Net Com

‫ﺁﻳﺎ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺑﻪ رهﺒﺮی ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺁﻳﻨﺪﻩ دارد؟‬ ‫از ﭘﺘﺮ ﮔﻮوان‬ ‫)ﻣﻘﺎﻟﻪ ای از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ »ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ و ﺑﺸﺮﻳﺖ« ﻧﺸﺮ داﻧﺸﮕﺎهﯽ ﻓﺮاﻧﺴﻪ‪ ،‬ﺑﺨﺶ ﻣﺠﻠﻪ هﺎ‪ ،‬ﭘﺎرﻳﺲ‪ ،‬ژاﻧﻮﻳﻪ ‪(٢٠٠٢‬‬ ‫اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﺗﻨﻬ ﺎ ﻥﻴﺮوﻣﻨ ﺪﺗﺮﻳﻦ دوﻟ ﺖ در دﻥﻴ ﺎی اﻣ ﺮوز ﻥﻴﺴ ﺖ‪ .‬اﻳ ﻦ ﮐﺸ ﻮر ﺑ ﺮ ﺱﻴﺴ ﺘﻢ راﺑﻄ ﻪ ه ﺎ ﻣﻴ ﺎن دوﻟ ﺖ ه ﺎ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻥﺮواﺱﺖ‪ .‬در اﺱﺎس » ﺡﮑﻮﻣﺖ ﺟﻬﺎﻥﯽ« ﺗﻨﻬﺎ در ﻣﻘﻴﺎﺱﯽ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺡﮑﻮﻣﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺧﻮاﺱﺘﺎر ﺁن اﺱﺖ ﻳ ﺎ اﻣﮑ ﺎن‬ ‫ﺁن را ﻓﺮاهﻢ ﻣﯽ ﺁورد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﻥﻬﺎدهﺎی ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﺗﺼ ﻤﻴﻢ ه ﺎی زﻳ ﺎدی را‪ ،‬اﻏﻠ ﺐ ﺑ ﯽ ﺁﻥﮑ ﻪ ﻣﺴ ﺌﻮﻻن ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ ﻗﻮﻳ ًﺎ دﺧﺎﻟ ﺖ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬اﺗﺨﺎد ﻣ ﯽ ﮐﻨﻨ ﺪ‪ .‬اﻣ ﺎ اﻳ ﻦ ﻥﻬﺎده ﺎ اﻳ ﻦ ﮐ ﺎر را ﺗﻨﻬ ﺎ ﻃﺒ ﻖ رﺿ ﺎﻳﺖ واﺵ ﻨﮕﺘﻦ اﻥﺠ ﺎم ﻣ ﯽ دهﻨ ﺪ‪ .‬اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ زورق را‬ ‫هﺪاﻳﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪(١) .‬‬ ‫ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻦ اﻳﻦ اﺱﺖ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺱﺖ اﻳﻦ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﻥﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮم ﮐﻪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻬﻢ ﺱﻴﺎرﻩ را ﺡ ﻞ ﻣ ﯽ ﮐﻨ ﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺤﺪودﺗﺮ ﮐﺎراﻳﯽ ﻋﻤﻠﯽ ﺁن در ﻣﻴﺎن ﻣﺪت‪.‬‬ ‫ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺱﺨﻦ‪ ،‬ﭘﺎﺱﺦ ﻣﻦ اﻳﻦ اﺱﺖ ﮐﻪ ﺡﮑﻮﻣﺖ ﺟﻬ ﺎن ﺗﻮﺱ ﻂ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﻣﺒﺘﻨ ﯽ ﺑ ﺮ ﭘﺎﻳ ﻪ ه ﺎی ﻣﻬ ﻢ ﻥﻴﺴ ﺖ و اﮐﻨ ﻮن در‬ ‫ﺡﺎل زوال اﺱﺖ ﭼﻮن ﻓﺎﻗﺪ اﺑﺰارهﺎی ﻣﻨﺎﺱﺐ ﺑﺮای ﺡﻔﻆ ﺑﺮﺗ ﺮی اش در ﺵ ﺮاﻳﻂ ﭘ ﺲ از ﺟﻨ ﮓ ﺱ ﺮد اﺱ ﺖ‪ .‬ﭼ ﻮن دﺱ ﺘﮕﺎﻩ‬ ‫اداری ﮐﻨﻮﻥﯽ ﺑﻮش ﺑﺮای اﻗﺪام اﺱﺎﺱﯽ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺱﻠﻄﻪ ﺱﻴﺎﺱﯽ اش ﻣﺪﻟﯽ را ﻣﯽ ﮔﺰﻳﻨﺪ ﮐﻪ در ﺟﺮﻳﺎن واﭘﺴﻴﻦ دهﻪ ﻏﻠﺒﻪ‬ ‫داﺵﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺪﻟﯽ اﺱﺖ ﮐﻪ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻥﻤﺎﻳﺶ هﺎی ﺡﻴ ﺮت اﻥﮕﻴ ﺰ در زﻣﻴﻨ ﻪ اﺑﺘﮑ ﺎر ﺱﻴﺎﺱ ﯽ از ﺟﺎﻥ ﺐ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ اﺱ ﺖ ﮐ ﻪ‬ ‫هﻤﻪ ﻗﺪرت هﺎی دﻳﮕﺮ ﻣﻬﻢ ﺑﻪ ﺁن ﻣﯽ ﭘﻴﻮﻥﺪﻥﺪ‪ ،‬ﭘﻴﺶ از اﻳﻨﮑﻪ دوﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﭘﻴﺮوزی هﺎی ﻣﺤﻠﯽ را ﺑﺎ ﭘﺎﻳﻪ ﺱﺎﺧﺘﺎری ﻗﺪرت‬ ‫ﺟﻬﺎﻥﯽ اش ﺗﺤﮑﻴﻢ ﮐﻨﺪ‪ .‬در ﺑﺮاﺑ ﺮ ﺗﺤ ﻮّﻟﯽ ﮐ ﻪ ﻥﺘﻴﺠ ﻪ ﺁن اﺱ ﺖ‪ ،‬ﻥﻴﺮوه ﺎی دﻳﮕ ﺮ اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ و ﺱﻴﺎﺱ ﯽ راﺑﻄ ﻪ ه ﺎﻳﯽ را ﻃ ﺮح‬ ‫رﻳﺰی ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮای ﺑﺮﺗﺮی ﺟﻬﺎﻥﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ زﻳﺎن ﺁور اﺱﺖ‪.‬‬

‫ﺕﺤﻠﻴﻞ ﺳﻴﺎﺳﯽ ﻣﺎرﮐﺴﻴﺴﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎ ﮐﺎوﻳﺪن اﻳﻦ دروﻥﻤﺎﻳﻪ‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﺮای ﺁﻥﭽﻪ ﮐ ﻪ ﻓﮑ ﺮ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨﻢ ﺗﺤﻠﻴ ﻞ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﻣﺎرﮐﺴﻴﺴ ﺘﯽ راﺑﻄ ﻪ ه ﺎی ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﺑﺎﺵ ﺪ‪،‬‬ ‫ﮐﻮﺵ ﺶ ﺧ ﻮاهﻢ ﮐ ﺮد‪ .‬اﻟﺒﺘ ﻪ‪ ،‬اﻳ ﺰاک دوﻳﭽ ﺮ اﺱ ﺘﺎد ﺑ ﺰرگ ﺗﺤﻠﻴ ﻞ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﺑ ﻮد‪ .‬در ﺡﻘﻴﻘ ﺖ او در دورﻩ دﻳﮕ ﺮ‬ ‫ﺗﺎرﻳﺨﯽ ﮐﺎر ﮐﺮدﻩ اﺱﺖ‪ :‬دورﻩ واﭘﺴ ﻴﻦ ﻣﺮﺡﻠ ﻪ ﺟﻨ ﺒﺶ ﮐﻤﻮﻥﻴﺴ ﺘﯽ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ‪ .‬اﻳ ﻦ دورﻩ ای ﺑ ﻮد ﮐ ﻪ در ﺁن ﻳ ﮏ ﺟﻨ ﺒﺶ ﺟﻬ ﺎن‬ ‫وﻃﻨﯽ از هﻮاداران در هﻤﻪ ﮐﺸﻮرهﺎی ﺱﻴﺎرﻩ وﺟﻮدا داﺵﺖ‪ .‬ﻳﮏ ﺟﻨﺒﺶ اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ و ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﻗﺎﺑ ﻞ ﻣﻼﺡﻈ ﻪ ﺑ ﺮای اﺹ ﻼح‬ ‫ﺟﻬﺎن‪ ،‬ﺑﺮای ﻳﮏ ﻃﺮح ﺹﺪﺱﺎﻟﻪ ﺗﻮﺱﻌﻪ ﺑﺸﺮی ﮐﻪ ﺑﺸﺮﻳﺖ را ﻣﺘﺤﺪ ﻣﯽ ﮐﺮد‪ .‬هﻴﭻ ﭼﻴﺰ راﺑﻄﻪ ﺁﻥﭽﻪ را ﮐﻪ ﺑﺎ ﻓﺮوﭘﺎﺵﯽ اﻳﻦ‬ ‫ﺟﻨﺒﺶ از ﺑﻴﻦ رﻓﺖ ‪ ،‬ﺵﺨﺼﻴﺘﯽ ﭼﻮن اﺱﺎﻣﻪ ﺑﻦ ﻻدن را ﻣﺠﺴﻢ ﻥﻤﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻳﻨﺠﺎ‪ ،‬ﻣ ﺎ اﻓ ﺮادی را ﻣ ﯽ ﺑﻴﻨ ﻴﻢ ﮐ ﻪ در ﺵﺨﺼ ﻴﺘﯽ‬ ‫ﻇﺎهﺮ ﻣﯽ ﺵﻮﻥﺪ ﮐﻪ ﭘﺎﻳﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺁﻥﻬﺎ از ﺱ ﺎﺧﺘﺎرهﺎی اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ ﭘ ﻴﺶ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری واﻗ ﻊ در ﮐﺸ ﻮرهﺎﻳﯽ ﭼ ﻮن ﻋﺮﺑﺴ ﺘﺎن‬ ‫ﺱﻌﻮدی‪ ،‬اﻓﻐﺎﻥﺴﺘﺎن و ﻳﺎ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن ﺵﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺱ ﺖ‪ .‬ﮐﻮﺗ ﺎﻩ ﺱ ﺨﻦ‪ ،‬اﻣ ﺮوز ﻥﻴ ﺮوی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ای وﺟ ﻮد ﻥ ﺪارد ﮐ ﻪ‬ ‫ﺑﺎزﺑﻴﻨﯽ ﻗﺴﻤﺖ ﺟﻬﺎن ﻓﺮاﺱﻮی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری را اراﺉ ﻪ ﮐﻨ ﺪ‪ .‬ﺟﻨ ﺒﺶ ﺿ ﺪ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺵ ﺪن ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺟﺎﻟ ﺐ اﺱ ﺖ و ﺑ ﺎﻟﻘﻮﻩ‬ ‫ﻥﺸﺎﻥﻪ ﻣﻬﻢ ﭼﻴﺰ ﻥﻮﻳﯽ را ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﯽ ده ﺪ‪ .‬اﻣ ﺎ اﻳ ﻦ ﺟﻨ ﺒﺶ ﺑﺸ ﺪت دﻓ ﺎﻋﯽ اﻋﺘ ﺮاض ﻋﻠﻴ ﻪ ﭼﻴ ﺰی اﺱ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣﻨﺴ ﻮخ اﺱ ﺖ ﻳ ﺎ‬ ‫ﺑﻌﺒﺎرت ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ و ﭘﺮﺱﺶ ﻳﮏ ﺱﻴﺎﺱﺖ ﻣﺜﺒﺖ در ﻳﮏ ﻥﻈﻢ ﺟﻬﺎﻥﯽ از ﻥﻮع ﻣﺘﻔﺎوت اﺱﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ اﻳﻨﮏ ﺑﺎﻓﺘﺎر هﺮ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺎرﮐﺴﻴﺴﺘﯽ وﺿﻌﻴﺖ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ را ﭼﮕﻮﻥﻪ ﻣﯽ ﺑﻴﻨﻴﻢ‪ :‬ﻣ ﺎ در ﻣﺮﺡﻠ ﻪ ای هﺴ ﺘﻴﻢ ﮐ ﻪ‬ ‫ﻃﯽ ﺁن ﺟﻨﺒﺶ واﻗﻌﯽ ﺱﻴﺎﺱﯽ رهﺎﻳﯽ ﮐﻪ دوﻟﺖ هﺎی ﻣﺮﮐ ﺰی ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری را ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ﺑ ﺪﻳﻞ ﻣﺜﺒ ﺖ ﻥﻘ ﺪ ﮐﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮای ﺗ ﻮدﻩ‬ ‫ﺑﺰرگ ﺑﺸﺮﻳﺖ ﻣﺸﻬﻮد ﺑﺎﺵﺪ‪ ،‬وﺟﻮد ﻥﺪارد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوﻩ‪ ،‬اﻳ ﻦ اﻣ ﺮ ﺑﻄ ﻮر ﺑﻨﻴ ﺎدی دل ﻣﺸ ﻐﻮﻟﯽ ه ﺎ و ﮐﻮﺵ ﺶ ه ﺎی دوﻟ ﺖ ه ﺎی‬ ‫ﻣﻬﻢ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﯽ دهﺪ‪.‬‬ ‫ﺑ ﺎ وﺟ ﻮد اﻳ ﻦ‪ ،‬در ﻋ ﻴﻦ ﺡ ﺎل اﻳ ﻦ ﻳ ﮏ اﺵ ﺘﺒﺎﻩ ﺑﺰرﮔ ﯽ اﺱ ﺖ ﮐ ﻪ ﺗﺼ ﻮر ﮐﻨ ﻴﻢ اﻋﺘ ﺮاض ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺗﻮﺱ ﻂ ﻥﻴﺮوه ﺎی ﺿ ﺪ‬ ‫ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری در اﻓﻖ ﻥﺎﭘﺪﻳﺪ ﺵﺪﻩ اﺱﺖ‪ .‬ﺁﺵﻔﺘﮕﯽ ﭼﭗ و دﮔﺮﮔﻮﻥﯽ هﺎی ﻗﺪرت اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ ﻋﻠﻴ ﻪ ﺟﻨ ﺒﺶ ﮐ ﺎرﮔﺮی در ﺑﺴ ﻴﺎری‬ ‫از ﺑﺨﺶ هﺎی ﺟﻬﺎن ﺑﻪ اﻣﮑﺎن ﺗﻌﺮض ﺟﺪﻳﺪ ﺟﻨﺒﺶ ﮐﺎرﮔﺮی ﻃﯽ دهﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﭘﺎﻳﺎن ﻥﺪادﻩ اﺱﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺡﺘﯽ ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻢ ﮐﻪ اﻓﺰاﻳﺶ‬ ‫ﻣﺤﺘﻤ ﻞ ﺗﻀ ﺎدهﺎ ﻣﻴ ﺎن دوﻟ ﺖ ه ﺎی اﺱﺎﺱ ﯽ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری و ﺗﻀ ﺎدهﺎی ﻣ ﺪل ﺟﺪﻳ ﺪ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺑ ﺮای ﮐﺸ ﻮرهﺎی ﻥﻴﻤ ﻪ‬ ‫ﭘﻴﺮاﻣﻮﻥﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻥﺪ ﭼﺸﻢ اﻥﺪازهﺎی ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮوی ﭼﭗ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ -١‬ﭼﺸﻢ اﻧﺪازهﺎی ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﻌﺎﺻﺮ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎری اﻓﺮاد‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص در ﭼﭗ ﺗﺼﻮر ﻣ ﯽ ﮐﻨﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑﺎﻓﺘ ﺎر ﺟ ﺪی ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﻥﻤﺎﻳﺸ ﮕﺮ ﺱ ﻠﻄﻪ ﺑﺴ ﻴﺎر زﻳ ﺎد اﻳ ﺎﻻت‬ ‫ﻣﺘﺤﺪ اﺱﺖ‪ .‬ﺁﻥﻬﺎ هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﺼﻮر ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ اﻳﻦ ﺑﺎﻓﺘﺎر ﻳﮕﺎﻥﮕﯽ ﻣﻬﻢ ﻥﻴﺮوهﺎی دﻥﻴﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری را زﻳ ﺮ ﭼﻤ ﺎق اﻳ ﺎﻻت‬ ‫ﻣﺘﺤﺪ ﻥﺸﺎن ﻣﯽ دهﺪ‪.‬‬ ‫‪١‬‬

‫ﻳﮏ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺟﻬﺎﻧﯽ؟‬ ‫در ﭼ ﭗ و ﻥﻴ ﺰ در راﺱ ﺖ در اﻳ ﻦ دﻳ ﺪﮔﺎﻩ ﺱ ﻬﻴﻢ اﻥ ﺪ ﮐ ﻪ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری در ﻣﻔﻬ ﻮم ﻣﻌ ﻴﻦ در ﻣﻘﻴ ﺎس ﺟﻬ ﺎﻥﯽ در ده ﻪ‬ ‫‪ ،١٩٩٠‬ﺑﺎ ﺧﺎرج ﺵﺪن از ﭼﺎرﭼﻮب دوﻟﺖ ‪ -‬ﻣﻠﺖ )‪ (٢‬ﻳﮑﯽ ﺵﺪﻩ اﻥﺪ‪ .‬و از اﻳﻦ رو‪ ،‬ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری »ﺿﻤﻦ ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺵﺪن«‬ ‫ﺱﺮاﻥﺠﺎم ﺗﻀﺎدی را ﮐﻪ هﻤﺰﻣﺎن ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻣﻠﯽ و ﻓﺮاﻣﻠﯽ ﺑﻮدن وﺟﻮد داﺵﺖ‪ ،‬ﺡﻞ ﮐﺮدﻩ اﺱﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺑ ﺎ ﻋﻨﺎﻳ ﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﮑﺮار اﺹﻄﻼح روﺑﺮﮐﻮﮐﺲ ﺑﻪ ﻳﮏ » ﺱﺤﺎب« ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺵﺪﻩ ﮐﻪ هﻤﻪ دوﻟﺖ هﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﺗﺤﺖ ﺡﻤﺎﻳﺖ ﺁن هﺴ ﺘﻨﺪ؛‬ ‫ﻳﺎ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ واژة ﮐﻴﺲ وان درﭘﻴﭽﻞ )هﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺗﺤﻠﻴ ﻞ او ﻥ ﻪ ﺑﺎﺟﺒ ﺎر(‪ ،‬ﻣ ﺎ اﮐﻨ ﻮن ﻳ ﮏ »ﻃﺒﻘ ﻪ ﻣﺴ ﻠﻂ ﻓﺮاﻣﻠ ﯽ « دارﻳ ﻢ‪.‬‬ ‫)‪(٣‬‬ ‫ﻃﺒﻖ اﻳﻦ دﻳﺪﮔﺎﻩ ﻣﯽ ﺗﻮان اﻥﺪﻳﺸﻴﺪ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هﺎی دوﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ اﻥﮕﻴ ﺰﻩ ه ﺎ و ه ﺪف ه ﺎی ﺹ ﺮﻓًﺎ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎﻳﯽ‬ ‫هﺪاﻳﺖ ﻥﻤﯽ ﺵﻮد‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ هﺪف هﺎ و اﻥﮕﻴﺰﻩ هﺎی ﻳﮏ ﻃﺒﻘﻪ ﻳﺎ ﻳﮏ ﺱﻴﺴﺘﻢ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻓﺮاﻣﻠﯽ هﺪاﻳﺖ ﻣﯽ ﺵﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﺑﺎ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ هﺎ ﻣﻮاﻓﻖ ﻥﻴﺴﺘﻢ‪ .‬ﺱﻴﺴﺘﻢ هﺎی ﺑﺎزﺗﻮﻟﻴﺪ و اﻥﺒﺎﺵﺖ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری هﻤﻮارﻩ » ﭘﺎ«هﺎﻳﯽ داﺵ ﺘﻪ اﺱ ﺖ ﮐ ﻪ در‬ ‫ﺧﻼل ﺟﻬﺎن ﺑﺮای ﺑﺎزارهﺎ‪ ،‬ﻥﻴﺮوی ﮐﺎر و دﻳﮕﺮ ﻣﻨﺒﻊ هﺎ ﺑﮑﺎر ﻣﯽ اﻓﺘﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺁﻥﻬﺎ » ﺱﺮ«هﺎﻳﯽ ﺑﻪ ﺵﮑﻞ ﻃﺒﻘﻪ ه ﺎی واﻗﻌ ﯽ‬ ‫ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری دارﻥﺪ ﮐﻪ در ﻣﻨﻄﻘﻪ هﺎی وﻳﮋة ﺟﻐﺮاﻓﻴ ﺎﻳﯽ ﺑ ﺎ ﺱﻴﺴ ﺘﻢ ه ﺎی ﺧ ﺎص اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ ﮐ ﻪ ﺗﻮﺱ ﻂ دوﻟ ﺖ ه ﺎی‬ ‫وﻳﮋﻩ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻣﯽ ﺵﻮﻥﺪ‪ ،‬زﻥﺪﮔﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺱﺎﺧﺘﺎرهﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﻳﻦ دوﻟﺖ هﺎ ﺑﻴﺶ از ﭘ ﻴﺶ ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ راﺑﻄ ﻪ ه ﺎی ﻓﺮاﻣﻠ ﯽ‬ ‫ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داران اﻳﻦ دوﻟﺖ هﺎ ﺱﺎﺧﺘﻪ ﺵﺪﻩ اﻥﺪ‪ .‬ﺁﻥﻬﺎ از ﺁﻏ ﺎز ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری وﺟ ﻮد داﺵ ﺘﻪ اﻥ ﺪ‪ .‬ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ اﻳ ﻦ‪ ،‬ﻳ ﮏ ﺗ ﻨﺶ داﻳﻤ ﯽ‬ ‫ﻣﻴﺎن ﺑﻌﺪ ﻣﻠﯽ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری و ﺑﻌﺪ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺁن وﺟﻮد دارد‪ .‬اﻣﺎ ﻋﻨﺼﺮ ﻗﺎﻥﻊ ﮐﻨﻨﺪﻩ ای ﮐﻪ ﻥﺸﺎن دهﺪ ﮐ ﻪ اﻳ ﻦ ﺗ ﻨﺶ ﺡ ﺬف‬ ‫ﺵ ﺪﻩ ﺑﺎﺵ ﺪ‪ ،‬وﺟ ﻮد ﻥ ﺪارد‪ .‬ﻣﮕ ﺮ اﻳﻨﮑ ﻪ ﺑﮕ ﻮﻳﻴﻢ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ه ﺎی ﺁﻟﻤ ﺎن‪ ،‬ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ و ژاﭘ ﻦ در ﻳ ﮏ ﻃﺒﻘ ﻪ اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ واﺡ ﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎﻥﯽ ادﻏﺎم ﺵﺪﻩ اﻥﺪ‪.‬‬ ‫ﺱﻠﻄﻪ ﺱﻴﺎﺱﯽ دوﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﺮ ﻣﺠﻤﻮع ﻣﺮﮐﺰ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری از ‪ ١٩۴۵‬ﻣﺪل هﺎی ﻓﺮاﻣﻠﯽ اﻥﺒﺎﺵ ﺖ ه ﺮ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری‬ ‫ﻣﻠﯽ را وﺱﻴﻌًﺎ ﺗﻐﻴﻴ ﺮ دادﻩ‪ ،‬اﻣﭙﺮاﺗ ﻮری ه ﺎی ﭘﻴﺸ ﻴﻦ ﺡﻘ ﻮﻗﯽ را در ه ﻢ ﻥﻮردﻳ ﺪﻩ و ﺗﺄﺙﻴﺮه ﺎی ﻣﺘﻘﺎﺑ ﻞ ﺑﺴ ﻴﺎر ﻥﻴﺮوﻣﻨ ﺪ درون‬ ‫هﺴﺘﻪ را ﺑﻮﺟﻮد ﺁوردﻩ اﺱﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻬﻤﻪ‪ ،‬ﻋﻠﯽ رﻏﻢ ﻥﻔﻮذ ﺵﺪﻳﺪ اﻳﺪﺉﻮﻟﻮژی ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺵﺪن‪ ،‬وﻳﮋﮔﯽ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺮﺟﺴﺘﺔ ﭘ ﺎﻥﺰدﻩ ﺱ ﺎل‬ ‫اﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﺗﻀﻌﻴﻒ اﻳﻦ ﮔﺮاﻳﺶ هﺎ در ﻳﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ ﺗﺪرﻳﺠﯽ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری هﺎی ﻣﺮﮐﺰی اﺱ ﺖ‪ .‬ﻣ ﺎ ﺑﻴﺸ ﺘﺮ ﺵ ﺎهﺪ ﮔ ﺮاﻳﺶ‬ ‫هﺎی ﻓﺰاﻳﻨﺪﻩ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﺵﺪن دوﺑﺎرﻩ اﻥﺒﺎﺵﺖ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ هﺴﺘﻴﻢ‪ .‬هﺮ ﻳﮏ از ﺱﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﮔﺮوﻩ ﺱﻪ ﮔﺎﻥﻪ ﭘﻴﺮاﻣﻮن هﺎی ﻣﻨﻄﻘ ﻪ‬ ‫ای ﺧﻮد را ﺗﺸﮑﻴﻞ دادﻩ اﻥﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎﻳﻪ هﺎی ﮔﺴﺘﺮدﻩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هﺎی ﺵﺎن ﺑﮑﺎر ﻣﯽ روﻥﺪ‪ (۴) .‬ﺡﺘﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﻋﻠ ﯽ‬ ‫رﻏﻢ ﺱﻬﻢ هﺎی ﻋﻈﻴﻤﯽ ﮐﻪ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داران ﺧﺎص ﺵﺎن در دﻳﮕﺮ ﻣﺮﮐﺰهﺎ در اﺧﺘﻴﺎر دارﻥﺪ‪ ،‬ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﺵﺪﻩ اﻥﺪ‪ .‬اﻳ ﻦ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ‬ ‫ای ﺵﺪن ﺑﻪ دو ﮔﻮﻥﻪ ﺑﻴﺎن ﺵﺪﻩ اﻥﺪ‪ :‬ﻳﮑ ﯽ در ارﺗﺒ ﺎط ﺑ ﺎ ﻣﺼ ﺮف و ﺁن دﻳﮕ ﺮ در ارﺗﺒ ﺎط ﺑ ﺎ ﻣﺎﻟﮑﻴ ﺖ‪ % ٩٠ .‬ﺁﻥﭽ ﻪ در ه ﺮ‬ ‫ﻳﮏ از ﺱﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮔﺮوﻩ ﺱ ﻪ ﮔﺎﻥ ﻪ ﻣﺼ ﺮف ﺵ ﺪﻩ در اﻳ ﻦ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ﺗﻮﻟﻴ ﺪ ﺵ ﺪﻩ اﺱ ﺖ‪ .‬ﺑ ﻪ ﻋ ﻼوﻩ‪ ،‬درون ه ﺮ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ‪ ،‬ﻣﺎﻟﮑﻴ ﺖ‬ ‫ﺧﺼﻮﺹﯽ ﺑﺎ وزن ﺱﻨﮕﻴﻦ در دﺱﺖ هﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داران هﻤﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺵﺪﻩ اﺱﺖ‪(۵) .‬‬ ‫در واﻗﻌﻴﺖ‪ ،‬اﻳﻦ ﮔﺮاﻳﺶ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﺵﺪن ﮔﺴﺴﺖ ﺑﺎ ﮔﺮاﻳﺶ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﺑﺸﺪت ﻳﮑﭙﺎرﭼﻪ ﺵﺪﻩ اﺱﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﮔﺮاﻳﺸﯽ‬ ‫اﺱﺖ ﮐﻪ ﭘﻴﺶ از هﺮ ﭼﻴﺰ ﺧﻄﺮ زﻳﺎن رﺱﺎﻥﺪن ﺑﻪ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ را دارد ﮐ ﻪ در ﻣﻴ ﺎن ﺱ ﻪ ﻣﺮﮐ ﺰ از ﺡﻴ ﺚ وزن و‬ ‫اﻋﺘﺒ ﺎر ﺧ ﻮد ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺗ ﺮ اﺱ ﺖ‪ .‬ﮔ ﺮاﻳﺶ ﺁن ﺑ ﻪ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ای ﺵ ﺪن در ده ﺔ ‪ ١٩٩٠‬ﺑﻴﺸ ﺘﺮ ﺗﻬﺪﻳ ﺪی ﺑ ﺮای دو ﻣﺮﮐ ﺰ دﻳﮕ ﺮ و‬ ‫ﭼﺮﺧﺸﯽ واﻗﻌﯽ ﺑﻪ ﺱﻮی اﻣﻨﻴﺖ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ای ﺑ ﺮای روﻥ ﺪ اﻥﺒﺎﺵ ﺖ ﺁن ﺑ ﻮد‪ .‬اﻣ ﺎ ﮔ ﺮاﻳﺶ ه ﺎ ﺑ ﻪ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ای ﺵ ﺪن در اروﭘ ﺎی‬ ‫ﻏﺮﺑﯽ و در ژاﭘﻦ از ﺱﺎل هﺎی ‪ ١٩٨٠‬ﻣﺸﺨﺼﻪ هﺎی ﺑﻪ ﺵﺪت دﻓﺎﻋﯽ داﺵﺘﻪ اﻥﺪ‪ .‬هﺪف ﺁﻥﻬﺎ دﻓﺎع از روﻥﺪهﺎی اﻥﺒﺎﺵﺖ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ هﺎ ﻗﺒﻞ از هﺮ ﭼﻴﺰ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻥﻮﺱ ﺎن ه ﺎی ﻥ ﺮخ ﻣﺒﺎدﻟ ﻪ دﻻر ﺑﺨﻮاﺱ ﺘﻪ دﺱ ﺘﮕﺎﻩ اداری ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ و هﻤﭽﻨ ﻴﻦ در ﺑﺮاﺑ ﺮ‬ ‫ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺗﺠﺎری ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﺗﻬﺎﺟﻤﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ )ﺑﻮﻳﮋﻩ در ﺑﺮاﺑﺮ ژاﭘﻦ( و در ﻣﻮرد اروﭘﺎ‪ ،‬در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻬﺪﻳﺪهﺎی رﻗﺎﺑ ﺖ‬ ‫ﮐﺎﻻهﺎی ﺱﺮرﻳﺰ از ژاﭘﻦ و ﺟﻨﻮب ﺵﺮﻗﯽ ﺁﺱﻴﺎ اﺱﺖ‪.‬‬ ‫ﻋﻤﻠﮑﺮدهﺎی ﺵﺮﮐﺖ هﺎی ﭼﻨﺪ ﻣﻠﻴﺘﯽ ﮐ ﻪ اﻏﻠ ﺐ ﺑﻌﻨ ﻮان دﻟﻴ ﻞ ﺟﻬ ﺎﻥﻤﯽ ﺵ ﺪن اﻗﺘﺼ ﺎدی ذﮐ ﺮ ﺵ ﺪﻩ اﻥ ﺪ‪ ،‬ﺧﻴﻠ ﯽ ﻣﺸ ﺨﺺ‬ ‫ﻥﻤﺎدهﺎی اﻳﻦ ﮔﺮاﻳﺶ هﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﺵ ﺪن هﺴ ﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺑﺮاﺑ ﺮ ﻥﻮﺱ ﺎن ه ﺎی ﺑﺴ ﻴﺎر زﻳ ﺎد ﻥ ﺮخ ه ﺎی ﻣﺒﺎدﻟ ﻪ و ﺱﻴﺎﺱ ﺖ ه ﺎی‬ ‫ﺗﺠﺎری ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﺗﻬﺎﺟﻤﯽ‪ ،‬ﺑﺪﺱﺖ ﺁوردن ﺱﻬﻢ هﺎﻳﯽ از ﺑﺎزار در هﺮ ﻳﮏ از ﺱ ﻪ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ از راﻩ ﺗﺠ ﺎرت ﺑ ﻴﺶ از ﭘ ﻴﺶ‬ ‫ﺑﺎ ﺧﻄﺮ روﺑﺮو ﻣﯽ ﺵﻮد و ﭼﻨﺪ ﻣﻠﻴﺘﯽ هﺎ ﺑﺎ ﺑﺮﻗ ﺮاری ﻣﺮﮐﺰه ﺎی ﺡﻤﺎﻳ ﺖ در درون ﺱ ﻪ ﻣﺮﮐ ﺰ ﺑ ﻪ ﮔﺬﺵ ﺘﻦ از ﻣ ﺎﻥﻊ ه ﺎی‬ ‫ﻥﺮخ هﺎی ﻣﺒﺎدﻟﻪ و ﺡﻤﺎﻳ ﺖ ﮔ ﺮی ﺗﺸ ﻮﻳﻖ ﺵ ﺪﻩ اﻥ ﺪ‪ .‬اﻣ ﺎ اﻳ ﻦ واﻗﻌﻴ ﺖ ﮐ ﻪ ﻳ ﮏ ﭼﻨ ﺪ ﻣﻠﻴﺘ ﯽ ﺁﻟﻤ ﺎن ﻣﻮﻓ ﻖ ﺑ ﻪ ارزش ﻳ ﺎﺑﯽ در‬ ‫ﺑﻮرس ﻥﻴﻮﻳﻮرک ﻣﯽ ﺵﻮد ﮐﻤﺘﺮ از ﺟﻬﺎن از ﺁن ﻳﮏ ﭼﻨﺪ ﻣﻠﻴﺘﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﻳﯽ ﻳﺎ » ﺟﻬﺎﻥﯽ« ﺑﻮﺟﻮد ﻥﻤﯽ ﺁورد‪.‬‬ ‫ﺡﻘﻴﻘﺖ اﻳﻦ اﺱﺖ ﮐﻪ ﻳﮏ وﻓﺎق ﻣﻬﻢ اﻳﺪﺉﻮﻟﻮژﻳﮏ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ‪ ،‬دﺱﺖ ﮐ ﻢ در دﻥﻴ ﺎی ﻏ ﺮب در ﻣﺤﻔ ﻞ ه ﺎی ﺱ ﻮداﮔﺮان و‬ ‫ﺡﺰب هﺎی ﺱﻴﺎﺱﯽ ﻣﺴﻠﻂ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺁﻥﭽﻪ ﮐﻪ ﺁن را ﺑﻄﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴﻢ ﻥﻮ ﺗﻮﺹﻴﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬وﺟ ﻮد داﺵ ﺖ‪ .‬از اﻳ ﻦ رو‪،‬‬ ‫ﻣﯽ ﺗﻮان ﺁن را ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﺟﻨﺒﺸﯽ ﺗﻠﻘﯽ ﮐﺮد ﮐﻪ هﺪف از ﺁن ﺁزاد ﮐﺮدن ﺑﻮرژوازی از ﻣﺤﺪودﻳﺖ ه ﺎ ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ﺡﻘ ﻮق ﻣﺎﻟﮑﻴ ﺖ‬ ‫)ﻣﺜﻞ ﺡﻖ ﺟﺎﺑﺠﺎ ﮐﺮدن ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ از ﻳﮏ ﮐﺸ ﻮر ﺑ ﻪ ﮐﺸ ﻮر دﻳﮕ ﺮ( و هﻤﭽﻨ ﻴﻦ ره ﺎ ﺵ ﺪن از اﻣﺘﻴﺎزه ﺎی دادﻩ ﺵ ﺪﻩ ﺑ ﻪ ﺟﻨ ﺒﺶ‬ ‫ﻼ در زﻣﻴﻴﻨﻪ اﺹﻼح هﺎی ﮐﻤ ﮏ اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ و ﺑ ﺎزار ﮐ ﺎر( در دورﻩ ای ﮐ ﻪ ﮐﻤﻮﻥﻴﺴ ﻢ از ده ﺔ ‪ ١٩۴٠‬ﺗ ﺎ ده ﺔ‬ ‫ﮐﺎرﮔﺮی )ﻣﺜ ً‬ ‫‪ ١٩۶٠‬ﺧﻄﺮ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺵﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﺧﺼﻠﺖ ﺟﻬﺎﻥﯽ اﻳﻦ ﺗﺤﻮل ﻥﻪ از ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺵﺪن ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻥﻴﺮوی ﻳﮕﺎﻥﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﻠﮑ ﻪ از ﺗ ﺄﺙﻴﺮ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺑﻠ ﻮک ﺵ ﻮروی و ﻓﺮوﭘﺎﺵ ﯽ ﺁن ﺱﺮﭼﺸ ﻤﻪ ﻣ ﯽ ﮔﻴ ﺮد‪ .‬ﻳﮕ ﺎﻥﮕﯽ ﺗﺎﮐﺘﻴ ﮏ ﺑﮑ ﺎر ﮔﺮﻓﺘ ﻪ ﻓﺮاﻣﻠ ﯽ ﺑ ﺮای‬ ‫ﮐﺎهﺶ وزن ﺟﻨﺒﺶ ﮐﺎرﮔﺮی ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻥﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﻃﺒﻘﺔ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ دار ﻳﮕﺎﻥ ﻪ‪ ،‬ﻓﺮاﻣﻠ ﯽ ﻳ ﺎ اﺑﺮﻣﻠ ﯽ وﺟ ﻮد دارد‪ .‬در ﭼ ﭗ‪،‬‬ ‫اﻏﻠﺐ ﻣﺎ ﺗﺼﻮر ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﻳﮕﺎﻥﮕﯽ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داران ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺎ هﻢ ارز ﺑﺎ ﻳﮕﺎﻥﮕﯽ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داران اﺱﺖ‪.‬‬ ‫‪٢‬‬

‫ﺡﺘﯽ درون اﺗﺤﺎدﻳﻪ اروﭘﺎ و ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻳﻮرو‪ ،‬هﻤﻮارﻩ ﺹﺤﺒﺖ از ﻓﻘ ﻂ ﻳ ﮏ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری اروﭘ ﺎﻳﯽ ﻥ ﺎﻣﻤﮑﻦ اﺱ ﺖ‪ .‬ﻥﺸ ﺎﻥﻪ‬ ‫ای از ﭘﺎﻳﺪاری ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ هﺎی ﻣﻠﯽ درون اﺗﺤﺎدﻳﻪ اروﭘﺎ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ اﺱﺖ ﮐﻪ دوﻟﺖ هﺎی ﻋﻀﻮ هﻤﻮارﻩ ﮐﻨﺘﺮل ﺡﺠ ﻢ ﺑﺴ ﻴﺎر‬ ‫وﺱﻴﻊ اﺑﺰارهﺎی اﺱﺘﺮاﺗﮋﻳﮑﯽ اﺱﺎﺱﯽ را ﺑ ﺮای ﺱ ﺎﺧﺘﻦ اﻥﺒﺎﺵ ﺖ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ ﺡﻔ ﻆ ﻣ ﯽ ﮐﻨﻨ ﺪ‪ .‬ﺱ ﺎﺧﺘﺎر ﺱ ﺎزی ﻗ ﺎﻥﻮﻥﯽ و ﻥﻬ ﺎدی‬ ‫ﺱﻴﺴﺘﻢ هﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﺡﻘﻮق ﺱﻮداﮔﺮان‪ ،‬ﻥﻈﺎم ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﯽ‪ ،‬ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺹﺎدرات‪ ،‬ﺱﻴﺎﺱﺖ هﺎی ﻣﺮﺑ ﻮط ﺑ ﻪ ﺱ ﻴﻼن ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ ه ﺎ‪ ،‬ﺑﺨ ﺶ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاری » ﭘﮋوهﺶ و ﺗﻮﺱﻌﻪ« و ﺗﻮاﻥﺎﻳﯽ اﺱﺘﻔﺎدﻩ از ﺑﺎزارهﺎ و ﺑﻮدﺟﻪ هﺎی دوﻟﺖ هﺎ ﺑﺮای اﺙﺮ ﮔﺬاﺵ ﺘﻦ‬ ‫در ﻣﺪل هﺎی اﻥﺒﺎﺵﺖ و ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ هﻤﻪ ا ﻳﻦ اﺑﺰارهﺎ هﻤﻮارﻩ در دﺱﺖ دوﻟﺖ هﺎی ﻋﻀﻮ ﺑ ﺎﻗﯽ ﻣ ﯽ ﻣﺎﻥﻨ ﺪ‪ .‬ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داران‬ ‫اروﭘ ﺎﻳﯽ اﮐﻨ ﻮن در زﻣﻴﻨ ﻪ راﺑﻄ ﻪ ه ﺎی ﺵ ﺎن ﺑ ﺎ دو ﻣﺮﮐ ﺰ دﻳﮕ ﺮ‪ ،‬در ﺑﺮاﺑ ﺮ ﺵ ﺮق و ﻥﺴ ﺒﺖ ﺑ ﻪ ﻃﺒﻘ ﻪ ﮐ ﺎرﮔﺮ ﺧ ﺎص ﺵ ﺎن‬ ‫ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺧﻮد را هﻢ ﺁهﻨﮓ ﻣﯽ ﺱﺎزﻥﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺁﻥﻬﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﺑﻪ هﻴﭻ وﺟﻪ در ﻥﻘﺸﻪ هﺎی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ و ﻥﻬ ﺎدی »ﺱ ﻼح ﺑ ﺮ‬ ‫زﻣﻴﻦ ﻥﮕﺬاﺵﺘﻪ اﻥﺪ«‪(۶) .‬‬

