Issue :september 2009

  • Uploaded by: Lalhlimpuia
  • 0
  • 0
  • June 2020
  • PDF

This document was uploaded by user and they confirmed that they have the permission to share it. If you are author or own the copyright of this book, please report to us by using this DMCA report form. Report DMCA


Overview

Download & View Issue :september 2009 as PDF for free.

More details

  • Words: 10,435
  • Pages: 40
Mizoram |halai Kristian Pâwl Chanchinbu Thla Tin Chhuak

|HALAI ÊNTU Editor

:

P.Lalhmachhuana

9436383625/9862655774

Jt Editors

:

F.Lalropuia

9862982639/9863421387

:

C.Lalêngzuala

9436150844

Cir. Manager :

Rev R.Lalrintluanga

2342108/9436157131

Cir. Staff

:

Johny K.Lalchungnunga, Lunglei 9436191110

:

Zothansangi, Aizawl,

:

C.Lalhmangaihzama, Ltli- 9436387594

9436193963

E- mail: Thalai _ entu @yahoo.co.in

A man : Kum khatah Rs 60. Bu khat Rs 5.

 Thu chhuah tur chu editor Address-a thawn tur a ni a, Agent inthlak leh a man pek thuah Circulation Mananger dawr tur.

 Thu chhuah rêng rêng hi a ziaktu mawhphurhna a ni a, Editor

 leh Mizoram |halai Kristian Pâwl ngaihdân a ni vek kher lo.

A CHHUNGA THU AWM TE

1. Editorial :

Sound System

2.

Sermon

3.

Article

:

Old Model TKP

4.

Article

:

Ka Lunghelh Ram

5.

Article

:

Eng Kawng Nge ?

:

A Mai Mai Lo

6. Article

:

7. Article 8. Article 9.

Article

10. Article 11. Diary

Pathian Mi Hmantlak

:

Bird Flu

:

Chaw D^wt Natna

:

A Fair Lo Em Mai

:

Thumak Sawi Zahthlak :

TKP Diary

Editorial

Sound System Sound System han tih chuan a awmzia kan hre theuh awm e. Thil tihpui nikhua hian Sound System a that loh chuan kan Programme a famkim thei ta lo a nih hi. Thlarau thleng hian Sound System hian a kengtel emaw ni tih mai turin kan nunah Sound System hian nasa takin pawimawhna a nei a ni. Chutih rual chuan Kohhran tin hian Sound System neih that pawh kan duh a, kan tum bawk a. A then chuan kan nei tha ngiang reng a ni. Nimahsela Sound System tha tak leh changkang tak tak hung ve siin, a control lamah kan la pachhie hle lawi si. Heti lama tuimi leh a ngaihna hria ten an ziak tha duh bawk si lo. Sound Control (Oporate) zirna leh a kaihhnawih hrim hrim zirna kan nei mang si lo hian kan khawl changkang leh manto tak tak hi a nih tur angin kan hmang theilo fo thin niin a lang. Heti lam lehkhabu lei mai tur kan nei bawk si lova, Kohhran tin hian kan chhangchhiat phah fo thin ni berin a lang. BCM Hqrs emaw, MTKP hian emaw Sound System chungchanga Expert te sawmin Seminar / Training min neihpui sela, Kohhran hrang hrang atangin mi 2 vel zel intirin Programme hman ni sela, Kohhran hrang hrangte hian kan tangkaipui ngawtin a rinawm. Chutiang ti thei tur chuan tunge mawh phur ang le ? Chutiang a nih loh chuan CD/ DVD in a hman dan hi uluk taka expert ho siam hi Kohhran / TKP Unit tinte hian nei thei ila, chuta tang chuan mahni lo inzir thei ni

ila thil tha tak a nih a rinawm bawk. Tuna kan harsatna tam tak hi kan sukiang thei ang. A tel lova kan awm theih loh leh a chhiat a thata kan programme ti hlunga tichhe vek thei Sound System hman dan hi kan zir loh chuan kan programme hrang hrangah hian sawiselna tam tak a awm zel ang a, MTKP Inkhawmpui thleng hian Sound System hian sawi a hlawh thin tih hriain kan hotute hian hma han la se a duhawm hle ang.

……..

PATHIAN MI HMANTLAK David Vanlaltlana Chawngte ‘P’ Shalom Unit TKP He famkim lohna ram khawvel ah hian sual vanga hliam tawrh chang hian kan nun a tui hal hle thin a. Thiltha kan tih loh phei chuan “sawisel” kan hlawh ngei ngei thin. A nih simna tello a piangthar hi kan awm theih i ring chiah em? Khawvel-ah “sual” hi awm ta lo se Pathian hian ‘Hrem hmun’ leh ’Vanram’ a siam hran kher ka ring lo. He khawvel ‘Insawiselna ram’ ah hian Kristian piangthar tawh inti te hian Pathian hman tlakin an nunah a lang em le ? Anih sual sim lovin kan piangthar em ni dawn ? Hnai lo ve ‘Sual’ na na na hi chu Pathian pawhin hmantlakah min ruat duh dawn lo a ni.

Israel lal leh Lal Solomona pawh Pathian duh loh zawnga a khawsak avangin Pathian thin a ti ur reng a ni. A nih tha duh hauh lo hian Pathian mi hmantlak kan ni thei dawn em ni ? Hnai love. A nih Pathian mi hmantlak ni tur chuan eng ang mi nge nih ngaih ang le? Dr Oswald J Smith-a chuan ti hian a sawi: 1) Pathianin a duh duh hman tura inpe mi nih a ngai a ni. Pathian tana kan inpek tak tak loh chuan min hmang duh dawn lo reng a ni. Ti ve uk-a ti tha leh mang si lote tan phei chuan tih loh law law a tha. 2) Pathian tana englai pawha inpek ngam reng mi nih a ngai. Hrehawm pawh tuar ngam a, a nawmna chauh zawn loh tur. ‘Ka lawm e’ ti thei reng mi nih pawh a ngai a ni. 3) Pathian thu zir mi tak tak lo tan chuan Pathian mi hman tlak tak tak a nih theih loh. 4) Rinna nei mi, rah beisei mi nih a ngai bawk. 5) Pathian mi hmantlak ni thiltihtheihna hre mi nih a ngai.

tur

chuan

tawngtai

Kan thalai te zingah hian engzat tak Pathian mi hmantlak awm ang i maw? Pathian mi hmantlak loh a min siamtu chu ‘Sual’ a ni tih chu kan hre hlawm tawh. Kohhran mai ni lo, rampum mai hian kan do rawn, mahse ‘sual’ chu ‘sual’ a nih na ang in ‘sual’ a reng dawn a ni. Ani, min thlahtu Adama leh Evi atang renga lo piang a nih avangin a awm reng dawn a ni, chumi a kara Pathian mihman tlak nun thianghlim a nung, Krista tana inserh

hrang tlat mi te tan chuan a Van manna in min chawm dawn a ni. Tin, Pathian mi hmantlak ni tur chuan hetiang mi nih a ngai a ni. 1) Krista Isuaah chuan kan rinawm tur a ni. Milem be mi tan chuan a theih ve loh. 2)

Krista ah chuan kan nung reng tur a ni.

3) Pathian mi hmantlak ni tur chuan kan nun kan vawng thianghlim tur a ni. Sual rawngbawl chung chuan Pathian mihmantlak a nih theih ngai loh a ni. 4) Hrehawm pawh pawisa lova, a tul hun apiangah pawh rinawm tak leh chhel tak a din ngheh tlat tur a ni. Thlemna leh harsatna kawng hrang hrangah pawh hian Lalpa mi hmantlak nih zel kan duh chuan rinawm takin Lalpa kan vuan tur a ni. A ni, Bible ngei pawh in “Felna a nghet taka ding mi chuan nunna a chang ang,” (Thufingte 11:19) a ti. Chuvang chuan thalaite hian Nunna Lallukhum kan chan theih nan kan hun hman leh Lalpa rawng kan bawlna kawngah hian Nghet takin i vuan zel ang u. Tichuan Pathian hmantlak ringtu, talai kan lo ni mai dawn a ni. Pathian hmantlak miahloh TKP Member kan nih chuan kan inngaihtuah chian a ngai hle ang. Unau duhtak Pathian hmantlak ni turin i nun fimkhur rawh.### ……………

