Huong Dan Su Dung Ve Binh Do

HÖÔÙNG DAÃN SÖÛ DUÏNG PHAÀN MEÀM VEÕ BÌNH ÑOÀ (BÑ)

Vertion 2.0 I-GIÔÙI THIEÄU CHUNG VEÀ PHAÀN MEÀM BÌNH ÑOÀ 1)Ñaëc ñieåm cuûa phaàn meàm a +Phaàn meàm Bình Ñoà (BÑ) ñöôïc chaïy trong moâi tröôøng Windows vôùi caùc öu ñieåm laø giao dieän thaân thieän, raát deã söû duïng. +Phaàn meàm BÑ ñöôïc thieát laäp chuyeân cho coâng taùc veõ bình ñoà tuyeán ñöôøng, tuy nhieân cuõng coù theå söû duïng ñeå veõ cho BÑ noùi chung. Ngoaøi nhöõng thuû phaùp thoâng thöôøng, phaàn meàm BÑ coøn coù moät soá thuû phaùp ñaëc bieät phuø hôïp vôí caùch veõ BÑ trong thöïc teá, giuùp cho coâng taùc thieát keá tuyeán treân BÑ moät caùch nhanh choùng. +Phaàn meàm BÑ coù theà nhaän döõ lieäu tröïc tieáp töø phaàn meàm traéc doïc vaø traéc ngang ñöôøng oâ toâ. +Phaàn meàm BÑ laø moät phaàn meàm hoaøn chænh, coù theå nhaäpxuaát döõ lieäu ñoäc laäp, ngoaøi ra cuõng coù theå xuaát döõ lieäu qua AutoCAD. 2)Giôùi thieäu maøn hình chung cuûa BÑ Maøn hình khi laøm vieäc cuûa BÑ nhö sau:

-Phaàn treân cuøng laø teân cuûa phaàn meàm keøm theo Vertion vaø cuoái cuøng laø teân file hieän haønh (khi chöa coù file naøo thì hoaëc chöa ñaët teân thì thì teân file laø [NONAME ] -Döôùi ñoù laø heä thoáng menu chính cuûa phaàn meàm. -Tieáp theo laø TOOLBAR goàm 12 nuùt. Caùc nuùt cuûa Toolbar töø traùi sang phaûi coù chöùc naêng nhö sau:

Beân caïnh caùc nuùt treân laø ghi chuù cuûa BÑ, noù chæ daãn cho baïn bieát baïn ñang choïn coâng taùc gì. Beân caïnh ghi chuù laø toïa ñoä cuûa chuoät, baïn duøng ñeå thieát laäp toïa ñoä chính xaùc. -Sau khi baïn Click chuoät vaøo nuùt 12 cuûa toolbar (hay baám F4) thì baïn coù theå duøng chuoät ñeå choïn caùc yeáu toá cuûa baûn veõ. Muoán choïn yeáu toá gì thì click chuoät traùi vaøo yeáu toá ñoù, moät yeáu toá sau khi ñöôïc choïn seõ ñöôïc ñaùnh daáu (baèng caùc oâ ñen), khi ñoù baïn baámgiöõ chuoät traùi ñeå di chuyeån caùc ñieåm cuûa yeáu toá choïn vaø baám chuoät phaûi thì seõ cho baïn caùc löïa choïn tieáp theo cho yeáu toá ñoù. Baïn coù theå choïn nhieàu ñoái töôïng cuøng luùc baèng caùch select window, nghóa laø sau khi ôû cheá ñoä select and edit (sau khi baám F4 hay 1

baám nuùt 12 cuûa toolbar) baïn duøng chuoät traùi ñeå choïn moät vuøng (window) thì baát cöù moät ñoái töôïng naøo coù 1 ñieåm naèm trong vuøng ñöôïc choïn seõ ñöôïc choïn -Moät ñoái töôïng sau khi ñöôïc choïn thì coù theå maám nuùt Delete ñeå xoùa vaø baám Alt+BackSpace (nuùt muõi teân phaàn beân traùi cuûa baøn phím) ñeå Undo-delete. -Sau khi moät ñoái töôïng (hay nhoùm ñoái töôïng) ñöôïc choïn thì baïn coù theå baám chuoät phaûi ñeå choïn caùc chöùc naêng khaùc ( property,delete, move, copy, rotate). -Muoán di chuyeån baûn veõ qua traùi - phaûi - treân - döôùi, baïn duøng chuoät baám traùi vaøo L R U D treân menu. Baïn cuõng coù theå duøng phím muõi teân ↓ ↑ ñeå di chuyeån baûn veõ ñi xuoáng ñi leân vaø ← → ñeå di chuyeån baûn veõ qua traùi qua phaûi. Khi muoán di chuyeån con chuoät qua traùi hay phaûi ôû choã hieän vò trí toaï ñoä (beân caïnh choã ghi chuù) thì baïn phaûi baám F6 . 3)Caùc yeâu caàu veà PC Phaàn meàm BÑ coù theå chaïy treân caùc PC486, 4M RAM; thích hôïp vôùi caùc PC586 vôùi 16M RAM trôû leân vôùi 20M ñóa cöùng coøn troáng; tuy nhieân ñeå windows coù choã ñeå thieát laäp vuøng nhôù taïm thì baïn caàn coù toái thieåu 100M ñóa cöùng coøn troáng Phaàn meàm BÑ coù theå chaïy treân Windows3.xx hay Windows9x. Phaûi coù chuoät. 4)Höôùng daãn söû duïng help cuûa BÑ Sau khi khôûi ñoäng chöông trình baïn baám F1 thì seõ suaát hieän heä thoáng help cuûa chöông trình BÑ. Vieäc söû duïng help cuõng gioáng nhö söû duïng caùc help khaùc trong Window. II-GIÔÙI THIEÄU VEÀ HEÄ THOÁNG MENU Heä menu cuûa BÑ goàm coù:

+Caùc chöùc naêng treân MENUBAR nhö sau: 1)Menu File 1-1) New... Môû moät file môùi. +Khi khôûi ñoäng BÑ baïn coù ngay traïng thaùi môû moät file môùi vôùi teân file laø NONAME. Baïn thöïc hieän taïo moät noäi dung môùi sau ñoù choïn Save hoaëc SaveAs ñeå löu laïi baûn veõ, khi ñoù BÑ seõ xuaát hieän moät hoäp thoaïi ñeå baïn cho vaøo teân file. +Neáu ñang laøm vieäc vôùi moät file maø baïn choïn New (khi chöa Save file cuõ) thì BÑ seõ nhaéc nhôû baïn coù muoán Save baûn veõ hieän thôøi hay khoâng, baïn baám OK neáu muoán save, khi ñoù BÑ môùi môùi xuaát hieän traïng thaùi taïo file môùi vôùi teân file laø NONAME, baïn laøm nhö treân. 1-2)Open... Môû moät file ñaõ coù ñeå xem, in hoaëc söûa ñoåi. Khi baïn choïn Open, hoäp thoaïi OPEN BDF FILE hieän ra, baïn choïn file muoán môû trong cöûa soå File Name. Neáu khoâng thaáy teân file caàn choïn, baïn caàn chæ ra ñöôøng daãn (ñóa, thö muïc, loaïi file). Choïn OK neáu chaáp nhaän hoaëc CANCEL ñeå huûy boû 1-3) Save... Ghi file ñang môû vaøo ñóa. 2

Neáu file chöa ñaët teân, BÑ seõ xuaát hieän cöûa sôû cho pheùp baïn ñaët teân file, baïn cho teân file (vaø ñöôøng daãn neáu caàn) vaø choïn OK. Teân file neân coù phaàn môû roäng laø bdf ñeå deã nhôù . Thöôøng baám F2 ñeå Save 1-4) Save as... Löu file baûn veõ ñang laøm vieäc vaøo ñóa döôi moät teân khaùc hoaëc thö muïc khaùc. Khi baïn choïn Save as, hoäp thoaïi SAVE BDF FILE hieän leân, baïn ñaët teân file (coù ñöôøng daãn-neáu caàn löu file ôû thö muïc khaùc vôùi thö muïc chöùa chöông trình), vôùi phaàn môû roäng .BDF. Choïn OK neáu chaáp nhaän hoaëc CANCEL ñeå huûy boû. 1-5)Print Setup... Choïn loaïi maùy in, höôùng in, côõ giaáy. Khi baïn choïn Print Setup, hoäp thoaïi Print Setup xuaát hieän, baïn choïn loaïi maùy in (Specific Printer), höôùng in (Orientation) doïc (Portrait) hay ngang (Landsdcap), choïn côõ giaáy (Paper Size). Choïn OK neáu chaáp nhaän hoaëc CANCEL ñeå huûy boû. Khi giaáy cuûa baïn khoâng thaät ñuùng vôùi kích thöôùc cuûa maùy thì khi in coù theå gaëp hieän töôïng in laán sang trang khaùc hoaëc in chöa heát trang thì maùy ñaõ ñaåy giaáy. Khi ñoù muoán in chuaån baïn choïn laïi kích thöôùc cuûa giaáy trong muïc SETUP PRINTERS cuûa window laø Use Defined size vaø cho noù ñuùng vôùi kích thöôùc thöïc cuûa giaáy baïn ñang coù. 1-6)Print... In baûn veõ BÑ Trình töï caùc buôùc nhö sau: -Choïn Print Setup ñeå choïn maùy in, giaáy in... -Choïn File->Print hoaëc baám F10, choã ghi chuù seõ hieän doøng chöõ “choïn trang in”, baïn click chuoät traùi vaøo trang caàn in (coù theå choïn nhieàu trang), khi ñoù trang ñöôïc choïn seõ ñöôïc vieàn maøu ñoû; neáu huûy trang ñaõ choïn thì click chuoät traùi vaøo trang ñaõ troïn moät laàn nöõa. -Click chuoät phaûi, khi ñoù hoäp cöûa soå Print xuaát hieän, neáu muoán in thì baám OK (khoâng phaûi choïn trang nöõa), khoâng in thì baám Cancel. Baïn cuõng coù theå choïn Print to File ñeå in ra File duøng cho vieäc in treân DOS. Ñeå in treân Dos baïn laøm nhö sau: vaøo thö muïc chöùa file caàn in, ñaùnh leänh sau: Copy /b fileName prn roài Enter. -Baïn coù theå xuaát baûn veõ sang AutoCAD döôùi daïng DXF vaø daïng SCR roài sau ñoù in baûn veõ trong AutoCAD Chuù yù: Baïn söû duïng chöùc naëng Define Origin trong menu Tools ñeå xaép ñaët trang in cho thuaän tieän tröôùc khi in. 1-7) Import [TDF].... Laáy soá lieäu veõ bình ñoà töø traéc doïc Tröôùc khi laáy döõ lieäu töø traéc doïc caàn choïn caùc tham soá heä thoáng (Baám F7). Sau khi ñaõ tham chieáu baïn coù theå thay ñoåi caùc tham soá heä thoáng rieâng Goùc nghieâng ban ban ñaàu thì khoâng thay ñoåi ñöôïc. Khi thöïc hieän baûn veõ BÑ tuyeán ñöôøng, neáu ñaõ coù soá lieäu veà traéc doïc ñöôøng thì baïn coù theå laáy soá lieäu veà ñöôøng cong naèm vaø môû roäng, sieâu cao, ñöôøng cong chuyeån tieáp.... vaøo baûn veõ BÑ moät caùch nhanh choùng. Khi choïn chöùc naêng naøy (hoaëc baám nuùt thöù nhaát cuûa toobar) seõ xuaát hieän cöûa soå OPEN TDF FILE, baïn choïn file traéc doïc muoán tham chieáu trong cöûa soå File Name (neáu chöa coù thì phaûi chæ ra ñöôøng daãn) roài choïn OK, khi ñoù BÑ ñöôøng tim cuûa tuyeán ñöôøng vaø caùc yeáu toá ñöôøng cong naèm seõ ñöôïc veõ. Xem theâm phaàn Setting DCN 1-8) Import [CM]....

