Analiza Vrste Korištenih Hidrauličkih Tekućina I Njihove Karakteristike

Analiza vrste korištenih hidrauličkih tekućina i njihove karakteristike

Fluid u hidrauličkom sistemu obavlja dvije osnovne funkcije: Prenosi energiju Podmazuje pokretne ddijelove h.komponenti Osim toga, fluid u h.sistemu odvodi toplotu nastalih usljed gubitaka, vrši zaštitu komponenata od korozije i dr. Za obavljanje navedenih funkcija koriste se ulja i tekućine,koje u odnosu na porijeklo i svojstva mogu biti mineralna hidraulična ulja, sintetičke tečnosti i emulzije.

 S obzirom na oblasti primjene i eksploatacije razvijen je veliki broj hidrauličkih ulja i tekućina. Hidraulička ulja i tekućine se razvrstavaju prema standardu, po kojemu se dijele u 2 grupe:- normalno zapaljive tekućine (mineralna ulja) i –teško zapaljiva ulja (proizvodi kojin se razlikuju po porijeklu i sastavu). U navedenoj klasifikaciji prvo slovo H označava da se radi o ulju ili tekućini koja se koristi za prenos hidraulične energije.

Osnovne informacije o h.tekućinama prema DIN standardu: - Mineralna ulja se dijele na: Tip H- ulje bez aditiva Tip HL- ulja sa dodatkom aditiva protiv oksidacije i zaštitu od korozije Tip HLP- ulje sa aditivima za podnošenje visokih pritisaka Tip HV- ulje sa aditivima za poboljšanje indeksa viskoznosti

Teško zapaljive tekućine se dijele na: HSA- emulzija ulja u vodi- za temperature od +5:+55 C HSB- emulzija vode u ulju-za temperature +5:60 c HSC- vodena otopina sa aditivom za povećanje viskoznosti i najmanje vode 35% HSD-sintetske tekućine izrađene na bazi fosfata, za radne temperature 20:+150

 Danas se kao hidraulični medij oko 90% slučajeva koriste mineralna hidraulična ulja.  Uslove rada savremenih h.postrojenja najčešće zadovoljavaju ulja prema specifikaciji HLP, klase ISO VG10-100, čije su karakteristike standardizovane prema DIN.  Viskoznost ulja je najvažnija osobina i predstavlja veličinu unutrašnjeg trenja koje djeluje kao otpor kretanju čestica kada su one izložene smicanju  Viskoznost ulja se mijenja sa porastom temperature prema određenoj zakonitosti. Brzina promjene viskoznosti je važna karakteristika h.sistema, naročito kod onih koji rade u promjenljivim temperaturnim uslovima

 Ulja koja se koriste za h. Sisteme u normalnim temperaturnim uslovima imaju vrijednost indeksa viskoznosti između 90-120

 Kod ulja niske vrijednosti viskoznosti nema dobrog podmazivanja komponenti h.sistema, a velika su i proticanja kroz zazore, što utiče na porast temperature i volumetrisjkih gubitaka  Kod ulja visoke viskoznosti mogu nastati teškoće u radu pumpe zbog smanjenja zapremine punjenja a moguća je pojava i kavitacije. H.sistem je trom, a gubici pritiska su veliki.  Povećanje pritiska dovodi do porasta viskoznosti.  Gustina ulja- određuje se na temperaturi od 15 C, a orijentacione vrijednosti su:  - mineralna ulja 𝜌 = 0,85 − 0,91 𝑔 𝑐𝑚3  -HSC tečnosti 𝜌 = 0,04 − 1,09 𝑔 𝑐𝑚3  -HSD tečnosti𝜌 = 1,14 − 1,45 𝑔 𝑐𝑚3

Pod djelovanjem visokoih pritisaka volumen ulja se smanjuje, a kod povratnog djelovanja (smanjenja) pritiska- on se povećava. Veličina koeficijenta stišljivosti (kompresibilnosti) se dobije eksperimentalnim putem a na njegovu veličinu utiču: pritisak, temperatura i vrsta termodinamičke promjene stanja. H. Ulje u toku rada je neprekidno izloženo djelovanju kisika. Na povišenim temperaturama dolazi do stvaranja slobodnih i vezanih kiselina, smolastih jedinjenja. Ta jedinjenja su u početku rastvorljiva u ulju ali se kasnije izdvajaju u obliku taloga. Svojstvo ulja da se odupre stvaranju navedenih jedinjenja naziva se oksidaciona stabilnost.