‫ﺕﻀﺎد ﺑﻴﻦ ﻣﻠﯽ و ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ هﻤﻮارﻩ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫از اﻳﻦ رو‪ ،‬ﺗﮑﻴﻪ ای ﮐﻪ اﺙﺮهﺎی اﻳﻦ ﻋﺪﻩ از ﺗﺤﻠﻴﻞ ﮔﺮان ﮐﻨﻮﻥﯽ روی » ﺿ ﺮورت« ﺑﺎزاره ﺎی ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ﻗﺎﻋ ﺪﻩ‬ ‫هﺎی ﺟﻬﺎﻥﯽ ﮐﺮدﻩ اﻥﺪ‪ ،‬درﺱﺖ اﺱﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ از دﻳﺮﺑﺎز وﺟﻮد دارد و ﺗﺎ اﻥﺪازﻩ ای ﺹ ﺤﻴﺢ اﺱ ﺖ‪ .‬ﻳ ﮏ ﺡﻘﻴﻘ ﺖ‬ ‫دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺿﺮورت ﺑﺮای هﺮ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ در ﻳﮏ ﺱﺮزﻣﻴﻦ اﻗﺪام ﺑﺮای ﺡﻔ ﻆ ﺧ ﻮد در ﺑﺮاﺑ ﺮ ه ﺮ ﻥ ﻮع ﺧﻄﺮه ﺎی‬ ‫ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ اﺱﺖ ﮐﻪ ﻣﺮﮐﺰهﺎی دﻳﮕﺮ ﺑ ﺮای ﻣ ﺪل ه ﺎی ﺧ ﺎص ﺧ ﻮد و اﺱ ﺘﺮاﺗﮋی ه ﺎی اﻥﺒﺎﺵ ﺖ ﻓﺮاﻣﻠ ﯽ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ ﺑ ﻪ ﻥﻤ ﺎﻳﺶ ﻣ ﯽ‬ ‫ﮔﺬارﻥﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺮﮐﺰ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﻴﺎن » ﺿﺮورت« هﻤﮑﺎری در ﺱﻄﺢ ﻓﺮاﻣﻠ ﯽ و ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ و ﺿ ﺮورت ﮔ ﺎم‬ ‫ﻥﻬﺎدن در رﻗﺎﺑﺖ هﺎ ﻣﻴ ﺎن ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ه ﺎی ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﮔﺴ ﻴﺨﺘﻪ ﺑ ﺎﻗﯽ ﻣ ﯽ ﻣﺎﻥ ﺪ‪ .‬ﭼﻨ ﻴﻦ رﻗﺎﺑ ﺖ ه ﺎﻳﯽ ﻣ ﯽ ﺗﻮاﻥﻨ ﺪ در ﺵ ﺮاﻳﻂ‬ ‫ﻣﻌﻴﻨﯽ ﺗﺨﻔﻴﻒ ﻳﺎﺑﻨﺪ و در ﺵﺮاﻳﻂ دﻳﮕﺮ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﺵﻮﻥﺪ‪ .‬هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺁﻥﻬﺎ اﻏﻠﺐ ﻣﯽ ﺗﻮاﻥﻨﺪ ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ﺱﻴﺎﺱ ﺖ ه ﺎﻳﯽ ﮐ ﻪ ﻣﺸ ﮑﻞ ه ﺎ را‬ ‫از ﻣﺮﮐﺰ ﺑﻪ ﻃﺮف ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﻣﯽ راﻥﻨﺪ‪ ،‬ﮐﺎهﺶ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪ .‬در ﺡﺎﻟﺖ ﮐﻨﻮﻥﯽ ﺁﻥﻬﺎ از ﺑﻴﻦ ﻥﺮﻓﺘﻪ اﻥﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬اﻳﺪﺉﻮﻟﻮژی ﻟﻴﺒﺮاﻟﯽ ده ﺔ ‪ ١٩٩٠‬اﻳ ﻦ رﻗﺎﺑ ﺖ ه ﺎ را از ﺑ ﻴﻦ رﻓﺘ ﻪ واﻥﻤ ﻮد ﮐ ﺮدﻩ اﺱ ﺖ و ﻣ ﯽ ﺧﻮاه ﺪ ﺑﺒﺎوراﻥ ﺪ ﮐ ﻪ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ اﮐﻨﻮن ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ورزﺵﯽ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺵﺪﻩ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﻗﺎﻋ ﺪﻩ ه ﺎی روﺵ ﻦ و ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ادارﻩ ﻣ ﯽ ﺵ ﻮد وﻟ ﯽ ﺑ ﺎ وﺟ ﻮد‬ ‫اﻳﻦ‪ ،‬هﺮ ﻣﺆﺱﺴﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﺟﻬﺎﻥﯽ در رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ دﻳﮕﺮ ﻣﺆﺱﺴﻪ هﺎ ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﺑﯽ ﺁﻥﮑﻪ ﺑﺮﺗﺮی ﻣﻠﯽ ﻥﻘﺸﯽ اﻳﻔﺎء ﮐﻨ ﺪ‪ .‬هﻨﮕ ﺎﻣﯽ‬ ‫ﮐ ﻪ ﺁﻥﻬ ﺎ دور ﻳ ﮏ ﻣ ﯽ ﻥﺸ ﻴﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺜ ﻞ وﺿ ﻌﻴﺖ در ارﮔﺎﻥﻴﺴ ﻢ ه ﺎﻳﯽ ﭼ ﻮن ﻣﻴﺰﮔ ﺮد اروﭘ ﺎﻳﯽ ﻳ ﺎ ﮔﻔﺘﮕ ﻮ ی ﺱ ﻮداﮔﺮان‬ ‫ﻓﺮاﺁﺗﻼﻥﺘﻴﮏ‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮهﺎ ﺑﺎ ﻥﻘﺶ هﻤﻮارﻩ ﻓﺰوﻥﺘﺮی ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﻠﻴﺘﯽ ه ﺎی ﻣﺨﺘﻠ ﻒ در ﻃ ﺮح رﻳ ﺰی ﺱﻴﺎﺱ ﺖ ه ﺎ اﻳﻔ ﺎء ﻣ ﯽ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﯽ ﺵﻮد‪ .‬از اﻳﻦ رو‪ ،‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣ ﯽ رﺱ ﺪ ﮐ ﻪ ﻗﺎﻋ ﺪﻩ ه ﺎی اﻗﺘﺼ ﺎد ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺗﻮﺱ ﻂ ﻣﺆﺱﺴ ﻪ ه ﺎ ﺑﺮﻗ ﺮار ﺵ ﺪﻩ ا ﻥ ﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﯽ ﺁﻥﮑﻪ دوﻟﺖ هﺎ در اﻳﻦ ﮐﺎر دﺧﺎﻟﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ‪ ،‬اﮔ ﺮ از ﺧﻴﻠ ﯽ ﻥﺰدﻳ ﮏ ﺑ ﻪ ﺁﻥﻬ ﺎ ﺑﻨﮕ ﺮﻳﻢ‪ ،‬ﺧ ﻮاهﻴﻢ دﻳ ﺪ ﮐ ﻪ در ﺟﺮﻳ ﺎن دوازدﻩ ﺱ ﺎل اﺧﻴ ﺮ‪ ،‬ﭘﻴﺸ ﺮﻓﺖ ه ﺎی‬ ‫واﻗﻌﯽ ﺑﻪ ﺱﻤﺖ ﻣﺠﻤﻮع ﻗﺎﻋﺪﻩ هﺎی ﺑﺎزار ﺟﻬﺎﻥﯽ واﻗﻌًﺎ ﺱﻴﺎﺱﺖ زداﻳﯽ ﺵﺪﻩ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻥﺪﻩ اﺱﺖ‪ .‬ﭼﺎرﭼﻮب » ﺱﺎزﻣﺎن ﺟﻬ ﺎﻥﯽ‬ ‫ﺗﺠﺎرت« )‪ (OMC‬ﺵﮑﻨﻨﺪﻩ ﺑ ﺎﻗﯽ ﻣﺎﻥ ﺪﻩ و از ﮔ ﺎت ﻓﺮاﺗ ﺮ ﻥﺮﻓﺘ ﻪ و ﺑ ﯽ ﺑﻬ ﺮﻩ از اﺹ ﻞ ه ﺎی روﺵ ﻦ اﺱ ﺖ‪ .‬اﻳ ﻦ ﺱ ﺎزﻣﺎن ﺑ ﻪ‬ ‫ﺱﻮداﮔﺮی و ﺗﺠﺎرت ﻗﺎﻋﺪﻩ ﻣﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋﻩ ﺑﺎ ﺗﻮﺱﻞ ﺑﻪ ﺡﻴﻠﻪ اﺑﺰارهﺎی ﺿﺪ دﻣﭙﻴﻨﮓ و ﻳﮏ رﺵﺘﻪ از ﺱﺪهﺎی دﻳﮕﺮ ﻏﻴ ﺮ ﺡﺮﻓ ﻪ‬ ‫ای ﮔﺮاﻳﺶ دارد‪ .‬هﻴﭻ ﻣﻮاﻓﻘﺖ درﺑﺎرﻩ » ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﭼﻨﺪ ﺟﺎﻥﺒ ﻪ در زﻣﻴﻨ ﺔ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔ ﺬاری ه ﺎ« )‪ (AMI‬ﺑﺪﺱ ﺖ ﻥﻴﺎﻣ ﺪﻩ اﺱ ﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﯽ ﺗﻮان ﮔﺮوﻩ ﺑﻨﺪی هﺎی ﭼﻨﺪ ﻣﻠﻴﺘﯽ را ﺑﺪﻗﺖ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﻳﮏ روﻥﺪ ﻣﺬاﮐﺮﻩ و دﻻﻟﯽ ﺑﻴﻦ ﭼﻨﺪ ﻣﻠﻴﺘﯽ هﺎی ﻣﻠﯽ ﻣﻼﺡﻈ ﻪ ﮐ ﺮد‪.‬‬ ‫روﻥﺪی ﮐﻪ ﺟﺎﻥﺸﻴﻦ ﻥﻈﺎم در واﻗﻊ ﻟﻴﺒﺮاﻟﯽ در اﺹﻞ هﺎ و ﻗﺎﻋﺪﻩ ه ﺎی اش ﻣ ﯽ ﺵ ﻮد ‪ ،‬در ﻳ ﮏ ﭼﻨ ﻴﻦ ﭼﺎﻥ ﻪ زﻥ ﯽ ﻣ ﯽ ﺗﻮاﻥ ﺪ‬ ‫ﻥﻘﻄﻪ هﺎی ﻣﻬﻢ ﻣﻮاﻓﻘﺖ در ﮔﺸﺎﻳﺶ ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﻳﺎ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺡﻘﻮق اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ وﺟ ﻮد داﺵ ﺘﻪ ﺑﺎﺵ ﺪ‪ .‬اﻣ ﺎ هﻨ ﻮز ﺑ ﺎ ﺑﺮﻗ ﺮاری ﻗﺎﻋ ﺪﻩ‬ ‫هﺎی روﺵﻦ رﻗﺎﺑﺖ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﻣﻴﺎن ﻣﺆﺱﺴﻪ هﺎ‪ ،‬در ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﯽ ﮐﻪ ﺁﻥﻬﺎ از ﺡﻤﺎﻳ ﺖ و ﭘﺸ ﺘﻴﺒﺎﻥﯽ دوﻟ ﺖ ه ﺎی ﻣﺮﺑ ﻮط ﺵ ﺎن )ﻳ ﺎ‬ ‫از ﺡﻤﺎﻳﺖ هﺎی ﺟﻤﻌﯽ اﺗﺤﺎدﻳﻪ اروﭘﺎ( ﺵﺎﻥﻪ ﺧﺎﻟﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺎﺹﻠﻪ دارد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺸﮑﻠﯽ روزاﻓﺰون در ﺵﺮاﻳﻄﯽ اﺱ ﺖ ﮐ ﻪ ﻗﺎﻥﻮﻥﮕ ﺬاری ه ﺎ‪ ،‬ﻥﻬﺎده ﺎی ﻋﻤ ﻮﻣﯽ ﺹ ﻮری‪ ،‬ﺱﻴﺴ ﺘﻢ ه ﺎی ﻣﺎﻟﻴ ﺎﺗﯽ‪ ،‬و‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺵﺮﮐﺖ هﺎ در دورة » ﺧﺪﻣﺖ هﺎ« و ﻣﺤﺼﻮل هﺎی اﻥﻔﻮرﻣﺎﺱﻴﻮن هﻤﻮارﻩ ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﻣﺮﮐﺰ اﻥﺒﺎﺵ ﺖ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ‬ ‫هﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻗﺎﻋﺪﻩ هﺎ و ﻥﻬﺎدهﺎی ﻋﻤﻮﻣﯽ را ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﻣﯽ ﺱﺎزد؟ ﺑﻨﺎ ﺑ ﺮ اﻳ ﻦ‪ ،‬اﻳ ﻦ ﻋﺎﻣ ﻞ ه ﺮ ﭼ ﻪ ﺑﺎﺵ ﺪ‪ ،‬ﻣ ﯽ ﺗﻮاﻥ ﺪ ﻗﺎﻋ ﺪﻩ‬ ‫هﺎی اﻥﺒﺎﺵﺖ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ را ﺑﺴﺎزد‪ .‬از اﻳﻦ رو‪ ،‬ﻗﺎﻋﺪﻩ هﺎی ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﺿﺮوری هﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬در ﺹﻮرﺗﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻣﻠﯽ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﻮاﻓﻘﺖ در زﻣﻴﻨﺔ ﭼﻨﻴﻦ ﻗﺎﻋﺪﻩ هﺎ را دﺵﻮار ﻣﯽ ﺱﺎزد‪.‬‬ ‫اﻳﻨﻬﺎ دﻗﻴﻘًﺎ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺮﮐﺰی هﺎی ﻣﺘﻔﺎوت ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری در ﺗﻮﺱﻌﻪ اهﻤﻴﺖ ﻣﺪل هﺎی اﻥﺒﺎﺵﺖ ﺵﺎن در ﭼﻨ ﻴﻦ وﺱ ﻌﺖ‬ ‫ﻣﻤﮑﻦ و هﻤﺰﻣﺎن ﺗ ﻮان ه ﺮ ﻣﺮﮐ ﺰ در دﺱ ﺘﮑﺎری ﺱ ﺎﺧﺘﺎرهﺎی ﻥﻬ ﺎدی و اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ ﺑ ﻪ ﺱ ﻮد ﻣﺮﮐ ﺰ ﺧ ﺎص ﺧ ﻮد هﺴ ﺘﻨﺪ ﮐ ﻪ‬ ‫ﺱﻴﺎﺱﺖ ﻗﺪرت را در راﺑﻄﺔ ﺑﻴﻦ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داران وارد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ه ﺮ ﻣﺮﮐ ﺰ ﻣ ﯽ ﮐﻮﺵ ﺪ از اﺑﺰاره ﺎی ﻣﺨﺘﻠ ﻒ ﻥﻔ ﻮذ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ‬ ‫ﺑﺮای ﺗﻮﺱﻌﺔ ﺵﻌﺎع ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ ﺧﺎص ﺧﻮد و ﺑ ﺮای ﺡﻔ ﻆ ﻣ ﺪل ه ﺎی اﻥﺒﺎﺵ ﺖ ﺧ ﻮد ﺑ ﺎ ﮐ ﺎرﺑﺮد ﻥﻔ ﻮذ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ و ﺑﺮﺗ ﺮی‬ ‫ﻥﻬﺎدی اش اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﻪ هﻴﭻ وﺟﻪ ﻣﺎﻥﻊ ﻥﻤﯽ ﺵﻮد ﮐﻪ ﻣﺮﮐﺰهﺎی ﻣﻬﻢ ﺑﺮای ﮔﺸﻮدن ﺑﺎزارهﺎی ﻣﺘﻘﺎﺑ ﻞ ﺵ ﺎن ﺑ ﻪ‬ ‫ﻣﻨﻈﻮر ﺱﻮد ﺟﺴﺘﻦ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ از اﻳﻦ ﺑﺎزارهﺎ ﻣﺬاﮐﺮﻩ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬واﻥﮕﻬﯽ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺬاﮐﺮﻩ هﺎ در ﺑﺴ ﻴﺎری ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ه ﺎ ﻥ ﻪ ﻓﻘ ﻂ در ﺵ ﮑﻞ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺤﺪود و اﻏﻠﺐ ﻣﻮﻗﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ هﻤﭽﻨﻴﻦ در ﺵﮑﻞ ﻣﻮاﻓﻘﺖ هﺎی ﺑﺴﻴﺎر وﺱﻴﻊ ﻣﺎﻥﻨﺪ ﻣﻮاﻓﻘﺖ هﺎی ﺱﻴﮑﻞ ﺡﻠﻘﻪ اوروﮔﻮﺉ ﻪ‬ ‫ﺑﻪ اﺗﺤﺎدهﺎ ﻣﻴﺎن ﭼﻨﺪ ﻣﻠﻴﺘﯽ هﺎی وﻳﮋة ﻣﺮﮐﺰهﺎی ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﯽ اﻥﺠﺎﻣﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺡﻠﻘﻪ هﺎ هﻤﻴﺸﻪ ﺵﮑﻨﻨﺪﻩ و ﺑﺼﻮرت ﻥﻤﻮﻥ ﻪ‬ ‫وار‪ ،‬ﺧﻴﻠﯽ ﺑﻪ ﺱﻴﺎﺱﺖ ﻣﺮﺑﻮط اﻥﺪ‪ .‬ﺁﻥﻬﺎ ﺑﻴﺶ از ﮐﺎرﺑﺮد ﻗﺎﻋﺪﻩ هﺎی اﻥﺘﺰاع ﻟﻴﺒﺮاﻟ ﯽ ﻣﺒﺘﻨ ﯽ ﺑ ﺮ ﺗﻨﺎﺱ ﺐ ﻥﻴﺮوه ﺎ هﺴ ﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳ ﻦ‬ ‫وﺿﻌﻴﺖ ﺡﺘﯽ در ﻣﻮردی ﮐﻪ اﻳﻦ ﻣﻮاﻓﻘﺖ هﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﻋﻤﻴﻖ و ﻣﺜﻞ درون اﺗﺤﺎدﻳﻪ اروﭘﺎ ﺱﻴﺎر وﺱﻴﻊ اﻥﺪ‪ ،‬دﻳﺪﻩ ﻣﯽ ﺵﻮد‪.‬‬ ‫‪٣‬‬

‫ﺑﻪ ﺳﻮی راﻩ ﺣﻞ اﻣﭙﺮاﺕﻮراﻧﺔ اﻳﻦ ﺕﻀﺎد؟‬ ‫اﻳﻦ اﻣﮑﺎن در اﺹﻞ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ دوﻟﺖ هﺎی ﻣﻨﻄﻘﻪ هﺎی ﻏﻴﺮ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﻳﯽ ﻣﺮﮐ ﺰ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﻴ ﺎن ﺗﻬ ﯽ ﺵ ﺪﻩ و ﺑ ﻪ‬ ‫اﺑﺰار ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻳﮕﺎﻥﻪ ﮐﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﺁن اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺵﺪﻩ اﻥﺪ‪ .‬ﺑﺠﺎی ﻥﻘ ﺶ ﺗﮑﻴ ﻪ ﺁﻥﻬ ﺎ ﺑ ﻪ اﻣﻨﻴ ﺖ و‬ ‫ﻗﺪرت ﻃﺒﻘﻪ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ دار ﻣﺮﺑﻮط ﺵﺎن ﻥﻘﺶ ﺱﺎزﻣﺎن دهﻨﺪﮔﺎن اﻥﻀﺒﺎط )ﻣﻘﺮرات( دﻥﻴﺎی ﮐﺎر ﺑﺎ وﻓﺎداری ﺱﻴﺎﺱﯽ ﻓﺮودﺱﺘﺎﻥﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺟﺎﻥﺸﻴﻦ ﻣﯽ ﺵﻮد‪ .‬هﻤﺰﻣﺎن‪ ،‬دوﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺡﺎﮐﻤﻴﺖ ﻣﺎﻟﯽ را ﺑﺮ راﺑﻄﻪ ه ﺎی ﻣﺎﻟﮑﻴ ﺖ درون ﻣﺮﮐ ﺰ ﮐﺴ ﺐ‬ ‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺱﻴﺴﺘﻢ ﻣﺎﻟﯽ ﺁن هﻤﭽﻮن ﻣﺮﮐﺰ ﻳﮕﺎﻥﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺱ ﺎزﻣﺎن دادن و دوﺑ ﺎرﻩ ﺱ ﺎزﻣﺎن دادن ﺵ ﮑﻞ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﺮﮐ ﺰی‬ ‫ﻳﮕﺎﻥﻪ ﻣﯽ ﭘﺮدازد‪ ،‬ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﺎم هﺎی ﺁﺵﮑﺎری در اﻳﻦ ﺟﻬﺖ در درون اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺮداﺵﺘﻪ ﺵﺪﻩ و در ﺑﺴﻴﺎری ﻣﻮردهﺎ‪ ،‬دوﻟﺖ ﺑﺮﻳﺘﺎﻥﻴﺎ ﺑ ﻪ ﻥ ﻮﻋﯽ‬ ‫ﻗﻤﺮ ﺗﻮﺧ ﺎﻟﯽ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ ﺗﺒ ﺪﻳﻞ ﺵ ﺪﻩ اﺱ ﺖ‪ .‬اﺱ ﺘﻌﺎرﻩ ای ﮐ ﻪ اﻳ ﻦ ﻥ ﻮع ﺗﻮﺱ ﻌﻪ را ﺗﺼ ﻮﻳﺮ ﻣ ﯽ ﮐﻨ ﺪ‪ » ،‬وﻳﻤﺒﻠ ﺪن‬ ‫ﺱﺎزی« ﻥﺎم دارد )‪ Wimblédon‬ﻣﺤﻠﻪ ای در ﺡﻮﻣﻪ ﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑ ﯽ ﻟﻨ ﺪن اﺱ ﺖ(‪ .‬وﻳﻤﺒﻠ ﺪن ﺑ ﺎزی ﺑﺮﻳﺘﺎﻥﻴ ﺎﻳﯽ ﺑ ﺪون ﺑ ﺎزﻳﮕﺮ‬ ‫ﻣﻌﺘﺒ ﺮ ﺑﺮﻳﺘﺎﻥﻴ ﺎﻳﯽ اﺱ ﺖ‪ .‬اﻳ ﻦ ﮔ ﺮاﻳﺶ در وﺿ ﻌﻴﺖ ﺵ ﻬﺮ ﻟﻨ ﺪن ﮐ ﻪ ﻥﻘ ﺶ ﻣﺮﮐ ﺰ ﻣ ﺎﻟﯽ ﺱ ﺎﺡﻠﯽ )‪ ( Off- shore‬را ﮐ ﻪ ﺗ ﺄﺙﻴﺮ‬ ‫ﻼ ﺁﺵﮑﺎر اﺱﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ » وﻳﻤﺒﻠﺪن ﺱﺎزی« ﺡﺘ ﯽ در وﺿ ﻌﻴﺖ‬ ‫ﭼﺸﻤﮕﻴﺮی در درون دوﻟﺖ ﺑﺮﻳﺘﺎﻥﻴﺎ دارد‪ ،‬ﺑﺎزی ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﮐﺎﻣ ً‬ ‫اﻥﮕﻠﻴﺲ ﻣﺤﺪودﻳﺖ هﺎی ﺧﺎص ﺧﻮد را دارد‪ .‬اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ هﺎ در اروﭘﺎی ﻣﺮﮐﺰی‪ ،‬در ﮐﺸﻮرهﺎی اﻗﻴ ﺎﻥﻮس ﺁرام و ﺟﻨ ﻮب‬ ‫ﺵﺮﻗﯽ ﺁﺱﻴﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﻥﻴﺮوﻣﻨﺪ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽ ﻣﺎﻥﺪ‪(٨) .‬‬ ‫ﻃﯽ دهﺔ ‪ ١٩٩٠‬روﻥﻖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﮐﻪ هﻤﭽﻮن ﻥﻴﺮوی ﻳﮑﭙﺎرﭼﻪ ﺱﺎز ﻣﺮﮐﺰ ﮔﺮا ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﺮد‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ و ﻣﺆﺱﺴ ﻪ‬ ‫هﺎی ﺁن اﻣﮑﺎن داد ﮐﻪ ﺗﺄﺙﻴﺮ » ﻏﻴﺮ ﺱﻴﺎﺱﯽ« ﻥﻴﺮوﻣﻨﺪی در ﻗﺎﻋﺪﻩ هﺎی ﺑﺎزار داﺵﺘﻪ ﺑﺎﺵﺪ‪ .‬از ﺱﻮی دﻳﮕ ﺮ‪ ،‬ﺱ ﻠﻄﻪ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ‬ ‫هﺎی ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﻳﯽ در ﻗﻠﻤﺮو ﻣﺎﻟﯽ و ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی هﺎی ﺟﺪﻳ ﺪ ﻥﻔ ﻮذ و اﻋﺘﺒ ﺎر ﮔﺴ ﺘﺮدﻩ ای ﺑ ﺮای ﺁﻥﻬ ﺎ در ﺱ ﻄﺢ ﻗﺎﻋ ﺪﻩ ه ﺎی ﺑ ﻴﻦ‬ ‫اﻟﻤﻠﯽ ﻓﺮاهﻢ ﻣﯽ ﺁورد ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻥﻨﺪ اﻳﻦ ﺑﺨﺶ هﺎ را ادارﻩ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﭘﻴﺮوزی هﺎی ﻥﺎﭘﺎﻳﺪارﻥﺪ‪ .‬ﺗﻮاﻥﺎﻳﯽ دﻳﮕﺮ ﮐﺸ ﻮرهﺎی‬ ‫ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﺮﮐﺰ ﻥﺸﺎﻥﺪادن واﮐﻨﺶ دﻓﺎﻋﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ اﻳﻦ ﻓﺸﺎرهﺎ اﻣﺮی ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽ ﻣﺎﻥﺪ‪.‬‬

‫‪ -٢‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﯽ ﻣﺮﮐﺰ ﺑﻪ رهﺒﺮی اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ در ﺳﺎﺥﺘﺎر ﺳﻴﺎﺳﯽ ﺟﻨﮓ ﺳﺮد و ﺳﭙﺲ ﭘﻴﺮوزی‬ ‫ﺕﻮهﻢ ﺁﻣﻴﺰ ﻗﺪرت ﻧﺮم )‪ (soft power‬ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ‬ ‫ﺑﺎ ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮان دﻳﺪ ﮐﻪ ﺱﻴﺴﺘﻢ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﺟﻨ ﮓ ﺱ ﺮد ﻳ ﮏ ﺱ ﺎﺧﺘﺎر ﺑﺴ ﻴﺎر ﻣﺤﮑ ﻢ ﺑ ﺮای ﺗ ﺄﻣﻴﻦ‬ ‫ﺱﻠﻄﻪ ﺱﻴﺎﺱﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ دردﻥﻴﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری‪ ،‬و در ﺧﻼل اﻳﻦ ﺱﻠﻄﻪ‪ ،‬هﻤﭽ ﻮن ﻣﺠﻤﻮﻋ ﻪ ای از ﺱ ﺎزوﮐﺎرهﺎ ﺑ ﻮد ﮐ ﻪ‬ ‫ﺡﻤﺎﻳﺖ و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ اﻥﺒﺎﺵﺖ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ ﺗﻮﺱﻂ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ را ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﯽ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫ﻃﺒﻘﻪ هﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ دار در ﺱﻄﺞ ﺟﻬﺎن ﺑﺎ روﺑﺮو ﺵﺪن ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﮐﻤﻮﻥﻴﺴ ﻢ ﭘ ﺲ از ﺟﻨ ﮓ دوم ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺑ ﻪ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ‬ ‫ﺑﺮای ﮐﺴﺐ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻥﯽ و ﺡﻤﺎﻳﺖ روی ﺁوردﻥﺪ‪ .‬اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺎ اﻣﻀﺎی ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻥﺎﻣﻪ هﺎی اﻣﻨﻴﺖ ﺑﺎ اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ‪ ،‬اﻗﻴﺎﻥﻮس‬ ‫ﺁرام‪ ،‬ﺟﻨﻮب ﺵﺮﻗﯽ ﺁﺱﻴﺎ و دﻳﮕﺮ ﺑﺨﺶ هﺎی ﺟﻬﺎن ﻏﻴﺮ ﮐﻤﻮﻥﻴﺴﺖ ﺑﻪ ا ﻳﻦ ﺧﻮاﺱﺖ ﭘﺎﺱﺦ داد و ﺑ ﻪ اﻳﺠ ﺎد ﭘﺎﻳﮕ ﺎﻩ ه ﺎﻳﺶ در‬ ‫اﻳﻦ ﺱﺮزﻣﻨﯽ هﺎ ﭘﺮداﺧﺖ و ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﺡﺎﻓﻆ ﻥﻈﺎﻣﯽ اﻣﻨﻴﺖ اﻳﻦ ﮐﺸﻮرهﺎ ﻋﻤﻞ ﮐﺮد‪ .‬در ﻋﻮض‪ ،‬اﻳﻦ دوﻟﺖ هﺎ ﻣﻮﻇﻒ ﺵﺪﻥﺪ‪،‬‬ ‫دﺱﺘﮕﺎهﻬﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﺵﺎن را ﺑﺮای ﺑﺮﺁوردن ﻥﻔﻊ هﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺱﺎزﮔﺎر ﮐﻨﻨ ﺪ و ﮐﻨﺘ ﺮل ﻳ ﮏ ﺟﺎﻥﺒ ﻪ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ‬ ‫را ﻥﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺑﺰارهﺎی »ﺡﮑﻮﻣﺖ ﺟﻬﺎﻥﯽ« دﻥﻴﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺑﭙﺬﻳﺮﻥﺪ‪(٩) .‬‬ ‫اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ از اﻳﻦ ﺱﻴﺴﺘﻢ ﺑﺮای ﻥﻔﻊ هﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﺹﻨﻔﯽ ﮔﺮا‪ ،‬ﮐﻮﺗﻪ ﺑﻴﻨﺎﻥﻪ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داران ﺧﺎص ﺧﻮد اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﻥﮑ ﺮد‬ ‫و ﺑﺮ اﻳﻦ اﺱﺎس‪ ،‬ﻥﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮداری از ﺙﺮوت هﺎی ﺁﻟﻤﺎن و ژاﭘﻦ در هﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ اﻳﻦ ﮐﺸﻮرهﺎ در اﺵﻐﺎل ﻥﻈﺎﻣﯽ اش‬ ‫ﺑﻮدﻥﺪ‪ ،‬ﻥﭙﺮداﺧﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺮ ﻋﮑﺲ ﺑﻪ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﺑﺎزﻣﺎﻥﺪﮔﺎن ﻃﺒﻘﻪ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ دار ﮐﻪ زﻳﺮ ﺱﻠﻄﻪ اﻳﻦ ﮐﺸ ﻮر در دورا اﺵ ﻐﺎل ﻗ ﺮار‬ ‫داﺵﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺮداﺧﺖ و ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ روﺑﻴﺪن اﻣﭙﺮاﺗﻮری هﺎی ﻗﺪﻳﻢ اروﭘﺎ ﺑﺴﻨﺪﻩ ﻥﮑﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﺪون ﺗﺮدﻳﺪ‪ ،‬در دهﺔ ‪ ،١٩٧٠‬رهﺒ ﺮان ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ ﻥ ﺎﮔﺰﻳﺮ از ﺑﺮﺧ ﯽ اﻣﺘﻴﺎزه ﺎﻳﯽ ﮐ ﻪ در دوران ﭘ ﺲ از ﺟﻨ ﮓ ﺑ ﻪ دﻳﮕ ﺮ‬ ‫ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داران دادﻩ ﺑﻮدﻥﺪ‪ ،‬ﻣﺘﺄﺱﻒ ﺵﺪﻥﺪ‪ .‬ﺑ ﺎ اﻳﻨﻬﻤ ﻪ ﺱ ﺎﺧﺘﺎر ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺟﻨ ﮓ ﺱ ﺮد ﺑ ﻪ واﺵ ﻨﮕﺘﻦ وزﻥ ﻪ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﻣﻬﻤ ﯽ ﺑ ﺮای‬ ‫دﻓﺎع از ﻥﻔﻊ هﺎی اﻗﺘﺼﺎدی اش ﺑﺨﺸﻴﺪ‪ .‬هﻤﺎﻥﻄﻮر ﮐﻪ روﺑﺮت ژﻳﻠﭙﻴﻦ ﻥﺸﺎن داد‪ ،‬واﺑﺴﺘﮕﯽ ﺁﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ ﺑ ﻪ ﺡﻤﺎﻳ ﺖ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ‬ ‫و ﻥﻈﺎﻣﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ در ده ﺔ ‪ ١٩۶٠‬ﺟﻨﺒ ﺔ اﺱﺎﺱ ﯽ داﺵ ﺖ‪ .‬زﻳ ﺮا اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﺑ ﻪ اﻋﺘﺒ ﺎر ﺁن ﺗﻮاﻥﺴ ﺖ ﺑ ﻪ ﻣﺆﺱﺴ ﻪ ه ﺎی ﺧ ﻮد‬ ‫اﻣﮑﺎن دهﺪ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هﺎ در ﺟﻤﻬﻮری ﻓﺪرال ﺁﻟﻤﺎن را ﺑﺮای ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺵﺪن ﺑﻪ ﻥﻴﺮوی ﻣﻬﻢ در ﺟﺎﻣﻌﺔ اﻗﺘﺼﺎدی اروﭘﺎ ﺱ ﺎﻣﺎن‬ ‫دهﻨﺪ )‪ .(١٠‬ﻃﯽ دهﺔ ‪ ،١٩٧٠‬ﺑﺮﺗﺮی ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﮐﺸﻮر اﻣﮑﺎن داد ﺱﻴﺴﺘﻢ ﺑﺮوﺗﻮن وود را ﺗﺮک ﮔﻮﻳﺪ و ﺱﻠﻄﺔ‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ دﻻر را ﺑﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﮐﻨﺪ و ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ دﻻر را در ﭼ ﺎرﭼﻮب ﺱﻴﺎﺱ ﺘﯽ ه ﺪاﻳﺖ ﮐﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ه ﺪف ﺁن ﺗﻨﻬ ﺎ‬ ‫دﻓﺎع از ﻥﻔﻊ ﺟﻬﺎﻥﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ اﺱﺖ‪ .‬در ﭘﺎﻳﺎن ‪ ،١٩٧٩‬در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑ ﺎ ﺗﺤﮑ ﻴﻢ ﺧﻄﺮﻥ ﺎک راﺑﻄ ﻪ ه ﺎی اﻗﺘﺼ ﺎدی و ﺱﻴﺎﺱ ﯽ‬ ‫ﺑﻴﻦ ﺁﻟﻤﺎن و اﺗﺤﺎد ﺵﻮروی‪ ،‬اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ از ﻃﺮﻳ ﻖ ﻥ ﺎﺗﻮ اﻗ ﺪام ﺑ ﻪ ﮔﺴ ﺘﺮش ﻣﻮﺵ ﮏ ه ﺎی ﭘﺮﺵ ﻴﻨﮓ در ﺟﻤﻬ ﻮری ﻓ ﺪرال‬ ‫ﺁﻟﻤﺎن ﻥﻤﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﺴﺴﺖ ﺧﺸﻦ راﺑﻄﻪ هﺎ ﺑﻴﻦ ﺟﻤﻬﻮری ﻓﺪرال ﺁﻟﻤﺎن و اﺗﺤﺎد ﺵﻮروی اﻥﺠﺎﻣﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺱﺎﺧﺘﺎر ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺟﻨﮓ ﺱﺮد در دهﺔ ‪ ١٩٨٠‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺑﺰاری ﻋﻠﻴﻪ ژاﭘﻦ‪ ،‬ﺗﺎ اﻥﺪازﻩ ای ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺑﺮﻗﺮاری راﺑﻄﻪ ﻣﻴﺎن‬ ‫اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ و ﭼﻴﻦ در دهﺔ ‪ ١٩٧٠‬ﮐﻤﺘﺮ ﻓﺎﻳﺪﻩ ﻣﻨ ﺪ ﺑ ﻮد‪ .‬اﻣ ﺎ اﻳ ﻦ ﺱ ﺎﺧﺘﺎر ﺑ ﻪ دﺱ ﺘﮕﺎﻩ اداری رﻳﮕ ﺎن اﻣﮑ ﺎن داد ﺑ ﻪ ﺱ ﻤﺖ‬ ‫ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺗﺠﺎری ﺗﺠﺎوزﮐﺎراﻥ ﻪ ﮐ ﻪ ﺁن را ﺑ ﻪ ﺵ ﺪت ﻣﺘﻮﺟ ﻪ ژاﭘ ﻦ و ﺟﻨ ﻮب ﺵ ﺮﻗﯽ ﺁﺱ ﻴﺎ ﮐ ﺮد‪ ،‬ﺑﭽﺮﺧ ﺪ‪ ،‬ﺑ ﯽ ﺁﻥﮑ ﻪ ه ﻴﭻ‬ ‫‪٤‬‬

‫راﺑﻄﻪ ای ﺑﺎ اﺹﻞ هﺎی » ﺗﺠﺎرت« داﺵﺘﻪ ﺑﺎﺵﺪ‪ .‬هﻤﺎﻥﻄﻮر ﮐﻪ دﻳﺪﻩ اﻳ ﻢ ﺧﻮاﺱ ﺖ دﺱ ﺘﮕﺎﻩ اداری رﻳﮕ ﺎن در ﭘﺎﻳ ﺎن دادن ﺑ ﻪ‬ ‫ﻥﻈﺎرت هﺎ ﺑﺮ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ ه ﺎ و ﺁزاد ﮐ ﺮدن ﺑﺎزاره ﺎی ﻣ ﺎﻟﯽ ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ﺑﻴ ﺎن ﺿ ﺪ ﺟﻤﻌ ﻮارﮔﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺿ ﺪ ﮐﻤﻮﻥﻴﺴ ﻢ ﺟﻨ ﮓ ﺱ ﺮد‬ ‫ﺱﺎزﮔﺎر ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻣﯽ ﺵﺪ‪.‬‬ ‫ﻣ ﯽ ﺗ ﻮان از اﻳ ﻦ ﺱ ﺎﺧﺘﺎر ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺟﻨ ﮓ ﺱ ﺮد ﺱ ﻪ وﻳﮋﮔ ﯽ ﺑﻴ ﺮون ﮐﺸ ﻴﺪ‪ .‬ﻥﺨﺴ ﺖ اﻳ ﻦ واﻗﻌﻴ ﺖ وﺟ ﻮد داﺵ ﺖ ﮐ ﻪ‬ ‫ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﮔﺎن دوﻟ ﺖ ه ﺎی اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ و ژاﭘ ﻦ ﺑﻄ ﻮر ﻣﺴ ﺘﻘﻴﻢ واﺑﺴ ﺘﻪ ﺑ ﻪ ﺗﺼ ﻤﻴﻢ ه ﺎی ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ در زﻣﻴﻨ ﺔ ﮐ ﺎرﺑﺮد ﻗ ﺪرت‬ ‫ﻥﻈﺎﻣﯽ ﺑﻮدﻥﺪ ﮐﻪ ﻥﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁن هﻴﭻ ﻥﻈﺎرﺗﯽ ﻥﺪاﺵﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﺗﻮاﻥﺴ ﺖ ﺑ ﻪ اﺑﺘﮑﺎره ﺎی ﻥﻈ ﺎﻣﯽ ﻋﻠﻴ ﻪ اﺗﺤ ﺎد ﺵ ﻮروی ﻳ ﺎ‬ ‫ﻋﻠﻴﻪ دﺵﻤﻨﺎن ﺧﺎورﻣﻴﺎﻥﻪ ﻳﺎ از ﺱﻮی دﻳﮕﺮ ﺑﻪ اﺑﺘﮑﺎرهﺎﻳﯽ دﺱﺖ ﻳﺎزد ﮐﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪهﺎی ﺁن ﺑﺮای اﻣﻨﻴﺖ ﻣﺘﺤﺪان ﺁن ﻣﻬ ﻢ و ﺡﺘ ﯽ‬ ‫ﺡﻴﺎﺗﯽ ﺑﻮد‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻨﺤﻮی ﮐﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﺤﺪان از ﭘﻴﺶ از ﺁن ﺑﯽ ﺧﺒﺮ ﺑﻮدﻥﺪ‪ .‬اﻳﻦ روﺵﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻗ ﺪرت ﻥﻈ ﺎﻣﯽ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﺑ ﻪ‬ ‫اﻋﺘﺒﺎر ﺁن ﻣﺠﺎل ﻳﺎﻓﺖ ﺗﺄﺙﻴﺮ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻋﻤﻴﻘﯽ ﺑﺮ دوﻟﺖ هﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری دﻳﮕﺮ ﺑﺮ ﺟﺎ ﮔﺬارد‪.‬‬ ‫دوﻣﻴﻦ وﻳﮋﮔﯽ ﺱ ﺎﺧﺘﺎر ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺟﻨ ﮓ ﺱ ﺮد اﻳ ﻦ ﺑ ﻮد ﮐ ﻪ ﺑﺮﺗ ﺮی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﻋﻤﻴﻘ ًﺎ در ﺱ ﻄﺢ ﺟﻤﻌﻴ ﺖ ه ﺎی‬ ‫ﮐﺸﻮرهﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺙﺮ رﺱ ﻮخ اﻳ ﺪﺉﻮﻟﻮژی ﺿ ﺪ ﮐﻤﻮﻥﻴﺴ ﻢ در ﺗﻬﺎده ﺎی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﻣﻠ ﯽ ﺵ ﺎن ﻣﺘﺤ ﺪ ﺵ ﺪﻩ ﺑﻮدﻥ ﺪ‪ ،‬رﻳﺸ ﻪ ﺑﺪواﻥ ﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮژﻳﻨﺴﮑﯽ ﺑﻪ درﺱﺘﯽ اﻳ ﻦ ﻓﺮهﻨ ﮓ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺿ ﺪ ﮐﻤﻮﻥﻴﺴ ﻢ را ﺑ ﺎ ﺑ ﺎور ﺗﻘﺮﻳﺒ ًﺎ ﻣ ﺬهﺒﯽ ﻣﻘﺎﻳﺴ ﻪ ﮐ ﺮدﻩ اﺱ ﺖ )‪ .(١٢‬ﺑ ﺮ اﻳ ﻦ‬ ‫اﺱﺎس‪ ،‬دوﻟﺖ هﺎی ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﺎ اﻋﻼم وﺿﻌﻴﺖ ﻓﻮری ﺿﺪ ﮐﻤﻮﻥﻴﺴﻢ ﺗﻮاﻥﺴﺘﻨﺪ در ﻓﺮﺹ ﺖ ه ﺎی ﻣﺨﺘﻠ ﻒ دوران ﺟﻨ ﮓ ﺱ ﺮد‬ ‫ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺧﻮد و ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻘﻴﻪ ﻣﺮﮐﺰ را ﺑﻄﻮر ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺴﻴﺞ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻥﻈﺎﻣﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ و اﻗﺪام هﺎی ﺱﻴﺎﺱﯽ ﻳﮏ ﺟﺎﻥﺒ ﻪ‬ ‫ﺁن در ﺱﻄﺢ ﻣﺮدم در ﻓﺮهﻨﮓ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺗﻮدﻩ ای ﺿﺪ ﮐﻤﻮﻥﻴﺴﻢ ﺗﻮﺟﻴﻬﯽ اﻏﺮاق ﺁﻣﻴﺰ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﺱﻮﻣﻴﻦ وﻳﮋﮔﯽ اﻳﻦ ﺱﺎﺧﺘﺎر ﻋﺒﺎرت از ﻥﻬﺎدی ﺵﺪن ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺑﻴﻦ دوﻟﺖ هﺎ در درون ﻣﺮﮐ ﺰ ﺑ ﻮد‪ .‬راﺑﻄ ﻪ ه ﺎی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ‪،‬‬ ‫راﺑﻄﻪ هﺎی اﻣﻨﻴﺖ ﻣﻴﺎن اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ و هﺮ ﻳﮏ از ﻣﺘﺤﺪان ﺗﺎﺑﻊ ﺁن ﺑﻄ ﻮر اﺱﺎﺱ ﯽ ﺑ ﻪ ﺵ ﮑﻞ دوﺟﺎﻥﺒ ﻪ در راﺑﻄ ﻪ ﻣﺮﮐ ﺰ ﺑ ﺎ‬ ‫ﻼ دوﻟ ﺖ ه ﺎی اروﭘ ﺎﻳﯽ در ﻳ ﮏ ﮐﻤﻴﺘ ﻪ اروﭘ ﺎﻳﯽ ﺑ ﺮای ﺗﻌﻴ ﻴﻦ ﺧ ﻂ ﻣﺸ ﯽ ﻣﺸ ﺘﺮک در زﻣﻴﻨ ﺔ‬ ‫ﻗﻤﺮهﺎ ﺱﺎزﻣﺎن ﻳﺎﻓﺘ ﻪ ﺑ ﻮد‪ .‬ﻣ ﺜ ً‬ ‫ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﭘﻴﺶ از ﻣﺬاﮐﺮﻩ ﺑ ﺎ ﻣﺴ ﺌﻮﻻن ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎﻳﯽ ﮔ ﺮد ه ﻢ ﻥﻴﺎﻣ ﺪﻩ ﺑﻮدﻥ ﺪ؛ و در هﻤ ﺎن زﻣ ﺎن ﻋ ﺪم ﻣﻮاﻓﻘ ﺖ ه ﺎ در‬ ‫زﻣﻴﻨﺔ ﻣﺴﺌﻠﻪ هﺎی ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺑﻴﻦ ﻣﺘﺤﺪان و اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﻣﯽ ﺑﺎﻳﺴﺖ در ﺧﺎﻥﻮادﻩ در ﭼﺎرﭼﻮب ﻥﻔﻮذﻥﺎﭘﺬﻳﺮ ﻥﻬﺎدهﺎی ﻣﺮﺑ ﻮط ﺑ ﻪ‬ ‫ﻣﻮاﻓﻘﺖ هﺎی اﻣﻨﻴﺖ ﺡﻞ و ﻓﺼﻞ ﺵﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬در ﺧﻀﻮر هﻤﻪ‪ ،‬هﻤﺒﺴﺘﮕﯽ و هﻤﺎهﻨﮕﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺁن را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺱﻴﺴﺘﻢ ﺑﻨﻮﻋﯽ ﺑﺮای اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﻣﻨﺎﺱﺐ ﺑﻮد ﮐﻪ دوﻟﺖ هﺎی ﺁن ﻳﮑ ﯽ ﭘ ﺲ از دﻳﮕ ﺮی ﻥﻴ ﺎز ﺑ ﻪ ﺑﺮﻗ ﺮاری ﻥﻬﺎده ﺎی‬ ‫ﻗﻮی و وﺱﻴﻊ در ﻣﺠﻤﻮع ﻣﺮﮐﺰ ﺑﻤﻨﻈﻮر ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻗﺘﺼﺎد ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ ﺑﺮﺗﺮی ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ را ﺗﻀﻤﻴﻦ ﮐﻨﺪ‪،‬‬ ‫اﺡﺴﺎس ﻥﮑﺮدﻥﺪ‪ » .‬ﺹﻨﺪوق ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﭘﻮل« ﺑﻪ اﻳﻔﺎی ﻥﻘﺶ ﻓﺮﻋﯽ ﺑﻮﻳﮋﻩ ﺑ ﺮ ﻣﺤ ﻮر ﻣ ﺪﻳﺮﻳﺖ اﻗﺘﺼ ﺎدهﺎی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺟﻨ ﻮب‬ ‫در دهﺔ ‪ ١٩٧٠‬راﻥﺪﻩ ﺵﺪ‪ .‬ﺱﺎﻣﺎﻥﻪ ای ﮐﻪ ﺑﺎ وﻇﻴﻔﺔ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﮐﺮدن و هﻤﺎهﻨﮓ ﮐﺮدن ﺱﻴﺎﺱ ﺖ ه ﺎی ﻋﻤ ﻮﻣﯽ در درون دوﻟ ﺖ‬ ‫هﺎی ﻋﻤ ﺪﻩ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری‪ -‬ﻣﺜ ﻞ ﺱ ﺎزﻣﺎن ﺗﻌ ﺎون و ﺗﻮﺱ ﻌﺔ اﻗﺘﺼ ﺎدی )‪ -(OCDE‬ﺑ ﻴﺶ از ﻳ ﮏ ﺱ ﺎﻣﺎﻥﻪ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﮐ ﻪ اﻋﻤ ﺎل‬ ‫ﻗﺪرت ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪ ،‬هﻤﻮارﻩ ﻣﺮﮐﺰ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻥﺪﻩ اﻥﺪ اﺱﺖ‪ .‬ﮔﺮوﻩ ‪ ٧‬ﮐﻪ در دهﺔ ‪ ١٩٧٠‬ﺑﻮﺟﻮد ﺁﻣﺪ هﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﻳ ﮏ ﺱ ﺎﻣﺎﻥﻪ‬ ‫ﺱﻴﺎﺱﯽ ﻗﻮی و ﺑﯽ ﭼﻮن و ﭼﺮا ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻥﺸﺪﻩ اﺱﺖ‪ .‬اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ از ﺁن ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﺎرﺑﺮد ﺱﻴﺎﺱﺖ هﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﭘ ﻴﺶ از اﻳ ﻦ در‬ ‫ﻓﺮﺹﺖ هﺎی ﻣﻌﻴﻨﯽ درﺑ ﺎرة ﺁن ﺗﺼ ﻤﻴﻢ ﻣ ﯽ ﮔﺮﻓ ﺖ و اﻣﮑ ﺎن ﮔﺮدﺁﻣ ﺪن در ﻳ ﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋ ﻪ واﻗﻌ ﯽ ﺑ ﻪ ﻥﺤ ﻮ دﻳﮕ ﺮ ﺑ ﺮای ﺁن‬ ‫ﻓ ﺮاهﻢ ﻥﺒ ﻮد‪ ،‬ﺧ ﻮب اﺱ ﺘﻔﺎدﻩ ﮐ ﺮدﻩ اﺱ ﺖ‪ .‬در داﺧ ﻞ ﺱ ﺎﺧﺘﺎر ﺟﻨ ﮓ ﺱ ﺮد‪ ،‬اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﺑ ﺮای ﺗﺄﺙﻴﺮﮔ ﺬاری ارادة ﺧ ﻮد ﺑ ﺮ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﭼﻨﺪان ﻥﻴﺎزی ﺑﻪ ﺑﺮﭘﺎﻳﯽ ﺱﺎﺧﺘﺎرهﺎی ﻥﻬﺎدی ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻗﺪرت رهﺒﺮی ﻥﺪاﺵﺖ‪ .‬ﺗﻨﻈﻴﻢ هﺎی ﻣﻨﺎﺱﺐ‬ ‫ﺑﺮای رﺱﻴﺪن ﺑﻪ هﺪف هﺎﻳﺶ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺱﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺵﮑﺴﺖ ﺑﻠﻮک ﺵﻮروی و ﭘﻴﺮوزی ﺑﺎﻟﻘﻮة ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ‬ ‫ﻓﺮوﭘﺎﺵﯽ ﺑﻠﻮک ﺵﻮروی و اﺗﺤﺎد ﺟﻤﺎهﻴﺮ ﺵﻮروی ﭼﻨﺎن ﺑﺎ ﻣﻮج ﻓﻮق اﻟﻌﺎدﻩ ﺵﻮراﻥﮕﻴﺰ ﻓﺮاﻣﻠﯽ ﺗﻮأم ﺵﺪ‪ ،‬ﮐ ﻪ دﺱ ﺘﮕﺎﻩ‬ ‫اداری رﻳﮕﺎن از ﺁن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺮﺗﺮی ﻣﺪل ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﻳﯽ » ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺟﺪﻳﺪ« دﻓﺎع ﮐﺮد و ﺱﭙﺲ ﻣﻮرد ﺗﺄﮐﻴﺪ دوﻟ ﺖ ﺗ ﺎﭼﺮ‬ ‫در ﺑﺮﻳﺘﺎﻥﻴﺎی ﮐﺒﻴ ﺮ ﻗ ﺮار ﮔﺮﻓ ﺖ و در ده ﺔ ‪ ١٩٩٠‬ﺑ ﻪ ﻣﺜﺎﺑ ﻪ » ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺵ ﺪن اﻗﺘﺼ ﺎد« ﻣﻮﺿ ﻮع ﺑﻨ ﺪی ﺵ ﺪ‪ .‬ﮐ ﺎرزار ﺿ ﺪ‬ ‫ﺑﻠﻮک ﺵﻮروی در ﺟﺮﻳﺎن » دوﻣﻴﻦ ﺟﻨﮓ ﺱﺮد« هﻤﺰﻣﺎن ﮐﺎرزار دﻥﻴ ﺎی ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺑ ﺮای ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺟﺪﻳ ﺪ ﺑ ﻮد‪.‬‬ ‫اﻳ ﻦ ﮐ ﺎرزار‪ ،‬ﮐﻤﻮﻥﻴﺴ ﻢ را ﺗﻨﻬ ﺎ ﺑ ﻪ ﻣﺜﺎﺑ ﻪ ﺑ ﺪﺗﺮﻳﻦ و اﻓﺮاﻃ ﯽ ﺗ ﺮﻳﻦ ه ﺮ ﮔﺰﻳﻨﺸ ﯽ از ﺟﻤ ﻊ ﮔﺮاﻳ ﯽ ه ﺎ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎزار ﺁزاد و »‬ ‫ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری«را رد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ‪ ،‬ﻥﺸﺎن ﻣﯽ داد؛ اﻟﺒﺘﻪ از ﻣﻴﺎن ﺗﻨﻮع دوﻟﺖ ﮔﺮاﻳﯽ ﮐﻪ از ﺱﻮﺱ ﻴﺎل دﻣﻮﮐﺮاﺱ ﯽ اروﭘ ﺎ ﻳ ﯽ‬ ‫ﺑﻪ دوﻟﺖ ﮔﺮاﻳﯽ ﮐﺸﻮرهﺎی ﺟﻨﻮب ﻣﻨﺘﻬﯽ ﻣﯽ ﺵﻮدﮐﻪ ﺗ ﻼش ﮐﺮدﻥ ﺪ ﺑ ﺎ ﻋﺒ ﻮر از » ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ه ﺎی ﻳ ﺎرﻳﮕﺮ« دوﻟ ﺖ‬ ‫ﮔﺮا در ﺟﻨﻮب ﺵﺮﻗﯽ ﺁﺱﻴﺎ ﺧﻮد را ﺗﻮﺱﻌﻪ دهﻨﺪ و در هﻤﺎن زﻣﺎن ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺡﻘ ﻮق ﮐ ﺎر‪ ،‬ﺧﺼﻮﺹ ﯽ ﺱ ﺎزی ﺹ ﻨﻌﺖ ه ﺎ و‬ ‫ﺧ ﺪﻣﺖ ه ﺎی ﻋﻤ ﻮﻣﯽ‪ ،‬ﺁزاد ﺱ ﺎزی ﺱﻴﺴ ﺘﻢ ه ﺎی ﻣ ﺎﻟﯽ ﻣﻠ ﯽ و ﺑ ﻮﻳﮋﻩ ﺑﺮداﺵ ﺘﻦ ﻥﻈ ﺎرت ه ﺎ ﺑ ﺮ ﮔ ﺮدش ﺁزاد ﻣ ﺎﻟﯽ هﻤﭽ ﻮن‬ ‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ هﺎﻳﯽ را ﻥﻤﺎﻳﺶ ﻣﯽ دهﺪ ‪ .‬ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺱﺨﻦ‪ ،‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ از ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﺵ ﺪن دﮔﺮﮔ ﻮﻥﯽ ه ﺎی از ﭘ ﻴﺶ اﻥﺠ ﺎم ﻳﺎﻓﺘ ﻪ در‬ ‫ﻣﻘﻴﺎس ﻣﻠﯽ در دﻥﻴﺎی اﻥﮕﻠﻴﺴﯽ ‪ -‬ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﻳﯽ ﺱﺘﺎﻳﺶ ﻣﯽ ﺵﻮد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺮﻥﺎﻣﻪ ﺱﻴﺎﺱﯽ رﻳﮕ ﺎن ﻳ ﮏ ﺟﻨ ﺒﺶ واﻗﻌ ﯽ اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ ﻓﺮاﻣﻠ ﯽ ﻣﺠﻬ ﺰ ﺑ ﻪ هﻤ ﺎن اﻥ ﺪازﻩ اﻥ ﺮژی و هﻴﺠ ﺎن ﭼﺸ ﻤﮕﻴﺮ‬ ‫ﺑﻮﺟﻮد ﺁورد )‪ .(١٣‬ﭘﺮﺵﻮرﺗﺮﻳﻦ هﺎ ﮔﺮوﻩ هﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ دار ﻣﺮﮐﺰ ﺑﻮدﻥﺪ ﮐﻪ ﺑﻄﻮر ﻃﺒﻴﻌﯽ ﺁن را ﭼﻮﻥ ﺎن ﺡﺠﻤ ﯽ‬ ‫از ﺡﻘﻮق ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﻣﯽ ﻥﮕﺮﻳﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﺲ از ﺟﻨﮓ دوم ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺡﺬف ﺵﺪﻩ ﺑﻮد و اﻳﻨﮏ ﺑﺎز ﺑﻪ ﺁﻥﻬ ﺎ ﻋﺮﺿ ﻪ ﮐ ﺮدﻩ اﻥ ﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺟﻨﺒﺶ ﺗﺨﻴﻞ ﻗﺸﺮهﺎی ﺑﺴﻴﺎر وﺱﻴﻌﯽ را ﺗﻮﺹﻴﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺁزادﺱﺎزی ﻣﺎﻟﯽ را ﻗﺒﻞ از ه ﺮ ﭼﻴ ﺰ ﺑﻌﻨ ﻮان ﻥﺸ ﺎﻥﺔ‬ ‫ﻣﺪل ﺟﺪﻳﺪ ﻥﻮﺱﺎزی ﺁﻓﺮﻳﺪة اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﻣﯽ دﻳﺪﻥﺪ‪ .‬ﺁﻥﻬﺎ ﺟﻨﺒﺶ هﺎی ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ هﺎی ﺱﻮداﮔﺮ را ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﻥﺸ ﺎﻥﻪ ه ﺎی‬ ‫ﭘﻮﻳﺎﻳﯽ ﺟﺪﻳﺪ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﯽ ﻥﮕﺮﻳﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺁﻥﻬﺎ ﺗﺼﻮر ﻣﯽ ﮐﺮدﻥﺪ ﮐﻪ ﺑﺤﺮان هﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﮐ ﻪ از ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺟﺪﻳ ﺪ ﺑﻮﺟ ﻮد‬ ‫‪٥‬‬

