uch ¼a½ dh
uekt+ dk rjhd+k ys[kd
vCnqy vt+ht+ fcu vCnqYykg fcu ckt+ ¼jfgegqYykg ½ vuqoknd
vrkmjZgeku ft+;kmYykg la’kks/ku
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
3
'kQhd+qjZgeku ft+;kmYykg enuh
1428-2007
fcfLeYykfgjZgekfujZghe vYykg ds uke ls vkjEHk djrk gw¡ tks vfr esgjcku vkSj n;kyq gSA والصلة والسلم على عبده،الحمد لله وحده . وآله وصحبه،ورسوله محمد
:أما بعد
uch lYyYykgq vySfg o lYye dh uekt+ ds rjhd+k ds c;ku esa ;g dqN lafNIr ckrsa gSa] eSa us pkgk fd izR;sd eqlyeku iq:"k ,oa
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
4
L=h dh lsok esa bu ckrksa dks izLrqr dj nw¡] rkfd bu ls voKr gksus okyk izR;sd O;fDr uekt+ ds ckjs esa uch lYyYykgq vySfg o lYye dh iSjoh djus dk iz;kl djs] D;ksafd vki lYyYykgq vySfg o lYye dk Qjeku gS% ُ ُ َ )) صل ِّي ُ ُ ما َرأيْت َ َ صل ّوا ك َ مونِي أ َ ((
^^rqe mlh rjg uekt+ i<+ks ftl rjg eq>s uekt+ i<+rs ns[kk gSA** ¼lghg cq[k+kjh½
vc uekt+s ucoh dk rjhd+k ikBdksa dh lsok esa izLrqr gS% 1- uekt+h vPNh rjg ¼eqdEey½ oqt+w djs] vPNh rjg oqt+w dk eryc ;g gS fd vYykg rvkyk us ftl izdkj oqt+w
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
5
djus dk vkns'k fn;k gS mlh izdkj oqt+w fd;k tk,] vYykg lqCgkugq o rvkyk dk Qjeku gS%
[6:]المائدة
^^,s bZeku okyks ! tc rqe uekt+ ds fy, mBks rks vius eq¡g dks vkSj vius gkFkksa dks dksgfu;ksa lesr /kks yks] vkSj vius ljksa dk elg djks] vkSj vius ik¡oksa dks V[kuksa lesr /kks yksA** ¼lwjrqy ekbZnk%6½
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
6
vkSj uch lYyYykgq vySfg o lYye dk Qjeku gS% ُ َ ((َل تُقْب ))ٍصَلةٌ بِغَيْرِ ط ُ ُهور َ ل
^^oqt+w ds fcuk dksbZ uekt+ d+cwy ugha gksrhA** ¼lghg eqfLye½ blh izdkj vki lYyYykgq vySfg o lYye us mfpr
^^tc rqe uekt+ ds fy, mBks rks vPNh rjg ¼eqdEey½ oqt+w djksA** 2- uekt+h tgk¡ dgha Hkh gks vius iwjs 'kjhj ds LkkFk fd+Cyk &[kkuk dv~ck& dh vksj viuk eq¡g dj ys vkSj Qt+Z ;k uQ~y
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
7
tks uekt+ i<+uk pkgrk gks fny ls ml dh uh;r djs] t+qcku ls uekt+ dh uh;r u djs] D;ksafd t+qcku ls uh;r djuk ¼uch lYyYykgq vySfg o lYye½ ls lkfcr ¼izekf.kr½ ugha gS] cfYd og fcn~vr gS] bl fy, fd t+qcku ls uh;r u rks uch lYyYykgq vySfg o lYye us dh gS vkSj u gh vki ds lgkck jft+;Yykgq vUgqe usA uekt+h vxj beke ;k vdsys uekt+ i<+us okyk gS rks vius lkeus lq=k ¼vFkkZr ydM+h ;k dksbZ vU; pht+ tks uekt+h vkSj ml ds lkeus ls x+qt+jus okys ds chp vkM+ vkSj insZ dk dke ns½ j[k ys) D;ksafd uch lYyYykgq vySfg o lYye us bldk vkns’k fn;k gSA
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
8
fd+Cyk dh vksj eq¡g djuk uekt+ ds fy, 'krZ gS] flok; dqN ifjfpr elkbZy ds tks bl ls eql~rluk ¼fHkUu½ gSa vkSj og vgys bYe &fo}kuksas& dh fdrkcksa esa mfYyf[kr gSaA 3- ^^vYykgq vDcj** dgrs gq, rd~chj rgjhek dgs vkSj viuh fuxkg lTnk dh txg ij j[ksA 4- rd~chj rgjhek dgrs le; vius gkFkksa dks eksa
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
9
d+chlg fcu gqYc rkbZ dh gnhl esa of.kZr gS ftls mUgksa us vius cki gqYc rkbZ ds okLrs ls fjok;r fd;k gSA 6- bl ds ckn uekt+h ds fy, eluwu gS fd nqvk&,&bfLrQrkg &luk& i<+s] nqvk&,&bfLrQrkg ;g gS% َّ ُ((اللَّه ت َ ن ِ م بَا ْ عد ْ بَيْنِي وَبَي َ ْ ما بَاعَد َ َ خطَايَايَ ك َ َّ ُب اللَّه ن شر ِ م نَقِّنِي َ ْ ق وَال َ ْ ن ال ِ ِمغْر ْ م َ ْ بَي ِ ْ م ِ َ َ َ ْ َ َ س َ ْ ال ِ ض ُ ْما يُنَقّى الث ّو َ َ خطايَا ك ُ َ ب البْي ْ م ِ َ ن الد ّن َّ ُاللَّه ْ س ))ِماءِ وَالثَّلِْج َوالْبََرد َ ل ِ ْم اغ َ ْ اي بِال َ َ خطَاي
mPpkj.k%& vYykgqEek ckbn cSuh o cSuk [krk;k;k dek ckvRrk cSuy ef'jd+s oy efX+jc] vYykgqEek ufD+d+uh feuy [krk;k dek ;quD+d+LlkScqy vC;t+ks feun~&nul] vYykgqEefX+ly
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
10
