Sha`nenozool Quran 3

‫»ﺑﻪ ﻧﺎم ﯾﮕﺎﻧﻪ ﭘﺮورﮔﺎر ﻫﺴﺘﯽ«‬

‫ﺷﺄن ﻧﺰول آﯾﺎت – ﺑﺨﺶ ﺳﻮم)ﺳﻮره ﻫﺎي ﯾﻮﻧﺲ‪ ،‬ﻫﻮد‪ ،‬و ‪(...‬‬

‫ﺳﻮره ﯾﻮﻧﺲ‪ .‬آﯾﻪ ‪ 15‬ﺗﺎ ‪17‬‬ ‫اﯾﻦ آﯾﺎت درﺑﺎره ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از ﺑﺖ ﭘﺮﺳﺘﺎن ﻧﺎزل ﺷﺪ ﮐﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﻣﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬آﻧﭽﻪ در اﯾـﻦ ﻗـﺮآن در ﺑـﺎره ﺗـﺮك ﻋﺒـﺎدت ﺑﺘﻬـﺎى‬ ‫ﺑﺰرگ ﻣﺎ‪ ،‬ﻻت و ‪‬ﻋﺰّى و ﻣﻨﺎت و ‪‬ﻫﺒ‪‬ﻞ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﺬﻣ‪‬ﺖ از آﻧﺎن وارد ﺷﺪه ﺑﺮاى ﻣﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺤﻤﻞ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﻰﺧﻮاﻫﻰ از ﺗﻮ ﭘﯿﺮوى ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﻗﺮآن دﯾﮕﺮى ﺑﯿﺎور‬ ‫ﮐﻪ اﯾﻦ اﯾﺮاد در آن ﻧﺒﺎﺷﺪ! و ﯾﺎ ﺣﺪاﻗﻞ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ را در ﻗﺮآن ﮐﻨﻮﻧﻰ ﺗﻐﯿﯿﺮ ده! اﯾﻦ آﯾﺎت ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﻫﻮد‪ .‬آﯾﻪ ‪ 12‬ﺗﺎ ‪14‬‬ ‫‪ -1‬ﮔﺮوﻫﻰ از رؤﺳﺎى ﮐﻔﺎر ﻣﮑﻪ ﻧﺰد ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﻣﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﮔﺮ راﺳﺖ ﻣﻰﮔﻮﯾﻰ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ﻫﺴﺘﻰ ﮐﻮهﻫﺎى ﻣﮑـﻪ را ﺑـﺮاى ﻣـﺎ ﻃـﻼ‬ ‫ﮐﻦ! و ﯾﺎ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎﻧﻰ را ﺑﯿﺎور ﮐﻪ ﻧﺒﻮت ﺗﻮ را ﺗﺼﺪﯾﻖ ﮐﻨﻨﺪ! آﯾﺎت ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ‪.‬‬ ‫‪ -2‬از اﻣﺎم ﺻﺎدق )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﻧﻘﻞ ﺷﺪه ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ ﻋﻠﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴ ﻼم( ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﻣﻦ از ﺧﺪا ﺧﻮاﺳﺘﻪام ﮐﻪ ﻣﯿﺎن ﻣﻦ و ﺗﻮ ﺑﺮادرى ﺑﺮ ﻗـﺮار‬ ‫ﺳﺎزد و اﯾﻦ درﺧﻮاﺳﺖ ﻗﺒﻮل ﺷﺪ و ﻧﯿﺰ ﺧﻮاﺳﺘﻪام ﮐﻪ ﺗﻮ را وﺻﻰ‪ ‬ﻣﻦ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ درﺧﻮاﺳﺖ ﻧﯿﺰ اﺟﺎﺑـﺖ ﮔﺮدﯾـﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕـﺎﻣﻰ ﮐـﻪ اﯾـﻦ ﺳـﺨﻦ ﺑـﻪ ﮔـﻮش ﺑﻌـﻀﻰ از‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن رﺳﯿﺪ‪) ،‬از روى ﻋﺪاوت و دﺷﻤﻨﻰ( ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ ﯾﮏ ﻣﻦ ﺧﺮﻣﺎ در ﯾﮏ ﻣﺸﮏ ﺧﺸﮑﯿﺪه از آﻧﭽﻪ ﻣﺤﻤﺪ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( از ﺧـﺪاى‬ ‫ﺧﻮد ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ )اﮔﺮ راﺳﺖ ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ(‪ .‬ﭼﺮا از ﺧﺪا ﻧﺨﻮاﺳﺖ ﻓﺮﺷﺘﻪاى ﺑﺮاى ﯾﺎرى او ﺑﺮ دﺷﻤﻨﺎن ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ و ﯾﺎ ﮔﻨﺠﻰ ﮐﻪ او را از ﻓﻘﺮ ﻧﺠـﺎت دﻫـﺪ‪ .‬ﮐـﻪ‬ ‫اﯾﻦ آﯾﺎت ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ داد‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره رﻋﺪ‪ .‬آﯾﻪ ‪30‬‬ ‫ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ اﯾﻦ آﯾﻪ در ﺻﻠﺢ ﺣﺪﯾﺒﯿﻪ در ﺳﺎل ﺷﺸﻢ ﻫﺠﺮت ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬در آن ﻫﻨﮕﺎم ﮐﻪ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺻﻠﺢ ﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻨﻮﯾﺴﻨﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( ﺑـﻪ‬ ‫ﻋﻠﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﺑﻨﻮﯾﺲ "ﺑﺴﻢ اﻟﻠﱠﻪ اﻟـﺮّﺣﻤﻦ اﻟـﺮّﺣﯿﻢ‪" ."...‬ﺳـﻬﯿﻞ ﺑـﻦ ﻋﻤـﺮو" و ﺳـﺎﯾﺮ ﻣـﺸﺮﮐﺎن‪ ،‬ﮔﻔﺘﻨـﺪ ﻣـﺎ "رﺣﻤـﺎن" را ﻧﻤـﻰﺷﻨﺎﺳـﯿﻢ! ﺗﻨﻬـﺎ ﯾـﮏ‬ ‫"رﺣﻤﺎن" دارﯾﻢ و آن در ﯾﻤﺎﻣﻪ اﺳﺖ )ﻣﻘﺼﻮدﺷﺎن ﻣﺴﯿﻠﻤﻪ ﮐﺬّاب ﺑﻮد ﮐﻪ دﻋﻮى ﻧﺒﻮ‪‬ت داﺷﺖ(‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻨﻮﯾﺴﻰ "ﺑﺎﺳﻤﮏ اﻟّﻠﻬﻢ" ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧـﻪ ﮐـﻪ در زﻣـﺎن‬ ‫ﺟﺎﻫﻠﯿﺖ ﻣﻰﻧﻮﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ ﻋﻠﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﺑﻨﻮﯾﺲ "اﯾﻦ ﺻﻠﺤﻨﺎﻣﻪاى اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺤﻤـﺪ رﺳـﻮل اﻟﻠﱠـﻪ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و‬ ‫آﻟﻪ(‪ "...‬ﻣﺸﺮﮐﺎن ﻗﺮﯾﺶ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﮔﺮ ﺗﻮ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺑﻮدى و ﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺟﻨﮓ ﻣﻰﮐﺮدﯾﻢ و راه ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺪا را ﺑﺮ ﺗﻮ ﻣﻰﺑﺴﺘﯿﻢ‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺘﻤﮑﺎر ﺑﻮدﯾﻢ )دﻋﻮا در ﻫﻤﯿﻦ‬ ‫رﺳﺎﻟﺖ ﺗﻮ اﺳﺖ( و ﻟﮑﻦ ﺑﻨﻮﯾﺲ اﯾﻦ ﺻﻠﺤﻨﺎﻣﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﻠﱠﻪ اﺳﺖ!‪ ...‬در اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﯾﺎران ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺮآﺷﻔﺘﻨﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﺟﺎزه ﺑﺪه ﻣـﺎ ﺑـﺎ‬ ‫اﯾﻨﻬﺎ ﭘﯿﮑﺎر ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ اﯾﻨﻬـﺎ ﻣـﻰﺧﻮاﻫﻨـﺪ‪ ،‬ﺑﻨـﻮﯾﺲ‪ .‬در اﯾـﻦ ﻫﻨﮕـﺎم آﯾـﻪ ‪ 30‬ﻧـﺎزل ﺷـﺪ و در ﻣـﻮرد ﻟﺠﺎﺟـﺖ و‬ ‫ﺑﻬﺎﻧﻪﮔﯿﺮى و ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻧﺎم" رﺣﻤﺎن" ﮐﻪ از اوﺻﺎف ﻗﻄﻌﻰ ﺧﺪاوﻧﺪ اﺳﺖ آﻧﻬﺎ را ﺷﺪﯾﺪا ﺳﺮزﻧﺶ ﮐﺮد‪ .‬اﯾﻦ ﺷﺎن ﻧﺰول در ﺻﻮرﺗﻰ ﺻﺤﯿﺢ اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﻣـﺎ‬ ‫اﯾﻦ ﺳﻮره را" ﻣﺪﻧﻰ" ﺑﺪاﻧﯿﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ داﺳﺘﺎن ﺻﻠﺢ ﺣﺪﯾﺒﯿﻪ ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﮔﺮ‪ -‬آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﺸﻬﻮر اﺳﺖ‪ "-‬ﻣﮑﻰ" ﺑﺪاﻧﯿﻢ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺑﺤﺚ ﻧﻤـﻰرﺳـﺪ‪ .‬ﻣﮕـﺮ‬ ‫اﯾﻨﮑﻪ ﺷﺎن ﻧﺰول اﯾﻦ آﯾﻪ را ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺎر ﻣﺸﺮﮐﺎن ﮐﻪ در ﺳﻮره ﻓﺮﻗﺎن آﻣﺪه اﺳﺖ ﺑﺪاﻧﯿﻢ ﮐﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ دﻋﻮت ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( ﺑـﻪ ﺳـﺠﺪه ﮐـﺮدن‬ ‫ﺑﺮاى رﺣﻤﺎن‪ ،‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺎ رﺣﻤﺎن را ﻧﻤﻰﺷﻨﺎﺳﯿﻢ )اﺳ‪‬ﺠ‪‬ﺪ‪‬وا ﻟِﻠﺮﱠﺣ‪‬ﻤﻦِ ﻗﺎﻟُﻮا و‪ ‬ﻣ‪‬ﺎ اﻟﺮﱠﺣ‪‬ﻤﻦُ‪ -‬ﻓﺮﻗﺎن آﯾﻪ ‪(60‬‬ ‫__________________‬ ‫ﺳﻮره رﻋﺪ‪ .‬آﯾﻪ ‪31‬‬ ‫ﺟﻤﻌﻰ از ﻣﺸﺮﮐﺎن ﻣﮑﻪ در ﭘﺸﺖ ﺧﺎﻧﻪ ﮐﻌﺒﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑـﻪ اﻣﯿـﺪ ﻫـﺪاﯾﺖ آﻧﻬـﺎ‬ ‫ﻧﺰد آﻧﻬﺎ آﻣﺪ‪ .‬ﻋﺮض ﮐﺮدﻧﺪ‪ :‬اﮔﺮ دوﺳﺖ دارى از ﺗﻮ ﭘﯿﺮوى ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬اﯾﻦ ﮐﻮهﻫﺎى ﻣﮑﻪ را ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﻗﺮآﻧﺖ ﻋﻘﺐ ﺑﺮان ﺗـﺎ ﮐﻤـﻰ اﯾـﻦ زﻣـﯿﻦ ﺗﻨـﮓ و ﻣﺤـﺪود ﻣـﺎ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮش ﯾﺎﺑﺪ! و زﻣﯿﻦ را ﺑﺸﮑﺎف و ﭼﺸﻤﻪﻫﺎ و ﻧﻬﺮﻫﺎﯾﻰ در اﯾﻨﺠﺎ ﭘﺪﯾﺪ آور ﺗﺎ درﺧﺘﺎﻧﯽ ﺑﮑﺎرﯾﻢ و زراﻋﺖ ﻧﻤﺎﺋﯿﻢ! ﺗﻮ ﺑﻪ ﮔﻤـﺎن ﺧـﻮد ﮐﻤﺘـﺮ از داود ﻧﯿـﺴﺘﻰ ﮐـﻪ‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﮐﻮهﻫﺎ را ﺑﺮاى او ﻣﺴﺨﺮ ﮐﺮده ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ او ﻫﻤﺼﺪا ﺷﺪه‪ ،‬ﺗﺴﺒﯿﺢ ﺧﺪا ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‪ .‬ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺎد را ﻣﺴﺨّﺮ ﻣﺎ ﮔﺮدان ﮐﻪ ﺑﺮ دوش آن ﺳﻮار ﺷﻮﯾﻢ و ﺑﻪ ﺷـﺎم‬ ‫روﯾﻢ و ﻣﺸﮑﻼت ﺧﻮد را ﺣﻞ ﮐﻨﯿﻢ و ﻣﺎ ﯾﺤﺘﺎج را ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻤﺎﺋﯿﻢ و ﻫﻤﺎن روز ﺑﺎز ﮔﺮدﯾﻢ! ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﻣﺴﺨﺮ ﺳﻠﯿﻤﺎن ﺑﻮد و ﺗﻮ ﺑﻪ ﮔﻤﺎن ﺧﻮد از ﺳﻠﯿﻤﺎن ﮐﻤﺘـﺮ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﻰ‪ .‬و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺟﺪ‪‬ت "ﻗﺼﻰ" )ﺟﺪ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﻗﺮﯾﺶ( ﯾﺎ ﻫﺮ ﮐﺲ دﯾﮕﺮ از ﻣﺮدﮔﺎن ﻣﺎ را ﻣﻰﺧﻮاﻫﻰ زﻧﺪه ﮐﻦ‪ ،‬ﺗﺎ از او ﺳﺆال ﮐﻨﯿﻢ آﯾﺎ آﻧﭽﻪ ﺗﻮ ﻣﻰﮔـﻮﯾﻰ ﺣـﻖ‬ ‫اﺳﺖ ﯾﺎ ﺑﺎﻃﻞ‪ ،‬زﯾﺮا ﻋﯿﺴﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﻣﺮدﮔﺎن را زﻧﺪه ﻣﻰﮐﺮد و ﺗﻮ ﮐﻤﺘﺮ از ﻋﯿﺴﻰ ﻧﯿﺴﺘﻰ! در اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم آﯾﻪ ‪ 31‬ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﮔﻮﺷﺰد ﮐـﺮد ﮐـﻪ ﻫﻤـﻪ‬ ‫آﻧﭽﻪ را ﻣﻰﮔﻮﺋﯿﺪ از ﺳﺮ ﻟﺠﺎﺟﺖ اﺳﺖ ﻧﻪ ﺑﺮاى اﯾﻤﺎن آوردن‪ ،‬و ﮔﺮ ﻧﻪ ﻣﻌﺠﺰه ﮐﺎﻓﻰ ﺑﺮاى اﯾﻤﺎن آوردن اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﺣﺠﺮ‪ .‬آﯾﻪ ‪24‬‬ ‫در ﺣﺪﯾﺜﻰ ﻣﻰﺧﻮاﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻓﺮاواﻧﻰ داﺷﺘﻨﺪ در زﻣﯿﻨﻪ ﺷﺮﮐﺖ در ﺻﻒ اول ﻧﻤـﺎز ﺟﻤﺎﻋـﺖ و ﻓﺮﻣﻮدﻧـﺪ‪ :‬ﺧﺪاوﻧـﺪ و ﻓﺮﺷـﺘﮕﺎن‬ ‫درود ﻣﻰﻓﺮﺳﺘﻨﺪ ﺑﺮ آﻧﻬﺎﯾﻰ ﮐﻪ ﭘﯿﺸﮕﺎﻣﻨﺪ در اﯾﻦ ﺻﻔﻮف‪ .‬ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﯾﻦ ﺗﺎﮐﯿﺪ‪ ،‬ﻣﺮدم ﺑﺮاى ﺷﺮﮐﺖ در ﺻﻒ اول ﻓﺸﺎر آوردﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺒﯿﻠﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم "ﺑﻨـﻰ ﻋـﺬره" ﺑﻮدﻧـﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯾﺸﺎن از ﻣﺴﺠﺪ دور ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻣﺎ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯾﻤﺎن را ﻣﻰﻓﺮوﺷﯿﻢ و ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯾﻰ ﻧﺰدﯾﮏ ﻣﺴﺠﺪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( ﺧﺮﯾـﺪارى ﻣـﻰﮐﻨـﯿﻢ ﺗـﺎ ﺑـﻪ‬ ‫ﺻﻒ اول ﺑﺮﺳﯿﻢ‪ .‬آﯾﻪ ‪ 24‬ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﮔﻮﺷﺰد ﮐﺮد ﮐﻪ ﺧﺪا ﻧﯿﺎت ﺷﻤﺎ را ﻣﻰداﻧﺪ ﺣﺘﻰ اﮔﺮ در ﺻﻒ آﺧﺮ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﯾﺪ ﭼﻮن ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺑﺮ اﯾﻦ دارﯾﺪ ﮐـﻪ در‬ ‫ﺻﻒ اول ﺑﺎﺷﯿﺪ ﭘﺎداش ﻧﯿﺖ ﺧﻮد را ﺧﻮاﻫﯿﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺤﺪودﯾﺖ اﯾﻦ ﺷﺎن ﻧﺰول ﻫﺮﮔﺰ ﺳﺒﺐ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻣﻔﻬﻮم وﺳﯿﻊ آﯾﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﻧﺤﻞ‪ .‬آﯾﻪ ‪24‬‬ ‫ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﺑﻌﻀﻰ رواﯾﺎت‪ ،‬اﯾﻦ آﯾﻪ درﺑﺎره ﻣﻘﺘﺴﻤﯿﻦ )ﺗﺒﻌﯿﺾﮔﺮان( ﻧﺎزل ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬آﻧﻬﺎ ‪ 16‬ﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭼﻬﺎر ﮔﺮوه ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺷﺪﻧﺪ و ﻫﺮ ﮔﺮوه ﭼﻬﺎر ﻧﻔـﺮى‬ ‫ﺑﺮ ﺳﺮ راه ﻣﺮدم در ﯾﮑﻰ از ﺟﺎدهﻫﺎى ﻣﮑﻪ در اﯾﺎم ﺣﺞ اﯾﺴﺘﺎدﻧﺪ ﺗﺎ ﭘﯿﺶ از آﻧﮑﻪ ﻣﺮدم وارد ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ذﻫﻦ آﻧﻬﺎ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﺮآن و اﺳﻼم ﺑﺪﺑﯿﻦ ﺳﺎزﻧﺪ‪ ،‬و ﺑﮕﻮﯾﻨـﺪ‬ ‫ﻣﺤﻤ‪‬ﺪ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( دﯾﻦ و آﺋﯿﻦ ﺗﺎزهاى ﻧﯿﺎورده ﺑﻠﮑﻪ ﻫﻤﺎن اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎى دروﻏﯿﻦ ﭘﯿﺸﯿﻨﯿﺎن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫___________________‬ ‫ﺳﻮره ﻧﺤﻞ‪ .‬آﯾﻪ ‪38‬‬ ‫ﯾﮏ ﻧﻔﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن از ﯾﮑﻰ از ﻣﺸﺮﮐﺎن ﻃﻠﺒﻰ داﺷﺖ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ از او ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ و درﺧﻮاﺳﺖ ﮐﺮد‪ ،‬او از ﭘﺮداﺧﺖ دﯾﻦ ﺧﻮد ﺗﻌﻠﻞ ورزﯾﺪ‪ .‬آن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﺎراﺣﺖ ﺷﺪ‬ ‫و ﺿﻤﻦ ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ ﭼﻨﯿﻦ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﯾﺎد ﮐﺮد‪ :‬ﻗﺴﻢ ﺑﻪ ﭼﯿﺰى ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﻣﺮگ در اﻧﺘﻈﺎر او ﻫﺴﺘﻢ ‪) ...‬و ﻫﺪﻓﺶ ﻗﯿﺎﻣـﺖ و ﺣـﺴﺎب ﺧـﺪا ﺑـﻮد(‪.‬ﻣـﺮد ﻣـﺸﺮك ﮔﻔـﺖ‪:‬‬ ‫ﮔﻤﺎن ﻣﻰﺑﺮى ﻣﺎ ﺑﻌﺪ از ﻣﺮگ زﻧﺪه ﻣﯽ ﺷﻮﯾﻢ؟! ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﺪا ﮐﻪ او ﻫﯿﭻ ﻣﺮدهاى را زﻧﺪه ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪ .‬اﯾﻦ آﯾﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ او و ﻣﺎﻧﻨـﺪ او ﭘﺎﺳـﺦ ﮔﻔـﺖ‪ ،‬و‬ ‫ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﻌﺎد را ﺑﺎ دﻟﯿﻞ روﺷﻨﻰ ﺑﯿﺎن ﮐﺮد‪.‬‬ ‫_____________________‬ ‫ﺳﻮره ﻧﺤﻞ‪ .‬آﯾﻪ ‪ 41‬و ‪42‬‬ ‫ﮔﺮوﻫﻰ از ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ" ﺑﻼل" و" ﻋﻤﺎر ﯾﺎﺳﺮ" و" ﺻﻬﯿﺐ" و" ﺧﺒﺎب" ﭘﺲ از اﺳﻼم آوردن‪ ،‬در ﻣﮑﻪ ﺳﺨﺖ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﺑﻮدﻧـﺪ‪ ،‬و ﺑـﺮاى ﺗﻘﻮﯾـﺖ اﺳـﻼم و‬ ‫رﺳﺎﻧﺪن ﺻﺪاى ﺧﻮد ﺑﻪ دﯾﮕﺮان‪ ،‬ﭘﺲ از ﻫﺠﺮت ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ ﻣﺪﯾﻨﻪ ﻫﺠﺮت ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﺻﻬﯿﺐ ﮐﻪ ﭘﯿﺮﻣﺮد ﻣﺴﻨﻰ ﺑـﻮد‪ ،‬ﺑـﻪ ﻣـﺸﺮﮐﺎن‬ ‫ﻣﮑﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﮐﺮد‪ :‬ﻣﻦ ﭘﯿﺮﻣﺮدم و ﺑﻮدن ﻣﻦ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺳﻮدى ﺑﻪ ﺣﺎل ﺷﻤﺎ ﻧﺪارد و اﮔﺮ ﻣﺨﺎﻟﻔﺘﺎن ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬ﻗﺪرت زﯾﺎن زدن ﺑﻪ ﺷـﻤﺎ را ﻧـﺪارم‪ ،‬ﺑﯿﺎﺋﯿـﺪ اﻣـﻮال ﻣـﺮا‬ ‫ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ و ﺑﮕﺬارﯾﺪ ﺑﻪ "ﻣﺪﯾﻨﻪ" ﺑﺮوم‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺻﻬﯿﺐ ﺗﻤﺎم اﻣﻮال ﺧﻮد را ﺑﻪ آﻧﻬﺎ داد و ﺑﻪ ﺳﻮى ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻫﺠـﺮت ﮐـﺮد‪ ،‬ﺑﻌـﻀﻰ‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻬﯿﺐ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﭘﺮ ﺳﻮدى ﮐﺮدى! اﯾﻦ آﯾﺎت ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﭘﯿﺮوزى او و اﻣﺜﺎل او را در اﯾﻦ ﺟﻬﺎن و ﺟﻬﺎن دﯾﮕﺮ ﺑﺎزﮔﻮ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫__________________________‬ ‫ﺳﻮره ﻧﺤﻞ‪ .‬آﯾﻪ ‪91‬‬

‫در آن ﻫﻨﮕﺎم ﮐﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﮐﻢ و دﺷﻤﻨﺎن ﻓﺮاوان ﺑﻮدﻧﺪ و اﻣﮑﺎن داﺷﺖ ﺑﻌﻀﻰ از ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﯿﻦ ﺗﻔﺎوت و اﺣﺴﺎس ﺗﻨﻬـﺎﯾﻰ‪ ،‬ﺑﯿﻌـﺖ ﺧـﻮد را ﺑـﺎ‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺸﮑﻨﻨﺪ و از ﺣﻤﺎﯾﺖ او دﺳﺖ ﺑﺮدارﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻦ آﯾﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺸﺪار داد‪.‬‬ ‫______________________‬ ‫ﺳﻮره ﻧﺤﻞ‪ .‬آﯾﻪ ‪ 95‬ﺗﺎ ‪97‬‬ ‫ﻣﺮدى از اﻫﺎﻟﻰ" ﺣﻀﺮﻣﻮت" ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( رﺳﯿﺪ ﻋﺮض ﮐﺮد‪ :‬اى رﺳﻮل ﺧﺪا! ﻫﻤﺴﺎﯾﻪاى ﺑﻪ ﻧﺎم "اﻣﺮؤ اﻟﻘﯿﺲ" دارم ﮐﻪ ﻗﺴﻤﺘﻰ از زﻣﯿﻦ‬ ‫ﻣﺮا ﻏﺼﺐ ﮐﺮده اﺳﺖ و ﻣﺮدم ﮔﻮاه ﺻﺪق ﻣﻨﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻰ ﭼﻮن ﺑﺮاى او اﺣﺘﺮام ﺑﯿﺸﺘﺮى ﻗﺎﺋﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ(‬ ‫اﻣﺮؤ اﻟﻘﯿﺲ را ﺧﻮاﺳﺖ و از او در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﺳﺆال ﮐﺮد‪ .‬او در ﭘﺎﺳﺦ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ را اﻧﮑﺎر ﻧﻤﻮد‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ او ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﺳﻮﮔﻨﺪ ﮐﺮد‪ ،‬وﻟﻰ ﻣﺮد‬ ‫ﺷﺎﮐﻰ ﻋﺮض ﮐﺮد‪ :‬ﯾﺎ رﺳﻮل اﻟﻠﱠﻪ! اﯾﻦ ﻣﺮد ﺑﻰﺑﻨﺪوﺑﺎرى اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاى او ﻫﯿﭻ ﻣﺎﻧﻌﻰ ﻧﺪارد ﮐﻪ ﺳﻮﮔﻨﺪ دروغ ﯾﺎد ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟـﻪ( ﻓﺮﻣـﻮد‪ :‬ﺑـﻪ‬ ‫ﻫﺮ ﺣﺎل ﭼﺎرهاى ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺷﻬﻮد ﺑﯿﺎورى و ﯾﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﺳﻮﮔﻨﺪ او ﺷﻮى‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ اﻣﺮؤ اﻟﻘﯿﺲ ﺑﺮﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﯾﺎد ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ‬ ‫و آﻟﻪ( ﺑﻪ او ﻣﻬﻠﺖ داد )و ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬در اﯾﻦ ﺑﺎره ﺑﯿﻨﺪﯾﺶ و ﺑﻌﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ ﯾﺎد ﮐﻦ(‪ .‬و آن دو ﺑﺎز ﮔﺸﺘﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم‪ ،‬آﯾﻪ ‪ 95‬و ‪ 96‬ﻧﺎزل ﺷﺪ )و آﻧﻬﺎ را از ﺳـﻮﮔﻨﺪ‬ ‫دروغ و ﻋﻮاﻗﺐ آن ﺑﺮ ﺣﺬر داﺷﺖ(‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( اﯾﻦ دو آﯾﻪ را ﺑﺮاى آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺮؤ اﻟﻘﯿﺲ ﮔﻔـﺖ ﺣـﻖ اﺳـﺖ‪ ،‬آﻧﭽـﻪ ﻧـﺰد ﻣـﻦ‬ ‫اﺳﺖ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻓﺎﻧﻰ ﻣﻰﺷﻮد و اﯾﻦ ﻣﺮد راﺳﺖ ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ ﻣﻦ ﻗﺴﻤﺘﻰ از زﻣﯿﻦ او را ﻏﺼﺐ ﮐﺮدهام‪ ،‬وﻟﻰ ﻧﻤﻰداﻧﻢ ﭼﻪ ﻣﻘﺪار ﺑﻮده اﺳﺖ؟ اﮐﻨﻮن ﮐـﻪ ﭼﻨـﯿﻦ اﺳـﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﻣﻘﺪار ﻣﻰﺧﻮاﻫﺪ )و ﻣﻰداﻧﺪ ﺣﻖ او اﺳﺖ( ﺑﺮ ﮔﯿﺮد‪ ،‬و ﻣﻌﺎدل آن ﻫﻢ ﺑﺮ آن ﺑﯿﻔﺰاﯾﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﺳﺘﻔﺎدهاى ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﺪت از زﻣﯿﻦ او ﮐﺮدهام‪ ،‬در اﯾـﻦ ﻫﻨﮕـﺎم‬ ‫آﯾﻪ ‪ 97‬ﻧﺎزل ﺷﺪ )و ﺑﻪ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻋﻤﻞ ﺻﺎﻟﺢ ﺗﻮام ﺑﺎ اﯾﻤﺎن دارﻧﺪ ﺑﺸﺎرت"ﺣﯿﺎت ﻃﯿﺒﻪ" داد(‪.‬‬ ‫_________________‬ ‫ﺳﻮره ﻧﺤﻞ‪ .‬آﯾﻪ ‪101‬‬ ‫اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﻣﺸﺮﮐﺎن ﺑﻬﺎﻧﻪﺟﻮ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ آﯾﻪاى ﻧﺎزل ﻣﻰﺷﺪ و دﺳﺘﻮر ﺳﺨﺘﻰ در آن ﺑﻮد و ﺳﭙﺲ آﯾﻪ دﯾﮕﺮى ﻣﻰآﻣﺪ و دﺳﺘﻮر ﺳﻬﻞ و آﺳـﺎن ﺗـﺮى‬ ‫در آن ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻣﺤﻤﺪ اﺻﺤﺎب ﺧﻮد را ﻣﺴﺨﺮه ﻣﻰﮐﻨﺪ و دﺳﺖ ﻣﻰاﻧﺪازد؛ اﻣﺮوز دﺳﺘﻮر ﺑﻪ ﭼﯿﺰى ﻣﻰدﻫﺪ و ﻓﺮدا از ﻫﻤـﺎن ﻧﻬـﻰ ﻣـﻰﮐﻨـﺪ‪ ،‬اﯾﻨﻬـﺎ ﻧـﺸﺎن‬ ‫ﻣﻰدﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﻫﻤﻪ را از ﭘﯿﺶ ﺧﻮد ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ ﻧﻪ از ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺧﺪا‪ .‬در اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم آﯾﻪ ‪ 101‬ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره اﺳﺮاء‪ .‬آﯾﻪ ‪45‬‬ ‫اﯾﻦ آﯾﻪ درﺑﺎره ﮔﺮوﻫﻰ از ﻣﺸﺮﮐﺎن ﻧﺎزل ﺷﺪه ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( را ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ در ﺷﺐ ﺗـﻼوت ﻗـﺮآن ﻣـﻰﮐـﺮد و در ﮐﻨـﺎر ﺧﺎﻧـﻪ ﮐﻌﺒـﻪ ﻧﻤـﺎز‬ ‫ﻣﻰﮔﺬارد آزار ﻣﻰدادﻧﺪ‪ ،‬و او را ﺑﺎ ﺳﻨﮓ ﻣﻰزﻧﺪ و ﻣﺎﻧﻊ دﻋﻮت ﻣﺮدم ﺑﻪ اﺳﻼم ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻟﻄﻔﺶ ﭼﻨـﺎن ﮐـﺮد ﮐـﻪ آﻧﻬـﺎ ﻧﺘﻮاﻧﻨـﺪ او را آزار ﮐﻨﻨـﺪ )و‬ ‫ﺷﺎﯾﺪ اﯾﻦ از ﻃﺮﯾﻖ رﻋﺐ و وﺣﺸﺘﻰ ﺑﻮد ﮐﻪ از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ در دل آﻧﻬﺎ اﻓﮑﻨـﺪ(‪ .‬در رواﯾـﺖ دﯾﮕـﺮى ﻣـﻰﺧـﻮاﻧﯿﻢ ﻫﻨﮕـﺎﻣﻰ ﮐـﻪ ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( ﻗـﺮآن‬ ‫ﻣﻰﺧﻮاﻧﺪ دو ﻧﻔﺮ از ﻣﺸﺮﮐﺎن در ﻃﺮف راﺳﺖ و دو ﻧﻔﺮ در ﻃﺮف ﭼﭗ ﻗﺮار ﻣﻰﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﮐﻒ ﻣﻰزدﻧﺪ و ﺳﻮت ﻣﻰﮐﺸﯿﺪﻧﺪ و ﺑﺎ ﺻﺪاى ﺑﻠﻨﺪ اﺷﻌﺎر ﻣﻰﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﺻﺪاى ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدم ﻧﺮﺳﺪ‪.‬‬ ‫___________________‬ ‫ﺳﻮره اﺳﺮاء‪ .‬آﯾﻪ ‪ 46‬ﺗﺎ ‪48‬‬ ‫"اﺑﻦ ﻋﺒﺎس" ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ‪ :‬اﺑﻮﺳﻔﯿﺎن و اﺑﻮﺟﻬﻞ و ﻏﯿﺮ آﻧﻬﺎ ﮔﺎﻫﻰ ﻧﺰد ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻣﻰآﻣﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎن او ﮔﻮش ﻓـﺮا ﻣـﻰدادﻧـﺪ‪ ،‬روزى ﯾﮑـﻰ از‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺑﻪ دﯾﮕﺮان ﮔﻔﺖ‪ :‬اﺻﻼ ﻣﻦ ﻧﻤﻰﻓﻬﻤﻢ ﻣﺤﻤﺪ ﭼﻪ ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ؟ ﻓﻘﻂ ﻣﻰﺑﯿﻨﻢ ﻟﺒﻬﺎى او ﺣﺮﮐﺖ ﻣﻰﮐﻨﺪ! وﻟﻰ اﺑﻮﺳﻔﯿﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻓﮑﺮ ﻣﻰﮐﻨﻢ ﺑﻌـﻀﻰ از ﺳـﺨﻨﺎﻧﺶ‬ ‫ﺣﻖ اﺳﺖ‪ .‬اﺑﻮﺟﻬﻞ اﻇﻬﺎر داﺷﺖ او دﯾﻮاﻧﻪ اﺳﺖ و اﺑﻮﻟﻬﺐ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮد او ﮐﺎﻫﻦ اﺳﺖ‪ ،‬دﯾﮕﺮى ﮔﻔﺖ او ﺷﺎﻋﺮ اﺳﺖ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﯾﻦ ﺳﺨﻨﺎن ﻧﺎﻣﻮزون و ﻧـﺴﺒﺘﻬﺎى‬ ‫ﻧﺎروا اﯾﻦ آﯾﺎت ﻧﺎزل ﮔﺸﺖ‪.‬‬ ‫__________________‬ ‫ﺳﻮره اﺳﺮاء‪ .‬آﯾﻪ ‪ 73‬ﺗﺎ ‪75‬‬