‫ﺁﻣﺪﻩ اﻥﺪ از ﻣﻘﺎوﻣﺖ هﺎی دوﻟﺖ ﮔﺮاﻳﺎﻥﻪ در ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺟﺪﻳ ﺪ ﺑﺮاﻥﮕﻴﺨﺘ ﻪ ﻣ ﯽ ﺵ ﻮﻥﺪ‪ .‬ﺁﻥﻬ ﺎ ﻣ ﺎﻟﯽ ﺵ ﺪن را ﺁﻥﮕﻮﻥ ﻪ ﮐ ﻪ در‬ ‫ﺵﮑﻞ ﻣﻌﻴﻨﯽ ﺑﻪ اﻥﻘﻼب ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژﻳﮏ ﻣﺮﺑﻮط اﺱﺖ و ﻣﺤﺮک هﺎی ﺟﺪﻳﺪ رﺵﺪ را ﺑﺮای اﻗﺘﺼﺎدهﺎ در ﺗﮑﻨﻮﻟ ﻮژی ه ﺎی ﺟﺪﻳ ﺪ‬ ‫و ﺑﺨﺶ هﺎی ارﺗﺒﺎط هﺎی دور ﻣﯽ ﺁﻓﺮﻳﻨﺪ‪ ،‬درک ﻣﯽ ﮐﺮدﻥﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﻥﺎﻣﻪ رﻳﮕﺎن ﻥﻪ ﻓﻘﻂ از ﺟﺎﻥﺐ راﺱﺖ در اروﭘﺎ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ از ﺟﺎﻥﺐ ﺡﺰب هﺎی ﺱﻮﺱﻴﺎل دﻣﻮﮐﺮات و ﮔﺮوﻩ هﺎی ﺹﺎﺡﺒﺖ‬ ‫اﻣﺘﻴﺎز در ﺑﻠﻮک ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺵﻮروی ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺵﺪ و ﺱﭙﺲ در ﺁﻣﺮﻳﮑﺎی ﻻﺗﻴﻦ و ﺑﺨ ﺶ ه ﺎی ﻣﻌ ﻴﻦ ﺁﺱ ﻴﺎ از ﺁن اﺱ ﺘﻘﺒﺎل ﺵ ﺪ‪ .‬اﻳ ﻦ‬ ‫ﺟﻨ ﺒﺶ اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ در هﻨﮕ ﺎﻣﯽ ﮐ ﻪ روﻥ ﻖ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎﻳﯽ ده ﺔ ‪ ١٩٩٠‬و رﮐ ﻮد ژاﭘ ﻦ و اروﭘ ﺎ ﻥﻤ ﻮدار ﮔﺮدﻳ ﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺒﻮﻟﻴ ﺖ دوﺑ ﺎرﻩ‬ ‫ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﺑﺎور ﻥﺎدرﺱﺖ دهﺔ ‪ ١٩٨٠‬ﮐﻪ ﻃﺒﻖ ﺁن ﺑﺮ ﺗﺮی ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ ﭼﻴ ﺰی ﻣﺮﺑ ﻮط ﺑ ﻪ ﮔﺬﺵ ﺘﻪ ﺑ ﻮد‪ ،‬ﺟ ﺎﻳﺶ را ﺑ ﻪ ﺑ ﺎور ﺑ ﺎز ه ﻢ‬ ‫ﻥﺎدرﺱﺖ ﺱﭙﺮد ﮐﻪ ﻃﺒﻖ ﺁن ﻣﺪل ﺟﺪﻳﺪ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﻳﯽ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﺎﻟﯽ ﺵﺪﻩ ﻣﯽ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﻋﻨﺼﺮ ﺟﺪﻳﺪ ﻓﺮﻣﺎﻥﺮواﻳﯽ اﻳﺎﻟﺖ ﻣﺘﺤ ﺪ‬ ‫ﻃﯽ ﻗﺮن ‪ ٢١‬را ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺎرن ﭘﺎﻳﺎن دهﺔ ‪ ،١٩٩٠‬ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻓﺮوﭘﺎﺵﯽ ﺑﻠﻮک ﺵﻮروی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻥﺘﻴﺠﺔ ﭘﻴ ﺮوزی ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺟﺪﻳ ﺪ‪ ،‬ﺟﻠ ﻮﻩ ﺧ ﻮد‬ ‫را در ﺑﺨﺶ هﺎی ﺑﺰرگ ﺟﻬﺎن از دﺱﺖ داد‪ .‬ﻣﺎ ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﺵﺎهﺪ اوج ﻥﺎﮔﻬﺎﻥﯽ ﺱﻴﻼن ﺱﻮداﮔﺮی هﺎ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑ ﻪ ﺵ ﺒﺢ ه ﺎی‬ ‫ﺑﯽ ﺙﺒﺎﺗﯽ اﻗﺘﺼﺎدی هﺴﺘﻴﻢ ﮐﻪ ﻥﺎﺵﯽ از ﻓ ﺮار ﺑ ﻮدن ﻣﻔ ﺮط ﺱﻴﺴ ﺘﻢ ﭘ ﻮﻟﯽ ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ اﺱ ﺖ‪ .‬ﺵ ﮑﻞ ﺗ ﻮﻟﻴﺒﺮاﻟﯽ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری‬ ‫ﻣﺪﻋﯽ اراﺉﻪ ﻓﺮﻣﻮﻟﯽ ﺑﺮای ﻏﻨﯽ ﺵﺪن هﻤﻪ ﮔﺮوﻩ هﺎی ﮐﻮﭼﮏ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ زﻳﺮوروﻳ ﯽ ه ﺎی اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ و اﻗﺘﺼ ﺎدی‬ ‫ﺑ ﻪ ﻥﻔ ﻊ ﮔ ﺮوﻩ ه ﺎی ﺑ ﺰرگ اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ ﺡﺘ ﯽ ﺑ ﺮای ﺗﻤ ﺎﻣﯽ ﺟﺎﻣﻌ ﻪ ه ﺎ اﺱ ﺖ‪ .‬اﻣ ﺎ ﻣ ﺎ ﺑ ﻴﺶ از ﭘ ﻴﺶ ﺵ ﺎهﺪ » ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺵ ﺪن‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی« ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﮏ ﻣﺎﺵﻴﻦ ﺟﻨﮕﯽ ﺑﺮای ﺗﻮﺱﻌﻪ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ و ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺪل ﺟﺪﻳﺪ رﺵﺪ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ‬ ‫هﺴ ﺘﻴﻢ‪ .‬ﺡﺘ ﯽ در اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ‪ ،‬ﻣ ﺪل ﺟﺪﻳ ﺪ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣ ﺎﻟﯽ ﺡﺒ ﺎب ﺱ ﻮداﮔﺮی ﺧﻄﺮﻥ ﺎﮐﯽ در ﮐ ﺎﻥﻮن روﻥ ﻖ اﻗﺘﺼ ﺎدی‬ ‫ﺑﻮﺟ ﻮد ﺁورد‪ .‬ﭘﺎﻳ ﺎن اﻳ ﻦ روﻥ ﻖ را در ‪ ٢٠٠١‬ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ ﺵﮑﺴ ﺖ ه ﺎ در » ﺑﺨ ﺶ ه ﺎی ﺟﺪﻳ ﺪ رﺵ ﺪ« ﺗ ﻮأم ﺵ ﺪﻩ ﺑ ﻮد‪ ،‬ﺑﻨﻈ ﺮ‬ ‫اﺧﺘﺼﺎص ﺑﻪ ﻥﺸﺎن دادن ﭘﺎﻳﺎن ﺟﻨﺒﺶ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻓﺮاﻣﻠﯽ دارد ﮐﻪ ﺱﭙﻴﺪﻩ دم ﻋﺼﺮ ﺟﺪﻳﺪ ﭘﻮﻳﺎﻳﯽ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری را ﻥﺸﺎن ﻣﯽ‬ ‫داد‪.‬‬

‫‪ -٣‬ﻣﺼﺎف ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮔﺮاﻳﺎﻧﻪ اروﭘﺎ ﺁﺳﻴﺎﻳﯽ در ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺟﻬﺎﻧﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ و راهﺒﺮدهﺎی ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﯽ ﺁن در ﻃﯽ دهﺔ اﺥﻴﺮ‬ ‫از ﺁﻏﺎز ده ﺔ ‪ ١٩٩٠‬ﻣﺼ ﺎف ه ﺎی ﻣﻬ ﻢ ﺟﺪﻳ ﺪ در راﺑﻄ ﻪ ﺑ ﺎ ﻓﺮﻣ ﺎﻥﺮواﻳﯽ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ در دو ﺱ ﺮ اروﭘ ﺎ ﺁﺱ ﻴﺎ‬ ‫ﻥﻤﻮدار ﺵﺪﻩ اﺱﺖ‪ .‬دوﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻥﺎﮔﺰﻳﺮ ﺵﺪﻩ اﺱﺖ ﺑﺪون در اﺧﺘﻴﺎر داﺵﺘﻦ ﮐﻤﮏ ﺱﺎﺧﺘﺎرهﺎی ﻣﺤﮑﻢ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺟﻨﮓ ﺱﺮد ﺑ ﺎ‬ ‫ﻣﺼﺎف هﺎی ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﮐﻨﺪ‪ .‬در واﻗﻊ‪ ،‬ﻣﺼﺎف هﺎی ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻄﻮر ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ ﺑﺎ ﻓﺮوﭘﺎﺵﯽ ﺧ ﻮد اﻳ ﻦ ﺱ ﺎﺧﺘﺎرهﺎی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺑ ﻪ‬ ‫ارث رﺱﻴﺪﻩ از ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺱﺎل ﺟﻨﮓ ﺱﺮد ﮔﺮﻩ ﺧﻮردﻩ اﺱﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺼﺎف هﺎی ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫در ﺟﺎی ﻥﺨﺴﺖ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻋﺒﺎرت از ﮔ ﺮاﻳﺶ روزاﻓ ﺰون ﺑ ﻪ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ﮔﺮاﻳ ﯽ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ در اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ اﺱ ﺖ؛ ﭼﻨ ﺎن ﮐ ﻪ‬ ‫ﮐﻮﺵ ﺶ ه ﺎی هﻤﺰﻣ ﺎن در راﺑﻄ ﻪ ه ﺎی ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ هﻮﻳ ﺖ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺟﻤﻌ ﯽ اروﭘ ﺎ را ﺑ ﻪ ﻥﻤ ﺎﻳﺶ ﻣ ﯽ ﮔ ﺬارد‪ .‬در ﺟ ﺎی دوم‬ ‫ﭼﺮﺧﺶ ﭼﻴﻦ و ﺵﻮروی ﺱﺎﺑﻖ‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋﻩ روﺱﻴﻪ ﺑﻪ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری اﻳﻦ ﺱ ﺌﻮال را ﺑ ﺮ ﻣ ﯽ اﻥﮕﻴ ﺰد ﮐ ﻪ ﺑ ﺪاﻥﻴﻢ ﺁﻳ ﺎ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ‬ ‫ﻗﺎدر اﺱﺖ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری هﺎ از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﮐﺜﺮت ﭘﻴﻮﻥﺪهﺎی ﺧﻮد ﺑﺎ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﻳﯽ‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﮐﺜ ﺮت ﭘﻴﻮﻥ ﺪهﺎی‬ ‫روﺱﻴﻪ ﺑﺎ ﺁﻟﻤﺎن و اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ و هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﻮﻥﺪهﺎی ﭼﻴﻦ ﺑﺎ ﮐﻤﺮﺑﻨﺪ اﻗﻴﺎﻥﻮس ﺁرام‪ ،‬ﻣﺴﻠﻂ ﺵﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻄﻮر ﻣﺴﻠﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺼﺎف هﺎﻳﯽ ﺑﻪ هﻴﭻ وﺟﻪ ﻣﻮﺟﻮدﻳﺖ رﺱﻤﯽ ﻥﺪارﻥﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻤ ﺎن رﺱ ﻤﯽ ﻣﺤ ﺪود ﺑ ﻪ اﻳ ﻦ ﻳ ﺎدﺁوری اﺱ ﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻓﻘﻂ ﺑﻪ واﺡﺪهﺎی اﻗﺘﺼﺎدی دارای هﺮ ﻣﻠﻴﺖ ﻣﺮﺑﻮط اﺱﺖ ﮐﻪ ﻗﺎﻥﻮن هﺎی ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺎزار را ﺁﻥﮕﻮﻥﻪ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻮﺱﻂ ﮔﺎت و دﻳﮕﺮ ﻥﻬﺎدهﺎی ﺱﺎزﻣﺎن ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺗﺠﺎرت )‪ (OMC‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺵﺪﻩ در ﻥﻈﺮ ﻣﯽ ﮔﻴﺮﻥ ﺪ‪ .‬ﭼﻨ ﻴﻦ اﺱ ﺖ ﻣﺼ ﺎف ه ﺎی‬ ‫ﻥﺎﺵﯽ از ﭼﺮﺧﺶ ﭼﻴﻦ و روﺱﻴﻪ ﺑﻪ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﮐﻪ ﺑﻄﻮر اﺱﺎﺱﯽ ﺑﺮای روﺱﻴﻪ و ﭼﻴﻦ ﺑﻪ ﻗﺮار دادن ﺱﻴﺎﺱ ﺖ اﻗﺘﺼ ﺎدی‬ ‫ﺧﻮد در ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﺑﺎ ﻗﺎﻋﺪﻩ هﺎی ﺑﺎزار » ﺱﺎزﻣﺎن ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺗﺠ ﺎرت« ﻣﺤ ﺪود ﻣ ﯽ ﺵ ﻮد‪ .‬هﻨﮕ ﺎﻣﯽ ﮐ ﻪ وﺿ ﻌﻴﺖ از اﻳ ﻦ ﻗ ﺮار‬ ‫اﺱﺖ‪ ،‬ﺁﻥﻬﺎ اﻣﮑﺎن ﻣﯽ ﻳﺎﺑﻨﺪ در ﻥﻬﺎدهﺎی اﻗﺘﺼﺎد ﺟﻬﺎﻥﯽ وارد ﺵﻮﻥﺪ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ ﺗﻮﻟﻴ ﺪ ﮐﻨﻨ ﺪﮔﺎن ﺑﺴ ﻴﺎر ﻣﺆﺙﺮاﻥ ﺪ ﮐ ﻪ ﺧ ﺎرج از ه ﺮ‬ ‫ﻣﻼﺡﻈﻪ ﻣﻠﻴﺖ ﺵﺎن ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺧﻮد ﭘﻴﺮوز ﻣﯽ ﺵﻮﻥﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬اﻳﻦ ﮔﻔﺘﻤﺎن رﺱﻤﯽ داوهﺎی ﻗﺪرت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﻣﻌﺎﺹﺮ را در ﻥﻈﺮ ﻥﻤ ﯽ ﮔﻴ ﺮد‪ .‬اﻳ ﻦ‬ ‫داوهﺎ ﻣﺴﺘﻠﺰم ﻣﺒﺎرزﻩ هﺎی ﻏﺮب ‪ -‬ﻏﺮب ﺑﺮای ﮐﺴﺐ دﺱﺘﺮﺱﯽ ﻣﻤﺘ ﺎز ﺑ ﻪ ﺑﺎزاره ﺎی ﺗ ﺎزﻩ ﭘﺪﻳ ﺪار اﺱ ﺖ‪ .‬در اﻳ ﻦ ﻥﺒﺮده ﺎ‪،‬‬ ‫‪٦‬‬

‫ﻗﺎﻋﺪﻩ هﺎی ﮔﺎت اﻥﺪک ﺗﺄﺙﻴﺮی ﻥﺪارﻥ ﺪ‪ .‬ﻏ ﺮب ﺑ ﺮای ﻥﻔ ﻮذ در ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ه ﺎی در ﺡ ﺎل ﺗﻮﺱ ﻌﺔ ﺵ ﺮق و ﺟﻨ ﻮب ﺵ ﺮﻗﯽ‬ ‫ﺁﺱ ﻴﺎ‪ ،‬ﺑ ﻮﻳﮋﻩ ﭼ ﻴﻦ و هﻤﭽﻨ ﻴﻦ ﺑ ﺮای ﮐﺴ ﺐ اﻣﺘﻴ ﺎز در اﺗﺤ ﺎد ﺵ ﻮروی ﭘﻴﺸ ﻴﻦ ﮐﻮﺵ ﺶ ه ﺎی زﻳ ﺎدی ﺑﻌﻤ ﻞ ﺁوردﻩ اﺱ ﺖ‪.‬‬ ‫روﻥﺪهﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﭼﻴﻦ دﻳﺮوز ﻳﺎ روﺱﻴﺔ اﻣﺮوز ﻣﯽ ﮐﻮﺵﻨﺪ ﺑﻪ ﻳﺎری ﺁﻥﻬﺎ در ﺱﺎزﻣﺎن ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺗﺠﺎرت وارد ﺵﻮﻥﺪ‪ ،‬ﺑﺮای رﻗﺎﺑﺖ‬ ‫هﺎ و ﻣﺴ ﺎﺑﻘﻪ ه ﺎی ﺑ ﻪ ﺡ ﺪ اﻋ ﻼء ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺵ ﺪﻩ ﻣﻴ ﺎن ﻗ ﺪرت ه ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ درﺑ ﺎرة ﺵ ﺮاﻳﻂ وﻳ ﮋﻩ ﻣﺸ ﺨﺺ ﮐ ﺮدن ﻥﻔ ﻮذ ﭼ ﻴﻦ‬ ‫ﻓﺮﺹﺖ ﻓﺮاهﻢ ﻣﯽ ﺁورﻥﺪ‪ .‬دﺱ ﺘﮕﺎﻩ ﺱ ﺎزﻣﺎن ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺗﺠ ﺎرت از ﺟﺎﻥ ﺐ ﺧ ﻮد ﮔ ﺰﻳﻨﺶ وﺱ ﻴﻌﯽ از ﻣﻮﻗﻌﻴ ﺖ ه ﺎ و ﺗﺼ ﻤﻴﻢ ه ﺎ‬ ‫اراﺉﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ در واﻗﻊ ﻣﺪل هﺎی ﺵﺒﮑﺔ راﺑﻄﻪ ه ﺎی ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ را ﮐ ﻪ اﻗﺘﺼ ﺎد ﭼ ﻴﻦ ه ﻢ در ﺁن ﺟ ﺎی دارد‪ ،‬ﺗﻌﻴ ﻴﻦ ﻣ ﯽ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ اﺑﺰاره ﺎی ‪ - Soft Power‬ﮐﻨﺘ ﺮل دﺱﺘﺮﺱ ﯽ ﺑ ﻪ ﺑ ﺎزار ﺧ ﻮد را ﭼ ﻮن ﺹ ﻨﺪوق ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﭘ ﻮل و ﺑﺎﻥ ﮏ‬ ‫ﺟﻬﺎﻥﯽ در اﺧﺘﻴﺎر دارد ﮐﻪ در ﻥﻔﺲ ﺧﻮد ﺑﺮای ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻗﻄﻌ ﯽ اﻳ ﻦ ﻣﺴ ﺌﻠﻪ ه ﺎ ﻥﺎﻣﻨﺎﺱ ﺐ اﻥ ﺪ )‪ .(١۴‬واﺑﺴ ﺘﮕﯽ ﭼ ﻴﻦ ﺑ ﻪ ﺑ ﺎزار‬ ‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﺮای دﺧﻮل ﺱﺮﻳﻊ و ﺵ ﺪﻳﺪ در ﺑ ﺎزار ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ ﺑ ﺎ ﻥﻴ ﺎز ﻓ ﻮری ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ ه ﺎی ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎﻳﯽ ﺟﺒ ﺮان ﻣ ﯽ ﺵ ﻮد‪ .‬اﻣ ﺎ‬ ‫ﻋﻤﻠﮑﺮدهﺎی ﻣﻄﻠﻮب ﺗﺠﺎری ﭼﻴﻦ ﺗﻨﻬﺎ اﺧﺘﻴﺎر ﺗﺼﺮف ﺟﺰﻳﯽ در اﻳﻦ ﮐﺸﻮر ﺑ ﻪ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ دادﻩ اﺱ ﺖ‪ .‬هﻤﭽﻨ ﻴﻦ روﺱ ﻴﻪ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻥﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در ﺑﺎزارهﺎی اﻥﺮژی ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ اﻳﻔﺎء ﮐﺮدﻩ ﺑﺎﻋﺚ ﻥﻔﻮذ ﻥﺎﭼﻴﺰ ﺹﻨﺪوق ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﭘ ﻮل و ﺑﺎﻥ ﮏ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ‬ ‫در اﻗﺘﺼﺎد روﺱﻴﻪ ﺵﺪﻩ اﺱﺖ‪ .‬از اﻳ ﻦ رو‪ ،‬ﻳﮑ ﯽ از وﻇﻴﻔ ﻪ ه ﺎی ﻣﻬ ﻢ واﺵ ﻨﮕﺘﻦ در ده ﺔ ‪ ١٩٩٠‬ﻋﺒ ﺎرت از اﻳ ﻦ ﺑﻮدﮐ ﻪ ﺑ ﺎ‬ ‫واﻣﺪار ﮐﺮدن روﺱﻴﻪ از راﻩ ﺗﺰرﻳﻖ ﭘﻮل ﺹﻨﺪوق ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﭘﻮل ﺑﻪ ﺁن ﺟﺎی ﭘﺎی ﻣﺤﮑﻤﯽ ﺑﺪﺱﺖ ﺁورد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ را ﻥﺒﺎﻳﺪ ﻥﺎﭼﻴﺰ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﭘﺲ از ﻓﺮورﻳﺨﺘﻦ ﺱﺎﺧﺘﺎرهﺎی ﺱﻴﺎﺱﯽ دوران ﺟـﻨﮓ ﺱ ﺮد ﺧ ﻮد از‬ ‫هﺮ وﺱﻴﻠﻪء ﻣﺆﺙـﺮ ‪ Soft Power‬در اﻗﺘﺼﺎدهﺎی ﺱﻴﺎﺱﯽ دو ﻣﻨﻄﻘﻪ ‪ -‬ﮐﻤﺮﺑﻨﺪ ﺑﯽ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﻮدﻩ اﺱﺖ‪ .‬از اﻳﻦ رو‪ ،‬ﻻزم ﺑﻮد ﮐ ﻪ‬ ‫واﺵﻨﮕﺘﻦ ﺑﺴﺮﻋﺖ ﭘﻴﻮﻥﺪهﺎی ﺟﺪﻳﺪ ﻥﻬ ﺎدی ﺑ ﺎ ﮐﺸ ﻮرهﺎی اﺗﺤﺎدﻳ ﺔ اروﭘ ﺎ ﺑﺮﻗ ﺮار ﮐﻨ ﺪ و از ﻋﻬ ﺪة دﺵ ﻮاری ه ﺎی ﺁﺵ ﮑﺎر در‬ ‫ﮐﻮﺵﺶ هﺎ ﺑﺮای وارد ﺁوردن ﻓﺸﺎر ﺑﺮ دوﻟﺖ هﺎی ژاﭘﻦ ﺑﺮاﻳﺪ ﺗﺎ اﻳ ﻦ دوﻟ ﺖ ه ﺎ اﻥ ﻮاع ﻗﺮارداده ﺎی ﺗﺠ ﺎری را ﮐ ﻪ ﮐﻨﮕ ﺮﻩ‬ ‫ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻻزم داﻥﺴﺘﻪ اﺱﺖ‪ ،‬ﺑﭙﺬﻳﺮﻥﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﻨ ﻴﻦ اﺱ ﺖ ﮐ ﻪ در ده ﺔ ‪ ،١٩٩٠‬اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﻥﺎﭼ ﺎر ﺵ ﺪ ﺑﮑﻮﺵ ﺪ از ﻗ ﺪرت ه ﺎی ﻥﻈ ﺎﻣﯽ ‪ -‬ﺱﻴﺎﺱ ﯽ اش ﺑ ﺮای اﻳﺠ ﺎد‬ ‫راﺑﻄﻪ هﺎی ﺱﻴﺎﺱﯽ‪ ،‬هﻤﺰﻣﺎن در دو ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ‪ -‬ﮐﻤﺮﺑﻨ ﺪ ‪ -‬اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ و ﮐﻤﺮﺑﻨ ﺪ اﻗﻴ ﺎﻥﻮس ﺁرام و ﻣﻴ ﺎن اﻳ ﻦ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ه ﺎ ‪-‬‬ ‫ﮐﻤﺮﺑﻨﺪهﺎ و روﺱﻴﻪ و ﭼﻴﻦ اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ اﻗﺪام در اﺱﺘﻔﺎدﻩ از ﺗﻮاﻥﺎﻳﯽ هﺎی ﻥﻈﺎﻣﯽ ﺑﺮای ﭼﻨﻴﻦ دوﺑﺎرﻩ ﺱﺎزی‪ ،‬ﻣﺴ ﺌﻠﻪ‬ ‫ﺑ ﻮﻳﮋﻩ دﺵ ﻮار ﻳ ﺎﻓﺘﻦ راﻩ ﺡﻠ ﯽ ﺑﻨﻔ ﻊ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ در اروﭘ ﺎ ﻃ ﯽ ده ﺔ ‪ ١٩٩٠‬را ﺗﺸ ﮑﻴﻞ ﻣ ﯽ ده ﺪ‪ :‬زﻳ ﺮا ﻓﺮوﭘﺎﺵ ﯽ ﺑﻠ ﻮک‬ ‫ﺵﻮروی ﺱﺎﺧﺘﺎرهﺎی ﻥﻈﺎﻣﯽ ‪ -‬ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺧﺎص ﺟﻨﮓ ﺱﺮد را ﮐﻪ ﮐﺎرﺁﻳﯽ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺱﻴﺎﺱﯽ اش را ﺑ ﻪ ﻗ ﺪرت ﻥﻈ ﺎﻣﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ‬ ‫دادﻩ ﺑﻮد‪ ،‬وﻳﺮان ﮐﺮد‪ .‬ﻗﺪرت ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺑﺎﻟﻨﺪة ﭼﻴﻦ‪ ،‬ﻥﻔﻮذ ﺁن در ﺟﻨﻮب ﺵﺮﻗﯽ ﺁﺱ ﻴﺎ‪ ،‬و هﻤﭽﻨ ﻴﻦ ﺟﺴ ﺘﺠﻮی ﭘﻴﻮﻥ ﺪهﺎی دوﺑ ﺎرة‬ ‫ﺱﻴﺎﺱﯽ ‪ -‬اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﺎ ﺵﺮق و ﺟﻨﻮب ﺵﺮﻗﯽ ﺁﺱﻴﺎ ﻣﺼﺎف هﺎی ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﺁﺵﮑﺎری را ﺑﺮای ﻣﻮﺿ ﻊ ﻥﻈ ﺎﻣﯽ ‪ -‬ﺱﻴﺎﺱ ﯽ‬ ‫اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﺟﻬﺎن در ﭘﺎﻳﺎن دهﺔ ‪ ١٩٩٠‬ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﯽ داد‪.‬‬ ‫هﺪف هﺎی اﺱﺎﺱﯽ ﺱﻴﺎﺱﺖ دوﻟﺖ هﺎی ﭘﻴﺎﭘﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ در دهﺔ ‪ ١٩٩٠‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈ ﻮر ﺗ ﺄﻣﻴﻦ ﺱ ﻠﻄﻪ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﻗﻄﻌ ﯽ ﺑ ﺮ اروﭘ ﺎ‬ ‫ﺁﺱﻴﺎ‪ ،‬و از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ‪ ،‬ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺑﺮﺗﺮی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ در ﻗﺮن ﺁﻳﻨﺪﻩ روی ﻣﺴﺌﻠﻪ هﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺱ ﺎزﻣﺎﻥﺪهﯽ دوﺑ ﺎرة‬ ‫ﺱﻴﺴﺘﻢ ﻥﻔﻮذ ﺱﻴﺎﺱﯽ ‪ -‬ﻥﻈﺎﻣﯽ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺵﺪﻩ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻼ ﺑﻪ ﻥﻴﺮوی ﺑﺮﺗ ﺮ ﺗﺒ ﺪﻳﻞ ﺵ ﺪ‪ .‬هﻤ ﺎﻥﻄﻮر ﮐ ﻪ ﺧﻴﻠ ﯽ ه ﺎ‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن اﺗﺤﺎد ﺵﻮروی‪ ،‬ﻥﻴﺮوهﺎی ﻥﻈﺎﻣﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﮐﺎﻣ ٌ‬ ‫ﺁن را ﺧﺎﻃﺮﻥﺸﺎن ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺗﻮاﻥﺴﺘﻪ اﺱﺖ ﺑﺎ ﮐﺎﻣﻴﺎﺑﯽ ﺑﺎ هﺮ اﺉ ﺘﻼف از ﺑﺰرﮔﺘ ﺮﻳﻦ ﻗ ﺪرت ه ﺎی دﻳﮕ ﺮ ﻥﻈ ﺎﻣﯽ‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻠ ﻪ ﮐﻨ ﺪ‪ .‬اﻳ ﻦ ﺑﺮﺗ ﺮی ﻥﻈ ﺎﻣﯽ اﺡﺴ ﺎس ﻇﻔﺮﻣﻨ ﺪﮔﺮاﻳﯽ ﻋﻤ ﻮﻣﯽ واﺿ ﺤﯽ ﻣﻴ ﺎن واﻗ ﻊ ﮔﺮاﻳ ﺎن درون ﻣﺆﺱﺴ ﻪ داﻥﺸ ﮕﺎهﯽ‬ ‫ﮐﺎرﺵﻨﺎﺱﺎن ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﻳﯽ راﺑﻄﻪ هﺎی ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﻮﺟﻮد ﺁوردﻩ اﺱﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﭼﺸﻢ اﻥﺪاز ﺑﺨﻮﺑﯽ ﺗﻮﺱﻂ ول ورث‪ ،‬ﺑﺰرژﻳﻨﺴﮑﯽ و‬ ‫دﻳﮕﺮان ﺗﻨﻈ ﻴﻢ ﺵ ﺪﻩ اﺱ ﺖ‪ .‬ﮐﻨ ﺖ واﻟﺘ ﺰ‪ ،‬ﺱ ﺮﺁﻣﺪ واﻗ ﻊ ﮔﺮاﻳ ﺎن ﻥ ﻮ و دﻳﮕﺮاﻥ ﯽ از اﻳ ﻦ ﺱ ﻨﺦ ﺗﺮدﻳ ﺪ دارﻥ ﺪ ﮐ ﻪ اﻳ ﻦ اﻣ ﺮ دوام‬ ‫ﺑﻴﺎورد‪ .‬ﺁﻥﻬﺎ ﻣﯽ اﻥﺪﻳﺸﻨﺪ ﮐﻪ ﻗﺪرت هﺎی دﻳﮕﺮ ُﻣﺴﻠﺢ ﻣﯽ ﺵﻮﻥﺪ و ﺗﻌﺎدل ﺑﻨﻔﻊ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ را دﮔﺮﮔ ﻮن ﻣ ﯽ ﮐﻨﻨ ﺪ )‪ .(١۵‬ﺑ ﺎ‬ ‫اﻳﻨﻬﻤﻪ‪ ،‬ﺑﺠﺰ ﺗﺴﻠﻴﺢ دوﺑﺎرة دﻓﺎﻋﯽ ﭼﻴﻦ‪ ،‬ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﯽ واﻟﺘﺰ ﺗﺤﻘﻖ ﻥﻴﺎﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﺪرت ﻥﻈﺎﻣﯽ ﻥﺴﺒﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ اﻣﺮوز ﺑﺪرﺱﺘﯽ روﺵﻦ ﻣﯽ ﺱﺎزد ﮐﻪ ﺗﻼش ﺑﺮای ﻣﺼﺎف ﺑ ﺎ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﺑ ﻪ ﻋﻨ ﻮان‬ ‫ﻗﺪرت ﻥﻈﺎﻣﯽ ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺑﺮای هﺮ ﻗﺪرت ﻣﻬﻢ دﻳﻮاﻥﮕﯽ ﻣﺤﺾ اﺱﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ هﻴﭻ ﭘﺎﺱﺨﯽ ﺑﺮای دﻳﮕﺮ ﻣﺴﺌﻠﻪ ه ﺎی‬ ‫ﻼ ﺁﻳ ﺎ ﻗ ﺪرت ﻥﻈ ﺎﻣﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ ﻣ ﺎﻥﻊ‬ ‫اﺱﺎﺱﯽ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﮐﻪ در دﻥﻴﺎی ﭘﺲ از ﺟﻨﮓ ﺱﺮد ﻣﻄﺮح ﻣﯽ ﺵﻮﻥﺪ‪ ،‬ﻓﺮاهﻢ ﻥﻤﯽ ﺁورد‪ .‬ﻣ ﺜ ً‬ ‫از ﻣﺘﺤﺪ ﺵﺪن اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ و ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻳﮏ ﺑﻠﻮک در ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺟﻬﺎﻥﯽ اﺱﺖ؟ ﺁﻳ ﺎ ﻗ ﺪرت ﻥﻈ ﺎﻣﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ ﻣ ﯽ ﺗﻮاﻥ ﺪ ﺗﻀ ﻤﻴﻦ‬ ‫ﮐﻨﺪ ﮐﻪ اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﻣﺘﺤﺪ و ﻳﮕﺎﻥ ﻪ ﺵ ﺪﻩ‪ ،‬ﭘﻴﻮﻥ ﺪهﺎی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ و اﻗﺘﺼ ﺎدی ﺗﻨﮕﺎﺗﻨ ﮓ ﺑ ﺎ روﺱ ﻴﻪ ﮐ ﻪ در راﻩ ﻣﻄﻠ ﻮب اﻳﺠ ﺎد‬ ‫ﻳﮏ ﺵﮑﻞ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری دﻣﻮﮐﺮاﺗﻴﮏ ﻟﻴﺒﺮاﻟﯽ ﮔﺎم ﺑﺮ ﻣﯽ دارد‪ ،‬ﺑﺮﻗﺮار ﻥﻤﯽ ﮐﻨﺪ؟ ﺁﻳﺎ اﻳﻦ ﻗﺪرت ﻥﻈﺎﻣﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺪون‬ ‫ﺹﺤﺒﺖ از ‪ soft power‬ﮐﻪ ﺁن را در اﺧﺘﻴﺎر دارد ‪ -‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻥﺪ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﮐﻤﺮﺑﻨﺪ اﻗﻴﺎﻥﻮس ﺁرام ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ای ﻥﻤ ﯽ ﺵ ﻮد‬ ‫و ﺑﻪ ﻳﮏ اﻗﺘﺼﺎد ﺱﻴﺎﺱﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ ای دﺱﺖ ﮐﻢ ﺗﺎ اﻥﺪازﻩ ای ﺡﻔﺎﻇﺖ ﺵﺪﻩ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻥﻤﯽ ﮔﺮدد؟ واﻥﮕﻬﯽ‪ ،‬ﭼﻪ اﺗﻔﺎق ﺧﻮاهﺪ اﻓﺘﺎد‬ ‫اﮔﺮ از اﻳﻨﺠﺎ ﺗﺎ ﻳﮏ دهﻪ ﻳﺎ دو دهﻪ در ﻗﺮن ﺟﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻳﮏ اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺎ روﺱﻴﻪ و ﻳﮏ ﮐﻤﺮﺑﻨﺪ اﻗﻴﺎﻥﻮس ﺁرام ﻣﺘﺤﺪ‬ ‫ﺑﺎ ﭼﻴﻦ در ﮐﺎرزارهﺎی ﻣﺸﺘﺮک ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺮﮐﻴ ﺐ دوﺑ ﺎرة ﺱﻴﺎﺱ ﺖ اﻗﺘﺼ ﺎدی ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﻣﺘﺤ ﺪ ﺵ ﻮﻥﺪ؟ ﺁﻳ ﺎ ﻗ ﺪرت ﻥﻈ ﺎﻣﯽ‬ ‫ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻥﺪ ﭘﻴﺮوزﻣﻨﺪاﻥﻪ در اﻳﻦ ﻥﻮع ﻣﺼﺎف ﺑﺎ ﺱﻠﻄﻪ دﻻر و ﻥﻬﺎدهﺎی ‪ soft power‬ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﮐﻨﺪ؟‬ ‫هﻤﺎﻥﻄﻮر ﮐﻪ ﻣﻦ ﮐﻮﺵﻴﺪﻩ ام در ﮐﺘﺎب » ﺑﺎزی ﺧﻄﺮﻥﺎک ﺟﻬﺎﻥﯽ« ﻥﺸﺎن دهﻢ‪ ،‬ﻣﺼﺎف هﺎی اﺱﺎﺱﯽ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﮐﻪ دﺱ ﺘﮕﺎﻩ‬ ‫هﺎی اداری ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ از ﺁﻏﺎز دهﺔ ‪ ١٩٩٠‬ﺑﯽ وﻗﻔﻪ ﺑﺎ ﺁن ﺱﺮوﮐﺎر داﺵﺘﻪ اﻥ ﺪ‪ ،‬هﻤ ﻮارﻩ ﭘﻴﺮاﻣ ﻮن داوه ﺎی ﺟﺪﻳ ﺪ اروﭘ ﺎ ﺁﺱ ﻴﺎ‪،‬‬ ‫ﺑﻮﻳﮋﻩ ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﺟﺴﺘﺠﻮی ﻳﮏ ﺱﺎزﻣﺎﻥﺪهﯽ واﻗﻌﯽ ﺱﻴﺎﺱﺖ هﺎی » ﻣﺘﻤﺪن« اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ و ﺵﺮق ﺁﺱﻴﺎ دور زدﻩ ا ﻥﺪ‪.‬‬ ‫‪٧‬‬

