Programma 2004-2008

Programma herstructurering Haarlemmermeer 2004 - 2008 april 2004

Beleid en programma herstructurering bedrijventerreinen Haarlemmermeer 2004 – 2008 april 2004 2

Inhoudsopgave Aanleiding en achtergronden

Deel I, Het herstructureringsbeleid 1.

Veroudering van bedrijventerreinen

2.

Herstructureringsvormen

3.

Relatie overheid en markt

4.

Beleid en beleidsdoelen herstructurering

Deel II, Het herstructureringsprogramma 5.

De aanpak

6.

De in aanmerking komende bedrijventerreinen

7.

De onderliggende inventarisaties en nota’s 7.1 Inventarisatie laagwaardig 7.2 Inventarisatie Bedrijventerreinen Haarlemmermeer 2003 7.3 Segmentatiebeleid werklocaties Haarlemmermeer

8.

Van taakstelling tot herstructureringsprogramma 8.1 Budgetbeschikbaarheid 8.2 Prioritering in de taakstelling: het herstructureringsprogramma

9.

Uitvoering herstructureringsprogramma 9.1 Consequenties taakstelling en prioriteitstelling 9.2 Organisatie 9.3 Communicatie en informatie 9.4 Beheer en monitor taakstelling 2004-2008

Bijlagen 1 Voorbeelden van soorten veroudering 2 Overzichtskaart van de terreinen in de gemeente Haarlemmermeer 3 Maatregelen per herstructureringsvorm 4 Relatie overheid en markt 5 Beknopte toelichting bij Inventarisatie Bedrijventerreinen Haarlemmermeer 6 Prioriteringsaspecten

3

4

Aanleiding en achtergronden Uit onderzoeken en rapportages in de afgelopen jaren blijkt dat meerdere bedrijventerreinen in de gemeente Haarlemmermeer aan een vorm van veroudering onderhevig zijn. Dit wordt ondersteund door de ervaring binnen projecten als De Pionier in Nieuw-Vennep en De Weeren in Zwanenburg. De negatieve gevolgen die dit heeft voor de kwaliteit en uitstraling, het ondernemingsklimaat en leefklimaat op de bedrijventerreinen zelf en in het verlengde daarvan voor economische structuur en de werkgelegenheid in de gehele gemeente, inclusief Schiphol, worden onderkend. De gemeente Haarlemmermeer hecht grote waarde aan een goede kwaliteit van de bedrijventerreinen. Herstructurering, afgestemd op de aard van de veroudering van het terrein, is een maatregel die wordt toegepast om de kwaliteit van terreinen te herstellen of te verhogen. De visie op de economische dynamiek en de gewenste (veranderingen in de) positionering van de locaties is een belangrijke uitgangspositie. Hierdoor staan de herstructureringsmaatregelen niet op zichzelf en dienen een lange termijn doel. Gezien het grote economische belang maken herstructureringsactiviteiten onderdeel uit van het Bestuursprogramma 2002-2006. Dit sluit tevens aan bij de grote aandacht voor het tegengaan van veroudering door het Rijk en de provincie. Samengevat zijn de speerpunten van het Bestuursprogramma tot 2006: variatie in woon- en werkmilieus; kwaliteit van de directe leefomgeving; verbetering voorzieningen In deze nota wordt het herstructureringsprogramma bedrijventerreinen van de gemeente Haarlemmermeer voor de periode 2004-2008 beschreven. Deze periode komt overeen met het tijdvak waarvoor het huidige herstructureringsbudget beschikbaar is gesteld. Deel I gaat in op de achtergronden, beleidsdoelstellingen en de beleidsmatige inbedding van de maatregelen in deze periode. De geconstateerde veroudering van de beoordeelde bedrijventerreinen leidt tot een reeks van noodzakelijk geachte maatregelen. Afhankelijk van de aard van de herstructureringsmaatregelen kunnen de daaraan verbonden kosten fors oplopen. Dit dwingt tot een zorgvuldige afweging van het nut en noodzaak van de maatregelen en de economische impact hiervan. Mede in relatie tot het beschikbare budget. In deel II wordt de gewenste taakstelling voor de herstructurering uitgewerkt op basis van een prioritering en een realiseerbaar programma. De aanzet voor het opstellen van deze nota is gegeven in het Plan van Aanpak Herstructurering Bedrijventerreinen dat in juni 2003 werd geaccordeerd. Het onderzoek richt zich op een 15-tal bedrijvenlocaties, met een gezamenlijk oppervlak van circa 250 ha. De systematiek is als volgt: eerst worden alle werklocaties in kaart gebracht, deze groep wordt teruggebracht tot 15 terreinen. Daarna worden de uitkomsten uit de Inventarisatie bedrijventerreinen, de nota laagwaardig en ten slotte de Segmentatienota gekoppeld aan de 15 terreinen. Dit leidt tot een prioriteitstelling van 1 tot 15. Daarna is het beschikbare budget afgezet tegen deze 15 terreinen waardoor de taakstelling tot en met 2008 ontstaat. De uiteindelijke taakstelling wordt ingevuld voor 6 locaties.

5

6

Deel I,

Het herstructureringsbeleid

Dit eerste deel gaat in op het beleid en de beleidsdoelen waar de herstructureringsmaatregelen mee samenhangen. In het kort worden de aanleiding voor de herstructureringsinitiatieven en de beleidsmatige context waarin deze geplaatst kunnen worden, aangegeven. Daarnaast wordt kort ingegaan op de dynamiek tussen overheid en markt en de consequenties voor een proactieve uitvoering van het herstructureringsbeleid.

1.

Veroudering van bedrijventerreinen

De veroudering van bedrijventerreinen openbaart zich veelal in een afnemende kwaliteit van de ruimtelijke omgeving. Het onderhouds- en investeringsniveau van zowel private als openbare ruimte daalt. Gevolg hiervan is dat het voor ondernemers minder aantrekkelijk wordt zich te vestigen op een locatie of om verder te investeren in een locatie. Hierdoor komt het terrein in een neergaande spiraal terecht, de problemen worden steeds groter. Deze problemen zijn onder andere: leegstand, verpaupering, ongewenste functies, daling van de werkgelegenheid, toenemende overlast op het terrein en omgeving en afname van de veiligheid en leefbaarheid. Om de aard en de ernst van de problemen inzichtelijk te maken onderscheidt het Centraal Planbureau vier soorten veroudering van bedrijventerreinen die deels samenhangen met fasen van de levenscyclus waarin het terrein verkeerd. Technische veroudering: veelal het gevolg van onvoldoende beheer en achterstallig onderhoud aan de infrastructuur, de overige openbare ruimte en de gebouwen. Het terrein voldoet daarmee niet meer aan de gestelde vestigingseisen. Economische veroudering: hiervan is sprake als de vestigingseisen zelf zijn veranderd (een marktgegeven). Als gevolg van de veranderde vestigingseisen kan het terrein niet meer goed mee in de concurrentiestrijd met andere locaties. Maatschappelijke veroudering: wanneer de vestigingsmogelijkheden zijn veranderd als gevolg van wet- en regelgeving of maatschappelijke acceptatie. Milieuregelgeving of groeiende weerstand tegen overlast zijn hiervan voorbeelden. Ruimtelijke veroudering: doet zich voor als gevolg van veranderingen in de omgeving van het bedrijventerrein. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer oprukkende verstedelijking en woonbebouwing leiden tot conflicten tussen de verschillende functies. In bijlage 1 zijn foto’s van voorbeelden van verschillende soorten veroudering weergegeven. Er kan op een bedrijventerrein sprake zijn van een combinatie van deze vormen van veroudering of van een gedifferentieerd beeld, waarbij delen wel en delen geen (vorm van) veroudering kennen. De geconstateerde vormen van veroudering geven structuur aan de problematiek. Hiermee wordt de keuze voor de soort ingreep bepaald. Uit de Inventarisatie Bedrijventerreinen (2003) blijkt dat de problemen van bedrijventerreinen in de Haarlemmermeer voornamelijk bestaan uit een gebrekkige onderhoudsstaat van de openbare ruimte, een gebrek aan parkeergelegenheid (personenauto’s en vrachtverkeer) en veroudering van de ruimtelijke structuur en opbouw. Deze problemen zijn signalen die wijzen op een technische, dan wel een economische veroudering van de terreinen. Een treffend voorbeeld van veroudering van een bedrijventerrein en de gevolgen hiervan is Nieuw-Vennep De Pionier. Op dit terrein komen de verschillende aspecten van veroudering 7

naar voren. De openbare ruimte van het terrein voldoet niet meer aan de eisen van deze tijd. Er wordt veel geparkeerd op de groenstroken en door te krappe bochtstralen worden palen en stoepranden kapot gereden. Ook de private gronden en panden verkeren over het algemeen in slechte staat. De Pionier is rommelig en weinig representatief. Enkele ondernemers hebben hun bedrijf verplaatst naar een nieuw bedrijventerrein zoals Nieuw-Vennep Zuid. Sommige panden staan langdurig leeg waardoor ongewenste of bedrijventerreinvreemde activiteiten zich kunnen ontpooien. Het gekraakte Storkpand laat zien wat de negatieve gevolgen zijn van veroudering voor de uitstraling van en de veiligheid op het terrein. Het is dan ook ongewenst om het terrein, dat door de aanleg van Getsewoud centraal in NieuwVennep is komen te liggen, nog verder af te laten glijden. Niets doen aan het terrein betekent dat een onveilig en voor veel overlast zorgend gebied in de Haarlemmermeer wordt gecreëerd.

8

2.