[krk;k;k fcy~ek;s oLlYts oy cjnA ^^,s vYykg ! rw esjs chp vkSj esjs xqukgksa ds chp ,slh nwjh dj ns tSlh nwjh rw us iwjc vkSj if'pe ds chp dh gSA ,s vYykg ! eq rel="nofollow">s esjs xqukgksa ls bl rjg ifo= dj ns ftl rjg lQsn diM+k eSy dqpSy ls lkQ fd;k tkrk gSA ,s vYykg ! esjs xqukgksa dks ikuh] cjQ vkSj vksyksa ls /kqy nsA** ¼cq[kkjh o eqfLye½ vkSj vxj pkgs rks bl nqvk dh txg ;g nqvk&,&bfLrQrkg i<+s% َ م َ ِمد َ َ حان َّ ُك اللَّه ك َ ِ م وَب َ ْ سب ْ ك وَتَبَاَر َك ا ُ (( ُ س ْ ح َ َ َ ُ َ َ َ ))ه غيُْرك َ وَتَعَالى َ جد ّك وَل إِل
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
11
mPpkj.k%& lqCgkudYykgqEek o fcgfEndk o rckjdLeqdk o rvkyk tíqdk o yk bykgk xSjqdkA ^^,s vYykg ! rw ikd gS vkSj ge rsjh iz'kalk djrs gSa] rsjk uke cjdr okyk gS vkSj rsjh ¼efgek½ 'kku Å¡ph gS] vkSj rsjs flok dksbZ lPpk ev~cwn ¼iwT;½ ughaA** ¼ulkbZ½ vkSj vxj bu nksuksa nqvkoksa ds vfrfjDr uch lYyYykgq vySfg o lYye ls lkfcr dksbZ vkSj nqvk&,&bfLrQrkg i<+s rks dksbZ gjt dh ckr ugha] cfYd
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
12
Js"B ;g gS fd dHkh dksbZ nqvk&,&bfLrQrkg i<+s vkSj dHkh dksbZ nqvk&,&bfLrQ~rkg] D;skafd bl ls uch djhe lYyYykgq vySfg o lYye dh eqdEey iSjoh gks tkrh gSA blds ckn ^^vÅt+ks fcYykfg feu'k~ & 'kSrkfujZthe] fcfLeYYkkfgjZgekfujZghe** i<+ dj l wjrqy Qkfrgk i<+s] D;ksafd jlwyqYykg lYyYykgq vySfg o lYye dk Qjeku gS% ْ ))ب َ ِ م يَقَْرأ بِفَات ْ َن ل َ ِ صَلةَ ل ِ حةِ الْكِتَا َ (( َل ْ م
^^ftl us lwjrqy Qkfrgk ugha i<+h mldh uekt+ ughaA** ¼lghg eqfLye½
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
13
lwjrqy Qkfrgk ds ckn tg~jh ¼t+ksj ls i<+h tkus okyh½ uekt+ksa esa Å¡ph vkokt+ ls vkSj fljhZ ¼/kheh vkokt+ ls i<+h tkus okyh½ uekt+ksa esa /kheh vkokt+ ls ^^vkehu* dgsA fQj d+qj~vku ls tks dqN Hkkx ;kn gks mls i<+s] vQt+y ;g gS fd t+qgj] vlz] vkSj b'kk dh uekt+ksa esa lwjrqy Qkfrgk ds ckn volkrs eqQLly ¼lwjr vEek ls lwjr ySy rd½ ls i<+s] Qtz esa frokys eqQLly ¼lwjr d+kQ+ ls lwjr eqjlykr rd½ ls vkSj ex+fjc esa fd+lkj eqQLly ¼lwjr t+qgk ls lwjr ukl rd½ ls] vkSj dHkh dHkkj frokys eqQLly ;k volkrs eqQLly ls i<+s tSlk fd uch lYyYykgq vySfg o lYye ls
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
14
,slk lkfcr gSA lqUur dk rjhd+k ;g gS fd vlz dh uekt+ t+qgj ls gYdh gksA 7- vYykgq vDcj dgrs gq, vkSj vius gkFkksa dks eksa
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
15
vkSj bl nqvk ds lkFk ;s nqvk i<+uk Hkh eqlrgc gS%
َ ِ مد َ َ حان َّ ُ اللَّه،ك َّ ُك اللَّه "م اغْفِْر لِي َ ِ م َربَّنَا وَب َ ْ سب ُ " ْ ح
mPpkj.k% lqCgkudYykgqEek o fcgfEndk] vYykgqEex+&fQj~yhA
^^,s gekjs ikyugkj vYykg! Rkks ikd&ifo= gS] ge rsjh iz'kalk djrs gSa] ,s vYykg eq>s c['k nsA** ¼lghg eqfLye½ 8- uekt+h vxj beke ;k vdsyk َ gS rks ن َحِمد َ ُه ِ س َمع َ َ ِه ل ُ ّ الل ْ م ¼lfevYykgq fyeu gfeng½ dgrs gq, vkSj vius gkFkksa dks eksa
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
16
mBk, vkSj d+kSek esa ;g nqvk i<+s% َ َ (( َربَّنَا وَل مبَاَركًا َ ، ُمد َ ْ ك ال ُ مدًا كَثِيًرا طَي ِّبًا ْ ح ْ ح َْ َّ لءَ ال ْ م ْ م ْ م ما ِ َض و ِ َت و ِ ماوَا ِ ،ِفِيه َ ل َء َ س ِ ل َء الْر ْ م َ ن )) ُيءٍ بَعْد ِ ما ِ َما و ِ ت َ َلء َ بَيْن َ ُه َ ْ شئ ْ ش ْ م
mPpkj.k%& jCcuk o ydy gEnks] gEnu dlhju rSf;cu eqckjdu Qhg] feyvLlekokrs o feyvy vt+Zs o feyvk ek cSugqek o feyvk ek 'ksv~rk feu 'kSbu cv~nksA ^^,s gekjs jc! rsjs gh fy, rkjhQ gS] cgqr vf/kd] ifo= vkSj cjdr okyh rkjhQ] vkdk'k ds cjkcj] /kjrh ds cjkcj vkSj vkdk'k vkSj /kjrh ds chp tks dqN gS mlds cjkcj] vkSj tks
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
17
dqN rw blds ckn pkgs mlds cjkcjA** vkSj vxj blds ckn bl ds mijkUr fuEufyf[kr nqvk Hkh i<+ ys rks csgrj gS] bl fy, fd uch lYyYykgq vySfg o lYye ls dqN lghg gnhlksa essa ;s nqvk i<+uk Hkh lkfcr gS% ُ َ َ َ ْ(( أَه ُّ ح َ ما قَا وَكُل ّنَا- ُ ل الْعَبْد َ أ،ِجد ْ م َ ق َ ْ ل الث ّن ََاءِ َوال َ َ َل َّ ُالل ّه-ٌك عَبْد ي ُ ت وََل َ ْ ما أعْطَي َ ِ مانِعَ ل َ م َل َ ِ معْط َ ْ من )) ُّ جد َ ْ ت وََل يَن ِ ِّجد َ ْ ك ال َ ْ فعُ ذ َا ال َ ْمنَع َ ما َ ِل
