«Ï ÉÉïò âáóéëéêüò ôÜöïò ôçò Âåñãßíáò áðïêáëýðôåé ôïí ÌÝãá ÁëÝîáíäñï»
ÐåñéëçðôéêÜ óôïé÷åßá áðü ôï ðñüóöáôï âéâëßï ìå ôïí ðáñáðÜíù ôßôëï ôïõ Éóôïñéêïý Åñåõíçôïý Ôñéáíô.Ä.Ðáðáæþç. Ôï âéâëßï ðñïëïãßæåé ï ðñ. Õðïõñãüò Åîùôåñéêþí ôçò ÅëëÜäáò ê. Ìé÷Üëçò Ðáðáêùíóôáíôßíïõ.
ÐÑÏËÏÃÏÓ Åßíáé ãíùóôü üôé ç áñ÷áßá éóôïñéïãñáößá ìáò äßíåé ðïëëÝò êáé áêñéâåßò êáôÜ ôï ðëåßóôïí ðëçñïöïñßåò ãéá ôçí ðïñåßá ôïõ Ì.ÁëåîÜíäñïõ áðü ôç âüñåéá ÅëëÜäá (Ìáêåäïíßá) ðñïò ôçí Áóßá êáé Áßãõðôï óå ôñüðï þóôå íá ãíùñßæïõìå óÞìåñá ìå ëåðôïìÝñåéåò ôçí üëç ôïõ äñáóôçñéüôçôá. Áíôßèåôá ðëçñïöïñßåò ïñéóìÝíùí áñ÷áßùí ðçãþí ðïõ ó÷åôßæïíôáé ìå ôï èÜíáôï, ôïí ôÜöï êáé ôçí ðáñáðÝñá ôý÷ç ôùí ëåéøÜíùí ôïõ, ÷áñáêôçñßæïíôáé óå áñêåôÝò ðåñéðôþóåéò, üðùò Ý÷åé áðïäåé÷èåß, áðü ìéá ìõèéóôïñçìáôéêÞ äéÜðëáóç, áóÜöåéá êáé áìöéóâÞôçóç ðïõ ðñïêáëïýí åýëïãá åñùôÞìáôá êáé áðïñßåò ãéá ôï ðïõ ôÝëïò ðÜíôùí ôÜöçêå ôåëéêÜ ï ìåãÜëïò áõôüò ÓôñáôçëÜôçò ìáæß ìå ôçí ïéêïãÝíåéá ôïõ. Ó'áõôÜ ôá åñùôÞìáôá ðñïóðÜèçóá, ìå âÜóç ðÜíôïôå ôéò áñ÷áßåò ðçãÝò, íá äþóù êÜðïéåò áðáíôÞóåéò áñ÷ßæïíôáò ðñéí áðü áñêåôÜ ÷ñüíéá ôçí Ýñåõíá ìïõ áðü ôïõò âáóéëéêïýò ôÜöïõò ôçò Âåñãßíáò ðïõ áíáêÜëõøå ï êáèçãçôÞò áñ÷áéïëïãßáò Ìáíþëçò Áíäñüíéêïò êáé áðü ôçí ïðïßá Ý÷ïõí ðñïêýøåé ôá ðáñáêÜôù:
Ç ÐËÁÍÇ ÃÉÁ ÔÏÕÓ ÔÁÖÏÕÓ ÔÇÓ ÂÅÑÃÉÍÁÓ Tï 274 ð.×., üôáí âáóéëéÜò ôçò Ìáêåäïíßáò Þôáí ï Áíôßãïíïò ÃïíáôÜò, ï âáóéëéÜò ôçò Çðåßñïõ Ðýññïò, åéóÝâáëå óôç Ìáêåäïíßá êáé üôáí Ýöèáóå óôéò ÁéãÝò (Âåñãßíá), åóýëçóå üëïõò ôïõò âáóéëéêïýò ôÜöïõò êáé äéáóêüñðéóå ôá ïóôÜ üëùí ôùí âáóéëÝùí, ìåôáîý ôùí ïðïßùí Þôáí êáé áõôÜ ôïõ Öéëßððïõ ´ êáé ôïõ ãéïõ ôïõ Áññéäáßïõ (Äéïä. Óéêåëéþôçò, Ðëïýôáñ÷ïò, Ðáõóáíßáò).
