People's Audit On Forest Conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

1

รายงานโครงการยกระดับการ อนุรักษปาไม โดยการมีสวนรวมของประชาชน ในทองที่ ต.บานแซว อ.เชียงแสน จังหวัดเชียงราย (People’s Audit on forest conservation)

ภายใตการสนับสนุนของ

โครงการสหประชาชาติเพือ่ การพัฒนา รวมกับ สถาบันพระปกเกลา ปพ.ศ. 2549

2

กิตติกรรมประกาศ โครงการยกระดับการ อนุรักษปาไม โดยการมีสวนรวมของประชาชน ในทองที่ ต.บาน แซว อ.เชียงแสน จ.เชียงราย มีสมาชิกที่เขารวมกิจกรรม 7 หมูบาน ไดใชกระบวนการ การมี สวนรวมของประชาชน ในชุมชน หรือหมูบานตนเองในการบริหารจัดการปา และพัฒนาอาชีพ ดานปาไม โดยเริ่มตั้งแต การรวมคิด รวมวางแผน รวมดําเนินการ รวมประเมินผล และทายที่สุด ก็ไดมีการจัดทําขอตกลงรวมกันที่จะรวมกันอนุรักษปาไม และพัฒนาอาชีพดานปาไมรวมกัน ทั้งในหมูสมาชิกเดิม และสมาชิกใหมที่จะรวมมาเปนภาคีในอนาคต ความสํ า เร็จในการมีสว นร วมของประชาชน ในท อ งที่ ต.บ า นแซว อ.เชีย งแสน จ. เชียงราย ครั้งนี้ มีปจจัยหลักก็คือ การเปดใจรับนวัตกรรม ของสมาชิกทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลง ร ว มมื อ กั น จากคนในชุ ม ชน การที่ มี ลู ก ศิ ษ ย จ ากสถาบั น พระปกเกล า ที่ ผ า นการอบรมการ ยกระดับ การใหบริการสาธารณะ (People’s Audit) ที่อําเภอแมจัน ในป พ.ศ. 2549 โดยเฉพาะ อยางยิ่ง อาจารย ดร.ถวิลวดี บุรีกุล และ อาจารย ทพ.อุทัยวรรณ กาญจนกามล ที่ใหคําแนะนํา และติดตามการดําเนินงานอยางใกลชิด ดวยดีตลอดมา จึงขอขอบพระคุณไว ณ โอกาสนี้ นายอานุภาพ เจริญไชย นางจุฬาวดี หอมจันทร ผูประสานงานโครงการฯ

3

บทที่ 1 ความเปนมาโครงการ ดวยกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม โดยกรมปาไมไดดาํ เนินการจัดตัง้ หมูบานปาไม แผนใหมตามแนวพระราชดําริ เฉลิมพระเกียรติ 72 พรรษา พระบรมราชินีนาถขึ้นในทองที่ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย จํานวน 7 หมูบาน เพื่อเปนการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระ เจาอยูหวั ที่ทรงครองราชยปที่ 50 และเฟอเปนการเฉลิมพระเกียรติ 72 พรรษา พระบรมราชินีนาถ ทั้งยังเปน การคืนผืนปาใหแกธรรมชาติและแผนดินอยางยั่งยืน การดําเนินการที่ผานมาคณะกรรมการหมูบ านปาไม แผนใหมฯใหประชุมประชาคมหมูบาน เพื่อกําหนดแผนบริหารจัดการปาไมและโครงการสงเสริมการ พัฒนาอาชีพดานปาไมของแตละหมูบานแลวเสร็จ ตั้งแตเดือนกันยายน 2548 โครงการหมูบานปาไมแผน ใหมฯ จํานวนโครงการ 7,600 หมูบาน กระจายอยูใ นพื้นที่ จังหวัดตางๆของประเทศ ในขณะนั้นนาย อานุภาพ เจริญไชย เจาหนาที่บริหารงานปาไม 6 ทําหนาที่หวั หนาหนวยบริการปาไม อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย มีหนาที่รับผิดชอบ 7หมูบ าน ในตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย ตามการ คัดเลือกของคณะกรรมการหมูบานปาไมแผนใหมฯ ใหดําเนินไปตามนโยบายของกรมปาไม

หมูบ านในโครงการหมูบ านปาไมแผนใหม อําเภอเชียงแสน เหนือสุดดินแดนสยามมีแมน้ําโขงไหลผานและเปนเสนกั้นพรมแดนไทย ลาว พมา มีสามเหลี่ยมทองคําที่มีชื่อเสียงไปทัว่ โลกวาเปนแหลงแลกเปลี่ยนฝนดิบในอดีต โครงการหลวงดอย ตุงไดมาสรางหอฝน โดยเจาะภูเขาเปนอุโมงคสวยงามมากทั้งภายในและภายนอก แสดงการเดินทางของฝน ตั้งแตอดีตจนถึงปจจุบัน เปนสถานที่นาเยีย่ มชมมากแหงหนึ่งในประเทศไทย เชียงแสนมีการคาขายตาม เสนทางของลําน้ําโขง มีทาเรือสินคาไทย-จีน เรือสินคาจีนจะมาจากภาคใต (ยูนาน)ของประเทศจีน เปน สินคาประเภท ผัก ผลไม ขนม ไทยก็จะสงสินคาที่ประเทศจีนไมมหี รือมีแตไมเพียงพอเชน ยางพารา น้ํามัน ปาลม เม็ดพลาสติก ลําไย ผลไมชนิดนี้จนี ทางภาคเหนือ(หูหนาน)มีความตองการมากเพราะอากาศหนาวจัด การจะปรุงอาหารตองมีลําไยเปนสวนผสมเพื่อชวยใหความรอนของรางกาย การคาขายระหวาง ไทย-ลาว สินคาสวนมากเปนประเภทของปา เชน เปลือกไก (ใชทําผงธูป ยากันยุง)เปลือกกอ ไมทอน ไมแปรรูป สมุนไพร ไทยจะสงสินคาทีล่ าวตองการจําพวกวัสดุกอสรางเชน สังกะสี ปูนซีเมนต เหล็กเสนเปนตน ใหแกลาว สวนการคาระหวางไทย-พมา จะไปทําการคาทางดานอําเภอแมสาย จังหวัดเชียงราย แตมีสี่งหนึ่ง ที่สามประเทศรวมกันคือ โรงแรมกลางลําน้ําโขงที่มีชื่อวา พาราไดร เปนโรงแรมที่อยูบนเกาะกลางแมน้ํา โขง พรอมอมคอปฟช็อบ กาสิโน มีเรือรับ-สง ไปสถานที่นี้ฟรี ตั้งอยูระหวางสามเหลี่ยมทองคํา- แมน้ําโขง

4 จุดนีแ้ บงเขตไทย ลาว พมา ความเจริญทางการทองเที่ยว การคา และวัฒนธรรม เปนภาพที่หยอกลอกันกับ โบรานสถาน วัดเกาแกแตครั้งอดีต เจดียโบราณ พระพุทธรูปปูนปนที่ตากแดด ตากฝนอยูกลางแจง คูเมือง กําแพงเมือง ประตูเมืองทั้งสี่ทิศซึ่งบางประตูมีอดีตแหงการรวมอาณาจักรไทยใหเปนหนึ่งเดียว เปน ประวัติศาสตรที่ควรคาแหงการจดจํา เชียงแสนอําเภอชายแดนที่มีเมืองหลวงโบราณทับซอนกัน ตัง้ แตครั้ง อดีต หลายยุคผานมา สุวรรณโคมคํา นครหลวงโบราณยุคขอมเรืองอํานาจตั้งอยูบริเวณอําเภอเชียงแสน บานสบรวก สวน หนึ่งไดจมลงในแมน้ําโขงเมือ่ กระแสน้ําเปลี่ยนเสนทางการไหล บางสวนอยูใ นประลาวบริเวณ ทาเรือแขวงบอแกว ผานมาอีกยุคเชียงแสนก็มีชื่อใหมคือ นครเงินยางศีรชางแสน(พระเจาแสนภู) วันเวลา ผานไปเมื่อมีเมืองหลวงใหม เมืองเชียงราย และนครพิงคศรีเชียงใหม เชียงแสนถูกลดความสําคัญลง ก็มี บทบาทเปนเมืองลูกหลวงของเมืองเชียงรายในสมัย พอขุนมังรายมหาราชตนราชวงคจักรีเชียงแสนเปนเมือง หนาดาน บางเวลาก็เปนสถานที่ซองสุมกําลัง เสบียงของอริราชศัตรู(พมา) หลายครั้งหลายหนที่หวั เมืองฝาย เหนือ ดินแดนลานนาตองทําศึกอยูเปนระยะๆ หาความสงบไมได จนเปนเหตุใหพระยาจักรี ตัดสินใจเผา เมืองเชียงแสน กวาดตอนราษฎรไปใหหางไกลจากสมอรภูมิรบ เชียงแสนนับแตนนั้ มีสภาพเปนเมืองราง มี เพียงสี่งกอสรางที่ถูกเผาทําลาย วัดวาอารามก็ถูกปลอยใหรกรางไปเชนกัน เมื่อศึกสงครามสงบลงมีความ ปลอดภัย จึงมีชาวบานอพยพมาจากหลายๆที่ มาตั้งครัวเรือนกันใหม ชาวบานทั้ง 7 หมูบ าน ที่เขารวมโครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯเปนชาวบานที่อพยพมาตั้งถิ่น ฐานใหม สังคมใหม ณ ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย ไดแก 1. บานหวยเดื่อหมูที่ 4 หรือบานปาไรหลวง ไมทราบแนชัดวามาตั้งครัวเรือนป พ.ศ.ที่เทาไหรเปนชน เผา อิวเมี่ยน อีกอ มูเซอ คนพื้นเมือง คอยๆรวมตัวกันเปนชุมชน ปาชุมชนของบานหวยเดื่อเริ่มจากการกัน พื้นที่ประมาณ 840 ไรออกจากพื้นที่ทํากินหลักของครัวเรือน ไวหาของปาเชนเห็ด หนอไม สมุนไพร ปจจุบันนายอุดมกิจ สุขศิรมิ งคล เปนผูใหญบาน 2. บานปาตึงหมูที่ 5 อพยพมาตั้งครัวเรือนประมาณป พ.ศ. 2509 อพยพมาจาก อ.แมจัน อ.พาน อ.เชียงคํา อ.แมสาย และจ.ลําพูน ปาชุมชนของบานปาตึงเริ่มขึ้นในป พ.ศ.2518 ขณะนัน้ มีชาวบาน 258 ครัวเรือน ไดจัดตั้งกรรมการแบงเขตปาชุมชนออกจากพื้นที่ทํากินไดปาชุมชนประมาณ 260 ไร ปจจุบันนายคําตัน ทิวาคํา เปนผูใหญบาน 3. บานเกาะผาคําหมูที่ 6 ประมาณป พ.ศ. 2493 ประชาชนจากประเทศลาว อพยพขามแมน้ําโขง มายังฝงประเทศไทย ที่บานเตาถาน มาทําการคาขาย ตอมาประชาชนชาวไทยจาก ภาคอีสาน ภาคเหนือ จ.ลําปาง จ.แพร ไดอพยพมาอยูร วมดวย จนถึงป พ.ศ. 2525 มีการเปลี่ยนชือ่ หมูบาน เปน บานเกาะผาคํา เนื่องจากลําน้ําโขงหนาหมูบานมีกอนหินเปนเกาะกลางลําน้ํา ปาชุมชนของ บานเกาะผาคําเริ่มจากชาวบาน เห็นปาไมในบริเวณรอบๆหมูบานคอยๆหายไปเปนที่ทํากินและ