mPpkj.k%& vgyLluk;s oy eTns] vgD+d+ks ek d+kyy vCnks] o dqYyksuk ydk vCnqu] vYykgqEek yk ekfuvk fyek vkrSrk oyk eksv~fr;k fyek euv~rk oyk ;u~Qvks t+y&tís feudy tíksA
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
18
^^,s rkjhQ vkSj cqt+qxhZ okys] lc ls lPph ckr tks cUns u dgh&vkSj ge lc gh rsjs cUns gSa& ;g gS] ,s vYykg tks rw ns ns mls dksbZ jksdus okyk ugha vkSj tks rw jksd ys mls dksbZ nsus okyk ugha] vkSj fdlh in okys ¼eky nkj½ dks mldk in ¼ekynkjh½ rq> ls dqN ykHk ugha igq¡pk ldrkA** uekt+h vxj eqd+~rnh gS rks َ َ َربَّنَا وَل :dwv ls lj mBkrs le; ^^ك ُمد َ ْ ال... ** jCcuk o ydy&gEn--ْ ح ls vUr rd fiNyh nqvk;sa i<+sA
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
19
eqlrgc gS fd uekt+h :dwv ds ckn d+kSek esa mlh izdkj vius lhus ij gkFk j[k ys ftl rjg :dwv ls igys fd+;ke dh gkyr esa j[kk Fkk] D;ksafd okbZy fcu gqtz vkSj lgy fcu lvn jft+;Yykgq vugqek dh c;ku dh gqbZ gnhlsa bl vey ds lkfcr gksus ij nykyr djrh gSa 9- vYykgq vDcj dgrs gq, lTns esa tk,] vkSj vxj gks lds rks gkFkksa ls igys ?kqVuksa dks t+ehu ij j[ks] fdUrq vxj bl esa dfBukbZ gks rks ?kqVuksa ls igys gkFkksa dks t+ehu ij j[ks] lTns esa nksuksa iSj vkSj nksuksa gkFk dh vaxqfy;ksa dks fd+Cyk dh vksj j[ks vkSj gkFk dh vaxqfy;ksa dks vkil
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
20
esa feyk, gq, gks] lTng lkr vaxksa ij gksuk pkfg,% is'kkuh ukd lesr] nksuksa gkFk] nksuksa ?kqVus vkSj nksuksa iSj dh vaxqfy;ksa dk Hkhrjh Hkkx] vkSj lTns esa ;s nqvk i<+s% "ي اْلَعْلَى َ حا َ ْ سب ُ " ¼lqCgkuk َ ِّ ن َرب jfCc;y vkyk½ ifo= gS esjk ikyugkj tks lc ls cqyUn gSA bl nqvk dks rhu ckj ;k bl ls vf/kd ckj dguk el~uwu gS] vkSj bl nqvk ds lkFk ;s nqvk i<+uk Hkh eql~rgc gS% َ ِ مد َ َ حان َّ ُك اللَّه َّ ُك اللَّه "فْر لِي ِ ْم اغ َ ِ م َربَّنَا وَب َ ْ سب ُ " ْ ح
mPpkj.k%& lqCgkudk vYykgqEek jCcuk o
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
21
fcgefndk] vYykgqEex+&fQj~yhA ,s vYykg! Rkw ikd&ifo= gS] ge rsjh iz'kalk djrs gSa] ,s vYykg eq>s c['k nsA** lTns esa vf/kd ls vf/kd nqvk djs] D;ksafd uch lYyYykgq vySfg o lYye dk Qjeku gS%
َّ ج َّ موا فِيهِ الَّر َّ َ ((فَأ ل َ َب عََّز و ُ ِّ ما الُّركُوعُ فَعَظ َ سجود فَاجتهدوا في الدُعَا ِء فَ َقم َّ َ وَأ ن ِ ْ نأ ّ ُ َِ ْ ُ ُ ُّ ما ال ٌ ِ ))م َ جا َ َ ست ْ ُي ْ ُ ب لَك
^^:dwv esa rks jc dh vt+er vkSj cM+kbZ c;ku djks] fdUrq lTns esa vf/kd ls vf/k nqvk djks] D;ksafd ;s bl ckr ds vf/kd ;ksX; gS fd rqEgkjh nqvk
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
22
d+cwy gks tk,A** ¼lghg eqfLye½
rFkk vki lYyYykgq vySfg o lYye dk Qjeku gS%
َ ِ ُ ن الْعَبْد ٌجد ُ ما يَكُو ُ ((أقَْر َ َن َربِّهِ وَهُو ِ سا َ ب ْ م ))َفَأَكْثُِروا الدُّعَاء
^^lt~ng dh gkyr esa cUnk vius jc ls lc ls vf/kd d+jhc gksrk gS] blfy, vf/kd ls vf/kd nqvk djksA** ¼lghg eqfLye½ Ukekt+h dks pkfg, fd og lTng dh gkyr esa vius jc ls nqfu;k vkSj vkf[kjr dh HkykbZ dk loky djs] pkgs Qt+Z uekt+ i<+ jgk gks ;k uQ~yA blh izdkj og lTng dh gkyr esa cktqvksa dks igyw ls] isV dks
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
23
jkuksa ls vkSj jkuksa dks fiaMfy;ksa ls nwj j[ks] vkSj ckt+qvksa dks t+ehu ls mBk, j[ks] D;kasfd uch lYyYykgq vySfg o lYye dk Qjeku gS%
َ ْ سجود وَل يبس م َ طأ ُ ْ َ َ ِ ُ ُّ ((اعْتَدِلُوا فِي ال ْ ُ حدُك َ سا ))ب َ ِ ذَِراعَيْهِ انْب ِ ْ ط الْكَل
^^lTns brfeuku ls djks] vkSj rqe esa ls dksbZ O;fDr vius ckt+qvksa dks dqRrs dh rjg t+ehu ij u fcNk,A** ¼lghg cq[kkjh o eqfLye½
10- vYykgq vDcj dgrs gq, lTns ls lj mBk, vkSj ck;sa iSj dks fcNk dj mlh ij cSB tk,] vkSj nk;sa iSj dks [kM+k j[ks] vkSj vius gkFkksa dks jkuksa vkSj ?
