Giao An Mon Ngu Van Lop 7 ( Ppm)

[email protected]

144

TiÕt 59, 60 So¹n: 10/12/2006 D¹y: 21/12/2006.

lµm th¬ lôc b¸t A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp häc sinh: - HiÓu ®îc luËt th¬ lôc b¸t. - Cã c¬ héi tËp lµm th¬ lôc b¸t. B/ ChuÈn bÞ: B¶ng phô c/ TiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ ? Nªu nÐt nghÖ thuËt ®Æc s¾c nhÊt cña ca dao ? (Sö dông thÓ th¬ d©n téc: lôc b¸t). ? §äc mét vµi bµi ca dao viÕt theo thÓ th¬ lôc b¸t ? * Bµi míi: 35’ I. luËt th¬ lôc b¸t :

* §äc kü bµi ca dao. H: Bµi ca dao ®îc viÕt theo thÓ th¬ lôc b¸t ? ? CÆp th¬ lôc b¸t mçi dßng cã mÊy tiÕng ? V× sao gäi lµ lôc b¸t ? H: Nh¾c l¹i quy ®Þnh tiÕng b»ng, tiÕng tr¾c ? H: X¸c ®Þnh tiÕng b»ng, tr¾c, vÇn cña bµi ca dao ? H:Nªu luËt b»ng, tr¾c, gieo vÇn ? (TiÕng lÎ tù do. TiÕng ch½n theo luËt). H: T¬ng quan thanh ®iÖu gi÷a tiÕng thø 6 vµ thø 8 ?

1. VÝ dô: Bµi ca dao SGK. 2.NhËn xÐt: - Lôc : 6 CÆp th¬ mét dïng 6 tiÕng - B¸t : 8 Î trªn, dïng 8 tiÕng Î díi - S¬ ®å b»ng, tr¾c, vÇn cña bµi ca dao: Anh ®i anh nhí … B B B T B B(v1) T B B T T B(v1)B B(v2) T B T T B B(v2) T B T T B B(v2)B B 2 4 6 8 - LuËt b»ng tr¾c : Î tiÕng thø 2 – b»ng, tiÕng thø 4 lµ tr¾c (cã thÓ ngo¹i lÖ ngîc l¹i). - Gieo vÇn Î tiÕng thø 6 vµ 8. - Trong c©u 8 tiÕng: tiÕng thø 6 thanh bÊng -> tiÕng thø 8 thanh trÇm. (hoÆc ngîc l¹i). 3. Ghi nhí:

H: Qua ®ã em cã nh÷ng ghi nhí g× vÒ luËt th¬ lôc b¸t ? Lu ý häc sinh ph©n biÖt th¬ lôc b¸t víi v¨n vÇn 6/8. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

145

- Gi¸o viªn cho vÝ dô, häc sinh th¶o luËn. +VÝ dô 1: Con mÌo, con chã cã l«ng Bôi tre cã m¾t, nåi ®ång cã quai (§ång dao). + VÝ dô 2: TiÕc thay h¹t g¹o tr¾ng ngÇn §· vo níc ®ôc, l¹i vÇn than r¬m. (Ca dao). -> VÝ dô 1: Cã luËt b»ng, tr¾c, thanh, cã sè c©u lôc, b¸t nhng kh«ng cã gi¸ trÞ biÓu c¶m (chØ gióp trÎ em nhËn biÕt ®îc c¸c SV quen thuéc) => Kh«ng ph¶i lµ th¬ lôc b¸t – chØ lµ v¬n vÇn. -> VÝ dô 2: Sö dông h×nh ¶nh Èn dô -> lêi than th©n, tr¸ch phËn hÈm hiu cña c« g¸i, sù th«ng c¶m cña ngêi th©n, ngêi yªu c« -> th¬ lôc b¸t. HÕt tiÕt 59, chuyÓn sang tiÕt 60 II. luyÖn tËp :

Bµi 1: VÝ dô a): §iÒn thªm tiÕng thø 5, thø 6 cña c©u b¸t. - TiÕng thø 6 : vÇn “a” => “nhµ”, “mµ”, “lµ”. thanh trÇm. Î nhµ, kÎo mµ, nh lµ. VÝ dô b): - TiÕng thø 6 : vÇn “ªn” => tiÕn lªn kh«ng ngõng, míi nªn th©n ngêi, luyÖn rÌn h¬ng say. VÝ dô c): T¹o sù ®èi hoÆc phèi c¶nh: Gieo vÇn “im”. - Trong s©n mÌo míp lim dim m¾t chê. - Hoa th¬m, cá ngät kiÕm t×m ®©u xa. - MÑ ngåi kh©u ¸o, em t×m c©u th¬. Bµi 2: - Ph¸t hiÖn sai Î ®©u söa cho ®óng luËt. C1 VD a: gieo vÇn “oai” mµ viÕt “b»ng” -> xoµi. VD b: gieo vÇn “anh” mµ viÕt “lªn” -> thµnh. C2 VD a: söa vÇn “oai” c©u lôc -> vÇn “«ng” – “ba trång”. VD b : söa vÇn “anh” c©u lôc -> vÇn “iªn” – “thÇn tiªn”. Bµi 3: - TÊ chøc thi 2 ®éi. + H×nh thøc 1: Thi ®äc th¬ lôc b¸t (5 phót). + H×nh thøc 2: Trªn c¬ sÎ nh÷ng c©u th¬ lôc b¸t võa ®äc thi ngÉu høng lµm th¬. (Cã thÓ lÊy lu«n c©u lôc võa ®äc råi ®éi kia lµm c©u b¸t kh¸c ). [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

146

§éi nµo th¾ng sÏ ®îc quyÒn xíng c©u lôc Gi¸o viªn lµm träng tµi, söa, cho ®iÓm. (Gi¸o viªn lu ý c¸c em nh÷ng vÇn dï gieo: “a”, “an”, “¬i”, “non”,… Mét sè vÇn khã gieo tiÕp: “ª”.) Bµi 4: (Thªm – GV ghi ra b¶ng phô) - GV cho HS quan s¸t nh÷ng c©u th¬ vµ yªu cÇu nx xem cã sai luËt kh«ng. a. Tß vß mµy nu«i con nhÖn Ngµy sau nã lín nã quÖn nhau ®i Tß vß ngåi khãc tØ ti NhÖn ¬i! NhÖn hìi! NhÖn ®i ®»ng nµo. ( Ca dao ) b. Må h«i mµ ®Ê xuèng ®ång Lóa mäc trïng trïng s¸ng c¶ ®åi n¬ng. ( Ca dao ) - GV gîi ý: c©u a kh«ng sai luËt mµ theo lôc b¸t biÕn thÓ; c©u b: Kh«ng sai luËt mµ chØ ®Êi vÞ trÝ vÇn lng (®ång/ trïng) * cñng cè: 3’ 1. Nh¾c l¹i luËt th¬ lôc b¸t. 2. GV nhËn xÐt ho¹t ®éng lµm th¬ cña HS. *. híng dÉn vÒ nhµ : 1’

- §äc, tËp lµm th¬ lôc b¸t. - ChuÈn bÞ bµi ChuÈn mùc sö dông tõ.

TuÇn 16 TiÕt 61 – TiÕng ViÖt: So¹n:14/12 D¹y:

Bµi 14, 15

chuÈn mùc sö dông tõ

A/ Môc tiªu bµi häc. Gióp HS : - N¾m ®îc c¸c yªu cÇu trong viÖc sö dông tõ. - Trªn c¬ sÎ nhËn thøc ®îc c¸c yªu cÇu ®ã, tù kiÓm tra thÊy ®îc nh÷ng nhîc ®iÓm cña b¶n th©n trong viÖc sö dông tõ, cã ý thøc dïng tõ ®óng chuÈn mùc, tr¸nh cÈu th¶ khi nãi, viÕt. B/ ChuÈn bÞ: B¶ng phô C/ tiÕn tr×nh bµi d¹y: * æn ®Þnh líp: 1' * KiÓm tra bµi cò: 5' 1. ThÕ nµo lµ ch¬i ch÷? Nªu c¸c lèi ch¬i ch÷ thêng gÆp? 2. C©u ca dao sau sö dông lèi ch¬i ch÷ nµo? (Ghi ra b¶ng phô) ÒNgµy xu©n em ®i chî h¹, mua c¸ thu vÒ, chî h·y cßn ®«ng.” A. Dïng tõ ®ång ©m C. Dïng c¸c tõ cïng trêng nghÜa [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] B. Dïng cÆp tõ tr¸i nghÜa * Bµi míi: 35’

147 D. Dïng lèi nãi l¸i.

I. sö dông ®óng ©m, ®óng chÝnh t¶:

- VD a: dïi -> vïi (sai cÆp phô ©m ®Çu d -> v - ph¸t ©m theo vïng ? C¸c tõ in ®Ëm trong c¸c c©u Nam bé). dïng sai n/t/n ? - VD b: tËp tÑ -> bËp bÑ, tËp toÑ - Gi¸o viªn chia b¶ng phô ®· hÖ (sai v× gÇn ©m nhí kh«ng chÝnh thèng (sau khi häc sinh tr¶ lêi x¸c). - VD c: kho¶ng kh¾c -> kho¶nh Tõ kh¾c dïng (sai v× gÇn ©m nhí kh«ng chÝnh sai x¸c). Lçi sai Î - Häc sinh ®äc vÝ dô SGK.

Nguyª n nh©n II. sö dông tõ ®óng nghÜa:

Söa

- VD a: + s¸ng sña: nhËn biÕt b»ng thÞ gi¸c. + t¬i ®Ñp: nhËn biÕt b»ng t duy, c¶m xóc, liªn tÎng. => dïng tõ "t¬i ®Ñp".

H: Khi sö dông tõ cÇn chó ý nh÷ng g× ? (§óng ©m, ®óng chÝnh - VD b: + cao c¶: lêi nãi (viÖc lµm) t¶). cã phÈm chÊt tuyÖt vêi. + s©u s¾c: NhËn thøc vµ - §äc c¸c vÝ dô. thÈm ®Þnh b»ng t duy, c¶m xóc, H: C¸c tõ in ®Ëm trong nh÷ng liªn tÎng. vÝ dô sai n/t/n ? - VD c:+ biÕt: nhËn thøc ®îc, hiÓu ®îc. + cã: tån t¹i (c¸i g× ®ã). H: H·y söa l¹i b»ng c¸ch thay nh÷ng tõ kh¸c thÝch hîp ? Gi¸o viªn cho häc sinh gi¶i nghÜa c¸c tõ in ®Ëm, t×m tõ kh¸c thÝch hîp (cã gi¶i nghÜa). + Lµm viÖc theo nhãm. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

148

+ C¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶, gi¸o viªn ghi vµo b¶ng phô chung. VD: Tõ dïng sai NghÜ a cña tõ Tõ thÝch hîp NghÜ a cña tõ

IiI. sö dông tõ ®óng s¾c th¸i biÓu c¶m, hîp phong c¸ch:

- VD a: + l·nh ®¹o: ®øng ®Çu c¸c tÊ chøc hîp ph¸p, chÝnh danh -> s¾c th¸i t«n träng. + cÇm ®Çu: ®øng ®Çu c¸c tÊ chøc phi ph¸p, phi nghÜa -> s¾c th¸i khinh bØ. - VD b: + chó hÊ: tõ ®Ó nh©n ho¸ -> s¾c th¸i ®Ñp -> kh«ng phï hîp víi v¬n c¶nh. + con hÊ, nã: gäi tªn con vËt-> s¾c th¸i b×nh thêng -> phï hîp v¬n c¶nh.

Iv. sö dông tõ ®óng tÝnh chÊt ng÷ ph¸p cña tõ:

* Khi sö dông tõ cÇn chó ý - VD a: hµo quang (danh tõ) -> ®óng nghÜa. kh«ng trùc tiÕp lµm vÞ ng÷ -> hµo nho¸ng. - §äc vÝ dô:

- VD b: ¬n mÆc (®éng tõ) -> kh«ng H: Nh÷ng tõ ®îc dïng sai nh thÕ cã bÊ ng÷ qua quan hÖ tõ "cña" -> nµo ? c¸ch ¬n mÆc. H: Söa l¹i b»ng c¸ch thay tõ - VD c: th¶m h¹i (tÝnh tõ) -> kh«ng thÓ lµm bÊ ng÷ cho tÝnh tõ "nhiÒu" kh¸c cho thÝch hîp ? -> bá tÝnh tõ "nhiÒu". - B¶ng phô: - VD d: sù gi¶ t¹o phån vinh -> trËt tù tõ sai -> sù phån vinh gi¶ t¹o. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

149

v. kh«ng l¹m dông tõ ®Þa ph¬ng, tõ h¸n viÖt:

- Trong c¸c t×nh huèng giao tiÕp trang träng vµ trong c¸c v¬n b¶n chuÈn mùc (hµnh chÝnh, chÝnh luËn) kh«ng nªn sö dông tõ ®Þa ph¬ng. - ChØ dïng tõ H¸n ViÖt trong nh÷ng trêng hîp t¹o s¾c th¸i phï hîp. NÕu tõ H¸n ViÖt nµo cã tõ tiÕng ViÖt t¬ng ®¬ng mµ phï hîp v¬n c¶nh th× nªn dïng tõ tiÕng ViÖt.

* Ghi nhí chung: VI. luyÖn tËp:

- VD: + hån nhiªn - tiÕng cêi hån nhiªn cña trÎ th¬. + tù nhiªn - anh Êy cø tù nhiªn ... - §¶o ®îc: + ao íc - íc ao. - Kh«ng ®¶o ®îc: + hån nhiªn - Kh«ng nªn ®¶o: + ng¬ ng¸c - ng¸c ng¬.(s¾c th¸i ý cã bÞ thay ®Êi).

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

150

Tõ N g hÜ a cñ a tõ S ¾ c th ¸i Tõ th Ýc h hî p N g hÜ a cñ a tõ S ¾ c th ¸i

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

151

* Cñng cè: 3’ Khi sö dông tõ ta cÇn chó ý nh÷ng ®iÒu g×? * Híng dÉn vÒ nhµ : 1’ - N¾m néi dung bµi, häc thuéc ghi nhí - ChuÈn bÞ bµi ¤n tËp v¬n biÓu c¶m.

TiÕt 62: So¹n: 14/ D¹y: «n tËp v¨n b¶n biÓu c¶m A/ Môc tiªu bµi häc: Gióp h/sinh: - ¤n l¹i nh÷ng ®iÓm quan träng nhÊt vÒ lý thuyÕt lµm v¬n b¶n biÓu c¶m. - C¸ch lËp ý vµ lËp dµn bµi cho mét ®Ò v¬n biÓu c¶m. - C¸ch diïn ®¹t trong bµi v¬n biÓu c¶m. B/ ChuÈn bÞ: c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y: * æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ - KiÓm tra bµi vÒ nhµ * Bµi míi: 35’ *C©u 1: Kh¸i niÖm v¬n biÓu c¶m ? H: ThÕ nµo lµ v¬n biÓu c¶m, Lµ kiÓu v¬n b¶n bµy tá th¸i ®é, ®¸nh gi¸ ? t×nh c¶m vµ sù ®¸nh gi¸ cña con ngêi ®èi víi thiªn nhiªn vµ cuéc sèng. * C©u 2: H: Muèn bµy tá th¸i ®é, t×nh - C¸c yÕu tè cÇn cã ®Ó qua ®ã c¶m vµ sù ®¸nh gi¸ cña m×nh tr- h×nh thµnh vµ thÓ hiÖn c¶m xóc, íc hÕt cÇn ph¶i cã c¸c yÕu tè th¸i ®é, t×nh c¶m cña ngêi viÕt lµ g× ? T¹i sao ? tù sù vµ miªu t¶. => C¶m xóc lµ yÕu tè ®Çu tiªn vµ hÕt søc quan träng trong v¬n biÓu c¶m. §ã lµ sù xóc ®éng cña con ngêi tríc vÎ ®Ñp cña thiªn nhiªn vµ cuéc sèng. ChÝnh sù xóc ®éng Êy ®· lµm n¶y sinh nhu cÇu biÓu c¶m cña con ngêi. * C©u 3: Ph©n biÖt v¬n b¶n biÓu [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

152

c¶m víi v¬n b¶n miªu t¶, v¬n b¶n tù sù ? H: Nh¾c l¹i nh÷ng yªu cÇu cña - V¬n tù sù lµ yªu cÇu kÓ l¹i mét sù v¬n b¶n miªu t¶, tù sù ? viÖc, mét c©u chuyÖn cã ®Çu, cã ®u«i, cã ng«n ng÷, diïn biÕn, kÕt qu¶ nh»m t¸i hiÖn nh÷ng sù viÖc hoÆc nh÷ng kû niÖm trong kÝ øc ®Ó ngêi nghe, ngêi ®äc cã thÓ hiÓu vµ nhí, kÓ l¹i ®îc. - V¬n miªu t¶ yªu cÇu t¸i hiÖn ®èi tîng nh»m dùng mét ch©n dung ®Çy ®ñ, chi tiÕt, sinh ®éng vÒ ®èi tîng Êy ®Ó ngêi ®äc, nghe cã thÓ h×nh dung râ rµng vÒ ®èi H: VËy trong v¬n b¶n biÓu c¶m tîng Êy. cã yÕu tè tù sù vµ miªu t¶, t¹i sao chóng ta kh«ng gäi lµ v¬n tù sù, - Trong v¬n biÓu c¶m, tù sù vµ miªu miªu t¶ tÊng hîp t¶ chØ lµ ph¬ng tiÖn ®Ó ngêi viÕt H: Trong v¬n b¶n biÓu c¶m, tù sù, thÓ hiÖn th¸i ®é, t×nh c¶m, sù miªu t¶ ®ãng vai trß g× ? ®¸nh gi¸. - Tù sù vµ miªu t¶ trong v¬n biÓu c¶m cã vai trß nh c¸i cí, c¸i nÒn cho c¶m xóc. Do ®ã nã thêng kh«ng t¶, kh«ng kÓ, kh«ng thuËt ®Çy ®ñ nh khi nã cã t c¸ch lµ mét kiÓu v¬n * Cho bµi ca dao: b¶n ®éc lËp. " S«ng kia bªn lë bªn båi * C©u 4: ........................................... §Æc trng cña v¨n b¶n biÓu c¶m BiÕt r»ng bªn ®ôc, bªn trong, bªn : nµo" H: T×m hiÓu c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®îc sö dông ? - Bµi ca dao cã sö dông: + §iÖp ng÷. H: C¸c h×nh ¶nh trong bµi ca dao + Èn dô. cã ý nghÜa g× ? + Tõ tr¸i nghÜa. H: T©m tr¹ng cña ngêi viÕt nh thÕ - ý nghÜa tîng trng, ¸m chØ nh÷ng nµo ? sù kiÖn trong ®êi sèng t×nh c¶m cña con ngêi. H: Ph¬ng thøc biÓu ®¹t cña bµi - T©m tr¹ng ph©n v©n xen håi ca dao lµ g× ? hép b©ng khu©ng. H: Qua ®ã em cã nhËn xÐt g× vÒ -> Bµi ca dao trªn lµ mét v¬n b¶n [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] ®Æc trng cña v¬n biÓu c¶m ?