Óôïí ßäéï ÷þñï, ðñéí áðü 23 ÷ñüíéá ï êáèçãçôÞò Ìáí. Áíäñüíéêïò áíáêÜëõøå ôñåéò âáóéëéêïýò ôÜöïõò. Ïé äýï áðü áõôïýò (ÉÉ,ÉÉÉ) âñÝèçêáí áóýëçôïé êáé áðïäüèçêáí áðü ôïí ßäéï, ï ÉÉïò óôï âáóéëéÜ Ößëéððï ´ êáé óôçí ôåëåõôáßá óýæõãü ôïõ ÊëåïðÜôñá, ï ÉÉÉïò ïíïìÜóôçêå «ÔÜöïò ôïõ Ðñßãêçðá» êáé ï Éïò «ÔÜöïò ôçò Ðåñóåöüíçò». Ï êáè.Áíäñüíéêïò óå âéâëßï ôïõ áíáöÝñåôáé óôç óýëçóç ôùí âáóéëéêþí ôÜöùí áðü ôïí Ðýññï, áëëÜ äéáôõðþíåé ôçí Üðïøç üôé «...áðü ôç óýëçóç áõôÞ åíôåëþò óõìðôùìáôéêÜ öáßíåôáé üôé ãëýôùóå ï ôÜöïò ôïõ Öéëßððïõ ´». Ï ôÜöïò üìùò áõôüò Þôáí ãíùóôüò óå üëïõò êáé äåí Þôáí äõíáôü íá äéáóùèåß áðü ôç óýëçóç, üðùò Ýãéíå êáé ãéá üëïõò ôïõò ðñéí áðü ôï 274 ð.×. âáóéëéêïýò ôÜöïõò ôçò Âåñãßíáò. Ç Üðïøç áõôÞ áðïôÝëåóå êáôÜ ôç ãíþìç ìïõ, ìéá óïâáñÞ éóôïñéêÞ ðëÜíç óôïí áñ÷áéïëïãéêü ÷þñï óôçí ïðïßá, üðùò ðñïêýðôåé óôçñßæïíôáé ôá ôåëéêÜ óõìðåñÜóìáôá ôïõ êáè.Áíäñüíéêïõ ãéá ôçí ôáõôüôçôá ôùí ôÜöùí êáé ôùí íåêñþí ôçò Âåñãßíáò. Ç ðëÜíç áõôÞ åíéó÷ýèçêå óçìáíôéêÜ ôï 1981 áðü ôá ðïñßóìáôá ìéáò ïìÜäáò Âñåôôáíþí åðéóôçìüíùí õðü ôïí Áíáôüìï Dr. J Musgrave, ç ïðïßá õðïóôÞñéîå óå ó÷åôéêÞ ÝêèåóÞ ôçò üôé «...åðÝôõ÷å íá áíáðëÜóåé ôç ìïñöÞ ôïõ âáóéëéÜ Öéëßððïõ ´ ìå âÜóç ôá ïóôÜ ôïõ êñáíßïõ ðïõ âñÝèçêå óôïí ôÜöï ÉÉ»(ÐñáêôéêÜ ×ÉÉ Äéåèíïýò Óõíåäñßïõ Áñ÷áéïëïãßáò, ÁèÞíá, 4-10.9-1983). Ôï êñáíßï üìùò áõôü, üóï êáé ï óêåëåôüò ôïõ íåêñïý, üðùò ðñïêýðôåé áðü ôéò áñ÷áßåò éóôïñéêÝò ðçãÝò, äåí áíÞêåé óôï âáóéëéÜ Ößëéððï ´». ÁíÞêåé üðùò Ý÷åé áðïäåé÷èåß üìùò, óå Üëëïí íåêñü âáóéëéÜ ï ïðïßïò ôÜöçêå óôïí ßäéï ôÜöï ìåôÜ ôï 274ð.×.
