‫ﻗﺤﻄﻲ اﻣﺎﻧﺖ ﻋﻠﻤﻲ در اﻳﺮان‬

‫ﻗﺤﻄﻲ اﻣﺎﻧﺖ ﻋﻠﻤﻲ در اﻳﺮان‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ‪ :‬اﺣﻤﺪ ﺻﺪري‬

‫ﻛﺎرﮔﺰاران‪:‬ﻓﺮﻫﻨﮓ داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ اﻳﺮان در ﻛﻒ ﺷﻴﺮ ﻧﺮ ﺧﻮﻧﺨﻮاره »ﻋﺪم اﻣﺎﻧﺖ ﻋﻠﻤﻲ« ﮔﺮﻓﺘﺎر اﺳﺖ وﻟﻲ ﻧﺎاﻣﻴﺪ ﻧﺸﻮﻳﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﺗﺴﻠﻴﻢ و رﺿﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﺎره ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﭼﺎره ﺟﺪيﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﻴﻤﺎري و ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻣﺪاواي اﺳﺎﺳﻲ اﺳﺖ ﻧﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻋﻼﻳﻢ ﻣﺮض‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻤﻖ ﻓﺎﺟﻌﻪ را وﺟﺪان ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺎ دو رﺳﻮاﻳﻲ اﺧﻴﺮ دﻛﺘﺮاي ﻣﺠﻌﻮل وزﻳﺮ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻋﻠﻤﻲ »ﺑﺒﺮ‬ ‫و ﺑﭽﺴﺒﺎن« ﻣﺪرس داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرش ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﺪرس داﻧﺸﮕﺎه اﺳﺖ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﺎر ﺳﺨﺘﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺪﺗﺮ از وزﻳﺮ ﺟﺎﻋﻞ‬ ‫ﻣﺪرك‪ ،‬ﻣﺪاﻓﻌﺎن اوﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﺟﺎي ﺳﺮاﻓﻜﻨﺪﮔﻲ در ﻛﻨﺞ اﻋﺘﺬار آب را ﮔﻞآﻟﻮد و ﺷﻬﺮ را ﺷﻠﻮغ ﻛﺮده و ﺑﺮاي دﺳﺘﻤﺎل ﻳﻚ‬ ‫ﻣﺪرك ﻣﺠﻌﻮل ﻣﻲﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻗﻴﺼﺮﻳﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺪركداران را ﺑﻪ آﺗﺶ ﺑﻜﺸﻨﺪ‪ .‬آﻧﺎن ﻛﻪ راﻳﺖ اﺧﻼق و ﻣﻌﻨﻮﻳﺖ را در ﻣﺠﺎﻣﻊ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮﻋﻈﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻴﻪ و ﺗﺒﺮﺋﻪ اﻳﻦ ﻧﺎدرﺳﺘﻲﻫﺎ در اﻳﻦ ﺳﻄﺢ از ﻧﻈﺮﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﻧﻴﺴﺖ و دور ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ‬ ‫از ﻋﻄﺎر ﭘﺮﮔﻮ ﺑﭙﺮﺳﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺸﻚ ﭼﺮا ﺧﻮد ﻧﻤﻲﺑﻮﻳﺪ؟ در ﺷﻴﻮع ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﺪم اﻣﺎﻧﺖ ﻋﻠﻤﻲ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ دﻓﺎﻋﻴﺎت‬ ‫ﺧﺎﻃﻴﺎن را ﻣﺮور ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺼﺪاق ﻋﺬر ﺑﺪﺗﺮ از ﮔﻨﺎﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ ﻗﺒﻮل ﻛﻨﻴﻢ آﻗﺎي وزﻳﺮ ﻧﻪ ﻣﻲداﻧﺴﺘﻪ دﻛﺘﺮ اﻓﺘﺨﺎري‬ ‫ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺒﻨﺎي ﺷﻐﻞ ﺗﺪرﻳﺲ در داﻧﺸﮕﺎه ﻳﺎ ارﺗﻘﺎ ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻪ ﺧﺒﺮ داﺷﺘﻪ ﻛﻪ آﻛﺴﻔﻮرد ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻔﺘﻲﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﺴﻲ دﻛﺘﺮاي‬ ‫اﻓﺘﺨﺎري ﻧﻤﻲدﻫﺪ‪ .