153 biÓu c¶m, rÊt gÇn gòi víi v¬n b¶n tr÷ t×nh.

* C©u 5: LuyÖn tËp v¨n b¶n biÓu c¶m. §Ò bµi: C¶m nghÜ mïa xu©n ? ? Nªu c¸c thao t¸c cÇn tiÕn hµnh. I. t×m hiÓu ®Ò

- KiÓu v¬n b¶n: Ph¸t biÓu c¶m nghÜ. - §èi tîng biÓu c¶m: Mïa xu©n. II. t×m ý:

1. Mïa xu©n cña thiªn nhiªn: - C¶nh s¾c, thêi tiÕt, khÝ hËu, c©y cá, chim mu«ng, ... 2. Mïa xu©n cña con ngêi: - TuÊi t¸c, nghÒ nghiÖp, t©m tr¹ng, suy nghÜ, ... 3. C¶m nghÜ: - ThÝch hay kh«ng thÝch mïa xu©n ? V× sao ? Mong ®îi hay kh«ng ? V× sao ? - KÓ hoÆc t¶ ®Ó béc lé c¶m nghÜ thÝch hay kh«ng thÝch ? Mong ®îi hay kh«ng mong ®îi ? * Gi¸o viªn giao cho häc sinh lËp dµn ý theo nhãm. - Tr×nh bµy dµn ý. - Thèng nhÊt dµn ý. * Cñng cè: 3’ - GV chèt l¹i nh÷ng néi dung cÇn ghi nhí trong tiÕt «n tËp *. híng dÉn vÒ nhµ : 1’ - Hoµn chØnh dµn ý. - ViÕt bµi, söa bµi. - So¹n bµi Sµi Gßn t«i yªu. .....................................................................

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

TiÕt 63

154

Híng dÉn ®äc thªm v¨n b¶n:

sµi gßn t«i yªu (Minh H¬ng) So¹n: D¹y:

A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - C¶m nhËn ®îc nÐt ®Ñp riªng cña Sµi Gßn víi thiªn nhiªn, khÝ hËu nhiÖt ®íi vµ nhÊt lµ phong c¸ch cña ngêi Sµi Gßn. - N¾m ®îc nghÖ thuËt biÓu hiÖn t×nh c¶m, c¶m xóc qua nh÷ng hiÓu biÕt cô thÓ, nhiÒu mÆt cña t¸c gi¶ vÒ Sµi Gßn. B/ ChuÈn bÞ: B¶ng phô C/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ 1. V¬n b¶n ÒMét thø quµ........: Cèm” ®· viÕt vÒ cèm trªn nh÷ng ph¬ng diÖn nµo? (Ghi ra b¶ng phô) A. Nguån gèc vµ c¸ch thøc lµm cèm C. Sù thÎng thøc cèm B. VÎ ®Ñp vµ c«ng dông cña cèm D. C¶ ba ph¬ng diÖn trªn 2. Em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶ Th¹ch Lam qua v¬n b¶n ÒMét thø quµ....” * Bµi míi: 35’ I. t×m hiÓu chung:

1. T¸c gi¶: H: Qua chó thÝch, em hiÓu - Lµ mét nhµ b¸o. nh÷ng g× vÒ t¸c gi¶ viÕt vÒ Sµi Gßn - thµnh phè Hå ChÝ Minh? 2. T¸c phÈm:

H: Em cã thÓ kÓ tªn nh÷ng t¸c - Lµ bµi mÎ ®Çu trong tËp tuú bótphÈm viÕt vÒ Sµi Gßn - thµnh bót kÝ "Nhí Sµi Gßn" tËp 1 cña phè Hå ChÝ Minh ? Minh H¬ng. II. ®äc, hiÓu v¨n b¶n:

H: Nh¾c l¹i nh÷ng hiÓu biÕt cña 1. §äc- t×m hiÓu chó thÝch: em vÒ tuú bót ? - §©y lµ bµi tuú bót cÇn ®îc ®äc víi giäng hå hÎi, vui t¬i, h¬m hÎ, s«i ®éng, chó ý c¸c tõ [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

155

ng÷ ®Þa ph¬ng. - Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh 2. Bè côc: 3 ®o¹n. gi¶i nghÜa tõ khã theo SGK. - §o¹n 1: Nh÷ng Ên tîng chung bao qu¸t vÒ Sµi Gßn. (Tõ ®Çu ®Õn "hä hµng".) H: Theo em, bµi tuú bót nµy cã - §o¹n 2: §Æc ®iÓm c d©n vµ bè côc nh thÕ nµo ? phong c¸ch ngêi Sµi Gßn. (Bè côc v¬n b¶n kh¸ m¹ch l¹c, ( TiÕp ®Õn "1975".) theo c¶m xóc cña ngêi viÕt tríc - §o¹n 3: Sµi Gßn - ®« thÞ hiÒn hoµ, nh÷ng mÆt kh¸c nhau cña Sµi ®Êt lµnh -> T/c cña T/g. Gßn.) (phÇn cßn l¹i). 3. Ph©n tÝch: a, Ên tîng chung bao qu¸t vÒ Sµi Gßn: - So Sµi Gßn víi nhiÒu thµnh phè kh¸c trªn ®Êt níc ta, so víi 5000 H: §o¹n v¬n ®Çu tiªn nµy, t¸c gi¶ n¬m tuÊi cña ®Êt níc -> nhÊn ®· bµy tá nh÷ng c¶m nhËn m¹nh ®é trÎ trung, cßn xu©n cña chung vÒ thiªn nhiªn vµ cuéc Sµi Gßn. sèng n¬i Sµi Gßn ? * §äc ®o¹n v¨n.

H: T¸c gi¶ ®· so s¸nh Sµi Gßn víi nh÷ng ai vµ nh÷ng c¸i g× ? T¸c - Thêi tiÕt: n¾ng sím ngät ngµo, dông cña so s¸nh Êy ? giã léng buÊi chiÒu, c¬n ma nhiÖt H: Bªn c¹nh sù so s¸nh Êy, t¸c gi¶ ®íi µo µo vµ mau døt -> nÐt riªng. cßn cã nh÷ng c¶m nhËn vÒ thiªn nhiªn, khÝ hËu Sµi Gßn. Em h·y t×m c¸c chi tiÕt, h×nh ¶nh nãi vÒ - Trêi ®ang buån b·, bçng nhiªn ®iÒu Êy ? trong v¾t l¹i nh thuû tinh -> sù (Nh÷ng c¶m nhËn vÒ thêi tiÕt thay ®Êi nhanh chãng, ®ét ngét nh thÕ nµo ? Qua ®ã , em thÊy cña thêi tiÕt. thêi tiÕt cña Sµi Gßn cã ®Æc ®iÓm g× ?) - §ªm : Tha thít tiÕng ån. H: Ngoµi nh÷ng nÐt riªng, thêi - Giê cao ®iÓm: n¸o ®éng, dËp tiÕt Sµi Gßn cßn cã ®iÒu g× kh¸c d×u xe cé. - BuÊi s¸ng tinh s¬ng: kh«ng khÝ biÖt ? m¸t dÞu, thanh s¹ch. -> §iÖp tõ, ®iÖp cÊu tróc c©u. H: Kh«ng khÝ, nhÞp ®iÖu cuéc [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

156

sèng ®a d¹ng cña thµnh phè -> T×nh yªu nång nhiÖt, tha thiÕt trong nh÷ng thêi kh¾c kh¸c víi Sµi Gßn. nhau ®îc t¸c gi¶ c¶m nhËn ra sao ? H: Khi nªu c¶m nhËn vÒ Sµi Gßn, t¸c gi¶ ®· sö dông ng«n ng÷ nghÖ thuËt g× ? H: Nhê c¸ch sö dông nh÷ng nghÖ thuËt Êy t¸c gi¶ ®· bµy tá t×nh c¶m cña m×nh nh thÕ nµo ? (§äc ®o¹n v¬n, chóng ta còng ®îc l©y phÇn nµo c¸i t×nh c¶m b, Phong c¸ch ngêi Sµi Gßn: thiÕt tha Êy >< Sµi Gßn - ®« thÞ mµ cã thÓ cha mét lÇn chóng ta ®îc ®Æt ch©n tíi -> §ã chÝnh lµ thµnh c«ng cña ®o¹n ®Çu tiªn - "Î trªn ®Êt nµy ... Sµi Gßn c¶" cña bµi tuú bót nµy: Gîi ®îc sù -> Sù hoµ hîp, héi tô kh«ng ph©n ®ång c¶m n¬i ngêi ®äc.) biÖt nguån gèc. H: Vµ víi t×nh yªu nång nhiÖt Êy - Ngêi Sµi Gßn nãi chung: hÒ hµ, dï t¸c gi¶ tËp trung nãi vÒ nÐt nÊi d·i, Ýt dµn dùng, ch©n thµnh, bËt nµo ? th¼ng th¾n. - C¸c c« g¸i Sµi Gßn: ch©n thµnh, * §äc ®o¹n 2: béc trùc, cÎi mÎ, vÎ ®Ñp tù nhiªn mµ H: §äc c©u v¬n t¸c gi¶ nªu ý nhÞ. nhËn xÐt vÒ ®Æc ®iÓm c d©n Sµi Gßn? -> "Sµi Gßn bao giê còng ... kÐo H: Em hiÓu t¹i sao Î ®©y chØ ®Õn". toµn ngêi Sµi Gßn mÆc dï kh«ng Ýt ngêi gèc n¬i kh¸c ? H: Vµ ®· lµ con ngêi Sµi Gßn, -> Søc sèng, nÐt ®Ñp riªng cña nhÊt lµ c¸c c« g¸i Sµi Gßn th× thµnh phè, cña con ngêi n¬i thµnh phè Êy. nÐt phong c¸ch nÊi bËt lµ g× ? H: Em h·y t×m c©u v¬n thÓ hiÖn râ nhÊt ®Æc ®iÓm riªng cña c d©n Sµi Gßn. H: Vµ tÊt c¶ nh÷ng h×nh ¶nh, ®Æc ®iÓm ®ã ®· t¹o nªn mét c, Sµi Gßn ®Êt lµnh, ®« thÞ Sµi Gßn cã ®Æc ®iÓm chung vÒ hiÒn hoµ: - Sµi Gßn lµ n¬i ®Êt lµnh nhng rÊt con ngêi ra sao ? Ýt chim. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

157

- Víi mét lo¹t nh÷ng c¶m nhËn hÕt søc tinh tÕ vÒ thiªn nhiªn, c¶nh vËt, con ngêi Sµi Gßn t¸c gi¶ ®· béc lé t×nh yªu cña m×nh dµnh cho thµnh phè nµy. Song Î ®o¹n cuèi t×nh yªu Êy ®îc -> VÊn ®Ò m«i trêng vµ T/y cña kh¼ng ®Þnh ®Çy ®ñ h¬n n÷a? T/g dµnh cho thiªn nhiªn, m«i trêng. * §äc ®o¹n cuèi. H: Î trong ®o¹n nµy em cã nhËn thÊy t¸c gi¶ muèn göi g¾m tíi chóng ta ®iÒu g× ? H: Nãi ®Õn ý nµy, em cã liªn tÎng ®Õn mét c©u thµnh ng÷ nµo ®ã ? (§Êt lµnh chim ®Ëu.) H: VËy hiÖn tîng trªn cho thÊy => Kh¼ng ®Þnh t×nh yªu Sµi Gßn ®iÒu g× ? dai d¼ng vµ bÒn chÆt víi m¬ íc H: Thµnh phè cã nhiÒu ngêi hµo mäi ngêi ai còng yªu Sµi Gßn cña phãng nhng hiÕm hoi dÇn chim t¸c gi¶. chãc. §äc nh÷ng ý v¬n nµy, em thÌm ®îc nghe ©m thanh g×, 4. Tæng kÕt: thÌm ®îc cã c¶m gi¸c nh thÕ Ghi nhí: SGK nµo ? III. luyÖn tËp:

(H·y nhí ®Õn mét v¬n b¶n ®· häc trong líp 6: Lao xao - Duy - §o¹n v¬n: MiÒn quª em yªu. (Giíi h¹n 5-7 c©u. Kh¸n.) ChuÈn bÞ trong 5 phót). H: Tuy cã nh÷ng khã kh¬n nh vËy nhng u ®iÓm cña Sµi Gßn vÉn lµ c¬ b¶n. Vµ víi nh÷ng u ®iÓm Êy, chóng ta hiÓu ®îc t¸c gi¶ muèn kh¼ng ®Þnh ®iÒu g× ? H: §o¹n tuú bót ®· cã nh÷ng thµnh c«ng nµo ? - Trªn c¬ sÎ nh÷ng hiÓu biÕt, t×nh yªu cña em ®èi víi Sµi Gßn th«ng qua sù ®ång c¶m víi Minh H¬ng, em h·y häc tËp nhµ v¬n truyÒn t×nh yªu dµnh cho quª h¬ng m×nh sang mäi ngêi b»ng [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

158

mét ®o¹n v¬n viÕt vÒ t×nh c¶m cña m×nh dµnh cho mét miÒn quª nµo ®ã mµ em yªu nhÊt.

*cñng cè: 3’ 1. Néi dung chÝnh cña v¬n b¶n nµy lµ g×? 2. Søc l«i cuèn cña v¬n b¶n nµy lµ Î chç nµo? * Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ 1. N¾m ch¾c néi dung cña bµi. 2. Hoµn thµnh bµi tËp Î trªn. 3. So¹n bµi Mïa xu©n cña t«i ................................................................................ TiÕt 64 So¹n: D¹y: V¨n b¶n

mïa xu©n cña t«i Vò B»ng

A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp häc sinh: - C¶m nhËn ®îc nÐt ®Æc s¾c riªng cña c¶nh s¾c mïa xu©n Î Hµ Néi vµ miÒn B¾c ®îc t¸i hiÖn trong bµi tuú bót. - ThÊy ®îc t×nh yªu quª h¬ng, ®Êt níc thiÕt tha s©u ®Ëm cña t¸c gi¶ ®îc thÓ hiÖn qua ngßi bót tµi hoa, tinh tÕ, giµu c¶m xóc vµ h×nh ¶nh. B/ ChuÈn bÞ: B¶ng phô C/ TiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ - Qua v¬n b¶n ÒSµi Gßn t«i yªu”, t¸c gi¶ Minh H¬ng ®· gióp em hiÓu nh÷ng g× vÒ Sµi Gßn – thµnh phè Hå ChÝ Minh ? - KT ®o¹n v¬n ? * Bµi míi: 35’ - Cã rÊt nhiÒu h×nh ¶nh dêng nh trÎ thµnh c¸i cí ®Ó mäi ngêi béc lé c¶m xóc. NÕu nh LÝ B¹ch nh×n tr¬ng mµ … I. t×m hiÓu chung:

1. T¸c gi¶: H: §äc chó thÝch vµ nªu nh÷ng - Vò B»ng (1913-1984) lµ nhµ v¬n, hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Vò nhµ b¸o cã sÎ trêng vÒ truyÖn [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] B»ng.

159 ng¾n, tuú bót, bót ký. 2. T¸c phÈm: - TrÝch trong tËp ÒTh¬ng nhí mêi hai” (1960-1971). - V¬n b¶n ÒMïa xu©n cña t«i”lµ ®o¹n trÝch trong bµi ÒTh¸ng giªng m¬ vÒ tr¬ng non, rÐt ngät”.

H: Nªu xuÊt xø cña v¬n b¶n ? (§©y lµ t¸c phÈm ®îc ®¸nh gi¸ lµ xuÊt s¾c nhÊt cña Vò B»ng. Trong nh÷ng n¬m chiÕn tranh, ®Êt níc bÞ chia c¾t, sèng Î Sµi Gßn, nhµ v¬n ®· göi vµo trang s¸ch nçi niÒm th¬ng nhí da diÕt, quÆn xãt vÒ ®Êt B¾c, vÒ Hµ Néi, vÒ gia ®×nh víi lßng mong mái ®Êt níc hoµ b×nh, thèng nhÊt nh t©m sù sau: "Ai ®i vÒ B¾c ta theo víi Th¬m l¹i non s«ng, ®Êt L¹c Hång Tõ thuÎ mang g¬m ®i mÎ câi II. ®äc, hiÓu v¨n b¶n: Ngµn n¬m th¬ng nhí ®Êt Th¬ng Long" (Huúnh V¨n 1. §äc- t×m hiÓu chó thÝch: NghÖ) - Bµi v¬n nµy lµ mét bµi tuú bót. H: Em h·y nh¾c l¹i ®Æc ®iÓm chung cña thÓ tuú bót ? - Lµ thÓ v¬n biÓu c¶m nªn khi ®äc bµi nµy chó ý giäng chËm r·i, s©u l¾ng, mÒm m¹i, h¬i buån se s¾t, chó ý giäng phï hîp víi nh÷ng c©u c¶m trong bµi. * Gi¶i nghÜa tõ theo SGK.