ÏÉ ÁÐÏØÅÉÓ ÔÏÕ ÓÕÃÃÑÁÖÅÁ ÌÅ ÂÁÓÇ ÔÁ ÉÓÔÏÑÉÊÁ ÓÔÏÉ×ÅÉÁ Ç ÐÑÙÔÇ ÁÌÖÉÓÂÇÔÇÓÇ Ìå âÜóç ôá ðáñáðÜíù óôïé÷åßá, óå óõíäõáóìü ìå ôçí çëéêßá ôùí íåêñþí ôïõ ôÜöïõ ÉÉ êáé ÉÉÉ êáé ôá ôáöéêÜ êôßóìáôá êáé êôåñßóìáôá, ó÷çìÜôéóá åíôåëþò äéáöïñåôéêÝò áðüøåéò áðü åêåßíåò ôïõ êáè. Áíäñüíéêïõ, üôáí Þäç áõôÝò åß÷áí êáèéåñùèåß óôçí ÅëëÜäá êáé óôï
åîùôåñéêü êáé ôï 1993 Ýãñáøá Ýíá ó÷åôéêü âéâëßï óôï ïðïßï äéáôýðùíá áìöéóâçôÞóåéò ôüóï ãéá ôá ðïñßóìáôá ôïõ êáèçãçôïý Áíäñüíéêïõ üóï êáé ôïõ Dr J.Musgrave, êáôáëÞãïíôáò óôï óõìðÝñáóìá üôé: Ôá ïóôÜ ôïõ ôÜöïõ ÉÉ äåí áíÞêïõí óôï âáóéëéÜ Ößëéððï ´ êáé óôçí ôåëåõôáßá ôïõ ãõíáßêá, ÊëåïðÜôñá. Óôï ßäéï óõìðÝñáóìá åßäá üôé êáôáëÞãïõí óå ó÷åôéêÞ ôïõò Ýêèåóç ï êáè. Áíèñùðïëïãßáò ôïõ Ðáíåðéóôçìßïõ ÈñÜêçò, ê. Íéê.É. Îçñïôýñçò êáé ç óõíÜäåëöïò ôïõ, êá Franziska Langenscheidt, áñãüôåñá äå êáé ï åðßóçò êáè. Áíèñùðïëïãßáò ê.Áíô.Ìðáñôóéþêáò.(ÅëëçíéêÞ Áñ÷áéïëïãéêÞ Åöçìåñßäá, 1981, Science Magazine 21.4.2000). Áðü ôá éóôïñéêÜ óôïé÷åßá ðñïêýðôåé üôé óôïí ôÜöï áõôüí áñ÷éêÜ ôÜöçêå ôï 316 ð.×. áðü ôïí ÊÜóóáíäñï ï âáóéëéÜò Áññéäáßïò ðïõ äïëïöïíÞèçêå ôï 317ð.×. áðü ôçí ÏëõìðéÜäá óôçí ÐÝëëá. (Ðáõóáíßáò) Ï âáóéëéÜò Ößëéððïò ´ ôÜöçêå ìåôáîý ôïõ 336-335ð.×. óôïí áìÝóùò ðáñáêåßìåíï ôÜöï ÉÉÉ. Ãéá ôï ãåãïíüò áõôü õðÜñ÷ïõí óçìáíôéêÜ óôïé÷åßá ðïõ áðïäåéêíýïõí ôçí ôáõôüôçôá ôïõ.
Ï ÉÉïò ÔÁÖÏÓ ÊÁÉ Ç ÐÅÑÉÖÇÌÇ ÔÏÉ×ÏÃÑÁÖÉÁ ÔÏÕ ÊÕÍÇÃÉÏÕ
ËÜãïõ. Áõôüò óýìöùíá ìå ôéò áñ÷áßåò ðçãÝò Þôáí ãéïò ôïõ Öéëßððïõ ´, êáô'üíïìá äå ôïõ Óôñáôçãïý ËÜãïõ, áöïý ç ìçôÝñá ôïõ Áñóéíüç- ðáëëáêßäá ôïõ Öéëßððïõ- üôáí Þôáí Ýãêõïò äüèçêå áðü ôïí Ößëéððï ùò óýæõãïò óôïí ËÜãï (Ðáõóáíßáò, Ðëïýôáñ÷ïò). ¢ñá Þôáí åðüìåíï íá ìïéÜæåé ìå ôïí ðñáãìáôéêü ôïõ ðáôÝñá