Nlp

ကွန်ပျူတာကို ဘာသာစကား သင်ကကားခြင်း (သို ့) Natural Language Processing (NLP) ကွန်ပျူတာကို စကားလုံးများသင်ကကားခြင်း ဝဏ္ကိုကို

NLP ဆိုတာ ဘာလဲ? Natural Language Processing (NLP) ဆိုတာ အကကမ်းအားခြင့်ပခပာရရင်ပတာ့ လူပတွ နားလည်တဲ့ ဘာသာစကား (ဥပမာ- အ&'လိပ်၊ ဗမာ ၊ မွန် ၊ ကရင် ၊ ခပင်သစ် ) ပတွကို ကွန်ပျူတာကိ ု သင်ပပးတာပဲခြစ်ပါတယ်။ ဘ ာခြစ်လို ့ Natural Language လို ့ ပြါရ သလဲ ဆိုတဲ ့ ပမးြွန်းတြုခြစ်လာပါတယ်။ ကွန်ပျူတာ ပလာကမှ ာ Language လို ့ ပခပာလိုက် ရင် အားလုံးစဉ်းစားတာက C, C++, C#, Java, VB (Visual Basic), PHP စတဲ့ Programming Language ပတွ ခြစ်လို ့ ပါ ပဲ ။ အဲဒ ါ တစ် ကမ္ာလုးံ အတိုင်းအတာနဲ ့ ပါ။ အဲဒ ီ Programming Language ပတွက ကွန်ပျူတာ က နားလည် တဲ့ ဘာသာစကား ပတွပါ ။ လူပတွ နားမလည ် ပါဘူး ။ တကယ်ပတာ့ အဲဒ ီ Programming Language ပတွ ဟာလဲ Language လို ့ သာ သုံး ထား ပပမယ့် ဘာသာစကား တစ်ြုမဟုတ်ပါဘူး ၊ ကွန်ပျူတာ ကိ ု ြိုင ်းတဲ့ အမိန် ့ (Instructions) ပတွပါပဲ။ (ဤ ပဆာင်းပါးတွင် သုံးစွဲ ထားပသာစကားလုံးများ အနက် "ဗမာ" ဆိုသည် မှ ာ သီးခြားရပ်တည်ပနပသာ လူမျို း၊ဘာသာ စကား၊ စာ စသည် တို ့ကို ရည်ညွန်း၍ "ခမန်မာ" ဆိုသည်မှာ ခမန်မာနိုင်ငံ တဝှမ်းတွင် ပနထိုင်ကကပသာ လူမျိုးများ၊ သုံးစွဲကက ပသာ စာများ၊ စကားလုံးများ (ဥပမာ- ဗမာ၊ ကရင်၊ မွန်၊ ရြိုင်၊ ရှမ်း) ကိုရည်ညွန်း၍ သုံးစွဲပါသည်။ သိသာရှင်းလင်း ပစရန် ရည်ရွယ်ြျက်မှတပါး အခြားရည်ရွယ်ြျက်မရှိပါ။)

ကွန်ပျူတာ နဲ ့ NLP ကွန်ပျူတာ အပကကာင်းနဲနဲ ပခပာြျင်ပါတယ်။ ကွန်ပျူတာ ဆိုတာ အပခြြံအား ခြင့် သိတာဆိုလို ့ သုံည နဲ ့ တစ် (0 or 1) ဒါ မှမဟုတ် အြွင် ့ နဲ ့ အပိတ ် ဒါမှမဟုတ် အလင် း နဲ ့ အပမှာ င် စတဲ ့ ဆန် ့ကျင်ဘက် နှစ်ြုကိုပ ဲ သိတဲ ့ အရာဝတ္ ု တစ်ြုပါ။ အဲဒီလို ဆန် ့ကျင်ဘက်အရာ နှစ်ြုပ ဲ သိတဲ့ အရာဝတ္ ုတစ်ြု ကို နည်းအမျိုးမျိုးနဲ ့ ြိုင်းပစလာလိုက ် ကကတာ အြုဆိုရင် လူမှ အသိင ု ်းအဝိုင်းမှာ လွန်စွာမှ အသုံးကကတဲ့ အရာဝတ္ုတစ်ြု ခြစ်ပနပပီ ဆိုရင်ခငင်းနိုင်မယ်မထင်ပါဘူး။ အစပိုင်းမှာပတာ့ ကွန်ပျူတ ာ တီထွင် သူ ပတွ က သူတို ့သုံးတဲ့ ဘာ သာစကား (အ&'လိပ် ဘာ သာစကား) နဲ ့ ပဲ အဓိကထားပပီး ထုတ်လုပ်ြဲ့ ကကပါတယ်။ ဒါပပမယ့် ကွန်ပျူတာ ဆိုတဲ့ အရာဝတ္ုက ပတာ်ပတာ် အသုံးတည့်ပတာ့ အ&'လိပ် ဘာသာစကား သုံးသူ ပတွတင် မကပဲ အခြား ဘာသာစကား သုံးသူ(ဥပမာ-ဗမာ၊ ခပင်သစ်၊ &ျပန်) ပတွက လည်းသုံးြို ့ ကကို းစား လာ ကကပါတယ်။ ကွန်ပျူတ ာ ကိသ ု ုံးစွဲသူများလာပတာ့ ကွန်ပျူတ ာ ထုတ်လုပ်သူပတွ အတွက်လည် း အကျိုးရှိ လာတာပပါ့။ ပေးက ွက်လည်း က ကီးလာတာကိုး။ ကွန်ပျူတ ာ သုံးနိုင်ပ အာင်လူပတွက အ&'လိပ်စာလိုက်သ င် ရမယ် ဆိုတာကလည်း တစ်ကမ္ာလုံး က လူပတွ (သန်း ၆၀၀၀ ပကျာ်) အတွက် ကကပတာ့မခြစ်နိုင်ဘူးပလ။

ပေးကွက်စီးပွားပရး နဲ ့ စံ နှန်းများ အဲဒီပတာ့ ကွန်ပျူတာကိ ု ဘာသာစကားအမျိုးမျိုး နဲ ့ သုံးနိုင်ပအာင် စီစဉ် ထုတ်လုပ်လာကကရတာပပါ့ ။ ဘာသာစကား အမျို းမျိုး နဲ ့ ထုတ်လုပ ် ြဲ့ ကကရာမှာ ပေ းကွက် ကိုအပခြြံ ပပီ း ထုတ်လုပ်ြဲ့ ကကတာပါပဲ။ ပေးက ွက် က ကီးကကီးမားမား ရှိတဲ့ ဘာသာစကား ပတွက ဦးစားပပးြံြဲ့ရတာပဲပပါ့။ ပေးကွက်စီးပွားပရး စံနစ်ပလ။ ပေးကွက်ကကီးပလ ဦးစားပပး အဆင့်ခမင့် ပလ။ ပေးကွက်ပသးပ လ ဦးစားပ ပး အဆင ့် နိမ့်ပလပါပဲ ။ ဒီ ကကားထဲ ပေးက ွကက ် သူြိုး ဦးစားပပးပေးကွက် (Pirate