5 เปนสิทธิเฉพาะบุคลจึงรวมตัวกัน เมื่อประมาณสิบกวาปที่ผานมากันเขตใกลๆวัดเกาะผาคําประมาณ 400 ไร เปนปาชุมชนของหมูบาน ปจจุบันนายเสมา กาคํา เปนผูใ หญบาน 4 .บานหวยกวานหมูที่ 9 อพยพมาจากชายแดนอําเภอแมสาย ตั้งแต ป พ.ศ. ที่เทาไหรไมมีการบันทึกไว เปนชนเผาอิ้วเมี่ยน หรือ เยา ปาชุมชนของบานหวยกวาน เกิดจากชาวบานไดประโยชนจากปาจึงมีความ เห็นชอบจากชุมชน ที่จะรวมอนุรักษปาไมประจําหมูบานไวประมาณ 240 ไร ปจจุบนั นายพีรวัฒน ธีรบัณ ทิตกุล เปนผูใหญบาน 5 .บานสันทรายกองงามหมูที่ 10 ประวัติเดิมเปนหมูบ านราง ชื่อหมูบานปากลวย มีชนพื้นเมืองประมาณ 10 ครอบครัว มาทําไร เปนพื้นที่อุดมสมบูรณ ตอมาชนเผาไทลื้อไดอพยพมาอยูรว มดวย เมื่อ ป พ.ศ. 2518 ไดตั้งชื่อหมูบา นใหมวา สันทรายกองงาม อยูในการปกครองของ อําเภอแมจัน จังหวัดเชียงราย จนมาถึงป พ.ศ. 2522 ไดมาอยูในการปกครองของ อําเภอเชียงแสน ปาชุมชนของบานสันทรายกองงามเริ่มขึ้นเมื่อ ป พ.ศ. 2518 โดยชาวบานในหมูบานเห็นสมควรกันพืน้ ที่ปา ไมประมาณ 500 ไร เพื่ออนุรักษไวใหลูกหลาน เยาวชนรุนหลังไดใชประโยชนอยางยั่งยืน ปจจุบันนายทองคํา จับใจนาย เปนผูใหญบาน 6. บานหวยน้าํ เย็นหมูที่ 13 อพยพมาจากอําเภอเทิง จังหวัดเชียงรายมาตั้งครัวเรือนประมาณป พ.ศ. 2512 เปนชนเผาอิ้วเมียน หรือเยา พื้นที่เปนภูเขาสูงมีการถางปาเพื่อทําไรเลื่อนลอยจํานวนมาก ปาชุมชนของ หมูบานหวยน้าํ เย็น เกิดจากมีชาวบานสวนหนึ่งมีแนวคิดจะรักษาผืนปาไว เพื่อเปนแหลงอหารแหลงน้ํา แหลงสมุนไพร จึงรวมตัวกันแบงกันเขตภูเขาที่ยังคงเปนปาไม ออกจากการถางปาทําไรเลื่อนลอย ไดพนื้ ที่ ประมาณ 150 ไร และอนุรักษไวจนถึงปจจุบัน บานหวยน้ําเย็นมีปาตนน้ําแยกจากพื้นที่ปาชุมชนของ หมูบานอีกประมาณ 800ไร เปนปาตนน้ําของ น้ําแมแอบ และหวยน้ําเย็น ปจจุบัน นายแสงติง แซพา น เปน ผูใหญบาน 7. บานแซวกลางหมูที่ 14 ชาวบานอพยพมาจาก คนพืน้ เมืองในจังหวัดเชียงใหม คนพื้นเมือง จังหวัดลําพูน ชนเผาไทลื้อ คนยอง จังหวัดลําพูน มาอยูร วมกันในการปกครองของ อําเภอแมจัน จังหวัดเชียงราย ถึงป พ.ศ. 2524 จึงมาอยูใ นการปกครองของอําเภอชียงแสน จังหวัดเชียงราย ปาชุมชนของบานแซวกลางเริ่มจาก ชาวบานมีความตองการที่จะรักษาปาใกลๆหมูบานไวเปนแหลงปจจัยสี่ จึงรวมตัวกันคัดเลือกพื้นที่ ที่มีความ เหมาะสมไดพนื้ ที่ประมาณ 1005ไร เปนปาของหมูบานและรักษาสืบมา ปจจุบัน นายณรงค แกวคําเปน ผูใหญบาน ชาวบานทั้ง 7 หมูบ าน มีจิตใจทีค่ ิดจะอนุรกั ษปาไมของพวกเขามาตั้งแตอดีตจนถึงปจจุบัน กอนที่ โครงการปาชุมชน โครงการปาไมแผนใหมตามแนวพระราชดําริ 72พรรษา พระบรมราชินีนาถ โครงการ การประชุมเชิงปฏิบัติการการยกระดับการอนุรักษปาไมโดยการมีสวนรวมของประชาชนจะเขาไปถึงพวก เขา พวกเขาแตละหมูบานรวมตัวกันมาเปนเวลานานมาแลวในแนวคิดที่คลายๆกันที่จะอนุรักษผนื ปาให ยั่งยืนสืบไป ตามกําลังสติปญญาที่มี พวกเขาดีใจเปนอยางยิ่งที่มีโครงการตางๆเขามา มาเติมสิ่งที่พวกเขา

6 ขาด มารวมพวกเขาใหไดมีโอกาสพบกันเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็น มาเสริมทักษะในสวนทีพ่ วกเขา ตองการ และคงจะมีอีกหลายสิ่งหลายอยางที่พวกเขาตองการ หลังจากที่ตองโดดเดีย่ วอนุรักษผืนปาเพียง ลําพังมาเปนเวลาชานาน ปจจุบันพวกเขามีเพื่อนรวมแนวทางเดียวกันจากหมูบานทีเ่ ขารวมโครงการฯมา ชวยกันคิด มามีสวนรวมในการพัฒนาผืนปาของพวกเขาใหยั่งยืนสืบไปตามเจตนา และตามนโยบายของ กรมปาไม หลักการและเหตุผลการทําโครงการ เพื่อใหการดําเนินงานเกี่ยวกับหมูบานปาไมแผนใหมตามพระราชดําริ เฉลิมพระเกียรติ 72 พรรษา พระบรมราชินีนาถ ที่ไดดําเนินการแลวเสร็จไปทั้ง 7หมูบ าน รวมถึงหมูบานอื่นที่อยูใ น บริเวรใกลเคียงและอยูห างไกลออกไปที่มแี นวคิดจะจัดการปาและชุมชนในลักษณะเดียวกันนี้เกิด ประสิทธิผล มีการพัฒนาอยางตอเนืองยั่งยืนสืบไป โดยความรวมมือมีสวนรวมในการบริหารจัดการ เกี่ยวกับสิ่งแวดลอมและธรรมชาติ สอดคลองกับความตองการของทองถิ่นและนโยบายรัฐบาล จึงมี แนวความคิดที่จะดําเนินการจัดประชุมคณะกรรมการหมูบาน ที่ปรึกษา ผูนําชุมชนและแกนนํา คณะกรรมการหมูบานปาไมแผนใหมฯขึ้น วัตถุประสงคโครงการ 1 เพื่อจัดทําแผนการบริหารจัดการและพัฒนาปาไม ในเขตปาชุมชนของหมูบาน 2 เพื่อปรับปรุงการบริหารจัดการปาไมชุมชน และโครงการพัฒนาอาชีพดานปาไม 3 เพิ่อเพิ่มศักยภาพของหมูบานปาไมแผนใหม ในการจัดการปาและชุมชน เปาหมาย คณะกรรมการหมูบานปาไมแผนใหมตามแนวพระราชดําริ เฉลิมพระเกียรติ 72พรรษา พระบรมราชินีนาถ ทองที่ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย ไดแกบานหวยเดื่อ หมูที่ 4 บานปาตึง หมูที่ 5 บานเกาะผาคํา หมูที่ 6 บานหวยกวาน หมูที่ 9 บานสันทรายกองงาม หมูที่ 10 และบานแซวกลาง หมูที่ 14 จํานวน 7 หมูบาน คณะกรรมการ จํานวน 49 คน และแกนนํา จํานวน 35 คน วิธีการดําเนินการ 1. จัดประชุมเชิงปฎิบัตบิ ัตการระหวางคณะกรรมการที่ปรึกษา ผูนาํ ชุมชน7 หมูบา น จํานวน 49 คน เจาหนาทีจ่ ากหนวยราชการที่เกี่ยวของ และองคการบริหารสวนทองถิ่นจํานวนทั้งหมด 60 คน เพือ่ ศึกษา ทบทวน การทํางานรวมกันในโครงการเดิมที่ผานมา วิเคราะหสถานการณปจจุบัน และกําหนดวิสยั ทัศน ของการอนุรักษปาไม ตลอดจนกําหนดนโยบายการอนุรักษปาไมและพัฒนาหมูบานรวมกัน ใชเวลา 2 วัน 1 คืน 2. จัดฝกอบรมเชิงปฎิบัตการแกนนําหมูบาน ผูนําชุมชน เพื่อวางแผน กําหนดนโยบาย จัดทําแผน ปฎิบัตการรวมกันเพื่อปรับกระบวนทศนคนหาความตองการ และแนวทางการมีสว นรวมของประชาชน

7 ในการอนุรักษปาไมอยางยั้งยืน ใชเวลา 3 วัน 2 คืน 3. รวมกันสํารวจภาคสนามเพื่อคนหาประวัตศิ าสตรชุมชน สินทรัพยชุมชน ความตองชุมชนและ แนวทางพัฒนาที่ชุมชนตองการ 4. ดําเนินงานแบบพหุภาคี ระหวางภาคราชการ องคกรบริหารสวนทองถิ่น องคกรชุมชนและ ประชาชน เพือ่ เพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการ การอนุรักษปาไมและการพัฒนาอาชีพ โดยการมีสวนรวมของประชาชน ภายใตการตกลงรวมกันเปนธรรมนูญพลเมือง 5. จัดใหมีการประเมินผลแบบมีสวนรวม ระยะเวลาการดําเนินการ ในเดือนธันวาคม 2548-2551 ผูรับผิดชอบโครงการ - นายอานุภาพ เจริญไชย ตําแหนง เจาหนาที่บริหารงานปาไม 6 หัวหนาโครงการหมูบาน ปาไมแผนใหมตามแนวพระราชดําริ 72 พรรษาพระบรมราชินีนาถ ทองที่ อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย -คณะกรรมการหมูบานปาไมแผนใหมฯ หมูที่ 4 ,5 ,6 ,9 ,10 ,13 และ 14 ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย ผลที่คาดวาจะไดรับ 1 เกิดเครือขายประสานงานปาชุมชนตามโครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯอยางกวางขวางและมี ประสิทธิภาพสูง 2 เกิดการเรียนรูแ ละยกระดับการเรียนรูการจัดการปาชุมชน ตามโครงการหมูบานปาไมแผนใหม ตามแนวพระราชดําริ 72 พรรษา พระบรมราชินีนาถอยางยั่งยืน 3 มีการพัฒนาปาชุมชนตามโครงการหมูบานปาไมแผนใหม ของราษฎรชุมชนสอดคลองกับ นโยบายรัฐบาล 4 ประชาชนไดรบั การสนับสนุนและพัฒนาปาไมและชุมชนมากขึ้น

8

บทที่ 2 ผลการจัดกิจกรรม กิจกรรมการประชุมเชิงปฏิบัติการคณะกรรมการหมูบาน กิจกรรมที่ 1 จัดประชุมเชิงปฎิบัตการระหวางคณะกรรมการที่ปรึกษา ผูนําชุมชน 7 หมูบาน จํานวน 49 คน รวมทั้งหมด 60 คน เพื่อศึกษาทบทวน การทํางานที่ผานมา วิเคราะหสถานการณ ปจจุบัน และกําหนดนโยบายการอนุรักษปาไมและพัฒนาหมูบานรวมกัน วันที่ 8-9 ธันวาคม 2549 เปนเวลา 2 วัน 1 คืน สถานที่จัดอบรม องคการบริหารสวนตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย ผูเขารับ การฝกอบรม คณะกรรมการหมูบานปาไมฯ ที่ปรึกษา ผูนําชุมชนหมู ที่ 4, 5, 6 ,9,10,13,14 ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย และเจาหนาที่องคการบริหารสวนทองถิ่นที่ เกี่ยวของ รวมทั้งหมด 60 คน รายชื่อผูเขารวมประชุม หมูที่ (4) 1 นายดิเรก มอแลภู 2 นายอาแยะ เลอเชอกู 3 นายอาตี๋ เลอเชอกู 4 นายนิพน ลีกิตติกุล 5 นายอุดมกิจ สุขศิริมงคลกิจ 6 นายชานุลิน แซนัง หมูที่ (5) 1 นายอาชาน มอมเก 2 นายบูญเที่ยง กันทะอิน 3 นายจักร ประชุม 4นายบุญธรรม สุคํามา 5 นายคําตัน ทิวาคํา 6 นายจรูญ จําปาทอง 7 นายไพรัช กลิ่นบุปผา 8นายศีรวงค ลือคําตา 9 นางมี กลิ่นบุปผา 10 นายสม นพรัตน หมูที่ (6) 1. นาย อนันต จงรักษ 2. นายสมชาย คํามี 3 .นายอินคํา เรือนปานันท 4. นายจํานงคแกว คํา 5นายคลาชัย เขื่อนเพรช หมูที่ (9) 1 นายพีรวัฒน ธีรปณทิตกุล 2 ปฏิวัฒน แซจาว 3 นายนายณวัฒน แซเติ้น 4 นายไหน เหมย แซจาว 5 นายลาอู แซทัง หมูที่ (10) 1นายดํารง มาฤทธิ์ 2 นายสนอง คํามลู3 นายทองคํา จับใจนาย 4นายบุญมา บุญยังนายตัน ชัยมงคล 6นายสงัด ใจแกว 7นายยืนยงแสงสุวรรณ 8นายบุญมี อุนเมือง 9นายวรยุทธ สิงหคํา 10 นายอนันต ศิริวงคษา 11 นายอินทร ทะทอง12 นางนอย ไชยนาค 13 นายณรงค วังมณี หมูที่ (13) 1 นายแสง แซพาน 2 นายพนาไพร แซฟุง 3นายมนตชัย แซพาน 4 นายเกาเชียงแซลี 5 นายไหนเชียง แซลี 6 นายอุงไหน แซฟุง 7 นายอานิออน แซพาน หมูที่ (14) 1 นายสมพร แกวคํา 2 นายณรงค แกวคํา 3 นายสนั่น แกวคํา 4 นายอินคํา แกวคํา 5 นายประพันธ แกวคํา เจาหนาที่จากหนวยราชการ นายบุญธรรม จันทาพูน กํานันตําบลบานแซว ร.ท.เริงฤทธิ์ จําปาพันธ