Old Model - TKP The tragedy of old age is not that one is old, but that one is young - Oscar Wilde Bible Chhiar tur: Thupuan 2:10 Laltholeha Chhakchhuak Thingpui Lum Leader: Kum sawmhnih dawn a liam ta, vawi khat chu Ka Pute-a (KMS Dawngliana) hian Uttar Pradesh (Allahabad) atangin lehkha min rawn thawn a. Lehkha ip kawma ka hming hnuaiah chuan bracket chhungah hawrawppuiin (THINGPUI LUM LEADER) tih hi a lo inziak kuau mai a. Chu thu inziak ka han hmu chu ka zak ta em em mai a! ‘Thingpui Lum Leader’ han intih kher kher, ti zawngin ka dawng-sawng miau a! Mahse, kum sawmhnih dawn a vei meuh chuan TKP thiltih ilo vela thingpui lum tura ruatna pawhin ka hnen a rawn thleng hleithei ta der lo. Chumi awmzia ber chu, Thingpui lum chanvo kha tih leh pawh tum ila ka kum lamin a lo kal pel ve ti tih tawh hi a lo ni a. Chutiang ti tur rual vel chu kum tinin kan Unit TKP member 300 chuangah chuan za chuang an lo chhuak zel zawk a lo ni. Thingpui lum Leader nih kha chanvo ropui tak, rawngbawlna hlu zet a nih zia tun hnu hian ka hmu fiah ta hle. Tunah te hi chuan min han ruat leh pawh nise, thalai rawn chhuak thar ho zingah emaw tel a ngai ang a, kan thingtuah dan posi leh tray chawi dan posi mai mai pawh min nuih ang tih hlauhna rilru lamah a rawn inzam kual nghal ti tih. Nuih a za lo: Junior TKP te hnena, “Kha senior a lo kal. Kawng lo kian ula, a thu ngai r’u” han tih hial tura TKP member nih kum ata rinawm taka TKP a lo inhmang

tawh hi TKP Unit tinah hian kan awm awm e. Kum 30 ral ram han dai chhoh tawh hi chuan mahni mut hmunah rilru hian TKP ah kum engzatnge ka la neih, tih mai mai te hi kan chhut kan chhut a. Kan TKP member pui, kan rual pui deuh ni a kan ngaihte thleng thleng hian chhut ruk sak mai mai awl deuh a ni. Hetiang hun han thlen chhoh meuh hi chuan tleirawl rawn tel thar ve ek ek hovin za deuha nuih tur an hriat em em laite hian, nuih ve ik loh chu a mawi lo ve, tiin kan han nui lui ve deuh suk a! Mahse, a za lo. A za miahlo! Engtia awm tur nge?: Mihring kan lo pung. Chu chuan Unit tinah TKP Member naupang te te punna a ti sang. Chu punna chuan keini, a siak chhuak tawh rualho chu min ti langsar sauh lawi a. Oscar Wilde thukhawchang ang deuhin, thil lungchhiatthlak ta ber chu kum a tam tulh tulh lai hi nilovin, kan aia naupang an lo inpang-aw-zial tup tup lai tak hi a ni e. Zaipawl-ah tel ila, rualpuite an tel that loh chuan tlang chunga flag sen tar ang maiin kan langsar vei vun a. Tleirawl thawmhnaw inbelin, han in la young sa teh mah ila, kan hmai ruh leh thisen zam rawn pawng chhuak hian kan kum zat hi ri silovin fiah deuh hian a tarlang lawi si! ‘Kum hlui thlah zan’ an tihte pawh a rawn her chhuak. Mahse, kan nun leh chutiang zan chuan inzawmna danglam a nei hran tawh lova. ‘Hetiang zana he-heu a, Ar kan te hi a thalo’ tiin, rizai hnuai atangin kan ngaihtuah setanic zo ta thin. Awmdan tawk hi thiam a har ru riau! MTKP- 2010 inkhawmpui rorel Agenda ah hian ‘MTKP hianTKP Member senior te awmdan tur duang chhuak rawh se’ tih hi pu lut ta ila, a thlawp lama ban phar sang fu fu kan tam khawpin ka ring! Hrilhfiah that a ngai: Chutia, (a bikin) nula senior te TKP khawvel virvel dan ka chhut ka chhut hnu chuan

Saptawng Dictionary rintlak tak, Concise Oxford Dictionary meuh keuvin, senior dinhmun chawisanna tur a awm dah law maw, tiin ka dap chiam a. Tah chuan senior chu high or higher in rank or status (dinhmun leh nihna a sang zawk) tiin a lo dah va mai a. Ava dik em! Ava fuh em! Ava tha em! Member dinhmun rau rauvah, member nihna rau rauvah, sang zawk kan lo ni tih ka hmu chhuak! ‘He thu hi darh vel se’ tih hla ang deuhin, nula senior zawng zawngin Amen lo ti se, over hnaih tawh mipa hovin uar takin, thum takin lo Hallelui hnan rawh se! Upa aw nge nge: A mak riau, han ti thar leh hluai ila. Kohhran hrang hrang Zaipawl fuankhawmna, MTKP inkhawmpui ilo vela Zaipawl hmelhmai han thlir a, an zai han ngaihthlak hian TKP Member tuai thar te te su ve aih aih aimah hian nula senior ho an han din khup a, duh taka an han zai chiah hian a mi tauh a na tlat thin. Naupang lam aw ri fiak deuh ai mahin, senior lam zai ri, aw pui deuh hi Zaipawl ke ti vir chaktu oil (sahriak) tha tak niin ka hre ve tlat. TKP rorel nikhua a nula senior lam tawhin ‘Kum 20 kal ta a kan tihdan han thlir letin’ ti paha an ngaihdan an han sawi fak tawh hi chuan kum 5 emaw vel lek TKP a la service tan chuan anmahni hnial zawnga thil sawi chu sawi loh, men ran ringawt pawh a ngam awm lohva, han hnial rual an ni thin lo. Anni hi awm ta lovin, TKP hi theithar heh rual hlir awmkhawm ni ta ila awmdan mawi inzirtir reng renga kum bi awih ral kan ngai mai thei. Mahse, kan senior hovin an han uap khap hi chuan ti hian TKP pawh a marphu pangngaiin a la kal theih phah. A tihzia hle. Kum lam a ni love: Bible chuan, “Thih thlengin” a ti. “Kum 30 i pelh hunah. TKP i over dawn thlengin” a ti

lo. ‘Thih thleng’ tih a ni mai. Chumi hnuah ‘Lal lukhum’ dawn. ‘Ka senior’ tih biahthu sawi a remchang derlo. Pathian rawngbawl hi bawl senior theih a nilova, rawngbawlna tehtu, Van sang lama mi khi tih tawh lama tih lawm chi a ni lova, tun hun zela kan hmangaihna zawk hi a phut a ni zawk. Long run Title: Ngawi teh u, kan Amen zet takna a, Senior tih hian eng emaw tak mawhphurhna ken tel a nei leh si ! TKP huanga he hrilhfiahna hi kan hmang dawn a nih chuan Dinhmun leh nihna a sang zawk tih hian rawngbawlna a tawn hriat ngah zawk, TKP tana a tha zawk leh tha zawklo hretu, chumi dinhmun luahtu tihna a a kawk daih a. A tawi zawngin, ‘TKP senior member chu TKP ban chherchhuahna pum (workshop) an ni’ tih lam biahthu a ni ta daih! Senior tawh avang hian “An naupang sep sep em mai; ka peih lo, fellowship lovin ka ketin ka hlep ang a, chumi hnuah ka inti rimchhe dawn”’ te kan lo tihkhum mai mai palh ang e. Chutianga awm leh TKP senior title hi a inremlo tihna a nih chu. Senior nih hi nihna namailo, TKP-a a sur, a sa hnuaia khawsak hrep hnua hlawhchhuah theih chauh a ni. Kum 40 ral kai dawn lama TKP a inhmang thar thut an awm a nih pawhin TKP senior title hi awrh tir ve ngawt phal chi a ni lo. Senior nihna hi Shortcut a neih chi a ni lova, long run title a ni e. Old model TKP kan kal zel dawn...Lapa ram tan! …………….

