Karevane Eslam - Sadegh Hedayat

‫اﻟﺒﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﻴﻪ اﻟﯽ اﻟﺒﻼد اﻻﻓﺮﻧﺠﻴﻪ‬

‫‪18.01.2003 18:05‬‬

‫‪1‬‬

2

3

4

‫در ﺣﺎﺷﻴﻪ‪...‬‬ ‫هﺮ ﮐﺲ ﻧﺎم ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ را ﻣﯽ ﺷﻨﻮد ﺑﯽ درﻧﮓ ﺑﻪ ﻳﺎد اﺛﺮ ﻣﺸﻬﻮر او »ﺑﻮف ﮐﻮر« ﻣﯽ اﻓﺘﺪ‪ .‬ﻧﺎﻣﻬﺎﻳﯽ ﭼﻮن »ﺳﮓ‬ ‫وﻟﮕﺮد«‪» ،‬زﻧﺪﻩ ﺑﻪ ﮔﻮر«‪» ،‬ﺳﻪ ﻗﻄﺮﻩ ﺧﻮن« و ﻳﺎ دﻳﮕﺮ ﺁﺛﺎر او ﺑﺎ ﻧﺎم ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺁن ﺗﺪاﻋﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در ادﺑﻴﺎت ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﮐﻤﺘﺮ ﮐﺴﯽ را ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺳﻴﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﺮدن ﻧﺎم ﺑﺮدن ﻋﻨﻮان ﮐﺘﺎﺑﺶ ﻧﺎم ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺁن هﻢ ﺑﻪ ذهﻦ ﺧﻮاﻧﻨﺪﻩ ﺗﻼﻗﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬و اﻳﻦ از‬ ‫وﻳﮋﮔﯽ ﺳﺒﮏ ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫»ﺑﻮف ﮐﻮر« ﺑﻪ دﻳﮕﺮ زﺑﺎﻧﻬﺎ هﻢ ﺗﺮﺟﻤﻪ و ﻧﺸﺮ ﮔﺮدﻳﺪﻩ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻴﮑﻪ ﺷﻬﺮت او ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻳﻦ اﺛﺮ ﮔﺮاﻧﺒﻬﺎ ﻧﻴﺴﺖ زﻳﺮا‬ ‫»داش ﺁﮐﻞ« هﻢ از او هﻤﺎن ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ و در ﻣﻴﺎن ﺁﺛﺎر هﺪاﻳﺖ ﮐﺎری ﺟﺎﻟﺐ و در ﺧﻮر ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮی ﺑﺴﻴﺎر ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺪون ﺁﻧﮑﻪ ﻣﻴﻞ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ دﻳﮕﺮ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن دوران اﺧﻴﺮ را ﮐﻮﭼﮏ ﺑﺸﻤﺎرﻳﻢ اﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ اﻋﺘﺮاف ﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ از‬ ‫ﭼﻬﺮﻩ هﺎی ﻣﻤﺘﺎز ادﺑﻴﺎت ﻗﺮن اﺧﻴﺮ اﻳﺮان اﺳﺖ و ﺗﺎ ﮐﻨﻮن هﻴﭽﮑﺲ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ در اﻳﺮان ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﻣﺤﺒﻮﺑﻴﺖ و اﺷﺘﻬﺎر ﭘﻴﺪا ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻨﮑﻪ او اﺷﺮاف زادﻩ اﺳﺖ ﻟﻴﮑﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﯽ و ﺁﮔﺎهﯽ‪ ،‬روح ﺣﺴﺎس و ﻧﻘﺎد او را‬ ‫ﺁزار ﻣﯽ دهﺪ‪ .‬او ﻣﯽ داﻧﺪ ﮐﻪ »در زﻧﺪﮔﯽ زﺧﻤﻬﺎﻳﯽ هﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﺜﻞ ﺧﻮرﻩ روح را ﺁهﺴﺘﻪ در اﻧﺰوا ﻣﯽ ﺧﻮرد و ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺮاﺷﺪ«‪ .‬ﻳﮑﯽ از زﺧﻤﻬﺎی ﻋﻤﻴﻖ و ﻣﺰﻣﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻳﺮاﻧﯽ هﺎﻟﻪ ﺗﻘﺪس ﮐﺎذب در ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﺁﺧﻮﻧﺪهﺎ در اﻳﺮاﻧﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺳﺒﺐ ﮐﺘﺎﺑﯽ را ﮐﻪ در دﺳﺖ دارﻳﺪ ﺑﺎ اﻳﻨﮑﻪ ﻧﺎم ﺁن ﺑﺎرهﺎ در ﻣﻴﺎن ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺁﺛﺎر هﺪاﻳﺖ ﺁﻣﺪﻩ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﮕﺮدﻳﺪﻩ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ از دوﺳﺘﺪاران ﺁﺛﺎر هﺪاﻳﺖ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﻳﯽ از اﻳﻦ ﮐﺘﺎب را ﺑﻄﻮر ﭘﺮاﮐﻨﺪﻩ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮐﺮدﻩ اﻧﺪ‪ .‬وﻟﯽ ﺑﻴﺸﻤﺎرﻧﺪ ﮐﺴﺎﻧﻴﮑﻪ از‬ ‫وﺟﻮد اﻳﻦ اﺛﺮ ﺑﯽ ﺧﺒﺮﻧﺪ و ﺑﻪ هﻤﻴﻦ ﺳﺒﺐ ﻧﮕﺎرﻧﺪﻩ اﻳﻦ ﺳﻄﻮر ﺑﺮ ﺁن ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ اﻳﻦ اﺛﺮ ﺧﻮاﻧﺪﻧﯽ را ﮐﻪ »در ﺻﺤﺖ و‬ ‫واﻗﻌﻴﺖ ﻣﻌﻨﺎی ﺁن ﻧﻤﯽ ﺗﻮان ﺗﺮدﻳﺪ ﮐﺮد« ﭼﺎپ و در اﺧﺘﻴﺎر ﻋﻼﻗﻤﻨﺪان ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ ﻗﺮار دهﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ هﺮ ﺣﺎل ﺑﻪ هﻤﺎن ﺷﮑﻠﯽ ﮐﻪ دﺳﺖ ﻧﻮﻳﺲ ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ ﺑﻮد ﺑﺪون دﺧﻞ و ﺗﺼﺮﻓﯽ ﺑﺎ زﺣﻤﺎت ﻓﺮاوان و اﻣﮑﺎﻧﺎت ﮐﻢ ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﺷﮑﻞ ﮐﻪ در دﺳﺖ دارﻳﺪ ﺗﻬﻴﻪ و ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﻴﺪوارم ﮐﻪ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل هﻤﻮﻃﻨﺎن ﺑﺎرﻳﮏ ﺑﻴﻦ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد وﻧﻘﺎﻳﺺ ﮐﺘﺎب را ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﻮاری ﺧﻮد ﻧﺎدﻳﺪﻩ ﮔﻴﺮﻧﺪ و ﻋﻔﻮ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮﺻﺖ را ﻣﻐﺘﻨﻢ ﻣﯽ ﺷﻤﺎرم و از دوﺳﺖ ﻣﺤﺘﺮم ﺁﻗﺎی »ت‪ .‬م‪ .‬د‪ .‬ﮐﻪ ﺳﺨﺎوﺗﻤﻨﺪاﻧﻪ ﻧﺴﺨﻪ ای از دﺳﺖ ﻧﻮﻳﺲ ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ‬ ‫را در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﻦ ﻗﺮار دادﻩ و از دوﺳﺖ ﮔﺮاﻣﯽ دﮐﺘﺮ رﺿﺎ ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺤﺒﺘﻬﺎی ﺧﻮد در اﻧﺘﺸﺎر اﻳﻦ اﺛﺮ زﻳﺒﺎ ﻣﺮا‬ ‫ﻳﺎری ﮐﺮدﻩ اﻧﺪ ﺗﺸﮑﺮ و ﺳﭙﺎس ﻧﻤﺎﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﻃﺮﻩ ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ ﮔﺮاﻣﯽ ﺑﺎد‬ ‫ﺑﻬﺮام ﭼﻮﺑﻴﻨﻪ‬ ‫اردﻳﺒﻬﺸﺖ ‪١٣٦١‬‬

‫‪5‬‬

‫در ﺣﺎﺷﻴﻪ ﭼﺎپ دوم‬ ‫ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ ﻳﮏ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ و هﻨﺮﻣﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ و ﻣﻔﻬﻮم واﻗﻌﯽ ﺁن ﺑﻮد‪ .‬او اﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪی ﺑﻮد ﮐﻪ رﺳﻮاﻳﻴﻬﺎی ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮد را‬ ‫ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺧﺖ و در هﻤﻪ ﺣﺎل ﺑﻪ ﺑﻴﺎن اﻳﻦ رﺳﻮاﻳﻴﻬﺎ ﻣﯽ ﭘﺮداﺧﺖ‪ .‬هﺮ ﺟﺎ ﮐﻪ ﺑﻮد و در هﺮ ﻣﺤﻔﻠﯽ و در هﺮ ﺟﻤﻌﯽ از‬ ‫اﻧﺪﻳﺸﻴﺪن ﺧﺴﺘﻪ ﻧﻤﯽ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ ﺑﻴﺶ از هﻤﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن دوران اﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﻣﻔﺎد و ﻣﺤﺘﻮی ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ و ﻇﺎهﺮ ﻟﻘﻆ و ﮐﻠﻤﺎت را ﻧﺎﭼﻴﺰ ﻣﯽ‬ ‫ﺷﻤﺮد‪ .‬اﮔﺮ ﺿﺮب اﻟﻤﺜﻞ هﺎی ﻋﻮاﻣﺎﻧﻪ را در ﻧﻮﺷﺘﻪ هﺎﻳﺶ ﻣﯽ ﺁورد‪ ،‬از ﺧﻮد ﺁﻧﻬﺎ ﻳﺎد ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﺎزﮔﻮﮐﻨﻨﺪﻩ ﺑﻴﺰاری او از‬ ‫ﻟﻔﺎﻇﯽ و ﺻﻮرت ﺳﺎزی ﻣﺮﺳﻮم دوران ﺣﻴﺎت او ﺑﻮد و در اﻳﻦ راﻩ ﻓﺎﺗﺤﺎﻧﻪ ﭘﻴﺮوز و ﻣﻮﻓﻖ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﻴﺎن ﺷﺎﮔﺮدان ﻣﮑﺘﺐ ادﺑﯽ او ﮐﺴﯽ را ﻧﻤﯽ ﻳﺎﺑﻴﻢ ﮐﻪ اﻧﺪک هﻤﺎﻧﻨﺪی ﺑﺎ او داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و هﻤﻪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ در ﺣﻮزﻩ ادﺑﯽ‬ ‫او ﺗﻼﺷﯽ و ﺗﺠﺮﺑﻪ ای ﮐﺮدﻩ اﻧﺪ ﺗﻨﻬﺎ ادای ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ را درﺁوردﻩ و ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ اﻧﺪ ﭼﻮن هﺪاﻳﺖ ﺗﻮﻓﻴﻘﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺑﻴﺎورﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻴﺸﻤﺎرﻧﺪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺁﺛﺎر هﺪاﻳﺖ را در ﺷﺒﻬﺎی دراز زﻣﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺷﻬﻴﺪ ﮐﺮدن وﻗﺖ ﺧﻮاﻧﺪﻩ و ﻟﺬت ﺑﺮدﻩ اﻧﺪ اﻣﺎ هﺮﮔﺰ‬ ‫ﭘﯽ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﻧﺒﺮدﻩ اﻧﺪ ﮐﻪ در ﭘﺸﺖ اﻳﻦ ﻃﻨﺰهﺎ و هﺰﻟﻬﺎی هﺪاﻳﺖ ﻓﻠﺴﻔﻪ ای ﻧﻬﻔﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻧﺪﻳﺸﻪ هﺎی هﺪاﻳﺖ از ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ‫و داﻧﺶ او ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﯽ ﮔﻴﺮد زﻳﺮا از اﻋﻤﺎق ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮد ﺑﻴﺮون ﺁﻣﺪﻩ و ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺖ زﺧﻤﻬﺎ ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ‬ ‫هﺎی او رﻳﺸﺨﻨﺪی دﻟﭽﺴﺐ اﻣﺎ دﻟﻬﺮﻩ ﺁور اﺳﺖ‪ .‬هﺪاﻳﺖ ﺑﺎ ﻗﻠﻢ ﺳﺤﺎر و اﻓﺴﻮﻧﮕﺮ ﺧﻮد ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎن داﺳﺘﺎﻧﻬﺎی ﺧﻮﻳﺶ را در‬ ‫ﺟﻠﻮی ﭼﺸﻢ ﺧﻮاﻧﻨﺪﻩ ﺑﻪ رﻗﺺ وا ﻣﯽ دارد و روح و ﺟﺴﻢ ﺧﻮاﻧﻨﺪﻩ را ﻗﻠﻘﻠﮏ ﻣﯽ دهﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ هﺪاﻳﺖ در ﺑﻌﻀﯽ از ﺁﺛﺎر ﺧﻮد ﺧﺮاﻓﺎت و ﺗﺤﻤﻴﻖ ﻣﺬهﺒﯽ را رﻳﺸﺨﻨﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ از ﺁﮔﺎهﯽ او ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﯽ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﮐﺘﺎﺑﻬﺎی اﺳﻼﻣﯽ ﺧﺮاﻓﯽ را ﺧﻮاﻧﺪﻩ اﺳﺖ و ﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ در ﺣﺎﺷﻴﻪ هﺎی ﺁن ﮐﺘﺐ ﻧﻈﺮ ﺧﻮد را ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﻋﻤﻴﻖ‬ ‫زﻳﺮﮐﺎﻧﻪ در ﻧﻮﺷﺘﻪ هﺎی ﺧﻮد از ﺁن ﺳﻮد ﻣﯽ ﺑﺮد‪.‬‬ ‫هﺪاﻳﺖ در ﻧﺎﻣﻪ ای ﺑﻪ اﺳﺘﺎد ﻣﺠﺘﺒﯽ ﻣﻴﻨﻮی ﻣﯽ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫»ﺑﻪ ﺣﻴﺪرﺁﺑﺎد ﺷﻬﺮ اﺳﻼﻣﯽ رﻓﺘﻢ‪ .‬ﺣﻘﻴﻘﺘًﺎ اﺳﻼﻣﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮدم دﻳﺪم ﮐﻪ در ﺟﻮی ﺁب ﻣﯽ ﺷﺎﺷﻴﺪﻧﺪ«‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺧﻮاﻧﻨﺪﻩ ﭼﻮن هﺪاﻳﺖ ﺁﺷﻨﺎ ﺑﺎ دﺳﺘﻮرات ﺁب ﮐُﺮ در ﻓﻘﻪ اﺳﻼﻣﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺑﺎرﻳﮏ اﻧﺪﻳﺸﯽ و ژرف ﺑﻴﻨﯽ هﺪاﻳﺖ‬ ‫ﻧﺨﻮاهﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫او در ﺗﺎرﻳﺦ ‪ ٤٨/١٢/١١‬ﺑﻪ ﺣﺴﻦ ﺷﻬﻴﺪﻧﻮراﻳﯽ ﻣﯽ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫»از ﻗﺮار ﻣﻌﻠﻮم ﻓﺮاﻧﺴﻮﻳﻬﺎ ﺑﻪ ﺷﺪت ﻣﺸﻐﻮل ﻟﻴﺴﻴﺪن ﮐﻮن اﺳﻼم هﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬ ‫او ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﺳﻼم ﺷﻨﺎﺳﺎن ﻏﺮﺑﯽ ﺑﺎ ﺷﮏ و ﺗﺮدﻳﺪ ﻣﯽ ﻧﮕﺮد و در ﭘﺲ ﺁن ﺗﻮﻃﺌﻪ را ﻟﻤﺲ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬در هﻤﻴﻦ ﮐﺘﺎب ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫»ﻣﮕﺮ اﻳﻦ هﻤﻪ ﻓﻼﺳﻔﻪ و ﻋﻠﻤﺎی اروﭘﺎﻳﯽ در ﻣﺪح اﺳﻼم ﮐﺘﺎب ﻧﻨﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ؟ ﺁﻧﻬﺎ را ﭼﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﻳﯽ؟« »ﺁن هﻢ‬ ‫ﺑﺮای ﺳﻴﺎﺳﺖ اﺳﺘﻌﻤﺎری اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﮐﺘﺎﺑﻬﺎ دﺳﺘﻮری اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای داﺷﺘﻦ ﻣﺎ ﺷﺮﻗﻴﻬﺎ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫ﺳﻮارﻣﺎن ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ ...‬ﻣﻠﻞ اﺳﺘﻌﻤﺎری ﺑﺮای ﺑﻪ دﺳﺖ ﺁوردن دل ﺁﻧﻬﺎ و ﺑﺎ ﺗﻔﺮﻗﻪ اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺑﻴﻦ هﻨﺪو و ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ هﺎی ﻃﻤﺎع زرﭘﺮﺳﺖ وﺟﻪ ﻧﻘﺪ ﻣﯽ دهﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻦ ُﺗﺮّهﺎت را ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪن اﻳﻦ ﺳﻄﻮر ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻳﻢ ﮐﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ هﺪاﻳﺖ از روﻳﺪادهﺎی زﻣﺎن ﺧﻮد ﺁﻧﭽﻨﺎن ﻋﻤﻴﻖ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻣﺮوزﻩ ﺑﻌﺪ از‬ ‫ﺳﺎﻟﻬﺎی ﻃﻮﻻﻧﯽ اﺛﺮات ﺁن را ﺑﺎ وﻗﺎﻳﻊ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل اﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد ﻣﯽ ﺑﻴﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫هﺪاﻳﺖ در ﻣﻘﺪﻣﻪ ﮐﺘﺎب »وغ وغ ﺳﺎهﺎب« ﺑﺎ رﻳﺸﺨﻨﺪی ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﯽ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫»ﺣﺎﻻ ﻣﺮدم ﻗﺪر اﻳﻦ ﮐﺘﺎب را ﻧﻤﯽ داﻧﻨﺪ‪ .‬دوﻳﺴﺖ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﺣﺮﻓﻬﺎی ﻣﺎ را ﺧﻮاهﻨﺪ ﻓﻬﻤﻴﺪ«‪.‬‬ ‫و اﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺘﯽ ژرف و هﻮﻟﻨﺎک ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﺎپ اول اﻳﻦ ﮐﺘﺎب ﺑﺎ اﺳﺘﻘﺒﺎل ﭘﺮﺷﻮر هﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎن روﺑﺮو ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮری ﮐﻪ در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﻪ ﻣﺎﻩ )اواﺧﺮ اردﻳﺒﻬﺸﺖ ﺗﺎ اواﻳﻞ‬ ‫ﻣﺮداد ‪ُ (١٣٦١‬ﻧﺴَﺦ ﺁن در اروﭘﺎ و ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻧﺎﻳﺎب ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﺳﺘﻘﺒﺎل و ﻋﻄﺶ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻳﺮاﻧﯽ ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺳﻴﺎﺳﯽ‬ ‫و ﻣﺬهﺒﯽ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﯽ و رهﺎﻳﯽ از ﺑﻨﺪ ﺧﺮاﻓﺎت و ﮔﺎﻣﻬﺎی ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺮای دوﺑﺎرﻩ ﺳﺎزی و ﺷﻨﺎﺧﺖ ارزﺷﻬﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﻪ اﻳﻦ هﻨﻮز از ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺳﺤﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎش ﺗﺎ ﺻﺒﺢ دوﻟﺘﺖ ﺑﺪﻣﺪ‬ ‫ﻳﺎدش ﮔﺮاﻣﯽ ﺑﺎد‬ ‫ﺑﻬﺮام ﭼﻮﺑﻴﻨﻪ‬ ‫ﻣﺮداد ‪١٣٦١‬‬

‫‪6‬‬

‫ﺣﺎﺷﻴﻪ ای ﺑﺮ ﻧﺸﺮ اﻳﻦ ﮐﺘﺎب در اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ‬ ‫ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل از ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﭼﺎپ وﺳﻴﻊ و ﻋﻠﻨﯽ ﻣﺘﻦ ﮐﺎﻣﻞ »ﮐﺎروان اﺳﻼم« در ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺻﺎدق‬ ‫هﺪاﻳﺖ را ﻧﺎﺷﺮان ﻣﺨﺘﻠﻒ از روی هﻤﻴﻦ ﻧﺴﺨﻪ ای ﮐﻪ ﭘﻴﺶ رو دارﻳﺪ در ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ و دﻳﮕﺮ ﮐﺸﻮرهﺎی اروﭘﺎﻳﯽ ﺑﺎرهﺎ ﭼﺎپ‬ ‫و ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻃﻨﺰﻧﺎﻣﻪ ﮐﻮﭼﮏ ﮐﻪ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﺑﻄﻮر ﻣﺤﺪود در ﮐﺘﺎب »ﻧﻮﺷﺘﻪ هﺎﻳﯽ از هﺎدی ﺻﺪاﻗﺖ« ﻗﺒﻞ از‬ ‫اﻧﻘﻼب در اﻳﺮان ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﻴﺪﻩ ﺑﻮد‪ ،‬در ﺳﺎل ‪ ١٣٨١‬هﻤﺮاﻩ ﺑﺎ ﺗﺼﺎوﻳﺮی از ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ و ﻃﺮﺣﻬﺎﻳﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ هﻤﻴﻦ‬ ‫ﮐﺘﺎب ﮐﻪ ﺧﻮد هﺪاﻳﺖ ﺁﻧﻬﺎ را ﮐﺸﻴﺪﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺻﺪﻣﻴﻦ ﺳﺎل ﺗﻮﻟﺪ اﻳﻦ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﮔﺮاﻧﻘﺪر در ﺳﺎﻳﺖ اﻟﻒ ب ‪ alefbe‬در‬ ‫اﺧﺘﻴﺎر ﻋﻼﻗﻤﻨﺪان ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ‪ ،‬ﺁن زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ اﻳﻦ ﮐﺘﺎب ﺑﺮای ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﻄﻮر وﺳﻴﻊ ﭼﺎپ ﺷﺪ هﻨﻮز ﺑﺴﻴﺎری از اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺷﻴﻔﺘﻪ‬ ‫ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺁﺧﻮﻧﺪهﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺪون ﺁﻧﮑﻪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﺸﻮرﺷﺎن ﺑﺎزﻳﭽﻪ ﻣﻐﺰهﺎی ﭘﻮک و واﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻩ ای ﺷﺪﻩ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاهﻨﺪ‬ ‫ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺻﺪر اﺳﻼم را در ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ ﻗﺮن ﺑﻴﺴﺖ و ﻳﮑﻢ ﭘﻴﺎدﻩ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺮوز اﻣﺎ »ﮐﺎروان اﺳﻼم« ﺑﺮای اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻣﻌﻨﺎﻳﯽ ورای‬ ‫ﻃﻨﺰ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ را ﮐﻪ هﺪاﻳﺖ ﺑﻴﺶ از ﻧﻴﻢ ﻗﺮن ﭘﻴﺶ ﺑﻪ ﺑﺎد رﻳﺸﺨﻨﺪ و ﺗﻤﺴﺨﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎر‬ ‫ﺳﺎل اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮔﻮﺷﺖ و ﭘﻮﺳﺖ ﺧﻮد ﻟﻤﺲ و ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪون ﺗﺮدﻳﺪ هﺪاﻳﺖ هﺮﮔﺰ ﮔﻤﺎن ﻧﻤﯽ ﮐﺮد ﺁﺧﻮﻧﺪهﺎﻳﯽ ﮐﻪ‬ ‫در ﻃﻨﺰﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد ﺗﺼﻮﻳﺮ ﮐﺮدﻩ اﺳﺖ روزی ﺑﻪ ﻗﺪرت رﺳﻴﺪﻩ و ﺑﺮ اﻳﺮان ﺣﮑﻮﻣﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬از هﻤﻴﻦ رو ﺁرزوی ﺁﻧﺎن را‬ ‫ﺑﺮای اﺳﻼﻣﯽ ﮐﺮدن ﺟﻬﺎن در ﭼﻬﺎر ﭼﻮب ﻳﮏ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ اﺳﻼﻣﯽ )اﻟﺒﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﻴﻪ( در ﺷﻬﺮهﺎی ﻓﺮﻧﮓ )اﻟﯽ اﻟﺒﻼد‬ ‫اﻻﻓﺮﻧﺠﻴﻪ( ﺑﻪ رﻳﺸﺨﻨﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬وﻟﯽ اﮔﺮ هﺪاﻳﺖ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺧﻮد از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﺮاﻓﺎت زدﻩ و ﺳﻨّﺘﯽ اﻳﺮان ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻓﺮض ﻣﯽ رﺳﻴﺪ ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎل دارد اﻋﻀﺎی »اﻟﺒﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﻴﻪ« در اﻳﺮان ﺑﻪ ﻗﺪرت ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ ،‬ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺑﯽ ﺗﺮدﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻣﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ اﻳﻦ ﻃﻨﺰ ﺑﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺗﻠﺦ ﺁﻧﺎن ﻣﺒﺪل ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺘﻘﺒﺎل اﻳﺮاﻧﻴﺎن در ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن و ﺑﻪ وﻳﮋﻩ در اﻳﺮان از ﻣﻘﺎﻻت و ﮐﺘﺎﺑﻬﺎی روﺷﻨﮕﺮاﻧﻪ در ﺳﺎﻳﺖ اﻟﻒ ب ﺑﻪ اﻧﺪازﻩ ای‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺴﺘﮕﯽ و رﻧﺞ ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز را از ﺗﻦ ﺑﻪ در ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻣﻴﺪ روزی ﮐﻪ روزهﺎ و ﺳﺎﻟﻬﺎی دردﻧﺎک ﻣﻴﻬﻦ ﻣﺎ هﺮ‬ ‫ﭼﻪ زودﺗﺮ ﺑﻪ ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﭙﻴﻮﻧﺪد و ﻣﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺁزاداﻧﻪ و ﺑﺎ ﺻﺪای ﺑﻠﻨﺪ از ﺗﻼﺷﻬﺎ و روﺷﻨﮕﺮﻳﻬﺎی اﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪان ﮐﺸﻮرﻣﺎن از ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ‪ ،‬اﺣﻤﺪ ﮐﺴﺮوی و ﻋﻠﯽ دﺷﺘﯽ ﻗﺪرداﻧﯽ ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﮐﺘﺎﺑﯽ ﮐﻪ ﭘﻴﺶ رو دارﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ PDF‬ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪﻩ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺁﺳﺎﻧﯽ ﺑﺮای هﻤﻪ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎدﻩ و ﭼﺎپ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﺧﻮاﻧﺪن ﺁن‬ ‫ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺁﮐﺮوﺑﺎت رﻳﺪر ‪ Acrobat Reader‬ﻧﻴﺎز هﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ در هﻤﻪ ﮐﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮهﺎ ﻧﺼﺐ ﺷﺪﻩ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل‬ ‫ﺁن را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ راﺣﺘﯽ از اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﭘﻴﺎدﻩ ﮐﺮد‪ .‬ﻃﺮﺣﻬﺎی ﻣﺘﻦ ﮐﺘﺎب از ﺧﻮد ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ در اﻳﻦ ﻧﺴﺨﻪ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ ﺑﺮﺧﯽ از ﮐﻠﻤﺎت را ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮد ﺑﺮای ﺑﻌﻀﯽ ازﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﻧﺎﻣﻔﻬﻮم و ﻳﺎ ﻧﺎ ﺁﺷﻨﺎ ﺑﺎﺷﺪ دراﻳﻦ ﻋﻼﻣﺖ ] [ ﺁوردﻩ ام‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺷﻤﺎ و اﻳﻦ »اﻟﺒﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﻴﻪ اﻟﯽ اﻟﺒﻼد اﻻﻓﺮﻧﺠﻴﻪ« ‪...‬‬ ‫ﺑﻬﺮام ﭼﻮﺑﻴﻨﻪ‬ ‫دﻳﻤﺎﻩ ‪١٣٨١‬‬