2. Bè côc: 3 ®o¹n. - §o¹n 1: Tõ ®Çu ®Õn Ò…mª luyÕn mïa xu©n” ? (T×nh c¶m cña con ngêi víi mïa xu©n – quy luËt tÊt yÕu.) - §o¹n 2: TiÕp … ÒmÎ héi liªn hoan”. (C¶nh s¾c vµ kh«ng khÝ mïa H: Bµi nµy chØ lµ mét ®o¹n trÝch xu©n ë ®Êt trêi vµ lßng ngêi.) nªn kh«ng cã bè côc hoµn chØnh. - §o¹n 3: Cßn l¹i. Song theo em bµi nµy cã thÓ (C¶nh s¾c riªng cña ®Êt trêi mïa chia lµm mÊy ®o¹n ? xu©n.) 3. Ph©n tÝch: a) T×nh yªu mïa xu©n – quy luËt tÊt yÕu: - NghÖ thuËt ®iÖp ng÷, ®iÖp kiÓu c©u.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] * §äc ®o¹n 1: H: §o¹n v¬n viÕt vÒ mét quy luËt tÊt yÕu ®ã lµ t×nh yªu dµnh cho mïa xu©n. Trong ®o¹n v¬n t¸c gi¶ ®· sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo ? H: T¸c dông cña viÖc sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®ã ? H: Em cã hiÓu v× sao mïa xu©n l¹i ®îc mäi ngêi ®Òu dµnh cho t×nh yªu nh vËy kh«ng ? H: Nhng liÖu ®ã cã ph¶i lµ nh÷ng lý do c¬ b¶n ®Ó khiÕn t¸c gi¶ mÌ luyÕn mïa xu©n ? -> §o¹n 2. H: T¸c gi¶ ®· gîi t¶ c¶nh s¾c mïa xu©n ®Êt B¾c, Hµ Néi qua c¸ch lËp ý nµo ? H: Trong dßng håi øc cña nhµ v¬n vÒ mïa xu©n ®Êt B¾c, mïa xu©n Hµ Néi, nh÷ng h×nh ¶nh, chi tiÕt nµo lµ ®Æc trng, tiªu biÓu nhÊt ? H: V× sao em l¹i cho r»ng ®ã lµ nh÷ng h×nh ¶nh ®Æc trng, tiªu biÓu nhÊt ?

H: Vµ víi nh÷ng nÐt ®Æc trng Êy, mïa xu©n ®em l¹i mét søc sèng cho thiªn nhiªn vµ con ngêi nh thÕ nµo ?

160 -> Giäng v¨n duyªn d¸ng mµ vÉn kh«ng kÐm phÇn m¹nh mÏ -> Kh¼ng ®Þnh quy luËt tÊt yÕu cña t×nh c¶m con ngêi: Yªu mïa xu©n, mïa ®Çu cña t×nh yªu, h¹nh phóc, tuæi trÎ, cña ®Êt trêi vµ lßng ngêi. b) C¶nh s¾c vµ kh«ng khÝ mïa xu©n ®Êt B¾c - mïa xu©n Hµ Néi: - Ma riªu riªu, giã lµnh l¹nh, cã tiÕng nh¹n kªu trong ®ªm xanh, cã tiÕng trèng chÌo, cã c©u h¸t huª t×nh cña c« g¸i ®Ñp nh th¬ méng. Cã c¸i rÐt ngät ngµo. Cã bµn thê, ®Ìn nÕn, h¬ng trÇm. -> NÐt ®Æc trng c¶ trong thiªn nhiªn vµ sinh ho¹t cña con ngêi. Trong thêi tiÕt khÝ hËu cã c¸i l¹nh cña mïa ®«ng cßn v¬ng l¹i nhng cã c¸i Êm ¸p, nång nµn cña khÝ xu©n, h¬i xu©n víi t×nh c¶m gia ®×nh yªu th¬ng, th¾m thiÕt. “Nhùa sèng cña con ngêi c¨ng lªn Tim dêng nh … Con ngêi sèng l¹i vµ … Lßng anh Êm … Ra ngoµi … yªu th¬ng”. -> H×nh ¶nh gîi c¶m, so s¸nh cô thÓ, giäng v¨n kÓ, t¶, biÓu c¶m nhÞp nhµng, hµi hoµ, tr«i ch¶y tù nhiªn theo dßng c¶m xóc. -> Søc sèng cña thiªn nhiªn vµ con ngêi trong th¸ng Giªng mïa xu©n.

H: T¸c gi¶ ®· sö dông h×nh ¶nh nh thÕ nµo ? [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

161

H: Giäng v¬n trong ®o¹n nµy ra sao ? (Qu¶ lµ mïa xu©n bao giê còng thËt tuyÖt vêi vµ c¶m xóc cña con ngêi trong mïa xu©n lµ bÊt tËn. Víi Vò B»ng, th«ng qua nhiÒu c¸ch kh¸c nhau, suy tÎng vµ håi nhí trong t×nh c¶nh vµ t©m tr¹ng buån, xa, båi håi ®· bao n¬m th¸ng tr«i qua, xa c¸ch c¶ vÒ kh«ng gian vµ thêi gian nhng nhí ®Õn mïa xu©n th¸ng Giªng lµ c) C¶nh s¾c, h¬ng vÞ mïa c¸i miªn man r¹o rùc, x«n xao vµ xu©n Hµ Néi sau ngµy r»m Êm ¸p l¹i hiÖn vÒ, sèng l¹i trong th¸ng Giªng: lßng. Vµ nhµ v¬n cho chóng ta ®îc sèng cïng trong dßng c¶m xóc miªn man ®ã ®Ó mµ c¶m nhËn thËt râ nÐt søc sèng cña thiªn nhiªn vµ con ngêi trong mïa xu©n.) H: Trong c¶ mïa xu©n tuyÖt vêi cña ®Êt B¾c, cña Hµ Néi Êy t¸c gi¶ tËp trung niÒm th¬ng nhí vµo thêi ®iÓm nµo nhÊt -> §o¹n 3. - Sau r»m th¸ng Giªng. H: Em ®· häc bµi th¬ "Nguyªn tiªu" cña B¸c. H·y ®äc l¹i bµi + h¬i phai nhuþ vÉn cßn phong. th¬ Êy ? + nøc mïi h¬ng ngan ng¸t. H: Cßn Î ®©y, Vò B»ng viÕt vÒ + hÕt nåm. mïa xu©n sau ngµy r»m th¸ng + Xu©n. Giªng nh thÕ nµo ? -> §äc ®o¹n + Trong, cã nh÷ng nµn ¸nh s¸ng 3. hång. H: Cã g× kh¸c nhau gi÷a c¶nh + Gi¶n dÞ cã thÞt th¬n … b¸t canh s¾c vµ h¬ng vÞ mïa xu©n Hµ trøng. Néi tríc vµ sau ngµy r»m th¸ng + Mµn ®iÒu ®· cÊt, lï ho¸ vµng ®· Giªng ? tèt. * Gi¸o viªn treo b¶ng phô, so + £m ®Òm thêng nhËt. s¸nh. C/s¾c, HV, c/sèng §µo phong.

Tríc RTG T¬i nhuþ

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

162

Cá: mít xanh. Trêi: nåm. Ma: phïn. NÒn trêi: ®ïng ®ôc nh mµu pha lª B÷a c¬m: cã thÞt mì, da hµnh. Cóng lï: Mµn ®iÒu vÉn treo, cha ho¸ vµng. C/sèng: nhiÒu trß vui diïn ra.

-> BiÖn ph¸p so s¸nh víi sù quan s¸t vµ c¶m nhËn tinh tÕ -> sù thay ®æi, chuyÓn biÕn cña mµu s¾c vµ kh«ng khÝ, bÇu trêi, mÆt ®Êt, cá c©y trong mét kho¶ng thêi gian ng¾n -> T¸c gi¶ am hiÓu kü cµng vµ rÊt yªu thiªn nhiªn, tr©n träng sù sèng vµ biÕt tËn hëng nh÷ng vÎ ®Ñp cña cuéc H: C¶nh s¾c nµo lµm em thÝch thó sèng. nhÊt ? V× sao ? 4. Tæng kÕt: Ghi nhí (sgk). (Häc sinh th¶o luËn 2 phót.) H: C¶nh s¾c ®ã ®îc nhí l¹i theo III. LuyÖn tËp: tr×nh tù nµo ? §Æc ®iÓm cña Bµi 1: §äc diïn c¶m bµi v¬n Bµi 3: ViÕt ®o¹n v¬n ng¾n Mïa c¸ch kÓ, t¶ nµy ? H: Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch xu©n cña em quan s¸t vµ c¶m nhËn cña t¸c gi¶ ? H: Em hiÓu ®îc t¸c gi¶ lµ ngêi nh thÕ nµo ? H: Qua t×m hiÓu ®o¹n trÝch em h·y nªu nh÷ng c¶m nhËn nÊi bËt nhÊt vÒ c¶nh mïa xu©n vµ t×nh c¶m cña t¸c gi¶ ? H: Cho biÕt nÐt ®Æc s¾c trong ngßi bót cña nhµ v¬n Vò B»ng ? H: §äc diïn c¶m l¹i bµi v¬n? H: ViÕt ®o¹n v¬n diïn t¶ c¶m xóc cña em vÒ 1 mïa trong n¬m? * cñng cè: 3’

- §äc thªm mét ®o¹n trong bµi "Th¸ng Giªng m¬ vÒ tr¬ng non, rÐt ngät". - §äc thªm bµi th¬ "Xu©n" - Nguyïn BÝnh. * híng dÉn vÒ nhµ : 1’

-

Hoµn thµnh ®o¹n v¬n. Häc, hiÓu bµi. Su tÇm nh÷ng ®o¹n v¬n, th¬ hay vÒ mïa xu©n. ChuÈn bÞ bµi LuyÖn tËp sö dông tõ.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

163

tuÇn 17 – bµi 15+16+17 TiÕt 65- tiÕng ViÖt: So¹n: D¹y:

luyÖn tËp sö dông tõ A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - ¤n tËp tÊng hîp vÒ tõ th«ng qua mét hÖ thèng bµi tËp thùc hµnh. - RÌn luyÖn c¸c kü n¬ng vÒ dïng tõ, söa lçi dïng tõ. - MÎ réng vèn tõ, gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng diïn ®¹t viÕt v¬n b¶n biÓu c¶m vµ v¬n b¶n nghÞ luËn sÏ häc Î häc kú II. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: * KiÓm tra bµi cò: - KiÓm tra bµi luyÖn tr 64. * Bµi míi: I. §äc c¸c bµi tËp lµm v¨n cña em tõ ®Çu n¨m ®Õn nay :

- Ghi l¹i nh÷ng tõ em ®· dïng sai (vÒ ©m, vÒ chÝnh t¶, vÒ nghÜa, vÒ tÝnh chÊt ng÷ ph¸p vµ vÒ s¾c th¸i biÓu c¶m). Nªu c¸ch söa nh÷ng lçi ®ã. - Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh lËp thµnh b¶ng theo mÉu: Sai vÒ Lçi cô thÓ Söa lçi TÊng sè lçi - Tõ dïng sai ©m. - Tõ dïng sai chÝnh t¶. ………………….. II. §äc bµi tËp lµm v¨n cña c¸c b¹n cïng líp:

- NhËn xÐt vÒ c¸c trêng hîp dïng tõ kh«ng ®óng nghÜa, kh«ng ®óng tÝnh chÊt ng÷ ph¸p, kh«ng ®óng s¾c th¸i biÓu c¶m vµ kh«ng hîp t×nh huèng giao tiÕp trong bµi lµm cña b¹n. - LËp b¶ng theo mÉu: Sai vÒ Lçi cô thÓ Söa lçi TÊng sè lçi - Dïng tõ kh«ng ®óng nghÜa. - Dïng tõ kh«ng ®óng tÝnh chÊt ng÷ ph¸p …………………………………… - Î mçi phÇn, gi¸o viªn cho häc sinh tham gia trß ch¬i: I. Trß ch¬i: Ai chuÈn h¬n. - Gi¸o viªn cho th ký tÊng hîp kÕt qu¶, tÊng lçi cña tõng nhãm. - §¸nh gi¸ c¸ch söa lçi cña tõng nhãm. - Cho ®iÓm thi ®ua c¸c nhãm víi nhau. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

164

II. Trß ch¬i: C¸ mËp tÊn c«ng.

- Mét lçi lµ b¹n bÞ sa xuèng ba bËc thang. - B¹n tù söa ®îc mét lçi chÝnh x¸c th× ®îc lªn mét bËc. - Thi ®ua theo 2 d·y chÐo nhau. (Mçi d·y cö 2 b¹n cÇm bµi cña 2 b¹n ®èi d·y ®äc vµ ph¸t hiÖn lçi.) - NÕu kh«ng ph¸t hiÖn ®îc lçi cña b¹n mµ ®Ó chÝnh d·y chñ ph¸t hiÖn lçi -> d·y kh«ng ph¸t hiÖn bÞ sa xuèng 3 bËc. - D·y ph¸t hiÖn ®îc lçi mµ d·y kia kh«ng söa ®îc lçi -> sa xuèng tiÕp 3 bËc. - D·y tù ph¸t hiÖn ®îc lçi ®îc lªn 2 bËc. - D·y tù söa ®îc lçi ®îc lªn 2 bËc. IIi. gi¸o viªn cung cÊp thªm mét sè vÝ dô ®Ó häc sinh söa lçi dïng tõ:

1. Lçi dïng tõ sai ©m, sai chÝnh t¶: - Nhãm tõ gÇn ©m, gÇn nghÜa: + håi phôc, kh«i phôc, kh¾c phôc, khuÊt phôc … + xuÊt gia, xuÊt gi¸. + xuÊt s¾c, xuÊt chóng. + bµng quang – bµn quan. 2. Dïng tõ sai nghÜa: - xö trÝ – xö lý. - thµnh qu¶ - hiÖu qu¶, kÕt qu¶ 3. Dïng tõ thõa: - ngµy sinh nhËt - ®ªm d¹ héi *Cñng cè: 3’ 1. C¸c lçi thêng m¾c ph¶i khi viÕt v¬n lµ g×? 2. Em thêng lµm g× ®Ó cã thÓ kh¾c phôc nh÷ng lçi ®ã? *. híng dÉn vÒ nhµ :

- Su tÇm c¸c lçi sö dông tõ thêng gÆp vµ söa lçi. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.

TiÕt 66: So¹n:25/12/2006 D¹y: 08/01/2007

tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 3 A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp häc sinh: - ThÊy ®îc n¬ng lùc lµm v¬n biÓu c¶m vÒ mét con ngêi thÓ hiÖn qua nh÷ng u ®iÓm, nhîc ®iÓm cña bµi viÕt. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

165

- BiÕt b¸m s¸t yªu cÇu cña ®Ò ra, yªu cÇu vËn dông c¸c ph¬ng thøc tù sù, miªu t¶ vµ biÓu c¶m trùc tiÕp ®Ó ®¸nh gi¸ bµi viÕt cña m×nh & ch÷a l¹i nh÷ng chç cha ®¹t. b/ chuÈn bÞ:

Bµi lµm cña hs (®· chÊm). c/ TiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: * Bµi míi: 1. Nh¾c l¹i ®Ò bµi: - Häc sinh ®äc l¹i ®Ò v¬n. §Ò v¬n: C¶m nghÜ vÒ ngêi th©n. 2. Nh¾c l¹i mét sè yªu cÇu cÇn ®¹t: - KiÓu bµi: BiÓu c¶m - §èi tîng: Ngêi th©n ( «ng, bµ,bè, mÑ, anh, chÞ, em, b¹n th©n...) 3. NhËn xÐt chung: a. ¦u ®iÓm: - §a sè häc sinh lµm bµi ®óng yªu cÇu cña thÓ lo¹i v¬n biÓu c¶m. - Mét sè bµi cã c¶m xóc kh¸ ch©n thµnh, phong phó. - BiÕt dïng miªu t¶ vµ kÓ chuyÖn ®Ó béc lé c¶m xóc. - M¹ch v¬n kh¸ tr«i ch¶y, tr×nh bµy bè côc râ rµng. - Lçi chÝnh t¶ ®· gi¶m, ch÷ viÕt cã tiÕn bé. b. Nhîc ®iÓm: - Dµn ý cßn s¬ sµi - Mét sè bµi viÕt cÈu th¶, m¾c kh¸ nhiÒu lçi dïng tõ. - Mét sè bµi cßn dËp khu«n theo v¬n mÉu - Mét sè bµi cßn sa vµo kÓ chuyÖn. 4. Ch÷a lçi cô thÓ c¬ b¶n: a. Lçi diïn ®¹t: VD1: ÒMçi h«m mÑ em chØ lµm cho em mét con chim b»ng r¬m, em thÝch nhÊt lµ con chim con mÑ lµm cho em b»ng, con chim b»ng r¬m rÊt lµ ®Ñp.” - GV cã thÓ cho hs chØ ra lçi cô thÓ vµ t×m c¸ch ch÷a. C¸ch ch÷a: ÒMçi ngµy mÑ l¹i lµm cho em mét con chim b»ng r¬m. Em rÊt thÝch nh÷ng con chim ®ã v× chóng rÊt lµ ®Ñp.” VD2: Ò Nãi ®Õn, m¾t t«i cø nh kh«ng cÇm ®îc níc m¾t” -> C©u v¬n cha râ ý. Cã thÓ ch÷a l¹i: Ò Nh¾c ®Õn bµ lµ t«i kh«ng sao cÇm ®îc níc m¾t.” b. Lçi dïng tõ: VD1: Ò§èi víi tÊt c¶ mäi ngêi th©n trong nhµ ®Òu coi chÞ lµ mét ngêi con h, háng ngêi.” C¸ch ch÷a:TÊt c¶ mäi ngêi trong gia ®×nh ®Òu coi chÞ lµ mét ngêi con h háng. VD2: Khi ®i häc vÒ em l¹i thÊi c¬m, quÐt nhµ ®Ó cho mÑ ®ì khái phiÒn lßng, ®ã lµ mét nhiÒu viÖc nhá mµ em cã thÓ gióp. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

166

C¸ch ch÷a: Bá tõ Ò®ì” hoÆc Òkhái” vµ tõ ÒnhiÒu” ®i. c. Lçi vÒ c©u: Kh«ng dïng dÊu c©u khi c©u ®· kÕt thóc. VD: Bµ em rÊt chiÒu em v× nhµ cã mçi mét cËu ch¸u trai mµ,cã ngêi b¶o bµ em, bµ chiÒu nã qu¸ kÎo nã ®©m h, nhng «ng em l¹i b¶o nã lµm sao mµ h ®îc v× nã biÕt v©ng lêi, l¹i ch¬m häc, ngoan ngo·n... C¸ch ch÷a: Thªm c¸c dÊu c©u cho phï hîp. VD: Bµ em rÊt chiÒu em, v× nhµ cã mçi mét cËu ch¸u trai mµ. Cã ngêi b¶o: ÒBµ chiÒu nã qu¸ kÎo nã ®©m h.” Nhng «ng em nãi: ÒNã lµm sao mµ h ®îc. V× nã biÕt v©ng lêi, l¹i ch¬m häc, ngoan ngo·n...” d. Lçi chÝnh t¶: VD: Chêi n¾ng – trêi n¾ng Thuû trung – thuû chung C©u truyÖn – c©u chuyÖn LiÒm vui – niÒm vui Lçi buån – nçi buån. 5. §äc bµi kh¸ nhÊt: Lan Anh (7A);TiÕn (7B) 6. Gäi ®iÓm vµo sÊ: C4. Cñng cè: 3’ - Nh¾c l¹i nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý khi lµm bµi v¬n biÓu c¶m. - Lu ý c¸ch lµm bµi v¬n biÓu c¶m vÒ t¸c phÈm v¬n häc. C5. HDVN: 1’ - ¤n tËp kÜ vÒ kiÓu bµi biÓu c¶m vÒ t¸c phÈm v¬n häc. - ChuÈn bÞ bµi «n tËp t¸c phÈm tr÷ t×nh. ......................................................................