KA LUNGHELH RAM V.Vanlalhnema (VLA) BCM Zote South Zoram hi za za Kristian ram ti a kan sawi thin kha a ni a, dik pawh a dik hlel awm love. Kan hnam nun hi a zalen em em a, kan zalenna hi kan hmang thiam lo deuh nge ni, kan Kristianna ringawt hi kan duhtawk tih hi chhut chian a tul hle niin a lang, heti taka ringtuten nun tam kan lo neih tak mai le…!! A ni tak a, hmanlai chuan Mizo te hi faisa ringa thih hnu piah lam rama chen tum thin hnam kha tunah chuan Chanchintha meichherin kan ram a rawn kan kai chinah chuan Lalberte Lalber faka Zion khawpui thar nuama kan len hun tur thlirtu hnam kan lo ni ta a. Rihdil zun ngaihna ram hnutiang chhawna kan Kalvary dance mup mup tawh hnu hi chuan Thangchhuahpa nih tumna ziarang leh Chanchintha dawn hma hun leh nun dan te kha chu thatna lamah kan inngai theuh tawh awm e. Mahse, Zofate thinlai ruka’n Rih khawpui zunzam Kalvary zunlengin a rawn luahlan tirhlai vel kha chuan kan Kristianna pawh kha tui pawlh loh ngat a la ni a. Mahse, Kristianna champha vawi Za-na kan lawm hnu hian kan Kristianna chu Gorkhali Bawnghnute semin tui pawlh loh a tih ang vel kan lo nih tak hi.!! Kan tunlai thangthar nunah hi chuan Salvation Camping-ah vawi thum aia tlemlo piangthar nawn tawh thah te hian, a rualpawl tawkin sualna lamah chinlem nei lovin zar kan chhuah duai duai mai si a. Kohhran thalai tawngtai inkhawm pelh ngai hauh lo, Concert lo awm se, namchalh a pelh ngai hauh chuang silo te hi

kan va tam ta em !! Inchhungkhur leh rawng-bawlnaah chuan Beramno hmelhem lo leh sawiselbo ang mai a tha leh fel, mahse, khawlai nun leh hmelhriatloh karah chuan Krista rawng-bawltu leh Pathian thuruk enkawltu kan nih hriat miahloh te pawh hi kan tam awm a nia. Kan mi hmasate hunah kha chuan zawmthawtna reng rengin hmun a chang lova, thalaite taimakah an inel a; kut hnathawh an zak hauh lova, chawmhlawm awm miah lovin mahni tawkah an intodelh vek thin. Mahse, siamthar lehna Camping neih nachang kan hriat hnu leh awchhang raih khawpa Pathian auh nachang kan hriat hnuah si hi chuan kan zawmthaw hluah hluah a, kuthnathawh hreh tawk lekin kan standard a, thawhchhuah nei hauh si lovin kan khauphar thawven a, kum chawhnu lam tawh nu leh tar zawk ten thlansa phulkaia hna an thawhlaiin, no takin Korea Film zunah te kan lo uai a, serial film siamchawp, mi chhungkaw buai chanchin val mai maiah rilru lo ti hah (?) tawk lah bo lo. Fashion lamah lah mahni nu leh pa te thla khat hlawh aia tam mah bun a ha bawk a, tual kan leng thelh sung sung mai hi chu (h) Ringtu tih atan a mawi lo mai pawh ni lovin, a tih chi loh hrim hrim a ni. Ringtu chu a intodelh tur a ni, midangte aiin kan thawkrim tur a ni dawn lawm ni ? Kan tun dinhmun ah chuan thalaite hi kan la intodelh lo viau mai a, nu leh pa te thawhchhuah ringa Pathianni tuka fashion show tur nei ve lo, kei ni ang Sanghar daideng a cheng, mi kam thuah ruala thuah ve theilo tan chuan Biak In kawng zawh ngam a har mai dawn a lawm mawle, sualna neilo Lal Isua’n he Khawvela ropui taka a din Kohhran hote kan inngaihtuah chian a hun ta hle. Sum leh pai leh Biak In neih thatah kan intlansiak a, kan Biakbuk chhungah te hian mi ten nunna khawp

chaw an hmu zo ta lo em ? Kan inchhut chian a tul. Mahni nupui fanaute pawh Biak Ina hruai thleng thei lo hian, mi fa tha leh duhawm tak tak rawn inkhawmte hi thu tha nung mang hleilo hi kan la iak khum mai mai a ni lo maw ? Thawhlawm thawh tam leh incheina mawi tak tak te hi kan sawisel a ni hran lo, Pathian ram tan chuan kan neih zawng leh keimahni ngei pawh kan inpumpek tur a ni a, kan thawmhnaw tha ber bera A In thianghlim lam kan panpui tur chu a ni. Mahse, kan pawisa lakluhna rilru leh hmanruate hi kan hmanna tur nen hian a inmil ngei ngei tur a ni dawn lawm ni ? Thalaite hi kan inenfiah a tul hle, kan thalai puite hi Isua Krista leh amah anna kawngah hian kan hruai meuh em le ? Kan mimal nun, chhungkuaah leh nitina kan hnathawhna hmunah hian mitten keimah niah eng an hmu em le ? Nun tak tak, chatuan thleng phak nei turin kan inthian thianghlim em ? Kohhran leh thalai pawla inhmang ve taka kan hriatten sawn (fa) an han paipawn a, nupui/pasal atan rukchawp kan nei mai thin hi chu Kohhran leh Krista hmai kan va tibal nasa tehlul em !!. Ka thalai pui duhtak te u, nitin darkar tin leh englai pawhin mitten min chhiarin min thlir reng a nia aw, eng thil mah hi inchei nen leh phaw atan chauh i hmang lul lovang u. Kan tunlai Zoram nun dan han thlir chian hi chuan kei kei tihna Khawvela cheng kan ni tawhin a lang; ‘sem sem dam dam, eibil thi thi’ tih kha tunah chuan sem chu sawi loh, a bila ei chu thih a hnekin ‘Dinchhuah lawihna formula’ a ni tih kan hmuchhuak tawh a; tlawmngaihnate hi a ropui a, a chhuanawm tehlul nen, pawlho (ahuho) ang chauhin kan tlawmngai tawh a, mimal ang hi chuan kan haider zel tawh mai a nih hi. Mimal tlawmngai fel deuh leh a taka thawktute chu

‘mimawl leh mi a’ tih tawkah kan dah tawh mai hi a lungchhiatthlak hle a ni. Ringtu kan nih chuan mi dangte aiin kan tlawmngaiin, thu tak kan nunpui tur a ni zawk. Mizo kan nihna leh kan Kristianna nen a inmil dik tak tlawmngaihna leh thutak avangin a tul chuan Krista vanga retheih pawh kan ngam dawn lawm ni ?… Heng kan sawi tak ang vek hian Khawvela hmeichhe hrin zawng zawngte hi kan ni vek lova, dikna leh thutak chauh duh mi engemawzat an awm a, heng thil titute ke leh thawhrimna hi a mawiin; a va zahawm tak em !! Hlauhna leh rinhlelhna a ta an thlarau leh taksa chawl hahdam bawk si a, kan ram hruaitu, Officers zahawm tak tak leh Kohhran hruaitu leh thalaite zingah pawh hian fak tlak leh rinawm taka thawk chu engemawzat kan nei a, hengte hmel kan hmuh hi chuan thihna hlimkawr atangin chawlhna tuikamah kan ngaihtuahna leh beiseina min hlankai sak thin a ni. Hawh teh u, thalaite hian tha tharin i ngaihtuah ila, Zu rui leh insual buai mai lovin, hur leh inngaihmangte ang mai ni lovin, kan ram leh Krista tan a hunah pawh, hun lovah pawh, mangang leh buai leh hlau leh khur chung pawhin i thawk hram hram zel ang u khai. Tichuan, ka lunghelh kam te hi sutkian a lo ni tawh dawn nia. …………..

KEI MAHNI ***October 2009 atang chuan Thalai Entu hi a kawm Two Colour-in (A hma ami ang khan) kan ti leh tawh dawn a. Bial Hruaitute Thlak pawh a tam thei ang ber dah kan rawn tum ang. Biak hruaituten kan lo hre dawn nia. Editor hnenah kan thlak kan thawn dawn nia. ***Kumin 2009 MTKP Rorel ah khan Bial kaltlanga aman pek tur tih kan rel a, a that leh that loh chu kan hmu chho mek a. Bial hruaitu ten mahni Bial chhung theuha Unit te hnen atangin a man kan dawng dawn nia. Kawl khawtlai lovin Manager Thalai Entu (Organiser) hnenah kan pelut zel dawn nia. ***Thuziak kan dawn nual a, MTKP 2010 Inkhawmpui chungchang te, Sermon te leh Hunbik nei ( Krtismas, Good Friday) lam hawi kawlsa kan nei meuh lo. ***T|halai Entu Missionary kan laksak hian nasa takin min pui a, kumlaklawh awm lovin i laksak zel ang u. Bial leh Unit Agent te kha han tang zel rawh u. Unit thenkhat chuan Missionary kan la laksak lo. ***Asian Baptist Youth Federation (ABYF) Conference Dt. 27.12.2009 a Hongkong-a lo awm tur atan TKP Member kal duh kan awm chuan Organiser hnenah a hma lama inhriattir tur kan tih tawh kha. BCM Choir pawh kal tumin an inbuatsaih mek a ni. Heta kal turte chuan mahni suma kal tur a ni ang. *** 2011 khian All India Baptist Youth Fellowship Inkhawmpui Hyderabad ah neih a ni dawn a. Mizoram TKP pawh he inkhawmpuiah hian kal turin a inbuatsaih mek a. AIBYF ah hian Rev R.Lalrintluanga Organiser MTKP hi General Secretary nilai a ni.

