[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Module TA 223 PARADIGMA PENGATURCARAAN VISUAL
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 1
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 Topik 1: Pengenalan
1.1 Pengenalan
•
Visual basic.Net merupakan salah satu perisian yang disediakan dalam pakej perisian Microsoft Visual Studio .Net.
•
Menawarkan satu persekitaran kerja yang lebih sistematik, mudah dan berkesan khususnya dalam menghasilkan projek-projek yang diperlukan.
•
Menggunakan pendekatan visual dengan antaramuka berasaskan grafik (Graphical user interfaces: GUI)
•
Visual basic merupakan sebuah perisian bahasa pengaturcaran yang berorientasikan objek(OOP), dan proses pengaturcaraan yang dilaksanakan pula lebih kepada berpusatkan peristiwa atau eventdriven.
•
Proses menghasilkan program menggunakan Visual Basic.Net: o
•
di
pengguna
Proses menghasilkan program menggunakan Visual Basic melibatkan beberapa langkah mudah iaitu:
Menyediakan antaramuka penggguna.
Menetapkan sifat atau property bagi setiap objek atau element kawalan.
Menulis kod atau aturcara bagi membolehkan program berfungsi seperti mana yang diperlukan.
Melakukan proses pengkompilan (compile) atau pempakejan untuk menjadikan projek Visual Basic sebagai sebuah program yang boleh dimainkan secara sendiri.
Proses memasukkan (installasi) perisian Visual Studio.Net: o Perisian Microsoft Visual Basic .Net datang sebagai pakej bersama-sama dengan perisian Microsoft Visual Studio. Net. Di
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 2
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 dalam pakej ini terdapat juga perisian pengaturcaraan lain iaitu C#.Net dan C++. Net. Semasa membuat proses installasi pengguna boleh memilih untuk membuat installasi lengkap ataupun memilih perisian serta komponen-komponen yang diperlukan sahaja. o Berikut merupakan langkah untuk membuat installasi:
Masukkan cakera padat Visual Basic 2005 Express edition atau perisian lain yang menyediakan kemudahan untuk menggunakan Visual Basic.Net dan autorun akan melancarkan fail setup.exe secara automatic.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 3
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Sekiranya kemudahan autorun gagal berfungsi, pengguna boleh memilih terus fail setup.exe yang ada dalam cakera padat tersebut.
Skrin user licence agreement akan di paparkan, pengguna perlu klik pada checkbox agree dan butang next.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 4
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 5
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Seterusnya windows bagi installation option akan dipaparkan. Pengguna boleh memilih samada untuk install semua atau salah satu edisi yang disenaraikanlu
Kemudian antaramuka bagi destinasi folder akan dipaparkan. Pengguna boleh menentukan tempat di mana perisian ini akan disimpan dan seterusnya menekan butang “install ” untuk install perisian pada computer.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 6
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 7
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Apabila proses instalasi selesai antaramuka seperti di bawah akan dipaparkan. Pengguna perlu menekan butang exit untuk mengakhiri proses instalasi.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 8
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
1.2 • •
Platform.Net Digunakan untuk menyediakan pelantar bagi pembangunan perisian dalam bentuk .Net Platform.Net menyediakan: o Language independent o Operasi telus dan jelas o Memudahkan pertukaran teknologi o Sokong HTTP, XML, Soap o Support for Components
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 9
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
o Language Integration o Common Runtime Engine o Base Class Library o Application Interoperation across the Web o Simplified Development and Deployment o Improved Reliability o Portability o Greater Security. •
Diagram platform.Net
Visual studio .Net Orehestution .Net Framework
Internet
.Net interpose server
+
Building block service
Communication windows
•
Diagram rangka kerja .net:
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 10
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
ASP.Net :web forum dan service
GUI
ADO.NET : data dan XML
.NET class library
CLR
Kod aturcara yang ditulis dalam pelbagai bahasa akan ditukar kepada kod mesin seperti diagram di bawah:
Visual studio .Net VB.Net
CLR MSIL
Kod mesin
•
Di dalam cakera Visual studio.Net biasanya terdapat beberapa bahasa pengaturcaraan seperti Visual basic, visual C++, C#, J# dan rangkakerja .NET.
•
Rangka kerja .NET ini membenarkan objek dari bahasa pengaturcaraan yang berbeza berinteraksi dan berkerja bersama-sama.
•
Semua bahasa pengaturcaraan berasaskan .Net akan di compile kedalam bentuk bahasa mesin yang dipanggil sebagai Microsoft Intermediate Language (MSIL).
•
Code MSIL akan dilarikan di dalam Common Language Runtime (CLR) yang merupakan salah satu file di dalam rangka kerja .Net.
1.4
: Komponen.Net
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 11
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 •
Komponen. Net framework yang terlibat dalam pembangunan sesuatu system ialah: o ASP .Net : web forum and service o GUI o ADO . Net : Data dan XML o .Net class library o CLR
Topik 2: Ciri-ciri Persekitaran Pembangunan 2.1 : Intergrasi Persekitaran Pembangunan. Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 12
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 •
Pengaturcaraan menggunakan Visual Basic dilaksanakan dalam persekitaran windows dan dikenali sebagai Integrated Development Environment (IDE).
•
Ciri-ciri IDE: o Hanya 1 IDE sahaja untuk semua Microsoft .Net projek yang dibina. o Projek yang dibangunkan mengandungi bahasa pengaturcaraan. o IDE boleh di konfigurasikan (customize) melalui my-profile. o IDE mempunyai built-in internet browser yang tersendiri.
•
Perisian yang digunakan bagi membangunkan aturcara visual basic .Net adalah perisian Microsoft Visual Studio.Net, Microsoft Visual basic 2005 Express Edition dan lain-lain.
Microsoft Visual studio.Net •
Perisian Microsoft Visual Studio .Net yang di install pada sesuatu computer kebiasaannya menyediakan 3 kumpulan aplikasi yang dikategorikan sebagai Microsoft Visual Studio .Net, Microsoft .Net Framework SDK dan HTML Help Workshop.