Oriented Market) ဆိုရင် ပပီးပပီပပါ့။ ဦးစားပပးအဆင့်ကို ရှာလို ့ပတာင်ပတွ ့နိုင်မယ်မထင်ဘူး။ ဒီလိုနဲ ့ ကွန်ပျူတာလဲ လူပတွသုံးတဲ့ ဘာသာစကား အမျိုးမျို းကို နားလည်လာရရှာတာပပါ့။ ဘာသာစကားသင် ြို ့အတွ က် စကားလုံး ပတွကို စသင်ရပါတယ် ။ ကွန်ပျူတာ နဲ ့ လူ ရဲ ့ အဓိ ကဆက်သွယ် မှလမ်းပကကာင်းက အပရး နဲ ့ အြတ် ပလ၊ အပခပာနဲ ့ နားပထာင်မှ မဟု တ်ပါဘူး။ ဒီလိုနဲ ့ စကားလုးံ အမျိုးမျို းကိုလဲ နားလည်လာရပါတယ်။ သူြိုးဦးစားပပးပေးကွက် က လူပတွကလည် း သူတို ့ဘာသာစကားနဲ ့ သုံးြျင်လာပ ရာ။ ဒါပပ မယ့် ကွန်ပျူတာကို ထုတ်လု ပ် တ ဲ့ကုမ္ဏကီ ကီးပတွ၊ ပဆာ့ြ်ဝဲ ထုတ်လုပ်တဲ့ ကုမ္ဏီကကီးပတွ ကပတာ့ ပံ့ပိုးမှမပပးဘူးပပါ့။ သူတို ့ ရဲ ့ ပစ္ည်းကိုြိုးသုံးတဲ့ သူြိုးပတွကိုး။ အဲဒီပတာ့ ပဆာ့ြ်ဝဲ ြိုးသုံးတဲ့ သူပတွကို ပံ့ပိုးတဲ့ ကုမ္ဏီငယ်ပလးပတွ ပပါပပါက်လာပါပတာ့တယ်။ အဲဒီ ကုမ္ဏီငယ်ပလးပတွ က ဘာလုပ်လဲဆိုပ တာ့ နိုင်ငံတကာကုမ္ဏီကကီးပတွ က ပစ္ည်း ပတွ (အထူးသခြင့် ပဆာ့ြ်ဝဲ ပတွ) ကို ြိုးပြာက်ဝင်ပရာက်ပပီ း သူတို ့ သုံးြျင်တဲ ့ ဘာသာစကားနဲ ့ သုံး လို ့ရပအာင် လုပ်တယ် ။ ပပီးပတာ့ သူတို ့ သီးသန် ့ တီထွင်ထားတဲ့ အထူ းခပုလုပ်ြျက် လို ဟာမျိုး ကိုထည့် ပပီးဘာသာခပန်ပပးလိုက်တယ်။ ပပီးပတာ့ သူတ ို ့က ခပန်ပရာင် းစားတယ်။ ဒါပပမယ့် နိုင်ငံတကာ ကုမ္ဏီကကီးပတွ ပရာင်းတဲ့ပေးနဲ ့ယှဉ်ရင် အရမ်းကိုြျိုသာတဲ့ ပေးနဲ ့ပပါ့။ ဒါပပမယ့် အဲဒီ ကုမ္ဏီငယ်ပလးပတွ ပကျးဇူးနဲ ့ ပေ းကွက်ပသးတဲ့ ဘာသာစက ားသုံးစွဲသူ ပတာ ့ မိြင်ဘာသာစက ား န ဲ ့ ကွန်ပျူတာကို သုံးစွဲလို ့ ရသွားကကပါတယ်။ အဲဒ ီ ကုမ္ဏီငယ်ပလးပတွ ရှိတဲ ့ အကျို းပကျးဇူးပပါ့။ ဒီလုပ်ပုံလုပ်နည် း ဟာ နိုင်ငံတကာ မူပိုင် ြွင့် ဥပပဒကို ြျိုးပြာက်မှတရပ်ပါပဲ။ တြျို ့တြျို ့ ပသာနိုင်ငံပတွမှာပတာ့ နိုင်ငံတကာ မူပိုင်ြွင့် ဥပပဒ ကို အစိုးရပိုင်းကိုယ် တိုငက ် နိုင်ငံပရး ၊ စီးပွားပရ း အပခြအပ န အ ရ မသိခြင်ပယာင်ပဆာ င်ပပးထားရတာပတွက လည်းရှိပသး တာကိုး။ အဲဒီပတာ့ ကုမ္ဏီငယ်ပလးပတွလဲ လုပ်စားလို ့ရပနပသးတာပပါ့။ ဒါပပမယ့် ခပဿနာ အကကီးကကီးတစ်ြုကို လည် း တစ်ြျိန ် တည်းမှာြန်တ ီးပပးလိုက်ပသးတယ်။ အဲဒ ီ ခပဿနာကိ ု မပခပ ပာပသးြင် နိုင်ငံတကာ ကုမ္ဏီကကီးပတွ အလုပ်လုပ်ကကပုံ ကိုကကည့်ကကရပအာင်။ နိုင်ငံတကာ ကုမ္ဏီပတွက ပုံမှနအ ် ားခြင့် စံ (Standard) တစ်ြုပပါမှာမူတည်ပပီး အလုပ်လုပ်ပလ့ရှိတယ် ။ စံ (Standard) ဆိုတဲ့ ပနရာမှာ တရားဝင် သတ်မှတ်ထားတဲ့ စံ (De jure Standard) နဲ ့ တရားဝင် သတ်မှတ်မထားတဲ့ စံ (De facto Standard) ဆိုပပီး နှစ်ြုကွဲပနတာ ပတွ ့ရတယ်။ စံ (Standard) ပဲ ဘာခြစ်လို ့ နှစ်ြုကွဲပနရတာလ ဲ လို ့ပမးစရာရှိလာတယ်။ တရားဝင်သ တ်မှတ်ထားတဲ့ စ ံ (De jure Standard) ဆိုတာက နိုင်ငံတကာ ကုမ္ဏီကကီး ပတွစုပပီးအားလုံးက လိုက်နာမယ်လို ့ ဆုံးခြတ်ထားကကတာ။ တရားဝင်သတ် မှတ်မထားတဲ့ စ ံ (De facto Standard) ဆိုတာက အဲဒီလိုလုပ်မထ ားပပမယ့် အများ က လက်ြံထားတာ။ လွယ်ကူတဲ့ ဥပမာ တစ်ြုကို ကကည့်ကကရပအာင်။ ကွန်ပျူတာတစ် လုံးရဲ ့ ထိန်းြျုပ်မှစနစ် (Operating System, OS) လို ့ ဆိုလိုက်တာနဲ ့ သင့်ပြါင်းထဲမှာ အရင်ဆးုံ ပပါလာတာက Windows ပဲပလ (သင်ဟာ Linux သုံးစွဲ သူခြစ်ပနရင်လည်း၊ Windows ကိုပဲ အရင်ဆုံးစဉ်းစားြို ့များပါတယ်။) ဘာခြစ်လို ့လဲ ဆိုပတာ ့ ၉၀ ရာြိုင်နံးှ ပကျာ် ပသ ာ တစ်ကိုယ်ပရသုံ း ကွန်ပျူတ ာ (Personal Computer) ပတွမှာသုံးစွဲပနကကတာက Windows ခြစ်လို ့ပါပဲ။ အဲဒါ တရားဝင်သတ်မှတ်ထားတဲ့ စံ (De jure Standard) မဟုတ်ပါဘူး။ မိုက်ြရိုပဆာ့ြ် က အဲဒီလို (တကိုယ်ပရသုံး ကွန်ပျူတာ ပတွရဲ ့ ထိန်းြျုပ်မှစနစ် ဟာ Windows ခြစ်ရမယ်) မခပဋာန်းထား သလို ၊ ခပဋာန်းြွင် ့ လဲမရှိပါဘူး ။ ဒါပပမယ့် အများစုလက်ြံထားတာက တကိုယ်ပရသုံးကွန်ပျူ တာ ဆိုရင် ထိန်းြျုပ်မှစနစ် က Windows ပဲ။ အဲဒီလို လက်ြံထားတာကို တရားမဝင်သတ်မှတ်ထားတဲ့ စံ (သို ့) လက်ပတွ ွ ့သုံးစွဲပနပသာ စံ လို ့ပြါကကပါတယ်။