……….

ENG KAWNG NGE Lalhruaitluangi Mahanaim Unit, Lungsen Pathianin Mihringte a siamin Ama anpuiin min siam a, chhung a mihring siamte chuan zia kan nei theuh a, mahse Pathianin min pek chu kan hman dan leh kan chettir vel dante chu a inang lo hle. Bible-ah pawh a hming leh a kawh tir hrang hrang a lang tam hle. He khawvela cheng turin hnam tin te hi min siam a, Amah kan zawn a, kan biak a, kan hmuh theih nan kan awmna ramrite min khamsak vek a. Amah Pathian inpuanna pawh mahni hnam zia theuhin kan dawngsawng a, kan biak dan pawh hnam zia milin a ni bawk. Mahni thinlunga mihringte tidanglam thei thintu zia theuh chuan min siam saktu Pathian avangin a zahawm thin. Pope in, “Mi rinawm hi pathian hnathawh ropui ber a ni,” tiin a sawi a. Hetianga rinawmna nungchang chu an hlauhawm lovin a zahawm zawk thin, chu nunphung kan zah thiam chuan chu chu hnam rohlu a ni ang. Kan thinlung chhung tak tak, ze dik taka awm thin, a der lova inhmangaih tawnna neih tum theuh ila ava nuam dawn em !!! Tunlai khawvel changkang tawhah hian kan nitin khawsak dan leh ni tina kan thil hmuh leh hriatte leh kan ngaihtuah zawng te lo danglam tawhna khawvel ‘Cyberspace Age’ ah kan cheng tlat tawh a. Chuvang a ni ngei ang chu kan mihring thinlung ze put dan danglam tawh zia mai hi !!. A hmei a pain kan tih tur/tih loh tur leh sawiawm leh awm lo pawh hre zo lo khawp hian kan

ni tin nun chu kan hmang thin chu a ni si a le!!. Hetiang hi khawvel kalphung a lo nih chhoh avang leh hmasawn zawnga a than chhoh zel tak avang hian, engting nge he mihringin a ken tel thil pawimawh tak mai hi kan tih thianghlim theih ang le ? He thinlung mihring rilru chhungril thatna, pawn lam nundan kawng chitin renga a lo lang chhuak chuan thil tam tak mahni hmasial lohna te, inngaihtlawm te, taimak leh huaisen te, dawhtheihna te, tawrh theihna te, nun dan kawng reng reng a mimal leh vantlang tana rilru nawmna leh lawmna an lo hmuh phah thin. Chutianga a thinlung thianghlim Lalpa hmantlak neih hi thil awlai a ni lo. Mahse, Pathian min siam dan a in ang vek lo nachungin kan thinlung hi chu kan duh leh duh lo vah a innghat a ni. ‘Mihring hmelma chu mahni’ an tih thin kha. Hmel chu siamthat theih tawh loh ni thin mahse, kan thinlung kan rilru putdan erawh hi chu kan ti danglam thei a ni. Lalpa hnena kan thil hlan dan, kan pek dan leh kan ngaih dan thleng hian a lo va han mak thin teh lul em! Kei chuan neih tam leh tlemah ka ruat lo. Pek phalna kha a ni. Tam tak nei in a pek phal mang loh chuan enge maw awmzia ang le, tlemte nei pawn a neih tawk a pek phal tlat chuan a ropui tlat a, “Kei chu kan neih leh kan khawsak hian a tlin ve silova, kei aia nei zawk ten .... rawh se,” a tih chuan chu pawh chu enge ni ang. Mi tam tak chuan kohhrana thil pe tam tam an hming a langsar te an ti a, mahse a titu hian Pathian hi a la bel chiang tawk lo a ni, a pawi khawp mai. Kan thinlungah hian phalna tak tak neih loh chuan tam tak pe turin neih tam leh tlem a ni thei lo. A nei zawkte pawh hian mamawh an neih sang zelin hmanralna leh indaih lohna a

nasat ve tho a rinawm. Lalpa tan hian ngah vang a awm thei lo. Pathian thil tum ber pawh a ni lem lo. Vawikhat chu Aizawl atanga ka hawn dawnin Bus nghah pahin chanchinbu ka bih vel nawk nawk a, chutah chuan kan veng pa ziak ‘Thil pek chungchang’ kan hmu a, chutah chuan ani chuan, “An ngah vang alawm pe teuh teuh mahse an buai phah lova, keini ang te chuan..., pek tam lam kher hi a ni lo,’’ tiin a ngaihdan te chu a sawi ve a. Mahse chu thu kan chhiar chu kei chuan mak ka ti rilru hle, amah lah chu kohhran a inhmang tak zet a ni leh nghal, kan thisen zung zam thleng min fan tak chu le. Kan zia leh kan awm duh dan te hi ava danglam tawh em!! Lalpa chuan hemi kawngah kher hi chuan fiah ngei pawh a phal asin (Malakia 3:10) Pathianin chanvo hrang hrang min pe a chung min pek ah te chuan kan rinawm tur a ni. Pastor meuh pawn vai kutdawh hnenah Buhfai no khat lek pawh pe thei loin kut ruak in a chhuah tir thei a ni si a (Mat.25:41-45) Lalpa’n engtin nge min ngaih ang aw... Kristian ram tiin kan inchhal si. ANON - chuan “Malsawmna kan dawn ang zelin i pe ang u. Chuti anih loh zawngin kan pek ang ang zelin malsawmna kan dawng palh ang nge,” tiin a sawi a. Krista chuan engzat nge ama tan kan dah tih min zawt ve thung thin asin. He nunzia hian kan duh vang reng pawh nilo hian kan thinlung a fan buai chang phei chuan he sual hian kan ramah hian mite aia chungnun duhna a neihtir thin a, chu chuan hnawksak leh pawlho tichhetu an ni chawk thin. Kan ‘hotu’ nihna mite aia chungnung zawka ingngaitu awmna pawl chu a buai zat zat zel a ni. Hotu nihna inchuh avangin inhuatna a chhuak a, pawl zawng zawng

deuh thaw ah hian he thinlung kan hman dik tawk loh vang hian neuh neuh, se se, a awm fo mai. Kan ram Kohhran hi han chhut chiang ila. He rilru hian Kohhran a luah tan mek niin a hmuh theih awm e. Kohhran upate zingah lo pawh Pastor theuh theuh thawhpuite chunga len duhna rilrute leh Kohhran member zingah pawh a phusa leh challang deuh bik duhna te a nasa ta em em mai hi thil pawi tak a ni. He rilru hi khawi atanga lo chhuak nge ni ang ? A bul tak chu mahni hmasialna a ni. Mahni chauh inhmangaih bingna ti pawhin a sawi ve theih bawk ang. Chu chuan midang a ngai thei lo bawk thin (Joh-III 3:9-10) Pathian chauh lo chu, a phuntu chu engmah a ni dawn lo. Nimahsela an mahni thawhrim ang zelin lawmman an hmu ang Famkim lohna khawvelah leng mah ila; Pathian hi keimahni ah a awm reng avangin heng thil ngaihtuahna famkim lo tak tak te hi kan thinlungah hian kan chentir reng dawn em ni ? Pathian chuan, “He miah hian Pathian fate leh Diabola fate a hriat a ni,” a ti si a. (I Joh 3:9-10) Awle, kan sakhuana leh kan nitin nun atang hian thil mawi leh mawi lo kan thliar fiah loh chuan kan nun hian ENG KAWNG NGE a zawh dawn le ? Kal la, i hun zawngin thawk la, I lawm nan Pa duhzawng ti la; Chu chu Lalpa kal kawng a ni, Ringtu, i zawh dawn lo em ni?

MTKP 2010 Inkhawmpui Committee (Decocartion Committee) Budget: Rs. 80000.00 (Singriat) Convener Secretary

: Pu Lalremsiama Ralte BCM Chanmari : Pu Lalrothanga Hrahsel BCM Kanaan

Member: 1. Pi Lalrinawmi 2. Pi Zothanmawii 3. Pi Zothankimi 4. Pi Ngurmawii 5. Pi Zopari Bowman 6. Lalengzami Zadeng 7. Lalhriatpuii 8. Lalhmangaihzuali 9. Lalchhahima 10. V.Lalhlimpuia 11. Pu K.Lalchhuanawma 12. Pu C.Lal\hakima 13. B.Lalhmingmawia 14. F. Zothanzuala 15. Pu Lalzarzova 16. C.Zothansangi

-

……….