•
Ciri-ciri Visual Studio.Net: o Keyword dan (highlighted)
syntax
menggunakan
warna
yang
berbeza
o Intersense o Console (gambar) o Projek dan solution management ( solution explorer) o Properties tab o Drag & drop over from windows
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 13
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 o Hot compiler
•
Cara –cara menggunakan perisian Microsoft Visual Studio.Net. o
Klik pada button start > All Programs> Microsoft Visual Studio. Net > Microsoft Visual Studio.Net
o Perisian Microsoft Visual Studio.Net akan dipaparkan seperti berikut:
Pada paparan ini pengguna boleh menetapkan spesifikasi atau profail peribadi.
o Sebagai contoh, klik pada pautan My profile dan medan yang membolehkan penetapan profail akan dipaparkan seperti berikut: o
Pada kategori profile, klik butang anak panah ke bawah dan pilih Visual basic Developer jika pengguna ingin menggunakan perisian visual basic secara intensif.
o Pilihan ini juga turut menyediakan kemudahan yang membolehkan pengguna menetapkan spesifikasi lain seperti skema papan kekunci, susun atur tetingkap dan lain-lain. o Seterusnya, pengguna boleh menggunakan perisain Visual Basic dengan menyediakan satu fail atau projek yang baru, ini dilakukan dengan menggunakan arahan File > New> project. o
Apabila tetingkap New projek dipaparkan, pengguna boleh memilih jenis projek , jenis template yang dikehendaki, namakan projek, tentukan lokasi dimana projek akan disimpan.
o Jenis projek yang disediakan adalah:
Visual basic projects
Visual c# projects
Visual C++ projects
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 14
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
o
Setup and development projects
Other projects
Visual studio solutions
Jenis pilihan template adalah seperti berikut:
Windows application class library
Windows control library
ASP.Net Wec (untuk mencipta boring)
ASP.Net Web service
Web control library (bagi menggunakan laman web)
Console application service
Console application
Other
membolehkan
pengguna
Microsoft Visual basic 2005 Express Edition Cara –cara menggunakan perisian: Pengguna perlu click pada butang start > all program > Microsoft Visual basic 2005 Express Edition. o
o Bagi perisian yang diguna windows berikut akan dipapatkan.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
pada
kali
pertama,
Page 15
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
o Dan seterusnya antaramuka berikut akan dipaparkan. Pada antaramuka ini pengguna boleh membina projek baru atau membuka projek yang telah dibina.
2.2 : Mencipta projek .Net •
memulakan projek visual basic.Net o
untuk memulakan projek baru pengguna perlu memilih menu File > New > Project.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 16
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 o
Tetingkap New Project akan dipaparkan. Pada antaramuka yang dipaparkan ini, pengguna dikehendaki memilih jenis projek (project types) dan templates yang ingin disediakan.
o
Pada antaramuka yang dipaparkan ini juga pengguna perlu menamakan projek yang akan dibina pada medan Name dan tentukan lokasi dimana projek tersebut akan disimpan pada medan location.
o
Apabila button ok ditekan, Visual Basic.Net secara automatic akan menamakan fail dan projek sebagaimana maklumat yang dimasukkan oleh pengguna dan ianya akan disimpan di dalam direktori dengan nama visual studio project di dalam direktori My Document.
o Pengguna juga boleh memilih direktori yang lain mengikut pililhan masing-masing.
•
o
Seterusnya antaramuka bagi perisian Microsoft Visual Basic .Net akan dipaparkan dan antaramuka bagi form akan dipaparkan pada ruangan kerja. Pada ruangan Form ini pengguna boleh mula melukis antaramuka yang dikehendaki untuk projek,menulis kod aturcara yang bersesuaian, menguji kod aturcara dan seterusnya melarikan projek tersebut.
o
File projek ini boleh ditutup dengan menggunakan menu File > Close Solution.
konsep projek di dalam visual basic .Net o
setiap projek Visual Basic .Net yang dihasilkan terdiri daripada beberapa kumpulan fail yang saling bersandar di antara satu sama lain.
o Untuk melihat kumpulan fail yang terdapat di dalam satu-satu projek pengguna boleh mengikut arahan berikut:
Buka aplikasi windows explorer dan aktifkan direktori di mana fail projek Visual Basic .Net anda berada.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 17
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Sebagai contoh katakan direktori Visual Studio Projects anda berada di dalam direktori My docments dan fail projek anda bernama windowsApplication1.
pengguna perlu klik pada my documents > Visual Studio Project> windows Application1.
Perhatikan bahawa terdapat 2 direktori utama direktori “bin” dan direktori “obj” akan terhasil.
•
iaitu
•
Direktori “bin” merupakan lokasi di mana fail projek anda yang telah dibina sebagai aplikasi kendiri (standalone application) disimpan. Fail ini merupakan fail dengan format .exe yang boleh digunakan tanpa kehadiran perisian Visual Basic.Net.
•
Direktori “obj” pula merupakan lokasi di mana fail projek anda yang sedang diuji (debug) akan disimpan.
Selain 2 direktori ini, terdapat juga beberapa fail lain yang mana setiap satunya mempunyai fungsi yang tersendiri. 2 fail utama yang perlu pengguna perhatikan ialah fail dengan format .vb dan .sln. •
Fail dengan format .sln merupakan fail solution yang memegang maklumat-maklumat berkaitan dengan projek secara keseluruhan.
•
Fail dengan format .vb menyimpan maklumat mengenai form iaitu tempat dimana pengguna meletak elemen-elemen kawalan bagi sesebuah projek.
struktur projek: o
projek kebiasaanya mengandungi berdasarkan jenis projek yang dipilih
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
banyak
fail
yang
unik
Page 18
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 o fail projek (visual studio.Net) yang dibina disimpan di dalam my document. o Berikut merupakan struktur projek dan jenis applikasi yang biasa dibina: my document
Visual studio project
Console
Windows application 1. solution files (.s/u, .suo) a. memuatkan satu atau lebih projek secara bersama b. suo : i. stand for solution user option ii. ia akan menyimpan ditetapkan pengguna.
setting
yang
iii. Break point iv. Task item 2. project files (.vbproj) a. mengandungi rujukan kepada semua item dalam projek tersebut b. antara item yang ada adalah form, class, reference (.dll ) dan compitation option (start) 3. local project item (.vb) a. .vb –cls, frm, module.bas Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 19
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 b. Rpt ( crystal report)
4. web project items (.aspx, .asmx, .asax) a. .aspx – web form b. .asmx – xml web service c. .asax – global class service o Namespace:
Digunakan dalam .NET Framework assembly.
Menyusun objek-objek assembly (class, interface dan module)
System (system.data)
Mencipta namespace:
•
Create classes, module
•
Antaramuka dan maklumat pelanggan
Contoh kod aturcara: namespace customers public class customers end class end namespace
o console application Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 20
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
projek untuk membuat command line application/ applikasi komen baris ( c;\>)
sekiranya nama aplikasi ConsoleApplication 1
nama assembly consoleapplication.exe namespace.
yang dihasilkan dan consoleapplication
adalah adalah
File → new → projek Projek type → VB Tamplate→ console application →
Click open
Contoh aturcara:
module module 1
Module1.vb
sub main()
Import system
console.writeLine() console.writeLine (“Ali”)
Module myhelloworldApplication Sub main() Console.writeLine(“hello world”)
end sub
End sub
end module
End module End namespace
o
Assembly
Adalah 1 atau lebih file.exe yang membentuk sebuah aplikasi .NET
Ianya akan dicipta secara automatic
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 21
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Untuk mencipta Assembly, pengguna perlu •
compile aturcara (build)
•
taip command line (c;\> USC.prog1vb)
Contoh kod aturcara: (menerima input dari keyboard) console.ReadLine Dim umur As Integer Dim Nama As String console.Writeline (“Masukkan nama:”) Nama= console.ReadLine() Console.Writeline (“masukkan umur:”) umur=console.readLine() umur=Integer.pause(console.readLine())
2.3: Debug dan Kompil aplikasi. (Menggunakan Microsoft Visual Studio.net) •
Debug: o
Setiap projek yang sedang dihasilkan perlu diuji. Proses pengujian ini dilakukan bagi memastikan aturcara yang disediakan berfungsi dengan betul dan bebas dari sebarang pepijat (bugs) atau ralat ( sama ada ralat sintaksis, ralat logic, run time error dan linker error).
o Proses pengujian dilakukan seperti berikut:
Pastikan fail projek anda masih dibuka.