‫‪7‬‬

‫اﻟﺒﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﻴﻪ اﻟﯽ اﻟﺒﻼد اﻻﻓﺮﻧﺠﻴﻪ‬ ‫ﺳﻪ ﻧﺎﻣﻪ از ﺧﺒﺮﻧﮕﺎر ﻣﺠﻠﻪ »اﻟﻤﻨﺠﻼب« ﮐﻪ هﻤﺮاﻩ ﮐﺎروان »ﺑﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﻴﻪ« ﺑﻮدﻩ و ﮔﺰارش روزاﻧﻪ ﺁن را ﻣﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻪ‬ ‫دﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﮐﻪ از ﻋﺮﺑﯽ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬

‫ﮐﺎروان اﺳﻼم‬ ‫»در روز ﻣﻴﻤﻮن ﻓﺮﺧﻨﺪﻩ ﻓﺎل ‪ ٢٥‬ﺷﻮال ﺳﺎل ‪ ١٣٤٦‬هﺠﺮی ﻗﻤﺮی در ﺷﻬﺮ ﺳﺎﻣﺮﻩ از ﺑﻼد ﻣﺒﺎرﮐﻪ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن‪ ،‬دﻋﻮت‬ ‫ﻣﻬﻤﯽ از ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﻠﻞ اﺳﻼﻣﯽ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮد ﮐﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ اﻋﺰام ﻳﮏ دﺳﺘﻪ ﻣﺒﻠّﻎ ﺑﺮای ﻧﺸﺮ دﻳﻦ ﺣﻨﻴﻒ اﺳﻼم در دﻧﻴﺎ‬ ‫ﺳﮑّﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ ﻋﻀﻮ ﻣﺸﺎور‬ ‫ﺳﻤَﺖ رﻳﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم ﻧﺎﻳﺐ رﻳﻴﺲ‪ ،‬ﺁﻗﺎی ُ‬ ‫ﻣﺸﻮرت ﺑﻨﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺁﻗﺎی ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ ِ‬ ‫ﺳﻤَﺖ ﺗﻨﺪ ﻧﻮﻳﺴﯽ اﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ را ﻋﻬﺪﻩ دار ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻋﻼوﻩ ﺑﺮ ﻋﺪﻩ زﻳﺎدی از ﻓﺤﻮل ]ﭼﻴﺮﻩ‬ ‫و ﻣﺤﺎﺳﺐ و ﺁﻗﺎی ﺳﻨّﺖ اﻻﻗﻄﺎب ِ‬ ‫دﺳﺘﺎن[ ﻋﻠﻤﺎ و ﻗﺎﺋﺪﻳﻦ ﻣﺒﺮّز اﺳﻼم‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﺤﺘﺮم ﻋﺪن‪ ،‬ﺣﺒﺸﻪ‪ ،‬ﺳﻮدان‪ ،‬زﻧﮕﺒﺎر و ﻣﺴﻘﻂ ﻧﻴﺰ درﻳﻦ ﻣﺤﻔﻞ ﺷﺮﮐﺖ ﮐﺮدﻩ‬ ‫ﺳﻤَﺖ ﻣﺨﺒﺮ و ﻣﺘﺮﺟﻢ ﻣﺠﻠﻪ ﻣﺒﺎرﮐﻪ‪:‬‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ و اﻳﻦ ﻋﺒﺪ ﺣﻘﻴﺮ ﺳﺮاﭘﺎ ﺗﻘﺼﻴﺮ‪ :‬اﻟﺠﺮﺟﻴﺲ ﻳﺎﻓﺚ ﺑﻦ اﺳﺤﻖ اﻟﻴﺴﻮﻋﯽ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ِ‬ ‫»اﻟﻤﻨﺠﻼب« در ﺁﻧﺠﺎ ﺣﻀﻮر ﺑﻪ هﻢ رﺳﺎﻧﻴﺪﻩ و ﻣﺄﻣﻮر ﺑﻮدم ﮐﻪ ﻗﺪم ﺑﻪ ﻗﺪم وﻗﺎﻳﻊ اﻳﻦ ﻗﺎﻓﻠﻪ ﻣﻬﻢ را ﺑﻨﮕﺎرم ﺗﺎ در ﺁن ﻣﺠﻠﻪ‬ ‫ﺷﺮﻳﻔﻪ درج و ﮐﺎﻓﻪ ]ﺟﻤﻴﻊ[ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ از اﻋﻤﺎل و اﻓﻌﺎل ﺁﻗﺎﻳﺎن ﻣﺒﻠّﻐﻴﻦ دﻳﻦ ﻣﺒﻴﻦ و ﺟﻨﺒﺶ اﺳﻼﻣﯽ ﻣﻄّﻠﻊ و ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ اﻳﻨﻄﻮر ﻣﺠﻠﺲ را اﻓﺘﺘﺎح ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪:‬‬ ‫»ﺑﺮ هﻤﻪ ذوات ﻣﺤﺘﺮم و ﻋﻠﻤﺎی ﻣﻌﻈﻢ‪ ،‬اهﻞ زهﺪ و ﺗﻘﻮی‪ ،‬ﺣﺎﻣﻞ ﺷﺮع ﻣﺼﻄﻔﯽ‪ ،‬ﻣﺒﺮهﻦ و ﺁﺷﮑﺎر اﺳﺖ ﮐﻪ دﻳﻦ ﻣﺒﻴﻦ‬ ‫اﺳﻼم اﻣﺮو ِز روز ﻗﻮی ﺗﺮﻳﻦ و ﻋﻈﻴﻢ ﺗﺮﻳﻦ ادﻳﺎن دﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ ﺁﻳﺪ‪ .‬از ﺟﺒﺎل هﻨﺪوﮐﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ اﻗﺼﯽ ﺑﻼد ﺟﺎﺑﻠﻘﺎء و‬ ‫ﻃﺮاﺑﻠﺲ و اﻧﺪﻟﺲ ﮐﻪ‬ ‫ﺟﺎﺑﻠﺴﺎ‪ ،‬زﻧﮕﺒﺎر‪ ،‬ﺣﺒﺸﻪ‪ ،‬ﺳﻮدان و‬ ‫ﭼﻬﺎرم واﻗﻊ ﺷﺪﻩ‬ ‫هﻤﻪ از ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺘﻤﺪن و در اﻗﻠﻴﻢ‬ ‫اﻧﺪ‪ ،‬ﺳﻴﺼﺪ ﮐﺮور ﻧﻔﻮس«‪.‬‬ ‫»ﺧﻴﻠﯽ ﻣﻌﺬرت ﻣﯽ‬ ‫ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪:‬‬ ‫]ﺁﻣﺎر[ ﮐﺎﻣﻠﯽ ﮐﻪ ﺑﻨﺪﻩ‬ ‫ﺧﻮاهﻢ‪ ،‬اﻣﺎ از روی اﺣﺼﺎﺋﻴﻪ‬ ‫ﻦ از‬ ‫ﺻﻐَﺮ ﺳ ّ‬ ‫وﺟﻮد ِ‬ ‫ﺳﮑّﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ ﮐﻪ ﺑﺎ‬ ‫زادﻩ ﺁﻗﺎی ُ‬ ‫ای ﮐﺎﻓﯽ و ﺷﺎﻓﯽ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻠﻮم ﻣﻌﻘﻮل و ﻣﻨﻘﻮل ﺑﻬﺮﻩ‬ ‫در ﺑﻼد ﮐﻔﺎر ﺑﺴﺮ‬ ‫دارد و ﻣﺪت ﺳﻪ ﺳﺎل از ﻋﻤﺮش را‬ ‫ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻧﻤﻮدﻩ‪ ،‬ﺳﻴﺼﺪ‬ ‫ﺑﺮدﻩ و ﮐﺘﺎب »زﺑﺪة اﻟﻨﺠﺎﺳﺎت« را‬ ‫اﻻ اﷲ هﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬ ‫هﺰار ﻣﻠﻴﺎن ]ﻣﻴﻠﻴﻮن[ ﮔﻮﻳﻨﺪﻩ ﻻ اﻟﻪ‬ ‫اﺳﺖ«‪.‬‬ ‫ﺳﮑّﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ‪» :‬ﺻﺤﻴﺢ‬ ‫ﺁﻗﺎی ُ‬ ‫ﺣﻘﻴﺮ ﺑﯽ ﺑﻀﺎﻋﺖ هﻢ‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ‪َ » :‬ﻧﻌَﻢ‪ ،‬ﻣﻘﺼﻮد‬ ‫اﻧﺪ‪ :‬اﻻﻧﺴﺎن اﻟﺴﻬﻮ و‬ ‫هﻤﻴﻦ ﺑﻮد و ﻻﻏﻴﺮ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫هﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ دﻳﻦ‬ ‫اﻟﻨﺴﻴﺎن‪ .‬ﺳﻴﺼﺪ هﺰار ﻣﻠﻴﺎن‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ‬ ‫ﺣﻨﻴﻒ اﺳﻼم ﻣﺸﺮّف هﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬و از ﻗﺮاری ﮐﻪ ﺁﻗﺎزادﻩ ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم‪ ،‬ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ ﮐﻪ ﭼﻬﺎر ﺳﺎل از ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺷﺮﻳﻔﺶ را در ﺑﻼد ﮐﻔﺎر ﮔﺬراﻧﻴﺪﻩ و از ﻋﻠﻮم ﻣﻌﻠﻮم وﻣﺠﻬﻮل ﺑﻬﺮﻩ ای ﺑﺴﺰا دارد و ﮐﺘﺎب »زﺑﺪة اﻟﻨﺠﺎﺳﺎت« را ﺗﺄﻟﻴﻒ‬ ‫ﻧﻤﻮدﻩ‪ ،‬در ﺑﻼد ﻳﻨﮕﯽ دﻧﻴﺎ از اﻗﻠﻴﻢ ]ﻗﺎرّﻩ[ ﺳﻮم‪ ،‬اﺧﻴﺮًا ﺑﻪ ﻓﻠﺴﻔﻪ اﺳﻼم ﭘﯽ ﺑﺮدﻩ اﻧﺪ«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ‪» :‬ﺑﻠﯽ‪ ،‬در ﻳﻨﮕﯽ دﻧﻴﺎ ﻣﺴﮑﺮات را اﮐﻴﺪًا ﻣﻤﻨﻮع ﮐﺮدﻩ اﻧﺪ‪ .‬ﻓﻼﺳﻔﻪ و ﺣﮑﻤﺎی ﺁﻧﺠﺎ در اﺛﺮ ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت و‬ ‫ﻣﻨﺎﻇﺮات و ﻣﺠﺎدﻻت ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﻘﻴﺮ ﻣﺘﺤﺪاﻟﺮأی ﺷﺪﻩ اﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﺘﻨﻪ را ﺑﺮای ﺻﺤﺖ ﻓﻮاﻳﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﻃﻼق و ﺗﻌﺪد‬ ‫زوﺟﺎت ﺑﺮای اﻣﺰﺟﻪ ﺳﻮدا و ﺑﻠﻐﻤﯽ ﻣﺰاﻳﺎی ﻓﺮاوان دارد و ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ روزﻩ اﺷﺘﻬﺎ را ﺻﺎف ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺣﻘﻴﺮ هﻢ ﮔﻮﻳﺎ‬ ‫در ﺗﻔﺴﻴﺮ »ﻣﺮﺁت اﻻﺷﺘﺒﺎﻩ« ﺧﻮاﻧﺪﻩ ام ﮐﻪ ﺑﺮای ﻣﺮض دوﺳﻨﻄﺎرﻳﺎ و ﺣﺮﻗﺔ اﻟﺒﻮل ﺳﺨﺖ ﻧﺎﻓﻊ اﺳﺖ«‪.‬‬

‫‪8‬‬

‫ﺁﻗﺎی ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ‪» :‬ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻗﺮار ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ اهﺎﻟﯽ ﻳﻨﮕﯽ دﻧﻴﺎ هﻢ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺪﻩ اﻧﺪ و ﻳﺎ از ﺑﺮﮐﺖ اﺳﻼم و ﻳﺎ ﻧﻮر‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ از وﺟﻨﺎﺗﺸﺎن ﺗﺎﺑﻴﺪن ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺗﻨﻬﺎ ﺟﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽ ﻣﺎﻧﺪ هﻤﺎﻧﺎ ﺧﻄﻪ ﻳﻮروپ و ﻓﺮﻧﮕﺴﺘﺎن ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻗﻠﻮﺑﺸﺎن ﺗﺎرﻳﮑﺘﺮ از ﺣﺠﺮاﻻﺳﻮد اﺳﺖ‪ .‬ازﻳﻦ ﻟﺤﺎظ ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪﻩ اﻳﻦ ﺿﻌﻴﻒ ﻻزم‪ ،‬ﺑﻞ وﻇﻴﻔﻪ ﻋﻠﻤﺎء و ﺣﺎﻓﻈﻴﻦ اس‬ ‫اﺳﺎس ﺷﺮﻳﻌﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﺪﻩ ای را از ﻣﻴﺎن ﺧﻮدﺷﺎن ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﻩ و ﺑﻪ ﺳﻮی ﺑﻼد ﮐﻔﺎر ﺳﻮق ﺑﺪهﻨﺪ ﺗﺎ ﺁﻧﻬﺎ را از راﻩ ﺿﻼﻟﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﺎهﺮاﻩ ﺣﻘﻴﻘﺖ هﺪاﻳﺖ ﺑﻨﻤﺎﻳﻨﺪ و رﻳﺸﻪ ﮐﻔﺮ و اﻟﺤﺎد را از ﺑﻴﺦ و ﺑﻦ ﺑﺮﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬ ‫)ﮐﻒ زدن ﺣﻀﺎر(‬ ‫ﺁﻗﺎی ﻋﻤﻮداﻻﺳﻼم‪» :‬اﻟﺒﺘﻪ ﻓﮑﺮی ﺑﮑﺮ اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﯽ ﻣﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪم ﮐﻪ اول اﺳﺘﺨﺎرﻩ ﺑﮑﻨﻴﻢ«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﻗﻮت ﻻﻳﻤﻮت ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﻣﺤﺘﺮم اﻋﺮاب ﻋﻨﻴﺰﻩ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪» :‬اﺳﻢ اﻳﻦ ﻗﺎﻓﻠﻪ را »اﻟﺠﻬﺎد اﻻﺳﻼﻣﻴﻪ« ﺑﮕﺬارﻳﻢ‪ ،‬ﻣﺮدهﺎی ﮐﻔﺎر‬ ‫را از ﺟﻠﻮ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﮕﺬراﻧﻴﻢ‪ ،‬زﻧﻬﺎ و ﺷﺘﺮهﺎﻳﺸﺎن را ﻣﺎﺑﻴﻦ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﮑﻨﻴﻢ«‪.‬‬ ‫ﻼ ﻣﺮﺣﺒﺎ«‪.‬‬ ‫ﻼ و ﺳﻬ ً‬ ‫ﺷﻴﺦ اﺑﻮاﻟﻤﻨﺪرس ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﻣﺴﻘﻂ هﻤﻴﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﭘﻴﺮاهﻨﺶ را ﻣﯽ ﺟﺴﺖ ﮔﻔﺖ‪» :‬اه ً‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺗﺎﺑﻮﻧﺎﻧﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﻣﺤﺘﺮم زﻧﮕﺒﺎر ﻟﺨﺖ و ﻋﻮر ﺑﻠﻨﺬ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻴﺰﻩ اش ﺗﮑﻴﻪ ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻟﺤﻢ ﺁدﻣﯽ ﺧﻴﻠﯽ ﻟﺬﻳﺪ‪ ،‬اﻓﺮﻧﺠﯽ‬ ‫اﺑﻴﺾ ]ﻓﺮﻧﮕﯽ ﺳﻔﻴﺪ[‪ ،‬ﻣﻦ روزی دو ﺗﺎ ﺁدم ﺑﺨﻮر«‪.‬‬ ‫ﻧﺸﻮﻧﺪ هﻤﻪ ﺷﺎن را‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ‪» :‬اﻟﺒﺘﻪ‪ .‬ﺻﺪ اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‪ .‬ﭘﺲ در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﺨﺎﻟﻔﺘﯽ ﺑﺎ‬ ‫اﻋﺰام ﺑﺸﻮﻧﺪ؟«‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﺟﻤﻌﯽ از ﻋﻠﻤﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺒﻠّﻎ ﺑﻪ دﻳﺎر ﮐﻔﺎر‬ ‫ﺑﻴﺎورد‪ ،‬زن ﺑﻪ‬ ‫ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم‪» :‬اﺳﺘﻐﻔﺮاﷲ؛ هﺮ ﮐﺲ ﺷﮏ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ اش ﺣﺮام و ﺧﻮﻧﺶ ﻣﺒﺎح اﺳﺖ‪ .‬وﻇﻴﻔﻪ هﺮ‬ ‫زﻋﻢ ﺣﻘﻴﺮ َا َه ّﻢ و‬ ‫ﮐﻔﺎر را اﻣﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﺮوف و ﻧﻬﯽ از ﻣﻨﮑﺮ ﺑﮑﻨﺪ وﻟﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ داﻧﺴﺖ از‬ ‫اَﻗﺪَم از هﻤﻪ وﺟﻮهﺎت و ﻣﺨﺎرﺟﺎت اﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ اﺳﺖ‬ ‫ﭼﻪ ﻣﺤﻞ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ«‪.‬‬ ‫واﺿﺢ و ﻻﺋﺢ ﺑﻞ‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ‪» :‬ﺑﺮ ذوات ﻣﺤﺘﺮم و ﻋﻠﻤﺎی ﻣﻌﻈﻢ‬ ‫هﻨﮕﻔﺘﯽ ﻣﺘﻮﺟﻪ اﻳﻦ‬ ‫اﻇﻬﺮ ﻣﻦ اﻟﺸﻤﺲ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺑﺎدی اﻣﺮ ﻣﺨﺎرج‬ ‫ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ ﮐﻪ از ﻣﻮﻗﻮﻓﺎت ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﯽ ﺷﺪﻩ؛ ﻋﻼوﻩ ﺑﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻠﻞ اﺳﻼﻣﯽ هﺮ ﮐﺪام ﺑﻪ ﻗﺪر وﺳﻊ ﺧﻮدﺷﺎن از ﮐﻤﮏ و‬ ‫ﻣﺴﺎﻋﺪت درﻳﻎ ﻧﺨﻮاهﻨﺪ ﻓﺮﻣﻮد‪ .‬وﻟﯽ ﺗﺼﻮر ﻣﯽ رود ﮐﻪ ﺑﻌﺪهﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻋﻮاﻳﺪی ﺑﺮ ﮐﻔﺎر ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺑﮑﻨﻴﻢ«‪.‬‬ ‫اﺑﻮ ﻋﺒﻴﺪ ﻋﺼﻌﺺ ﺑﻦ اﻟﻨﺎﺳﻮر ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺻﺤﺮای ﺑﺮهﻮت ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪» :‬وﺟﻮهﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺧﺮاج و ﺟﺰﻳﻪ ﺑﻪ ﮐﻔﺎر ﺗﻌﻠﻖ ﻣﯽ‬ ‫ﮔﻴﺮد«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺳﻨّﺖ اﻻﻗﻄﺎب ﮔﻔﺘﻨﺪ‪» :‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺧﺪا دﻧﻴﺎ را ﻣﺤﺾ ﺧﺎﻃﺮ ﭘﻨﺞ ﺗﻦ ﺁﻓﺮﻳﺪﻩ و از ﭘﻨﺞ اﻧﮕﺸﺖ هﺮ ﮐﺴﯽ ﻳﮑﯽ‬ ‫ﺗﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺳﺎدات دارد و ﻣﻦ ﮐﻪ از ﺗﺮﮐﻪ و ﺳﻼﺳﻪ ﺳﺎداﺗﻢ ﭘﺲ ﺧﻤﺴﺶ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽ رﺳﺪ«‪.‬‬ ‫ﻦ از ﻋﻠﻮم ﻣﻨﻘﻮل و ﻣﻌﻘﻮل ﺑﻬﺮﻩ‬ ‫ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم‪» :‬از ﻗﺮاری ﮐﻪ ﺑﻨﺪﻩ زادﻩ ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ ﮐﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد ﺻﻐﺮ ﺳ ّ‬ ‫ای ﮐﺎﻓﯽ و ﺷﺎﻓﯽ دارد و ﻣﺪت ﭘﻨﺞ ﺳﺎل از ﻋﻤﺮش را در ﺑﻼد ﮐﻔﺎر ﺑﺴﺮ ﺑﺮدﻩ و ﮐﺘﺎب »زﺑﺪة اﻟﻨﺠﺎﺳﺎت« را ﮐﻪ اﺳﺎس‬ ‫ﺷﺮﻳﻌﺖ اﺳﻼم اﺳﺖ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﮐﺮدﻩ‪ ،‬ﻣﯽ ﮔﻔﺖ در ﻳﻨﮕﯽ دﻧﻴﺎ از اﻗﻠﻴﻢ هﻔﺘﻢ ﺧﻴﻠﯽ ﭘﻮل ﺑﻪ هﻢ ﻣﯽ رﺳﺪ«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ‪» :‬در ﻳﻨﮕﯽ دﻧﻴﺎ ﮐﻪ از اﻗﻠﻴﻢ دوازدهﻢ اﺳﺖ ﻣﺮدﻣﺎن ﭘﻮﻟﺪار زﻳﺎد دارد و هﺮ ﮐﺪام از ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﺑﺸﻮﻧﺪ اﻟﺒﺘﻪ واﺟﺐ اﻟﺤﺞ ﺧﻮاهﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬از اﻳﻦ ﻗﺮار ﻣﯽ ﺷﻮد دﺳﺘﻪ ای ﻗﻄﺎع اﻟﻄﺮﻳﻖ ﺳﺮ راﻩ ﻣﮑﻪ ﺑﮕﻤﺎرﻧﺪ ﺗﺎ ﺁﻧﻬﺎ را ﻟﺨﺖ‬ ‫ﺑﮑﻨﻨﺪ و در ﺿﻤﻦ ﻣﺄﻣﻮرﻳﻨﯽ در ﺗﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺷﭙﺶ ﺑﻴﻨﺪازﻧﺪ ﺗﺎ در روز ﻋﻴﺪ اﺿﺤﯽ ]ﻋﻴﺪ ﻗﺮﺑﺎن[ ﺑﻪ ﺧﻮﻧﺒﻬﺎی هﺮ ﺷﭙﺶ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﮑﺸﻨﺪ ﻳﮏ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ در راﻩ ﺧﺪا ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﺣﻮط اﺳﺖ ﮐﻪ دو ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺑﮑﺸﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻮن هﺮ ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺟﺪﻳﺪاﻻﺳﻼم‬ ‫هﺴﺘﻨﺪ و اﻗﻮام ﺁﻧﻬﺎ ﺧﺎج ﭘﺮﺳﺖ ﺑﻮدﻩ اﻧﺪ‪ .‬ﺁﻧﻬﺎﻳﯽ ﮐﻪ اﺳﻼم را ﻧﭙﺬﻳﺮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺮاج و ﺟﺰﻳﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﺖ اﻟﻤﺎل ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‬ ‫وﮔﺮﻧﻪ ﻣﺎﻟﺸﺎن ﺣﻼل‪ ،‬زن ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ اش ﺣﺮام و ﻣﻬﺪوراﻟﺪم هﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬ ‫)ﮐﻒ زدن ﺣﻀﺎر(‬ ‫ﻗﻮت ﻻﻳﻤﻮت‪» :‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﺟﺎی ﭘﻮل‪ ،‬ﺳﻮﺳﻤﺎر و ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﯽ هﻢ ﺑﺪهﻨﺪ ﻗﺒﻮل ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ‪» :‬اﻟﺒﺘﻪ‪ .‬ﭘﺲ در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﺨﺎﻟﻔﺘﯽ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﺨﺎرج اﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ از ﻣﺤﻞ ﻣﻮﻗﻮﻓﺎت ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺑﺸﻮد‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ داﻧﺴﺖ ﺁﻳﺎ در ﺑﻼد ﮐﻔﺎر ﻣﺤﻞ و ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺨﺼﻮﺻﯽ ﺑﺮای اﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺗﺨﺼﻴﺺ دادﻩ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ از ﭘﻮل ﺣﻼل ﺑﻪ‬ ‫دﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ و در ﺿﻤﻦ ﻣﻠﮏ ﻏﺼﺒﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ؟«‬ ‫ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم‪» :‬اﻳﻦ ﻓﻘﻴﺮ از دﻳﺮزﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺘﺮﺻﺪ و ﻣﺸﻐﻮل ﺗﺘﺒﻊ و ﺗﻔﺤﺺ و ﺗﺠﺴﺲ و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت هﺴﺘﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﺨﺼﻮﺻًﺎ ﺑﻨﺪﻩ زادﻩ ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ ﮐﻪ از ﻋﻠﻮم ﻣﻨﻘﻮل و ﻣﻌﻘﻮل ﺑﻬﺮﻩ ای ﮐﺎﻓﯽ دارد و ﮐﺘﺎﺑﯽ در ﺁداب ﻣﺒﺎل رﻓﺘﻦ و‬ ‫ﻃﻬﺎرت ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ »زﺑﺪة اﻟﻨﺠﺎﺳﺎت« ﮐﻪ اﺳﺎس ﺷﺮﻳﻌﺖ اﺳﻼم اﺳﺖ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﮐﺮدﻩ و ﺷﺶ ﺳﺎل از ﻋﻤﺮ ﺷﺮﻳﻔﺶ را در ﺑﻼد‬ ‫ﮐﻔﺎر ﮔﺬراﻧﻴﺪﻩ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ در ﺷﻬﺮ اﻟﺒﺮس«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ‪» :‬ﺑﻠﯽ در ﺷﻬﺮ اﻟﺒﺎرﻳﺲ ]ﭘﺎرﻳﺲ[ از ﺑﻼد اﻓﺮﻧﺠﻴﻪ ﻣﺤﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺁل ﺿﻴﺎء ‪ Alesia‬ﺷﻬﺮت دارد‬ ‫و ﮔﻮﻳﺎ اﻳﻦ ﺿﻴﺎء ﻧﻮﻩ ﻋﻤﻪ ﻣﺴﻠﻢ ﺑﻦ ﻋﻘﻴﻞ ﺑﻮدﻩ ﮐﻪ ﻳﮑﯽ از ﮐﻔﺎر ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ ﺳﻨﺎن ﺑﻦ اﻧﺲ وی را دﻧﺒﺎل و ﺷﺘﺮش را از‬ ‫ﻋﻘﺐ ﭘﯽ ﮐﺮدﻩ و ﺁن ﻣﻌﺼﻮم ﺑﻪ ﺑﻼد اﻓﺮﻧﺠﻴﻪ ﮔﺮﻳﺨﺘﻪ و ﻇﻦ ﻗﻮی ﻣﯽ رود ﮐﻪ ﺁن ﻣﺤﻞ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺁن ﺑﺰرﮔﻮار ﻣﻌﺮوف ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﻘﻴﺮ هﻢ در ﮐﺘﺎب »اﺧﺘﻨﺎق اﻟﺸﻬﺪا« ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﺮﺧﻮردﻩ ام‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻗﺪام ﻣﺠﺪاﻧﻪ ﺑﺸﻮد ﺗﺎ ﻣﺰار ﺁن ﺟﻨّﺖ ﻣﮑﺎن‬ ‫ﺧُﻠﺪ ﺁﺷﻴﺎن را از ﭼﻨﮓ ﮐﻔﺎر ﺑﻪ در ﺁورﻳﻢ و ﻣﻘ ّﺮ اﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻨﻤﺎﻳﻴﻢ ﮐﻪ ﺧﻴﻠﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ«‪.‬‬ ‫‪9‬‬