BCM Chanmari BCM Chaltlang Central Baptist Church

BCM Kanaan BCM Ramhlun BCM Zemabawk BCM Ramthar BCM Ramthar BCM Zonuam BCM Ramhlun BCM Republic Vt. BCM Chanmari BCM Electric BCM Chanmari BCM Shalom BCM Zemabawk

A MAI MAI LO F.Vanlaldika TKP Unit Pukpui Chu zing ni chhuak zet zawng a mawi danglam mai a ni lo, a hlutin a hlu hleuh hleuh hi a ni ringawt mai. Chu zing ni chhuak eng mawi tak chuan Seih a keng telin, amahah chuan zunzam a kai chiai a, Suai min hlan tel tlat a ni. Khawi’nge, zep thu cheng lo; I han bun chhuak law law teh ang. Hnahthial MTKP Khawmpui 2008 rorel Palaite’n lungrual taka kum 2010 MTKP khawmpui Aizawl a nghah kan tih tluk atang khan, he hun ropui tak mai lo thleng tur hi rilruin a lo thlir daih tawh a. Chu hunpui lo thleng tur chu Bei nge sei Run dung ti a, ka lo Sakuh Ser nghah veng veng chu, chu zing ni chhuak engmawi tak chuan a lo her chhuahpui miau tlat a lawm le. Kumpuisul mai nilo, sulpuikum ni hial awm a mawi lo nghak ve ta nafam chu a kal hun tur ni a lo thlen meuh chuan Patlingpui, mahni tiatpui rau rauah pawh a hrawl pawl nih ve nak a laiin, ka engemaw ti deuh huh a. Engemaw tak keimahah thawktu zawng a awm chiang a ni. A mak khawp mai han ti dawn ila, a mak hauh lo. MTKP khawmpui hmang tura Zawl khawpui lam pan ni a lo her chhuak miau a lawm le. Tukthuan chaw kan han ei kham a, ka bag duhtak, a upat tawh avanga rawng eng lam mah pu tawh, (kan lei thar hlim chuan a hring mawi ve tak a ni a sin maw le.) chu ka han check nawn ve leh ngial a. Nghilhloh fanau duhawm tak tak te leh Chhingmitthlaa cham reng fo….te, chawnban vaia seih min hlan te rilru mitthlaa hmu reng chungin thiante min

lo nghahna, Pu Bawnga In bul, Bus dinna lam chu ka awrh tur pu chung chuan ka pan ve hnak hnak a. Kei, Pa a zawnga Pa chhangchhia, naupang min ngentu thlem lungawi nan chithlum mum pe hmasa zeta kal ve chauh ka ni bawk a. A tlai ber ka han ni leh a, thian dangte an zahawm duh viau laiin, hrehawm erawh ka ti hauh lo. Tun tum bak hi chu MTKP Inkhawmpui hi kal thei dinhmunah kei hi ka din hmel tawhin ka ring lova. TKP inkaihhruaina Dan an siam hian duh ila, duh suh ila min pet chhuak tawh miau hek. Pawilo, Ser te chu a thur thur nen!!!. Thiante nen chuan, a Bus bang beng zawng ngeiin ‘Hriat chian leh zual che hi ka va duh em’ ti a, zai thup thup chungin kan vangkhua ngei mai chu kan herliam san ta ruai ruai a. A mimal takin he hun lo thleng tur hi ka lo ur lawk ve nasa bawk a. Tisa leh Thlarauvah a hlawk ber pawl nih ngei pawh ka tum ru ve hle bawk a ni. Thenzawl lam TKP unaute’n MTKP khawmpui Palai kal te tan liau liau a, Thingpui an lo lum erawh chak viau mah ila kan insak hman ta lo. Kan zingah tihtak zeta Ar chaw pe te kan neih avangin kan ding muangchang ta lova, an thingpui lum tui tak chu ‘kan in ah min lo ngai phawt mai rawh u’ tiin ‘Aw kal lai kan ni I chawl lovang’ tih pawh awm chuang lo vin kan tawlh liam san ta zel a. Sialsuk tlang dunga lirthei a lian leh a te, TKP Flag phe vat vat chung ngei a, han in zui kawi duah duah han hmuh chuan rilru a hlim ngei mai. Chutihlaia Nula no nalh tak tak te, No vak manglo te leh tlangval hmel bawn ve tak tak te, hmel han en mai pawh a tunhma hmuh theih hial khawpa hmel harsa ve tak tak te, in huphurhna leh in itsikna tel miah lovin, rilru hmun khat thinlung hmun khat pu tih hriat reng a, lungrual tak mai a ‘AR CHAW’ an han pe tliar tliar mai han hmuh chuan a

pe lo bik nih pawh a inthlahrun awm thei lek lek zawk hial dawn a lawm le!! Zawlkhawpui kan han lut dawn a, Kulikawn daia Welcome Banner mawi danglam tak, a ngaihna hriate ruahman tih hriat reng han hmuh meuh chuan rilru a ti hlimin, min ti khawmpui kal bik zual riau leh nghal a. Tluang taka kal zelin khawmpui Palaite an lo dawn sawnna Counter No- IV ngeiah chuan kan han in-report a. Annin zei tak leh zang tak siin kan innghahna tur leh thlenna tur te min siam fel sak thuai thuai a. An va han fel teh lul em!!. Sawi hmaih hauh lo tur thil pakhat, helai Counter No- IV a kan awm lai hian rinna mit chauh a ka la hmuh leh ka lo ralkhat hriat, Pu Remlalsiama Chairman, Aizawl TKP Co-ordination, a hring ahran ngeiin hmaihmaah ka hmu thei a. Hlawkna ropui tak tak chu ni ve ngei chuan ka hria. A nu leh Pa lam te phei chu hriat ka nei hauh lo nain, a kimtlang rengah a pa lamah chuan a kal ngei ni chuan ka hria a. Chutah kan han in sat kak a, an in lama thingpui tal in ngei tura min sawmna erawh, remchan lohna rem chang tak avanga tih hlawh tlin a ni ta lo erawh a pawi hlein ka hria. Khawmpui kan hman chhunga ka thil hmuh leh hriat thenkhat chhinchhiah tlak ni a, ka hriatte han thai lang hlek ila a tha awm e : 1. Electricity lam an che nalh hle mai. Pandal chhung a eng tha in, kawt leh a vel pawh a eng tha. Khawmpui hman chhungin Power avanga harsatna leh buaina lian tham a awm lo hrim hrim pawh kha Electricity Com’t inpekna a ropui tak zet tih loh rual a ni lo. Chutih laia, Tube light pahnih/khat chhe deuh lo awm, thlak thuai a ni lo kha chu thil pawi thlen thei phei chu a ni hauh lo na in.

2. Transport lam pawh an duai lo hle mai. Traffic jam vang erawh chuan beisei ang hun a Pandal thlen lo palh awm kha in thiamloh a ni lo tih kan hria e. In ruahmanna siam a tha thlawt e. 3. Information & Publicity lam pawh an che nalh thlawt. Inkhawmpui hriat rengna atana thil chi hrang hrang in zawrh te kha a ngaihna in hria ka ti. Mahse, T.Shirt in zawrh kha thenkhat tan, a hma puar kha zuar tel ve ula chuan a tha tur a nia!! 4. Decoration lam hlei hlei tih mai a awl dawn a lawm le. A titute, a ruahmantute in fakawm hle mai. Mawi leh nalh pawh in lo hre ber mai. 5. Refreshment lam hi kei ka lawmna a ni thin a. In thil min hlui te a tui, a khamawm loh hle thin mai. Mahse, duhna lai laia, thingpui dawh theih han ni phei se la chuan…. 6. Health & Sanitation lam pawh in che tha e. Keini ang pa chawrche leh neuh neuh ngah te tan phei chuan in thlamuanpuiawm tak zet mai. Mamawh hun a pan mai tur, Doctor fel tak tak te hmel hmuh tur awm ringawt pawh kha, damna sawng sawng a tling tak zet a ni. Fak loh phal rual in ni mawlh lo. 7. Receiption & Ushering ho an felin an hna an tlin tak zet. An hmel hmuh a nuamin an biak pawh a nuam, min ngaihsakna an ti lang thiam hlein ka hria. A hmel tha tha leh fel deuh bik ho in thlang chhuak bik deuh em ni dawn aw, ka ti rilru hial mai… 8. Khawmpui chhunga chanvo hrang hrang neitute’n an chanvo an hneh sawh tlang hle khan programme a ti hlu zual.