‬ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎﻳﻲ از ﻣﻘﺎﻟﻪاي ﻛﻪ آن اﺳﺘﺎد ﺑﻪﻧﺎم ﺧﻮد ﭼﺎپ ﻛﺮده اﺳﺖ ﻛﺎر داﻧﺸﺠﻮي‬ ‫ﺑﻲﻧﺎﻣﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺎورﻗﻲﻫﺎي ﻣﻘﺎﻟﻪ را ﺳﺮﺧﻮد از ﺟﺎﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮده و در واﻗﻊ ﺑﺨﺶﻫﺎي اﻋﻈﻢ اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻛﺎر‬ ‫ﺧﻮد ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦﻫﺎ ﺗﺎﺑﻠﻮي ﻓﻘﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ آﻛﺎدﻣﻴﻚ ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﺒﻴﻨﺪ اﻳﻦ ﻣﻘﺎم ﻛﺸﻮري آن ﻫﻢ در ﻛﺸﻮري‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﺮان ﻛﻪ ﻗﺮنﻫﺎ ﻣﻬﺪ ﺗﻤﺪن ﺟﻬﺎن ﺑﻮده ﭼﻘﺪر از ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﺮت اﺳﺖ! ﺑﺒﻴﻨﺪ ﻣﺪرس داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ آﻧﭽﻨﺎﻧﻲ‪ ،‬ﭼﻄﻮر از‬ ‫ﻣﻮازﻳﻦ ﺻﺪاﻗﺖ ﻋﻠﻤﻲ ﺑﻴﮕﻨﺎه اﺳﺖ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﻧﻪ ﺧﺎﻃﻴﺎن و ﻧﻪ ﻣﺪاﻓﻌﺎن ﺧﺒﺮ دارﻧﺪ ﻛﻪ دزدي ﻋﻠﻤﻲ و ﺟﻌﻞ ﻣﺪرك ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻓﻀﻠﻪﻣﻮﺷﻲ ﻫﻤﻪ دﻳﮓ را ﻧﺠﺲ ﻣﻲﻛﻨﺪ و وﻗﺘﻲ ﭘﻴﺪا ﺷﺪ دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲﺗﻮان ادﻋﺎ ﻛﺮد ﻛﻪ آن آﻗﺎ ﻣﺪﻳﺮ ﺧﻮﺑﻲ ﻫﻢ ﺑﻮده اﺳﺖ‬ ‫ﻳﺎ اﻳﻦ اﺳﺘﺎد در ﻣﻘﺎﻟﻪاش ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺳﺮﻗﺖﻧﺸﺪه ﻫﻢ دارد‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻻﺣﻮلﮔﻮﻳﺎن و ﺷﺎديﻛﻨﺎن ﻫﻤﻪ ﮔﻨﺎهﻫﺎ را ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮدن ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻲاﻧﺪازﻧﺪ وﻟﻲ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﺎ ﻗﺪﻳﻤﻲﺗﺮ از اﻳﻦ ﺣﺮفﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﻛﻼ در اﻧﺘﻘﺎل آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺎ‬ ‫ﻛﻪ اﻗﺘﺒﺎﺳﻲ از ﻧﻈﺎم اروﭘﺎﻳﻲ اﺳﺖ ارزش اﻣﺎﻧﺖ ﻋﻠﻤﻲ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻄﻠﻮب ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻧﺸﺪ‪ .‬در زﻣﺎن ﻃﺎﻏﻮت ﻫﻢ ﻣﺜﻞ اﻣﺮوز‬ ‫اﺳﺎﺗﻴﺪي ﭘﻴﺪا ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ را ﺑﺪﻫﻨﺪ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻌﺪ ﺑﻪﻧﺎم ﺧﻮد ﺟﺎ ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ .‬وﻟﻲ در‬ ‫دﻫﻪﻫﺎي اﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺷﻮك ﺗﻐﻴﻴﺮات‪ ،‬اﻧﺰواي ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ و رﺷﺪ اﻧﻔﺠﺎري داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎ دزدي ﻋﻠﻤﻲ ﺗﺘﻤﻪ ﻗﺒﺤﺶ را ﻫﻢ از‬ ‫دﺳﺖ داده اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺪام ﻫﺰﻳﻨﻪ رﺳﻤﻲ )ﻣﺜﻞ اﺧﺮاج از ﺷﻐﻞ( ﺑﺮ دزدي ﻋﻠﻤﻲ ﻣﺘﺮﺗﺐ اﺳﺖ؟ ﻛﺪام ﻧﻬﺎد داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ و‬ ‫رﺳﻤﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻲرﺳﺪ؟ ﻛﺎر ﺑﻲﻫﻨﺠﺎري آﻧﻘﺪر ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﺑﺮﺧﻲ اﺳﺎﺗﻴﺪ رﺳﻤﺎ در ﺟﻠﺴﻪ دﻓﺎع‬ ‫ﺑﻪ داﻧﺸﺠﻮ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ رﺳﺎﻟﻪ ﺧﻮد را ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﻘﺎﻟﻪاي ﺑﺎ ﻧﺎم آﻧﻬﺎ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﻮﻟﻒ اول ﭼﺎپ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺻﺮفﻧﻈﺮ از‬ ‫ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي اﺧﻼﻗﻲ و آﺑﺮورﻳﺰي ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ دزدي ﻋﻠﻤﻲ ﻣﺎﻧﻊ رﺷﺪ ﻓﻜﺮي در ﻣﻤﻠﻜﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻳﺎ ﻛﺘﺎﺑﻲ‬ ‫ﺗﺨﺼﺼﻲ را ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﺘﻮاي آنرا در ﭼﺎرﭼﻮب ﭘﻴﺶﻓﺮضﻫﺎي ﻣﻜﺘﺐ ﻓﻜﺮي ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻳﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت او‬ ‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺻﺮفﻧﻈﺮ از ﺟﻨﺒﻪ اﺧﻼﻗﻲ ﻗﻀﻴﻪ وﻗﺘﻲ ﻛﺎر ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﺑﺎ اﺳﻢ ﻗﻼﺑﻲ ﭼﺎپ ﺷﺪ دﻳﮕﺮ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ از ﺣﻴﺰ اﻧﺘﻔﺎع‬ ‫ﻣﻲاﻓﺘﺪ و اﻣﺎ ﭼﺎره ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺑﻪ دوﻟﺖ ﺑﺎ اﻳﻦ وﺿﻌﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ آﻣﺪه ﻛﻪ اﻣﻴﺪي ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬وﻟﻲ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ از‬ ‫راه ﺗﺎﺳﻴﺲ ﻧﻬﺎدﻫﺎي ﻏﻴﺮدوﻟﺘﻲ ﺑﺮاي ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ اﻣﺎﻧﺖ ﻋﻠﻤﻲ اﻗﺪام ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﺜﻼ داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎ و اﻧﺠﻤﻦﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﺗﺨﺼﺼﻲ‬ ‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﺎﺳﻴﺲ دﻓﺘﺮي ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺪاري اﻣﺎﻧﺖ ﻋﻠﻤﻲ در ﺣﺮﻳﻢ ﺧﻮد ﻛﻤﺮ ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮ ﺳﺒﻴﻞ ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﻣﺘﻘﺎﺿﻲ ارﺗﻘﺎﻳﻲ‬ ‫ﻣﺪارك ﻗﻼﺑﻲ ﻳﺎ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺴﺮوﻗﻪاي را ﺑﻪ ﻛﻤﻴﺘﻪاي اراﺋﻪ داد ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﻋﻼوه ﺑﺮ رد ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻣﺮاﺗﺐ ﺑﺮاي رﺳﻴﺪﮔﻲ و‬ ‫ﻣﺠﺎزات ﺑﻪ ﻛﻤﻴﺘﻪ اﻣﺎﻧﺖ ﻋﻠﻤﻲ آن داﻧﺸﮕﺎه و ﻧﻴﺰ ﻛﻤﻴﺘﻪ اﻧﻀﺒﺎﻃﻲ اﻧﺠﻤﻦ ﻋﻠﻤﻲ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺟﻬﺖ اﻗﺪام ارﺟﺎع ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ‬ ‫اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎ ﺟﺎ ﺑﻴﻔﺘﻨﺪ ﻃﺒﻌﺎ ﻛﺸﻒ و اﻓﺸﺎي دزدي ﻋﻠﻤﻲ ﺗﺴﺮﻳﻊ ﺷﺪه و ﻫﺰﻳﻨﻪ آن ﺑﺎﻻ ﺧﻮاﻫﺪ رﻓﺖ‪ .‬در ﺳﻄﺢ داﻧﺸﺠﻮﻳﻲ‬ ‫ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﺼﻮر ﻛﻪ ﺗﻘﻠﺐ ﻧﻮﻋﻲ ﺷﻴﺮﻳﻦﻛﺎري ﻳﺎ زرﻧﮕﻲ اﺳﺖ ﻣﺒﺎرزه ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﺟﺎ ﺑﻴﻔﺘﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻘﻠﺐ ﻗﺒﻞ‬