‫ﺷﻴﺦ ﺧﺮﻃﻮم اﻟﺨﺎﺋﻒ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ وهﺎﺑﻴﻬﺎ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪» :‬ﻣﻦ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن هﺴﺘﻢ‪ .‬ﭼﻮن اﺟﺪاد ﻣﺎ زﻳﺮ ﺳﻴﺎﻩ ﭼﺎدر ﺑﺎ ﺳﻮﺳﻤﺎر و‬ ‫ﺷﻴﺮ ﺷﺘﺮ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽ ﮐﺮدﻩ اﻧﺪ هﻤﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ هﻤﻴﻦ ﮐﺎر را ﺑﮑﻨﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم‪» :‬ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ در ﺣﺪﻳﺚ ﺁﻣﺪﻩ »اﻟﺘﻘﻴﺔ دﻳﻨﯽ و دﻳﻦ اﺑﺎﺋﯽ« ﭘﺲ در اﺑﺘﺪا ﺗﻘﻴﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﮐﺮد ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺮ ﮐﻔﺎر‬ ‫ﻣﺴﻠﻂ ﺑﺸﻮﻳﻢ«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺳﻨّﺖ اﻻﻗﻄﺎب‪» :‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت رﻗﺺ هﻢ ﺑﻪ ﻣﺼﺪاق ﺁﻳﻪ ﺷﺮﻳﻔﻪ ﮐﻮﻧﻮا ﻗﺮدة ﺧﺎﺳﺌﻴﻦ ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻪ ﺣﻖ ﺗﻌﺎﻟﯽ‬ ‫ﺧﻮد ﻣﯽ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ﮐﻪ ﻗﺮ ﺑﺪهﻴﺪ ﮐﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ دارد‪ .‬واﻧﮕﻬﯽ از ﮐﻮری ﭼﺸﻢ ﮐﻔﺎر‪ ،‬اﺳﻼم ﻣﺬهﺐ ﻣﺘﺠﺪدی اﺳﺖ‪ .‬ﻣﮕﺮ ﺧﻮد‬ ‫ﺣﻀﺮت در ‪ ١٣٠٠‬ﺳﺎل ﭘﻴﺶ دور ﺳﻨﮓ »ﺣﺠﺮ اﻻﺳﻮد« رﻗﺺ ﻓﮑﺲ ﺗﺮوت ﻧﮑﺮد؟ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺣﺎﻻ هﻢ ﺣﺎﺟﻴﻬﺎ هِﺮ َوﻟﻪ ]ﻟِﯽ‬ ‫ﻟِﯽ[ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ؟«‬ ‫ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم‪» :‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺎﻣﺪ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﻴﻪ ﭼﻪ ﺻﻼح ﺑﺪاﻧﺪ‪ .‬ﻋﺠﺎﻟﺘًﺎ اﻳﻦ ﻣﺬاﮐﺮات‬ ‫ﺑﯽ ﻣﻮرد اﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮﺑﺴﺖ ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﻣﺮاﻣﻨﺎﻣﻪ اﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ را ﻗﺮاﺋﺖ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ‪» :‬ﺑﺮ ذوات ﻣﺤﺘﺮم و ﻋﻠﻤﺎی ﻣﻌﻈﻢ و ﺑﺮ هﻤﻪ ﻣﺮدﻣﺎن دﻧﻴﺎ از ﭼﻴﻦ و ﻣﺎﭼﻴﻦ و ﺑﻼد ﻳﺄﺟﻮج و ﻣﺄﺟﻮج‬ ‫ﺗﺎ ﺟﺎﺑﻠﻘﺎء و ﺟﺎﺑﻠﺴﺎ ﮐﻪ ﺑﻼد ﻧﺴﻨﺎس هﺎﺳﺖ و هﻤﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻓﺼﻴﺢ ﻋﺮﺑﯽ ﻣﺘﮑﻠﻢ هﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺒﺮهﻦ و ﺁﺷﮑﺎر اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺘﺎب‬ ‫ﺳﻤﺎوی ﻣﺎ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺷﺎﻣﻞ هﻤﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت دﻧﻴﻮی و اﺧﺮوی اﺳﺖ و هﺮ ﮐﻠﻤﻪ ﺁن ﺻﺪهﺰار ﻣﻌﻨﯽ دارد«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺳﻨﺖ اﻻﻗﻄﺎب‪» :‬ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ اﺧﺘﺮاع هﻤﻴﻦ ُهﺘُﻞ ﻣُﺒﻴﻦ هﺎ ]اﺗﻮﻣﻮﺑﻴﻞ هﺎ[ از ﺑﺮﮐﺖ هﺬا ﮐﺘﺎب ﻣﺒﻴﻦ ﻗﺮﺁن ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ‪َ » :‬ﻧﻌَﻢ‪ ،‬ﻋﻼوﻩ ﺑﺮ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺟﺎت و ﺣﮑﻤﻴﺎت و ﻣﻮﻋﻈﻪ ﺟﺎت و ﻓَﻨﺪﻳﺎت ]ﭘﻨﺪهﺎ[ و ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫داﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﮐﺘﺎب ﻣﺎ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ دارای ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ و ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻋﻤﻠﯽ اﺳﺖ و ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮﺗﺮی ﺁﻧﺮ را ﺑﻪ ﮐﻔﺎر ﻧﺸﺎن ﺑﺪهﻴﻢ«‪.‬‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم‪» :‬اﺟﺎزﻩ ﺑﺪهﻴﺪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﺪهﻢ‪ .‬ﻣﻘﺼﻮد وﺟﻮب ﻳﮏ ﻣﻌﻠﻢ ﻋﻤﻠﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻮل ﻓﺮﻧﮕﯽ ﻣﺂﺑﻬﺎ »ﺑﺮﻓﺴﻮر« ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻼﻣﺬﻩ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻓﻘﻪ و اﺻﻮل از ﻗﺒﻴﻞ‪ :‬ﺗﻄﻬﻴﺮ‪ ،‬ﺣﻴﺾ وﻧﻔﺎس‪ ،‬ﻏﺴﻞ ﺟﻨﺎﺑﺖ‪ ،‬ﺷﮑﻴﺎت‪ ،‬ﺳﻬﻮﻳﺎت‪ ،‬ﻣﺒﻄﻼت‪ ،‬واﺟﺒﺎت‪،‬‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺎت‪ ،‬ﻣﻘﺎرﻧﺎت‪ ،‬اﺳﺘﺤﺎﺿﻪ ﮐﺜﻴﺮﻩ و ﻗﻠﻴﻠﻪ و ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ و‬ ‫ﻼ ﻧﺸﺎن ﺑﺪهﺪ و ﺑﻪ ﮐﻔﺎر ﺗﺰرﻳﻖ‬ ‫ﻣﺨﺼﻮﺻًﺎ ﺁداب ﻃﻬﺎرت را ﻋﻤ ً‬ ‫ﺑﮑﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﻠﮑﻪ ﺁﻧﺎن ﮔﺮدد«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ‪» :‬ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﻮن ﺷﺮح اﻗﺪاﻣﺎت و‬ ‫ﻋﻤﻠﻴﺎت اﻳﻦ ﮐﺎروان ﺧﻴﻠﯽ ﻣﻔﺼﻞ اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻃﻮل اﻧﺠﺎﻣﺪ ﻟﺬا ﺑﻪ‬ ‫ذﮐﺮ ﭼﻨﺪ ﻧﮑﺘﻪ اﮐﺘﻔﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﻢ ﺗﺎ ﺁﻗﺎﻳﺎن ﻋﻈﺎم ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ وﻇﻴﻔﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ ﺻﻌﺐ و ﻃﺎﻓﺖ ﻓﺮﺳﺎ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﻻ ‪ -‬اﺟﺒﺎری ﮐﺮدن ﻟﺴﺎن ﻓﺼﻴﺢ ﻋﺮﺑﯽ و ﺻﺮف و ﻧﺤﻮ ﺁن ﺑﻪ‬ ‫او ً‬ ‫ﻗﺪری ﮐﻪ ﮐﻔﺎر ﻗﺮﺁن را ﺑﺎ ﺗﺠﻮﻳﺪ ﮐﺎﻣﻞ و ﻗﻮاﻋﺪ ﻓﺼﻞ و وﺻﻞ‬ ‫و ﻋﻼﻣﺎت ﺳﺠﺎوﻧﺪی ﺑﻪ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﯽ ﺗﻼوت ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ ﺁن را ﻧﻔﻬﻤﻴﺪﻧﺪ ﻋﻴﺒﯽ ﻧﺪارد‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻔﻬﻤﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺛﺎﻧﻴًﺎ – ﺧﺮاب ﮐﺮدن هﻤﻪ اﺑﻨﻴﻪ و ﻋﻤﺎرات ﮐﻔﺎر‪ .‬ﭼﻮن ﺑﻨﺎهﺎی ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻠﻨﺪ و دارای ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻃﺒﻘﻪ اﺳﺖ و دور ﺁن ﺣﺼﺎر ﻧﻤﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻄﻮری ﮐﻪ ﭼﺸﻢ ﻧﺎﻣﺤﺮم از ﻧﺸﻴﺐ ﻋﻮرت ﺧﻮاﺗﻴﻦ را ﺑﺮ ﻓﺮاز ﺑﺘﻮان دﻳﺪ و اﻳﻦ ﺧﻮد ﮐﻔﺮ و زﻧﺪﻗﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﺑﻖ‬ ‫ﻣﺬهﺐ اﺳﻼم اﺗﺎﻗﻬﺎ ﮐﻮﺗﺎﻩ و ﺑﺎ ﮔِﻞ درﺳﺖ ﺷﻮد اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ زﻳﺮا اﻳﻦ دﻧﻴﺎی دون ﮔﺬرﮔﺎﻩ ﺑﺎﺷﺪ و اﺳﺘﺤﮑﺎم و دل ﺑﺴﺘﻦ را‬ ‫ﻧﺸﺎﻳﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺧﺮاب ﮐﺮدن هﺮ ﭼﻪ ﺗﻴﺎﺗﺮ‪ ،‬ﻣﻮزﻩ‪ ،‬ﺗﻤﺎﺷﺎﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﮐﻠﻴﺴﺎ‪ ،‬ﻣﺪرﺳﻪ و ﻏﻴﺮﻩ هﺴﺖ از ﻓﺮاﻳﺾ اﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺷﻤﺮدﻩ‬ ‫ﻣﯽ ﺷﻮد«‪.‬‬ ‫ﺷﻴﺦ ﺧﺮﻃﻮم اﻟﺨﺎﺋﻒ‪» :‬اﺣﺴﻨﺖ‪ ،‬اﺣﺴﻨﺖ«‪.‬‬ ‫ﺺ ﺻﺮﻳﺢ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﺁﻳﺎت ﻗﺮﺁﻧﯽ و ﻓﺮﻳﻀﻪ ﺳﺒﺤﺎﻧﯽ و ﺳﻨّﺖ‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ‪» :‬اﻟﺒﺘﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻧ ّ‬ ‫ﻧﺒﻮی و ﺣﺪﻳﺚ ﻣﺼﻄﻔﻮی ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬وﻟﯽ ﺑﻪ زﻋﻢ ﺣﻘﻴﺮ هﻤﺎﻧﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﻳﺴﺘﯽ ﻳﮑﯽ از ﺁﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻧﮕﻪ داﺷﺖ ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮ ﻋﺎﻟﻤﻴﺎن ﭘﺎﻳﻪ ﺿﻼﻟﺖ ﻓﺮﻧﺠﻴﺎن را ﺑﻨﻤﺎﻳﻴﻢ و در ﺻﻮرت ﺑﻮدﺟﻪ ﮐﺎﻓﯽ ﻣﻦ ﺣﺎﺿﺮم ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺘﻮﻟﯽ در ﻳﮑﯽ ازﻳﻦ‬ ‫ﺗﻤﺎﺷﺎﺧﺎﻧﻪ هﺎ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻓُﻠﯽ ﺑِﺮژر )‪ (Folie Bergere‬ﻣﺸﻐﻮل ﺗﺒﻠﻴﻎ و ﻋﺒﺎدت ﺑﺸﻮم«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم‪» :‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﭼﻪ ازﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮ؟«‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ‪» :‬ﺛﺎﻟﺜًﺎ – از ﻓﺮاﻳﺾ اﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ اﺳﺖ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺣﻤﺎﻣﻬﺎ و ﺑﻴﺖ اﻟﺨﻼهﺎ ﺑﻪ ﻃﺮز اﺳﻼﻣﯽ و ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ در‬ ‫ﮐﺘﺎب »زﺑﺪة اﻟﻨﺠﺎﺳﺎت« ﺁﻣﺪﻩ اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺴﺘﺤﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺠﺎﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻴﻦ دﻳﺪﻩ ﺷﻮد و ﭼﻮن ﮐﻔﺎر ﻓﺎﻗﺪ ﻋﻠﻢ ﻃﻬﺎرت هﺴﺘﻨﺪ و‬ ‫ﻧﻌﻮذ ﺑﺎﷲ ﺑﺎ ﮐﺎﻏﺬ اﺳﺘﻨﺠﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻣﺨﻠﺺ اﻳﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﻘﺪاری هﻢ ﻟﻮﻟﻬﻨﮓ ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﻢ ﮐﻪ در ﺿﻤﻦ ﻣﺼﻨﻮع ﻣﻤﺎﻟﮏ‬ ‫اﺳﻼﻣﯽ ﻧﻴﺰ ﺻﺎدر ﺑﺸﻮد‪.‬‬ ‫روان ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺁب ﺟﺎری در ﺁﻧﻬﺎ ﺗﺎ ﺷﺎرع ﻋﺎم و‬ ‫راﺑﻌًﺎ – ﮐﻨﺪن ﺟﻮﻳﻬﺎ در ﺧﻴﺎﺑﺎﻧﻬﺎ و‬ ‫در ﻣﻮﻗﻊ ﺣﺎﺟﺖ دﺳﺖ ﺑﻪ ﺁب ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫در دﺳﺘﺮس ﻋﻤﻮم ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﻮدﻩ ﺑﺎﺷﺪ و‬ ‫ﭼﺎل ﮐﺮدن ﺁﻧﻬﺎ در زﻣﻴﻦ‪ ،‬ﻃﺮز ﺳﻮﮔﻮاری‪،‬‬ ‫ﺧﺎﻣﺴًﺎ – ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺷﺴﺘﺸﻮی اﻣﻮات و‬ ‫ﻣﺴﺎﺟﺪ‪ ،‬اﺣﺪاث اﻣﺎﻣﺰادﻩ هﺎ‪ ،‬ﺗﮑﻴﻪ هﺎ‪ ،‬ﻧﺬرهﺎ‪،‬‬ ‫ﺧﺮج دادن‪ ،‬روﺿﻪ ﺧﻮاﻧﯽ‪ ،‬ﺑﻨﺎی‬ ‫دادن دﺳﺘﻪ ای از ﻓﻘﺮای ﺳﺎﻣﺮﻩ ﺑﻪ ﺑﻼد ﮐﻔﺎر ﺗﺎ‬ ‫ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺣﺞ‪ ،‬زﮐﻮة‪ ،‬ﺧﻤﺲ و ﮐﻮچ‬ ‫اﺳﻼم ﻣﺬهﺐ ﻓﻘﺮ و ذﻟّﺖ اﺳﺖ و ﺑﺮای ﺁن‬ ‫ﻃﺮز ﺗﮑﺪی را ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻴﺎﻣﻮزﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن‬ ‫دﻧﻴﺎﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪10‬‬

‫ﺳﺎدﺳًﺎ‪ -‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮای ﻧﻤﺎز و ﺑﺠﺎ ﺁوردن اداب ﺷﺮع ﻣﺒﻴﻦ ﮐﻔﺶ و ﻣﻮزﻩ ]ﭘﺎﭘﻮش[ و ﻟﺒﺎس ﺗﻨﮓ ﻣﮑﺮوﻩ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﻟﺒﺎﺳﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ وﺳﺎﻳﻞ ﺗﻄﻬﻴﺮ و ﻋﺒﺎدت در هﺮ ﺳﺎﻋﺖ و ﺑﻪ هﺮ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺮاﻳﺶ ﺁﻣﺎدﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﺮ ﻋﻤﻮم‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻌﻠﻴﻦ ﺑﭙﻮﺷﻨﺪ و ﺁﺳﺘﻴﻦ ﮔﺸﺎد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺮدهﺎ زﻳﺮﺷﻠﻮاری و ﻋﺒﺎ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻟﺒﺎس اﺳﺖ و ﺑﺎ‬ ‫ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ‪» :‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺴﺘﺤﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﺒﺎ ﺑﭙﻮﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺣﻘﻴﺮ ﺑﻪ ﻳﺎد دارم ﮐﻪ در ﮐﺘﺎب »اﻟﺘﺎرﻳﺦ اﻟﻌﺒﺎ و اﻟﺸﻮﻻ«‬ ‫ﺗﺄﻟﻴﻒ اﻋﺠﻮﺑﻪ دهﺮ و ﻣﻘﺮاض اﻟﻨﻮاﺳﻴﺮ ﺧﻮاﻧﺪﻩ ام ﮐﻪ در ﻣﻮﻗﻊ ﺣﻤﻠﻪ ﻋﺮب ﺑﻪ ﺑﻼد روﻣﻴﻪ‪ ،‬اﻋﺮاب ﭘﻮﺳﺖ ﺷﺘﺮ ﺑﻪ ﺧﻮد‬ ‫هﻤﯽ ﭘﯽ ﭘﻴﭽﻴﺪﻧﺪی وﻟﯽ هﻤﻴﻦ ﮐﻪ در اﻧﺒﺎر ﻏﻠّﻪ روﻣﻴﺎن وارد ﺷﺪﻧﺪی‪ ،‬ﺟﻮاﻟﻬﺎی ﺑﺴﻴﺎری اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ از ﮐﺎﻩ و ﺟﻮ در ﺁﻧﺠﺎ‬ ‫ﻳﺎﻓﺘﻨﺪی‪ .‬از ﻓﺮط ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ ﺗﻪ ﮐﻴﺴﻪ هﺎ را ﺳﻮراخ ﮐﺮدﻩ از ﻣﺤﺘﻮی ﺁن ﺑﺎ ذوق و ﺷﻮق ﻣﺸﻐﻮل ﺧﻮردن ﺷﺪﻧﺪی‪ .‬هﻤﻴﻦ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺑﺎﻻ رﺳﻴﺪﻧﺪی‪ ،‬ﺳﺮ ﺁن را ﺳﻮراخ ﮐﺮدﻩ ﺳﺮﺷﺎن را درﺁوردﻧﺪی و از دو ﻃﺮف دﺳﺘﻬﺎﻳﺸﺎن را‪ .‬ﭘﺲ از ﺁن وﻗﺖ ﻋﺒﺎ‬ ‫ﻣﺮﺳﻮم ﺷﺪ«‪.‬‬ ‫»ﭼﻮن ﻣﻦ ﮐﺘﮑﺎﺑﯽ ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ »ﺁﺛﺎر اﻻﺳﻼم ﻓﯽ ﺳﻮاﺣﻞ‬ ‫ﺷﻴﺦ ﺗﻤﺴﺎح ﺑﻦ ﻧﺴﻨﺎس‪:‬‬ ‫ﺁن از ﻣﻨﺎﻗﺐ ﺷﻴﺮ ﺷﺘﺮ و ﮐﺒﺎب ﺳﻮﺳﻤﺎر و ﺧﺮﻣﺎ داد‬ ‫اﻻﻧﻬﺎر« ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﻢ و در‬ ‫ﺑﺪهﻴﺪ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ را در ﺁﻧﺠﺎ درج ﺑﮑﻨﻢ ﮐﻪ ﺳﻨﺪی ﺑﺲ‬ ‫ﺳﺨﻨﻮری ﺧﻮاهﻢ داد‪ ،‬اﺟﺎزﻩ‬ ‫ﻣﻤﺘﺎز اﺳﺖ«‪.‬‬ ‫زﻧﻬﺎی ﮐﻔﺎر ﻣﮑﺸﻮف اﻟﻌﻮرة درﻣﻼء ﻋﺎم ﺑﺎ ﻣﺮدهﺎ ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ‪» :‬و اﻣﺎ ﺗﺎﺳﻌﺎً‪،‬‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺁﻧﻬﺎ را ﺑﺎﻳﺪ در ﻗﻴﺪ ﺣﺠﺎب ﻣﺴﺘﻮر ﮐﺮد ﺗﺎ‬ ‫رﻗﺼﻨﺪ و ﺳَﺤﻖ و ﻣﻼﻣﺴﻪ ﻣﯽ‬ ‫ﺷﻴﻄﺎﻧﯽ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻧﮑﻨﻨﺪ و ﻓﺴﺎد اﺧﻼق ﺁﻧﻬﺎ از اﻳﻨﺠﺎ ﺁﻣﺪﻩ‬ ‫ﻣﺮدهﺎ را ﺑﻪ ﺗﺴﻮﻳﻼت‬ ‫ﻣﺤﻠﻞ و ﻃﻼق ﺑﻴﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺮﺳﻮم ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﭼﻪ ﻣﺮدﻣﺎن ﺁﻧﺠﺎ‬ ‫ﮐﻪ ﺗﻌﺪد زوﺟﺎت‪ ،‬ﺻﻴﻐﻪ‪،‬‬ ‫از ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ ﺧﺮﭼﻨﮓ و ﻗﻮرﺑﺎﻏﻪ و ﺧﻮک ﻣﯽ ﺧﻮرﻧﺪ و در ﻣﻮﻗﻊ ذﺑﺢ اﻳﻦ ﺟﺎﻧﻮران ﺑﺴﻢ اﷲ ﻧﻤﯽ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﭘﺎﻳﻪ ﺿﻼﻟﺖ‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ را از هﻤﻴﻦ ﺟﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﻴﺎس ﮐﺮد‪.‬‬ ‫ﻋﺎﺷﺮًا‪ -‬در ﺑﻼد ﮐﻔﺎر ﻟﻬﻮ و ﻟﻌﺐ و ﻧﻘﺎﺷﯽ و ﻣﻮﺳﻴﻘﯽ ﺑﯽ اﻧﺪازﻩ ﻃﺮف ﺗﻮﺟﻪ و دارای اهﻤﻴﺖ و اﻋﺘﺒﺎر اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ واﺟﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﻻت ﻏﻨﺎ و ﻣﻮﺳﻴﻘﯽ را ﺷﮑﺴﺘﻪ و ﺑﻪ ﺟﺎﻳﺶ وﻋﺎظ و روﺿﻪ ﺧﻮان و ﻣﺪاح در ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻔﺮﺳﺘﻨﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ را ﺑﻪ راﻩ راﺳﺖ دﻻﻟﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬هﻤﭽﻨﻴﻦ هﺮ ﭼﻪ ﭘﺮدﻩ ﻧﻘﺎﺷﯽ اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻮزاﻧﻴﺪ و ﻣﺠﺴﻤﻪ هﺎ را ﺑﺎﻳﺪ ﺷﮑﺴﺖ‪ ،‬هﻤﭽﻨﺎن‬ ‫ﮐﻪ ﺣﻀﺮت اﺑﺮاهﻴﻢ ﺑﺎ ﻗﻮم ﻟﻮط ﮐﺮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮ اﺷﻴﺎء ﻧﻔﻴﺲ و ﻗﻴﻤﺘﯽ در ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻪ هﻢ ﺑﺮﺳﺪ ﺑﻪ ﺑﻴﺖ اﻟﻤﺎل ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺗﻌﻠﻖ ﻣﯽ‬ ‫ﮔﻴﺮد‪ .‬واﺿﺢ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻮن ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻔﺎر ﺑﻪ دﻧﻴﺎﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﻋﻈﻪ هﺎﻳﯽ راﺟﻊ ﺑﻪ ﺁن دﻧﻴﺎﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﻋﻈﻪ هﺎﻳﯽ راﺟﻊ ﺑﻪ ﺁن‬ ‫دﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻓﺸﺎر ﻗﺒﺮ‪ ،‬ﻧﮑﻴﺮ و ﻣﻨﮑﺮ‪ ،‬ﺁﺗﺶ دوزخ‪ ،‬ﻣﺎرهﺎی ﺟﻬﻨﻢ‪ ،‬روز ﭘﻨﺠﺎﻩ هﺰار ﺳﺎل‪ ،‬ﺳﮓ ﭼﻬﺎر ﭼﺸﻢ در دوزخ‪ ،‬ﻇﻬﻮر‬ ‫ﺣِﻤﺎ ِر دﺟّﺎل‪ ،‬ﺗﻘﺪﻳﺮ و ﻗﻀﺎ و َﻗﺪَر و ﻓﻠﺴﻔﻪ اﺳﻼم ﺑﻨﻤﺎﻳﻴﻢ‪ .‬و ﻧﻴﺰ از ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺑﻬﺸﺖ و ﺛﻮاب اُﺧﺮوی ﻻزم اﺳﺖ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﯽ‬ ‫ﺑﺪهﻨﺪ و ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﮐﻪ در ﺑﻬﺸﺖ ﺑﻪ ﻣﺮد ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺣﻮری و ﺑﻪ زن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻏﻠﻤﺎن ﻣﯽ دهﻨﺪ‪ ،‬هﺮﮔﺎﻩ ﺛﻮاﺑﮑﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ در ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫هﻔﺘﺎدهﺰار ﺷﺘﺮ و ﻗﺼﺮ زﻣﺮدی ﻣﯽ دهﻨﺪ ﮐﻪ هﻔﺘﺎد هﺰار اﺗﺎق دارد و ﻓﺮﺷﺘﻪ هﺎﻳﯽ در ﺁﻧﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺮش در ﻣﻐﺮب و‬ ‫ﭘﺎﻳﺶ در ﻣﺸﺮق اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﻼوﻩ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﮐﻤﯽ ﺗﺮﻳﺎک ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺣﻘﻴﺮ ﺑﺮای ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺴﺘﺤﺐ اﺳﺖ ﺗﺎ ﮐﻔﺎر را ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻋﻘﺒﯽ و‬ ‫ﺁﺧﺮت ﺑﮑﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت زﻳﺎد اﺳﺖ‪ .‬هﻤﻴﻨﻘﺪر‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ‪» :‬ﺑﻪ زﻏﻢ ﺣﻘﻴﺮ اﻳﻦ‬ ‫ﮐﻨﻴﻢ ﺷﺎﻣﻞ هﻤﻪ اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﯽ ﺷﻮد«‪.‬‬ ‫ﻓﺮﻣﻮدﻳﺪ ﮐﻔﺎر را ﺑﻪ دﻳﻦ ﺣﻨﻴﻒ اﺳﻼم دﻻﻟﺖ ﻣﯽ‬ ‫ﭘﺎﻳﻪ ﺿﻼﻟﺖ ﺧﺎج ﭘﺮﺳﺘﺎن و اﺷﮑﺎﻻﺗﯽ‬ ‫ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ‪» :‬ﻣﻘﺼﻮد ﺣﻘﻴﺮ هﻤﺎﻧﺎ ﻧﺸﺎن دادن‬ ‫ﻼ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﻮﻣﯽ‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺜ ً‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺒﻠّﻐﻴﻦ ﺑﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﯽ ﻣﻮاﺟﻪ ﺁن ﺧﻮاهﻨﺪ‬ ‫و رﺳﻮم ﻣﺬهﺒﯽ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻗﺪری ﻧﺰدﻳﮏ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﻳﻬﻮد‪ .‬وﻟﯽ ﻃﺮز ﺁداب‬ ‫و ﺷﺒﻴﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺗﻘﺒﻞ دﻳﻦ ﺣﻨﻴﻒ ﺣﺘﺎ ﺧﺘﻨﻪ ﮐﺮدﻩ هﻢ هﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﻓﺸﺎر ﻗﺒﺮ و ﻧﮑﻴﺮ و ﻣﻨﮑﺮ و هﻤﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺟﺎت ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن از ﮐﻔﺎر ﮐﺘﺎﺑﺪار هﺴﺘﻨﺪ‪ .‬وﻟﯽ ﮐﻔﺎر ﻓﺮﻧﮕﺴﺘﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ ﻏﻠﻂ ﺑﻪ ﺧﺎج ﭘﺮﺳﺖ ﻣﻌﺮوﻓﻨﺪ ﺑﻪ هﻴﭻ ﭼﻴﺰ‬ ‫اﻋﺘﻘﺎد ﻧﺪارﻧﺪ و از ﮐﻔﺎر ﺣﺮﺑﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ از ﺳ ِﺮ ﻧﻮ هﻤﻪ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ را ﺑﻪ ﮔﻮش ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ و ﻳﺎ ﻧﺴﻠﺸﺎن را‬ ‫ﺑﺮاﻧﺪازﻳﻢ ﺗﺎ هﻤﻪ دﻧﻴﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن و ﺑﻨﺪﻩ ﻣﻘﺮّب ﺧﺪا ﺑﺸﻮﻧﺪ«‪.‬‬ ‫ﺷﻴﺦ ﺗﻤﺴﺎح ﺑﻦ ﻧﺴﻨﺎس‪» :‬در ﺻﻮرت ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﮔﻮش و ﺑﻴﻨﯽ ﺁﻧﻬﺎا را ﻣﯽ ﺑُﺮﻳﻢ و ﻧﺦ ﻣﯽ ﮐﺸﻴﻢ و زﻧﻬﺎﻳﺸﺎن و ﺷﺘﺮاﻧﺸﺎن را‬ ‫ﻣﻴﺎن ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ«‪.‬‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم‪» :‬ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﺸﻮد ﮐﻪ ﺑﺮای ﻗﺪرداﻧﯽ از ﮐﻔﺎری ﮐﻪ ﺑﻪ دﻳﻦ ﺣﻨﻴﻒ ﻣﺸﺮّف ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﺗﺸﻮﻳﻖ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ُﺗﺤَﻒ‬ ‫و هﺪاﻳﺎﻳﯽ از ﻃﺮف رﻳﻴﺲ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ اﻋﻄﺎ ﺑﺸﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ :‬ﮐﻔﻦ ﻣﺘﺒﺮک‪ ،‬ﻣُﻬﺮ ﻧﻤﺎز‪ ،‬ﺗﺴﺒﻴﺢ‪ ،‬ﺣﺮز ﺟﻮاد ]ﻧﻮﻋﯽ ﻃﻠﺴﻢ و دﻋﺎ[‪،‬‬ ‫دﻋﺎی دﻓﻊ ﻏﺮﻳﺐ ﮔﺰ‪ ،‬دﻋﺎی ﺑﯽ وﻗﺘﯽ‪ ،‬ﻃﻠﺴﻢ ﺳﻔﻴﺪﺑﺨﺘﯽ‪ ،‬ﺣﻠﻘﻪ ﻳﺎﺳﻴﻦ‪ ،‬ﻧﻌﻠﻴﻦ و ﻟﻮﻟﻬﻨﮓ ﮐﻪ در ﺿﻤﻦ ﺑﻪ درد ادای‬ ‫ﻓﺮاﻳﺾ و رﺳﻮم ﻣﺬهﺒﯽ هﻢ ﻣﯽ ﺧﻮرد‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص ﻣﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﻳﮏ ﻧﺴﺨﻪ هﻢ از ﺗﺄﻟﻴﻒ ﺑﻨﺪﻩ زادﻩ ﺣﻀﺮت‬ ‫ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ ﮐﻪ هﻔﺖ ﺳﺎل از ﻋﻤﺮ ﺷﺮﻳﻔﺶ را ﻣﺎﺑﻴﻦ ﮐﻔﺎر ﮔﺬراﻧﻴﺪﻩ و از ﻋﻠﻮم ﻣﻌﻠﻮم و ﻣﻨﻘﻮل و ﻣﻌﻘﻮل ﺑﻬﺮﻩ ای ﺑﺴﺰا‬ ‫دارد و ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ »زﺑﺪة اﻟﻨﺠﺎﺳﺎت« ﺑﻪ اﺷﺨﺎص ُﻣ َﺒﺮﱢز هﺪﻳﻪ ﺷﻮد«‪.‬‬ ‫اﻻﻟﻮﻟﮏ اﻟﺠﺎﻟﻴﺰﻳﻪ‪» :‬ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ هﺎی ﮐﻔﺎر را ﺁﺗﺶ ﺑﺰﻧﻴﻢ و ﻋﻮﺿﺶ ﻳﮏ ﻧﺴﺨﻪ »زﺑﺪة اﻟﻨﺠﺎﺳﺎت« ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺪهﻴﻢ ﮐﻪ ﺑﺮاﻳﺸﺎن‬ ‫ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ و ﻋﻠﻮم دﻧﻴﻮی و اﺧﺮوی هﻤﻪ در ﺁﻧﺴﺖ«‪.‬‬