9. Zaipawl an thiam tlangpuiin an inbuatsaihna a tha hlawm hle a ni tih a hriat theih mai. Thinlung leh tihtakzeta zaipawl zaite khan a ti ropui zual hle. 10. Soloist ho an che thain fak an phu hle mai. Sak mawi leh nalh ai mahin Thlarau leh tihtakzet thinlungpua hla an sa thin kha a ropui hlein Thlarau Thianghlim an mahniah khan a cheng a ni tih a hriat tlat. 11. Speaker-in, Nula leh tlangvalte tana Chona/ Challenge ropui tak mai a siam, khati zozai chhangtu Nula leh Tlangvalte hmel han hmuh kha a ropuiin Pathian tana eng pawh huam thalaite kha an thlamuanpui awmin, a ropui tak zet tihloh rual a ni lo. 12. Sound System chung changah sawisel tur a vangin, tuilet hnua MTKP khawmpuiah Sound system-ah chuan a la tha ber tih loh phal rual a ni lo. 13. Smoking Zone an siam mawlh mai kha a tha kher mai. A ngaihtuah chhuaktute mawlh fak an phu. Tin, meizu miten ngaipawimawh a meizukna hmun tur an siam an pan hram hram zel han hmuh khan an thuawihna a ngaihsanawm hle in ka hria. 14. Inkhawmpui kalte tana tawngtaina hmun an siam kha duhthusam zan chu ni lo deuh mahse a tha hle tho mai. 15. Hun dang zawnga MTKP khawmpui kal thinte ai chuan tun tum khawmpui kal Nula leh tlangvalte hi an nalhin, kan (?) hmel that ber kum a la ni hial awm e. 16. Zaiho boruak a nuamin Pathian faka zai leh lsm a nuam, nula leh tlangval lam dan style –a buai miah lo, za tam hmuh tur an awm te khan Inkhawmpui hlawhtling tak a nih ngei beiseina min pe lian hle. 17. Aizawl khawpui chhunga mikhual min thlengtute an fakawm ber mai. Kawng tinrenga duhsakna min hlantute

leh Ei leh In thua duat leh duhsakna tha ber min hlan tute zawng zawng chungah lawmthu sawi sen rual nilo mahse, sawi loh ngawt atan chuan a uihawm lutuk. 18. Sawi hmaih phal rual loh Pu C.Pachhunga Maryiang, a ni hi ka ralkhat hmel hriat a niin S.Vanlaiphai khawmpui khan a ziakfung chawina kut dinglam ngei vuana ka lo chibai tawh kha a ni a. A ni zawngin min hre tawh lo mai thei a. Pasaltha tak (Nupui tana pasaltha) Thai-Land atanga khawmpui ti khawmpui tura lo kal vang vang hmel pawh a ngai a ngaia hmuh tura a awm pawh kha a ropui danglam leh tlat. Amaherawh chu, The Thingtlang Pa hmel hmuh tur awm ta lo erawh kha chuan rilru a tikalh kim lo deuh. Inkhawmpui tiak hun a lo thleng a, tisa leh Thlarau lama hlawk ta fe fa pawh hmuh tur an awm nawk mai. Nula leh tlangval, tuanna mual leh tlang dang, ui chung chung leh ngai chung chunga inthen tul ta si te, hmangaih ban invuana inthlah harsa ti fe fe pawh an awm teuh mai. Dem mai suh, mak pawh ti suh, mi an ang ve a ni tih hriain lawmpui zawk rawh. Kei ngei pawh ka bang silo, chu hun ropui leh hlu tak mai chu damten tawn leh ni a awm ang tih tunge hria a, sawi thei awm ang le? Thenrual tha te leh min ngai der ve tute chu ka’n Kel chal pal nawk thuak thuak hlawm a, lung zawng a leng dawn chiang a ni!! Kum 2010, MTKP Inkhawmpui Aizawla nghah meuh zawng, a ropuiin Thlarau lamah Rah ropui tak a chhuah avangin hriat reng zawng a hlawh kumkhua tawh dawn a ni e. ###

BIRD FLU - Dr.H.Lalchungnunga Q Bird Flu hi eng nge a nih? Ans. Avian Influenza (Bird flu) chu savate’n hritlang chikhat awlsam taka an inkaichhawn thin a ni a; he natna hi kum 1900 hma lam daih tawh khan hriat a ni tawhin kum 1955 khan he natna thlentu bik virus hi hriat chian leh zual a ni a, a natna pawh ‘Fowlplaque’ (ar pul hri) an vuah nghe nghe a, ar leh sava lam chi mai bakah vawk atangin he natna hi a kai theih. Thenkhatin an thih pui laiin a then chuan an tuar na vak lo thung. Q. He natna thlentu hi eng hrik chi nge a nih? : Ans: Birdflu hi hritlang virus chi khat, H5Nl an tih atanga lo awm a ni. Q. Chu hrik chu engtia lo darh nge a nih? : Mihringte’n hritlang kan vei thei ang hian sava leh arte pawhin an vei thin. Chung hritlang hrik (virus)-te chu an kalna apiangah an pu darhin an chi pui sava leh arte an ek leh chil hmangin an kaichhawng thin a, chu mai bakah natna thlen chiah si lovin ransa dang leh vawkte pawh an kai thei a; hengte pawh hian Bird flu virus hi ar leh mihringah an kai chhawng thei tih hmuhchhuah a ni. Tin, khawvel ram hrang hranga mak tak maia a darh theihna chhan hi chu sava pem chi, thui tak tak thlawk thin te’n a hrik an put darh vang a ni. Q. Mihringin engtin nge he natna hi kan lo kai ve theih? Ans: Kan ran vulh, vawk leh arte hi sava pem chi leh a dangte’n he hrik an pai chu an ek thlauh atangin an kai chhawng bera ngaih a ni. Kan ar vulhte’n Bird flu hrik an lo kai chuan a vulhtu leh khawia sawngbawltu tan

awlsam taka kai chhawn ve theih a ni a, tun thleng hian mihring leh mihringah inkai chhawn thawm hriat a la ni rih lo thung. Q. Bird flu hi mihringin a lo veiin engtin ngc a lanchhuah dan tlangpui ? Ans : Mihringa Bird flu lan chhuah dan hi chi hrang hrang awm mah sela thawk-leh-khatah a rualin a awm kher lo thei. Hritlang pangngai hi a ang ber. Chungte chu :1) Khuh 2) Khawsik seng seng 3) Hahchhiau 4) Thaw hah 5) Pneumonia 6) Khak dallam deuh khuh chhuah 7) Thaw chham 8) BP hniam (Hypotension) 9) Ring khawng/char 10) Mitna (Eye infection) He hri mihringin a kai rinhlelh a nih chuan ‘ar damlo leh thi te nen tun hnaiah an in chiahpiah em ?’ tih chian phawt tur a ni. He virus kai atanga a natna lan chhuah hun hi a rei dan inchen vek lo mah sela a tlangpui thuin ni 2 atanga ni 7 vel a ni ber a, a aia rei pawh a ni thei e. Q. Ar leh vawk atanga kai theih a nih chuan an sa ei chu a hlauhawm hle dawn a ni maw? Ans : Hlauhawm hran lo ve; bird flu virus-te hi heng saahte hian awmin kai theih ni mahsela hmin tha taka chhum so bawrh bawrh chuan an thih vek theih avangin chung sa eite chu a hlauhawm lovin kai theih a ni lo.

Amaherawhchu, a puah leh sawngbawltuin kut lawng leh pawlawh taka a buatsaih chuan a kai thei thung. Q. Bazar a Ar leh Vawk sa zuartute hian an puah leh sa khawihna atang hian an kai thci tihna a ni maw? Ans : An sa puah Bird flu virus paia a nih chuan thei teh reng mai . Chu mai bakah a leitu leh in lama ei tur atana sawngbawltu pawhin a kai thei bawk. Q. Sa talhtu leh eirawngbawltute bird flu kai lo turin engtin nge an inven ang? Ans : A bik takin ar leh vawkte chu a thawkna dawt a chil leh tuihnang leh an ekte khawih loh hram tur a ni. Ar, artui leh vawksa sawngbawltu reng rengin puah leh siam hma leh tih zawhah sahbawn leh tui ren lovin kut fai taka sil thin tur a ni. Q. Bird flu enkawlna damdawi hi a awm em? : Ans : Awm e; amaherawhchu tun dinhmunah chuan lo kawl that teuh leh a natna hlauh vanga hman khawloh a awm theih avangin a tul huna hman mai theih turin sawrkarin a khuahkhirh rih. Q. Bird flu laka kan him theih nan eng nge kan tih ang? : 1) Kan veng leh khuaah ar ngui leh pula thi an awmin Vety Department-a thawkte hriattir vat ni se. 2) Kan ar leh vawk vulh khawih leh sawngbawltu te’n hritlang an lo kai a Bird flu lan chhuah dan kan sawi takte an neihin kan venga Health Worker, Doctor leh Health Department-a thawkte a rang lama hriattir nise, an nin a tul an tih anga bawhzui turin. 3) Hahchhiau leh khuhin rawmawl a awm loh chuan mi

lam hawilo zawng leh kut a ka hup chungin kan hahchhiau in kan khuh tur a ni. “Rawmawl emaw, kan kut te emaw chu sahbawnin tui tam tawkin kan su/silfai leh nghal tur a ni. A theih hram chuan kan tui hman chu mi dangin min leih sak emaw, herh haw sak emaw ni thei se. Q. Khawvel hian engati nge heti taka Bird flu a buaipui Ie ? Ans : Bird flu hi fimkhurna nena kan hmachhawn chuan awlsam taka kai ni lo mahsela a hrik (Virus) hi intidanglama hritlang hrik pangngai anga a inleh hi khawvel hlauh ber a ni. Chutianga a lo nih chuan hripui angin a leng tawh ang a, Khawvel mihring min suat nasa hIe tura ngaih a ni. (Source : Hriselna)

NGENNA Thalai Entu lak man pawh Bial kaltlangin pek a ni tan ta a. Unit leh Bial ten kan lo hre dawn nia. Agent tinte pawhin a man kan khawn kha Bial ah a hma lamin pekluh thuai thuai i tum ang u khai. Hqrs. lamah a hma lamin Bial hruaituten kan pelut zel dawn nia.

