æ ā æ
«Ǥ ǡ æǤ
Ǥ ,
©Ǥ Ǧ
ǦǤ Ǧ
Ǧ Ǥ Ǧ ©Ǥ ā
Ǥ ǡ æ© Ǥ ~ ©ǡ Ǥ Ǥ æǤ
āæ Ǥ Ǧ ǫǦǤ Ǧ ā ææ Ǥ ǤǤ ǦāæāǤ ǦǡǤ ǤæǤ āǤæǤǡ ¯©ǡǤ
~ 127 ~
ā æ «Ǥ ā Ǥ ǡ ā©©āǤ ǡā
ǡāǤ Ǥ«æǤ
āāǤ æ« ǫ Ǧǡæǡ©©
Ǥ Ǧ««ǤǤǤ Ǧ,ǤǤ~Ǥ Ǧæǫ ǤǦǤ Ǧæǫ ǦāǦǤǦǡ
ǡ©Ǥ ǡāǤ Ǧe
ǫ ǫ ǦǤǤāæǤ ææǡǤā¯
Ǥ Ǥ
Ǥ «ǤāǤǤǡ Ǥ «
Ǥ ,Ǥā©©Ǥ æǤææ Ǥ ǦāǦæǤ ,«ǤǦ©ææǡ Ǥ©
Ǥ©Ǥ© Ǥ ǫ ǦǤ Ǧ©æǫ Ǧǡ©Ǧ©ǤǦ ©æ æǫ Ǧ æ © Ǥ æǤ āæǤ ǦāǤ ©«ǫ Ǧ Ǥ «ǡǤ Ǧ«ǦǤǦ©æ©æ æǤǤǤǤ Ǧ
āǫ ǦǦǤ
~ 128 ~
Ǧ©ææ««Ǥ «ǤāæǤǤǤ ǦǤæǡǤ ǤǦeæǤ ǦǤ ©æ«ææ©æ ©Ǥ āǤ Ǥ Ǧ ǡǤǤǤ Ǧā ǦǤ Ǧ
Ǥ Ǧ©ǡāǤ æǤǦǦǡ«æ «ǤǦ©æǤ ǡǡǤ Ǧ©
ǫ ǦǤ Ǧæǫ ǤǦǤ© Ǥǫæ«ǫ Ǥ Ǧ Ǥ æ āǡ Ǥ « āǤ © æ
æ
Ǥ āæǫ « Ǥ «Ǥ ©æ «Ǥ
Ǥ Ǥ « Ǥ Ǧ
ǡāæǤæ Ǥ Ǧ ©Ǥ Ǧ«ǦǤǦæ« ææ«ǫ ǦǤ ǦǤ Ǧǡ
ǦǤǦ Ǥ ǡ«©æææǤææ Ǥ ǦææǤ
Ǥ Ǧ © Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ ©æ
Ǥ Ǧæ©ǫ ǦǤ
~ 129 ~
ǦǡǦǤ Ǧ ©æ Ǥ «©©ææǤæǫ © ©ǫ ǤǦæ©æ©ǫ Ǧæ
Ǥ ǡ ā © Ǥ æ©æ©Ǥ ǦǡǤæ«æ
Ǥ ǡ©«Ǥ ©ǤǤ Ǧææǫ Ǧ æ Ǧ ǡ © æ «©ǤǦ«æ«Ǥ Ǧ ǡ æ © Ǧ Ǥ Ǧæ«
ǡæǤ ǤǤǤ ǫ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ æǡ Ǥ ,Ǥ ææ æǤ Ǧā©Ǥ ǦǦæǤǦ«ǡǫ Ǧ«ǦǤǦǡ Ǥ Ǧ eǡ¯ǡ«ǫ Ǧ
āǡ æ ©æǤ © ā æ Ǥ æǡǡ¯ǫ Ǧ©æǤ©Ǥ ǤǦǡæ©ææǤǡ Ǥ©©æǡæǡæǡæ Ǥ Ǧ ǡ ǡ ææ Ǥ ā ǡǫ æāǤǦǡǦǤǦ Ǥ©æǡǡ©ǫ ǤǦe ǫ ǦæǦǤ Ǧ©ǤǤǤ
~ 130 ~
ǦǤ ǡǡ
Ǥ æ Ǥ Ǧ©ǡǫ ǤǦ©æǡǫ ©æǤǦ¯ æ©Ǥ©Ǥ Ǧ ǫ Ǧæ«Ǥ ǦǤ Ǧ©æǦǤǦ ǤǤǤ Ǧǡǡǡ©ǤāǡǤ Ǥ æ©Ǥ © ā ā© «æ Ǥ Ǥǡ«© ©ǤāǤ ǤǡǤ æ
æǡāǡ «Ǥ
Ǥ æ«æǤeǡ ©«ǡ©
Ǥ © āǡ Ǥ ©¯æ©Ǥ Ǥ æ āǤ æ «Ǥæ Ǥ Ǥ Ǧ æ © « æ ©ǡæǤ ǡǤ ǡ āæǤ Ǧ «ǡ©ā«ææǫ Ǧ©Ǧ©Ǥ Ǥ«æ«ǡ æ©Ǥ© Ǥ æ æ ā ā
« Ǥ «æǡǡǤ Ǧ© æ«ǡǤǤǤ
~ 131 ~
æǡæǤǦæ© ©Ǥ©ǫ ǦǦǤǦǡǤæǤ Ǧ © Ǧ Ǥ Ǧ ā ǤǤǤ Ǥ ¯ǡ«Ǥ Ǧ««ǫǦǤ
æǤ Ǧā ©æǤ
¯ Ǥ©ǦǤǦā©æ
æ«ææ©Ǥ Ǧæāǫ ā©Ǥ©Ǥ© ©æǤ ææǫ Ǧ©©ǫ Ǧ©ǦǤ āǤǦǫ æ Ǥ ǡ æ ©Ǥ©æǡ ©Ǥ æ Ǥ « Ǥ Ǧ æ ǫ Ǧ « ǤǦæææǫ Ǧ Ǧ ǤǦ ©Ǥ æǡǤ Ǥ
ǦǤ Ǧ Ǥ ǡ Ǥ āǤǤ ©æāǤ ¯
ǡæǡæ Ǥ ©©Ǥā
ǤǤ ¯Ǥ «ǡ©«Ǥ æ Ǥ ǡ āǤ©āǡǤ « ǡ ā ǡæ©Ǥ Ǥ ǡ æ Ǥ «ǤǦǡǡæǫ
~ 132 ~
æ«
«Ǥ
~ 133 ~
13. veljaĀe 1864. Draga mama Rose! Upravo smo završili s mozganjem nad mjesec dana starim novinama koje je Travis trampio za nekoliko koža u blizini Perryja i jedan gospodin po imenu Benson izdao je novo izdanje govora koji je Lincoln održao u Gettysburgu. Veþ smo bili proĀitali o bitki koja se vodila u srpnju, onoj u kojoj su mnogi hrabri ljudi izgubili živote. Benson je rekao da je naš predsjednik održao govor na groblju na mjestu bojišnice. Adam je plakao dok je Āitao i prepisao ga da ti ga možemo poslati. Cole misli da si ga vjerojatno veþ proĀitala, mama, ali svi mi smatramo da je previše važan i da bi ga svatko trebao barem dvaput proĀitati. Ti i Lincoln ste u našim molitvama, Douglas
~ 134 ~
OSMO POGLAVLJE
«ǡ«©Ǥ Ǥ Ǥ « æ ā
Ǥ « æ ǡ āæ āǤæǡ ǡ©©āǣǦǡǫǦ ©Ǥ ǡ
ǡ«© æǤ ā « ǡ æ ǤeǤ Ǥæ
ǡ æ « ǡ
æ Ǥ āǡā
æǤ Ǧ ǡǤ¯Ǥ æǤ¯ Ǥ ǡ
Ǥ©ā©Ǥāæ«Ǥ ǦæāǦǤ Ǥ ǡ«©æ Ǥ«ǡǤ ǦǤ Ǧ©ǦǤǦǤǤ ā©æǤ©æǤǤǤǫ~ «æææ©æ Ǥ Ǥ āǫ ǦǤ Ǧ æ Ǥ © Ǥ āǫ
~ 135 ~
Ǧ©ǫæ©ǫ Ǧ©æǦǤǦǡ©æ ǡ©©©«©Ǥ
«Ǥ Ǧ© «ǫ ǣǦǤ Ǧ ǫæ««Ǯǯǡǫ ǤǦǦæǤǦǡǤ æǤ«æǤ ǤæǤǦǦǤǦ¯Ǥ © ǤǫǤǤǤ ǦǦǤǦæ ǫ ǤǦǤæǤ© Ǥ Ǧ~©ǤǤǤ ǤǦe©ǫ Ǧ «Ǥǡǡā¯©ā āǤ ǦǡǡǤæǤ©Ǥ ā Ǥ
Ǥ ǡ ā© āǡ©ā¯Ǥ «æǡā©©Ǥ Ǧ « ǡ © © ā
ǫ ~ Ǥ
Ǥǡ æǤæ æ
Ǥ Ǥ æǡǤǤ Ǧ ©ǡǤ ǦāæǫæǫǦǤ Ǧ«Ǥǡ āǤ«Ǥ ā æǤ ā æ ǤǤǤ ǡ ǡǡ©Ǥ« ©Ǥ æǤæǡ Ǥ Ǥ æ Ǥ ā
~ 136 ~
«æǡ
ǡæ āǡǤ āǤ ā æ « Ǥ «Ǥ ǦǮǯǤe«ǫǦǤ æ© Ǥ Ǧ « æ Ǥ« ā ǡ « Ǥ © ǤǦǤǦ«æ æ«
©ǤǤ Ǥ Ǧæ©ǡ ǫ ǦǦǤǦæāæǤ Ǧ,Ǥ āǤǤǤ Ǧ ǡ Ǧ ā Ǥ Ǥ æǤ ǡ
Ǥ ǦæāǦǤ
ǡæǡ Ǥǡ«ǡ ǦǤǦæ Ǥ æ Ǥ Ǧ ©æ Ǧ ǡ ©Ǥ ǦæææææǡǦǤ «
«Ǥ «æǡā©
Ǥ« ā©Ǥǡǡ Ǥ Ǧǡā«āǨ ǦǤ «Ǥ æǤǦ©Ǧ ©Ǥ Ǧeæǫ Ǧ«Ǧ ǤǦ©Ǥ «
Ǥ © ǤǤ «Ǥ
æ Ǥ
~ 137 ~
Ǥæā æ«ǡǤ « æǤ « ǤǤ~«æ æ©«Ǥ , æ ā
æ ¯ǡ æ ǡ ©
Ǥ ǡ
æ « Ǥ « « Ǥ
Ǥ ā
ǡ © Ǥ ©Ǥ Ǥ ǡææǡ Ǥ Ǥ ©«¯Ǥ« Ǥ
ā«ǡ ©æǤ ā
Ǥ Ǧ æ Ǧ Ǥ Ǧ « © © Ǥ
Ǥ Ǧ Ǥ Ǧ ¯æ Ǧæ ǤǦæ©æǤ Ǧ¯Ǧ
Ǥ ǦǡǤ Ǥ Ǥ Ǥ ǦǡǦǤ ǦǫǦǤǦāǤ ǦǤ Ǧ,ǡǫæææ«ǦǤ ǦææǦǤ ǦǤ©ææǤǤǤ Ǧ æ©ǦǤǦǡǤ Ǥ Ǧā «ǫ Ǧ Ǥ ǡ«æǤ Ǧǫæā
ǫ ǦǤææǫ Ǧæ«Ǥ
~ 138 ~
ǦǤǦǡ©æ©āǤ Ǥ æ Ǥǡ©æ«Ǥ ǡæǡǤ - Au nom du Pere... æǤ
Ǥ «æǤ
Ǥ «Ǥ © «Ǥ æ ǡ «ǡ © ǤæǤ
«Ǥ « ǡ «©«Ǥ Ǧæǫ ǦǫæǡǦǤ ǤǦǡ ©«Ǥ Ǧ«ǡ«æǦǤǦ Ǥ Ǧǡāǡ
Ǥ ǡ Ǥ æǤ Ǧææǫ Ǧ æǦ ǤǦ ǡæǡ ǤǤǤæǤ Ǧ ǦǤ ǦæǫǦǤ ǦæǤ
Ǥ
ǤæǤ© āǤ æ
Ǥ æ © ā
ǫ «
«Ǥ© ǡ©Ǥ æ
ǤæǤ Ǧ,ǦǤǦā
Ǥ Ǥǡ Ǥ
~ 139 ~
ǦæǤǤǤǦǤ æǤǦǤ
ǤæǤ Ǧæ
ǫǦǤ ǦǦǤ « Ǥ © æǤ Ǧǡ
Ǥ©©ǫ ǦǡǦǤ ǤǦæǡǫ ǦǦǤ ǤæǤ Ǧ©
ǫ ǦæǤǡæǤ ǤǦǡæǤǤǤ ~ æǤæ Ǥ ǦǦǤǦ ǫ Ǧ«ǦǤ Ǧ«ǡ«Ǥ Ǧ«ǫǦ«Ǥ Ǧ¯ǤeæāǫǦǤǦ,æ Ǥ «Ǥææ ā©æǤ ǦǦ
ǤǦæǡǤ āǤ
Ǥ Ǧ Ǥ Ǧ « æ ā « ǡ Ǥ ā æ Ǥ æ ǫ ǦǡǤ Ǧ ǦǤǦ
Ǥ ǦæǦ
ǤǦ«
ǡ« «Ǥ Ǧæ«
ǡǫǦǤ ǦǡǦǤ
~ 140 ~
Ǧ ǡ ā
Ǥ «ǤǡǤ ©æǤǦǦǤ Ǧ ǦǤ ǤǦǤ©æ«æ ǫ Ǧ,æǡ
æ¯ǡ© Ǥ ǡ Ǥ Ǧ ā ā Ǥ © ©Ǥ æ
¯Ǥ ā « æǡ æǤ«ǤǤ ¯ ~ ā « ~Ǥ « æ
Ǥ
©ææǤ ǡǡāǤ©æǫ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ
æ
Ǧ Ǥ Ǧ ~ā
ǫ «ǡ «Ǥ«Ǥ Ǧ
æ«Ǥ ǦǫǦǡ
æǤ Ǥ Ǧ
ǡ « Ǥ «ǡǤ«Ǥ Ǧ ©
ǫ ǦāǦǤ Ǧe ā © æ
ǫ Ǧ Ǥ ǡǤȂā
Ǥæ āǡ Ǥ æ Ǥ ǡ æ Ǥ ~©æǤ Ǧ
ǫǦæǤ Ǧ
ǡǤ ǦǡǤæāǤ,æǡ ǫ ǡ Ǥ Ǧ ā ā
ǡāǤǡ«©e āeǡ
Ǥeæ
ǡǫe ā«ǫ āæ«Ǥ
Ǥ
~ 141 ~
ǡææ Ǥ Ǧ
ǦǤ ǦæǫǦǤ « Ǥ « æ «Ǥ Ǥ Ǧ ¯
Ǧ
«Ǥ ǦæǫǦǤǦǡǫ Ǧ«ǡǤæǦǤ Ǥ «
Ǥ Ǧā æ « Ǧ ¯ Ǥ Ǧ ©ǫ Ǧæ©
ǫ Ǧǡ«ǤǦǡ
æ Ǥ ©ā«Ǥ«©ǡ Ǥ«Ǥ ǤǦǡǫ Ǧ ǡǦǤ Ǧ ««ǦǤ Ǧ«ǦāǤǤ Ǧ ǦǤ «ǮǯæǤ «ǡ
Ǥ««
«Ǥ«Ǥ ¯«ǤǡǤāǤ «ǡāǤ Ǧ«ǡǤ Ǧ«æǡǫ ǦǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ ~ ǡ ǤāǤ Ǧ© ā Ǧ Ǥ æ æ æǣǦ,©©«
Ǥ Ǧ«ǡǦǤ Ǧe«ǫǦǡ©āæ
Ǥ ǦæāǦǤ
~ 142 ~
Ǧ ǡǡ©āææ«Ǥ ©āǤ āǤ« æāǤ«æǡ « Ǥ Ǥ «Ǥ ǦǦǡææǤ ǦǦǤ Ǧ«āǫǦǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ ~ æ Ǥ «© ææ Ǥ «ǡæǤ ā ©Ǥ , æ
© ǤǤǤ Ǧ ǤǤǤǦ
ææ«
Ǥ æ© «Ǥ Ǥ Ǧ ǡ ā Ǥ « āǤǡǤ «æǤ
Ǥ Ǧ«ǫ
Ǧ Ǥ Ǧ © Ǧ Ǥ Ǧ æ ǫ Ǥ Ǧ Ǧ
Ǥ Ǧ«¯ǫǦǤ Ǧ©Ǧ«Ǥ ǦæǫǦǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ , Ǥ Ǧ ǡǤ Ǧ ©ǦǤ Ǧ ǡǦǤāǤǦ Ǥ æǡǤ ā ǡǫ «©Ǥ« ǡ æǣ Ǧ ā Ǧ Ǥ Ǧ ©
ǡæǤ ǦǫǦǤ
~ 143 ~
Ǥ æææǤǦ æǫ Ǧæǡǡǫ ©ǡ© «Ǥ ǦǡǤǡǡǫ Ǧā æ ǡ Ǧ Ǥ Ǧ « āǤ Ǧ«ǡæǦ
Ǥ « Ǥ æǤ«
Ǥ Ǧeæ«ǫǦǤ Ǧ©©
ǦǤ Ǧ ǡǦǤ Ǧǡ æ«
ǡāǤ ǡǡ āæǤ Ǥ Ǧ Ǧ Ǥ « ǡ ǣ Ǧ «ǫ ©ǫ « æ Ǥ æ
ǡ©
Ǥ æǤ ǡ«Ǥ
Ǥ ǡ ǡǤ
Ǥ « Ǥ Ǥ«æǡ ææǤ ¯©æǤ« ǡ ǡæǤ Ǥ«© Ǥ ǤæǤǡ æǤā ©āǤ Ǧǡ©æǡǡæǫǦǡ«©Ǥ æ ǡ © © Ǥ Ǧ ~ æ āǤ©æ¯ǫ
~ 144 ~
ǤǦāæ©ǡǤææā ǫ«æǤ ~ǡæǤ æ
Ǥ Ǥ , ǡ«Ǥ Ǥ
©Ǥ
Ǥ ,
Ǥ,«
«Ǥ Ǧ ǡǡ Ǥ ©Ǥ æ Ǥ æ æ æǤ āæ©Ǥ ©æ
« ǤāǤ Ǧæ«ǫǦ Ǥ ǦǡǦǤǦ æǤ ǡǡǤ ǤǦæǫ ǤǦǤ æ
Ǥ Ǥ
æ Ǥ Ǧ Ǥ ā Ǥ ©«Ǥ
ææā©Ǥ Ǥ « æ Ǧ ǡ © Ǥ Ǧ æ Ǥāǡ ©Ǥā ¯«ǡ āǤǤ Ǧǡ Ǧ Ǥ
ǡ æ ā æ©Ǥ ǦǦǤ Ǧǫǫ©
ǡā©Ǥ©Ǥ æ
Ǥ ǦǦǤǦ
Ǥ©«Ǥæ«« Ǥ Ǧ
ǫ Ǧ Ǥ Ǥ
~ 145 ~
Ǧ ŠǦǤǦ ā
Ǥ āǤ ǡǤǤ©āǤ Ǧe©æ«æǫǦǤ Ǧ~æ©©ǫǦǤ ǦǤ~ǤǤ ǤeǤ©
Ǥ Ǧæ©ǫǦǤ ǦǦǤǦ©
æ Ǥ©
Ǥ©æǡǤ Ǥ © āǤ Ǥ æ«Ǥ ǡ
«āǤ ©æāæǫ ǤæǤǦ ǡǤæǡǫ ǦǤǤǤǤ Ǧ¯ǦǤǦǮāæǯǡǫ ©ǫ Ǧā Ǧ Ǥ Ǧ © «āǤ ǦǡǫǦǤ Ǧ©æ©ǫǦǤ Ǧ
ǡǤ Ǥ©ǤǦǡǡǦ Ǥ ǦæǫǦǤ Ǧ æǦ ǤǦ¯æǤā æ ǡ Ǥ Ǥ ǤǦ« ǫ ǦǦǤǦāæ©«ā ǤææǤ æ Ǥ©æǫ ǤǦ©ǤǤ ææ Ǥ ǡ © æǤ ǡ Ǥ Ǥ©æ©Ǥ Ǧ© æ æ æ © Ǥ «ææǤæǤ
~ 146 ~
Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ ǡ ǡ æǤǤ,«Ǥ ǦǦǤǦǤ Ǧǡ©æǡǡ©«ǫ ǡ«Ǥ ǦǤ«ǫ Ǧ¯ǫǦǤ ǦǡǤ Ǧ«æǡǫǦǤ Ǧ©Ǥ æ Ǥ © ǡ āǤ Ǧ Ǥ ǡ Ǥ Ǥ Ǧ ǦǤ Ǧǫ ǦǤ ǤǦæǤ©Ǥæ æǤǦāæǤ Ǧe«ǫ æāǦǤǦ«ā ǤǡǦǤǦǡ ǡǡǫ Ǥ Ǧ Ǧ ā Ǥ Ǧ ǡ © ā
ǫ æǤæǤ
æ
«æā«Ǥ «Ǥǡ ǡ
Ǥ āǡ Ǥ ā æǡ ā
©
āāǤ « «æ Ǥ ā ©ǡ «
Ǥ
ǤǦe«æǫ Ǧæ«ǤǦ, ā«Ǥ Ǧ ā æ « Ǧ Ǥ
~ 147 ~
ǤǦ æǦǤǦ
Ǥ ǤǤǦ
Ǥ
ǡæ«ǡ«© Ǥ©āǤ «Ǥ
æ
Ǥ āǡ Ǥ « « æ æ Ǥ ā
«Ǥā© æǤ « Ǥ «Ǥ ǦæǫǤ ǦāǦǤǦæ©Ǥ «āǤæǤ Ǧ«Ǥ Ǧǫ Ǥ Ǥ Ǧ ǡ«Ǥ©Ǥ«æǤ Ǧ©ǦǤǦǤ Ǧæā
ǡǫǤ Ǧ æǤ
Ǥ Ǧ«ǡæǤǤǤ Ǧ ǦǤ Ǧ æ ā
ǡǤæ«æææ«
Ǥ ǤǦǫǦǤ ǦǡæǤ Ǥ Ǥ ā ǡ « Ǥ Ǥ e © «ā
Ǥ āǤ ©
ǡāāæǤǡ Ǥ ©ǤǤǡ ǡ«æǤ Ǧ © Ǧ ǡ © āǤ«ǡāǤ Ǧæǫ ǦǡǤ
~ 148 ~
ææǤ©æǡæǡ ««Ǥ Ǧææ«ǫǦ«Ǥ
« Ǥ «Ǥ Ǥ ǡ © ǡ ǡæ«Ǥ æ Ǥ «āæ©āǤ ǦāǤ ǦǤǦǤ Ǧ«ǫ Ǧ«Ǥ Ǧ
Ǥ Ǧæǫeāæǫ ǦāǤ ǦǤ Ǧǫ Ǧ¯æāæǤ «ǫ Ǧ ā æ «Ǥ æ æ āǤ Ǧ«ǫ ǦǤ ǦǡæǤ ǡǤ æǤ æ ©æææǤ æǤ ā Ǥǡ æ « ©ǡ
¯ǡ ā¯
ǡǤ Ǥ © Ǥ ǡ
©Ǥ āǡæ©ǡ ©æǤ ā āǢ ā Ǥ Ǥ Ǥ Ǥææ
~ 149 ~
¯Ǥ¯ǡǤ¯ǡā «æ¯Ǥ ǡǡ«æ«Ǥ Ǧ ǡ ā «æ Ǧ æǤ Ǧ ǦǤ Ǧ æǫ Ǧ ǡǤǦæǤ Ǧ Ǥ ǤǦ«Ǥæ©ǦǤ Ǧ ǦǤāæ© Ǥ ~ǤǦ «ǫ Ǧ ǫǦǤ Ǧ Ǥ Ǥ Ǥ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ Ǧ ǡǤ Ǧ ǦǤǦ ǡǤǤ Ǧ Ǥ Ǧ
Ǥ Ǧ æǫ Ǥ æ æ Ǥ Ǥ« Ǥ Ǧ ǫ Ǥ«
©æǤ Ǧ āæǤ ǤǡǤææǤ Ǧ « ǫ Ǧ Ǥ Ǧ æǫ Ǧ Ǥ Ǧ æ ǫ ~ ©ǫ Ǧ æ Ǥ © « æǤ
~ 150 ~
«Ǥ
Ǥ āæ©āǤ ,©ǡǤ Ǧ©ǡǫ Ǧ ǡ ǦǤǤ «āǤ ǦǫǦææǤ ǦǡǤ æ æǤ ā Ǥ Ǥ ǡ «ǡ ©ǤǤǤǤ Ǥ~ ǡæāǤǡǤ e©ǡǡ«ǫ ǤāǤ Ǥ Ǧ©āæǤæǤ Ǧæ©©ǡǤǡ©Ǥ Ǧ Ǥ Ǧ©Ǥ Ǧ©Ǥ ©Ǥ¯Ǥ
«Ǥ ǡǡ
Ǥ
Ǥ«ǡæā Ǥ ǡ ǡ ā©Ǥ
ǤǤ
āǤ ~ æǤ Ǥ«ǡ āææǡǤ Ǥ
«
ǡ « ǡā©Ǥ Ǧ©ǤǦ æǤǤ æ©Ǥ ǡ Ǥ ā ā æ
Ǥ «ǡǤ āæǤ æ ©æǤ Ǥe©ǡǡ«ǫǤ« ¯æǡ«ææǤ æ ǫ Ǥ
© æ Ǥ«æǤ
~ 151 ~
Ǥ
~ 152 ~
1. kolovoza 1864. Draga mama Rose! ÿitali smo u hamondskim novinama o još jednoj bitki koja se vodila bal oko mjesta u kojemu živite ti i gospodarica Livonia. Naravno, svi smo se zabrinuli. ÿuli smo previše groznih priĀa o nemirima zbog hrane i medicinskih potrepština. Tjedan nakon što smo to proĀitali, stiglo je tvoje pismo u kojemu nam pišeš da si dobro. Vjerojatno odmahuješ glavom zbog naše ludosti. Neprestano nam govoriš da imamo vjeru u Boga i da Njemu prepustimo brigu, ali katkada je teško predati stvari u Njegove ruke. Nastojimo, mama. Nadam se da i to nešto znaĀi. Iskreno nam je žao što se zbog nove terapije oĀiju gospodarici Livoniji nije poboljšao vid. Ne misliš li da je ono batinanje koje je pretrpjela od svojega supruga moglo imati neke veze s njezinim zamuĀenim vidom. SjeĀam se da sam je viāao svu krvavu i u modricama. Molim te, reci joj da mislimo na nju i da se molimo za njezin oporavak od križa koji nosi. Nadam se da vas njezini sinovi ostavljaju na miru. Patimo duboko u sebi zbog nekih stvari koje su uĀinili vlastitoj majci. Kako sinovi mogu biti tako okrutni? Cole se brine da þe vas ti mladiþi pokušati gnjaviti na isti naĀin na koji je to Āinio njihov otac, ali rekao sam mu da ima više vjere u tebe. Sve dok je ti štitiš i dok ostaješ uz njihovu majku, neþe se usuditi nasrnuti na vas. Molim se da sam u pravu. U novinama je objavljen još jedan Lincolnov govor. Održao ga je prije nekoliko godina, mama. Znaš li da nas je nazvao crncima, a ne robovima? Crno mi se Āini dostojanstvenijim od nekih drugih imena koje sam Āuo. Cole se pita zašto se za sve ne bi moglo reþi samo muškarci i žene. Ne vidi ni jedan drugi razlog zbog kojega se mora biti precizniji. Volio bih da je to ~ 153 ~
tako jednostavno, ali ljudi imaju neobiĀne predodžbe o svima koji se od njih razlikuju. Zašto druga boja kože izaziva mržnju kod ljudi? Jedne veĀeri smo, sva braþa, ušli u raspravu oko rasnih razlika. Pitao sam Travisa misli li da su se ljudi koji su za nas napisali Deklaraciju o neovisnosti brinuli o boji ljudske kože? U našim zakonima piše da su svi ljudi stvoreni jednaki. Rekao sam braþi kako ne vjerujem da je Jefferson razmišljao o tome da ukljuĀi crnce kad je napisao svoja pravila za vladu, ali Douglas je rekao kako to ne bi trebalo biti važno. Jednako je jednako, bez obzira na boju neĀije kože ili vjeru koju netko prakticira i tako dalje. Svi smo se složili u jednom. Mnogi Južnjaci nikada nisu našli vremena proĀitati Ustav. Mary Rose nam sada rado pomaže oko posuāa. Pazi na one dvije porculanske šalice koje joj je Travis nabavio. Obeþao joj je da þe joj, Āim ih trampi još nekoliko, pokazati kako prirediti pravu Āajanku. Pokušava sada nabaviti Āajnik, a znajuþi Travisa, neþe pogriješiti. Naravno, ne zna ništa o tome, ali uvjeren je da þe mu gospoāa Morrison rado pokazati kako se to Āini pa þemo tada moþi pouĀiti našu sestru. Cole se kune da nema nikakve veze s Āajankom, ali predomislit þe se. Uvijek se predomisli. Cole je naposljetku zapoĀeo s radom na našoj kuþi. Jedna stvar za drugom sprijeĀila ga je da lani zapoĀne s projektom. Prvo je to bio štagalj za Douglasa, onda je zima stigla prije nego što je ukopao podrum, a sljedeþega proljeþa morao je sve vrijeme potrošiti loveþi nam hranu i konje za trampu. Prodali smo sve mustange koje je uhvatio. Planine obiluju moguþnostima. Cole ne može raditi na kuþi dok njegova braþa skupljaju konje. Zna da naš prihod ovisi o hvatanju divljih konja i njihove obuke prije nego što to netko drugi uĀini. Douglas stjeĀe reputaciju u okolici Blue Bellea. Ljudi prevaljuju kilometre i kilometre kako bi od njega Āuli mišljenje o tome što im je Āiniti s bolesnom kravom ili probirljivom kokoši. Moj brat doista ima dara za procijeniti što se treba uĀiniti. Svi smo poĀeli raditi na tome da iz rjeĀnika izbacimo prostote jer Mary Rose sada sve vrijeme psuje. Cole je došao na zamisao da svako jutro na ~ 154 ~
ploĀu zapiše novu rijeĀ, koju tijekom dana svi moramo izgovarati. Smatrao je da bi nam svima dobro došlo proširiti rjeĀnik, od Āega þe i naša sestra imati koristi. Ne želi da je se u bilo Āemu izost, Prilazem pisma svih upuþena tebi. Uskoro þu ti ponovno pisati, mama. ÿuvao te dragi Bog! Adam
~ 155 ~
DEVETO POGLAVLJE
æ
Ǥ Ǥ« Ǥ « ǡ
ǡæǤ āǤǡ© ¯«Ǥ Ǧ æǦǤǦ Ǥ
Ǥ æ āǤ Ǧ ǦǤ Ǧ ǦǤ ǤǦæ«Ǥ Ǥ Ǧ ǫ ¯ǡ ǡ « «ā«æǤ Ǥ ææǡ Ǥ Ǥ Ǥ
æ «ǡ ā © ǡ Ǥ ¯ æǤ ¯
æ© © Ǥ « ā ā ©Ǥ æ æ æ ǡ ææǤ Ǥ Ǧ ǫǦæǤ
~ 156 ~
ǤǦǦǤ «āæ Ǥ Ǧ ā æ Ǧ Ǥ Ǧ «ǫ Ǥ Ǧ ©ǡ Ǥ © æ«æ©©Ǥ Ǧ©ǦǤǦ ǫǦǤ ǦæǤ æ ¯ æ æ æǤ Ǥ Ǧā
ǡ æ©
Ǥ
ǡǡæāæ© āæ«æ©Ǥ Ǧā
ǦǤǡæǡāǤ Ǧ æ©æǫ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ æ©ǡ©Ǥ ǦǡæǦǤǦ æǤ
Ǥ «æǤ ǤǦææ ǦǤ ǡæǤǤǤæā
Ǥ Ǧ « Ǧ ā ǤǦǤǡ Ǥ ©
Ǥǡ © ǡǤ©©Ǥ Ǥ«© Ǥā«ā Ǥ ǡ©Ǥ Ǧ«ǡǤā«æ Ǥ ā Ǥ Ǧæǫ ǦæǦǤǦā©Ǧ āǤææ©Ǥ Ǧ©«ǦǤǦæ
ǡǫ
~ 157 ~
Ǥā« æ Ǥ Ǧ ¯ Ǧ Ǧ«Ǥ Ǧ ¯Ǥ Ǧ æǡǫ«Ǥ æ ā
æ
Ǥ ǤǦāæǫǤ Ǧ æ
ǦǤǦæ«Ǥ ǡæǤǦ æǤææǡā ©«
Ǥ Ǥ Ǧ ,
Ǥ
Ǥ ©ǫ Ǧ ©æǫǦǤ Ǧ ǫǦǤ Ǧ ©ǡǦǤǦ
Ǥ Ǧ ǤǤǤǦǤ Ǧ ǦǤ ǤǡāǤ © ǡ © ǡ © ā©
Ǥ Ǥ ā © ¯Ǥ «Ǥ
Ǥ Ǧ
æǤ©Ǥ Ǧ ææ«ǦǤ Ǧ «ǫ Ǧ Ǥ Ǥ Ǧ ǡ Ǥ Ǥ , ǡ
ǦǡæǤ Ǧ æǦǤ Ǧ æāæǫǡā āææǤ Ǧ ǡāæǦǤ Ǧ©æ© ǡ©Ǥ Ǧ āææǦāǤ Ǧ ā ǡ Ǥ©Ǥ Ǧ ©ǡ«Ǥ
~ 158 ~
ǦāǤāææǤ «
Ǥ ǡ æ Ǥ Ǧ©ǦǤ ǦæǡǦǤǦ©©æǦ ǤǦ«æ« «Ǥ«ææāǤ ¯ǡ«āæ©æǤ «ǫ Ǥ æ Ǥ æ «Ǥ Ǧ æ «Ǥ e © æ© æǡ ǡ ©æ«Ǥ ǡæǤǦ« ǡǡǤ ǦǤ Ǥ Ǧ ǡ Ǥ ¯ āǡ ǤǤ