‫ﺑﺮای ﻓﺮﻣﻮﻟﺒﻨﺪی اﻳﻦ ﻣﺼﺎف هﺎی درهﻢ ﺁﻣﻴﺨﺘﻪ ﺑﻨﺤﻮ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻣ ﯽ ﺗ ﻮاﻥﻴﻢ ﺑﮕ ﻮﻳﻴﻢ ﮐ ﻪ ﻣﺴ ﺌﻠﻪ ﺑﻄ ﻮر اﺱﺎﺱ ﯽ ﻋﺒ ﺎرت از‬ ‫دﮔﺮﮔﻮﻥﯽ و ﺱﺎزﻣﺎﻥﺪهﯽ دوﺑﺎرة اروﭘﺎ ﺁﺱﻴﺎ‪ :‬دﮔﺮﮔﻮﻥﯽ ﻋﻈﻴﻢ ﺁراﻳﺶ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎی اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ‪ ،‬ﺟﻐﺮاﻓﻴ ﺎی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ و ﺟﻐﺮاﻓﻴ ﺎی‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی اروﭘﺎ ﺁﺱ ﻴﺎ اﺱ ﺖ‪ .‬اﻳ ﻦ ﭼﻴ ﺰی اﺱ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ روﺵ ﻨﯽ در دﻳ ﺪﮔﺎن ﺡﮑ ﻮﻣﺘﮕﺮان و روﺵ ﻨﻔﮑﺮان ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ رخ ﻥﻤ ﻮدﻩ‬ ‫اﺱﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻬﻤﻪ وﺟﻮد اﻳﻦ اﻣﺮ در درﻳﺎﻓﺖ ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ در اﮐﺜﺮﻳ ﺖ اﻓﮑ ﺎر ﻋﻤ ﻮﻣﯽ اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ ﺟ ﺎی ﻣﺮﮐ ﺰی ﭘﻴ ﺪا‬ ‫ﻼ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻗﺪرت ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ در ﺑﺮﻳﺘﺎﻥﻴﺎ‪ ،‬ﺑﻪ وﺱﻌﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻗﺪرت ﮐﺎﻓﯽ‪ ،‬ﻓﺮﻣ ﺎﻥﺮوا ﺑ ﺮ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ اﺱ ﺖ‬ ‫ﻥﮑﺮدﻩ اﺱﺖ‪ .‬ﻣﺜ ً‬ ‫ﮐﻪ ﺧﻴﻠ ﯽ ﺗﻐﻴﻴ ﺮ ﻥﮑ ﺮدﻩ و ﭼ ﻮن اﻳﻨﮕﻮﻥ ﻪ ﻋﻤ ﻞ ﮐ ﺮدﻩ‪ ،‬ﺟﺮﻳ ﺎﻥﯽ ﻋ ﺎدی ﺑ ﻮدﻩ اﺱ ﺖ‪ .‬ﺑ ﻪ ﺑﻴ ﺎن دﻳﮕ ﺮ‪ ،‬اﻳﻨﺠ ﺎ و ﺁﻥﺠ ﺎ در ﺑﺮاﺑ ﺮ‬ ‫ﻣﻮردهﺎی وﻳﮋﻩ ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ هﺎی ﻥﻤﺎﻳﺎن ﻥﺎﭼﻴﺰ ﻣﻼﺡﻈﻪ ﮐﺎراﻥﻪ ﻋﻤﻞ ﮐﺮدﻩ اﺱﺖ‪.‬‬ ‫ﻼ ﻥﺎدرﺱﺖ اﺱ ﺖ‪ .‬هﻤ ﺔ دﺱ ﺘﮕﺎﻩ ه ﺎی اداری ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ از زﻣ ﺎن ﺑ ﻮش ﭘ ﺪر ﻳ ﮏ ﺁﮔ ﺎهﯽ ﺑﺴ ﻴﺎر‬ ‫ﻳﮏ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮی ﮐﺎﻣ ً‬ ‫زﻥﺪﻩ از » ﺡﻀﻮر ﺧﻮد در )ﺑﺎز( ﺁﻓﺮﻳﻨﯽ« داﺵﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺑﻴﺎن دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻥﻔﻊ ﻣﺮﮐﺰی ﺁﻥﻬﺎ از ﻣﺴ ﺌﻠﻪ ه ﺎی اﺱ ﺘﺮاﺗﮋﻳﮏ و ﺑﺮﻥﺎﻣ ﻪ‬ ‫ای اﺱﻴﺎﺱﯽ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﯽ ﺵﺪ ﮐﻪ ﺑ ﻪ ﺱ ﺎﺧﺘﻤﺎن ﻥﻈ ﻢ ﺟﺪﻳ ﺪ ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ و اﻗﺘﺼ ﺎد ﺟﺪﻳ ﺪ ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﻣﺮﺑ ﻮط ﺑ ﻮد‪ .‬ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ه ﺎی‬ ‫درون ﭘﻴﻮﺱ ﺘﻪ و ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ه ﺎی ﺑﺤﺮاﻥ ﯽ ﻋﺒﺎرﺗﻨ ﺪ از اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ‪ ،‬اروﭘ ﺎی ﻣﺮﮐ ﺰی و روﺱ ﻴﻪ‪ ،‬هﻤﭽﻨ ﻴﻦ‪ ،‬ژاﭘ ﻦ‪ ،‬ﮐﻤﺮﺑﻨ ﺪ‬ ‫اﻗﻴﺎﻥﻮس ﺁرام و ﭼﻴﻦ‪ .‬ﺑﺤﺮ ﺧﺰر و درﻳﺎی ﺱﻴﺎﻩ ﻥﻴﺰ اهﻤﻴﺖ ﻣﻬﻢ اﺱﺘﺮاﺗﮋﻳﮏ دارﻥﺪ‪.‬‬ ‫ﺡﺎل ﺗﻮﺟ ﻪ ﻣ ﺎن را روی داوه ﺎی ﻣﻌﻴﻨ ﯽ ﻣﺘﻤﺮﮐ ﺰ ﻣ ﯽ ﮐﻨ ﻴﻢ ﮐ ﻪ ﻓﺮﻣ ﺎﻥﺮواﻳﯽ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ را در ﺁزﻣ ﻮن ﻗ ﺮار دادﻩ‬ ‫اﺱﺖ‪ .‬اﻳﻦ داوهﺎ از اﻳﻦ ﻗﺮارﻥﺪ‪:‬‬ ‫‪ -١‬دﮔﺮﮔﻮﻥﯽ هﺎی اروﭘﺎ‬ ‫‪ -٢‬راﺑﻄﻪ هﺎ ﻣﻴﺎن اروﭘﺎ و روﺱﻴﻪ و ﻥﻘﺶ روﺱﻴﻪ‬ ‫‪ -٣‬ﭼﻴﻦ‪ ،‬ژاﭘﻦ و ﺵﺮق ﺁﺱﻴﺎ‬ ‫‪ -۴‬ﺧﺎورﻣﻴﺎﻥﻪ‬

‫دﮔﺮﮔﻮﻧﯽ هﺎی اروﭘﺎ‬ ‫دﺱﺘﮕﺎﻩ اداری رﻳﮕﺎن در دهﺔ ‪ ١٩٨٠‬در ﻣﺘﻘﺎﻋﺪ ﮐﺮدن دوﻟﺖ هﺎی اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﺑﻪ ﺱﻤﺖ ﮔﻴﺮی ﺑﻪ ﺱ ﻮی ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴ ﻢ‬ ‫ﻥ ﻮ ﺑﻤﻨﻈ ﻮر ﻥﺸ ﺎن دادن واﮐ ﻨﺶ در ﺑﺮاﺑ ﺮ ﺑﺤ ﺮان ﻋﻤ ﻮﻣﯽ اﻗﺘﺼ ﺎدهﺎی ﺁﺗﻼﻥﺘﻴ ﮏ ﮐﺎﻣﻴ ﺎﺑﯽ ﺑﺮﺟﺴ ﺘﻪ ای ﺑﺪﺱ ﺖ ﺁورد‪ .‬اﻣ ﺎ‬ ‫دوﻟﺖ هﺎی اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ اﻳﻦ ﺱﻤﺖ ﮔﻴ ﺮی را ﺑ ﻪ وﻳ ﮋﻩ در ﺁﻥﭽ ﻪ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻥﺘﻴﺠ ﻪ ه ﺎی ﺁن در ارﺗﺒ ﺎط ﺑ ﺎ ﺑ ﺎﻻ‬ ‫رﻓﺘﻦ ﻥﺮخ ﺑﻴﮑﺎری و ﺑﻪ ﺡﺎﺵﻴﻪ راﻥﺪن اﻗﻠﻴﺖ هﺎی ﻣﻬﻢ ﻣﺮﺑﻮط اﺱﺖ‪ ،‬از راﻩ وﺱﻴﻠﻪ ﻗﺮار دادن ﻳﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ اروﭘﺎ ﺑﺎ اﺱﺘﻔﺎدﻩ‬ ‫از ﺧﻮد اﻥﺪﻳﺸﻪ ﻳﮕﺎﻥﮕﯽ اروﭘﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺮدار ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴﻢ ﻥﻮ )ﺑﺎ واﻥﻤﻮد ﮐﺮدن ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴﻢ ﻥﻮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ ﻳﮕﺎﻥﮕﯽ اروﭘ ﺎ(‬ ‫ﺑﺮﻥﺎﻣﻪ رﻳﺰی ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻻزم ﺑﻪ ﻳﺎدﺁوری اﺱﺖ ﮐﻪ اﻥﺪﻳﺸﺔ ﻳﮕﺎﻥﮕﯽ اروﭘﺎ اﻥﺪﻳﺸﻪ ای ﻥﻴﺮوﻣﻨﺪ ﺑﺮای ﭼﭗ اﺱﺖ‪.‬‬ ‫اﻳ ﻦ ﺵ ﮑﻞ ﺱ ﻤﺖ ﮔﻴ ﺮی اروﭘ ﺎ ﺑ ﺎ ﺱ ﻤﺖ ﮔﻴ ﺮی ﻥ ﻮﻟﻴﺒﺮاﻟﯽ ﺑﺮﻳﺘﺎﻥﻴ ﺎ در دﺱ ﺘﮕﺎﻩ اداری ﺗ ﺎﭼﺮ ﺑﮑﻠ ﯽ در ﺗﻘﺎﺑ ﻞ ﺑ ﻮد‪ .‬در‬ ‫ﺑﺮﻳﺘﺎﻥﻴ ﺎ‪ ،‬ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴ ﻢ ﻥ ﻮ اﻗ ﺪاﻣﯽ واﻗﻌ ﯽ و ﺟ ﺪی ﺑ ﺮای دﮔﺮﮔ ﻮﻥﯽ ﭘﺎﻳ ﻪ اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ دوﻟ ﺖ از راﻩ روﻳ ﺎروﻳﯽ ﺁﺵ ﮑﺎر ﺑ ﺎ ﺟﻨ ﺒﺶ‬ ‫ﮐﺎرﮔﺮی ﺑﺮﻳﺘﺎﻥﻴﺎ و ﺵﮑﺴﺖ ﮐﺎﻣﻞ ﺱﻴﺎﺱﺖ را ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣ ﯽ داد‪ .‬از ﺱ ﻮی دﻳﮕ ﺮ‪ ،‬در اروﭘ ﺎی ﻗ ﺎرﻩ ای‪ ،‬ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴ ﻢ ﻥ ﻮ ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ‬ ‫هﻤﮕﺰﻳﻨﯽ اروﭘﺎ ﻥﮕﺮی ﺟﻨﺒﺶ ﮐﺎرﮔﺮی و اﺱﺘﺮاﺗﮋی ﻣﺮﺡﻠﻪ ﺑﺎور ﺑﻪ ﻥﺸﺎﻥﺔ ﺱﺎﺧﺘﻤﺎن ﻳﮕﺎﻥﮕﯽ اروﭘﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺵ ﺪﻩ ﺑ ﻮد‪ .‬اﻳ ﻦ‬ ‫اﺱﺘﺮاﺗﮋی ﻣﯽ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ هﺮ ﺗﺪﺑﻴﺮی ﮐﻪ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ اﺱﺘﻔﺎدﻩ از ﺱﻴﺎﺱﺖ ﻣﺮﮐﺰ ﮔﺮا ﺑﺮای ﻳﮕﺎﻥﮕﯽ اروﭘﺎ ﭼﻮﻥﺎن وﺱ ﻴﻠﻪ در‬ ‫ﺱﻤﺖ ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴﻢ ﻥﻮ اﺱﺖ ﺧﻮد را ﺵﮑﻨﻨﺪﻩ‪ ،‬ﺱﺮﺵﺎر از اﺑﻬﺎم هﺎ و ﮔﺮﻳﺰه ﺎ ﺑﻨﻤﺎﻳﺎﻥ ﺪ و هﻤﺰﻣ ﺎن اﻳ ﻦ ﻋﻤﻠﮑ ﺮد را ﺑﻤﺜﺎﺑ ﻪ ﭼﻴ ﺰ‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺁن‪ :‬ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان وﺱﻴﻠﻪ ﺑﺮای ﻳﮏ اروﭘﺎی ﻓﺪرال دﻣﻮﮐﺮاﺗﻴﮏ ﻥﺸﺎن دهﺪ‪.‬‬ ‫ﻥﺘﻴﺠ ﻪ هﻤﺰﻣ ﺎن اداﻣ ﻪ ﻣﻘﺎوﻣ ﺖ در ﺑﺮاﺑ ﺮ ﺟﺮﻳ ﺎن ﻥ ﻮﻟﻴﺒﺮاﻟﯽ از ﺟﺎﻥ ﺐ دﻥﻴ ﺎی ﮐ ﺎر در ﻓﺮاﻥﺴ ﻪ‪ ،‬اﻳﺘﺎﻟﻴ ﺎ‪ ،‬ﺁﻟﻤ ﺎن و دﻳﮕ ﺮ‬ ‫ﮐﺸﻮرهﺎ و ﺗﻮﺟﻴ ﻪ ﻣ ﺮدم ﭘﺴ ﻨﺪاﻥﻪ هﻤ ﻮارﻩ ﻥﺎﭘﺎﻳ ﺪارﺗﺮ اﺗﺤﺎدﻳ ﻪ اروﭘ ﺎ ﺑ ﻪ ﻋﻨ ﻮان ﭼ ﺎرﭼﻮب ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺑ ﻮد؛ اﻣ ﺎ در واﻗ ﻊ اﻳ ﻦ‬ ‫ﭼﺎرﭼﻮب ﺑﻪ هﻴﭻ وﺟﻪ ﺑﻪ ﻳ ﮏ ﻓﺪراﺱ ﻴﻮن دﻣﻮﮐﺮاﺗﻴ ﮏ ﺗﺒ ﺪﻳﻞ ﻥﺸ ﺪ‪ .‬از اﻳ ﻦ رو‪ ،‬ﻗ ﺪرت ه ﺎی اﺟﺮاﻳ ﯽ ﮐﺸ ﻮرهﺎی اروﭘ ﺎی‬ ‫ﻏﺮﺑﯽ ﺑﺮای ﺡﻔﻆ ﺡﻔﺎظ ﮔﺴﺘﺮش ﻥﻮﻟﻴﺒﺮاﻟﯽ اروﭘﺎ ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﺑﻪ دادن هﻮﻳﺖ ﺟﺪﻳ ﺪ‪ ،‬هﻮﻳ ﺖ ﻳ ﮏ ﺱ ﺎزﻣﺎن ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﺑ ﻪ‬ ‫»‬ ‫اﺗﺤﺎدﻳ ﻪ اروﭘ ﺎ دﺱ ﺖ ﻳﺎزﻳﺪﻥ ﺪ‪ .‬ﺱ ﺎزﻣﺎﻥﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮای ﺡﻘ ﻮق ﻟﻴﺒﺮاﻟ ﯽ دارای اهﻤﻴ ﺖ ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ و ﺡﺘ ﯽ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ‪:‬‬ ‫دﻣﻮﮐﺮاﺱﯽ« و ﺗﻮﺱﻌﻪ و ﻥﻴﺰ ﺗﻮدﻩ ای از دﻳﮕﺮ اﻥﮕﻴﺰﻩ هﺎی ﻗﺎﺑﻞ ﺟﺬب ﻥﻴﺮوهﺎی ﻣﺮﮐﺰ ﭼﭗ و دﻣﻮﮐﺮاﺱﯽ ﻣﺴ ﻴﺤﯽ اروﭘ ﺎ‬ ‫در ﻣﻨﻄﻘﻪ هﺎﻳﯽ ﮐﻪ داو ﻣﺤﺴﻮس راﺑﻄﻪ هﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻥﻮﻟﻴﺒﺮاﻟﯽ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺎﻥﻨﺪ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ ،‬ﻣﺴ ﺌﻠﻪ ه ﺎی ﺟ ﻨﺲ ه ﺎ‪ ،‬ﻣﺴ ﺌﻠﻪ‬ ‫هﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮐﻮدﮐﺎن‪ ،‬ﻥﮋادﭘﺮﺱﺘﯽ و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ هﻤﻮارﻩ ﻓﺰاﻳﻨﺪة ﺡﻘﻮق ﺑﺸﺮ و ﮐﻤﮏ هﺎ ﺑﻪ ﺗﻮﺱﻌﻪ را ﻟﻤﺲ ﻥﻤﯽ ﮐﻨﻨ ﺪ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬ ‫ﮐﺎرزار ﻣﯽ ﭘﺮدازد‪ .‬اﺉﺘﻼف ﺵﮑﻨﻨﺪﻩ ﺑﻨﻔﻊ ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴ ﻢ ﻥ ﻮ ﻣﺒﺘﻨ ﯽ ﺑ ﺮ ﺡﻤﺎﻳ ﺖ ﮔﺮاﻳ ﯽ ﺵ ﺪﻳﺪ و ﺱ ﻮداﮔﺮی ﺑﮑ ﺎر ﮔﺮﻓﺘ ﻪ ﻥ ﻪ ﻓﻘ ﻂ‬ ‫ﺑﺮای ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری اروﭘﺎی ﺵﺮﻗﯽ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺮای ﺡﻤﺎﻳﺖ از زﺡﻤﺘﮑﺸﺎن اﺗﺤﺎدﻳﻪ اروﭘﺎ در ﺑﺨ ﺶ ﺹ ﻨﻌﺖ در‬ ‫ﺑﺮاﺑ ﺮ واردات رﻗ ﺎﺑﺘﯽ ﺁﺱ ﻴﺎی ﺵ ﺮﻗﯽ ﻳ ﺎ اروﭘ ﺎی ﻣﺮﮐ ﺰی و اروﭘ ﺎی ﺵ ﺮﻗﯽ و هﻤﭽﻨ ﻴﻦ ﮐﺸ ﻮرهﺎی ﮐ ﻢ و ﺑ ﻴﺶ واﻗ ﻊ در‬ ‫ﭘﻴﺮاﻣﻮن اﺱﺖ‪ .‬هﻤﺰﻣﺎن ﺵﻴﻮة ﮐﺎر )‪ (Le modus aperendi‬ﺧﺎص اﺗﺤﺎدﻳﻪ اروﭘﺎ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ هﻤﺎهﻨﮓ ﺱﺎزی‪ ،‬دﻳﭙﻠﻤﺎﺱﯽ ﺗﻨﻈﻴﻢ‬ ‫ﺵ ﺪﻩ ﺑ ﻪ ﻣﻨﻈ ﻮر اﻳﺠ ﺎد ﻥﻈ ﺎم ه ﺎی ﻣﺒﺘﻨ ﯽ ﺑ ﺮ ﻗﺮارداده ﺎ در هﻤ ﺎن زﻣ ﺎن در درون ﺧ ﻮد اﺗﺤﺎدﻳ ﻪ اروﭘ ﺎ و در دﻳﭙﻠﻤﺎﺱ ﯽ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺁن ﺵﺮوع ﺑﻪ درﺁﻣﻴﺨﺘﻦ ﺑﺎ هﻮﻳﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﻟﻴﺒﺮاﻟﯽ ﭼﭗ ﮐﺮدﻩ اﺱﺖ‪ .‬ﮐﺸﻮرهﺎی اﺗﺤﺎدﻳﻪ اروﭘ ﺎ در‬ ‫ﺹﺪد ارﺗﻘﺎء ﻗﻠﻤﺮوهﺎی ﺟﺪﻳﺪ ﻗﺎﻥﻮﻥﮕﺬاری ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ از هﺮ ﻥ ﻮع‪ ،‬از ﻗﻠﻤ ﺮو ﺡﻘ ﻮق ﺑﺸ ﺮ ﺗ ﺎ ﻣﺤ ﻴﻂ زﻳﺴ ﺖ‪ ،‬ﻣﺴ ﺌﻠﻪ ﺧ ﺎص‬ ‫ﺟﻨﺲ هﺎ و ﻏﻴﺮﻩ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ اﻥﺪ )‪.(١۶‬‬ ‫اﻳ ﻦ ﮐﻮﺵ ﺶ ﺑ ﺮای ﺗﺮﮐﻴ ﺐ ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴ ﻢ ﻥ ﻮ ﺑ ﺎ ﺡﻔ ﻆ اﺗﺤﺎده ﺎی دﻳﮕ ﺮ ﻃﺒﻘ ﺎﺗﯽ در ه ﺮ ﮐﺸ ﻮر ﻣﻴ ﺎن ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ‪ ،‬دﻥﻴ ﺎی ﮐ ﺎر‬ ‫ﺹ ﻨﻌﺘﯽ و روﺵ ﻨﻔﮑﺮان ﭼ ﭗ اروﭘ ﺎ ﺑ ﺮ ﭘﺎﻳ ﺔ اروﭘ ﺎﮔﺮاﻳﯽ ﺟﺪﻳ ﺪ ﻣﻨﺒ ﻊ ﻓﺰاﻳﻨ ﺪة ﺗ ﻨﺶ ه ﺎی ﻓﺮاﺁﺗﻼﻥﺘﻴ ﮏ اﺱ ﺖ‪ .‬از ﻣﻨﻈ ﺮ‬ ‫‪٨‬‬

‫اروﭘﺎﮔﺮاﻳﯽ ﺟﺪﻳ ﺪ‪ ،‬اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ‪ ،‬ﻥﻈ ﺎﻣﯽ ﮔ ﺮ‪ ،‬ﻥ ﺎﻗﺾ اﺹ ﻮل ﻟﻴﺒﺮاﻟ ﯽ و ﺑﻄ ﻮر ﮐﻠ ﯽ ﺑﻴﺸ ﺘﺮ ﮔﺴ ﺘﺎخ ﻥﺴ ﺒﺖ ﺑ ﻪ هﻨﺠﺎره ﺎی‬ ‫ﻗﺎﻥﻮﻥﯽ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ‪ ،‬ﺡﺘﯽ هﻤﻪ هﻨﺠﺎرهﺎ ﺟﻠﻮﻩ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﻓﺮوﭘﺎﺵﯽ ﺑﻠﻮک ﺵﻮروی اﻳﻦ اروﭘﺎﮔﺮاﻳﯽ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﻥﻔ ﻊ ه ﺎ و اﺱ ﺘﺮاﺗﮋی ه ﺎی ژﺉﻮﭘﻠﻴﺘﻴ ﮏ دوﻟ ﺖ ه ﺎی ﻋﻤ ﺪﻩ اروﭘ ﺎی‬ ‫ﻏﺮﺑﯽ‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋﻩ ﺁﻟﻤﺎن و ﻓﺮاﻥﺴﻪ ﺗﺮﮐﻴﺐ ﺵﺪﻩ اﺱﺖ‪ .‬ﻳﮑﯽ ﺵﺪن ﺁﻟﻤﺎن در ﺵ ﺮاﻳﻂ اﺗﺤ ﺎد ﺵ ﻮروی در ﺟ ﺎی ﺧ ﻮد دورة ﺡﺮﮐ ﺖ‬ ‫هﺎی ﺗﻨﺪ را ﺑﻪ روی هﻤﺔ ﻗﺪرت هﺎی ﻣﻬﻢ ﻏﺮﺑﯽ ﺑﻴﻦ ﭘﺎﻳﺎن ‪ ١٩٨٩‬و ﭘﺎﻳﺎن ‪ ١٩٩١‬ﮔﺸﻮد‪ .‬در اﻳﻦ دورﻩ ﺱﺮﻥﻮﺵﺖ ﺱﺎز دو‬ ‫دﻟﻤﺸﻐﻮﻟﯽ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﻋﻤﺪﻩ در ﺁﻟﻤﺎن ﻥﻤﻮدار ﮔﺮدﻳﺪ‪ :‬ﻥﺨﺴﺖ‪ ،‬ﭘﻴﻮﻥﺪهﺎی هﻤﺴﺎﻳﮕﺎن ﺁﻟﻤﺎن ﺑﺎ ﺁن و ﺑﻴﻦ ﺧﻮد ﺁﻥﻬﺎ ه ﺮ ﭼ ﻪ ﺑﻴﺸ ﺘﺮ‬ ‫ﻓﺸﺮدﻩ ﻣﯽ ﺵﻮد‪ .‬از ﭘﺎﻳﺎن ﺟﻨﮓ ﺱﺮد‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﻥﻤﯽ ﺗﻮان در اﻥﺠﺎم اﻳﻦ ﮐﺎر ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﺑﺴ ﻨﺪﻩ ﮐ ﺮد‪ .‬اﻳ ﻦ ﮐ ﺎر‬ ‫ﻣﯽ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺵﮑﻞ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﭘﻴﺪا ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻥﻤﯽ ﺗﻮاﻥﺴﺖ راﻩ را ﺑﻪ روی ﺵﮑﻞ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺑﮕﺸ ﺎﻳﺪ‪ .‬ﭘ ﺲ ﻻزم ﺑ ﻮد ﮐ ﻪ ﻳ ﮏ‬ ‫ﺑﻠﻮک ﻳﺎ هﻤﺎهﻨﮕﯽ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ اروﭘ ﺎ ﺑﻮﺟ ﻮد ﺁﻳ ﺪ ﺗ ﺎ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ﻳ ﻮرو را ﺗﻘﻮﻳ ﺖ ﮐﻨ ﺪ‪ .‬در ﺟ ﺎی دوم‪ ،‬ﺁﻟﻤ ﺎن ﺗﺼ ﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓ ﺖ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ‬ ‫ﮐﺸ ﻮرهﺎی ﻣ ﺮزی اروﭘ ﺎی ﻣﺮﮐ ﺰی و اروﭘ ﺎی ﺵ ﺮﻗﯽ ‪ -‬ﮐﺸ ﻮرهﺎﻳﯽ ﮐ ﻪ در ﺡﺎﺵ ﻴﻪ ﺁﻟﻤ ﺎن و اﺗ ﺮﻳﺶ ﻗ ﺮار دارﻥ ﺪ ‪ -‬را در‬ ‫راﺑﻄﻪ هﺎی ﻥﺰدﻳﮏ‪ ،‬ﻣﻄﻤ ﺌﻦ‪ ،‬دوﺱ ﺘﺎﻥﻪ و هﻤﻴﺎراﻥ ﻪ ﺑ ﺎ ﺁﻟﻤ ﺎن‪ ،‬ﺑﻨﺤ ﻮی ﮐ ﻪ ﺁﻥﻬ ﺎ ﺑﺘﻮاﻥﻨ ﺪ ﻥﻘ ﺶ ﺡﻤ ﺎﻳﺘﮕﺮ ﻥﺴ ﺒﺖ ﺑ ﻪ ﻥﻔ ﻊ ه ﺎی‬ ‫ﮐﻠﻴﺪی ﺁﻟﻤﺎن اﻳﻔﺎء ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺟﺬب ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻤﻠﮑﺮدی ﻣﯽ ﺑﺎﻳﺴﺖ در ﭼﺎرﭼﻮب اﺗﺤﺎدﻳﻪ اروﭘﺎ‪ ،‬ﻥﻪ ﺑﻄ ﻮر دوﺟﺎﻥﺒ ﻪ ه ﺪاﻳﺖ‬ ‫ﺵﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﺠﻤﻮع اﻳﻦ دﻟﻤﺸﻐﻮﻟﯽ هﺎی ﺁﻟﻤﺎن هﻤﻴﺎری ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮕﯽ را ﺑﺎ ﻓﺮاﻥﺴﻪ اﻳﺠﺎب ﻣﯽ ﮐﺮد‪ .‬ﮔﺮاﻳﺶ اﺹﻠﯽ )هﺮ ﭼﻨ ﺪ ﻥ ﻪ ﺗﻨﻬ ﺎ(‬ ‫درﮔﺰﻳﺪﮔﺎن ﺱﻴﺎﺱﯽ ﻓﺮاﻥﺴﻪ ﻋﺒﺎرت از ارﺗﻘ ﺎء ﻗ ﺪرت ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ‪ -‬ﻥﻈ ﺎﻣﯽ ﻓﺮاﻥﺴ ﻪ ﺑﻄ ﻮر اﺱﺎﺱ ﯽ در ﺱ ﻄﺢ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ای اروﭘ ﺎ‬ ‫ﺿﻤﻦ اﺱﺘﻔﺎدﻩ از ﻓﺮاﻓﮑﻨﯽ ﻗ ﺪرت ﻓﺮاﻥﺴ ﻪ ﺑ ﺮای ﺗﺤﻘ ﻖ ادﻋﺎه ﺎی ﻗ ﺎﻥﻮﻥﯽ رهﺒ ﺮی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﻓﺮاﻥﺴ ﻪ در اﺗﺤﺎدﻳ ﻪ اروﭘ ﺎ ﺑ ﻮد‪.‬‬ ‫ﺱﻤﺖ ﮔﻴﺮی ﻓﺮاﻥﺴﻪ ﺑﺎ ﻥﻔﻊ هﺎی ﺁﻟﻤﺎن هﻤﺎهﻨﮓ ﺵﺪﻩ اﺱﺖ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬هﻤﺰﻣﺎن هﺮدو ﮐﺸﻮر ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﺤﮑﻴﻢ هﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸ ﺘﺮ ﻥﻔ ﻊ ه ﺎی اروﭘ ﺎ در داﺧ ﻞ اﺗﺤﺎﻳ ﺪﻩ ﺁﺗﻼﻥﺘﻴ ﮏ ﻥﺎﻳ ﻞ‬ ‫ﺁﻳﻨﺪ و ﻥﻔﻊ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺵﺎﻳﺎن ﺗﺮی ﺑﺮای اﺗﺤﺎدﻳﻪ اروﭘ ﺎ و ﺱﻴﺎﺱ ﺖ اروﭘ ﺎ ﮔﺮاﻳ ﯽ ﻓ ﺮاهﻢ ﺁورﻥ ﺪ‪ .‬ﺑﻨ ﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺟﻐﺮاﻓﻴ ﺎی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ‬ ‫ﺁﻥﻬﺎ ﺑﺎ ﺱﻴﺎﺱﺘﯽ ﮐﻪ ﺁن را اروﭘﺎﮔﺮاﻳﯽ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﯽ ﻥﺎﻣﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ دارد‪.‬‬ ‫ﻋﻠﯽ رﻏﻢ ﮔﻔﺘﺎر ﻓﺮاﻥﺴﻮی‪ ،‬اﻳﻦ ﺱﻤﺖ ﮔﻴﺮی هﺎی ﻓﺮاﻥﺴﻮی ‪-‬ﺁﻟﻤﺎﻥﯽ ﺑﻪ هﻴﭻ وﺟﻪ ﺑﺮای روﻳﺎروﻳﯽ ﺑ ﺎ رهﺒ ﺮی ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ‬ ‫در » ﻏﺮب « ﺗﺠﻬﻴﺰ ﻥﺸﺪﻩ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ ﺱﻤﺖ ﮔﻴﺮی هﺎ ﺑﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ دﺱﺘﮕﺎﻩ اداری ﺑﻮش در ﺡﻔ ﻆ ﻋﺎﻣ ﻞ ه ﺎی‬ ‫اﺱﺎﺱﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ در زﻣﻴﻨﺔ ﺱﻴﺎﺱﺖ اروﭘﺎﻳﯽ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ وارد ﺗﻀﺎد ﺵﺪ‪ ،‬ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﮐ ﻪ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﻃ ﯽ ﺟﻨ ﮓ‬ ‫ﺱﺮد ﺑﮑﺎر ﻣﯽ ﺑﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻣﯽ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﮐ ﻪ اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ در دو ده ﺔ اﺧﻴ ﺮ دو ﭼﻬ ﺮﻩ در ﺑﺮاﺑ ﺮ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ و دوﻟ ﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ‬ ‫ﻥﺸﺎن دادﻩ اﺱﺖ‪ .‬از ﻳﮏ ﺱﻮ‪ ،‬اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﺑﻴﺶ از هﺮ ﺑﺨﺶ دﻳﮕﺮ ﺟﻬﺎن راﺑﻄﻪ هﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺵﮑﻞ هﺎی دوﻟﺘﯽ اش‬ ‫را ﺑﺎ ﺑﺮﻥﺎﻣﻪ ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺱ ﺎزﮔﺎر ﮐ ﺮدﻩ اﺱ ﺖ و ﺑ ﻴﺶ از ه ﺮ ﺑﺨ ﺶ دﻳﮕ ﺮ ﺟﻬ ﺎن از ورود ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ ه ﺎی ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎﻳﯽ ﺑ ﻪ‬ ‫ﺑﺎزار ﮐﺎر و ﺑﺎزار ﺗﻮﻟﻴﺪ و دﻳﺮﺗﺮ در ﺑﺎزارهﺎی ﻣﺎﻟﯽ اش اﺱﺘﻘﺒﺎل ﮐﺮدﻩ اﺱ ﺖ‪ .‬ﭘ ﺲ ﭼ ﺎرﭼﻮب » ﺟﺎﻣﻌ ﻪ اروﭘ ﺎﻳﯽ« ﺑ ﺮای‬ ‫ﮐﻤﭙﺎﻥﯽ هﺎی ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﻳﯽ ﮐﻪ در داﺧﻞ اﻳ ﻦ ﺟﺎﻣﻌ ﻪ ﺑ ﻪ ﺗﻮﻟﻴ ﺪ ﻣ ﯽ ﭘﺮدازﻥ ﺪ‪ ،‬ﺑﺴ ﻴﺎر ﻣﺴ ﺎﻋﺪ اﺱ ﺖ‪ .‬ﺑ ﺎ اﻳﻨﻬﻤ ﻪ‪ ،‬در هﻤ ﻴﻦ دورﻩ‪،‬‬ ‫ﮐﺸﻮرهﺎی اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﺑﻪ ﻥﻮﻋﯽ ﺗﻨﻈﻴﻢ هﻤﺎهﻨﮓ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ هﺎ ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ﺵ ﮑﻞ ﻳﮑﭙ ﺎرﭼﮕﯽ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ای ﺑ ﻴﺶ از ﭘ ﻴﺶ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ‬ ‫ﺵﺪﻩ ﺑﺴﻴﺎر ﻥﺰدﻳﮏ ﺵﺪﻩ اﻥﺪ‪ .‬از اﻳﻦ رو‪ ،‬اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺎ اروﭘ ﺎﻳﯽ روﺑﺮوﺱ ﺖ ﮐ ﻪ ﺧ ﻮد را ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ای ﻣ ﯽ ﮐﻨ ﺪ و در هﻤ ﺎن‬ ‫ﺡﺎل ﺑﺎ ﭼﺮﺧﺶ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﻥ ﻮﻟﻴﺒﺮاﻟﯽ ه ﻢ ﺁوا اﺱ ﺖ و ﻋﻠﻴ ﻪ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﭼ ﺎﻟﺶ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ اروﭘ ﺎﻳﯽ ﺑ ﯽ ﭼ ﻮن و ﭼﺮاﻳ ﯽ را در‬ ‫ﺱﻄﺢ ارزش هﺎی ﺱﻴﺎﺱﯽ و ﻥﻔﻮذ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﻣﺪﻥﯽ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺮاﻩ اﻥﺪاﺧﺘﻪ اﺱﺖ‪.‬‬ ‫دﺱﺘﮕﺎﻩ هﺎی اداری ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﮐﻪ در ﻃﯽ دهﺔ ‪ ١٩٩٠‬ﺟﺎﻥﺸﻴﻦ ﻳﮑ ﺪﻳﮕﺮ ﺵ ﺪﻩ اﻥ ﺪ‪ ،‬روﻳﮑ ﺮد اﺱﺎﺱ ﯽ دو ﺑﺨﺸ ﯽ ﺑ ﻪ ﻣﺴ ﺌﻠﻪ‬ ‫اروﭘﺎﻳﯽ ﺧﻮد داﺵﺘﻪ اﻥﺪ‪ .‬هﺪف هﺎی اﺱﺎﺱﯽ ﺁﻥﻬﺎ ﺱﻪ ﮔﺎﻥﻪ ﺑﻮد‪:‬‬ ‫‪ -١‬هﺪف ﻥﺨﺴﺖ ﺡﻔﻆ ﺟﺪاﻳﯽ در ﺱﻄﺢ ﻥﻈﺎﻣﯽ ‪ -‬ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺑﻴﻦ دوﻟﺖ هﺎی ﻋﻤ ﺪة اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ ﺑﻨﺤ ﻮی ﺑ ﻮد ﮐ ﻪ ه ﺮ ﻳ ﮏ‬ ‫ﻣﺜﻞ ﺵﻌﺎع ﻳﮏ ﭼﺮخ ﺑﻪ ﺗﻮﻳﯽ اش ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰی ﭼﺴﺒﻴﺪﻩ ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻤﺎﻥﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻮﺱﻂ واﺵﻨﮕﺘﻦ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺵﺪﻩ ﺑﻮد‪ .‬ﺱﻴﺴﺘﻢ ﻗ ﺪﻳﻤﯽ‬ ‫ﻥ ﺎﺗﻮ اﻳﻨﮕﻮﻥ ﻪ ﺑ ﻮد‪ :‬اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ اﺟ ﺎزﻩ ﻥﺪاﺵ ﺖ ﺑ ﺪون واﺵ ﻨﮕﺘﻦ ﺑ ﺮای هﻤ ﺎهﻨﮕﯽ روﻳﮑ ﺮد ﺱﻴـ ـﺎﺱﯽ ‪ -‬ﻥﻈ ﺎﻣﯽ اش‬ ‫هﻤﭽﻮن ﻳـ ـﮏ ﺟﻤ ﻊ ﻥﻬ ﺎدی ﺵ ﻮد‪ .‬ﻥﻤ ﯽ ﺑـ ـﺎﻳﺴﺖ ﻣﺮﮐ ﺰ ﻥﻈ ﺎﻣﯽ ‪ -‬ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﻣﺴ ﺘﻘﻞ اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ وﺟ ﻮد داﺵ ﺘﻪ ﺑﺎﺵ ﺪ‬ ‫)‪.(١٧‬‬ ‫‪ -٢‬هﺪف دوم ﮐﻪ در ﮔﺬﺵﺘﻪ ﺵﮑﻞ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻋﺒﺎرت از ﻣﺎﻥﻊ ﺵﺪن از ﺑﻮﺟﻮد ﺁﻣﺪن هﺮ ﻥﻮع ﻗﺪرت اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﻣﺴ ﺘﻘﻞ و‬ ‫ﺟﻤﻌﯽ رو ﺑﻪ ﺵﺮق )ﻳﺎ ﻣﺪﻳﺘﺮاﻥﻪ( ﺑﻮد و ﺑﺮ اﻳﻦ اﺱﺎس هﺮ ﻥ ﻮع ﮔﺴ ﺘﺮش در ﺡ ﻮزة ﻥﻔ ﻮذ اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ از ﺁﻟﻤ ﺎن ﺗ ﺎ‬ ‫روﺱﻴﻪ را ﻣﻨﻊ ﻣﯽ ﻥﻤﻮد‪ .‬اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺑﻪ اﺗﮑﺎی ﻥﺎﺗﻮ ﺗﻮاﻥﺴﺖ هﺮ ﻥﻮع ﺗﻮﺱﻌﺔ ﻗﺪرت ﺑﻪ ﺱﻮی ﺵﺮق را ﮐﻨﺘ ﺮل ﮐﻨ ﺪ و‬ ‫در ﺡﻘﻴﻘﺖ ﻥﻘﺶ ﮔﺎرد ﻣﺮزی را ﺑﻴﻦ روﺱﻴﻪ و دوﻟﺖ هﺎی اﺗﺤﺎدﻳﻪ اروﭘﺎ ﺑﺎزی ﮐﻨﺪ و روﺱﻴﻪ را ﺟﺪا از دﺱ ﺘﮕﺎﻩ ه ﺎی‬ ‫ﻥﻬﺎدی ﻥﻈﺎﻣﯽ ‪ -‬ﺱﻴﺎﺱﯽ اروﭘﺎ ﻥﮕﺎﻩ دارد‪.‬‬ ‫‪ -٣‬ﺱﻮق دادن دوﻟﺖ هﺎی اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ ﺑ ﻪ ﺱ ﻮی ﮔﺴﺴ ﺖ ﻣﺼ ﻤﺎﻥﻪ از اﺗﺤﺎده ﺎی ﮔﺬﺵ ﺘﻪ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ ‪ -‬ﮐ ﺎر از راﻩ داﺧ ﻞ‬ ‫ﮐﺮدن ﺑﺎزار ﮐﺎر ﺱﺒﮏ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ‪ ،‬ﮐﻤﻴﻨ ﻪ ﮔ ﺮی رﻓ ﺎﻩ ﺱ ﺒﮏ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ و ﻏﻴ ﺮﻩ ﻣﻘﺪﻣ ﻪ ای ﺑ ﻮد ﮐ ﻪ ﺑ ﺮای ﺁن دﺱ ﺘﮕﺎﻩ ه ﺎی‬ ‫اداری ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻳﮑﯽ ﭘﺲ از دﻳﮕﺮی ﺗﻮاﻥﺴﺘﻨﺪ روی ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺮﻳﺘﺎﻥﻴﺎﻳﯽ ﻣﻴﺠ ﺮ ﻳ ﺎ ﺑﻠ ﺮ ﺡﺴ ﺎب ﮐﻨﻨ ﺪ‪ .‬ﻣﺎﻥﻨ ﺪ ﻣ ﻮرد اﻥﮕﻠ ﻴﺲ‪،‬‬ ‫ﻳ ﮏ ﭼﻨ ﻴﻦ ﮐﻮﺵ ﺶ ﺑ ﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠ ﻪ ﺑ ﺎ ﺡﻘ ﻮق ﮐ ﺎر در اروﭘ ﺎ ﻣ ﯽ ﺑﺎﻳﺴ ﺖ زﻳ ﺮ ﭘ ﺮﭼﻢ ﺱﻴﺎﺱ ﺘﯽ ﺱ ﺨﺖ ﺗ ﺮ از ﺱﻴﺎﺱ ﺖ‬ ‫اروﭘ ﺎﮔﺮاﻳﯽ ﻣﺮﮐ ﺰ ﮔ ﺮا اﻥﺠ ﺎم ﮔﻴ ﺮد و ﻣﺎﻥﻨ ﺪ ﻣ ﻮرد اﻥﮕﻠ ﻴﺲ ﭘ ﺮﭼﻢ ﻥﺎﺱﻴﻮﻥﺎﻟﻴﺴ ﻢ راﺱ ﺖ را ﺑﺮاﻓ ﺮازد ﮐ ﻪ وﻳﺮاﻥﮕ ﺮ‬ ‫ﭘﻴﻮﺱﺘﮕﯽ ﺑﻠﻮک اروﭘﺎﻳﯽ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫‪٩‬‬