Herstructureringsvormen

Herstructurering wordt gedefinieerd als een eenmalige ingreep in een bedrijventerrein dat tot doel heeft de (economische en ruimtelijke) veroudering van het terrein tegen te gaan en nieuw economisch elan te creëren. Ieder verouderd terrein heeft specifieke problemen en de mate van veroudering varieert. Herstructurering kan op verschillende wijzen worden ingezet, afhankelijk van de soort en mate van veroudering. Naast de soort veroudering is ook het ambitieniveau en het beoogde segment waarin het terrein blijft c.q. gaat functioneren van belang voor de keuze van de soort herstructureringsingreep. Het Ministerie van Economische Zaken onderscheidt vier vormen van herstructurering welke in beleid worden toegepast. Face lift: grote opknapbeurt, waaronder het wegwerken van achterstalling onderhoud, bij fysieke veroudering van het bedrijventerrein. Revitalisering: forse integrale verbetering van een (economisch) verouderd terrein, met behoud van bestaande functies. Maatregelen als verbetering bereikbaarheid en parkeergelegenheid zorgen er voor dat het terrein weer aansluiting krijgt bij de actuele vestigingseisen. Herprofilering: geheel of gedeeltelijk vervangen van de bestaande bedrijvigheid als reactie op maatschappelijke veroudering. De bestaande werkfunctie blijft wel behouden. Transformatie: een bedrijventerrein wordt ‘omgebouwd’ tot een andersoortige locatie met bijvoorbeeld ook niet-werk functies, veelal als gevolg van economische en ruimtelijke veroudering. Sanering, nieuwbouw en herbestemming zijn dan aan de orde. De bovenstaande ambitieniveaus kennen een toenemende mate van ingrijpen in de bestaande situatie en daardoor ook toenemende kosten. In bijlage 3 is een aantal maatregelen aangegeven die per vorm van herstructurering genomen kunnen worden.

9

10

3.

Relatie overheid en markt

De meest relevante partijen bij het functioneren van een bedrijventerrein zijn: de gemeente en de marktpartijen ( eigenaren en gebruikers). Zij hebben ieder hun eigen belangen en doelstellingen. Wil een herstructurering succesvol zijn, dan dienen de te nemen maatregelen zodanig op elkaar te worden afgestemd dat de belangen van alle partijen daar zo veel mogelijk mee gediend zijn. In bijlage 4 is in een kolommenschema en bijbehorende toelichting het spanningsveld waarbinnen “de markt” en “de overheid” elkaar moeten vinden nader beschreven. Samenwerking is een basisvoorwaarde om te komen tot zinvolle herstructurering. Voorwaarde voor een effectief lopend herstructureringsproces is voldoende draagvlak bij vastgoedeigenaren en ondernemers. Daarnaast is maatschappelijk draagvlak van groot belang. Het creëren en bewaken van dit draagvlak en de onderlinge afstemming daartussen, is een van de opgaven waaraan tijdens een herstructureringstraject continu aandacht besteed moet worden. Het vraagt om continue betrokkenheid en grote kennis van verschillende belangen. Zodat op de juiste momenten de juiste voorstellen en acties ingezet kunnen worden. In de beginfase is de rol van overheid van groot belang. Het gaat dan vooral om het initiëren van ideeën en mogelijkheden en het doen van startinvesteringen. Afhankelijk van de aard van de herstructurering zal in een later stadium de markt voor een belangrijk deel het initiatief overnemen, waarbij de overheid vaak een regisserende en controlerende rol blijft vervullen. Ontwikkelingsplanologie doet ook bij herstructurering haar intrede en biedt de mogelijkheid om een hoge dynamiek bij de samenwerking tussen publiek en privaat (het snel kunnen reageren en inspelen op initiatieven) te creëren, waarbij een vlotte start en snellere doorloop van het herstructureringstraject ontstaat. Markt geïnitieerde investeringskeuzes kunnen hierbij richtinggevend zijn. Ofwel, indien een marktpartij in staat en bereid is in samenwerking met de gemeente een herstructureringsproject op te starten, moet de mogelijkheid onderzocht worden. Of liever, moet de kans gegrepen worden. Ook als het betreffende gebied niet opgenomen is in de in deel twee voorgestelde taakstelling. Investeringen Markt

Overheid

0

1

Tijd

Tijd 0: start herstructurering Tijd 1: afronding herstructureringsproject

Ontwikkeling van betrokkenheid en investeringen tijdens herstructurering De samenwerking en afstemming tussen overheid en marktpartijen zal zich op verschillende niveaus en met verschillende intensiteiten afspelen. Dit kan variëren van het regelmatig afstemmen over beheer- en handhavingzaken tot, in het geval van een ingrijpend transformatieproces, een gestructureerde vorm van publiek private samenwerking (PPS) waarbij de gemeente langjarig betrokken is. Bij herstructurering wordt per situatie bepaald wat de beste wijze van samenwerken is tussen 11

de markt en de gemeente. Het is van belang de variatie aan soorten PPS op het juiste moment in te zetten. In een goede PPS zal de inbreng van de bij private partijen aanwezige middelen, marktkennis en flexibele slagvaardigheid optimaal afgestemd worden op de bij de gemeente aanwezige publiekrechtelijke kwaliteiten. Flexibiliteit De dynamiek tussen overheid en markt bepaalt mede de prioriteitstelling, tempo en vormen van herstructurering. Indien marktpartijen willen investeren op een bedrijventerrein dient de prioriteitstelling opnieuw afgewogen te worden. Het programma dient te anticiperen op de veranderingen in de markt en mogelijkheden c.q. wensen van marktpartijen. Dit betekent dat jaarlijks het programma moet worden beoordeeld op deze mogelijkheden. Het flexibel hanteren van de taakstelling is noodzakelijk voor een realistische en optimale uitvoering van het programma herstructurering. De monitoring en de contacten met de marktpartijen geven voldoende indicatie om tot een eventuele bijstelling te komen. De relatie herstructurering en de Regio-Schiphol Schiphol is de grote trekker voor veel functies in deze regio. Echter, zonder een uitgebreid en stabiel netwerk van toeleverende bedrijven is ook de aantrekkingskracht van Schiphol beperkt. Als gevolg van de vele ruimteclaims in de Haarlemmermeer, onder andere voor Schiphol, is de druk op de bestaande ruimte groot en is herstructurering een van de oplos singen om de bestaande ruimte maximaal te benutten. Middels herstructurering van bedrijventerreinen wordt de brede basis van de Haarlemmermeerse economie op het benodigde vitale peil gehouden, waardoor Schiphol en de regio in haar functie wordt versterkt. De negen bedrijventerreinen op Schiphol zijn de primaire verantwoordelijkheid van SADC (Schiphol Area Development Company), maar hebben wel een grote invloed op de totale economie van de gemeente. In overleg met SADC moet bepaald worden welke terreinen in het Schipholgebied, wanneer en op welke wijze worden aangepakt. De terreinen zijn wel opgenomen in de Segmentatienota.

12

4.

Beleid en beleidsdoelen herstructurering

In de voorgaande hoofdstukken is ingegaan op de aanleidingen en achtergronden voor de herstructureringsinitiatieven. Bij veel van de Haarlemmermeerse bedrijventerreinen is geconstateerd dat het aspect veroudering tot gevolg heeft dat de economische aantrekkingskracht afneemt. Hierdoor ontstaan allerlei bedreigende en ongewenste effecten zoals afnemende bedrijvigheid, dalende investeringsbereidheid en werkgelegenheid, een groeiend gevoel van onveiligheid en afnemende leefbaarheid. Tevens speelt een direct tekort aan lokaal en regionaal kleinschalige bedrijventerreinen. Door middel van doelgerichte herstructurering kan zowel ingespeeld worden op de verouderingsprocessen als op de segmenteringbehoeften. Dit hoofdstuk gaat over het beleid en de beleidsdoelen waar de herontwikkelingsmaatregelen aan gerelateerd moeten zijn en de aanvullende maatregelen die nodig zijn om tot een effectief en optimaal resultaat te komen. Het herstructureringsbeleid “Het herstructureringsbeleid van de gemeente heeft tot doel het verouderingsproces op de bedrijventerreinen een halt toe roepen en nieuwe economische vitaliteit te creëren.” Met dit programma herstructurering wordt voor de periode 2004 - 2008 de benodigde aanpak vastgelegd. Het herstructureringsbeleid staat niet op zich en is onderdeel van de beleidsagenda van Economische Zaken. Er wordt aangehaakt bij de inventarisaties en beleidsuitgangspunten die verwoord zijn in: Economische Kadernota 2004 Segmentatiebeleid werklocaties Haarlemmermeer Inventarisatie Bedrijventerreinen Haarlemmermeer 2003 Nota Laagwaardige bedrijventerreinen Ook de ervaringen opgedaan in de projecten De Pionier in Nieuw-Vennep en de Weeren in Zwanenburg, zijn van grote waarde bij het opstellen van dit programma. Per herstructureringsproject worden de relaties met en uitgangspunten van gerelateerde beleidsvelden opgenomen. Zoals uiteengezet is herstructurering een integrale en gebiedsgerichte aanpak. Dit betekent dat een groot deel van het gemeentelijke taken en werkzaamheden dient te worden ingezet. Denk ondermeer aan: beheer, handhaving, stedenbouwkundig ontwerp en strategische aankopen. Het primaat van herstructurering van bedrijventerreinen ligt bij het versterken van de locale en de gemeentelijke economische structuur, vandaar dat economische nota’s zoals de Kadernota en de Segmentatienota belangrijke bepalende factoren zijn. Vooral maatregelen uit de Segmentatienota zijn van invloed op de prioritering van de herstructureringsmaatregelen. Herstructurering is ook een ruimtelijke ingreep, vandaar dat het Luchthaven Indelingsbesluit (LIB), waternormen en de welstandsnota als kaderscheppende beleidsstukken worden gebruikt. Ook worden bestemmingsplannen gebruikt als instrument om de nieuwe situatie na herstructurering vast te leggen. Een bestemmingsplanwijziging is meestal onderdeel van het proces. De openbare ruimte en bereikbaarheid zijn van groot belang bij het verbeteren van ruimtelijke en economische kwaliteit, plannen voor verkeer en vervoer en richtlijnen voor de open13