တရားမဝင်ပခြရှင်းနည်း နဲ ့ ခပဿနာများ စံ အပကကာင်းအနည်းငယ် သပဘာပပါက်ပလာက် ပပီ လို ့ထင်ပါတယ်။ နက်နက်နဲနဲ စိတ်ဝင်စားရင်ပတာ့ ရှာပြွပလ့လာကကပ ါ။ အြုပတာ ့ တရားမဝ င် ခပဿနာပခြရှင်းပပးတဲ ့ ကုမ္ဏီပလးပတွ က ဘယ်လိုခပဿနာအ ကကီးကကီးကို ြန်တီးလိုက် သလဲဆိုတာ ကကည်က့ ကရပအာင်။ ခပည်တွင်း ကုမ္ဏီပလးပတွ က နိုင်ငံတကာ ကုမ္ဏီကကီးပတွရဲ ့ ပဆာ့ြ်ဝဲ ပတွကို ြိုးပြာက် ဝင်ပရာက်ပပီး သူတို ့လိုြျင်တ့ဲ ဘာသာစကားနဲ ့ စကားလုံးပတွကို သူတို ့တီထွင်ထားတဲ့ အထူးခပုလုပ်ြျက် လိုဟာမျိုး ပတွထဲ့ ပပီးခပုခပင်လိုက်တဲ့ အပကကာင်းကို မှတ်မိကကမှာပါ။ ပခြရှင်းနည် း ကိုယ်တိုင ် က နိုင်ငံတကာ ဥပပဒ ကိုြျိုးပြာက်ထားပတာ့

စံ ဆိုတာမရှိပတာ့ပါဘူး။ အဲဒီပ တာ့ ကိုယ့် ကုမ္ဏ ီ က ဝယ်ရင် ကိုယ့်အထူးခပုလုပ်ြျက် မရှိရင် သုံးလို ့ မရပတာ့ ဘူးပပါ့။ ဥပမာ ကုမ္ဏီ "က" က ဝယ်ရင် အဲဒ ီ ကုမ္ဏီ ရဲ ့ အထူးခပုလုပ်ြျက်လိုပါတယ်။ အဲဒီပ တာ့ ပစ္ည်းတစ်ြုကိ ု ကုမ္ဏီ "က" က ပနဝယ်၊ ပနာက် ပစ္ည်းတစ်ြုကို ကုမ္ဏီ "ြ" က ပန ဝယ်ရင် ပပါင်းသုံးလို ့ မရပတာ့ဘူးပပါ့။ ဘာခြစ်သလဲ ကုမ္ဏီ "က" က ပနပဲ ဝယ်မှာပပါ့ ။ ပခပာပတာ့ လွယ်ပါတယ် ။ ဒါပပမယ် ့ ကုမ္ဏီ "က" က ပျက်သွားရင် ဒါမှမဟုတ် ကုမ္ဏ ီ "ြ" ကထုတ် တ ့ဲ ပစ္ည်း အသစ်မျိုး မထုတ်ပ သးရင် ဘယ်လိုလုပ်ကကမတုန်း ? အြုပြတ် က ကုမ္ဏီတစ်ြု ထဲ ကိုပဲမှီြို ပပီးပနရပတာ့မယ့် ပြတ်မဟုတ်ပတာ့ဘူးပလ။ ကဲ အြုပလာက် ဆိုရင် ပယဘူယ အပခြအပန ပတွကို သပဘာပပါက်ပလာက်ပရာပပါ့။ ခမန်မာနိုင်ငံ မှာ ခြစ်ပနတဲ့ အပခြ ြအပန ပတွဘက်ကို လှည့်ကကရပအာင်။

ခမန်မာနိုင်ငံ နဲ ့ ကွန်ပျူတာသမိုင်း ကွန်ပျူတာ ပတွ ခမန်မာနိုင်ငံ ကိုပရာက်လာတာ ၁၉၇၀ ခပည့်လွန်နှစ် ပတွကပါ။ တက္သိုလမ ် ျား ကွန်ပျူတာဌာန (ယြု ရန် ကုန်ကွန်ပျူတာတက္သိုလ်) ကိုပါ။ ကုလသမ&္ြွံပြိုးမှအစီအစဉ် ရဲ ့ ဘတ်&ျတ် နဲ ့ ယူနက် စကို က တက္ သိုလ်များ ကွန်ပျူ တာဌာန ကိုတည်ပဆာက် ြဲ့တာပါ။ ပထမဆုးံ ဝယ်ြဲ့တ့ဲ ကွန်ပျူတာက ICL 1902 S ဆိုတဲ့ ကွန်ပျူတာ ခြစ်ပါတယ်။ အဲဒီ ပြတ်အြါ ကပတာ့ ကမ္ာပပါမှာ အပကာင်းဆုံးဆိ ု တဲ ့ ကွန်ပျူတာပပါ့ ။ အဲဒ ီ ပနာက် မှ ာ PDP 11/70 နဲ ့ ပနာက်ပိုင် း မှ ာ တကိုယ်ပရ သုံးကွန်ပျူတာပတွတပ်ဆင် ြဲ့ ပါ တယ်။