‫اﻳﻦ ﺱﻪ هﺪف ﺑﻪ هﺪف ﻳﮕﺎﻥﻪ ای ﺑﺎز ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ :‬ﺡﻔﻆ هﮋﻣﻮﻥﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﺮ ﻥﻈﻢ ﻥﻈﺎﻣﯽ ‪ -‬ﺱﻴﺎﺱﯽ اروﭘﺎ‪ :‬ﺑﻪ ﺑﻴﺎن‬ ‫دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻳﮏ ﺱﻴﺴﺘﻢ از ﭼﺮخ دﻥﺪﻩ هﺎی ﺑﻬﻢ ﻓﺸﺮدﻩ ﮐﻪ ﺑﻨﺎ ﺑ ﺮ هﻤ ﺔ داوه ﺎی ﻣﻬ ﻢ ﺱﻴﺎﺱ ﺖ اروﭘ ﺎ و راﺑﻄ ﻪ ه ﺎی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ‬ ‫اروﭘﺎ ﺑﺎ روﺱﻴﻪ و ﺧﺎور ﻥﺰدﻳ ﮏ ﺑﮑ ﺎر ﻣ ﯽ رود‪ .‬ﮐﻮﺗ ﺎﻩ ﺱ ﺨﻦ‪ ،‬ﻣﺴ ﺌﻠﻪ ﻋﺒ ﺎرت از ﺗ ﺪاوم هﮋﻣ ﻮﻥﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ ﺑ ﺮ اروﭘ ﺎ‬ ‫ﺁﻥﮕﻮﻥﻪ ﮐﻪ ﻃﯽ ﺟﻨﮓ ﺱﺮد اﺟﺮا ﻣﯽ ﺵﺪ‪.‬‬ ‫از اﻳ ﻦ رو اﺱ ﺖ ﮐ ﻪ از ‪ ١٩٩٠‬ﻓﺮاﻥﺴ ﻪ و ﺁﻟﻤ ﺎن وارد روﻳ ﺎروﻳﯽ ه ﺎﻳﯽ ﺑ ﺎ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﺵ ﺪﻩ اﻥ ﺪ‪ .‬اﻳ ﻦ روﻳ ﺎروﻳﯽ ه ﺎ‬ ‫ﺁﺵﮑﺎرا اﻥﺠﺎم ﻥﻤﯽ ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻨﺎ ﺑﺮ اﻳﻦ اﻳﺠﺎب ﻥﻤﯽ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺗﻮدﻩ هﺎ را ﺑﺮای ﺡﻤﺎﻳ ﺖ از اﻳ ﻦ ﻣﺒ ﺎرزﻩ ه ﺎی ﮔﻮﻥ ﺎﮔﻮن ﺑﺴ ﻴﺞ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺮ ﻋﮑﺲ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺒﺎرزﻩ هﺎ در ﺟﻠﺴﻪ هﺎی ﺱﺮی ﻥﺎﺗﻮ‪ ،‬اﺗﺤﺎدﻳﻪ اروﭘﺎ و دﻳﮕﺮ ﻥﻬﺎدهﺎ اﻥﺠﺎم ﻣﯽ ﮔﺮﻓﺖ و ﺑ ﺎ اﻗ ﺪام‬ ‫هﺎی دﻗﻴﻖ و ﮐﻮﺵ ﺶ ه ﺎ در » ﮐ ﻨﺶ ه ﺎی ﺑﻌﻤ ﻞ ﺁﻣ ﺪﻩ« در ﻗﻠﻤ ﺮو ﻥﻈ ﺎﻣﯽ ‪ -‬ﺱﻴﺎﺱ ﯽ و ﺡ ﻮزة دﻳﭙﻠﻤﺎﺱ ﯽ ه ﺪاﻳﺖ ﺵ ﺪﻩ اﻥ ﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺪﻳﻬﯽ اﺱﺖ ﮐﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﻣﺒﺎرزﻩ هﺎی واﻗﻌﯽ و ﮔﺎﻩ ﺑﺴﻴﺎر ﺵﺪﻳﺪ ﺑﻮدﻥﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﻮﻳﮋﻩ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺎﻥﻮرهﺎ و ﺿﺪ ﻣﺎﻥﻮرهﺎ در ﺑﺎﻟﮑ ﺎن‬ ‫ﻏﺮﺑﯽ ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺟﻨﮓ ﺑﻮﺱ ﻨﯽ ﺵ ﻌﻠﻪ ور ﺵ ﺪ‪ ،‬در ﻣﻘﻴ ﺎس وﺱ ﻴﻌﯽ هﻤﭽ ﻮن ﻣﺤﺼ ﻮل ﻓﺮﻋ ﯽ ﻣﺒ ﺎرزﻩ ه ﺎی ﻏ ﺮب‪ -‬ﻏ ﺮب‬ ‫دﻥﺒﺎل ﺵﺪ‪ .‬ﺟﻨﮓ ﺑ ﻴﻦ ﺹﺮﺑﺴ ﺘﺎن و ﻥ ﺎﺗﻮ ﻥﺨﺴ ﺖ و ﻗﺒ ﻞ از ه ﺮ ﭼﻴ ﺰ ﻣ ﺎﻥﻮر ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ در درون اﻳ ﻦ ﻣﺒ ﺎرزﻩ ه ﺎ ﺑ ﻮد‪ .‬دوﻟ ﺖ‬ ‫اﻥﮕﻠﻴﺲ ﮐﻪ در ﺟﻬﺖ اﻳﻦ ﮐﺸﻤﮑﺶ هﺎ هﻤﭽﻮن ﺟﺎﻥﺒﺪار ﺹﺎدق ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺡﺮﮐﺖ ﮐﺮد‪ .‬در دراز ﻣﺪت ﺱﻌﯽ در ﻥﺰدﻳ ﮏ ﺵ ﺪن‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺡﻈﻪ ﺑﻪ ﻓﺮاﻥﺴﻪ و ﺁﻟﻤﺎن دارد‪ .‬اﻳﻦ دﮔﺮﮔﻮﻥﯽ در ﺟﻬﺖ ﮔﻴﺮی اﻥﮕﻠﻴﺲ ﮐﻪ ﺗﻮﺱﻂ ﺑﻠﺮ از ‪ ١٩٩٨‬ﺑﺮاﻥﮕﻴﺨﺘﻪ ﺵﺪ‪ ،‬در‬ ‫ﺑﺨﺶ ﺑﺰرﮔﯽ ﻥﺘﻴﺠﻪ ﺵﻮﮐﯽ ﺑﻮد ﮐ ﻪ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ ﺑ ﺎ ﻥ ﺎﭼﻴﺰ ﮔ ﺮﻓﺘﻦ ﺧﺸ ﻦ اﻣﻨﻴ ﺖ اروﭘ ﺎ و ﺑﺮﻳﺘﺎﻥﻴ ﺎ در ﺑﺎﻟﮑ ﺎن ﻏﺮﺑ ﯽ وارد ﮐ ﺮد؛‬ ‫ﻥﺎﭼﻴﺰ ﮔﺮﻓﺘﻨﯽ ﮐﻪ ﮔﺎﻩ ﻣﻮهﺎ را ﺑﺮاﻥﺪام ﺱﻴﺦ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺡﺎل ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﺑﻠﻮک اروﭘﺎﻳﯽ ﭼﮕﻮﻥﻪ ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺞ ﺑ ﺎ وﺟ ﻮد ﺧﺼ ﻮﻣﺖ ﺵ ﺪﻳﺪ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﭘﺪﻳ ﺪار ﺵ ﺪﻩ اﺱ ﺖ‪ .‬ﻣﮑ ﺎن اﻳ ﻦ‬ ‫ﭘﺪﻳﺪاری » ﭘﻴﻤﺎن دﻓﺎﻋﯽ و اﻣﻨﻴﺖ اروﭘﺎ« )‪ (PDSE‬ﺑﻮد )‪ .(١٨‬اﻳﻦ ﻳﮏ ﺑﻠﻮک ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺤﮑﻢ ﻥﻴﺴﺖ‪ .‬زﻳ ﺮا هﻨ ﻮز ﺑ ﯽ ﺑﻬ ﺮﻩ‬ ‫از ﺗﺪارک وﺱﻴﻠﻪ هﺎی ﻣﺆﺙﺮ و واﺿﺢ ﺑﺮای ﺗﻮﺱﻌﻪ و ﺗﺤﮑﻴﻢ در ﻋﻤﻞ اﺱﺖ و در واﻗﻊ ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﺗﺪارک ﻥﻬﺎدهﺎ اﺱﺖ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ از ﺱﻮی دﻳﮕﺮ‪ ،‬اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﻣﻮﻓﻖ ﺵﺪﻩ اﺱ ﺖ‪ ،‬ﺑ ﺮ ﺟﻨﺒ ﺔ ﻥﻈ ﺎﻣﯽ ‪ -‬ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺗﻮﺱ ﻌﺔ ﻏﺮﺑ ﯽ در درون ﺑﻠ ﻮک ﭘﻴﺸ ﻴﻦ‬ ‫ﺵﻮروی ﻣﺴﻠﻂ ﺵﻮد‪ .‬ﺁﻥﻬﺎ ) و در رأس ﺵﺎن ﻟﻬﺴﺘﺎن( ﺑﺮای اﻣﻨﻴﺖ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺧ ﻮد ﺑ ﻴﻦ ﺁﻟﻤ ﺎن و روﺱ ﻴﻪ ﺑ ﻪ ﻣﺸ ﺘﺮﻳﺎن اﻳ ﺎﻻت‬ ‫ﻣﺘﺤﺪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺵﺪﻩ اﻥﺪ‪ .‬ﺁﻥﻬﺎ روﺱﻴﻪ را از ﻥﻬﺎدهﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﻣﺄﻣﻦ ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﻤﺎن هﺎی ﻥﻈﺎﻣﯽ ‪ -‬ﺱﻴﺎﺱﯽ اروﭘﺎﺱﺖ‪ ،‬ﻃﺮد ﮐﺮدﻩ اﻥ ﺪ‬ ‫و ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻥﮕﻬﺒﺎﻥﺎن ﻣ ﺮزی ﺑ ﻴﻦ روﺱ ﻴﻪ و اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ ﻥﺎﻳ ﻞ ﺁﻣ ﺪﻩ اﻥ ﺪ‪ .‬در ﻣ ﻮرد ﮐﻮﺵ ﺶ ه ﺎی ﻓﺮاﻥﺴ ﻪ‬ ‫ﺑﺮای ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻥﻮﻋﯽ هﻤﺎهﻨﮕﯽ دﻥﻴﺎی ﻣﺪﻳﺘﺮاﻥﻪ در ﭼﺎرﭼﻮب ﻥﺎﺗﻮ‪ ،‬دﺱ ﺘﮕﺎﻩ اداری ﮐﻠﻴﻨﺘ ﻮن ﻥﺴ ﺒﺖ ﺑ ﻪ ﺁن ﺑ ﺎ ﺡ ﺪت دﻳﭙﻠﻤﺎﺗﻴ ﮏ‬ ‫ﺑﻮﻳﮋﻩ ﺗﻬﺎﺟﻤﯽ ﻋﮑﺲ اﻟﻌﻤﻞ ﻥﺸﺎن داد و ﺑﺮای زﻳﺮ ﭘﺎ ﻥﻬﺎدن ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻓﺮاﻥﺴﻪ ﺁن را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺵﮑﻞ داد‪.‬‬ ‫ﺗﺮازﻥﺎﻣﻪ ﮐﻮﺵﺶ هﺎی اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺮای دوﺑﺎرﻩ ﺱﺎزی ﺱﻴﺎﺱﺖ اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺡﻔ ﻆ ﮐﻨﺘ ﺮل ﻣ ﺆﺙﺮ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ‬ ‫هﺎ در ﺵﺮاﻳﻂ ﭘﺲ از ﺟﻨﮓ ﺱﺮد ﻣﻼﻳﻢ ﺵﺪن اﻳﻦ ﮐﻮﺵﺶ ه ﺎ را ﻥﺸ ﺎن ﻣ ﯽ ده ﺪ‪ .‬ﺑﻄ ﻮر ﺑ ﺎﻟﻘﻮﻩ اﻳ ﻦ ﻳ ﮏ ﻥﺎﮐ ﺎﻣﯽ در ﻗﻠﻤ ﺮو‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع ﮐﻠﻴﺪی ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی از ﭘﺪﻳﺪاری ﺑﻠﻮک وﺱﻴﻊ ﺱﻴﺎﺱﯽ اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ اﺱﺖ‪.‬‬

‫راﺑﻄﻪ هﺎی ﺑﻴﻦ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ و روﺳﻴﻪ‬ ‫ﺑﺮای دوﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ در دهﺔ ‪ ،١٩٩٠‬دﺵ ﻮاری هﻤﺰﻣ ﺎن ﺡﻔ ﻆ ﺟ ﺪا ﻥﮕﺎهﺪاﺵ ﺘﻦ اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ و روﺱ ﻴﻪ و ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻥ ﺪن‬ ‫ﻥﻔﻮذ ﻣﺴﻠﻂ ﺁن در هﺮ ﻳﮏ از ﺁﻥﻬﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﮐﻮﺵﺶ در ﺗﺤﻮل ﻥﻔﻮذ ﻣﺴﻠﻂ در درون روﺱﻴﻪ در ﺑﺨ ﺶ ﻣﻬ ﻢ ده ﺔ ‪ ١٩٩٠‬ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ‬ ‫ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺁﻏﺎزﻳﻦ دﺱﺘﮕﺎﻩ اداری ﮐﻠﻴﻨﺘﻮن ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺱﻴﺎﺱﺖ ﻳﮏ ﺵﺮﻳﮏ اﺱﺘﺮاﺗﮋﻳﮏ در ﭘﻴﺶ ﺑﺮد ﺡﺮﮐﺖ اﺹ ﻼح ﮔﺮاﻥ ﻪ در‬ ‫روﺱﻴﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﻥﺘﻴﺠﻪ هﺎی ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ روﺑ ﺮو ﺵ ﺪ‪ .‬در ﺡ ﺎﻟﯽ ﮐ ﻪ ُﺑ ﻦ هﻤﭽ ﻮن ﺵ ﺮﻳﮏ ﻣﺮﮐ ﺰی دوﻟ ﺖ ﺵ ﻮروی در زﻣ ﺎن‬ ‫ﮔﺎرﺑ ﺎﭼﻒ ﺑﺸ ﻤﺎر ﻣ ﯽ رﻓ ﺖ‪ ،‬واﺵ ﻨﮕﺘﻦ ﺑ ﻪ ﺵ ﺘﺎب ﺑ ﻪ ﺵ ﺮﻳﮏ اﺹ ﻠﯽ دورﻩ ﻳﻠﺘﺴ ﻴﻦ ﺗﺒ ﺪﻳﻞ ﺵ ﺪ و او را ﺑ ﻪ روﻳ ﺎروﻳﯽ ﺑ ﺎ‬ ‫ﭘﺎرﻟﻤﺎن روﺱﻴﻪ در ‪ ١٩٩٣‬ﺱﻮق داد و در راﺑﻄﻪ ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ ﺑﺎ ﻳﻠﺘﺴﻴﻦ ﺑ ﺮای ﺗﺨﺮﻳ ﺐ و ﺱ ﺮﻥﮕﻮﻥﯽ ﺡ ﺰب ﮐﻤﻮﻥﻴﺴ ﺖ ﺑﺴ ﻴﺎر‬ ‫ﻥﻴﺮوﻣﻨﺪ هﻤﻪ ﺗﻼش ﺧﻮد را ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در ﭼﺎرﭼﻮب اﻳﻦ اﺗﺤﺎد ﺱﻴﺎﺱﯽ‪ ،‬ﺧﺰاﻥﻪ داری ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ راﺑﻄﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺗﻨﮕ ﺎﺗﻨﮕﯽ ﺑ ﺎ‬ ‫دارو دﺱﺘﺔ ﭼﻮﺑﺎﻳﺲ ﺑﺮﻗﺮار ﮐ ﺮد و ﺁﻥ ﺎن را ﺑﻄ ﻮر ﺹ ﻮری ﺑ ﺎ ﻣﻴﻠﻴﺎرده ﺎ دﻻر ﺑ ﻪ ﺧ ﺪﻣﺖ ﮔﺮﻓ ﺖ و ﺑ ﺎ ﮐﻤ ﮏ ﺑ ﻪ ﻳﻠﺘﺴ ﻴﻦ‬ ‫ﺗﻼش ﮐﺮد هﻴﭻ ﮔﺎﻣﯽ در ﺟﻬﺖ اﺹﻼح راﺑﻄﻪ هﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺧﺎص زﻥﺪﮔﯽ اﻗﺘﺼﺎدی روﺱﻴﻪ ﺑﺮداﺵ ﺘﻪ ﻥﺸ ﻮد و ﺑﺠ ﺎی ﺁن‬ ‫اوﻟﻴﮕﺎرﺵﯽ ﺟﺪﻳﺪ اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری را در راﺑﻄ ﺔ ﺗﻨﮕﺎﺗﻨ ﮓ ﺱ ﺮی ﺑ ﺎ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ ﺑﻨ ﺎ ﻥﻬ ﺪ )‪ .(١٩‬ﺗﻤ ﺎﻣﯽ‬ ‫دﺱﺘﮕﺎﻩ اﻗﺘﺼﺎدی ﮐﻼن اﻗﺘﺼﺎد روﺱﻴﻪ از هﺮﺑﺎرﻩ ﺗﺎ ﻓﺮوﭘﺎﺵﯽ روﺑﻞ در ‪ ١٩٩٨‬ﺗﺎﺑﻊ اﻳﻦ ﻃﺮح ﺑﻮد‪ .‬اوﻟﻴﮕﺎرﺵﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎری از داراﻳﯽ هﺎی ﺱﻮدﻣﻨﺪ اﻗﺘﺼﺎد روﺱﻴﻪ را ﺗﺼﺎﺡﺐ ﮐﺮد؛ ﺙﺮوت ﮐﺸﻮر را ﺑﻪ ﻳﻐﻤﺎ ﺑﺮد و از ارزش ﺑ ﺎﻻی روﺑ ﻞ‬ ‫و ﺁزادی ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﺑ ﺮای ﮔ ﺮدش ارزش ه ﺎی دهﻬ ﺎ ﻣﻴﻠﻴ ﺎرد دﻻر ﺑ ﻪ ﺱ ﻮی ﻟﻨ ﺪن و ﻥﻴﻮﻳ ﻮرک ﺱ ﻮد اﻥ ﺪوﺧﺖ‪ .‬در‬ ‫هﻤـﺎن ﺡــﺎل ﭘﻴﻮﺱﺘﮕﯽ ﭼﻮﺑﺎﻳﺲ ‪ -‬اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺵﺪ ﮐﻪ دوﻟﺖ روﺱﻴﻪ ﺑﺎ وام ﻓﺰاﻳﻨﺪﻩ ﮐ ﻪ ﺑﺨ ﺶ وﺱ ﻴﻌﯽ از ﺑﻮدﺟ ﻪ ﮐ ﻞ‬ ‫در ‪ ١٩٩٨‬واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺁن ﺑﻮد‪ ،‬ﻓﻠﺞ ﺵﻮد‪ .‬اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ دﺱﺘﮕﺎﻩ اداری ﮐﻠﻴﻨﺘﻮن در زﻣﻴﻨﺔ واداﺵ ﺘﻦ دوﻟ ﺖ ﻳﻠﺘﺴ ﻴﻦ‬ ‫ﺑﻪ ﭘﺬﻳﺮش ﺗﻮﺱ ﻌﻪ ﻥ ﺎﺗﻮ در ﻟﻬﺴ ﺘﺎن در ‪ ١٩٩٧‬و ﺗﻌﻘﻴ ﺐ ﺱﻴﺎﺱ ﺖ ﺁﺵ ﮑﺎرا ﺿ ﺪ روس در درون اﻳ ﻦ ﺱ ﺎزوارﻩ ﮐ ﻪ ﮐﺎﻣﻴ ﺎﺑﯽ‬ ‫ﺱﻴﺎﺱﯽ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮی ﺑﺮای واﺵﻨﮕﺘﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﺮﮐﻴﺐ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻨﻬﻤﻪ‪ ،‬دﺱﺘﮕﺎﻩ اداری ﮐﻠﻴﻨﺘﻮن ﻥﺸﺎن داد ﮐﻪ از هﺪاﻳﺖ اﻳﻦ ﻃﺮح ﻓﻮق اﻟﻌﺎدﻩ ﺗﺎ اﻥﺘﻬ ﺎی ﺁن ﻥ ﺎﺗﻮان اﺱ ﺖ‪ .‬در هﻨﮕﺎﻣ ﺔ‬ ‫دهﺸﺖ ﻣﺎﻟﯽ ﺟﻬﺎﻥﯽ ‪ ١٩٩٨‬دوﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻥﺎﺗﻮان ﺑﻮد ﮐﻪ از ﻓﺮوﭘﺎﺵﯽ روﺑﻞ و اﻓﺸﺎی وام دوﻟﺘ ﯽ دوﻟ ﺖ روﺱ ﻴﻪ ﺟﻠ ﻮﮔﻴﺮی‬ ‫ﮐﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺎ ﺵﺘﺎب زﻳﺎدی ﮔﺮوﻩ ﻳﻠﺘﺴﻴﻦ و دارو دﺱﺘﺔ ﭼﻮﺑﺎﻳﺲ ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ از ﺡﻴ ﺚ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺧ ﻮد را ﻣﻨ ﺰوی‬ ‫اﺡﺴﺎس ﮐﺮدﻥﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺡﺎل ﺵﻤﺎر ﮐﻮﭼﮑﯽ از ﻃﺒﻘﻪ هﺎی ﻣﺘﻮﺱ ﻂ ﻥﻮﺧﺎﺱ ﺘﻪ از ﻟﺤ ﺎظ اﻗﺘﺼ ﺎدی ﺵ ﮑﻨﻨﺪﻩ و ﻃﺮﻓ ﺪار ﻏ ﺮب‬ ‫ﻥﺎﮔﺰﻳﺮ ﺑﺎ زﻳﺎن هﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﻓﻠﺞ ﮐﻨﻨﺪﻩ روﺑﺮو ﺵﺪﻥﺪ‪.‬‬ ‫‪١٠‬‬

‫ﺟﻨﮓ ﻥﺎﺗﻮ ﻋﻠﻴﻪ ﻳﻮﮔﺴﻼوی در ‪ ١٩٩٩‬ﭼﺮﺧﺶ ﻥﻴﺮوﻣﻨﺪ و ﻋﻤﻴﻘ ﯽ در هﻤ ﺔ ﺟﻨﺒ ﻪ ه ﺎ در اﻓﮑ ﺎر ﻋﻤ ﻮﻣﯽ روﺱ ﻴﻪ ﻋﻠﻴ ﻪ‬ ‫اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺑﻮﺟﻮد ﺁورد‪ .‬ﺟﺪی ﺗﺮ از هﻤﻪ روﻳﺪادهﺎ‪ ،‬ﺟﺎﻥﺸ ﻴﻨﯽ ﭘ ﻮﺗﻴﻦ ﺑﺠ ﺎی ﻳﻠﺘﺴ ﻴﻦ و دﮔﺮﮔ ﻮﻥﯽ در هﻤ ﺔ ﺱ ﻤﺖ ﮔﻴ ﺮی‬ ‫هﺎی ﺱﻴﺎﺱﯽ دوﻟﺖ روﺱﻴﻪ در زﻣﻴﻨﺔ ﺱﺎﺧﺘﻤﺎن ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﺴﺘﻘﻞ روﺱﻴﻪ و اﺡﻴﺎء دوﺑﺎرة دوﻟﺖ روﺱﻴﻪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫هﻨﮕﺎم ورود ﺟﺮج دﺑﻠﻴﻮ ﺑﻮش ﺑﻪ ﮐﺎخ ﺱﻔﻴﺪ‪ ،‬ﮐﻮﺵﺶ ه ﺎی ژﺉﻮﭘﻠﻴﺘﻴ ﮏ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ در ﺟﻬ ﺖ اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ و روﺱ ﻴﻪ ﺑ ﻪ‬ ‫ه ﻴﭻ وﺟ ﻪ ﻥﺘﻮاﻥﺴ ﺖ ﺑﻌﻨ ﻮان ﮐﺎﻣﻴ ﺎﺑﯽ ه ﺎﻳﯽ ﺑ ﺮای ﺁن واﻥﻤ ﻮد ﺵ ﻮد‪ .‬ﺑﻨﻈ ﺮ ﻣ ﯽ رﺱ ﺪ دو ﻣ ﺪﻟﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻋﻨ ﻮان ﺱﻴﺴ ﺘﻢ ﺟﺪﻳ ﺪ‬ ‫ﺱﻴﺒﺎﺱﺖ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﺧﻮد را ﺑﯽ ﻓﺎﻳﺪﻩ ﻥﺸﺎن داد‪ .‬ﻳﮑﯽ ﻣﺪل ﻗ ﺪﻳﻤﯽ ﺟﻨ ﮓ ﺱ ﺮد ﺑ ﻮد ﮐ ﻪ ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ﺁن‬ ‫اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ در روﻳﺎروﻳﯽ ﺑﺎ روﺱﻴﻪ در رأس اروﭘﺎی ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺵﺪﻩ ﻗﺮار داﺵﺖ‪ .‬دﻳﮕﺮی ﻣﺪﻟﯽ ﺑ ﻮد ﮐ ﻪ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ را در‬ ‫ﻼ ﻣﺨ ﺎﻟﻒ‪ :‬ﻳﮑ ﯽ روﺱ ﻴﻪ و دﻳﮕ ﺮی‬ ‫ﻣﻮﺿ ﻊ » ﻗ ﺪرت ﺑ ﯽ ﻃ ﺮف« در ﺡ ﺎل ﺗﻮﺱ ﻌﻪ ﺑ ﻪ ﺱ ﻮی ﺵ ﺮق ﺑ ﻴﻦ دو وﺟ ﻮد ﻣﺘﻘ ﺎﺑ ً‬ ‫اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﻗﺮار دادﻩ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻬﻤﻪ‪ ،‬اﻳﻦ ﮐﻮﺵﺶ هﺎی ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﺵﺪ ﮐﻪ اروﭘﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ ﺑ ﻪ ﻳﮕﺎﻥ ﻪ ﺵ ﺪن رو ﺁورد‪.‬‬ ‫و اﻳﻦ در ﺡﺎﻟﯽ اﺱﺖ ﮐﻪ ﺱﻴﺎﺱﺖ روﺱﻴﻪ ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﺑﻪ ﺵﺪت ﺿﺪﺁﻣﺮﻳﮑﺎﻳﯽ ﻣﯽ ﺵﻮد و در ﺟﺴﺘﺠﻮی راﺑﻄﻪ ه ﺎی ﺑﺴ ﻴﺎر‬ ‫ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ ﺑﺎ اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﺑﺮﻣﯽ ﺁﻳﺪ‪ .‬از اﻳﻦ ﺑﺮﺧﻮرد از ﺟﺎﻥﺐ ﺑﺮﺧﯽ ﮐﺸﻮرهﺎی اروﭘﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ ﻣﺜ ﻞ ﺁﻟﻤ ﺎن اﺱ ﺘﻘﺒﺎل ﺵ ﺪﻩ‬ ‫اﺱﺖ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬دوﻟﺖ هﺎی اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﺑﻪ روش ﺧﻮد در ﺱﺎﻣﺎن دادن ﻳﮏ ﺑﻠﻮک ﺑﺮای ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻥﻔﻮذ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﺵ ﺎن‬ ‫اداﻣﻪ دادﻥﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﭼﻴﺰی اﺱﺖ ﮐﻪ ﺁﻥﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﻘﻮﻳﺖ دﻳﭙﻠﻤﺎﺱﯽ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺹﺮﻓًﺎ ﻣﺪﻥﯽ ﺵﺎن اﻥﺠ ﺎم دادﻩ و در ﺑﺮاﺑ ﺮ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﺑ ﺎ‬ ‫ﺗﻨ ﺪی ﻣﻌﻴﻨ ﯽ ﺑ ﻪ ﮔﺴ ﺘﺮش ﺁن ﭘﺮداﺧﺘ ﻪ اﻥ ﺪ‪ .‬در ﺡﻘﻴﻘ ﺖ‪ ،‬ﺁﻥﻬ ﺎ ﺑ ﻪ ﺟﺎﻥﺸ ﻴﻦ ﮐ ﺮدن ﺱﻴﺎﺱ ﺖ ه ﺎی ﻗ ﺪرت ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ﻥﻈ ﺎم ه ﺎی‬ ‫ﻗﺮاردادی ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻗﺎﻋﺪﻩ هﺎ در ﻣﻘﻴﺎس ﺟﻬﺎﻥﯽ دﺱﺖ ﻳﺎزﻳﺪﻩ و روی ﺡﻞ ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ ﺁﻣﻴﺰ ﮐﺸ ﻤﮑﺶ ه ﺎ ﺗﮑﻴ ﻪ ﻣ ﯽ ﮐﻨﻨ ﺪ؛ ﺁﻥﻬ ﺎ‬ ‫در راﻩ اﺡﻴﺎء ﻥﻈﺎم هﺎی ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻗﺎﻋﺪﻩ هﺎی ﺟﺪاﻳﯽ ﻥﺎﭘﺬﻳﺮ از ﺡﻘﻮق ﺑﺸﺮ و ﻏﻴﺮﻩ ﻣ ﯽ ﮐﻮﺵ ﻨﺪ؛ ﺁﻥﻬ ﺎ هﻤﭽﻨ ﻴﻦ ﺑ ﺮای ﺵ ﮑﻞ‬ ‫ﺟﻤﻌﯽ ﺗﺮ دوﻟﺖ ﺟﻬﺎﻥﯽ ﮐﻪ در ﺁن اﻳﺎﻟﺖ ﻣﺘﺤﺪ ﻥﺘﻮاﻥ ﺪ ﺑﻄ ﻮر ﻳ ﮏ ﺟﺎﻥﺒ ﻪ در هﻤ ﻪ ﮐﺎره ﺎی ﻣﻬ ﻢ ﺗﺼ ﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴ ﺮد‪ ،‬ﺗ ﻼش ﻣ ﯽ‬ ‫ورزﻥﺪ‪ .‬ﺡﺘﯽ ﻥﺸﺎﻥﻪ هﺎﻳﯽ از ﻥﻔﻊ اروﭘﺎ ﻥﺴﺒﺖ ﺑﻪ هﻤﮑﺎری ﺑﺎ دوﻟﺖ هﺎی ﺁﺱ ﻴﺎی ﺵ ﺮﻗﯽ ﻋﻠ ﯽ رﻏ ﻢ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ در زﻣﻴﻨ ﺔ ﻥﮑﺘ ﻪ‬ ‫هﺎی ﻣﻬﻢ ﻣﻌﻴﻦ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﭼﻴﺰی ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ دردﺱﺮ ﺑﺰرﮔﯽ ﺑﺮای ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺵﺪﻩ اﺱﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﻳﮏ ﺟﻨﺒﺶ واﻗﻌﯽ وﺟﻮد دارد‪ .‬هﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﺮای ﻣﺘﻌﺎدل ﮐﺮدن ﺱﻴﺎﺱﺖ ﻗ ﺪرت هﮋﻣﻮﻥﻴ ﮏ اﻳ ﺎﻻت‬ ‫ﻣﺘﺤﺪ هﻨﻮز ﺵﮑﻨﻨﺪﻩ و ﺗﺎ اﻥﺪازﻩ ای روی اﺗﺤﺎدﻳﻪ اروﭘﺎﮐﻢ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ اﺱ ﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘ ﻪ‪ ،‬ﻣ ﯽ ﺗ ﻮان ﺁن را ﺑ ﻪ ﻋﻨ ﻮان روش ﻣﺨﺮﺑ ﯽ‬ ‫ﺑ ﺮای ﻗﻄ ﺎر در ﺡ ﺎل ﺡﺮﮐ ﺖ ﺗﻮﺿ ﻴﺢ داد‪ .‬دوﻟ ﺖ ه ﺎی اﺗﺤﺎدﻳ ﺔ اروﭘ ﺎﻩ هﻤ ﻮارﻩ ﻣ ﯽ ﮐﻮﺵ ﻨﺪ از روﻳ ﺎروﻳﯽ رو در رو ﺑ ﺎ‬ ‫اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ‪ ،‬هﺮ ﺑﺎر ﮐﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺧﻄﺮ ﺁﻏﺎز ﻣﻨﺎزﻋﻪ را دارد‪ ،‬ﺑﭙﺮهﻴﺰﻥﺪ‪ .‬ﺑﻨ ﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﺁﻥﻬ ﺎ ﺗ ﻼش ﻣ ﯽ ﮐﻨﻨ ﺪ ﺑ ﺎ ه ﻢ در ﻗﻄ ﺎر‬ ‫ﺑﻤﺎﻥﻨ ﺪ و در هﻤ ﺎن ﺡ ﺎل ﺑ ﺮای روﺵ ﻦ ﮐ ﺮدن و ﺗﺄﮐﻴ ﺪ ﺑ ﺮ ﻥﻘﻄ ﻪ ه ﺎﻳﯽ ﮐ ﻪ ﺁﻥﻬ ﺎ را ﻣﺘﻤ ﺎﻳﺰ ﻣ ﯽ ﺱ ﺎزد‪ ،‬ﺗ ﻼش ورزﻥ ﺪ‪ .‬ﺁﻥﻬ ﺎ‬ ‫هﻤﭽﻨﻴﻦ در ﭘﺎﺱﺦ ﺑﻪ اﺑﺘﮑﺎرهﺎی ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮ هﺎﻳﯽ ﻣﯽ اﻥﺪﻳﺸﻨﺪ ﮐﻪ هﺪف از ﺁن ﺗﻘﻮﻳﺖ ﭘﻴﻮﺱﺘﮕﯽ اروﭘﺎﺱﺖ‪.‬‬ ‫در ﺱﺎل ‪ ٢٠٠٠‬ﻥﺨﺒﮕﺎن ﺱﻴﺎﺱﯽ در واﺵﻨﮕﺘﻦ هﻤﻪ اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺒ ﺪﻳﻞ ه ﺎ را ﺑ ﺎ ﻥﮕ ﺎﻩ ﺧﺼ ﻤﺎﻥﻪ ﻣ ﯽ ﻥﮕﺮﻳﺴ ﺘﻨﺪ‪ .‬دﺱ ﺘﮕﺎﻩ‬ ‫اداری ﺑﻮش ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺖ اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻓﺮﻣ ﺎﻥﺒﺮداری را ﻓ ﺮاهﻢ ﺁورد و هﻤﭽﻨ ﻴﻦ ﺵ ﮑﻨﻨﺪﮔﯽ‬ ‫ﺑﻠﻮک ﻣﻮﺟﻮد در زﻣﻴﻨﺔ ﻥﻈﺎﻣﯽ و ﺱﻴﺎﺱﯽ را از ﻣﻴﺎن ﺑﺮدارد‪.‬‬

‫ﺻﺤﻨﻪ ﺁﺳﻴﺎی ﺵﺮﻗﯽ‬ ‫در ﺡﺎﻟﯽ ﮐﻪ ده ﺔ ‪ ١٩٩٠‬دهﺸ ﺘﯽ را ﻥﻤ ﻮدار ﺱ ﺎﺧﺖ ﮐ ﻪ از ﭘﻮﻳ ﺎﻳﯽ رﺵ ﺪ ژاﭘ ﻦ و ﻣﻮﻗﻌﻴ ﺖ ﺑ ﻴﺶ ازﭘ ﻴﺶ ﻣﺤﮑ ﻢ ﺁن در‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺮ دوﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ و ﻣﺤﻔﻞ هﺎی ﺗﺠﺎری اﻳﻦ ﮐﺸﻮر ﻣﺴ ﺘﻮﻟﯽ ﺵ ﺪ‪ .‬ﻣﺼ ﺎف ﻣﺴ ﺘﻘﻴﻢ ژاﭘ ﻦ ﺑ ﺎ ﺁﻏ ﺎز‬ ‫ﺵﮑﺴﺖ ﺁن را ﻥﺎﭘﺪﻳ ﺪ ﮐ ﺮد و دورة رﮐ ﻮد ﺑﺮﻗ ﺮار ﮔﺮدﻳ ﺪ‪ .‬در اﻳ ﻦ وﻗ ﺖ دﺱ ﺘﮕﺎﻩ اداری ﮐﻠﻴﻨﺘ ﻮن ﺑ ﺎ ﺱ ﻪ ﻣﺴ ﺌﻠﻪ اﺱﺎﺱ ﯽ در‬ ‫ﻣﻨﻄﻘ ﻪ روﺑ ﺮو ﮔﺮدﻳ ﺪ‪ .‬ﺗﻌﻘﻴ ﺐ رﺵ ﺪ ﭘﻮﻳ ﺎ در ﺁﺱ ﻴﺎی ﺵ ﺮﻗﯽ و ﺟﻨ ﻮب ﺵ ﺮﻗﯽ ﺑ ﺎ ﺱﻴﺴ ﺘﻢ ه ﺎی ﻣ ﺎﻟﯽ ﺗ ﺎ اﻥ ﺪازﻩ ای ﻣﺤﮑ ﻢ و‬ ‫ﺱﻴﺎﺱﺖ هﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﺱﺎزﮔﺎر ﺵﺪﻩ ﺑﺎ ﻓﺰوﻥﯽ ﺵﺘﺎﺑﺎن ﺱﻮد؛ ﺹﻌﻮد ﭼﻴﻦ و ﮔﺸﺎﻳﺶ ﺁن و ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﺵ ﺪن روزاﻓ ﺰون ﻣ ﺪل‬ ‫هﺎی اﻥﺒﺎﺵﺖ در ﻣﻨﻄﻘﻪ؛ ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﺵﺪﻥﯽ ﮐﻪ ﺟﺮﻳﺎن هﺎی ﻣﻌ ﻴﻦ در داﺧ ﻞ ژاﭘ ﻦ و دﻳﮕ ﺮ ﺑﺨ ﺶ ه ﺎی ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ﺗ ﻼش ﮐﺮدﻥ ﺪ‬ ‫ﺵﮑﻞ ﻥﻬﺎدی ﺑﻪ ﺁن ﺑﺪهﻨﺪ‪.‬‬ ‫دﺱﺘﮕﺎﻩ اداری ﮐﻠﻴﻨﺘﻮن در ﺱﻴﺎﺱ ﺖ اش ﻥﺴ ﺒﺖ ﺑ ﻪ ﭼ ﻴﻦ ﺑ ﺎ دﺵ ﻮرای زﻳ ﺎد روﺑ ﺮو ﺵ ﺪ و ﻥﺨﺴ ﺖ ﮐﻮﺵ ﻴﺪ در روﻳ ﺎروﻳﯽ‬ ‫هﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﭼﻴﻦ و ﮐﺮة ﺵﻤﺎﻟﯽ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻤﺘ ﺎزی ﺑﺪﺱ ﺖ ﺁورد‪ .‬اﻣ ﺎ ﺑﻌ ﺪ در ﺑﺮاﺑ ﺮ ﻣﻘﺎوﻣ ﺖ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ای و ﻓﺸ ﺎر ﻣﺤﻔ ﻞ ه ﺎی‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻥﯽ ﮐﻪ در ﮐﺸﻤﮑﺶ ﺑﺮای ﺗﺼﺎﺡﺐ و رﺱﻮخ در ﺑﺎزار ﭼﻴﻦ ﺵﺮﮐﺖ داﺵ ﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻋﻘ ﺐ ﻥﺸ ﻴﻨﯽ ﮐ ﺮد‪ .‬ﺑﺤ ﺮان ﺵ ﺮق ﺁﺱ ﻴﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺰاﻥﻪ داری ﮐﻞ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻓﺮﺹﺖ داد ﺑﺎ رﺧﻨﻪ در ﺱﻴﺎﺱﺖ اﻗﺘﺼﺎدی و داراﻳﯽ هﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﮐ ﺮﻩ راﻩ را ﺑ ﻪ روی ﻥﻔ ﻮذ‬ ‫ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ و در ﮐﻮﺵﺶ هﺎی ﺧﻮد ﺑﺮای ﮔﺸﻮدن راﻩ ﺑﻪ ﺱﻮی ژاﭘﻦ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻋﻤﻠﮑﺮدهﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺧﻂ ﻣﺸﯽ ﺱﻴﺎﺱﯽ درازﻣﺪت ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﭘﻴﻮﻥﺪ داﺵﺘﻪ و ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻋﻤﻞ ﮐﺮدن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان » ﻗ ﺪرت ﺑ ﯽ‬ ‫ﻃﺮف« اﺱﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻀﺎدهﺎی ﺑﺴﻴﺎر ﻗﺪﻳﻤﯽ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺑ ﻴﻦ ﭼ ﻴﻦ‪ ،‬ژاﭘ ﻦ و ﮐ ﺮﻩ ﺟﻨ ﻮﺑﯽ درﻥ ﮓ دارد‪ .‬اﻣ ﺎ ﻋﻤﻠﮑﺮده ﺎی ﺧﺰاﻥ ﻪ‬ ‫داری ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻃﯽ ﺑﺤﺮان ‪ ،١٩٩٧‬هﺮ ﭼﻨ ﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻠ ﻪ ﺑ ﺎ ﮐ ﺎرزار ژاﭘ ﻦ در ﻣ ﺪت ﺑﺤ ﺮان ﺑ ﺮای رﺱ ﻴﺪن ﺑ ﻪ ﻳ ﮏ راﻩ ﺡ ﻞ‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﯽ در ﻋﻮض رﻥﺠﺶ ﻥﺨﺒﮕﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ را در ﭘﯽ داﺵﺖ و ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﭘﺎﻳﺔ ﺗﻼش ﻣﺪاﻓﻌﺎﻥ ﻪ ﺁﺱ ﻪ ﺁن‪،‬‬ ‫ﭼﻴﻦ و ژاﭘﻦ را ﺑﺮای اﻳﺠﺎد ﺱﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮔﺮاﻳﯽ ﻥﻬﺎدی ﺵﺪﻩ ﺑﻴﻨﺎن ﻥﻬ ﺎد‪ .‬ﺗ ﺪﺑﻴﺮهﺎی در ﭘ ﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘ ﻪ ﺑ ﺮای ﮐﻤ ﮏ ﻣ ﺎﻟﯽ‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﺑﻪ دوﻟﺖ هﺎ ﺑﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺑﺤﺮان هﺎی ﻣﺎﻟﯽ و ﭘﻮﻟﯽ ﻥﺨﺴﺘﻴﻦ ﮔﺎم هﺎ را در اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻥﺸﺎن ﻣ ﯽ دهﻨ ﺪ‪ .‬دوﻣ ﻴﻦ‬ ‫ﮔﺎم در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﻮاﻓﻘﺖ در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺁزاد ﻣﺒﺎدﻟﻪ ﮐﻪ ﭼﻴﻦ و ﺁﺱﻪ ﺁن را در ﺑﺮ ﻣﯽ ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﺵﺎﻣﻞ ژاﭘ ﻦ و‬ ‫ﮐﺮﻩ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﻥﻴﺰ ﻣﯽ ﺵﻮد‪.‬‬ ‫‪١١‬‬

‫اﻳﻦ ﺱﻤﺖ ﮔﻴﺮی اﻳﻦ روش را روﺵﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻌﺎرض ه ﺎی ﭘﻴﺸ ﻴﻦ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ در ﻥﻔ ﺲ ﺧ ﻮد ﺑﺘ ﺪرﻳﺞ وارد ﮐﺸﻤﮑﺸ ﯽ‬ ‫ﻣﯽ ﺵﻮﻥﺪ ﮐﻪ هﻤﻮارﻩ ﺑﻴﺸﺘﺮ راﺑﻄﻪ هﺎ در ﺱﻄﺢ ﻥﻔﻊ هﺎی اﻗﺘﺼﺎدی و ﻥﻔﻊ هﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻗﺘﺼﺎد را ﭘﻴﻮﻥﺪ ﻣﯽ دهﺪ‪.‬‬ ‫اﺹﻞ ﺧﻼف ﺟﺮﻳﺎن از ﺗﻮان اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺱﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﯽ ﮔﻴﺮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻮهﺒﺖ ﺱﻠﻄﻪ ﺟﻬﺎﻥﯽ دﻻر ﻗﺎدر اﺱﺖ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬ ‫ﮐﺴﺮی هﺎی ﻋﻈﻴﻢ ﺗﺠﺎری و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺟﺬب ﮐﻤﻴﺖ هﺎی زﻳﺎدی از ﺹﺎدرات ﺁﺱ ﻴﺎی ﺵ ﺮﻗﯽ و ﺟﻨ ﻮب ﺵ ﺮﻗﯽ ﺑﭙ ﺮدازد‪ .‬اﻣ ﺎ‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺎزار ﺑﺸﺘﺎب ﺑﺎ ﺁﻏﺎز رﮐﻮد در اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﮐﻪ ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻘﻮﻳ ﺖ ﺟﺮﻳ ﺎن ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ﮔﺮاﻳ ﯽ ﻣ ﯽ ﮔ ﺮدد‪ ،‬ﻥﻘﺼ ﺎن‬ ‫ﻣﯽ ﭘﺬﻳﺮد‪ .‬ﺡﺎل ﺁﻥﮑﻪ ﺹ ﻌﻮد ﺗﻨ ﺪ ﭼ ﻴﻦ ﺗ ﻨﺶ ه ﺎی ﻣﺮﺑ ﻮط ﺑ ﻪ رﻗﺎﺑ ﺖ ﺑ ﺎ ﮐ ﺮﻩ ﺟﻨ ﻮﺑﯽ و ﺡﺘ ﯽ ژاﭘ ﻦ را ﺑ ﺮ ﻣ ﯽ اﻥﮕﻴ ﺰد‪ .‬ﺑ ﺎ‬ ‫اﻳﻨﻬﻤﻪ‪ ،‬ﻋﻼﻗﻤﻨﺪی هﺎی ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدی در هﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮای ﻥﻬ ﺎدی ﮐ ﺮدن ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ای ﺵ ﺪن وﺟ ﻮد دارد‪ .‬اﻳ ﻦ وﺿ ﻌﻴﺖ دﻟﻴ ﻞ‬ ‫ﺗﻮاﻥﻤﻨﺪی ﺑﺮای دوﻟﺖ هﺎی ﻣﻨﻄﻘﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺗﺎ ﺁن ﺡﺪ ﻓﺮاهﻢ ﻣﯽ ﺁورد ﮐ ﻪ ﮐﻨﺘ ﺮل ﻣﻌﻴﻨ ﯽ در زﻣﻴﻨ ﻪ دﺱﺘﺮﺱ ﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﺑﺎزارهﺎی ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮﻗﺮار ﮐﻨﺪ و ﻣﻨﻄﻘﻪ را از واﺑﺴ ﺘﮕﯽ ﻣﺴ ﺘﻘﻴﻢ ﺑ ﻪ ﺹ ﻨﺪوق ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﭘ ﻮل و از اﻳ ﻦ ﻃﺮﻳ ﻖ ﺑ ﻪ‬ ‫ﺧﺰاﻥﻪ داری ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ در ﺡﺎﻟ ﺖ ﺑﺤ ﺮان ﺁزاد ﺱ ﺎزد‪ .‬اﻳ ﻦ اﻣ ﺮ اﻣﮑ ﺎن ﻣ ﯽ ده ﺪ ﮐ ﻪ ﺱ ﻮدهﺎی ﺟﻤﻌ ﯽ زﻳ ﺎدی در اﻳ ﻦ ﻣﻘﻴ ﺎس‬ ‫ﺑﺪﺱﺖ ﺁﻳﺪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮان ﺑﺎ ﺹﺪای ﻣﺘﺤﺪﺗﺮ در دﻳﭙﻠﻤﺎﺱﯽ اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ » ﺱﺎزﻣﺎن ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺗﺠﺎرت« و دﻳﮕ ﺮ ﺱ ﺎزﻣﺎن ه ﺎ‬ ‫ﺱﺨﻦ ﮔﻔﺖ‪.‬‬ ‫در ﭼﻨﻴﻦ ﺵﺮاﻳﻄﯽ‪ ،‬ﺱﻴﺎﺱﺖ دﺱﺘﮕﺎﻩ اداری ﺑﻮش ﮐﻪ ﻋﺒﺎرت از اداﻣﻪ ﮐﺎری در ﻥﻘﺶ » ﻗﺪرت ﺧﻨﺜ ﯽ« ﺑ ﻮد‪ ،‬ﺧ ﺎرج از‬ ‫ﻣ ﺘﻦ دﮔﺮﮔ ﻮن ﻣ ﯽ ﺵ ﻮد؛ ﺁﻥﻬ ﻢ در وﺿ ﻌﻴﺘﯽ ﮐ ﻪ هﻤﻴ ﺎری ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ای ﺑﺴ ﻴﺎر ﻋ ﺎﻟﯽ اﻳ ﻦ دﺱ ﺘﮕﺎﻩ را ﺑ ﻪ ﻥ ﺎﺗﻮاﻥﯽ ﺗﻬﺪﻳ ﺪ ﮐ ﺮد‪.‬‬ ‫ﺁﺵﮑﺎرا اﻳﻦ ﺗﺮس ﻥﻤﻮدار ﻣﯽ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﺱﻴﺎﺱﺖ دوﺱﺘﺎﻥﺔ ﮐﺮﻩ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﻥﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﺮﻩ ﺵﻤﺎﻟﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻥ ﺪ ﺑ ﻪ اﻗ ﺪام هﻤﺮأﻳﺎﻥ ﻪ در‬ ‫زﻣﻴﻨﻪ ﻳﮕ ﺎﻥﮕﯽ دوﺑ ﺎرﻩ ﮐ ﻪ ﭼ ﻴﻦ و روﺱ ﻴﻪ را در ﺑ ﺮ ﻣ ﯽ ﮔﻴ ﺮد‪ ،‬ﺑﻴﺎﻥﺠﺎﻣ ﺪ و ﺑ ﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴ ﺐ ﻥﻔ ﻮذ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ را ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ اﻳ ﻦ داو‬ ‫اﺱﺎﺱﯽ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﺗﻀﻌﻴﻒ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫از اﻳﻦ رو‪ ،‬ﺑﺎ روی ﮐﺎر ﺁﻣﺪن دﺱﺘﮕﺎﻩ اداری ﺑﻮش در واﺵﻨﮕﺘﻦ دﮐﻮری ﺑﺮای ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺁراﺱﺘﻪ ﺵ ﺪ‪ ،‬ﺗ ﺎ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﻪ‬ ‫ﺑﺮای ﺑﺎزﺱﺎزی ﺱﻴﺴﺘﻢ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺁﺱﻴﺎ ‪ -‬اﻗﻴﺎﻥﻮس ﺁرام ﺗﻼش ﮐﻨﺪ‪ .‬دﺱﺘﮕﺎﻩ اداری ﺑﻮش ﺑﻪ ﺑﺮﻥﺎﻣﻪ رﻳ ﺰی‬ ‫» ﻗﺪرت ﺧﻨﺜﯽ« را ﺗﺮک ﮐﺮد و در ﻣﻮﺿﻌﯽ ﮔﺎم ﻥﻬﺎد ﮐﻪ ﺵﻌﺎر ﺁن » ﻣﻄﻴﻊ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ دﮐﻮر ﺧﻮد ﭘﺮداﺧﺖ و ﻣﻮﺿﻊ‬ ‫ﮐﺮدن ﭼﻴﻦ« اﺱﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﺹﻮرت ﻗﺪرت ﻥﻈ ﺎﻣﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ ﺑﺎﻳ ﺪ ﺑﻤﻨﻈ ﻮر ﺗﻮﻟﻴ ﺪ ﺗ ﻨﺶ ﺑ ﺎ ﭼ ﻴﻦ ﮔﺴ ﺘﺮش ﻳﺎﺑ ﺪ و ﻗ ﺪرت ه ﺎی‬ ‫دﻳﮕﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ را ﭘﺸﺖ ﺱﺮ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﻗﺮار دهﺪ و ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴ ﺐ ﺑ ﻪ ﺱ ﺎﺧﺘﺎر ﻳ ﮏ ﻗﻄﺒ ﯽ ﻥﺎﻳ ﻞ ﺁﻳ ﺪ‪ .‬اﻳ ﻦ ﺱﻴﺎﺱ ﺖ ﺑ ﻪ اﻳ ﺎﻻت‬ ‫ﻣﺘﺤﺪ اﻣﮑﺎن ﺧﻮاهﺪ داد ﮐﻪ از ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻳﮏ ﺑﻠﻮک ﺱﻴﺎﺱﯽ ‪ -‬اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﻨﻄﻘﻪ ای در ﺑﺮﮔﻴﺮﻥ ﺪﻩ ﭼ ﻴﻦ و ژاﭘ ﻦ ﺟﻠ ﻮﮔﻴﺮی ﮐﻨ ﺪ‬ ‫و هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺱﻴﺎﺱﺖ هﺎ و اﻗﺘﺼﺎدهﺎی ﻣﻨﻄﻘﻪ ای را در ﺟﻬﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺴﺎﻋﺪ ﺑﺮای ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ در ﭼﻨﺒﺮﻩ ﺧﻮد ﻗﺮار دهﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻨﻬﻤﻪ‪ ،‬در ﺵﺮاﻳﻄﯽ ﮐﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﭼﻴﻦ ﺑﻪ رﺵ ﺪ ﺧ ﻮد اداﻣ ﻪ ﻣ ﯽ ده ﺪ و ﮔﺸ ﺎﻳﺶ ه ﺎی وﺱ ﻴﻊ ﺑ ﺎزار را ﺑ ﺮای ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ‬ ‫داری ﺧ ﺎرﺟﯽ ﻓ ﺮاهﻢ ﻣ ﯽ ﮐﻨ ﺪ‪ ،‬ﺱﻴﺎﺱ ﺘﯽ ﮐ ﻪ ه ﺪف ﺁن » ﻣﻄﻴ ﻊ ﮐ ﺮدن« ﭼ ﻴﻦ اﺱ ﺖ ﻣ ﯽ ﺗﻮاﻥ ﺪ ﺧﻴﻠ ﯽ راﺡ ﺖ ﺑ ﻪ اﺱ ﺘﻔﺎدﻩ‬ ‫ازﺱﻴﺎﺱﺖ اهﺮم ﺑﻴﺎﻥﺠﺎﻣﺪ‪ .‬ﺗﻮاﻥﺎﻳﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ در ﻓﺮاهﻢ ﮐﺮدن ﻣﺪل هﺎی ﺱﻴﺎﺱﯽ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﺪل ه ﺎی اﻥﺒﺎﺵ ﺖ در ﻣﻨﻄﻘ ﻪ‬ ‫ﺑﺎ ﻋﻤﻠ ﯽ ﺵ ﺪن ﺑ ﻪ ﺵ ﺪت ﻓﺎﺹ ﻠﻪ دارد‪ .‬هﻨ ﻮز ﺧﻄ ﺮ دﻳﮕ ﺮ وﺟ ﻮد دارد و ﺁن ﺧﻄ ﺮ هﻤﮕﺮاﻳ ﯽ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺑ ﻴﻦ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ و‬ ‫ﮐﺸﻮرهﺎی ﺵﺮق و ﺟﻨﻮب ﺵﺮﻗﯽ ﺁﺱﻴﺎ در زﻣﻴﻨﻪ ﺵﻤﺎر ﻣﻌﻴﻨﯽ از داوهﺎی اﻗﺘﺼﺎد ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺟﻬﺎﻥﯽ و ﺡﺘﯽ در زﻣﻴﻨﻪ داوهﺎی‬ ‫ﺱﻴﺎﺱﯽ در ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺱﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﻄﺮ ﮐﻪ از اﻗﺪام ﺵﮕﻔﺖ اﻥﮕﻴﺰ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺑ ﻪ ﻥﻔ ﻊ ﺱﻴﺎﺱ ﺖ دوﺱ ﺘﺎﻥﻪ ﮐ ﺮة ﺟﻨ ﻮﺑﯽ در ﺑﺮاﺑ ﺮ‬ ‫ﺵﻤﺎل ﺑﺮاﻥﮕﻴﺨﺘﻪ ﺵﺪﻩ ﺑﻮد در ﺗﻘﺎﺑﻞ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ ﺧﻂ ﻣﺸﯽ واﺵﻨﮕﺘﻦ در ﺁﻏﺎز ‪ ٢٠٠١‬ﻗﺮار داﺵﺖ‪.‬‬