bare ruimte zijn middelen om het publieke deel van bedrijventerreinen te moderniseren. Bij trajecten met een hoog ambitieniveau worden functies of bedrijven verplaatst waarbij het grondbedrijf een rol speelt. Dit geldt ook voor de juridische ondersteuning van het project. Om de kwaliteit van het terrein blijvend op een hoog niveau te houden wordt parkmanagement ingevoerd en moet afstemming plaatsvinden met beheerprogramma’s. Dit betekent dat de diensten RWE, DOW, BSD, maar ook de WOC nauw samen moeten werken om de gewenste resultaten te bereiken. Het herstructureringsprogramma heeft als concrete doelen: - Een betere benutting van de economische potenties - Een versterking van het vestigingsklimaat - Behoud of toename van de werkgelegenheid - Het voorkomen van kapitaalsvernietiging - Een grotere mate van veiligheid en leefbaarheid - Een hogere kwaliteit van het openbaar en privaat onroerend goed - Efficiënt en duurzaam ruimtegebruik - Beperking van milieubelasting - Goede uitstraling en imago - Versterken van de algemene ruimtelijke structuur De gemeente heeft in herstructureringsprocessen een voortrekkersrol. Dit betekent initiëren, coördineren en investeren op basis van geconstateerde veroudering en kansen van het terrein. Naarmate dit proces vordert, nemen de marktpartijen (ondernemers, projectontwikkelaars en vastgoedeigenaren) de fakkel over. In het gunstige geval zijn vanaf het begin al marktpartijen betrokken. Aan het eind van de herstructureringsperiode (vaak lange termijn, 3 tot 8 jaar) dienen de economische perspectieven voor zowel het bedrijfsleven als voor totale economische structuur van de gemeente, een forse verbeteringsslag ondergaan te hebben. Parkmanagement wordt gezien als het instrument om deze verbeteringen langjarig vast te houden. Ook hier trekken overheid en bedrijfsleven samen op. Relatie met andere beleidsvelden Om de herstructureringsprojecten effectief uit te voeren en om duurzaam resultaat te boeken is de expertise en inzet nodig van veel andere beleidsterreinen binnen de gemeente. Het gaat ondermeer om de volgende onderdelen: beheer en parkmanagement, handhaving en veiligheid, duurzaamheid en milieu, grondbeleid en stedelijke vernieuwing. Grondbeleid Om herstructurering mogelijk te maken moet uitplaatsingruimte beschikbaar zijn. Specifiek voor het segment laagwaardige bedrijven is het van groot belang uitplaatsingsmogelijkheden te hebben om daarmee opwaardering van kwaliteit op te herstructureren bedrijventerreinen te kunnen garanderen. Beleid hiervoor is vastgelegd in de nota Laagwaardige bedrijventerreinen gemeente Haarlemmermeer (2004). Om over de benodigde ruimte binnen een te herstructureren terrein te kunnen beschikken is actief grondbeleid nodig. Voor het oplossen van dit knelpunt moet de gemeente het initiatief nemen door actief te verwerven of verplaatsingen te begeleiden. Participatie van het grondbedrijf in deze processen is onontbeerlijk. De inbreng en werkwijze van het grondbedrijf in herstructureringsprojecten dient te worden verankerd. Hierbij gaat het om expertise bij verwerving en uitplaatsing en de financiering enerzijds en advisering bij grondexploitaties en financiële stromen binnen de projecten anderzijds. In 2004 zal in samenwerking met het grondbedrijf een studie naar voorwaarden en mogelijkheden met betrekking tot strategische aankopen in het kader van herstructurering gedaan worden.

14

Beheer en parkmanagement Om te voorkomen dat herstructurering om de 10 jaar moet worden ingezet, hetgeen veel geld kost, moet het beheer van bedrijventerreinen op orde zijn. Herstructurering heeft alleen zin als voor het traject de beheerssituatie goed is georganiseerd. De sector Beheer geeft aan wat het beheerregime moet zijn, (kwaliteitsniveau, materialen, kosten etc), aan het begin van een herstructurering. Met voldoende budget voor beheer van de openbare ruimte op bedrijventerreinen kan een groot deel van de problemen tijdig worden opgelost of voorkomen. Ook ondernemers en grondeigenaren hebben de verantwoordelijkheid hun terreinen goed te onderhouden. Deze drie groepen hebben allen belang bij het tegengaan van veroudering. Parkmanagement is een middel waarmee de krachten gebundeld worden. De sector Economische Zaken werkt aan het versterken van kennis en ervaring met betrekking tot parkmanagement op nieuwe en bestaande terreinen en is vanuit dit perspectief betrokken bij het Kennisteam alternatieve beheervormen (DOW). Uitkomst hiervan moet zijn een pakket handvatten voor parkmanagement op bestaande bedrijventerreinen. Kortom, afspraken over beheer zijn onderdeel van het herstructureringsproces en in nauwe samenwerking wordt een antwoord gevonden op de bestaande tekorten. Stedelijke vernieuwing De relatie met stedelijke vernieuwing is van groot belang bij herstructurering. Veel terreinen liggen ingesloten door en anders minimaal grenzend aan woonwijken. Leefbaarheid staat hoog op de agenda van het College en goede afstemming van alle functies in bebouwd gebied is een cruciale factor bij succesvol herstructureren. Het Investerings Programma Stedelijke Vernieuwing 2005-2009 is een toetssteen voor de herontwikkelingsvoorstellen vanuit herstructurering bedrijventerreinen. Handhaving en veiligheid Veroudering is deels het gevolg van weinig aandacht aan handhaving op bedrijventerreinen. Dit wordt zichtbaar door toenemende rommel in de openbare ruimte en vestiging van bedrijventerreinvreemde functies. Omdat Haarlemmermeerse bedrijventerreinen veelal dicht bij woongebieden gelegen zijn, is aandacht voor veiligheid van groot belang. Consequente handhaving zorgt ervoor dat zowel de openbare als private ruimte het juiste kwaliteitsniveau behoudt en dat veiligheid is gegarandeerd. DOW voert ter ondersteuning van herstructurering een gebiedsgerichte handhavingactie. Hierdoor worden onduidelijke situaties op de terreinen voor aanvang van de herstructurering opgelost. Toelatingsbeleid voor nieuwe vestigingen op bestaande terreinen moet de positie in de economische structuur bewaken. Duurzaamheid en milieu Herstructurering heeft onder meer tot doel het verhogen van de kwaliteit van de betreffende terreinen en de directe omgeving. Hiervoor dient het programma herstructurering aan te sluiten bij beleid voor duurzaamheid. Dit beleid is vastgelegd in de ‘milieubeleidsvisie’ en het ‘milieuwerkprogramma’ (sector V&V/Milieu, DOW). De uitwerking zal worden gemaakt in de ‘handreiking duurzame bedrijventerreinen’, waarin wordt weergegeven hoe duurzaamheid in (her)ontwikkeling wordt gewaarborgd. Het gaat onder andere om de toepassing van zorgvuldig ruimtegebruik, duurzaam energiegebruik en afvalverwerking. Herstructurering op zich is ook een uitingsvorm van duurzaamheid. Immers, bestaande ruimteclaims worden opgeknapt en vaak geïntensiveerd, waarmee onnodige opoffering van bestaand groengebied wordt voorkomen. Ruimtelijke ordening De nieuwe Nota Ruimte en het vaststellen van de 20KE- en 35 KE-zone rondom Schiphol vragen om een brede heroverweging op de ruimte binnen Haarlemmermeer in de toekomst. Het programma herstructurering laat ruimte om bij binnen een in dit document vastgesteld 15

herstructureringsproject, relevante uitgangspunten mee te nemen. Twee belangrijke elementen, zeker in het kader van herstructurering, zijn: de focus op de Randstad als economisch gebied en de toenemende autonomie van de gemeente bij de ruimtelijke ordening. Ook het streekplan Noord-Holland Zuid en het nog op te stellen Stadsontwikkelingsplan voor Hoofddorp, zijn belangrijke toetsstenen voor de definitieve ontwikkelrichting binnen de herstructureringsprojecten. De druk op het stedelijke gebied zal de komende jaren alleen maar verder toenemen. Zorgvuldige afweging en afstemming van het huidige gebruik van de ruimte is daarom van groot belang. Verkeer Veel van de afnemende vitaliteit van een terrein is rechtstreeks gerelateerd aan de infrastructurele situatie. Een terrein dat slecht te bereiken is of intern slechte ontsluiting heeft is minder aantrekkelijk als vestigingsplaats voor bedrijven. Afstemming tussen de infrastructurele voornemens binnen de gemeente en de herstructurering van bedrijventerreinen is daarom een noodzaak.

16

Deel II, 5.

Het herstructureringsprogramma

De aanpak

In deel I van deze notitie is de problematiek van veroudering van bedrijventerreinen beschreven waarna hieraan beleidsmatige doelen en beoogde effecten zijn gekoppeld. In dit tweede deel is de noodzakelijke taakstelling voor de lange termijn en de vertaling hiervan naar een realistisch herstructureringsprogramma aan de orde: wanneer wordt welk terrein, met welk herstructureringsdoel op welke wijze aangepakt. Het in juni 2003 geaccordeerde Plan van aanpak Herstructurering Bedrijventerreinen stelt dat bij de voorstellen voor herstructureringsmaatregelen rekening gehouden zal worden met: 1 Algemene staat van het terrein (Inventarisatie Bedrijventerreinen Haarlemmermeer, EZ 2004); 2 Probleemgevallen op het terrein (Nota Laagwaardige bedrijventerreinen gemeente Haarlemmermeer, EZ 2004); 3 Economisch belang van het terrein (Nota Segmentatiebeleid werklocaties Haarlemmermeer, EZ 2004). In de eerste twee inventariserende stukken wordt de stand van zaken op de bedrijventerreinen beschreven. Dit resulteert in een overzicht van maatregelen die gericht zijn op het tegengaan van de geconstateerde veroudering in relatie tot de huidige functie. In de segmentatienota komt het belang van het terrein voor de economie van de Haarlemmermeer en de positie van elk terrein binnen de economische structuur van Haarlemmermeer aan de orde. Met resultaten uit de Segmentatienota kan aan de voorgestelde maatregelen een economische prioriteit gegeven worden. Dit omdat nu niet alleen de veroudering een criterium is, maar tevens de economische toekomst en de termijn waarop de nieuwe impuls gerealiseerd moet worden. De maatregelen worden omgezet in de concrete taakstelling voor de komende jaren. In 2002 is een budget voor de herstructureringsmaatregelen tot en met 2008 beschikbaar gesteld. Dit budget is niet toereikend om alle onder de taakstelling vallende maatregelen te bekostigen, een inperking van de maatregelen is nodig: de uitkomst is het programma voor de herstructurering 2004-2008. In hoofdstuk 6 van dit Deel II wordt een overzicht gegeven van de bedrijventerreinen die in aanmerking voor een herstructureringsaanpak. In hoofdstuk 7 wordt ingegaan op de resultaten van de onderliggende inventariserende nota’s Laagwaardig en Bedrijventerreinen Haarlemmermeer en de Segmentatienota. In hoofdstuk 8 is de kern van dit deel aan de orde: de taakstelling en het daaruit voortvloeiende herstructureringsprogramma. En in hoofdstuk 9 wordt de uitvoering van het herstructureringsprogramma beschreven.