ကွန်ပျူတာကို ဗမာစာ စတင်သင်ကကားခြင်း ခမန်မာနိုင်ငံ က ပညာရှင ်ပတွကလည်း ကွန်ပျူတာ စ တပ်ဆင်ကတည် း က ဗမာလိ ု သုံး နိုင်ပအာင်နည်းအမျိုးမျိုးနဲ ့ ကကို းစားြဲ့ကကတာပါ။ အဲဒီပတာ့ ကွန်ပျူတာကို ဗမာလို သင်ကကရပတာ့တာပပါ့။ ကွန်ပျူတာ ကိ ု ဘာသာစကား တစ်ြ ု သင်ကက ားရာမှာ အဓိက ခပဿနာ က ပတာ့ ဘာသာစကား တတ်ကျမ်းသူ (သို ့) ဘာသာပဗဒ ပညာရှင ် နဲ ့ ကွန်ပျူတာကျမ်းကျင်သ ူ (သို ့) ကွန်ပျူတာ ပညာရှင် ပူးပပါင်းြို ့ လိုအပ်ခြင်းပါပဲ။ အြု ပနာက်ပိုင်းမှာပတာ့ နိုင်ငံတကာမှ ာ ကွန်ပျူတာဆိုင် ရာ ဘာသာပဗဒ ပညာရှင ် (Computational Linguistics) ပတွ ပပါပပါက်လာပါပပီ။ သူတို ့ ကပတာ့ ကွန်ပျူတာကို ဘာသာစကား သင်ကကားရာမှာ ကျမ်းကျင်သူ ပညာရှင်များခြစ် ကက ပပီး ဘာသာပဗဒ မှာပရာ ကွန်ပျူတာ ပိုင ်းဆိုင်ရာမှာပါ ကျမ်းကျင်သ ူ များခြစ် ကကပါတယ်။ ခမန်မာနိုင်ငံမှာ ပတာ့ အဲဒီလိ ု ဘာသာရပ်မျိုး သင်ကကားပပးပနတယ် လို ့ အြုအထိမကကားမိ ပသးပါဘူး။ အဲဒီပတာ့ ကွန်ပျူတာကို ဗမာစ ာ သင် ကကားရာမှာ အဓ ိကအားခြင့်ပတာ့ ကွန်ပျူတာပ ညာရှင် ပတွကပဲဦးပဆာင်ြဲ့ပါ တယ်။ ဗမာစ ာ ဘာ သာပဗဒ ပညာရှင်မျ ားကလည်း ကွန်ပျူတာဆို တာ သူတို ့နဲ ့ မဆိုင်သလိ ု ပနြဲ့ /ပနပနဆဲ ပုံပါပဲ။ အဲဒီပတာ့ ကွန်ပျူတာကိ ု ဗမာစ ာ ဘာ သာပဗဒ အားခြင် ့ မကျမ်းကျင်သူပတွ က သင ်ကကားပပးလိုက်ကကပါတယ်။ တနည် းအားခြင့်ပခပာရရင်ပတာ့ မသိသ ူ က မတတ်သ ူ ကိ ု သင်ပပးလိုက်တာပပါ့ ။ ဘယ်လိုခြစ်သွားမယ်ဆိုတာ စဉ်း စားကကည့်ယုံနဲ ့ ရပါတယ်။ ဒါပပမယ့် ခပဿနာက လူတစ်ပယာက် က သူ ့ရဲ ့ မိြင်ဘာသာစကား (Mother Tongue) ကို သိပ်ကိုကျမ်းကျင်ပနပပီ လို ့ ထင်ပနခြင်းပါပဲ။ အဲဒ ါ ဗမာပတွ မှ မဟုတ်ပါဘူး ။ လူမျိုးတိုင်းလိုလ ို ပါဘဲ ။ အ&'လိပ်ပတွ အပမရ ိကန်ပတွ ကလည်း အ&' အ&'လိပ်စာ ကို သူတို ့ သိပ်ကျမ်းကျင်တယ် လို ့ ယူဆကကတယ်။ ခပင်သစ်ပတွ က လည်း သူတို ့ကိုသူတို ့ ခပင်သစ်လုသ ိ ိပ်ကျမ်းလှပ ပီ လို ့ ပအာက်ပမ ့ ကကတာပါပဲ။ ဒါပပမယ် ့ မိြင်ဘာ သာစကား ဆိုတိုင ်း မကျမ် းကျင်ကကပါဘူး။ အဲဒီလိ ု ကျမ်းကျင်ပနပပီ ဆိုရင် ဘာခြစ်လို ့ အ&'လန် တို ့ အပမရိကား တို ့ မှ ာ ဘာလို ့ အ&'လိပ် စာဌာန ရှိပနအုံးမှာလည်း? အဲဒီလိုပဲ ခမန်မာနိင ု ်ငံ မှ ာလည်း ခမန်မာစာ ပကာ်မရှင်ဆိုတာ ရှိတာပဲပလ။ အဲဒီလိန ု ဲ ့ ကွန်ပျူတာ ကို ဗမာစာ ဘာသာပဗဒ မကျမ်းကျင်သူ ဗမာစာ ကိ ု မိြင်ဘာသာစကား အခြစ် သုံးစွဲပနသူ ခပည်

