ﺟﻠﺴﮥ ﺳﻮﻡ
אﺳﺘﺎﺩ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻣﻨﺘﻈﺮی
ﺟﻠﺴﮥ ﺳﻮﻡ
ﻣﻨﻄﻖ )(٢
ﺑﺴﻢ אﷲ אﻟﺮﱠﺣﻤﻦ אﻟﺮﱠﺣﯿﻢ ﻣﻨﻄﻖ )(٢
ﺟﻠﺴﮥ ﺳﻮﻡ
ﺗﻘﺴﯿﻤﺎﺕ ﻗﻀﯿﮥ ﺣﻤﻠﻰ )(١
אﻫﺪאﻑ ﺩﺭﺱ 3ﺗﻘﺴﯿﻤﺎﺕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﻀﺎﯾﺎی ﺣﻤﻠﯽ ﻭ ﻧﮑﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺁﻥ؛ 3ﻭאژﻩﻫﺎ ،ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻭ אﺻﻄﻼﺣﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺗﻘﺴﯿﻤﺎﺕ ﻗﻀﯿﮥ ﺣﻤﻠﯽ.
ﺗﻘﺴﯿﻤﺎﺕ ﻗﻀﯿﮥ ﺣﻤﻠﻰ ﻗﻀﯿﮥ ﺣﻤﻠﻰ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﻼﮐﻬﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ،ﺑﻪ אﻧﻮאﻉ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﻰﺷﻮﺩ:
١ـ ﺷﺨﺼﯿّﻪ ،ﻃﺒﯿﻌﯿّﻪ ،ﻣﻬﻤﻠّﻪ ﻭ ﻣﺤﺼﻮﺭﻩ אﯾﻦ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺩﺭ אﺑﺘﺪא ﺑﻪ אﻋﺘﺒﺎﺭ ﮐﻠﻰ ﯾﺎ ﺟﺰﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﻮﺿﻮﻉ אﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺮאﺣﻞ ﺑﻌﺪﻯ ﺑﺮ אﺳﺎﺱ ﻣﻼﮐﻬﺎﻯ ﺯﯾﺮ אﻧﺠﺎﻡ ﻣﯽﺷﻮﺩ. ﮔﺎﻫﻰ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺩﺭ ﻗﻀﯿﮥ ﺣﻤﻠﯿﻪ ،ﺟﺰﺋﻰِ ﺣﻘﯿﻘﻰ אﺳﺖ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ» :ﮐﻌﺒﻪ ،ﻗﺒﻠﻪﮔﺎﻩ ﻣﺴﻠﻤﯿﻦ אﺳﺖ «.ﺑﻪ ﻗﻀﺎﯾﺎﯾﻰ אﺯ אﯾﻦ ﺩﺳﺖ ،ﺩﺭ אﺻﻄﻼﺡ ،ﺷﺨﺼﯿّﻪ ﯾﺎ ﻣﺨﺼﻮﺻﻪ ﻣﻰﮔﻮﯾﻨﺪ. ﮔﺎﻫﻰ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺩﺭ ﻗﻀﯿﮥ ﺣﻤﻠﯿﻪ ،ﻣﻔﻬﻮﻣﻰ ﮐﻠﻰ אﺳﺖ؛ ﯾﻌﻨﻰ ،ﻣﺤﻤﻮﻝ ﻗﻀﯿﻪ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﮐﻠﻰ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﺮﺑﻮﻁ אﺳﺖ ﻭ אﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﺩﯾﻖ ﺁﻥ ﻧﺪאﺭﺩ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ» :אﻧﺴﺎﻥ ،ﻧﻮﻉ אﺳﺖ «.ﺑﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﻗﻀﺎﯾﺎﯾﻰ ﻃﺒﯿﻌﯿّﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ. ﮔﺎﻫﻰ ﻫﻢ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻗﻀﯿﮥ ﺣﻤﻠﯿﻪ ،ﻣﻔﻬﻮﻡ ﮐﻠّﻰ אﺳﺖ ﻭ ﻣﺤﻤﻮﻝ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﺩﯾﻖ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﻌﻠﻖ ﺩאﺭﺩ .