श्रीमद्-भगवद्गीता - भाग - १५

Ô

ßeer hejceelceves veceŠ

~~ DeLe he√eoMees”OŸeeŸe: ~~

DeOÙeeÙe hebOejeJee ceneheg®<eebveer Ùee peieeuee efJeefJeOe °evleeveer mecepeeJeCÙeeÛee ØeÙelve kesâuee Deens. keâesCeer Ùee peieleeuee YeJeejCÙe cnbšues Deens, lej keâesCeer Ùeeuee mebmeejmeeiej cnbšues Deens. efmLeleerYesoecegUs Ùeeuee YeJeveoer DeeefCe YeJeketâhe Demesner cnbšues peeles. keâOeer ÙeeÛeer leguevee ieeF&ÛÙee heeJeueebMeer kesâueer peeles. DeLee&le FbefõÙeebÛes pesJe{s Iej lesJe{eÛe ne mebmeej Deens DeeefCe MesJešer DeMeer DeJemLee Deeueer keâer ‘veece uesle YeJe efmevOeg megKeener' YeJe-efmebOetner megketâve iesuee. peieeceOÙes KejesKej Demes mecegõ Deensle keâe? ÙeesiesÕej ßeerke=â
heueerkeâ[s DemeCeejs hejceleòJe! Jeso cnCepes Ùee DeefJeveeMeer mebmeejJe=#eeÛeer heeves Deensle Demes cnšues peeles. pees heg®<e Ùee mebmeej¤heer Je=#eeuee (heenle Demeleevee) mecepetve Ieslees, lees JesoebÛee %eelee nesÙe. pÙeeves lÙee mebmeejJe=#eeuee peeCeues Deens, lÙeeves Jesoeuee peeCeues Deens Demes mecepeeJes. kesâJeU «ebLe JeeÛetve Jesoeuee peeCelee Ùesle veener. iebLÇ e JeeÛeCÙeeves heâòeâ lÙee ceeiee&ves peeCÙeeÛeer ØesjCee efceUle Demeles. heeveebÛÙee ef"keâeCeer JesoebÛeer keâeÙe DeeJeMÙekeâlee Deens? JeemleefJekeâ heg®<e Yeškeâle Yeškeâle Debelf ece MeeKesJej Ùeslees cnCepesÛe Debeflece pevce Ieslees; lesLetveÛe JesoebÛes Úbo (pes keâuÙeeCeeÛeer efveefce&leer keâjleele) ØesjCee osleele. lesLetveÛe lÙeebÛee GheÙeesie Demelees. lesLetveÛe Yeškebâleer meceehle nesles. lees mJe¤heeÛÙee yeepetuee JeUlees. lemesÛeDeOeMÛeesOJeË Øeme=leemlemÙeMeeKee iegCeØeJe=æe efJe<eÙeØeJeeueeŠ~ DeOeMÛe cetueevÙevegmebleleeefve keâcee&vegyevOeerefve ceveg<Ùeueeskesâ~~2~~ DeMee Ùee mebmeejJe=#eeÛÙee leerve iegCeebveer Jee{uesuÙee efJe<eÙe DeeefCe Yeesie¤heer heeueJeer hegâšuesuÙee MeeKee Jej DeeefCe Keeueer meJe&$e hemejuesuÙee Deensle. Keeueerue yeepetme efkeâškeâeefoheÙeËle Je Jejerue yeepetme osJeYeeJeeheemetve yeÇÿeeheÙeËle meJe&$e Ùee MeeKee hemejuesuÙee Deensle. lemesÛe kesâJeU ceveg<ÙeÙeesveerceOÙes lÙee mekeâece keâcee&vegmeej yeebOeuÙee peeleele. Flej meJe& Ùeesveer Yeesie YeesieCÙeemee"er Deensle. ceveg<ÙeÙeesveerÛe heâòeâ keâcee&vegmeej yebOeve leÙeej keâjerle Demeles. ve ¤hecemÙesn leLeesheueYÙeles veevlees ve Ûeeefove& Ûe mebØeefle‰e~ DeMJelLecesveb megefJe¤{cetueceme[dieŒesCe Â{sve efÚòJee~~3~~ hejbleg Ùee mebmeejJe=#eeÛes mJe¤he pemes JeCe&ve kesâues Deens lemes efometve Ùesle veener, keâejCe Ùeeuee vee Deeefo Deens, vee Deble efkebâJee, vee Gòece efmLeleer! (keâejCe lees heefjJele&veMeerue Deens). DelÙeble Â{cetue DemeCeeNÙee mebmeej¤heer Je=#eeuee yeUkeâš ‘DemebieMeŒesCe' DeMee Demebie¤heer cnCepesÛe JewjeiÙe¤heer MeŒeeves Úsovt e (mebmeej¤heer Je=#eeuee ÚsoeÙeÛes Deens, lees[eÙeÛes Deens. efhebheUeÛÙee Kees[ele hejceelcÙeeÛee Jeeme Deens efkebâJee efhebheUeÛeer heeves Jeso Deensle cnCetve Pee[eÛeer Deejleer keâjeJeer ns meieUs efvejLe&keâ Deens.)