Ǥ¯ æǤ
æ
æ Ǥ Ǥ Ǧææǡǫ,©æǤæ©© Ǥāæ©Ǥ Ǧ ǫ ǦæǦǤ Ǧe āæ ¯æ ©ǫ āæ æ «Ǥ , « ¯ æǤ æǤ « ǤǤ Ǥ æ Ǥ ǡ æ ǡ «Ǥāāǡ ǡ ā
ǡ ǡ櫯Ǥā «Ǥ~
Ǥæǡ©
ǡ æ ©Ǥ ǡ ā æǡ ©
Ǥ
~ 159 ~
ā ǡ ¯ æ Ǥ « «Ǥ æ
©ā æ « Ǥ æǡǤ āǤ «ææǤ ā « æ Ǥ
æǡæǤ Ǧ¯ǦæǤǦǡǤæǡǫ
Ǥ ǡ ǤǤ Ǧæǫ ǡ Ǥ Ǧ «« ǦǤ Ǧ¯ æǤ «Ǥ«Ǥ Ǧ,āǤ «Ǥ Ǧ « « ǡ ǫ«æǤāǤǤǤǦ Ǥ ©æ« ææ©Ǥ «Ǥ ǦæææǫæǫǦǤ ǦǤææ«æǤ ǤǦǦǤ ǦǫǦǫ Ǧææ©æǫ ¯
æǤ Ǥ Ǧ æ ǡ ¯ æāǤ ǦæāæǫǦǤ Ǧ©æǦǤ ©Ǥ©ǤǤ ǦæāāæǤ Ǧeǫ Ǧ
āǡǡǫ
~ 160 ~
ǦǡǤǤǤǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ , æ æǤ Ǧǡǫeæǫ «ǤǦæāāæǤ Ǥ « æ ǤǦ¯æǡ©©æǤ æǡæǡ«Ǥ«Ǥ ææǤ ǦǫǦæǤ æ Ǥ Ǥ æ
ǡ ǡæǤ ǦǡǡææǤ āǡæǤæǤǤ āǤ©Ǥ¯ ǤǡǤǤ « ǡ Ǥ ǤǤ© Ǥ
«
Ǥ Ǥ ǡ
æǡ «Ǥ «
ǤāæǤ ¯ Ǥ ǡǡǡ©«ææ æǤ ǫ « Ǥ « æ æǤ ǦææǤeǫǦǤ ǦǤǤǡǫ ǤǤǦ
Ǥææ«ǡ «æ æ æ æ Ǥ æǤ Ǧ ¯ǡǫ Ǧǫ Ǧ ǦǤǦāǤǤǤ æǤǦ ©Ǥ¯æ Ǥ Ǧ¯æǤ Ǧ ¯æǡǤ
~ 161 ~
ǤǦ ¯æǡǤ ǤǦāæǤ Ǥ āǡ©
ǤǡæǤ «Ǥ Ǧā æǤ Ǥ ā
ǤǡæǤ ©Ǥ,Ǥ« ǡ©«æāǡ © Ǥ © ǤǤǤ ©Ǥ ©Ǥ ā ǫ ¯© ǫ ©ǫ Ǥæ
Ǥ ǡ Ǥ ¯ «Ǥ
ǡ© æ ǡ Ǥ ©æǡ
Ǥ
«æǤ ā©«©ā©©Ǥ āǤææāǤǤǤ« ©Ǥ ǤǡāǡæāǤ Ǥ ǡǡǡ«Ǥ «©
¯Ǥ © æ © Ǥ « ā Ǥ ¯ǡ
Ǥ ā æ ©Ǥ « © ǡā©©Ǥ ǡ æ «Ǥ ā «Ǥ ǡ Ǥā «ǤǡǤ Ǧæǫ Ǧ æ««©ææǤ ǦæǫǦǤ
~ 162 ~
Ǧ©ǦǤǦ æ©ǤǤǤæǤ«ǡ Ǥ
ǡ Ǥǡ«æǤ Ǧ«ǦǤ Ǧ¯Ǥ Ǧǡ«ææǡ¯Ǥ Ǧ ¯ ¯
ǡ Ǥ āæǡ «ā««Ǥ ǡā©æǤ āāā ā
Ǥ
«Ǥ, © æǡæ«Ǥ ©æææ āǤǤ ææǤ æ Ǥ
ǡǤ Ǥ« æ©ǡǤ
«
ǡ
Ǥ Ǥ
©æ
ǡ æǤǡ «
Ǥ ǡ æ ǡ«Ǥ æ ǡ © ǡ «Ǥ ǡ««æǡ «Ǥ æǡ «Ǥ «æā«©Ǥ Ǧā«ǡǡæ«æ «āǡ©ææǦ āǤ «Ǥ æ æ
Ǥæ ā «æǤ æ æā «Ǥ
ææ¯ǡǤ
~ 163 ~
©Ǥā ǡ «
Ǥ ǡ «©Ǥ æ « Ǥ æ ā«©Ǥ «æǤ¯Ǥ ǮǯǤā«Ǥ Ǧ©æǤæ æ Ǥ ā © æ ǫāǡāǤǡǡǤ« æ © © ā Ǥ āæ ǫ «ǤǡǤ
©Ǥæ Ǥ ā ā
Ǥ ǡ ©«ǡǡ ©Ǥ ǡ 橯Ǥ æǡ « æǤ ǡ ǡ«
Ǥææ āæǡǫ Ǥ
āǤ ā©«©āǤ©ǡ ǤæǤǦ æ«ǤāǤ ©æ©ā ©ǤæǤǡǤ æ«Ǥ«Ǥ ǦāæǦǤǦ « æ Ǥ « æǤ æǡ ǤǤ«ǡ©¯Ǥ©Ǥ ©æ «Ǥ «
ǫ æ« æā«Ǥ ā «ǡ ©©Ǥ©ā© ǡ ǡ æ ©Ǥ ©
āǡæ « ǡ æǡæǤ æ
ǡæǤ
~ 164 ~
Ǥ æ
ā æ Dz dzǡ © Ǥ Ǥ©
©ǡ«ǡ© æ©Ǥ æ©Ǥ ææ«Ǥ Ǧ©©Ǧ¯ǤǦā«
āǤ ǡ Ǥ
æ«æǤ¯ǡǤ«Ǥ «Ǥ
æǤ« «Ǥ Ǧ ǫǦǤ ǦǡǦǤǦ «ǤǦāǤ «ǤǦ ǫǦǤ ǦǡǦǤǦǡǤ Ǥ Ǧ æ ǫ Ǧ ǡ © Ǥ Ǧææāæ« ǦǤǦ«
Ǥ Ǧæ
Ǥ ǦǦǡæǤ æǤ Ǧ « Ǧ Ǥ Ǧæǡǡǫ Ǥ Ǧ « ā ǫ ©ǡ Ǥ Ǯ«ǤǯǤ ǦǡǡǤǤǤ Ǧ ā Ǥ « « Ǯ « ©««ǯæǫ ǡǤǤ©æǫ Ǧǡ«Ǥ ǤǦ Ǥ ǦǦǤ Ǧ « Ǥ Ǥ Ǧ æ ǤǦ,©«Ǥææǡǫ āǤ«
Ǥ «ǤāāǤ
~ 165 ~
«ǡā©æāǤ Ǥ āǡ Ǥ ««Ǥ©ā
Ǥ Ǧ æ
ǡǤ ©Ǥǡ æǤ ǦææǤ æ
Ǥ Ǥ
Ǥ æā
««Ǥ Ǧe«ǫǦǤ Ǧ« Ǥ ā «Ǥ æǫ æǤ Ǧ ǡ Ǥ Ǧ ǡ © ©ǤǦæǡǫ ǦǡǦāǡæǤ ǦæǡǡǤ «æǡāæ©Ǥ Ǧ æ «
Ǥ æǡǫǡ«ǡāǤ Ǧ æ āǡæ ¯Ǥ Ǧ «ǫ««Ǥ Ǥ~«ǡ āǤ Ǧæ « æ © Ǥ « ©
æ©ǡ ©Ǥæ©ǦǤǦǤ Ǧ«ǡ«æāæǤ Ǧ¯«Ǥ ǦǤ Ǧ«««Ǥ Ǧā
Ǥ ǡ ǡ Ǥ Ǧā
Ǥ ǦæāǤ ǦæāǤǡǫ æ Ǥ æǤ Ǧ ā Ǧ āǤǦ¯Ǥ
~ 166 ~
Ǧā¯ǡāǤ Ǧ ā ¯ Ǥ æ æ Ǥ « ā ǤǤ ©ā©ǡ«æ Ǥ¯ǡǤ ǦāǤ Ǥ Ǧ , © «Ǥ Ǧ,ǫ Ǧǫ ǦǤǫ ǦǤæ«ǫ ǦǤǤ Ǧ«ǫ Ǥ©«æ æ©«Ǥ ǦæāǤ Ǧæǫ ǡ««Ǥ Ǧ æǡ«ǤǤ Ǧ ā¯«Ǥ ǦǦǤ Ǧǫ ǦǤ Ǧ Ǥ āāǤæǤ©æ©Ǥ ǦǡǦǤǦ ««ǡ ǡǤǤǤ Ǧ
«æǡǫ ǦǤ Ǧ©æǡ«ǫ Ǧ©æāǫǤ ǦæǤǤ ǤǦæ©Ǧ¯Ǥ ǦǤ æǤ ā © æ
Ǥ āǡ © æ Ǥ © © æ © æ ©Ǥ
~ 167 ~
æǤ©æ Ǥ©Ǥ © æ Ǥ ǡ æ © āǡ «Ǥ « āǤ«æǤ æǤ©«ǡ«« Ǥ©©āǡǤæ æ««©Ǥ ǦāǡǦǤ Ǧǡ ©ǤāǤ ǡ ǡ « āǡǤ æ « « Ǥ æǤǡǡæ © ā «ǡ ǡ Ǥā
ǡæ āǤ
© ā Ǥ æǤæā« «
Ǥ æāǡā æ©æǤ ææǡ Ǥ ǡ
ā ā¯Ǥ æāǡā «ǤǤ ~ «
ǡ ǡæā Ǥ©Ǥ «ǡǡæǡ ǡǤ æ©Ǥ Ǧ «ǫǦǤ ǦǤ ǦææǤ
æ«
ǤǦæǡ« Ǥǫ Ǧ©Ǥ Ǧ¯ǡ Ǥ © ǫ Ǥ ©ǡāāæ©
~ 168 ~
«Ǥ æ « æ æ «
Ǥ ǡ
æ ǡ Ǥ « æ
ǡ ā āæǤ
āæǤ~ ǡ«©Ǥ ǡǤ āǡ ā «Ǥ æ ©æǤ Ǥ æ āǤ ǡ æ ǡ æ «ǡ ā æǤ Ǥ «
Ǥææ Ǥ ©Ǥæ«Ǥ æǤāæǤ Ǧe æǡ ǫ Ǧ ¯ Ǥ ǦǤæǫ Ǧ
æǤ Ǥ æ «ǤǤ ǡā©«æǤ āǤ ǦǡǫǦeǫ ǦǤæǤ Ǧ ǦǤǦǫ ǦǤæ¯ǤǡǤ æāǫ æāāāǤǤ ǦǤ Ǧ
æ
Ǥ ǫ ©©Ǥ ǦæǦǤ ǤǦǡ©āǡǦ Ǥ ǡǤ
~ 169 ~
ā«ǤǦāǡǤ æ āǤæǤ ǡæāā© Ǥ Ǧ æǡǤ©Ǥ Ǧ æ«ǫ Ǥ ǡ «©
Ǥ æ æ « © āǤ ǡ Ǥ © Ǥ Ǧ āǡǤ «ǡ¯ǡǫǦeæāǫ Ǧ «Ǥ Ǧ ææǫæǫ Ǧ ǤæǤǤǤ «ǤǡǤ æāǫ «ǡā«æ«ǡ« ©ǤǤ āǤǡǤ ǡǤāǤ ǡ©©Ǥ Ǧ
Ǧ
Ǥ Ǥ « « æ
«ǡ ā«
Ǥ Ǧ æ©ǫǤǦ ǦǡǤæǤ«Ǥ~æ ǫææǤ© ©æ © © Ǥ æ ā ǫ ǡ āǡǤāǤ «ǡǡ «Ǥ ææ«Ǥ © æǤ ǡǡǤǣ ǡǡæǤ æāæ©æǫ ǡāǤ« æ«««āāǤ
~ 170 ~
«æææ©Ǥ ā©
Ǥ ǡæǤ
ǤǤǤ ǤǤǤā©āǤǤǤ Ǧ Ǧ æ ǡ ā© Ǥ
æā©Ǥ Ǧæǫ Ǧ
Ǥ ǤæǤ ǡ æ « ǡ Ǥ ǡæǤ ǦǤ Ǥ «
Ǥ Ǥ «Ǥ ǡ ā ǡ ǡæāæǤ ǦæǤǡ«Ǥ «ǫ «Ǥ«ā æǤ Ǧ©Ǥ ǦǤǦ«Ǥ ǤǦ©©æǤ Ǧ e©æ©ǫǡǫ© ǫ©©æǤ «æǡǡāǤ Ǧ Ǥ Ǧ©æ«ǫ Ǧ©ǡ¯Ǥ ǦæǤǫ ǦǤ ǦæāǤ Ǧ©æǡǫǡǤæ āæǤæ©æāǤ æǡǡ Ǥ ~Ǥ«Ǥ
Ǥǡāǡ «Ǥ « «Ǥ«ā«Ǥ Ǧ ǫǦǤ
~ 171 ~
ǦǡǤ æǤ «ǡ ©Ǥ Ǧ«««ǦǤæ āǤ©Ǥ Ǧ«Ǥāææ æ©ǤǤ ǦæǤ ǦǡǤ Ǧæ©æǤ æ
Ǥ
Ǥ Ǧ ǫǦ ǡǤ ǦǤ
āǤ «Ǥǡ Ǥ © © Ǥ ~«Ǥ Ǧ©¯Ǥ Ǧæǫ Ǧæ«Ǥ Ǧ«ǫ Ǧ «Ǥ « Ǥ « ǤǤ Ǧ©Ǥ Ǧǫ ǦǤ ǦǤǤǤ Ǥǡ«ǡæ ǤǤ Ǧæ«Ǥ Ǧ«Ǥ Ǧ«ǡǤe«©ǫ Ǧ©Ǥ ǤǦǤ Ǧ©ǦǤ ǦǤ©Ǥ ǡ æ æ Ǥ
ǡ æ āǤ ǤǦǡǫ
~ 172 ~
ǦǤ©æǤ«©æ«Ǥ Ǧ©©æǤ Ǧæǫ Ǧ ©Ǥ Ǥ Ǧ ǡǤ Ǧ©ǦǤǦ© Ǥ Ǧ«æǫ ǦǦǤǦ©ǤǤǦǤ Ǧæ©
©Ǥ æ©©æ© Ǥ «Ǥ ǡǤ Ǧ ǫ ǦǤǫ ǦǤ ǤǦ©©©æǤ © æ
ǡ © Ǥ©ǤæǤ Ǧǡ©Ǥ Ǧ©ǫ Ǧ©ǤǤ Ǧā«Ǥ ǦǤ©Ǥ ǤǦǦǤǦæ æā
Ǥ Ǧæā
Ǥ ǦāæǤ Ǧ«ǡāǫǦǤ Ǧ āǦǤǦā©© «ǤǤ ǦǦǤǦæǡǫ ǦǤǤāǡ©Ǥ « «Ǥ æ ǫ Ǧ ǦǤǦǤ Ǧæā©ǫ
~ 173 ~
Ǧ āǤǤǤæǤā©«©Ǥ Ǧ ©ǫ Ǧ Ǥææǫ Ǧ Ǥæ
ǫ Ǧ Ǥ Ǧ ǫ Ǧ āææǫ« æǤ ā ǡ « « Ǥ Ǥ
āǡ āǡ«Ǥ«©
Ǥ Ǧ ǤǦ ǫ Ǧ ǡǫǦ Ǥ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥǫ Ǧ «Ǥ~ Ǥǡǫ Ǧ «ǡ¯ǦǤǦæ ©Ǥā Ǥǡǡ Ǥæǡ«æ©Ǥ«ǡ «Ǥǡæ«ǡ Ǥ © ǡ © ǤǡāǡæǤǡā©Ǥ Ǧ æǤǦǤ æǤǤ æǤ æǤ «Ǥ Ǧ «ææǡǫ Ǧ Ǥ ǤǦæ©Ǥ āāææǡǤ æǡ Ǥ « Ǥ © « æ ā æ æǤ ¯Ǥ~æǡæǡǡǤ æāāǤ ā Ǥ æ «Ǥ~ Ǥ ææ«©āǤ© āǡ©Ǥ«Ǥ æ
~ 174 ~
« ā © ǫ © «
Ǥ Ǧ«ææǫæǤ ǫ ǦǤ~«
æǤ©
« æǤ āæ«æǤ © Ǥ Ǧæ « Ǥ Ǥ æ ā Ǥ Ǧ©æ©eǫ Ǧ Ǥ ©Ǥ «Ǥ ǦǫǦǤ Ǧ«ǡǫ ǦæǤ Ǧæǫ ǦǤ ©©ā«Ǥ Ǧǡǫ Ǧ,Ǥ Ǧæ
ǫ æ ǫ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ ǡ Ǥ ā Ǥ Ǥæǡ æǤǡ āǡǤ¯Ǥ Ǧ«æǦǤǦ¯æǡǫ ǦǤ Ǧ ǫǦ Ǥ Ǧ
ǤǤæǫ ǦǡǤ Ǧ©æǦ©ǤǦǡǫ ǦæǤ ©ææ©ǡæ ǤǦ «©ǫ ,āǡ©āæ««ā«Ǥ Ǧ æ æ «Ǥ ǡ Ǥ æ Ǥ ǦǤ
~ 175 ~
āǤ āǤ ǡǤ
Ǥ ǡæ©Ǥā© ǡ « ǡ æ«Ǥ Ǧ Ǥ©āæǤ Ǧ ǫǦǤ Ǧ ǦǡæǤ Ǧ Ǥǡ©©ææǤ ǡǤ«Ǥ Ǧ æ«©ǡǫ Ǧ ǡāǦǤ Ǧ æ
ǫǦǤ Ǧ «Ǥāǫ Ǧ ǤǤǤ āǦǤǦǤ āǤæ æāǤ æǫ Ǧ ā«ǫ āǤǦǤ Ǧ æǫ Ǧ
āæ«æǤ Ǧ ǡææǫeāǡæ«ǫ Ǧ ǦǤǦ ¯Ǥ Ǧ æ
ǫeǫ Ǧ æ«ǦæǤ Ǧǡæ Ǥ«©
«©ǡ © «Ǥ © Ǧ Ǥ Ǧ ©Ǥææææǡ©
Ǥ Ǧ
Ǧ Ǥ Ǧ
Ǥ Ǥ Ǧ æ āæ «ǡ āǤ ǡǫ Ǧ ǦǤǦ Ǥ Ǥ Ǧ ǫ Ǧ Ǥ
~ 176 ~
ǦæǫāǫǤ Ǥ«ǡææǡ æǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ
© « Ǥ«©Ǥ «ǤǤ « © Ǥ ǡ ǡǤ«
Ǥ ææ©Ǥ «ǡæǡǡ«Ǥ©æ āǤ Ǧæææǫ
«ææǫ Ǧ
Ǥ Ǥ Ǥ Ǧ æ ǡ Ǥ æǡ¡©©ææǤ ǦæǤ Ǧ«ǤǦ æ««ǫ ǤǦ¯«Ǥ«ǤǤǤǤ Ǧæǡǡǫ Ǧæǫ Ǧ Ǥ Ǧ ǫǦǤ ǦǤæǤǤ ǤǦæǦǤ ā ǤǤ Ǧ~ « ǦǤ ©««æææ«Ǥ Ǧ«Ǥ
ǤǤ Ǧeæǫ ǦǤ Ǧǫ ǦāæǤ ǦāǤ Ǧ © ǡ Ǧ Ǥ « ǡǤ Ǧeǫ Ǧ ǫ
~ 177 ~
Ǧ ǡ«© ǦǤæ Ǥæ«ā
Ǥ Ǧ Ǥ«æǤǤ Ǧ ææ«ǫ Ǧ ǡæǫ Ǧ ©«Ǥ¯ Ǥ Ǥ æ
©āāā ǡǡ«ǤǤǤ ǤǦǡǤæ«Ǥ ǡǤ āǤ Ǧ«ǦǤǦ ǡāāǤ
Ǥ ǤǦ
ǦāǤ «ǤǦǡ«ǦæǤǦǤ©
Ǥ ©©æǡǫ ǤǦææǡ«æǤ Ǧ ǡǤ ǤǦ æǡǤ Ǧ «ǡæǤ Ǧ Ǥ Ǧ æ
ǡ Ǥ ā
Ǥ Ǧ ©æǤ ā
Ǥ© æāǤ æ «Ǥ æ ǡ « Ǥ
ǡ«Ǥ Ǧ ǦǤǦ©© Ǥ Ǧ æǫ Ǧ æ©æǤ Ǧ æǡǫ Ǧ Ǥ æ
Ǥ Ǥ ǡ æ «ǡ Ǥ©Ǥ
~ 178 ~
ǡ æ «« ©Ǥǡæ
© Ǥ Ǥæ æ
Ǥ © © «ǫ «ǡ«ǡ«¯Ǥ© © Ǥ «« ā æǡ « « © Ǥ Ǧ«ææǫ æǣǦǡ Ǥ«ææǫ Ǧ
Ǥ «Ǥ Ǧāǡ æǤ ǤǦǮǯǫ Ǥ¯«Ǥǡ æ ā Ǥ ǦǡǮǯǦǤǦāæǤ Ǧ Ǥ Ǧ æ æ Ǥ Ǥ ǡ Ǥ Ǥ Ǧæǫ Ǧæ Ǥ Ǧ ā © Ǥ Ǧ Ǥ © æ Ǥ © Ǥ ǫ Ǧ¯Ǥ «Ǥ ǦǦǤ «©ǦǡǤ Ǧæ«Ǧǫ Ǧ æǤ Ǧǡǫ Ǥ Ǥ æ āǤ
Ǥæ Ǥ ©«æǤ
~ 179 ~
ǡāǤ ¯ Ǥ«Ǥ Ǧ ©æ«æǫ Ǧ ǡǤ«ǡæ©© Ǥ Ǧ ǡǫ ææǣǦ Ǥ Ǧ ææǫ ¯ Ǥ æ ǡ © Ǥ ««Ǥ Ǧ ææ
ǫ Ǧ æǫæǤ Ǧ ǤǤǤǤ Ǧ āææ©Ǥ Ǧ æ©Ǥǡ ǫ Ǧ ǡǤ
æ āǤā
Ǥ Ǧ ǦǤǦāæ æǤæ©Ǥ ǡā¯ǡ æǡæ©Ǥ Ǧ
Ǥ Ǧ ǡǤ Ǧ āæǡǤ æǤæāæ©ǤæǤ Ǧ Ǥ Ǧ ǡ ǡ ā Ǥ Ǧ ©æǦ«ǤǦ
Ǥ Ǥ,ǡǤ Ǧ « æ Ǧ Ǥ « «Ǥ æāǤ ǦǫǦǤ Ǧæǡæ æǡǫ Ǧ ǦāǤ Ǧ ««ǫ Ǧ «Ǥ Ǧ e
ǫ
~ 180 ~
ǦǤ Ǧ ǦǤǦ©Ǥ Ǧā¯Ǥ«©Ǥ ǦǤ Ǧǫ Ǧ«ǡǤǤ ǡ©ǤǤǤ Ǧǫ ǦǡǦǤǦǤ ǦǤæ«ǫ
Ǥ Ǧ © Ǥ æǡ ©Ǥ ǤǦ©Ǥ Ǧ æ ǡ āǤ ©āǣǦæāǡ ǡ©©æ©ǡǡǤ Ǧǫ Ǧ©Ǥ Ǥ ©
«
ǤǤ Ǧææāæ©ǫ Ǧ©©Ǥ Ǧ©æ©©©ǫ Ǧ©©©©Ǥ ǦǡāǤ Ǧ«ǦæǤǦ©Ǥ ǫǤ
Ǥ æ « Ǥ Ǧæǫ Ǧ
ǡ«ǤǤ Ǧæ¯Ǥ Ǧ«Ǥ Ǧæǫ ǦǤ
ǡ
Ǥ Ǧǫ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ © Ǥ «Ǥ Ǧ¯Ǥ
~ 181 ~
Ǧā©Ǥ ǦæǫæǡǤ««ǤǦǤ ǦǤ Ǧ«ǤǤ
Ǥ Ǧ©ǤǦǤ ǦǤǤ Ǧāææ«Ǥ
æ©©ǤǤ ǡ
Ǥ æ
« æ
Ǥ « Ǥ æ Ǥ Ǥ
Ǥ Ǥ æ « Ǥ æ æ æ ©ǡǤ , æ ā ǡ Ǥ ǡ ā© Ǥ,Ǥ
ǤǤ «Ǥ
ǡǤ æǤǡ«© «©ǡ æǤ
ǡ«©āǤ ǡāāææǤ
ǡ«ǡāǤ
ǡ © Ǥ ǡæ ææǤǡāǡ æǤ©ā«Ǥ Ǧǡǡ©æǤ Ǥ ǡ ǫ Ǥ©Ǥ Ǥ ǡ«ǡæǤ ¯Ǥā «ǡǤæāǤ © æ Ǥ
~ 182 ~
ǤæǤ ǡ «ǤæǤ© Ǥ «ǤǦāǡǡǫ ©Ǧ©ǤǦǤ «ǤǦǦǤ ā ©Ǥ « ā
ǤǦ«©Ǥ æ
Ǥ
Ǥ ǦāǤæ
ǡ «
Ǥ « æ Ǥǡ Ǥ ǦǦæǡ©æ æǤǡ¯©Ǥ Ǥ æ āǤ ǡāǡæā
Ǥ āǤ
Ǥ Ǥ ǡ āǤāæǤ ¯āǡ æ «Ǥ āǤ ¯ Ǥ , ā Ǥ æ æ Ǥæ æǤ
ǡ ©«ǡǤ ¯ Ǥ « ǡ ©æǤ ~ « ā Ǥ ~ āæ© Ǥ©æ
æ©ā āāā āǤ «æǤ Ǥ«ǡ āæǤ©ā©ā
āæ©āǤ,
«æ
Ǥ Ǥ
æā ©Ǥ««āææāǡ æ æ ā Ǥ ǡ æ Ǥāǡæ ©Ǥ©Ǥ
~ 183 ~
¯ «ǡ āǤ Ǥ æ æ © Ǥ æ «Ǥ Ǥ«««Ǥ «Ǥ © ǡ Ǥ ©«āǤ Ǥ««Ǥ«æ ǡ««Ǥ ǡāǡæǫā« ǫ © Ǥ © æ ǡ æ ©Ǥ «««Ǥ Ǧ Ǥ æ ǡ « Ǥ «ǤāǤ ǡ«
ǤæǤ
Ǥeǡǡ ǫ ā ā Ǥ © æǤ āāǤ ǡ« Ǥ æǤ ǡ æ Ǥ ©ǡ ā©Ǥ ā æǤ æ
Ǥ ǡǡā
ǤǤǤǡāǡǤ« «Ǥ eāǫǤāǤ ǤǡāǤæ Ǥ ā Ǥ æǤ æǤ æ æ Ǥ © « ā
æǤæ
«āæ ǤǤ © āǡ ¯ ǡ Ǥ
Ǥ æǤ
~ 184 ~
æ ©ǡ æ æǡ«ā©«æ©Ǥæ æ«Ǥ © Ǥ © āǡ ǤǤ
æ Ǥ æ æǡǡǡāǤǤǤ Ǧ¯Ǧ«Ǥ Ǥ Ǥ © æææǤ ǡǤ« æ
«
Ǥ
«Ǥā
¯Ǥǡ« ǡǤ ¯ǡǤææ Ǥ Ǧ©ææǫ
ǤǦǦǤǦ©Ǥ Ǧā æ ǤǤǤ ā
Ǥ æ Ǥ Ǧ¯ǡǤǤ ǦǦæǤ æ©ǤǤ æ ǤǤ æ Ǥ Ǥæ
Ǥ Ǥ©æǤ
æ«
Ǥ Ǧ©ææǫ Ǧ¯ǡǡæ««Ǥ ǡæǤǦ ǫ ǦǦǤǦæāǤ ǡ æ Ǥ « Ǥ © æ ©Ǥ æ Ǥ āǡ Ǥ Ǥ « ā Ǥ © æǤ Ǧ « «ǫ æā Ǥ
~ 185 ~
Ǥ ©Ǥ Ǧ æǡ «ǡ¯Ǥ ææǤ æ ǡ « Ǥ āǡ ǡǤ«Ǥ Ǧ ǫ Ǧ Ǥ ǤǦǤ Ǧ ǫǦ Ǥ
«Ǥ Ǧ æǡǫ Ǧ Ǥ Ǧ ©ǤæǤ «Ǥ « Ǥ ā æǤ «Ǥ©æǫ āǤ©ǡ æ©Ǥ Ǧ
æǤ ǤǦǤǤ Ǧ ǤǦǤ Ǧ ǡ āǤ Ǥ æ © «Ǥ©æǡ ǫ © æǤ «
Ǥ , ¯Ǥ ǡāǡæǤ«
Ǥ Ǧ ©Ǥ āǤ Ǧ Ǥ Ǥ
Ǥ« Ǥ« ¯Ǥ Ǧ Ǥ Ǧ ǫ Ǧ æǤ Ǥ Ǥ Ǧ æ æ Ǥ Ǧ ©æāǤ ǫ Ǧ ǦāǤǦ«ǡǫ¯Ǥ Ǥ
ǤāǤ
~ 186 ~
ǤǤā «ǤǦǦ «æǤ Ǧ
æǦǤǦ©©Ǥ «ǤæǤ Ǧ Ǥ āǡ āǡ«ǡǤ Ǧ«ǫ ǤǤ æ
©ǫǡǤ Ǧ ǡǡæǦǤ Ǧæǡǫ«ǤǦ«æǤ ǡ ¯ǡ æ Ǥ « ǡ Ǥ ¯ǡ ©©Ǥ Ǧ«ǦæǤ«Ǥ « « Ǥ æ Ǥ æ©æǤ Ǧ
Ǥ
æǤ«¯ ©Ǥ Ǧāææ
« æǫǡā¯æ
Ǥ
Ǥ Ǥ« ǫā««
Ǥ Ǧ ǫ Ǧ ǡ ā Ǥ Ǧ «æ«ǡǤ Ǧ Ǥ ā
ǡ Ǥ Ǥ ¯ Ǥ©ā Ǥ -Bio sam Ǥ©æǫ ǦǡǤ æ©Ǥ «ǡ«æǤ «ǡ
« āǤæ Ǥ ǡ æ Ǥ ¯ǤǤǡ ǡǤǡāǤ ā ā æ
æ Ǥ æǤ
~ 187 ~
¯ǡǫææǤ ©
Ǥ © Ǥ Ǥ ǡǤ ©Ǥāæǡæ©āǤ ǤǤæ æǤ æ Ǥ «ǡ āǤ Ǥ ,æ© æ «Ǥ ā
Ǥæ Ǥā«ǡ©Ǥ Ǥǡ Ǥ ā «ǡ ā Ǥ ǡ ǤǤ«æ©«Ǥ ~« æ Ǥ ææǤ āǡǤā āǡ«æǤ«æǡ ©æāǤ « Ǥ « Ǥ ǡ © æ Ǥ æ
¯Ǥ©© ǡ«
æǡ©Ǥ Ǥ,ǤǤ Ǥ
«ǡǤ ǡæ©æǡǤ ææǤ¯ǡ Ǥ
~ 188 ~
11. srpnja 1865. Draga mama Rose! Danas mi je roāendan. Volio bih da si ovdje, da proslaviš sa mnom taj dan. Sada kada je rat završio, moþi þeš doþi k svojoj obitelji i bit þe to najljepši dar koji sin može dobiti. Svake veĀeri molimo se za Lincolnovu dušu. Nastojim više ne biti bijesan zbog njegove besmislene smrti. Tješe me rijeĀi iz njegova posljednjeg inauguracijskog obraþanja. Ovaj dio najviše mi se sviāa: “Bez zlobe prema bilo kome i s ljubavlju za sve, s Āvrstom vjerom u pravednost, onako kako nam Bog daje da je vidimo, nastojimo okonĀati posao koji smo zapoĀeli, povezati rane nacije, pobrinuti se za onoga tko þe iznijeti bitku, za njegovu udovicu i njegovo siroĀe, uĀiniti sve ono što može postiþi i njegovati pravedan i trajan mir, kako meāu nama sa?nima tako i sa svim ostalim narodima.” Voli te, Travis
~ 189 ~
DESETO POGLAVLJE
©©ǤǤ
ǡ«ǡ ǡææ©Ǥ æ Ǥ Ǥǡ æǤǡ«Ǥ ǤǦǦǤ Ǥ
Ǥ «©Ǥ
ǡ©ǡ
Ǥ æ « æ Ǥ
««ǤǤ ā©æ
Ǥ,æǤ Ǧ ǫǦ Ǥ Ǧ ǡǤ Ǧǡ Ǥ Ǧ ©æǡǡǫ ǡ æ Ǥ ǡ ǤææǤ āǡ«©ǡā Ǥ ǡ ǡ © Ǥ ǡææ¯Ǥ Ǧ ǫ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ ā
©
ǤāǤ
ǡǤ ©āæǤ
~ 190 ~
æ Ǥ ā Ǥ©āæǡǡǤ æ « ā Ǥ æ æǤææǤ ā Ǥ æ āǤ«©æ ǡǤ
Ǥ Ǧ ǫāæāǦāǤ ǦǦǤǦǫ Ǧǡ©æǤāǡǤ
ǫ ǦǤ Ǧ Ǥ Ǥ Ǧ æææ櫯Ǥ¯ǫ ǦǡǤ Ǧæææǫ «æǣǦæǤ Ǧeǫ ǦǤ «Ǥ«Ǥ ǦǤ Ǧeǫ ǦǤǤǤǤǤǤæ«ǡǫ Ǧ«ǤǤ ǦǤ ǦǫǦ ǡǤ Ǧ«Ǥæ©Ǥ Ǥ«Ǥ Ǧ āǫ Ǧ
Ǥ āǤǦ
Ǥ Ǧ æ ǡ Ǥ © ǡ æ Ǥ «Ǥ Ǧ~«¯Ǥæ āǤ Ǧ©©©©Ǥ ǦǤǡ©©«Ǥ ǦeææǫǦǫ
~ 191 ~
Ǧ
æǤ Ǧæ
ǤāǤ Ǧ¯Ǥ Ǧ Ǥ Ǥ « Ǥ æ «Ǥæ«« Ǥæǫ ǦāǡǦ Ǥ Ǧāææ©ǦǤǤ ǡǤǤ Ǥ~©
ǤǤǤ Ǥ Ǧ ææǡǫ ©Ǥ Ǧ ¯ǡ ǡ Ǥ ǤæǤǤǤ ǤǦǫ ǤǦ©Ǥ Ǧæǫ ǦǡǤǤ «ǤǤ Ǧ æ«©Ǥā Ǥ©Ǥā æ ©Ǥ © æǤ ©Ǥ © æǤ ©¯Ǥ©ā© Ǥ Ǧ ¯ǫ Ǧ ǦǤǦ©æǤ © Ǥ ā «Ǥ ǡ © āǤ©æ©Ǥ¯ǫ Ǧ«ǦǤ āā¯Ǥ« ©¯Ǥ ǡ©¯lady
Ǥ«Ǥ Ǧ«Ǥ «©æǤ «ǤæǤ Ǧ ǤǤǤeǫ Ǧ«ǦǤǦ¯Ǥæ«ǫ æǤ æǤ
~ 192 ~
Ǥ © Ǥǫ «Ǥ©©Ǥǡǡ «¯ǫ Ǧ ¯ Ǥ Ǥ ǡ ǡǡ ©¯«ǡ ¯āǤǡǫ ǤǦ ¯æ ¯«ǫ Ǧ ǦǤ Ǧ Ǥ Ǥ «Ǥ Ǥ «Ǥ«Ǧǡǡ ǡǤ ææ Ǥ ǡ æ ǡ æǤ
āǤ Ǥ ǡ Ǥ © Ǥ Ǥæ© ǡ©««æǤ«©© « Ǥ © © © Ǥ ǡ ©
ǡ
æ āǡ©«Ǥ ©æ«Ǥ©æ
«æǤ ǦǡæǤ Ǧǡæ©Ǥ ǦǡǦæǤǦǡǤ Ǧ «Ǥ ©Ǥ Ǥ
«
āāǤ, āǤāǤ ǦæǤ©Ǥ æǤǤǤ Ǧæǡ«ææǤ Ǧæ©ǫ ©ǤǦ ©Ǥ ¯Ǥ Ǧæǡæ«
ǤǦ«æǦǤ ææǤā ǡ¯©Ǥ
~ 193 ~
Ǧ
æ Ǧ ā ǡ ææǣ Ǧ «
āǤ Ǥ
æ Ǥ æ æǤ ©æǤ āǤǦǤǤǤǤ ææ«Ǥ Ǥ æ «Ǥ««Ǥ ǦeǫǦ«Ǥ
æǤ ǦǤǤǤāǡǤǤæ©æā««Ǥ Ǧ©ææǫ Ǧ©Ǥæ
Ǥ©
Ǥ Ǧ©Ǥ Ǧ¯Ǥ Ǧæ ǡ Ǥ æ Ǥ ¯ æǤ Ǥ~ǡāǤ æææǤ©ǡ ©æǤ Ǧeǫ ææǫ
ǫ ǦǡǦǤ«Ǥ Ǧ ¯ǫ Ǧ«ǤǤæǤ ǦǤ
Ǥ æǤāǤ æǤ Ǧǡǫ Ǥ « æǤ āǤ ǦǦāǤ ææ«ǤǦ
Ǥæǡ©«Ǥ Ǧ
ǫ æǤǦ æǤ
Ǥ Ǥ
~ 194 ~
ǤǦ©ææ«Ǥ āǡǫ Ǥ ǡæǤǤ Ǧ © « Ǧ Ǥ « āǤ æ æ Ǥ «Ǥ Ǧ Ǥ © © Ǥ æǤǡ « ǡ « ǡǡǤǤ© æǤ Ǧ«©æǫ Ǧ©Ǥeææǫ æ
Ǥ©©Ǥ
Ǥ «ǡ ǡ æ Ǯ«ǯ
«æ«ǤǤ
©æ Ǥ æ Ǥ Ǧ «ǡ ǫ ǡ Ǥ © ǤǤ ǦǤǤ©©ǡ ©ǡææǤ ©Ǥ « Ǥ ©
āǤ ǡ ā Ǥ Ǥ Ǧǡ¯ǡæ©æǡǫ Ǥ ǡ © «Ǥ ǡ«ǤæǤ Ǧe«ǫāǡæ«ǫ Ǧæ«ǨǦǤǤǦeǫ
Ǥ «Ǥ ©ǤǦ ǡǫǦǤ ǦǤ æǡāǤæ Ǥ ǦeǫǦǤ
ǤǦǤ
~ 195 ~
15. sijeĀnja 1866. Draga mama Rose! Tvoji sinovi su zloĀesti prema meni. Adam me tjera da sjedim sama samo zato što sam Travisa udarila nogom. Adam je loš djeĀak. Reci mu da ne moram sjediti tamo sama. Napravila sam sliku za tebe. Mary Rose
~ 196 ~
JEDANAESTO POGLAVLJE
©ǤæǤ æ
« ©ǡ«©ǡā āǡ©©Ǥ ǡ æ Ǥ æ
ǡ ǡ
«
© Ǥǡ ©ǡ Ǥ « āǤ «©©©ǡ«Ǥ «©«ǡææǤ
«Ǥ« ©Ǥ ,«Ǥǡ æāā
ǡ ǡǤāǡ ©Ǥ ææāǤ «©ǡ ©Ǥ Ǥ © ā ǡ Ǥ~¯ Ǥ¯«Ǥ
āǤ
ǡ©Ǥ æ©ǡæǤ « ā ā Ǥ Ǥ ǡā©©Ǥ ǤææǤ æāǤāǡ «Ǥ
~ 197 ~
« ā Ǥ Ǧ © © Ǥ «ææǤ Ǧǡāæ©Ǧ«Ǥ Ǥ ©Ǥǡ
æ©ǤǦ©æǦǤ Ǧ ǫǦǤǦ ǫæǤ ǤǦæǤ©Ǥ Ǥ « Ǥ Ǥ ā©Ǥ Ǧǡǡ©Ǥ Ǥ Ǥ « ¯Ǥ ā«Ǥ «æ©
Ǥ « ©æ
Ǥ
Ǥ ǤǦǡ¯Ǥ© «Ǥ©Ǥ ǦāæǡǤ ǦāǤ ǦāǫǦǤ©æǤ ǤǦ ǫǦǤ āǤ«æ© ««
Ǥ Ǥæ Ǥ ā æ © ǤǤā© Ǥ « æ Ǥ © «ǤǡæāǤ Ǧǡ¯©Ǥ æ©æ©æǤǡǤā Ǥ ǡǤ
Ǥ æ āǤ e ǫ æ āǤ Ǧ Ǧ ǡ ©© Ǥ ǤǤæǡ æǤ
~ 198 ~
Ǧ æ
ǡ ǫ Ǧ Ǥ Ǥ © æ āǤ Ǧǡ Ǧ ā Ǥ Ǧ āǤ æ
«
Ǥā
Ǥ ©Ǧ«Ǥ Ǥ Ǥ ā©Ǥ ā Ǥ © Ǥ æ ǡ æ « Ǥ «āǡ æ Ǥ Ǧ æ «Ǥ ææǤ Ǧ¯ǫǦǤ Ǥ ǦǤāǡ ǤǤǤ ǦǦ«Ǥ Ǧ«ǦǤ Ǧǡ«ǦǤǡæǤǦ
āǦǤ Ǧǫ«ǫǦǡā©Ǥ Ǧ«ǡǤ©æǤ Ǧ Ǧ «Ǥ Ǧ©ææ«ǦǤ Ǧǫ ǤǦǤǡ©æ©Ǥ Ǧ ©āǤǡǤ«Ǥ ǦǤǦ
æǤ Ǧā ǦǤ Ǧ « āāǤ ǦǤǦǤ Ǧ
ææǡ«Ǥ ǦǡǤ©Ǥ ǡ ǫ Ǧ ǤǤ Ǥ «Ǥ
Ǥ ǦǡǦǤǦææǫ
~ 199 ~
ā Ǥ © ««Ǥ Ǥ Ǧ ǡ © Ǧ Ǥ Ǧ æ © ǫ ©Ǥ Ǧ« © ©Ǥ © ǤǤǤ ǦǤ Ǧæ©
ǫǦǤǦ «Ǥ ǦæāǤāǦǤ ǦæǤ Ǧ Ǥ ǡæǤ « Ǥ æ © «Ǥ ǡ Ǥ©ææǤ āææ©ǡ ««Ǥ ©æǤ æ ǡ«
āǤ ǡ«Ǥ ǡæǤ ©æǡ
Ǥ Ǧ ǡǫǦ«Ǥ Ǧ ǫ © ā ā « Ǥ©ǡǤæ
Ǥ Ǧ āææǡā©Ǥ Ǧ
Ǥæāǫ Ǧæ«Ǥ©ǫ āāā¯Ǥæǡ ǤǤ Ǥ©æ Ǥ ǣǦǡ«ǡǤ©Ǥ ǡ Ǥ
Ǥ Ǧ«ǡ©ǫǤ Ǥ Ǥ Ǧ©ǡǫǦǡ©«ǤǦ æǤæ¯Ǥ
~ 200 ~
āǡā©¯Ǥ
Ǥāæææ «Ǥ ǦææǡǦǤǦ© Ǥ~æ
ǫ Ǧ
ǦǤ Ǧ æǡæǡǤ ǡǤ ǦǡǨǦǤǦ©©«Ǥ æǡ«Ǥ æāǤ Ǧ© © Ǧ Ǥ Ǧ ǡ ǡ « Ǥ ǨǦæǤ Ǧ
ǡǤ Ǧ¯
Ǥ ǡ ǡ ǡ Ǥ æǤāǤǤ ǤǤǤ āǤ Ǥ « Ǥ Ǥ æ ¯ « Ǥ © Ǥ ā Ǥ ~ā
ā
© ¯Ǥ æ
ǤāǤ Ǧ ¯
ǡ Ǥ Ǥ
ǦǤ Ǧ āǫ Ǧæǫ ǦǦǤǦææ«
ǫ ǦǦǤ Ǧā©Ǥ Ǧeǫ Ǧǡ«ǦǤǦǣ« ǡ«æǤ ǡ«æ©ǤǤ
~ 201 ~
Ǧ ǡ ǡ Ǧ Ǥ Ǧ ā«Ǥ Ǧ ǫǦǤ Ǧ ǡ « æ ǡ æǤǤǤ Ǧ ǫǦǤ Ǧ æ«ǫ Ǧ æǨ Ǧ ǡ © «Ǥ Ǧ æ © ǡ ǡ æǤ ǡ Ǥǡāæ©æ Ǥ Ǧ Ǥ «ǡ«Ǥ
ǤāæǤ ǡæ ǤæǤ æ
æ«æǤ ǤǤ
ǡ©æǤ « Ǥ æ «
«©Ǥ Ǥ æ Ǥ
©¯æ
Ǥ Ǧ ǫǦæǤæǣǦ ǫ Ǥ ǡ æǣ Ǧ æ
©ǤǤ Ǥ © © Ǥ ©¯Ǥ
ǫ Ǧ «æǡ
ǫā
ǡǤ ǤǦæǤ Ǧ ©æǡǦ Ǥ Ǧ © « ā æǤ Ǧ © Ǧ Ǥ Ǧ © æ Ǥ ©ǤæǤ Ǧ ,Ǥ āæǫ ǡ āǡ æ Ǥ
~ 202 ~
ǦǦǤ ǦǦǤ Ǧæ ǫ Ǧ Ǥ Ǧǡææǫ ǦǦǤ Ǧ©Ǥ Ǧ ā«Ǥ ǦæǡǦ
Ǥ ǦǤ Ǧ~æ©©ǫǦǤ Ǧ
ǦǤ Ǧ ǡ Ǧ Ǥ « « «
ǤǦāǡǡǫ ǦǡǤ ©Ǥ æǤ, æ©«Ǥ Ǧǡ Ǧ Ǥ Ǧ æ Ǥ
« æǤ æ æǤ©ǡ«Ǥ Ǧ ǫ Ǧ Ǥ Ǥ ǦeæǫǦǤ Ǧ
ǦǤ Ǥ Ǧ æ « æ Ǥ «ǡ Ǥ