17

18

6.

De in aanmerking komende bedrijventerreinen

In Haarlemmermeer zijn 54 locaties als werklocatie aan te merken. Voor een overzicht zie bijlage 5. Hieronder vallen tevens de bij de luchthaven behorende kantoren- en bedrijventerreinen en de glastuinbouwgebieden bij Rijsenhout. Om te komen tot een eerste selectie met locaties waarop het herstructureringsbeleid van Haarlemmermeer zich moet richten, zijn de volgende criteria gehanteerd: - de bestemming moet bedrijventerrein zijn; - het terrein valt buiten de verantwoordelijkheid van Schiphol (SADC); - het bedrijventerreinen is van voor 1990; - het bedrijventerrein is geen particulier eigendom. Van de 54 locaties vallen tien locaties af omdat ze kantorenlocaties of glastuinbouwgebied zijn en negen locaties vallen binnen de verantwoordelijkheid van Schiphol (SADC - Schiphol Area Development Company). De resterende 35 locaties zijn als bedrijventerrein aan te merken. Van deze 35 locaties zijn er 4 na 1990 opgeleverd en voor 9 terreinen bestaat op dit moment geen urgentie voor herstructurering (onder meer te weinig verouderingspunten). Twee terreinen zijn in volledig particulier eigendom. Er is hier geen openbare ruimte waar de gemeente haar verantwoordelijk kan nemen als voortrekker. (NB: in geval van private initiatieven moet overwogen worden hier op in te spelen). Voor het project ‘bedrijventerrein de Hoek te Hoofddorp’ heeft EZ een adviserende rol gehad. DOW is trekker van de herinrichting van de openbare ruimte en daarom zit ook dit terrein niet in het programma. Bovenstaande 16 bedrijventerreinen krijgen daarom geen directe aandacht. Wel is het van belang deze terreinen te blijven monitoren zodat, wanneer fysieke dan wel economische veroudering geconstateerd wordt, hier op ingespeeld kan worden. Van de resterende 19 bedrijventerreinen is een aantal te clusteren (Spoorzicht, Kruisbaak, Cruquius en De Liede), waardoor 15 terreinen overblijven die voor een taakstelling in aanmerking komen. Op basis van de nota Genezen & Voorkomen (1998) zijn twee projecten in uitvoering genomen, namelijk Zwanenburg De Weeren en Nieuw-Vennep De Pionier. Daarnaast is op twee terreinen sprake van herstructurering als gevolg van door marktpartijen opgestarte initiatieven. Dit zijn; Cruquius en Business Garden Hoofddorp. (zie voor een totaaloverzicht van de werkgebieden bijlage 5)

19

Overzicht van de voor programmering in aanmerking komende bedrijventerreinen

Bruto oppervlak in ha Lopende herstructureringsprojecten 1 Nieuw-Vennep de Pionier 2 Business Garden Hoofddorp 3 Zwanenburg De Weeren 4 Cruquius Subtotaal 1

20,1 6,7 33,6 24,0 84,4

Subtotaal 2 Totaal

38,4 1,4 39,6 4,4 7,0 3,5 2,3 49,0 10,6 3,2 4,8 164,2 248,6

In aanmerking voor taakstelling 5 Hoofddorp Noord 6 Hoofddorp Nijverheidsstraat 7 Nieuw-Vennep Spoorzicht 8 Nieuw-Vennep ’t Kabel 9 Lisserbroek Kruisbaak 10 Zwaanshoek Hanepoel 11 Vijfhuizen 12 De Liede 13 Boesingheliede 14 Zwanenburg Oost 15 Badhoevedorp Anthoniushoeve

De locatie Business Garden Hoofddorp (voormalig Hoek West) wordt herontwikkeld door een marktpartij. De gemeente stelt hierbij de kaders en heeft voornamelijk een toetsende en begeleidende rol. Ook met de herstructurering van het bedrijventerrein Cruquius is al een aanvang gemaakt. Dit project is een marktinitiatief dat procesmatig onder verantwoording van het Project Management Bureau valt en daardoor een eigen exploitatie heeft. Voor de volledigheid wordt hier gemeld dat de locatie Nijverheidsstraat in aanmerking komt voor een transformatie naar woongebied.

20

7. De onderliggende inventarisaties en nota’s De in de inleiding vermelde onderzoeken dienen als basis voor het opstellen van de taakstelling. De definitieve taakstelling, het “Herstructureringsprogramma 2004-2008”, is mede afhankelijk van beschikbare capaciteit, financiële mogelijkheden en eventueel lopende initiatieven bij marktpartijen. 7.1 Inventarisatie Laagwaardig Deze inventarisatie geeft inzicht in het segment laagwaardige bedrijven. Waar ze gevestigd zijn en waar knelpunten zijn te verwachten met betrekking tot dit type bedrijvigheid. Op bedrijventerreinen kunnen laagwaardige bedrijven een belemmerende factor zijn voor een herstructurering. Uitplaatsing van het betreffende bedrijf is dan een voorwaarde voor succesvol herstructureren. De inventarisatie is vervat in de nota Laagwaardige bedrijventerreinen, waaruit blijkt dat behoefte bestaat aan ruimte voor laagwaardige bedrijven. 7.2 Inventarisatie Bedrijventerreinen Haarlemmermeer 2003 In de Inventarisatie Bedrijventerreinen zijn 10 terreinen onderzocht. Op basis van verschillende criteria is inzicht verkregen in de mate en vorm van veroudering. Bij acht terreinen wordt geconstateerd dat zij (te) laag scoren op de criteria ruimtelijke structuur en identiteit/expressie. Dit wijst op een mate van economische veroudering, waardoor een revitaliseringingreep in aanmerking komt. In de tabel staat welke ingreep bij welk terrein noodzakelijk is. Bij de resterende 2 terreinen (Graan voor Visch-Zuid en Rijsenhout Konnetlaantje) is, gezien de goede scores op de verschillende onderdelen, een herstructurering nu niet aan de orde. In bijlage 6 staat een toelichting op de uitkomsten van de Inventarisatie Bedrijventerreinen Haarlemmermeer 7.3 Nota Segmentatiebeleid werklocaties Haarlemmermeer De resultaten van de Segmentatienota werklocaties Haarlemmermeer en ruimtelijk visies op de toekomst, hebben gevolgen voor bestaande werklocaties. Door de ruimtelijke en economische dynamiek is het van belang de positie van bedrijventerreinen en kantorenlocaties te herijken. De segmentatiestrategie is onder meer gericht op het in overeenstemming brengen van vraag en aanbod naar werklocaties. Hierbij wordt onderscheid gemaakt naar vraagsegmenten enerzijds en vestigingsmilieus anderzijds. Uitgangspunt is “inpassen” van aanbod in de bestaande voorraad. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat een bedrijventerrein door de ontwikkeling van Schiphol veel aantrekkelijker wordt voor logistieke functies of kantoorfuncties waardoor het opportuun is door herstructurering nieuwe kansen te creëren. Hierdoor wordt de behoefte om terreinen te herpositioneren inzichtelijk gemaakt. Als basis voor herstructurering blijft gelden dat een terrein weer op het kwaliteitsniveau wordt gebracht zodat het voor zittende en nieuwe ondernemers interessant is te investeren in de bedrijfsvoering.

21

De segmentatienota Werklocaties Haarlemmermeer constateert onder meer dat het aanbod aan “kleinschalige lokale bedrijventerreinen” krap is. Er dreigt na 2010 een tekort te ontstaan, voornamelijk aan de zuidkant van de gemeente. Hierbij speelt een rol dat het huidige aanbod voor een deel leegstand betreft die mogelijk niet meer marktconform is. In het segment “laagwaardige bedrijventerreinen” is sprake van een direct tekort. Het ontwikkelen van Spoorzicht-Noord en De Liede als laagwaardig bedrijventerrein kan een korte termijnoplossing bieden. De vraag kan tevens (deels) opgevangen worden op kleinschalige lokale terreinen. Herstructurering dient zich daarom ook te richten op het creëren van ruimte voor kleinschalige lokale en regionale bedrijven en het optimaliseren van de vestigingsomstandigheden. In het bijzonder de twee hoofdkernen, Hoofddorp en Nieuw-Vennep, komen hier van vanwege economisch belang voor de gemeente, als eerste voor in aanmerking. Tevens moet voorkomen worden dat beschikbare bedrijfsruimte wordt ingenomen door ongewenste autonome kantoorontwikkelingen.

