.OVA4ERRAßßJAARGANGßßßSPECIALEßEDITIEßßJANUARIßßß
'ESPREKßMETßINDIENERßVANß³LANGETERMIJNMOTIES´
,AISSEZßFAIREßISßNIETßGOEDßß VOORßDEß2ANDSTAD
$Eß3TARTNOTITIEß2ANDSTADßßVERWIJSTßNADRUKKELIJKßNAARßTWEEßMOTIESßDIEßINGEDIENDßZIJNßTIJDENSßDEß BEHANDELINGßVANßDEß.OTAß2UIMTEßINßDEß%ERSTEß+AMERß&RANKßVANßDERß(OEVENß45ß$ELFT ßENß!RJENßVANßDERß"URGß 62/- ßREISDENßVANßHETßWESTENßDESßLANDSßNAARß(ENGELOßOMßTEßSPREKENßMETßDEßMANßDIEßBEIDEßMOTIESß INDIENDEß7OLTERß,EMSTRAß7AAROMßMOETENßWEßONSßNUßBEZIGßHOUDENßMETßDIEßLANGEßTERMIJN
/NZEßINGENIEURSßUITß$ELFTßZITTENßINß$UBAI ß4OKIO ß3INGAPOREß,ATENßWEßDIEßEXPERTISEßINZETTENßVOORßDEßKUSTLIJNßVANßDEß2ANDSTADß)LLUSTRATIEß-IETZEB
&RANKßVANßDERß(OEVEN ß45ß$ELFT ßAFDELINGß5RBANISMß
KONßERßDEßEERSTEßKEERßHELAASßNIETßBIJßZIJN ß6ANß'EELßWASßERßWELß/PßDEß AGENDAßSTONDENßDEß.OTAß2UIMTEßVANß62/- ß0IEKENßINßDEß$ELTAßVANß
4HUISßINßZIJNßWERKKAMERßVERTELTß,EMSTRAßIKßHEBßBIJßDEßBEHANDELINGßVANß
%CONOMISCHEß:AKEN ß6ITAALß0LATTELANDßVANß,ANDBOUWßENßDEß.OTAß
DEßGROTEßNOTA´SßINßDEß%ERSTEß+AMERßTWEEßMOTIESßINGEDIENDßmmNßVOORßß
-OBILITEITßVANß6ERKEERßENß7ATERSTAAT
DEßLANGEßTERMIJNßENßmmNßSPECI½EKßTOEGESPITSTßOPßDEß2ANDSTADß"EIDEß MOTIESßZIJNßNUßLEADINGßINßAMBTELIJKEßOVERLEGSITUATIESß+IJKßMAARßNAARß
"IJßDEß.OTAß2UIMTEßHEBßIKßTOENßDEßEERSTEßMOTIEßINGEDIENDß-IJNßFRACTIEß
DEß3TARTNOTITIEß2ANDSTADßENßHETß5RGENTIEPROGRAMMAßVANß6ERKEERßENß
#$! ßENßIKßVONDENßDATßDEßNOTA´SßEENßTEßKORTEßTIJDSRUIMTEßHADDENßß
7ATERSTAATß:ONDERßDIEßMOTIESßLAGßDEß3TARTNOTITIEßERßWAARSCHIJNLIJKßNIET
$IEßKEKENßSLECHTSßVIJFTIENßTOTßTWINTIGßJAARßVOORUITß)KßWASßVANßMENINGß DATßJEßVERDERßVOORUITßMOESTßKIJKENß%RßSPELENßMAJEUREßZAKENßALSßß
EERSTEßMOTIEßLEMSTRA
ZEESPIEGELRIJZING ßKLIMAATVERANDERING ßBODEMDALINGßENßVERZILTINGß
ß
$IEßVEREISENßEENßVISIEßOPßEENßTERMIJNßVANßVIJFTIG ßZESTIGßJAAR
4IJDENSßHETßBELEIDSDEBATß³DEßRUIMTELIJK ECONOMISCHEßONTWIKKELINGß
INß.EDERLAND´ßßMAARTß ßZATENßZEVENßBEWINDSLIEDENßACHTERßDEß TAFELß$ATßWASßNOGßNOOITßGEBEURDßINßDEß%ERSTEß+AMERß.ORMAALßZITßß
4OTßMIJNßVERRASSINGßWERDßIKßGESTEUNDßDOORßfLLEßFRACTIESßINßDEßKAMERß
ERßMAARßmmN ßEENßMINISTERßOFßEENßSTAATSSECRETARISß-EVROUWß$EKKERß
$ATßKOSTTEßGEENßENKELEßMOEITEß)KßHADßOOKßOVERLEGßGEPLEEGDßMETßHETß
.OVA4ERRAßßJAARGANGßßßSPECIALEßEDITIEßßJANUARIßßß
