فصل اول ايجاد طرحواره در محيط Schematic
کارکرد ماوس كليد هاى ميانبر Schematic ترسيم مدارات فراخوانى طرحواره شماتيک در محيط OrCAD Capture
منوهاى محيط شماتيک تمرينها
مراحل ترسيم يك مدار در محيط شماتيک
فراخوانى قطعات و اتصال خطوط
رسم مدار مورد نظر
تغيير نام و مقادير قطعات
Schematic محيط كار
چگونگى كاركرد ماوس
کليک راست
کليک چپ
حركت ماوس ( ) Drag
كليک چپ
()Left click
كليک چپ :انتخاب يک شئ (قطعه يا پنجره(
دوبار كليک چپ :انتخاب يك موضوع براى ويرايش
كليک راست( )Right click
كليک راست :حذف يا غير فعال كردن يک حالت يا قطعه
دوبار كليک راست :تكرار يک عمل
حركت ماوس ( ) Drag
حركت ماوس :جابجايى قطعات انتخاب شده با جابجايى ماوس در حاليكه دكمه سمت چپ پايين نگه داشته شود
كليد هاى ميانبر Schematic انتخاب يا حذف كليدها : -1از داخل نوار ابزارView
-2از منوى Toolbars
مشاهده كليدها
كليد هاى ميانبر ايجاد يك صفحه A4جديد و خالى از عنصر ،براى ترسيم مدار معادل File/New: فراخواني يكي از مدارات كشيده شده و ذخيره شده قبلى معادلFile/Open : ذخيره سازى مدار رسم شده .معادلFile/Save: چاپ نقشـه رسـم شده در صفحهSchematic معادل File/Print :
كليد هاى ميانبر ذخيره قسمت ا نتخابى در حافظه موقت و حذف آن محدوده معادلEdit/Cut : ذخيره قسمت ا نتخابى در حافظه موقت معادلEdit/Copy: فراخواني محتويات ذخيره شده در حافظه موقت در محل جديد اين گزينه معادل:Edit/Paste معادل دستورات Undoو Redoبراى فراخوانى عملكردهاى قبلى و بعدى
كليد هاى ميانبر تميز كردن محيط طرحواره از علئم و خطوط زائد ()Refresh بزرگ كردن صفحه نمايش قطعات مدار كوچك كردن صفحه نمايش قطعات مدار بزرگ كزدن ناحيه مشخص شده در محيط رسم مدار اين كليد معادل View/Area :
كليد هاى ميانبر كشيدن سيمها و اتصالت پايه قطعات به يكديگر معادلDraw/Wire : ترسيم خطوط Busدر مدارات ديجيتال . معادلDraw/Bus : منوى تايپ عناصر .تايپ نام يك عنصر و زدن ( Enterفراخونى آن عنصر )
ترسيم زير مدار
كليد هاى ميانبر فراخـوانى كتابخانه قطعـات جهت انتخـاب يك عنصـر مشاهده مشخصات قطعه انتخابى جهت رسم نماد ،يك قطعـه جديد و يا تغيير مشخصات يكى از قطعـات كتابخانه فراخوانى منوى Analyse/Setup
كليد هاى ميانبر فراخوانى برنامه Pspise A/Dبراى تحليل مدار تعيين رنگ پراب هاى ولتاژ و جريانِ بر روى صفحه ظاهر پراب ولتاژ .كليك بر روى آن علمت ميشود كه با قرار دادن آن بر روى هر گره ،ولتاژ آن گـره به طـور خودكار نشان داده مى شود پراب جريان
كليد هاى ميانبر با اجراى تحليل Bios Point Detailو فشردن اين دكمه ولتاژ كليه گره هاى مدار بر روى صفحه Schematicو مدار نمايش داده مى شود. نشان دادن ولتاژ گره انتخابى با اجراي تحليل Bios Point Detailو فشردن اين دكمه جريان كليه شاخه هاي مدار بر روى صفحه Schematicو مدار نمايش داده مى شود. نشان دادن جريان شاخه انتخابى
كليد هاى ميانبر برسم منحنى بر روىصفحه Schematic رسم يك چهار گوش بسته بر روى صفحه Schematic رسم دايره با شعاع متفاوت رسم يك چند ضلعى دلخواه
كليد هاى ميانبر تايپ عبارات و عناوين ومتن در صفحه Schematic ايجاد يك پنجره براى تايپ مشخصات مورد نظر فراخوانى تصوير
ترسـيـم مدارات قرار دادن اتصالت يا قطعات مدار در صفحه Schematic سيم بندی عناصر
تغيير مشخصات عناصر ترسيم يک مدار در محيط شماتيک
قرار دادن عناصر اگر کاربر نام قطعه مورد نظر را بداند اگر کاربر نام قطعه مورد نظر را نداند فراخوانی قطعه از کتابخانه مراحلی پس از فراخوانی قطعه
پس از فراخوانى هر قطعه
چرخش قطعه
قرينه كردن قطعه
حذف قطعه
تعيين جهت قراردادى
حذف قطعه -1كليك بروى قطعه
-2قرمز شدن قطعه
-3فشردن كليدDel
تعيين جهت قراردادى
-1فراخوانى قطعه
-2وجود اشاره گر ماوس بر روى يكى از پايه هاى قطعه نشانگر جهت قراردادى مثبت از لحاظ تحليل مدارى مى باشد.
