ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ
ﯿﺎ ﻦ ﻮص ﻖ
ﻧﻮﺷﺘﻪي اﻓﻼﻃﻮن ـ ﺗﺮﺟﻤﻪي ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﻓﺮوﻏﻲ
ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ ﭘﻴﺮاﻣﻮن اﻳﻦ ﻧﺴﺨﻪي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ
2
دﻳﺒﺎﭼﻪ
3
ﺿﻴﺎﻓﺖ
17
ﭘﻲﮔﻔﺘﺎر
60
ﺗﻬﺮان ،اﻧﺘﺸﺎرات ﺟﺎﻣﻲ1385 ،
2
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ ﭘﻴﺮاﻣﻮن اﻳﻦ ﻧﺴﺨﻪي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ
.1
اﻳﻦ ﻧﺴﺨﻪ ،از روي ﭼﺎپ ﻧﺨﺴﺖ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ: رﺳﺎﻟﻪي ﺿﻴﺎﻓﺖ ﻳﺎ ﺳﺨﻦ در ﺧﺼﻮص ﻋﺸﻖ ،اﻓﻼﻃﻮن ،ﺗﺮﺟﻤﻪي ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﻓﺮوﻏﻲ )ﺗﻬﺮان ،اﻧﺘﺸﺎرات ﺟﺎﻣﻲ(1385 ،
.2
ﮔﺎﻫﻲ ﺑﺮاي ﺑﻪﺗﺮ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺟﻠﻮهي ﻧﺴﺨﻪي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ،ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ در ﺳﻴﺎق ﻧﮕﺎرش ﻧﺴﺨﻪي ﭼﺎﭘﻲ و ﻧﮕﺎرش اﻣﻼﻳﻲ ﻛﻠﻤﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ .اﻳﻦ ﺗﺼﺮﻓﺎت ،ﺟﺰ در ﻣﻮاردي ﻛـﻪ ذﻛـﺮ ﺷـﺪ، ﺑﻪﻫﻴﭻوﺟﻪ ،ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺘﻦ ﻛﺘﺎب ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ.
.3
ﻧﺴﺨﻪي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ،ﺑﺮاي آن دﺳﺘﻪ از ﻛﺘﺎبدوﺳﺘﺎﻧﻲ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪه ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ دﻟﻴﻞ ،دﺳﺖرﺳﻲ آﺳﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ،ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﻓـﺮاﻫﻢ ﻧﻴـﺴﺖ .ﺧﺮﻳـﺪاري ﻧـﺴﺨﻪي ﭼـﺎﭘﻲ ﻛﺘـﺎب از ﺳـﻮي ﺳـﺎﻳﺮ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪان ،ﺳﺒﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﻧﺎﺷﺮ ﻓﺮﻫﻴﺨﺘﻪي ﻛﺘﺎب ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
.4
در ﭘﺎﻳﺎن ،از دوﺳﺘﺎن و ﺳﺮوران ﺧﻮاﻫﺶﻣﻨﺪﻳﻢ ﺿﻤﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي ﻛﺘﺎب ،ﺧﻄﺎﻫﺎي اﻣﻼﻳﻲ و ﻧﮕﺎرﺷﻲ ﻧﺴﺨﻪي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ را ﺑﻪ »ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪي ﻣﺠﺎزي ﮔﺮداب« ﮔﺰارش دﻫﻨﺪ ﺗﺎ در ﺑﻬﺒﻮد ﻛﻴﻔﻴﺖ آن، ﺳﻬﻴﻢ ﮔﺮدﻧﺪ. ﺑﺎ اﺣﺘﺮام ،ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪي ﻣﺠﺎزي ﮔﺮداب
http://www.seapurse.ir
http://www.seapurse.ir
3
ﺿﻴﺎﻓﺖ
دﻳﺒﺎﭼﻪ
ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ و زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ اﻓﻼﻃﻮن
اﻓﻼﻃﻮن ،ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ﺣﻜﻤﺎ و از ﮔﺮاﻣﻲﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮﺑﻴﺎن ﻧﻮع ﺑﺸﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ و ﻟﻴﻜﻦ ﻫﺮ وﻗﺖ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ در اﺣﻮال و زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ﺷﺨﺺ ﻳﺎ ﻋﻘﺎﻳﺪ و ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت او وارد ﺷﻮﻳﻢ ،ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ او را از ﺳﻘﺮاط ،ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻲ او ﺑﻮده اﺳﺖ ،ﺟﺪا ﻛﻨﻴﻢ. ﺳﺒﺐ اﻳﻦ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻠﻢ و ﺷﺎﮔﺮد را ﻧﻤﻲﺗﻮان از ﻫﻢ ﺟﺪا ﻛﺮد ،اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻘﺮاط ،ﮔﺬﺷﺘﻪ از ﻗﺪﻣﺖ زﻣﺎﻧﺶ ،ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻧﺒﻮده و اﺻﻼً ﻗﻠـﻢ روي ﻛﺎﻏﺬ ﻧﮕﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ اﻓﻼﻃﻮن و ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺷﺎﮔﺮد دﻳﮕﺮ ﺳﻘﺮاط ﻛﻪ ﮔﺰﻧﻔﻮن ﻧﺎم داﺷﺘﻪ ﻧﺒﻮدﻧﺪ ،اﻣﺮوز ﺑﺮاي ﻣﺎ اﺣﻮال ﺳـﻘﺮاط ﺑﻪ ﻛﻠﻲ ﻣﺠﻬﻮل ﺑﻮد. اﻣﺎ اﻓﻼﻃﻮن ﻛﻪ ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺳﻘﺮاط آﺛﺎر ﻗﻠﻤﻲ ﺑﺴﻴﺎر دارد ،اﻳﻦ اﻣﺮ ﻋﺠﻴﺐ در ﻛﺎر او ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻﻳﻚ از ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت و ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت ﺧﻮﻳﺶ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻧﺴﺒﺖ ﻧﺪاده و ﻫﺮﭼﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ ،ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ ﻣﻴﺎن دو ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ اﺳﺖ و از اﻳﻦ رو ﻛﺘﺐ و رﺳﺎﺋﻞ او ،ﻣﻮﺳﻮم ﺑـﻪ ﻣﻜﺎﻟﻤـﺎت ،و در آن ﻣﻜﺎﻟﻤﺎت اﮔﺮ دو ﻧﻔﺮﻧﺪ ،ﻳﻜﻲ از آنﻫﺎ ﺳﻘﺮاط اﺳﺖ و اﮔﺮ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮﻧﺪ ،ﺑﺎز ﺷﺨﺺ ﻣﻬﻢ ﺳﻘﺮاط اﺳﺖ و روي ﺳﺨﻦ ﻫﻤﻪﺟﺎ ﺑـﺎ اوﺳـﺖ و ﺣﺎﺻﻞ اﻳﻦ ﻛﻪ از ﻳﻚ ﻃﺮف از ﺳﻘﺮاط آﺛﺎري ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﺎﻧﺪ ،از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﻫﺮﭼﻪ اﻓﻼﻃﻮن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺳﻘﺮاط اﺳﺖ .اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛـﻪ ﻧﻤـﻲﺗـﻮان اﻓﻼﻃﻮن را از ﺳﻘﺮاط ﺟﺪا ﻛﺮد و ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت ﺳﻘﺮاط و اﻓﻼﻃﻮن را از روي ﺣﺪس و ﻗﻴﺎس از ﻫﻢ ﺗﻤﻴﺰ داد. در ﻫﺮ ﺣﺎل ،ﭼﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﺪﻫﻴﻢ ﭼﻪ ﻧﺪﻫﻴﻢ ،آﺛﺎر اﻓﻼﻃﻮن ﻣﺒﺪأ و ﻣﻨﺸﺄ ﺣﻜﻤﺖ ﻳﻮﻧﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻜﻤﺖ اﻣﺮوز دﻧﻴـﺎ ﻧﻴـﺰ دﻧﺒﺎﻟـﻪي ﻫﻤﺎن ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﺗﻮﻟﺪ اﻓﻼﻃﻮن در ﺳﺎل 427ﻗﺒﻞ از ﻣﻴﻼد ﻣﺴﻴﺢ ،ﻳﻌﻨﻲ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ دو ﻫﺰار و ﭼﻬﺎرﺻﺪ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ در ﺷﻬﺮ آﺗﻦ ﺑـﻮده و اﻳـﻦ ﻣﻮﻗـﻊ را اﮔـﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﺎرﻳﺦ اﻳﺮان ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻛﻨﻨﺪ ،زﻣﺎن ﺳﻠﻄﻨﺖ اردﺷﻴﺮ درازدﺳﺖ ،ﭘﺎدﺷﺎه ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ ﻣﻲﺷﻮد .ﺧﻮد اﻓﻼﻃـﻮن رﻋﻴـﺖ اﻳـﺮان ﻧﺒـﻮد .زﻳـﺮا در ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻳﻮﻧﺎن ﻣﻲزﻳﺴﺖ ﻛﻪ از ﻣﺘﺼﺮﻓﺎت اﻳﺮان ﻣﺤﺴﻮب ﻧﻤﻲﺷﺪ .اﻣﺎ از اﻳﺮان و ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن اﻳﺮان ﻣﻜﺮر اﺳﻢ ﺑـﺮده اﺳـﺖ و ﺟـﺎي ﺧﺮﺳـﻨﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺪي ﻧﺎم ﻧﺒﺮده ،ﺑﻠﻜﻪ ﺳﺘﻮده اﺳﺖ و اﻳﻦ ﺧﻮد ﻧﺸﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ اﻳﺮاﻧﻲﻫﺎ ﻗﻮﻣﻲ ﺑﻮدهاﻧﺪ ﻛﻪ دﺷﻤﻦﻫﺎ ﻫﻢ آنﻫﺎ را ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻧﻜﺮده و ﺗﻤﺠﻴﺪ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ. اﺳﻢ واﻗﻌﻲ اﻳﻦ ﺣﻜﻴﻢ ﺑﺰرگ ،اﻓﻼﻃﻮن ﻧﻴﺴﺖ .آرﻳﺴﺘﻮﻛﻠﺲ Aristoclesاﺳﺖ و اﻓﻼﻃﻮن )ﭘﻼﺗﻮن (Platonدر زﺑـﺎن ﻳﻮﻧـﺎﻧﻲ ﺑـﻪ ﻣﻌﻨـﻲ وﺳـﻴﻊ اﺳﺖ .درﺳﺖ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﭼﺮا اﻳﻦ ﻟﻘﺐ را ﺑﻪ او دادهاﻧﺪ و ﺗﺄوﻳﻼت ﺑﺴﻴﺎر ﻛﺮدهاﻧﺪ .ﺑﻌﻀﻲ ﮔﻔﺘﻪاﻧـﺪ ﺑـﻪ واﺳـﻄﻪي اﻳـﻦ ﻛـﻪ ﭼﻬﺎرﺷـﺎﻧﻪ و وﺳﻴﻊاﻟﺼﺪر ،ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﻇﺎﻫﺮي ،ﺑﻮده و ﻗﺪ ﺑﻠﻨﺪ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ .ﺑﻌﻀﻲ دﻳﮕﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ﭘﻴﺸﺎﻧﻲ وﺳﻴﻊ و ﺑﺰرگ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ .ﮔﺮوﻫﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﻘـﺼﻮد ﻣﻌﻨﻲ ﺣﻘﻴﻘﻲ ﭘﻼﺗﻮن ﻧﻴﺴﺖ .ﻣﻌﻨﻲ ﻣﺠﺎزي آن اﺳﺖ .ﻳﻌﻨﻲ اﻓﻼﻃﻮن وﺳﻴﻊاﻟﺼﺪر ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﻣﺠﺎزي ﺑﻮده اﺳﺖ .ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺄوﻳﻼت و اﻳﻦ ﻛﻪ ﻛـﺪام درﺳﺖ اﺳﺖ ،ﻛﺎري ﻧﺪارﻳﻢ .ﻫﻤﻴﻦﻗﺪر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴﻢ اﺳﻤﻲ ﻛﻪ ﭘﺪرش روي او ﮔﺬاﺷﺖ ،آرﻳﺴﺘﻮﻛﻠﺲ ﺑﻮد و ﺑﻌﺪ ﻣﻠﻘﺐ و ﻣﻌـﺮوف ﺑـﻪ اﻓﻼﻃـﻮن ﺷﺪ. اﺻﻞ و ﻧﺴﺐ اﻓﻼﻃﻮن
اﻓﻼﻃﻮن از ﺧﺎﻧﻮادهاي ﺑﺰرگ و ارجﻣﻨﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ .ﻧﺴﺐ او از ﻃﺮف ﭘﺪر ﺑﻪ ﻛﺪروس Codrosﻣﻲرﺳﺪ ﻛﻪ آﺧﺮﻳﻦ ﭘﺎدﺷﺎه آﺗﻦ ﺑﻮده و ﺑﻌﺪ از او دوﻟﺖ آﺗﻦ ﻣﺒﺪل ﺑﻪ ﺟﻤﻬﻮري ﺷﺪه اﺳﺖ. از ﺟﻬﺖ ﻣﺎدر ﻧﻴﺰ ﺷﺮﻳﻒ و ﻣﺤﺘﺮم ﺑﻮده و ﻧﺴﺐ ﻣﺎدرش ﺑﻪ ﺷﺨﺺ دﻳﮕﺮي ﻣﻲرﺳﺪ ﻛﻪ از ﻣﺮدﻣﺎن ﻧﺎﻣﻲ اﺳﺖ و او ﺳﻮﻟﻮن Solonاﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺎدﺷﺎه ﻧﺒﻮد ،اﻣﺎ ﻣﻘﺎم ﺣﻜﻤﺖ داﺷﺖ .اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را در ﺿﻤﻦ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از ارﺳﻄﻮ و اﻓﻼﻃﻮن ،ﺣﻜﻤﺖ ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ داﺷﺖ ﻏﻴﺮ از آنﭼﻪ ﺑﻌﺪ ﭘﻴﺪا http://www.seapurse.ir
4
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﻛﺮد .ﭼﻪ ،ﭘﺲ از اﻓﻼﻃﻮن و ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً ﭘﺲ از ارﺳﻄﻮ ،ﺣﻜﻤﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﺷﺪه ﻛﻪ اﻛﻨﻮن ﻣﺎ ﺑﻪ او ﻣﻲدﻫﻴﻢ؛ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻌﺮﻓﺖ و رﻳﺎﺿﻴﺎت و ﻃﺒﻴﻌﻴﺎت و اﻟﻬﻴﺎت .اﻣﺎ ﭘﻴﺶ از آنﻫﺎ ،ﺣﻜﻴﻢ ﻛﺴﻲ را ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻃﺒﻊ ﻧﻜﺘﻪﺳﻨﺞ و ﺧﺮدﻣﻨﺪي داﺷﺖ و ﻛﻠﻤﺎت ﺣﻜﻴﻤﺎﻧﻪ ﻣﻲﮔﻔﺖ و اﻳﻦ اﻟﺒﺘﻪ ﻏﻴﺮ از ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺣﻜﻤﺖ اﺳﺖ ،ﻳﻌﻨﻲ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺧﻮاﻧﺪه و اﻗﻮال و ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺣﻜﻤﺎ را ﻣﻲداﻧﺪ .اﻣﺮوز ﻫﻢ در ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﺣﻜﻤـﺖ و ﺣﻜـﻴﻢ، ﺑﻪ ﻫﺮ دو ﻣﻌﻨﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد. ﺑﺎري »ﺳﻮﻟﻮن« ﻳﻜﻲ از ﺣﻜﻤﺎي ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ اول ﺑﻮده اﺳﺖ .ﻃﺒﻊ ﺣﻜﻴﻢ داﺷﺘﻪ و در ﻣﻴﺎن ﻳﻮﻧﺎﻧﻲﻫﺎي ﻗﺪﻳﻢ ،ﺧﺮدﻣﻨﺪان ﻫﻔـﺖﮔﺎﻧـﻪ ،ﻣﻌـﺮوف ﺑﻮدهاﻧﺪ ﻛﻪ در اﻣﻮر دﻧﻴﺎ ﻧﻈﺮ ﺻﺤﻴﺢ داﺷﺘﻪاﻧﺪ و ﺳﺨﻦﻫﺎ و ﭘﻨﺪﻫﺎي ﺣﻜﻴﻤﺎﻧﻪ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ .ﻳﻜﻲ از آن ﺧﺮدﻣﻨﺪان ﻫﻔﺖﮔﺎﻧﻪ ،ﺳﻮﻟﻮن ﺑـﻮده اﺳـﺖ و درﺑﺎرهي او ﻗﺼﻪاي ﻧﻘﻞ ﻛﺮدهاﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ دارد و ﭼﻮن ﮔﺎﻫﻲ در ﺿﻤﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻗﺼﻪ ﮔﻔﺘﻦ ﺑﺪ ﻧﻴﺴﺖ ،اﺟﻤﺎﻻً آن را ﻋﺮض ﻣﻲﻛﻨﻢ. آوردهاﻧﺪ ﻛﻪ وﻗﺘﻲ ﺳﻮﻟﻮن آﻣﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﺳﺎردﻳﺲ ،ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ دوﻟﺖ ﻟﻴﺪي ،ﻛﻪ از دوﻟﺖﻫﺎي واﻗﻊ در آﺳﻴﺎي ﺻﻐﻴﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ .ﭘﺎدﺷـﺎﻫﻲ ﻛﻪ در آن ﻣﻮﻗﻊ در ﺳﺎردﻳﺲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻣﻲﻛﺮد ،ﻛﺮزوس ﻧﺎم داﺷﺖ و ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺘﻤﻮل ﺑﻮد .ﮔﻨﺞﻫﺎ و ذﺧﺎﻳﺮ ﺑﺴﻴﺎر داﺷﺖ و ﺑﻪ ﺗﻤﻮل ﺧﻮد ﻣﻲﺑﺎﻟﻴـﺪ. ﭼﻮن ﺳﻮﻟﻮن ﻣﺮدي ﺣﻜﻴﻢ و ﻣﻌﺮوف ﺑﻮد ،ﻛﺮزوس او را ﺑﺨﻮاﻧﺪ و ﻧﻮازش و اﺣﺘﺮام ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ :او را ﺑﺒﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﮔﻨﺞﻫﺎ و ﺧﺰﻳﻨﻪ و ذﺧﺎﻳﺮ ﻣـﺮا ﺑﺒﻴﻨﺪ .ﺑﺮدﻧﺪ و دﻳﺪ .ﭼﻮن ﺑﺮﮔﺸﺖ ،ﻛﺮزوس ﭘﺮﺳﻴﺪ ﭼﻪ دﻳﺪي و ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻮد؟ ﺳﻮﻟﻮن ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻛﺮد ،وﻟﻲ ﻧﻪ آن ﺳﺎن ﻛـﻪ ﻛـﺮزوس ﻣﺘﻮﻗـﻊ ﺑـﻮد. ﭘﺲ ﻛﺮزوس ﭘﺮﺳﻴﺪ :آﻳﺎ ﺧﻮشﺑﺨﺖﺗﺮ از ﻣﻦ ﻛﺴﻲ را در ﻋﻤﺮ ﺧﻮد دﻳﺪهاي؟ ﺳﻮﻟﻮن ﮔﻔﺖ :در وﻻﻳﺖ ﻣﺎ ﺷﺨﺼﻲ ﺗﻠﻮس ﻧﺎم ،ﻣﺮد ﻧﻴﻜﻲ ﺑﻮد و ﻓﺮزﻧﺪان ﺻﺎﻟﺢ داﺷﺖ و دﺳﺖﺗﻨﮕﻲ ﻧﻜﺸﻴﺪ و در ﺟﻨﮕﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي دﻓﺎع از وﻃﻦ ﺧﻮد ﻣﻲﻛﺮد ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪ .ﻣﻦ آن ﺷﺨﺺ را ﺧﻮشﺑﺨﺖ ﻣﻲداﻧﻢ. ﻛﺮزوس از ﺑﻲﻋﻘﻠﻲ ﺳﻮﻟﻮن ﻣﺘﻌﺠﺐ ﺷﺪ و ﮔﻔﺖ :ﭘﺲ از او ،ﻛﻪ را ﺧﻮشﺑﺨﺖﺗﺮ از ﻣﻦ دﻳﺪي؟ ﺳﻮﻟﻮن ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻛﺮد :از دو ﺟـﻮان ﻛـﻪ ﻣـﺎدر ﭘﻴﺮي داﺷﺘﻨﺪ و در ﻣﻮﻗﻌﻲ ﻛﻪ آداب ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﺰرﮔﻲ در ﻣﻌﺒﺪ ﺷﻬﺮﺷﺎن ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻲآﻣﺪ ،ﭘﻴﺮزن ﻣﻴﻞ داﺷﺖ آنﺟﺎ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﻮد ،ﻗﺪرت ﻧﺪاﺷﺖ ﻛـﻪ ﭘﻴﺎده رود ،وﺳﻴﻠﻪاي ﻫﻢ ﺑﺮاي رﻓﺘﻦ ﻧﺒﻮد ،ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻬﺎرﭘﺎ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ اراﺑﻪ ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ و او را ﺑﺒﺮﻧﺪ .ﭼﻮن اﻇﻬﺎر ﺗﺄﺳﻒ از ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ ﺧـﻮد ﺑـﻪ رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﻌﺒﺪ ﻛﺮد ،ﭘﺴﺮﻫﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ اﺳﺐ ﻧﺪارﻳﻢ ،اﻣﺎ ﺧﻮد از اﺳﺐ ﻛﻢﺗﺮ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ .ﭘﺲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺐ ﺑﻪ اراﺑﻪ ﺑﺴﺘﻨﺪ و ﻣﺎدر را ﺑﺮدﻧﺪ .ﭘﻴﺮزن ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮشدل ﺷﺪ و در ﻣﻌﺒﺪ دﻋﺎ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺳﻌﺎدتﻫﺎ را ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪان او ﺑﺪﻫﺪ .ﺑﺎﻣﺪاد ﻛﻪ از ﺧـﻮاب ﺑﺮﺧﺎﺳـﺖ ،دﻳـﺪ ﻫـﺮ دو ﭘﺴﺮش ﻣﺮدهاﻧﺪ .داﻧﺴﺖ دﻋﺎي او ﻣﺴﺘﺠﺎب ﺷﺪه و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﺰرگ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺠﺎﻟـﺸﺎن ﻧـﺪاد ﻛـﻪ زﻧـﺪه ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ و ﺑﺎز در دﻧﻴﺎ ﮔﻨﺎهﻛﺎر ﺷﻮﻧﺪ و ﻓﻮراً آنﻫﺎ را ﺑﻪ ﺑﻬﺸﺖ ﺑﺮد. ﺣﻮﺻﻠﻪي ﻛﺮزوس از اﻳﻦ داﺳﺘﺎنﻫﺎ ﺗﻨﮓ ﺷﺪ و ﮔﻔﺖ :اﻳﻦ ﺳﺨﻦﻫﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟! ﻣﻦ ﺑﺎ اﻳﻦﻫﻤﻪ داراﻳﻲ و ﮔﻨﺞﻫﺎ و ﺟﻮاﻫﺮ از اﻳﻦ اﺷـﺨﺎص ﮔﻢﻧﺎم ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪﺗﺮ ﻧﻴﺴﺘﻢ؟ ﺣﻜﻴﻢ ﮔﻔﺖ :ﺑﻪ ﺳﻌﺎدت ﻛﺴﻲ ﺟﺰ ﭘﺲ از ﻣﺮگ ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺣﻜﻢ ﻛﺮد .ﻣﻦ ﺗﻮ را از ﺧﻮﺷﺒﺨﺖﻫﺎ ﻧﺸﻤﺮدم ،ﺑﺮاي اﻳـﻦ ﻛﻪ ﻧﻤﻲداﻧﻢ در آﻳﻨﺪه ﺑﻪ ﺳﺮت ﭼﻪ ﻣﻲآﻳﺪ .ﻛﺮزوس از اﻳﻦ ﺳﺨﻦ رﻧﺠﻴﺪ و ﺳﻮﻟﻮن را ﺑﻪ ﺧﻮاري رواﻧﻪ ﻛﺮد .اﻣﺎ ﭼﻴﺰي ﻧﮕﺬﺷﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﺷـﺪ ﺣﻖ ﺑﺎ ﺣﻜﻴﻢ ﺑﻮد .ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻮروش ،ﻣﺆﺳﺲ ﺳﻠﻄﻨﺖ اﻳﺮان ﭘﻴﺪا ﺷﺪ و ﻟﻴﺪي را ﮔﺮﻓﺖ و ﻛـﺮزوس را ﮔﺮﻓﺘـﺎر ﻛـﺮد و ﺧﻮاﺳـﺖ زﻧـﺪه ﺑـﺴﻮزاﻧﺪ. ﺗﻮدهاي ﻫﻴﺰم ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدﻧﺪ .در آن ﻣﻮﻗﻊ ﺳﺨﻦ ﺳﻮﻟﻮن ﺑﻪ ﻳﺎد ﻛﺮزوس آﻣﺪ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد :ﺗﺎ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻛﺴﻲ را ﻧﺪاﻧﻲ ﻧﻤﻲﺗـﻮان ﺣﻜـﻢ ﻛـﺮد ﻛـﻪ ﺧﻮشﺑﺨﺖ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻴﺴﺖ .ﭘﺲ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎر ﻓﺮﻳﺎد ﻛﺮد» :ﺳﻮﻟﻮن «.ﻛﻮروش ﮔﻔﺖ :ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﭼﻪ ﻣـﻲﮔﻮﻳـﺪ؟! او را آوردﻧـﺪ .ﭘﺮﺳـﻴﺪ ﭼـﻪ ﮔﻔﺘـﻲ؟ داﺳﺘﺎن را ﮔﻔﺖ و ﻛﻮروش ﻋﺒﺮت ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺒﺐ از ﺳﺮ ﺧﻮن ﻛﺮزوس درﮔﺬﺷﺖ. اﻳﻦ ﺳﻮﻟﻮن ﻳﻜﻲ از اﺟﺪاد ﻣﺎدري اﻓﻼﻃﻮن ﺑﻮده اﺳﺖ. ﻫﺮ ﻛﺲ در دﻧﻴﺎ ﺑﺰرگ و ﻧﺎﻣﻲ ﻣﻲﺷﻮد ،درﺑﺎرهي او اﻓﺴﺎﻧﻪ ﻣﻲﺳﺎزﻧﺪ .درﺑﺎرهي اﻓﻼﻃﻮن اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از آنﻫﺎ را ﻧﻘـﻞ ﻣﻲﻛﻨﻢ ،ﭼﻮن از ﺣﺎل او ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ. در ﻧﺰدﻳﻜﻲ آﺗﻦ ﻛﻪ ﻣﺤﻞ ﺗﻮﻟﺪ اﻓﻼﻃﻮن ﺑﻮده اﺳﺖ ،ﻛﻮﻫﻲ اﺳﺖ ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ ﻫﻴﻤﺖ ،ﻛﻪ زﻧﺒﻮر ﻋﺴﻞ و ﻋﺴﻞ آن ﻣﻌـﺮوف اﺳـﺖ .ﺣﻜﺎﻳـﺖ ﻛﺮدهاﻧﺪ ﻛﻪ وﻗﺘﻲ اﻓﻼﻃﻮن ﻛﻮدك ﺷﻴﺮﺧﻮار ﺑﻮد ،زﻧﺒﻮرﻫﺎي ﻛﻮﻫﺴﺘﺎن ﻫﻴﻤﺖ آﻣﺪﻧﺪ و از ﻋﺴﻞ ﺧﻮد ﺑﺮ روي ﻟﺐﻫﺎي او ﻣﺎﻟﻴﺪﻧﺪ .اﻳﻦ ﻗﺼﻪ ﻛﻨﺎﻳﻪ از ﺷﻴﺮﻳﻦﺑﻴﺎﻧﻲ اﻓﻼﻃﻮن ﺑﻮده اﺳﺖ. http://www.seapurse.ir
5
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺧﻮاب ﺳﻘﺮاط
ﻗﺼﻪي دﻳﮕﺮي ﻛﻪ درﺑﺎرهي او ﻧﻘﻞ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و در ادﺑﻴﺎت اروﭘﺎﻳﻴﺎن ﺷﺎﻳﻊ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ،داﺳﺘﺎن ﺧﻮاب ﺳﻘﺮاط اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ :ﺳﻘﺮاط ﺷـﺒﻲ ﺧﻮاب دﻳﺪ ﻳﻚ ﻣﺮﻏﺎﺑﻲ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻗﻮ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﻢ ،آﻣﺪ روي زاﻧﻮي او ﻧﺸﺴﺖ و ﺑﺰرگ ﺷﺪ و ﺑﺎل و ﭘﺮ ﺧﻮد را ﮔﺸﻮد و ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﭘﺮواز ﻛﺮد و در ﻫﻤﺎن ﺣﺎل آواز ﺧﻮﺷﻲ ﻣﻲﺳﺮود .روز ﺑﻌﺪ ﺳﻘﺮاط ﻧﮕﺮان ﺗﻌﺒﻴﺮ آن ﺧﻮاب ﺷﺪ .ﭘﺲ در ﺣـﺎﻟﻲ ﻛـﻪ از آن ﺧـﻮاب ﮔﻔـﺖوﮔـﻮ ﻣـﻲﻛـﺮد، اﻓﻼﻃﻮن وارد ﺷﺪ و او ﺟﻮاﻧﻲ ﻧﺎﺷﻨﺎس ﺑﻮد .ﺳﻘﺮاط ﺑﻪ ﻣﺠﺮد دﻳﺪن او ،ﻣﻠﻬﻢ ﺷﺪ ﻛﻪ ورود اﻳﻦ ﺟﻮان ﺑﻪ ﻣﺤﻀﺮ او ،ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺧﻮاب اوﺳﺖ. اﻓﻼﻃﻮن دو ﺑﺮادر داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎ ﺑﺮادران ﻣﺎدري او ﺑﻮدهاﻧﺪ و ﻳﻚ ﺧﻮاﻫﺮ ﻫﻢ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ .اﻣﺎ ﻓﺮزﻧـﺪي از او ذﻛـﺮ ﻧﻜـﺮدهاﻧـﺪ ،ﭼـﻪ ﻇﺎﻫﺮاً زن ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ .ﺑﺮادرﻫﺎي او را از اﻳﻦ رو ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻴﻢ ﻛﻪ در رﺳﺎﺋﻞ ﺧﻮد از آنﻫﺎ ﻧﺎم ﺑﺮده اﺳـﺖ .ﻳﻜـﻲ از آنﻫـﺎ ﮔﻼوﻛـﻮن Glauconو دﻳﮕﺮي آدﻳﻤﺎﻧﺘﻮس Adimanteﻧﺎم داﺷﺘﻨﺪ .از ﺧﻮاﻫﺮش ﭘﺴﺮي ﺑﻪ دﻧﻴﺎ آﻣﺪه ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ اﺳﭙﻮزﻳﭙﻮس ،ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻓﻼﻃﻮن ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﻋﻠﻤـﻲ او ﺷـﺪه اﺳﺖ. ﭘﺲ داﻧﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ اﻓﻼﻃﻮن ﻣﺮدي ﻣﺤﺘﺮم و ﺷﺮﻳﻒاﻟﻨﺴﺐ ﺑﻮده ،اﺳﺘﻄﺎﻋﺖ و ﺑﻀﺎﻋﺖ ﻣﺎﻟﻲ ﻫﻢ داﺷﺘﻪ و ﺑﻪ ﺷـﻐﻞ و ﻛﺎرﻫـﺎي دﻧﻴـﻮي ﺑـﺮاي ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﻌﺎش ﻣﺤﺘﺎج ﻧﺒﻮده و ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ اوﻗﺎت ﺧﻮد را ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺼﺮوف ﺣﻜﻤﺖ ﻛﻨﺪ و از ﺣﺴﻦ اﺗﻔﺎق ،ﺑﺎ ﺳـﻘﺮاط ﻣـﺼﺎدف و ﻣﻌﺎﺷـﺮ ﺷﺪه و از ﺗﺮﺑﻴﺖ او اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﺳﺖ. ورودش ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﺳﻘﺮاط ،در ﺳﻦ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻟﮕﻲ ﺑﻮده و ﺗﺎ زﻣﺎن ﺷﻬﺎدت ﺳﻘﺮاط ده ﺳﺎل از آن ﺑﺰرﮔﻮار اﺳﺘﻔﺎﺿﻪ ﻛﺮده اﺳﺖ. ﺳﻘﺮاط و ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ او ارادت داﺷﺘﻨﺪ ،ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﺒﻲ و اﺻﺤﺎب او ﺗﺸﺒﻴﻪ ﻛﺮد و اﮔﺮ ﺟﺎﻳﺰ ﺑﺎﺷـﺪ ،ﻣـﻲﺗـﻮان ﮔﻔـﺖ ﺳـﻘﺮاط از ﺟﻬﺖ اﺣﻮال و اﺧﻼق و ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت ﻛﻤﺎل ﻣﻨﺎﺳﺐ را ﺑﺎ ﺣﻀﺮت ﻋﻴﺴﻲ )ع( دارد و اﻓﻼﻃﻮن و ﮔﺰﻧﻔﻮن و ﻣﺮﻳﺪان دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟـﻪي ﺣﻮارﻳـﻮن او ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﭼﻨﺎنﻛﻪ از ﺣﻀﺮت ﻋﻴﺴﻲ )ع( ﻫﻢ ﺟﺰ آنﭼﻪ ﺣﻮارﻳﻮن ﮔﻔﺘﻪ و ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ﭼﻴﺰي ﻧﻤـﻲداﻧـﻴﻢ .در ﻫـﺮ ﺣـﺎل ،ﻣﺮﻳـﺪﻫﺎي ﺳـﻘﺮاط ارادت ﻓﻮقاﻟﻌﺎده ﺑﻪ او داﺷﺘﻨﺪ و ﭘﺲ از آن ﻛﻪ او ﻣﻮرد اﻋﺘﺮاض ﻫﻢوﻃﻨﺎن واﻗﻊ ﮔﺮدﻳﺪ و ﮔﻔﺖوﮔﻮي ﻣﺤﺎﻛﻤﻪاش ﺑﻪ ﻣﻴﺎن آﻣﺪ ﻛﻮﺷﺶ ﺑـﺴﻴﺎر ﻛﺮدﻧـﺪ ﻛﻪ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﻧﺸﻮد و ﭼﻮن ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﺷﺪ ﻧﮕﺬارﻧﺪ ﻣﺤﻜﻮم ﮔﺮدد و ﭼﻮن ﻣﺤﻜﻮم ﺷﺪ ﻧﮕﺬارﻧﺪ اﻋﺪام ﺷﻮد. اﻓﻼﻃﻮن ﻫﻢ از ﻛﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺪر ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺧﻮد در آن ﻣﻮﻗﻊ ،ﻛﻮﺷﻴﺪ. ﻣﺮگ ﺳﻘﺮاط
آن زﻣﺎن در آﺗﻦ رﺳﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻴﺄت ﺣﺎﻛﻤﻪ ﭘﺲ از آن ﻛﻪ رأي ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺮ ﺑﻮدن ﻣﺘﻬﻢ ﻣﻲداد ،اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺠﺎزات را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﺤﻜـﻮم واﮔـﺬار ﻣﻲﻛﺮد ﻛﻪ از ﭼﻨﺪ ﻗﺴﻢ ﻳﻜﻲ را اﺧﺘﻴﺎر ﻛﻨﺪ .ﭘﺲ ﭼﻮن ﺗﻜﻠﻴﻒ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺠﺎزات را ﺑﻪ ﺳﻘﺮاط واﮔﺬار ﻛﺮدﻧﺪ ،ﮔﻔﺖ :ﻣﻦ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﮔﻨـﺎهﻛـﺎر و ﺳﺰاوار ﻣﺠﺎزات ﻧﻤﻲداﻧﻢ ،ﺑﺮاي ﭘﻴﺮوي از ﻗﺎﻧﻮن اﮔﺮ اﺳﺘﻄﺎﻋﺖ داﺷﺘﻢ ﻣﺠﺎزات ﻧﻘﺪي را ﻗﺒﻮل ﻣﻲﻛﺮدم .وﻟﻴﻜﻦ ﭼﻴﺰي ﻧﺪارم .ارادتﻛﻴـﺸﺎن ﺑـﻪ او رﺳﺎﻧﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺣﺎﺿﺮﻳﻢ ﻫﺮﭼﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﺑﺪﻫﻴﻢ و اﻓﻼﻃﻮن ﻣﺒﻠﻐﻲ ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﻪ ﮔﺰاف ﺗﻘﺒﻞ ﻛﺮد .اﻣﺎ ﻫﻴﺄت ﺣﺎﻛﻤﻪ ﺟﺰاي ﻧﻘﺪي را ﻧﭙـﺬﻳﺮﻓﺖ و ﺳﻘﺮاط را ﺑﻪ ﻣﺮگ ﻣﺤﻜﻮم ﻛﺮد و ﺳﻘﺮاط ﺟﺎم ﺷﻮﻛﺮان ﻧﻮﺷﻴﺪ و ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺳﻴﺪ. ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻣﺮگ او ،ﺑﺮاي ﺷﺎﮔﺮدان او ﻛﺎر ﻣﺸﻜﻞ ﮔﺮدﻳﺪ .ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻮن ﻣﻘﺼﺮ و ﻣﻐﻀﻮب ﻣﻠﺖ و دوﻟﺖ و ﻣﺤﻜﻮم ﺑـﻪ اﻋـﺪام ﺷﺪه ﺑﻮد ،ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از او ﺣﻤﺎﻳﺖ و ﺑﺎ او ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ،ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ در آﺗﻦ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ و ﻫﺠﺮت ﻛﺮدﻧﺪ. ﺳﻔﺮﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن
اﻓﻼﻃﻮن ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﺎﺟﺮﻳﻦ ﺑﻮد و اﻳﻦ اوﻟﻴﻦ ﺳﻔﺮ اوﺳﺖ؛ ﺟﺰ اﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﻮن آﺗﻦ دوﻟﺖ ﻛﻮﭼﻜﻲ ﺑﻮد ﺑﻴﺮون ﺷﺪن از ﻗﻠﻤﺮو آن دوﻟﺖ آﺳـﺎن ﺑﻮد .ﺷﺶ ﻫﻔﺖ ﻓﺮﺳﺦ ﻛﻪ رﻓﺖ ،ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻲ رﺳﻴﺪ ﻛﻪ آن را ﻣﮕﺎر Mégareﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ و آنﺟﺎ از ﺗﺤﺖ ﻗﺪرت آﺗﻨﻴﺎن ﺧﺎرج ﺑﻮد .در ﻣﮕﺎر ،اﻓﻼﻃـﻮن http://www.seapurse.ir
6
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﺑﺎ ﺟﻤﻌﻲ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ اﻫﻞ ﻋﻠﻢ ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﻌﺎﺷﺮ ﺷﺪ و ﻣﻘﺪاري ﻫﻢ از آنﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد و ﻣﺴﺎﻓﺮتﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺖ .آنﭼﻪ ﻣﻲداﻧﻴﻢ و ﻣﺤﻘـﻖ اﺳﺖ ،ﺳﻔﺮي ﺑﻪ ﻣﺼﺮ ﻛﺮده و ﺑﺎ ﻛﺎﻫﻨﺎن ﻣﺼﺮي ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎي آن ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﻼﻗﺎت ﻛﺮد و ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت آنﻫﺎ را ﻫﻢ ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺖ .ﺑﻌـﻀﻲ از ﻣﻮرﺧﻴﻦ ﻧﻘﻞ ﻛﺮدهاﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﺮقزﻣﻴﻦ و ﺑﻌﻀﻲ ﻧﻘﺎط آﺳﻴﺎ ،ﻳﻌﻨﻲ اﻳﺮان و ﺣﺘّﻲ ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﻣﺴﺎﻓﺮت ﻛﺮد و آنﺟﺎﻫﺎ ﻫﻢ اﺳﺘﻔﺎدهﻫﺎي ﻋﻠﻤـﻲ ﻛﺮد و ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﺑﻪ اﻳﺮان ﻣﺴﺎﻓﺮت ﻧﻜﺮده ،وﻟﻲ ﺑﻪ ﻓﻨﻴﻘﻴﻪ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﻓﻨﻴﻘﻴﻪ در ﻛﻨﺎر درﻳﺎي ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ اﺳﺖ و ﻫﻤﺎن ﻛـﺸﻮري اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻣﺤﻞ ﻣﻌﺘﺒﺮ آن اﻣﺮوز ﺑﻴﺮوت اﺳﺖ و ﭼﻮن آن زﻣﺎن ﺟﺰء ﻣﻤﻠﻜﺖ اﻳﺮان ﺑﻮده ،ﻇﻦ ﻏﺎﻟﺐ اﻳﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ اﻓﻼﻃـﻮن آنﺟـﺎ ﺑـﻪ ﺣﻜﻤـﺎي اﻳﺮاﻧـﻲ ﺑﺮﺧﻮرده و ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ از زردﺷﺖ و ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت او ﺧﺒﺮ دارد .ﻣﺴﺎﻓﺮتﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﻫﻢ ﻛﺮده اﺳـﺖ ﻛـﻪ از ﺟﻤﻠـﻪ ،آنﭼـﻪ ﺷﺎﻳﺪ اﻫﻤﻴﺘﺶ ﺑﻴﺶﺗﺮ اﺳﺖ ،اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺮض ﻣﻲﻛﻨﻢ. ﻋﻮام وﻗﺘﻲ ﻛﻪ اﺳﻢ اﻓﻼﻃﻮن را ﻣﻲﺷﻨﻮﻧﺪ ،ذﻫﻨﺸﺎن ﺑﻪ ﻃﺒﻴﺐ ﻣﻲرود و ﺣﺘّﻲ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺟﻼلاﻟﺪﻳﻦ او را ﺑﺎ ﺟﺎﻟﻴﻨﻮس در ﻳﻚ ردﻳﻒ ﻗـﺮار داده )اي ﺗﻮ اﻓﻼﻃﻮن و ﺟﺎﻟﻴﻨﻮس ﻣﺎ( .وﻟﻲ ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻛﻪ او ﺣﻜﻴﻢ ﺑﻮده اﺳﺖ .اﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﻪي ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت زﻣﺎن را داﺷﺖ ،وﻟـﻴﻜﻦ وﺟﻬـﻪي ﻧﻈـﺮ ﺧـﻮد را ﺣﻜﻤﺖ ،ﺑﻴﺶ از ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻗﺮار داده ﺑﻮد .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﭼﻮن ﻛﻪ ﺷﺎﮔﺮد ﺳﻘﺮاط ﺑﻮد ،او ﻫـﻢ ﻃﺒﻴﻌﻴـﺎت و رﻳﺎﺿـﻴﺎت را ﻛﻨـﺎر ﮔﺬاﺷـﺘﻪ و ﻣﺘﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ اﺧﻼﻗﻴﺎت و ﺳﻴﺎﺳﻴﺎت ﺑﻮده اﺳﺖ .ﻣﻮﺟﺒﺎت اﻳﻦ اﻣﺮ را ﻫﻢ از اﻳﻦ ﭘﺲ ﺑﻴﺎن ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﺮا ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ﺣﻜﻤﺎي ﻳﻮﻧﺎن ،ﺑﻴﺶﺗﺮ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺑـﻪ اﺧﻼق و ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻮدﻧﺪ. ﺑﺎري؛ اﻓﻼﻃﻮن ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺨﺼﻮﺻﻲ در اﻣﻮر ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﻛﻴﻔﻴﺖ ادارهي ﻣﻤﻠﻜﺖ داﺷﺖ ﻛﻪ ﻣﺠﺎل و ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻴﺎن آن ﻧﻴﺴﺖ .ﻫﻤـﻴﻦﻗـﺪر ﻋـﺮض ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ در ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺧﻮد ﺑﺴﻴﺎر راﺳﺦ ﺑﻮده و اﻳﻦ ﻋﺠﻴﺐ ﻧﻴﺴﺖ .زﻳﺮا اﻟﺒﺘﻪ ﺣﻜﻴﻢ واﻗﻌـﻲ ،ﺳﺮﺳـﺮي ﻋﻘﺎﻳـﺪي را اﺧﺘﻴـﺎر ﻧﻤـﻲﻛﻨـﺪ .ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻓﻼﻃﻮن ﺟﺪاً ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﻛﻪ او در ﻧﻈﺮ داﺷﺖ اداره ﺷﻮد و ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻮد اﺻـﻮل ﺧـﻮد را ﺑـﻪ ﻣﻮﻗـﻊ ﻋﻤﻞ ﺑﮕﺬارد ،ﻳﺎ ﻻاﻗﻞ ﺑﻪ ﻣﺤﻚ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﺰﻧﺪ .ﭼﻮن در آﺗﻦ اﻳﻦ ﻣﻘﺼﻮد ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻧﺪاﺷﺖ ،ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺟﺰﻳﺮهي ﺳﻴﺴﻴﻞ اﻧﺪاﺧﺖ ﻛـﻪ از ﺑـﺰرگﺗـﺮﻳﻦ ﺟﺰاﻳﺮ اروﭘﺎﺳﺖ و ﻋﺮبﻫﺎ آن را ﺻﻘﻠﻴﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ و وﻗﺘﻲ ﺗﺤﺖ ﺗﺼﺮف ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻫﻢ آﻣﺪه اﺳﺖ .در ﺟﺰﻳﺮهي ﺻﻘﻠﻴﻪ ،ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻇﻬـﺎر رﻏﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت اﻓﻼﻃﻮن ﻛﺮده و ﺑﻪ اﻳﻦ واﺳﻄﻪ ،ﻓﻴﻠﺴﻮف آﺗﻦ اﻣﻴﺪوار ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ اﺻﻮل ﺳﻴﺎﺳﻴﺎت ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣـﺴﺎﻋﺪت آن ﭘﺎدﺷـﺎه ﻋﻤﻠﻲ ﻛﻨﺪ .ﭘﺲ ﺑﻪ ﺻﻘﻠﻴﻪ ،ﻧﺰد آن ﭘﺎدﺷﺎه رﻓﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ دﻧﻮس Denysﭘﻴﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .زﻳﺮا ﻛﻪ ﭘﺴﺮش ﻧﻴﺰ دﻧﻮس ﻧـﺎم داﺷـﺘﻪ و او را دﻧـﻮس ﺟﻮان ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ .اﺗﻔﺎﻗﺎً ﺑﺮﻋﻜﺲ اﻧﺘﻈﺎر اﻓﻼﻃﻮن ،دﻧﻮس ﻃﺒﻴﻌﺘﻲ ﺧﺸﻦ داﺷﺖ و ﻣﺴﺘﻌﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺒﻮد .ﭼﻴﺰي ﻧﮕﺬﺷﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻧﻪي آنﻫـﺎ ﺑـﻪ ﻫـﻢ ﺧﻮرد و ﺣﺘّﻲ دﻧﻮس ﻣﻲﺧﻮاﺳﺖ اﻓﻼﻃﻮن را ﺑﻜﺸﺪ .ﺧﻮاﻫﺮزادهاي داﺷﺖ ﻛﻪ ﻣﺮﻳﺪ اﻓﻼﻃﻮن ﺑﻮد و او را ﻣﺤﺘﺮم ﻣﻲﺷﻤﺮد .او ﻣﺴﺎﻋﺪتﻫﺎ ﻛـﺮد و ﻣﺴﺎﻋﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮد .ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻣﺼﺎﻟﺤﻪ ﺷﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ اﻓﻼﻃﻮن را ﺑﻪ اﺳﻴﺮي ﺑﻔﺮوﺷﻨﺪ .دوﺳﺘﺎن دﻳﮕﺮ اﻓﻼﻃﻮن او را ﺧﺮﻳﺪﻧﺪ و ﻓﺪﻳﻪ داده ،آزادش ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ آﺗﻦ ﺑﺮﮔﺸﺖ .ﭼﻨﺪي ﺑﻌﺪ دﻧﻮس ﭘﻴﺮ ﻣﺮد و ﭘﺴﺮش ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ رﺳﻴﺪ و او ﻧﻴﺰ اﻇﻬﺎر رﻏﺒﺖ ﺑـﻪ ﻣﻼﻗـﺎت اﻓﻼﻃـﻮن ﻛـﺮد .ﺣﻜـﻴﻢ از ﻏﺎﻳﺖ اﺷﺘﻴﺎﻗﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت ﺧﻮد داﺷﺖ و ﺑﺎ وﺟﻮد ﺗﺠﺮﺑﻪي ﺗﻠﺨﻲ ﻛﻪ ﻛـﺮده ﺑـﻮد ،ﺑـﺎز ﺑـﻪ ﺻـﻘﻠﻴﻪ رﻓـﺖ .اﻳـﻦ دﻓﻌـﻪ ﻧﺘﻴﺠـﻪي ﻣﺴﺎﻓﺮﺗﺶ ﺑﻪ ﺑﺪي ﺳﻔﺮ اول ﻧﺸﺪ ،وﻟﻲ آرزوﻳﺶ ﺑﺮﻧﻴﺎﻣﺪ و ﺑﺮﮔﺸﺖ .ﻳﻚ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﻫﻢ اﻳﻦ ﺳﻔﺮ را اﻧﺠﺎم داد و ﺑﺎز ﺑﺪون اﺧﺬ ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﻣﺮاﺟﻌـﺖ ﻧﻤﻮد .ﺳﺮاﻧﺠﺎم از ﻋﻤﻠﻲ ﻛﺮدن ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﻮد ﻣﺄﻳﻮس ﺷﺪ و ﺣﻘﻴﻘﺘﺎً ﻋﻤﻠﻲ ﻫﻢ ﻧﺒﻮد و ﺑﺎ ﻋﻘﺎﻳﺪ و اﺣﻮال و اﺧﻼق ﻣﺮدم ﺗﺒﺎﻳﻦ ﻛﻠﻲ داﺷﺖ. ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ آﻛﺎدﻣﻲ ﺗﻮﺳﻂ اﻓﻼﻃﻮن
ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ،ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮتﻫﺎ ﻳﺎ در ﺧﻼل آنﻫﺎ ،ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً در 42ﻳﺎ در 43ﺳﺎﻟﮕﻲ ،ارادهي اﻓﻼﻃﻮن ﺑﺮ اﻳﻦ ﺷﺪ ﻛﻪ داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﺗﺄﺳـﻴﺲ ﻛﻨﺪ .ﺑﺎﻏﻲ داﺷﺖ ﺑﻴﺮون ﺷﻬﺮ آﺗﻦ ،آن را ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر اﺧﺘﺼﺎص داد و ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﻌﻨﻲ ،ﻳﻌﻨﻲ ﺗﺎ ﺧﻮد زﻧﺪه ﺑﻮد ،در آن داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺪرﻳﺲ ﻣﻲﻛـﺮد و ﭘﺲ از او ﻫﻢ آن ﺑﺎغ ﻣﺨﺼﻮص ﺷﺪ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻊ ﭘﻴﺮوان اﻓﻼﻃﻮن و ﭼﻮن اﺳﻢ آن ﻣﺤﻞ آﻛﺎدﻣﻮس ﺑﻮد ،ﻣﺪرس اﻓﻼﻃﻮن و ﺳﭙﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﭘﻴﺮوان او ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ آﻛﺎدﻣﻲ ﺷﺪ و ﻣﻲداﻧﻴﺪ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﻣﺠﺎﻟﺲ ﻋﻠﻤﻲ و ادﺑﻲ را در اروﭘﺎ ،ﻣﻄﻠﻘﺎً آﻛﺎدﻣﻲ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ. اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻊ ﻋﻠﻤﻲ ،ﻳﻌﻨﻲ آﻛﺎدﻣﻲ ،ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻫﺸﺘﺼﺪ ﺳﺎل داﻳﺮ ﺑﻮد ﺗﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از اﻣﭙﺮاﺗﻮرﻫﺎي روم ،ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ ژوﺳﺘﻴﻨﻴﻦ ،ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻣﺨـﺎﻟﻔﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﻼﺳﻔﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد ،ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪهي ﺧﻮد ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﻴﺎﺳﻲ ،ﻣﺤﺎﻓﻞ و ﻣﺠﺎﻣﻊ ادﺑﻲ و ﻋﻠﻤـﻲ را ﺑـﺴﺖ و آﻛـﺎدﻣﻲ ﺗﻌﻄﻴـﻞ ﺷـﺪ و ﺑﻌـﻀﻲ از http://www.seapurse.ir
7
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﻓﻴﻠﺴﻮﻓﺎن آﻛﺎدﻣﻲ ﺑﻪ اﻳﺮان آﻣﺪﻧﺪ و اﻳﻦ در زﻣﺎن اﻧﻮﺷﻴﺮوان ﺑﻮد .ﻃﺒﻴﻌﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ وﺟﻮد ﺣﻜﻴﻢ ﺑﺰرﮔﻮاري ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻓﻼﻃﻮن و ﻣﺮﻳﺪان داﻧـﺸﻤﻨﺪي ﻛﻪ دور او ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻧﺪ ،آﻛﺎدﻣﻲ را ﻣﺤﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻳﻮﻧﺎﻧﻲﻫﺎ ،ﻛﻪ ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ ﻣﺘﺠﺴﺲ و داﻧﺶﻃﻠﺐ ﺑﻮدﻧﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ،ﺑﺴﻴﺎري از ﺟﻮانﻫـﺎي ﻳﻮﻧـﺎﻧﻲ ﺑـﻪ آﻛﺎدﻣﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪه ،اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﺣﺘّﻲ ﺑﻌﻀﻲ اوﻗﺎت زنﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﻲرﻓﺘﻨﺪ .وﻟﻲ ﭼﻮن ﻳﻮﻧﺎن آن روز ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺮوز ﻧﺒﻮد ﻛﻪ زنﻫﺎ و ﻣﺮدﻫﺎ ﺑـﺎ ﻫﻢ ﻣﻌﺎﺷﺮت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و در ﻫﺮ ﻣﺠﻤﻊ و ﻣﺤﻔﻠﻲ ﺑﺎ ﻫﻢ وارد ﺷﻮﻧﺪ ،زنﻫﺎي ﺑﺎذوق ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ از ﻣﺤﻀﺮ اﻓﻼﻃﻮن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ ،ﻟﺒـﺎس ﻣﺮداﻧﻪ ﻣﻲﭘﻮﺷﻴﺪﻧﺪ. ﺣﻀﻮر ارﺳﻄﻮ در آﻛﺎدﻣﻲ
ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ از ﻓﻮت اﻓﻼﻃﻮن ،ارﺳﻄﻮ ﺑﻪ آﻛﺎدﻣﻲ وارد ﺷﺪ و او در آن ﻣﻮﻗﻊ ﺟﻮاﻧﻲ ﺑﻮد ﻫﻔﺪه ﻳﺎ ﻫﻴﺠﺪه ﺳﺎﻟﻪ و ﺗﺎ زﻣﺎن وﻓﺎت اﻓﻼﻃﻮن ،از ﻣﺮﻳﺪﻫﺎي او و از اﻋﻀﺎي آﻛﺎدﻣﻲ ﺑﻮد و اﺳﺘﻔﺎدهي ﻛﺎﻣﻞ ﻛﺮد. درﺑﺎرهي ارﺳﻄﻮ و اﻓﻼﻃﻮن ،از اﺧﺘﻼﻓﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺎن آنﻫﺎ ﺑﻮد ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﺑﺴﻴﺎر و ﻣﺒﺎﻟﻐﺎﺗﻲ در اﻳﻦ ﺑﺎب ﻛﺮدهاﻧﺪ .ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻣﺜﻞ اﻳﻦ ﻛﻪ اﻓﻼﻃـﻮن ﺑﻪ ارﺳﻄﻮ رﺷﻚ ﺑﺮده ﻳﺎ ارﺳﻄﻮ ﺑﺎ اﺳﺘﺎد ﺧﻮد ﺿﺪﻳﺖ ﻛﺮده اﺳﺖ .وﻟﻲ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭼﻨـﻴﻦ ﻧﻴـﺴﺖ .ارﺳـﻄﻮ ﻫﻤـﻮاره ﻛﻤـﺎل اﺣﺘـﺮام را ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ اﻓﻼﻃﻮن رﻋﺎﻳﺖ ﻧﻤﻮده و اﻓﻼﻃﻮن ﻫﻢ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑـﻪ او ﻣﺤﺒـﺖ داﺷـﺘﻪ اﺳـﺖ .ﭼﻨـﺎنﻛـﻪ ﺑـﻪ او ﻟﻘـﺐ »ﻋﻘـﻞ ﺣـﻮزهي ﻋﻠﻤﻴـﻪ« داده ﺑـﻮد .اﻟﺒﺘـﻪ اﺧﺘﻼفﻧﻈﺮﻫﺎﻳﻲ ﻣﻴﺎن آنﻫﺎ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ در ﻛﺘﺐ ارﺳﻄﻮ دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد و ﻣﻲداﻧﻴﻢ .وﻟﻲ ﭼﻨﺎن ﻧﺒﻮده اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑﺘـﻮان ﮔﻔـﺖ ارﺳـﻄﻮ ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ اﻓﻼﻃﻮن ﺣﻖﻧﺎﺷﻨﺎس ﻳﺎ اﻓﻼﻃﻮن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ارﺳﻄﻮ ﺑﻲﻣﻬﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ. اﻓﻼﻃﻮن در ﺗﻤﺎم ﻣﺪت ﻋﻤﺮ ،ﺟﺰ اوﻗﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻘﻠﻴﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮت ﻛﺮده ،ﻫﻤﻮاره ﺑﻪ ﺗﻔﻜﺮ و ﺗﻌﻠﻢ و ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺤﺮﻳﺮ و ﺗﺼﻨﻴﻒ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮده و ﻛﺎر دﻳﮕﺮ ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ .ﺗﺤﺮﻳﺮ و ﺗﺼﻨﻴﻒ را ﻇﺎﻫﺮاً در ﺣﺪود ﺳﻲ ﺳﺎﻟﮕﻲ ﺷﺮوع ﻛﺮد .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﺪت اﺷﺘﻐﺎﻟﺶ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛـﺎر ،ﭘﻨﺠـﺎه ﺳـﺎل ﺑـﻮده اﺳﺖ و ﭼﻮن در ﻣﺠﻠﺲ درس آﻛﺎدﻣﻲ را ﭘﺲ از ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻟﮕﻲ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻧﻤﻮده ،ﻣﺪت اﺷﺘﻐﺎﻟﺶ ﺑﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻫﻢ در ﺣﺪود ﭼﻬﻞ ﺳﺎل ﻣﻲﺷﻮد. روش ﺗﺪرﻳﺲ اﻓﻼﻃﻮن
ﭘﺲ آﺛﺎر اﻓﻼﻃﻮن ،ﻳﻜﻲ ﺗﺪرﻳﺲ ﺷﻔﺎﻫﻲ ﺑﻮده و دﻳﮕﺮي آﺛﺎري ﻛﻪ از ﻗﻠﻢ او ﺗﺮاوش ﻛﺮده اﺳﺖ. از ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت ﺷﻔﺎﻫﻲ او ﭼﻨﺪان اﻃﻼﻋﻲ ﻧﺪارﻳﻢ .ﻫﻤﻴﻦﻗﺪر ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻛﻪ آﻛﺎدﻣﻲ ﻣﺤﻞ رﻓﺖوآﻣﺪ ﻣﺮدﻣﺎن داﻧﺶﻣﻨﺪ و اﻫﻞ ذوق از ﻣـﺮد و زن ﺑﻮده اﺳﺖ .ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ در آن آﻛﺎدﻣﻲ ،ﺟﺎ ﺑﺮاي ﺑﻴﺶ از 28ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﻧﺒﻮد و ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻻي ﺳﺮدر ﺑﺎغ آﻛـﺎدﻣﻲ ﻧﻮﺷـﺘﻪ ﺑـﻮد ﻫـﺮ ﻛﺲ ﻫﻨﺪﺳﻪ ﻧﻤﻲداﻧﺪ وارد ﻧﺸﻮد ،وﻟﻴﻜﻦ اﻳﻦ اﺧﻄﺎر ﺑﺮ ﺳﺒﻴﻞ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ .ﭼﻮن ﮔﻔﺖوﮔﻮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در آﻛﺎدﻣﻲ ﻣﻲﺷﺪ ،ﻣﺒﺎﺣﺜﻪي ﺟﺪي و ﻓﻬﻢ آنﻫﺎ ﻣﺤﺘﺎج ﺑﻪ ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻋﻠﻤﻲ و ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً رﻳﺎﺿﻴﺎت ﺑﻮد .وﮔﺮﻧﻪ ﻫﻤﻪﻛﺲ ﺑﻪ آزادي ﺑﻪ آﻛﺎدﻣﻲ وارد ﻣﻲﺷﺪ. ﺿﻤﻨﺎً ،ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻛﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺪرﻳﺲ اﻓﻼﻃﻮن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﻘﺮﻳﺮ و ﺑﻴﺎن ﻣﺮﺗﺐ ﻣﻄﻮل و ﺗﻌﻠﻴﻢ اﺣﻜﺎم ﺣﺘﻤﻲ و ﺟﺰﻣﻲ ﻧﺒـﻮده اﺳـﺖ و ﺑﻴﺶﺗﺮ ﺻﻮرت ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ و ﻣﻨﺎﻇﺮه داﺷﺘﻪ اﺳﺖ .در واﻗﻊ آﻛﺎدﻣﻲ ﻣﺠﻤﻊ ﻋﻠﻤﻲ و ادﺑﻲ ﺑﻮده ﻛﻪ اﺻﺤﺎب داﻧﺶ در آنﺟﺎ ،ﺑﻪ اﺗﻔﺎق اﺳﺘﺎد ،در اﻣـﻮر ﻋﻠﻤﻲ ﺑﺤﺚ و ﻓﺤﺺ ﻣﻲﻛﺮدهاﻧﺪ و در ﺗﺤﻘﻴﻖ از آﺛﺎر ﻗﻠﻤﻲ اﻓﻼﻃﻮن ﺷﺮح اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﻬﺘﺮ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. ﺑﻌﻀﻲ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ اﻓﻼﻃﻮن دو ﻗﺴﻢ ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺪرﻳﺲ ﻣﻲﻛﺮده اﺳﺖ؛ ﻳﻜﻲ ﻋﻠﻨﻲ و ﻋﻤﻮﻣﻲ و دﻳﮕﺮي ﺧﺼﻮﺻﻲ و ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ .وﻟـﻴﻜﻦ ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﺳﺨﻦ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻧﻴﺴﺖ و ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ اﻇﻬﺎر ﻋﻘﻴﺪه ﻛﺮدهاﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﻬﺎﻣﺖ و ﺷﺠﺎﻋﺖ اﺧﻼﻗﻲ اﻓﻼﻃﻮن ﺑﺎ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ ﻣﻨﺎﻓﺎت دارد ،ﺧﺎﺻﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ او اﺷﺎﻋﻪي ﺣﻘﻴﻘﺖ را وﻇﻴﻔﻪي وﺟﺪاﻧﻲ ﻣﻲداﻧﺴﺖ؛ ﭼﻨﺎنﻛﻪ در ﺟﺎﻳﻲ از ﻗﻮل ﺳﻘﺮاط ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﺪ» :ﻫﻴﭻﻛﺲ ﺣﻖ ﻧﺪارد راﺿﻲ ﺷﻮد ﻛـﻪ در ﮔﻤﺮاﻫﻲ و ﻧﺎداﻧﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ و ﻧﻴﺰ ﻛﺴﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺣﻘﻴﻘﺖ را ﭘﻨﻬﺎن ﻛﻨﺪ«. ﭼﻮن از ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺷﻔﺎﻫﻲ اﻓﻼﻃﻮن ﭼﻨﺪان آﮔﺎﻫﻲ ﻧﺪارﻳﻢ ،ﺑﻪ آﺛﺎر ﻗﻠﻤﻲ او ﻣﻲﭘﺮدازﻳﻢ. http://www.seapurse.ir
8
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﻣﻘﺪﻣﺘﺎً ﻋﺮض ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از اﻓﻼﻃﻮن ،داﻧﺶﻣﻨﺪاﻧﻲ ﭼﻨﺪ در ﻳﻮﻧﺎن ﺑﻮدهاﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﺸﺎن ﻧـﺎﻣﻲ ﻣـﻲﺑﺎﺷـﻨﺪ و اﻓﻼﻃـﻮن از آنﻫـﺎ و ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً از ﺗﺤﺮﻳﺮاﺗﺸﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﺳﺖ .اﻣﺎ از آﺛﺎر آنﻫﺎ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻫﻴﭻ ﻧﻤﺎﻧﺪه اﺳﺖ .ﻓﻘﻂ از ﻫﻔﺖ ﻫـﺸﺖ ﻧﻔـﺮ ،ﺑﻌـﻀﻲ ﻛﻠﻤـﺎت در ﺿـﻤﻦ ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﺸﺎن ﺑﻮدهاﻧﺪ ،ﻣﻨﻘﻮل اﺳﺖ .اﻳﻦ ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺘﻲ از آنﻫﺎ ﺷﻌﺮ اﺳﺖ ،ﺑﻪ ﻗﺪري ﻛﻢ و ﻏﻴﺮ واﻗﻌﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ اﻓﻼﻃﻮن اول ﺣﻜﻴﻤﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ آﺛﺎر ﻗﻠﻤﻲ ﺣﺴﺎﺑﻲ از ﺧﻮد ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ و ﺑﺮاي آن داﻧﺶﻣﻨﺪ اﻳﻦ ﺣﺴﻦ اﺗﻔﺎق و ﺑﺮاي ﻧﻮع ﺑـﺸﺮ اﻳﻦ ﺳﻌﺎدت دﺳﺖ داده ﻛﻪ آﺛﺎر او ﺗﻤﺎﻣﺎً ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه ،ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل ﻳﻜﻲ از ﻓﻀﻼي اروﭘﺎ ،ﻗﺪري ﻫﻢ ﺑﻴﺶ از ﺗﻤﺎم آﺛﺎر او در دﺳﺖ اﺳﺖ و اﻳـﻦ ﺳﺨﻦ ﻧﺎﺷﻲ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻘﺪاري از ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﺳﻢ اﻓﻼﻃﻮن ﻗﻠﻤﺪاد ﺷﺪه ،ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪهي ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ،از او ﻧﻴﺴﺖ ،دﻳﮕﺮان ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ؛ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﺗﻘﻠﻴﺪ او ،ﻳﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪاﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم او ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ ،ﻳﺎ ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎه ﺑﻪ او ﻣﻨﺴﻮب ﺷﺪه اﺳﺖ. آﺛﺎر اﻓﻼﻃﻮن
ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﺳﻢ اﻓﻼﻃﻮن اﺳﺖ ،ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﭼﻬﻞوﻳﻚ رﺳﺎﻟﻪ ﻳﺎ ﻛﺘﺎب ﻛﻮﭼﻚ و ﺑﺰرگ و ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي ﺗﻌﺮﻳﻔﺎت و ﻫﻴﺠـﺪه ﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ اﺷﺨﺎص ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. در ﺑﺎب اﻳﻦ ﻛﻪ ﻛﺪامﻳﻚ از اﻳﻦ آﺛﺎر اﺻﻴﻞ اﺳﺖ و ﻛﺪام ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺑﻪ اﻓﻼﻃﻮن ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﻴﺎن ﻓﻀﻼ اﺧﺘﻼف ﺑﺴﻴﺎر دﻳـﺪه ﻣـﻲﺷـﻮد و ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻫﻤﻪي اﻣﻮر در اﻳﻦ ﺑﺎب ﻫﻢ اﻓﺮاط و ﺗﻔﺮﻳﻂ ﻛﺮدهاﻧﺪ .ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻛﺜﺮ اﻳﻦ آﺛﺎر ﺟﻌﻠﻴﺖ ادﻋﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ و از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ،ﺑﻌـﻀﻲ ﻫﻤـﻪ را اﺻـﻴﻞ داﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ .ﺑﺎﻷﺧﺮه از ﻧﺘﻴﺠﻪي زﺣﻤﺎت و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻪ ﻓﻀﻼي اروﭘﺎ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورده و ﻣﺒﺎﻧﻲ دﻗﻴﻖ و ﻇﺮﻳﻒ ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻄﻠﺐ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮدهاﻧﺪ ،اﻣﺮوز اﺧﺘﻼف ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻢ ﺷﺪه و ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً اﺗﻔﺎق ﺣﺎﺻﻞ اﺳﺖ. ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ »ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي ﺗﻌﺮﻳﻔﺎت« ،ﻳﻘﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ از اﻓﻼﻃﻮن ﻧﻴﺴﺖ .در ﺑﺎب ﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻫﻢ ﺷﻚ و ﺷﺒﻬﻪي ﻗﻮي اﺳﺖ .ﭘﻨﺞ ﻧﺎﻣﻪ از ﻫﻴﺠﺪه ﻧﺎﻣﻪ ،ﻣﺤﻘﻘﺎً از اﻓﻼﻃﻮن ﻧﺒﻮده ،ﺳﻴﺰده ﻧﺎﻣﻪي دﻳﮕﺮ ﻫﻢ اﻛﺜﺮاً ﻣﺤﻞ ﻧﺮدﻳﺪ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻓﻘﻂ ﺑﻌﻀﻲ از آنﻫﺎ را ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ اﺳـﺖ ﻛﻪ از اﻓﻼﻃﻮن اﺳﺖ و ﺑﻘﻴﻪ ،ﺧﻮاه از او ﺑﺎﺷﺪ ﺧﻮاه ﻧﺒﺎﺷﺪ ،ﭼﻨﺪان ﻣﺤﻞ اﻋﺘﻨﺎ ﻧﻴﺴﺖ. اﻣﺎ رﺳﺎﻻت ،ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﭼﻬﻞوﻳﻚ ﻓﻘﺮه اﺳﺖ ،ﺷﺶ ﻓﻘﺮه از آنﻫﺎ ﻗﻄﻌﺎً ﻣﺠﻌﻮل اﺳﺖ .در ﺑﺎب ﺷﺶ ﻓﻘﺮهي دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﻇﻦ ﻗﻮي ﻣﻲرود ﻛـﻪ از اﻓﻼﻃﻮن ﻧﺒﺎﺷﺪ ،ﻳﺎ اﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻨﺪان ﻣﺤﻞ اﻋﺘﻨﺎ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ ﺑﻴﺴﺖوﻧﻪ ﻓﻘﺮه ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻘﻄﻮع اﺳﺖ و ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﻛﻪ از ﻗﻠﻢ اوﺳﺖ. ﺑﺤﺚ در اﻳﻦ ﻛﻪ اﺻﻴﻞ ﻳﺎ ﻣﺠﻌﻮل ﺑﻮدن اﻳﻦ رﺳﺎﻟﻪﻫﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ داده ﺷﺪه اﺳﺖ ،ﻃﻮﻻﻧﻲ اﺳﺖ .اﺟﻤـﺎﻻً ﻋـﺮض ﻣـﻲﻛـﻨﻢ ﻓـﻀﻼ و ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،اوﻻً ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﻮن ﺷﺎﮔﺮدﻫﺎ و ﭘﻴﺮوان اﻓﻼﻃﻮن ﻛﻪ ﻣﻌﺘﺒﺮﺗﺮ از ﻫﻤﻪ ارﺳﻄﻮﺳﺖ ،از اﻛﺜﺮ آن رﺳﺎﻟﻪﻫﺎ اﺳﻢ ﺑﺮده و اﺷﺎراﺗﻲ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آنﻫﺎ و ﻣﻨﺪرﺟﺎت آنﻫﺎ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ ،ﺑﺎ آنﭼﻪ در دﺳﺖ دارﻳﻢ ،ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ .از اﻳﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ ،ﻧﻈﺮ در ﻋﺒﺎرت و ﺷﻴﻮهاي ﻛﻪ ﺑﻴـﺎن ﻣﻲﻛﻨﺪ و اﻟﺒﺘﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ذوق ﺳﻠﻴﻢ دارد و اﻧﺲ ﺗﺎم ﺑﻪ ﻛﻠﻤﺎت ﻛﺴﻲ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﻓﻼن ﻛﻼم از او ﻫﺴﺖ ﻳـﺎ ﻧﻴﺴﺖ؛ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً در ﻣﻮرد ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﺨﻦ اﻳﺸﺎن اﻣﺘﻴﺎز و ﭘﺎﻳﻪي ﺑﻠﻨﺪ دارد ،ﭼﻨﺎنﻛﻪ از ﺻﺎﺣﺒﺎن ذوق ﺳﻠﻴﻢ ،آنﻫﺎ ﻛـﻪ در ﺷـﻌﺮ ﻓﺮدوﺳـﻲ ﻳـﺎ ﺳﻌﺪي ﻳﺎ ﺣﺎﻓﻆ ﺗﺘﺒﻊ ﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻤﺎرﺳﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ،ﺑﺴﺎ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻛﻼم اﻳﺸﺎن را ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻲدﻫﻨـﺪ .ﺑـﺮ ﻫﻤـﻴﻦ ﻗﻴـﺎس ،ﻓـﻀﻼﻳﻲ ﻛـﻪ در ﻛﻠﻤﺎت و ﺗﺤﺮﻳﺮات ﺣﻜﻤﺎي ﻳﻮﻧﺎن ﺗﺘﺒﻊ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﻳﻚ اﻧﺪازه ﺑﺮ ﺗﺸﺨﻴﺺ آنﻫﺎ ﺗﻮاﻧﺎ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ،دﻻﻳﻞ و آﺛﺎر و ﻗﺮاﺋﻦ ﺗﺎرﻳﺨﻲ و ﻋﻠﻤﻲ و ﻓﻠﺴﻔﻲ ﻫﻢ در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت دﺧﻴﻞ اﺳﺖ .ﺑﺎﻟﺠﻤﻠﻪ ﭘﺲ از ﺗﺘﺒﻊ و ﺗﻔﺤﺲ و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﺳﺎﻟﻪي اﺧﻴﺮ ،ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ ،اﻣﺮوز ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑـﻪ اﻃﻤﻴﻨـﺎن ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﻗﺮﻳﺐ ﺳﻲ رﺳﺎﻟﻪ و ﻛﺘﺎب و ﭼﻨﺪ ﻧﺎﻣﻪ از اﻓﻼﻃﻮن در دﺳﺖ دارﻳﻢ. در ﺑﺎب ﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ،ﺣﺎﺟﺖ ﻧﻴﺴﺖ وارد ﺷﻮﻳﻢ و از آﺛﺎر اﻓﻼﻃﻮن آنﭼﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻧﻈﺮ اﺳﺖ ،رﺳﺎﻟﻪﻫﺎ و ﻛﺘﺎبﻫـﺎي اوﺳـﺖ ﻛـﻪ از ﺷـﺎهﻛﺎرﻫـﺎي ﺑﻲﻧﻈﻴﺮ ﺣﻜﻤﺖ و ادب و از ﻧﻔﺎﻳﺲ ذﺧﺎﻳﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﻮع ﺑﺸﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ .اﻳﻦ رﺳﺎﻟﻪﻫﺎ و ﻛﺘﺎبﻫﺎ ،ﺑﺎ آن ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻧﻔـﻴﺲ اﺳـﺖ،
http://www.seapurse.ir
9
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ اﻧﺪازه و ﻳﻚ ﻧﻮع و در ﻳﻚ درﺟﻪ از اﻫﻤﻴﺖ ﻧﻴﺴﺖ .رﺳﺎﻟﻪﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ از ﺑﻴﺴﺖ ﺳﻲ ﺻﻔﺤﻪ از ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺑﻴﺶﺗﺮ ﻧﻤﻲﺷﻮد و رﺳﺎﻟﻪﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﻮد ،ﭼﻬﺎرﺻﺪ ﭘﺎﻧﺼﺪ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﺴﻴﺎري از آنﻫﺎ ﻣﻴﺎﻧﻪي اﻳﻦ دو ﻗﺴﻢ اﺳﺖ. وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي رﺳﺎﺋﻞ اﻓﻼﻃﻮن
ﻳﻜﻲ از ﺧﺼﺎﻳﺺ رﺳﺎﻟﻪﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺰ ﻳﻜﻲ از آنﻫﺎ ،ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ ﻣﻴﺎن دو ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ اﺳﺖ و آن ﻣﻜﺎﻟﻤـﺎت، ﺑﻌﻀﻲ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ اﺳﺖ و ﺑﻌﻀﻲ ﻧﻘﻞ و رواﻳﺖ اﺳﺖ .ﻣﻘﺼﻮدم از ﻣﻜﺎﻟﻤﻪي ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ،آن اﺳﺖ ﻛﻪ درﺳـﺖ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﺗﺌﺎﺗﺮﻫـﺎﻳﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻣﻼﺣﻈـﻪ ﻧﻤﻮدهاﻳﺪ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ ﺳﺨﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻳﺎ ﺳﺆاﻟﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ و دﻳﮕﺮي ﺟﻮاب ﻣﻲدﻫﺪ و از ﻧﻘﻞ و رواﻳﺖ ،ﻣﻘﺼﻮدم اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺑﺮاي ﻳﻜﻲ ﻳـﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از دوﺳﺘﺎن ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ در ﻓﻼن ﻣﻮﻗﻊ ﺑﺎ ﻓﻼن ﺷﺨﺺ ﭼﻨﻴﻦ و ﭼﻨﺎن ﮔﻔﺘﻢ و او ﭼﻨﻴﻦ و ﭼﻨﺎن ﮔﻔﺖ .ﻳﺎ ﻧﻘﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﻼن ﺑﻪ ﺑﻬﻤﺎن ﭼﻨﺎن ﮔﻔﺖ و ﺑﻬﻤﺎن ﭼﻨﻴﻦ ﺟﻮاب داد .در رﺳﺎﻻﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪي آن ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ،از ﻫﻤﻪي اﻳﻦ اﻗﺴﺎم ﻧﻤﻮﻧﻪاي در آنﺟﺎ ﻫﺴﺖ و ﺗﻨﻬﺎ رﺳﺎﻟﻪاي ﻛﻪ اﺻﻼً ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺧﻄﺎﺑﻪي دﻓﺎﻋﻴﻪي ﺳﻘﺮاط اﺳﺖ و ﻧﻤﻮﻧﻪاي از ﻣﻜﺎﻟﻤﺎت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ،رﺳﺎﻟﻪي اﻗﺮﻳﻄﻮن و رﺳـﺎﻟﻪي اﺗـﻮﻓﺮون اﺳﺖ و ﻧﻤﻮﻧﻪي رواﻳﺖ ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ ،رﺳﺎﻟﻪي ﻓﻴﺪون ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. در ﻫﻤﻪي اﻳﻦ ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﻣﻜﺎﻟﻤﺎت ،ﻳﻜﻲ از اﺻﺤﺎب ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﺳﻘﺮاط اﺳﺖ و ﻏﺎﻟﺒﺎً او ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﻓﻘﻂ ﻳﻚ اﺳﺘﺜﻨﺎ دارد. ﻳﻌﻨﻲ ﻳﻚ ﻛﺘﺎب ﻫﺴﺖ ﻛﻪ اﺳﻤﻲ از ﺳﻘﺮاط در آن ﻧﻴﺴﺖ و آن آﺧﺮﻳﻦ اﺛﺮ اﻓﻼﻃﻮن و ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ ﻧﻮاﻣﻴﺲ ،ﻳﻌﻨﻲ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻔﺼﻞﺗـﺮﻳﻦ ﻛﺘﺎبﻫﺎي اوﺳﺖ .ﺿﻤﻨﺎً ،ﻣﺘﺬﻛﺮ ﻣﻲﺷﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮاً اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺴﻮد ﻣﺎﻧﺪه ،ﻳﻌﻨﻲ اﻓﻼﻃﻮن ﻣﺠﺎل ﻧﻜﺮده و ﻋﻤﺮش وﻓﺎ ﻧﻨﻤـﻮده اﺳـﺖ ﻛﻪ در آن ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﺮده ،ﺣﻚ و اﺻﻼﺣﺎﺗﻲ ﻛﻪ از ﺣﻴﺚ ﺗﺤﺮﻳﺮ و اﻧﺸﺎ و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻻزم ﺑﻮده ﺑﻨﻤﺎﻳﺪ و ﻧﻴﺰ از ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﻣﺰﺑﻮر ﻳﻜﻲ ﻫـﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﺎﺗﻤﺎم ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ و آن ﻛﺘﺎب ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ ﻛﺮﻳﺘﻴﺎس ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و از دو ﻛﺘﺎب دﻳﮕﺮ ﻫﻢ اﺳﻢ ﺑﺮده و وﻋﺪه داده اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﮔﻮﻳـﺎ اﺻـﻼً ﻧﻨﻮﺷـﺘﻪ اﺳﺖ ،زﻳﺮا ﻫﻴﭻﻛﺲ از آنﻫﺎ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﻧﺪاده و دﻳﺪه ﻧﺸﺪه اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ اﻳﻦ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎبﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﮔﻔﺖوﮔﻮ و ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ ﻣﻴﺎن ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ اﺳﺖ ،ﺑﻴﺶﺗﺮ آنﻫﺎ ﺑﻪ اﺳـﻢ ﻳﻜـﻲ از اﺻـﺤﺎب ﮔﻔـﺖوﮔـﻮ ﻣﻮﺳﻮم اﺳﺖ .ﻣﺜﻼً رﺳﺎﻟﻪاي ﻛﻪ اﻗﺮﻳﻄﻮن ﻧﺎﻣﻴﺪه ﺷﺪه ،ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻘﺮاط در زﻧﺪان ،ﺑﺎ دوﺳﺖ ﺧﻮد اﻗﺮﻳﻄﻮن ،ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﻣﻲﻛﻨـﺪ و رﺳﺎﻟﻪي ﻓﻴﺪون از آن ﺳﺒﺐ ﺑﻪ اﻳﻦ اﺳﻢ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ ﻓﻴﺪون ﻳﻜﻲ از ﺣﺎﺿﺮان در زﻧﺪان ﺳﻘﺮاط اﺳﺖ ،در روز آﺧﺮ ﻋﻤﺮ او ،ﻛـﻪ آن ﻣﻜﺎﻟﻤـﺎت در ﺧﺼﻮص ﺑﻘﺎي ﻧﻔﺲ ﺑﺎ ﺳﻘﺮاط واﻗﻊ ﻣﻲﺷﻮد و ﻓﻴﺪون آن ﻣﺬاﻛﺮات را ﺑﺮاي دوﺳﺘﺎن ﺧﻮد ﻧﻘﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ. وﻟﻴﻜﻦ اﻳﻦ ﻗﺎﻋﺪه ﻛﻠﻴﺖ ﻧﺪارد و ﺑﻌﻀﻲ ﺗﺼﻨﻴﻒﻫﺎ ﻫﻢ از اﻓﻼﻃﻮن ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از اﻳﻦ وﺟﻪ ،ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ .ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤـﺎن ﻛﺘﺎب ﻧﻮاﻣﻴﺲ ﻛﻪ ﺳﺎﺑﻘﺎً اﺳﻢ ﺑﺮدﻳﻢ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻳﻜﻲ از ﺗﺼﻨﻴﻒﻫﺎي دﻳﮕﺮش ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮان ﮔﻔﺖ ﻣﻬـﻢﺗـﺮﻳﻦ آنﻫﺎﺳـﺖ و ﻣﻮﺳـﻮم ﺑـﻪ ﻛﺘـﺎب ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺗﺼﻨﻴﻒﻫﺎي ﻣﻬﻢ او ،ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﻣﻬﻤﺎﻧﻲ» ،ﺿﻴﺎﻓﺖ« اﺳﺖ ،ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ اﻳـﻦ ﻛـﻪ ﻣـﺬاﻛﺮات در ﻣﻬﻤـﺎﻧﻲ واﻗـﻊ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از دوﺳﺘﺎن ﺳﻘﺮاط از رﻓﻘﺎي ﺧﻮد دﻋﻮت ﻛﺮده اﺳﺖ .دو رﺳﺎﻟﻪي دﻳﮕﺮ ﻫﻢ دارد ﻛﻪ ﺑﻪ اﺳﻤﻲ ﻏﻴـﺮ از ﻧـﺎم اﺷـﺨﺎص ﻣﻮﺳـﻮم ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .از اﻳﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ ،آن ﻛﺘﺎبﻫﺎ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم اﺷﺨﺎص اﺳﺖ ،اﺳﻢ ﺑﺪﻟﻲ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ دارد؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳـﻦ ﻛـﻪ رﺳـﺎﻟﻪي اﺗـﻮﻓﺮون اﺳـﻢ دﻳﮕـﺮش »دﻳﻦداري« اﺳﺖ و ﻓﻴﺪون اﺳﻢ دﻳﮕﺮش »در ﻧﻔﺲ« اﺳﺖ و ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﻗﻴﺎس .وﻟﻴﻜﻦ اﻳﻦ ﻧﺎمﻫﺎي ﺑﺪﻟﻲ را ﺧﻮد اﻓﻼﻃﻮن ﻧﮕﺬاﺷﺘﻪ و ﺗﺴﻤﻴﻪﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﮔﺮدان او و ﭘﻴﺮوان او ،ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ وﺿﻊ ﻛﺮدهاﻧﺪ. ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ آﺛﺎر اﻓﻼﻃﻮن
در ﺗﺼﻨﻴﻒﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن ،ﻗﺪﻣﺎ ﺗﻘﺴﻴﻤﺎي ﻫﻢ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ؛ ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﻳﻚ ﺗﻘﺴﻴﻢ رﺑﺎﻋﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ و ﻳﻚ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺛﻼﺛﻲ .ﺑﻪ اﻳـﻦ ﻣﻌﻨـﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺮ ﭼﻬﺎر ﻛﺘﺎب از آن ﺗﺼﻨﻴﻒﻫﺎ را ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺗﻲ ،ﻳﻚ دوره ﻛﺮده و ﻛﻠﻴﻪي آﺛﺎر اﻓﻼﻃﻮن را ﺑﻪ ﻧﻪ دوره درآورده ﺑﻮدﻧﺪ .ﺑﻌﻀﻲ ﻫﻢ ﺑـﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت دﻳﮕﺮ ،ﻫﺮ ﺳﻪ ﻛﺘﺎب را ﻳﻚ دوره ﻗﺮار داده ﺑﻮدﻧﺪ .وﻟﻴﻜﻦ اﻳﻦ ﺗﻘﺴﻴﻤﺎت ﻣﻴﺰان و ﻣﺒﻨﺎي ﺻﺤﻴﺤﻲ ﻧﺪارد و اﻣﺮوز ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻴـﺴﺖ و آنﭼﻪ ﺑﻴﺶﺗﺮ ﻣﺤﻞ ﻧﻈﺮ اﺳﺖ ،اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻳﻦ ﻛﺘﺎبﻫﺎ ،در ﭼﻪ ﻣﻮﻗﻊ و ﭼﻪ ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ .وﻟﻴﻜﻦ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴـﻴﻦ http://www.seapurse.ir
10
ﺿﻴﺎﻓﺖ
اﻳﻦ ﻣﻮاﻗﻊ و ﺗﻮارﻳﺦ ،ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺻﺤﻴﺢ در دﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ و ﺑﺎز ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺣﺪس و ﻗﻴﺎس ﭘﺮداﺧﺖ و ﻋﻘﻴﺪهي ﺟﺰﻣﻲ اﺗﺨﺎذ ﻛـﺮدن ،ﺑـﺴﻴﺎر دﺷـﻮار اﺳﺖ .ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ از رﺳﺎﻻت ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻄﺎﺑﻪي دﻓﺎﻋﻴﻪي ﺳﻘﺮاط و رﺳﺎﻟﻪي اﻗﺮﻳﻄﻮن ،ﻣﻲﺗﻮان ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ از ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي اوﻟـﻲ او ﺑﺎﺷـﻨﺪ. ﻳﻌﻨﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﻣﮕﺎر ﺑﻮده ﻳﺎ ﺗﺎزه از آنﺟﺎ ﺑﻪ آﺗﻦ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ و در ﻫﺮ ﺣﺎل ،ﻣﺪت ﻣﺪﻳﺪي از زﻣﺎن ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﺳـﻘﺮاط ﻧﮕﺬﺷـﺘﻪ ﺑـﻮده اﺳـﺖ. ﺗﺼﻨﻴﻒﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﺟﻬﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻓﻠﺴﻔﻲ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ از ﺣﻴﺚ ﻋﺒﺎرت و ﺻﻨﻌﺖ ،ﺷﺎهﻛﺎرﻫﺎي او ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷـﻮﻧﺪ ،ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻛﺘـﺎب ﺳﻴﺎﺳـﺖ و ﻓﻴﺪون و ﺿﻴﺎﻓﺖ و ﻏﻴﺮ آن ،ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ دوره و از زﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻓﻼﻃﻮن ﻫﻨﻮز ﺑﻪ ﭘﻴﺮي ﻧﺮﺳﻴﺪه ،وﻟﻴﻜﻦ ﻓﻜـﺮ او در ﻋـﻴﻦ ﻧـﺸﺎط و ﺷﺎداﺑﻲ ،ﭘﺨﺘﮕﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ .ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺘﺎبﻫﺎ ﻫﻢ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﭘﻴﺮي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺘﺎب ﻧﻮاﻣﻴﺲ ﻛـﻪ آﺧـﺮﻳﻦ ﺗﺼﻨﻴﻒ اوﺳﺖ و ﭘﻴﺪاﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﻣﺮاﺟﻌﻪي آﺧﺮي را در آن ﺑﻨﻤﺎﻳﺪ و ﻛﺘﺎب ﻛﺮﻳﺘﻴﺎس ﻛﻪ ﻧﺎﺗﻤﺎم اﺳﺖ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ آﺧﺮ ﻋﻤﺮ او ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ از رﺳﺎﻟﻪﻫﺎ ﻛﻪ اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻗﺮاﺋﻦ در دﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ ،ﻣﻤﻜـﻦ ﻧﻴـﺴﺖ ﻛـﻪ ﺗﻌﻴـﻴﻦ زﻣـﺎن ﺷـﻮد .ﺑﻌـﻀﻲ از ﻣـﻮرﺧﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ اﻓﻼﻃﻮن ﻫﻤﺎن وﻗﺖ ﻛﻪ در ﺧﺪﻣﺖ ﺳﻘﺮاط اﺳﺘﻔﺎﺿﻪ ﻣﻲﻛﺮد ،ﺑﻪ ﺗﺼﻨﻴﻒ رﺳﺎﻻت ﻧﻴﺰ ﻣﻲﭘﺮداﺧﺖ و وﻗﺘﻲ ﺳﻘﺮاط ﻳﻚ رﺳﺎﻟﻪي او را دﻳﺪه و ﺧﻮاﻧﺪه ،ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد :اﻳﻦ ﺟﻮان ﭼﻪ ﺳﺨﻦﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻲدﻫﺪ! اﺻﺤﺎب ﮔﻔﺖوﮔﻮ و ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ ﻛﻪ در ﻛﺘﺎبﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ،اﻛﺜﺮ اﺷﺨﺎص واﻗﻌﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ و اﻓﻼﻃﻮن آنﻫـﺎ را ﺟﻌـﻞ ﻧﻜـﺮده اﺳﺖ .ﺑﻌﻀﻲ از آنﻫﺎ ﻣﺮدﻣﺎن ﻣﻌﺮوﻓﻨﺪ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻟﻜﺒﻴﺎدس ﻛﻪ از رﺟﺎل ﺳﻴﺎﺳـﻲ و ﺗـﺎرﻳﺨﻲ ﻳﻮﻧـﺎن اﺳـﺖ و ﭘﺮﻣﺎﻧﻴـﺪس Parménideﻛـﻪ از ﺑﺰرﮔـﺎن ﺣﻜﻤﺎي ﻣﺘﻘﺪم اﺳﺖ و ﭘﺮوﺗﺎﮔﻮراس Protagourasو ﮔﻮرﺟﻴﺎس Gorgiasو ﻫﻴﭙﻴﺎس Hippiasﻛﻪ از داﻧﺶﻣﻨﺪان و ﺣﻜﻤﺎي ﺳﻮﻓﺴﻄﺎﻳﻲ ﺑﻮدهاﻧﺪ .ﺑﻌﻀﻲ از آنﻫﺎ ﻫﻢ ﻛﻢﺗﺮ ﻣﻌﺮوﻓﻨﺪ ،وﻟﻴﻜﻦ ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻴﻢ و ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻛﻪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪاﻧﺪ .ﺑﻌﻀﻲ ﻫﻢ ﺑﺮادران و ﺧﻮﻳﺸﺎن ﺧﻮد اﻓﻼﻃﻮن ﻣﻲﺑﺎﺷـﻨﺪ .اﻣـﺎ اﻳـﻦ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻜﺎﻟﻤﻪﻫﺎ در ﺣﻘﻴﻘﺖ واﻗﻊ ﺷﺪه ﻳﺎ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ،ﻣﺤﻞ ﺗﺄﻣﻞ اﺳﺖ .ﻫﻴﭻﻛﺪام از آنﻫﺎ ﻳﻘﻴﻨﺎً درﺳﺖ آن ﻗﺴﻢ ﻛﻪ اﻓﻼﻃﻮن ﻧﻘﻞ ﻛـﺮده ،واﻗـﻊ ﻧﺸﺪه .وﻟﻴﻜﻦ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻲاﺳﺎس ﻫﻢ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ .ﺑﻌﻀﻲ را ﻫﻢ ﻇﻦ ﻗﻮي ﻣﻲرود ﻛﻪ اﻓﻼﻃﻮن ﺗﻤﺎﻣﺎً ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و اﻳﻦﻗﺪر ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳـﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ ،ﻗﻴﺪي ﺑﻪ رﻋﺎﻳﺖ ﺗﺎرﻳﺦ و ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﺑﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻪ و اﺻﻞ ﻣﻘﺼﻮدش ،ﮔﻔﺘﻦ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﺑﻮده ﻛﻪ در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻛﻪ اﻓﻼﻃﻮن ﭼﺮا ﺗﺼﻨﻴﻒﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ درآورده و اﻳﻦ ﺳﺆال ﻳﻘﻴﻨﺎً ﺑﻪ ذﻫﻦ ﻣﻲآﻳﺪ ،اﮔـﺮ ﺑﻪ ﻳﺎد ﺑﻴﺎورﻳﻢ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮاً آن ﺣﻜﻴﻢ ،اول ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﻴﻮه را اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮده اﺳﺖ .ﭘﺲ از اﻓﻼﻃﻮن ،اﺷﺨﺎﺻﻲ ﭼﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﻘﻠﻴﺪ او ﻛﺘﺎبﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ؛ ﭼﻪ از ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﻳﻮﻧﺎن و روم و ﭼﻪ از ﻣﺘﺄﺧﺮﻳﻦ .وﻟﻴﻜﻦ ﭘﻴﺶ از اﻓﻼﻃﻮن ﮔﻔﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ﻛـﻪ ﻛـﺴﻲ ﺻـﻮرت ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ ﺑﻪ ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﺧﻮد داده ﺑﺎﺷﺪ. ﻇﺎﻫﺮاً ﺟﻮاب اﻳﻦ ﺳﺆال اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻓﻼﻃﻮن ﺑﺎ آن ﻛﻪ آﺛﺎر ﻗﻠﻤﻲ ﺑﺴﻴﺎر دارد ،ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﻛﺘـﺎب ﻧﺒـﻮده ،ﻳﻌﻨـﻲ ﻛﺘـﺎب را واﻓـﻲ ﺑـﻪ ﺗﻌﻠـﻴﻢ ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ و ﮔﻤﺎن ﻣﻲرود ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪه را ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻌﺘﻘﺪاﺗﺶ ،از اﺳﺘﺎد ﺧﻮد ﺳﻘﺮاط درﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .زﻳـﺮا ﻛﺘـﺎب ﭼﻴـﺰي اﺳـﺖ ﺟﺎﻣﺪ و ﺑﻲﺟﺎن ﻛﻪ ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت ﺧﻮد را ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﺪ و ﺑﺎ ﻣﻘﺘﻀﺎي ﺣﺎل ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ دﻫﺪ و ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻓﻬﻢ ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﺪ و از اﻳﻦ رو ﺳﻮء ﺗﻔﺎﻫﻢ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ دﺳﺖ دﻫﺪ و ﻓﺎﻳﺪهي ﺧﻮاﻧﺪن ﻛﺘﺎب ﻛﻢ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت ﺳﻘﺮاط ﺗﻤﺎﻣﺎً ﺷﻔﺎﻫﻲ ﺑﻮده ،آن ﻫﻢ ﻧﻪ ﺑـﻪ ﻧﺤـﻮ ﺗﺪرﻳﺴﻲ و ﻧﻄﻖ و ﺧﻄﺎﺑﻪ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ و ﻣﺠﺎدﻟﻪ .ﭼﻮن ﺳﻘﺮاط ﺧﻮد ﻣﺪﻋﻲ ﻋﻠﻢ ﻧﺒﻮد و ﻫﻤﻮاره ﺑﻪ ﺟﻬﻞ ﺧﻮﻳﺶ اﻗﺮار ﻣﻲﻛـﺮد و از روي راﺳﺘﻲ ﻳﺎ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻣﺼﻠﺤﺖ ،ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ را ﻧﻤﻲداﻧﻢ و ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪي ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ ﺑـﺎ اﺷـﺨﺎص ﻣـﻲﺧـﻮاﻫﻢ آن را ﻛـﺸﻒ ﻛـﻨﻢ و ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻋﻠﻢ ﻧﻤﺎﻳﻢ .ﻣﻦ ﻋﻠﻢ و ﻫﻨﺮي ﻧﺪارم ،ﻓﻘﻂ ﻫﻨﺮ ﻣﻦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎدرم ﻓﻦ ﻗﺎﺑﻠﮕﻲ ﻣﻲداﻧﻢ ،ﺟﺰ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣـﺎدرم زنﻫـﺎ را در وﺿـﻊ ﺣﻤﻞ ﻣﺪد ﻣﻲﻛﺮد و ﻣﻦ ﻋﻘﻞﻫﺎ و ذﻫﻦﻫﺎ را ﻣﺪد ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ زاﻳﻨﺪه ﺷﻮﻧﺪ .ﻳﻌﻨﻲ ﻋﻠﻤﻲ ﻛﻪ در ﻧﻬﺎد اﻳﺸﺎن ﻫﺴﺖ ،ﭘﻴﺪا ﺷﻮد و ﺑﻪ آن ﻣﺘﻨﺒﻪ ﮔﺮدﻧﺪ. و اﻳﻦ ﺳﺨﻦ ،از اﻳﻦﺟﺎ ﻧﺎﺷﻲ اس ﻛﻪ ﻋﻘﻴﺪهي ﺳﻘﺮاط اﻳﻦ ﺑﻮده ﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﻋﻘﻴﺪهي اﻓﻼﻃﻮن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ را ﻫﻴﭻﻛﺲ اﮔﺮ ﻫﻢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ، ﺑﻪ دﻳﮕﺮي ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ اﻋﻄﺎ ﻛﻨﺪ .ﺑﻠﻜﻪ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻫﻤﻪ در ذﺧﻴﺮهي ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﻪﻛﺲ ﻫﺴﺖ ،ﺟﺰ آن ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﺎل ﻛﻤﻮن اﺳـﺖ و ﻫﻤـﻪﻛـﺲ ﻋﻠـﻢ را در ﺣﻴﺎت ﻗﺒﻞ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻧﻤﻮده و در اﻳﻦ زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ از آن ﻏﻔﻠﺖ و ﻓﺮاﻣﻮﺷﻲ دارد و ﻣﻌﻨﻲ ﺟﻬﻞ ﻫﻤﻴﻦ ﻏﻔﻠﺖ و ﻓﺮاﻣﻮﺷـﻲ اﺳـﺖ و ﻛـﺎر ﻣﻌﻠـﻢ اﻳـﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻌﻠﻢ را ﻣﺘﻮﺟﻪ و ﻣﺘﺬﻛﺮ ﺳﺎزد ﺗﺎ او ﻋﻠﻤﻲ را ﻛﻪ در ﺿﻤﻴﺮش ﻧﻬﻔﺘﻪ و از او ﻏﺎﻳﺐ اﺳﺖ ،ﺑﻪ ﻳﺎد آورد و ﺣﺎﺿﺮ ﺳﺎزد و اﻳﻦ ﻣﻌﻨـﻲ در ﻣﻮارد ﭼﻨﺪي از ﻛﺘﺎبﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن ﺑﺮﻣﻲآﻳﺪ و ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً در ﻳﻜﻲ از آنﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ ﻣﻨﻦ Le Ménonﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ،ﺗﺼﺮﻳﺢ و ﻋﻤﻼً ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻲﺷﻮد http://www.seapurse.ir
11
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﻛﻪ ﺳﻘﺮاط ﻳﻜﻲ از ﺑﻨﺪهﻫﺎي زرﺧﺮﻳﺪ ﻣﺘﻦ ﻣﺼﺎﺣﺐ ﺧﻮد را ﻛﻪ ﻫﻴﭻ درس ﻧﺨﻮاﻧﺪه و ﻋﺎﻣﻲ و اﻣﻲ ﺻﺮف اﺳـﺖ ﻃﻠﺒﻴـﺪه ،ﺑـﻪ اﻧـﺪك ﺳـﺆال و ﺟﻮاﺑﻲ ﺑﺎ او ،ﭼﻨﺪ ﻗﻀﻴﻪ از ﻗﻀﺎﻳﺎي ﻫﻨﺪﺳﻲ را ﺑﻪ زﺑﺎن او ﺟﺎري ﻣﻲﺳﺎزد و ﻫﺰار اﻓﺴﻮس ﻛﻪ ﻣﺘﻌﻠﻤﻴﻦ ﻏﺎﻟﺒﺎً از ﻧﻌﻤﺖ وﺟـﻮد ﭼﻨـﻴﻦ ﻣﻌﻠـﻢﻫـﺎ ﻣﺤﺮوﻣﻨﺪ .زﻳﺮا ﺧﻮاه ﻋﻘﻴﺪهي اﻓﻼﻃﻮن و ﺳﻘﺮاط ﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺟﻬﻞ ﻏﻔﻠﺖ و ﻓﺮاﻣﻮﺷﻲ اﺳﺖ و ﻋﻠﻢ ﺗﺬﻛﺮ و ﺗﻨﺒﻪ اﺳﺖ درﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﺒﺎﺷﺪ ،اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻘﻪي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻌﻠﻢ ﻋﻠﻢ را ﺑﻪ ﻣﺘﻌﻠﻢ اﻟﻘﺎ و ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻧﻜﻨﺪ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺖوﮔﻮ و ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ و ﺳﺆال و ﺟﻮاب ﻻاﻗﻞ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻇﺎﻫﺮ ﭼﻨﻴﻦ واﻧﻤﻮد ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻌﻠﻢ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭘﻲ ﺑﺮده و آن را ﻛﺸﻒ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ اﺳﺖ و ﺑﻪ اﻳﻦ روش ،ﻣﺘﻌﻠﻢ ﺣﻘﺎﻳﻖ را ﻫﻢ ﺑﻬﺘﺮ درك ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﻫﻢ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻲﺳﭙﺎرد. ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺷﻴﻮهي ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﻌﻠﻢ
ﺑﺎري؛ از ﻣﻄﻠﺐ دور ﻧﺸﻮﻳﻢ .ﮔﻔﺖوﮔﻮ در اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪه ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﻌﻠﻢ ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ و ﺳﺆال و ﺟﻮاب اﺳﺖ و ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻛﺘﺒﻲ ﻣﻮاﻓﻖ دلﺧﻮاه ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻤﻲدﻫﺪ ،اﻓﻼﻃﻮن ﺗﺤﺮﻳﺮات ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ درآورده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺷﻔﺎﻫﻲ ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮ و ﺷﺒﻴﻪ ﺑﺎﺷﺪ و اﮔﺮ در ﺑﻌﻀﻲ از ﺗﺼﻨﻴﻒﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن ﮔﺎﻫﻲ دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ و ﺳﺆال و ﺟﻮاب زﻳﺎد از ﺣﺪ ﻟﺰوم ﻃـﻮﻻﻧﻲ اﺳـﺖ و ﻣﻜـﺮرات دارد ،از اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ اﺳﺖ .ﮔﺬﺷﺘﻪ از اﻳﻦ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ داﺷﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﺎ اﻣﺮوز ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻄﺎﻟﺐ را ﺑﺪون اﻳﻦ ﺗﻜﺮار و اﺻﺮار درﻣﻲﻳﺎﺑﻴﻢ و ﻓﻬـﻢ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ،ﺑﻪ واﺳﻄﻪي اﺳﺘﻌﺪادي اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻧﺘﻴﺠﻪي زﺣﻤﺎت داﻧﺶﻣﻨﺪان ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ .آن ﺑﻲﭼﺎرهﻫﺎ ﻣـﺮارت ﻛـﺸﻴﺪه و ﺧﻮن دل ﺧﻮردهاﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ را ﻛﻪ اﻣﺮوز ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳﺖ ،ﻳﺎ ﻓﻬﻢ آنﻫﺎ اﺷﻜﺎل ﻧﺪارد ،در اذﻫﺎن راﺳﺦ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ و ﻳﻜﻲ از ﻓﻮاﻳﺪ ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻪ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي ﻛﺘﺎبﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن و ﺑﻌﻀﻲ داﻧﺶﻣﻨﺪان دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي اﺷﺨﺎص ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮد ،ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ؛ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ آن زﻣﺎنﻫﺎ ﻋﻘﻞ و ﻓﻜﺮ ﻣﺮدم در ﭼﻪ درﺟﻪ ﺑﻮده و اﻳﻨﻚ ﺑﻪ ﭼﻪ ﭘﺎﻳﻪ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ. اﻛﻨﻮن ﺧﻮب اﺳﺖ ﻗﺪري ﻫﻢ در ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﻌﻨﻮي ﻛﺘﺎبﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن وارد ﺷﻮﻳﻢ .آﺛﺎر اﻳﻦ ﺣﻜﻴﻢ ﺑﺰرﮔﻮار ،دو ﺟﻨﺒﻪ دارد؛ ﺟﻨﺒـﻪي ادﺑـﻲ و ﺟﻨﺒﻪي ﻓﻠﺴﻔﻲ .ﺟﻨﺒﻪي ﻓﻠﺴﻔﻲ آن را ﺑﻬﺘﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻴﺎن ﺣﻜﻤﺖ و ﻓﻠﺴﻔﻪي او ﻣﺤﻮل ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ .ﭘﺲ در اﻳﻦﺟﺎ ﻗﺪري از ﺟﻨﺒﻪي ادﺑﻲ او ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .زﻳﺮا ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن در زﺑﺎن ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ از ﺟﻬﺖ ﻓﺼﺎﺣﺖ و ﺑﻼﻏﺖ و ﻟﻄﺎﻓﺖ و ﻣﺤـﺴﻨﺎت ﻛـﻼم ،داراي اﻋﻠـﻲ ﻣﺮﺗﺒـﻪ اﺳﺖ و ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻴﭻ اﺛﺮ ﻧﺜﺮ دﻳﮕﺮي در آن زﺑﺎن داراي اﻳﻦ ﻣﻘﺎم ﻧﺒﺎﺷﺪ .اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻲداﻧﻴﺪ ﻛﻪ اﻓﻼﻃﻮن را اﺳﺘﺎد ﺣﻜﻤﺖ اﺷﺮاق ﻣﻲﺧﻮاﻧﻨـﺪ و ﺣﻜﻤـﺖ اﺷﺮاق ،ﺳﺮﭼﺸﻤﻪاش ذوق و ﺷﻮر ﻋﺸﻖ اﺳﺖ .ﺑﻪ اﻳﻦ واﺳﻄﻪ ،ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن در ﻋﻴﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﺜﺮ اﺳﺖ ،ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ اﺷﻌﺎر اﺳﺖ و ﺑـﺎ آن ﻛـﻪ ﻫﻤﻮاره دم از ﻋﻘﻞ و ﻋﻠﻢ ﻣﻲزﻧﺪ ،در واﻗﻊ ﻋﺸﻖ و ذوق را اﻓﺎﺿﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﭼﻪ ﺑﺠﺎ و ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ اﻓﺘﺎده اﻳﻦ ﻗﻄﻌﻪي ﻣﻮﻟﻮي ﻛﻪ ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﺪ: ﻣﺮﺣﺒــﺎ اي ﻋــﺸﻖ ﺧــﻮشﺳــﻮداي ﻣــﺎ اي دواي ﺟﻤﻠــــﻪ ﻋﻠــــﺖﻫــــﺎي ﻣــــﺎ اي دواي ﻧﺨــــــﻮت ﻧــــــﺎﻣﻮس ﻣــــــﺎ اي ﺗــــﻮ اﻓﻼﻃــــﻮن و ﺟــــﺎﻟﻴﻨﻮس ﻣــــﺎ
ﭼﻮن اﻓﻼﻃﻮن ﺧﺪاوﻧﺪ ذوق اﺳﺖ ،ﻳﺎد او ﺑﻲاﺧﺘﻴﺎر اﻧﺴﺎن را ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺟﺬﺑﻪ ﻣﻲﻛﺸﺎﻧﺪ .وﻟﻴﻜﻦ ﻋﻨﺎن ﺳﺨﻦ را ﺑﻜﺸﻴﻢ ﺗـﺎ از ﻣﻘﺘـﻀﺎي ﺣـﺎل ﺧﺎرج ﻧﺸﻮﻳﻢ .ﺳﺨﻦ در ﺗﺤﻘﻴﻖ از ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ آﺛﺎر اﻓﻼﻃﻮن اﺳﺖ .ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺧﻮاﺳﺘﻴﺪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي آنﻫﺎ ﺑﭙﺮدازﻳﺪ ،از روي ﺑـﺼﻴﺮت وارد ﺷﻮﻳﺪ و اوﻗﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺻﺮف ﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺎ اﻳﻦ ﺑﺼﻴﺮت را درﻳﺎﻓﺘﻴﻢ ،ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺻﺮﻓﻪﺟﻮﻳﻲ ﺷﻮد. ﺳﺎﺑﻘﺎً ﻋﺮض ﻛﺮدم ﻛﻪ آنﭼﻪ اﻓﻼﻃﻮن ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ،ﻫﻤﻪ را ﺑﻪ اﺳﺘﺎد ﺧﻮد ﺳﻘﺮاط ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻲدﻫﺪ و ﺑﻪ اﻳﻦ واﺳﻄﻪ ،ﺧﺎﻟﻲ از اﺷﻜﺎل ﻧﻴـﺴﺖ ﺗـﺎ درﻳﺎﺑﻴﻢ ﻛﻪ واﻗﻌﺎً ﻛﺪامﻳﻚ از اﻳﻦ اﻓﻜﺎر از ﺳﻘﺮاط و ﭼﻪ اﻧﺪازه از ﺧﻮد اﻓﻼﻃﻮن اﺳﺖ .ﻫﺮﭼﻨﺪ اﻳﻦ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺠﺎﻧﺐ اﻳﻦﻗﺪرﻫﺎ اﻫﻤﻴﺖ ﻧﺪارد و ﺑﺎز ﺑﻪ ﻗﻮل ﻣﻮﻻﻧﺎ: ﻣــﻦ ﻛــﻴﻢ ﻟﻴﻠــﻲ و ﻟﻴﻠــﻲ ﻛﻴــﺴﺖ ﻣــﻦ ﻣـــﺎ ﻳﻜـــﻲ روﺣـــﻴﻢ اﻧـــﺪر دو ﺑـــﺪن http://www.seapurse.ir
وﻗﺘﻲ ﻛﻪ دو ﻧﻔﺮ اﻳﻦ اﻧﺪازه ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ اﺗﺤﺎد ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ آﺛﺎر وﺟﻮدي ﺧﻮد را ﻧﺨﻮاﺳﺘﻨﺪ از ﻫﻢ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺳﺎزﻧﺪ ،ﻣﺎ ﭼﻪ اﺻﺮار دارﻳـﻢ ﻛـﻪ آنﻫﺎ را از ﻫﻢ ﺟﺪا ﻛﻨﻴﻢ. ﺟﺎن ﮔﺮگ و ﺟﺎن ﺳﮓ از ﻫﻢ ﺟﺪاﺳﺖ ﻣﺘﺤــﺪ ﺟــﺎنﻫــﺎي ﻣــﺮدان ﺧﺪاﺳــﺖ
ﭘﺲ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ اداي ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻛﺮده و ﻃﻔﺮه ﻧﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ،ﮔﻮﻳﻴﻢ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ را ﻋﻘﻴﺪه ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آنﭼﻪ از اﻓﻜـﺎر اﻓﻼﻃـﻮن در ﺟـﻮاﻧﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ،ﺑﻴﺶﺗﺮ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﺳﻘﺮاط ﻣﻨﺘﺴﺐ ﻧﻤﻮد و ﻫﺮﭼﻪ ﺳﻦ اﻓﻼﻃﻮن ﺑﺎﻻﺗﺮ رﻓﺘﻪ و از ﻋﻬﺪ ﺳﻘﺮاط دور ﺷـﺪه ،اﻓﻜـﺎر ﺷﺨـﺼﻲ او ﻏﻠﺒـﻪ ﻛﺮده اﺳﺖ و ﻫﺮﭼﻨﺪ در ﻫﺮ ﻣﻮﻗﻊ و ﺑﻪ ﻫﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﻣﻲآﻳﺪ ،ﺑﻪ وﺟﻬﻲ و ﻋﻨﻮاﻧﻲ ،ﺟﻼﻟـﺖ ﻗـﺪر و ﻋﻠـﻮ ﻣﻘـﺎم ﺳـﻘﺮاط را ﺧﺎﻃﺮﻧـﺸﺎن ﻣﻲﻛﻨﺪ ،وﻟﻴﻜﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ در اواﻳﻞ اﻣﺮ ﻏﺎﻟﺐ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺳﻘﺮاط و رﻓﻊ ﺷﺒﻪ ه از اذﻫﺎن راﺟﻊ ﺑـﻪ آن ﺑﺰرﮔـﻮار ﺑﻮده اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖﻫﺎي ﺳﻮء ﻛﻪ ﺑـﻪ او داده ﺑﻮدﻧـﺪ ،ﭼـﻪ اﻧـﺪازه ﻧﺎﺷـﻲ از ﻧـﺎداﻧﻲ و اﺷـﺘﺒﺎه و ﻏـﺮضورزي و ﺣـﺴﺪ ﺑـﻮده و ﻫﻤﺸﻬﺮﻳﺎن ﺳﻘﺮاط ﭼﻪ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﺑﺰرﮔﻲ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪهاﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﺎن ﻣﺮدي را ﺑﻪ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﻛﺸﺎﻧﻴﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﻫﻼﻛﺖ رﺳﺎﻧﻴﺪﻧﺪ. ﺧﺼﺎﻳﺺ ﻛﺘﺎبﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن
ﺳﺎﺑﻘﺎً ﻣﻜﺎﻟﻤﺎت اﻓﻼﻃﻮن را ﺗﺸﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻛﺮدﻳﻢ .اﻳﻦ ﺗﺸﺒﻴﻪ در ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺘﺎبﻫﺎي او از ﺣﻴﺚ ﺻﻮرت و ﻣﻌﻨﻲ ،ﻛﺎﻣﻼً ﺑﻪﺟﺎﺳـﺖ .ﻳﻌﻨـﻲ ﺧﻮاﻧﺪن آنﻫﺎ در ﺷﺨﺺ ،درﺳﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺧﻮاﻧﺪن ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻣﺜﻞ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺼﻪ ﻣـﻲﺧﻮاﻧـﺪ .زﻣـﺎن و ﻣﻜـﺎن ﺗﻌﻴـﻴﻦ و اﺷـﺨﺎص ﻣﻌﺮﻓـﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ،ﻛﻴﻔﻴﺎت ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻌﻠﻮم ﻣﻲﮔﺮدد ،وﻗﺎﻳﻊ روي ﻣﻲدﻫﺪ ،اﺻﺤﺎب ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ رﻓﺖوآﻣﺪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﻗﻬﺮ و آﺷﺘﻲ دارﻧـﺪ ،ﮔﻔـﺖوﮔﻮﻫـﺎ ﺑـﻪ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻣﺰاج و اﺧﻼق اﺷﺨﺎص اﺳﺖ و ﻫﺮ ﻳﻚ از آنﻫﺎ ﻣﻮاﻓﻖ ﻃﺒﻊ و ﺧﻮي ﺧﻮد ﺳﺨﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ .ﮔﺎﻫﻲ ﻗﺼﻪ و اﻓﺴﺎﻧﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ،زﻣـﺎﻧﻲ ﺧﻄﺎﺑﻪ اﻳﺮاد ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﺣﻘﻴﻘﺖ و ﻣﺠﺎز و ﺗﺸﺒﻴﻪ و اﺳﺘﻌﺎره ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲرود .وﻟﻴﻜﻦ روي ﻫﻢ رﻓﺘﻪ ،ﻣﺒﺎﺣﺜـﻪ و ﻣﺠﺎدﻟـﻪ ﻏﻠﺒـﻪ دارد .ﮔـﺎﻫﻲ اوﻗـﺎت اﺻﺤﺎب ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ ﺣﺮارت و ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ اﻇﻬﺎر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،اﻣﺎ ﻃﻤﺄﻧﻴﻨﻪ و آراﻣﺶ ﺳﻘﺮاط ﺑﺎﻷﺧﺮه آنﻫﺎ را ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﻮد ﻣﻲﻧﺸﺎﻧﺪ. اﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﻪي ﻛﺘﺎبﻫﺎ داراي ﻫﻤﻪي اﻳﻦ ﺧﺼﺎﻳﺺ ﻧﻴﺴﺖ .آنﻫﺎ ﻛﻪ در ﺟـﻮاﻧﻲ و زﻣـﺎن ﺷـﺎداﺑﻲ و ﻧـﺸﺎط ﻓﻜـﺮي ﻧﻮﺷـﺘﻪ ﺷـﺪه ،زﻳﺒـﺎﺗﺮ و دلﻧﺸﻴﻦﺗﺮ اﺳﺖ و ﻫﺮﭼﻪ رو ﺑﻪ ﭘﻴﺮي ﻣﻲرود ،ﻣﺬاﻛﺮات و ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت ﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪﺗﺮ و ﺧﺸﻚﺗﺮ ﻣﻲﮔﺮدد ،ﺗﺎ آنﺟﺎ ﻛﻪ آﺛـﺎر اﺧﻴـﺮ ﺗﻨﻬـﺎ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ اﺳﺖ .وﻟﻲ در واﻗﻊ ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺑﻴﺎن اﺳﺖ و ﺷﻮخ و ﺷﻨﮕﻲﻫﺎي اواﻳﻞ را ﻧﺪارد .ﺑﻌﻀﻲ از آنﻫﺎ ﺷـﻴﻮهي اﺳـﺘﻬﺰا و ﻓـﻦ ﻗـﺎﺑﻠﮕﻲ ﻣﻌﻨـﻮي ﺳﻘﺮاط را ﺗﻤﺜﻴﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻣﻜﺎﻟﻤﺎت اواﻳﻞ ،ﻏﺎﻟﺒﺎً ﻓﻘﻂ ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ و ﺗﻔﺤﺺ از اﻣﺮ و ﻃﺮح ﻣﺴﺄﻟﻪ اﺳﺖ .اﻣﺎ ﺟﻮاب ﻣﺴﺄﻟﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤﻲﺷﻮد و ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﺑـﻪ دﺳﺖ ﻧﻤﻲآﻳﺪ و ﻣﻜﺎﻟﻤﺎت اواﺧﺮ ،اﻇﻬﺎر ﻋﻘﻴﺪه و ﺗﻌﻠﻴﻢ اﺣﻜﺎم اﺳﺖ .وﺟﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﻣﻴﺎن آﺛﺎر اﻓﻼﻃﻮن و ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻫﺴﺖ ،اﻳـﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻲداﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﺌﺎﺗﺮ اﺳﺎﺳﺎً ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎد از اﺣﻮال ﻣﺮدم اﺳﺖ و ﻳﻜﻲ از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ وﺳﺎﻳﻞ ﺑﺮاي ﺗﻨﺒﻴﻪ ﻣﺴﺘﻤﻨﺪان ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .ﺑـﺴﻴﺎري از رﺳـﺎﻟﻪﻫـﺎي اﻓﻼﻃﻮن ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻘﺼﻮد ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه و ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ را داﺷﺘﻪ اﺳﺖ؛ ﺟﺰ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺗﺌﺎﺗﺮﻫﺎي ﺣﻘﻴﻘﻲ ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎد از اﺧﻼق و ﻋـﺎدات اﺳـﺖ و رﺳﺎﻟﻪﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن ﺑﺮاي ﺗﻨﺒﻪ ﺑﻪ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻋﻠﻤﻲ و ﺣﻜﻤﺘﻲ و اﺧﻼﻗﻲ اﺳﺖ و ﺣﻜﻤﺖ ﺳﻘﺮاط را ﺑﻪ اﻳﻦ دو ﻛﻠﻤـﻪ ﺧﻼﺻـﻪ ﻛـﺮدهاﻧـﺪ :ﺷـﻴﻮهي اﺳﺘﻬﺰا و ﻗﻦ ﻗﺎﺑﻠﮕﻲ. روش آﻣﻮزهﻫﺎي ﺳﻘﺮاﻃﻲ
اﺳﺘﻬﺰاي ﺳﻘﺮاﻃﻲ ،ﺑﻪ اﻳﻦ وﺟﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭼﻮن ﻏﺎﻟﺐ ﻣﺮدم را ﮔﻤﺮاه و اﺣﻮال و اﻓﻜﺎر آنﻫﺎ را ﺑﺮ ﺧﻄﺎ ﻣﻲدﻳﺪ ،در ﭘﻲ آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺧﻮد آﮔﺎﻫﺸﺎن ﻧﻤﺎﻳﺪ .اﻣﺎ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً و ﺑﻪ ﺻﻮرت وﻋﻆ و ﺧﻄﺎﺑﻪ و ﭘﻨﺪ و اﻧﺪرز ﻧﻤﻲﻛﺮد .ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ و ﻣﻨﺎﻇﺮه ﻣﻲﭘﺮداﺧﺖ و ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻧﺎداﻧﻲ ﻣﻲزد .در ﻇﺎﻫﺮ ،ﺳﺨﻦ ﺑﻪ ﺟﺪ ﻣﻲﮔﻔﺖ .وﻟﻲ در ﺑﺎﻃﻦ دﺳﺖ ﻣﻲاﻧﺪاﺧﺖ و ﺑﻬﺎﻧﻪاش اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫـﺪ از ﻃـﺮف ﻣﻘﺎﺑـﻞ ﻛﺴﺐ ﻋﻠﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ .وﻟﻲ ﻛﻢﻛﻢ و ﺑﺪون اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺤﺴﻮس ﺑﺎﺷﺪ ،آن ﻃﺮف ﺧﻮد را ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺗﻨﺎﻗﺾﮔﻮﻳﻲ و ﺣﻴﺮاﻧﻲ و ﺳﺮﮔﺮداﻧﻲ ﻣﻲدﻳﺪ و ﺑﻪ ﻓﺴﺎد رأي و ﻋﻘﻴﺪهي ﺧﻮد ﭘﻲ ﻣﻲﺑﺮد .ﻣﻌﻨﻲ ﻗﺎﺑﻠﮕﻲ ﺳﻘﺮاط را ﻫﻢ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﺎن ﻛﺮدﻳﻢ ،اﻳﻦ ﺷﻴﻮه را اﻓﻼﻃﻮن ﺑﻪﺧـﻮﺑﻲ ﻓـﺮا ﮔﺮﻓﺘـﻪ و در ﺑﻌـﻀﻲ از
13
ﺿﻴﺎﻓﺖ
رﺳﺎﻟﻪﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ وﺟﻬﻲ ﺗﻤﺜﻴﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ .در ﺑﺴﻴﺎري از آن رﺳﺎﻟﻪﻫﺎ ﭘﻴﺪاﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺣﺜﻪي ﻋﻠﻤﻲ و ﻓﻠﺴﻔﻲ ﺑﻬﺎﻧﻪ اﺳﺖ و در ﺑﺎﻃﻦ ،ﻧﻈـﺮ اﻧﺘﻘﺎد و ﻋﻴﺐﺟﻮﻳﻲ در ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺮدم دارد .ﺟﺰ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻈﺮ اﺷﺎرات و ﻛﻨﺎﻳﺎﺗﻲ در آنﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﺮوزه ﭼﻮن ﻣﺎ از آن اوﺿﺎع و اﺷﺨﺎص و اﺣﻮال اﻳﺸﺎن دور و ﺑﻲﺧﺒﺮﻳﻢ ،ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪدرﺳﺘﻲ ﻣﻌﻨﻲ آنﻫﺎ را ﺑﻔﻬﻤﻴﻢ .در ﻫﺮ ﺣﺎل ،ﻣﺠﻤﻮع ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن را ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻳـﺎ ﻳـﻚ رﻣﺎن ﺗﺸﺒﻴﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﻛﺮد .ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺤﺴﻨﺎت و آراﻳﺶﻫﺎي ﺻﻮري و ﻣﻌﻨﻲ و اﺛﺮي اﺳﺖ ادﻳﺒﺎﻧﻪ و ﺷﺎﻋﺮاﻧﻪ و ﻋﺎرﻓﺎﻧﻪ و ﺣﻜﻴﻤﺎﻧﻪ ،ﻛﻪ ﻫﻢ روح را ﻟﺬت ﻣﻲﺑﺨﺸﺪ و ﻫﻢ ﻧﻔﺲ را ﺗﺮﻗﻲ ﻣﻲدﻫﺪ و ﻫﻢ ﻓﻜﺮ را ﭘﺨﺘﻪ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ .اﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﻪي اﻓﻜﺎر و ﻋﻘﺎﻳﺪ او ﻣﺼﺪق ﻧﻴﺴﺖ .اﻣﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺄﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ و ﺗﻔﻜﺮ اﺳﺖ. ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن از زﻣﺮهي آﺛﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮاﻧﺪن آنﻫﺎ ،اﮔﺮ ﻫﻢ ﻓﺎﻳﺪهي ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻧﺒﺨﺸﺪ ،ﻓﻜﺮ اﻧﺴﺎن را ﻣﺘﻨﺒﻪ ﻣـﻲﺳـﺎزد و اﻳـﻦ ﻧـﻮع ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ ،ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ اﻗﺴﺎم آﺛﺎر اﺳﺖ .ﭼﻨﺪ دﻗﻴﻘﻪ ﻗﺒﻞ ﻋﺮض ﻣﻲﻛﺮدم ﻛﻪ ﺳﻘﺮاط و اﻓﻼﻃﻮن ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮدهاﻧﺪ و ﻋﻘﻴﺪهي ﺑﺴﻴﺎر ﺻـﺤﻴﺤﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ آنﭼﻪ آﻣﻮزﮔﺎر ﺑﻪ آﻣﻮزﻧﺪه ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،اﻳﻦﻗﺪرﻫﺎ اﻫﻤﻴﺖ ﻧﺪارد .ﻣﻌﻠﻢ ﺧﻮب آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻌﻠﻢ را ﺑﻪ راﻫﻲ ﺑﻴﺎﻧﺪازد ﻛﻪ او ﺧﻮد ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻛﺸﻒ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻛﻨﺪ .درﺑﺎرهي آﺛﺎر ﻛﺘﺒﻲ ﺧﻮب ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺨﻦ را ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ .ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎرت آن ﻧﻴﺴﺖ ﻛـﻪ ﻣـﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺧﻮاﻧـﺪﻧﺶ ﭼﻴـﺰي ﺑـﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﺑﻴﺎﻣﻮزد .ﺑﻠﻜﻪ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﺧﻮاﻧﻨﺪه را ﺑﻴﺪار و ﻣﺘﻨﺒﻪ ﻛﻨﺪ و ﭼﻮن ﻓﻜﺮ ﺑﻪ ﻛﺎر اﻓﺘﺎد ،ﺑﺴﺎ ﺣﻘﺎﻳﻖ را ﺧﻮد ﻛﺸﻒ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ .ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻓﺮاوان ﻧﻴﺴﺖ .آﺛﺎر اﻓﻼﻃﻮن اﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ را ﺑﻪ ﻛﻤﺎل دارد و ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً از اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﮔﺮانﺑﻬﺎ اﺳﺖ. وﻳﮋﮔﻲ ﻓﻠﺴﻔﻪي اﻓﻼﻃﻮن
ﮔﻤﺎن ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺑﻪ ﻗﺪر ﻛﻔﺎﻳﺖ ،اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ را ﻛﻪ درﺑﺎرهي آﺛﺎر اﻓﻼﻃﻮن ﻻزم ﺑﻮد ،ﺑﻴﺎن ﻛﺮدم و ﻣﻮﻗﻊ آن رﺳﻴﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ وارد ﺷـﻮﻳﻢ در اﻳـﻦ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻛﺘﺎبﻫﺎ ﭼﻪ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻫﺴﺖ و ﻓﻠﺴﻔﻪي اﻓﻼﻃﻮن و ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت او از ﭼﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ .وﻟﻴﻜﻦ وﻗﺖ ﮔﺬﺷﺘﻪ و اﻳـﻦ ﻣﺒﺤـﺚ ﻫـﻢ ﻃـﻮﻻﻧﻲ اﺳﺖ و ﺑﻬﺘﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﻠﺴﻪي دﻳﮕﺮي ﻣﺤﻮل ﻛﻨﻴﻢ .ﻫﻤﻴﻦﻗﺪر ﺑﺮاي ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻋﺮاﻳﻀﻢ ﻋﺮض ﻣﻲﻛﻨﻢ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﻊ آﻗﺎﻳﺎن رﺳﺎﻧﻴﺪم و آنﭼﻪ ﺑﻌﺪاً اﮔﺮ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﺸﻮم ﺧﻮاﻫﻢ رﺳﺎﻧﻴﺪ ،ﻫﻤﻪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ اروﭘﺎﻳﻲ و ﻳﺎ ﻣﺄﺧﻮذ از ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﺧﻮد اﻓﻼﻃﻮن اﺳـﺖ .اﮔـﺮ ﻣـﻲﺧﻮاﻫﻴـﺪ ﺑﺪاﻧﻴـﺪ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻣﺎ درﺑﺎرهي اﻓﻼﻃﻮن ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ،ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﺮض ﻛﻨﻢ داﻧﺶﻣﻨﺪان ﻣﺎ از آن ﺣﻜﻴﻢ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﻲﺧﺒﺮﻧﺪ .اﻟﺒﺘﻪ ﻛﻠﻴﺎت اﺣﻮال اﻓﻼﻃﻮن و ﻓﻠﺴﻔﻪي او را ﻣﻲداﻧﻨﺪ و ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ؛ اﻣﺎ ﻧﻪ ﭼﻨﺎنﻛﻪ در ﺧﻮر ﻣﻘﺎم اوﺳﺖ. اوﻻً در اﻣﻮر ﺗﺎرﻳﺨﻲ ،اﺷﺘﺒﺎه و ﻏﻠﻂ ﺑﺴﻴﺎر دارﻧﺪ و ﭘﻴﺪاﺳﺖ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺸﺎن از ﺗﺎرﻳﺦ ﻳﻮﻧﺎن و ﻣﺮدان ﻳﻮﻧـﺎﻧﻲ ﺑـﺴﻴﺎر ﻧـﺎﻗﺺ و ﻣﺨـﺪوش و ﺑﻲﻣﺄﺧﺬ ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺛﺎﻧﻴﺎً در ﻓﻠﺴﻔﻪي اﻓﻼﻃﻮن ﭘﻴﺪاﺳﺖ ﻛﻪ آﮔﺎﻫﻲ اﻳﺸﺎن ﺑﻪ واﺳﻄﻪي ﻣﻨﻘﻮﻻت دﻳﮕﺮان اﺳﺖ .ﺑﺎ آن ﻛﻪ از رﺳﺎﻻت اﻓﻼﻃـﻮن اﺳـﻢ ﻣـﻲﺑﺮﻧـﺪ و ﺑﻌﻀﻲ از آنﻫﺎ را ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﺮﺑﻲ ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ ،وﻟﻴﻜﻦ آﺛﺎري ﭘﻴﺪا ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ درﺳﺘﻲ از آن ﻛﺘﺎبﻫﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .آنﭼـﻪ ﻫـﻢ ﺑﻪ ﻋﺮﺑﻲ ﻧﻘﻞ ﺷﺪه ،ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﺎﻧﺪه اﺳﺖ و ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﻋﻠﺖ اﻳﻦ ﺑﻲاﻟﺘﻔﺎﺗﻲ ﺣﻜﻤﺎي ﻣﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻓﻼﻃﻮن ﭼﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ .آنﭼﻪ ﺣﺪس ﻣﻲزﻧﻢ ،اﻳـﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻛﺘﺎبﻫﺎي ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ،ﻛﻢﺗﺮ ﭼﻴﺰي ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺑﻪ ﻓﻀﻼي ﻣﺎ رﺳﻴﺪه و ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت اﻳﺸﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻳﻮﻧﺎن و ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎن و ﺣﻜﻤـﺖ و ﻓﻠـﺴﻔﻪي ﻳﻮﻧﺎن ،ﺑﻪ واﺳﻄﻪي ﺗﺮﺟﻤﻪﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن ﺳﺮﻳﺎﻧﻲ و ﻋﺒﺮاﻧﻲ ﺷﺪه ﺑﻮده اﺳﺖ و ﻣﺘﺮﺟﻤﻴﻦ ،ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ و ﺷﺎﻳﺪ ،ﺣﻖ ﺗﺮﺟﻤﻪ را ادا ﻧﻜﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ذوﻗﻴﺎت ﻳﻮﻧﺎن و ﻟﻄﺎﻳﻒ ﺷﻌﺮي و ﻋﺒﺎرﺗﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﻳﺎ ﻣﻌﺮﻓﺘﺸﺎن ﺑﻪ زﺑﺎن ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ﺑﻪ درﺟﻪاي ﻧﺒﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ آن ﻟﻄﺎﻳﻒ و ﻣﺤﺴﻨﺎت را درك ﻛﻨﻨﺪ و ﻳﺎ اﺧﺘﻼف ﻣﺬاق و ﻣﺸﺮب ﺳﺒﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣـﻮر ﺗﻮﺟـﻪ ﻧﻜـﺮدهاﻧـﺪ و ﺷـﺎﻳﺪ ﻛـﻪ ﺷـﻴﻔﺘﮕﻲ ﻓﻮقاﻟﻌﺎدهي ﺷﻴﺦاﻟﺮﺋﻴﺲ اﺑﻮﻋﻠﻲﺳﻴﻨﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ارﺳﻄﻮ ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ ﺑﺎب ﺑﻲﻣﺪﺧﻠﻴﺖ ﻧﺒﻮده ﻛﻪ اﻓﻼﻃﻮن را ﺗﺤﺖاﻟﺸﻌﺎع ارﺳﻄﻮ ﻗﺮار داده ﺗﺎ آنﺟﺎ ﻛﻪ ﺷﻴﺦ ﺑﺰرﮔﻮار در ﻛﺘﺎب ﺷﻔﺎي ﺧﻮد ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﺪ» :اﮔﺮ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت اﻓﻼﻃﻮن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ رﺳﻴﺪه ،ﺑﻀﺎﻋﺘﺶ در ﻋﻠﻢ ﻣﺰﺟﺎة ﺑﻮده اﺳﺖ«. اﻳﻨﺠﺎﻧﺐ ﺗﺼﺪﻳﻖ دارم ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺗﻲ ﻛﻪ از ﻛﺘﺎب ارﺳﻄﻮ و در ﻗﺸﺮ ﺣﻜﻤﺖ و ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ ،ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻴﺶ از ﻛﺘﺐ اﻓﻼﻃـﻮن اﺳﺖ و اﻟﺒﺘﻪ ارﺳﻄﻮ ﻋﻠﻢ و ﺣﻜﻤﺖ را ﺗﻮﺳﻌﻪ داده و ﺗﻨﻈﻴﻢ و ﺗﺪوﻳﻦ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ .اﻣﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي ﻛﺘﺐ اﻓﻼﻃﻮن ،ﮔﺬﺷﺘﻪ از ﻟﺬﺗﻲ ﻛـﻪ از ﺟﻨﺒـﻪي ادﺑﻲ و ذوﻗﻲ ﻋﺎﻳﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﻫﺮ ﮔﺎه ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻋﻤﻴﻖ دﻳﺪه ﺷﻮد ،ﻣﻌﻠﻮم ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻪي ﺣﻜﻤﺖ و ﻓﻠﺴﻔﻪ ،ﺧـﻮاه از ارﺳـﻄﻮ و ﺧـﻮاه از ﺣﻜﻤـﺎي http://www.seapurse.ir
14
ﺿﻴﺎﻓﺖ
دﻳﮕﺮ ،ﻫﻤﻪ از اﻓﻼﻃﻮن و ﺑﻪ واﺳﻄﻪي ﻓﻠﺴﻔﻪ از ﺳﻘﺮاط ﺑﻮده اﺳﺖ و ﻳﻘﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ داﻧﺶﻣﻨﺪان ﻣﺎ ﻛﺘـﺎبﻫـﺎي اﻓﻼﻃـﻮن ﻳـﺎ ﺗﺮﺟﻤـﻪﻫـﺎي ﺻﺤﻴﺢ و ﺑﻠﻴﻎ از آن در دﺳﺖ ﻣﻲداﺷﺘﻨﺪ ،ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ و ﺷﺎﻳﺪ ،ﻗﺪر آنﻫﺎ را ﻣﻲداﻧﺴﺘﻨﺪ. اﻳﻦ اﺳﺖ آنﭼﻪ ﻣﻦ ﺗﺎﻛﻨﻮن اﺳﺘﻨﺒﺎط ﻛﺮدهام و ﺷﺎﻳﺪ ﺗﺘﺒﻊ و ﺗﻔﺤﺺ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت دﻳﮕﺮي ﻫﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺑﺪﻫﺪ و ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ دﻳﮕـﺮي ﻇﺎﻫﺮ ﮔﺮدد .ﻓﻌﻼً ﺑﺮاي آﮔﻬﻲ از اﺣﻮال و ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت اﻓﻼﻃﻮن ،آنﭼﻪ ﻣﻦ دﻳﺪهام ،ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣĤﺧﺬ ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﻲﺣﺎﺻﻞ اﺳﺖ و ﺑﺮاي درك ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻘﺎم اﻓﻼﻃﻮن ،ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﺘﺎبﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻴﺎن ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﺪ و ﺑﻬﺘﺮ از ﻫﻤﻪ ،آﺛﺎر ﺧﻮد اﻓﻼﻃـﻮن اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻫـﻢ ﻛﻴﻔﻴـﺖ ذوﻗـﻲ دارد و ﻫـﻢ ﺗﺄﺛﻴﺮات اﺧﻼﻗﻲ و ﻋﻠﻤﻲ ،و ﻣﻦ اﻣﻴﺪ ﻧﺪارم ﻛﻪ از ﻋﻬﺪهي اداي ﺣﻖ او ﺑﺮآﻳﻢ .ﻫﻤﻴﻦﻗﺪر ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺧﻮد ،ﻣﻔﺘﺎﺣﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﻢ داد ﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﭼﻮن ﺑﻪ ﻛﺘﺎبﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ،آنﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ درك ﻛﻨﻴﺪ ،ﺑﻪ ذوق و ﻓﻬﻢ ﺧﻮد ﺑﻬﺘﺮ و ﺑﻴﺶﺗﺮ از آنﭼﻪ ﻣﻦ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻢ، درﻳﺎﺑﻴﺪ. ﻛﺘﺎب ﺿﻴﺎﻓﺖ )ﻣﻬﻤﺎﻧﻲ(
ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ اﻓﻼﻃﻮن داراي آﺛﺎر زﻳﺎدي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ در ﻧﻮع ﺧﻮد ﺑﻲﻧﻈﻴﺮ اﺳﺖ .اﻣﺎ از ﻛﺘﺎبﻫـﺎي اﻓﻼﻃـﻮن ﻛـﻪ ﻣﺨـﺼﻮﺻﺎً ﺑـﺮاي ﻣﻌﺮﻓـﻲ ﺳﻘﺮاط ﻧﻮﺷﺘﻪ ،دو رﺳﺎﻟﻪي ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ دو ﺷﺎهﻛﺎر اﺳﺖ .ﻳﻜﻲ ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ ﻓﻴﺪون ،ﻛﻪ از زﻳﺒﺎﺗﺮﻳﻦ ﻛﺘﺎبﻫﺎﺳﺖ و ﺣﻜﺎﻳﺖ ﮔﻔﺖوﮔﻮﻫـﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻘﺮاط دو روز آﺧﺮ ﻋﻤﺮ ﺧﻮد را در زﻧﺪان ،در ﺑﺎب ﺑﻘﺎي ﻧﻔﺲ ،ﺑﺎ دوﺳﺘﺎن و ﻣﺮﻳﺪان ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻲﻛﻨـﺪ و ﻳـﺎران را از ﻣﻔﺎرﻗـﺖ ﺧـﻮد ﺗﺴﻠﻲ ﻣﻲدﻫﺪ و از ﺗﻌﺠﺐ ﺑﻴﺮون ﻣﻲآورد ﻛﻪ ﺧﻮد ﭼﺮا از ﻣﺮدن ﺑﺎك ﻧﺪارد! اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪه 1و ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ آن ﻧﻤﻲﭘﺮدازم؛ ﺧﺎﺻـﻪ اﻳـﻦ ﻛﻪ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻗﻠﻢ اﻓﻼﻃﻮن را ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺑﺎز ﻧﻤﻮد و ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻓﻠﺴﻔﻲ آن را در ﻣﻮﻗﻊ دﻳﮕﺮ ﮔﻮشزد ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد. ﺷﺎهﻛﺎر دﻳﮕﺮ اﻓﻼﻃﻮن ﻛﺘﺎﺑﻲ اﺳﺖ ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ »ﻣﻬﻤﺎﻧﻲ = ﺿﻴﺎﻓﺖ« ﻛﻪ از ﻋﺠﺎﻳﺐ ﻛﺘﺐ اﺳﺖ و داﺳﺘﺎن ﻣﻬﻤﺎﻧﻲ ﻳﻜـﻲ از دوﺳـﺘﺎن ﺳـﻘﺮاط اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻮن در ﺷﺎﻋﺮي ﺟﺎﻳﺰه ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ،وﻟﻴﻤﻪ ﻣﻲدﻫﺪ .در اﻳﻦ ﻣﻬﻤﺎﻧﻲ ،اﺻﺤﺎب ﻫﻤﻪ از ﺷﺮب و ﻧﺸﺎط و ﻫﻴﺎﻫﻮ ﺧﺴﺘﻪ ﻣﻲﺷـﻮﻧﺪ و ﺑﻨـﺎ ﻣﻲﮔﺬارﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺧﻄﺒﻪاي در وﺻﻒ ﻋﺸﻖ و ﻣﺪح ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺸﻖ ﺑﺴﺮاﻳﻨﺪ و ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﮔﻮﻳﻨﺪ و ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﺳﻌﺪي دﮔﺮ اﺳـﺖ ،اﻫـﻞ ﻣﺠﻠﺲ ﻫﻤﻪ در ﺑﺎب ﻋﺸﻖ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،اﻣﺎ آن ﻛﻪ ﺳﻘﺮاط ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺣﻜﺎﻳﺖ دﻳﮕﺮي اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻣﺒﺤﺚ را در ﻣﻮﻗﻊ دﻳﮕﺮ ﺑﻴﺎن ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد. اﻣﺎ اﻳﻦ ﻣﻬﻤﺎﻧﻲ ﻣﻨﺘﻬﻲ ﻣﻲﺷﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﮔﻔﺖوﮔﻮﻫﺎ ،اﻟﻜﺒﻴﺎدس وارد ﻣﻲﺷﻮد ،در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﺖ اﺳﺖ ،و ﺳـﻘﺮاط را ﻣـﻲﺑﻴﻨـﺪ و ﻇﺎﻫﺮاً ﺑﺮ ﺳﺒﻴﻞ ﺗﻌﺮض ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ: »اي ﺳﻘﺮاط ﺗﻮ اﻳﻦﺟﺎ ﭼﻪ ﻣﻲﻛﻨﻲ؟ ﻣﻦ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺟﺎ ﻣﻲروم ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺗﻮ ﻣﻲﺷﻮم .از ﺟﺎن ﻣﻦ ﭼﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ؟« در اﻳﻦﺟﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻮﺷﺰد ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎن ﻓﻮقاﻟﻌﺎده اﻫﻞ ذوق ﺑﻮدﻧﺪ و ﻫﺮ ﻧﻮع زﻳﺒﺎﻳﻲ اﻳﺸﺎن را ﺟﺬب ﻣﻲﻛﺮد و ﺟﻮاﻧﺎن زﻳﺒﺎ در ﻣﻴﺎن اﻳﺸﺎن ﺑﺴﻴﺎر و زنﻫﺎ در ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ و ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻣﺤﺠﻮب ﺑﻮدﻧﺪ .از اﻳﻦ رو ﺑﻌﻀﻲ اﻋﻤﺎل ﻧﺎﺷﺎﻳﺴﺖ ﻣﻴﺎن اﻳﺸﺎن ﺷﺎﻳﻊ ﺷﺪه ﺑﻮد و ﻋﺠﺐ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﻪ ﻗـﺎﻧﻮن آن را ﻣﻨﻊ ﻣﻲﻛﺮد و ﻧﻪ در اﻧﻈﺎر ﻗﺒﺎﺣﺘﻲ داﺷﺖ .ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮاي ﺟﻮاﻧﺎن ﺣﻴﺜﻴﺖ و اﻋﺘﺒﺎر ﺑﻮد ﻛﻪ ﻃﺮف ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻇﺎﻫﺮ اﻣﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻋﻤﺎل ﺑﻪ ﺗﻤﺎم دﻧﻴﺎي ﻣﺘﻤﺪن از ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎن ،در ﻧﺘﻴﺠﻪي ﻓﺘﻮﺣﺎت اﺳﻜﻨﺪر ﺳﺮاﻳﺖ ﻛﺮد و ﻳﻜﻲ از ﻣﺴﺎﻋﻲ ﺳﻘﺮاط و اﻓﻼﻃﻮن اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛـﻪ ﺣﻘﻴﻘـﺖ ﻋـﺸﻖ ﻣﺎدي و ﻣﻌﻨﻮي را ﺑﺸﻨﺎﺳﺎﻧﻨﺪ و ﻗﺒﺎﺣﺖ اﻣﺮ ﻗﺒﻴﺢ ﻏﻴﺮ ﻃﺒﻴﻌﻲ را ﺑﻪ ﻣﺮدﻣﺎن ﺑﻔﻬﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺟﻤﺎل ﺻﻮرت اﮔﺮ ﺧـﻮب اﺳـﺖ ،اﺻـﻞ ﻛﻤـﺎل ﺳـﻴﺮت اﺳﺖ .وﻟﻴﻜﻦ در اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎن ﮔﺮﻓﺘﺎري ﻛﺎر دﻳﻦ را داﺷﺘﻨﺪ و ﻋﻠﻨﺎً و ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ آداب و رﺳﻮم ﺟﺎري ،ﻛـﻪ ﻣﻼﻳـﻢ ﻃﺒـﻊ ﻣﺮدم ﺑﻮد ،ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﻨﻨﺪ. ﺑﺎري؛ اﻟﻜﺒﻴﺎدس از ﺟﻮاﻧﺎن زﻳﺒﺎ ﺑﻮد و ﺳﻘﺮاط ﮔﺎﻫﻲ ﺑﺮ ﺳﺒﻴﻞ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻣـﻦ ﻫﻮاﺧـﻮاه ﺗـﻮ ﻫـﺴﺘﻢ .در آن ﺷـﺐ ،اﻟﻜﺒﻴـﺎدس زﺑـﺎن ﺷﻜﺎﻳﺖ از ﺳﻘﺮاط دراز ﻛﺮد ﻛﻪ اي دوﺳﺘﺎن ،از ﺳﺨﻨﺎن اﻳﻦ ﻣﺮد ﻓﺮﻳﺐ ﻣﺨﻮرﻳﺪ و اﮔﺮ ﺑﻪ ﻛﺴﻲ از ﺷﻤﺎ اﻇﻬﺎر ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛـﺮد ﺑـﺎور ﻣﻜﻨﻴـﺪ ،ﻣـﻦ
1اﻧﺘﺸﺎرات ﺟﺎﻣﻲ در ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي ﺷﺎهﻛﺎرﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن ،آن را ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﺮده اﺳﺖ. http://www.seapurse.ir
15
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﻮدم در اﻳﻦ اﺷﺘﺒﺎه ﺑﻮدم ،اﻣﺎ ﻣﻌﻠﻮﻣﻢ ﺷﺪ ﻛﻪ او دلﺑﺎﺧﺘﻪي ﻣﻦ ﻧﺒﻮده و ﻣﻦ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﺮاﻫـﺖ ﻣﻨﻈـﺮش ﮔﺮﻓﺘـﺎر او ﺷـﺪم ،دﻟـﻢ ﺗﭙﻴـﺪن ﻣﻲﮔﻴﺮد و اﺷﻜﻢ ﺟﺎري ﻣﻲﺷﻮد ،دﻳﮕﺮان را ﻫﻢ دﻳﺪهام ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ در اﻳﺸﺎن ﭘﺪﻳﺪار ﺑﻮد ،ﻣـﻦ ﺳـﺨﻨﻮران ﻧـﺎﻣﻲ دﻳـﺪﻫﻮام و ﺑﻴﺎﻧـﺎت ﻋـﺎﻟﻲ ﺷﻨﻴﺪهام ،اﻣﺎ ﺳﺨﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺨﻦ او ﻧﺸﻨﻴﺪهام ،اﻳﻦ ﻣﺮد ﺟﺎدوﮔﺮ اﺳﺖ و ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺧﻮد را در ﺑﺮاﺑﺮ او ﻛﻮﭼﻚ و ﺷﺮﻣﺴﺎر ﻣﻲﻳـﺎﺑﻢ. زﻳﺮا ﻣﻲداﻧﻢ ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﻦ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪهي او ﻧﻴﺴﺖ و ﺣﻖ ﺑﺎ اوﺳﺖ ،اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ از او ﻣﻲﮔﺮﻳﺰم ،ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ دوري او ﺑﺮ ﻣﻦ دﺷﻮار ﻧﻴﺰ ﻫـﺴﺖ ،ﺑـﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺣﺎﻟﺶ ﻣﻨﮕﺮﻳﺪ! ﺑﻴﺮوﻧﺶ دﻳﻮ اﺳﺖ ،اﻣﺎ دروﻧﺶ ﻓﺮﺷﺘﻪ اﺳﺖ .ادﻋﺎي او اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻﭼﻴﺰ ﻧﻤﻲداﻧﺪ .ﺑﺎﻃﻨﺶ را اﮔﺮ ﺑﺴﻨﺠﻴﺪ ،ﮔﻨﺠﻴﻨﻪي ﺣﻜﻤﺖ اﺳﺖ .ﻫﺮ ﭼﻪ در ﭼﺸﻢ ﻣﺮدم ﻋﺰﻳﺰ اﺳﺖ ،از اﻋﺘﺒﺎرات و ﺟﺎه و ﻧﺎم و ﺟﺎن و ﻣﺎل و ﺟﻤﺎل ،در دﻳﺪهي او ﺧﻮار اﺳﺖ و ﺟﺰ ﻓـﻀﻴﻠﺖ و ﺣﻜﻤﺖ ﻫﻴﭻﭼﻴﺰ ﭘﻴﺶ او ﻗﺪر ﻧﺪارد. در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ،ﭼﻮن ﻣﻘﺼﻮد ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺳﻘﺮاط ﻧﻴﺴﺖ ،ﻫﻤﻪي آنﭼﻪ اﻓﻼﻃﻮن از ﻗﻮل اﻟﻜﺒﻴﺎدس ﻧﻘﻞ ﻛﺮده ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻧﻤـﻲﻛـﻨﻢ .اﮔﺮﭼـﻪ ﺳـﺨﻦ ﺷﻴﺮﻳﻦ اﺳﺖ ،وﻟﻴﻜﻦ وﻗﺖ ﺗﻨﮓ اﺳﺖ .اﻟﻜﺒﻴﺎدس داﺳﺘﺎنﻫﺎي ﻋﺠﻴﺒﻲ از ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ .از ﻋﻔﺖ او ،از ﺷﺠﺎﻋﺖ او ،از ﺧﺮدﻣﻨﺪي و ﺣﻜﻤﺖ او، از ﻓﺼﺎﺣﺖ و ﺑﻼﻏﺖ و ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻛﻼم او ،و از ﺑﻲﭼﺎرﮔﻲ و ﻣﺴﻜﻴﻨﻲ ﺧﻮد در ﺑﺮاﺑﺮ او ،ﭼﻨﺪان ﻛﻪ ﻫﻤﻪي ﺣﻀﺎر را رﻗـﺖ ﮔﺮﻓـﺖ و ﺧﻨـﺪه آﻣـﺪ و ﺷﺐ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﻨﻮال ﺑﻪ ﺻﺒﺢ رﺳﻴﺪ] .و ﺷﻤﺎ ﻣﺎﺟﺮاي اﻳﻦ ﺿﻴﺎﻓﺖ را در ﭘﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺧﻮاﻧﺪ[. ﺑﺎري؛ اﻓﻼﻃﻮن 81ﺳﺎل ﺑﺎ اﺷﺘﻐﺎل ﺑﻪ ﺣﻜﻤﺖ ،ﺑﺎ وﻗﺎر و ﻣﺘﺎﻧﺖ و اﺣﺘﺮام زﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮده ،آوازهي ﺷﻬﺮت او ﻣﺴﺘﻐﻨﻲ از ﺑﻴﺎن اﺳﺖ .ﻓﻜـﻮر و داﺋﻤﺎً ﻣﺘﺬﻛﺮ و ﻓﻜﺮش ﻣﺘﻮﺟﻪ اﻣﻮر ﻣﻌﻨﻮي و ﻣﻌﺮض از اﻣﻮر دﻧﻴﻮي ﺑﻮده اﺳﺖ .ﺣﺘّﻲ در ﻣﺪت ﻋﻤﺮ ،ﻳﺎ ﻻاﻗﻞ در ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻋﻤﺮ ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻧﻈﺮ ﻣﺮدم ﺑﻮد ،ﻛﺴﻲ ﻗﻬﻘﻬﻪي ﺧﻨﺪه از او ﻧﺪﻳﺪ و در ﺳﺎل 347ﭘﻴﺶ از ﻣﻴﻼد ،در زﻣﺎن اردﺷﻴﺮ دوم ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ و ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻓﻴﻠﻴﭗ ﻣﻘـﺪوﻧﻲ ﻛـﻪ ﭘـﺪر اﺳﻜﻨﺪر ﺑﺎﺷﺪ ،وﻓﺎت ﻳﺎﻓﺖ. اﻳﻨﻚ در زﻳﺮ ،آنﭼﻪ از ﻛﺘﺎبﻫﺎي اﻓﻼﻃﻮن ﻛﻪ اﻣﺮوزه اﺻﻴﻞ ﺑﻮدن آنﻫﺎ ﻣﻘﻄﻮع ،ﻳﺎ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ اﺳﺖ ،ﻓﻬﺮﺳـﺖ ﻣـﻲﮔـﺮدد؛ آن ﻫـﻢ ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي آنﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮان ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪ و اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺣﺪﺳﻲ و ﻓﺮﺿﻲ و ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ اﺳﺖ.
http://www.seapurse.ir
16
ﺿﻴﺎﻓﺖ
اﺳﻢ ﺑﺪﻟﻲ
اﺳﻢ اﺻﻠﻲ ﺧﻄﺎﺑﻪي دﻓﺎﻋﻴﻪي ﺳﻘﺮاط
Apologie de socrate
اﻗﺮﻳﻄﻮن
ﺗﻜﻠﻴﻒ
اوﺗﻮﻓﺮون
دﻳﻦداري
ﻫﻲﭘﻴﺎس اول
زﻳﺒﺎ
اﻟﻜﺒﻴﺎدس اول
ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻧﺴﺎن
ﻫﻲﭘﻴﺎس دوم
دروغ
ﺧﺮﻣﻴﺪس
Charmidés
ﺧﺮدﻣﻨﺪي
ﻻﺧﻴﺲ
Le Lachés
دﻻوري
ﻟﻮﺳﻴﺲ
Le lysis
دوﺳﺘﻲ
ﭘﺮوﺗﺎﮔﻮراس
ﺳﻮﻓﺴﻄﺎﻳﻴﺎن
ﮔﻮرﮔﻴﺎس
ﻓﻦ ﺧﻄﺎﺑﻪ
ﻣﻴﻨﻮن
ﻓﻀﻴﻠﺖ
ﻓﻴﺪون
ﻧﻔﺲ
ﻣﻬﻤﺎﻧﻲ
ﻋﺸﻖ )ﺿﻴﺎﻓﺖ(
ﻓﺪروس
Le phédre
زﻳﺒﺎﻳﻲ
اﻳﻮن
L’Ion
ﺷﻌﺮ
ﻣﻨﻜﻴﻨﻮس
Le Ménéxéne
ﺧﻄﺎﺑﻪي رﺛﺎﺋﻴﻪ
اوﻃﻮذﻳﻤﻮس
L’Eathydéme
ﻣﺮد ﺟﺪﻟﻲ
ﻛﺮاﺗﻮﻟﺲ
Le Cratyle
ﺧﻮاص اﺳﺎﻣﻲ
ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﻋﺪاﻟﺖ
ﺑﺮﻣﺎﻧﻴﺪس
ﺻﻮر ﻣﺜُﻞ
ﻃﺌﻲ ﺗﻴﺘﻮس
Le Théététe
ﻋﻠﻢ
ﺳﻮﻓﺴﻄﺎﻳﻲ
Le Sophiste
وﺟﻮد
ﻣﺮد ﺳﻴﺎﺳﻲ
Le Politique
ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ
ﻓﻴﻠﺒﻮس
Le Philébe
ﻟﺬت
ﻃﻴﻤﺎﺋﻮس
Le Timée
ﻃﺒﻴﻌﺖ
ﻛﺮﻳﺘﻴﺎس
اﺗﻼﻧﺘﻴﺪا
ﻧﻮاﻣﻴﺲ
ﻗﺎﻧﻮنﮔﺬاري
اﭘﻴﻨﻮﻣﻴﺲ
L’Epinomis
http://www.seapurse.ir
ﺣﻜﻴﻢ )ﮔﻔﺖوﮔﻮي ﺷﺒﺎﻧﻪ(
17
ﺿﻴﺎﻓﺖ
رﺳﺎ ﯿﺎ
http://www.seapurse.ir
18
ﺿﻴﺎﻓﺖ
داﺳﺘﺎن ﺿﻴﺎﻓﺖ را آﭘﻮﻟﻮ دوروس از ارﻳﺴﺘﻮدﻣﻮس ﺷﻨﻴﺪه و ﺳﭙﺲ اﻳﻦ داﺳﺘﺎن را ﺑﺮاي دوﺳﺖ ﺧﻮد ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده اﺳﺖ .ﻳﻚ ﺑﺎر ﻫﻢ اﻳﻦ داﺳﺘﺎن را ﺑﺮاي ﮔﻠﻮﻛﻮن ﻧﻘﻞ ﻛﺮده اﺳﺖ.