MINISTERIEßVANß62/-ß)KßBENßDAARßVROEGERß3'ß3ECRETARIS 'ENERAAL ß GEWEESTßENßIKßHEBßDAARßGELUKKIGßNOGßALTIJDßEENßGOEDEßENTREEß)KßMERKTEß WELßAANßDIEßMENSENßVANß2/ß2UIMTELIJKEß/RDENING ßDATßZEßHETßEIGENLIJKß BESTßLEUKßZOUDENßVINDENßWANNEERßZO´NßMOTIEßERßKWAMß$ATßGAFßHENßEXTRAß STEUNß$IEßAMBTENARENßZATENßDUSßOPßDEZELFDEßLIJNß(ETßISßALTIJDßBELANGRIJKß OMßTEßWETENßDATßBELEIDSMENSENßOPßDEPARTEMENTENßEENßBEETJEßINß DEZELFDEßRICHTINGßDENKENß$ATßVERSTERKTßHETßEFFECTßVANßZO´NßMOTIE (ETßWASßMIJNßBEDOELINGßDATßERßMETßSCENARIO´SßGEWERKTßZOUßGAANßWORDENß %ENßVISIEßHOEFTßNIETßGELIJKßINßBELEIDSNOTA´SßNEERGELEGDßTEßWORDENßß
³ß5RGENTIEPROGRAMMAß 2ANDSTADßISßOPNIEUWß EENßPAKKETßVANßß KORTETERMIJNPROJECTENßß $ATßISßNIETßWATßWEßMETß DEßMOTIEßBEOOGDEN´
(ETßHOEFTßNIETßGELIJKßBELEIDSKEUZESßOPßTEßLEVERENß$ATßISßTOCHßALTIJDß MOEILIJKßINßDEßPOLITIEKß)KßZEIß'AßNOUßEENSßWERKENßMETßSCENARIO´Sßß
TWEEDEßMOTIEßLEMSTRA
$ATßDOENßZEßBIJß3HELLßALßJARENß$ANßKRIJGßJEßVEELßMEERßKNOWHOWßDANß
ß
GEBRUIKELIJKßOPßTAFELßWANNEERßJEßMOETßOORDELENßOVERßVIJFTIGßTOTßZESTIGß
2UIMTEß)KßHEBßTOENßEENßTWEEDEßMOTIEßINGEBRACHTßDIEßSPECIFIEKßINGAATß
JAARßVERDER
OPßDEß2ANDSTADß$ATßDEEDßIKßSAMENßMETßMIJNßCOLLEGAß3CHOUWßVANß
)NßHETßVOORJAARßEROPßKREGENßWEßHETßTWEEDEßDEBATßOVERßDEß.OTAß
$ ßDIRECTEURß+ENNISCENTRUMß'ROTEß3TEDENß7EßCONSTATEERDENßDATßERß )KßHADßALSß%ERSTE +AMERLIDßZOWELßDEßPORTEFEUILLEß62/-ßALSßOOKßDEßß
ALLERLEIßNOTA´SßENßPLANNENßWARENßDIEßMETßDEß2ANDSTADßTEßMAKENßHADDENß
PORTEFEUILLEß6ERKEERßENß7ATERSTAATß)KßHADßDUSßOOKßHETßDOSSIERß3CHIPHOLß
*EßHADßBIJVOORBEELDßDEßNETWERKSTEDENßDIEßMETßHUNßTOEKOMSTPLANNENß
%CONOMIEßENßMILIEUTECHNISCHEßRANDVOORWAARDENßZORGENßDAARßVOORß
BEZIGßWAREN ßWAARONDERßDEßVIERßGROTEßSTEDENß7EßHADDENßDEß.OTAß
EENßTOENEMENDßSPANNINGSVELDß)KßHEBßALßJARENßGEROEPENßINßMIJNßFRACTIEß
-OBILITEITß7EßHADDENßINVESTERINGSPLANNENßVANßHETßBEDRIJFSLEVENß
ENßOOKßDAARBUITENß7IJßLOPENßMETß3CHIPHOLßHARTSTIKKEßVASTßBINNENßß
-AARßNIEMANDßCOyRDINEERDEßDATßEIGENLIJKßECHTß%RßWASßEENß6ERENIGINGß
ßJAARß-ISSCHIENßNIETßVANWEGEßHETßGELUID ßDANßWELßVANWEGEßANDEREß
$ELTAMETROPOOL ßMAARßOOKßDIEßKREEGßGEENßREpLEßPOOTßAANßDEßGRONDß
MILIEUFACTORENß6ANUITßDIEßOVERTUIGINGßHEBBENßWIJßGEZEGDßINßHETß
$ATßBLEEFßBIJßPRATENß6ERVOLGENSßKREEGßJEßHETßBERAADßVANßACHTßDEßVIERß
DEBATßMETßDEßBEWINDSLIEDENßSTIMULEERßNUßDIEßPLANNENßVOORßDEß