Gunaka arahan debug > start atau tekan kekunci F5.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 22
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
•
Proses debug akan dilaksanakan dan ini dapat dilihat menerusi tetingkap output.
Sebaik sahaja proses debug selesai dilaksanakan, aplikasi atau projek yang sebenar akan dipaparkan ( sekiranya tiada sebarang ralat).
Untuk memberhantikan proses debug, pengguna perlu menekan butang stop atau menekan ikon bertanda x di sebelah kanan tetingkap.
Untuk membuka tetingkap kod pengguna boleh menggunakan arahan View > Code atau tekan pada tab pilihan tetingkap yang sedia ada.
Jika sekiranya terdapat ralat pada kod aturcara, message error akan dipaparkan.
Untuk berhenti dan menyemak ralat atau kesilapan, pengguna perlu menekan butang NO dan apabila butang No ditekan, tetingkap task List akan memaparkan ralat yang wujud di dalam aturcara.
Kompil aplikasi: o Projek yang telah diuji dan bebas ralat perlu dikompil atau dipakejkan untuk disebarkan kepada pengguna. o Proses pengkompilan merujuk kepada proses menjadikan projek Visual basic sebagai sebuah program kendiri iaitu program yang boleh dimainkan secara sendiri. o
Proses ini akan menjadikan fail Visual basic sebagai fail dengan format .exe dan ianya boleh digunakan terus tanpa memerlukan perisian visual Basic.
o Berikut merupakan proses pengkompilan:
Pastikan kod aturcara bagi projek telah diperbaiki dan bebas dari sebarang ralat.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 23
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Pilih menu Build > Build Solution, pada proses ini aturcara akan diuji dari sebarang kesilapan.
Buka applikasi windows explorer dan seterusnya buka direktori “bin” yang berada di dalam direktori projek Visual basic.
Direktori “bin “ merupakan lokasi di mana fail projek yang dibina sebagai aplikasi kendiri ( standalone application) di simpan.fail ini merupakan fail dengan format .exe yang boleh digunakan tanpa kehadiran perisian Visual Basic .NET.
(Menggunakan Microsoft Visual basic 2005 Express Edition) •
Debug: o Proses pengujian dilakukan seperti berikut:
Pastikan fail projek anda masih dibuka.
Gunaka arahan debug > start debugging atau tekan kekunci F5.
Proses debug akan dilaksanakan dan ini dapat dilihat menerusi tetingkap output.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 24
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Sebaik sahaja proses debug selesai dilaksanakan, aplikasi atau projek yang sebenar akan dipaparkan ( sekiranya tiada sebarang ralat).
Untuk memberhantikan proses debug, pengguna perlu menekan butang stop atau menekan ikon bertanda x di sebelah kanan tetingkap.
Untuk membuka tetingkap kod pengguna boleh menggunakan arahan View > Code atau tekan pada tab pilihan tetingkap yang sedia ada.
Jika sekiranya terdapat ralat pada kod aturcara, message error akan dipaparkan.
Untuk berhenti dan menyemak ralat atau kesilapan, pengguna perlu menekan butang NO dan apabila butang No ditekan, tetingkap task List akan memaparkan ralat yang wujud di dalam aturcara.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 25
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
•
Kompil aplikasi: o Projek yang telah diuji dan bebas ralat perlu dikompil atau dipakejkan untuk disebarkan kepada pengguna. o Proses pengkompilan merujuk kepada proses menjadikan projek Visual basic sebagai sebuah program kendiri iaitu program yang boleh dimainkan secara sendiri. o
Proses ini akan menjadikan fail Visual basic sebagai fail dengan format .exe dan ianya boleh digunakan terus tanpa memerlukan perisian visual Basic.
o Berikut merupakan proses pengkompilan:
Pastikan kod aturcara bagi projek telah diperbaiki dan bebas dari sebarang ralat.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 26
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Pilih menu Build > Build namaprojek , pada proses ini aturcara akan diuji dari sebarang kesilapan.
Buka applikasi windows explorer dan seterusnya buka direktori “bin” yang berada di dalam direktori projek Visual basic.
Direktori “bin “ merupakan lokasi di mana fail projek yang dibina sebagai aplikasi kendiri ( standalone application) di simpan.fail ini merupakan fail dengan format .exe yang boleh digunakan tanpa kehadiran perisian Visual Basic .NET.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 27
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 Topik 3: Bahasa dan Peningkatan Sintak 3.1: Jenis data •
Jenis data digunakan bagi memaklumkan kepada computer jenis data yang akan disimpan di dalam lokasi memori bagi sesuatu pemboleh ubah atau pemalar.
•
Jenis data yang dinyatakan pada sesuatu pemboleh ubah atau pemalar juga akan menetukan kapasiti storage bagi setiap lokasi memori.
•
Jenis data yang digunakan dalam Visual Basic .Net adalah:
Jenis data
Penerangan dan julat nombor
Boolean
Data yang menyimpan 2 nilai sahaja iaitu: True dan False
Byte
8 bits storage capacity, range number from 0 to 255 ( using ASCII character set)
Currency
Menyimpan nilai dengan titik perpuluhan matawang. Julat nombor $922,337,203,685,477.5808 $922,337,203,685,477.5807
Date
Simpan nilai tarikh dan masa. Julat nombor adalah Januari 1,100 hingga December 31,9999.
Double
Menyimpan nombor dengan titik perpuluhan. Julat nombor adalah -1.79769313486232E+308 hingga 1.79769313486232E+308
Integer
Menyimpan nombor tanpa titik perpuluhan. Storage Capacity adalah 2 bytes. Julat nombor dari -32,767 hingga +32,768.
LongIntege r
Menyimpan data tanpa titik perpuluhan . mempunyai julat nombor yang lebih besar iaitu -2147,483,648 hingga 2,147,483,647.
Object
Jenis data yang special dengan objek rujukan seperti controls dan forms.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
untuk dari hingga
Page 28
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 Single
Menyimpan nombor dengan titik perpuluhan tetapi mempunyai julat nombor yang lebih kecil iaitu -3.402823E+38 hingga 3.402823E+38
String
Jenis data yang menyimpan nilai dalam bentuk jujukan aksara.