ǤǤ Ǥ ǦǦǤ ǦǦāǡ«Ǥ ā
æ
æ©©Ǥ æ ǡǡ«æǤ
Ǥ æ
æǤ Ǧǡ¯æǫǦāæǤǦāāǤ ǦāǦǤ Ǧ«Ǥ ǦææǦǤ
~ 203 ~
Ǥ © æ æǤ
«©æǤǦ©ǡǤ æ«æǤ
©æ©Ǥ Ǥ Ǧ
ǡǤ Ǧ«æǫ Ǥ¯ǡāā« ǡ««
Ǥā Ǥ « ǡ Ǥ Ǧ ǡ æ āāǤ©Ǥæ ǡ©Ǥ Ǧ«ǡ«æǡǦǤ« ©Ǥ
Ǥǡ¯ǡǤ Ǧ«ǡǤǡǤǦæǡ
ǫ Ǧ©Ǥ
ǡæ Ǥ æǡ
«æǤ æǤ Ǥ æǤāæ«Ǥ Ǧ æ © © ǫ ©
Ǥ©ǤǤæ
Ǥ©āæǤ ©ǡ æ©
æ
ǤǡǤ« ǡ©«ǤæǤ
ǡ ««Ǥ
ā
ǡǫ Ǧæ
©ǫ ǦǤ Ǧ«ǦǤ Ǧæ©ǤæǤ ææǤ ¯ «ǡ © æ
Ǥ © Ǥ ©āǤǤǤǡ©ǡǡǤ ǦǨ ǦǤ ǡæ«ǤǦ©Ǧ
©ǤǦ ǡ
ǡ
ǤǦ«©Ǥ Ǥ«ǤǦ ǦǤ Ǧeǫ
~ 204 ~
Ǧ
«Ǥ Ǧ æ Ǥ Ǥ Ǧæǫ æǤ Ǧ © Ǧ æ æ æǤǦ
ǡǤ
Ǥ©æææǤ Ǥ «
Ǥ«Ǥ
æ
Ǥ «ǤǦǨǦǤ Ǧæǡ¯ǫǦǤ Ǧ©æǤ©©ǡǤā
Ǥ ǤǦeæǫ ǦǤ ā
Ǥ æ ǡ ǤāæǤ ǡææǤ Ǧ ǡ Ǥ ©
Ǥ Ǥ æ Ǥ «
Ǥ Ǥ ææ«Ǥ æǤā©Ǥ æǤ©æ©Ǥ « æ«Ǥ āǡ æ Ǥ « æ æǤ ǫ æǤ ǡǤǤ ǡǤ ǦǫǦǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ ¯ Ǥ «
¯Ǥ ǦǤǤǤ æ
æǤ æ
Ǥ ǤæǤ æǤ ©
« ¯©
Ǥ
~ 205 ~
æ
«
ǡ Ǥ ǡ©Ǥ©ææ ǤǦǡǦǤ ©æ©ǡ¯ǡāæ ¯Ǥ ā©æǤ āǤ«æǤ Ǧ æ
ǫæǡā
ǡ¯Ǥ«ǡǤ Ǥ ǤǤǤ Ǧ ǤæǤ Ǧ æǤæǤ ǫ Ǥ«©Ǥ Ǧ ,ǡ«ǤāǤ ©āǤǤææǡ©æāǤǦ ǤǦ©æǫ ǤǦǤǦǤ Ǧ ǦǤǦ «Ǥ Ǧ Ǥ æǤæǤ Ǧ æǤ Ǥ Ǧ « æ Ǥ Ǥæ©«ǤǤāǤ, Ǥ āǤæǤ Ǧ Ǥ ©ǤǤǦ «ǡǫ Ǧ
ǡǤ Ǧ
ǤǤ«Ǥ Ǧ āǤæǤ Ǧ eāǫ ææǫ Ǧ ¯ǤææǤ Ǥ Ǥ ¯ «Ǥǡ ā«āǤǡǡ āāǤ æǤā«
Ǥ
~ 206 ~
Ǧ©æǡǦǤ ǦǡǨæ
ǤæææāǤ
Ǥ ǡæǤ © «Ǥ æ «Ǥ
Ǥ ©Ǥ
© æ Ǥ «Ǥ ¯Ǥ Ǧ āǫǦǤǦ ©ǫ æ©ǡǤ æ«ǡǤ
«Ǥ Ǧæ©Ǥ«Ǥ ææǤǡǤǦ Ǥ Ǧ¯æ«ǫ Ǧ ǡǤ ǤǤǦeǫ Ǧ,Ǥ Ǥ Ǧ©Ǥ ǦǤ©
Ǥ ǦeæǤ ǤǤ æ«ǤǦǤāǤǤǤ æ Ǥ Ǧ ©æ ǡǫ ǦāæǤǦ«
Ǥ Ǧ©©ǤæǤ ©Ǥ Ǥ
Ǥ æǫ Ǧ©æǤ Ǧ©Ǥ Ǧ ǦǤ©©ææǤ Ǥ © æ ā
æǤ
æǤ Ǧ©ǨǦǤ
~ 207 ~
Ǧ ©ǡǦāǤǦ©āǤ ǡ Ǥ «ǡ« Ǥ©©ǡǤ
Ǥ©«© æǤ Ǥ Ǧ ©©Ǥ Ǧ « ¯æ «ǡ © ©
Ǥ Ǥ āǤ «Ǥ«Ǥ æ ā Ǥ « ā « Ǥ æǤǡ
Ǥ «ǤāǤ«ǡ © ǡ «Ǥ Ǥ
Ǥ ǡ © « © Ǥ © ǡ ©Ǥ ©Ǥ©©© æǡ©Ǥ ā Ǥ æ « Ǥ « © «
ææǤ æ
Ǥǣæā«ǡ æǤ ««Ǥ ©©ǡ«©Ǥ ā©©æ«Ǥ Ǥ¯ǡāǤ
« Ǥ æǡ«©© ©Ǥ
«
©Ǥǡæ©
Ǥ~æ
«Ǥ © ǡ æ « ǡ «
Ǥ,¯Ǥ
Ǥ æ «Ǥ æǡǤ æǤ«Ǥ
ā
ǤǤ æǡ ā æ ǡ
~ 208 ~
« Ǥ ©æǤ Ǧ ǫǦǤ ǦǦǤ æ Ǥ Ǥ Ǧ««ā©Ǥ ǦāǦǤǦ«āæǫ Ǧ©ǦǤǦā«Ǥ ǤæǤ
æ
ǤæǤ¯æææ Ǥ Ǧ©ǡǡǫǦǤ Ǧ Ǧæ©Ǥ ǡ «Ǥ Ǧ e æ ǫ Ǧ ǡ«©Ǥ ǦāǦǤ Ǧ ǫǦǤ ǦǫǦǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ e ǫ ǫ
æǡ©Ǥ ǡ©Ǥ ā«
Ǥ ā©ǤǦǡǫ Ǥ
« ǡ ææ«Ǥ ǤāǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǥ Ǧ © ææǤ ©ǫ Ǧ Ǧǡæ«Ǥ ǡ Ǥ æ Ǥ «Ǥ© Ǥ ǦeǫǦǤ ǦǦǤ Ǧ ©æ ā ǫ æ ǫ ǡ āǤeǫ Ǧ©āǤǡǤ
~ 209 ~
Ǧ æǦ
Ǥ æǡ æǤǤ Ǥ«
«¯Ǥ ©«ǤæǤ© ǡǤ Ǧ © ā Ǧ Ǥ Ǧ ǡ ā Ǥ ǡǤ
ǤǤā©Ǥ Ǧ © © Ǧ Ǥ ~ æ © æ «æ«æǤ Ǧ æǫāæ©ǦǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ ā æ āæ « © «Ǥ Ǧ ©«ǫǦ
«Ǥ Ǧ e « ǫ Ǧ Ǥ Ǥ æ©Ǥ «
ǤǤ Ǧ ǡæææ
ǫǦǤ Ǧ Ǥ
ǤāææǤ Ǧ ǡ ©æ © ǫ Ǧ Ǥ
«©Ǥ Ǧ ǤǤā āǤ
ǤǦ©æāǫǦǤ Ǧ Ǧ©ǤǦǡǫæ
ǤāǡǤ Ǧ ææǫǦǤæ
ǡ æ©ǤǦ Ǥ,Ǥ Ǥ Ǧ ǡ Ǥ ǡ æ ǡǤ Ǧ ǡǫǦǤ «Ǥ
«Ǥ Ǧ ǡǫ Ǥ Ǧ
Ǥ Ǥ Ǧ ©©ǤǦǤ Ǧ æ©©ǦǤǤǦ ǤāǤ
~ 210 ~
Ǧæ©āǦ¯Ǥ ǦæǫǦǤ Ǧ æ Ǧ Ǥ Ǧ ¯ Ǥ ǦǤ ¯ « Ǧ ǡ æ Ǥ Ǧ«ǦǦā
Ǥ ǤǦ,©
Ǥ Ǧ©«Ǧ¯ǤǦ© Ǥ ǦeæǫǦǤ Ǧ
æǤā«æ«Ǥ ǦǡǨǦǤǦ ǫ ǦæǦǤ«æ Ǥ Ǥ ¯ «
Ǥ
¯Ǥææǡ
«ǣǦæ©ǡǫ ǦǡǦǤ « © æ Ǥ «ǤāǤ ǡæ
Ǥ æ«
© ǡ æǡæǤ ǦǡǫǦ ǡǤ Ǧæǫ ǦæǤǤ Ǥ Ǥ æ ǡ « æ Ǥ æ Ǥ «Ǥ Ǧ ©ǫǦǤ ǦǤ«ǦǤ ǤǦ Ǥ ǦāæǤ Ǧ©
ǡǫ Ǧǡ©æǤǦæ« ǤǦæǡǤ ǦæǫǦǤ Ǧ Ǥ
~ 211 ~
ǦāǦǤ ǦǦǤ Ǧ © Ǧ ¯ Ǥ Ǧ © « Ǥ©ā Ǥ©«Ǥ ǦæǫǦǤ Ǧ© āǤā©æ Ǥ©æǡǫ ǦǡǦǤ Ǧ©ǡǦā
ǤǦ,ǡæ æ ǫ ǡæāǤ©©Ǥ ǤǦ ǡǦǤ Ǧǡ«ǦǤ æǤǦ ǫ~ Ǥ Ǥ«Ǥ Ǥ «ǤǦ Ǥ«Ǥ Ǧæ«ǫ æ Ǥ « ©Ǥ æǡǤǡǤ¯ «ǦāǤ ǡǤ Ǧǡ©ǫǦǤ ǦæǡǤ ǦǡǤeǤ Ǧ « ǫ Ǧ Ǥ Ǥ æ©ǤāǤ ǤǦ«ǫ ǦāǦǤǦeǫ ǦææǦǤ Ǧ¯ǡǤæǦǤ Ǥǡā
ǡæǤ Ǧ©©Ǥ ǡææǫǨǦ Ǥ «æ ©Ǥ Ǧæ Ǥ
Ǥ«ææ¯Ǥ Ǥæ©©ǡǤ
~ 212 ~
æǤǦǡǫǦ Ǥ Ǧ©ǦǤǦāǤ Ǧ©©«Ǩ ǦǤ ǤǦǡæǤ Ǧ¯āǦāǤǦ ©āǤ¯Ǥ© Ǥ ǦǡæǦāǤ āǤæǡæǤ Ǥ æǡ
æ
ǡæǤ ǦææǫǦǤ Ǧ©ǡ
Ǥ
ǡ©Ǥ ǦǦāǤǦ«Ǥ Ǧ ǦǤ ,Ǥ«Ǥ æǡǤ Ǧ ǫ Ǧeǫ Ǧ©æǫ Ǧ«ǤǤ ǡ Ǥ ¯ « Ǥ ǡ©
Ǥ « æ Ǥ ǡǤ Ǥ ǡ « Ǥ ǦæǫǦǤǦ
ǡ¯Ǥ æ ¯āǤ Ǥ«æ«©Ǥ
āǤ ǡ « Ǥ ææ Ǥ Ǧ©æǫ Ǧ «ǡ Ǥ © æ ©ǡ©Ǥæ«©Ǥ Ǧ©æǤǤ
~ 213 ~
Ǧ æǤ Ǧ æǤæǤ « æǤ Ǧ
ǡ æ æǤ Ǥ ǤǦǤ«
ā© Ǥ ǤǤ Ǧ
« āǤ «Ǥ Ǥǡāǡæ æǤæǤ Ǧ āāǨǦǤ Ǧ ǫ Ǧ Ǥ Ǧ ǤǤǦǤ ǤǦāæ©ǡǤǤ Ǧ ǡ«ǨǦǤǤǦǤǤǤ æǤ Ǧ ǡ æǤ ǡ «Ǥ Ǧ Ǥ ǤǤ Ǧ æǡǫ Ǧ e ǫ Ǧ ǡ æ æǤ āǤ ©æǤ© « Ǥ æ Ǥ ǡ Ǥ « «Ǥ Ǧ æǦǤ Ǧ Ǥ ©ǤǦææǫ Ǧ Ǥ Ǧ æǤ Ǧ ,Ǥ ǡæǤ«æ©Ǥ Ǧ ææāææ Ǧ ©Ǥ ǡ āǡ ā ǫ Ǧ ǡæā«ǫ
~ 214 ~
Ǥ ǤǦæ© æǫ Ǧ©Ǥ Ǧæ©ǫ Ǧ«Ǥ Ǥ«æ©ā©«ǡ æǤ «ǡǤ«© ææǤ ǦæǦǤǦ,
ǤǤ Ǧǫ ǦǤ Ǧǫ ææǤǦ
Ǥ ǦǡǤæǤ Ǧǫæ«Ǥā©ǫ Ǧæ
ǡ«« āǤ ««Ǥ āǫ Ǧ¯ǤāǤ Ǧ «ǡææǤǤǤ ǦāāǨǦǤ Ǧ «
©æǤ
æǤ ǦǤǤǤ©ǡǤ æāǫ ǦǤ
æǤ ǦǤ©æǤ Ǧ«Ǥ ǦǤ ǦǡǤ~ā
Ǥ ǤǤ ǡǤǦ ǦǤ ǦǤ ǦǤǡǡ«Ǥ Ǧǫ Ǥ ǦǤǤǦ æǤ ǦǤ
~ 215 ~
Ǧ«ǫ Ǧ æǤ ǤǦǤǤ Ǥ Ǥ Ǧæǫ Ǧæ©ǤāǤǤǤǫ ǦǤ Ǧæ
ǫǦǤ ǦǤ Ǥāǡ«Ǥ Ǧ Ǥ ǦǡǤ ǤǤǤ Ǧ ©ææ«ǫ Ǧæǫ ǡ Ǥ
ǡ © ǡǤ
æ«Ǥǡ© æǤæææ Ǥ © «Ǥ æǡ Ǥ ǡ āǡ æ ǡ © ǤǤǤ©Ǥ «ǤǡǤ ā
Ǥ æ Ǥ æǤǦ
Ǥ Ǧ
ǤǤ ǡǤǤ©æǤǡ Ǥæ«Ǥ Ǧæ¯ǫ ǦǤ Ǧǫ Ǧ ¯ © © ©Ǥ æǤ ā « Ǥ Ǥ Ǧ «ææǫ Ǧ«Ǥ Ǧæ«æǫ Ǧ¯
Ǥ ©¯ǤǦæ
ǫ
~ 216 ~
ǦǤāǤ Ǧæ¯æǫ Ǧ¯Ǥ ǤǦāæ«ǫ Ǧæǫ Ǧ Ǥ ©ǤæāǤ Ǧ ǫǦ«Ǥ Ǧeāæ¯ǡæǫ ǦeǨǡǤ ǦæǤ ǦǤ «ǡǫ Ǧ©æ©ææǡ©Ǥ© ǤāæǡǤ æǡ©
Ǥ Ǧæǫ Ǧææ«āāǤ ǦāǤǤ Ǧ ǡ ǫ Ǧ Ǥ Ǧ æ « æ Ǥ Ǧǫ Ǧǡ«©Ǥ Ǥ«æ ā©Ǥ ǤǤ æ©ǡæǤ æ©Ǥ ǦǦæǤ e ǫ æ «ǫ ā ««Ǥæ
æ ǤæǡǤ ǤǡæǤ© ā
ǤāǤ
Ǥ æ
ā āǤ ā «
ǡ Ǥ āǡ æ ā Ǥ
~ 217 ~
Ǥ æǤ āǤ ©©
«Ǥ ā«Ǥ «ǤǤ āǤ æ ǡ ā© ¯Ǥ Ǥ ǤǤǤ æ© Ǥ ǡǡā©©ǤǤǤ æǤ Ǧ ǫ Ǧǡ æ ā ǫ Ǥ ǤȂæǤ Ǥæ
ǤāǤ ǤǦǫ «ǤǦǤ ǦǤ©
Ǥ ǦǤæǫ ǦǡǤæǫ ǤǤ Ǧ Ǥ æ
Ǥ,«æ¯«Ǥ æ « « ©Ǥ æ « ©Ǥ « æǤ āǤ
©æǤ ǦāǤ Ǧ©æ
ǦǤǦǡǤ ǤǤ Ǧ, Ǥ « Ǧ ǡæǤ ǡǤ æǡā©Ǥǡ© æ«Ǥ©æǤ ¯ǡæ©ǫ©« Ǥ « « « Ǥæ« æǡ© Ǥā©Ǥ~ā
©Ǥ
~ 218 ~
æǤ «ǡæ©Ǥ © ǤǤ ©Ǥ,«æǡǡ āǤ«æ©Ǥ Ǧ ǫǦǤ Ǧ ǤǤ Ǧæ
ǫǦǤ ææ Ǥā Ǥ Ǥ ǤǦǦǤ ǦǤǤ
æǤā « Ǥ Ǧ ǫ «ǡǤǦǦǤǦǤ Ǥ æ ǡ Ǥ « ā
Ǥ
Ǧ
Ǥ Ǥ Ǥ āǤǦǦǤ ǦǤǤ ǦǦǤǦ «æǤæ
Ǥ Ǧ
æ«ǦāǤ Ǧ
Ǧǡ
æǤ Ǧ Ǧ©Ǥ «
ǤǤ
¯«Ǥ Ǧ«ǦǤ Ǥ Ǧ ǫ Ǥ,¯ǤǤ āǡǤ« «Ǥ ā ā Ǥ ǫǤ
Ǥ æ«āǤǤ
~ 219 ~
Ǧ ǡ
Ǥ
Ǥ © « «Ǥ
Ǥ ǦǤǤ æǤ Ǧ««Ǧ Ǥ Ǧ æ
Ǥ ā ā ¯ǤāææǤ«© æǤǤ ǤæǤ «©ǡ
æāǤ«©Ǥ«©Ǥ ©«æǤæ
Ǥ æ©Ǥ©ǡ
« Ǥ
Ǥ Ǧāæ«ǦǤǦ«ǫ æ Ǥ « ǡ āǤ ǦæǦǤ ǦǦǤǦǡǤ Ǧæǫ Ǥ ©©«©ǫ «āǫ ǫ Ǥ Ǥ Ǥ Ǥ ǡ æ ā Ǥǡǡæ«Ǥ Ǧ«ǫǦ«Ǥ āǤ Ǧ©æǤǦ Ǥ æ «
ǡ æ Ǥ ǡǤ Ǧ¯ǡǫǦǤ Ǧ ǡǦǤ Ǥ ǡ «Ǥ ǤǦ©¯ǫ © Ǥ «Ǥ ©ǫ ©Ǥ æ ©ǡ
Ǥ
~ 220 ~
« Ǥǡ Ǥ Ǧ©©ǤæǤ Ǥ
ǡāæ©āǤ~« ǡǤ æǤæ©Ǥ « © Ǥ Ǧǡæā©Ǥ Ǧā«ǡǫǦǤ ǦǤeǫ Ǧæ«Ǥ ǦǤǤeā©ǫ Ǧ~©āæǤ Ǥ
ǤǡǤ ǤǦ©ǤǤ æǤ ǦāæǤ~æǡā Ǥ Ǧ¯æǤ Ǧā¯ǫ Ǧ ǡǦǤǦ©
Ǥ Ǥ Ǧ ǡ © Ǥ ǡ Ǥǡǫ©© Ǥæ©ǫ ǦǤ ǦǤ Ǧ
æǤeæ«ǫ Ǧeæ«ǫæǫ ©©©æ« Ǥ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ ǡ
ǡǤæ«æǤ Ǧ æ © «Ǥ ©Ǥ «æ©Ǥ Ǧ æ©æǫ ©©ǤæǣǦǤ ǦǤǦ Ǥ
~ 221 ~
Ǧ ©Ǥ«Ǥ Ǥ Ǧ æǫǤǤǤ Ǧ āǡ āǡ ā ā æ Ǥ ā ǫ Ǧ æǫ Ǧ ǡǫǤ Ǥ , æǤ Ǥ ǡ ǡ āæ«Ǥā Ǥ āǤ««ā¯ «ǤǦǦæǤ « © æ æ Ǥ Ǥ Ǧ ©æǫ©æ¯ǫǦǤ Ǧ æǦǤǦ©æǫ Ǧ æ«Ǥ««Ǥ «ǤǦ«©©āāǦǤ Ǧ æǦǤǦæ¯ ©Ǥæ
Ǥ æ©« Ǥ©©ǡ æ Ǥ © «© Ǧ
Ǥ æ © ©Ǥ © «āǤǤǤǤ ǡāǤ ā ǡ ©Ǥ æ
Ǥ æ©
ǤæǤā
Ǥ«æ
©©ǡǤæ ©ǤǡǤ Ǧ æǤ,Ǥæǡ©Ǥ ǤǤ, Ǥ « Ǥ
ǡ « ©
Ǥ ©Ǥ«Ǥ Ǧ ǡǡ
æǤ Ǧ ǤǤǤ Ǧ Ǥ
~ 222 ~
ǦææǤǤǤ Ǧ ©æ © æ āæ æ Ǥ , āǤāāǡ Ǥ,ææ æǤā©æ©æ«Ǥ «ǤǦæǦǤǦ ǡæsam æǤæ«Ǥ Ǧ æ «ǡ Ǧ Ǥ Ǧ ¯æǡ©æǤ ǫ©Ǥ Ǧ āæāǦāǤ ǦǤæǤ Ǧ,ǤǫǦǤ æ©ǤǦe ǤǤā ǡǤ Ǧ ææǫ Ǧ ǦǤǦāǤ Ǧ æ Ǧ Ǥ Ǧ ,
©
Ǥ « āǤ « æāǤ«æǤæǤ Ǧ«ǦǤ Ǧ ǡǫǦǤ Ǧ¯ǡǤæāǡǤ Ǥ Ǥ © ā«
Ǥ Ǧ~æ«Ǥææ©Ǥ «ǡǡ
«Ǥ Ǧ,
Ǥ ā © Ǥ © Ǥ Ǥ Ǥāǡ
ǤǤ æ Ǥ Ǥ ǦǫǦǤ ǦǤ Ǧ æ «Ǥ Ǥ
ǡ « æ Ǥ
ǡ ¯Ǥ ā
Ǥ¯æ Ǥāā Ǥ
Ǥ
~ 223 ~
ǡ Ǥ «
ǡ
Ǥ ǡ Ǥ ©ǡ « ¯æǡāǤ Ǧ ©Ǥ
Ǥ « Ǥ āæ
ǡǤ æ«
Ǥ
Ǥǡǡ «Ǥ æ
Ǥ ā
© Ǥ
« æ © Ǥ © © æ «Ǥ
ǡ«ǤæǤ ©©āǤ ǦeǫǦǤ ǦǤ æǤ
ā©© ǤǤ -Lady ©Ǥæ
ǡǤ
Ǥ ǡ ā āææǤǡ«ǡæ Ǥ Ǧ æ
ǫ ǦǤ
Ǥ ā æ
ǡǤǤ Ǥ Ǥ Ǥ æǤǤ«ā æ
ǡ Ǥ ā æ
Ǥ
Ǥ Ǧ ǡ æ
©ǫǦǤ ǦǡǤǡǡǤ Ǧǫ ǦæǤ ǦǤ Ǧ
ǡ©Ǥ
ǡ æāǤæ Ǥ©Ǥæ©
ǡǤ©
~ 224 ~
«āǤ
ǦǤ Ǧ «ǦǤ Ǧ«ǦǤ Ǧ« Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ Ǥ©
ǡǤ Ǧ ǫǦǤ ǤǦæǤ
~ 225 ~
23. kolovoza 1866. Draga mama Rose! Igrala sam se s Coleovim pištoljem. Samo sam se zabavljala, ali svejedno se dobrano izvikao na mene. Rekao je da þe mi naprašiti tur. Tada sam se pošteno naplakala i promijenio je mišljenje. Pištolji nisu dobri, mama. Tako je Adam rekao pa se više neþu igrati pištoljima. Nikada više. Hoþeš li reþi Coleu da ne viĀe na mene? Ja sam dobra djevojĀica. Tako je Adam rekao. Voli te tvoja dobra djevojĀica, Mary Rose
~ 226 ~
DVANAESTO POGLAVLJE
Ǥ
Ǥ
Ǥ Ǥ Ǥ æ©©Ǥæ Ǥ « Ǥ «æ ǤææǤ Ǧ«ǦǤæǡā©Ǥ Ǧ
¯ǫǦǡ¯Ǥ © Ǥ æ ǤǦ«ͳͺͲǤ ǦāǦæǤ Ǧ¯«ǦǤ ǦǦǤǤ Ǧæ«āāææǤ Ǧǡ©Ǥ ǦǡǤǤ Ǧ ǦǤ Ǧ ~ ¯ Ǥ
Ǥ āāāæ Ǥ Ǧ«āǫ
ǫǦǤ Ǧ ǡ Ǥ Ǥ ā æǤǤ ǦǦǤ«Ǥ Ǧǡ ǡ æ æǤ ǤǤ Ǧ
āǡǫǦǤ Ǥ Ǧæǡ æāǤ
ā Ǥǡ æǡ©«āǤ
~ 227 ~
©āǤǡ ««
Ǥ «æǤ Ǧ
ǡæǦǤ Ǧ ǡ © Ǧ Ǥ Ǧ æ
ææǤ Ǧ Ǥā©æ «Ǥ Ǧ æ©ǡǤ©Ǥ Ǧ e©ǫǦǤ Ǧ æ æ Ǥ «ǡ ā æ ǡæāǤ Ǧ ǫǦǤ ǤæāææǤ āǤǤ Ǥ Ǧ æ© ā
ǡ ǡ « ¯Ǥ ā æ «ǡ « Ǥ ǡ æ æ© « æ Ǥ «æǤǡāǡ Ǥ Ǧ ā
Ǧ«Ǥ Ǧ eǫ Ǧ Ǥ Ǥ Ǧ « ǡ ā Ǥǡ «Ǥ «ææ©©ǤǤæ Ǥ Ǧ æ«Ǧ
Ǥ Ǧ «Ǥæ
āǡæǤ ǡ Ǥ ǡæ« Ǥ ǡ
ā ǡ Ǥ æ ǡ æǤ æ«æ Ǥ æ æ «
Ǥ¯ǡææ
ā «
Ǥ ǡ © æǤ©Ǥ Ǥ©«Ǥ
~ 228 ~
Ǧ«āǤæ
Ǥ lady
ǡǫ «Ǥ¯ǤǦǡāǡǤ
ǤǤ,æ ǡǡ«ǡǤ ǤǤ Ǥ Ǧ©ǡ ǡǤ Ǥ Ǥ ǡǤ āǡ«©
ǡ Ǥ Ǧæǫ Ǧ ©Ǥ ¯
ǡ Ǥ©āǫ ā æ Ǥ āǡǣǦ©«æǫ ǦæǫǦǤ ǦǦǤǦ«Ǥ«ǡ Ǥ ǦæǦǤ Ǧ ǫǦǤ Ǧ©ǦǤ Ǧ ǫǦǡ¯Ǥ Ǧ,Ǥæ©æ«
Ǥæ«
ǤāǡǤ Ǧ
ǦǤǦǤ Ǧ«ǦāǤǤǦ
æǤ Ǥ Ǧ Ǥ ā
Ǥ ā
ǡ Ǥ ©
© © Ǥ © ǡ Ǥ Ǧ ǫǦǤ ǦǤ
æǤ ©©Ǥæǡ©Ǥ āǤ©ā «
Ǥ Ǥāǡ©æǡ Ǥ Ǧ ͺͲǤǫ
~ 229 ~
Ǧǡ ͳͺͲǤ Ǧ Ǥ Ǧ
Ǥ «
æ « Ǥ«ā©āǤ« Ǥǡ«Ǥā©Ǥ Ǥā«āāǤ« ǦǤǦ«Ǥ ©Ǥ Ǧ«ǫǦǤ Ǧ æ Ǧ Ǥ Ǧ ǡ āǤæāæǤ ǦāǤǤǤ Ǧ«ǤǤ æ
Ǥæ«ǡ ææǤ æ Ǥ Ǧ Ǥ æ æ āǤ «Ǥ Ǥ ǦǡǫǦǤ ǦǡǡæǤæǤǤ ǤǦæ Ǥ ǦǦǤǦǤǤ
ǡǤǤǤ «
Ǥ « Ǥ Ǧ« ©« æ©Ǥā æǤāǤ Ǥǡ¯ Ǥ ǦǦǤǦǡ
Ǥ ǦǫǦǤ
ā
æǤ āǤ
Ǥæ
Ǥ Ǧǫ ǤǦ æǡ ©Ǥ©Ǥ~ Ǥæ« ā æǤ © Ǥ
~ 230 ~
æǤ« «©ǡ ǤǡǤ Ǧ
ǦǤǦǡǡ æ
ǫ Ǧ æ æ ǫ Ǧ Ǥ Ǧ
æāǤ Ǧ
ǫæǫ ǡǤ ǦæǫǦǤǦǤ
ǤǦeææ«
ǫæ ǫǤ¯ǡ
ǤǤ Ǥ Ǧ ā Ǧ Ǥ Ǧ
āǤ «ǤǤǤ Ǧ
Ǧ Ǥ æ
ǤǦ,āǤǤ ā©æǤæ «Ǥ Ǧæ
ǡǫææǫǦǤ ǦāǤ«āāǤ æ Ǥ , ©
Ǥ æǤ āǤ««Ǥ ©«Ǥ
æǤ «©«Ǥ ǦǤ ǤǤ Ǧǡ « æ āǤ æ ««© ā Ǥ © āǤ ǡ ā āǡǫ Ǧ©Ǥ ǦǡǦæǤ Ǧ¯ǫǤǫ Ǧ
ǦǤǦā
ǡ ǤāǤ
Ǥ¯āǤ Ǧ
ǤǦ ǫ
~ 231 ~
Ǧ ǦǤǦ
Ǥ © Ǥ
ǤǤ ©ǡ æ
Ǥ «ǤææǤ ā æǤ«ææǤ Ǧ ««ǫǦǤ Ǧ «Ǥ Ǧ æǫǦǤ Ǧ ǦǤǦǤ
Ǥ ǡ āǤ ā «Ǥ Ǧ ā©ǦǤ Ǧ āǦæǤ Ǧ æ
Ǥ Ǧ æǫ Ǧ Ǥ ©Ǥ«æ«Ǥ Ǧ ǫǦ ¯Ǥ ǤǦǡǫǦ Ǥ Ǧ æ
æ «
ǡ « Ǥ
æǡæǡææ« æ«Ǥ æ
Ǥ« ǤǤ« Ǥ«ǡǤ~ææǫ Ǧ ©ǫ ǡǤ© ǤǤ Ǧ «ǡǦāǤǤǦ ǡǡǫæǤæ ¯ ǡ © ā āǤ Ǥ © Ǥ « ǡ ǡ ǫ Ǧ ǡǤ Ǧ Ǥ «ǡǡ©ǤǤ ǡā āǡǤ æǤǤæǤ© ǤæǡæǤ Ǧ ©æāǫǦǤ Ǥ©ǤǦ©©āǤ «Ǥ¯Ǥ Ǧ ©©
ǫǦǤ
~ 232 ~
Ǧ«Ǥ«ǡāǡ Ǥ Ǥ ǡ ā© «
Ǥ
ā © ǤǤ
āæǤ ¯ æ Ǥ ««ǡ¯« Ǥ,Ǥ ǦǤ«Ǥǡ« ǡæǤ ǦǤ Ǧǫ ǫ Ǧ ǡæǤāǤæ
Ǥ Ǧǡǡǫ Ǧ©©Ǥ Ǧ¯ǦǤæ
Ǥ©Ǥ
« æ Ǧ ǤǦ~æ«ǫ ǤǦ~Ǥ Ǧæ
Ǥ «Ǥ æǤ Ǥæ
Ǥ
ǡ«Ǥ
Ǥ æ
ǡ««Ǥāāæ Ǥ Ǥ « Ǥ ā
āǤ ǡ æǤ Ǧæ
«ææǫǦǤ Ǧ ©ǡ«©ǫ Ǧ Ǥ Ǧ«ǫ ǫ ǦǤ
ǡǤāǤ æ
«æǤ«ǡ« ǡā©æǤ æ«
Ǥ«ǡ
ææǤ,æǡ āǡā©æǡæǤ
ā©Ǥ
ǤǤ Ǥ Ǧ æ «ǫ Ǥ Ǧ ǤǤ
~ 233 ~
Ǧ æāǫǦǤǦ ǤǤǤǡæāǤ Ǧ©æ
«ǫ æǤ~©© Ǥ©æ«©«ǫ ǤǦ©Ǥ Ǧ ǫǦǤ ǦǤ «ǡ © Ǥ ǡ « æ æǤ««Ǥ Ǥ « æǡ Ǥ ææ ©Ǥ Ǧ æǫǦǤǦ©æ©ǫ Ǧ©©ǦǤǦǤǤǤ Ǥ Ǧ æ ǫ āæǤ «Ǥā««ǡǫ Ǧ ǡ ā Ǧ Ǥ Ǧ © «ǡ«©āǤ© «Ǥæ© ©æǤ Ǧ Ǥ Ǧ æ ǡ
Ǥ ǡ«ǡǤ©ǡǤ «ǡǤæǤeæǡ ǤāǤæ Ǥæ©ǡ« āǤ « æ «©Ǥ,ǡ æǡ « ā æ æ «Ǥ «ǡǡǡǫ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ æ «Ǥ æ Ǥ ǦǦāǤǦǤ ǡ «
ǡ« ©ǡǤǡ Ǥ Ǥ « æǤ æǤ Ǧæ«ǫǦǤ Ǧ ǡ « Ǥ æ ǡ Ǥ©āǡæǡ ©Ǥ¯æǤǤǤ ǦæǤæǦǤ Ǧ « āǤ «Ǥ «æ«Ǥ āǤǤ
~ 234 ~
ǤǤ
¯ æ
æǡ©Ǥ Ǧ æǫǦǡ©Ǥ Ǧ¯©ǦǤ Ǧ«Ǥ¯¯Ǥ Ǥ ǡ ǡ ǡ Ǥ ælady
āǤ««Ǥ «
Ǥ ǤǦǡ æǡǡ© æǤ ©æ©Ǥ «Ǥ æ©æ© Ǥ Ǧæ«ǫǦǤ Ǧ æ ǡ æ Ǥ ǤæǤǦæǤ ǤǦ©æǤ Ǧ©ǦāǤǦ©āǤ~ ǡǡǤ©Ǥ « Ǥ «āǤ Ǧe«ǫǦǤ Ǧ ,«Ǧ «ǤǦ Ǥ Ǧ ǫǦǤ Ǧ æǤ Ǧæ«æǫǦǤ ǦææǤ«æǡ Ǥ æāæāǤ©
Ǥǡ©æǤ© æǡǤ ©Ǥ©Ǥ Ǥ«Ǥ ǤǦ æ©ææǫǦǤ ǦeæǤǤǤǦ«Ǥ Ǧ«Ǥ ©ǤǤ©
Ǥ
~ 235 ~
Ǥ Ǧ æ © æ æ«Ǥ Ǧ æ©ææǫǦǤ Ǥ Ǧ æǫ æ æǡ « «æā©«Ǥ ǤǦæ橯ǫ ©æǤ Ǧ ǡ©ææ āǤǡ æǤ ©Ǥ æāǤ©ææǡ ©Ǥ Ǧ āæǦǤǦeæǡǫ Ǧ ǦǤǦǤ Ǧ ǡ ©ǤǤǤ Ǧ © ǡ Ǥæ Ǥ Ǥ Ǧ ¯ǡ ǡ æ ā Ǥ Ǧ ææȂǤ Ǧ æ ǫ Ǧ Ǥ Ǧ © āǤ«©æ©æ©©æǫ Ǧ ©©ǡǦǤǦ ǡǤ© «æǤ«Ǥ
æǤ © æ
ǡ æ© ©Ǥ æǤ Ǧ ǡ Ǥ ā ©Ǥ ǡ ǡ ¯Ǥ ā ǡǤæǤ «æǦæǤǦ©Ǥ Ǧ © Ǧ Ǥ Ǧ © © ǤǤ «ǡ ǡ ©«ǤæǤ©©Ǥ© Ǥ©©Ǥ Ǧ āæ ǫ Ǧ Ǥ Ǧ æ ©æ©Ǥ ǫ Ǧ ǡǤ Ǧ ǫǦǤ Ǧ ©©Ǥ©©Ǥ «Ǥ© āǤ © « Ǥ ā ©«Ǥ
~ 236 ~
ǤǦǡ©©Ǥ Ǧ©ā©ǦǤ Ǧ ǦǤǦǤ Ǧ©«ǦǤ ǦææǤæ © ǫ Ǧ¯ǡ©ǦǤ Ǧ © © Ǥ ā © æ Ǥ
ǡ ©Ǥā©ā«ǡ ©Ǥ æǡǤ¯ææǤ ©Ǥ Ǧ Ǧ Ǥ Ǥ ǦæǫǦǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ© ǦǤǦ Ǥ~āǤ Ǧe«ǡææǡ ǦǤ Ǧæǡ «Ǥ«ǡǫ ©Ǥæ ǫ Ǧæ©ā«Ǥǡ Ǥ Ǧ©æāǦǤ Ǧæǫ ǦæǦǤ Ǧ ǡ ǡ æǫ Ǧ Ǥ æǤ
Ǥ Ǧ©©ǫǦǤ ǦǤ©©Ǥ« ©æ«ǤāææǤ ©ā æ ææǤ
ǤǦ«
Ǥ æǡ«Ǥ¯ǡā«Ǥ æǤ Ǥ
ǤǤǡǤ Ǧ©©«ǦǤ Ǧ ¯ Ǧ Ǥ Ǧ © ǡ ǡ « Ǥ © « ©Ǥ æ ā æ ǡ æ © æǤ «©Ǥǡ©Ǥ ¯ǡǦ
ǤǦ «Ǥ © ©
ǡ Ǥ © ©Ǥ ©©Ǥ
~ 237 ~
æǤǦ «Ǥ© «Ǥ Ǧ « ǦǤ Ǧæ ææ ā
ǫ Ǧ «ǡ©Ǥ Ǧ ǤǤǤǦæǤ ææǤ Ǧ ǤāǤ Ǥ ¯©ǤǣǦe©«ǫ Ǧ æ«ǦǤǦ,Ǥ ©©Ǥ Ǧ ©©Ǧ
Ǧ©© Ǥ Ǧ ¯ǦæǡǤ Ǧ āæāǫǦǤ Ǧ ǦǤǦæǤ Ǧ æǤ©«ǦǤ Ǧ ǦæǤǡ ǤǦ©©Ǥ Ǥ «
© æǤ©© «Ǥ æǤ āǤǡ©
ǫ © © © ǡ æǤ
©æ Ǥ Ǧ æǦǤǦ©ǡǫ ©©ǡǤǤǤǦæ«
ǤǦ ǫ Ǧ æǦǤǦǡā æ æ Ǥ æ æǫ Ǧ æǦǤ Ǧ æǤ«©Ǥ, ǡæǤ æ©Ǥ ā « Ǥ
~ 238 ~
Ǧ © ā «Ǥ Ǥ©Ǥ Ǥ ©
Ǥ Ǧ©æ©©æǫǦǤǤǦ Ǥ āǤǦeǡ©Ǥ ǦǦǤ ©ǤǣǦ, «ǤāæǤ Ǧ ææǤǦ
ǤǦæǤ Ǧ Ǥ æ©ǦǤ ǦeǫǦǤǦæ©æǫ ǦǦǤǦ©Ǥā ©ǤǤǤǤ ǦǦǤ Ǧ ¯ Ǥ ā ǦǤ Ǧ©©ǫǦǤ ǦǦǤ ǦǦǤǦā©Ǥ Ǥ ǦæǦǤǦ©ǡ ā©Ǥ ǦāææǫǦǤāæǤ ǦǦǤ © Ǥ Ǥ Ǧ©ǤǤāǡ ǫ«Ǥ©ǤǤ Ǧ ǤǦǤǦæ¯
Ǥ āæǤǤ©Ǥ Ǧ © Ǥ Ǥ©Ǥā Ǥ ǦǤ ǦǤ Ǧ
Ǥ ǡǤǦ
ǫǦǤ Ǧ ǦǤ Ǧ
Ǥ ææ
Ǥ æ¯ǡǫ
~ 239 ~
Ǧ ǦǤǦāǡ
Ǥ©
Ǥāæǡ©
©Ǥ ©©æ«Ǥ «©Ǥ Ǧ©©ǦǤ ǦǫǦǤæ©Ǥ ǦǮǯǦāǤ æǤ æ« Ǥ Ǧæ©ǫæāāǫǦ Ǥ ǦǦǤǦææǤ ~ ā Ǥ © ǤāāǤ Ǧ©āæǦǤ ǤǦ¯ǡæ
Ǥ
ǤǦ«Ǥ
~ 240 ~
7. veljaĀe 1867. Draga mama Rose! Imamo iznenaāenje za tebe. Braþa i ja uštedjeli smo nešto novca za ovaj divni dan. Vjerujemo da sada imamo dovoljno da Cole i Douglas odu po tebe i dovedu te. Poslušaj me, mama, prije nego što poĀneš odmahivati glavom. Prije svega, ako se brineš koliko je to novca, nemoj se brinuti. Sve smo razradili, i kad se jednom ovdje smjestiš, vidjet þeš da posve lijepo živimo. Naravno, još uvijek traje zima i moja braþa þe moþi krenuti tek nakon proljetnog okupljanja stoke. Ne silazi mi osmijeh s lica zbog našega krda. ZapoĀeli smo s tri rasplodne krave i sada ih imamo deset. Imat þemo ih još pet nakon telenja. Neþe nam trebati mnogo vremena da okupimo stoku, ali susjedi pomažu susjedima pa þemo pomoþi obitelji Pearlman. Imaju sada oko osamdeset grla. Bili su silno darežljivi prema nama. Ne naplaþuju nam usluge za bika. Obeþali smo kupiti sebi jednoga, i kad ga kupimo, odužit þemo im se za njihovu ljubaznost. Zabrinuta si za Livoniju, zar ne? Znam da je slijepa, mama, i da za svaku sitnicu ovisi o tebi, ali potrebna si i nama. ObuĀiš li nekoga da preuzme tvoje obveze, Livonia þe biti dobro. Ima dva sina koji se mogu brinuti o njoj. Znam da su zle naravi, ali sinovi su joj i stoga odgovorni za nju. Livonia þe razumjeti. Molim te, ne prepiri se s nama. Predugo smo Āekali, baš kao i ti. Zacrtali smo to. Ako se ne Āujemo, Cole i Douglas þe ti oko prvoga lipnja pokucati na vrata. Voli te, John Quincy Adam Clayborne
~ 241 ~
TRINAESTO POGLAVLJE
©æǤǡ« « Ǥ © «ǡ «
«¯Ǥ æ©æǤ ©æ
Ǥæ « ǡ ǡ © ©Ǥ «
© æǤ « Ǯǯǡ «ǤǤ Ǥ«Ǥ Ǧ æ©Ǧ ǤǦ©Ǥ© ǫ
ǡ
« «Ǥ
Ǥ Ǧ æ¯ǫǦǤ Ǧ ǡǤ~ǤǤ æ¯Ǥ Ǥ «
Ǥ æ ©Ǥ æ
Ǥ © «Ǥ æǡæǤ© Ǥ
© « æǤ æǡæǤ æǤā æ Ǥ æ « ǡ æǤæ æ ©«Ǥ æ« ā ©Ǥ©āæ æǤ
~ 242 ~
ǡ « Ǥā©æāǤ ,Ǥǡ æ«Ǥ «©« Ǥ©©Ǥæ
ǡ
Ǥ ¯Ǥ«æ©æǡ © © æ © ©ǤæǡǤ ǡ © Ǥ ǡæ