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

167

TiÕt 67+68 So¹n:20/12/2006 D¹y: 28/12/2006.

«n tËp t¸c phÈm tr÷ t×nh A/ Môc tiªu: Gióp häc sinh: - Bíc ®Çu n¾m ®îc kh¸i niÖm tr÷ t×nh vµ mét sè ®Æc ®iÓm nghÖ thuËt phÊ biÕn cña t¸c phÈm tr÷ t×nh, th¬ tr÷ t×nh. - Cñng cè nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vµ duyÖt l¹i mét sè kü n¬ng ®¬n gi¶n ®· ®îc cung cÊp vµ rÌn luyÖn, trong ®ã cÇn ®Æc biÖt lu ý c¸ch tiÕp cËn mét t¸c phÈm tr÷ t×nh. B/ chuÈn bÞ: B¶ng phô. C/ TiÕn tr×nh: C1.æn ®Þnh líp. 1’ C2.KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp trong giê. C3.Bµi míi. 85’ C©u 1: ? Nªu tªn t¸c gi¶ cña nh÷ng t¸c phÈm sau: (Gi¸o viªn ®a b¶ng phô, häc sinh lÇn lît ®iÒn). Ph¸t b¶ng phô giÊy A4 cho häc sinh cã ®Ò s½n tªn t¸c phÈm ®Ó häc sinh ®iÒn tªn t¸c gi¶. STT Tªn t¸c phÈm Tªn t¸c gi¶

C©u 2: - Gi¸o viªn ®a b¶ng phô, ph¸t S¾p xÕp l¹i ®Ó tªn t¸c phÈm khíp phiÕu häc tËp giÊy A4. Híng dÉn víi néi dung t tÎng, t×nh c¶m ®ù¬c häc sinh dïng nÐt g¹ch nèi tªn biÓu hiÖn t¸c phÈm víi t tÎng, t×nh c¶m ®îc biÓu hiÖn cho hîp lý. C©u 3: TiÕn hµnh nh víi c©u 2 S¾p xÕp tªn t¸c phÈm (hoÆc ®o¹n trÝch) khíp víi thÓ th¬. C©u 4: H:H·y t×m nh÷ng ý kiÕn mµ em - C¸c ®¸p ¸n: a, e, i, k lµ nh÷ng ý cho lµ kh«ng chÝnh x¸c? kiÕn kh«ng chÝnh x¸c. H: NÕu c©u i lµ cha chÝnh x¸c th× - HS tù béc lé gi¶i thÝch nh thÕ nµo vÒ trêng hîp [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

168

truyÖn KiÒu cña Nguyïn Du? H: Cã ý kiÕn cho r»ng ca dao - HS tù béc lé. ch©m biÕm, trµo phóng kh«ng thuéc thÓ lo¹i tr÷ t×nh? ý kiÕn cña em ntn? H:Ca dao vµ th¬ tr÷ t×nh kh¸c nhau Î nh÷ng ®iÓm c¬ b¶n nµo? C©u5: §iÒn vµo chç … a) Kh¸c víi t¸c phÈm tr÷ t×nh H: H·y ®iÒn vµo chç chÊm? cña c¸c c¸ nh©n nhµ th¬ thêng ®îc ghi chÐp l¹i ngay lóc lµm ra, ca dao (tr÷ t×nh) tríc ®©y lµ nh÷ng bµi th¬, c©u th¬ cã tÝnh chÊt tËp thÓ vµ truyÒn miÖng. b) ThÓ th¬ ®îc ca dao tr÷ t×nh sö dông nhiÒu nhÊt lµ lôc b¸t. c) Mét sè thñ ph¸p nghÖ thuËt thêng gÆp trong ca dao tr÷ t×nh lµ so s¸nh, Èn dô, nh©n ho¸, ®iÖp tõ, ®iÖp ng÷, ®iÖp c©u, tiÓu ®èi, cêng ®iÖu, nãi qu¸, c©u H: Mçi thñ ph¸p nghÖ thuËt em hái, tu tõ, ch¬i ch÷, c¸c m« tÝp, … h·y cho 1 VD? - GV cã thÓ lÊy vd gîi ý: + ÒCon cß mµy ®i ¬n ®ªm... cß con” (nh©n ho¸) + ÒNgêi ta ®i cÊy... míi yªn tÊm lßng” (®iÖp ng÷). - GV chèt l¹i néi dung cÇn ghi nhí vµ yªu cÇu HS ®äc. * Ghi nhí: SGK – 182.

C4. Cñng cè: 3’ 1. ThÕ nµo lµ t¸c phÈm tr÷ t×nh? KÓ tªn c¸c t¸c phÈm tr÷ t×nh mµ em biÕt? 2. C¸ch biÓu hiÖn t×nh c¶m trong t¸c phÈm tr÷ t×nh? C5. Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ + Su tÇm mét bµi th¬, mét bµi h¸t phÊ th¬, mét bµi d©n ca mµ em thÝch nhÊt, thuéc nhÊt. + ViÕt bµi v¬n ng¾n: BiÓu c¶m vÒ t¸c phÈm tr÷ t×nh ®ã. + ChuÈn bÞ bµi ¤n tËp phÇn tiÕng ViÖt. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

169

TuÇn 18 - Bµi 16, 17 TiÕt 69: So¹n: 21/12/2006 D¹y: 09/01/2007

«n tËp tiÕng viÖt

A/ Môc tiªu: Gióp häc sinh: - HÖ thèng ho¸ nh÷ng kiÕn thøc TiÕng ViÖt ®· häc Î häc kú I vÒ tõ ghÐp, tõ l¸y, ®¹i tõ, quan hÖ tõ. - HÖ thèng ho¸ l¹i nh÷ng kiÕn thøc vÒ tõ ®ång nghÜa, tõ tr¸i nghÜa, tõ ®ång ©m, thµnh ng÷, ®iÖp ng÷, ch¬i ch÷. B/ chuÈn bÞ: c/TiÕn tr×nh bµi d¹y • æn ®Þnh líp. 1’ • KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp trong giê.. • Bµi míi. 40’ Gi¸o viªn cho häc sinh vÏ l¹i s¬ I Tõ Phøc: ®å (vÏ ®Õn ®©u «n l¹i kiÕn thøc 1. Kh¸i niÖm: cô thÓ ®Õn ®ã) Lµ tõ gåm 2 tiÕng trÎ lªn kÕt hîp H: Tõ phøc lµ g×? víi nhau H: Cã mÊy lo¹i tõ phøc? Cho VD? Hai lo¹i tõ phøc: tõ ghÐp; tõ l¸y. VD - tõ ghÐp: Nói ®åi, c¸ r«. - tõ l¸y : Lao xao; ®×u hiu. H: Tõ ghÐp cã mÊy lo¹i? Cho VD? Cã 2 lo¹i tõ ghÐp: - GhÐp chÝnh phô: C©y bÎi, m¸y kh©u. H:Tõ l¸y cã mÊy lo¹i? Cho VD? - GhÐp ®¼ng lËp: Nói s«ng, ®á - GV: Trong tõ phøc c¸c tiÕng cã ®en. quan hÖ vÒ ý nghÜa th× gäi lµ tõ Cã 2 lo¹i: - L¸y toµn bé : Xanh ghÐp, cã quan hÖ lÆp ©m th× xanh, ®o ®á. gäi lµ tõ l¸y. Gi÷a tõ ghÐp vµ tõ - L¸y bé phËn: §Ñp ®Ï, b©ng l¸y thêng cã mét sè tõ trung gian. khu©ng. H: ThÕ nµo lµ ®¹i tõ? Cho VD? H: Cã mÊy lo¹i ®¹i tõ? Cho VD?

Ii. §¹i tõ: 1. Kh¸i niÖm:Lµ nh÷ng tõ dïng ®Ó trá ngêi, sù vËt, h®, tc hoÆc

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

170 dïng ®Ó hái. VD: T«i, Êy, ®©u, nµo... - Cã hai lo¹i ®¹i tõ lµ ®¹i tõ ®Ó trá, ®¹i tõ ®Ó hái. + §¹i tõ ®Ó chØ. - Trá ngêi, sù vËt: T«i, nã, tí, … - Trá sè lîng: BÊy, bÊy nhi - Trá ho¹t ®éng, tÝnh chÊt, sù viÖc:VËy, thÕ. + §¹i tõ ®Ó hái. - Hái vÒ ngêi, sù vË: Ai, g×, nµo, ... - Hái vÒ sè lîng: bao nhiªu, mÊy? - Hái vÒ ho¹t ®éng, tÝnh chÊt, sù viÖc: Sao, thÕ nµo. + Ngoµi chøc n¬ng dïng ®Ó chØ vµ hái, ®¹i tõ cßn cã thÓ ®ãng c¸c vai trß ng÷ ph¸p nh: CN, VN, ®Þnh ng÷, bÊ ng÷, … - VD: + Chóng t«i ®i tham quan. CN

+ Líp chóng t«i cã hai b¹n ®Òu tªn Lan. §N

+ D¹o nµy nã vÉn thÕ. H: Quan hÖ tõ lµ g× ? VÝ dô ?

V

N

+ Hoa khen nã kh«ng ngít.

BN

Iii. Quan hÖ tõ: H:Vai trß, t¸c dông cña quan hÖ tõ 1. Kh¸i niÖm: ? - Lµ nh÷ng tõ dïng ®Ó liªn kÕt c¸c thµnh phÇn cña côm tõ, c¸c thµnh phÇn cña c©u hoÆc c©u víi c©u trong ®o¹n v¬n, ®o¹n v¬n víi ®o¹n v¬n trong bµi). VÝ dô: vµ, víi, cïng, nh, do, - Cho häc sinh so s¸nh quan hÖ … tõ víi danh tõ, ®éng tõ, tÝnh - Quan hÖ tõ cã sè lîng kh«ng lín tõ.(theo SGK-tr 201.) nhng tÇn sè sö dông rÊt cao. Nã lµ mét trong nh÷ng tõ c«ng cô quan träng cho viÖc diïn ®¹t. - Nhê cã quan hÖ tõ mµ lêi nãi, [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

171 c©u v¬n ®îc diïn ®¹t chÆt chÏ h¬n, chÝnh x¸c h¬n, gi¶m bít sù hiÓu lÇm khi giao tiÕp.

- MÉu: NguyÖn quyÕt cøu nguy. (C¸c yÕu tè nµo cã chøa vÇn cña 4 tõ trªn lµ yÕu tè H¸n ViÖt. Ngo¹i lÖ: nguyÒn, chuyÒn, chuyÖn lµ thuÇn ViÖt. - TÊt c¶ c¸c tiÕng cã kÕt hîp víi vÇn "Õt" ®Òu lµ thuÇn ViÖt. (ngo¹i lÖ: "kÕt"). - TÊt c¶ c¸c tiÕng cã kÕt hîp víi vÇn "ng" ®Òu lµ thuÇn ViÖt. (ngo¹i lÖ: "ng, øng, ngng".) H:Tõ tr¸i nghÜa, tõ ®ång nghÜa, ®ång ©m lµ g× ? H: T¸c dông cña tõng lo¹i tõ trªn ? VÝ dô ?

IV. tõ h¸n viÖt: 1) Gi¶i nghÜa: - Dùa vµo ng÷ c¶nh – tõ ®ång ©m. VÝ dô: + thiªn 1: trêi (thiªn nhiªn). + thiªn 2: lÖch (thiªn vÞ). + thiªn 3: ngh×n (thiªn lý). + thiªn 4: dêi (thiªn ®«). - Dùa vµo c¸ch dÞch nghÜa: VÝ dô: Phô tö: cha con. 2) Ph©n biÖt c¸c yÕu tè (tõ) thuÇn ViÖt c¸c víi yÕu tè (tõ) H¸n ViÖt.

H:Kh¸i niÖm thµnh ng÷ ? §Æc ®iÓm thµnh ng÷ ? H: Nªu t¸c dông cña ®iÖp ng÷ vµ ch¬i ch÷? V. tõ tr¸i nghÜa, ®ång nghÜa, ®ång ©m: H: ChØ ra lèi ch¬i ch÷ ®îc sö dông HS tù tr¶ lêi c¸c c©u hái bªn trong c©u ca dao sau? C« Xu©n ®i chî H¹, mua c¸ thu Vi. thµnh ng÷: vÒ, chî h·y cßn ®«ng. Giµu tÝnh h×nh tîng, tÝnh biÓu c¶m. Vii. ®iÖp ng÷ vµ ch¬i ch÷: Gióp c©u v¬n, th¬ hµm sóc, dÝ dám, cã duyªn,... Bµi tËp: - Lèi ch¬i ch÷ dïng tõ ®ång ©m. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

172

*Cñng cè: 3’ 1. Kh¾c s©u kiÕn thc võa «n tËp. 2. Lu ý hs c¸ch lµm bµi tËp. * HDVN: 1’ 1. N¾m ch¾c néi dung võa «n tËp 2. Hoµn thµnh bµi tËp 6&7 (SGK- tr194) ........................................................................ TiÕt 70:

Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng (phÇn tiÕng ViÖt – rÌn luyÖn chÝnh t¶) So¹n: 30/12/2006 D¹y: 10/01/2007 A. Môc tiªu: Gióp HS: Kh¾c phôc mét sè lçi chÝnh t¶ do ¶nh hÎng cña c¸ch ph¸t ©m ®Þa ph¬ng. B. ChuÈn bÞ: C.TiÕn tr×nh bµi d¹y: C1. æn ®Þnh líp: 1’ C2. KiÓm tra bµi cò: 5’ KiÓm tra bµi tËp 6&7 trang 194 C3. Bµi míi: 35’ Ho¹t ®éng cña thÇy

Ho¹t ®éng cña trß Bµi tËp 1: Nghe, viÕt GV ®äc cho hs nghe, chÐp l¹i HS nghe vµ chÐp l¹i thËt chÝnh ®o¹n v¬n trong vb Sµi Gßn t«i yªu x¸c. (Minh H¬ng) Chó ý kiÓm tra c¸c tõ Òcha, tr¸i, n¾ng, chiÒu, léng”. Bµi tËp 2: - GV cho hs nhí l¹i vµ chÐp 1 ®o¹n ChÐp l¹i theo trÝ nhí 1 ®o¹n trong trong bµi th¬ TiÕng gµ tra. bµi TiÕng gµ tra. Bµi tËp 3: a. + §iÒn tõ: H: §iÒn vµo chç trèng: x hay s? - xö lÝ, sö dông, gi¶ sö, xÐt xö. - tiÓu sö, tiïu trõ, tuÇn tiïu. H: §iÒn tiÕng vµo chç trèng cho + §iÒn tiÕng: thÝch hîp? - Chung søc, trung thµnh, thuû chung, trung ®¹i. - máng manh, dòng m·nh, m·nh H: §iÒn tiÕng Òm·nh liÖt” vµo chç liÖt, m¶nh tr¬ng. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

173

trèng? H: T×m tªn c¸c sù vËt, ho¹t ®éng, tr¹ng th¸i, ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cho vp? H: T×m c¸c tõ chØ h®, tr¹ng th¸i chøa tiÕng cã thanh hái, ng·? H: T×m c¸c tõ, côm tõ dùa theo nhÜa hoÆc ®Æc ®iÓm ng÷ ©m ®· cho s½n?

H: §Æt c©u víi mçi tõ Ògiµnh”, Òdµnh”?