9 กอ.ร.ม.น นายสมควร สุตะวงค นายกองคการบริหารสวนตําบลบานแซว คณะวิทยากร นายอุทัยวรรณ กาญจนกามล นายอานุภาพ เจริญไชย นายสุรพล เครือสุวรรณ นายอัศนีย วงคอารี จ.ส.ต. ศุภชัย ราชเมืองแกว จ.ส.ต.อุดม ใจลังกา นางสมศีร ภพลือชัย นางจุฬาวดี หอมจันทร นายชัยวา สิทธิ์คงตั้ง เนื้อหาการจัดกิจกรรมการประชุม กําหนดการ วันเสารที่ 8 ธันวาคม 2549 08.30 -ลงทะเบียน 09. 00- พิธีเปดอบรม 09 .30- กรรมการหมูบานทัง้ 7 หมูบานแนะนําตัวเอง พืน้ ที่ในความรับผิดชอบ 10 .30-อาหารวางและเครื่องดื่ม 10. 45-ตัวแทนแถลงผลการดําเนินงานดานการบริหารจัดการปาไมชุมชนของแตละหมูบาน จํานวนพื้นที่ความรับผิดชอบในรอบปที่ผานมา 12. 00-รับประทานอาหารกลางวัน 13 .00-ตัวแทนแถลงผลการดําเนินงาน ( ตอ ) 14 .30-อาหารวาง และ เครื่องดื่ม 14. 45-ตัวแทนของคณะกรรมการแตละหมูบานอบขอซักถาม วันอาทิตยที่ 9 ธันวาคม 2549 09 .00- ตัวแทนคณะกรรมการแตละหมูบานกลาวถึงผลงานดานการ พัฒนาอาชีพและสิ่งที่เปนของ ดีแตละหมูบานที่จะนํามาพัฒนาเปนอาชีพ และเปนอาชีพเสริมได 10 .30-อาหารวาง และ เครื่องดื่ม 10 .45-ผลการดําเนินงานดานการพัฒนาอาชีพและสิ่งที่เปนของดีแตละหมูบานทีจ่ ะนํามาพัฒนา เปนอาชีพได และเปนอาชีพเสริม(ตอ) 12 .00-รับประทานอาหารกลางวัน 13. 00-แกนนําและกรรมการ รวมแสดงความคิดเห็น ความคาดหวังทีแ่ ตละหมูบานตองการจะให เปนในอนาคตของปาชุมชน 5-10ปขางหนา 14 .30-อาหารวาง และ เครื่องดื่ม 14 .45-สรุปผลที่ไดรับจากการฝกอบรม และแนวทางการขยายผล 16 .00-พิธีปดการอบรมเชิงปฏิบัติการ

ผลของการประชุม

10 1.บานหวยเดือ่ หมูที่ 4 มีเนือ้ ที่ปาชุมชนจํานวน 850 ไร ไดรับเงินสนับสนุนจากโครงการ หมูบานปาไมแผนใหมฯ จํานวน 130,000 บาท ( หนึ่งแสนสามหมื่นบาท) รายงานการทํางานที่ผานมาดังนี้ จัดทําปายถาวรปาชุมชนระบุกฎ ขอหามของการใชปาชุมชน รวมกัน จัดทําแนวกันไฟ ปลูกตนที่ยังไมมีเสริม จัดทําแนวเขตปาชุมชนใหชดั เจน สิ่งดีๆภูมิปญญาทองถิ่น สามารถพัฒนาเปนอาชีพเสริม 1 การอนุรักษอาชีพชนเผา เชนตีเครื่องเงิน การจักรสาน 2 การมีสวนรวมในการรักษาปาชุมชน 3 การรูจักใชวัตถุดิบในปาชุมชนมาเปนอาชีพเสริม 4 สรางจิตสํานึกชุมชนโดยมีการรักษาอนุรักษสัตวปา ความภาคภูมิใจ ทุกๆคนมีสวนรวมการคิดเห็น การรักษาปาอนุรักษปาชุมชน ความคาดหวังในอนาคตของโครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯ 1 สรางความสามัคคี โดยมีสวนรวมของภาคประชาชนในหมูบาน มีความรักปา รวมกัน 2 สรางความสมดุลยปา ทําใหสิ่งแวดลอมดีขึ้น 3 สรางจิตสํานึกในชุมชน มีการอนุรักษสัตวปาตางๆ 4 ชวยกันปลูกหรืออนุรักษ สมุนไพรเพื่อนําไปใชประโยชนตอไป 5 เปนแหลงอาหารที่นํามารับประทานไดของชุมชน 6 เปนแหลงอาชีพเสริม อีกทางหนึ่งเปนแหลงวัตถุดิบ ที่จะผลิตสินคามาขาย เปน รายได เสริมของครอบครัว-ชุมชน

2.บานปาตึง หมูที่ 5 มีเนื้อที่ปาชุมชนจํานวน 260 ไร ไดรับเงินสนับสนุนจากโครง

11 การหมูบานปาไมแผนใหมฯจํานวน 80,000 บาท รายงานการทํางานที่ผานมาดัง้ นี้ จัดทําปายถาวรปาชุมชนระบุขอหามของการใชปาชุมชน รวมกัน จัดทําแนวกันไฟ จัดทําแนวเขตปาชุมชนใหชดั เจน สิ่งดีๆที่ไดรับจากปา สามารถพัฒนาเปนอาชีพเสริม 1 เห็ดนางฟา เห็ดแดง เห็ดดิน เห็ดโคน หนอไม หวาย 2 พืชสมุนไพร ลิ้นจี่ปา 3 แดไม (รถดวน ) ไขมดแดง(มดสม ) 4 กลุมจักรสาน ศูนยทอผากลุมไทลื้อ 5 น้ําตกผาลาด อยูในเขตปาชุมชนจะพัฒนาเปนแหลงทองเที่ยว กฎขอบังคับ ปายถาวรปาชุมชน 1 ถาบุลคลใดผาฝนตัดไมตอ งถูกโทษปรับ 1,000 – 5,000 บาท 2 ถาผาฝน จี้ปลา ถาจับไดสงเจาหนาที่อยางเดียว 3 ถาขายหรือเสพยาเสพติดในเขตปาชุมชน จับไดสงเจาหนาที่อยางเดียว และตัดความชวยเหลือทุกอยางเชน ตัดสมาชิก หามยืมของในหมูบาน 4 หามลาสัตว ในบริเวรปาชุมชน ความหวังในอนาคตของหมูบาน และปาชุมชน 1. อนาคตขางหนา หวังวาหมูบานคงจะปลอดขยะโดยไดรับความรวมมือจาก บาน-วัด – โรงเรียน 2. สภาพแวดลอมน้ําตกผาลาดไดรับการพัฒนาโดยชุมชนมีสวนรวม -มีความสวยงาม -มีความสะอาด -มีนักทองเทีย่ วทุกป ทําใหชาวบานมีรายไดเพิ่มขึ้น 3. อยากใหสินคาโอทอป (ผาทอไทลื้อ ),มีตลาดรองรับ 4. อนุรักษเขตปา ใหเปนศูนยวิจยั เห็ดดิน 5. ปาไมของหมูบานมีเนื้อที่อยูทั้งหมด 2000 ไร แตไดรับงบประมาณดูแล 260 ไร จึงตอง การงบประมาณใหครบ2000ไร เพื่อจะไดเปนปาที่สมบรูณสืบไป

3.บานเกาะผาคํา หมูที่ 6 มีเนื้อที่ปาชุมชนจํานวน 290 ไร ไดรับเงินสนับสนุนจาก

12 โครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯจํานวน 80,000 บาท ( แปดหมื่นบาท) รายงานการทํางานที่ผานมาดัง้ นี้ จัดทําปายถาวรปาชุมชนระบุขอหามของการใชปาชุมชน รวมกัน จัดทําแนวกันไฟ ปลูกตนไมที่ยังไมมีเพิ่ม จัดทําแนวเขตปาชุมชนใหชดั เจน สิ่งดีๆในหมูบา นในปาที่ สามารถพัฒนาเปนอาชีพเสริม 1 ชาวบานใหความรวมมือรักษาปาชุมชน ปลูกปา ปองกันไฟปา 2 มีเห็ดออกตามฤดูกาล 3 ในอนาคตหากมีทุนจะมีโครงการปลูกปาไมไผทําใหชาวบานมีรายไดยดึ เปนอาชีพหลัก ความคาดหัวงในอนาตคขางหนา 5-10 ป 1. ตองการกลาพันธุไมยางบง (ไก) ปลูกทดแทนพืน้ ที่วาง 2. ตองการปลูก สมุนไพร เชน ขมิ้นชัน ปูเลย ตองการตลาด 3. ตองการกลาไมไผรวก และตลาด 4. ตองการบวชปา สืบชะตาปาชุมชนในหมูบาน

1. 2. 3. 4. 5.

4.บานหวยกวาน หมู 9 มีเนื้อที่ปาชุมชนจํานวน 240 ไร ไดรับเงินสนับสนุนจาก โครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯจํานวน 80,000 บาท ( แปดหมื่นบาท) รายงานการทํางานที่ผานมาดัง้ นี้ จัดทําปายถาวรปาชุมชนระบุขอหามของการใชปาชุมชน รวมกัน จัดทําแนวกันไฟ จัดทําแนวเขตปาชุมชนใหชัดเจน สิ่งดีๆที่มีอยูในปาชุมชนและหมูบาน สามารถพัฒนาเปนอาชีพ ปาชุมชนที่อุดมสมบูรณ และสัตวปาอาศัยจํานวนมาก เชน หมูปา เกง กระรอกอยูเปน นกนาๆชนิด มีตนไมใหญหลายชนิดเชน ไมหอม ไมยางแดง ไมมะมวงปา และอีกหลายชนิดทีไ่ ม ทราบชื่อ มีไมซาง ไมไผหกและไมไผไร เพื่อใหชาวบานไดเก็บมาใชประโยชนภายในชุมชน และเก็บหนอไม มาเปนอาหารในฤดูฝน มีประเพณีประจําเผา ( เผาอิวเมี่ยน ) หลายอยางเชน ประเพณีตรุษจีน พิธีสูขวัญของชาวเขา และอีก หลายอยาง มีสถานที่ทองเที่ยวในหมูบาน เชน วนอุทยานน้ําตกขุนยาบและอนุสรณสามผูกลา จัดทําพิธีรําลึกถึงในวันที่ 20 กันยายน ทุกป

ความคาดหวัง

13 1. อยากจะนําความที่ไดอบรมไปถายทอดสูชาวบาน ใหรวมกันเปนเจาของปาชุมชน รวมกัน ไมใชวาปาชุมชนเปนของคนใดคนหนึ่ง 2. รูจักนําทรัพยากรในปาชุมชนไปใชอยางมีคุณคา เกิดประโยชนตอชุมชน 3. รูจักนําคาของพืชสมุนไพรในปาชุมชนเปลี่ยนเปนมูลคา 4. มีสัตวปาหลายๆชนิดเพิ่มมากขึ้น 5. มีการบริหารจัดการที่ดีขึ้นกับปาชุมชน 6. มีนักทองเที่ยวมาเทีย่ วมากขึ้น ชาวบานจะไดมีอาชีพเสริม 7. อยากจะมีกลุมอาชีพที่สรางรายไดใหกบั ชาวบานจริงๆ 5.บานสันทรายกองงาม หมู 10 มีเนื้อที่ปาชุมชนจํานวน 500 ไร ไดเงินสนับสนุนจาก โครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯจํานวน 200,000 บาท ( สองแสนบาท) รายงานการทํางานที่ผานมาดัง้ นี้ จัดทําปายถาวรปาไมชุมชนระบุกฎขอหามการใชปา ชุมชนรวมกัน จัดทําแนวกันไฟ ปลูกตนไมเพิ่ม ติดปายคํากลอนเตือนสติการทําลายปา จัดเยาวชนในหมูบานเขาปาชุมชน เรียนรูป ระโยชนของปาชุมชน และการใชปาชุมชน รวมกัน จัดทําแนวถนนรอบปาชุมชนใหชัดเจน(มีถนนรอบปาชุมชน ) สิ่งดีๆในปาชุมชนและหมูบา น สามารถพัฒนาเปนอาชีพ 1 มีแนวเขตทีช่ ัดเจน 2 มีสัตวปามากขึ้น เชน ไกปา กระตายปา 3 มีพืชสมุนไพร เชนกาวเครือแดง โดไมรูลม ฯ 4 ราษฎรในหมูบานมีรายไดเสริม ขายเห็ดดิน เห็ดแดง 5 ราษฎรในหมูบานเครารพกฎขอบังคับของหมูบาน และมีสวนรวมรักษาปาชุมชน 6 ขอใหเจาหนาที่ชวยติดตามและใหคําปรึกษา ใหความรูเกี่ยวกับการดําเนินการปาชุมชน ความภูมใิ จ 1 กลุมผูสูงอายุเพาะเห็ด 2 กลุมดนตรีพื้นเมือง สะลอ ซอ ซึง 3 กลุมสตรีผลิตดอกไม ผาใยบัว พวงหรีด 4 กลุมอนุรักษวัฒนธรรมแหงลานนา และไทลื้อ 5 กลุมจักสาน 6 ราษฎรมีสวนรวมในการอนุรักษปาชุมชนของหมูบาน