CHAWDAWT NATNA Dr. Sangthuama Ngente Asst. Director (E.P.I.) PATHIANIN mihring a siam danah hian keimahni taksa hi uluk taka kan enkawl chhoh tur hian min ruahman reng reng a. Kan taksa hi a lo hrisel chhoh zel nan taksa mamawh tur ang chakna chawa kan inchawm chhoh ve zel a ngai a ni. Kan ei leh in that theih azir hian hriselna dinhmun a hril chho viau zel a ni. Han ngaihtuah mai chuan mihringte hi dam tura ei ai mah hian ei tura dam hi ram changkangah an tam zual emaw ni tih theih a ni. Kan taksa chaw tha pekna kawng pawimawh tak chu chawdawt ‘oesophagus’ ka leh pumpui zawmtu dawt hi a ni. A ni tak a, he chawdawt hi a thawkrim em em mai a. Chawlh hahdamna hun hi a nei mang lo va. Chil lem thla tur hian a thawk reng mai a ni. Keini Mizo zingah phei hi chuan kan han hmangrim em em mai a. Chawei bakah kuhva leh hmawmsawm dang ei nan hian kan chhawr rim em em mai a ni. Chuti taka kan chhawr rim avang chuan chawdawt cancer hi a tam chho hle mai a ni. A nat dan lan dan chu a tihchhiat danin azir tlangpui a, a hlimchhawng a nih chuan thin thip veng veng te, awmruh zawn na veng venga hriatna te, thil ei leh in zawnga a thlen chin awm hriat riauna te a awm thin. Tin, chawhelh te, tui in zawnga helh leh na vawng vawngte a thlen thei bawk thin a ni. Kan sawi tawh ang khan chawdawt natna awmtirtu azirin a natdan a dang thei hle bawk. Chawdawta saruh emaw thilsak deuhin a tairin emaw, a tang a nih chuan a na em em mai a, a rang thei ang bera lakchhuah a ngai a ni. Tin naupangte pawisa tlang kan khalhtir thin avang hian an lo dawlh palh a, chawdawtah a tang ta thin a ni. A chang phei chuan thawkna dawtah a let ta thin a, thaw tha thei lovin an

awm a, rang taka lakchhuah sak a nih loh chuan an thi mai thei thin a ni. Chuvangin naupang pawisa thir khalhtir hi chin loh reng reng tur a ni. Kan taksa that zelna tur chaw supply kawng hi duata enkawl that hle a ngai a ni tih kan hre thei ta. Kan thil eilai vela a na leh nuam lo kan tawng a nih chuan kan ei mrk kha, a tha lo tih kan hriat chuan paih vat mai tur. Tin, chaw ei, thingpuite leh ei leh in zawnga a nuam mang lo a nih chuan, a rang lama doctor-te rawn a tha a ni. Tin, damdawi ei lem lo pawhin insum theihna avang pawhin a na nep deuh te chu a dam tha leh thuai thei a ni. Chutianga insum pawh a, a dam chuan loh chuan in entir vat tur a ni. A tlangpui thuin ka chheng (mouth cavity) enchian phawt a, thil chiangkuang lo a awm loh chuan X-Ray lak a ni thin. Tunlai chuan Oesophagocopy leh endoscopy khawl hmangin chiang takin a na lai a zuk hmuh theih tawh thin a ni. Tin, pan a lo awm tawh a nih phei chuan a tisa them lakchhuah a, exam tir a, cancer a nih leh nih loh hriat theih a ni. Harsatna lian leh harsa zawk a thlen hmain tihdam rawngbawl hna thawh tum zel hi a tha ber. Kan hriat theuh angin kan chawdawt hi kan taksa bung hrang hrangte’n supply chaw an hmuhna awmchhun a ni si a, he kawng pawimawh tak mai hian buaina a tawh vaih chuan taksa pumin harsatna a tawh phah ta thin a ni. Pumpuia thur tam lutuk kha chawdawtah te a lut chho thin a, chu chuan a chiahpilh a, a tina thei. Tin, tur (poison) tisa ti kang thei inpalh avangin a tina in, a tipan a, chawdawt chu a tiping hial thin, thih thut theihna kawng pakhat chu chawdawta thisen dawt puar nasa zual a puahkeh palh vaih chuan luak thiin a thih mai theih a ni. Hetiang dinhmun thlen hma hian inrinhlelhna neih chuan pumpui enna khawla in entir vat hi a tha ber mai.###

A FAIR LO EM MAI - Rosy K. Remsangpuii

Mihring nunah hian engpawh hi a thleng thei. Vawin a piangsual lo pawh kha naktukah vanduaina avangin a piangsual thei. Khawvel hi a mawi a, a hla a, kan dam a, kan la nung ve tawk tawk te hi a hlutzia kan sawi thiam seng lovang ! Hlim tak maia kan han nui bawk bawk te hi a man hlut lam chhut phak rual pawh ni hian ka hrelo a ni. Engkim mai hian hmangaih an phu a, engkim mai hi kan duatin kan dawngsawng thain kan ngaihsak tur a ni. Tar chaklo te, naupang te, mi khawsak harsa zawk te, hmeithai leh mi chhumchhia, dikna rahbeh saka awm te, piangsual leh an thil lo tihsual tawh avanga khawtlang engdawng phur a, mal leh khawhar taka awm te hian hmangaih an va phu em!!.. "Zanin tlai enge kan ei ang?" ti a rilru hreawm taka awm te leh ei tur tha leh hrisel pawh ei pha velo te khawvel dawn chang hian thinlung hi a na thin. Keini'n puar taka kan duh duh kan lo ei bik hi ka inthiam thei mawlh lo. Tute emaw chu riltamin, meialh enin khawilai ah emaw an awm ang tih ka ngaihtuah chang hian 'fair lo' ka in ti thin. Patling pum pa, nileng leng a hmarcha dip zuar a, nisen sa hnuaia au lauh lauh ka hmuh te hian khawvel hi "fair lo" ka ti a, ka thinrim a, ka thinlung a na thin. Chuta -kar-ah nu hausak hmel pui, rangkachak a inbel tlep tuarhin tlawm a han dil zui ka hmuh phei chuan, kalo inseh ruh teuh a. Aw......... khawvel hi a va fair lo tak em !