Laáy döõ lieäu töø traéc ngang 3

Khi baïn ñaõ coù file traéc ngang cuûa tuyeán ñöôøng (duøng chöông trình CM) thì baïn coù theå chuyeån chuùng vaøo baûn veõ BÑ moät caùch nhanh choùng, caùch laøm nhö sau: Sau khi baïn ñaõ truyeàn döõ lieäu ñöôøng cong naèm töø file Traéc Doïc thì baïn môùi coù theå truyeàn döõ lieäu tö ø baèng caùch choïn chöùc naêng naøy (hoaëc baám nuùt thöù 2 cuûa TOOBAR); khi ñoù seõ xuaát hieän cöûa soå OPEN CUT FILE, baïn choïn file traéc ngang (file coù phaàn môû roäng laø .CUT) muoán tham chieáu trong cöûa soå File Name (neáu chöa coù thì phaûi chæ ra ñöôøng daãn) roài choïn OK, khi ñoù caùc soá lieäu veà maët caét ñöôøng (bao goàm teân coïc, cao ñoä caùc ñieåm chi tieát cuûa maët caét, cao ñoä thieát keá taïi tim vaø chaân ta-luy ) seõ ñöôïc veõ. Xem theâm phaàn Setting Cutting cuûa menu Edit. Chuù yù: Neáu trong traéc ngang baïn coù ñaùnh daáu caùc kyù töï ñeå theå hieän phaïm vi neàn, maët ñöôøng cuõ... thì sau khi tham chieáu BÑ seõ töï noái caùc ñöôøng naøy vôùi nhau. Neáu coù döõ lieäu thieát keá thì beà roäng neàn maët ñöôøng cöõng ñöôïc veõ. Xem theâm caùch nhaäp ñöôøng töï nhieân trong CM 1-9) Import [XYZ]: Nhaäp ñieåm chi tieát baèng caùch laáy töø file coù daïng XYZ. BÑ coù theå nhaän soá lieäu töø file coù daïng toïa ñoä x y z. Caáu truùc file naøy laø: soá lieäu cuûa 1 ñieåm ñöôïc nhaäp döôùi daïng text, moãi haøng cho 1 ñieåm, goàm 3 trò soá: toïa ñoä X, toïa ñoä Y vaø toïa ñoä Z, giöõa coù khoaûng traéng. Baïn coù theå taïo caùc file daïng XYZ hay laáy töø caùc phaàn meàm veõ BÑ khaùc. 1-10) Save Block Taïo Bock (gioáng taïo block trong phaàn meàm traéc doïc) Baïn coù theå taïo caùc block ñeå khi caàn coù theå ñem söû duïng. Moät Block coù theå ñöôïc taïo bôûi caùc yeáu toá sau: ñöôøng thaúng (line), polyline, text, symbol, Hình chöõ nhaät (Rectangle). Caùch taïo moät block nhö sau: -Môû moät file môùi, baám F7, choïn tyû leä 1:100 ñeå ñeã tính toaùn caùc yeáu toá kích thöôùc -Duøng caùc yeáu toá treân ñeå taïo moät block. Moät bock coù theå laø khung teân, caùc hình aûnh, chöõ kyù...Neáu coù nhieàu thôøi gian baïn coù taïo nhieàu loaïi block khaùc nhau tuøy theo trí töôûng töôïng cuûa baïn. -Choïn File --> Save Block, taïi choã ghi chuù xuaát gieän doøng chöõ Pick base block , baïn nhaäp vaøo toïa ñoä ñieåm chuaån cuûa bock (thöôøng duøng chuoät ñeå choïn ñieåm naøy) roài enter thì cöûa soå Save BDF FILE xuaát hieän; baïn cho vaøo teân file vôùi phaàn môû roäng laø .blk roài enter , moät bock seõ ñöôïc taïo. 1-11) Isert Block Cheøn Bock Caùch cheøn moät bock nhö sau: -Choïn file --> Insert Block --> choïn teân block trong cöûa soå INSET BOCK FILE --> choïn OK -Choã ghi chuù xuaát hieän doøng chöõ Pick base bock , baïn nhaäp vaøo toïa ñoä ñieåm caàn cheøn bock vaø enter -Choã ghi chuù xuaát hieän doøng chöõ Rotate angle, baïn nhaäp vaøo goùc nghieâng caàn thieát (ñoä-phuùt-giaây, ví duï 34d28’09’’, goùc ghieâng coù giaù trò töø 0 ñeán 359d59’59”) vaø enter, block maø baïn choïn seõ ñöôïc cheøn. Khi duøng chuoät ñeå choïn toïa ñoä vaø goùc thi baïn laøm nhö sau: baám chuoät traùi ñeå choïn ñieåm goác, baám giöõ chuoät traùi vaø reâ xa ñieåm 4

goác (moät höôùng vaø khuoân ngoaøi cuûa block hieän ra), treân choã ghi chuù xuaát hieän goùc nghieâng, baïn thaû chuoät khi thaáy vöøa yù, khi ñoù bolck seõ ñöôïc cheøn. Muoán cho goùc nghieâng baèng 0 thì sau khi choïn ñieåm goác baïn baám chuoät phaûi. -Khi muoán cheøn block naøy laàn nöõa thì baïn laäp laïi böôùc 3. Chuù yù : moät Block ñöôïc cheøn seõ giöõ nguyeân kích thöôùc gioáng nhö khi veõ noù, neân tröôùc khi cheøn baïn phaûi choïn tyû leä baûn veõ 1-12) Export To DXF Xuaát döõ lieäu qua AutoCAD döôùi daïng DXF Khi choïn chöùc naêng naøy thì seõ xuaát hieän moät cöûa soå, baïn nhaäp vaøo teân file (khoâng caàn nhaäp phaàn môû roäng) vaø choïn OK ñeå chaáp nhaän hoaëc Cancel ñeå huûy leänh. Vôùi ver1.61 baïn chöa theå xuaát caùc Symbool sang AutoCAD. 1-13) Export To SCR Xuaát döõ lieäu qua acad döôùi daïng SCR Khi choïn chöùc naêng naøy thì seõ xuaát hieän moät cöûa soå, baïn nhaäp vaøo teân file (khoâng caàn nhaäp phaàn môû roäng) vaø choïn OK ñeå chaáp nhaän hoaëc Cancel ñeå huûy leänh. Chuù yù: Döôùi daïng SCR thì coù theå veõ ñöôïc caùc partens trong caùc hình veõ. 1-14) Export [xyz] Xuaát döõ lieäu döôùi daïng XYZ Baïn coù theå xuaát döõ lieäu caùc ñieåm döôùi daïng xyz. Khi choïn muïc naøy thì BÑ xuaát hieän cöûa soå SAVE TO XYZ FILE, baïn nhaäp vaøo teân file vôùi phaàn môû roäng laø .xyz roài choïn OK 1-15)Exit Thoaùt khoûi phaàn meàm BÑ Khi choïn Exit neáu baïn chöa Save baûn veõ thì BÑ hoûi baïn coù baïn coù muoán save hay khoâng, baïn choïn Yes ñeå löu hoaëc Cancel ñeà thoaùt. Baïn cuõng coù theå baám Alt+F4 ñeå thoaùt. Tröôùc ñoù caàn baám F2 ñeå save baûn veõ (neáu muoán). CAÙCH NHAÄN SOÁ SOÁ LIEÄU TÖØ FILE *.XDF VAØ *.SCR TREÂN AutoCAD for win 1)Caùnh nhaän döõ lieäu BÑ trong AutoCAD döôùi daïng file coù phaàn môû roäng DXF -Baûn veõ BÑ coù theå chuyeån sang AutoCAD (Release 13-14 for Win) döôùi daïng DXF file -Ñeå nhaän döõ lieäu töø BÑ thì trong AutoCAD13 caàn coù File CM.dwg trong thö muïc Acad\Win (cuøng thö muïc vôùi file ACAD.dwg); coøn vôùi Acad14 caàn coù file CM.dwt trong thö muïc Template. Khi caøi ñaët ñaõ coù file naøy, neáu maát baïn coù theå cheùp ôû caùc maùy khaùc sang -Vôùi AutoCAD13, sau khi khôûi ñoäng AutoCAD baïn choïn File+New, cöûa soå Create New Drawing xuaát hieän baïn ñaùnh vaøo muïc Prototype laø CM, cho moät teân file roài OK. Ñaùnh vaøo DXFIN vaø Enter, cöûa soå Import File xuaát hieän, baïn choïn file DXF trong thö muïc chöùa chöông trình BÑ roài OK, chôø moät chuùt döõ lieäu seõ ñöôïc chuyeàn qua. -Vôùi AutoCAD14, khi khôûi ñoäng (hoaëc choïn New file) baïn choïn CM.dwt trong muïc Template roài OK. Ñaùnh vaøo DXFIN vaø Enter, cöûa soå 5

Import File xuaát hieän, baïn choïn file DXF trong thö muïc chöùa chöông trình BÑ roài OK, chôø moät chuùt döõ lieäu seõ ñöôïc chuyeàn qua. 2)Caùch nhaän soá lieäu töø file SCR trong AutoCAD -Sau khi khôûi ñoäng AutoCAD baïn ñaùnh vaøo SCRIPT vaø Enter (hoaëc choïn Tools + Run Script), cöûa soå Selecte Script File xuaát hieän, baïn choïn file döõ lieäu SCR roài Enter. Vieäc nhaän döõ lieäu theo kieåu naøy thöôøng laâu hôn kieåu DXF -Sau khi ñaõ nhaän ñöôïc soá lieäu baïn neân Save baûn veõ (döôùi daïng DWG) roài môùi tieán haønh caùc thay ñoåi, söûa chöõa caàn thieát. -Caùch nhaän döõ lieäu theo 2 caùch cô baûn laø gioáng nhau, caùi khaùc nhau laø khi nhaän döõ lieäu kieåu DXF thì nhanh hôn coøn caùch nhaäp döõ lieäu kieåu SCR thì baïn coù theå veõ ñöôïc caùc neàn. 3) Caùch in aán trong AutoCAD Caùc löïa choïn trong Plot Configuration (khi choïn print) -Ñaùnh daáu Extents trong muïc Additional Parameters -Choïn Paper Size coù ñôn vò laø MM -Choïn Scale: 1 Ploted MM = 1 Drawing Units Caùch ñöa döõ lieäu qua AutoCAD coøn ñang trong quaù trình thöû nghieäm, hieän chöa chuyeån ñöôïc caùc Symbool töø BÑ sang AutoCAD. Trong quaù trình söû duïng neáu coù vaán ñeà gì chöa ñaït yeâu caàu, caùc baïn cöù goùm yù, ñeà ñaït, chuùng toâi seõ nghieân cöùu giaûi quyeát. 2)Menu Create

TAÏO CAÙC ÑOÁI TÖÔÏNG GOÀM CAÙC MENU BAR SAU:

2-1) Points Taïo ñieåm Chöùc naêng naøy duøng ñeå nhaäp caùc ñieåm rieâng leû vôùi toïa ñoä XYZ nhaäp vaøo töø baøn phím. Sau khi choïn chöùc naêng naøy (hoaëc clik chuoät vaøo nuùt thöù 3 cuûa TOOBAR) thì choã ghi chuù seõ xuaát hieän chöõ "Ñieåm: x y z", baïn nhaäp vaøo toïa ñoä xyz cuûa ñieåm roài Enter (giöõa caùc toïa ñoä coù khoaûng traéng). Neáu chaáp nhaän ñieåm toïa ñoä x,y laø toïa ñoä cuûa chuoät thì baïn chæ caàn nhaäp vaøo toïa ñoä z. Ngoaøi vieäc taïo töøng ñieåm nhö treân BÑ coøn cho pheùp taïo ñieåm baèng file XYZ (xem menu File-->Import[XYZ]) hay taïo ñieåm baèng caùch nhaäp theo döõ lieäu ño ñaïc (xem menu Points). 2-2) Contours Tính toaùn ñöôøng ñoàng möùc (CAÙCH 1) BÑ cho pheùp baïn tính toaùn vaø veõ ññm theo 3 caùch. Caùch 1 thích hôïp cho vieäc veõ ññm ôû vuøng ñoàng baèng (nôi maët ñaát coù daïng maët phaúng); caùch 2 thích hôïp cho vuøng ñoài nuùi; caùch 3 gioáng nhö caùch 1 nhöng söû duïng khi coù nhieàu döõ lieäu (nhieàu ñieåm). Khi baïn choïn muïc naøy (hoaëc choïn nuùt thöù 4 ( )cuûa toolbar) thì seõ xuaát hieän baûng THAM SO DUONG DONG MUC, döõ lieäu trong baûng naøy nhö sau:

6

-Böôùc noäi suy ñöôøng ñoàng möùc: laáy baèng 1m (khoâng thay ñoåi ñöôïc ). -Haøng thöù hai cho cao ñoä min vaø max caàn veõ ñöôøng ñoàng möùc. Khi taïo moät baûn veõ môùi thì BÑ seõ cho baïn trò soá min vaø max cuûa caùc cao ñoä hieän coù trong baûn veõ, baïn neân söûa laïi cao ñoä min cho chaün, phuø hôïp vôùi vieäc theå hieän ñöôøng ñöôøng ñoàng möùc chính vaø phuï. -Haøng thöù 3 cho baïn nhaäp vaøo khoaûng caùch veà cao ñoä giöõa 2 ññm keà nhau vaøo khoaûng caùch giöõa caùc ññm chính. -Haøng thöù 4 cho baïn löïa choïn ñoä daày vaø maøu saéc cuûa ññm chính -Haøng thöù 5 cho baïn löïa choïn ñoä daày vaø maøu saéc cuûa ññm phuï. Sau khi choïn caùc tham soá treân baïn baám OK thì chöông trình seõ thoaùt ra ngoaøi DOS ñeåchaïy chöông trình tính toaùn noäi suy heä thoáng ññm (finished acm). Ñeå cöûa soå naøy töï doäng ñoù laïi sau khi tính toaùn thì baïn choïn nuùt vaø ñaùnh daáu vaøo oâ beân caïnh doøng chöõ “Close on Exit” –choïn Apply roài choïn OK. Thôøi gian tính toaùn khoaûng moät vaøi phuùt. Sau khi tính toaùn song neáu coøn trong Window9x thì baïn baám nuùt oâ vuoâng treân goùc treân beân traùi cuûa cöûa soå acm vaø choïn Exit Chuù yù: Caàn coù “SET TEMP” trong file autoexec.bat. Sau khi baïn baám nuùt maø khoâng thaáy BÑ laøm gì thì coù leõ laø chöa “SET TEMP”. Khi ñoù baïn caàn chæ ñöôøng daãn tôùi thö muïc TEMP baèng caùch theâm doøng leänh sau vaøo file autoexec.bat. Ví du: neáu thö muïc TEMP naèmôû trong WINDOWS trong oå ñóa C thì leänh set temp laø: SET TEMP=C:\WINDOWS\TEMP. Neáu TEMP naèm ôû trong trong thö muïc goác cuûa oå ñóa C thì leänh “SET TEMP” laø: SET TEMP=C:\TEMP. Sau khi theâm vaøo doøng leänh naøy vaøo file autoexec.bat baïn nhôù save vaø boot laïi maùy. 2-3) Contours2 Tính toaùn ñöôøng ñoàng möùc - CAÙCH 2 Caùch 2 thích hôïp cho vuøng ñoài nuùi. Khi baïn choïn muïc naøy thì seõ xuaát hieän baûng THAM SO DUONG DONG MUC, döõ lieäu trong baûng naøy nhö Caùch 1, baïn coù theå thay ñoåi caùc döõ lieäu roài choïn OK thì chöông trình seõ thöïc hieän tính toaùn noäi suy heä thoáng ññm. Quaù trình tính toaùn ñöôïc theå hieän trong phaàn GHI CHUÙ. Theo caùch naøy thôøi gian tính toaùn hôi laâu (coù theå ñeán vaøi chuïc phuùt). Neáu khoâng coù ñoøi hoûi gì ñaëc bieät thì baïn neân thöïc hieän tính toaùn ñöôøng ñoàng möùc theo caùch 1. 7

3).

2-4) Contours3

Tính toaùn ñöôøng ñoàng möùc - ññm (CAÙCH

Caùch 3 cuõng ñöôïc tính toaùn gioáng nhö ùcaùch 1 nhöng khaùc laø coù theå choïn tính toaùn cho töøng vuøng nhoû. Caùch naøy thích hôïp cho tröôøng hôïp coù döõ lieäu quaù lôùn (quaù nhieàu ñöôøng ñoàng möùc, ñoä cheânh giöõa Hmax vaø Hmin lôùn, khoaûng cheânh cao giöõa 2 ñöôøng ñoàng möùc nhoû, soá ñieåm tính toaùn nhieàu...), coù theå vöôït quaù boä nhôù cuûa maùy hay soá ñieåm treân ñöôøng ñoàng möùc nhoû-laøm cho ñöôøng ñoàng möùc khoâng ñöôïc nhuyeãn. Caùch thöïc hieän theo caùc böôùc sau: 1-Choïn Setting-> Contour 2-Choïn Create->Contours3-> choïn phaïm vi veõ ñöôøng ñoàng möùc (baèng chuoät traùi), chôø moät luùc ñeå tính toaùn (chaïy chöông trình acm). 3-Veõ ñöôøng ñoàng möùc (baám nuùt thöù 5 cuûa toolbar vaø cho trò soá “khoaûng caùch bieân cuûa ññm baèng 0). BÑ seõ xuaát hieän baûng THAM SO DONG MUC, baïn nhaäp vaøo caùc trò soá caàn thieát vaø choïn OK, ññm seõ ñöôïc veõ trong phaïm vi baïn choïn. Laäp laïi böôùc 2-3 cho ñeán khi keát thuùc. Moãi böôùc nhö vaäy seõ veõ ñöôïc moät vuøng laø ña giaùc loài chöùa taát caû caùc ñöôøng trong vuøng choïn; sau ñoù baïn thöïc hieän noái caùc ñöôøng ñoàng möùc cuøng cao ñoä ôû choã tieáp giaùp giöõa caùc vuøng (Choïn hai ñöôøng ñoàng möùc -> baám chuoät phaûi vaø choïn Joint 2 polylines). Khi laøm theo caùch naøy baïn seõ vaát vaû khi söû lyù ôû vuøng noái tieáp giöõa caùc laàn veõ. 2-5) Insert Contours to Drawing veõ ñöôøng ñoàng möùc Khi choïn chöùc naêng naøy (hoaëc baám nuùt thöù 5( ) cuûa toolbar) thì ññm seõ ñöôïc veõ treân maøn hình. Tuøy theo baïn cho veõ ññm theo caùch naøo maø ta seõ coù caùc baûn veõ theo caùch ñoù. Khi caùc ñieåm caùch nhau xa thì 2 caùch veõ ññm seõ coù söï khaùc nhau nhieàu vaø ngöôïc laïi, khi caùc ñieåm ñuû gaàn nhau thì 2 caùch veõ ññm seõ gaàn nhö nhau. Khi coù caùc ñieåm khoâng ñaëc tröng cho vieäc veõ ññm thì tröôùc khi tính toaùn ññm ta coù theå boû qua vieäc tính toaùn caùc ñieåm naøy baèng caùch choïn On/Off flag of point trong menu Edit. Khi choïn chöùc naèng naøy thì BÑ seõ xuaát hieän hoäp thoaïi, baïn nhaäp vaøo khoaûng caùch caàn veõ ñöôøng ñoàng möùc - töø tim ñöôøng ra 2 beân (ñôn vò m) vaø choïn OK, ñöôøng ñoàng möùc seõ ñöôïc veõ. Neáu baïn nhaäp vaøo trò soá 0 thì ñöôøng ñoàng möùc seõ ñöôïc veõ trong ña giaùc loài chöùa taát caû moïi ñieåm. Baïn coù theå laäp laïi thao taùc naøy sau khi ñaõ xoùa taát caû caùc ñöôøng ñoàng möùc. Khi moät ñöôøng ñoàng möùc coù quaù nhieàu ñieåm thì noù seõ ñöôïc chia ra thaønh nhieàu ñoaïn, moãi ñoaïn khoâng quaù 400 ñieåm 2-6) Polyline

Taïo môùi moät Polyline

Khi baïn choïn chöùc naêng naøy hay baám nuùt thöù 6 cuûa Toobar thì phaàn ghi chuù seõ hieän leân chöõ Polyline(1): x y; baïn thöôøng duøng chuoät ñeå taïo Polyline, khi ñoù baïn click chuoät traùi lieân tuïc leân caùc vò trí muoán veõ Polyline, khi naøo keát thuùc thì click chuoät phaûi vaø choïn End. Sau ñoù baïn coù theå chænh söûa deã daøng. Khi ñang ôû cheá ñoä veõ polyline baïn baám chuoät phaûi seõ xuaát hieän caùc chöùc naêng: Last Point ñeå choïn ñieåm ñaàu cuûa höôùng (khi ñaõ coù 1 ñieåm thì ñieåm ñaàu cuûa höôùng laø ñieåm naøy) ; Direction Point 8

ñeå choïn ñieåm thöù hai cuûa höôùng; Undo ñeå veõ laïi caùc ñieåm veõ sai; Draw ON ñeå ñoùng môû cheá ñoä veõ höôùng; Close ñeå ñoùng vaø keát thuùc vieäc veõ Polyline; End ñeå keát thuùc vieäc veõ Polyline. Ñeå sô hoïa caùc ñòa hình ñòa vaät coù theå veõ Polyline theo kieåu töông ñoái nhö sau: -Baám nuùt ñeå choïn cheá ñoä veõ Polyline -Choïn cheá ñoä Snap cho chuoät: choïn Tool-->Snap Point (khi chuoät coù daïng hình vuoâng) ñeå deã baét ñieåm). -Choïn cheá ñoä veõ höôùng ban ñaàu: baám chuoät phaûi roài choïn Draw ON -Choïn ñieåm khôûi ñaàu cuûa höôùng ban ñaàu (thöôøng laø moät ñieåm ñaõ coù): Baám chuoät traùi vaøo ñieåm caàn choïn . -Choïn ñieåm thöù 2 cuûa höôùng ban ñaàu: baám chuoät phaûi vaø choïn Direction Point sau ñoù duøng chuoät traùi baám vaøo ñieåm caàn choïn. -Veõ ñieåm thöù 1 cuûa Polyline baèng 2 caùch: +Caùch 1: (veõ theo toïa ñoä töông ñoái x, y): Baám Esc, ñaùnh vaøo @x y↵ (coù khoaûng traéng giöõa x vaø y, giöõa @ vaø x lieàn nhau) , trong ñoù x,y laø toïa ñoä töông ñoái cuûa ñieåm naøy so vôùi ñieåm tröôùc noù (coù theå coù daáu tröø). +Caùch 2: (veõ theo toïa ñoä cöïc vôùi ñieåm goác laø ñieåm cuoái cuøng): Baám Esc, ñaùnh vaøo @l Spline : chieån Polyline thaønh Spline Change direction laøm nhö sau: 9

