How Can A Child Become A Perfect Person (in Bengali)

[This article was published in KRISHANU Puja vol - 2006 ]

×[ýpûçãXÌ[ý VÊ×rôãTö -- ×`£ åEõ]ãX "]çXÇb" c÷Ì^ %çX³V å]çc÷X åHçb* Eõ×[ýmÌ[ýÓ [ýã_ä»K÷X --" açTö åEõç×»Oô aÜ™öçãXÌ[ý åc÷ ]Ç„ù LXXÝ åÌ[ýãF»K÷ [ýç†ç_Ý EõãÌ[ý ]çXÇb EõãÌ[ýç×X "* ]çXÇb EõÌ[ýç [ýç ]çXÇb c÷CÌ^ç EõçãEõ [ýã_? ×Qö×GÐ UçEõã_+ ×Eõ ]çXÇb "]çXÇb" c÷Ì^? ]çXÇb Xç EõÌ[ýçÌ[ý LXî £WýÇ ×Eõ LXXÝÌ[ýç+ Vç×Ì^ -- Xç×Eõ Vç×Ì^±¼ö %çä»K÷ ×YTöçÌ[ý, %ç±ÁÝÌ^ãVÌ[ý, Y×Ì[ýã[ýã`Ì[ý, ×`lùEõãVÌ[ý, aÌ[ýEõçãÌ[ýÌ[ý A[ýe åXTöçãVÌ[ýC? åVã`Ì[ý %UïêX×TöEõ, Ì[ýçLêX×TöEõ C aç]ç×LEõ %[ýØšöçãEõC EõTöFç×X Vç×Ì^ EõÌ[ýç »Jôã_? A]X+ XçXç YÒ` ]ãX LçãG %çWýÇ×XEõ ^ÇãGÌ[ý [ýç†_ç TöUç \öçÌ[ýãTöÌ[ý ×`lùç [ýî[ýØšöç åVãF* £WýÇ %ãXîÌ[ý HçäQÍö åVçb »Jôç×YãÌ^ a]aîçÌ[ý a×PöEõ a]çWýçãXÌ[ý YU FgÇãL YçCÌ^ç aö[ý XÌ^* »Jôç+ é[ýpûç×XEõ VÊ×rôãTö a]aîçÌ[ý ×[ýä`ÀbS C %çWýÇ×XEõ ×`lùçÌ[ý G_Vmã_ç FgÇãL YçCÌ^çÌ[ý æ»Jôrôç EõÌ[ýç* åa+ æ»Jôrôç+ ×Eõ»KÇ÷»Oôç EõÌ[ýç c÷ãÌ^ä»K÷ A+ YÒ[ýãµù* YÒç»JôÝX \öçÌ[ýãTöÌ[ý ]É_î å[ýçãWýÌ[ý ×`lùçÌ[ý aㆠ%çWýÇ×XEõ ×[ýpûçX a¶ö‚Tö ×`lùç ×»JôÜ™öçÌ[ý å]_ [ýµùX H×»OôãÌ^ XTÇöX EõãÌ[ý éTöÌ[ýÝ EõÌ[ýãTö c÷ã[ý ×`lùç [ýî[ýØšöçãEõ ^çãTö åVã`Ì[ý a[ý ×`£+ ]çXÇb c÷ãÌ^ =PöãTö YçãÌ[ý ×XL ×XL YÒ×Tö\öçÌ[ý ×[ýEõç` H×»OôãÌ^* £Ì[ýÓ EõÌ[ýç ^çEõ YÒç»JôÝX \öçÌ[ýãTöÌ[ý ×`lùç ×»JôÜ™öç ×VãÌ^* TgöçÌ[ýç »Jôç+ãTöX -YÒãTöîEõ XçG×Ì[ýEõ c÷ãÌ^ =PÇöEõ åVãc÷, ]ãX, EõçãL C ×»JôÜ™öçÌ^ YÒEÊõTö ]çXÇb* TgöçÌ[ýç \öç[ýãTöX -- åVã`Ì[ý =Y^ÇNþ XçG×Ì[ýEõ c÷ãTö YÒãTöîEõ ]çXÇãbÌ[ý ]ãWýî »Jôç+ (1) ]çX×[ýEõ ]É_î å[ýçãWýÌ[ý ×[ýEõç` A[ýe (2) LÝ[ýX WýçÌ[ýãSÌ[ý LXî ×[ýã`b åEõçX AEõ åY`çGTö ×`lùçÌ^ VlùTöç %LÛX* ^çÌ[ýç ×`lùçãEõ+ LÝ×[ýEõç EõÌ[ýã[ýX TöçãVÌ[ý VÌ[ýEõçÌ[ý c÷Tö %çÌ[ýC =¬JôTöÌ[ý ×`lùç YÒc÷ãSÌ[ý* ]É_î å[ýçãWýÌ[ý ×`lùçÌ[ý LXî a[ýç+ãEõ ×XãTö c÷Tö YÌ[ýç-×[ýVîçÌ[ý YçPö %çÌ[ý

åY`çGTö ×`lùçÌ[ý LXî ×»K÷_ %YÌ[ýç-×[ýVîçÌ[ý ×aã_[ýça å]ãX [ýî[ýc÷ç×Ì[ýEõ pûçX _ç\ö* ×`lùç [ýî[ýØšöçÌ^ VÇ+ ×[ýVîçÌ[ý+ a×PöEõ ×]`ÒS EõÌ[ýç c÷ãÌ^×»K÷_ åa+ aÇVÉÌ[ý %TöÝãTö* ]çXÇb å^]X AEõ YçãÌ^ »Jô_ãTö YçãÌ[ý Xç -- VÌ[ýEõçÌ[ý c÷Ì^ VÇ×»Oô YçãÌ^Ì[ý* AEõ+ \öçã[ý YÒãTöîEõ ×`£Ì[ý ]çXÇb c÷ãÌ^ =PöçÌ[ý LXî VÌ[ýEõçÌ[ý VÇ×»Oô ×[ýVîç- WýçÌ[ýçÌ[ý a×PöEõ ×]`ÒS* Töã[ý+ åV` A×GãÌ^ »Jô_ãTö YçÌ[ýã[ý* %çWýÇ×XEõ ×`lùç [ýî[ýØšöçÌ^ YÌ[ýç-×[ýVîçãEõ YÒçÌ^ [ýçV åVCÌ^ç c÷ãÌ^ä»K÷ -- ^çÌ[ý Zõã_ åVã` åVã` åVFç ×Vä¬K÷ XçXç a\öîTöçÌ[ý aáø»Oô* YÌ[ýç-×[ýVîç [ýç ]É_î å[ýçãWýÌ[ý ×`lùçãEõ ×Eõ \öçã[ý %çWýÇ×XEõ ×`lùç ålùäy ×Zõ×Ì[ýãÌ^ %çXç ^çã[ý A[ýe åY`çGTö ×`lùçÌ^ %XÇYÒã[ý` [ýçLçÌ[ý-×\ö×wøEõ Xç c÷ãÌ^ ×Eõ =YçãÌ^ YÒ×Tö\öç-×\ö×wøEõ EõÌ[ýç ^çã[ý TöçÌ[ý+ YU FgÇLãTö c÷ã[ý é[ýpûç×XEõ VÊ×rô\ö†Ý ×XãÌ^* ×[ýpûçX [ý_ä»K÷ AEõ×»Oô ×`£Ì[ý ×`lùç £Ì[ýÓ c÷ãÌ^ ^çÌ^ ]çTÊöGã\öÛ UçEõçÌ[ý a]Ì^ åUãEõ+* Töç+ aEõ_ c÷[ýÇ ]çãÌ^ãVÌ[ý »Jôç+ aÇãF, %çXã³V C ad-×»JôÜ™öçÌ[ý ]ãWýî UçEõç -- å^»Oôç aö[ý c÷Ì^ ^×V %UïêX×TöEõ =~×TöÌ[ý Zõ_ åYgìä»K÷ åVCÌ^ç ^çÌ^ åVã`Ì[ý a[ý ]çXÇãbÌ[ý HãÌ[ý* ×`lùçÌ^ =~×TöÌ[ý YÒU] »Jôç×[ý Eõç×Pö %[ý`î+ Vç×Ì[ýVÐ VÉ×Ì[ýEõÌ[ýS* ×TöX [ý»K÷Ì[ý [ýÌ^a Y^ïîÜ™ö ×`£Ì[ý ×`lùç %çYX G×TöãTö A×GãÌ^ »Jôã_ YÒEÊõ×TöÌ[ý c÷çTö WýãÌ[ý* ×`£ å`ãF æ»JôçãF åVãF, EõçãX £ãX, ×L[ý C c÷çãTö »KgÇ÷ãÌ^,XçãEõ £gãEõ A[ýe %XîãVÌ[ý %XÇEõÌ[ýS EõãÌ[ý* Töç+Tö æ»JôçF, EõçX, XçEõ +Töîç×V Y‡û +׳VÐÌ^mã_çãEõ [ý_ç c÷Ì^ pûçãX׳VÐÌ^* B Ì[ýÌ^ãaÌ[ý ×`£Ì[ý %ç±ÁÝÌ^-Ø‘öLãXÌ[ý \öç_[ýçaç, [ýî[ýc÷çÌ[ý C GÊc÷ Y×Ì[ýã[ý` %çXã³VÌ[ý C ×`lùçÌ[ý =Yã^çGÝ c÷CÌ^ç AEõçÜ™ö YÒãÌ^çLX* 3 åUãEõ 6 [ý»K÷Ì[ý [ýÌ^ãaÌ[ý ]ãWýî ×`£ %ãXîÌ[ý aㆠinteract EõãÌ[ý, åF_çÌ[ý ]çWýîã], ×XãL c÷çãTö EõãÌ[ý, æPöãEõ [ýç %çHçTö åYãÌ^ å`FçÌ[ý æ»Jôrôç EõãÌ[ý »Jôã_ %×[ýÌ[ýTö* ×`lùç ]É_Eõ åF_Xç A+ [ýÌ^ãaÌ[ý ×`£ãEõ açc÷ç^î EõãÌ[ý* Interact EõÌ[ýçÌ[ý LXî VçVÇ-×VVç [ýç a]-[ýÌ^×aãVÌ[ý YÒãÌ^çLX åVFç åVÌ^ -- ^çÌ[ý %\öç[ý %çLãEõÌ[ý micro-family-åTö åVFç ×Vä¬K÷ %ãXEõ å[ý`Ý EõãÌ[ý* Zõã_ ×`£Ì[ý a×PöEõ [ýÇ׈ù C ]X-×[ýEõçã` YQÍöä»K÷ [ýçWýç* KG •Çõã_ \ö×wïø EõãÌ[ý %çLãEõÌ[ý [ýç[ýç-]çãÌ^Ì[ýç åa+ %\öç[ý ×Eõ»KÇ÷»Oôç YÉÌ[ýS EõãÌ[ý UçãEõX [ýä»Oô -- Töã[ý VÇãWýÌ[ý açWý ×Eõ åHçã_ å]ä»Oô? Prof.Peaget YÌ[ýÝlùç EõãÌ[ý åVãFä»K÷X å^ -- AEõ×»Oô ]çXÇãbÌ[ý factual [ýç

[ýî[ýc÷ç×Ì[ýEõ pûçãXÌ[ý 90 `Töçe`+ aeGÊ×c÷Tö c÷Ì^ ×`£Eõçã_ 6 [ý»K÷Ì[ý [ýÌ^ãaÌ[ý ]ãWýî pûçãX׳VÐãÌ^Ì[ý ]çWýîã] A[ýe Töç %çLÝ[ýX aׇûTö UçãEõ Øö‚Ê×Tö åEõçãb*( Töç+ ]çXÇb å[ý`Ý [ýÌ^ãaÌ[ý EõUç \Çöã_ åGã_C ×`£ [ýÌ^ãaÌ[ý EõUç ]ãX Ì[ýçãF )* [ýç×Eõ 10 `Töçe` abstract level [ýç å[ýçWýXÝÌ^ pûçX _ç\ö c÷ãÌ^ UçãEõ ×`lùEõ YÒVwø education-AÌ[ý ]çWýîã] ^çÌ[ý LXî VÌ[ýEõçÌ[ý c÷Ì^ (6 [ý»K÷ãÌ[ýÌ[ý primary + 6 [ý»K÷ãÌ[ýÌ[ý secondary =) 12 [ý»K÷ãÌ[ýÌ[ý •Çõ_ ×`lùç [ýî[ýØšöçÌ[ý* =¬Jô ×`lùçÌ[ý LXî %çÌ[ýC 6 [ý»K÷Ì[ý å[ý`Ý VÌ[ýEõçÌ[ý £WýÇ TöçãVÌ[ý -- ^çÌ[ýç åa+ ×`lùçÌ[ý =Y^ÇNþ å]Wýç [ýç YÒ×Tö\öçÌ[ý Y×Ì[ý»JôÌ^ ×VãTö alù] c÷ã[ý* Töç+ 5 [ýç 6 [ý»K÷Ì[ý [ýÌ^a åUãEõ+ YÒEÊõTö •Çõ_ ×`lùç £Ì[ýÓ c÷CÌ^ç VÌ[ýEõçÌ[ý* 12/13 [ýÌ^ãaÌ[ý ]ãWýî AEõ×»Oô [ýç_Eõ [ýç [ýç×_EõçÌ[ý 2-×»Oô \öçbçÌ^ ( ]çTÊö \öçbç C AEõ×»Oô link language-A) YQÍöãTö, ×_FãTö C EõUç [ý_ãTö å`Fç =×»JôTö* B [ýÌ^ãaÌ[ý ]ãWýî %çÌ[ýC å`Fç =×»JôTö Yç»OôÝG×STö, ×XãLÌ[ý åVã`Ì[ý \ÉöãGç_ C +×Töc÷ça, YÒçSÝ C YÒEÊõ×Tö ×[ýpûçãXÌ[ý YÒçU×]Eõ ×[ýbÌ^ m×_* ×`£ EõÌ[ýã[ý åF_çWýÉ_ç -- ×`Fã[ý %çgEõç [ýç GçX [ýç Xç»Jô [ýç åa_ç+ [ýç [ýçGçX EõÌ[ýç [ýç Y»K÷ã³VÌ[ý c÷çãTöÌ[ý EõçL -- å^×»OôãTö ×`£×»OôÌ[ý %çGÐc÷ åVFç ^çã[ý å[ý`Ý* aö[ý c÷ã_ -- computer-AÌ[ý [ýî[ýc÷çÌ[ý ×`FãTö YçãÌ[ý Töã[ý A+ [ýÌ^ãa TöçÌ[ý TöTö %ç[ý`îEõTöç åX+* a[ý åUãEõ å[ý`Ý å^»OôçãTö åLçÌ[ý åVCÌ^ç YÒãÌ^çLX A+ [ýÌ^ãa Töç c÷ä¬K÷ -- YÌ[ýç-×[ýVîçÌ[ý %çCTöçÌ^ YäQÍö A]X ×XÌ^]-×Xœöç %çÌ[ý ae^ã]Ì[ý YçPö åXCÌ^ç -å^]X YÒçUïSç EõÌ[ýç, ×XÌ^] å]ãX »Jô_ç, Y×Ì[ý•õçÌ[ý UçEõç, ×XãLÌ[ý EõçL ×XãL EõÌ[ýç, a[ýçÌ[ý [ýçWýî c÷CÌ^ç, [ýçQÍöÝÌ[ý EõçãL [ýQÍöãVÌ[ý açc÷ç^î EõÌ[ýç, mÌ[ýÓLXãVÌ[ý `Òˆùç EõÌ[ýç, å^çG-YÒçSçÌ^ç] %\öîça EõÌ[ýç, %ãXîÌ[ý aÇF-VÇfF [ýÇMõãTö å`Fç, ×]Uîç EõUç Xç [ý_ç, %XîãEõ açc÷ç^î EõÌ[ýãTö å`Fç, +Töîç×V* %Uïçd ]É_î C XÝ×Tö å[ýçãWýÌ[ý YÒU] YçPö ×VãTö c÷ã[ý A+ [ýÌ^ãa+* Töã[ý A+ WýÌ[ýãSÌ[ý ×`lùç å[ý`Ý YçCÌ^ç ^çÌ^ role- model åVÌ[ý åVãF C %XÇEõÌ[ýS EõãÌ[ý* æ»K÷ç»OôÌ[ýç [ýçQÍöÝÌ[ý [ýQÍöãVÌ[ý %çÌ[ý ×`lùEõãVÌ[ý+ açWýçÌ[ýSTö role-model EõãÌ[ý UçãEõ* Töç+ YÒç»JôÝX Eõçã_ mÌ[ýÓ GÊc÷ [ýça ×»K÷_ %ç[ý`îEõ* %çWýÇ×XEõ Eõçã_ \öç_ boarding school, %ç`Ò×]Eõ [ýç ×]`X •Çõ_ [ýç day school m×_ãTö model ×`lùEõãVÌ[ý åVFç å]ã_ -- Zõã_

åaFçãX ]É_î å[ýçãWýÌ[ý ×[ýEõç` ×Eõ»KÇ÷»Oôç c÷ãTö åVFç ^çÌ^* açWýçÌ[ýS •Çõã_ YÒEÊõTö role-model c÷[ýçÌ[ý ]TöX ×`lùEõ-×`lùÝEõçÌ[ý %\öç[ý %çä»K÷ (EõçÌ[ýS [ýîçFîç Xç EõÌ[ýç+ \öç_ ) -- Zõã_ ×Eõã`çÌ[ý-×Eõã`çÌ[ýÝãVÌ[ý ]É_î-å[ýçãWýÌ[ý ×[ýEõç` c÷Ì^ c÷ä¬K÷ Xç XÌ^Tö ×[ýYU »Jôç×_Tö c÷ä¬K÷* ^Tö ×VX ^çä¬K÷ XTÇöX YÒLãX½Ì[ý ]ãWýî ]É_î-å[ýçãWýÌ[ý ×[ýEõçã` YQÍöä»K÷ \göçÅ»Oôç* Zõã_ åVã`Ì[ý aç]ç×LEõ C %UïêX×TöEõ =~×Tö A[ýe TÊöS]É_ Ø™öÌ[ý Y^ïÜ™ö TöçÌ[ý aÇZõ_ ×[ýØ™öçÌ[ý [ýîçc÷Tö c÷ä¬K÷ ad, Eõ]ïPö, Ø‘öçUïc÷ÝX Eõ]Þ TöUç XçG×Ì[ýEõãVÌ[ý %\öçã[ý* A+ %[ýØšöçÌ[ý LXî c÷Ì^Tö %ãXEõ»Oôç+ VçÌ^Ý EõÌ[ýç »Jôã_ %çLãEõÌ[ý Ì[ýçLêX×TöEõ åXTöçãVÌ[ý A[ýe %×\ö\öç[ýEõãVÌ[ý ×XL-Vç×Ì^±¼ö A×QÍöãÌ^ £WýÇ [ýçLçÌ[ý %UïXÝ×TöÌ[ý »OôçãX å\öãa »Jô_çÌ[ý YÒ[ýSTöçãEõ* Egõç»Jôç ]ç_ ×PöEõ Xç c÷ã_ å^]X finished product \öç_ c÷Ì^ Xç -- åTö]X+ YÒçU×]Eõ C ]çWýî×]Eõ Ø™öãÌ[ý a×PöEõ ×`lùç C ×`lùãEõÌ[ý %\öçã[ý ×`£-×Eõã`çÌ[ý-×Eõã`çÌ[ýÝãVÌ[ý ]X C [ýÇ׈ù ×[ýEõçã`Ì[ý YU c÷ä¬K÷ Ì[ýÖˆù -- ×Qö×GÐ åYã_C ]çXÇb c÷ãTö YçÌ[ýä»K÷ Xç* åV` GQÍöãTö ×`lùçÌ[ý A+ ×VEõ×»OôãTö aÌ[ýEõçÌ[ýãEõ %ãXEõ å[ý`Ý XLÌ[ý ×VãTö c÷ã[ý* ×`lùç ålùäy %ãc÷TÇöEõ Ì[ýçLêX×TöEõ c÷Ø™öãlùY å]ç×»Oô+ ×[ýpûçX aX½Tö XÌ^* ]çWýî×]Eõ Ø™öÌ[ý Y^ïîÜ™ö a[ýç+ Yçã[ý AEõ+ WýçÌ[ýçÌ[ý ×`lùç å^FçãX ]É_ _lùî UçEõã[ý communication skill %çÌ[ý ]É_î å[ýçãWýÌ[ý ×\öTöãEõ `Nþ EõãÌ[ý GäQÍö åTöç_ç* A+ \öçã[ý éTöÌ[ýÝ c÷CÌ^ç ]çX[ý raw material mã_çãEõ YÒ[ýSTöç C YÒ×Tö\öç %XÇ^çÌ^Ý \öçG EõãÌ[ý XçXç WýçÌ[ýçÌ[ý =¬Jô C åY`ç ×`lùçÌ[ý =Yã^çGÝ EõãÌ[ý GäQÍö TÇö_ãTö c÷ã[ý WýçãY WýçãY -- ^çÌ[ý £Ì[ýÓ»Oôç c÷ã[ý =¬Jô ]çWýî×]Eõ Ø™öÌ[ý åUãEõ* +eãÌ[ýLÌ[ýç ×XãLãVÌ[ý YÒãÌ^çLãX ×`lùçÌ[ý A]X AEõ×»Oô WýçÌ[ýç YÒ[ýTöÛX EõãÌ[ý×»K÷ã_X ^ç %çL Ø‘öçWýÝX \öçÌ[ýãTöÌ[ý a×PöEõ YÒãÌ^çLX å]»OôçãTö %lù]* a[ýçÌ[ý YÒ×Tö\öç C Eõ]ï VlùTöç AEõ XÌ^ -- Töç+ a[ýç+ãEõ AEõ »Kg÷çä»Jô åZõ_ç ^çÌ^ Xç* a[ý Ì[ýEõã]Ì[ý YÒ×Tö\öç ×[ýEõçã`Ì[ý YU åFç_ç Ì[ýçFãTö c÷ã[ý ×`lùç [ýî[ýØšöçÌ[ý ]ãWýî* Ì[ýçFãTö c÷ã[ý %UïêX×TöEõ açc÷çã^îÌ[ý [ýî[ýØšöç ^çãTö »OôçEõçÌ[ý %\öçã[ý å^X EõçÌ[ýC YÒ×Tö\öç ×[ýEõçã`Ì[ý YU Ì[ýÓˆù Xç c÷ãÌ^ YäQÍö* ^çÌ[ýç [ý+ YQÍöç ×`lùçãEõ \öç_ \öçã[ý GÐc÷S EõÌ[ýãTö YçÌ[ýã[ý Xç TöçãVÌ[ý LXî Ì[ýçFãTö c÷ã[ý c÷çãTö Eõ_ã] å`FçÌ[ý [ýî[ýØšöç* 12-18 [ý»K÷Ì[ý [ýÌ^a Y^ïîÜ™ö æ»K÷ã_ å]ãÌ^ãVÌ[ý performance

åVãF ×PöEõ EõãÌ[ý ×VãTö c÷ã[ý åEõçX WýçÌ[ýçÌ[ý ×`lùç æ»K÷ã_ [ýç å]ãÌ^×»OôÌ[ý Yãlù =Y^ÇNþ c÷ã[ý* =¬Jô ×`lùç A[ýe åY`çGTö ×`lùç [ýî[ýØšöçmã_çãEõ %çLãEõÌ[ý ]TöX rigid Xç åÌ[ýãF EõÌ[ýãTö c÷ã[ý %ãXEõ flexible å^]X %çä»K÷ %çã]×Ì[ýEõç C +=ãÌ[ýçãYÌ[ý ]TöX =~Tö åVã`* ×`lùçÌ^ =~×Tö C åY`çGTö VlùTöçÌ[ý LXî VÌ[ýEõçÌ[ý å]Wýç C %XÇ`Ý_ãXÌ[ý* AFX YÒ` -- ]çXÇb å]Wýç [ýç VlùTöç %LÛX ×Eõ \öçã[ý _ç\ö EõãÌ[ý UçãEõ? A ×[ýbãÌ^ ×[ýpûçX Gã[ýbSç å[ý` ×Eõ»KÇ÷ Töüø C TöUî %ç×[ý›õçÌ[ý EõãÌ[ýä»K÷ ^ç ]çXÇbãEõ ×`lùç [ýîçYçãÌ[ý XTÇöX YU åVFçãTö YçãÌ[ý* %ç]Ì[ýç Lç×X -- Gçä»K÷ \öç_ Zõ_ YçCÌ^ç ^çã[ý ×Eõ Xç Töç å^]X ×X\öÛÌ[ý EõãÌ[ý -- [ýÝãLÌ[ý mS, ]ç×»Oô-L_-%çã_ç %çÌ[ý açãÌ[ýÌ[ý a×PöEõ YÒãÌ^çG A[ýe åYçEõç-]çEõäQÍöÌ[ý %Töîç»JôçÌ[ý åUãEõ [ýgç»JôçãXçÌ[ý =YçÌ^ GÐc÷ãSÌ[ý =YÌ[ý* åTö]×X \öçã[ý+ ×`£ [ýç[ýç-]çÌ[ý gene-AÌ[ý ]çWýîã] YçÌ^ [ýÝãLÌ[ý mS ( ^çãEõ YÒç»JôÝX @×bÌ[ýç [ý_ãTöX YÒçÌ[ýù), [ýçQÍöÝÌ[ý Y×Ì[ýã[ý` %çÌ[ý •Çõ_-×`lùEõãVÌ[ý ^±óö, \öç_[ýçaç A[ýe æYÒÌ[ýSç EõçL EõãÌ[ý ]ç×»Oô-L_-%çã_ç %çÌ[ý açãÌ[ýÌ[ý ]TöX, A[ýe a†ãVçb %çÌ[ý aç]ç×LEõ-Ì[ýçLêX×TöEõ-%UïêX×TöEõ Ø‘öçUï YÒaÉTö %XîçÌ^-%×[ý»JôçÌ[ý ×`lùçUÞÌ[ý ]ãX åYçEõç-]çEõQÍöãVÌ[ý ]TöX lùTö aÊ×rô EõãÌ[ý UçãEõ* Töç+ YÒãTöîEõ GÊc÷ Y×Ì[ýã[ý` A[ýe a]çL C aÌ[ýEõç×Ì[ý XÝ×Tö A]X c÷ãTö c÷ã[ý ^çãTö åa+a[ý lùTö a]Éã_ ×[ýXrô c÷Ì^* AFX ]×Ø™ö›õ C ×LX Gã[ýbSçÌ[ý Zõ_ ×Eõ»KÇ÷»Oôç åLãX åXCÌ^ç ^çEõ -- å^mã_ç a×PöEõ ×`lùç WýçÌ[ýç C Yˆù×Tö ×XSïãÌ^ açc÷ç^î EõÌ[ýã[ý* ]çX[ý ×`£Ì[ý ×LãXÌ[ý ]ãWýî+ _Ç×EõãÌ^ UçãEõ [ýQÍö c÷ãÌ^ åa ×Eõ ×[ýbãÌ^ Vlù c÷ã[ý TöçÌ[ý aEõ_ aöç[ýXç* ×`£ LX½çÌ^ 10-12 c÷çLçÌ[ý åEõç×»Oô neuron [ýç ]×Ø™ö›õ åEõçb ×XãÌ^ ( ^çãEõ açWýçÌ[ýS \öçã[ý grey matter [ý_ç c÷Ì^)* A+ a[ý åEõçãb yÔã] yÔã] L]ç c÷ãTö UçãEõ TöUî, Töüø, %TöÝãTöÌ[ý »K÷×[ý %çÌ[ý pûçãXÌ[ý \öç‰øçÌ[ý [ýÌ^ãaÌ[ý aㆠ^Tö ×[ýVîç C %×\öpûTöç [ýÊ׈ù åYãTö UçãEõ* LãX½Ì[ý a]Ì^ åEõçbmã_çÌ[ý ]ãWýî åEõçX aeã^çG UçãEõ Xç -- Zõã_ YÒEÊõ×TöÌ[ý åVCÌ^ç +׳VÐÌ^mã_ç a‡ûç_ãXÌ[ý lù]Töç »K÷çQÍöç %Xî åEõçX pûçX+ TöFX L]ç UçãEõ Xç åEõçbmã_çÌ[ý ]ãWýî* AEõ×»Oô åEõçb %çÌ[ýC [ý§ åEõçãbÌ[ý aㆠ^ÇNþ c÷ãÌ^ aÊ×rô EõãÌ[ý TöUî C pûçX \öç‰øçÌ[ý, A[ýe pûçX GÐc÷S EõÌ[ýçÌ[ý lù]Töç ^ç å]Wýç Xçã] Y×Ì[ý×»JôTö* å^ ^Tö å[ý`Ý ]X, [ýÇ׈ù C