‫در ﻣﻮرد اﯾﻦ آﯾﺎت ﺑﺤﺚاﻧﮕﯿﺰ ﺷﺎن ﻧﺰوﻟﻬﺎى ﻣﺨﺘﻠﻔﻰ ﻧﻘﻞ ﮐﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻌﻀﻰ از آﻧﻬﺎ ﺑـﺎ ﺗـﺎرﯾﺦ ﻧـﺰول آﻧﻬـﺎ ﺑـﻪ ﻫﯿﭽﻮﺟـﻪ ﺳـﺎزﮔﺎر ﻧﯿـﺴﺖ‪ ،‬از ﺟﻤﻠـﻪ‪ :‬ﺟﻤﻌـﻰ از‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن ﻗﺒﯿﻠﻪ" ﺛﻘﯿﻒ" ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﻣﺪﻧﺪ و ﻋﺮض ﮐﺮدﻧﺪ‪ :‬ﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﯿﻌﺖ ﻣﻰﮐﻨﯿﻢ اﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﻪ ﺷﺮط‪ :‬اول آﻧﮑـﻪ در ﻣﻮﻗـﻊ ﻧﻤـﺎز ﺑـﺮاى‬ ‫رﮐﻮع و ﺳﺠﻮد ﺧﻢ ﻧﺸﻮﯾﻢ! دوم آﻧﮑﻪ ﺑﺘﻬﺎﯾﻤﺎن را ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮدﻣﺎن ﻧﺸﮑﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺧﻮدت ﺑﺸﮑﻦ! ﺳﻮم اﺟﺎزه ﺑﺪه ﺑﺖ "ﻻت" ﯾـﮏ ﺳـﺎل ﺑﻤﺎﻧـﺪ! ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ‬ ‫ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬دﯾﻨﻰ ﮐﻪ در آن رﮐﻮع و ﺳﺠﻮد ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺑﻪ درد ﻧﻤﻰﺧﻮرد‪ ،‬و اﻣﺎ ﺷﮑﺴﺘﻦ ﺑﺘﻬﺎﯾﺘﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮدﺗﺎن ﻣﺎﯾﻠﯿﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﯿﺪ‪ ،‬اﮔـﺮ ﻣﺎﯾـﻞ ﻧﯿـﺴﺘﯿﺪ ﻣـﺎ‬ ‫ﺧﻮدﻣﺎن ﻣﻰﺷﮑﻨﯿﻢ! و اﻣﺎ ﻋﺒﺎدت "ﻻت" ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﭼﻨﯿﻦ اﺟﺎزهاى را ﻧﻤﻰدﻫﻢ‪ .‬وﻟﻰ درﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻫﻢ ﭼﻨﺎن ﺑـﻪ درﺧﻮاﺳـﺖ ﺧـﻮد اداﻣـﻪ ﻣـﻰدادﻧـﺪ ﺗـﺎ‬ ‫اﯾﻨﮑﻪ اﯾﻦ آﯾﺎت ﻧﺎزل ﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﻮره اﺳﺎﺳﺎ ﻗﺒﻞ از ﻫﺠﺮت ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻧﺎزل ﺷﺪه و در آن زﻣـﺎن ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( ﭼﻨـﯿﻦ ﻗـﺪرت ﻇـﺎﻫﺮى ﻧﺪاﺷـﺖ ﮐـﻪ‬ ‫ﻣﺸﺮﮐﺎن در ﺑﺮاﺑﺮش اﯾﻨﭽﻨﯿﻦ ﺗﻮاﺿﻊ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫_________________‬ ‫ﺳﻮره اﺳﺮاء‪ .‬آﯾﻪ ‪ 76‬و ‪77‬‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر آن اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ آﯾﺎت در ﻣﻮرد اﻫﻞ ﻣﮑﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪه ﮐﻪ دور ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻧﺪ و ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( را از ﻣﮑﻪ ﺑﯿﺮون ﮐﻨﻨـﺪ‪ .‬اﻣـﺎ‬ ‫ﭘﺲ از آن ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( را اﻋﺪام ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﺧﺎﻧﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( از ﻫﺮ ﺳﻮ ﻣﺤﺎﺻﺮه ﺷﺪ‪ ،‬و ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐـﻪ‬ ‫ﻣﻰداﻧﯿﻢ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( از اﯾﻦ ﺣﻠﻘﻪ ﻣﺤﺎﺻﺮه‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﺮز اﻋﺠﺎز آﻣﯿﺰى‪ ،‬ﺑﯿﺮون آﻣﺪ و ﺑﻪ ﺳﻮى ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺮد و ﺳﺮآﻏﺎز ﻫﺠﺮت ﮔﺮدﯾـﺪ‪ .‬وﻟـﻰ‬ ‫ﺑﻌﻀﻰ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ اﯾﻦ آﯾﺎت در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﯾﻬﻮد ﻣﺪﯾﻨﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاى ﺧﺎرج ﮐﺮدن ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( از ﻣﺪﯾﻨـﻪ ﺑـﻪ ﺧـﺪﻣﺘﺶ رﺳـﯿﺪه‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺳﺮزﻣﯿﻦ‪ ،‬ﺳﺮزﻣﯿﻦ اﻧﺒﯿﺎء ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان ﺷﺎم اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﻰﺧﻮاﻫﻰ دﻋﻮﺗﺖ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﮐﻨﺪ ﺑﺎﯾﺪ آﻧﺠـﺎ ﺑـﺮوى‪ .‬وﻟـﻰ ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ اﯾﻨﮑـﻪ اﯾـﻦ‬ ‫ﺳﻮره‪ ،‬ﻣﮑﻰ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻨﺎﺳﺒﻰ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺷﺎن ﻧﺰول ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻼوه ﺟﻤﻠﻪﻫﺎى آﯾﺎت ﻓﻮق ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﯿﻢ دﯾﺪ ﻧﯿﺰ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﺤﺘﻮاى اﯾﻦ ﺷﺎن ﻧﺰول ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫_______________________________‬ ‫ﺳﻮره اﺳﺮاء‪ .‬آﯾﻪ ‪ 90‬ﺗﺎ ‪93‬‬ ‫ﮔﺮوﻫﻰ از ﻣﺸﺮﮐﺎن ﻣﮑﻪ ﮐﻪ "وﻟﯿﺪ ﺑﻦ ﻣﻐﯿﺮة" و "اﺑﻮﺟﻬﻞ" در ﺟﻤﻊ آﻧﻬﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬در ﮐﻨﺎر ﺧﺎﻧﻪ ﮐﻌﺒﻪ اﺟﺘﻤﺎع ﮐﺮدﻧﺪ و ﺑﺎ ﯾﮑـﺪﯾﮕﺮ ﭘﯿﺮاﻣـﻮن ﮐـﺎر ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ ﺳـﺨﻦ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﭼﻨﯿﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺴﻰ را ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﻣﺤﻤﺪ ﻓﺮﺳﺘﺎد و ﺑﻪ او ﭘﯿﻐﺎم داد ﮐﻪ اﺷﺮاف ﻗﺮﯾﺶ‪ ،‬ﻃﺎﺋﻔﻪ ﺗﻮ‪ ،‬اﺟﺘﻤـﺎع ﮐـﺮدهاﻧـﺪ و آﻣـﺎده ﺳـﺨﻦ‬ ‫ﮔﻔﺘﻦ ﺑﺎ ﺗﻮاﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺰد ﻣﺎ ﺑﯿﺎ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺑﻪ اﻣﯿﺪ اﯾﻨﮑﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﻧﻮر اﯾﻤﺎن در ﻗﻠﺐ آﻧﻬﺎ درﺧﺸﯿﺪن ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬و آﻣﺎده ﭘﺬﯾﺮش ﺣﻖ ﺷﺪهاﻧﺪ ﻓﻮرا ﺑﻪ ﺳﺮاغ آﻧﻬﺎ ﺷـﺘﺎﻓﺖ‪ .‬اﻣـﺎ‬ ‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﺳﺨﻨﺎن روﺑﺮو ﺷﺪ‪ :‬اى ﻣﺤﻤﺪ! ﻣﺎ ﺗﻮ را ﺑﺮاى اﺗﻤﺎم ﺣﺠﺖ ﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎ ﺧﻮاﻧﺪﯾﻢ‪ ،‬ﻣﺎ ﺳﺮاغ ﻧﺪارﯾﻢ ﮐﺴﻰ ﺑﻪ ﻗﻮم و ﻃﺎﺋﻔﻪ ﺧـﻮد اﯾﻨﻘـﺪر ﮐـﻪ ﺗـﻮ آزار رﺳـﺎﻧﺪهاى‬ ‫آزار رﺳﺎﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ؛ ﺧﺪاﯾﺎن ﻣﺎ را دﺷﻨﺎم دادى‪ ،‬ﺑﺮ آﺋﯿﻦ ﻣﺎ ﺧﺮده ﮔﺮﻓﺘﻰ‪ ،‬ﻋﻘﻼى ﻣﺎ را ﺳﻔﯿﻪ ﺧﻮاﻧﺪى‪ ،‬در ﻣﯿﺎن ﺟﻤـﻊ ﺗﺨـﻢ ﻧﻔـﺎق اﻓـﺸﺎﻧﺪى‪ .‬ﺑﮕـﻮ ﺑﺒﯿﻨـﯿﻢ درد ﺗـﻮ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ؟! ﭘﻮل ﻣﻰﺧﻮاﻫﻰ؟ آن ﻗﺪر ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﻰدﻫﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﻰﻧﯿﺎز ﺷﻮى! ﻣﻘﺎم ﻣﻰﺧﻮاﻫﻰ؟ ﻣﻨـﺼﺐ ﺑﺰرﮔـﻰ ﺑـﻪ ﺗـﻮ ﺧـﻮاﻫﯿﻢ داد! ﺑﯿﻤـﺎر ﻫـﺴﺘﻰ؟ )و ﮐـﺴﺎﻟﺖ رواﻧـﻰ‬ ‫دارى؟( ﻣﺎ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻃﺒﯿﺒﺎن را ﺑﺮاى ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ ﺗﻮ دﻋﻮت ﻣﻰﮐﻨﯿﻢ!‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﻫﯿﭽﯿﮏ از اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺮا ﺑﻪ ﺳﻮى ﺷﻤﺎ ﻓﺮﺳﺘﺎده و ﮐﺘﺎب آﺳـﻤﺎﻧﻰ‬ ‫ﺑﺮ ﻣﻦ ﻧﺎزل ﮐﺮده اﮔﺮ آن را ﺑﭙﺬﯾﺮﯾﺪ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺷﻤﺎ در دﻧﯿﺎ و آﺧﺮت ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و اﮔﺮ ﻧﭙﺬﯾﺮﯾﺪ ﺻﺒﺮ ﻣﻰﮐﻨﻢ ﺗﺎ ﺧﺪا ﻣﯿﺎن ﻣـﻦ و ﺷـﻤﺎ داورى ﮐﻨـﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻨـﺪ ﺑـﺴﯿﺎر‬ ‫ﺧﻮب‪ ،‬ﺣﺎل ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻰﮔﻮﯾﻰ ﻫﯿﭻ ﺷﻬﺮى ﺗﻨﮓﺗﺮ از ﺷﻬﺮ ﻣﺎ ﻧﯿﺴﺖ )اﻃﺮاف ﻣﮑﻪ را ﮐﻮهﻫﺎى ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ( از ﭘﺮوردﮔﺎرت ﺑﺨﻮاه اﯾﻦ ﮐﻮهﻫـﺎ را‬ ‫ﻋﻘﺐ ﺑﻨﺸﺎﻧﺪ و ﻧﻬﺮﻫﺎى آب ﻫﻤﭽﻮن ﻧﻬﺮﻫﺎى ﺷﺎم و ﻋﺮاق در اﯾﻦ ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﺧﺸﮏ و ﺑﻰ آب و ﻋﻠﻒ ﺟﺎرى ﺳﺎزد‪ .‬و ﻧﯿﺰ از او ﺑﺨﻮاه ﻧﯿﺎﮐﺎن ﻣـﺎ را زﻧـﺪه ﮐﻨـﺪ و‬ ‫ﺣﺘﻤﺎ" ﻗﺼﻰ ﺑﻦ ﮐﻼب" ﺑﺎﯾﺪ در ﻣﯿﺎن آﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﭘﯿﺮﻣﺮد راﺳﺘﮕﻮﯾﻰ ﺑﻮده اﺳﺖ! ﺗﺎ ﻣﺎ از آﻧﻬﺎ ﺑﭙﺮﺳﯿﻢ آﻧﭽﻪ را ﺗﻮ ﻣﻰﮔﻮﯾﻰ ﺣﻖ اﺳﺖ ﯾﺎ ﺑﺎﻃﻞ؟!‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺑﺎ ﺑﻰ اﻋﺘﻨﺎﯾﻰ ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﻣﻦ ﻣﺎﻣﻮر ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎ ﻧﯿﺴﺘﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﮔﺮ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﻤﻰﮐﻨﻰ ﻻاﻗﻞ از ﺧﺪاﯾﺖ ﺑﺨﻮاه ﮐـﻪ ﻓﺮﺷـﺘﻪاى ﺑﻔﺮﺳـﺘﺪ و ﺗـﻮ را ﺗـﺼﺪﯾﻖ ﮐﻨـﺪ‪ ،‬و‬ ‫ﺑﺮاى ﻣﺎ ﺑﺎﻏﻬﺎ و ﮔﻨﺠﻬﺎ و ﻗﺼﺮﻫﺎ از ﻃﻼ ﻗﺮار دﻫﺪ! ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﺑﻪ اﯾﻦ اﻣﻮر ﻫﻢ ﻣﺒﻌﻮث ﻧﺸﺪهام‪ ،‬ﻣﻦ دﻋﻮﺗﻰ از ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺧﺪا دارم اﮔﺮ ﻣﻰﭘﺬﯾﺮﯾﺪ ﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ و اﻻ ﺧﺪاوﻧﺪ‬ ‫ﻣﯿﺎن ﻣﻦ و ﺷﻤﺎ داورى ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﭘﺲ ﻗﻄﻌﺎﺗﻰ از ﺳﻨﮕﻬﺎى آﺳﻤﺎﻧﻰ را آن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻰﮐﻨﻰ ﺧﺪاﯾﺖ ﻫـﺮ وﻗـﺖ ﺑﺨﻮاﻫـﺪ ﻣـﻰﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﺮ ﺳـﺮ ﻣـﺎ‬ ‫ﺑﯿﻔﮑﻨﺪ‪ ‬ﺑﺮ ﻣﺎ ﻓﺮود آر! ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬اﯾﻦ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﺪا اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ .‬ﯾﮑﻰ از آن ﻣﯿﺎن ﺻﺪا زد‪ :‬ﻣﺎ ﺑﺎ اﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎ ﻧﯿﺰ اﯾﻤـﺎن ﻧﻤـﻰآورﯾـﻢ‪ ،‬ﻫﻨﮕـﺎﻣﻰ‬ ‫اﯾﻤﺎن ﺧﻮاﻫﯿﻢ آورد ﮐﻪ ﺧﺪا و ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن را ﺑﯿﺎورى و در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺎ ﻗﺮار دﻫﻰ! ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺨﻨﺎن را ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬از ﺟﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ﺗﺎ آن ﻣﺠﻠﺲ را ﺗﺮك ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﻌﻀﻰ از آن ﮔﺮوه ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺣﻀﺮت ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪:‬اى ﻣﺤﻤﺪ! ﻗﻮم ﺗﻮ ﻫﺮ ﭘﯿـﺸﻨﻬﺎدى ﮐﺮدﻧـﺪ ﻗﺒـﻮل ﻧﮑـﺮدى‪ ،‬ﺳـﭙﺲ اﻣـﻮرى در راﺑﻄـﻪ ﺑـﺎ ﺧﻮدﺷـﺎن‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ آن را ﻫﻢ اﻧﺠﺎم ﻧﺪادى‪ ،‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم از ﺗﻮ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻋﺬاﺑﻰ را ﮐﻪ ﺗﻬﺪﯾﺪﺷﺎن ﺑﻪ آن ﻣﻰﮐﻨﻰ ﺑﺮ ﺳﺮﺷﺎن ﻓﺮود آرى آن را ﻫﻢ اﻧﺠﺎم ﻧﺪادى‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ‬

‫ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﺗﻮ اﯾﻤﺎن ﻧﺨﻮاﻫﯿﻢ آورد ﺗﺎ ﻧﺮدﺑﺎﻧﻰ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻗﺮار دﻫﻰ و ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭼﺸﻢ ﻣﺎ از آن ﺑﺎﻻ روى‪ ،‬و ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از ﻣﻼﺋﮑﻪ را ﭘﺲ از ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﺎ ﺧـﻮد ﺑﯿـﺎورى! و‬ ‫ﻧﺎﻣﻪاى در دﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻰ ﮐﻪ ﮔﻮاﻫﻰ ﺑﺮ ﺻﺪق دﻋﻮﺗﺖ دﻫﺪ!‪ .‬اﺑﻮﺟﻬﻞ ﮔﻔﺖ‪) :‬وﻟﺶ ﮐﻨﯿﺪ( او ﺟﺰ دﺷﻨﺎم ﺑﻪ ﺑﺘﻬﺎ و ﻧﯿﺎﮐﺎن ﻣﺎ ﮐﺎر دﯾﮕﺮى ﺑﻠﺪ ﻧﯿﺴﺖ! و ﻣﻦ ﺑﺎ‬ ‫ﺧﺪا ﻋﻬﺪ ﮐﺮدهام ﺳﻨﮕﯽ ﺑﺮدارم و ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺳﺠﺪه ﮐﺮد ﺑﺮ ﻣﻐﺰ او ﺑﮑﻮﺑﻢ!! ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( در ﺣـﺎﻟﻰ ﮐـﻪ ﻗﻠـﺒﺶ را ﻫﺎﻟـﻪاى از اﻧـﺪوه و ﻏـﻢ ﺑـﻪ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ ﺟﻬﻞ و ﻟﺠﺎﺟﺖ و اﺳﺘﮑﺒﺎر اﯾﻦ ﻗﻮم ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد از ﻧﺰد آﻧﻬﺎ ﺑﺎزﮔﺸﺖ ‪ ...‬در اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﯾﻦ آﯾﺎت ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎى آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ داد‪.‬‬ ‫___________________‬ ‫ﺳﻮره اﺳﺮاء‪ .‬آﯾﻪ ‪110‬‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ﯾﮏ ﺷﺐ در ﻣﮑﻪ در ﺣﺎل ﺳﺠﺪه ﺑﻮد و ﺧﺪا را ﺑﻪ ﻧﺎم "رﺣﻤﺎن" و "رﺣﯿﻢ" ﻣﻰﺧﻮاﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺮﮐﺎن ﺑﻬﺎﻧﻪﺟﻮ از ﻓﺮﺻﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﮐـﺮده و ﮔﻔﺘﻨـﺪ‪ :‬ﺑﺒﯿﻨﯿـﺪ‬ ‫اﯾﻦ ﻣﺮد )ﻣﺎ را ﺳﺮزﻧﺶ ﻣﻰﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﺮا ﭼﻨﺪ ﺧﺪاﯾﻰ ﻫﺴﺘﯿﻢ‪ ،‬اﻣﺎ( ﺧﻮدش دو ﺧﺪا را ﭘﺮﺳﺘﺶ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﻣﻰﭘﻨﺪارد ﻣﻮﺣ‪‬ﺪ اﺳﺖ و ﯾﮏ ﻣﻌﺒﻮد ﺑﯿـﺸﺘﺮ‬ ‫ﻧﺪارد‪ .‬آﯾﻪ ‪ 110‬ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ )ﮐﻪ اﯾﻦ اﺳﻤﻬﺎى ﻣﺘﻌﺪد از ﯾﮏ ذات ﭘﺎك ﺧﺒﺮ ﻣﻰدﻫﺪ(‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﮐﻬﻒ‪ .‬آﯾﻪ ‪ 9‬ﺗﺎ ‪12‬‬ ‫ﺟﻤﻌﻰ از ﺳﺮان ﻗﺮﯾﺶ‪ ،‬دو ﻧﻔﺮ از ﯾﺎران ﺧﻮد را ﺑﺮاى ﺗﺤﻘﯿﻖ درﺑﺎره دﻋﻮت ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ ﺳﻮى داﻧﺸﻤﻨﺪان ﯾﻬﻮد در ﻣﺪﯾﻨﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‪ ،‬ﺗـﺎ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ آﯾﺎ در ﮐﺘﺐ ﭘﯿﺸﯿﻦ ﭼﯿﺰى در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﯾﺎﻓﺖ ﻣﻰﺷﻮد؟ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﻨﻪ آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﺎ ﻋﻠﻤﺎى ﯾﻬﻮد ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ و ﮔﻔﺘـﺎر ﻗـﺮﯾﺶ را ﺑـﺎزﮔﻮ ﮐﺮدﻧـﺪ‪ .‬ﻋﻠﻤـﺎي‬ ‫ﯾﻬﻮد ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﺳﻪ ﻣﺴﺎﻟﻪ را از ﻣﺤﻤﺪ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺳﺆال ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻫﻤﻪ را ﭘﺎﺳﺦ ﮐﺎﻓﻰ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮى از ﺳﻮى ﺧﺪا ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﮔﺮﻧـﻪ ﻣـﺮد‬ ‫ﮐﺬّاب و دروﻏﮕﻮﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻫﺮ ﺗﺼﻤﯿﻤﻰ درﺑﺎره او ﻣﻰﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ‪ .‬اﺑﺘﺪا از او ﺳﺆال ﮐﻨﯿﺪ داﺳﺘﺎن آن ﮔﺮوﻫﻰ از ﺟﻮاﻧﺎن ﮐﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ دور‪ ،‬از ﻗـﻮم‬ ‫ﺧﻮد ﺟﺪا ﺷﺪﻧﺪ ﭼﻪ ﺑﻮد؟ زﯾﺮا آﻧﻬﺎ ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﻋﺠﯿﺒﻰ داﺷﺘﻨﺪ! ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ از او ﺳﺆال ﮐﻨﯿﺪ ﻣﺮدى ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﺮق و ﻏﺮب ﺟﻬﺎن رﺳﯿﺪ ﮐﻪ ﺑﻮد و داﺳﺘﺎﻧﺶ ﭼﻪ ﺑـﻮد؟‬ ‫و ﻧﯿﺰ ﺳﺆال ﮐﻨﯿﺪ ﺣﻘﯿﻘﺖ روح ﭼﯿﺴﺖ؟ آﻧﻬﺎ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﻣﮑﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ و ﺳﺮان ﻗﺮﯾﺶ را ﻣﻼﻗﺎت ﮐﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺎ ﻣﻌﯿﺎر ﺳـﻨﺠﺶ ﺻـﺪق و ﮐـﺬب‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( را ﭘﯿﺪا ﮐﺮدﯾﻢ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎزﮔﻮ ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ رﺳـﯿﺪﻧﺪ و ﺳـﺆاﻻت ﺧـﻮد را ﻣﻄـﺮح ﮐﺮدﻧـﺪ‪ .‬ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﻓﺮدا ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﻔﺖ )وﻟﻰ اﻧﺸﺎء اﻟﻠﱠﻪ ﻧﮕﻔﺖ(‪ .‬ﭘﺎﻧﺰده ﺷﺒﺎﻧﻪ روز ﮔﺬﺷﺖ ﮐﻪ وﺣﻰ از ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺧﺪا ﺑﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻧﺎزل ﻧـﺸﺪ‪ ،‬و ﺟﺒﺮﺋﯿـﻞ ﺑـﻪ ﺳـﺮاﻏﺶ‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﺪ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﮐﻪ اﻫﻞ ﻣﮑﻪ ﺷﺎﯾﻌﺎﺗﻰ ﺑﺴﺎزﻧﺪ و ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻧﺎﻣﻮزوﻧﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و‬ ‫آﻟﻪ( ﮔﺮان آﻣﺪ‪ ،‬وﻟﻰ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ ﻓﺮا رﺳﯿﺪ و ﺳﻮره ﮐﻬﻒ را از ﺳﻮى ﺧﺪاوﻧﺪ آورد ﮐﻪ در آن داﺳﺘﺎن آن ﮔﺮوه از ﺟﻮاﻧﺎن و ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ آن ﻣـﺮد دﻧﯿـﺎﮔﺮد‬ ‫ﮏ ﻋ‪‬ﻦِ اﻟﺮﱡوحِ" را ﻧﯿﺰ ﺑﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻧﺎزل ﮐﺮد‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺑﻪ ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﭼﺮا اﯾﻨﻘﺪر ﺗﺎﺧﯿﺮ ﮐﺮدى؟ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﺟﺰ ﺑﻪ ﻓﺮﻣـﺎن ﭘﺮوردﮔـﺎرت‬ ‫ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻼوه آﯾﻪ " ‪‬ﯾ ‪‬ﺴ َﺌﻠُﻮ َﻧ ‪‬‬ ‫ﻧﺎزل ﻧﻤﯿﺸﻮم‪ ،‬اﺟﺎزه ﻧﺪاﺷﺘﻢ! )ﻻزم ﺑﻪ ﺗﺬﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ دو ﺑﺨﺶ از ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺆاﻻت ﺳﻪﮔﺎﻧﻪ در اﯾﻦ ﺳﻮره آﻣﺪه اﻣﺎ آﯾـﻪ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ روح‪ ،‬در ﺳـﻮره ﺑﻨـﻰ اﺳـﺮاﺋﯿﻞ‬ ‫ﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬و اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ در ﻗﺮآن ﮐﻢ ﻧﻈﯿﺮ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ آﯾﻪاى ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﻰ ﻧﺎزل ﺷﻮد و آن را ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( در ﻻﺑﻼى ﺳﻮره ﺧﺎﺻـﻰ ﺟـﺎى‬ ‫دﻫﻨﺪ(‪.‬‬ ‫___________________‬ ‫ﺳﻮره ﮐﻬﻒ‪ .‬آﯾﻪ ‪ 28‬ﺗﺎ ‪31‬‬ ‫ﺟﻤﻌﻰ از ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪان ﻣﺴﺘﮑﺒﺮ و اﺷﺮاف از ﺧﻮدراﺿﻰ ﻋﺮب ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( رﺳﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬و در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ اﺷﺎره ﺑﻪ ﻣﺮدان ﺑﺎ اﯾﻤـﺎﻧﻰ ﻫﻤﭽـﻮن‬ ‫ﺳﻠﻤﺎن‪ ،‬اﺑﻮذر‪ ،‬ﺻﻬﯿﺐ‪ ،‬و ﺧﺒﺎب و ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻧﻬﺎ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اى ﻣﺤﻤﺪ! اﮔﺮ ﺗﻮ در ﺻﺪر ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻨﺸﯿﻨﻰ ‪ ،‬و اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﻓﺮاد ﮐﻪ ﺑﻮى آﻧﻬﺎ ﻣﺸﺎم اﻧـﺴﺎن را آزار‬ ‫ﻣﻰدﻫﺪ‪ ،‬و ﻟﺒﺎﺳﻬﺎى ﺧﺸﻦ و ﭘﺸﻤﯿﻨﻪ در ﺗﻦ دارﻧﺪ‪ ،‬از ﺧﻮد دور ﺳﺎزى )و ﺧﻼﺻﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺗﻮ ﻣﺠﻠﺴﻰ در ﺧﻮر اﺷﺮاف و ﺷﺨﺼﯿﺘﻬﺎ! ﺑـﺸﻮد( ﻣـﺎ ﻧـﺰد ﺗـﻮ ﺧـﻮاﻫﯿﻢ‬ ‫آﻣﺪ‪ ،‬در ﻣﺠﻠﺴﺖ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﻧﺸﺴﺖ و از ﺳﺨﻨﺎﻧﺖ ﺑﻬﺮه ﻣﻰﮔﯿﺮﯾﻢ‪ ،‬وﻟﻰ ﭼﻪ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ ﮔﺮوه ﺟﺎى ﻣﺎ ﻧﯿﺴﺖ! در اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم آﯾﺎت ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑـﻪ‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( دﺳﺘﻮر داد ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺗﺴﻠﯿﻢ اﯾﻦ ﺳﺨﻨﺎن ﻓﺮﯾﺒﻨﺪه ﺗﻮ ﺧﺎﻟﻰ ﻧـﺸﻮد و ﻫﻤـﻮاره در دوران زﻧـﺪﮔﻰ ﺑـﺎ اﻓـﺮاد ﺑـﺎ اﯾﻤـﺎن و ﭘﺎﮐـﺪﻟﻰ ﭼـﻮن‬ ‫ﺳﻠﻤﺎﻧﻬﺎ و اﺑﻮذرﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ دﺳﺘﺸﺎن از ﺛﺮوت دﻧﯿﺎ ﺗﻬﻰ و ﻟﺒﺎﺳﺸﺎن ﭘﺸﻤﯿﻨﻪ اﺳﺖ‪ .‬و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻧﺰول آﯾﺎت ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( ﺑـﻪ ﺟـﺴﺘﺠﻮى اﯾـﻦ‬

‫ﮔﺮوه ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ )ﮔﻮﯾﺎ ﺑﺎ ﺷﻨﯿﺪن اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﻧﺎراﺣﺖ ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻪاى از ﻣﺴﺠﺪ رﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﻋﺒﺎدت ﭘﺮوردﮔﺎر ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ( ﺳﺮاﻧﺠﺎم آﻧﻬﺎ را در آﺧـﺮ ﻣـﺴﺠﺪ در‬ ‫ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ذﮐﺮ ﺧﺪا ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﯾﺎﻓﺖ‪ ،‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﺣﻤﺪ ﺧﺪا را ﮐﻪ ﻧﻤﺮدم ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ او ﭼﻨﯿﻦ دﺳﺘﻮرى ﺑﻪ ﻣﻦ داد ﮐﻪ ﺑﺎ اﻣﺜﺎل ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬آرى زﻧﺪﮔﻰ ﺑﺎ ﺷـﻤﺎ و‬ ‫ﻣﺮگ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺧﻮش اﺳﺖ! "ﻣﻌﮑﻢ اﻟﻤﺤﯿﺎ و ﻣﻌﮑﻢ اﻟﻤﻤﺎت"‬ ‫__________________‬ ‫ﺳﻮره ﮐﻬﻒ‪ .‬آﯾﻪ ‪109‬‬ ‫ﻢ ِإﻟﱠـﺎ َﻗﻠِﯿﻠًـﺎ"‪ ،‬ﺷـﻤﺎ ﺟـﺰ ﺑﻬـﺮه ﮐﻤـﻰ از داﻧـﺶ‬ ‫ﻦ ا ْﻟ ِﻌﻠْـ ِ‬ ‫ﻢ ﻣِـ َ‬ ‫‪ -1‬ﯾﻬﻮدﯾﺎن ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ اﻟﻬﻰ را از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ "ﻣﺎ أُوﺗِﯿ ُﺘ ‪‬‬ ‫ﻧﺪارﯾﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﭼﯿﺰى ﻣﻰﺗﻮاﻧﺪ ﺻﺤﯿﺢ ﺑﺎﺷﺪ؟ در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺗﻮرات داده ﺷﺪه و ﻫﺮ ﮐﺲ ﺗﻮرات ﺑﻪ او داده ﺷﺪه ﺻﺎﺣﺐ ﺧﯿﺮ ﮐﺜﯿﺮ اﺳﺖ‪ .‬در‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم آﯾﻪ ‪ 109‬ﻧﺎزل ﺷﺪ )و ﺗﺮﺳﯿﻤﻰ از ﻋﻠﻢ ﺑﻰ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺧﺪا و ﻧﺎﭼﯿﺰ ﺑﻮدن ﻋﻠﻢ ﻣﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻋﻠﻢ او ﻧﻤﻮد(‪.‬‬ ‫ﺧﯿ‪‬ﺮ ًا َﮐﺜِﯿﺮ ًا"‪ ،‬و ﻫﺮ ﮐﺲ ﺑﻪ‬ ‫‪ -2‬ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻰﮔﻮﯾﻨﺪ‪ :‬ﯾﻬﻮد ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺣﮑﻤﺖ داده اﺳﺖ "و‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﯾ‪‬ﺆْت‪ ‬اﻟْﺤِﮑْﻤ‪‬ﮥَ ﻓَﻘَﺪ‪ ‬أُوﺗِﯽ‪َ ‬‬ ‫او ﺣﮑﻤﺖ داده ﺷﺪه داراى ﺧﯿﺮ ﮐﺜﯿﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ درﺑﺎره روح از ﺗﻮ ﺳﺆال ﻣﻰﮐﻨﯿﻢ ﺟﻮاب ﺳﺮﺑﺴﺘﻪ ﻣﻰﮔﻮﯾﻰ؟! آﯾﻪ ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷـﺪ )و ﻧـﺸﺎن داد ﮐـﻪ‬ ‫اﻧﺴﺎن ﻫﺮ ﻗﺪر داﻧﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻋﻠﻢ ﺑﻰ ﭘﺎﯾﺎن ﺧﺪا ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺎﭼﯿﺰ اﺳﺖ(‪.‬‬ ‫___________________‬ ‫ﺳﻮره ﮐﻬﻒ‪ .‬آﯾﻪ ‪110‬‬ ‫ﺷﺨﺼﯽ ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( رﺳﯿﺪ و ﻋﺮض ﮐﺮد‪ :‬ﯾﺎ رﺳﻮل اﻟﻠﱠﻪ! ﻣﻦ در راه ﺧﺪا اﻧﻔﺎق ﻣﻰﮐﻨﻢ و ﺻﻠﻪ رﺣﻢ ﺑﺠﺎ ﻣﻰآورم‪ ،‬و اﯾﻦ اﻋﻤﺎل را ﻓﻘـﻂ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻟﻠﱠﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻰدﻫﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﻣﺮدم از اﯾﻦ اﻋﻤﺎل ﻣﻦ ﺳﺨﻦ ﻣﻰﮔﻮﯾﻨﺪ و ﺳﺘﺎﯾﺶ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ ﻣﺴﺮور و ﺧﻮﺷﺤﺎل ﻣﻰﺷـﻮم‪ ،‬اﯾـﻦ اﻋﻤـﺎل ﻣـﻦ ﭼﮕﻮﻧـﻪ‬ ‫اﺳﺖ؟ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺳﮑﻮت ﻓﺮﻣﻮد و ﺳﺨﻨﻰ ﻧﮕﻔﺖ‪ ،‬ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ آﯾﻪ ‪ 110‬ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺆال ﭘﺎﺳﺦ داد )ﮐﻪ ﺗﻨﻬـﺎ ﻋﻤﻠـﻰ ﻣﻘﺒـﻮل درﮔـﺎه ﺧـﺪا‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اﺧﻼص ﮐﺎﻣﻞ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎﺷﺪ(‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﻣﺮﯾﻢ‪ 64 .‬و ‪65‬‬ ‫ﭼﻨﺪ روزى وﺣﻰ ﻗﻄﻊ ﺷﺪ‪ ،‬و ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ ﭘﯿﮏ وﺣﻰ اﻟﻬﻰ ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻧﯿﺎﻣﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺪت ﺳﭙﺮى ﮔﺸﺖ و ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ ﺑﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻧـﺎزل ﺷـﺪ‪ ،‬ﺑـﻪ او ﻓﺮﻣـﻮد‪:‬‬ ‫ﭼﺮا دﯾﺮ ﮐﺮدى؟ ﻣﻦ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺸﺘﺎق ﺗﻮ ﺑﻮدم؟ ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﺸﺘﺎﻗﺘﺮم! وﻟﻰ ﻣﻦ ﻣﺎﻣﻮرم‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﻣﺎﻣﻮر ﺷﻮم ﻣﻰآﯾﻢ و ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐـﻪ دﺳـﺘﻮر ﻧﺪاﺷـﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻢ ﺧﻮددارى ﻣﻰﮐﻨﻢ‪.‬‬ ‫________________________‬ ‫ﺳﻮره ﻣﺮﯾﻢ‪ .‬آﯾﻪ ‪ 66‬ﺗﺎ ‪68‬‬ ‫"اﺑﻰ ﺑﻦ ﺧﻠﻒ" ﯾﺎ "وﻟﯿﺪ ﺑﻦ ﻣﻐﯿﺮه" ﻗﻄﻌﻪ اﺳﺘﺨﻮان ﭘﻮﺳﯿﺪهاى را در دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ و آن را ﺑﺎ دﺳﺖ ﺧﻮد ﻧﺮم ﻣﻰﮐﺮد و در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎد ﻣـﻰﭘﺎﺷـﯿﺪ‪ ،‬ﺗـﺎ ﻫـﺮ ذر‪‬هاى از‬ ‫آن ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻪاى ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﮔﺮدد‪ ،‬و ﻣﻰﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺤﻤﺪ را ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ ﮐﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻰﮐﻨﺪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺎ را ﺑﻌﺪ از ﻣﺮدن و ﭘﻮﺳﯿﺪه ﺷﺪن اﺳﺘﺨﻮاﻧﻬﺎﯾﻤﺎن ﻣﺜﻞ اﯾـﻦ اﺳـﺘﺨﻮان‪،‬‬ ‫ﺑﺎر دﯾﮕﺮ زﻧﺪه ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﯿﻦ ﭼﯿﺰى اﺑﺪاً ﻣﻤﮑﻦ ﻧﯿﺴﺖ! اﯾﻦ آﯾﺎت ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﭘﺎﺳﺦ دﻧﺪان ﺷﮑﻨﻰ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺨﻰ ﮐﻪ ﺑﺮاى ﻫﻤﻪ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ در ﻫﻤـﻪ ﻗـﺮون و‬ ‫اﻋﺼﺎر‪ ،‬ﻣﻔﯿﺪ و آﻣﻮزﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫_______________________‬ ‫ﺳﻮره ﻣﺮﯾﻢ‪ .‬آﯾﻪ ‪96‬‬ ‫در ﺑﺴﯿﺎرى از ﮐﺘﺐ ﺣﺪﯾﺚ و ﺗﻔﺴﯿﺮ اﻫﻞ ﺗﺴﻨﻦ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺷﯿﻌﻪ رواﯾﺎت ﻣﺘﻌﺪدى در ﺷﺎن ﻧﺰول اﯾﻦ آﯾﻪ از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐـﻪ‬ ‫ﻧﺸﺎن ﻣﻰدﻫﺪ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺎر اﯾﻦ آﯾﻪ در ﻣﻮرد ﻋﻠﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﻧﺎزل ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ‪ :‬رﺳﻮل ﺧﺪا )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ ﻋﻠـﻰ )ﻋﻠﯿـﻪ اﻟـﺴﻼم( ﻓﺮﻣـﻮد‪:‬‬ ‫"ﻗﻞ اﻟﻠﻬﻢ اﺟﻌﻞ ﻟﻰ ﻋﻨﺪك ﻋﻬﺪا‪ ،‬و اﺟﻌﻞ ﻟﻰ ﻓﻰ ﻗﻠﻮب اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﻣﻮدة"‪ ،‬ﺑﮕﻮ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪا! ﺑﺮاى ﻣﻦ ﻋﻬﺪى ﻧﺰد ﺧﻮدت ﻗﺮار ده‪ ،‬و در دﻟﻬﺎى ﻣﺆﻣﻨﺎن ﻣﻮد‪‬ت ﻣﺮا‬ ‫ﺑﯿﻔﮑﻦ‪ .‬در اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم‪ ،‬اﯾﻦ آﯾﻪ ﻧﺎزل ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ در رواﯾﺖ ﺻﺤﯿﺢ و ﻣﻌﺘﺒﺮ از ﺧﻮد اﻣﯿﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﻋﻠﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﭼﻨﯿﻦ ﻧﻘﻞ ﺷﺪه‪" :‬ﻟﻮ ﺿﺮﺑﺖ‬