ความคาดหวังของเรา หลังจากจัดทําโครงการตามแผนทีก่ ําหนด

14 คณะกรรมการ ปาไมชุมชนคาดหวังไวดงั นี้ 1. ปากินได 2.ปาสมุนไพร 3.แหลงทองเที่ยวเชิงนิเวศ 4.แหลงเรียนรูทาธรรมชาติ 5. เปนแหลงอาหาร สัตวปาในอนาคต โครงการในอนาคตของหมูบ าน -เขตหามจับปลาลําน้ําบง (วังปลา) -ทางเดินเทา -ปลูกปาดวยหนังสติ๊ก -กําหนดปาชุมชนเปน เขตหามลาสัตวปา -หองเรียนปาชุมชน 6.บานหวยน้าํ เย็น หมู 13 มีเนื้อที่ปาชุมชน จํานวน 150 ไร ไดรับเงินสนับสนุนจาก โครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯจํานวน 70,000 บาท ( เจ็ดหมื่นบาทถวน) รายงานการทํางานที่ผานมาดั้งนี้ จัดทําปายถาวรปาชุมชนระบุกฎขอหามการใชปาชุมชน รวมกัน จัดทําแนวกันไฟ จัดทําแนวเขตปาชุมชนใหชดั เจน สิ่งดีๆของภูมิปญญาทองถิ่น 1 เย็บ ปก จักสาน เครื่องตีเหล็ก 2 มีสมุนไพรนาๆชนิด 3 มีตนไมขนาดใหญหลายชนิดเชน ตนตะเคียน จําป ยางแดง เปนตน 4 มีสัตวปาเชน กระรอก กระแต ตัวแลน ไกปา เปนตน ความภาคภูมิใจของคนในชุมชนหมูบานปาไมแผนใหมฯ 1 ไดอนุรักษปาไมมาเปนเวลาหลายสิบป 2 ทุกคนหวงแหนในปาไมของตนของคนในชุมชนหมูบ านปาไมแผนใหมฯ 3 ไดรับประโยชนจากปาชุมชน เชนอากาศบริสุทธ มีวัตถุดิบจากปามาใชใน ชุมชน ความคาดหวังของหมูบานปาไมแผนใหมฯ 1. คาดหวังจะไดรับประโยชนจากปาชุมชนใหมากที่สุดโดยไมกระทบถึงปาที่มีอยู เดิม 2. ไดสภาพแวดลอมที่อุดมสมบูรณ มีสัตวปาที่หาดูงาย 3. มีพืชสมุนไพรในปาชุมชนมากขึ้น 4. สรางงาน สรางอาชีพใหชุมชน โดยอาศัยทรัพยากรที่มีอยู 5. อยากใหหนวยงานตางๆเขามาเปนพี่เลี้ยง ในการนําเนินงานตางๆ 6. หวังอยากใหวัฒนธรรม อันดีงามกลับคืนมาเหมือนเดิม 7.บานแซวกลาง หมู 14 มีเนื้อที่ปาชุมชนจํานวน 1005 ไร ไดรับเงินสนับสนุนจาก

15 โครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯจํานวน 170,000 บาท ( หนึ่งแสนเจ็ดหมื่นบาทถวน) รายงานการทํางานที่ผานมาดัง้ นี้ จัดทําปายถาวรปาชุมชนระบุกฎขอหามการใช ปาชุมชนรวมกัน จัดทําแนวกันไฟ ปลูกตนไมเพิ่ม พัฒนารอบสระเก็บน้ํา จัดทําแนวเขตปาชุมชนใหชดั เจน สิ่งดีๆในหมูบา น เขตปาชุมชน 1 เรื่องการใหความรวมมือของชาวบาน เกี่ยวกับการประชุม พัฒนา เสนอแนะ ขอคิดตางๆดีมาก 2 ใหความรวมมือสามัคคีรักษาผืนปา ใหอุดมสมบูรณยิ่งขึ้นโดยการไมเขาไปตัดไม ทําลาย ไมยืนตน ไมใหญตางๆ ความภูมใิ จประทับใจในหมูบ าน 1 ประทับใจการใหความรวมมือพัฒนาสรางอางเก็บน้ํา หวยโปงและไดตอ ทอ ประปาเขามาใชในหมูบาน ทุกหลังคาเรือนไดใชนา้ํ ประปาหวยโปง และพัฒนา มาเรื่อยๆ 2 ชาวบานปฎิบตั ิตามกฎของหมูบานที่ไดจดั ตั้งขึ้น เปนอยางดีตลอดมา กฎระเบียบตามที่ประชุมไดจัดตั้ง ปายถาวรปาชุมชน 1 หามตัดไมทําลายปาในเขตอนุรักษ ( ปาชุมชน ) ฝาฝนปรับ 5000 บาท 2 หามชอตปลาในลําหวยสาธารณะ และของผูอื่นฝาฝนปรับ 500-3000บาท 3 ทะเลาะวิวาท ปรับทั้งสองฝาย 500 บาท 4 หามยิงปนในหมูบาน ฝาฝนปรับ 500 บาท ความคาดหวังในอนาคต 1. เรื่องการพัฒนาและอนุรกั ษปาไมจะดีขึ้นถามีหนวยงานภาครัฐมาสนับสนุน 2. อยากใหสงเสริมดานเศรษฐกิจพอเพียงพันธุไมสมุนไพร พันธุไมทชี่ าวบานกิน ได 3. คาดหวังเรื่องพันธุสัตวปา จะมีมากขึน้ กวาเดิมและหลากหลายสายพันธุ

ภาพประกอบการจัดกิจกรรม

16 ภาพที่ 1 -3 กรรมการหมูบานและแกนนํารวมแสดงความตองการ ความคาดหวังทีจ่ ะไดเห็นปา ชุมชนของพวกเขาในอนาคต ภาพที่ 1

ภาพที่ 2

ภาพที่ 3

17 ภาพที่ 4 -11รวมกันออกความคิดเห็นสรุปความตองการอนาคตของปาชุมชน

ภาพที่ 5

ภาพที่ 6

ภาพที่ 7

18

ภาพที่ 8

ภาพที่ 9

ภาพที่ 10

19

ภาพที่ 11

ภาพที่ 12 -14ดู LCD การพัฒนาปาชุมชนแบบมีสวนรวมและรักษาสภาพแวดลอม

ภาพที่ 13

20

ภาพที่ 14

ภาพที่ 15 กรรมการ แกนนําหมูบานรายงานผลงานที่ดําเนินการผานมา

ภาพที่ 16 ถายภาพรวมกัน กรรมการหมูบ าน แกนนํา นายก อ.บ.ตบานแซว

21 ที่ปรึกษาโครงการ ฯ (Pople’s Audit ) ณ. หองประชุม อ.บ.ต ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหัวดเชียงราย

จบการรายงาน โครงการการยกระดับการอนุรักษปาไมโดยการมีสวนรวมของประชาชน กิจกรรมที่ 1

22 กิจกรรมประชุมยอย ประมาณเดือนกุมภาพันธ พ.ศ. 2549 นําเยาวชนเขาศึกษาระบบนิเวศ ในปาชุมชนบาน สันทรายกองงามหมูที่ 10 จํานวนประมาณ 50 คน นําโดยนายทองคํา จับใจนาย ผูใหญบาน

23

24

โครงการยกระดับการอนุรักษโดยการมีสวนรวมของประชาชน ตามแนวพระราชดําริ 72 พรรษา พระบรมราชินีนาถ ( People’ s Audit on forest conservation )

โครงการยกระดับการอนุรักษปาไม โดยการมีสวนรวมของประชาชน ตามแนวพระราชดําริ 72 พรรษา พระบรมราชินนี าถ

25

กิจกรรมที่ 2 ประชุมเชิงปฏิบัติการโดยการมีสวนรวมของประชาชน วันที่ 23 -25 มีนาคม 2550 การจัดการฝกอบรมและประชุมเชิงปฏิบัตกิ ารแกนนําหมูบานตัวแทนที่ปรึกษาและผูนําชุมชน เพื่อวางแผนกําหนดเปาหมาย จัดทําแผนปฏิบัติการรวมกัน เพื่อปรับกระบวนทัศน คนหาความตองการ และแนวทางการมีสวนรวมของประชาชนในดานการอนุรักษปาอยางยั้งยืน ใชเวลา 3วัน 2คืน สถานที่จัดประชุม หอประชุมหมูบานสันทรายกองงาม หมูที่ 10 ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย ผูเขารวมประชุมคณะกรรมการหมูบานปาไม ผูนําชุมชนหมูที่ 4,5,6,9,10,13,14 จํานวน 48 คน รายชื่อผูเขารวมประชุม 1.บานหวยเดื่อ หมูที่ 4 1. นายอุดมกิจ สุขศิริมงคลกิจ 2.นายซานลิน แซฟุง 3. พิษณุ ลีกิตติกุล 4. นายทัศนวงค อยางเสรี 5. นางนฤมล กระจางชูวงค 6 .นายปฎพล แซพาน 7. นายอนุศักดิ์ ตั้งสกุล 2.บานปาตึง หมูที่ 5 1. นายคําตัน ทิวาคํา 2. นายจักร ประชุม 3. นายไพรรัช กลิ่นบุปผา 4. นายศีรวงค ชัยลังกา 5. นายสม ใจรัตน 6 .นายบุญธรรม สุคํามา 7 .นายบุญเที่ยง กันทะอิน 3.บานเกาะผาคํา หมูที่ 6 1. นายวิรัตน สมบุญ 2. นายบัญชา แกวคํา 3. นายจํานงค แกวคํา 4 .นายอินคํา เรือนปานันท 5. นายสมชาย คํามี 6. นายอนันต จงรักษ 7.นายสมพร มาตาสา 4.บานหวยกวาน หมูที่ 9 1 นายพีรวัฒ ธีรบันทิตกุล 2 นายนอย แซจาว 3 นายเลาอู แซฟุง 4 นายศราวุฒิ ฟุงเสรีกุล 5 นายโชติ แซจาว 6 นายธนรัตน แซเติ้น 7 นายสมชาติ ตั้งสกุลเสรี 5.บานสันทรายกองงามหมูที่ 10 1 นางนอย ไชยนาค 2นายทองคํา จับใจนาย 3 นายณรงค วังมณี 4 นายสงัด ใจแกว 5 นายยืนยง แสงสวรรณ 6 นายวรพจน จรนามล 7 นายอนันต ศิริวงคษา 6.บานหวยน้ําเย็น หมูที่ 13 1 นายมนตชยั แซพาน 2 นายอุง ไหน แซฟุง 3 นายแสงติง แซพาน 4นายจานออน แซพาน 5 นายพานไพร แซฟุง 6 นายเกาเชียง แซลี 7 นายเกาโจว แซลี 7.บานแซวกลาง หมูที่ 14 1นายณรงค แกวคํา 2 นายอินจันทร แกวคํา 3นายสนั่น แกวคํา 4 นายประพันธ แกวคํา 5 นายประเสริฐ นาใจ 6 นายอิ่นคํา แกวคํา 7 นายดวงคํา แกวคํา วิทยากร ผูประสานงาน เพื่อนรวมสถาบัน และ ผูชวยจัดเอกสาร นายอานุภาพ เจริญไชย นายสุรพล เครือสุวรรณ นายอัศนีย วงคอารี นายวุฒิ ชาญสมร นางจุฬาวดี หอมจันทร นางนภาพร จันทิมา