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
24
kqVuksa ij j[k ys] vkSj ;g nqvk i<+s% ،ب اغْفِْر لِي ِّ َر،ب اغْفِْر لِي ِّ َر،ب اغْفِْر لِي ِّ ((َر َّ ُاللَّه ، وَاْرُزقْنِي،وَاهْدِنِي، منِي َ َواْر،م اغْفِْر لِي ْ ح )) واجبرني،وعافني
mPpkj.k%& jfCcx+&fQyÊ] jfCcx+&fQyÊ] jfCcx+&fQyÊ] vYykgqEex+&fQyÊ] ogZeuh] og~fnuh] ot+ZqD+uh] o&vkfQuh] oTcquÊA ,s esjs ikyugkj! Ekq>s c['k ns] ,s esjs ikyugkj! Ekq>s c['k ns] ,s esjs ikyugkj! Ekq>s c['k ns] ,s vYykg! Ekq>s c['k ns] eq> ij n;k dj] eq>s fgnk;r ns] eq>s jkst+h ns] eq>s vkfQ;r esa j[k]
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
25
vkSj esjs uqd+~lku iwjs dj nsA bl cSBd esa fcYdqy brfeuku ls cSBs ;gk¡ rd fd gj gìh viuh txg ij vk tk,] tSlkfd :dwv~ ds ckn brfeuku ls [kM+k gqvk Fkk) D;ksafd uch lYyYykgq vySfg o lYye :dwv ds ckn vkSj nksuksa lTnksa ds chp nsj rd brfeuku x`g.k djrs FksA 11- fQj vYykgq vDcj dgrs gq, nwljk lTng djs vkSj bl esa Hkh ogh lc djs tks igys lTng esa fd;k FkkA 12- vYykgq vDcj dgrs gq, lTns ls lj mBk,] vkSj ftl rjg nksuksa lTnksa ds chp cSBk Fkk mlh rjg FkksM+h nsj ds fy, cSB tk,] bl
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
26
cSBd dks ^tYlk &,& bfLrjkgr* dgrs gSa] tks myek ds lghrj d+kSy ds vuqlkj eql~rgc gS] vkSj vxj mls NksM+ ns rks dksbZ gjt dh ckr ugha] ^tYlk&,&bfLrjkgr* esa dksbZ ft+dz vkSj nqvk ugha gSA fQj vxj dfBu u gks rks vius ? kqVuksa ij] oj~uk t+ehu ij vius nksuksa gkFkksa ls Vsd yxk dj nwljh jd~vr ds fy, [kM+k gks tk,] [kM+k gksus ds ckn lwjrqy Qkfrgk vkSj Qkfrgk ds ckn d+qjvku dk tks Hkkx ;kn gks ml eas ls i<+s] fQj ftl rjg igyh jd~vr esa fd;k Fkk nwljh jd~vr esa Hkh mlh rjg djsA
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
27
eqD+rnh ds fy, vius beke ls igy djuk tkbZt+ ugha gS] D;ksafd uch lYyYykgq vySfg o lYye us viuh mEer dks bl ls Mjk;k gSA rFkk eqD+rnh ds fy, vius beke ds fcYdqy lkFk&lkFk uekt+ ds dk;ksZs dks djuk eD:g ¼uk&ilUnhnk½ gS] mlds fy, lqUur dk rjhd+k ;g gS fd% mlds dk;Z fcuk fdlh foyEc ds vius beke ds rqjUr i'pkr vkSj mldh vkokt+ can gksus ds ckn gksa) D;ksafd iSx+Ecj lYyYykgq vySfg o lYye dk Qjeku gS% َّ َ م لِيُؤْت َ ِجع ختَلِفُوا ْ َ فََل ت،ِم بِه ُ ما ُ ما َ ِ ل اْل َ َّ (( إِن فَإِذ َا كَبََّر،ِعَلَيْه َ َ قَا ه ِ س َ م َ ل ُ ّ ع الل ))سُجدُوا َ س َ ْ ال ْ جد َ فَا َ وَإِذ َا،ُمد ْ ح
وَإِذ َا، وَإِذ َا َركَعَ فَاْركَعُوا،فَكَبُِّروا َ َ مدَهُ فَقُولُوا َربَّنَا وَل ك ِ ح َ ن َ ِل ْ م
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
28
^^beke bl fy, cuk;k x;k gS rkfd mldh bfD+rnk dh tk,] vr% rqe ml ij erHksn u djks] tc og rDchj dgs rks rqe rDchj dgks] tc og jqdwv djs rks rqe jqdwv djks] tc og ^^lfevYykgq fyeu gfeng** ¼ ن َحِمدَه ِ س َ َ ِه ل ُ معَ الل ْ م ½ dgs rks rqe ^^jCcuk o َ َ ½ َربَّنَا وَل ydy gEnks** ¼ ُك الَْحْمد dgks vkSj tc og lTnk djs rks rqe lTnk djks**A ¼cq[kkjh o eqfLye½ 13- vxj uekt+ nks jd~vr okyh gS &tSls fd Qtz] tqek vkSj bZn dh uekt+& rks nwljs lTns ls mBus ds ckn vius nk;sa iSj dks [kM+k dj ds] ck;sa iSj dks fcNk;s gq;s] nkfgus gkFk dks
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
29
nkfguh jku ij j[krs gq, vkSj 'kgknr dh vaxqyh ds flok lkjh vaxqfy;ksa dks lesVs gq;s cSB tk;s vkSj mlds }kjk vYykg lqCgkugq ds ft+Ø vkSj nqvk ds le; rkSghn dk b'kkjk djsA vkSj vxj nkfgus gkFk dh Naxqyh vkSj mlds lkFk okyh vaxqyh dks lesV ys vkSj vaxwBs vkSj chp okyh vaxqyh ds lkFk NYyk cuk ys vkSj 'kgknr dh vaxqyh ls b'kkjk djs rks vPNk gS) D;ksafd nksuksa rjhd+s uch lYyYykgq vySfg o lYye ls lkfcr gSaA vkSj loZJs"B ;g gS fd dHkh bl rjg djs vkSj dHkh ml rjg djsA vkSj vius ck;sa gkFk dks vius ck;sa jku vkSj ?kqVus ij j[ksA fQj bl cSBd esa r'kg~gqn i<+s] vkSj og bl
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
30
izdkj gS%