‫‪11‬‬

‫ﻣﻨﺠﻨﻴﻖ اﻟﻌﻠﻤﺎء‪» :‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﺻﺪ اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﮐﻔﯽ ﺑﻪ زﺑﺪة اﻟﻨﺠﺎﺳﺎت‪ .‬ﭼﻮن ﺧﻼﺻﻪ ﻣﺮام اﺳﻼم هﻤﻴﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻳﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺸﻮﻳﺪ‬ ‫ﻳﻌﻨﯽ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻧﺺ ﺻﺮﻳﺢ »زﺑﺪة اﻟﻨﺠﺎﺳﺎت« ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻴﺪ وﮔﺮﻧﻪ ﻣﯽ ﮐﺸﻴﻤﺘﺎن و ﻳﺎ ﺧﺮاج ﺑﻪ ﺑﻴﺖ اﻟﻤﺎل ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﺪهﻴﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‬ ‫ﮐﻔﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎج ﺳﺒﻴﻞ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ«‪.‬‬ ‫)ﮐﻒ زدن ﺣﻀﺎر(‬ ‫ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ‪» :‬ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻗﺮار رأی ﻗﻄﻌﯽ و ﻣﻮاﻓﻘﺖ هﻤﮕﯽ ﺑﺮﻳﻦ ﺷﺪ ﮐﻪ اﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ را ﺑﻪ ﮐﻔﺎر ﺳﻮق ﺑﺪهﻴﻢ و‬ ‫هﻴﭽﮕﻮﻧﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺘﯽ درﻳﻦ ﺑﺎب ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ زﻋﻢ ﺣﻘﻴﺮ ﻻزﻣﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻴﻮﻩ دﻳﻨﯽ ﻧﺒﯽ رﻓﺘﺎر ﮐﻨﻴﻢ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺧﻮد ﺣﻀﺮت‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻞ و ﺗﺒﺎر ﺧﻮدش ﻗﺪر و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﮔﺬاﺷﺖ و ﻧﻮﻩ هﺎی ﺧﻮدش را ﻗﺒﻞ از وﻻدت اﻣﺎم ﮐﺮد و ﻃﺎﻳﻔﻪ ﺧﻮد را ﺳﺎدات و‬ ‫اﺣﺘﺮام ﺁﻧﻬﺎ را ﺑﻪ هﻤﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن واﺟﺐ داﻧﺴﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﺨﺎرج اﻳﻦ ﻧﻬﻀﺔ از ﻣﻮﻗﻮﻓﺎت اﺳﺖ هﻤﻪ اﺷﺨﺎﺻﯽ ﮐﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ از ﻋﻠﻤﺎء و ﺳﺎدات ﺑﺎﺷﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم‪» :‬ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﮐﺴﯽ ﺑﺮازﻧﺪﻩ ﺗﺮ و ﮐﺴﯽ ُﻣ َﺒﺮّزﺗﺮ از ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻟﺬا اﻳﺸﺎن را ﺑﻪ رﻳﺎﺳﺖ اﻳﻦ‬ ‫ﺟﻤﻌﻴﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ«‪.‬‬ ‫ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ‪» :‬اﻳﻦ ﺣﺴﻦ اﻧﺘﺨﺎب را از ﺻﻤﻴﻢ ﻗﻠﺐ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ و ﻣﺴﻠﻤﺎت ﺗﺒﺮﻳﮏ ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻢ«‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺖ اﻻﻗﻄﺎب‪» :‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ازﻳﻦ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻤﯽ ﺷﺪ«‪.‬‬ ‫ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ‪» :‬ﺑﻨﺪﻩ از ﺣﺴﻦ ﻧﻴّﺖ و ﻣﺮاﺣﻢ ﺁﻗﺎﻳﺎن ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﻠﻞ اﺳﻼﻣﯽ ﻟﺴﺎﻧﻢ اﻟﮑﻦ و ﻧﻄﻘﻢ ﻗﺎﺻﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺁﻗﺎی‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم از اﺳﺎﺗﺬﻩ ﻓﻘﻬﺎ اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ وﺟﻮد ﺷﺮﻳﻔﺸﺎن در ﭼﻨﻴﻦ ﺟﻬﺎدی از واﺟﺒﺎﺗﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﻢ اﻳﺸﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻤَﺖ ﻧﺎﻳﺐ رﻳﻴﺲ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮﻧﺪ و ﺁﻗﺎزادﻩ اﻳﺸﺎن ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ ﮐﻪ ﻧﻪ ﺳﺎل از ﻋﻤﺮ ﺷﺮﻳﻔﺶ را در ﺑﻼد ﮐﻔﺎر ﺑﺴﺮ‬ ‫ِ‬ ‫ﺑﺮدﻩ و از ﻣﻌﻠﻮم و ﻣﺠﻬﻮل ﺑﻬﺮﻩ ای ﮐﺎﻓﯽ و ﺷﺎﻓﯽ دارد ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﮐﺘﺎب ﻧﻔﻴﺲ »زﺑﺪة اﻟﻨﺠﺎﺳﺎت« ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﻌﺮف اﻳﺸﺎن و‬ ‫ﺷﺎهﺪ ﻣﺪﻋﺎﻳﻢ اﺳﺖ‪ .‬هﻤﭽﻨﻴﻦ زﺑﺎﻧﻬﺎی ﻋﺮﺑﯽ‪ ،‬ﻗﺒﻄﯽ‪ ،‬ﺷﺎﻣﯽ‪ ،‬ﺑﺮﺑﺮی‪ ،‬اﻟﺠﺰاﻳﺮی‪ ،‬ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﯽ‪ ،‬ﺑﻐﺪادی و ﺑﺼﺮﻩ ای و ﻏﻴﺮﻩ‬ ‫را ﻣﺜﻞ ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ ﺗﮑﻠﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﺎ ﻣﻨّﺖ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺻﻨﺪوﻗﺪار و ﻣﺘﺮﺟﻢ ﻣﺎ را ﺳﺮاﻓﺮاز و‬ ‫از راﻩ ﻟﻄﻒ ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﯽ ﺁن هﻢ ﻣﺤﺾ ﺛﻮاب اﺧﺮوی ﭼﻮن اﻳﻦ اﻗﺪام اﺟﺮ دﻧﻴﻮی هﺮﮔﺰ ﻧﺪارد«‪.‬‬ ‫ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ‪» :‬ﺣﻘﻴﻘ ًﺔ ﺑﻨﺪﻩ ﻧﻤﯽ داﻧﻢ ﺑﻪ ﭼﻪ زﺑﺎن ازﻳﻦ ﺣﺴﻦ ﻇﻦ ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﺗﺸﮑﺮ ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮ ﻣﺤﺾ ﺧﺎﻃﺮ اﻳﺸﺎن و‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ اﺧﺮوی اﻳﻦ ﮐﺎر ﻧﺒﻮد هﺮﮔﺰ ﻗﺒﻮل ﻧﻤﯽ ﮐﺮدم«‪.‬‬ ‫)ﮐﻒ زدن ﻣﻤﺘﺪ ﺣﻀﺎر(‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم‪» :‬ﻣﻦ از ﻣﺮاﺣﻢ ﺁﻗﺎی ﺗﺎج و هﻤﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﺤﺘﺮم اﺳﻼم ﮐﻪ در اﻳﻨﺠﺎ ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﺷﺮﻣﻨﺪﻩ ام‪.‬‬ ‫ﮐﻔﺎر ﻻزم اﺳﺖ‪ ،‬ﺁﻗﺎی‬ ‫اﻣﺎ اﺟﺎزﻩ ﺑﺪهﻴﺪ ﭼﻮن ﻳﮏ ﻧﻔﺮ دﻟّﺎک ﻣﺠﺮّب ﺟﻬﺖ ﺧﺘﻨﻪ ﮐﺮدن‬ ‫دﻳﻦ ﺣﻨﻴﻒ ﻣﺸﺮّف ﻣﯽ‬ ‫ﺳﻨّﺖ اﻻﻗﻄﺎب ﮐﻪ ﭘﺴﺮﺧﺎﻟﻪ اﻳﻦ ﺑﻨﺪﻩ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و اﻏﻠﺐ ﮐﻔﺎر ﮐﻪ ﺑﻪ‬ ‫در ﻣﻌﺮﮐﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ و‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ اﻳﺸﺎن ﺧﺘﻨﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻋﻼوﻩ ﺑﺮ اﻳﻦ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎر ﻣﺤﻠّﻞ ﺷﺪﻩ و‬ ‫دﺳﺘﺶ ﻧﮕﻪ ﻣﯽ دارد و‬ ‫روﺿﻪ ﺧﻮاﻧﯽ ﻳﺪ ﻃﻮﻻﺋﯽ دارد‪ ،‬ﺣﺘﺎ ﻋﻘﺮب ﺟﺮّارﻩ را در ﮐﻒ‬ ‫از ﺁداب دﻧﻴﻮی و اﺧﺮوی‬ ‫ﺑﺮای ﻓﺮوش دﻋﺎی ﺑﯽ وﻗﺘﯽ ﺑﻬﺘﺮ از او ﮐﺴﯽ را ﺧﺪا ﻧﻴﺎﻓﺮﻳﺪﻩ و‬ ‫ﻣﯽ ﮐﻨﻢ«‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﻩ ای ﮐﺎﻓﯽ دارد‪ ،‬اﻳﺸﺎن را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺮﻓﺴﻮر ﻓﻘﻴﻬﺎت ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد‬ ‫از ﺟﺎن ﮔﺬﺷﺘﻪ هﺴﺘﻴﻢ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ‪» :‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﭼﻪ ازﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮ؟ ﭘﻴﺪاﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻳﮏ دﺳﺘﻪ‬ ‫ﺑﺮای ﺧﻴﺮ ﻋُﻘﺒﯽ و اﺟﺮ اﺧﺮوی ﺳﻴﻨﻪ ﺳﭙﺮ ﮐﺮدﻩ و ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﭘﺮ ﺧﻄﺮی را ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﻣﯽ ﮔﻴﺮﻳﻢ«‪.‬‬ ‫)ﮐﻒ زدن ﺣﻀﺎر(‬ ‫ﻼ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮد‪ ،‬از ﭘ ِﺮ ﺷﺎﻟﺸﺎن در ﺁوردﻧﺪ و ﺑﻪ ﺁﻗﺎﻳﺎن ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن اراﺋﻪ‬ ‫ﭘﺲ از ﺁن ﺁﻗﺎی رﻳﻴﺲ ﺻﻮرت ﻣﺠﻠﺴﯽ را ﮐﻪ ﻗﺒ ً‬ ‫دادﻧﺪ ﺗﺎ اﻣﻀﺎء و ﺗﺼﺪﻳﻖ ﺑﺸﻮد‪ .‬ﻣﻔﺎد ﺁن از اﻳﻦ ﻗﺮار ﺑﻮد‪:‬‬ ‫»در روز ﻣﻴﻤﻮن ﻓﺮﺧﻨﺪﻩ ﻓﺎل ‪ ٢٥‬ﻣﺎﻩ ﺷﻮال ﺳﺎل ‪ ١٣٤٦‬هﺠﺮی ﻗﻤﺮی در ﺷﻬﺮ ﻣﺒﺎرک ﺳﺎﻣﺮﻩ از ﺑﻼد ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ ﺟﻠﺴﻪ ﻣﺮﮐﺐ از ﻋﻠﻤﺎء ﻳﮕﺎﻧﻪ و داﻧﺸﻤﻨﺪان ﻓﺮزاﻧﻪ و ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﺤﺘﺮم ﻣﻠﻞ ﮐﺎﻣﻠﺔ اﻟﻮداد اﺳﻼﻣﯽ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و‬ ‫ﺳﻤَﺖ رﻳﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم ﻧﺎﻳﺐ‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺁﻗﺎﻳﺎن ﻣﻔﺼﻠﺔ اﻻﺳﺎﻣﯽ ذﻳﻞ‪ :‬ﺣﻀﺮت ﺁﻗﺎی ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ ﺑﻪ ِ‬ ‫رﻳﻴﺲ و ﻣﻨﺸﯽ ﻣﺨﺼﻮص‪ ،‬ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ ﺻﻨﺪوﻗﺪار و ﻣﺘﺮﺟﻢ‪ ،‬ﺁﻗﺎی ﺳﻨﺖ اﻻﻗﻄﺎب ﻣﻌﻠﻢ ﻋﻤﻠﯽ ﻓﻘﻴﻬﺎت ﺑﺮای ﺗﺒﻠﻴﻎ‬ ‫دﻳﻦ ﻣﺒﻴﻦ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺑﻼد اﻓﺮﻧﺠﻴﻪ رهﺴﭙﺎر ﮔﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﮐﻔﺎر را ﺑﻪ دﻳﻦ ﺣﻨﻴﻒ اﺳﻼم دﻋﻮت و ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ .‬ﻋﺠﺎﻟﺔ ﺻﺪ ﻣﻠﻴﺎن‬ ‫ﻟﻴﺮﻩ اﻧﮕﺮﻳﺰﻳﻪ ]اﻧﮕﻠﻴﺴﯽ[ ﺑﺮای ﻣﺨﺎرج از ﻣﺤﻞ ﻣﻮﻗﻮﻓﺎت ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﯽ و ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺁﻗﺎﻳﺎن ﻣﻔﺼﻠﺔ اﻻﺳﺎﻣﯽ ﻓﻮق هﺮ‬ ‫ﻃﻮر ﺻﻼح ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺘﯽ ﺣﻀﺎر ﺷﺮﺑﺖ ﺑﻨﻮﺷﻨﺪ وﻟﯽ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ اﻋﺮاب ﻋﻨﻴﺰﻩ ﺷﻴﺮ ﺷﺘﺮ ﺧﻮاﺳﺖ و هﻠﻬﻠﻪ ﮐﻨﺎن‬ ‫ﻣﺸﮏ ﺷﻴﺮ ﺷﺘﺮ دﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ و دهﻦ ﺑﻪ دهﻦ ﮔﺸﺖ‪ .‬ﺳﭙﺲ هﺮ ﮐﺪام از ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﺤﺘﺮم ﻣﻠﻞ اﺳﻼﻣﯽ اﻧﮕﺸﺖ ﺧﻮد را در‬ ‫ﻣﺮﮐّﺐ ﺁﻟﻮدﻩ ﭘﺎی ﮐﺎﻏﺬ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ و ﺧﻮﺷﯽ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬ ‫اﻟﺴﺎﻣﺮﻩ ﻓﯽ ‪ ٢٥‬ﺷﻮال ‪١٣٤٦‬‬ ‫اﻟﺠﺮﺟﻴﺲ ﻳﺎﻓﺚ ﺑﻦ اﺳﺤﻖ اﻟﻴﺴﻮﻋﯽ‬