‫ﺥﺎورﻣﻴﺎﻧﻪ‬ ‫ﺧﺎورﻣﻴﺎﻥﻪ ﻣﻨﻄﻘﺔ دﻳﮕﺮ را ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﯽ دهﺪ ﮐﻪ در ﺁن اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺗﺮﮐﻴ ﺐ ﺗﺎﮐﺘﻴ ﮏ ﭘﻮﻳ ﺎ و اﻗﺘﺼ ﺎد ﺁزاد وﻳ ﮋة ﭘ ﺲ از‬ ‫ﺟﻨﮓ ﺧﻮد را ﮔﺴﺘﺮش دادﻩ اﺱﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ هﺎی ﺱﻴﺎﺱﯽ ﻣﻮﺿﻊ هﺎی ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ در ﺧﺎورﻣﻴﺎﻥﻪ از زﻣﺎن ﻓﺮوﭘﺎﺵﯽ ﻥﻔﻮذ ﺵﻮروی ﻣﺒﺘﻨ ﯽ ﺑ ﺮ دﺱ ﺘﮑﺎری ﮐﺸ ﻤﮑﺶ‬ ‫هﺎی ﺱﻴﺎﺱﯽ ﻣﺰﻣﻦ در داﺧﻞ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ﺑ ﻮدﻩ اﺱ ﺖ‪ .‬ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ ﺑ ﺎﺡﻔﻆ و ﭘﺸ ﺘﻴﺒﺎﻥﯽ از دوﻟ ﺖ اﺱ ﺮاﻳﻴﻞ اﻳ ﻦ ﮐﺸ ﻮر را ﺑ ﻪ ﺗﻬﺪﻳ ﺪی‬ ‫ﺑﺮای دﻳﮕﺮ دوﻟﺖ هﺎی ﻋﺮب ﺗﺒﺪﻳﻞ ﮐﺮدﻩ و ﭘﻴﻮﻥﺪ اﻣﻨﻴﺘﯽ ﺑﺎ ﻣﺼﺮ را ﺡﻔﻆ ﮐﺮدﻩ اﺱﺖ‪ .‬در هﻤﺎن ﺡ ﺎل‪ ،‬اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﺧ ﻮد‬ ‫را » ﻣﻴﺎﻥﺠﯽ« ﻥﺎﮔﺰﻳﺮ ﺑﻴﻦ اﺱﺮاﻳﻴﻞ و دﻥﻴﺎی ﻋﺮب در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﺵﻐﺎل ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺮدﻩ اﺱﺖ‪ .‬در دهﺔ ‪ ،١٩٩٠‬اﻳ ﻦ‬ ‫ﮐﺸ ﻮر ﻥﻘ ﺶ ﻣﻴ ﺎﻥﺠﯽ اش را ﻣﻴ ﺎن اﺱ ﺮاﻳﻴﻞ و ﻣﻘ ﺎم ه ﺎی ﻓﻠﺴ ﻄﻴﻨﯽ ﭘﻴﺮاﻣ ﻮن زﻣ ﻴﻦ ه ﺎی اﺵ ﻐﺎل ﺵ ﺪﻩ ﮔﺴ ﺘﺮش دادﻩ اﺱ ﺖ‪.‬‬ ‫اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺗﻮاﻥﺴﺖ ﻥﻘﺶ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎن ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺱﻌﻮدی و ﮐﺸﻮرهﺎی ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس را در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻬﺪﻳﺪهﺎ ﻋﻠﻴﻪ اﻳﻦ ﮐﺸﻮرهﺎ از‬ ‫ﺟﺎﻥﺐ اﻳﺮان و ﻋﺮاق )دورة ﺹﺪام( ﺑﺎزی ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﭘﺲ از ﭘﻴﺮوزی ﺟﻨﮓ ﺧﻠﻴﺞ )ﻓﺎرس( و ﺱﺮاﻥﺠﺎم ﺱﺎزش ﻥﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﻴ ﺎن اﺱ ﺮاﻳﻴﻞ و ﻋﺮﻓ ﺎت رهﺒ ﺮ و رﺉ ﻴﺲ دوﻟ ﺖ‬ ‫ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻮﺿﻊ هﺎی اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎ ﻳﮏ دورة ﻃﻮﻻﻥﯽ اﻥﺤﺮاف از ﻣﺴﻴﺮ دﻣﺴﺎز ﺵﺪ‪ .‬واﺵﻨﮕﺘﻦ ﺑﻪ ﺱﻌﻮدی هﺎ‬ ‫اﺟﺎزﻩ داد در ﻋﻮض ﺡﻀﻮر ﮔﺮوﻩ هﺎی ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﻳﯽ در ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺱﻌﻮدی‪ ،‬ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺴﻴﺎر ﺵﺪﻳﺪ اﺱﻼم ﮔﺮاﻳﯽ را‬ ‫ﮐﻪ ﻥﺘﻴﺠﻪ هﺎی ﺁن ﺑﺎ ﻇﻬﻮر اﻟﻘﺎﻋﺪﻩ ﻥﻤﺎﻳﺎن ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮش دهﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﻨﮓ )ﻥﺨﺴﺖ( ﺧﻠﻴﺞ )ﻓﺎرس( در ﻥﻔﺲ ﺧﻮد ﺟﻨﮓ ﺗﻤﺎم ﻋﻴﺎر ﺑﺮﺑﺮاﻥﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻋﺮاق ﺑﻮد ﮐﻪ ﻃﺒﻖ ﮔﺰارش ه ﺎی ﺱ ﺎزﻣﺎن‬ ‫ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺮگ ﺑﻴﺶ از ﻳﮏ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻋﺮاﻗﯽ ﮔﺮدﻳﺪ و ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ رﺱ ﻮاﻳﯽ ﭼﻨ ﻴﻦ ﺱﻴﺎﺱ ﺘﯽ را در دﻥﻴ ﺎی ﻏ ﺮب و‬ ‫ﺟﻬﺎن اﺱﻼﻣﯽ ﺑﻨﻤﺎﻳﺶ ﮔﺬاﺵﺖ‪ .‬از ﺱﻮی دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻇﻬﻮر اﻥﺘﻔﺎﺿﻪ دوم ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﯽ هﺎ ﺑﻪ ﻥﻘ ﺶ ﻣﻴ ﺎﻥﺠﯽ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﭘﺎﻳ ﺎن داد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ اﻥﺘﻔﺎﺿ ﻪ ﺁﺵ ﮑﺎرا ﺗﻬ ﯽ ﺑ ﻮدن و ﻥ ﺎ ﻣﻌﺘﺒ ﺮ ﺑ ﻮدن ﻣﻮاﻓﻘ ﺖ ه ﺎی اﺱ ﻠﻮ و ﮐﻤ ﺐ دﻳﻮﻳ ﺪ را ﺑ ﺮ ﻣ ﻼ ﮐ ﺮد‪ .‬از ﺱ ﻮی دﻳﮕ ﺮ‪،‬‬ ‫ﺱﺮﮐﻮﺑﮕﺮی هﺎی اﺱﺮاﻳﻴﻞ واﮐﻨﺶ هﺎی ﺵﺪﻳﺪی در ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن و ﻣﺼﺮ اﻳﺠﺎد ﮐﺮد و اﻳﻦ دوﻟﺖ هﺎ را ﺑﺮ ﺁن داﺵﺖ ﮐﻪ ﺗ ﺄﺙﻴﺮ‬ ‫‪١٢‬‬

‫ﻣﻌﻴﻨﯽ روی ﺑﺤﺮان ﺑﮕﺬارﻥﺪ‪ .‬واﺵﻨﮕﺘﻦ ﻳﺎر ی ﺑﻪ اﻳﻦ دوﻟﺖ هﺎ را در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﻳﻦ ﺑﺤﺮان رد ﮐﺮد‪ .‬اﻳﻦ دوﻟ ﺖ ه ﺎ ﻥﻴ ﺰ ﺑ ﺎ‬ ‫ﻣﺘﻮﻗﻒ ﮐﺮدن ﮐﻮﺵﺶ هﺎی ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﺮای ﭘﻴﺸﺒﺮد ﺱﻴﺎﺱﺖ اش ﻥﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﺮاق ﺟﻮاب رد دادﻥ ﺪ‪ .‬اﻳ ﻦ ﺱﻴﺎﺱ ﺖ در ‪ ٢٠٠١‬ﺑ ﺎ‬ ‫ﺵﮑﺴﺖ ﮐﺎﻣﻞ روﺑﺮو ﺵﺪ‪ .‬زﻳﺮا ﺱ ﻮرﻳﻪ و دﻳﮕ ﺮ دوﻟ ﺖ ه ﺎ )در ﺁن وﻗ ﺖ( ﺑ ﻪ ﻋ ﺮاق در ﺵﮑﺴ ﺘﻦ ﻣﺤﺎﺹ ﺮﻩ ﮐﻤ ﮏ ﮐﺮدﻥ ﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ از ﺡﻴﺚ ﺱﻴﺎﺱﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ اﺧﺮاج ﺑﺎزرﺱﺎن ﺱﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﻣﺄﻣﻮر ﺑﺮرﺱ ﯽ ﺱ ﻼح ه ﺎی ﮐﺸ ﺘﺎر ﺟﻤﻌ ﯽ از‬ ‫ﻋﺮاق ﻥﺎﺗﻮان ﺑﻮد‪ .‬ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ و اﻥﮕﻠﻴﺲ ﻣﻮﻓﻖ ﻥﺸﺪﻥﺪ ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺟﺪﻳﺪی را ﮐ ﻪ ﻣ ﻮرد ﻗﺒ ﻮل ﺵ ﻮرای اﻣﻨﻴ ﺖ ﺱ ﺎزﻣﺎن ﻣﻠ ﻞ ﻣﺘﺤ ﺪ‬ ‫ﺑﺎﺵﺪ‪ ،‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﮐﻨﻨﺪ‪ ١١ .‬ﺱﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ در ﻣﻨﻄﻘﻪ اﻥﺤ ﺮاف از ﻣﺴ ﻴﺮ و ﺗﻘﺮﻳﺒ ًﺎ ﺑﮑﻠ ﯽ ﻣﺠ ﺰا از ﻃ ﺮح ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ‬ ‫ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪ -۴‬ﻧﻘﺶ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺪﻳﺮ ﺟﻬﺎن‬ ‫هﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻥﻮرهﺎی ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎی ﺱﻴﺎﺱﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ در اروﭘﺎ و در ﺵﺮق ﺁﺱﻴﺎ در درﺟﻪ هﺎی ﻣﺨﺘﻠ ﻒ ﻥﮕﺮاﻥ ﯽ و ﺡﺘ ﯽ‬ ‫» ﻣﺘﺤﺪان« اش را ﺑﺮاﻥﮕﻴﺨﺖ‪ ،‬ﺑﺮﻥﺎﻣﺔ ﮐﺎر ﺱﻴﺎﺱﯽ ﻓﺮاﻣﻠﯽ و ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺎ ﺗﮑﻴ ﻪ ﺑ ﺮ ﻥﮑﺘ ﻪ ه ﺎی‬ ‫ﺧﺼﻮﻣﺖ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﯽ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺁن را ﺑﺮﻥﺎﻣﻪ ﺡﮑﻮﻣﺖ ﺟﻬﺎﻥﯽ ﻥﺎﻣﻴﺪ ‪ -‬در ﺑﺨﺶ ﻣﻬﻤﯽ از اﻳ ﻦ ﻣﺴ ﺌﻠﻪ ﺑﻴﮕﺎﻥ ﻪ ﺑ ﺎﻗﯽ ﻣ ﯽ ﻣﺎﻥ ﺪ‪ .‬در‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺎرﻩ دو ﻗﻠﻤﺮو ﻣﻬﻢ را ﻳﺎدﺁور ﻣﯽ ﺵﻮﻳﻢ‪:‬‬ ‫‪ -١‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻗﺘﺼﺎد ﮐﻼن ﺟﻬﺎن‬ ‫‪ -٢‬ﻣﺴﺌﻠﻪ هﺎی ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺟﻨﻮب‬

‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻗﺘﺼﺎد ﮐﻼن ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﺎ وﺟﻮد ﺑﺤ ﺚ ه ﺎ درﺑ ﺎرة وﺟ ﻮد ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺟﺪﻳ ﺪ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ و ﭘﻴ ﺪاﻳﺶ ﻥﻬﺎده ﺎی » دوﻟ ﺖ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ« ﺗﺰازﻥﺎﻣ ﺔ اﻳ ﻦ »‬ ‫ﺡﮑﻮﻣﺖ ﺟﻬﺎﻥﯽ« در دهﺔ ‪ ١٩٩٠‬ﻥﻤﺎﻳﺸﮕﺮ هﺮج و ﻣﺮج اﺱ ﺖ‪ .‬و ﻥﻴ ﺰ ﺑ ﺎ وﺟ ﻮد ادﻋﺎه ﺎی رهﺒ ﺮان ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ در ﺗﺄﮐﻴ ﺪ ﺑ ﺮ‬ ‫رهﺒﺮی ﺟﻬﺎﻥﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ‪ ،‬رﻓﺘﺎر ﺁن در زﻣﻴﻨﺔ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺟﻬﺎﻥﯽ از ﭼﻨﻴﻦ ﺵﺎﻳﺴﺘﮕﯽ ﺑﯽ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻤﺎم ﺗ ﺎرﻳﺦ در رﻗﺎﺑ ﺖ‬ ‫هﺎی ﺵﺪﻳﺪ ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺑﺎزان دوﻟﺖ هﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﺮﮐﺰ در ﻣﺴﺌﻠﻪ ه ﺎی ﻣﻬ ﻢ اﻗﺘﺼ ﺎد ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺟﻬ ﺎن ﺧﻼﺹ ﻪ ﻣ ﯽ ﺵ ﻮد‪.‬‬ ‫ﺁﻥﻬﺎ ﮐﻪ در ﺗﻨﺶ هﺎی درون » ﺱﺎزﻣﺎن ﺗﺠ ﺎرت ﺟﻬ ﺎﻥﯽ« در ﻥﺎﮐ ﺎﻣﯽ » ﻣﻮاﻓﻘ ﺖ ﭼﻨ ﺪ ﺟﺎﻥﺒ ﻪ در ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔ ﺬاری« )‪(AMI‬‬ ‫ودﻳﮕﺮ ﻣﻮﺿﻮع هﺎ ﺡﻀﻮر ﻓﻌﺎل داﺵﺘﻨﺪ‪ ،‬در ﻣﺴﺌﻠﻪ هﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﭼﻮن ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﮐﻴﻮﺗﻮ درﺑﺎرة ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ﺑﻬ ﻢ ﻥﺰدﻳ ﮏ‬ ‫ﻼ در ﻥﻤ ﺎﻳﺶ ﺟﺒﻬ ﺔ ﻣﺘﺤ ﺪ در ﺑﺮاﺑ ﺮ اﻥﺘﺨ ﺎب ﮐﻨﻨ ﺪﮔﺎن درون‬ ‫ﺵﺪﻥﺪ‪ .‬هﻤﺔ اﻳﻦ ﺗﻨﺶ هﺎ ﻥﺸﺎن ﻣﯽ دهﻨﺪ ﮐﻪ ﻗﺪرت ﺱﻪ ﮔﺎﻥﻪ ﮐﺎﻣ ً‬ ‫ﮐﺸﻮرهﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﺮﮐﺰ و هﻤﺎﻥﻄﻮر در ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﺸﻮرهﺎ و ﻣﺮدم ﺟﻨﻮب ﺱﻮد ﺑﺮدﻩ اﻥﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﻨﺶ هﺎ در ﻗﻠﻤﺮو ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻗﺘﺼﺎد ﮐﻼن ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺁﺵﮑﺎر ﺵﺪﻩ اﻥﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻬﻤ ﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻥ ﮏ ه ﺎی ﻣﺮﮐ ﺰی اروﭘ ﺎ ه ﺮ‬ ‫روزﻩ ﺑﺎ ﺑﺎﻥﮏ هﺎی اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ و ژاﭘﻦ ﺑﺮای ادارﻩ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺎﻟﯽ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ هﻤﮑﺎری ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻬﺮ رو‪ ،‬اﻳﻦ ﭘﻴﻮﻥﺪهﺎ ﺑﺎ‬ ‫وﺟﻮد رﻗﺎﺑﺖ ﺑﻴﻦ ﻗﺪرت هﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﺮﮐﺰ ﮔﺴﺴﺘﻪ ﺵﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‪ ،‬ﻣﻴﺎن ﺁﻥﻬﺎ وﻓﺎق وﺟ ﻮد ﻥ ﺪارد‪ .‬ﻣﺴ ﺌﻠﻪ ﻋﺒ ﺎرت‬ ‫از ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺱﻴﺴﺘﻢ ﭘﻮﻟﯽ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﻳﺎ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻥﻮﺱﺎن هﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ اﺱﺖ‪ .‬اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﻣﺼﻤﻤﺎﻥﻪ ﺡﻘﻮق ﺧ ﻮد را در‬ ‫ﻋﻤﻞ ﻳﮏ ﺟﺎﻥﺒﻪ در ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺡﻤﺎﻳﺘﯽ ﺧﻮد از دﻻر و ﻥ ﺮخ ه ﺎی ﻣﺒﺎدﻟ ﻪ ﺑ ﻴﻦ ﭘ ﻮل ه ﺎی ﻋﻤ ﺪﻩ ﺗﺜﺒﻴ ﺖ ﮐ ﺮدﻩ و از اﻳ ﻦ اﻣﺘﻴ ﺎز‬ ‫ﺑﺮای هﺪاﻳﺖ ﺧﻮدﮐﺎﻣﺎﻥﻪ ﻥﺮخ هﺎی ﻣﺒﺎدﻟﻪ اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﮐﺮدﻩ اﺱﺖ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳ ﻦ ﺧﻄ ﺮ ﺱﻴﺴ ﺘﻤﯽ ﺗﺤﻤﻴﻠ ﯽ ﺑ ﻪ ﺙﺒ ﺎت ﻣ ﺎﻟﯽ در ﭘ ﯽ‬ ‫ﺑﺤﺮان در ﮐﺸﻮرهﺎی ﺵﺮق ﺁﺱﻴﺎ‪ ،‬ﺧﺰاﻥﻪ داری ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ هﺮ اﻗﺪام در ﮐﻢ ﮐﺮدن ﻥﻮﺱﺎن هﺎی ﮔﺮﻳﺰان ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ‬ ‫ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ هﺎی ﺵﻨﺎورد اداﻣﻪ دادﻩ اﺱﺖ‪ .‬در واﻗﻊ ﺹﻨﺪوق ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﭘ ﻮل ﻗﺎﻃﻌﺎﻥ ﻪ اﻳ ﻦ ﭘﺪﻳ ﺪﻩ را ﺑ ﻪ ﻋﻨ ﻮان ﻥ ﻮﻋﯽ ﺗﻀ ﻤﻴﻦ‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﯽ راﻳﮕﺎن ﺑﻨﻔﻊ ﺱﻮداﮔﺮی هﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﺵ ﻤﺎل ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﺵ ﻴﻮة ﺧ ﻮد درﺑ ﺎرة ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ ه ﺎی ﻣ ﻮاج داوری ﻣ ﯽ ﮐﻨ ﺪ‪ ،‬ﺗﻘﻮﻳ ﺖ‬ ‫ﮐﺮدﻩ اﺱﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ ﺗﻮاﻥﺴﺘﻪ اﻳﻢ وﺿﻌﻴﺘﯽ را ﺑﺮرﺱﯽ ﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ اﻳﻦ دو ﻣﺴﺌﻠﻪ هﻤﺰﻣﺎن در ﻥﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺵ ﺪﻩ و ﺱ ﻠﻄﻪ دﻻر و ﮔ ﺮدش ﺁزاد‬ ‫ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ هﺎ ﺡﻔﻆ ﺵﺪﻩ اﻥﺪ‪ .‬دﻻر ﺗﻮاﻥﺴﺖ ﺑﺮای ﻳﮕﺎﻥﮕﯽ ﻣﺤﺎﺱﺒﻪ در ﺗﺠﺎرت ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺑﻌﻨﻮان ﭘﻮل ﻣﺴﻠﻂ ﺟﻬﺎن ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻤﺎﻥﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫در ﺡﺎﻟﯽ اﺱﺖ ﮐﻪ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻥﮏ ﻣﺮﮐﺰی اروﭘﺎ و ﻣﻘﺎم هﺎی ﻣﺎﻟﯽ ژاﭘ ﻦ ﻥ ﺮخ ه ﺎی ﻣﺒﺎدﻟ ﻪ را ﻣﺘﻌ ﺎدل ﻥﮕﺎهﻤﻴﺪاﺵ ﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫هﻤﭽﻨﻴﻦ ﮔﺮدش ﺁزاد ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ هﺎی ﺧﺼﻮﺹﯽ ﺡﻔﻆ ﺵﺪﻩ ﺑﻮد‪ .‬در ﺹﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﮐﺸﻮرهﺎی ﺁﺱ ﻴﺐ ﭘ ﺬﻳﺮ از راﻩ اﻓ ﺰاﻳﺶ زﻳ ﺎد‬ ‫اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻮاﻥﺴﺘﻨﺪ ﻥﺮخ ﺑﻨﺪی اﺱﺎﺱﯽ ﻥﻮﺱﺎن هﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﻣﺪت را ﺗﺤﻤﻴﻞ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺁﻥﻬﺎ ﺗﻮاﻥﺴﺘﻨﺪ ﻣﺎﻥﻊ از اﻳﻦ ﺵﻮﻥﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺹﻨﺪوق ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﭘﻮل از ﺱﻮداﮔﺮان ﻋﺮﺹﺔ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ هﺎی ﺵﻨﺎور ﺵﻤﺎل ﮐﻪ از ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ در هﻨﮕﺎم ﺑﺤﺮان هﺎ ﻣﯽ ﭘﺮهﻴﺰﻥﺪ‪،‬‬ ‫ﺡﻤﺎﻳﺖ ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﻪ دوﻟﺖ هﺎ اﺟﺎزﻩ دهﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﻬﺪﺵﺎن ﻥﺴ ﺒﺖ ﺑ ﻪ وام ﻋﻤ ﻞ ﻥﮑﻨﻨ ﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘ ﻪ‪ ،‬دوﻟ ﺖ ه ﺎی ﭘﻴ ﺎﭘﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ اﺗﺨ ﺎذ‬ ‫ﺗﺪﺑﻴﺮ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ را ﺑﻪ اﺱﺘﺜﻨﺎی ﺑﺮﺧﯽ ﺗﻌﺪﻳﻞ هﺎی ﻥ ﺎﭼﻴﺰ در ﺡ ﻞ و ﻓﺼ ﻞ ه ﺎی ﺹ ﻨﺪوق ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﭘ ﻮل را رد ﮐ ﺮدﻩ‬ ‫اﻥﺪ‪.‬‬ ‫در ﻟﺤﻈﻪ ﮐﻨﻮﻥﯽ‪ ،‬ﮐﺸ ﻮرهﺎی ﮔ ﺮوﻩ ‪ ٧‬ﻣﻮﻓ ﻖ ﻥﺸ ﺪﻥﺪ در زﻣﻴﻨ ﺔ ﺑﺮﻥﺎﻣ ﻪ ﺟﺪﻳ ﺪ ﻣ ﺪﻳﺮﻳﺖ راﺑﻄ ﻪ ه ﺎی ﭘ ﻮﻟﯽ و ﻣ ﺎﻟﯽ ﺑ ﻴﻦ‬ ‫اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﻪ ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﺮﺱﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻬﻤﻪ‪ ،‬ﺗﺪارک ﻣﻮﺿﻊ ﻣﺸﺘﺮک در ﺑﺮﺧﯽ از اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ هﺎ ﮐﻪ ﺵﺮق ﺁﺱ ﻴﺎ و ﮐﺸ ﻮرهﺎی ﻣﻨﻄﻘ ﻪ‬ ‫ﻳﻮرو را ﺑﻬﻢ ﻥﺰدﻳﮏ ﻣ ﯽ ﮐﻨ ﺪ‪ ،‬اﻣﮑ ﺎن ﭘ ﺬﻳﺮ اﺱ ﺖ‪ .‬هﻤﺎﻥﮕﻮﻥ ﻪ ﮐ ﻪ در ﺁﻏ ﺎز ‪ ١٩٩٩‬اﻗ ﺪام ﻣﺨﺘﺼ ﺮ وزﻳ ﺮان ﻣ ﺎﻟﯽ ﺁﻟﻤ ﺎن و‬

‫‪١٣‬‬

‫ﻓﺮاﻥﺴﻪ در زﻣﻴﻨﺔ ﻥﺮخ هﺎی ﻣﺒﺎدﻟﻪ و ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﺑﺎ دوﻟﺖ ژاﭘﻦ ﺁن را ﻥﺸﺎن دادﻩ اﺱﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬هﻤﻴ ﺎری در اﻳ ﻦ زﻣﻴﻨ ﻪ ﭼﻨﺎﻥﭽ ﻪ‬ ‫اروﭘﺎ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺵﺮق ﺗﻮﺱﻌﻪ ﻳﺎﺑﺪ و اﮔﺮ ﻳﮏ ﺱﻴﺴﺘﻢ ﭘﻮﻟﯽ در ﺵﺮق ﺁﺱﻴﺎ ﭘﺪﻳﺪار ﮔﺮدد‪ ،‬ﺧﻴﻠﯽ ﺁﺱﺎن ﺗﺮ ﻣﯽ ﺵﻮد‪.‬‬