َ َّ ت ال َّ ت لِلَّهِ وَال م ِ َّ ((الت ُ سَل ُ ت َ َوالط ّيِّبَا ُ صلَوَا ُ حيَّا َ َّ ه ال َ ْ عَلَي ُّ ِ ك أيُّهَا النَّب م ُ م ْ ي َوَر ُ سَل ُ ُ ة الل ّهِ وَبََركَات َ ح َ َ َ َّ عبَادِ الل ّهِ ال ْ نأ ن َل ِ ِ صال ِ عَلَيْنَا وَعَلَى ْ شهَد ُ أ َ حي َ َ َ َّ َ شهَد ُ أ َّ ح ْ َ ه وَأ ))ه َ م ُ مدًا عَبْدُهُ َوَر ُ ُ سول ُ ن ُ ّ ه إ ِ ّل الل َ إِل
mPpkj.k%& vRrfg¸;krks fyYykgs oLlyk&okrks oRrS;&bckrks vLlykeks vySdk v¸;ksgUufc¸;ks o jgerqYykgs o&cjdkrqgw vLlykeks vySuk o&vyk bckfnYykfgLlkfyghu v'gnks vu~&yk&bykgk bYyYykgw o&v'gnks vUuk eqgEenu vCnqgw o&jlwyqgA ^^lHkh iz'kalk;sa] uekt+sa vkSj ifo= pht+sa vYykg ds fy, gSa] ,s uch! vki ij lyke] vYykg
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
31
dh jger vkSj mldh cjdrsa vorfjr gksa] lyke gks ge ij vkSj vYykg ds lnkpkjh cUnksa ij] eSa xokgh nsrk gw¡ fd vYykg ds vfrfjDr dksbZ iwT; ugha vkSj eSa xokgh nsrk gw¡ fd eqgEen ml ds cUns vkSj lans'okgd gSaA** fQj ;g nqvk i<+sa%
َّ ح َّ ح َّ ُ((اللَّه ِّ ص ما َ م َ م َ َ مدٍ ك ُ ل ُ ل عَلَى َ م ِ مدٍ َوعَلَى آ َ َ َّ م إِن ك َ ل إِبَْراهِي َ ت عَلَى إِب ْ ََراهِي َ ْ صل ّي َ ِ م وَعَلَى آ َ َ ّ ْ َ َ ل ِ ح َ م َ ّ ح ُ م بَارِك عَلى ّ ُجيد ٌ الله ِ م َ ٌ ميد ِ مدٍ وَعَلى آ َ َ ْ َ َ ل َ م َ ت عَلى إِبَْراهِي َ ما بَاَرك َ مدٍ ك ّ ح ُ ِ م وَعَلى آ َ َ ))ٌجيد ِ ح َ م إِن ّك ِ م َ ٌ ميد َ إِبَْراهِي
mPpkj.k%& vYykgqEek lYys vyk eqgEen] o vyk vkys eqgEen] dek lYySrk vyk bczkghek o vyk vkys
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
32
bczkghe] bUudk gehnqe ethn] vYykgqEek ckfjd vyk eqgEen] o vyk vkys eqgEen] dek ckjdrk vyk bczkghek o vyk vkys bczkghe] bUudk gehnqe ethnA ^^,s vYykg! rw jger cjlk eqgEen ij vkSj eqgEen ds lUrku ij ftl izdkj rw us bczkghe vkSj bczkghe dh lUrku ij jger cjlk;k] fu%lUnsg rw ljkguh; vkSj egku gSA ,s vYykg! cjdr vorfjr dj eqgEen ij vkSj eqgEen dh lUrku ij ftl izdkj rw us cjdr vorfjr fd;k bczkghe ij vkSj bczkghe dh lUrku ij]
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
33
fu%lUnsg rw ljkguh; vkSj egku gSA** vkSj vYykg rvkyk ls pkj pht+ksa dh iukg idM+s] pqukaps ;g nqvk i<+s%
َ ِ م إِنِّي أَعُوذ ُ ب َّ ُ((اللَّه ن ِ َم و ِ ك َ ب َ َّ جهَن ِ ن عَذ َا ْ م ْ م ن ِ َت و ِ ما ِ ب الْقَبْرِ َو ْ م َ م َ ْ حيَا وَال َ ْ ن فِتْنَةِ ال ِ عَذ َا ْ م ْ م َّ َّ سيِح الد َ )) ل ِ م َ ْ شّرِ فِتْنَةِ ال ِ جا
mPpkj.k%& vYykgqEek bUuh vÅt+ks fcdk feu vt+kfc tgUue] o feu vt+kfcy d+cz] o feu fQRufry eg~;k oy eekr] o feu 'kjsZ fQRufry elhfgíTtkyA ^^,s vYykg! eSa tgUue dh ;kruk ls] vkSj d+cz ds vt+kc ls] vkSj thou vkSj e`R;q ds fQRus ls] rFkk
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
34
elhg nTtky ds fQRus dh cqjkbZ ls rsjh iukg pkgrk gw¡A** mlds ckn nqfu;k vkSj vkf[kjr dh HkykbZ;ksa esa ls tks pkgs nqvk djs] vxj vius ek¡ cki ds fy, ;k muds flok nwljs eqlykekukasa ds fy, nqvk djs rks dksbZ gjt ughaA pkgs og Qt+Z uekt+ gks ;k uQ~y] blfy, fd vCnqYykg fcu elÅn dks r'kg~gqn dh f'k{kk nsrs gq;s vki lYyYykgq vySfg o lYye dk ;g Qjeku vke gS% َ َ َّ ُ ث ه فَيَدْع َُو َ َ م لِيَت ِ ْ ه إِلَي ِ م َ ْن الدُّعَا ِء أع َ خيَّْر أ ُ َ جب ْ ُ حدُك ْ م ه ِ ِب
^^fQj og viuh ilUnhnk nqvkvksa esa ls tks nqvk
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
35
djuk pkgs djsA**
¼vcw
nkÅn½
vkSj ,d gnhl ds 'kCn bl izdkj gSa%
َ م لْيتخي َر بعد من ال ْم َ ما َشاء ْ َ َ ِسألَة ْ ِ ُ ْ َ ْ ّ َ َ َ َّ ُ ث
^^fQj og bl ds ckn tks dqN ek¡xuk pkgs ek¡xsA** ¼eqfLye½ vkSj ;g nqfu;k vkSj vkf[kjr esa ykHk igq¡pkus okyh lHkh pht+ksa dks 'kkfey gSA fQj og% َّ ال، ِة اللَّه َّ ½½ال م ُ م ْ م َوَر ُ سَل ُ سَل َ ح ْ ُ م عَلَي ْ َك ّ ¼¼ ِة الله ُ م ْ م َوَر َ ح ْ ُ عَلَيْك
¼vLlykeks vySdqe o jg~erqYykg] vLlykeks vySdqe o jg~erqYykg ½
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
36