22

8. Van taakstelling tot herstructureringsprogramma Bij de vier in uitvoering genomen bedrijventerreinen worden de volgende herstructureringsingrepen toegepast: - Zwanenburg De Weeren: revitalisering; - Business Garden Hoofddorp: herprofilering; - Nieuw-Vennep De Pionier: alle ingrepen; - Cruquius: revitalisering. Voor deze terreinen zijn budgetten beschikbaar gesteld door de raad in het kader van dit programma. Cruquius heeft een eigen projectexploitatie, de herstructurering wordt uitgevoerd door het PMB. De taakstelling voor de overige terreinen is in paragraaf 7.2 aan de orde gekomen. De prioriteitstelling die hierin aan te brengen is, de doorvertaling naar het herstructureringsprogramma, wordt sterk beïnvloed door de beschikbare financiële middelen. 8.1

Budgetbeschikbaarheid

De keuze van een actieve rol van de gemeente heeft grote consequenties voor onder meer het beslag op de financiële middelen en personele capaciteit. Ingrijpende herstructureringstrajecten, waarbij verwervingen van gronden en verplaatsingen van bedrijven aan de orde zijn, kennen een tijdshorizon die kan uitlopen tot 10 á 15 jaar. De voorbereiding-, begeleidingen uitvoeringskosten zijn daarbij evenredig hoog. Ter indicatie: door de Stadsregio Rotterdam werd in 2002 voor een volledige en intensieve aanpak van de openbare ruimte en nog zonder maatregelen als bodemsanering, verwerving en herontwikkeling van locaties, verbetering van de externe ontsluiting en bijzondere infrastructurele werken, als gemiddeld kostenkengetal een bedrag van € 300.000 per hectare gehanteerd. Voor op peil houden van het standaard onderhoudsniveau van de bedrijventerreinen worden jaarlijks budgetten vastgesteld. Voor specifieke herstructureringsactiviteiten zijn extra financiële middelen benodigd zoals het budget Revitalisering Bedrijventerreinen en te verkrijgen subsidies. Inzet bij de besteding van de beschikbare middelen is het behalen van een zo groot mogelijk (economisch) rendement. Investeringen door de overheid zullen leiden tot investeringen door de markt. Anderzijds, daar waar de markt kansen ziet zullen zij initiatieven ontplooien. Van gemeentewege zal bij de bestedingsplanning van de beschikbare budgetten met een bepaalde mate van flexibiliteit rekening gehouden moeten worden om adequaat in te kunnen spelen op marktinitiatieven. In samenwerking met het Grondbedrijf wordt een gewerkt aan een voorstel om slagvaardiger te worden. Bij een ambitieuze en langlopende taakstelling als herstructurering bedrijventerreinen is de financiële component van doorslaggevend belang voor het welslagen. Eerder is gesproken over de macro-economische kant van herstructurering en het terugbrengen van economische vitaliteit op bedrijventerreinen. Hier wordt nader ingegaan op het beschikbare budget en de wijze waarop dit wordt ingezet in het programma. Aangevuld met uitleg over de behoefte aan externe financieringsbronnen die noodzakelijk zijn om voldoende kapitaal te genereren.

23

Gemeentelijke financieringsbronnen In het kader van de herstructurering bedrijventerreinen is in de voorjaarsnota 1999 een budget van € 349.000,- per jaar gereserveerd voor een periode van 10 jaar, met ingang van het jaar 2000. In de Programmabegroting 2004-2008 is een jaarlijkse investering van € 623.000,gereserveerd voor de periode 2004-2008 en voor personele kosten een bedrag van structureel € 69.000,- vanaf 2004. Dit geld wordt ingezet om concrete uitvoeringsmaatregelen (verbreding wegen, aanleg parkeerplaatsen, nieuw groen etc) op de terreinen te kunnen doorvoeren. Het dient tevens om de kosten van planproducten, communicatie, interactieve beleidsvorming en overige kosten van voorbereiding, advies en toezicht te dekken. Centraal uitgangspunt is dat de gemeentelijke initiatieven leiden tot participatie vanuit het bedrijfsleven, waardoor een multiplier ontstaat. Met andere woorden, iedere euro die de gemeente investeert leidt tot een veelvoud aan investeringen door marktpartijen en andere overheden. Ten opzichte van de totale investering in een herstructureringsgebied zullen de gemeentelijke VTA kosten procentueel op een relatief laag niveau komen te liggen. Beschikbaar budget van gemeentelijke begroting tot 2009

Nota genezen en voorkomen 1998 Programma begroting 20042008 Totaal

2004 2005 349 349

2006 349

2007 349

2008 349

623

623

623

623

623

972

972

972

972

972

Bedragen in tabel * x1000 euro Parallel aan het beschikbare budget uit de Programmabegroting van het College, is het programma herstructurering eveneens opgesteld voor de periode 2004-2008. Middels jaarlijkse kredietaanvragen wordt het op de begroting gereserveerde geld geactiveerd. Deze kredietaanvraag wordt jaarlijks voor het gehele jaar aangeboden aan het college en de raad, samen met de (eventueel aangepaste) taakstelling en de voortgangsrapportage. Externe financieringsbronnen Naast het door de gemeente gereserveerde geld is een veelvoud aan geld nodig van externe partijen. De belangrijkste externe financieringsbronnen zijn: subsidies, participaties door bedrijven in uitvoeringstrajecten en private investeringen door bedrijven. Deze financieringsbronnen zijn veelal gericht op een specifiek bedrijventerrein c.q. uit te voeren activiteit. Het gemeentelijke budget kent een grotere bestedingsvrijheid, waardoor flexibel ingespeeld kan worden op zich voordoende kansen en initiatieven. De belangrijkste subsidies waar in het kader van herstructurering een beroep op gedaan kan worden zijn: HIRB (provincie), Rijkssubsidie bedrijventerreinen, een aantal milieusubsidies (o.a. SenterNovem) en de ISV-subsidie (Stedelijke Vernieuwing). Voor het jaar 2004 is het van groot belang in nauwe samenwerking met de Provincie gezamenlijk op te treden naar het Rijk. Het Ministerie van EZ heeft budgetten ter beschikking, echter de Haarlemmermeerse bedrijventerreinen passen niet exact in het vereiste profiel. Deze zijn namelijk doorgaans klein en binnenstedelijk. De aandacht die het Ministerie in haar subsidievoorwaarden omschrijft is vooral gericht op grootschalige terreinen. Om de problematiek van relatief kleine binnenstedelijke terreinen onder de aandacht te brengen van het Ministerie is samenwerking met de provincie en eventueel buurgemeenten noodzakelijk. Het belang van de Haarlemmermeerse terreinen als basis voor de internationale luchthaven Schiphol is groot en mede daarom is het belangrijk de kwaliteit op peil te houden, herstructurering is hiervoor een goed instrument. Ervaring leert wel dat, ongeacht welke subsidieaanvraag dan ook, aanzien24

lijke eigen bijdragen van de gemeente vereist zijn. Door de lange termijn reservering van herstructureringsgelden en de daarbij behorende doelstellingen in concrete projecten, is een cruciale basis gelegd om aan deze voorwaarden te voldoen. Voorbeelden van geslaagde subsidieaanvragen zijn: Projectplan de Weeren € 802560,= Investeringssubsidie (Provincie 2002), € 223260,= Investeringssubsidie (ISV 2002), € 35000,= procesbegeleiding (2001, Provincie). Participaties van bedrijven in uitvoeringsmaatregelen in de openbare ruimte zijn moeilijk te verkrijgen, maar niet uitgesloten. Bij het uitvoeringsplan openbare ruimte op terrein Zwanenburg de Weeren hebben de ondernemers een concrete bijdrage gedaan aan het plan. Daarnaast is parkmanagement als instrument bij herstructurering en vooral ook na afronding van het herstructureringsproces een geschikt instrument om concrete bijdragen van ondernemers te verwerven. De private investeringen in vastgoed op bedrijventerreinen als gevolg van de gemeentelijke herstructurering zijn de belangrijkste impuls voor een vitale economie. De ervaringen van de afgelopen drie jaar hebben geleerd dat op het moment dat de gemeente start met herstructurering en een duidelijke richting aangeeft, marktpartijen (ondernemers, ontwikkelaars en financiers) graag meedenken en participeren. De initiërende rol vanuit de gemeente en herstructurering is hierom van groot belang. De eerder genoemde multiplier komt in dit stadium op gang. In bepaalde gevallen kan ook gedacht worden aan PPS-constructies, waarbij de gemeente gezamenlijk met marktpartijen een project of delen aanpakt. Het programma herstructurering is gericht op de periode 2004-2008. Voor deze periode worden op twee niveaus projecten uitgevoerd: speerpuntprojecten en low-profile-projecten. Momenteel is Zwanenburg De Weeren te kwalificeren als een speerpuntproject. Het leeuwendeel van de beschikbare tijd en geld uit het programma worden in relatief korte tijd ingezet. Hiermee ontstaat de benodigde impuls. Staat het project op de rit en zijn ook marktpartijen in beweging dan neemt de gemeentelijke betrokkenheid af. Eind 2004 neemt project de Pionier de speerpuntpositie van De Weeren over. De low-profile-projecten hebben een minder prominente positie in het programma, de capaciteit, financiën en looptijd zijn beperkt. De projecten zijn echter niet minder belangrijk, hooguit minder ingrijpend. Deze filosofie geldt samen met de inhoudelijke onderbouwing in de volgende paragraaf als onderlegger voor de taakstelling 2004-2008 voor herstructurering. Schematische weergave van high- en low-profile

1200 1000 800

Project 1

600

Project 2 project 3

400 200 0 1

2

3

4

5

6

7

25

8.2

Prioriteitstelling in de taakstelling: “Het herstructureringsprogramma 2004-2008”