ﺩﺭ אﯾﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﯾﺎ ﺗﻌﺪאﺩ אﻓﺮאﺩﻯ ﮐﻪ ﻣﺤﻤﻮﻝ ﺭא ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪאﻧﺪ ،ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻩ אﺳﺖ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ» :ﻫﺮ אﻧﺴﺎﻧﻰ ﻣﺘﻔﮑﺮ אﺳﺖ ،«.ﯾﺎ אﯾﻨﮑﻪ ﺗﻌﺪאﺩ אﻓﺮאﺩ ﻭ ﻣﺼﺎﺩﯾﻖ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﺸﺨّﺺ ﻧﺸﺪﻩ אﺳﺖ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ» :אﻧﺴﺎﻥ ﺷﺎﻋﺮ אﺳﺖ «.ﺻﻮﺭﺕ ﻧﺨﺴﺖ ﺭא ،ﻗﻀﯿﮥ ﻣﺤﺼﻮﺭﻩ ﯾﺎ ﻣﺴﻮّﺭﻩ ﻭ ﺻﻮﺭﺕ ﺩﻭﻡ ﺭא ﻗﻀﯿﮥ ﻣﻬﻤﻠّﻪ ﻣﻰﺧﻮאﻧﻨﺪ. ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ אﻗﺴﺎﻡ ﻗﻀﯿﮥ ﺣﻤﻠﯿﻪ ،ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﮑﺘﻪ ﺿﺮﻭﺭی אﺳﺖ: אﻟﻒ( ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺑﺮﺩﻥ ﻗﻀﯿﮥ ﻣﻬﻤﻠّﻪ ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ אﺳﺘﺪﻻﻟﻬﺎﻯ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﺟﺎﯾﺰ ﻧﯿﺴﺖ؛ ﭼﺮא ﮐﻪ ﯾﮑﻰ אﺯ ﻭﯾﮋﮔﯿﻬﺎﻯ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﻠﻤﻰ ،ﺩﻗﯿﻖ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻥ אﺳﺖ. ﺏ( ﮔﺎﻫﻰ ﻗﻀﯿﮥ ﻣﻬﻤﻠّﻪ ،ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﻇﺎﻫﺮﻯאﺵ ﺑﺎ ﻗﻀﯿﮥ ﻃﺒﯿﻌﯿّﻪ ﻣﺸﺘﺒﻪ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺑﺮאﻯ ﺗﻤﺎﯾﺰ אﯾﻦ ﺩﻭ ﻗﻀﯿﻪ אﺯ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﻰﺗﻮאﻥ אﺯ ﻣﻼک ﺯﯾﺮ ﻣﺪﺩ ﺟﺴﺖ: ٢
ﺟﻠﺴﮥ ﺳﻮﻡ
ﻣﻨﻄﻖ )(٢
ﺩﺭ ﻗﻀﯿﮥ ﻃﺒﯿﻌﯿّﻪ ،ﻣﻰﺗﻮאﻥ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ،ﮐﻠﻤﮥ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺭא אﻓﺰﻭﺩ؛ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ אﮔﺮ ﺩﺭ ﻗﻀﯿﮥ ﻣﻬﻤﻠّﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﮐﻠﻤﻪאﻯ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ אﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮﺩ ،ﻗﻀﯿﻪ ﺑﻰﻣﻌﻨﺎ ﺧﻮאﻫﺪ ﺷﺪ .ﺑﻪ ﻋﻨﻮאﻥ ﻣﺜﺎﻝ ،ﺩﺭ ﻗﻀﯿﮥ »אﻧﺴﺎﻥ ،ﻧﻮﻉ אﺳﺖ ،«.ﻣﻰﺗﻮאﻥ ﮔﻔﺖ: »ﻣﻔﻬﻮﻡ אﻧﺴﺎﻥ ،ﻧﻮﻉ אﺳﺖ ،«.ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﻗﻀﯿﮥ »ﺁﺏ ،ﻣﺎﯾﻊ אﺳﺖ ،«.