اﺷﺨﺎص داﺳﺘﺎن
ﻓﺪروس ﭘﻮزاﻧﻴﺎس آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ارﻳﺴﺘﻮﻓﺎﻧﺲ آﮔﺎﺗﻮن ﺳﻘﺮاط آﻟﻜﺒﻴﺎدس ﮔﺮوﻫﻲ ﺷﺎدﻧﻮش ﻣﺤﻞ ﺑﺮﮔﺰاري ﺿﻴﺎﻓﺖ:
ﺧﺎﻧﻪي آﮔﺎﺗﻮن
http://www.seapurse.ir
19
ﺿﻴﺎﻓﺖ
آﭘﻮﻟﻮ دوروس ﺑﻪ دوﺳﺖ ﺧﻮد ﮔﻔﺖ: ﮔﻮﻳﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ را ﻛﻪ از ﻣﻦ ﻣﻲﭘﺮﺳﻲ ،ﻫﻨﻮز ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ .ﭼﻪ ﻣﻦ دﻳﻮرز ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ از ﻓﺎﻟﺮون ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﺧﻮد ﺑﺎزﻣﻲﮔـﺸﺘﻢ ،در راه ﻳﻜﻲ از رﻓﻘﺎﻳﻢ ﺑﻪ ﻧﺎم ﮔﻼﻛﻮن ﻛﻪ ﻣﻦ را از ﭘﺸﺖ ﺳﺮ دﻳﺪه ﺑﻮد ،از دور ﺑﻪ ﺷﻮﺧﻲ ﺻﺪاﻳﻢ ﻛﺮده و ﻣﺮا ﻧﺰد ﺧﻮد ﺧﻮاﻧﺪ .ﭘﺲ ﻣـﻦ اﻳـﺴﺘﺎدم ﺗـﺎ او رﺳﻴﺪ و ﮔﻔﺖ: اي ﻓﺎﻟﺮون ،آﻳﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻟﺤﻈﻪاي اﻳﺴﺘﺎده از ﮔﻔﺖوﮔﻮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ درﺑﺎرهي ﻋﺸﻖ در ﺧﺎﻧﻪي آﮔﺎﺗﻮن و ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﺳـﻘﺮاط و آﻟﻜﺒﻴـﺎدس و ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﺑﺮاﻳﻢ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮده و ﻣﺮا از آن آﮔﺎه ﺳﺎزي .ﻣﻦ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﺘﺎﻗﻢ ﺗﺎ ﺣﺮفﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ درﺑﺎرهي ﻋﺸﻖ ﮔﻔﺘﻪ ﺷـﺪه ﺑـﺸﻨﻮم. زﻳﺮا رﻓﻴﻖ ﻣﻦ ﻓﻮﻧﻴﻜﺲ ،ﭘﺴﺮ ﻓﻴﻠﻴﭙﻮس ،از آن ﺑﺎﺧﺒﺮ ﺑﻮده ﺑﻪ ﻣﻦ اﻇﻬﺎر داﺷﺖ و ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺗﻮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻲ آن داﺳﺘﺎن را واﺿﺢ و ﺑﻪ ﻃـﻮر ﻣـﺸﺮوح ﺑﺎزﮔﻮﻳﻲ .ﭘﺲ ﻟﻄﻒ ﺧﻮد را از ﻣﻦ درﻳﻎ ﻣﺪار و ﺷﺮح آن ﻣﺎﺟﺮا را ﺑﺮاﻳﻢ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻛﻦ .ﭼﻪ ﻣﻦ ﺗﻮ را در ﻧﻘﻞ اﺧﺒﺎر دوﺳﺘﺎﻧﺖ راﺳﺖﮔﻮ ﻳﺎﻓﺘﻢ. اﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺎن ﻣﻦ ﺑﮕﻮ ﺑﺪاﻧﻢ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺗﻮ ﺧﻮدت ﻫﻢ در آن ﻣﻬﻤﺎﻧﻲ ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻲ و اﻳﻦ ﻛﻪ آﻳﺎ آن ﮔﻔﺖوﮔﻮﻫﺎ را ﺑﻪ ﮔﻮش ﺧﻮد ﺷﻨﻴﺪي ﻳـﺎ از زﺑﺎن دﻳﮕﺮي؟ در ﺟﻮاﺑﺶ ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ :ﻫﺮ آن ﻛﺲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻮ اﻳﻦ ﺧﺒﺮ را داده ،روﺷﻦ و واﺿﺢ ﺳﺨﻦ ﻧﮕﻔﺘﻪ اﺳﺖ .زﻳﺮا از ﻣﻦ ﻣﻲﭘﺮﺳﻲ ﻛـﻪ آﻳـﺎ ﺑـﻪ ﮔـﻮش ﺧﻮد ﺷﻨﻴﺪهام ﻳﺎ ﺧﻴﺮ!؟ ﺑﻠﻪ؛ درﺳﺖ ﻣﺜﻞ اﻳﻦ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﻫﻤﻴﻦ دﻳﺮوز اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد ،و ﻣﻦ در آن ﻣﺠﻠﺲ ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻢ و آن ﺳﺨﻨﺎن را ﻣﻦ ﺧﻮد ﺑﺎ ﮔـﻮش ﺧـﻮد ﺷﻨﻴﺪم. ﮔﻼﻛﻮن ﮔﻔﺖ :آري ﭼﻨﻴﻦ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻢ. ﻣﻦ ﺟﻮاب داده و ﮔﻔﺘﻢ :اي ﮔﻼﻛﻮن ،آن ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻮد؟ زﻳﺮا ﺗﻮ ﻣﻲداﻧﻲ ﻛﻪ آﮔﺎﺗﻮن ﻣﺪتﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ از ﺷﻬﺮ آﺗﻦ ﻫﺠﺮت ﻛﺮده و اﻛﻨﻮن ﻛﻢﺗﺮ از ﺳﻪ ﺳﺎل اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺳﺮﺳﭙﺮده و ﻣﻼزم ﺳـﻘﺮاﻃﻢ. و ﻫﻤﻪ روزه در اﻳﻦ ﻓﻜﺮم ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﻢ ﻛﻪ او ﭼﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ و ﭼﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ؟! اﻣﺎ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ،ﻣﻦ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺮﮔﺮدان ﺑﻮدم و ﺑﻪﻫﻴﭻوﺟﻪ و در ﻫﻴﭻ ﻣﻘﺎﻣﻲ آرام ﻧﻤﻲﮔﺮﻓﺘﻢ .و ﭘﻴﺶ از آنﭼﻪ ﺗﻮ اﻛﻨﻮن ﭘﺮﻳﺸﺎنﺣﺎل و ﺷﻮرﻳﺪهﺧﺎﻃﺮي ﻣﻦ ﻏﻤﻨﺎك و ﺳﺮ ﺑﻪ ﮔﺮﻳﺒﺎن زﻳﺴﺘﻪ و ﺑﺎ ﺧﻮد ﻣﻲﮔﻔﺘﻢ: اي ﻛﺎش ﻫﺮﮔﺰ ﺳﺮﺳﭙﺮدهي ﺣﻜﻤﺖ و ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻧﻤﻲﺷﺪم ﻛﻪ اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻋﺸﺎق ﺧﻮد را دﭼﺎر رﻧﺞ و ﻣﺤﻨﺖ ﺳﺎزم. ﮔﻼﻛﻮن ﺣﺮف ﻣﺮا ﺑﺮﻳﺪ و ﮔﻔﺖ: اﻛﻨﻮن ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮم ﻧﮕﺬار و آنﭼﻪ را ﻛﻪ از آن ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﻳﺎد داري ،ﺑﺮاﻳﻢ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻦ .ﮔﻔﺘﻢ :آري ،در آن اﻳﺎم ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻫﻨـﻮز ﻛـﻮدك ﺑﻮدﻳﻢ و آﮔﺎﺗﻮن ﺑﻪ ﺷﻜﺮاﻧﻪي اﻳﻦ ﻛﻪ در ﺗﺄﻟﻴﻒ اوﻟﻴﻦ ﻧﻤﺎﻳﺸﻨﺎﻣﻪي »ﺗﺮاژدي« ﺧﻮد ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺷﺎﻳﺎﻧﻲ ﻛـﺴﺐ ﻛـﺮده ﺑـﻮد ،در روز ﻗـﺒﻠﺶ ﻧﻴـﺰ ﺑـﺎ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن )ﻛُﺮ( ﺟﺸﻨﻲ ﺑﺎﺷﻜﻮه ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﻫﻨﺮﭘﻴﺸﮕﺎن ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ و ورزﻳﺪه ﺑﺮﭘﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻪ درﮔﺎه ﺧﺪاﻳﺎن ﻗﺮﺑﺎﻧﻲﻫﺎي زﻳﺎدي ﻧﻴﺰ ﻧﺜﺎر ﻛﺮده ﺑﻮد. ﮔﻼﻛﻮن ﮔﻔﺖ: ﭘﺲ ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺘﻲ دﻳﺮزﻣﺎﻧﻲ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ آﻳﺎ ﺗﻮ ﺷﺮح آن ﻣﺎﺟﺮا را از ﺳﻘﺮاط ﺷﻨﻴﺪهاي ﻳـﺎ از ﻛـﺲ دﻳﮕﺮي.
http://www.seapurse.ir
20
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﮔﻔﺘﻢ :ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺪا ﻗﺴﻢ ،از ﺧﻮد ﺳﻘﺮاط ﻧﺸﻨﻴﺪم .ﺑﻠﻜﻪ آن ﻛﺴﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ داﺳﺘﺎن را ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺷﺮح داد ﻓﻨﻴﻜﺲ ﻫﻢ از او ﺷﻨﻴﺪه و ﺗـﻮ را ﺧﺒـﺮ داده اﺳﺖ و او ﻣﺮدي ﻛﻮﺗﺎهﻗﺪ و ﻻﻏﺮاﻧﺪام و ﭘﺎﺑﺮﻫﻨﻪ ﺑﻮد و ﻫﻴﭻﮔﺎه ﻛﻔﺶ ﺑﻪ ﭘﺎ ﻧﻤﻲﻛﺮد .ﻧـﺎﻣﺶ آرﻳـﺴﺘﻮدﻣﻮس ﺑـﻮد و اﻫـﻞ ﻛﻴـﺪاﺗﻨﺎﻳﻮم .او از ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪان و ارادتورزان ﺳﻘﺮاط ﺑﻮد و ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﺻﻒ اول ﻣﻲﻧﺸﺴﺖ و ﺷﺨﺼﺎً در آن ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﻲ ﻛـﻪ در ﺧﺎﻧـﻪي آﮔـﺎﺗﻮن ﺑﺮﭘـﺎ ﺷـﺪه ﺑـﻮد ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻪ و ﻫﻢ او ﺑﻮد ﻛﻪ ﺷﺮح آن داﺳﺘﺎن را ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺎزﮔﻔﺖ .اﻣﺎ ﻣﻦ ﻫﻢ در ﺧﺼﻮص آن ﮔﻔﺘﺎرﻫﺎ از ﺧﻮد ﺳﻘﺮاط ﻫﻢ ﭼﻴﺰﻫـﺎﻳﻲ ﭘﺮﺳـﻴﺪم ﻛﻪ او ﻫﻢ آن را ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻛﺮد. ﮔﻼﻛﻮن ﮔﻔﺖ: ﭘﺲ ﭼﻪ ﺧﻮشﺗﺮ از اﻳﻦ ﻛﻪ آن داﺳﺘﺎن را ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻛﻨﻲ ،ﺧﺎﺻﻪ اﻛﻨﻮن ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺟﺎدهي ﺻﺎف ﺑﺎ ﻣﻼزﻣـﺖ ﻫﻤـﺪﻳﮕﺮ ﺑـﻪ ﺷـﻬﺮ ﻣﻲروﻳﻢ. راه آﺗﻦ ﻫﻤﻮار اﺳﺖ و ﮔﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺑﺮاي ﺳﻬﻮﻟﺖ راهﭘﻴﻤﺎﻳﻲ ﻣﺎ ﻫﻢ وﺳﻴﻠﻪاي ﺑﻬﺘـﺮ از اداﻣـﻪي ﺻـﺤﺒﺖ ﻧﻴﺴﺖ. ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ،ﻣﺎ ﺻﺤﺒﺖﻛﻨﺎن ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎدﻳﻢ و ﻣﻦ ﺷﺮح آن داﺳﺘﺎن را ﺑﺮ ﻃﺒﻖ آنﭼﻪ ﻛﻪ از آرﻳﺴﺘﻮدﻣﻮس درﺑـﺎرهي ﻋـﺸﻖ ﺷـﻨﻴﺪه ﺑـﻮدم، ﺑﺮاي ﮔﻼﻛﻮن ﺑﺎزﮔﻔﺘﻢ و ﺳﻌﻲ ﻛﺮدم ﻛﻪ ﺣﺮﻓﻲ از آن را ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻧﮕﺬارم .اﻛﻨﻮن اي رﻓﻴﻖ ﺷﻔﻴﻖ ،اﮔﺮ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﻲ ﻫﻴﭻ ﻣﻀﺎﻳﻘﻪ ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻫﻤﺎن ﮔﻔﺘﺎر را ﺗﻜﺮار ﻛﺮده و ﺻﺤﺒﺖ را از ﺳﺮ ﮔﻴﺮم ،زﻳﺮا ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ درﺑﺎرهي ﺣﻜﻤﺖ و ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻳﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻦ دﻳﮕـﺮان در اﻳـﻦ ﻣﻮﺿـﻮع، ﮔﺬﺷﺘﻪ از ﻓﻮاﻳﺪي ﻛﻪ دارد ،ﺑﺮاﻳﻢ ﺑﺴﻴﺎر ﻟﺬتﺑﺨﺶ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع دو ﻋﻠﺖ دارد: اول آن ﻛﻪ ﺧﻮد از اﻳﻦ ﮔﻔﺖوﮔﻮﻫﺎ ﺣﻜﻤﺖ آﻣﻮﺧﺘﻪ و ﺑﺮ داﻧﺶ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻲاﻓﺰاﻳﻢ. دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗﻜﺮار و ﻣﻤﺎرﺳﺖ در آن ﮔﻔﺖوﮔﻮﻫﺎ ،آﻣﻮﺧﺘﻪﻫﺎ و اﻧﺪوﺧﺘﻪﻫﺎﻳﻢ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ و در ﺧﺎﻃﺮم ﻧﻔﻮذ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﺳـﻴﺮاﺑﻢ ﻣﻲﮔﺮداﻧﻨﺪ .اﻣﺎ ﻫﺮ ﮔﺎه ﺻﺤﺒﺖﻫﺎﻳﻲ ﻏﻴﺮ از اﻳﻦ ﻣﻲﺷﻨﻮم ،ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً آن ﻗﺒﻴﻞ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺎن دوﺳﺘﺎن ﺷﻤﺎ ،ﻳﻌﻨﻲ ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪان و ﺑﺎزرﮔﺎﻧـﺎن ﻣﻌﻤﻮل اﺳﺖ ،ﺑﺴﻴﺎر دلﺗﻨﮓ ﺷﺪه و دﻟﻢ ﺑﺮ ﺣﺎﻟﺘﺎن ﻣﻲﺳﻮزد ،ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً ﺑﺮ ﺣﺎل ﺗﻮ ﺷﻔﻘﺖ و دلﺳﻮزي ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻫـﻴﭻ ﻛـﺎري ﻧﻜـﺮدهاي ،اﻣـﺎ درﺑﺎرهي ﺧﻮد ﮔﻤﺎن ﻣﻲﺑﺮي ﻛﻪ ﻫﻤﻪي وﻇﺎﻳﻒ ﺧﻮﻳﺶ را ﺑﻪ ﺟﺎي آوردهاي ،ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺑـﻪ ﻧﻮﺑـﻪي ﺧـﻮد ﻣـﺮا ﺗﻴـﺮهﺑﺨـﺖ و ﻣـﺴﻜﻴﻦ ﻣﻲﭘﻨﺪارﻳﺪ .ﺷﺎﻳﺪ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺣﻖ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ .اﻣﺎ آنﭼﻪ ﻣﻦ درﺑﺎرهي ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ ،ﺧﻴﺎل و ﮔﻤﺎن ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﻠﻜﻪ ﻋﻴﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺳﺖ. ﻫﻤﺮاه ﻣﻦ ﮔﻔﺖ: اي آﭘﻮﻟﻮ دوروس ،ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ ﺗﻮ ﻫﻨﻮز ﻫﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻮدي و ﻫﻴﭻ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺣﺎﻟﺖ ﻧﻤﻲدﻫﻲ و دﺳﺖ از اﻳﻦ روش ﻧﻜﻮﻫﻴﺪه ﺑﺮﻧﻤﻲداري و ﻣـﺪام از ﻋﻴﺐﺟﻮﻳﻲ دﻳﮕﺮان ﺧﻮد را ﺣﻘﻴﺮ و ﭘﺴﺖ ﻣﻲﮔﺮداﻧﻲ و ﻫﻤﻪي ﻣﺮدﻣﺎن را ﻛﻪ ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ﺗـﻦ از آﻧـﺎﻧﻲ ﺑـﺪﺑﺨﺖ و ﺗﻴـﺮهروز ﻣـﻲﺷـﻤﺎري! ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻋﻠﺖ ،ﺗﻮ را آﭘﻮﻟﻮ دوروس ﺧﻮشﺧﻮ ﻧﺎﻣﻴﺪهاﻧﺪ و ﺣﺎل آن ﻛﻪ ﺗﻮ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﺮ ﺧﻮد و دﻳﮕﺮان ،ﺟﺰ ﺳﻘﺮاط ،ﺧﺸﻤﮕﻴﻨﻲ؟ آﭘﻮﻟﻮ دوروس ﮔﻔﺖ: آري ،دوﺳﺖ ﻣﻦ و ﺣﺎل ﻛﻪ اﻋﺘﻘﺎد ﻧﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻮ و ﺑﻪ ﺧﻮدم ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ ،ﺗﻮ دﻟﻴﻞ ﻛﺎﻓﻲ داري ﻛﻪ ﻣﺮا ﻣﺤﻜﻮم ﺑﻪ ﻧﺎداﻧﻲ ﻛﺮده و ﻣﺠﻨـﻮن ﺑﺪاﻧﻲ؟ ﻫﻤﺮاه ﮔﻔﺖ: اي آﭘﻮﻟﻮ دوروس ،ﺑﻪ ﻫﺮ ﺗﻘﺪﻳﺮ اداﻣﻪي اﻳﻦ ﻣﺠﺎدﻟﻪ ﻣﺎ را ﺳﻮدي ﻧﻴﺴﺖ .ﭘﺲ ﺑﻬﺘﺮ آن ﻛﻪ ﺑﻪ وﻋـﺪهي ﺧـﻮﻳﺶ وﻓـﺎ ﻛـﺮده و ﺑـﻪ ﺷـﺮح آن ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻛﻪ ﺷﻨﻴﺪهاي ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﻣﺮا ﻣﻔﺘﺨﺮ ﺑﻪ آن داﺳﺘﺎن ﻛﻨﻲ.
http://www.seapurse.ir
21
ﺿﻴﺎﻓﺖ
آﭘﻮﻟﻮ دوروس ﮔﻔﺖ :آن ﮔﻔﺖوﮔﻮﻫﺎي درﺑﺎرهي ﻋﺸﻖ را ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ آرﻳﺴﺘﻮدﻣﻮس ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻛﺮد ،اﻛﻨﻮن ﺑﻪ ﺷﺮح آن ﭘﺮداﺧﺘﻪ و آن را ﺑﺮاﻳﺖ ﺑﺎز ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﻔﺖ. ٭ او ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺖ: روزي ﺳﻘﺮاط را دﻳﺪم ﻛﻪ ﺳﺮ و روي و ﺟﺎﻣﻪي ﺧﻮد را آراﺳﺘﻪ و ﺑﺮ ﺧـﻼف ﻋـﺎدﺗﺶ ،ﻣـﻮزه در ﭘـﺎي ﻛـﺮده ﺑـﻮد و ﭼـﻮن از ﺳـﺒﺐ آن آراﺳﺘﮕﻲ و ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺧﻮد از او ﭘﺮﺳﻴﺪم ،ﺟﻮاب داد ﻛﻪ :دﻳﺮوز آﮔﺎﺗﻮن ﻣﺮا ﺑﻪ ﻣﻬﻤﺎﻧﻲ و ﺟﺸﻦ ﺧﻮﻳﺶ دﻋﻮت ﻛﺮده ﺑﻮد و ﻣﻦ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ اﻳـﻦ ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻋﻮاماﻟﻨﺎس در آنﺟﺎ ﻫﺠﻮم آورده و ﺑﺮاي ﺧﺪاﻳﺎن ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ ،دﻋﻮت او را ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻢ .وﻟﻲ اﻣـﺮوز درﺧﻮاﺳـﺖ او را اﺟﺎﺑـﺖ ﻛﺮده و اﻳﻨﻚ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي او ﻣﻲروم .ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﺧﻮد را آراﺳﺘﻪام .ﭼﻪ ﺳﺰاوار اﺳﺖ ﻛﻪ آدﻣﻲ در آﻣﻴﺰش ﺑﺎ ﺻـﺎﺣﺒﺎن ﺟﻤـﺎل ،ﺧـﻮد را ﻧﻴـﺰ ﺑـﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ و آراﺳﺘﮕﻲ ﺑﻴﺎراﻳﺪ .ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺖ :اي آرﻳﺴﺘﻮدﻣﻮس ،آﻳﺎ ﻣﻮاﻓﻘﻲ ﻛﻪ ﺗﻮ ﻫﻢ ﻧﺎﺧﻮاﻧﺪه در اﻳﻦ ﺿﻴﺎﻓﺖ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻫﻤﺮاه ﺷﻮي؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﺗﻮ ﺑﺨﻮاﻫﻲ ،ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﻮ ﻫﻢ ﻫﻤﺮاه ﻣﻦ ﺑﻴﺎ ﺗﺎ ﺑﺮوﻳﻢ .و ﺑﮕﺬار اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﻣﻌﺮوف را ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﻧﻴﻚﻣﺮدان ﺑﻪ ﻣﻬﻤﺎﻧﻲ زﻳﺮدﺳﺘﺎن ﻧﺎﺧﻮاﻧﺪه ﻣﻲروﻧﺪ« ،ﺑﻪ اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ ﻛﻪ» :ﺧﻮﺑﺎن ﻧﻴﺰ ﻧﺎﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻪ ﻣﻬﻤﺎﻧﻲ ﺧﻮﺑﺎن ﻣﻲروﻧﺪ«. در ﺗﺒﺪﻳﻞ اﻳﻦ ﺿﺮباﻟﻤﺜﻞ ،ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪ »ﻫﻮﻣﺮ« ﻫﻢ اﺳﺘﻨﺎد ﻛﻨﻴﻢ .ﭼﻪ ﻇﺎﻫﺮاً او ﻫﻢ اﻳﻦ ﻗﺎﻋﺪه را در ﻣﻮرد ﻣﻨﺎﺳﺒﺶ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻧﺒﺮده ،ﺑﻠﻜﻪ آن را وﺳﻴﻠﻪي ﺗﻔﺮﻳﺢ ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ .آنﺟﺎ ﻛﻪ در اﻳﻠﻴﺎد ،ﭘﺲ از ﺳﺘﺎﻳﺶ آﮔﺎﻣﻤﻨﻮن ﺑﻪ ﺷﺠﺎﻋﺖ و ﺗﻮاﻧـﺎﻳﻲ ،ﻣﻨـﺎﻟﺌﻮس را ﻓـﺮدي ﺗﺮﺳـﻮ و ﻧـﺎﺗﻮان ﺧﻮاﻧﺪه و او را ﺑﻪ ﺣﻜﻢ اﻳﻦ ﻗﺎﻋﺪه ﺑﺮ ﺳﻔﺮهي او ﻣﻲﻧﺸﺎﻧﺪ و اﻳﻦ ﻣﺜﺎل را »ﻧﻴﻚﻣﺮد ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻬﻤﺎﻧﻲ زﻳﺮدﺳﺖ ﻣﻲرود ،ﺑﻠﻜﻪ زﻳﺮدﺳـﺘﻲ ﺑـﻪ ﻣﻬﻤﺎﻧﻲ ﻧﻴﻚﻣﺮد ﻣﻲرود« ،ﺑﻴﺎن ﻣﻲدارد. در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﻔﺎوت ﻣﻴﺎن اﺧﻼق و ﺷﺨﺼﻴﺖ آن ﻫﺮ دو ﺑﺴﻴﺎر اﺳﺖ. ﮔﻔﺘﻢ :ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻦ ﻫﻢ اي ﺳﻘﺮاط ،ﺑﻪ ﻣﻼﻣﺖ وﺟﺪان ﺧﻮﻳﺶ دﭼﺎر ﻣﻲﺷﻮم .زﻳﺮا ﭼﻨﺎنﻛﻪ آن دو ﺷﺨﺺ ﻗﺮﻳﻦ و ﻋﺪﻳﻞ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﺒﻮدهاﻧﺪ، ﻣﺮا ﻧﻴﺰ ﻣﻘﺎم ﻓﻀﻞ و ﺷﻬﺮت آﮔﺎﺗﻮن ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻴﺴﺖ .ﭘﺲ ﺑﺮاي رﻓﺘﻨﻢ ﻧﺎﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪاش ،ﻋﺬري ﺑﺘﺮاش .ﻣﺜﻼً ﺑﮕﻮي ﺑﻪ دﻋﻮت ﺗﻮ آﻣﺪهام. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :ﺷﺎﻳﺪ در ﺑﻴﻦ راه ﻋﺬري ﺑﺘﺮاﺷﻴﻢ .ﭘﺲ ﻣﺘﻔﻘﺎً ﺑـﻪ راه اﻓﺘـﺎدﻳﻢ .اﻣـﺎ ﺳـﻘﺮاط در ﻣﻴﺎﻧـﻪي راه ﻓﻜـﺮي ژرف و ﺣـﺎﻟﺘﻲ ﺧﻠـﺴﻪ و روﺣﺎﻧﻴﺘﻲ ﺧﺎص دﺳﺖ داد و از ﻣﻦ ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪ و ﭼﻮن ﻣﺮا ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﺧﻮد اﻳﺴﺘﺎده دﻳﺪ ،ﺑﻪ ﻣﻦ اﺷﺎرت ﻛﺮد ﻛـﻪ راه ﺧـﻮد را در ﭘـﻴﺶ ﮔﻴـﺮم .ﻣـﻦ اﻃﺎﻋﺖ ﻛﺮده و رواﻧﻪ ﺷﺪم .ﻫﻤﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي آﮔﺎﺗﻮن رﺳﻴﺪم ،درﻫﺎ را ﺑﺎز ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺑﺎ ﭘﻴﺶآﻣﺪ ﻋﺠﻴﺒﻲ روﺑﻪرو ﺷﺪم .ﻓﻮراً ﻏﻼﻣﻲ ﺑـﻪ اﺳـﺘﻘﺒﺎﻟﻢ آﻣﺪ و ﻣﺮا ﺗﺎ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻬﻤﺎﻧﻲ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻛﺮد و ﭼﻮن ﭼﺸﻢ آﮔﺎﺗﻮن ﺑﻪ ﻣﻦ اﻓﺘﺎد ﮔﻔﺖ :اي رﻓﻴﻖ ،ﭼﻪ ﺧﻮش و ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ آﻣﺪي .زﻳﺮا دﻳـﺮوز دﻧﺒـﺎل ﺗﻮ ﻣﻲﮔﺸﺘﻢ و ﻗﺼﺪ داﺷﺘﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ ﭘﻴﺪاﻳﺖ ﻛﺮدم دﻋﻮﺗﺖ ﻛﻨﻢ ،ﺗﺎ اﻣﺸﺐ را ﺑﻪ ﺻﺮف ﺷﺎم ﺑﺎ ﻣﺎ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻛﻨﻲ و اﮔﺮ ﺗﻮ را اﻛﻨـﻮن ﻛـﺎري اﺳـﺖ، ﺑﮕﺬار ﺑﻪ وﻗﺘﻲ دﻳﮕﺮ .اﻣﺎ ﺑﮕﻮ ﺑﺪاﻧﻢ ﺳﻘﺮاط را ﭼﻪ ﻛﺮدي ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﻧﻴﺴﺖ؟! ﮔﻔﺘﻢ :ﻣﻦ ﺑﺎ او ﺑﻮدم و ﻫﻢ او اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮا ﺑﻪ اﻳﻦﺟﺎ دﻋﻮت ﻛﺮد .وﻟﻲ ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﻛﻪ ﺧﻮد ﻛﺠﺎ رﻓﺖ. آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :ﻛﺎر ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮﺑﻲ ﻛﺮدي ﻛﻪ آﻣﺪي و ﻳﻜﻲ از ﻧﻮﻛﺮاﻧﺶ را ﺑﻪ ﻃﻠﺐ ﺳﻘﺮاط ﻓﺮﺳﺘﺎد و ﻣﺮا ﮔﻔﺖ ﺗﺎ در ﻛﻨﺎر آروﻛﺴﻲ ﻣـﺎﺧﻮس ﺑﻨﺸﻴﻨﻢ و ﻏﻼﻣﻲ دﻳﮕﺮ را ﻓﺮﻣﻮد ﻛﻪ ﭘﺎﻫﺎي ﻣﺮا ﺑﺸﻮﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﺮ ﻓﺮاش ﺗﻜﻴﻪ ﺗﻮاﻧﻢ زد. در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﻏﻼﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺳﻘﺮاط رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﺎز آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ :ﺳﻘﺮاط را دﻳﺪه ﻛﻪ در رواق ﺧﺎﻧﻪي ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﺑﻲﺣﺮﻛﺖ اﻳﺴﺘﺎده اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﺮﭼﻪ او را ﺻﺪا زده ﻫﻴﭻ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻧﻜﺮده اﺳﺖ. آﮔﺎﺗﻮن ﺑﺴﻴﺎر ﺷﮕﻔﺖزده ﺷﺪ و ﺑﻪ ﻧﻮﻛﺮ ﺧﻮد دﺳﺘﻮر داد ﻛﻪ ﺑﺮود و دوﺑﺎره او را ﺻﺪا ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﺳﻘﺮاط ﺑﺎزﮔﺮدد. http://www.seapurse.ir
22
ﺿﻴﺎﻓﺖ
آرﻳﺴﺘﻮدﻣﻮس ﮔﻔﺖ :ﻛﻪ او را ﺑﻪ ﺣﺎل ﺧﻮد واﮔﺬارﻳﺪ و ﻣﺰاﺣﻢ اﻓﻜﺎرش ﻧﺸﻮﻳﺪ .زﻳﺮا ﮔﺎه ﮔﺎﻫﻲ او را ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮد و ﻋﺎدت دارد ﻛـﻪ در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮوز ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺎﻻﺗﻲ ﺑﻪ ﺧﻠﻮتﮔﺎﻫﻲ ﭘﻨﺎه ﺑﺒﺮد و ﺑﻪ ﺗﻔﻜﺮ ﭘﺮدازد .و او ﭼﻮن ﻓﺮاﻏﺖ ﻳﺎﺑﺪ ،ﺑﻪ ﻧﺰد ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ. آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮب ،آنﮔﺎه رو ﺑﻪ ﻏﻼﻣﺶ ﻛﺮده و ﮔﻔﺖ» :ﺷﺎم را ،ﻫﺮﭼﻪ ﻧﻴﻜﻮﺗﺮ آﻣﺎده ﺳﺎزﻳﺪ و ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺧﻮد را ﻣﻴﺰﺑﺎن ﺷـﻤﺎ ﻧﻤﻲﺷﻤﺎرم .ﺑﻠﻜﻪ ﺧﻮد و ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺎﻧﻢ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ واردﻳﻢ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻛﻤﺎل ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ ﻣﺎ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ روا ﻣﺪارﻳﺪ و آنﮔﻮﻧﻪ رﻓﺘﺎر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺷﻤﺎ را ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻛﻨﻴﻢ. در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﻮان ﮔﺴﺘﺮده ﺷﺪ و ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺎن ﺑﻪ ﺻﺮف ﺷﺎم ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ .اﻣﺎ ﻫﻨﻮز از ﺣﻀﻮر ﺳـﻘﺮاط ﺧﺒـﺮي ﻧـﺸﺪه ﺑـﻮد و آﮔـﺎﺗﻮن اﺻـﺮار ﻣﻲورزﻳﺪ ﻛﻪ او را ﺑﻴﺎورﻧﺪ .وﻟﻲ آرﻳﺴﺘﻮدﻣﻮس ﻫﺮ ﺑﺎر ﻣﺎﻧﻊ ﻣﻲﺷﺪ. اﺗﻔﺎﻗﺎً در آن ﺷﺐ ،ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻠﺴﻪ و ﺗﻔﻜﺮ ﺳﻘﺮاط ﺑﺮ ﺧﻼف ﻋﺎدﺗﺶ ﭼﻨﺪان ﻃﻮل ﻧﻜﺸﻴﺪ و در وﺳﻂ ﺷﺎم ﺳﻘﺮاط ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ وارد ﮔﺮدﻳـﺪ .و آﮔﺎﺗﻮن ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ در آﺧﺮ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد ،ﭼﻮن او را دﻳﺪ ﺻﺪاﻳﺶ زد و ﮔﻔﺖ :اي ﺳﻘﺮاط ﺑﻴﺎ اﻳﻦﺟﺎ و در ﻛﻨﺎر ﻣﻦ ﺑﻨﺸﻴﻦ ،ﺷﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻫـﻢ ﺑﺮ اﺛﺮ ﻣﺠﺎورت ﺑﺎ ﺗﻮ از آن ﺧﻠﺴﻪي ﺧﻮﺑﻲ ﻛﻪ در آن ﻟﺤﻈﺎت ﺧﻠﻮت ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮده و ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن آوردهاي ﺑﻬـﺮهﻣﻨـﺪ ﮔـﺮدم .زﻳـﺮا ﺑـﺪون ﺷـﻚ اﻧﺪﻳﺸﻪاي ﻧﺎب و ﻋﻠﻤﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ دﺳﺖ آوردهاي و آنﭼﻪ را ﻛﻪ دﻧﺒﺎﻟﺶ ﻣﻲﮔﺸﺘﻲ ،ﻳﺎﻓﺘﻲ .وﮔﺮﻧﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ زودي ﻣﻤﻜﻦ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ دﺳـﺖ از ﺗﻔﻜـﺮ ﺑﺮداري. ﺳﻘﺮاط در ﻛﻨﺎر او ﻧﺸﺴﺖ و در ﺟﻮاﺑﺶ ﮔﻔﺖ: ﭼﻪ ﺧﻮب ﺑﻮد اﮔﺮ ﺣﻜﻤﺖ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ آب ﻣﻲﺑﻮد ﻛﻪ ﭼﻮن از ﻳﻚ ﻇﺮف ﻟﺐرﻳﺰ ﮔﺮدد ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻇﺮف ﺧﺎﻟﻲ دﻳﮕﺮي رﻳﺨﺘﻪ ﺷﻮد .ﺗﺎ ﻫﺮ دو ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ از ﻫﻢ ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪ ﺷﻮﻧﺪ .در اﻳﻦ ﺻﻮرت ،ﻣﻦ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺠﺎﻟﺴﺖ ﺑﺎ ﺗﻮ ،از ﻧﻴﻚﺑﺨﺖﺗﺮﻳﻦ ﺧﻼﻳﻖ ﻣﻲﺷﻤﺮدم .زﻳـﺮا ﺗـﻮ ﺑـﺎ ﻟﺐرﻳﺰي ﻋﻠﻢ و ﺣﻜﻤﺖ ﺧﻮدت ،ﻇﺮف ﺧﺎﻟﻲ ﻣﺮا ﺳﺮﺷﺎر ﻣﻲﺳﺎﺧﺘﻲ .ﭼﻪ ﺣﻜﻤﺖ ﻣﻦ ﭼﻴﺰي ﭘﻴﭽﻴﺪه ،ﻣﺒﻬﻢ ،ﻧﺎﻣﻔﻬﻮم ،و ﺑﻪ ﺧﻴﺎل ﻧﺰدﻳﻚﺗـﺮ از ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺳﺖ .وﻟﻲ ﺣﻜﻤﺖ ﺗﻮ داراي ﺗﺎﺑﺸﻲ ﻓﺮوزﻧﺪه و ﭘﺎﻳﻨﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﻀﻞ و ادب از وﺟﻮدت ﺗﺮاوﻳﺪه ،و ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛـﻪ ﻫﻨـﻮز ﺟـﻮاﻧﻲ ،ﺑـﺮ ﭘﻴﺮان ﺳﺒﻘﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪاي! ﭼﻪ در ﻫﻤﻴﻦ دو روز ﭘﻴﺶ ،ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻧﺸﺎط ﺟﻮاﻧﻲات ـ در ﺟﺸﻦ ﺳﻲ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ از ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎن ـ ﺑﺲ ﺟﻠﻮه ﻓﺮوﺧﺖ. آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :اي ﺳﻘﺮاط ،ﺗﻮ ﻣﺮا رﻳﺸﺨﻨﺪ ﻣﻲﻛﻨﻲ .ﺑﻪزودي ﻣﻌﻠﻮم ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ و ﺗﻮ ،ﻛﺪام ﺷﺎﻳﺴﺘﻪﺗﺮﻳﻢ ﻛﻪ ﺗﺎج ﺧﺮدﻣﻨﺪي را ﺑﺮ ﺳﺮ ﮔﺬارﻳﻢ و داور ﻣﺎ دﻳﻮﻧﻴﺴﻮس ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .اﻣﺎ اﻛﻨﻮن ﺑﻬﺘﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﺮف ﺷﺎم ﭘﺮدازي .ﭼﻮن ﺳﻘﺮاط و ﻳﺎراﻧﺶ از ﺧﻮردن ﺷﺎم ﻓﺮاﻏﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺷﺮاب ﭘﻴﺶﻛﺶ ﺑﺎﻛﻮس 1ﻛﺮدﻧﺪ و در ﺗﺠﻠﻴﻞ و ﺑﺰرﮔﺪاﺷﺖ ﺧﺪاﻳﺎن ﺳﺮود ﺧﻮاﻧﺪﻧـﺪ و ﭘـﺲ از اداي ﻣﺮاﺳـﻢ ﻣﻌﻤـﻮل ﭼـﻮن ﺧﻮاﺳـﺘﻨﺪ ﻛـﻪ ﺷﺎدﻧﻮﺷﻲ و ﺑﺎدهﮔﺴﺎري را آﻏﺎز ﻛﻨﻨﺪ ،ﭘﻮزاﻧﻴﺎس ﮔﻔﺖ :اي دوﺳﺘﺎن ،ﺑﻬﺘﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎده را ﻃﻮري ﻧﻮﺷﻴﻢ ﻛﻪ از آن ﻛﻢﺗﺮ آﺳﻴﺐ ﺑﺒﻴﻨـﻴﻢ .ﻣـﻦ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﻧﻤﻲدارم ﻛﻪ ﺧﻤﺎر ﺑﺎدهي دوﺷﻴﻨﻪ ﻫﻨﻮز ﺑﻴﻤﺎرم داﺷﺘﻪ و ﻻزم اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﺸﺐ دﻣﺎغ ﺧﻮد را آﺳﺎﻳﺶ دﻫﻢ ،و ﮔﻤﺎﻧﻢ ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﻫﻢدرد ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻴﺪ .زﻳﺮا ﻫﻤﮕﻲ در اﻓﺮاط ﺑﺎدهﮔﺴﺎري دوﺷﻴﻦ ﻫﻤﻜﺎر ﻫﻢ ﺑﻮدهاﻳﻢ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻓﻜﺮي ﺑﻴﺎﻧﺪﻳﺸﻴﺪ ﻛـﻪ اﻣـﺸﺐ را ﺑـﺎده ﺑـﻪ اﻧـﺪازه ﻧﻮﺷﻴﻢ ﺗﺎ ﻧﺸﺌﻪ ﺑﺰداﻳﺪ و ﺻﺪاع ﻧﻴﺎﻓﺰاﻳﺪ و ﺑﺎدهﮔﺴﺎري ﻛﻮﺗﺎه ﻛﻨﻴﻢ. آرﻳﺴﺘﻮﻓﻨﺎس ﮔﻔﺖ: اي ﭘﻮزاﻧﻴﺎس ،رأي ﺗﻮ را ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه و ﺑﺮ آﻧﻢ ﻛﻪ اﻣﺸﺐ ﭼﻨﺪ ﺧﻂ ﺟﺎم را ﺑﺎ آﻣﻴﺨﺘﻦ ﺑﻪ آب زﻻل ،ﻗﺮﻳﻦ ﺳﻼﻣﺖ و اﻋﺘﺪال ﺳﺎزﻳﻢ .ﭼـﻪ ﻣـﻦ ﺧﻮد ﻳﻜﻲ از آن ﻛﺴﺎﻧﻢ ﻛﻪ دﻳﺸﺐ ﻣﻐﻠﻮب ﺣﻤﻠﻪي ﺑﺎﻛﻮس ﮔﺮدﻳﺪه و اﻳﻦ ﺧﺪاي ﺑﻲرﺣﻢ ﺑﺎ آب آﺗﺸﻴﻦ ﺧﻮد ،ﺧﺮﻣﻦ ﻫﺴﺘﻲام را ﺳﻮزاﻧﺪ. آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ،ﭘﺴﺮ آﻛﻮﻣﻴﻨﻮس ﮔﻔﺖ :ﻋﻘﻴﺪهي ﻣﻦ ﻫﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ .اﻣﺎ ﻣﺎﻳﻠﻢ ﻛﻪ ﻧﻈﺮ دﻳﮕﺮان را ﻧﻴـﺰ در اﻳـﻦ ﺑـﺎره ﺑـﺸﻨﻮم .آﻳـﺎ آﮔـﺎﺗﻮن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ زﻳﺎد ﺷﺎدﻧﻮﺷﻲ ﻛﻨﺪ؟
1ﺑﺎﻛﻮس :ﺧﺪاي ﺷﺮاب http://www.seapurse.ir
23
ﺿﻴﺎﻓﺖ
آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :ﻣﻦ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻢ. آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﮔﻔﺖ :ﺑﺮاي ﺑﺎدهﮔﺴﺎران ﺗﺎزهﻛﺎري ﻣﺜﻞ ﻣﻦ و آرﻳﺴﺘﻮ دﻣﻮس و ﻓﺪروس و ﻏﻴﺮه ،ﻛﻪ ﺣﻖ ﺳﺘﺎﻳﺶ و ﻋﺒـﺎدت ﺑـﺎﻛﻮس را ادا ﻧﻜﺮدهاﻳﻢ ،ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ اوﻟﻲ ﺑﺮ اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .ﻓﻘﻂ از ﻣﻴﺎن ﺟﻤﻊ ﻣﺎ ،ﺳﻘﺮاط ﻣﺴﺘﺜﻨﻲ اﺳﺖ .ﭼﻪ او در ﻫﺮ ﺣﺎﻟﻲ ﺗﺴﻠﻂ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮ ﺧﻮد دارد و ﺑﺮ ﻫﺮ ﻛﺎري ﺗﻮاﻧﺎﺳﺖ و ﻫﺮ آنﭼﻪ را ﻛﻪ ﻣﺎ ﭘﺴﻨﺪﻳﻢ ،ﭘﺴﻨﺪ ﺧﺎﻃﺮ او ﻫﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. ﭘﺲ اﻛﻨﻮن ﻛﻪ ﻣﺎ ﻫﻤﮕﻲ ﺑﻪ ﺗﺮك اﻓﺮاط در ﺑﺎدهﻧﻮﺷﻲ اﺗﻔﺎق ﻧﻈﺮ دارﻳﻢ ،ﻣﻦ ﻓﺮﺻﺖ را ﻏﻨﻴﻤـﺖ ﺷـﻤﺮده و ﺣﻘﻴﻘـﺖ را در اﻳـﻦ ﺑـﺎره ﺑﻴـﺎن ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻢ .در ﺳﺎﻳﻪي ﺗﺠﺮﺑﻴﺎت داﻧﺶ ﭘﺰﺷﻜﻲ ،ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ درﻳﺎﻓﺘﻪام ﻛﻪ ﺧﻮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺷﺮاب زﻳﺎنآور اﺳﺖ .ﺧﻮدم ﺗﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻢ از آن ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻣﻲﻛﻨﻢ و ﺑﻪ ﻛﺴﻲ ﻫﻢ ﻧﻮﺷﻴﺪن ﺑﺎده را ﺳﻔﺎرش ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ .ﺑﻪوﻳﮋه ﺑﻪ اﻓﺮادي ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺑﺎدهي ﻧﻮﺷﻴﻦ ﺑﻮده و ﺧﻤﺎري در ﺳﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻓﺪروس ﮔﻔﺖ :ﺣﻖ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﺖ .ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﺧﻮد ﻧﺼﺎﻳﺢ ﻃﺒﻲ ﺗﻮ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ،اﻛﻨﻮن اﮔﺮ ﻳﺎران ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،اﻣـﺸﺐ را ﺑـﻪ ﻣﻮﺟـﺐ آن رﻓﺘﺎر ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد. ﭘﺲ ﺟﻤﻠﻪي ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺎن اﺗﻔﺎق ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ آن ﺷﺐ را ﻫﻤﮕﻲ ﻣﻲ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻧﻮﺷﻨﺪ و از ﻣﺴﺘﻲ ﺑﭙﺮﻫﻴﺰﻧﺪ. آنﮔﺎه آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﮔﻔﺖ :اﻛﻨﻮن ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻘﺮر ﺷﺪ ،ﭘﺲ ﻫﻴﭻﻳﻚ از ﻣﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﻪ دﻳﮕﺮي را در ﺑﺎدهﮔﺴﺎري ﺗﺮﻏﻴﺐ ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﻫﺮ ﻛـﺲ آنﭼﻪ ﻛﻪ ﻫﻮس ﻛﺮده ﺑﻴﺎﺷﺎﻣﺪ ،وﻟﻲ از اﻓﺮاط ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻛﻨﺪ و ﻧﻴﺰ دﻳﮕﺮ ﻣﺎ را ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻧﻮاﺧﺘﻦ ﺳﺎز و ﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ و ﺑﻬﺘﺮ آن ﻛﻪ اﻳﻦ دﺧﺘـﺮك ﻧـﻲزن را ﻛﻪ اﻛﻨﻮن وارد ﺷﺪ ،او را ﻧﻴﺰ رواﻧﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮود و ﺑﺮاي ﺧﻮد و ﻳﺎ در اﻧﺪرون ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺑﻨﻮازد .ﭘﺲ ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ اﻣﺮوز را ﺑﻪ ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﺑﭙـﺮدازﻳﻢ و ﺑﺎ ﻫﻢ ﺧﻮش ﺑﺎﺷﻴﻢ .و اﮔﺮ اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻧﻮع ﮔﻔﺖوﮔﻮﻳﻲ .ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻛﺮدﻧﺪ .و ﺟﻤﻠﮕﻲ ﺣﻀﺎر ﻓﺮﻳﺎد زدﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ آنﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻲ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﻦ. آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﮔﻔﺖ :آﻏﺎز ﺑﺤﺚ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ را ﻛﻪ ﻣﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﻛﻨﻢ ،از آن ﺧﻮدم ﻧﻴﺴﺖ و ﻣـﻦ در اﻳـﻦ ﺧـﺼﻮص ،ﻫﻤـﺎنﻃـﻮر ﻛـﻪ اورﻳﭙﻴﺪ ،ﺗﺮاژدي ﻣﻼﻧﻴﭗ را ﺷﺮوع ﻛﺮده اﺳﺖ ،آﻏﺎز ﻣﻲﻛﻨﻢ و ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺳﺨﻦ از ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ و از ﻓﺪروس اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦﺟﺎ ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ. اوﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﭘﻴﺶ ﻣﻦ ﺷﻜﻮه ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ :آﻳﺎ ﺷﮕﻔﺖ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ در ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺧﺪاﻳﺎن اﻳﻦﻫﻤﻪ ﺷﻌﺮ و ﻏﺰل و ﺳﺮود ﺳـﺎﺧﺘﻪاﻧـﺪ ،اﻣـﺎ ﻫﻴﭻﻛﺲ از ﻣﻴﺎن اﻳﻦﻫﻤﻪ ﺷﺎﻋﺮان در وﺻﻒ و ﺳﺘﺎﻳﺶ اروس ، 1ﺧﺪاوﻧﺪ دﻳﺮﻳﻦ و ﺗﻮاﻧﺎي ﻋﺸﻖ ،ﺣﺘّﻲ ﻳﻚ ﻏﺰل ﻫـﻢ ﻧـﺴﺮوده و ﭼﻴـﺰي ﮔﻔﺘـﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ .ﺣﺘّﻲ ﺷﺎﻋﺮان ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﮔﻮﻳﻨﺪﮔﺎن ﺳﻮﻓﺴﻄﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺗﻮﺟﻬﻲ ﻧﻜﺮدهاﻧﺪ .ﻣﺜﻞ ﭘﺮودﻳﻜﻮس ﻛﻪ در اﺷﻌﺎر ﺧـﻮد ﺣﺘّـﻲ از ﻫﺮاﻛﻠﺲ و دﻳﮕﺮان ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻧﻤﻮده ،وﻟﻲ ﻫﻴﭻ از ﻋﺸﻖ و ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ ﺳﺨﻨﻲ ﻧﮕﻔﺘﻪ اﺳﺖ .و ﺷﮕﻔﺖﺗﺮ آن ﻛﻪ اﺧﻴﺮاً ﻛﺘـﺎب ﻳﻜـﻲ از ﻓﻼﺳـﻔﻪ را دﻳﺪم ﻛﻪ در وﺻﻒ و ﻓﻮاﻳﺪ ﻧﻤﻚ و از اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﺑﻲﻓﺎﻳﺪه ،ﺑﺲ داد ﺳﺨﻦ داده ﺑﻮد .اﻣﺎ درﺑﺎرهي ﻋﺸﻖ ﻫﻴﭻ! ﺑﻪراﺳﺘﻲ ﻛـﻪ ﻣـﻦ ﺑـﺴﻲ ﺧﺸﻤﻨﺎك ﺷﺪم ﻛﻪ ﭼﺮا از اﻳﻦﻫﻤﻪ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎﻫﻮار ﻋﻠﻢ و ﺷﻌﺮ و ادب ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﺣﺘّﻲ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﻫﻤﺖ ﻧﻮرزﻳﺪه ﻛـﻪ ﺑـﻪ درﮔـﺎه ﺧﺪاوﻧـﺪ ﺑـﺰرگ ﻋﺸﻖ ،آنﻃﻮر ﻛﻪ ﺳﺰاوار اوﺳﺖ ،وي را ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻠﻪ؛ ﻫﻤﮕﺎن اﻳﻦ ﺧﺪاي ﻋﺎﻟﻲﻗﺪر را ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﺮدهاﻧﺪ. ﺣﻖ ﺑﺎ ﻓﺪروس اﺳﺖ و ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻦ ﭘﻴﺶﻛﺶ و ﻫﺪﻳﻪاي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ او ارزاﻧﻲ ﻣﻲدارم .ﺣﺎل ﻛﻪ اﻳﻦﺟﺎ ﮔﺮد آﻣﺪهاﻳﻢ ،ﺑﻪ اﻋﺘﻘﺎد ﻣـﻦ ،ﺑﻬﺘـﺮ از اﻳﻦ ﭼﻴﺰي ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺠﻠﻴﻞ ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ ﺑﭙﺮدازﻳﻢ .و ﺟﺒﺮان آن ﺑﻲاﻋﺘﺪاﻟﻲ را ﺗﺪارك ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ و اﻣﺸﺐ ﻋﺸﻖ را ﻣﻮﺿـﻮع ﮔﻔـﺖوﮔـﻮي ﺧﻮدﻣﺎن ﻗﺮار دﻫﻴﻢ و ﻫﺮ ﻛﺪام از ﻣﺎ ﻫﺮ آنﭼﻪ در ﺗﻮان دارد ﺳﺨﻦ ﺷﻴﻮاﻳﻲ در ﻣﺪح و ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺸﻖ )اروس( ﺑﻪ ﺑﻴﺎن آورد .از ﻓﺪروس ﺷﺮوع ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .ﭼﻪ ﻫﻢ ﻧﻮﺑﺖ اوﺳﺖ و ﻫﻢ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻛﻨﻨﺪهي اﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﺧﻮد اوﺳﺖ. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :اي آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﺑﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺗﻮ ﻛﺴﻲ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻧﻴﺴﺖ .اﻣﺎ ﻣﻦ ﻛﻪ ﺟﺰ ﺑﻪ ﻋﺸﻖ ﻫﻨﺮي ﻧﺪارم .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ آﮔﺎﺗﻮن و ﭘﻮزاﻧﻴﺎس و آرﻳﺴﺘﻮ ﻓﺎﻧﺲ ﻛﻪ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻪي ﻋﻤﺮ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺳﺘﺎﻳﺶ اروس ﻛﻪ ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ اﺳﺖ و ﺑﻪ ﺑﺎﻛﻮس ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺷﺮاب اﺳﺖ ﻣﺼﺮوف داﺷﺘﻪاﻧـﺪ. و ﻋﻘﻴﺪهي ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ ﻫﻢ ﺟﺰ اﻳﻦ ﭼﻴﺰي ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .واﻧﮕﻬﻲ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻧﺸﺴﺘﻦ ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺎن ﻧﻴـﺰ داوري ﺗﻘـﺪﻳﻢ و ﺗـﺄﺧﻴﺮ در ﺻـﺤﺒﺖ و 1ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ http://www.seapurse.ir
24
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﮔﻔﺖوﮔﻮ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲدارد .و از ﺣﺴﻦ اﺗﻔﺎق ،آنﮔﺎه ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﻴﺪ ﻛﻪ آﻧﺎن داد ﺳﺨﻦ و ﺑﻴﺎن را در ﺑﺤﺚ داده و ﺣﻖ ﻣﻄﻠﺐ را ادا ﻛﺮده و دﻳﮕﺮ ﭼﻴﺰي ﺑﺮ ﻋﻬﺪهي ﻣﻦ ﺑﺎﻗﻲ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺬاﺷﺖ. ﭘﺲ ﺗﻮ اي ﻓﺪروس ،ﺑﻔﺮﻣﺎ و ﺑﻪ ﺧﻮﺷﻲ و ﺳﻌﺎدت ﺳﺨﻦ را آﻏﺎز ﻛﻦ .دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻪي او ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻛﺮده و ﺧﻮاﻫﺶ ﺳﻘﺮاط را ﺗﻜـﺮار ﻛﺮدﻧﺪ. در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم آﭘﻮﻟﻮدوروس ﺑﻪ دوﺳﺖ ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ﻛﻪ :اي آرﻳﺴﺘﻮدﻣﻮس ﻫﻤﻪي ﮔﻔﺖوﮔﻮﻫﺎي در آن ﻣﺠﻠﺲ را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺴﭙﺮدهام .ﺑﻠﻜـﻪ ﻓﻘﻂ ﻧﻜﺘﻪﻫﺎي ﻣﻬﻤﻲ را ﻛﻪ در ﺧﺎﻃﺮم ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻢ. ٭ ﻓﺪروس ﭘﻴﺶ از ﻫﻤﻪ آﻏﺎز ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﻛﺮده و ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺖ: اروس ،ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ ،ﺧﺪاوﻧﺪي ﺑﺰرگ و ﺗﻮاﻧﺎ و ﺷﮕﻔﺖاﻧﮕﻴﺰ اﺳﺖ .وﻟﻲ ﺑﻴﺶ از ﻫﻤﻪﭼﻴﺰ زاﻳﺶ و آﻓﺮﻳﻨﺶ او ﺷﮕﻔﺖآورﺗﺮ اﺳﺖ .ﭼﻪ او از ازﻟﻲﺗﺮﻳﻦ ﺧﺪاﻳﺎن اﺳﺖ و ﺷﺮف او ﻧﻴﺰ در ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ. و اﻣﺎ از دﻻﻳﻞ ﻗﺪﻣﺖ او ﻳﻜﻲ ﻫﻢ اﻳﻦ ﻛﻪ او ﭘﺪر و ﻣﺎدري ﻧﺪارد و ﺷﻌﺮا و دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ از ﭘﺪر و ﻣﺎدر او ﻧﺎﻣﻲ ﻧﺒﺮدهاﻧﺪ .ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺰﻳﻮد ﭼﻨـﻴﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ: »ﻫﺮجوﻣﺮج ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺴﺘﻲ را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ،ﺗﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ زﻣﻴﻦ آﻓﺮﻳﺪه ﺷﺪ ،زﻣﻴﻦ ﻣﺮﻛﺰ ﺛﻘﻞ اﺷﻴﺎء ﮔﺮدﻳﺪ .و ﭘﺲ از آن ﻋﺸﻖ ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪ«. ﭘﺲ زﻣﻴﻦ و ﻋﺸﻖ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﻫﺮجوﻣﺮج و ﺑﻲﺷﻜﻠﻲ آﻏﺎزﻳﻦ ﻫﺴﺘﻲ ﺷﺪﻧﺪ و ﻧﻴﺰ ﭘﺎرﻣﻨﻴﺪوس در ﺳﺮود آﻓﺮﻳﻨﺶ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺸﻖ ﭘﻴﺶرو دﻳﮕﺮ ﺧﺪاﻳﺎن ﺑﻮد«. آﻛﻮزﻳﻼﺋﻮس ﻧﻴﺰ ﮔﻔﺘﻪي ﭘﺎرﻣﻨﻴﺪوس را ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻛﺮده و ﺑﺎ او اﺗﻔﺎق ﻧﻈﺮ دارد .ﭘﺲ ،ﺑﻨﺎ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﻫﻤﻪي ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان و ﺣﻜﻤﺎ ،اروس )ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ( از ﻗﺪﻳﻤﻲﺗﺮﻳﻦ ﺧﺪاﻳﺎن اﺳﺖ. واﻧﮕﻬﻲ ﻋﺸﻖ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪي ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺑﻨﻲآدم اﺳﺖ و ﻫﺮ آدﻣﻲ در آﻏﺎز زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﻫﻴﭻ ﺳـﻮد و ﺳـﻌﺎدﺗﻲ را ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ آن ﻧﺘﻮاﻧـﺪ ﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ» :دوﺳﺖ ﺑﺪارد و دوﺳﺘﺶ ﺑﺪارﻧﺪ«. اﺻﻮﻟﻲ ﻛﻪ راﻫﻨﻤﺎي زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺮدان ﺷﺮﻳﻒ ﭘﺮاﻓﺘﺨﺎر اﺳﺖ .ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﻲ ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪﺗﺮ از ﻋﺸﻖ وﺟﻮد ﻧﺪارد .ﻧﻪ ﻣﺎل و ﺟﻼل و ﻧﻪ ﻗﻮم و ﺧﻮﻳﺶ و در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدﻣﺎن ﻛﺎري را ﻛﻪ از ﺗﻮان ﻋﺸﻖ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﻛﺮد. ﻳﻜﻲ از آن ﻋﻮاﻃﻒ ،ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻮس و آﺑﺮوﻣﻨﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ آدﻣﻲ را از ﻫﺮ آنﭼﻪ ﺷﺮﻣﺴﺎري ﺑﻪ ﺑـﺎر آورد ،ﺑـﺎزﻣﻲدارد و دﻳﮕـﺮ ﻋـﺸﻖ ﺑـﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻋﻈﻤﺖ و ﺑﺰرﮔﻲ و ﺳﺮﺑﻠﻨﺪي ﻣﻘﺎم اﺳﺖ ﻛﻪ او را ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﻛﺎرﻫﺎي ﺑﺰزرگ و ﻋـﺮوج ﺑـﺮ ﻓﻠـﻚ ﺳـﺮوري ﻣـﻲﮔﻤـﺎرد و اﻳـﻦ ﺣﺎﻟـﺖ، ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ اﻓﺮادي از ﻧﻮع ﺑﺸﺮ ﻧﺒﻮده ،ﺑﻠﻜﻪ در ﺟﻮاﻣﻊ دﻳﮕﺮ ﻣﻠﻞ و اﻗﻮام ﻧﻴﺰ ﻣﺸﻬﻮد اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺰ ﺑﺎ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻳـﻦ دو» ،ﻋـﺸﻖ و ﻋﺎﻃﻔـﻪ« ،ﻫـﻴﭻ ﻛﺎري ﺑﺰرگ و ﻫﻴﭻ اﻗﺪاﻣﻲ رﻓﻴﻊ و ﺳﻮدﻣﻨﺪ اﻧﺠﺎم ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ،و دﻳﮕﺮ از ﺷﻮاﻫﺪ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﺪﻋﻲ آن ﻛﻪ ﻫﺮ ﺷﺨﺺ ﻋﺎﺷﻖ ،در ارﺗﻜﺎب ﻫﺮ ﻧﻮع ﻛـﺮدار ﻧﺎروا ،ﻳﺎ رﻓﺘﺎر ﻧﺎﻫﻨﺠﺎر و ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺰد ﻣﻌﺸﻮﻗﺶ زﻳﺎده ﺑﺮ آنﭼﻪ ﻛﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﻣﺮدﻣﺎن او را ﺗﺤﻘﻴﺮ و ﺗﻮﺑﻴﺦ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺷﺮﻣـﺴﺎر ﻣـﻲﮔـﺮدد و رﻧـﺞ و زﺑﻮﻧﻲ و ﺣﻘﺎرت ﻣﻲﻛﺸﺪ. و ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﺣﺎل رﻓﻘﺎ و دوﺳﺘﺎن ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ .زﻳﺮا ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻓﺮد دوﺳﺖ راﺳﺘﻴﻨﻲ ،ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﺎﮔﻮاري و دﺷﻮاري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺰد رﻓﻴﻖ و دوﺳﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﺗﺒﺎهﻛﺎر ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ و ﻳﺎ زﺷﺖﻛﺮدار ﺷﻤﺮده ﺷﻮد. ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ در دﻧﻴﺎ ،ﻧﻌﻤﺘﻲ ﭘﺮارزشﺗﺮ از اﻳﻦ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺟﻮان وﺟﻮد ﻧﺪارد ﻛﻪ ﻣﻮرد ﻣﺤﺒﺖ ﻓﺮدي ﺷﺮﻳﻒ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد و ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻣـﺮد ﻧﻴـﺰ ﻧﻌﻤﺘﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻣﻌﺸﻮق وﺟﻮد ﻧﺪارد. http://www.seapurse.ir
25
ﺿﻴﺎﻓﺖ
زﻳﺮا آن اﺻﻠﻲ را ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺴﺎن را در راه رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻳﻚ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺎارزش و ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪ رﻫﺒﺮي ﻛﻨﺪ ،ﻧﻪ ﻧﺰدﻳﻜﺎن و ﺧﻮﻳﺸﺎن ﻣـﻲﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﺑـﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﺒﺨﺸﻨﺪ و ﻧﻪ از ﺛﺮوت و ﻣﺎل و ﻣﻘﺎم ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ .ﺑﻠﻜﻪ ﻓﻘﻂ ﻧﻴﺮوي ﻋﺸﻖ اﺳﺖ ﻛﻪ آن را ﭘﺪﻳﺪ ﻣﻲآورد. و ﻧﻴﺰ در ﻫﺮ ﻣﻘﺎم ،اﻓﺮادي ﻛﻪ ﻛﻢ ﻳﺎ زﻳﺎد ،ﺑﺎ رﺷﺘﻪي ﻣﺤﺒﺖ و ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺣﻜﻮﻣـﺖ ﻳـﺎ ﺳـﭙﺎﻫﻲ را ﺗـﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨـﺪ، ﺑﺪون ﺷﻚ آن ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ ،آﻧﺎن را ﺑﻪ اداي ﺣﻘﻮق و اﻳﻔﺎي واﺟﺒﺎت ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺑﺮﻣﻲﮔﻤﺎرد و از داﻳﺮهي ﺣﻘـﺎرت و ﺣـﺴﺪ و دوروﻳـﻲ و ﻧﻔـﺎق و ﺷﻘﺎوﺗﺸﺎن ﺑﺎزﻣﻲدارد .ﭘﺲ ﻫﻤﮕﻲ در ﭘﻲ ﺗﺤﺼﻴﻞ و ﻛﺴﺐ و ﻣﺮاﺗﺐ و ﻣﻘﺎم و اﻓﺘﺨﺎر و ﺷﺮاﻓﺖ ﺧﻮد ﻛﻮﺷﻴﺪه و ﺑﺮ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﻪ اﺣﺮاز ﻓﻀﺎﺋﻞ و ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺷﺮﻳﻒ ﺳﺒﻘﺖ ﻣﻲﺟﻮﻳﻨﺪ و از ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﻛﺎرﻫﺎي دون و زﺷﺖ و رذاﺋﻞ ﻧﻔﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻗﻄـﻊ رواﺑـﻂ اﺟﺘﻤـﺎع ﻳـﺎ ﺳـﺒﺐ اﻳﺠﺎد ﻓﺴﺎد اﺣﻮال در اﻣﻮرﺷﺎن ﻣﻲﮔﺮدد ،اﺟﺘﻨﺎب ﻣﻲورزﻧﺪ. ﻣﻦ ادﻋﺎ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻳﻚ ﻣﺮد ﻋﺎﺷﻖ ﻛﺎر ﻧﻨﮕﻴﻨﻲ ﺑﻜﻨﺪ و ﻳﺎ ﻟﻄﻤﻪاي را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻴﺜﻴﺖ و ﺷﺮاﻓﺖ او ﻣﻲﺧﻮرد ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ و در ﻣﻘﺎم دﻓﺎع از ﺧﻮد ﺑﺮﻧﻴﺎﻳﺪ و اﻳﻦ راز او ﭘﺮدهدر ﺷﻮد ،ﺑﺮاي او آﮔﺎه ﺷﺪن ﻣﻌﺸﻮق از اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﻧـﺎﮔﻮارﺗﺮ و دردﻧـﺎكﺗـﺮ از آﮔـﺎﻫﻲ ﭘـﺪر و ﻣـﺎدر و ﻳـﺎ ﺧﻮﻳﺸﺎن و دوﺳﺘﺎﻧﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .و ﻫﻤﻴﻦ ﺣﻜﻢ در ﻣﻮرد ﻣﻌﺸﻮق ﻧﻴﺰ ﺻﺪق ﻣﻲﻛﻨﺪ و او ﻧﻴﺰ ﭘﻴﺶ ﻋﺎﺷﻖ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻴﺶﺗﺮ ﺧﺠﻞ ﻣﻲﺷﻮد ﺗﺎ ﭘﻴﺶ دﻳﮕﺮان. ﭘﺲ اﮔﺮ اﻓﺮاد آن ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻨﮓآور و ﻟﺸﻜﺮي ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﻫﻴﭻ دﺷﻤﻦ از ﻧﺒﺮد ﺑﺎ آﻧﺎن ﺑﻬﺮهاي ﻧﻤﻲﺑﺮد و ﻫﻴﭻ ﺣﺮﻳﻔﻲ ﺑﺮ اﻳﺸﺎن ﭼﻴﺮه ﻧﻤﻲﮔـﺮدد، زﻳﺮا ﺟﻤﻠﮕﻲ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪاﻧﺪ و ﻫﻴﭻ ﻓﺮدﺷﺎن از ﻣﺮگ ﻧﻤﻲﻫﺮاﺳﺪ و ﺗﺴﻠﻴﻢ دﺷﻤﻦ ﻧﻤﻲﮔﺮدد ،ﭼﻪ ذﻟـﺖ و ﺷﺮﻣـﺴﺎرياش در ﻧـﺰد ﻫﻤﮕﻨـﺎن از ﺟﺎﻧﺴﭙﺎري ﺑﻪ ﺗﻴﻎ و ﺗﻴﺮ دﺷﻤﻨﺎن ﺗﺤﻤﻞﻧﺎﭘﺬﻳﺮﺗﺮ اﺳﺖ و ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰي ﺟﺰ ﻣﺤﺒﺖ و ﻋﺸﻖ ﻣﺮگ را ﺑﻪ ﻛﺎﻣﺸﺎن ﮔﻮارا ﻧﺴﺎﺧﺘﻪ و ﻫـﺮ ﻳـﻚ از آﻧـﺎن ﻫﺰار ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻣﺮدن را ﺧﻮشﺗﺮ از اﻳﻦ ﻣﻲﺷﻤﺎرد ﻛﻪ ﻧﻨﮓ ﻓﺮار را ﺑﺮ ﺧﻮد ﻫﻤﻮار ﺳﺎزد و ﻳﺎران ﻣﺤﺒﻮب ﺧﻮﻳﺶ را ﺑﻪ ﭼﻨﮕﺎل ﻣـﺮگ و ﺑـﻪ دﺳـﺖ دﺷﻤﻨﺎن ﺑﺴﭙﺎرد .وﻗﺘﻲ دوش ﺑﻪ دوش ﻫﻢ ﻣﻲﺟﻨﮕﻨﺪ ،ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﺪهي آنﻫﺎ ﻛﻢ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺑﺮ ﺟﻬﺎﻧﻲ )از دﺷﻤﻦ( ﭘﻴﺮوز ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ .ﻋﺎﺷـﻖ ﺣﺎﺿـﺮ اﺳﺖ ﻫﺰار ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺟﺎن ﺳﭙﺎرد ،وﻟﻲ ﻧﮕﺎه ﻣﻌﺸﻮق در اﻳﻦ ﺧﻮاري ﺑﺮ او ﻧﻴﺎﻓﺘﻨﺪ .و ﻛﺪام ﻋﺎﺷﻖ اﺳﺖ ﻛﻪ در راه ﺳﺎﻋﺖ ﺧﻄﺮ ﺑﻪ دﻓﺎع از ﻣﻌﺸﻮق و ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪي ﺑﺎ ﻣﺮگ ﺑﺮﻧﺨﻴﺰد و راه ﮔﺮﻳﺰ در ﭘﻴﺶ ﮔﻴﺮد؟ از ﻧﮕﺎه ﻣﻌﺸﻮق ،زﺑﻮنﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮدﻣﺎن ﺷﺠﺎعﺗﺮﻳﻦ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد و از ﻋﺸﻖ اﻟﻬـﺎم ﺧﻮاﻫﻨـﺪ ﮔﺮﻓﺖ .زﻳﺮا ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺸﻖ ،ﭼﻨﺎن ﺷﺠﺎﻋﺘﻲ ﺑﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﻣﻲﺑﺨﺸﺪ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻲ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ﻗﺪرت را در ﻧﻬﺎد او ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ. ﻫﻮﻣﺮ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺧﻮد را در اواج ﺑﻌﻀﻲ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎن دﻣﻴـﺪه «.ﭼﻨـﻴﻦ اﺳـﺖ ﻗـﺪرت ﻋـﺸﻖ ﻛـﻪ روح ﺧـﻮﻳﺶ را در ﻗﻠـﻮب دوﺳﺖداران ﻣﻲدﻣﺪ و اﻳﻦ ﻛﺮاﻣﺖ ﺧﺪاوﻧﺪي ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﻣﺮدان ﻧﺒﻮده ،ﺑﻠﻜﻪ زﻧﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺟﺎن ﺧﻮﻳـﺸﺘﻦ را ﻧﺜـﺎر ﻣﺤﺒـﻮب ﺧـﻮﻳﺶ ﺳﺎﺧﺘﻪ و از آن ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪ ﺷﺪهاﻧﺪ. از آن ﺟﻤﻠﻪ ،ﻳﻜﻲ آﻟﻜﺴﺘﻴﺲ دﺧﺘﺮ ﭘﻠﻴﺎس ﺑﻮد ﻛﻪ در دﻟﺶ روح ﻋﺸﻖ دﻣﻴﺪه و ﺟﺎن ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺧﻮﻳﺶ را ﻓﺪاي ﺷﻮﻫﺮ ﻋﺰﻳﺰش ﻛـﺮد .و او از ﺟﻤﻠﻪي اﻓﺘﺨﺎرات ﻳﻮﻧﺎن اﺳﺖ .او در راه ﻋﺸﻖ ﺑﺪان ﭘﺎﻳﻪ رﺳﻴﺪ ﻛﻪ از ﭘﺪر و ﻣﺎدر و ﺧﻮﻳﺸﺎن ﺧﻮد ،آنﭼﻨﺎن ﺑﺮﻳﺪ و ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺟﺰ ﻧﺎﻣـﺸﺎن ﺑﺮ او ﭼﻴﺰي ﺗﻌﻠﻖ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ. ﻓﺪاﻛﺎري آﻟﻜﺴﺘﻴﺲ در راه ﻋﺸﻖ ﭼﻨﺎن در ﻣﺮدﻣﺎن و ﺧﺪاﻳﺎن اﺛﺮ ﮔﺬاﺷﺖ ﻛﻪ از ﻣﻴﺎن ﮔﺮوه ﺑﻲﺷﻤﺎري ﻛﻪ ﺑﺎﺗﻘﻮا زﻳﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ،ﺗﻨﻬـﺎ او ﺑـﻮد ﻛﻪ ﺧﺪاﻳﺎن روح او را آزاد ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ و اﺟﺎزهاش دادﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺰده ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﻣﺎ ﺑﺎزﮔﺮدد .آري ،اﻳﻦ اﺳﺖ ﻗﺪرت ﻋﺸﻖ ﭘـﻴﺶ ﺧـﺪاﻳﺎن ﻛـﻪ ﺑـﻴﺶ از ﻫﻤﻪﭼﻴﺰ ﺑﺮاي ﻓﺪاﻛﺎري و اﺳﺘﻮاري و ﻣﻨﺰﻟﺖ آن ،ﺑﺪان ارزش ﻗﺎﺋﻠﻨﺪ. اﻣﺎ ﺧﺪاﻳﺎن اُرﻓﺌﻮس ﭼﻨﮓواز ﭘﺴﺮ اﺋﮕﺮوس را دﺳﺖﺗﻬﻲ ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪﻧﺪ و ﺑﺎ ﻧﺸﺎن دادن ﺷﺒﺤﻲ از ﻣﻌﺸﻮﻗﺶ او را رﻳﺸﺨﻨﺪ ﻛﺮدﻧـﺪ .ﭼـﻪ او ﺷﺠﺎﻋﺖ آن ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ آﻟﻜﺴﺘﻴﺲ ﺟﺎن ﺧﻮد را ﻧﺜﺎر ﻋﺸﻖ ﻛﻨﺪ ﻧﺪاﺷﺖ و ﺑﻪ ﻛﻤﺎل و ﻣﺮﺗﺒﻪي ﻓﺪاﻛﺎري ﻧﺮﺳﻴﺪه ﺑﻮد .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﺤﻜﻮﻣﺶ ﻛﺮدﻧﺪ و او را از دﻧﻴﺎي ﻣﺮدﮔﺎن ﺑﻴﺮون راﻧﺪﻧﺪ و ﺑﺎ آن ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ زﻧﺶ ﺑﻪ آنﺟﺎ آﻣﺪه ﺑﻮد ،ﻓﻘﻂ ﺷﺒﺤﻲ از زﻧـﺶ را ﺑـﻪ او ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﺪﻧـﺪ و زﻧـﺶ را ﺑـﻪ او ﻧﺪادﻧﺪ .زﻳﺮا ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ وي ﭼﻨﮓﻧﻮاز ﺳﺴﺖﻋﻨﺼﺮي اﺳﺖ و ﺟﺮأت اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻟﻜﺴﺘﻴﺲ ﺧﻮد را ﻓﺪاي ﻣﻌـﺸﻮق ﻛﻨـﺪ ،ﻧـﺪارد .ﺑﻠﻜـﻪ ﻫﻤﻪي ﻫﺪﻓﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺪه وارد دﻧﻴﺎي ﻣﺮدﮔﺎن ﺷﻮد .از اﻳﻦ روي وي را ﻣﺤﻜﻮم ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ زﻧﺎن ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮد. http://www.seapurse.ir
26
ﺿﻴﺎﻓﺖ
اﻣﺎ آﺷﻴﻞ در راه ﻋﺸﻖ ،ﭘﺎداﺷﻲ ﺳﺘﺮگ ﻳﺎﻓﺖ .ﭘﺎﺗﺮوﻛﻠﻮس ﻋﺎﺷﻖ آﺷﻴﻞ ﺑﻮد و ﻧﻪ ﻣﻌﺸﻮق او) .ﮔﻔﺘﻪي اﺳﻜﻮﻟﻮس ﻛﻪ ﭘـﺎﺗﺮوﻛﻠﻮس ﻣﻌـﺸﻮق او ﺑﻮد ،اﺷﺘﺒﺎه اﺳﺖ .ﭼﻪ آﺷﻴﻞ زﻳﺒﺎﺗﺮ از آن دو ﺑﻮد و از ﻫﻤﻪي ﭘﻬﻠﻮاﻧﺎن و دﻻوران ﻳﻮﻧﺎن او زﻳﺒﺎﺗﺮ ﺑﻮد و ﻫﻮﻣﺮ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻴﻦ را ﺑـﺎور دارد (.در آن زﻣﺎن او ﺟﻮاﻧﻲ ﻧﻮرس ﺑﻮد .ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺧﺪاﻳﺎن ﻓﺪاﻛﺎري ﻋﺎﺷﻖ را ﮔﺮاﻣﻲ ﻣﻲدارﻧﺪ ،اﻣﺎ از آن ﮔﺮاﻣﻲﺗﺮ ،در ﻧﻈﺮﺷﺎن ﻟﻄﻒ ﻣﻌﺸﻮق اﺳـﺖ .ﺧـﺪاﻳﺎن ﻋﺸﻖ ﻣﻌﺸﻮق را ﺑﻴﺶﺗﺮ ﻣﻲﺳﺘﺎﻳﻨﺪ و ﺑﺪان ﭘﺎداﺷﻲ ﺑﺰرگﺗﺮ ﻣﻲﺑﺨﺸﻨﺪ .ﭼﻪ ﻋﺎﺷﻖ از ﺧﺪاﻳﺎن اﻟﻬﺎم ﻣﻲﮔﻴﺮد و ﻛﺎر او ﻛﺎر ﺧﺪاﻳﺎن اﺳﺖ. اﻣﺎ داﺳﺘﺎن آﺷﻴﻞ ﭼﻨﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎدرش او را ﺑﻪراﺳﺘﻲ آﮔﺎه ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺮﮔﺶ ﺑﺎ ﻣﺮگ ﻫﻜﺘﻮر واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ و اﮔﺮ او را ﻧﻜـﺸﺪ ،ﻋﻤـﺮ درازي ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد .وﻟﻲ آﺷﻴﻞ ﻣﻲداﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻣﺮگ ﻫﻜﺘﻮر ﭼﻨﺪان زﻧﺪه ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ .ﺑـﺮاي آن ﻛـﻪ ﻫﻜﺘـﻮر ،دوﺳـﺘﺶ ﭘـﺎﺗﺮوﻛﻠﻮس را ﻧﺎﺟﻮاﻧﻤﺮداﻧﻪ ﻛﺸﺘﻪ ﺑﻮد .ﭘﺲ او ﺑﻪ ﺧﻮنﺧﻮاﻫﻲ دوﺳﺖ ﺧﻮد ﺷﺘﺎﻓﺖ و او را ﻛﺸﺖ و ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﭘﺲ از وي زﻧﺪه ﻧﻤﺎﻧـﺪ .ﭘـﺲ ﺑـﻪ ﭘـﺎداش اﻳـﻦ ﺣﺴﻦ ﺻﺪاﻗﺖ ،ﺧﺪاﻳﺎن زﻳﺎده از ﺣﺪ ﺑﺮ آﻟﻜﺴﺘﻴﺲ وي را ﮔﺮاﻣﻲ داﺷﺘﻪ و او را ﺑﻪ ﺟﺰﻳﺮهي رﺳﺘﮕﺎري ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ و ﻣﻠﺖ ﻳﻮﻧﺎن ﻫﻢ ﺑﻪ ﺟﺰاي آن ﻛﻪ ﺻﺪﻳﻖ ﺧﻮد را ﻋﺰﻳﺰﺗﺮ از ﻫﻤﻪﭼﻴﺰ و ﻫﻤﻪﻛﺲ داﻧﺴﺖ و ﺟﺎن ﺷﻴﺮﻳﻦ را در راه ﻓﺪاﻛﺎري و ﻋﺸﻖ ﺑﺎﺧﺖ ،ﺗﺎج ﻋﻈﻤﺖ و اﻓﺘﺨﺎر را ﺑﺮ ﺗـﺎرك وي ﻧﻬﺎدﻧﺪ. اﻳﻦﻫﺎ را ﮔﻔﺘﻢ ﺗﺎ ﻧﺸﺎن دﻫﻢ ﻛﻪ اروس از ﻗﺪﻳﻤﻲﺗﺮﻳﻦ و ﻧﺠﻴﺐﺗﺮﻳﻦ و ﺗﻮاﻧﺎﺗﺮﻳﻦ ﺧﺪاﻳﺎن اﺳﺖ و ﺑﻴﺶ از ﻫﺮ ﻛﺲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺮدﻣـﺎن در زﻧﺪﮔﻲ ﺗﻘﻮا و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ و ﭘﺲ از ﻣﺮگ رﺳﺘﮕﺎري ﻋﻄﺎ ﻛﻨﺪ .ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً اﻳﻦ اﺳﺖ آنﭼﻪ ﻛﻪ آرﻳﺴﺘﻮدﻣﻮس از ﺳـﺨﻨﺎن ﻓـﺪروس درﺑـﺎرهي ﻋـﺸﻖ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻛﺮد و ﺑﻌﺪ از وي دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ او آنﻫﺎ را ﺑﻪ ﻳﺎد ﻧﺪاﺷﺖ .آنﮔﺎه ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺳﺨﻨﺎن ﭘﻮزاﻧﻴﺎس رﺳﻴﺪ ﻛـﻪ او ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد: اي ﻓﺪروس ،ﻣﺎ اﮔﺮ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻋﺸﻖ و ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻓﻮاﻳﺪ و ﻣﺤﺎﺳﻦ آن اﻛﺘﻔﺎ ﻛﻨﻴﻢ ،ﺟـﻮﻻنﮔـﺎه ﺑﺤـﺚ ﺗﻨـﮓ و ﻣﺠـﺎل ﺳـﺨﻦ ﻣﺤـﺪود ﻣﻲﮔﺮدد و اﮔﺮ ﻋﺸﻖ ﻳﻚ ﻧﻮع ﺑﻴﺶﺗﺮ ﻧﺒﻮد ،ﻣﺎ را ﻋﺬري ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻣﺪ ﻛﻪ از آن ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﺳﺨﻦ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﮔﻔﺖ. اﻣﺎ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻋﺸﻖ را اﻧﻮاع ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ اﺳﺖ ،ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﺧﻮاﻫﻢ ﭘﺮداﺧﺖ ﻛﻪ آﻳﺎ اﻳﻦ ﻛﺪام ﻧﻮع ﻋﺸﻖ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺳـﺰاوار ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻮد ،ﺗﺎ ﻫﺮ ﻗﺪر ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺑﻪ ﺳﺘﺎﻳﺶ آن ﭘﺮدازم .ﻫﻤﻪي ﻣﺎ ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻛﻪ آﻓﺮودﻳﺖ )ﺧﺪاي زﻳﺒﺎﻳﻲ( و اروس )ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ( از ﻫـﻢ ﺟﺪاﺷﺪﻧﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ .و اﮔﺮ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ آﻓﺮودﻳﺖ ﺑﻮد ،ﻳﻚ ﻋﺸﻖ ﻫﻢ ﺑﻴﺶ ﻧﺒﻮد .اﻣﺎ ﭼﻮن دو آﻓﺮودﻳﺖ وﺟﻮد دارد ،ﭘﺲ ﻋﺸﻖ ﻫﻢ دو ﺗﺎﺳﺖ .آﻳﺎ در اﻳﻦ ﮔﻔﺘﻪ در اﺷﺘﺒﺎﻫﻢ؟ اﻣﺎ در اﻳﻦ ﻛﻪ دو ﺧﺪاي زﻳﺒﺎﻳﻲ وﺟﻮد دارد ،ﺗﺮدﻳﺪي ﻧﻴﺴﺖ .زﻳﺮا ﻳﻜﻲ ﭘﻴﺮﺗﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺪرش اوراﻧﻮس اﺳﺖ و ﻣﺎدري ﻫﻢ ﻧﺪارد و ﻣـﺎ او را آﻓﺮودﻳﺖ آﺳﻤﺎن ﻣﻲﻧﺎﻣﻴﻢ .آﻓﺮودﻳﺖ دوم ﺧﺪاي ﺟﻮانﺗﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ دﺧﺘﺮ زﺋﻮس و دﻳﻮن و ﺧﺪاي زﻣﻴﻨﻲ اﺳﺖ .از اﻳﻦ روي ،اﻳﻦ دو ﺧـﺪا ﭘﻴﺶ ﻫﻤﻪي ﺧﺪاﻳﺎن ﻋﺰﻳﺰ و ﮔﺮاﻣﻲاﻧﺪ .ﻧﺎﭼﺎر ﺗﻤﺘﻊ و ﺳﻮد ﺑﺮدن و ﺗﺴﻜﻴﻦ ﺷﻬﻮات ﻧﻔﺴﺎﻧﻲ ﻛﺎر آنﻫﺎﺳﺖ .و ﺑﺪﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﻋﺸﻖ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در آنﻫﺎ اﺛﺮ ﺧﻮﺑﻲ ﭘﺪﻳﺪ آورد ،اﺛﺮ ﺳﻮء ﺑﺮ ﺟﺎي ﻣﻲﮔﺬارد .ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺎدر اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻋﺸﻖﻫﺎ اﺳﺖ ،ﺧﺪاي ﺟﻮانﺗﺮ اﺳﺖ و از آﻣﻴـﺰش ﺟﻨـﺴﻲ ﻧﺮ و ﻣﺎده ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ،از اﻳﻦ رو ﺧﻮاص ﻣﺮد و زن در وﺟﻮد آن ﻧﻴﺰ دﺧﻴﻞ اﺳﺖ. اﻣﺎ ﻋﺸﻖ آﺳﻤﺎﻧﻲ ﺑﺎ آن آﻓﺮودﻳﺖ دﻳﮕﺮ ﭘﻴﻮﻧﺪ دارد و ﺗﻨﻬﺎ از ﻣﺮدي ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪه و در آﻓﺮﻳﻨﺶ آن زﻧﻲ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻋـﺸﻘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﭘﺴﺮان اﺳﺖ و ﭼﻮن ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺧﺪاي ﭘﻴﺮﺗﺮ اﺳﺖ ،ﮔﺮد ﻫﻮا و ﻫﻮس ﻧﻤﻲﮔﺮدد و ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از او اﻟﻬﺎم ﻣﻲﮔﻴﺮﻧـﺪ ،ﺑـﻪ ﺟﻮاﻧـﺎن دل ﻣﻲﺑﻨﺪﻧﺪ و اﻓﺮادي را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻌﻠﻖ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺮﻣﻲﮔﺰﻳﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻃﺒﻊ آﻧﺎن ﺑﺎ ﺧﺮدﻣﻨﺪي و دﻟﻴﺮي آﻣﻴﺨﺘﻪ و ﻗـﺮﻳﻦ ﺑﺎﺷـﺪ .و ﺑـﻪ آﺳـﺎﻧﻲ ﻣـﻲﺗـﻮان اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ اﻓﺮادي را ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻋﺸﻖ اﻟﻬﺎم ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ،ﺑﺎزﺷﻨﺎﺧﺖ .زﻳﺮا اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ اﻓﺮاد وﻗﺘﻲ ﺑﺎ ﺟﻮاﻧﺎن ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﺮﻗﺮار ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ آﺛﺎر ﺧﺮدﻣﻨـﺪي در آنﻫﺎ ﻇﺎﻫﺮ و آﺷﻜﺎر ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ و اﻳﻦ در ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮي ﺻﻮرت ﺷﺮوع ﺑﻪ روﻳﻴﺪن ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ. ﭘﺮﺳﺘﻨﺪﮔﺎن اﻳﻦ اﻟﻬﻪ ،ﻋﺸﺎق ﻧﻴﺮو و ﺟﻤﺎﻟﻨﺪ ﻛﻪ از دوران ﻛﻮدﻛﻲ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺒﺎن ﻋﻘﻮل ﻛﺎﻣﻠﻪ و ﻧﻔﻮس ﺻﺎﻟﺤﻪ ﻋﺸﻖ ﻣﻲورزﻧﺪ و ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻋﻤﺮ ﺧﻮﻳﺶ ،ﺑﺎ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺧﻴﺮ و ﺷﺮ و ﻳﺎ ﻧﻔﻊ و ﺿﺮر ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﺎرﻳﻒ اﺣﻮال دﭼﺎر ﺷﻮﻧﺪ ،ﻫﺮﮔﺰ ﻋﻬﺪ ﻣﻮدت و دوﺳـﺘﻲ را ﻧﺸﻜـﺴﺘﻪ و روي از ﺑﺮادري ﺑﺮﻧﻤﻲﺗﺎﺑﻨﺪ و ﺟﺰ ﺑﻪ راه ﻳﮕﺎﻧﮕﻲ ﮔﺎم ﺑﺮﻧﻤﻲدارﻧﺪ. http://www.seapurse.ir