Een prioriteit in de taakstelling is nodig omdat de beschikbare financiële middelen en personele capaciteit niet toereikend zijn om alle noodzakelijke maatregelen binnen de tijdshorizon tot uitvoer te brengen. De beschikbare middelen voor herstructurering dienen voor meerdere jaren efficiënt en effectief ingezet te worden teneinde een zo groot mogelijk (economisch) rendement en kwaliteitsverhoging te bereiken. Gezien de stimulerende en initiërende rol van de gemeente is het van belang transparant beleid te voeren zodat de markt hierop kan anticiperen. Timing is hierbij van groot belang. Te vroeg aangeven welk terrein geherstructureerd gaat worden kan leiden tot speculatief gedrag in de markt, te laat aangeven leidt tot gemiste kansen en het uitblijven van investeerders. Een viertal terreinen is al in het herstructureringsprogramma opgenomen. Op basis van de Inventarisatie Bedrijventerreinen is voor een achttal van de in aanmerking komende terreinen gekomen tot een taakstelling. Uit de segmentatienota komt een prioriteit voor een herstructurering die zich richt op het creëren van ruimte voor kleinschalige lokale en regionale bedrijven naar voren en de behoefte aan laagwaardige terreinen. Bij de uiteindelijke prioritering van de (nog niet in uitvoering zijnde) terreinen wordt vooral gekozen voor een aanpak van die gebieden waar de meeste impact op de economisch-strategische positie (werkgelegenheid, interesse marktpartijen) verwacht mag worden. Om een zo hoog mogelijk rendement op de investeringen te verkrijgen is een verregaande versnippering van het beschikbare budget niet wenselijk en dient een reële kans aanwezig te zijn om, in samenwerking met het bedrijfsleven, te komen tot een succesvol herstructureringstraject. De economische potentie wordt het grootst geacht bij terreinen die een strategische ligging combineren met een (relatief) groot oppervlak en veel (kleinschalige) bedrijven. Naast de vier in uitvoering zijnde bedrijventerreinen, worden Nieuw-Vennep Spoorzicht en Hoofddorp Noord in het uiteindelijke herstructureringsprogramma opgenomen. Beide terreinen zijn gelegen op relatief korte afstand tot de respectievelijke kernen en huisvesten onder meer laagwaardige, dan wel kleinschalige bedrijven. Met de keuze voor deze 2 terreinen is circa 66% van het totale aantal bedrijfsvestigingen op de 11 taakstellingslocaties afgedekt en 73% van het aantal werknemers (zie bijlage 6). Op deze locaties is tevens sprake van interesse bij marktpartijen om te komen tot een herontwikkeling van (een gedeelte van) het terrein. Voor de periode 2004 – 2008 is per kwartaal aangeven wat de beoogde planfase is per bedrijventerrein. De definitieve ontwikkelrichting en de benodigde ingrepen op deze terreinen zullen in de vorm van een nog te maken projectvoorstel aangeboden worden aan college en raad, na instemming met dit programma. De voorgestelde ingrepen voor de overige gebieden blijven noodzakelijk, maar kunnen met de huidige budgetten niet in uitvoering genomen worden.

26

Samenvattend: Na de prioriteitstelling van alle werklocaties, de beleidstoets en beleidsrelaties, de marktrelevantie en de financiële toets komt: “Het herstructureringsprogramma 2004-2008” neer op: Taakstelling 2004 – 2008: het herstructureringsprogramma 2004

Jaar ? Kwartalen ? Terrein ?

1

2

2005

3

4

1

4

1

Ont

Ont Ont Ont Ont Uit

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit Uit

Uit Uit

Nieuw-Vennep De Pionier

Def Def Def Def

Ont

Business Garden Hoofddorp

Herprofilering

Ont Ont Ont Ont

Uit

Zwanenburg De Weeren

Ont Ont Uit

Uit

Cruquius

Herprofilering Revitalisering

Ont Ont Ont Ont

Hoofddorp Noord Nieuw-Vennep Spoorzicht

Revitalisering Revitalisering

Ini Ini

Ini Ini

Ini Ini

Ini/Def Def/Ont Ont Ini/Def Def/Ont Ont

3

4

1

2

2007

3

Ingreep ? Alle ingrepen

2

2006

2008

2

3

4

1

2

3

4

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit Uit

Uit Uit

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit

Uit Uit

Uit Uit

Uit Uit

Uit Uit

Uit Uit

Uit Uit

Projectfasen: Ini: Initiatieffase Def: Definitiefase Ont: Ontwerpfase Uit: Uitvoeringsfase De voorgestelde taakstelling heeft de onderstaande financiële verdeling per project binnen het beschikbare budget tot gevolg. De genoemde verdeling van gelden uit het herstructureringsbudget zijn in de Voorjaarsnota 2004 al geaccordeerd. Krediet toekenningen T/m 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

Totaal

0 0 581 300 100 100 14

0 0 0 971 200 100 16

0 0 0 971 200 40 16

0 0 0 971 200 40 16

90 16 1.772 3.810 849 380 288

1.095

1.287

1.227

1.227

7.205

Hoek Hoek West Weeren Pionier Hoofddorp N Spoorzicht Revitoverig

87 12 254 212 18

3 4 186 100 7

75

87

0 0 751 285 124 100 64

Totaal

658

387

1.324

De complete krediettoekenning tot nu toe is € 7,2 mln. tot en met 2008

27

Nog niet in uitvoeringsfase maar wel onderdeel van de lange termijn taakstelling voor herstructurering zijn de volgende terreinen: Jaren na 2008

2009

Badhoevedorp Anthoniushoeve

Revitalisering

Lisserbroek Kruisbaak

Revitalisering

Zwaanshoek Hanepoel

Herprofilering

Vijfhuizen

Facelift

Zwanenburg oost

Revitalisering

Hoofddorp Nijverheidsstraat

Transformatie

Boesingheliede

-

’t Kabel

-

De Liede

-

2010

2011

Indien in de markt beweging en interesse ontstaat voor terreinen die niet in de periode 20042008 worden aangepakt in het kader van het programma, is ruimte en flexibiliteit nodig om hierop te kunnen anticiperen. De Monitor is mede hiervoor bedoeld en zal speciaal aandacht besteden aan dit thema. Dit laat de vraag: ‘Wat te doen na 2008 met de bestaande bedrijventerreinen?’ onbeantwoord. Het advies is medio 2006, op basis van een dan actuele stand van zaken volgens de uitkomst van een monitor, te bepalen of in de meerjarenbegroting 20062010 opnieuw geld gereserveerd dient te worden. Bovendien dient in de komende jaren een oplossing gezocht te worden voor de situatie op de Schiphol/SADC terreinen en de bestaande kantorenlocaties die niet meer in overeenstemming zijn met de marktbehoeften en ruimtelijke ontwikkelingen.

28

2012+

9.

Uitvoering herstructureringsprogramma

In dit hoofdstuk wordt aangegeven hoe de benodigde capaciteit en organisatie wordt afgestemd op het programma. Ook het beheer van het programma wordt beschreven. 9.1

Consequenties taakstelling en prioriteitstelling

Voor elk herstructureringsproject zijn financiële middelen en capaciteit nodig. Bij het komen van taakstelling tot herstructureringsprogramma is hiermee rekening gehouden. Per jaar wordt aangegeven wat de consequenties zijn van het uitvoeren van het programma. Met betrekking tot de capaciteit wordt een universele projectstructuur aangehouden, welke in de lopende projecten al wordt gebruikt. Naast de programmamanager is dat per project een projectteam onder leiding van een van projectleider. De benodigde capaciteit is afhankelijk van het type ingreep op het bedrijventerrein en de aard van de activiteiten die daarvoor nodig zijn. Naast de projecten is ook capaciteit nodig voor het uitwerken, aanscherpen en actualiseren van het algemene herstructureringsbeleid inclusief de taakstelling. Hiermee is een gedeelte van het beschikbare (gemeentelijke) budget gemoeid. Onder het beleidsmatige deel vallen onder andere de voortgangsrapportages, evaluatie en actualisatie van de taakstelling, dagelijks management van de projecten en de monitoring van projecten. In praktijk zit er een overlap tussen beide delen. Zo wordt administratieve capaciteit en financiële consultatie binnen het algemene beleid geplaatst, terwijl er vanuit projecten ook aanspraak op wordt gemaakt. Inbedding herstructurering in gemeentelijke organisatie Bestaande relaties en verantwoordelijkheden binnen de huidige gemeentelijke organisatie worden niet gewijzigd, maar voor de herstructureringstaken per project gecombineerd. Wel nieuw zijn de Stuurgroep- en de Werkgroep-herstructurering. Deze zijn toegelicht in de volgende paragraaf. 9.2

Organisatie

Herstructurering wordt uitgevoerd volgens een gebiedsgerichte en projectmatige werkwijze en kenmerkt zich door een integrale aanpak waarbij wordt samengewerkt met verschillende overheden, gemeentelijke diensten en sectoren en verschillende marktpartijen zoals ondernemers en bewoners (Op pagina 11 onder 3. relatie overheid en markt, is dit verder uitgewerkt). De eerste fasen van een herstructureringsproject vergen een specifieke aanpak om de complexe problematiek van veroudering van bedrijventerreinen aan te pakken. Belangrijke elementen in een herstructureringsproces zijn ondermeer de benodigde dienstoverstijgende gemeentebrede aanpak, de regierol van de gemeente (inclusief het aanreiken van kaders en criteria waarlangs herstructurering uitgevoerd wordt) en het besef dat samenwerking met het zittende bedrijfsleven onontbeerlijk is om de langdurige en kapitaalintensieve verbeteringen van de grond te krijgen. Korte termijn acties, die passen in een langere termijn visie en strategie van het bedrijventerrein zijn nodig om draagvlak en dynamiek voor herstructurering te realiseren.