چرخش قطعه -1فراخوانى قطعه
-2انتخاب گزينه Rotateاز منوى Edit
-3فشردن كليدهـاى تركيبى Ctrl+R
-4چرخش 90درجه اى قطعه
قرينه كردن قطعه -1انتخاب قطعه
-2انتخاب گزينه Flipاز منوى Edit
-3فشردن كليدهاى تركيبى Ctrl+F
اگر کاربر نام قطعه مورد نظر را بداند
-1تايپ نام قطعه در منـوى
در صفحه Schematic
-2فشردن دكمه Enter
-3ظاهر شدن قطعه مورد نظر در صفحه شماتيک
اگر كاربر نام قطعه را در كتابخانه نداند -1فشردن كليد ميانبر -2ظاهر شدن محيط كتابخانه -3انتخاب قطعه مورد نظر از كتابخانه
كتابخانه مراحل فراخواني كتابخانه قطعات -1انتخاب كليد ميانبر -2انتخاب گزينه Get New Partاز منوى Draw -3فشار همزمان كليدهاي Ctrl+G منوى كتابخانه
منوى كتابخانه : Descriptionنام خانـواده اى كه قطعه به آن تعلق دارد و مختصـر توضيحاتى راجـع به عملكرد قطعه :Closeبستن منوى كتابخانه
:placeانتقال قطعه مورد نظر به صفحه شماتيك بدون بستن كتابخانه : place & closeانتقال قطعه مورد نظر به صفحه شماتيك با بستن كتابخانه ادامه ...
منوى كتابخانه
: Libraryنشان دادن فايلهاى كتابخانه اى تعريف شده در Pspiceبه همراه عناصر هر فايل : Advanceمشاهده شكل قطعه پس از انتخاب آن
سيم بندی عناصر -1انتخاب گزينه Wireاز منوى Draw )Ctrl+Wيا
)
-2ظاهر شدن نشانگر مداد بروي صفحه شماتيک -3رسم ميان دو نقطه مورد نظر با يك كليک روى محل انتهاى و يك كليك ديگر در نقطه مورد نظر
نکات مهم در هنگام سیم بندی
نکات مهم سيم بندى حذف نشانگر مداد اتصال دو سيم به يكديگر هنگاميكه از روى يكديگر عبور مي كنند تشخيص اينكه آيا قطعات واقعاً به يكديگر متصل شده اند يا خير ؟ پاك كردن خطوط متصل شدن نماد زمين به مدار
حذف نشانگر مداد -1يكبار كليك راست براى حذف نشانگر
-2فشار كليدهاى Ctrl+Wبراى فراخوانى مجدد مداد
اتصال دو سيم به يكديگر -1كليك چپ در نقطه تماس دو سيم
-2جابجايى ماوس براى عدم اتصال دوسيم در هنگام عبور از يكديگر (بدون كليك )
تشخيص اتصال قطعات به هم قرار گرفتن گزينه Junctionاز منوى Option/Set display levelدر وضعيت ON
پاک كردن خطوط -1كليك چپ بروى خط مورد نظر
-2قرمز رنگ شدن آن خط
-3فشردن كليد Delجهت پاک كردن آن
عناوين نماد زمين در كتابخانه GND-Earth
GND-Analog
AGND
EGND
تغيير مشخصات عناصر
نکات
تغيير نام قطعه
تغيير مقدار قطعه
تغيير دادن نام قطعه -1كليك چپ بروى نام قطعه
-2قرار گيريى نام قطعه داخل يك كادر بسته
-3دو بار كليك بروى كادر بسته
-4ظاهر شدن پنجره اى براى وارد نمودن نام مورد نظر براى قطعه
تغيير مقدار قطعه -1دو بار كليك بروى مقدار قطعه
-2ظاهر شدن پنجره فوق
-3وارد نمودن مقدار مورد نظر براى آن قطعه
براى وارد كردن مقادير از نمادهاى زير به عنوان مقياس استفاده كنيد :
12 10
10T
ادامه...