Ǥ ¯æǤ
ǡ Ǥ æ æ āǤ ǡ ©ǡ «Ǥ Ǥ
ǡǡ æǤ« Ǥ
«
āæǡā©¯Ǥ ā « æ Ǥ
Ǥ«Ǥ Ǧ æǫǡǡǫ āǫǤǤǤ ǦǦǤǦ «
Ǥ«Ǥ Ǧ © Ǩ Ǧ Ǥ ,
Ǥ æ æ «ǡ ā ǡ « Ǥ
Ǥ ǡ « « ǡ Ǥ Ǥ æ © ǡǤ Ǧǡ«æǫǦǤ ǡ©ǤǦ ā¯ǡ«æǤ ©ā«
ǫ ǦǡǦǤ æ« ǡ Ǥǡæ¯ā
«Ǥ
ǡ«
~ 243 ~
ǡǤ« Ǥā Ǥ Ǧ© ǡ ©Ǥ æ©ææǦǤǦ Ǥ ǦǦǤǦǡ ǫ ǡ©ǤǦǡǤ ææǤæ
« æ Ǥ ¯ «æ©Ǥ © Ǥ ǤǡǡǤ « ¯Ǥ Ǥeǫ ā©Ǥ ǡǤ Ǧ
ǦǤǦææǤ ææǤ ǦǡǤæææ
ǡ Ǥ æ āǡ Ǥ ǡ ©Ǥ ǦǡǦ«Ǥæ æ «Ǥ ǡ ā© Ǥ ǡ © æ æǤ
©Ǥ ǤǦāǤ«ǡǤ ǦāǡǡǤ Ǧ æ ǫ Ǧ ā Ǥ æ Ǥ æ«Ǥ ǦāǤǡ ǤāǤ ǦæǫǤǤǤǦǤ ǦæǦǤ Ǧ¯ǡǤ Ǥ«Ǥ āǡæǤ ā
Ǥ Ǧ ©
Ǥ Ǧ«ǦāǤǦǤ
~ 244 ~
æǤǦ āǦǡ©©«Ǥ ǦǡāǤ ǦǡǡǡæǤæǤ Ǧæ«ǡǦǤǦ āǤ Ǧāæ ǦǤǦ ǡǤ Ǧ æ « ǫ Ǧ « © ©Ǥ
Ǥ Ǧ ææ ǡ Ǥ ©©Ǥ ǦǦæǡ«Ǥ Ǧ ǡǦǤ ǦāææǦǤ Ǥ Ǧæ āæǤ «æ ǡǫ ǦæǤæǤ Ǥ Ǧ © Ǥ æ ǤǦǤǤǡā
æ©Ǥ Ǧ æ Ǧ ǡ æǤ æǡ
Ǥ Ǥ ǤǦ©ææǤǤǤ ǦāæǤǤǤǤ Ǧǡ ǦāǤ ǦǡǤǡ Ǥ
æ
Ǥe ǫæ©©Ǥ Ǧ«ǫǦǤ Ǧ ǦǤǦæǫ¯ǫ Ǧǡ¯ǤǤ ǤǦ¯Ǥ ©©æāæǤ «Ǥ¯Ǥǡǫ Ǧ ǦǤ Ǧ¯æǦǤ ǦǦǤ ǦǫǦǤ
~ 245 ~
Ǧ eǫǤǤǤǫǡǡ©Ǥ æ
æ Ǥ Ǧ āæǤ Ǧ ǡ¯ǡ«ǫǦǤ Ǧ «ǡǦǤǦǡ
Ǥ æǤ ǤǦ ©«ǫ āæ«Ǥ Ǧ Ǧ
«ǤǦǫǦǤ Ǧ ¯æǤ Ǥ Ǧ ǡ Ǥ Ǥ Ǥ
ǤǦ æǡǫ Ǥ © ǡ « Ǥ Ǧ ~ « æ ǫ Ǧ Ǥ Ǧ «ǦǤ Ǧ ǡǡ«ǦǤ Ǧ Ǥ « æ ǡ æ© Ǧ
Ǥ
Ǥǡ «æǡǤ ǤǦæ«ǫ Ǧ ǫ Ǧ Ǥ Ǧ ā æ Ǥ Ǧ ǡææǡā
Ǥǡ ǡǤ Ǥ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ ā ǡāæǤ Ǧ ©æǦǤǦāææǤ Ǧ ǡǦǤ© Ǥ Ǧ ææǤ ā«æǤ Ǧ æ«æǦǤǦ© «Ǥ Ǧ āǡǦ«ǤǦǤ Ǧ ǫǦǤ Ǧ
©æāǤ Ǧ ǡ©Ǧ
Ǥ
~ 246 ~
Ǧæ«Ǥ©æ ā ǫ ǡ Ǥ Ǧ ǡ ā « ǡ Ǥ Ǥ ǡāæǤ«©Ǥ ǦǡǤ ǦǫǦǤ «āǤ Ǧ ǫǦǤǦ ǡǤ Ǥæ« æǤ Ǧǡ©æ©«ǫ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ ©Ǥ ©æ Ǥ ¯ æ Ǥ æ ǡ©Ǥā ©¯ǡ «©Ǥ Ǥā« ǡ ǡ ǡ ǣ Ǧ «ǡ Ǥeǫæ¯ǡǫ ǦǡǦǤǦǤ Ǥ ǡ«æǤ Ǧǫ Ǧ ǤǡǤ Ǧ«ǡ¯ǡæǫǡ«æ©Ǥ Ǥ æ æ Ǥ ©
Ǥ Ǥ æ « © æ « ǡ æ© ǤæǡǤ æ æ ā Ǥ Ǧ æ Ǧ «Ǥ ǦǤ ǡǤ ǦǤǤæǡ ǫ ǦæǫǦǤ
~ 247 ~
Ǧǡ ǡ Ǥ āæ « ¯ ǡ «Ǥ Ǥ ǦǦ
Ǥ ǦæǫǦǤ Ǧ««
Ǥ ǤǤǤǤ ǦǤ æǦǤ Ǥ Ǥ Ǧ Ǥ æ ǡ «Ǥ Ǧæ«ǫ ǤǦā
Ǥ
Ǥ Ǧ æ Ǧ ǡ ©©Ǥ ǦeǫǦǤ Ǧǡ
ǡ āǡ
ǤǤ ǦǫǦ
Ǥ Ǧ©æǡǡ© «Ǥ Ǧǡ©ǤǦǤ ǤǦǡǫǦ ǡǤ ǦæǫǦǤ ǦæāǤǤ« Ǥ«ā Ǥ ā æ Ǥ © ǡ ā Ǥ ææǤ ǦǫǦǤ Ǧ
ǤǤǦ
ǦæǤ ǦǫǦǤ ǦāǤ ǦæǤǤǤǦǤā Ǥ ǡ«ǡǤǦæ ǫ Ǧ © Ǥ Ǥ Ǥ Ǧæ©ǫ Ǧǡā©ǦǤ
~ 248 ~
Ǧ©ǦǤǦ¯ǡ «Ǥ ǤǦǡæ©Ǥ ǤǦæǡǤ ǦǦǤǦ «ǫǦǤ Ǧ¯ǡ
¯Ǥ ©ǤǦæ¯ǦǤ Ǧ¯ǦǤǦe« ææǫ Ǧ Ǥ « Ǥ æǡǤ Ǧ©ǫǦǤ ǦæǫǦǤ Ǧ
æǤ ǦǦ
ǤǦ
¯ǡǫ ǤǦ©æǡǤǡǤ ǡāǤ ǤǦæ©æǫæǡ æǤǦæ©ǫ ǦǦǤǦ«©Ǥ ǦæǫǦǤ ǦǤ æ æ ©ǡ Ǥ Ǥ Ǧææāæāǫæǡǡ Ǥæāæ«æǫ Ǧæ© Ǧ
ǤǦ
Ǥ©Ǥ ǦāæǦǤ « Ǥ Ǧ ǡ Ǥ
ǤæǤǤǤ ǦææǦāǤǦǤ Ǧ ǦǡǤ ǦǦǤ ǦǫǦǤ Ǧ ǦǤǦǤ Ǧ«æǡ¯ǫǦǤ æǤ Ǥ ǡ©Ǥ
~ 249 ~
æ
¯Ǥ Ǧ āǦǤ Ǧ āǫǦ
«Ǥ ǤǡæǡǤ Ǧ æ©ǫǦǤ Ǧ ǦǤ Ǧ æǡ¯ǫ Ǧ ā Ǧ Ǥ Ǧ ǡ Ǥ æ Ǥ Ǧ
æǤ«Ǥ Ǧ ǫæ©«æ Ǥ
ǡ«Ǥeǫ Ǥ ā Ǥ æ«āǡāæǤ Ǧ āāǤǡǤ æǫ ǡǫ Ǥ Ǧ ǡ æ © Ǥ Ǧ ǡ
Ǥ æ Ǥ āǤ ǫǤǤǤæǫǦ
Ǥ Ǥ Ǧ ǡ Ǥ ǡ ǡ
Ǥ©æǫǦǤ æ Ǥ Ǧ æ Ǧ ǡ æǡǤ Ǧ © Ǩ ǦǤ Ǧ Ǥ, ǡ¯Ǥ Ǥ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ æ Ǥ ǡæǤ Ǧ Ǧ
ǡ«Ǥ Ǧ ǫǦǤ Ǧ ǡ ǡǦǤ Ǧ ǫ ǡ ā ǡ Ǥ ǫ Ǧ ǡ Ǧ ǤǦ«Ǥ Ǧ eǫǦǤ Ǧ ǦǤǦǤ Ǧ āæǦǤ Ǧ ǡ¯Ǥ Ǧ ǤǦǤ
æ Ǥ
~ 250 ~
««āāǤ
ǡǤǡǤ© æǡǫǤ Ǧe«ǫ ǦǤǤ ǦǦǤ Ǧǡ©ǡǤ ǦǤ Ǥ« «ǤǦ Ǥ ǤǦ «Ǧ©Ǥ ǤǦæ¯ǦæǤ āǤǦ æ«ǫ Ǧææǫ Ǥ «æ æ«Ǥ ǦǤ
ǡ ǡ æ « æ Ǥ Ǥ Ǧ ǡ ā Ǥ © ǦǤ Ǧ«ǦāǤǦ©Ǥ Ǧ © æ Ǥ ā©ǡǡǫ ǦǦāǤ Ǥ« ā© ««āǤ Ǧ ǡæ«ǫǦǤ ǦǤ æ Ǥ © ǡ ā Ǥ æ
Ǥ ,Ǥ Ǧæ««ǫ Ǧ« ©æ © ā Ǥ āæāæ
Ǥ ǦāǤ ǦāææǫǦǤ Ǧæǫ
~ 251 ~
Ǧæ
ǡǤæ¯æǤā «æǤǡǤ«
Ǥ «ǡ Ǥ ~æ ǫ ǦǡāǤ æǤǤ ǦǡǤææ
āāǤ©æ ǤæǤ ǦǫǦæǤǦǫ Ǧ©æǡǡǫ Ǥ
Ǥ« āæǤ æ
«Ǥ Ǥ~ æǤæ« ǡǡæāǤ æǡā©Ǥ ©āǤǦææǫǦǤ ǦǤ Ǥ «ǤǡǡæǤ Ǥ « © ā ǡ æ © æǤ «Ǥ ~ «¯©Ǥ æǤ ǡāǤ Ǥ~«ǡ©ǡ ǡ«©āǤ © Ǥ ǤǤā ©©ǤāǤ æ
Ǥ æ ǡ © © ǡāǤ Ǥ© Ǥ««ǡ Ǥæ©ǡ«Ǥā
æ«Ǥ ©ǡ« «ǤāǤ ǡ«æǤ eāǡāǤ
~ 252 ~
Ǥ«Ǥ
Ǥæ¯Ǥ Ǥ«Ǥ
Ǥǡǫ ǡāǤ Ǧ « ææǫ Ǧ ǡ æǤ ǦǦæǤǦæǤǡ ǡǤ ©ǡ æ
Ǥ ǦǡææǤ ǫ Ǥ æ « ©Ǥ ǦǤæ Ǥ¯ǡ«Ǥ ǦæǫǦæǤ ǦǡǤ © Ǥ ā æ Ǥ æǤǦǡǡǤ ǤǦǤæææ
ǡǫ ǦǤ «
©Ǥ«æǤ Ǧ «ǫ~æ«æǫ Ǥ«æǤ Ǧǡ
ǡ ǤæāǤ Ǧ æ ©æ Ǥ æ ā ǡ © āǡ © ǡ æ
Ǥ « © Ǥæ
©æǡ ¯ « ¯ Ǥ æ ©æ¯©æ Ǥ ©æ āǤ ǡæǤ ,©Ǥ«æ©Ǥ©
Ǥ æǤǣǦ©āǤ©æā ǤǡǤ©©Ǥ~æǫ Ǥ©Ǥ ©
««Ǥ
Ǥ © ǤǡææǤ
~ 253 ~
«æ«Ǥ Ǥ ā Ǥ æ Ǥ « «©ǡǤāǤ « © Ǥ « « ǡǡæ«Ǥ ǡ « æǣ Ǧ æǤ ǤǤ ¯ǡæǡǤ Ǧ ©ǤæǫǦǤ Ǧ Ǥ « Ǥ æ©ǡǤ Ǧ ǡæǤǤǤ©ǤǤǤ Ǧ ǫ Ǧ ǦæǤǦǤǡǫ æ æ
« Ǥ Ǧ ¯ǡǤ Ǧ æ©Ǧæǡ«¯Ǥ Ǧ ǦǤǦǡæǤǡ æ««Ǥ Ǧ æǫāǡ¯Ǥ āǤ Ǧ æ©Ǥæ© ¯Ǥ «Ǥæǫ Ǧ Ǥ æǡ « Ǥ æ ǤæǤæǤǡ «āǡ æǤ Ǧ āǤ Ǧ æ Ǥ ā ǡǤ æāǤ Ǧ æāǫ Ǧ ǦǤǦæǤæ æ««ǡæ Ǥ
~ 254 ~
ǤǦǡæ Ǥ Ǧæǫ Ǧ«Ǥ Ǥ Ǧæ ©ǫ Ǧ āǫ Ǥ ©Ǥ Ǥ ǡ © ǡ©©Ǥ Ǧǡ©Ǥǡ Ǥ Ǧǫ ǦǡæǤ Ǥ«ā
«
āǤ©ā««Ǥ © Ǥ « æāǤ Ǧ©āææǤ©āǤ~ā © ā©Ǥ Ǥ ©æǡ ¯ ǡ ¯ǤāǤ©æ Ǥ~æææǤæ ǡæǡǤ Ǧ©æææ©ǤǤ Ǧǡǡ©æǦǤǦǡāæ ©æǡǤ«©Ǥ æ « ¯Ǥ Ǥ æ āǤ Ǧ āæ æ ǡ «æ āæ Ǥ æǤææ«æ©æ« Ǥ æ æ æ ©Ǥ Ǥ Ǥ ¯ ǡ © ©
Ǥ æ« ǡǤ
«Ǥǡ ©Ǥ āǤǦ«ææ Ǥ « Ǥ ¯ ©Ǥ,æ©æāææǤ Ǥ ǦǤ © æ ā
Ǥ ææ©©æ©Ǥ Ǥ Ǧ ææ
Ǥæǡǡ©©æ«Ǥ© æǤ©æǤ¯æ©æǡ«æǡ Ǥ©ææǤ
~ 255 ~
Ǥāā ¯Ǥā©ǡ« Ǥ © æ æ Ǥā©¯Ǥ ææ«Ǥ
ǤǦǡ Ǥ ā«
Ǥ
æ
Ǥ ǡ āǤ ǦæāāǡæǤ ǡ «
Ǥ æ ©Ǥ Ǥæ«Ǥ© āǤ©©Ǥ ǡǡǤǤǡ
©Ǥ ǦǡǤ Ǥ©Ǥ ǦǡǤ©æǤǤǤ ǦǤ «Ǥ ā
«
Ǥ Ǥ æ« Ǥ ¯ © Ǥ ǡ ©Ǥ ,Ǥ«ǡ ā©Ǥ
ǡǡ Ǥ Ǥ ǡ©Ǥǡ āǡ«Ǥ©ǡ Ǥ
æ
Ǥ ,āǤ~Ǥ ¯¯Ǥ© «Ǥ æ«Ǥ Ǥ Ǥǡ©āæǤ ǡǤ Ǥ « Ǥ ā
æǤǡ©
~ 256 ~
©«
««æ Ǥ ©Ǥ ǡ©Ǥā«Ǥ ǦǤ æ
āǤæǤǦ ǫā©ǤǡæǤǡǤ~ æǤ ǦǤ ǡ¯Ǥ Ǥ Ǥ « æǡ ǡ«ǫ ææǤ©«ǡæ
ǡ Ǥ © Ǥ ©æ©Ǥæ©ǡ © « « ne, « Ǥ æ ©Ǥ æ ā«Ǥ ǡǫ āæǫ Ǥ Ǧ * Ǧ «Ǥ
Ǥ «ǤǤ Ǧ©æǫǦǤ ǦǤ ǡǤǦ©æ©«ǫ Ǧ©Ǥ Ǧ©Ǥ Ǥ « æ ǡ æ ǡǤ Ǧ ©Ǩ Ǧ ǡ æǣ Ǧ Do¯avola! ǤǦǫ
ā Ǥ ©ǤǦǫ Ǧ«Ǥ
~ 257 ~
4. svibnja 1867. Draga mama Rose! Svi smo bili utuĀeni nakon što smo proĀitali tvoje pismo. Imamo stotinu pitanja za tebe. Zašto nam prije nisi rekla za Livonijine namjere? Nisi se trebala sama brinuti. Sada smo tvoja obitelj i nikada ne trebaš ništa tajiti od nas. Koliko te dugo Livonia ucjenjuje da ostaneš s njom? Da, znamo i shvaþamo da se ta slijepa žena boji. Grozno je biti slijep, naravno da jest. Osim toga, imati na vratu dva sebiĀna sina koji pokušavaju rasprodati sve što je njezino sigurno je jednako tako zastrašujuþe. Ali, mama Rose, nijedan od tih njezinih tereta ne opravdava to što Āini tebi. Misliš li doista da þe reþi svojim sinovima da im je Adam ubio oca ili možda samo blefira? Je li u potpunosti zaboravila da je pokušavao zaštititi tebe i nju od gospodarova bijesa? Sjeþaš se svih onih sluĀajeva kad ju je pretukao? Livonia je nedvojbeno propatila, ali ništa od onoga što joj se dogodilo ne može nas navesti da njezine grijehe prema tebi lakše podnosimo. Lincoln je želio da budeš slobodna, baš kao i tisuþe mladih ljudi koji su svoje živote ostavili na bojišnici. A sada te gospodarica Livonia ponovno vezala u ropstvo. ÿuvao nas sve dragi Bog! Tvoj voljeni sin, Douglas
~ 258 ~
,ETRNAESTO POGLAVLJE
© ǡ © ¯ æ©© «Ǥæ æāǤ æāāǡ ā Ǥ © æ Ǥǡ¯ǡ©Ǥ « © ǡ © ©
Ǥ
ǡæǤ, ā©Ǥ¯ ā
«
Ǥ Ǧ æ ǫ Ǧ Ǥ Ǥ ǦæǫǦǤ ǦǤ æǤ ǡǤǦǤā Ǥāæǡ ǡǤ ǦǫǦǡ©Ǥ ǡæǤ ǦǡǦǤ«
āǤ Ǧ Ǧ
Ǥ ǤǣǦǤ æ « æ æǤ ā ā Ǥ Ǥ æǡ æǤ Ǥ« Ǥ ā ǡ Ǥ
~ 259 ~
ǡǤ«
Ǥ Ǧ eǫ Ǧ æǤ Ǧ æ Ǥ Ǧ æ Ǥ e ǫ Ǧ æǤ Ǧ ǫ Ǧ æǤ ææ©Ǥ «
«āǤ «Ǥ ææ Ǥ Ǧ ǡǫ Ǧ Ǥ Ǧ æ
Ǥ
æ«ǤāǤ ©āǤ æ©ǡǤ Ǧ Ǥāæǫ ©ǤǦǡǫ Ǧ ǡ Ǥ Ǥ æ
ǤȂǫǤǤǤ āǤ Ǧ eǫ ǤǦææāæǫ Ǧ ææāǤ Ǥ Ǧ ǡ ā « Ǥ æ©©«æ Ǥ Ǧ «Ǥ Ǧ æǫ Ǧ ǡǡǤ Ǧ ǫ ǤǦǤǡæǡǤ Ǧ
æææ
Ǥ Ǧ æǡāǤ « Ǥ Ǥ Ǧ ©æ ǡ ǫ Ǧ ©ǡ©Ǥ
~ 260 ~
«Ǥ © Ǥæ
ǫ Ǥ Ǥ Ǧ©ǡǤ
ǤāǤ Ǧ ǡ«ææāǤǡ©©ǡ ǤæǡǤ Ǧ«æā¯ǫ Ǧ ǡ æǡ ǡ «ææǤǡ
Ǥ¯ Ǥ «Ǥ « Ǥ æ «
ǡ āǤ Ǧ ǡ ǡ ǫ Ǧ æ Ǥ © æǤ āæǤ Ǧ~æǫ«ǤǤǤ ǤǦǡāǦǤæ
Ǥ ǡ Ǥ ā « « æ ā Ǥ Ǧ ¯ææ©Ǥ ǦǤā«Ǥ ǡǫ Kad se dogodi?
Ǥ Ǧ«āǦ Ǥ ǦǤǤ ǦǡǦāǤǦǤ
ææǡ«Ǥ
ǡææ
Ǥ Ǥ Ǧǡā©Ǥ©©æǡǫ Ǧ©ǡ©©Ǥ ǤǦǡæǤ ǦǤ¯ǡǫ ǦæǤ¯«æǤ ©æǤ ǦǡǡǦæǤ ǦǤǤǤ
~ 261 ~
ǤǦ©æǤæǤāæ Ǥ ǤǦ««ǤæǤǫ Ǧǡæāǡ©Ǥæ©ǫ Ǥ ©
Ǥ Ǥ©æ«© ǤǤ Ǧǡ©æǦǤǦæ
ǡǤ © Ǥ ~ āæ©āǤ «Ǥ Ǧ«©āǤǡ Ǥ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ æ æ ©Ǥ ǡ Ǥ ¯ āǡ ©æāæǤ©æ
Ǥ Ǧ ǫ æǫǤ
āǤ Ǧ«æǤææ
ǫ ǦæǦǤ æ©ǡǤǦǤ Ǧeǫ Ǧ
ǤǦeǫ ǦǤ «ǤǦ©Ǥ Ǥ ææǤǤ æ ā ǡ ā āǤ~āǤæ æǤ ǡ Ǥ æ
ǡǡ«æ«Ǥ ǡǤæ «ǤǡǤ ǡā
Ǥ ,¯Ǥ©ǡ āææǤ ~æǤǤ« «ǦæǤ Ǥ ǡ © Ǥ æ
ǫ
~ 262 ~
ǡ
æ ©Ǥ æ «Ǥǡǡ Ǥǡ
Ǥ æ Ǥ Ǥæ« æ Ǥ © ǡ ©Ǥ ǡ æ āǡǤ ǡ «
Ǥ « © ā «Ǥ «
ǡ ©
«
Ǥ
æ ǡ Ǧ« Ǥ æǤ «Ǥ« Ǥ©Ǥ « © ǡ æ© ©ǡ©æ« © ā Ǥ
āǡ ©
Ǥ ā«©««ā©æ ǡ «ǡ «Ǥ æ © ǡ æ©ǤæǤ¯ æ Ǥ æ
¯ǡ ©«©©©
Ǥāā¯Ǥ© ǡǤǤ ǡæ¯ Ǥ ©ǡ««æǤ «Ǥ « «Ǥ «ǡ «æ© ©«æǤ æ ǡ Ǥ ā© ǡ æ æ¯Ǥ æ Ǥ ā ǡ«©æ Ǥ ǡǤæ««ǡ «Ǥǡ«æǤ ǡāǤ
~ 263 ~
Ǥ « « © Ǥ ǡ « æ « © Ǥ ā Ǥ,æ æǤ Ǥ~Ǥ ā ǡ ǡ
Ǧ ææ
æǤ ,æǡ©ææ
ǡ æ©Ǥ ǡ ¯ǡ «æǤ© Ǥǡ æ«©Ǥ ©ǤāæǤǡ ¯ǡ©Ǥ©æ©ǡ Ǥ æ © « Ǥ Ǥ ~ ©«ǡ ǤǤ
«« æǤ Ǥǡ¯ Ǥ ā«Ǥ Ǥ æ Ǥ «ǡ «ǡ «Ǥ « āǤ
Ǥ æǤ Ǥ««Ǥ, «¯ǤǡæǤ Ǧ © ǡ © ǡ «Ǥ æ«ǡǤ Ǥ«æ© «æǤ æ © æ Ǥ ©ǡ©Ǥæ ǡ©Ǥ æ©Ǥ ¯Ǥæ«Ǥ Ǧ,Ǥ
~ 264 ~
,
«āǤæ Ǥ
ǡ«© ǤǤ æǤǦ©æǫ Ǧ©Ǥ
Ǥ ǡ
æǤā Ǥ ǡæā Ǥ ǦæææǤæ āǫ ǦāǤ ǡ « æǤ ǤǦā©æǤ ǦǤ Ǥ « ǤǤǤǤǤ Ǧ©æǤ©æ©ǫ « Ǥ Ȃ æ Ǥ Ǧ © āǡ æǤ
ǡæ©Ǥ ǡ æ «
ā «Ǥ «ā¯Ǥ «Ǥ«Ǥ Ǧ«æ
āǡ æ © āǤ ~ æ
© Ǥ ǡ ǡ æǫ «¯Ǥ Ǧææ æ
Ǥ æǡǤ«Ǥ ǦǡǤ¯Ǥ ǡǤ Ǧ©æ«æǡæǫǤ āǤ ǡ Ǥ Ǧ « ǡ Ǥ Ǧ æ Ǥ ǡǤ ǤǦ Ǥeāæǫ
~ 265 ~
ǡæ©æ«ææǤ Ǥ ǡǤ ǡ «Ǥā«ǡǡ« ǡ©ā©Ǥ æ«Ǥæææ ǤǤǤǫ Ǧ ǫ Ǧ ǫ « Ǥ ā æ Ǥ ǡ ǡ ǡ ǡ ǡ«æ©ǡ ǡ«©Ǥ Ǧ ©«æ ǦæǤ «Ǥ - Zahvalila sam ti ¯ǫ Ǧ ǡæǡǤ ǡæ ¯ǤǦǡ«æǤe©ǫ ǡ « Ǥ«ǡǤ ǣǦǤ Ǧ ǤǤǤ ǡ ǤǤǤ «Ǥ ¯ ǡ ǡ©«æǤ e ā «ǡ æǤ Ǥ« «ǡǤǤ ā©Ǥ
Ǥ ««©
Ǥ Ǧǡ©Ǧæǡ ¯Ǥ Ǥ ā«©
æ āǤ
~ 266 ~
æ āǤā ©ǡāæ©Ǥ~© æ©æǤ « ǡ © ā «ǡ«ǡæ©
Ǥ æǤǤā ā©ǡ ǡ
ā
Ǥ ā« ǡ æ ©
āǡ ā Ǥ « ǡ © ǡ Ǥ āǡāǤ ©
Ǥ Ǥ ǦææǤ © Ǥ Ǥ ©ǡǤ æǤ «« æǤ Ǧ~æ ǫ ǦæǦǤǦ~Ǥ«ǡ©Ǥ āǤæǤ Ǧ æǫ ǤǦææ«©æǤ æǡ « Ǥ « ǡ æ «Ǥ e ǡ ǡ Ǥ æǡ
ǡ Ǥ ©āǤ Ǧ©Ǥ ǡ«© «æ© Ǥ æ«Ǥ ǡ©«ǡā
Ǥ©Ǥ æ
æ
ǡ æ©©ǡ©æāǤ
~ 267 ~
« ¯ Ǥ ā Ǥ ǡ Ǥ ¯ æ©æ
ǡ© ææ©āǤ «Ǥ¯
Ǥ¯©ǡ ǡ ¯ «ǡ āǤ ǡ Ǥ ā Ǥ ā « Ǥ ǡ ǡ æ ā ǡ © Ǥ æ ¯ǡǡ© «ǡ « æ ā æǤ
Ǥ ǡ ā© ¯ © ¯ǡ ǡ « ««Ǥ Ǧ ¯æǦæǤ ǦǦ©Ǥ āæǤ ǡæ¯āǤ ¯ « Ǥ æ Ǥ ©Ǥ«ā ǡ©ǡæ©Ǥ æǤ ©© Ǥ © «ǤǤ
ǡǡ« æ©ǡæāǤ «ǡ«ǡā«Ǥ «« āǤ « ǡ © Ǥ©«æǤæ Ǥǡ««æǤ āǤ Ǧ© Ǧ©ǡ ǤǦǡǤ «Ǥ©ǡ «Ǥ
~ 268 ~
æ Ǥ ǡ āæ Ǥ āæ ǡæǡ Ǥ ǡæǡ ©«Ǥ « æ © Ǥ Ǧ ©æǡǫæǤ æāǡ©ǡǤ «
©ǡ « Ǥ ǡ ǡ Ǥ ¯Ǥ æ Ǥ © ǡ « æǤ ǤæǤ Ǧ
ǦæǤ Ǧ
Ǧ©Ǥ Ǧ©ǡæǤ ǡ©Ǥ Ǥ Ǥ Ǧ ¯ǡǦæǡ¯ææ Ǥ«āǤ « ©
ǡ Ǥ ǡ«
ǤǤ ¯ǡ©Ǥǡ æ ā æ
āǤ ǡǤ« «Ǥ © Ǥ « ǡ«Ǥ «Ǥ æ«Ǥ, ǡ橯ǤæǤ æǡ«ā©ǡ æǤ ©æǤ© ǤāǤææ ǤǤāǤ Ǧ æ ǡ æǤ « Ǥ © ©ǡǤ©æ©ǤǡǤǡāǡǡ«Ǥ
~ 269 ~
«ææ Ǥææǡææ¯ Ǥ ©Ǥ«æǤ
«ǫ ©Ǥ«« ǡ ¯ æǤ «āǤ©āǤ © ǡ ǡ © Ǥ © ǡǤ Ǥ©ǡ «Ǥ , æ ǡ
«
ā Ǥ
«
æ
Ǥ Ǧ ©ǡæǫ «āæǡ© ā©Ǥ ǦǦæǡāǤ ā æ ǡ « ¯Ǥ «Ǥ Ǥ © «Ǥǡ «Ǥ Ǧā«Ǥ ǡæāǡǤ Ǧ«ǤǡæǤ āǤ Ǧ Ǥ āǤ æ æ «Ǥ æǤǦ āǫǦǤǦ©æǡǤ ǡ æǤ æǡ ©ǡ©æ
«Ǥ
«Ǥ Ǧ
æ«Ǥ~Ǥ ǦæǤǡǡǤǤǤ Ǧ«ǡæ æǤā «
æǤ «ǡǡæǤ
~ 270 ~
©āæǤǡæ ā«Ǥ©Ǥ Ǧ©ǡǫ
Ǥ «æǤǦǦæǤǦæ© ǤāǡǤ ǡāææǤ æǤ ǡæ Ǥ~«ǡāǡ © Ǥ
æ æ« āǤ¯ǡ©æǤ ©Ǥ æ
Ǥ «ǡǤ ¯Ǥ æǤ©©©Ǥ æāǤāǤ ¯ æ Ǥ æ ǡ ā āǤ, ā
ǡ Ǥ ǡ āæǤ æāāǤ æǤ Ǥ© Ǥāā©« ǡ© Ǥ ǤæǤ ©
ǡæā æǤāǤ «āǤ «Ǥ
ǡ
Ǥ « «Ǥ ā Ǥ ǡāǡ©Ǥ«ǡǤ
æǤ æǤ Ǧ ǡǫ «Ǥ æ Ǥ«Ǥā
ǤæǤ Ǥ¯ǡ¯Ǥ Ǧǡǫ «ǡ
Ǥ
~ 271 ~
Ǧ ǡǡǤǤ ǦǦāǤ Ǧæææǫææǫ ǦǤǡǤææǤ
¯Ǥ ǦǫǦ«Ǥ Ǧ ǡ Ǥ « ©«Ǥ ©ǡǤ ǦǤ Ǧ«ǡæǤāǤ
Ǥ Ǧ ǫ
Ǥ Ǧ Ǥ Ǥ Ǧ ǡ Ǥ ǤǤā «æǤ ¯ æ ǤæǤ ǡ¯ǡǤ ǦǡǤ Ǥ æ ¯ǡ ©ææā«Ǥ ««æǤ æǤ æ© « «©Ǥ ©Ǥ ææǤǦæ©ǡǤ©©Ǥ ǤǤǤ æǤ ,æ©ǣǦāææ©Ǥ«æ ǡæǤ Ǧǡ « Ǧ ā Ǥ Ǧ «Ǥ « æ āæ © āǤ æā«Ǥ ǫ Ǧ ǦǤǦæ©ǡ«ā© «Ǥ ǦæǤ Ǧǡæā©æǤ~Ǥ ǦǡæǤ « ǡ æ «ǤāǤ
~ 272 ~
©Ǥ«Ǥ Ǥ Ǧæ ǦǤ Ǥ ǦæǤæǤǤ Ǧ «ǡǤǤǤǤ ǦæǤǦǤ āāǤ©æ¯Ǥ ~æ Ǥ ǡ ǡ æǤ æ æ © æǤǤǦ«āǫ ǦæǤǤǤ
Ǥ Ǧ,æǫ ©Ǥāæ «Ǥ©Ǥ Ǧæ
Ǥ Ǥ
© Ǥǡ«Ǥ æǤ Ǧǡǡ
ǫǤ ¯ǡǤ «ǫāæ ©
ǫǤ āæǤǦǤ©æǫ ǡ æ Ǥ Ǥǡ ©«Ǥ
Ǥ æ ǡǡ«ǡ«Ǥ Ǥ ǤǤǤǤ ǤǦæǤæǤ Ǧǫe«ǫ Ǧ««Ǥā ©©ǤǤ ǦæǤǤǤǤ Ǧ~æja ǫ ā©Ǥæ «
æ© « Ǥ
ǡæ« ǤāǤ
~ 273 ~
Ǧ ,©Ǥ ©æǡ««Ǥ ©ǡǡǤ
ǫ æā « æ æ «Ǥ © ¯ Ǥ æ æ Ǥ Ǧ ǤǤǤ Ǥ Ǥ ©ǡ © Ǥ ©æ©Ǥ «Ǥ Ǧ æ©æǤ¯ǡǡāǤ « Ǥ «Ǥ ©Ǥ©ǡǤ Ǥ Ǧ æ«Ǥ Ǧ Ǥ Ǥ Ǧ © ā «Ǥ Ǧ ©ā«Ǥ©æǫ« «Ǥ«āæā«Ǥ Ǧ ǡ©Ǥ ǫ ǤǤ Ǧ æǤǡ© Ǥ©æ«Ǥ~æ© æ«æāǫ ǡ«ā©Ǥ Ǧe© «ǫ Ǧ æ«āǤ©æǤ Ǧ «ǡǤ©Ǥ Ǧ Ǥ Ǥ Ǧ ǡ æ Ǥ ǡ©æǤ Ǥ¯©« Ǥ ā Ǥ Ǥ
Ǥ «ǡæǡ ā©Ǥ ¯ǡ©ǡǡ «Ǥ
~ 274 ~
Ǧǫ Ǧǫ Ǧ «ǫ ǦǤǤ, Ǥ «Ǥ©æǫ Ǧǫ « æ Ǥ æ«©Ǥæ©©Ǥ ǦǡǤ Ǧ«æǡǫ ā
ǡæ©Ǥ ǦǦǤ Ǧ©ǤǦ Ǥ©Ǥ ǡǤ¯æ Ǥ« Ǥā©ǡæ Ǥāǡǫ Ǧ āæǫ æ « Ǥ © «ǤǤ Ǧæ« ǡǡæǫ æ Ǥ « Ǥ Ǧ e ©ǫ æǫ Ǧ Ǥ āǤ Ǧǫ ǦǤ æǤǤǤ© æǤæǤ Ǧ©æææ©ǫ Ǧæ©©ǡ©æǤ Ǧ~æ©Ǥ ǦǤ Ǧ©æ
©æǤ Ǧæāǫ ǦǡǤ ǦǡǤ ǦǤǡæǤ~āæǤ ǦāæǫǦǫ Ǧææǫ
~ 275 ~
Ǧæææ«Ǥ Ǧ©æāǫ ǦǤ ǤǦ æāæ«ǫ Ǧ~ǤāāǤ ǦāǤ Ǥæ«Ǥ«Ǥǡ ǡǡǤ Ǥ Ǧāæǫ Ǧ©Ǥ~æ¯æǤ ā «Ǥ ©ǫ
Ǥ ǡ āǡ æ ǫ ā ǫ āǫ Ǥ ¯ āǤæ«ǫ ǫ Ǥ ~ æǤ «Ǥ ǦæǡæǤ ǦǦǤǦ~ǤǤǤǡāǫ Ǧ©ǤǦ ǫ Ǧ æǦǤ Ǧæāǫ ǦæǤ Ǧāæ ©Ǥ© Ǥ ǡǤ~æǡǤ ǡ«Ǥ Ǧ~Ǧ æǤ Ǧ ā Ǧ æ Ǥ Ǧ ǡ æǤ ©Ǥ Ǥ ©ǤǤ ǦǦæǤǤ Ǧ
ǡǤæ āǡ©©Ǥ Ǧ¯©æ«ǦǤǡ āāǤ Ǧææ¯ǫǦǤ «Ǥ
~ 276 ~
«Ǥ Ǥ
~ 277 ~
5. travnja 1868. Draga mama Rose! Adam se juĀer potukao. Za sve sam kriva ja, zato što se Indijancima svidjela moja lijepa kosa. Stavljam malo kose u omotnicu da vidiš kako je lijepa. Ali žuta je, Mama. Indijancima se toliko svidjela da su mi je pokušali svu skinuti s glave. Potomjejedan od njih rekao da þe povesti mene i moju kosu, našto je Adam pobjesnio. Colea i Douglasa nije bilo, i dok je Travis izišao iz štaglja, Adam ih je pretukao. Tvoj sin sada ima krvav nos, ali oni Indijanci koji su ga razbjesnili spavali su u našem vrtu kad je završio s njima. TuĀnjava nije dobra, Mama. ÿak i Adam to kaže, ali misli da þe sada Indijanci ostaviti moju kosu na miru. Iskreno se nadam da hoþe. Tvoja kþi Mary Rose
~ 278 ~
PETNAESTO POGLAVLJE
©Ǥ ¯ææǤ« ǡ æ Ǥ
Ǥ © ā Ǥ «Ǥ« Ǥ «Ǥ ǡ Ǥ āǤ« ǡā©«Ǥ Ǧǫ ǦǡǤǡǤ Ǧǫ ǦǤ ǦǡǡǤ ǫ «ǫ Ǥ ǡ Ǥ « æ ǤǡæǤ ǦǡāǡǤ Ǧæǫ Ǧ « ā ǡ Ǥ Ǥ e « æ«ǫ Ǥ Ǧ ā æ Ǥ © « ā ǡ ā«Ǥ©© Ǥ ǦǤǦǤǦǤ ǦæǤ ǦǤ
~ 279 ~
ǦǤeæǤ «Ǥ ǤǦā Ǥ
æǤǦāæǤāǡǫ ,Ǥ ā
Ǥ©«Ǥ ǦǡāǤǫ ǦǤ Ǧǫ æ Ǥ ©Ǥ ā Ǥ ā æ
Ǥ Ǥ © ǡ Ǥ ©«Ǥ ©Ǥ © © « Ǥ āǡ āǤ«æǡ«āǤ æ æǤ ©ǡ ā© æ Ǥ««Ǥ©©ā« Ǥ Ǥ ǡ ǡ ǡ æ Ǥ Ǥ æ « «ǡ ā
Ǥ
ǡ
Ǥ
ǡæ«ǤǤ «©ǡ
Ǥ ǡ©æ Ǥ ǦǡǦǤ ¯ «
æǡ ā
ǡ æ © «ǡæǤ Ǥǡ
Ǥ ©««ǡ Ǥlaskati. Ǧ ǡ ǡ Ǧ Ǥ æ ǡ © ǡ «Ǥæææǡ «©ǡ«Ǥ
Ǥ «ǡ Ǥ©©æ
~ 280 ~
©«Ǥ¯ǡ Ǥ © ā æǡ © ǡ Ǥ æ «ǡ ©Ǥ ,āǡ
©«©©Ǥ «æǡ ©Ǥ
« æǤ «Ǥ ǡ ǡ æ © « æǫ «©Ǥ æ Ǥ«æ«āǤ ǡ ǡ æ « Ǥ ǡ ǡ æ ©ǡ©æ©©Ǥ æǤ«« ©æǤ ,«æǤ«æǡ Ǥ «æǡ«ā©© Ǥ ǤǦ ǡǡǫǦ Ǥ Ǧ «Ǥ æǤ æ « Ǥǡǫ ǤǦ
Ǥæ
Ǥ ā
Ǥ Ǧ ǫ Ǧ æǤ æǤ
«ǤǦ «ǡ
Ǥ Ǥ¯ ǡǤ ©Ǥ Ǧ ǡǤ ā « « « æǤ ǡ æǡǤ Ǥ Ǧǡǡāæ©æǤææǫ ǦāǤ Ǥ Ǧ æ « āǡ Ǥ © ©æǫ
~ 281 ~
Ǧ ǦǤǦ Ǥ ǡ āǤ ǡ æǡǫ «Ǥ
«æ ©
Ǥ ā
ǤǦāǦǤǦæ ǡǤāǤ Ǧ āǫǦ,¯ǤǤǦǡāǦ Ǥ©«Ǥ¯ Ǥā «Ǥǡæāææǫ «
Ǥ Ǧ Ǥ Ǧ eāæ©ǫǦǤ Ǧ āǫ © æ«Ǥ Ǧ æǦǤǦǡæǤ Ǧ āǦǤææ« Ǥeæǫ ǤǦǡǡæǫ Ǧ ~©©Ǥæ« ǡǫ Ǧ «©ǫǦǤ «¯ǤǦ ǡ ǡǫ Ǥ ǣ Ǧ ¯ǡ ©©ǡǫ æǤǦǡæāǤ ©Ǥ¯Ǧæ æǤǦ©Ǥ
« Ǥ Ǧ æ©ǫ Ǥ Ǥ Ǧ Ǥǡ « æǤ~ā«
ææ
Ǥǡæǡ āāǤææǤ Ǥ
æ«Ǥæ æ©ǦǡæǤǦā ǫ «ǡ Ǥ Ǥ
~ 282 ~
Ǧ Ǧ
Ǥ Ǧā© Ǧ āǤ ǦǦ«
Ǥ ǡæǤǦ¯«ǦǦ ā Ǥ © « Ǥ
© Ǥ«© ǡ ©Ǥāæ Ǥ āǡ«æ©Ǥ « ǡæǤ æǤ
ā« Ǥ Ǧ«ǡǫ Ǧǡ Ǧ Ǥ Ǧ ¯ āǤ ā ǡǤ Ǧ āææ«ǡ āǤǡǤǤǤǡæǫ Ǧ Ǧ Ǥ ā æ Ǥ Ǧ āǫ ǦǦǤāǤ ǦǦāǤǦǤ Ǥ ǡ Ǥ Ǧ © ǡǡ©æ¯ǫæ
æǫ ǦæǦǤ ǦæǤǦ©ææǤ Ǧǡǡæ«Ǥ Ǧ«ǤǡǦǤ Ǧ©ǡ¯Ǥ©©«Ǥ ǡǤ æǤǦeæ©ǡāæāǫ Ǧæǡǫ ǤǦ©æǡǡǫ Ǧ Ǧ © Ǥ Ǧ © Ǥ « ǡæǤ¯āǡā© æ ǡ Ǥ ā Ǥǡ ǡǤ ǤǦæǫ
~ 283 ~
ǡ«Ǥ Ǧ ǡǤ Ǧ « Ǥ ǤǤǤ æǤǦæǤǤǦǤ , ǡ æ «Ǥ ǡ«
ǡǤ Ǥ«ā
Ǥā «æǤ«© Ǥǡāǡ©æǤ Ǧ æǡǫæ©Ǥ ©Ǥæǫ ǤǦǡ