2-7) Spline Taïo môùi moät ñöôøng Spline Khi baïn choïn chöùc naêng naøy hay baám nuùt thöù 7 ( ) cuûa Toobar thì phaàn ghi chuù seõ hieän leân chöõ Spline(1): x y; khi ñoù baïn click chuoät traùi lieân tuïc leân caùc vò trí muoán veõ Spline khi naøo keát thuùc thì click chuoät phaûi. Sau ñoù baïn coù theå chænh söûa deã daøng. Baïn cuõng coù theå veõ theo kieåu töông ñoái nhö Polyline 2-8) Line Taïo ñöôøng thaúng Khi baïn choïn chöùc naêng naøy hay baám nuùt thöù 8 ( ) cuûa Toobar thì phaàn ghi chuù seõ hieän leân chöõ Line(1): x y; khi ñoù baïn click chuoät traùi vaøo moät ñieåm vaø giöõ chuoät reâ ñeán vò trí thöù 2 thì thaû chuoät ra, ñöôøng thaúng seõ ñöôïc veõ. Baïn cuõng coù theå nhaäp vaøo toïa ñoä chính xaùc cuûa caùc ñieåm roài Enter, ñöôøng thaúng seõ ñöôïc veõ chính xaùc. Muoán veõ ñöôøng thaúng thaúng ñöùng hay naèm ngang thì baám Ctrl trong luùc di chuyeån chuoät. 2-9)Paralell Line: Taïo 2 ñöôøng thaúng song song xuaát phaùt töø moät ñoaïn thaúng coù saün. Chöùc naêng naøy thöôøng duøng ñeå veõ nhaø phoá. Khi ñaõ coù beà roäng maët tieàn cuûa moät ngoâi nhaø baïn coù theå veõ chieàu saâu nhaø baèng 2 ñöôøng song song veà phía trong vôùi moät khoaûng caùch naøo ñoù (baèng chieàu saâu cuûa ngoâi nhaø chaúng haïn). Caùch thöïc hieän chöùc naêng naøy nhö sau: -Choïn Create-->Paralell Line. -Choïn ñoaïn thaúng. -Neáu khoâng caàn chích xaùc thì baïn duøng chuoät ñeå choïn höôùng vaø chieàu daøi ñoaïn thaúng song song caàn veõ baèng caùch reâ chuoät , treân choã ghi chuù xuaát hieän khoaûng caùch (length) vaø goùc (angle), khi naøo baïn thaáy vöøa yù thì baám chuoät ; -Muoán chính xaùc baïn coù theå nhaäp vaøo goùc vaø chieàu daøi ñoaïn thaúng song song. Caùch nhaäp nhö sau: sau khi choïn ñoaïn thaüng baïn baám Esc vaø nhaäp vaøo nhö sau @khoaûng_caùch
10

Baïn nhaäp chieàu cao chöõ, goùc nghieâng, noäi dung text (toái ña 60 kyù töï), choïn Font cho text (choïn ñöôïc font, Font Style, Effects, Color; khoâng choïn ñöôïc Size - ñaõ ñöôïc choïn ôû phaàn chieàu cao chöõ). Choïn OK ñeå veõ text hoaëc Cancel ñeå loaïi boû. 2-11) Rectang Veõ hình chöõ nhaät (HCN) Tröôùc khi veõ HCN thì neân choïn kieåu HCN muoán veõ (Xem chöùc naêng Rectang trong menu Setting). Khi choïn chöùc naêng naøy hay baám nuùt thöù 10 cuûa Toolbar thì treân phaàn ghi chuù seõ xuaát hieän doøng Hình chöõ nhaät(1): x y, baïn duøng chuoät baám vaøo moät ñieåm vaø giöõ -reâ chuoät ñeán ñieåm thöù 2 roài thaû chuoät ra hình chöõ nhaät seõ ñöôïc veõ. Sau khi veõ HCN, muoán chænh söûa ta laøm nhö sau: -Baám chuoät vaøo nuùt 12 cuûa Toolbar, -Baám vaøo HCN muoán söûa, khi ñoù hai goùc cuûa HCN seõ ñöôïc ñaùnh daáu -Muoán di chuyeån HCN ñi vò trí khaùc thì baámchuoät vaøo beân trong HCN-giöõ vaø di chuyeån ñeán choã khaùc roài thaû chuoät ra. -Muoán thay ñoåi kích thöôùc baám chuoät vaøo goùc ñöôïc ñaùnh daáu vaø di chuyeån. -Muoán thay ñoåi kieåu veõ HCN thì baám chuoät phaûi vaø choïn Propety. -Muoán xoùa thì baám chuoät phaûi vaø choïn delete (coù theå baám nuùt Delete) 2-12) Z Text to Contours. Veõ cao ñoä cuûa ñöôøng ñoàng möùc leân ñöôøng ñoàng möùc. Tröôùc khi thöïc hieän neân choïn soá chöõ soá leûõ cuûa ghi chuù cao ñoä. Caùch 1: Khi muoán veõ cao ñoä ñöôøng ñoàng möùc vaøo nhieàu vò trí baïn choïn chöùc naêng Z text to Contours trong menu Create. Sau ñoù muoán veõ cao ñoä vaøo vò trí naøo cuûa ñöôøng ñoàng möùc thì tröôùc tieân baïn click chuoät traùi ñeå choïn ñöôøng ñoù roài baïn click chuoät traùi vaøo caùc vò trí muoán veõ cao ñoä. Coù theå veõ vaøo nhieàu vò trí treân moät ñöôøng ñoàng möùc. Muoán veõ cao ñoä vaøo ñöôøng ñoàng möùc khaùc thì baïn choïn ñöôøng ñoàng möùc khaùc vaø laøm nhö treân. Caùch 2: Sau khi 1 ñöôøng ñoàng möùc ñöôïc choïn ta click chuoät phaûi vaøo vò trí muoán veõ cao ñoä thì moät cöûa soå nhoû hieän ra, baïn choïn chöùc naêng Z Text to Contours. Caùch naøy chæ söû duïng khi muoán boå xung cao ñoä ñöôøng ñoàng möùc vaøo moät vaøi vò trí. 3)Menu Edite 11

3-1) Undo-Delete Chöùc naêng naøy duøng ñeå khoâi phuïc laïi moät ñoái töôïng vöøa bò xoùa. Cuõng coù theå duøng toå hôïp phím Alt+Back Space. 3-2) Zoom Phoùng to baûn veõ Khi choïn chöùc naêng naøy (hoaëc baám nuùt treân toolbar hay baám F8) thì baïn coù theå phoùng to baèng caùch duøng chuoät traùi choïn moät phaïm vi caàn phoùng to. Phaïm vi choïn caøng nhoû thì tyû leä phoùng caøng lôùn. Coù theå phoùng to nhieàu laàn. Sau khi phoùng to coù theå thöïc hieän caùc coâng vieäc khaùc. Khi muoán thu nhoû laïi baïn choïn laïi nuùt hay F8 roài baám vaøo chuoät phaûi. Ngoaøi ra coù theå Zoom baûn veõ töø 10300% (xem menu View) 3-3) Select and Modify Sau khi choïn chöùc naêng naøy hoaëc duøng chuoät traùi baám vaøo nuùt cuûa toolbar hoaëc baám F4 thì baïn coù theå duøng chuoät traùi ñeå choïn caùc ñoái töôïng. Chuù yù: Moät ñoái töôïng sau khi ñöôïc choïn thì coù theå baám chuoät phaûi ñeå thöïc hieän caùc chöùc naêng khaùc ñeå söûa ñoåi ñoái töôïng ñaõ ñöôïc choïn. Muoán choïn moät polyline hay spline thì phaûi clik chuoät vaøo gaàn moät ñieåm naøo ñoù cuûa chuùng Muoán choïn nhieàu ñoái töôïng cuøng luùc thì baïn giöõ phím Shift vaø click chuoät traùi. 3-4) Polyline --> Spline Ñoåi Polyline thaønh Spline Khi baïn choïn chöùc naêng naøy thì taát caû caùc Polyline cuûa ñöôøng ñoàng möùc seõ bieán thaønh Spline; neáu muoán chuyeån 1 Polyline thaønh Spline thì sau khi choïn Polyline naøy baïn baám chuoät phaûi vaø choïn chöùc naêng Polyline > Spline. Moät polyline coù quaù nhieàu ñieåm (>400ñieåm) thì coù theå khoâng chuyeån ñöôïc thaønh Spline, khi ñoù baïn phaûi beû gaãy (Break) polyline thaønh nhieàu ñoaïn thì môùi coù theå chuyeån thaønh polyline 3-5) Spline --> Polyline Khi baïn choïn chöùc naêng naøy thì: neáu khoâng coù Spline naøo ñöôïc choïn thì taát caû Polyline cuûa ñöôøng ñoàng möùc seõ bieán thaønh Polyline; neáu coù moät Spline ñang ñöôïc choïn thì chæ Spline aáy seõ bieán thaønh Polyline. 3-6) Delete All Contours Xoùa taát caû ñöôøng ñoàng möùc. Thöôøng duøng khi muoán xoùa heát ñöôøng ñoàng möùc ñeå taïo laïi ñöôøng ñoàng möùc môùi. 3-7) Remove Points from Polyline Boû bôùt moät soá ñieåm treân taát caû caùc ñöôøng ñoàng möùc maø khoâng laøm thay ñoåi hình daïng cuûa ñöôøng ñoàng möùc Tröôùc khi thöïc hieän chöùc naêng naøy neân chuyeån taát caû caùc ñöôøng ñoàng möùc thaønh Spline Chöùc naêng naøy raát caàn thieát khi baïn chuyeån baûn veõ BÑ sang AutoCAD ñeå cho kích thöôùc file nhoû bôùt. Khi chæ muoán boû bôùt moät soá ñieåm cuûa moät ñöôøng ñoàng möùc thì baïn choïn ñöôøng ñoàng möùc ñoù roài baám chuoät phaûi vaø choïn Remove Points from Polyline; coøn muoái boû bôùt moät soá ñieåm treân 12