9
10
10G
6
10
10meg
3
10 10k
−3
10
10m
−6
10
10μ
−9
10
10n
−12
10
10P
−15
10
10F
مقدار سمبل
تغيير نام خط -1دو بار كليك چپ روى خط مورد نظر
-2ظاهر شدن پنجره زير
-3وارد نمودن نام دلخواه براى ان خط
-4كليك بروى گزينه Ok
منوهاى محيط شماتيک File Edit
Option
Analysis
Draw Markers Navigate View
Window
File گزينه هاى منوى New
Save as
Edit Library
Open
Save
Symbolize
Close
Print
Report
Import
Printer Selected
Current Errore
: Newايجاد يك طرحواره جديد : Openبازكردن يكى از طرحواره هاى موجود.
: Closeبستن طرحواره در محيط فعال ويندوز
: Importواردكردن طرحواره هاى را كه توسط Orcadطراحى شده
: Saveذخيره تغييرات ايجاد شده در فايل طرحواره جارى : Save asذخيره طرحواره جارى فعال در صفحه برنامه با نامى و جديد
: Printپرينت گرفتن از طرحواره فعال
: Printer Selectedتنظيم اندازه كاغذ و يا وضوح چاپ و ...
: Edit Libraryفراخوانى محيط Symbole Editor
: Symbolizeسمبولى به وجود مى آورد كه نشانگر طرحواره جارى باشد. : Reportايجاد يك مجموعه گزارشى
: Current Erroreنشان دادن ليستى از مجموعه خطاهاى موجود
Draw گزينه هاى منوى Repeat
Bus
Placepart
Block
Text
Get New Part
Wire
Rewire
: Repeatتكرار دستور قبلى : Placepartقطعه جارى انتخابى را ،برروى طرحواره قرار مى دهد. : Textقرار دادن يك متن برروى طرحواره : Wireبراى ترسيم سيم
: Busرسم يک خط باس ارتباطى : Blockايجاد يك بلوک خالى : Get New Partوارد كردن نام قطعه اى براى قرار دادن در طرحواره : Rewireبدون آنكه نقطه انتهايى سيم يا باس را تغيير دهيد ،آنرا Reroute مى نماييد.
Navigate گزينه هاى منوى Previous page
Delete page
Pop
Top
Next page Copy page
Where Select page Edit page info
Push
Create page
Edit Schematic Instance
Edit Schematic Definition
: Previous pageبارگذارى صفحه قبلى را براي ويرايش : Next pageبارگذارى صفحه بعدى را براي ويرايش : Select pageبارگذارى صفحه اى خاص از مجموعه طرحواره براىويرايش : Create pageاضافه نمودن يك صفحه جديد به طرحواره
: Delete pageحذف صفحه طرحواره جارى : Copy pageكپي صفحه ا از يك طرحواره اي به طرحواره جارى : Edit page infoويرايش عنوان صفحه طرحواره
: Pushبرداشت سطحى براى قطعه انتخاب شده جارى : Popاز طرحواره جارى سطحى ( )Levelرا برداشت مى كند. : Topبازگشت به بالترين سطح شماتيك : Whereنشان دادن مسير سلسله مراتبى كامل صفحه شماتيك جارى راكه ويرايش مى شود
: Edit Schematic Instanceباز کردن يك فايل طرحواره موجود براي ويرايش
: Edit Schematic Definitionباز کردن يك فايل طرحواره موجود را براى ويرايش
View گزينه هاى منوى Fit
Area
Pan-New Center
In
Previous
Toolbar
Out
Entire page
Statuse bar
Redraw
: Fitتغيير مقياس نمايش براى نشان دادن تمام قطعات ،سيمها و متون در صفحه
: Inمشاهده سطحى بر صفحه طرحواره در رنجى بسته تر
: Outتغيير مقياس نمايش
: Areaانتخاب يك ناحيه چهارگوش برروى طرحواره برای بزرگتر شدن محتويات آن : Previousباز گرداندن ناحيه قبلى نمايش داده شده : Entire pageمشاهده كل طرحواره در يك صفحه : Redrawدوباره نويسى نمايش صفحه را دوباره