Ùee mebmeejJe=#eeÛes cetU lej mJeÙeb hejceelceeÛe yeerpe¤heeves Øemeeefjle Peeues Deensle. ceie lees hejceelceener JewjeiÙe¤heer MeŒeeves keâeheuee peeF&ue? JewjeiÙe¤heer MeŒeeves Ùee Øeke=âleerÛee mebyebOe keâeheuee peelees. nsÛe lej efJeÛÚsove Deens. keâehetve heg{s keâeÙe keâjeÙeÛes? leleŠ heob lelheefjceeefie&leJÙeb Ùeefmcevielee ve efveJele&efvle YetÙeŠ~ lecesJe ÛeeÅeb heg®<eb ØeheÅes ÙeleŠ ØeJe=efòeŠ Øeme=lee hegjeCeer~~4~~ ceveg<Ùeeves Â{efve§eÙeeves Deveemeefòeâ¤he MeŒeeves mebmeejJe=#e lees[vt e, lÙeeceOÙes ØeJesMe kesâuÙeeveblej, lesLes iesuÙeeveblej, hegvne Ùee mebmeejele ceveg<Ùe hejle Ùesle veener, cnCepes hetCe& efveJe=òe neslees les YeieJebleeÛes hejceheo ÛeebieuÙee Øekeâejs MeesOeues heeefnpes. hejbleg lÙeeÛee MeesOe keâmee keâjeJee? ÙeesiesÕej cnCeleele lÙeemee"er mecehe&Ce DeeJeMÙekeâ Deens. pÙee hejcesÕejeheemetve mebmeejJe=#eeÛeer hegjeleve ØeJe=òeer efJemleej heeJeueer Deens, lÙee Deeefoheg®<e hejceelcÙeeuee MejCe peeJes. (lÙee YeieJebleeuee MejCe iesuÙeeefMeJeeÙe mebmeejJe=#e mebhetCe& keâeheuee peeCeej veener.) hejbleg YeieJebleeuee MejCe iesuesuÙee JewjeiÙeeceOÙes efmLele PeeuesuÙee heg®<eeuee mebmeejJe=#e keâeheuee iesuee keâer veener les keâmes mecepesue? DeMee heg®<eeuee keâmes DeesUKeeJes? ÙeeJej ßeerke=â
lÙee hejceheoeuee metÙe&, Ûebõ efkebâJee Deiveer ØekeâeefMele ke⤠Mekeâle veenerle. lÙee hejceheoeuee Øeehle kesâuÙeeveblej ceveg<Ùe hegvne mebmeejele hejle Ùesle veener. cnCepesÛe lÙeeÛee hegvepe&vce nesle veener. lesÛe ceePes hejceOeece Deens. Ùee heoeÛeer Øeehleer keâ¤ve IesCÙeeÛee meJeeËvee meceeve DeefOekeâej Deens. ÙeeJej ßeerke=â
Mejerj mees[vt e peele Demelee, efkebâJee Mejerjele jenle Demelee, efJe<eÙeYeesie Iesle Demelee efkebâJee leerve iegCeebveer Ùegòeâ Demelee Ùee peerJeelcÙeeuee cet{, De%eeveer ueeskeâ peeCele veenerle. heâòeâ %eeve¤heer Ûe#et DemeCeejsÛe cnCepes %eeveer ueeskeâÛe heâòeâ lÙeeuee peeCet Mekeâleele, heent Mekeâleele, Deelee ner °er keâMeer Øeehle nesles?s Deelee heg{s heeneÙelevlees Ùeesefieve§ewveb heMÙevlÙeelcevÙeJeefmLeleced~~10~~ ÙelevleesÓhÙeke=âleelceevees vewveb heMÙevlÙeÛeslemeŠ~~11~~ Ùeesieerpeve DeeheuÙee ùoÙeele ceveeÛee meJe& yeepebvt eer efve«en keâ¤ve, ØeÙelvehetJe&keâ ¢ee DeelcÙeeuee ØelÙe#e