×»JôÜ™öçãEõ EõçãL _ç×GãÌ^ pûçX C %×\öpûTöç aeGÐc÷ EõÌ[ýãTö YçÌ[ýã[ý -- TöçÌ[ý åEõçãb åEõçãb connections GäQÍö =PöãTö UçEõã[ý TöTö å[ý`Ý EõãÌ[ý* ( A+ connections mã_çãEõ, ^çÌ[ý é[ýpû×XEõ Xç] axons %çÌ[ý synapses, åVFãTö açVç [ýã_ white matter-C [ý_ç c÷ãÌ^ UçãEõ*) açWýçÌ[ýS ]çXÇãbÌ[ý ]ãWýî connections-AÌ[ý aeFîç å^FçãX åEõçbYÒ×Tö 100-1000 Y^ïîÜ™ö åVFç ^çÌ^ åaFçãX å]Wýç[ýçX aÇY׉øTö [ýî×NþãVÌ[ý ]ãWýî åEõçãb åEõçãb connections-AÌ[ý aeFîç åVFãTö YçCÌ^ç ^çã[ý 1000-15000 Y^ïîÜ™ö* ]çX[ý ]×Ø™öã›õÌ[ý CLX YÒçÌ^ 1.3 åEõ×L -- åVFãTö %çWýç%ç×Wý \öçG EõÌ[ýç AEõ ZÇõ_ Eõ×YÌ[ý ]TöX -- ^çÌ[ý AEõ×»Oô [ýç_Ç EõSç Y×Ì[ý]çS %eã`Ì[ý ]ãWýî ×]_ã[ý AEõ _lù neuron-åEõçb* ×`lùç, açWýXç C %Wýîç[ýaçãÌ^Ì[ý ]çWýîã] B Y×Ì[ý]çS neuron-mã_çÌ[ý ]ãWýî aeã^çGEõçÌ[ýÝ 20 _lù axons %çÌ[ý 100 åEõç×»Oô synapses GäQÍö åTöç_ç aö[ý* ×Eõ %XÜ™ö lù]Töç YÒãTöîEõ ]çXÇãbÌ[ý ]ãWýî _Ç×EõãÌ^ %çä»K÷* Töç+Tö açWýEõ [ýã_ä»K÷X -- "]çX[ý L×]X Ì[ý+_ Y×TöTö %ç[ýçV EõÌ[ýã_ Zõ_Tö åaçXç*" Ø‘öç]Ý ×[ýã[ýEõçX³V [ýã_ä»K÷X -- ×`lùçÌ[ý =ã`î "manifestation of perfection already present in man"* ×EõÜ™Çö a[ýçÌ[ý ]ãWýî ×`lùç GÐc÷ãSÌ[ý æ»Jôrôç C %Wýîç[ýaçÌ^ AEõ+ Ì[ýEõã]Ì[ý c÷Ì^ Xç -AÌ[ý LXî Vç×Ì^ LX½GTö ×LX %çÌ[ý »JôçÌ[ýYçã`Ì[ý Y×Ì[ýã[ý`* açWýçÌ[ýS ]çXÇb YÉSï aöç[ýXçÌ[ý ]çy 5 `Töçe` ]TöX [ýî[ýc÷çÌ[ý EõãÌ[ý UçãEõX -- %çÌ[ý ×[ýFîçTö [ýî×NþÌ[ýç EõãÌ[ý UçãEõX 10-15 `Töçe` ]çy* YÒç»JôÝX ]Ç×XÌ[ýç åVãFä»K÷X YÌ[ýç ×[ýVîç C å^çãGÌ[ý %XÇ`Ý_X EõãÌ[ý å]Wýç ×[ýEõçã`Ì[ý YÒ\ÉöTö =~×Tö EõÌ[ýç ^çÌ^* %çWýÇ×XEõ ×[ýpûçX ]çX[ý ]×Ø™öã›õÌ[ý %çÌ[ýC G\öÝãÌ[ý %XÇaµùçX EõãÌ[ý åVãFä»K÷ å^ YÒãTöîEõ ]çXÇb+ åEõçX Xç åEõçX YÒ×Tö\öç ×XãÌ^ LX½çÌ^, Töã[ý TöUçEõ×UTö YÒ×Tö\öç[ýçXãVÌ[ý ]ãWýî AEõç×WýEõ YÒ×Tö\öçÌ[ý ØöÇõÌ[ýS c÷ãTö YçãÌ[ý* åEõçX YÒ×Tö\öç ×XãÌ^ LX½çÌ^×X -- A]X åEõçX aÇØšö ]çXÇb YÊ×U[ýÝãTö åVFç ^çã[ý Xç* æ»Jôrôç C å]WýçÌ[ý Ì[ýãU »JôäQÍö a[ý ]çXÇb+ ×XL YÒ×Tö\öç-×[ýEõçã`Ì[ý GÜ™öã[ýî åYgì»K÷ãTö YçãÌ[ý* ( 1 `Töçe` YÒ×Tö\öç ×[ýEõçã`Ì[ý LXî 99 `Töçe` æ»JôrôçÌ[ý YÒãÌ^çLX c÷Ì^-YÒ[ýçV)* YÒ×Tö\öçÌ[ý [ýÝL ×LãX+ UçãEõ Lç×GãÌ^ åTöç_çÌ[ý %ãYlùçÌ^* XçXç Ì[ýãIøÌ[ý ]çX[ý