: Pan-New Centerتغيير ضريب بزرگنمايى
: Toolbarانتخاب كليد هاى ميانبر
: Statuse barنشان دادن خط نمايش وضعيت جارى در زير صفحه شماتيك
Option گزينه هاى منوى Display Option
Display Preference Page Size Pan&Zoom
Auto-Repeat Restricted Opration Auto-Naming Editor Configuration
Transelator
: Display Optionتنظيم گزينه هاى صفحه نمايش : Page Sizeتغيير اندازه صفحه براى پنجره شماتيك فعال : Auto-Repeatكنترل خودكار ايجاد فضاى نمونه : Auto-Namingكنترل خودكار نامگذارى ،شماره گذارى قطعات جديد
: Editor Configurationكنترل كتابخانه سمبول ها :Display Preferenceتنظيم اولويت ها : Pan&Zoomتنظيم مشخصات عملكرد Zoomو Pan : Restricted Oprationكنترل عمليات محدود : Transelatorچگونگى صورت نمايشی
Analysis گزينه هاى منوى Electrical Rule Check
Examine Netlist
Creat Netlist
Set up
Examine Output
Probe Setup Run Brobe
Simulate Library and include Files
: Electrical Rule Checkبررسى طرحواره از لحاظ درستى اتصالت الكتريكى : Creat Netlistايجاد يك Netlistبراى طرحواره جديد : Set upمشخص كننده اين كه كداميك از تحليل هاى شبيه سازى فعال شود : Library and include Filesمشخص كردن ليستى از فايلهاي در برگرفته شده در Netlistشبيه سازى
: Simulateاجراى تحليل مدارى براى طرحواره جارى : Probe Setupمشخص ميكندآيا برنامه Probeبه صورت خودكار در طى اجراى شبيه سازى و يا پس از آن فراخواني شود : Run Brobeمشاهده نتايج شبيه سازى به شكل گرافيكى : Examine Netlistبررسى فايل .Netlist : Examine Outputبررسى فايل خروجى با پسوند
Out
Marker گزينه هاى منوى
Mark Voltage/Level
Mark Advanced
Mark Current info Pin
Show all
Mark Voltage Differential
Show Selected
: Mark Voltage/Levelقرار دادن نشانگر هاى سطح Voltage/Digital : Mark Voltage Differentialقرار دادن نشانگر هاى اختلف ولتاژ دو نقطه از مدار در طرحواره : Mark Current info Pinقرار دادن نشانگرهاى نمايش دهنده جريان عبورى از يك نقطه مدار در طرحواره
: Mark Advancedقرار دادن نشانگرهاى نمايش دهنده توابع پيشرفته در طرحواره : Clearپاك نمودن تمامى نشانگر هاى قرار گرفته در تمامى صفحات طرحواره : Show allرسم منحنى ها در Probeبراى تمامى نشانگر هاى قرار گرفته طرحواره : Show Selectedترسيم منحنى ها را در Probeبراى نشانگر هاى انتخابى
گزينه هاى منوى Window : Newايجاد يک صفحه شماتيک جديد : Cascadeنمايش طرحواره هاى فعال به صورت آبشارى : Tile Horizontalنشان دادن طرحواره هاى فعال به صورت افقى : Tile Verticalنشان دادن طرحواره هاى فعال به صورت عمودى
فراخوانى طرحواره شماتيک در محيط OrCAD Capture چگونگى اجراى برنامه
ساختار درختى OrCAD
فراخوانى فايلهاى Sch.
فايلهاى ايجاد شده در محيط Capture
فايل شماتيک رسم شده
طرحواره منتقل شده به محيط Capture
: اجراى برنامه از مسير-1 Start/Program/OrCAD Family Release 9.2/Captur Capture ظاهر شدن محيط-2
فراخوانى فايلهاىSch. -1انتخاب گزينه Import Designاز منوى File -2ظاهر شدن پنجره Design Import
ادامه ...