heenleele. hejbleg Deke=âleeLe& cnCepesÛe ceueerve-DeheefJe$e Deble:keâjCeeÛes De%eeveer ueeskeâ ØeÙelve keâ¤veosKeerue Ùee DeelcÙeeuee peeCet Mekeâle veenerle. (keâejCe lÙeebÛes Deble:keâjCe yee¢e ØeJe=òeeRceOÙes efJeKegjuesues Demeles.) efÛeòeeÛee meJe& yeepetvb eer efve«en keâ¤ve, ØeÙelveMeerue DemeCeejs YeeJeerpevekeâÛe lÙeeuee peeCeCÙeeme hee$e Demeleele Je cnCetve Deble:keâjCeele melele DemeCes DeeJeMÙekeâ Deens. Deelee lÙee ceneheg®<eebÛÙee mJe¤heele pÙee efJeYetleer efometve Ùesleele (pÙee ceeiesner meebeif eleuÙee Deensle) lÙeeJej ßeerke=â
ceerÛe meJe& ØeeCÙeebÛÙee Mejerjele Deiveer¤heeves efmLele nesTve ØeeCe DeeefCe Deheeveebveer Ùegòeâ DemeCeejs Ûeej ØekeâejÛes DeVe heÛeefJelees. ÛeewLÙee DeOÙeeÙeeceOÙes mJele: ÙeesiesÕej ßeerke=â
GlLeeve nesle nesle ‘heje' JeeCeerÛÙee hetelf e&keâeueele les ‘DeVe' yeÇÿe heefjhekeäJe nesTve peeles, Øeehlener nesles, heÛeuesner peeles. meJe&mÙe Ûeenb ùefome mebbefveeefefJe°es ceòeŠmce=efle%ee&veceheesnveb Ûe~ Jesow§e meJezjncesJe JesÅees Jesoevleke=âÉsoefJeosJe Ûeenced~~15~~ meJe& ØeeCÙeebÛÙee ùoÙeele ceerÛe efmLele Deens. ceePÙeeheemetveÛe mJe¤heeÛeer mce=leer (pees hejceleòJe hejceelcee efJemce=le Deens lÙeeÛes mcejCe nesCes) nesles, mce=leeryejesyejÛe %eeve (mee#eelkeâej) DeeefCe Deheesnveb DeLee&le meJe& De[ÛeCeeRÛes efvejekeâjCe cepe hejceelcÙeeheemetveÛe nesle Demeles. meJe& Jesoebkeâ[tve ceerÛe peeCeCÙeeme ÙeesiÙe Deens. JesoevleeÛee keâlee& DeLee&le ‘JesomÙe Devle: me: Jesoevle:~' (lees Deueie neslee cnCetve lej lÙeeÛee heefjÛeÙe Peeuee. peeCeCeeje lÙeeÛe mJe¤heele Øeefleef‰le PeeuÙeeveblej keâesCe keâesCeeuee peeCeCeej?) JesoeÛee Debelf ece keâlee& %eelee ceerÛe Deens DeeefCe ‘JesoefJeled' ner ceerÛe Deens. Ùee DeOÙeeÙeeÛÙee ØeejbYeer lÙeebveer meebefieleues nesles keâer, mebmeej ne Je=#e Deens. lÙeeÛes hejceelcee¤heer cetU Jej Deens Je Øeke=âefle¤heer lÙeeÛÙee MeeKee (heâebÅee) Keeueer hemejuÙee Deensle. pees Ùee cegUeheemetve Øeke=âleerÛes efJeYeepeve ke⤠peeCelees, lÙee cegUeuee pees peeCelees lees JesoefJeled Deens. ‘ceer JesoefJeled Deens' ßeerke=â hetCe& Peeuee. Deelee heg{s Ùee peieele oesve ØekeâejÛes heg®<e Deensle ns meebeif eleues Deens. ÉeefJeceew heg®<eew ueeskesâ #ej§ee#ej SJe Ûe~ ~10~~ Ûe~~10~~ #ejŠ meJee&efCe Yetleeefve ketâšmLeesÓ#ej GÛÙeles~~16~~ Depe&vg ee, Ùee mebmeejele ‘#ej' cnCepes #eÙe nesCeejs, heefjJele&veMeerue DemeCeejs DeeefCe ‘De#ej' cnCepes DeheefjJele&veMeerue Demes oesve ØekeâejÛes heg®<e Deensle. lÙeeceOÙes meJe& YetleØeeCÙeebÛes Mejerj veeMeJeble Deens les #ej heg®<e nesle. DeeefCe meJeeËÛÙee DebleÙee&ceer DemeCeejs ceeÙeesheeOeerves Ùegòeâ Demes pes ÛewlevÙe, ketâšmLe heg®<e De#ej Deens, DeefJeveeMeer Deens. meeOevesÉeje ceveemeefnle FbefõÙeebÛee efvejesOe cnCepes pÙeeÛes FbefõÙe-mecetn ketâšmLe(efve<›eâerÙe) Deensle lÙeeuee De#ej cnbšues peeles. hejbleg neroK s eerue heg®<eeÛeer Skeâ efJeMes<e DeJemLee Deens. Ùee oesIeebÛÙeener heueerkeâ[s Skeâ DevÙe heg®<e Deens.

GòeceŠ heg®<emlJevÙeŠ hejceelceslÙegoeùleŠ~ ~10~~ eùleŠ~~10~~ Ùees ueeskeâ$eÙeceeefJeMÙe efyeYelÙe&JÙeÙe F&ÕejŠ~~17~~ Ùee oesneWkeâ[tve DelÙeble Gòece heg®<e lej ogmejeÛe Deens. pees leerve ueeskeâeble ØeJesMe keâ¤ve meJeeËÛes YejCe-hees<eCe keâjlees lÙeeuee DeefJeveeMeer, hejceelcee, F&Õej Demes cnšues Deens. DeJÙeòeâ, DeefJeveeMeer, heg®<eesòece FlÙeeoer lÙee hejceelcÙeeÛes heefjÛeeÙekeâ Meyo Deensle. JeemleefJekeâ ne hejceelcee meJeeËnvt e efYeVe Deens, DeLee&le DeefveJe&ÛeveerÙe Deens. ner #ej Je De#ejeÛÙee heueerkeâ[s DemeCeeNÙee ceneheg®<eeÛeer Debeflece DeJemLee Deens. lÙeeueeÛe hejceelcee FlÙeeoer Meyoebveer metefÛele kesâues Deens. hejbleg lees meJeeËnvt e efYeVe Deens DeLee&le, DeefveJe&ÛeveerÙe Deens. ÙeeÛe meboYee&le heg{erue Mueeskeâele ßeerke=â
meJeeËmee"er veJnles. hejbleg pesJne ns jnmÙeMeeŒe efueefnues peeles lesJne les hegmlekeâ¤heeves meJeeËheg{s Ùesles, lesJne meJeeËvee Jeešles keâer, ßeerke=â
keâesCelÙeener efJeÛeejeÛes Keb[ve efkebâJee ceb[ve ve keâjlee efJejòeâerÛÙee ceeies ueeieuesuÙeebvee SJe{sÛe cnCele- ‘‘kesâJeU ceePÙee mJe¤heeuee heene. pej legcnebuee hejceleòJeeÛeer Dees{ Demesue lej ceuee heene. mebosn ke⤠vekeâe. Deveskeâebveer mebosn kesâuee lej lÙeebvee DevegYeJeele oeKeJetve lemesÛe ÙeesiesÕej ßeerke=â
efve