GROTEßSTEDENßENßDEßVIERßPROVINCIESß/OKßDATßBLEEFßEIGENLIJKßBIJßPRATENß
KUSTUITBREIDING ßNIETßALLEENßVANUITßDEßOPTIEKßVANßKUSTVERDEDIGING ß
4OENßHEBBENßWIJßGEZEGDß'AßDATßALSßREGERINGßCOyRDINERENß$Eß2ANDSTADß
MAARßOOKßOMDATßWEßINßDEß2ANDSTADßVASTLOPENßMETßONZEßBEBOUWINGS
ISßEENßNATIONAALßISSUEß$ITßKUNßJEßNIETßOVERLATENßAANßANDERENß$ATßMOETß
MOGELIJKHEDEN
JEßZELFßOPPAKKEN
+IJK ßONZEßINGENIEURSßUITß$ELFTßZITTENßALLßOVERßTHEßWORLDß$UBAI ß4OKIO ß
!LSßINWONERßVANß4WENTEßZALßMIJßDITßNIETßINßDANKßWORDENßAFGENOMEN ß
3INGAPOREß.OEMßMAARßOPß$IEßBOUWENßDAARßDEßMOOISTEßDINGENßINßZEEß
MAARßDEß2ANDSTADßISßNUßEENMAALßLEADINGß$ATßMOETENßWEßBLIJVENßß
OMDATßZEßINß.EDERLANDßNIETßMEERßAANßDEßBAKßKOMENß$ATßISßBELACHELIJKß
UITNUTTENß$EßHOOFDVRAAGßVANßDIEßTWEEDEßMOTIEßWASßDANßOOKßKOMß
ENßEENßSCHANDEß)KßBENßDAARßEENßBEETJEßEMOTIONEELßOVERßWANTßIKßZIEß
METßEENßINVESTERINGSSTRATEGIEßVOORßDEßLANGEßTERMIJN ßVOORßDEß2ANDSTADß
GEWOONßDEZEßKANSßAANßONSßVOORBIJßSCHIETENß,AATßONSßDIEßEXPERTISEß
7AARßGAßJEßOPßLANGEßTERMIJNßJEßGELDßOPßINZETTENß)SßDATßOPßSPOORWEGEN ß
NOUßINZETTENßVOORßDEßKUSTLIJNßVANßDEß2ANDSTADß/FßDATßNUßEILANDENß
ISßDATßOPßHOOFDWEGENß)SßDATßINßHAVENS ßISßDATßINßLUCHTHAVENSß7EßZAGENß
MOETENßZIJN ßDATßWEETßIKßNIETß)NßIEDERßGEVALßKUNßJEßDEßLUCHTHAVENßERß
EENßBAAIERDßVANßPROJECTENßVANßSTEDEN ßPROVINCIESßENßDEPARTEMENTENß
NEERßZETTENß$ANßKUNßJEßHETßHELEßSTUKßWAARß3CHIPHOLßNUßLIGTßGEWOONß
ENßWEßZAGENßNERGENSßEENßREGISSEURß)EDERßGINGßVOORßZICHZELF
BEBOUWENßOFßJEßKANßHETßGROENßLATENß$ATßGEEFTßJEßJARENßRUIMTEßß $ATßWASßINßGROTEßLIJNENßDEßAANLEIDINGßVOORßDIEßMOTIEßOVERßDEßTOEKOMST
4OENßHEBBENßWIJßGEZEGDßIKßZALßHETßNOOITßVERGETEN ßLAATßNUßDEßMINISTERß VANß62/-ßCOyRDINERENDßMINISTERßZIJNß$ATßWASßINßDEßEERSTEßTERMIJNß
4OTßMIJNßBLIJDEßVERASSINGßWERDßERßDOORßDEß65ß6RIJEß5NIVERSITEIT ßINßDATß
VANßHETßDEBATß)NßDEßPAUZEßGINGßIKßNAARß3YBILLAß$EKKERßTOENMALIGß
NAJAARßEENßGROOTßCONGRESßGEORGANISEERDßOVERßDEßKLIMAATONWIKKELINGß
MINISTERßVANß62/- ß)KßZEIß$IEßMOTIEßVANßMIJ ßDIEßMOETßJEßOMHELSENß
ENßDEßMOGELIJKEßGEVOLGENßDAARVANß$AARBIJßZOUßOOKßDEßTOEKOMSTßVANß
7ELNU ßZEßHEEFTßDEßMOTIEßNIETßAFGERADENß-AARßZEßHEEFTßDIEßCOyRDINE
DEß2ANDSTADßAANßDEßORDEßKOMENß-IJNßVRIENDß0IERß6ELLINGAßOUDß
RENDEßROLßOOKßNIETßNAARßZICHßTOEßKUNNENßTREKKEN ßONDANKSßHETßFEITßDATß