‫ﺧﯿﺸﻮم اﻟﻤﺆﻣﻦ ﺑﺴﯿﻔﻰ ﻫﺬا ﻋﻠﻰ ان ﯾﺒﻐﻀﻨﻰ ﻣﺎ اﺑﻐﻀﻨﻰ و ﻟﻮ ﺻﺒﺒﺖ اﻟﺪﻧﯿﺎ ﺑﺠﻤﺎﺗﻬﺎ ﻋﻠﻰ اﻟﻤﻨﺎﻓﻖ ﻋﻠﻰ ان ﯾﺤﺒﻨﻰ ﻣﺎ اﺣﺒﻨﻰ و ذﻟﮏ اﻧﻪ ﻗـﻀﻰ ﻓﺎﻧﻘـﻀﻰ ﻋﻠـﻰ ﻟـﺴﺎن‬ ‫اﻟﻨﺒﻰ اﻻﻣﻰ اﻧﻪ ﻗﺎل ﻻ ﯾﺒﻐﻀﮏ ﻣﺆﻣﻦ و ﻻ ﯾﺤﺒﮏ ﻣﻨﺎﻓﻖ"‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺷﻤﺸﯿﺮم ﺑﺮ ﺑﯿﻨﻰ ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺰﻧﻢ ﮐﻪ ﻣﺮا دﺷﻤﻦ دارد ﻫﺮﮔﺰ دﺷﻤﻦ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ ،‬و اﮔﺮ ﺗﻤﺎم‬ ‫دﻧﯿﺎ )و ﻧﻌﻤﺖ ﻫﺎﯾﺶ( را در ﮐﺎم ﻣﻨﺎﻓﻖ ﻓﺮو رﯾﺰم ﮐﻪ ﻣﺮا دوﺳﺖ دارد‪ ،‬دوﺳﺖ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ ،‬زﯾﺮا ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ ﺣﮑﻢ ﻗﺎﻃﻊ ﺑـﻪ‬ ‫ﻣﻦ ﻓﺮﻣﻮده اﺳﺖ‪ :‬اى ﻋﻠﻰ! ﻫﯿﭻ ﻣﺆﻣﻨﻰ ﺗﻮ را دﺷﻤﻦ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ و ﻫﯿﭻ ﻣﻨﺎﻓﻘﻰ ﻣﺤﺒﺖ ﺗﻮ را در دل ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬از اﻣﺎم ﺻﺎدق )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﻣﻰﺧﻮاﻧﯿﻢ‪:‬‬ ‫ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( در آﺧﺮ ﻧﻤﺎز ﺧﻮد ﺑﺎ ﺻﺪاى ﺑﻠﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﻮرى ﮐﻪ ﻣﺮدم ﻣﻰﺷﻨﯿﺪﻧﺪ در ﺣﻖ اﻣﯿﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﻋﻠﻰ )ﻋﻠﯿـﻪ اﻟـﺴﻼم( ﭼﻨـﯿﻦ دﻋـﺎ ﻣـﻰﮐـﺮد‪:‬‬ ‫"اﻟﻠﻬﻢ ﻫﺐ ﻟﻌﻠﻰ اﻟﻤﻮدة ﻓﻰ ﺻﺪور اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ‪ ،‬و اﻟﻬﯿﺒﮥ و اﻟﻌﻈﻤﮥ ﻓﻰ ﺻﺪور اﻟﻤﻨﺎﻓﻘﯿﻦ"‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪا! ﻣﺤﺒﺖ ﻋﻠـﻰ )ﻋﻠﯿـﻪ اﻟـﺴﻼم( را در دﻟﻬـﺎى ﻣﺆﻣﻨـﺎن ﺑـﯿﻔﮑﻦ‪ ،‬و‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻫﯿﺒﺖ و ﻋﻈﻤﺖ او را در دﻟﻬﺎى ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن‪ .‬در اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم آﯾﻪ ‪ 96‬و آﯾﻪ ﺑﻌﺪ از آن ﻧﺎزل ﺷﺪ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﻃﻪ‪ .‬آﯾﻪ ‪ 1‬ﺗﺎ ‪4‬‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻌﺪ از ﻧﺰول وﺣﻰ و ﻗﺮآن‪ ،‬ﻋﺒﺎدت ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻰﮐﺮد‪ ،‬ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻪ ﻋﺒﺎدت ﻣﺸﻐﻮل ﻣﻰﺷـﺪ آن ﻗـﺪر ﮐـﻪ ﭘﺎﻫـﺎى آن ﺣـﻀﺮت‬ ‫ﻣﺘﻮرم ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬ﮔﺎه ﺑﺮاى آﻧﮑﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﺒﺎدت ﺧﻮد اداﻣﻪ دﻫﺪ‪ ،‬ﺳﻨﮕﯿﻨﻰ ﺧﻮد را ﺑﺮ ﯾﮏ ﭘﺎ ﻗﺮار ﻣﻰداد‪ ،‬و ﮔﺎه ﺑﺮ ﭘﺎى دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﮔﺎه ﺑﺮ ﭘﺎﺷﻨﻪ ﭘﺎ ﻣﻰاﯾﺴﺘﺎد و ﮔﺎه ﺑـﺮ‬ ‫اﻧﮕﺸﺘﺎن ﭘﺎ‪ .‬آﯾﺎت ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( دﺳﺘﻮر داد ﮐﻪ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ رﻧﺞ و ﻧﺎراﺣﺘﻰ ﺑﺮ ﺧﻮد ﺗﺤﻤﯿﻞ ﻧﮑﻨﺪ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره اﻧﺒﯿﺎء‪ .‬آﯾﻪ ‪ 98‬ﺗﺎ ‪101‬‬ ‫رﺳﻮل ﺧﺪا روزى ﺑﺎ" وﻟﯿﺪ ﺑﻦ ﻣﻐﯿﺮه" در ﻣﺴﺠﺪ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪" ،‬ﻧﻀﺮ ﺑﻦ ﺣﺎرث" ﻧﯿﺰ آﻣﺪ و در ﮐﻨﺎر آﻧﻬﺎ ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬ﮔﺮوﻫﻰ از ﺳﺮان ﻗﺮﯾﺶ ﻧﯿـﺰ در ﻣﺠﻠـﺲ ﺑﻮدﻧـﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ‪" ،‬ﻧﻀﺮ" ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺎ دﻻﺋـﻞ ﻣﻨﻄﻘـﻰ )ﭘﯿﺮاﻣـﻮن ﺑﻄـﻼن ﺑـﺖﭘﺮﺳـﺘﻰ( او را‬ ‫ﻢ ﻟَﻬﺎ وا ِرد‪‬و َن ﻟَﻮ‪ ‬ﮐـﺎنَ ﻫـﺆُﻻ ِء آ ِﻟﻬ‪‬ـ ًﮥ ﻣـﺎ ‪‬و ‪‬رد‪‬وﻫـﺎ و‪‬‬ ‫ﻢ َأ ْﻧ ُﺘ ‪‬‬ ‫ﺟ ‪‬ﻬ ﱠﻨ ‪‬‬ ‫ﺐ ‪‬‬ ‫ﺼ ‪‬‬ ‫ﺣ ‪‬‬ ‫ﻣﺤﮑﻮم ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﺳﭙﺲ آﯾﻪ ‪ 98‬ﺳﻮره اﻧﺒﯿﺎ را ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﻧﺪ" إِﻧﱠﮑُﻢ‪ ‬و‪ ‬ﻣﺎ ﺗَﻌ‪‬ﺒ‪‬ﺪ‪‬ونَ ﻣِﻦْ د‪‬ونِ اﻟ ﱠﻠ ِﻪ ‪‬‬ ‫ﮐُﻞﱞ ﻓِﯿﻬﺎ ﺧﺎﻟِﺪ‪‬ونَ ‪ ."...‬ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟـﻪ( از ﺟـﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳـﺖ و رﻓـﺖ‪ ،‬در اﯾـﻦ ﻫﻨﮕـﺎم" ﻋﺒـﺪ اﻟﻠﱠـﻪ ﺑـﻦ زﺑﻌـﺮى" آﻣـﺪ و ﺑـﻪ آن ﺟﻤـﻊ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺖ‪ "،‬وﻟﯿﺪ" ﺑﻪ" ﻋﺒﺪ اﻟﻠﱠﻪ" ﮔﻔﺖ‪ ":‬ﻧﻀﺮ ﺑﻦ ﺣﺎرث" در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺤﻤﺪ درﻣﺎﻧﺪه ﺷﺪ‪ ،‬و ﭘﺎﺳﺨﻰ ﻧﺪاﺷﺖ ﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﮔﻤﺎن ﻣﻰﮐﻨﺪ ﻣـﺎ و ﻫﻤـﻪ ﻣﻌﺒﻮدﻫﺎﯾﻤـﺎن‬ ‫ﻫﯿﺰم دوزﺧﯿﻢ!‪ " .‬ﻋﺒﺪ اﻟﻠﱠﻪ" ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ اﮔﺮ ﻣﻦ او را ﻣﻰدﯾﺪم ﭘﺎﺳﺨﺶ را ﻣﻰدادم‪ ،‬از او ﺑﭙﺮﺳﯿﺪ آﯾﺎ درﺳﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻌﺒﻮدان ﺑﺎ ﻋﺎﺑﺪاﻧـﺸﺎن در‬ ‫دوزﺧﻨﺪ؟ اﮔﺮ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ ﻣﺎ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن را ﻣﻰﭘﺮﺳﺘﯿﻢ‪ ،‬و ﯾﻬﻮد" ﻋﺰﯾﺮ" را و ﻧﺼﺎرى" ﻋﯿﺴﻰ ﺑﻦ ﻣﺮﯾﻢ" را )ﭼﻪ ﻋﯿﺒﻰ دارد ﮐﻪ ﻣـﺎ ﺑـﺎ ﻓﺮﺷـﺘﮕﺎن و ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮاﻧﻰ ﭼـﻮن‬ ‫ﻋﺰﯾﺮ و ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺎﺷﯿﻢ!(‪ .‬اﯾﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺮاى" وﻟﯿﺪ" و ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ در ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻮدﻧﺪ ﺟﺎﻟﺐ آﻣﺪ‪ ،‬و ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ دﻟﯿﻞ دﻧﺪانﺷﮑﻨﻰ اﺳـﺖ‪ ،‬اﯾـﻦ ﺳـﺨﻦ را ﺧـﺪﻣﺖ‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ ،‬رﺳﻮل اﻟ ﱠﻠﻪ ﻓﺮﻣﻮد‪ ":‬آرى ﻫﺮﮐﺲ دوﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﺒﻮد واﻗﻊ ﺷﻮد او ﻫﻢ ﺑﺎ ﻋﺎﺑـﺪاﻧﺶ در دوزخ ﺧﻮاﻫـﺪ ﺑـﻮد‪ ،‬اﯾـﻦ‬ ‫ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﺎن در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺷﯿﺎﻃﯿﻦ را ﻣﻰﭘﺮﺳﺘﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬و ﻫﺮ ﭼﯿﺰ را ﮐﻪ ﺷﯿﻄﺎن ﺑﻪ آﻧﻬﺎ دﺳﺘﻮر ﻣﻰداد"‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ آﯾﻪ )‪ 101‬ﺳﻮره اﻧﺒﯿﺎء( و ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ آﯾـﻪ ‪ 57‬ﺳـﻮره‬ ‫ﻣﺮﯾﻢ ﻧﺎزل ﺷﺪ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﺣﺞ‪ .‬آﯾﻪ ‪ 11‬ﺗﺎ ‪13‬‬ ‫ﻧﻘﻞ ﮐﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ ﮔﺎﻫﻰ ﮔﺮوﻫﻰ از ﺑﺎدﯾﻪﻧﺸﯿﻨﺎن ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻣﻰآﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺣﺎل ﺟﺴﻤﺎﻧﻰ آﻧﻬﺎ ﺧﻮب ﻣﻰﺷﺪ‪ ،‬اﺳﺐ آﻧﻬﺎ ﺑﭽﻪ ﺧﻮﺑﻰ ﻣـﻰآورد‪ ،‬زن آﻧﻬـﺎ ﭘـﺴﺮ‬ ‫ﻣﻰزاﺋﯿﺪ و اﻣﻮال و ﭼﻬﺎر ﭘﺎﯾﺎن آﻧﺎن ﻓﺰوﻧﻰ ﻣﻰﮔﺮﻓﺖ ﺧﺸﻨﻮد ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻪ اﺳﻼم و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻋﻘﯿﺪه ﭘﯿﺪا ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ! اﻣﺎ اﮔﺮ ﺑﯿﻤﺎر ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ‪،‬‬

‫ﻫﻤﺴﺮﺷﺎن دﺧﺘﺮ ﻣﻰآورد و اﻣﻮاﻟﺸﺎن رو ﺑﻪ ﻧﻘﺼﺎن ﻣﻰﮔﺬاﺷﺖ‪ ،‬وﺳﻮﺳﻪﻫﺎى ﺷﯿﻄﺎﻧﻰ ﻗﻠﺒﺸﺎن را ﻓﺮا ﻣﻰﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﺗﻤﺎم اﯾـﻦ ﺑـﺪﺑﺨﺘﯿﻬﺎ ﺑـﻪ ﺧـﺎﻃﺮ‬ ‫اﯾﻦ آﺋﯿﻨﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪاى و آﻧﻬﺎ ﻫﻢ روى ﮔﺮدان ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ!‬ ‫ﮐﻪ اﯾﻦ آﯾﺎت ﺷﺮح ﺣﺎل آﻧﺎن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫_______________________‬ ‫ﺳﻮره ﺣﺞ‪ .‬آﯾﻪ ‪15‬‬ ‫ﮔﺮوﻫﻰ از ﻗﺒﯿﻠﻪ" ﺑﻨﻰ اﺳﺪ" و" ﺑﻨﻰ ﻏﻄﻔﺎن" ﮐﻪ ﺑﺎ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﭘﯿﻤﺎن ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻣﺎ ﻣﻰﺗﺮﺳـﯿﻢ ﺧـﺪا ﺳـﺮاﻧﺠﺎم ﻣﺤﻤـﺪ )ﺻـﻠﯽ اﷲ‬ ‫ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( را ﯾﺎرى ﻧﮑﻨﺪ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ راﺑﻄﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﭘﯿﻤﺎﻧﻬﺎﯾﻤﺎن از ﯾﻬﻮد ﻗﻄﻊ ﺷﻮد و آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﻰ ﻧﺪﻫﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ آﯾﻪ ﻧﺎزل ﺷـﺪ و ﺑـﻪ آﻧﻬـﺎ اﺧﻄـﺎر ﮐـﺮد و‬ ‫آﻧﻬﺎ را ﺳﺨﺖ ﻣﺬﻣﺖ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﻌﻀﻰ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‪ :‬ﮔﺮوﻫﻰ از ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺷﺪت ﻏﻀﺐ ﺑﺮ ﮐﻔﺎر‪ ،‬ﺑﺮاى ﭘﯿﺮوى ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( ﺑﯿﻘـﺮارى و ﺑﯿﺘـﺎﺑﻰ‬ ‫ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ و ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭼﺮا وﻋﺪه ﺧﺪا در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﺗﺤﻘﻖ ﻧﻤﻰﯾﺎﺑﺪ؟ اﯾﻦ آﯾﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪ و آﻧﻬﺎ را ﺑﺮ اﯾﻦ ﺑﻰ ﺻﺒﺮى ﻣﻼﻣﺖ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫____________________‬ ‫ﺳﻮره ﺣﺞ‪ .‬آﯾﻪ ‪19‬‬ ‫روز ﺟﻨﮓ ﺑﺪر‪ ،‬ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن )ﻋﻠﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( و ﺣﻤﺰه‪ ،‬و ﻋﺒﯿﺪة ﺑﻦ ﺣﺎرث ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﻤﻄﻠﺐ( ﺑﻪ ﻣﯿﺪان ﻧﺒﺮد آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ" وﻟﯿـﺪ ﺑـﻦ ﻋﺘﺒـﻪ" و"‬ ‫ﻋﺘﺒﮥ ﺑﻦ رﺑﯿﻌﻪ" و" ﺷﯿﺒﮥ ﺑﻦ رﺑﯿﻌﻪ" را از ﭘﺎى در آوردﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ آﯾﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ اﯾﻦ ﻣﺒﺎرزان را ﺑﯿﺎن ﮐﺮد‪ .‬و "اﺑﻮذر" ﺳـﻮﮔﻨﺪ ﯾـﺎد ﻣـﻰﮐـﺮد ﮐـﻪ اﯾـﻦ آﯾـﻪ‬ ‫درﺑﺎره ﻣﺮدان ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬وﻟﻰ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﺎرﻫﺎ ﮔﻔﺘﻪاﯾﻢ وﺟﻮدﺷﺎن ﻧﺰول ﺧﺎص ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺎﻧﻊ ﻋﻤﻮﻣﯿﺖ ﻣﻔﻬﻮم آﯾﻪ ﻧﻤﻰﺷﻮد‪.‬‬ ‫________________________‬ ‫ﺳﻮره ﺣﺞ‪ .‬آﯾﻪ ‪60‬‬ ‫ﺟﻤﻌﻰ از ﻣﺸﺮﮐﺎن ﻣﮑﻪ ﺑﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن روﺑﺮو ﺷﺪﻧﺪ در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ دو ﺷﺐ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﻣﺎه ﻣﺤﺮم ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺸﺮﮐﺎن ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﯾﺎران ﻣﺤﻤﺪ )ﺻﻠﯽ‬ ‫اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( در ﻣﺎه ﻣﺤﺮم دﺳﺖ ﺑﻪ ﭘﯿﮑﺎر ﻧﻤﻰزﻧﻨﺪ و ﺟﻨﮓ را ﺣﺮام ﻣﻰداﻧﻨﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﺟﻨﮓ و ﺣﻤﻠﻪ را آﻏﺎز ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻧﺨـﺴﺖ ﺑـﺎ اﺻـﺮار از‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﺎه ﺣﺮام ﺟﻨﮓ را آﻏﺎز ﻧﮑﻨﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻰ آﻧﻬﺎ ﮔﻮش ﻧﺪادﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎر ﺑﺮاى دﻓﺎع از ﺧﻮد وارد ﻋﻤﻞ ﺷﺪﻧﺪ و ﻣﺮداﻧﻪ ﺟﻨﮕﯿﺪﻧﺪ و ﺧﺪاوﻧﺪ آﻧﻬﺎ‬ ‫را ﭘﯿﺮوز ﮐﺮد‪ .‬ﮐﻪ آﯾﻪ ‪ 60‬در اﯾﻨﺠﺎ ﻧﺎزل ﮔﺸﺖ‪.‬‬ ‫____________________‬ ‫ﺳﻮره ﺣﺞ آﯾﻪ ‪ 75‬و ‪76‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻰ از ﻣﺸﺮﮐﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ" وﻟﯿﺪ ﺑﻦ ﻣﻐﯿﺮه" )ﮐﻪ ﻣﻐﺰ ﻣﺘﻔﮑﺮ آﻧﺎن ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻰﺷﺪ( ﺑـﻪ ﻫﻨﮕـﺎم ﻣﺒﻌـﻮث ﺷـﺪن ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( ﺑـﺎ ﺗﻌﺠـﺐ و اﻧﮑـﺎر‬ ‫ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬آﯾﺎ از ﻣﯿﺎن ﻫﻤﻪ ﻣﺎ‪ ،‬وﺣﻰ اﻟﻬﻰ ﺑﺮ ﻣﺤﻤﺪ )اﯾﻦ ﯾﺘﯿﻢ ﻓﻘﯿﺮ و ﺗﻬﯿﺪﺳﺖ( ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ؟ اﯾﻦ آﯾﺎت ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ ﮐـﻪ اﻧﺘﺨـﺎب اﻧﺒﯿـﺎ و‬ ‫ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﺮاى رﺳﺎﻟﺖ روى ﻣﻌﯿﺎر ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﻰ و ﻣﻌﯿﺎر ﻣﻌﻨﻮﯾﺖ آﻧﻬﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﻧﻮر‪ .‬آﯾﻪ ‪3‬‬ ‫ﻣﺮدى از ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( اﺟﺎزه ﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ "ام ﻣﻬﺰول" ‪ -‬زﻧﻰ ﮐﻪ در ﻋﺼﺮ ﺟﺎﻫﻠﯿﺖ ﺑـﻪ آﻟـﻮدﮔﻰ ﻣﻌـﺮوف ﺑـﻮد و ﺣﺘـﻰ ﭘﺮﭼﻤـﻰ‬ ‫ﺑﺮاى ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﻰ ﺑﺮ در ﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮد ﻧﺼﺐ ﮐﺮده ﺑﻮد!‪ -‬ازدواج ﮐﻨﺪ‪ ،‬آﯾﻪ ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ‪ .‬در ﺣـﺪﯾﺚ دﯾﮕـﺮى ﻧﯿـﺰ از اﻣـﺎم ﺑـﺎﻗﺮ و اﻣـﺎم ﺻـﺎدق‬ ‫)ﻋﻠﯿﻬﻤﺎ اﻟﺴﻼم( ﻣﻰﺧﻮاﻧﯿﻢ‪ :‬اﯾﻦ آﯾﻪ در ﻣﻮرد ﻣﺮدان و زﻧﺎﻧﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻋﺼﺮ رﺳﻮل ﺧﺪا )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟـﻪ( آﻟـﻮده زﻧـﺎ ﺑﻮدﻧـﺪ‪ ،‬ﺧﺪاوﻧـﺪ ﻣـﺴﻠﻤﺎﻧﺎن را از‬ ‫ازدواج ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻧﻬﻰ ﮐﺮد‪ ،‬و ﻫﻢ اﮐﻨﻮن ﻧﯿﺰ ﻣﺮدم ﻣﺸﻤﻮل اﯾﻦ ﺣﮑﻤﻨﺪ ﻫﺮ ﮐﺲ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﻪ اﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﺷﻮد‪ ،‬و ﺣﺪ اﻟﻬﻰ ﺑﻪ او ﺟﺎرى ﮔﺮدد‪ ،‬ﺑـﺎ او ازدواج ﻧﮑﻨﯿـﺪ ﺗـﺎ‬ ‫ﺗﻮﺑﻪاش ﺛﺎﺑﺖ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫___________ _________‬ ‫ﺳﻮره ﻧﻮر‪ .‬آﯾﻪ ‪ 6‬ﺗﺎ ‪10‬‬

‫ﻧﻘﻞ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺳﻌﺪ ﺑﻦ ﻋﺒﺎده )ﺑﺰرگ اﻧﺼﺎر( ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( در ﺣﻀﻮر ﺟﻤﻌﻰ از اﺻﺤﺎب ﭼﻨﯿﻦ ﻋﺮض ﮐﺮد‪ :‬اى ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا! ﻫﺮ ﮔﺎه ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫دادن ﻋﻤﻞ ﻣﻨﺎﻓﻰ ﻋﻔﺖ ﺑﻪ ﮐﺴﻰ داراى اﯾﻦ ﻣﺠﺎزات اﺳﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ آن را اﺛﺒﺎت ﻧﮑﻨﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﺸﺘﺎد ﺗﺎزﯾﺎﻧﻪ ﺑﺨﻮرد‪ ،‬ﭘﺲ ﻣﻦ ﭼﻪ ﮐﻨﻢ اﮔﺮ وارد ﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮدم ﺷـﺪم و‬ ‫ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد دﯾﺪم ﻣﺮد ﻓﺎﺳﻘﻰ ﺑﺎ ﻫﻤﺴﺮ ﻣﻦ در ﺣﺎل ﻋﻤﻞ ﺧﻼﻓﻰ اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﮕﺬارم ﺗﺎ ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ و ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ و ﺷﻬﺎدت دﻫﻨـﺪ او ﮐـﺎر ﺧـﻮد را ﮐـﺮده‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬و اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻢ او را ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‪ ،‬ﮐﺴﻰ از ﻣﻦ ﺑﺪون ﺷﺎﻫﺪ ﻧﻤﻰﭘﺬﯾﺮد و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻗﺎﺗﻞ ﻗﺼﺎص ﻣﻰﺷﻮم‪ ،‬و اﮔﺮ ﺑﯿﺎﯾﻢ و آﻧﭽﻪ را دﯾﺪم ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﮑﺎﯾﺖ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‪ ،‬ﻫﺸﺘﺎد ﺗﺎزﯾﺎﻧﻪ ﺑﺮ ﭘﺸﺖ ﻣﻦ ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ! ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﮔﻮﯾﺎ از اﯾﻦ ﺳﺨﻦ اﺣﺴﺎس ﯾﮏ ﻧﻮع اﻋﺘﺮاض ﺑﻪ اﯾﻦ ﺣﮑﻢ اﻟﻬﻰ ﮐـﺮد‪ ،‬رو‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻮى ﺟﻤﻌﯿﺖ اﻧﺼﺎر ﻧﻤﻮده ﺑﻪ زﺑﺎن ﮔﻠﻪ ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬آﯾﺎ آﻧﭽﻪ را ﮐﻪ ﺑﺰرگ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺖ ﻧﺸﻨﯿﺪﯾﺪ؟ آﻧﻬﺎ در ﻣﻘﺎم ﻋﺬرﺧﻮاﻫﻰ ﺑﺮ آﻣﺪﻧﺪ و ﻋﺮض ﮐﺮدﻧﺪ‪ :‬اى رﺳﻮل‬ ‫ﺧﺪا! او را ﺳﺮزﻧﺶ ﻧﻔﺮﻣﺎ‪ ،‬او ﻣﺮد ﻏﯿﻮرى اﺳﺖ و آﻧﭽﻪ را ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺷﺪت ﻏﯿﺮت او اﺳﺖ‪" .‬ﺳﻌﺪ ﺑﻦ ﻋﺒﺎده" ﺑﻪ ﺳﺨﻦ درآﻣﺪ و ﻋﺮض ﮐﺮد‪ :‬اى رﺳﻮل‬ ‫ﺧﺪا! ﭘﺪر و ﻣﺎدرم ﻓﺪاﯾﺖ ﺑﺎد‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻣﻰداﻧﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺣﮑﻢ اﻟﻬﻰ اﺳﺖ‪ ،‬و ﺣﻖ اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻰ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل از اﺻﻞ اﯾﻦ داﺳﺘﺎن در ﺷﮕﻔﺘﻢ )و ﻧﺘﻮاﻧـﺴﺘﻢ اﯾـﻦ‬ ‫ﻣﺸﮑﻞ را در ذﻫﻦ ﺧﻮد ﺣﻞ ﮐﻨﻢ(! ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﺣﮑﻢ ﺧﺪا ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺖ‪ ،‬او ﻧﯿﺰ ﻋﺮض ﮐﺮد" ﺻ‪‬ﺪ‪‬قَ اﻟ ﱠﻠ ‪‬ﻪ و‪ ‬ر‪‬ﺳ‪‬ﻮﻟُﻪ‪ ."‬و ﭼﯿﺰى ﻧﮕﺬﺷﺖ ﮐﻪ ﭘﺴﺮ ﻋﻤﻮﯾﺶ ﺑﻪ ﻧﺎم‬ ‫"ﻫﻼل ﺑﻦ اﻣﯿﻪ" از در وارد ﺷﺪ در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﻣﺮد ﻓﺎﺳﻘﻰ را ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺎ ﻫﻤﺴﺮ ﺧﻮد دﯾﺪه ﺑﻮد‪ ،‬و ﺑﺮاى ﻃﺮح ﺷﮑﺎﯾﺖ ﺧـﺪﻣﺖ ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ(‬ ‫ﻣﻰآﻣﺪ‪ ،‬او ﺑﺎ ﺻﺮاﺣﺖ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ﺧﻮدم اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع را دﯾﺪم و ﺑﺎ ﮔﻮش ﺧﻮدم ﺻﺪاى آﻧﻬﺎ را ﺷﻨﯿﺪم! ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟـﻪ( ﺑﻘـﺪرى ﻧﺎراﺣـﺖ‬ ‫ﺷﺪ ﮐﻪ آﺛﺎر ﻧﺎراﺣﺘﻰ در ﭼﻬﺮه ﻣﺒﺎرﮐﺶ ﻧﻤﺎﯾﺎن ﮔﺸﺖ‪ .‬ﻫﻼل ﻋﺮض ﮐﺮد ﻣﻦ آﺛﺎر ﻧﺎراﺣﺘﻰ را در ﭼﻬﺮه ﺷﻤﺎ ﻣﻰﺑﯿﻨﻢ‪ ،‬وﻟﻰ ﺑﻪ ﺧﺪا ﻗﺴﻢ‪ ،‬ﻣﻦ راﺳﺖ ﻣﻰﮔـﻮﯾﻢ و‬ ‫دروغ در ﮐﺎرم ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻦ اﻣﯿﺪوارم ﮐﻪ ﺧﺪا ﺧﻮدش اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻞ را ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﺣـﺪ ﻗـﺬف را درﺑـﺎره"‬ ‫ﻫﻼل" اﺟﺮا ﮐﻨﺪ ﭼﺮا ﮐﻪ او ﺷﺎﻫﺪى ﺑﺮ ادﻋﺎى ﺧﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﻧﺼﺎر ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‪ ،‬دﯾﺪﯾﺪ ﻫﻤﺎن داﺳﺘﺎن" ﺳﻌﺪ ﺑﻦ ﻋﺒﺎده" ﺗﺤﻘﻖ ﯾﺎﻓﺖ آﯾـﺎ‬ ‫ﺑﺮاﺳﺘﻰ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ "ﻫﻼل" را ﺗﺎزﯾﺎﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ زد و ﺷﻬﺎدت او را ﻣﺮدود ﻣﻰﺷﻤﺮد؟ در اﯾﻦ ﻣﻮﻗﻊ وﺣﻰ ﺑﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻧﺎزل ﺷﺪ و آﺛـﺎر آن در ﭼﻬـﺮه‬ ‫او ﻧﻤﺎﯾﺎن ﮔﺸﺖ‪ ،‬ﻫﻤﮕﻰ ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ ﭼﻪ ﭘﯿﺎم ﺗﺎزهاى از ﺳﻮى ﺧﺪا آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬آﯾﺎت ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و راه ﺣﻞ دﻗﯿﻘﻰ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن اراﺋﻪ داد‪.‬‬ ‫__________________‬ ‫ﺳﻮره ﻧﻮر‪ .‬آﯾﻪ ‪ 11‬ﺗﺎ ‪16‬‬ ‫‪ _1‬ﻋﺎﯾﺸﻪ ﻫﻤﺴﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ‪ :‬رﺳﻮل ﺧﺪا )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﻣﻰﺧﻮاﺳـﺖ ﺳـﻔﺮى ﺑـﺮود‪ ،‬در ﻣﯿـﺎن ﻫﻤـﺴﺮاﻧﺶ ﻗﺮﻋـﻪ‬ ‫ﻣﻰاﻓﮑﻨﺪ‪ ،‬ﻗﺮﻋﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻫﺮ ﮐﺲ ﻣﻰآﻣﺪ او را ﺑﺎ ﺧﻮد ﻣﻰﺑﺮد‪ ،‬در ﯾﮑﻰ از ﻏﺰوات )ﺟﻨﮓ ﺑﻨﻰ اﻟﻤﺼﻄﻠﻖ در ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ ﻫﺠﺮت(‪ ،‬ﻗﺮﻋـﻪ ﺑـﻪ ﻧـﺎم ﻣـﻦ اﻓﺘـﺎد‪ ،‬ﻣـﻦ ﺑـﺎ‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺮدم‪ ،‬و ﭼﻮن آﯾﻪ ﺣﺠﺎب ﻧﺎزل ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬در ﻫﻮدﺟﻰ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺑﻮدم‪ .‬ﺟﻨﮓ ﺑـﻪ ﭘﺎﯾـﺎن رﺳـﯿﺪ و ﻣـﺎ در ﺣـﺎل ﺑﺎزﮔـﺸﺖ ﺑـﻪ‬ ‫ﻧﺰدﯾﮏ ﻣﺪﯾﻨﻪ رﺳﯿﺪﯾﻢ‪ ،‬ﺷﺐ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻦ از ﻟﺸﮑﺮﮔﺎه ﺑﺮاى اﻧﺠﺎم ﺣﺎﺟﺘﻰ ﮐﻤﻰ دور ﺷﺪم‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺘﻢ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﮔﺮدﻧﺒﻨﺪى ﮐـﻪ از ﻣﻬـﺮهﻫـﺎى ﯾﻤـﺎﻧﻰ‬ ‫داﺷﺘﻢ ﭘﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﺑﺎزﮔﺸﺘﻢ و ﻣﻌﻄﻞ ﺷﺪم‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺘﻢ دﯾﺪم ﻟﺸﮑﺮ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺮده و ﻫﻮدج ﻣﺮا ﺑﺮ ﺷﺘﺮ ﮔﺬاردهاﻧﺪ و رﻓﺘﻪاﻧﺪ در ﺣﺎﻟﻰ‬ ‫ﮐﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻰﮐﺮدهاﻧﺪ ﻣﻦ در آﻧﻢ‪ .‬زﯾﺮا زﻧﺎن در آن زﻣﺎن ﺑﺮ اﺛﺮ ﮐﻤﺒﻮد ﻏﺬا ﺳﺒﮏ ﺟﺜّﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻼوه ﻣﻦ ﺳﻦ و ﺳﺎﻟﻰ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل در آﻧﺠﺎ ﺗﮏ و ﺗﻨﻬـﺎ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪم و ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﮕﺎه ﺑﺮﺳﻨﺪ و ﻣﺮا ﻧﯿﺎﺑﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﻣﻦ ﺑﺎز ﻣﻰﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺷﺐ را در آن ﺑﯿﺎﺑﺎن ﻣﺎﻧﺪم‪ .‬اﺗﻔﺎﻗﺎ ﺻﻔﻮان ﯾﮑﻰ از اﻓﺮاد ﻟﺸﮑﺮ ﻣـﺴﻠﻤﯿﻦ‬ ‫ﮐﻪ او ﻫﻢ از ﻟﺸﮑﺮﮔﺎه دور ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﺐ در آن ﺑﯿﺎﺑﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺻﺒﺢ ﻣﺮا از دور دﯾﺪ‪ ،‬ﻧﺰدﯾﮏ آﻣﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﻣﺮا ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻰ آﻧﮑﻪ ﯾﮏ ﮐﻠﻤﻪ ﺑـﺎ ﻣـﻦ‬ ‫ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﺟﺰ اﯾﻨﮑﻪ " ِإﻧﱠﺎ ِﻟ ﱠﻠ ِﻪ و‪ ‬إِﻧﱠﺎ ِإ َﻟ ‪‬ﯿ ِﻪ راﺟِﻌ‪‬ﻮنَ" را ﺑﺮ زﺑﺎن ﺟﺎرى ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﺷﺘﺮ ﺧﻮد را ﺧﻮاﺑﺎﻧﺪ‪ ،‬و ﻣﻦ ﺑﺮ آن ﺳﻮار ﺷﺪم او ﻣﻬﺎر ﻧﺎﻗﻪ را در دﺳـﺖ داﺷـﺖ‪ ،‬ﺗـﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﻟﺸﮑﺮﮔﺎه رﺳﯿﺪﯾﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻨﻈﺮه ﺳﺒﺐ ﺷﺪ ﮐﻪ ﮔﺮوﻫﻰ درﺑﺎره ﻣﻦ ﺷﺎﯾﻌﻪﭘﺮدازى ﮐﻨﻨﺪ و ﺧﻮد را ﺑﺪﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﻫﻼك )و ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻣﺠﺎزات اﻟﻬﻰ( ﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬ﮐﺴﻰ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﯿﺶ از ﻫﻤﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﻬﻤﺖ داﻣﻦ ﻣﻰزد‪ "،‬ﻋﺒﺪ اﻟﻠﱠﻪ ﺑﻦ اﺑﻰ ﺳﻠﻮل" ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﻨﻪ رﺳﯿﺪﯾﻢ و اﯾﻦ ﺷﺎﯾﻌﻪ در ﺷﻬﺮ ﭘﯿﭽﯿﺪ در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻫﯿﭻ از آن ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷـﺘﻢ‪،‬‬ ‫در اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﯿﻤﺎر ﺷﺪم‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ دﯾﺪن ﻣﻰآﻣﺪ وﻟﻰ ﻟﻄﻒ ﺳﺎﺑﻖ را در او ﻧﻤﻰدﯾﺪم‪ ،‬و ﻧﻤﻰداﻧﺴﺘﻢ ﻗﻀﯿﻪ از ﭼﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ؟ ﺣـﺎﻟﻢ ﺑﻬﺘـﺮ‬ ‫ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺮون آﻣﺪم و ﮐﻢ ﮐﻢ از ﺑﻌﻀﻰ از زﻧﺎن ﻧﺰدﯾﮏ از ﺷﺎﯾﻌﻪﺳﺎزى ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن آﮔﺎه ﺷﺪم‪ .‬دوﺑﺎره ﺑﯿﻤﺎرﯾﻢ ﺷﺪت ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( ﺑـﻪ دﯾـﺪن‬ ‫ﻣﻦ آﻣﺪ‪ ،‬از او اﺟﺎزه ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺪرم ﺑﺮوم‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺪر آﻣﺪم از ﻣﺎدر ﭘﺮﺳﯿﺪم ﻣﺮدم ﭼﻪ ﻣﻰﮔﻮﯾﻨﺪ؟ او ﺑـﻪ ﻣـﻦ ﮔﻔـﺖ‪ :‬ﻏـﺼﻪ ﻧﺨـﻮر ﺑـﻪ ﺧـﺪا‬ ‫ﺳﻮﮔﻨﺪ زﻧﺎﻧﻰ ﮐﻪ اﻣﺘﯿﺎزى دارﻧﺪ و ﻣﻮرد ﺣﺴﺪ دﯾﮕﺮان ﻫﺴﺘﻨﺪ درﺑﺎره آﻧﻬﺎ ﺳﺨﻦ ﺑﺴﯿﺎر ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮد‪ .‬ﺳﺮ اﻧﺠﺎم روزى ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻧﺰد ﻣﻦ آﻣـﺪ‬