26 วันที่ 23 มีนาคม 2550 เนื้อหาการจัดกิจกรรม กําหนดการ 8.00 ลงทะเบียน 8.30 รวมกันเสนอความคิดเห็น การสรางแบบสอบถาม 10.00 รับประทานอาหารวาง 10.30 การสรางแบบสอบถาม( ตอ ) 12.00 รับประทานอารกลางวัน 13.00 สรุปแบบสอบถาม 14.30 รับประทานอาหารวาง 15.00 สรุปแบบสอบถาม (ตอ ) 16.30 ปดประชุม ผลการประชุม 1.แบบสอบถามของบานหวยเดื่อหมูท4ี่ 1 ทานมีความพึงพอใจกับปาชุมชนอยางไร 2 ทานพอใจไหม? ที่เรามีปาอนุรักษคงไวซึ่งเปนปาธรรมชาติตอไปและเปนแหลงทองเที่ยว 3 ทานพอใจไหมเกีย่ วกับคณะกรรมการบริหารปาชุมชนของเรา ในการปลูกปาเสริมและอนุรักษปา ชุมชนและกิจกรรมกับปาชุมชนพอใจแคไหน 2.แบบสอบถามของบานปาตึงหมูที่ 5 1 พอใจเกี่ยวกับปาชุมชนหรือไม 2 ปาชุมชนใหอะไรกับหมูบา นบาง 3 ถาพอใจแลว ตองการอะไรเพื่มเติม 4 ไมพอใจเปนเพราะเหุตใด 5 ทานพอใจคณะทํางานที่กําลังปลูกตนไมเสริมหรือไม ทานพอใจคณะกรรมการบริหารหรือไม 3.แบบสอบถามของบานเกาะผาคําหมูที่ 6 เขาฝากถามวาคนที่เปนกรรมการปาชุมชนแลวไดอะไรบาง เขาบอกวาใหชาวบานชังขี้หนาเปลาวๆ 1 มีความพึงพอใจหรือไมที่ไดดูแลรักษาปาไวใหหมูบาน 2 ภูมิใจหรือไมที่ไดเห็นตนไมใหญเกิดขึน้ 4.แบบสอบถามของบานสันทรายกองงามหมูที่ 10 1 การจัดการปาชุมชน ชาวบานไดประโยชนอะไรบาง 2 ชาวบานสามารถเขาไปหาของปา เชน เห็ด สมุนไพร ไมใชสอย ไดหรือไม

27 5.แบบสอบถามของบานหวยน้ําเย็นหมูท ี่ 13 1 ทานอยากไดอะไรจากปาชุมชนของทาน 2 ทานมีความคิดที่จะพัฒนาปาชุมชนอยางไร 3 ทานมีความพึงพอใจในการบริหารจัดการปาชุมชนหรือไม 6.แบบสอบถามของบานแซวกลางหมู 14 1 ทานพึ่งพอใจเกี่ยวกับการจัดการงบประมาณเกีย่ วกับปาชุมชนหรือไม มากนอยเพียงใด 2 ทานพอใจกับการดูแลรักษาปาชุมชนมากนอยเพียงไร 3 ทานมีความเห็นวาอยางไรเกี่ยวกับปาชุมชนของหมูบาน 7.สรุปแบบสอบถามที่สรางรวมกันเพื่อนําไปจัดพิมพ ชื่อของแบบสอบถาม คําชี้แจง สวนที่ 1.ขอมูลทั่วไป สวนที่ 2. ความพึงพอใจของผูตอบแบบสํารวจใน การดําเนินการดานตางๆ 10 ขอ สวนที่ 3. ขอเสนอแนะและความคิดเห็นเพิ่มเติม

ผูเขารวมประชุม วันที่ 23-25 มีนาคม 2550

อธิบายเรื่องการสรางแผนที่ปาชุมชน วันที่ 23-25 มีนาคม 2550

28 วันที่ 24 มีนาคม 2550 เนื้อหาการจัดกิจกรรม กําหนดการ 8.00 ลงทะเบียน 8.30 การสรางแผนที่ปาชุมชน เพื่อการลงสํารวจพื้นที่ 10.00 รับประทานอาหารวาง 10.30 การสรางแผนที่ปาชุมชน (ตอ ) 12.00 รับประทานอาหาร 13.00 สรุปการสรางแผนที่ปาชุมชน 14.30 รับประทานอหารวาง 15.00 สรุปการสรางแผนที่ปาชุมชน เพื่อการลงสํารวจพื้นที่ ( ตอ ) 17.00 ปดประชุม ผลการประชุม หมูบานที่เขารวมโครงการทั้ง 7 หมูบานมีพื้นที่ของปาชุมชน แตกตางกันมากบางหมูบานปาชุมชนอยูบน ภูเขาสูง ,บางที่ อยูในหมูบานติดหลังบาน, บางที่เปนที่ราบ , บางที่สลับกันระหวางที่ราบกับภูเขา , บางที่อยู นอกหมูบานแบบหางไกล แหลงน้ําและทรัพยกร จํานวนพื้นที่ มีความแตกตางกันอยูมาก การจะสรางแผนที่ปาชุมชน กําหนดดั้งนี้ จํานวนพื้นที่ อาณาเขตปาชุมชน หมูบาน ถนนในปาชุมชน แหลง น้ํา โบราณสถาน(ถามี ) และสิ่งที่คิดวาสําคัญที่มีอยูในปาชุมชน วันที่ 25 มีนาคม 2550 เนื้อหาการจัดกิจกรรม กําหนดการ ลงทะเบียน 8.00 แบงกลุมลงพื้นที่ 12.30 รับประทานอาหาร 13.30 ลงพื้นที่ (ตอ ) 17.30 ปดประชุม

29

ผลการลงพืน้ ที่ วันที่25มีนาคม 2550 1. รายงานการสํารวจภาคสนามของบานหวยเดื่อหมูที่ 4 พื้นที่ 850 ไร พื้นที่ปาอุดมสมบูรณ มีการปลูกพันธุไมเพิม่ เติม เปนหมูบ านอนุรักษสตั วปา หมูปา ไกปา ลิง มีเปนจํานวนมาก ชาวบานเปนชนเผาอิ้วเมีย้ น ยังไมมีแนวคิดจะพัฒนาปาชุมชนเปนอาชีพเสริม ตองการจะอนุรักษไวใหเปนที่อาศัย ของสัตวปานาๆชนิด 2.รายงานการสํารวจภาคสนามของบานปาตึงหมูที่ 5 พื้นที่ 400 ไร พื้นที่ปาสมบูรณมีพันธุไมเพิม่ ขึ้น ยกเวนในสวนที่มีนายทุนมาบุกรุกประมาณ ไร เจาหนาที่ ปองกันรักษาปาไดเขาจับคุมและดําเนินคีดไปเปนที่เรียบรอยแลว บานปาตึงมี น้ําตกแมแอบ ตนตึง ขนาดใหญที่อนุรักษไวจํานวนมาก โบราณสถานเกาแกที่บรรจุพระธาตุ วัดซึ่งมีตํานานการกอสราง โดยพระฤษี ผูม ีนามวาอาย บานปาตึงมีแนวคิดพัฒนาปาชุมชนเปนแหลงทองเที่ยวเชิงอนุรักษ โดย การมีสวนรวมของชาวบานและผูนําชุมชน เพื่อเปนรายไดเสริม จากการสํารวจภาคสนามในครั้งนี้ บานปาตึงไดขอขยายเขตปาชุมชนเพิ่มอีก หนึ่งแปลงจํานวน 600 ไร รวมกับพืน้ ที่เดิม 400 ไร ดังนั้น ปจจุบันพืน้ ทีป่ าชุมชนของบานปาตึงจึงมีจํานวนรวมกันสองแปลง 1000 ไร 3.รายงานการสํารวจภาคสนามของบานเกาะผาคําหมูที่ 6 พื้นที่ 500ไร พื้นที่ปาสมบูรณชุมชื่นเปนแหลงของการเกิดเห็ดถอบ เห็ดยอดนิยมราคาดีของภาคเหนือ เห็ดเหลือง ก็มีจํานวนมาก บานเกาะผาคําภาคภูมใิ จที่มพี ระพุทธรูป พระสิงหหนึ่งขนาดใหญ มีเกาะกลางแมนา้ํ โขงหนาหมูบา น ดวยความภาคภูมใิ จ ไดมีกวีพนื้ บานแตงคําขวัญบานเกาะผาคําไวดั้งนี้ เกาะผาคําอารามสูง ผดุงศิลป ถิ่นเห็ดเหลือง เมืองเห็ดถอบ ประกอบศิลป พระสิงหหนึ่ง เปนหมูบานรักความสงบ ชาวบานอพยพมาจากประเทศลาวแตครั้งอดีต พอหลวงบานคนแรกบานเกาะผาคํา เปนคนที่มาจากประเทศลาว บานเกาะผาคํามีแนวคิดในการก็บเห็ดขายตามฤดูกาล โดยไมทําลายระบบนิเวศ เพื่อเปนรายไดเสริมและแบงปนใหกับชุมชนเครือขายดวย 4.รายงานการสํารวจภาคสนามของบานหวยกวานหมูที่ 9 พื้นที่ ปาชุมชน ประมาณ 250 ไร พื้นที่ปาสมบูรณไดปลูกสมุนไพรแทรกไวและมีความตองการ กลาพันธุสมุนไพรอีกมาก บานหวย กวานเปนหมูบ านที่อยูบนภูเขา ใชเวลาในการเดินทางประมาณ 2 ชั่วโมง จากน้ําตกแมแอบเปนชนเผา อีกอ และอิ้วเมี้ยน มีวนอุทยานขุนน้าํ ยาบ อนุสรณสถาน 3 ผูกลา เรื่องของสามผูกลาไดรับการกลาว ขานมาจนถึงปจจุบัน โดยเมื่อป พ.ศ.2513 ใน ยุคผูกอการรายคอมมิวนิตสไดทําแผนลวง ทานผูวาราชการ จังหวัด เชียงราย นายตํารวจหนึ่งนายพรอมดวยนายทหารหนึ่งนายขึ้นไปที่หมูบานหวยกวานเพื่อไปรับผู กลับใจพัฒนาประเทศ และถูกกับลอบวางระเบิดจนตองเสียชีวิตทั้งสามทาน บานหวยกวานปลูกพืช สมุนไพรแทรกไวในปาชุมชน และกําลังทําการศึกษาวาในอนาคตอาจจะแปรรูปสมุนไพรเพื่อเปนรายได เสริมของราษฎรในหมูบาน

30 5.รายงานการสํารวจภาคสนามของบานสันทรายกองงามหมูที่ 10 พื้นที่ 500 ไร พื้นที่ปาสมบูรณมีถนนรอบพื้นที่ปาชุมชน ปลูกพันธุไมเพิ่มเติมจํานวนมาก สันทรายกองงามเปน หมูบานอยูตดิ กับถนนสายหลักที่จะไปยัง อําเภอเชียงของซึ่งเปนอําเภอชายแดนติดกับประเทศลาว เปนคนพื้นเมือง คนยอง และไทลื้อ ไดอนุรักษดนตรีพนื้ เมือง การฟอนรําไทลื้อ ขบธรรมเนียมประเพณีไท ลื้อไวถึงปจจุบนั ปาชุมชนบานสันทรายกองงามใชเปนแหลงเรียนรู ของเยาวชนเรื่องของระบบนิเวศ และ เศรษฐกิจพอเพียง ความตั้งใจของผูนําชุมชนและชาวบานรวมกัน ทีจ่ ะใชปา เปนหองเรียนสําหรับเยาวชน และประชาชนทั่วไป ดั้งนัน้ การเก็บหาผลประโยชนจากของปา เชนหนอไม สมุนไพร ไมใชสอยตามครัวเรือนจึงมีการสอนจากรุนสูร ุน เพื่อไมใหหมดไปรวมถึงมีการปลูกไมทดแทน และหาความรูเ พื่มเติมตามแตโอกาส เปนทักษะไวถายทอดแกเยาวชนและประชาชนผูสนใจ ดวยความตั้งใจ โดยการมีสวนรวมของชาวบานและผูนําชุมชน ที่จะรักษาปาชุมชนจํานวน 500 ไร ใหอยูย ั่งยืนอยูคูกับบานสันทรายกองงามสืบไป 6.รายงานการสํารวจภาคสนามของบานหวยน้ําเย็นหมูท ี่ 13 พื้นที่ 150 ไร พื้นที่ปาสมบูรณชุมชื้น มีตนไมขนาดใหญจํานวนมากพืน้ ที่ปาชุมชนอยูติดกับหมูบาน ตอจากปาชุมชนเปน ปาอนุรักษของกรมปาไมจํานวนประมาณ 800 ไร เปนตนน้ําหวยน้ําเย็น บานหวยน้ําเย็น มีอากาศบริสุทธ บรรยากาศรมรื้น เปนชนเผาอิ้วเมี้ยน ชอบทํางานฝมือเย็บปกถักรอย รักความสงบในปา ชุมชนมีกระรอกจํานวนมาก แนวคิดโดยการมีสวนรวมของชาวบานและผูนําชุมชน จะใชปาชุมชน เปนแหลงทองเที่ยวเชิงอนุรักษ “ หมูบานกระรอก” จําหนายงานฝมือ เปนการเสริมรายไดใหแกชุมชน 7.รายงานการสํารวจภาคสนามของบานแซวกลางหมูที่ 14 พื้นที่ 1,005 ไร พื้นที่ปาชุมชนอยูบนเนินเขาเปนดินและหินสลับกันไมสูงมากนัก ไดมีการปลูกไมเสริมจํานวนมากและ สรางอางเก็บน้ําขนาดใหญไวในเขตปาชุมชน เมื่อขึ้นไปบนเขาในบริเวณเขตปาชุมชนจะมองเห็นทิวทัศนง ของแมน้ํา โขง วิถีชีวิตชาวบานที่ทํามาหากินอยูก ับแมนา้ํ โขง (หาปลา)มาตั้งแตสมัย ปู ยา ตา ยาย ชีวิตที่เรียบงายเปนธรรมชาติ ในปาชุมชนมีน้ําตก และสัตวปาหลายชนิดเชน นก,เกง,หมูปา,งู ชาวบาน แซว กลางมีฝม ือการทําเครื่องจักสานที่สืบทอดกันมาแตอดีต แนวคิดของบานแซวกลาง โดยการมีสวนรวมของชาวบานและผูนําชุมชน ตองการใชปาชุมชนเปนแหลงทองเทีย่ วเชิงอนุรักษ เพื่อเพิ่มรายไดใหกับชุมชน พรอมกับการจําหนายเครื่องจักสาน