62/- AMBTENAAR ßHEEFTßDATßNOGßINßKAARTßGEBRACHTß$Eß5NIVERSITEITß
DEßMOTIEßDAARßNADRUKKELIJKßOMßVRAAGT
VANß7AGENINGENßDEEDßMEEß9VONNEßVANß2OOYßVOORZITTERß#OLLEGEßVANß "ESTUUR ß5NIVERSITEITß5TRECHT ßHEEFTßMEßTOENßGEBELDßKUNNENßWIJßOOKß
/OKßDEßTWEEDEßMOTIEßWERDßTOTßMIJNßBLIJDEßVERRASSINGßWEERßDOORßALLEß
MEEDOENß4ILBURGßDEEDßMEEß4ALßVANßUNIVERSITEITENßENßINSTITUTENßINß
PARTIJENßOMHELSDßENßAANVAARDß$Eß%ERSTEß+AMERßISßNIETßEENßINSTITUUTß
DITßLANDßWARENßDUSßBEZIGßMETßDIEßKLIMAATVERANDERINGßENßDIEßTOEKOMST
DATßNOUßGEWELDIGßSCOORT ßPOLITIEKßGEZIENß(ETßISßMEERßEENßKAMERßVANß
FILOSOFIEpNß/OKßDEßPREMIERßHEEFTßERßNOGßGESPROKENß/OKßDAARßGINGßß
OVERLEGßENßVANßREFLECTIE ßEENßKAMERßVANßNOGßEENSßNAGAANßOFßEENßENß
DIEßBALßROLLEN
ANDERßUITVOERBAARßISß-ENßKOMTßNIETßMETßKLAROENSTOTENßENßTOTßONZEß GROTEßVERASSINGßISßDATßHIERMEEßWELßGEBEURDß$ATßKOMTßOMDATßHETßOPß
9
.OVA4ERRAßßJAARGANGßßßSPECIALEßEDITIEßßJANUARIßßß
EENßAANTALßSPORENßTEGELIJKßAANKWAMß$EßAMBTELIJKEßTOPPENßWARENßERß
3TAßMIJßINßDIEßCONTEXTßEENßANEKDOTEßTOEß7EßHADDENßEENßDINER ßINß ß
MEEßBEZIGß(ETßKABINETßMOESTßIETSßMETßDIEß2ANDSTADß%RßWASßDRUKßVANß
METßHETßPROVINCIEBESTUURßVANß.OORD (OLLANDß'EDEPUTEERDEß3TATENß
DEßGROTEßSTEDEN ßVANßDEßPROVINCIESßENßVANßHETßBEDRIJFSLEVEN
ENß#OMMISSARISßVANßDEß+ONINGINß+RANENBURGß³7IJ´ßDATßZIJNßDANßHETß STADSBESTUURßVANß!MSTERDAMß-ENEERß+RANENBURGßHIELDßEENßTAFELREDEß
7ATßSCHETSTEßMIJNßANDEREßVERRASSINGßMINISTERß%URLINGSßVANß6ERKEERß
ENßSPRAKßACHTERßUITßDEßKEELßDATß!MSTERDAMßZIJNßORENßMEERßNAARßDEßß
ENß7ATERSTAATßKREEGßDIEßCOyRDINERENDEßROLßINßHETßNIEUWEßKABINETßß
PROVINCIEßZOUßMOETENßLATENßHANGENß$EßPROVINCIEßWASßTOCHßHETßMIDDEN
ENßNIETßDEßMINISTERßVANß62/-ß%URLINGSßKOMTßVERVOLGENSßMETßHETß
BESTUURß4OENßZEIß3AMKALDENßBURGERMEESTERßVANß!MSTERDAM ßINßZIJNß
5RGENTIEPROGRAMMAß2ANDSTADß$ATßISßOPNIEUWßEENßPAKKETßVANßß
REPLIEKß!CH ßMENEERß+RANENBURG ßHETßBUDGETßVOORßUWßPROVINCIEßSTAATß
KORTETERMIJNPROJECTENß$ATßISßNIETßWATßWEßMETßDEßMOTIEßBEOOGDENß
GELIJKßAANßHETßBUDGETßVOORßONSßVERVOERBEDRIJFß)KßZALßHETßNOOITßVERGETEN ß
%CHT ßIKßGELOOFßNIETßINßEENßVERSNELDEßAANPAKßVANßDEß2ANDSTADßWANNEERß
DODELIJK
ERßBOVENßOFßONDERßALßDIEßPROJECTENßGEENßLANGETERMIJNVISIEßZITß(ETßISßONSß TOPGEBIEDßINß.EDERLANDß(ETßISßONSßKONINGSEI ßALSßHETßWAREß$ATßVEREISTß