گزينه :Openمشخص كردن نام فايل و مسيري كه طرحواره شماتيك در آن ايجاد شده گزينه :Browsبراى تعيين مسير و نام فايل گزينه :Save asمشخص كردن نام فايل و مسيرى كه فايل Captureايجاد شده پس از تبديلت OrCADتحت آن نام و در آن مسير ذخيره مى شود. گزينه :Browsبراي معرفي مسير گزينه : Schematic Configuration File مشخص كردن نام و مسير فايل ساختارى Pspiceكه OrCADدر تبديلت بايد از آن استفاده كند. گزينه :Tranlate Hierarchyانتخاب دو گزينه زيرين آن براي در نظر گرفتن ساختار درختي براي فايلهاي تبديل شده
ساختار درختى OrCAD -1تعيين مسيرهاى فايل شماتيك و مسيرهاى Captureدر پنجره Import Design Ok -2نمودن آن پنجره
-3انجام عمل ترجمه و تبديل فايلها توسط OrCADبصورت خودكار
-4ايجاد فايلهاى ساختار درختى OrCADپس از گذشت مدت زمانى ساختار درختى
فايلهاى ايجاد شده توسط OrCADبراى محيط Capture
مشاهده فايلهاي ايجاد شده در محيط Capture -1كليك بروى +مجاور (نام طرحواره ترسيم شده) Figاز مسير: Design Resources/Fig)?(.DSN
-2ظاهر شدن عنوان PAGE1در زير شاخه آن
-3دو بار كليك برروى (PAGE1نمايش طرحواره انتقال يافته در محيط ) Capture
-4ظاهر شدن محيط شبيه سازى Capture
-5استفاده از اين محيط نظير محيط شماتيك Pspiceبراى تحليل مدارات
طرحواره منتقل شده به محيط Captureو آماده شبيه سازى
طرحواره مورد نظر براى انتقال به محيط Capture
Edit گزينه هاى منوى Copy to Clipboard Undo
Label
Stimulus
Redo
Attributes
Symbol
Cut
Select All
Views
Copy
Delete
Convert Block
Paste
Model
Rotate Align Horizontal
Align Vertical Replace Find Flip
: Undoاز بين بردن تآثير آخرين عمل انجام شده : Redoتكرار آخرين عمل انجام شده : Cutحذف قسمت انتخاب شده جارىي و ذخيره آن در Clipboard : Copyذخيره قسمت انتخاب شده جارى : Pasteقرار دادن اجزاى موجود حافظه در صفحه مورد نظر
: Deleteحذف اجزا انتخاب شده جارى : Select Allانتخاب تمام اجزا موجود در صفحه : Attributesويرايش مشخصات اجزاى انتخابى : Labelقرار دادن عنوانى برروى قطعات ،قسمتهاي باس و سيمها : Modelامكان ويرايش مشخصات نمايش يافته تحت Model.يا SUBCKT.
: Stimulusفراخوانى ويرايشگر Stimulus : Symbolفراخوانى ويرايشگر Symbolبرروى قطعه انتخابي جارى : Viewsامكان ارجاع زير طرحواره ها براى بلوكهاى سلسله مراتبى انتخاب شده : Convert Blockتبديل بلوك انتخاب شده به يک سمبول : Rotateچرخش 90درجه اى يك جزء انتخاب شده
: Flipايجاد تصوير در آينه جزء انتخاب شده : Align Horizontalجابجايى تمامى اجزاء انتخاب شده به گونه اى سطوحشان در راستاى يك خط افقى قرار گيرند : Align Verticalجابجايى تمامى اجزاء انتخاب شده به گونه اى كه سطوحشان در راستاى يك خط عمودى قرار گيرند : Replaceتعويض تمامى اجزاء انتخاب شده جارى با يك قطعه جديد : Findجستجو تمامى صفحه شماتيك جارى براى قطعاتى كه مقادير مشخصه هايشان با مقدار مشخص شده توسط كاربر يكسان باشد : Copy to Clipboardقرار دادن يك چهار گوش انتخاب شده در صفحه شماتيك در Clipboardويندوز
تمرين ها
-1ترسيم مدارات مورد نظر و ذخيره آنها
-2انتقال مدارهاى ترسيم شده به محيط OrCAD Captureودر آوردن آنها بصورت طرحواره اى در محيط Capture
تمرينها شكل 1 شكل 2
شكل 7 شكل 8
شكل 3 شكل 9 شكل 4 شكل 5
شكل 10
شكل 6
شكل 11