31

กิจกรรมที่ 3 การรวมกันสํารวจภาคสนามเพื่อคนหาประวัติศาสตรชุมชน สินทรัพยชุมชน ขุมพลังชุมชน วันที่ 30 เดือนมีนาคม .2550 สถานที่บานผูใหญบานสันทรายกองงามหมูที่ 10 เรื่องการทําแผนที่ปาชุมชน และแบบสอบถามที่จะลงพืน้ ที่รวมกัน ในสวนที่ยังไมเขาใจ พรอมมอบอุปกรณการทํางานใหทกุ หมูบานที่เขารวมโครงการ ผูเขารวมประชุม 8 คน ผูนําบางหมูบานไมสามารถมารวมได ใชวิธี ฝากอุปกรณการทํางานไปให และแจงขอความ ในสวนทีย่ ังไมเขาใจทางโทรศัพท รายชื่อผูเขารวมประชุม 1. นายอานุภาพ เจริญไชย 2.นางจุฬาวดี หอมจันทร 3.นายทองคํา จับใจนาย 4.นายณรงค แกวคํา5.นายคําตัน ทิวาคํา 6.นายเสมา กาคํา 7.นายจํานงค แกวคํา 8. นายณรงค วังมณี

กิจกรรมที่ 3 การประชุมยอย ณ บานผูใหญบานสันทรายกองงามหมูที่ 10

ผลของกิจกรรม คนหาประวัติชุมชน สินทรัพยชุมชน ขุมพลังชุมชน

32 1.ประวัติชุมชนบานหวยเดื่อหมูที่ 4 หรือบานปาไรหลวงประกอบดวย ชนเผาอิ้วเมียน, อีกอ,มูเซอ,คน พื้นเมืองไมทราบวามาตั้งบานเรือนที่บานหวยเดื่อตั้งแต พ.ศ.ที่เทาไหร เปนการอพยพมาแบบทีละครอบครัว คอยๆรวมตัวเปนชุมชนขึ้นมาปาชุมชนของบานหวยเดือ่ เริ่มจากการกันพื้นที่ประมาณ 850 ไร ไวเปนแหลง น้ํา ทําประปาภูเขาหาของปาเชน เห็ด หนอไม สมุนไพร ชนิดของไมมี ไมไผ,ประดู, ตะเคียน,ตะแบก,สัก หวาย สินทรัพยชุมชน ขุมพลังชุมชนพื้นที่หมูบา นประมาณ 300 ไร ประชากร 1000 คน220 ครัวเรือน นับถือผี มี โรงเรียน 1 แหง อาชีพทําการเกษตรปลูกขาวโพด พืชไร รับจาง ในปาชุมชนมีสัตวปาเปนจํานวนมาก 2. ประวัติชุมชนบานปาตึงหมูที่ 5 ประกอบดวยชนเผาไทลื้อ,คนพื้นเมือง,คนยอง อพยพมาจาก อ.แมจัน ,อ. พาน, อ.เชียงคํา, อ.แมสาย จ. เชียงรายและ จ. ลําพูน ตั้งแตประมาณป พ.ศ. 2509 ปาชุมชนของบานปาตึง ริเริ่มขึ้นในป พ ศ 2518 ขณะนั้นมีราษฎร 258 ครอบครัว ไดจัดตั้งคณะกรรมการขึ้นแบงเขตปาชุมชนออก จากพื้นที่ทํากินของชาวบาน ไดพื้นที่ปาชุมชนจํานวนประมาณ 400 ไร ชนิดของไมมี สัก ,ประดู, กอ, เต็ง กระทอนปา, คอแลน, ไผ ,เห็ด, หนอไม ขุมทรัพยชุมชน พลังชุมชน พื้นที่หมูบานประมาณ 400 ไร ประชากร 2,009 คน 320 ครัวเรือน นับถือศาสนา พุทธ มีวัด 1 วัด โบราณวัตถุเจดีย 2 แหงวัดโบราณ 1 แหง โรงเรียน 1 แหง ศูนยเด็กเล็ก 1 แหง ศูนยหัต กรรมพื้นบาน (โรงทอผา) สถานที่ทองเที่ยวมีน้ําตกธรรมชาติ ทําไรขาวโพด สวนลิ้นจี่ ทํานา เลี้ยงสัตว สวน ยางพารา 3. ประวัติชุมชนบานเกาะผาคําหมูที่ 6 เมื่อป พ . ศ. 2493 ราษฎรจากประเทศลาวขามแมน้ําโขงมายังฝงง ประเทศไทยทีบ่ านเตาถานมาทํามาคาขายและมีราษฎรไทยมาจากภาคอีสาน จากภาคเหนือ จ.แพร,จ.ลําปาง อพยพมาอยูรวมกันจนถึงป พ. ศ.2525 จึงเปลี่ยนชื่อจากบานเตาถานเปนบานเกาะผาคํา ชื่อเกาะผาคํา เพราะวาหนาหมูบานมีแมนา้ํ โขงไหลผานมีเกาะอยูกลางน้ํา ปาชุมชนของบานเกาะผาคําเริ่มจาก ชาวบานใน ชุมชนเห็นวาปาไมในบริเวณรอบๆ หมูบา นคอยๆ หายไปเปนบานเรือน ที่ทํากินและเปนสิทธิ์เฉพาะบุคล จึงรวมตัวกันเมื่อประมาณ 18 ปที่ผานมา กันเขตใกลๆกับวัดเกาะผาคําจํานวนพื้นที่ประมาณ 500 ไร ใหเปน ปาชุมชนของหมูบาน ชนิดของไมมี ตะเคียน ,กอ, ตึง,ไผ,หวาย ของปามีเห็ด ขุมทรัพยชุมชน ขุมพลังชุมชน พื้นที่หมูบา นประมาณ 1047 ไร ประชากร 236 คน 58 ครัวเรือน ศาสนาพุทธ มีวัด 1 แหง อาชีพทํานา เลี้ยงสัตว ประมง (หาปลาในแมน้ําโขง ) รับจาง สวนผลไม ไรยาสูบ จักสาน ทําไม กวาด

33 4. ประวัติชุมชน บานหวยกวานหมูที่ 9 เปนชนเผาอิ้วเมีย่ นหรือเยา อพยพมาจากชายแดน อ.แมสาย แมสลอง อ.แมจัน มาตั้งบานเรือนอยูที่ บานหวยกวานตัง้ แตป พ.ศ. ที่เทาไหรไมมีการบันทึกไว ปาชุมชน ของบานหวยกวาน เกิดจากประชาชนไดประโยชนจากปา จึงมีความเห็นชอบของชุมชนอนุรักษปา ประจํา หมูบานไวจํานวนประมาณ 240 ไร ชนิดของไม ประดู , ไผ, ตะเคียน,ตะแบก,หวาย,สัก,สมุนไพร ขุมทรัพยชุมชน ขุมพลังชุมชน พื้นที่หมูบ านประมาณ 70 ไร ประชากร 800 คน 80 ครัวเรือน นับถือ บรรพบุรุษ ยึดถือประเพณีตรุษจีน มีโรงเรียน 1 แหง สถานที่สําคัญคืออนุสรณสถาน 3 ผูกลา อาชีพทําไร ขาวโพด รับจาง ทํานาโดยการปลูกขาวไร 5. ประวัติชุมชนบานสันทรายกองงาม หมูที่ 10 ประชาชนสวนใหญเปนชนเผาไทลือ้ คนพื้นเมือง ประวัติ เดิมเปนหมูบานราง ชื่อบานปากลวย มมีราษฎรคนพื้นเมืองมาทําไร จํานวน 10 ครอบครัว เปนพืน้ ที่อุดม สมบูรณ ตอมาชนเผาไทลื้อไดอพยพมาอยูรวมดวยจนถึงป พ.ศ. 2518 ไดตั้งชื่อหมูบา นใหมวา สันทรายกอง งาม อยูในการปกครองของอําเภอแมจัน จังหวัดเชียงราย มาถึงป พ.ศ. 2522 จึงมาอยูใ นการปกครองของอ. เชียงแสน จ.เชียงราย ปาชุมชนของบานสันทรายกองงามเริ่มตนขึ้นเมื่อป พ.ศ. 2518 โดยราษฎรในหมูบาน และกรรมการหมูบานเห็นสมควรกันพืน้ ทีป่ าชุมชนขึ้นเพื่ออนุรักษปาไมไวใหรุนลูกหลานและเยาวชนรุน หลัง ไดพื้นทีเ่ หมาะสมออกจากหมูบานไปทางทิศตะวันออกประมาณ 500 เมตร มีสภาพเปนที่ราบเนินเขา สภาพปาไมยังคงสมบูรณเนือ้ ที่ประมาณ 500 ไร และปลายป พ.ศ. 2518 ราษฎรและกรรมการหมูบ านมี ความเห็นที่จะรักษาปาไวใหเปนปาถาวร อุดมสมบูรณสืบไป จึงริเริ่มตั้งกฎระเบียบการใชปาชุมชนรวมกัน ขึ้น 3 ขอดังนี้ 1. ถาผูใดตัดไม 1 ตน ตองเสียคาปรับ 500 บาท ถึง 1,000 บาท 2. หามลาสัตวในปาชุมชน ฝาฝนปรับตัวละ 1,000 บาท 3. หามจุดไฟในปาชุมชน ฝาฝนปรับตัวละ 5,000 บาท ชนิดของไม ประดู ,สัก , หวาย ,ไมแดง ,ไมรัง , ไมไผ , สมุมไพรหลายชนิด ขุมทรัพยชุมชน ขุมพลังชุมชน พื้นที่หมูบ านประมาณ 200 ไร ประชากร 1,200 คน 240 ครัวเรือน ศาสนาพุทธ มีวัด 2 แหง โรงเรียน 1 แหง สถานีอนามัย 1 แหง หมวดการทาง 1 แหง มีสงที่นาสนใจคือ กลุม ดนตรีพื้นบาน กลุมวัฒนธรรมประเพณีชาวไทลื้อ อาชีพรับจาง คาขาย ทําการเกษตร เลี้ยงสัตว ประวัติชุมชน บานหัวยน้าํ เย็น หมูที่ 13 เปนชนเผาอิ้วเมียนหรือเยา มาตั้งบานเรือนอยูบานหวยน้ําเย็น ตั้งแต ป พ.ศ.2512 อพยพมาจาก อ.เทิง จ.เชียงราย พื้นที่เปนภูเขาสูงมีการถางปาจํานวนมาก เพื่อทําไรเลื่อนลอย ปา ชุมชนของบานหวยน้ําเย็นเกิดขี้นจากชาวบานสวนหนึ่งมีแนวคิด จะรักษาพื้นปาไว เพื่อเปนแหลงอาหาร แหลงน้ํา แหลงสมุมไพร ชาวบานจึงรวมตัวกันขึน้ แบงกันเขตภูเขา ออกจากการถางปา ทําไรเลื่อยลอย ได เนื้อที่ประมาณ 150 ไร และอนุรักษ ไวจนปจจุบัน บานหัวยน้ําเย็น มีปาตนน้ํา แยกจากพื้นที่ปาชุมชน ของ หมุ บานอีกจํานวนประมาณ 800 ไร เปนตนน้ําของน้ําแมแอบ ลําหวยน้ําแมเย็น ชนิดของไม ไมเต็ง ไผ ไมแดง ไมลัง ตะเคียน จําปปา หนอไม สมุมไพรหลายชนิด ขุมทรัพย ขุมพลังชุมชน พืน้ ที่ประมาณ ไร

34 ประวัติชุมชน บานแซวกลางหมุที่ 14 เปนราษฎรที่อพยพมากจาก จ.เชียงใหม จ.ลําพูน ชนเผาไทยลื้อ , ชาว ยอง มาอยูรวมกันเปนบานแซวกลาง อยูในการปกครองของ อ.แมจัน จ.เชียงราย จนถึงป พ.ศ. 2524 จึงมาอยู ในการปกครองของ อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ปาชุมชนของบานแซวกลาง เริ่มตนจากราษฏรในชุมชนมีความ ตองการที่จะรักษาปาไมไกลๆ หมูบานไวเปนแหลงปจจัย 4 จึงรวมตัวคัดเลือกพื้นทีท่ ี่มีความเหมาะสม ได พื้นที่จํานวน 1,005 ไร เปนปาชุมชนของหมูบาน ชนิดของไม , ไมไผ , ตะแบก , ประดู , กอ , หนอไม , หวาย , เห็ด