‫راﺑﻄﻪ هﺎ ﻣﻴﺎن دوﻟﺖ هﺎی ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﺮﮐﺰ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺟﻨﻮب‬ ‫اﻣﺮوز ﭼﻮن دﻳﺮوز‪ ،‬دوﻟﺖ هﺎی ﺟﻨﻮب دﺵﻮاری هﺎی زﻳﺎدی از ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺁﻣﺮﻳﺖ دوﻟﺖ اﺡﺴﺎس ﻣﯽ ﮐﻨﻨ ﺪ‪ .‬در ﺗﻤ ﺎم ﻣ ﺪت‬ ‫ﺟﻨﮓ ﺱﺮد‪ ،‬ﻣﺎﺵﻴﻦ ﻥﻈﺎﻣﯽ و ﺱﻴﺴﺘﻢ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺱﻬﻢ ﻓﻌﺎل در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ هﺎ در ﺟﻨ ﻮب‪ ،‬ﺑ ﻮﻳﮋﻩ در ﺡﻤﺎﻳ ﺖ‬ ‫از دﻳﮑﺘﺎﺗﻮرهﺎ‪ ،‬ﺵﺮﮐﺖ در ﺡﻨﺒﺶ هﺎی ﺿﺪ اﻥﻘﻼﺑﯽ و ﺿﺮﺑﻪ زدن هﺎ و هﺠﻮم هﺎی ﻥﻈﺎﻣﯽ داﺵﺘﻪ اﻥﺪ‪.‬‬ ‫هﻤﺰﻣﺎن در دهﺔ ‪ ،١٩٧٠‬دوﻟﺖ هﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﺮﮐﺰ ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺟﺪی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ در ﺑﺮﺧ ﯽ ﮐﺸ ﻮرهﺎی ﺟﻨ ﻮب‪ :‬ﻣﺎﻥﻨ ﺪ‬ ‫ﺱ ﺎزﻣﺎﻥﺪهﯽ دوﺑ ﺎرة ﺱﻴﺎﺱ ﺖ اﻗﺘﺼ ﺎدی ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﮐ ﻪ اﻣﮑ ﺎن داد ﻥﻘ ﺶ ﺟﻨ ﻮب را در ﺗﻘﺴ ﻴﻢ ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﮐ ﺎر ﺗﻘﻮﻳ ﺖ ﮐﻨ ﺪ‪،‬‬ ‫روﺑﺮو ﺑﻮدﻩ اﻥﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﮐﺎرزارﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻥﻔ ﻊ ﻥﻈ ﻢ ﺟﺪﻳ ﺪ اﻗﺘﺼ ﺎدی ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ در ده ﺔ ‪ ١٩٨٠‬ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ روش دوﻟ ﺖ رﻳﮕ ﺎن در‬ ‫رهﺒﺮی ﻣﺴﺌﻠﻪ وام ﺑﻄﻮر ﻣﺆﺙﺮ واﭘﺲ راﻥﺪﻩ ﺵﺪ‪ ،‬ﮐﺸﻮرهﺎی ﺟﻨﻮب را ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮐﺮد و ﺑﺮﻥﺎﻣﻪ هﺎی ﺗﻌﺪﻳﻞ ﺱﺎﺧﺘﺎری را ﮐﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻗﺪرت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ ﺧﺼﻮﺹﯽ در ﺟﻨﻮب ﮔﺮاﻳﺶ داﺵ ﺖ‪ ،‬ﺑ ﻪ اﺟ ﺮا درﺁورد‪ .‬اﻳ ﻦ ﺑﺮﻥﺎﻣ ﻪ اﻣﮑ ﺎن داد ﮐ ﻪ ﮔ ﺮوﻩ‬ ‫هﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داران ﻣﺤﻠﯽ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ هﺎی ﮐﺸﻮرهﺎی ﺵﺎن را ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰ هﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﻟﻨﺪن و ﻥﻴﻮﻳﻮرک ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﻣﻮهﺒﺖ‬ ‫ﻣﮑﺎﻥﻴﺴﻢ ﮔﺮدش ﺁزاد ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ ه ﺎ ﺗﺒ ﺪﻳﻞ ﺑ ﻪ ﺗﻨﺰﻳ ﻞ ﺑﮕﻴ ﺮان ﺵ ﻮﻥﺪ و ﺑ ﺎ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داران ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎﻳﯽ و ﺑﺮﻳﺘﺎﻥﻴ ﺎﻳﯽ ﭘﻴﻮﻥ ﺪ ﻳﺎﺑﻨ ﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﺸ ﻮرهﺎ‪ ،‬ﺑ ﻮﻳﮋﻩ ﮐﺸ ﻮرهﺎی ﺵ ﺮق و ﺟﻨ ﻮب ﺵ ﺮﻗﯽ ﺁﺱ ﻴﺎ ﮐ ﻪ از دام وام و ﺗ ﺄﺙﻴﺮ ﺑ ﯽ ﺙﺒ ﺎت ﮐﻨﻨ ﺪة ﻥﻈ ﺎم دﻻر وال اﺱ ﺘﺮﻳﺖ‬ ‫رهﻴﺪﻩ اﻥﺪ‪ ،‬ﻣﻮﻓﻖ ﺵﺪﻥﺪ ﺧﻮد را ﺑﺮ ﺧﻼف ﺟﻤﻌﻮارﻩ ﮐﺸﻮرهﺎی ﺟﻨﻮب ﺡﻔﻆ ﮐﻨﻨ ﺪ و ﺑ ﻪ ﺗﻮﺱ ﻌﺔ ﺧ ﻮد ﺗ ﺎ ﭘﺎﻳ ﺎن ‪ ١٩٩٠‬اداﻣ ﻪ‬ ‫دهﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻃﯽ ده ﺔ ‪ ،١٩٩٠‬ﺑﺮﺧ ﻮرد اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﺑ ﺎ ﺟﻨ ﻮب در ﻋﻤ ﻞ‪ ،‬ﺑ ﻪ اﺱ ﺘﺜﻨﺎی ﭼ ﺮﺧﺶ ﺑ ﺎز ه ﻢ رزم ﺟﻮﻳﺎﻥ ﻪ ﺗ ﺮ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴ ﺮ‬ ‫ﻥﻴﺎﻓﺖ‪ .‬اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺑﻪ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺧﻮد ﺑ ﺮای در ﻣﻀ ﻴﻘﻪ ﻗ ﺮار دادن هﻤ ﺔ ﻥﻴﺮوه ﺎی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﮐ ﻪ ﺱﻴﺎﺱ ﺖ اﻗﺘﺼ ﺎدی ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﺮ را ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﻣﯽ اﻥﺪاﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬اداﻣﻪ داد‪ .‬ﺵﻴﻮة ﻣﻮرد اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﺑﻪ ﺟﻨ ﮓ ﻣﺮﮐ ﺰ ﺵ ﺒﺎهﺖ دارد‪ :‬ﺗﺮﮐﻴﺒ ﯽ از ﻣﺤﺎﺹ ﺮﻩ ه ﺎی‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدی ﮔﺎﻩ ﺑﺎ ﮐﺎرزارهﺎی ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺙﺮوت هﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﮐﺸﻮرهﺎی ﺟﻨﻮب و ﻣﺮﻋ ﻮب ﮐ ﺮدن و ﻓﺮﺱ ﻮدن ﻣ ﺮدم هﻤ ﺮاﻩ‬ ‫ﺑﻮدﻩ اﺱﺖ‪ .‬اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ در اﻳﻦ ﭼﺎرﭼﻮب ﮐﻮﺵﻴﺪ ﺑﻪ ﺱﺎزﻣﺎن دادن ﺵﻮرش هﺎی داﺧﻠﯽ ﺑﺮای واژﮔﻮن ﮐﺮدن ﮐﺮﺱﯽ ه ﺎی‬ ‫ﺡﮑﻮﻣﺘﯽ ﭘﺮدازد‪.‬‬ ‫هﻤﺰﻣﺎن‪ ،‬دوﻟﺖ هﺎی ﮔﻮﻥﺎﮔﻮن ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﻪ دﻓﺎع از » ﻥﻈﺎم دﻻر وال اﺱﺘﺮﻳﺖ« و اﻣﮑ ﺎن دادن ﺑ ﻪ ﮔ ﺮدش ﮐﻨﺘ ﺮل ﻥﺸ ﺪة‬ ‫ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ هﺎی ﺧﺼﻮﺹﯽ اداﻣﻪ دادﻥﺪ‪ ،‬ﺑﯽ ﺁﻥﮑﻪ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ را در ﻥﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻥﺪ ﮐﻪ اﻳﻦ روﻥﺪ ﺧﻄﺮ اداﻣﻪ و ﮔﺴﺘﺮش ﺑﺤ ﺮان‬ ‫هﺎی ﻓﺎﺟﻌﻪ ﺑﺎر ﻣﺎﻟﯽ را در ﭘﯽ دارد‪ .‬ﺑﺤﺮان ﺗﺎزﻩ در ﺁرژاﻥﺘﻴﻦ و هﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ هﺎی ﺡﺎدی ﮐﻪ اﮐﻨﻮن ﻣﺪل ﻣﺸﻬﻮر دﻳﮕ ﺮ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎد ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ‪ :‬اﻗﺘﺼﺎد ﻟﻬﺴﺘﺎن ﺑﺎ ﺁن روﺑﺮوﺱﺖ‪ ،‬ﮔﻮاﻩ روﺵﻨﯽ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻣﺪﻋﺎﺱﺖ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺱﻴﺎﺱﺖ هﺎ دﻳﮕﺮ از ﺡﻤﺎﻳﺖ دوﻟﺖ هﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﺮﮐﺰ ﺑﺮﺧﻮردار ﻥﻴﺴﺖ‪ .‬ﮐﺸﻮرهﺎی اروﭘﻠ ﯽ ﻏﺮﺑ ﯽ ﻥﺨﺴ ﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﻥﻈﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪ از ﺑﺤﺮان ﺵﺮق و ﺟﻨﻮب ﺵﺮﻗﯽ ﺁﺱﻴﺎ در ‪ ١٩٩٧‬اﺱﺘﻘﺒﺎل ﮐﺮدﻥﺪ‪ .‬ﭼﻮن اﻳﻦ ﺑﺤﺮان اﻣﮑﺎن داد ﮐ ﻪ ﻥﺴ ﺒﺖ ﺑ ﻪ‬ ‫ﺗﻀﻌﻴﻒ رﻗﺎﺑﺖ ﻥﺎﺵﯽ از اﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ و هﻤﭽﻨﻴﻦ ﮔﺸﺎﻳﺶ وﺱ ﻴﻊ ﺗ ﺮ اﻳ ﻦ ﮐﺸ ﻮرهﺎ ﺑ ﻪ روی ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ ه ﺎی ﺁﺗﻼﻥﺘﻴ ﮏ اﻣﻴ ﺪوار‬ ‫ﺵ ﻮﻥﺪ‪ .‬اﻣ ﺎ ﺑﻌ ﺪ ﺁﻥﻬ ﺎ ﺑﺤ ﺮان و اﻥﺘﺸ ﺎر ﺁن را ﺑ ﻪ ﺱ ﻮی ﻣﺮﮐ ﺰ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺑ ﻪ ﻋﻨ ﻮان ﻓﺮاﻥﻤ ﻮد ﺗﻘﺎﺑ ﻞ ﺑ ﺎ ﻥﻈ ﺎم دﻻر وال‬ ‫اﺱﺘﺮﻳﺖ‪ ،‬ﻥﻈﺎم ﺟﻬﺎﻥﯽ ای ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ اﻥﺤﺼﺎری ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻠﻘﯽ ﮐﺮدﻥﺪ‪.‬‬ ‫در ﺟﺎی دوم‪ ،‬ﺑﺮﻥﺎﻣﻪ هﺎی ﺗﻌﺪﻳﻞ ﺱﺎﺧﺘﺎری ﺹﻨﺪوق ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﭘﻮل و ﺑﺎﻥﮏ ﺟﻬﺎﻥﯽ ﻥﻈﻢ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ در‬ ‫ﺟﻨ ﻮب را ﺑﻄ ﻮر ﺟ ﺪی ﻣ ﻮرد ﺑﺤ ﺚ ﻗ ﺮار ﻥ ﺪاد‪ .‬وﺿ ﻌﻴﺖ ﮐﺸ ﻮرهﺎی ﺟﻨ ﻮب ﺑ ﺮ ﻋﮑ ﺲ ﺑ ﻪ ﺵ ﻴﻮة دﻳﮕ ﺮ ﺗﻀ ﻌﻴﻒ ﺵ ﺪ‪ :‬ﺑ ﺎ‬ ‫ﻓﺮوﭘﺎﺵ ﯽ ﺱ ﺎﺧﺘﺎرهﺎی ﺡﻘ ﻮﻗﯽ و اداری ﻣﻠ ﯽ و ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ و ﺑ ﺎزﻳﮕﺮان اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ه ﺎی وﺱ ﻴﻊ ﺟﻨ ﻮب و هﻤﭽﻨ ﻴﻦ‬ ‫ﻓﺮوﭘﺎﺵﯽ ﺑﻠﻮک ﺱﺎﺑﻖ ﺵﻮروی ﮐﻪ ﺑﻪ دﺱﺘﻮرهﺎی ﺡﻘﻮﻗﯽ و اداری ﺹ ﻨﺪوق ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ – ﺑﺎﻥ ﮏ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ اﻋﺘﻨ ﺎء ﻥﺪاﺵ ﺖ و‬ ‫راﺑﻄﻪ هﺎی اﻗﺘﺼﺎدی و ﺱﻴﺎﺱﯽ ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﺱﺎﺧﺘﺎرهﺎی ﻥﻬﺎدی دوﻟﺖ هﺎ را ﻣﯽ ﺗﻨﻴﺪ‪ :‬زﻥﺪﮔﯽ اﻗﺘﺼﺎدی و ﻣﺮﮐﺰهﺎی ﺑﺰرگ‬ ‫اﻥﺒﺎﺵ ﺖ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ در ﺟﻨ ﻮب در ﺑﺨ ﺶ ﻣﻬﻤ ﯽ ﮔﺮﻳ ﺰ از ﭼ ﺎرﭼﻮب ه ﺎی ﻥﻬ ﺎدی دوﻟ ﺖ و ﺑ ﻴﻦ دوﻟ ﺖ ﺑ ﺮای ﻋﻤ ﻞ ﮐ ﺮدن در‬ ‫ﭼﺎرﭼﻮب اﻗﺘﺼﺎد ﻣﻮازی و ﮐﻮﺵﺶ ﺑﺮای ﺗﺼﺎﺡﺐ ﺑﺨﺸﯽ از دﺱﺘﮕﺎﻩ هﺎی دوﻟﺖ ﺑﺮای ه ﺪاﻳﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴ ﺖ ه ﺎی ﺧ ﺎص ﭘﻨﻬ ﺎن‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬ﮔﺮوﻩ هﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﻪ در ﺧﻄﺮ زﻳﺎن هﺎی ﺱﻴﺎﺱﺖ هﺎی ﺗﻌﺪﻳﻞ ﺱﺎﺧﺘﺎری ﺹﻨﺪوق ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﭘ ﻮل و ﺑﺎﻥ ﮏ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ‬ ‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ در اﻳﻦ ﮔﺮاﻳﺶ ﻣﺘﺤﺪ ﺵﺪﻥﺪ‪ .‬اﻥﺒﺎﺵﺖ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ ﻥﺎﺵﯽ از ﺁن ﺑﺪون هﻴﭻ دﺵﻮاری راﻩ هﺎی ﻋﺒﻮر ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻪ ﺱﻮی‬ ‫ﮔﺮوﻩ هﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺵ ﻤﺎل را ﭘﻴ ﺪا ﮐ ﺮد‪ .‬ﻣﺴ ﺌﻠﻪ ﻋﺒ ﺎرت از ﻣﺒﺎدﻟ ﺔ ﮐﺎﻻه ﺎ‪ ،‬ﻓ ﺮوش ﻣ ﻮاد ﻣﺨ ﺪر‪ ،‬ﻳ ﺎﻓﺘﻦ واﺱ ﻄﻪ ه ﺎی‬ ‫ﻣﺎﻟﯽ‪ ،‬ﺗﺠﺎرت ﺱﻼح هﺎ در ﻣﻘﻴﺎس ﮐﻮﭼﮏ ﻳﺎ هﺮ داد و ﺱﺘﺪ دﻳﮕﺮ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ اﺱﺖ‪ .‬دردهﺔ ‪ ١٩٩٠‬ﺗﺎﮐﺘﻴﮏ هﺎی ﻥﻈﺎﻣﯽ و‬ ‫ﺱﻴﺎﺱﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﻥﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻨﻮب اﻳﻦ ﮔﺮاﻳﺶ هﺎ و هﻤﭽﻨﻴﻦ روش ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﻳﯽ ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻗﺘﺼﺎدی را ﺗﻘﻮﻳﺖ ﮐﺮدﻥﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺴ ﺌﻠﻪ ﻋﺒ ﺎرت از ﻋﻤﻠﮑﺮده ﺎی ﻣ ﺎﻟﯽ ﻳ ﺎ ﺑﻬﺸ ﺖ ه ﺎی ﻣﺎﻟﻴ ﺎﺗﯽ اﺱ ﺖ‪ .‬اروﭘ ﺎ ﺑﻄ ﻮر ﻣﺴ ﺘﻘﻴﻢ ﺗ ﺄﺙﻴﺮ اﻳ ﻦ ﺱﻴﺎﺱ ﺖ ه ﺎ را‬ ‫اﺡﺴ ﺎس ﮐ ﺮدﻩ اﺱ ﺖ‪ .‬در واﻗ ﻊ‪ ،‬اروﭘ ﺎ ﻣﻘﺼ ﺪ ﻣﻤﺘ ﺎز ﺡﺮﮐ ﺖ ه ﺎی ﺟﻤﻌﻴﺘ ﯽ اﺱ ﺖ ﮐ ﻪ از ﮐﺸ ﻮرهﺎی ﺁﻓﺮﻳﻘ ﺎﻳﯽ در ﺡ ﺎل‬ ‫ورﺵﮑﺴﺘﮕﯽ و ﮐﺸﻮرهﺎی ﺑﻠﻮک ﺵﻮروی ﻓﺮار ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اروﭘﺎ ﻥﻴﺰ ﻥﺘﻴﺠﻪ هﺎی ﻣﺘﻌﺪد دﻳﮕﺮ ﺁﺱﻴﺐ هﺎی ﻣﺮﺑ ﻮط ﺑ ﻪ ﻣﺎﺵ ﻴﻦ‬ ‫ﺟﻬﻨﻤﯽ ﻥﻈﺎم دﻻر وال اﺱﺘﺮﻳﺖ و هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺤﺮان هﺎی ﺹﻨﺪوق ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﭘ ﻮل ‪ -‬ﺑﺎﻥ ﮏ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ را ﮐ ﻪ در واﻗ ﻊ ﭼﻴ ﺰی‬ ‫ﺟﺰ ﺑﺮﻥﺎﻣﻪ هﺎی ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺱﺎﺧﺘﺎری ﻥﻴﺴﺖ‪ ،‬اﺡﺴﺎس ﮐﺮدﻩ اﺱﺖ‪.‬‬ ‫‪١٤‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻣﺎﺵﻴﻦ ﻥﻈﺎﻣﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ وﺱﻴﻠﺔ ﺑﺴﻴﺎر ﺧ ﻮب اﺟﺒ ﺎر ﺑ ﺮای ﺡ ﻞ ﻣﺸ ﮑﻠﯽ اﺱ ﺖ ﮐ ﻪ در ﺡ ﺎل ﺡﺎﺿ ﺮ ﺑﻄ ﻮر‬ ‫واﻗﻌ ﯽ وﺟ ﻮد ﻥ ﺪارد‪ :‬ﻣﺜ ﻞ وﺟ ﻮد ﻳ ﮏ دوﻟ ﺖ ﺿ ﺪ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﭼ ﭗ در ﻳ ﮏ ﮐﺸ ﻮر ﻥﻴﻤ ﻪ ﭘﻴﺮاﻣ ﻮ‪.‬ﻥ ﯽ ﮐ ﻪ از ﺗﮑﻴ ﻪ ﮔ ﺎﻩ‬ ‫ﻥﻴﺮوﻣﻨﺪ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺵﺪ‪ .‬ﺟﻨﮓ ﻣﺮﮐﺰ ﺑﻮﺱ ﻴﻠﻪ ﻣﺤﺎﺹ ﺮﻩ اش ﺑ ﺮای ﮔﺮﺱ ﻨﻪ ﻥﮕﺎهﺪاﺵ ﺘﻦ ﺑﺨ ﺶ ه ﺎﻳﯽ از ﻣ ﺮدم‪،‬‬ ‫ﺑﻤﺒﺎران هﺎی زﻳﺮ ﺱﺎﺧﺘﺎرهﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﻳﮏ ﮐﺸﻮر هﻤﺮاﻩ ﺑﺎ ﺗﺄﻣﻴﻦ هﺰﻳﻨﻪ و ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﺱ ﺎزﻣﺎﻥﺪهﯽ ﺵ ﻮرش داﺧﻠ ﯽ وﺱ ﻴﻠﻪ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﻥﻴﺮوﻣﻨﺪ ﺑﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻓﺸﺎرهﺎی ﺗﺮﻗﻴﺨﻮاهﺎﻥﻪ در ﮐﺸﻮرهﺎی ﺟﻨﻮب اﺱﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﻥﺒﻮد ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺸﺎرهﺎ و هﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺸﮑﻞ واﻗﻌﯽ ﺗﺠﺰﻳﺔ ﮐﺸﻮر اﺱﺖ‪ ،‬اﻳﻦ اﺑﺰارهﺎ ﺑﮑﻠﯽ هﻴﭻ ﻓﺎﻳ ﺪﻩ ای ﺑ ﺮای ﮐﺸ ﻮرهﺎی اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ ﻥ ﺪارد‪ .‬ﺁﻥﻬ ﺎ ده ﻪ ه ﺎ‬ ‫اﺱﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺸﻮرهﺎی ﻏﺮب ﺑﺎﻟﮑﺎن ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻬﺎﺟﺮت هﺎی ﺱﻨﮕﻴﻦ ﺗﻬﺪﻳﺪی ﺑﺮای ﻏﺮب ﺑﺸﻤﺎر ﻣﯽ روﻥﺪ‪ ،‬ﺁﺱﻴﺐ رﺱ ﺎﻥﺪﻩ اﻥ ﺪ‬ ‫و دوﻟﺖ هﺎی ﻣﺎﻓﻴﺎﻳﯽ ﺑﻮﺟﻮد ﺁوردﻩ اﻥﺪ ﮐﻪ راﺑﻄﻪ هﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﺎ ﻣﺮﮐﺰهﺎی ﻣﻬﻢ اروﭘﺎی ﻏﺮﺑﯽ را ﺡﻔﻆ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -۵‬دوﻟﺖ ﺑﻮش و اوج ﺑﺤﺮان رهﺒﺮی ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ‬ ‫ﻃﯽ دهﺔ ‪ ١٩٩٠‬دوﻟﺖ هﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ از ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺑﺮﺗﺮی هﺎی ﺧ ﻮد در زﻣﻴﻨ ﻪ ﺱﻴﺎﺱ ﺖ ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﺑﺎزﻥﺎﻳﺴ ﺘﺎدﻥﺪ‪.‬‬ ‫دﻳﮕ ﺮ ﻗ ﺪرت ه ﺎی ﺑﺴ ﻴﺎر ﻥﻴﺮوﻣﻨ ﺪ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری در ه ﺮ ﺑ ﺎر ﺑﺠ ﺎی ﮐﻮﺵ ﺶ در اﻳﺠ ﺎد ﻣﻮازﻥ ﻪ در ﭘ ﯽ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ راﻩ‬ ‫اﻓﺘﺎدﻥﺪ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ‪ ،‬هﻤﺔ اﻳﻦ ﭘﻴﺮوزی هﺎی ﭘﻴﺎﭘﯽ ﻣﺠﻤﻮﻋﯽ از ﻥﺘﻴﺠﻪ هﺎی ﻣﻨﻔﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﯽ در ﭘﯽ داﺵﺘﻪ اﺱﺖ‪ .‬زﻳﺮا‬ ‫اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﻣﻮﻓﻖ ﻥﺸﺪ ﭘﻴﺮوزی هﺎی ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺑﺮﻗﺮاری ﺱﻠﻄﻪ ﺱﻴﺎﺱﯽ اش روی ﭘﺎﻳﻪ هﺎی ﺙﺎﺑﺖ ﺟﺪﻳﺪ اﺱﺘﻮار ﺱﺎزد‪ .‬در‬ ‫ﻳﮏ ﻣﻮرد ﻣﯽ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﮐ ﻪ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﺗﻮاﻥﺴ ﺖ ﺑ ﺎ واردﺁوردن ﺿ ﺮﺑﻪ در ﺧ ﻮر ﺁﻥﻬ ﺎ را در ﭘﻨ ﺎﻩ درازﻣ ﺪت ﺗﻬﺪﻳ ﺪهﺎی‬ ‫ﺟﺪی ﻗﺮار دهﺪ‪ :‬اﻳﻦ ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﮐﻮﺵ ﺶ ه ﺎی اﺧﺘﺼ ﺎص دادﻩ ﺵ ﺪﻩ ﺑ ﻪ ﺟﻠ ﻮﮔﻴﺮی از ﺧﻄ ﺮ اﻗﺘﺼ ﺎدی ژاﭘ ﻦ در ﭘﺎﻳ ﺎن ده ﺔ‬ ‫‪ ١٩٨٠‬ﻣﯽ اﻥﺪﻳﺸﺪ ﮐﻪ از ﺗﺪﺑﻴﺮهﺎی ﻣﺆﺙﺮی ﭘﻴﺮوی ﻣﯽ ﮐﺮد ﮐﻪ هﺪف ﺁن ﻣﺎﻥﻊ ﺵﺪن ژاﭘﻦ در دهﺔ ‪ ١٩٩٠‬از اﻳﺠﺎد ﻥ ﻮاری‬ ‫از ﺡﻤﺎﻳﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﺵﺒﮑﺔ اﻥﺒﺎﺵﺖ ﺱﺮﻣﺎﻳﺔ ﺁن در ﺵﺮق و ﺟﻨﻮب ﺵﺮﻗﯽ ﺁﺱﻴﺎ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬در ﺧﺎرج از اﻳﻦ ﻳﮕﺎﻥﻪ ﮐﺎﻣﻴﺎﺑﯽ‪ ،‬اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﻣﻮﻓﻘﻴ ﺖ ه ﺎﻳﯽ را ﺑﺪﺱ ﺖ ﺁورد ﮐ ﻪ هﺮﮔ ﺰ راﻩ ﺑ ﻪ اﻳﺠ ﺎد ﺱ ﺎﺧﺘﺎر‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻥﺮواﻳﯽ ﺙﺎﺑﺖ ﻥﺪاﺵﺘﻪ اﺱﺖ‪ .‬ﭘﻴﺮوزی ﺟﻨﮓ ﺧﻠﻴﺞ )ﻓﺎرس( ﮐﻪ در اﮐﺘﺒﺮ ‪ ١٩٩١‬در ﻣﻘﻴ ﺎس ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ﺑﺪﺱ ﺖ ﺁﻣ ﺪ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻓﻠ ﺞ‬ ‫ﮐ ﺮدن اﺱ ﺘﺮاﺗﮋﻳﮏ ﺱﻴﺎﺱ ﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ در ﺧﺎورﻣﻴﺎﻥ ﻪ‪ ،‬ﻓﺮﺱ ﺎﻳﺶ ﻣﺤﺎﺹ ﺮﻩ ﻋ ﺮاق در ﭘﺎﻳ ﺎن ده ﺔ ‪ ، ١٩٩٠‬ﻓﺮﺱ ﺎﻳﺶ ﺙﺒ ﺎت‬ ‫ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺱﻌﻮدی و ﻓﺮﺱﺎﻳﺶ ﻥﻘﺶ ﻣﻴﺎﻥﺠﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ در روﻥﺪ ﭘﺎﻳﺎن ﻥﺎﭘﺬﻳﺮ ﺹﻠﺢ اﺱﺮاﻳﻴﻞ ‪ -‬ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ اﻥﺠﺎﻣﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﻴﺮوزی در ﺑﻮﺱﻨﯽ و هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺟﻨﮓ ﻥﺎﺗﻮ ﻋﻠﻴﻪ ﺹﺮﺑﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑ ﺎﺗﻮن در ﺵ ﮑﻞ ﺱﻴﺎﺱ ﺖ اﻣﻨﻴ ﺖ و دﻓ ﺎع اروﭘ ﺎ‬ ‫از اﺗﺤﺎدﻳﺔ اروﭘﺎ ﻣﻨﺘﻬﯽ ﺵﺪ‪ .‬دادﮔ ﺎﻩ ﻣﻮﻗ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮای ﻣﻴﻠﻮﺱ ﻮﻳﭻ در ﻥﻈ ﺮ ﮔﺮﻓﺘ ﻪ ﺵ ﺪ‪ ،‬ﺑ ﻪ اﻳﺠ ﺎد دﻳ ﻮان ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﻋ ﺪاﻟﺖ‬ ‫اﻥﺠﺎﻣﻴﺪ‪ .‬ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺡﻴﺮت ﺁور ﺧﺰاﻥﻪ داری ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ در ﮔﺮدﺁوردن ﺵﺮﻳﮑﺎن اﻗﺘﺼﺎدی ﻳﺎ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ اﺱ ﺘﺮاﺗﮋﻳﮏ ﺧ ﻮد ﺑ ﺎ اﻥﺠ ﺎم‬ ‫»اﺹﻼح هﺎ در روﺱﻴﻪ« و واﺑﺴﺘﻪ ﮐﺮدن روﺱﻴﻪ از راﻩ وام‪ ،‬ﻓﺮوﭘﺎﺵﯽ روﺑﻞ و ﻟﻐﻮ وام روﺱﻴﻪ زﻳﺮ ﺗ ﺄﺙﻴﺮ ﺑﺤ ﺮان ﺵ ﺮق‬ ‫ﺁﺱﻴﺎ را در ﭘﯽ داﺵﺘﻪ اﺱﺖ‪ .‬ﺑﺤﺮان ﺵﺮق ﺁﺱﻴﺎ در ﻥﻔﺲ ﺧﻮد ﮔﺸ ﺎﻳﺶ ﭼﺸ ﻤﮕﻴﺮ اﻗﺘﺼ ﺎد ﮐ ﺮة ﺟﻨ ﻮﺑﯽ و ﻥﺎﮐ ﺎﻣﯽ اﺑﺘﮑﺎره ﺎی‬ ‫ژاﭘﻦ را ﺑﺒﺎر ﺁورد‪ .‬اﻣﺎ هﻤﻪ اﻳﻨﻬﺎ در ﻥﻬﺎﻳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﮐﻮﺵ ﺶ ه ﺎی ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ای ﺵ ﺪن راﺑﻄ ﻪ ه ﺎی اﻗﺘﺼ ﺎدی و ﺱﻴﺎﺱ ﯽ‬ ‫در ﺵﺮق و ﺟﻨﻮب ﺵﺮﻗﯽ ﺁﺱﻴﺎ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﮐﻮﺵ ﺶ ه ﺎی ﮔﺴ ﺘﺮدﻩ ﺑ ﺮای ﺗﻘﻮﻳ ﺖ ﻳ ﮏ ﺱﻴﺴ ﺘﻢ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ اروﭘ ﺎ ﺑ ﻪ رهﺒ ﺮی اﻳ ﺎﻻت‬ ‫ﻣﺘﺤﺪ و ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ روی ﻥﺎﺗﻮ ﮐﻪ روﺱﻴﻪ را در ﭘﯽ ﺟﻨ ﮓ ﺑ ﺎ ﺹﺮﺑﺴ ﺘﺎن واﭘ ﺲ زد‪ ،‬ﻥ ﻪ ﺗﻨﻬ ﺎ ﺑ ﻪ ﺗﻨﻈ ﻴﻢ دﻟﺨ ﻮاﻩ ﻣﺴ ﺌﻠﻪ روﺱ ﻴﻪ‬ ‫ﮐﻤﮏ ﻥﮑﺮد‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺮﻋﮑﺲ‪ ،‬راﻩ رهﺒﺮی ﭘﻮﺗﻴﻦ در روﺱﻴﻪ را هﻤﻮار ﮐﺮد ﮐﻪ ﻥﻤﺎﻳﺸﮕﺮ ارادﻩ ﻗﻮی اﺡﻴ ﺎء دوﻟ ﺖ روﺱ ﻴﻪ و‬ ‫اﻓﮑﻨﺪن ﺱﺪهﺎی ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻴﺎن ﺱﻴﺴ ﺘﻢ ه ﺎی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ روﺱ ﻴﻪ و اروﭘ ﺎ اﺱ ﺖ‪ ،‬ارادﻩ ای ﮐ ﻪ در اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ ﺑ ﺎ واﮐ ﻨﺶ ه ﺎی‬ ‫ﻣﺜﺒﺖ روﺑﺮو ﺵﺪ و راﻩ را ﺑﻪ ﻣﺴﻴﺮی ﮔﺸﻮد ﮐﻪ ﺵﺒﺎهﺖ زﻳﺎدی ﺑﺎ رﻗﺎﺑﺖ ﺁﻟﻤﺎن ‪ -‬اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﺑ ﺮای ﺑﺮﻗ ﺮاری ﭘﻴﻮﻥ ﺪهﺎ ﺑ ﺎ‬ ‫روﺱﻴﻪ دارد‪ .‬ﺱﻴﺎﺱﺖ ﻥﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭼﻴﻦ ﻥﻴﺰ ﻥﺒﻮد هﺮ ﻥﻮع ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ اﺱﺘﺮاﺗﮋﻳﮏ را ﻥﺸﺎن ﻣﯽ دهﺪ‪.‬‬ ‫ﺁﻥﭽ ﻪ ژوزف ﻥﻴ ﻪ در ﺁﻏ ﺎز ده ﺔ ‪ ١٩٩٠‬اﻇﻬ ﺎر داﺵ ﺖ‪ ،‬اﻣ ﺮوز ﺱ ﻨﺠﻪ ﻥﺎﮐ ﺎﻣﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ اﺱ ﺖ‪ .‬در واﻗ ﻊ‪ ،‬اﻳ ﻦ ﻥﺎﮐ ﺎﻣﯽ‬ ‫ﺁﺵﮑﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺮﮐﻴﺐ ﺁﻥﭽﻪ ﮐﻪ او ﺁن را ‪ soft power‬و ‪ hard power‬اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﻣ ﯽ ﻥﺎﻣﻴ ﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳ ﺪ ﺑ ﻪ دﮔﺮﮔ ﻮن‬ ‫ﮐﺮدن ﻣﺤﻴﻂ دﻳﮕﺮ ﮐﺸﻮرهﺎ ﺑﻄﺮﻳﻘﯽ ﮐﻪ ﺁﻥﻬﺎ ﺑﻪ وﻓﻖ دادن ﺧﻮدﺑﺨﻮد ﺗﻤﺎﻳﻞ هﺎی ﺵﺎن ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻳﻞ هﺎی اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﭘﺮدازﻥ ﺪ‪،‬‬ ‫ﻥﺎﻳﻞ ﺁﻳﺪ‪ .‬در ﺡﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬وﺿﻌﻴﺖ در ﺑﺨﺶ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدی از ﺟﻨﮓ ﺱﺮد ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮدﻩ اﺱﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻃﯽ دهﺔ ‪ ١٩٩٠‬اﻳ ﻦ اﻣ ﺮ رﻓﺘ ﻪ‬ ‫رﻓﺘﻪ ﺡﻘﻴﻘﯽ ﺵﺪ و ﺡﺘﯽ اﮔﺮ ﺑﺮﺧ ﯽ دوﻟ ﺖ ه ﺎ ﺑ ﻪ ﺑ ﺎزی اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﺗ ﻦ دادﻥ ﺪ و ﺁﻥﮕﻮﻥ ﻪ ﮐ ﻪ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﺧﻮاﺱ ﺖ ﻋﻤ ﻞ‬ ‫ﮐﺮدﻥﺪ‪ ،‬ﺁن را ﺑﺎ ا ﮐﺮاﻩ ﻓﺰاﻳﻨﺪﻩ اﻥﺠﺎم دادﻥﺪ‪.‬‬ ‫ﻥﻴﻪ ﺑﺎ ﭘﻴﺶ ﮔﻮﻳﯽ ﺧﻮد‪ ،‬ﻥﺸﺎﻥﻪ دﻳﮕﺮی اراﺉﻪ دادﻩ ﮐﻪ ﻥﻔﻮذ ﻥﺎﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ]‪ [soft‬اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﻣ ﺆﺙﺮ ﻣ ﯽ ﺵ ﻮد‪،‬‬ ‫ﺡ ﺎل ﺁﻥﮑ ﻪ ﻗ ﺪرت ﻣﺴ ﺘﻘﻴﻢ ]‪ [hard‬ﺁن‪ ،‬ﻳﻌﻨ ﯽ ﻥﻈ ﺎﻣﯽ‪ ،‬رﻓﺘ ﻪ رﻓﺘ ﻪ ﻥﻘ ﺶ ﻣﻬ ﻢ ﺑ ﺎزی ﻣ ﯽ ﮐﻨ ﺪ‪ .‬در ﺁن دورﻩ‪ ،‬اﻳ ﻦ ﭘﻴﺸ ﮕﻮﻳﯽ‬ ‫ﺡﻘﻴﻘﺖ ﻥﻤﺎ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺱﻴﺪ‪ .‬ﻣﺪل ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﻨﻈﺮ ﭘﻴﺮوز ﺵﺪ و ﺵﻮر و ﺡ ﺮارت ﺁﻓﺮﻳ ﺪ و در ﺧ ﺪﻣﺖ ﻣ ﺪل رﺵ ﺪ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎری ﮐﺸﻮرهﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺹﻨﺪوق ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﭘﻮل ﺑﺮای ﺗﻌﺪﻳﻞ ﺱﺎﺧﺘﺎری ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻨﻬﺎ راﻩ ﺑﻪ ﺱ ﻮی ﺁﻳﻨ ﺪة درﺧﺸ ﺎن‬ ‫ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﮐﺎزﻳﻨﻮ ﮐﻪ ﺟﺮﻳﺎن هﺎی ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ ه ﺎی ﺵ ﻨﺎور ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻥ ﺮخ ه ﺎی ﻣﺒﺎدﻟ ﻪ ﭘﺮﺑﻬ ﺎ ﻣ ﯽ دادﻥ ﺪ‪ ،‬ﻣ ﻮج ﺟﺪﻳ ﺪ ﻣ ﺪرن‬ ‫ﺱﺎزی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری را ﺗﺮﺱﻴﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭼﺸﻢ اﻥﺪازهﺎ ﮐ ﻪ در ﺁﻏ ﺎز ‪ ١٩٩٠‬ﺑ ﺮای ﺗﻮﺱ ﻌﺔ ﺁﻣﺮﻳ ﺖ و ﻥﻬ ﺎدی ﺵ ﺪن ﺱ ﺎزﻣﺎن‬ ‫هﺎی ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﻪ رهﺒﺮی اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ‪ ،‬و ﻥﻴ ﺰ ﺵ ﻮرای اﻣﻨﻴ ﺖ ﻣﻠ ﻞ ﻣﺘﺤ ﺪ‪ ،‬ﺹ ﻨﺪوق ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﭘ ﻮل و ﺑﺎﻥ ﮏ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ و‬ ‫دﻳﺮﺗ ﺮ ﺱ ﺎزﻣﺎن ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺗﺠ ﺎرت ﺁﻥﻘ ﺪر ﻣ ﮋدﻩ رﺱ ﺎن ﺑﻨﻈ ﺮ ﻣ ﯽ رﺱ ﻴﺪ‪ ،‬ﺗﺤﻘ ﻖ ﻥﻴﺎﻓﺘ ﻪ اﺱ ﺖ‪ .‬ﻗ ﺪرت ﻥﻔ ﻮذ ﻥﺎﻣﺴ ﺘﻘﻴﻢ ] ‪soft‬‬ ‫‪ [power‬در ﻋﻤﻞ از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻪ و ﺵﻮر و ﺡﺮارت ﺑﺮای ﻗﺪرت ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ در ﺑﻴﺮون از اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺑﻨﻈﺮ اﻣ ﺮوز ﺑ ﻪ ﮔ ﺮوﻩ‬ ‫‪١٥‬‬

‫هﺎی ﮐﻮﭼﮏ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﻓﺮاد ﻓﻮق اﻟﻌﺎدﻩ ﻣﺮﻓﻪ ﻣﺤﺪود ﺵﺪﻩ ﮐﻪ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ را ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﻣﺪاﻓﻊ ﻥﻬﺎﻳﯽ ﻣﻨ ﺎﻓﻊ ﺧﺼﻮﺹ ﯽ ﺵ ﺎن ﻣ ﯽ‬ ‫ﻥﮕﺮﻥﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﺮاﻳﺶ ﻃﺒﻴﻌﯽ در اﻳﻦ ﺵﺮاﻳﻂ ﺑﻨﻈﺮ ﺗﻼﺵﯽ ﻥﻈﺎم ه ﺎی ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ زﻳ ﺮ ﻥﻔ ﻮذ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ ﺑ ﻪ وﺱ ﻴﻠﻪ دوﻟ ﺖ ه ﺎی هﻤ ﻮارﻩ‬ ‫دﻥﺒﺎﻟﻪ رو اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ اﺱﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻥﺸﺎﻥﻪ هﺎی ﻓﺰاﻳﻨﺪة ﺱﺮﻥﮕﻮﻥﯽ ﭼﻨﺎن راﺑﻄﻪ ه ﺎﻳﯽ ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ای ﺵ ﺪن ﮐ ﻪ ﺗﻮﺱ ﻌﻪ ﻣ ﯽ‬ ‫ﻳﺎﺑﺪ و ﻥﻤﻮﻥﺔ دوﻟﺖ هﺎﻳﯽ ﮐﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ وﺿﻌﻴﺖ ﺁﺱﻴﺐ رﺱﺎن ﻣﺨﻠﻮق ﻥﻈﺎم دﻻر وال اﺱﺘﺮﻳﺖ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣ ﯽ ﮐﻨﻨ ﺪ و ﺑ ﻴﺶ از‬ ‫ﭘﻴﺶ ﺑﺮای ﻣﺤﺪود ﮐﺮدن ﺧﻄﺮهﺎی ﺡﺮﮐﺖ هﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ ﺵﻨﺎور دﺱﺖ ﺑﻪ اﺑﺘﮑﺎرهﺎی ﻓﺮدی ﻣ ﯽ زﻥﻨ ﺪ‪ ،‬ﻣﻼﺡﻈ ﻪ ﻣ ﯽ ﺵ ﻮد‪.‬‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن روﻥﻖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻓﻘﻂ ﻣﯽ ﺗﻮاﻥﺪ اﻳﻦ ﮔﺮاﻳﺶ را ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻀﻌﻴﻒ ﻥﻴﺮوهﺎی ﻣﺮﮐﺰ ﮔ ﺮای اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﻣ ﯽ اﻥﺠﺎﻣ ﺪ‪ ،‬ﺗﻘﻮﻳ ﺖ‬ ‫ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ‪ :‬ﺕﻼﺵﯽ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺕﻮدﻩ وار اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هﺎی ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ دوﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻃﯽ ﺟﻨﮓ ﺱ ﺮد ﺑ ﺎ ﮔﺴ ﺘﺮدﮔﯽ زﻳ ﺎدی از اﻳ ﻦ واﻗﻌﻴ ﺖ ﺑﻬ ﺮﻩ ﻣﻨ ﺪ ﺑ ﻮد ﮐ ﻪ ﺑﺨ ﺶ‬ ‫ﺑﺴ ﻴﺎر ﺑﺰرﮔ ﯽ از رأی دهﻨ ﺪﮔﺎن ﮐﺸ ﻮرهﺎی ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﺮﮐ ﺰ‪ ،‬اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ را ﭘﺸ ﺘﻴﺒﺎن واﻗﻌ ﯽ و ﺹ ﺪر دﻥﻴ ﺎی‬ ‫دﻣﻮﮐﺮاﺗﻴﮏ ﻟﻴﺒﺮال ﻋﻠﻴﻪ ﮐﻤﻮﻥﻴﺴﻢ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽ ﮐﺮدﻥﺪ‪ .‬اﻋﻢ از اﻳﻨﮑﻪ رﺉﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮران ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ و ﺟﻬﺔ ﺗﻮدﻩ ای ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﺗﻮدﻩ ای‬ ‫در اروﭘﺎ و اﻗﻴﺎﻥﻮس ﺁرام داﺵﺘﻪ ﺑﺎﺵﻨﺪ‪ ،‬ﻥﻘﺶ ﺟﻬﺎﻥﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ از ﺟﺎﻥﺐ هﻤﺔ ﺟﻤﻌﻴﺖ هﺎ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘ ﻪ ﺵ ﺪﻩ ﺑ ﻮد‪ .‬از اﻳ ﻦ رو‪،‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع‪ ،‬ﻣﻔﻬﻮم واﻗﻌﯽ هﻮﻳﺖ ﺟﻤﻌﯽ را در ﺵﮑﻞ » ﻏﺮب« ﻣﺘﺤﺪ ﻋﻠﻴﻪ دﺵﻤﻦ ﮐﻤﻮﻥﻴﺴﺘﯽ اﺿﺎﻓﻪ ﮐ ﺮد‪ .‬ﺑ ﺪون‬ ‫ﺵﮏ‪ ،‬ﺑﻮرژوازی ﮐﻪ ﺟﻨﮓ ‪ ١٩۴٠‬را در ﺧﺎﻃﺮ دارد و ﻥﺴﺒﺖ ﺑﻪ دوﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﺨﺎﻃﺮ دﻓﺎع از ﻣﻨﺎﻓﻊ اش در هﻤﺔ زﻣﻴﻨﻪ‬ ‫هﺎ ﺡﻖ ﺵﻨﺎس ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽ ﻣﺎﻥﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ اﺡﺴﺎس هﻮﻳﺖ ﻣﺸﺘﺮک ﺱﻬﻴﻢ اﺱﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﺗﺄﻳﻴ ﺪ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﺧﻴﻠ ﯽ ﻓﺮاﺗ ﺮ در ﺑﺨ ﺶ‬ ‫هﺎی ﺱﻮﺱﻴﺎل دﻣﻮﮐﺮات رأی دهﻨﺪﮔﺎن ﮐﺸﻮرهﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺗﻮﺱﻌﻪ ﻣﯽ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺵﺮاﻳﻂ‪ ،‬ﮐﺎرزار ﻥﻈﺎﻣﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ و هﻤﭽﻨﻴﻦ ﭘﺸ ﺘﻴﺒﺎﻥﯽ ﺁن از دﻳﮑﺘﺎﺗﻮره ﺎ ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ﺿ ﺮورت دﻓ ﺎع ﺟ ﺪی از‬ ‫دﻥﻴﺎی دﻣﻮﮐﺮاﺗﻴﮏ ﻟﻴﺒﺮال در ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻄﺮ ﺵﻮروی ﺗﻮﺟﻴ ﻪ ﻣ ﯽ ﺵ ﺪ و ﻥﻘ ﺪ ﻥﻤﻮده ﺎی ﻗ ﺪرت ﻳ ﮏ ﺟﺎﻥﺒ ﺔ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﻋﻠﻴ ﻪ‬ ‫ﻣﺘﺤﺪان ﺧﺎص اش در ﺑﺨﺶ ﻣﻬﻤﯽ ﻥﺪﻳﺪﻩ اﻥﮕﺎﺵﺘﻪ ﻣﯽ ﺵﺪ‪ .‬ﻳﮕﺎﻥﻪ اﺱﺘﺜﻨﺎء در اﻳ ﻦ ﻣ ﻮرد‪ ،‬ﻥﻘ ﺪهﺎی ﭘﺮﺡ ﺮارت ژﻥ ﺮال دوﮔ ﻞ‬ ‫رﺉﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر ﻓﺮاﻥﺴﻪ‪ ،‬رهﺒﺮ ﺱﻴﺎﺱﯽ اروﭘﺎ اﺱﺖ ﮐﻪ ﭘﻴﺶ از ﺑﺮﻗﺮاری هﮋﻣﻮﻥﯽ ﭘﺲ از ﺟﻨﮓ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻋﺮض وﺟ ﻮد ﻣ ﯽ‬ ‫ﮐﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻨﻬﻤﻪ‪ ،‬در دﻥﻴﺎی ﭘﺲ از ﺟﻨﮓ‪ ،‬ﻓﺮوﮐﺎﺱﺘﻦ ﺵﻨﺎﺧﺖ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺑﻌﻨﻮان رهﺒﺮ ﻃﺒﻴﻌﯽ ﻏﺮب‪ ،‬و هﻤﭽﻨ ﻴﻦ ﻗﺒ ﻮل ﺑ ﯽ‬ ‫ﻗﻴﺪ و ﺵﺮط اﻗﺪام هﺎی ﻳﮏ ﺟﺎﻥﺒﻪ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ در ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﻪ دﻳﮕﺮ دوﻟﺖ هﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﺮﮐﺰ و ﻣﺎﻥﻮره ﺎی اﻳ ﺎﻻت‬ ‫ﻼ ﺁﺵﮑﺎر اﺱﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﺤﺪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺱﺎزﻣﺎن هﺎی ﭼﻨﺪ ﺟﺎﻥﺒﻪ ﺹﻨﺪوق ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﭘﻮل‪ ،‬ﻥﺎﺗﻮ و ﮔﺎت ﮐﺎﻣ ً‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ هﺎی ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺗﺎ اﻥﺪازﻩ ای ﮐﻪ از ﻃﺮﻳﻖ دوﻟﺖ ﮐﻠﻴﻨﺘﻮن و ﺱﭙﺲ ﻥﺨﺴ ﺘﻴﻦ دوﻟ ﺖ ﺑ ﻮش در ﺑﻴ ﺎن ﺁﻣ ﺪﻩ اﻥ ﺪ‪،‬‬ ‫ﮐﻮﺵﻴﺪﻩ اﻥﺪ ﺗﻮﺱﻌﻪ ﻃﻠﺒﯽ ﻏﺮب و ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ را از ﭘﺲ از ﺟﻨﮓ ﺱﺮد ﺑﺮای ﭘﻴﺮوزی ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴﻢ ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ رﻓﺘﺎر‬ ‫در دﻥﻴﺎی ﺁﺗﻼﻥﺘﻴﮏ ﺵﻮر و ﺡﺮارت زﻳﺎدی ﺑﻪ ﺱ ﻮد ﻃ ﺮح ه ﺎی ﺑﻠﻨﺪﭘﺮوازاﻥ ﻪ ﺟﺪﻳ ﺪ » ﺡﮑﻮﻣ ﺖ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ« ﻟﻴﺒﺮاﻟ ﯽ‪ ،‬ﺡﻘ ﻮق‬ ‫ﺵﻬﺮوﻥﺪان ﺟﻬﺎن ﻣﻴﻬﻨﯽ و رﻓﺘﺎر دوﻟﺖ هﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﮐﻪ ﻗﺎﻃﻌﺎﻥﻪ روی اﺹﻞ هﺎی ﻟﻴﺒﺮاﻟﯽ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﻳﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺮاﻥﮕﻴﺨﺖ؛ ﮔﺮاﻳﺶ‬ ‫هﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﺑﺰودی ﺑﺎ رﻓﺘﺎر ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ واﻗﻌﯽ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ وارد ﮐﺸ ﻤﮑﺶ ﻣ ﯽ ﺵ ﻮد‪ .‬اﻣ ﺎ اﻳ ﻦ ﻣﺴ ﺌﻠﻪ ه ﺎی ﻣﺸ ﺮوﻋﻴﺖ ﺑﺎﻳ ﺪ‬ ‫ﺗﻮﺱ ﻂ ﻣﻨﺒ ﻊ دﻳﮕ ﺮ ﺗﻐﺬﻳ ﻪ ﺵ ﻮد‪ :‬ﻣﺎﻥﻨ ﺪ ﮐﻮﺵ ﺶ ه ﺎی ﺁﮔﺎهﺎﻥ ﻪ دﻳﮕ ﺮ دوﻟ ﺖ ه ﺎی ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣﺮﮐ ﺰ‪ ،‬ﺑﺨﺼ ﻮص اروﭘ ﺎی‬ ‫ﻏﺮﺑﯽ‪ ،‬ﺑﺮای اﺱ ﺘﻔﺎدﻩ از ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴ ﻢ ﻋ ﺎدی‪ ،‬ﺑﻌﻨ ﻮان اﺑ ﺰار ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﮐ ﻪ اﻣﮑ ﺎن ﻣ ﯽ ده ﺪ ﮐ ﻪ ﻗ ﺪرت اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ در ﻥ ﺎﭼﻴﺰ‬ ‫ﺵﻤﺮدن اﺹﻞ هﺎی ﻟﻴﺒﺮاﻟﯽ و ﻗﺎﻋﺪﻩ هﺎی ﻥﻬﺎدهﺎی ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﻣﺤ ﺪود ﺵ ﻮد‪ .‬در ﭼﻨ ﻴﻦ ﺵ ﺮاﻳﻄﯽ‪ ،‬ﻣﺮاﺟﻌ ﻪ ﺑ ﻪ ارزش ه ﺎی‬ ‫ﺿﺪ ﮐﻤﻮﻥﻴﺴﺘﯽ ﻣﺸﺘﺮک دﻳﮕﺮ ﻥﻤﯽ ﺗﻮاﻥﺪ ارزش داﺵﺘﻪ ﺑﺎﺵﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺱﺪ ﮐﻪ ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺵﻨﺎﺱﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻣﺴﺌﻮﻻن ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﮔﻤﺎن دارﻥﺪ ﮐﻪ ﻥﺒﻮد ﻣﺸ ﺮوﻋﻴﺖ ﺗ ﻮدﻩ ای ﺗ ﺎ اﻥ ﺪازﻩ ای‬ ‫ﺑﺮای ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺧﺎرﺟﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ در ﺱ ﻄﺢ ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﺑ ﯽ اهﻤﻴ ﺖ اﺱ ﺖ‪ .‬زﻳ ﺮا ﺗ ﻮدﻩ ه ﺎ ﺑ ﻪ ﺱﻴﺎﺱ ﺖ ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﺗﻮﺟ ﻪ‬ ‫ﻥﺪارﻥﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺁﻥﻬﺎ ﺑﻮاﻗﻊ ﺑﻪ ﺁﻥﭽﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻥﻤﯽ اﻥﺪﻳﺸﻨﺪ ﺑ ﻪ وﺱ ﻌﺖ در اﺵ ﺘﺒﺎهﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘ ﻪ‪ ،‬ﻃ ﯽ ده ﺔ ‪ ١٩٩٠‬ﺱﻴﺎﺱ ﺖ ﺗ ﻮدﻩ وار‬ ‫در ﺟﻠﻮی ﺹﺤﻨﻪ ﺡﻀﻮر ﻥﺪاﺵﺖ‪ .‬اﻥﻘﻼب هﺎی ﺗﻮدﻩ ای وﺟﻮد ﻥﺪارد‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻓﻘﻂ ﺁﺵﻮب هﺎ و ﺵﻮرش ه ﺎی وﻗﻔ ﻪ ﻥﺎﭘ ﺬﻳﺮ در‬ ‫ﺱﺮاﺱﺮ دﻥﻴﺎ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ هﻴﭻ ﺱﺎزﻣﺎن‪ ،‬ﺑﺮﻥﺎﻣﻪ‪ ،‬اﺱﺘﺮاﺗﮋی از ﺁن هﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻥﯽ ﻥﻤﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻟﺘﺒﻪ‪ ،‬در درازﻣ ﺪت ﻗ ﺪرﺗﯽ ﮐ ﻪ‬ ‫ﻣﯽ ﮐﻮﺵﺪ ﺑﺮ ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺗﺴﻠﻂ ﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺑﯽ ﺁﻥﮑﻪ ﺑﺘﻮاﻥﺪ در زﻣﻴﻨﺔ درﺱﺘﯽ ﺱﻴﺎﺱﺖ اش ﺑﺨﺶ اﺱﺎﺱﯽ ﺟﻤﻌﻴ ﺖ ﺟﻬ ﺎن را در‬ ‫ﺧﺎرج از رأی دهﻨﺪﮔﺎن ﺧﺎص ﺧﻮد ﻣﺠﺎب ﮐﻨﺪ‪ ،‬در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ هﺎی ﺟﺪی ﻗﺮار دارد‪ .‬اﻳﻦ ﻗﺪرت ﻥﻪ‬ ‫ﻓﻘﻂ ﺑﻪ وﺱﻴﻞة ﺗﻮدﻩ هﺎی ﺑﭙﺎﺧﺎﺱﺘﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﺁن‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ وﺱﻴﻠﺔ دوﻟﺖ هﺎی ﺗﻮاﻥﺎ در ﺑﺴﻴﺞ ﭘﺸ ﺘﻴﺒﺎﻥﯽ ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﺑ ﺮای ﻣﻘﺎوﻣ ﺖ‬ ‫در ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﺎرﮐﺮدهﺎی ﭼﻨﻴﻦ ﻗﺪرﺗﯽ ﺑﺎ دﺵﻮاری و اﻏﻠﺐ ﺑﺎ ﮐﺸﻤﮑﺶ روﺑﺮو اﺱﺖ‪ .‬اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﻥﻤﻮﻥﻪ ﻣﺠﺴﻢ ﭼﻨ ﻴﻦ ﻗ ﺪرﺗﯽ‬ ‫اﺱﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻨﻬﻤﻪ‪ ،‬ﺑﻨﻈﺮ ﻣ ﯽ رﺱ ﺪ ﮐ ﻪ در ﺁﻳﻨ ﺪﻩ ﻗﺎﺑ ﻞ ﭘ ﻴﺶ ﺑﻴﻨ ﯽ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ در دام ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری و ﺱﻴﺴ ﺘﻢ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ داﺧﻠ ﯽ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﺎری ﻣﯽ ﺁﻳﺪ ﮐﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺧﺎرﺟﯽ در ﺧﻮر در اﻟﻬﺎم ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ ﺟﻨﺒﺶ هﺎی ﻣﻬﻢ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در ﺑﺨﺶ هﺎی‬ ‫دﻳﮕ ﺮ ﺟﻬ ﺎن ﻥﻴﺴ ﺖ‪ .‬ﺗﻨﻬ ﺎ ﭘﺸ ﺘﻴﺒﺎن ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﺁن‪ ،‬اﻟﺒﺘ ﻪ ﭘﺮﺡ ﺮارت‪ ،‬اﻣ ﺎ رﻓﺘ ﻪ رﻓﺘ ﻪ ﻣﻬ ﻢ‪ ،‬ﺑﻨﻈ ﺮ از اﻳ ﻦ ﭘ ﺲ ﮔ ﺮوﻩ اﺑ ﺮ‬ ‫ﺙﺮوﺗﻤﻨﺪان و هﻤﭽﻨﻴﻦ اﺧﺘﻼﻃﯽ از ﺱﻠﻄﻪ ﺟﻮﻳﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﻣﺴﻴﺤﯽ هﺎی ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﮐﺎر و ﻣﺘﻌﺼ ﺐ ﻣﺒﺎدﻟ ﺔ ﺁزاد ﺧﻮاهﻨ ﺪ ﺑ ﻮد‪.‬‬

‫‪١٦‬‬

‫در ﺧﺎرج از اﻳﻦ ﮔﺮوﻩ هﺎ‪ ،‬دﻓﺎع از ﻥﻘﺶ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺑﻨﻈ ﺮ در ﻋﻤ ﻞ ﺑ ﻪ اﺑ ﺰار اﻥﮕ ﺎری ﻥ ﺎب و ﺱ ﺨﺖ ﻣﺤ ﻮل‬ ‫ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ :‬ﻳﻌﻨﯽ اﺱﺘﻔﺎدﻩ از اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ در ﺡﺪ ﻣﻤﮑﻦ و ﺗﺒﻌﻴﺖ از ﺁن در هﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻥﻤﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﮔﻮﻥﻪ دﻳﮕﺮ ﻋﻤﻞ ﮐﺮد‪.‬‬