29

Organisatie structuur herstructurering Politiek opdrachtgever: Wethouder EZ Advies Stuurgroep Ambtelijk opdrachtgever: Sectorhoofd Uitvoerend Programmamanager Beleid Herstructurering Beleidsmedewerker

Projectleider -----------------------------Projectteam

Advies Werkgroep Projectleider ------------------------------Projectteam

Toelichting op schema organisatiestructuur: 1. Stuurgroep: Deze groep komt twee keer per jaar bij elkaar en bepaald de visie, strategie, strategische afstemming en voortgangsbewaking van het taakveld herstructurering. Verantwoordelijkheid voor inhoud en organisatie is de programmamanager. Deelnemers: Wethouder EZ/GB (voorzitter), wethouder DOW, Sectorhoofd EZ, sectorhoofd Beheer en directeur Grondbedrijf, secretaris: programmamanager herstructurering 2. Namens directeur-RWE fungeert het sectorhoofd-EZ als ambtelijk opdrachtgever 3. Werkgroep: Deze groep komt vier keer per jaar bij elkaar, zorgt op ambtelijk niveau voor afstemming en coördinatie tussen betrokken sectoren van de verschillende diensten en projecten (RWE, DOW, Grondbedrijf), en bereidt de strategische bijeenkomst van de stuurgroep voor. 4. Programmamanager: verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken, verzorgt het beleidskader, de voortgang en inhoud van het programma en de daaruit volgende projecten, koppeling met overige beleidsvelden, financiën herstructureringsbudget, voortgangsrapportage via DMT/RWE en de Stuurgroep aan B&W en Raad. Tevens stuurt de programmamanager de projectleiders aan conform de in het handboek projectmatig werken omschreven werkwijze. Projectverantwoordelijkheid In het gemeentelijk Handboek Projectmatig werken zijn fasen benoemd die een project doorloopt. Bij de uitvoering van herstructureringsprojecten wordt vanzelfsprekend dezelfde werk wijze gehanteerd. Hiermee wordt, zoals de afgelopen vier jaar, de initiatiefase, deze is immers beleidsgefundeerd, van herstructureringsprojecten door de Dienst Ruimte Wonen Economie verzorgt. Indien een herstructureringsplan met een heldere ontwikkelrichting en voorzien van een inrichtingsplan en stedebouwkundigplan en financiële dekking College geaccordeerd is, kan de ambtelijk opdrachtgever in overleg voor plaatsing van een opdracht bij het Project Management Bureau. 9.3 Communicatie en informatie Communicatie en informatie zijn belangrijk voor herstructurering en verdient veel aandacht. Herstructurering is een ingrijpend proces dat veel investeringen uit de markt vraagt. Een herstructureringstraject heeft grote gevolgen voor het functioneren van een bedrijventerrein, het is van groot belang dat ondernemers (en eventuele bewoners) op en rondom het terrein achter de ingreep staan en participeren in de ontwikkeling. 30

Bij de uitvoering van het programma en de afzonderlijke projecten worden ondernemers, bewoners en marktpartijen nauw betrokken bij de voortgang. Ook blijft relatie met de ondernemersvertegenwoordiging en belangenbehartiging (KvK, MKB, OFH) en andere overheden (Provincie, Rijk en omliggende gemeenten) van belang voor draagvlak en als klankbord. Tevens zal met de Programmamanager op programmaniveau afstemming en consultatie plaatsvinden met deze groeperingen. Maar ook intern raakt herstructurering veel facetten van gemeentelijk beleid. Het is een complexe aanpak waarvoor een dienstoverschrijdende gemeentebrede aanpak wordt toegepast. De voortgang van herstructurering valt of staat bij het op het juiste moment betrekken van de benodigde disciplines bij een project. De interne en externe communicatie voor zowel projecten als algemeen beleid voor herstructurering wordt weergegeven in een aparte communicatiestrategie herstructurering. De voortgang van het beleidsveld herstructurering wordt verantwoord via een jaarlijkse voortgangsrapportage. Deze voortgangsrapportage wordt via de directeur RWE aan het gemeentebestuur voorgelegd. 9.4 Beheer en monitor Taakstelling 2004 - 2008 Beheer Het programma wordt begeleid door de ‘Stuurgroep herstructurering bedrijventerreinen’. De taakstelling herstructurering bedrijventerreinen dient ieder jaar te worden getoetst aan de actualiteit. Zonodig wordt de taakstelling bijgesteld. De Stuurgroep komt jaarlijks in september bijeen om de taakstelling voor de daaropvolgende jaren op te stellen. Deze bijeenkomst wordt gepland door de programmamanager Herstructurering. De taakstelling wordt jaarlijks in het najaar gekoppeld aan de voortgangsrapportage herstructurering bedrijventerreinen. De verantwoording voor het gelopen jaar en de planning voor de volgende jaren wordt vervolgens met een kredietaanvraag bestuurlijk vastgesteld. De programmamanager herstructurering is verantwoordelijk voor het beleid, de taakstelling en de uitvoering. De “Werkgroep herstructurering bedrijventerreinen” op ambtelijk niveau zorgt voor de nodige afstemming betrokken sectoren van de verschillende diensten. Dit is nodig vanwege de noodzaak tot integraal werken. Monitor en evaluatie Alle bedrijventerreinen en kantoorlocaties worden in een monitor geplaatst. In deze monitor kan zodoende de stand van zaken op de terreinen worden bijgehouden. Deze informatie kan jaarlijks als input dienen voor de eventuele actualisatie van de taakstelling. Als blijkt dat omstandigheden zijn gewijzigd dan moeten de gevolgen daarvan voor het herstructureringsbeleid inzichtelijk worden gemaakt. Indien nodig wordt de gestelde prioritering aangepast, bijvoorbeeld vanwege veranderende problemen op terreinen of verschuivingen in de markt c.q. initiatieven uit de markt. Ook vertraging van lopende projecten en gewijzigde ambitieniveaus dienen te worden betrokken bij de jaarlijkse herijking van de taakstelling. Procesgang Een belangrijke afbreukfactor bij herstructurering is het allesomvattende karakter van de concrete taak. Alle denkbare disciplines zijn betrokken en als al eerder genoemd ook een veelvoud aan externe partijen is betrokken bij zowel de planvorming als de concrete uitvoering. Het samenbrengen van al deze diverse eisen en kansen vraagt om enig kader waarbinnen dit kan. Het is niet de bedoeling in dit document concrete werkwijze vast te leggen, boven31

dien is daar het Handboek Projectmatig werken voor. Wel is een aantal duidelijke uitgangspunten te formuleren waarmee rekening gehouden dient te worden. Op de lange termijn zullen deze verzamelde uitgangspunten dit moeten resulteren in een handboek herstructurering. Daarvoor is het nu nog te vroeg, maar enkele relevante uitgangspunten worden hieronder toch even genoemd. een herstructureringsvoorstel is pas compleet indien bij verbetering van de kwaliteit in de openbare ruimte, ook de hieruit voortvloeiende toenemende beheerslasten gedekt zijn. Bijvoorbeeld door de opzet van een Parkmanagement organisatie. Een herstructureringsvoorstel dient afgestemd te zijn met alle andere bestaande planning zoals bijvoorbeeld: onderhoud/beheerplannen, planning in de bestemmingsplankalender, voornemens in de stedelijke vernieuwing en planning van infrastructurele verbeteringen en uitbreidingen. Handhaving en vergunningverstrekking zijn vanaf de initiatiefase betrokken in het kader van gebiedsgerichte handhaving, maar ook bij gerichte vergunningverstrekking. Conclusie Met het Programma herstructurering bedrijventerreinen 2004-2008 heeft de gemeente een gedegen basis om de economische vitaliteit op haar bedrijventerreinen op niveau te brengen en houden. Het is een belangrijke stap in het besef dat de gemeente in transitie is van een groeigemeente naar een beheergemeente, waar voldoende aandacht nodig is de zorg van het bestaande. Echter, gezien de enorme taakstelling kunnen niet alle terreinen binnen de gemeente aangepakt worden. Daarvoor is, en het beschikbare bedrag niet voldoende en de besproken termijn te kort. Buiten het programma blijven bijvoorbeeld alle terreinen jonger dan 10 jaar, de terreinen liggende in het gebied SADC maar ook de kantorenlocaties. Het ligt voor de hand dat na afloop van dit programma in 2009 of zoveel eerder als mogelijk, een nieuw programma dient te worden opgesteld.

32

Bijlage 1:

Voorbeelden van soorten veroudering

Economische veroudering: dit bedrijfspand staat lang leeg, stadsnomaden hebben het gekraakt.

Maatschappelijke veroudering: dit bedrijf is gevestigd op een locatie waar het volgens huidige eisen niet wenselijk is.

Technische veroudering: ondernemers kunnen parkeren niet op eigen terrein oplossen. De openbare ruimte wordt gebruikt door werknemers voor parkeren waardoor veroudering van de openbare ruimte ontstaat. 33

Ruimtelijke veroudering: door de Nieuwe woonwijk Getsewoud is bedrijventerrein De Pionier centraal komen te liggen in Nieuw-Vennep. Deze nieuwe situatie vraagt om aanpassing van het bedrijventerrein.

34

Bijlage 2:

Overzichtskaart van de terreinen in de gemeente Haarlemmermeer

35

Bijlage 3: maatregelen per herstructureringsvorm Per herstructureringsvorm is een aantal maatregelen aan te geven die in dat kader genomen moeten worden. De mate en omvang van de maatregelen kan uiteraard per bedrijventerrein en zelfs per gebied daarbinnen, variëren. 1. Face lift: (technische veroudering) Verbetering openbare ruimte Creëren van additionele parkeergelegenheid Verbeteren infrastructuur voor (vracht)auto’s, fietsen en voetganger Aanbrengen van uniforme bewegwijzering Openbaar groen opknappen en/of herinrichten 2. Revitalisering: (economische en maatschappelijke veroudering) Verbetering private eigendommen Stimuleren verbetering panden Stimuleren opruimen kavels Verbetering bereikbaarheid op en naar het terrein Aansluiting bij de actuele vestigingseisen 3. Herprofilering: (economische, maatschappelijke en ruimtelijke veroudering) Geheel of gedeeltelijk vervangen van de bestaande bedrijvigheid Uitplaatsing en verplaatsing van bedrijven Nieuwe bedrijvigheid vestigen Ruimtelijke structuur herzien 4. Transformatie: (economische en ruimtelijke veroudering) Uitplaatsing en verplaatsing van bedrijven. Sanering van milieuverontreiniging Kaders scheppen voor nieuwbouw Nieuwe bestemming geven middels een nieuw bestemmingsplan Geheel nieuwe inrichting van de openbare ruimte en infrastructuur Vestigen nieuwe functies

36

Bijlage 4:

relatie overheid en markt

Kern van de filosofie achter het onderstaande kolommenschema is dat “de markt” en “de overheid” hun eigen taken, doelstellingen en verantwoordelijkheden hebben en dat de dynamiek daarvan zeer verschillend is.