‫از اﻳﻨﻜﻪ ﻛﻼه ﺑﺮ ﺳﺮ اﺳﺘﺎد ﺑﮕﺬارد ﻛﻼه داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن درﺳﺘﻜﺎر را ﺑﺮﻣﻲدارد‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻛﺸﻒ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺗﻘﻠﺐ ﺑﺎﻳﺪ اﺳﺘﺎد ﻣﺮاﺗﺐ‬ ‫را ﺑﻪ ﻛﻤﻴﺘﻪﻫﺎﻳﻲ ﻣﺮﻛﺐ از داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن و اﺳﺎﺗﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ اﻣﺎﻧﺖ ﻋﻠﻤﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ ارﺟﺎع دﻫﺪ‪.‬‬ ‫رﻳﺎﺳﺖ و اﻛﺜﺮﻳﺖ در ﻛﻤﻴﺘﻪﻫﺎي ﻣﺰﺑﻮر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ راي ﻋﺎم داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎت‬ ‫اﻧﻀﺒﺎﻃﻲ داﻧﺸﮕﺎه و ﻧﻪ اﺳﺎﺗﻴﺪ‪ .‬در ﺑﺮﺧﻲ ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻧﻴﺎ ورود ﺑﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻳﺎ ﮔﺬراﻧﺪن اﻣﺘﺤﺎن ﻳﺎ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻣﺪارك ﺑﺮاي‬ ‫اﺳﺘﺨﺪام را ﻣﻨﻮط ﺑﻪ اﻣﻀﺎي ﺑﺮﮔﻪاي ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ در آن ﻣﺘﻘﺎﺿﻲ ﻳﺎ داﻧﺸﺠﻮ اﻋﻼم ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ از ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﻮازﻳﻦ اﺧﻼﻗﻲ‬ ‫و ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ آﮔﺎه اﺳﺖ و ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻳﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ از آن ﻣﻮازﻳﻦ ﭘﻴﺮوي ﻛﻨﺪ‪ .‬آﻣﺎر ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻟﺘﺰام‬ ‫»ﺷﺮاﻓﺘﻲ« در ﻋﻤﻞ ﻣﻴﺰان ﺗﻘﻠﺐ و دودوزهﺑﺎزي را ﺑﺴﻴﺎر ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲآورد و در ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﻓﺮد ﻗﺴﻢﺧﻮرده از اﺻﻮل‬ ‫ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻋﺪول ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ آن ﻓﺮد را ﺗﺴﻬﻴﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ اﻣﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ روﺷﻨﮕﺮي و ﭘﺸﺘﻜﺎر‬ ‫ﮔﻔﺘﻤﺎن ﺻﺪاﻗﺖ ﻋﻠﻤﻲ را ﻏﺎﻟﺐ ﻧﻤﻮده ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ زﺷﺘﻲ ﺗﻘﻠﺐ در آن ارزﺷﻲ و دروﻧﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪﺟﺎﻳﻲ‬ ‫ﺑﺮﺳﻴﻢ ﻛﻪ اﺳﺘﺎدي ﺑﺘﻮاﻧﺪ اﻣﺘﺤﺎﻧﺶ را ﺗﻮزﻳﻊ ﻛﺮده و ﻛﻼس را ﺗﺮك ﻛﻨﺪ و داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﺑﺮاي اﺣﺘﺮام ﺑﻪ ﺷﺮف داﻧﺸﺠﻮﻳﻲ‬ ‫ﺧﻮد در ﺣﻀﻮر دﻳﮕﺮ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﺣﺘﻲ ﻓﻜﺮ ﺗﻘﻠﺐ ﻫﻢ ﺑﻪﺳﺮﺷﺎن ﻧﺰﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ از ﻧﺎﻛﺠﺎآﺑﺎدي ﻃﻮﺑﺎﻳﻲ ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺮي ﺑﻪ ﺟﻮاﻣﻌﻲ ﺑﺰﻧﻴﺪ ﻛﻪ ادﻋﺎي دﻳﻨﺪاري و اﺧﻼقﻣﺪاري ﻧﺪارد‪.‬‬