တွငး် ခပည်ပ ကွန်ပျူတာ ပညာရှင်များ က စတင်သင် ကကားပပးလိုက်ကကပါပရာ။ စဉ်း စားကကည့်လိုက်ပါ။ က ကကီး၊ ြ ပြွ း မသင်ဘဲ နဲ ့ ဝတ္ ုစာအုပ် ြတ်ြိုင်းလိုက ် သလိုပါဘဲ ။ ြတ်လို ့ပတာ့ ရ သွ ားပါတယ်။ ဒါပပမယ့် ဗျည် း ဘယ်နှလုံ း ရှိတယ်၊ သရ ဆိုတာက ဘာ၊ ဘယ်လိ ု အသံထ ွက်ရတယ် ဆိုတာပတွ မသိ ဘူး ။ သင် ထားတဲ့ ဝတ္ ုတစ်အပ ု ်ကိုပတာ့ ပကာင်းပကာင် းြတ်နိုင်ကကတာပပါ့။ ဒီပနရာမှာ ကိုယ်တိုင်ပတွ ့ကကုံရတာပလး တစ်ြုကိုပ ြာ်ခပြျင်ပါတယ်။ နိုင်ငံရပ်ခြားတစ်ပနရာမှာပါ။ ကွန်ပျူတာဆိုင်ရာ ဘာသာပဗဒ ပညာရှင် အစည်းအပဝး တစ်ြု ကို နိုင်ငံခြားသား ဆရာရဲ ့ ပကျးဇူးနဲ ့ တက်ပရာက်ြွင့်ရတုံးကပပါ့။ ကိုယ်ကိုယ် တိုင် က ဗမာလူမ ျိုး၊ ဗမာစာကိ ု မိြင်ဘ ာသာစကား အခြစ်သုံးစွဲသူ ဆိုပတာ့ သိ ပ်တတ်လှပပီ ထင်ြ ဲ့တာပပါ့ (အဲဒီ အစည် းအပဝး မပပီးြင ် အထိ )။ နိုင်ငံခြာ းသားပတွ ကကားထဲမှာပ တာ့ ကိုယ့်ပလာက ် ဗမာစာတတ်သူရှိမှာ မဟုတ် ဘူးဆိုပပီး ပသွ ွးနားထင်ပရာက်ပနတာပပါ့။ အဲဒီလိုနဲ ့ ဗမာစ ာ အပကက ာင်းပဆွးပနွးကကပတာ့ ကိုယ်ကဆရာကကီးဝင်လုပ်ပရာ။ အဲဒီမ ှာတင် အကကီးအကျယ် ခပဿနာတက်ပတာ့တာပပါ့ ။ သူတို ့ပမးတဲ့ ဘာသာရပ်ဆိုင်ရာပမးြွန်း ပတွ တစ်ြုမ ှ မပခြနိုင်ဘူး ။ သူတို ့က နှိပ်ကွပ်တာမဟုတ်ပါဘူး။ ပမးပနကကအတိုင်း ပမးတာပါပဲ။ နိုင်ငံခြားသားဆရာ (သူက ဗမာလို ကျမ်းကျမ်းကျင်ကျင် မပခပ ပာတတ်၊ မပရးတတ ် ပါဘူး ။ ဒါပပ မယ့် ဗမာစာကိုပတာ ့ စနစ်တကျတတ်ပါတယ်။ ) နဲ ့ တခြာ း နိုင်ငံခြား သား ဗမာစ ာ ပညာရှင်တစ်ပယာက်တို ့က ဝင ်ပခြပပးသွားကကတယ်။ အဲဒီမှာတင ် သပဘာပပါက်လိုက်တာ က သူ ့ပနရာနဲ ့ သ ူ ကျမ်းကျင် သူဆိုတာရှိတယ် ဆိုတာပါပဲ။ အဲဒီ အပတွ ့ အကကုံလိုပါပဲ ကွန်ပျူတာက ဝတ္ ုကိုပတာ့ြတ်တတ်သွားပါတယ်။ ဒါပပမယ့် သရ ဆိုတာကဘာ၊ ဘယ်လုိ အသံထွက်ရတယ်၊ ဘယ်နှလုံးရှိတယ် ဆိတ ု ာပတွ၊ ဗျည် း ဆိုတာကဘာ ၊ ဘယ်လိ ု အသံထ ွက်ရတယ်၊ ဘယ်နှလုံးရှိတယ ် ဆိုတာပတွ မသိဘူးပပါ့။ အဲဒါ အြုအြျိန်အထိ (ယူနီကုဒ် ၅.၁၊ Unicode 5.1 ကို တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် အသုံးမခပုမီ အြျိန် အထိ) ပါပဲ။ လွန်ြဲ့တဲ့ အနှစ ် ၃၀ ပကျာ်ပလာက် ကတည်းက ကွန်ပျူတာကိ ု ဗမာစာ စသင်ြဲ့ ကကတာပါ။ ပညာရှင်ပတွအ ားခြင့် မျို းဆက် ၃-၄ ြုပလာက်ရှိြဲ့ ပါပပီ။ ဒါပပမယ့် ကွန်ပျူတာ က ဗမာစာ ကို မတတ်ပသးဘူး လဲ မဟုတ် တတ်ပပီဆိုလား ဆိုပတာ့ လဲ မဟုတ်နဲ ့ ပဇာ်ကန် ့လန် ့ (ဆရာဦးသာလှင်၊ အပငိမ်းစား ကထိက ရန်ကုန်စက်မှတက္သိလ ု ် ၏ စကားလုံး) ခြစ်ပနပါတယ် ။ "ပဇာ်ကန် ့လန် ့" ဆိုတာက ပဇာ်&ျီလို လဲ ပခမရှး၊ မိုးမပျံ နိုင်၊ ပုံမှန်လူလို လမ်းပလျာက်ရပအာင် လဲ ပခြပထာက်နဲ ့ ပခမကကီးနဲ ့ က မထိ။ ဘယ်လိုကန် ့လန် ့ တိုက်ပနမလဲ စဉ်းစားကကည့်ရင် သိနိုင်ပါတယ်။ ကွန်ပျူတာက ဗမာစာ ပတာင်အဲဒီလိုခြစ်ပနရင် ကျန်တဲ့ လူမျိုးစုသုံးဘာသာစကားပတွ (မွန်၊ ကရင်၊ ရှမ်း စသည်)အတွက်ဆိုရင် အပဝးကကီးပပါ့။

ကွန်ပျူတာကို ဗမာစာ ဘယ်လိုသင်ြဲ့ ကကသလဲ? အ&'လိပ်ပတွ ခမန်မာနိုင်ငံ ကို လာပပီးအုပ် စိုးတုန်းက ဗမာပတွ သူတ ို ့ကို ဘယ်လိ ု ဗမာစာသင်ပ ပးြဲ့ကကသလဲ? အဲဒီပြတ် ကို မမှီ လို ့ပသပသြျာြျာ ပတာ့မ ပခပာနိုင်ပါဘူး။ ဒါပပမယ့် ရီစရာပလးပတွ ပတာ့ ကကားြူးပါတယ်။ "ကျန်ပတာ့် ကို ပရြျမ်းြျ မ်း တစ်ြွက်ပပးပါ"။ ဒီစကားပလးတစ်ြွန်းဟာ အရမ်းကို အဓိပ္ာယ်ခပည့်ဝပါပပတယ် ။ ဆိုလတ ို ဲ့ အဓိပ္ာယ်ကို ပခပာသူ အ&' အ&'လိပ်ကကီး ပရာ နားပထာင်သူ ဗမာများပါ နားလည်ကကပါတယ်။ ဒါပပမယ့် မှန်သလား လို ့ ပမးရင် မမှန်ပါဘူး။ အဲဒီလိုပဲ ကွ န်ပျူတာကို ဗမာစာ သင်ပပးြဲ့ကကတာပါ။ ဗမာစာလုံးပတွမှာ ဆင်ဆင်တူပနတဲ့ စကားလုံးပတွ အများကကီးပါ။ ဥပမာပပးရရင် &ဏန်း ြုနှစ် (၇) နဲ ့ ရပကာက် (ရ)၊ &ဏန်းသုံည (၀) နဲ ့ ဝလုံး (ဝ)၊ စတာပတွ၊ ပပီးပတာ့ စလုံးယပင့် စ + ျ ဆိုရင်လဲ ဇခမင်ဆွဲ (ေ) နဲ ့တူပနတယ်။ စသည်ခြင့် ပပါ့။ အများကကီ း ပဲ အဲဒါကိ ု သုပတသန စာတမ်းဆိုပပီ း ပတာင်လုပ်စားတဲ့လူရှိပသးတယ်။ (စာပရးသူသာ ခြစ်ပါသည်။) ပပီ းပတာ့ နိုင်ငံခြားသွားပပီး လူတတ် ကကီး လုပ်က ာ စာတမ်းြတ်လိုက်ပသးတယ်။ အမှန်ပတာ့ ဗမာစကား ပခပာတတ်သူပပါင်း သန်း ၅၀ ပကျာ် သိပပီးသားကိစ္ပါ ။ ဒါပပမယ ့် စနစ်တက ျ ခ ပုစုထားတာ မရှိပသ း ပတာ ့ လုပ်စားလ ို ့ ရသွ ားတာပပါ့။ ပသာမတ်အဲဒီဆင် က ပခပာဘူးတယ် သုပတသန ဆိုတာ လုပ်တာအားလုံး (ပအာင်ခမင်သည် ခြစ်ပစ၊ မပအာင်ခမင်သည် ခြစ် ပစ) ကိုမှတ်တမ်းတင်ထားခြင်းပဲ တဲ့။ သန်း ၅၀ ပကျာ် လူထုသိပပီး သားဆိုပပမယ့် စနစ်တကျ မှတ်တမ်းတင် ထားတာမရှိပ