Ǥǡ¯āǤ æǤ Ǥ Ǧ ǫ Ǧ æǤ Ǥ ǫǡǤ©
ǫ Ǧ ©Ǥ Ǧ æ©ǦæǤǦ āæ ǫ ǤǤ Ǧ ǡ æǡ āǤ ǡ Ǥ āǤ «ǤǦ āǦæǤǦæ ǤāæǤ ©ǡǤ ©ǦǤ Ǧ ææ©æǫ Ǧ æǡ¯Ǥ Ǧ ©©æǡǤ©Ǥæ æ©ǫ©æǤæǤ ǡ
Ǥ
«©Ǥ ǡ©Ǥ ǡæ©Ǥ Ǧ ǡǤ Ǧ æǡǤǦ¯ǡā©© Ǥ Ǧ «ǤǡǤ
~ 284 ~
Ǧ©Ǥ
æ ā ǡ ǡ ā© «ǡæ
Ǥ æ«æǤ æǡæǤ « Ǥ ǡ © © ©æ«Ǥ ©æāǤǤæ ā ā «æāǤ
© « æ
Ǥ
ǡ©ā
Ǥ ā«Ǥāǡ æ© Ǥ æ« © æǡ¯āǡ«æǡæ Ǥ ,æǤǦææ© ǤǡǤǡāǡāǤ ǤǤǤ æ Ǥ ā
«Ǥ ā æ Ǥ
«
ā«Ǥ©æ ¯©«©æāǤ æā«ǡ ǡæǤ ā Ǥ © Ǥ ā©Ǥ ǡ©
āæǡææǤ ©ǡ ©āǤ © © ā æ ā «Ǥ © ¯ Ǥ « ¯Ǥǡā Ǥ
Ǥ , æ æ © Ǥ ā æ© «æ
Ǥ
~ 285 ~
ā
« Ǥ~āǡā
ǡæǡ ǡæ¯ Ǥ Ǥ ǡ ǡ«©Ǥææ ǡǡ«Ǥ , æ ǡ © ǡ «Ǥ ǡæ ǡǤ Ǥ ǡæǡǤæ Ǥ ǫ Ǧ ǫǦæǤ æ«Ǥ Ǧ ǡæǤ«æǤ
Ǥāǡǫ ǤǤā æ«Ǥ Ǧ ǫǦǤ Ǥ ǡ ǡ « ǤǤ «āǤ Ǧ æāǦæǤǦæǤ Ǧ Ǥ Ǧ ©©ǤǤǤǤǤǤǦ æǤ ǡ«Ǥ Ǧ eǡǫ Ǧ æǤ ©æā ǡ «Ǥ Ǧ ā
Ǥ Ǧ «āǦæǤǤ «Ǥ Ǧ ©æǤ Ǧ ©Ǥ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ©©æǡæǤ©Ǥ Ǧ eæāǫ Ǧ ©©Ǥ
~ 286 ~
Ǧǫ Ǧ©©Ǧ©Ǥ Ǧ
āǤ©Ǥ, «Ǥ Ǧ«Ǥ Ǧ«ǡǦæǤǦ āæǤ~æǡæǫ Ǧ««©Ǥ«æ ««
æǤ Ǧā«Ǥ Ǧæ©ǫ ǦǤæ©Ǥ æ¯ǫ Ǧ©Ǥ ǦæǤā«æ Ǥ Ǧæǫ ǡ « ǤǦ©æǡ¯ǫæ©ǫ æ Ǥ Ǧ ǡ ǡ Ǥ © «ǡæ©©Ǥ ǡ
Ǥ Ǥæǡā© «Ǥ ǦǤ « © Ǥ ǤǦǤæǤǤǤ Ǧǡǡ©ǡǡ©Ǥ~æ ©ǤǤǤ Ǥ ««ǤǤ «āǤ Ǧ©æǡǡ«āǫǦǤ Ǥ Ǥ Ǧ«©©Ǧ
ǤǦ© ©Ǥāǡ¯Ǥ ©
Ǥ ǡ Ǥ,Ǥ ©
Ǥā
«Ǥ
~ 287 ~
ā©Ǥ
æǤ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ Ǧ æ « © Ǥ e © æ ǫ
æææǤ Ǧ Ǥ ǡ Ǥ ~ æ¯Ǥ ǡæ©Ǥ Ǧ ©Ǥ ©Ǥæ©æ© æ ǡ āæ Ǥ ā āǡǤ©æǫ ǡ
Ǥ « æǤ ¯ ā Ǥ æ ǤæǡāǤ ǡā
Ǥ© «ǡ«æ
Ǥ æ©Ǥ ǡā© ǡ ǡ©
æǡ©Ǥ æ ǡ
ǡ ǣǦ¯ǡæǫ Ǥāæ©«Ǥ Ǧ æǦǤ
ā
Ǥ ā Ǥæǡ« «Ǥ Ǥ«Ǥ Ǥ«ǡ «Ǥ ǤǦǡǦæǤǦāæ «ǡ©«æǤ
āǤ Ǧ ǡæ©«Ǥ
© ǤāǤǤǤ Ǧ ā«
æǤ
Ǧ
Ǥ Ǧ ǡ ǦāǤ ǦæǤ «ǫ Ǧ ǦǤ Ǥ «Ǥ Ǧ © ææ©Ǥ©ææ©Ǥ
~ 288 ~
ǤāǤ æ©Ǥ ǤǦ,Ǥ «æǡǤ «Ǥ æǡææǤ Ǧǡǡ©Ǥ, ©Ǥ ©ǡā«Ǥ©© æ¯Ǥ «ǡæā æ «Ǥ ¯ǡ æ Ǥ Ǥ ǡ © ©ǡ «
« āǤ ǡā©āǤ Ǧ
©Ǥ ǦǡǤǤǤ Ǧ©æ©ǡǫ Ǥ©ǡā Dzdzǡ «ǡ Dzdzǡ Ǥ ǦāāǦǦ æā©Ǥ©©
ǫ Ǧ æ « «Ǥ © © Ǥ Ǥ Ǥ ā © Ǥ æ Ǥ,
æ©Ǥ Ǧ~¯Ǥ ǦǤ©«æǤ Ǧ ā Ǥ Ǥ Ǥā
Ǥ«ǡ©Ǥ Ǧ æ Ǧ ā Ǥ Ǧ e ǡ Ǥ ©«Ǥāǫ Ǥ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ āæǤ
Ǥ ǦǤ ǡ Ǥ©æǡǫ Ǥ Ǧ « ǫ©Ǯ©æǯǮ©æǯǫæ«ǡ
ǡ ǡ
Ǥ ©Ǥ
~ 289 ~
Ǥ ā
Ǥ«©Ǥ Ǥ © ǡ © «
æǤ ǡ ǡ © ©ǡ ǡ āæ ā Ǥ © Ǥ ǡ «Ǥ ǡǡ©©Ǥ
~ 290 ~
18. kolovoza 1869. Draga mama Rose! Travisu, Douglasu, Coleu i meni bilo je drago što je tvoje pismo upuþeno Adamu bilo strogo. Nitko od nas nikada te nije Āuo da zvuĀiš tako ljutito, ali tvojemu najstarijem sinu doista je bilo potrebno od tebe Āuti da nikamo ne kreþe. Njegova suluda zamisao da se uputi u nepoznate krajeve tako da te Livonia ne bi mogla ucjenjivati da ostaneš s njom bilo je ludo odvažno i nepromišljeno, baš kao što si i sama rekla. Cole ne prestaje misliti kako postoji izlaz iz ove kaljuže. Jednostavno ne shvaþa samilost koju osjeþaš prema Livoniji. Pita se zašto je ne mrziš, ali Adam kaže da ti u sebi nemaš taj poriv mrziti nekoga. Zašto ne dopuštaš da ti netko od nas ostalih doāe u posjet? Livonijini sinovi ne mogu nam nauditi, mama. Doista bih te voljela zagrliti. Tvoja kþi, Mary Rose
~ 291 ~
ŠESNAESTO POGLAVLJE
« æ āǤ
ææ
«ǡ āææǤ Ǥ
©æ
Ǥ
ǡ æ ǡ ©
æǤ « Ǥ ǡ 櫯
«Ǥ
Ǥ
¯Ǥ «Ǥ ǡǡ« Ǥ ¯ ā « æ æ Ǥ « © ā æ «
ā æ æ āǤǤ ǡǤ«Ǥ
ǡæ āǤ ā « āæǡ«Ǥ Ǥ
©Ǥ ǡ«« ǡæ«āǤ © Ǥ
ǤǤ ¯æ ¯ «Ǥ ǡ ǡ Ǥ «Ǥ ǡǤ
~ 292 ~
Ǧ~æ©ǡ©ā ǦǤǦ
æ ©
Ǥ ǦǡæǫǦ
Ǥ ǦǡæǡǦǤ Ǧ ©ǦāǤ Ǧ ǡ ǡ Ǧ ǡ æ Ǥ Ǧ æ © Ǥ ǡ æ Ǥ © Ǥ «ǡ Ǥ©ǫ ā «
©Ǥ ā
Ǥ Ǧ©Ǧ
Ǥ ǦǡǤ Ǧ,ǡ«ǡæǫ Ǧ©ǡǡǤ ǤǦǤǡæǤǡ«Ǥ ©«ǤǤǦ «æǤ Ǥ © ¯
Ǥ ,æ© ææǤ ǦæǡæǦǤǣǦ ©æǡǫ Ǧ©Ǥ Ǧ ©©Ǧ
Ǥ ǦǤ ǤǦæǫǦǤ Ǧ~æāǫ Ǧ©ææāāǫ Ǧ©Ǥ ǦǤ~āǤ Ǧ « āǡ ǡ æ Ǧ Ǥ
« ǡ ««Ǥ ā
Ǥ æ æǤ « Ǥ ā«Ǥ,
©
Ǥ Ǧāæ©ǦæǤǦæ©Ǥ ǦǦæǤǡāæ©ǡ
Ǥ
©ǡǡ«Ǥǡ æǤ
~ 293 ~
Ǧ ǫǦǤ Ǧ ǡǤā©āǡǤ Ǥ Ǧ ©©Ǥ æǤ«Ǥ ǡ Ǥæ©ǡ æ ā
æ Ǥ Ǧ æ « Ǥ ǡ
Ǥ «Ǥ«Ǥ Ǧ ©©©æ©Ǥ©æ ©ǫ Ǧ ©ǡǤ Ǧ ǡæǤ Ǧ Ǥ Ǧ © ©æ ā © ǡ ǡ æ«ā«æǡ Ǥāæ ©ā
ǫ
ā Ǥ ǡ ǡǡ«ā Ǥ~Ǥ © «Ǥ æ
ā
Ǥ
æǤǡ« ǤǤ Ǧ « āǤ ā «ǡǤ ǡǫ Ǧ ǦāǤǦǡ«ǡ Ǥ©Ǥ Ǧ ¯ǤeǤ© æǤ©ǡ«ǡ© ©ǡǤ©«Ǥ æ ǡǫæāǡæǫ Ǧ ǡǤ Ǧ æǦ
Ǥæ
ǡ
ǡǤǦ¯ «āǤ©æ¯Ǥ ©
Ǥ ««
ǫ
~ 294 ~
Ǧ©ǦǤ æ««Ǥ ,
¯ Ǥ Ǧ ā æ ǡ Ǥ ¯
āǤ æ
ǫ Ǧ
Ǥ Ǧ āæǤ ©æ ©
ǫǤ Ǧāǫ Ǧ¯Ǥ¯«ǡ ǡ « © Ǥ ~ æ © ©æ «ǡ © ©æǡ ææǡǤææ© © ǡ « ā æ ¯Ǥ ¯æ ǡ © Ǥ āæ
Ǥ«æ« æ©ā Ǥæǡ āǤeæ« Ǥ «
æǡ Ǥ Ǧ
æǦǤ Ǧ«Ǥ ǤǦæ«ǡǫ ǦǤǡæ
© ǡ ā æ ǡ « ©¯ǤǤ Ǧāæǫ
ǤǦǫ© Ǥ¯©Ǥ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ ǡ ǡ « «Ǥ
ǤǦ©æ©ææ«ǫ Ǥ Ǧǡā© ææā«Ǥ©æ « Ǥ © Ǥ ǡ © «©ǤāæǤ Ǧ¯ǡǡ
ǡ©Ǥ©æ ©ǫ Ǧ©ǡ««Ǥ
~ 295 ~
ǡ ©© Ǥ Ǥ Ǥ Ǥ ©æǤ ¯Ǥ
æǡ æ © «Ǥ «
© ǡæǤǤ āǡǤ
Ǥǣ Ǧ «ǫ Ǧ æ«ǦǦæ æǤæǤ Ǧ ǫ Ǧ ©æ©ǡǤ Ǧ æǫæ«ǫ Ǧ «Ǥ Ǥ Ǥ ©æ Ǥ Ǧ «©āǦǤǦā æǤ «Ǥ Ǧ ǫǦǡ«© Ǥ Ǧ āāǡǫǦǡææǤ ©ǤǦe«ǡǫ ǤǦāāǡ āǡǫ©Ǥ «æǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ ǡ æǤæǡǤ© «©æ©Ǥ ǡæǤ Ǧ æ Ǥ ǡ āǤ Ǧ āæǦǤǦāæǤ Ǧ Ǥ ā Ǥ ©āāeǫ Ǥ Ǧ æ « ǡ ǫ æ Ǥ ā ǡ ©æ Ǥ ā ā «æ Ǥ æǤ
Ǥ © æ ǡæ©æǤ
~ 296 ~
Ǧ æ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ æ«ǡǡǫ ǤæǤ Ǥ «ǡ ā«Ǥ
«æ©Ǥ ā©
ǡ©Ǥ æ Ǥ «ǡ ©ǡǤ Ǧ © æ © Ǧ Ǥ Ǧǡ© ǦǤ Ǧǡāǡ «
Ǥ ææǡǫ Ǧ Ǧ ǡ «© Ǥ æ ǡ « © « æ«Ǥ Ǧæ«æ«ǫǦǤ Ǧ©«Ǥ Ǥ©Ǥ æǤǦ ǡǫ©æǫ Ǧ©ǡǤ «©«æǤ Ǥ Ǧeǫ ǦæǦæǤǦǤ Ǧæǫ ǦǦ
©«
Ǥ æ«Ǥæ ©ǡǤ «Ǥ«Ǥ Ǧ āǤ ǦǡǦāǤǦǡǫ Ǧæāæ«ǫ āǤæǣǦ,©ǡǤ©«æ Ǥ ǤǤǦ
Ǥ «ǤǦæǤ āǡæǤǤǦææ«ǫ āǤā
Ǥ Ǧeǫ
~ 297 ~
Ǧ ©©Ǥ Ǧ e©ǫ Ǧ ā Ǧ Ǥ Ǧ © æǤ æ ©ǫ Ǧ ǡ Ǥ ǡ āæ « ǫ Ǧ ~ǡǤ æǫ
Ǥ Ǧ ææǦæǤ Ǧ ~ǡ©««æ©Ǥ
æ «
æ ā ©«Ǥ Ǧ ǦæǤǦ©©©Ǥ Ǧ ©æǦǤǦǡ Ǥ©Ǥ æǡ Ǥ Ǥ æǤ
ǡ«Ǥ© Ǥ ©
æ æǤ «ā
Ǥ« Ǥ « © āǤ ǡ « « ǤāǤ ǡ©«æāǤ« ā«Ǥāǡ«ǡ ǡǤ ǡā
æ
Ǥ «ǡ«Ǥ ǡ©
Ǥ ǡæǤ
āǤā
ǡ æ © «
Ǥ «Ǥ
ǡ ǡǤ
~ 298 ~
æǡā©ǡ āāæǤ© Ǥ āǤæ «æ©©Ǥ æ ǡ « āǤ
Ǥ « æ æ æǤ ¯Ǥ « © Ǥ æ æ ǡǤ «āǤ
ǡ
Ǥ Ǥ
æǤ «
Ǥ© «Ǥ «ǤǦæ©ǡ Ǥ ~ « ¯ «ǡ æ « ā æ«ǡ«
Ǥ ǦǡæǦ ǤǦāææǫ ǦāǦǤǦǤǤǤǡ©ǡ Ǥ « ǡ æ æ ©«ǤǤ ǦāǫǦǤ ǦǦǤ æǤ ā ©Ǥ « ǡ
««
Ǥ
« «Ǥ ǡ««©©lady
ǡæǡæ©æǤ «
« æǡ©æ«
Ǥ « © Ǥ e āǤ ©Ǥ« ©Ǥ ǦæǫǦǤ
~ 299 ~
Ǧ
ǫ Ǧ Ǥ «
© ǤǦ«Ǧǡæ
«
Ǥ Ǧ ©æ
ǫ Ǧ
Ǥ «
©Ǥ Ǧ ǡǦǤǦǤ ¯ǤǤ æ
Ǥāæ Ǥ
¯Ǥ Ǧ āæ©ǫǦǤ Ǥæ«Ǥ Ǧ © «Ǥ ©Ǥ Ǧ æ
ǦǤ Ǧ ǡāæǦæǤ,ǡ©Ǥ Ǧ ne poznajem ǡ Ǥ ~ ǡ
Ǥ ǡǤ«Ǥ Ǧ āǫǦǤǤǦæǦ ǤæǤǡǫ Ǧ ǦǤ ǡǡ«© « ā
Ǥ Ǧ ā æ ©Ǥǫ«æā ǫ Ǧ Ǥ Ǧ ǤǤǤǡāǡæāǤ« ǤǤ«Ǥ
ǡ æǡ«ǡǡæmeni? ««æǤ Ǧ ǦǤ Ǧ ǡǦāǤ ,«Ǥ©
Ǥ Ǧ æǡǦǤǦǤ Ǥ «ǡ «
ǡ æ ǤǤ Ǧ ǡǫǡæǫ ©ǡ©Ǥ Ǧ © æ Ǧ Ǥ Ǧ ©æ ©æ ©
Ǥ ©ǡææ
~ 300 ~
æææǤ©Ǥ «ǡǤæ Ǥæ« ææǤāǤ Ǥ Ǧā Ǧ āǤǦæǤ Ǥ æǤ Ǥ
ǡ ǡ æ ©æ« Ǥ Ǧ ǡ Ǧ Ǥ Ǧ æ « æǡ æ Ǥ æ«Ǥ © ā
āǡ©æ æ«Ǥǡ«ǡā āǤ
Ǥā
æ āǤ © «Ǥ æ ææǤ ǡǣǦ« «
ǫe«ǫ
ǡ©«Ǥ Ǧ©æǡæ©æǦā Ǥ Ǧ ǡǤ ǡ Ǥæ ǫǦǤ āæǤ Ǧǡ Ǥǫ,«Ǥǡāǡǡ
Ǥæǡæ«Ǥ ǫ Ǧ ǡ Ǧǡææ
ǡ©æǤǤǤ ǤǦ©ǡæǡ æǤǤææǤ æ Ǥ
«Ǥ Ǧ ǫǡāǡæǫ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ ǡǫ ǦǡǦāǤ ǦæǫǦǤ
~ 301 ~
Ǧ ǦǤ æ © «Ǥ ææǤ« æǡǣǦ©æ« «ǫ æ Ǥ ǡ Ǥ æ æ ǡ
©Ǥ Ǥ Ǥ«ā æǤ Ǧ ā ǡ æ ǫ Ǥ«Ǥ Ǧ ǡǡǡ¯ǡǤ ©«Ǥ© © ǡ «Ǥ
¯Ǥ Ǧ æ
ǫǦǤ Ǧ © ǦǤ Ǧ« © ǡ©©ǫ ¯©«Ǥ
Ǥ©ǡæǤ Ǧ ā©ǤææǤ Ǧ ǨǦǤ Ǧ ǡǦ āǤǦ ©Ǥ Ǧ æ Ǧ Ǥ Ǧ ǡ Ǥ
Ǥ Ǧ æ © ǫ © ǡǫ Ǧ æ æ æ ǦǤ ©ǤǡǡǤǡā ««©Ǥ©©ǡ ©āǤ ©Ǥæ æā«ǤæǤ © Ǥ ǡ Ǥ e©ǡǡ«ǫ ǡ©««æā
Ǥ
~ 302 ~
« Ǥ ā «ǡ Ǥ ¯æǤ āǤ ©©Ǥǡ©æǤæ ©ǡæǤǡ
ǡ«Ǥ ©Ǥ
æāǡǤ
ǡǤ Ǥ,Ǥ ā
æ Ǥā©©Ǥ «ǡāǤǡ ©Ǥææ Ǥ ©Ǥ ǡ ā ¯ Ǥ © © © Ǥ æ
«ǡææǤ «« ā Ǥ ©©ǤǤæ « ǡ ǡ æ
Ǥ ©āæāā ǡæǤ ©æ«
Ǥ © © Ǥ æ ǡ Ǥ æ Ǥ ā Ǥ « © ǡ ǡæǤ Ǥ ǡǤ ǡæ«ææǤ ǡæǤ
~ 303 ~
ā
Ǥ āǡ « © ā æ
Ǥ
æ
« © Ǥ æ«Ǥ
©ǡ āǤǡ ¯
ǡ«ǡǤ ©©© «
æ āǤ Ǥ¯ © ©
Ǥ ©āǡ ǡ«Ǥ ©ǡ«Ǥ© «ǡæǤ
«
«æ Ǥ æǤǡ ¯Ǥ æ «ǡ ā ā Ǥ æǤ«ǡǣǦ æǡǤāæ«ǡāǤ Ǥ« «āāǤ
ā Ǥ Ǧ æǫǦ«Ǥ ǡ«
« © æ æǤ æ ««
©© ǡǤ āǡā Ǥ Ǧ æ © ā © æ æ «ǫāǡǡǤ «ǡ¯ æ āǤ ā Ǥ ǡ © Ǥ ā Ǥ ©æǤe ǫ e «
ǫ æ Ǥā
Ǥ
Ǥ Ǥ
~ 304 ~
© æ © æ ǫ ā ǫǡǡǤā©Ǥ æǡ
Ǥ «āǤā āǡ æ ā Ǥ æ ǤǤizdižala. ǦæǡǦæǤ ǡæāæ āæǡā«Ǥ Ǧ ©æ
ǡǤ āǤ Ǥ Ǧ ©©© Ǧ
Ǥ © Ǥ ©
ǡ ¯ ǡ ©©æ Ǥ©
Ǥ©æǡ«Ǥ© ā«Ǧā
« Ǥǫ©āæǤ āææ¯Ǥ©©ǡ āæǤ ǤǤ «Ǥ«ǡ āǤ Ǧ ǡ ǡ ā ā Ǧ Ǥ Ǧ ǡǦǡæǤ
Ǥǡ ǡǤ Ǧ ©æ Ǧ æ Ǥ Ǧ © ǡ Ǥ
Ǥ ««Ǥ ææā Ǥ
~ 305 ~
2. sijeĀnja 1870. Draga mama Rose! Danas navršavam deset godina. Sjeþaš se da ti je Adam pisao o tome da su u mojoj košari našli nekakve papire pa sva moja braþa, zbog toga što navrh stranice piše da je djevojĀica roāena drugoga sijeĀnja, s obzirom na to da sam bila jedino dijete u toj košari, vjeruju da sam to ja. Jako sam sretna što imam tako divnu obitelj. Travis mi spravlja roāendansku tortu za veĀeru, a sva braþa izradila su mi darove. Adam je rekao da þe se sljedeþe godine potruditi i nešto mi kupiti u prodavaonici. Neþe li to biti divno? Što misliš, zašto su me roditelji odbacili? Pitam se što sam to loše uĀinila. Tvoja kþi, Mary Rose
~ 306 ~
SEDAMNAESTO POGLAVLJE
«ǡ« ©«
Ǥ ā ǡǤ Ǥ ā æ«Ǥ ©
Ǥ ǡ©āǤ «æǤ ǦǡǦǤ ǦǦǤǦāǫ Ǧ æ æ© ǡǤ¯ææǤ© æ Ǥ æ ǡ Ǥ ā ǡ Ǥ © «
Ǥ©Ǥ©Ǥ Ǧ ǡǫ Ǧ ǡǤā
Ǥ Ǧ ǫ Ǧ Ǥ«Ǥ«ǫ « ǡ Ǥ Ǧ ǡ © Ǥ Ǧ«ǡæǫǦǡæ©Ǥ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ © Ǥ
ā
ǫ Ǧ ǡǡ ©æǤ
ā Ǥ
~ 307 ~
Ǥ ā « ǤǤæ « æ « Ǥ æǤ ā ǡ æ ā
Ǥ ǤǤ Ǧ ǡ © Ǧ ǡ © Ǥ æā¯Ǥ Ǧ ««ǦæǤǦ«
Ǥ~«Ǥ «ǡ
Ǥ āæǤæ« æǡ
ǡ«
«ǤǤ āǡ«ææ Ǥ Ǥ æ ǡ
ā« āǤ ¯©Ǥǡ ā «
Ǥ ©ǡ Ǥā©Ǥ©
Ǥ ǡ « ā Ǥ « æ ā
ǡ Ǥ ǡ ¯ Ǥ ©ǡ ǡ © Ǥ «ǡ««Ǥ Ǧ ,Ǥ ǡǫ Ǥ Ǧ Ǥ , « Ǥ©«æ¯¯Ǥ Ǧ «æ Ǧ Ǥ Ǧ æ æ « Ǥ Ǧ æǡ Ǥ Ǧ
æ æǤ Ǧ Ǥ Ǧ © ǡ ǡ æ © Ǥ « æ ¯Ǥ Ǧ ©æǦāǤ Ǥ «ǡ
ǣ Ǧ æǡ āæ «Ǥ «Ǥ ǡ ©æǤ Ǧ ǡ Ǥ ā © «Ǥāæ©ææ©Ǥ
~ 308 ~
Ǥ Ǧ ā «ǫ æǡ ǫ ¯
ǡǫ ǡǡǤ
æ«Ǥ ǦǡǤ ǡæ
Ǥ ā©
Ǥ ā©æ «æ© Ǧ ǤǦ
«ǫ Ǧ©ǡāǡǤæ Ǥ©Ǥ ©Ǥæ
āǡ ā«āæ©Ǥ ǡ«æā
ǡ© Ǥ ǦāǤ «æǤǦeǫ ǦāǤ
āǡæǫ¯ æǤ ǦǦæǤǦāǫ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ «ǡ ā©ǤǡæǤǤǤ ǤǦæāāǡǤ ©Ǥ āǫ Ǧ ǡǤǤǤ Ǧǫ ǦǤ ǦǦǤǦ ǫ « æ
«Ǥ Ǥ Ǧǡ«
Ǥ Ǧǫ«ǫ Ǧ
æǡǤ ææǤ ǤǦ «ǤǤǤ«Ǥ Ǧ« Ǯ
æǯǤ æ æ «ǡ ǫ Ǥ Ǧ Ǥ ǡ ā æ æ Ǥ
~ 309 ~
« Ǥ « ǤæǤ Ǧ ǫ Ǧ Ǥ ©ǤǦæ«Ǥ ǫ Ǧ ǡ Ǥ Ǥ æ «Ǥ©ǡǡǤǤǤ Ǧ ǤæǡǤ
Ǥ ā ā æ Ǥ ~æ © ǫǦææǤ Ǧ ǡā©ǤǤǤǤ Ǧ ǫ © Ǥ © «æ©æāǡ«© Ǥ « ǤǤā©« æ«æǤ Ǧ Ǥ æ
Ǥ Ǧ æ©ǫæǫ Ǧ «Ǥ Ǧ ǫ Ǧ Ǥ Ǧ ǫ Ǧ ~«
©«Ǥ ǤǤ« ©«««āǡ «
Ǥ Ǧ ǤǤǤǦeæǫ Ǧ ǡ«Ǥ Ǧ ǡāæǡǫǦǤǦæ ǡǫ Ǧ ¯«¯āǤ æǤ «Ǥ ā
«ǡ© Ǥ Ǧ æǡǫǤ æ ā Ǧ Ǥ Ǧ « Ǥ Ǧ æǡǫ
~ 310 ~
Ǥ Ǧ ǦǤ Ǧ ǡ ā
Ǥ ǡ ©æǡæāǡǤǤǤǤ ǦǦǤǦæāǤ Ǧā©æǡǤæǡā Ǥ«Ǥæ¯ āǤ ǡ ǦæǤ Ǧææ©ǤǤ Ǧ Ǥ ǡ æ æ ǡ æǡ āǤǤ æǡǫ ǦǡǤǤ ©Ǥ ǦǤ ǡ©
Ǥ Ǧæ©ǡ æǤæǡāǤ Ǧǫ Ǧāæ©Ǥ Ǥ©ǡā æǤ æ «© ¯ǡ«ǡ « ©
«Ǥ ««æǤ ǡ««Ǥ,ǡ æǤǤ æ«ǤǦ¯ǡæāǫ Ǥ«æǤ ǡ©Ǥ Ǥ ǡ æ
Ǥ ǦǡǤǦǤǤ«æǤ ǡǡæǤ
ǡ Ǥ ǡ © Ǥ ǡ æ ©
æǫ ««Ǥæ Ǥā« Ǥǡǡ©Ǥ
~ 311 ~
Ǥ Ǥ « © æ
© Ǥ
Ǥ «
Ǥ Ǧ ǡæǦæǤ Ǧ ǦæǤǦ©æ© ā Ǥ æ æ © ¯ Ǥ © « «Ǥæ©©ǡæǤ æāǤǦ©æ«Ǧ© ©æǤ Ǧ ǡǤ Ǥ æ
«
Ǥ Ǧ ǡǫ Ǧ ǡǤāǡǡ«
Ǥ āǤ æǡ Ǥ « ā æ Ǥ©©
ǫ ǤǦ«¯Ǥ ««ǫ©«ǡ Ǥ Ǧ
ǡǦǤ Ǧ æ©Ǧ Ǥ Ǧ
«āæǤ©æ Ǥ©ǡǡ«Ǥ Ǧ «Ǥææǫ Ǧ ǦǤ Ǧ ææǤ Ǧ æǡ ǦǤǦ ©Ǥæ Ǥ Ǧ ǡ ǡ æ Ǧ Ǥ ǡæǣǦǡæ©ǡ© «Ǥ©«Ǥ æǡ «Ǥ Ǧ ©æǡ Ǧ ǡææǤ Ǧ, ©
Ǥ ©æ«Ǥ Ǧ ææǫǦǤ
~ 312 ~
Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ ǡǤæǤ Ǥ « © āǤ«Ǥ© ©Ǥ Ǧ
ǦǤ«Ǥ Ǥā« ǡ«Ǥ ǤǦ~«ǫ Ǧææ «ǡǫ Ǥǡǡ«© āāǤ©¯©Ǥ «Ǥæ «ǡǤ ©ǡ
«
Ǥ ©
«Ǥ« ¯Ǥ © æ « Ǥ ā © Ǥǡǡ
æǤ Ǧ
Ǧ æ Ǥ © Ǥlady Ǥ «ǤǦ©ǫ ¯Ǥ Ǧ ~ ǡ ǡ æ ā «ǡǡ
Ǥ ā ©Ǥ æ Ǥ Ǧ©ǦǤǦǡ ā © Ǥ © Ǥ ǦāæǦ
ǤǦ©Ǥ Ǧ «ǫǦǤ« æǤ æǤ© Ǥ ā æ Ǥ ā Ǥ ©Ǥ Ǥǡ¯ǡ ¯ǤǡǤ
~ 313 ~
©Ǥǡ«ǡ «Ǥ æ«Ǥ ~
Ǥ« ǡæǡ Ǥ Ǥ © ǡæā
Ǥǡ©« Ǥ Ǧ ǡǤǡǤ Ǧ æǡǤ©©ǫ ǤǦæǫ Ǧ Ǥ~ǫǤǦǡ Ǥææǫ Ǧ ælady
Ǥ«©ǡǤǤ æā
Ǥ ǡæǡǤ ǤææǤ ©¯æǤā Ǥ© ǡ ā æǡ æ«æǤ ©æ
ǡ©Ǥ
ǡ ǡ©«©Ǥ ǡ© ā «æ Ǥ , ā ææāǤ
«
©«Ǥ
«©Ǥæ«Ǥ æ©
Ǥ ǡ«æ©©©«ǡ «æǤ «æ æ ǡ © «Ǥ æ «Ǥ æ«æǤ©©
āǤ
~ 314 ~
©
æ Ǥ « ©
ā « «Ǥ ǦæāǫǦǤ ǦæǡǤǫ «¯©
Ǥ «Ǥā«Ǥ «Ǥæāǡ©Ǥ ©Ǥ«æǡ ǡǫ Ǧææ«āǫ© Ǥ Ǧæǫ ǤǦǦǤǦæ
«ǡǫ ǡā«Ǥ© æǤ ā © «Ǥ æ æ æ Ǥ «Ǥ æ©
ǡ« ǤæǤ ¯ Ǥ æ āǤ «Ǥ ©«ǡǡ ǡǤæ ¯ā©Ǥ ©æǡǤ©« Ǥ«āǤ ǡ«æǤ
«Ǥ«
ǤǦǦ« ǤǦǡǤ« ǤǦǤ
«Ǥ ǦǦāǤā©« ǤǦ«Ǩ æǡǤ æǤ Ǧ ǡ Ǥ « «
ǤǦ«ǫ
~ 315 ~
Ǧ Ǧǡ«©ǤǦ « ¯æǫ ā ©
Ǥ Ǧ Ǥ © «ǡ¯Ǥ Ǧ ǡ¯Ǥ Ǧ «æ©ǫ Ǧ « ©æ © ǡ
© © ā ǡ © Ǥ~ǡāæǤ «ǤǦǤ Ǧ æǡǤ ©«Ǥ© Ǥ «Ǥ æ
«Ǥ Ǧ
Ǧ«ǤǦ ǤǤ© «ǡǤ Ǧ æ«ǫ Ǧ Ǥ © « Ǥ ©©ǡǤæ
Ǥ ǡāǡǤ,©æǤǡ© ææǤ¯ ǡǤǤ ©© «Ǥ Ǧ «©©ǫǡ©æǫ © æ «ǡ Ǥ , æ© æ ǡ ©«æ©ææ© «ǡ«æǤ
æǡ©© Ǥ ā Ǥ Ǧ eāæ«ǫ Ǧ ¯©Ǥ Ǥ«æ©¯«Ǥ~ ©æǤ
ǤǦ
Ǥ ,ǤǦǡ
æǤææǫ Ǥāǡ© «Ǥ
~ 316 ~
Ǧ
ǦǤ Ǧǡ©æǫ Ǧ©
Ǥ Ǧǡā©ǤǤ ǦæǫæǤ Ǧ ǡ « ©ǡ ǡ«©ǡ «ǡ© Ǥ¯ǡ ǡ©ǤǤ «
æ ǡ æǤ ǦǤ Ǥ
©Ǥ Ǧ æǫ Ǧ Ǥ ǦǤǤ āæ ǫ ©«Ǥ©©¯ ©ǡǤ Ǧ«æāǤ©æǤ Ǧæǫ ǦǡǤ ,ǤǦāǡǡǫ Ǥ«ǡ æ©©Ǥ ǡ © «ǡ « Ǥ «āǡ «Ǥ ǤǦ~æǡǫ «ǤǤ «ǡæā æ Ǥ āǤ¯© Ǥ ~ ¯ æ āǡ Ǥ ǡ ©©ā©ǤǡāǡǤ
Ǥ « æ
Ǥ ǡ «© ǡ
«ǡǤ ǡ
āæææāǤ
~ 317 ~
Ǥæ āǡ æ æ æ ā Ǥ ¯ Ǥ ǡ © «Ǥ
Ǥ ǡ ¯āǤǤ æ «Ǥ ¯ æǡǤ
« ǡ ¯Ǥ Ǧ āǡ Ǧ æ Ǥ Ǧ « ǡ æǤ ǡ ǡ æǡæāǤǤǤ Ǥ æ © © Ǥ æǡ © ā Ǥ ǡ © © ¯ ǡ Ǥ~ǡǡ© Ǥææǡ ǡ©©Ǥ Ǥ « āǡ¯©Ǥāǡ « © ǡ ā© « ǡ æǤ ¯©āǤ © æǤ æ©Ǥ ǡæ©Ǥ Ǥ«Ǥ ā
« Ǥ
æ
ǡ Ǥ ©
ǡǡ«Ǥ ««ǡ ©«¯©Ǥ
Ǥ © « © æǤ©Ǥ ǡ©Ǥ
~ 318 ~
24. veljaĀe 1871. Draga mama! Danas sam doznala sve o tome kako nastaju djeca. Adam mi je toĀno objasnio što se dogaāa izmeāu muškarca i žene. Rekao je da se ne trebam tako gadljivo mrštiti, ali teško je ne osjetiti muĀninu u sebi, mama. Najradije bih se izrigala pri pomisli na to da se neki muškarac pokušava popeti na mene. Travis i Douglas takoāer misle kako je pravljenje djece odvratno. Nisu to rekli, ali nisu me mogli pogledati kad su mi pokušali objasniti što se tada dogaāa. Osim toga, obojica su bila crvena u licu. Mislim da se nikada neþe poželjeti popeti ni na jednu ženu. Ali ne znam što Cole misli o tome. Razbjesnio se na mene kad sam ga pitala da mi objasni, a potom me poslao k Adamu. Tvoj sin mi je rekao da je sjedinjenje muškarca i žene divno. Ali mislim da me samo zadirkivao. Što ti misliš o pravljenju djece, mama. Rodila si Adama pa znam da si jednom morala pustiti njegova tatu da se popne na tebe. Je li bilo grozno? Cole dovršava radove na stropu knjižnice našega lijepog doma. Posebno je ponosan na rezbarije na drvenariji. Radi gotovo svaku noþ i znam da bi želio da može raditi na kuþi i tijekom dana, ali ne može, zato što je potreban Douglasu pri kroþenju konja. Morala sam dati još jedan snop svoje kose Indijancima. Sada su vrlo ljubazni prema meni i ne pokušavaju me ukrasti Adamu. Još uvijek ga se boje. Adam im da je hranu i nastoji biti ljubazan, ali mislim da im ne vjeruje. Još uvijek nije zaboravio što se umalo dogodilo onda kad su me ti odmetnici pokušali odvesti. Indijanci smatraju da im donosim sreþu. Nije li to glupo, mama? ~ 319 ~
Zašto ne mrziš Livoniju? Katkada pomislim da bi trebala. Znam da se boji i da ovisi o tebi, ali razmišljala sam o tome da bi te možda pustila da odeš budeš li prema njoj zloĀesta. Silno mi nedostaješ! Mary Rose
