Phßng GD & §T ThÞ X· Ayunpa
Trêng THCS TrÇn Hng §¹o
Bµi 11 11 :: rót rót gän gän ph©n ph©n THøC THøC Bµi Líp :: 8C 8C Líp GV :: Vâ Vâ §øc §øc GV H¹nh H¹nh
KiÓm tra bµi cò 1. Nªu tÝnh chÊt c¬ b¶n cña ph©n thøc ? ViÕt c«ng thøc tæng qu¸t ? ¸p dông lµm bµi tËp :
x-1 x2-1
… = x +1
Tr¶ lêi : TÝnh chÊt c¬ b¶n cña ph©n thøc NÕu nh©n c¶ tö vµ mÉu cña mét ph©n thøc víi cïng mét ®a thøc kh¸c ®a thøc 0 th× ®îc mét ph©n thøc b»ng ph©n thøc ®· cho: A A.M = B B.M
(M lµ mét ®a thøc kh¸c ®a thøc 0) NÕu chia c¶ tö vµ mÉu cña mét ph©n thøc cho mét nh©n tö chung cña chóng th× ®îc mét ph©n thøc b»ng ph©n thøc ®· cho: A A : N (N lµ nh©n tö chung) = B B:N x-1 1 …
¸p dông lµm bµi tËp:
x -1 2
=
x +1
= (x-1).(x+1)
2. §iÒn vµo chç trèng (…..): 2
6 x 2y 2 3 x.....2 xy ..3x ..... a/ = 3 = 5 2 4y3 8 xy 4 y .. 2 xy .... ....... 2y 5 xy ( x + y ) ................ 10 xy 2 ( x + y ) 2 y............. b/ = = xy ( x + y ) ............... 15 xy ( x + y )3 3( x + y )25................ 3( x + y )2
Bµi 3 : Rót gän ph©n thøc 1. C¸ch rót gän ph©n thøc ?
4 x3 a. VÝ dô : VD 1: Cho ph©n 2 10 x y
thøc - T×m nh©n tö chung cña c¶ tö vµ -mÉu. Chia c¶ tö vµ mÉu cho nh©n tö Gi¶i : chung . Ta cã :4x3 = 2x.2x2 ;10x2y = 2 5y.2xlaø Nhaân töû chung : 2x2 4 x3 2x Do ®ã 2 = 2x.2 = 2 10 x y 5y.2x 5y x : 2 C¸ch biÕn ®æi ta võa lµmRót gän gäi lµ ph©n thøc
5x+10 VD 2: Cho ph©n thøc 2 25x + 50x
tÝch tö vµ mÉu thµnh nh©n tö råi t×m nh©n tö ch chóng. c¶ tö vµ mÉu cho nh©n tö chung ( Hoµn thµnh lêi gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch ®iÒn vµo chç chÊm )Giaûi: a.Ph©n tÝch tö vµ mÉu thµnh nh©n tö: x ( ……2+ …….) 5x + 10 = 5. x ….. 2 + …..) 25x2+ 50x = 25x.( ⇒ Nh©n tö chung: x 2 + …..) 5. ( ….. b. Thùc hiÖn chia tö vµ mÉu cho nh©n tö chung x 2 5(….+…..) 5x+10 1 ….. = = 2 25x + 50x 25x ( ….. x +2 ….) 5x
NhËn xÐt: Muèn rót gän mét ph©n thøc ta cã thÓ :
- Ph©n tÝch tö vµ mÉu thµnh nh©n tö (nÕu -cÇn Chia) c¶ vµ mÉu cho ®Ótöt×m nh©n tö nh©n chungtö ; chung. 2. ¸p dông :
*VD 3:Rót gän ph©n thøc : Gi¶i: x3 – 4x2 + = x(x2 - 4x 4xx2- 4 +4) (x-2) (x+2)
x3 – 4x2 + 4x x2- 4 2 x(x-2) x(x2) = = x+2 (x-2) (x+2)
2 x +2x *VD 4: Rót gän ph©n 3 5x +5x +1 thøc : 2 2 x +2x (x+1 x+ Ta = = 22 3 +1 ) (x+ 5x +5x 1 5x 5x2 cã: 2 1) 1*VD 5 : Rót gän ph©n x(x-1) x thøc : Gi¶i
: -(x-1) 1= = -1 x(x-1) x x x(x1) Chó ý : Cã khi cÇn ®æi dÊu ë tö hoÆc mÉu ®Ó nhËn ra nh©n tö chung cña tö vµ mÉu . Lu ý tÝnh chÊt : A = ( - A)
3(x-3(y= = -3 VD 6: Rót gän ph©n y) x) y-x y-x thøc : Chän ®¸p ¸n ®óng trong c¸c kÕt -1 qu¶ sau: A, 3. B, C 1 D, -3 3 3 , VD 7 : Khi rót gän ph©n thøc b¹n An lµm nh sau, Theo em c©u nµo §(®óng ) c©u nµo S (sai)? c, 3xy+3 x 2 x +5 5 a, = = S S 2 9y+3 3 x+ 3 3 x 3xy 1 2(xb, = d, = Ñ Ñ +3x 5) 2x(5x 9y+9 3 x) VD 8 : H·y ®iÒn c¸c biÓu thøc thÝch hîp vµo x+ chç (…) (………)(……….) x+3 x+ 2 6+5x+ = x +2x+3x = = 3 2 xx22+4x+ +6 (x+2) (x+2) x+ ……... 2 2 4 2
Híng dÉn häc bµi ë nhµ : 1, Häc kÜ l¹i §/n : ph©n thøc , hai ph©n thøc b»ng nhau ; TÝnh chÊt c¬ b¶n cña ph©n thøc ; c¸ch rót gän mét ph©n . : 7 ; 8 ; 9 ; 10 (SGK) 2, Lµm c¸c thøc bµi tËp C¸c bµi tËp : 9 ®Õn 12 (SBT) 3, ¤n l¹i c¸ch qui ®ång mÉu c¸c ph©n sè .
10
1 0
1 0 10
10 10