lesJne hejcemJe¤heekeâ[tve DeeosMe efceUeuee keâer, ceer pejer meJe&$e JÙeehetve Demeuees lejer ceePÙee ØeehleerÛes mLeeve ùoÙe Deens. ùoÙe¤heer osMeele pees ceePes OÙeeve keâjlees lees ceuee Øeehle ke⤠Mekeâlees. ÙesLes yeÇÿee Skeâ Øeleerkeâ Deens. ÙeesiemeeOevesleerue Skeâ heefjhekeäJe DeJemLesle Ùee efmLeleerÛeer peeie=leer nesle Demeles. F&Õejekeâ[s GvcegKe DemeCeeNÙee yeÇÿeefJeÅesMeer mebÙegòeâ Demeuesueer yegæerÛe yeÇÿee Deens. keâceU heeCÙeele jentvener efvece&ue Je efveuexhe jenle Demeles. yegæer peesheÙeËle Fkeâ[self ekeâ[s MeesOele efheâjles leesheÙeËle keâener efceUJet Mekeâle veener, hejbleg pesJne yegæer efvece&uelesÛÙee DeemeveeJej yemetve ceveemeefnle Fbeõf Ùeebvee DeeJe¤ve ùoÙe¤heer osMeele lÙeebÛee efve«en keâjles, lesJne efve«eneÛÙeener efJeueerveerkeâjCeeÛÙee DeJemLesle DeeheuÙeeÛe ùoÙeele hejceelcÙeeuee Øeehle keâjles. ÙesLes ÙeesiesÕej ßeerke=â
osnlÙeeie keâjles JesUer peerJeelcee ceve DeeefCe heeÛe %eeveWefõÙeeÛÙee keâeÙe&mecetnemen veJeerve Mejerj OeejCe keâjlees. mebmkeâej meeefòJekeâ Demeleerue lej lees meeefòJekeâ mlejeJej heesnÛelees. mebmkeâej jepemeer Demeleerue lej lees ceOÙe mLeeveeJej DeeefCe mebmkeâej leecemeer Demeleerue lej lees veerÛe ÙeesveerceOÙes heesnÛelees. lemesÛe FbefõÙeebÛee DeefOe‰elee pes ceve lÙeeÛÙee ceeOÙeceeletve efJe<eÙeebvee lees heenlees Je Yeesielees. lees meeOÙee [esàÙeebveer efomele veener. lÙeeÛÙeekeâ[s %eeve¤heer °erves heenlee Ùesles. keâener Dee"JeCes, mcejCe keâjCes, cnCepes %eeve veJns. Ùeesieerpeve ùoÙeeceOÙes efÛeòeeuee ieesUe keâ¤ve ØeÙelve keâjerle Demeleele lesJne lÙeeuee les heent Mekeâleele. cnCetve %eeve ns meeOeveeiecÙe Deens. nes! DeOÙeÙeveeves lÙeeÛÙee yeeyeleerle DeeJe[ efvecee&Ce nesles. leLeeefhe mebMeÙeÙegòeâ, Deke=âleelcee DemeCeejs ueeskeâ ØeÙelve keâ¤vener lÙeeuee Øeehle ke⤠Mekeâle veenerle. ÙesLes ØeeefhlemLeeveeÛes efÛe$eCe Deens. lÙeecegUs lÙee DeJemLesleerue efJeYetleeRÛee ØeJeen ÙesLes ÙesCes (meebieCes) mJeeYeeefJekeâÛe Deens. lÙeebJej ØekeâeMe šekeâleevee ÙeesiesÕej ßeerke=â
ØeejbYeerÛe ßeerke=â
Fefle ßeercelhejcenbme hejceevevomÙe efMe<Ùe mJeeceer DeÌ[ieÌ[evevoke=âles ßeerceoddYeieJeoddieerleeÙeeŠ ‘ÙeLeeLe& ieerlee’ Yee<Ùes ‘heg®<eesòece Ùeesiees’ veece heÃeoMeesÓOÙeeÙeŠ~~15~~ DeMee heÇkeâejs ßeercelhejcenbme hejceevevopeerÛb es efMe<Ùe mJeeceer DeÌ[ieÌ[evevoke=âle ßeerceodYeieJeodieerlesJejerue Yee<Ùe `ÙeLeeLe& ieerlee' ÙeeceOeerue `heg®<eesòece Ùeesie' veeJeeÛee hebOejeJee DeOÙeeÙe meceehle Peeuee. ~~nefj Ô lelmeled~~