Variant
Jenis data yang boleh menyimpan apa-apa jenis nilai.
3.2: Penggunaan pembolehubah •
Salah satu konsep asas pengaturcaraan yang digunakan dalam Visual basic adalah penggunaan Pembolehubah (variable) dan juga pemalar (constant)
Pembolehubah: •
Pembolehubah adalah merujuk kepada lokasi memori yang diguna untuk menyimpan data yang boleh diubah atau berubah.
•
Pembolehubah yang ingin diguna perlu diistihar terlebih dahulu sebelum ianya diguna dalam kod aturcara.
•
Menamakan pembolehubah:
Pembolehubah dinamakan dengan menggunakan nama yang sah (Valid identifier nama).
Iaitu nama yang: •
Bermula dengan huruf.
•
Boleh terdiri daripada huruf dan nombor
•
Tidak menggunakan symbol atau ruang kosong.
•
Tidak menggunakan kata simpan.
•
Dalam VB huruf kecil dan huruf besar adalah berbeza.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 29
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 •
Menggunakan imbuhan awalan bagi menunjukkan jenis data
Imbuhan awalan
Jenis Imbuhan awalan combobox
chk
Checkbox
Fra
Frame
cmd
Command button
Lst
Line
Dir
Directory box
Fil
File list box
Ole
OLE client
Fra
Frame
Opt
Option button
Frm
Form
Pic
Picture box
Grd
Grid
Shp
Shape
Hsb
Horizontal scroll Tmr bar
Timer
Img
Image
Txt
Text box
lbl
label
vsb
Vertical scroll bar
•
list Mnu
Jenis combobox
List box
Penistiharan pembolehubah: Syntax: DIM As <jenis data> Contoh: DIM I As Integer DIM Jawapan As Boolean = True DIM Peratusan = 87.88 As Single
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 30
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 DIM digit As Char = “1”
Pemalar: •
Pemalar merujuk kepada lokasi memori yang menyimpan data dan data yang disimpan ini tidak boleh berubah atau diubah.
•
Nama yang digunakan untuk menamakan pemalar menggunakan nama yang sah (Valid identifier name).
•
Penistiharan pemalar:
adalah
o Syntax: Const As <Jenis data> = nilai o Contoh:
Const jumlah As single = 7.25
Const ucapan As string = “selamat belajar”
Const saiz As Integer =142
Option Explicit (On, Off) •
Fungsi explicit ialah menyediakan kemudahan yang membolehkan anda mengistiharkan semua pembolehubah yang ingin digunakan dalam sesuatu projek.
•
Option explicit On / Off ini tidak akan membenarkan pengguna menggunakan sebarang pembolehubah yang tidak diistihar dengan cara betul.
•
Contoh: o Dim MyName As String = “MINAH” (pernyataan yg benar)
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 31
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 o MyName = “MINAH” ( pernyataan yang salah)
3.3: Operator dalam VB.Net Operator Arithmetik: •
Operator arimetik digunakan dalam operasi matematik.
•
Antara operator yang boleh diguna dalam VB.net adalah: Operator
Contoh
Hasil
+
Menambah
7+2
9
-
Menolak
7-2
5
*
Mendarab
7*2
14
/
Membahagi (decimal)
7/2
3.5
\
Membahagi (integer)
7\2
4
^
Eksponen
7^2
49
1900 Mod 72
28
Mod
•
Fungsi
Module
Visual basic juga menyediakan mendapatkan hasil yang serupa.
jalan
pintas/
shortcut
Jalan pintas operator
Ringkasan bagi proses
X+=Y
X=X+Y
X-=Y
X=X-Y
X*=Y
X=X*Y
X/=Y
X=X/Y
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
bagi
Page 32
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
•
X\=Y
X=X\Y
X^=Y
X=X^Y
Peraturan dalam operasi pengiraan: o
Dalam VB, urutan operai pengiraan perlu diteliti dan dipatuhi. Oleh sebab itu jika wujud banyak operator operasi dalam satu soalan jujukan berikut perlu diikuti:
Kurungan : ( )
Eksponen :^
Darab dan bahagi (decimal) : * dan / (dari kiri ke kanan)
Bahagi (inteher) :\
Module :Mod
Campur dan tolak : + dan – (dari kiri ke kanan)
Operator perbandingan: •
Operator perbandingan digunakan bagi membandingkan nilai sesuatu penyataan atau expression.
•
Proses perbandingan ini memberi hasil dalam bentuk Boolean nilai True atau False.
•
Berikut merupakan perbandingan:
Opera tor = <>
operator
Fungsi Bersamaan Tidak bersamaan
yang
diguna
semasa
membuat
penerangan True jika nilai sama kedua-dua belah True jika nilai kedua-dua belah tidak sama
>
Lebih besar
True jika nilai sebelah kiri lebih besar
<
Lebih kecil
True jika nilai sebelah kiri lebih kecil
>=
iaitu
Lebih besar atau sama True jika nilai sebelah kiri lebih besar/ sama
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 33
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 dengan <=
•
dengan nilai sebelah kanan
Lebih kecil atau sama True jika nilai sebelah kiri lebih besar/ sama dengan dengan nilai sebelah kanan
Contoh penggunaa:
Dim Markah As Integer Markah = val(txtMarkah.Text) If Markah >= 85 Then msgBox (“Tahniah, anda lulus dengan cemerlang”) ElseIf Markah >= 50 Then msgBox (“Anda lulus”) Else msgBox (“Anda gagal”) End If
Operator logical Operator ini digunakan untuk membuat perbandingan yang kompleks. Antara operator yang digunakan adalah: Operator
Fungsi
AND
Semua syarat mesti dipenuhi barulah nilai TRUE diberi
OR
Nilai TRUE akan diberi jika semua syarat atau salah satu syarat dipenuhi
NOT
Syarat negative atau keterbalikan dipenuhi, nilai TRUE diberi.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 34
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 XOR ANDALSO ORELSE
Contoh: Dim I=6 ; j= 12 As Integer Dim firstvar As Boolean =I >3 and Dim secondvar As Boolean =
j <10
i>3 or j<10
3.4: Fungsi, subrutin dan property •
Fungsi = subrutin = prosedur = method
•
Sebahagian kod daripada program yang besar, di mana menjalankan tugas yang spesifik dan berkait rapat dengan kod yang lain.
•
Menurut konsep OOP, yang mana subrutin adalah sebahagian daripada objek ataupun kelas objek.
•
Ia bertindak seperti complete computer program, subrutin ini boleh di execute beberapa kali atau dari tempat yang berlainan.
•
Komponen yang penting dalam subrutin ialah body.
•
Body ialah sebahagian daripada program yang akan di execute apabila subprogram dipanggil.