YÒ×Tö\öçÌ[ý EõUç %çL ×[ýpûXÝÌ[ýç [ý_ä»K÷X* åa ×[ýbãÌ^ LçXçÌ[ý %çãG AEõ»OÇô split-brain Gã[ýbSçÌ[ý Zõ_ åLãX ×Xã_ ×`£Ì[ý ]çXÇb c÷ãÌ^ =PöçÌ[ý =YçÌ^ [ýÇMõãTö aÇ×[ýWýç c÷ã[ý* Prof. Roger Sperry %ç×[ý•õçÌ[ý EõãÌ[ýX å^ ]çXÇãbÌ[ý ]×Ø™ö›õ VÇ-\öçãG ×[ý\öNþ -- Left Hemisphere (LH) A[ýe Right Hemisphere (RH) ×c÷açã[ý* LH brain `Ì[ýÝãÌ[ýÌ[ý QöçX×VãEõÌ[ý %†-YÒTö† ×XÌ^Ü—öX EõãÌ[ý A[ýe RH brain `Ì[ýÝãÌ[ýÌ[ý [ýç]×VãEõÌ[ý %†-YÒTö† ×XÌ^Ü—öX EõãÌ[ý* AC åVFç åG_ ^çãVÌ[ý LH brain å[ý`Ý a×yÔÌ^ TöçÌ[ýç EõUç-[ý_ãTö, ×_FãTö, ×c÷aç[ý EõbãTö, c÷çãTöÌ[ý EõçãL C ×[ýpûçX ×[ýbãÌ^ å[ý`Ý VlùTöçÌ[ý Y×Ì[ý»JôÌ^ åVÌ^* %çÌ[ý ^çãVÌ[ý RH brain å[ý`Ý a×yÔÌ^ TöçÌ[ýç Vç`ï×XEõ ×»JôÜ™öç EõÌ[ýãTö, »JôçÌ[ýÓ Eõ_ç, ×`” Eõ_ç, \öç›õ^ïî, a׆Tö C aç×c÷Töî aÊ×rôãTö å[ý`Ý VlùTöç åVFçÌ^* LH brain AÌ[ý ]çXÇb c÷Ì^ FÇ[ý practical %çÌ[ý RH brain AÌ[ý ]çXÇb c÷Ì^ emotional* %Uïçd ×LãX UçEõç [ýÝL ^FX [ýÌ^a [ýçQÍöçÌ[ý aㆠ]×Ø™öã›õÌ[ý åEõçb- [ýÊãlùÌ[ý Ì[ýÖY åXÌ^ TöFX YÒEõç` YçÌ^ aÇŠ YÒ×Tö\öç %çÌ[ý å]WýçÌ[ý ×[ýã`b Ì[ýIø* A+ Gã[ýbSçÌ[ý LXî Prof. Sperry-åEõ Nobel Prize åVCÌ^ç c÷Ì^ 1981 açã_* YÒUçGTö ×`lùçÌ[ý ]çWýîã] ×`£ ^ç å`ãF Töç LH brain A L]ç YäQÍö* ac÷L C Töçd-lù×SEõ a]çWýçX %çãa LH brain AÌ[ý Eõç»K÷ åUãEõ* å^a[ý Eõ×PöX a]aîçÌ[ý a]çWýçX LH brain EõÌ[ýãTö YçãÌ[ý Xç åamã_çãEõ åa Yç×PöãÌ^ åVÌ^ RH brain--A å^FçãX UçãEõ G\öÝÌ[ý ×»JôÜ™öç-ålùy ^ç %Xî åEõçX a]çWýçãXÌ[ý YU åVFçãTö YçãÌ[ý ^×V a]Ì^ C AEõçGÐTöç YÒãÌ^çG EõÌ[ýç ^çÌ^ * Töç+Tö EõUçÌ^ [ýã_ --" \öç×[ýÌ^ç Eõ×Ì[ýC EõçL Eõ×Ì[ýÌ^ç \öç×[ýC Xç*" å\öã[ý ×»JôãÜ™ö EõÌ[ýçÌ[ý %\öîça æ»K÷ç»Oô [ýÌ^a åUãEõ+ £Ì[ýÓ EõÌ[ýãTö =d-açc÷ ×VãTö c÷ã[ý* ×`lùçãEõ Töç+ ×»JôÜ™öç ×X\öÛÌ[ý EõÌ[ýã_ RH brain-AÌ[ý =~×Tö c÷ã[ý å[ý`Ý* AÌ[ý YÌ[ý 1990-AÌ[ý V`ãEõ Daniel Goleman åVFçã_X å^ å]Wýç ×XSïãÌ^Ì[ý LXî å^ Intelligence Quotient( IQ) AÌ[ý [ýî[ýc÷çÌ[ý EõÌ[ýç c÷Tö Töç ]çXÇãbÌ[ý YÒ×Tö\öç C VlùTöçÌ[ý a×PöEõ Y×Ì[ý»JôÌ^ ×VãTö %YçÌ[ýEõ -- å^]X AEõçã_ YÌ[ýÝlùçÌ^ YÒçŠ X¶‘öÌ[ý å]Wýç C YÒ×Tö\öçÌ[ý ×XãVÛ`Eõ c÷ãTö %lù] c÷ãÌ^ YäQÍöä»K÷* IQ ×XSïÌ^ EõÌ[ýãTö YçãÌ[ý £WýÇ ]çy ^Ç×Nþ YÒã^çãGÌ[ý lù]TöçãEõ -- ]çYãTö YçãÌ[ý Xç %YÌ[ý ]çX×[ýEõ mSm×_ãEõ* Goleman Töç+

[ý_ã_X Emotional Quotient (EQ) ]çYçÌ[ý EõUç* AÌ[ýC YãÌ[ý Dana Zohar [ýä{X Spiritual Quotient(SQ) AÌ[ý EõUç* A+ \öçã[ý ×[ýpûXÝÌ[ýç yÔã] yÔã] %YÌ[ýç ×[ýVîçÌ[ý ålùy »K÷ç×QÍöãÌ^ YÒç»JôÝX \öçÌ[ýTöÝÌ^ @×b-]Ç×XãVÌ[ý ]TöX YÌ[ýç ×[ýVîçÌ[ý YÒãÌ^çLãXÌ[ý EõUçC [ý_ãTö %çÌ[ýö EõÌ[ýã_X* %çLãEõÌ[ý »JôçEõÌ[ýÝVçTöçÌ[ýç £WýÇ X¶‘öÌ[ý åVãF+ »JôçEõÌ[ýÝ åVX Xç --×XãLÌ[ýç YÌ[ýÝlùç EõãÌ[ý [ýç×LãÌ^ åXX %Xî a[ý ]çX×[ýEõ mSmã_çÌ[ý ]çXC -- ^çÌ[ý ]ãWýî åVFç c÷Ì^ YÒçUÞÌ[ý éWý^ïî, Eõrô ac÷î EõÌ[ýçÌ[ý lù]Töç, ×]ã_×]ãa EõçL EõÌ[ýçÌ[ý VlùTöç, Eõ”XçãEõ Ì[ýÖY åV[ýçÌ[ý açc÷a, %ç±Á×[ý`Ÿça, +Töîç×V* %çLEõç_ açTö WýçÌ[ýçÌ[ý IQ [ýç å]Wýç ×[ýEõçã`Ì[ý EõUç [ý_ä»K÷X ×[ýpûXÝÌ[ýç* åa+ %XÇaçãÌ[ý å^çGîTöçÌ[ý ]çYçEõç×Pö C ×[ý×\ö~ ×`lùç WýçÌ[ýç YÒ[ý×TöÛTö c÷ä¬K÷ =~Tö åVã`* åa+ açTö WýÌ[ýãSÌ[ý