‫در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﺧﻨﺪان ﺑﻮد‪ ،‬و ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺳﺨﻨﺶ اﯾﻦ ﺑﻮد‪ :‬ﺑﺸﺎرت ﺑﺮ ﺗﻮ ﺑﺎد ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻮ را از اﯾﻦ اﺗﻬـﺎم ﻣﺒـﺮا ﺳـﺎﺧﺖ‪ ،‬در اﯾـﻦ ﻫﻨﮕـﺎم ﺑـﻮد ﮐـﻪ اﯾـﻦ آﯾـﺎت ﻧـﺎزل‬ ‫ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻧﺰول اﯾﻦ آﯾﺎت آﻧﻬﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ دروغ را ﭘﺨﺶ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻫﻤﮕﻰ ﺣﺪ ﻗﺬف ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﺟﺎرى ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -2‬ﻣﺎرﯾﻪ ﻗﺒﻄﯿﻪ ﯾﮑﻰ از ﻫﻤﺴﺮان ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( از ﺳﻮى "ﻋﺎﯾﺸﻪ" ﻣﻮرد اﺗﻬﺎم ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬زﯾﺮا او ﻓﺮزﻧﺪى از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑـﻪ ﻧـﺎم‬ ‫اﺑﺮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ از دﻧﯿﺎ رﻓﺖ‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺷﺪﯾﺪا ﻏﻤﮕﯿﻦ ﺷﺪ‪ .‬ﻋﺎﯾﺸﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﺮا اﯾﻨﻘﺪر ﻧﺎراﺣﺘﻰ؟ او در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻓﺮزﻧـﺪ ﺗـﻮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪ "ﺟﺮﯾﺢ ﻗﺒﻄﻰ" ﺑﻮد!! ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ رﺳﻮل ﺧﺪا اﯾﻦ ﺳﺨﻦ را ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻋﻠﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( را ﻣـﺎﻣﻮر ﮐـﺸﺘﻦ "ﺟـﺮﯾﺢ" ﮐـﺮد ﮐـﻪ ﺑـﻪ ﺧـﻮد اﺟـﺎزه ﭼﻨـﯿﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﻧﺘﻰ را داده ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﻋﻠﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﺑﺎ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﺟﺮﯾﺢ رﻓﺖ و او آﺛﺎر ﻏﻀﺐ را در ﭼﻬﺮه ﺣﻀﺮت ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤـﻮد‪ ،‬ﻓـﺮار ﮐـﺮد و از‬ ‫درﺧﺖ ﻧﺨﻠﻰ ﺑﺎﻻ رﻓﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ اﺣﺴﺎس ﮐﺮد ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻋﻠﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﺑﻪ او ﺑﺮﺳﺪ ﺧﻮد را از ﺑﺎﻻى درﺧﺖ ﺑﻪ زﯾﺮ اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﻫﻨﮕـﺎم ﭘﯿـﺮاﻫﻦ‬ ‫او ﺑﺎﻻ رﻓﺖ و ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﮐﻪ اﺻﻼ او آﻟﺖ ﺟﻨﺴﻰ ﻧﺪارد‪ .‬ﻋﻠﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ آﻣﺪ و ﻋﺮض ﮐﺮد‪ :‬آﯾﺎ ﺑﺎﯾﺪ در اﻧﺠﺎم دﺳﺘﻮرات ﺷﻤﺎ ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﻪ ﭘﯿﺶ‬ ‫روم ﯾﺎ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﮐﻨﻢ؟ ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﮐﻨﻰ‪ .‬ﻋﻠﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﺟﺮﯾﺎن را ﻋﺮض ﮐﺮد‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺷﮑﺮ ﺧﺪا را ﺑﺠﺎى آورد و ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﺷـﮑﺮ‬ ‫ﺧﺪا را ﮐﻪ ﺑﺪى و آﻟﻮدﮔﻰ را از داﻣﺎن ﻣﺎ دور ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم آﯾﺎت ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و اﻫﻤﯿﺖ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﺎزﮔﻮ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫______________________‬ ‫ﺳﻮره ﻧﻮر‪ .‬آﯾﻪ ‪22‬‬ ‫اﯾﻦ آﯾﻪ درﺑﺎره ﮔﺮوﻫﻰ از ﺻﺤﺎﺑﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از "داﺳﺘﺎن اﻓﮏ" ﺳﻮﮔﻨﺪ ﯾﺎد ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ ﯾﮏ از ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﺎﺟﺮا درﮔﯿـﺮ ﺑﻮدﻧـﺪ و ﺑـﻪ اﯾـﻦ‬ ‫ﺗﻬﻤﺖ ﺑﺰرگ داﻣﻦ زدﻧﺪ ﮐﻤﮏ ﻣﺎﻟﻰ ﻧﮑﻨﻨﺪ و در ﻫﯿﭻ ﻣﻮردى ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻣﻮاﺳﺎت ﻧﻨﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬آﯾﻪ ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و آﻧﻬﺎ را از اﯾﻦ ﺷﺪت ﻋﻤﻞ و ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺑﺎز داﺷﺖ و‬ ‫دﺳﺘﻮر ﻋﻔﻮ و ﮔﺬﺷﺖ داد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﻣﻰداﻧﯿﻢ آﯾﺎت ﻗﺮآن اﺧﺘﺼﺎص ﺑﻪ ﺷﺎن ﻧﺰول ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺆﻣﻨﺎن را ﺗﺎ داﻣﻨﻪ ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﻣـﻰﮔـﺮدد‪ ،‬ﯾﻌﻨـﻰ ﺗﻮﺻـﯿﻪ‬ ‫ﻣﻰﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن در اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮارد ﮔﺮﻓﺘﺎر اﺣﺴﺎﺳﺎت ﺗﻨﺪ و داغ ﻧﺸﻮﻧﺪ و در ﺑﺮاﺑﺮ ﻟﻐﺰﺷﻬﺎ و اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﮔﻨﻬﮑﺎران ﺗﺼﻤﯿﻤﺎت ﺧﺸﻦ ﻧﮕﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫___________________‬ ‫ﺳﻮره ﻧﻮر‪ .‬آﯾﻪ ‪30‬‬ ‫در ﮐﺘﺎب ﮐﺎﻓﻰ از اﻣﺎم ﺑﺎﻗﺮ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﻧﻘﻞ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺟﻮاﻧﻰ از اﻧﺼﺎر در ﻣﺴﯿﺮ ﺧﻮد ﺑﺎ زﻧﻰ روﺑﺮو ﺷﺪ )و در آن روز زﻧـﺎن ﻣﻘﻨﻌـﻪ ﺧـﻮد را در ﭘـﺸﺖ ﮔﻮﺷـﻬﺎ‬ ‫ﻗﺮار ﻣﻰدادﻧﺪ و ﻃﺒﻌﺎ ﮔﺮدن و ﻣﻘﺪارى از ﺳﯿﻨﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻤﺎﯾﺎن ﻣﻰﺷﺪ(‪ .‬ﭼﻬﺮه آن زن ﻧﻈﺮ آن ﺟﻮان را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﮐﺮد و ﭼﺸﻢ ﺧﻮد را ﺑـﻪ او دوﺧـﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕـﺎﻣﻰ‬ ‫ﮐﻪ زن ﮔﺬﺷﺖ ﺟﻮان ﻫﻢ ﭼﻨﺎن ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮد او را ﺑﺪرﻗﻪ ﻣﻰﮐﺮد در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ راه ﺧﻮد را اداﻣﻪ ﻣﻰداد ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ وارد ﮐﻮﭼﻪ ﺗﻨﮕﻰ ﺷـﺪ و ﺑـﺎز ﻫـﻢ ﭼﻨـﺎن ﺑـﻪ‬ ‫ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺧﻮد ﻧﮕﺎه ﻣﻰﮐﺮد‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺻﻮرﺗﺶ ﺑﻪ دﯾﻮار ﺧﻮرد و ﺗﯿﺰى اﺳﺘﺨﻮان ﯾﺎ ﻗﻄﻌﻪ ﺷﯿﺸﻪاى ﮐﻪ در دﯾﻮار ﺑﻮد‪ ،‬ﺻﻮرﺗﺶ را ﺷﮑﺎﻓﺖ! ﺟﻮان ﺑﻪ ﺧﻮد آﻣﺪ و‬ ‫دﯾﺪ ﺧﻮن از ﺻﻮرﺗﺶ ﺟﺎرى اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻟﺒﺎس و ﺳﯿﻨﻪاش رﯾﺨﺘﻪ! )ﺳﺨﺖ ﻧﺎراﺣﺖ ﺷﺪ( ﺑﺎ ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻣﻦ ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻣﻰروم و اﯾﻦ ﻣﺎﺟﺮا را‬ ‫ﺑﺎزﮔﻮ ﻣﻰﮐﻨﻢ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﭼﺸﻢ رﺳﻮل ﺧﺪا )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ او اﻓﺘﺎد ﻓﺮﻣﻮد ﭼﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ؟ و ﺟﻮان ﻣﺎﺟﺮا را ﻧﻘﻞ ﮐﺮد‪ ،‬در اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ‪ ،‬ﻧـﺎزل‬ ‫ﺷﺪ و آﯾﻪ ‪ 30‬را آورد‪.‬‬ ‫______________________________‬ ‫ﺳﻮره ﻧﻮر‪ .‬آﯾﻪ ‪33‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻰ از ﻣﻔﺴﺮان در ﺷﺎن ﻧﺰول اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ " و ﻻ ﺗﮑﺮﻫﻮا ﻓﺘﯿﺎﺗﮑﻢ ﻋﻠﯽ اﻟﺒﻐﺎء‪ "...‬ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‪" :‬ﻋﺒﺪ اﻟﻠﱠﻪ ﺑﻦ اﺑﻰ" ﺷﺶ ﮐﻨﯿـﺰ داﺷـﺖ ﮐـﻪ آﻧﻬـﺎ را ﻣﺠﺒـﻮر ﺑـﻪ ﮐـﺴﺐ‬ ‫درآﻣﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺧﻮدﻓﺮوﺷﻰ ﻣﻰﮐﺮد! ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺣﮑﻢ اﺳﻼم درﺑﺎره ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ اﻋﻤﺎل ﻣﻨﺎﻓﻰ ﻋﻔّﺖ )در اﯾﻦ ﺳﻮره( ﺻﺎدر ﺷﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ‬ ‫ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﻣﺪﻧﺪ و از اﯾﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﺷﮑﺎﯾﺖ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬آﯾﻪ ‪ 33‬ﻧﺎزل ﺷﺪ و از اﯾﻦ ﮐﺎر ﻧﻬﻰ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫_______________‬ ‫ﺳﻮره ﻧﻮر‪ .‬آﯾﻪ ‪ 43‬و ‪44‬‬ ‫در ﯾﮑﻰ از ﺳﺎﻟﻬﺎ ﮐﺎر ﺑﺮ ﻗﺮﯾﺶ در ﻣﮑﻪ ﺳﺨﺖ ﺷﺪ و در اﻃﺮاف ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻰ از آﻧﻬﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ درﺧﺖ زﯾﺒﺎ و ﯾﺎ ﺳﻨﮓ ﺟﺎﻟﺒﻰ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣـﻰﮐﺮدﻧـﺪ‬ ‫آن را ﻣﻰﭘﺮﺳﺘﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺎم آن را اﮔﺮ ﺳﻨﮓ ﺑﻮد "ﺻﺨﺮه ﺳﻌﺎدت" ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﺑـﺮاﯾﺶ ﻗﺮﺑـﺎﻧﻰ ﻣـﻰﮐﺮدﻧـﺪ و ﺧـﻮن ﻗﺮﺑـﺎﻧﻰ را ﺑـﺮ آن ﻣـﻰﭘﺎﺷـﯿﺪﻧﺪ و ﺣﺘـﻰ درﻣـﺎن‬ ‫ﺑﯿﻤﺎرﯾﻬﺎى ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺧﻮد را از آن ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ! اﺗﻔﺎﻗﺎ روزى ﻋﺮﺑﻰ ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﮕﺮد آﻣﺪ و ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖ ﺷﺘﺮﻫﺎى ﺧﻮد را ﺑﻪ آن ﺻﺨﺮه ﺑﻤﺎﻟﺪ و ﺗﺒﺮك ﺟﻮﯾﺪ‪ ،‬ﺷﺘﺮﻫﺎ رم‬

‫ﮐﺮدﻧﺪ و در ﺑﯿﺎﺑﺎن ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷﺪﻧﺪ او ﺷﻌﺮى ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻣﻀﻤﻮﻧﺶ اﯾﻦ ﺑﻮد‪ :‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﺻﺨﺮه ﺳﻌﺎدت آﻣﺪم ﺗﺎ ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﻰ ﻣﺎ را ﺟﻤﻊ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ او ﺟﻤﻊ ﻣﺎ را ﺑـﻪ‬ ‫ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﻰ ﮐﺸﺎﻧﺪ! ﺳﭙﺲ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻦ ﺳﻨﮓ ﺳﻌﺎدت ﭼﯿﺴﺖ ﺟﺰ ﯾﮏ ﻗﻄﻌﻪ ﺳﻨﮓ ﻫﻤﺴﺎن زﻣﯿﻦ‪ ،‬ﻧﻪ اﻧﺴﺎن را ﺑﻪ ﮔﻤﺮاﻫﻰ ﻣﻰﮐـﺸﺎﻧﺪ و ﻧـﻪ ﺑـﻪ ﻫـﺪاﯾﺖ! دﯾﮕـﺮي‬ ‫دﯾﺪ ﮐﻪ روﺑﺎﻫﻰ ﺑﺮ ﯾﮑﯽ از آن ﺗﺨﺖ ﺳﻨﮕﻬﺎ ﺑﻮل ﻣﻰﮐﺮد‪ ،‬او اﯾﻦ ﺷﻌﺮ را ﺳﺮود‪ :‬آﯾﺎ ﻣﻌﺒﻮد اﺳﺖ ﻣﻮﺟﻮدى ﮐﻪ روﺑﺎه ﺑﺮ آن ﺑـﻮل ﻣـﻰﮐﻨـﺪ؟ ﻣـﺴﻠﻤﺎ ذﻟﯿـﻞ اﺳـﺖ‬ ‫ﮐﺴﻰ ﮐﻪ روﺑﺎﻫﺎن ﺑﺮ آن ﺑﻮل ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ!‬ ‫_________________________‬ ‫ﺳﻮره ﻧﻮر‪ .‬آﯾﻪ ‪ 48‬ﺗﺎ ‪50‬‬ ‫‪ -1‬ﯾﮑﻰ از ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﺮد ﯾﻬﻮدى ﻧﺰاﻋﻰ داﺷﺖ‪ .‬ﻣﺮد ﯾﻬﻮدى‪ ،‬ﻣﻨﺎﻓﻖ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن را ﺑﻪ داورى ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺧﻮاﻧﺪ‪ ،‬اﻣـﺎ ﻣﻨـﺎﻓﻖ زﯾـﺮ‬ ‫ﺑﺎر ﻧﺮﻓﺖ‪ ،‬و او را ﺑﻪ داورى" ﮐﻌﺐ ﺑﻦ اﺷﺮف ﯾﻬﻮدى" دﻋﻮت ﮐﺮد! )و ﺣﺘﻰ ﻃﺒﻖ ﺑﻌﻀﻰ از رواﯾﺎت ﺻﺮﯾﺤﺎ ﮔﻔﺖ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ" ﻣﺤﻤﺪ" در ﻣﻮرد ﻣـﺎ ﻋـﺪاﻟﺖ‬ ‫را رﻋﺎﯾﺖ ﻧﮑﻨﺪ!( آﯾﺎت ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺳﺨﺖ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﺷﺨﺎص را ﻣﻮرد ﺳﺮزﻧﺶ و ﻣﺬﻣﺖ ﻗﺮار داد‪.‬‬ ‫‪ -2‬در ﻣﯿﺎن اﻣﯿﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﻋﻠﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( و ﻋﺜﻤﺎن )ﯾﺎ ﻃﺒﻖ رواﯾﺘﻰ ﻣﯿﺎن آن ﺣﻀﺮت و ﻣﻐﯿﺮة ﺑﻦ واﺋﻞ( ﺑﺮ ﺳـﺮ زﻣﯿﻨـﻰ ﮐـﻪ از ﻋﻠـﻰ )ﻋﻠﯿـﻪ اﻟـﺴﻼم( ﺧﺮﯾـﺪارى‬ ‫ﮐﺮده ﺑﻮد و ﺳﻨﮕﻬﺎﯾﻰ از آن ﺑﯿﺮون آﻣﺪ و ﺧﺮﯾﺪار ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖ آن را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻌﯿﻮب ﺑﻮدن رد ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﺧﺘﻼﻓﻰ در ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻋﻠﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﻣﯿـﺎن ﻣـﻦ‬ ‫و ﺗﻮ رﺳﻮل اﻟﻠﱠﻪ داورى ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ "ﺣﮑﻢ ﺑﻦ اﺑﻰ اﻟﻌﺎص" ﮐﻪ از ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن ﺑﻮد ﺑﻪ ﺧﺮﯾﺪار ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻦ ﮐﺎر را ﻣﮑﻦ‪ ،‬ﭼﺮا ﮐـﻪ اﮔـﺮ ﻧـﺰد ﭘـﺴﺮ ﻋﻤـﻮى او ﯾﻌﻨـﻰ ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ‬ ‫ﺑﺮوى ﻣﺴﻠﻤﺎ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ او داورى ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد! اﯾﻦ آﯾﺎت ﻧﺎزل ﺷﺪ و او را ﺳﺨﺖ ﻧﮑﻮﻫﺶ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫__________________________‬ ‫ﺳﻮره ﻧﻮر‪ .‬آﯾﻪ ‪55‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( و ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﻪ ﻣﺪﯾﻨﻪ ﻫﺠﺮت ﮐﺮدﻧﺪ و اﻧﺼﺎر ﺑﺎ آﻏﻮش ﺑﺎز آﻧﻬﺎ را ﭘﺬﯾﺮا ﮔﺸﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻋﺮب ﺑﺮ ﺿﺪ آﻧﻬﺎ ﻗﯿﺎم ﮐﺮدﻧـﺪ‬ ‫و آن ﭼﻨﺎن ﺑﻮد ﮐﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮدﻧﺪ اﺳﻠﺤﻪ را از ﺧﻮد دور ﻧﮑﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺷﺐ را ﺑﺎ ﺳﻼح ﺑﺨﻮاﺑﻨﺪ و ﺻﺒﺢ ﺑﺎ ﺳﻼح ﺑﺮ ﺧﯿﺰﻧﺪ )و ﺣﺎﻟﺖ آﻣﺎده ﺑﺎش داﺋﻢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻨﺪ(‪.‬‬ ‫اداﻣﻪ اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺳﺨﺖ آﻣﺪ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻰ اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ را آﺷﮑﺎرا ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺎ ﮐﻰ اﯾﻦ ﺣﺎل اداﻣﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﯾﺎﻓﺖ؟ آﯾﺎ زﻣﺎﻧﻰ ﻓـﺮا ﺧﻮاﻫـﺪ رﺳـﯿﺪ ﮐـﻪ ﻣـﺎ ﺑـﺎ‬ ‫ﺧﯿﺎل آﺳﻮده‪ ،‬ﺷﺐ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﮐﻨﯿﻢ و اﻃﻤﯿﻨﺎن و آراﻣﺶ ﺑﺮ ﻣﺎ ﺣﮑﻢ ﻓﺮﻣﺎ ﮔﺮدد و ﺟﺰ از ﺧﺪا از ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﻧﺘﺮﺳﯿﻢ؟ آﯾﻪ ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺸﺎرت داد ﮐـﻪ‬ ‫آرى ﭼﻨﯿﻦ زﻣﺎﻧﻰ ﻓﺮا ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﯿﺪ‪ .‬ﺟﺎﻟﺐ اﯾﻨﮑﻪ‪ :‬ﻣﺮﺣﻮم ﻃﺒﺮﺳﻰ در ذﯾﻞ آﯾﻪ ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ‪ :‬از اﻫﻞ ﺑﯿﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟـﻪ( ﻧﻘـﻞ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪" :‬اﻧﻬـﺎ ﻓـﻰ‬ ‫اﻟﻤﻬﺪى ﻣﻦ آل ﻣﺤﻤﺪ"‪ ،‬اﯾﻦ آﯾﻪ درﺑﺎره ﻣﻬﺪى آل ﻣﺤﻤﺪ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻣﻰﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫___________________‬ ‫ﺳﻮره ﻧﻮر‪ .‬آﯾﻪ ‪62‬‬ ‫‪ -1‬در ﺑﻌﻀﻰ از رواﯾﺎت ﻣﻰﺧﻮاﻧﯿﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ آﯾﻪ در ﻣﻮرد" ﺣﻨﻈﻠﮥ ﺑﻦ أﺑﻰ ﻋﯿﺎش" ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐـﻪ در ﻫﻤـﺎن ﺷـﺐ ﮐـﻪ ﻓـﺮداى آن ﺟﻨـﮓ اﺣـﺪ در ﮔﺮﻓـﺖ‬ ‫ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖ ﻋﺮوﺳﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺎ اﺻﺤﺎب و ﯾﺎران ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﻣﺸﻮرت درﺑﺎره ﺟﻨﮓ ﺑﻮد‪ ،‬او ﻧﺰد ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( آﻣـﺪ و‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ او اﺟﺎزه دﻫﺪ آن ﺷﺐ را ﻧﺰد ﻫﻤﺴﺮ ﺧﻮد ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ او اﺟﺎزه داد‪ .‬ﺻـﺒﺤﮕﺎﻫﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﻗﺪرى ﻋﺠﻠﻪ ﺑﺮاى ﺷﺮﮐﺖ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺟﻬﺎد داﺷﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﻏﺴﻞ ﻧﺸﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺣﺎل وارد ﻣﻌﺮﮐﻪ ﮐﺎرزار ﮔﺮدﯾﺪ‪ ،‬و ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺷﺮﺑﺖ ﺷﻬﺎدت ﻧﻮﺷﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( درﺑﺎره او ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن را دﯾﺪم ﮐﻪ ﺣﻨﻈﻠﻪ را در ﻣﯿﺎن آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ ﻏﺴﻞ ﻣﻰدﻫﻨﺪ! ﻟﺬا ﺑﻌـﺪ از آن ﺣﻨﻈﻠـﻪ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان" ﻏـﺴﯿﻞ‬ ‫اﻟﻤﻼﺋﮑﻪ" ﻧﺎﻣﯿﺪه ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -2‬ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه ﮐﻪ اﯾﻦ آﯾﻪ در داﺳﺘﺎن ﺟﻨﮓ ﺧﻨﺪق ﻧﺎزل ﮔﺮدﯾﺪ‪ ،‬در آن ﻫﻨﮕﺎم ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟـﻪ( ﺑـﺎ اﻧﺒـﻮه ﻣـﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑـﺎ ﺳـﺮﻋﺖ ﻣـﺸﻐﻮل ﮐﻨـﺪن‬ ‫ﺧﻨﺪق در اﻃﺮاف ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﺮوﻫﻰ از ﻣﻨﺎﻓﻘﯿﻦ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ در ﺻﻒ آﻧﻬﺎ ﺑﻮدﻧﺪ و ﮐﻤﺘﺮ ﮐﺎر اﻧﺠﺎم ﻣﻰدادﻧﺪ و ﺗﺎ ﭼـﺸﻢ ﻣـﺴﻠﻤﺎﻧﺎن را ﻏﺎﻓـﻞ ﻣـﻰدﯾﺪﻧـﺪ‪ ،‬ﺑـﺪون‬ ‫اﺟﺎزه ﮔﺮﻓﺘﻦ از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﻫﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎى ﺧﻮد ﻣﻰآﻣﺪﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن راﺳﺘﯿﻦ ﻣﺸﮑﻠﻰ ﭘﯿﺪا ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺰد ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ‬ ‫ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﻣﺪه اﺟﺎزه ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﯾﻨﮑﻪ ﮐﺎر ﺧﻮد را اﻧﺠﺎم ﻣﻰدادﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎز ﻣﻰﮔﺸﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﺣﻔﺮ ﺧﻨﺪق اداﻣﻪ ﻣﻰدادﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ از اﯾـﻦ ﮐـﺎر ﺧﯿـﺮ و ﻣﻬـﻢ‬ ‫ﻋﻘﺐ ﻧﻤﺎﻧﻨﺪ‪ .‬آﯾﻪ ﻓﻮق ﮔﺮوه اول را ﻣﺬﻣﺖ و ﮔﺮوه دوم را ﺳﺘﺎﯾﺶ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬

‫ﺳﻮره ﻓﺮﻗﺎن‪ .‬آﯾﻪ ‪ 7‬ﺗﺎ ‪10‬‬ ‫از اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴﮑﺮى )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﻣﻰﺧﻮاﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬از ﭘﺪرم اﻣﺎم دﻫﻢ ﺳﺆال ﮐﺮدم‪ :‬آﯾﺎ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺎ ﯾﻬـﻮد و ﻣـﺸﺮﮐﺎن در ﺑﺮاﺑـﺮ‬ ‫ﺳﺮزﻧﺸﻬﺎ و ﺑﻬﺎﻧﻪﮔﯿﺮﯾﻬﺎﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮ و اﺳﺘﺪﻻل ﻣﻰﭘﺮداﺧﺖ؟ ﭘﺪرم ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬آرى‪ ،‬ﺑﺎرﻫﺎ ﭼﻨﯿﻦ ﺷﺪ‪ ،‬از ﺟﻤﻠـﻪ اﯾﻨﮑـﻪ روزى ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و‬ ‫آﻟﻪ( در ﮐﻨﺎر ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺪا ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ " ،‬ﻋﺒﺪ اﻟﻠﱠﻪ ﺑﻦ اﺑﻰ اﻣﯿﻪ ﻣﺨﺰوﻣﻰ" در ﺑﺮاﺑﺮ او ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﮔﻔﺖ‪ :‬اى ﻣﺤﻤﺪ! ﺗﻮ اد‪‬ﻋﺎى ﺑﺰرﮔﻰ ﮐﺮدهو ﺳـﺨﻨﺎن وﺣـﺸﺘﻨﺎﮐﻰ‬ ‫ﻣﻰﮔﻮﯾﻰ! ﺗﻮ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻰﭘﻨﺪارى ﮐﻪ رﺳﻮل ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻤﯿﺎﻧﻰ‪ ،‬اﻣﺎ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺟﻬﺎﻧﯿﺎن و ﺧﺎﻟﻖ ﻫﻤﻪ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬رﺳﻮﻟﻰ ﻣﺜﻞ ﺗـﻮ ‪ -‬اﻧـﺴﺎﻧﻰ ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ‬ ‫ﻣﺎ‪ -‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻮ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎ ﻏﺬا ﻣﻰﺧﻮرى و ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺎ در ﺑﺎزارﻫﺎ راه ﻣﻰروى! ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ﺑـﺎر ﭘﺮوردﮔـﺎرا! ﺗـﻮ ﻫﻤـﻪ ﺳـﺨﻨﺎن را‬ ‫ﻣﻰﺷﻨﻮى و ﺑﻪ ﻫﺮ ﭼﯿﺰ ﻋﺎﻟﻤﻰ‪ ،‬آﻧﭽﻪ را ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺗﻮ ﻣﻰﮔﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻰداﻧﻰ )ﺧﻮدت ﭘﺎﺳﺦ آﻧﻬﺎ را ﺑﯿﺎن ﻓﺮﻣﺎ(‪ .‬در اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم آﯾﺎت ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪﮔﯿﺮﯾﻬـﺎى‬ ‫آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ داد‪.‬‬ ‫________‬ ‫ﺳﻮره ﻓﺮﻗﺎن‪ .‬آﯾﻪ ‪20‬‬ ‫ﺟﻤﻌﻰ از ﺳﺮان ﻣﺸﺮﮐﺎن ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﻣﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اى ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻮ از ﻣﺎ ﭼﻪ ﻣﻰﺧﻮاﻫﻰ؟ اﮔﺮ رﯾﺎﺳﺖ ﻣـﻰﻃﻠﺒـﻰ ﻣـﺎ ﺗـﻮ را ﺳﺮﭘﺮﺳـﺖ‬ ‫ﺧﻮد ﻣﻰﮐﻨﯿﻢ و اﮔﺮ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ ﻣﺎل دارى‪ ،‬از اﻣﻮال ﺧﻮد ﺑﺮاى ﺗﻮ ﺟﻤﻊ ﻣﻰﮐﻨﯿﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ دﯾﺪﻧﺪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( در ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﻦ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدﻫﺎﯾـﺸﺎن‬ ‫ﺗﺴﻠﯿﻢ ﻧﺸﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺟﻮﯾﻰ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪ :‬ﺗﻮ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺧﺪا ﻫﺴﺘﻰ ﺑﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﻏﺬا ﻣﻰﺧﻮرى و در ﺑﺎزارﻫﺎ ﺗﻮﻗﻒ ﻣﻰﮐﻨﻰ؟! آﻧﻬﺎ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ‬ ‫و آﻟﻪ( را ﺑﻪ ﺧﻮردن ﻏﺬا ﺳﺮزﻧﺶ ﮐﺮدﻧﺪ ﭼﺮا ﮐﻪ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ او ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑـﻪ راه رﻓـﺘﻦ در ﺑﺎزارﻫـﺎ ﻣﻼﻣـﺖ ﮐﺮدﻧـﺪ ﭼـﺮا ﮐـﻪ آﻧﻬـﺎ ﮐـﺴﺮاﻫﺎ و ﻗﯿـﺼﺮﻫﺎ و‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺟﺒﺎر را دﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﮔﺎم در ﺑﺎزارﻫﺎ ﻧﻤﻰﮔﺬاردﻧﺪ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺎ ﻣﺮدم در ﺑﺎزارﻫﺎ ﺣﺸﺮ و ﻧﺸﺮ داﺷﺖ و ﺑﺎ آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣﺎﻧﻮس ﺑﻮد‪ ،‬و اﻣﺮ و ﻧﻬﻰ اﻟﻬﻰ را ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺑﻼغ ﻣﻰﮐﺮد‪ ،‬ﺑﻬﺎﻧﻪﺟﻮﯾﺎن اﯾﺮاد ﮐﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬او ﻣﻰﺧﻮاﻫﺪ ﺣﮑﻤﺮان ﻣﺎ ﺷﻮد‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ روش او ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺳـﯿﺮه‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن اﺳﺖ! آﯾﻪ ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ را روﺷﻦ ﺳﺎﺧﺖ ﮐﻪ روش ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم روش ﻫﻤﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان ﭘﯿﺸﯿﻦ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫__________________‬ ‫ﺳﻮره ﻓﺮﻗﺎن‪ .‬آﯾﻪ ‪ 27‬و ‪28‬‬ ‫در زﻣﺎن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( دو ﻧﻔﺮ دوﺳﺖ در ﻣﯿﺎن ﻣﺸﺮﮐﺎن ﺑﻪ ﻧﺎم "ﻋﻘﺒﻪ" و "اﺑﻰ" ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ زﻣﺎن ﻋﻘﺒﻪ از ﺳـﻔﺮ ﻣـﻰآﻣـﺪ‪ ،‬ﻏـﺬاﯾﻰ ﺗﺮﺗﯿـﺐ ﻣـﻰداد و‬ ‫اﺷﺮاف ﻗﻮﻣﺶ را دﻋﻮت ﻣﻰﮐﺮد و در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل دوﺳﺖ ﻣﻰداﺷﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﻀﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ اﺳﻼم را ﻧﭙﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬روزى از ﺳﻔﺮ‬ ‫آﻣﺪ و ﻃﺒﻖ ﻣﻌﻤﻮل ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻏﺬا داد و دوﺳﺘﺎن را دﻋﻮت ﮐﺮد‪ ،‬در ﺿﻤﻦ از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻧﯿﺰ دﻋﻮت ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺳﻔﺮه را ﮔـﺴﺘﺮدﻧﺪ‬ ‫و ﻏﺬا ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﻣﻦ از ﻏﺬاى ﺗﻮ ﻧﻤﻰﺧﻮرم ﺗﺎ ﺷﻬﺎدت ﺑﻪ وﺣﺪاﻧﯿﺖ ﺧﺪا و رﺳﺎﻟﺖ ﻣﻦ دﻫﻰ‪" .‬ﻋﻘﺒـﻪ" ﺷـﻬﺎدﺗﯿﻦ ﺑـﺮ زﺑـﺎن‬ ‫ﺟﺎرى ﮐﺮد‪ .‬اﯾﻦ ﺧﺒﺮ ﺑﻪ ﮔﻮش دوﺳﺘﺶ "اﺑﻰ" رﺳﯿﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ اى ﻋﻘﺒﻪ از آﺋﯿﻨﺖ ﻣﻨﺤﺮف ﺷﺪى؟ او ﮔﻔﺖ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻣﻦ ﻣﻨﺤﺮف ﻧﺸﺪم‪ ،‬و ﻟﮑﻦ ﻣﺮدى ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻦ وارد ﺷﺪ ﮐﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺒﻮد از ﻏﺬاﯾﻢ ﺑﺨﻮرد ﺟﺰ اﯾﻨﮑﻪ ﺷﻬﺎدﺗﯿﻦ ﺑﮕﻮﯾﻢ‪ ،‬ﻣﻦ از اﯾﻦ ﺷﺮم داﺷﺘﻢ ﮐﻪ او از ﺳﺮ ﺳﻔﺮه ﻣﻦ ﺑﺮﺧﯿﺰد ﺑﻰ آﻧﮑﻪ ﻏﺬا ﺧﻮرده ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﻟـﺬا‬ ‫ﺷﻬﺎدت دادم! اُﺑﻰ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﻫﺮﮔﺰ از ﺗﻮ راﺿﻰ ﻧﻤﻰﺷﻮم ﻣﮕﺮ اﯾﻨﮑﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ او ﺑﺎﯾﺴﺘﻰ و ﺳﺨﺖ ﺗﻮﻫﯿﻦ ﮐﻨﻰ! ﻋﻘﺒﻪ اﯾﻦ ﮐﺎر را ﮐﺮد و ﻣﺮﺗﺪ ﺷﺪ و ﺳﺮاﻧﺠﺎم در‬ ‫ﺟﻨﮓ ﺑﺪر در ﺻﻒ ﮐﻔﺎر ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﯿﺪ و رﻓﯿﻘﺶ "اﺑﻰ" ﻧﯿﺰ در روز ﺟﻨﮓ اﺣﺪ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﻗﺼﺺ‪ 51 .‬ﺗﺎ ‪55‬‬ ‫در ﻣﻮرد ﺷﺎن ﻧﺰول آﯾﺎت ﻓﻮق ﻣﻔﺴﺮان و راوﯾﺎن ﺧﺒﺮ‪ ،‬رواﯾﺎت ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻰ ﻧﻘﻞ ﮐﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ ﻗﺪر ﻣﺸﺘﺮك ﻫﻤﻪ آﻧﻬﺎ ﯾﮏ ﭼﯿﺰ اﺳﺖ و آن اﯾﻤﺎن آوردن ﮔﺮوﻫﻰ‬ ‫از ﻋﻠﻤﺎى ﯾﻬﻮد و ﻧﺼﺎرى و اﻓﺮاد ﭘﺎﮐﺪل ﺑﻪ آﯾﺎت ﻗﺮآن و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( اﺳﺖ‪ -1 .‬از "ﺳﻌﯿﺪ ﺑﻦ ﺟﺒﯿﺮ" ﻧﻘـﻞ ﺷـﺪه ﮐـﻪ اﯾـﻦ آﯾـﺎت در ﺑـﺎره‬