27
ﺿﻴﺎﻓﺖ
و ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﻫﻴﭻﻛﺲ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ و ﺳﺰاوار ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﺎﺳﻨﺠﻴﺪه و ﻧﺎآزﻣﻮده ﺑﺎ ﺟﻮاﻧﺎن ﻋﺸﻖ ورزد .زﻳﺮا اﻳﻦ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻣﺤﺎل اﺳـﺖ ﻛـﻪ داﻧـﺴﺘﻪ ﺷﻮد ﻛﻪ در آﻳﻨﺪه ﭼﻪ ﺗﺤﻮﻻﺗﻲ در اﺣﻮال آنﻫﺎ ﭘﺪﻳﺪ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ و آﻳﺎ ﺳﺮاﻧﺠﺎم از ﻟﺤﺎظ ﺟﺴﻤﻲ و روﺣﻲ ﺧﻮب ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ و ﻳﺎ ﺑﺪ... از اﻳﻦ رو ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ دوﺳﺘﻲ و ﻣﺤﺒﺘﻲ ﻛﻪ ﻧﺜﺎر آنﻫﺎ ﺷﺪه ،ﺑﻴﻬﻮده ﺑﻪ ﻫﺪر رود .ﻧﻴﻚﻣﺮدان ﺧﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﺎﻋﺪه ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .وﻟﻲ ﻋﺎﺷﻘﺎن دونﭘﺎﻳﻪ و ﻓﺮوﻣﺎﻳﻪ را ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺎﻧﻮن ﺑﻪ اﺟﺒﺎر ﻣﺎﻧﻊ ﮔﺮدد .ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﺮدان ﺑﻪ زﻧﺎن ﻫﺮ ﺟﺎﻳﻲ ﺗﻌﻠﻖ ﺧﺎﻃﺮ ﭘﻴﺪا ﻧﻜﻨﻨﺪ .و ﻋﺎﺷـﻘﺎن ﻓﺮوﻣﺎﻳﻪ ﭼﻮن از راه درﺳﺖ ﻣﻨﺤﺮف ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ ،ﻣﻮﺟﺐ ﺑﺪﻧﺎﻣﻲ ﻋﺸﻖ ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ ،ﺑﻪ ﺣﺪي ﻛﻪ ﺣﺘّﻲ ﺑﻌﻀﻲ ﻛﺴﺎن ﺟﺮأت ﻣـﻲﻛﻨﻨـﺪ ﺑﮕﻮﻳﻨـﺪ ﻛـﻪ ﻛﻤﺮ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﻋﺸﻖ ﺑﺴﺘﻦ ﻧﻨﮓ اﺳﺖ .اﻣﺎ ﻫﺮ ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﻢ ﻋﻤﻮﻣﻲ و رﺳﻮم و آداب ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ داﺷﺘﻪ و از روي ﭘﺮﻫﻴﺰﮔـﺎري ﺑﺎﺷـﺪ ،ﻫﺮﮔـﺰ ﺳﺰاوار ﻣﻼﻣﺖ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻮد. اﻣﺎ آداب و ﻣﻘﺮرات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﺸﻖورزي در ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺎده و ﺷﻨﺎﺧﺖ آن ﺑﺲ آﺳﺎن اﺳﺖ و اﻳﻦ رﺳـﻮم و ﻋـﺎدات در آن ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر واﺿﺢ ﺑﻴﺎن ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ .وﻟﻲ ﻣﻘﺮرات ﻣﺎ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﺻﺮﻳﺢ و روﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ. ﻣﺜﻼً در اﻟﻴﺲ و ﺑﻮﻳﻮﺗﻲ و در دﻳﮕﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺮدم آنﻫﺎ در ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﻣﻬﺎرﺗﻲ ﻧﺪارﻧﺪ ،رﺳﻢ و ﻋﺎدت ﺑﻪ ﻃﻮر واﺿﺢ ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳـﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﻌﺸﻮﻗﻲ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻋﺎﺷﻖ ﺷﻮد و ﺧﻮد را در اﺧﺘﻴﺎر او ﺑﮕﺬارد ،ﻫﻤﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ را ﻣﻲﭘﺴﻨﺪﻧﺪ و ﻧﻴﻚ ﻣﻲﺷﻤﺎرﻧﺪ و ﻫﻴﭻﻛﺲ ،ﭼـﻪ ﭘﻴـﺮ و ﭼـﻪ ﺑﺮﻧﺎ ،ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري را ﻧﻨﮓ ﻧﻤﻲﺷﻤﺎرﻧﺪ .و ﮔﻤﺎن ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻋﻠﺖ ﭘﻴﺪاﻳﺶ اﻳﻦ آداب ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﻣﺠﺒـﻮر ﻧـﺸﻮد ﻛـﻪ ﺑـﺮاي در اﺧﺘﻴـﺎر درآوردن ﻣﻌﺸﻮق ﺑﻪ رﻧﺞ اﻓﺘﺪ .و او را ﺑﺎ ﺳﺨﻦ و اﺟﺒﺎر ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﻧﻤﺎﻳﺪ .ﭼﻪ آنﻫﺎ در ﺳﺨﻦ ﮔﻔـﺘﻦ ﺗﻮاﻧـﺎﻳﻲ ﻧﺪارﻧـﺪ .از ﻃﺮﻓـﻲ دﻳﮕـﺮ در ﺑﺴﻴﺎري ﺟﺎﻫﺎ ،ﻣﺜﻞ ﺟﺰاﻳﺮ اﻳﻮﻧﻲ ،ﻛﻪ زﻳﺮ ﻧﻔﻮذ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎن اﺳﺖ ،اﻳﻦ ﻧﻮع ﻋﺸﻖورزي را ﻧﻨﮓ و زﺷﺖ ﻣﻲﺷﻤﺎرﻧﺪ .ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ اﺳـﺖ ﻋﻼﻗـﻪي ﺑـﻪ داﻧﺶ و ﺣﻜﻤﺖ و ورزش. و ﻧﻴﺰ ﺣﻜﻮﻣﺖﻫﺎي ﻣﺴﺘﺒﺪ و ﺳﺘﻤﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺑﺮﺑﺮﻫﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﺑﻪ ﺻﻼح ﺧﻮد ﻣﻲداﻧﻨﺪ ﻛﻪ اﻓـﺮاد زﻳـﺮ ﺳـﻠﻄﻪي ﺧـﻮد را از ﻋﻘـﺪ دوﺳﺘﻲ و اﺗﺤﺎد و آﻣﻮزش ﺣﻜﻤﺖ و ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻧﻴﺮوي ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﻣﻤﻨﻮع دارﻧﺪ .زﻳﺮا اﻳﻦ ﺳﻪ ﻓـﻀﻴﻠﺖ ،ﺳـﺒﺐ اﺗﻔـﺎق و ﻣﺎﻳـﻪي اﺗﺤـﺎد و ﻗـﺪرت زﻳﺮدﺳﺘﺎن ﮔﺮدﻳﺪه ،آﻧﺎن را ﺑﺮ ﺗﺤﺼﻴﻞ آزادي از ﭼﻨﮕﺎل ﺳﺘﻤﮕﺮان ﺑﺮﻣﻲﮔﻤﺎرد .ﺑﻪراﺳﺘﻲ ﻫﻤﺎن ﻋﺸﻖ ،ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺟـﺪ اﺗﺤـﺎد و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻋﺸﻖ آرﻳﺴﺘﻮﻛﺎﺗﻴﻮن ﺑﻪ ﻫﺎرﻣﻮدﻳﻮس ،دوﺳﺘﻲ اﺳﺘﻮاري را ﻣﻴﺎن آن دو ﺑﻪ وﺟﻮد آورد ﻛﻪ ﻗﺪرت ﺟﺎﺑﺮان را ﺳﺮﻧﮕﻮن ﺳﺎﺧﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ آنﺟﺎ ﻛﻪ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻋﺸﺎق ﺷﺪن در ﻫﺮ ﺻﻮرت ﻧﻨﮓ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲرود ،ﻋﻠﺖ اﻳﻦ اﻣﺮ را ﺑﺎﻳـﺪ در رﻓﺘـﺎر زﺷـﺖ و ﺑـﺪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺟﺴﺖوﺟﻮ ﻛﺮد ﻛﻪ از اﻳﻦ راﺑﻄﻪ وﺣﺸﺖ دارﻧﺪ و ﻣﻲﻛﻮﺷﻨﺪ ﺗﺎ آن را ﺑﺪﻧﺎم ﻛﻨﻨﺪ و ﻧﻴﺰ در ﺗﺮﺳﻮﻳﻲ و زﺑـﻮﻧﻲ زﻳﺮدﺳـﺘﺎن ﻧﻘـﺶ دارﻧـﺪ. وﻟﻴﻜﻦ ،آنﺟﺎ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر در ﻫﺮ ﺻﻮرت زﻳﺒﺎ و ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻳﺪ ،ﺳﺒﺒﺶ ﺳﺴﺘﻲ و زﺑﻮﻧﻲ ﻛﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ آداب و رﺳﻮم را ﺑﺮﻗﺮار ﻣﻲﺳﺎزﻧﺪ .رﺳﻢ و ﻗﺎﻋﺪهاي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺧﺼﻮص در ﻛﺸﻮر ﻣﺎ ﺟﺎري اﺳﺖ ،ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺒﺎﺗﺮ از ﻫﻤﻪي آنﻫﺎﺳﺖ و اﻣﺎ ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ،درك آن آﺳﺎن ﻧﻴﺴﺖ. اﻳﻦﺟﺎ ﻋﺸﻖ آﺷﻜﺎر از ﻋﺸﻖورزي ﭘﻨﻬﺎﻧﻲ ،ﺷﺮﻳﻒﺗﺮ و زﻳﺒﺎﺗﺮ اﺳﺖ .ﺑﻪﺧﺼﻮص ﻛﻪ اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﺎ ﺟﻮاﻧﻲ ﻋﺸﻖ ورزد ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻲﺗﺮ و ﺑﻬﺘـﺮ از دﻳﮕﺮان ﺑﺎﺷﺪ .و ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ روح و ﺳﻴﺮت ﺷﺮﻳﻒ و ﺑﺰرگ دارﻧﺪ ،ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻪ رﺧﺴﺎر زﻳﺒﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﭘـﺴﻨﺪﻳﺪه اﺳـﺖ .ﻣـﻲﺑﻴﻨﻴـﺪ، ﻫﻤﻪي ﻣﺮدﻣﺎن ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻋﺸﺎق را ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و آﻧﺎن را ﻋﺰﻳﺰ و ﮔﺮاﻣﻲ ﻣﻲﺷﻤﺎرﻧﺪ و از اﻳﻦ رﻓﺘـﺎر آﺷـﻜﺎر ﻣـﻲﺷـﻮد ﻛـﻪ ﻋـﺸﻖ را ﮔﺮاﻣـﻲ ﻣﻲدارﻧﺪ .ﻋﺎﺷﻖ اﮔﺮ در ﻋﺸﻘﺶ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﻮد ،او را ﻣﻲﺳﺘﺎﻳﻨﺪ و اﻻّ او را ﻣﻼﻣﺖ و ﺳﺮزﻧﺶ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ از ﻧﻈﺮ ﻋﺮف و ﻋﺎدت ،ﻫﺮ ﺷﺨﺺ ﻋﺎﺷﻖ ،ﻣﺤﺾ ﺟﻠﺐ ﻣﻮدت و ﺗﺤﺼﻴﻞ رﺿﺎﻳﺖ ﻣﻌﺸﻮق ﺧﻮد ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ وﺳـﺎﻳﻠﻲ ﻣﺘﻮﺳـﻞ ﺷﻮد ﻛﻪ در ﺳﻮاي اﻳﻦ ﻣﻘﺼﻮد ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه ﻧﻴﺴﺖ .ﻣﺜﻼً اﮔﺮ ﻛﺴﻲ در ﻣﻘﺎم ﺟﻠﺐ ﻣﺎل و ﻣﻜﻨﺖ ﻳﺎ ﻃﻠﺐ ﻧﻔﻮذ و رﻳﺎﺳﺖ ﺗﻦ ﺑﻪ ﺧﻮاري داده ،ﺟﺒـﻴﻦ ﺑﺮ آﺳﺘﺎن ﻣﺬﻟﺖ ﺳﺎﻳﺪ ،ﻳﺎ ﺧﻮد را ﭘﺴﺖﺗﺮﻳﻦ ﺑﺮدﮔﺎن و ﺑﻨﺪﮔﺎن دﻳﮕﺮي ﺧﻮاﻧﺪ و ﺑﻲارزش ﮔﺮداﻧﺪ ،ﻳـﺎ ﺑـﺴﻴﺎر ﺳـﻮﮔﻨﺪﻫﺎي ﻏﻠـﻴﻆ ﺧـﻮرد و ﻳـﺎ درﻳﻮزﮔﻲ ﭘﻴﺶ ﮔﻴﺮد .ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭼﻨﺎن رﻓﺘﺎري ،دﺷﻤﻨﺎن او را ﺳﺮزﻧﺶﻫﺎ ﻛﻨﻨﺪ و دوﺳﺘﺎﻧﺶ ﻣﻼﻣﺖﻫﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و ﻋﺎر ﺧـﻮد ﺷـﻤﺎرﻧﺪ و از ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﺑﺮاﻧﻨﺪ. http://www.seapurse.ir
28
ﺿﻴﺎﻓﺖ
اﻣﺎ از ﺷﺨﺺ ﻋﺎﺷﻖ ،ﺻﺪور ﻫﻴﭻﻳﻚ از اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺎت ﻧﻜﻮﻫﻴﺪه و ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ ﻧﻴﺎﻓﺘﺎده ،ﺑﺮ ﺧﻼف ﺷﺮاﻓﺖ و ﻛﺮاﻣﺖ ﻧﻔﺲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﻤـﻲﺷـﻮد .و اﻳﻦ ﻟﻄﻒ ﻋﺸﻖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎر ﻋﺎﺷﻖ را ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺎﻧﺪ .ﻋﺎﺷﻘﺎن را ﺳـﺮزﻧﺶ و ﻣﻼﻣـﺖ ﻣـﻲﻛﻨﻨـﺪ ،ﭼـﻪ ﻧﻴـﺴﺖ و ﻣﻨﻈـﻮر آﻧـﺎن زﻳﺒﺎﺳـﺖ. ﺷﮕﻔﺖﺗﺮ آن ﻛﻪ ﭼﻮن ﻋﺎﺷﻖ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮد را ﺑﺸﻜﻨﺪ ،ﺧﺪاﻳﺎن ﺑﺮ او ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ و ﻣﺮدﻣﺎن ﻫﻢ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻋﺎﺷﻖ را ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻧﻤﻲﺷﻤﺎرﻧﺪ. ﻛﻮﺗﺎه ﺳﺨﻦ ،اﻳﻦ ﻛﻪ در ﺷﻬﺮ ﻣﺎ )آﺗﻦ( ،دوﺳﺖ داﺷﺘﻦ و ﻣﺤﺒﻮب ﺑﻮدن از ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ﺷﺮاﻓﺖﻫﺎﺳﺖ و ﺧﺪاﻳﺎن و ﻣﺮدﻣﺎن ،ﻋﺎﺷﻖ را در ﻫﺮ ﻛﺎري آزاد ﻣﻲﮔﺬارﻧﺪ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ رﺳﻢ و ﻗﺎﻋﺪه ،ﻇﺎﻫﺮاً ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻛﻪ ﻋﺸﻖ ورزﻳﺪن و ﺑﻪ ﻋﺎﺷﻖ دﺳﺖ دوﺳـﺘﻲ دادن ،ﻛـﺎري زﻳﺒﺎ و ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه اﺳﺖ .ﭘﺲ ﻋﺎﺷﻘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻦ ﺑﺸﺮي ـ ﻧﻪ ﺑﺎ ﻧﻔﺲ اﻧﺴﺎﻧﻲ ـ ﻋﺸﻖ ﻣﻲورزد ،ﻧﻪ او را ﻗﺪر و ﻗﻴﻤﺘﻲ ﻫﺴﺖ و ﻧﻪ ﻋﺸﻖ او را دوام و ﺛﺒﺎﺗﻲ. زﻳﺮا دلﺑﺎﺧﺘﻪي ﭼﻴﺰي ﻛﻪ دوام و ﺑﻘﺎﻳﻲ ﻧﺪارد ،ﭼﻮن ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺷﻜﻞ و رﺧﺴﺎر ﻛﻪ ﺑﺪان دلﺑﺴﺘﻪ زوال ﻳﺎﺑﺪ ،ﺧﻮد ﭼﺸﻢ از آن ﻣﻲﭘﻮﺷـﺪ و ﺑﻲﺷﺮﻣﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻳﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ داده اﺳﺖ وﻓﺎ ﻧﻜﺮده ،ﻋﻬﺪ ﻣﻮدت ﻣﻲﺷﻜﻨﺪ .اﻣﺎ دوﺳﺘﺪار ﺧﻮي و ﺧﺼﺎل ﻧﻴﻚ و ﻓﺮﺧﻨﺪه ،ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮ ﻣﻴﺜﺎق ﻣﺤﺒﺖ و ﻋﺸﻖ اﺳﺘﻮار ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ .زﻳﺮا ﺑﺎ ﻣﺮاﻋﺎت اﻧﺘﻈﺎم و اﻧﺴﺠﺎم دل ﺑﻪ ﭼﻴﺰي داده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻻﻳﺘﻐﻴﺮ و ﭘﺮدوام ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ. ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ در آﻏﺎز ﺳﺨﻦ ﺧﻮد ﮔﻔﺘﻢ ،ﻫﻴﭻ ﻛﺎري ﺑﻪ ﺧﻮدي ﺧﻮد زﺷﺖ ﻳﺎ زﻳﺒﺎ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺮ ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﻪ وﺟﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ اﻧﺠـﺎم ﮔﻴـﺮد، زﻳﺒﺎﺳﺖ .و اﮔﺮ ﺑﻪ ﺷﻴﻮهي زﺷﺖ و ﻧﺎﭘﺴﻨﺪي اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد ،زﺷﺖ اﺳﺖ .ﻋﺎﺷﻖ ﺑﺎزاري ﻛﻪ ﻋﺸﻖ او ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺳـﺖ و ﺗـﻦ و ﻧـﻪ ﺑـﻪ ﺳـﻴﺮت و ﺟﺎن ،ﻋﺸﻘﻲ ﭘﺴﺖ دارد .ﭼﻨﻴﻦ ﻋﺸﻘﻲ ﭘﺎﻳﺪار ﻧﻴﺴﺖ .ﭼﻪ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﮔﺬرﻧﺪه و ﻓـﺎﻧﻲ و در ﻣﻌـﺮض ﺗﻐﻴﻴـﺮ و دﮔﺮﮔـﻮﻧﻲ .از اﻳـﻦ رو وﻗﺘﻲ ﻧﺸﺎط ﺟﻮاﻧﻲ ﮔﺬﺷﺖ ،ﻋﺸﻖ او ﻫﻢ زاﻳﻞ ﻣﻲﺷﻮد و ﻋﺎﺷﻖ ﺑﺎل ﻣﻲﮔﺸﺎﻳﺪ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻋﺸﻘﻲ دﻳﮕﺮ ﭘﺮواز ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﻗﻮل و ﻋﻬﺪ ﺧـﻮﻳﺶ را ﻣﻲﺷﻜﻨﺪ و ﻫﻤﻪﭼﻴﺰ را ﻓﺮاﻣﻮش ﻣﻲﻛﻨﺪ .اﻣﺎ ﻋﺸﻘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ و ﺧﻮي ﺷﺮاﻓﺘﻤﻨﺪاﻧﻪاي ﻗﺮﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ،ﭘﺎﺑﺮﺟﺎﺳﺖ و زاﻳﻞ و ﻓﺎﻧﻲﻧﺎﺷﺪﻧﻲ .ﭘﺲ ﻣـﺎ ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ دو ﻧﻮع دلﺑﺴﺘﮕﺎن ﻋﺸﻖ را ﺑﺎ دﻗﺖ و اﺣﺘﻴﺎط از ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺑﺎزﺷﻨﺎﺳﻴﻢ و ﺧﺪﻣﺖ ﻧﻮع ﺷﺮاﻓﺘﻤﻨﺪاﻧﻪ را ﭘﺬﻳﺮا ﺷﻮﻳﻢ و از ﺻﺤﺒﺖ دﻳﮕـﺮي ﺑﮕﺮﻳﺰﻳﻢ .رﺳﻢ و آﻳﻴﻦ ﻛﺸﻮر ﻣﺎ ﺣﻜﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﺎﺷﻖ و ﻣﻌﺸﻮق ،ﻫﺮ دو ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ را ﻣﻲآزﻣﺎﻳﻨﺪ و ﻣﺮدﻣﺎن را ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳـﻚ ﻧـﻮع ﻋﺸﻖ ﺑﮕﺮوﻧﺪ و از ﻧﻮع دﻳﮕﺮ ﺑﺮ ﺣﺬر ﺷﻮﻧﺪ .و ﻋﺎﺷﻖ و ﻣﻌﺸﻮق ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﺮ دو ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﺑﻴﺎزﻣﺎﻳﻨﺪ و ﺑﺴﻨﺠﻨﺪ ﻛﻪ در ﻛﺪام ﻧﻮع ﻋﺸﻘﻨﺪ .و ﺑـﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ اﮔﺮ ﻣﻌﺸﻮﻗﻲ زود رام ﮔﺮدد ،زﺷﺖ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ و ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻋﺸﻘﺶ ﭼﻨﺪان ﺷﺮاﻓﺘﻲ ﻧﺪارد .زﻳﺮا او ﺑﺎﻳﺪ زﻣﺎن ﻛﺎﻓﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﻋﺎﺷﻖ را ﻛﺎﻣﻞ و ﺗﻤﺎم ﺑﻴﺎزﻣﺎﻳﺪ .و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ زﺷﺖ و ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ اﺳﺖ اﮔﺮ ﺟﻮاﻧﻲ ﺑﺮاي ﺛﺮوت و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ زورﮔﻮﻳﻲ اﻓﺮاد ذيﻧﻔﻮذي ﺧﻮد را ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻋـﺸﻖ ﻧﻤﺎﻳﺪ .ﻳﻌﻨﻲ ﺗﺎب و ﺗﻮان ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ زورﮔﻮﻳﺎن ﺻﺎﺣﺐﻧﻔﻮذ را ﻧﻴﺎورده و ﺗﺴﻠﻴﻢ آﻧﺎن ﺷﻮد ﺗﺎ او را ﺑﻪ ﺛﺮوت و ﻳﺎ ﺟﺎه و ﻣﻘـﺎم اﺟﺘﻤـﺎﻋﻲ ﺑﺮاﺳﻨﺪ .ﭼﻪ ،ﻫﻴﭻﻛﺪام از اﻳﻦ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر و ﺟﺎوﻳﺪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ .و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﺳﺖ ﻋﺸﻖ و ﭘﻴﻮﻧﺪي ﻛﻪ در رﺳﻢ و آﻳﻴﻦ ﻣﺎ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه و ﺧﻮب اﺳﺖ .ﻣﺎ اﻧﺠﺎم ﻫﺮ ﻧﻮع ﺧﺪﻣﺖ و ﺗﺤﻤﻞ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺳﺨﺘﻲ و ﻣﺬﻟﺖ را ﺑﻪ راه ﻣﻌﺸﻮق ﻧﻨﮓ ﻋﺎﺷﻖ ﻧﺸﻤﺎرﻳﻢ .ﺑﻠﻜـﻪ آن را از اﻓﺘﺨـﺎراﺗﺶ داﻧـﻴﻢ و ﻣﺎﻳﻪي آراﺳﺘﮕﻲ و ﺑﺮازﻧﺪﮔﻲ او ﺷﻨﺎﺳﻴﻢ و ﭼﻨﺎن داﻧﻴﻢ ﻛﻪ آنﻫﻤﻪ را ،ﺑﻪ راه ﻃﻠﺐ ﺣﻜﻤﺖ و ﻛﺴﺐ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺑﺮ ﺧﻮد ﻫﻤﻮار ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳـﺖ .ﭼـﻪ، ﻋﺸﻖ ﻣﻮﺟﻮدي اﺳﺖ زﻳﺒﺎ و ﭼﻮن ﻋﺎﺷﻖ ﺑﺎ ﻣﻌﺸﻮق ﺧﻮد ﺑﺮ ﻧﻘﻄﻪي ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ رﺳﻴﺪﻧﺪ ،آنﺟﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﺑﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻓـﻀﺎﺋﻞ ﻣﻌﺸﻮق ﺧﻮد اﻓﺰوده و او را ﺑﻪ ﻛﺴﺐ ﻛﻤﺎل ﺧﻮﻳﺶ ﻳﺎوريﻫﺎ ﻛﻨﺪ و ﻣﻌﺸﻮق ﺟﻮﻳﺎي ﺑﻴﻨﺶ و ﭘﻮﻳﺎي راه داﻧـﺶ ﮔـﺮدد و دل ﺑـﻪ ﻋﺎﺷـﻖ ﺧـﻮد ﺳﭙﺎرد و ﺑﺮ ﻓﺮض ﻫﻢ ﻛﻪ در دﻋﻮي ﻣﺤﺒﺖ از او ﻓﺮﻳﺐ ﺧﻮرده و از اﻳﻦ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﺳﻮد و ﺻﻼﺣﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﻴﺎورد ،ﺑـﺎز ﻫـﻢ در ﺧـﺼﻮص اﻳـﻦ ﻣﻮرد ،ﺟﺎي ﭘﺸﻴﻤﺎﻧﻲ و ﺷﺮﻣﺴﺎري ﻧﻴﺴﺖ .ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻪ در ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻮارد ﭼﻮن ﻓﺮﻳﻔﺘﻪ ﺷﻮﻳﻢ ،ﻳﺎ ﺑﻪ ﻣﻄﻠﻮب ﺧﻮد ﻧﺮﺳﻴﻢ ،ﺷﺮﻣﻨﺪه ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ،وﻗﺘﻲ ﻋﺎﺷﻖ و ﻣﻌﺸﻮق ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻲرﺳﻨﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ از آنﻫﺎ اﺻﻠﻲ را ﻛـﻪ ﻣﺨـﺼﻮص اوﺳـﺖ در ﻧﻈـﺮ دارد ،ﻳﻌﻨـﻲ ﺗﻮﺟـﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻌﺸﻮق ﻛﻪ ﺧﻮد را در اﺧﺘﻴﺎر او ﻧﻬﺎده از ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﺧﺪﻣﺘﻲ درﻳﻎ ﻧﻮرزد و ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻌﺸﻮق ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ او را ﺑﻬﺘﺮ و داﻧﺎﺗﺮ ﻣﻲﺳﺎزد ،از ﻫﺮ ﻟﺤﺎظ و در ﻫﺮ ﻣﻮرد ،ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ آﻣﺎده ﺑﺎﺷﺪ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ،ﻋﺎﺷﻖ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻛـﻪ ﻣﻌﺸﻮق را از ﻟﺤﺎظ داﻧﺶ و دﻳﮕﺮ ﻣﻮارد ﻓﻀﻴﻠﺖ و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺑﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﺒﺮد و ﻫﻤﻪي ﻫﺪف و ﻣﻘﺼﻮد ﻣﻌﺸﻮق ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ از او ﻛـﺴﺐ داﻧﺶ و ﺧﺮدورزي ﺑﻜﻨﺪ و ﭼﻮن ﻋﺸﻖ از اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺎﺷﺪ ،اﮔﺮ ﻓﺮﻳﺐ ﻫﻢ در آن راه ﻳﺎﺑﺪ ،ﻣﺎﻳﻪي ﺳﺮﺷﻜﺴﺘﮕﻲ ﻧﻴﺴﺖ .ﻣﻌـﺸﻮﻗﻲ ﻛـﻪ در آرزوي http://www.seapurse.ir
29
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﺛﺮوت و ﻃﻠﺐ ﻣﺎل و ﻣﻨﺎل ﺑﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﺧﻮد ﻣﻬﺮ ﻣﻲورزد ،ﭼﻮن ﻣﻌﻠﻮم ﮔﺮدد ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴـﺴﺖ و ﻓﺮﻳـﺐ ﺧـﻮرده اﺳـﺖ ،ﺷـﺮﻣﻨﺪه و ﺳﺮﺷﻜـﺴﺘﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ .ﭼﻪ ،ﺑﻪ ﻫﺮ ﺟﻬﺖ ﺧﻮد را ﺟﻮﻳﻨﺪهي راه داﻧﺶ و ﺣﻜﻤﺖ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ و آن ﺷﻜﺴﺖ ،ﻋﻴﻦ ﭘﻴﺮوزي اﺳﺖ. زﻳﺮا ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺨﺼﻲ ﻣﺤﺾ ﻋﺸﻖ و ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ ﻛﺴﺐ ﻓﻀﻴﻠﺖ و ﻛﻤﺎل ﺧﻮﻳﺶ ،ﻧﻨﮓ ﻓﺮﻳﺐ و ﻣﺬﻟﺖ را ﺑﺮ ﺧﻮد ﻫﻤﻮار ﺳـﺎﺧﺘﻪ و ﺑـﺎ ﻧﺎاﻫـﻞ آﻣﻴﺨﺘﻪ اﺳﺖ. اﻳﻦ اﺳﺖ وﺻﻒ آن ﻋﺸﻖ روﺣﺎﻧﻲ و آﺳﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ »اوراﻧﻮس« را ﻣﻲﭘﺮﺳﺘﺪ و ﺧﻮد ﺑﺮاي ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺣﻜﻮﻣﺖ و اﻓﺮاد ﻣﻠـﺖ اﺻـﻞ و اﺳـﺎس اﻧﻮاع ﺧﻴﺮات و ﻧﻴﻜﻲﻫﺎ ﺑﻮده ،ﻋﺸّﺎق ﺑﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮش داراي ﻓﻀﺎﺋﻞ ﮔﺮدﻳﺪهاﻧﺪ .اﻣﺎ آن ﻋﺸﻖ دﻳﮕﺮ ،ﻧﺎﺷﻲ از ﻓﻴﻨﻮس ﺑﺎﻧﺪﻳﻤﻮس )ﺧﺪاي ﻋﺸﻖِ( زﻣﻴﻨﻲ و ﺑﺎزاري اﺳﺖ. ﭘﺲ اي ﻓﺪروس ﻋﺰﻳﺰ ،اﻳﻦ اﺳﺖ آنﭼﻪ ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻓﻲاﻟﺒﺪاﻫﻪ در ﺳﺘﺎﻳﺶ اروس )ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ( ﮔﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ. در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ،ﭘﻮزاﻧﻴﺎس از ﺻﺤﺒﺖ ﺑﺎز اﻳﺴﺘﺎد و ﮔﻔﺖ :اﺳﺘﺎدان ﺑﻪ ﻣﻦ آﻣﻮﺧﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ درﻧﮓ ﺻﺤﺒﺖ ﻛـﻨﻢ .و آرﻳـﺴﺘﻮدﻣﻮس ﮔﻔـﺖ :ﻛـﻪ اﻛﻨﻮن ﻧﻮﺑﺖ آرﻳﺴﺘﻮﻓﺎﻧﺲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ اداﻣﻪ دﻫﺪ .اﻣﺎ آرﻳﺴﺘﻮﻓﺎﻧﺲ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻋﺎرﺿﻪي ﺳﻜﺴﻜﻪي ﺳﻴﻨﻪ ﻛﻪ او را از ﺻﺤﺒﺖ ﺑﺎزﻣﻲداﺷـﺖ، آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﻃﺒﻴﺐ را ﻛﻪ در ﻛﻨﺎرش ﺗﻜﻴﻪ داده ﺑﻮد ،ﻣﻮرد ﺧﻄﺎب ﻗﺮار داد و ﮔﻔﺖ :اي آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ،ﺷﺮط ﻋﺪاﻟﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑـﻪ ﻋﻼج ﻣﻦ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﺳﻜﺴﻜﻪي ﻣﺮا ﺑﺮﻃﺮف ﺳﺎزي و ﻳﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺗﻮ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻲ ﺗﺎ ﺳﻜﺴﻜﻪي ﻣﻦ زاﻳﻞ ﺷﻮد. آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس در ﺟﻮاﺑﺶ ﮔﻔﺖ: اي دوﺳﺖ ﻣﻦ ،ﻣﻦ ﻫﺮ دو ﻛﺎر را ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد .ﻫﻢ ﺗﻮ را ﻋﻼج ﻣﻲﻛﻨﻢ و ﻫﻢ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ .اﻣﺎ ﻋﻼج ﺗﻮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻧﺪﻛﻲ ﺧﻮد را از ﺗﻨﻔﺲ ﻧﮕﺎه داري .اﮔﺮ ﺑﻬﺒﻮد ﻧﻴﺎﻓﺘﻲ ،اﻧﺪﻛﻲ آب ﻧﻮش ﻛﻦ و اﮔﺮ از آن ﻫﻢ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﻴﺎﻣﺪ ،ﻗﺪري داروي ﻣﺤﺮك در ﺑﻴﻨﻲ ﺧﻮد اﺳﺘﻨﺸﺎق ﻛـﻦ ﺗـﺎ ﻋﻄﺴﻪ ﺑﻴﺎورد و ﭼﻮن ﺑﻪ ﺗﻜﺮار اﻳﻦ دﺳﺘﻮر ﭘﺮدازي ،ﻋﺎرﺿﻪي ﺳﻜﺴﻜﻪ ،ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﺪت ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﭘﺲ از ﻳﻜﻲ دو ﻋﻄﺴﻪ ﻋﻼج ﻣﻲﭘﺬﻳﺮد. آرﻳﺴﺘﻮ ﻓﺎﻧﻮس ﮔﻔﺖ: ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ﺗﻮ ﻋﻤﻞ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد .ﺣﺎل آﻣﺎده ﺷﻮ و دﻧﺒﺎﻟﻪي ﺻﺤﺒﺖ را آﻏﺎز ﻛﻦ .آنﮔﺎه آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﺑﻪ ﺟـﺎي او دﻧﺒﺎﻟـﻪي ﺻـﺤﺒﺖ را ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺖ: ﭘﻮزاﻧﻴﺎس ﺳﺨﻨﺶ را ﺧﻮب آﻏﺎز ﻛﺮد .وﻟﻲ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﺣﻖ ﻣﻄﻠﺐ را ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ و ﺷﺎﻳﺪ ﺑﭙﺮوراﻧﺪ .از اﻳﻦ رو ﻣﻦ ﻻزم ﻣﻲداﻧﻢ ﻛـﻪ ﺗـﻼش ﻛﺮده ﺗﺎ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ را ﻛﻪ او ﺷﺮوع ﻛﺮد ،اداﻣﻪ داده و آن را ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪي ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ .اﻳﻦ ﻛﻪ ﭘﻮزاﻧﻴﺎس ﮔﻔﺖ :دو وع ﻋﺸﻖ وﺟﻮد دارد ،ﺑـﻪ ﻧﻈـﺮ ﻣﻦ ﻛﺎﻣﻼً درﺳﺖ اﺳﺖ .وﻟﻴﻜﻦ ﻫﻨﺮ ﻣﻦ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﻃﺐ اﺳﺖ ،ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻋﺸﻖ ﺗﻨﻬﺎ در روح اﻧﺴﺎنﻫﺎ و ﻛﺸﺎﻧﺪن آنﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻮي زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﻠﻜﻪ در ﭼﻴﺰﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺪنﻫﺎي ﺟﺎﻧﻮران و ﮔﻴﺎﻫﺎن و ﺣﺘّﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ در ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻮﺟﻮدات روي زﻣﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ و اﺛﺮ آن ﻧﻤﺎﻳﺎن اﺳﺖ .ﭘﺲ ﻗﻠﻤﺮو ﻗﺪرت ﻋﺸﻖ ،ﺗﻨﻬﺎ ﺟﺎن و ﺗﻦ اﻧﺴﺎن ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﻠﻜﻪ ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﻫﺴﺘﻲ را در ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و اﻳﻦ اﺳﺖ آنﭼﻪ ﻛـﻪ داﻧﺶ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻲآﻣﻮزد و ﺑﺲ ﺷﮕﻔﺖ و ﺗﻮاﻧﺎﺳﺖ اﻳﻦ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺸﻖ ﻛﻪ ﺷـﻬﭙﺮ ﻋﻈﻤـﺖ و ﻗـﺪرت ﺧـﻮﻳﺶ را ﺑـﺮ ﺟﻤﻠـﻪي ﺧـﺪاﻳﺎن و ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن ﮔﺴﺘﺮده اﺳﺖ. اﻛﻨﻮن ﻣﻦ ﺑﻪ اﻓﺘﺨﺎر و ﺗﺠﻠﻴﻞ ﭘﻴﺸﻪي ﺧﻮﻳﺶ ،از ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت و آﻣﻮزهﻫﺎي ﻋﻠﻢ ﻃﺐ ﺑﺤﺚ را ﺷﺮوع ﻣﻲﻛﻨﻢ. در ﺳﺮﺷﺖ ﺗﻦ آدﻣﻲ ،ﻫﺮ دو ﻧﻮع ﻋﺸﻖ وﺟﻮد دارد و اﻳﻦ دو ﻧﻮع ﺑﺴﻴﺎر ﺷﺒﻴﻪ ﺑـﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧـﺪ .اﻣـﺎ دو ﭼﻴـﺰ ﻛـﻪ ﺷـﺒﻴﻪ ﻳﻜـﺪﻳﮕﺮ ﻧﺒﺎﺷـﻨﺪ، ﺗﻤﺎﻳﻼﺗﺸﺎن ﻫﻢ ﺷﺒﻴﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﻴﺴﺖ .ﻫﻤﻪ ﻣﻲداﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎري و ﺳﻼﻣﺘﻲ دو ﺣﺎﻟﺖ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﺪﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻧﺪارﻧﺪ و اﻳﻦ دو ﺣﺎﻟﺖ، ﻋﺸﻖﻫﺎ و ﺧﻮاﻫﺶﻫﺎي ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ دارﻧﺪ .ﭘﺲ ﺧﻮاﻫﺶ ﺷﺨﺺ ﺑﻴﻤﺎر ﻳﻚ ﭼﻴﺰ اﺳﺖ و ﺧﻮاﻫﺶ ﻧﻔﺴﺎﻧﻲ ﺷﺨﺺ ﺳﺎﻟﻢ ﮔﻮﻧﻪاي دﻳﮕﺮ .ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ ﭘﻮزاﻧﻴﺎس ﮔﻔﺖ :ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ رد را اﺧﺘﻴﺎر اﻓﺮاد ﺧﻮب ﮔﺬاﺷﺘﻦ ،ﻛﺎري اﺳﺖ درﺳﺖ و ﻧﻴﻜﻮ .در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﺗﺴﻠﻴﻢ اﻧﺴﺎنﻫﺎي دونﭘﺎﻳﻪ و ﻧﺎﻛﺲ ﻛﺮدن ﻛﺎري زﺷﺖ و ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .در ﻣﻮرد ﺑﺪن ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺎﻋﺪه ﺳﺎﻛﻦ اﺳﺖ .ﭘﻴﺮوي ﻛﺮدن از ﺧﻮاﻫﺶﻫﺎي ﻧﻔﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﺑﺪن http://www.seapurse.ir
30
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﺧﻮب و ﺳﺎﻟﻢ وﺟﻮد دارد ،ﻛﺎري اﺳﺖ ﺧﻮب و ﺷﺮﻳﻒ و ﻣﺎ آن را ﻋﻤﻠﻲ ﺳﺎزﮔﺎر و ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﺎ داﻧﺶ ﻃﺐ ﻣﻲداﻧﻴﻢ .اﻣﺎ ﭘﻴﺮوي ﻛـﺮدن از آنﭼـﻪ ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎريزاﺳﺖ ،ﺑﺪ و ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ و ﻣﻀﺮ اﺳﺖ و ﻫﺮ آن ﻛﺲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ از روي ادراك ﺧﻮد و ﻗﺎﻋﺪه ﭘﻴﺮوي ﻛﻨﺪ ،ﺑﺎﻳﺪ از آن دوري ﺟﻮﻳﺪ. ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺷﺮاﻓﺖ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ اﻋﻀﺎي ﺳﺎﻟﻢ اﺳﺖ و ﺣﺬاﻗﺖ ﻃﺒﻴﺐ و ﻣﺰﻳﺖ ﻋﻠﻢ ﻃﺐ ﻫﻢ در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ داﻧـﺴﺘﻪ ﺷـﻮد ﻫـﺮ ﻧـﻮﻋﻲ از ﻋﻮاﻃﻒ ﻋﺸﻖ در ﻛﺪام ﻋﻀﻮ ﺗﻦ ﺟﺎري اﺳﺖ و ﻃﺒﻴﺐ ﻣﺎﻫﺮ آن ﻛﻪ ﻋﺸﻖ را در آنﺟﺎ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ و از آنﺟﺎ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﻴـﺮون ﺗﻮاﻧـﺪ ﻛﺮد .و ﻧﻴﺰ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻀﺎد و ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ اﻋﻀﺎ و ﻃﺒﺎﻳﻊ ﺑﺪن را آﺷﺘﻲ داده و ﻣﺒﺪل ﺑﻪ ﻣﻮاﻓﻘﺖ و ﻣﻼﻳﻤﺖ ﮔﺮداﻧﺪ .ﭼﻪ اﻳﻦ ﺗﻀﺎد و ﺗﻨـﺎﻓﺮ ﻃﺒـﺎﻳﻊ و ﺳﺮﺷﺖﻫﺎ ،آنﺟﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،از ﻗﺒﻴﻞ ﮔﺮﻣﻲ و ﺳﺮدي ،ﺗﻠﺨﻲ و ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ ،ﺧﺸﻜﻲ و ﺗﺮي ،ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺶﺗﺮ اﺳـﺖ، ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ آنﻫﺎ ﻫﻢ در ﺑﺪن ﺑﻴﺶﺗﺮ اﺳﺖ .ﺑﺰرگ ﻧﻴﺎي ﻣﺎ ،اﺳﻜﻠﻴﭙﻮس ،ﻛﻪ ﻣﻲداﻧﺴﺖ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺘـﻀﺎد ﻫﻤـﺎﻫﻨﮕﻲ و اﻟﻔـﺖ ﭘﺪﻳـﺪ آورد ،ﭘﺪﻳﺪآورﻧﺪهي ﻋﻠﻢ ﻃﺐ ﺑﻮد و ﺷﺎﻋﺮاﻧﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦﺟﺎ ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ ،ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﮔﻮاه اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ .او ﻧـﻪﺗﻨﻬـﺎ ﭘﺪﻳﺪآورﻧـﺪهي ﻫﻤـﻪي رﺷﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻢ ﻃﺐ ﺑﻮد ،ﺑﻠﻜﻪ در ﻓﻦ ﻫﻨﺮ و ورزش و ﻛﺸﺎورزي ﻧﻴﺰ ﻣﺪﻳﻮن اﻧﺪﻳﺸﻪي او ﻫﺴﺘﻴﻢ .ﻫﺮ ﻛﺲ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻛﻨﺪ ،ﺗﺼﺪﻳﻖ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ در داﻧﺶ و ﻫﻨﺮ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ ،اﺳﺎس ﻛﺎر اوﺳﺖ. ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻨﻈﻮر ﻫﺮاﻛﻠﻴﺘﻮس ﻫﻢ ﺗﻮﺿﻴﺢ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ .ﮔﺮﭼﻪ او ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ ﻣﻄﻠﺐ را ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﺑﻴﺎن ﻛﻨـﺪ .ﺳـﺨﻦ ﻫﺮاﻛﻠﻴﺘـﻮس اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ »ﻳﻚ واﺣﺪ ،در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻛﻪ ﺗﻀﺎدﻫﺎﻳﻲ در آن ﻧﻬﻔﺘﻪ اﺳﺖ ،در ﺧـﻮد ﻫﻤـﺎﻫﻨﮕﻲ دارد .ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻫﻤـﺎﻫﻨﮕﻲ ﻛـﻪ در ﻛﻤـﺎن و ﭼﻨـﮓ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ«. اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪﻛﻠﻲ ﺑﻲﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﻮد ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻣﺮﻛﺐ اﺳـﺖ از ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨـﮓ ﻛـﻪ ﻫﻨـﻮز ﺑـﺎ ﻫـﻢ ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎرﻧﺪ .وﻟﻲ ﮔﻮﻳﺎ ﻣﻨﻈﻮر ﻫﺮاﻛﻠﻴﺘﻮس اﻳﻦ ﺑﻮده ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ از زﻳﺮ و ﺑﻢ ﻛﻪ ﺳﺎﺑﻘﺎً ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘﻀﺎد ﺑﻮده ،وﻟﻲ ﺑﻌﺪاً ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﻦ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺘﺤﺪ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺷﺪهاﻧﺪ ،ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ .ﭼﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻧﻮﻋﻲ ﻣﻮاﻓﻘﺖ و ﺳﺎزﮔﺎري اﺳﺖ و ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻫﻤﭽﻨـﺎن ﻧﺎﺳـﺎزﮔﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﻴﻦ آنﻫﺎ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ .ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ از زﻳﺮ و ﺑﻢ دو ﭼﻴﺰ ﻣﺘﻀﺎد ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ .زﻳﺮا ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻳﻌﻨـﻲ ﺑـﺎ ﻫـﻢ ﺟـﻮر و ﻣﻮاﻓـﻖ ﺑﻮدن و ﺟﻮر ﺑﻮدن ﻫﻢ ﻳﻚ ﻧﻮع ﻫﻢﺑﺴﺘﮕﻲ و اﺗﺤﺎد اﺳﺖ .اﻣﺎ دو ﭼﻴﺰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺘﻀﺎد ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﻣﺎداﻣﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﺗﻀﺎد ﺑـﻴﻦ آنﻫـﺎ ﺑـﺎﻗﻲ اﺳـﺖ، ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻮر و ﻫﻤﮕﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺑﻠﻜﻪ اﻳﻦ دو ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺘﺤﺪ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻴﻦ آنﻫﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﭘﺪﻳﺪ آﻳﺪ. وزن ﻧﻴﺰ در ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ،ﻣﺮﻛﺐ اﺳﺖ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺳﺮﻳﻊ و آﻫﺴﺘﻪ ﻛﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺘﻀﺎد ﺑﻮدﻧﺪ ،اﻣﺎ اﻛﻨﻮن ﺑﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﮕﻦ و ﻣﺘﺤﺪ ﮔﺮدﻳﺪهاﻧﺪ .و اﻳﺠﺎد وﺣﺪت در اﻳﻦ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﻛﺎر ﻫﻨﺮ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻲ ﻫﻤﺎن وﻇﻴﻔﻪي ﻋﻠﻢ ﻃـﺐ را در ﻣـﻮرد اﻳـﻦ ﻋﻨﺎﺻـﺮ اﻧﺠـﺎم ﻣﻲدﻫﺪ؛ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻴﻦ آنﻫﺎ ﻋﺸﻖ و دوﺳﺘﻲ ﭘﺪﻳﺪ ﻣﻲآورد. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ،ﻫﻨﺮ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻧﻴﺰ اﻳﺠﺎد ﻋﺸﻖ و دوﺳﺘﻲ اﺳﺖ؛ ﻣﻨﺘﻬﺎ در ﻣﻮرد وزن و آﻫﻨﮓ .در ﻣﻮرد وزن و آﻫﻨﮓ ﻣﻲﺗﻮان وﺟﻮد ﻋـﺸﻖ را درﻳﺎﻓﺖ .اﻣﺎ وﺟﻮد دو ﻧﻮع ﻋﺸﻖ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؟ ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ وﻗﺘﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ را وارد زﻧﺪﮔﻲ اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﺑﻜﻨﻴﺪ ،ﺧﻮاه ﻫـﺪف اﻳﺠﺎد ﻧﻐﻤﻪ و ﺳﺮودﻫﺎي ﻧﻮ ﺑﺎﺷﺪ و ﺧﻮاه آﻣﻮﺧﺘﻦ آن ﺑﻪ اﻓﺮاد دﻳﮕﺮ ،ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ در دﺳﺖ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪي ورزﻳﺪه و ﻣﺎﻫﺮ ﺑﺎﺷﺪ .در اﻳﻦﺟﺎﺳﺖ ﻛـﻪ ﺑـﺎز ﻫﻤﺎن ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺼﺪاق ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪﻫﺎي اﻧﺴﺎنﻫﺎي ﺷﺮاﻓﺘﻤﻨﺪ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﺛﺮ داد و ﻋﺸﻖ اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ اﻓﺮاد را ﺑﺎﻳﺪ ﻧﮕﺎهداري ﻛﺮد و ﭘﺮورش داد .ﭼﻪ در اﻳﻦﺟﺎ ﻧﻴﺰ ﭘﺎي دو ﻧﻮع ﻋﺸﻖ در ﻣﻴﺎن اﺳﺖ .ﻳﻜﻲ ﻋﺸﻖ زﻳﺒﺎي آﺳﻤﺎﻧﻲ )ﻋﺸﻖ روﺣﺎﻧﻲ( ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮر آن ﺷﺎدي ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺮدﻣﺎن ﭘﺮﻫﻴﺰﻛﺎر اﺳﺖ و راﻫﻨﻤﺎي روﻧﺪﮔﺎن راه راﺳﺘﻲ و ﻓﻀﻴﻠﺖ .و دﻳﮕﺮي ﻋﺸﻖ ﺑﺎزاري و ﺗﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘـﺴﺮ ﭘـﻮﻟﻲ ﻫﻴﻤﻴﻨﻴﺎﺳـﺖ و ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﺣﺘﻴﺎط ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎ آن ﺑﺮﺧﻮرد ﻛﺮد ،ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﻛﻪ از اﺛﺮات و ﻧﺘﺎﻳﺞ آن ﺧﻮب ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﺷﻮد و ﻟﻴﻜﻦ اﻳﺠﺎد ﻫﺮزﮔﻲ و ﺑﻲﺑﻨﺪوﺑﺎري ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻧﻤﻮد. اﺷﻜﺎﻟﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻮرد وﺟﻮد دارد ،درﺳﺖ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﺷﻜﺎل ﻋﻠﻢ ﻃﺐ اﺳﺖ .ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻨﺮ آﺷﭙﺰي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑـﺎ ﺗﻤـﺎﻳﻼت ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﻫﻨـﺮ آﺷﭙﺰي ﻃﻮري رﻓﺘﺎر ﻛﺮد ﻛﻪ از ﻟﺬتﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻬﺮهﺟﻮﻳﻲ ﺷﻮد ،ﺑﺪون آن ﻛﻪ ﻋﺎرﺿﻪاي ﭘﺪﻳﺪار ﮔﺮدد .در ﻋﻠﻢ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻧﻴﺰ ﭘﺰﺷﻚ ﻣـﺮدم را ﺑﻪ ﻃﻮري راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ آنﻫﺎ از ﻟﺬتﻫﺎي ﺗﻦ و ﺟﺴﻢ ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪ ﮔﺮدﻧﺪ ،وﻟﻲ راه اﻓـﺮاط و ﺗﻔـﺮﻳﻂ را ﻛـﻪ راه ﻓـﺮض اﺳـﺖ ،در ﭘـﻴﺶ http://www.seapurse.ir
31
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ .ﭘﺲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ ﻛﻪ در ﻓﻦ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ و در ﻋﻠﻢ ﭘﺰﺷﻜﻲ و ﻫﻤﭽﻨﺎن ﭼﻴﺰﻫﺎي دﻳﮕﺮ ،ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻮاﻇﺐ و ﻣﺮاﻗﺐ ﺑﻮد و اﻳﻦ دو ﻧﻮع ﻋﺸﻖ زﻣﻴﻨﻲ و آﺳﻤﺎﻧﻲ را از ﻫﻢ ﺑﺎزﺷﻨﺎﺧﺖ .ﺣﺘّﻲ در ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﻴﺐ ﮔﺮدش ﻓﺼﻮل ﺳﺎل ﻧﻴﺰ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻳﻦ دو ﻧﻮع ﻋﺸﻖ اﻧﻜﺎرﻧﺎﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ .ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺘﻀﺎدي از ﻗﺒﻴﻞ ﮔﺮﻣﺎ و ﺳﺮﻣﺎ و ﺧﺸﻜﻲ و رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮ ﻋﺸﻖ آﺳﻤﺎﻧﻲ ﺣﻜﻢرواﻳﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ،ﻣﻴﺎن آن دو ﻧـﻮع ﻋﺸﻖ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ و اﺧﺘﻼط درﺳﺖ و ﻣﻨﻈﻢ ﭘﺪﻳﺪ ﻣﻲآﻳﺪ .در اﻳﻦ ﺻﻮرت اﻳﻦ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﺑﺮ اﻧﺴﺎنﻫﺎ و ﺟﺎﻧﻮران و ﻧﺒﺎﺗﺎت ،ﻓﺮاواﻧﻲ و ﺳﻼﻣﺖ ﺑﻪ ﺑـﺎر ﻣﻲآورد و ﺑﺎﻋﺚ آﺳﻴﺐ و ﺿﺮر و زﻳﺎن ﻧﻤﻲﮔﺮدد .اﻣﺎ ﭼﻮن ﻋﺸﻖ زﻣﻴﻨﻲ آنﻫﺎ ﭘﻴﺮوز ﺷﻮد ،آﺳﻴﺐ و زﻳﺎن ﺑﻪ ﺑﺎر ﻣﻲآورﻧﺪ .و ﮔﻴﺎﻫﺎن و ﺟﺎﻧﻮران را دﭼﺎر اﻧﻮاع ﻧﺎﺧﻮﺷﻲﻫﺎ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺑﺮف و ﺗﮕﺮگ و ﻃﻮﻓﺎن ،ﻧﺘﻴﺠﻪي ﻋﺸﻖ زﻣﻴﻨﻲ اﺳﺖ .داﻧﺸﻲ ﻛﻪ از ارﺗﺒﺎط اﻳﻦ وﻗﺎﻳﻊ و ﺣﺮﻛـﺖ ﺳـﺘﺎرﮔﺎن و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﺼﻮل ﺑﺤﺚ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﻋﻠﻢ ﻧﺠﻮم ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد. از اﻳﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ ،اﻧﺠﺎم ﻣﺮاﺳﻢ ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﺮدن ﺑﺮاي ﺧﺪاﻳﺎن و ﻛﺎرﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺟﺰء اﻋﻤﺎل ﻛﺎﻫﻨﺎن و ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ راﺑﻄﻪي ﺧـﺪاﻳﺎن ﺑﺎ اﻧﺴﺎنﻫﺎﺳﺖ ،ﻫﺪف دﻳﮕﺮي ﺟﺰ ﭘﺮورش و ﻣﻌﺎﻟﺠﻪي ﻋﺸﻖ ﻧﺪارد .اﮔﺮ ﻣﺮدﻣﺎن ﺑﻪ ﻋﺸﻖ زﻣﻴﻨﻲ روي آورﻧﺪ ،رذاﻟﺖ و ﭘﺴﺘﻲ ﻋﺎﻳـﺪ ﻣـﻲﺷـﻮد. ﭘﺲ وﻇﻴﻔﻪي ﻛﺎﻫﻨﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻮن آﺛﺎر ﻋﺸﻖ زﻣﻴﻨﻲ در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدﻣﺎن ﭘﺪﻳﺪ آﻳﺪ ،ﺑﻪ ﻣﺪاواي آﻧﺎن ﺑﺮﺧﻴﺰﻧﺪ .و ﻣﻴﺎن ﺧﺪاﻳﺎن و ﻣـﺮدم ،دوﺳـﺘﻲ و ﺻﻔﺎ ﭘﺪﻳﺪ آورﻧﺪ و آن دو ﻧﻮع ﻋﺸﻖ را ﻛﻪ ﻳﻜﻲ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ دﻳﺎﻧﺖ و ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎري و دﻳﮕﺮي ﺳﺒﺐ ﺑﻲدﻳﻨﻲ و ﺗﺒﺎﻫﻲ ﻣﻲﺷﻮد ،ادراك ﻛﻨﻨﺪ. آري ،ﻋﻈﻤﺖ ﺑﻲﭘﺎﻳﺎن ﻋﺸﻖ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ .ﺑﻪﺧﺼﻮص ﻗﺪرت ﻋﺸﻘﻲ ﻛﻪ رو ﺑﻪ ﻧﻴﻜﻲ دارد و ﺑﻪ ﺣﻖﭘﺮﺳﺘﻲ و ﻋﺪاﻟﺖ ﻣـﻲﮔﺮاﻳـﺪ .ﻋـﺸﻖ در ﻣﻴﺎن ﺧﺪاﻳﺎن و آدﻣﻴﺎن ،از ﺗﻮانﻣﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﻧﻴﺮوﻫﺎﺳﺖ و ﻫﻤﻪي ﺳﻌﺎدت ﻣﺎ ﻛﻪ در ﺳﺎﻳﻪي ﻣﻌﺎﺷﺮت و دوﺳﺘﻲ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﺧـﺪاﻳﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ ،از اوﺳﺖ. ﻣﻨﻜﺮ ﻧﻴﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻫﻨﻮز ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﺴﻴﺎري در ﺧﺼﻮص ﻋﺸﻖ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ .وﻟﻲ ﻳﻘﻴﻨﺎً اﻳﻦ ﻛﺎر از روي ﻋﻤﺪ ﻧﺒﻮد .اي آرﻳﺴﺘﻮ ﻓﺎﻧﻮس ،اﻛﻨﻮن وﻇﻴﻔﻪي ﺗﻮﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺮا ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻛﻨﻲ .اﻣﺎ اﮔﺮ ﻗﺼﺪ داري ﻛﻪ در ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻋﺸﻖ راه دﻳﮕﺮي را در ﭘﻴﺶ ﮔﻴﺮي ،ﻣﻌﻄﻞ ﻧﺸﻮ. زﻳﺮا ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ اﻛﻨﻮن ﺳﻜﺴﻜﻪات ﺑﺮﻃﺮف ﺷﺪه و آﻣﺎدهي ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻨﻲ: آرﻳﺴﺘﻮ ﻓﺎﻧﻮس رﺷﺘﻪي ﺳﺨﻦ را در دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ و ﮔﻔﺖ :آري ،ﺳﻜﺴﻜﻪام ﺑﻨﺪه آﻣﺪه .وﻟﻲ ﺗﺎ ﻋﻄﺴﻪ ﻧﻜﺮدم ﻋﺎرﺿـﻪام ﺑﺮﻃـﺮف ﻧـﺸﺪ .از اﻳﻦ رو در ﺷﮕﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﻋﺎﻟﻲ ﺗﻦ آدﻣﻲ ﺑﻪ اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﺻﺪاﻫﺎ و ﺗﺤﺮﻳﻚﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻄﺴﻪ اﺣﺘﻴﺎج دارد .زﻳﺮا ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﻳﻦ ﻛﻪ دﺳﺖ ﺑﻪ داﻣﻦ ﻋﻄﺴﻪ ﺷﺪم ،ﺳﻜﺴﻜﻪام ﺑﻨﺪ آﻣﺪ... آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﮔﻔﺖ :آرﻳﺴﺘﻮ ﻓﺎﻧﻮس ﻋﺰﻳﺰ ،ﻫﻴﭻ ﻣﻲداﻧﻲ ﭼﻪ ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﻲ؟ ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﺮا ﺑﻪ رﻳﺸﺨﻨﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪاي .ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ در ﺳـﺨﻨﺎﻧﺖ دﻗﻴﻖ ﺷﻮم و ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﻣﻀﺤﻚ آن را در ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺴﭙﺎرم و ﺑﺮ ﺗﻮ ﺑﺨﻨﺪم. آرﻳﺴﺘﻮ ﻓﺎﻧﻮس ﺧﻨﺪﻳﺪ و ﮔﻔﺖ :ﺣﻖ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﺖ .و ﻣﻦ ﺣﺮﻓﻲ را ﻛﻪ زدم ﭘﺲ ﻣﻲﮔﻴﺮم .اﻣﺎ ﺗﻮ ﻫﻢ در ﻛﻤﻴﻦ ﻣﻦ ﻣﻨـﺸﻴﻦ .زﻳـﺮا ﺧـﻮد ﻣـﻦ از ﺳﺨﻨﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻢ ،ﻧﮕﺮاﻧﻢ و ﺗﺮس ﻣﻦ از اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻦ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﺧﻨﺪه اﻧﺪازد .زﻳﺮا اﻳﻦ ﺧﻮد ﺟـﺰء ﻫﻨـﺮ ﻣـﻦ اﺳـﺖ. ﺑﻠﻜﻪ از آن ﻫﺮاس دارم ﻛﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻦ ﻣﺎﻳﻪي رﻳﺸﺨﻨﺪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد. آرﻳﺴﺘﻮ ﻓﺎﻧﻮس ﮔﻔﺖ :ﺗﻮ ﭼﻪ رﻧﺪي؟! ﻧﻴﺶ ﻣﻲزﻧﻲ و ﻓﺮار ﻣﻲﻛﻨﻲ .اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ اﻧﺘﻘﺎﻣﻢ را از ﺗﻮ ﺧـﻮاﻫﻢ ﮔﺮﻓـﺖ .ﺑـﻪ ﻫـﺮ ﺣـﺎل ،ﺗـﻮ ﻣﻮاﻇـﺐ ﺳﺨﻨﺎﻧﺖ ﺑﺎش و ﺑﺪان ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺴﺎب ﭘﺲ ﺑﺪﻫﻲ .ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ اﮔﺮ دﻟﻢ ﺧﻮاﺳﺖ ازت ﭼﺸﻢﭘﻮﺷﻲ ﻣﻲﻛﻨﻢ. آرﻳﺴﺘﻮ ﻓﺎﻧﻮس ﮔﻔﺖ :اي آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﻋﺰﻳﺰ ،ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺮ ﺧﻼف آنﭼﻪ ﭘﻮزاﻧﻴﺎس و آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ،ﺻﺤﺒﺖ ﻛـﻨﻢ. ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪهي ﻣﻦ ،ﻫﻨﻮز ﻧﻮع ﺑﺸﺮ ﻣﻌﻨﻲ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ و ﻗﺪرت ﻋﺸﻖ را ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ .اﮔﺮ ﻣﻲداﻧﺴﺖ ﺳﺮاﺳﺮ زﻣﻴﻦ را »ﭘﺮﺳﺘﺶﮔـﺎه ﻋـﺸﻖ« ﻣـﻲﺳـﺎﺧﺖ ،ﺗـﺎ ﺑﺎﺷﻜﻮهﺗﺮﻳﻦ ﺷﻌﺎﺋﺮ و ﻣﺮاﺳﻢ و ﻫﺪﻳﻪﻫﺎي ﺧﻮﻳﺶ را ﺗﻘﺪﻳﻢ و ﺗﻘﺪﻳﺲ ﻧﺎﻣﺶ ﮔﺮداﻧﺪ .و ﻗﺮﺑﺎﻧﻲﻫﺎ ﻧﻴﺎزش ﺳﺎزد .زﻳﺮا وي از ﺳﺰاوارﺗﺮﻳﻦ ﺧﺪاﻳﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺮﺳﺘﻴﺪه ﺷﻮد و ﻧﺸﺪه .ﭼﻪ ﻋﺸﻖ ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮﻳﻦ دوﺳﺖ آدﻣﻴﺎن اﺳﺖ و ﺷﻔﺎﺑﺨﺶ دردﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ راه ﺧﻮشﺑﺨﺘﻲ و ﺳـﻌﺎدت را
http://www.seapurse.ir
32
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﺑﺮ ﺑﺸﺮ ﻓﺮوﺑﺴﺘﻪاﻧﺪ .ﻣﻦ ﻗﺪرت ﻋﺸﻖ را ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻲﻛﻨﻢ و ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﺑﺎزﮔﻮﻳﻴﺪ .در آﻏﺎز ﺳﺨﻦ ،ﺑﮕﺬارﻳﺪ از ﻃﺒﻴﻌﺖ آدﻣﻲ و آنﭼﻪ ﺑﺮ او ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ ،ﭼﻨﺪ ﻓﺮازي ﺑﮕﻮﻳﻢ. ﻧﺨﺴﺖ ﺳﺰاوار اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺳﺎﺑﻘﻪي ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﺸﺮي و ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ او ﮔﺬﺷﺘﻪ و از اﻳﺎم ﻗﺪﻳﻢ و روزﮔﺎران ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛـﻪ ﺑـﺮ ﺧـﻼف وﺿـﻊ اﻣﺮوزش ﺑﻮده اﺳﺖ ،آﮔﺎه ﺷﻮﻳﺪ. زﻳﺮا ﺑﺸﺮﻳﺖ در آﻏﺎز ،وﺟﻮدش ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ دو ﺟﻨﺲ ﻧﺮ و ﻣﺎده ﺧﻼﺻﻪ ﻧﻤﻲﺷﺪ .ﺑﻠﻜﻪ ﺳﻪ ﻧﻮع ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺳﻮﻣﻲ ،ﻫﻢ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻣﺮدي را داﺷﺖ و ﻫﻢ ﺧﺼﻮﺻﻴﺖ زﻧﻲ را .اﻣﺎ از آن ﻧﻮع ﻣﺸﺘﺮك ،اﻣﺮوز ﺟﺰ ﻧﺎﻣﻲ از آن ﺑﺮ ﺟﺎي ﻧﻤﺎﻧﺪه ﻛﻪ آن را ﻫﻢ در ﻣﻮارد دﺷﻨﺎم و ﻧﺎﺳﺰا ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣـﻲﺑﺮﻧـﺪ. ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ ،اﻧﺴﺎن در آن روزﮔﺎران ﺷﻜﻠﻲ ﮔﺮد داﺷﺖ و ﭘﺸﺖ و ﭘﻬﻠﻮﻫﺎﻳﺶ داﻳﺮهاي را ﺗـﺸﻜﻴﻞ ﻣـﻲدادﻧـﺪ .و از آن ﮔﺬﺷـﺘﻪ ،داراي ﭼﻬـﺎر دﺳﺖ و ﭼﻬﺎر ﭘﺎ ﺑﻮد و دو ﭼﻬﺮهي ﻛﺎﻣﻼً ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﻢ داﺷﺖ ﻛﻪ در دو ﻃﺮف ﺳﺮ و ﺑﺮ روي ﮔﺮدن ،ﻛﻪ آن ﻫـﻢ ﮔـﺮد و داﻳـﺮهﺷـﻜﻞ ﺑـﻮد ﻗـﺮار داﺷﺖ .و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭼﻬﺎر ﮔﻮش و دو آﻟﺖ ﺗﻨﺎﺳﻠﻲ داﺷﺖ و دﻳﮕﺮ اﻋﻀﺎي ﺑﺪﻧﺶ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدﻧﺪ .اﻳﻦ ﺑﺸﺮ ﻫـﻢ ﻣﺎﻧﻨـﺪ اﻧـﺴﺎنﻫـﺎي اﻣﺮوزي ﺑﺮ روي دو ﭘﺎ ﻣﻲاﻳﺴﺘﺎد و ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻮي ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲﻛﺮد و راه ﻣﻲرﻓﺖ .وﻟﻲ ﻫﺮ ﮔﺎه ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺖ ﺗﻨـﺪ ﺑـﺪود ،از ﻫـﺮ ﻫﺸﺖ دﺳﺖ و ﭘﺎي ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﺮد و ﭼﺮخزﻧﺎن ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲﻛﺮد. اﻣﺎ وﺟﻮد آن ﻃﺒﺎﻳﻊ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪ ﺑﺪﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻣﺮداﻧﻪ از ﺧﻮرﺷﻴﺪ ،و ﻃﺒﻴﻌﺖ زﻧﺎﻧﻪ از زﻣﻴﻦ ،و آن ﺟﻨﺲ ﺧﻨﺜﻲ )ذوﻣﺸﺘﺮك( ﻓﺮزﻧﺪ ﻣﺎه ﺑﻮد و ﺷﻜﻠﻲ ﮔﺮد و ﻣﺪور ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ﻣﻬﺘﺎب داﺷﺘﻪ و ﻣﺎه ﻃﺒﻴﻌﺘﻲ ﺧﻨﺜﻲ دارد .ﻳﻌﻨﻲ ﻫـﻢ ﺧﺎﺻـﻴﺖ آﻓﺘـﺎب را در ﺧـﻮد دارد و ﻫـﻢ ﺧﺎﺻﻴﺖ زﻣﻴﻦ را و ﭼﻮن اﻧﺴﺎنﻫﺎ زادهي اﻳﻦ اﺟﺮام ﻓﻠﻜﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ،ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺒﺐ ﺷﻜﻞ آنﻫﺎ ﻫﻢ ﮔﺮد ﺑﻮد و ﺣﺮﻛﺘﺸﺎن ﻫﻢ داﻳﺮهوار. اﻧﺴﺎنﻫﺎي آن زﻣﺎن ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻴﺎﻛﺎن ﺧﻮد ﮔﺮد ﺑﻮدﻧﺪ .ﻗﺪرﺗﺸﺎن ﻓﻮقاﻟﻌﺎده ﺑﻮد و ﻏﺮورﺷﺎن ﺑﻲﭘﺎﻳﺎن و ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻐﺮور ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ آنﺟﺎ ﻛﻪ ﺑﺮ آن ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺮ ﺧﺪاﻳﺎن ﻳﻮرش ﺑﺮﻧﺪ. ﺣﻜﺎﻳﺘﻲ ﻛﻪ ﻫﻮﻣﺮ درﺑﺎرهي اﻓﻴﺎﻟﺘﺲ و اﺗﻮس رواﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﻤﺎن اﻧﺴﺎنﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ راﻫﻲ ﺑـﻪ آﺳـﻤﺎن ﺑﻴﺎﺑﻨـﺪ و ﺑـﻪ ﺧﺪاﻳﺎن ﺣﻤﻠﻪ ﺑﺮﻧﺪ .از اﻳﻦ روي زﺋﻮس و دﻳﮕﺮ ﺧﺪاﻳﺎن در آﺳﻤﺎن ﺷﻮراي ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ دادﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻴﺎﻧﺪﻳﺸﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ از ﻋﻬﺪهي اﻳـﻦ اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﺑﺮآﻳﻨﺪ .وﻟﻲ ﻓﻜﺮﺷﺎن ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻧﺮﺳﻴﺪ. زﻳﺮا از ﺳﻮﻳﻲ ﻫﻼﻛﺖ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺸﺮ را ﻛﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲﻫﺎ ﺑﻪ درﮔﺎﻫﺸﺎن ﻣﻲﻛـﺮد ﭘـﺬﻳﺮا ﻧﺒﻮدﻧـﺪ .و از ﻃـﺮف دﻳﮕـﺮ ﻇﻬـﻮر ﮔـﺴﺘﺎﺧﻲ و ﻋﻨـﺎد و ﺳﺮﻛﺸﻲ او را ﺑﺮﻧﻤﻲﺗﺎﻓﺘﻨﺪ و ﭼﻮن ﻣﺸﺎوره ﺑﻪ ﻃﻮل اﻧﺠﺎﻣﻴﺪ ،زﺋﻮس دﻳﮕﺮ ﺧﺪاﻳﺎن را اﻣﺮ ﺑﻪ ﺳﻜﻮت ﻛﺮده و ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺖ: ﮔﻤﺎن ﻣﻲﻛﻨﻢ راه ﭼﺎرهاي ﺑﻴﺎﻧﺪﻳﺸﻴﺪهام ﻛﻪ ﻫﻢ ﻧﻮع ﺑﺸﺮ را ﺑﮕﺬارﻳﻢ زﻧﺪه ﺑﻤﺎﻧﺪ و ﻫﻢ ﻛﺎري ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ از ﮔﺴﺘﺎﺧﻲ ﺧﻮد دﺳﺖ ﺑـﺮدارد و آن اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺸﺮ را ﺿﻌﻴﻒﺗﺮ ﺳﺎزﻳﻢ و ﻣﻦ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﻛﻪ ﻫﻢاﻛﻨﻮن آنﻫﺎ را از ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺑﻪ دو ﻧﻴﻢ ﻛﻨﻴﻢ .ﺑﺪﻳﻦﮔﻮﻧﻪ آنﻫﺎ ﻫﻢ ﺿﻌﻴﻒﺗﺮ ﻣﻲﺷـﻮﻧﺪ و ﻫـﻢ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻣﻔﻴﺪﺗﺮ .زﻳﺮا ﻋﺪهي ﭘﺮﺳﺘﻨﺪﮔﺎن ﻣﺎ ﻫﻢ دو ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻲﺷﻮد .در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺎ از دو ﺟﻬﺖ ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪ ﻣﻲﮔﺮدﻳﻢ .از اﻳﻦ ﻃﺮح ،آنﻫﺎ ﺑﺮ روي دو ﭘـﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ اﻳﺴﺘﺎد و راﺳﺖ راه ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﻓﺖ و اﮔﺮ ﺑﺎز ﻫﻢ ﮔﺴﺘﺎﺧﻲ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ آنﻫﺎ را ﺑﻪ دو ﻧﻴﻢ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﺗـﺎ ﻓﻘـﻂ ﻳـﻚ ﭘـﺎ داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻧﺎﭼﺎر ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي راه رﻓﺘﻦ روي ﻳﻚ ﭘﺎ ﺟﺴﺖوﺧﻴﺰﻛﻨﺎن ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ. زﺋﻮس ﭘﺲ از اداي اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن ،آﻏﺎز ﺑﻪ دو ﻧﻴﻢ ﻛﺮدن اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﻛﺮد و ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻣﻴﻮهاي را از وﺳﻂ ﻣﻲﺑﺮﻧـﺪ و ﻳـﺎ ﺗﺨـﻢﻣﺮﻏـﻲ را ﺑـﻪ وﺳﻴﻠﻪي ﺗﺎر ﻣﻮﻳﻲ ﺑﻪ دو ﻧﻴﻢ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﻫﻤﻪي اﻧﺴﺎنﻫﺎ را ﺑﻪ دو ﻧﻴﻢ ﻛﺮد .آنﮔﺎه آﭘﻮﻟﻦ را ﻓﺮﻣﺎن داد ﺗﺎ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻧﻴﻤﻪﻫﺎ را ﮔﺮﻓﺘـﻪ و ﺳـﺮ وي را ﺑﺮ روي ﮔﺮدﻧﺶ ﺑﭽﺮﺧﺎﻧﺪ و روﻳﺶ را ﺑﻪ ﻃﺮف ﺑﺮﻳﺪﮔﻲ ﺑﮕﺮداﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺸﺮ ﺑﺎ دﻳﺪن آﺛﺎر ﺑﺮﻳﺪﮔﻲ آرامﺗﺮ و ﻣﻄﻴﻊﺗﺮ ﮔﺮدد و از ﻏـﺮورش ﺑﻜﺎﻫـﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ آﭘﻮﻟﻮن ﻓﺮﻣﺎن داد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺪاواي زﺧﻢﻫﺎي ﺑﺮﻳﺪﮔﻲ ﭘﺮدازد .آﭘﻮﻟﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ درﻣﺎن ﺟﺮاﺣﺎت و زﺧﻢﻫﺎي ﻫﺮ ﻳﻚ از دو ﻧﻴﻤـﻪ ﭘﺮداﺧﺘـﻪ و اﻧﺴﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﻨﻮﻧﻲاش درآورد.
http://www.seapurse.ir
33
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﺑﺪﻳﻦﮔﻮﻧﻪ اﻧﺴﺎنﻫﺎي ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ،ﺑﻪ دو ﻧﻴﻤﻪ ﺷﺪﻧﺪ و ﭼﻮن ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﺰﺑﻮر ﭘﺎﻳﺎن ﻳﺎﻓﺖ ،ﻫﺮ ﻳﻚ از آن دو ﻧﻴﻤﻪي دورﻣﺎﻧﺪه از اﺻﻞ ﺧـﻮﻳﺶ، روزﮔﺎر وﺻﻞ ﺧﻮﻳﺶ را ﺑﺎزﻣﻲﺟﺴﺖ و ﺑﺎ ﺗﻼش ﺑﻪ اﺗﺼﺎل ﺑﺎ ﻧﻴﻢ دﻳﮕﺮ ،ﺑﺎزوان ﺧﻮﻳﺶ را ﺑﻪ ﮔﺮدش ﺣﻠﻘﻪ ﻣﻲزد ﺗﺎ ﻣﮕﺮ از او دور ﻧﻤﺎﻧﺪ و ﺑـﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺮدد .وﻟﻲ ﻣﻴﺴﺮ ﻧﻤﻲﺷﺪ .ﭘﺲ ﺟﻤﻴﻊ آن ﻧﻴﻤﻪﻫﺎ ﺑﻪ اﻋﺘﺼﺎب ﭘﺮداﺧﺘﻪ ،ﺑﺮ آن ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻﻳﻚ ﺑﺪون دﻳﮕﺮي ﻛﺎري اﻧﺠﺎم ﻧﺪﻫﻨﺪ .و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ،ﻫﻤﮕﻲ ﻧﺎﺗﻮان ﮔﺮدﻳﺪه ،ﭘﻴﺎﭘﻲ از ﺑﻴﻨﻮاﻳﻲ ﻣﻲﻣﺮدﻧﺪ و ﻫﺮ ﻧﻴﻤﻪ ،ﭼﻪ ﻣﺮد و ﭼﻪ زن ،ﻛﻪ ﻫﻨﻮز زﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ،ﻧـﻴﻢ دﻳﮕـﺮ ﺧـﻮد را ﻫﻤﭽﻨﺎن در آﻏﻮش ﻣﻲداﺷﺖ ﺗﺎ ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﺑﺪو ﻣﻠﺤﻖ ﮔﺮدد. زﺋﻮس ﭼﻮن اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ را ﺑﺪﻳﺪ ،دﻟﺶ ﺑﻪ رﺣﻢ آﻣﺪ و ﺗﺪﺑﻴﺮي دﻳﮕﺮ اﻧﺪﻳﺸﻴﺪ .ﭘﺲ آﻻت ﺗﻨﺎﺳﻠﻲ آنﻫﺎ را ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﺪ ﺗﺎ وﻗﺘﻲ ﻧﻴﻤﻪي ﻧﺮ و ﻣﺎده ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را در آﻏﻮش ﻣﻲﻛﺸﻨﺪ ،ﺳﺒﺐ ﺗﺪاوم ﻧﺴﻞ اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﮔﺮدد و ﭼﻮن اﻳﻦ دو ﻧﻴﻤﻪي ﻧﺮم و ﻣﺎده ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﮔﺮدﻧﺪ ،ﺳـﺒﺐ ﺗﻠﺬذ و ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪي آنﻫﺎ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺷﻮﻧﺪ. از آنوﻗﺖ ،ﻋﺸﻖ ﻣﺘﺒﺎدﻟﻲ ﻣﻴﺎن اﻓﺮاد ﻧﻮع ﺑﺸﺮ ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪ و ﻃﺒﺎﻳﻊ ﻣﺘﻮاﻓﻖ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻧﻬﺎدﺷﺎن را ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﻴﻮﺳﺖ ﺗﺎ ـ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ـ ﻫﺮ دو ﻓﺮد را ﻳﻜﻲ ﮔﺮداﻧﻴﺪه و ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ ﻧﻴﻤﻪﻫﺎي از ﻫﻢ ﺟﺪا ﮔﺸﺘﻪ را ﺗﺴﻜﻴﻦ داد .و ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﻴﻮﻧﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﻢ زﺧﻢ ﺟﺪاﻳﻲ را ﺷﻔﺎ داده و ﺑﺪﻳﻦوﺳﻴﻠﻪ ﺑﻪ اﺻﻞ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺎزﮔﺮدﻳﻢ. ﭘﺲ ﺑﻴﻦ ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻳﻦ ﻧﻴﻤﻪﻫﺎ ،ﻫﻤﻴﺸﻪ دوﺳﺘﻲاي ﺻﺎدق و ﻫﻤﺪﻣﻲ ﻣﺨﻠﺺ و ﻧﺎب و ﺧﻮش و ﺧﺮﺳﻨﺪ ﺑﺮﻗﺮار اﺳﺖ ،ﺑـﺪانﮔﻮﻧـﻪ ﻛـﻪ ﺑـﺮ وﻓﻖ ﻃﺒﻴﻌﺖ و ﻣﺮاد او ﺑﺎﺷﺪ .و ﻫﺮ ﮔﺎه ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻴﻢ دﻳﮕﺮ ﺧﻮد ﺑﭙﻴﻮﻧﺪد ،ﺳﺎﺑﻘﻪي ﻣﺤﺒﺖ و ﻋﺸﻖ و راﺑﻄﻪي اﺷﺘﻴﺎق و اﺣﺘﻴـﺎج و ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ اﺟﺘﻤـﺎع آنﭼﻨﺎن در آنﻫﺎ ﭘﺪﻳﺪ ﻣﻲآﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ .ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام از آنﻫﺎ ،ﺣﺘّﻲ ﺗﺤﻤﻞ ﻳﻚ ﻟﺤﻈـﻪ ﺟـﺪاﻳﻲ از دﻳﮕـﺮي را ﭘﺬﻳﺮا ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ .و در اﻳﻦﺟﺎﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﺎن ﻫﺮ ﻛﺪام ﺣﻴﺎت و ﻫﺴﺘﻲ ﺧﻮﻳﺶ را ﺑﺎ رﻏﺒﺘﻲ ﻫﺮﭼﻪ ﺗﻤﺎمﺗﺮ ،در ﻃﻠﺐ ﻫـﺪف و ﻣﻘـﺼﻮدي ﻛﻪ ﺧﻮد ﻧﻤﻲداﻧﻨﺪ ﭼﻴﺴﺖ ،ﺑﻪ دﻳﮕﺮي ﻣﻲﺳﭙﺎرﻧﺪ .و اروس )ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ( ﻫﻢ ﻣﻲﻛﻮﺷﺪ ﻛﻪ اﻧﺴﺎنﻫﺎ را ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮ ﻛﻨﺪ و زﺧﻢ آنﻫـﺎ را ﺷﻔﺎ ﺑﺨﺸﺪ. ﭘﺲ ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ،ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺎ ﻧﻴﻤﻪي ﻳﻚ اﻧﺴﺎن دﻳﮕﺮي اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﻣﺪام در ﺟﺴﺖوﺟﻮي ﻧﻴﻤﻪي دﻳﮕﺮ ﺧﻮﻳﺶ اﺳﺖ .اﻣﺎ ﻫﻤﻪي ﻣﺮداﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﻤﻪاي از ﻳﻚ ﺟﻨﺲ ﻣﺨﺘﻠﻂ ﻣﺮد و زن ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﺑﻪ زﻧﺎن ﻋﺸﻖ ﻣﻲورزﻧﺪ و اﻏﻠﺐ ﻣـﺮدان زﻧﺎﻛـﺎر و ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ زﻧـﺎن ﻫﻮسﺑﺎزي ﻛﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺮدان ﻣﻲروﻧﺪ و زﻧﺎﻛﺎرﻧﺪ ،از ﻫﻤﻴﻦ ﻗﻤﺎﺷﻨﺪ .وﻟﻲ زﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﻤﻪاي از ﺟﻨﺲ ﻳـﻚ زن ﻣـﻲﺑﺎﺷـﻨﺪ ،ﺑـﻪ ﻣـﺮدان ﺗﻤـﺎﻳﻠﻲ ﻧﺪارﻧﺪ .ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻴﺶﺗﺮ ﺑﻪ زﻧﺎن ﻣﻴﻞ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و آن ﮔﺮوه از ﻣﺮداﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﻤﻪاي از ﻳﻚ ﻣﺮد ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺮدان ﻣـﻲروﻧـﺪ .ﻳﻌﻨـﻲ ﻣـﺎداﻣﻲ ﻛـﻪ ﺟﻮان ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﻣﺮدان را دوﺳﺖ دارﻧﺪ و ﺑﻪ اﻳﻦ دلﺧﻮﺷﻨﺪ ﻛﻪ در ﻛﻨﺎر ﻣﺮدان ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮﻧﺪ و ﺑﺎ آنﻫﺎ دمﺧﻮر ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻳﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ آنﻫﺎ ﻫﻢآﻏﻮش ﮔﺮدﻧﺪ و آن ﮔﺮوه از ﻣﺮدان ﻛﻪ ﺻﻔﺎت ﻣﺮدي را ﺑﻴﺶﺗﺮ از دﻳﮕﺮان دارﻧﺪ ،ﻋﺎﻟﻲﺗـﺮﻳﻦ ﺟﻮاﻧـﺎن ﻣـﻲﺑﺎﺷـﻨﺪ و اﻳﻨﺎﻧﻨـﺪ ﻛـﻪ ﭼـﻮن ﺑـﺰرگ ﺷـﻮﻧﺪ، ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﺎن ﻣﺎ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و اﻳﻦ ﺧﻮد دﻟﻴﻞ ﺑﺮ ﺑﺮﺗﺮي آنﻫﺎﺳﺖ ...و ﻃﺒﻊ ﻧﺎﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﺸﻖ ﻣﺎﻳﻞ اﺳﺖ و دﻋﻮت ﻋﺸﻖ را اﺟﺎﺑﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨـﺪ .اﻟﺒﺘـﻪ اﻳـﻦ ﮔﺮوه وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﺮدي ﻣﻲرﺳﻨﺪ ،ﺑﻪ ﭘﺴﺮان ﻋﺸﻖ ﻣﻲورزﻧﺪ و ازدواج و ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺜﻞ ﺑﺮاي زنﻫﺎ از روي ﻋﻼﻗﻪ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﻬﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺎﻧﻮن آنﻫﺎ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر وادار ﻣﻲﺳﺎزد و اﮔﺮ آنﻫﺎ را ﺑﻪ ﺧﻮد رﻫﺎ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺑﻪ ازدواج ﺗﻦ در ﻧﻤﻲدﻫﻨﺪ .اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﺮدم ،اﻳـﻦ ﺟﻮاﻧـﺎن را ﺑـﻪ ﺑﻲﺷﺮﻣﻲ و ﻫﺮزﮔﻲ ﻣﺘﻬﻢ ﻣﻲﺳﺎزﻧﺪ و اﻳﻦ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺷﺮمآور ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﻠﻜﻪ از روي ﺷﺠﺎﻋﺖ و دﻟﻴﺮي آنﻫﺎﺳﺖ .ﭼـﻪ ،آنﻫـﺎ ﻣـﻲﺧﻮاﻫﻨـﺪ ﺑـﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ دوﺳﺘﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺜﻞ ﺧﻮدﺷﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ. در ﻫﺮ ﺣﺎل ،وﻗﺘﻲ آدﻣﻲ ﺑﻪ ﻧﻴﻤﻪي ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻲرﺳﺪ ،ﺧﻮاه ﻧﻴﻤﻪي او زن ﺑﺎﺷﺪ و ﺧﻮاه ﻣﺮد ،اﺣﺴﺎس رأﻓﺖ و ﻋﺸﻖ و ﺧﻮﻳﺸﺎوﻧﺪي ﻣﻲﻛﻨﺪ و اﮔﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ،ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﺪ ﺣﺘّﻲ ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﻫﻢ از ﻧﻴﻤﻪي ﺧﻮﻳﺶ ﺟﺪا ﮔﺮدد و ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ ﺳﺮاﺳﺮ ﻋﻤﺮ ﺧﻮﻳﺶ را ﺑﺎ ﻣﻌﺸﻮق ﺑﺎزﻳﺎﻓﺘﻪي ﺧﻮد ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮد .اﻣﺎ اﮔﺮ از او ﻋﻠﺘﺶ را ﺑﭙﺮﺳﻲ ،ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ ﭘﺎﺳﺦ آن را ﺟﻮاب ﮔﻮﻳﺪ .ﭼﻪ ،ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻋـﺸﻖ آنﻫـﺎ ﺑـﺎ ﻫـﻢ ،ﺑـﻪ ﺳـﺒﺐ ﺑﻬـﺮهﻣﻨـﺪي ﻋﺎﺷـﻘﺎﻧﻪ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻠﻜﻪ آن ،ﭼﻴﺰي ﻣﺎوراي روح و ﺟﺎن آنﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ زﺑﺎن را ﺗﺎب ﺑﻴﺎن آن ﻧﻴﺴﺖ و ﺧﻮد ﺑﻪ اﺑﻬﺎم آن را درك ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .اﻣـﺎ ﻋﻠـﺖ آن را ﺑﺮ زﺑﺎن ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ آورده و ﻫﻤﮕﻲ را ﻛﻤﺎل ﻣﻄﻠﻮب ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ذرات اﺟﺰاي ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ دﻳﮕﺮي آﻣﻴﺰد و در او ﺑﮕﺪازد ﺗﺎ ﮔﻢﮔـﺸﺘﻪي ﭘﻴـﺸﻴﻦ http://www.seapurse.ir
34
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﺧﻮد را ﺑﺎزﻳﺎﺑﻨﺪ و اﻧﮕﻴﺰاﻧﻨﺪهي اﻳﻦ ﻋﺸﻖ و اﺷﺘﻴﺎق ﻣﺎ ﺟﺰ اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ در ﺑﺪاﻳﺖ ﺣﺎل ﺧﻮد ﻳﻜﻲ ﺑﻮده ،اﻳﻨﻚ در ﺻﺪد آﻧﻴﻢ ﻛﻪ در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﻴـﺰ ﺑﺪان ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎزﮔﺮداﻧﻴﻢ. اﻛﻨﻮن ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻔﺎﺋﻴﺴﺘﻮس آﻫﻨﮕﺮ ،ﺑﺎ اﺑﺰار ﻛﺎرش ﻧﺰد دو ﻋﺎﺷﻖ ﻛﻪ در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ آرﻣﻴﺪهاﻧﺪ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﻮد و از آن دو ﺑﭙﺮﺳﺪ ﻛﻪ آنﻫـﺎ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﭼﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻨﺪ ،ﺟﻮاب او را ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ داد .و ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎز از آنﻫﺎ ﺑﭙﺮﺳﺪ ﻛﻪ» :اﮔﺮ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻣﻦ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻢ ﺷﻤﺎ را ﺑﮕـﺪازاﻧﻢ و ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﻴﻮﻧﺪ دﻫﻢ ﺗﺎ ﻳﻜﻲ ﺷﻮﻳﺪ و ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻴﺪ و در دﻧﻴﺎ و آﺧﺮت ﻧﻴﺰ ﻳﻜﻲ ﺑﻮده و از ﻫﻢ ﺟﺪا ﻧﺸﻮﻳﺪ .آﻳـﺎ آرزوي ﺷـﻤﺎ اﻳـﻦ اﺳـﺖ؟« ﮔﻤﺎن ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻋﺎﺷﻖ و ﻣﻌﺸﻮﻗﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺧﻮاﺳﺘﻪ را ﻧﭙﺬﻳﺮﻧﺪ و ﺣﺲ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ وﺣﺪاﻧﻴﺘﻲ ﻧﻬﺎﻳـﺖ آرزو و ﺧﻮاﺳـﺖ آنﻫﺎﺳـﺖ. آري ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ .و ﺳﺒﺐ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻫﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ از ازل ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮدهاﻳﻢ و آرزوي رﺳﻴﺪن ﺑﻪ آن وﺿﻊ آﻏﺎزﻳﻦ را ﻣﺎ ﻋﺸﻖ ﻣﻲﻧﺎﻣﻴﻢ. ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ،زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ آدﻣﻲ ﻣﻮﺟﻮدي ﺗﺎم و ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻮد .وﻟﻲ ﭼﻮن ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺎﺧﻲ و ﺷﺮ ﮔﺮاﻳﻴـﺪ ،ﺧﺪاوﻧـﺪان ﻫـﻢ او را ﺑـﻪ ﺟـﺮم اﻋﻤﺎل ﺧﻼف و ﮔﺴﺘﺎﺧﻲ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﺪا و ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ؛ ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ اﻫﺎﻟﻲ ﻻﻛﻪدﻣﻮن و آرﻛﺎديﻫﺎ را در روﺳﺘﺎﻫﺎ ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﻛﺮد و ﻫﻨـﻮز ﻫﻢ اﻳﻦ ﺧﻄﺮ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ اﮔﺮ ﺧﺪاﻳﺎن را اﻃﺎﻋﺖ ﻧﻜﻨﻴﻢ ،ﻳﻚ ﺑﺎز ﻣﺎ را دو ﻧﻴﻤﻪ ﺳﺎزﻧﺪ و آنوﻗﺖ ﻣﺎ ﻫﻤﭽﻮن ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻧﻴﻢرخ ﺑﺮﺟـﺴﺘﻪي روي ﺳﻨﮓﻫﺎي ﮔﻮرﻫﺎ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻲ از وﺳﻂ ﺑﻪ دو ﻧﻴﻤﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ ،ﻓﻘﻂ ﻧﻴﻤﻲ از ﭼﻬﺮهﻣﺎن ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﭼﻮبﺧﻂ درآﻳـﻴﻢ .ﺑـﺪﻳﻦﺳـﺒﺐ ﻫـﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﺎﻳﺪ دﻳﮕﺮان را وادار ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﺪاﻳﺎن را اﻃﺎﻋﺖ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ آنﻫﺎ اﺣﺘﺮام ﺑﮕﺬارﻧﺪ و ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎر ﮔﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺎ از اﻳﻦ ﺑﻼ ﻛﻪ ﺗﻬﺪﻳﻤﺎن ﻣـﻲﻛﻨـﺪ، در اﻣﺎن ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ و ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ اروس ،ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ ،ﻣﺎ را رﻫﺒﺮي ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﺮﺳﻴﻢ .ﻫﻴﭻﻛﺲ ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﻓﺮﻣﺎن اروس ﺳﺮﺑﺘﺎﺑﺪ .زﻳـﺮا ﻧﺎﻓﺮﻣـﺎﻧﻲ از او، ﻛﻴﻨﻪي ﺧﺪاﻳﺎن را ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺎ ﺑﺮﻣﻲاﻧﮕﻴﺰاﻧﺪ .اﮔﺮ ﻣﺎ دل ﺻﺎﻓﻲ دارﻳﻢ و دوﺳﺘﻲ اﻳﻦ ﺧﺪاوﻧﺪ را ﺟﻠﺐ ﻛﻨﻴﻢ ،ﻋﺸﻖ ﺣﻘﻴﻘﻲ را ﻛﻪ در روزﮔﺎر ﻣﺎ ﻧﺎدر و ﻛﻢﻳﺎب اﺳﺖ ،ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ آورد .ﻳﻘﻴﻨﺎً رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻌﺎدﺗﻲ ،در روزﮔﺎر ﻣﺎ ﺑﺮاي ﻛﻢﺗﺮ ﻛﺴﻲ ﻣﻘﺪور اﺳﺖ. ﭘﺲ ﺑﺮ ﻣﺎ ﻻزم اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﻠﻮص ﻧﻴﺖ روي ﻧﻴﺎﻳﺶ ﺑﻪ درﮔﺎه ﺧﺪاﻳﺎن آورده ،ﺑﻪ اﻃﺎﻋﺖ از ﻓﺮﻣﺎن ﺳﺮورﻣﺎن ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺸﻖ ﭘﺮدازﻳﻢ .زﻳـﺮا ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻲ و ﺗﻤﺮد از ﺧﺪاﻳﺎن ،ﺑﺮ ﺧﻼف رﺿﺎي اوﺳﺖ و اﻣﻴﺪوار ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺪﻳﻦ ﺣﺴﻦ اﻃﺎﻋﺖ ،ﻧﻴﻤﻪﻫﺎي ﮔـﻢﮔـﺸﺘﻪ و ﻧﺎﺟـﺴﺘﻪي ﺧـﻮد را ﺑﺎزﻳﺎﺑﻴﻢ و اﻳﻦ ﺳﻌﺎدت را ﻧﺼﻴﺐ ﺧﻮد ﺳﺎزﻳﻢ. آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﻫﻢ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺮا ﻣﻮرد رﻳﺸﺨﻨﺪ ﭘﻨﺪارد و ﮔﻤﺎن ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺼﻮد و ﻣﻨﻈﻮر ﻣﻦ ﭘﻮزاﻧﻴﺎس اﺳﺖ و آﮔﺎﺗﻮن ،ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛـﻪ اﻳﻦ دو ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻣﺮداﻧﻪاي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .اﻣﺎ روي ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻦ ﺑﺎ ﻫﻤﻪي ﻣﺮدان و زﻧﺎن اﺳﺖ و اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻋـﺸﻖ ﻧﻬـﺎﻳﻲ و ﻛﺎﻣـﻞ دﺳـﺖ ﻳﺎﺑﻴﻢ و ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﻪ ﺳﺮﺷﺖ اﺻﻠﻲ ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺮدد و ﻣﻌﺸﻮﻗﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ او ﺗﻌﻠﻖ دارد ﺑﻪ دﺳﺖ آورد ،ﻣﻮﺟﺐ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ ﻫﻤﻪي ﻧﻮع ﺑﺸﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. و اﮔﺮ اﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ ،در اﻳﻦ ﺻﻮرت ،ﻣﻘﺼﻮد و ﻫﺪف ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ .ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻌﺸﻮﻗﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﻧﺪﻳـﺸﻪ و ﺟﺎن او ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﺪﻳﺸﻪ و ﺟﺎن ﺧﻮد ﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ و اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺧﺪاوﻧﺪي را ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻌﻤﺖﻫﺎ را در ﻳﺪ ﻗﺪرت اوﺳﺖ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻛﻨﻴﻢ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﻴﺎﻳﺶ ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ ﭘﺮدازﻳﻢ ﻛﻪ ﻧﻴﻜﻮﻳﻲﻫﺎﻳﺶ در ﺣﻖ ﻣﺎ ﺑﻲﭘﺎﻳﺎن اﺳﺖ و راه ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ را در ﻓﺮاروﻳﻤﺎن ﻧﻬـﺎده اﺳـﺖ ﺗـﺎ در زﻧﺪﮔﻲ اﻳﻦ دﻧﻴﺎ ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪ ﺷﻮﻳﻢ و ﺑﻪ رﺳﺘﮕﺎري آﻳﻨﺪه ﻧﻴﺰ اﻣﻴﺪوار .اوﺳﺖ آن ﻛﻪ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺳﻮي ﻧﻴﻤﻪي دﻳﮕﺮﻣﺎن ﺑﺎزﻣﻲﮔﺮداﻧﺪ و رﻫﺒﺮي ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺗﺨﻢ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ اﻣﻴﺪﻫﺎ را ﺑﺮاي آﻳﻨﺪه در دﻟﻤﺎن ﻣﻲﻛﺎرد و ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﻮﻳﺪ ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺧﺪاﻳﺎن را ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﺳﺰاوار اﺳﺖ ﻣﺤﺘﺮم ﺑﺸﻤﺎرﻳﻢ ،ﻣﺎ را ﺑـﻪ اﺻﻞ و ﺳﺮﺷﺖ اوﻟﻲﻣﺎن ﺑﺎزﻣﻲﮔﺮداﻧﺪ و ﺑﻪ ﻣﺎ رﺳﺘﮕﺎري ﻋﻄﺎ ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﺪ. اي آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﻋﺰﻳﺰ ،ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻦ درﺑﺎرهي ﻋﺸﻖ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺷﻨﻴﺪي و ﻣﻀﻤﻮن آن ﺑﺎ آنﭼﻪ ﻛﻪ ﺗﻮ ﮔﻔﺘﻲ ﺑﻪﻛﻠـﻲ ﻓـﺮق ﻣـﻲﻛـﺮد. اﻣﻴﺪوارم ﻛﻪ ﻣﻮرد ﻫﺪف ﺧﺪﻧﮓ اﺳﺘﻬﺰاي ﺗﻮ ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮم و ﻣﺮا ﻣﺴﺨﺮه ﻧﻜﻨﻲ ﺗﺎ ﻣﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺳﺨﻨﺎن دﻳﮕﺮان را ﻫﻢ درﺑـﺎرهي ﻋـﺸﻖ ﺑـﺸﻨﻮﻳﻢ ،ﻳـﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﮕﻮﻳﻢ ،ﺳﺨﻨﺎن دو ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ را ﻫﻢ ﺑﺸﻨﻮﻳﻢ .زﻳﺮا ﺟﺰ ﺳﻘﺮاط و آﮔﺎﺗﻮن ﻛﺲ دﻳﮕﺮي ﻧﻤﺎﻧﺪه اﺳﺖ.
http://www.seapurse.ir
35
ﺿﻴﺎﻓﺖ
آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﮔﻔﺖ :ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮب ،ﺑﺎ دل و ﺟﺎن و ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﻴﻞ و ﻧﻈﺮ ﺗﻮ رﻓﺘﺎر ﻣﻲﻛﻨﻢ .ﭼﻮن واﻗﻌﺎً از ﮔﻔﺘﺎر ﺧﻮش ﺗﻮ ﻟﺬت ﺑﺮدم و اﮔﺮ ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺳﻘﺮاط و آﮔﺎﺗﻮن در ﻫﻨﺮ ﻋﺸﻖ اﺳﺘﺎدﻧﺪ و زﺑﺮدﺳﺖ ،ﻣﻲﺗﺮﺳﻴﺪم ﻛﻪ ﻣﺒﺎدا اﻳﻦ دو در ﺳﺨﻦ راﻧـﺪن ﺑـﻪ رﻧـﺞ و ﺳـﺨﺘﻲ اﻓﺘﻨﺪ و ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭼﻴﺰ ﺗﺎزهاي در اﻳﻦ ﺑﺎره رو ﻛﻨﻨﺪ .اﻣﺎ ﭼﻮن از آنﻫﺎ اﻃﻤﻴﻨﺎن دارم ،ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ درﺑﺎرهي آنﻫﺎ ﻫﻴﭻ ﺗﺮﺳﻲ ﻧﺪارم. در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :اي آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﻋﺰﻳﺰ! ﺗﻮ در ﺧﻮﺷﺎﻣﺪﮔﻮﻳﻲ اﺳﺘﺎد و زﺑﺮدﺳﺘﻲ .اﻣﺎ اﮔﺮ ﺗﻮ اﻛﻨﻮن در آن ﻣﻘﺎﻣﻲ ﺑﻮدي ﻛﻪ ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻢ ،و ﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﮕﻮﻳﻢ ،در ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻦ ﺑﻮدي ،ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻛﻪ آﮔﺎﺗﻮن ﻫﻢ ﺳﺨﻨﺎن ﻧﻐﺰ دﻳﮕﺮي ﺑﻪ آنﭼﻪ ﺷﻨﻴﺪهاﻳﻢ ﻣﻲاﻓﺰود ،ﺑﺪون ﺷﻚ ﺑـﻪ ﺗﺮس ﻣﻲاﻓﺘﺎدي و در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻦ ﺑﺎ ﻧﺎاﻣﻴﺪي و ﻣﺸﻜﻞ روﺑﻪرو ﻣﻲﺷﺪي. آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :اي ﺳﻘﺮاط ،ﺗﻮ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ ﻣﺮا ﻣﻀﻄﺮب و ﻣﺤﺴﻮر ﮔﺮداﻧﻲ ﺗﺎ ﻣﻦ در اﻧﺪﻳﺸﻪي اﻳﻦ ﻛـﻪ ﺣﺎﺿـﺮان از ﻣـﻦ اﻧﺘﻈـﺎر ﺳـﺨﻨﺮاﻧﻲ اﺳﺘﺎداﻧﻪاي دارﻧﺪ ،دﺳﺖ و ﭘﺎي ﺧﻮد را ﮔﻢ ﻛﻨﻢ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ،آنﭼﻪ را ﻫﻢ ﻛﻲ ﻣﻲداﻧﻢ ﭘﺎك ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﻨﻢ. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :اي آﮔﺎﺗﻮن ،ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﺮدهام ﻛﻪ ﭼﻮن آﺛﺎر ﺗﻮ را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲدادﻧﺪ ،ﺗﻮ ﺑﺪون ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﺗﺸﻮﻳﺸﻲ ﺑـﺎ دﻳﮕـﺮ ﺑـﺎزﻳﮕﺮان ﺑـﻪ روي ﺻﺤﻨﻪ آﻣﺪي و در ﺑﺮاﺑﺮ اﻧﺒﻮه ﺟﻤﻌﻴﺖ ،ﺑﺪون ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ اﺿﻄﺮاﺑﻲ ،اﺛﺮ ﺧﻮد را ﻧﻤﺎﻳﺶ دادي .ﺣﺎل در ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﻤﻊ ﻛﻮﭼﻜﻲ از دوﺳـﺘﺎن، ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﻣﺎﻳﻪي اﺿﻄﺮاﺑﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؟! آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :اي ﺳﻘﺮاط ،ﭼﻨﻴﻦ ﻣﭙﻨﺪار ﻛﻪ اﺷﺘﻐﺎل ﺑﻪ ﻓﻦ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺷﻌﻮر ﻣﺮا ﺗﻴﺮه ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺘﻮاﻧﻢ دﻫﺎن ﺑﺎز ﻛﺮدن در ﺣـﻀﻮر ﻋﺪهاي ﻛﻪ ﻫﻤﻪ از ﻧﺨﺒﮕﺎن و اﻫﻞ ﻓﻀﻞ و ﻛﻤﺎﻟﻨﺪ و اﻳﻦ ﺑﻪﻣﺮاﺗﺐ ﺑﺴﻴﺎر دﺷﻮارﺗﺮ از ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﻛﺮدن ﺑﺮاي ﮔﺮوﻫﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ از ﻋﻮاماﻟﻨـﺎس ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :اﻟﺒﺘﻪ ﻛﺎر ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ درﺑﺎرهي ﺗﻮ ﺳﻮء ﻇﻦ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ و اﻃﻤﻴﻨﺎن دارم ﻛﻪ ﺗﻮ درﺑﺎرهي ﻋﻘﻴﺪه و ﺑﺎوري ﻛﻪ اﻫﻞ ﻓﻦ و ﺑﺼﻴﺮت راﺟﻊ ﺑﻪ ﺗﻮ دارﻧﺪ ،ﺑﻪﻣﺮاﺗﺐ ﺑﻴﺶﺗﺮ از ﻋﻘﻴﺪهي ﻋﻮاماﻟﻨﺎﺳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺗﻤﺎﺷﺎي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺗﻮ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ .در ﻧﺘﻴﺠﻪ ،آنﭼﻪ ﺧﻮد ﮔﻔﺘﻲ از ردﻳﻒ از ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان ﻧﻴﺴﺘﻢ و ﻗﺒﻮل دارم ﻛﻪ اﮔﺮ ﺗﻮ در ﺣﻀﻮر اﻓﺮادي ﻛﻪ اﻫﻞ ﻓﻦ و ﺑﺼﻴﺮت ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑـﻮدي ـ ﻧـﻪ اﻣﺜـﺎل ﻣـﺎ و ﮔﺮوه ﻋﻮام و ﺑﻲﺳﻮاد ـ از اﺷﺘﺒﺎه در ﮔﻔﺘﺎر دﭼﺎر ﺷﺮم و ﺧﺠﺎﻟﺖ ﻣﻲﺷﺪي .ﻣﮕﺮ اﻳﻦﻃﻮر ﻧﻴﺴﺖ؟ آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :ﺣﻖ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﺖ. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :اﻣﺎ در ﺣﻀﻮري ﺟﻤﻌﻲ از ﻋﻮاماﻟﻨﺎس ﺗﻮ از ﻛﺎر ﻧﺎﺷﺎﻳﺴﺖ ﺧﺠﻠﺘﻲ ﺑﻪ ﺧﻮد راه ﻧﺨﻮاﻫﻲ داد. در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ،ﻓﺪروس ﺻﺤﺒﺖ آنﻫﺎ را ﻗﻄﻊ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ :آﮔﺎﺗﻮن ﻋﺰﻳﺰ ،اﮔﺮ ﺗـﻮ ﺑـﻪ ﺳـﺆاﻻت ﺳـﻘﺮاط ﺟـﻮاب ﺑـﺪﻫﻲ ،ﺳـﻘﺮاط ﺑـﺪون ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪي ﻣﺎ ،ﺑﻪ ﮔﻔﺖوﮔﻮ اداﻣﻪ ﺧﻮاﻫﺪ داد؛ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً اﮔﺮ ﻃﺮف ﮔﻔﺖوﮔﻮي او ﺟﻮان زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ .ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﺳﻘﺮاط ﻋﻼﻗﻪي زﻳﺎدي دارم .اﻣﺎ اﻛﻨﻮن ﻣﺠﺒﻮرم در اﻧﺪﻳﺸﻪي اﻳﻦ ﺑﺎﺷﻢ ﻛﻪ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺸﻖ را دﻧﺒﺎل ﻛﻨﻴﻢ و ﻫﺮ ﻛﺪام از ﺷﻤﺎ ﺳﺨﻦ ﺧـﻮد را اداﻣﻪ دﻫﻴﺪ. و ﭘﺲ از آن ﻛﻪ ﺷﻤﺎ دو ﻧﻔﺮ ﻧﻴﺰ وﻇﻴﻔﻪي ﺧﻮد را در ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺸﻖ اﻧﺠﺎم دادﻳﺪ ،آنوﻗﺖ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺖوﮔﻮي آزاد ﺧﻮد ﺑﭙﺮدازﻳﺪ. آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :ﻓﺪروس ﻋﺰﻳﺰ! ﺣﻖ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﺖ و ﻣﻦ ﻋﻠﺘﻲ ﻧﻤﻲﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ از اداﻣﻪي ﮔﻔﺘﺎر و ﺳﺨﻦ ﻋﺸﻖ ﺑﺎزﺑﻤﺎﻧﻴﻢ .ﻓﺮﺻـﺖ ﮔﻔـﺖوﮔـﻮي ﺑـﺎ ﺳﻘﺮاط را ﻫﻤﻴﺸﻪ دارم .اﻣﺎ ﻣﻦ ﻣﻘﺪﻣﺘﺎً ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﭼﻨﺪ ﻛﻼﻣﻲ در ﺑﺎب ﺷﻴﻮهي ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﺧﻮد ﺑﮕﻮﻳﻢ و آنﮔﺎه ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع اﺻﻠﻲ ﺳﺨﻦ ﺑﭙﺮدازم. آﻧﺎن ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از ﻣﻦ ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ ،ﺣﻖ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻋﺸﻖ را ادا ﻧﻨﻤﻮده و ﻧﻮع ﺑﺸﺮ را ﺑﻪ ﺷﻤﻮل اﻧﻮاع ﺳﻌﺎدت و ﻋﻨﺎﻳـﺎت ﭘﺮوردﮔـﺎرش ﺗﺒﺮﻳﻚ ﮔﻔﺘﻨﺪ .اﻣﺎ ﻫﻴﭻﻛﺪام از ﻣﻌﺮف ذات ﭘﺮوردﮔﺎر ﺑﺨﺸﻨﺪهي آن ﻧﻌﻤﺖﻫﺎ ﺳﺨﻨﻲ ﻧﮕﻔﺘﻨﺪ .ﭘﺲ ﺳﺰاوار اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ در آﻏـﺎز ﺑـﻪ ﺳـﺘﺎﻳﺶ او ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﺑﻪ ﻧﻌﻤﺖﻫﺎي او ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺎ ارزاﻧﻲ داﺷﺘﻪ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﻢ و آنﮔﺎه ﺑﻪ ﺑﺤﺚ درﺑﺎرهي ﻣﻌﺮﻓﺖ وي ﭘﺮداﺧﺘﻪ و او را ﺑﺴﺘﺎﻳﻴﻢ و ﻋﻨﺎﻳـﺎﺗﺶ را ﺑﺸﻤﺎرﻳﻢ. http://www.seapurse.ir
36
ﺿﻴﺎﻓﺖ
اﮔﺮﭼﻪ ﺧﺪاﻳﺎن ﻫﻤﻪ ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪ و ﺟﺎوﻳﺪاﻧﻨﺪ ،اﻣﺎ اﮔﺮ ﺻﺪاي ﻣﻦ ﺑﻪ اﻋﻼن اﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑـﺰرگ رﺳـﺎ ﺑﺎﺷـﺪ ،ﻣـﻲﮔـﻮﻳﻢ ﻛـﻪ ﺧـﺪاي ﻋـﺸﻖ، ﺳﺰاوارﺗﺮ ،و زﻳﺒﺎﺗﺮ از دﻳﮕﺮ ﺧﺪاﻳﺎن اﺳﺖ .ﭼﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻧﻮرﺳﻴﺪه و ﻧﺎزكﻃﺒﻊ اﺳﺖ و ﺑﺪﻳﻦﺳﺒﺐ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﻛﻬﻨﻪ و ﺳﺎﻟﺨﻮرده ﮔﺮﻳﺰان ﻣﻲﺑﺎﺷـﺪ و ﺑﺮ ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ دﺳﺖ ﻧﻤﻲﺗﻮان ﻳﺎﻓﺖ و ﻋﺸﻖ را ﺑﺎ ﭘﻴﺮي دﺷﻤﻨﻲ اﺳﺖ و ﭘﻴﺮي را ﭘﻴﺶ ﻋﺸﻖ ﺟﺎﻳﻲ ﻧﻴﺴﺖ .اﻣﺎ ﺟﻮاﻧﻲ و ﻋﺸﻖ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ زﻳﺴﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﻣﺼﺪاق ﻣﺜﻞ ﻣﻌﺮوف ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ »ﻫﺮ ﻣﻮﺟﻮدي ﺟﻨﺲ ﺧﻮد را ﻫﻤﭽﻮن ﻛﺎه و ﻛﻬﺮﺑﺎﺳـﺖ« ،آﺷـﻜﺎر ﻣـﻲﺷـﻮد ﻛـﻪ از ﻳـﻚ ﺟﻨﺴﻨﺪ و ﺑﺴﻴﺎري از آنﭼﻪ را ﻛﻪ ﻓﺪروس ﮔﻔﺖ ،ﻣﻲﭘﺬﻳﺮم .اﻣﺎ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﺑـﺎ او ﻣﻮاﻓـﻖ ﻧﻤـﻲﺑﺎﺷـﻢ ﻛـﻪ ﺧـﺪاي ﻋـﺸﻖ ﭘﻴﺮﺗـﺮ و ﻗـﺪﻳﻤﻲرا از ﻛﺮوﻧﻮس و زاﭘﺘﻮس اﺳﺖ .ﺑﻠﻜﻪ ﻋﻘﻴﺪهي ﻣﻦ ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ او ﺟﻮانﺗﺮﻳﻦ ﺧﺪاﻳﺎن اﺳﺖ و ﺟﻮاﻧﻲ او ﭘﺎﻳﻨﺪه و اﺑﺪي اﺳﺖ و آنﻫﻤﻪ ﻛﺎرﻫـﺎي ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ و ﻇﺎﻟﻤﺎﻧﻪاي ﻛﻪ ﻫﺰﻳﻮد و ﭘﺎرﻣﻨﺪﻳﺲ ﺑﻪ ﺧﺪاﻳﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻲدﻫﻨﺪ ،اﮔﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﻌﻠﻮل ﺿﺮورت اﺳﺖ ،ﻧﻪ از ﻋﺸﻖ. اﮔﺮ اروس در آن زﻣﺎن در ﻣﻴﺎن ﺧﺪاﻳﺎن دﻳﮕﺮ ﺑﻮد ،آنﻫﺎ ﺑﻪ زﻧﺠﻴﺮ ﻛﺮدن و ﺑﺮﻳﺪن اﻋﻀﺎي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ و ﺟﻨﮓ و دﻋـﻮا از ﻣﻴـﺎن آنﻫﺎ ﺑﺮﻛﻨﺎر ﻣﻲﺷﺪ و ﺑﻪ ﺟﺎي آن ،ﺧﺪاﻳﺎن ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻔﺎ و دوﺳﺘﻲ ﻣﻲﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ .ﭼﻨﺎنﻛﻪ از ﺑﺮﻛﺖ وﺟﻮد اروس ،اﻣـﺮوزه ﺣـﺎل ﺑـﺮ اﻳـﻦﮔﻮﻧـﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﭘﺲ ﻋﺸﻖ ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﺟﻮان اﺳﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺲ ﻟﻄﻴﻒ و ﻧﺎزكﻃﺒﻊ ﻫﻢ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﺗﻨﻬﺎ ﺷﺎﻋﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫـﻮﻣﺮ ﻣـﻲﺗﻮاﻧـﺴﺖ از ﻋﻬـﺪهي ﺳـﺘﺎﻳﺶ او ﺑﺮآﻳﺪ؛ ﭼﻨﺎنﻛﻪ در وﺻﻒ آﺗﻪ ،ﻛﻪ ﺧﺪاﻳﻲ ﻟﻄﻴﻒ ﺑﻮد و ﭘﺎﻫﺎﻳﻲ ﻟﻄﻴﻒ و ﭘﻮﺳﺘﻲ ﻧﺎزك داﺷﺖ ،ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺮوده اﺳﺖ: ﭘﺎﻫﺎي او ﻟﻄﻴﻒ و ﻧﺎزك اﺳﺖ ﻫﺮﮔﺰ آن را ﺑﺮ روي زﻣﻴﻦ ﻧﻤﻲﮔﺬارد. ﺑﻠﻜﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﺮ ﻓﺮق ﺳﺮ ﻣﺮدﻣﺎن راه ﻣﻲﭘﻮﻳﺪ.
ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪهي ﻣﻦ ،ﺷﺎﻋﺮ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﻌﺮ ﻛﻪ ﭘﺎﻫﺎي دﺧﺘﺮ زﺋﻮس را ﻧﻪ ﺑﺮ روي زﻣﻴﻦ ﺳﻔﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮ ﻓﺮق ﺳﺮ ﻣﺮدﻣﺎن ﺟﺎي ﻣﻲدﻫﺪ ،دﻟﻴـﻞ ﺑـﺴﻴﺎر ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻪ ﻧﺎزﻛﻲ ﭘﺎﻫﺎي او دارد .ﭘﺲ ﺑﮕﺬارﻳﺪ ﺑﺮ ﻟﻄﺎﻓﺖ ﻋﺸﻖ ﻫﻢ دﻻﻳﻠﻲ از اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﻴﺎن ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ .ﭼﻪ ،ﻋﺸﻖ ﺑﺮ زﻣﻴﻦ ﺳﻔﺖ ﮔﺎم ﻧﻤـﻲﮔـﺬارد و ﺳﺮ ﻣﺮدﻣﺎن ﻫﻢ زﻳﺎد ﻧﺮم ﻛﻪ ﺑﺮ آن ﭘﺎي ﮔﺬارد .اﻣﺎ ﭘﺎ ﺑﺮ دل و ﺟﺎن ﻣﺮدﻣﺎن ﻣﻲﮔﺬارد ﻛﻪ ﻟﻄﻴﻒﺗﺮﻳﻦ ﺟﺎيﻫﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﮔﺬرﮔﺎه اروس آنﺟﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺸﻖ ﻣﻨﺰل ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻋﺸﻖ در ﻫﺮ دل و ﻫﺮ ﺟﺎﻳﻲ ﻣﻨﺰل ﻧﻤـﻲﻛﻨـﺪ .ﻋـﺸﻖ ﺑـﺮ دلﻫـﺎي ﺳـﺨﺖ و اﻧﺒﺎﺷـﺘﻪ از ﺧﺸﻮﻧﺖ روي ﺑﺮﻣﻲﺗﺎﺑﺪ و از اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ دلﻫﺎ ﻋﺸﻖ ﮔﺮﻳﺰان اﺳﺖ .اﻣﺎ آنﺟﺎ ﻛﻪ ﭘﺮ از ﻧﺮﻣﻲ و ﻟﻄﺎﻓـﺖ ﺑﺎﺷـﺪ ،ﻣـﺴﻜﻦ ﻣـﻲﮔﺰﻳﻨـﺪ و ﺧﻴﻤـﻪﮔـﺎه ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻲ ﺧﻮﻳﺶ را در آنﺟﺎ ﺑﺮﭘﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺟﺰ ﺑﺎ ﻧﺮمﺗﺮﻳﻦ و ﻧﺎزكﺗﺮﻳﻦ دلﻫﺎ اﻟﻔﺖ ﻧﻤﻲﮔﻴﺮد .زﻳﺮا ﺧﻮد ﻟﻄﻴﻒ و ﻧﺎزﻧﻴﻦ ﻣﻮﺟﻮدي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺪمﻫﺎي ﻧﺮم و ﻧﺎزك ﺧﻮد را ،ﺟﺰ ﺑﺮ ﻟﻄﻴﻒﺗﺮﻳﻦ و دﻗﻴﻖﺗﺮﻳﻦ دلﻫﺎ ﻧﻤﻲﮔﺬارد .ﻋﺸﻖ ﻧﻮﺧﺎﺳﺘﻪﺗﺮ ،ﻟﻄﻴﻒﺗﺮ ،ﻧﺮمﺗﺮ ،و روانﺗﺮﻳﻦ ﺧﺪاﻳﺎن اﺳـﺖ. اﻧﺪاﻣﺶ ﻣﻮزون اﺳﺖ و در رﻓﺘﺎر ﺧﻮد ﻛﺮﺷﻤﻪاي ﺧﺎص دارد و اﮔﺮ ﺟﺰ اﻳﻦ ﻣﻲﺑﻮد ،ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﮔﺮد ﻫﻤﻪﭼﻴـﺰ ﺑﭙﻴﭽـﺪ و در ﺟﻤﻴـﻊ ﻧﻔﻮس ﺟﺎري و روان ﺑﺎﺷﺪ .ﭘﺲ ﻓﻴﻀﺎن و ﺟﺮﻳﺎن و اﻧﺘﻈﺎم ،از ﻃﺒﻴﻌﺖ اوﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻧﺎﻫﻤﻮار و ﻧﺎﻫﻤﮕﻨﻲ را زﺷﺖ و ﻣﺮدود ﻣﻲدارد و ﻫﻤﻴـﺸﻪ در ﻣﻴﺎن ﮔﻞﻫﺎ و ﺷﻜﻮﻓﻪﻫﺎ ﺟﺎي دارد و ﺑﺮ ﮔﺮد ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﻲﮔﺮدد ﻛﻪ ﻧﻜﻬﺖ ﮔﻞﻫﺎي ﻃﺒﻊ اﻳﺸﺎن ﺑﺮ ﻫﺮ ﺳﻮي ﭘﺮاﻛﻨﺪه اﺳﺖ و ﺧـﻮد ﻧﻴـﺰ ،ﺑـﺪﻳﻦ ﺳﺒﺐ زﻳﺒﺎ و ﻟﻄﻴﻒ و ﻧﺎزﻧﻴﻦ اﺳﺖ .ﺑﺎ ﺧﺸﻜﻲ و ﭘﮋﻣﺮدﮔﻲ ﺳﺮ و ﻛﺎر ﻧﺪارد .اﻳﻦ ﺑﻮد آنﭼﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ زﻳﺒـﺎﻳﻲ ﺧـﺪاي ﻋـﺸﻖ )اروس( ﻣـﻲﺗـﻮان ﮔﻔﺖ .اﻛﻨﻮن در ﺧﺼﻮص ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ و ﻓﻀﻴﻠﺖ آن ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﺧﻮاﻫﻢ ﭘﺮداﺧﺖ. از ﻧﻴﻜﻮﺗﺮﻳﻦ ﺻﻔﺎت ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻋﻼﻗﻪاش ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﺪاﻳﺎن و ﺑﺸﺮ ،آزار ﻧﻤﻲرﺳﺎﻧﺪ .اﮔﺮ رﻧﺞ ﺑﺒﺮد ،از دﺳﺖ زور و ﻇﻠﻢ ﻧﻴﺴﺖ .ﭼﻪ ،زورﮔﻮﻳﻲ را در ﻧﺰد او راﻫﻲ ﻧﻴﺴﺖ. از رﻓﺘﺎر ﻗﺴﺎوتﮔﻮﻧﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﺪت ﺑﻴﺰار اﺳﺖ .ﭼﻪ ،ﻫﻤﮕﺎن ﺑﻪ ﺟﺎن و دل ﻣﻄﻴﻊ اوﻳﻨﺪ و آنﺟﺎ ﻛﻪ رﺿﺎ و رﻏﺒـﺖ ﺑﺎﺷـﺪ ،زور و اﺟﺒـﺎر در ﻛﺎر ﻧﻴﺴﺖ و دادﮔﺮي ﺣﻜﻢﻓﺮﻣﺎﺳﺖ و اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪي ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺟﻤﻬﻮرﻳﺖ ﺷﻬﺮ ﻣﺎﺳﺖ ،ﻧﻪ اﺳﺘﺒﺪاد. دﻳﮕﺮ از ﺧﺼﺎﻳﺺ ﻋﺸﻖ ،دادﮔﺴﺘﺮي و ﻋﺪاﻟﺖ اﺳﺖ و ﻣﺮاﻋﺎت ﻛﻤﺎل اﻋﺘﺪال .ﭼﻪ ،اﻋﺘﺪال ﻣﺴﻠﻂ ﺑﻮدن ﺑﺮ آرزوﻫﺎ و ﻫـﻮسﻫـﺎي ﻧﻔـﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ. http://www.seapurse.ir
37
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﻣﻲداﻧﻴﺪ ،ﺗﺴﻠﻂ ﺑﺮ ﺧﻮد ،ﻳﻌﻨﻲ ﺗﺴﻠﻂ ﺑﺮ اﻣﻴﺎل و ﻟﺬتﻫﺎ و ﻫﻴﭻ ﻣﻴﻞ و ﻟﺬﺗﻲ ﻫﻢ ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪﺗﺮ از ﻋﺸﻖ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻋﺸﻖ ﺑﺮ ﻫﻤﻪي آنﻫﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ و آنﻫﺎ زﻳﺮ ﻓﺮﻣﺎن ﻋﺸﻖ ﻗﺮار دارﻧﺪ و ﭼﻮن ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ ،ﻟﺬا ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ ﻗـﺪرت ﭘﻴـﺮوزي ﺑـﺮ ﺧـﻮد را ،ﭘـﺲ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪاﻧﻪ دارا ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. اﻣﺎ در ﺷﺠﺎﻋﺖ ،ﺧﺪاي ﺟﻨﮓ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ و ﺷﺠﺎﻋﺖ ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ )اروس( ﻧﻤﻲرﺳﺪ .زﻳﺮا آرس )ﺧﺪاوﻧﺪ ﺟﻨﮓ( ﺑﺎ ﻫﻤـﻪي ﻗـﺪرت و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ،ﻳﺎراي ﺑﺮاﺑﺮي و ﺣﺮﻳﻒ ﺑﻮدن ﺑﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺸﻖ را ﻧﺪارد .او ﺑﻨﺪه اﺳﺖ و ﻋﺸﻖ ارﺑﺎب ،ﭼﻪ ﻋﺸﻘﻲ ﻛﻪ از آﻓﺮودﻳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ ،او را ﻫﻢ ﺑـﻪ ﺑﻨﺪ ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﻫﻤﻴﺸﻪ ارﺑﺎب از ﺑﻨﺪه ﺗﻮاﻧﺎﺗﺮ اﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺸﻖ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺧﺪاي ﺟﻨـﮓ را در ﺑﻨـﺪ ﻛـﺸﺪ ،از او ﺗﻮاﻧـﺎﺗﺮ اﺳﺖ. درﺑﺎرهي دﻻوري و دادﺧﻮاﻫﻲ و ﺗﺴﻠﻂ ﺑﺮ ﺧﻮد و ﺷﺠﺎﻋﺖ و دﻟﻴﺮي ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺸﻖ ،ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﻧﻤﻲﮔﻮﻳﻢ .اﻣﺎ اﻛﻨﻮن ﺳﺨﻨﻲ ﻫﻢ از ﺧﺮدﻣﻨﺪي و داﻧﺎﻳﻲ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺸﻖ ﺑﺸﻨﻮﻳﺪ. ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس وﻇﻴﻔﻪي ﺧﻮد را ﺑﻬﺘﺮ اﻧﺠﺎم داده ﺑﺎﺷﻢ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺧﺪاوﻧﺪ در ﻫﻨﺮ ﺷﺎﻋﺮي ﭼﻨﺎن اﺳﺘﺎد اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻫﻨﺮ را ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ ﻣﻲآﻣﻮزاﻧﺪ .ﭘﺲ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ ،ﻧﺎﭼﺎر ﺧﻮد ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻋﺮ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺮ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ ﻧﻈﺮ اروس ﺑﺮ او ﺑﻴﺎﻓﺘﺪ ،ﺷﺎﻋﺮ ﻣﻲﺷﻮد؛ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از آن ﺑﺎ ﺧﺪاي ﺷﻌﺮ ﺑﻪﻛﻠﻲ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﻴﻦ را ﻣﺎ دﻟﻴﻞ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻋﺸﻖ در ﻫﻤﻪي ﻫﻨﺮﻫﺎ ﻗﺪرت ﺧﻼﻗﻪ دارد؛ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد ﭼﻴـﺰي ﻧـﺪارد ،ﻧﻤـﻲﺗﻮاﻧـﺪ آن را ﺑـﻪ دﻳﮕﺮي اراﺋﻪ دﻫﺪ .ﻳﺎ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﭼﻴﺰي ﻧﺪاﻧﺪ ،ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ آن را ﺑﻴﺎﻣﻮزاﻧﺪ .ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﻜﺮ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻫﻤﻪي ﺟﺎنداران آﻓﺮﻳﺪهي اوﻳﻨﺪ. از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ،او اﺳﺘﺎد و ﻣﻌﻠﻢ ﻫﻤﻪي ﻫﻨﺮﻫﺎﺳﺖ و ﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ اﺳـﺘﺎدش ﻋـﺸﻖ ﺑﺎﺷـﺪ ،در ﻫﻤـﻪي ﺟﻬـﺎن ﻣـﺸﻬﻮر ﻣﻲﮔﺮدد .اﻣﺎ آن ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﺸﻖ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺑﻤﺎﻧﺪ ،در ﺗﺎرﻳﻜﻲ و ﮔﻤﻨﺎﻣﻲ ﻣﻲاﻓﺘﺪ .اﮔﺮ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان را ﺑﻨﮕﺮﻳﺪ ،ﻣﻲﺑﻴﻨﻴـﺪ ﻛـﻪ از آﻧـﺎن ،ﻛـﺴﺎﻧﻲ ﺑﻠﻨـﺪآوازهﺗـﺮ ﺷﺪهاﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﮔﺮدي ﻣﻜﺘﺐ ﻋﺸﻖ را ﻛﺮدهاﻧﺪ و آن ﻛﺲ ﻛﻪ دﺳﺘﺶ ﺑﻪ داﻣﺎن ﻋﺸﻖ رﺳﻴﺪ ،در ﺗﺎرﻳﻜﻲ و ﮔﻢﻧﺎﻣﻲ ﻓﺮو ﻧﻤﻲﻏﻠﺘﺪ. آﭘﻮﻟﻮن ﻋﻠﻢ ﻃﺐ و ﺗﻴﺮاﻧﺪازي و ﭘﻴﺶﮔﻮﻳﻲ و ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﻲ را از ﻋﺸﻖ آﻣﻮﺧﺖ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻫﻔﺎﺋﻴﺴﻴﺘﻮس ﻫﻨﺮ آﻫﻨﮕﺮي ،آﺗﻨﻪ ﻫﻨـﺮ ﺑﺎﻓﻨـﺪﮔﻲ ،و زﺋﻮس ﺣﻜﻢراﻧﻲ ﺑﺮ ﺧﺪاﻳﺎن و اﻧﺴﺎنﻫﺎ را .ﻫﻤﻪي اﻳﻦﻫﺎ ﺷﺎﮔﺮد ﻣﻜﺘﺐ ﻋﺸﻘﻨﺪ و از اﻳﻦ ﺟﻬﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻮن ﻋﺸﻖ ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ در ﻣﻴﺎن ﺧﺪاﻳﺎن ﺑﻪ وﺟﻮد اﻣﺪ ،ﻛﺎرﺷﺎن ﻧﻈﺎم ﮔﺮﻓﺖ .زﻳﺮا ﻋﺸﻖ ﻫﻤﻴﺸﻪ از ﭘﻠﺸﺘﻲ ﮔﺮﻳﺰان اﺳﺖ و روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋـﺸﻖ ﺑـﻪ زﻳﺒـﺎﻳﻲ ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﭼﻨـﻴﻦ ﻛـﺮد .در روزﮔﺎران ﮔﺬﺷﺘﻪ ،ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ ،از ﺧﺪاﻳﺎن ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﻬﻴﺐ و ﻣﻮﺣﺸﻲ ﺳﺮ ﻣﻲزد .اﻣﺎ ﭼﻮن ﻋﺸﻖ ﺗﺠﻠﻲ ﻳﺎﻓﺖ ،از ﺧﺪاﻳﺎن ﺟﺰ ﻧﻴﻜﻲ و ﺧـﻮﺑﻲ ﭼﻴﺰي ﺳﺮ ﻧﺰد .ﭘﺲ اي ﻓﺪروس ﻋﺰﻳﺰ! ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻋﺸﻖ ﻧﻴﻜﻮﺗﺮﻳﻦ و زﻳﺒﺎﺗﺮﻳﻦ ﺧﺪاﻳﺎن اﺳﺖ و ﻫﺮ ﻧﻴﻜﻲ و زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻲ ،ﺧﻮد از ﻋـﺸﻖ ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ. در اﻧﻴﺠﺎ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ در وﺻﻒ ﻋﺸﻖ ،ﻏﺰﻟﻲ را ﺑﺨﻮاﻧﻢ. آري ،ﻋﺸﻖ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدﻣﺎن ﺻﻠﺢ و آﺷﺘﻲ ﺑﺮﻗﺮار ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﺑﻪ درﻳﺎﻫﺎ ﺳﻜﻮن و آراﻣﺶ ﻣﻲﺑﺨﺸﺪ. و ﻃﻮﻓﺎنﻫﺎي ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ را ﻓﺮو ﻣﻲﻧﺸﺎﻧﺪ. ﺑﻪ رﻧﺠﺒﺮان اﻧﺪوﻫﮕﻴﻦ ﻧﺸﺎط ﻣﻲﺑﺨﺸﺪ و آنﻫﺎ را ﺑﻪ ﺧﻮاب ﺧﻮش ﻓﺮو ﻣﻲﺑﺮد. اوﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ را از ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﻲ رﻫﺎﻳﻲ ﺑﺨﺸﻴﺪ. و ﺳﻴﻨﻪي ﻣﺮدﻣﺎن را از ﻛﻴﻨﻪ ﺑﭙﻴﺮاﺳﺖ و ﺑﻪ ﻣﺤﺒﺖ و دوﺳﺘﻲ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻴﺎراﺳﺖ. اوﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮدﻣﺎن را وا ﻣﻲدارد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻴﺎﻣﻴﺰﻧﺪ و ﺑﻪ ﺧﺪاﻳﺎن ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘﻴﺸﻜﺶ ﻛﻨﻨﺪ. و ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﺸﻦ و ﭘﺎﻳﻜﻮﺑﻲ ﺑﺮﭘﺎ ﺳﺎزﻧﺪ. http://www.seapurse.ir
38
ﺿﻴﺎﻓﺖ
آنﺟﺎ ﻛﻪ او ﻓﺮﻣﺎﻧﺮوا اﺳﺖ ،ادب اﺳﺖ و ﺑﻲادﺑﻲ ﻧﻴﺴﺖ. ﻣﻬﺮورزي ﻫﺴﺖ و ﻛﻴﻦﺳﺘﺎﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ. ﻋﺸﻖ ﺧﻮب رﻓﺘﺎر اﺳﺖ و ﻧﻴﻚﻛﺮدار، ﻣﺎﻳﻪي ﺣﻴﺮت ﺧﺮدﻣﻨﺪان اﺳﺖ و ﺷﮕﻔﺘﻲ دﻳﮕﺮ ﺧﺪاﻳﺎن. آﻧﺎن ﻛﻪ از او ﺑﻲﺑﻬﺮهاﻧﺪ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺶ ﻃﺎﻟﺒﻨﺪ. و آﻧﺎن ﻛﻪ از او ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪﻧﺪ ،ﭼﻮن ﺟﺎن ﮔﺮاﻣﺶ دارﻧﺪ. ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﺶ ﺑﺎ ﺷﻮر و اﺷﺘﻴﺎق در ﭘﻲاش ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ. و آﻧﺎن ﻛﻪ او را ﺟﺴﺘﻪاﻧﺪ ،دﺳﺖ از داﻣﻨﺶ ﺑﺮﻧﻤﻲدارﻧﺪ. او ﭘﺪر ﻓﺮاواﻧﻲ و ﻇﺮاﻓﺖ و زﻳﺒﺎﻳﻲ و آرزوﻫﺎﺳﺖ. و ﻣﺪام در ﭘﻲ ﺧﻮﺑﻲ و رويﮔﺮدان از ﺑﺪيﻫﺎﺳﺖ. در رﻧﺞ و ﺑﻴﻢ و آرزو و اﻣﻴﺪ رﻫﺎﻧﻨﺪه و راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﺑﻬﺘﺮ از او ﻧﻴﺴﺖ. زﻳﻨﺖ ﺧﺪاﻳﺎن و زﻳﺒﺎﺗﺮﻳﻦ و ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ رﻫﺒﺮان اﺳﺖ. ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺮ در ﭘﺎي ﻋﺸﻖ ﺑﮕﺬارد. و او را ﺑﺎ ﻧﻐﻤﻪﻫﺎي ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻛﻨﺪ. و ﺳﺮود او را ﻛﻪ: ﻣﺮدﻣﺎن و ﺧﺪاﻳﺎن را ﺷﻴﻔﺘﻪي ﺧﻮد ﻣﻲﺳﺎزد ،ﺑﺴﺮاﻳﺪ.
ﺳﺨﻦ ﻛﻮﺗﺎه ،اي ﻓﺪروس ﻋﺰﻳﺰ! اﻳﻦ اﺳﺖ آنﭼﻪ از ﻋﻬﺪهي ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻣﻦ در وﺻﻒ و ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻋﺸﻖ ﺑﺮﻣﻲآﻳﺪ. )آري( ،ﻋﺸﻖ ﭘﺪر اﻣﻨﻴﺖ ،ﻣﻼﻃﻔﺖ ،ﻧﺎزﻛﻲ ،ﻧﺮﻣﻲ ،ﺷﺎدي ،و رﻏﺒﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺪو ،ﺧﻴﺮات ﻋﺰت و ﻫﻤﻪي ﺑﺪيﻫﺎ ذﻟﺖ و زوال ﻳﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ. اوﺳﺖ ﻣﺮﺷﺪ ﺑﺎاﻓﺘﺨﺎر ﻋﻘﻮل ،و ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ داﻓﻊ ﺷﺮور ،ﻧﻴﻜﻮﺗﺮ ﻧﮕﻬﺒﺎن ﻧﺎﺑﻬﻨﮕﺎم رﻧﺞﻫﺎ و ﺗﺮسﻫﺎ و ﺷﻮتﻫﺎ و زﻳﻨـﺖ ﻫﻤـﻪﭼﻴـﺰ ،ﻓﺮﻣـﺎﻧﺮواي ﻣﻄﻠﻖ ﺑﺮ ﻫﻤﻪﭼﻴﺰ ،ﻣﻮﺟﻮدي روﺣﺎﻧﻲ و اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ و ﺳﺰاوار اﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﺮ آدﻣﻲ ﺑﻪ ﺳﺘﺎﻳﺶ و ﺛﻨﺎﻳﺶ ﭘﺮداﺧﺘـﻪ ،ﺑـﺪو ﻧـﺼﻴﺐ و ﺑﻬـﺮهي ﺧـﻮد را از اﻧﺘﻈﺎم و اﻧﺴﺠﺎم اﻟﻬﻲ و ﻣﺴﺮت ﺑﻪ ﻣﻮﺟﻮدات زﻧﺪه و آﺳﺎﻳﺶ ﺧﻮاﻃﺮ ﺧﺴﺘﻪ و ﻣﺪارك ﻓﺮﺳﻮده ﺑﻪ ﻧﺰد ﺧﺪاﻳﺎن دﻳﮕﺮ و ﺗﻤﺎم ﻣﺮدﻣﺎن درﻳﺎﺑﺪ .اﻳﻦ اﺳﺖ آنﭼﻪ ﻛﻪ ﻣﻦ ،ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ را ﺑﺪان ﻣﻲﺳﺘﺎﻳﻢ. آرﻳﺴﺘﻮدﻣﻮس ﮔﻔﺖ :ﭼﻮن ﺳﺨﻦ آﮔﺎﺗﻮن ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ ،ﻓﺮﻳﺎد ﺷﺎدي و ﺗﻤﺠﻴﺪ از ﺣﺎﺿﺮان ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﻫﻤﻪ زﺑﺎن ﺑـﻪ ﺗﻤﺠﻴـﺪ و ﺗﺤـﺴﻴﻦ ﺳﺨﻦ و زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺑﻴﺎن اﻳﻦ ﺟﻮان ﺧﻮشﻛﻼم ﻛﻪ در ﺧﻮر ﺧﻮد و ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺸﻖ ﺑﻮد ،ﮔﺸﻮدﻧﺪ. آنﮔﺎه ﺳﻘﺮاط ﺑﺰرگ ﭘﺲ از ﻣﺒﺎﺣﺜﻪي ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﺎ آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﮔﻔﺖ :اي ﭘـﺴﺮ اﻛﻮﻣﻨـﻮس ،ﺑـﺎز ﻫـﻢ ﺑـﺎور داري ﻛـﻪ ﻣـﻦ ﺑـﻲﺳـﺒﺐ ﻣﻲﺗﺮﺳﻴﺪم و ﭘﻴﺶﮔﻮﻳﻲ ﻣﻦ درﺳﺖ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ آﮔﺎﺗﻮن ﻧﻄﻖ ﺷﮕﻔﺖاﻧﮕﻴﺰي ﺑﻴﺎن ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﻣﺮا در ﺗﻨﮕﻨﺎ ﺧﻮاﻫﺪ اﻧﺪاﺧﺖ؟ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﭘﺲ از او ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺳﺨﻨﺎﻧﻢ رﻧﮓ و ﺟﻠﻮهاي ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ. آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﮔﻔﺖ :ﭘﻴﺶﮔﻮﻳﻲ ﺗﻮ در آن ﺑﺨﺶ ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺳﺨﻨﻮري آﮔﺎﺗﻮن ﺑﻮد ،واﻗﻌﺎً درﺳﺖ ﺑﻮد .اﻣﺎ ﺑﺨـﺶ دﻳﮕـﺮ را ـ ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺗﻮ ﺑﻪ ﺗﻨﮕﻨﺎ ﺧﻮاﻫﻲ اﻓﺘﺎد ـ ﺑﺎور ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﻛﺮد. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :اي رﻓﻴﻖ ،ﭘﺲ از ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻄﻘﻲ ،ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﺼﺎﺣﺖ و زﻳﺒﺎﻳﻲ ،ﭼﮕﻮﻧﻪ در ﺗﻨﮕﻨﺎ ﻧﺒﺎﺷﻢ .ﻓﺼﺎﺣﺖ ﻛﻼم و ﺑﻪوﻳﮋه آن ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ ،ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺒﺎ و ﺷﮕﻔﺖاﻧﮕﻴﺰ ﺑﻮد .وﻗﺘﻲ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي ﺑﺎ آن ،ﺑﻴﺎن ﻧﺎﻣﻔﻬﻮم و ﻧﺎﺗﻮان ﺧﻮد را در ﻧﻈـﺮ ﻣـﻲﮔﻴـﺮم ،ﺷﺮﻣـﺴﺎر ﻣﻲﺷﻮم و دﻟﻢ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ از اﻳﻦﺟﺎ ﺑﮕﺮﻳﺰم .ﭼﻪ ﻣﻲداﻧﻢ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﭼﻴﺰي ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ در ﻓﺼﺎﺣﺖ و ﺑﻼﻏﺖ ﺑﻪ ﭘﺎي ﺳﺨﻨﻮري آﮔﺎﺗﻮن ﺑﺮﺳﺪ .و ﻓﺼﺎﺣﺖ و ﺑﻼﻏﺖ آﮔﺎﺗﻮن ﻣﺮا ﺑﻪ ﻳﺎد ﮔﺮﮔﻴﺎس 1اﻧﺪاﺧﺖ. 1ﮔﺮﮔﻴﺎس ،از ﺳﺨﻨﻮران ﻣﻌﺮوف و ﻣﺸﻬﻮر ﺳﻮﻓﺴﻄﺎﻳﻲ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺳﻘﺮاط اﺳﺖ. http://www.seapurse.ir
39
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﻓﺼﺎﺣﺖ ﺳﺨﻨﻮري او ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺳﺨﻨﻮري ﮔﺮﮔﻴﺎس اﺳﺖ .ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪي ﻫﻮﻣﺮ ،ﻣﺮا ﺑﻪ ﺳﻨﮓ ﻣﺒﺪل ﺳﺎزد و ادﻋـﺎ ﻛﺮدم ﻛﻪ ﻣﻦ ﻧﻴﺰ در ﻫﻨﺮ ﻋﺸﻖ ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮم و ﺣﺎل آن ﻛﻪ در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﻴﭻ ﻧﻤﻲداﻧﻢ و ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻴـﺰي را وﺻـﻒ ﻛـﺮد .ﺣـﺎل ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ ﺑﺲ ﻧﺎداﻧﻲ ﻧﻤﻮدم ﻛﻪ دﻋﻮت ﺷﻤﺎ را اﺟﺎﺑﺖ ﻛﺮدم ﺗﺎ درﺑﺎرهي ﻋﺸﻖ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﻛﻨﻢ. ﻣﻦ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﻧﺎدان و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻢ در وﺻﻒ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﻢ .ﭼﻮن ﻣﻦ ﺳﺎدهدل ﮔﻤﺎن ﻛﺮده ﺑﻮدم ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮر از وﺻﻒ ﭼﻴﺰي، ﺑﻴﺎن ﺣﻘﻴﻘﺖ آن ﭼﻴﺰ اﺳﺖ و ﺑﺮاي ﺑﻴﺎن ﺣﻘﻴﻘﺘﻒ ﺳﺨﻨﺮان ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ و ﺳﭙﺲ آن را ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﻴﺎن ﻧﻤﺎﻳﺪ .ﭘـﻴﺶ از اﻳﻦ ،ﺑﺮ ﺧﻮد ﻣﻐﺮور ﺑﻮدم و ﺑﺎور داﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻢ ﭼﻴﺰﻫﺎ را وﺻﻒ ﻛﻨﻢ و ﻣﻲﭘﻨﺪاﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻢ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﻢ .ﺣﺎل ﻣﻲﻓﻬﻤﻢ ﻛﻪ در اﺷـﺘﺒﺎه ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻮدم .ﺑﻪ ﮔﻤﺎﻧﻢ ﺑﺮاي وﺻﻒ ﭼﻴﺰي ،ﺑﺎﻳﺪ اﺑﺘﺪا ﻫﻤﻪي ﺧﻮﺑﻲﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﺑﺮ ذﻫﻦ ﺧﻄﻮر ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺑﻪ آن ﺷـﻲء ﻧـﺴﺒﺖ داد؛ ﺧـﻮاه درﺳـﺖ ﺑﺎﺷﺪ و ﺧﻮاه ﻧﺎدرﺳﺖ .ﺣﻘﻴﻘﺖ داﺷﺘﻦ آنﭼﻪ را ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ،ﺑﻲاﻫﻤﻴﺖ اﺳﺖ .ﻇﺎﻫﺮاً ﻣﺜﻞ اﻳﻦ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد اول اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ در واﻗﻊ ﻫﺮ ﻛـﺪام از ﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺸﻖ ﺗﻈﺎﻫﺮ ﻛﻨﺪ ،ﺑﺪون اﻳﻦ ﻛﻪ از روي ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ ﺳﺘﺎﻳﺶ او ﭘﺮدازد .و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﺷﻤﺎ ﻫﺮ ﺻﻔﺖ ﺧﻮﺑﻲ را ﻛـﻪ در ﻧﻈﺮ آوردﻳﺪ ،در ﻳﻚ ﺟﺎ ﮔﺮد ﻧﻤﻮده و ﻫﻤﻪي آنﻫﺎ را ﺑﻪ ﻋﺸﻖ و ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ ﻧﺴﺒﺖ دادﻳﺪ و ﺑﻴﺎن داﺷﺘﻴﺪ ﻛﻪ او اﻳﻦﻃـﻮر و آنﻃـﻮر اﺳـﺖ .او ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ و ﭼﻨﺎن اﺳﺖ و آﺛﺎر ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ را ﻫﻢ ﺑﻪ او ﻧﺴﺒﺖ دادﻳﺪ ﺗﺎ او را ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺶﺗﺮ ،زﻳﺒﺎﺗﺮ ،و ﻋﺎﻟﻲﺗﺮ آﺷﻜﺎر ﺳﺎزﻳﺪ؛ ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻓﻘﻂ و ﻓﻘـﻂ در ﻧﻈﺮ آن دﺳﺘﻪ از ااﻓﺮادي ﻛﻪ او را ﻧﻤﻲﺷﻨﺎﺳﻨﺪ .زﻳﺮا آﻧﺎن ﻛﻪ او را ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻨﺪ ،ﺳـﺨﻨﺎن ﻣﺒﺎﻟﻐـﻪآﻣﻴـﺰ ﺷـﻤﺎ را ﻧﺨﻮاﻫﻨـﺪ ﭘـﺬﻳﺮﻓﺖ .ﺑـﻪراﺳـﺘﻲ ﺳﺘﺎﻳﺶﻫﺎي ﺷﻤﺎ درﺑﺎرهي ﻋﺸﻖ ،رﻧﺠﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﻮد ﻫﻤﻮار ﺳﺎﺧﺘﻴﺪ .اﻣﺎ در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل زﻳﺒﺎ و ﺷﮕﻔﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﻮد .ﻣﻦ ﺑـﻲ آن ﻛـﻪ از اﺳـﺘﺎدي و ﻣﻬﺎرت ﺷﻤﺎ در ﺑﻴﺎن اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻢ ،وﻋﺪه داده ﺑﻮدم ﻛﻪ ﭼﻮن ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ رﺳﻴﺪ ،ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ﭼﻮن ﺷﻤﺎ ﻋﺸﻖ را ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻛﻨﻢ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ وﻋﺪهاي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ داده ﺑﻮد ،زﺑﺎﻧﻲ ﺑﻮد ،ﻧﻪ ﻗﻠﺒﻲ. و اﻛﻨﻮن ﻣﻦ از آن وﻋﺪه ﺻﺮفﻧﻈﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ .زﻳﺮا ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺨﻨﺎن ﺷﻤﺎ ،از ﻋﻬﺪهي ﻣﻦ ﺑﺮﻧﻤﻲآﻳﺪ .اﻣـﺎ ﻣـﻦ ﺣﺎﺿـﺮم ﻛـﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ را ﺑﺮ ﺷﻤﺎ آﺷﻜﺎر ﺳﺎزم؛ ﻟﻴﻜﻦ ﺑﻪ راه و ﺷﻴﻮهي ﺧﻮدم ،ﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﻚ و ﺳﻴﺎق ﺷﻤﺎ .ﭼﻪ ،ﺑﻌﺪ از ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲﻫﺎي ﺷﻤﺎ ،اﮔﺮ ﻣﻦ ﻫـﻢ ﺑﺨـﻮاﻫﻢ ﻧﻄﻘﻲ را ﺑﻪ ﺷﻴﻮهي ﺷﻤﺎ آﻏﺎز ﻛﻨﻢ ،ﺧﻮدم را ﻣﻮرد ﻣﻀﺤﻜﻪ ﻗﺮار دادهام. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اي ﻓﺪروس ﻋﺰﻳﺰ ،اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻛﻦ و ﺑﺒﻴﻦ ﻛﻪ آﻳﺎ ﭼﻨﺎن ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﻦ اﺳﺖ ،ﺑﻪ ﻛﺎرت ﻣﻲآﻳﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ!؟ ﻳﻌﻨﻲ آﻳﺎ ﺣﺎﺿـﺮي ﺣﻘﺎﻳﻖ را درﺑﺎرهي ﻋﺸﻖ ﺑﺸﻨﻮي ،آن ﻫﻢ ﺑﺎ ﻋﺒﺎرات و ﻛﻠﻤﺎﺗﻲ ﺳﺎده ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟ ﻧﻈﺮ ﺗﻮ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﭼﻴﺴﺖ؟ آرﻳﺴﺘﻮدﻣﻮس ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻓﺪروس و دﻳﮕﺮان از او ﺧﻮاﻫﺶ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ او ﺑﻪ روش ﻫﻤﻴﺸﮕﻲ ﺧﻮد ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﺪ. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :ﻓﺪروس ﻋﺰﻳﺰ! ﭘﺲ اﺟﺎزه ﺑﺪه در آﻏﺎز ،ﭼﻨﺪ ﺳﺆاﻟﻲ از آﮔﺎﺗﻮن ﺑﻜﻨﻢ ﺗﺎ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ را ﻛﻪ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل اوﺳﺖ ،اﺳﺎس ﺳﺨﻦ ﺧـﻮد ﻗﺮار دﻫﻢ .ﻓﺪروس ﮔﻔﺖ :ﻫﺮ ﺳﺆاﻟﻲ داري ﺑﭙﺮس. ﭘﺲ ﺳﻘﺮاط ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ آﻏﺎز ﻛﺮد: آﮔﺎﺗﻮن ﻋﺰﻳﺰ! ﺗﻮ ﺳﺨﻦ ﺧﻮد را ﺑﺴﻴﺎر ﻧﻴﻜﻮ آﻏﺎز ﻛﺮدي ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻲ اول ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮد ﻋﺸﻖ را ﭼﻨﺎنﻛﻪ واﻗﻌﺎً ﻫـﺴﺖ ﻧـﺸﺎن دﻫـﻴﻢ و آنﮔـﺎه ﺑـﻪ وﺻﻒ آﺛﺎر او ﺑﭙﺮدازﻳﻢ .اﻳﻦ ﻃﺮح آﻏﺎز ﻣﻄﻠﺐ را ﻣﻦ ﻛﺎﻣﻼً ﻣﻲﭘﺴﻨﺪم و ﭼﻮن ﺗﻮ از ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻋﺸﻖ ﺑﺎ اﻳﻦ زﻳﺒﺎﻳﻲ و آراﺳﺘﮕﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدي ،آﻳﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از ﺗﻮ ﺳﺆال ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻫﺪف و ﻣﻘﺼﻮدت از ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻋﺸﻖ ،ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻳﺎ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻫﻴﭻﭼﻴﺰ؟ ﺑﮕﺬار ﻣﻨﻈﻮرم را ﺑﻬﺘـﺮ ﺑﻴـﺎن ﻛﻨﻢ .ﻣﻨﻈﻮر ﻣﻦ از اﻳﻦ ﺳﺆال اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻋﺸﻖ ،ﻋﺸﻖ ﻳﻚ ﭘﺪر و ﻳﺎ ﻋﺸﻖ ﻳﻚ ﻣﺎدر اﺳﺖ و ﻳﺎ ﻫﻴﭻﻛﺪام .زﻳـﺮا اﻟﺒﺘـﻪ ﻣـﻀﺤﻚ ﺑـﻮد اﮔـﺮ ﻣﻲﭘﺮﺳﻴﺪم ﻛﻪ آﻳﺎ اروس ﻋﺸﻖ ﻳﻚ ﭘﺪر اﺳﺖ ﻳﺎ ﻋﺸﻖ ﻳﻚ ﻣﺎدر ،ﻳﺎ ﻧﻪ .ﺑﻠﻜﻪ ﺳﺆال ﻣﺮا ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦﻃﻮر ﺑﻔﻬﻤﻲ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﻦ ﺳﺆاﻟﻲ درﺑـﺎرهي ﻋـﺸﻖ ﻣﻲﻛﺮدم ،آن را درﺑﺎرهي ﻛﻠﻤﻪي ﭘﺪر ﻣﻲﻛﺮدم و از ﺗﻮ ﻣﻲﭘﺮﺳﻴﺪم ﻛﻪ آﻳﺎ ﭘﺪر ،ﭘﺪر ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ .ﻻﺑﺪ ﺗﻮ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲدادي اﻟﺒﺘﻪ ﭘـﺪر ،ﻫﻤﻴـﺸﻪ ﭘﺪر ﻳﻚ ﭘﺴﺮ اﺳﺖ ﻳﺎ ﭘﺪر ﻳﻚ دﺧﺘﺮ .ﻣﮕﺮ ﺗﻮ ﻏﻴﺮ از اﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲدادي؟ و اﻳﻦ ﺟﻮاب درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ! آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :آري ،ﻛﺎﻣﻼً درﺳﺖ اﺳﺖ. http://www.seapurse.ir
40
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :آﻳﺎ در ﻣﻮرد ﻣﺎدر ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ را ﻣﻲدادي؟ آﮔﺎﺗﻮن ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻛﺮد. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮب ،اﻛﻨﻮن ﺳﺆال دﻳﮕﺮي ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﻣﻨﻈﻮرم را ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻔﻬﻤﻲ .آﻳﺎ ﻳﻚ ﺑـﺮادر ﻫﻤﻴـﺸﻪ ﺑـﺮادر ﻛـﺴﻲ اﺳـﺖ ﻳـﺎ ﺑـﺮادر ﻫﻴﭻﻛﺲ؟ آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :آري ،ﺑﺮادر ﻛﺴﻲ اﺳﺖ. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺮادر ﺑﺮادر ،ﻳﺎ ﺑﺮادر ﺧﻮاﻫﺮي اﺳﺖ. آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :آري. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :ﺣﺎل ﺑﺎزﮔﺮدﻳﻢ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﻋﺸﻖ .آﻳﺎ ﻋﺸﻖ ،ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟ آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :اﻟﺒﺘﻪ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﭼﻴﺰي. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :ﺧﻮب ،اﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ را ﻛﻪ دادي ،ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎش و ﺣﺎل ﺑﮕﻮ ﺑﺒﻴﻨﻢ ،آﻳﺎ ﻋﺸﻖ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻲ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ،ﺧﻮاﻫﺎن آن ﭼﻴﺰ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟ آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :اﻟﺒﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺎن آن اﺳﺖ. ﺳﻘﺮاط ﭘﺮﺳﻴﺪ :آﻳﺎ ﻋﺸﻖ ،آنﭼﻪ را ﻛﻪ ﻃﻠﺐ ﻣﻲﻛﻨﺪ دارد ﻳﺎ ﻧﺪارد؟ ﻳﻌﻨﻲ وﻗﺘﻲ ﻃﺎﻟﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ آن را ﻧﺪارد ،ﻳﺎ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ آن را دارد؟ آﮔﺎﺗﻮن ﭘﺎﺳﺦ داد :ﻇﺎﻫﺮاً وﻗﺘﻲ ﻛﻪ آن را ﻧﺪارد. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :آﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي »ﻇﺎﻫﺮاً« ﺑﮕﻮﻳﻲ »ﺣﻘﻴﻘﺘﺎً«؟ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﺧﻮاﻫﺎن ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻛﻪ آن را ﻧﺪارد .اﮔﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺧﻮاﺳﺘﻦ و ﻃﻠﺐ ﻛﺮدن آن ﻣﻌﻨﻲ و ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ ﻧﺪارد .اﻳﻦ ﻫﻤﻴﺸﻪ و در ﻫﻤﻪﺟﺎ ،ﻳﻘﻴﻨﺎً درﺳﺖ اﺳﺖ .ﻧﻈﺮ ﺗﻮ ﭼﻴﺴﺖ؟ آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮب ،ﭘﺲ ﺑﮕﻮ ﺑﺒﻴﻨﻢ آﻳﺎ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﺳﺖ و ﻣﻬﺘﺮ ،در ﺟﺴﺖوﺟﻮي ﻣﻬﺘﺮي و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﻳﺎ ﻧﻴﺴﺖ؟! آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪاي ﻛﻪ از اﺳﺘﺪﻻل ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ،ﻫﺮﮔﺰ! ﭼﻮن وﻗﺘﻲ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﭼﻴـﺰي را دارد ،دﻳﮕـﺮ ﻣﺤﺘـﺎج و ﻧﻴﺎزﻣﻨـﺪ آن ﭼﻴـﺰ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ آن را ﺑﺨﻮاﻫﺪ. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :درﺳﺖ اﺳﺖ .زﻳﺮا ﻛﺴﻲ ﻛﻪ آن ﻓﻀﺎﺋﻞ را داراﺳﺖ ،ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻛﻪ آنﻫﺎ را ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .اﻣﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﺴﻲ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﮔـﺎﻫﻲ اوﻗﺎت اﻓﺮادي ﻛﻪ اﻳﻦ ﭼﻴﺰﻫﺎ را دارﻧﺪ ،در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺧﻮاﻫﺎن ﻫﻤﺎن ﭼﻴﺰﻫﺎ ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺮاي رﻓﻊ اﻳﻦ اﺷﺘﺒﺎه ،ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦﻃﻮر ﭘﺎﺳﺦ داد ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﻢ ﻛﺴﻲ ﭼﻴﺰي را دارد ،ﻣﻌﻨﻲ اﻳﻦ ﺳﺨﻦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آن ﻛﺲ اﻳﻦ ﭼﻴﺰ را در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ دارد .اﻣﺎ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻛـﺴﻲ ﻣـﻲﮔﻮﻳـﺪ ﻣـﻦ ﺳﺎﻟﻢ ﻫﺴﺘﻢ و آرزو ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺎﺷﻢ و ﻳﺎ ﻣﻦ ﺗﻮانﮔﺮ ﻫﺴﺘﻢ و ﻣﺎﻳﻠﻢ ﺗﻮانﮔﺮ ﺑﺎﺷﻢ ،ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻴﺰي را ﻛﻪ دارم ،ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻢ ،ﺑﺎﻳـﺪ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﺗﻮ ﻛﻪ داراي ﺗﻨﺪرﺳﺘﻲ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻲ ،ﺧﻮاﻫﺎن آﻧﻲ ﻛﻪ در آﻳﻨﺪه ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﭼﻴﺰﻫﺎ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻲ .زﻳﺮا در اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﺧـﻮاهﻧـﺎﺧﻮاه آن ﭼﻴﺰﻫﺎ را داري .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺧﻮب ﺑﻴﺎﻧﺪﻳﺶ .آﻳﺎ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻮ ﻏﻴﺮ از اﻳﻦﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ ﺑﮕﻮﻳﻲ؟ ﻳﻌﻨﻲ آن ﭼﻴـﺰي ﻛـﻪ ﻣـﻦ ﻫـﻢاﻛﻨـﻮن دارم ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ در آﻳﻨﺪه ﻧﻴﺰ آنﻫﺎ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ .ﻧﻈﺮ ﺗﻮ ﭼﻴﺴﺖ؟ آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻣﻲﻛﻨﻢ.
http://www.seapurse.ir
41
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ آن ﻛﻪ آرزو دارد آنﭼﻪ را ﻛﻪ اﻛﻨﻮن دارد ،در آﻳﻨﺪه ﻧﻴﺰ آنﻫﺎ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻳﻌﻨﻲ آرزوي ﭼﻴﺰي را دارد ﻛﻪ اﻛﻨـﻮن ﻓﺎﻗﺪ آن اﺳﺖ. آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :ﻛﺎﻣﻼً ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :ﭘﺲ ﻫﺮ ﻛﺲ آرزوﻳﻲ ﭼﻨﻴﻦ داﺷﺖ ،آرزوي ﭼﻴﺰي را دارد ﻛﻪ در آﻳﻨﺪه اﺳﺖ ،ﻧﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ،و او اﻛﻨﻮن آن را ﻧﺪارد و ﻳﺎ آن ﭼﻴﺰ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻴﺴﺖ .ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﻮاﻫﺶ و ﻳﺎ آرزوي ﻣﺎ ﺑﻪ آنﻫﺎ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد ،ﻫﻤﻪ از اﻳﻦ ﻧﻮﻋﻨﺪ. آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :درﺳﺖ اﺳﺖ. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮب ،ﺣﺎﻻ ﺑﺮﮔﺮدﻳﻢ ﺑﻪ اﺻﻞ ﻣﻮﺿﻮع .ﻋﺸﻖ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﭼﻴﺰي ﺗﻌﻠﻖ دارد ﻛﻪ ﻓﺎﻗﺪ آن اﺳﺖ .ﻋﺸﻖ ﭼﻴﺰي را ﻣﻲﺟﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺳﻮاي ﺧﻮدش و دور از ﺧﻮدش ﺑﻮده و ﻫﻨﻮزش ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﻴﺎورده اﺳﺖ. آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :اﻟﺒﺘﻪ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :اﻛﻨﻮن ﺑﻪ ﻳﺎد آور ﻛﻪ در ﺿﻤﻦ ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد ،ﭼﻪ ﻧﺴﺒﺘﻲ را ﺑﻪ ﻋﺸﻖ دادي ،ﻳﺎ اﮔﺮ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﺎﺷﻲ ﻣﻦ ﻣﻲﺗـﻮاﻧﻢ آن را ﺑـﻪ ﻳـﺎدت ﺑﻴﺎورم .ﺑﻠﻪ؛ ﺗﻮ در ﺿﻤﻦ ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد ﮔﻔﺘﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻪي اﻣﻮر ﺧﺪاﻳﺎن در ﺳﺎﻳﻪي ﻋﺸﻖ ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺳﺮ و ﺳﺎﻣﺎن ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ .زﻳﺮا ﻋﺸﻖ ﺑﻪ زﺷﺘﻲ اﺻﻼً وﺟﻮد ﻧﺪارد .آﻳﺎ ﺳﺨﻨﺎن ﺗﻮ ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﻧﺒﻮد؟! ﻳﻌﻨﻲ ﻋﺸﻖ ،ﺧﻮاﺳﺘﻦ ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﭼﻮن ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻋﺸﻖ در ﭘﻲ زﻳﺒﺎﻳﻲ اﺳﺖ، ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺟﻤﺎل و زﻳﺒﺎﻳﻲ را ﻧﺪاﺷﺘﻪ ،ﺗﺎ ﺧﻮاﺳﺘﺎر آن ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻨﺎ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻗﺎﻋﺪه ،آﻳﺎ ﻋﺸﻖ را ﻣﻲﺗﻮان زﻳﺒﺎ ﺧﻮاﻧﺪ؟ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ از اﺗﺼﺎف ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪ ﻧﻴﺴﺖ؟ آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :آري ،ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :آﮔﺎﺗﻮن ﻋﺰﻳﺰ! ﺣﺎل ﻛﻪ از ﻃﺮﻓﻲ ﺗﺎ اﻳﻦﺟﺎ را ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻛﺮدي و از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ،ﻋﺸﻖ را اﻓﻀﻞ ﻧﻴﻜﻲﻫـﺎ ﺧﻮاﻧـﺪي و ﻧﻴـﺰ ﻫـﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺧﻴﺮ و ﻧﻴﻜﻲ را ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ زﻳﺒﺎ ﺷﻤﺮدي ،ﭘﺲ ﭼﻨﺎنﻛﻪ داﻧﺴﺘﻴﻢ ،ﻋﺸﻖ ﺧﻮاﺳﺘﺎر زﻳﺒﺎﻳﻲ اﺳﺖ و از آن ﺑﻬﺮهﻣﻨـﺪ ﻧﻴـﺴﺖ .در ﻧﺘﻴﺠـﻪ ،ﺑـﻪ ﺧﻴـﺮ و ﻧﻴﻜﻲ ﻫﻢ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ اﺳﺖ و ﺑﺎﻃﺒﻊ ﻓﺎﻗﺪ آن اﺳﺖ .ﭘﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪ زﻳﺒﺎ و ﻧﻴﻚ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻮد؟ آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :ﺣﻖ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﺖ. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :ﭘﺲ در اﻳﻦ ﺻﻮرت ،آﻳﺎ ﺑﺎز ﻫﻢ ادﻋﺎ ﺧﻮاﻫﻲ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻋﺸﻖ زﻳﺒﺎﺳﺖ؟ آﮔﺎﺗﻮن ﭘﺎﺳﺦ داد :اي ﺳﻘﺮاط ﻋﺰﻳﺰ! ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ اﺻﻼً ﻧﻤﻲﻓﻬﻤﻴﺪم ﻛﻪ دارم ﭼﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ! ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :ﺗﻮ ﺳﺨﻨﺎن ﻧﻐﺰ و زﻳﺒﺎﻳﻲ را ﺑﻴﺎن ﻛﺮدي .اﻣﺎ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ از ﺗﻮ ﺳﺆاﻟﻲ ﺑﻜﻨﻢ .آﻳﺎ ﺧﻮﺑﻲ و زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻳﻜﻲ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟! آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :ﭼﺮا؟ ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :اﮔﺮ ﻋﺸﻖ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ زﻳﺒﺎﻳﻲ اﺳﺖ و زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻫﻤﺎن ﺧﻮﺑﻲ اﺳﺖ ،ﭘﺲ ﻋﺸﻖ ﻣﺤﺘﺎج ﺧﻮﺑﻲ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ؟ آﮔﺎﺗﻮن ﮔﻔﺖ :ﺳﻘﺮاط ،ﻣﻦ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻢ ﺗﻮ را ﻣﺠﺎب ﻛﻨﻢ. ﺳﻘﺮاط ﺟﻮاب داد :ﺗﻮ ﻣﺠﺎب ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ را ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻲ ،اﻣﺎ ﺳﻘﺮاط را ﻣﻲﺗﻮاﻧﻲ .و ﻣﻦ ،ﻫﻢاﻛﻨﻮن ﺗﻮ را راﺣﺖ ﻣﻲﮔـﺬارم و اﮔـﺮ ﺷـﻤﺎ ﺟﻤﻊ ﺣﺎﺿﺮ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺑﺎ ﻣﻮاﻓﻘﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺎن ﻣﻦ و آﮔﺎﺗﻮن ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪ ،ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ داﺳﺘﺎﻧﻲ را از زﺑﺎن ﻳﻚ زن ﻣﺎﻧﺘﻴﻨـﻪاي ﺑـﻪ ﻧـﺎم دﻳﻮﺗﻴﻤـﺎ ﻛـﻪ درﺑﺎرهي ﻋﺸﻖ از او ﺷﻨﻴﺪم ،ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻢ. دﻳﻮﺗﻴﻤﺎ ﻛﺎﻫﻨﻪاي ﺑﻮد ﻓﻀﻴﻠﺖﻣﻨﺪ و درﺑﺎرهي ﻋﺸﻖ و اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ،ﻓـﺮدي ﺑـﻮد ﺻـﺎﺣﺐﻧﻈـﺮ و ﺑـﺴﻴﺎر روﺷـﻦ .از آن ﮔﺬﺷـﺘﻪ ،داراي ﻛﺮاﻣﺎﺗﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻮد .ﭼﻨﺎنﻛﻪ در ﻫﻨﮕﺎم ﻣﺮاﺳﻢ ﻳﻚ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺎ دﻋﺎﻫﺎي ﺧﻮد ،ﺑﻼي ﻃﺎﻋﻮن را ﺑﺮاي ﻣﺪت ده ﺳﺎل از اﻫﺎﻟﻲ آﺗﻦ دور ﺳﺎزد و http://www.seapurse.ir
42
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﻣﻦ ﻧﻴﺰ آنﭼﻪ را ﻛﻪ درﺑﺎرهي ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻋﺸﻖ ﻣﻲداﻧﻢ ،ﺧﻮد ﻣﺪﻳﻮن او ﻫﺴﺘﻢ .در ﻋﺸﻖ ،او آﻣﻮزﮔﺎر ﻣﻦ ﺑﻮد و آنﭼﻪ را ﻛﻪ او ﺑـﺮاﻳﻢ ﮔﻔـﺖ ،ﻣـﻦ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻦ ﺳﺨﻨﺎن را از ﺟﺎﻳﻲ آﻏﺎز ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ در ﺧﺼﻮص آن ﺑﻴﻦ ﻣﻦ و آﮔﺎﺗﻮن ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪ و ﻛﻮﺷﺶ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺑـﻪ ﺑﻬﺘـﺮﻳﻦ ﻧﺤﻮه ،آنﭼﻪ را ﻛﻪ در ﺗﻮان دارم ،ﺧﻦ ﻋﺸﻖ را ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ و آن ﻣﻄﺎﻟﺐ را ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺑﻴﺎن دارم. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :اي آﮔﺎﺗﻮن ﻋﺰﻳﺰ! ﺑﻪراﺳﺘﻲ ﺣﻖ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﻮد ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻲ ﻻزم اﺳﺖ ﻛﻪ در آﻏﺎز ،ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﻢ و ﺳﭙﺲ ﺑﺒﻴﻨـﻴﻢ ﻛـﻪ او ﻛﻴﺴﺖ و آﺛﺎر او ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ،آﺳﺎنﺗﺮﻳﻦ راه ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺣﻘﻴﻘﺖ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺎن ﺷـﻴﻮهي دﻳﻮﺗﻴﻤـﺎ را در ﭘـﻴﺶ ﮔﻴـﺮﻳﻢ و ﺳﺆال و ﺟﻮاﺑﻲ را ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﺎ رد و ﺑﺪل ﺷﺪ ،ﺑﺎ ﺷﻤﺎ در ﻣﻴﺎن ﮔﺬارم. آن زن ﺧﺮدﻣﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ :ﻋﺸﻖ ﻧﻪ ﻧﻴﻚ اﺳﺖ و ﻧﻪ زﻳﺒﺎ .ﺑﻠﻜﻪ از ﺟﻨﺲ ﭘﺮﻳﺎن اﺳﺖ و ﻣﻘﺎم و ﻣﺮﺗﺒﻪي ﭘﺮي ،واﺳﻄﻪاي ﻣﻴـﺎن ﺧـﺪاﻳﺎن و آدﻣﻴﺎن اﺳﺖ و ﭼﻮن از ﺳﺮﺷﺖ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻋﺸﻖ ﭘﺮﺳﻴﺪم ،ﺟﻮاب داد ﻛﻪ ﻋﺸﻖ ،ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﻮﺟﻮدات ﺧﺪاﻳﻲ و اﻧﺴﺎﻧﻲ را ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻧﻤﻮده و آنﻫﺎ را ﺑﻪ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻣﻲدﻫﺪ و ﻧﻴﺎﻳﺶﻫﺎ و ﻗﺮﺑﺎﻧﻲﻫﺎي ﺑﺸﺮي را ﺑﻪ ﺧﺪاﻳﺎن و ﻓﺮﻣﺎنﻫﺎي ﺧﺪاﻳﻲ را ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ .ﻓﻀﺎي ﻓﺎﺻـﻠﻪي ﻣﻴـﺎن ﺧﺪاﻳﺎن و اﻧﺴﺎنﻫﺎ را ﺑﻪ وﺟﻮد ﺧﻮﻳﺶ ﭘﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ،و ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﻫﺴﺘﻲ را ﺑﻪ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﻣﻲﭘﻴﻮﻧﺪد .و ﺑـﻪ ﺧـﺎﻃﺮ ﺑﺮﻛـﺖ اوﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺟﻤﻠـﻪي ﭘﻴﺶﮔﻮﻳﻲﻫﺎ ،اﻟﻬﺎﻣﺎت ،ﻋﻠﻮم اﻟﻬﻲ ،ﺑﺨﺸﺎﻳﺶ ﮔﻨﺎﻫﺎن و ﺟﺎدوﻫﺎ ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ .زﻳﺮا ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻃﺒﻴﻌﺖ اﻟﻬﻲ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺑﺎ ﻃﺒﻴﻌﺖ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﮔﺮدد .ﭘﺲ ﻫﺮ آن ﺑﺨﺸﺎﻳﺶ ﻛﻪ از ﻃﺮف ﺧﺪاﻳﺎن ﺑﻪ اﻧﺴﺎنﻫﺎ ،در ﻫﻤﻪي اﺣﻮاﻟﺸﺎن ﻣﻲرﺳﺪ ،ﺑﻪ واﺳﻄﻪي ﻋﺸﻖ اﻧﺠﺎم ﻣـﻲﭘـﺬﻳﺮد .ﭘﺮﻳـﺎن ﺑﺴﻴﺎرﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺸﻖ ﻳﻜﻲ از آنﻫﺎﺳﺖ و ﻫﺮ آن ﻛﺲ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺪ واﺳﻄﻪي اﻳﻦ ﭘﻴﻮﻧﺪ و اﺗﺼﺎل ﻣﻴﺎن ﺧﺪاﻳﺎن و ﻧﻮع اﻧﺴﺎﻧﻲ ﮔﺮدد ،ﺑﻪ ﻏﺎﻳﺖ ﻧﻴﻚﺑﺨﺖ ﺑﻮده و ﺑﻬﺮهاي از ﺳﺮﺷﺖ ﭘﺮﻳﺎن دارد .وﻟﻲ آن ﻛﺲ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﻳﺎ ﻓﻦ و ﻫﻨﺮ دﻳﮕﺮي ﺑﻴﺎﻣﻮزد ،ﻫﻤﻴﺸﻪ اﺳـﻴﺮ و درﻣﺎﻧـﺪه اﺳـﺖ .آنﮔـﺎه اداﻣـﻪ داد و ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻋﺸﻖ ﻧﻪ زﻳﺒﺎﺳﺖ و ﻧﻪ ﻧﻴﻜﻮ .از او ﭘﺮﺳﻴﺪم ﻛﻪ ﺗﻮ اي دﻳﻮﺗﻴﻤﺎ ،آﻳﺎ ﮔﻤﺎن ﻣﻲﻛﻨﻲ ﻛﻪ ﻋﺸﻖ ﺑﺪي و زﺷﺘﻲ اﺳﺖ؟ ﮔﻔﺖ :ﺧـﺎﻣﻮش .ﻣﮕـﺮ ﻻزم اﺳﺖ آنﭼﻪ زﻳﺒﺎ ﻧﻴﺴﺖ ،زﺷﺖ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲداﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺎن داﻧﺎﻳﻲ و ﻧﺎداﻧﻲ ﻓﺎﺻﻠﻪاي وﺟﻮد دارد؟ ﻣـﻦ ﮔﻔـﺘﻢ آن ﻓﺎﺻـﻠﻪ ﻛـﺪام اﺳـﺖ؟ ﮔﻔﺖ :ﺑﺎور درﺳﺘﻲ ﻛﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﻣﻨﻄﻖ ﺧﻮد را اﺛﺒﺎت ﻛﻨﺪ ،داﻧﺎﻳﻲ ﻧﻴﺴﺖ .اﻣﺎ ﭼﻮن ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺳﺖ ،ﻧﺎداﻧﻲ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ .و اﻳﻦ ﻓﺎﺻـﻠﻪي ﻣﻴﺎن داﻧﺎﻳﻲ و ﻧﺎداﻧﻲ اﺳﺖ. ﮔﻔﺘﻢ :درﺳﺖ اﺳﺖ. ﮔﻔﺖ :ﭘﺲ اﺻﺮار ﻧﻮرز ﺗﺎ اﺛﺒﺎت ﻛﻨﻲ ﻛﻪ ﻫﺮﭼﻪ زﻳﺒﺎ ﻧﻴﺴﺖ ،ﻻزم اﺳﺖ زﺷﺖ ﺑﺎﺷﺪ .ﮔﻔﺘﻢ :اﻣﺎ ﻫﻤﮕﺎن ﻋﺸﻖ را ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺰرﮔﻲ ﻣﻲداﻧﻨﺪ. ﭘﺮﺳﻴﺪ :ﻣﻘﺼﻮدت ﻛﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ داراي ﻣﻌﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮ ،ﻳﺎ آنﻫﺎ ﻛﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﻣﻌﺮﻓﺘﻲ ﻧﺪارﻧﺪ؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﻫﻤﻪي ﻃﺒﻘﺎت .ﮔﻔـﺖ :اي ﺳﻘﺮاط ،ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪي ﻣﺮدﻣﺎن ﻋﺸﻖ را ﺧﺪاوﻧﺪي ﺑﺰرگ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ،ﺣﺎل آن ﻛﻪ ﮔﺮوﻫﻲ از آنﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠـﻲ ﺑـﻪ ﺧـﺪاي ﻋـﺸﻖ اﻳﻤﺎن و ﺑﺎوري ﻧﺪارﻧﺪ؟ ﮔﻔﺘﻢ :اﻳﻦ ﮔﺮوه از ﻣﺮدﻣﺎن ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲاﻧﺪ؟ ﮔﻔﺖ :ﻣﻦ و ﺗﻮ ،دو ﻧﻔﺮ از آن ﮔﺮوﻫﻴﻢ. ﮔﻔﺘﻢ :ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ. ﺧﻨﺪﻳﺪ و ﮔﻔﺖ :ﺧﻴﻠﻲ ﺳﺎده اﺳﺖ .ﺗﻮ ﺧﻮد ﻣﻌﺘﻘﺪي ﻛﻪ ﺧﺪاﻳﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮشﺑﺨﺖ و زﻳﺒﺎﻳﻨﺪ .آﻳﺎ ﺷﻬﺎﻣﺖ آن را داري ﻛﻪ ﺑﮕـﻮﻳﻲ ﺧـﺪاﻳﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﺧﻴﺮ. ﮔﻔﺖ :ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻮ از ﺧﻮشﺑﺨﺖ ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺧﻮﺑﻲ را دارا ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻢ زﻳﺒﺎﻳﻲ را؟ ﮔﻔﺘﻢ :آري. http://www.seapurse.ir
43
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﮔﻔﺖ :ﺗﻮ ﺧﻮد ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻛﺮدي ﻛﻪ ﭼﻮن ﻋﺸﻖ ﻣﺤﺘﺎج اﺳﺖ و ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ،ﭘﺲ در آرزوي ﺧﻮﺑﻲ و زﻳﺒﺎﻳﻲ اﺳﺖ و ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﺑﺪان. ﮔﻔﺘﻢ :آري. ﮔﻔﺖ :ﭘﺲ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ از زﻳﺒﺎﻳﻲﻫﺎ و ﺧﻮﺑﻲﻫﺎ ﺑﻬﺮهاي ﻧﺪارد ،ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻮاﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﺪا ﺑﺎﺷﺪ؟ اﻟﺒﺘﻪ ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ و ﻣﻲﺑﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﺗـﻮ ﺧـﻮد ﺑـﻪ ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ اﻳﻤﺎن و اﻋﺘﻘﺎد ﻧﺪاري! ﮔﻔﺘﻢ :ﭘﺲ اروس ﻛﻴﺴﺖ؟ ﻳﻚ ﻣﻮﺟﻮد ﻓﺎﻧﻲ؟ ﮔﻔﺖ :ﻧﻪ ،ﻫﺮﮔﺰ. ﮔﻔﺘﻢ :ﭘﺲ ﻛﻴﺴﺖ؟ ﮔﻔﺖ :ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ از ﭘﻴﺶ ﮔﻔﺘﻢ ،واﺳﻄﻪاي اﺳﺖ ﻣﻴﺎن ﺧﺪاﻳﺎن و ﻣﻮﺟﻮدات ﻓﺎﻧﻲ. ﮔﻔﺘﻢ :اي دﻳﻮﺗﻴﻤﺎ ،واﺿﺢﺗﺮ ﺑﻴﺎن ﻛﻦ. ﮔﻔﺖ :او ﻓﺮﺷﺘﻪي ﺑﺰرﮔﻲ اﺳﺖ و ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺣﺪ واﺳﻄﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻴﻦ ﺧﺪاﻳﺎن و آدﻣﻴﺎن. ﮔﻔﺘﻢ :ﺗﻮان و ﻗﻮرت او در ﭼﻴﺴﺖ؟ ﮔﻔﺖ :واﺳﻄﻪاي ﻣﻴﺎن ﺧﺪاﻳﺎن و آدﻣﻴﺎن .ﻧﻴﺎﻳﺶﻫﺎ و ﻧﻴﺎزﻫﺎي ﻣﺮدﻣﺎن را او ﺑﻪ ﭘﻴﺶ ﺧﺪاﻳﺎن ﻣﻲﺑﺮد و ﻓﺮﻣﺎنﻫﺎ و ﭘﺎداشﻫـﺎي ﺧـﺪاﻳﺎن را او ﺑﺮاي آدﻣﻴﺎن ﻣﻲآورد .او واﺳﻄﻪي ﻣﻴﺎن ﺧﺪاﻳﺎن و ﻣﺮدﻣﺎن اﺳﺖ و از ﺑﺮﻛﺖ وﺟﻮد او ،ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و وﺣﺪت و ﻳﻜﭙﺎرﭼﮕﻲ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ .از راه ﻋﺸﻖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎر ﻛﺎﻫﻨﺎن و ﻏﻴﺐﮔﻮﻳﺎن و ﻫﺪاﻳﺎ و ﻗﺮﺑﺎﻧﻲﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺪ ﻣﻲرﺳﺪ .زﻳﺮا ﺧﺪاﻳﺎن ﺑﺎ ﻣﺮدﻣـﺎن ﻫﺮﮔـﺰ ارﺗﺒـﺎط ﻣـﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺮﻗﺮار ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺮ راﺑﻄﻪاي ﻣﻴﺎن ﺧﺪا و اﻧﺴﺎن ،ﺧﻮاه در ﺣﺎل ﺑﻴﺪاري و ﺧﻮاه در ﻣﻮﻗﻊ ﺧﻮاب ،ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺮﺷـﺘﮕﺎن اﻧﺠـﺎم ﻣـﻲﮔﻴـﺮد و ﻛﺴﻲ ﻛﻪ از رﻣﺰ اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﺑﺎﺧﺒﺮ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻓﺮدي اﺳﺖ آﺳﻤﺎﻧﻲ و روﺣﺎﻧﻲ .در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻓﻨﻮن و ﻫﻨﺮﻫﺎي دﻳﮕﺮ ،ﻫﻤـﻪ ﻋـﺎدي ﻫـﺴﺘﻨﺪ و ﺧـﺎﻛﻲ و ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺣﺪ واﺳﻂ ﺑﺴﻴﺎرﻧﺪ و اﻧﻮاع ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن دارﻧﺪ و ﻋﺸﻖ ﻧﻴﺰ ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن اﺳﺖ. و ﭼﻮن از دﻳﻮﺗﻴﻤﺎ ،ﻧﺎم ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﻋﺸﻖ را ﭘﺮﺳﻴﺪم ،ﺟﻮاب داد ﻛﻪ اﻳﻦ داﺳﺘﺎن دراز دارد ،اﻣﺎ ﺑﺎرﻳﺖ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﺑﻴﺎن ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد. ﭼﻮن آﻓﺮودﻳﺖ Aphroditeﺗﻮﻟﺪ ﻳﺎﻓﺖ ،ﭘﺴﺮ ﻣﺘﻴﺲ )ﺧﺪاي ﺧﺮدﻣﻨﺪي و داﻧﺎﻳﻲ( ﻧﻴﺰ در ﻣﻴﺎن آنﻫﺎ ﺣﻀﻮر داﺷـﺖ .در ﭘﺎﻳـﺎن ﺟـﺸﻦ ﭘﻨﻴـﺎ )ﺧﺪاي ﺗﻬﻲدﺳﺘﻲ( ﻫﻢ آﻣﺪ و ﺑﺮ در اﻳﺴﺘﺎد ،ﺑﻪ اﻣﻴﺪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻬﺮهاي از اﻳﻦ ﺳﻔﺮه و ﺟﺸﻦ و ﺳﺮور ﻧﺼﻴﺐ او ﺷﻮد. ﭘﻮروس )ﺧﺪاي ﭼﺎرهﺟﻮﻳﻲ( ﻛﻪ از ﻧﻜﺘﺎر ﺑﺎدهي آﺳﻤﺎﻧﻲ ﺳﺮﺧﻮش ﺑﻮد ـ ﭼﻮن در آن روزﮔﺎران ﻫﻨﻮز ﺷـﺮاب وﺟـﻮد ﻧﺪاﺷـﺖ ـ ﺑـﻪ ﺑـﺎغ زﺋﻮس رﻓﺖ و ﭼﻮن ﺑﺴﻴﺎر ﺧﺴﺘﻪ و ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺑﻮد ،ﺑﻪ ﺧﻮاﺑﻲ ﮔﺮان ﻓﺮو رﻓﺖ .ﭘﻨﻴﺎ )ﺧﺪاي ﺗﻬﻲدﺳﺘﻲ( ﺣﻴﻠﻪاي اﻧﺪﻳـﺸﻴﺪ ﺗـﺎ از ﭘـﻮروس )ﺧـﺪاي ﭼﺎرهﺟﻮﻳﻲ( ﻛﻮدﻛﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ و ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﺪف در ﺑﺎغ ،ﻛﻨﺎر ﭘﻮروس آرﻣﻴﺪ و اروس را ﺑﺎرور ﻛﺮد .ﺑﺪﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻧﻄﻔﻪي ﻋﺸﻖ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻋﺸﻖ ﺧﺪﻣﺘﮕﺰار وﻧﻮس اﺳﺖ .زﻳﺮا در ﺟﺸﻦ ﻣﻴﻼدش ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه و دوﺳﺘﺪار ﻫﺮ ﻧﻮع زﻳﺒﺎﻳﻲ اﺳﺖ و آﻓﺮودﻳﺖ زﻳﺒﺎ ﺑﻮد. ﻋﺸﻖ از ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﺧﻮد ارث ﻣﻲﺑﺮد .ﻣﻴﺮاث او از ﻣﺎدر اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﻬﻲدﺳﺖ ﺑﻤﺎﻧﺪ و از ﻟﻄﺎﻓﺖ و زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﺑﻲﻧﺼﻴﺐ ﺑﺎﺷـﺪ. و اﻳﻦ درﺳﺖ ﺑﺮ ﺧﻼف آن ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري ﻣﻲﭘﻨﺪارﻧﺪ .او ﻧﻴﺰ ﺧﺸﻦ اﺳﺖ و رﻧﮓﭘﺮﻳﺪه .ﻧﻪ ﻛﻔﺶ ﺑﻪ ﭘﺎ دارد و ﻧﻪ ﺑﺮاي آرﻣﻴﺪن ﻣﺴﻜﻦ و ﻣﺄواﻳﻲ .ﺑﺮ روي زﻣﻴﻦ ﻋﺮﻳﺎن زﻳﺮ آﺳﻤﺎن ﻣﻲﺧﻮاﺑﺪ .ﮔﺎه در ﻛﻮي و ﺑﺮزن و ﻳﺎ در رواق ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﺷﺐ را ﺑﻪ روز ﻣـﻲآورد و ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﻣـﺎدرش ﺑﻲﻧﻮا و ﺗﻬﻲدﺳﺖ اﺳﺖ.
http://www.seapurse.ir
44
ﺿﻴﺎﻓﺖ
اﻣﺎ از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ،ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﭘﺪرش ﺷﻜﺎرﮔﺮ زﺑﺮدﺳﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﺎل دﻟﻴﺮي و ﻧﺸﺎط در ﺟﺴﺖوﺟﻮي ﺧﻮﺑﻲ و زﺑﺎﻳﻲ اﺳﺖ .ﻫـﺮ ﻟﺤﻈـﻪ ﭼﺎرهي ﺗﺎزهاي ﻣﻲاﻧﺪﻳﺸﺪ و ﻫﺮ روز از راه دﻳﮕﺮي وارد ﻣﻲﺷﻮد و ﻟﺤﻈﻪاي از ﺟﺴﺖوﺟﻮي داﻧﺶ و ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺑﺎزﻧﻤﻲاﻳﺴﺘﺪ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻴﺰ ﺟﺎدوﮔﺮي زﺑﺮدﺳﺖ و ﺣﻴﻠﻪﮔﺮ اﺳﺖ. ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺪاﻳﺎن ﺷﺒﺎﻫﺘﻲ دارد و ﻧﻪ ﺑﻪ آدﻣﻴﺎن .ﺑﻠﻜﻪ ﻋﻴﻨﺎً ﭼﻮن ﭘﺪرش ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ در ﻳﻚ روز ﺗﻴﺮش ﺑﻪ ﻫﺪف ﺑﺨـﻮرد ،ﺷـﺎدي و ﺷـﻌﻔﻲ ﺑﻲﭘﺎﻳﺎن ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺷﻜﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد و ﮔﺎﻫﻲ ﻫﻢ ﭘﮋﻣﺮده ﻣﻲﮔﺮدد و ﺑﺎز دوﺑﺎره ﺳﺮزﻧﺪه ﻣـﻲﮔـﺮدد و ﻫﺮﭼـﻪ ﺑـﻪ دﺳـﺖ آورد ،زود از دﺳـﺖ ﻣﻲدﻫﺪ ،ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﻋﺸﻖ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻧﻪ ﺗﻬﻲدﺳﺖ اﺳﺖ و ﻧﻪ ﺗﻮانﮔﺮ و در داﻧﺎﻳﻲ و ﻧﺎداﻧﻲ ﻧﻴﺰ وﺿﻊ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦﮔﻮﻧﻪ اﺳﺖ .ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻴﻦ اﻳﻦ دو ﻗﺮار دارد. اﻣﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻣﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪاﻳﺎن ﺣﻜﻤﺖ و داﻧﺶ ﻧﻤﻲﺟﻮﻳﻨﺪ .زﻳﺮا ﺧﻮد داﻧﺶﻣﻨﺪﻧﺪ و ﺷﺨﺺ داﻧﺶﻣﻨﺪﺗﺮ را ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻛﺴﺐ داﻧـﺶ و ﺣﻜﻤﺖ ﻧﻴﺴﺖ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺷﺨﺺ ﻧﺎدان ﻫﻢ ﺑﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ داﻧﺶ ﻧﻤﻲﭘﺮدازد .زﻳﺮا ﺧﻮد را داﻧﺎ ﻣﻲﺷﻤﺎرد و ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ اﻓﺮاد ﻧﺎدان در ﻫﻤﻴﻦ اﺳـﺖ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﺳﺖ آدﻣﻲ ﻛﻪ واﻗﻌﺎً ﺧﺮدﻣﻨﺪ اﺳﺖ! ﭼﻮن اﻧﺴﺎنﻫﺎي داﻧﺎ ،داﻧﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺧﻮد را ﺑﻲﻧﻴﺎز از ﻃﻠﺐ و ﺟﻮﻳﺎﻳﻲ داﻧﺶ ﻣﻲداﻧﻨﺪ .آن ﻛﻪ ﻧﻪ ﻓﻀﻴﻠﺖ دارد و ﻧﻪ داﻧﺶ ،ﺑﻪ آنﭼﻪ ﻫﺴﺖ ﺧﺮﺳﻨﺪ اﺳﺖ .ﭼﻪ ،زﻳﺒﺎﺗﺮ از آن را ﻧﻤﻲﺷﻨﺎﺳﺪ و ﭼﻮن ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ ،ﭘﺲ ﻣﻴﻞ و رﻏﺒـﺖ ﻫـﻢ ﺑﻪ آن ﻧﺪارد .اﻣﺎ آﻧﺎن ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ دو دﺳﺘﻪاﻧﺪ ،ﺑﻪ ﻃﻠﺐ ﺣﻜﻤﺖ و داﻧﺶ ﻣﻲﭘﺮدازﻧﺪ و ﻋﺸﻖ ﺑﺪان ﺳﺒﺐ ﻃﺎﻟﺐ ﺣﻜﻤﺖ اﺳﺖ .ﻧﺨـﺴﺖ اﻳـﻦ ﻛﻪ ﻣﻘﺎﻣﺶ در ﻣﻴﺎن ﻋﻠﻢ و ﺟﻬﻞ واﻗﻊ ﺑﻮده )از دﺳﺘﻪي ﺳﻮم ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻳﺪ( .دوم آن ﻛﻪ ﺣﻜﻤﺖ از زﻳﺒﺎﺗﺮﻳﻦ ﭼﻴﺰﻫﺎﺳﺖ و ﻋﺸﻖ در ﻣﻴﺎن ﻋﻠﻢ و ﺟﻬﻞ و ﻧﺎداﻧﻲ واﻗﻊ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺘﺶ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ آن اﺳﺖ ﻛﻪ از ﭘﺪري ﺑﻲﻧﻴﺎز و ﺧﺮدﻣﻨﺪ و از ﻣﺎدري ﺗﻬﻲدﺳﺖ و ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ و ﻧﺎدان زاده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ :اي دﻳﻮﺗﻴﻤﺎ ،اﮔﺮ ﻧﻪ داﻧﺎ در ﻃﻠﺐ ﺧﺮدﻣﻨﺪي و داﻧﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻪ ﻧﺎدان ،ﭘﺲ ﺟﻮﻳﻨﺪﮔﺎن داﻧﺎﻳﻲ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ ﮔﻔﺖ :ﺟﻮاب اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ را ﻫﺮ ﻛﻮدﻛﻲ ﻣﻲداﻧﺪ .اﻳﻦﻫﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن داﻧﺎﻳﻲ و ﻧﺎداﻧﻲ ﻗﺮار دارﻧﺪ .اي ﺳـﻘﺮاط ﻋﺰﻳـﺰ! ﺣﻘﻴﻘـﺖ ﻋﺸﻖ اﻳﻦ اﺳﺖ .ﺧﻄﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮ در ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ﻋﺸﻖ ﻛﺮده ﺑﻮدي ،ﻧﺎﺷﻲ از اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻋﺸﻖ را ﺑﺎ آنﭼﻪ ﻋﺸﻖ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ آن اﺳﺖ ،اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻲﻛﺮدي. اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻌﻠﻖ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ اﺳﺖ و ﺑﺪﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮ ﻋﺸﻖ را زﻳﺒﺎ ﻣﻲﭘﻨﺪاﺷﺘﻲ .ﻣﻌﺸﻮق اﻟﺒﺘﻪ زﻳﺒﺎ و ﻛﺎﻣﻞ و ﻋﺎﻟﻲ اﺳـﺖ و ﺑﺮازﻧـﺪه .اﻣـﺎ ﻋﺎﺷﻖ و ﻣﻌﺸﻮق ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺘﻔﺎوت ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻋﺸﻖ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺖ ﺑﻴﺎن ﻛﺮدم. ﮔﻔﺘﻢ :اي دوﺳﺖ ﻋﺰﻳﺰ .ﻣﻦ ﺳﺨﻨﺎﻧﺖ را ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻛﺮدم و ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮم .زﻳﺮا ﺗﺸﺮﻳﺢ و ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺗﻮ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺒﺎ ﺑﻮد .اﻣﺎ اﮔـﺮ ﻋـﺸﻖ ﭼﻨـﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮ ﮔﻔﺘﻲ ،ﭘﺲ ﺑﺮاي آدﻣﻴﺎن ﭼﻪ ﺳﻮد و ﻓﺎﻳﺪهاي دارد؟ ﺟﻮاب داد :اي ﺳﻘﺮاط ،اﻳﻦ را ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺎن ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد .ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﺗﻮ ﮔﻔﺘﻲ ،ﻋﺸﻖ زﻳﺒﺎﻳﻲ را دوﺳﺖ دارد .اﻣﺎ اﮔﺮ ﻓـﺮدي ﺑﭙﺮﺳـﺪ ﻧﺘﻴﺠـﻪي اﻳـﻦ ﭼﻴﺴﺖ ،ﻳﻌﻨﻲ از ﻃﻠﺐ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻫﺪف و ﻣﻘﺼﻮد ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﺪام اﺳﺖ ،ﭼﻪ ﺟﻮاب ﺑﺪﻫﻴﻢ؟ و ﺑﺎز ﮔﻔﺖ :اﻣﺎ اﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ را ﭘﺎﺳﺦ دﻳﮕﺮي در ﭘﻲ اﺳـﺖ و آن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ از زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪ ﻣﻲﺷﻮد ﭼﻪ وﺿﻌﻲ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﮔﻔﺘﻢ :ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﺳﺆال را ﺑﻪ اﻳﻦ زودي ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻢ داد. ﮔﻔﺖ :اﮔﺮ ﺑﻪ ﺟﺎي زﻳﺒﺎﻳﻲ »ﺧﻮﺑﻲ« را ﺑﮕﺬارﻳﻢ و ﺳﭙﺲ ﺑﭙﺮﺳﻴﻢ آن ﻛﻪ ﺧﻮﺑﻲ را ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﻫﺪﻓﺶ ﭼﻴﺴﺖ ،ﭼﻪ ﺟﻮاﺑﻲ ﺧﻮاﻫﻲ داد؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﻣﻨﻈﻮرش اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ »ﺧﻮﺑﻲ« ﺑﺮﺳﺪ و آن را ﺑﻪ دﺳﺖ آورد. ﮔﻔﺖ :آن ﻛﻪ »ﺧﻮﺑﻲ« را ﺑﻪ دﺳﺖ آورد ،ﭼﻪ وﺿﻌﻲ ﭘﻴﺪا ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﺳﺆال آﺳﺎنﺗﺮ اﺳﺖ .آن ﻛﻪ »ﺧﻮﺑﻲ« را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآورد ،ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
http://www.seapurse.ir
45
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﮔﻔﺖ :درﺳﺖ اﺳﺖ .ﺑﺮاي آن ﻛﻪ ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪان در ﻧﺘﻴﺠﻪي رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪ ﺷﺪهاﻧـﺪ و دﻳﮕـﺮ ﻻزم ﻧﻴـﺴﺖ ﺑﭙﺮﺳـﻴﻢ ﭼـﺮا ﻣـﺮدم ﺧﻮﺷﻲ و ﻟﺬت را ﻃﺎﻟﺒﻨﺪ .ﭼﻮن ﭘﺎﺳﺦ ﻧﻬﺎﻳﻲ و ﻗﺎﻃﻊ اﺳﺖ. ﮔﻔﺘﻢ :ﻛﺎﻣﻼً درﺳﺖ اﺳﺖ و اﻳﻦ رﻏﺒﺖ ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ اﺳﺖ. ﮔﻔﺖ :ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﭼﻮن ﻫﻤﻪي ﻣﺮدﻣﺎن را ﺧﻮاﻫﺎن دوﺳﺖ داﺷﺘﻦ ﺧﻮاﻧﺪي ،ﭘﺲ ﭼﺮا ﻣﺎ ﻧﻤﻲﮔﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﺎن ﻋﺎﺷﻖ و دوﺳـﺘﺪارﻧﺪ و از ﭼـﻪ روي ﺑﻌﻀﻲ را ﻋﺎﺷﻖ و ﺟﻤﻌﻲ را ﻓﺎرغ ﻣﻲﺧﻮاﻧﻴﻢ و ﺑﺎز ﮔﻔﺖ :اي ﺳﻘﺮاط ،اﮔﺮ ﻫﻤﻪي ﻣﺮدﻣﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ دوﺳﺘﺪار ﻳﻚ ﭼﻴﺰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﭘﺲ ﭼـﺮا ﻣـﺎ ﻫﻤﻪ را ﻋﺎﺷﻖ ﻧﻤﻲﻧﺎﻣﻴﻢ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻋﺪه را ﻋﺎﺷﻖ ﻣﻲﺷﻤﺎرﻳﻢ و ﻋﺪهي دﻳﮕﺮ را ﻧﻪ! ﮔﻔﺘﻢ :ﻣﻦ از اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ در ﺷﮕﻔﺘﻢ و ﺑﺮ اﻳﻦ اﺷﻜﺎل ﺟﻮاﺑﻲ ﻧﺪارم و ﻋﺸﻖ را ﺑﻪ اﺳﻢ ﻋﺎم ،ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺟﻤﻴﻊ اﻧﻮاﻋﺶ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻮد ،ﺧﻮاﻧﺪهاﻳﻢ. ﮔﻔﺖ :در ﺷﮕﻔﺖ ﻣﺒﺎش .ﻣﻄﻠﺐ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻳﻚ ﻧﻮع ﻋﺸﻖ را از اﻧﻮاع دﻳﮕﺮ آن ﻣﺠﺰا ﻣﻲﺳﺎزﻳﻢ و ﻧﺎم ﻛﻠﻲ ﻫﻤﻪي اﻧﻮاع ﻋﺸﻖ را ﻓﻘـﻂ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﻲدﻫﻴﻢ و ﻓﻘﻂ آن را ﻋﺸﻖ ﻣﻲﻧﺎﻣﻴﻢ .در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻧﻮاع دﻳﮕﺮ ،ﻧﺎمﻫﺎﻳﻲ ﻏﻴﺮ از آن ﻣﻲدﻫﻴﻢ. ﮔﻔﺘﻢ :ﻣﻨﻈﻮرت را واﺿﺢﺗﺮ ﺑﻴﺎن ﻛﻦ! ﮔﻔﺖ :ﺗﻮ ﻣﻲداﻧﻲ ﻛﻪ آﻓﺮﻳﻨﺶ و ﺧﻼﻗﻴﺖ اﻧﻮاع ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن دارد .آنﭼﻪ ﺳﺒﺐ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺘﻲ ﺻـﻮرت ﻫـﺴﺘﻲ ﺑـﻪ ﺧـﻮد ﮔﻴـﺮد ،آﻓـﺮﻳﻨﺶ و ﺧﻼﻗﻴﺖ اﺳﺖ .از اﻳﻦ رو ﻫﻤﻪي ﻫﻨﺮﻫﺎ آﻓﺮﻳﺪن اﺳﺖ و اﺳﺘﺎدان و ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ،ﻫﻤﻪ ﺧﻼق و آﻓﺮﻳﻨﺶﮔﺮﻧﺪ. ﮔﻔﺘﻢ :ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ. ﮔﻔﺖ :ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد ،ﻣﻲداﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻪي ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﺧﻼق و آﻓﺮﻳﻨﻨﺪه ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ .ﺑﻠﻜﻪ آنﻫﺎ ﻧﺎمﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﻫﻢ دارﻧﺪ .اﻣﺎ ﻣﺎ ﻳﻮﻧﺎﻧﻲﻫﺎ از ﻣﻴﺎن اﻧﻮاع ﺧﻼﻗﻴﺖ و آﻓﺮﻳﻨﻨﺪﮔﻲﻫﺎ ،ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻧﻮﻋﺶ را ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﻨﺮ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ و ﺷﺎﻋﺮي اﺳﺖ ،ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻴﻢ و ﻧﺎم ﻛﻠﻲ ﻫﻤـﻪي ﻫﻨﺮﻫـﺎ را ﺑﺮ آن ﻣﻲﻧﻬﻴﻢ و ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻫﻨﺮ اﺷﺘﻐﺎل دارﻧﺪ ،آنﻫﺎ را آﻓﺮﻳﻨﻨﺪه )ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ( ﻣﻲﻧﺎﻣﻴﻢ. ﮔﻔﺘﻢ :ﻛﺎﻣﻼً درﺳﺖ اﺳﺖ. ﮔﻔﺖ :در ﻣﻮرد ﻋﺸﻖ ﻧﻴﺰ وﺿﻊ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ و ﻣﻔﻬﻮم و ﻣﻌﻨﻲ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از :ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺗـﻼش و ﻛﻮﺷـﺶ ﺑﺮاي رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ و اﻳﻦ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻫﺪف و ﻏﺎﻳﺖ ﻫﺮ ﻛﺲ اﺳﺖ .اﻣﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از راهﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑـﻪ ﺳـﻮي اﻳـﻦ ﻫـﺪف ﮔـﺎم ﺑﺮﻣﻲدارﻧﺪ ،ﻋﺎﺷﻖ ﺧﻮاﻧﺪه ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ؛ ﺧﻮاه از راه اﻧﺪوﺧﺘﻦ ﻣﺎل و ﺛﺮوت ﺑﺎﺷﺪ و ﺧﻮاه ورزش و ﻳﺎ ﻛﺴﺐ ﺣﻜﻤﺖ و ﻣﻌﺮﻓﺖ .ﺗﻨﻬـﺎ ﺑـﻪ ﻛـﺴﻲ ﻋﺎﺷﻖ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ از ﻳﻚ راه ﺑﻪﺧﺼﻮص ﺑﺮود و ﻓﻘﻂ اﻳﻦ ﻋﺪه ﻋﺎﺷﻖ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. ﮔﻔﺘﻢ :ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻛﻪ ﺣﻖ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﺎﺷﺪ! ﮔﻔﺖ :آري ،و ﻣﻲﺷﻨﻮي ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲﻫﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﺟﺴﺖوﺟﻮي ﻧﻴﻤﻪي دﻳﮕﺮ ﺧﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﻋﺎﺷﻖ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ .اﻣﺎ ﻣﻦ ﻣـﻲﮔـﻮﻳﻢ ﻋﺎﺷﻘﺎن ﻧﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻧﻴﻤﻪي ﺧﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻧﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺗﻤﺎم ﺧﻮد؛ ﻣﮕﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻴﻤﻪ و اﻳﻦ ﺗﻤﺎم ،ﻫﻢ ﺧـﻮب ﺑﺎﺷـﺪ و ﻫـﻢ ﻧﻴﻜـﻮ .و اﻻّ ﻫﻤـﻪ ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﺣﺘّﻲ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ دﺳﺖ و ﭘﺎ ﻓﺎﺳﺪ و ﻣﻀﺮّ ﺷﺪ ،آن را ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ و ﺑﻪ دور ﻣﻲاﻧﺪازﻧﺪ .ﭘﺲ درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻫﺮ ﻛﺲ در ﭘﻲ ﺟﺴﺘﻦ آن ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺧﻮدش ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .ﻣﮕﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ،ﺑﺎور داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺧﻮﺑﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ از آن ﻣﺎﺳـﺖ .ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ آنﭼﻪ ﻛﻪ ﻣﺮدﻣﺎن آن را دوﺳﺖ دارﻧﺪ و ﺧﻮاﻫﺎن آن ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﻓﻘﻂ ﺧﻮﺑﻲ اﺳﺖ و ﻻﻏﻴﺮ... آﻳﺎ ﻋﻘﻴﺪهي ﺗﻮ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺪا. ﮔﻔﺖ :ﭘﺲ آﻳﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ اﻧﺴﺎن داﺋﻤﺎً ﺧﻮب را ﻃﺎﻟﺐ اﺳﺖ و ﻋﺎﺷﻖ آن ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ؟ http://www.seapurse.ir
46
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﮔﻔﺘﻢ :آري! ﮔﻔﺖ :ﭘﺲ اﻳﻦ را ﻫﻢ ﺑﺮ آن ﺑﻴﺎﻓﺰاﻳﻢ ﻛﻪ ﻫﺪﻓﺸﺎن ﺗﻤﻠﻚ ﭘﺎﻳﺪار و ﻫﻤﻴﺸﮕﻲ ﺑﺮ آن اﺳﺖ. ﮔﻔﺘﻢ :آري .ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ. ﮔﻔﺖ :ﭘﺲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﻋﺸﻖ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از اﺷﺘﻴﺎق ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ. ﮔﻔﺘﻢ :آري ،اﻳﻦ ﻛﺎﻣﻼً درﺳﺖ اﺳﺖ. دﻳﻮﺗﻴﻤﺎ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﺧﻮد اداﻣﻪ داد و ﮔﻔﺖ :اﮔﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻋﺸﻖ اﻳﻦ اﺳﺖ ،ﭘﺲ ﺑﮕﻮ ﺑﺪاﻧﻢ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳـﺪ دﻧﺒـﺎل آن ﺑﺮوﻧﺪ و ﭼﻪ ﻛﺎري ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻛﻮﺷﺶ آنﻫﺎ را ﻋﺸﻖ ﺑﻨﺎﻣﻴﻢ؟! ﮔﻔﺘﻢ :اي دﻳﻮﺗﻴﻤﺎ ،اﮔﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ را ﻣﻲداﻧﺴﺘﻢ ،در ﺑﺮاﺑﺮ داﻧﺶ و ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺗﻮ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﮕﻔﺖزده ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﺪم .ﺗﻮ ﺧﻮد ﺑﮕﻮ .ﭼـﻪ ،ﻣـﻦ ﭘـﻴﺶ ﺗـﻮ آﻣﺪهام ﺗﺎ ﻧﺎداﻧﺴﺘﻪﻫﺎ را از ﺗﻮ ﺑﻴﺎﻣﻮزم. ﮔﻔﺖ :ﺧﻮب ،ﺑﻪ ﺗﻮ ﺧﻮاﻫﻢ آﻣﻮﺧﺖ .ﭘﺲ ﺧﻮب ﮔﻮش ﺑﺪه .ﻫﺪف و ﻏﺎﻳﺖ ﺟﻮﺷﺶ ﻋﺸﻖ» ،آﻓﺮﻳﻨﻨﺪﮔﻲ و زاﻳﻨﺪﮔﻲ در زﻳﺒﺎﻳﻲ« اﺳﺖ. ﮔﻔﺘﻢ :دﻳﻮﺗﻴﻤﺎ ،آدﻣﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﺳﺮار ﻏﻴﺒﻲ آﮔﺎه ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﻔﻬﻮم ﺳﺨﻨﺎن ﺗﻮ را ادراك ﻛﻨﺪ .ﻣﻦ از درك ﺳﺨﻨﺎن ﺗﻮ درﻣﺎﻧﺪهام .ﺑﻴﺶﺗـﺮ ﺗﻮﺿـﻴﺢ ﺑﺪه. ﮔﻔﺖ :ﭘﺲ واﺿﺢﺗﺮ ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﻔﺖ .ﺗﻦ و ﺟﺎن ﻣﺮدﻣﺎن زاﻳﻨﺪه اﺳﺖ .در ﺳﻦ ﻣﻌﻴﻨﻲ ﻃﺒﻴﻌﺘﺸﺎن اﺷﺘﻴﺎق ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ و آﻓﺮﻳﻨﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺑـﺮ ﺳﺮ آن ﻣﻲرود ﻛﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ را ﺑﻴﺎﻓﺮﻳﻨﺪ ،ﻧﻪ زﺷﺘﻲ را .ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﻴﻦ زن و ﻣﺮد ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر آﻓﺮﻳﻨﺶ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻛـﺎري اﺳـﺖ ﺧـﺪاﻳﻲ و آﺳـﻤﺎﻧﻲ .ﭼـﻪ، ﺑﺎرور ﺷﺪن و زاﻳﻴﺪن ،ﺟﺎودان ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﻮﺟﻮد ﻓﺎﻧﻲ اﺳﺖ .اﻣﺎ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ در آنﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻨﺎﺳﺐ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﺻﻮرت ﺑﮕﻴﺮد .زﻳﺮا ﺧﺪاﻳﺎن ﻓﻘﻂ ﺑﺎ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺗﻮازن و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ دارﻧﺪ و ﺑﻴﻦ زﺷﺘﻲ و ﭼﻴﺰﻫﺎي آﺳﻤﺎﻧﻲ ﺳﺎزﮔﺎري وﺟﻮد ﻧﺪارد. ﭘﺲ زﻳﺒﺎﻳﻲ ،ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ و ﻳﺎ ﺧﺪاي زاﻳﻨﺪﮔﻲ اﺳﺖ .ﻗﺪرت آﻓﺮﻳﻨﻨﺪه ﭼﻮن ﺑـﻪ زﻳﺒـﺎﻳﻲ ﻣـﻲرﺳـﺪ ،آراﻣـﺶ و ﻧـﺸﺎط و ﺟﻮﺷـﺸﻲ ﺳـﺮاﭘﺎي وﺟﻮدش را ﻓﺮا ﻣﻲﮔﻴﺮد و در ﻫﻤﺎن ﻟﺤﻈﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮد. اﻣﺎ ﭼﻮن ﺑﻪ زﺷﺘﻲ ﺑﺮﺳﺪ ،اﻓﺴﺮده و ﻏﻤﮕﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮد و ﭘﮋﻣﺮدﮔﻲ ﺣﺲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺳﺮﻛﻮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد و از ﺗﻮﻟﻴـﺪ و آﻓـﺮﻳﻨﺶ ﺑـﺎزﻣﻲﻣﺎﻧـﺪ .ﺑـﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ آن ﻛﺲ ﻛﻪ ﻛﺸﺶ و اﺷﺘﻴﺎق ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ در وﺟﻮدش ﻣﻮج ﻣﻲزﻧﺪ ،در ﺟﻮار زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺷﻮر و ﺷﻮق ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و داراي ﻫﻴﺠﺎن ﻣﻲﺷـﻮد و از ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﺎ زﻳﺒﺎﻳﻲ آراﻣﺶ و ﺧﺮﺳﻨﺪي ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ .ﭘﺲ اي ﺳﻘﺮاط ،ﻣﻲﺑﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﻋﺸﻖ ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﺗﻮ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻪاي ،ﺗﻨﻬﺎ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻧﻴﺴﺖ. ﮔﻔﺘﻢ :ﭘﺲ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﮔﻔﺖ :ﺑﺎردار ﺳﺎﺧﺘﻦ ﭼﻴﺰي زﻳﺒﺎ و آﻓﺮﻳﻨﺶ آن. ﮔﻔﺘﻢ :ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ. ﮔﻔﺖ :ﻣﺴﻠﻤﺎً ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ. ﮔﻔﺘﻢ :اﻣﺎ ﻣﻨﻈﻮرت از ﺑﺎرداري ﭼﻴﺴﺖ؟ ﮔﻔﺖ :ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﻤﻪي ﺟﺎﻧﻮران ﻓﺎﻧﻲ و ﻣﻴﺮا ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑـﺎرداري و زاﻳـﺶ ،ﺳـﺒﺐ اداﻣـﻪي زﻧـﺪﮔﻲ و ﺑﻘـﺎ و ﺟـﺎوداﻧﮕﻲ آنﻫﺎﺳـﺖ و ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ ﻗﺒﻼً ﮔﻔﺘﻢ و ﻫﺮ دو ﻧﻔﺮ ﻣﺎ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻛﺮدﻳﻢ ،ﻣﻨﻈﻮر و ﻏﺎﻳﺖ ﻋﺸﻖ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي ﻫﻤﻴـﺸﻪ و از اﻳـﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻋﺸﻖ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮاﻫﺎن اﺑﺪﻳﺖ و ﺟﺎوداﻧﮕﻲ ﺑﺎﺷﺪ. http://www.seapurse.ir
47
ﺿﻴﺎﻓﺖ
دﻳﻮﺗﻴﻤﺎ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ از ﻋﺸﻖ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﺮد ،اﻳﻦﻫﺎ را ﺑﻪ ﻣﻦ آﻣﻮﺧﺖ .ﻳﻚ ﺑﺎر ﻫﻢ از ﻣﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ اي ﺳﻘﺮاط ،ﺑـﻪ ﻧﻈـﺮ ﺗـﻮ ﻋﻠـﺖ وﺟـﻮد ﻋﺸﻖ و اﺷﺘﻴﺎق در ﭼﻴﺴﺖ؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲﺑﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻪي ﺟﺎﻧﻮران ،ﭼﻪ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن و ﭼﻪ روﻧﺪﮔﺎن ،ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻋﺸﻖ و اﺷﺘﻴﺎق ﻣﻲﺷـﻮﻧﺪ و ﺷـﻮق ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﻣﺜﻞ در آنﻫﺎ ﭘﺪﻳﺪ ﻣﻲآﻳﺪ و ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﭼﻪ درد و رﻧﺠﻲ را ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﻮد ﻫﻤﻮار ﻧﻤﻲﺳﺎزﻧﺪ؟! ﻋﺸﻖ آنﻫﺎ در اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻫﻢآﻏﻮﺷﻲ و ﺑﻌـﺪ ﻫﻢ در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺰرگ ﻛﺮدن ﺑﭽﻪﻫﺎﻳﺸﺎن ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻣﺤﺒﺖ و ﻣﻬﺮورزي ﻣﻲﮔﺮدد و ﺣﺘّﻲ ﻧﺎﺗﻮانﺗﺮﻳﻦ ﺟﺎنداران ﻫﻢ آﻣﺎده اﺳﺖ ﻛﻪ در راه ﺑﭽﻪﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺎ ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪﺗﺮﻳﻦ آنﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﺒﺮد ﺑﺮﺧﻴﺰد و ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ در اﻳﻦ راه ﺟﺎن ﺑﺪﻫﺪ و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮد .و آنﻫﺎ رﻧﺞ و ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ را ﺗﺤﻤﻞ ﻣـﻲﻛﻨﻨـﺪ ،ﺑـﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ زادﮔﺎن ﺧﻮد ﻏﺬا ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ و در اﻳﻦ راه از ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﻛﻮﺷﺸﻲ درﻳﻎ ﻧﻤﻲورزﻧﺪ. در ﻣﻮرد اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﺷﺎﻳﺪ اﻳﻦﻃﻮر ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻋﻘﻞ و ﺧﺮد آنﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ آنﻫﺎ را وادار ﺑﻪ اﻳﻦ اﻋﻤﺎل ﻣﻲﻛﻨﺪ .اﻣـﺎ ﺟـﺎﻧﻮران ﻛـﻪ از ﺧـﺮد و ﻋﻘﻞ ﺑﻲﺑﻬﺮهاﻧﺪ .آﻳﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻲ ﻋﻠﺖ اﻳﻦ اﻣﺮ را ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻲ؟ ﺟﻮاب دادم :ﻣﻦ از ﻋﻠﺖ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﺎآﮔﺎﻫﻢ. ﮔﻔﺖ :ﺳﻘﺮاط! ﮔﻤﺎن ﻣﻲﻛﻨﻲ در ﻋﺸﻖ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻲ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺮﺳﻲ اﮔﺮ از اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻏﺎﻓﻞ و و ﻧﺎآﮔﺎه ﺑﺎﺷﻲ؟! ﮔﻔﺘﻢ :اي دﻳﻮﺗﻴﻤﺎ ،ﻣﻦ ﺑﺮاي آﻣﻮﺧﺘﻦ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻜﺎت ﭘﻴﺶ ﺗﻮ آﻣﺪهام .ﭼﻪ ،ﻣﻲداﻧﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ آﻣﻮزﮔﺎري ﺗﻮ ﻣﺤﺘﺎﺟﻢ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻤﻪي داﻧﺴﺘﻪﻫـﺎي ﺧﻮد را ﺑﻲﭘﺮده درﺑﺎرهي ﺷﻌﻖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﻴﺎﻣﻮزان و رﻣﺰ و راز ﻋﺸﻖ را ﺑﺎ ﻣﻦ در ﻣﻴﺎن ﻧﻪ. ﮔﻔﺖ :ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮب .اﮔﺮ ﺗﻮ ﻫﻢ ﺑﺎور داري ﻛﻪ راز و رﻣﺰ ﻋﺸﻖ ﻫﻤﺎن ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﺑﻴﺎن ﻛﺮدﻳﻢ ،در اﻳﻦ ﺻـﻮرت ﻫﻤـﻪﭼﻴـﺰ روﺷﻦ و واﺿﺢ اﺳﺖ .زﻳﺮا ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻓﺎﻧﻲ و ﻣﻴﺮاي ﻣﻮﺟﻮدات زﻧﺪه ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ آنﻫﺎ ﺑﺮاي ﺧﻮد ﺟﺎوداﻧﮕﻲ و ﻧﺎﻣﻴﺮاﻳﻲ ﭘﺪﻳـﺪ آورﻧـﺪ و در ﺟﺎﻧﻮران ،ﺗﻨﻬﺎ راه ﻫﻤﺎن ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺜﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺒﺐ ﺑﻘﺎي اﻫﺎ ﻣﻲﺷﻮد .ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺜﻞ ،ﻣﻮﺟﻮد زﻧﺪه ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﻮﺟﻮدي ﭘﻴﺮ و رو ﺑـﻪ زوال ﺧـﻮﻳﺶ، ﻧﻮزاد ﺗﺎزهاي را ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﻲﮔﺬارد .از اﻳﻦ ﻓﺮاﺗﺮ روﻳﻢ .ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ ﻣﻲداﻧﻲ ،ﻣﺎ وﺟﻮد ﻳﻚ ﻣﻮﺟﻮد زﻧﺪهاي را از ﻛﻮدﻛﻲ ﺗﺎ ﭘﻴﺮي ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﻳـﻚ ﻧﺎم ﻣﻲﺧﻮاﻧﻴﻢ و آنﻫﺎ را ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻲﺷﻤﺎرﻳﻢ .در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ او ﻫﺮﮔﺰ ﻫﻤﺎن ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از آن ﺑﻮده اﺳﺖ .ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺪام در ﺣﺎل ﺗﻐﻴﻴـﺮ و دﮔﺮﺳﺎﻧﻲ اﺳﺖ .ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻮ و ﮔﻮﺷﺖ و اﺳﺘﺨﻮان و ﺧﻮن و ﺧﻼﺻﻪ ﻫﻤﻪي اﻋﻀﺎي ﺑﺪﻧﺶ داﺋﻤﺎً در ﺣﺎل ﺗﻐﻴﻴﺮ و دﮔﺮﮔﻮﻧﻲ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴـﺮ و دﮔﺮﺳﺎﻧﻲ ،ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ در ﺑﺪن ،ﺑﻠﻜﻪ در روان ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺟﺎري و ﺳﺎري اﺳﺖ. ﻳﻌﻨﻲ در ﺑﺪن ﻣﺎ ﻣﺪام ﻛﺎر ﻓﺮﺳﻮدﮔﻲ و روﻳﺶ دوﺑﺎره اداﻣﻪ دارد و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﺟﺎن و روان ﻣﺎ. در ﻫﻤﻪي وﺟﻮد ﻣﺎ ،ﺣﺘّﻲ اﺧﻼق و آرزوﻫﺎ و ﭘﻨﺪارﻫﺎ و ﺷﺎديﻫﺎ و آﻻم و ﺑﻴﻢ و اﻣﻴﺪﻫﺎي ﻣﺎ .ﻫﻴﭻﻛﺪام آنﻫﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﺪام دﺳﺘﺨﻮش ﺗﻐﻴﻴﺮ و دﮔﺮﺳﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺟﺎي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﭼﻴﺰﻫﺎي ﺗﺎزه ﻣﻲدﻫﻨﺪ .ﻳﻜﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲآﻳﺪ و دﻳﮕﺮي از ﺑـﻴﻦ ﻣـﻲرود و ﺷﮕﻔﺖﺗﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺣﺘّﻲ ﺷﻨﺎﺧﺖﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻲآﻳﻨﺪ و ﻣﻲروﻧﺪ و ﻣﺎ از ﻟﺤﺎظ داﻧﺶﻫﺎ و ﺷﻨﺎﺧﺖﻫﺎﻳﻤﺎن ﻧﻴﺰ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺣـﺎل ﭘﺎﻳـﺪار ﺑـﺎﻗﻲ ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﻴﻢ و ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ درﺑﺎرهي ﻳﻚ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﻪ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻓﺮو ﻣﻲروﻳﻢ ،در ﻫﻤﺎن ﻟﺤﻈﻪ آﮔﺎﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺎ از ﺑﻴﻦ رﻓﺘـﻪ اﺳـﺖ. زﻳﺮا ﻓﺮاﻣﻮﺷﻲ در واﻗﻊ از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻦ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﺳﺖ و از راه ﻳﺎدآوري ،ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺗﺎزهاي ﺑﻪ ﺟﺎي آن ﻛﻪ از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ،در ﻣﺎ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﺷـﻮد؛ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻣﺎن ﭼﻨﺎن ﻣﻲرﺳﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﻫﻤﺎن ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ. اﻣﺎ ذات ﻫﻤﻪي ﺧﺪاﻳﺎن اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻧﻴﺴﺖ و ﺗﻐﻴﻴﺮ و دﮔﺮﺳﺎﻧﻲ در ذات آنﻫﺎ راﻫﻲ ﻧﺪارد .ﺑﺪﻳﻦﮔﻮﻧﻪ اي ﺳﻘﺮاط ،زﻧﺪﮔﻲ زودﮔﺬر ﻳﻚ اروس را ﻛﻪ ﺑﺎ آﻓﺮودﻳﺖ زﻣﻴﻨﻲ ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ دارد ،ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ زﻣﻴﻨﻲ و آن دﻳﮕﺮي را ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ آﺳﻤﺎﻧﻲ ﻣﻲﻧﺎﻣﻴﻢ .ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺳﺮﺷﺖ اﻳﻦ دو را از ﻫﻢ ﺑﺎزﺷﻨﺎﺳﻴﻢ و ﺗﻔﺎوت ﻣﻴﺎن آنﻫﺎ را ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻴﻢ. در ﻣﻮرد ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﻴﻢ ،ﻫﻤﻪ ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﻜﺘﻪي ﻣﻬﻢ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻧﺠﺎم آن اﺳﺖ .ﻣﺜﻼً اﮔﺮ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ اﻛﻨﻮن اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﻴﻢ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ،اﻳﻦ ﻛﺎرﻫﺎ در ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﻧﻪ ﺧﻮﺑﻨﺪ و ﻧﻪ ﺑﺪﻳﻦوﺳﻴﻠﻪ ﺧﻮب و ﺑﺪ ﺑـﻮدن اﻫـﺎ در اﺛـﺮ ﭼﮕـﻮﻧﮕﻲ اﻧﺠـﺎم آنﻫﺎﺳـﺖ .وﻗﺘـﻲ اﻳـﻦ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺧﻮب ﺑﺎﺷﺪ ،اﻧﺠﺎم آن ﻛﺎر ﺧﻮب اﺳﺖ و وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺪ ﺑﺎﺷﺪ ،اﻧﺠﺎم آن ﻫﻢ ﺑﺪ اﺳﺖ. http://www.seapurse.ir
48
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﻋﺸﻖ ورزﻳﺪن ﻧﻴﺰ از اﻳﻦ ﻗﺎﻋﺪه ﻣﺴﺘﺜﻨﻲ ﻧﻴﺴﺖ .و از اﻳﻦ رو ﻫﺮ ﻋﺸﻘﻲ زﻳﺒﺎ و در ﺧـﻮر ﺳـﺘﺎﻳﺶ ﻧﻤـﻲﺑﺎﺷـﺪ .ﺑﻠﻜـﻪ ﻓﻘـﻂ ﻋـﺸﻘﻲ زﻳﺒـﺎ و ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ را ﭼﻨﺎن ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰاﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﺷﻜﻮه و زﻳﺒﺎﻳﻲ آن را دوﺳﺖ ﺑﺪارﻳﻢ. ﻋﺸﻘﻲ ﻛﻪ از آﻓﺮودﻳﺖ زﻣﻴﻨﻲ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﻲﮔﻴﺮد ،ﻃﺒﻴﻌﺘﺎً ﻋﺸﻘﻲ زﻣﻴﻨﻲ و ﺑﺎزاري اﺳﺖ و ﻗﻮهي ﺗﻤﻴﺰ ﻧﺪارد و آن ﻋﺸﻘﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﺮ دل اراذل و ﺳﻔﻠﮕﺎن ﻧﻔﻮذ ﻣﻲﻛﻨﺪ .اﻳﻦﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻢ ﻋﺎﺷﻖ زﻧﺎن ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﻫﻢ ﻋﺎﺷﻖ ﭘﺴﺮان .ﻳﻌﻨﻲ ﻋﺎﺷﻖ ﺗﻦ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﻧﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﺟﺎن .آنﻫـﺎ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻧﺎﺷﺎﻳﺴﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﺑﺎز ﻫﻢ ﻋﺸﻖ ﻣﻲورزﻧﺪ و ﮔﻤﺎن ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻋﺸﻖ زﻣﻴﻨﻲ و ﻣﻴﺮا ،ﺟﺎوداﻧﮕﻲ ﺧﻮد را ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﻓﺮﺳﻮده ،ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻮ و ﺗﺎزهاي در ﺟﻬﺎن ﭘﺪﻳﺪ ﻣﻲآورﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻫﻤﺎن ﻣﻮﺟﻮد ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ .ﭘﺲ ﺷﮕﻔﺖاﻧﮕﻴﺰ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ اﮔﺮ ﻫﻤﻪي آدﻣﻴﺎن ﻣﺤﺒﺖ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد را در دل ﺑﭙﺮوراﻧﻨﺪ .اﻳﻦ ﻣﻬﺮورزي ،ﻫﻤﺎن ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﺟﺎوداﻧﮕﻲ و زﻧﺪﮔﻲ اﺑﺪي و ﭘﺎﻳﺪار اﺳﺖ. ﻣﻦ از اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن ﺑﻪ ﺷﮕﻔﺖ آﻣﺪم و ﮔﻔﺘﻢ :اي دﻳﻮﺗﻴﻤﺎي ﻓﺮزاﻧﻪ ،آﻳﺎ ﺑﻪراﺳﺘﻲ ﻣﻄﻠﺐ از اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻲ؟ دﻳﻮﺗﻴﻤﺎ ﻗﻴﺎﻓﻪي ﻓﻴﻠﺴﻮﻓﺎﻧﻪاي ﺑﻪ ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺖ و ﮔﻔﺖ :اﮔﺮ ﺗﻮ ﺳﺨﺖﻛﻮﺷﻲ و ﻓﺪاﻛﺎري ﻣﺮدان را در راه ﻛﺴﺐ ﻧﺎم و ﺷﻬﺮت ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻛﻨـﻲ، ﻋﺸﻖ آدﻣﻲ را ﺑﻪ دوام و ﺟﺎوداﻧﮕﻲ ﻧﺎم و ﻧﺸﺎﻧﺶ ﻣﻮاﻓﻖ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ آنﭼﻪ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﺧﻮاﻫﻲ داﻧﺴﺖ .ﻣﺮداﻧﻲ ﻛﻪ ﺳـﻮاي از رﻏﺒـﺖ و ﻋﻼﻗـﻪي ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ،ﻋﻘﻴﺪه و اﻳﻤﺎن ﺑﻪ ﺟﺎوداﻧﮕﻲ ﻧﺪارﻧﺪ ،ﺑﺎﻳﺪ آنﻫﺎ را ﻧﺎدان و اﺣﻤﻖ ﺑﺪاﻧﻲ و از ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﺣﻴﺮت ﻛﻨﻲ .زﻳﺮا آﻧﺎن ﺑـﺮاي ﻛﺴﺐ ﻧﺎم و ﻧﺸﺎن ،ﺣﺎﺿﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد را در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮﻫﺎﻳﻲ ﻗﺮار دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺮاي ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻄﺮﻫﺎﻳﻲ ﺗﻦ در ﻧﻤﻲدﻫﻨﺪ. در اﻳﻦ راه ،ﻣﺎل ﺧﻮد را ﻧﺜﺎر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﺗﻤﺎم ﻣﺼﺎﻳﺐ را ﺑﺮ ﺧﻮد ﭘﺬﻳﺮا ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﺣﺘّﻲ از ﻣﺮگ و ﻣﺮدن ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺗﺮﺳﻨﺪ. آﻳﺎ ﮔﻤﺎن ﻣﻲﻛﻨﻲ ﻛﻪ آﻟﻜﺴﺘﻴﺲ ﺟﺎن ﺧﻮد را ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻓﺪاي آدﻣﺘﻮس ﻛﺮد و ﻳﺎ ﭼﺮا آﺧﻴﻠﻮس ﺑﺮاي ﭘﺎﺗﺮوﻛﻠﻮس ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻛﺸﺘﻦ داده و ﻳﺎ ﻛﺪروس ﺟﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﻣﻲاﻧﺪاﺧﺖ ﺗﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮ ﻣﺮدم را ﺑﺮاي ﭘﺴﺮان ﺧﻮﻳﺶ ﻣﺤﻔﻮظ ﻧﮕﻪ دارد؟ ﻧﻪ! ﻣﻦ ﻣﻄﻤـﺌﻦ ﻫـﺴﺘﻢ ﻛـﻪ آدﻣﻴـﺎن ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﻄﻴﺮﺗﺮي ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺰرگﺗﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﻄﻴﺮﺗﺮي را اﻧﺠـﺎم ﻣـﻲدﻫﻨـﺪ .ﻓﻘـﻂ ﺑـﺪﻳﻦ اﻣﻴـﺪ و آرزو ﻛـﻪ ﺷـﻬﺮت ﻧﻴﻚﻧﺎﻣﻲ آﻧﺎن ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﺷﻮد و ﺟﺎوداﻧﻪ ﮔﺮدﻧﺪ .ﭼﻪ ،ﺟﺎوداﻧﮕﻲ آرزوي ﻫﻤﻪي ﻣﺮدﻣﺎن ﺟﻬﺎن اﺳﺖ. اﻣﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ زاد و وﻟﺪ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ و ﺗﻦ اﺷﺘﻴﺎق دارﻧﺪ ،ﺑﻪ زنﻫﺎ رو ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﻋﺸﻘﺸﺎن در اﻳﻦ رﻫﮕﺬر ﺳﭙﺮي ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﺎور دارﻧﺪ ﻛـﻪ از راه ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺴﻞ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺟﺎوداﻧﮕﻲ و ﻧﻴﻚﻧﺎﻣﻲ ﺧﻮد را ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎزﻧﺪ. اﻣﺎ ﺟﺎنﻫﺎ و ارواح ﻧﻴﺰ زاﻳﻴﺪن و آﻓﺮﻳﻨﺶ دارﻧﺪ .اﻓﺮادي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎن ﺑﻴﺶ از ﺟﺴﻢ زاﻳﻨﺪهاﻧﺪ و ﺑﺎﻟﻨﺪه .اﮔﺮ ﺑﭙﺮﺳـﻲ ﺟـﺎن اﻳﻨـﺎن ﭼـﻪ ﻣﻲآﻓﺮﻳﻨﺪ ،ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﻲ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﻛﻪ ﺳﺰاوار ﻣﻘﺎم ﺟﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ؛ ﻳﻌﻨﻲ داﻧﺎﻳﻲ و ﻓﺮزاﻧﮕﻲ .ﺷﺎﻋﺮان و ﻫﻨﺮﻣﻨـﺪان ،ﺟـﺎنﻫـﺎي زاﻳﻨـﺪه و ﺑﺎﻟﻨـﺪه دارﻧﺪ .اﻣﺎ ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ﺧﺮدﻣﻨﺪي ،ﺧﺮد و ﻣﻌﺮﻓﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻣﻮر ﺧﺎﻧﻮاده و اﺟﺘﻤﺎع ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ و آن ،ﺗﺴﻠﻂ ﺑﺮ ﺧﻮد و ﺣـﻖﻃﻠﺒـﻲ و اﻋﺘﺪال ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد و اﺣﻮال ﺣﻜﻮﻣﺖﻫﺎ و ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎ را درﺳﺖ و ﻣﻨﻈﻢ ﺑﺮﭘﺎ ﻣﻲدارد. ﭘﺲ ﻫﺮ آن ﻛﻮدك ﻛﻪ در ﺳﺮﺷﺖ و ذات ﺧﻮﻳﺶ از اﻳﻦ ﻣﻔﺎﺧﺮ و ﻓﻀﺎﻳﻞ اﻧﺪوﺧﺘﻪ دارد ،ﺧﻮد ﻳﻜﻲ از ﻧﻔﻮس روﺣﺎﻧﻲ اﺳﺖ .ﭼـﻮن وﻗـﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﺗﻨﺎﺳﻞ روﺣﺎﻧﻲ او ﻓﺮا رﺳﺪ ،ﺑﻪ ﺟﺴﺖوﺟﻮي ﻣﻮرد و ﻣﺤﻞ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﭘﺮداﺧﺖ ﺗﺎ در آن ،ﺑﺬرﻫﺎي ﻓﻀﺎﻳﻞ اﻧﺪوﺧﺘـﻪي ﺧـﻮﻳﺶ را ﺑﻴﺎﻓﺸﺎﻧﺪ و در اﻳﻦ رﻫﮕﺬر ،ﻣﻮارد ﻧﺎﻗﺺ و ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ ﻣﻮاﻓﻖ و ﻣﻄﻠﻮﺑﺶ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻮد .ﭘﺲ ﺑﻪ ﺟﻠﺐ و ﺟﺬب اﻓﺮادي ﻣﻲﭘﺮدازد ﻛﻪ ﺟﻤﺎل و ﺻـﻮرت ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ را ﻣﻘﺮون ﺑﻪ ﻛﻤﺎل زﻳﺒﺎﻳﻲ و ﺧﻮﺑﻲ روﺣﺎﻧﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﭼﻮن ﻓﺮدي را ﺑﻴﺎﺑﺪ ﻛـﻪ داراي آن ﻫـﺮ دو ﺧﺼﻴـﺼﻪ ،ﻳﻌﻨـﻲ ﻫـﻢ زﻳﺒـﺎﻳﻲ ﺳﻴﺮت و ﻫﻢ ﺻﻮرت ﺑﺎﺷﺪ ،دلﺑﺎﺧﺘﻪ و ﺷﻴﻔﺘﻪاش ﻣﻲﮔﺮدد .ﭘﺲ ﺑﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻋﺸﻖ و ﺑﺮ اﺛﺮ ﻣﺠﺎورت و ﻫﻢﻧﺸﻴﻨﻲ ﺑﺎ وي ،ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ ﺑﺮ آن ﺧﻮاﻫﺪ ﺷـﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺼﻮد ﺟﺎوداﻧﮕﻲ و دوام و ﺑﻘﺎ ،وﺟﻮد ﻣﻌﻨﻮي ﺧﻮد را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪي آن ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﺗﻨﺎﺳﻞ ﻣﻌﻨـﻮي در وي اﻧﺠـﺎم داده ،ﺑـﻪ ﺗﻌﻠـﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴـﺖ آن ﻣﺤﺒﻮب و ﺳﺮور و دﻻرام ،ﺑﻪ ﺣﻀﻮر و ﻏﻴﺎب ﺧﻮد ﭘﺮدازد و ﻫﺮ آنﭼﻪ را ﻛﻪ در ﺧﺰاﻧـﻪي وﺟـﻮدش از وﻇـﺎﻳﻒ اﻧـﺴﺎﻧﻲ و ﺷـﺮاﻓﺖ ﻧﻔـﺴﺎﻧﻲ اﻧﺪوﺧﺘﻪ اﺳﺖ ،ﺑﺪو ﺳﭙﺎرد و ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ،ﻣﻬﺮورزي و ﻳﮕﺎﻧﮕﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ آن دو ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲآﻳﺪ ،ﺑﻪﻣﺮاﺗـﺐ اﺳـﺘﻮارﺗﺮ و زﻳﺒـﺎﺗﺮ از ﻳﮕـﺎﻧﮕﻲ و اﺗﺤﺎدي اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺳﺎﻳﻪي ﻓﺮزﻧﺪان ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﺑﻴﻦ ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﭘﺪﻳﺪ ﻣﻲآﻳﺪ و ﻛﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮزﻧﺪان را ﺑﺮ ﻓﺮزﻧـﺪان ﺗﻨـﻲ و ﺟـﺴﻤﻲ ﺧـﻮد ﺑﺮﺗﺮي ﻧﺪﻫﺪ. http://www.seapurse.ir