dgrs gq;s vius nkfgus vkSj ck;sa vksj lyke Qsj nsA 14- vxj rhu jd~vr okyh uekt+ gS) tSls fd efX+jc dh uekt+] ;k pkj jd~vr okyh uekt+ gS) tSls fd t+qg~j] vlz vkSj b'kk dh uekt+] rks og vHkh Åij mfYyf[kr r'kg~gqn dks i<+s vkSj uch lYyYykgq vySfg o lYye ij n:n Hksts] fQj vius ?kqVus dk lgkjk ysrs gq, vkSj nksuksa gkFkksa dks vius nksuksa eksa
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
37
pkSFkh jd~vr esa dHkh&dHkkj lwjrqy Qkfrgk ls vf/kd Hkh i<+ ys rks dksbZ ckr ugha gS] D;ksafd vcw lbZn [k+qnjh jft+;Yykgq vUgq dh gnhl esa uch lYyYykgq vySfg o lYye ls bldk izek.k feyrk gSA vkSj vxj igys r'kg~gqn ds ckn uch lYyYykgq vySfg o lYye ij n:n ugha i<+rk gS rks dksbZ ckr ugha) blfy, fd igys r'kg~gqn esa bls i<+uk eql~rgc ¼Js"B½ gS vfuok;Z ugha gSA fQj efX+jc dh rhljh jd~vr vkSj t+qg~j] vlz vkSj b'kk dh pkSFkh jd~vr ds ckn r'kg~g`n i<+s] uch+ lYyYykgq vySfg o lYye ij n:n i<+s vkSj tgUue ds vt+kc ls] d+cz ds vt+kc ls]
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
38
ft+Unxh vkSj ekSr ds fQRus ls vkSj elhg nTtky ds fQRus ls iukg ekaxs] vkSj vf/kd ls vf/kd nqvk djsA bl txg vkSj blds vfrfjDr vU; txgksa ij e'k:v nqvkvksa esa ls ;g nqvk gS% ِ ة وَفِي اْل ً َ سن ِخَرة َ ½½َربَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا َ ح ¼¼ ار ً َ سن َ ة وَقِنَا عَذ َا َ َ ح ِ َّ ب الن
mPpkj.k%& jCcuk vkfruk fQn~&nqU;k glk&ug] o fQy vkf[kjrs glk&ug] o fd+uk vt+kcUukjA blfy, fd vul jft+;Yykgq vUgq ls lkfcr gS fd mUgksa us dgk% uch lYyYykgq vySfg o lYye ¼¼ ة وَقِنَا ً َ سن ِ ة وَفِي اْل ً َ سن َ ِخَرة َ َربَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا َ ح َ ح َ ½½ عَذ َاvf/kd ls vf/kd i<+k ِب النَّار
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
39
djrs Fks] tSlk fd nks jd~vr okyh uekt+ksa esa xqt+j pqdkA ysfdu og bl cSBd esa rojZqd djsxk] vius ck;sa iSj dks vius nkfgus iSj ds uhps j[ks vkSj viuh lqjhu dks t+ehu ij j[ks vkSj vius nkfgus iSj dks [kM+k j[ksA D;ksafd bl ckjs esa vcw gqeSn jft+;Yykgq vUgq dh gnhl vkbZ gSA َّ ة اللَّهِ ال َّ ال fQj ^^سَلُم ُ م ْ م َوَر ُ سَل َ ح ْ ُ م عَلَيْك َ ُ م ِة الل ّه ْ م َوَر َ ح ْ ُ ¼ ** عَلَيْكvLlykeks vySdqe o jg~erqYykg] vLlykeks vySdqe o jgerqYykg½ dgrs gq, vius nk;sa vkSj ck;sa vksj lyke Qsj nsA
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
40
lyke Qsjus ds ckn rhu ckj ^vLrx~+fQ:Yykg* dgs] fQj ;g nqvk i<+s% َ َ اللَّه َّ ك ال َ ْ من َّ ت ال ت يَاذ َا ِ َم و ُ سَل ُ سَل َ ْ م تَبَاَرك َ ْ م أن ّ ُ ْ َ َ ْ ال ْ رام ك ل ا و ل ِ َ ِ َ ِ جل
mPpkj.k%& vYykgqEek vUrLlykeks o feudLlyke] rckjdrk ;k t+y tykys oy bØkeA ,s vYykg! rw lyke ¼lykerh okyk½ gS vkSj rsjh gh vksj ls lykerh gkfly gksrh gS] ,s bT+t+r o tyky okys rw cM+h cjdr okyk gSA
َّ َّ َ َ ل،ه َك ل ُ ْ مل َ شرِي َ حدَهُ َل ك ه ه إ ِل الل ْ ه َو ُ ْ ال ُ ُ ُ َ ((ل إِل َ َّ ُ الل ّه،ي ٍء قَدِيٌر ِّ ُ وَهُوَ عَلَى ك،ُمد َ ل م َل َ ْ ه ال ْ ح ُ َ وَل ْ ش َ وََل،ت ْ وَل معْط ِي ل ِما منَع،ما أعْطَي ْت َ ِ مانِعَ ل َ َّ َ َ ُ َ َ َ َ َ َ ُ ُ ْ َ َ َ ْ حوْل وَل قوّةَ إ ِل ِ ِّجد َ ل،ّ جد َ من ْك ال َ يَنْفَعُ ذ َا ال
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
41
َ َ َ َ َ َّ ة ُ م َ ْه َ الن ِّ َع ُ َ ه َوَل نَعْبُد ُ إ ِ ّل إِيَّاهُ ل ُ ّ ه إ ِ ّل الل َ ل إِل،ِبِالله َ ّه ّ َ َ ْ َ ُ ض َ ه الث ّنَاءُ ال ْ َه الْف َ ح ُ ه إ ِل الل َ ن ل إِل ُ ل وَل ُ َ وَل ُ س ))ن ْ م ِ ِ خل َ ن وَلَوْ كَرِهَ الْكَافُِرو ُ َن ل ُ َ ه الدِّي َ صي
mPpkj.k%& yk bykgk bYyYykgq ogngw yk 'kjhdk ygw] ygqy eqYdks o ygqy gEn] o&gqok vyk dqYys 'kSbu d+nhj] vYykgqEek yk ekfuvk fyek vkrSrk oyk eksv~fr;k fyek euv~rk oyk ;u~Qvks t+y&tís feudy tíks] yk gkSyk oyk d+qOork bYyk fcYykg] yk&bykgk bYyYykg oyk uv~cqnks bYyk b¸;kg] ygqUuserks o&ygqy QT+y] o&ygqLlukmy glu] yk&bykgk bYyYykgks eq[yslhuk ygqíhu] o&yo dfjgy dkfQ:uA