‫ﻫﻔﺘﺎد ﻧﻔﺮ از ﮐﺸﯿﺸﻬﺎى ﻣﺴﯿﺤﻰ ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ "ﻧﺠﺎﺷﻰ" آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاى ﺗﺤﻘﯿﻖ از "ﺣﺒﺸﻪ" ﺑﻪ "ﻣﮑﻪ" ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐـﻪ ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ اﺳـﻼم )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و‬ ‫آﻟﻪ( ﺳﻮره ﯾﺲ را ﺑﺮاى آﻧﻬﺎ ﺗﻼوت ﮐﺮد‪ ،‬اﺷﮏ ﺷﻮق رﯾﺨﺘﻨﺪ و اﺳﻼم آوردﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -2‬ﺑﻌﻀﻰ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ اﯾﻦ آﯾﺎت در ﺑﺎره ﺟﻤﻌﻰ از ﻧﺼﺎراى ﻧﺠﺮان )ﺷﻬﺮى در ﺷﻤﺎل ﯾﻤﻦ( ﻧﺎزل ﺷﺪه ﮐﻪ ﻧﺰد ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟـﻪ( آﻣﺪﻧـﺪ و آﯾـﺎت‬ ‫ﻗﺮآن را ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ و اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ‪ -3 .‬ﺑﻌﻀﻰ دﯾﮕﺮ آن را در ﻣﻮرد "ﻧﺠﺎﺷﻰ" و ﯾﺎراﻧﺶ ﻣﻰداﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -4‬ﺑﻌﻀﻰ ﻧﺰول آن را در ﺑﺎره "ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻰ" و ﺟﻤﻌﻰ از ﻋﻠﻤﺎى ﯾﻬﻮد‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ "ﻋﺒﺪ اﻟﻠﱠﻪ ﺑﻦ ﺳﻼم" و" ﺗﻤﯿﻢ اﻟﺪارى" و" ﺟﺎرود ﻋﺒﺪى" داﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ‪ -5 .‬ﺑﻌـﻀﻰ‬ ‫آن را اﺷﺎره ﺑﻪ ﭼﻬﻞ ﻧﻔﺮ از ﻋﻠﻤﺎ و روﺷﻦ ﺿﻤﯿﺮان ﻣﺴﯿﺤﻰ ﻣﻰداﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺳﻰ و دو ﻧﻔﺮﺷﺎن از ﺣﺒﺸﻪ ﺑﺎ ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻦ اﺑﻰ ﻃﺎﻟﺐ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﻨﻪ آﻣﺪﻧﺪ و ﻫـﺸﺖ ﻧﻔـﺮ از ﺷـﺎم‬ ‫ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن آﻧﻬﺎ "ﺑﺤﯿﺮا" راﻫﺐ ﻣﻌﺮوف ﺷﺎﻣﻰ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ رواﯾﺎت ﺳﻪﮔﺎﻧﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﺰول اﯾﻦ آﯾﺎت در ﻣﮑﻪ اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻰ رواﯾﺖ ﭼﻬـﺎرم و ﭘـﻨﺠﻢ‬ ‫دﻟﯿﻞ ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﺪ آﯾﻪ در ﻣﺪﯾﻨﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫__________________‬ ‫ﺳﻮره ﻗﺼﺺ‪ .‬آﯾﻪ ‪85‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﻫﺠﺮت از "ﻣﮑﻪ" ﺑﻪ ﺳﻮى" ﻣﺪﯾﻨﻪ" ﻣﻰآﻣﺪ ﺑﻪ ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﺟﺤﻔﻪ ﮐﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﭼﻨﺪان زﯾﺎدى از ﻣﮑﻪ ﻧـﺪارد رﺳـﯿﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﯾﺎد ﻣﻮﻃﻨﺶ "ﻣﮑﻪ" اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﺷﻬﺮى ﮐﻪ ﺣﺮم اﻣﻦ ﺧﺪا و ﺧﺎﻧﻪ ﮐﻌﺒﻪ ﮐﻪ ﻗﻠﺐ و ﺟﺎن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺑﺎ آن ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻧﺎﮔﺴﺴﺘﻨﻰ داﺷﺖ در آﻧﺠﺎ اﺳﺖ‪ .‬آﺛـﺎر اﯾـﻦ ﺷـﻮق ﮐـﻪ ﺑـﺎ‬ ‫ﺗﺎﺛﺮ و اﻧﺪوه آﻣﯿﺨﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬در ﭼﻬﺮه ﻣﺒﺎرﮐﺶ ﻧﻤﺎﯾﺎن ﮔﺸﺖ‪ ،‬در اﯾﻨﺠﺎ ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ :‬آﯾﺎ ﺑﻪ راﺳﺘﻰ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ و زادﮔﺎﻫﺖ اﺷﺘﯿﺎق دارى؟ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻓﺮﻣـﻮد‪:‬‬ ‫ك إِﻟﻰ ﻣ‪‬ﻌﺎ ٍد" آن ﮐـﺲ ﮐـﻪ اﯾـﻦ ﻗـﺮآن را ﺑـﺮ ﺗـﻮ ﻓـﺮض‬ ‫ﮏ ا ْﻟ ُﻘﺮْآ َن ﻟَﺮا ‪‬د ‪‬‬ ‫آرى‪ ،‬ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ ﻋﺮض ﮐﺮد‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪ اﯾﻦ ﭘﯿﺎم را ﺑﺮاى ﺗﻮ ﻓﺮﺳﺘﺎده‪" :‬إِنﱠ اﻟﱠﺬِي ﻓَﺮَض‪ ‬ﻋ َﻠ ‪‬ﯿ ‪‬‬ ‫ﮐﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻮ را ﺑﻪ ﺳﺮزﻣﯿﻦ اﺻﻠﯿﺖ ﺑﺎزﻣﻰﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬ﻣﻰداﻧﯿﻢ اﯾﻦ وﻋﺪه ﺑﺰرگ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘـﻖ ﯾﺎﻓـﺖ و ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ اﺳـﻼم )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( ﭘﯿﺮوزﻣﻨﺪاﻧـﻪ ﺑـﺎ‬ ‫ارﺗﺸﻰ ﻧﯿﺮوﻣﻨﺪ و ﻗﺪرت و ﻋﻈﻤﺖ ﻓﺮاوان ﺑﻪ ﻣﮑﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺖ‪ ،‬و ﺣﺮم اﻣﻦ ﺧﺪا ﺑﺪون ﺟﻨﮓ و ﺧﻮﻧﺮﯾﺰى ﺑﻪ او ﺗﺴﻠﯿﻢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﻋﻨﮑﺒﻮت‪ .‬آﯾﻪ ‪2‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ اﯾﻦ آﯾﻪ در ﻣﻮرد ﻋﻤﺎر ﯾﺎﺳﺮ و ﺟﻤﻌﻰ دﯾﮕﺮ از ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ و ﺳﺨﺖ ﺗﺤﺖ ﺷﮑﻨﺠﻪ دﺷﻤﻨﺎن واﻗﻊ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫_________________‬ ‫ﺳﻮره ﻋﻨﮑﺒﻮت‪ .‬آﯾﻪ ‪8‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻰ از ﻣﺮداﻧﻰ ﮐﻪ در ﻣﮑﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻤﺎن و اﺳﻼم را ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﻣﺎدر آﻧﻬﺎ از اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ آﮔﺎه ﺷﺪ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﻏـﺬا ﻧﺨـﻮرد‪ ،‬آب ﻧﻨﻮﺷـﺪ‪ ،‬ﺗـﺎ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪش از اﺳﻼم ﺑﺎزﮔﺮدد!‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﻫﯿﭽﮑﺪام از اﯾﻦ ﻣﺎدران ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺧﻮد وﻓﺎ ﻧﮑﺮدﻧﺪ و اﻋﺘﺼﺎب ﻏﺬا را ﺷﮑﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻰ آﯾﻪ ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺧﻂ روﺷﻨﻰ در ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﭘﺪر و ﻣﺎدر در زﻣﯿﻨﻪ‬ ‫ﻣﺴﺎﻟﻪ اﯾﻤﺎن و ﮐﻔﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻫﻤﮕﺎن داد‪.‬‬ ‫______________________‬ ‫ﺳﻮره ﻋﻨﮑﺒﻮت‪ .‬آﯾﻪ ‪56‬‬ ‫اﯾﻦ آﯾﻪ درﺑﺎره ﻣﺆﻣﻨﺎﻧﻰ ﻧﺎزل ﺷﺪه ﮐﻪ در ﻣﮑﻪ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﺷﺪﯾﺪ ﮐﻔﺎر ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻄﻮرى ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﻰ ﺑﺮ اداى وﻇﺎﺋﻒ اﺳﻼﻣﻰ ﺧﻮد ﻧﺪاﺷـﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑـﻪ آﻧﻬـﺎ دﺳـﺘﻮر داده‬ ‫ﺷﺪ از آن ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﻫﺠﺮت ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫_________________‬ ‫ﺳﻮره ﻋﻨﮑﺒﻮت‪ .‬آﯾﻪ ‪60‬‬ ‫ﮔﺮوﻫﻰ از ﻣﺆﻣﻨﺎن در ﻣﮑﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎر آزار دﺷﻤﻨﺎن ﺑﻮدﻧﺪ و ﻫﺠﺮت ﻧﻤﯽ ﮐﺮدﻧﺪ و ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﻨﻪ ﻫﺠﺮت ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬در آﻧﺠﺎ ﻧﻪ ﺧﺎﻧﻪاى دارﯾﻢ ﻧﻪ زﻣﯿﻨﻰ‪ ،‬و‬ ‫ﭼﻪ ﮐﺴﻰ ﺑﻪ ﻣﺎ آب و ﻏﺬا ﻣﻰدﻫﺪ؟! ﮐﻪ اﯾﻦ آﯾﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪ‪.‬‬ ‫_______________‬

‫ﺳﻮره ﻋﻨﮑﺒﻮت‪ .‬آﯾﻪ ‪67‬‬ ‫ﮔﺮوﻫﻰ از ﻣﺸﺮﮐﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اى ﻣﺤﻤﺪ! اﮔﺮ ﻣﺎ داﺧﻞ در دﯾﻦ ﺗﻮ ﻧﻤﻰﺷﻮﯾﻢ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻰﺗﺮﺳﯿﻢ ﻣﺮدم ﻣﺎ را ﺑﺮﺑﺎﯾﻨﺪ )و ﺑﻪ ﺳـﺮﻋﺖ ﻧـﺎﺑﻮد ﮐﻨﻨـﺪ(‪.‬‬ ‫ﭼﻮن ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻣﺎ ﮐﻢ و ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻣﺸﺮﮐﺎن ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺧﺒﺮ رﺳﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ دﯾﻦ ﺗﻮ وارد ﺷﺪهاﯾﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻣـﺎ را ﻣـﻰرﺑﺎﯾﻨـﺪ و ﺧـﻮراك‬ ‫ﯾﮏ ﻧﻔﺮ از آﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﯿﻢ! در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ آﯾﻪ ‪ 67‬ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره روم‪ .‬آﯾﻪ ‪ 1‬ﺗﺎ ‪7‬‬ ‫در آن ﻫﻨﮕﺎم ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( در ﻣﮑﻪ ﺑﻮد و ﻣﺆﻣﻨﺎن در اﻗﻠﯿﺖ ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺟﻨﮕﻰ ﻣﯿﺎن اﯾﺮاﻧﯿـﺎن و روﻣﯿـﺎن در ﮔﺮﻓـﺖ و در اﯾـﻦ ﻧﺒـﺮد اﯾﺮاﻧﯿـﺎن‬ ‫ﭘﯿﺮوز ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﺸﺮﮐﺎن ﻣﮑﻪ اﯾﻦ را ﺑﻪ ﻓﺎل ﻧﯿﮏ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و دﻟﯿﻞ ﺑﺮ ﺣﻘﺎﻧﯿﺖ ﺷﺮك ﺧﻮد داﻧﺴﺘﻨﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﯾﺮاﻧﯿﺎن ﻣﺠﻮﺳﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﺸﺮك )دوﮔﺎﻧﻪﭘﺮﺳﺖ( اﻣـﺎ‬ ‫روﻣﯿﺎن ﻣﺴﯿﺤﯿﻨﺪ و اﻫﻞ ﮐﺘﺎب‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ "اﯾﺮاﻧﯿﺎن" ﺑﺮ "روﻣﯿﺎن" ﻏﻠﺒـﻪ ﮐﺮدﻧـﺪ‪ ،‬ﭘﯿـﺮوزى ﻧﻬـﺎﯾﻰ از آن ﺷـﺮك اﺳـﺖ و ﻃﻮﻣـﺎر اﺳـﻼم ﺑـﻪ زودى ﭘﯿﭽﯿـﺪه‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﻣﺎ ﭘﯿﺮوز ﻣﻰﺷﻮﯾﻢ‪ .‬ﮔﺮﭼﻪ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿﺮﯾﻬﺎ ﭘﺎﯾﻪ و ﻣﺎﯾﻪاى ﻧﺪاﺷﺖ اﻣﺎ در آن ﺟﻮ و ﻣﺤﯿﻂ ﺑﺮاى ﺗﺒﻠﯿـﻎ در ﻣﯿـﺎن ﻣـﺮدم ﺟﺎﻫـﻞ ﺧـﺎﻟﻰ از ﺗـﺎﺛﯿﺮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻟﺬا اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﮔﺮان آﻣﺪ‪ .‬آﯾﺎت ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﮔﺮﭼﻪ اﯾﺮاﻧﯿﺎن در اﯾﻦ ﻧﺒﺮد ﭘﯿﺮوز ﺷﺪﻧﺪ اﻣـﺎ ﭼﯿـﺰى ﻧﻤـﻰﮔـﺬرد ﮐـﻪ از روﻣﯿـﺎن‬ ‫ﺷﮑﺴﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺧﻮرد و ﺣﺘﻰ ﺣﺪود زﻣﺎن اﯾﻦ ﭘﯿﺸﮕﻮﯾﻰ را ﻧﯿﺰ ﺑﯿﺎن داﺷﺖ و ﮔﻔﺖ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻓﻘﻂ در ﻃﻮل ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﺑﻪ وﻗﻮع ﻣﻰﭘﯿﻮﻧﺪد!‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﻟﻘﻤﺎن‪ .‬آﯾﻪ ‪4‬‬ ‫ﺟ ‪‬ﻮ ِﻓ ِﻪ( از آﯾﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ در زﻣـﺎن ﺟﺎﻫﻠﯿـﺖ ﻣـﺮدى ﺑـﻮد ﺑـﻪ ﻧـﺎم " ﺟﻤﯿـﻞ ﺑـﻦ‬ ‫ﻦ ﻓِﯽ ‪‬‬ ‫ﻦ َﻗ ْﻠ ‪‬ﺒ ‪‬ﯿ ِ‬ ‫ﻞ اﻟ ﱠﻠ ‪‬ﻪ ﻟِﺮَﺟ‪‬ﻞٍ ِﻣ ْ‬ ‫ﺟ ‪‬ﻌ َ‬ ‫ﺟﻤﻌﻰ از ﻣﻔﺴﺮان در ﺷﺎن ﻧﺰول اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ )ﻣﺎ ‪‬‬ ‫ﻣﻌﻤﺮ" داراى ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻗﻮى‪ ،‬او ادﻋﺎ ﻣﻰﮐﺮد ﮐﻪ در درون وﺟﻮد ﻣﻦ" دو ﻗﻠـﺐ" اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﺑـﺎ ﻫـﺮ ﮐـﺪام از آﻧﻬـﺎ ﺑﻬﺘـﺮ از ﻣﺤﻤـﺪ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ(‬ ‫ﻣﻰﻓﻬﻤﺪ! ﻟﺬا ﻣﺸﺮﮐﺎن ﻗﺮﯾﺶ او را ذو اﻟﻘﻠﺒﯿﻦ! )ﺻﺎﺣﺐ دو ﻗﻠﺐ( ﻣﻰﻧﺎﻣﯿﺪﻧﺪ‪ .‬در روز ﺟﻨﮓ ﺑﺪر ﮐﻪ ﻣﺸﺮﮐﺎن ﻓﺮار ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺟﻤﯿﻞ ﺑـﻦ ﻣﻌﻤـﺮ ﻧﯿـﺰ در ﻣﯿـﺎن آﻧﻬـﺎ‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬اﺑﻮﺳﻔﯿﺎن او را در ﺣﺎﻟﻰ دﯾﺪ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻟﻨﮕﻪ ﮐﻔﺸﺶ در ﭘﺎﯾﺶ ﺑﻮد و ﻟﻨﮕﻪ دﯾﮕﺮ را ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد و ﻓﺮار ﻣﻰﮐـﺮد‪ .‬اﺑﻮﺳـﻔﯿﺎن ﺑـﻪ او ﮔﻔـﺖ‪ :‬ﭼـﻪ ﺧﺒـﺮ؟!‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻟﺸﮑﺮ ﻓﺮار ﮐﺮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭘﺲ ﭼﺮا ﻟﻨﮕﻪ ﮐﻔﺸﻰ را در دﺳﺖ دارى و دﯾﮕﺮى را در ﭘﺎ؟! ﺟﻤﯿﻞ ﺑﻦ ﻣﻌﻤﺮ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ راﺳﺘﻰ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﺒﻮدم‪ ،‬ﮔﻤـﺎن ﻣـﻰﮐـﺮدم‬ ‫ﻫﺮ دو ﻟﻨﮕﻪ در ﭘﺎى ﻣﻦ اﺳﺖ )ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﺑﺎ آن ﻫﻤﻪ ادﻋﺎ ﭼﻨﺎن دﺳﺖ و ﭘﺎى ﺧﻮد را ﮔﻢ ﮐﺮده ﮐﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﯾﮏ ﻗﻠﺐ ﻫﻢ ﭼﯿﺰى ﻧﻤﻰﻓﻬﻤﺪ‪ -‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻨﻈﻮر از ﻗﻠﺐ‬ ‫در اﯾﻦ ﻣﻮارد ﻋﻘﻞ اﺳﺖ(‪.‬‬ ‫______________________‬ ‫ﺳﻮره ﻟﻘﻤﺎن‪ .‬آﯾﻪ‪6‬‬ ‫‪" -1‬ﻧﻀﺮ ﺑﻦ ﺣﺎرث" ﻣﺮد ﺗﺎﺟﺮى ﺑﻮد و ﺑﻪ اﯾﺮان ﺳﻔﺮ ﻣﻰﮐﺮد و در ﺿﻤﻦ‪ ،‬داﺳﺘﺎﻧﻬﺎى اﯾﺮاﻧﯿﺎن را ﺑﺮاى ﻗﺮﯾﺶ ﺑﺎزﮔﻮ ﻣﻰﻧﻤﻮد و ﻣﻰﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺮاى ﺷـﻤﺎ‬ ‫ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﻋﺎد و ﺛﻤﻮد را ﻧﻘﻞ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻦ داﺳﺘﺎﻧﻬﺎى رﺳﺘﻢ و اﺳﻔﻨﺪﯾﺎر و اﺧﺒﺎر ﮐﺴﺮى و ﺳﻼﻃﯿﻦ ﻋﺠﻢ را ﺑﺎز ﻣﻰﮔﻮﯾﻢ!‬ ‫آﻧﻬﺎ دور او را ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬اﺳﺘﻤﺎع ﻗﺮآن را ﺗﺮك ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‪ .‬ﮐﻪ اﯾﻦ آﯾﻪ در ﻣﻮرد او ﻧﺎزل ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ -2‬ﺑﻌﻀﻰ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ آﯾﻪ در ﺑﺎره ﻣﺮدى ﻧﺎزل ﺷﺪه ﮐﻪ ﮐﻨﯿﺰ ﺧﻮاﻧﻨﺪهاى را ﺧﺮﯾﺪارى ﮐﺮده ﺑﻮد و ﺷﺐ و روز ﺑﺮاى او ﺧﻮاﻧﻨـﺪﮔﻰ ﻣـﻰﮐـﺮد و او را از ﯾـﺎد‬ ‫ﺧﺪا ﻏﺎﻓﻞ ﻣﻰﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره اﺣﺰاب‪ .‬آﯾﻪ ‪ 1‬ﺗﺎ ‪3‬‬

‫ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ اﯾﻦ آﯾﺎت در ﻣﻮرد" اﺑﻮ ﺳﻔﯿﺎن" و ﺑﻌﻀﻰ دﯾﮕﺮ از ﺳﺮان ﮐﻔﺮ و ﺷﺮك ﻧﺎزل ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﺟﻨﮓ" اﺣﺪ" از" ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم" )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( اﻣـﺎن‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و وارد ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬و ﺑﻪ اﺗﻔﺎق" ﻋﺒﺪ اﻟﻠﱠﻪ ﺑﻦ اﺑﻰ" و ﺑﻌﻀﻰ دﯾﮕﺮ از دوﺳﺘﺎﻧﺸﺎن ﺧﺪﻣﺖ رﺳﻮل ﺧﺪا )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﻣﺪﻧﺪ و ﻋـﺮض ﮐﺮدﻧـﺪ‪:‬اى‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ! ﺑﯿﺎ و از ﺑﺪﮔﻮﯾﻰ ﺑﻪ ﺧﺪاﯾﺎن ﻣﺎ ‪ -‬ﺑﺘﻬﺎى ﻻت و ﻋﺰى و ﻣﻨﺎت‪ -‬ﺻﺮف ﻧﻈﺮ ﮐﻦ و ﺑﮕﻮ آﻧﻬﺎ ﺑﺮاى ﭘﺮﺳﺘﺶ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎﻧﺸﺎن ﺷﻔﺎﻋﺖ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ ﺗـﺎ ﻣـﺎ ﻫـﻢ از ﺗـﻮ‬ ‫دﺳﺖ ﺑﺮدارﯾﻢ و ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻰﺧﻮاﻫﻰ در ﺑﺎره ﺧﺪاﯾﺖ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﮐﻦ‪ ،‬آزاد ﻫﺴﺘﻰ‪ .‬اﯾﻦ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( را ﻧﺎراﺣـﺖ ﮐـﺮد‪ ،‬ﻋﻤـﺮ ﺑﺮﺧﺎﺳـﺖ و‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﺟﺎزه ده ﺗﺎ آﻧﻬﺎ را از دم ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﮕﺬراﻧﻢ! ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﻣﻦ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﻣﺎن داده ام ﭼﻨﯿﻦ ﭼﯿﺰى ﻣﻤﮑﻦ ﻧﯿـﺴﺖ‪ ،‬اﻣـﺎ دﺳـﺘﻮر داد آﻧﻬـﺎ‬ ‫را از ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺑﯿﺮون ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬آﯾﺎت ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( دﺳﺘﻮر داد ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدﻫﺎ اﻋﺘﻨﺎ ﻧﮑﻨﺪ‪.‬‬ ‫____________________________‬ ‫ﺳﻮره اﺣﺰاب‪ .‬آﯾﻪ ‪ 18‬ﺗﺎ ‪20‬‬ ‫ﯾﮑﻰ از ﯾﺎران ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( از ﻣﯿﺪان" اﺣﺰاب" ﺑﻪ درون ﺷﻬﺮ ﺑﺮاى ﺣﺎﺟﺘﻰ آﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮادرش را دﯾﺪ ﮐﻪ ﻧـﺎن و ﮔﻮﺷـﺖ ﺑﺮﯾـﺎن و ﺷـﺮاب ﭘـﯿﺶ‬ ‫روى ﺧﻮد ﻧﻬﺎده اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﻮ اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺷﮕﺬراﻧﻰ ﻣﺸﻐﻮﻟﻰ و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا در ﻣﯿﺎن ﺷﻤﺸﯿﺮﻫﺎ و ﻧﯿﺰهﻫﺎ ﻣﺸﻐﻮل ﭘﯿﮑـﺎر اﺳـﺖ؟! در ﺟـﻮاﺑﺶ ﮔﻔـﺖ‪ :‬اى‬ ‫اﺑﻠﻪ! ﺗﻮ ﻧﯿﺰ ﺑﯿﺎ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺑﻨﺸﯿﻦ و ﺧﻮش ﺑﺎش! ﺑﻪ ﺧﺪاﯾﻰ ﮐﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻪ او ﻗﺴﻢ ﯾﺎد ﻣﻰﮐﻨﺪ ﮐﻪ او ﻫﺮﮔﺰ از اﯾﻦ ﻣﯿﺪان ﺑﺎز ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮔﺸﺖ! و اﯾﻦ ﻟﺸﮑﺮ ﻋﻈﯿﻤﻰ ﮐﻪ ﺟﻤﻊ‬ ‫ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬او و اﺻﺤﺎﺑﺶ را زﻧﺪه ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺬاﺷﺖ! ﺑﺮادرش ﮔﻔﺖ‪ :‬دروغ ﻣﻰﮔﻮﯾﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻣﻰروم و رﺳﻮل ﺧﺪا )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( را از آﻧﭽـﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻰ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﻣﻰﺳﺎزم! ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﻣﺪ و ﺟﺮﯾﺎن را ﮔﻔﺖ در اﯾﻨﺠﺎ آﯾﺎت ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ‪.‬‬ ‫_______________________‬ ‫ﺳﻮره اﺣﺰاب‪ .‬آﯾﻪ ‪23‬‬ ‫ﺤ ‪‬ﺒ ‪‬ﻪ"‬ ‫ﻦ ﻗَﻀﻰ َﻧ ‪‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻰ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‪ :‬اﯾﻦ آﯾﻪ در ﻣﻮرد ﺣﻀﺮت ﻋﻠﯽ در ﺟﻨﮓ اﺣﺰاب ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻮاﺟﻬﻪ و ﺷﮑﺴﺖ ﻗﻬﺮﻣﺎن ﻋﺮب اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﻀﯽ دﯾﮕﺮ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‪ :‬ﺟﻤﻠﻪ " ‪‬ﻣ ْ‬ ‫ﻦ ‪‬ﯾ ْﻨ َﺘ ِﻈ ُﺮ" اﺷﺎره ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن راﺳﺘﯿﻦ دﯾﮕﺮى اﺳﺖ ﮐﻪ در اﻧﺘﻈﺎر ﭘﯿﺮوزى ﯾﺎ ﺷﻬﺎدت ﺑﻮدﻧـﺪ‪ .‬از اﺑـﻦ ﻋﺒـﺎس‬ ‫ﻢ ‪‬ﻣ ْ‬ ‫اﺷﺎره ﺑﻪ ﺷﻬﯿﺪان ﺑﺪر و اﺣﺪ اﺳﺖ‪ ،‬و ﺟﻤﻠﻪ "و ِﻣ ْﻨ ‪‬ﻬ ‪‬‬ ‫ﺤ ‪‬ﺒ ‪‬ﻪ" اﺷﺎره ﺑﻪ ﺣﻤﺰة ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﻟﻤﻄﻠﺐ و ﺑﻘﯿﻪ ﺷﻬﯿﺪان اﺣﺪ و اﻧﺲ ﺑﻦ ﻧﻀﺮ و ﯾﺎران او اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻦ ﻗَﻀﻰ َﻧ ‪‬‬ ‫ﻢ ‪‬ﻣ ْ‬ ‫ﻧﻘﻞ ﺷﺪه ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺟﻤﻠﻪ" َﻓ ِﻤ ْﻨ ‪‬ﻬ ‪‬‬ ‫در ﻣﯿﺎن اﯾﻦ ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎ ﻫﯿﭻ ﻣﻨﺎﻓﺎﺗﻰ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﭼﺮا آﯾﻪ ﻣﻔﻬﻮم وﺳﯿﻌﻰ دارد ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺷﻬﺪاى اﺳﻼم را ﮐﻪ ﻗﺒﻞ از ﻣﺎﺟﺮاى ﺟﻨﮓ" اﺣﺰاب" ﺷـﺮﺑﺖ ﺷـﻬﺎدت ﻧﻮﺷـﯿﺪه‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻰﺷﻮد‪ ،‬و ﻣﻨﺘﻈﺮان ﻧﯿﺰ ﺗﻤﺎم ﮐﺴﺎﻧﻰ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ در اﻧﺘﻈﺎر ﭘﯿﺮوزى و ﺷﻬﺎدت ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻰﺑﺮدﻧﺪ‪ ،‬و اﻓﺮادى ﻫﻤﭽﻮن" ﺣﻤﺰه ﺳﯿﺪ اﻟﺸﻬﺪا" )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم(‬ ‫و" ﻋﻠﻰ" )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( در رأس اﯾﻦ دو ﮔﺮوه ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻟﺬا در ﺗﻔﺴﯿﺮ" ﺻﺎﻓﻰ" ﭼﻨﯿﻦ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ :‬ﯾﺎران اﻣﺎم ﺣﺴﯿﻦ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( در ﮐـﺮﺑﻼ ﻫـﺮ ﮐـﺪام ﮐـﻪ‬ ‫ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﯿﺪان ﺑﺮوﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻣﺎم )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( وداع ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ و ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺳﻼم ﺑﺮ ﺗﻮ اى ﭘﺴﺮ رﺳﻮل ﺧﺪا! )ﺳﻼم وداع و ﺧﺪاﺣﺎﻓﻈﯽ( اﻣﺎم )ﻋﻠﯿﻪ اﻟـﺴﻼم(‬ ‫ﻦ ‪‬ﯾ ْﻨ َﺘ ِﻈ ُﺮ‪ .‬از ﮐﺘﺐ ﻣﻘﺎﺗﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻰﺷﻮد ﮐﻪ اﻣﺎم ﺣـﺴﯿﻦ )ﻋﻠﯿـﻪ‬ ‫ﻢ ‪‬ﻣ ْ‬ ‫ﺤ ‪‬ﺒ ‪‬ﻪ و‪ِ ‬ﻣ ْﻨ ‪‬ﻬ ‪‬‬ ‫ﻢ ﻣ‪‬ﻦْ ﻗَﻀﻰ َﻧ ‪‬‬ ‫ﻧﯿﺰ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻰﮔﻔﺖ و ﺳﭙﺲ اﯾﻦ آﯾﻪ را ﺗﻼوت ﻣﻰﻓﺮﻣﻮد‪َ :‬ﻓ ِﻤ ْﻨ ‪‬ﻬ ‪‬‬ ‫اﻟﺴﻼم( اﯾﻦ آﯾﻪ را ﺑﺮ ﮐﻨﺎر ﺟﻨﺎزه ﺷﻬﯿﺪان دﯾﮕﺮى ﻫﻤﭽﻮن" ﻣﺴﻠﻢ ﺑﻦ ﻋﻮﺳﺠﻪ" و ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺧﺒﺮ ﺷﻬﺎدت" ﻋﺒـﺪ اﻟﻠﱠـﻪ ﺑـﻦ ﯾﻘﻄـﺮ" ﺑـﻪ او رﺳـﯿﺪ ﻧﯿـﺰ ﺗـﻼوت‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد‪.‬‬ ‫_________________________‬ ‫ﺳﻮره اﺣﺰاب‪ .‬آﯾﻪ ‪ 28‬ﺗﺎ ‪31‬‬ ‫ﻣﻔﺴﺮان ﺷﺎن ﻧﺰوﻟﻬﺎى ﻣﺘﻌﺪدى ﺑﺮاى آﯾﺎت ﻓﻮق ذﮐﺮ ﮐﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﭼﻨﺪان ﺗﻔﺎوﺗﻰ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬از اﯾﻦ ﺷﺎن ﻧﺰوﻟﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣـﻰﺷـﻮد ﮐـﻪ ﻫﻤـﺴﺮان‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻌﺪ از ﭘﺎرهاى از ﻏﺰوات ﮐﻪ ﻏﻨﺎﺋﻢ ﺳﺮﺷﺎرى در اﺧﺘﯿﺎر ﻣﺴﻠﻤﯿﻦ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ﺗﻘﺎﺿﺎﻫﺎى ﻣﺨﺘﻠﻔﻰ از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟـﻪ( در‬ ‫ﻣﻮرد اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﻔﻘﻪ ﯾﺎ ﻟﻮازم ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن زﻧﺪﮔﻰ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻃﺒﻖ ﻧﻘﻞ ﺑﻌﻀﻰ از ﺗﻔﺎﺳﯿﺮ‪ "،‬ام ﺳﻠﻤﻪ" از" ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ" )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﮐﻨﯿﺰ ﺧـﺪﻣﺘﮕﺰارى ﺗﻘﺎﺿـﺎ ﮐـﺮد‬ ‫و" ﻣﯿﻤﻮﻧﻪ" ﺣﻠﻪاى ﺧﻮاﺳﺖ‪ ،‬و" زﯾﻨﺐ" ﺑﻨﺖ ﺟﺤﺶ ﭘﺎرﭼﻪ ﻣﺨﺼﻮص ﯾﻤﻨﻰ و" ﺣﻔـﺼﻪ" ﺟﺎﻣـﻪ ﻣـﺼﺮى‪ "،‬ﺟﻮﯾﺮﯾـﻪ" ﻟﺒـﺎس ﻣﺨـﺼﻮص ﺧﻮاﺳـﺖ‪ ،‬و" ﺳـﻮده"‬ ‫ﮔﻠﯿﻢ ﺧﯿﺒﺮى! ﺧﻼﺻﻪ ﻫﺮ ﮐﺪام درﺧﻮاﺳﺘﻰ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﮐﻪ ﻣﻰداﻧﺴﺖ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﺷﺪن در ﺑﺮاﺑـﺮ اﯾﻨﮕﻮﻧـﻪ درﺧﻮاﺳـﺘﻬﺎ ﮐـﻪ ﻣﻌﻤـﻮﻻ ﭘﺎﯾـﺎﻧﻰ‬ ‫ﻧﺪارد ﭼﻪ ﻋﻮاﻗﺒﻰ ﺑﺮاى" ﺑﯿﺖ ﻧﺒﻮت" در ﺑﺮ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ ،‬از اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﺧﻮاﺳﺘﻪﻫﺎ ﺳﺮ ﺑﺎز زد و ﯾﮏ ﻣﺎه ﺗﻤﺎم از آﻧﻬﺎ ﮐﻨﺎرهﮔﯿـﺮى ﻧﻤـﻮد‪ ،‬ﺗـﺎ اﯾﻨﮑـﻪ آﯾـﺎت ﻓـﻮق‬ ‫ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﺎ ﻟﺤﻦ ﻗﺎﻃﻊ و در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﺗﻮأم ﺑﺎ رأﻓﺖ و رﺣﻤﺖ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻫﺸﺪار داد ﮐﻪ اﮔﺮ زﻧﺪﮔﻰ ﭘﺮ زرق و ﺑﺮق دﻧﯿﺎ ﻣﻰﺧﻮاﻫﯿﺪ ﻣﻰﺗﻮاﻧﯿﺪ از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ‬