49
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﻫﻮﻣﺮ و ﻫﺰﻳﻮد و دﻳﮕﺮ ﺷﺎﻋﺮان ﺑﺰرگ ،آﺛﺎر ﺟﺎوداﻧﺸﺎن ،ﻓﺮزﻧﺪان آنﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻛﻴﺴﺖ ﻛﻪ آرزو ﻧﻜﻨﺪ ﭼﻨـﻴﻦ ﻓﺮزﻧـﺪان ﺑﺮوﻣﻨـﺪي داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ از ﻟﻴﻜﻮرگ ﻛﻪ آﺛﺎر ﻣﻌﻨﻮياش ﻻﻛﻪداﻳﻤﻮن و ﺣﺘّﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﻪي ﻳﻮﻧﺎن را ﻧﺠﺎت داد ،رﺷﻚ ﻧﻮرزد؟ از ﻫﻤﻴﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﺳﻮﻟﻮن ـ ﻛﻪ او را ﭘﺪر ﻗﻮاﻧﻴﻦ آﺗﻦ ﻣﻲﻧﺎﻣﻨﺪ ـ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻳﺠﺎد ﻗﻮاﻧﻴﻦ ،ﻣﺮدم ﻛﺸﻮر اﻳﻦﻗﺪر ﺑﺮاﻳﺶ اﺣﺘﺮام ﻣﻲﮔﺬارﻧـﺪ و ﻫﻤـﻴﻦﻃﻮرﻧـﺪ ﻣﺮدان دﻳﮕﺮي ﻣﻴﺎن ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎن و ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎن ﻛﻪ ﻛﺎرﻫﺎي ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ و ﺑﺰرﮔﻲ را اﻧﺠﺎم دادهاﻧﺪ و ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺗﺠﻠﻴﻞ آنﻫﺎ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﻲ ﻛﻪ از ﺧﻮد ﺑﻪ ﻳﺎدﮔﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ ،ﻣﺮدم ﺑﺮاي ﻳﺎدﺑﻮد آنﻫﺎ در ﻫﻤﻪﺟﺎ ﻣﻌﺎﺑﺪي ﺑﺮﭘﺎ ﻛﺮدهاﻧﺪ و ﺣﺎل آن ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻓﺮزﻧﺪان ﺗﻨﻲ ،ﺣﺘّﻲ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﻫﻢ ﻣﻌﺒﺪي ﺑﺮﭘﺎ ﻧﺴﺎﺧﺘﻪاﻧﺪ. اي ﺳﻘﺮاط ﻋﺰﻳﺰ! اﻳﻦﻫﺎ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ رﻣﻮز ﻋﺸﻖ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ در ﻣﻴﺎن ﻧﻬﺎدم ﺗﺎ آﮔﺎه ﺷـﻮي .اﻣـﺎ اﮔـﺮ ﻃﺎﻟـﺐ و ﺳـﺎﻟﻚ راه ﻋـﺸﻖ ﺑﺎﺷـﻲ، ﻣﻲﺗﻮاﻧﻢ اﺳﺮار و رﻣﻮز ﺑﺰرگﺗﺮ آن را ﺑﺮ ﺗﻮ ﻧﻴﺰ ﻧﻤﺎﻳﺎن ﺳﺎزم .وﻟﻲ ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻗﺎدر ﺧﻮاﻫﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺪانﻫﺎ ﺑﺮﺳﻲ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ! ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ،ﻣﻦ ﻛﻮﺷﺶ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ راه را ﺑﺮ ﺗﻮ ﺑﻨﻤﺎﻳﺎﻧﻢ .اﮔﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻲ در ﭘﻲ ﻣﻦ ﺑﻴﺎ .ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ راه ﻋﺸﻖ را درﺳﺖ ﺑﭙﻴﻤﺎﻳـﺪ، ﺑﺎﻳﺪ در دوران ﺟﻮاﻧﻲ ﺑﻪ زﻳﺒﺎﭼﻬﺮهاي دل ﺑﻨﺪد. و اﮔﺮ راﻫﺒﺮش راه درﺳﺖ را ﺑﻪ او ﻧﺸﺎن داده ﺑﺎﺷﺪ ،ﻓﻘﻂ دل ﺑﻪ ﻳﻚ زﻳﺒﺎروي ﻣﻲﺑﻨﺪد و اﻳﻦ دلﺑﺴﺘﮕﻲ ،اﻧﺪﻳﺸﻪي ﺧﻮب و زﻳﺒﺎ ﺑﺮاي وي ﭘﺪﻳﺪ ﻣﻲآورد و وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺪ ،آنﮔﺎه ﭘﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮد ﻛﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻳﻚ ﺑﺪن ،ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺑﺪنﻫﺎي دﻳﮕﺮي اﺳﺖ و از اﻳـﻦ روز ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻛﻠﻲ دلﺑﺎﺧﺘﻪي ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﺑﺪن ﻣﻲﮔﺮدد. ﺑﺎ ﭘﺪﻳﺪار ﺷﺪن ﭼﻨﻴﻦ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ،او ﻋﺎﺷﻖ ﻫﻤﻪي ﺑﺪنﻫﺎي زﻳﺒﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و از ﺷﻮر و ﺷﻮق ﺷﺪﻳﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺪن دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺸﻴﺪ. زﻳﺮا ﻳﻚ ﺑﺪن در ﻧﻈﺮ وي ﻛﻮﭼﻚ و ﺑﻲﻣﻌﻨﺎﺳﺖ .اﻣﺎ ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ،ﻣﺘﻮﺟﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ روح ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و آن را ﺑﻪﻣﺮاﺗﺐ ﺑﺎﻻﺗﺮ از زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺑﺪن ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﻤﺮد و ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪي ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ،درك ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺟﺎن ﺑﺎﻻﺗﺮ از زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺑﺪن اﺳﺖ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ،اﮔﺮ ﺑﻪ روﺣﻲ ﺑـﺎ ﻓﻀﻴﻠﺖ و ﭘﺮﻫﻴﺰﻛﺎر ﻛﻪ از زﻳﺒﺎﻳﻲ رﺧﺴﺎر ﺑﻬﺮهاش ﻛﻢﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﻤﻮد ،ﺑﻪ او دل ﻣﻲﺑﻨـﺪد و ﻋـﺸﻘﺶ را ﺑـﻪ دل ﻣـﻲﮔﻴـﺮد و ﭘﻴﻮﺳـﺘﻪ در اﻧﺪﻳﺸﻪي او ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و اﻓﻜﺎر و اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎﻳﻲ را ﻣﻲﺟﻮﻳﺪ و ﻣﻲآﻓﺮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ آن را ﺑﻬﺘﺮ و ﻛﺎﻣﻞﺗﺮ ﺳﺎزد و ﺑﺪﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﻲ ﻣـﻲرﺳـﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ زﻳﺒﺎﻳﻲ را در ﻗﻮاﻧﻴﻦ و اﺟﺘﻤﺎﻋﺎت و اﺧﻼﻗﻴﺎت و ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻛﺸﻮرداري ﺟﺎي دﻫـﺪ و ﺧﻮﻳـﺸﻲ و ﻳﮕـﺎﻧﮕﻲ را ﻛـﻪ ﺑـﻴﻦ اﻳـﻦﻫـﺎ ﻫـﺴﺖ، ﺑﺎزﻣﻲﺷﻨﺎﺳﺪ و زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺑﺪﻧﻲ را ﻛﻮﭼﻚ و ﺣﻘﻴﺮ ﻣﻲﺷﻤﺎرد. اﻳﻦﺟﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ او روﺷﻦ ﻣﻲﮔﺮدد ﻛﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻳﻚ ﻓﺮد در ﺑﺮاﺑﺮ زﻳﺒﺎﻳﻲ اﺟﺘﻤﺎع ﺑﺴﻲ ﻛﻢارزش اﺳﺖ و در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠـﻪ ،ﻣﺘﻮﺟـﻪ ﺷـﻨﺎﺧﺖ آنﻫﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮدﻳﺪ ﺗﺎ زﻳﺒﺎﻳﻲ آنﻫﺎ را ﻧﻴﺰ رؤﻳﺖ ﻛﻨﺪ و ﭼﻮن ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﭼﺸﻤﺶ ﺑﻪ ﻣﻈﺎﻫﺮ ﻣﺘﻌﺪد زﻳﺒﺎﻳﻲ ﮔﺸﻮده ﺷﻮد ،دﻳﮕـﺮ ﭘﺎﻳﺒﻨـﺪ ﻳـﻚ ﻣﻈﻬﺮ واﺣﺪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و اﺳﻴﺮ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻳﻚ ﭘﺴﺮ ﻳﺎ ﻳﻚ ﻣﺮد ﻳﺎ ﻳﻚ ﻛﺸﺶ اﺧﻼﻗﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ .ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن درﻳﺎي ﻣﻮاج زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻣـﻲراﻧـﺪ و در آنﺟﺎ ﺑﻪ ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﺧﻮد ﻧﻈﺮ ﻣﻲاﻓﻜﻨﺪ و از ﻋﺸﻖ ﺑﻲﭘﺎﻳﺎن ﺑﻪ ﺣﻜﻤﺖ و داﻧﺶ روي ﻣﻲآورد و ﺳﺨﻨﺎن و اﻧﺪﻳﺸﻪﻫـﺎي زﻳﺒـﺎ ﻣـﻲآﻓﺮﻳﻨـﺪ و ﺑـﺎ ﻛﻤﻚ ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺮ او ﻣﺴﻠﻂ ﻣﻲﺷﻮد ،ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻳﮕﺎﻧﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ وﻳﮋهاي را ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع آن زﻳﺒﺎﻳﻲ اﺳﺖ ،ﺑﻪ دﺳﺖ آورد. اي ﺳﻘﺮاط ،ﻣﻦ از ﺗﻮ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﻛﻪ ﻫﻢاﻳﻨﻚ ﻫﻤﻪي دﻗﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ آنﭼﻪ ﻛﻪ اﻛﻨﻮن ﺑﺮاي ﺗﻮ ﺑﻴﺎن ﻣﻲﻛﻨﻢ ،ﺧﻮب ﺑﻪ ﻛﺎر اﻧﺪازي. ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در ﻋﺸﻖ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻳﺎﻓﺖ و ﺷﺎﮔﺮدي ﻣﻜﺘﺐ ﻋﺸﻖ را ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮد و ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ زﻳﺒﺎﻳﻲ را ادراك ﻛﺮد و ﺑﻪ ﭘﺎﻳـﺎن راه ﺧﻮد رﺳﻴﺪ ،ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻃﺒﻴﻌﺘﻲ ﺑﺮ او آﺷﻜﺎر ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲاش ﺑﻲﭘﺎﻳﺎن اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻏﺎﻳﺖ و ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻫﻤﻪي ﻛﻮﺷﺶﻫﺎ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻫﻤـﺎن زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺧﺎرقاﻟﻌﺎدهاي اﺳﺖ ﻛﻪ او ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ آن ،اﻳﻦﻫﻤﻪ ﻣﺸﻘﺖ و ﺳﺨﺘﻲ را ﺑﺮ ﺧﻮد ﻫﻤﻮار ﺳﺎﺧﺖ و اﻳﻦ زﻳﺒﺎﻳﻲ ،ﺟﺎوداﻧﻪ اﺳﺖ .ﻧﻪ ﺑﻪ وﺟـﻮد ﻣﻲآﻳﺪ و ﻧﻪ ﻓﺎﻧﻲ ﻣﻲﺷﻮد .ﻧﻪ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد و ﻧﻪ ﺑﺰرگﺗﺮ ﻣﻲﮔﺮدد و ﺳﺮﺷﺖ آن اﻳﻦﻃﻮر ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ از ﻳﻚ ﺟﻬﺖ زﻳﺒـﺎ ﺑﺎﺷـﺪ و از ﺟﻬﺘـﻲ دﻳﮕﺮ زﺷﺖ .ﻳﺎ ﺣﺎل زﻳﺒﺎ ﺑﺎﺷﺪ و وﻗﺘﻲ دﻳﮕﺮ ﻧﺎزﻳﺒﺎ و ﻳﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﻚ ﭼﻴﺰ زﻳﺒﺎ ﺑﺎﺷﺪ و در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﭼﻴﺰي دﻳﮕﺮ ﻧﺎزﻳﺒﺎ و در ﻳﻚ ﺟـﺎي زﺷـﺖ ﺑﺎﺷﺪ و در ﺟﺎي دﻳﮕﺮ زﻳﺒﺎ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﮔﺮوﻫﻲ زﻳﺒﺎ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﮔﺮوﻫﻲ ﻧﺎزﻳﺒﺎ و ﺑﻪ ﻳﻚ ﭼﺸﻢ زﻳﺒﺎ ﺑﻴﺎﻳﺪ و ﺑﺎ ﭼﺸﻤﻲ دﻳﮕﺮ ﻧﺎزﻳﺒـﺎ .ﺑﻠﻜـﻪ از ﻫﺮ ﺟﻬﺖ و ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻫﻤﮕﺎن و در ﻫﻤﻪﺟﺎ و در ﻫﻤﻪ ﺣﺎل زﻳﺒﺎﺳﺖ .ﺑـﻪ رﺧـﺴﺎر و دﺳـﺖ و اﻧـﺪام در زﻳﺒـﺎﻳﻲ ﻧﻈﻴـﺮ ﻧـﺪارد .در ﺳـﺨﻨﺮاﻧﻲ و http://www.seapurse.ir
50
ﺿﻴﺎﻓﺖ
داﻧﺶاﻧﺪوزي ﻫﻴﭻﻛﺲ ﻣﺜﻞ و ﻣﺎﻧﻨﺪش ﻧﻴﺴﺖ و ﻧﻈﻴﺮش را در ﻫﻴﭻ ﻣﻮﺟﻮد زﻣﻴﻨﻲ و آﺳﻤﺎﻧﻲ ﻧﺘﻮان ﻳﺎﻓﺖ .زﻳﺒﺎﻳﻲ او ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ و ﺑـﻲﻧﻈﻴـﺮ و ﺟﺎوداﻧﻪ. ﭼﻴﺰﻫﺎي زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺟﻬﺎن ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﻛﻨﻲ ،ﻫﻤﻪ از زﻳﺒﺎﻳﻲ او ﻧﺸﺄت ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .وﻟﻲ او از اﻳﻦ ﺑﺨـﺸﺶﻫـﺎ ﻛﺎﺳـﺘﻲ ﻧﻤـﻲﻳﺎﺑـﺪ و از دﮔﺮﮔﻮﻧﻲ و ﻛﻢ و ﻛﺎﺳﺖ و اﻓﺰاﻳﺶ در اﻣﺎن اﺳﺖ .آن ﻛﺲ ﻛﻪ ﺑﻪ رﻫﺒﺮي ﻋﺸﻖ ،زﻳﺒﺎﻳﻲﻫﺎي ﺧﺎﻛﻲ و زﻣﻴﻨﻲ را ﺑﻨﮕﺮد و ﻧﻴﺰ اﮔﺮ آنﻫـﺎ را ﭼـﻮن ﭘﻠﻜﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﻴﺮد ﻛﻪ او را ﭘﻠﻪ ﺑﻪ ﭘﻠﻪ ﺑﻪ ﻫﺪف و ﻣﻘﺼﻮد ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ ،از ﻳﻚ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺑﻪ دو زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻣﻲرﺳﺪ و از آنﺟﺎ ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺗﻦ و اﻧﺪام و ﺑـﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ از آنﺟﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ اﺧﻼق و ﻣﻨﺶ و رﻓﺘﺎر ﻧﻴﻜﻮ .و ﭼﻮن از آن ﮔﺬﺷﺖ ،ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺧﺮد و ﺣﻜﻤﺖ ﻣﻲرﺳﺪ و از زﻳﺒـﺎﻳﻲ داﻧـﺶ و ﺣﻜﻤﺖ ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ داﻧﺶ ﻣﻄﻠﻖ و ﺑﻲﭘﺎﻳﺎن ﻛﻪ آن را ﺑﻴﺎن ﻛﺮدم .اﻳﻦ داﻧﺸﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺪف و ﻏﺎﻳﺖ و ﻣﻘﺼﻮد ﺧﻮد اوﺳﺖ. اي ﺳﻘﺮاط ﻋﺰﻳﺰ! در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺮاي ﻧﻮع ﺑﺸﺮ ارزش زﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮدن را ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻳﻌﻨﻲ در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻧﺴﺎن ﻣﻮﻓـﻖ اﻳـﻦ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺧﻮد زﻳﺒﺎﻳﻲ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﺪ و اﮔﺮ ﮔﻮﺷﻪاي از اﻳﻦ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺑﺮ ﺗﻮ رخ ﻧﻤﺎﻳﺪ ،ﺗﻮ ﻫﺮﮔﺰ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺨﻮاﻫﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ آن را ﺑﺎ ﻣﺎل و ﻣﻜﻨـﺖ و زر و ﺳﻴﻢ و ﻳﺎ ﻟﺒﺎسﻫﺎي ﻓﺎﺧﺮ و ﮔﺮانﺑﻬﺎ و دﻳﮕﺮ زﻳﺒﺎﻳﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻛﻨﻮن در ﺑﺮاﺑﺮت ﺟﻠﻮهﮔﺮي ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،دل ﺑﺮﻛﻨﻲ و از آب و ﻧﺎن ﻏﺎﻓﻞ ﺷـﻮي ﺗﺎ ﻓﺮﺻﺖ ﺗﻤﺎﺷﺎي آنﻫﺎ را از دﺳﺖ ﻧﺪﻫﻲ. ﻛﺎش ﻣﺎ را دﻳﺪهي ﺣﻘﻴﻘﺖﺑﻴﻦ ﻣﻲﺑﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ دﻳﺪن اﻳﻦ زﻳﺒﺎﻳﻲﻫﺎ ﻣﻮﻓﻖ ﻣﻲﺷﺪﻳﻢ و ﭼﺸﻤﺎن ﻣﺎ ﺑﻪ دﻳﺪن آن زﻳﺒﺎﻳﻲ ،در ﻋﻴﻦ ﺻﻔﺎ و ﭘـﺎﻛﻴﺰﮔﻲ از ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ رﻧﮓ و ﻧﻘﺶ ﻓﻨﺎﭘﺬﻳﺮ و رو ﺑﻪ زوال ،ﻳﻌﻨﻲ ﺧﻮد آن زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺧﺪاﻳﻲ ﺑﺎز ﻣﻲﺷﺪ و ﺷﮕﻔﺘﻲ آن ﻣﺎ را در ﺧـﻮد ﻣـﻲﮔﺮﻓـﺖ .آﻳـﺎ ﮔﻤـﺎن ﻣﻲﻛﻨﻲ ﻛﻪ زﻧﺪﮔﻲاي ﺑﺎﻻﺗﺮ از اﻳﻦ زﻧﺪﮔﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﺘﻮاﻧﺪ آن زﻳﺒﺎﻳﻲ را ﺑﻨﮕﺮد و ﭘﺎداش آن را درﺑﻴﺎﺑﺪ؟! اﻳﻦ اوﺳﺖ ﻛﻪ در ﺟﺮﮔﻪي دوﺳﺘﺎن ﺧﺪاﻳﺎن درﻣﻲآﻳﺪ و زﻧﺪﮔﻲ اﺑﺪي و ﺟﺎوداﻧﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآورد .اﻳﻦ اﺳﺖ آن زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ازﻟﻲ ﻛﻪ ﺳﺰاوار ﻧﻮع ﺑﺸﺮ اﺳـﺖ؛ ﻳﻌﻨـﻲ زﻧـﺪﮔﻲ ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪاﻧﻪاي ﻛﻪ در آن ﻋﺸﻖ و زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻣﻄﻠﻖ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻲ. اي ﻓﺪروس ﻋﺰﻳﺰ و ﺷﻤﺎ اي ﺣﺎﺿﺮان اﻳﻦ ﻣﺤﻔﻞ ،ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ آن زن ﻏﺮﻳﺐ )دﻳﻮﺗﻴﻤﺎ( ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ،ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮد و ﻣﻦ ﺑﻪ درﺳـﺘﻲ و ﺻﺤﺖ آنﻫﺎ اﻳﻤﺎن دارم و از آنوﻗﺖ ،ﻣﻦ ﺑﺮ آن ﺷﺪم ﻛﻪ دﻳﮕﺮان را ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺑﺎور و ﻋﻘﻴﺪه ﻣﻮاﻓﻖ ﺳـﺎزم ﻛـﻪ ﻃﺒﻴﻌـﺖ ﻧﺎﭘﺪﻳـﺪار ﻣـﺎ ،ﺟـﺰ ﺑـﺎ دﺳﺘﻴﺎري ﻋﺸﻖ ،ﺑﻪ ﻣﺮﺗﺒﻪي ﺟﺎوداﻧﮕﻲ ارﺗﻘﺎء و اﺗﺼﺎل ﭘﻴﺪا ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻛﺮد. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ از ﻫﻤﮕﻲ ﺷﻤﺎﻫﺎ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﻛﻪ ﻋﺸﻖ را درﻳﺎﺑﻴﺪ و آن را ﺷﺮﻳﻒ داﻧﺴﺘﻪ و ﮔﺮاﻣﻲ ﺑﺪارﻳﺪ ،ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﻣﻦ ﻫﻢاﻛﻨﻮن ﺑﻪ ﻗـﺪر ﻃﺎﻗـﺖ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺧﻮﻳﺶ ،ﺑﻪ ﺳﺘﺎﻳﺶ و ﺛﻨﺎي آن ﭘﺮداﺧﺘﻪ و اﻳﻦ ﻣﻘﺎل ﺧﻮد را اﻫﺪا و ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺑﻪ درﮔﺎه او ﻣﻲﻓﺮﺳﺘﻢ ...و ﺗﺎ آنﺟﺎ ﻛﻪ از دﺳﺘﻢ ﺑﺮآﻳﺪ ،ﻗﺪرت و ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻋﺸﻖ را ﻣﻲﺳﺘﺎﻳﻢ و ﻟﺤﻈﻪاي از اﻳﻦ ﻛﺎر ﻏﻔﻠﺖ ﻧﻤﻲورزم و دﻳﮕﺮان را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﻲﻛﻨﻢ. ﺣﺎل اي ﻓﺪروس ،ﺧﻮاه اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺮا ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ ﺑﭙﺬﻳﺮ و ﺧﻮاه ﻫﺮ ﻧﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﻞ داري ﺑﺮ آن ﺑﮕﺬار. ٭ ﭼﻮن ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﺳﻘﺮاط ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ ،ﺣﻀﺎر ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮ ﺧﻄﺎﺑﻪي او آﻓﺮﻳﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ .آرﻳﺴﺘﻮ ﻓﺎﻧﻮس ﻣﻲﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺷـﺎرهﻫـﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﻘﺮاط ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎي او ﻛﺮده ﺑﻮد ،ﺟﻮاﺑﻲ ﺑﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺻﺪاي ﻛﻮﺑﻴﺪن درﻫﺎي ﺧﺎﻧﻪ در ﻓﻀﺎي ﻣﺠﻠﺲ ﻃﻨـﻴﻦاﻧـﺪاز ﺷـﺪ و ﻫﻤﻬﻤـﻪاي از ﺑﻴﺮون ﺑﻪ ﮔﻮش رﺳﻴﺪ .ﻇﺎﻫﺮاً ﮔﺮوﻫﻲ از راﻣﺸﮕﺮان رﺧﺼﺖ ورود ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ و ﺻﺪاي دﺧﺘﺮك ﻧﻲزن ﻫـﻢ ﻛـﻪ در ﻣﻴـﺎن آﻧـﺎن ﺑـﻮد ،ﺷـﻨﻴﺪه ﻣﻲﺷﺪ. آﮔﺎﺗﻮن ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺘﻜﺎران ﺧﻮد ﮔﻔﺖ :ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ اﮔﺮ اﻳﻦ ﮔﺮوه از دوﺳﺘﺎﻧﻨﺪ ،ﺑﻪ آنﻫﺎ ﺧﻮﺷﺎﻣﺪ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ و اﮔﺮ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑـﻪ اﻳـﺸﺎن ﺑﮕﻮﻳﻴـﺪ ﻛـﻪ ﺿﻴﺎﻓﺖ ﺗﻤﺎم ﺷﺪه و ﻣﺎ در ﺣﺎل اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻫﺴﺘﻴﻢ و از ﻋﻴﺶ و ﻧﻮش ﻓﺮاﻏﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪاﻳﻢ .اﻣﺎ ﻟﺤﻈﻪاي ﺑـﻴﺶ ﻧﮕﺬﺷـﺖ ﻛـﻪ ﺻـﺪاي آﻟﻜﺒﻴـﺎدس در راﻫﺮوي ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﮔﻮش رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻏﺎﻳﺖ ﻣﺴﺖ ﻣﻲﻧﻤﻮد و ﻋﺮﺑﺪه ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ و ﻣﻲﮔﻔﺖ آﮔﺎﺗﻮن ﻛﺠﺎﺳﺖ؟ ﻣﺮا ﭘـﻴﺶ آﮔـﺎﺗﻮن ﺑﺒﺮﻳـﺪ .ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﻌﺪادي از راﻣﺸﮕﺮان ،ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه دﺧﺘﺮك ﻧﻲزن و دوﺳﺘﺎﻧﺶ ،ﺑﺎزوان وي را ﮔﺮﻓﺘﻪ و او را در ﺣﺎﻟﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ درآوردﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺎﺟﻲ از ﮔﻞﻫـﺎي http://www.seapurse.ir
51
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﺑﻨﻔﺸﻪ و ﻏﻴﺮه ،ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻧﻮارﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺧﻮﻳﺶ ﻧﻬﺎده ﺑﻮد .ﭼﻮن ﺑﻪ درون آﻣﺪ ،ﮔﻔﺖ :اي دوﺳﺘﺎن ،درود ﺑـﺮ ﺷـﻤﺎ ﺑـﺎد! آﻳـﺎ ﻣـﺮد ﻣـﺴﺘﻲ را در ﻣﺠﻠﺲ ﺧﻮد راه ﺧﻮاﻫﻴﺪ داد؟ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻗﺪر ﻛﺎﻓﻲ ﻧﻮﺷﻴﺪهام .وﻟﻲ اﮔﺮ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ از ﻧﻮﺷﻴﺪن ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎك ﻧﺪارم و اﮔﺮ ﻧﺨﻮاﻫﻴـﺪ ،ﻣـﻦ ﺗـﺎج ﮔﻞ اﻓﺘﺨﺎري را ﺑﺮ ﺳﺮ آﮔﺎﺗﻮن ﻧﻬﺎده و ﺑﺎزﻣﻲﮔﺮدم .ﻫﺪف دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از اﻳﻦ ،از آﻣﺪن ﺑﻪ اﻳﻦﺟﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻢ .ﭼﻮن دﻳﺮوز ﻣﻮﻓـﻖ ﻧـﺸﺪم ﻛـﻪ در ﻣﺠﻠﺲ ﭘﻴﺮوزي او ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻢ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻣﺮوز آﻣﺪم ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﺎج ﮔﻞ اﻓﺘﺨﺎر را از ﺳﺮ ﺧﻮد ﺑﺮداﺷﺘﻪ و ﺑﺮ ﺳﺮ اﻳﻦ ﻣﺮد ﻛﻪ از داﻧﺎﺗﺮﻳﻦ و زﻳﺒﺎﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮدان اﺳﺖ ،ﺑﮕﺬارم. ﺣﺎل ،ﭼﻮن ﻣﺴﺘﻢ ،ﺑﻪ ﻣﺴﺘﻲ ﻣﻦ ﻣﻲﺧﻨﺪﻳﺪ .ﻣﻦ ﻣﻲداﻧﻢ ﻛﻪ راﺳﺖ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ .ﭼﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺨﻨﺪﻳـﺪ ﻳـﺎ ﻧﺨﻨﺪﻳـﺪ .اﻛﻨـﻮن ﻛـﻪ ﻣﻨﻈـﻮرم را داﻧﺴﺘﻴﺪ ،ﻣﺮا ﺑﻪ درون راه ﻣﻲدﻫﻴﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟! آﻳﺎ ﻛﺴﻲ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﺎده ﻣﻲﻧﻮﺷﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟! ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﻳﺎد ﺷﺎدي از او ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛـﻪ وارد ﺷـﻮد و ﺑﻨـﺸﻴﻨﺪ. ﺣﻀﺎر او را ﻛﻪ از ﻓﺮط ﻣﺴﺘﻲ ﺳﺴﺖ ﺷﺪه ﺑﻮد ،ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ داﺧﻞ ﻣﺠﻠﺲ درآوردﻧﺪ .آﻟﻜﺒﻴﺎدس ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺣﻀﻮر ﺳﻘﺮاط ﻛـﻪ در ﺟﻠـﻮي روﻳـﺶ ﺑﺮآﺳﺎﻳﻴﺪه ﺑﻮد ،ﻧﺸﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ او در ﺟﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻴﻦ آﮔﺎﺗﻮن و ﺳﻘﺮاط ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ .ﺳﭙﺲ ﺗﺎج ﮔﻞ اﻓﺘﺨﺎر را ﺑﺮداﺷﺖ و ﺑﺮ ﺳﺮ آﮔﺎﺗﻮن ﻧﻬـﺎد و او را در آﻏـﻮش ﻛﺸﻴﺪ .ﺧﺎدﻣﺎن ﻣﻮزهﻫﺎ را از ﭘﺎﻳﺶ درآوردﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺮ ﺗﻜﻴﻪﮔﺎه ﻟﺨﺘﻲ ﺑﻴﺎﺳﺎﻳﺪ. آﻟﻜﺒﻴﺎدس ﭼﻮن ﺣﻀﻮر ﺷﺨﺼﻲ را در ﻛﻨﺎر ﺧﻮﻳﺶ اﺣﺴﺎس ﻛﺮد ،ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﻴﺴﺖ؟ و ﻫﻤﻴﻦ ﻛﻪ ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﺑﺮ ﺟﻤﺎل ﺳـﻘﺮاط اﻓﺘـﺎد، ﻓﺮﻳﺎد ﻛﺸﻴﺪ و ﮔﻔﺖ :آه! ﺧﺪاﻳﺎ اﻳﻦ دﻳﮕﺮ ﻛﻴﺴﺖ؟ ﺳﻘﺮاط ﺗﻮ اﻳﻦﺟﺎ ﻫﺴﺘﻲ؟ اﻳﻦﺟﺎ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﻫﺮ ﺟﺎي دﻳﮕﺮ ﻛﻪ اﺻﻼً اﻧﺘﻈﺎر دﻳﺪن ﺗﻮ را ﻧﺪاﺷـﺘﻢ در ﻛﻤﻴﻦ ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪاي؟ اﻳﻦﺟﺎ دﻳﮕﺮ ﭼﺮا آﻣﺪهاي؟ و ﭼﺮا اﻳﻦﺟﺎ درﺳﺖ در ﻛﻨﺎر آﮔﺎﺗﻮن ﻟﻤﻴﺪهاي؟ و ﭼـﺮا در ﻛﻨـﺎر دﻳﮕـﺮان ـ ﻣـﺜﻼً آرﻳـﺴﺘﻮ ﻓﺎﻧﻮس ـ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺤﻔﻞ ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ ﻧﻨﺸﺴﺘﻪاي؟! ﭼﺮا ﺑﺎز ﻃﻮري ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻴﺪهاي ﻛﻪ در ﻛﻨﺎر زﻳﺒﺎﺗﺮﻳﻦ اﻓﺮاد ﻗﺮار ﮔﻴﺮي؟! ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :اي آﮔﺎﺗﻮن ،ﺗﻮ از ﻣﻦ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻦ و ﻣﺮا از آﺳﻴﺐ اﻳﻦ ﺟﻮان رﻫﺎﻳﻲ ﺑﺨﺶ .ﻣﻬﺮورزي او ﺳﺒﺐ دردﺳﺮ ﻣـﻦ ﺷـﺪه اﺳـﺖ! از ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ او دل ﺑﺴﺘﻪام ،دﻳﮕﺮ ﺣﻖ ﻧﺪارم ﺣﺘّﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺟﻮان زﻳﺒﺎ ﻫﻢﺳﺨﻦ ﺷﻮم و ﻳﺎ ﻧﮕﺎﻫﺶ ﻛﻨﻢ .ﮔﻮﻳﻲ ﻛﻪ از ﺣـﺴﺎدت ﺳﺮاﺳـﺮ ﻃﻮﻓـﺎن ﻣﻲﺷﻮد و ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻏﻴﺮ ﺑﺎورﻛﺮدﻧﻲ .از دﺷﻨﺎم و ﺣﺮﻛﺎت او آﺳﻮدﮔﻲ ﻧﺪارم و ﻫﻢاﻛﻨﻮن ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺮا ﻛﺘﻚ ﺑﺰﻧﺪ .ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻣﺮا از آﺳﻴﺐ و ﮔﺰﻧﺪ او ﺣﻔﻆ ﻛﻦ .و ﻳﺎ آﺷﺘﻲﻣﺎن ﺑﺪه و اﮔﺮ ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ آﺳﻴﺐ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﻦ ﺑﻴﺎ .ﭼﻪ ،از ﺣﺴﺎدت و ﺧﺸﻮﻧﺖ او ﺳﺨﺖ ﻫﺮاﺳﺎﻧﻢ. آﻟﻜﺒﻴﺎدس ﮔﻔﺖ :اي ﺳﻘﺮاط ،ﻣﻦ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺎ ﺗﻮ آﺷﺘﻲ ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ و در وﻗﺖ دﻳﮕﺮي از اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻪ اﻣـﺸﺐ از ﺗـﻮ ﺳـﺮ زد ،اﻧﺘﻘـﺎم ﺧـﻮاﻫﻢ ﮔﺮﻓﺖ. آنﮔﺎه روي ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ آﮔﺎﺗﻮن ﻛﺮده و ﮔﻔﺖ :ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ ﻧﻮارﻫﺎ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺎج ﮔﻞ ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ ،ﺑﻪ ﻣﻦ ﻋﺎرﻳﺖ ﺑﺪه ﻛـﻪ ﮔـﺮد ﺳـﺮ ﺳـﻘﺮاط ارﺟﻤﻨﺪ ﺑﺒﻨﺪم .ﭼﻪ ،ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﻢ از ﻣﻦ ﮔﻠﻪاي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﺎج ﺑﺮ ﺳﺮ ﺗﻮ ﻧﻬﺎدم وﻟﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ او ﺗﺎج ﻧﻨﻬﺎدم .ﭼﻪ ،اﻳـﻦ ﻣـﺮد ﺑﺎﻓـﺼﺎﺣﺖ ﻫﻤـﻪي ﺟﻬﺎن را ﺑﺎ ﻧﻴﺮوي ﺟﺬاب ﺧﻄﺎﺑﻪﻫﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﺗﭙﺶ ﻣﻲاﻧﺪازد و ﻣﺴﺨﺮ ﺧﻮد ﻣﻲﺳﺎزد و ﺟﺎذﺑﻪي ﻛﻼم او ﻛﺎري ﻳﻚ ﺑﺎر ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺜﻞ ﺧﻄﺎﺑـﻪي دﻳﺮوز ﺗﻮ ﻛﻪ ﺑﺲ ﺷﮕﻔﺖ ﺑﻮد ،ﻓﺼﺎﺣﺖ ﺳﺨﻦ او ﻫﻤﻴﺸﮕﻲ اﺳﺖ و ﺑﺮ ﺟﻤﻠﻪي ﻣﺮدان ﺟﻬﺎن ﻏﻠﺒﻪ و ﺑﺮﺗـﺮي دارد .ﭼـﻮن اﻳـﻦ ﺑﮕﻔـﺖ ،آنﮔـﺎه ﻧﻮارﻫﺎ را ﺑﺮ دور ﺳﺮ ﺳﻘﺮاط ﭘﻴﭽﻴﺪ و ﺑﺮ ﺗﻜﻴﻪﮔﺎه ﺧﻮد آرﻣﻴﺪه و ﮔﻔﺖ: اي دوﺳﺘﺎن ،ﭼﻮن اﻣﺸﺐ ﻣﺮا ﺑﻪ ﻣﻨﺎدﻣﺖ و ﻫﻤﺪﻣﻲ ﺧﻮد ﭘﺬﻳﺮا ﺷﺪﻳﺪ ،ﭘﺲ ﻣﻼﻣﺖ ﺑﻪ ﺧﻮد راه ﻧﺪﻫﻴﺪ و ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑـﻪ ﺑـﺎدهﻧﻮﺷـﻲ ﻫـﻢﭘﻴﻤﺎﻧـﻪ ﺷﻮﻳﺪ .ﺗﺎ آنﮔﺎه ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﭼﻮن ﻣﻦ ﻣﺴﺖ ﺷﻮﻳﺪ .اﻛﻨﻮن ﻣﻦ ﺧﻮد را ﺳﺎﻗﻲ ﺑﺰم ﺷﻤﺎ ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﻢ. اي آﮔﺎﺗﻮن ،ﺑﮕﻮ آن ﺳﺒﻮي ﺑﺰرگ ﭘﺮ از ﺑﺎده را ﺑﻴﺎورﻧﺪ و ﮔﺮانﺗﺮﻳﻦ ﭘﻴﻤﺎﻧﻪﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﺮاي ﻣﻦ ﻟﺒﺮﻳﺰ ﻛﻦ .ﺷﺎﻳﺪ آن ﻗﺪح ﺳﺮﺷﺎر از ﺑﺎدهي ﻧﺎب ،ﻣﺮا ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻛﻨﺪ ،اي ﺳﺎﻗﻲ ﻫﻤﺎن را ﺑﺮاي ﻣﻦ ﭘﺮ ﺳﺎز .ﭘﺲ آن ﻗﺪح ﺑﺰرگ را ﻛﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻏﺮ ﺳﺮﺷﺎر و ﮔﺮاﻧﺒﺎر ﺑـﻮد ،ﻻﺟﺮﻋـﻪ ﭘﻴﻤﻮد و ﺳﭙﺲ ﻓﺮﻣﺎن داد ﻛﻪ آن را ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﺳﻘﺮاط ﻟﺒﺮﻳﺰ ﻛﻨﻨﺪ و ﮔﻔﺖ :اﻣﺎ اي دوﺳﺘﺎن! ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﺻﻼً ﺣﻴﻠـﻪ و ﺗـﺪﺑﻴﺮ ﻣـﻦ در ﺑﺮاﺑـﺮ ﺳـﻘﺮاط http://www.seapurse.ir
52
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﻛﺎرﮔﺮ ﻧﻴﺎﻓﺘﺎد .ﭼﻪ ،او ﻫﺮ ﻗﺪر ﺷﺮاب ﺑﻨﻮﺷﺪ و ﺟﺎمﻫﺎي ﭘﻴﺎﭘﻲ را ﺗﻬﻲ ﺳﺎزد ،ﻫﻴﭻ ﺗﺄﺛﻴﺮي در او ﭘﺪﻳﺪ ﻧﻤـﻲآﻳـﺪ و اﺛـﺮي از ﻣـﺴﺘﻲ در او دﻳـﺪه ﻧﻤﻲﺷﻮد. آنﮔﺎه آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﺑﻪ ﺳﺨﻦ درآﻣﺪ و ﮔﻔﺖ :آﻳﺎ اﻳﻦ ﺑﺎدهﭘﻴﻤﺎﻳﻲ ﻫﻤﭽﻮن ﻋﻤﻞ ﺗﺸﻨﻪﻛﺎﻣﺎن ﺑﻲﺣﺎﺻـﻞ و ﺑـﺪون ﺻـﺤﺒﺖ و ﻣﺆاﻧـﺴﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؟ و در اﻳﻦ ﺑﺰم ﻫﻴﭻ ﺳﺮودي ﺧﻮاﻧﺪه ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؟ آﻟﻜﺒﻴﺎدس ﺳﺎﻏﺮ را ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ :ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺘﻲ ﺗﻮ اي ﭘﺴﺮ ﻣﺮد ﺧﺮدﻣﻨﺪ .آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﮔﻔﺖ :ﺑﺮ ﺗﻮ ﻫﻢ درود .اﻣﺎ ﺑﮕـﻮ ﺑـﺪاﻧﻢ آﻳـﻴﻦ ﺑﺎدهﻧﻮﺷﻲ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ؟ آﻟﻜﺒﻴﺎدس ﮔﻔﺖ :آن را ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﻲﺳﭙﺎرم ﻛﻪ ﻃﺒﻴﺒﻲ و ﺣﻜﻴﻤﻲ و ﻳﻚﺗﻨﻪ ﻣﺴﺎوي ﻫﺰار ﻣﺮد .ﭘﺲ ﺑﻔﺮﻣﺎي ﻫﺮ آنﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻲ! آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﮔﻔﺖ :ﭘﺲ ﮔﻮش ﺑﺪه .ﭘﻴﺶ از آﻣﺪن ﺗﻮ ،ﻗﺮار ﻣﺎ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام از ﻣﺎ در ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻋﺸﻖ ﺳﺨﻨﻲ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ و ﭼـﻮن ﻣﺮاﻋﺎت ﺗﺮﺗﻴﺐ از ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺑﻮد ،اﻳﻨﻚ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻫﻢﺑﺰم ﺷﺪهاي .ﺑﻪوﻳﮋه آن ﻛـﻪ ﻫﻨـﻮز ﺳـﺨﻨﻲ ﻧﮕﻔﺘـﻪاي .ﭘـﺲ ﻧﻮﺑـﺖ ﺗﻮﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻢاﻳﻨﻚ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ درآﻣﺪه و ﺳﻬﻢ ﺧﻮد را اﻳﻔﺎ ﻧﻤﺎﻳﻲ و آنﮔﺎه ﺑﻪ ﺳﻘﺮاط دﺳﺘﻮر ﺑﺪﻫﻲ ﻛﻪ درﺑﺎرهي ﻫﺮ ﻣﻄﻠﺒـﻲ ﻛـﻪ ﺗـﻮ ﻣـﻲﺧـﻮاﻫﻲ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﺪ و او ﻫﻢ ﺑﺮاي ﻧﻔﺮ دﺳﺖ راﺳﺘﺶ ﺗﺎ ﺑﻪ آﺧﺮﻳﻦ ﻧﻔﺮ ﺑﺮﺳﻴﻢ. آﻟﻜﺒﻴﺎدس ﮔﻔﺖ :اﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻋﺎدﻻﻧﻪاي اﺳﺖ .ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺮﻳﻒ ﻣﺴﺖ اﻓﺘﺎده و از دﺳﺖ رﻓﺘﻪ را ﺑﺎ ﻫﻮﺷﻴﺎران ﺑﻪ ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﭘـﺮداﺧﺘﻦ ،از اﺟﺤﺎف دور ﻧﻴﺴﺖ .اﻣﺎ اي دوﺳﺖ ﻣﻦ ،آﻳﺎ آنﭼﻪ ﺳﻘﺮاط درﺑﺎرهي ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ،ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻲ؟ آﻳﺎ ﻣﻲداﻧﻲ ﻛﻪ او ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻤﻪﭼﻴﺰ را ﺑـﻪ واروﻧـﻪي آن ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺎﻧﺪ؟! زﻳﺮا ﻣﻦ آﮔﺎﻫﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ در ﺣﻀﻮر او ،ﻫﺮ ﺧﺪا ﻳﺎ ﻫﺮ اﻧﺴﺎﻧﻲ را ﺳﻮاي از ﺧﻮدش ﺑﺴﺘﺎﻳﻢ ،از ﺿﺮﺑﺖ ﺷﺴﺖ او در اﻣﺎن ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﺑﻮد و از آزار رﺳﺎﻧﻴﺪن ﺑﻪ ﻣﻦ ﺧﻮدداري ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﻛﺮد. ﺳﻘﺮاط ﺳﺨﻨﺶ را ﺑﺮﻳﺪ و ﮔﻔﺖ :ﻳﺎوه ﻧﮕﻮ. آﻟﻜﺒﻴﺎدس ﺟﻮاب داد :ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻣﻲﺧﻮرم ﻛﻪ ﺗﺎ در ﺣﻀﻮر ﺗﻮ ﻫﺴﺘﻢ ،زﺑﺎن ﺑﻪ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻫﻴﭻﻛﺲ دﻳﮕﺮ ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﮔﺸﻮد و ﻓﻘـﻂ از ﺗـﻮ ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد. آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ﮔﻔﺖ :ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮب .اﮔﺮ ﻣﻴﻞ داري ،ﻫﺮ ﻗﺪر ﻛﻪ دﻟﺖ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﺳﻘﺮاط را ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻛﻦ. آﻟﻜﺒﻴﺎدس ﮔﻔﺖ :اي آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ،ﻧﻈﺮ ﺗﻮ ﭼﻴﺴﺖ؟! واﻗﻌﺎً اﺟﺎزه ﻣﻲدﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎن اﻳﻦ ﻣﺮد اﻓﺘﺎده و در ﺣـﻀﻮر ﺷـﻤﺎ از او اﻧﺘﻘـﺎم ﺑﮕﻴﺮم؟ ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :ﺑﺎز ﭼﻪ ﺧﻴﺎﻟﻲ در ﺳﺮ ﻣﻲﭘﺮوراﻧﻲ؟ آﻳﺎ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﺮا ﻣﻮرد ﺗﻤﺴﺨﺮ ﻗﺮار داده ،ﻳـﺎ آن ﻛـﻪ ﻧﻘـﺸﻪي دﻳﮕـﺮي در ﺳـﺮ داري؟ آﻟﻜﺒﻴﺎدس ﮔﻔﺖ :ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﺣﻘﻴﻘﺖ را ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﻔﺖ .اﮔﺮ اﺟﺎزه ﻣﻲدﻫﻲ ،ﺑﮕﻮﻳﻢ. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :اﻟﺒﺘﻪ اﺟﺎزه ﺧﻮاﻫﻢ داد ﻛﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ را ﺑﮕﻮﻳﻲ و ﺣﺘّﻲ ﺑﻪ ﺗﻮ دﺳﺘﻮر اﻳﻦ ﻛﺎر را ﻫﻢ ﻣﻲدﻫﻢ. آﻟﻜﺒﻴﺎدس ﮔﻔﺖ :ﭘﺲ ﺷﺮوع ﻣﻲﻛﻨﻢ و اﮔﺮ ﻫﻢ در ﻫﻨﮕﺎم ﺻﺤﺒﺖ ﭼﻴﺰي ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ درﺳﺖ ﻧﺒﻮد ،ﺗﻮ ﺣﻖ داري ﻛﻪ ﺳﺨﻦ ﻣـﺮا ﻗﻄـﻊ ﻛﻨـﻲ و ﺑﮕﻮﻳﻲ ﻛﻪ دروغ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ؛ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻧﻴﺖ ﻣﻦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺰ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮي ﻧﭙﺮدازم .اﻣﺎ ﻫﺮ ﻃﻮر ﻛﻪ ﺑﻪ ذﻫﻨﻢ آﻣﺪ ،ﺳﺨﻦ ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﻔﺖ .اﻟﺒﺘﻪ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺣﺎﻟﺶ ﭼﻮن ﺣﺎل ﻣﻦ ﺧﺮاب ﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﺮاﻋﺎت و ﺣﻔﻆ ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﮔﻔﺘﺎر ﺑﺮاﻳﺶ ﻣﻘﺪور ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺷﺎﺧﻪ ﺑﻪ آن ﺷﺎﺧﻪ ﺑﭙﺮم .ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ،ﺑﺮﺷﻤﺮدن ﺻﻔﺎت و ﻛﺎرﻫﺎي ﻋﺠﻴﺐ و ﻏﺮﻳﺐ و ﻧﻮادر اﺣﻮال و اﻃﻮار ﺗﻮ ﻛﺎر آﺳﺎﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ. اﻛﻨﻮن اي دوﺳﺘﺎن ،در ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺳﻘﺮاط ﺳﺨﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ .ﺷﺎﻳﺪ ﺳﻘﺮاط ﮔﻤﺎن ﻛﻨﺪ ﻛﻪ او را رﻳﺸﺨﻨﺪ ﻣﻲﻛﻨﻢ .اﻣﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻴﺎﻟﻲ در ﺳﺮ ﻧـﺪارم و ﻓﻘﻂ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺣﻘﻴﻘﺖ را ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻢ .ﻣﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪم ﻛﻪ ﺳﻘﺮاط ﺷﺒﺎﻫﺖ زﻳﺎدي ]دارد[ ﺑﻪ آن ﻣﺠﺴﻤﻪﻫﺎي درونﺗﻬﻲ ﻛـﻪ ﭘﻴﻜﺮﺳـﺎزان از ﺣـﺼﻴﺮ ﺑـﻪ http://www.seapurse.ir
53
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﺷﻜﻞ ﺳﻴﻠﻨﻮس 1ﻧﺸﺴﺘﻪاي ﻣﻲﺳﺎزﻧﺪ و ﻧﻲاي ﻫﻢ ﺑﻪ دﺳﺘﺶ ﻣﻲدﻫﻨﺪ ،ﭼﻮن در اﻳﻦ ﺻﻨﺪوﻗﭽﻪﻫﺎ را ﺑﮕﺸﺎﻳﻨﺪ ،ﭘﻴﻜﺮهي ﺧـﺪاﻳﺎن در درون آنﻫـﺎ ﻧﻤﺎﻳﺎن ﻣﻲﺷﻮد .ﻣﻦ ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪم ﻛﻪ ﺳﻘﺮاط ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﺎرﺳﻴﺎس 2ﺟﻦ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ .اي ﺳﻘﺮاط ،ﺗﻮ ﺧـﻮد ﻣﻨﻜـﺮ آن ﻧﻴـﺴﺘﻲ ﻛـﻪ ﺷـﺒﻴﻪ ﺟـﻦ ﻫﺴﺘﻲ؟ و ﺷﺒﺎﻫﺖﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﻣﻴﺎن ﺗﻮ و ﺟﻦ وﺟﻮد دارد .اﮔﺮ اﻧﻜﺎر ﻛﻨﻲ ،ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم دﻻﻳﻞ ﺧﻮد ،آن را اﺛﺒﺎت ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد .دﻳﮕﺮ آن ﻛﻪ آﻳـﺎ ﺗﻮ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎرﺳﻴﺎس ﻧﻮازﻧﺪهي ﻧﻲ ﻧﻴﺴﺘﻲ؟ ﺑﻠﻲ؛ در ﻫﻨﺮ ،از او ﻧﻴﺰ ﮔﻮي ﺳﺒﻘﺖ را رﺑﻮدهاي .زﻳﺮا ﻣﺎرﺳﻴﺎس و آﻧﺎن ﻛﻪ ﺑـﻪ روش او ﻣـﻲﻧﻮازﻧـﺪ، ﻣﺮدﻣﺎن را ﺑﺎ ﻧﻴﺮوي دﻣﻴﺪن در ﻧﻲ از دﻫﺎن ﺧﻮد ﻣﺤﺴﻮر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪم ﻛﻪ اﻟﻴﻤﻮس ﻧﻴﺰ ﻧﻐﻤﻪﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧـﻲ ﺳـﺮوده اﺳـﺖ ،ﻣـﺪﻳﻮن ﻣﻌﻠﻢ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﺎرﺳﻴﺎس ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻐﻤﻪﻫﺎي ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ او را ﺧﻮاه اﺳﺘﺎد ﻣﺎﻫﺮ و زﺑﺮدﺳﺘﻲ ﺑﻨﻮازد و ﻳﺎ دﺧﺘﺮك ﻧﻲزن ﺗﺎزهﻛﺎري ،آن ﻧﻐﻤﻪﻫﺎ آدﻣـﻲ را ﻣﺠﺬوب ﺧﻮد ﻣﻲﺳﺎزد و ﺟﺎن را ﺗﺴﺨﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ و در ﺳﺎﻳﻪي ﻧﻴﺮوي آﺳﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ در آنﻫﺎ ﻫـﺴﺖ ،اﺷـﺘﻴﺎق درك اﺳـﺮار اﻟﻬـﻲ را در آدﻣـﻲ ﺑﺮﻣﻲاﻧﮕﻴﺰاﻧﺪ. اﻣﺎ ﺗﻔﺎوت ﺗﻮ ﺑﺎ ﻣﺎرﺳﻴﺎس ،در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮ ﻫﺪف و ﻣﻘﺼﻮد ﺧﻮدت را ﺑﺎ ﺳﺨﻦ و اﻟﻔﺎظ ﺑﺮ زﺑﺎن ﻣﻲراﻧـﻲ و ﻣﺎرﺳـﻴﺎس ﺑـﺎ ﻧـﻲ ﭼﻨـﻴﻦ ﻣﻲﻛﺮد .وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺳﺨﻨﺎن دﻳﮕﺮان را ﻣﻲﺷﻨﻮﻳﻢ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻄﻖﻫﺎي ﭘﺮﻳﻜﻠﺲ و دﻳﮕﺮان ،ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﺨﻨﻮران ﻣﺎﻫﺮي ﺑﺎﺷﻨﺪ ،اﺛـﺮ ﭼﻨـﺪاﻧﻲ در ﻣـﺎ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .اﻣﺎ ﺳﺨﻦ ﺗﻮ ،ﺣﺘّﻲ رواﻳﺖ از ﺗﻮ ـ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻪ آن رواﻳﺖ ﻧﺎﻗﺺ ﺑﺎﺷﺪ ـ ﻣﺎ را ﻣﺤﺴﻮر و ﻣﺠﺬوب ﺧﻮد ﻣﻲﻛﻨﺪ و در دل ﻫـﺮ ﺷـﻨﻮﻧﺪه، ﭼﻪ ﻣﺮد ﺑﺎﺷﺪ و ﭼﻪ زن ،ﭼﻪ ﺧﺮد ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻪ ﺑﺰرگ ،ﺗﺄﺛﻴﺮي ژرف ﺑﺮ ﺟﺎي ﻣﻲﮔﺬارد و روح را ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن درﻣﻲآورد و ﭼﻨـﺎن ﺣﺎﻟـﺖ ﺑﻨـﺪﮔﻲ و ﺗﺴﻠﻴﻢ در اﻧﺴﺎن اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻮاﺧﺘﻦﻫﺎي ﻣﺎرﺳﻴﺎس ﻫﺮﮔﺰ ﻗﺎدر ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آن اﻧﻘﻼﺑﺎت روﺣﻲ را ﭘﺪﻳﺪ آورد .وﻟﻲ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﺗﻮ ،ﻣﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻣﻲاﻓﺘﻢ ﻛﻪ اﺻﻼً ﺣﻴﺎت ارزش زﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮدن را ﻧﺪارد .اﻟﺒﺘﻪ ـ ﺑﻌﺪ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﺗﻮ ـ اﮔﺮ ﻣﻦ ﻫﻤﺎن ﺑﻤﺎﻧﻢ ﻛﻪ ﺑﻮدم. اي دوﺳﺘﺎن ،اﮔﺮ ﻣﻦ از اﻳﻦ ﻓﺮط ﻣﺴﺘﻲ ﺧﻮد اﻧﺪﻳﺸﻨﺎك ﻧﺒﻮدم ،ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻣﻲﺧﻮردم ﻛﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺳﺨﻨﺎن وي در ﺧﺎﻃﺮم ﭼﻪ ﺳﺨﺖ ﺷﮕﻔﺖآور و ژرف اﺳﺖ .زﻳﺮا از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ دﻟﻢ از ﺷﺎدي و ﺳﺮور ﻣﻲﺗﭙﺪ و ﻣﺮا ﻣﺴﺘﻲ و ﺷﻮري دﻳﮕﺮ ﻓﺮا ﻣﻲﮔﻴﺮد ﻛـﻪ ﻛﺎﻫﻨـﺎن ﻛﺮوﺑﺎﻧـﺖ 3را دﺳـﺖ ﻧﻤﻲدﻫﺪ. ﺗﻮ اي ﺳﻘﺮاط ،اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺮا اﻧﻜﺎر ﻧﺘﻮاي ﻛﺮد .ﭼﻪ ،ﺑﻪ اﻳﻦ ﻳﻘﻴﻦ ﻣﻲداﻧﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻫﻢاﻳﻨﻚ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﺗﻮ ﮔﻮش ﻓﺮادﻫﻢ ،ﺑﺎز ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻃﺎﻗـﺖ ﻧﻴﺎورده ﺑﻪ ﻫﻤﺎن اﺣﻮال ﺑﻲﭼﺎرﮔﻲ دﭼﺎر ﻣﻲﮔﺮدم .زﻳﺮا اي دوﺳﺘﺎن ،او ﻣﺮا ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ اﻋﺘﺮاف ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻳـﻦ روش ﺑـﻪ زﻧـﺪﮔﻲ ﺧـﻮد اداﻣﻪ دﻫﻢ و از ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪيﻫﺎي ﺟﺎن ﺧﻮد ﻏﻔﻠﺖ ورزم و ﺑﻪ اﻗﺮار اﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﺑﺲ ﻧﻘﺺﻫﺎ دارم و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻛﻪ ﺑﻪ ادارهي اﻣـﻮر ﺷـﻬﺮ آﺗـﻦ ﻣﺸﻐﻮﻟﻢ ،ﺑﻪﻛﻠﻲ از ﺧﻮدم ﻏﺎﻓﻞ ﺑﻤﺎﻧﻢ. ﺑﺪﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻣﻦ اﻧﮕﺸﺘﺎن ﺧﻮد را در ﮔﻮشﻫﺎﻳﻢ ﻣﻲﻧﻬﻢ و ﺑﺎ ﺷﺘﺎب از ﭘﻴﺶ او ﻣﻲﮔﺮﻳﺰم ﺗﺎ ﻣﺠﺒﻮر ﻧﺸﻮم ﻛﻪ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻋﻤﺮ ﭘﻴﺶ او ﺑﻨـﺸﻴﻨﻢ. ﭼﻪ ،ﻣﺠﺎﻟﺴﺖ و ﻫﻢﻧﺸﻴﻨﻲ ﺑﺎ او ﭼﻨﺎن ﺣﺎل و ﻫﻮاﻳﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ دﺳﺖ ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن در ﺑﺮاﺑﺮ ﻫﻴﭻﻛﺲ ﭼﻨﺎن ﺣﺎﻟﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ دﺳﺖ ﻧﺪاده اﺳـﺖ. ﻳﻌﻨﻲ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻫﺮﮔﺰ اﺗﻔﺎق ﻧﻴﺎﻓﺘﺎده ﻛﻪ ﻣﻦ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻛﺴﻲ ﺷﺮﻣﻨﺪه ﺷﻮم و ﺣﺎل آن ﻛﻪ وﻗﺘﻲ ﺑﻪ او ﻣﻲرﺳـﻢ ،ﺷﺮﻣـﺴﺎر و از ﻫﻴﺒـﺖ ﺳـﺨﻨﺎﻧﺶ ﮔﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺮ ﻣﻲﺷﻮم و ﻣﻮي ﺳﺮم ﺳﭙﻴﺪ ﻣﻲﮔﺮدد .ﭼﻪ ،اﻳﻦ ﻣﺮد آنﮔﻮﻧﻪ ﻣﺮا در ﭘﻴﺶ وﺟﺪاﻧﻢ ﺳﺮاﻓﻜﻨﺪه ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻﻛﺲ دﻳﮕﺮ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﻛﺮد و ﺣﺘّﻲ اوﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮا ﺑﻪ وﺣﺸﺖ و ﻧﺪاﻣﺖ ﻣﻲاﻓﻜﻨﺪ و در ﺣﻀﻮرش از رد آنﭼﻪ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎن دﻫﺪ ﻳﺎ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻲ از آنﭼﻪ ﻛﻪ ﻓﺮﻣـﺎن دﻫـﺪ ،ﺧـﻮد را ﺣﻘﻴﺮ و ﻧﺎﺗﻮان ﻣﻲﻳﺎﺑﻢ.
:Silenus 1در اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎي ﻳﻮﻧﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن ،ﺳﻴﻠﻨﻮسﻫﺎ ﻣﻮﺟﻮداﺗﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻧﻴﻤﻪاﻧﺴﺎن و ﻧﻴﻤﻪاﺳﺐ و آنﻫﺎ را ﺳﺎﺗﻴﺮ ﻫﻢ ﻣﻲﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ .ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﺳﻴﻠﻨﻮسﻫـﺎ را ﺑـﺎ ﻛﻠﻪاي ﺗﺎس و ﺑﻴﻨﻲ ﭘﻬﻦ و دراز و ﺷﻜﻢ ﺑﺮآﻣﺪه ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ. :Morsyas 2در اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎي ﻳﻮﻧﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن ،ﻣﺎرﺳﻴﺎس ﻧﻴﺰ ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺳﺎﺗﻴﺮﻫﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ. 3در ﺗﻮﺿﻴﺢ اﻳﻦ ﻋﺒﺎرت ،ﺑﻪ رﺳﺎﻟﻪي ﻣﻜﺎﻟﻤﺎت ﺳﻘﺮاط ﺑﺎ آﻟﻜﺒﻴﺎدس در ﻣﻮﺿﻮع ﻋﺪاﻟﺖ رﺟﻮع ﻛﻨﻴﺪ. http://www.seapurse.ir
54
ﺿﻴﺎﻓﺖ
اﻣﺎ ﭼﻮن از وا دور ﻣﻲﺷﻮم ،اﻗﺒﺎل ﻣﻠﺖ ﻳﻮﻧﺎن ﺑﻪ ﻣﻦ ،ﻣﺮا ﻣﺸﻐﻮل و ﺳﺮﮔﺮم ﻣﻲدارد .اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ از او ﮔﺮﻳﺰاﻧﻢ .ﭼﻮن ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺎ او ﻫﺴﺘﻢ ،از روش زﻧﺪﮔﻲام ﺷﺮﻣﺴﺎر و ﺧﺠﻠﻢ. ﭼﻪ ،ﺑﺴﻴﺎر وﻗﺖﻫﺎ ﺑﻮده ﻛﻪ آرزوي ﻣﺮگ او را ﻛﺮدهام ﺗﺎ ﻳﻜﺒﺎره از اﻳﻦ ﺟﻬﺎن ﺑﺮود و ﻣﻦ آﺳﻮده ﺷﻮم .اﻣﺎ ﻣﻲداﻧﻢ ﻛﻪ از ﻣـﺮﮔﺶ ﺑـﻴﺶﺗـﺮ اﻧﺪوﻫﮕﻴﻦ ﺧﻮاﻫﻢ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ و اﮔﺮ ﺧﺪاي ﻧﺨﻮاﺳﺘﻪ ﭼﻨﺎن روزي ﻓﺮا رﺳﻴﺪ ،دﻳﮕﺮ دردﻫﺎي ﻣﻦ ﺑﻲدرﻣﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ. اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ ﻣﻦ ﺑﻪراﺳﺘﻲ درﻣﺎﻧﺪهام و ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺮد ﭼﻪ ﻛﻨﻢ .ﺟﻤﻴﻊ اﻳﻦ اﺣﻮال را ﻣﻦ و دﻳﮕﺮان از ﻧﻐﻤـﻪ و ﻧـﻮاي اﻳـﻦ ﻣﺎرﺳﻴﺎس ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻤﻮدهاﻳﻢ .زﻳﺮا ﻗﺪرﺗﻲ ﺷﮕﺮف و ﻛﻤﺎل ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﻪ او را دارد. ﻫﺎن! آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻﻛﺪام از ﺷﻤﺎ ﺑﻪراﺳﺘﻲ ﺳﻘﺮاط را ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻪاﻳﺪ .ﭼﻮن ﻣﻦ ﺗﻮﺻﻴﻒ او را آﻏﺎز ﻛﺮدهام ،ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑﺮ آن اﻓﺰوده و اﻳﻦ ﻣﺮد را ﺑﻴﺶﺗﺮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻢ .ﺷﻤﺎ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺳﻘﺮاط ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻲﻗﺮار زﻳﺒﺎروﻳﺎن اﺳﺖ و ﻟﺤﻈﻪاي از آنﻫﺎ دور ﻧﻤﻲﺷﻮد و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻃـﻮري ﻛﻪ ﺧﻮدش اﻗﺮار ﻣﻲﻛﻨﺪ ،در ﻫﻴﭻ رﺷﺘﻪاي ﭼﻴﺰي ﻧﻤﻲداﻧﺪ و در ﻫﺮ ﻣﺒﺤﺜﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ آﻳﺪ ﺧﻮدش را ﺑﻪ ﻧﺎداﻧﻲ ﻣﻲزﻧﺪ .اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ او ﺧـﻮد را ﻧﺎدان و ﺑﻲاﻃﻼع ﺟﻠﻮه ﻣﻲدﻫﺪ و ﺑﺎ اﻳﻦ دو ﺗﻈﺎﻫﺮ ،ﺧﻮدش را ﻛﺎﻣﻼً ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﺴﻤﻪي ﺳﻴﻠﻨﻮس درﻣﻲآورد. اﻣﺎ اي دوﺳﺘﺎن ،اﮔﺮ ﺻﻮرت ﻇﺎﻫﺮ او را ﺑﺸﻜﺎﻓﻴﺪ و در اﻧﺪروﻧﺶ راه ﻳﺎﺑﻴﺪ ،ﺑﻴﺪاري و داﻧﺎﻳﻲ و ﻫﻮﺷﻴﺎري و اﻋﺘـﺪال ﻣـﻮج ﻣـﻲزﻧـﺪ .زﻳـﺮا ﻫﺪف و ﻣﻨﻈﻮرش زﻳﺒﺎﻳﻲﻫﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ .ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺮ آنﭼﻪ از ﻣﻈﺎﻫﺮ ﻣﺎدي و ﺻﻮري ﻣﺎل و ﺟﻤﺎل و ﺑﺰرﮔﻲ و اﻓﺘﺨﺎر و ﻏﻴﺮه را ﻛـﻪ آدﻣﻴـﺎن ﺷـﻴﻔﺘﻪ و ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪ از آﻧﻨﺪ و آن را ﺟﺰء ﻣﻔﺎﺧﺮات ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﻣﻲﺷﻤﺎرﻧﺪ ،او آنﻫﺎ را ﺧﻮار و ﺑﻲﻣﻘﺪار ﻣﻲداﻧﺪ و وﺟـﻮد ﻣـﺎ را ﻛـﻪ ﺑـﻪ اﻳـﻦ زﺧـﺎرف دﻧﻴـﺎ ﻣﻲﺗﺎزﻳﻢ ،در ﺣﻜﻢ ﻧﻴﺴﺘﻲ و ﻋﺪم ﺷﻤﺮده و در ﻧﻈﺮ او ﻗﺪر و ﻗﻴﻤﺘﻲ ﻧﺪارد ـ و ﺑﺎ ﺳﺨﺮﻳﻪ و ﺗﺤﻘﻴﺮ ـ ﺑﻪ ﺟﻤﻠﻪي ﻣﻄﻠﻮﺑﺎت و ﻣﻔـﺎﺧﺮ ﺑـﺸﺮي در ﻣﻴﺎن ﻣﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﻧﻴﺖ واﻗﻌﻲ او از دﻳﺪ ﻫﻤﻪي ﻣﺎ ﭘﻨﻬﺎن اﺳﺖ .اﻣﺎ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ درون او راه ﻳﺎﻓﺘﻢ ،در آنﺟﺎ ﭘﻴﻜﺮﻫﺎي زرﻳﻦ ﺧـﺪاﻳﺎن را دﻳﺪم ﻛﻪ ﻣﻦ را ﻣﺤﺴﻮر ﺧﻮد ﻛﺮدﻧﺪ ،ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺳﺮ در ﻗﺪﻣﺶ ﻧﻬﺎده و در ﻫﻤﻪي ﻋﻤﺮ ﺧﻮد ﻏﻼم ﺣﻠﻘﻪ ﺑﻪ ﮔﻮش او ﺑﺎﺷﻢ. ﺑﻠﻪ؛ ﻳﻚ ﺑﺎر اﻳﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ دﺳﺖ داد و آنﭼﻪ را ﻛﻪ در درون او دﻳﺪم ،ﺑﻪ ﻧﻈﺮم ﭼﻨﺎن زﻳﺒﺎ و آﺳﻤﺎﻧﻲ ﺟﻠﻮه ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﻦ در ﺑﺮاﺑﺮ او ﺑـﻪ زاﻧﻮ درآﻣﺪم و ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮدم ﻫﺮ ﻓﺮﻣﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺪﻫﺪ ،از آن ﭘﻴﺮوي ﻛﻨﻢ .ﭼﻮن ﻣﻦ ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺧﻮد ﺧﻴﻠﻲ ﻣﻐﺮور ﺑﻮدم .ﮔﻤﺎن ﻣﻲﻛﺮدم ﻛﻪ او واﻗﻌﺎً ﺷﻴﻔﺘﻪي زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻣﻦ اﺳﺖ .ﺑﻪ ﺧﻮد ﮔﻔﺘﻢ ﻓﺮﺻﺘﻲ ﺑﻬﺘﺮ از اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻋﺸﻖ او ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺷﻮم و از اﻳﻦ راه ،او را ﺗﺤﺖ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﻮد درآورم .و ﺑﺪﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﭘﺮده از رازش ﺑﻪ در ﻛﻨﻢ .و ﺑﻪ داﻧﺶﻫﺎﻳﺶ واﻗﻒ ﺷﻮم و ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻲداﻧﺪ از او ﺑﺸﻨﻮم و ﺑﻴﺎﻣﻮزم .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﭘﻴﺶ او رﻓـﺘﻢ و ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﻢ را دور ﻛﺮدم .ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ آنﭼﻪ ﻧﻘﻞ ﻣﻲﻛﻨﻢ ،ﻛﺎﻣﻼً درﺳﺖ و ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ و اﮔﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﺪارد ،ﺗﻮ اي ﺳﻘﺮاط ،ﻣـﻦ را دروغﮔـﻮ ﺑﺨﻮان. ﻣﻦ و او ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺎﻧﺪﻳﻢ و اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺘﻢ ﻛﻪ از او ﺳﺨﻨﺎن ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﺑﺸﻨﻮم ،ﺑﺪانﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ در ﺧﻠﻮتﮔﺎه ﻋﺎﺷﻘﺎن ﺑﺎ ﻣﻌﺸﻮﻗﺎن ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ .اﻣﺎ ﺑﻪﻛﻠﻲ ﻧﺎاﻣﻴﺪ ﺷﺪم .ﭼﻪ ،رﻓﺘﺎرش ﺑﺎ ﻣﻦ رﻓﺘﺎري ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ و ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻋﺎدي ﺑﻮد .ﺗﻤﺎم روز را ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﮔﺬراﻧﻴﺪ و ﭘـﺲ از آن راه ﺧﻮد را در ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺖ و از ﻣﻦ ﺟﺪا ﺷﺪ. روز دﻳﮕﺮ ،از او ﺧﻮاﻫﺶ ﻛﺮدم ﻛﻪ در ورزشﮔﺎه ﺑﺎ ﻣﻦ ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻛﻨﺪ و اﻣﻴﺪوار ﺑﻮدم ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﺪف ﺧﻮد ﺑﺮﺳﻢ .او دﻋـﻮت ﻣـﺮا ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ و ﻣﺎ ﻣﺪﺗﻲ ﺑﺎ ﻫﻢ ورزش ﻛﺮدﻳﻢ و ﺑﺎرﻫﺎ ﻛﺸﺘﻲ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ،ﺑﻲ آن ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﻧﺎﻇﺮ ﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ .وﻟﻲ اﻳﻦ ﺑـﺎر ﻫـﻢ ﺑـﻪ ﻫـﺪف ﺧـﻮد ﻧﺮﺳـﻴﺪم و ﻧﺎاﻣﻴﺪاﻧﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺘﻢ. اﻣﺎ ﻣﻦ دﺳﺖﺑﺮدار ﻧﺒﻮدم و ﺑﺎر دﻳﮕﺮ اﻧﺪﻳﺸﻴﺪم ﻛﻪ ﺑﺎز او را ﺑﻴﺎزﻣﺎﻳﻢ و ﻛﺎري را ﻛﻪ ﺷﺮوع ﻛﺮدهام ،ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ او را ﺑـﻪ ﺷـﺎم دﻋﻮت ﻛﺮدم؛ ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﻋﺎﺷﻘﺎن ﻣﻌﺸﻮﻗﺎن ﺧﻮد را دﻋﻮت ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .در آﻏﺎز ﭘﺬﻳﺮا ﻧﻤﻲﺷﺪ .اﻣﺎ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺑﺎ اﺻﺮار ﻣﻦ ﻗﺒﻮل ﻛﺮد .وﻟﻲ ﭼﻮن ﺷﺎم ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ ،ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و رﻓﺖ و ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻢ او را ﻧﮕﻪ دارم .وﻟﻴﻜﻦ دﻓﻌﻪي دﻳﮕﺮ ﻛﻪ او را ﺑﻪ ﺷﺎم دﻋـﻮت ﻛـﺮدم ،ﺑﻌـﺪ از ﺻـﺮف ﺷـﺎم او را ﺑـﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﮔﺮﻓﺘﻢ ،ﺗﺎ ﺷﺐ از ﻧﻴﻤﻪ ﮔﺬﺷﺖ و ﭼﻮن ﻗﺼﺪ رﻓﺘﻦ ﻛﺮد ،ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ دﻳﺮﮔﺎه اﺳﺖ و ﻣﺠﺒﻮرش ﻛﺮدم ﻛﻪ ﺑﻤﺎﻧﺪ .او روي ﻫﻤﺎن ﺗﺨـﺖ ﻛـﻪ http://www.seapurse.ir
55
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﻣﻦ ﺑﻮدم دراز ﻛﺸﻴﺪ .ﻫﻴﭻﻛﺲ ﺟﺰ ﻣﺎ در ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺒﻮد .اﻳﻦﻫﺎ را ﺑﺪون ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﺷﺮﻣﻨﺪﮔﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻢ ﺑﺮاي ﻫﻤـﻪ ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﻛـﻨﻢ .وﻟـﻲ دﻧﺒﺎﻟـﻪي داﺳﺘﺎن را اﮔﺮ ﻣﺴﺖ ﻧﺒﻮدم ،ﻳﺎراي ﮔﻔﺘﻨﺶ را ﻧﺪاﺷﺘﻢ و ﺷﺮم ﻣﻲﻛﺮدم .وﻟﻲ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ در ﻣﻲ اﺳـﺖ .و ﻣـﻦ ﻣـﻲ )ﺑـﺎده( ﻧﻮﺷـﻴﺪهام و ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ .از اﻳﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ ،ﭼﻮن ﭘﺎي ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺳﻘﺮاط در ﻣﻴﺎن اﺳﺖ ،ﺧﻼف ﻋﻘﻞ ﻣﻲداﻧﻢ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ رﻓﺘﺎر اﻓﺘﺨـﺎرآﻣﻴﺰي را ﻛـﻪ از او ﺳـﺮ زد ،از ﺷﻤﺎ ﻛﺘﻤﺎن و ﭘﻮﺷﻴﺪه دارم. ﺑﺎري؛ ﺣﺎل ﻣﻦ درﺳﺖ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻓﺮد ﻣﺎرﮔﺰﻳﺪهاي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ درد ﻣﺎرﮔﺰﻳﺪه را ﺟﺰ ﻣﺎرﮔﺰﻳﺪه ﻧﻤﻲداﻧﺪ .از اﻳﻦ روي ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻴﺶ ﻣﺎري ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ،درد ﻣﺮا ادراك ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻛﺮد و ﻣﻦ ﻫﻢ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺷﻜﻮه ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻃﻌﻢ آن را ﭼﺸﻴﺪهاﻧﺪ. ﻧﻴﺸﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺧﻮردهام ،ﺑﺮ دل و ﺟﺎﻧﻢ اﺛﺮ ﻧﻬﺎده و آن ﻧﻴﺶ ﺣﻜﻤﺖ و داﻧﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻮان را ﺑﻪ ﻫﺮ ﮔﻔﺘﺎر و ﻛﺮداري وا ﻣﻲدارد. اي دوﺳﺘﺎن ﻣﻦ ﻛﻪ در اﻳﻦﺟﺎ ﺣﻀﻮر دارﻳﺪ ،اي ﻓﺪروس و آﮔﺎﺗﻮن ،اي آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس ،اي ﭘﻮزاﻧﻴﺎس و اي آرﻳﺴﺘﻮ ﻓﺎﻧﻮس ،و ﺧﻮد ﺗﻮ اي ﺳﻘﺮاط ﻛﻪ ﺗﻮ را در ﻛﻨﺎرم ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ ،ﺷﻤﺎ ﻫﻤﮕﻲ درﻳﺎﻓﺘﻪاﻳﺪ ﻛﻪ ﺣﻜﻤﺖآﻣﻮزي ﭼﻪ ﺟﻨﻮﻧﻲ اﺳﺖ .ﺷـﻤﺎ ﻛـﻪ ﻧـﻴﺶ ﻓﻠـﺴﻔﻪ را ﺑـﺮ ﺟـﺎن ﺧـﻮد اﺣﺴﺎس ﻛﺮدهاﻳﺪ .ﻣﻦ ﻻزم ﻣﻲداﻧﻢ ﻛﻪ دردم را ﺑﺎ ﺷﻤﺎ در ﻣﻴﺎن ﮔﺬارم .زﻳﺎر آﮔﺎﻫﻢ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻛﺎري ﻛﻪ در آنوﻗﺖ از ﻣﻦ ﺳﺮ زد ،ﻣـﺮا ﻣﻌـﺬور ﻣﻲدارﻳﺪ .اﻣﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺤﺮم ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ،ﻣﺜﻞ ﺧﺪﻣﺘﻜﺎران و ﻫﻤﻪي آﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪاﻧﺪ ،ﺑﺎﻳﺪ از ﻣﺎﺟﺮا ﺑﻮﻳﻲ ﻧﺒﺮﻧﺪ و ﮔﻮشﻫﺎﻳـﺸﺎن اﻳـﻦ ﻣﻄﻠـﺐ را ﻧﺸﻨﻮد. ﺑﺎري؛ اي ﻣﺮدان ،ﭼﻮن ﭼﺮاغ ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪ و ﻧﺪﻳﻤﺎن و ﺧﺪﻣﺘﻜﺎران ﻫﻤﻪ رﻓﺘﻨﺪ ،ﻓﻜﺮ ﻛﺮدم ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﺮﺻﺖ را از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻢ .ﺑﻠﻜـﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻮراً ﺣﺮف دﻟﻢ را روﺷﻦ و ﺑﻲﭘﺮده ﺑﺎ او در ﻣﻴﺎن ﻧﻬﻢ .ﭘﺲ او را ﺗﻜﺎﻧﻲ داده و ﮔﻔﺘﻢ اي ﺳﻘﺮاط ،ﺧﻮاﺑﻲ ﻳﺎ ﺑﻴﺪار؟ ﮔﻔﺖ :ﺑﻴﺪارم! ﮔﻔﺘﻢ :آﻳﺎ ﻣﻲداﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻓﻜﺮيام؟ ﮔﻔﺖ :در ﭼﻪ ﻓﻜﺮي؟ ﮔﻔﺘﻢ :در اﻳﻦ ﻓﻜﺮم ﻛﻪ ﺗﻮ در ﻣﻴﺎن ﺗﻤﺎم ﻫﻮاﺧﻮاﻫﺎن ،ﻳﮕﺎﻧﻪ ﻓﺮدي ﻫﺴﺘﻲ ﻛﻪ ﻟﻴﺎﻗﺖ دوﺳﺘﻲ ﻣﺮا دارد و ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻮ ﺳﺰاوار ﻣﺤﺒﺖ و ﻣﻬـﺮورزي ﻣﻨﻲ .اﻣﺎ ﺗﻮ ﺳﺨﻦ ﻧﻤﻲﮔﻮﻳﻲ و ﺑﻪ ﻧﻈﺮم در دل ﺗﺮدﻳﺪ داري ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ را ﺑﺎ ﻣﻦ در ﻣﻴﺎن ﻧﻬﻲ .ﻧﻈﺮم راﺟﻊ ﺑـﻪ ﺗـﻮ ﻫﻤـﻴﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﮔﻔـﺘﻢ. ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺗﺎ آنﭼﻪ ﻛﻪ ﺧﻮد و دﻳﮕﺮ دوﺳﺘﺎﻧﻢ دارﻧﺪ ،در ﭘﺎي ﺗﻮ رﻳﺰم .و ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﺮا در راه ﻛﺴﺐ ﻓﻀﻴﻠﺖ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻛﻦ .زﻳﺮا ﺑﺮاي ﻣﻦ ﻫﻴﭻﭼﻴﺰ ﺑﺎارزشﺗﺮ از اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ روزﺑﻪروز ﺑﻬﺘﺮ و ﺷﺎﻳﺴﺘﻪﺗﺮ ﺷﻮم و ﺑﺎور دارم ﻛﻪ ﻫﻴﭻﻛﺲ ﺑﻬﺘﺮ از ﺗـﻮ ﻧﻤـﻲﺗﻮاﻧـﺪ در اﻳـﻦ راه ﻣـﻦ را دﺳﺘﮕﻴﺮي و راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻛﻨﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮔﺮ آنﭼﻪ ﻛﻪ دارم ﻧﺜﺎر ﺗﻮ ﻧﻜﻨﻢ ،از ﺧﺮدﻣﻨﺪان ﺑﻴﺶﺗﺮ ﺷﺮﻣﺴﺎر ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﻮد ﺗﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻮدهي ﻋﻮام و از اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا از ﻫﻴﭻﻛـﺲ و ﻫﻴﭻﭼﻴﺰ ﺑﺎك و ﻫﺮاﺳﻲ ﻧﺪارم. وﻗﺘﻲ ﺣﺮف ﻣﻦ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ ،ﺳﻘﺮاط رﻳﺸﺨﻨﺪﻛﻨﺎن ﮔﻔﺖ :اي آﻟﻜﺒﻴﺎدس ﻋﺰﻳﺰ! اي دوﺳﺖ ﻣﻦ ،اﮔﺮ آنﭼﻪ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻲ درﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻳﻌﻨـﻲ ﻣـﻦ داراي ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﺑﺎﺷﻢ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺗﻮ را ﺑﻬﺘﺮ و ﻋﺎﻟﻲﺗﺮ ﺳﺎزد ،در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺗﻮ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻴﻠﻲ آدم زرﻧﮕﻲ ﺑﺎﺷﻲ .اﻣﺎ اﮔﺮ ﮔﻤﺎن ﻣﻲﻛﻨﻲ ﻛـﻪ در وﺟـﻮد ﻣﻦ اﻳﻦ ﺗﻮان ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﻮ را از آنﭼﻪ ﻫﺴﺘﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﻛﻨﻢ ،ﻣﻌﻠﻮم ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ در ﻣﻦ ﻗﺪرت و زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺳﺤﺮآﻣﻴﺰي ﻣﻲﺑﻴﻨﻲ ﻛـﻪ ﺑـﻪﻣﺮاﺗـﺐ ﺑـﻴﺶ از زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺑﺪن ﺗﻮﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻌﻲ ﻣﻲﻛﻨﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﻮي و ﺑﺎ ﻋﺮﺿﻪي زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺗﻦ ﺧﻮد از زﻳﺒﺎﻳﻲ روح ﻣﻦ ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪ ﺷـﻮي و ﺑـﺪﻳﻦﮔﻮﻧـﻪ ﻣـﺮا ﻓﺮﻳﺐ دﻫﻲ و ﻣﻐﺒﻮن ﺳﺎزي .ﭼﻪ ،ﺗﻮ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﺗﻦ را ﺑﺎ ﻓﻀﺎﻳﻞ روح و ﺟﺎن ﻋﻮض ﻛﻨﻲ ،ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﻳﻮدﻣﺲ 1ﻣﺲ ﺑـﺪﻫﻲ و