‫‪ -۶‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮی هﺎ‪ :‬ﻓﺮﺽﻴﻪ هﺎﻳﯽ ﺑﺮای ﺕﻮﺳﻌﻪ ﺁﺕﯽ و ﺁﻳﻨﺪة ﭼﭗ‬ ‫ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺱﺪ ﮐﻪ دو ﮔﺰﻳﻨﺶ ﺑﺰرگ ﺑﺮای ﺗﻮﺱﻌﻪ هﺎی ﺁﺗ ﯽ در ﭼﻨ ﺪ ده ﺔ ﺁﻳﻨ ﺪﻩ وﺟ ﻮد دارد‪ .‬ﺟﺴ ﺘﺠﻮی ﺱ ﻮدﻣﻨﺪ ﻳ ﮏ‬ ‫دﺵﻤﻦ ﺙﺎﺑﺖ ﮐ ﻪ روﻳ ﺎروﻳﯽ ﻥﻈ ﺎﻣﯽ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ را اﻳﺠ ﺎب ﮐﻨ ﺪ و ﻣﻮﺟ ﺐ ﺗﺠﺰﻳ ﺔ ﺟﺪﻳ ﺪ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﮔ ﺮدد ﮐ ﻪ ﺗﮑﻴ ﻪ ﮐ ﺮدن ﺑ ﻪ‬ ‫ﺑﺮﺗﺮی ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ را ﻣﻤﮑﻦ ﺱﺎزد‪.‬‬ ‫ﻳﮏ ﻟﻐﺰش ﻣﺪاوم اﮐﻨﻮن ﺑﺎ ﻥﺸﺎﻥﻪ هﺎی ﺑﺎزی هﺎی ﻗﺪرت اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ در ﺵ ﺮاﻳﻂ ﺗﺠﺰﻳ ﻪ ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ و ه ﺮج و ﻣ ﺮج‬ ‫ﻓﺰاﻳﻨﺪﻩ ﻥﻤﻮدار ﻣﯽ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﺳﻤﺘﮕﻴﺮی اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ در ﺟﻬﺖ ﺕﻤﺮﮐﺰ ﻗﺪرت ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺥﻮد و ﺟﺴﺘﺠﻮی ﺕﺠﺰﻳﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺟﻬﺎﻧﯽ‬ ‫ﻥﺨﺴﺖ‪ ،‬دﺱﺘﮕﺎﻩ اداری ﮐﻠﻴﻨﺘﻮن درﺟﺴﺘﺠﻮی ﻟﻨﮕﺮﮔﺎﻩ ﺱ ﺎﺧﺘﺎری ﺟﺪﻳ ﺪ ﺑ ﺮای ﺑﺮﺗ ﺮی ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ ﺑ ﺎ ﻥﺎﮐ ﺎﻣﯽ روﺑ ﺮو ﺵ ﺪ و‬ ‫اﮐﻨﻮن ﺑﺎ ﺁﺵﮑﺎری ﺑﻴﺸﺘﺮ‪ ،‬دﺱﺘﮕﺎﻩ اداری ﺑﻮش ﮐﻮﺵﻴﺪﻩ اﺱﺖ ﻣﺮﮐﺰ ﺱﻴﺎﺱ ﺖ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ را ﺑ ﺎ ﺵ ﺪت زﻳ ﺎدﺗﺮ ﺑ ﻪ ﻗﻠﻤ ﺮو ﻥﻴ ﺮوی‬ ‫ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ‪ :‬ﻗﺪرت ﻥﻈﺎﻣﯽ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫واﺵﻨﮕﺘﻦ ﺗﻼش ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺧﻮد را از اﺟﺒﺎرهﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻳﮏ رﺵﺘﻪ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ه ﺎ درﺑ ﺎرة ﮐﻨﺘ ﺮل ﺱ ﻼح ه ﺎ ﺗ ﺎﮐﻨﻮن ﺑﺮﻗ ﺮار‬ ‫ﮔﺮدﻳ ﺪ ﻳ ﺎ در ﺵ ﺮف ﺑﺮﻗ ﺮاری ﺑ ﻮد‪ ،‬وارهﺎﻥ ﺪ‪ :‬ﻣﺎﻥﻨ ﺪ ﻗ ﺮارداد ﺿ ﺪ ﺑﺎﻟﺴ ﺘﻴﮏ ‪ ،ABM‬ﭘﺮوﺗﮑ ﻞ در زﻣﻴﻨ ﺔ ﺱ ﻼح ه ﺎی‬ ‫ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﮏ‪ ،‬ﻗ ﺮارداد ﻣﻨ ﻊ هﻤ ﺔ ﺁزﻣ ﺎﻳﺶ ه ﺎی هﺴ ﺘﻪ ای‪ ،‬ﭘﻴﻤ ﺎن ﻥﺎﻣ ﻪ ﺱ ﻼح ه ﺎی ﺱ ﺒﮏ‪ ،‬ﻗ ﺮارداد ﻣﻨ ﻊ ﮐ ﺎرﺑﺮد ﻣ ﻴﻦ ه ﺎی‬ ‫ﺿﺪﻥﻔﺮ؛ ﭘﻴﺎم ﻣﺸﺘﺮک در هﻤﺔ اﻳﻦ ﻗﻠﻤﺮوهﺎ اﻳﻦ اﺱﺖ ﮐﻪ دوﻟﺖ ه ﺎدﻳﮕﺮ ﻥﺒﺎﻳ ﺪ اﻣﻨﻴ ﺖ را ﺗﻨﻬ ﺎ در ﮐﻨﺘ ﺮل ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﺱ ﻼح‬ ‫هﺎ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ در ﺟﻠﺐ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻥﯽ ﻗﺪرت ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﻨﺒ ﺔ ﺑﺴ ﻴﺎر ﮔﻮﻳ ﺎی اﻳ ﻦ ﻣﺤ ﻮر ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺑ ﺎ اﺧ ﺘﻼف زﻳ ﺎد ﮐﻮﺵ ﺶ اﻥﺠ ﺎم ﻳﺎﻓﺘ ﻪ ﺑ ﺮای ﮐﻨ ﺎر ﮔﺬاﺵ ﺘﻦ ﻗ ﺮارداد ‪ ABM‬و‬ ‫ﺗﻮﺱﻌﺔ ﺱﭙﺮ ﺿﺪ ﻣﻮﺵـﮑﯽ )‪ (NMD‬اﺱﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺮای واﺵﻨﮕﺘﻦ ﭼﺸﻢ اﻥﺪاز ﻋﻬﺪﻩ دار ﺵﺪن ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗ ﺪرت‬ ‫هﺎی هﺴﺘﻪ ای و هﻤﺰﻣﺎن ﺗﺎﺑﻊ ﮐﺮدن دوﺑﺎرة دﻳﮕﺮ ﻗﺪرت هﺎی ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺑﻪ ﺱﻠﻄﻪ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ را ﻓﺮاهﻢ ﻣﯽ ﺁورد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺱﻠﻄﻪ ﺱﻴﺎﺱﯽ در واﻗﻊ دارای اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﺶ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد‪ :‬ﭼﻪ ﺁﻥﻬ ﺎ زﻳ ﺮ ﺡﻤﺎﻳ ﺖ ﺱ ﭙﺮ ﺿ ﺪ ﻣﻮﺵ ﮑﯽ ﻗ ﺮار ﮔﻴﺮﻥ ﺪ و ﺑ ﻪ ﺁن‬ ‫واﺑﺴﺘﻪ ﺵﻮﻥﺪ‪ ،‬و اﻳﻦ در ﺹﻮرﺗﯽ اﺱﺖ ﮐﻪ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻗ ﺪرت ه ﺎی هﺴ ﺘﻪ ای ﻣﺜ ﻞ ﭼ ﻴﻦ را ﺑ ﺮ ﻋﻬ ﺪﻩ‬ ‫ﮔﻴﺮد؛ ﭼﻪ ﺁﻥﻬﺎ ﺑﻮاﻗﻊ ﺱﻴﺴﺘﻢ اﺗﺤﺎد ﻥﻈﺎﻣﯽ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ را ﺗﺮک ﮔﻮﻳﻨﺪ و ﺑﺮای ﺧﻮد ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻥﺎاﻣﻨﯽ ﻥﻈﺎﻣﯽ و ﻃ ﺮد ﺱﻴﺎﺱ ﯽ را‬ ‫ﻓﺮاهﻢ ﺁورﻥﺪ‪.‬‬ ‫دﺱﺘﮕﺎﻩ اداری ﺑﻮش وﺱﻴﻠﻪ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺵﮑﻞ ﺙﺎﺑﺖ ﺗﺮ ﺟﺪاﺱﺎزی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ را ﺟﺴ ﺘﺠﻮ ﻣ ﯽ ﮐﻨ ﺪ ﺗ ﺎ در ﭘﺮﺗ ﻮ ﺁن ﺑﺘﻮاﻥ ﺪ‬ ‫ﻣﺘﺤﺪان را در ﮐﺎرزار ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ درازﻣﺪت ﺑﻪ ﺹﺤﻨﻪ ﺁورد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺑﻪ ﻗﺪرت رﺱﻴﺪن اﻳﻦ دﺱﺘﮕﺎﻩ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺱﻴﺪ ﮐﺎرزار » رام ﮐﺮدن ﭼﻴﻦ« ﮐﻪ روی ﮐﺮة ﺵ ﻤﺎﻟﯽ و ﺗ ﺎﻳﻮان ﺑ ﻪ ﻣﺜﺎﺑ ﻪ‬ ‫ﻥﻘﻄ ﻪ ه ﺎی ﮐﻠﻴ ﺪی روﻳ ﺎروﻳﯽ ه ﺪﻓﮕﻴﺮی ﺵ ﺪﻩ ﺑ ﻮد‪ ،‬اﻥﺘﺨ ﺎﺑﯽ ﻣﻨﺎﺱ ﺐ ﺑ ﺮای دروﻥﻤﺎﻳ ﺔ ﺟﺪاﺱ ﺎزی اﺱ ﺖ‪ .‬اﻣ ﺎ ‪ ١١‬ﺱ ﭙﺘﺎﻣﺒﺮ‬ ‫ﺟﺴ ﺘﺠﻮی ﺟﺪاﺱ ﺎزی ﺙﺎﺑ ﺖ را روی » ﺟﻨ ﮓ ﻋﻠﻴ ﻪ ﺗﺮورﻳﺴ ﻢ« ﻣﺘﻤﺮﮐ ﺰ ﮐ ﺮد ﮐ ﻪ ﻣ ﯽ ﺑﺎﻳﺴ ﺖ ﺗﻮﺱ ﻂ » اﺉ ﺘﻼف ﻋﻠﻴ ﻪ‬ ‫ﺗﺮورﻳﺴﻢ« ﺑﻪ رهﺒﺮی اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ هﺪاﻳﺖ ﺵﻮد‪.‬‬ ‫در ﺵ ﺮاﻳﻂ ﺟﻨ ﮓ در اﻓﻐﺎﻥﺴ ﺘﺎن از دوﻟ ﺖ ه ﺎ ﺧﻮاﺱ ﺘﻪ ﺵ ﺪ ﮐ ﻪ درﺑ ﺎرة ﺵ ﺮﮐﺖ در اﻳ ﻦ اﺉ ﺘﻼف ﺗﺼ ﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻥ ﺪ‪ .‬ﺁﻥﻬ ﺎ‬ ‫درﺧﻮاﺱﺖ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺧﻮد را در ﺑﺮاﺑﺮ ﺡﻤﺎﻳ ﺖ از ﮐ ﺎرزار ﻥﻈ ﺎﻣﯽ و ﺱﻴﺎﺱ ﯽ در ﻣ ﻮﻗﻌﻴﺘﯽ ﻳﺎﻓﺘﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ ﺁن در‬ ‫ﻣﺴﺌﻠﻪ اﻥﺘﺨﺎب هﺪف هﺎ و اﻳﻦ اﺉﺘﻼف ﻳﺎ اﺱﻠﻮب هﺎی ﻣﻮرد اﺱﺘﻔﺎدﻩ در ﻣﺒﺎرزة ﺑﺮای اﻳﻦ ه ﺪف ه ﺎ ﮐﻨﺘ ﺮل و ﺡﺘ ﯽ ﻥﻔ ﻮذ ﺑ ﺎ‬ ‫ﻣﻌﻨﺎﻳﯽ ﻥﺪارﻥﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﺉﺘﻼف ﮔﺮد هﻢ ﺁﻳﯽ ﺟﻤﻌ ﯽ ﺑ ﺮای ﻃ ﺮح رﻳ ﺰی ه ﺎی ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﻥ ﺪارد‪ .‬اﻳ ﻦ ﺗﻨﻬ ﺎ ﻳ ﮏ ﺵ ﮑﻞ ﻓ ﻮق اﻟﻌ ﺎدة‬ ‫اﺗﺤﺎد ﻣﻴﺎن ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ و ﻗﻤﺮهﺎی اش اﺱﺖ ﮐﻪ در ﺁن هﺮ دوﻟﺖ ﺱﻌﯽ دارد ﺑﻄﻮر دو ﺟﺎﻥﺒﻪ ﺑﺎ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﺹ ﺤﺒﺖ ﮐﻨ ﺪ‪ .‬در‬ ‫اﻳ ﻦ ﺡ ﺎل اﻳ ﻦ اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ا ﺱ ﺖ ﮐ ﻪ ﺗﺼ ﻤﻴﻢ ﻣ ﯽ ﮔﻴ ﺮد‪ .‬اﻳ ﻦ اﺉ ﺘﻼف ﺿ ﺪ ﺗﺮورﻳﺴ ﺘﯽ‪ ،‬اﺑﺰاره ﺎی ﻥﻈ ﺎﻣﯽ‪ ،‬اﺑﺰاره ﺎی‬ ‫اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ و روش ﻣﺸﺘﺮک در دﻳﭙﻠﻤﺎﺱﯽ و در ﺱﺎزﻣﺎن هﺎی ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﭼﻮن ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ را ﺗﺮﮐﻴﺐ ﻣﯽ ﮐﻨ ﺪ‪ .‬ارﮔ ﺎن ه ﺎﻳﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﻥﺎﺗﻮ ﺑﺮای ﺑﺮﺧﯽ زﻣﺎن هﺎ ﺟﻨﺒﺔ ﺟﻨﺒﯽ ﭘﻴﺪا ﮐﺮدﻩ اﻥﺪ‪ .‬دوﻟ ﺖ ه ﺎﻳﯽ ﮐ ﻪ ﭘﻴﻮﺱ ﺘﻦ ﺑ ﻪ اﺉ ﺘﻼف ﺿﺪﺗﺮورﻳﺴ ﺘﯽ را رد ﻣ ﯽ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬در ﺧﻄﺮ اﻗﺪام ﺧﺼﻤﺎﻥﻪ از ﺟﺎﻥﺐ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﻗﺮار دارﻥﺪ‪.‬‬ ‫ﺡﻤﻠﺔ ‪ ١١‬ﺱﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ﭘﺎﻳﻪ ای ﺗﻮدﻩ ای ﺑﺮای اﻳﻦ ﮐﺎرزار ﻓﺮاهﻢ ﻣﯽ ﺁورد و ﻥﺸﺎن ﻣ ﯽ ده ﺪ ﮐ ﻪ ﺗﻬﺪﻳ ﺪی وﺟ ﻮدی‪ ،‬واﻗﻌ ﯽ‬ ‫از ﺟﺎﻥﺐ ﮔﺮوﻩ هﺎی ﻣﺴﻠﺢ ﺧﺎورﻣﻴﺎﻥﻪ وﺟﻮد دارد‪ .‬دﺵﻤﻨﯽ ﺁﺵﮑﺎر اﺱﺎﺱﯽ ﻣﺮدم دﻥﻴﺎی ﻋﺮب و ﺵ ﻤﺎر زﻳ ﺎدی از اﻓ ﺮاد در‬ ‫ﮐﺸﻮرهﺎی ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻥﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ اﺱﺮاﻳﻴﻞ‪ ،‬ﻋﺮاق و دﻳﮕﺮ ﻣﺴﺌﻠﻪ هﺎی ﺧﺎور ﻥﺰدﻳﮏ ﭘﺎﻳﻪ ای ﺗﮑﻤﻴﻠ ﯽ‬ ‫ﻓﺮاهﻢ ﻣﯽ ﺁورد ﮐﻪ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﺔ ﺁن ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻥﯽ ﻣﺮدم در دﻥﻴﺎی ﻏﺮب ﺑﺮای اﺉﺘﻼف ﺿﺪ ﺗﺮورﻳﺴﺘﯽ ﺑﺴﻴﺞ ﻣﯽ ﺵﻮد‪.‬‬ ‫واﺵﻨﮕﺘﻦ ﻣﯽ ﺗﻮاﻥﺪ از ﻗﻄﺐ ﺑﻨﺪی ﺑﺮای ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺱﺎﺧﺘﺎر ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴﻢ ﻏﺮب و اﻳﺠﺎد ﭘﺎﻳﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺱﻴﺎﺱﯽ ﺑﺮای راﺱﺖ اﺱﺘﻔﺎدﻩ‬ ‫ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺠﺎی ﻃﺮح ﺟﻬﺎﻥﮕﺮاﻳﺎﻥﻪ و ﻟﻴﺒﺮاﻟﯽ ﺁراﻣﺶ ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﮐﺎرﺑﺮد ﻗﺎﻋﺪﻩ هﺎی ﻟﻴﺒﺮاﻟﯽ ﺑ ﺮای هﻤ ﻪ‪ ،‬از ﺟﻤﻠ ﻪ‬ ‫ﺑﺮای اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ و دﻥﻴﺎی ﻏﺮب‪ ،‬ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴﻢ ﻣﯽ ﺗﻮاﻥﺪ ﺧﻮد را ﭼﻮﻥﺎن ﻥﻈﻢ ﻥﻬ ﺎدی ﻏ ﺮب ﺑ ﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠ ﻪ ﺑ ﺎ ﺡﻤﻠ ﻪ و ﺗﻌ ﺮض‬ ‫دﻥﻴﺎی ﻏﻴﺮﻟﻴﺒﺮاﻟﯽ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺱﺎزد‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‪ ،‬اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﻳﺎدﻳﮕﺮ ﻗﺪرت هﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﻣﺜﻞ دورة ﺟﻨﮓ ﺱﺮد ﻣﯽ ﺗﻮاﻥﻨ ﺪ در‬ ‫‪١٧‬‬

‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻄﺮ ﺿﺪ ﻟﻴﺒﺮاﻟﯽ از ﺡﺮﺑﺔ دﻓﺎع از ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴﻢ ﺑﺮای ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻣﺒﺎرزﻩ ﺑ ﺎ ه ﺮ ﻥ ﻮع ﺿﺪﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴ ﻢ اﺱ ﺘﻔﺎدﻩ ﮐﻨﻨ ﺪ‪ .‬ﺑ ﺮ اﻳ ﻦ‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ‪ ،‬ﮐﻮﺵﺶ اﺗﺤﺎدﻳﻪ اروﭘﺎ در ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺧ ﻮد ﺑ ﻪ ﻋﻨ ﻮان ﻣﺮﮐ ﺰ ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴ ﻢ ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﮐ ﻪ ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ اﺹ ﻞ ه ﺎی ﺿ ﺪ ﺱﻴﺎﺱ ﺖ‬ ‫ﻗﺪرت اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺵﺪﻩ ﻣﯽ ﺗﻮاﻥﺪ‪ ،‬در هﻢ ﻥﻮردﻳﺪﻩ ﺵﻮد‪ .‬و در راﺱﺖ‪ ،‬ﺱﻴﺎﺱﺖ دﻓﺎع از » ﺗﻤﺪن ﻏﺮب« در راﺑﻄﻪ‬ ‫ﺑﺎ ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﮐﺎری ﻓﺮهﻨﮕﯽ و » ارزش هﺎی ﺱﻨﺘﯽ ﻏﺮﺑﯽ« ﺗﻮﺱﻌﻪ ﻣﯽ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻨﻬﻤﻪ ﭼﺸﻢ اﻥﺪازهﺎﻳﯽ ﮐﻪ اﺱﺘﻔﺎدﻩ از اﺉﺘﻼف ﺿﺪ ﺗﺮورﻳﺴﺘﯽ ﺑ ﻪ ﻣﻨﻈ ﻮر ﺗﺠﺪﻳ ﺪ ﺱ ﺎﺧﺘﺎر ﺱﻴﺎﺱ ﺖ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ اراﺉ ﻪ ﻣ ﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺸﺎرت دهﻨﺪﻩ ﺑﻨﻈﺮ ﻥﻤﯽ رﺱﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﮐﺎرزار ﭘﺸ ﺘﻴﺒﺎﻥﯽ ﺗ ﻮدﻩ ای ﺑﺴ ﻴﺎر ﻥﻴﺮوﻣﻨ ﺪ در اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﮐﺴ ﺐ ﻣ ﯽ ﮐﻨ ﺪ؛ اﻣ ﺎ‬ ‫ﺑﺮای اﻳﻦ ﮐﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﮐﺎرزاری در ﺱﻄﺢ ﺟﻬﺎﻥﯽ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺎﻳ ﺪ اﻗ ﺪام ﻥﻈ ﺎﻣﯽ ﺧ ﻮد در ﺧﺎورﻣﻴﺎﻥ ﻪ را ﺑ ﻪ ﮔﻮﻥ ﻪ‬ ‫ای ﺗﺸﺪﻳﺪ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ هﻢ ﺧﻄﺮهﺎی ﺑﺴﻴﺎر ﺟ ﺪی ﺑ ﺮای اروﭘ ﺎی ﻏﺮﺑ ﯽ و دﻳﮕ ﺮ ﻣﺮﮐﺰه ﺎی ﻣﺘﺤ ﺪ ﺑﻴﺎﻓﺮﻳﻨ ﺪ و ه ﻢ ﺵ ﮑﻞ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ‬ ‫ﻥﻴﺮوﻣﻨﺪ ﺑﺮای ﺑﺮﺗﺮی ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﻮﺟﻮد ﺁورد‪ .‬ﮐﻮﺵﺶ هﺎ در اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻣﯽ ﺗﻮاﻥﺪ اهﺮم ﺿﺪ ﻣﻴﻠﻴﺘﺎرﻳﺴﻢ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ را در اﻳ ﺎﻻت‬ ‫ﻣﺘﺤﺪ و در ﻥﺰد ﻣﺘﺤﺪان ﺁن ﺑ ﻪ ﺡﺮﮐ ﺖ درﺁورد و اﺗﺤ ﺎد ﺟﺪﻳ ﺪی ﺑﻮﺟ ﻮد ﺁورد‪ .‬اﻣ ﺎ اﻳ ﻦ ﮐ ﺎرزار دﮔﺮﮔ ﻮﻥﯽ ه ﺎی ﺑ ﺰرگ و‬ ‫ﭘﻴﻮﻥﺪ ﺟﺪﻳﺪ در ﺱﻄﺢ اروﭘﺎ ‪ -‬ﺁﺱﻴﺎ را ﮐﻪ ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﺁن در ﺑﺎﻻ ﺹﺤﺒﺖ ﮐﺮدﻳﻢ‪ ،‬در ﻥﻈﺮ ﻥﺪارد‪.‬‬

‫ﻟﻐﺰش ﻣﺪاوم‬ ‫ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ رﺱﺪ اﻳﻦ ﺱﻨﺎرﻳﻮ ﻣﺤﺘﻤﻞ ﺗﺮ اﺱﺖ ﮐﻪ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ داﻳﻢ ﮐﺎرزاره ﺎی ﺟﺪﻳ ﺪ ﻥﻘﻄ ﻪ ای در اﻳﻨﺠ ﺎ ﻳ ﺎ ﺁﻥﺠ ﺎ ﺑ ﺮای‬ ‫ﺑﺮﻗﺮاری ﮐﻨﺘﺮل ﺧﻮد ﺑﺮ ﺱﻴﺎﺱﺖ ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺟﺴ ﺘﺠﻮ ﮐﻨ ﺪ؛ اﻣ ﺎ در اﺱ ﺘﻔﺎدﻩ از ﭼﻨ ﻴﻦ ﭘﻴﺮوزﻳﻬ ﺎﻳﯽ ﺑ ﺮای ﺗﺤﮑ ﻴﻢ ﭘﺎﻳ ﺪار ﺑﺮﺗ ﺮی‬ ‫ﺧﻮد ﺑﻤﻨﻈﻮر ﮐﺴﺐ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ در ﭼﻴﺰی ﮐﻪ ﺑﻪ ﻥﻈﻢ ﺟﺪﻳﺪ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺵ ﺒﺎهﺖ دارد‪ ،‬ﻥﺎﮐ ﺎم ﻣ ﯽ ﻣﺎﻥ ﺪ‪ .‬در ﻋ ﻮض ﻣﺤﺘﻤ ﻞ ﺗ ﺮ اﻳ ﻦ‬ ‫اﺱﺖ ﮐﻪ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ ﻥﺎﺵﻴﮕﺮی هﺎﻳﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ دﻳﮕﺮ دوﻟﺖ هﺎ ﻣﯽ ﮐﻮﺵﻨﺪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻥﻔﻊ را از ﺁن ﺑﺪﺱﺖ ﺁورﻥﺪ‪ .‬از اﻳﻦ‬ ‫رو‪ ،‬ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻥﺎﮔﺰﻳﺮ ﻣﯽ ﺵﻮد‪ ،‬ﮐﻮﺵﺶ هﺎی ﺧﻮد را ﺑﺮای ﭘﻴﺮوزی ﺟﺪﻳﺪ ﻥﻘﻄﻪ ای ﺑﻤﻨﻈﻮر ﻥﺸﺎن دادن دوﺑﺎرة ﺑﺮﺗﺮی ﺧﻮد‬ ‫دو ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻬﻤﻪ‪ ،‬ﺗﺠﺰﻳ ﻪ اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ در ﮐﺸ ﻮرهﺎی ﺟﻨ ﻮب ﭘﻴﺸ ﺮﻓﺖ ﻣ ﯽ ﮐﻨ ﺪ و ﻣﺮﮐ ﺰی ه ﺎی دﻳﮕ ﺮ ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری‬ ‫ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ در ﺟﺴﺘﺠﻮی اﻣﻨﻴﺖ در ﺱﻄﺢ ﻣﻨﻄﻘﻪ ای هﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﭼﺸﻢ اﻧﺪازهﺎﻳﯽ ﺑﺮای ﭼﭗ‬ ‫اﺉﺘﻼﻓﯽ ﮐ ﻪ در ده ﺔ ‪ ١٩٩٠‬ﻟﻴﺒ ﺮال ه ﺎ و ﺱﻮﺱ ﻴﺎل دﻣﮑ ﺮات ه ﺎ را در ﮐﻮﺵ ﺶ ه ﺎﻳﯽ ﮔ ﺮدﺁورد ﮐ ﻪ ﺁﻥﻬ ﺎ ﺑ ﺮای ﻣﺘﻘﺎﻋ ﺪ‬ ‫ﮐ ﺮدن دوﻟ ﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ در دﻓ ﺎع از ارزش ه ﺎی ﺵ ﺎن در ﻣﻘﻴ ﺎس ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺑﮑ ﺎر ﺑﺮدﻥ ﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻼﺵ ﯽ ﻣ ﯽ ﺵ ﻮد‪ .‬ﺁﻥﻬ ﺎ اﮐﻨ ﻮن اﻳ ﻦ‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﺶ را دارﻥﺪ‪ :‬از ﻳﮏ ﺱﻮ‪ ،‬ﺑﺎ ﻗﺒﻮل ﺑﺮﺗﺮی ﺁﻣﺮﻳﮑ ﺎ ﺑ ﺎ ه ﺮ ﭼ ﻪ ﭘ ﻴﺶ ﺁﻳ ﺪ ﻣﺘﺤ ﺪ ﺵ ﻮﻥﺪ و از ﺱ ﻮی دﻳﮕ ﺮ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﺑﺮﻥﺎﻣ ﻪ و‬ ‫ﮐﻨﺶ ﺁن ﺑﺮای اﺹﻼح ﺟﻬﺎن ﺑﻴﻨﺪﻳﺸﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻮرد اﺧﻴﺮ ﺿﺮوری اﺱﺖ ﮐﻪ ﭼﭗ ﺑﺎﻥﮕﺮش واﻗﻌﻴﺖ هﺎی ﻣﻬ ﻢ ﻣﻌ ﻴﻦ ﺑ ﻪ ﭼﻨ ﻴﻦ‬ ‫ﺟﺮﻳﺎن هﺎ ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺼﺎف اﺹﻠﯽ اﻣﺮوزﻳﻦ ﻣﻄﺮح ﺟﻬﺎن اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻨﺰل و ﻓﻘﺮی اﺱﺖ ﮐﻪ ﺑﺨﺶ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدی از ﺑﺸﺮﻳﺖ در ﺟﻨﻮب ﺑﺎ ﺁن‬ ‫روﺑﺮوﺱﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺎور ﮐﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ هﺎ ﺗﻮﺱﻂ ﻣﺆﺱﺴﻪ هﺎی ﺧﺼﻮﺹ ﯽ ﮐ ﻪ هﻤﺨ ﻮان ﺑ ﺎ ﻥﺸ ﺎﻥﻪ ه ﺎی ﺑ ﺎزار و ﺟﻮﻳﻨ ﺪة ﺱ ﻮد‬ ‫اﺱﺖ‪ ،‬ﺡﻞ و ﻓﺼﻞ ﻣﯽ ﺵﻮد‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﮐﺮدن ﮐﺎخ هﺎی ﺧﻴﺎﻟﯽ اﺱﺖ‪ .‬ﻣﺒﺎدﻟﺔ ﺁزاد ﺑﺮای ﮐﺸﻮرهﺎی ﺟﻨﻮب‪ ،‬ﺡﺘﯽ اﮔﺮ ﻗ ﺪرت ه ﺎی‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻥﺮوا ﺑﺮ ﺱ ﺎزﻣﺎن ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺗﺠ ﺎرت ﺑ ﺎ ﺁن ﻣﻮاﻓ ﻖ ﺑﺎﺵ ﻨﺪ‪ ،‬ﺑ ﻪ ه ﻴﭻ وﺟ ﻪ ﮐ ﺎﻓﯽ ﺑ ﺮای ﺑﺎزﮔﺮداﻥ ﺪن اﻳ ﻦ ﮐﺸ ﻮرهﺎ ﺑ ﻪ رﺵ ﺪ‬ ‫ﻥﻴﺴﺖ‪ .‬ﮐﻤﮏ ﺑﺮای ﺗﻮﺱﻌﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻥﺎﮐﺎﻓﯽ اﺱﺖ‪ :‬ﻟﻐﻮ وام ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ اﻣﺎ ﮐﺎﻓﯽ ﻥﺨﻮاهﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻳﮏ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺟﺪﻳﺪ ﺵﻤﺎل ‪-‬‬ ‫ﺟﻨﻮب در دورﻩ هﺎی ﺑﻄﻮر اﺱﺎﺱﯽ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻤﻨﻈﻮر ﮔﻨﺠﺎﻥﺪن اﻗﺘﺼﺎدهﺎی ﺟﻨﻮب در اﻗﺘﺼﺎد ﺟﻬﺎﻥﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻥﺪ ﺡﻞ اﻳﻦ ﻣﺴ ﺌﻠﻪ‬ ‫هﺎ را ﺁﻏﺎز ﻥﻬﺪ‪ .‬در هﻤﻪ اﻳﻦ ﻗﻠﻤﺮوهﺎ‪ ،‬ﺑﻴﻼن اﺗﺤﺎدﻳﺔ اروﭘ ﺎ در ه ﻴﭻ ﭼﻴ ﺰ ﺑﻬﺘ ﺮ از ﺑ ﻴﻼن اﻳ ﺎﻻت ﻣﺘﺤ ﺪ ﻥﻴﺴ ﺖ و در ﺟﻨﺒ ﻪ‬ ‫ه ﺎی ﻣﻌ ﻴﻦ ﺡﺘ ﯽ ﺑ ﺪﺗﺮ اﺱ ﺖ‪ .‬ﭘ ﺲ ﺟﻨ ﺒﺶ ﺿ ﺪ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺵ ﺪن ﻳ ﮏ ﻋﻨﺼ ﺮ اﺱﺎﺱ ﯽ ﺑ ﺮای ﻟﻴﺒ ﺮال ه ﺎی ﭼ ﭗ و ﺱﻮﺱ ﻴﺎل ‪-‬‬ ‫دﻣﻮﮐﺮات اﺱﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺡ ﺎل‪ ،‬ﺑﺎﻳ ﺪ در ﺑﺮاﺑ ﺮ ﮐﻮﺵ ﺶ ه ﺎی اﻥﺠ ﺎم ﻳﺎﻓﺘ ﻪ ﺑ ﺮای ﺗﺤﻤﻴ ﻞ ﻥﻈ ﺎم ه ﺎﻳﯽ ﮐ ﻪ ﺑ ﺮای دوﻟ ﺖ ه ﺎی ﺱ ﺮﻣﺎﻳﻪ داری‬ ‫ﻣﺮﮐﺰ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻥﻈﺎم ﺱﺎزﻣﺎن ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺗﺠﺎرت و ﺵﺮاﻳﻂ ﺹﻨﺪوق ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﭘ ﻮل و ﺑﺎﻥ ﮏ ﺟﻬ ﺎﻥﯽ و هﻤﭽﻨ ﻴﻦ ﺑ ﺮای ﺗﺒ ﺪﻳﻞ‬ ‫ﭘﺬﻳﺮی ﭘﻮل هﺎ در ﺡﺴﺎب هﺎی ﺟﺎری ﻳﺎ ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ ﻣﻨﺎﺱﺐ اﺱﺖ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﮐﺮد و ﺑﻪ ﮐﺜﺮت ﮔﺮاﻳﯽ ﮐﺎﻣ ﻞ ﺱﻴﺴ ﺘﻢ ه ﺎ و ﺗﻨﻈ ﻴﻢ‬ ‫هﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﮐﻤﮏ ﻥﻤﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺮﻥﺎﻣﻪ ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﻣﺪ روز ﮐﻪ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ دﺧﺎﻟﺖ هﺎی ﺱﻴﺎﺱﯽ و ﻥﻈﺎﻣﯽ درﺟﻨﻮب ﺑﻤﻨﻈﻮر ﻥﺎﺑﻮد ﮐﺮدن‬ ‫رژﻳﻢ هﺎی ﻥﺎﻣﻄﻠﻮب ﺑﻨﻔﻊ ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴﻢ ﺑﺮای ﺱﺎﺧﺘﻦ ﭘﻨﺪاری دوﻟﺖ هﺎی ﻣﺪﻥﯽ ﺗﺮ اﺱﺖ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﮐﺮد‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﺑﺮﻥﺎﻣﻪ را ﺑﻨﺎم‬ ‫اﺹ ﻠﯽ ﺁن‪ ،‬اﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴ ﻢ ﺟﺪﻳ ﺪ ﻟﻴﺒﺮاﻟ ﯽ ﻥﺎﻣﻴ ﺪ‪ .‬در ﺡﻘﻴﻘ ﺖ‪ ،‬در ﻋﻤ ﻞ‪ ،‬اﻳ ﻦ ﺑﺮﻥﺎﻣ ﻪ ﭼﻴ ﺰی ﺟ ﺰ درﻓ ﺶ اﻓﺮاﺵ ﺘﻪ ﺑ ﺮای ﺗﻮﺟﻴ ﻪ‬ ‫ﺱﻴﺎﺱﺖ ﻗﺪرﺗﻬﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﻥﻴﺴﺖ‪ .‬ﮐﺮدهﺎی ﻋﺮاق‪ ،‬ﻣﺮدم ﻏﺮب ﺑﺎﻟﮑﺎن ﻳ ﺎ ﻣ ﺮدم اﻓﻐ ﺎن در ﭼﻨ ﻴﻦ وﺿ ﻌﯽ ﻗ ﺮار دارﻥ ﺪ‪ .‬ﺡﻔ ﻆ‬ ‫ﺡﺎﮐﻤﻴﺖ ﺑﺮاﺑﺮ دوﻟﺖ هﺎ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﺎرﮐﺮدهﺎی ﻗﺪرت ﻏﺮب ﮐﻪ دوﻟﺖ هﺎی ﭘﻴﺮاﻣ ﻮﻥﯽ را ﺑ ﯽ ﺙﺒ ﺎت ﻣ ﯽ ﺱ ﺎزﻥﺪ‬ ‫ﻳﺎ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻣ ﯽ ﮐﻨﻨ ﺪ ﻣ ﯽ ﺗﻮاﻥ ﺪ ﭘﺎﻳ ﻪ ای ﺑ ﺮای ﺗﻮﺱ ﻌﻪ اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ و ﺱﻴﺎﺱ ﯽ ﺧﻮدﮐﺎﻣﺎﻥ ﻪ ﺑﺎﺵ ﺪ‪ .‬اﻳ ﻦ ﺗﻮﺱ ﻌﻪ ﻣ ﯽ ﺗﻮاﻥ ﺪ ﺑﻨ ﺎ ﺑ ﺮ‬ ‫روﻳﺎروﻳﯽ ﺑﻴﻦ ﻥﻴﺮوهﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺱﻴﺎﺱﯽ در درون دوﻟﺖ هﺎ در ﻣﺤﻴﻂ ﺑ ﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠ ﯽ ﺱﻴﺎﺱ ﯽ و اﻗﺘﺼ ﺎدی ﻣﻄﻤ ﺌﻦ ﺗﺤﻘ ﻖ‬ ‫ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺒﺎرزة ﻣﻨﻈﻢ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﻴﻠﻴﺘﺎرﻳﺴﻢ ﺟﺪﻳﺪ ﮐﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﺁن اﮐﻨﻮن اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪ اﺱﺖ‪ ،‬وﻇﻴﻔﺔ ﺑﻴﺶ از ﭘ ﻴﺶ ﻣﻬﻤ ﯽ اﺱ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑﺎﻳ ﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﺑﺮﻥﺎﻣﻪ ﺟﻨﺒﺶ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﻬﺎﻥﯽ ﺵﺪن ﺱﺮﻣﺎﻳﻪ داری اﻓﺰودﻩ ﺵﻮد‪.‬‬ ‫‪١٨‬‬

‫در ﮐﺎرزار ﻋﻠﻴﻪ ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴﻢ ﻥﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ از وﺿﻌﻴﺖ اﻥﮕﻠﻴﺲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﮏ ﻥﻤﻮﻥﻪ از ﺁﻥﭽ ﻪ ﮐ ﻪ ﻟﻴﺒﺮاﻟﻴﺴ ﻢ ﻥ ﻮ ﺁن را ه ﺪاﻳﺖ‬ ‫ﮐﺮد‪ ،‬اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﻥﻤﻮد‪ :‬ﻓﺮوﭘﺎﺵﯽ ﻗﺪرت هﺎی ﻋﻤﻮﻣﯽ‪ ،‬ﻗﻄﺐ ﺑﻨﺪی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪ ،‬ﺵ ﻮرش ه ﺎ و ﺑﻠﻮاه ﺎ در ﺵ ﻬﺮهﺎی ﻓﻘﻴ ﺮ ﺵ ﻤﺎل‪،‬‬ ‫رﺱﻮاﻳﯽ هﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻓﺴﺎد ﻳﮑﯽ از ﻥﻤﻮﻥﻪ هﺎی ﺑﺎرز ﺁن اﺱﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﭘﻴﻮﻥﺪهﺎ ﻣﻴﺎن ﭼﭗ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ و ﭼﭗ در دﻳﮕﺮ ﺑﺨﺶ هﺎی ﺟﻬﺎن وﻇﻴﻔﻪ ای ﻣﻬﻤﺘﺮ از هﻤﻴﺸﻪ اﺱﺖ‪.‬‬

‫ﺗﺮﺟﻤﺔ‪ :‬ب‪ .‬ﮐﻴﻮان‬

‫‪١٩‬‬

:‫ﭘﯽ ﻧﻮﺵﺖ هﺎ‬ .‫ ﻓ ﺎﺑﺮﻳﺲ ﺑ ﻦ ﺱ ﻴﻤﻮن و ﻥ ﺎﻥﻮن ﮔ ﺎردن از اﻥﮕﻠﻴﺴ ﯽ ﺑ ﻪ ﻓﺮاﻥﺴ ﻪ ﺗﺮﺟﻤ ﻪ ﺵ ﺪﻩ اﺱ ﺖ‬،‫اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺗﻮﺱﻂ ﻓﺮاﻥﺴﻮا ﺁرﻣﺎن ﮔ ﻮ‬ ‫ را ﺗﺮﺟﻤ ﻪ‬۵ ‫ و‬۴ ‫ و ﻥ ﺎﻥﻮن ﮔ ﺎردﻳﻦ ﺑﺨ ﺶ ه ﺎی‬۶ ‫ و‬٢ ‫ و‬١ ‫ ﻓﺎﺑﺮﻳﺲ ﺑ ﻦ ﺱ ﻴﻤﻮن ﺑﺨ ﺶ ه ﺎی‬،٣ ‫ﻓﺮاﻥﺴﻮا ﺁرﻣﺎن ﮔﻮ ﺑﺨﺶ‬ .‫ ﺗﻴﻪ ری ﻻﺑﻴﮑﺎ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺑﺨﺶ هﺎی ﻣﻌﻴﻦ ﻣﺘﻦ را ﺑﺎزﺑﻴﻨﯽ ﮐﻨﺪ‬.‫ﮐﺮدﻩ اﺱﺖ‬ 1- Cf. Peter Gowan, "Neoliberal Cosmopolitanism", New Left Review 11, september otober 2001.

‫ دﺉ ﺎن‬.‫ ﺑ ﺮای ﺑﺮرﺱ ﯽ ﺗﺌ ﻮری ه ﺎی ﻣﺨﺘﻠ ﻒ درﺑ ﺎرة » ﺟﻬ ﺎﻥﯽ ﺵ ﺪن« ﺑﻨﮕﺮﻳ ﺪ ﺑ ﻪ روﻥ ﺎن ﭘ ﺎﻻن ﺟ ﯽ ﺁﺑ ﻮت و پ‬-٢ State

strategies

in

the

Global

Political

Economy

(pinter,

1996).

3- Pour un résumé succinet de la position de Cox. Voir Robert Cox, "Social Forces, States and World orders: Beyond International Relations Theory" in Robert O. Keohane (éd.), Neorealism and its Critics (Columbia University Press, 1986). Voir également: Kees Van der Pijl, The Making of an Atlantic Ruling Class (Verso, 1984), et Transnational Classes and International Relations Routledge, 1998). (Verso ‫ و‬١٩٩٩) ‫ ﺧﻄﺮ ﺟﻬﺎﻥﯽ‬:‫ ﺑﻨﮕﺮﻳﺪ ﺑﻪ ﭘﺘﺮ ﮔﻮوان‬،‫ ﺑﺮای ﻳﮏ ﺑﺤﺚ ﺑﺴﻴﺎر ﻋﻤﻴﻖ درﺑﺎرة اﻳﻦ ﮔﺮاﻳﺶ‬-۴ 5- Alan Rugman, The End of Globalisation. Why Global Strategy Is a Myth a How to Profit the Realities of Regional Markets (AMACOM , mars 2001).

» ‫ ﮔﻔﺖ و ﺵ ﻨﻮد در ﮐﻨﻔ ﺮاﻥﺲ‬،«‫ ﺑﻨﮕﺮﻳﺪ ﺑﻪ ﭘﺘﺮ ﮔﻮوان » اروﭘﺎ و ﺵﺮق ﺁﺱﻴﺎ‬،‫ ﺑﺮای ﺑﺤﺚ ﮐﺎﻣﻠﺘﺮ ﭘﻴﺮاﻣﻮن اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ‬-۶ .٢٠٠١ ‫ ﺱﭙﺘﺎﻣﺒﺮ‬٢١ ،‫ ﮐﺮﻩ ﺟﻨﻮﺑﯽ‬،‫ ﺱﺌﻮل‬،‫اروﭘﺎ و ﺁﺱﻴﺎ« داﻥﺸﮕﺎﻩ ﻣﻠﯽ ﺱﺌﻮل‬ :‫ درﺑﺎرﻩ ﮐﻮﺵﺶ هﺎی اﻥﺠﺎم ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﺮای ﺑﻨﺎﮐﺮدن ﻥﻈﻢ هﺎی ﻗﻮی هﻤﮑﺎری‬-٧ Craig Murphy, International Organisation and Industrial Change, (Cambridge, 1994). 8- Sur le cas de la Grande – Bretagne, voir Andrew Baker, "Nebuleuse and the Internationalisation of the State in the UK? The Case of H. M. Treasury and the Bank of England", Review of international Political Economy, 6, 1, printemps 1997, 1997, pp. 79100. 9- L′analyse classique de ce processus est: Samuel Huntington, "Transnational Organisation in World Politics", World Politics, vol. XXV, avril 1973. 10- Robert Gilin, The Political Economy of International Relations, Princeton University Press, 1987. 11- Voir Miles Kahler,International Institutions and The Political Economy of Integration (The Brookings Institution, 1995), et Miles Kahler et Jeffry Frankel (éds.), Regionalism and Rivalry: Japan and the U.S. in Pacific Asia (University of Chicago Press, 1993). 12- Zbigniew Brzezisnki, The Grand Chessboard (Basic Books, 1997). 13- VoirPeter Gowan, "Globalisation: Process of Policy?", Communication au "Colloquium on Globalisation", Center for Social Theory and Comparative History, UCLA. 4 Juin 2001. 14- Sur le concept de "soft power", cf., Nye, J., Bound to Lead, Basic Books, 1989. 15- Ces débats sont plus largement évoqués dans Wolforth W. C., "The Stability of a Unipolar World", International Security, vol. 24 n° l,été 1999, et Rodman, P. W., Uneasy Giant, Nixon Center, 2000. 16- Cf., Gown, P., "The EU′s Human Rights Diplomacy", Labour Focus on Eastern Europe, 69, automne 2001. 17- Préoccupation qui était au cœr du document sur la sécurité national rédigé pour le gouvernement Bush par Paul Wolfowitz et Lewis Libby. Pour plus de développements sur ces questions, cf., Gowan, P. The Twisted Road to Kosovo (Labour Focus on Eastern Europe, 1999), et également, Cornish, P., Partnership in Crisis (Royal Institute for International Affairs), 1997. 18- Menon, A., "Playing with Fire: The EU′s Defence Policy", communication présentée dans le cadre du séminare "Does the ESDP make sense?", London European Research Centre, University of North London, le 25 octobre 2001. 19- Wedel, J., Collision and Collusion: The Strange Case of Western Aid Eastern Europe 1989-1998, St Martin Press, 1998.

٢٠