VIERßGROTEßSTEDENßMOETENßVOORTOUWßNEMEN
TOCHßEENßANDEREßAANPAKß$ANßKANßJEßNIETßZEGGENßDATßLAATßIKßMAARßOVERß
ß
AANßDEßPROJECTENßDIEßLOPENßBIJßDEßSTEDEN ßHETßRIJKßENßDEßPROVINCIESßß
DEßDEPARTEMENTEN ßNIETßMETßDEßPROVINCIESß$ATßGEEFTßALßAANßDATßHETß
$ANßKANßJEßNIETßZEGGENß$ATßKOMTßALLEMAALßWELßGOEDßJONGENS ßDEßINVISIBLEß
LASTIGßISßOMßTEGENßDEßPROVINCIESßTEßZEGGENßGAßNOUßEENSßHETßVOORTOUWß
HANDßBRENGTßHETßALLEMAALßWELßINßHETßREINEß.EE ßIKßDENKßECHTßDATßDAARß
NEMENßBIJßDEßONTWIKKELINGßVANßDEß2ANDSTADß:EßMOETENßERßUITERAARDß
EENßTOTAALVISIEßAANßTENßGRONDSLAGßMOETßLIGGENß$ATßZIEßIKßINßANDEREßLANDENß
WELßBIJ ßMAARßZEßKUNNENßDATßNIETßALLEENß$EßVIERßGROTEßSTEDENßENßHUNß
OOKßZOßGEBEUREN
REGIO´SßMOETENßHETßTAFELLAKENßVANßDEß2ANDSTADßOPPAKKENßONDERßDEß
!MSTERDAMßENß2OTTERDAMßDOENßNAMELIJKßRECHTSTREEKSßZAKENßMETß
CENTRALEßREGIEßVANßDEßRIJKSOVERHEIDß$ANßKOMTßDEßRESTßVANZELFßWELßMEEß INVALSHOEKEN
-AARßDATßBETEKENTßDANßWELßDATßDIEßGROTEßSTEDENßBEREIDßMOETENßZIJNß
ß
OMßOVERßHUNßFUNCTIEPROFIELENßNAßTEßDENKENß.IETßIEDERßMOETßHETZELFDEß
%RßZIJNßVIERßINVALSHOEKENßVOORßZO´NßTOTAALVISIEß$EßEERSTEßINVALSHOEKß
KOMTßVOORTßUITßMIJNßERVARINGßALSßBESTUURDERßINß.EDERLANDß)Nß.EDERLANDß
WILLENß)KßGELOOFßDANßOOKßNIETßDIRECTßINßmmNß2ANDSTAD PROVINCIEßß
DUURTßHETßBIJßMAJEUREßPROJECTENßNAMELIJKßWELßVIJFTIENßJAARßVOORDATßJEß
$ATßDUURTßVEELßTEßLANGß7EßSPREKENßOVERIGENSßNUßALßWEERßOVERßEENß
EENßSCHOPßINßDEßGRONDßHEBTß(ETßISßZvßß!LßDIEßBELEIDSNOTA´SßDIEß
.OORD ßENß:UIDVLEUGELß6ANAFßDEß4WEEDEß7ERELDOORLOGßHEBBENßWEß
VOORLAGENßINßDEßKAMERßGINGENßOOKßUITßVANßVIJFTIEN ßTWINTIGßJAARß$USßDITß
GESTOEIDßMETßALLERLEIßBESTUURSMODELLENß.EDERLANDßISßALßTIGßKEERßß
WASßTOCHßWEERßDEßSHORTßTERMß-ETßALLEßRESPECT ßDATßISßTEßKORTß'AßNOUß
VERKNIPTßINßREGIO´S ßINßPROVINCIESßNIEUWEßSTIJLß$AARßISßALLEMAALßNIETSß
EENSßOPßDEßLANGEßTERMIJNßZITTEN
VANßTERECHTßGEKOMENß(ETßENIGEßDATßWIJßHEBBENßBEREIKTßISßEENß TWAALFDEßPROVINCIEß&LEVOLAND
$EßTWEEDEßINVALSHOEKßKOMTßVOORTßUITßEENßVERANDERENDEßINTERNATIONALEß CONTEXTßDEßKLIMAATONTWIKKELINGENßENßDEßCONCURRENTIEßMETßDEßANDEREß STEDELIJKEßGEBIEDENßINß%UROPAß$Eß2ANDSTADßMOETßEENßECONOMISCHEß KRACHTßBLIJVENßUITSTRALENßTENßOPZICHTEßVANß0ARIJS ß,ONDENßENß&RANKFURT $EßDERDEßINVALSHOEKßBETREFTßHETßBEDRIJFSLEVENß7EßBULKENßVANßHETßGELDß INß.EDERLANDß"ELEGGERSßZOALSßHETß!"0ßENßHETß0''-ßMOETENßNOGß