.Diodemes 1ﻫﻮﻣﺮ در اﻳﻠﻴﺎد ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﭘﻬﻠﻮاﻧﺎن ﺗﺮوا ﺳﻼح ﺧﻮد را ﻛﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﮔﺎو ﻧﺮ ارزش داﺷﺖ ،ﺑﺎ ﺳﻼح ﻣﺴﻲ دﻳﻮدﻣﺲ ﻣﺒﺎدﻟﻪ ﻛﺮد. http://www.seapurse.ir
56
ﺿﻴﺎﻓﺖ
زر ﺑﮕﻴﺮي .ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎ دادن ﺳﺎﻳﻪاي از ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺧﻮد ،ﺣﻘﻴﻘﺖ زﻳﺒﺎﻳﻲ را ﺑﻪ دﺳﺖ آوري .اﻣﺎ اي ﭘﺴﺮ دﻳﻮاﻧﻪ ،ﻛﻮر ﺧﻮاﻧﺪهاي .ﻣﻦ ﻣﻐﺒـﻮن ﻧﺨـﻮاﻫﻢ ﺷﺪ! ﺑﺎز ﺑﻨﮕﺮ و ﺧﻮب ﺑﻴﺎﻧﺪﻳﺶ ﺗﺎ در ﻣﻮرد ﻣﻦ ﻓﺮﻳﺐ ﻧﺨﻮرده ﺑﺎﺷﻲ و ﻣﺒﺎدا اﺷﺘﺒﺎه ﻛﺮده ﺑﺎﺷﻲ و آنﭼﻪ ﻛﻪ ﻣﻲﺟﻮﻳﻲ در ﻣـﻦ ﻧﺒﺎﺷـﺪ .ﻓﺮاﻣـﻮش ﻣﻜﻦ آنﮔﺎه ﻛﻪ ﭼﺸﻢ ﻋﻘﻞ ﺑﺎز ﻣﻲﺷﻮد ،ﭼﺸﻢ ﺳﺮ روي ﺑﻪ ﺿﻌﻒ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ ﻣﻲﮔﺬارد و ﺗﻮ از اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻫﻨﻮز ﺑﺴﻴﺎر دوري .ﻣﻦ ﭼﻮن اﻳـﻦ را ﺷﻨﻴﺪم ،ﮔﻔﺘﻢ :ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻛﺮدم .و ﻫﺮ آنﭼﻪ در دل داﺷﺘﻢ ﺑﺎ ﺗﻮ در ﻣﻴﺎن ﻧﻬﺎدم .و اﻛﻨﻮن اﺧﺘﻴﺎر ﺑﺎ ﺗﻮﺳﺖ .ﺑﻴﺎﻧﺪﻳﺶ و ﺑﺒـﻴﻦ ﻛﻪ ﺧﻴﺮ و ﺻﻼح ﻣﻦ و ﺗﻮ در ﭼﻴﺴﺖ. ﮔﻔﺖ :ﺧﺐ ،راﺳﺖ ﻣﻲﮔﻮﻳﻲ .وﻗﺘﻲ دﻳﮕﺮ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﻛﻪ ﺧﻴﺮ و ﺻﻼح ﻫﺮ دوي ﻣﺎ در ﭼﻴﺴﺖ و ﻛﺠﺎﺳﺖ. ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎ ،ﮔﻤﺎن ﻛﺮدم ﻛﻪ ﺗﻴﺮي ﻛﻪ از ﻛﻤﺎن رﻫﺎ ﻛﺮدهام ،اﻛﻨﻮن ﺑﺮ ﻗﻠﺐ او ﻓﺮود آﻣﺪه اﺳﺖ .ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮﺧﺎﺳـﺘﻢ و ﺑـﻲ آن ﻛـﻪ ﺣﺮﻓﻲ ﺑﺰﻧﻢ ،ﻟﺤﺎﻓﻢ را ﺑﺮ روي او اﻧﺪاﺧﺘﻪ و ﺧﻮد ﻧﻴﺰ در ﻛﻨﺎر او آرﻣﻴﺪم و ﺑﺎ ﺑﺎزواﻧﻢ او را در آﻏﻮش ﻓﺸﺮدم و ﺳﺮاﺳﺮ ﺷﺐ را در ﻛﻨﺎر او ـ ﻛـﻪ ﺑﻪراﺳﺘﻲ از ﺷﮕﻔﺘﻲﻫﺎي آﻓﺮﻳﻨﺶ اﺳﺖ ـ ﺧﻮاﺑﻴﺪم. اي ﺳﻘﺮاط ،ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻲ اﻳﻦ را ﻛﺘﻤﺎن ﻛﻨﻲ و ﺑﮕﻮﻳﻲ ﻛﻪ دروغ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ .ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ،ﺳﻘﺮاط ﺑﺎﻻﺗﺮ از دﻟﺒﺮيﻫﺎي ﻣﻦ ﺑﻮد و زﻳﺒـﺎﻳﻲ و آراﺳﺘﮕﻲ ﻣﻦ را ﺑﻪ رﻳﺸﺨﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ .اﻛﻨﻮن اي داوران ـ ﭼﻪ ،ﺷـﻤﺎ ﺣﺎﺿـﺮان اﻳـﻦ ﺟﻤـﻊ ﻣﻴـﺎن ﻣـﻦ و ﺳـﻘﺮاط داورﻳـﺪ ـ داد ﻣـﺮا از ﻏـﺮور و ﺧﻮدﭘﺴﻨﺪي ﺳﻘﺮاط ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ .آن ﺷﺐ دﻳﮕﺮ ﺑﻴﻦ ﻣﺎ ﭼﻴﺰي ﻧﮕﺬﺷﺖ و ﭼﻮن ﺻﺒﺢ دﻣﻴﺪ ،از زﻳﺮ ﻟﺤﺎف ﺑﻴﺮون آﻣﺪم و ﮔﻮﻳﻲ ﻛﻪ اﻧﮕﺎر در ﻛﻨﺎر ﭘﺪر ﻳﺎ ﺑﺮادر ﺑﺰرگﺗﺮ ﺧﻮد ﺧﻮاﺑﻴﺪه ﺑﻮدم .ﻫﻤﻪي ﺧﺪاﻳﺎن ﺑﺮ اﻳﻦ اﻣﺮ ﮔﻮاﻫﻨﺪ. ﻧﻤﻲداﻧﻴﺪ ﻛﻪ آن روز ﭼﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﮔﺬﺷﺖ .از ﻳﻚ ﺳﻮي ﻏﺮور ﻣﻦ ﺟﺮﻳﺤﻪدار ﺷﺪه ﺑﻮد و از ﺳﻮي دﻳﮕـﺮ در ﺑﺮاﺑـﺮ ﻣﺮداﻧﮕـﻲ و ﻓـﻀﻴﻠﺖ و ﭼﻴﺮﮔﻲ ﺑﺮ ﻧﻔﺴﻲ ﻛﻪ ﺳﻘﺮاط از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن داد ،ﻣﺎت و ﺷﮕﻔﺖزده ﺑﻮدم .زﻳﺮا ﺑﺎ ﻣﺮدي ﻃﺮف ﺷـﺪه ﺑـﻮدم ﻛـﻪ از ﻟﺤـﺎظ ﻓـﻀﻴﻠﺖ و ﻣﻌﺮﻓـﺖ و اﻋﺘﺪال و ﺷﺮاﻓﺖ ،ﻧﻈﻴﺮ ﻧﺪارد .ﻧﻪ ﺗﻮان آن را داﺷﺘﻢ ﻛﻪ او را ﺑﻪ ﺧﺸﻢ آورم و ﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ از ﻣﻌﺎﺷﺮت ﺑﺎ او ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻧﻤﺎﻳﻢ .ﭼﻪ ،از اول ﺑـﺮ ﻣـﻦ روﺷﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﺛﺮ ﭘﻮل در او ﺣﺘّﻲ ﻛﻢﺗﺮ از اﺛﺮ آﻫﻦ ﺑﺮ ﺗﻦ اﻳﺎس 1اﺳﺖ .ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ،ﺗﻨﻬﺎ اﻣﻴﺪم ﺑﺮاي ﺑﻪ دام اﻧﺪاﺧﺘﻦ او ،ﻫﻤﻴﻦ راﻫﻲ ﺑﻮد ﻛـﻪ در ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻢ .وﻟﻲ او ﻫﻤﻪي آرزوﻫﺎي ﻣﺮا ﻧﻘـﺶ ﺑـﺮ آب ﻛـﺮد .از اﻳـﻦ روي ،در ﻛـﺎر و ﺑـﺎر او درﻣﺎﻧـﺪم و اﻛﻨـﻮن ﺧـﻮد را ﻏـﻼم و اﺳـﻴﺮ ﺣﻠﻘﻪﺑﻪﮔﻮش او ﻣﻲﻳﺎﺑﻢ. اﻳﻦ واﻗﻌﻪ ﭘﻴﺶ از آن روي داد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ در ﻟﺸﻜﺮﻛﺸﻲ ﭘﻮﺗﻴﺪﻳﺎ ﻫﻢدوش و ﻫﻢﺳﻨﮕﺮ و ﻫﻢﺳﻔﺮه ﻫﻢ ﺑﻮدﻳﻢ .او در ﺗﺤﻤﻞ ﺑـﺮ ﺳـﺨﺘﻲﻫـﺎي ﺟﻨﮓ ،از ﻫﻤﻪي ﻣﺎ ﺑﺮدﺑﺎرﺗﺮ ﺑﻮد و ﭼﻮن ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﺎ ﭼﻨﺎنﻛﻪ در ﻫﺮ اردوﻳﻲ اﺗﻔﺎق ﻣﻲاﻓﺘﺎد ﻧﻘﺼﺎن ﻣﻲﻳﺎﻓﺖ ،ﻫﻴﭻﻳﻚ از ﻣـﺎ ﻫﻤﭽـﻮن او ﺑـﺮ ﺗﺤﻤﻞ و ﺷﻜﻴﺒﺎﻳﻲ آن ﺗﻨﮕﻲ ﻣﻌﻴﺸﺖ و ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ ﺗﻮاﻧﺎ ﻧﺒﻮد .و ﭼﻮن ﺑﻪ ﻏﺬا دﺳـﺖ ﻧﻤـﻲﻳـﺎﻓﺘﻴﻢ ،ﻛـﺴﻲ ﻣﺎﻧﻨـﺪش ﻏـﺬاﻫﺎي ﺳـﺮﺑﺎزان را ﮔـﻮارا ﻧﻤﻲﺧﻮرد .از اﻓﺮاط در ﺑﺎدهﻧﻮﺷﻲ ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻣﻲﻛﺮد .اﻣﺎ اﮔﺮ ﻛﺴﻲ او را ﺑﺮ آن دﻋﻮت ﻣﻲﻛﺮد ،از ﻫﻤﻪ ﺑﻴﺶﺗﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﻨﻮﺷـﺪ و ﻫﺮﮔـﺰ ﻣـﺴﺖ ﻧﻤﻲﺷﺪ .اﻳﻦ ﻋﺠﻴﺐ و ﺷﮕﻔﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻﮔﺎه ﻛﺴﻲ او را ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺴﺘﻲ ﻧﺪﻳﺪه اﺳﺖ. در ﺗﺤﻤﻞ ﺳﺮﻣﺎ ﻫﻴﭻﻛﺲ را ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ او ﻧﺪﻳﺪهام .در اوج ﺳﺮﻣﺎي زﻣﺴﺘﺎن ـ در آن ﻧﻮاﺣﻲ ﺑﻪ ﻧﻬﺎﻳـﺖ ﺳـﺮد و ﺳـﺮﻣﺎ ـ ﻛـﻪ ﺗﺤﻤـﻞ ﺳـﺮﻣﺎ و ﺳﺨﺘﻲﻫﺎ ﻏﻴﺮ ]ﻗﺎﺑﻞ[ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ اﺳﺖ و اﻏﻠﺐ اﻓﺮاد از ﺳﻮزش ﺳﺮﻣﺎ ﺗﻮان ﺑﻴﺮون ﺷﺪن از ﭼﺎدرﻫﺎي ﺧﻮد ،ﺟﺰ ﺑﺎ ﭘﻮﺷﻴﺪن ﺳﺮ ﺗﺎ ﭘـﺎي ﺧﻮدﺷـﺎن در ﭘﺸﻢ و ﭘﻮﺳﺖ را ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ،ﺳﻘﺮاط ﺑﺎ ﭘﺎي ﺑﺮﻫﻨﻪ و ﺑﺎ ﭘﻮﺷﺸﻲ اﻧﺪك و ﻋﺎدي ،ﺑﺮ روي ﻳﺦﻫﺎ و ﺑﺮفﻫﺎ ﺣﺘّﻲ ﺑﻬﺘﺮ از آﻧـﺎن راه ﻣـﻲرﻓـﺖ .ﺑـﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺳﻘﺮاط ﻣﺤﺾ ﺗﻤﺴﺨﺮ و ﺗﺤﻘﻴﺮ اﻳﺸﺎن دﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﻨﺎن اﻗﺪام و ﺣﺮﻛﺎﺗﻲ ﻣﻲزﻧﺪ. و ﻧﻴﺰ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ و ﺳﺰاوار اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ دﻳﮕﺮ از ﻛﺎرﻫﺎي ﻓﻮقاﻟﻌﺎده و ﺷﮕﻔﺖ او را در آن دوران ﺟﻨﮓ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻳﺎدآور ﺷﻮم .از ﺟﻤﻠـﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎﻣﺪاد ﻳﻜﻲ از روزﻫﺎ ،دﻳﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ در اﻓﻜﺎر ژرﻓﻲ ﻓﺮو رﻓﺘﻪ و )ﭼﻮن ﻣﺠﺴﻤﻪاي( ﺳﺮﭘﺎ اﻳﺴﺘﺎده ﮔﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﻞ ﻣﺴﺄﻟﻪاي ﺑﺲ ﻣـﺸﻜﻞ او 1ﻳﻜﻲ از ﭘﻬﻠﻮاﻧﺎن و دﻻوران اﻓﺴﺎﻧﻪاي ﻳﻮﻧﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻮﻣﺮ ،دﻻوري او را ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﺮده اﺳﺖ. http://www.seapurse.ir
57
ﺿﻴﺎﻓﺖ
را ﺳﺨﺖ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﺸﻐﻮل داﺷﺘﻪ اﺳﺖ .و اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻠﺴﻪي او ﺗﺎ ﺑﻪ ﻇﻬﺮ ﻃﻮل ﻛﺸﻴﺪ و ﻫﻤﮕﺎن را ﺑﻪ ﺣﻴﺮت واداﺷﺘﻪ ﺑﻮد .ﺣﺎﻟﺖ او ﻫﻤﭽﻨـﺎن ﺗﺎ ﺷﺐﻫﻨﮕﺎم ﻧﻴﺰ اداﻣﻪ ﻳﺎﻓﺖ .آنﮔﺎه ﻫﻤﻪي ﺳﺮﺑﺎزان اﻳﻮﻧﻲ ﺷﺎم ﺧﻮرده ،وﻟﻲ از ﺷﺪت ﮔﺮﻣﺎ ﺑﻪ ﭼﺎدرﻫﺎي ﺧﻮد ﻧﺮﻓﺘﻨـﺪ .ﺑﻠﻜـﻪ ﻋـﺪهاي از آنﻫـﺎ رﺧﺘﺨﻮابﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﻴﺮون اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻧﻈﺎرهﮔﺮ اﻳﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻛﻲ ﺳﻘﺮاط ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺳﺮﭘﺎ ﻣﻲاﻳﺴﺘﺪ .اﻣﺎ ﺳﻘﺮاط ﻫﻤـﻪي ﺷـﺐ ،ﺗـﺎ ﺑﺮآﻣـﺪن آﻓﺘﺎب ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺮ ﺟﺎي ﺧﻮد اﻳﺴﺘﺎد و ﭼﻮن ﺻﺒﺢ دﻣﻴﺪ و آﻓﺘﺎب ﺑﺮآﻣﺪ ،در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﺳﻘﺮاط ﻣﺮاﺳﻢ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺧﺪاي ﺧﻮرﺷﻴﺪ را ﺑﻪ ﺟـﺎي آورد و آنﮔﺎه ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻛﺎر ﺧﻮد رﻓﺖ. اﻛﻨﻮن ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ ﺳﺨﻨﻲ از ﻛﻤﺎل ﺷﺠﺎﻋﺖ و دﻻوري او در ﺟﻨﮓ ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻢ .ﭼﻮن اﻳﻦ ﻧﻴﺰ ارزش ﺷﻨﻴﺪن دارد. روزي در ﻫﻨﮕﺎم ﮔﻴﺮودار ﺟﻨﮕﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ زﺧﻢ ﺧﻮرده و ﺑﺮ زﻣﻴﻦ اﻓﺘﺎده ﺑﻮدم ،ﺳﻘﺮاط ﻣﺮا ﺗﺮك ﻧﻜﺮد ﺗﺎ ﻣﻦ و ﺳﻼﺣﻢ را ﻧﺠﺎت داد .و اﻳـﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﭘﺲ از آن ﺟﻨﮕﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻧﺸﺎن ﻟﻴﺎﻗﺖ و دﻻوري را ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻣﻘﺎم و رﺗﺒﻪام ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺪﻫﻨﺪ .وﻟﻲ ﺟﺎﻳﺰه واﻗﻌﺎً ﺣﻖ ﺳﻘﺮاط ﺑﻮد و ﻣﻦ اﺻﺮار داﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﻟﺸﻜﺮي ﻧﺸﺎن ﻟﻴﺎﻗﺖ را ﺑﻪ ﺳﻘﺮاط ﺑﺪﻫﻨﺪ .وﻟﻲ او ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ در ﺳﭙﺎه داﺷﺘﻢ ،از ﻣﻦ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻛﺮد و اﺻﺮار ورزﻳﺪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﻦ داده ﺷﻮد. داﺳﺘﺎن دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ از ﺷﺠﺎﻋﺖ او ﺑﺎري ﺷﻤﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﻛﻨﻢ و آن ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن ﻣﺎ ﺑﻌﺪ از ﺟﻨﮓ دﻟﻴﻮم ،Deliumرو ﺑﻪ ﻫﺰﻳﻤـﺖ ﻧﻬﺎدﻧﺪ .در آن ﮔﻴﺮودار ،وﺿﻊ ﺳﻘﺮاط ﺗﻤﺎﺷﺎﻳﻲ ﺑﻮد .در آن ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻦ ﺳﻮار ﺑﺮ اﺳﺐ ﺑﻮدم ،وﻟﻲ ﺳﻘﺮاط ﭘﻴﺎده ﺑﻮد؛ آن ﻫـﻢ ﺑـﺎ داﺷـﺘﻦ ﺳـﻼﺣﻲ ﺳﻨﮕﻴﻦ .ﺳﭙﺎﻫﻴﺎن ﺑﻪﻛﻠﻲ از ﻫﻢ ﭘﺎﺷﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و او در ﻣﺼﺎﺣﺒﺖ ﺑﺎ ﻻﺧﺲ ﺗﻨﻬﺎ ﻋﻘﺐﻧﺸﻴﻨﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .ﭼﻮن ﻣﻦ ﺑﺪانﻫـﺎ رﺳـﻴﺪم ،دﻟـﺪاريﺷـﺎن دادم و ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﺮاﻫﺸﺎن ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﻮد ﺗﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻤﺎﻧﻨﺪ .آراﻣﺶ و وﻗﺎر ﺳﻘﺮاط در آن ﻟﺤﻈﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎﻳﻲ ﺑـﻮد .و ﻫﻤـﺎنﮔﻮﻧـﻪ ﻛـﻪ ﺗـﻮ ،اي آرﻳـﺴﺘﻮ ﻓﺎﻧﻮس ،ﺑﻪ ﺷﻌﺮ و ﻗﺼﻴﺪه وﺻﻒ ﻛﺮدهاي ،او ﺑﺎ وﻗﺎر و ﻣﺘﺎﻧﺖ ﺗﻤﺎم راه ﻣﻲرﻓﺖ و ﭼﺸﻢﻫﺎﻳﺶ را ﺑﻪ اﻳﻦ اﻳﻦﺳﻮ و آنﺳﻮ ﻣﻲﮔﺮداﻧﺪ؛ ﭼﻨـﺎنﻛـﻪ ﮔﻮﻳﻲ ﻛﻪ در ﻛﻮﭼﻪﻫﺎي آﺗﻦ ﻗﺪم ﻣﻲزﻧﺪ و دوﺳﺖ و دﺷﻤﻦ را از ﻧﻈﺮ دور ﻧﻤﻲداﺷﺖ. ﭼﻪ ،ﺳﻘﺮاط از ﺟﻤﻠﻪي ﻛﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺮس ﺟﻨﮓ را در او اﺛﺮي ﻧﻴﺴﺖ .دﺷﻤﻦ ﻛﺴﺎﻧﻲ را در ﺟﻨﮓ دﻧﺒﺎل ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ از ﺗـﺮس ،ﻓـﺮار را ﺑﺮ ﻗﺮار ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻲدﻫﻨﺪ .ﺑﻪﺧﺼﻮص آن ﻛﻪ ذﻫﻦ و اﻧﺪﻳﺸﻪي او ﺟﺎﻟﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻮد و از اﻳﻦ ﻟﺤﺎظ ﺑﺮ ﻻﺧﺲ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺗﺮي داﺷﺖ. از اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﺣﻜﺎﻳﺎت ﺷﮕﻔﺖ درﺑﺎرهي ﺳﻘﺮاط ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻲﺗﻮان ﻧﻘﻞ ﻛﺮد .اي آرﻳﺴﺘﻮ ﻓﺎﻧﻮس ،ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﻛـﻪ ﺗـﻮ آن ﻣﻨﻈـﺮهي ﺳـﻘﺮاط را ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻲ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎ ﺛﺒﺎت ﻗﺪم راه ﻣﻲﭘﻴﻤﻮد و ﺑﺎ ﻣﺘﺎﻧﺖ و وﻗﺎر ﻫﺮﭼﻪ ﺗﻤﺎمﺗﺮ ،ﭼﻨﺎن ﻣﺮاﻗﺐ اﺣـﻮال و اوﺿـﺎع رﻓﻘـﺎي ﺧـﻮد و ﺣﺮﻛـﺎت دﺷﻤﻨﺎن ﺑﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺴﻦ ﺗﺪﺑﻴﺮ ،ﻫﻤﮕﻲ ﻫﻢرزﻣﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ از ﺧﻄﺮ ﻧﺠﺎت دﻫﺪ و ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻟﺸﻜﺮ ﻣﺎ دﭼﺎر ﻫﺰﻳﻤـﺖ و ﮔﺮﻓﺘـﺎر ﭼﻨـﺎن ﺷﻜﺴﺘﻲ ﺷﺪه ﺑﻮد ،ﺑﺎز ﻫﻴﭻ ﻫﻤﺎوردي از ﻣﻴﺎن دﺷﻤﻨﺎن ،ﺧﻮد را ﺣﺮﻳﻒ ﺳﻘﺮاط ﻧﻤﻲدﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ دﻻوري از ﺟﺎن ﮔﺬﺷـﺘﻪ و ﺑـﻪ دﻓـﺎع اﻳـﺴﺘﺎدهاي ﻫﻤﭽﻮن ﺳﻘﺮاط روﺑﻪرو ﮔﺮدد. ﮔﺮﭼﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﻣﺤﺎﺳﻦ ﺷﮕﻔﺖ ﺳﻘﺮاط در ﺧﻮر ﺳﺘﺎﻳﺶ اﺳﺖ ،اﻣﺎ ﺑﻌﻀﻲ از آن ﺧﺼﺎل ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه و واﻻي او ﺑﺎ دﻳﮕﺮان ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑـﻞ ﻗﻴـﺎس و ﺳﻨﺠﺶ اﺳﺖ و آنﭼﻪ ﻛﻪ او ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺧﻮد دارد ،اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ او را ذاﺗﺎً ﻣﻘﺎﻣﻲ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ و ﺑﺮﺗﺮ از ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺮدان اﺳﺖ و ﻫﻴﭻﻛﺲ را در آن ﺻﻔﺎت ﻧﻴﻚ اﻧﺒﺎز و ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ او ﻧﺘﻮان داﻧﺴﺖ .و ﺑﻬﺘﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ اﺻﻼً او را ﺑﺎ اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﻜﻨﻴﻢ .ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﻗﺒﻼً ﮔﻔﺘﻢ ،ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺘﺎر و ﻛﺮدار او را ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺎر و ﻛﺮدار ﺳﻴﻠﻴﻦﻫﺎ و ﺳﺎﺗﻮرنﻫﺎ ﺗﺸﺒﻴﻪ و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﻤﻮد. ﺳﺨﻨﺎن او در آﻏﺎز ﺑﺴﻴﺎر ﻋﺎﻣﻴﺎﻧﻪ و ﻣﻀﺤﻚ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ .ﭼﻪ ،او ﻛﻼم ﺧﻮد را در ﭘﻮﺷﺶ ﻟﻔﺎف و اﺻﻄﻼﺣﺎت ﺳﺎدهاي ﺑﻴﺎن ﻣﻲﻛﻨـﺪ و از ﺧﺮ ﺑﺎرﻛﺶ و آﻫﻨﮕﺮ و ﭘﻴﻨﻪدوز و دﺑﺎغ ﺳﺨﻦ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﻣﻲآورد و ﭼﻨﻴﻦ واﻧﻤﻮد ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺮﺗﺐ ﻫﻤﺎن اراﺟﻴﻒ را ﺗﻜﺮار ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ ،ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﻣﺮدم ﻛﻢﺳﻮاد و ﻳﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ او را ﻧﻤﻲﺷﻨﺎﺳﻨﺪ ،ﺣﺮفﻫﺎﻳﺶ را ﺑﻪ رﻳﺸﺨﻨﺪ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .اﻣﺎ اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﻛﻠﻴﺪ رﻣﺰ ﺳـﺨﻨﺎن او را ﺑﮕـﺸﺎﻳﺪ و ﺑـﻪ ﭘﺲ ﭘﺸﺖ آن ﺳﺨﻨﺎن ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ و وارﺳﻲ ﭘﺮدازد ،ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺧﻮاﻫﺪ دﻳﺪ ژرف ،ﭘﺮ از رﻣﺰ و ﻣﻌﻨﻲ و ﺗﻤﺜﻴﻞ و ﻣﻌﺮﻓﺖ ،و ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻫﻤـﻪ اﻟﻬﺎﻣﺎﺗﻲ اﺳﺖ آﺳﻤﺎﻧﻲ و روﺣﺎﻧﻲ و ﺗﻔﺴﻴﺮ آنﻫﺎ ﭼﻨﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ آنﭼﻪ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻨﻴﺪن و ﮔﻔﺘﻦ آن ﺷﺎﻳـﺴﺘﻪ و ﺳـﺰاوار اﺳـﺖ ،ﺑـﺴﻴﺎر ﺑـﺎارزش ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و راﻫﻨﻤﺎي ﻧﻮع ﺑﺸﺮ ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﻲ ﺷﺮاﻓﺘﻤﻨﺪاﻧﻪاي. http://www.seapurse.ir
58
ﺿﻴﺎﻓﺖ
اﻳﻦ ﺑﻮد اي دوﺳﺘﺎن ،ﺻﻔﺎت ﻧﻴﻚ ﺳﻘﺮاط ﻛﻪ ﻣﺮا ﺑﻪ ﺳﺘﺎﻳﺶ و ﺛﻨﺎﻳﺶ وادار ﺳﺎﺧﺖ .اﻣﺎ از ﺳﺮزﻧﺶ او ﻧﻴﺰ ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻧﻨﻤﻮدم و ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺮا ﻣﻮرد ﺗﻤﺴﺨﺮ و ﺗﺤﻘﻴﺮ ﻗﺮار داد .ﺑﻪراﺳﺘﻲ ﻣﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﻓﺮدي ﻧﺒﻮدم ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮرد ﺑﻲﻣﻬﺮي ﺳﻘﺮاط واﻗﻊ ﮔﺮدﻳﺪم .ﺑﻠﻜﻪ او ﺑﺎ ﺧﺎرﻣﻴﺪس ﭘﺴﺮ ﮔﻼوﻛﻮن ،و اوﺗﻴﺪوﻣﻮس ﭘﺴﺮ دﻳﻮﻛﻠﻮس ،و ﺑﺴﻴﺎري دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺮده اﺳﺖ .او ﻧﺨﺴﺖ واﻧﻤﻮد ﻛﺮده ﻛﻪ دلﺑﺎﺧﺘﻪي آنﻫﺎﺳـﺖ .وﻟـﻲ در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﭼﻨﺎن ﻧﻘﺶ ﺑﺎزي ﻛﺮده ﻛﻪ ﻣﻌﺸﻮق آنﻫﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ .اي آﮔﺎﺗﻮن ،اﻳﻦ ﺳﺨﻦ را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻮ ﮔﻔـﺘﻢ ﺗـﺎ دﻳـﺪه ﺑﮕـﺸﺎﻳﻲ و ﻓﺮﻳـﺐ او را ﻧﺨﻮري و از آنﭼﻪ ﺑﺮ ﻣﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ ،درس ﻋﺒﺮت ﮔﻴﺮي و ﺧﻮد را در ﺟﻠﻮي او ﺧﻮار و ﺑﻲﻣﻘﺪار ﻧﻜﻨﻲ و از ﺗﺠﺮﺑﻪي دﻳﮕﺮان ﭘﻨﺪ ﮔﻴﺮي ﺗـﺎ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺗﻮ ﻫﻤﺎن ﻧﻴﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺎ آﻣﺪ. ﭼﻮن ﺳﺨﻨﺎن آﻟﻜﺒﻴﺎدس ﺑﻪ اﻳﻦﺟﺎ رﺳﻴﺪ ،ﻫﻤﻪي ﺣﺎﺿﺮان از ﺳﺎدﮔﻲ ﮔﻔﺘﺎر و ﺻﺪاﻗﺖ ﺳﺨﻨﺶ ﺑﺮ او ﺧﻨﺪﻳﺪﻧﺪ .ﭼﻪ ،ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣـﻲرﺳـﻴﺪ ﻛـﻪ ﻫﻨﻮز دل آﻟﻜﺒﻴﺎدس در ﮔﺮو ﻣﺤﺒﺖ ﺳﻘﺮاط اﺳﺖ. اﻣﺎ ﺳﻘﺮاط ،روي ﺑﻪ او ﻛﺮده و ﮔﻔﺖ :اي آﻟﻜﺒﻴﺎدس ،ﮔﻤﺎن ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺗﻮ ﻫﻮﺷﻴﺎري و ﻣﺴﺖ ﻧﻴﺴﺘﻲ .وﮔﺮﻧـﻪ ﻫﺮﮔـﺰ ﻧﻤـﻲﺗﻮاﻧـﺴﺘﻲ ﭼﻨـﻴﻦ ﻣﺎﻫﺮاﻧﻪ در زﻳﺮ ﺳﺎﻳﻪي ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻇﺎﻫﺮي ﻣﻦ ،ﻧﻘﺸﻪ و ﻣﻨﻈﻮر اﺻﻠﻲ ﺧﻮد را ﭘﻨﻬﺎن ﺳﺎزي .ﻧﻘﺸﻪ و ﻣﻨﻈﻮر اﺻﻠﻲ ﺗﻮ در ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎﻧﺖ آﺷﻜﺎر ﺷﺪ. ﺗﻮ در ﻧﻈﺮ داري ﻛﻪ راﺑﻄﻪي ﻣﻴﺎن ﻣﻦ و آﮔﺎﺗﻮن را ﺷﻜﺮآب ﻛﻨﻲ .ﺑﻠﻪ؛ ﻧﻘﺸﻪ و ﻣﻘﺼﻮدت ﻓﻘﻂ ﺟﺪاﻳﻲ اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﻣﻴﺎن ﻣﻦ و آﮔﺎﺗﻮن اﺳﺖ .ﺗـﻮ در ﭘﺮده ،اﻳﻦ ﻋﺒﺎرات ﺳﺎدهﻧﻤﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﻖﺑﻪﺟﺎﻧﺒﻲ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﻣﻲداري .ﻫﻤﻪي ﻣﻘﺼﻮد ﺗﻮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﺎ ﻫﻴﭻﻛـﺲ دﻳﮕـﺮ ﺑـﻪ ﻏﻴـﺮ از ﺗـﻮ دوﺳﺘﻲ و رﻓﺎﻗﺖ ﻧﻜﻨﻢ و ﻣﻬﺮ ﻧﻮرزم .وﮔﺮﻧﻪ ﺗﻮ اﻳﻦ داﺳﺘﺎنﻫﺎي اﺳﺎﻃﻴﺮي ﺑﻪ رواﻳﺎت ﺳﺎﺗﻴﺮ و ﺳﻴﻠﻨﻮس را ﺟﻌﻞ ﻧﻤﻲﻛﺮدي! اي آﮔـﺎﺗﻮن ،ﻧﺒﺎﻳـﺪ اﺟﺎزه دﻫﻲ ﻛﻪ آﻟﻜﺒﻴﺎدس ﺗﻮ را ﻓﺮﻳﺐ دﻫﺪ و ﻣﻴﺎن ﻣﻦ و ﺗﻮ ﺟﺪاﻳﻲ اﻧﺪازد. آﮔﺎﺗﻮن در ﭘﺎﺳﺦ ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :آري ،ﺣﻖ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﺖ .ﻣﻦ ﻣﻘﺼﻮد او را ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ درﻳﺎﻓﺘﻢ .ﻣﻦ ﻫﻢ ﮔﻤﺎن ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻧﻘـﺸﻪي او ﻣـﻴﻦ اﺳـﺖ. ﭼﻪ ،ﻣﻄﻠﺐ از اﻳﻦﺟﺎ دﺳﺘﮕﻴﺮم ﺷﺪ ﻛﻪ اﻛﻨﻮن او ﻣﻴﺎن ﻣﻦ و ﺗﻮ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ .اﻣﺎ از اﻳﻦ ﻧﻘﺸﻪ ﻃﺮﻓﻪاي ﺑﺮﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺴﺖ .زﻳﺮا ﻣﻦ ﺟـﺎي ﺧـﻮد را ﻋﻮض ﻣﻲﻛﻨﻢ و در ﻛﻨﺎر ﺗﻮ ﻣﻲﻧﺸﻴﻨﻢ. ﺳﻘﺮاط ﮔﻔﺖ :ﭘﺲ ﺑﻴﺎ و در ﻛﻨﺎر ﻣﻦ ﺑﻨﺸﻴﻦ. آﻟﻜﺒﻴﺎدس ﻓﺮﻳﺎد زد و ﮔﻔﺖ :آه ﺧﺪاﻳﺎ! ﺑﺎز ﻫﻢ اﻳﻦ ﻣﺮد دﺳﺖ از ﺳﺮ ﻣﻦ ﺑﺮﻧﻤﻲدارد و ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺟﻔﺎ ﻛﻨﺪ .ﺑﺒـﻴﻦ ﻛـﻪ ﻣـﻦ از ﺟﻔـﺎي ﺳﻘﺮاط ﭼﻪﻫﺎ ﻛﻪ ﻧﻤﻲﻛﺸﻢ؟! او ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﻛﻪ در ﻫﻤﻪ ﺣﺎل ﺑﺮ ﻣﻦ ﻏﻠﺒﻪ ﻛﻨﺪ .اي ﺳﻘﺮاط ،از ﺗﻮ ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻻاﻗﻞ ﺑﮕﺬاري آﮔﺎﺗﻮن ﺑـﻴﻦ ﻣﻦ و ﺗﻮ ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ. ﺳﻘﺮاط ﺟﻮاب داد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺤﺎل اﺳﺖ .ﺗﻮ ﻣﺮا ﺑﻪ ﺳﺒﺐ اﻳﻦ ﻛﻪ در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺗﻮ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدم ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻛﺮدي و ﺑﺮ ﻣﻦ ﻧﻴﺰ واﺟﺐ اﺳـﺖ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﻗﺮار ﻣﺠﻠﺲ ،ﻧﻔﺮ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺧﻮد را ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻛﻨﻢ و اﮔﺮ او ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﻣﻦ و ﺗﻮ ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ ،ﻧﺎﭼﺎر ﺧﻮاﻫـﺪ ﺷـﺪ ﻛـﻪ ﭘـﻴﺶ از آن ﻛـﻪ او را ﺳﺘﻮده ﺑﺎﺷﻢ ،ﺑﻪ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻣﻦ ﭘﺮدازد و اﻳﻦ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ دو ﺑﺎر ﻛﺴﻲ ﻣﺮا ﺑﺴﺘﺎﻳﺪ و ﺣﺎل ﻧﻮﺑﺖ ﻣﻦ اﺳﺖ و ﺑﺎﻳﺪ از ﺗﻮ ﺑﺨـﻮاﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻧﻜﻨﻲ و ﺑﮕﺬاري ﻛﻪ درﺑﺎرهي ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ﺟﻮاﻧﺎن ﺑﻪ ﻣﺪح و ﺳﺘﺎﻳﺶ ﭘﺮدازم. آﮔﺎﺗﻮن از ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﻓﺮﻳﺎد زد و ﮔﻔﺖ :اي آﻟﻜﺒﻴﺎدس ،ﺣﺎل ﻣﺤﺎل اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ در ﺟﺎي ﺧﻮد ﺑﻤـﺎﻧﻢ .ﺧـﻮاﻫﺶ ﻣـﻲﻛـﻨﻢ ﺑﮕـﺬار ﻣـﻦ در آنﻃﺮف ﺳﻘﺮاط ﺑﻨﺸﻴﻨﻢ ﺗﺎ از ﺳﺘﺎﻳﺶ وي ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪ ﺷﻮم .آﻟﻜﺒﻴﺎدس ﮔﻔﺖ :ﻫﻤﻴـﺸﻪ اﻳـﻦﺟـﻮري اﺳـﺖ و در ﺟـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﺳـﻘﺮاط ﺣـﻀﻮر دارد، ﻫﻴﭻﻛﺲ دﻳﮕﺮي ﺟﺰ او ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ از زﻳﺒﺎروﻳﻲ دل ﺑﺒﺮد و در دﻟﺒﺮي ﺟﻮاﻧﺎن ﺑﺎ او ﺑﻪ رﻗﺎﺑﺖ ﭘﺮدازد .اﻛﻨﻮن ﻫﻢ ﺑﺎ ﺣﻘﻪ و زرﻧﮕﻲ ،ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪ ﻛﻪ دل آﮔﺎﺗﻮن را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﻛﺮده و او را در ﻛﻨﺎر ﺧﻮد ﺑﻨﺸﺎﻧﺪ. آﮔﺎﺗﻮن ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و در ﭘﻬﻠﻮي ﺳﻘﺮاط ﻧﺸﺴﺖ .وﻟﻲ در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺟﻤﻌﻲ از ﺑﺪﻣﺴﺘﺎن ﺷﻬﺮ ﻛـﻪ از ﻣﻬﻤـﺎﻧﻲ ﺷـﺒﺎﻧﻪ ﻣـﻲآﻣﺪﻧـﺪ ،ﺑـﻪ ﺧﺎﻧﻪي آﮔﺎﺗﻮن ﻫﺠﻮم آورده و ﭼﻮن درب ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎز ﺑﻮد ،ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ رﻳﺨﺘﻪ و آﺷﻮب و ﻏﻮﻏﺎ ﺑﺮﭘﺎ ﻛﺮدﻧﺪ و ﻫﻤﻪ را ﻣﺠﺒﻮر ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻲﻫﺪف و ﺑﻪ اﻓﺮاط ،ﺑﻪ ﺑﺎدهﮔﺴﺎري ﺑﭙﺮدازﻧﺪ. http://www.seapurse.ir
59
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ آرﻳﺴﺘﻮدﻣﻮس ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﻛﺮد ،در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم آروﻛﺴﻲ ﻣﺎﺧﻮس و ﻓﺪروس و ﭼﻨﺪ ﺗﻦ دﻳﮕﺮ از ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻴﺮون رﻓﺘﻨﺪ و ﺧـﻮد او را ﻫﻢ ﺧﻮاب ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺖ و ﭼﻮن در آن ﻣﻮﻗﻊ ﺷﺐﻫﺎ دراز ﺑﻮد ،ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮب ﺧﻮاﺑﻴﺪ .اﻣﺎ ﺳﺤﺮﮔﺎه ﺑﺎ ﺑﺎﻧﮓ ﺧﺮوس ﺑﻴﺪار ﮔﺮدﻳـﺪ و دﻳـﺪ ﻛـﻪ دﻳﮕﺮان ﻳﺎ در ﺧﻮاﺑﻨﺪ و ﻳﺎ آن ﻛﻪ از آنﺟﺎ رﻓﺘﻪاﻧﺪ و ﺗﻨﻬﺎ آﮔﺎﺗﻮن و آرﻳﺴﺘﻮ ﻓﺎﻧﻮس و ﺳﻘﺮاط ﻫﻨﻮز ﺑﻴﺪارﻧـﺪ و ﺳـﺒﻮي ﺑﺰرﮔـﻲ از ﺑـﺎده در ﻣﻴـﺎن ﻧﻬﺎده و ﺑﻪ ﻧﻮﺑﺖ از راﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﭗ ﻣﻲﻧﻮﺷﻨﺪ و ﺳﻘﺮاط ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي آنﻫﺎ ﺳﺨﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ. آرﻳﺴﺘﻮدﻣﻮس ﭼﻮن ﺧﻮابآﻟﻮد ﺑﻮد ،آﻏﺎز ﺑﺤﺚ را ﻧﺸﻨﻴﺪه و ﺻﺤﺒﺖﻫﺎي آنﻫﺎ را در ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺪاﺷﺖ .وﻟـﻲ ﻫﻤـﻴﻦﻗـﺪر ﻓﻬﻤﻴـﺪه ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﺳﻘﺮاط ﻣﻲﻛﻮﺷﻴﺪه ﺗﺎ آن دو ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺧﻮد را ﻣﺘﻘﺎﻋﺪ ﺳﺎزد ﻛﻪ ﺷﺎﻋﺮ ﻛﻤﺪيﭘﺮداز ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺮاژدي ﻫﻢ ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ و ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ واﻗﻌﻲ آن ﻛـﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ از ﻋﻬﺪهي ﻛﻤﺪﻳﻚ ﺑﺮآﻳﺪ و ﻫﻢ از ﭘﺲ ﺗﺮاژﻳﻚ .ﭼﻨﺎنﻛﻪ آرﻳﺴﺘﻮدﻣﻮس رواﻳﺖ ﻣﻲﻛﺮد ،ﺳﺮاﻧﺠﺎم آن دو ﻧﻔﺮ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺳﻘﺮاط ﻣﻮاﻓـﻖ ﺷﺪﻧﺪ و اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ .وﻟﻲ ﭼﻮن ﺧﻮابآﻟﻮد ﺑﻮدﻧﺪ ،دﻳﮕﺮ ﻧﺘﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ. در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ آرﻳﺴﺘﻮ ﻓﺎﻧﻮس را ﺧﻮاب در رﺑﻮد و ﭘﺲ از آن ،ﭼﻮن ﺳﭙﻴﺪه دﻣﻴﺪ ،آﮔﺎﺗﻮن ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﻮاب رﻓﺖ. وﻟﻲ ﺳﻘﺮاط ﺑﻪ ﺧﻮاب ﻧﭙﺮداﺧﺖ و ﭘﺲ از آن ﻛﻪ آن دو را ﺧﻮاﺑﻨﺪ ،ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﺑﻴﺮون رﻓﺖ و آرﻳﺴﺘﻮدﻣﻮس ﻫﻢ ﭼﻨﺎنﻛﻪ رﺳﻢ و ﻋـﺎدﺗﺶ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﻮد ،ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺳﻘﺮاط ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎد. ﺳﻘﺮاط ﺑﻪ ورزشﮔﺎه ﻟﻴﺴﻴﻮم Lyrcuumرﻓﺖ و در آنﺟﺎ ﺑﻪ ﻋﺎدت ﺧﻮد ،ﺗﻦﺷﻮﻳﻲ ﻛﺮد و روز را در آنﺟﺎ ﮔﺬراﻧﺪ و ﭼﻮن ﺷﺐ ﻓـﺮا رﺳـﻴﺪ، ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﭘﺮدازد. ﭘﺎﻳﺎن
http://www.seapurse.ir
60
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﭘﻲﮔﻔﺘﺎر
ﻳﻮﻧﺎن ﻗﺪﻳﻢ ،ﻣﻬﺪ داﻧﺶ و ﻋﻠﻮم و ﺣﻜﻤﺖ و ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻓﻼﺳﻔﻪ و ﺣﻜﻤﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻧﻮع ﺑﺸﺮ در ﺟﻬﺎن اﺳـﺖ ،ﻧـﺎم ﺗﻤـﺎﻣﻲ آن ﺑﺰرﮔـﺎن ﺟﺎوﻳﺪ و ﭘﺎﻳﺪار و آﺛﺎر آﻧﺎن اﺑﺪي و ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﺑﻪراﺳﺘﻲ ﻛﻪ از ﻏﺮاﺋﺐ روزﮔﺎر و ﻧﻮادر ﻫﻮش و ذﻛـﺎء ﺑـﺸﺮي اﺳـﺖ ﻛـﻪ در ﺟﻬـﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن ،در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺶﺗﺮ ﻣﺮدﻣﺎن روي زﻣﻴﻦ در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﺎداﻧﻲ و ﺟﻬﺎﻟﺖ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲﺑﺮدﻧﺪ ،در ﻳﻮﻧﺎن آن روزﮔـﺎر ﺑﺰرﮔـﺎﻧﻲ ﭼـﻮن ﺳـﻘﺮاط و اﻓﻼﻃﻮن و ارﺳﻄﻮ و ﺻﺪﻫﺎ داﻧﺶﻣﻨﺪ دﻳﮕﺮ ،در اوج آزادﮔﻲ و وﺳﻌﺖ ﻧﻈﺮ و ﻋﻤﻖ ﻓﻜﺮ ،آﺛﺎري ﺑـﺲ ﻋﻈـﻴﻢ و ﮔـﺮانﺑﻬـﺎ از ﺧـﻮد ﺑـﻪ ﻳﺎدﮔـﺎر ﮔﺬاردﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺑﺪ در ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺸﺮﻳﺖ ﺗﺎﺑﺎن و ﻧﻮراﻓﺸﺎن ﺑﺮ ﺟﺎي ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻣﺎﻧﺪ. ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎن در ﻓﻠﺴﻔﻪ و ﺣﻜﻤﺖ ،ﭘﻴﺶرو ﺣﻜﻤﺎ و در ﻧﻘﺎﺷﻲ و ﻫﻨﺮ و ﻣﺠﺴﻤﻪﺳﺎزي و ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ،ﺳﺮﻣـﺸﻖ و ﭘﻴـﺸﻮاي ﻫﻨﺮﻣﻨـﺪان ،و در ادب اﺳﺘﺎد ادﺑﺎي آﻳﻨﺪﮔﺎن ﺑﻌﺪ از ﺧﻮد ﺑﻮدهاﻧﺪ .اﻛﺜﺮ ﺷﻌﺮا و ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﺑﻌﺪ از رﻧﺴﺎﻧﺲ ،در ﻫﻤﻪي ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ ،ﭘﻴـﺮو ﺷـﻌﺮا و ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪﮔﺎن ﻳﻮﻧﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺑﻮدهاﻧﺪ. ﺑﺨﺶ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻲ از آﺛﺎر ﻳﻮﻧﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن ،ﻣﻴﺘﻮﻟﻮژي آن ﻛﺸﻮر اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻫﻴﭻ ﻛﺘﺎب ﺟﺎﻣﻌﻲ درﺑﺎرهي آن در دﺳﺖ ﻧﺪارﻳﻢ. ﻣﻴﺘﻮﻟﻮژي ﻳﻮﻧﺎن ،در اﺻﻞ ﺑﺴﻴﺎر ﻋﻤﻴﻖ و ﻓﻠﺴﻔﻲ اﺳﺖ .وﻟﻲ ﺑﺎ اوﻫﺎم و ﺧﺮاﻓﺎت ﺑﺴﻴﺎر در ﻫﻢ آﻣﻴﺨﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ .اﻣﺎ ﻋﻤـﻮم داﻧـﺶﻣﻨـﺪان ﺑﺰرگ ﻳﻮﻧﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺪان اﺳﺎﻃﻴﺮ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮدهاﻧﺪ .ﭼﻪ ،ﻣﺬﻫﺐ رﺳﻤﻲ و آﻳﻴﻦ زﻧﺪﮔﺎن آنﻫﺎ ،ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﭘﺮﺳﺘﺶ و ﺳﺘﺎﻳﺶ ارﺑـﺎب اﻧـﻮاع ﺑـﻮده اﺳـﺖ .در واﻗﻊ ﻣﻴﺘﻮﻟﻮژي ،دﻳﻦ ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن اﺳﺖ. در رﺳﺎﻟﻪي ﺿﻴﺎﻓﺖ ،اﺳﺎﻣﻲ ﺧﺎﺻﻲ ذﻛﺮ ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ از آنﻫﺎ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﻴﺘﻮﻟﻮژي اﺳﺖ و ﺑﺮﺧﻲ دﻳﮕﺮ ،اﻋـﻼم اﻓـﺮاد ﻣﻌﺎﺻـﺮ اﻓﻼﻃﻮن ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﻣﺎ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺧﺖ و درك ﺑﻴﺶﺗﺮ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ،ﺗﺎ آنﺟﺎ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮد ،ﺑﻪ ﺷﺮح و ﮔﺰارش آن اﺳـﺎﻣﻲ ﭘـﺮداﺧﺘﻴﻢ ﺗـﺎ ﺑﺘـﻮاﻧﻴﻢ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺶﺗﺮ ﺳﺒﺐ ﻟﺬت داﻧﺶﭘﮋوﻫﺎن ارجﻣﻨﺪ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﻴﻢ. 1ـ آﮔﺎﻣﻤﻨﻮن
ﭘﺎدﺷﺎه اﻓﺴﺎﻧﻪاي و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎن ﻳﻮﻧﺎن در ﺟﻨﮓ ﺗﺮوا ﺑﻮد .او ﺑﺎ ﺧﻮاﻫﺮ ﻫﻠﻦ ازدواج ﻛﺮد و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺷﻬﺎﻣﺖ و اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔـﺲ ﺧـﻮد، ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺳﭙﺎه ﻳﻮﻧﺎن ﺷﺪ .وي ﺑﺮاي ﺧﺸﻨﻮدي دﻳﺎن و ﻧﺠﺎت ﻧﺎوﮔﺎن ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ،ﻳﻜﻲ از دﺧﺘﺮان ﺧﻮد را ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﺮد .او در ﻫﻨﮕﺎم ﻣﺤﺎﺻـﺮهي ﺷـﻬﺮ ﭘﺮﻳﺎم ،از ﺧﻮد ﺷﺠﺎﻋﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺸﺎن داد و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ،ﻓﺎﺗﺢ ﺟﻨﮓ ﺗﺮوا ﺷﺪ .وﻟﻲ ﭼﻮن ﺑﻪ وﻃﻦ ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺸﺖ ،ﺑﺎ ﺧﻴﺎﻧﺖ زن ﺧﻮﻳﺶ ،در ﻫﻨﮕﺎم ﺧﻮاب ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﻴﺪ. 2ـ آﺷﻴﻞ
آﺷﻴﻞ ﻧﻴﺰ ﻳﻜﻲ از ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎن ﻳﻮﻧﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻮﻣﺮ ،او را در اﻳﻠﻴﺎد ﺧﻮد ﺟﺎوداﻧﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ .ﻃﺒﻖ رواﻳـﺖ اﻓـﺴﺎﻧﻪﻫـﺎ ،ﭼـﻮن ﻣﺘﻮﻟـﺪ ﺷـﺪ، ﻣﺎدرش او را در ﻧﻬﺮي در ﺟﻬﻨﻢ ،در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﭘﺎﺷﻨﻪي ﭘﺎي او را در دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ،داﺧﻞ ﻛﺮد .ﺑﺪﻳﻦﺳﺒﺐ ﺗﻤـﺎم ﺑـﺪن او ﺑـﻪ ﺟـﺰ ﭘﺎﺷـﻨﻪي ﭘﺎﻳﺶ روﻳﻴﻦﺗﻦ ﺷﺪ .ﺳﻴﻤﺮغ ﻓﻨﻴﻨﻜﺲ او را ﺗﻌﻠﻴﻢ داد و ﺷﺒﺮون ﺑﻪ او ﻓﻨﻮن ﺟﻨﮓ و ﺗﻴﺮاﻧﺪازي و درﻣﺎن ﻣﺠﺮوﺣﺎن را آﻣﻮﺧـﺖ و ﺑـﺮاي اﻳﺠـﺎد روح ﺟﻮاﻧﻤﺮدي و ﺳﻠﺤﺸﻮري ،او را از ﻧﺨﺎع ﺷﻴﺮ ﻏﺬا داد .ﻣﺮگ او را در ﺟﻨﮓ ﺗﺮوا ﭘﻴﺶﮔﻮﻳﻲ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ .ﭼﻮن وارد ﺟﻨﮓ ﺷﺪ ،ﺣﻀﻮرش ﻣﺎﻳﻪي وﺣﺸﺖ دﺷﻤﻨﺎن ﮔﺮدﻳﺪ .آﮔﺎﻣﻤﻨﻮن زن اﺳﻴﺮي را از آﺷﻴﻞ رﺑﻮده ﺑﻮد .آﺷﻴﻞ ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ﮔﺮدﻳﺪ و ﺑﺮاي ﻛﺸﺘﻦ آﮔﺎﻣﻤﻨﻮن رﻫـﺴﭙﺎر ﮔﺮدﻳـﺪ. وﻟﻲ او را از اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎزداﺷﺘﻨﺪ .آﺷﻴﻞ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻳﺎد ﻛﺮد ﻛﻪ دﻳﮕﺮ در ﺟﻨﮓ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻜﻨﺪ و ﺑﻪ ﭼﺎدر ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺎزﮔﺸﺖ .اﻳﻦ ﻛﻨـﺎرهﮔﻴـﺮي ﻣﻮﺟـﺐ ﺷﻜﺴﺖﻫﺎي ﭘﻲدرﭘﻲ ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎن ﺷﺪ و ﺣﺘّﻲ ﭘﺎﺗﺮوﻛﻞ ﻛﻪ ﺳﻼح آﺷﻴﻞ را ﺑﺮ ﺗﻦ ﻛﺮده ﺑﻮد ،ﺑﻪ دﺳﺖ ﻫﻜﺘﻮر ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪ .ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ ﺧﺒـﺮ ،آﺷـﻴﻞ ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎم دوﺳﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻛﻪي ﺟﻨﮓ ﺗﺎﺧﺖ و ﻫﻜﺘﻮر را ﻛﺸﺖ و ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن ﺗﺮوا ﺷﻜﺴﺖ ﺧﻮردﻧﺪ .او ﭘﺎي ﻫﻜﺘﻮر را ﺑـﻪ اراﺑـﻪي ﺟﻨﮕـﻲ http://www.seapurse.ir
61
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﺧﻮد ﺑﺴﺘﻪ و ﺳﻪ ﺑﺎر ﺑﻪ دور ﺷﻬﺮ ﮔﺮداﻧﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﻧﻌﺶ او را در ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﺮﻳﺎم اﻓﻜﻨﺪ .اﻧﺪﻛﻲ ﺑﻌﺪ ،آﭘﻮﻟﻮن ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﭘﺎرﻳﺲ درآﻣﺪه ﺑﻮد ،آﺷـﻴﻞ را ﺑﺎ ﺗﻴﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﺷﻨﻪي ﭘﺎي او ﻧﺸﺎﻧﻪ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ،ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﺎﻧﺪ .ﻧﻌﺶ او را از دﺳﺖ ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن ﺗﺮوا ﻧﺠﺎت دادﻧﺪ و ﺧﺎﻛﺴﺘﺮ او را ﺑـﺎ ﺗـﺸﺮﻳﻔﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺧﺪاﻳﺎن ﻣﻌﻤﻮل ﻣﻲداﺷﺘﻨﺪ ،در دﻣﺎﻏﻪي ﺳﻴﮋه ﻧﻬﺎدﻧﺪ. 3ـ اﻳﻠﻴﺎد
اﻳﻠﻴﺎد ،ﻣﺄﺧﻮذ از اﻳﻠﻴﻮن ،ﺷﻬﺮ ﺗﺮواﺳﺖ .اﻳﻠﻴﺎد ،اﺷﻌﺎر ﺣﻤﺎﺳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﺴﻮب ﺑﻪ ﻫﻮﻣﺮ اﺳﺖ و ﻣﻮﺿﻮع آن ،ﺧﺸﻢ و ﻏﻀﺐ و دﻟﻴـﺮي و ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﻲ آﺷﻴﻞ ،و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻠﻪ از آن اﺳﺖ. ﺟﻨﮓ ﺗﺮوا ده ﺳﺎل ﻃﻮل ﻛﺸﻴﺪ .اﻳﻠﻴﺎد از اﻳﻦﺟﺎ ﺷﺮوع ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻃﺎﻋﻮن ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ را از ﭘﺎي درآورده اﺳﺖ ،زﻳـﺮا ﻣـﻮرد ﻏـﻀﺐ آﭘﻮﻟﻮن واﻗﻊ ﺷﺪهاﻧﺪ. 4ـ آﭘﻮﻟﻮن
ﻳﻜﻲ از ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ﺧﺪاﻳﺎن ﻣﻴﺘﻮﻟﻮژي ﻳﻮﻧﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن اﺳﺖ .او را ﺧﺪاوﻧﺪ روز و ﻃﺐ و ﻫﻨﺮ و ﺷﻌﺮ و ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻣﻲداﻧﻨﺪ .آﭘﻮﻟﻮن ﭘﺴﺮ ژوﭘﻴﺘﺮ اﺳﺖ و ﻧﻴﺰ او را ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻄﻬﻴﺮ و ﺗﺰﻛﻴﻪ ،ﻓﺎل ﻧﻴﻚ ،و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺧﺪاوﻧﺪ اﻧﺘﻘﺎم و اﻣﺮاﺿﻲ ﭼﻮن وﺑﺎ و ﻣﺮﮔﻬﺎي ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲآوردﻧﺪ. 5ـ آﻟﻜﺴﺘﻴﺲ
دﺧﺘﺮ ارﺷﺪ ﭘﻠﻴﺎس و ﻫﻤﺴﺮ آدﻣﺖ اﺳﺖ .آﭘﻮﻟﻮن ﺑﻪ آدﻣﺖ ﻋﺸﻖ ﻣﻲورزﻳﺪ .از اﻳﻦ روي از ﭘﺎركﻫﺎ ﻛﻪ ﺟﺎن ﻣﺮدﻣﺎن در دﺳﺖ آنﻫﺎﺳـﺖ، ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ آدﻣﺖ را ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﻴﺮاﻧﻨﺪ ،ﻣﮕﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ در روز ﻣﺮگ وي ،ﻛﺴﻲ ﺑﻪ ﺟﺎي او ﻗﺒﻮل ﻣﺮدن ﻛﻨﺪ .آﻟﻜﺴﺘﻴﺲ ﺧﻮد را ﻓﺪاي او ﻛـﺮد .اﻳـﻦ
ﻣﺎﺟﺮاي ﺣﺰنآور ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎن را ﺑﺮ آن داﺷﺖ ﺗﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺗﺮاژدي ﺑﺮ اﺳﺎس آن ﺑﻨﮕﺎرﻧﺪ ﻛﻪ از آن ﻣﻴﺎن ،ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻜﻲ از آنﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﺎم آﻟﻜـﺴﺘﻴﺲ اورﻳﭙﻴـﺪ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ. 6ـ آرﻳﺴﺘﻮدﻣﻮس
ﻫﻨﺮﭘﻴﺸﻪي زﺑﺮدﺳﺖ و ﻣﺎﻫﺮ ﺗﺮاژدي ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ در ﻧﻴﻤﻪي ﻗﺮن ﭼﻬﺎرم ﭘﻴﺶ از ﻣﻴﻼد ،در آﺗﻦ زﻧﺪﮔﻲ ﻣـﻲﻛـﺮد .او ﻫﻤـﺸﻬﺮﻳﺎن ﺧـﻮد را وادار ﺳﺎﺧﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﻴﻠﻴﭗ ﻣﻘﺪوﻧﻴﻪاي ،ﭘﺪر اﺳﻜﻨﺪر ،ﺻﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪ و ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه و ﺳﻔﻴﺮ ﻣﺮدم ﻳﻮﻧﺎن ﺑﻪ درﺑﺎر او راه ﻳﺎﻓﺖ. 7ـ آﮔﺎﺗﻮن
ﺷﺎﻋﺮ و ﻏﺰلﺳﺮاي دراﻣﺎﺗﻴﻚ ﻣﻌﺎﺻﺮ اﻓﻼﻃﻮن ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .وي ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎي ﻣﻬﻢ و اﺷﺮاﻓﻲ آﺗﻦ ،و ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺳﺎل 448ﻗﺒـﻞ از ﻣﻴﻼد اﺳﺖ .از او ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﭼﻨﺪ ﻗﻄﻌﻪ ﺗﺮاژدي ،اﺛﺮي ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﺎﻧﺪه اﺳﺖ. 8ـ آﭘﻮﻟﻮدروس
ﻳﻜﻲ از ﺷﺎﻋﺮان ﻛﻤﺪﻳﻚ ﻳﻮﻧﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻧﻴﻤﻪي ﻗﺮن ﭼﻬﺎرم ﻗﺒﻞ از ﻣﻴﻼد ،در اﺳﻜﻨﺪرﻳﻪ ﻣﻲزﻳﺴﺘﻪ اﺳﺖ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﻘﺎﺷﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﺎم در آﺗﻦ ﻣﻲزﻳﺴﺘﻪ اﺳﺖ.
http://www.seapurse.ir
62
ﺿﻴﺎﻓﺖ
9ـ ارﻓﺌﻮس = ارﻓﻪ
ﭘﺴﺮ اﻳﺎﺟﺮس ،ﭘﺎدﺷﺎه ﺗﺮاس اﺳﺖ .ﺑﺮﺧﻲ او را ﭘﺴﺮ آﭘﻮﻟﻮن ﻣﻲداﻧﻨﺪ .او ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲدان دﻧﻴﺎي ﺑﺎﺳﺘﺎن اﺳـﺖ .در ﻣﻮﺳـﻴﻘﻲ ﭼﻨـﺎن اﺳﺘﺎد ﺑﻮده ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﺣﻴﻮاﻧﺎت وﺣﺸﻲ و درﻧﺪه ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺷﻨﻴﺪن ﻧﻮاي ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ او ،ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺶ ﻣﻲاﻓﺘﺎدﻧﺪ و درﻧﺪﮔﻲ را ﻓﺮاﻣﻮش ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ .در روز ﻋﺮوﺳﻲ ،ﻣﺎري زﻧﺶ را ﮔﺰﻳﺪ .ارﻓﻪ ﺑﺮاي ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن او ﺑﻪ اﻳﻦ دﻧﻴﺎ ،ﺑﻪ ﺟﻬﻨﻢ داﺧﻞ ﮔﺮدﻳﺪ و ﭼﻨﺎن ﺧـﻮش ﻧﻮاﺧـﺖ ﻛـﻪ ﺧـﺪاﻳﺎن ﺟﻬـﻨﻢ ﻫﻤﺴﺮش را ﺑﻪ او ﺑﺎزﭘﺲ دادﻧﺪ ،ﺑﻪ ﺷﺮط آن ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺧﻮد ﻧﮕﺎه ﻧﻜﻨﺪ .وﻟﻲ ارﻓﻪ ﺳﺮ ﺧﻮد را ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﺪ ﺗﺎ زن ﺧﻮد را ﺑـﺎر دﻳﮕـﺮ ﺑﺒﻴﻨـﺪ. ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺑﻲﻫﻮش ﺷﺪ و ﺑﻲﺣﺲ ﺷﺪ و او را درﻳﺪﻧﺪ .ﺳﺒﻜﻲ در ادﺑﻴﺎت ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪه ﻛﻪ ارﻓﻴﻚ ﻧﺎم دارد. 10ـ آرﻳﺴﺘﻮ ﻓﺎﻧﻮس
ﻧﺎمآورﺗﺮﻳﻦ ﺷﺎﻋﺮ ﻛﻤﺪﻳﻚ ﻳﻮﻧﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن اﺳﺖ .اﺣﺘﻤﺎﻻً در آﺗﻦ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ .او از ﺟﻮاﻧﻲ در ﻛﺎر ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮد 54 .ﻛﻤﺪي ﻧﻮﺷﺖ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ،ﻳﺎزده ﻋﺪد آنﻫﺎ ﻛﺎﻣﻼً ﺑﺎﻗﻲ اﺳﺖ .ﺑﻴﺶﺗﺮ آﺛﺎر او رﺳﺎﻟﻪﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻫﺠﻮﻳﻪ در ﻣﻮرد ﺳﻴﺎﺳﺖ و اﺟﺘﻤﺎع .در ﻳﻜﻲ از آﺛﺎر ﺧـﻮد ﺑﻪ ﻧﺎم اﺑﺮﻫﺎ ،ﺳﻮﻓﺴﻄﺎﻳﻴﺎن را ﻣﻮرد اﺳﺘﻬﺰاء ﻗﺮار داده اﺳﺖ. 11ـ اوراﻧﻮس
ﻧﺎم ﻳﻜﻲ از ﻛﻬﻦﺗﺮﻳﻦ ﺧﺪاﻳﺎن اﺳﺎﻃﻴﺮي ﻳﻮﻧﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن اﺳﺖ .اوراﻧﻮس را ﺧﺪاي آﺳﻤﺎن ﻣﻲﻧﺎﻣﻨﺪ. 12ـ اﺳﻜﻮﻻپ
ﺧﺪاي ﻃﺐ و ﭘﺴﺮ آﭘﻮﻟﻮن اﺳﺖ .او ﺑﻪ ﺷﻔﺎي ﺑﻴﻤﺎران اﻛﺘﻔﺎ ﻧﻜﺮده ،ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺮدﮔﺎن را ﻧﻴﺰ دوﺑﺎره زﻧﺪه ﻣﻲﻛﺮد .ژوﭘﻴﺘﺮ از اﻳﻦ ﻛﺎر او ﺑﺮآﺷـﻔﺖ و ﺑﻪ ﺗﻘﺎﺿﺎي ﭘﻠﻮﺗﻦ ،ﺧﺪاي ﺟﻬﻨﻢ ،ﻛﻪ ﻗﻠﻤﺮوش روزﺑﻪروز ﺑﻲﺳﻜﻨﻪﺗﺮ ﻣﻲﺷﺪ ،او را ﻣﺠﺎزات ﻛﺮد .ﺧﺮوس ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪي وﻗـﺖ و ﻣـﺎر ﻫـﻢ ﻛـﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪي اﺣﺘﻴﺎط اﺳﺖ ،ﺧﺎص اﺳﻜﻮﻻپ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ. 13ـ اﻓﻴﻼﺗﺲ
ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ اﻓﻴﻼﺗﺲ ﻛﺴﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن را ﺑﻪ ﺗﺮﻣﻮﭘﻴﻞ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻛﺮد .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎن ﺑﻪ او ﻧﺴﺒﺖ ﺧﺎﺋﻦ دادهاﻧﺪ. 14ـ ارﻛﺎدي
ﻧﺎﺣﻴﻪاي ﺑﻮده در ﻳﻮﻧﺎن ﻗﺪﻳﻢ ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺮﻛﺰي ﭘﻠﻮﭘﻮﻧﺰ ﻗﺮار داﺷﺘﻪ و ﻣﺮدﻣﺎن آن را آرﻛﺎدﻳﺎن ﻣﻲﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ .آﻧﺎن ﻣﺮدﻣـﻲ ﺑﻮدﻧـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﺷﻐﻞ ﭼﻮﭘﺎﻧﻲ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮدﻧﺪ و زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ﺳﺎده و ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪاﻧﻪاي داﺷﺘﻨﺪ .اﻳﻦ واژه در ادﺑﻴﺎت ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ،ﻧﻤﻮﻧﻪي ﺑﺎرز ﺳﻌﺎدت و ﺳﺎدﮔﻲ ﺑﻪ ﺷـﻤﺎر ﻣﻲرﻓﺘﻪ اﺳﺖ. 15ـ اورﻳﭙﻴﺪ
اورﻳﭙﻴﺪ ،ﺷﺎﻋﺮ ﺗﺮاژدي ﻳﻮﻧﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن اﺳﺖ .او در ﺳﺎﻻﻣﻴﻦ ﺑﻪ ﺳﺎل 480ﭘﻴﺶ از ﻣﻴﻼد ﺑﻪ دﻧﻴﺎ آﻣﺪ .اورﻳﭙﻴﺪ ﺗﺤﺼﻴﻼت ﻛﺎﻣﻠﻲ ﻛـﺴﺐ ﻛـﺮده ﺑﻮد .او در ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻟﮕﻲ اوﻟﻴﻦ ﺗﺮاژدي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻧﺎم ﭘﻠﻴﺎد ،ﻧﻤﺎﻳﺶ داد .اﻣﺎ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﭘﻴﺮوزي او در ﻣﺴﺎﺑﻘﻪي ﺗـﺮاژدي ،در ﺳـﺎل 440ﭘـﻴﺶ از ﻣﻴﻼد اﺳﺖ .او ﻓﻠﺴﻔﻪ و ﻋﻠﻮم را ﻧﻴﺰ آﻣﻮﺧﺖ .او دوﺳﺖ آﻟﻜﺒﻴﺎدس و ﻛﺮﺗﻴﺎس و ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺎ آرﻳﺴﺘﻮﻓﺎن ﺑﻮد .در ﺣﺪود 92اﺛﺮ ادﺑﻲ دارد و ﭘـﻨﺞ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺟﺎﻳﺰهي ﺗﺮاژدي را درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد .ﻳﻜﻲ از آﺛﺎر ﻣﻬﻢ او ،درﺑﺎرهي ﻣﺎﺟﺮاي ﺗﺮاژﻳﻚ اﻟﻜﺴﻴﺲ اﺳـﺖ .او ﺑـﺴﻴﺎر ﺳـﺎده ﻣـﻲﻧﻮﺷـﺖ و اﺷـﻌﺎر http://www.seapurse.ir
63
ﺿﻴﺎﻓﺖ
زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻣﻲﺳﺮود و ﻟﻄﻒ ﺳﺨﻦ داﺷﺖ .در اواﺧﺮ ﻋﻤﺮ ﺧﻮد ،ﺑﻪ درﺑﺎر ﭘﺎدﺷﺎه ﻣﻘﺪوﻧﻴﻪ رﻓﺖ .او ﺑﻪ دﺳﺖ »ﻣﻨﺎدﻫﺎ« ﻳﺎ »زنﭘﺮﺳﺘﺎن« ﻗﻄﻌـﻪﻗﻄﻌـﻪ و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪ. 16ـ آﻟﻜﺒﻴﺎدس
ﺷﺎﮔﺮد ﺳﻮﮔﻠﻲ ﺳﻘﺮاط و ژﻧﺮال آﺗﻦ ﺑﻮد .او ﻫﻢ داراي ﺻﻔﺎت ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ و ﻫﻢ ﻓﺮدي ﺧﻮدﺧﻮاه و ﺷﻬﺮتﻃﻠﺐ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣـﻲرﻓـﺖ .ﻋﻴـﻮب اﺧﻼﻗﻲ زﻳﺎدي ﻧﻴﺰ داﺷﺖ و ﺑﺴﻴﺎر ﺷﻬﺮتﻃﻠﺐ ﺑﻮد .ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﺳﮕﻲ داﺷﺖ ﻛﻪ آن را ﺑﻪ ﻫﻔﺖﻫﺰار درﻫﻢ ﺧﺮﻳﺪه ﺑﻮد .او در ﺟﻨﮓ ﭘﻮﺗﻴـﺪه ،ﻛـﻪ ﻳﻜﻲ از ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻣﻘﺪوﻧﻴﻪ اﺳﺖ ،ﺑﺎ ﺳﻘﺮاط ﻫﻤﺮاه ﺑﻮد .او ﻣﺮدم وﻃﻦ ﺧﻮد را وارد ﺟﻨﮕﻲ ﻋﻠﻴﻪ ﺳﻴـﺴﻴﻞ ﻛـﺮد و ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪه اﻳـﻦ اردو ﺷـﺪ .وﻟـﻲ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻣﺘﻬﻢ ﺑﻪ دﺳﺘﺒﺮد ﺑﻪ ﻣﺠﺴﻤﻪﻫﺎي ﻫﺮﻣﺲ ﮔﺮدﻳﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﭘﻴﺶ ﻳﻜﻲ از ﺳﺎﺗﺮاﭘﻲﻫﺎي اﻳﺮان ﮔﺮﻳﺨـﺖ و آنﮔـﺎه اﺳـﭙﺎرت را ﺿـﺪ وﻃـﻦ ﺧﻮد ،وارد ﺟﻨﮓ ﻛﺮد .او ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺑﻪ دﺳﺖ ﻳﻜﻲ از ﺳﺎﺗﺮاﭘﻲﻫﺎي اﻳﺮان ،ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻧﺠﺎم اﻋﻤﺎﻟﻲ ﺧﻴﺎﻧﺖاﻧﮕﻴﺰ ،ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﻴﺪ. 17ـ ﺑﺎﻛﻮس
ﺧﺪاي ﺷﺮاب و ﭘﺴﺮ ژوﭘﻴﺘﺮ اﺳﺖ .ﺑﺎﻛﻮس در ﺟﻨﮕﻲ ﻛﻪ ﺧﺪاﻳﺎن ﺑﺮ ﺿﺪ ﻏﻮﻻن ﺗﺮﺗﻴﺐ دادﻧﺪ ،ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﭘـﺪر ﺧـﻮد ﺷـﺘﺎﻓﺖ و ﺷـﻬﺎﻣﺖ و دﻟﻴﺮي ﺑﺴﻴﺎر از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن داد. 18ـ ﭘﺎرﻣﻨﻴﺪوس
ﻳﻜﻲ از ﻓﻴﻠﺴﻮﻓﺎن ﺑﺰرگ ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻗﺮن ﺷﺸﻢ ﭘﻴﺶ از ﻣﻴﻼد ،در ﺷﻬﺮ اﻟﻪ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪه .ﻛﺘﺎب ﻣﻌﺮوﻓﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻧـﺎم »از ﻃﺒﻴﻌـﺖ«، ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻳﻜﺼﺪ و ﺷﺼﺖ ﺷﻌﺮ آن ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ. 19ـ ﭘﻮزاﻧﻴﺎس
ﺳﺮدار اﺳﭙﺎرﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ و ﻣﺴﺎﻋﺪت اﻳﺮاﻧﻲﻫﺎ ،ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواي ﺳﺮاﺳﺮ ﻳﻮﻧﺎن ﮔﺮدد .ﭘﻮزاﻧﻴﺎس دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ ﺑﻮده ﻛﻪ ﻧـﻮهي اوﻟﻲ اﺳﺖ. 20ـ ﭘﺮودﻳﻜﻮس
ﺳﻮﻓﺴﻄﺎﻳﻲ ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﻗﺮن ﭘﻨﺠﻢ ﻗﺒﻞ از ﻣﻴﻼد ﺗﻮﻟﺪ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ .او در آﺗﻦ ﻣﻜﺘﺒﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﻌﺮوﻓﻴﺖ ﻳﺎﻓـﺖ .اﻓﻼﻃـﻮن در ﻛﺘـﺎب ﭘﺮوﺗﺎﮔﻮراس ،اﻧﺪﻛﻲ او را اﺳﺘﻬﺰاء ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﻀﺎت آﺗﻦ ،اﻧﺘﺸﺎر ﻛﺘﺎبﻫﺎي او را ﺑﻪ واﺳﻄﻪي ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﻲدﻳﻨﻲ ﻣﻨﺪرج در آن ﻣﻨـﻊ ،و ﺧﻮد او را ﻣﺤﻜﻮم ﺑﻪ ﻧﻮﺷﻴﺪن ﺟﺎم ﺷﻮﻛﺮان ﻛﺮدﻧﺪ .از او ﻛﺘﺎﺑﻲ در ﺧﺼﻮص ﻃﺒﻴﻌﺖ اﻧﺴﺎن و ﻛﺘﺎﺑﻲ در ﻣﻌﺎﻧﻲ و ﺑﻴﺎن ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ. 21ـ دﻳﻮﺗﻴﻤﺎ
ﻧﺎم ﻛﺎﻫﻨﻪاي اﺳﺖ ﻛﻪ اﻓﻼﻃﻮن ﺗﺌﻮري زﻳﺒﺎﻳﻲ و ﻋﺸﻖ را از زﺑﺎن ﺳﻘﺮاط ،ﺑﺪو ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻲدﻫـﺪ و ﺑﺮﺧـﻲ را ﻋﻘﻴـﺪه ﺑـﺮ آن اﺳـﺖ ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﺷﺨﺺ ،ﻣﻮﺟﻮد ﺧﻴﺎﻟﻲ اﻓﻼﻃﻮن ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. 22ـ ﺳﺎﺗﻴﺮ
ﺧﺪاﻳﺎن اﻓﺴﺎﻧﻪاي ﻳﻮﻧﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺼﺎﺣﺐ ﺑﺎﻛﻮس ،ﺧﺪاي ﺷﺮاب ﺑﻮدﻧﺪ .آنﻫﺎ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻧﺸﺎن ﻣﻲدادﻧﺪ ﻛﻪ دو ﮔﻮش ﺗﻴﺰ در ﺳﺮ ﺑﺎ ﻣﻮﻫﺎي راﺳﺖ و ﺳﻴﺨﻜﻲ و دو ﺷﺎخ در ﭘﻴﺸﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﭘﺎﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺑﺰ و در دﺳﺖ ﺑﻴﺶﺗﺮ ﻧﻲ داﺷﺘﻨﺪ. http://www.seapurse.ir
64
ﺿﻴﺎﻓﺖ
23ـ ﺳﻴﻠﻮن
ﺧﺪاي ﺟﻨﮓﻫﺎ و ﻣﺰارع ﺑﻮد. 24ـ ﺳﻮﻟﻮن
ﻗﺎﻧﻮنﮔﺬار ﻣﻌﺮوف آﺗﻦ و ﻳﻜﻲ از ﻋﻘﻼي ﻫﻔﺖﮔﺎﻧﻪي ﻳﻮﻧﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن اﺳﺖ .وي ﻣﺘﻮﻟﺪ 640ﭘﻴﺶ از ﻣﻴﻼد و ﻣﺘـﻮﻓﻲ ﺑـﻪ ﺳـﺎل 558ﻗﺒـﻞ از ﻣﻴﻼد اﺳﺖ .او ﻧﻈﺎم ﻣﺸﺮوﻃﻪ و آزادي را ﺑﻨﻴﺎد ﻧﻬﺎد و از ﻧﻴﺎﻛﺎن اﻓﻼﻃﻮن اﺳﺖ. 25ـ ﺳﻴﻠﻦ
ﭘﺪر ﺳﺎﺗﻴﺮﻫﺎ و ﻟـﻠﻪي ﺑﺎﻛﻮس ،ﺧﺪاي ﺷﺮاب اﺳﺖ. 26ـ وﻧﻮس = آﻓﺮودﻳﺖ
اﻟﻬﻪي زﻳﺒﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن او را آﻓﺮودﻳﺖ و روﻣﻴﺎن آن را وﻧﻮس ﻣﻲﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ و ﻧﻴﺰ ﻧﺎم ﺳﺘﺎرهي زﻫﺮه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﺎﻫﻴﺪ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد. 27ـ ﻣﻨﻼس
ﭘﺴﺮ آرﺗﻪ و ﺑﺮادر آﮔﺎﻣﻤﻨﻮن اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﺎخ آرﺗﻪ ،ﺑﺎ اژﻳﺴﺖ ،ﭘﺴﺮﻋﻤﻮي ﺧﻮد ،ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺷـﺪﻧﺪ .اژﻳـﺴﺖ ،آرﺗـﻪ را ﻛـﺸﺖ .دو ﺑـﺮادر ﻧـﺰد ﭘﺎدﺷﺎه اﺳﭙﺎرت ﻓﺮار ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﺎ دو دﺧﺘﺮ او ازدواج ﻛﺮدﻧﺪ .ﻧﺎم زن ﻣﻨﻼس ،ﻫﻠﻦ اﺳﺖ .ﻣﻨﻼس ﺑﻌﺪﻫﺎ ﭘﺎدﺷﺎه اﺳﭙﺎرت ﺷﺪ .از ﻫﻠﻦ دو ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪ .در ﻳﻜﻲ از ﻏﻴﺒﺖﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﻨﻼس ،زن او ﻫﻠﻦ ﺧﻮد را ﺑﻪ دﺳﺖ ﭘﺎرﻳﺲ ،ﭘﺴﺮ ﭘﺮﻳﺎم داد ﺗﺎ او را ﺑﺮﺑﺎﻳـﺪ و اﻳـﻦ ﻋﻤـﻞ او ﺳـﺒﺐ ﺟﻨﮓﻫﺎي ﺗﺮوا ﮔﺮدﻳﺪ .ﻣﻨﻼس ﺑﺎ 60ﻛﺸﺘﻲ ﺑﻪ ﺗﺮوا ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮد .ﻫﻜﺘﻮر را ﺷﻜﺴﺖ داد و ﭘﺎرﻳﺲ ﻓﺮار ﻛﺮد .وﻟﻲ ﺧﺪاي ﻋﺸﻖ ،آﻓﺮودﻳـﺖ ،او را ﻧﺠﺎت داد .ﭘﺲ از ﻓﺘﺢ ﺗﺮوا ،ﻫﻠﻦ را ﺑﻪ ﭼﻨﮓ آورد و او را ﺑﺨﺸﻴﺪ. 28ـ ﻣﺎرﺳﻴﺎس
ﺟﻮان زرﻧﮕﻲ ﺑﻮد و اﻫﻞ ﻓﺮﻳﮋي .وي ﺑﺴﻴﺎر ﻧﻴﻚ ﻧﻲ ﻣﻲﻧﻮاﺧﺖ. 29ـ ﻫﺮﻛﻮل= ﻫﺮاﻛﻠﺲ
ﭘﺴﺮ ژوﭘﻴﺘﺮ اﺳﺖ .ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻃﻔﻞ ﺑﻮد ،ژوﻧﻦ ﺑﺮ او آﺷﻔﺖ و دو ﻣﺎر ﺑﻪ ﮔﻬﻮارهاش ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺗﺎ او را ﺑﺒﻠﻌﻨﺪ .ﻟـﻴﻜﻦ ﻛـﻮدك ﻣـﺎران را در ﻣﻴﺎن ﺑﺎزوان ﺧﻮد ﺧﻔﻪ ﻛﺮد .ﺳﭙﺲ ﺟﻮاﻧﻲ ﺷﺪ ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪ و رﺷﻴﺪ ،وﻟﻲ ﺑﺎ ﺑﺮادر ﺧﻮد ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ورزﻳﺪ .ﻣﺎﺟﺮاي دوازده ﺧـﻮان او ﺑـﺴﻴﺎر ﻣﻌـﺮوف اﺳﺖ .ﺳﺮاﻧﺠﺎم در ﻛﻮه اﺗﺎ ﺧﻮد را ﺳﻮزاﻧﻴﺪ و ﺗﻴﺮ و ﻛﻤﺎن ﺧﻮﻳﺶ را ﺑﻪ دوﺳﺖ و ﻣﺼﺎﺣﺐ ﻫﻤﻪي ﻋﻤﺮ ﺧﻮﻳﺶ ،ﻓﻴﻠﻮﺳﺖ ارزاﻧﻲ داﺷﺖ. 30ـ ﻫﻜﺘﻮر = ﻫﺮو
ﭘﺴﺮ ﭘﺮﻳﺎم ،ﭘﺎدﺷﺎه ﺗﺮوا و ﺷﻮﻫﺮ آﻧﺪروﻣﺎك اﺳﺖ .ﻃﺒﻖ ﻣﻐﻴﺒﺎت ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ زﻧﺪه اﺳﺖ ،ﺷﻬﺮ ﺗـﺮوا را در ﺑﺮاﺑـﺮ ﺣﻤـﻼت ﻳﻮﻧﺎﻧﻴـﺎن ﺣﻔـﻆ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد .از اﻳﻦ روي ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺳﭙﺎه ﺗﺮوا ﻣﻨﺼﻮب ﮔﺮدﻳﺪ .ﺑﻪ واﺳﻄﻪي ﺷﺠﺎﻋﺖ و ﻓﺘﻮﺣﺎت درﺧﺸﺎن ﺧﻮد ،ﻣﺪت ده ﺳﺎل ﺧﺮاﺑﻲ وﻃﻦ ﺧﻮﻳﺶ را ﺑﻪ ﺗﻌﻮﻳﻖ اﻓﻜﻨﺪ و دﺷﻤﻦ را ﺷﻜﺴﺖ داد و ﻧﺎوﮔﺎن ﻳﻮﻧﺎن را آﺗﺶ زد ﺗﺎ آن ﻛﻪ ﭘﺎﺗﺮوﻛﻞ را ﻧﻴﺰ ﻛﺸﺖ .در اﻳﻦﺟﺎ ﻓﺘﻮﺣﺎت او ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن http://www.seapurse.ir
65
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﻣﻲرﺳﺪ و ﺑﻪ دﺳﺖ آﺷﻴﻞ ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد .ﺑﻪ ﺧﻮاﻫﺶ ﭘﺮﻳﺎم ،آﺷﻴﻞ ﻧﻌﺶ او را ﻣﺴﺘﺮد ﻣﻲدارد .زن او ﺑﻪ او وﻓﺎدار ﻣﺎﻧﺪ و اﻳـﻦ ﺧـﻮد ﻣﻮﺿـﻮﻋﻲ ﺑﺮاي ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﻳﻮﻧﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن ﮔﺮدﻳﺪ .ﻫﻜﺘﻮر ﻳﻜﻲ از ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ اﻳﻠﻴﺎد اﺳﺖ. 31ـ ﻫﺰﻳﻮد
ﻳﻜﻲ از ﺷﻌﺮاي ﺑﻠﻨﺪﭘﺎﻳﻪي ﻳﻮﻧﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن و ﻣﺘﻮﻟﺪ آﺳﻜﺮا ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .درﺑﺎرهي او اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎي زﻳﺎدي ﻧﻘﻞ ﻛﺮدهاﻧـﺪ .ﻣـﻲﮔﻮﻳﻨـﺪ ﻛـﻪ ﻫﺰﻳـﻮد ﺑـﺎ ﺑﺮادرش ﭘﺮﺳﻪ ،در ﻣﻮﺿﻮع ارث اﺧﺘﻼف زﻳﺎدي ﭘﻴﺪا ﻛﺮد .او ﻣﻨﺰل ﺧﻮد را ﭘﺎﻳﮕﺎه ﺷﻌﺮ و ادب ﻗﺮار داد و در ﻳﻚ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪي ادﺑـﻲ ،رﺗﺒـﻪي اول ﮔﺮدﻳﺪ .از او ﺳﻪ اﺛﺮ ادﺑﻲ ﺑﺮ ﺟﺎي ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ. .1ﻛﺎرﻫﺎ و روزﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع آن ﻛﺸﺎورزي و ﻧﻴﻚ و ﺑﺪ اﻳﺎم اﺳﺖ و اﻧﺪرزﻫﺎﻳﻲ درﺑﺎرهي درﻳﺎﻧﻮردي و ﭘﻨﺪﻫﺎي اﺧﻼﻗﻲ .2اﻧﺴﺎب ﺧﺪاﻳﺎن ﻛﻪ در آن اﻋﺘﻘﺎدات ﻳﻮﻧﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن و اﺻﻞ و ﻧﺴﺐ ﺧﺪاﻳﺎن را ﮔﺰارش ﻛﺮده اﺳﺖ .3ﺷﻌﺮ ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ درﺑﺎرهي ﭘﺴﺮ ﻫﺮﻛﻮل 32ـ ﻫﻮﻣﺮ
ﻫﻮﻣﺮ ،از ﻣﺸﻬﻮرﺗﺮﻳﻦ و ﺑﺰرگﺗﺮﻳﻦ ﭼﻬﺮهﻫﺎي ﺣﻤﺎﺳﻪﺳﺮاي ﻳﻮﻧﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن اﺳﺖ .ﺑﺎ وﺟﻮد آن ﻛﻪ ﻫﺸﺖ ﻛﺘﺎب درﺑﺎرهي ﺷﺮح ﺣـﺎل او در دﺳﺖ اﺳﺖ ،ﻟﻴﻜﻦ ﻫﻨﻮز ﺷﺮح ﺣﺎل واﻗﻌﻲ او ﺑﺮ ﻫﻤﮕﺎن ﻧﺎﻣﻌﻠﻮم و ﭘﻮﺷﻴﺪه اﺳﺖ .از او دو اﺛﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ ﺑﻪ ﻧﺎم اﻳﻠﻴﺎد و ادﻳﺴﻪ ﺑﻪ ﻳﺎدﮔﺎر ﻣﺎﻧـﺪه اﺳﺖ .اﻛﺜﺮ داﻧﺶﻣﻨﺪان ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ وي در ﻗﺮن ﻧﻬﻢ ﻗﺒﻞ از ﻣﻴﻼد ﻣﻲزﻳﺴﺘﻪ اﺳﺖ. ﭘﺎﻳﺎن
http://www.seapurse.ir
66
ﺿﻴﺎﻓﺖ
ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه در ﺳﺎﻳﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﮔﺮداب ـ ﺗﻴﺮ ﻣﺎه 1388 اﮔﺮ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﻫﻤﻜﺎري در ﺧﻄﺎﻳﺎﺑﻲ اﻣﻼﻳﻲ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻫﺴﺘﻴﺪ ،ﻣﺎ را در ﺟﺮﻳﺎن ﮔﺬارﻳﺪ
در ﮔﺮداب ﺑﺠﻮﻳﻴﺪ:
http://www.seapurse.ir