taát caû caùc ñöôøng ñoàng möùc thi baïn choï chöùc naêng Remove Points from Polyline treân menu Edit. Khi choïn chöùc naêng naøy thì seõ xuaát hieän moät cöûa soå cho pheùp baïn nhaäp vaøo khoaûng caùch giöõa 2 ñieåm (hai ñieåm coù khoaûng caùch nhoû hôn trò soá naøy thì moät ñieåm seõ bò xoùa) 3-8) On/Off Flag of Points: Ñoùng-môû cao ñoä cuûa caùc ñieåm khi tính toaùn ñöôøng ñoàng möùc Khi tính toaùn ñöôøng ñoàng möùc neáu ñieåm naøo khoâng muoán tham gia vaøo vieäc tính toaùn (khoâng ñaëc tröng cho ñòa hình) thì baïn duøng chöùc naêng naøy ñeå “ñoùng” laïi. Sau khi choïn chöùc naêng naøy thì treân ghi chuù xuaát hieän doøng chöõ On/Off ñieåm, baïn click chuoät traùi vaøo moät ñieåm, neáu ñieåm naøy môø ñi thì noù bò “ñoùng”; moät ñieåm ñang bò “ñoùng” maø muoán “môû” thì Click chuoät traùi vaøo noù moät laàn nöõa. Khi chæ caàn “ñoùng-môû” moät vaøi ñieåm thì sau khi choïn ñieåm ñoù baïn baám chuoät phaûi vaø choïn On/Off Flag of Points 3-9) Repeat Add Point to Poly Theâm nhieàu ñieåm vaø moät ñöôøng Sau khi choïn chöùc naêng naøy thì baïn coù theå cho theâm caùc ñieåm vaøo moät ñöôøng (thöôøng duøng khi theâm ñieåm vaøo caùc ñöôøng treân ñoaïn ñöôøng cong hay söûa ñöôøng ñoàng möùc). Caùch laøm nhö sau: 1-Choïn chöùc naêng naøy (Edit --> Repeat Add point to Poly), treân choã ghi chuù xuaát hieän chöõ Add Point to Poly; 2-Baám chuoät traùi vaøo ñöôøng Spline hay Polyline caàn theâm ñieåm ñeå choïn ñöôøng naøy; 3-Baám chuoät traùi vaøo caùc choã caàn theâm ñieåm treân ñöôøng naøy; 4-Muoán theâm ñieåm vaøo ñöôøng khaùc thì baám Esc vaø thöïc hieän laïi böôùc 2-3. 3-10) Move Elements Di chuyeån caùc ñoái töôïng ñöôïc choïn Khi caùc ñoái töôïng ñöôïc choïn thì baïn coù theå di chuyeån caùc ñoái töôïng naøy ñi choã khaùc baèng caùch choïn chöùc naêng naøy hay baám chuoät phaûi vaø choïn Move vaø duøng chuoät (hay nhaäp vaøo toïa ñoä chính xaùc) di chuyeån ñeán vò trí môùi. 3-11) Copy Elements Copy caùc ñoái töôïng ñöôïc choïn Khi caùc ñoái töôïng ñöôïc choïn thì baïn coù theå copy caùc ñoái töôïng naøy vaøo choã khaùc baèng caùch choïn chöùc naêng naøy hay baám chuoät phaûi vaø choïn Copy roài duøng chuoät (hay nhaäp vaøo toïa ñoä chính xaùc) ñeå copy vaøo vò trí môùi 3-12) Delete Elements Xoùa caùc ñoái töôïng ñöôïc choïn Sau khi choïn chöùc naêng naøy thì baïn seõ xoùa ñöôïc töøng ñieåm ñöôïc ñaùnh daáu cuûa moät ñoái töôïng ñöôïc choïn (neáu ñoái töôïng laø line, polyline, spline), hoaëc xoùa ñoái töôïng ñöôïc choïn neáu noù laø Symbol, Hình chöõ nhaät, Text, ghi chuù maët caét ... Muoán xoùa töøng ñieåm cuûa ñoái töôïng coù nhieàu ñieåm thì sau khi choïn chöùc naêng naøy baïn baám vaøo moät ñoái töôïng roài baám vaøo caùc ñieåm muoán xoùa. Muoán xoùa moät toaøn boä ñoái töôïng coù nhieàu ñieåm thì sau khi baïn choïn moät ñoái töôïng baïn baám chuoät phaûi vaø choïn delete hoaëc baám nuùt Delete 13

Chuù yù: Ñeå chænh söûa töøng ñoái töôïng cuï theå thì sau khi choïn ñoái töôïng ñoù baïn baám chuoät phaûi vaø choïn caùc löïa choïn khaùc ñeå thay ñoåi ñoái töôïng. 4)Menu Setting

Löïa choïn caùc tham soá cho caùc ñoái töôïng

4-1)System Choïn tham soá heä thoáng Khi choïn muïc naøy seõ xuaát hieän baûng tham soá heä thoáng nhö sau:

Baïn coù theå choïn: -Tyû leä baûn veõ bình ñoà -Toïa ñoä goác chuaån ñeå veõ. Ñieåm goác chuaån laø ñieåm tim ñaàu tieân cuûa tuyeán ñöôøng. Ñeå deã tính toaùn baïn neân choïn ñieåm goác chuaån coù toïa ñoä laø (0, 0). -Choïn goùc chuaån ban ñaàu cuûa tim ñöôøng (ví duï 12d25’35”:12ñoä-25phuùt-35giaây), coù theå coù daáu aâm-xuoáng döôùi so vôùi phöông ngang. Goùc naøy thöôøng laáy baèng goùc ñònh höôùng cuûa caïnh ñaàu tieân cuûa tuyeán ñöôøng ñeå cho ñoaïn ban ñaàu luoân naèm ngang. Vieäc choïn goùc chuaån phaûi phuø hôïp vôùi toïa ñoä cuûa löôùi khoáng cheá. Ñeå ñeå deã tính toaùn neân choïn goùc chuaån ban ñaàu baèng khoâng -Choïn baùn kính voøng troøn ( R) veõ ñieåm ôû tim coïc H vaø kích thöôùc caïnh tam giaùc (D) ôû ñænh goùc ngoaët -Choïn teân ñænh ñöôøng cong, goàm teân vaø soá thöù töï cuûa ñænh ñaàu tieân : Chieàu daøi vaø khoaûng caùch kyù hieäu veõ maùi doác : Chieàu daøi vaø khoaûng caùch kyù hieäu ñöôøng kieåu V--V--V Chieàu daøi vaø khoaûng caùch kyù hieäu ñöôøng kieåu X-X-X -Choïn caùch veõ kyù hieäu maët caét: Neáu muïc naøy ñöôïc ñaùnh daáu thì choã ghi chuù maët caét chæ veõ teân maët caét, coøn khoâng 14

ñöôïc ñaùnh daáu thì ngoaøi teân maët caét coøn veõ theâm cao ñoä thieát keá (maøu ñoû) vaø cao ñoä töï nhieân taïi tim Thoâng thöôøng tröôùc khi thöïc hieän moät baûn veõ BÑ baïn neân choïn caùc tham soá heä thoáng 4-2) Contours Choïn tham soá ñöôøng ñoàng möùc. Khi baïn choïn chöùc naêng naøy thì xuaát hieän baûng :

Baïn coù theå thay ñoåi khoaûng caùch ñöôøng ñoàng möùc vaø khoaûng caùch giöõa caùc ñöôøng ñoàng möùc chính (StepZ); Ñoä daày vaø maøu cuûa ñöôøng ñöôøng ñoàng möùc chính vaø phuï. 4-3)Polyline

Choïn tham soá cho ñöôøng Polyline

Baïn coù theå choïn ñoä daày, kieåu vaø maøu saéc cho neùt veõ cuûa polyline. Vôùi Polyline, caùc ñöôøng neùt ñöùt chæ coù theå choïn chieàu daày <= 5 4-4) Points Choïn tham soá caùc ñieåm chi tieát. Khi choïn chöùc naêng naøy thì baûng tham soá Points xuaát hieän 15

Baïn coù theå thay ñoåi chieàu cao chöõ soá, soá chöõ soá leû vaø Font cuûa caùc ñieåm chi tieát. 4-5)Rectang Choïn tham soá hình chöõ nhaät. Khi choïn chöùc naêng naøy thì baûng toâ hình chöõ nhaät xuaát hieän nhö sau:

Baïn coù theå choïn: -Kieåu hình chöõ nhaät. -Maøu neùt veõ trong hình chöõ nhaät (neân choïn maøu tröôùc khi choïn kieåu). -Ñoä daày vaø maøu vieàn xung quanh hình chöõ nhaät keå töø luùc naøy neáu baïn veõ moät hcn thì noù seõ ñöôïc veõ theo caùc söï löïa choïn naøy 4-6)Line Choïn tham soá ñöôøng thaúng. Gioáng nhö choïn tham soá cho Polyline 4-7)Cutting Choïn tham soá veõ ghi chuù maët caét. Khi baïn choïn chöùc naêng naøy thì seõ xuaát hieän baûng tham soá sau:

16

Baïn coù theå choïn: ñoä daày vaø maøu neùt höôùng tim, chieàu cao vaø font chöõ veõ ghi chuù, khoaûng caùch töø choã veõ ghi chuù maët caét ñeán tim, ñoä daøi ñoaïn höôùng tim, soá chöõ soá leû cuûa cao ñoä. 4-8)DCN choïn caùc tham soá veõ ñöôøng cong naèm Gioáng nhö choïn tham soá ghi chuù maët caét 4-9)Text on Contours ñöôøng ñoàng möùc

Choïn tham soá cho ghi chuù cuûa cao ñoä

Coù theå choïn chieàu cao chöõ, soá chöõ soá leû, font cuûa ghi chuù 4-10)SymbolChoïn tham soá veõ Symbol Choïn kích thöôùc veõ caùc hình aûnh seõ veõ, töùc laø caùc caïnh cuûa hình chöõ nhaät maø ta veõ caùc hình aûnh trong ñoù. Khi choïn chöùc naêng naøy thì seõ xuaát hieän moät baûng ñeå baïn nhaäp vaøo kích thöôùc daøi-roäng cuûa hình chöõ nhaät. 4-11)System Grid: vó ñoä)

Veõ heä thoáng löôùi toïa ñoä (kinh ñoä vaø

17

Choïn tham soá lieân quan ñeán vieäc veõ maïng löôùi toïa ñoä (kinh ñoä vaø vó ñoä). Khi choïn chöùc naêng naøy thì baûng sau xuaát hieän:

Baïn caàn nhaäp vaøo toïa ñoä cuûa ñieåm chuaàn, khoaûng caùch giöõa caùc ñieåm nuùt, ñoä daày vaø maøu neùt veõ, chieàu daøi chöõ thaäp. Neáu heä thoáng toïa ñoä cuûa baûn veõ cuøng vôùi heä toïa ñoä naøy thì goùc nghieâng phaûi cuõng phaûi choïn cho phuø hôïp 4-12)Standard Points Löïa choïn caùc tham soá veõ soá lieäu ño ñaïc (Baám Ctrl+I) Khi baïn choïn chöùc naêng naøy seõ xuaát hieän baûng sau:

Haøng thöù nhaát laø caùc löïa choïn cho ñieåm chuaån (Standard Pionts) goàm: -Chieàu daày neùt veõ kyù hieäu ñieåm khoáng cheá -Maøu cho kyù hieäu ñieåm khoáng cheá -Choïn Font cuûa cho ghi chuù ñieåm khoáng cheá -Ñoä lôùn cuûa ghi chuù treân kyù hieäu ñieåm khoáng cheá -Ñoä lôùn tam giaùc kyù hieäu ñieåm khoáng cheá Haøng thöù hai laø caùc löïa choïn cho kyù hieäu traïm ño goàm: -Chieàu daày neùt veõ cuûa kyù hieäu ñieåm traïm ño -Choïn maøu cho kyù hieäu ñieåm traïm -Choïn font cuûa ghi chuù cuûa ñieåm traïm ño -Ñoä lôùn cuûa ghi chuù treân kyù hieäu ñieåm traïm ño -Ñöôøng kính cuûa kyù hieäu ñieåm traïm ño

18

Haøng thöù ba laø caùc löïa choïn cho kyù hieäu traïm ñieåm chi tieát goàm: -Chieàu daày ñöôøng noái caùc ñieåm vôùi ñieåm ñaët maùy -Maøu cuûa caùc ñieåm chi tieát, ñöôøng noái caùc ñieåm vôùi traïm, -Choïn font cuûa ghi chuù cho ñieåm chi tieát -Ñoä lôùn cuûa ghi chuù döôùi kyù hieäu ñieåm chi tieát -Ñoä lôùn cuûa kyù hieäu ñieåm chi tieát ÔÛ beân baûi baûng coù caùc nuùt coät 1 vaø 2: caùc nuùt coät 1 ñöôïc ñaùnh daáu laø khoâng veõ, caùc nuùt ôû coät 2 ñöôïc ñaùnh daáu thì cao ñoä cuûa caùc ñieåm ñöôïc veõ. Beân caïnh haøng chöõ veõ Polyline trong caùc traïm coù moät oâ nhoû. Neáu oâ naøy ñöôïc ñaùnh daáu thì BÑ seõ veõ caùc ñöôøng noái caùc ñieåm chi tieát coù kyù hieäu gioáng nhau 4-13)Select box Size Choïn kích thöôùc cuûa nuùt ñaùnh daáu, Kích thöôùc ban ñaàu laø 10, baïn coù theå thay ñoåi cho thích hôïp 4-14)Margins Choïn tham soá leà giaáy cuûa trang in Khi choïn chöùc naøy thì seõ xuaát hieän baûng ñeå nhaäp chieàu roäng leà : Traùi - Phaûi - Treân - Döôùi, caùch nhau moät khoaûng troáng 5)Menu View 5-1)Display Trình baày treân maøn hình caùc ñoái töôïng. Khi choïn chöùc naêng naøy seõ xuaát hieän baûng

Muoán theå hieän gì treân maøn hình thì baïn ñaùnh daáu chuùng (khi coù daáu X laø ñaõ ñaùnh daáu) 5-2)Redraw Home Veõ laïi toaøn boä. Baïn coù theå baám chuoät traùi leân choã ghi chuù hay phím Home ñeå veõ laïi toaøn boä. 19

5-3)Fit: Theå hieän toaøn boä baûn veõ treân maøn hình 5-4)300%..... Phoùng baûn veõ vôùi tyû leä 300%. BÑ coøn cho pheùp phoùng baûn veõ töø 10-300%. Khi baûn veõ thu nhoû ñeán moät möùc ñoä naøo ñoù thì moät soá ñoái töôïng seõ khoâng ñöôïc theå hieän treân maøn hình 6)Points

Taïo ñieåm baèng soá lieäu toaøn ñaïc.