ိပသးရင်လုပ်လို ့ ရပါတယ်။ ထားပါပတာ့ ကွန်ပျူတာကို ဗမာစာ သင်ပပးတဲ ့ ပနရာမ ှာ အဲဒါပတွကိုြွဲပပီးသင်ပ ပးမထားြဲ့ဘူး။ ဝလုးံ နဲ ့ သုံ ည ကို အတူတူ လို ့ပခပာြဲ့ကကတယ်။ ဇခမင်ဆွ ဲ ဆိုရင်လ ဲ စလုံ း နဲ ့ ယပင် ့ ပပါင်းတာဆိုပပီ း သင်ပပးထားြဲ့ကကတယ်။ ကကည့်ရင်ပတာ့ အတူတူ ပဲကိုး ။ ဒါပပမယ့် အ&'လိပ် ကကီးကို ဗမာစကား သင်တုံးကလိုပပါ့ ။ ြျမ်းတာနဲ ့ ပအးတာ အတူတူပ ဲ ဆိုပပီ း သူလည် းတတ်လွယ်ပါပစ ကိုယ်လည်းနားလည်သားပဲ ဆိုပပီး အလွယ်သင်ြဲ့ကကတာပပါ့။ တြျို ့ပနရာပတွကကခပန်ပတာ့ အရမ်းကိ ု ြျဲ ့ကားခပန်ပရာ။ ရရစ် တစ်မျိုးတည်းကိ ု ပဲ (၇) မျိုး၊ (၈) မျိုး ပလာက်ြွဲပပီးသင် ြဲ့ကကတယ်။ ပုံစံမတူလို ့ တဲ့ ။ ကကကီး တို ့ တဝမ်းပူ တို ့ လိုမျို း ကကီးတဲ့စကားလုံး (ြပြွး တို ့ င တို ့ နဲ ့စာရင်ကကီးတယ်ပလ၊ တနည်းအားခြင့်ပခပာရရင် ပဘးပိုကားတယ်ပပါ့ ) နဲ ့ တွဲတဲ ့ ရရစ် ၊ ြပြွ း တို ့ င တို ့ လိုမျို း ငယ်တဲ ့ စကားလုံး (ပဘးသိပ် မကားတဲ့ စကားလုံး) နဲ ့ တွဲတဲ့ ရရစ် ဆိုပပီး (၇) မျိုး၊ (၈) မျိုးပလာက် ကိုြွဲပပီ း သင်လိုက်ခပန်တယ် ။ နမူနာ များကို ပအာက် ပုံတွင်ကကည့်ပါ။ အားလုံးဟာ ရရစ် ပတွကကီး ပါပဲ။

သင်တဲ့လူက ဘာသာပဗဒ ပညာရှင် မဟုတ်ဘူးပလ။ သူလည်း တတ်သ၍ မှတ်သ၍ ကွန်ပျူတာနားလည်လွယ်ပအာင် ခ မန်ခမန်တတ်ပစြျင်တဲ့ ပစတနာ နဲ ့ သင်ရှာတာပါပဲ။ အဲဒီလိန ု ဲ ့ သင်တဲ ့ ကွန်ပျူတာ ပညာရှင်လဲ ပမာ၊ ကွန်ပျူတာလဲ ပမာ ပတာ့ ကွန်ပျူတာကိ ု ပတာ်ပပီ မင်းဒီပလာက် တတ် ရင် အထိုက်အပလျာက်ပတာ့ လုပ်စားလို ့ရပါပပီ ဆိုပပီးရပ်လိုက်ကကခပန်တာပပါ့။ "ကျန်ပတာ့် ကို ပရြျမ်းြျမ်း တစ်ြွက် ပပးပ ါ" နဲ ့ ရပ်သွားတာပပါ့။ ပြတ်ပတွသာ ပခပာင်းသွားတယ်၊ သင်တဲ့ ကွန်ပျူတာ ပညာရှင် နဲ ့ ကွန်ပျူတာ အမျိုးအစားသာ ပခပ ပာင်းသွားတယ် ဒီပနရာမှာ ပဲ ရပ်ရပ်သွားကကတာပါပဲ။ (ယူနီကုဒ် ၅.၁ ပပါလာတဲ့ အြျိန် အထိပပါ့။)

ကွန်ပျူတာကို ဘယ်သူပတွ ဗမာစာ သင်ပနကကသလဲ? ဘယ်ပလာက်တတ်ပနပပီလဲ? အဲဒီလိန ု ဲ ့ ဗမာပတွ ကွန်ပျူတာကိ ု ဗမာစာ သင်ပပးြဲ့ကကတာ အနှစ် ၃၀ ပကျာ်သွားပါပပီ။ ကွန်ပျူတာနည်းပညာပတွလဲ အမျ ားကကီးပခပာင်းလဲ ြဲ့သလို ၊ ကွန်ပျူတာ ဆိုင်ရ ာ ဘာသာပဗဒ ပညာ ဆိုတ့ဲ ပညာရပ်ပတွလ ဲ ပပါပပါက်လာြဲ ့ ပါပပီ ။ နိုင်ငံခြ ားသားပညာရှင်များ လဲ လုပ်စရာကုန်သပလာက်ရှိလို ့ ဗမာစာကိုစိတ်ဝင်စားလာကကပါပပီ။ နိုင်ငံခြားမှာ ပညာရှင် ပတွနဲ ့ ပတ် သတ်တဲ့ အပကက ာင်း သိသပ လာက် ပြာက်သည်ြျလိုပါတယ် ။ ခမန်မာနိုင်ငံ က ပညာရှင ် အပကက ာင်း က ပတာ ့ စာြတ် သူပိုသိမှာပါ။ (နိုင်ငံခြား က ပညာရှင် ပတွ အ ပကကာင်းလည်း သိ လွန်းလို ့ ပတာ့ မဟုတ်ပါဘူး။ သိတာ ပလးကို ကကားြျင်တဲ့ ဝါသနာ ပါပနလို ့ပါ။) နိုင်ငံခြားမှာ က ပညာရှင်ဆိုတာ တစ်ြုြု ကိုလုပ်ပနရပါတယ်။ ပညာရှင်ဆိုတာက အထူးခပုဘာသာရပ်တစ်ြုပဲ ကျမ်းကျ င်ကကတာပါ။ အဲဒီပတာ့ ကွန်ပျူတာကိ ု စကားလုံး ပတွသင်ပပးတဲ့ ပညာရှင်ပတွက သင်စရာစကားလု ံးကိုလိုက်ရှာပါတယ်။ အ&'လိပ်လို ပတာ့ Script Encoding ပပါ့။ ကွန်ပျူတာကို စကားလုံးသင်တဲ့ ပညာရှင်ကလည် း သင်စရာအလုပ်မရှိရင် သူ ့ အတွက် သုပတသနဆိုင်ရာ ရံပုံပငွမရ နိုင်ဘူးပလ။ ရံပုံပငွ မရှိလို ့ စာတမ်းပတွ မခပုစုနိုင်ရင် အလုပ်ခပုတ်မှာကိုး။ နိုင်ငံခြား မှာပညာရှင်ပတွကို အလုပ်ြန် ့ရင် ပပီးြဲ့တ့ဲ ၂-၃ နှစ်ပလာက် က ခပုစုထားတဲ့ စာတမ် း အပရအတွက်ကို ကကည့်ပါတယ်။ အလုပ်ရပပီးလဲ ၂-၃ နှစ်ပလာက် ဆက်တိုက် စာတမ်း မခပုစုနိုင်ရင် တာ့တာပါပဲ။ သင်စရာစကားလုံးဘာကျန်ပသးလဲ ကကည့်ကကရပအာင်။ ရိုမင်စကားလုံးပတွ လဲ သင်ပပီးသွားပပီ။ CJK လို ့ အတိုပကာက် ပြါတဲ့ တရုတ် (China)၊ &ျပန် (Japan)၊ ကိုရီးယား (Korea) ပတွလဲ သင်တာပပီးလုပပီ။ အိနန္ိယ မှာသုံးတဲ့ စကားလုံးပတွ ကိုသင်တာလဲ ပပီးသပလာက်ရှိပပီ ။ လာအို ၊ ကပမ္ ာဒီးယား၊ ထိုင် း စတဲ ့ အပရှ ့ပတာင်အာရှ မှာရှ ိတဲ့ စကားလုံး ပတွလ ဲ ပပီ းသပလာက်ရှိ ပနပပီ ဆိုပတာ့ ကမ္ာပပါမှာ (အထူးသခြင့် အာရှ ) ရုံးသုံးဘာသာစကား အပနနဲ ့ ကွန်ပျူတာကို စနစ်တကျ