(ETßENIGEßDATßWIJßBEREIKTß HEBBENßISßEENßTWAALFDEß PROVINCIEß&LEVOLAND
STEEDSßNAARßHETßBUITENLANDßOMßHUNßGELDßKWIJTßTEßRAKENß7EßHEBBENß FANTASTISCHEßWATERSTAATKUNDIGEßINGENIEURSßINß$ELFTß(ETßBEDRIJFSLEVENß
$EßGEMEENTELIJKEßHERINDELINGßVORDERTßDAARENTEGENßGESTAAGß7EßZIJNß
WILßOOKßZELF ßONDERßZEKEREßVOORWAARDEN ßGRAAGßINßINFRASTRUCTUURßMEE
VANßDUIZENDßGEMEENTENßNAARßVIJFHONDERDßGEGAANß$ATßGAATßNOGßEENß
DOENß4OCHßKOMENßERßOPßDATßVLAKßMAARßHEELßWEINIGßPROJECTENßVANßDEß
TIJDJEßDOORßWANTßNUßISß,IMBURGßWEERßBEZIGß/OKß:UID (OLLANDßMOETß
GROND ßENßDATßTERWIJLßBIJßDEßGEMEENTENßAANßDEßLOPENDEßBANDßAANßPPS ENß
NODIGßNOGßEENßKEERßOPßDEßSCHOPß$AARßZITTENßNOGßALTIJDßNEGENTIGß
PUBLIEK PRIVATEßSAMENWERKING ßWORDTßGEDAANß'AßNOUßEENSßALSßß
GEMEENTENß-AJEUREßPROCESSENßZOALSßHETßSAMENVOEGENßVANßTWEEßOFß
NATIONALEßOVERHEIDßMETßHETßBEDRIJFSLEVENßOMßDEßTAFELßZITTENßENßWEESß
DRIEßPROVINCIES ßVANßMIJßMAGßHET ßMAARßHETßZALßNIETßGEBEURENß$AARßMOETß
NOUßEENSßBEREIDßOMßDEßIDEEpNßVANßDIEßMENSENßTOTßONTWIKKELINGßTEß
JEßANDEREßWEGENßBEWANDELENß$ANßMOETßJEßINßPPS VERBANDßGAANßWERKEN ß
LATENßKOMEN
SAMENßMETßBEDRIJFSLEVENßONDERßLEIDINGßVANßHETßKABINETß/FßDEßVIERß GROTEßSTEDENßMOETENßHETßZELFßOPPAKKENß!LLEBEIßKANßNATUURLIJKßOOK
$EßVIERDEßINVALSHOEKßHEEFTßTENßSLOTTEßVANßDOENßMETßHOEßOVERHEDENß SAMENWERKENß)KßBENßVIJFENVIJFTIGßJAARßBIJßDEßOVERHEIDßWERKZAAMß
7ATßIKßNUßZEGßISßON .EDERLANDS ßDAAROMßHEBßIKßHETßEENßBEETJEßACHTERß
GEWEESTßGEMEENTESECRETARISßVANß!MSTERDAMßENß5TRECHT ßBURGERMEESTERß
DEßTONGßGEHOUDENß7ATßINßHETßBUITENLANDßTOTßNOGßTOEßWELßKAN ßENßINß
VANß(ENGELOßENß,EIDEN ßENß3ECRETARIS 'ENERAALßOPßDRIEßDEPARTEMENTENß
.EDERLANDßNIET ßDATßISßHETßVOLGENDEß7ANNEERßWEßMETßZIJNßALLENß
)KßWEETßHOEßDEßOVERHEIDßHANDELTßOFßWERKTßENßWATßDEßRELATIESßZIJNß
GEZEGDßHEBBENß/Km ßWEßGAANßDIEßKANTßOP ßDANßWORDTßERßEENßPERSOONß
TUSSENßDEßPROVINCIESßENßDEßGROTEßSTEDEN
OFßEENßDRIEMANSCHAPßAANGEWEZENß$ANßWORDTßNAMENSßDEß3TAATßDERß
.OVA4ERRAßßJAARGANGßßßSPECIALEßEDITIEßßJANUARIßßß
RANDSTADAGENDAßVOORßDEßLANGEßTERMIJN ß
7ATßGEBEURTßERßMETßDEßKLIMAATVERANDERINGß!LSßDEßZEESPIEGEL