intelligence - m×_ãEõ ×»Jô×c÷ÔTö EõÌ[ýç c÷ãÌ^ä»K÷ A+ \öçã[ý -Logical-Mathematical Intelligence, Linguistic Intelligence, Musical Intelligence, Body-Kinesthetic Intelligence ( sports, dance, c÷çãTöÌ[ý EõçL, EÊõ×b EõçL, Eõç×Ì[ýG×Ì[ý VlùTöç, +Töîç×V), Interpersonal Intelligence ( åXTÊö±¼ö åV[ýçÌ[ý lù]Töç, åa[ýç Eõç^ï, management,Ì[ýçLXÝ×Tö, governance, +Töîç×V), Intrapersonal Intelligence (ae^]Ý, ac÷î lù]Töç, %çV`ï[ýçX c÷CÌ^ç) A[ýe Spatial Intelligence (pûçXãEõ EõçãL _ç×GãÌ^ XTÇöX ×Eõ»KÇ÷ aÊ×rô EõÌ[ýç, Gã[ýbSç, +Töîç×V)* YÒãTöîEõ ]çXÇãbÌ[ý ]ãWýî+ A+ açTö WýçÌ[ýçÌ[ý å]Wýç ×]ã_-×]ã` %çä»K÷ Eõ] å[ý`Ý EõãÌ[ý -Töã[ý AÌ[ý ]ãWýî åEõçX AEõ×»Oô [ýç VÇ×»Oô YÒWýçX c÷ãÌ^ ZÇõä»Oô =äPö ×LX %çÌ[ý aÇã^çãGÌ[ý mãS* åa+ YÒWýçX×»OôãEõ ^×V ×»JôãX åXCÌ^ç ^çÌ^, Töã[ý YÒãTöîEõ ]çXÇb+ Ø‘ö Ø‘ö ålùäy YÒWýçX c÷ãÌ^ =PöãTö YçãÌ[ý a×PöEõ ×`lùç %çÌ[ý %Wýî[ýaçãÌ^Ì[ý ¥çÌ[ýç* ×EõÜ™Çö YÒ` -- åEõ [ýç EõçÌ[ýç ×»Jô×XãÌ^ åVã[ý [ýç ×VãTö YçãÌ[ý åa+ YÒWýçX YÒ×Tö\öçÌ[ý Ì[ýIø×»OôãEõ A[ýe ×Eõ =YçãÌ^? åEõçX [ýÌ^a Y^ïîÜ™ö »Jô_ãTö UçEõã[ý åa×»OôãEõ ×»JôãX åX[ýçÌ[ý Y[ýï* %çãG+ [ý_ç c÷ãÌ^ä»K÷ ]çWýî×]Eõ Ø™öÌ[ý Y^ïîÜ™ö a[ýç+ãEõ a]çX \öçã[ý ×VãTö c÷ã[ý aEõ_ Ì[ýEõã]Ì[ý å]Wýç ×[ýEõçã`Ì[ý aÇã^çG -- %[ý`î+ ×`lùçÌ[ý Y×Ì[ýã[ý` %çÌ[ý YÌ[ýç-×[ýVîçÌ[ý =YÌ[ý å[ý`Ý mÌ[ýÓ±¼ö ×VãÌ^* YÌ[ýÝlùç [ýî[ýØšöç A]X EõÌ[ýãTö c÷ã[ý ^çãTö YÒWýçX å]Wýç×»Oô ×»Jô×c÷ÔTö c÷ãTö

YçãÌ[ý a×PöEõ ]É_îçÌ^ãSÌ[ý ]çWýîã]* Yça-åZõ_ ×PöEõ EõÌ[ýãTö c÷ã[ý »K÷çy-»K÷çyÝÌ[ý \öç_ _çGçÌ[ý ×[ýbÌ^×»OôãEõ åEõ³VÐ EõãÌ[ý* å^]X \öçbçÌ^ \öç_ c÷ã_ %ãáøÌ[ý %lù]Töç ]çY EõÌ[ýç å^ãTö YçãÌ[ý [ýç åF_çÌ^ \öç_ c÷ã_ YQÍöçÌ[ý VÇ-AEõ×»Oô ×[ýbãÌ^ »K÷çQÍö åVCÌ^ç å^ãTö YçãÌ[ý* =~Tö åVã` A]X [ýî[ýØšöç »Jôç_Ç %çä»K÷* ×`lùEõ %çÌ[ý %×\ö\öç[ýEõÌ[ýç éV×XEõ %ç»JôÌ[ýS, YÌ[ýÝlùçÌ[ý Zõ_, Ø‘öç\öç×[ýEõ YÒ[ýSTöç, %×LÛTö VlùTöç, ×»JôÜ™öçWýçÌ[ýç A[ýe »K÷çy-»K÷çyÝÌ[ý ]Töç]Tö ×XãÌ^ ×PöEõ EõÌ[ýã[ýX åEõçX åY`çGTö [ýç =¬Jô ×`lùç TöçãVÌ[ý Yãlù aÇZõ_ åVã[ý* =¬Jô ×`lùçÌ[ý ålùäyC ]É_ YÒ×Tö\öçÌ[ý ×[ýbÌ^×»OôãEõ (major) açc÷ç^î EõÌ[ýãTö YçãÌ[ý A]X VÇ-AEõ×»Oô %Xî ×[ýbÌ^ (minor) ×XãÌ^ YQÍöç£Xç EõÌ[ýçÌ[ý aÇã^çG åVCÌ^ç %ç[ý`îEõ * å^]X ×[ýpûçãXÌ[ý aㆠ\öçbçÌ[ý [ýç V`ïãXÌ[ý ×[ýbÌ^ %U[ýç +×t×XÌ^ç×Ì[ýe ×[ýbãÌ^Ì[ý aㆠå]×QöEõç_ [ýç ]çX×[ýEõ ×[ýbÌ^ ×XãÌ^ YQÍöç [ýç Gã[ýbSç EõÌ[ýç =~Tö åVã` aö[ý c÷ã_C %ç]çãVÌ[ý åVã` AFXC Töç YÒ»Jô×_Tö c÷Ì^×X* %Uïçd total flexibility UçEõç »Jôç+ =¬Jô ×`lùç [ýî[ýØšöçÌ^ ^çãTö »K÷çy »K÷çyÝÌ[ýç ×XL ×XL Y»K÷³V %XÇaçãÌ[ý å^ åEõçX Ì[ýãIøÌ[ý å]WýçWýçÌ[ýçÌ[ý ×]`ÒS H×»OôãÌ^ LÝ[ýX-GPöãX ×XãLãEõ %çÌ[ýC =~Tö %[ýØšöçÌ^ ×XãÌ^ å^ãTö YçãÌ[ý* å_FçYQÍöç ^çãVÌ[ý \öç_ _çGã[ý Xç TöçãVÌ[ý LXî UçEõã[ý vocational ×`lùç [ýî[ýØšöç* c÷çãTöÌ[ý EõçL [ýç Xç»Jô GçX [ýç Xç×aïe [ýç å^ åEõçX para-medical course [ýç computer operating [ýç »JôçãbÌ[ý Yˆù×Tö [ýç electrical wiring [ýç plumbing [ýç machining [ýç masonary +Töîç×V XçXç WýÌ[ýãSÌ[ý Eõç×Ì[ýG×Ì[ý ×`lùçÌ[ý LXî »Jôç+ aÌ[ýEõç×Ì[ý [ýç å[ýaÌ[ýEõç×Ì[ý [ý§ YÒ×TöœöçX GäQÍö åTöç_ç ^çãTö AEõLXC Xç ×`lùç %çCTöçÌ[ý [ýç+ãÌ[ý UçEõãTö YçãÌ[ý 18 [ý»K÷Ì[ý [ýÌ^a Y^ïîÜ™ö* YÒãTöîEõ industry-åEõ ×XL ×XL ålùäy vocational training ×VãTö [ýçWýî EõÌ[ýç å^ãTö YçãÌ[ý ×Eõ»KÇ÷ tax »K÷çäQÍöÌ[ý ×[ý×X]ãÌ^* æ®Ïô×XeãÌ^Ì[ý å`ãb Ø‘ö×X\öÛÌ[ý c÷[ýçÌ[ý ]TöX %ç×UïEõ (^×V VÌ[ýEõçÌ[ý c÷Ì^) C [ýî×S×LîEõ ac÷çÌ^Töç åV[ýçÌ[ý [ýî[ýØšöç EõÌ[ýãTö c÷ã[ý --- Ì[ýçLXÝ×TöãEõ åY»K÷ãX åZõã_ £WýÇ VlùTöçãEõ YÒçWýçXî ×VãÌ^* A»Oôç åVãF %[ýçEõ c÷ãTö c÷Ì^ å^ YÒç»JôÝX @×bãVÌ[ý ]ãTöÌ[ý aㆠ%çLãEõÌ[ý é[ýpûç×XEõ ×`lùç-×»JôÜ™öçÌ[ý EõTöFç×X ×]_ %çä»K÷* Töç+ %Xî a[ý Ø‘öçUï \Çöã_ £WýÇ åVã`Ì[ý Ø‘öçãUï ×`lùç [ýî[ýØšöçãEõ XTÇöX EõãÌ[ý aç×LãÌ^ åTöç_ç VÌ[ýEõçÌ[ý a×PöEõ =YçãÌ^* ×EõÜ™Çö açWýçÌ[ýãSÌ[ý ]ãX ae`Ì^

LçGä»K÷ A+ EõçÌ[ýãS å^ %çWýÇ×XEõ \öçÌ[ýTö %çL ^çãVÌ[ý ¥çÌ[ýç Y×Ì[ý»Jôç×_Tö TgöçÌ[ýç \Çöã_ %çä»K÷X [ýç \Çö_ãTö »Jôç+ä»K÷X ]É_îã[ýçãWýÌ[ý YÒãÌ^çLXÝÌ^TöçãEõ* ×EõÜ™Çö ]çXÇãbÌ[ý YÒ×Tö ×[ý`Ÿça c÷çÌ[ýçS %XîçÌ^ -- Töç+ %ç`çãEõ+ \öÌ[ýaç EõãÌ[ý AãGçãTö c÷ã[ý* å_Fç×»Oô å`b EõÌ[ýçÌ[ý %çãG AEõ [ýçÌ[ý åVãF åXCÌ^ç ^çEõ YÒãTöîEõ ×`£ãEõ ]çXÇãb Ì[ýÖYçÜ™ö×Ì[ýTö EõÌ[ýãTö åEõçX åEõçX point-mã_çÌ[ý =YÌ[ý åLçÌ[ý ×VãTö [ý_ä»K÷ ×[ýpûçX ----a[ý ×`£+ YÒ×Tö\öç ×XãÌ^ LX½çÌ^ -- »Jôç+ TöçÌ[ý YÉSï ×[ýEõçã`Ì[ý aÇã^çG* %ãXãEõÌ[ý YÒ×Tö\öç YÒ»Jô×_Tö ×`lùçÌ[ý WýçÌ[ýçÌ[ý ]çWýîã] YÒ¹Çõ×PöTö XçC c÷ãTö YçãÌ[ý* » Jôç+ XTÇöX ×`lùç WýçÌ[ýçÌ[ý YÒ[ýTöÛX* ×[ýã`b YÒ×Tö\öç×»OôãEõ ×»JôXãTö c÷ã[ý A[ýe åa×VãEõ+ TöçãEõ A×GãÌ^ ×VãTö c÷ã[ý* aÇØšö `Ì[ýÝÌ[ý C ]X ×XãÌ^ [ýgç»JôçÌ[ý ]TöX %UïêX×TöEõ %[ýØšöçÌ[ý =~×Tö a[ýçÌ[ý LXî EõÌ[ýãTö c÷ã[ý ^×V YÒEÊõTö ×`lùçÌ[ý Y×Ì[ýã[ý` éTöÌ[ýÝ EõÌ[ýãTö c÷Ì^ a[ýçÌ[ý LXî* åTö]X %UïêX×TöEõ C aç]ç×LEõ %[ýØšöç éTöÌ[ýÝ c÷CÌ^ç aö[ý c÷ã[ý ^×V YÒãTöîEõ ×`×lùTö XçG×Ì[ýEõ åY`çÌ[ý aㆠ]çX×[ýEõ ]É_îã[ýçWýãEõ a]çX mÌ[ýÓ±¼ö ×VãTö %\öîØšö c÷X* aEõ_ Ø™öãÌ[ý ]çXÇb åVFãTö »JôçÌ^ -- %XîçãÌ^Ì[ý `ç×Ø™ö %çÌ[ý XîçãÌ^Ì[ý YÒ×Töœöç* æ»Jôrôç %çÌ[ý %Wýî[ýaçÌ^ »K÷çQÍöç å]Wýç C YÒ×Tö\öçÌ[ý ×[ýEõç` EõFX+ aö[ý XÌ^* £WýÇ ×Qö×GÐ+ ]çXÇbãEõ "]çXÇb" EõÌ[ýãTö YçãÌ[ý Xç -- »Jôç+ ]É_îã[ýçãWýÌ[ý ×[ýEõç`C* %çL %ç[ýçÌ[ý \öçÌ[ýãTöÌ[ý ]Ü—ö åc÷çEõ -- a[ý ×`£ãEõ ]çXÇb EõÌ[ýãTö c÷ã[ý+* EõäPöçY×XbãVÌ[ý åa+ [ýçSÝ×»Oô Ø‘öç]Ý×LÌ[ý aㆠG_ç ×]×_ãÌ^ ×`lùçãlùäy W[ý×XTö åc÷çEõ -- "Arise, awake and stop not till the goal is reached". ------------------------------