6-1)Standard Points: Taïo maïng löôùi ñieåm cô baûn (löôùi khoáng cheá) Heä thoáng löôùi khoáng cheá toái thieåu coù 2 ñieåm, maø toïa ñoä cuûa noù phuø hôïp vôùi heä toïa ñoä cuûa maïng löùôùi ñöôøng. Khi choïn chöùc naêng naøy thì xuaát hieän baûng nhaäp nhö sau:

Moät ñieåm nhaäp goàm coù Kyù hieäu, toïa ñoä x, toïa ñoä y, toïa ñoä z Kyù hieäu nhaäp cuûa moät ñieåm khoáng cheá goàm caùc tham soá sau: teân ñieåm, kyù hieäu loaïi ñieåm, soá thöù töï cuûa ñieåm. Teân ñieåm ñöôïc kyù hieäu 1-3kyù töï (soá hoaëc chöõ), kyù hieäu loaïi ñieåm ñöôïc cuõng ñöôïc kyù hieäu baèng 1-2 soá , caùc kyù hieäu ñieåm maø gioáng nhau thì caùc ñieåm ñoù seõ ñöôïc töï ñoäng noái laïi. Kyù hieäu loaïi ñieåm sau maø gioáng kyù hieäu loaïi ñieåm ñieåm tröôùc thì khoâng caàn nhaäp; soá thöù töï cuûa moät ñieåm coù theå khoâng caàn nhaäp. Trình töï nhaäp soá lieäu 1 ñieåmnhö sau: Nhaäp teân ñieåm-kyù hieäu loaïi ñieåm-soá thöù töï ñieåm-toïa ñoä x, toïa ñoä y, toïa ñoä z. Nhaäp song moät tham soá thì baám phím Tab hay Enter ñeå sang nhaäp döõ lieäu tieáp theo. Nhaäp heát tham soá moät ñieåm thì baám Tab hay Enter ñeå sang nhaäp ñieåm tieáp theo. Muoán xoùa döõ lieäu cuûa moät ñieåm thì ñaët con troû vaøo haøng ñoù roài baám nuùt Xoùa. Muoán theâm moät ñieåm vaøo haøng naøo thì ñeå con troû vaøo ñaàu haøng ñoù roài baám nuùt theâm, seõ coù moät haøng troáng ñeå theâm vaøo soá lieäu cuûa moät ñieåm. Neáu coù soá lieäu khoâng ñuùng baïn coù theå baïn coù theå click vaøo ñoù ñeå xoùa ñi vaø nhaäp laïi. Sau khi nhaäp song soá lieäu cuûa caùc ñieåm khoáng 20

cheá thì baám nuùt Hieäu chænh ñeå bình sai soá lieäu ño ñaïc (chöùc naêng naøy chöa ñöôïc thöïc hieän). Cuoái cuøng baám nuùt OK ñeå xem vieäc veõ caùc ñieåm khoáng cheá treân maøn hình. Moät ñieåm treân maøn hình ñöôïc veõ baèng moät tam giaùc , phía treân ghi teân ñieåm, phía döôùi ghi kyù hieäu loaïi ñieåm vaø soá thöù töï cuûa ñieåm. Sau khi xem laïi treân maøn hình caùc baïn coù theå phaùt hieän thaáy caùc baát hôïp lyù; neáu thaáy khoâng hôïp lyù thì coù theå choïn Points --> Standar Points ñeå söûa laïi caùc soá lieäu naøy. Cuoái cuøng choïn Points --> Save as ñeå löu laïi soá lieäu naøy. 6-2)New Tram. Nhaäp soá lieäu moät traïm ño. Sau khi choïn chöùc naêng naøy thì xuaát hieän baûng nhaäp döõ lieäu nhö sau:

Caùc soá lieäu 1 traïm goàm coù: soá hieäu traïm-chieàu cao maùy (hm)-ñieåm ñaët maùy-ñieåm chuaån-heä soá K-heä soá C vaø caùc soá lieäu cuûa caùc ñieåm. Trình töï nhaäp soá lieäu moät ñieåm nhö sau: teân ñieåm (töï ñoäng laáy laø teân traïm), kyù hieäu ñieåm, soá thöù töï ñieåm, goùc ngang, goùc ñöùng, chæ treân, chæ giöõa, chæ döôùi. Nhaäp xong moãi döõ lieäu thì baám phím Tab hay Enter. Sau khi nhaäp song caùc döõ lieäu treân thì baám phím Tab hoaëc Enter 2 laàn ñeå tính khoaûng caùch d vaø cao ñoä h vaø xuoáng haøng ñeå nhaäp döõ lieäu caùc ñieåm khaùc. Neáu baïn nhaäp vaøo khoaûng caùch d thì khoâng caàn nhaäp soá ñoïc chæ treân, chæ giöõa, chæ döôùi. Sau khi baïn nhaäp ñeán haøng cuoái cuøng thì baïn duøng chuoät traùi click vaøo cuoái thanh tröôït ñöùng ñeå nhaäp tieáp caùc ñieåm khaùc. Sau ñoù baïn coù theå theâm hoaëc xoùa moät ñieåm. Sau khi nhaäp soá lieäu moät traïm baïn choïn OK ñeå veõ caùc ñieåm ñoù leân maøn hình. Moãi ñieåm ñöôïc veõ baèng kyù hieäu

vôùi phía treân laø 21

kyù hieäu vaø soá thöù töï ñieåm trong traïm, phía döôùi laø cao ñoä (neáu coù choïn veõ cao ñoä) , baïn haõy xem laïi vaø söûa nhöõng ñieåm khoâng chính xaùc. Sau khi nhaäp song baïn neân Points-->Save as ñeå löu soá lieäu ño ñaïc. 6-3)Edit Tram: söûa soá lieäu moät traïm: Goáng nhö New traïm. Sau khi edit song baïn neân choïn Points-->Save as ñeå löu soá lieäu ño ñaïc. 6-4) sTo Point: Chuyeån caùc soá lieäu ño ñaïc vaøo baûn veõ bình ñoà. Khi choïn chöùc naêng naøy thì caùc ñieåm vaø ñöôøng noái caùc caùc ñieåm (neáu coù) seõ ñöôïc chuyeån vaø baûn veõ BÑ söûa)

6-5)Open: Môû file döõ lieäu ño ñaïc ñeå laøm vieäc (theâm bôùt chænh 6-6)Save As: Save file döõ lieäu ño ñaïc

7)Tools 7-1) Snap Point Khi baïn muoán choïn chính xaùc moät ñieåm naøo ñoù thì baïn neân choïn chöùc naêng naøy. Sau khi chöùc naêng naøy ñöôïc choïn thì con troû coù daïng hình vuoâng vôùi moät chöõ thaäp nhoû ôû taâm. Khi ñoù neáu baïn ñöa con troû gaàn moät ñieåm naøo ñoù (treân moät khoaûng caùch baèng ñoä lôùn cuûa Box Size) thì con troû seõ baét chính xaùc ñieåm ñoù. Vôùi chöùc naêng naøy baïn coù theå baét chính xaùc caùc ñieåm chi tieát cuûa BÑ, caùc ñieåm xaùc ñònh ñöôøng thaúng, polyline, Polyline-Arc... ñeå töø ñoù xaùc ñònh khoaûng caùch, xaùc ñònh taâm, xaùc ñònh höôùng... moät caùch chính xaùc 7-2) Define OriginChoïn “toïa ñoä goác chuaån” cho baûn veõ. Chöùc naêng naøy cho pheùp baïn choïn nhanh treân maøn hình “toïa ñoä goác chuaån” baèng caùch click chuoät ñeå ñònh vò trí. Vò trí “toïa ñoä goác chuaån” laø khoaûng caùch töông ñoái töø noù tôùi ñieåm chuaån cuûa baûn veõ (ñieåm chuaån laø ñieåm tim cuûa maët caét ñaàu tieân), ñöôïc chæ treân hình sau:

Khi muoán “toïa ñoä goác chuaån” vaøo vò trí töông ñoái naøo so vôùi so vôùi BÑ thì baïn click chuoät vaøo choã ñoù. Khi muoán chính xaùc baïn coù theå nhaäp trò soá naøy vaøo choã ghi chuù hay nhaäp vaøo ñaïi löôïng “K.C ñeán goùc giaáy” trong System (baám F7) Baèng caùch choïn thoâng soá naøy cho pheùp baïn boá trí vò trí baûn veõ trong trang in moät caùch hôïp lyù 7-3) Caculate Extend 22