‫‪12‬‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﺷﺮﻗﯽ‬ ‫اﻣﺮوز ﺻﺒﺢ از ﺻﺪای ﻧﻌﺮﻩ ﻧﺎهﻨﺠﺎری از ﺧﻮاب ﭘﺮﻳﺪم‪ .‬دﻳﺪم ﮐﻪ هﻤﺴﻔﺮهﺎی اﺗﺎق ﻣﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ وﺣﺸﺘﺰدﻩ ﺁﻗﺎی ﺳﻨّﺖ‬ ‫اﻻﻗﻄﺎب را ﻧﮕﺎﻩ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﻴﺸﻪ ﭘﻨﺠﺮﻩ ﺗﺮن را ﭘﺎﻳﻴﻦ ﮐﺸﻴﺪﻩ ﺑﺎ ﭘﻴﺮهﻦ و زﻳﺮﺷﻠﻮاری دﺳﺖ زﻳﺮ ﭼﺎﻧﻪ اش زدﻩ ﺑﻪ ﺟﻨﮕﻞ‬ ‫ﻧﮕﺎﻩ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺑﺎ ﺻﺪای ﻧﺨﺮاﺷﻴﺪﻩ ای اﺑﻮﻋﻄﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﺪ‪ .‬ﻣﺮا ﮐﻪ دﻳﺪ ﺧﻨﺪﻳﺪ و ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺻﺪای ﻣﻦ ﺑﻪ ازﻳﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﺮ زﻧﻢ‬ ‫ﺳ ّﻢ ﺑﻪ ﺧﻮردم داد و ﺻﺪاﻳﻢ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺧﺪا ﺑﻴﺎﻣﺮزدش! ﭘﺎرﺳﺎل ﻋﻤﺮش را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ داد«‪.‬‬ ‫هﻮو ﺁوردم اوﻧﻢ از ﻟﺠﺶ َ‬ ‫ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬از ﺷﻤﺎ ﻗﺒﻴﺢ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ رﻳﺶ و ﺳﺒﻴﻞ روﺑﺮوی ﮐﻔﺎر ﺁواز ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﻴﺪ؟«‬ ‫ »اﻳﻦ ﻣﻮهﺎی ﺳﺮم را ﻣﯽ ﺑﻴﻨﻴﺪ؟ از زور ﻓﮑﺮ و ﺧﻴﺎﻻت اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎد ﻧَﺰﻟِﻪ ﺁﻧﻬﺎ را ﺳﻔﻴﺪ ﮐﺮدﻩ«‪.‬‬‫ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺑﻪ هﺰار زﺑﺎن ﺑﻪ او ﺣﺎﻟﯽ ﮐﺮدم ﺗﺎ ﻟﺒﺎﺳﺶ را ﭘﻮﺷﻴﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﻳﮏ ﺳﺎﻋﺖ دﻳﮕﺮ وارد ﺷﻬﺮ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﻣﯽ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﺳﻨﺖ‬ ‫اﻻﻗﻄﺎب از ﻣﻦ ﺧﻮاهﺶ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ورود ﺑﻪ ﺑﺮﻟﻴﻦ او را ﺑﺒﺮم ﺑﺎزار ﺗﺎ ﻳﮏ ﻣﻮش ﺧﺮﻣﺎﻳﯽ ﺑﺮای دﺧﺘﺮش ﺳﮑﻴﻨﻪ‬ ‫ﺳﻮﻏﺎت ﺑﻔﺮﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ رﻓﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ ﮐﻪ در ﺳﻪ اﺗﺎق دورﺗﺮ ﺑﺎ ﻳﺨﻪ ﺑﺎز‪ ،‬ﺳﻴﻨﻪ ﭘﺸﻢ ﺁﻟﻮد و ﺳﺮ‬ ‫ﺗﺮاﺷﻴﺪﻩ ﺳﻴﮕﺎر ﻋﺒﺪاﷲ ﻣﯽ ﮐﺸﻴﺪ و دودش را ﺑﺎ ﺗﻔﻨﻦ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﺮزن ﺟﻬﻮد ﻟﻬﺴﺘﺎﻧﯽ ﻓﻮت ﻣﯽ ﮐﺮد‪ .‬ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻋِﻠ ِﻢ اﺷﺎرﻩ ﺑﺎ ﺁن زن ﺣﺮف ﻣﯽ زد و هﺮ دو ﺁﻧﻬﺎ ﻣﯽ ﺧﻨﺪﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻗﺪری ﺳﺮش ﮔﺮم ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﺎ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﻣﺎ هﻢ ﻣﺰاﺣﻢ‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺸﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﺁﻗﺎﻳﺎن ﺗﺎج و ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ رﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﭼﻮن دﻳﺸﺐ ﺁﻗﺎی ﺗﺎج اﻇﻬﺎر ﮐﺴﺎﻟﺖ ﻣﯽ ﮐﺮد‪ .‬در اﻳﻦ وﻗﺖ ﺗﺮن ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ هﺮ ﭼﻪ ﺗﻤﺎﻣﺘﺮ از ﻣﻴﺎن ﺟﻨﮕﻞ ﻣﯽ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬از راهﺮو ﻟﻐﺰﻧﺪﻩ ﺁن ﮔﺬﺷﺘﻴﻢ‪ .‬ﺁﻗﺎی ﺗﺎج و ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ د ِر اﺗﺎﻗﭽﻪ ﺧﻮدﺷﺎن‬ ‫را ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻧﻔﺲ ﮐﻔﺎر در ﺁﻧﺠﺎ ﻧﻔﻮذ ﻧﮑﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن اﻳﻦ اﺗﺎﻗﭽﻪ را ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﮔﺰاف ﺑﺮای رؤﺳﺎی ﺑﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﯽ ﺧﻠﻮت‬ ‫ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﮐﻔﺎر ﺗﻤﺎس ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬وارد ﮐﻪ ﺷﺪﻳﻢ ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﻬﺎی ﺧُﻤﺎ ِر ﺗﺮﻳﺎک ﭘﺎرﭼﻪ ﺳﻔﻴﺪی دور ﮐﻠﻪ‬ ‫اش ﺑﺒﺴﺘﻪ ﺑﻮد اﻧﺎ اﻧﺰﻟﻨﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﺪ و ﺑﻪ دور ﺧﻮدش ﻓﻮت ﻣﯽ ﮐﺮد و هﺮ ﺗﮑﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﺮن ﻣﯽ ﺧﻮرد ﻣﯽ ﺧﻮاﺳﺖ روح از‬ ‫ﺑﺪﻧﺶ ﻣﻔﺎرﻗﺖ ﺑﮑﻨﺪ‪ .‬ﻣﯽ ﺗﺮﺳﻴﺪ ﻣﺒﺎدا ﮐﻔﺎر ﻓﻬﻤﻴﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن در ﺗﺮن هﺴﺘﻨﺪ و از ﺑﺪﺟﻨﺴﯽ ﻗﻄﺎر را ﺑﺸﮑﻨﻨﺪ‬ ‫و ﻳﺎ ﺑﻴﺮاهﻪ ﺑﺒﺮﻧﺪ ﺑﺮای اﻳﻨﮑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن را ﺗﻠﻒ ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ را ﮐﻪ دﻳﺪ ﮔُﻞ از ﮔُﻠﺶ ﺷﮑﻔﺖ و ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻗﺮﺑﺎﻧﺘﺎن! دﺳﺘﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺳ ّﻢ ﺑﺨﻮراﻧﻨﺪ؟ ﺗﻤﺎم ﺷﺐ را ﻣﻦ ﺳﻮرﻩ ﻋﻨﮑﺒﻮت و ﺁﻳﺔ اﻟﮑﺮﺳﯽ‬ ‫داﻣﻨﺘﺎن‪ ،‬ﻣﺎ در وﻻﻳﺖ ﻏﺮﻳﺐ هﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﻣﺒﺎدا ﮐﻔﺎر ﺑﻪ ﻣﺎ َ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪم ﺗﺎ از ﺷ ّﺮ ﮐﻔﺎر ﻣﺤﻔﻮظ ﺑﺎﺷﻴﻢ«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺗﺎج هﻤﻴﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﺑﺎ زﻳﺮﺷﻠﻮاری و ﺷﺐ ﮐﻼﻩ ﻣﺸﻐﻮل ﻓﻮت ﮐﺮدن در ﺳﻤﺎور ﺣﻠﺒﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ در ﺁن ﮔُﻞ ﮔﺎوزﺑﺎن ﻣﯽ‬ ‫ﺟﻮﺷﻴﺪ از ﻣﺎ ﭘﺮﺳﻴﺪ‪» :‬ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ ﮐﺠﺎﺳﺖ؟«‬ ‫ﺳﻨّﺖ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻳﮏ ﺿﻌﻴﻔﻪ ﮐﺎﻓﺮﻩ را دارد ﺑﻪ دﻳﻦ ﺣﻨﻴﻒ اﺳﻼم ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ﺗﺎج‪» :‬ﺁﻓﺮﻳﻦ ﺑﻪ ﺷﻴﺮ ﭘﺎﮐﯽ ﮐﻪ ﺧﻮردﻩ! ﺧﻮب ﭼﻘﺪر ﻣﺎﻧﺪﻩ ﮐﻪ ﺑﺮﺳﻴﻢ؟«‬ ‫ﺳﻨّﺖ‪» :‬ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ دﻳﮕﺮ ﻣﺎ در ﺷﻬﺮ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﺧﻮاهﻴﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻤﺪاﻧﻬﺎ را دم دﺳﺖ ﺑﮕﺬارﻳﻢ و رﺧﺘﻬﺎﻳﻤﺎن را ﺑﭙﻮﺷﻴﻢ‪ .‬اﻳﻨﺠﺎ‬ ‫دﻳﮕﺮ ﻓﺮﻧﮕﺴﺘﻮن اﺳﺖ«‪.‬‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم‪» :‬ﺷﻬﺮ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﮔﻔﺘﻴﺪ؟ ﻣﻦ اﺳﻢ اﻳﻦ ﺷﻬﺮ را در ﮐﺘﺎب »اﻟﻤﻬﺎﻟﮏ و اﻟﻤﺨﺎوف« دﻳﺪﻩ ام‪ .‬ﻣﺼﻨﻒ ﺁن ﮐﺘﺎب از‬ ‫ﻣﺘﺒﺤﺮﺗﺮﻳﻦ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ‪ ،‬ﺷﺮﺣﯽ دادﻩ و ﺧﻮب ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ دارم ﮐﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﻳﺪ‪ :‬اﺳﻢ اﺻﻠﯽ ﺁن »اﻟﺒﺮاﻟﻠﻴﻦ« ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﯽ‬ ‫زﻣﻴﻦ ﻟﻤﻴﻦ زﻳﺮا ﮐﻪ ﻟﻴﻨَﺖ ﻣﯽ ﺁورد‪ .‬ﭼﻮن ﮐﺴﺮﻩ ﺑﺮ ﻳﺎء ﺛﻘﻴﻞ ﺑﻮدﻩ اﻋﻼل ﺷﺪ‪ .‬اﻟﻒ و ﻻم را هﻢ از اﻟﻠﻴﻦ ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ‬ ‫اﺧﺘﺼﺎر ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ اﻟﻒ و ﻻم »اﻟﺒﺮ« را هﻢ ﺣﺬف ﮐﺮدﻧﺪ زﻳﺮا ﮐﻪ اﺳﻢ ﻋﻠﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑَﺮﻟﻴّﻦ ﺷﺪ و از ﮐﺜﺮت اﺳﺘﻌﻤﺎل‬ ‫ﺑِﺮﻟﻴﻦ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺣﺘﻤًﺎ اهﺎﻟﯽ ﺁﻧﺠﺎ ﻋﺮب هﺴﺘﻨﺪ و ﻣﺴﻠﻤﺎ ﺑﻮدﻩ اﻧﺪ و ﺷﮑﻢ روش در ﺁﻧﺠﺎ ﺷﻴﻮع دارد«‪.‬‬ ‫ﺗﺎج‪» :‬ﻓﯽ اﻟﻮاﻗﻊ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﯽ ﻳﮑﭙﺎرﭼﻪ ﻣﻨﻄﻖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺿﻌﻴﻒ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ورود ﺑﻪ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﮏ ﻧﻔﺮ را ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﺑﮑﻨﻴﻢ و ﺑﻪ هﻤﻪ ﺑﻼد اﺳﻼﻣﯽ از ﺟﺒﺎل هﻨﺪوﮐﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ اﻗﺼﯽ ﺑﻼد ﺟﺎﺑﻠﻘﺎ و ﺟﺎﺑﻠﺴﺎ‪ ،‬ﺟﺰﻳﺮﻩ وﻗﻮاق‪ ،‬زﻧﮕﺒﺎر و ﺣﺒﺸﻪ و‬ ‫ﺳﻮدان و هﻤﻪ ﻣﻤﺎﻟﮏ اﺳﻼﻣﯽ ﺗﻠﮕﺮاف ﺑﺰﻧﻴﻢ«‪.‬‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ‪» :‬اﮔﺮ ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ رﺳﻴﺪﻳﻢ!«‬ ‫ﺗﺎج‪» :‬ﺑﺮ ﭘﺪرﺷﺎن ﻟﻌﻨﺖ! ﺣﺎﻻ ﮐﻪ ﺧﻮدﻣﺎﻧﻴﻢ‪ ،‬ﺁﻳﺎ اﻻغ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻳﺎ اﻳﻦ ﻧﻤﯽ داﻧﻢ ﭼﻪ اﺳﻤﯽ روﻳﺶ ﺑﮕﺬارم؟ ازش ﺁب و‬ ‫ﺁﺗﺶ ﻣﯽ رﻳﺰد‪ ،‬ﺳﻮت ﻣﯽ زﻧﺪ‪ ،‬ﺻﺪا ﻣﯽ دهﺪ‪ ،‬دود ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺁدم را ﺳﻴﺼﺪ ﺑﺎر ﻣﯽ ﮐُﺸﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺪ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ هﻤﺎن‬ ‫ﺣِﻤﺎ ِر دﺟّﺎل اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺮﺣﻮم اﺑﻮی از ﺳﺎﻣﺮﻩ ﺗﺎ ﺧﺎﻧﻘﻴﻦ را ﺑﺎ ﻳﮏ اﻻغ ﻣﺮدﻧﯽ رﻓﺖ‪ ،‬اﮔﺮﭼﻪ ﺷﺶ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻟﺨﺘﺶ ﮐﺮدﻧﺪ اﻣﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﻣﺎ اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﺟﺎن ﺧﻮدﻣﺎن اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻧﺪارﻳﻢ«‪.‬‬ ‫ﺖ ﮐﻔﺎر ﻧﺒﺎﺷﺪ؟«‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ‪» :‬ﺁﻳﺎ ﺻﻨﺪوﻗﻬﺎی ﻟﻮﻟﻬﻨﮓ و ﻧﻌﻠﻴﻦ را در ﺟﺎی ﻣﺤﻔﻮظ ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﮐﻪ در ﻣﺠﺎورت رﻃﻮﺑ ِ‬ ‫ﺺ ﺻﺮﻳﺢ ﺣﺪﻳﺚ ﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﺖ«‪.‬‬ ‫ﺳﻨّﺖ‪» :‬اﻟﺨﺸﮏ ﻣﻊ اﻟﺨﺸﮏ ﻻﻳﺘﭽﺴﺒﮏ‪ .‬ﻧ ّ‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ‪» :‬ﻣﻦ ﻧﺬر ﮐﺮدﻩ ام اﮔﺮ ﺳﻼﻣﺖ رﺳﻴﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ورود‪ ،‬ﻳﮏ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺑﺎ دﺳﺖ ﺧﻮدم ذﺑﺢ ﺑﮑﻨﻢ و ﺑﻪ ﻓﻘﺮا ﺑﺪهﻢ‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺳﻨّﺖ ﺷﻤﺎ دﻗﺖ ﺑﮑﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﺟﺎی ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺧﻮک ﻧﻔﺮوﺷﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻮن هﺮ ﭼﻪ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ از ﮐﻔﺎر ﺑﺮ ﻣﯽ ﺁﻳﺪ«‪.‬‬ ‫‪13‬‬

‫ﺗﺎج‪» :‬ﻣﻦ هﻤﻪ ﺟﺎﻧﻢ ﺁﻟﻮدﻩ اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﺒﺎﻳﻢ ﻧﺠﺲ ﺷﺪﻩ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ورود اﺳﺘﺤﻤﺎم ﺧﻮاهﻢ ﮐﺮد«‪.‬‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ‪» :‬راﺳﺘﯽ ﺁﻗﺎی ﺗﺎج‪ ،‬دﻳﺸﺐ ﺑﺎ ﻣﻦ ﭼﮑﺎر داﺷﺘﻴﺪ؟ ﻣﻦ از ﺧﺠﺎﻟﺖ ﺁب ﺷﺪم‪ ،‬ﮔﻤﺎن ﮐﺮدم از ﮐﻔﺎرﻧﺪ ﻣﯽ ﺧﻮاهﻨﺪ اﺳﻢ‬ ‫ﺑﺪ روی ﻣﺎ ﺑﮕﺬارﻧﺪ«‪.‬‬ ‫اﺣﻤﺪ را ﻣﯽ دﻳﺪم‪ .‬در ﻋﻤﺮم اﻳﻦ اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر اﺳﺖ ﮐﻪ ﻳﮏ هﻔﺘﻪ ﺑﺪون‬ ‫ﺗﺎج‪» :‬دﻳﺸﺐ ﺧﻮاب واﻟﺪﻩ‬ ‫اﮐﺒﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺧﻮدﻣﺎن را ﻓﺪاﻳﯽ دﻳﻦ ﻣﺒﻴﻦ ﮐﺮدﻩ اﻳﻢ‪ ،‬در راﻩ اﺳﻼم‬ ‫زن هﺴﺘﻢ‪ .‬ﺣﻘﻴﻘﺔ ﻣﺎ ﺟﻬﺎد‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺟﺮﺟﻴﺲ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ را ﺑﺮای ﻣﺠﻠﻪ اﻟﻤﻨﺠﻼب ﻳﺎدداﺷﺖ‬ ‫اﻧﺘﺤﺎر ﮐﺮدﻳﻢ و ﺷﻬﻴﺪ ﺷﺪﻳﻢ!‬ ‫ال ﺿﻴﺎء در ﺷﻬﺮ اﻟﺒﺎرﻳﺲ دﻓﻦ ﺑﮑﻨﻴﺪ و اﺳﻢ ﻣﺰارم را »اﻣﺎﻣﺰادﻩ‬ ‫ﺑﮑﻨﻴﺪ‪ :‬ﻣﻦ اﮔﺮ ﻣُﺮدم ﻣﺮا در‬ ‫زﻳﺎرﺗﮕﺎﻩ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﺸﻮد‪ .‬راﺳﺘﯽ ﭼﻪ اﺟﺮی در ﺁن دﻧﻴﺎ ﺧﻮاهﻴﻢ‬ ‫ال ﺗﺎج« ﺑﮕﺬارﻳﺪ ﺗﺎ‬ ‫هﻤﻪ ﺻﺪﻣﺎت و زﺣﻤﺎت ﻣﺎ را ﺑﮑﻨﺪ؟! ﻣﻦ ﮔﻤﺎن ﻣﯽ ﮐﻨﻢ ﺑﺮای رﻓﻊ‬ ‫داﺷﺖ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺟﺒﺮان اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺴﺎﻓﺮت ﺑﺪ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻟﺪاﻟﻮرود هﺮ ﮐﺪام ﻧﻔﺮی ﺳﻪ ﺗﺎ زن ﺻﻴﻐﻪ‬ ‫ﺧﺴﺘﮕﯽ و دﻓﻊ ﻣﻀﺮت‬ ‫ﺑﮑﻨﻴﻢ«‪.‬‬ ‫دﻳﺪم ﻳﮏ ﺳﻴﺪ ﺟﻠﻴﻞ اﻟﻘﺪر ﻧﻮراﻧﯽ ﻣﺜﻞ ﻣﻮرد ]ﻣُﺮد ﻧﺎم ﻳﮏ درﺧﺘﭽﻪ‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ‪» :‬ﻣﻦ دﻳﺸﺐ ﺧﻮاب‬ ‫زﻳﺮﺷﻠﻮاری ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﮐﻴﺴﻪ ﺗﻮﺗﻮن ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﮔﻴﻮﻩ ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﺷﺎرب ﺳﺒﺰ ﺑﺎ‬ ‫اﺳﺖ[ ﺳﺒﺰ‪ :‬زﻳﺮﺟﺎﻣﻪ ﺳﺒﺰ‪،‬‬ ‫دﺳﺘﮑﺶ ﺳﺒﺰ ﻣﺒﺎرﮐﺶ دﺳﺘﻢ را ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺮد در ﺑﺎﻏﯽ ﮐﻪ ﭘﺮ ﺑﻮد از وﺣﻮش و ﻃﻴﻮر از ﭼﺮﻧﺪﻩ و ﭘﺮﻧﺪﻩ و ﺧﺰﻧﺪﻩ و دوﻧﺪﻩ‪.‬‬ ‫از ﺧﻮاب ﮐﻪ ﭘﺮﻳﺪم ﺑﻮی ﻋﻄﺮ و ﻋﺒﻴﺮ ﻣﺮا ﺑﻴﻬﻮش ﮐﺮد«‪.‬‬ ‫ﺗﺎج‪» :‬ﻋﺠﻴﺐ‪ ،‬ﻋﺠﻴﺐ! هﻤﻴﻦ ﮐﻪ رﺳﻴﺪﻳﻢ ﻣﻦ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺧﻮاب داﻧﻴﺎل ﻧﺒﯽ و ﻳﺎ ﺗﻌﺒﻴﺮﻧﺎﻣﻪ ﺣﻀﺮت ﻳﻮﺳﻒ رﺟﻮع‬ ‫ﺧﻮاهﻢ ﮐﺮد«‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ وﻗﺖ ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ وارد ﺷﺪ و ﮔﻔﺖ‪» :‬اﻳﻨﺠﺎ ﮐﻪ دﻳﮕﺮ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺧﻮدﻣﺎن را ﮐﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﮔﻮل ﺑﺰﻧﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎهﺎ از ﺑﺲ ﮐﻪ وﺳﻮاس ﺑﻪ ﺧﺮج دادﻳﺪ‪ ،‬ﻧﮕﺬاﺷﺘﻴﺪ ﻳﮏ ﺷﮑﻢ ﺳﻴﺮ ﻏﺬا ﺑﺨﻮرﻳﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺳﻪ ﻗﻮﻃﯽ از اﻳﻦ ﮔﻮﺷﺘﻬﺎﻳﯽ دارم ﮐﻪ‬ ‫در ﺟﻌﺒﻪ ﺣﻠﺒﯽ اﺳﺖ‪ .‬از ﻗﺮاری ﮐﻪ ﺷﻨﻴﺪم ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺁﻧﻬﺎ را ﭘﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ﺳﻨّﺖ‪» :‬اﺣﺘﻴﺎط اﺣﻮط اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﮐﻪ ﻟﺐ ﻧﺨﻮاهﻢ زد‪ .‬اﮔﺮ ﻳﮏ ﻗﻄﺮهﻪ ﺷﺮاب در درﻳﺎ ﺑﻴﻔﺘﺪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﺁن درﻳﺎ را ﺑﻪ ﺧﺎک ﭘﺮ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ ﺗﭙﻪ ای ﺑﻪ ﺟﺎی ﺁن درﻳﺎ ﺑﺸﻮد و ﺑﺮ ﺳﺮ ﺁن ﺗﭙﻪ ﻋﻠﻒ ﺑﺮوﻳﺪ و ﮔﻠّﻪ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪی از ﺁن ﺗﭙﻪ ﺑﮕﺬرد و از ﺁن‬ ‫ﻋﻠﻒ ﺑﭽﺮد‪ ،‬ﻣﻦ از ﮔﻮﺷﺖ ﺁن ﮔﻮﺳﻔﻨﺪهﺎ ﻧﻤﯽ ﺧﻮرم«‪.‬‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ‪» :‬ﻏﺼﻪ اش را ﻧﺨﻮرﻳﺪ‪ .‬ﻋﻮﺿﺶ وارد ﺷﻬﺮ اﻟﻠﺒﺮاﻟﻠﻴﻦ ﮐﻪ ﺷﺪﻳﻢ ﻳﮏ دﻳﮓ ﺑﺰرگ ﺁش ﺷﻠﻪ ﻗﻠﻤﮑﺎر ﺑﺎر ﻣﯽ‬ ‫ﮔﺬارﻳﻢ و هﻤﻪ ﺷﮑﻢ هﺎﻳﻤﺎن را از ﻋﺰا در ﻣﯽ ﺁورﻳﻢ«‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ وﻗﺖ دورﻧﻤﺎی ﺷﻬﺮ ﻧﻤﺎﻳﺎن ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎهﺎی ﺑﻠﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻏﻬﺎی ﺳﺒﺰ‪ ،‬واﮔﻨﻬﺎی ﺑﺮﻗﯽ ﮐﻪ در ﺁﻣﺪ و ﺷﺪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﺮدم ﺷﻬﺮ از‬ ‫ﺁﻧﺠﺎ دﻳﺪﻩ ﻣﯽ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬در اﻳﺴﺘﮕﺎﻩ راﻩ ﺁهﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮان ﺑﻪ ﺟﻨﺒﺶ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬هﺮ ﮐﺲ ﭼﻤﺪان ﺧﻮدش را ﺳﺮﮐﺸﯽ ﻣﯽ ﮐﺮد‪ .‬دﺳﺘﻪ ای‬ ‫ﭘﻴﺎدﻩ و ﮔﺮوهﯽ ﺳﻮار ﻣﯽ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﻴﻪ ﭘﺲ از ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﺒﻠﻎ هﻨﮕﻔﺘﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺮﻳﻤﻪ ﺑﺮای‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻦ ﺳﻪ ﺷﻴﺸﻪ از ﺗﺮن و ﻃﺒﺦ در اﺗﺎﻗﭽﻪ ﺁن و ﺳﻮزاﻧﻴﺪن ﻧﻴﻤﮑﺖ و ﻏﻴﺮﻩ در اﻳﺴﺘﮕﺎﻩ »ﻓﺮﻳﺪرﻳﺶ اﺷﺘﺮاﺳﻪ« ﭘﻴﺎدﻩ‬ ‫هﻢ ﺑﺎ ﭘﺮداﺧﺖ ﮔﻤﺮک ﮔﺰاف ﺗﺤﻮﻳﻞ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﭼﻬﺎر ﺻﻨﺪوق ﻧﻌﻠﻴﻦ و ﻟﻮﻟﻬﻨﮓ را‬ ‫ﺑﺮای ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﻗﺮاﺋﺖ ﮐﺮدﻧﺪ و اﻳﺸﺎن از ﻣﻴﺎن‬ ‫ﭘﺲ از ﺁن‪ ،‬ﺻﻮرت ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ هﺎی ﺑﺮﻟﻴﻦ را‬ ‫اﺳﻢ هﺮاﻣﺲ اﻟﻬﺮاﻣﺴﻪ را در ﮐﺘﺎب »زﻧﺪﻗﺔ‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ »هﺘﻞ هِﺮﻣِﺲ« را اﻧﺘﺨﺎب ﮐﺮدﻧﺪ ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻪ ﻋﺒﺮاﻧﻴﻮن و اﻋﺮاب ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ هﻢ ﺑﺮای اﻳﻨﮑﻪ‬ ‫اﻟﻌﺘﻴﻘﻪ« ﺧﻮاﻧﺪﻩ ﺑﻮدﻧﺪ و از اﻳﻦ ﻗﺮار ﻧﺰدﻳﮑﺘﺮ‬ ‫هﻤﺎن ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ اﺗﺎق ﮔﺮﻓﺘﻢ‪.‬‬ ‫در ﺟﺮﻳﺎن ﮔﺰارش ﺁﻗﺎﻳﺎن ﺑﺎﺷﻢ ﻧﺎﭼﺎر در‬ ‫اﻣﻀﺎی ﺁﻗﺎﻳﺎن ﺗﺎج و ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ رﺳﺎﻧﻴﺪ ﺗﺎ از ﺑﺎﻧﮏ‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ ورﻗﻪ اﻋﺘﺒﺎر را ﺑﻪ‬ ‫ﺁن را ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﺘﺮﺟﻢ از‬ ‫ﺑﺮای ﻣﺪت اﻗﺎﻣﺖ در ﺑﺮﻟﻴﻦ ﻣﻘﺪاری از وﺟﻪ‬ ‫ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ ﻏﺼﺒﯽ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺁﻧﮑﻪ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﮐﻪ ﺁﻳﺎ زﻣﻴﻦ اﻳﻦ‬ ‫اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﮐﺮد‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎن داد ﺑﺮاﻳﺶ ﺣﻤﺎم ﺣﺎﺿﺮ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬در ﺿﻤﻦ ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﻴﻪ ﮐﺮدﻩ ﺗﺬﮐﺮ دادﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﭼﻮن ﻣﺎ ﻣﻈﻬﺮ اﺳﻼم هﺴﺘﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻮری رﻓﺘﺎر ﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﺳﺮﻣﺸﻖ ﮐﻔﺎر ﺑﺸﻮﻳﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ هﻴﭽﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺁب‬ ‫ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ دﺳﺖ ﻧﺰﻧﻴﻢ و ﺑﺮای اﺳﺘﻌﻤﺎل ﺧﻮراک‪ ،‬وﺿﻮ و ﺷﺴﺘﺸﻮ ﻓﻘﻂ از ﺁب رودﺧﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﻧﺰدﻳﮏ ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺒﺮﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ﻓﻀﻮﻻت و ﻣﺰﺑﻠﻪ ﺷﻬﺮ در ﺁن رﻳﺨﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﺪ اﻣﺎ ﭼﻮن روان ﺑﻮد ﺷﺮﻋًﺎ‬ ‫ﭘﺎک ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫ﻦ دﻟّﺎﮐﯽ ﺑﯽ ﻧﻈﻴﺮ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﻤﺎم رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬هﺮ ﮐﺪام از‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﺑﺎ ﺁﻗﺎی ﺳﻨّﺖ ﮐﻪ در ﻓ ّ‬ ‫ﺁﻗﺎﻳﺎن اﺗﺎﻗﯽ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﻠﻴﻘﻪ ﺧﻮدﺷﺎن درﺳﺖ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﯽ ﻓﺮش و ﺗﺨﺘﺨﻮاب را ﺟﻤﻊ‬ ‫ﮐﺮدﻩ ﮔﻮﺷﻪ اﺗﺎق ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﺟﺎی ﺁن ﻳﮏ ﺗﮑﻪ زﻳﻠﻮ ﻳﺎ ﮔﻠﻴﻢ اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و ﻳﮏ ﺟﺎ ﻧﻤﺎز‬ ‫و ﻳﮏ ﻟﻮﻟﻬﻨﮓ هﻢ روﻳﺶ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﻧﮕﺬﺷﺖ ﮐﻪ در ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ ﻏﻮﻏﺎی ﻏﺮﻳﺒﯽ ﺑﺮ ﭘﺎ ﺷﺪ‪ .‬رﻳﻴﺲ ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺴﺮزﻧﺎن ﻣﺎ را ﺧﺒﺮ ﮐﺮد ﮐﻪ از وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﺣﻤﺎم رﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺁب ﺣﻤﺎم از ﻃﺒﻘﻪ ﺳﻮم‬ ‫ﺑﻪ دوم و از دوم ﺑﻪ اول ﺳﺮاﻳﺖ ﮐﺮدﻩ ﺑﻄﻮری ﮐﻪ هﻤﻪ ﻣﺸﺘﺮی هﺎﻳﺶ ﺷﮑﺎﻳﺖ ﮐﺮدﻩ‬ ‫اﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ دﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﯽ رﻓﺘﻴﻢ و در ﺣﻤﺎم را ﺑﺎز ﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﺑﺎ رﻳﺶ و ﺳﺮ و ﻧﺎﺧﻦ ﺣﻨﺎ ﺑﺴﺘﻪ روی زﻣﻴﻦ ﺣﻤﺎم ﻧﺸﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﻮد و ﺁﻗﺎی ﺳﻨّﺖ او را ﻣﺸﺖ و ﻣﺎل ﻣﯽ داد‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ از ﺳﺮ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﻴﺮ ﺁب ﻟﮕﻦ ﭘﺮ ﺷﺪﻩ ﺑﻮد و ﺑﻴﺮون ﻣﯽ‬ ‫‪14‬‬