Kelebihan: •
Mengurangkan pengulangan code dalam sesuatu program.
•
Menaiktaraf program supaya mudah dibaca dan mudah di selenggara.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 35
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 •
Menukarkan tugas programming yang kompleks kepada langkah yang lebih mudah.
•
Membahagi tugas programming programming/ tahap sesuatu projek.
•
Menyembunyikan implimentasi yang kompleks daripada pengguna subrutin.
yang
besar
kepada
variasi
Property: •
Is a special sort of class member, intermediate betwwn a field (or data member) and a method.
•
Its provide a higher level of encapsulation than public field.
3.5: Pengendalian pengecualian •
Pengecualian berlaku apabila pengguna memasukkan data yang tidak sah sekaligus menyebabkan kod program gagal menjalankan tugas.
•
Contoh kesalaha data yang berlaku: o Pengguna memasukkan data bukan berjenis nombor di dalam text box apabila kod aturcara sepatutnya menjalankan numeric conversion function. o Pengguna memasukkan data dimana result dibahagi kepada kosong.
•
Penggunaan struktur pengendalian pengecualian untuk mengesan ralat sebelum run-time error muncul.
•
Mengesan pengendalian pengecualian dikenali sebagai error trapping
•
Aturcara untuk menangani pengecualian ialah error handling.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 36
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 •
Pengendalian pengecualian dalam Visual studio .Net telah deselaraskan bagi semua bahasa pengaturcaraan menggunakan CLR.
Topik 4: Rekabentuk berasaskan Objek bagi .Net
Merekabentuk kelas •
Merekabentuk kelas dimulakan dengan menggunakan gambarajah use case.
•
Kelas kebiasaannya mewakili koleksi objek yang mempunyai attribute dan operasi yang Sama, namum nilai attribute yang berbeza.
•
Use case diagram: o Kegunaan:
Menyediakan ketarangan fungi bagi setiap proses utama.
Menggunakan bahasa bukan teknikal untuk menerangkan proses.
Menunjukkan sempadan system (masalah yang hendak diselesaikan).
o Kemudahan dalam use case diagram:
Actor •
Actor utama : orang yang utama menggunakan use case.
•
Actor sekunder: orang yang melakukan kerja
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 37
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 •
Extend hardware: other system
Proses
hubungan
Konsep pengaturcaraan berasaskan objek •
Konsep yang digunakan dalam membangunkan perisian .Net ialah OOP (object-oriented programming or pengaturcaraan berorientasikan objek)
•
Pengaturcaraan berorientasikan objek ini melayan sesuatu program atau kod aturcara sebagai satu siri objek dan mesej.
•
Objek disini merujuk kepada kombinasi data dan procedure atau aturcara dan ianya disimpan bersama sebagai satu unit yang boleh diguna pakai secara berulangkali.
•
Kelebihan OOP ialah ia boleh digunakan berulang kali dan boleh diubahsuai dengan mudah dan pantas.
•
Mesej juga dikenali sebagai event atau peristiwa merujuk kepada prosedur yang dikongsi atau dihantar diantara objek-objek yang ada.
Pengaturcaraan berasaskan objek lanjutan •
Dalam membangunkan pengaturcaraan berasaskan OOP biasanya melibatkan encapsulation, inheritance (pewarisan) dan polymorphism di dalam aturcara tersebut
•
Encapsulation:
•
Encapsulation means that a group of related properties, methods, events, and other members are treated as a single unit or object. Class ... End Class
•
Encapsulation also makes it easier to change your implementation at a latter date by letting you hide implementation details of your objects, a practice called data hiding.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 38
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
•
Contoh: BankAccount Class Example
Class BankAccount Public Sub New()
‘A constructor
balance = 0.0 End Sub
Public Sub New(balance as Decimal) ‘ The 2nd constructor Me.balance = balance End Sub Private balance As Decimal ‘Variable field - Data Hiding ... End Class •
Inheritance (pewarisan)
•
Inheritance describes the ability to create new classes based on an existing class.
•
Reuse Class
•
Keyword - Inherits
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 39
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 •
The new class or derived class inherits all the properties and methods and events of the base class, and can be customized with additional properties and methods.
•
VB.NET
•
Only single inheritance
Multiple Interface
Ability to create a new class from an existing class
Original class is called Base Class, Superclass, or Parent Class
Inherited class is called Subclass, Derived Class, or Child Class
•
For example, each form created is inherited from the existing Form class
•
Purpose of inheritance is reusability
•
Examine first line of code for a form in the Editor
•
Contoh: Person Class and Student Class Public Class Person ‘Base Class Private Name As String Private Address as String … End Class
Public Class Student
‘Derived Class
Inherits Person Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 40
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 Private Freshman As Boolean … End Class
•
Polymorphism: o Can have multiple classes that can be used interchangeably, even though each class implements the same properties or methods in different ways. o It is essential to object-oriented programming because it allows you to use items with the same names, no matter what type of object is in use at the moment. o Drive() Method •
SportsCar – Drive() method
•
Sedan – Drive() method
o Methods having identical names but different implementations
Overloading
Overriding
o Overloading:
Constructor Method Overloading
Class BankAccount Public Sub New() ‘A constructor – no deposit is given balance = 0.0 Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 41
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 End Sub Public Sub New(balance as Decimal) ‘ The 2nd constructor Me.balance = balance End Sub Private balance As Decimal ‘Variable field - Data Hiding ... End Class
Implementation in VB.NET - Polymorphism provides the ability to both overloading method’s implementation and overriding method’s implementation
o Overloading
Argument type determines which version of a method is used
Example: MessageBox.Show method
o Overriding:
Refers to a class that has the same property or method name as its base class
Overridable
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 42
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 •
Overrides •
The keyword specifies that a property or method can be overridden in a derived class
The keyword specifies that a property or method overrides a member inherited from a base class
Operator Overloading Examples in VB.NET •
The + sign o code: “decCount += 1” o code: “decAnswer = CDec(txtInput) + 2D” o code: “strOut = strA + strB”
•
•
Reusable classes:
A characteristic of some programming styles or languages (for example, object-oriented programming) in which code written for one application can be reused with different applications.
Reuse Classes
New classes created with Class Module can be used in multiple projects
Each object created from the class can have its own properties
Multitier application: o In a multitier application, the goal is to create components that can be combined and replaced. o Most popular approaches is a three tier application: o A Typical Definition
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 43
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
A 3-tier application is an application program that is organized into three major parts, each of which is distributed to a different place or places in a network.
The three parts are: the workstation or presentation interface, the business logic, and the database and programming related to managing it.
The 3-tier view is a convenient way to think about the parts in a large-scale enterprise application system.
o 3-tier client-server computing model:
The application user's workstation contains the programming that provides the graphical user interface (GUI) and application-specific entry forms or interactive windows.