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
42
^^vYykg ds flok dksbZ lPpk iwT; ugha] og vdsyk gS] dksbZ mldk lk>h ugha] mlh dh ckn'kkgr gS vkSj mlh ds fy, iz'kalk gS] vkSj og gj pht+ ij 'kfDroku gSA ,s vYykg! Tkks rw ns ns mls dksbZ jksdus okyk ugha] vkSj tks rw jksd ys mls dksbZ nsus okyk ugha] vkSj fdlh ekynkj vkneh dks mldh ekynkjh rsjs vt+kc ls cpk ugha ldrhA vYykg dh rkSQhd+ ds fcuk dksbZ rkd+r o 'kfDr ykHkdkjd ughaA vYykg ds flok dksbZ lPpk iwT; ¼ekcwn½ ugha vkSj ge
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
43
dsoy mlh dh bcknr djrs gSa] user vkSj QT+y mlh dk gS vkSj mlh ds fy, mRre iz'kalk gS] vYykg ds flok dksbZ lPpk iwT; ¼ekcwn½ ugha] gekjh bcknr mlh ds fy, [kkfyl gS pkgs dkfQjksa dks cqjk yxsA blds ckn rSarhl ¼33½ ckj ^^lqCgkuYykg**] rSarhl ¼33½ckj ^^vYgEnqfyYykg** vkSj rSarhl ¼33½ckj ^^vYykgq vDcj** dgs vkSj lkS dh fxUrh bl nqvk ls iwjh djs% ُ ْ مل ك ُ ْ ه ال ُ َ ل،ه ُ َل )) قَدِيٌر
َ َ َ َ َ شرِي َ حدَهُ َل ك ْ َه و ُ ّ ه إ ِ ّل الل َ ((ل إِل َ ُ ِّ مد ُ َوهُوَ عَلى ك َ ل ٍيء َ ْ ه ال ْ ح ُ َ وَل ْ ش
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
44
mPpkj.k%& yk bykgk bYyYykgq ogngw yk 'kjhdk ygw] ygqy eqYdks o ygqy gEn] o&gqok vyk dqYys 'kSbu d+nhjA
^^vYykg ds vfrfjDr dksbZ lPpk iwT; ¼ekcwn½ ugha] og vdsyk gS] mldk dksbZ lk>h ugha] mlh dk jkT; gS vkSj mlh ds fy, lkjh iz'kalk gS vkSj og gj pht+ ij 'kfDroku gSA** blh izdkj gj Qt+Z uekt+ ds ckn vk;rqy dqlhZ] ^^d+qy gqoYykgw vgn**] ^^d+qy vÅt+ks fcjfCcy Qyd+** vkSj ^^d+qy vÅt+ks fcjfCcUukl** i<+s] Qtz vkSj
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
45
efX+jc dh uekt+ ds ckn bu rhuksa lwjrksa dks rhu&rhu ckj i<+uk eql~rgc gS] D;ksafd bl ckjs esa uch lYyYykgq vySfg o lYye ls lghg gnhlsa vkbZ gqbZ gSaA blh izdkj mijksDr vt+dkj ds mijkUr Qtz vkSj efX+jc dh uekt+ ds ckn nl ¼10½ ckj fuEufyf[kr nqvk i<+uk Hkh eql~rgc gS% َ َ َ َ ُ ْ مل َ شرِي َ حدَهُ َل ه ْ َه و ُ َ ك وَل ُ ْ ه ال ُ َه ل ُ َك ل ُ ّ ه إ ِ ّل الل َ ل إِل َ ُ ِّ ت وَهُوَ عَلى ك َ ل ي ٍء قَدِيٌر ِ ُ حيِي وَي ْ ُ مد ُ ي َ ْ ال ُ مي ْ ح ْ ش
mPpkj.k%& yk bykgk bYyYykgq og~ngw yk 'kjhdk ygw] ygqy eqYdks o ygqy gEn] ;qg&;h o&;qehrks o&gqok vyk dqYys 'kSbu d+nhjA
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
46
^^vYykg ds vfrfjDr dksbZ lPpk iwT; ¼ekcwn½ ugha] og vdsyk gS] mldk dksbZ lk>h ugha] mlh dk jkT; gS vkSj mlh ds fy, lkjh iz'kalk gS] ogh ekjrk vkSj ftykrk gS] vkSj og gj pht+ ij 'kfDroku gSA** bl fy, fd ;g Hkh uch lYyYykgq vySfg o lYye ls lkfcr gSA beke gksus dh lwjr esa rhu ckj ^^vLrx+fQ:Yykg** vkSj ¼ َ َ اللَّه َّ ك ال َ ْ من َّ ت ال ل ِ َم و َ ْ ت ذ َا ال ُ سَل ُ سَل َ ْ م تَبَاَرك َ ْ م أن ّ ُ ِ جَل ْ رام ِ َ ْ ½ وَالِكi<+us ds ckn mls
eqD+rfn;ksa dh vksj eqroTtsg gksuk pkfg,] fQj Åij mfYyf[kr 'ks"k nqvk;s i<+uh pkfg,] D;ksafd uch lYyYykgq vySfg o
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
47
lYye ls lkfcr cgqr lkjh gnhlsa bl ckr ij nykyr djrh gSa] ftu esa ls ,d lghg eqfLye esa of.kZr vkbZ'kk jft+;Yykgq vUgk dh gnhl gSA mijksDr mfYyf[kr lHkh vt+dkj ,oa nqvk;sa lqUur gSa] vfuok;Z ugha gSaA izR;sd eqlyeku iq:"k vkSj L=h ds fy, t+qg~j dh uekt+ ls igys pkj jd~vr] t+qg~j dh uekt+ ds ckn nks jd~vr] efX+jc dh uekt+ ds ckn nks jd~vr] b'kk dh uekt+ ds ckn nks jd~vr vkSj Qtz dh uekt+ ls igys nks jd~vr i<+uk eql~rgc ¼eluwu½ gS] ;s dqy ckjg jd~vrsa gqbZa] bu dks ^^lquu jokfrc** ¼eqvDdng lqUursa½ dgk tkrk gS] D;ksafd uch lYyYykgq
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
48
vySfg o lYye bd+ker dh gkyr esa budh ikcanh djrs Fks] fdUrq ;k=k dh voLFkk esa bu dks ugha i<+rs Fks] ysfdu Qtz dh lqUur vkSj fo= dh bd+ker vkSj ;k=k izR;sd voLFkk esa ikcUnh djrs FksA vkSj vki lYyYykgq vySfg o lYye gekjs fy, csgrjhu vkn'kZ vkSj uewuk gSa] D;ksafd vYYkkg rvkyk dk Qjeku gS%