~ 320 ~
OSAMNAESTO POGLAVLJE
Ǥ
Ǥ «Ǥ
© ǡ Ǥæ ǡææ©ǡāææǤ āǡ ǡ¯Ǥ Ǥ ā « «
æāǤæǤ æ«Ǥ « «
ǡ 櫯Ǥæā Ǥ Ǥ Ǧæ
æ ǡæǦ«Ǥ Ǧ©Ǥǡ«Ǥ ā©ǤǦ ©æ«Ǥ ā¯ǫ ǦæǡāǤ©© Ǥ Ǧe«ǡ©ǫ ǦāæǤ āǡ©æǤ ǤæǡǤ « ©ǡæ Ǥ ǡ ©æǤ ā«
ǤǦ©ǡæǤ
~ 321 ~
ǤǦ©ǫǦǤ ¯Ǥ ǤǦ©ǡ©Ǥ©æǤǤǤ ,ǡæ«ǡǤǦe©ǫ Ǥ Ǧ © ©æ ǡ «ǡǫ ǤǦāǤ
ǡǤ Ǧ āæǦ«Ǥ «
Ǥ Ǥ Ǧ ǡǫ©æǡǤǤǤ Ǧ ©ǡ«æǤæǦ æ Ǥ Ǥ Ǧ Ǥ Ǥ Ǧ æǤ Ǧ āǤ Ǧ ǡǫǦǡ©Ǥ Ǧ ǦāǤǦǤǤ Ǧ æǡǤ Ǧ ©Ǥ Ǧ ǫ Ǥ Ǥ æǡ
Ǥ Ǧ ©©ǦǤǦ
«Ǥ©© Ǥ Ǧ ©ǫ Ǥ Ǧ Ǥ ǫ © © ©āǤǤǦǡǤeǤǦ ǤǤ Ǧ ææǡǡǤ Ǥ
Ǥ Ǧāæ© «æǡǫ©æǤǤǤ Ǧ ǦǤǦæ©æ¯ Ǥ
ǡǡ«ǤæǤ Ǧ æ Ǥ © © «Ǥ Ǧ ©æǡǡ«¯ǫ Ǧ ǤǦǫ
~ 322 ~
ǤǡǤ Ǥ Ǧ
ǦǤ ǡǡ«
Ǥ Ǧ©ǦǤǦǡ Ǥ~æǫ ǦǡāǤ Ǧ~Ǥ ǦāæǤ©æǤ Ǥæ© ǡ ā ǡ Ǥ ǡ
ǡ æāǤ Ǧ¯æ«æ
Ǥ Ǧææææǫ Ǧæǫ ǡæ©Ǥ Ǧææ¯ǡǤ «āǤ
©Ǥ ææ«Ǥ æ
Ǥ Ǥ
Ǥ ¯ǡ © æ Ǥ Ǧææǡæǫ ǦǦǤ ǡǤ
Ǥǡæ Ǥ ǡ æ æǡ æ æ ǡ©
Ǥ āāǤ
ā Ǥ ā¯Ǥ ǡ«ǤǦ ǡǡ© ā©Ǥǡ æǤǤ ǡ©©©
ǤǤ
~ 323 ~
æǤǤ æǡ ǡ
Ǥ ā ǡ ǡ «æ© Ǥ æ æ āǤ ǡ
Ǥ Ǥ æ©āæǤ ǡǤ «Ǥ æǤ~āǤæ āǤ Ǥ ©Ǥ Ǧ e «ǡ ǫ Ǧ æ ǡ āǤ Ǧ « ǡ Ǥeǫ Ǧ ǤǤāāǤ ,«Ǥæ «
Ǥ«
«Ǥ æ Ǥ æ ǡ ©ǡæ©«Ǥ Ǧ æǤ « Ǥ æǤ Ǧ ā«ǦǤ Ǧ Ǥ
æ
Ǥ æǤ Ǥ Ǧ « āǤ Ǧ Ǧ ǤǦ«æ«Ǥāæ Ǥ««ǤǦāǤ Ǧ ǦǤǦāææǤ ǡæǤ©ǤæǤ Ǧ æǤ
Ǥ Ǥ ā Ǥ ā æǡ © Ǥ Ǧ © ¯
ǫ ǡ ǡ © Ǥ ©ǫ Ǧ ǡǤ¯
©Ǥ Ǧ ǫ Ǧ æǦæāǤ
~ 324 ~
«ǡ«ā ©«Ǥ
© āæ
æǤ Ǥ
Ǥ ǡ«
Ǥ ǡǡ
Ǥ«ǤǤ © «Ǥ Ǥ
ǤǤ
©ǡ æææǤ ā
Ǥ © æ
ǡ ǡ āǤ
«
« ©ǤǤ Ǧ ǡǡ«lady Ǧæ æ©Ǥ « æ æ
Ǥ Ǧ æ æǡǦæǤ © Ǥ ǡ « © Ǥ æ ©Ǥ
©Ǥ ā Ǥ ǡ ǡ æ Ǥ æ © ā« Ǥ Ǧ ǫǦǤǦ © ā
ǫ Ǧ «ǡǤ«Ǥ© © «ā
āǫ Ǥ Ǧ æ Ǥ © © «Ǥ Ǥææ Ǥ ǡ «
ǡ ǡ
©Ǥ æǤ ǤāææǤ Ǥ Ǧ « ææǫ ,æ « Ǧ Ǥ
~ 325 ~
Ǧ «Ǧæ«Ǥ Ǧæ æ©Ǥ
ǫ Ǧ ¯ǫ Ǧ ǡǡ
Ǥ Ǥ ā«ǤǤ Ǧ © ©ǫ Ǧ Ǥ æ æ ā Ǥ æ āǤ æǤǦ
©ǦǤ ¯«æǤæ æ « «©Ǥ
ā ǡ æā«Ǥ ǡ æ æ æǤ
ā
ā© ©
Ǥ Ǧ æ©ǫā© æ
Ǥ Ǧ ©Ǥ ǡæǤǦǡǦāǤ Ǥæ
ā
Ǥ Ǥ © Ǥ «æ©Ǥ æ©Ǥæ©
« ¯
Ǥ ā © «Ǥ ā «Ǥ © ā « Dz æ dz«Ǥ «æāǡ© ©āæ©
Ǥ ,æǡāǤ
©Ǥ æǡ©ǡæ ǡ©«æǤǡ ¯ Ǥ
Ǥ Ǥ
ā«
© āǡǡāǤ æǤæ ǡ ǡ æ « « Ǥ«©ǡ©
©āǤ
~ 326 ~
āǡ©ǡ æ
«
Ǥ Ǥ ««æǤæ Ǥ
ææ æǡ««Ǥ
ǡǡǡ Ǥāæǡ Ǥ «æææ æā©Ǥæ©
©ǡ ©æǤ Ǧ©āæā
©Ǧ Ǥ
æ Ǥ « æǡ
ǡ ©© Ǥ ,
© Ǥ « Ǥ © « ©ǤǤ Ǧ
©ǦǤǤǦ ǡ «Ǥ ǡ««ǡ Ǥ ©©
© ©Ǥ
æǤ « ©« Ǥ «©Ǥ
©Ǥ© āǤ© Ǥ æ « Ǥ æ ǡ«¯Ǥ ǡ ǡ«
«Ǥ Ǥ ā © āǡæ©Ǥ ææ Ǥ
ǡ æ æ
ǡ Ǥ « ǡ
ǡǤ«© ǡ ā© ā ǡ ǡ ā « ǡ ¯Ǥǡ
ǡā
~ 327 ~
Ǥ ¯
ǫ© ǡ«Ǥ
©æǤ Ǥ ā
Ǥ āǡ«ǡææǤ ā©©Ǥ
Ǥ Ǧ æǤ ǡ©ǡæ ææ Ǥ ~ǡǡ
Ǥ Ǧ «ǫ Ǧ
ǡ
ǫ Ǧ
Ǥ ¯« lady
Ǥ ¯ ā © ¯Ǥ«ǡ« ©© ææǤ ǡ ǡ æ ā æ
Ǥ©«
æ
ā©
Ǥ Ǧ ǡ æ æ © ©ǫ Ǧ ā æǤ Ǧ ©ææǤ ǡæǤ
Ǥ Ǧ ǦǤǦ«««Ǥ ā©ǤǤ ǡ
ǡ «©æ
«Ǥ Ǥ Ǥ æ ā ǡ ¯ Ǥ
Ǥ ā « Ǥ Ǥ « æ ǡ Ǥ ǡæǤǤ Ǧ æǡ ǫ Ǧ Ǥ « Ǥ Ǧ Ǥ
~ 328 ~
Ǧālady
ǦæǤǦ æǤ ǤǦǡǡǤ
æ«Ǥ « æ© ā æ « æǤ Ǧ æ ǡæ©Ǥ~æ æǡǫ «ǡ Ǥ Ǧǡ Ǥ ā æ ǡ æ ǤǤ ǦāǡǡǤ æ©Ǥ©«
ǡæǣ Ǧǡ Ǥ ǤǦǫǦǤ Ǧǡ Ǥ © Ǥ Ǥ Ǥ Ǧæ©ā©āǤ ǦāǡǫǦǤ Ǥ Ǧ
Ǥ ā æ ǡ ǡ © æǡ æ «Ǥ lady
ǫǦǤ ǦāǦǤǦ
Ǥ ǡ©ǡāǤ Ǧ ǫ © æ Ǥ ǡ Ǥ Ǧ ~
ǡ ©Ǥ ǦæǦ
Ǥ ǦāāæǤ ā ǡ © ā Ǥ Ǧ
«
©Ǥ ©ǡ«Ǥ Ǧ©Ǧ«Ǥ Ǧ æǤ ǡ ā « Ǥ æ ǡ «Ǥ ǡ Ǥ ǤǦǡǤ Ǧǡ©
ǫǦǤ Ǧǡ © Ǧ Ǥ Ǧ « āǤ
~ 329 ~
Ǧ ©©ǫǦāǤǦ, āǤ Ǧ Ǥ~©Ǥ Ǧ ©æǡǤ Ǧ ©ǡ«Ǥ āǤ Ǥāǡ ǡ Ǥ
ǡ Ǥ Ǧ ©Ǥǡǡ ¯Ǥ Ǧ © ©ǡ « Ǧ Ǥ Ǧ ā Ǥ «
æ
ǡ ā Ǥ ā«ǤǦ«©æǡǫ Ǧ © Ǧ Ǥ Ǧ Ǧ æ Ǥ Ǧ ǡ ǡ æ Ǥ ǡ ««æ
ǡæ Ǥæāæ
Ǥ Ǧ ǫ©æ ©ææā
ǫ Ǧ ǡāǡ ǤǤǤ æ ¯ Ǥ Ǧ ā ©Ǥ
āǡǤ Ǥ
«æ«ǫ Ǧ «æǫ Ǧ ǡ«Ǥ æāǤ Ǧ «
ǫ Ǧ ǦǤǦ«ā« ǦæǤǦæāæ
ǫ ǡ «æǤ Ǧ æ «Ǥ Ǧ ǫ Ǥā
ǤǦ« ā«ǡ
Ǥ æ
ǡ«Ǥ© æ ā
ǡ Ǥ Ǥ
~ 330 ~
Ǥǡ «Ǥ Ǧā¯Ǥ Ǧ©Ǧ©ǤǦā ©Ǥǡ©©ā© Ǥ©Ǥ æǤǦ©ææ
āǫ Ǧǡ«æāǣ«Ǥæ©
ǡæ© ©
Ǥǡ«©Ǥ Ǧ ǡ ā Ǥ Ǥ æǤ 橯Ǥ Ǧ ǡǫ Ǧ Ǥ Ǥ
Ǥ Ǧ~ǦǤ Ǧ«ǤǤǡ āǤ
Ǥ Ǥāǡā
Ǥ æ «
«ǦæǤǦ©æǤ Ǧǫ Ǧ
Ǥǡ
ǡ¯ǡ æ Ǥ Ǥ æ āæǡæǫ ǡ« ǤǦeǫ ǦāǤ Ǧ¯ǡǦǤ ǤǤǦæǡ
Ǥ«æ« Ǯ¯ǯǤ © æ æǤ « æ
Ǥæ
Ǥ æǡ«
āǤ Ǧ ©ǡ ©
Ǧ ā Ǥ Ǧ æ ǡ ǫāǡāæ
«Ǥ ǦǡǡǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǥ ā ¯ ǡ Ǥ Ǧ ©æ « ā æǡ
Ǥ©æææǤ
~ 331 ~
©©Ǥ ǦǦǤ Ǧæǡā ©æǤ æǡ æǤ Ǧæǫ Ǧǡ
Ǥ¯Ǥ
« æǤ ǦǤ©ǤǦǫ ǦǡǤ Ǧ æ ǡ ǫ
Ǥ ©æ ǤǦǤǦ©ǡ© ā
Ǥǫ ǦǦǤ©ǡǤæ æǤ Ǧ©ǦǤ æǤ
Ǥ ā«Ǥ Ǧ~
ǤǦǤ æǡ ¯ Ǥ æ Ǥ Ǧ©Ǧ©ǤǦæǡǤ Ǥ
Ǥ Ǥ Ǧ æ
©ǫǦǤ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ
ā Ǥ «æǤǤ Ǧ©
ǡ«Ǥ
© Ǥ æ ǡ ©Ǥ ā©ǤǦæǡ
Ǥ æ æǤ e āæ ©ǫ ©©æ«Ǥ «Ǥ,Ǥ Ǧ ¯ǡæǤ©Ǥ Ǥ ©ǡ ā æ « Dzæ dzǤ ǡ ǡ «Ǥ ©Ǥ©©© ¯
Ǥ æ Ǥ ææǡ ā© æ «ǡ ©ǤǡǡæææǤ Ǥ©©Ǥ
~ 332 ~
©©©Ǥ ā ©Ǥ æ ©Ǥ ā æ æ © æ Ǥ æǡ Ǥ«
ǡǤ ©Ǥ «Ǥ ǡ©Ǥ Ǥ æ «
Ǥ Ǥ Ǧ ©ǡ «« ǡ«Ǥ Ǧ«ǦǤǦ©ǡǤ Ǧ ǡ
ǤǤ ©æ «©æ Ǥāæ ǡ ¯Ǥ©©©Ǥ Ǧǫæǡǫ©©ǫ Ǧ
Ǥ©©ǦǤ©æ Ǥ Ǥ
ǡ
«Ǥ ǡ
Ǥ©Ǥ ææǤ Ǥǡ æāǤǡ ǦǡāǦ
Ǥ æ æ æ āǤ ©ǡǡ«ǫā ā«Ǥ«©«æ« ¯Ǥ æǡ©ǡ«Ǥ « ǡ æǤ « ǡ ǡ æ ©Ǥ āǡæ ǡǤ ǡ©©Ǥ æ
«Ǥ¯Ǥ ǡ ¯ Ǥ ǡ «Ǥ ©ǡ©©«Ǥ ǡæǤ Ǧ
Ǧ Ǥ Ǧ ,
©Ǥ©ǡæāæǤ ©ǡǤ
~ 333 ~
ǤǦ ©Ǥ Ǥ , ǤǤǤ «Ǥ Ǧ æ Ǧ ā Ǥ Ǧ
«ǫ ǡ
ā
ǡ«
«ǤǦ
ǦǤ Ǧ æǫǤ «
©
ǡ«ǡǤāæǡ ǫ«©āæǤ ǡ «
Ǥ ǤæǤ Ǧ ©
Ǧǡ«æǡ© Ǥæ
Ǥāǫ Ǥ Ǧ©ææǤ ā ǤæǤ©¯©æ Ǥ Ǥ
ǡ«ǤǦ©Ǥ ǡǫǦǤ Ǧ ǫ ǤǦǡǤāæǡæ āæǤ āǤæǡ Ǥ Ǧ © ā æǤ ā Ǥ Ǧ āǫ Ǧ æǡǫ Ǧ æǫ Ǧ Ǥ āæ æ Ǥæǡǫ Ǥæ Ǥ ǡ æǤ æ æ «ǤǤǤ«Ǥ«ǡ©ǡæ ǡæǤā©
©Ǥ «
©Ǥ ǡ © ǡ © Ǥ ¯ © ǡ Ǥ © ǡǤ
~ 334 ~
Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ ©æ æǡǤ ǡǦ ǤǦ «æǡ« Ǥ Ǧ æǡǤ Ǧ æǡǫ Ǧ ǡǤ « «
Ǥ Ǥ ā « æǤ «ææ«Ǥ Ǧ © « Ǥ Ǥ«Ǥ©©æǤ
ǡ æǤ ©
Ǥ © «æǤāāæ
æ
āæǤæææ© Ǥ Ǧ ǫ Ǧ ǡæǤ© Ǥ
æ©«ǡæ «
«Ǥ æ æ ǡ©Ǥ Ǧ
ǫ Ǧ ǡāǤ Ǧ ©ǫ ǡ Ǥ ǡ ā «Ǥ « © Ǥ Ǧ ǡāæ©Ǥ Ǧ ǡ ¯ ǡ
Ǥ Ǧ © ǡ Ǧ Ǥ ©ǤǤ Ǧ
ǫ Ǧ æ Ǧ Ǥ Ǧ © © « ©Ǥ ǡ « ¯ Ǥ ~æ āǫ Ǧ āǫǦǤ «āǤ ««Ǥ
~ 335 ~
© æ Ǥ
«Ǥ ǡ ǡāǡǫ« āǤ©Ǥ Ǧ æ « ā ǫ Ǧ ǦǤǦ
ǡ æ
Ǥ ǤǦæ
ǫ Ǧ Ǥææ«Ǥ ¯æ ©ǡ ǫ ææ «ææǤǫ Ǥ©«æ Ǥ Ǧ ©āǤ Ǧ æ
ǫ © æ Ǥ Ǧ ǡ©ǤæāǤ «ǡæǫ ¯Ǥ «ǤǤǦ¯©ǫ Ǧ ¯ǡǤ¯ǤǤ Ǥ«æ« æ Ǥ ā Ǥ © «Ǥ Ǧ æǫ
«ǡ©ǣǦ Ǥæǫ Ǧ Ǥǡ¯ǤǤǦāæǤǤǤ Ǧ ǡǦǤǦ~ǡā«Ǥ Ǧ «æǡǫ Ǧ ~æāǫ¯Ǥ Ǧā Ǥ
ǡ æ
Ǥ ǡ«©æ©«Ǥ © āǡ ǡ «© Ǥ«Ǥ
āǡǤ ā© «Ǥ ǡ ǡ æ ǤæǤ
~ 336 ~
Ǧ æǫ Ǧæǡæ « Ǥ ǤǦǤ Ǥ«© Ǥ ©ǤǤ,
«Ǥ æ Ǥ ǡ ā «Ǥ
«ǡ Ǥ ā Ǥ æ « Ǥ ǡæǤ Ǧ ¯Ǧ«æǤ Ǥ Ǧ æ Ǧ æ Ǥ ā ǡ « «
Ǥ æ Ǥ ǡ æ
Ǥ
Ǥ æǤæǡ āǤ
ǡ© ¯Ǥ ǡ ¯ ǡ © ǤāǡǤ ©ǡæǤ æ «ǡ «āǤ ««ǤǤ « āǤ ǡ«ǡ«Ǥ « Ǥæāǡā ǡ««Ǥǡ ææǤ ǡ Ǥ Ǥ
æ Ǥ Ǥā« ©Ǥ ǡǣǦe«ǫ Ǥ Ǧ ǫ Ǧ æǤ Ǥ ǫ ā æ ā Ǥ¯ǡ«¯Ǥ
~ 337 ~
ǡǡ æǤǦǡǡǤǫ ǤǦǤ¯Ǥ «ǡ
Ǥ āæǤ ǡ Ǥ æ Ǥ««««Ǥ æǤ æǡǤ Ǥ «Ǥ æ lady Ǥ Ǥ ¯ǡæǤ, æ Ǥ « © æ ǡ ā
āǤ «Ǥ ā «Ǥ©«Ǥ ǡ«
«¯ǡ æ
Ǥ Ǧ ǡ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ Ǥ©ǤǤ æǤ
ǤǦæ©æ ǡ Ǧ ǡ © æ « Ǥ « Ǥ
ǡ © « Ǥ ǡ«
Ǥ æ© ©ǡ ©Ǥ,ā Ǥ ǡ āǡ «¯
Ǥ æǤæ© ā©ǡæǤ © « æ Ǥ «¯æǤ ¯ǡǡǤ
~ 338 ~
¯«ǡ
Ǥ ā ¯Ǥ , « Ǥ « ā Ǥ
æ «ǡ
Ǥ «
«ǡ æ©æǤ ¯ Ǥ Ǥ « ǡ ǡ æ «Ǥ æ ǡ ā© Ǥ «ææ©«Ǥ ©«æǤ
«ā Ǥ «ǡæǤ«ǡ æ
Ǥ ǦǡāǡǡǤe©ǫ ǦǦ
ǤǦǡǤǦ æǦ ǤǦ æ«©Ǥ Ǧ æ«ǫ
ǡ«
ǤæǡæǦǤ Ǧǫ ~ǤǤǤ Ǥ æǡā«æǤ ǦǦǤǦ©«« «æ«Ǥ ǦǡǦǤ ǡ āæ Ǥ Ǧ æ «Ǥ Ǥ ©ǤǦ ǡ«æ ǡǤ Ǧ©Ǧ
ǤǦæ
ā « Ǥ Ǥ ǡ ǡ © « ā
Ǥ Ǥ ǡ ā æ Ǥ āǤǦ©ǡǫ Ǥ«©©Ǥ
ā
Ǥ¯«Ǥ
~ 339 ~
Ǧ
ǡ ǫ « «Ǥ æǣ Ǧ æ
ǫ ««©ǤǤ« Ǥ æææǤ ,
Ǥ©æ ǣǦǡ
ǡæ
ǡǤ ā«Ǥ Ǥ ǡ © ā
© æ Ǥ æ āǤ Ǥ « «Ǥ ©æ©æ Ǥ¯«« Ǥ ©Ǥā©ǡǡ « « « æ āǤ
ā
«Ǥ ā«æǤ Ǥ «ǡæǤ Ǥ
æ
æ«ǡ©
Ǥ «Ǥ āǤ
« ǤāǤ ,āǤ© æ«ā
Ǥāāǡ «ā
Ǥ «Ǥ ææǤ æ«ǤǤ āǡæ āǤ āǤǤ ¯ǡ« Ǥ Ǥǡǡ«æǤ ©æǤ
~ 340 ~
3. listopada 1872. Draga mama Rose! Hoþeš li me, molim te, prestati proganjati da se oženim? Znaš da nisam u situaciji ni pomisliti na ženidbu. Mogli bi me odvesti u zatvor ili objesiti, a ne želim da moja žena ostane udovica ni prisiljavati je da živi životom kakvim ja moram živjeti. Osim toga, baš mi je dobro ovako. Brinem se o samome sebi i nikome ne moram podnositi raĀune. Posljednje što mi treba jest žena koja þe me gnjaviti. Tvoje pismo u kojemu objašnjavaš sve o mjeseĀnici stiglo je u pravom trenutku. Mary Rose trpjela je strašne bolove u križima i skrivala se u svojoj sobi puna dva dana. Još uvijek ne želi razgovarati o tome da je postala žena, ali znam da joj je pomoglo tvoje pismo u kojemu joj pišeš što može oĀekivati. Ne voli biti žensko, mama, ali oboje znamo da þe jednoga dana promijeniti mišljenje. NauĀit þe prestati udarati sve djeĀake koji navrate k nama. Još uvijek ne shvaþa koliko je lijepa. Ne mislimo da þe ikada postati tašta. Uz Āetvoricu braþe koji joj to neprestano ponavljaju, nemoguþe joj je uobraziti se. Za njom se nedvojbeno okreþu glave muškaraca u gradu. ÿekaj samo da je vidiš, mama. Vjeruj mi, prava je mustra. Prkosna je i pametna, a s onim svojim plavim oĀima slomit þe mnoga srca. O, Bože, ne volim gledati kako odrasta. Voli te, Adam
~ 341 ~
DEVETNAESTO POGLAVLJE
©
Ǥ«
Ǥ ǡ ©æǤ ā«ā Ǥ©āǤ ,«
ǡāæ«
©ǡ «Ǥ «
āǡ«æǤ
« ā «Ǥ « æ æ
Ǥ ǡ © æǤ « æ āǤ ǡ «ææǤ ā ā
Ǥ æ æ ā ©
æ © āāǤǡ ǡā©āǤ ǦāæǦ¯ǤǦ
ǡ ǡæ
āǤ©© ǦæǤǦ Ǥ «æǤ «Ǥ Ǧ ā æ Ǥ ©Ǥ©ǡ«āǤ æ©æǡǤā «©ǡ ©Ǥ
~ 342 ~
æ « ā Ǥ ā«Ǥā ǡ
ǡææǤ æ ā Ǥ Ǧ æ © æ ǫ © æ ¯ ā ǡ ā©Ǥ Ǧ««æǡǤā © āǡ Ǥ « ©ǫ © āǤ©«
æ
ǤǦ«Ǥ Ǧ Ǥ Ǧ ā æ æ Ǧ « Ǥ Ǧ ǡæ©©©æāǤ Ǥ Ǧ æ «ǫ
Ǥ āǤ æǤ,āæ æ©©ǤǤǤ Ǧæ«ǦǤǦ ©
Ǥ ææ©«ǤæǤ Ǥ«
ǡæ Ǥæǡ© Ǥ
ǡ«Ǥ «« æǣ Ǧ āǡǤ«©æā©Ǥ ǦāǦ
Ǥ Ǥ Ǧ ~ āǤāæ« ǡ©ææ Ǥ Ǧ ā Ǧ Ǥ Ǧ ā æ Ǥ « «ǡ æ æ Dzdz
Ǥ æ æ Ǥ « æ ā
Ǥ Ǥ æææǤ ««æǤ ©««©ǡ © æ æ « Ǥ « Ǥ Ǥ
~ 343 ~
Ǥ ā © «æǤ ǡ ā© Ǥ
© ǡ ā© æǡ ā Ǥ ǡ © ¯
Ǥ ā«Ǥ Ǥ Ǧ ǡ««ǡāāæ©«Ǥ æǫ Ǧ ǨǦǤǦǡǡ ©
ǫ~Ǥ Ǧ ǡ ǡ Ǧ Ǥ Ǧ āæ Ǥ Ǥ Ǧ æǡǤ©«Ǥ ā©ǡǤ Ǧ ~ǦǤ Ǧ ǡǦǤ Ǥ æ ǡ Ǥā«©ǡǤ āǡ
Ǥ Ǥ © æ Ǥ Ǥ «
Ǥ ǡ © ā Ǥ
©æǤ©
¯
Ǥ æ æ Ǥ ¯
««ǡāæ Ǥ © æ æǡǡǡǡ
Ǥ«©Ǥ ā
««Ǥ Ǧ ǦæǤ Ǧ «ǤǦǡæǫ Ǧ ā ǦǤ Ǧ æ©Ǥæ æ«Ǥ Ǧ ǦǤ Ǧ ǫ
~ 344 ~
Ǥ ǡ
Ǥ Ǥ©« Ǥ æ
Ǥæ©Ǥ Ǧ«
ǡǤǨ ǦǡǤææāæ¯Ǥ¯ āǡǤ«āǤ ««
Ǥ
ǡ«Ǥ Ǧ ¯ ǦæǤǦ æ Ǥ ǦæǦæǤ Ǧ
ǡæ©æǦǤ ǦǡǤ æ ©Ǥ Ǧ ǤǤǤ©æǤ Ǧ
Ǧ
ǡǤ ǦǦǤ æ ǡ Ǥ © Ǥ æ
æǤ © Ǥ ā Ǥ æǡ毩Ǥ ǦæǦ
ǤǦæ«
ǤLady æǤ ǡǫ ǦǡǤ Ǧ
Ǥǡ© Ǧ« ǤǦǦǤǦǣ āǤ «æǤǤ ©«Ǥ« ǤæǤ«
Ǥ
æ Ǥ Ǧ ǤǤǤ © ©
¯Ǥ,ǡ lady Ǥ «ǫ æǤǦǫ
ǤǤ
~ 345 ~
« Ǥ Ǧ Ǧ Ǥ «© āǤǤǤ
«ǤǤe æǫ Ǧ ǡ«ǫ Ǧ ǡ Ǧ Ǥ Ǧ æ « ǡ æ
Ǧ ǤǦ«Ǥe«ǡǤ Ǧ Ǥ © ǫ ǤǤǦ©©Ǥ Ǧ «ǫǦ
ǤǦ
ǡ Ǥ Ǧ
ǡǤ©ǤǤǤǤ ǡǤ ©ǡæǤ ǡ
ǡ««Ǥ «Ǥæ æǤ«æ æǤ «ǡǤā «æ©Ǥ Ǥ «ǤæǤ ā æ æ āǤ āǡā«ǡǤ « « ā Ǥ æ © ā Ǥ «Ǥ ǡ©©æ« Ǥæā« «āǤ© « æ ā Ǥ āǡ āǤ æāǤ« āæǡæ«æææ©Ǥ æ ¯ǫ ǡ ā© ǡ
æ Ǥ æ Ǥ « æ æ Ǥ
~ 346 ~
«ǡ«æǡ ©Ǥæ ©Ǥ Ǧǡ
ǫǦǤ
ǤȂeǫ Ǧ æǫǦǤǦæǫǡæǤ Ǧǡ Ǥ Ǧ©«ǡæ
ǦǤǦǤ ǦǦǡ«©Ǥ ,ǤǦǡ ǦǤ āǤǦæǫ Ǧǡ Ǧ Ǥ ǡ «©Ǥ æǤǡ æǤ ©ǡ Ǥ « «æǤ©āǤǦǦ ǤǦæǤ āǤ © ǡ ǡ © æ ©Ǥ
Ǥ æǡ æ© ǤæǤā ¯
© ǡǤ æ Ǥ æ æā©
Ǥ«ǡ© ©©æǡǫ æ Ǥ «ǡ « ǡā
«©Ǥā¯ æ Ǥ ~ æ āǤ æ«æǤ©æ Ǥ āǤ « Ǥ ā«ā©ǡ Ǥ©«æ«Ǥ Ǥ
« © «Ǥ «ā«Ǥ Ǥ
~ 347 ~
Ǥ «© æǤ
Ǥ
ā
©ǡ « «Ǥ © Ǥǡǡ Ǥ©ǡæ «Ǥ āǤ © «Ǥ ǡæǤ ©
Ǥ©Ǥ æǣǦǤææǡǤæ ǡǤǤǤ©©ǡ
ǤǤǫǦ ǡ橯Ǥ Ǧ~ǡ
Ǥ ©æǤ Ǧ « æ ǫ Ǧ Ǥ æǤǦ«Ǥ Ǥ©Ǥ © ǡ Ǥ ǡ ©ǡ«
ǡ
Ǥ æ © «Ǥ Ǧ ǡǤ¯«æ
Ǥæ©ǤāæǤāæ æǫ ǡǤā ©Ǥ
Ǥ© æǤǡǤ Ǧ eǫǦǤ Ǧ ǦǤ Ǧ «Ǧāǡ« æ©Ǥ Ǧ © « Ǧ Ǥ Ǧ © © « ©
æ Ǥ « æ ǡ ǡ æ
ǡ ©Ǥ
ǡæǤ~© āǤ Ǥ æǤ
« ææǡ© Ǥ Ǥ ǡ æ ǫ Ǧ Ǥ Ǧ
ǦǤǦ«Ǥ
~ 348 ~
ǦǦǤǦǤ Ǧ « æ «ǫ Ǧ Ǥ Ǧ « © Ǥ Ǥ Ǧ©æǡ©Ǥā ǤǡǤ Ǥ æ Ǥā
Ǥ««
ā©ǡǤ æ « ¯
æ Ǥ Ǧ« © æ © « Ǧ © Ǥ Ǧ æ ©æ©Ǥ Ǥ©©Ǥ ©ǤǦææ «ǫǤ Ǥ
« ā
Ǥāæ«© ææāǤ ©© æǤ æǡ « «Ǥ «
ǫ Ǥ ¯ Ǥ ā
Ǥ¯ǡ æǤ ©Ǥ ©¯Ǥ ā©«ǫ æ
ā āǤæǡǤ ææ©Ǥ © æ ©Ǥæāǡ Ǥ«« «Ǥ
æāǤǡ æ © «Ǥ « æ ©Ǥ æ«Ǥ©© Ǥ ¯ Ǥ e ā«
Ǥǡǡǡ ā æ āǤ
~ 349 ~
Ǥǡ«ā©
Ǥ
ǡ
Ǥ æ Ǥ ā
© ©ǡ « © Ǥ æ ©ǡāā
Ǥ Ǥ
æ «āǡæǡæǤǡ Ǥ Ǥ ǡ æāæ«Ǥ
lady
æǡ «Ǥ
ǡ
Ǥ ā««©ā «
æ
«Ǥ « ǡ « «ā
Ǥ āǤ Ǧæ ǡ lady
Ǥ « æ
Ǥæ Ǥāǫ æǤ©æ «Ǥ Ǧ
«ǫǦǡææǤ Ǧ ǡ Ǥ Ǧ ā
Ǥ ǡǤǦ~ææǫ ǡ © æ Ǥ ā
Ǥ ā ā Ǥæ
Ǥ Ǥ©æ Ǥ Ǧǡ
ǡææǫ
ǤææǤ ǤæǤ«Ǥ æ æǡ«
©«¯ā«Ǥ Ǧǡ«Ǥæ«æǫ Ǧǡ Ǥ Ǧ ~ æ ǡ « Ǥ æ Ǥ «
Ǥ~©ǡǤ ǤǦǫ æ
ǤǦāǤ ~æǫ
~ 350 ~
Ǧǡ«ǡǤ
Ǥ©æ
« Ǥ ǡ ǡ āǤ æ ǡ
æ «ǡ æ
ǤǤ Ǧ~ æ Ǥ «ǡ «
ǡ «Ǥ ǤāǤ «
Ǥ © ǡ
« © Ǥ Ǥ ā
«
āǤ « © Ǥ æ
«©ǡ
« Ǥ «
ǡ©Ǥ « æ ¯Ǥ ǡ©ǡ ǡ
«ææǤ © ©Ǥ ā«Ǥ «
āǤ Ǥ
ǡ « ǡ © «Ǥ © ©©ǡ«æ©©
Ǥ æǤ Ǥ¯ǡ©
æ¯Ǥ ā
Ǥ ǡ © ǡ © Ǥ
Ǥ ǡ ¯ǡ ǡ Ǥ ¯æ©Ǥ æ « ©Ǥ «
æǤ© āæǤ ©«ǡ «©ǡ«
~ 351 ~
Ǥ āǤ
ǡ«Ǥæ ©ǡæ«Ǥā æ ā © æ æ æ «Ǥ «ǡǤ æǫāǡæ©ǡāǫ ǡ Ǥ Ǥ
lady ¯ Ǥ ¯ǡ Ǥ
æ«Ǥ©ā Ǥ « « « Ǥ æ« Ǥǡæ«Ǥ«āǡ© ǡ©©ǫ©© ǫ æ Ǥ æ æǤ , ā © ©©Ǥ«© ǡ « «Ǥ,«æǤ ā « æ
æǤ ā æ© æ ǫ ǡ Ǥ « Ǥ æ ǡ ā ǡāǤǤ æǤ¯ «Ǥ ~
© æ æ ā « Ǥ ā©ǦǤ ©¯æǤ « ¯ ǡ æ ǡ ǡ © Ǥ «©ǡ©« «ǡ«©¯«©æǤ ǡǡā «©Ǥ©«æ æ«Ǥ
~ 352 ~
ǡǡæ¯æ «Ǥ æ Ǥ©Ǥ Ǧeæǡǫ Ǧ ææǡ
ǤæǤ ǡæǫāǤ
æǫ āæǤ
æ Ǥ ā«Ǥ
Ǧæææ āǤǡ «Ǥ Ǧeǡ¯ǫǦǤ Ǧ«ǡǤ
āæ āǤ ā Ǥ ā Ǥ æǡā «Ǥ æǤā āǤ©©æ «Ǥ ©« «
«« Ǥ «©
Ǥ « «æ© « Ǥ ǡ æ « ā æ© Ǥ Ǧ lady
Ǧ æ æ ««Ǥ Ǥ Ǥ
Ǥ
æ Ǥ©Ǥ«
ǡ æǡæǣǦ
Ǥ « ©Ǥ æ ā ǡ æǤǡ
©Ǥ« ©Ǥ Ǧǡ
ǦǤǦǤ
~ 353 ~
æ Ǥ ~ ææǤ Ǧ ©ǦǤ Ǧ Ǧ æ Ǥ Ǧ © © ©Ǥ ā « æ Ǥ æ «Ǥ
ǡā©ǡ ǡǤ ©
Ǥ Ǧ ǫǦǤ Ǧ ǦǤǦāǡ Ǥ Ǧ ©©Ǥ ǡ
ǤǤǡ« Ǥ Ǧ āǦǤǦ«ǡ Ǥ
¯«
æ
ā Ǥ Ǥ «ǡ ǤǤ āǤ æǤ æ
«æ© Ǥ Ǧ æǫǦ ǤǦ ǡāǦǤǦāǤ © ǡ «ā«ǡ«
Ǥ ¯Ǥ©
Ǥ«
ā« 櫯Ǥ ā
Ǥ¯
«Ǥ Ǥ Ǥ « ǡ æ ǡ ©lady æ«Ǥ Ǥ æ Ǥ Ǥ « æ æǤ ,
ǡ Ǥ « āǤ
~ 354 ~
«Ǥ ǡǡ «
ǤǤ Ǥæǡæ Ǥ «Ǥ æ
æ Ǥ ǡ «ā«ǡ
ǡǤ Ǥ Ǧ
Ǥ ¯ ǡæǤ Ǧ ǦǤǦǫ āǤǫ Ǥ,
¯ Ǥ æ ā «Ǥ
āæǤ ǦāǡæǡæǤæǤǤ āǤ « Ǥ © ǡ
Ǥ «ǡ©ǤǤ Ǥ Ǥ æ Ǥ Ǥ
ǡǫ 毫Ǥ ǡ« Ǥ ǡ æ ā © āǤæ Ǥ
æ Ǥ æ¯ «
ǡ © « ā æ
Ǥ ǡ « æ lady Ǥ ā«
ǡ©Ǥ © æ Ǥ
ā Ǥ
ǡææ æ « æ
©Ǥ Ǥ« ©Ǥā©æǡ
Ǥ æ
Ǥǡǡ Ǥ ǡ æ
Ǥ ǡæ««
æǤ
~ 355 ~
Ǧ ,ǡlady
ǤāǤ Ǧ ǦǤ Ǧ ©æ©«ǫ ā
ǤǦǫ Ǧ Ǧ
Ǥ Ǥ Ǥ ǤǦǤ Ǧ Ǧā
Ǥ Ǧ Ǥ Ǥ © « ¯ æ « æ æǤ
æ ā Ǥ ǡ Ǥǡææ«Ǥ ā
æ «Ǥ
ǡ ā©¯Ǥ«ǡ«
« Ǥ
« «æ ǡāæǡæǤ « æ
ā Ǥǡ « ā «Ǥ «ǤǦǫ Ǧ ææǡǫǦǤ Ǥ Ǧ , Ǥ ā
ǡǤǤǤ Ǥ ©©«Ǥ Ǧ
Ǥ Ǧ æ ǫ æ ǡ ǫ Ǧ ǤǦæǤ «
ā © æ Ǥ ā ǡ «Ǥ Ǥ« æǤǤǤ ǡāǤǦǦæǤ ©Ǥǡ Ǥ æ
Ǥ æ
ǡ ǡ æ ««Ǥ
~ 356 ~
Ǥ ǡ æ æ «Ǥ «ǡǤ
Ǥ āǡ æǣǦe«ǫǦǤ æǤǡæǤ āǤǤ Ǧ©ǡæǫ Ǥ
Ǥ Ǧǡǡǫ«« Ǥ Ȃ ǡ ǫ āæǫ Ǥ ǫ Ǧ ǦǤ Ǧ
æ «ǫ Ǧ
ǡ« Ǥ«æǤ Ǧǡ ā Ǧ æ Ǥ Ǧ
ǡ © Ǥ «æ©ǤǦeǫ Ǧ«Ǥ Ǧ©ǡæǡ¯
Ǥ ǫ āæǣǦǡ Ǥǡǡæ«Ǥ
Ǥ «ǤǦǡǡæ«ǫ «ǤǦǤā©Ǥ ǡ«ǤāǤ āæǤ ǡāǡǤ © « «©Ǥ «« æǤ ǤǦ «ǫ ǦǤ Ǧ āǫ ǦǡǤǤǫ ǦææǦ«Ǥ ǡ
©ǤǦ«Ǥ Ǧæǫ Ǧǡ
ǤǤǤ ©ǤǤǤ
~ 357 ~
Ǧ ©ǫ Ǧ ǡ
āǡæǤ ©©«
Ǥ~Ǥā Ǥ æ«ǤæǤ Ǧ ©ǡǫ Ǧ
ā æ Ǥ © « © Ǥ © æǤ āāǤ Ǧ ©Ǧ©Ǥ «ǤǦǤǤǤ Ǧ eǫ Ǥ Ǧ æ Ǥ © «ǫ Ǧ Ǧ©ǤǦ
ǡ©æǫ æ ¯æǤǤ ǤāǤ
ā© ©ǤæǤ© ǡǫ ©©©©©©Ǥ©© ǤāāǤ
©æ
©Ǥ ǤǦ ¯ā Ǥ ǤǤǤ©ǫ ǡǤǤ
Ǥ Ǧ æǤ æ Ǥ æ æǡ æ © © ǡ æ æ ©Ǥæǫ Ǧ Ǥ «ā«ā¯ǤǦ æ ā ¯
æ « Ǥ©Ǥ «Ǥ ǫ ©Ǥ©¯¯
ææ«Ǥ ā ǡ Ǥ
ǡ ¯ Ǥǡ«Ǥ æǤ æǤ
~ 358 ~
28. travnja 1873. Draga mama! Ostatak poslijepodneva moram provesti u svojoj spavaþoj sobi u kazni zato što sam Petera Jenkinsa udarila u trbuh. Sjeþaš se da sam ti rekla kako me neprestano pokušava salijetati. Gle, danas se usudio poljubiti me. Bila sam zgrožena. Pljunula sam i obrisala usta. Znam da se nisam ponašala damski, ali bolje je i pljunuti nego povratiti, zar ne? ÿula sam kako moja braþa govore o tome da þe me poslati u internat. Hoþeš li im, molim te, odmah pisati i reþi im da me nikamo ne šalju? Ne trebam biti otmjena. Iskreno, ne trebam. Postajem dražesna mlada dama. Tako si mi ti rekla, sjeþaš se? Voli te, Mary Rose P. S.: Rastu mi grudi. Prava su smetnja, mama. TrenutaĀno mi se baš i ne sviāa biti žensko.
