PHÂN TÍCH THIẾT KẾ
HƯỚNG ĐỐI TƯỢNG Lê Trọng Vĩnh
Biểu đồ ca sử dụng • Mục đích: – Dùng để phân tích các yêu cầu của bài toán. – Mô tả các chức năng của hệ thống và xác định mối quan hệ tương tác giữa hệ thống với người sử dụng
• Các thành phần – Tác nhân: Các đối tượng tương tác với hệ thống như người, vật, thiết bị hay là một hệ thống khác có trao đổi thông tin với hệ thống – Chức năng (hoạt động): nhiệm vụ (dịch vụ được cung cấp bởi hệ thống)
Xác định các tác nhân • Với mỗi chức năng của hệ thống, để xác định các tác nhân của nó -> trả lời cho các câu hỏi sau – – – – –
Đối tượng nào sử dụng hệ thống Đối tượng nào quản lý hệ thống Hệ thống sử dụng những tài nguyên nào Hệ thống tương tác với hệ thống nào Kết quả sử dụng của hệ thống là gì
• Các tác nhân là các danh từ. Các chức năng là các động từ.
Xác định các ca sử dụng • Dựa vào các tác nhân – Xác định các tác nhân là các đối tượng sử dụng hệ thống hoặc là hệ thống khác tương tác với nó – Với mỗi tác nhân: chỉ ra các chức năng liên quan
• Dựa vào các sự kiện – Xác định các sự kiện tác động đến hệ thống hay các sự kiện yêu cầu hệ thống trả lời – Xâu chuỗi các sự kiện đó theo các công việc có định hướng.
Chi tiết hóa ca sử dụng • Nhiệm vụ chính của tác nhân là gì • Tác nhân cần đọc, ghi, sửa đổi, cập nhật hay lưu trữ thông tin hay ko? • Những thay đổi bên ngoài hệ thống thì tác nhân có cần phải thông báo cho hệ thống hay ko? • Những tác nhân nào cần được thông báo về những thay đổi của hệ thống • Hệ thống cần có những thông tin đầu vào/ra như thế nào? Từ đâu đến đâu? Quy trình biến đổi thông tin và các qui tắc phải tuân thủ.
Mô tả một ca sử dụng • Tác nhân: • Mô tả: • Tham chiếu tới các chức năng: • Các thông tin cần có trước – Danh sách tác nhân – Danh sách các chức năng
Luồng công việc Hoạt động của các tác nhân • 1
Hoạt động của hệ thống • 2 • 3
• 4 • 5 • ……….. • …….
Quan hệ trong các ca sử dụng • Quan hệ mở rộng: Ca sử dụng này là một sử một rộng từ một ca sử dụng nào đó • Quan hệ sử dụng: Ca sử dụng này sử dụng một ca sử dụng khác • Quan hệ gộp nhóm: Các ca sử dụng có những chức năng giống nhau hoặc có cùng mối quan hệ
Kiểm tra lại hệ thống • Mỗi yêu cầu chức năng của hệ thống đã có trong ít nhất một ca sử dụng hay chưa • Các mối tương tác giữa các tác nhân với hệ thống đã xác định hết chưa • Tác nhân cung cấp những gì cho hệ thống • Tác nhân nhận được những gì từ hệ thống • Đã nhận biết được tất cả các hệ thống bên ngoài có tương tác với hệ thống chưa • Những thông tin nào mà hệ thống ngoài gửi tới hoặc nhận được từ hệ thống
MÔ HÌNH KHÁI NiỆM VÀ BỂU ĐỒ LỚP
Lớp đối tượng • Nhiệm vụ trọng tâm của giai đoạn phân tích hướng đối tượng là tìm cách xác định các lớp đối tượng và các mối quan hệ của chúng trong hệ thống • Lớp: Mô tả về tập các đối tượng có cùng chung các thuộc tính, các phương thức hành động, các mối quan hệ và giống nhau về ngữ nghĩa – Thuộc tính – Phương thức – Thao tác và mối quan hệ
Xác định các lớp đối tượng • Dựa vào tài liệu • Dựa vào mục đích các ca sử dụng • Dựa vào phân loại các khái niệm Là các danh từ Điểm yếu: Có rất nhiều danh từ (cho dù chúng ta có thể đã làm việc loại bỏ các danh từ đồng nghĩa )
Dựa vào mục đích ca sử dụng (1) • Bước 1: Xác định mục đích ca sử dụng-> mục tiêu của hệ thống (nhiều ca sử dụng chỉ là một kịch bản) • Trả lời các câu hỏi sau – Mục tiêu của ca sử dụng – Ca sử dụng cung cấp những dịch vụ nào
Dựa vào mục đích ca sử dụng (2) • Bước 2: Xác định các thực thể-> là các đối tượng cụ thể hoặc trừu tượng thực hiện mục đích của của ca sử dụng • Trả lời các câu hỏi sau – Ai, cái gì thực hiện mục đích của ca sử dụng – Những thuộc tính nào là cần thiết
Dựa vào mục đích ca sử dụng (3) • Bước 3: Xác định mối quan hệ • Trả lời các câu hỏi sau – Khi được sinh ra có phụ thuộc vào thực thể khác hay không? – Nó có tác động hay bị tác động bởi những thực thể khác hay ko?
Biểu đồ lớp • Sự mô tả các lớp đối tượng và mối quan hệ giữa chúng trong hệ thống • Mối quan hệ: Sự kết hợp, nó xác địnhcác đối tượng của các lớp có thể liên kết với nhau để thực hiện công việc như thế nào -> thường là các động từ (đơn nghĩa)
Dựa vào mục đích ca sử dụng (4) • Bước 4: Xác định các hàm thành phần -> Các thực thể cộng tác với nhau để thực hiện một số công việc nhằm đạt được mục đích của hệ thống. Các công việc này được gọi là các hàm thành phần • Trả lời các câu hỏi sau – Ca sử dụng cần làm gì với mỗi thực thể – Ca sử dụng này cần biết gì về mỗi thực thể – Mỗi thực thể đóng góp gì trong ca sử dụng
Dựa vào mục đích ca sử dụng (5) • Bước 5: Kiểm tra các biểu đồ ca sử dụng • Kiểm tra các yêu cầu chức năng – Tất cả các ca sử dụng có thực hiện được hết các yêu cầu chưa – Mục đích của mỗi ca sử dụng có đúng như các tác nhân yêu cầu không?
• Kiểm tra các thực thể của các ca sử dụng – Các thực thể trong biểu đồ lớp có cần và đủ để thực hiện các mục đích của mỗi ca sử dụng hay ko? – Các thuộc tính của mỗi thực thể có phải là những cái mà ca sử dụng cần biết hay ko? – Các hàm thành phần của lớp có cần và đủ để thực hiện các mục đích của mỗi ca sử dụng hay ko?