‫رﻳﺨﺖ‪ .‬ﺁﻗﺎی ﺗﺎج اول ﭘﺮﺧﺎش ﮐﺮد ﮐﻪ ﭼﺮا ﭼﺸﻢ ﻳﮑﯽ از ﮐﻔﺎر ﺑﻪ ﺗﻦ ﭘﺸﻢ ﺁﻟﻮد اﻳﺸﺎن اﻓﺘﺎدﻩ و ﺑﻌﺪ ﺧﻄﺎب ﮐﺮدﻧﺪ‪» :‬ﻧﻘﺺ‬ ‫ﺣﻤﺎﻣﻬﺎی ﮐﻔﺎر را ﻣﺸﺎهﺪﻩ ﺑﮑﻨﻴﺪ ﮐﻪ ﺗﺎ ﭼﻪ اﻧﺪازﻩ اﺳﺖ! ﺳﺮﺑﻴﻨﻪ ﻧﺪارد و ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ‪ ،‬ﺁب ﺁن ﮐُﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ هﻤﻪ ﺟﺎﻧﻢ ﻧﺠﺲ‬ ‫اﻧﺪر ﻧﺠﺲ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ«‪.‬‬ ‫ﺁﻣﺪ‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﺁﻧﮑﻪ ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﺑﺎ ﺣﺎل زار از ﺣﻤﺎم ﺑﻴﺮون‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺗﺎج از اﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﺑﺮﺁﺷﻔﺘﻨﺪ و‬ ‫هﺸﺘﺼﺪ ﻣﺎرک ﺟﻬﺖ ﺧﺴﺎرت وارد ﺑﻪ ﺣﻤﺎم را ﺁورد‪.‬‬ ‫اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ از وﻗﺘﯽ ﮐﻪ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﻮل‬ ‫ﺧﻴﻠﯽ اوﻗﺎﺗﺸﺎن ﺗﻠﺦ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص ﮐﻪ ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن‬ ‫ﻧﻔﺮ او را ﺑﺎ ﻟﺒﺎس ﻓﺮﻧﮕﯽ در‬ ‫را ﻧﻴﺎوردﻩ ﺑﻮد و از ﻗﺮاری ﮐﻪ ﺷﻬﺮت داﺷﺖ ﻳﮏ‬ ‫ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ دﻳﺪﻩ ﺑﻮد ﮐﻪ رﻳﺸﺶ را ﺗﺮاﺷﻴﺪﻩ ﺑﻌﺪ هﻢ ﺑﺎ هﻤﺎن ﭘﻴﺮزن ﻟﻬﺴﺘﺎﻧﯽ ﮐﻪ در راﻩ ﺁهﻦ ﺑﻮد در ﭼﻨﺪ ﻗﻬﻮﻩ ﺧﺎﻧﻪ ﺷﻬﺮ دﻳﺪﻩ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪» :‬اﮔﺮ از ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﮐﺴﯽ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺑﮑﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ از ﻃﺮف ﺑﻠﻴﺲ ]ﭘﻠﻴﺲ[ دﺳﺘﮕﻴﺮ و ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫در ﺁن دﻧﻴﺎ روﺳﻴﺎﻩ ﺟﻬﻨﻤﯽ و ﻣﺤﺸﻮر ﺷﻤﺮ ذی اﻟﺠﻮﺷﻦ و هﻤﻨﺸﻴﻦ ﻋﻤﺮ ﺑﻦ ﺧﻄّﺎب ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﻠﻞ اﺳﻼﻣﯽ از‬ ‫ﺟﺒﺎل هﻨﺪوﮐﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ اﻗﺼﯽ ﺑﻼد ﺟﺎﺑﻠﻘﺎ و ﺟﺎﺑﻠﺴﺎ و زﻧﮕﺒﺎر و ﺣﺒﺸﻪ ﮐﻪ ﺑﻴﺶ از ﭼﻬﺎرﺻﺪ ﻣﻠﻴﺎن ﮔﻮﻳﻨﺪﻩ ﻻ اﻟﻪ اﻻ اﷲ‬ ‫هﺴﺘﻨﺪ او را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ دار ﻣﯽ ﺁوﻳﺰﻧﺪ«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎﻳﺎن ﺑﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﯽ ﻧﺎﭼﺎر از هﻤﺎن اﻧﺒﺎن ﭘﻨﻴﺮ ﮔﻨﺪﻳﺪﻩ و ﻧﺎن ﺧﺸﮏ و ﭘﻴﺎز ﮐﻪ ﺑﺎ ﺧﻮدﺷﺎن از ﺑﻼد اﺳﻼﻣﯽ ﺁوردﻩ ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﺎهﺎر ﺧﻮردﻧﺪ‪.‬‬ ‫روزﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺧﻂ درﺷﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪:‬‬ ‫ﻣﻦ از رﺳﺘﻮران ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ‪ ،‬ﻳﮏ روزﻧﺎﻣﻪ ﺧﺮﻳﺪم‪ .‬ﺑﺎﻻی‬ ‫ﻣﺸﺮق زﻣﻴﻦ اﻣﺮوز وارد ﺑﺮﻟﻴﻦ‬ ‫»ورود ﻣﻬﻤﺎﻧﺎن ﮔﺮاﻣﯽ – ﻳﮏ دﺳﺘﻪ از ﺁرﺗﻴﺴﺘﻬﺎی ﭘﻮﻟﺪار‬ ‫ﻣﺒﻠّﻐﻴﻦ از دﻳﮕﺮی ﻣﯽ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﮐﻪ در‬ ‫ن‬ ‫ﺧﻮاهﻨﺪ ﺷﺪ«‪ .‬داﺧﻞ ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﺷﺪم هﺮ ﮐﺪام از ﺁﻗﺎﻳﺎ ِ‬ ‫ﻧﻤﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﮐﻤﮏ‬ ‫وﻻﻳﺖ ﻏﺮﺑﺖ ﭼﻪ ﺑﻪ روزﺷﺎن ﺧﻮاهﺪ ﺁﻣﺪ‪ .‬در ﺷﻬﺮ ﮐﺴﯽ را‬ ‫»ﻣﻦ ﮔﻤﺎن ﻧﻤﯽ ﮐﺮدم ﮐﻪ ﺁﻗﺎی‬ ‫ﺑﮑﻨﺪ ﺗﺎ از ﺑﻼد اﺳﻼﻣﯽ وﺟﻮهﺎت ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪:‬‬ ‫ﻦ از ﻋﻠﻮم ﻣﻌﻠﻮم و ﻣﺠﻬﻮل ﺑﻬﺮﻩ ای ﮐﺎﻓﯽ دارد و‬ ‫ﺻﻐَﺮ ﺳ ّ‬ ‫ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ ﻣﺆﻟﻒ ﮐﺘﺎب »زﺑﺪة اﻟﻨﺠﺎﺳﺎت« ﮐﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد ِ‬ ‫ﻣﺪت دﻩ ﺳﺎل از ﻋﻤﺮ ﺷﺮﻳﻔﺶ را در ﺑﻼد ﮐﻔﺎر ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ و ﻣﺠﺎدﻟﻪ ﮔﺬراﻧﻴﺪﻩ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺮﮐﺖ ﻧﺎﺷﺎﻳﺴﺘﯽ از اﻳﺸﺎن ﺳﺮ ﺑﺰﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻔﺎر ﺑﻼﻳﯽ ﺑﻪ ﺳﺮ او ﺁوردﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺣﮑﻢ ﺟﻬﺎد ﺻﺎدر ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ و ﻳﺎ ﻣﺤﺘﻤﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺁن‬ ‫ﺿﻌﻴﻔﻪ ﮐﺎﻓﺮﻩ را ﺑﺮدﻩ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺑﻪ دﻳﻦ ﺣﻨﻴﻒ ﺑﮑﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم‪» :‬ﻣﻦ ﺳﺮم درد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻣﻨﺪم ﮐﻪ ﺳﻤﺎور ﺣﻠﺒﯽ را ﺑﺮدارﻳﻢ و ﺑﺮوﻳﻢ در ﺷﻬﺮ ﺟﺎی ﺑﺎ ﺻﻔﺎﻳﯽ را ﭘﻴﺪا‬ ‫ﺑﮑﻨﻴﻢ و ﻳﮏ ﭘﻴﺎﻟﻪ ﭼﺎﻳﯽ دم ﺑﮑﻨﻴﻢ و ﺑﺨﻮرﻳﻢ‪ ،‬در ﺿﻤﻦ ﺷﻬﺮ را هﻢ ﺳﻴﺎﺣﺖ ﮐﺮدﻩ ﺑﺎﺷﻴﻢ«‪.‬‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ ﺑﻪ اﮐﺜﺮﻳﺖ ﺁراء ﻗﺒﻮل ﺷﺪ‪ .‬وﻟﯽ ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﺻﻼح داﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ ﮐﺸﻴﮏ اﺷﻴﺎء ﺷﺎن را‬ ‫ﺑﺸﮑﻨﺪ ﺗﺎ ﮐﻔﺎر ﺑﻪ ﺁن دﺳﺖ ﻧﺰﻧﻨﺪ‪ .‬هﻤﻴﻦ ﮐﻪ ﺳﻪ ﻧﻔﺮی از ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ ﺑﻴﺮون رﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﮔﺮوﻩ اﻧﺒﻮهﯽ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎی ﻣﺎ ﺁﻣﺪﻧﺪ و‬ ‫در»ﻓﺮﻳﺪرﻳﺶ اﺷﺘﺮاﺳﻪ« و »اوﻧﺘﺮ دِن ﻟﻴﻨﺪِن« ﺑﺮ ﻋﺪﻩ ﺁﻧﻬﺎ اﻓﺰودﻩ ﺷﺪ ﺑﻄﻮری ﮐﻪ ﻣﺎ ﻓﺮﺻﺖ ﭼﺎﻳﯽ دم ﮐﺮدن را ﻧﮑﺮدﻳﻢ‪.‬‬ ‫دﺧﺘﺮهﺎ ﺑﺎ ﺳﻴﻨﻪ و ﺑﺎزوی ﻟﺨﺖ ﺟﻠﻮ ﻣﺎ ﻣﯽ ﺁﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻣﯽ زدﻧﺪ‪ .‬ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ ﻋﺒﺎ را روی ﻋﻤﺎﻣﻪ ﺷﺎن ﮐﺸﻴﺪﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﭼﺸﻤﻬﺎﻳﺸﺎن را ﻣﯽ ﺑﺴﺘﻨﺪ و اﺳﺘﻐﻔﺎر ﻣﯽ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‪.‬‬ ‫درﻳﻦ ﺑﻴﻦ دو ﻧﻔﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﻼهﺸﺎن ﻧﺸﺎن داﺷﺖ ﺑﺎ ﻳﮏ ﻣﺘﺮﺟﻢ ﭘﻴﺶ ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ ﺁﻣﺪﻧﺪ اﺟﺎزﻩ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ و ﻣﺘﺮﺟﻢ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻣﺎ‬ ‫ﺧﻴﻠﯽ ﻣﻔﺘﺨﺮ و ﺳﺮاﻓﺮازﻳﻢ ﮐﻪ دﺳﺘﻪ ای از هﻨﺮﻣﻨﺪان ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺮﻗﯽ ﺑﻪ دﻳﺪن ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﻣﺎ ﺁﻣﺪﻩ اﻧﺪ‪ .‬ﻟﺬا ﻣﺎ ﻣﻮﻗﻊ را ﻣﻐﺘﻨﻢ‬ ‫ﺷﻤﺮدﻩ ﻣﻘﺪم ﺁﻧﻬﺎ را ﺗﺒﺮﻳﮏ ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻴﻢ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﻣﺴﺒﻮق هﺴﺘﻴﺪ ﮐﻤﭙﺎﻧﯽ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮداری »اوﻓﺎ« ﮐﻪ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ هﺎی‬ ‫دﻧﻴﺎﺳﺖ در ﻧﻈﺮ دارد ﻓﻴﻠﻢ »اﻣﻴﺮ ارﺳﻼن« و »ﺣﺴﻴﻦ ﮐُﺮد« و »ﺳﻴﺮة ﻋﻨﺘﺮ« را ﺑﺮدارد‪ .‬از اﻳﻦ رو‪ ،‬رﻳﻴﺲ ﮐﻤﭙﺎﻧﯽ‬ ‫ورود ﻣﻬﻤﺎﻧﺎن ﻋﺰﻳﺰ را ﻏﻨﻴﻤﺖ ﺷﻤﺮدﻩ از ﺁﻗﺎﻳﺎن ﺧﻮاهﺸﻤﻨﺪ اﺳﺖ دﻋﻮﺗﺶ را اﺟﺎﺑﺖ ﻧﻤﻮدﻩ و در ﻓﻴﻠﻤﻬﺎی ﻧﺎﻣﺒﺮدﻩ ﺷﺮﮐﺖ‬ ‫ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﻣﺮاﺳﻢ ﻗﺮارداد و ﻣﻼﻗﺎت هﻤﮑﺎران ﻋﺰﻳﺰش رﻳﻴﺲ ﮐﻤﭙﺎﻧﻨﯽ ﻓﺮدا ﺳﺎﻋﺖ دﻩ در دﻓﺘﺮ ﺧﻮد ﻣﻨﺘﻈﺮ‬ ‫اﺳﺖ«‪.‬‬ ‫اﻗﺎی ﺳﻨّﺖ‪» :‬ﺁﻗﺎی ﻣﺘﺮﺟﻢ! ﻣﺨﺼﻮﺻًﺎ ﺑﻪ رﻳﻴﺲ ﺧﻮدﺗﺎن ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ در ﺑﺎزی ﻳ ِﺪ ﻃﻮﻻﻳﯽ دارم و در ﺗﻌﺰﻳﻪ هﺎ رول‬ ‫ﻧﻌﺶ را ﺑﺎزی ﻣﯽ ﮐﺮدم‪ .‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ روی ﻟﻨﮕﻪ در ﺧﻮاﺑﻴﺪﻩ ﺑﻮدم و ﻣﺮا دور ﻣﯽ ﮔﺮداﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬هﻔﺖ ﻗﺮﺁن در ﻣﻴﺎن‪ ،‬هﻤﻪ ﮔﻤﺎن‬ ‫ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﺮدﻩ ام«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ‪» :‬ﭼﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﻳﺪ؟ ﺁﻳﺎ از ﮐﻔﺎر ﻣﯽ ﺧﻮاهﻨﺪ ﺑﻪ دﻳﻦ ﺣﻨﻴﻒ اﺳﻼم ﻣﺸﺮّف ﺑﺸﻮﻧﺪ؟«‬ ‫ﻣﺘﺮﺟﻢ‪» :‬ﺧﻴﺮ ﻗﺮﺑﺎن! ﮐﻤﭙﺎﻧﯽ »اوﻓﺎ« از ﺷﻤﺎ دﻋﻮت ﮐﺮدﻩ«‪.‬‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ‪» :‬ﮔﻤﺎن ﻣﯽ ﮐﻨﻢ ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺘﻢ اﺳﺖ ﻳﺎ ﮐﺴﯽ ﻣُﺮدﻩ«‪.‬‬ ‫ﻣﺘﺮﺟﻢ‪» :‬ﭼﻮن ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎن ﺳﺮﮐﺎر در ﻟﻔﺎﻓﻪ اﺳﺖ و درﺳﺖ ﻧﻤﯽ ﻓﻬﻤﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﻳﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﻓﺮدا در ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ ﺷﺮﻓﻴﺎب‬ ‫ﺑﺸﻮﻳﻢ«‪.‬‬ ‫هﻤﻴﻦ ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ رﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﻗﺪم دورﺗﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺳﻴﺮک ﻣﻌﺮوف ﺑﺮﻟﻴﻦ »ﺳﻴﺮﮐﻮس ﺑﻮش« ﻣﺎ را ﺟﻠﻮﺑﺮ ﮐﺮد‪ .‬وﻟﯽ ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺘﺮﺟﻢ ﻧﺪاﺷﺖ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺧﻮدش را ﺣﺎﻟﯽ ﺁﻗﺎﻳﺎن ﺑﮑﻨﺪ‪ .‬او هﻢ ﺁدرس ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ را ﮔﺮﻓﺖ و رﻓﺖ ﺗﺎ ﻓﺮدا داﺧﻞ‬ ‫ﻣﺬاﮐﺮﻩ ﺑﺸﻮد‪.‬‬ ‫ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از ﻋﮑﺎﺳﻬﺎی ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن از ﻣﺎ ﻋﮑﺲ ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ‪ .‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ دﺳﺘﻪ زﻳﺎدی زن و ﻣﺮد دور‬ ‫ﻣﺎ را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد و ﮐﺎرت ﭘﺴﺘﺎل ﺧﻮدﻣﺎن را ﻣﯽ دادﻧﺪ ﺗﺎ زﻳﺮش ﺑﻪ رﺳﻢ ﻳﺎدﮔﺎر اﻣﻀﺎء ﺑﮑﻨﻴﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﻧﺪاﻧﺴﺘﻦ‬ ‫‪15‬‬

‫زﺑﺎن‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺒﺎب ﺣﻴﺮت ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻣﯽ ﺷﺪ‪ .‬درﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺁﻗﺎی ﺳﻨّﺖ ﻣﻮﻗﻊ را ﺑﺮای ﻻس زدن ﺑﺎ دﺧﺘﺮان ﻏﻨﻴﻤﺖ داﻧﺴﺖ و‬ ‫از ﺳﻪ ﺗﺎ ﺻﻴﻐﻪ ﻣﻮﻋﻮد دو ﺗﺎﻳﺶ را اﻧﺘﺨﺎب ﮐﺮد‪ .‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺧﺴﺘﻪ و ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻪ ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ ﺑﺮﮔﺸﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺟﻤﻌﻴﺖ زﻳﺎدی از ﭘﻠﻴﺲ‪،‬‬ ‫ﻣﺨﺒﺮ روزﻧﺎﻣﻪ و ﻣﺮدم ﻣﺘﻔﺮﻗﻪ دور ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫اول ﺳﺮاغ ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ را ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ از ﻗﺮار اﻃﻼع ِ ﭘﻠﻴﺲ ﺑﺎ هﻮاﭘﻴﻤﺎ ﻣﺴﺎﻓﺮت ﮐﺮدﻩ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﭘﻴﺸﺎﻣﺪ ﺑﺪﺗﺮی رخ داد‪ .‬وارد اﺗﺎق ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﮐﻪ ﺷﺪﻳﻢ دﻳﺪﻳﻢ اﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﺣﺎل اﻏﻤﺎء ﭘﺎی ﻣﻨﻘﻞ واﻓﻮر ﺧﺸﮑﺶ زدﻩ اﺳﺖ‪ .‬در‬ ‫ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﭘﻠﻴﺲ هﻤﻪ ﮔﺮﻩ ﺑﺴﺘﻪ هﺎ و ﻟﺒﺎس و زﻳﺮﺷﻠﻮاری او را ﺑﺎزرﺳﯽ ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻓﻌﻪ ﺑﻪ ﺟﺮﻳﻤﻪ ﺗﻨﻬﺎ هﻢ‬ ‫اﮐﺘﻔﺎ ﻧﻤﯽ ﮐﺮدﻧﺪ و ﺣﻀﻮر هﻤﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﯽ در ﻋﺪﻟﻴﻪ ﻻزم ﺑﻮد‪ .‬هﺮ ﭼﻪ ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮی ﺷﺪ ﮐﻪ ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﻧﺎﺧﻮش‬ ‫ﺑﻮدﻩ و ﻧﻤﯽ داﻧﺴﺘﻪ و ﻋﺎدت ﺑﻪ ﺗﺮﻳﺎک داﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺮج ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻤﯽ رﻓﺖ‪ .‬ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﻣﯽ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪» :‬ﻧﮕﻮﻳﻴﺪ ﻧﻤﯽ داﻧﺴﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﺁﻣﺪﻩ ﻣﺮدم را ﺑﻪ دﻳﻦ ﺣﻨﻴﻒ اﺳﻼم دﻋﻮت ﺑﮑﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮدﮐﻪ ﮐﺎﻓ ِﺮ ﻧﺠﺲ ﭼﻪ ﺣﻖ دارد ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﻠﻨﺪ ﺣﺮف ﺑﺰﻧﺪ؟ ﺑﻪ او ﺣﺎﻟﯽ‬ ‫ﺑﮑﻨﻴﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ رﻳﻴﺲ ﺑﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﻴﻪ هﺴﺘﻢ و ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻣﺎ از ﺟﺒﺎل هﻨﺪوﮐﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺟﺰاﻳﺮ وﻗﻮاق ﭘﺎﻧﺼﺪهﺰار ﻣﻠﻴﺎن‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﮔﻮﻳﻨﺪﻩ ﻻ اﻟﻪ اﻻ اﷲ اﺳﺖ و ﻳﮏ اﺷﺎرﻩ ﻣﻦ ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ هﻤﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺷﻤﺎ را ﺑﺎ ﺳﻴﺦ واﻓﻮر ﺗﮑﻪ ﺗﮑﻪ ﺑﮑﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮای ﻋﻠﻤﺎء ﺑﺮای ﺳﺎﻳﺮﻳﻦ‬ ‫اﮔﺮ هﻢ رﺷﻮﻩ ﻣﯽ ﺧﻮاهﺪ‪ ،‬ﺑﮕﻮ در ﺷﺮع ﻣﺒﻴﻦ اﺳﻼم ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از‬ ‫رﻓﺘﻪ هﻨﻮز ﭘﻮﻟﻬﺎ را‬ ‫رﺷﻮﻩ ﺣﺮام اﺳﺖ و اﻧﮕﻬﯽ ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ از ﺁن وﻗﺘﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻴﺎوردﻩ«‪.‬‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺘﻨﺪ‪ .‬وﻟﯽ درﻳﻦ ﺑﻴﻦ‬ ‫ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ و ﺳﻨّﺖ ﮐﻪ دﻳﺪﻧﺪ هﻮا ﭘﺲ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﺮف در‬ ‫اﻳﻨﻄﻮر ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺁﻗﺎﻳﺎن‬ ‫دو ﻧﻔﺮ ﺑﺎ ﮐﻼﻩ و ﻧﺸﺎن ﻣﺨﺼﻮص ﺟﻠﻮ ﺁﻧﻬﺎ را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﻣﺘﺮﺟﻢ‬ ‫وﺣﺶ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺳﻼم‬ ‫ﻣﺤﺘﺮم‪ ،‬ﻣﻦ ﻣﻔﺘﺨﺮم ﮐﻪ از ﻃﺮف رﻳﻴﺲ »ﺳﻮﺋﻮ ﮔﺎرﺗﻦ« ﺑﺎغ‬ ‫اﺳﺖ«‪.‬‬ ‫س ﺷﻬﺮت ﺷﻤﺎ در هﻤﻪ ﺁﻓﺎق ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‪ .‬ﻣﯽ داﻧﻴﺪ ﮐﻪ ﮐﻮ ِ‬ ‫و ﺟﺰﻳﺮﻩ‪«...‬‬ ‫ﺳﻨّﺖ‪» :‬از ﺟﺒﺎل هﻨﺪوﮐﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ اﻗﺼﯽ ﺑﻼد ﺟﺎﺑﻠﻘﺎ و ﺟﺎﺑﻠﺴﺎ‬ ‫ﺑﺎغ وﺣﺶ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ‬ ‫ﻣﺘﺮﺟﻢ‪» :‬ﺑﻠﯽ‪ ،‬ﺑﻠﯽ‪ ،‬ﺻﺤﻴﺢ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ هﻤﻴﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺁﻗﺎی رﻳﻴﺲ‬ ‫ﺑﻪ راﻩ ﻗﺪوم ﻣﻬﻤﺎﻧﺎن‬ ‫ورود ﺷﻤﺎ ﻳﮏ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﺷﺮﻗﯽ درﻳﻦ ﺑﺎغ ﻓﺮاهﻢ ﮐﺮدﻩ و ﭼﺸﻢ‬ ‫هﻤﻴﺸﻪ هﻢ ﻧﺨﻮاﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻋﺰﻳﺰ اﺳﺖ و از ﺁﻗﺎﻳﺎن ﺧﻮاهﺶ ﻋﺎﺟﺰاﻧﻪ دارد ﮐﻪ اﮔﺮ ﺑﺮای‬ ‫ﻼ ﭼﻨﺪ روز ﺑﻪ ﻗﺪوم ﺧﻮد اﻳﺸﺎن را ﺳﺮاﻓﺮاز ﮐﺮدﻩ و در ﺑﺎغ ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ اﻳﺸﺎن را ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﯽ داﻧﻴﺪ ﮐﻪ وﺳﺎﻳﻞ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﺁﻗﺎﻳﺎن‬ ‫اﻗ ً‬ ‫از هﺮ ﺣﻴﺚ ﻓﺮاهﻢ اﺳﺖ و هﺮ ﺷﺮﻃﯽ ﮐﻪ ﺑﮑﻨﻨﺪ ﺑﻪ روی ﭼﺸﻢ ﻗﺒﻮل ﻣﯽ ﺷﻮد«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ‪» :‬ﺑﺎغ دارد؟«‬ ‫ﻣﺘﺮﺟﻢ‪» :‬ﺑﻠﯽ‪ ،‬ﺑﺎغ ﻣﻌﺮوف‪ ،‬ﻻﺑﺪ ﺷﻨﻴﺪﻩ اﻳﺪ ﺑﺎغ«‪.‬‬ ‫غ ﺳﺒ ِﺰ ﭘﺮ از وﺣﻮش و ﻃﻴﻮر از ﭼﺮﻧﺪﻩ‪ ،‬ﭘﺮﻧﺪﻩ‪ ،‬ﺧﺰﻧﺪﻩ‪ ،‬دوﻧﺪﻩ‪ .‬ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﺳﻴّﺪ ﻗﺒﺎ ﺳﺒﺰ هﻢ دارد؟«‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ‪» :‬ﺑﺎ ِ‬ ‫ﻣﺘﺮﺟﻢ‪» :‬ﺳﺒﺰ ﻗﺒﺎ هﻢ دارد«‪.‬‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ‪» :‬ﻣﻦ ﺧﻮاﺑﺶ را در ﺗﺮن دﻳﺪﻩ ﺑﻮدم‪ .‬ﻣﯽ ﺁﻳﻢ«‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ و ﺳّﻨﺖ دﻋﻮت رﻳﻴﺲ ﺑﺎغ وﺣﺶ را اﺟﺎﺑﺖ ﮐﺮدﻧﺪ و در اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻧﺸﺴﺘﻪ و رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ هﻢ ﺁﻗﺎی ﺗﺎج‬ ‫را ﺑﻪ ﻧﻈﻤﻴﻪ ﺑﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺗﺎ اﻳﻨﺠﺎ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﻣﻦ اﻧﺠﺎم ﻳﺎﻓﺖ و ﺟﻤﻴﻌﺖ ﺑﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﯽ ﭘﺮاﮐﻨﺪﻩ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻓﺮدا ﺑﺎ ﺗﻠﮕﺮاف از ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺠﻠﻪ‬ ‫»اﻟﻤﻨﺠﻼب« ﮐﺴﺐ اﺟﺎزﻩ ﺧﻮاهﻢ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺁﻳﺎ ﺑﺎز هﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﺰارش ﺁﻗﺎﻳﺎن را ﺑﻨﮕﺎرم و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ دﻳﮕﺮی ﺑﺮوم‪ .‬ﺷﺐ‬ ‫از ﻧﺰدﻳﮏ ﺑﺎغ وﺣﺶ ﮐﻪ ﻣﯽ ﮔﺬﺷﺘﻢ‪ ،‬دﻳﺪم ﺑﺎ ﺧﻂ ﺳﺮخ ﺑﺎﻻی د ِر ﺁن روﺷﻦ ﻣﯽ ﺷﺪ‪:‬‬ ‫»ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﺷﺮﻗﯽ!«‬ ‫اﻟﺒﺮاﻟﻠﻴﻦ ﻓﯽ ‪ ٢٢‬ذﻳﻘﻌﺪة اﻟﺤﺮام ‪١٣٤٦‬‬ ‫اﻟﺠﺮﺟﻴﺲ ﻳﺎﻓﺚ ﺑﻦ اﺳﺤﻖ اﻟﻴﺴﻮﻋﯽ‬