STIJGINGßZOßDOORßGAAT ßWATßDOENßWEßDANßMETßDEßKUSTß-OETENßWEßWELß OFßNIETßOVERßKUSTLOCATIESßGAANßPRATENß$AARßWORDTßWELßOVERßGEROEPEN ß MAARßHETßZITßINßGEENßENKELEßNOTAß$USßWATßGEBEURTßERßMETßDEßKUSTLIJNß VANßDEß2ANDSTAD 7ATßGEBEURTßERßMETßDEßCOMMUNICATIEßNAARßDEßBURGERSß+OMTßERßWELß OFßGEENß2ANDSTADRAIL ßMAARßDANßOOKßECHTßIEDEREßTIENßMINUTENßEENß TREINß7ILßJEßECONOMISCHßSTERKßBLIJVENßDANßMOETßDEßCOMMUNICATIEß OPTIMAALßZIJNß$EßINTERNATIONALEßONTWIKKELING ßDEßCONTACTENßMETßß BUITEN ßZIJNßESSENTIEELß$ATßBETREFTßOOKßDEßUNIVERSITEITEN 7ATßGEBEURTßERßMETßDIEßGROTEßUNIVERSITEITENß7EßHEBBENßERßOPßDATß KLEINEßGRONDVLAKßVANßDEß2ANDSTADßTOCHßWELßERGßVEELß!MSTERDAMß ,OOPTß3CHIPHOLßOVERßßJAARßVASTß7ACHTENßWEßDATßAFßENßZIENßWEßDANßWELßWAARßHETßSCHIPß STRANDTßFOTOß,EXß"ROERE ß.IEUWERKERKßADß)*SSEL
TWEEßSTUKS ß2OTTERDAM ß5TRECHT ß,EIDENßENß$ELFTß:OUßJEßNIETßVOOR ZICHTIGßMOETENßNADENKENßOVERßBUNDELINGENß'AANßDEßUNIVERSITEITENß OPßEIGENßGEZAGßVERDER ßOFßGAANßZEßMEERßSAMENWERKEN 7ATßGEBEURTßERßMETßDEßFUNCTIEVERDELINGßTUSSENßDEßVIERßGROTEßSTEDENß
.EDERLANDEN ßNAMENSßDEßPROVINCIESßENßNAMENSßDEßGROTEßSTEDENß
'AANßDIEßSTEDENßECHTßTOTßEENßFUNCTIEVERDELINGßKOMENßENßGAANßWEßZEß
GEZEGDßENßJULLIEßGAANßHETßNUßDOENß*ULLIEßGAANßALSßHETßWAREßDEßZAAKß
DAARBIJßHELPENßALSßRIJK ßOFßLATENßWEßIEDEREENßMAARßZIJNßEIGENßGODDELIJKEß
TREKKENß*ULLIEßGAANßKANALENßSCHOONßBLAZENß*ULLIEßGAANßAANßDEßKAAKß
GANGßGAAN
STELLENßWAAROMßIETSßNIETßLUKT ßPUBLIEKELIJKß$ANßMOETßJEßDUSßDENKENß
7ATßGEBEURTßERßTENSLOTTEßMETß3CHIPHOLß,OOPTßDATßOVERßßJAARßVASTß
AANßMENSENßDIEßALGEMEENßGEZAGßHEBBEN ßMENSENßALSß7IMß+OK ßß
7ACHTENßWEßDATßAFßENßZIENßWEßDANßWELßWAARßHETßSCHIPßSTRANDT
2UUDß,UBBERSßOFßMENSENßUITßHETßBEDRIJFSLEVENß$IEßMOETENßGEWOONßß DEßOPDRACHTßKRIJGENßJULLIEßGAANßDATßTREKKENß7ANTßANDERSßLUKTßHETß
7EßMOETENßBIJßBENADERINGßWETENßWAARßWEßOVERßVIJFTIGßJAARßWILLENß
NIETß$ANßZITßIEDEREENßWEERßOPßIEDEREENßTEßWACHTEN
STAANßMETßDEß2ANDSTADß7ETENßWEßDATßNIET ßDANßKOMENßWEßELKAARß WEERßTEGENßWANNEERßPROJECTENßUITGEVOERDßWORDENßZOALSßZEßNUßINßDEß
$EßREGERINGßZALßOOKßVEELßMEERßMOETENßDOENßMETßDIEßPLANBUREAUSßß
PIJPLIJNßZITTENß7ANTßDIEßPROJECTENßZIJNßNOGßALTIJDßNIETßGESPIEGELDßAANß
$IEßMOETENßVEELßMEERßGAANßSTUDERENßOPßDIEßLONGßTERM ßOPßDEßSCENARIO
EENßTOTAALPLAATJEßVOORßDEß2ANDSTADß%RßISßNOGßALTIJDßGEENß
ONTWIKKELING ßOPßDEßLANGEREßTRENDS ßOPßDEßINTERNATIONALEßBENCHMARKSß
2ANDSTADFILOSOFIEßVOORßOVERßVIJFTIG ßZESTIGßJAARß:O´NßVISIEßVOORßDIEß