35

กิจกรรมที่ 4 การคนหาความตองการชุมชนและแนวทางการพัฒนาชุมชน โดยการมีสวนรวมของประชาชน การประชุมเชิงปฏิบตั ิการโดยการมีสวนรวมของประชาชน วันที่ 5-7 เมษายน พ.ศ.2550 สํารวจภาคสนาม สถานที่จัดประชุม หอประชุมหมูบานปาตึงหมูท5ี่ ต.บานแซว อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ผูเขารวมประชุม จํานวน 9 คน รายชื่อผูเขารวมประชุม และสํารวจภาคสนาม 1. นายทองคํา จับใจนาย 2 นายแสงติง แซพาน 3 นายณรงค แกวคํา 4 นายจํานงค แกวดํา 5, นายเสมา กาคํา 6 นายคําตัน ทิวาคํา 7 นายอุดมกิจ สุขศิริมงคลกิจ 8 นายณรงค วังมณี 9 นายอานุภาพ เจริญไชย วิทยากร เนื้อหาการจัดกิจกรรม กําหนดการ 8.30 ลงทะเบียน 9.00 ผูนําหมูบานสงมอบแผนที่ปาชุมชน ที่จัดทํามาตามความเปนจริง และอธิบายแผนที่ 10.00 วิทยากร มอบแบบสอบถามที่จัดพิมพเสร็จเรียบรอยแลว เปนแบบสอบถามที่มาจากการมีสว นรวม กันสรางของชุมชน 7 หมูบานที่เขารวมโครงการ เมื่อวันที่ 23 -25 มีนาคม 2550 เพื่อลงสํารวจภาคสนาม คนหาความตองการของชุมชน มีชื่อวา แบบสอบถามความพึงพอใจและรับขอเสนอแนะ โครงการยกระดับการอนุรักษปา ไม โดยการมีสวนรวมของประชาชน ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย การลงสํารวจภาคสนามใหผูนําชุมชนคัดเลือกทีมหมูบานละสามคน จะมาพบกันอีกครัง้ วันที่ 7 เมษายน 2550 สถานที่ ที่ทําการผูใหญ บานสันทรายกองงามหมูที่ 10 ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย เพื่อสงมอบผลงานการลงสํารวจภาคสนาม 11.30 ปดประชุม

36

ผลของการจัดกิจกรรมที่ 4

การลงสํารวจภาคสนาม วันที่ 5 - 7 เมษายน 2550 ผลการประชุมวันที่ 5 - 7 เมษายน 2550

37

แผนที่ของชุมชน

z แผนที่

แผนที่

38

แผนที่

แผนที่

39

แผนที่

แผนที่

40

ตัวอยางแบบสอบถาม(1)

41

ตัวอยางแบบสอบถาม(2)

42

การประชุมเตรียมตอนรับคณะรัฐมนตรีประเทศ AFGHANISTAN & U N D P

43 จะเดินทางมาทองที่ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย วันที่ 1 พฤษภาคม 2550 สถานที่ ที่ทําการผูใหญบานสันทรายกองงามหมูที่ 10 วันที่ 27 เมษายน 2550 ผูเขารวมประชุม กํานันตําบลบานแซว ผูนาํ หมูบานที่เขารวมโครงการ นายอานุภาพ เจริญไชย นางจุฬาวดี หอมจันทร นายอัศนีย วงคอารี ผลการประชุม สถานที่หอประชุมบานสันทรายกองงามใชเปนที่ตอนรับ มอบมาลัยดอกมะลิสด จัดบรรเลง สลอ ซอ ซึง เปนดนตรีพนื้ บานของภาคเหนือ โดยคนเฒาและเยาวชน บรรยายเรื่องการอนุรักษปา ชุมชน โดยการมีสวนรวมของประชาชน บรรยายโดยคณะกรรมการปาชุมชน จัดเลี้ยงกาแฟ น้ําดื่ม มอบของที่ ระลึก ตอจากนั้น เขาพื้นที่ปา ชุมชนบานสันทรายกองงามชมสมุนไพรตามธรรมชาติ ที่เกิดขึ้น เขาพื้นที่ปา ชุมชนบานปาตึงชมน้ําตกตามธรรมชาติ และวัดผาลาดซึง่ มีโบรานสถานเกาแก มีลําน้าํ ใหลผานขางวัด กอกําเนิด น้ําตกผาลาด ซึ่งเปนตนกําเนิดลําน้ําแมแอบ

โบราณสถาน วันที่ 1พฤษภาคม 2550

44

โบราณสถาน วันที่ 1พฤษภาคม 2550

รัฐมนตรีชวยมหาดไทยประเทศอัฟกานิสถานมอบเข็มที่ระลึกให คุณอานุภาพ เจริญไชย เนื่องในโอกาสมาศึกษาดูงานและเยี่ยมชมโครงการ วันที่ 1พฤษภาคม 2550

45

คนเฒาและเยาวชนเลนดนตรีพื้นบาน สลอ ซอ ซึง ตอนรับคณะศึกษาดูงาน วันที1่ พฤษภาคม 2550

คณะถายรูปรวมกับกรรมการปาชุมชนในโครงการ วันที่ 1พฤษภาคม 2550

46

คณะเขาเยี่ยมชมแหลงสมุนไพรธรรมชาติ วันที่ 1พฤษภาคม 2550

คณะนั่งพักผอนภายในวัดน้ําตกผาลาด วันที่ 1พฤษภาคม 2550

47

เยี่ยมชมโบราณสถานที่วัดน้าํ ตกผาลาด วันที่ 1พฤษภาคม 2550

คณะเขาชม น้าํ ตกธรรมชาติในเขตปาชุมชน บานปาตึงหมูที่ 5 หนาวัดผาลาด

48 วันที่ 1พฤษภาคม 2550

เรื่องสงโครงการเขาประกวดรางวัลลูกโลกสีเขียว ไดรับการประสานจากสถาบันพระปกเกลา โดย ด.ร. ถวิลวดี บุรีกุล ใหสงผลงานของโครงการการอนุรักษ ปาไมโดยการมีสวนรวมของประชาชน เขาประกวดรางวัลลูกโลกสีเขียว ประมาณเดือนพฤษภาคม 2550 ภาพถายการตอนรับคณะกรรมการลูกโลกสีเขียว 3ครั้ง

ตอนรับกรรมการลูกโลกสีเขียวหอประชุมบานผาคํา หมู 6

ตอนรับกรรมการลูกโลกสีเขียวหอประชุมบานผาคํา หมู 6

49

ตอนรับกรรมการลูกโลกสีเขียวหอประชุมบานผาคํา หมู 6

ตอนรับกรรมการลูกโลกสีเขียวหอประชุมบานผาคํา หมู 6

50

โครงการยกระดับการอนุรักษโดยการมีสวนรวมของประชาชน ตามแนวพระราชดําริ 72 พรรษา พระบรมราชินีนาถ ( People’s Audit on forest conservation )

51

กิจกรรมที่ 5-6 การติดตามสนับสนุนและประเมินผลอยางมีสวนรวม การประชุมเชิงปฏิบัติการ โดยการมีสวนรวมของประชาชน วันที่ 16-17 กุมภาพันธ 2551 1. การติดตามสนับสนุนและประเมินผล เพื่อใหเกิดการปรับปรุงดานการบริหารและพัฒนาชุมชน ใหสอดคลองกับความตองการของประชาชน 2. ประเมินผลและสรุปผลของการบริหารแบบมีสวนรวมระหวางผูมีสวนไดเสียและผูเกี่ยวของ 3. รวมกันเพิ่มประสิทธิภาพการอนุรักษปาไม ภายใตความตกลงรวมกันเปนธรรมนูญพลเมือง สถานที่จัดประชุม หอประชุมบานสันทรายกองงามหมูที่ 10 ต. บานแซว อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ผูเขารวมประชุมคณะกรรมการหมูบ านปาไม ผูนาํ ชุมชนหมูที่ 4,5,6,9,10,13,14 จํานวน 53 คน รายชื่อผูเขารวมประชุม 1. บานหวยเดื่อหมูที่ 4 1นายอุดมกิจ สุขศิริมงคล 2 นายโกวิทย แซฟุง 3 นายประสทิธ แกนธิ 2. บานปาตึงหมูที่ 5 1.นายบุญชวย คําเมืองชื่น 2 นายจักร ประชุม 3 นายบุญเที่ยง กันทะอิน 4.นายจรัญ จําปาทอง 5 นายบุญธรรม สุคํามา 6 นายคําตัน ทิวาคํา 3. บานเกาะผาคําหมูที่ 6 1.นายภิรมย จันทรรังษี 2.นายบัญชา แกวคํา 3.นายอนันต จงรักษ 4. นายจํานงค จงรักษ 5.นายสุนทร เพรชฟก 4. บานหวยกวานหมูที่ 9 1.นายไพโรจน ฟุงสกุลเสรี 2 นายไซเชียง แซจาว 3 นายพีรพัฒ สมพร 4 นายนอย แซจาว 5 นายชัยวัฒ เจริญศีรโชติชวง 6 นายบรรจง สุคนธวัฒเมธี 7 นายเลาอู แซฟุง 8 นายเกาฟาม แซพาน 9 นายศราวุฒิ ฟุงสกุลเสรี 5. บานสันทรายกองงามหมูที่ 10 1. นายทองคํา จับใจนาย 2. นายยืนยง แสงสุวรรณ . 3. นายอนันต ศิริวงคษา 4. นายเฉลิมชัย จับใจนาย 5. นายกองคํา นอยหมอ 6.นายสนอ คํามูล 7 .นายสงัด ใจแกว 8.นางนอย ไชยนาท 9.นาย ส. 6. บานหวยน้ําเย็นหมูที่ 13 1. นายเกาเชียง แซลี่ 2. นายพนาไพร แซฟุง 3. นายแสงติง แซพาน 4 นายอุงไหน แซฟุง 5 นายมนตชัย แซพาน 6 นายเจียมลิน แซจาว 7 นายไหนเส็ง แซลี 7. บานแซวกลางหมูที่ 14 1นายณรงค แกวคํา 2นายอินจันทร แกวคํา 3นายเรือน คําแหวน

52 4นายสมบุญ แกวคํา 5นายประพันธ แกวคํา 6 นายสันลี แกวคํา วิทยากรและผูประสานงาน นายอานุภาพ เจริญไชย กํานันบุญธรรม จันทาพูน นายอัศนีย วงคอารี น.พ. อุทัยวรรณ กาญจนกามล นางจุฬาวดี หอมจันทร นางนภาพร จันทิมา แมหลวงบานสันทรายกองงามหมูที่ 10 เนื้อการจัดกิจกรรม กําหนดการ วันที่ 16 กุมภาพันธ 2551 8.00 ลงทะเบียน 8.30 สรางแผนที่ทางความคิดรวมกัน 10.00 รับประทานอาหารวาง 10.30 สรุปการสรางแผนที่ทางความคิดรวมกัน 12.00 รับประทานอาหารกลางวัน 13.00 รวมกันคนหาอนาคต 14.00 รับประทานอาหารวาง 15.00 สรุปการคนหาอนาคตรวมกัน 16.30 ปดการประชุม ผลการประชุม

รวมกันสรางแผนที่ความคิด โดยใชบัตรคํา แบงเปนหกกลุม กลุมมวนใจ ความสามัคคี ปองกันไฟปาไมใหลาม ปาอุดมสมบูรณ ตนไมอุดมสมบูรณ เพิ่มแหลงน้ํา มีสัตวปา มาก ความรัก ของปามีมาก สมุนไพร น้ําไมทวม

กลุมฮักปา ปาดีมีสัตวอยู ชวยกันรักษาปาไม อนุรักษดูแลปาชุมชน มีปามีอาหาร รักปารักสัตว มีน้ํามียา เรารักปาไมสัตวปาไดอาศัย ไมทําลายปาไม มีปามีสมุนไพร เราไมจดุ ไฟในปาของเรา

กลุมพิทักษปาสีเขียว มีปาเขียวชุมชืน่ ดี สามารถอนุรักษปาใหเปนปา อยางถาวร ปลูกตนไมเสริมที่วางเปลา รวมใจรวมแรง ความสําเร็จคือความสามัคคี รวมคิดรวมทํา ความสําเร็จจึงตามมา สามารถจัดกฎระเบียบ คุมครองปาได

53 อากาศดี ริมน้ําลานไผ

กลุมบานเล็กในปาใหญ การดูแล การปองกัน การรักษา และสงเสริม ผมรักปาไม ความสามัคคี ของเรานั้น จะรักษาไว ตลอดไป