သင်ြို ့ ကျန်တာဆိုလို ့ ဗမာစာ ပလာက်ပဲ ကျန်ပတာ့တယ်။ အဲဒီပတာ့ ပညာရှင်ပတွလည်း ဗမာစာကို စိတ်ဝင်စားလာတယ်။ ဗမာစာ သုံးတဲ့ ပေးကွကက ် ကကီးလာလို ့ ပတာ့ မဟုတ်ပါဘူး။ ခမန်မာနိင ု ်ငံမှာ ဘယ်လိုပေးကွက် ပုံစံလဲ ဆိုတာ အစပိုင်းတုန် းက ပြာ်ခပထားတဲ့ ပေးကွက်ပုံစံပတွကိုနှင်းယှဉ်ကကည့်ရင် စာြတ်သူပိုသိမှာပါ။ အဲဒီမှာ ဗမာစာကိုစိတ်ဝ င်စား လာတဲ ့ နိုင်ငံခြား သား ပတွကပတာ ့ ကိုပရွငပ ု လို ့ ဗမာပတွ တစ်ြျိ န်က ပြါြဲ ့ကကတဲ့ (အြုပတာ့ ပတာ်ပ တာ်ကို အရပ်ရှည ်ကုန်ကကပပီ။) &ျပန်ပတွပါပဲ။ သူတို ့ ထက် နဲနဲပစာတဲ ့ အြျိန်မှ ာ ကိုပရွ အ&'လိပ ် များက စပပီးစိတ်ဝင်စား လာကကပါတယ်။ ဒီပနရာမှ ာ သတိ ထားမိတာ တစ်ြုကိ ု ပခပာြျင်တယ် ။ တစ်ြျိန် က ကိုလိုနီလုပ်ြဲ ့ ကကတဲ့ နိုင်ငံကလူပတွက ကိုလိုန ီ အလုပ်ြ ံ ြ ဲ့ရတဲ့ နိုင်င ံ က စ ာ နဲ ့ ဘာသာစကားကိ ု စိတ်ဝင်စား တာပါပဲ။ ခပင်သစ်ပတွဆိုရင ် လာအိုစာ၊ ဗီယက်နမ်စာ၊ အ&'လိပ်ပတွဆိုရင် ဗမာစာ ကိုစိတ်ဝင်စ ားကကတယ်။ ကိုပရွ&ျပန် ပတွ ဗမာစာ ကိုစိတ်ဝင်စားတာ လဲ ဒီအြျက်ပါနိုင်ပါတယ်။ &ျပန်ပတွ နဲ ့ အ&'လိပ်ပတွ ကလုပ်လာပတာ့ ကိုပရွ အပမရိကန် က စိတ်ဝင်စားလာပါတယ်။ သူက ပိုက်ဆံ ကလည်း ြျမ် းသာ၊ အာဏာပါဝါ (လုပ်ပိုင်ြွင့်) ကလည်းပိုရှိတယ်ပလ။ အဲဒီပတာ့ သူကရံပုံပငွပတွ အများကကီး (ပဒါလာသန်းြျီ၍) သုံးပပီ းဝင်ပမွပတာ့တာပပါ့။ သူ ့နိုင်ငံကပညာရှင် ပတွလ ဲ သုပတသန ရံပုံပငွ ပတာင် း စရာတခြားဟာ သိပ်မရှိပတာ့တာလဲ ပါမှ ာပပါ့။ ဒါပပမယ် ့ အပမရိကန်ကကီး ဒီပနရာမှ ာ ရံပုံပငွပတွ သုံး တာ ဗမာပတွ အတွက်ပတာ့ ပကာင်းပါတယ်။ ဆိုးကျိုးမရှိဘူး လို ့ထင်တာပါပဲ။ ဒါပပမယ့် တဘက်ကလည်း နိုင်ငံပရး ကရှိပသးပတာ့ သူက ကိုယ်တိုင်မလာပါဘူး။ ဗမာစာ ကို စိတ်ဝင်စားတဲ့ အိုင်းရစ် (အ&'လန် မ ှ လူမျိုးစု ၊ ပနာက်ပိုင် း တွင ် အ&'လိပ ် ဟုပ ဲ သု ံးပါမည်။) တစ်ပယာက်ကိုလွတ် လိ ုကတ ် ာပပါ့။ ပပီးပတာ့ ကမ္ာလုံးဆိုင်ရာ ကွန်ပျူတာ ကိ ု စကားလုံးများသင်ကကားပရး အြွဲ ့ (Unicode Consortium) မှာ ဗမာစကားလုံးပတွကိ ု ထဲ့ြိုင်းလိုက်ပါတယ်။ အဲဒ ီ ကမ္ာလုံးဆိုင်ရာ ကွန်ပျူတာ ကိ ု စကားလုံးများသင်ကကားပရး အြွဲ ့ (Unicode Consortium) ဆိုတာကကီး ကလည်း အပမရိကန်နိုင်ငံ မှာပဲ ရုံးထိုင် တာကိုး။ အဲဒီလိန ု ဲ ့ ကွန်ပျူတာ ဆိုတဲ ့ အရာဝတ္ ု ြင်ဗျာမ ှာလည်း ဗမာစက ားလုံးတင် မကပဲ မွန် ၊ ရှမ်း ၊ ကရင ် (ပိုး၊ စပကာ စသည်)၊ စတဲ့ ဗမာစကားလုံး နဲ ့ နှီးနွယ်တဲ့ တခြား လူမျိုးစုပတွ ရဲ ့စကားလုံးပတွပါ တတ်သွားပါပလရဲ ့။ တနည်းအားခြင့်ပခ ပာ ရရင် ဗမာစာ မှ ာ ဗျည်းဘယ်နှလုံ း ရှိတယ် ၊ သရ ဘယ်နှလုံးရှိတယ် ၊ ကရင်စာ မှ ာ လည် း ထိုနည်းလည်းပကာင်း ဗျည် းဘယ်နှလုံး ရှိတယ်၊ သရ ဘယ်နှလုံးရှိတယ်၊ စသည့်ခြင် ့ စနစ်တကျတတ်သွားတာပပါ့။ ဒီပနရာမှာ Myanmar Unicode and NLP Research Center လို ့ ပြါတဲ့ အြွဲ ့အစည်း အပကကာင်းလည်းထည့်ပခပာရမှာပါ။ အဲဒီ သုပတသ န အြွဲ ့အစည်းရဲ ့သမိုင်းပကကာင်းကို ပတာ ့ www.myanmarnlp.net.mm မှာသွားကကည့်လို ့ရပါတယ်။ ဒီအြွဲ ့အစည်းရဲ ့ ပကျ းဇူးကလည်းမနဲပါဘူး။ အပမရိကန် ကကီး လွတ်လိုက်တဲ ့ အ&'လိပ်တစ်ပယာက ် (သူမည်သည့် နိုင် ငံသားမှန်း စာပရး သူ ပသပသြျာြ ျာ မသိပါ။ ) ပရာက်လာတဲ့ အြျိန်မှ ာ ဒီအြွဲ ့အစည်း က ခမန်မာနိုင်င ံ အတွင်းမ ှာရှိတဲ့ ဘာသာစကားကျမ်းကျင်တဲ့ အြွဲ ့အစည်းပတွ (ဥပမာ- ခမန်မာစာပကာ်မရှင်)၊ ကွန်ပျူတာ ပညာရှင်ပတွကိုစုစည်းပပီး အစည် းအပဝးလုပ်လို ့ရပအာင် စီစဉ်ပပးပါတယ် ။ ဒီလိုစုစည်း တာဟာ ခမန်မာနိုင်င ံ ကွန်ပျူတာ ကိ ု ခမန်မာစကားလုံး (ဗမာ၊ မွန် ၊ ကရင်၊ ရှမ် း စသည် ့ စကားလုံးများအပါအဝင်) သင်ကကားမှသမိုင်း မှ ာ ပထမဆုးံ ထင်ပါရဲ ့။ အပမရိကန်အစိုးရ ရဲ ့ ပငွပကက ကးပထာက်ပံ့မ၊ှ အ&'လိပ ် တစ်ပယာက်ရ ဲ ့ စိတ်ဝင် စားစွာ ကကိုးပမ်းမှ၊ ခမန်မာယူနီကုဒ်နဲ ့ NLP သုပတသန အြွ ဲ ့အစည်းရဲ ့ စည်းရုံးလှံ ့ပဆာ်မှ ပတွ နဲ ့ ကွန်ပျူတာ ြင်ဗျာမှာ ပတာ့ ခမန်မာစကားလုံး ပတွကို သင်ကကားတတ်ပခမာက်သ ွားပပီလို ့ဆိုရမှာပါ ပဲ။ ဒါပပမယ့် ဒါဟ ာ ဘာသာစကားကိုသင်ကကားမှရဲ ့ ပထမအဆင ့်မှာပဲရှိပါပသးတယ်။ လူသ ားတစ်ပယာက်ပမွးြွားပပီးလို ့ စကားလုံးပတွကို စတင ် သင်ကကားတတ်ပခမာက်တာဟာ သူငယ်တန်း အဆင့်ပါ။ အဲဒီပ တာ့ ကွန်ပျူတာ လဲ သူငယ်တန် းအဆင့် ခြစ်တ့ဲ ခမန်မာစကားလုံး ပတွ ကိ ု သင် ကကားခြင်းပပီးပခမာက်သွားတာ ဟ ာ ၂၀၀၈ ြုနှစ် ဧပပီလ ပထမပတ်ထဲမှ ာ ကမ္ာလုံးဆိုင်ရာ ကွန်ပျူတာ ကို စကားလုံးများသင်ကကားပရး အြွဲ ့ (Unicode Consortium) ကကီးက သူ ့ရဲ ့ ၅.၁ ကကိမ်ပခမ မာက် ပအာင်စာရ င်း ပကကခငာခြင်း နဲ ့ ပအာင်လက်မှတ် ြျီးခမှင့်ခြင်း အြမ်းအန ား မှ ာ အတန် း တစ်တန် း (သူငယ်တန်း)