~ 359 ~
DVADESETO POGLAVLJE
Ǥǡ« æ«Ǥ©ā « āǡ æ
āǤ¯ «Ǥ
ǡ©Ǥ ©
«Ǥ¯ ā«æ©ǡ¯ā
«æ
Ǥ
æ «Ǥ ǡ ā
«
Ǥ Ǧ
ā «ǡ lady
Ǥ
« « ©
Ǥ æ«Ǥ ǡ©æ
ǡ ««æǤ Ǧ
ǡæǡ© ǡǫ æǤ Ǧ ǡ Ǧ Ǥ «ǡ «
ǡ © ǡ ǣ Ǧ ǡ ǡ©Ǥæ
Ǥ Ǧ ©Ǥ
ǤǦǡ©Ǥ Ǧ «ǡ æ © ǫǤ Ǧ e ā ǫ Ǧ Ǥ © « æǤ
ǤǦ««Ǥ
~ 360 ~
ǤǦæ
Ǥ ©Ǥ æǤ© ǤāāǤ Ǧǫ ǦǦ
ǤǦ āǤ ā ǡ«Ǥæǡ Ǥ Ǧ ǡ
āǤǤ Ǧāǡ«ǫ Ǧ«Ǥāæ «
Ǥ Ǥ Ǥ æǤ Ǧ « ǤǦ«æǤ Ǧ
ǡæ«ā«
ǡ lady
Ǧ
Ǥ «Ǥ Ǧ āǡ «
æ««ǡǡ āǤNisu to bili nikakvi lupeži ǦǡǤ Ǧ«Ǧā
Ǥ
ǡǤǦ «ǡǫ©Ǥ āǤ ā « Ǥ
ǣǦ «ǫ
æǤ Ǥ«āǤ Ǧ ǡæǫǦǤ ǦǡǤāǡæǤ Ǧ««æāǡ
ǡǤ ©ææǡlady
ǡǡæ
Ǥ©Ǥāǡā āǤ Ǧā Ǧ
Ǥæ
Ǥ Ǧ æǡ Ǥ æǤ
āǤæ ǤǤæ©«Ǥ ǤǦ«æǡ Ǥ©
Ǥ «Ǥ Ǧ©æ ǡ «ǫ Ǧ ǡ © Ǥ
~ 361 ~
Ǥ«æǡ ©Ǥǡ Ǥ Ǧ
ǦǡæǤ Ǧ
ǫæ¯āā «æǤ ǡ ā ǡ Ǥ Ǧ ¯ǡ æǤ«« ǡ
«©æǤ Ǧ ««Ǥ Ǧ Ǥ ǤǦ
ǡǫ æ ©ǫ Ǧ
« ā Ǧ Ǥ Ǧ ©©Ǥ Ǧ æǫ Ǧ ©«āǤ Ǧ æā¯æǫ Ǧ æǫ Ǧ ,æ ǡ Ǥ æ ©
¯
ǡææǫ Ǧ ǦǤ Ǧ«
ǡǫ Ǧ © Ǥ
ǫ
Ǥ āææǤæ Ǥæāǫ ǤǦæǦ
Ǥ āǤ
æǤ Ǧ æ©ǫǦǤǦǤ Ǧ ©æǫǦǤ Ǧ ǡæǤǤ Ǧ ~«©Ǥ©æ «ǫ Ǧ ©©Ǧ©ǤǦǡǤ
æ ©Ǥ ǡæǤ Ǥ ©ǡǡ ā«ææ«Ǥ
~ 362 ~
«Ǥææ
Ǥ Ǥ © ǡ æǤ ā © Ǥ Ǥǡǡ« «ǡǤ©ā Ǥ æǤ©ǡ ǡ© Ǥ
ǫ ā © āǤ Ǥæ©ǫ
æ ©ǫ ǡ Ǥ ¯
ǤǤ æ ǡ «
ǡ ā ©æǤ Ǧ©ǡǫ ǫ Ǥ Ǧ © «¯©ǡǫǡæǤ Ǧā
æǤ~ǫ ǦǦǤ©© æ Ǥ ǡ æ āæ© Ǥ ¯ Ǥ ¯ āǡ ǡǤ Ǧ æ ā æǤ ©æ ǫ æ ǡ æǡæǤā© Ǥ ~ © Ǥ ©æǤ æǤǦǡǫ Ǧ ǡǦǤǦǤ Ǧǫ©ǡ Ǥ æ ¯ ǡ «
Ǥ «æā©© «Ǥ Ǧǡǫ
~ 363 ~
Ǧ ǡ Ǥ ā ǤǤǤ Ǥ
« Ǥ ææǤ Ǧ æǦǡæǤ © æ Ǥ
Ǥ ©
Ǥ āæ« æ«æ æǤ Ǥæ© ©
Ǥ Ǥ ǡ ææ«Ǥ ¯
Ǥ « ā Ǥ¯ālady
Ǥ ,æǤæ ā «Ǥ ǡ©Ǥ© æǤ æ ǡ æ
© æ¯Ǥ æ ā āǤ«æ Ǥ ā « āǡǤǡǤ« © «æ « «¯Ǥ « « æ«æāǤ Ǥǡ¯
ǡ
Ǥ «
æǡ æāǤ ǡǡǤā« æǤ©æā © Ǥ ǡ āǡ Ǥ
ǡ© Ǥ©©«ǡā Ǥ
©āǡ ææ
ā©æ
Ǥ «Ǥ æ ā «ǡ ǫ ¯ǡ æ æǤ
~ 364 ~
æ Ǥ ā Ǥ ǡ «ǤǤ « Ǥ « ā æ Ǥ «¯Ǥ «Ǥ«ǤæǤ, Ǥ ǡ
© Ǥ © Ǥ ǡ æǤ æ
««Ǥææ ā ǡ © «© « Ǥ ©æǡ¯
©
« ©Ǥ æ©
¯āǤ ©©āǡ©ǡ©Ǥ ææ¯Ǥ æ©æ©Ǥ «æ«©«Ǥ«æ©ǡ ©æ
Ǥæǡǫ «Ǥ ©Ǥ¯Ǥ «Ǥ«Ǧ«©æ «Ǥ Ǧ ǡ
ǨǦǤǦLady ā©
Ǥ ¯ǡ¯
æ æ Ǥ ā āǤ © ā Ǥæ æ æǫ ©© ©Ǥ æ©Ǥ āæǤ©Ǥǡæ Ǥǫ ¯ Ǥ ā
Ǥææǡǡ
Ǥæ©Ǥ Ǧ Ǧ
ǤǦ«æ©æ āǤǤǤǫǦ«©ǡ Ǥ Ǧ
«ǡ
Ǥ Ǧ æǫǫ ǤǦ©Ǥ ǫ
Ǥāæ
~ 365 ~
Ǥ ǡ æ «Ǥ æ ā ǡ
Ǥæ Ǧ æǤ ǤǦ©æǤ æǤ Ǧ©ǫæǤ©
Ǥ æ ǫ lady
ǡ Ǥ ǡ
Ǥ ©
Ǥ Ǥ ǤǤ
Ǥ Ǥ ā Ǥ æǤ
«©Ǥ æǤæāǡ «Dz«dzǡǤæ æ©ā
Ǥ Ǧ ǡ ā ǫ Ǧ ǡ © © Ǥ Ǧ æǤ ©ǫ ǤǦǡlady
ǡǤ «« æ Ǥ ǡ æǤ ǣ Ǧ ǡǡ
Ǥ ǤǦ
ǡǫ ǡǤæǤǦ « Ǧ æ Ǥ « Ǥ Ǧ æǡ
ǤǤǤǫ Ǧ «ǦǤ Ǧ ©©ǫ ǫ ā «ǡ ǣǦ ǡ©ǡǫæ æǡǫ Ǧ ǡǤ Ǧ æ
æ «ǡ Ǥ Ǥ , ǤææǤ Ǧ «ǫ Ǧ ǡlady
Ǥ ææ ¯Ǥ©© Ǥ©Ǥ ææǤ æǡ ©Ǥ
~ 366 ~
æǤǤǤ© Ǥǡ Ǥ ©æ«ææǤ Ǥ æ æ Ǥ æǤ © æ © æ
æ « æ Ǥ æ
ǡ « © Ǥ © © « æ Ǥǡ«æ«ǡ«©æ æ©©Ǥ ©æǤ ««ā æǤ ©ā
Ǥ©
©« Ǥ ā ««
Ǥā Ǥā© æ© Ǥ Ǥ «ǡ Ǥ ©Ǥ
Ǥ ǡ«Ǥǡ
Ǥ Ǥ
© Ǥ ©ǡ «© Ǥ ā
āǤ© Ǥ æ
Ǥ © ǡ ā āǤǤ āǡ Ǥ ǡæ«Ǥ
Ǥ Ǥ ǡ
« ǤǤǤǤ Ǥ æ æ««æǤ æǤǦæǡæǦǤ Ǥ Ǧ ǫāǤǡ ǤǤ «
Ǥ
~ 367 ~
Ǧ Ǥæ©æ āǤæǫ Ǧ ǨǦǤǦǤ Ǧ ©©Ǥ©©āǤǤǦ ǡ©æǤ Ǧ e«ǫ ««ǤǦǤ¯Ǥ Ǥ Ǧ æ āǤ Ǥ ǡ © Ǩ Ǧ Ǥ
ǡæǤ« Ǥ Ǧ æǤǤǤ Ǧ © Ǥ«æ «Ǥ ǡāǡ©©Ǥ Ǧ ©æ ǫ Ǥ Ǥ æǤ Ǧ æǫææ¯Ǥ Ǧ ǨǦǤǦæ©ǤǤǤǦæ æ
Ǥ Ǥ æ ««æǤ ǤǦæǦǤ ©ǡǤāæǡæ ǤǤæ Ǥ
æ Ǥ Ǧ ǫ «æ ǫ
æ ǫ æ āæ ǡ ǫ «ǫ ©æāææǡæ¯ǡ«æ© æ
Ǥ
© «ææ æ Ǥ ǡ ǡæ¯
Ǥ Ǧ «æǫeǫ Ǥ Ǥ ©Ǥ ¯ ©Ǥ Ǧ ǦǤ ǤǦǡǤā«Ǥæ æǫæ ǦǤǤǫ©Ǥ
ā ā ǤæǡǫæǦǫ
~ 368 ~
ææ«Ǥāǡ© ǡǡǤ ǦǨǦǤ æǡǤā æ¯ǡ æ
æ«Ǥ
Ǥ eǡ¯ǡ©©ǫ« Ǥ ā«ǡææ ©ǡ Ǥ æ Ǥ Ǥ Ǥ ǦǡǡǦǤ Ǥ«æ «Ǥ ««āǤǡ« æǣǦǤ Ǧ ǡ
Ǥ ǡ
Ǥ ǡ æ ©Ǥ
~ 369 ~
14. travnja 1874. Draga mama Rose! Ostatak dana moram provesti u svojoj spavaþoj sobi u kazni zato što se danas nisam ponašala damski. Udarila sam Tommyja Bonnersmitha u nos pa mu je potekla krv. Zaslužio je, mama. Cole me je odveo u Blue Belle i Āim sam izišla iz prodavaonice, Tommy me zgrabio i spustio svoje vlažne usne na moje. Nisam rekla Coleu što mi je uĀinio. Kad je izišao, ugledao je Tommyja kako sjedi na tlu, držeþi se za nos, i plaĀe poput malog djeteta. Moj brat upucao bi Tommyja da je znao što se dogodilo, a ne želim da više ikoga upuca. StjeĀe lošu reputaciju. Nimalo se ne kajem zbog svojega ponašanja. Adam i Cole uvijek mi govore da ne bih trebala dopustiti nijednom muškarcu da prijeāe granicu pristojna ponašanja. A Tommy je uĀinio upravo to, zar ne? Jesi li razoĀarana u mene? Voli te tvoja kþi, Mary Rose
~ 370 ~
DVADESET PRVO POGLAVLJE
©
ǤǡæǤǤ æ©ǡ©
Ǥ Ǧ ǫ Ǥ Ǧ æ æǦǤ Ǧ© ǡ ǡ «ǡ
ǫ Ǧ Ǥ ¯ Ǥ ā
æ«Ǥ āǤ Ǧ««ǫ
æ Ǥ ǡ «æǤ Ǧ © «ǡ Ǥ æǡ ǤæǡǫǤ Ǧ æǤ ā «
Ǥ ā ©ǡ ©Ǥāǡ ǡ©©æǤ
Ǥ ā
Ǥæ© æ«Ǥ « ā Ǥ Ǧ ǤǤǤ
ǫǡǡ©Ǥæ« ©ǤæǤǤǤ Ǧæ«æāǤ Ǧǫǫ « Ǥ ǡ ©Ǥ
~ 371 ~
Ǧ ǦǤ Ǧ ©ǡ æǤæǤ ææ
æ«Ǥ«āǤ Ǧ ǫ Ǧ æǤǡ
ǡǤæ
āǤ Ǧ
«ǤǤǤ Ǧ
ǤǤǤ ©Ǥ««æǤ Ǧ ǡǡǤǤǤǦæǤ Ǥ «ǡ««āǤ āǤ Ǧ «āæǤ Ǧ
©
æ«
æ©Ǥ
©«Ǥ
āā æ © æ Ǥ
æ©Ǥ Ǧ æ ǫ Ǥ ǤǤ ǤǤǤ Ǧ
ǦǤǦæǤ ā ā æǤ
ǡ
«Ǥ Ǧ eǫ Ǧ æ æ
æǡæā«
ǡ
©Ǥ Ǧ āæǡǫ Ǧ Ǥ ā Ǥ
Ǥ æ ǡ © ā æ ©Ǥ Ǧ ǡæ©ǫǤǤǤ Ǥǡǫ Ǧ ǦāǤ Ǥ Ǧ «æ ǡ æ©ǤǤǤ ǤǡǤ
~ 372 ~
Ǧ Ǥ
æ
ǤǤǤæ æǫǡææǤ «āǤ Ǧ©©ǤǤǤ ǡ«æǤǦǡǤ© Ǥæā«æǡāǤ āǤ ǡ « æ « āǤ ā©ǡ « « ©Ǥ © « Ǥ © æ©Ǥ« ǡ©«Ǥ ©Ǥ æ Ǥ «ǡææ © āǤ © «ǫ «Ǥ« Ǥ « æ æ Ǥ āǤ ǡǡǤ Ǥ
ǡ © Ǥ ¯ǤǤ ǡ ææ ©
Ǥ æ © «Ǥ ©Ǥ ǡāǤ Ǧ ǫ ǤǦ ǦæǤǦæǫ ©ǫǡ©ǤæǤǤǤ«ǤǤǤǤǡ ǡ Ǥ ǡ «ǡ Ǥ Ǧ ǤǦǤ Ǧǡǡ«āæ
æ Ǥ æ ǡ ǫ ā æ©Ǥ©«ǦǤǦ Ǥ« ǡǫǡǤ æǤ©æǤ«Ǥ
~ 373 ~
æǤ© ā
Ǥ «¯āǤ«
Ǥ « « ā © Ǥ Ǧ © Ǧ ǤǦāǤāǡ æǤ ǡ ǫ ā æǤ Ǥ Ǥ æ © «
Ǥ æǤ æ ©«©æǤ Ǥ æ ǡ æ ¯Ǥ Ǧ«ǦæǤǦǤǤǤ Ǥ
Ǥ ā
Ǥ ǦæǤ« Ǥ ǦǤ Ǥ Ǧ ǡ Ǥ ǡ æ «ǫ e «ǫ
Ǥā© Ǥ ǦǤǦeǫ ǦǤ«Ǥ«ǡ ǫ~©« ǦǤǤæææ Ǥ
Ǧ æǤ Ǧ Ǧ æ Ǥ Ǧ « ǡ Ǥ Ǧ©æǫ ǤǦ ©Ǥ © Ǥ æ
Ǥ ǡ «
æ
« « æ ¯ǡ Ǥ
~ 374 ~
Ǧǡǡǡ©æǤ
ā Ǥ,«©ǡ
æǡ © « ǡ ©
Ǥ æ © « æ «ǤǤæǡǤ Ǥ © ǡ©
Ǥ©āǤ «ǡ©«
Ǥ ©
Ǥ « æ Ǥ ǡ
¯©Ǥ ,
ǡ
ǣ Ǧ ā āæ Ǥ æ Ǧ Ǥ Ǧ © æ Ǥ © Ǥ āæǤ ǦāǤǦ æǡǤ ǦǤ
ǡ
āǤ© Ǥ
Ǥ©Ǥ
æ ©Ǥ æ
Ǥ «ǡ « ā æ
Ǥ æ « ǡā©©©æǤǤ ā æ æ Ǥ Ǥ ææǡæǤ ǫ« Ǥ æǡ©Ǥæ æǤ Ne dopusti da bude prekasno. Ne dopusti da bude prekasno. æ
ǡ ©ǤǤ Ǥ Ǥ Ǥæ©
©Ǥ ā «
Ǥ
Ǥ ¯
Ǥ Ǥ
«©æ© «Ǥæ «æ
Ǥ
~ 375 ~
ǤæǤ « Ǥ ©
Ǥ ææ«Ǥ
ǡ« Ǥ ā « æ æǤ ǡ Ǥāǡ «Ǥ «Ǥ«Ǥ æǡ
āǤ ǫāǤ©ǫ ©ǫ
«©Ǥ Ǥ Ǧ æ « Ǥ āǤ
«
æā āǤ, æ
Ǥ Ǧ Ǧ Ǥ Ǧ © ǫ©æǤ ǤāǤǦǡ «ǨǦǤǦæǤ«Ǥ©ǤǤǤ Ǧ æǡ¯ǨǦ
āǤ Ǧæ æ āǡ « ǡ ā © «©Ǥǡ ©ǡ Ǥ © Ǥ Ǥ æ āǡ ā © «Ǥ ā æǡ © « æǤ Ǧ «ǡ āǤǤǤǦǤ Ǧ āǨǦǤǦǡ«ǡǤ āǤ ,
ā
Ǥ©
æǡæ«Ǥ æ ¯ «ææǤǦǡāǡ æ©ǡæāǤ Ǥ««Ǥ
āǤ©©æǫ©©
« ā
Ǥ« æǤ «
ā ©
Ǥā
Ǥ
~ 376 ~
æǤ Ǥ Ǥ«« āǡāǤǡ Ǥ ææ«æ©Ǥeæ ǫ©©ǫǤ æǤ©©
Ǥ Ǧ æǤ Ǥ Ǥ Ǥ ǫ Ǥ,ā©ǤǤ Ǧ ææǦā
Ǥ Ǧ
ǤǤǤ ǤæææǫǤ Ǧǡ««Ǥ Ǧ ǫ Ǥ ǡ «ǤāǤ «ǦǤ ǦǤ ««Ǥ
ǤǦæǡāæǤ Ǧǡ««ǤǤ Ǧ āæ © Ǥ Ǥ Ǧ «æ¯ǫǦǤ
æ Ǥ Ǧ ǡǤ ǦǤ Ǧǫ Ǧ
Ǥ «Ǥ
Ǥ Ǧ«
ǡǤ Ǧ,«ǡ«Ǥ Ǧ©āææ©æ©ǫ ǦæǦǤ Ǧ©©ǡ«Ǥ©©Ǥ©Ǥ
āǤ
~ 377 ~
Ǧ
ǡǯæ
ǫ© ā
«æ
Ǥ ææǡǤ~æā
«ǫ Ǧ æǤ Ǧ © Ǥ āæ ǡ ǡ ǡǤ Ǧ ǡ««Ǥ
«©Ǥ Ǧ ¯©Ǥ¯
Ǥ «æǫ
ǡ æ ǡ æǤ ©æǫ ǡ«ǡ
Ǥ
Ǥ¯æǤ
«©ǤǦ æ«ǡǦ ǤǦ Ǥāæ
Ǥ©©ǤǤ æǤǦ
ǦǤ
«Ǥ Ǧ æ æ ǡ Ǥ ©Ǥ Ǥ © ¯ ǡ © ©
Ǥ Ǥ Ǧ© āæ¯Ǥ«æǤ
Ǥ æ¯ æāǤ
Ǥ Ǧ ǡǫ ǫ Ǥ Ǧǡǡ ā
«Ǥ©Ǥ Ǧ ææ©ǡǫǦ
Ǥ æ Ǥ « ǤǦǡ««ǫ «ǤǦǡǤ āǡǤ æ ā« Ǥā
Ǥ ǤǤ
«ǡǤ ǤǦǡ©«æǤ© æǤ ā
ǡæ©Ǥ
~ 378 ~
āǤæ
«
ǤǤ «ǡǤ Ǧǡ¯Ǥ ææææǤ ǡ æ Ǥ «ǡ «ǡ«Ǥ ǦæǡǦæǤ Ǧǡ¯ǡǫǦǤ Ǧ «ǦǤǦ ǤǤ © Ǥ,ǡ ǡææā«Ǥ
ǡǤ ǦǨǦǤ Ǧā Ǧ Ǥ
æǡ «ǤǦǡǫ Ǧ ǦǤ āǡ ǡ Ǥ © Ǥ ©ææǤ ©ǡ Ǥ ā««Ǥ ǦāāǦāǤ Ǧ©æ¯æǦǤ ǦǦǤǦǤ Ǧǡ©ǦǤ
Ǥ Ǧǡ Ǥ æ æ©Ǥ ǦææǫǦ
«Ǥ Ǧ ǤǤ,«ǡ ǡ«æǤ©æ ǤǤǡǫ æǤ © ǫ
ǫ Ǧǡæ©©æǫǦǤ Ǧ© Ǧ Ǥ Ǧ ~ « æ Ǥ «
Ǥæ æ « Ǥ Ǥ
~ 379 ~
ā «
© ©Ǥ ««æǡ « æ«
Ǥ
ǡææāǤ ©
Ǥ æ āǤ æǤæ ǡāǤæ ǫā¯
āǤ ǫǡāǡæ«ǫ©«ǡǤǤǤ æǤ ©æ
ǡāǤ , æ © æ Ǥ æ ǤāǤ ««ǫ āǤ Ǧ ǡ ā ā
Ǥ Ǥ Ǧ ©Ǥ Ǧ ǦāǤ æ Ǥ ««© āāæǤ Ǧ
Ǥ
Ǥ
Ǥ¯Ǥ¯Ǥ Ǥ
Ǥ
Ǥ« « © Ǥ æ ǡ æ «©Ǥ«¯Ǥæ ¯Ǥ Ǧ ǫ Ǧ ǡǡæǤ©Ǥǡ ā
ǤǤā
Ǥ ǡ ǡ «ǡ © ā «
æǤ Ǥ ¯ æāǤ© ǡ Ǥ «ǤæǤ æ Ǥ Ǥ Ǥ « Ǥ ǡǤǤǤǤ«Ǥ æǤ Ǧ «© ǤǤ©ǡ æ Ǥ Ǥ
~ 380 ~
ǡǤ æ
Ǥ ææǤ Ǧ ǫ ǦǤ ǦǫǤǤǤ ǦǡāǤ
æææǤ Ǧeǫ Ǧ
āǤ© Ǥæǡ«Ǥ āǤ
Ǥ ©Ǥā
ǤǤ
Ǥ«Ǥ Ǧ ææǫ ǦǤ Ǧææǫǫ ǦǤ«ǤæǤ æǤ ǤǦ«ǡǤ Ǧ©ǤǤ Ǥ Ǧææāæ «Ǥ Ǧǡ Ǥ
Ǥ
Ǥ æ āǡ ǫ
ā ǡ
©¯Ǥ ǦǦ©ǤǦææǤ~æ ©ǫ Ǧ āǫ ǦǤ Ǧ ææ ©©Ǥ ǦæǦǤǦ Ǥ Ǧeæǫ Ǧæ ǡǡæāǤ āææǤǡææǤ Ǧ«ǡāǡā«Ǥ Ǧ Ǧ ā Ǥ « « Ǥǡ© Ǥ
~ 381 ~
Ǧ ©æǡǤ Ǧ eǫ Ǧ æǡ©æāǤ æ©ǤǦāā©«©Ǥ āæāǤ©©ǡ ǡ © « Ǥ Ǯ ǤǤǤǯ Ǧ æǤ Ǧ Ǥ Ǧ ¯ǡǤ Ǧ ©Ǥ «Ǥ æǫ ǤǦ«Ǥ©æ©æ© ææāæǤǡǤ©Ǥ « æǤ ǡ Ǥ ǡā
æ Ǥ āǡǤ ©Ǥ æǤ©ā
æ
æ©ǡæǤ © Ǥ ǡ æ © «ǫ
Ǥǫ
æ ǫæ ǫ
Ǥāǡæ
Ǥ æ æ æ © ā « Ǥ © ǡ©æǡ ǡ«©æ Ǥ©ǡǤ Ǥ Ǥ ǫ æǫ «ā
ǡ Ǥ Ǧ
©ǡāǤ Ǥ © ©
«Ǥ ǡǤǤǤǤ Ǧ æǤǦǤ Ǧ ǦæǤ Ǧ æǫ
~ 382 ~
ǤǦæǤ Ǥ,ǦǤǦ Ǥ ǤæǤ ©æ©Ǥ Ǧ æ Ǧ«ǤǦ«ǡǫ Ǧǡ©Ǥ©Ǥ Ǧ
Ǥ Ǧ ǫǦ¯æǤ Ǧ
Ǥ æǤǤ Ǧǡ
ǤæǤ æ āæǤ©æǤ æā
Ǥ~Ǥā
ǤǦǦǤǦ āæ Ǥāæǫ Ǧ Ǥ æ æ ©
Ǥ ā æǤ āæ ǫ ǦǫǦæǤ Ǧ«æǡǡæǫ Ǧǫææǫ ǦǤ,Ǥ Ǧ©æǤǡǡ
āǤǡǤ Ǧǡ©āǤǡǤæǤ « ǡ ā© āǤ æ« ©Ǥ
ǤǦ櫯æǫ Ǧæǡǡ ǦǤǦ «ǤæǤ āǤ Ǥ¯æ
æǤ¯ Ǥ«¯æ©æ©Ǥ æǤ ǦǤ«æ«ǡǤǡ Ǥǡǫ Ǥ āǡ Ǥ © ǡ«Ǥ
~ 383 ~
Ǧ ©ǫ©©Ǥā Ǥ Ǥ ǡ ǡ æ Ǥ Ǧ ǡ©Ǥ~©Ǥ©æ©Ǥ Ǥǡ
Ǥ ǡ©æā« ©Ǥ æ ā Ǥ © æ ©ǡ æ Ǥ «ǡǤ ā ǤæǡǤ« ©ǡ©Ǥ «¯ǡ Ǥ ««āǤ Ǥā ǡ«Ǥ æ« Ǥ © æ Ǥ æ Ǥ ā Ǥ æ «ǡāǤ æǡ©Ǥ Ǥ«« ǡǤ ǤǤ Ǥ «Ǥ Ǧ ©ǡǫ ǤǦæǤ Ǧ æāǤ ǤǦ Ǥ©æ©æ«Ǥæ ǫ Ǧ ææǡǤ æǤ© «Ǥ
~ 384 ~
2. sijeĀnja 1876. Draga mama! Danas mi je šesnaesti roāendan i konaĀno mi je dopušteno prvi put staviti svoj lijepi medaljon. Odavno to Āekam. Hvala ti, mama, što si mi darovala ovo blago. VjeĀno þe mi biti dragocjeno. Tako sam sretna što te imam. Adam kaže da nas Bog sve Āuva još od onoga dana kad me našao u onoj uliĀici. U pravu je, mama. Dao mi je Āetvoricu braþe da me vole i štite i dao mi je tebe. Uštedjela sam pola svote potrebne za put u Karolina. Bude li sve kako treba, moþi þu doþi i ostati s tobom sljedeþe godine. To mi je san, mama. Molim te, dopusti mi. Imam silnu potrebu zagrliti te. Tvoja kþi, Mary Rose
~ 385 ~
DVADESET DRUGO POGLAVLJE
æ © Ǥ Ǧ ©æǫǦǡææǤ Ǧ Ǥ Ǥ Ǥ
Ǥ «Ǥ«āǡ ©Ǥ Ǧ Ǧæǡ ©ǤǦā ©Ǥ ©Ǥ ā©Ǥ āǤ æǤ ,æǡ
Ǥ Ǧ Ǧ Ǥ «
«
ǤǦ©æ©ǫ Ǧ āæǡǡǤ Ǧ æ©Ǥ Ǧ «Ǥ Ǥ æ ǡǤ«Ǥ ǤǦǤ ©Ǥǡ©©Ǥ Ǥ~
Ǥ Ǧ ǡǤ©«æ© Ǥ ā « Ǥ Ǧ «
ǡ æ æǤ Ǧ ¯ǦǤ ā « Ǥ « æǡæ«ǤæǤ Ǧ ©ǫǦǤ
~ 386 ~
Ǧ©ǤǤ Ǥ ā ā Ǥ © © ©Ǥ Ǧ«ǫ Ǧ Ǥ «Ǥ ©Ǥ ©Ǥ ǦǫǦǤ Ǧ © æ Ǥ «
Ǥ «Ǥ © Ǥ ©æǤ ©Ǥ Ǧ©Ǥæ© ā ©Ǥ © āæ Ǥ ©Ǥ«©æ æ¯Ǥ Ǧ«ǤǤ ǦǡǤ ǦææǤ ǤǦ«āæǫ æ Ǥ Ǧæ ææǫ ǫ ǫ Ǥ ǤǦ
ǡǫ āǤǦ Ǥ ǦāǦæǤ Ǧ æǡæǤāǤ ā « æǤ æ Ǥā«©Ǥ ǦæǫǦǤ Ǧ~
Ǥ«
āǤææ āǤǤæ ǤǤ ææāǤ ǦǦǦǤ Ǧæ ææ ǫǦǤ ā«æ Ǥ
~ 387 ~
Ǧ āǤǤ Ǥ Ǧ ©æǡǫǦǤ Ǧ ©Ǥ ©Ǥ«Ǥ æǡ©Ǥ ǡæǤ Ǧ eā«ǫ Ǧ ǦǤǦ©Ǥ
ǡ āǤǡǡ©Ǥ © ¯ Ǥ ¯ ǡ ǡǤ Ǧ æǫǦǤ Ǧ ~æ©ææǦǤ Ǥ © Ǥ ,āǡā©Ǥ Ǧ ææææǡ© «
āǤ æ ©Ǥ«ǡǤāǤ ā
Ǥ¯ǡǤ æ Ǥ ā « Ǧ ǡ æāǤ©æǡ
Ǥ Ǧ æ ǫ Ǧ Ǥ Ǧ æǤ,ǤǤǦ,ǡǯǫ Ǧ ǡ«æǤ©æǤ©
æ ā©
Ǥ Ǧ ǫǦǤ Ǧ
ǡǡǤ æā æ Ǥ~ āǡ æǤ Ǧ æǦǤǦ¯Ǥ Ǧ ©æ¯Ǥ ǫ Ǥ©Ǥ Ǧ ¯ Ǥ «Ǥ Ǥ « ©Ǥ Ǧ ǫǦǤ , Ǥ ā
ǡ æǤææ«Ǥ
~ 388 ~
Ǧ Ǩ Ǧ Ǥ Ǧ ǫǤǤǤ Ǥ Ǥ Ǧ¯
Ǥ
«ǡ © ©Ǥ āǤ «Ǥ ©āǤǤ ©¯Ǥ© ©ǡǡ Ǥ©ā
ǡ«© Ǥ
āǡ ǡ ǡ æ©©Ǥ Ǥ
æ āǤ©©Ǥ æ æ « Ǥ Ǥ æǡ©©Ǥ e ¯ æ āǡ Ǥ © © ¯ǡ«æāæ©Ǥæ «ǡæāǤ «
«Ǥ©©ǡ ǡ«©æ¯ǡ Ǥ Ǥ «æ «æǤ ǦǡǤæǫ ǤǦ ǫ Ǧ ǦǤǦ«Ǥ ǦǫææǤǤ ǤǦæǫ ǦæǦǤǦ«Ǥ~æ «ǫ ǦǨǦ«
©ǡǤ ǤǦ«ǡǤ Ǧ©«ǡæǤāææǤǦ ǫ ǦǤ
æǤ Ǧ
Ǥ æ©Ǥ©ǡæ
ǤǤ Ǧ æ æǤ ǦǤ ©ǫ ǦǤ©āæǤ
~ 389 ~
Ǧ ¯ ǦǤ
Ǥ Ǧ ā©ǦǤǦǤ ǤǦ
ǦǤ Ǧ ā æǤ « Ǧ © « Ǥ Ǧ ~ Ǥ āǤ æ æ
ǤǤ Ǧ ā Ǥ Ǥ ā© ā
Ǥ « © Ǥ Ǥ Ǧ ©æǫǦǤ Ǧ ©«ǦǤǦ©©Ǥ «āǤǡ
ǤæǤ æǤ ǤǦ«ǫ ©ǤǤ Ǥ
© Ǥā©Ǥ
Ǥ ææ© ©ǤǤ© ©©ǫ « © ǤæǣǦ
Ǥ æ æ ©Ǥ ā
Ǥ ā ǡæǤ Ǧ æǤ ǤǦāæǡ©ǫ āǤ «Ǥ
«
Ǥ Ǧ ǡ«ǡǤæǤ æǤ æ Ǥ ā Ǥ ā æ Ǥ Ǧ ǡ ǡ Ǥ Ǥ © « « ǡ
Ǥ
Ǥ Ǧ «ǡǤ
~ 390 ~
ǦǤ ǦǤǤǤ ǫǦ
«Ǥ Ǧ ¯æ ǡ ā
Ǥ©ǫ Ǧǡǡ©ǡǤ ǡ ā ©Ǥ Ǥ«Ǥ æǤ
Ǥ Ǧ«ǡā©ǦǡǤ «Ǥ©Ǥæ «Ǥ ā
Ǥ ǡ©
Ǥ Ǥ æ©Ǥ© āǤ æ© æ ǤæǤ ā Ǥ ā ©æāæǡ«Ǥ «Ǥ Ǥ ©ǡǡǤǤǤ Ǧ,«
Ǥ
~ 391 ~
28. studenog 1877. Draga mama Rose! Glasovali smo i mene je zapalo da ti napišem ovo pismo i zamolim te da prestaneš. Mama, držimo pogrešnim to što nas neprestano gnjaviš da se ženimo. Znamo da misliš da bi se Adam prvi trebao oženiti jer je najstariji, ali on to neþe uĀiniti, to je jednostavno tako. Njemu se sviāa ovako kako jest, kao i nama, stoga te molim da odustaneš od zamisli o unucima. Svi oĀekujemo da þe se Mary Rose jednoga dana udati. Sada kada je daleko na školovanju, možemo se malo opustiti. Muškarci u okolici neprestano nastoje privuþi joj pozornost. Osim toga, nikome od njih ne smeta njezino pametovanje. Nedostaje nam, više nego što smo mislili da þe nam nedostajati. Ne moraš se nimalo brinuti za nju. NauĀio sam je kako þe se pobrinuti za sebe bude li je netko od muškaraca iz St. Louisa pokušao gnjaviti. Spakirala je svoj revolver i dvije kutije metaka. Trebalo bi biti dovoljno. Nadam se da se ne ljutiš na mene zato što sam morao biti tako otvoren s tobom. Svi te volimo i željeli bismo da možeš doþi ovamo živjeti s nama. Cole