‫‪16‬‬

‫ﻧﻮﺷﮕﺎﻩ ﻣِﻴﺴَﺮ‬ ‫ﺖ ﻣﺨﺒﺮ‬ ‫ﺳ َﻤ ِ‬ ‫دو ﺳﺎل و ﻧﻴﻢ از ﻗﻀﻴﻪ ﺑﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﯽ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺁﻧﮑﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ در ﺑﺮﻟﻴﻦ از هﻢ ﭘﺮاﮐﻨﺪﻩ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﻪ ِ‬ ‫ﻣﺨﺼﻮص ﻣﺠﻠﻪ »اﻟﻤﻨﺠﻼب« ﺑﻪ ﭘﺎرﻳﺲ اﻧﺘﻘﺎل ﻳﺎﻓﺘﻢ و درﻳﻦ ﻣﺪت هﻴﭻ اﻃﻼﻋﯽ راﺟﻊ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﻴﺎوردم و اﺳﻤﺸﺎن‬ ‫را هﻢ ﻧﺸﻨﻴﺪم‪ .‬اﻣﺎ ﭘﻴﺸﺎﻣﺪی ﺑﺮاﻳﻢ رخ داد ﮐﻪ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮم ﺷﺮح ﺁن را ﺿﻤﻴﻤﻪ ﻳﺎدداﺷﺘﻬﺎی ﻣﺴﺎﻓﺮﺗﻢ ﺑﮑﻨﻢ زﻳﺮا ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﻣﺘﻤ ِﻢ‬ ‫ﺣﮑﺎﻳﺖ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﻴﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ ﺁﻳﺪ و ﺷﺮح ﺁن ﺑﻪ ﻗﺮار زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬ ‫دﻳﺸﺐ ﺳﺎﻋﺖ ﻳﺎزدﻩ از ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺑﺮﻣﯽ ﮔﺸﺘﻢ‪ .‬در ﻳﮑﯽ از ﮐﻮﭼﻪ هﺎی ﻣﺤﻠﻪ »ﻣﻮن ﻣﺎرﺗﺮ« وارد ﻣﻴﮑﺪﻩ ﮐﻮﭼﮑﯽ ﺷﺪم‪ .‬در ﺁﻧﺠﺎ‬ ‫ﻳﮏ ﻧﻔﺮ ﺳﺎز دﺳﺘﯽ ﻣﯽ زد و دﻳﮕﺮی »ﺑﺎن ژو« و ﺗﻨﻬﺎ زن و ﻣﺮدی ﺑﻪ ﺁهﻨﮓ »ژاوا« ﻣﯽ رﻗﺼﻴﺪﻧﺪ‪ .‬ﻧﺰدﻳﮏ ﻣﻦ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ‬ ‫از داﺷﻬﺎی ﺗﻤﺎم ﻋﻴﺎر ﮐﻨﺎر ﻣﻴﺰ ﺑﺎزی ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﮑﯽ از ﺁﻧﻬﺎ ﺳﻴﺎﻩ ﻣﺴﺖ ﺑﻮد و ﭘﯽ در ﭘﯽ ﻣﺸﺖ روی ﻣﻴﺰ ﻣﯽ زد و ﻣﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻳﮏ ﮔﻴﻼس دﻳﮕﺮ«‪ .‬ﭘﻴﺸﺨﺪﻣﺖ ﮔﻴﻼﺳﻬﺎی ﺧﺎﻟﯽ را ﻣﯽ ﺑﺮد و ﮔﻴﻼﺳﻬﺎی ﭘﺮ ﺑﻪ ﺟﺎی ﺁﻧﻬﺎ ﻣﯽ ﮔﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻧﻌﻠﺒﮑﯽ هﺎی‬ ‫ﻣﺸﺮوب ﮐﻪ روی هﻢ ﭼﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮج ﺑﺎﺑِﻞ از ﮐﻨﺎر ﻣﻴﺰ ﺑﺎﻻ ﻣﯽ رﻓﺖ‪ .‬ﻳﮑﯽ از ﺁﻧﻬﺎ ﮔﻔﺖ‪» :‬دﻩ دﻗﻴﻘﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﻴﺰﻧِﺲ‬ ‫)‪ (Business‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻦ ﻣﯽ روم«‪.‬‬ ‫رﻓﻴﻘﺶ ﭘﺮﺳﻴﺪ‪» :‬راﺳﺘﯽ‪ ،‬ژﻳﻤﯽ ﺣﺎﻻ ﮐﺎر و ﺑﺎرت ﺳﮑﻪ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟«‬ ‫ژﻳﻤﯽ‪» :‬ﭘﺮﻳﺸﺐ ﺳﻴﺼﺪ و ﺷﺼﺖ ﻓﺮاﻧﮏ ﻣﮏ زﻳﺮ ﻻﻣﭙﯽ ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮدم‪ .‬اﻣﺎ ﭼﻪ ﮐﺎری! ﻳﮏ ﺷﺐ ﻧﺸﺪ ﮐﻪ دو ﺑﻌﺪ از ﻧﺼﻒ ﺷﺐ‬ ‫ﺑﺨﻮاﺑﻢ‪ .‬دﻳﺸﺐ هﻤﻪ اش در ﺧﻮاب ﻣﯽ ﮔﻔﺘﻢ ﻳﮏ ﺑﺎﻧﮑﻮ دوﻳﺴﺖ ﻟﻮﺋﯽ‪ ،‬ﺁﻗﺎﻳﺎن ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ ﺑﺎزی ﮐﻨﻴﺪ ‪ Rien ne va plus‬زﻧﻢ ﻣﺮا‬ ‫ﺑﻴﺪار ﮐﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﺧﻴﺎﻟﺶ هﺬﻳﺎن ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻢ«‪.‬‬ ‫دوﻧﺪﮔﯽ ﭘﺮﻳﺸﺐ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺳﻮزی ﻣﺮا‬ ‫ﺳﻮﻣﯽ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺑﺎز هﻢ ﮐﺎ ِر ﺗﻮ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻳﮏ هﻔﺘﻪ‬ ‫ﺧﺮﭘﻮل ﻣﺼﺮی را ﮔﻴﺮ ﺁوردم و ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻏﺎل ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﻳﮏ ﺗﻴﮑﻪ دﻳﮕﺮ ﭘﻴﺪا ﮐﺮدم‪ .‬ﻳﮏ‬ ‫زدم‪ .‬ﭘﻮل ﻣﺸﺮوﺑﻢ ﻧﻤﯽ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻦ اﮔﺮ‬ ‫از دو ﺳﺎﻋﺖ ﭼﺎﻧﻪ زدن ﻓﻘﻂ ‪ ٢٥‬ﻓﺮاﻧﮏ ﻧﻴﺰﻩ‬ ‫ﻣﻴﺮم«‪.‬‬ ‫ﺷﺒﯽ ﻳﮏ ﺑﻄﺮ ورﻣﻮت ﻧﺰﻧﻢ از ﺗﺸﻨﮕﯽ ﻣﯽ‬ ‫ﺧﻮب ژوب‪ ،‬ﺗﻮ ﭼﻴﺰی ﻧﻤﯽ ﮔﻮﻳﯽ؟‬ ‫ژﻳﻤﯽ‪» :‬ﻣﻦ هﻢ اﮔﺮ ﻧﺮﻗﺼﻢ ﺧﻮاﺑﻢ ﻧﻤﯽ ﺑﺮد‪.‬‬ ‫ﺣﺎﻻ اﻣﺸﺐ هﻢ ﻃﻠﺒﺖ‪ ،‬ﻓﺮدا ﺷﺐ‬ ‫ﻣﻌﻠﻮم ﻣﯽ ﺷﻮد ﺗﻮ دﻣﺎﻏﺖ ﭼﺎﻗﺘﺮ از ﻣﺎﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺣﺴﺎﺑﻤﺎن را ﭘﺎک ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ«‪.‬‬ ‫اﻻﻗﻄﺎب‪ ،‬ﺧﺪاﺣﺎﻓﻆ«‪ .‬و رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫دو ﻧﻔﺮﺷﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪» :‬ﭘﺮوﻓﺴﻮر ﺳﻨّﺖ‬ ‫اﺳﻢ را ﮐﻪ از دهﻦ اﻳﻦ ﻻﺗﻬﺎی ﮐﺎﺳﮑﺖ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺷﻨﻴﺪم‪ ،‬از ﺟﺎ ﺟﺴﺘﻢ‪ .‬دﻗﺖ ﮐﺮدم‪ ،‬دﻳﺪم اﻳﻦ هﻤﺎن دﻟّﺎک ﺑﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﻴﻪ و‬ ‫ﭘﺮوﻓﺴﻮر ﻋﻠﻤﯽ ﻓﻘﻬﻴﺎت اﺳﺖ ﮐﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن داﺷﻬﺎی ﭘﺎرﻳﺲ ﺣﺮف ﻣﯽ زﻧﺪ و روﺑﺮوﻳﺶ ﻳﮏ دﺳﺘﻪ ﻧﻌﻠﺒﮑﯽ ﮐﻮت‬ ‫ﺷﺪﻩ‪.‬‬ ‫ﭼﺸﻤﻬﺎﻳﻢ را ﻣﺎﻟﻴﺪم‪ .‬او هﻢ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻦ ﺷﺪ‪ .‬ﺧﻮدش را اﻧﺪاﺧﺖ ﺑﻐﻠﻢ‪ .‬ﻣﺎچ و ﺑﻮﺳﻪ ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺷﻤﺎ هﻢ اﻳﻨﺠﺎ؟«‬ ‫ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ روی ﻣﻴﺰ او را ﻧﮕﺎﻩ ﮐﺮدم ﮐﻪ ﻗﺎﻟﻴﭽﻪ ﺳﺒﺰرﻧﮓ ﭘﻬﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﻳﮏ دﺳﺘﻪ ورق روی ﺁن و ﻳﮏ ﮔﻴﻼس »ورﻣﻮت«‬ ‫هﻢ ﮐﻨﺎرش‪ .‬ﺳﻨّﺖ دوﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﭘﺸﺘﻢ زد و ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻋﻴﺒﯽ ﻧﺪارد‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﺎ را ﺗﻮی ﺗﺮن ﺁﻧﺠﻮر دﻳﺪی ﺑﺮای ﻣﺼﻠﺤﺖ روزﮔﺎر ﺑﻮد‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ورق ﺑﺮﮔﺸﺖ و روزﮔﺎر ﻣﺎ را ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﮐﺸﺎﻧﻴﺪ!«‬ ‫ﻣﻦ ﻋﻘﻞ از ﺳﺮم داﺷﺖ ﻣﯽ ﭘﺮﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮای اﻳﻦ ﮐﻪ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﺸﻮم ﭘﺮﺳﻴﺪم‪» :‬ﺁﺧﺮ ﺑﺮای ﺳﮑﻴﻨﻪ دﺧﺘﺮﺗﺎن ﻣﻮش ﺧﺮﻣﺎﻳﯽ‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎدﻳﺪ؟«‬ ‫ﺳﻨّﺖ ﮔﻔﺖ‪» :‬اﻣﺴﺎل ﺑﺮای ﺳﮑﻴﻨﻪ و واﻟﺪﻩ اش ﭘﻴﺮاهﻦ ﮐﺶ ﭘﻼژ ﻓﺮﺳﺘﺎدم ﺗﺎ دم ﺷﻂ اﻟﻌﺮب ﺁﺑﺘﻨﯽ ﺑﮑﻨﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ »ﺧﻮب‪ ،‬ﺑﺎ ِد ﻧﺰﻟﻪ ﭼﻄﻮر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮی ﺗﺮن از دﺳﺘﺶ ﻣﯽ ﻧﺎﻟﻴﺪﻳﺪ؟«‬‫ »ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ‪ :‬ﺁﻟﺒﻮﻣﻴﻦ ﻳﺎ ﻣﺮض ﻗﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ دﻳﮕﺮ ﻓﺮﻧﮕﯽ ﻣﺂب و ﻣﺘﻤﺪن ﺷﺪﻩ اﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ هﻤﺎن ﻣﺮض ﻗﻨﺪ ﻣﻮروﺛﯽ اﺳﺖ«‪.‬‬‫ »ﭼﻄﻮر؟«‬‫ »ﻣﻮروﺛﯽ دﻳﮕﺮ‪ .‬ﭼﻮن ﭘﺪرﺑﺰرﮔﻢ دﮐﺎن ﻗﻨﺎدی داﺷﺖ‪ ،‬ﺧﺮوس ﻗﻨﺪی ﻣﯽ ﻓﺮوﺧﺖ«‪.‬‬‫ »رﻓﻘﺎﻳﺖ ﮐﺠﺎ هﺴﺘﻨﺪ؟«‬‫ »راﺳﺘﯽ اﻳﻨﻬﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﻮدﻧﺪ ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﯽ؟ ﻳﮑﯽ از ﺁﻧﻬﺎ ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻨﺠﺎ اﺳﻢ ﺧﻮدش را »ژان« ﮔﺬاﺷﺘﻪ‪ .‬و‬‫ﺁن ﻳﮑﯽ ﮐﻪ ﻟﺒﺎس ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﺑﻮد ﺁﻗﺎی ﺗﺎج اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﻴﻦ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ او »ژﻳﻤﯽ« ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ هﻢ ﺑﻪ اﺳﻢ‬ ‫»ژوب« ﻣﻌﺮوف هﺴﺘﻢ«‪.‬‬ ‫ »ﭘﺲ ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ ﮐﺠﺎﺳﺖ؟«‬‫ »ﺁﻗﺎی ﺳﮑﺎن اﻟﺸﺮﻳﻌﻪ ﻣﺆﻟﻒ ﮐﺘﺎب ﻣﻌﺮوف »زﺑﺪة اﻟﻨﺠﺎﺳﺎت« را ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻴﺪ ﮐﻪ در ﻋﻠﻮم ﻣﻌﻠﻮم و ﻣﺠﻬﻮل ﺳﺮﺁﻣﺪ‬‫روزﮔﺎر اﺳﺖ؟ ﺗﺎ ﻳﮏ ﻣﺎﻩ ﭘﻴﺶ اﮔﺮ ﭘﺸﺖ ﮔﻮﺷﻤﺎن را دﻳﺪﻳﻢ‪ ،‬او را دﻳﺪﻳﻢ‪ .‬ﭘﻮﻟﻬﺎی ﺑﻌﺜﺔ اﻻﺳﻼﻣﻴﻪ را زد ﺑﻪ ﺟﻴﺐ و‬ ‫‪17‬‬

‫دک ﺷﺪ و رﻓﺖ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻋﺮب ﻧﯽ ﺑﻴﻨﺪازد‪ .‬اﻳﻦ هﻢ ﻳﮏ ﻓﻨﺪش ﺑﻮد! ﻣﻴﺎن ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺎﻣﺮدی ﮐﺮد‪ .‬ﭼﻮن وﻗﺘﯽ‬ ‫اﻳﻦ ﺟﻨﻐﻮﻟﮏ ﺑﺎزی را در ﺁوردﻳﻢ ﺑﺎ هﻢ ﻗﺮار و ﻣﺪار ﮔﺬاﺷﺘﻴﻢ ﭘﻮﻟﻬﺎ را ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮی ﺑﺎﻻ ﺑﮑﺸﻴﻢ‪ .‬او ﺳﻬﻢ ﻣﺎ را هﻢ‬ ‫ﻗﺎﭼﺎق ﺷﺪ و ﺣﺎﻻ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﺮﻓﻬﺎ ﮔﻮﺷﺶ ﺑﺪهﮑﺎر ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﯽ داﻧﯽ ﭼﮑﺎرﻩ اﺳﺖ؟ درﺑﺎن »ﻓﻠﯽ ﺑﺮژر« ﺷﺪﻩ‪ .‬ﻳﺎدت‬ ‫هﺴﺖ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﮔﻔﺖ هﻤﻪ ﺗﻴﺎﺗﺮهﺎ را ﺧﺮاب ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ و ﺟﺎﻳﺶ روﺿﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﻴﻢ‪ ،‬ﺁﻗﺎی ﺳﮑّﺎن ﭼﻪ‬ ‫دﺳﺘﭙﺎﭼﻪ ﺷﺪ؟ ﻣﯽ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻓﻠﯽ ﺑﺮژر« را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻦ ﺑﺴﭙﺎرﻳﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻤﯽ داﻧﺴﺘﻢ ﻓﻠﯽ ﺑﺮژر ﭼﻴﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺣﺎﻻ‬ ‫درﺑﺎﻧﺶ ﺷﺪﻩ و ﻧﺎﻧﺶ ﺗﻮی روﻏﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺴﻤﺖ را ﺗﻤﺎﺷﺎ ﮐﻨﻴﺪ! دﻳﮕﺮ ﭼﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﺮد؟«‬ ‫ »ﺧﻮب‪ ،‬ﺁﺧﺮش ﮐﺴﯽ را ﻣﺴﻠﻤﺎن ﮐﺮدﻳﺪ؟«‬‫ﺳﻨّﺖ ﺧﻨﺪﻳﺪ‪» :‬ﭼﺮا! ﻳﮏ ﻧﻔﺮ را! و از ﺁن ﺳﺮوﻧﻪ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻣﻦ ﭘﺸﺖ دﺳﺘﻢ را داغ ﮐﺮدم ﮐﻪ دﻳﮕﺮ از اﻳﻦ ﻧﺎﭘﺮهﻴﺰﻳﻬﺎ ﻧﮑﻨﻢ«‪.‬‬ ‫ »ﭼﻄﻮر؟«‬‫ »روزی ﮐﻪ راﻩ اﻓﺘﺎدﻳﻢ‪ ،‬هﻴﭽﮑﺪام از ﻣﺎ ﺑﻪ ﻗﺪر ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﮐﺎر ﺧﻮدش ﻧﺒﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﻣﺮا ﺁوردﻩ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﮐﻔﺎر را ﺧﺘﻨﻪ‬‫ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﮔﻨﺠﺸﮏ را ﺑﻪ ﺳﻪ زﺑﺎن ﻳﺎد ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ :‬ﺑﻪ روﺳﯽ »واراﺑﯽ«‪ ،‬ﺑﻪ ﺁﻟﻤﺎﻧﯽ »اﺷﭙﺮﻟﻴﻨﮓ«‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺮاﻧﺴﻪ »ﻣﻮاﻧﻮ«‪.‬‬ ‫ﻣﯽ داﻧﻴﺪ ﭼﺮا؟ ﭼﻮن در ﻣﻮﻗﻊ ﺧﺘﻨﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﮔﻨﺠﺸﮏ ﭘﺮﻳﺪ« ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑﭽﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﮔﻨﺠﺸﮏ ﻣﯽ ﺷﻮد ﭘﻮﺳﺖ را‬ ‫ﺑﺒُﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﻣﻦ ﺗﺎ ﮐﺠﺎﻳﺶ را ﺧﻮاﻧﺪﻩ ﺑﻮدم! ﺧﻮب ﻟﻐﺖ »ﭘﺮﻳﺪ« را دﻳﮕﺮ ﻻزم ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﻳﺎد ﺑﮕﻴﺮم‪ .‬ﺑﺎ دﺳﺖ اﺷﺎرﻩ‬ ‫ﻣﯽ ﮐﺮدم ﻳﺎ ﻣﯽ ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﭘَﺮ!« اﻣﺎ از ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﭘﻨﻬﺎن ﮐﻪ اﻳﻦ ﺳﻪ ﻟﻐﺖ هﻴﭽﮑﺪام ﺑﻪ درد ﻧﺨﻮرد«‪.‬‬ ‫ »ﭼﻄﻮر؟«‬‫ »ﻳﮏ روز ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﺑﻪ ﻃﻤﻊ ﺁﻧﮑﻪ دوﺑﺎرﻩ ﻣﻮﻗﻮﻓﺎت را زﻧﺪﻩ ﺑﮑﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺶ را ﺗﻮی ﻳﮏ ﮐﻔﺶ ﮐﺮد ﮐﻪ هﺮ ﻃﻮر ﺷﺪﻩ‬‫ﺑﺎﻳﺪ ﻳﮏ ﻧﻔﺮ از ﮐﻔﺎر را ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﮑﻨﻴﻢ و دﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﯽ ﺑﺎ او ﻋﮑﺲ ﺑﺮدارﻳﻢ و‬ ‫ﺑﻪ ﺑﻼد اﺳﻼﻣﯽ ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﻢ‪ .‬ﭘﺎرﺳﺎل ﺑﻮد‪ .‬زﻳﺮ ﭘﻞ رودﺧﺎﻧﻪ ﺳﻦ ﻳﮏ ﻧﻔﺮ ﮔﺪا ﮔﻴﺮ‬ ‫ﺁوردﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ او دو هﺰار ﻓﺮاﻧﮏ وﻋﺪﻩ دادﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﮕﺬارد ﺧﺘﻨﻪ اش ﺑﮑﻨﻴﻢ‪ .‬اوﻟﺶ‬ ‫ﻣﯽ ﺗﺮﺳﻴﺪ‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ راﺿﯽ ﺷﺪ‪ .‬از ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﭘﻨﻬﺎن‪ ،‬هﺮ ﭼﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺗﻢ را ﺑﻪ‬ ‫ﻼ‬ ‫ُرﺧَﺶ ﮐﺸﻴﺪم و ﺑﻪ ﺳﻪ زﺑﺎن ﮔﻨﺠﺸﮏ را ﺑﺮاﻳﺶ ﮔﻔﺘﻢ ﺣﺎﻟﻴﺶ ﻧﺸﺪ ﭼﻮن اﺻ ً‬ ‫اﻳﺘﺎﻟﻴﺎﻳﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ هﻢ رﻓﺖ ﺷﮑﺎﻳﺖ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﺮا از ﺗﻮاﻟﺪ و ﺗﻨﺎﺳﻞ اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﮑﻮم ﺷﺪﻳﻢ و هﺮ ﭼﻪ ﭘﻮل ﺑﺮاﻳﻤﺎن ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮد روی ﺧﺘﻨﻪ ﺳﻮران او‬ ‫ﮔﺬاﺷﺘﻴﻢ!«‬ ‫ »رﻓﻘﺎﻳﺖ ﭼﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ؟«‬‫ »ژان‪ ،‬ﻧﻪ‪ ،‬ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﻻﺳﻼم ﻳﺎدﺗﺎن هﺴﺖ در ﺑﺮﻟﻴﻦ ﭼﺸﻤﺶ ﮐﻪ ﺑﻪ زﻧﻬﺎ ﻣﯽ اﻓﺘﺎد ﺑﻪ هﻢ ﻣﯽ ﮔﺬاﺷﺖ و اﺳﺘﻐﻔﺎر ﻣﯽ‬‫ﻓﺮﺳﺘﺎد و ﻣﺎ زﻳﺮ ﺑﺎزوﻳﺶ را ﻣﯽ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ و ﮐﻮرﻣﺎل راﻩ ﻣﯽ رﻓﺖ؟ ﺧﻮب‪ ،‬اﻳﻨﺠﺎ‬ ‫ل ﻣﺤﺒﺖ اﺳﺖ و ﮔﺎهﯽ هﻢ دﺳﺖ ﭼﺮﺑﺶ را ﺑﻪ ﺳﺮ ﮐﭽﻞ ﻣﺎ ﻣﯽ‬ ‫دﻟّﺎﻟﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬دﻟّﺎ ِ‬ ‫ﮐﺸﺪ‪ .‬ﮐﺎر و ﺑﺎرش ﺑﺪ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﭘﺮﻳﺮوز ﺧﻨﺪﻳﺪ و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺎ هﻢ ﻗﺴﻤﺘﻤﺎن دﻟّﺎﻟﯽ ﺑﻮد‪ .‬در‬ ‫ﺳﺎﻣﺮﻩ ﮐﻪ ﺑﻮدﻳﻢ ﺻﻴﻐﻪ ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻣﯽ ﮐﺮدﻳﻢ‪ ،‬اﻳﻨﺠﺎ ﺻﻴﻐﻪ ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺘﻪ‬ ‫ﺑﺮای ﻣﺮدم ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‪ .‬ﺁن ﺑﻴﺴﺖ و ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ و ﻧﻴﻢ دﻳﮕﺮش هﻢ ﺑﺮای اﻳﻨﺴﺖ ﮐﻪ در‬ ‫اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ وﻗﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ اهﻤﻴﺖ ﻣﯽ دهﻨﺪ ﺗﺎ در ﺑﻼد اﺳﻼﻣﯽ«‪.‬‬ ‫ »ﺷﻮﺧﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﯽ؟«‬‫ »ﺧﺪا ﭘﺪرت را ﺑﻴﺎﻣﺮزد! ﻣﮕﺮ ﻳﺎدت رﻓﺘﻪ ﻣﻦ ﻣﯽ ﮔﻔﺘﻢ اﮔﺮ ﻳﮏ ﻗﻄﺮﻩ ﺷﺮاب در‬‫درﻳﺎ ﺑﻴﻔﺘﺪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ درﻳﺎ را ﺑﻪ ﺧﺎک ﭘﺮ ﮐﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ ﺗﭙﻪ ای ﺑﻪ ﺟﺎی ﺁن ﺑﺸﻮد و‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺮ ﺁن ﺗﭙﻪ ﻋﻠﻒ ﺑﺮوﻳﺪ و ﮔﻠّﻪ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪی از ﺁن ﻋﻠﻒ ﺑﭽﺮد‪ ،‬ﻣﻦ از ﮔﻮﺷﺖ هﻴﭻ‬ ‫ﻳﮏ از ﺁن ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان ﻧﻤﯽ ﺧﻮرم؟ اﻣﺎ ﺣﺎﻻ!« )اﺷﺎرﻩ ﺑﻪ ﮔﻴﻼس ﻣﺸﺮوب ﮐﺮد(‪.‬‬ ‫ »اﻳﻦ ﺁﻗﺎی ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اﺳﻼم ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﯽ ﮔﻔﺖ اﮔﺮ ﻧﺮﻗﺼﻢ ﺷﺐ ﺧﻮاﺑﻢ ﻧﻤﯽ ﺑﺮد؟«‬‫ ﻧﻪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺁﻗﺎی ﺗﺎج ﺑﻮد‪ .‬ﻳﺎدﺗﺎن هﺴﺖ ﭼﻪ ﻋﺮﺑﯽ ﺑﻠﻐﻮر ﻣﯽ ﮐﺮد؟ هﻤﻪ اش ﻣﯽ ﮔﻔﺖ اﻟﺨﻤﺮ و اﻟﻤﻴﺴﺮ‪ .‬ﭘﺎرﺳﺎل ﭘﻮل‬‫ﺧﻮﺑﯽ از ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﺎﻻ ﮐﺸﻴﺪ‪ .‬هﻤﻪ اش ﻗﻤﺎر ﮐﺮد‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺧﻮدش را راﺿﯽ ﮐﺮدﻩ ﮐﻪ ﺑﺎزی دﻳﮕﺮان را ﺗﻤﺎﺷﺎ‬ ‫ﺑﮑﻨﺪ‪ .‬در »ﻓﺎﻧﺘﺎزﻳﻮ« ﻣﺴﺘﺨﺪم ﻣﻴﺰ ﻗﻤﺎر اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﺑﻪ »ﮐﺎزﻳﻨﻮ دووﻳﻞ« ﻣﯽ رود‪ .‬ﮐﺎرش اﻳﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﻧﻤﺮﻩ هﺎ را‬ ‫ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﺪ و ﭘﻮﻟﻬﺎ را ﺑﺎ ﮐﻔﮕﻴﺮک ﺟﻠﻮ ﻣﯽ ﮐﺸﺪ‪ .‬ﻳﮏ زن ﻓﺮﻧﮕﯽ هﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ .‬اﮔﺮ ﺳﺮ ﻏﺬاﻳﺶ ﮔﻮﺷﺖ ﺧﻮک ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﻗﻬﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ »ﺷﻤﺎ ﭼﻄﻮر ﺑﻪ ﭘﺎرﻳﺲ ﺁﻣﺪﻳﺪ؟ ﭘﻮل از ﮐﺠﺎ ﺁوردﻳﺪ؟«‬‫ »ﺑﻪ! ﺁﻗِﺎ ﻣﺨﺒ ِﺮ ﻣﺤﺘﺮ ِم ﻣﺠﭽﻠﻪ اﻟﻤﻨﺠﻼب‪ ،‬ﭘﺲ ﺷﻤﺎ از ﮐﺠﺎ ﺧﺒﺮ دارﻳﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻤﯽ داﻧﯽ ﻣﺎ دﻋﻮت رﻳﻴﺲ ﺑﺎغ »ﺳﻮﺋﻮ‬‫ﮔﺎرﺗﻦ« را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻴﻢ؟ ﭼﻮن دﺳﺘﻤﺎن از هﻤﻪ ﺟﺎ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮد و ﺑﻪ هﻴﭻ ﻋﺮب و ﻋﺠﻤﯽ ﺑﻨﺪ ﻧﺒﻮد‪ ،‬دو ﺳﻪ ﻣﺎهﯽ‬ ‫ﻧﺎﻧﻤﺎن ﺗﻮی روﻏﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﻳﮏ دﺳﺘﮕﺎﻩ ﻋﻤﺎرت ﺑﻪ ﻣﺎ دادﻧﺪ‪ .‬ﻧﻪ‪ ،‬ﻳﮏ ﻗﺼﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ روزی ‪ ٢٥‬ﻣﺎرک ﺑﻪ هﺮ‬ ‫ﮐﺪاﻣﻤﺎن‪ .‬ﺑﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﺧﻮراک و ﭘﻮﺷﺎک‪ .‬در ﺑﺎغ از هﻤﻪ ﺟﻮر ﺟﺎﻧﻮرهﺎی روی زﻣﻴﻦ ﮐﻪ ﺧﻴﺎﻟﺶ را ﺑﮑﻨﻴﺪ‪ ،‬از‬ ‫ﭼﺮﻧﺪﻩ و ﭘﺮﻧﺪﻩ و ﺧﺰﻧﺪﻩ ﺑﻮد‪ .‬ﺷﺒﻬﺎ ﺁﻗﺎی ﺗﺎج دﻋﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﺪ و ﺑﻪ در و دﻳﻮار ﻓﻮت ﻣﯽ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﺒﺎدا اﻳﻦ ﺟﺎﻧﻮران‬ ‫ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ ﻣﺎ را ﺑﺨﻮرﻧﺪ‪ .‬روز اول ﮐﻪ ﺑﺒﺮ را دﻳﺪ ﻏﺶ ﮐﺮد«‪.‬‬ ‫ »اﻗﺎی ﺗﺎج ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﺟﺮم ﮐﺸﻴﺪن ﺗﺮﻳﺎک ﺣﺒﺲ ﻧﺒﻮد؟«‬‫‪18‬‬