‫ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺟﺪا ﺷﻮﯾﺪ و ﺑﻪ ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﻣﻰﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺑﺮوﯾﺪ‪ ،‬و اﮔﺮ ﺑﻪ ﺧﺪا و رﺳﻮل ﺧﺪا و روز ﺟﺰا دل ﺑﺴﺘﻪاﯾﺪ و ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻰ ﺳﺎده و اﻓﺘﺨﺎر آﻣﯿﺰ ﺧﺎﻧﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ‬ ‫اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻗﺎﻧﻊ ﻫﺴﺘﯿﺪ ﺑﻤﺎﻧﯿﺪ و از ﭘﺎداﺷﻬﺎى )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺰرگ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺑﺮﺧﻮردار ﺷﻮﯾﺪ‪.‬‬ ‫_____________________‬ ‫ﺳﻮره اﺣﺰاب‪ .‬آﯾﻪ ‪35‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ "اﺳﻤﺎء ﺑﻨﺖ ﻋﻤﯿﺲ" ﻫﻤﺴﺮ" ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻦ اﺑﻰ ﻃﺎﻟﺐ" ﺑﺎ ﺷﻮﻫﺮش از" ﺣﺒﺸﻪ" ﺑﺎزﮔﺸﺖ‪ ،‬ﺑﻪ دﯾﺪن ﻫﻤﺴﺮان ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﻣـﺪ‪ ،‬ﯾﮑـﻰ از‬ ‫ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺳﺆاﻻﺗﻰ ﮐﻪ ﻣﻄﺮح ﮐﺮد اﯾﻦ ﺑﻮد‪ :‬آﯾﺎ ﭼﯿﺰى از آﯾﺎت ﻗﺮآن در ﺑﺎره زﻧﺎن ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ؟ آﻧﻬﺎ در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻧﻪ!‪ " .‬اﺳﻤﺎء" ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ‬ ‫اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﻣﺪ‪ ،‬ﻋﺮض ﮐﺮد‪ :‬اى رﺳﻮل ﺧﺪا! ﺟﻨﺲ زن ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺧﺴﺮان و زﯾﺎن اﺳﺖ! ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻓﺮﻣـﻮد‪ :‬ﭼـﺮا؟ ﻋـﺮض ﮐـﺮد‪ :‬ﺑـﻪ ﺧـﺎﻃﺮ‬ ‫اﯾﻨﮑﻪ در اﺳﻼم و ﻗﺮآن ﻓﻀﯿﻠﺘﻰ در ﺑﺎره آﻧﻬﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮدان ﻧﯿﺎﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ آﯾﻪ ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ )و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﻃﻤﯿﻨﺎن داد ﮐﻪ زن و ﻣﺮد در ﭘﯿﺸﮕﺎه ﺧﺪا از‬ ‫ﻧﻈﺮ ﻗﺮب و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﯾﮑﺴﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻬﻢ آﻧﺴﺖ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ اﻋﺘﻘﺎد و ﻋﻤﻞ و اﺧﻼق اﺳﻼﻣﻰ واﺟﺪ ﻓﻀﯿﻠﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ(‪.‬‬ ‫________________________‬ ‫ﺳﻮره اﺣﺰاب‪ .‬آﯾﻪ ‪ 36‬ﺗﺎ ‪38‬‬ ‫آﯾﺎت ﻓﻮق ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻏﺎﻟﺐ ﻣﻔﺴﺮان و ﻣﻮرﺧﺎن اﺳﻼﻣﻰ در ﻣﻮرد داﺳﺘﺎن ازدواج زﯾﻨﺐ ﺑﻨﺖ ﺟﺤﺶ )دﺧﺘﺮ ﻋﻤﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﮔﺮاﻣﻰ اﺳﻼم( ﺑﺎ زﯾﺪ ﺑﻦ ﺣﺎرﺛﻪ ﺑـﺮده آزاد‬ ‫ﺷﺪه ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎﺟﺮا از اﯾﻦ ﻗﺮار ﺑﻮد ﮐﻪ‪ :‬ﻗﺒﻞ زﻣﺎن ﺑﻌﺜﺖ و ﺑﻌﺪ از آن ﮐﻪ ﺧﺪﯾﺠﻪ ﺑﺎ ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( ازدواج‬ ‫ﮐﺮد ﺧﺪﯾﺠﻪ ﺑﺮدهاى ﺑﻪ ﻧﺎم" زﯾﺪ" ﺧﺮﯾﺪارى ﻧﻤﻮد ﮐﻪ ﺑﻌﺪا آن را ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺨﺸﯿﺪ و ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( او را آزاد ﻓﺮﻣـﻮد‪ ،‬و‬ ‫ﭼﻮن ﻃﺎﺋﻔﻪاش او را از ﺧﻮد راﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻧﺎم "ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﻮد" ﺑﺮ او ﻧﻬﺎد و ﺑﻪ اﺻـﻄﻼح او را "ﺗﺒﻨـﻰ" ﮐـﺮد‪ .‬ﺑﻌـﺪ از ﻇﻬـﻮر اﺳـﻼم" زﯾـﺪ"‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻰ ﻣﺨﻠﺺ و ﭘﯿﺸﺘﺎز ﺷﺪ و ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﻤﺘﺎزى در اﺳﻼم ﭘﯿﺪا ﮐﺮد‪ ،‬و ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﻰداﻧﯿﻢ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﯾﮑﻰ از ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﻟﺸﮑﺮ اﺳﻼم در ﺟﻨﮓ ﻣﻮﺗﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ در‬ ‫ﻫﻤﺎن ﺟﻨﮓ ﺷﺮﺑﺖ ﺷﻬﺎدت ﻧﻮﺷﯿﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺗـﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓـﺖ ﺑـﺮاى"زﯾـﺪ" ﻫﻤـﺴﺮى ﺑﺮﮔﺰﯾﻨـﺪ‪ ،‬از "زﯾﻨـﺐ ﺑﻨـﺖ ﺟﺤـﺶ" ﮐـﻪ‬ ‫دﺧﺘﺮ" اﻣﯿﻪ "دﺧﺘﺮ" ﻋﺒﺪ اﻟﻤﻄﻠﺐ" )دﺧﺘﺮ ﻋﻤﻪاش( ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮاى او ﺧﻮاﺳﺘﮕﺎرى ﻧﻤﻮد‪" .‬زﯾﻨﺐ" ﻧﺨﺴﺖ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﺼﻮر ﻣﻰﮐـﺮد ﮐـﻪ ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ(‬ ‫ﻣﻰﺧﻮاﻫﺪ او را ﺑﺮاى ﺧﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺷﺪ و رﺿﺎﯾﺖ داد‪ ،‬وﻟﻰ ﺑﻌﺪا ﮐﻪ ﻓﻬﻤﯿﺪ ﺧﻮاﺳﺘﮕﺎرى از او ﺑﺮاى" زﯾﺪ" اﺳﺖ‪ ،‬ﺳﺨﺖ ﻧﺎراﺣﺖ ﺷﺪ و ﺳﺮ ﺑﺎز‬ ‫زد‪ ،‬ﺑﺮادرش ﮐﻪ" ﻋﺒﺪ اﻟﻠﱠﻪ" ﻧﺎم داﺷﺖ او ﻧﯿﺰ ﺑﺎ اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻰ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻧﻤﻮد‪ .‬در اﯾﻨﺠﺎ ﺑـﻮد ﮐـﻪ ﻧﺨـﺴﺘﯿﻦ آﯾـﻪ از آﯾـﺎت ﻣـﻮرد ﺑﺤـﺚ ﻧـﺎزل ﺷـﺪ و ﺑـﻪ اﻣﺜـﺎل"‬ ‫زﯾﻨﺐ" و" ﻋﺒﺪ اﻟﻠﱠﻪ" ﻫﺸﺪار داد ﮐﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺧﺪا و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮش ﮐﺎرى را ﻻزم ﻣﻰداﻧﻨﺪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣـﺴﺎﻟﻪ را ﺷـﻨﯿﺪﻧﺪ در ﺑﺮاﺑـﺮ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪا ﺗﺴﻠﯿﻢ ﺷﺪﻧﺪ )اﻟﺒﺘﻪ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﯿﻢ دﯾﺪ اﯾﻦ ازدواج‪ ،‬ازدواج ﺳﺎدهاى ﻧﺒﻮد و ﻣﻘﺪﻣﻪاى ﺑﻮد ﺑﺮاى ﺷﮑﺴﺘﻦ ﯾﮏ ﺳﻨﺖ ﻏﻠﻂ ﺟـﺎﻫﻠﻰ‪ ،‬زﯾـﺮا در ﻋـﺼﺮ‬ ‫ﺟﺎﻫﻠﯿﺖ ﻫﯿﭻ زن ﺑﺎ ﺷﺨﺼﯿﺖ و ﺳﺮﺷﻨﺎﺳﻰ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺒﻮد ﺑﺎ ﺑﺮدهاى ازدواج ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ داراى ارزﺷﻬﺎى واﻻى اﻧﺴﺎﻧﻰ ﺑﺎﺷﺪ(‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ ازدواج دﯾﺮى ﻧﭙﺎﺋﯿـﺪ و ﺑـﺮ‬ ‫اﺛﺮ ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎرﯾﻬﺎى اﺧﻼﻗﻰ ﻣﯿﺎن ﻃﺮﻓﯿﻦ‪ ،‬ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻃﻼق ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( اﺻـﺮار داﺷـﺖ ﮐـﻪ اﯾـﻦ ﻃـﻼق رخ ﻧﺪﻫـﺪ اﻣـﺎ رخ داد‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺮاى ﺟﺒﺮان اﯾﻦ ﺷﮑﺴﺖ زﯾﻨﺐ در ازدواج‪ ،‬او را ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪا ﺑﻪ ﻫﻤﺴﺮى ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺰﯾﺪ‪.‬‬ ‫________________________‬ ‫ﺳﻮره اﺣﺰاب‪ .‬آﯾﻪ ‪51‬‬ ‫در ﺗﻔﺴﯿﺮ آﯾﻪ ‪ 28‬و ‪ 29‬ﻫﻤﯿﻦ ﺳﻮره و ﺑﯿﺎن ﺷﺎن ﻧﺰول آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﺟﻤﻌﻰ از ﻫﻤﺴﺮان ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑـﻪ ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( ﻋـﺮض‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻧﻔﻘﻪ و ﻫﺰﯾﻨﻪ زﻧﺪﮔﻰ ﻣﺎ ﺑﯿﻔﺰا )زﯾﺮا ﭼﺸﻤﺸﺎن ﺑﻪ ﻏﻨﺎﺋﻢ ﺟﻨﮕﻰ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬و ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻰﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ از آن‪ ،‬ﺑﻬﺮه زﯾﺎدى ﺑـﻪ آﻧﻬـﺎ ﺑﺮﺳـﺪ(‪ .‬آﯾـﺎت‬ ‫ﻣﺰﺑﻮر ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺻﺮﯾﺤﺎ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﮔﻮﺷﺰد ﮐﺮد ﮐﻪ اﮔﺮ دﻧﯿﺎ و زﯾﻨﺖ دﻧﯿﺎ را ﻣﻰﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺮاى ﻫﻤﯿﺸﻪ از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( ﺟـﺪا ﺷـﻮﻧﺪ و اﮔـﺮ ﺧـﺪا و‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ و روز ﺟﺰا را ﺧﻮاﻫﺎﻧﻨﺪ ﺑﺎ زﻧﺪﮔﻰ ﺳﺎده او ﺑﺴﺎزﻧﺪ‪ .‬از اﯾﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ در ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﺗﻘﺴﯿﻢ اوﻗﺎت زﻧﺪﮔﻰ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( در ﻣﯿﺎن آﻧﻬﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﻫـﻢ‬ ‫رﻗﺎﺑﺘﻬﺎﯾﻰ داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( را ﺑﺎ آن ﻫﻤﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎرى و اﺷﺘﻐﺎﻻت ﻣﻬـﻢ در ﻣـﻀﯿﻘﻪ ﻗـﺮار ﻣـﻰداد‪ ،‬ﻫـﺮ ﭼﻨـﺪ ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ(‬ ‫ﮐﻮﺷﺶ ﻻزم را در زﻣﯿﻨﻪ ﻋﺪاﻟﺖ در ﻣﯿﺎن آﻧﻬﺎ رﻋﺎﯾﺖ ﻣﻰﮐﺮد وﻟﻰ ﺑﺎز ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎى آﻧﻬﺎ اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ ،‬آﯾﻪ ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ را در ﺗﻘﺴﯿﻢ اوﻗﺎﺗﺶ در ﻣﯿـﺎن‬ ‫آﻧﻬﺎ ﮐﺎﻣﻼ آزاد ﮔﺬاﺷﺖ‪ ،‬و ﺿﻤﻨﺎ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﻋﻼم ﮐﺮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﺣﮑﻢ اﻟﻬﻰ اﺳﺖ ﺗﺎ ﻫﯿﭽﮕﻮﻧﻪ ﻧﮕﺮاﻧﻰ و ﺳﻮء ﺑﺮداﺷﺘﻰ ﺑﺮاى آﻧﻬﺎ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺸﻮد‪.‬‬ ‫_____________________‬

‫ﺳﻮره اﺣﺰاب‪ .‬آﯾﻪ ‪53‬‬ ‫‪ -1‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺑﺎ" زﯾﻨﺐ ﺑﻨﺖ ﺟﺤﺶ" ازدواج ﮐﺮد‪ ،‬وﻟﯿﻤﻪ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻣﻔﺼﻠﻰ ﺑﻪ ﻣﺮدم داد‪ .‬اﻧﺲ ﮐﻪ ﺧﺎدم ﻣﺨﺼﻮص ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑـﻮد‪،‬‬ ‫ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ ﻣﻦ دﺳﺘﻮر داد ﮐﻪ اﺻـﺤﺎﺑﺶ را ﺑـﻪ ﻏـﺬا دﻋـﻮت ﮐـﻨﻢ‪ ،‬ﻣـﻦ ﻫﻤـﻪ را دﻋـﻮت ﮐـﺮدم‪ ،‬دﺳـﺘﻪ دﺳـﺘﻪ ﻣـﻰآﻣﺪﻧـﺪ و ﻏـﺬا‬ ‫ﻣﻰﺧﻮردﻧﺪ و از اﻃﺎق ﺧﺎرج ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﻋﺮض ﮐﺮدم اى ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا! ﮐﺴﻰ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﺎﻧﺪه ﮐﻪ ﻣﻦ او را دﻋﻮت ﻧﮑﺮده ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬اﮐﻨﻮن ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﺳﻔﺮه را ﺟﻤﻊ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺳﻔﺮه را ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ و ﺟﻤﻌﯿﺖ ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﻫﻢ ﭼﻨﺎن در اﻃﺎق ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و ﻣـﺸﻐﻮل ﺑﺤـﺚ و ﮔﻔﺘﮕـﻮ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺳﺨﻨﺎن آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻃﻮل اﻧﺠﺎﻣﯿﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﻣﻦ ﻧﯿﺰ ﻫﻤﺮاه او ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻢ ﺷﺎﯾﺪ آﻧﻬﺎ ﻣﺘﻮﺟـﻪ ﺷـﻮﻧﺪ و ﭘـﻰ ﮐـﺎر ﺧـﻮد‬ ‫ﺑﺮوﻧﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺑﯿﺮون آﻣﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺠﺮه ﻋﺎﯾﺸﻪ رﺳﯿﺪ ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻣﻦ ﻫﻢ در ﺧﺪﻣﺘﺶ آﻣﺪم‪ ،‬ﺑﺎز دﯾﺪم ﻫﻢ ﭼﻨﺎن ﻧﺸﺴﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬آﯾﻪ ﻓـﻮق ﻧـﺎزل ﺷـﺪ و دﺳـﺘﻮرات‬ ‫ﻻزم را در ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﻔﻬﯿﻢ ﮐﺮد‪ -2 .‬از ﺑﻌﻀﻰ ﻗﺮاﺋﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻰﺷﻮد ﮐﻪ ﮔﺎﻫﻰ ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﺎن و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺮدم ﻃﺒﻖ ﻣﻌﻤﻮل ﺑـﺮاى ﻋﺎرﯾـﺖ ﮔـﺮﻓﺘﻦ‬ ‫اﺷﯿﺎﯾﻰ ﻧﺰد ﺑﻌﻀﻰ از زﻧﺎن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻣﻰآﻣﺪﻧﺪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ آﻧﻬﺎ ﻃﺒﻖ ﺳﺎدﮔﻰ زﻧﺪﮔﻰ آن زﻣﺎن ﮐﺎر ﺧﻼﻓﻰ ﻣﺮﺗﮑﺐ ﻧﻤﻰﺷﺪﻧﺪ وﻟﻰ ﺑـﺮاى ﺣﻔـﻆ‬ ‫ﺣﯿﺜﯿﺖ ﻫﻤﺴﺮان ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﯾﻪ ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ ﻣﺆﻣﻨﺎن دﺳﺘﻮر داد ﮐﻪ ﻫﺮ ﮔﺎه ﻣﻰﺧﻮاﻫﻨﺪ ﭼﯿﺰى از آﻧﻬﺎ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ از ﭘﺸﺖ ﭘﺮده ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -3‬ﺑﻌﻀﻰ از ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻌﻀﻰ از زﻧـﺎن ﺑﯿـﻮه ﻣـﺎ را ﺑـﻪ ازدواج ﺧـﻮد در آورده‪ ،‬ﺑـﻪ ﺧـﺪا‬ ‫ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻫﺮﮔﺎه او ﭼﺸﻢ از ﺟﻬﺎن ﺑﭙﻮﺷﺪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﺴﺮان او ازدواج ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮐﺮد!! آﯾﻪ ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و ازدواج ﺑﺎ زﻧﺎن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( را ﺑﻌﺪ از او ﺑـﻪ‬ ‫ﮐﻠﻰ ﻣﻤﻨﻮع ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬و ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﻧﯿﺰ ﭘﺎﯾﺎن داد‪.‬‬ ‫______________________________‬ ‫ﺳﻮره اﺣﺰاب‪ .‬آﯾﻪ ‪55‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﻧﺰول آﯾﻪ ﺣﺠﺎب )آﯾﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ( ﭘﺪران و ﻓﺮزﻧﺪان و ﺑﺴﺘﮕﺎن ﻫﻤﺴﺮان ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺧﺪﻣﺘﺶ ﻋﺮض ﮐﺮدﻧﺪ‪ :‬اى رﺳﻮل ﺧﺪا! ﻣﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ آﻧﻬـﺎ‬ ‫از ﭘﺸﺖ ﭘﺮده ﺳﺨﻦ ﮔﻮﺋﯿﻢ؟ آﯾﻪ ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺣﮑﻢ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﻤﺎ ﻧﻤﻰﺷﻮد‪.‬‬ ‫____________________‬ ‫ﺳﻮره اﺣﺰاب‪ .‬آﯾﻪ ‪59‬‬ ‫زﻧﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﻣﻰرﻓﺘﻨﺪ و ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻧﻤﺎز ﻣﻰﮔﺬاردﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم ﺷﺐ ﻣﻮﻗﻌﻰ ﮐﻪ ﺑﺮاى ﻧﻤﺎز ﻣﻐﺮب و ﻋﺸﺎ ﻣﻰرﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻰ از‬ ‫ﺟﻮاﻧﺎن ﻫﺮزه و اوﺑﺎش ﺑﺮ ﺳﺮ راه آﻧﻬﺎ ﻣﻰﻧﺸﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺎ ﻣﺰاح و ﺳﺨﻨﺎن ﻧﺎروا آﻧﻬﺎ را آزار ﻣﻰدادﻧﺪ و ﻣﺰاﺣﻢ آﻧﺎن ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ‪ .‬آﯾﻪ ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷـﺪ و ﺑـﻪ آﻧﻬـﺎ دﺳـﺘﻮر‬ ‫داد ﺣﺠﺎب ﺧﻮد را ﺑﻄﻮر ﮐﺎﻣﻞ رﻋﺎﯾﺖ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ و ﮐﺴﻰ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻣﺰاﺣﻤﺖ ﭘﯿﺪا ﻧﮑﻨﺪ‪.‬‬ ‫_________________________‬ ‫ﺳﻮره اﺣﺰاب‪ .‬آﯾﻪ ‪60‬‬ ‫ﮔﺮوﻫﻰ از ﻣﻨﺎﻓﻘﯿﻦ در ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و اﻧﻮاع ﺷﺎﯾﻌﺎت را ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻰ از ﻏﺰوات ﻣﻰرﻓـﺖ در ﻣﯿـﺎن ﻣـﺮدم ﻣﻨﺘـﺸﺮ‬ ‫ﻣﻰﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬ﮔﺎه ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪه و ﮔﺎه ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﺳﯿﺮ ﺷﺪه اﺳـﺖ‪ .‬ﻣـﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻰ ﮐـﻪ ﺗﻮاﻧـﺎﯾﻰ ﺟﻨـﮓ را ﻧﺪاﺷـﺘﻨﺪ و در ﻣﺪﯾﻨـﻪ ﻣﺎﻧـﺪه ﺑﻮدﻧـﺪ ﺳـﺨﺖ‬ ‫ﻧﺎراﺣﺖ ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺷﮑﺎﯾﺖ ﻧﺰد ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آوردﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ آﯾﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺳﺨﺖ اﯾﻦ ﺷﺎﯾﻌﻪﭘﺮاﮐﻨﺎن را ﺗﻬﺪﯾﺪ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﯾﺲ‪ .‬آﯾﻪ ‪83‬‬ ‫ﻣﺮدى از ﻣﺸﺮﮐﺎن ﺑﻪ ﻧﺎم "اﺑﻰ ﺑﻦ ﺧﻠﻒ" ﯾﺎ "اﻣﯿﮥ ﺑﻦ ﺧﻠﻒ" و ﯾﺎ" ﻋﺎص ﺑﻦ واﺋﻞ" ﻗﻄﻌﻪ اﺳـﺘﺨﻮان ﭘﻮﺳـﯿﺪهاى را ﭘﯿـﺪا ﮐـﺮد و ﮔﻔـﺖ ﺑـﺎ اﯾـﻦ دﻟﯿـﻞ ﻣﺤﮑـﻢ ﺑـﻪ‬ ‫ﻣﺨﺎﺻﻤﻪ ﺑﺎ ﻣﺤﻤﺪ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺮﻣﻰﺧﯿﺰم‪ ،‬و ﺳﺨﻦ او را درﺑﺎره ﻣﻌﺎد اﺑﻄﺎل ﻣﻰﮐﻨﻢ‪ .‬آن را ﺑﺮداﺷﺖ و ﻧﺰد ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم آﻣﺪ )و ﺷﺎﯾﺪ ﻣﻘﺪارى از آن را‬ ‫در ﺣﻀﻮر ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻧﺮم ﮐﺮد و ﺑﻪ روى زﻣﯿﻦ رﯾﺨﺖ( و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻪ ﮐﺴﻰ ﻣﻰﺗﻮاﻧﺪ اﯾﻦ اﺳﺘﺨﻮاﻧﻬﺎى ﭘﻮﺳﯿﺪه را از ﻧﻮ زﻧﺪه ﮐﻨﺪ )و ﮐﺪام ﻋﻘﻞ آن را ﺑﺎور ﻣﻰﮐﻨﺪ(‪.‬‬ ‫آﯾﺎت ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻨﻄﻘﻰ و دﻧﺪانﺷﮑﻨﻰ ﺑﻪ او و ﻫﻤﻔﮑﺮان او داد‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬

‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﺻﺎﻓﺎت‪ .‬آﯾﻪ ‪ 50‬ﺗﺎ ‪61‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻰ از ﻣﻔﺴﺮان ﺷﺎن ﻧﺰوﻟﻬﺎﯾﻰ ﺑﺮاى آﯾﺎت ﻓﻮق ﻧﻘﻞ ﮐﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ آﻧﻬﺎ اﯾﻦ آﯾﺎت اﺷﺎره ﺑﻪ آن دو ﻧﻔﺮ ﻣﻰﮐﻨﺪ ﮐﻪ در ﺳﻮره ﮐﻬﻒ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﯾـﮏ ﻣﺜـﺎل‬ ‫ﺟ ‪‬ﻌﻠْﻨﺎ ‪‬ﺑ ‪‬ﯿ َﻨﻬ‪‬ﻤﺎ ز‪‬ر‪‬ﻋـﺎً ‪) "...‬آﯾـﺎت ‪ 32‬ﺗـﺎ ‪43‬‬ ‫ﻞ و‪ ‬‬ ‫ﺨ ٍ‬ ‫ﻦ أَﻋ‪‬ﻨﺎبٍ و‪ ‬ﺣ‪‬ﻔَﻔْﻨﺎﻫ‪‬ﻤﺎ ِﺑ َﻨ ْ‬ ‫ﻦ ِﻣ ْ‬ ‫ﺟ ﱠﻨ َﺘ ‪‬ﯿ ِ‬ ‫ﺟ ‪‬ﻌﻠْﻨﺎ ﻟِﺄَﺣ‪‬ﺪِﻫِﻤﺎ ‪‬‬ ‫ﻢ ‪‬ﻣ َﺜﻠًﺎ ر‪‬ﺟ‪‬ﻠَﯿ‪‬ﻦِ ‪‬‬ ‫ﻣﻄﺮح ﺷﺪه اﺳﺖ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‪ :‬و‪ ‬اﺿْﺮِب‪َ ‬ﻟ ‪‬ﻬ ‪‬‬ ‫ﺳﻮره ﮐﻬﻒ(‪ .‬در اﯾﻦ آﯾﺎت آﻣﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮑﻰ از آن دو ﻧﻔﺮ ﻓﺮدى ﺑﻮد ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮدﺧﻮاه و ﻣﻐﺮور و ﮐﻢﻇﺮﻓﯿﺖ و ﻣﻨﮑﺮ ﻣﻌـﺎد و دﯾﮕـﺮى ﻣـﺆﻣﻦ و ﻣﻌﺘﻘـﺪ ﺑـﻪ‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ و ﺳﺮاﻧﺠﺎم آن ﻣﺮد ﺑﻰاﯾﻤﺎن ﻣﻐﺮور در ﻫﻤﯿﻦ ﺟﻬﺎن ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻣﺠﺎزات اﻟﻬﻰ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺷﺪ و ﺗﻤﺎم اﻣﻮال و ﺛﺮوﺗﺶ ﺑﺮ ﺑﺎد رﻓﺖ‪ .‬وﻟﻰ ﻟﺤﻦ آﯾﺎت ﻣﻮرد ﺑﺤـﺚ ﺑـﺎ‬ ‫آﯾﺎت ﺳﻮره ﮐﻬﻒ ﭼﻨﺪان ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻧﯿﺴﺖ و ﺣﮑﺎﯾﺖ از دو داﺳﺘﺎن ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ص‪ .‬آﯾﻪ ‪ 1‬ﺗﺎ ‪3‬‬ ‫اﻣﺎم ﺑﺎﻗﺮ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‪ :‬اﺑﻮﺟﻬﻞ و ﺟﻤﺎﻋﺘﻰ از ﻗﺮﯾﺶ ﻧﺰد اﺑﻮﻃﺎﻟﺐ ﻋﻤﻮى ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﻣﺪﻧـﺪ و ﮔﻔﺘﻨـﺪ‪ :‬ﻓﺮزﻧـﺪ ﺑـﺮادرت ﻣـﺎ را آزار‬ ‫داده و ﺧﺪاﯾﺎن ﻣﺎ را ﻧﯿﺰ ﻧﺎراﺣﺖ ﺳﺎﺧﺘﻪاﺳﺖ! او را ﺑﺨﻮان و ﺑﻪ او دﺳﺘﻮر ده دﺳﺖ از ﺧﺪاﯾﺎن ﻣﺎ ﺑﺮدارد ﺗﺎ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻧﺎﺳﺰا ﺑﻪ ﺧﺪاى او ﻧﮕـﻮﺋﯿﻢ! اﺑﻮﻃﺎﻟـﺐ ﮐـﺴﻰ را‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( وارد ﺧﺎﻧﻪ ﺷﺪ و ﺑﻪ اﻃﺮاف اﻃﺎق ﻧﮕﺎه ﮐﺮد دﯾﺪ ﮐـﺴﻰ ﺟـﺰ ﻣـﺸﺮﮐﺎن در‬ ‫ﮐﻨﺎر اﺑﻮﻃﺎﻟﺐ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪" :‬اﻟﺴﻼم ﻋﻠﻰ ﻣﻦ اﺗﺒﻊ اﻟﻬﺪى"‪ ،‬ﺳﻼم ﺑﺮ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﭘﯿﺮو ﻫﺪاﯾﺘﻨﺪ! ﺳﭙﺲ ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬اﺑﻮﻃﺎﻟﺐ ﺳﺨﻨﺎن آﻧﻬـﺎ را ﺑـﺮاى ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ‬ ‫ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺷﺮح داد‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( در ﺟﻮاب ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬آﯾﺎ آﻧﻬﺎ ﺣﺎﺿﺮﻧﺪ ﺟﻤﻠﻪاى را ﺑﺎ ﻣﻦ ﻣﻮاﻓﻘـﺖ ﮐﻨﻨـﺪ و در ﺳـﺎﯾﻪ آن ﺑـﺮ ﺗﻤـﺎم ﻋـﺮب ﭘﯿـﺸﻰ‬ ‫ﮔﯿﺮﻧﺪ و ﺣﮑﻮﻣﺖ ﮐﻨﻨﺪ؟! اﺑﻮﺟﻬﻞ )ﮐﻪ از اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﻪ وﺟﺪ آﻣﺪه ﺑﻮد و اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺖ ﮐﻠﯿﺪ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺑﺮ ﻋﺮب را از دﺳﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺑﮕﯿﺮد( ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻠﻪ ﻣـﻮاﻓﻘﯿﻢ‪،‬‬ ‫ﻣﻨﻈﻮرت ﮐﺪام ﺟﻤﻠﻪ اﺳﺖ؟ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻓﺮﻣﻮد‪" :‬ﺗﻘﻮﻟﻮن ﻻ اﻟﻪ اﻻ اﻟﻠﱠﻪ" ﺑﮕﻮﺋﯿﺪ ﻣﻌﺒﻮدى ﺟﺰ اﻟﻠﱠﻪ ﻧﯿـﺴﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕـﺎﻣﻰ ﮐـﻪ ﺣـﻀﺎر اﯾـﻦ ﺟﻤﻠـﻪ را‬ ‫ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬آن ﭼﻨﺎن وﺣﺸﺖ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ اﻧﮕﺸﺘﻬﺎ در ﮔﻮش ﮔﺬاردﻧﺪ و ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺧﺎرج ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬و ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﯿﻦ ﭼﯿﺰى را ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ﻧﺸﻨﯿﺪهاﯾﻢ‪ ،‬اﯾـﻦ ﯾـﮏ دروغ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ آﯾﺎت آﻏﺎزﯾﻦ ﺳﻮره "ﺻﺎد" ﻧﺎزل ﺷﺪ‪.‬‬ ‫______________________________‬ ‫ﺳﻮره ص‪ .‬آﯾﻪ ‪ 4‬ﺗﺎ ‪7‬‬ ‫درﺑﺎره اﯾﻦ آﯾﺎت ﺷﺎن ﻧﺰوﻟﻰ ﺷﺒﯿﻪ آﻧﭽﻪ در آﯾﺎت ﻗﺒﻞ ﺑﯿﺎن ﺷﺪ ﻧﻘﻞ ﮐﺮدهاﻧﺪ و ﺑﻌﯿﺪ ﻧﯿﺴﺖ ﺷﺎن ﻧﺰول واﺣﺪى ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺮاى ﻣﺠﻤﻮع اﯾﻦ آﯾﺎت اﺳﺖ‪ .‬وﻟﻰ اﯾـﻦ‬ ‫ﺷﺎن ﻧﺰول را از ﺗﻔﺴﯿﺮ "ﻋﻠﻰ ﺑﻦ اﺑﺮاﻫﯿﻢ" در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪ :‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ رﺳﻮل ﺧﺪا دﻋﻮﺗﺶ را آﺷﮑﺎر ﮐﺮد‪ ،‬ﺳﺮان ﻗﺮﯾﺶ ﻧﺰد اﺑﻮﻃﺎﻟﺐ آﻣﺪﻧـﺪ و ﮔﻔﺘﻨـﺪ‬ ‫اى اﺑﻮﻃﺎﻟﺐ ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﺮادرت ﻣﺎ را ﺳﺒﮏ ﻣﻐﺰ ﻣﻰﺧﻮاﻧﺪ و ﺑﻪ ﺧﺪاﯾﺎن ﻣﺎ ﻧﺎﺳﺰا ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ‪ ،‬ﺟﻮاﻧﺎن ﻣﺎ را ﻓﺎﺳﺪ ﻧﻤﻮده و در ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻣﺎ ﺗﻔﺮﻗﻪ اﻓﮑﻨﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﮔـﺮ اﯾـﻦ‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﮐﻤﺒﻮد ﻣﺎﻟﻰ اﺳﺖ ﻣﺎ آن ﻗﺪر ﻣﺎل ﺑﺮاى او ﺟﻤﻊآورى ﻣﻰﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮد ﻗﺮﯾﺶ ﺷﻮد‪ ،‬و ﺣﺘﻰ ﺣﺎﺿﺮﯾﻢ او را ﺑﻪ رﯾﺎﺳـﺖ ﺑﺮﮔـﺰﯾﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫اﺑﻮﻃﺎﻟﺐ اﯾﻦ ﭘﯿﺎم را ﺑﻪ رﺳﻮل اﻟﻠﱠﻪ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻋﺮض ﮐﺮد‪ :‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻓﺮﻣﻮد‪" :‬ﻟﻮ وﺿﻌﻮا اﻟﺸﻤﺲ ﻓﻰ ﯾﻤﯿﻨﻰ و اﻟﻘﻤﺮ ﻓﻰ ﯾـﺴﺎرى ﻣـﺎ‬ ‫اردﺗﻪ"‪ ،‬اﮔﺮ آﻧﻬﺎ ﺧﻮرﺷﯿﺪ را در دﺳﺖ راﺳﺖ ﻣﻦ و ﻣﺎه را در دﺳﺖ ﭼﭗ ﻣﻦ ﺑﮕﺬارﻧﺪ ﻣﻦ ﺑﻪ آن ﺗﻤﺎﯾﻞ ﻧﺪارم‪ ،‬وﻟﻰ )ﺑﻪ ﺟﺎى اﯾﻦ ﻫﻤﻪ وﻋﺪهﻫﺎ( ﯾﮏ ﺟﻤﻠـﻪ‪ ،‬ﺑـﺎ‬ ‫ﻣﻦ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﺗﺎ در ﺳﺎﯾﻪ آن ﺑﺮ ﻋﺮب ﺣﮑﻮﻣﺖ ﮐﻨﻨﺪ و ﻏﯿﺮ ﻋﺮب ﻧﯿﺰ ﺑﻪ آﺋﯿﻦ آﻧﻬﺎ درآﯾﻨﺪ و آﻧﻬﺎ ﺳﻼﻃﯿﻦ ﺑﻬﺸﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﺑﻮ ﻃﺎﻟﺐ اﯾﻦ ﭘﯿﺎم را ﺑﻪ آﻧﻬﺎ‬ ‫رﺳﺎﻧﯿﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺣﺎﺿﺮﯾﻢ ﺑﻪ ﺟﺎى ﯾﮏ ﺟﻤﻠﻪ ده ﺟﻤﻠﻪ را ﺑﭙﺬﯾﺮﯾﻢ )ﮐﺪام ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻮ اﺳﺖ؟(‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﮔﻮاﻫﻰ دﻫﯿﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﻣﻌﺒﻮدى ﺟﺰ اﻟﻠﱠﻪ ﻧﯿﺴﺖ و ﻣﻦ رﺳﻮل ﺧﺪا ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬آﻧﻬﺎ )از اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺳﺨﺖ وﺣﺸﺖ ﮐﺮدﻧﺪ و( ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻣﺎ ‪ 360‬ﺧـﺪا را رﻫـﺎ ﮐﻨـﯿﻢ ﺗﻨﻬـﺎ ﺑـﻪ ﺳـﺮاغ ﯾـﮏ ﺧـﺪا‬ ‫ﺑﺮوﯾﻢ؟ ﭼﻪ ﭼﯿﺰ ﻋﺠﯿﺒﻰ؟! )آﻧﻬﻢ ﺧﺪاﯾﻰ ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ دﯾﺪه ﻧﻤﻰﺷﻮد!(‪ .‬در اﯾﻨﺠﺎ اﯾﻦ آﯾﺎت ﻧﺎزل ﺷﺪ‪ .‬از ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻣﺠﻤﻊ اﻟﺒﯿﺎن در اداﻣﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﯿﻢ‪ :‬ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ‬ ‫ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ اﺷﮏ از ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﺟﺎرى ﺑﻮد‪ ،‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬اى ﻋﻤﻮ! اﮔﺮ اﯾﻨﻬﺎ ﺧﻮرﺷﯿﺪ را در دﺳﺖ راﺳﺖ ﻣﻦ و ﻣﺎه را در دﺳﺖ ﭼﭙﻢ ﻗﺮار دﻫﻨﺪ ﺗﺎ دﺳﺖ‬