Business logic is located on a local area network (LAN) server or other shared computer. The business logic acts as the server for client requests from workstations. In turn, it determines what data is needed (and where it is located) and acts as a client in relation to a third tier of programming.
The database and a program to manage read and write access to it. A 3-tier application uses the client/server computing model.
o With three tiers or parts, each part can be developed concurrently by a different team of programmers coding in different languages from the other tier developers. Because the programming for a tier can be changed or relocated without affecting the other tiers, the 3-tier model makes it easier for an enterprise or software packager to continually evolve an application as new needs and opportunities arise.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 44
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Topik 5: Pengaturcaraan Berasaskan objek bagi .Net Menentukan kelas •
Instantiating an Object
•
Creating a new object based on a class
•
Create an instance of the class by using the New keyword and specify the class
•
General Form
•
From the step-by-step Booksale example in the text:
New className ( )
Private mBookSale As BookSale Module level …… Prepared by : Norliza Muhammad Nor
In a Private Sub
Page 45
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 mBookSale = New BookSale()
o Creating a New Class: o
o
Begin the project:
Class file adalah sebahagian daripada projek Visual basic
Apabila pengguna ingin membina kelas baru, mereka perlu membina projek terlebih dahulu.
Begin a new class: langkah yang terlibat
Select Add class pada project menu dan pilih add new item pada dialog box. •
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 46
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 • Di dalam dialog box add new item pengguna perlu memasukan nama bagi kelas yang akan dibina dan seterusnya pengguna perlu menekan butang Add.
Apabila butang Add ditekan window dokumen bagi kelas yang baru akan dipaparkan.
Kemudian pengguna perlu memasukkan: Properties: characteristics o Variables in the class module •
Methods: behaviors o Functions and Subs in the class module
•
Regions: o Properties o Methods
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 47
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Define the class properties •
Contoh: set properties
Public Class Class1 'Make this simple: Name of a Car and its Cost
#Region "Properties" Private mstrCar As String
Module Level Variables to hold Values.
Private mdecCost As Decimal
Property Car() As String Get Car = mstrCar
Property creates Get and Set routines
End Get Using this property - Get: Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 48 mClass1.Car = txtCar.Text
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 Set(ByVal Value As String) mstrCar = Value End Set End Property
•
Memasukan method di dalam kelas #Region "Methods“ Public Function CustomerPrice() As Decimal 'Calculate the price to the customer Return mdecCost * 1.5D 'This calculates and returns the markup End Function #End Region
Contoh: membina kelas bagi book sale
1 Example: BookSale o Properties – declare private module-level variables and write property procedures for all public properties: o Instance Variables – Title, Quantity, Price o Shared Variables– SalesTotal, SalesCount o
Methods Procedures
Actions
ExtendedPrice Calculation Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 49
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 Return extended price o Create a class:
o Create a new class di dalam kelas yang ditambah diatas berdasarkan properties yang telah ditetapkan:
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 50
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
o Set property bagi kelas baru yang dibina:
o Penggunaan method di dalam kelas:
o Create a class:
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 51
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Mencipta dan menghapuskan objek Mencipta objek baru dengan menggunakan kelas: o Declare a variable for a New Object o Instantiate the Object using New keyword, and other identfiers Dim, Public, or Private Ex. Dim mBookSale As New BookSale
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 52
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 o Define the GUI
o Set the properties of each object as you have planned
o Write the code – working from the pseudocode, write each event procedure
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 53
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
o The output will be displayed
Constructor dan destracture: o Constructor:
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 54
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 ♣ Method that automatically executes when an object is instantiated
Constructor must be public and is named New
Overloading Constructor It means that two methods have the same name but a different list of arguments (the signature) •
It creates by giving the same name to multiple procedures in your class module, each with a different argument list
Ex 1. Sub New() As String)
Ex 2. Sub New(ByVal Title
……
titleString = Title
End •
End
Parameterized Constructor o Constructor that requires arguments o Allows arguments to be passed when creating an object Ex. aBookSale = New BookSale(titleTextBox) Sub New(ByVal Title As String, ByVal Quantity As Integer, ByVal Price As Decimal) Me.Title = Title Me.Quantity = Quantity Me.Price = Price
End Sub
•
Create a new object using class:
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 55
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 o It similar to creating a new tool for the toolbox but not yet creating an instance of the class o The two steps to create a new object: ♣ Declare a variable for the new object
Instantiate the object using the New keyword
Private aBookSale As BookSale aBookSale = New BookSale( ) Or Dim aBookSale As New Booksale( )
o If object variable is needed in multiple procedures, declare the object at class level o Instantiate the object o Only when(if) it is needed o Inside a Try/Catch block for error handling (Try/Catch block must be inside a procedure) o Pass values for the arguments at instantiation when using a parameterized constructor
Overriding method: Methods with the same name argument list as the base class
and
the
same
•
Derived class (subclass) will use the new method rather than the method in the base class
•
To override a method
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 56
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 o Declare the original Overridable keyword
method
with
the
o Declare the new method with the Overrides keyword
o Destructor:
Method that automatically executes when an object is destroyed
Method yang digunakan ialah overrides dan juga juga dispose.
Tujuan dispose() digunakan sambungan ke database.
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
adalah
untuk
menutup
Page 57
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 Topik 6: Penggunaan windows forms Kelebihan menggunakan windows form ialah: •
Rich sets of controls: o System.windows.form controls
–
namespace
menyediakan
pelbagai
o Kekayaan interface (banyak objek dalam kelas)
•
Flat look style o Skrin berbentuk flat o Content sahaja yang berubah
•
Advance printing support o Page setup dialog o Print preview control o Print setup control
•
Advance graphic support – GDI + graphic drawing o System .drawing.image -namespace o System.drwaing.text – namespace
•
Accessibility support o Keboleh capaian bantuan
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 58
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 •
Visual inheritance o Pewarisan secara visual o Form = kelas perwarisan (form blh menyediakan subkelas)
•
Extensible object model o Boleh gunakan kelas sedia ada atau modified tetapi cirri-ciri asal masih lagi kekal. o Mengandungi kelas library windows form o Boleh tambah form secara automatic
•
Advance form design o Function untuk : docking , anchoring (paut)
Struktur windows dorm (hirarki) Control
Scrollable control
Container control
Form User control
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 59
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 •
Control: kelas paling asas, berfungsi untuk menentukan saiz, tab order, visibility dan lain-lain.