‫‪-‬‬

‫‬‫‬‫‬‫‪-‬‬

‫‬‫‪-‬‬

‫‬‫‪-‬‬

‫»رﻳﻴﺲ ﺑﺎغ وﺣﺶ ﺣﺒﺲ او را ﺧﺮﻳﺪ و اﻟﺘﺰام داد ﮐﻪ دﻳﮕﺮ ﺗﺮﻳﺎک ﻧﮑﺸﺪ‪ .‬او را هﻢ ﺁوردﻧﺪ ﭘﻴﺶ ﻣﺎ‪ .‬ﺟﺎی ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺧﺎﻟﯽ‪ ،‬ﺧﻴﻠﯽ ﺧﻮش ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬دﺧﺘﺮهﺎ ﻣﺜﻞ ﭘﻨﺠﻪ ﺁﻓﺘﺎب ﻣﯽ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎی ﻣﺎ‪ .‬ﻣﻦ دو ﺗﺎ از ﺁﻧﻬﺎ را ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮدم‪.‬‬ ‫ﮐﺎرﻣﺎن هﻢ اﻳﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ زن و ﻣﺮد ﻣﯽ ﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺻﻴﻐﻪ ﻣﯽ ﮐﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻃﻼق ﻣﯽ دادﻳﻢ‪ ،‬روﺿﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻣﺮدم هﻢ‬ ‫ﻣﯽ ﺧﻨﺪﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاﻳﻤﺎن دﺳﺖ ﻣﯽ زدﻧﺪ‪ .‬در روزﻧﺎﻣﻪ هﺎ ﻋﮑﺲ ﻣﺎ را‬ ‫ﭼﺎپ ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬از ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﭘﻨﻬﺎن ﻋﮑﺴﻤﺎن ﮐﻪ ﭼﺎپ ﺷﺪ‪ ،‬در ﺑﻼد‬ ‫اﺳﻼﻣﯽ ﮔﻤﺎن ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺟﺪًا ﻣﺸﻐﻮل ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت هﺴﺘﻴﻢ و ﮐﺎرﻣﺎن‬ ‫ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﺮای ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﺎ از ﭼﻬﺎر ﮔﻮﺷﻪ دﻧﻴﺎ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻣﺜﻞ رﻳﮓ‬ ‫ﺑﺮاﻳﻤﺎن اﻋﺎﻧﻪ و ﭘﻮل ﻣﯽ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻓﮑﺮ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮاﻳﻢ ﺁﻣﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫رﻳﻴﺲ ﺑﺎغ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﭼﻬﺎر ﺻﻨﺪوق ﻟﻮﻟﻬﻨﮓ و ﻧﻌﻠﻴﻦ را ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﺎی وﺛﻴﻘﻪ‬ ‫در ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬او هﻢ هﻤﻴﻦ ﮐﺎر را ﮐﺮد‬ ‫و ﺁﻧﻬﺎ را داﻧﻪ ای ‪ ١٢‬ﻣﺎرک ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻓﺮوﺧﺘﻴﻢ‪ .‬در هﺮ ﺻﻮرت‪ ،‬ﭼﻪ‬ ‫درد ﺳﺮﺗﺎن ﺑﺪهﻢ‪ .‬ﭘﻮﻟﻬﺎ ﮐﻪ ﺟﻤﻊ ﺷﺪ‪ ،‬هﺮ ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺁﺧﻮﻧﺪ و‬ ‫ﺁﺧﻮﻧﺪزادﻩ ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﻃﻤﻌﻤﺎن ﻏﺎﻟﺐ ﺷﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺑﺮوﻳﻢ ﭘﺎرﻳﺲ هﻢ ﻧﻤﺎﻳﺶ‬ ‫ﺑﺪهﻴﻢ ﭘﻮل درﺑﻴﺎورﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺗﻮی دﻟﻤﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﺮﻧﮕﻴﻬﺎی اﺣﻤﻖ ﻣﯽ‬ ‫ﺧﻨﺪﻳﺪﻳﻢ‪ .‬ﮐﺎری ﮐﻪ ﺷﻐﻞ و ﮐﺎﺳﺒﯽ روزاﻧﻪ ﻣﺎ ﺑﻮد ﺁﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺧﻨﺪﻩ ﻣﯽ‬ ‫اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺗﺎج ﮔﻔﺘﻢ ﺧﺒﺮ ﺑﺪهﻴﻢ هﺮ ﭼﻪ ﺳﻴّﺪ ﮔﺸﺘﻪ و ﺁﺧﻮﻧﺪ ﺷﭙﺸﻮ‬ ‫و ﻋﺮب ﻣﻮﺷﺨﻮار هﺴﺖ ﺑﻴﺎورﻧﺪ اﻳﻨﺠﺎ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻧﻮاﻳﯽ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ .‬او ﺻﻼح‬ ‫ﻧﺪﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﺁن وﻗﺖ دﮐﺎن ﺧﻮدﻣﺎن ﮐﺴﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎری‪ ،‬ﺁﻣﺪﻳﻢ‬ ‫ﭘﺎرﻳﺲ‪ .‬ﻳﮏ ﺧُﺮدﻩ اﻳﻦ در و اون در زدﻳﻢ‪ .‬اﻋﻼﻧﻬﺎﻳﻤﺎن را ﺑﻪ اﻳﻦ و ﺁن ﻧﺸﺎن دادﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ دﻳﮕﺮ ﺑﺨﺘﻤﺎن ﺑﺮﮔﺸﺖ‪ .‬هﺮ‬ ‫ﭼﻪ در ﺁﻧﺠﺎ در ﺁوردﻩ ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬اﻳﻨﺠﺎ ﺧﺮج ﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﻧﻤﯽ ﺁورد‪ ،‬ﻧﻤﯽ ﺁورد‪ .‬ﺑﻌﺪ هﻢ ﺁﻣﺪﻳﻢ ﻳﮏ ﻧﻔﺮ را ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﺑﮑﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﮐﻠّﯽ ﺟﺮﻳﻤﻪ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﺣﺎل هﻢ اﻳﻦ ﺣﺎل و روزﻣﺎن اﺳﺖ!«‬ ‫»ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﺧﻮدﺗﺎن اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻪ اﺳﻼم ﻧﺪاﺷﺘﻴﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﺮا ﺁﻧﻘﺪر ﺳﻨﮕﺶ را ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻪ ﻣﯽ زدﻳﺪ؟«‬ ‫»ای ﭘﺪر! ﺗﻮ هﻢ ﺧﻴﻠﯽ رِﻧﺪی‪ .‬ﻧﻤﯽ داﻧﺴﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﺎ هﻤﻪ ﻣﺎن ﺟﻨﮓ زرﮔﺮی ﻣﯽ ﮐﺮدﻳﻢ و ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮی دﺳﺖ ﺑﻪ ﻳﮑﯽ‬ ‫ﺷﺪﻳﻢ ﺗﺎ ﻣﻮﻗﻮﻓﺎت را ﺑﺎﻻ ﺑﮑﺸﻴﻢ‪ ،‬و ﮐﺸﻴﺪﻳﻢ«‪.‬‬ ‫»ﺁﺧﺮ ﻣﺬهﺐ؟ ﺁﺧﺮ اﺳﻼم؟«‬ ‫ﺐ‬ ‫ﺐ ﭼﯽ؟ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﺟﺰ ﭼﺎﭘﻴﺪن و ﺁدﻣﮑﺸﯽ اﺳﺖ؟ هﻤﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺁن ﺑﺮای ﻳﮏ وﺟﺐ ﺟﻠ ِﻮ ﺁدم و ﻳﮏ وﺟﺐ ﻋﻘ ِ‬ ‫»ﻣﺬه ِ‬ ‫ﺁدم وﺿﻊ ﺷﺪﻩ‪ .‬ﻳﺎدت رﻓﺖ ﻗﻮت ﻻﻳﻤﻮت ﻣﺮام اﺳﻼم را ﭼﻄﻮر ﺷﺮح دادﻩ ﮐﻪ‪ :‬ﻳﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺸﻮﻳﺪ و از روی ﮐﺘﺎب‬ ‫»زﺑﺪة اﻟﻨﺠﺎﺳﺎت« ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻴﺪ و ﻳﺎ ﻣﯽ ﮐﺸﻴﻤﺘﺎن و ﻳﺎ ﺧﺮاج ﺑﺪهﻴﺪ؟ اﻳﻦ ﺗﻤﺎم ﻣﻨﻄﻖ اﺳﻼم اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﯽ ﺷﻤﺸﻴﺮ ُﺑﺮّﻧﺪﻩ‬ ‫و ﮐﺎﺳﻪ ﮔﺪاﻳﯽ‪ .‬اﺧﻼق و ﻓﻠﺴﻔﻪ و ﺑﻬﺸﺖ و دوزخ ﺁن را هﻢ ﻳﺎدت هﺴﺖ ﮐﻪ ﺗﺎج ﭼﻪ ﻣﯽ ﮔﻔﺖ؟ ﮐﻪ در ﺁن دﻧﻴﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮد ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻓﺮﺷﺘﻪ ای ﻣﯽ دهﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﺎﻳﺶ در ﻣﺸﺮق و ﺳﺮش در ﻣﻐﺮب اﺳﺖ ﺑﻪ اﺿﺎﻓﻪ هﻔﺘﺎد هﺰار ﺷﺘﺮ و‬ ‫ﻗﺼﺮی ﮐﻪ هﻔﺘﺎد هﺰار اﺗﺎق دارد‪ .‬ﻣﻦ ﺣﺎﺿﺮم اﻋﻤﺎل ﺷﺎﻗﻪ ﺑﮑﻨﻢ و ﺑﻪ ﻣﻦ اﻳﻦ ﻓﺮﺷﺘﻪ را ﻧﺪهﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﻢ ﺳﺮ و‬ ‫ﺗﻬﺶ را ﺟﻤﻊ ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬ﺁن ﻗﺼﺮ را هﻢ اﮔﺮ روزی ﻳﮏ اﺗﺎﻗﺶ را ﺟﺎرو ﺑﺰﻧﻢ‪ ،‬ﺗﺎزﻩ در ﺁن دﻧﻴﺎ ﺟﺎروﮐﺶ ﻣﯽ ﺷﻮم و‬ ‫اﮔﺮ ﺑﻨﺎ ﺑﺸﻮد ﺑﻪ هﻔﺘﺎد هﺰار ﺷﺘﺮ رﺳﻴﺪﮔﯽ ﺑﮑﻨﻢ‪ ،‬در دﻧﻴﺎی دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺷﺘﺮﭼﺮان ﺧﻮاهﻢ ﺷﺪ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ هﻤﻪ ﺧﺎﻧﻤﻬﺎی ﺧﻮﺷﮕﻞ و‬ ‫دﺧﺘﺮهﺎی اروﭘﺎﻳﯽ در دوزخ هﺴﺘﻨﺪ‪ .‬و اﮔﺮ ﻣﺎهﻴﺖ اﺷﺨﺎص ﻋﻮض‬ ‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﭘﺲ ﺁﻧﻬﺎ رﺑﻄﯽ ﺑﻪ اﻳﻦ دﻧﻴﺎ ﻧﺪارﻧﺪ و ﻣﺴﺌﻮل ﮐﺮدار و رﻓﺘﺎر‬ ‫ﺳﺎﺑﻖ ﺧﻮدﺷﺎن ﻧﺨﻮاهﻨﺪ ﺑﻮد«‪.‬‬ ‫»ﻣﮕﺮ اﻳﻦ هﻤﻪ ﻓﻼﺳﻔﻪ و ﻋﻠﻤﺎی اروﭘﺎﻳﯽ در ﻣﺪح اﺳﻼم ﮐﺘﺎب ﻧﻨﻮﺷﺘﻪ‬ ‫اﻧﺪ؟ ﺁﻧﻬﺎ را ﭼﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﻳﯽ؟«‬ ‫»ﺁن هﻢ ﺑﺮای ﺳﻴﺎﺳﺖ اﺳﺘﻌﻤﺎری اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﮐﺘﺎﺑﻬﺎ دﺳﺘﻮری اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺮای داﺷﺘﻦ ﻣﺎ ﺷﺮﻗﻴﻬﺎ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﺳﻮارﻣﺎن ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﮐﺪام‬ ‫زهﺮ‪ ،‬ﮐﺪام اﻓﻴﻮن ﺑﻬﺘﺮ از ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻗﻀﺎ و ﻗﺪر و ﻗﺴﻤﺖ ﺟﻬﻮدهﺎ و‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻣﺮدم را ﺑﯽ ﺣﺲ و ﺑﯽ ذوق و ﺑﺪ اﺧﻼق ﻣﯽ ﮐﻨﺪ؟ ﻳﮏ ﻧﮕﺎﻩ‬ ‫ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻪ ﺟﻐﺮاﻓﯽ ﺑﻴﻨﺪاز‪ :‬هﻤﻪ ﻣﻠﻞ اﺳﻼﻣﯽ ﺗﻮﺳﺮﺧﻮر‪ ،‬ﺑﺪﺑﺨﺖ‪ ،‬ﺟﺎﺳﻮس‪ ،‬دﺳﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﻩ و ﻣﺰدور هﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻠﻞ‬ ‫اﺳﺘﻌﻤﺎری ﺑﺮای ﺑﻪ دﺳﺖ ﺁوردن دل ﺁﻧﻬﺎ ﻳﺎ ﺗﻔﺮﻗﻪ اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺑﻴﻦ هﻨﺪو و ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ هﺎی ﻃﻤﺎع و‬ ‫زرﭘﺮﺳﺖ وﺟﻪ ﻧﻘﺪ ﻣﯽ دهﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻦ ُﺗﺮّهﺎت را ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ«‪.‬‬ ‫»ﺁﻳﺎ ﻣﻨﮑﺮ ﺗﻤﺪن اﺳﻼﻣﯽ هﻢ ﻣﯽ ﺷﻮی؟«‬ ‫»ﮐﺪام ﺗﻤﺪن؟ ﺗﻤﺪن ﻋﺮب را ﻣﯽ ﺧﻮاهﯽ ﮐﺘﺎب ﺷﻴﺦ ﺗﻤﺴﺎح »ﺁﺛﺎر اﻻﺳﻼم ﻓﯽ ﺳﻮاﺣﻞ اﻻﻧﻬﺎر« را ﺑﺨﻮان ﮐﻪ هﻤﻪ‬ ‫اش از ﺷﻴﺮ ﺷﺘﺮ و ﭘﺸﮑﻞ ﺷﺘﺮ و ﻋﺒﺎ و ﮐﺒﺎب و ﺳﻮﺳﻤﺎر ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﻗﯽ دﻳﮕﺮش را هﻢ ﻣﻠﻞ ﻣﻘﻬﻮر از ﭘﺴﺘﯽ‬ ‫ﺧﻮدﺷﺎن ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﺑﻪ ُد ِم ﻋﺮﺑﻬﺎ ﺑﺴﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﭼﺮا هﻤﻴﻦ ﮐﻪ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺘﻤﺪن ﻋﺮب را راﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬دوﺑﺎرﻩ رﺟﻮع‬ ‫ﺑﻪ اﺻﻞ ﮐﺮد و ﺑﺎ ﭼﭙﯽ اﮔﺎﻟﺶ دﻧﺒﺎل ﺳﻮﺳﻤﺎر دوﻳﺪ؟«‬ ‫‪19‬‬

‫ »ﭘﺲ اﻳﻦ هﻤﻪ ﺟﺎﻧﻤﺎز ﺁب ﮐﺸﻴﺪن‪ ،‬اﻳﻦ هﻤﻪ ﻋﻮام ﻓﺮﻳﺒﯽ ﺑﺮای ﭼﻪ ﺑﻮد؟«‬‫ »ﻣﮕﺮ ﻣﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻧﺎن ﺑﺨﻮرﻳﻢ؟ اﻳﻦ ﮐﺎﺳﺒﯽ ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬دﮐﺎن ﻣﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮدم را ﺧﺮ ﺑﮑﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﺮﺣﻮم اﺑﻮی ﺧﺪاﺑﻴﺎﻣﺮز‪ ،‬از‬‫ﺁن ﺁﺧﻮﻧﺪهﺎی ﺑﯽ دﻳﻦ ﺑﻮد‪ .‬هﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﮐﯽ ﻣﯽ ﮔﻔﺖ‪» :‬ای ﻣﻮﺳﻮﻟﻤﺎن ﻗﺎرداش‪ ،‬ﺳﻨﻴﻦ اﻳﺎﻗﻴﻦ هﺎرا ﭼﺎﺗﺪی ﮐﻪ ﭘﺦ‬ ‫ﭼﺨﺎرﺗﻤﺎدی؟« ﻳﮏ روز ﻳﮏ ﺷﻴﺸﻬﻪ ﮔﻼﺑﯽ را ﺑﻪ دو روﭘﻴﻪ ﺑﻪ ﻳﮏ ﺿﻌﻴﻔﻪ زوار ﻓﺮوﺧﺖ و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺳﺮ ﺁن را‬ ‫ﻦ دارﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﻦ‬ ‫ﻣﺤﮑﻢ ﻧﮕﻬﺪار ﺗﺎ هﻤﺰادت در ﻧﺮود‪ .‬ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ای ﺑﺎﺑﺎ‪ ،‬ﺗﻮ دﻳﮕﺮ ﭼﺮا؟ ﺟﻮاب داد‪ :‬اﻳﻦ ﻣﺮدم ﺟ ّ‬ ‫ﻦ ﺁﻧﻬﺎ را ﻧﮕﻴﺮم‪ ،‬ﻳﮑﯽ دﻳﮕﺮ ﻣﯽ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﭘﺲ ﺗﺎ ﻣﺮدم ﺧﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎ هﻢ ﺳﻮارﺷﺎن ﻣﯽ ﺷﻮﻳﻢ‪ .‬هﻤﻴﻨﻘﺪر ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺪا را ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺟّ‬ ‫ﺑﮑﻨﻴﻢ ﮐﻪ هﻤﻪ ﻣﺎن زرﻧﮓ ﺑﻮدﻳﻢ و ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﮔﻠﻴﻢ ﺧﻮدﻣﺎن را از ﺁب درﺑﻴﺎورﻳﻢ‪ ،‬وﮔﺮﻧﻪ ﺗﺒﻠﻴﻎ اﺳﻼم را ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻳﻢ‬ ‫ﺣﺎﻻ هﺮ ﮐﺪام ﺗﻮی ﻳﮏ ﻣﺮﻳﻀﺨﺎﻧﻪ ﺧﻮاﺑﻴﺪﻩ ﺑﻮدﻳﻢ و ﭘﺸﺖ ﮔﺮدﻧﻤﺎن هﻢ ﻳﮏ ﻣﺸﻤﻊ ﺧﺮدل ﭼﺴﺒﻴﺪﻩ ﺑﻮد«‪.‬‬ ‫ »راﺳﺘﯽ‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﺷﻤﺎ ﭼﮑﺎرﻩ هﺴﺘﻴﺪ؟«‬‫ »ﻣﻦ دﻳﺪم ﭘﻮﻟﻬﺎ دارد ﺑﻪ ﺗﻪ ﻣﯽ ﮐﺸﺪ‪ ،‬ﺁﻣﺪم ﺑﺎ ﺿﻌﻴﻔﻪ ﺻﺎﺣﺐ اﻳﻦ ﻣﻴﮑﺪﻩ ﺷﺮﻳﮏ ﺷﺪم‪ .‬اﺳﻢ اﻳﻨﺠﺎ را هﻢ ﻋﻮض‬‫ﮐﺮدم«‪.‬‬ ‫ﺷﻴﺸﻪ در را ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ روﻳﺶ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪» :‬ﻣِﻴﺴَﺮ ﺑﺎر« )ﻧﻮﺷﮕﺎﻩ ﻣﻴﺴﺮ(‪.‬‬ ‫ »ﻣﻴﺴﺮ ﻳﻌﻨﯽ ﭼﻪ؟«‬‫ »اﻳﻦ را ﺑﻪ ﻳﺎدﮔﺎر هﻤﺎن ﺁﻳﻪ هﺎی ﺗﺎج درﺳﺖ ﮐﺮدم ﮐﻪ هﻤﻴﺸﻪ ﻣﯽ ﮔﻔﺖ‪» :‬اﻟﺨﻤﺮ واﻟﻤﻴﺴﺮ«‪ .‬ﺧﻮدش ﮐﻪ ﻗﻤﺎرﺑﺎز‬‫ﺷﺪ ﻣﻦ هﻢ ﻣﯽ ﻓﺮوش«‪.‬‬ ‫ »ﻣﻴﺴﺮ ﻳﻌﻨﯽ ﺷﺮاب؟«‬‫ »ﺧﻮد ﺗﺎج هﻢ ﻣﻌﻨﯽ اش را ﻧﻤﯽ داﻧﺴﺖ‪ .‬ﺁﻣﺪ از ﻣﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ .‬در هﺮ ﺻﻮرت‪ ،‬هﺮ ﮐﻠﻤﻪ از ﻗﺮﺁن ﺳﻴﺼﺪ هﺰار ﻣﻌﻨﯽ‬‫دارد‪ .‬ﺑﮕﺬارﻳﺪ اﻳﻦ هﻢ ﻳﮑﻴﺶ ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ روﻳﺶ را ﮐﺮد ﺑﻪ ﻣﻮزﻳﮏ ﭼﻴﺎن و ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻳﮏ ﺗﺎﻧﮕﻮ ﺧﻮب ﺑﻪ اﻓﺘﺨﺎر رﻓﻴﻘﻤﺎن ﺑﺰﻧﻴﺪ« و دﺳﺘﻮر داد ﻳﮏ ﮔﻴﻼس ﺷﺮاب‬ ‫ن اﺳﻼم ﻧﻮﺷﻴﺪﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﻮژوﻟﻪ ﺑﺮاﻳﻢ ﺁوردﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺘﯽ ﮐﺎروا ِ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺟﻬﺎد اﺳﻼم اﻳﻨﻄﻮر ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺎرﻳﺲ ﻓﯽ ‪ ١٢‬اﮐﺘﻮﺑﺮ ‪١٩٣٠‬‬ ‫اﻟﺠﺮﺟﻴﺲ ﻳﺎﻓﺚ ﺑﻦ اﺳﺤﻖ اﻟﻴﺴﻮﻋﯽ‬

‫‪20‬‬

21