‫از اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﺮدارم‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﮐﺮد‪ ،‬ﻣﮕﺮ اﯾﻨﮑﻪ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ را در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﻔﻮذ دﻫﻢ‪ ،‬و ﯾﺎ در راه آن ﮐﺸﺘﻪ ﺷﻮم‪.‬ﻫﻨﮕـﺎﻣﻰ ﮐـﻪ اﺑﻮﻃﺎﻟـﺐ اﯾـﻦ ﺳـﺨﻦ را‬ ‫ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻋﺮض ﮐﺮد‪ :‬ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد ﺑﺎش ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻫﺮﮔﺰ دﺳﺖ از ﯾﺎرى ﺗﻮ ﺑﺮ ﻧﺨﻮاﻫﻢ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫_________________________________‬ ‫ﺳﻮره ص‪ .‬آﯾﻪ ‪ 27‬ﺗﺎ ‪29‬‬ ‫ت‪ :‬ﺑﻪ اﻣﯿـﺮ ﻣﺆﻣﻨـﺎن ﻋﻠـﻰ )ﻋﻠﯿـﻪ اﻟـﺴﻼم( و ﯾـﺎراﻧﺶ اﺷـﺎره ﻣـﻰﮐﻨـﺪ‪ ،‬در ﺣـﺎﻟﻰ ﮐـﻪ‪":‬‬ ‫در رواﯾﺘﻰ در ﺗﻔﺴﯿﺮ اﯾﻦ آﯾﺎت ﻣﻰﺧﻮاﻧﯿﻢ‪ :‬اﻟﱠﺬِﯾﻦَ آﻣ‪‬ﻨُﻮا و‪ ‬ﻋ‪‬ﻤِﻠُﻮا اﻟﺼ‪‬ﺎﻟِﺤﺎ ِ‬ ‫ﻦ‬ ‫ض‪ ":‬اﺷﺎره ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن آﻧﻬﺎ اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﺪﯾﺚ دﯾﮕﺮى ﮐﻪ" اﺑﻦ ﻋﺴﺎﮐﺮ" از" اﺑﻦ ﻋﺒـﺎس" ﻧﻘـﻞ ﮐـﺮده‪ ،‬آﻣـﺪه اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﻣﻨﻈـﻮر از" اﻟﱠـﺬِﯾ َ‬ ‫ﮐَﺎﻟْﻤ‪‬ﻔْﺴِﺪِﯾﻦَ ﻓِﯽ ا ْﻟ َﺄ ‪‬ر ِ‬ ‫آ ‪‬ﻣﻨُﻮا"" ﻋﻠﻰ" )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( و" ﺣﻤﺰه" و" ﻋﺒﯿﺪه" ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﻣﯿﺪان ﺑﺪر در ﻣﻘﺎﺑﻞ" ﻋﺘﺒﻪ" و" وﻟﯿﺪ" و" ﺷﯿﺒﻪ" از ﺳﭙﺎه ﺷﺮك ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ )و ﺑـﺎ آﻧﻬـﺎ ﭘﯿﮑـﺎر‬ ‫ض" ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﻧﺎﻣﺒﺮده ﮐﻪ از ﻟﺸﮑﺮ ﮐﻔﺮ و ﺷﺮك اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻦ ﺑﻪ ﺗﻦ ﮐﺮدﻧﺪ و ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﻏﺎﻟﺐ ﺷﺪﻧﺪ( و ﻣﻨﻈﻮر از" ﮐَﺎﻟْﻤ‪‬ﻔْﺴِﺪِﯾﻦَ ﻓِﯽ ا ْﻟ َﺄ ‪‬ر ِ‬ ‫روﺷﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻌﻨﻰ اﯾﻦ رواﯾﺎت اﻧﺤﺼﺎر ﻣﻔﻬﻮم آﯾﻪ در اﻓﺮاد ﺧﺎﺻﻰ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﯿﺎن ﺷـﺎن ﻧـﺰول ﯾـﺎ ﻣـﺼﺪاﻗﻬﺎى روﺷـﻦ و ﺑـﺎرز اﯾـﻦ آﯾـﻪ اﺳـﺖ‪ .‬ﺟﻤﻌـﻰ از‬ ‫ﺟ َﺘ َﻨﺒ‪‬ﻮا اﻟﻄﱠﺎﻏُﻮت‪ ... ‬و آﯾﻪ ﺑﻌﺪ از آن در ﺑﺎره ﺳﻪ ﻧﻔـﺮ وارد ﺷـﺪه ﮐـﻪ‬ ‫ﻣﻔﺴﺮان ﺷﺎن ﻧﺰوﻟﻬﺎﯾﻰ ﺑﺮاى آﯾﺎت ﻓﻮق ذﮐﺮ ﮐﺮدهاﻧﺪ از ﺟﻤﻠﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‪ :‬آﯾﻪ و‪ ‬اﻟﱠﺬِﯾﻦَ ا ‪‬‬ ‫در ﻋﺼﺮ ﺟﺎﻫﻠﯿﺖ )ﺗﺴﻠﯿﻢ ﻏﻮﻏﺎى ﻣﺸﺮﮐﺎن در آن ﻣﺤﯿﻂ آﻟﻮده ﻧﺸﺪﻧﺪ و( ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‪" :‬ﻻ اﻟﻪ اﻻ اﻟﻠﱠﻪ"‪ ،‬آﻧﻬـﺎ "ﺳـﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳـﻰ" و "اﺑـﻮ ذر ﻏﻔـﺎرى" و "زﯾـﺪ ﺑـﻦ‬ ‫ب ‪ ...‬در ﻣﻮرد" اﺑﻮ ﺟﻬﻞ" و ﻣﺎﻧﻨﺪ او ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻖ ‪‬ﻋ َﻠ ‪‬ﯿ ِﻪ ﮐَﻠِﻤ‪‬ﮥُ ا ْﻟﻌ‪‬ﺬا ِ‬ ‫ﺣ ﱠ‬ ‫ﻋﻤﺮو" و ﯾﺎ "ﺳﻌﯿﺪ ﺑﻦ زﯾﺪ" ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻰ ﻧﯿﺰ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ آﯾﻪ أَ ﻓَﻤ‪‬ﻦْ ‪‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره زﻣﺮ‪ .‬آﯾﻪ ‪23‬‬ ‫روزى ﺟﻤﻌﻰ از ﺻﺤﺎﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﮐﻪ ﻣﻼﻟﺖ ﺧﺎﻃﺮى ﭘﯿﺪا ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ آن ﺣﻀﺮت ﻋﺮض ﮐﺮدﻧﺪ‪ :‬اى رﺳﻮل ﺧﺪا! ﭼﻪ ﻣﻰﺷـﺪ ﺣـﺪﯾﺜﻰ‬ ‫ﺑﺮاى ﻣﺎ ﺑﯿﺎن ﻣﻰﮐﺮدى ﺗﺎ زﻧﮕﺎر ﻣﻼﻟﺖ از دﻟﻬﺎى ﻣﺎ ﺑﺰداﯾﺪ؟ در اﯾﻨﺠﺎ آﯾﻪ ‪ 23‬ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﻗﺮآن را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان" اﺣﺴﻦ اﻟﺤﺪﯾﺚ" ﻣﻌﺮﻓﻰ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫______________________________________‬ ‫ﺳﻮره زﻣﺮ‪ .‬آﯾﻪ ‪ 36‬و ‪37‬‬ ‫ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﺎن ﻣﮑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( را از ﺧﺸﻢ و ﻏﻀﺐ ﺑﺘﻬﺎ ﺑﺮ ﺣﺬر ﻣﻰداﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬و ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬از آﻧﻬﺎ ﺑﺪﮔﻮﯾﻰ ﻣﮑﻦ و ﺑﺮ ﺧﻼف آﻧﻬﺎ اﻗﺪام ﻣﻨﻤﺎ ﮐﻪ ﺗﻮ‬ ‫را دﯾﻮاﻧﻪ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ و آزار ﻣﻰرﺳﺎﻧﻨﺪ! آﯾﺎت ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ‪.‬‬ ‫_____________________________‬ ‫ﺳﻮره زﻣﺮ‪ .‬آﯾﻪ ‪53‬‬ ‫‪ -1‬ﺑﻌﻀﻰ از ﻣﻔﺴﺮان ﺷﺎن ﻧﺰوﻟﻬﺎﯾﻰ ﺑﺮاى آﯾﺎت ﻓﻮق ذﮐﺮ ﮐﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻫﻤﻪ از ﻗﺒﯿﻞ" ﺗﻄﺒﯿﻖ" اﺳـﺖ‪ ،‬ﻧـﻪ" ﺷـﺎن ﻧـﺰول"‪ .‬از ﺟﻤﻠـﻪ داﺳـﺘﺎن" وﺣـﺸﻰ"‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣﯿﺪان اﺣﺪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﺟﻨﺎﯾﺖ را ﻣﺮﺗﮑﺐ ﺷﺪ‪ ،‬و ﻋﻤﻮى ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺣﻤﺰه آن اﻓﺴﺮ ﺷﺠﺎﻋﻰ ﮐﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد را ﻫﻤﻪ ﺟـﺎ ﺳـﭙﺮ ﺑـﺮاى‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻣﻰﺳﺎﺧﺖ ﺑﻪ ﻃﺮز ﻧﺎﺟﻮاﻧﻤﺮداﻧﻪاى ﺷـﻬﯿﺪ ﮐـﺮد‪ ،‬ﻫﻨﮕـﺎﻣﻰ ﮐـﻪ اﺳـﻼم اوج ﮔﺮﻓـﺖ ﻣـﺴﻠﻤﺎﻧﺎن در ﻫﻤـﻪ ﺟـﺎ ﭘﯿـﺮوز ﺷـﺪﻧﺪ‪ ،‬وﺣـﺸﻰ‬ ‫ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖ اﺳﻼم ﺑﯿﺎورد اﻣﺎ ﻣﻰﺗﺮﺳﯿﺪ اﺳﻼﻣﺶ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل واﻗﻊ ﻧﺸﻮد ﮐﻪ آﯾﻪ ‪ 53‬ﻧﺎزل ﮔﺮدﯾﺪ و او اﺳﻼم آورد‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( از او ﭘﺮﺳـﯿﺪ‪:‬‬ ‫ﻋﻤﻮﯾﻢ ﺣﻤﺰه را ﭼﮕﻮﻧﻪ ﮐﺸﺘﻰ؟ وﺣﺸﻰ ﻣﺎﺟﺮا را ﺷﺮح داد ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺳﺨﺖ ﮔﺮﯾﻪ ﮐﺮد‪ ،‬ﺗﻮﺑﻪ او را ﭘـﺬﯾﺮا ﺷـﺪ وﻟـﻰ ﺑـﻪ او ﻓﺮﻣـﻮد‪ :‬در ﺑﺮاﺑـﺮ‬ ‫ﭼﺸﻤﺎن ﻣﻦ ﻫﺮﮔﺰ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﺸﻮ‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻧﮕﺎه ﮐﻨﻢ‪ .‬وﺣﺸﻰ ﺑﻪ ﺳﻮى ﺷﺎم رﻓﺖ و ﺳﺮاﻧﺠﺎم در ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﺧﻤﺮ از دﻧﯿﺎ رﻓﺖ‪ .‬ﺑﻌﻀﻰ ﺳﺆال ﮐﺮدﻧﺪ آﯾـﺎ‬ ‫اﯾﻦ آﯾﻪ ﺗﻨﻬﺎ در ﺑﺎره او اﺳﺖ ﯾﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﺴﻠﻤﯿﻦ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻰﺷﻮد ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﻫﻤﻪ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻰﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺟﻮاﻧﻰ ﮔﺮﯾﺎن ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﻣـﺪ و‬

‫ﺳﺨﺖ ﻧﺎراﺣﺖ ﺑﻮد و ﻣﻰﮔﻔﺖ‪ :‬از ﺧﺸﻢ ﺧﺪا ﻣﻰﺗﺮﺳﻢ‪ .‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﺷﺮك آوردهاى؟! ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﺧﻮن ﻧﺎﺣﻖ رﯾﺨﺘﻪاى؟ ﻋﺮض ﮐﺮد‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﺧﺪا ﮔﻨﺎه‬ ‫ﺗﻮ را ﻣﻰآﻣﺮزد ﻫﺮ ﻗﺪر زﯾﺎد ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻋﺮض ﮐﺮد‪ :‬ﮔﻨﺎه ﻣﻦ از آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ و ﻋﺮش و ﮐﺮﺳﻰ ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﮔﻨﺎﻫﺖ از ﺧﺪا ﻫﻢ ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳـﺖ؟! ﻋـﺮض‬ ‫ﮐﺮد‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﺧﺪا از ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﺑﺮو )ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻦ( ﮐﻪ ﺧﺪاى ﻋﻈﯿﻢ ﮔﻨﺎه ﻋﻈﯿﻢ را ﻣﻰآﻣﺮزد‪ .‬ﻋﺮض ﮐﺮد‪ :‬اى رﺳﻮل ﺧﺪا )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( از‬ ‫روى ﺗﻮ ﺷﺮم دارم ﮐﻪ ﺑﺎزﮔﻮ ﮐﻨﻢ‪ ...‬ﻫﻔﺖ ﺳﺎل ﻧﺒﺶ ﻗﺒﺮ ﻣﻰﮐﺮدم و ﮐﻔﻨﻬﺎى ﻣﺮدﮔﺎن را ﺑﺮﻣﻰداﺷﺘﻢ ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ روزى ﺑـﻪ ﻫﻨﮕـﺎم ﻧـﺒﺶ ﻗﺒـﺮ ﺑـﻪ ﺟـﺴﺪ دﺧﺘـﺮى از‬ ‫اﻧﺼﺎر ﺑﺮﺧﻮرد ﮐﺮدم‪ ،‬ﺑﻌﺪ از آﻧﮑﻪ او را ﺑﺮﻫﻨﻪ ﮐﺮدم دﯾﻮ ﻧﻔﺲ در دروﻧﻢ ﺑﻪ ﻫﯿﺠﺎن در آﻣﺪ ‪) ...‬ﺳﭙﺲ ﻣﺎﺟﺮاى ﺗﺠـﺎوز ﺧـﻮد را ﺷـﺮح ﻣـﻰدﻫـﺪ(‪ .‬ﻫﻨﮕـﺎﻣﻰ ﮐـﻪ‬

‫ﺳﺨﻨﺶ ﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎ رﺳﯿﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺳﺨﺖ ﺑﺮآﺷﻔﺖ و ﻧﺎراﺣﺖ ﺷﺪ ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬اﯾﻦ ﻓﺎﺳﻖ را ﺑﯿﺮون ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬و رو ﺑﻪ ﺳﻮى او ﮐـﺮده اﺿـﺎﻓﻪ ﻧﻤـﻮد‪ :‬ﺗـﻮ‬ ‫ﭼﻘﺪر ﺑﻪ دوزخ ﻧﺰدﯾﮑﻰ؟! ﺟﻮان ﺑﯿﺮون آﻣﺪ ﺳﺨﺖ ﮔﺮﯾﻪ ﻣﻰﮐﺮد‪ ،‬ﺳﺮ ﺑﻪ ﺑﯿﺎﺑﺎن ﮔﺬاﺷﺖ و ﻋﺮض ﻣﻰﮐﺮد‪ :‬اى ﺧﺪاى ﻣﺤﻤﺪ! اﮔﺮ ﺗﻮﺑﻪ ﻣﺮا ﻣﻰﭘﺬﯾﺮى ﭘﯿﺎﻣﺒﺮت‬ ‫را از آن ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﮐﻦ و اﮔﺮ ﻧﻪ آﺗﺸﻰ از آﺳﻤﺎن ﺑﻔﺮﺳﺖ و ﻣﺮا ﺑﺴﻮزان و از ﻋﺬاب آﺧﺮت ﺑﺮﻫﺎن‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﭘﯿﮏ وﺣﻰ ﺧﺪا ﺑﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻧـﺎزل ﺷـﺪ و آﯾـﻪ ‪" 53‬‬ ‫ي اﻟﱠﺬِﯾﻦَ َأ ‪‬ﺳ َﺮﻓُﻮا ‪ "...‬را ﺑﺮ آن ﺣﻀﺮت ﺧﻮاﻧﺪ‪ .‬ﺗﻼوت اﯾﻦ آﯾﻪ از ﺳﻮى ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ در اﯾﻨﺠﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺎر ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺟﻨﺒﻪ ﺷﺎن ﻧﺰول‬ ‫ﻞ ﯾﺎ ﻋِﺒﺎ ِد ‪‬‬ ‫ُﻗ ْ‬ ‫ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺗﮑﺮار آﯾﻪاى ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﻧﺎزل ﺷﺪه ﺑﺮاى ﺗﺎﮐﯿﺪ و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ و اﻋﻼم ﻗﺒﻮل ﺗﻮﺑﻪ آن ﻣﺮد ﮔﻨﻬﮑﺎر‪.‬‬ ‫‪ -3‬ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‪ :‬اﯾﻦ آﯾﺎت درﺑﺎره اﻫﻞ ﻣﮑﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪه‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻣﺤﻤﺪ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﭼﻨﯿﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﻰﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﺮﮐﺲ ﭘﺮﺳﺘﺶ ﺑﺖ ﮐﻨﺪ ﯾﺎ دﺳـﺘﺶ ﺑـﻪ‬ ‫ﺧﻮن اﻧﺴﺎﻧﻰ آﻏﺸﺘﻪ ﺷﻮد ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺨﺸﻮده ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ اﺳﻼم ﺑﯿﺎورﯾﺪ‪ ،‬ﻣﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﻼم ﺑﯿﺎورﯾﻢ در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﻫﻢ ﺑﺖ ﭘﺮﺳﺘﯿﺪهاﯾـﻢ و‬ ‫ﻫﻢ ﺧﻮن ﺑﻰﮔﻨﺎﻫﺎن رﯾﺨﺘﻪاﯾﻢ؟! ﮐﻪ اﯾﻦ آﯾﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪ و درﻫﺎى ﺗﻮﺑﻪ را ﺑﻪ روى آﻧﺎن ﮔﺸﻮد‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﺷﻮري‪ .‬آﯾﻪ ‪ 23‬ﺗﺎ ‪25‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ وارد ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺷﺪ و ﭘﺎﯾﻪﻫﺎى اﺳﻼم ﻣﺤﮑﻢ ﮔﺮدﯾﺪ‪ ،‬اﻧﺼﺎر ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺎ ﺧﺪﻣﺖ رﺳﻮل ﺧﺪا )ﺻﻠﻰ اﻟﻠﱠﻪ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻣﻰرﺳﯿﻢ و ﻋﺮض ﻣﻰﮐﻨﯿﻢ‪ :‬اﮔﺮ‬ ‫ﻣﺸﮑﻼت ﻣﺎﻟﻰ ﭘﯿﺪا ﺷﺪ‪ ،‬اﯾﻦ اﻣﻮال ﻣﺎ ﺑﺪون ﻫﯿﭽﮕﻮﻧﻪ ﻗﯿﺪ و ﺷﺮط در اﺧﺘﯿﺎر ﺗﻮ ﻗﺮار دارد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ را ﺧﺪﻣﺖ آن ﺣﻀﺮت ﻋـﺮض ﮐﺮدﻧـﺪ‪ ،‬آﯾـﻪ‬ ‫ﻢ ‪‬ﻋ َﻠ ‪‬ﯿ ِﻪ َأﺟ‪‬ﺮ ًا ِإﻟﱠﺎ ا ْﻟ ‪‬ﻤ ‪‬ﻮ ‪‬د َة ﻓِﯽ ا ْﻟ ُﻘﺮْﺑﻰ"‪ ،‬ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﺗﻼوت ﮐﺮد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﻧﺰدﯾﮑﺎن ﻣﺮا ﺑﻌﺪ از ﻣﻦ دوﺳﺖ‬ ‫ﮑ ‪‬‬ ‫ﻞ ﻻ َأ ‪‬ﺳ َﺌ ُﻠ ُ‬ ‫‪ُ " 23‬ﻗ ْ‬ ‫دارﯾﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻰ و رﺿﺎ و ﺗﺴﻠﯿﻢ از ﻣﺤﻀﺮش ﺑﯿﺮون آﻣﺪﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﯾﻦ ﺳﺨﻨﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ او ﺑﺮ ﺧﺪا اﻓﺘﺮا ﺑﺴﺘﻪ‪،‬و ﻫﺪﻓﺶ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐـﻪ ﻣـﺎ را‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﺧﻮد در ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪاﻧﺶ ذﻟﯿﻞ ﮐﻨﺪ‪ .‬آﯾﻪ ‪ 24‬ﻧﺎزل ﺷﺪ‪" :‬أَم‪ ‬ﯾ‪‬ﻘُﻮﻟُﻮنَ ا ْﻓﺘَﺮى ﻋ‪‬ﻠَﻰ اﻟ ﱠﻠ ِﻪ ﮐَﺬِﺑﺎً" و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳـﺦ ﮔﻔـﺖ‪ ،‬ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( ﺑـﻪ‬ ‫ﺳﺮاغ آﻧﺎن ﻓﺮﺳﺘﺎد و آﯾﻪ را ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﺗﻼوت ﮐﺮد‪ .‬ﮔﺮوﻫﻰ ﭘﺸﯿﻤﺎن ﺷﺪﻧﺪ و ﮔﺮﯾﻪ ﮐﺮدﻧﺪ و ﺳﺨﺖ ﻧﺎراﺣﺖ ﮔﺸﺘﻨﺪ‪ ،‬آﯾﻪ ‪ 25‬ﻧـﺎزل ﮔﺮدﯾـﺪ‪ .‬ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ ﺑـﻪ ﺳـﺮاغ آﻧﻬـﺎ‬ ‫ﻞﻻ‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎد و آﻧﻬﺎ را ﺑﺸﺎرت داد ﮐﻪ ﺗﻮﺑﻪ ﺧﺎﻟﺼﺎﻧﻪ آﻧﺎن ﻣﻘﺒﻮل درﮔﺎه ﺧﺪا اﺳﺖ‪ .‬در ﻓﻀﺎﺋﻞ اﻟﺼﺤﺎﺑﻪ از ﺳﻌﯿﺪ ﺑﻦ ﺟﺒﯿﺮ از ﻋﺎﻣﺮ ﻧﻘﻞ ﺷﺪه‪ :‬ﻫﻨﮕـﺎﻣﻰ ﮐـﻪ آﯾـﻪ" ﻗُـ ْ‬ ‫ﻢ ‪‬ﻋ َﻠ ‪‬ﯿ ِﻪ أَﺟ‪‬ﺮاً ِإﻟﱠﺎ اﻟْﻤ‪‬ﻮ‪‬د‪‬ةَ ﻓِﯽ اﻟْﻘُﺮْﺑﻰ" ﻧﺎزل ﺷﺪ اﺻﺤﺎب ﻋﺮض ﮐﺮدﻧﺪ اى رﺳﻮل ﺧﺪا! ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪان ﺗﻮ ﮐﻪ ﻣﻮدت آﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﻣﺎ واﺟﺐ اﺳـﺖ ﮐﯿﺎﻧﻨـﺪ؟ ﻓﺮﻣـﻮد‪:‬‬ ‫ﮑ ‪‬‬ ‫َأ ‪‬ﺳ َﺌ ُﻠ ُ‬ ‫ﻋﻠﻰ و ﻓﺎﻃﻤﻪ و دو ﻓﺮزﻧﺪ آن دو‪ ،‬اﯾﻦ ﺳﺨﻦ را ﺳﻪ ﺑﺎر ﺗﮑﺮار ﻓﺮﻣﻮد‬ ‫______________________‬ ‫ﺳﻮره ﺷﻮري‪ .‬آﯾﻪ ‪27‬‬ ‫از "ﺧﺒﺎب ﺑﻦ ارت" ﺻﺤﺎﺑﻰ ﻣﻌﺮوف ﻧﻘﻞ ﺷﺪه ﮐﻪ اﯾﻦ آﯾﻪ درﺑﺎره ﻣﺎ ﻧﺎزل ﺷﺪ‪ ،‬و اﯾﻦ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ آن ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑـﻪ اﻣـﻮال ﻓـﺮاوان ﻃﻮاﯾـﻒ" ﺑﻨـﻰ ﻗﺮﯾﻈـﻪ" و" ﺑﻨـﻰ‬ ‫ﻧﻈﯿﺮ" و" ﺑﻨﻰ ﻗﯿﻨﻘﺎع" از ﯾﻬﻮد ﻧﻈﺮ اﻓﮑﻨﺪﯾﻢ‪ ،‬و آرزو داﺷﺘﯿﻢ ﮐﻪ اى ﮐﺎش ﻣﺎ ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ اﻣﻮاﻟﻰ داﺷﺘﯿﻢ‪ ،‬آﯾﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ ﻣﺎ ﻫﺸﺪار داد ﮐﻪ اﮔـﺮ ﺧﺪاوﻧـﺪ روزى‬ ‫را ﺑﺮاى ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﮔﺴﺘﺮده ﮐﻨﺪ ﻃﻐﯿﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﺣﺪﯾﺚ دﯾﮕﺮى ﻧﻘﻞ ﺷﺪه ﮐﻪ اﯾﻦ آﯾﻪ در ﻣﻮرد اﺻﺤﺎب" ﺻﻔّﻪ" ﻧﺎزل ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﮐـﻪ‬ ‫آﻧﻬﺎ آرزو داﺷﺘﻨﺪ دﻧﯿﺎﯾﺸﺎن رو ﺑﻪ راه ﺷﻮد‪.‬‬ ‫______________________________‬ ‫ﺳﻮره ﺷﻮري‪ .‬آﯾﻪ ‪51‬‬ ‫ﺟﻤﻌﻰ از ﯾﻬﻮد ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﻣﺪﻧﺪ و ﻋﺮض ﮐﺮدﻧﺪ‪ :‬ﭼﺮا ﺗﻮ ﺑﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺳﺨﻦ ﻧﻤﻰﮔﻮﯾﻰ و ﺑﻪ او ﻧﮕﺎه ﻧﻤﻰﮐﻨﻰ؟ اﮔﺮ ﺗﻮ ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ ﻫـﺴﺘﻰ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﻣﻮﺳﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﺑﺎ ﺧﺪا ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ و ﺑﻪ او ﻧﮕﺎه ﮐﺮد ﺗﻮ ﻧﯿﺰ ﭼﻨﯿﻦ ﮐﻦ‪ .‬ﻣﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﺗﻮ اﯾﻤﺎن ﻧﻤﻰآورﯾﻢ ﻣﮕﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﮐﺎر را اﻧﺠﺎم دﻫﻰ‪.‬‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﻣﻮﺳﻰ ﻫﺮﮔﺰ ﺧﺪا را ﻧﺪﯾﺪ‪ ،‬اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ آﯾﻪ ﻓﻮق ﻧﺎزل ﺷﺪ )و ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ارﺗﺒﺎط ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان را ﺑﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﺗﺸﺮﯾﺢ ﮐﺮد(‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره زﺧﺮف‪ .‬آﯾﻪ ‪ 57‬ﺗﺎ ‪64‬‬

‫رﺳﻮل ﺧﺪا روزى ﺑﺎ" وﻟﯿﺪ ﺑﻦ ﻣﻐﯿﺮه" در ﻣﺴﺠﺪ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪" ،‬ﻧﻀﺮ ﺑﻦ ﺣﺎرث" ﻧﯿﺰ آﻣﺪ و در ﮐﻨﺎر آﻧﻬﺎ ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬ﮔﺮوﻫﻰ از ﺳﺮان ﻗﺮﯾﺶ ﻧﯿـﺰ در ﻣﺠﻠـﺲ ﺑﻮدﻧـﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ‪" ،‬ﻧﻀﺮ" ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺎ دﻻﺋـﻞ ﻣﻨﻄﻘـﻰ )ﭘﯿﺮاﻣـﻮن ﺑﻄـﻼن ﺑـﺖﭘﺮﺳـﺘﻰ( او را‬ ‫ﻢ ﻟَﻬﺎ وا ِرد‪‬و َن ﻟَﻮ‪ ‬ﮐـﺎ َن ﻫـﺆُﻻ ِء آ ِﻟﻬ‪‬ـ ًﮥ ﻣـﺎ ‪‬و ‪‬رد‪‬وﻫـﺎ و‪‬‬ ‫ﻢ َأ ْﻧ ُﺘ ‪‬‬ ‫ﺟ ‪‬ﻬ ﱠﻨ ‪‬‬ ‫ﺐ ‪‬‬ ‫ﺼ ‪‬‬ ‫ﺣ ‪‬‬ ‫ﻣﺤﮑﻮم ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﺳﭙﺲ آﯾﻪ ‪ 98‬ﺳﻮره اﻧﺒﯿﺎ را ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﻧﺪ" إِﻧﱠﮑُﻢ‪ ‬و‪ ‬ﻣﺎ ﺗَﻌ‪‬ﺒ‪‬ﺪ‪‬ونَ ﻣِﻦْ د‪‬ونِ اﻟ ﱠﻠ ِﻪ ‪‬‬ ‫ﮐُﻞﱞ ﻓِﯿﻬﺎ ﺧﺎﻟِﺪ‪‬ونَ ‪ ."...‬ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( از ﺟﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و رﻓﺖ‪ ،‬در اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم" ﻋﺒﺪ اﻟﻠﱠﻪ ﺑﻦ زﺑﻌﺮى" آﻣﺪ و ﺑﻪ آن ﺟﻤﻊ ﭘﯿﻮﺳـﺖ‪"،‬‬ ‫وﻟﯿﺪ" ﺑﻪ" ﻋﺒﺪ اﻟﻠﱠﻪ" ﮔﻔﺖ‪ ":‬ﻧﻀﺮ ﺑﻦ ﺣﺎرث" در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺤﻤﺪ درﻣﺎﻧﺪه ﺷﺪ‪ ،‬و ﭘﺎﺳﺨﻰ ﻧﺪاﺷـﺖ ﺑﺪﻫـﺪ‪ ،‬ﻣﺤﻤـﺪ ﮔﻤـﺎن ﻣـﻰﮐﻨـﺪ ﻣـﺎ و ﻫﻤـﻪ ﻣﻌﺒﻮدﻫﺎﯾﻤـﺎن ﻫﯿـﺰم‬ ‫دوزﺧﯿﻢ!‪ " .‬ﻋﺒﺪ اﻟﻠﱠﻪ" ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ اﮔﺮ ﻣﻦ او را ﻣﻰدﯾﺪم ﭘﺎﺳﺨﺶ را ﻣﻰدادم‪ ،‬از او ﺑﭙﺮﺳـﯿﺪ آﯾـﺎ درﺳـﺖ اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﻫﻤـﻪ ﻣﻌﺒـﻮدان ﺑـﺎ ﻋﺎﺑﺪاﻧـﺸﺎن در‬ ‫دوزﺧﻨﺪ؟ اﮔﺮ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ ﻣﺎ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن را ﻣﻰﭘﺮﺳﺘﯿﻢ‪ ،‬و ﯾﻬﻮد" ﻋﺰﯾﺮ" را و ﻧﺼﺎرى" ﻋﯿﺴﻰ ﺑﻦ ﻣﺮﯾﻢ" را )ﭼﻪ ﻋﯿﺒﻰ دارد ﮐﻪ ﻣـﺎ ﺑـﺎ ﻓﺮﺷـﺘﮕﺎن و ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮاﻧﻰ ﭼـﻮن‬ ‫ﻋﺰﯾﺮ و ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺎﺷﯿﻢ!(‪ .‬اﯾﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺮاى" وﻟﯿﺪ" و ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ در ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻮدﻧﺪ ﺟﺎﻟﺐ آﻣﺪ‪ ،‬و ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ دﻟﯿﻞ دﻧﺪانﺷﮑﻨﻰ اﺳـﺖ‪ ،‬اﯾـﻦ ﺳـﺨﻦ را ﺧـﺪﻣﺖ‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ ،‬رﺳﻮل اﻟﻠﱠﻪ ﻓﺮﻣﻮد‪ ":‬آرى ﻫﺮ ﮐﺲ دوﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﺒﻮد واﻗﻊ ﺷﻮد او ﻫﻢ ﺑﺎ ﻋﺎﺑﺪاﻧﺶ در دوزخ ﺧﻮاﻫـﺪ ﺑـﻮد‪ ،‬اﯾـﻦ‬ ‫ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﺎن در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺷﯿﺎﻃﯿﻦ را ﻣﻰﭘﺮﺳﺘﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬و ﻫﺮ ﭼﯿﺰ را ﮐﻪ ﺷﯿﻄﺎن ﺑﻪ آﻧﻬﺎ دﺳﺘﻮر ﻣﻰداد"‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ آﯾﻪ )‪ 101‬ﺳﻮره اﻧﺒﯿﺎء( و ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ آﯾـﻪ ‪ 57‬ﺳـﻮره‬ ‫ﻣﺮﯾﻢ ﻧﺎزل ﺷﺪ‪.‬‬ ‫__________________________‬ ‫ﺳﻮره زﺧﺮف‪ .‬آﯾﻪ ‪80‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻰ از ﻣﻔﺴﺮان ﺷﺎن ﻧﺰول اﯾﻦ آﯾﻪ را ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﻗﺘﻞ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻗﺒﻞ از ﻫﺠﺮت داﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ در آﯾـﻪ ‪ 30‬ﺳـﻮره اﻧﻔـﺎل ﺑـﻪ آن اﺷـﺎره ﺷـﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬وﻟﻰ ﻇﺎﻫﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ از ﻗﺒﯿﻞ ﺗﻄﺒﯿﻖ اﺳﺖ ﻧﻪ ﺷﺎن ﻧﺰول‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﺟﺎﺛﯿﻪ‪.‬آﯾﻪ ‪23‬‬ ‫ﺷﺒﻰ از ﺷﺒﻬﺎ" اﺑﻮﺟﻬﻞ" در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ" وﻟﯿﺪ ﺑﻦ ﻣﻐﯿﺮه" ﺑﺎ او ﻫﻤﺮاه ﺑﻮد ﺑﻪ ﻃﻮاف ﺧﺎﻧﻪ ﮐﻌﺒﻪ ﭘﺮداﺧﺖ و در ﺿﻤﻦ ﻃﻮاف درﺑﺎره ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳـﻼم )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و‬ ‫آﻟﻪ( ﺑﺎ ﻫﻢ ﺳﺨﻦ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‪ .‬اﺑﻮﺟﻬﻞ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﻰداﻧﻢ او راﺳﺖ ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ! ﻓﻮرا وﻟﯿﺪ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﺎﻣﻮش ﺑﺎش! ﺗﻮ از ﮐﺠـﺎ اﯾـﻦ ﺳـﺨﻦ را‬ ‫ﻣﻰﮔﻮﯾﻰ؟ اﺑﻮﺟﻬﻞ ﮔﻔﺖ‪ :‬اى وﻟﯿﺪ ﻣﺎ او را در ﮐﻮدﮐﻰ و ﺟﻮاﻧﻰ ﺻﺎدق اﻣﯿﻦ ﻣﻰﻧﺎﻣﯿﺪﯾﻢ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻌﺪ از ﺗﻤـﺎم ﻋﻘـﻞ و ﮐﻤـﺎل رﺷـﺪ او را ﮐـﺬّاب و ﺧـﺎﺋﻦ ﺑـﻪ‬ ‫ﻧﺎﻣﯿﻢ؟ ﺑﺎز ﺗﮑﺮار ﻣﻰﮐﻨﻢ‪ :‬ﻣﻰداﻧﻢ او راﺳﺖ ﻣﻰﮔﻮﯾﺪ! وﻟﯿﺪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭘﺲ ﭼﺮا او را ﺗﺼﺪﯾﻖ ﻧﻤﻰﮐﻨﻰ و اﯾﻤﺎن ﻧﻤـﻰآورى؟ ﮔﻔـﺖ‪ :‬ﻣـﻰﺧـﻮاﻫﻰ دﺧﺘـﺮان ﻗـﺮﯾﺶ‬ ‫ﺑﻨﺸﯿﻨﻨﺪ و ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ از ﺗﺮس ﺷﮑﺴﺖ‪ ،‬ﺗﺴﻠﯿﻢ ﺑﺮادرزاده اﺑﻮﻃﺎﻟﺐ ﺷﺪم؟!‪ .‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﺑﺘﻬﺎى" ﻻت" و" ﻋﺰى" ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ از او ﭘﯿﺮوى ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﮐـﺮد! اﯾﻨﺠـﺎ ﺑـﻮد ﮐـﻪ‬ ‫اﯾﻦ آﯾﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره اﺣﻘﺎف‪ .‬آﯾﻪ ‪9‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﻓﺸﺎر و ﻣﺸﮑﻼت ﺑﺮ ﯾﺎران ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( در ﻣﮑﻪ زﯾﺎد ﺷﺪ‪ ،‬ﺣﻀﺮت در ﺧﻮاب دﯾـﺪ ﮐـﻪ ﺑـﻪ ﺳـﺮزﻣﯿﻨﻰ ﻫﺠـﺮت ﻣـﻰﮐﻨـﺪ ﮐـﻪ داراى‬ ‫ﻧﺨﻠﺴﺘﺎن و درﺧﺘﺎن و آب ﻓﺮاوان اﺳﺖ‪ ،‬اﯾﻦ را ﺑﺮاى ﯾﺎران ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﻮ ﮐﺮد‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻫﻤﻪ ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺷﺪﻧﺪ و ﻓﮑﺮ ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ زودى ﮔﺸﺎﯾﺸﻰ در ﺑﺮاﺑﺮ آزار ﻣﺸﺮﮐﺎن‬ ‫ﭘﯿﺪا ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺪﺗﻰ ﺻﺒﺮ ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﺛﺮى از آن ﻧﺪﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻋﺮض ﮐﺮدﻧﺪ‪ :‬اى رﺳﻮل ﺧﺪا! آﻧﭽﻪ را ﻓﺮﻣﻮدى ﻧﺪﯾـﺪﯾﻢ‪ ،‬ﮐـﻰ ﺑـﻪ آن ﺳـﺮزﻣﯿﻨﻰ ﮐـﻪ در ﺧـﻮاب‬ ‫دﯾﺪى ﻣﻬﺎﺟﺮت ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮐﺮد؟ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺳﺎﮐﺖ ﺷﺪ‪ ،‬در اﯾﻦ ﻫﻨﮕﺎم آﯾﻪ ‪ 9‬ﻧﺎزل ﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﯾﻦ آﯾﻪ از ﻗﺒﯿﻞ ﺗﻄﺒﯿـﻖ ﺑﺎﺷـﺪ ﻧـﻪ ﺷـﺄن‬ ‫ﻧﺰول‪ ،‬ﯾﻌﻨﻰ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻄﺮح ﮐﺮدن اﯾﻦ ﺳﺆال از ﻧﺎﺣﯿﻪ دوﺳﺘﺎﻧﺶ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ اﯾﻦ آﯾﻪ ﺗﻤﺴﮏ ﺟﺴﺖ‪ ،‬و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ‪.‬‬ ‫________________________________________‬ ‫ﺳﻮره اﺣﻘﺎف‪ .‬آﯾﻪ ‪11‬‬