H: §Æt c©u víi mçi tõ Òt¾c”, Òt¾t”?

b. T×m tõ theo yªu cÇu: - C¸c loµi c¸ b¾t ®Çu b»ng ch÷ Òch”: c¸ chÐp, c¸ chuèi, c¸ chuån, c¸ chim... - C¸c loµi c¸ b¾t ®Çu b»ng Òtr”: c¸ trª, c¸ tr¾m, c¸ tr«i, c¸ tra... - C¸c tõ chØ h®...: b¶o ban, gi¶ng d¹y, nghÜ ngîi, ch¹y nh¶y, d¹y dç... - Kh«ng thËt...: gi¶ dèi - Téi ¸c v« nh©n ®¹o: d· man - Dïng cö chØ...: ra hiÖu. c. §Æt c©u ph©n biÖt c¸c tõ chøa tiÕng dï lÉn: VD:- Cã thøc ¬n g× ngon bµ l¹i ®Ó dµnh cho t«i. - Cuéc kh¸ng chiÕn ®· giµnh th¾ng lîi hoµn toµn. VD: - B¹n khong ®îc viÕt t¾t khi lµm bµi. - C¸c «ng Êy lµm viÖc t¾c tr¸ch qu¸! Bµi tËp 4. LËp sÊ tay chÝnh t¶: VD: xö lÝ, lÞch sö T¾c tr¸ch, viÕt t¾t Giµnh giËt, ®Ó dµnh

- GV híng dÉn hs ghi c¸c tõ dï lÉn vµo sÊ tay cña m×nh. C4. Cñng cè: 3’ 1. C¸ch kh¾c phôc nh÷ng lçi chÝnh t¶ hay m¾c ph¶i? 2. C¸ch ph¸t ©m chuÈn: ch/ tr; x/s. C5. HDVN: 1’ TiÕp tôc lËp sÊ tay chÝnh t¶, rÌn c¸ch ph¸t ©m. TiÕt 71+72: So¹n: 25/12/2006 D¹y: 03/01/2007

kiÓm tra häc kú I A/ Môc tiªu bµi häc:

- Bµi kiÓm tra nh»m ®¸nh gi¸ ®îc häc sinh Î nh÷ng ph¬ng diÖn sau: + §¸nh gi¸ viÖc n¾m c¸c néi dung c¬ b¶n cña c¶ 3 phÇn trong s¸ch gi¸o khoa Ng÷ V¬n 7 tËp I. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

174

+ Xem xÐt sù vËn dông linh ho¹t theo híng tÝch hîp c¸c kiÕn thøc vµ kü n¬ng cña c¶ 3 phÇn: V¬n, TiÕng ViÖt, TËp lµm v¬n. + §¸nh gi¸ n¬ng lùc vËn dông ph¬ng thøc biÓu ®¹t ®· häc ®Ó t¹o lËp v¬n b¶n. BiÕt vËn dông kiÕn thøc vµ kü n¬ng Ng÷ v¬n ®· häc mét c¸ch tÊng hîp, toµn diÖn. b/ chuÈn bÞ: §Ò bµi c/tiÕn tr×nh bµi d¹y:

GV ph¸t ®Ò cho hs lµm. PhÇn I: Tr¾c nghiÖm. PhÇn I: Tr¾c nghiÖm (3 ®iÓm – mçi c©u ®óng ®îc 0,5 ®iÓm) C©u 1: Tõ nµo sau ®©y cã yÕu tè Ògia” cïng nghÜa víi Ògia” trong Ògia ®×nh”? A. Gia vÞ B. Gia t¬ng C. Gia s¶n D. Tham gia C©u 2: T©m tr¹ng cña t¸c gi¶ thÓ hiÖn trong bµi th¬ Qua §Ìo Ngang lµ g×? A. Yªu say tríc vÎ ®Ñp cña thiªn nhiªn ®Êt níc B. §au sãt ngËm ngïi tríc sù ®Êi thay cña quª h¬ng C. Buån th¬ng da diÕt khi ph¶i sèng trong c¶nh ngé c« ®¬n D. C« ®¬n tríc thùc t¹i, da diÕt nhí vÒ qu¸ khø cña ®Êt níc C©u 3: Dßng nµo sau ®©y nãi ®óng vÒ v¨n biÓu c¶m? A. ChØ thÓ hiÖn c¶m xóc, kh«ng cã yÕu tè miªu t¶ vµ tù sù B. Kh«ng cã lÝ lÏ, lËp luËn C. C¶m xóc chØ thÓ hiÖn trùc tiÕp D. C¶m xóc cã thÓ ®îc béc lé trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp C©u 4: T¸c phÈm nµo sau ®©y kh«ng thuéc thÓ lo¹i tr÷ t×nh? A. Bµi ca C«n S¬n C. Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª B. Sau phót chia li D. Qua §Ìo Ngang C©u 5: Thµnh ng÷ lµ: A. Mét côm tõ cã vÇn cã ®iÖu B. Mét côm tõ cã cÊu t¹o cè ®Þnh vµ biÓu thÞ mét ý nghÜa hoµn chØnh C. Mét tÊ hîp tõ cã danh tõ hoÆc ®éng tõ, tÝnh tõ lµm trung t©m D. Mét kÕt cÊu chñ- vÞ vµ biÓu thÞ mét ý nghÜa hoµn chØnh C©u 6: T¸c gi¶ ®· sö dông lèi ch¬i ch÷ nµo trong c©u sau: C« Xu©n ®i chî H¹, mua c¸ thu vÒ, chî h·y cßn ®«ng. A. Dïng tõ ®ång ©m C. Dïng c¸c tõ cïng trêng nghÜa B. Dïng cÆp tõ tr¸i nghÜa D. Dïng lèi nãi l¸i PhÇn II: Tù luËn C©u 1: 2 ®iÓm NhËn xÐt vÒ sù kh¸c biÖt gi÷a phong c¸ch th¬ LÝ B¹ch vµ §ç Phñ [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

175

Bµi th¬ C¶m nghÜ trong ®ªm thanh tÜnh cña LÝ B¹ch vµ bµi NgÉu nhiªn viÕt nh©n buæi míi vÒ quª cña H¹ Tri Ch¬ng ®Òu viÕt vÒ t×nh quª h¬ng. H·y nªu s¾c th¸i riªng vµ c¸ch biÓu hiÖn t×nh c¶m Î mçi bµi th¬. C©u 2: 5 ®iÓm H·y ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ bµi th¬ B¸nh tr«i níc cña Hå Xu©n H¬ng. * HS lµm bµi trong 90’ * §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm chÊm: GV dïng khi chÊm bµi PhÇn tr¾c nghiÖm: C©u 1 2 3 4 5 6 §¸p ¸n C D D C B A PhÇn tù luËn: C©u 1: 2 ®iÓm - S¾c th¸i riªng Î 2 bµi th¬:+Trong bµi th¬ C¶m nghÜ trong ®ªm thanh tÜnh, LÝ B¹ch thÓ hiÖn t×nh c¶m nhí quª h¬ng khi «ng ®ang Î xa quª. + Trong bµi th¬ NgÉu nhiªn viÕt nh©n buÊi míi vÒ quª, tg H¹ Tri Ch¬ng thÓ hiÖn t×nh c¶m yªu quª h¬ng, pha chót ngËm ngïi khi míi ®i xa trÎ vÒ quª. - C¸ch biÓu hiÖn t×nh c¶m: C¶ hai bµi ®Òu béc lé qua ngo¹i c¶nh lµ chñ yÕu nhng Î bµi NgÉu nhiªn viÕt nh©n buÊi míi vÒ quª cña H¹ Tri Ch¬ng kh«ng cã c©u nµo béc lé trùc tiÕp t×nh c¶m nh Î bµi C¶m nghÜ trong ®ªm thanh tÜnh: Cói ®Çu nhí cè h¬ng. C©u 2: 5 ®iÓm - KiÓu bµi: BiÓu c¶m vÒ t¸c phÈm v¬n häc. - Néi dung: + BiÓu c¶m vÒ tÇng nghÜa thø nhÊt t¶ thùc vÒ chiÕc b¸nh tr«i. + BiÓu c¶m vÒ tÇng nghÜa hµm Èn: nãi vÒ ngêi phô n÷ VN trong xhpk. + BiÓu c¶m vÒ tµi n¬ng nghÖ thuËt cña Hå Xu©n H¬ng. - Thang ®iÓm: + §iÓm 4-5: Bµi lµm kh¸ s©u s¾c c¸c néi dung nãi trªn + §iÓm 2-3: Bµi lµm ®ñ c¸c ý trªn nhng cßn s¬ lîc, hêi hît. + §iÓm 1: Bµi lµm qu¸ s¬ lîc, thiÕu ý. C4. Cñng cè: 1’ 1. NhËn xÐt giê kiÓm tra. 2. Thu bµi kiÓm tra. C5. HDVN: 1’ 1. ¤n tËp l¹i toµn bé néi dung ch¬ng tr×nh Ng÷ v¬n ®· häc tõ ®Çu n¬m häc. 2. So¹n v¬n b¶n Tôc ng÷ vÒ thiªn nhiªn vµ lao ®éng s¶n xuÊt.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

176

TuÇn 19 - Bµi 18 TiÕt 73- V¨n b¶n: So¹n: 07/01/2007 D¹y: 15/01/2007

Tôc ng÷ vÒ thiªn nhiªn vµ lao ®éng s¶n xuÊt A/ Môc tiªu: Gióp häc sinh: - HiÓu s¬ lîc thÕ nµo lµ tôc ng÷. - HiÓu néi dung, mét sè h×nh thøc nghÖ thuËt (kÕt cÊu, nhÞp ®iÖu, c¸ch lËp luËn) vµ ý nghÜa cña nh÷ng c©u tôc ng÷ trong bµi häc. - Thuéc lßng nh÷ng c©u tôc ng÷ trong v¬n b¶n. b/ chuÈn bÞ: C/ TiÕn tr×nh: C1. æn ®Þnh líp: 1’ C2. KiÓm tra bµi cò: 3’ ? Em hiÓu thÕ nµo lµ ca dao-d©n ca ? ? Ca dao thêng ®îc tr×nh bµy qua h×nh thøc nµo ? ? §äc mét sè c©u ca dao ? * Bµi míi: 37’ i. t×m hiÓu chung: 5’

- Häc sinh ®äc chó thÝch SGK. * §Þnh nghÜa vÒ tôc ng÷: Lµ VHDG. H: Qua phÇn chó thÝch em cã thÓ cho biÕt ®Æc ®iÓm h×nh + VÒ h×nh thøc: thøc cña tôc ng÷ lµ g× ? - TN lµ mét c©u nãi ng¾n gän, cã (GV: CÇn ph©n biÖt tôc ng÷ víi kÕt cÊu bÒn v÷ng, cã h×nh ¶nh, cã thµnh ng÷ v× chóng cïng gièng nhÞp ®iÖu, diïn ®¹t mét ý trän nhau mét sè ®Æc ®iÓm vÒ h×nh vÑn. thøc.) - Còng cã nh÷ng c©u tôc ng÷ ®îc diïn ®¹t th«ng qua h×nh thøc th¬ lôc b¸t -> dï lÉn víi ca dao. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

177

=> Ph©n biÖt TN nhê néi dung + VÒ néi dung: cña nã. - TN diïn ®¹t nh÷ng kinh nghiÖm H: Nªu ®Æc ®iÓm vÒ néi dung vÒ c¸ch nh×n nhËn cña nh©n d©n cña tôc ng÷ ? ®èi víi thiªn nhiªn, lao ®éng s¶n (Nªu vÝ dô, ph©n tÝch nghÜa xuÊt, con ngêi, x· héi. ®en, nghÜa bãng.)

- Cã nh÷ng c©u tôc ng÷ chØ cã nghÜa ®en nhng còng cã nhiÒu c©u tôc ng÷ cßn cã nghÜa bãng.

H: TN thêng ®îc sö dông trong + VÒ sö dông: h/c giao tiÕp nµo ? Cã t/d g× ? H: Em ®äc mét sè c©u tôc ng÷ TN ®îc n/d sö dông vµo mäi ho¹t ®éng x· héi, gióp lêi nãi thªm hay, mµ em biÕt? s©u s¾c. (Lu ý thªm vÒ vÇn, ®èi trong tôc ng÷). II. ®äc, hiÓu v¨n b¶n: 30’

§äc râ rµng, døt kho¸t, thÓ hiÖn ®îc vÇn, ý ®èi trong tõng c©u TN.

1. §äc, t×m hiÓu chó thÝch: 5’

Gi¶i nghÜa tõ trong SGK. Gi¶i nghÜa thªm tõ "tÊc" vµ mét sè tõ HV: "canh tr×, canh viªn, 2. Bè côc: 2’ canh ®iÒn". Nhãm 1: C©u 1, 2, 3, 4 lµ nh÷ng Trong v/b nµy cã 8 c©u TN, em c©u tôc ng÷ vÒ thiªn nhiªn. cã thÓ chia chóng thµnh mÊy Nhãm 2: C©u 5, 6, 7, 8 lµ nh÷ng nhãm ? c©u tôc ng÷ vÒ lao ®éng s¶n H: H·y ®Æt tªn cho 2 nhãm TN xuÊt. em võa chia ®îc ? 3. Ph©n tÝch: 22’ a) Nhãm 1: H: §äc nh÷ng c©u TN vÒ thiªn nhiªn trong v/b vµ cho biÕt ®ã lµ c¸ch nh×n nhËn cña nh©n d©n ta vÒ hiÖn tîng nµo trong thiªn nhiªn ?

- C¸ch nh×n nhËn, suy ®o¸n, ®óc rót kinh nghiÖm vÒ thêi gian, thêi tiÕt cña cha «ng ta. C©u 1:

- Vµo th¸ng 5 (¢m lÞch) ngµy dµi, H: VËy nh©n d©n ta ®· cã kinh ®ªm ng¾n vµ th¸ng 10 (ngîc l¹i). nghiÖm g× vÒ thêi gian qua c©u - VËn dông kinh nghiÖm c©u tôc TN 1 ? ng÷ ®Ó s¾p xÕp c«ng viÖc cho [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

178

H: Ngêi ta cã thÓ vËn dông kinh chñ ®éng vµ gi÷ g×n, b¶o vÖ søc nghiÖm nµy nh thÕ nµo ? khoÎ cho con ngêi trong mçi thêi * B»ng c¸ch diÔn ®¹t giµu ®iÓm kh¸c nhau. h×nh ¶nh, phÐp ®èi xøng vµ nãi qu¸, c©u tôc ng÷ ®óc rót kinh nghiÖm, nhËn xÐt vÒ thêi gian: th¸ng 5 ®ªm ng¾n C©u 2, 3, 4: ngµy dµi, th¸ng 10 ngµy + Nh×n mét sè hiÖn tîng trong ng¾n ®ªm dµi. thiªn nhiªn mµ ®o¸n ®îc thêi tiÕt: - Nh×n sao -> n¾ng hay ma. - Cã r¸ng mì gµ -> b¸o s¾p cã b·o. H: §äc c©u 2, 3, 4 em hiÓu ®îc - Cã kiÕn bß vµo th¸ng 7 -> cã lôt nh÷ng kinh nghiÖm nµo ? léi. - §Æt trong ®iÒu kiÖn khi KHKT cha ph¸t triÓn, cha «ng ta chñ yÕu ®óc rót kinh nghiÖm qua cuéc sèng hµng ngµy mµ t¹o lªn ®îc nh÷ng kho b¸u, tói kh«n nh vËy ®ñ cho thÊy trÝ tuÖ cña ngêi lao ®éng tuyÖt vêi ®Õn møc nµo. - Ngµy nay, KHKT ®· ph¸t triÓn, cã thÓ chóng ta kh«ng cÇn ph¶i thùc hiÖn nh÷ng lêi nh nh÷ng c©u TN trªn ®Ó l¹i nhng chóng ta vÉn ghi nhËn thµnh qu¶ mµ nh©n d©n lao ®éng xa ®· ®Ó l¹i.

(VÝ dô: Dùa vµo kiÕn thøc ®Þa lý em cã thÓ gi¶i nghÜa v× sao ®ªm th¸ng 5 dêng nh ng¾n h¬n vµ ... Hay dùa vµo kiÕn thøc sinh häc, em cã thÓ gi¶i thÝch hiÖn tîng kiÕn bß ra khái tÊ, di c vÒ n¬i cao r¸o lµ b¸o s¾p cã lôt léi).

H: Vµ em cã thÓ vËn dông kiÕn thøc khoa häc ®Ó x¸c ®Þnh tÝnh ch©n lý cña nh÷ng c©u tôc b) Nhãm 2: ng÷ trªn ? C©u 5: * C¸c c©u tôc ng÷ nµy diÔn §Êt ®îc coi nh vµng, quý nh vµng ®¹t kinh nghiÖm vÒ thêi tiÕt, -> §Êt lµ vµng nhê cã søc lao ®éng dù ®o¸n n¾ng ma, b·o lôt cña con ngêi. Vµ con ngêi cÇn yªu cña nh©n d©n ta. Tõ ®ã mäi quý ®Êt ®ai. ngêi cã ý thøc chñ ®éng phßng chèng thiªn tai. §äc 4 c©u TN trong nhãm 2 ?

H: Qua nh÷ng c©u TN nµy em C©u 6, 7,8: nhËn thÊy nh÷ng kinh nghiÖm Kh¼ng ®Þnh thø tù cña c¸c nghÒ, [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

179

nµo cña n/d trong l/®/s/x ?

cña c¸c yÕu tè trong trång lóa, vµ * C©u tôc ng÷ ®· lÊy c¸i rÊt tÇm quan träng cña thêi vô, ®Êt nhá (tÊc ®Êt) so s¸nh víi c¸i ®ai trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. rÊt lín (tÊc vµng) ®Ó nãi vÒ gi¸ trÞ cña ®Êt ®ai. H: C©u 6, 7,8 cïng ®a ra nh÷ng kh¼ng ®Þnh n/t/n ? H: Qua nh÷ng c©u TN, em cã thÓ phÇn nµo hiÓu ®îc cuéc - Ngµy nay chóng ta ¸p dông m« sèng cña ngêi d©n lao ®éng x- h×nh VAC ®Ó cïng lóc ®¹t ®îc 3 c¸i lîi; tiÕn hµnh ®ång bé c¸c c«ng a? ®o¹n, yÕu tè trong s¶n xuÊt n«ng - §ã lµ cuéc sèng cña nh÷ng ngêi nghiÖp ®Ó thu ®îc kÕt qu¶ cao, n«ng d©n lµ chñ yÕu víi nghÒ tiÕn hµnh khai hoang, lÊn biÓn vµ lµm vên, trång lóa, trång khoai cã nh÷ng c«ng tr×nh tÇm cì c¶i t¹o -> t¹o lªn nÒn v¬n minh lóa níc. ®Êt ®ai, lµm giµu cho ®Êt vµ nhê H: NÒn kinh tÕ cña níc ta ngµy ®Êt mµ giµu lªn. nay ®· cã nhiÒu ®Êi míi theo híng tiªn tiÕn. VËy ý nghÜa cña nh÷ng c©u tôc ng÷ ®ã trong cuéc sèng lao ®éng s¶n xuÊt ngµy nay lµ g× ? c) T×m hiÓu mét sè h×nh thøc * Víi c¸ch diÔn ®¹t ng¾n gän, diÔn ®¹t cña c¸c c©u tôc ng÷ phÐp liÖt kª ®èi xøng, c¸c trong v¨n b¶n: c©u tôc ng÷ nµy nãi vÒ thø - KÕt cÊu ng¾n gän, lêi Ýt, ý tù c¸c nghÒ, tÇm quan träng nhiÒu. cña c¸c yÕu tè thêi vô, ®Êt - Sö dông nhiÒu vÇn lng. ®ai vµ mét sè yÕu tè quan - C¸c vÕ thêng ®èi xøng nhau c¶ träng kh¸c trong nghÒ n«ng vÒ h×nh thøc vµ néi dung. nghiÖp. - H×nh ¶nh cô thÓ, sinh ®éng. Cã c¸ch nãi qu¸.(C©u 1, 5.) H: §äc 8 c©u TN, em nhËn thÊy chóng ®Òu cã h/t chung lµ g× ? - VÒ kÕt cÊu ? - VÒ vÇn ? - VÒ t¹o vÕ ®èi nhau ? (Sö dông tõ tr¸i nghÜa ®Ó t¹o ®èi ®Æc biÖt lµ XD ®èi qua KC). - VÒ sö dông h×nh ¶nh th«ng qua [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

180

c¸c biÖn ph¸p tu tõ ? => §©y lµ nh÷ng c©u TN vÒ TN & L§SX, ®óc rót nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u cña nh©n d©n ta vµ qua c¸ch t×m hiÓu, em thÊy chñ yÕu th«ng qua nghÜa ®en víi nh÷ng n/d hÕt søc phong phó, bÊ Ých. Vµ cã nh÷ng c©u tôc ng÷ vÉn cßn nguyªn gi¸ trÞ ®èi víi thùc tiïn.