ðïõ Þôáí ï Ößëéððïò ´. Ç Üëëç Üðïøç ìéáò ïìÜäáò áñ÷áéïëüãùí íá áðïäþóåé ôïí ßäéï Ýöéððï êõíçãü (Åéê.1) óôï âáóéëéÜ Áññéäáßï åßíáé ëáíèáóìÝíç ãéá ôïõò åîÞò ëüãïõò: Ôï êõíÞãé áãñßùí æþùí èåùñåßôáé ðïëý åðéêßíäõíï êáé êáôÜ êïéíÞ ëïãéêÞ ïé ìåôÝ÷ïíôåò ó'áõôü ðñÝðåé íá Ý÷ïõí ðïëý êáëÞ óùìáôéêÞ õãåßá, ôüëìç, åõóôñïößá, åìðåéñßá êáé åôïéìüôçôá áíôéäñÜóåùò. Ï Áññéäáßïò Ýðáó÷å áðü óùìáôéêÞ áíáðçñßá, õðÝöåñå áðü áíßáôç øõ÷éêÞ íüóï, Þôáí ðíåõìáôéêÜ êáèõóôåñçìÝíïò êáé áíáêçñý÷èçêå ìåôÜ ôï èÜíáôï ôïõ Ì.ÁëåîÜíäñïõ âáóéëéÜò ëüãù ôçò êëçñïíïìéêÞò äéáäï÷Þò óôï èñüíï, äåäïìÝíïõ üôé Þôáí åôåñïèáëÞò áäåëöüò ôïõ êáé äåí õðÞñ÷å Üëëïò äéÜäï÷ïò, åêôüò âÝâáéá áðü ôï áíáìåíüìåíï íá ãåííçèåß ðáéäß ôïõ Ì. ÁëåîÜíäñïõ (Ðëïýôáñ÷ïò, Äéïä. Óéêåëéþôçò). ÅðïìÝíùò, áðïêëåßåôáé ôï åíäå÷üìåíï íá Þôáí ï Áññéäáßïò ï Ýöéððïò êõíçãüò ðïõ áíôéìåôùðßæåé Ýíá ëéïíôÜñé.
Ç ÔÁÖÇ ÔÏÕ Ì.ÁËÅÎÁÍÄÑÏÕ ÊÁÉ Ç ÐÅÑÉÐÅÔÅÉÁ ÔÙÍ ËÅÉØÁÍÙÍ ÔÏÕ
Ï ÉÉïò ôÜöïò ìåôÜ ôçí åêäßùîç ôïõ Ðýññïõ ôï 273ð.×., äéáìïñöþèçêå áðü ôïí Áíôßãïíï ÃïíáôÜ óôç óçìåñéíÞ ôïõ ìïñöÞ ìå ôçí ðåñßöçìç ôïé÷ïãñáößá ôïõ êõíçãßïõ (Åéê.1), ôï ïðïßï åîåëß÷èçêå óôç ÂáêôñéáíÞ ôçò Ðåñóßáò ôï 327 ð.×., åííéÜ ÷ñüíéá ìåôÜ ôï èÜíáôï ôïõ Öéëßððïõ(Áññéáíüò). Ó'áõôÞí âëÝðïõìå Ýöéððï ôïí Ì.ÁëÝîáíäñï, åíþ ëåßðåé, ôüóï ï âáóéëéÜò Ößëéððïò ´, üóï êáé ï Áññéäáßïò. Ç áìößåóç ôçí ïðïßá öÝñåé ï ÁëÝîáíäñïò (Åéê.1) åðáëçèåýåé ôïí Äéïä. Óéêåëéþôç, ï ïðïßïò ãñÜöåé üôé óôçí Ðåñóßá «...Ýöåñå ëåõêü ÷éôþíá êáé ÐåñóéêÞ æþíç ÷ùñßò áíáîõñßäåò». Åðáëçèåýåôáé åðßóçò êáé ï Çñüäïôïò, ï ïðïßïò ìáò ðëçñïöïñåß «üôé óôçí Ðåñóßá áõôïß ðïõ åðñüêåéôï íá êÜíïõí èõóßá öïñïýóáí óôåöÜíé áðü öýëëá ìõñôéÜò» (üðùò åðáëçèåýåôáé áðü ôçí ôïé÷ïãñáößá).
¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ï Ì.ÁëÝîáíäñïò ðÝèáíå óôç Âáâõëþíá ôï 323 ð.×. Åêåß ïé íåêñïß êáôÜ ôïõò Çñüäïôï, ÓôñÜâùíá êáé Óôïâáßï äåí ìïõìéïðïéïýíôáí ïýôå êáßãïíôáí áëëÜ èÜðôïíôáí ôïðïèåôçìÝíïé ìÝóá óå ìÝëé Þ êåñß. Ôï ßäéï Ýãéíå, üðùò ðñïêýðôåé êáé ãéá ôç óïñü ôïõ Ì.ÁëåîÜíäñïõ ðïõ åíþ ðñïïñéæüôáí íá ôáöåß óôç Ìáêåäïíßá ïäçãÞèçêå ôï 321ð.×. áðü ôç Äáìáóêü êáôÜ ôñüðï âßáéï áðü ôïí Ðôïëåìáßï Á' óôçí Áßãõðôï (Ðáõóáíßáò, Áññéáíüò, Áéëéáíüò). Åêåß êáôÜ ôéò åðéêñáôÝóôåñåò ðëçñïöïñßåò ôÜöçêå óôçí éåñÞ ðüëç ÌÝìöç «óýìöùíá ìå ôï Ìáêåäïíéêü íüìï ï ïðïßïò ðñïÝâëåðå êáýóç ôùí íåêñþí» (Ðáõóáíßáò, ÐÜñéïí ×ñïíéêüí, Êïýñôéïò Ñïýöïò).
Ãéá ôçí Üðïøç ôïõ êáè. Áíäñüíéêïõ í' áðïäþóåé ôïí Ýöéððï êõíçãü, ï ïðïßïò áíôéìåôùðßæåé Ýíá ëéïíôÜñé, óôïí Ößëéððï ´ ëüãù ôçò ïìïéüôçôÜò ôïõò, Ý÷ù äéáöïñåôéêÞ ãíþìç. Ï Ýöéððïò áõôüò åßíáé ï áñ÷çãüò ôùí óùìáôïöõëÜêùí ôïõ ÁëåîÜíäñïõ, Ðôïëåìáßïò ôïõ
Ìßá Üëëç Üðïøç üôé ìåôáöÝñèçêå áìÝóùò óôçí ÁëåîÜíäñåéá üðïõ êáé ôÜöçêå (Äéïä. Óéêåëéþôçò) êñßíåôáé ùò áäýíáôç ãéá ôï ëüãï üôé Þôáí áíÝöéêôï ôå÷íéêþò íá åôïéìáóèåß ôï ìåãáëïðñåðÝò ìáõóùëåßï ðïõ ðñïïñéæüôáí ãéá ôçí ôáöÞ ôïõ êáé ãéá Üëëïõò áêüìá ëüãïõò.
EIKONA 1
ôï 321ð.×» ðÝôõ÷áí ôåëéêÜ üðùò äåß÷íïõí üëá ôá óôïé÷åßá ðïõ áíáöÝñïíôáé óôï âéâëßï ìïõ- íá áöáéñÝóïõí ðéèáíüôáôá áðü ôç ÌÝìöç- ôá ëåßøáíá ôïõ Ì.ÁëåîÜíäñïõ (Äéïä. Óéêåëéþôçò, Áéëéáíüò). Áõôü, üðùò ðéóôåýù, Ýãéíå ðñéí ìåôáöåñèïýí ìåôÜ äéåôßá áðü ôïí Ðôïëåìáßï Á' Þ êáé ðåñéóóüôåñá ÷ñüíéá áðü ôïí Ðôïëåìáßï Â' óôçí ÁëåîÜíäñåéá, (Ðáõóáíßáò) áíôéêáèéóôþíôáò ôá ìå Üëëá îÝíá ëåßøáíá Þ ìå åßäùëï (ïìïßùìá) ôïõ ÁëåîÜíäñïõ ðïõ åßäáí, áí åßäáí áñãüôåñá Ñùìáßïé áõôï-