Tính toaùn laïi kích thöôùc cuûa baûn veõ 7-4) Distance xaùc ñònh khoaûng caùch giöõa 2 ñieåm Sau khi ban choïn chöùc naêng naøy thì ghi chuù xuaát hieän doøng chöõ Pick Point 1, baïn duøng chuoät ñeå choïn ñieåm thöù nhaát (tröôùc ñoù neân choïn chuoät ôû cheá ñoä Snap Point) sau ñoù neáu di chuyeån chuoät tôùi ñieåm thöù 2 thì beân caïnh toïa ñoä chuoät seõ hieän leân khoaûng caùch giöõa 2 ñieåm (gaàn chính xaùc), neáu baïn click moät laàn nöõa thì BÑ seõ cho baïn bieát khoaûng caùch chính xaùc giöõa 2 ñieåm moät caùch chính xaùc. 7-5) Area: Chöùc naêng naøy duøng ñeå tính dieän tích cuûa moät vuøng ñöôïc bao bôûi 1 polyline. Coù theå duøng ñeå tính dieän tích löu vöïc. Caùch tính dieän tích nhö sau: 1-Choïn Polyline 2-Choïn Tool--> Area 3-Baám chuoät traùi vaøo ñieåm ñaët giaù trò dieän tích. Giaù trò dieän tích naøy laø moät text maø baïn coù theå choïn moät soá tham soá khaùc ( ñoä lôùn, font, maøu, goùc nghieâng) cho noù baèng caùch sau khi choïn text thì baám chuoät phaûi vaø choïn property 3a-Coù theå baám chuoät phaûi ñeå choïn tham soá khaùc ( ñoä lôùn, font, maøu, goùc nghieâng) cho dieän tích tröôùc khi theå hieän noäi dung text dieän tích. Chuù yù laø coù theå theâm vaøo noäi dung text dieän tích moät text khaùc . 7-6) Arc in Poly: Chöùc naêng naøy duøng ñeå thieát keá caùc ñöôøng cong naèm phuïc vuï cho thieát keá tuyeán ñöôøng. Sau khi ñaõ thieát keá tuyeán baèng caùc ñöôøng thaúng (duøng Polyline), baïn coù theå thieát keá caùc ñöôøng cong troøn nhö sau: -Choïn Tools->Arc in Poly , choã ghi chuù xuaát hieän chöõ Arc x y. -Baám chuoät traùi ñeå choïn tuyeán . -Baám chuoät phaûi vaø nhaäp vaøo trò soá baùn kính, ñôn vò laø m. -Baám chuoät traùi vaøo caùc ñænh ñöôøng cong ñeå veõ caùc ñöôøng cong. Sau khi thieát keá ñöôøng cong ta coù moät ñöôøng goïi laø Polyline arc vaø coù theå coù caùc thay ñoåi sau: -Muoán thay ñoåi baùn kính ñöôøng cong thì sau khi ñaõ choïn chöùc naêng Arc in Poly, baïn baám chuoät phaûi vaøo choã baát kyø, BÑ seõ xuaát hieän 1 baûng ñeå cho baïn nhaäp vaøo baùn kính môùi, sau ñoù baám chuoät traùi vaøo caùc ñænh caàn thay ñoåi, ñöôøng cong môùi seõ ñöôïc veõ. -Baïn cuõng coù theå xem vaø thay ñoåi moät baùn kính cong nhö sau: sau khi ñaõ choïn chöùc naêng Arc in Poly baïn baám chuoät phaûi vaøo (chính xaùc) ñænh muoán thay ñoåi baùn kính , khi ñoù seõ xuaát hieän baûng neâu baùn kính hieän thôøi, neáu muoán thay ñoåi baïn nhaäp vaøo baùn kính môùi roài Enter hay choïn OK sau ñoù baám phím Home hay baám chuoät phaûi vaøo choã ghi chuù, ñöôøng cong môùi seõ ñöôïc veõ laïi. -Muoán thay ñoåi tuyeán thì sau khi choïn tuyeán (baám F4 vaø click chuoät traùi vaøo tuyeán) baïn duøng chuoät traùi baám vaø di chuyeån caùc ñænh tôùi vò trí môùi, khi ñoù tuyeán ñöôïc thieát keá laïi vôùi caùc ñöôøng cong cuõ -Sau khi baám chuoät phaûi baïn coù moät soá löïa choïn sau: +Choïn property seõ xuaát hieän baûng cho pheùp baïn choïn caùc yeáu toá sau: • Tham soá ñöôøng (Kieåu ñöôøng , ñoä daày vaø maøu saéc ñöôøng), • Tham soá môû roäng : 23

∗

∗

∗ ∗ ∗

∗ ∗ ∗ ∗

∗

Veõ baùn kính tieáp tuyeán: Veõ hay khoâng veõ baùn kính, tieáp tuyeán. Khi chöùc naêng naøy ñöôïc choïn thì ñoaïn tieáp tuyeán vaø ñöôøng baùn kính seõ ñöôïc veõ. Chieàu daày cuûa ñoaïn tieáp tuyeán vaø baùn kính coù theå ñöôïc thay ñoåi baèng tham soá “Do-dayduong-R=“ vaø “Do-day-duong-phu=“ trong file bd.ini Veõ text R, L: Veõ hay khoâng veõ chieàu daøi ñoaïn thaúng ñoaïn cong, coïc KM, tieáp ñaàu, tieáp cuoái . Coù theå thay ñoåi chieàu daøi, ñoä lôùn kyù hieäu coïc KM vaø chieàu cao chöõ veõ coïc KM baèng tham soá “Khoang-cach-KM=“, “R-cocKM=“ vaø "Chieu-cao-chu-KM=” trong file bd.ini muïc [Poly-Arc] Veõ coïc H: Veõ hay khoâng veõ coïc HM, coù theå thay ñoåi chieàu cao chöõ veõ coïc H baèng tham soá “Chieu-cao-chu-H=20” trong file bd.ini Veõ kyù hieäu ñöôøng cong naèm: veõ hay khoâng veõ kyù hieäu ñöôøng cong naèm. Tham soá veõ ñöôøng cong naèm coù theå thay ñoåi trong muïc Setting-->DNC Veõ baûng yeáu toá ñöôøng cong: Veõ hay khoâng veõ baûng yeáu toá ñöôøng cong naèm. Khi baïn ñaùnh daáu vaøo nuùt naøy thì BÑ seõ veõ baûng yeáu toá ñöôøng cong cuûa ñöôøng cong ñöôïc choïn ngay taïi ñieåm ñaàu cuûa ñöôøng cong, khi ñoù baïn coù theå duøng chuoät traùi baám giöõ di chuyeån baûng naøy vaø khi baïn söûa ñöôøng cong thì baûng naøy cuõng söûa theo. Baûng naøy cuõng coù theå choïn font vaø ñoä daày khung, töïa cuûa baûng (chöùc naêng font, tilte, ñoä daày khung trong cöûa soå naøy). Thöôøng baïn choïn moät trong 2 caùch theå hieän Veõ kyù hieäu ñöôøng cong naèm hay Veõ baûng yeáu toá ñöôøng cong Kyù töï, soá baét ñaàu; Veõ kyù töï teân ñænh ñöôøng cong, vaø soá thöù töï ñænh ñaàu tieân cuûa ñöôøng cong naèm Lyù trình ñieåm ñaàu: veõ lyù trình ñieåm ñaàu tieân cuûa tuyeán Teân ñieåm ñaàu, cuoái: Teân ñieåm ñaàu vaø ñieåm cuoái cuûa tuyeán Ñoä daøi ñoaïn baùn kính: Ñoä daøi ñoaïn baùn kính caàn veõ. Baùn kính seõ ñöôïc veõ toaøn boä neáu trò soá ñoä daøi veõ baùn kính nhaäp vaøo baèng 0, vaø ñöôïc veõ baèng chieàu daøi x neáu trò soá ñoä daøi veõ baùn kính nhaäp vaøo laø x (m). Ñoä daày khung: Ñoä daày khung baûng yeáu toá ñöôøng cong

+Coù theå theâm hay xoùa(delete) ñieåm hay tuyeán, di chuyeån (move) ñöôøng , copy vaø theâm ñieåm 7-7)Offset Poly: Chöùc naêng naøy duøng ñeå taïo moät ñöôøng ñöôøng môùi “song song” vôùi moät ñöôøng ñaõ cho (gioáng nhö trong AutoCAD). Thöôøng duøng chöùc naêng naøy ñeå veõ meùp neàn, maët ñöôøng... sau khi ñaõ coù ñöôøng tim ñöôøng , caùch laøm nhö sau: -Choïn tools->Offset Poly (ôû choã ghi chuù xuaát hieän chöõ Pick Poly x y ) -Choïn ñöôøng caàn Offset (duøng chuoät traùi) -Baám chuoät phaûi vaøo choã baát kyø seõ xuaát hieän moät baûng ñeå nhaäp vaøo khoaûng caùch caàn offset (ñôn vò laø m) roài Enter (hay baám OK). -Baám chuoät phaûi veà phía caàn Offset so vôùi ñöôøng ñaõ choïn, moät ñöôøng môùi seõ ñöôïc taïo ra. Neáu ñöôøng phöùc taïp vaø khoaûng caùch 24

Offset lôùn thì coù theå coù caùc loãi, khí ñoù baïn coù theå phaûi chia nhoû ñöôøng caàn Offset ra nhieàu ñoaïn tröôùc khi thöïc hieän Offset. Ñöôøng ñöôïc offset coù theå laø ñöôøng thaúng, polyline, Spline hay ñöôøng tim ñöôøng 7-8) Fillet Object Chöùc naêng naøy duøng ñeå thieát keá noái caùc ñöôøng baèng caùc cung troøn. Hieän nay môùi noái ñöôïc hai ñöôøng thaúng. Caùch laøm nhö sau: sau khi choïn chöùc naêng naøy choã ghi chuù xuaát hieän doøng chöõ “Pick Object 1”, baïn duøng chuoät choïn 1 trong 2 ñoái töôïng (ñöôøng thaèng), choã ghi chuù xuaát hieän doûng chöõ “Pick Object 2”, baïn duøng chuoät choïn ñoái töôïng thöù 2, khi ñoù 2 ñöôøng thaèng ñöôïc noái vôùi nhau bôûi moät cung troøn vaø taïo thaønh moät Polyline Arc (baïn coù theå thay ñoåi noù nhö moät Polyline Arc bình thöôøng) Döï kieán seõ coù theå Fillet caùc ñöôøng thaúng, Polyline, Spline... 7-9) Point Table Chöùc naêng naøy thöôøng duøng ñeå veõ ñòa hình ñòa vaät theo kieåu “sô hoïa” , gaàn gioáng nhö caùch veõ polyline theo kieåu töông ñoái. Ví duï khi muoán veõ hình ABCDEF döïa treân 2 ñieåm ñaõ bieát (hai ñieåm coù cao ñoä 348.8 vaø 350.50) nhö hình veõ sau

thì baïn coù theå laø duøng chöùc naêng naøy ñeå veõ nhö sau: Sau khi baïn choïn chöùc naêng naøy thì seõ xuaát hieän hoäp hoäi thoaïi DIEM TUONG DOI vaø baïn nhaäp vaøo soá lieäu nhö sau:

25

Caùch nhaäp baûng treân nhö sau: -Nhaäp ñieåm goác baèng caùch cho vaøo toïa ñoä x y hay choïn ñieåm ñaõ coù treân baûn veõ (baám nuùt pick) - Ta goïi ñieåm naøy laø ñieåm chuaån ñaàu (ñ1). -Nhaäp ñieåm höôùng baèng caùch cho vaøo toïa ñoä x y hay choïn ñieåm ñaõ coù treân baûn veõ (baám nuùt pick) - Ta goïi ñieåm naøy laø ñieåm chuaån thöù 2 (ñ2). Ñieåm chuaån ñaàu vaø ñieåm chuaån thöù hai seõ taïo thaønh moät höôùng chuaån ban ñaàu ñeå töø ñoù ta veõ ñöôïc caùc ñieåm tieáp theo. Sau khi baïn choïn ñöôïc 2 ñieåm chuaån thi BD seõ tính ra goùc höôùng chuaån sau ñoù baïn baám phím tab vaø phím ↓ ñeå vaøo cöûa soå nhaäp soá lieäu (khi ñoù seõ thaáy veät maøu xanh ôû cöûa soå nhaäp). Ñeå nhaäp moät ñieåm baïn laøm nhö sau: +Baám nuùt Insert, cöûa soå nhaäp soá lieäu xuaát hieän baïn nhaäp vaøo : k/c goùc 0(1)

Ví duï : muoán veõ ñieåm 3 töø ñieåm 2, baïn nhaäp vaøo caùc trò soá sau: 20 90d23’45” 1 Trong ñoù: k/c : laø khoaûng caùch töø 2 tôùi 3 laø 20m goùc hôïp bôûi phöông noái 1 vôùi 2 keùo daøi vaø phöông noái 2 vôùi 3 laø 90d23’45” . Trò soá goùc coù daáu aâm neáu ñieåm 3 naèm veà beân traùi höôùng 1 tôùi 2 Trò soá (1) laø coù veõ ñöôøng thaúng töø ñieåm ñoù tôùi ñieåm tröôùc, trò soá (0) laø khoâng veõ Chuù yù: coù caùc khoaûng traéng giöõa caùc ñaïi löôïng Sau khi nhaäp song choïn OK hay Enter 26