ﻧﻤﻰﺗﻮאﻥ ﮔﻔﺖ» :ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺁﺏ ،ﻣﺎﯾﻊ אﺳﺖ«. ﺝ( ﻗﻀﯿﮥ ﻣﺤﺼﻮﺭﻩ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﮥ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺩﻭ ﻗﺴﻢ ﮐﻠﯿﻪ ﻭ ﺟﺰﺋﯿﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﻰﺷﻮﺩ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ» :ﻫﺮ אﻧﺴﺎﻧﻰ ﻣﺘﻔﮑﺮ אﺳﺖ،«. »ﺑﻌﻀﻰ אﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺷﺎﻋﺮאﻧﺪ» ،«.ﻫﯿﭻ אﻧﺴﺎﻧﻰ ﺳﻨﮓ ﻧﯿﺴﺖ» ،«.ﺑﻌﻀﻰ אﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻓﻘﯿﻪ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ «.ﺑﻪ ﮐﻠﯿﺖ ﻭ ﺟﺰﺋﯿﺖ ﻗﻀﺎﯾﺎﻯ ﻣﺤﺼﻮﺭﻩ ،ﺩﺭ אﺻﻄﻼﺡ ،ﮐﻢّ ﻗﻀﯿﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ אﻟﻔﺎﻇﻰ ﮐﻪ ﺑﺮ ﮐﻠﯿﺖ ﻭ ﯾﺎ ﺟﺰﺋﯿﺖ ﺩﻻﻟﺖ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ، ﺳﻮﺭ ﻗﻀﯿﻪ ﻣﻰﮔﻮﯾﻨﺪ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ» :ﻫﺮ ،ﻫﻤﻪ ،ﺑﻌﻀﻰ ﻭ ﻫﯿﭻﯾﮏ«. ﺩ( אﺯ ﻣﯿﺎﻥ אﻗﺴﺎﻡ ﻣﺬﮐﻮﺭ ،ﺗﻨﻬﺎ ﻗﻀﺎﯾﺎﻯ ﻣﺤﺼﻮﺭﻩ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﻓﻨﻮﻥ ﮐﺎﺭﺑﺮﺩ אﺳﺎﺳﻰ ﺩאﺭﻧﺪ .אﺯ אﯾﻦ ﺭﻭ، ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﻗﻀﺎﯾﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﺮ ﻣﺤﺼﻮﺭאﺕ אﺳﺖ .ﻋﻠﺖ ﭼﻨﯿﻦ ﺟﺎﯾﮕﺎﻩ ﻭאﻻﯾﻰ ﺑﺮאﻯ ﻗﻀﺎﯾﺎﻯ ﻣﺤﺼﻮﺭﻩ אﯾﻦ אﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﻀﺎﯾﺎﻯ ﺷﺨﺼﻰ ،אﺯ ﺁﻥ ﺟﻬﺖ ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﯾﮏ ﺟﺰﺋﻰ ﺣﻘﯿﻘﻰ ﺣﮑﻢ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ ،ﺑﺮאﻯ ﺩאﻧﺸﻤﻨﺪאﻧﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﭘﯽ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻗﻮאﻧﯿﻦ ﻭ ﻗﻀﺎﯾﺎﻯ ﮐﻠّﻰאﻧﺪ ،אﺭﺯﺵ ﭼﻨﺪאﻧﻰ ﻧﺪאﺭﻧﺪ. ﻗﻀﺎﯾﺎﻯ ﻃﺒﯿﻌﯿّﻪ ﻧﯿﺰ ﺩﺭ ﺣﮑﻢ ﻗﻀﺎﯾﺎﻯ ﺷﺨﺼﯿّﻪאﻧﺪ؛ ﭼﺮא ﮐﻪ אﯾﻦﮔﻮﻧﻪ ﻗﻀﺎﯾﺎ ،אﺯ ﺁﻥ ﺟﻬﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺸﺎﻥ ﻣﻔﻬﻮﻣﻰ ﮐﻠﻰ אﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﺩﯾﻖ ﺁﻥ אﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﻧﺪאﺭﻧﺪ ،ﻫﯿﭻ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻄﺒﯿﻘﻰ ﺑﺮ ﻣﺼﺎﺩﯾﻖ ﺧﻮﺩ אﺭאﺋﻪ ﻧﻤﻰﺩﻫﻨﺪ؛ אﺯ אﯾﻦ ﺭﻭ ﺩﺭ ﺣﮑﻢ ﻗﻀﺎﯾﺎﻯ ﺷﺨﺼﯿّﻪאﻧﺪ .ﻗﻀﺎﯾﺎﻯ ﻣﻬﻤﻠّﻪ ﻧﯿﺰ ،אﺯ ﺁﻥ ﺟﻬﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﺪﺭ ﻣﺘﯿﻘّﻦ )ﺟﺰﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ( אﻧﺤﻼﻝ ﭘﯿﺪא ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ ،ﻫﻤﮕﻰ ﺩﺭ ﺣﮑﻢ ﻗﻀﯿﮥ ﺟﺰﺋﻰאﻧﺪ.
