Persoonlijkheid En Ties Wat Kun Je Ontwikkelen

Persoonlijkheid en competenties: wat kun je ontwikkelen? NOA: Drs. Daniël Elzas (afdeling Onderzoek en Ontwikkeling) Rabobank: Drs. Karel van der Burgt (Directoraat Personeel, Rabobank Nederland) Donderdag 2 november 2006

www.noa-vu.nl

Hoe ziet de workshop eruit? z z z

z z

Definities van de begrippen persoonlijkheid en competentie Competentiemeting: Wie? Waarom? Hoe vaak? Toelichting ontwikkeling nieuwe vragenlijsten: – Multiculturele Persoonlijkheids Test Big Six (MPT-BS) – Competentie Vragenlijst (CVL+) – Aandacht voor diversiteit Casus: Onderzoek Rabobank Afsluiting + vragen www.noa-vu.nl

Definities van persoonlijkheid en competentie z

Persoonlijkheid: Het geheel van aangeboren en verworven kenmerken, dat de ene persoon van de ander onderscheidt

z

Competentie: een specifieke combinatie van kennis, vaardigheden en houding/attitude die de manier van handelen stuurt en leidt tot een prestatie binnen een specifieke context.

www.noa-vu.nl

Het ijsbergmodel

Leerbaarheid Hoog

Transfer Laag Vakkennis en vaardigheden

Intermediaire vaardigheden Waarden, normen en morele maatstaven

Laag

Zelfconcept, motieven en inzet

www.noa-vu.nl

Hoog

NOA-model

Reflectie

Gedragsniveau

Competentie

Persoonlijkheid & cognitieve capaciteiten Persoonlijkheidsniveau

Genetische en biologische factoren www.noa-vu.nl

Omgeving – cultuur - onderwijs

Gedrag - prestaties

Competentiemeting: Wie? Waarom? Hoe vaak? z

Onderwijs – Competenties afleiden uit beroeps- en opleidingsprofielen – Vervolg op leren leren: actievere rol student in leerproces – MBO: Competentiegericht leren in 2008 landelijk ingevoerd door ministerie van OC&W – HBO en WO: belang neemt toe, bijv “nulmeting” www.noa-vu.nl

Competentiemeting: Wie? Waarom? Hoe vaak? z

Arbeidsmarkt – Instroom: Werkgever vraagt in vrijwel elke vacature naar competenties – Loopbaanontwikkeling: Werknemer wil zich ontwikkelen, koppeling tussen persoonlijke competenties en competenties van de organisatie. Vb: POP (Persoonlijk Ontwikkel Plan) www.noa-vu.nl

Multiculturele Persoonlijkheids Test Big Six (MPT-BS) z

Gebaseerd op Big Five theorie, met toevoeging van een 6e hoofddimensie*

z

De 6 hoofddimensies zijn: 1) Emotionele stabiliteit 2) Consciëntieusheid 3) Extraversie 4) Openheid 5) Vriendelijkheid 6) Integriteit

z

(*bron: Ashton, Lee & Son 2000) www.noa-vu.nl

Multiculturele Persoonlijkheids Test Big Six (MPT-BS) z

Diversiteit – Formulering van de vragen a priori. Voorbeelden die NIET zijn gebruikt: • • • •

Ik vind dat arme landen zichzelf moeten redden Ik laat me de kaas niet van het brood eten Ik ben nogal ‘recht door zee’ Het stoort mij als vrouwen alleen in een café zitten

– Onderzoek naar partijdigheid van vragen – Normen www.noa-vu.nl

Persoonlijkheidsonderzoek bij volwassenen in Nederland z z

z z

Allochtonen scoren gemiddeld hoger op Testattitude Allochtonen scoren gemiddeld lager op Emotionele Stabiliteit en Extraversie dan autochtonen Tussen etnische groepen ook verschillen Hoe langer de verblijfsduur in Nederland, des te meer komen waarden van immigranten overeen met die van autochtonen www.noa-vu.nl