หามตัดไมในปาชุมชน มีกฎระเบียบ มีปาสัตวอยู ไมเห็นแกตวั

กลุมปาในฝน ผมดีใจเห็นปาสวยงาม ผมรักปา น้ําสมบูรณ เพิ่มแหลงน้ํา ปลูกปาเพิ่ม

กลุมหมูบานกระรอก ชาวบานใหความรวมมือ รักษาปาไม ปองกันไฟปา รักษาสัตวปา รักสิ่งแวดลอม ฟนฟูปา บานเล็กในปาใหญ เปนแหลงทองเทีย่ ว เชิงนิเวศน สรางรายไดแกชมุ ชน การสรางแผนที่ทางความคิดรวมกัน มีความหลากหลายในความตองการ แบงเปนหัวขอดั้งนี้ สามัคคี สรางเสริม สรางสรรค ปองกัน อนุรักษรักษา เศรษฐกิจ

54

บัตรคําแผนที่ทางความคิด วันที่ 16- 17 กุมภาพันธ 2551

55 ผลการประชุม รวมกันคนหาอนาคตของชุมชนตําบลบานแซวและปาชุมชน โดยใชบัตรคํา แบงเปนหกกลุม ไดความตองการของชุมชนโดยการมีสวนรวมของชาวบานและผูนําชุมชน แบงได7หัวขอดั้งนี้ 2 สังคม 3 การเมือง 1 สิ่งแวดลอม อยากไดหมูบานทองเที่ยว ชุมชนเข็มแข็ง อยากเปนกิ่งอําเภอ ปาไมสีเขียว เมืองหลวง อยากไดเอกสารสิทธิ์ที่อยูอาศัย สถานที่ทองเที่ยว อยากใหรฐั บาลชวยดูแล อยากไดปา 4 เศรษฐกิจ หมูบานกระรอกเที่ยวชมธรรมชาติ อยากเห็นน้ําใหลไฟสวางทางดี มีเงินใช ความเขียวชอุม ของตนไมใหญ อยากใหมีโรงงานขนาดใหญ รมเย็น สรางอาชีพในชุมชน ความสมบูรณปาไมกลับมา 5ปขางหนาอยากใหมีความเจริญ ปลอดมลพิษ กวานี้สิบเทา อนาคตอยากใหมีปาไมทุกหมูบาน มีงานทําเพิ่มรายได บานเล็กในปาใหญ ดานเศรษฐกิจรุงเรือง สังคมรูรัก จัดระบบกรรมการหมุนเวียน สามัคคี ปาชุมชน 5 ปตอไปจะเปนทีเ่ พาะพันธุสัตวปา อยากเห็นทาเรือ ในอนาคตอยากใหมีน้ําทําการเกษตร ทุกหมูบา น 5 การศึกษา อยากมีมหาวิทยาลัย ความเจริญกาวหนาดานการศึกษา

-

การคนหาอนาคตของชุมชน การเมืองและสิ่งแวดลอมมาเปนลําดับตน ตามดวยสุขภาพ การศึกษาสังคม

6 วัฒนธรรม 7 สุขภาพ ตําบลบานแซว 5 ปขางหนา(อนาคต) -อยากใหตําบลสรางสวนสาธารณะตําบลใน การพักผอน -สรางตลาดในตําบลใหใหญกวานี้

56

บัตรคําการรวมกันคนหาอนาคตเมื่อแยกหัวขอตามความตองการของชุมชน วันที่ 16- 17 กุมภาพันธ 2551

บัตรคําการรวมกันคนหาอนาคต วันที่ 16- 17 กุมภาพันธ 2551

57 ภาพผูเขารวมประชุมเชิงปฏิบัติการโดยการมีสวนรวมฯลงทะเบียน วันที่ 16-17 กุมภาพันธ 2551

ภาพผูเขารวมประชุมเชิงปฏิบัติการโดยการมีสวนรวมฯ วันที่ 16-17 กุมภาพันธ 2551

58 ภาพผูเขารวมประชุมเชิงปฏิบัติการโดยการมีสวนรวมฯ วันที่ 16-17 กุมภาพันธ 2551

59 ภาพผูเขารวมประชุมเชิงปฏิบัติการโดยการมีสวนรวมฯ วันที่ 16-17 กุมภาพันธ 2551

อานบัตรคําแผนที่ทางความคิดของทุกคน วันที่ 16-17 กุมภาพันธ 2551

60

ท.พ. อุทัยวรรณ กาญจนกามล อธิบายเรื่องการใชบัตรคํา วันที่ 16-17 กุมภาพันธ 2551 วันที่ 17 กุมภาพันธ 2551 เนื้อหากิจกรรม กําหนดการ 8.30 ลงทะเบียน 9.0 รวมกันคิดจัดทําธรรมนูญพลเมือง ที่จะใชรวมกัน 10.0 รับประทานอาหารวาง 11.0 สรุปความตองการของการจัดทําธรรมนูญพลเมือง 12.0 รับประทานอาหารกลางวัน 13.30 ประเมินผลแบบมีสวนรวม 14.30 รับประทานอาหารวาง 15.00 สรุปการประเมินผลแบบมีสวนรวม(ตอ) 17.00 ปดการประชุม

61

ผลการจัดทําธรรมนูญพลเมืองที่ตําบลบานแซว ธรรมนูญพลเมือง คือกฎขอบังคับที่จะใชรวมกัน 7 หมูบานและหมูบานเครือขาย มีเนื้อหาดังตอไปนี้ ขอที่หนึ่ง ขอที่สอง ขอที่สาม ขอที่สี่ ขอที่หา

ไมลาสัตวในปาชุมชนของหมูบา นอื่นโดยไมไดรับอนุญาต ไมเขาไปตัดไมและหาของปาในเขตปาชุมชนของหมูบานอื่นโดยไมไดรับอนุญาต จะแลกเปลี่ยนความรู ประสบการณ ขอมูล เกีย่ วกับการพัฒนาปาชุมชนซึ่งกันและกัน ยินดีตอนรับสมาชิกใหม ที่จะเขารวมโครงการในอนาคต อนุญาตใหสมาชิกในเครือขายปาชุมชนใชทรัพยกรในปาชุมชนของตนเอง ไดตามสมควร และตามความเปนจริง โดยความเห็นชอบสวนใหญของสมาชิก ขอที่หก ยินดีสนับสนุนสินคาจากปาชุมชนในเครือขาย และการทองเที่ยวเชิงอนุรกั ษในปาชุมชนของ เครือขาย สนับสนุนกิจกรรมตางๆในเครือขายปาชุมชน ขอที่เจ็ด ใหความรวมมือในการประสานงาน ประชาสัมพันธ และตอนรับ ใหเกิดเครือขายการอนุรักษปา ชุมชนโดยการมีสว นรวมของประชาชน เพิ่มขึน้ ในอนาคต

รวมเปนพหุภาคี จัดทําธรรมนูญพลเมือง วันที่ 16-17 กุมภาพันธ 2551

62

การประเมินผลการดําเนินงานของทีมงานอยางมีสวนรวม โดยใชบัตรคําและแผนทีใ่ ยแมลงมุม แบงเปนหกกลุมไดผลการประเมินลําดับความสําคัญ ตามบัตรคําและแผนที่ใยแมลงมุมดั้งนี้ 2 บุคลากร 3 ปจจัย 4 วิสัยทัศน 1 ความสามัคคีคือพลัง เขาใจกัน รับผิดชอบตอหนาที่ ขาดงบประมาณ _ มีความจริงใจตอกัน มีความรูและหนาที่ เงิน ความสามัคคีและกําลังใจ เข็มแข็ง งบประมาณ ของชุมชน ความเสียสละ ก.ออมทรัพย ความรวมใจกัน ความเสียสละเวลา รวมพลัง ความสามัคคีความเข็มแข็ง รวมใจ ความเขาใจกัน มีความจริงใจตอตนเองและผูอื่น ชุมชนสามัคคี สามัคคีงบประมาณ ความรวมมือ ความสมัครใจ รวมมือกัน ไดรับความรูหลายอยางทําใหเกิดกําลังใจจึงทํางานรวมทีมกันได รักใครปองดอง การประเมินผล สรุปตามความสําคัญของบัตรคําและแผนที่ใยแมลงมุม ความสามัคคีเปนลําดับแรก บุคลากร ปจจัย

63

สรุปความตองการของชุมชนและประเมินผลรวมกัน วันที่ 16- 17 กุมภาพันธ 2551

สรุปความตองการของชุมชนและประเมินผลรวมกัน วันที่ 16- 17 กุมภาพันธ 2551

64

ภาคผนวก “อบรมการยกระดับ การใหบริการสาธารณะโดยการมีสวนรวมของประชาชนระดับกาวหนา” (Advance People’ s Audit ) วันที่ 25 -29 กุมภาพันธ 2551 ณ. ชลพฤกษรีสอรท จ. นครนายก นายอานุภาพ เจริญไชย เจาของโครงการ การยกระดับการอนุรักษปาไมโดยการมีสวนรวมของประชาชน นางจุฬาวดี หอมจันทร ผูประสานงานโครงการ ไดรับการคัดเลือกใหเขาอบรม(Advance People’ s Audit ) รวมกับเพื่อนๆที่มาจากสี่ภาคของประเทศไทย ภาคเหนือ ภาคอีสาน ภาคกลาง ภาคใต จากเดิมมีผูไดเขารับการอบรมภาคละหนึ่งจังหวัดๆละ 50 คน รูสึกภาคภูมิใจที่ไดรับการคัดเลือกเปนหนึง่ ใน 27 คน

65

อบรมการยกระดับ กาวหนา

อบรมการยกระดับ กาวหนา

66

อบรมการยกระดับกาวหนา

67

อบรมการยกระดับ กาวหนา

68

อบรมการยกระดับ กาวหนา

69

การนําเสนอผลงานโครงการ การยกระดับการอนุรษั ปาไมโดยการมีสวนรวมของประชาชน (People’ s Audit ) วันที่ 11 มีนาคม 2551 ณ. โรงแรมเดอะแกรนด อยุธยา บางกอก การนําเสนอผลงานในครั้งนี้สถาบันพระปกเกลา & UNDP จัดพิมพเปนหนังสือ ชื่อวา เรือ่ งเดนอยากเลา มีผลงานของหลายโครงการในหนังสือ

70

71

72

73

ปจจัยแหงความสําเร็จ – ผูนําชุมชนและประชาชนทั้ง 7 หมูบาน พระสงฆในพื้นที่ หมูบาน ใกลเคียง เปดใจใหโอกาส ทําใหชุมชนเกิดนวตกรรมทางความคิด – คณะวิทยากร ซึ่งมาจากเพื่อนๆ รวมสถาบัน รุนที่ 1 มาถายทอดความรู – คณะอาจารยจากสถาบันพระปกเกลา และ สํานักงานคณะกรรมการ พัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) ภายใตการสนับสนุนของโครงการพัฒนา แหงประชาชาติประจําประเทศไทย (UNDP) ใหคําปรึกษาและสนับสนุน

74 สถาบันพระปกเกลาและ UNDP ตอนรับคณะศึกษาดูงานจากประเทศเวียนดนาม ณ โรงแรม The Teak Spa & Resort จังหวัดเชียงราย วันที่ 17-21 มีนาคม 2551

75 คณะศึกษาดูงานจากประเทศเวียดนามเขาอบรมการมีสวนรวมของประชาชน

76 พตท.ธาตรี กุลวัฒน ศิษยเกาสถาบันพระปกเกลา นําเสนอโครงการ ตํารวจยิ้ม

นายอนุภาพ เจริญไชย ศิษยเกาสถาบันพระปกเกลา นําเสนอโครงการ การยกระดับการอนุรักษปาไมโดยการมีสวนรวมของประชาชน

77 การประเมินผลโดยการมีสวนรวม

78

79 คณะศึกษาดูงานจากประเทศเวียดนาม เขาเยีย่ มชม โครงการการยกระดับการอนุรักษปาไมโดยการมีสวนรวมของประชาชน ณ.ตําบลบานแซว อ.เชียงแสน จังหวัดเชียงราย วันที่ 19 มีนาคม 2551

บานหวยน้ําเย็นหมูที่ 13ตอนรับคณะศึกษาดูงานจากประเทศเวียดนาม วันที่ 19 มีนาคม 2551

80

อธิบดีชนกลุมนอยจากประเทศเวียดนามมอบของที่ระลึกให นายทองคํา จับใจนาย ผูใหญบานสันทรายกองงาม หมู 10

นายสมควร สุตะวงค นายก อบต.บานแซว อ.เชียงแสน จ.เชียงราย มอบของที่ระลึกให

81 นักศึกษาแลกเปลี่ยนจากประเทศสหรัฐอเมริกา เขาเยีย่ มชมโครงการฯ

นายปรีชา กมลบุตร ผูวาราชการจังหวัดเชียงราย เลี้ยงตอนรับคณะศึกษาดูงานจากประเทศเวียดนาม เจาหนา UNDP คณะอาจารยและนักศึกษาสถาบันพระปกเกลา ณ ภัตคารยูนาน ริมแมน้ํากก จังหวัดเชียงราย

82

อธิบดีชนกลุมนอย ประเทศเวียดนาม มอบของที่ระลึกใหทานผูวาราชการจังหวัดเชียงราย