4. Tæng kÕt: 1’ Ghi nhí – sgk. III. LuyÖn tËp: 2’

HS tù ®äc nh÷ng c©u tôc ng÷ su tÇm ®îc.

GV chèt l¹i néi dung bµi häc, gäi hs ®äc ghi nhí trong sgk. H: T×m mét sè c©u tôc ng÷ cã néi dung ph¶n ¸nh kinh nghiÖm cña nh©n d©n vÒ thiªn nhiªn vµ l®sx? C4. Cñng cè: 3’

- Thi ®äc thuéc lßng nh÷ng c©u tôc ng÷ trong v¬n b¶n. - §äc bµi ®äc thªm. - Thi ®äc nh÷ng c©u tôc ng÷ vÒ TN hay L§SX mµ em biÕt. (Trß ch¬i: §äc tiÕp søc). Thêi gian 3 phót/1 ®éi. C5. híng dÉn vÒ nhµ : 1’

- Häc thuéc bµi. HiÓu ý nghÜa cña c¸c c©u TN. - Su tÇm vèn tôc ng÷ trong nh©n d©n. - ChuÈn bÞ bµi Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng (theo SGK tr 6).

TiÕt 74: So¹n:07/01/2007 D¹y: 15/01/2007 [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

181

ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng (PhÇn V¨n vµ TËp lµm v¨n) A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - BiÕt c¸ch su tÇm ca dao, tôc ng÷ theo chñ ®Ò vµ bíc ®Çu biÕt chän läc, s¾p xÕp, t×m hiÓu ý nghÜa cña chóng. - T¬ng thªm hiÓu biÕt vµ t×nh c¶m g¾n bã víi ®Þa ph¬ng, quª h¬ng m×nh. b/chuÈn bÞ: PhiÕu häc tËp C/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

C1. æn ®Þnh líp: 1’ C2. KiÓm tra bµi cò: 5’ - Em h·y nªu ®Þnh nghÜa vÒ tôc ng÷ ? - §äc nh÷ng c©u TN trong v¬n b¶n ®· häc vµ gi¶i nghÜa 2 c©u tôc ng÷ trong 2 nhãm ? - KT phÇn chuÈn bÞ Î nhµ cña häc sinh. C3. Bµi míi: 35’ - Gi¸o viªn chia häc sinh trong líp thµnh 4 nhãm. Mçi nhãm cö 1 nhãm trÎng, 1 th ký. - Bèc th¬m ®Ó c¸c nhãm kiÓm tra chÐo nhau: Thèng kª theo mÉu biªn b¶n sau: (12 phót). Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng (PhÇn v¨n vµ tËp lµm v¨n) Tªn nhãm: Tªn häc Sè lîng su ChÊt lîng C¸ch s¾p Dù kiÕn sinh tÇm ca (mang xÕp ®¸nh gi¸ dao, d©n tÝnh ®Þa ca, tôc ph¬ng) ng÷ (Bèc th¬m vµ cè g¾ng kh«ng ®Ó c¸c nhãm KT chÐo trïng nhau). - C¸c nhãm kiÓm tra b¸o c¸o kÕt qu¶ qua ghi chÐp trong biªn b¶n, gi¸o viªn thèng nhÊt chung. (5 phót). Nhãm Sè ®iÓm A Sè ®iÓm B Sè ®iÓm C - Gi¸o viªn nhËn xÐt nh¾c nhÎ qua kÕt qu¶ trªn vµ kiÓm tra ®¹i diÖn ®iÓm A, B, C. (2 phót). - Thi tr×nh bµy nh÷ng kÕt qu¶ su tÇm ®îc. Cö ra mét Ban gi¸m kh¶o (®¹i diÖn 4 nhãm) ®Ó chÊm ®iÓm. (10 phót) - BiÓu ®iÓm: + 1 c©u ca dao d©n ca hay TN cña ®Þa ph¬ng ®îc 10 ®iÓm. + 1 c©u ca dao d©n ca hay TN kh«ng cña riªng ®Þa ph¬ng ®îc 2 ®iÓm. + §äc trïng lÆp - kh«ng ®îc tÝnh ®iÓm. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

182

(Mçi ®éi cã 3 phót tr×nh bµy díi h×nh thøc tiÕp søc.) - Thèng kª kÕt qu¶, trao phÇn thÎng cho ®éi th¾ng vµ ®éng viªn ®éi cha th¾ng. * Gi¸o viªn chuÈn bÞ s½n mét sè c©u TN, CD-DC cña ®Þa ph¬ng ®Ó cung cÊp thªm cho hs:(3’) VD: - Th¸ng 9 ®«i m¬i, th¸ng 10 mång n¬m (ngµy cã r¬i). - Th¸ng 9 ¬n r¬i, th¸ng 10 ¬n ruèc. - ¬n c¬m c¸y th× ng¸y o o. - ¬n c¬m thÞt bß th× lo ngay ng¸y. - Da gang mét ch¹p th× hång Chiªm cÊy tríc TÕt th× lßng ®ì lo Th¸ng hai ®i tËu tr©u bß Cµy ®Êt cho ¶i m¹ mïa ta gieo. - Cuèi thu trång c¶i, trång cÇn ¬n ®ong s¸u th¸ng cuèi xu©n th× tµn BÊy giê rau muèng ®· lan L¹i ¬n cho ®Õn thu tµn th× th«i - Con ¬i nhí lÊy lêi cha Mång n¬m th¸ng chÝn thËt lµ b¶o r¬i Bao giê cho ®Õn th¸ng mêi Th× con vµo léng ra kh¬i mÆc lßng. *TLV: PBCN vÒ mét bµi ca dao em yªu thÝch nhÊt trong sè nh÷ng bµi võa su tÇm ®îc (3’) *. Cñng cè: 3’ 1. Nªu c¸c nguån su tÇm tôc ng÷, ca dao Î ®Þa ph¬ng? 2. H·y ®äc vµi c©u tôc ng÷, ca dao mµ em thÝch? *. HDVN: 1’ 1. TiÕp tôc su tÇm tôc ng÷, ca dao theo yªu cÇu. 2. Lµm ®Ò tËp lµm v¬n Î trªn. 3. ChuÈn bÞ bµi T×m hiÓu chung vÒ v¬n nghÞ luËn: - §äc kÜ v¬n b¶n ÒChèng n¹n thÊt häc” - T×m hiÓu theo c©u hái trong sgk.

TiÕt 75- tËp lµm v¬n:

t×m hiÓu chung vÒ v¨n nghÞ luËn So¹n: 08/01/2007 D¹y: 16/01/2007

A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/s: HiÓu ®îc nhu cÇu nghÞ luËn trong ®s vµ ®Æc ®iÓm chung cña vb nghÞ luËn. b/ chuÈn bÞ: c/ tiÕn tr×nh :

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

183

C1. æn ®Þnh líp: 1’ C2. KiÓm tra bµi cò: 5’ - Em h·y nh¾c l¹i c¸c ph¬ng thøc t¹o lËp v¬n b¶n ®· häc ? * Bµi míi: 35’ I. : nhu cÇu nghÞ luËn vµ v¨n b¶n nghÞ luËn

Häc sinh ®äc phÇn a.

1. Nhu cÇu nghÞ luËn:

- Theo b¹n, nh thÕ nµo lµ mét ngêi H: Em h·y nªu thªm c¸c c©u hái vÒ b¹n tèt ? nh÷ng vÊn ®Ò t¬ng tù ? - V× sao häc sinh ph¶i häc GV hd häc sinh th¶o luËn theo thuéc bµi vµ lµm bµi ®Çy ®ñ tríc bµn, mçi bµn nªu ra mét c©u hái. khi ®Õn líp ? - NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vÒ c©u hái - B¹n cã nªn qu¸ say mª víi c¸c trß ®ã? ch¬i ®iÖn tö hay Òchat” trªn m¹ng kh«ng ? - Chí nªn nãi chuyÖn riªng trong líp. H: GÆp c¸c vÊn ®Ò vµ c©u hái B¹n ®ång ý kh«ng ? nh trªn, em cã thÓ tr¶ lêi b»ng c¸c - Kh«ng thÓ dïng c¸c kiÓu v¬n b¶n kiÓu v¬n b¶n ®· häc nh miªu t¶, … ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái trªn v× b¶n th©n c¸c c©u hái buéc ngêi tù sù, biÓu c¶m kh«ng ? ta ph¶i tr¶ lêi b»ng lý lÏ, t duy kh¸i niÖm, sö dông nghÞ luËn th× míi ®¸p øng yªu cÇu tr¶ lêi, ngêi nghe míi tin vµ hiÓu ®îc. H: §Ó tr¶ lêi nh÷ng c©u hái nh -> V¬n b¶n nghÞ luËn. thÕ, hµng ngµy em thêng gÆp - C¸c kiÓu v¬n b¶n nghÞ luËn thêng nh÷ng kiÓu v¬n b¶n nµo ? gÆp: Chøng minh, gi¶i thÝch, x· H: Em cã thÓ ®a ra 1 VD vÒ v¬n luËn, b×nh luËn, phª b×nh, héi th¶o, … b¶n nghÞ luËn mµ em biÕt ? (Cã thÓ lÊy lu«n 1 sè VD ngay trong SGK.) * Trong ®êi sèng ta thêng gÆp v¨n nghÞ luËn díi d¹ng c¸c ý kiÕn nªu ra trong cuéc häp, c¸c bµi x· luËn, b×nh luËn, ph¸t biÓu ý kiÕn trªn b¸o chÝ... 2. ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn ? §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n - Gäi hs ®äc v¬n b¶n ÒChèng nghÞ luËn: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

184

n¹n thÊt häc”

a) VÝ dô: V¬n b¶n: ÒChèng n¹n thÊt häc ...”.

H: B¸c Hå viÕt bµi nµy nh»m môc b) NhËn xÐt: ®Ých g× ? + Môc ®Ých: Chèng n¹n thÊt häc H: B¸c viÕt cho ai ®äc, ai thùc vµ n©ng cao d©n trÝ. hiÖn ? (toµn thÓ nh©n d©n VN). + LuËn ®iÓm: H: §Ó thùc hiÖn môc ®Ých Êy, bµi - Mét trong nh÷ng c«ng viÖc ph¶i viÕt nªu ra nh÷ng ý kiÕn nµo ? lµm lµ n©ng cao d©n trÝ. (C©u H: Nh÷ng ý kiÕn Êy ®îc diïn ®¹t kh¶ng ®Þnh). thµnh nh÷ng luËn ®iÓm nµo ? - BÊn phËn cña ngêi d©n VN lµ H:T×m c¸c c©u v¬n mang luËn ph¶i cã kiÕn thøc ®Ó tham gia vµo ®iÓm ®ã ? c«ng cuéc x©y dùng níc nhµ vµ tríc hÕt ph¶i biÕt ®äc, biÕt viÕt. (C©u chøa ®ùng ý kh¼ng ®Þnh H: §Ó luËn ®iÓm cã søc thuyÕt mét t tÎng, mét ý kiÕn.) phôc, bµi viÕt ®· nªu ra nh÷ng lý + Lý lÏ: lÏ nµo ? - ChÝnh s¸ch ngu d©n cña thùc d©n Ph¸p ®· lµm cho hÇu hÕt ngßi H: Nh÷ng lý lÏ Êy ®Æt ra ®Ó tr¶ d©n VN mï ch÷ -> l¹c hËu, dèt lêi c¸c c©u hái nµo ? n¸t. - TiÕn bé lµm sao ®îc ? - Ph¶i biÕt ®äc, biÕt viÕt quèc - BiÕt ch÷ ®Ó lµm g× ? V× sao ng÷ th× míi cã kiÕn thøc ®Ó tham gia x©y dùng níc nhµ. ph¶i cÇn häc ch÷ quèc ng÷ ? - Lµm c¸ch nµo ®Ó nhanh chãng - Nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕn hµnh c«ng viÖc ®· héi ®ñ vµ rÊt phong biÕt ch÷ quèc ng÷ ? phó: gãp søc vµo b×nh d©n häc - V× sao phô n÷ cµng cÇn ph¶i vô. häc ? - §Æc biÖt phô n÷ cµng cÇn ph¶i - Ai sÏ ®¾c lùc gióp ®ì ? häc. - Thanh niªn cÇn sèt s¾ng gióp H: §Ó c¸c lý lÏ Êy t¬ng tÝnh ®ì. thuyÕt phôc, bµi viÕt ®· nªu ra + DÉn chøng: nh÷ng dÉn chøng nµo ? - 95% d©n sè VN mï ch÷. H: Trong bµi v¬n nghÞ luËn, ngêi - §a ra nhiÒu c¸ch lµm b×nh d©n viÕt ph¶i nªu ®îc nh÷ng vÊn ®Ò häc vô. g× ? H: T/g cã thÓ thùc hiÖn môc ®Ých cña m×nh b»ng v¬n b¶n kÓ [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

185

chuyÖn, biÓu c¶m, miªu t¶ hay kh«ng ? V× sao ? (C¸c v¬n b¶n trªn ®Òu khã cã thÓ vËn dông ®Ó thùc hiÖn ®îc môc ®Ých trªn, khã cã thÓ gi¶i quyÕt ®îc vÊn ®Ò kªu gäi mäi ngêi chèng n¹n thÊt häc mét c¸ch gän ghÏ, chÆt chÏ, râ rµng, ®Çy ®ñ nh vËy). H: Em h·y nªu nh÷ng ®Æc ®iÓm cña v¬n b¶n nghÞ luËn ? * - Kh¸i niÖm v¨n nghÞ luËn: - Yªu cÇu ®èi víi bµi nghÞ luËn. c) Ghi nhí: SGK. Gäi 1 hs ®äc ghi nhí trong sgk.

C4. Cñng cè: 3’ 1. ThÕ nµo lµ v¬n nghÞ luËn? 2. Bµi v¬n nghÞ luËn cÇn ®¶m b¶o nh÷ng yÕu tè g×? C5. HDVN: 1’ 1. Häc thuéc phÇn ghi nhí. 2. ChuÈn bÞ c¸c bµi tËp trong sgk ®Ó giê sau luyÖn tËp.

TiÕt 76 – TËp lµm v¨n:

T×m hiÓu chung vÒ v¨n nghÞ luËn (tiÕp theo) So¹n: 09/01/2007 D¹y: 18/01/2007 A. Môc tiªu: TiÕp tôc cñng cè kiÕn thøc vÒ v¬n nghÞ luËn qua c¸c bµi tËp luyÖn tËp. B. ChuÈn bÞ: C. TiÕn tr×nh: C1. æn ®Þnh líp: 1’ C2. KiÓm tra bµi cò: 5’ ThÕ nµo lµ v¬n nghÞ luËn? Yªu cÇu ®èi víi bµi v¬n nghÞ luËn? C3. Bµi míi: 35’ [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

186

Ho¹t ®éng cña thÇy

Ho¹t ®éng cña trß Iii. luyÖn tËp:

Cho h/s ®äc v¬n b¶n. H: §©y cã ph¶i lµ bµi v¬n nghÞ luËn kh«ng ? V× sao ?

H: T¸c gi¶ ®Ò xuÊt ý kiÕn g× ? Nh÷ng dßng, c©u v¬n nµo thÓ hiÖn ý kiÕn ®ã ?

H: §Ó thuyÕt phôc, ngêi viÕt ®· ®a ra nh÷ng lý lÏ, dÉn chøng nµo ?

H: Bµi nghÞ luËn nµy cã nh»m gi¶i quyÕt mét vÊn ®Ò trong x· héi kh«ng ? Em cã t¸n thµnh ý kiÕn cña ngêi viÕt kh«ng ?

Bµi tËp 1: - V¬n b¶n: CÇn t¹o ra thãi quen tèt trong ®êi sèng x· héi. + §©y lµ bµi v¬n nghÞ luËn v×: - Nªu ra ®îc vÊn ®Ò ®Ó bµn luËn vµ gi¶i quyÕt lµ mét vÊn ®Ò x· héi thuéc lèi sèng ®¹o ®øc. - §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trªn t¸c gi¶ sö dông kh¸ nhiÒu lý lÏ vµ dÉn chøng, lËp luËn ®Ó tr×nh bµy quan ®iÓm cña m×nh. + ý kiÕn ®Ò xuÊt: - CÇn ph©n biÖt thãi quen tèt vµ xÊu. - CÇn t¹o thãi quen tèt vµ kh¾c phôc thãi quen xÊu tõ nh÷ng viÖc tÎng chõng rÊt nhá. +Lý lÏ: Cã thãi quen tèt vµ thãi quen xÊu Cã ngêi biÕt ph©n biÖt … rÊt khã. Thãi quen thµnh tÖ n¹n. T¹o ®îc thãi quen tèt lµ rÊt khã. Nhiïm thãi quen xÊu th× rï. H·y tù xem l¹i m×nh ®Ó t¹o nÕp sèng v¬n minh, ®Ñp cho x· héi. + D/c: - Nh÷ng biÓu hiÖn trong cuéc sèng hµng ngµy cña thãi quen tèt, thãi quen xÊu. + Bµi viÕt ®· nh»m tróng mét vÊn ®Ò trong x· héi ta: NhiÒu thãi quen tèt ®ang bÞ mê dÇn, mÊt dÇn ®i hoÆc bÞ l·ng quªn. NhiÒu thãi quen xÊu míi n¶y sinh vµ ph¸t triÓn.. + Chóng ta t¸n thµnh ý kiÕn ®ã. CÇn phèi hîp nhiÒu h×nh thøc, nhiÒu tÊ chøc vµ tiÕn hµnh ®ång bé Î mäi n¬i, mäi lóc. Mçi ngêi

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

187

cÇn cã nh÷ng hµnh ®éng tù gi¸c, thiÕt thùc ®Ó x©y dùng nÕp sèng * G/v kiÓm tra ®o¹n v¬n nghÞ n¬n minh, lÞch sù. luËn do häc sinh su tÇm (V¬n b¶n cã nªu ra ®îc vÊn ®Ò ®Ó Bµi tËp 2: b×nh luËn vµ gi¶i quyÕt mang tÝnh x· héi; cã nªu ®îc lý lÏ vµ dÉn chøng ?) - GV cho HS ®äc v¬n b¶n. - BT tr¾c nghiÖm: ý kiÕn nµo ®óng ? V× sao ?