Kawla ni chhuak chhiar a, dammawh hritlan pawh pawisa hlei thei lova, vangvat leh thosi karah, zuva ten an thlai an lo chuhpui ve chhen a, sava leh ransate ei bang ni tina an thawh hah rah tlemte chu kei niin theihtawpin kan lo dil tlawm a, an hah zia leh chu'ng an thlai leh thei rah ilo fahran neitur a an hahzia chhutpui hauh lova kan han dawn hniam ngawt thin hian ka lainat thin, samtawk pum khat eitlak nitur ringawt pawh hian a kawng a thui a sin!!!.. City Bus-a kum lama naupang zawk zawk an ni tawh lovang tih hriat tak, lua kelsam to var vo tawh te, Bus conductor rawlthar zawk te'n an han vin a, an han hrawk khar khar ka hmuh a ka hriat chang hian ka rilru a lo na thin. Chu mai a la ni lo cheu; thalai a bik takin tlangval leh kum lama la naupang leh la chak tha zawk te'n thutna ken tum hauh lova, inthlahrunna leh inthiamlohna chhete pawh nei map lova an thu ngam ka hmuh fo hian, "Mak" ka ti a,"Kan khawvel hi a va chaltlai ta ve!" ka ti a, ka lo kun tlawk tlawk thin. Kawngpui dunga ka kal a, tleirawl inchei nalh tak tak te'n aia upa leh kan nu leh pate rual chu kawng ken nachang hre lovin, an keu sawk sawk a, chak fe fein an kal pel anih chu! han ken mai awm. Tleirawl zawk te'n aia upa te mei an zuk khum ham ham a, kuhva sen an pik puat puat a!! Midang te chhungkua leh an vanduaina leh fel lohna kan sawi zut zut a; dawra thuin kan seprawtui a, kan inchhung khura thil thleng, kan nih dan kan inngaihtuah chiang duh si lo. Midangte hmusita sawisel tur khawpin kan felin, kan fihlim bik si loh zia ka hmuhin hmasawn ngai kan nih zia ka hmu thin. Addict leh K.S te tana tawngtaina hlan mai duhtawk lovin an hnen kan thleng dawn lawm ni ? Hmusit takin

kan melh hrek hrek a, kan inbe ru ser ser a, kan nuih tet tet a. He'ng te hian hmangaih an phu a sin!!.. Hengte hian hma-ngaihna te hi an nei ve a sin! Tute emaw hmangaih leh duat lai an ni a sin !!. An thil tih sual chauh hmu lian lo hian an that ve nate hi hmuh thiam sak ila a va nuam dawn em!..Heng mi lungngai leh rilrunate mittui hian Pathian ngeng khi a chhun hian ka ring thin. Kan Pathian rilru khi na hian ka ring thin. College zirlai thian zaho thukhawm hian, anmahni rawn kal pel tum rawlthar, an khawsak a nuamsa zawk zawk lo ang tih hriat tak chu kawk in "Saw, saw pa saw alawm, a Jeans saw ni tin a rawn ha ziah, a thing ve ngawt mai" an ti a, an nuih anih chu!..Aw...heng ka hmuh a ka hriat chang hian alawm khawvel hi a 'fair lo' ka tih a, ka thin hi a nat thin ni. A tha leh a tha, a neinung leh neinung an invur a, a thei ve lo leh tlin ve lo te chu an chuang a, duhloh niin, sirah an hnawl leh si a. Enteh u, mi pakhat tan tal hian malsawmna kan ni thei theuh a sin!!.. Mi pakhat nun chauh tal chu awmzia i neih tir ve ang u. He khawvel beidawnna leh nun phurrit tam tak tena an delhbeh tlat, khawvel mawi leh khawvel lungmuang tia an sawi thin hi chutiang ang taka an lo hriat ve nan leh an lungngai hmel chu hlim em em hmel ah 'NANG LEH KEI' hian kan siam thei a sin!!!... Kan khawvel kan inkulhna, kan in nuam leh ropui tak tak atang hian pen chhuakin, kan vel a mite tanpuiin mihlim thei tak, 'Miller of the Dee' ah i chantiir ang u. Chuti'n he kan Zoram kan khawvel hi van tlafual alo chang ang a, tichuan hlim hmel pu chungin kan zavai hian lungmuang te'n kan muhil siai siai zan tin theuh tawh dawn nia. …………..

THUMAK SAWI ZAHTHLAK FP.Lalthathanga Evangelist Hong, Ziro valley : Arunachal West Mission Field-a ka thil tawn nuihzatthlak sawi pawh sawi zahthlak leh rilru tina bawk si thil pakhat chauh tarlan ve ka duh a, kum khat kal ta a thil thleng mah nise, ka duhna leh tul tihnain ka tawnni atanga vawiin thlenga min la tur ve si avangin ngawihbopui hlen loh mai tha zawkin ka hria. Ni khat chu inah keimahin ka awm a, thalaiho an lo len fo avangin tih tur ka nei vaklo bawk nen lehkhabute chhiarin ka thu mai mai a, ka naute (Kan Kohhran thalaiho) lo kal thawm ka hria a, ka ngaichang a, chutih lai tak chuan pawn lam atanga aw ri min kohna aw chu: “Sir, zangbawng’ (An nui haka) “Sir, zangbawng’ an ti leh a. Engtin a? phawk deuhin ka chhang a, a hma aia fiah leh muang deuh zawkin an rawn sawi tha leh a, a mak ka ti hle a. Lo lut tura kawngka ka hawnsak chuan an rawn nui thu mai a, an thusawi awmzia leh khawi atanga an hriat nge tih ka zawt nghal thuai a. “Kan thianpa sipai a lo hawng a, in tawng min zirtir a” Khawi ah nge a ni chu a awm? “Kan Colony-ah” Engmah zawt tawh chuang lo chuan thil dang ka sawipui ta zawk a. Chu Sipai pa chu hmu turin tlai lamah chuan ka leng phei ta a, kan inkawm a, Shillong-a Training a nih thu te, Mizo thian tam tak a neih thute a sawi bawrh bawrh a, amah lah chu a fel phian roh lehnghal a. Ni e, Mizote hi fiamthu duh hnam zahmawh lawm kan ni.

Kha thumak sawi zahthlak, Kalvari tlang chanchin lam hawi miah silo sawitu pawh kha Mizo tlangval zingah chuan dem hlawh leh ngei chu khawilamah, a bula awm nuam kan tih zawng tak, a titi kotlangah pawh chawmzil bawra tukhumvilikho ang mai a kan fuk thupna tur, bekang uih thoin an bawr ang mai a, kan bawr tuau tuau tur pawh a ni ngei ang. Ka TKP Member pui pawh a ni lo ang tih ka sawi thei chuang lo. Chu mai pawh a ni lo, khawvel zawng zawngah kal a thil siam zawng zawng hnena chanchin tha hril a Lal Isua thupek leh zirtirnate pawm tura midangte zirtir tura van kohna chhanga sual nih inhriatna leh simna te Lal Isua min chhandamna mak sawifiah thiamlo khawpa hmu thuk, lawma lungchhiat avanga mittui tam tak lo seng tawhtu pawh a ni lo ang tih ka ring chuang lo. Chanchin tha nena inmawi a nung tura zirtirna dawngtu TKP Member, Zonunmawi ti vul leh tura thupuia nei ngam, faktlak leh Lalpa tana thahnemngai TKP Member, zak chung chung pawha taksa chetna lo tulpui tawh, faklo theilo nih inhriat avanga lamtual lo mawi fo tawh. Buaipui tham Isua buaipui tura inhlan tawh TKP Memberte hi chanchin tha kan puangdarh thei lo a nih pawhin chanchin chhia thehdarhlo turin inhlan thar leh theuh ang u. Mizote hi Pathian khawngaih -na avsngin kan lo inzarpharh ve ta hle a, kan thlen chin apiangah Lal Isua hming timawitu kan nih theih nsn te, kan zoram chhung ngeia Zonunmawi (chanchintha) in Lalna leh rorelna a lo chan leh theih nsn te Lalpa hnen atanga malsawmna kan dawn te hi i chhiar thiam ang u.

LAWMPUINA Tv JV.Nunchunga chuan Economics Subject-ah Ph.D a hmu thar a, Thalai Entu Editorial Board chuan kan lawmpui em em a ni. A ni hi Aizawl Area TKP Coordination Committee a hruaitu hlun leh Upper Republic Bial TKP Secretary nilai a ni bawk.

TKP DIARY @@ Dt. 30.6.2009 kha TKP Day a ni a. Mizoram pumah TKP Unit hrang hrang ten tluang takin kan hmang thei a. MTKP hruaitute pawhin hetiang hian Unit hrang hrangah an hmang. 1. Pu Joseph Lalhimpuia - Salem Unit Lunglei-ah 2. Tv PC.Vanlalrova - Serkawn Unit-ah 3. Pu R.Lalrochama - Zotlang Unit, Lunglei-ah 4. Pu R.Lalengliana - Moria Unit Rahsiveng-ah @@TKP Venghlun Unit chuan Dt.8.7.2009 (Inrinni) leh 9.7.2009 (Pathianni) nileng khan an Golden Jubille ropui takin an lawm. Inrinni Tlai lamah Jubille ruai Kohhran pum huapin an theh a. MTKP hruaituten an hmanpui. @@TKP Serchhip Bial chuan TKP Day lawm nan Serchhip Civil Hospital-ah thisen Unit 43 (Mipa 29, Hmeichhia - 14) an pe.Zing karah Social Work Bial chhung Unit hrang hrang ten an neih hnuah chhun lamah thisen hi an pe a ni. @@TKP Pangzawl Bial chuan Dt.17.8.2009 (Thawhtanni) khan Zonunmawi Seminar an nei a. PC.Vanlalrova MTKP Asst.Secretary chuan a hmanpui. Pu PC.Lalthanliana Bialtu MLA leh Minister ni bawk chu khuallian a ni.

Related Documents


More Documents from "Lalhlimpuia"