‫‪ -1‬اﯾﻦ آﯾﻪ در ﻣﻮرد "اﺑﻮذر ﻏﻔﺎرى" اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣﮑﻪ اﺳﻼم آورد و ﻗﺒﯿﻠﻪ او )ﺑﻨﻰ ﻏﻔﺎر( ﻧﯿﺰ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل او اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ‪ .‬از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻗﺒﯿﻠﻪ ﺑﻨﻰ ﻏﻔﺎر ﺑﺎدﯾـﻪﻧـﺸﯿﻦ و‬ ‫ﻓﻘﯿﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻔﺎر ﻗﺮﯾﺶ ﮐﻪ ﻣﺮداﻧﻰ ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ و ﺷﻬﺮﻧﺸﯿﻦ ﺑﻮدﻧﺪ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﮔﺮ اﺳﻼم ﭼﯿﺰ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﻮد اﯾﻦ ﺑﻰﺳﺮ و ﭘﺎﻫﺎ ﺑﺮ ﻣﺎ ﺳﺒﻘﺖ ﻧﻤﻰﮔﺮﻓﺘﻨﺪ! در اﯾﻨﺠـﺎ ﺑـﻮد ﮐـﻪ‬ ‫آﯾﻪ ‪ 11‬ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ‪.‬‬ ‫‪ -2‬ﮐﻨﯿﺰ روﻣﻰ در ﻣﮑﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻧﺎم ذى اﻟﻨﯿﺮة ﮐﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺪ‪ .‬او از زﻧﺎﻧﻰ ﺑﻮد ﮐﻪ زود اﺳﻼم را ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺟﻬﺖ اﺑﻮﺟﻬﻞ او را ﺷﮑﻨﺠﻪ و آزار ﻣـﻰداد‪.‬‬ ‫ﺑﺰرﮔﺎن ﻗﺮﯾﺶ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﮔﺮ آﻧﭽﻪ را ﻣﺤﻤﺪ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آورده ﭼﯿﺰ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﻮد" ذى اﻟﻨﯿﺮةﻫﺎ" ﺑﺮ ﻣﺎ ﻣﻘﺪم ﻧﻤﻰﺷﺪﻧﺪ!‬ ‫‪ -3‬ﮔﺮوﻫﻰ از ﻗﺒﺎﯾﻞ ﺑﺎدﯾﻪﻧﺸﯿﻦ ﻣﮑﻪ ﭘﯿﺶ از ﻣﺮدم ﺷﻬﺮ ﺑﻪ اﺳﻼم روى آوردﻧﺪ‪ ،‬اﺷﺮاف ﻣﮑﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬اﮔﺮ اﺳﻼم ﭼﯿﺰ ﺧﻮﺑﻰ ﺑـﻮد اﯾـﻦ ﺷـﺘﺮﭼﺮاﻧﻬﺎ! ﺑـﺮ ﻣـﺎ ﺳـﺒﻘﺖ‬ ‫ﻧﻤﻰﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ -4‬ﺟﻤﻌﻰ از ﻣﺮدان ﭘﺎﮐﺪل اﻣﺎ ﻓﻘﯿﺮ و ﺗﻬﯿﺪﺳﺖ ﻫﻤﭽﻮن" ﺑﻼل" و" ﺻﻬﯿﺐ" و" ﻋﻤﺎر" اﺳﻼم را ﺑﺎ آﻏﻮش ﺑﺎز ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻨـﺪ و اﺷـﺮاف ﻣﮑـﻪ ﮔﻔﺘﻨـﺪ‪ :‬ﻣﮕـﺮ ﻣﻤﮑـﻦ‬ ‫اﺳﺖ آﺋﯿﻦ ﻣﺤﻤﺪ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﭼﯿﺰ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﺎﺷﺪ و اﯾﻨﻬﺎ ﺑﺮ ﻣﺎ ﭘﯿﺸﻰ ﮔﯿﺮﻧﺪ؟!‬ ‫_______________________________‬ ‫ﺳﻮره اﺣﻘﺎف‪ .‬آﯾﻪ ‪ 29‬ﺗﺎ ‪32‬‬ ‫‪ -1‬رﺳﻮل ﺧﺪا )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( از ﻣﮑﻪ ﺑﻪ ﺳﻮى ﺑﺎزار ﻋﮑﺎظ در ﻃﺎﺋﻒ آﻣﺪ و" زﯾﺪ ﺑﻦ ﺣﺎرﺛﻪ" ﺑﺎ او ﺑـﻮد‪ ،‬ﺑـﻪ اﯾـﻦ ﻣﻨﻈـﻮر ﮐـﻪ ﻣـﺮدم را ﺑـﻪ ﺳـﻮى اﺳـﻼم‬ ‫دﻋﻮت ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﺣﺪى ﺑﻪ دﻋﻮت او ﭘﺎﺳﺦ ﻧﮕﻔﺖ‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻪ ﺳﻮى ﻣﮑﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻰ رﺳﯿﺪ ﮐﻪ آﻧﺠﺎ را وادى ﺟﻦ ﻣﻰﻧﺎﻣﯿﺪﻧﺪ و در دل ﺷـﺐ ﺑـﻪ ﺗـﻼوت‬ ‫ﻗﺮآن ﭘﺮداﺧﺖ‪ .‬ﺟﻤﻌﻰ از ﻃﺎﺋﻔﻪ ﺟﻦ از آﻧﺠﺎ ﻣﻰﮔﺬﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﻗﺮاﺋﺖ ﻗﺮآن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( را ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ و ﮔﻮش ﻓـﺮا دادﻧـﺪ و ﺑـﻪ ﯾﮑـﺪﯾﮕﺮ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺳﺎﮐﺖ ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺗﻼوت ﺣﻀﺮت ﭘﺎﯾﺎن ﯾﺎﻓﺖ آﻧﻬﺎ اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺒﻠﻐﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺳـﻮى ﻗـﻮم ﺧـﻮد آﻣﺪﻧـﺪ و آﻧـﺎن را ﺑـﻪ ﺳـﻮى اﺳـﻼم‬ ‫دﻋﻮت ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوﻫﻰ از آﻧﻬﺎ اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ و ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺤﻀﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( رﺳﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺗﻌﻠﯿﻤﺎت اﺳﻼم را ﺑﻪ آﻧﻬـﺎ‬ ‫ﯾﺎد داد‪ ،‬اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ آﯾﺎت ﻓﻮق و آﯾﺎت ﺳﻮره ﺟﻦ ﻧﺎزل ﮔﺮدﯾﺪ‪.‬‬ ‫‪ -2‬ﺷﺎن ﻧﺰوﻟﻰ از اﺑﻦ ﻋﺒﺎس ﻧﻘﻞ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﺎن ﻧﺰول ﺳﺎﺑﻖ ﺷﺒﺎﻫﺖ دارد‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﮐﻪ" ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟـﻪ( ﻣـﺸﻐﻮل ﻧﻤـﺎز ﺻـﺒﺢ ﺑـﻮد‪ ،‬و در آن‬ ‫ﺗﻼوت ﻗﺮآن ﻣﻰﮐﺮد‪ ،‬ﮔﺮوﻫﻰ از ﺟﻦ ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬و ﻗﻄﻊ اﺧﺒﺎر آﺳﻤﺎن آﻧﺎن را ﺑﻪ وﺣﺸﺖ اﻓﮑﻨﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺻﺪاى ﺗـﻼوت ﻗـﺮآن ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ‬ ‫)ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( را ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻋﻠﺖ ﻗﻄﻊ اﺧﺒﺎر آﺳﻤﺎن از ﻣﺎ ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺖ‪ ،‬اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺳﻮى ﻗﻮم ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ اﺳﻼم دﻋﻮت ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -3‬ﺑﻌﺪ از وﻓﺎت اﺑﻮﻃﺎﻟﺐ ﮐﺎر ﺑﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺳﺨﺖ ﺷﺪ و ﺑﻪ ﺳﻮى ﻃﺎﺋﻒ رﻓﺖ ﺗﺎ ﺷﺎﯾﺪ ﯾﺎراﻧﻰ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ‪ .‬اﺷﺮاف ﻃﺎﺋﻒ ﺷﺪﯾﺪا او را ﺗﮑـﺬﯾﺐ‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ و آن ﻗﺪر از ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺳﻨﮓ زدﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﻮن از ﭘﺎﻫﺎى ﻣﺒﺎرﮐﺶ ﺟﺎرى ﺷﺪ‪ .‬آن ﺣﻀﺮت ﺧﺴﺘﻪ و ﻧﺎراﺣﺖ ﺑﻪ ﮐﻨﺎر ﺑﺎﻏﻰ آﻣﺪ و در ﺳﺎﯾﻪ درﺧﺖ‬ ‫ﻧﺨﻠﻰ ﻧﺸﺴﺖ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﺧﻮن از ﭘﺎﻫﺎى ﻣﺒﺎرﮐﺶ ﻣﻰرﯾﺨﺖ‪ .‬ﺑﺎغ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ" ﻋﺘﺒﮥ ﺑﻦ رﺑﯿﻌﻪ" و" ﺷﯿﺒﮥ ﺑﻦ رﺑﯿﻌـﮥ" دو ﻧﻔـﺮ از ﺛﺮوﺗﻤﻨـﺪان ﻗـﺮﯾﺶ ﺑـﻮد‪ ،‬ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ از‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه آﻧﻬﺎ ﻧﺎراﺣﺖ ﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻮن دﺷﻤﻨﻰ آﻧﻬﺎ را از ﻗﺒﻞ ﻣﻰداﻧﺴﺖ‪ .‬آن دو ﻏﻼﻣﺸﺎن" ﻋﺪاس" را ﮐﻪ ﻣﺮدى ﻣﺴﯿﺤﻰ ﺑﻮد ﺑﺎ ﻃﺒﻘﻰ از اﻧﮕﻮر ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ‬ ‫اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺑﻪ" ﻋﺪاس" ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬از ﮐﺠﺎﯾﻰ؟ ﮔﻔﺖ‪ :‬از ﻧﯿﻨﻮا! ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬از ﺷـﻬﺮ ﺑﻨـﺪه ﺻـﺎﻟﺢ ﺧـﺪا" ﯾـﻮﻧﺲ"؟" ﻋـﺪاس" ﮔﻔـﺖ‪ :‬ﺷـﻤﺎ از ﮐﺠـﺎ‬ ‫ﯾﻮﻧﺲ را ﻣﻰﺷﻨﺎﺳﯿﺪ؟ ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﻣﻦ رﺳﻮل ﺧﺪاﯾﻢ‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺧﺒﺮ داده اﺳﺖ‪" .‬ﻋﺪاس" ﺑﻪ ﺣﻘﺎﻧﯿﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﭘﻰ ﺑـﺮد‪ ،‬ﺑـﺮاى ﺧـﺪا ﺳـﺠﺪه‬ ‫ﮐﺮد و ﭘﺎى ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( را ﺑﻮﺳﻪ داد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ "ﻋﺘﺒﻪ" و "ﺷﯿﺒﻪ" او را ﺳﺮزﻧﺶ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﭼـﺮا اﯾـﻦ ﮐـﺎر را ﮐـﺮدى؟! ﮔﻔـﺖ‪ :‬اﯾـﻦ‬ ‫ﻣﺮد ﺻﺎﻟﺤﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮا از اﺳﺮار ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﺮدم اﯾﻦ ﺳﺎﻣﺎن در ﻣﻮرد ﭘﯿﺎﻣﺒﺮﻣﺎن "ﯾﻮﻧﺲ" ﺧﺒﺮ داد‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﺧﻨﺪﯾﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻣﺒﺎدا ﺗﻮ را از آﺋﯿﻦ ﻧﺼﺮاﻧﯿﺖ ﻓﺮﯾـﺐ‬ ‫دﻫﺪ ﮐﻪ او ﻣﺮد ﻓﺮﯾﺒﮑﺎرى اﺳﺖ! ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ ﺳﻮى ﻣﮑﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺖ )در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮل اﯾﻦ ﺳﻔﺮ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﻣﺮد ﻣﺆﻣﻦ ﺑﻮد( ﺗـﺎ ﺑـﻪ ﻧﺰدﯾﮑـﻰ‬ ‫ﻧﺨﻠﻰ در دل ﺷﺐ رﺳﯿﺪ و ﻣﺸﻐﻮل ﻧﻤﺎز ﺷﺪ‪ .‬ﮔﺮوﻫﻰ از ﺟﻦ از اﻫﻞ "ﻧﺼﯿﺒﯿﻦ" ﯾﺎ "ﯾﻤﻦ" از آﻧﺠﺎ ﻣﻰﮔﺬﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺻﺪاى ﺗﻼوت ﻗﺮآن او را در ﻧﻤﺎز ﺻﺒﺢ ﺷـﻨﯿﺪﻧﺪ‬ ‫و ﮔﻮش ﻓﺮا دادﻧﺪ و اﯾﻤﺎن آوردﻧﺪ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﻣﺤﻤ‪‬ﺪ‪ .‬آﯾﻪ ‪13‬‬

‫در رواﯾﺘﻰ از اﺑﻦ ﻋﺒﺎس آﻣﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻮن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( از ﻣﮑﻪ ﺑﻪ ﺳﻮى ﻏﺎر )ﺛﻮر( رﻓﺖ‪ ،‬ﺻﻮرت ﺑﻪ ﺳﻮى ﻣﮑﻪ ﺑﺎزﮔﺮداﻧـﺪ‪ ،‬و ﮔﻔـﺖ‪" :‬اﻧـﺖ‬ ‫اﺣﺐ اﻟﺒﻼد اﻟﻰ اﻟﻠﱠﻪ و اﻧﺖ اﺣﺐ اﻟﺒﻼد اﻟﻰ و ﻟﻮ ﻻ اﻟﻤﺸﺮﮐﻮن اﻫﻠﮏ اﺧﺮﺟﻮﻧﻰ ﻟﻤﺎ ﺧﺮﺟﺖ ﻣﻨﮏ"‪ ،‬ﺗﻮ ﻣﺤﺒﻮﺑﺘﺮﯾﻦ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻧﺰد ﺧﺪا و ﻣﺤﺒﻮﺑﺘﺮﯾﻦ ﺑﻼد ﻧﺰد ﻣﻨﻰ‪،‬‬ ‫و ﻫﺮ ﮔﺎه ﺳﺎﮐﻨﺎن ﻣﺸﺮك ﺗﻮ ﻣﺮا ﺧﺎرج ﻧﻨﻤﻮده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﯿﻞ ﺧﻮد از ﺗﻮ ﺧﺎرج ﻧﻤﯽ ﺷﺪم‪ .‬در اﯾﻨﺠﺎ آﯾـﻪ ﻓـﻮق ﻧـﺎزل ﮔـﺸﺖ )ﺑـﻪ ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ(‬ ‫ﺑﺸﺎرت ﻧﺼﺮت اﻟﻬﻰ و دﺷﻤﻨﺎن را ﺗﻬﺪﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﺠﺎزات ﮐﺮد(‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰرﺳﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺷﺎن ﻧﺰول ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﯾﻪ ‪ 85‬ﺳﻮره ﻗﺼﺺ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎرى از ﻣﻔـﺴﺮان آن‬ ‫را در آﻧﺠﺎ ذﮐﺮ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫ﺳﻮره ﻓﺘﺢ‪ .‬آﯾﻪ ‪1‬‬ ‫در ﺳﺎل ﺷﺸﻢ ﻫﺠﺮت ﻣﺎه ذى اﻟﻘﻌﺪه ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ اﮐﺮم )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﻋﻤﺮه ﺑﻪ ﺳﻮى ﻣﮑﻪ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺮده و ﻫﻤﻪ ﻣـﺴﻠﻤﺎﻧﺎن را ﺗـﺸﻮﯾﻖ ﺑـﻪ ﺷـﺮﮐﺖ در‬ ‫اﯾﻦ ﺳﻔﺮ ﻧﻤﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﮔﺮوﻫﻰ ﺧﻮددارى ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻰ ﺟﻤﻊ ﮐﺜﯿﺮى از ﻣﻬﺎﺟﺮان و اﻧﺼﺎر و اﻋﺮاب ﺑﺎدﯾﻪﻧﺸﯿﻦ در ﺧﺪﻣﺘﺶ ﻋﺎزم ﻣﮑﻪ ﺷـﺪﻧﺪ‪ .‬اﯾـﻦ ﺟﻤﻌﯿـﺖ ﮐـﻪ در‬ ‫ﺣﺪود ﯾﮑﻬﺰار و ﭼﻬﺎرﺻﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﻫﻤﮕﻰ ﻟﺒﺎس اﺣﺮام ﺑﺮ ﺗﻦ داﺷﺘﻨﺪ و ﺟﺰ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﮐﻪ اﺳﻠﺤﻪ ﻣـﺴﺎﻓﺮان ﻣﺤـﺴﻮب ﻣـﻰﺷـﺪ ﻫـﯿﭻ ﺳـﻼح ﺟﻨﮕـﻰ ﺑـﺎ ﺧـﻮد ﺑـﺮ‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺑﻪ " ﻋﺴﻔﺎن" در ﻧﺰدﯾﮑﻰ ﻣﮑﻪ رﺳﯿﺪ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻗﺮﯾﺶ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ از ورود او ﺑﻪ ﻣﮑﻪ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮى ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ اﯾـﻦ ﮐـﻪ ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ‬ ‫)ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ" ﺣﺪﯾﺒﯿﻪ" ﮐﻪ روﺳﺘﺎﯾﻰ در ﺑﯿﺴﺖ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮى ﻣﮑﻪ اﺳﺖ )و ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﭼﺎه و ﯾﺎ درﺧﺘﻰ ﮐﻪ در آﻧﺠﺎ ﺑﻮده‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧـﺎم ﻧﺎﻣﯿـﺪه ﻣـﻰﺷـﺪ(‪،‬‬ ‫رﺳﯿﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﻫﻤﯿﻦ ﺟﺎ ﺗﻮﻗﻒ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻋﺮض ﮐﺮدﻧﺪ در اﯾﻨﺠﺎ آﺑﻰ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( از ﻃﺮﯾﻖ اﻋﺠـﺎز از ﭼـﺎﻫﻰ ﮐـﻪ در آﻧﺠـﺎ‬ ‫ﺑﻮد آب ﺑﺮاى ﯾﺎراﻧﺶ ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬در اﯾﻨﺠﺎ ﺳﻔﺮاﯾﻰ ﻣﯿﺎن ﻗﺮﯾﺶ و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( رﻓﺖ و آﻣﺪ ﮐﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺸﮑﻞ ﺑﻪ ﻧﺤﻮى ﺣﻞ ﺷﻮد‪ ،‬ﺳـﺮاﻧﺠﺎم"‬ ‫ﻋﺮوة اﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮد ﺛﻘﻔﻰ" ﮐﻪ ﻣﺮد ﻫﻮﺷﯿﺎرى ﺑﻮد از ﺳﻮى ﻗﺮﯾﺶ ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﻣﺪ‪ ،‬ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( ﻓﺮﻣـﻮد ﻣـﻦ ﺑـﻪ ﻗـﺼﺪ‬ ‫ﺟﻨﮓ ﻧﯿﺎﻣﺪهام و ﺗﻨﻬﺎ ﻫﺪﻓﻢ زﯾﺎرت ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺪا اﺳﺖ‪ ،‬ﺿﻤﻨﺎ ﻋﺮوه در اﯾﻦ ﻣﻼﻗﺎت ﻣﻨﻈﺮه وﺿـﻮء ﮔـﺮﻓﺘﻦ ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( را ﮐـﻪ اﺻـﺤﺎب اﺟـﺎزه‬ ‫ﻧﻤﻰدادﻧﺪ ﻗﻄﺮهاى از آب وﺿﻮى او ﺑﻪ روى زﻣﯿﻦ ﺑﯿﻔﺘﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮد‪ ،‬و ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻗﺮﯾﺶ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﻪ درﺑﺎر ﮐﺴﺮى و ﻗﯿﺼﺮ و ﻧﺠﺎﺷﻰ رﻓﺘﻪام‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫زﻣﺎﻣﺪارى را در ﻣﯿﺎن ﻗﻮﻣﺶ ﺑﻪ ﻋﻈﻤﺖ ﻣﺤﻤﺪ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( در ﻣﯿﺎن ﯾﺎراﻧﺶ ﻧﺪﯾﺪم‪ ،‬و اﮔﺮ ﺗﺼﻮر ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ آﻧﻬﺎ دﺳﺖ از ﻣﺤﻤﺪ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ(‬ ‫ﺑﺮدارﻧﺪ اﺷﺘﺒﺎه ﺑﺰرﮔﻰ اﺳﺖ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﭼﻨﯿﻦ اﻓﺮاد اﯾﺜﺎرﮔﺮى روﺑﺮو ﻫﺴﺘﯿﺪ‪ ،‬ﺗﺼﻤﯿﻤﺘﺎن را ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ )ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ( ﺑـﻪ" ﻋﻤـﺮ" ﭘﯿـﺸﻨﻬﺎد‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﮑﻪ رود و اﺷﺮاف ﻗﺮﯾﺶ را از ﻫﺪف اﯾﻦ ﺳﻔﺮ آﮔﺎه ﺳﺎزد‪ ،‬ﻋﻤﺮ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻗﺮﯾﺶ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻋﺪاوت ﺷﺪﯾﺪى دارﻧﺪ و ﻣﻦ از آﻧﻬﺎ ﺑﯿﻤﻨﺎﮐﻢ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ "ﻋﺜﻤﺎن" ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﺎر ﻣﺒﺎدرت ورزد‪ .‬ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻪ ﺳﻮى ﻣﮑﻪ آﻣﺪ و ﻣـﺸﺮﮐﺎن او را ﺗﻮﻗﯿـﻒ ﮐﺮدﻧـﺪ‪ .‬ﭼﯿـﺰى ﻧﮕﺬﺷـﺖ ﮐـﻪ در ﻣﯿـﺎن ﻣـﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺷـﺎﯾﻊ ﺷـﺪ او را‬ ‫ﮐﺸﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬در اﯾﻨﺠﺎ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺑﻪ ﺷﺪت ﻋﻤﻞ ﮔﺮﻓﺖ و در زﯾﺮ درﺧﺘﻰ ﮐﻪ در آﻧﺠﺎ ﺑﻮد ﺑﺎ ﯾﺎراﻧﺶ ﺗﺠﺪﯾﺪ ﺑﯿﻌﺖ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم" ﺑﯿﻌـﺖ‬ ‫رﺿﻮان" ﻣﻌﺮوف ﺷﺪ‪ ،‬و ﺑﺎ آﻧﺎن ﻋﻬﺪ ﺑﺴﺖ ﮐﻪ ﺗﺎ آﺧﺮﯾﻦ ﻧﻔﺲ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻰ ﭼﯿﺰى ﻧﮕﺬﺷﺖ ﮐﻪ ﻋﺜﻤﺎن ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺎزﮔﺸﺖ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل او ﻗﺮﯾﺶ" ﺳﻬﯿﻞ اﺑـﻦ‬ ‫ﻋﻤﺮ" را ﺑﺮاى ﻣﺼﺎﻟﺤﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻰ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﮐﺮدﻧـﺪ ﮐـﻪ اﻣـﺴﺎل ﺑـﻪ ﻫـﯿﭻ وﺟـﻪ ورود او ﺑـﻪ ﻣﮑـﻪ ﻣﻤﮑـﻦ ﻧﯿـﺴﺖ‪ .‬ﺑﻌـﺪ از‬ ‫ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎى زﯾﺎد ﭘﯿﻤﺎن ﺻﻠﺤﻰ ﻣﻨﻌﻘﺪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﯾﮑﻰ از ﻣﻮادش ﻫﻤﯿﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن آن ﺳﺎل را از ﻋﻤﺮه ﭼﺸﻢ ﺑﭙﻮﺷﻨﺪ و ﺳﺎل آﯾﻨﺪه ﺑﻪ ﻣﮑﻪ ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ ﻣﺸﺮوط ﺑـﺮ‬ ‫اﯾﻨﮑﻪ ﺑﯿﺶ از ﺳﻪ روز ﻧﻤﺎﻧﻨﺪ و ﺳﻼﺣﻰ ﺟﺰ ﺳﻼح ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺑﺎ ﺧﻮد ﻧﯿﺎورﻧﺪ‪ ،‬و ﻣﻮاد ﻣﺘﻌﺪد دﯾﮕﺮى داﺋﺮ ﺑﺮ اﻣﻨﯿﺖ ﺟﺎﻧﻰ و ﻣﺎﻟﻰ ﻣـﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﮐـﻪ از ﻣﺪﯾﻨـﻪ وارد ﻣﮑـﻪ‬ ‫ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ‪ 10‬ﺳﺎل ﻣﺘﺎرﮐﻪ ﺟﻨﮓ ﻣﯿﺎن ﻣﺴﻠﻤﯿﻦ و ﻣﺸﺮﮐﯿﻦ و آزادى ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻣﮑـﻪ در اﻧﺠـﺎم ﻓـﺮاﺋﺾ ﻣـﺬﻫﺒﻰ در آن ﮔﻨﺠﺎﻧﯿـﺪه ﺷـﺪ‪ " .‬ﻣـﺘﻦ ﭘﯿﻤـﺎن‬ ‫ﺻﻠﺢ" از اﯾﻦ ﻗﺮار ﺑﻮد ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﻪ ﻋﻠﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( دﺳﺘﻮر داد ﺑﻨﻮﯾﺲ‪ " :‬ﺑﺴﻢ اﻟﻠﱠﻪ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟـﺮﺣﯿﻢ‪ ":‬ﺳـﻬﯿﻞ ﺑـﻦ ﻋﻤـﺮو" ﮐـﻪ ﻧﻤﺎﯾﻨـﺪه‬ ‫ﻣﺸﺮﮐﺎن ﺑﻮد ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﺎ ﭼﻨﯿﻦ ﺟﻤﻠﻪاى آﺷﻨﺎ ﻧﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﺑﻨﻮﯾﺲ ﺑﺴﻤﮏ اﻟﻠﻬﻢ! ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻓﺮﻣﻮد ﺑﻨﻮﯾﺲ‪ :‬ﺑﺴﻤﮏ اﻟﻠﻬـﻢ‪ .‬ﺳـﭙﺲ ﻓﺮﻣـﻮد‪ :‬ﺑﻨـﻮﯾﺲ‬ ‫اﯾﻦ ﭼﯿﺰى اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺤﻤﺪ رﺳﻮل اﻟﻠﱠﻪ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺑﺎ ﺳﻬﯿﻞ ﺑﻦ ﻋﻤﺮو ﻣﺼﺎﻟﺤﻪ ﮐﺮده‪ "،‬ﺳﻬﯿﻞ" ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺎ اﮔﺮ ﺗﻮ را" رﺳـﻮل اﻟﻠﱠـﻪ" ﻣـﻰداﻧـﺴﺘﯿﻢ ﺑـﺎ ﺗـﻮ‬ ‫ﺟﻨﮓ ﻧﻤﻰﮐﺮدﯾﻢ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ اﺳﻢ ﺧﻮدت‪ ،‬و اﺳﻢ ﭘﺪرت را ﺑﻨﻮﯾﺲ‪ ،‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﻓﺮﻣﻮد ﻣﺎﻧﻌﻰ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻨﻮﯾﺲ‪ ":‬اﯾﻦ ﭼﯿﺰى اﺳﺖ ﮐﻪ" ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ‬ ‫اﻟﻠﱠﻪ" ﺑﺎ ﺳﻬﯿﻞ ﺑﻦ ﻋﻤﺮو ﺻﻠﺢ ﮐﺮده ﮐﻪ ده ﺳﺎل ﻣﺘﺎرﮐﻪ ﺟﻨﮓ ﺷﻮد ﺗﺎ ﻣﺮدم اﻣﻨﯿﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎزﯾﺎﺑﻨﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ ﻫﺮ ﮐـﺲ از ﻗـﺮﯾﺶ ﺑـﺪون اﺟـﺎزه وﻟـﯿﺶ ﻧـﺰد‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﯿﺎﯾﺪ )و ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻮد( او را ﺑﺎزﮔﺮداﻧﻨﺪ‪ ،‬و ﻫﺮ ﮐﺲ از آﻧﻬﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﺰد ﻗﺮﯾﺶ ﺑﺎزﮔﺮدد‪ ،‬ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن او ﻻزم ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻫﻤـﻪ آزادﻧـﺪ ﻫـﺮ ﮐـﺲ‬

‫ﻣﻰﺧﻮاﻫﺪ در ﭘﯿﻤﺎن ﻣﺤﻤﺪ وارد ﺷﻮد و ﻫﺮ ﮐﺲ ﻣﻰﺧﻮاﻫﺪ در ﭘﯿﻤﺎن ﻗﺮﯾﺶ‪ .‬ﻃﺮﻓﯿﻦ ﻣﺘﻌﻬﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺧﯿﺎﻧﺖ ﻧﮑﻨﻨﺪ )و ﺟـﺎن و ﻣـﺎل ﯾﮑـﺪﯾﮕﺮ را‬ ‫ﻣﺤﺘﺮم ﺑﺸﻤﺎرﻧﺪ(‪ .‬از اﯾﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺤﻤﺪ اﻣﺴﺎل ﺑﺎز ﻣﻰﮔﺮدد و وارد ﻣﮑﻪ ﻧﻤﻰﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﺳﺎل آﯾﻨﺪه ﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺪت ﺳﻪ روز از ﻣﮑﻪ ﺑﯿﺮون ﻣﻰروﯾﻢ و ﯾﺎراﻧﺶ ﺑﯿﺎﯾﻨﺪ اﻣﺎ‬ ‫ﺑﯿﺶ از ﺳﻪ روز ﺗﻮﻗﻒ ﻧﮑﻨﻨﺪ )و ﻣﺮاﺳﻢ ﻋﻤﺮه را اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ و ﺑﺎزﮔﺮدﻧﺪ( ﺑﻪ ﺷﺮط اﯾﻨﮑﻪ ﺟﺰ اﺳﻠﺤﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﯾﻌﻨﻰ ﺷﻤﺸﯿﺮ‪ ،‬آن ﻫﻢ در ﻏـﻼف ﺳـﻼح دﯾﮕـﺮى ﺑـﻪ‬ ‫ﻫﻤﺮاه ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮ اﯾﻦ ﭘﯿﻤﺎن ﺻﻠﺢ ﮔﺮوﻫﻰ از ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن و ﻣﺸﺮﮐﺎن ﮔﻮاﻫﻰ داده‪ ،‬و ﮐﺎﺗﺐ ﻋﻬﺪﻧﺎﻣﻪ ﻋﻠﻰ ﺑﻦ اﺑﻰ ﻃﺎﻟﺐ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺮﺣﻮم" ﻋﻼﻣﻪ ﻣﺠﻠـﺴﻰ" در"‬ ‫ﺑﺤﺎر اﻻﻧﻮار" ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻮارد دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺰ ﻧﻘﻞ ﮐﺮده از ﺟﻤﻠﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ‪ :‬در اﯾﻨﺠﺎ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( دﺳﺘﻮر داد ﺷﺘﺮﻫﺎى ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ را ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻤـﺮاه آورده ﺑﻮدﻧـﺪ‬ ‫در ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺮﻫﺎى ﺧﻮد را ﺑﺘﺮاﺷﻨﺪ و از اﺣﺮام ﺑﻪ در آﯾﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﺮاى ﺟﻤﻌﻰ از ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺳﺨﺖ ﻧﺎﮔﻮار ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﺑﯿﺮون آﻣﺪن از اﺣـﺮام‬ ‫ﺑﺪون اﻧﺠﺎم ﻣﻨﺎﺳﮏ ﻋﻤﺮه در ﻧﻈﺮ آﻧﻬﺎ اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ ﻧﺒﻮد‪ ،‬وﻟﻰ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( ﺷﺨﺼﺎ ﭘﯿﺸﮕﺎم ﺷـﺪ‪ ،‬و ﺷـﺘﺮان ﻗﺮﺑـﺎﻧﻰ را ﻧﺤـﺮ ﻓﺮﻣـﻮد‪ ،‬و از اﺣـﺮام‬ ‫ﺑﯿﺮون آﻣﺪ‪ ،‬و ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺗﻔﻬﯿﻢ ﻧﻤﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ اﺳﺘﺜﻨﺎﯾﻰ اﺳﺖ در ﻗﺎﻧﻮن اﺣﺮام و ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﮐﻪ از ﺳﻮى ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﺮار داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣـﺴﻠﻤﯿﻦ ﻫﻨﮕـﺎﻣﻰ ﮐـﻪ ﭼﻨـﯿﻦ‬ ‫دﯾﺪﻧﺪ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﺷﺪﻧﺪ و دﺳﺘﻮر ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( دﻗﯿﻘﺎ اﺟﺮا ﺷﺪ و از ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ آﻫﻨﮓ ﻣﺪﯾﻨﻪ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﮐـﻮﻫﻰ از ﻏـﻢ و اﻧـﺪوه ﺑـﺮ ﻗﻠـﺐ آﻧﻬـﺎ ﺳـﻨﮕﯿﻨﻰ‬ ‫ﻣﻰﻧﻤﻮد‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻗﻀﯿﻪ ﻣﺠﻤﻮع اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮت ﯾﮏ ﻧﺎﮐﺎﻣﻰ و ﺷﮑﺴﺖ ﺑﻮد وﻟﻰ ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﭘﺸﺖ داﺳـﺘﺎن ﺻـﻠﺢ ﺣﺪﯾﺒﯿـﻪ ﭼـﻪ ﭘﯿﺮوزﯾﻬـﺎﯾﻰ ﺑـﺮاى‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن و آﯾﻨﺪه اﺳﻼم ﻧﻬﻔﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬و در ﻫﻤﯿﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻮد ﮐﻪ ﺳﻮره ﻓﺘﺢ ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﺑﺸﺎرت ﻓﺘﺢ ﻋﻈﯿﻤﻰ را ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﮔﺮاﻣـﻰ اﺳـﻼم داد‪ .‬اﯾـﻦ ﺑﯿﻌـﺖ را از اﯾـﻦ‬ ‫ﺠ َﺮ ِة" ﺧـﺪا از ﻣﺆﻣﻨـﺎن "راﺿـﻰ"‬ ‫ﺖ اﻟـ ﱠﺸ ‪‬‬ ‫ﮏ َﺗﺤ‪‬ـ ‪‬‬ ‫ﻦ اﻟْﻤ‪‬ﺆْﻣِﻨِﯿﻦَ إِذْ ﯾ‪‬ﺒﺎ ِﯾﻌ‪‬ﻮ َﻧ ‪‬‬ ‫ﺟﻬﺖ" ﺑﯿﻌﺖ رﺿﻮان" ﻣﻰﻧﺎﻣﻨﺪ ﮐﻪ در آﯾﻪ ‪ 18‬ﻫﻤﯿﻦ ﺳﻮره آﻣﺪه اﺳﺖ‪" :‬ﻟَﻘَﺪ‪ ‬ر‪‬ﺿِﯽ‪ ‬اﻟ ﱠﻠ ‪‬ﻪ ‪‬ﻋ ِ‬ ‫ﺷﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ در زﯾﺮ آن درﺧﺖ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﯿﻌﺖ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫_____________________________‬ ‫ﺳﻮره ﻓﺘﺢ‪ .‬آﯾﻪ ‪24‬‬ ‫ﻣﺸﺮﮐﺎن" ﻣﮑﻪ" ﭼﻬﻞ )ﯾﺎ ﻫﺸﺘﺎد( ﻧﻔﺮ را در ﺟﺮﯾﺎن ﺣﺪﯾﺒﯿﻪ ﺑﺮاى ﺿﺮﺑﻪ زدن ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺨﻔﯿﺎﻧـﻪ ﺑـﺴﯿﺞ ﮐﺮدﻧـﺪ ﮐـﻪ ﻣـﯽ ﺧﻮاﺳـﺘﻨﺪ از ﮐـﻮه" ﺗﻨﻌـﯿﻢ" ﺑـﺎ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻤﺎز ﺻﺒﺢ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﯾﻮرش ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻮﺷﯿﺎرى ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺗﻮﻃﺌﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻘـﺶ ﺑـﺮ آب ﺷـﺪ‪ ،‬ﻣـﺴﻠﻤﯿﻦ ﻫﻤﮕـﻰ را دﺳـﺘﮕﯿﺮ ﮐـﺮده‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آوردﻧﺪ و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ( آﻧﻬﺎ را رﻫﺎ ﮐﺮد‪ .‬ﺑﻌﻀﻰ ﻧﯿﺰ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ در آن ﻫﻨﮕﺎم ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ )ﺻﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿـﻪ و آﻟـﻪ(‬ ‫در ﺳﺎﯾﻪ درﺧﺖ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد ﺗﺎ ﭘﯿﻤﺎن ﺻﻠﺢ را ﺑﺎ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﻗﺮﯾﺶ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﺪ‪ ،‬و ﻋﻠﻰ )ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم( ﻣﺸﻐﻮل ﻧﻮﺷـﺘﻦ ﺑـﻮد‪ 30 ،‬ﻧﻔـﺮ از ﺟﻮاﻧـﺎن ﻣﮑـﻪ ﺑـﺎ اﺳـﻠﺤﻪ ﺑـﻪ او‬ ‫ﺣﻤﻠﻪور ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﺮز ﻣﻌﺠﺰه آﺳﺎﯾﻰ ﺗﻮﻃﺌﻪ آﻧﻬﺎ ﺧﻨﺜﻰ ﮔﺸﺖ‪ ،‬و ﻫﻤﮕﻰ دﺳﺘﮕﯿﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﺪاً ﺣﻀﺮت آﻧﻬﺎ را آزاد ﻓﺮﻣﻮد‪.‬‬ ‫____________________________________________________________________________‬ ‫____________________________________________________________________________‬

‫ﮏ اﻟﻔَﺮَج‪ .‬ﯾﺎ ﻗﺎﺋﻢ‪ ‬اﻟﻤ‪‬ﻬﺪي) ﻋ‪‬ﺞ(‪ .‬اﯾﻦ ﺗﻼش ﺗﻘﺪﯾﻢ ﺑﻪ ﻣﺤﻀﺮ ﻣﻮﻻ ﺣﻀﺮت ﻣﻬﺪي)ﻋﺞ(‪.‬‬ ‫ﻢ ‪‬ﻋﺠ‪‬ﻞ ِﻟﻮ‪‬ﻟ ‪‬ﯿ ‪‬‬ ‫اﻟﻠّﻬ ‪‬‬

‫ﺳﻼم ﺑﺮ ﺑﻨﺪه و رﺳﻮل ﺧﺪا‪ ،‬ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ )ص(‪.‬‬

‫ﺳﻼم ﺑﺮ ﺑﻨﺪه و وﻟﯽ‪ ‬ﺧﺪا‪ ،‬ﺣﻀﺮت ﻋﻠﯽ )ع(‪.‬‬

‫ﺳﻼم ﺑﺮ ﮐﺎﻣﻠﺘﺮﯾﻦ ﻣﺨﻠﻮق و ﺣﺠ‪‬ﺖ ﺧﺪا ‪ ،‬ﺣﻀﺮت ﻣﻬﺪي)ﻋﺞ(‪.‬‬

‫‪[email protected]‬‬ ‫‪ http://nilofare-abi.persianblog.com‬ﯾﺎ ‪http://nilofare-abi.persianblog.ir‬‬ ‫‪http://p-mr-yahyaie.mihanblog.com‬‬ ‫ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻧﯿﻠﻮﻓﺮ آﺑﯽ‪http://nilofare-abi-lib.blogfa.com :‬‬ ‫ﻣﺮداد ﻣﺎه ‪ 1386‬ﺧﻮرﺷﯿﺪي‬

‫ﻧﺸﺎﻧﯽ ﺻﻔﺤﻪ داﻧﻠﻮد ﮐﺘﺎﺑﻬﺎي اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ دﯾﮕﺮ‪http://www.esnips.com/web/amir-master3298-pdf :‬‬