•
Scrollable control : mewarisi cirri-ciri kelas control
•
Container control : kawalan disimpan di dalam container : Simpan bentuk-bentuk control
•
Form: mewarisi semua sifat control : form biasa / individu form : MDI form (multiple document interface)
•
User control : dalam form wujud user control
Aplikasi windows form •
Kelas → windows.form.Application
•
Menguruskan masa larian bagi sebarang aplikasi o o
Memulakan aplikasi
- Kelakuan run
Kelakuan do event
o Paparkan form
- check error - kelakuan form
o Tamatkan aplikasi •
- exit
Contoh: Sub main() Dim frmfirst As New form1() frmfirst.show () Application .Run () End Sub
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 60
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 Private Sub Lastform_closing (…) Mybase.closing Application.exit End Sub
Examine the code behind windows form •
Import – import win form = system.windows.form
•
Class – form ia an instance of class in VB.Net
•
Inherits system.windows.forms.form(kelas)
•
Constructor – public sub new
•
Initializer – initialize component
•
Destructor – finalize/ dispose
Penggunaan windows form •
•
Form properties
-
Dialog result
-
Font
-
Opacity
-
Maximum size & minimum size (weight, width)
-
Top most
-
Accept button & cancel button
Dialog result – tutup form (biasanya panggil destructor) Form1.showDialog() if Form1.gialogResult.Yes then ‘do something
Enfby if: Norliza Muhammad Nor Prepared ……………. Form1.Dispose
Page 61
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
•
Font Form.BackColor = Form.Foredround
•
Opacity Me.opacity = 50
•
Size – jenis data o Ubah di property untuk tentukan saiz paparan windows 1. height 2. width Dim maxSize As New Size() Dim minSize As New Size() maxSize.height = 500 maxSize.width = 500 minSize.height =500
•
minSize.width = 500
Top most – form yang sentiasa di atas Private sub form2.Activated (……….event handling)
Me.TopMost = Not Me.TopMost Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 62
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
•
Accept button (Enter) & cancel button (Esc) o Enter
•
Me.AcceptButton =btnOk
Me.AcceptButton =btnCancel
Me.AcceptButton = Me.btnOk
o
Esc – Me.cancelButton =btnOk
o
Closed → boleh digunakan untuk menyimpan maklumat dari dalam form sebelum form tersebut ditutup.
Handling event Private sub btnAdd,click (….) handles btnAdd.click btnAdd.Enable =False btnAdd.Visible = False btnDel.Visible =False btnUpd.Visible =False txtName.Focus() Private sub btnSave,click (….) btnSave.Visible =True Name=txtName.text End ID =txtID.text txtName.text = “” txtID.text = “” btnSave.Visible = False btnAdd.Visible = True
btnDel.Visible = True Prepared by : Norliza Muhammad Nor btnUpd.Visible = True End
Page 63
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Topik 7: Pembangunan Aplikasi Web
Pengenalan Request
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
1. HTML , Aspx 2. IE, Opera, Mozilla Page 64
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Response client
server
•
Memerlukan: o Visual studio web server o
Internet information services
•
Fail bagi web → fail system = website/ nama projek
•
Visual studio.Net File / New Project/ Project Type (web)
•
New web site - 1) web page = Default.aspx
•
File yang simpan VB kod dalam projek ialah Default.aspx
Mencipta aplikasi berbentuk web •
Cara-cara: o Hasilkan interface aplikasi bagi web o Hasilkan label & button (name) = submit o Web pages name (first page): Default.aspx
•
Contoh kod aturcara: Partial class_Default Inherits system.web.UI.page Protected sub submitButton_click (Byval sender As Object, Byval As system.EventArgs) Handles SubmitButton.click
Messagelabel.text = “Hello” & NameTextBox.text & “ 1” Prepared by : Norliza Muhammad Nor End sub End class
Page 65
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Membina perkhidmatan web •
Stateless o Does not store any information about its contents from one invocation to the next
•
Techniques for working around Stateless o Cookies stored on local machine o Sending state information to server as part of the page's address, uniform resource locator (URL)
•
ASP.NET is the latest Web programming technology from Microsoft
•
When using Web Forms in VB .NET you are using ASP.NET
•
Each Web Form has two distinct pieces o HTML, .aspx o VB code, .aspx.vb
•
Visual Studio IDE automatically generates the HTML
•
Membina web form: o New Project dialog box, select ASP.NET Web Application
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 66
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Folder on your machine set up by IIS o Name box is disabled o Name project by modifying the location ProjectName in place of WebApplication1
to
include
the
o The ProjectName will become a new folder located in the Inetpub\wwwroot folder on the local machine
•
Web form di dalam visual studio IDE: o As Web project opens, connection to Web Server is established o Web forms are based on a completely different class o Web forms have different
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 67
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Controls
Properties, Methods, and Events
Toolbar, Toolbox and lists of files in Solution Explorer
o Web controls have an ID property rather than a Name property o A Web form inherits from System.Web.UI.Page o A button control for web forms inherits from System.Web.UI.WebControls.Button
•
Memaparkan kod HTML: o Tabs at bottom of the form in the Designer allow you to switch between the HTML code and VB code
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 68
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
o Do not worry about reading HTML since it is automatically generated •
Toolbar: Display Borders Show Details Lock Elements
Show Grid Snap to Grid
o Display while you are creating the user interface
•
Control: o HTML Controls
Standard HTML client side elements
o HTML Server controls Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 69
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
All the attributes of HTML (client) Controls
Added capability of object-oriented, event-driven, serverside programming
o Web Server Controls (ASP.NET Controls)
Most powerful controls
Rendered differently for different browsers
o Toolbox includes tabs for selecting control type
HTML
Web Forms
Components for Web Server controls
o VS Designer adds a small green arrow in the upper-left corner of server controls
Server Control Client-side HTML Control
•
Event handling:
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 70
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 o Events are written in the same way as for Windows controls o Events may actually occur on
Client
Server
o Events are somewhat different than for Windows Forms
Example: Page_Load versus Form_Load
o •
Jenis-jenis fail: o .aspx file
Holds specifications for the user interface
o .aspx.vb (“code-behind” file)
VB code written to respond to events
o Styles.css
Cascading Style Sheet for positioning formatting text and elements on a Web Page
and
o Web.config
Configuration info about each URL resource
o .dll
Generated by compiler
Contains compiled code
When a request for the Web page is made by accessing the URL of the Web page, the .dll file produces the HTML output for the page
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 71
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
•
Pengujian dengan menggunakan browser yang berbeza: o By default, Web projects are tested in Microsoft Internet Explorer o To test in another browser
•
Launch the browser, Netscape
Type the URL of the page into the Address Bar
Example: http://localhost/Ch09WebHello/WebForm1.aspx
Laying out web form: o Factors that will effect the layout of page
Browsers
Screen Sizes
Screen Resolutions
Window Sizes
o Methods for better control of layout
•
Page Layout Property
HTML Tables
The page layout: o The Page Layout property determines how and where the controls on a Web page appear o Choices
Flow Layout
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 72