Overheid en markt treffen elkaar (bron ECORYS-Kolpron) De markt is altijd in beweging. Nieuwe (technologische) ontwikkelingen doen zich continu voor, dit heeft gevolgen voor de balans tussen vraag en aanbod. De markt zal (en kan) hierop zo snel mogelijk anticiperen door aanpassing van concepten, formules en producten. De markt bepaalt zelf in welke gemeente, op welke locatie en in welke omgeving zij haar werkzaamheden uit gaat voeren om optimaal op de veranderende markt in te kunnen spelen. Een belangrijke taak voor herstructurering is dan ook gelegen in het vinden en behouden van marktpartijen die zich willen committeren aan de lange termijn doelstelling en die willen investeren in de oude terreinen. Het acteren van de overheid is een gevolg van het geformuleerde beleid. De “beleidshorizon” ligt altijd verder weg dan de horizon waar de markt mee geconfronteerd wordt. Verantwoordelijkheden van de overheid liggen vooral op het gebied van initiëren, coördineren, rechtszekerheid geven en mogelijkheden en voorwaarden creëren waarbinnen de markt kan opereren. Het is van belang te beseffen dat de dynamiek van de beleidsvorming c.q. beleidsaanpassingen relatief traag is. Uiteindelijk ontmoeten markt en overheid elkaar altijd. Deze ontmoetingsplaats is de gebouwde omgeving. De invloed van de overheid op de aard, kwaliteit en de gebruiksmogelijkheden van de gebouwde omgeving is groot. De spanning zit er in om deze aspecten aan te laten sluiten op wat waar de markt op dit moment, maar (liefst) ook in de toekomst, behoefte aan heeft. Uiteraard moet er, bij de aanleg van de gebouwde omgeving, bij de overheid voldoende inzicht bestaan in waar de markt op dat moment om vraagt. Maar ook zal de overheid zich moeten realiseren dat de markt continu verandert. Dit betekent dat in de conceptmatige opzet van de gebouwde omgeving voldoende flexibiliteit ingebouwd moet worden om te kunnen anticiperen op de veranderende marktvraag. Daar waar dit niet gebeurd is, zal de veroudering sneller toeslaan en eerder geïnvesteerd moeten worden in aanpassingen aan de gebouwde omgeving (herstructurering). Echter ook bij het uitvoeren van de herstructureringen zal weer geanticipeerd moeten worden op toekomstige veranderingen.

37

Bijlage 5: beknopte toelichting bij Inventarisatie Bedrijventerreinen Haarlemmermeer WERKGEBIEDEN Gehanteerde criteria: Plannaam Locatiesoort Niet op monitor- c.q. taakstellingslijst Beukenhorst West kantorenterrein Beukenhorst Oost kantorenterrein Beukenhorst Noord kantorenterrein Beukenhorst Zuid kantorenterrein Beukenhorst Oost-oost kantorenterrein Schuilhoeve kantorenterrein/ bedrijventerrein Glastuinbouwgebied Rijsenhout N glastuinbouwgebied Glastuinbouwgebied Rijsenhout Z glastuinbouwgebied Schiphol Centrum kantoorlocatie/luchthaven Elzenhof kantoorlocatie/luchthaven Kruisweg Zuid bedrijventerrein/luchthaven Schiphol Noord bedrijventerrein/luchthaven Oude Meer bedrijventerrein/luchthaven Schiphol Oost bedrijventerrein/luchthaven Schiphol Fokker bedrijventerrein/luchthaven Schiphol Zuid bedrijventerrein/luchthaven Schiphol Rijk bedrijventerrein/luchthaven Schiphol Zuid-oost bedrijventerrein/luchthaven Schiphol Noordwest bedrijventerrein/luchthaven

kantoor/ luchthaven glastuinbw terrein

Bijlage 5: Overzicht werkgebieden Haarlemmermeer

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

BEDRIJVENTERREINEN geen Wel op monitorlijst, niet op taakstellingslijst President bedrijventerrein Nieuw Vennep Zuid bedrijventerrein Lijnden Oost bedrijventerrein A4-zone bedrijventerrein Spoorzicht Vicon bedrijventerrein Pionier Bols bedrijventerrein Kalorama bedrijventerrein

na 1990 particulier urgentie X X X X X X X

TAAKSTELLINGSLIJST monitor monitor monitor monitor monitor monitor monitor

Reeds in uitvoering genomen De Pionier bedrijventerrein Business Garden Hoofddorp kantorenterrein Zwanenburg De Weeren bedrijventerrein Cruquius Cruquius Zuid bedrijventerrein Cruquius Oost

De Hoek

bedrijventerrein

X

monitor

Op taakstellingslijst

Rozenburg Graan voor Visch Zuid Konnetlaantje Rijsenhout centrum Rijsenhout A4 Lijnden Raasdorperweg Wildehorst

bedrijventerrein bedrijventerrein bedrijventerrein bedrijventerrein bedrijventerrein bedrijventerrein bedrijventerrein

X X X X X X X

monitor monitor monitor monitor monitor monitor monitor

Hoofddorp Noord Nijverheidsstraat Spoorzicht bestaand Spoorzicht nieuw 't Kabel Kruisbaak Kruisbaak nieuw Zwaanshoek Vijfhuizen De Liede Nieuw De Liede Bestaand Boesingheliede Zwanenburg Oost Anthoniushoeve

bedrijventerrein bedrijventerrein bedrijventerrein bedrijventerrein bedrijventerrein bedrijventerrein bedrijventerrein bedrijventerrein bedrijventerrein bedrijventerrein bedrijventerrein

In de Inventarisatie Bedrijventerreinen zijn 10 terreinen op uitgebreidere wijze aan de orde gekomen. Acht hiervan behoren tot de 15 bedrijventerreinen die voor een taakstelling in aanmerking komen. De criteria die gehanteerd zijn bij de beoordeling van de bedrijventerreinen zijn: - infrastructuur - gebruik - ruimtelijke structuur - identiteit/expressie Aan de verschillende beoordelingsonderdelen zijn scores toegekend die uiteindelijk hebben geleid tot een uitspraak over het type herstructureringsingreep: de taakstelling die voor het betreffende bedrijventerrein nagestreefd moet worden. Tevens is ingegaan op de mate van prioriteit die op basis van deze inventarisatieresultaten gegeven kan worden. Voor de prioriteitstelling die op basis van deze beoordeling gemaakt is, wordt verwezen naar de Inventarisatienota. De bedrijventerreinen scoren voornamelijk (te) laag ten aanzien van de criteria ruimtelijke structuur en identiteit/expressie. Dit wijst op een bepaalde mate van economische veroudering, waarvoor een daarop aangepaste revitaliseringingreep in aanmerking komt. Voor Zwaanshoek Hanepoel, dat op nagenoeg alle onderdelen slecht scoort, is tevens sprake van een maatschappelijke veroudering. Daarom wordt daar gedacht aan een herprofilering. Gezien de aard van de bedrijvigheid (vooral grootschalige detailhandel en autobedrijven) op Hoofddorp Nijverheidsstraat en de ligging van de locatie ten opzichte van het cen38

trumgebied van Hoofddorp, wordt een transformatie van de functie zeer denkbaar geacht. Overzicht van de voorgestelde herstructureringsingrepen: de taakstelling Voor de tevens beoordeelde gebieden Graan voor Visch-Zuid en Rijsenhout Konnetlaantje, is al eerder geconstateerd dat, gezien de goede scores op de verschillende onderdelen, een herstructurering pas op de langere termijn aan de orde zal zijn.

Naam bedrijventerrein Hoofddorp Noord Hoofddorp Nijverheidsstraat Nieuw Vennep Spoorzicht Lisserbroek Kruisbaak Zwaanshoek Hanepoel Vijfhuizen Zwanenburg Oost Badhoevedorp Anthoniushoeve

Voorgesteld ingreep Revitalisering Transformatie Revitalisering Revitalisering Herprofilering Facelift Revitalisering Revitalisering

Bij de terreinen ’t Kabel (Nieuw-Vennep) en Boesingheliede is sprake van een menging van bedrijfsmatige bebouwing met woonbebouwing. Deze terreinen zijn niet meegenomen bij de beoordeling in de Inventarisatienota. Ditzelfde geldt voor De Liede.

Bijlage 6:

Prioriteringsaspecten

Terrein Reeds lopende herstructurering 1 Nieuw-Vennep De Pionier 2 Business Garden Hoofddorp 3 Zwanenburg De Weeren 4 Cruquius subtotaal 1

oppervlakte in ha 2002 aantal bruto netto vestigingen

betrokkenheid private partijen

2002 aantal werknemers

20,1 6,7 33,6 24,0 84,4

14,1

84

747

23,5 16,7

110 68

1.688 1.097

Locaties op taakstellingslijst 5 Hoofddorp Noord 6 Hoofddorp Nijverheidsstraat 7 Nieuw-Vennep Spoorzicht 8 't Kabel 9 Lisserbroek Kruisbaak 1 0 Zwaanshoek Hanepoel 1 1 Vijfhuizen 1 2 De Liede 1 3 Boesingheliede 1 4 Zwanenburg Oost 1 5 Badhoevedorp Anthoniushoeve subtotaal 2

38,4 1,4 39,6 4,4 7,0 3,5 2,3 49,0 10,6 3,2 4,8 164,2

26,9 0,8 24,4 3,1 4,9 2,5 1,5 34,1 7,4 2,2 3,4 111,2

155 26% 8 1% 231 39% 7 1% 16 3% 22 4% 7 1% 33 6% 41 7% 7 1% 6 2 11% 589 100%

2.999 25 2.197 44 283 117 144 150 590 130 400 7.079

42% 0% 31% 1% 4% 2% 2% 2% 8% 2% 6% 100%

totaal:

248,6 5.196 1.883

73% 27%

Hoofddrp N + Spoorzicht samen overige terreinen met taakstelling

78,0 86,2

51,3 59,9

386,0 203,0

66% 34%

ja ja ja ja

ja nee ja nee nee nee nee ja nee nee nee

39

40