ပအာင်ခမင်ပကကာင်း အသိအမှတ်ခပုြံ ြဲ့ရပပီလို ့ ဆိုရမှာပါ။ အဆင့်ခမင့်ပညာရပ်ပတွကိုပတာ့ ဆက်လက်ပပီး သင်ကကားသွ ားရအုံးမှာပါ။ လူတစ်ပယာက် စကားလုံးပတွကိ ု တတ်ပခမ မာက်သွားရုံနဲ ့ တက္သိုလ်ပညာရပ်ပတွ ကိုသင်မပပးနိုင်ပသးပါဘူး။ ကကားကာလ အပနနဲ ့ မူလတန်း၊ အလယ်တန်း၊ အထက် တန်း ပညာရပ ် ပတွကို ဆက်လက်သင်ကကားပပးကကရအုံးမှာပါ။ အဲဒီလိုပါပ ဲ ကွန်ပျူတာကိ ု လ ဲ မူလတန်း ၊ အလယ်တန်း၊ အထက်တန်းဆိုင်ရာ ဘာသာရပ်ပတွကို သင်ကကားပပးပပီး ပတာ့မှပဲ တက္သိုလ်ပညာရပ်ပတွကို ဆက်လက်သင်ကကားပပးကက ရမှာပါ။ စာပရးသူသည် Natural Language Processing ကို စိတ်ပါဝင်စားသူမျသာ ခြစ်ပါသည်။ ကွန်ပျူတာ ပညာရှင် တစ် ပယာက် မဟုတ်သကဲ့သို ့ ဘာသာပဗဒပညာရှင် တစ်ပယာက်လည်း မဟုတ်ပါ။ ကွန်ပျူတာ ဆိုငရ ် ာ ဘာသာပဗဒ ပညာရှင် ခ ြစ်ြို ့ ဆိုလျင် ပဝးပါပသးသည်။ အကယ်၍ ဤပဆာင်းပါးတွင်ပါဝင် ပသာ အြျက်အလက်များနှင့်ပတ်သတ်၍ ပဝြန်လိုလျ င် ပသာ်လည်းပကာင်း၊ အပထာက်အထားများ ပတာင်းြံ လိုလျင် ပသာ်လည်းပကာင်း၊ အမှ ားအယွင်းများ ကိုပထာက်ခပ လိုလျင် ပသာ်လည်းပကာင်း၊ [email protected] သို ့ ပပးပို ့ဆက်သွယ်နိုင်ကကပါသည်။