- G/v híng ®Én häc sinh t×m hiÓu v¬n b¶n ®Ó tr¶ lêi, lý gi¶i cho ý kiÕn ?

H: X¸c ®Þnh môc ®Ých cña v¬n b¶n ? H: C¸ch tr×nh bµy, diïn ®¹t ? (Cã lý lÏ, dÉn chøng nh thÕ nµo).

Bµi tËp 3: V/b: Hai biÓn hå. a) §ã lµ v¬n b¶n miªu t¶ 2 biÓn hå Î Paletxtin. b) §ã lµ v¬n b¶n kÓ chuyÖn 2 biÓn hå. c) §ã lµ v¬n b¶n biÓu c¶m vÒ 2 biÓn hå. d) §ã lµ v¬n b¶n nghÞ luËn vÒ cuéc sèng, vÒ 2 c¸ch sèng qua viÖc kÓ chuyÖn vÒ 2 biÓn hå. + Lý gi¶i: V¬n b¶n cã t¶ hå, t¶ cuéc sèng tù nhiªn cña con ng¬i quanh hå nhng kh«ng chñ yÕu nh»m ®Ó t¶, kÓ hay ph¸t biÓu c¶m tÎng vÒ hå. Môc ®Ých cña v¬n b¶n: Lµm s¸ng tá vÒ 2 c¸ch sèng: c¸ch sèng c¸ nh©n vµ c¸ch sèng sÎ chia, hoµ nhËp. - C¸ch sèng c¸ nh©n: Lµ sèng thu m×nh, kh«ng quan hÖ, ch¼ng giao lu thËt ®¸ng buån vµ chÕt dÇn, chÕt mßn. - C¸ch sèng hoµ nhËp, sÎ chia lµ c¸ch sèng mÎ réng, trao, nhËn lµm cho t©m hån con ngêi trµn ngËp niÒm vui.

C4. Cñng cè: 3’ 1. Bµi v¬n nghÞ luËn viÕt ra nh»m môc ®Ých g×? 2. Nh¾c nhÎ hs ghi nhí kt c¬ b¶n vÒ v¬n nghÞ luËn. C5. HDVN: 1’ 1. Hoµn thµnh tÊt c¶ c¸c bµi tËp trªn vµo vÎ, tiÕp tôc su tÇm v¬n nghÞ luËn. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

188

2. So¹n v¬n b¶n Tôc ng÷ vÒ con ngêi vµ x· héi. ........................................................................ tuÇn 20 – bµi 19 TiÕt 77 - v¨n b¶n:

tôc ng÷ vÒ con ngêi vµ x· héi So¹n: 11/01/2007 D¹y: 22/01/2007

A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - HiÓu néi dung, ý nghÜa vµ mét sè h×nh thøc diïn ®¹t (Èn dô, nghÜa ®en, nghÜa bãng) cña nh÷ng c©u tôc ng÷ trong bµi. - Thuéc lßng nh÷ng c©u tôc ng÷ trong v¬n b¶n. - Su tÇm nh÷ng c©u tôc ng÷ cïng chñ ®Ò. b/ chuÈn bÞ: C/ tiÕn tr×nh:

C1. æn ®Þnh líp: 1’ C2. KiÓm tra bµi cò: 5’ - ThÕ nµo lµ tôc ng÷ ? - §äc thuéc 8 c©u tôc ng÷ ®· häc ? Em thÝch c©u tôc ng÷ nµo nhÊt ? V× sao ? - NhËn xÐt chung vÒ vÇn vµ ®èi trong 8 c©u tôc ng÷ ®· häc ? C3. Bµi míi: 35’ I. ®äc, hiÓu v¨n b¶n:

- §äc to, râ rµng, chËm r·i, chó ý 1. §äc – t×m hiÓu chó thÝch: vÇn lng vµ ®èi. (Tõ "mÆt" - nghÜa ho¸n dô (mÆt cña) trong tõ nhiÒu nghÜa).

2. Ph©n tÝch: H: §äc 9 c©u tôc ng÷, em thÊy néi dung cña chóng nãi vÒ nh÷ng vÊn ®Ò g× ? - Tôc ng÷ vÒ phÈm chÊt con ngêi (c©u 1, 2, 3). - Tôc ng÷ vÒ häc tËp, tu dìng a, Nh÷ng kinh nghiÖm vµ bµi (c©u 4, 5, 6). - Tôc ng÷ vÒ quan hÖ øng xö häc vÒ phÈm chÊt con ngêi: (c©u 7, 8, 9). * C©u 1: - §Ò cao gi¸ trÞ con ngêi so víi mäi thø cña c¶i th«ng qua phÐp so s¸nh [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

189

vµ nh©n ho¸. - Phª ph¸n nh÷ng ai coi cña nÆng h¬n ngêi. H: §äc vµ cho biÕt c©u tôc ng÷ - Yªu quý, t«n träng, b¶o vÖ con ng®Ò cao c¸i g× ? §Ò cao b»ng c¸ch êi. nµo ? H: Qua c©u tôc ng÷, d©n gian - NT so s¸nh, ho¸n dô -> kh¼ng ®· ®óc kÕt kinh nghiÖm g× ? ®Þnh sù quý gi¸ cña con ngêi. * Con ngêi quý h¬n cña c¶i rÊt nhiÒu. H: NT ®îc sö dông trong c©u tôc ng÷ lµ g×? T/d cña nt Êy? * NT so ¸nh ®èi lËp, c¸ch nãi VD: Ngêi sèng ®èng vµng b»ng h×nh ¶nh, c©u tôc ng÷ Ngêi ta lµ hoa ®Êt k® gi¸ trÞ t tëng coi träng * C©u 2: con ngêi cña nh©n d©n ta. H: Em cã biÕt nh÷ng c©u tôc - C¸i r¬ng, c¸i tãc lµ mét phÇn thÓ hiÖn h×nh thøc, tÝnh t×nh, t×nh ng÷ nµo cã ý nghÜa t¬ng tù ? tr¹ng søc khoÎ cña con ngêi. - §äc c©u tôc ng÷.

- Ngêi ta ®Ñp tõ nh÷ng thø nhá H: Em hiÓu "gãc con ngêi" lµ nh nhÊt. thÕ nµo ? -> Khuyªn mäi ngêi hoµn thiÖn, (chØ d¸ng vÎ, ®êng nÐt, mét thÓ hiÖn m×nh hoÆc nh×n nhËn, ®¸nh gi¸, b×nh phÈm con ngêi tõ phÇn tÝnh t×nh, ...). nh÷ng ®iÒu nhá nhÊt. H: Em thÊy, Î con ngêi, r¬ng vµ tãc lµ nh÷ng chi tiÕt rÊt nhá. VËy mµ chóng lµm nªn "gãc con ngêi". Qua ®ã em hiÓu nghÜa cña c©u tôc ng÷ lµ g× ? * ý nghÜa cña c©u TN: - H·y biÕt tù hoµn thiÖn m×nh tõ Nh÷ng g× thuéc h×nh thøc nh÷ng ®iÒu nhá nhÊt; cã thÓ xem con ngêi ®Òu thÓ hiÖn nh©n xÐt t c¸ch con ngêi tõ nh÷ng biÓu c¸ch cña ngêi ®ã. hiÖn nhá cña chÝnh con ngêi ®ã. H: Lêi khuyªn tõ kinh nghiÖm nµy - Sö dông khuyªn nhñ, nh¾c nhÎ con ngêi ph¶i biÕt gi÷ g×n r¬ng lµ g×? tãc cho s¹ch ®Ñp. * C©u 3: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

190

H: C©u TN cã thÓ sö dông trong - VÇn lng. hoµn c¶nh nµo? - §èi rÊt chØnh (dïng tõ tr¸i nghÜa, vÕ ®èi xøng nhau). H: §äc c©u tôc ng÷, em nhËn - NghÜa ®en: Dï ®ãi vÉn ph¶i ¬n ra h×nh thøc diïn ®¹t quen uèng s¹ch sÏ. Dï r¸ch vÉn ph¶i mÆc s¹ch sÏ. thuéc nµo ? - NghÜa bãng: Dï nghÌo tóng vÉn H: T×m hiÓu ý nghÜa c©u tôc ph¶i sèng trong s¹ch kh«ng ®îc lµm ®iÒu téi lçi, xÊu xa, bËy b¹. ng÷ nµy, em cÇn lu ý ®iÒu g× ? - H·y biÕt gi÷ g×n nh©n phÈm dï trong bÊt kú hoµn c¶nh nµo. H: Qua c©u tôc ng÷ d©n gian muèn khuyªn chóng ta ®iÒu g× ? VD: ChÕt trong cßn h¬n sèng ®ôc - Con cß mµ ®i ¬n ®ªm * C©u TN muèn khuyªn con ngêi ph¶i cã lßng tù träng, .....................®au lßng cß con. gi÷ g×n nh©n phÈm. b, Nh÷ng kinh nghiÖm vµ bµi häc vÒ viÖc häc tËp, tu dìng: H: T×m c©u tôc ng÷ t¬ng tù ? H: Cã mét bµi ca dao nãi vÒ th©n * C©u 4: phËn cña ngêi nghÌo khÊ mµ - Sö dông ®iÖp ng÷ "häc", 4 vÕ muèn chÕt trong s¹ch. §äc bµi ®èi lËp -> nhÊn m¹nh viÖc häc ca dao ®ã ? hái mét c¸ch toµn diÖn, tØ mØ. - "¡n vµ nãi" lµ 2 h/® thuéc vÒ b¶n n¬ng cña con ngêi -> VÊn ®Ò ®a ra tÎng nh ®¬n gi¶n, kh«ng cÇn ®Ó ý, cµng kh«ng cÇn ph¶i "häc" thÕ mµ l¹i ph¶i häc mét c¸ch nghiªm chØnh -> ngêi cã v¬n ho¸. - "Gãi, mÎ" - nghÜa ho¸n dô -> biÕt lµm mäi viÖc mét c¸ch khÐo lÐo, giái giang.

H: C©u tôc ng÷ 4 ®· sö dông tõ ng÷ nh thÕ nµo ? H: C¸ch sö dông ®iÖp ng÷ t¹o vÕ ®èi lËp cã t¸c dông g× ? H: Trong 4 vÕ, d©n gian ®· ®a ra 4 h/®. Em cã nhËn xÐt g× vÒ 2 h/® "¬n, nãi". H: T×m nh÷ng c©u tôc ng÷ còng nãi vÒ viÖc ¬n, nãi cña con => Con ngêi cÇn ph¶i häc hái, rÌn luyÖn ®Ó chøng tá lµ ngêi lÞch sù, ngêi ? cã v¬n ho¸, thµnh th¹o c«ng viÖc, H: Em hiÓu "gãi, mÎ" Î vÕ 3, 4 lµ biÕt ®èi xö. nh thÕ nµo ? * C©u 5: H: Tãm l¹i, c©u tôc ng÷ khuyªn - C¸ch diïn ®¹t suång s·, võa th¸ch con ngêi ta ®iÒu g× ? thøc võa nh mét lêi ®è -> ®Ò cao *Con ngêi cÇn ph¶i häc hái, vai trß cña ngêi thÇy trong viÖc [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

191

rÌn luyÖn ®Ó chøng tá lµ ng- gi¸o dôc, ®µo t¹o con ngêi. êi lÞch sù, cã v¨n ho¸, thµnh th¹o c«ng viÖc, biÕt ®èi xö. H: Em hiÓu nghi· cña c©u tôc ng÷ nµy lµ g× ? H: C¸ch diïn ®¹t cña c©u tôc ng÷ cã g× ®¸ng chó ý ? H: T×m nh÷ng c©u tôc ng÷, TN kh¸c t¬ng tù ? H: §äc c©u tôc ng÷ nµy, em cã nhËn thÊy mèi quan hÖ víi c©u 5 nh thÕ nµo ? (M©u thuÉn hay bÊ sung cho nhau ?) H: T¸c gi¶ d©n gian muèn khuyªn chóng ta ®iÒu g× ? * Trong viÖc häc tËp viÖc häc ë thÇy vµ häc ë b¹n cã vai trß quan träng nh nhau.

H: Em hiÓu "th¬ng ngêi ", "th¬ng th©n" lµ nh thÕ nµo ? H: C©u tôc ng÷ ®Æt "th¬ng ngêi" tríc "th¬ng th©n" cã dông ý g× ? H: Qua ®ã em hiÓu ®iÒu g× ? H: T×m nh÷ng c©u tôc ng÷ kh¸c t¬ng tù ? H: X· héi chóng ta ®· cã nh÷ng h/® nµo ®Ó chøng minh tÝnh ®óng ®¾n cña c©u tôc ng÷ ?

* C©u 6: - Cïng ®Ò cao viÖc häc tËp Î c¶ thÇy vµ b¹n. - Ph¶i tÝch cùc, chñ ®éng trong häc tËp. - Muèn häc tèt, kh«ng chØ häc Î thÇy mµ cÇn mÎ réng sù häc ra xung quanh, ra nh÷ng ngêi b¹n bÎi b¹n gÇn ta, cïng tuÊi víi ta, ta dï häc hái nhiÒu ®iÒu, nhiÒu lóc Î b¹n. c, Nh÷ng kinh nghiÖm vµ bµi häc vÒ kinh nghiÖm øng xö: * C©u 7: - H·y sèng nh©n ¸i, th¬ng yªu ngêi kh¸c nh chÝnh b¶n th©n m×nh. VD: L¸ lµnh ®ïm l¸ r¸ch VD: Ch¬ng tr×nh V× ngêi nghÌo, Th¸ng hµnh ®éng v× ngêi nghÌo...

* C©u 8 + c©u 9: - Sö dông h×nh ¶nh Èn dô: + "Qu¶" - thµnh qu¶. + "C©y" - con ngêi. -> Mäi thø chóng ta hÎng thô ®Òu do c«ng søc cña con ngêi -> cÇn §äc 2 c©u tôc ng÷ vµ cho tr©n träng vµ biÕt ¬n. biÕt: H: NÐt h×nh thøc chung cña 2 c©u tôc ng÷ nµy lµ g× ? - "mét" - sù ®¬n lÎ. H: C©u 8 cho ta biÕt ®iÒu g× víi - "ba" - sù liªn kÕt. lêi khuyªn cña d©n gian ? => §oµn kÕt sÏ t¹o thµnh søc * Mäi thø chóng ta hëng thô m¹nh lµm nªn viÖc lín, chia rÏ sÏ ®Òu do c«ng søc cña con [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

192

êi -> cÇn tr©n träng vµ biÕt kh«ng viÖc nµo thµnh c«ng. ¬n. H: Trong c©u 9, em hiÓu "mét" vµ "ba" theo nghÜa nh thÕ nµo ? H: C©u tôc ng÷ nªu lªn mét 3. Tæng kÕt: Ghi nhí - sgk ch©n lý sèng nµo ? Iii. luyÖn tËp:

* §oµn kÕt sÏ t¹o thµnh søc m¹nh lµm nªn viÖc lín, chia rÏ VD: §èi víi c©u 1:- lÊy cña che sÏ kh«ng viÖc nµo thµnh th©n kh«ng ai lÊy th©n che cña. (®ång nghÜa) c«ng. H:§äc nh÷ng c©u tôc ng÷ ca - Tr¸i nghÜa: Träng cña h¬n ngêi. dao t¬ng tù ? C©u 8: - §ång nghÜa: Uèng níc nhí nguån. H: §äc nh÷ng c©u tôc ng÷ vÒ - Tr¸i nghÜa: §îc chim bÎ n¸, ®îc c¸ con ngêi vµ x· héi ®ång nghÜa quªn n¬m. hoÆc tr¸i nghÜa víi nh÷ng c©u tôc ng÷ nµy?

C4. Cñng cè: 3’ 1. Thö ®äc thuéc lßng mét vµi c©u tôc ng÷ võa häc. 2. §äc bµi ®äc thªm trong sgk. C5. Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ 1. Häc thuéc lßng 9 bµi tôc ng÷; su tÇm thªm nh÷ng bµi cã cïng néi dung. 2. ChuÈn bÞ bµi Rót gän c©u.

TiÕt 78: So¹n: 15/01/2007 D¹y: 22/01/2007

rót gän c©u A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - N¾m ®îc c¸ch rót gän c©u. - HiÓu ®îc t¸c dông cña c©u rót gän. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

193

b/ chuÈn bÞ:

M¸y chiÕu, giÊy trong, bót d¹ c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

C1. æn ®Þnh líp: 1’ C2. KiÓm tra bµi cò: 5’ - Em h·y ®Æt mét c©u ®¬n, mét c©u ghÐp vµ ph©n tÝch cÊu t¹o c¸c c©u ®ã ? C3. Bµi míi: 35’ I. thÕ nµo lµ c©u rót gän:

Cho 2 c©u: (1). 2 VD: (4). (m¸y chiÕu).