Multiculturele Persoonlijkheids Test Big Six (MPT-BS)

www.noa-vu.nl

Multiculturele Persoonlijkheids Test Big Six (MPT-BS)

www.noa-vu.nl

Competentie Vragenlijst (CVL+) z

6 competentieclusters: 1) 2) 3) 4) 5) 6)

Persoonlijke competenties Communicatieve competenties Sociale competenties Professionele competenties Leidinggevende competenties Commerciële competenties

www.noa-vu.nl

Competentie Vragenlijst (CVL+)

www.noa-vu.nl

Competentie Vragenlijst (CVL+)

www.noa-vu.nl

Ontwikkelbaarheid van competenties C hoog hoog P laag

www.noa-vu.nl

laag

Ontwikkelbaarheid van competenties: voorbeeld C: Netwerken hoog laag hoog P:* laag

+

ontwikkelbaar

ontwikkeld

*Extraversie www.noa-vu.nl

-

Casus Rabobank

Onderzoek ontwikkelbaarheid competenties

www.noa-vu.nl

Casus Rabobank Onderzoek naar de invloed van persoonlijkheidstrekken op de ontwikkeling van competenties. Er is een samenhang tussen persoonlijkheidskenmerken en het competentieniveau van iemand. Het belang: het ontwikkelen vraagt veel tijd en moeite. De vraag is dan of en in welke mate competenties ontwikkeld kunnen worden. Dit is nuttig voor performance verbetering, POP en het selecteren van medewerkers. www.noa-vu.nl

Casus Rabobank Hoe kun je de ontwikkelbaarheid van een competentie inschatten? Dan twee vragen beantwoorden: 1. Op welke persoonlijkheidskenmerken doet een bepaalde competentie een beroep? 2. Als we dat weten, in welke mate zijn deze persoonlijkheidskenmerken ontwikkelbaar? Voor de competentie klantfocus zal ik dat nader uitwerken. www.noa-vu.nl

Casus Rabobank Klantfocus = reageren en anticiperen op klantwensen, gericht op het realiseren van klantwaarde. Is niet gelijk aan: probleemanalyse, commerciële gerichtheid, luisteren, overtuigingskracht, empathie, initiatief nemen..!

www.noa-vu.nl

Casus Rabobank Klantfocus = reageren en anticiperen op klantwensen gericht op het realiseren van klantwaarde. Term klantwaarde staat daarin centraal (alles voor de klant, inlevend, geïnteresseerd). Om klantwaarde waar te maken zijn eigenschappen nodig als: vertrouwen in de ander, inschikkelijk, echtheid, bescheiden en meeleven. Voor de ontwikkeling van klantgerichtheid is altruïsme van belang. www.noa-vu.nl

Casus Rabobank Toekomstige beoordeling klantfocus = (0,01 * schaalscore Harmonieus) + (0,04 * schaalscore Vertrouwen in anderen) + (0,05 * schaalscore Zorgzaamheid) + (0,02 * schaalscore Prestatiemotivatie) + (0,02 * schaalscore Interesse in anderen) + (0,01 * schaalscore Avontuurlijkheid) + (0,01 * schaalscore Leergierigheid) + 1,17 Deze schaalscores bepalen voor 22,3% de beoordeling op de individuele beoordeling klantfocus. ! 1= slecht 2=onvold. 3=goed 4=zeer goed 5=uitmuntend Veranderbaarheid? Ja=groen en Gering=oranje www.noa-vu.nl

Casus Rabobank Voorspelling is verbeterd door drie factoren uit te sluiten: 1. Ontoereikende vakkennis [beperkte invloed] 2. Zelfbeeld dat niet past bij klantfocus 3. Afwijkende motieven t.a.v. klantfocus Wat zou dit kunnen betekenen? Deze drie factoren afzonderlijk zouden de ontwikkeling van de competentie klantfocus kunnen verstoren. www.noa-vu.nl

Casus Rabobank Aanbeveling • Gebruik deze rekenregel als één van de aspecten, verlies holistische benadering niet uit het oog! • Probeer per competentie in te schatten in welke mate ze in lijn is met het zelfbeeld en motivatie. Incongruentie vermindert de ontwikkelbaarheid.

www.noa-vu.nl

Vragen?

www.noa-vu.nl