Ç âáóßëéóóá ÑùîÜíç ìå ôï âñåöéêÞò çëéêßáò ðáéäß ôçò «áöß÷èçêáí ôïí ßäéï ÷ñüíï óôç Ìáêåäïíßá êáé ôï 311ð.×. äïëïöïíÞèçêáí áðü ôïí ÊÜóóáíäñï óôçí Áìößðïëç êáé ôá ïóôÜ ôïõò äéáóêïñðßóôçêáí» (Äéïä. Óéêåëéþôçò, ÓôñÜâùí, Éïõóôßíïò [Åðéô]). Ç ðüëç Áìößðïëç åßíáé ó÷åôéêÜ êïíôÜ óôç Âåñãßíá êáé Þôáí åýêïëç ç ìåôáöïñÜ ôïõò óôïõò âáóéëéêïýò ôÜöïõò. Ç ðñáãìáôïðïéçèåßóá ðñþôç êáýóç ôïõ íåêñïý ÁëÝîáíäñïõ óôç ÌÝìöç åðéâåâáéþíåôáé ìåôáîý ôùí Üëëùí êáé áðü ôï ãåãïíüò üôé êáôÜ ôïí êáè. Áíèñùðïëïãßáò, Á. Ìðáñôóéþêá «...ï óêåëåôüò ôïõ íåêñïý ôïõ ôÜöïõ ÉÉ áðïôåöñþèçêå óôåãíÜ (îçñÜ), áðáëëáãìÝíïò áðü ôéò óÜñêåò ôïõ». Áí åßíáé áêñéâÝò áõôü ôüôå óçìáßíåé üôé óôç Âåñãßíá Ý÷ïõìå ðéèáíüôáôá ìßá åðáíáôáöÞ ôïõ ßäéïõ âáóéëéÜ. êñÜôïñåò. Ìéá Üëëç áêüìá óïâáñÞ áíèñùðïëïãéêÞ äéáðßóôùóç ãéá ôá ïóôÜ ôïõ éäßïõ ôÜöïõ áðïôåëåß ôï ãåãïíüò üôé êáôÜ ôïí êáè. Áíèñùðïëïãßáò, Í.É. Îçñïôýñç, «ï óêåëåôüò áõôüò Þôáí ó÷åäüí ïëïêëçñùìÝíïò, áêüìá êáé ôá ðïëý ìéêñÜ ôåìÜ÷éá åß÷áí óõëëåãåß. Ôá ïóôÜ åß÷áí ðñïóåêôéêÜ ðëõèåß êáé åß÷áí êáèáñéóôåß ïé óôÜ÷ôåò. Ôá õðüëïéðá ôåìÜ÷éá ôùí ïóôþí ôáîéíïìÞèçêáí ìå âÜóç ôï ìÝãåèïò êáé ôï ìÞêïò êáé ôïðïèåôÞèçêáí áíáôïìéêÜ ïñèÜ óôç ëÜñíáêá. Óôï áíþôåñï óôñþìá âñÝèçêáí ôá ôåìÜ÷éá ôïõ êñáíßïõ, óôï ìÝóï óôñþìá ôá ìéêñÜ ïóôÜ ôïõ ìåôáêñáíéáêïý óêåëåôïý êáé óôï êáôþôåñï óôñþìá ôá ìáêñÜ ïóôÜ ôùí Üêñùí ôïðïèåôÞèçêáí äéáãùíßùò» (ÅëëçíéêÞ Áñ÷áéïëïãéêÞ Åöçìåñßäá, 1981). Áíôßèåôá, êáôÜ ôïí ßäéï ðÜëé, ôá ãõíáéêåßá ïóôÜ ôïõ ðñïèáëÜìïõ ôïõ ßäéïõ ôÜöïõ «Þôáí ëéãüôåñá êáé ëåñùìÝíá ìå óôÜ÷ôåò êáé äåí ìðïñïýóáí íá åðáíáäïìçèïýí ïëïêëçñùôéêÜ». Áõôü êáôÜ ôç ãíþìç ìïõ åñìçíåýåôáé üôé ôá ëåßøáíá áõôÜ ìåôáöÝñèçêáí êáé ôÜöçêáí óôç Âåñãßíá áðü äõï äéáöïñåôéêïýò ôüðïõò üðùò óõìâáßíåé ìå ôçí ðåñßðôùóç ôïõ Ì.ÁëåîÜíäñïõ êáé ôçò ãõíáßêáò ôïõ âáóßëéóóáò ÑùîÜíçò ôçò ïðïßáò ôá ïóôÜ üðùò áíáöÝñåôáé ðáñáðÜíù «åß÷áí äéáóêïñðéóèåß» êáé Þôáí åðüìåíï íá ìçí åß÷áí óõëëåãåß üëá.. Óýìöùíá ìå ôá óôïé÷åßá ðïõ ðñïêýðôïõí, üëá ôá ðñïóùðéêÜ åíèõìÞìáôá ôïõ Ì.ÁëåîÜíäñïõ êáé ôçò ÑùîÜíçò êáèþò êáé ôá üðëá ôïõ áêïëïýèçóáí åðß Áíôßãïíïõ ÃïíáôÜ, ìåôÜ ôï 274ð.×., ôç âáóéëéêÞ ïéêïãÝíåéá óôïõò ôÜöïõò ôçò Âåñãßíáò, üðïõ êáé âñÝèçêáí. Áðïôåëïýóå éåñÞ ðáñÜäïóç ãéá ôïõò ¸ëëçíåò óôçí áñ÷áéüôçôá ç ìåôáêïìéäÞ óôç ãåíÝôåéñá ãç ôùí ïóôþí ôùí âáóéëÝùí ðïõ ðÝèáéíáí óå îÝíïõò ôüðïõò êáé áðü ôçí ðáñÜäïóç áõôÞ äåí Þôáí äõíáôüí íá áðïôåëÝóïõí åîáßñåóç ôá ëåßøáíá ôïõ Ì.ÁëåîÜíäñïõ. ¼ðùò ðñïêýðôåé åðßóçò, ïé áñ÷áßïé Ìáêåäüíåò «ýóôåñá áðü äýï áíåðéôõ÷åßò ðñïóðÜèåéåò,
ËÝìå åßäùëï (ìïýìéá) ãéáôß üðùò Ý÷åé ðñïáíáöåñèåß ç Óïñüò ôïõ Ì.ÁëÝîáíäñïõ äåí åß÷å ìïõìéïðïéçèåß áëëÜ êÜçêå ðñïçãïõìÝíùò êáé åðïìÝíùò ç ìïýìéá ðïõ åßäáí äåí ìðïñïýóå íá Þôáí ðñáãìáôéêÞ. Ç Áßãõðôïò Þôáí ãíùóôÞ áðü ôçí áñ÷áéüôáôç åðï÷Þ ùò ÷þñá êáôáóêåõÞò êáôáðëçêôéêþí åéäþëùí (Äéïä. Óéêåëéþôçò). Ìéá ãíþìç ãéá ôï èÝìá áõôü ìðïñåß íá ó÷çìáôßóåé êáíåßò áðü ôï âéâëßï ôïõ Áéãõðôßïõ áñ÷áéïëüãïõ Abbas Chalaby óôï ïðïßï ðåñéëáìâÜíïíôáé êáôáðëçêôéêÜ åßäùëá Áéãõðôßùí ðñéãêßðùí êáé âáóéëÝùí. Ç áíáêÜëõøç ôï 1887 óôç Óéäþíá ôïõ ËéâÜíïõ ôçò ëåãïìÝíçò «ÓáñêïöÜãïõ ôïõ Ì.ÁëåîÜíäñïõ» öñïíþ üôé ßóùò íá ìçí åßíáé Üó÷åôç ìå ôçí ðåñéðÝôåéá ôùí ëåéøÜíùí ôïõ. Äåí âñÝèçêå âÝâáéá êáíÝíá áñ÷áßï êåßìåíï ôï ïðïßï íá áíáöÝñåôáé óôçí åðáíáôáöÞ ôïõ Ì.ÁëåîÜíäñïõ áðü ôçí Áßãõðôï óôéò ÁéãÝò (Âåñãßíá). ÁíáöÝñïíôáé åí ôïýôïéò áðü ôïõò: Áññéáíü, Ðëïýôáñ÷ï, ÓôñÜâùíá êáé Üëëïõò éóôïñéêïýò üôé áñ÷áßïé ¸ëëçíåò óõããñáöåßò Ýãñáøáí ìåôáîý ôùí Üëëùí ãéá «ôï èÜíáôï êáé ôçí ôáöÞ ôïõ Ì.ÁëåîÜíäñïõ», áëëÜ üëá áõôÜ ÷Üèçêáí üðùò êáé ôï 7ï âéâëßï ôïõ ÓôñÜâùíá, ôï ïðïßï áíáöåñüôáí óôçí Ìáêåäïíßá.