(OEßMEERßKENNIS ßHOEßMEERßFACTSßJEßOPßTAFELßLEGT ßHOEßMINDERßKANSßDEß
LANGEßTERMIJNßISßHARDßNODIGß*EßMOETßBEREIDßZIJNßOMßOPßGROTEREßSCHAALß
POLITIEKßHEEFTßOMßERßAANßVOORBIJßTEßGAANß(OEßMEERßJEßDEßREpLEßSPIEGELß
NAARßDEßRUIMTEßTEßKIJKENßENßMEERßSAMENHANGßAANßTEßBRENGENßTUSSENß
KUNTßVOORHOUDENßINßDEßVORMßVANßKEIHARDEßFACTSßANDßFIGURES ßHOEßß
DEßDIVERSEßBELEIDSVELDENßALSßSTEDELIJKEßONTWIKKELING ßVERKEER ßNATUURß
MINDERßEENßKABINETßKANßZEGGENß*A ßMAARßDAARßHEBBENßWEßNIKSßMEEßß
ENßLANDSCHAP ßKLIMAATßENßWATERß$ANßKOMßJEßVANZELFßTOTßDEßONTWIKKE
TEßMAKEN
LINGßVANßEENßSTRUCTUURVISIEßVOORßDEßOPSCHALINGßVANßDEß2ANDSTADßß $EßSTEDELIJKEßREGIO´SßKUNNENßDAARßVERVOLGENSßWEERßINVULLINGßAANß
$EßUNIVERSITEITENßKUNNENßDAARßOOKßEENßROLßINßVERVULLEN ßSAMENßMETß
GEVENß$ITßBETEKENTßWELßEENßSTURINGßVANßDEßZIJDEßVANßHETßKABINETßENß
DIEßPLANBUREAUSß+IJK ßDIEßPLANBUREAUSßDIEßSCHEIDENßIEDEREßWEEKßß
HETßMAKENßVANßDUIDELIJKEßBELEIDSKEUZEN ßENßDAARßISßLEFßVOORßNODIGß
RAPPORTENßAFß7EETßJEßWATßWIJßALSßKAMERLEDENßOPßDENßDUURßDEDENßß
,AISSEZßFAIREßZOUßNIETßGOEDßZIJNßVOORßDEß2ANDSTAD
7EßGOOIDENßDIEßRAPPORTENßVAAKßGEWOONßINßHETßCILINDRISCHßARCHIEFßß *EßLEESTßZEßNIETßMEERß)EDEREßWEEKßEENßRAPPORTß$AARßWINßJEßDEßOORLOGß
SUMMARY
NIETßMEE
ß
7OLTERß,EMSTRA ßAßMEMBERßOFßTHEß$UTCHß3ENATEßUNTILßTHISßYEAR ß
TABLEDßTWOßMOTIONS ßINßßANDß ßONßTHEßPREPARATIONßOFßAßLONG $EßPLANBUREAUSßGAANßWEßBUNDELENß$IEßMOETENßAANßSCENARIO ßENßß
TERMßVISIONßFORßTHEß2ANDSTADßFORßTHEßNEXTßßTOßßYEARSß)NßTHISßINTERVIEW ß
TOEKOMSTVERKENNINGENßDOENß$EßUNIVERSITEITENßHEBBENßDAARßOOKßEENß
HEßEXPLAINSßHISßTHINKINGßONßTHEßIMPORTANCEßOFßAßLONG TERMßVISION ßTWOß
ROLßINß7ATßMIJßBETREFTßDOENßZEßDATßAUTONOOM ßNAASTßDEßPLANBUREAUSß
MAJORßCONSIDERATIONSßBEINGßTHEßFUTUREßOFß3CHIPHOLßAIRPORTßANDßTHEß
$ANßHEBßJEßOOKßNOGßEENSßDOUBLEßCHECKß0IERß6ELLINGAßISßDAARßMETßDEß65ß
CONSEQUENCESßOFßCLIMATEßCHANGEßFORßTHEßCOASTLINEß(EßARGUESßFORßSTRONGß
ALßMEEßBEZIG ßVOORßWATßHETßKLIMAATßBETREFTß4ENSLOTTEßKANßJEßJEßRICHTENß
LEADERSHIPßONßTHEßFUTUREßDEVELOPMENTßOFßTHEß2ANDSTADßANDßAßBREAKß
OPßEENßLANGETERMIJNAGENDAßVOORßDEß2ANDSTAD
WITHßTHEß$UTCHßTRADITIONßOFßCOMPROMISEßANDßCONSENSUSß2EDRAWINGß ADMINISTRATIVEßBOUNDARIES ßSUCHßASßCREATINGßAßSINGLEß2ANDSTADßPROVINCE ß 9
HEßBELIEVESßISßNOTßNECESSARY