^^rqEgkjs fy, jlwyqYykg ¼dh O;fDrRo½ esa mÙke uewuk gSA** ¼lwjrqy vgt+kc%21½
rFkk vki lYyYykgq vySfg o lYye dk Qjeku gS%
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
49
ُ ُ َ ))صل ِّي ُ ُ ما َرأيْت َ َ صل ّوا ك َ مونِي أ َ ((
^^rqe mlh rjg uekt+ i<+ks ftl rjg eq>s uekt+ i<+rs ns[kk gSA** ¼lghg cq[k+kjh½
vQt+y ;g gS fd lquu jokfrc vkSj fo= dks ?kj esa i<+k tk,] ysfdu vxj dksbZ efLtn esa i<+rk gS rks dksbZ gjt dh ckr ugha gS] D;ksafd uch lYyYykgq vySfg o lYye dk Qjeku gS% َّ ال َصَلة
َ َ ُ ض مْر ِء فِي بَيْتِهِ إ ِ ّل َ ْ((أف َ ْ صَلةِ ال َ ل )) ة َ َ مكْتُوب َ ْ ال
^^vkneh dh loZJs"B uekt+ ml dh ?kj dh uekt+ gS flok; Qt+Z uekt+ dsA** ¼cq[kkjh o eqfLye½
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
50
bu ckjg jd~vr lqUurksa dh ikcUnh tUur esa izos'k ds dkj.kksa esa ls gS] D;ksafd lghg eqfLye es mEes gchck jft+;Yykgq vUgk ls lkfcr gS fd mUgksa us dgk fd eSa us vYykg ds jlwy lYyYykgq vySfg o lYye dks Qjekrs gq;s lquk% َّ ُ سلِم ي ُصل ِّي لِلَّهِ ك ي ِ ما ُ ٍن عَبْد َ (( َ ٍ ْ م ْ َ َ لَ يَوْم ٍ ثِنْت ْ م ْ َع ه ً َشَرةَ َركْع َ ة تَطَوُّعًا غَيَْر فَرِي ُ ّ ضةٍ إ ِ ّل بَنَى الل ))ِجنَّة َ ْ ه بَيْتًا فِي ال ُ َل
^^ftl us fnu vkSj jkr esa ckjg jd~vr lqUur i<+k vYykg rvkyk mlds fy, tUur esa ?kj cuk, xkA** ¼lghg eqfLye½
beke f=fet+h us bl gnhl dh viuh fjok;r esa ckjg jd~vrksa
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
51
dh ogh O;k[;k dh gS tks ge us Åij mYys[k fd;k gSA vkSj vxj vlz dh uekt+ ls igys pkj jd~vr] efX+jc dh uekt+ ls igys nks jd~vr vkSj b'kk dh uekt+ ls igys nks jd~vr i<+s rks vkSj csgrj gS] D;ksafd uch lYyYykgq vySfg o lYye dk Qjeku gS% ً ا َ ْ صلَّى أَْرب َ ًعا قَب )) ِصر ْ ْ َل الْع َ مَرأ
َ ه ِ ((َر ُ ّ م الل َ ح
^^vYykg rvkyk ml vkneh ij n;k djs ftl us vlz ls igys pkj jd~vr uekt+ i<+hA** ¼bl gnhl dks vgen] vcw nkÅn] f=fet+h vkSj bCus [kqt+Sek us fjok;r fd;k gS] vkSj f=fet+h us bls glu vkSj bCus [kqt+Sek us lghg dgk gS] vkSj bl dh blukn lghg gS½
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
52
rFkk vki lYyYykgq vySfg o lYye dk Qjeku gS%
َ ّ ُ بين ك،ٌل أَذ َانين صَلة ِّ ُ ن ك ،))ٌصَلة َ ن َ ِ َْ ِ َ َْ َ ْ ((بَي ِ ْ ل أذ َانَي َ َّ ُ ث َ م قَا َ ن .شاءَ)) رواه البخاري َ ِ ((ل:ِل فِي الث ّالِثَة ْ م
^^gj nks vt+kuksa ds chp uekt+ gS] gj nks vt+kuksa ds chp uekt+ gS**] fQj vki us rhljh ckj Qjek;k% ^^ml vkneh ds fy, ftldh bPNk gksA** ¼lghg cq[kkjh½
vkSj vxj t+qg~j ls igys pkj jd~vr vkSj t+qg~j ds ckn pkj jd~vr i<+s rks csgrj gS) bl fy, fd vki lYyYykgq vySfg o lYye dk Qjeku gS% ُ َ َ َحاف َ ْ ت قَب ر ٍ ظ عَلَى أْربَِع َركَعَا َ ن َ (( ْ م ِ ْل الظ ّه َ َ ))ِه عَلَى النَّار َ وَأْربٍَع بَعْدَهَا ُ ّ ه الل ُ م َ حَّر
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
53
^^ftl us t+qgj ls igys pkj jd~vr vkSj t+qgj ds ckn pkj jd~vr dh ikcanh dh] vYykg rvkyk mls tgUue dh vkx ij gjke dj nsxkA** ¼bl gnhl dks beke vgen vkSj vgys&lquu &vcw nkÅn] f=fet+h] ulkbZ vkfn& us lghg blukn ds lkFk mEes gchck jft+;Yykgq vUgk ls fjok;r fd;k gS½
bl gnhl dk vFkZ ;g gS fd t+qgj ds ckn eqvDdng lqUur ds vfrfjDr nks jd~vr vkSj vf/kd i<+h tk,) D;ksafd t+qgj esa eqvDdng lqUursa pkj jd~vr igys vkSj nks jd~vr ckn esa gSa] vkSj tc mlds ckn nks jd~vr vkSj vf/kd i<+h tk;s xh rks mEes gchck jft+;Yykgq vUgk dh gnhl esa tks ckr c;ku
uchA
dh uekt+ dk rjhd+k
54
dh xbZ gS ml ij vey gks tk;s xkA vYykg rvkyk gh rkSQhd+ nsus okyk gS] vkSj vYykg dh jger vkSj lykerh mrjs gekjs iSx+acj eqgEen fcu vCnqYykg ij vkSj vki ds vky o vl~gkc vkSj fd+;ker rd vki dh lPph iSjoh djus okyksa ijA ¼vkehu½ vius jc dh jger dk eqgrkt vCnqy vt+ht+ fcu vCnqYykg fcu ckt+ ¼jfgegqYykg½ vuqoknd ¼vrkmjZgeku ft+;kmYykg ½* *
[email protected]