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
•
Similar to adding text in a word processor
•
When user resizes window in browser, controls move to fit window
Grid Layout (default) •
•
Determine exact placement based on an X and Y grid
Using table or layout: o HTML Tables contain rows and columns o Add controls and text to the table cells to align the columns o Most useful in a flow layout o Table is an HTML control, requiring no server-side programming o Add Table control from Toolbox OR o Table menu / Insert / Table
Dialog box allows specification for •
Number of Rows and Columns, Borders, Alignment, Background Color
o Move Table
Select table and drag (Grid), Insert spaces (Flow)
o Add/Delete Row or Column
Right-click, use context menu
o •
Using validator layout: o Client-side controls that automatically validate input data
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 73
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 o Steps for using
Add a validator control
Attach it to an input control, such as a text box
Set the error message to be used for invalid data
o Validator control:
•
RequiredFieldValidator
CompareValidator
RangeValidator
RegularExpressionValidator
ValidationSummary
Maintaining: o Take steps to maintain values of variables and controls on page o Set EnableViewState to True (default) so control contents reappear for each postback o Store value of module-level variables in controls to hold their values during postback o Use IsPostBack property to control actions on postback o
•
See Advanced VB .NET text to learn about using cookies to maintain state
Navigator web: o Add a HyperLink to allow user to navigate to another site or page o Enter a Text property for the text to display for the user
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 74
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 o Enter a NavigateUrl property to specify the URL to navigate to o Specify “Document Relative” or “Root Relative”
Menggunakan perkhidmatan web •
Mmenguruskan web projek: o Successfully moving Web Projects is a challenge o Solution files (.sln and .suo) are saved in a separate folder in a different location from the rest of the project
•
Lokasi bagi fail yang dibina: o Visual Studio IDE saves solution files, .sln and .suo, in the default folder that you select in Tools/Options/Environment o
All other files (EXCEPT the solution files) are stored in a new folder created beneath Inetpub/wwwroot
o If you move your project to a different machine you must remember to move both project folders o Recommendation: o
•
As soon as you create a new Web Project, select the solution file in Solution Explorer, File menu, Save As, save in project folder under Inetpub/wwwroot
Memindahkan projek: o Copy the project folder from Inetpub/wwwroot on the source computer to same location on the target machineThen
Create a Virtual Directory (virtual folder)
Web Share the Project Folder
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
OR
Page 75
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
•
•
Bina virtual directorie: o
Right-click on My Computer, select Manage, double-click on Services and Applications
o
Internet Information Services is last item, click on Web Sites, then Default Web Site
o
Select project folder, right-click, display Properties and on Directory tab under Application Settings, click Create button, click OK
o
Open project in VS IDE, select startup page in Solution Explorer, right-click, choose Set as start page
Web sharing the project folder: o Select the Project folder in My Computer
•
o
Right-click, select Properties, Web Sharing, activate Share This Folder
o
In Edit Alias dialog click OK
Renaming web project: o Must take one more step after renaming a Web project o Open the .sln file in an editor (such as Notepad) o Carefully edit folder and project name to new project name
•
Delate a web project:
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 76
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 o Project in IIS Virtual Directory o Delete the directory o Project in Web Shared Folder o Unshare it from Properties dialog o Either Reboot Computer or Stop and Restart IIS o Delete Folder
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 77
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 Topik 8: Penggunaan ADO.Net
Pengenalan kepada ADO.Net •
ADO.Net o Active data objects (ADO) o Kelebihan : maklumat disimpan dan ditukarkan kepada (XML) o Boleh access dalam banyak format iaitu OLEDb, SQL client (SQL server)
•
Access data dalam visual studio.net (database obj) o Binding sources (linking data) o Table adapter (manipulasi data); gunakan SQL, keluar statement SQL. o Data set ( mengandungi data sebenar)
•
A Databas e
Binding source
Table Adapt er
Data set
Web form
Windows
1. buat sambungan
• client
2. hantar query & baca hasil DB 3. tutup sambungan 4. buat semula sambungan
Databas e system
5. hantar query dan baca hasil DB 6. tutup sambungan
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 78
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 Sambungan ke database (connection) •
Perlu menggunakan teknologi (online database connectivity)
•
Import namespaces OLE db
OLE db yang dikeluarkan oleh ODBC
Import systemData.Oledb
o Dari OLE db namespaces kelas-kelas yang akan digunakan ialah OLEdb connection. •
Istiharkan pembolehubah yang diperlukan untuk sambungan
Dim conAccess As New Oledb connection
•
Menyatakan lokasi db dalam folder dengan menggunakan kelakuan connection string. conAccess.Connection .get.OLEDB.4.0;
string
=
“provider
=Microsoft
data source = “ & Application. Startup path & “\data.mdb”; persist security info = False” •
Untuk membuka database conAccess.open
•
Kelakuan connection state untuk semak database If conAccess.state = connection state.close conAccess.open End If
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 79
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Try conAccess.open Catch c As Exception msgBox.Show (c.message) end Try
•
Untuk tutup database conAccess.close()
SQL (Structured query language)
•
Arahan yang digunakan untuk memanipulasi database: o Select o Insert o Delete o
Updata
Select: •
Format/ syntax:
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 80
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Select from <where condition>
•
Contoh: Nama table adalah PhoneBook
No
Nama
Tarikhlahir
Alamat
Notelefon
1
Zubaidah
1.1.09
Kb
0123487777
2 3
Select Nama from PhoneBook where Nama = “Zubaidah” Ordered by Notelefon Asc
Or
Select * from PhoneBook where nama= “ Zubaidah”
Insert: •
Masukkan data baru dalam database
•
Format :
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 81
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Insert into (nama medan) values (nilai1, nilai2,……..)
•
Contoh:
Insert into PhoneBook (No,Nama, Tarikhlahir, Alamat, Notelefon) values (2, “fatimah”, “2.5.09” , “Johor”, “0194444787”) , (3, “Abdullah” , “3.3.08”, “Perlis”, “012222444”)
Update: •
Digunakan untuk kemaskini data dalam database.
•
Format: update set = ; : : where (condition)
•
Contoh: Update PhoneBook Set Nama= “Hanisah” ; :
: Prepared by : Norliza Muhammad Nor Where No = 1;
Page 82
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009
Delete: •
Digunakan untuk membuang data dalam database.
•
Format: Delete from Where condition
•
Contoh: Delete from PhoneBook Where No= 2
Or Delete * from PhoneBook
Topik 9: Pembangunan komponen dalam .Net Pengenalan komponen •
ASP.NET is the latest Web programming technology from Microsoft
•
When using Web Forms in VB .NET you are using ASP.NET
•
Each Web Form has two distinct pieces
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 83
[KOLEJ POLY-TECH MARA KOTA BHARU : TA 223] June, 2009 o HTML, .aspx o VB code, .aspx.vb •
Visual Studio IDE automatically generates the HTML
Mencipta perkhidmatan komponen • Mencipta kelas komponen •
Topik 10: Pengaturan dan penempatan aplikasi Pemilihan strategi pengaturan •
Penempatan aplikasi •
Prepared by : Norliza Muhammad Nor
Page 84