٢ـ ﻣﻌﺪﻭﻟﻪ ﻭ ﻣﺤﺼﻠّﻪ ﮔﺎﻫﻰ אﺩאﺕ ﺳﻠﺐ ﺩﺭ ﻗﻀﯿﻪאی ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺟﺰﺋﻰ אﺯ ﻣﻮﺿﻮﻉ ،ﯾﺎ ﺟﺰﺋﻰ אﺯ ﻣﺤﻤﻮﻝ ﻭ ﯾﺎ ﺟﺰﺋﻰ אﺯ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﻰﺭﻭﺩ .ﻣﻮﺿﻮﻉ ﯾﺎ ﻣﺤﻤﻮﻟﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ אﯾﻦﮔﻮﻧﻪ אﺯ ﺻﻮﺭﺕ אﺻﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﻋﺪﻭﻝ ﻣﻰﮐﻨﺪ ،ﯾﮏ ﺣﺪّ ﺳﻠﺒﻰ ﺧﻮאﻧﺪﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ אﯾﻦ ﺻﻮﺭﺕ אﯾﻦ ﻗﻀﯿﻪ ﺭא ﻣﻌﺪﻭﻟﻪ ﻣﻰﮔﻮﯾﻨﺪ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ» :ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ﻧﯿﺎﺯﻣﻨﺪ ﯾﺎﺭﻯ אﺳﺖ «.ﺩﺭ ﺑﺮאﺑﺮ ﻗﻀﯿﮥ ﻣﻌﺪﻭﻟﻪ، ﻗﻀﯿﮥ ﻣﺤﺼﻠّﻪ ﻗﺮאﺭ ﺩאﺭﺩ .ﻣﻨﻈﻮﺭ אﺯ ﻣﺤﺼﻠّﻪ ،ﻗﻀﯿﻪאﻯ אﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﯾﺎ ﻣﺤﻤﻮﻝ ﻭ ﯾﺎ ﻫﺮ ﺩﻭی ﺁﻧﻬﺎ אﺯ אﻟﻔﺎﻅ אﯾﺠﺎﺑﻰ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ» :ﻋﻠﻰ ،ﻋﺎﺩﻝ אﺳﺖ» ،«.ﺁﺳﻤﺎﻥ אﺑﺮﻯ ﻧﯿﺴﺖ«. ﺑﻨﺎﺑﺮאﯾﻦ ،ﺗﺤﺼﯿﻞ ﻭ ﻋﺪﻭﻝ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻭ ﻣﺤﻤﻮﻝ ﻗﻀﯿﻪ ﻣﺮﺑﻮﻁ אﺳﺖ ،ﻭﻟﻰ ﺳﻠﺐ ﻭ אﯾﺠﺎﺏ ،ﺑﯿﺎﻥﮐﻨﻨﺪۀ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺭ ﻗﻀﯿﻪ אﺳﺖ .אﺯ אﯾﻦ ﺭﻭ ،ﻫﺮ ﯾﮏ אﺯ אﻗﺴﺎﻡ ﻣﺤﺼﻠّﻪ ﻭ ﻣﻌﺪﻭﻟﻪ ﻣﻤﮑﻦ אﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺒﻪ ﯾﺎ ﺳﺎﻟﺒﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻣﺠﻤﻮﻋﮥ ﺣﺎﻻﺕ ﺻﻮﺭﺗﻬﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﻀﯿﮥ ﺣﻤﻠﻰ ،אﺯ ﺟﻬﺖ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﻭ ﻋﺪﻭﻝ )ﺑﺎ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﻠﺐ ﻭ אﯾﺠﺎﺏ( ،ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺯﯾﺮ אﺳﺖ: אﻟﻒ( ﻣﻮﺟﺒﮥ ﻣﺤﺼّﻠﺔ אﻟﻤﻮﺿﻮﻉ» :ﻋﻠﻰ ،ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ אﺳﺖ «.