~ 392 ~
DVADESET TRE*E POGLAVLJE
Ǥ « æ æ ©Ǥ ¯ « ǡ « Ǥ Ǥ ǡ Ǥ ǡ« æǤ©ǤǤ æǡæǤǡ «ǡǤ©ǡæ ǡǤ©Ǥ ǤǦǡǫǦ Ǥ ǤǦ ǫ ǦæǦǤ ǤǦ ǦǤǦ ǡǤ ©æ¯Ǥ«ǤǦǡ«ǫ Ǧæǡ«ǤǤ Ǧ©ǦǤ ©æǤǦ©æǦǤ Ǧ©ǫ Ǧǡ©æǤ毫āǤ
Ǥ Ǧ «æ «ǡ Ǥ ā
ǡǤ ©ǤǦæǫ Ǧ «æ « Ǥ © «Ǥæā©Ǥ ©ǫǤ « ¯ Ǥ © « © ©Ǥ Ǥ æ āǤ
~ 393 ~
Ǧ «ǫǦǤ Ǧ ǡ Ǧ æ Ǥ ǤǦ«ǫ Ǧ ǡǦǤǦ,Ǥæ Ǥ , æ « Ǥ æ « Ǧ ǦǤǤǤ ǤǦæǡǫ Ǧ æǡǡǫ © ne. Ǥ æ Ǥ ǡ ǦǤ Ǧ ǦǤǦǡ«Ǥ©«ǡ ©ææǤǡǤ ««ǡāǤ
Ǥ©©
Ǥ Ǥ Ǥ Ǧ ǦæǤ Ǧ ©Ǥ Ǥ æ «Ǥ ǡ ©
Ǥ © Ǥ Ǥæ¯Ǥ Ǧ ǡǫǡǤ Ǧ ǡ Ǥ æ æ ǡ « ©Ǥ ǡ æǤ ā æ
Ǥ Ǧ ǫ Ǥ © æ Ǥ æ
Ǥ Ǧ «æāæǤ©ǤǤǤ Ǥ © © Ǥ Ǥ
Ǥ © Ǥ
ǤæǤ © ©æ©æǤ Ǧ «©ǡǤ©ǡā
Ǥ©æǤ
~ 394 ~
Ǧ ǦǤ Ǥ ǡ «
ǤǤ ǦǡāǤæ
Ǥ«æǡǤ ǦǦǡ©ǤǤ Ǧǡ©¯æǤæǤ Ǥ æǤǦāǤǤǤ©ǫ ǦǡǦ©Ǥ©æǡ «ǡāǤ ǦǡææǨǦǤ ǦǤǦæ©Ǥ ǤǤ«« ǤǦ æ
Ǥ«āāæǡǫ ǤǤ ǡ« Ǥǡ©āǤ «Ǥ ǦæǦǤ «©ǡ © Ǥ ǤæǡǤ
ā«Ǥæ
« æ Ǥ Ǥ Ǧ©āǤǤ©Ǥ©Ǥ Ǧ©©æǫǦ©Ǥ Ǧ©ǤǡāǤǡ©ǤǤǤ Ǥ Ǧ © Ǥ ǡ
«Ǥ Ǧ «ǫǦ ǡǤ Ǧ¯ǡæǡǦ
Ǥ ǦǡǤ ǦǡǤǤ Ǧ ǫ ǡ Ǥ æǡæǤ Ǧ ǡǫ Ǧ æǡ©Ǥ æ«Ǥ ǤǦ 橯ǫ Ǧ Ǥ
~ 395 ~
Ǧ © ©æ ǫ Ǧ Ǥ «ǣ Ǧ ǡ©Ǥ ©ǤǦǡǤ«© «ǡǤǡæǤ Ǧ
æ©ǦǤǦ ǫǤǤǤ ǤǦ©ǤæǤ
« æǤ «Ǥæ«ā ǤāǤ æǤæ«Ǥ©
«©«æǤ ©©æ ǡæǤ znali. ǡ Ǥ æǤ Ǧ æǡǤ āāǤ© ǡ
ǡæǤǡ ǡāǤ āǤǦ«ǡ«ǫǦ Ǥ Ǧ « Ǥ « ¯ Ǥ ǡ æ ǡ Ǥ
¯
Ǥ ¯ ǡ ©©Ǥæ Ǥǡæ«ǡæǡāā ā©Ǥ ǡ
© æ © æ Ǥ « æǤ æǤ,āæǤ «ǤæǤ «Ǥ Ǥ ©æ«¯Ǥ æ Ǥ æ
Ǥ«āǤ æ Ǥ
©Ǥ © Ǥ «Ǥ , æ © æ æǤ
~ 396 ~
«© æǤ © «
Ǥ ««ǡ Ǥ¯Ǥ ©Ǥæǡ©ǡ «æǤ « © Ǥ Ǥ ā æ Ǥ «« æ©«āǤ ǦǤ©ǤǤǤ Ǧ ǤǤǤǡǡ Ǥ Ǥ©© «ǤǤ¯Ǥ Ǥ æǤ Ǧ ǡ¯ǫ ǦǤ Ǧ ©æ æǤ« æǡ Ǥ «©ǤǦæ ǡǫæ«Ǥ ©Ǥ©
Ǥ ©Ǥ©Ǥāǫ Ǧ©©©©Ǥ «ǡǡǤ «ǤǦǤ©Ǥ
ā ǡǤ «¯æ««Ǥ Ǧ æ««ǫǦ Ǥ Ǧǡ«Ǥ ǤǦǫ æ«ǫ ǦǤ¯ǡǤ Ǧāǫ ǤǤǦ «
ǫ
Ǥ Ǧ ǡ Ǥ ǡ ǤǤ Ǧ ǫ Ǧ Ǥ Ǧǫ ǦǤǤǤǡǤ ǤǦæǤǤǤǤ ǤǤ Ǧ©ǦǤæ Ǥ
~ 397 ~
Ǧ ā©Ǥ©ǡǤ Ǥ © ǡ ǤāǤ āǤ
© ǤǤ
««Ǥ æ Ǥ Ǥ Ǥ Ǧ
ǡæǫ Ǧ Ǥ ǤǦǫ Ǥ Ǧ Ǧ ǡ æ ©ǤǦ©æ©ǡǫ ¯Ǥǫ « āǡææ«Ǥ ǤǤ Ǧ
ǫ ǤǦ ǡææǫæǡǫ ©æǤ Ǥ æ Ǥ «Ǥ Ǥǡææ æ «Ǥ ā ǡ©Ǥ Ǧ ©©æ©æǤǫ ©āǤǦææǫ ǤǦ ©Ǥāāæ
æāæǡæǤ ǡ©æ«āǤ« Ǥ Ǧ ,ǦǤǦæ
ǫ Ǧ Ǥ ©«ǡǤǤ« ǡ«Ǥ
«æǫ æ«
æ©Ǥ Ǧ
ǤǨæ¯ǫ æ©ǤǦǡ Ǥ
~ 398 ~
Ǧ
Ǥ ǡ āæ « æ ǫ ǦǤ Ǧā©©ǨǦǤ « Ǥ © æǤ « Ǥ æ Ǥ
æ
Ǥ
Ǥ
æ
¯Ǥ Ǧ
ǦǤ
Ǥǡ« Ǥ,¯Ǥ Ǧ«ǡ
Ǧǡā©ā«ǤǦæ āǡ Ǥ ā æ ǫ ¯ æ æ© Ǥ ǦāǡǤ Ǧ©©ææ¯Ǥ Ǥ©©æāǤ Ǧ©«ǦǤ ǦǡǤ «Ǥ «āæǤ Ǥ āǤ ā©¯ǡ
Ǥ Ǧāææ«Ǧæ¯Ǥ «ǤǦ¯æ
Ǥ
ǤæǡǤǤ Ǧ æ æ
ǡǡæ ā æ
Ǥ
æǤ æǤ ©æǤ æ«Ǥ «Ǥ« ā © Ǥ
ǡ æ « ©© Ǥ Ǥ āǡ©Ǥ ~¯ǤǤ«Ǥ«ǡ Ǥ
~ 399 ~
æǤǦ©Ǥ ««ǤǦ©æǫ ǤǦ©ǡææǤ æ©Ǥæǡǡæ©æ Ǥ Ǥ Ǧ Ǥǡ«Ǥ«ǤǤǤ©æ ©ǤǡǤǤǤ Ǧ ©æ©Ǥ©æ«Ǥ Ǧ æǤ Ǧ «Ǥ Ǧ Ǥ Ǥ Ǧ Ǥ « ææǤ Ǥ ©Ǥ«ǤǦ Ǥ Ǧ æǫ Ǧ ææǤǤǤæǤ Ǧ ©æǤǤ Ǥ Ǥ āǤ©«āǤ ææǡǤ~ © © æ Ǥ«ǤǤ æǡ ǡ æ «ā«Ǥ © æ ā « æ « ©Ǥāǡ«
Ǥ Ǧ «ǡāæǤǤ Ǥǡ «Ǥ
Ǥ Ǧ ǫ ǫāæ
Ǥ Ǧ ©Ǧ©Ǥ Ǧ ǡ«æ Ǥ ǫ Ǧ ǤǤǤǤǤææǫ
~ 400 ~
Ǧ æ © Ǧ
Ǥ Ǧ æ
ǡāæǤā
ǡ æǤ ©«Ǥ «ǡ Ǥ ¯ «Ǥ ǡ
Ǥ Ǧ© ǦǤ Ǥ Ǧ Ǥ æǫ «ǡǤ ©©«ǤǦ Ǥ©æǫ ǦæǤāæǤ ǡ æ æǤ Ǥ æǤ
Ǥ
ǡǤ ǡ ¯Ǥ
Ǥ Ǧ æ
ǦǤ©ǫ ǦǤ Ǧ
āæǤǫ Ǧ Ǧ ǡ Ǥ Ǥ « © æ
Ǥ
ǡæ«©Ǥ Ǧe©æǡ©ǫ ©
æǤ«æ©Ǥ ǦǦǤ ǡ©Ǥ
« Ǥ « æ Ǥāǡæ āāāǡ Ǥ
Ǥ āǤ©ǡǤ ©«ǡ©Ǥ Ǧææ«bilo koga Ǥ Ǧ«ǫǦǤ Ǥ©ǡ Ǥāæ
«Ǥ Ǧæā«ǡ¯Ǥ,æ ǡǫ Ǧ,Ǥ
~ 401 ~
Ǧ Ǥ
Ǥ
©Ǥ« ©æ
Ǥ æ Ǥ ©
ǡ ææ©Ǥ«ǡ Ǥ «æǤā
Ǥ
© Ǥ Ǥ ¯Ǥ ©
Ǥæ Ǥ «
Ǥ æǡǤ Ǧ ā Ǥ ǡ Ǧ
Ǥ æǤāǡǫ Ǧ ǡ««ǤāǤ Ǧ ǡæ««æ ǡ ǡ « Ǥ ā
Ǥ © ǡ ©ǡ ǡ
Ǥ
ǤǡæǤ© Ǥ«ǡ
Ǥǫææǫ Ǧ ǡ««Ǥ Ǧ Ǥ
«æāǤ Ǧ ǡ © ā Ǥ©©©ǡ
«Ǥ©Ǥ «Ǥā ¯æ
«ǫ««Ǥ Ǥ Ǧ æ ā ǡ««Ǥāæ«Ǥ Ǧ ǡ©©Ǥ ææ¯ǫ Ǧ ǡ « «Ǥ ā
Ǥ «
æ Ǥ
ǤǦ
ǫ Ǧ ǡ««ǡǫ Ǧ Ǥ æǤææ æ
ǤæǤ
~ 402 ~
© ā Ǥ © æ Ǥ Ǥ æǫ Ǥā
©Ǥ æ
Ǥ Ǥ Ǧǡ««ǡǤ««Ǥ Ǧ ǡ©Ǥ Ǧ,«ǡ©āæǫ Ǧ©Ǧ
Ǥ Ǧ«āǤǤǤǤ Ǧ©æǤ«ǡǡǫ Ǧ © ©ǡ ā Ǥ Ǥ Ǧ
ā Ǥ ©
ǡ © āǤ Ǥ «
æā ǤǡææǤ « æ ǡ
Ǥ Ǥ Ǥ ǤæǤ
Ǥ æ ©Ǥ ǦǦæǤ ææ æ«æ
¯Ǥ āǤ©æ
ǡ Ǥ
Ǥ
Ǥ © « ©«Ǥ
æ
æ ©Ǥ «Ǥ
ǤǤ ææǤ «æǡ æā Ǥ© æǤ āǤ ¯ «Ǥ ā ǡ ǡæ©ā©Ǥ ā«Ǥ«Ǥ Ǥ ǤǤ
~ 403 ~
Ǥ,
æ Ǥ Ǧ ææǡ««ǫ æ ā Ǥ Ǧ , ¯ æǦæǤǦ©āāǤ ǡǤǦǦæǤ «
æǡ ǣ Ǧ , «ǤǤǡ
Ǥ Ǥ
ǡ ǡ « æ
ǡ © Ǥ « āāǤ Ǥ Ǧ ǡ Ǥ © © «Ǥ © ǡ
Ǥ Ǥ © ǡ©Ǥ
Ǥ Ǧ
āǤ Ǥ
ǡ« āāǡ āǤæǡ 毩Ǥ ǡ © Ǥ ǡ
¯ Ǥ ©Ǥ«©ǡǡ ǫ Ǧ ©ǡ««Ǥ Ǧ ǡæ«Ǥ~ Ǥ©«ǡā
Ǥ«āā© æǤǡǤ æææ«ǫ Ǧ ǡ««ǦǤ æ
æ
Ǥ Ǧ ā««Ǥ««ǡ © Ǥ
ǡ © ā ¯Ǥ
ǡ © āǤ ǡ æǤ ā æ ǡ ǡ©āǤ
~ 404 ~
Ǥ æǤ ǤǤ ǡ ǡ « æ āǤ « æ«Ǥ æ«Ǥ~Ǥ Ǧ©©æ
Ǥ«©æ æ Ǥ ā © æ
æ«āǤ « Ǥ , « Ǥæǡ©© āǡæ««¯ æāǤͳͺ͵ͷǤǡ
æ
Ǥ
āæ©ǡǤ ǡ
æ Ǥ«Ǥ ǡ
āǤæ¯ ǫæǡǫ
Ǥ «ææǤ Ǧ © Ǥ ǡ ā æ Ǥ ͳͺ͵ͷǤ Ǥ¯«ǤǡǤ
¯
ͳͺ͵ͷǤ © ǡ æǤ ǡǡǡǤæ æ«Ǥæǡ æǤææǤ
ǤǡææǤæ ǫ
Ǥ Ǧ ǣ Ǯ ǡ ǡ ā©ǡ©©æǡ «« ā ǫǯ © ǡ ǡ ©ǡ ǡææ«ǤǤ
æ æ « ǡ © æ æ Ǥææǡ
ǡ©ǤǤǤ«æǤ ǡææǤ Ǧ « ǡ æ «¯āǤ
ǡæǡ
©ǡǤǤǤ~
~ 405 ~
Ǥ Ǥ¯Ǥā æǤ~āǤ æ æ Ǥ Ǥ æ Ǥ
© ¯ «Ǥ ǡ Ǥ ǡæǤā
ǡ æǤǤǤǤǦ
«ǡ ǦǤǤǤǤ ǡæ©ǡ©Ǥ Ǥ«
ā
ǤǤǤǦ
« ǦǤǤǤǤ ǫ « æ
ǡāǤǦǡǡ©ǡ ǫ « Ǥ ā æ
Ǥ Ǥ Ǧ Ǥ ā
ǡǤǡææ
Ǥ ǡ«ā©Ǥ©Ǥææ ¯ǤæǤ
ǡ Ǥǡ©«Ǥ Ǥ ǡ Ǥ Ǥ
Ǥ Ǥ ǡ Ǥ © © æ Ǥ æ ǫ æ
āǤ æǤ æ © Ǥ ǡ ǡ æ Ǥ ææ
āǤ æ Ǥ Ǥ Ǥ Ǧ « ǡ Ǥ æ
«āāǤǤ ©©āǤ©©ǣ ǡ
ǡ ǡ «Ǥ ǤǡǡǤ
Ǥ
Ǥ©«ǡ Ǥæ¯Ǥ
~ 406 ~
ǡ«Ǥā« ā
Ǥ
Ǥ æ Ǥ Ǥ « « Ǥ
ǡ © ǡ Ǥ æǤ ©Ǥ «««ǣ Ǧ©æǤæǤ ǡāāǤǤ ǡæǡ« Ǥ ǡ æ Ǥ «
æ
«Ǥǡ¯« Ǥ æ « ǡǫǡ « Ǥ ǡæǡ Ǥ«Ǥæ ǤǤǡǡ ǡæææ©Ǥ Ǥ Ǧ«ææ
©Ǥe ǡæ«Ǥǡ «Ǥ
æ ā āǤ ǡ « Ǥ Ǥ «
Ǥ «
āææ¯ āǤ ~ ā āǤ « « ǡ æ Ǥ ǡ © Ǥ «Ǥ«ǡ« ©Ǥ~ Ǥǡā ©āǤ ©Ǥ æ
«
Ǥ « « Ǥ Ǥ ǡ æ æ Ǥ«
æǡā©
ǡ ǤǡǤǤ Ǥ ǡ ǡ Ǥ Ǥ © ǡ« ©Ǥ æǤ © ǤāǤǡ © «
ǡ ǡ «Ǥ
~ 407 ~
æǤ«Ǥ Ǧ ǡǤǡ ©ǤǡǤ«ǡ æǤ ǡ Ǥ ǡ Ǥ ««Ǥææ©ǤǤ «Ǥ,
Ǥ ǡ æ ǡ
Ǥ æ
«ǤǡǤ Ǧ ǡǫǦ
Ǥ Ǧ ǡǡǤ Ǧ
ǡ«©æǫ « «Ǥ Ǥ æ ā««Ǥ «
Ǥ
æǤæ
æ
ǤǡāǤ Ǧ ææǡǡāææǤ æ ā æ æ ¯ǫ Ǧ
©
ǡ
Ǥ ǡ ¯ ©āǤǤ Ǧ
Ǥ
ǫ Ǧ ǡǡǤ Ǧ ǡāæǤ
«©Ǥ Ǧ ǡ ā Ǥ Ǥ © ǡæǡ©Ǥǡǫ Ǧ Ǥ Ǧ «ǡ«Ǥāā©Ǥ Ǧ Ǩ Ǧ
Ǥ Ǧ ā © Ǥ © æ Ǥ
ǤǦǡ«ǦǤ Ǧ æǡǤæǤ Ǧ «ǡæǤ¯Ǥ ǡ Ǥ
ǡ ǡ ¯
āǤǡ
©ǡǤ
~ 408 ~
æ
©Ǥ Ǧ
ææǡǤǤ Ǧæ
©
Ǥ«ǡ æ
Ǥ ǦǤ «Ǥ Ǧ
ǡǫ
ǡǫ ā
ǡ «Ǥ ǤǤ©
Ǥ æ æ ǡ « æ Ǥ «
Ǥ Ǥā
Ǥ Ǥ Ǧ ǡ ¯© Ǧ ā
Ǥ Ǧ æ ǫ Ǧ ǡ ǤǤǤ
Ǥ «Ǥ ā ææ
āǤ ā «Ǥ
Ǥ
ǡ æ Ǥ Ǥ Ǥ ǦǡǤ ǤǦ«æāǤǡ©æ āǤ
©ǡ«Ǥ «©
«æ Ǥ æ « Ǥ Ǧ ǡ ā ¯© ǡ ā Ǥ ©æǡǫ ǦǤ Ǥ Ǥ~ ¯
Ǥ«Ǥ Ǧ
ǡæǤ «Ǥ
ǡǫ ǦǤǤ ǦǡæǤ ǦǤ
Ǥ Ǧeǫ
āǫ Ǧ ǤæǤ Ǧ æ
« Ǥ æǡsilno ponosan na svojega oca.
~ 409 ~
Ǧ ©ǡǫǦ
ǤǦāǤ « āǤǡ
Ǥ Ǧ
ǫ Ǧ Ǥ Ǧ ¯ǫǫ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥ ǡǫ Ǧ ǡæ«ā
Ǥ Ǧ ǡǫ Ǧ ǡ«ǫ Ǧ æǤ Ǧ Ǧ
ǤǦæǤǤǤ Ǧ æā
ǫ Ǧ «Ǥ Ǥ
Ǥ Ǧ
ǫ Ǧ ǡǤ ǤæǡāǤ
Ǥ æ « Ǥ Ǧ « «
æ
ǡ æāæǤ æāǤǤ æ
Ǥǡ
ǫ ǤǦæǡæǤǤǤ ©Ǥ Ǧææ«
ǫ Ǧ Ǩ ǦǤ Ǧ~ æǤ ǡ ¯Ǥ©Ǥ Ǧ ¯ǡ
ǫ Ǧ āǤǤ Ǧ æǫǡæ« æ © « æ
©ǤæǤ Ǧ Ǥ Ǧ æ Ǥ «Ǥ © Ǥ
~ 410 ~
Ǧ«æǤǦ
ǤǦ æ
ǡ
ǤæǤ ǦæǦāǤ ǦǡæǨǦǤ
Ǥ Ǧ Ǧ Ǧ æ æǫ Ǥ « © ææ«Ǥ
æ Ǥ ǦāǡǤæ
Ǥ ««ǫ Ǧā «Ǥ Ǧ ¯ǫ æǫ Ǧ Ǥ~©ǤāǤǤ Ǧ,ǫ ǦǤ
āǤ Ǧ ǡ Ǥ æ æ ā Ǧ
Ǥ Ǧæǡææ ǫ ǦǡæǤǤ©Ǥ Ǧæ««ǡǫ Ǧ æǤ©Ǥ
©
Ǥ Ǧ «ǫ ǦæǤ Ǥæ«ǤǦ Ǥā¯« Ǥ ǡ
Ǥ ǡ ǫ ǡ ā ā Ǥ ā ǡ © ǡ ǫ Ǥ ǡ ǡ æ Ǥ e ææ©ǡǫ Ǧ¯Ǥ Ǧ¯ǫ ǦǡǤ Ǧ æǫ ǦǤ~©ǡ æ«Ǥ Ǧ
ǫ Ǧ Ǥ
~ 411 ~
Ǧ ǫ Ǧ Ǥ Ǧ «ǡǡǫ ǫ ǤǦǡǤ Ǧ «æǫ ǫ Ǥ
ǡæǤ Ǧ ǡǦ
Ǥ Ǧ ǡǤ ǤǤ Ǧ æ « æ « ¯ Ǥ ,
āæǡ ǡ ǫæǤ Ǧ Ǥ Ǧ ǫǦ
Ǥ Ǧ æǤ Ǧ āǡ«ǨǦǤǦ
ǤǤ Ǧ ǦǤ ǤǤǦǡǦǤǦ æāæǤ ǡ«Ǥ,æ ¯ æ ā
¯ « Ǥ ǡ æ ā««æǫ ǤǤǦæā ǫeǫ Ǧ ©Ǥ~
ǡǫ Ǥ ǡ ā æ Ǥ©æǤ Ǧ ,ǡǫææǫǦ
Ǥ Ǧ ǡ« ǦǤǦā ǡ Ǥ
āǤ Ǧ æ ǫ e © ǡ ǫ Ǧ ©Ǥ Ǧ ǡæǡ©ǤææǤ© āæǤ Ǥ ā
Ǥ Ǧ æ ææ
© æ
Ǥ ā ā Ǥ ææ
Ǥ©ǤæǤā« āǤ
~ 412 ~
« Ǥ Ǥ «
æ«æǡāǤ ǤǦ«
Ǥæǡ Ǥ¯æ© Ǥ ǡ ǫ © ©Ǥ«Ǥ
Ǥ ā æ «Ǥ Ǧ æ ǫ æ æ Ǥ ǡ
«Ǥ æ æ æ Ǥ
Ǥ āǤ Ǧā«ǡǡǫ Ǧæ«Ǥ Ǧæǫ «Ǥ æǫǦǤ ǦǡǡāǨǦǡ«©Ǥ Ǧ, «ǡ æǡ ā « Ǥæǡ«æ æǤ
ǤǦǤ¯
ǡæ
ǡǤ
Ǥ æāǤ
ǤǦ©ǫ Ǧ Ǥ ǦāǤǡǤ Ǧ
æǡǦ«Ǥ Ǧ
Ǥ«
ǡ
Ǥ
©ǦǤǡ ǡ ā Ǥ ~ ǡ ¯ǡ©ā©
Ǥ æ æ āǡ æ Ǥ ~ æ ©Ǥ «
Ǥ
Ǥǡ©æǤ Ǧ Ǥææǡ© © «
Ǥ æ Ǥ Ǥ æǡ « Ǥ
Ǥ«
Ǥ Ǧ
ǦǤæ«
ǤǦ©
Ǥ
~ 413 ~
ā
æ Ǥ « « æ Ǥ ǡ«Ǥ «Ǥ
Ǥ « Ǥ Ǧ
Ǥ
Ǥ
Ǥ Ǧ ǡ«ǡ«ǦǤǡ ǡæǤǦ ǫǦ Ǥ Ǧ Ǥ āǣ Ǯ ā æ © ā Ǥ © Ǥ
© ā «Ǥ Ǥ Ǥǡǡ ©Ǥā «ǡæ © æ āǡ æ æ ǡǤāǤǯ
æāǤ
Ǥ ©ǤǤæ©āǤ Ǧ æ««ǫ Ǧ Ǧ
ǤǦǤ Ǥ Ǧ ǡ«
ǫ Ǧ
ǤāæǤ Ǥ ¯ æ © Ǥ Ǧ ǫ
ǤǦæǤ
«Ǥ
Ǥ «ǡǤ ǡǤ,«ǡ Ǥ Ǧ æāǫ Ǧ Ǥ ā
ǤǦ©ǫ Ǧ «
Ǥ ~ «Ǥ ā æ © ©Ǥ Ǧ ǫ Ǧ «
Ǥ«æ ǡ «
Ǥ ©ǡ Ǥ
~ 414 ~
Ǥ Ǥāā«Ǥ «ǡǤ Ǥ©Ǥ æ æ
Ǥ Ǥ ǡ«āǤæ æǤ Ǧ
©ǫ ǦǤ ǣǦ
ǡǤ
ǤǦǫ ǦǡǡǤ«© Ǥæ«æ«Ǥ Ǥ
Ǥ «
ǡ Ǥ æ Ǥ Ǥ ǦǡǡāǤǦǣǦǡ
āæ« Ǥ Ǧ ǡ Ǥ
Ǥ Ǥ Ǧǡ
ǡǤǡæ Ǥ æ ǤǤ ǦǤǤ Ǧææ«
ǫǦǤǦ æǫǦ¯ǤǦæǤ ©Ǥ © Ǥ ā ¯ Ǥ ǡ ©Ǥ
æ æǤ æǤ æāǤǡ æ
Ǥ Ǧ Ǥ
ā Ǥ æ
«
Ǥ « Ǥ ǤǤǤ
~ 415 ~
© Ǥ Ǥ «Ǥ Ǥ ¯ «ǡ ǡ æ æ
Ǥ æ Ǥ « ā «Ǥ æ Ǥ © æ æ ǫ«
ǤǡǤ Ǥæ«
ǡ Ǥ © āǡ Ǥ © © ā āǡ « ā
© ā ǤǤǡæǡ«ǤǤ
æ«Ǥā¯
ǤæǤ Ǧ
¯ǦǤǦ©« Ǥ©æǤ æǤ «ǡ«Ǥ «
Ǥ āǤāǤǤ ā«āǤ©© Ǥǡæ©Ǥā ā©Ǥ āǡǤ ǡ© Ǥ Ǥ© æ æǤ Ǥ ǤǤǡæ Ǥ ǤǦ ǫǦæǤ Ǧ ©ǡǫ
æāæǤǦæǡ
Ǥ Ǧ Ǥ Ǧ Ǥǡ
ǤǤ ǤǦǡ«ǤǤǤ Ǧ ǡæ«Ǥ
Ǥ ā Ǥæǡāæ «Ǥ ǤǦǤǦǤ
Ǥ
æǡ ǤǦ ǡ ǫǦ ǡ« «Ǥ
~ 416 ~
Ǧe«āǫ ǣǦǤ Ǥ«ǡ
Ǥ
ǤǦǡǤæ Ǥ ǡ Ǥ ā æ
©ā Ǥ«Ǥ¯ǡǤ Ǥ¯æǦǡæ«©Ǥ āæ
ǤǡāǤ Ǧ
ǡ«ǫ,ǫ Ǧǡ«ǡ
©Ǥ~ Ǥ āǤ ā ¯ Ǥ ā āǡǦǤǦ æāǫ Ǧ ǤāǤ Ǥ Ǧ~©āǫ Ǧǡ««ǤāǤ Ǥ Ǧ ǡ Ǥ Ǥ Ǥæ¯ǡ «Ǥ Ǥ Ǧ ǡ æ©ǡ ¯
Ǥ æ Ǥ
ǤǦǡǤ Ǥ
Ǥ Ǧ āæ « «ǡæǤ©Ǥ
Ǥ ǦǦāǤǤ Ǥ Ǧā©
Ǧ ǤǦ©©æ«ǡǤ Ǧ¯æǡǤ
ǨǦǤ Ǥ©Ǥ æ©Ǥ © © æ Ǥ æǤǤ««© ©æǡ©Ǥ
æ
Ǥ āǤ Ǥ
~ 417 ~
Ǧ ǡ¯¯Ǥ©Ǥ Ǥ æ
ǡā
ǡæǤ ,Ǥ
æǤ ǡ
æǤǣǦǨ æǤ
ā ǡæ© ¯ Ǥ æ
« «Ǥ æ
«ǤæǤ Ǧ ~æǡ
ǡæǫǦ
Ǥ
Ǥ Ǧ ǨǦǤǦ
©Ǥæ Ǩ Ǥ,Ǥ Ǧ¯ǡ Ǥe«ǡǫ Ǧ Ǥ Ǧ ǤǤǤǡāǡǡāǤǤǤǫǤǤǤ ǤǦā
©ǡǤææ
æǡǫ Ǧ ǡ Ǥ ǡ ǫǦǤ æǤǡ
Ǥ ǡ
©ǡǤ ǡ
Ǥ «
Ǥ æ æ
æǤ« ¯Ǥ Ǧ «ǡǫ Ǧ ǤǤ æǤ Ǧ ǫ Ǧ ǡǤāǤ Ǧ ǫ
āǫ Ǧ Ǥ Ǧ ǫ Ǧ ǤǤǤ Ǧ æǤ Ǧ ǫǦ Ǥ
~ 418 ~
ǤǦǤǤ āæāǤæ©Ǥ Ǥ ǦǡǦǤ ǦæǤāǤ Ǧ¯ǡǫ ǦǤāǤ Ǥ«
Ǥæ « Ǥ ææ ǤāǤǫ æ Ǥ ǡ ©Ǥǡæ «Ǥ æ « Ǥ ©©Ǥ««æǤ Ǧ©ǦǤ Ǧāææ©Ǥ Ǥ~ā Ǥ©æǤ « ā Ǥ « Ǥ ǣ Ǧ ǡ ©Ǥ © æ Ǥ © ā ©Ǥ©ææ©æǤ Ǧæ©Ǥ©©ǦǤ Ǧæǡ ā
Ǥ ~ e Ǧ Ǥ Ǧ©ǡ«Ǥāæ«ǫ ǤǦ «««Ǥ«Ǥ ǫ Ǧ,æǦǤ ǦæǡǤ «©Ǥ ¯ǡ æ Ǥ ǤæāǤ«ǡ ««æǤ©ǡǡæ æǤ « Ǥ ǡ ǡ āǤ Ǯǡǡ«æǤǡ« ««ǤæāǤǯ
ǡǤǦ©æǤ «Ǥ«
Ǥ ǦǤ
~ 419 ~
Ǧ ǦǤǦ©©
©ǡ «ææǡǤǡ Ǥ «æǤǤ Ǥ©«æǤ æǤææ«Ǥ Ǥ æ ǡ «æǤ æāǤ «
āæǤǦā ǦæǤ Ǧ ǦāǤǦ«æ«æ«Ǥ Ǥ Ǥ
Ǥ Ǧ ǦǤ Ǧ ǦǤ Ǧ æǡ«Ǥ~ ©«ææǤ Ǧ ©æ
«æǫ Ǧ ǡ«āǤǡ©
Ǥ Ǧ ,ǦǤ Ǧ ,ǦāǤ Ǧ «
ǫ Ǧ © ā æ Ǥ Ǥ ǡǫ
© Ǥ ǡ © Ǥ æ Ǥ
Ǥ ǡ«Ǥ© Ǥ~Ǥ Ǥǡ« «Ǥ «ǤǦ
āǫ Ǧ ©æǤ©©Ǥ © Ǥ Ǧ æ ā ©Ǥ~Ǥ Ǧ «Ǥ Ǧ ©ǤǫǦǤ
~ 420 ~
Ǧ«ā Ǥ©Ǥ ~««āǤ Ǧeæ«ǫǦǤ Ǧ ǡ Ǥ ǡ æ Ǥ ǤǦǡǤ ǦāǤǤ ā © ©æǤ æ ǡǤ Ǧæ©ææǤ Ǧǡ©æǡ© ©©āāǤ ǦǫǦǤ ǦæǦǤ ǤǦ ©Ǥ©æ «ǡ Ǥ ©æ «
Ǥǡǡ«æ «Ǥ Ǧ Ǥ ǡ « Ǥ ǡ © ǫ æǤ ǦǦæǤǦ æǤ© © Ǥ
æǡ Ǥ æ « ǫ©æǡǤ Ǧ© Ǥ , «
Ǥ ¯ Ǥ āǤ Ǥ
Ǥ DzdzǤ æǡ©«©«æǤ ǡ© «Ǥ Ǥ Ǥ ǦǤ
Ǥ ǦǤāāǤ ǫ Ǧ Ǥ © ā « ǡ
Ǥ æ © Ǥ Ǧe©©ǫ Ǧæǡ Ǥ
© © Ǥ«©Ǥ©æǡ ©āǤ© «āǤ
~ 421 ~
Ǧ æ©ǫ Ǧ eæǡæ«ǫ Ǧ æǤ Ǥ Ǥ āāǤ ā
Ǥ Ǧ « æ Ǥ Ǥ ā ā ¯
©Ǥ«Ǥ Ǧ æǤ Ǧ æ Ǥ Ǥ © ǫ Ǥ © ¯ǡ «Ǥ ā © Ǥ , © «Ǥ ©āǤ Ǧ æ«Ǥ
~ 422 ~
Draga djeco! Livonia sada poĀiva u miru. Pogreb je bio prošli tjedan. Stajala sam izvan crkve tijekom mise, a potom je ispratila do groblja. Ostala sam još neko vrijeme s njom, nakon što su svi otišli, i oprostila se od nje. Nedostajat þe mi. Našla sam družicu koja þe sa mnom putovati i napokon stižem kuþi. Postoji gradiþ u Kansasu prepun crnaca koji su se tamo nastanili nakon što su napustili Jug. Odmorit þu se ondje nekoliko dana i vidjeti sa starim prijateljima prije nego što nastavim put. ÿuvao vas dragi Bog dok ne stignem. Vaša mama, Rose Najdraži Adame, dovodim ti nevjestu.
~ 423 ~
Od svih cvjetova, ružu smatram najboljim. Pravi je simbol djeve: Jer kad joj se zapadni vjetar nježno udvara, Kako li samo skromno cvjeta i oslikava sunce Svojim Āednim rumenilom. Ali kad joj se nepristojan i nestrpljiv sjeverni vjetar Približi, Ona ponovno svoju ljepotu kreposno u pupoljak skrije, I obiĀnom ga trnju prepusti. Doista je Āudesna. ... Od svih cvjetova, ružu smatram najboljim... Iz ¯ Williama Shakespearea i Johna Fletchera
~ 424 ~
DRAGI ,ITATELJU!
æǤ «
æ« ©ǫ ©Ǥ
©Ǥ Sve za Rose āǤ~æ
« Ǥǡ©ǡ āǡ ǡ
Ǥǡ Ǥ «Ǥæ©«æǡ
ā « eǤ « - Nevjesta Ǧ ǡ ā ©ǡ
Ǥ ͳͳͳͶǤ« Sve za Rose, «ǡ©© æǤ«æǤ © Ǥ ā
Ǥ Ǥ æ ©Ǥ web
ǤǤ
Ǥ
BalkanDownload.org ~ 425 ~