ÓÕÌÐÅÑÁÓÌÁÔÁ ÐáñÜëëçëá ìå ôéò åðéóçìÜíóåéò áõôÝò, ç ëåðôïìåñÞò ìåëÝôç ôùí áñ÷áßùí åëëçíéêþí ðçãþí üóïí áöïñÜ ôç ó÷Ýóç ôïõò ìå ôïõò ôÜöïõò, êáé ôá êôåñßóìáôá ôùí íåêñþí êáèþò êáé ôá óõìðåñÜóìáôá Áíèñùðïëüãùí êáèçãçôþí ãéá ôç äéÜðëáóç ôïõ óêåëåôïý, ôá öõóéïãíùìéêÜ ãíùñßóìáôá êáé ôçí çëéêßá ôùí ïóôþí, ìå ïäÞãçóáí óôï óõìðÝñáóìá -üóï êáé áí áõôü èåùñçèåß ôïëìçñüüôé óôïí åðßìá÷ï ôÜöï ÉÉ êáèþò êáé óôïí ôÜöï ÉÉÉ åðáíáôÜöçêáí áíôßóôïé÷á ìåôÜ ôï 274ð.×. áðü ôïí Áíôßãïíï ÃïíáôÜ, ï Ì.ÁëÝîáíäñïò ìå ôç âáóßëéóóá ÑùîÜíç, åíþ óôïí ôÜöï ÉÉÉ ï äùäåêÜ÷ñïíïò ãéïò ôïõ, ÁëÝîáíäñïò Ä'. ¸÷ù óïâáñÝò åðéöõëÜîåéò, ó÷åôéêÜ ìå ôçí ðéèáíüôçôá áíáêÜëõøçò ôïõ ôÜöïõ ôïõ Ì.ÁëåîÜíäñïõ óôçí ÁëåîÜíäñåéá ôçò Áéãýðôïõ. ÅÜí ðïôÝ óõìâåß áõôü, åßìáé âÝâáéïò üôé äåí èá âñåèïýí êôåñßóìáôá êáé ïóôÜ ðïõ íá áíÞêáí ó'áõôüí, ãéáôß üðùò ìðïñåß íá áðïäåé÷èåß, üëá áõôÜ âñÝèçêáí
óôç Âåñãßíá. Ó'áõôÞ ôçí ðáñïõóßáóç, ðïõ áðïôåëåß ìéá óýíôïìç ðåñßëçøç ôçò ìåëÝôçò ìïõ, ðñïóðÜèçóá íá åêèÝóù ìåñéêÜ ìüíï áðü ôá ðïëëÜ óïâáñÜ åðé÷åéñÞìáôá óôá ïðïßá âáóßæåôáé ôüóï ç áìöéóâÞôçóç ìïõ ãéá ôç ó÷Ýóç ôïõ âáóéëéÜ Öéëßððïõ Â' ìå ôïí ôÜöï ÉÉ, üóï êáé ç ðåðïßèçóç ìïõ üôé óôïõò âáóéëéêïýò ôÜöïõò ôçò Âåñãßíáò åßíáé èáììÝíïò ï Ì.ÁëÝîáíäñïò ìå ôçí ïéêïãÝíåéá ôïõ. Ôá ðëÞñç óôïé÷åßá ðÜíù óôá ïðïßá óôçñßæïíôáé ôá óõìðåñÜóìáôá ìïõ áíáöÝñïíôáé óôï âéâëßï ìïõ êáé èá Þôáí ìéá ðñüêëçóç ãéá ìÝíá íá ôá ðáñïõóéÜóù äçìüóéá, åëðßæïíôáò üôé Ýôóé èá áñ÷ßóåé êÜðïéïò ó÷åôéêüò äéÜëïãïò ôïí ïðïßï åðéæçôþ áñêåôÜ ÷ñüíéá ðñïêåéìÝíïõ íá áðïêáëõöèåß ìéá ìåãÜëç, üðùò ðéóôåýù, éóôïñéêÞ áëÞèåéá, ç ïðïßá åðéóêéÜæåôáé áäéêáéïëüãçôá ãéá ðïëëïýò ëüãïõò.
Copyright £ Ôñ.Ä.Ðáðáæþçò, 2002 Ôñ.Ä.Ðáðáæþçò, ÐáðáðÝôñïõ 7, 55131 Èåóóáëïíßêç, Fax: +30-310/413-419 Å-mail:
[email protected]