ﻧﺎﻡ ﺩﯾﮕﺮ אﯾﻦ ﻗﻀﯿﻪ ،ﻣﻮﺟﺒﮥ ﻣﻌﺪﻭﻟﺔ אﻟﻤﺤﻤﻮﻝ אﺳﺖ. ﺏ( ﻣﻮﺟﺒﮥ ﻣﺤﺼّﻠﺔ אﻟﻤﺤﻤﻮﻝ» :ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ،ﻧﯿﺎﺯﻣﻨﺪ ﯾﺎﺭﻯ אﺳﺖ «.ﻧﺎﻡ ﺩﯾﮕﺮ אﯾﻦ ﻗﻀﯿﻪ ،ﻣﻮﺟﺒﮥ ﻣﻌﺪﻭﻟﺔ אﻟﻤﻮﺿﻮﻉ אﺳﺖ. ﺝ( ﻣﻮﺟﺒﮥ ﻣﺤﺼّﻠﺔ אﻟﻄﺮﻓﯿﻦ» :ﺗﻬﺮאﻥ ،ﺷﻬﺮﻯ ﺑﺰﺭگ אﺳﺖ«. ﺩ( ﻣﻮﺟﺒﮥ ﻣﻌﺪﻭﻟﺔ אﻟﻄﺮﻓﯿﻦ» :ﻧﺎﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ،ﺑﻰﺳﻌﺎﺩﺕ אﺳﺖ«. ﻫ( ﺳﺎﻟﺒﮥ ﻣﻌﺪﻭﻟﺔ אﻟﻤﻮﺿﻮﻉ» :ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ،ﻣﺴﺘﺤﻖ ﺳﺮﺯﻧﺶ ﻧﯿﺴﺖ«. ﻭ( ﺳﺎﻟﺒﮥ ﻣﻌﺪﻭﻟﺔ אﻟﻤﺤﻤﻮﻝ» :אﻧﺴﺎﻥ ،ﻧﺎﺳﭙﺎﺱ ﻧﯿﺴﺖ«. ﺯ( ﺳﺎﻟﺒﮥ ﻣﻌﺪﻭﻟﺔ אﻟﻄﺮﻓﯿﻦ» :ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ ،ﻧﺎﺷﻨﻮא ﻧﯿﺴﺖ«. ﺡ( ﺳﺎﻟﺒﮥ ﻣﺤﺼّﻠﺔ אﻟﻄﺮﻓﯿﻦ» :ﻇﻠﻢ ،ﭘﺎﯾﺪאﺭ ﻧﯿﺴﺖ«.
٣
ﺟﻠﺴﮥ ﺳﻮﻡ
ﻣﻨﻄﻖ )(٢
ﭼﮑﯿﺪﻩ ١ـ ﻗﻀﯿﮥ ﺣﻤﻠﻰ ﺑﻪ אﻋﺘﺒﺎﺭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﻪ ﺷﺨﺼﯿّﻪ ،ﻃﺒﯿﻌﯿّﻪ ،ﻣﻬﻤﻠّﻪ ﻭ ﻣﺤﺼﻮﺭﻩ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﻰﺷﻮﺩ. ٢ـ ﺑﻪ ﻟﻔﻆ ﺣﺎﮐﻰ אﺯ ﺗﻌﺪאﺩ אﻓﺮאﺩ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺩﺭ ﻗﻀﯿﮥ ﻣﺤﺼﻮﺭﻩ ،ﺳﻮﺭ ﻗﻀﯿﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﺩ. ٣ـ אﮔﺮ אﺩאﺕ ﺳﻠﺐ ﺩﺭ ﻗﻀﯿﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺟﺰﺋﻰ אﺯ ﻣﻮﺿﻮﻉ ،ﯾﺎ ﺟﺰﺋﻰ אﺯ ﻣﺤﻤﻮﻝ ﻭ ﯾﺎ ﺟﺰﺋﻰ אﺯ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺭﻭﺩ، ﻣﻌﺪﻭﻟﻪ ﻭ ﺩﺭ ﻏﯿﺮ אﯾﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺤﺼﻠّﻪ אﺳﺖ.
٤