+Muoán nhaäp ñieåm tieáp theo cho veät saùnh xanh veà cuoái haøng laïi baám phím Insert vaø nhaäp soá lieäu +Muoán cheøn vaø moät ñieåm vaøo moät vò trí naøo ñoù thì di chuyeån veät saùng tôùi ñoù vaø baám Insert vaø nhaäp soá lieäu +Muoán söûa soá lieäu 1 ñieåm thì di chuyeån veät saùng tôùi ñoù vaø baám phím Enter vaø nhaäp soá lieäu môùi hay söûa soá lieäu cuõ. Trong quaù trình nhaäp hay khi keát thuùc vieäc nhaäp soá lieäu coù theå choïn nuùt Preiew ñeå xem tröôùc keát quaû, sau khi xem xong baám chuoät traùi hay phaûi ñeå trôû veà cöûa soå nhaäp. Khi ñoàng yù thì baám OK III-TRÌNH TÖÏ CHUNG ÑEÅ THÖÏC HIEÄN MOÄT BAÛN BÌNH ÑOÀ

Toolbar

1.Choïn tham soá heä thoáng: 2.Tham chieáu traéc doïc:

F7 Baám nuùt thöù nhaát cuûa

3.Tham chieáu traéc ngang: Baám nuùt thöù 2 cuûa Toolbar 4.Veõ caùc ñieåm chi tieát: Coù 3 caùch: Nhaäp töøng ñieåm (xem muïc 2-1) , laáy töø file XYZ (xem muïc 1-9) vaø töø soá lieäu ño ñaïc (xem menu Points) 5.Tính toaùn ñöôøng ñoàng möùc: Coù 3 phöông phaùp (xem muïc 2-2, 2-3, 2-4 cuûa menu Create) 6.Veõ ñöôøng ñoàng möùc: Xem muïc 2-5 cuûa menu Create 7.Veõ ñòa hình ñòa vaät: coù theå veõ ñòa hình baèng caùc Symbol hay baèng caùch veõ caùc ñieåm chi tieát cuûa ñòa hình (Menu Points) 8.Chænh söûa caùc ñoái töôïng: Chænh söûa haøng loaït - xem Menu Setting; Chænh söûa töøng ñoái töôïng - choïn ñoái töôïng roài baám chuoät phaûi ñeå choïn caùc muïc caàn thay ñoåi. Moät nguyeân taéc chung laø: Moãi ñoái töôïng neáu taïo ñöôïc thì cuõng xoùa hay söûa ñöôïc 9.Chænh söûa trang in: Baám F12 ñeå setup trang in, Choïn khoaûng caùch ñeán goùc giaáy (trong System-baám F7) hay choïn chöùc naêng Select Origine trong menu Tools 10.In baûn veõ BÑ: Xem Print trong Menu File 11.Xuaát döõ lieäu qua AutoCAD (neáu coù) IV-CAÙC THAO TAÙC THOÂNG THÖÔØNG: Xem trong phaàn treân hoaëc trong heä thoàng help cuûa BÑ (baám F1) 1)Nhaäp döõ lieäu töø traéc doïc: Xem muïc 1-7 2)Nhaäp döõ lieäu töø traéc ngang: Xem muïc 1-8 3)Tính toaùn ñöôøng ñoàng möùc: Xem muïc 1-2, 2-3, 2-4 4)Veõ ñöôøng ñoàng möùc ; Xem muïc 2-5 5)Söûa ñöôøng ñoàng möùc : Xem trong heä thoáng help cuûa BÑ 6)Taïo caùc ñoái töôïng: Xem muïc Menu Create 7)Söaû caùc ñoái töôïng: Xem trong heä thoáng help cuûa BÑ 8)Xoùa caùc ñoái töôïng : Xem trong heä thoáng help cuûa BÑ 9)Taïo moät hình aûnh: Xem trong heä thoáng help cuûa BÑ 10)Cheøn hình aûnh: Xem trong heä thoáng help cuûa BÑ 11)In baûn veõ bình ñoà: Xem muïc 1-6 27

BÑ

12)Choïn tyû leä: Xem System (baám F7) 13)Choïn goác toïa ñoä : Xem System (baám F7) 14)Xuaát döõ lieäu sang AutoCAD: Xem trong heä thoáng help cuûa

15)Choïn soá chöõ soá leû: Xem trong heä thoáng help cuûa BÑ 16)Choïn chieàu daày neùt veõ: Xem trong heä thoáng help cuûa BÑ 17)Choïn kieåu neùt veõ: Xem trong heä thoáng help cuûa BÑ 18)Söû duïng chuoät phaûi: Khi moät ñoái töôïng (hay moät nhoùm ñoái töôïng) ñöôïc choïn thì baïn coù theå baám chuoät phaûi, khi ñoù xeõ xuaát hieän baûng goàm caùc chöùc naêng cô baûn sau: -Property... Chi tieát -Delete Xoùa -Move Di chuyeån -Copy Copy -Rotate Xoay Vôùi polyline vaø spline coù theâm caùc chöùc naêng khaùc nhö theâm ñieåm, theâm cao ñoä, beû gaãy, ñoùng, noái, löôïc bôùt ñieåm, ñoåi chieàu... Chöùc naêng Property (chi tieát) vôùi moãi ñoái töôïng cuõng khaùc nhau . +vôùi Polyline vaø Spline , line coù caùc chöùc naêng: choïn chieàu daày, maøu saéc, kieåu ñöôøng, coù veõ khoaûng caùch caùc ñieåm +Vôùi text vaø text vò trí coâng trình coù caùc chöùc naêng thay ñoåi chieàu cao chöõ, font, maøu saéc vaø goùc nghieâng cuûa text +Vôùi hình chöõ nhaät coù caùc chöù naêng thay ñoåi kieåu vaø maøu pattern, maøu vaø ñoä daày khung, veõ hay khoâng veõ kích thöôùc (khoaûng caùch caïnh) Baïn xem theâm trong phaàn help cuûa BÑ. V-CAÙC PHÍM TAÉT CUÛA BÑ F1 Help F2 Save F3 Open F4 Select and Edite F5 Trình baày 100% F6 Baät taét cheá ñoä di chuyeàn chuoät ôû choã ghi toïa ñoä F7 System F8 Zoom F10 Print F11 About F12 Print Setup Ctrl + F Trình baày toaøn boä baûn veõ treân maøn hình Ctrl + C Setting Contour Ctrl + P Setting Polyline Ctrl + O Setting Point Ctrl + R Setting Rectang Ctrl + L Setting Line Ctrl + U Setting Cutting Ctrl + D Setting ñöôøng cong naèm Ctrl + T Setting ghi chuù treân ñöôøng ñoàng möùc 28

Ctrl + B Ctrl + G Ctrl + X Ctrl + I Ctrl + M Ctrl + S Ctrl + N Ctrl + E Ctrl + F

Setting kích thöôùc symbol Setting löôùi toïa ñoä Setting Box size Setting Standar Points Setting margin Taïo - söûa caùc ñieåm chuaån Taïo moät traïm ño môùi Söûa soá lieäu moät traïm ño Hieän thò toaøn boä baûn veõ treân maøn hình (fit)

VI-CAØI ÑAËT VAØ SETUP LAÏI BÑ +Phaàn meàm BÑ ñöôïc caøi ñaët vaøo ñóa cöùng cho töøng maùy, khaùch haøng khoâng ñöôïc beû khoùa, khoâng ñöôïc töï ñoäng Copy töø maùy naøy sang maùy khaùc, khoâng chuyeån quyeàn söû duïng cho khaùch haøng khaùc, neáu vi phaïm seõ bò phaït theo phaùp luaät hieän haønh cuûa Vieät Nam. +Khi ñóa cöùng cuûa baïn bò hoûng thì chöông trình cuõng khoâng coøn, neáu muoán söû duïng baïn phaûi traû kinh phí cho vieäc caøi ñaët môùi. +Baïn neân cheùp vaøo ñóa meàm (goïi laø ÑÓA DÖÏ PHOØNG) baûn löu cho maùy cuûa mình (cheùp toaøn boä file cuûa thö muïc BACKUP trong thö muïc chöùa chöông trình BÑ). Khi format laïi ñóa cöùng, hay lôõ xoùa maát phaàn meàm trong ñóa cöùng hoaëc bò virus thì coù theå duøng ÑÓA DÖÏ PHOØNG ñeå caøi ñaët laïi phaàn meàm. Caùch caøi ñaët laïi nhö sau: -Vaøo Window -Run file setup.exe trong thö muïc BACKUP (vôùi window3.11 baïn vaøo cöûa soá Program Manager, Choïn File-Run, chæ ñöôøng daãn tôùi file setup.exe cuûa chöông trình. Vôùi window95 baïn choïn Start->Run, choïn ñöôøng daãn ñeán file setup cuûa chöông trình). Neáu thö muïc BACKUP bò lôõ xoùa thì luùc naøy baïn run file setup.exe trong ÑÓA DÖÏ PHOØNG. -Neáu coù trôû ngaïi gì xin vui loøng ñieän thoaïi veà taùc giaû ñeå ñöôïc giaûi thích, soá ñieän thoaïi laø 08 - 8 100 240 hay 091 907 192 +Neáu baïn caøi laïi Window thì tröôùc khi caøi ñaët laïi baïn phaûi ñoùng laïi cheá ñoä truy xuaát 32 bit Caùch ñoùng cheá ñoä 32 bit nhö sau: +Vôùi window3.xx laøm nhö sau: Baám ñuùp vaøo Main group, choïn Control Panel, choïn Enhanced, choïn nuùt Virtual Memory, choïn nuùt Change >>, neáu nuùt Use 32-Bit Disk Access ñöôïc choïn (coù ñaùnh daáu cheùo) thì duøng chuoät baám vaøo oâ vuoâng ñeå boû söï löïa choïn naøy. [Chuù yù laø nhieàu maùy khoâng coù söï löïa choïn naøy (tröôøng hôïp naøydoøng chöõ Use 32-Bit Disk Access bò môø: ), khi ñoù khoâng phaûi seùt muïc naøy]. Baám nuùt OK, choïn nuùt Yes, choïn nuùt Restart Computer ñeå boot laïi maùy +Vôùi Window9.x baïn laøm nhö sau: 29

Choïn Start--> Settings --> Control panel --> System --> Performance --> File System --> Troubleshooting --> ñaùnh daáu vaøo doøng Disable all 32 bit protect mode disk drivers Choïn Apply-->OK-->Close Window seõ hoûi baïn coù muoán Restart windows cuûa baïn khoâng, Choïn Yes, Sau khi ñoùng cheá ñoä 32 bit thì Windows Rem CDROOM cuûa baïn do ñoù maø window khoâng nhaän ra oå ñóa CDROOM. Muoán coù CDROOM trôû laïi baïn chæ caàn boû haøng chöõ “REM BY SETUP WINDOWS “ tröôùc leänh “C:\WINDOWS\MSCDEX.EXE.....” trong file autoexec.bat roài khôûi ñoäng laïi maùy ñeå cho Windows nhaän laïi oå CDROOM

Chuù yù:

-Trong thö muïc goác cuûa ñóa C coù file Qsky. Ñaây laø moät file ñeå chaïy phaàn meàm BÑ, baïn khoâng xoùa file naøy. Neáu lôõ xoùa baïn haõy phoân veà 08-8100240 hay 091-907192 ñeå ñöôïc höôùng daãn caùch giaûi quyeát. -Baïn caàn löu fine bd.sys thaät kyõ löôõng. File naøy raát caàn khi baïn muoán naâng caáp chöông trình hay bò hö ÑÓA DÖÏ PHOØNG. Neáu khoâng coù file naøy thì baïn seõ khoâng ñöôïc cung caáp phieân baûn môùi mieãn phí.

30