1. VÝ dô: a) Häc ¬n, häc nãi, ... (Tôc ng÷). b) Chóng ta häc ¬n, häc nãi, ...

2. NhËn xÐt: H: T×m xem trong 2 c©u ®· cho cã tõ ng÷ nµo kh¸c nhau ? H: Tõ "chóng ta" ®ãng vai trß g× - C©u b cã thªm tõ " chóng ta" lµm TPCN. trong c©u (b) ? - C©u a v¾ng CN. H: T×m nh÷ng tõ ng÷ cã thÓ lµm - Nh÷ng tõ ng÷ cã thÓ lµm CN trong c©u a lµ: em, chóng em, ngchñ ng÷ trong c©u (a) ? H: Qua ®ã em thÊy tôc ng÷ cã nãi êi ViÖt Nam, ... riªng mét ai kh«ng hay nã ®óc rót - CN trong c©u a ®îc lîc bá v× nh÷ng kinh nghiÖm chung, ®a ra c©u tôc ng÷ lµ lêi khuyªn cho tÊt c¶ mäi ngêi ViÖt Nam, lµ lêi nh¾c nh÷ng lêi khuyªn chung ? H: VËy, em cã thÓ lý gi¶i v× sao nhÎ mang tÝnh ®¹o lý truyÒn thèng chñ ng÷ trong c©u (a) ®îc lîc bá ? cña d©n téc ViÖt Nam. (Th¶o luËn nhãm). * XÐt tiÕp VD (4). (m¸y chiÕu) H: Trong nh÷ng c©u in ®Ëm, thµnh phÇn nµo cña c©u ®îc lîc bá ? V× sao ? H: Thªm tõ ng÷ thÝch hîp ®Ó t¹o ®îc nh÷ng c©u ®Çy ®ñ ? H: Chóng ta võa t×m hiÓu mét sè vÝ dô, c¸c c©u 1a, 4a, 4b ®îc gäi lµ nh÷ng c©u rót gän. VËy em hiÓu thÕ nµo lµ c©u rót gän ? Bµi tËp nhanh: (®a lªn m¸y chiÕu) Cho 2 c©u tôc ng÷: 1- Th¬ng ngêi nh thÓ th¬ng th©n.

- C¸c TP ®îc lîc bá: + Î VD 4(a): TP vÞ ng÷- "®uÊi theo nã". + Î VD 4(b): nßng cèt c©u:"M×nh ®i Hµ Néi". + LÝ do: Lµm cho c©u gän h¬n, nhng vÉn hiÓu ®îc. 3. Ghi nhí: SGK.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

194

2- Tèt gç h¬n tèt níc s¬n. H: Em h·y so s¸nh thµnh phÇn ®îc lîc bá trong 2 c©u tôc ng÷ ? H: Em thö kh«i phôc thµnh phÇn bÞ lîc bá trong 2 c©u trªn ? (C©u hái yªu cÇu 2 cho lµm theo nhãm). II. c¸ch dïng c©u rót gän: 1. VÝ dô: SGK. - GV chiÕu vÝ dô c¸c c©u: ÒCh¹y lo¬ng qu¬ng; Nh¶y d©y; Ch¬i kÐo 2. NhËn xÐt: co”. - C¸c c©u thiÕu chñ ng÷. C¸c CN ®Òu khã kh«i phôc. H: C¸c c©u ®ã bÞ thiÕu thµnh phÇn nµo ? Em thö kh«i phôc c©u ? H: Cã nªn rót gän c©u nh vËy kh«ng ? V× sao ? H: Î vÝ dô 2, em cã ®ång ý víi c©u tr¶ lêi cña ngêi con kh«ng ? V× sao ? H: Em cã thÓ thªm tõ ng÷ thÝch hîp vµo ®Ó c©u tr¶ lêi ®îc lï phÐp ? H: Qua c¸c vÝ dô, em cÇn lu ý nh÷ng g× khi dïng c©u rót gän ? * Khi rót gän c©u cÇn lu ý: - Kh«ng lµm cho ngêi ®äc, ngêi nghe hiÓu sai hoÆc hiÓu kh«ng ®Çy ®ñ vÒ néi dung c©u nãi. - Kh«ng biÕn c©u nãi thµnh mét c©u céc lèc, khiÕm nh·. H: Nh¾c l¹i nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ c©u rót gän vµ c¸ch dïng c©u rót gän ? H: Trong nh÷ng c©u sau ®©y , c©u nµo lµ c©u rót gän? Rót gän

- Kh«ng nªn rót gän c©u nh vËy v× lµm cho c©u khã hiÓu. - C©u tr¶ lêi cña ngêi con ®· bÞ rót gän trÎ nªn thiÕu lï phÐp.

3. KÕt luËn: Ghi nhí - SGK. III. LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: (tr 16) - C©u b lµ c©u rót gän. §©y lµ mét c©u tôc ng÷ nªu 1 quy t¾c øng xö chung cho mäi ngêi nªn cã thÓ rót gän lµm cho c©u trÎ nªn ng¾n gän h¬n. Bµi tËp 2: (tr 16) a. Rót gän chñ ng÷: Bíc tíi §Ìo Ngang... Dõng ch©n ®øng l¹i... b. C©u rót gän CN: §ån r»ng danh tíng...

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

195

c©u nh vËy ®Ó lµm g×? - GV chiÕu c¸c c©u trong bµi tËp.

H: H·y t×m c©u rót gän, kh«i phôc nh÷ng thµnh phÇn ®· ®îc rót gän vµ cho biÕt trong th¬, ca dao t¹i sao thêng cã nhiÒu c©u rót gän nh vËy?

...cÎi khè giÆc ra. - Th¬, ca dao thêng gÆp nhiÒu c©u rót gän bÎi lÏ c¸c thÓ lo¹i nµy thêng dïng lèi diïn ®¹t ng¾n gän, sóc tÝch; vµ do sè lîng c©u ch÷ h¹n chÕ. Bµi tËp3: HS ®äc vb MÊt råi - V× trong khi tr¶ lêi kh¸ch, cËu bÐ ®· dïng 3 c©u rót gän chñ ng÷. Cho nªn ngêi kh¸ch ®· hiÓu lÇm CN cña c©u tõ Òtê giÊy” sang Òbè cña ®øa bД - Nªn cÈn träng khi dïng c©u rót gän. V× dïng c©u rót gän ko ®óng chç sÏ g©y hiÓu lÇm.

H: V× sao c©u bÐ vµ ngêi kh¸ch trong c©u chuyÖn hiÓu lÇm nhau? H: Qua c©u chuyÖn nµy em rót ra ®îc bµi häc g× vÒ c¸ch nãi n¬ng? C4. Cñng cè: 3’ 1. ThÕ nµo lµ c©u rót gän? 2. Sö dông c©u rót gän cÇn chó ý ®iÒu g×? 3. T×m c©u rót gän cã trong ®v sau vµ thö kh«i phôc tp bÞ rót gän? H«m sau l·o H¹c sang nhµ t«i. Võa thÊy t«i, l·o b¸o ngay: - CËu Vµng ®i ®êi råi, «ng gi¸o ¹! - Cô b¸n råi? - B¸n råi. Hä võa b¾t xong. C5. Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ 1. Häc thuéc ghi nhí. 2. Hoµn thµnh c¸c bµi tËp. 3. §äc tríc bµi §Æc ®iÓm chung cña v¨n b¶n nghÞ luËn.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

196

TiÕt 79 – TËp lµm v¨n: So¹n: 16/01/2007 D¹y: 23/01/2007

§Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: NhËn biÕt râ c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña bµi v¬n nghÞ luËn vµ mèi quan hÖ cña chóng víi nhau. b/ chuÈn bÞ:

B¶ng phô

c/tiÕn tr×nh bµi d¹y:

C1. æn ®Þnh líp: 1’ C2. KiÓm tra bµi cò: 5’ 1. Em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ v¬n b¶n nghÞ luËn ? 2. Tr×nh bµy VD em su tÇm ®îc vÒ VBNL ? * Bµi míi: 35’ I. luËn ®iÓm, luËn cø, lËp luËn:

1. LuËn ®iÓm: - Cho hs ®äc l¹i V/b: "Chèng n¹n * VD: V/b: "Chèng n¹n thÊt häc ". thÊt häc ". - ý chÝnh cña bµi lµ: Chèng n¹n H: Em h·y t×m ý chÝnh cña bµi viÕt ? thÊt häc - tr×nh bµy díi d¹ng nhan ®Ò. H: ý chÝnh ®ã thÓ hiÖn díi d¹ng - C¸c c©u v¬n cô thÓ ho¸ ý chÝnh: + Mäi ngêi ViÖt Nam ... nµo ? H: C¸c c©u v¬n nµo ®· cô thÓ ho¸ ý + Nh÷ng ngêi ®· biÕt ch÷ ... + Nh÷ng ngêi cha biÕt ch÷ ... chÝnh ®ã ? - ý chÝnh thÓ hiÖn t tÎng cña bµi H: Vai trß cña ý chÝnh trong bµi v¬n v¬n nghÞ luËn. - Muèn cã tÝnh thuyÕt phôc, ý nghÞ luËn ? H: Nh÷ng yªu cÇu ®Ó ý chÝnh cã chÝnh ph¶i râ rµng, s©u s¾c, cã tÝnh phÊ biÕn tÝnh thuyÕt phôc ? => Trong v¬n b¶n nghÞ luËn, ngêi ta thêng gäi ý chÝnh lµ luËn ®iÓm. H: VËy em hiÓu thÕ nµo lµ luËn [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

197

®iÓm ? * LuËn ®iÓm lµ ý kiÕn thÓ hiÖn t tëng, quan ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn. (Cã luËn ®iÓm chÝnh - lín - tÊng qu¸t bao trïm toµn bµi. Cã luËn ®iÓm phô -nhá - lµ bé phËn cña luËn ®iÓm chÝnh). Bµi tËp nhanh T×m c¸c luËn ®iÓm: TV giµu ®Ñp: + TV giµu thanh ®iÖu. + TV uyÓn chuyÓn, tinh tÕ. + TV hãm hØnh. H: Trong v¬n b¶n trªn, ngêi viÕt ®· triÓn khai luËn ®iÓm b»ng c¸ch nµo ? H: Vai trß cña lý lÏ vµ dÉn chøng n/t/n ? -> d/c vµ l/l lµ luËn cø. H: T×m trong v¬n b¶n ... c¸c luËn cø ? (Do chÝnh s¸ch ngu d©n ... Nay níc ®éc lËp råi ...) H: VËy em hiÓu luËn cø lµ g×?

*. Ghi nhí: SGK.

2. LuËn cø: - TriÓn khai luËn ®iÓm b»ng nh÷ng lý lÏ, dÉn chøng cô thÓ. - DÉn chøng vµ lý lÏ lµm c¬ sÎ cho luËn ®iÓm, gióp cho luËn ®iÓm ®¹t tíi sù s¸ng râ, ®óng ®¾n, cã søc thuyÕt phôc.

- LuËn cø tr¶ lêi c¸c c©u hái: + V× sao ph¶i nªu ra luËn ®iÓm ? + Nªu ra luËn ®iÓm ®Ó lµm g× ? + LuËn ®iÓm Êy cã ®¸ng tin cËy kh«ng ?

* LuËn cø lµ lÝ lÏ vµ dÉn chøng ®- - LuËn cø ph¶i cô thÓ, sinh ®éng, cã tÝnh hÖ thèng vµ b¸m s¸t luËn a ra lµm c¬ së cho luËn ®iÓm. ®iÓm. H: Qua ®ã, em thÊy muèn t×m luËn cø cÇn ph¶i dùa vµo c¸i g× ? 3. LËp luËn: - LuËn ®iÓm vµ c¸c luËn cø thêng H: Muèn cã tÝnh thuyÕt phôc, LC ®îc diïn ®¹t thµnh c¸c lêi v¬n cô cÇn ph¶i ®¹t yªu cÇu g× ? thÓ. Nh÷ng lêi v¬n ®ã cÇn ®îc lùa * LuËn cø ph¶i ch©n thùc, ®óng chän, s¾p xÕp, tr×nh bµy mét c¸ch hîp lý ®Ó lµm râ luËn ®iÓm. ®¾n, tiªu biÓu. - LËp luËn cã vai trß cô thÓ ho¸ H: LuËn ®iÓm vµ c¸c luËn cø thêng luËn ®iÓm, luËn cø thµnh c¸c c©u ®îc diïn ®¹t díi nh÷ng h×nh thøc v¬n, ®o¹n v¬n cã tÝnh liªn kÕt vÒ nµo vµ cã tÝnh chÊt g× ? h×nh thøc vµ néi dung ®Ó ®¶m -> §ã chÝnh lµ c¸ch lËp luËn. b¶o cho mét m¹ch t tÎng nhÊt qu¸n, [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

198

H: VËy em cã thÓ nãi râ, lËp luËn cã cã søc thuyÕt phôc. vai trß g× ? - Mét sè h×nh thøc lËp luËn phÊ * LËp luËn lµ c¸ch nªu lËn cø ®Ó biÕn: diïn dÞch, quy n¹p, tÊngdÉn ®Õn luËn ®iÓm. LËp luËn ph©n-hîp, lo¹i suy, so s¸nh, … *. Ghi nhí: SGK. ph¶i chÆt chÏ, hîp lÝ. II. luyÖn tËp:

Bµi 1: H: Trong bµi, em gÆp h×nh thøc lËp X¸c ®Þnh luËn ®iÓm, luËn cø vµ luËn nµo ? c¸ch lËp luËn trong v¨n b¶n: CÇn t¹o ra … + LuËn ®iÓm: CÇn t¹o ra … H: ThÕ nµo lµ luËn ®iÓm, luËn cø, + LuËn cø: lËp luËn? - Cã thãi quen tèt vµ thãi quen xÊu. - Cã ngêi biÕt ph©n biÖt … khã söa. - Gäi häc sinh ®äc l¹i v¬n b¶n. - T¹o ®îc thãi quen tèt lµ rÊt khã … dï. - Cã nªn xem l¹i m×nh ngay tõ mçi - X¸c ®Þnh luËn cø, luËn ®iÓm. ngêi … - X¸c ®Þnh c¸ch lËp luËn? + LËp luËn: - Lu«n dËy sím lµ mét thãi quen tèt - Hót thuèc l¸... lµ thãi quen xÊu. - Mét thãi quen xÊu ta thêng gÆp h»ng ngµy - Cã nªn xem l¹i m×nh ngay tõ mçi ngêi … C4. Cñng cè: 3’ 1) Î v¬n b¶n nghÞ luËn, ®èi tîng lµ: - Mét c¶nh - Mét c¶m xóc - Mét vÊn ®Ò. - Mét chuyÖn. 2) Î v¬n b¶n nghÞ luËn, ngêi viÕt chñ yÕu dïng: - Lý lÏ - H×nh ¶nh - DÉn chøng - Chi tiÕt C5. Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ 1. Häc thuéc ghi nhí. 2. §äc tríc bµi §Ò v¬n nghÞ luËn vµ viÖc lËp ý cho bµi v¬n nghÞ luËn.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

199

........................................................................... TiÕt 80 – TËp lµm v¨n: So¹n: 17/10/2007 D¹y: 25/01/2007

®Ò v¨n nghÞ luËn vµ c¸ch lËp ý cho bµi v¨n nghÞ luËn A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: Lµm quen víi c¸c ®Ò v¬n nghÞ luËn, biÕt t×m hiÓu ®Ò vµ c¸ch lËp ý cho bµi v¬n nghÞ luËn. b/chuÈn bÞ: c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

C1. æn ®Þnh líp: 1’ C2. KiÓm tra bµi cò: 5’ -Nªu ®Æc ®iÓm cña luËn ®iÓm, luËn cø, lËp luËn trong v¬n b¶n nghÞ luËn ? - KiÓm tra bµi vÒ nhµ tiÕt tríc ? C3. Bµi míi: 35’ I. t×m hiÓu ®Ò v¨n nghi luËn:

§äc vÝ dô SGK.

1. Néi dung vµ tÝnh chÊt cña ®Ò v¨n nghÞ luËn: a, VÝ dô: - 11 ®Ò v¬n trong SGK.

H: C¸c ®Ò v¬n nªu trªn cã thÓ xem b, NhËn xÐt: lµ ®Çu ®Ò, ®Ò bµi ®îc kh«ng ? - §Ò v¬n nghÞ luËn cung cÊp ®Ò bµi cho bµi v¬n nªn cã thÓ dïng ®Ó lµm ®Ò bµi. Th«ng thêng ®Ò bµi cña mét bµi v¬n thÓ hiÖn chñ ®Ò H: VËy chóng ta c¬n cø vµo ®©u ®Ó cña nã -> 11 ®Ò trªn cã thÓ lµm nhËn ra c¸c ®Ò trªn lµ ®Ò v¬n nghÞ ®Ò bµi. luËn ? Gîi ý: ? C¸c vÊn ®Ò trong 11 ®Ò trªn xuÊt ph¸t tõ ®©u ? ? Ngêi ta ®Æt ra nh÷ng vÊn ®Ò Êy nh»m môc ®Ých g× ? Nh÷ng vÊn ®Ò Êy gäi lµ g× ? ? Em h·y x¸c ®Þnh luËn ®iÓm cña c¸c ®Ò ®ã ? * Mçi ®Ò ®Òu hµm chøa mét vÊn ®Ò ®em ra nghÞ luËn.

- C¸c vÊn ®Ò nªu ra ®Òu b¾t nguån tõ cuéc sèng x· héi. - Môc ®Ých ®a ra lµ ®Ó ngêi viÕt bµn luËn, lµm s¸ng râ. - Nh÷ng vÊn ®Ò ®ã gäi lµ luËn ®iÓm.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

200

( Lu ý: Cã ®Ò bµi luËn ®iÓm lín gåm c¸c luËn ®iÓm nhá h¬n, vÝ dô: ®Ò 2, 8, 9, 10). * TÝnh chÊt cña ®Ò nghÞ luËn: - Nh vËy, cã nh÷ng ®Ò bµi, mçi - Cã ®Ò bµi: luËn ®iÓm bao gåm luËn ®iÓm ®Òu bao hµm nhiÒu 2, nhiÒu luËn ®iÓm nhá h¬n; chØ luËn ®iÓm nhá h¬n. Nhng còng cã cã mét luËn ®iÓm. nh÷ng ®Ò bµi chØ cã mét luËn - Víi tõng ®Ò, th¸i ®é, t×nh c¶m cña ngêi viÕt còng kh«ng gièng ®iÓm. nhau. H: Em thÊy Î tõng ®Ò, th¸i ®é, t/c cña ngêi viÕt cÇn béc lé nh thÕ nµo ? ChØ râ th¸i ®é, t/c trong c¸c ®Ò - T/c cña ®Ò nh lêi khuyªn, tranh luËn, gi¶i thÝch, ... cã tÝnh ®Þnh trªn ? híng cho bµi viÕt, chuÈn bÞ cho => §ã lµ tÝnh chÊt cña ®Ò v¬n häc sinh th¸i ®é, giäng ®iÖu, ... nghÞ luËn. H: VËy em hiÓu, tÝnh chÊt cña ®Ò v¬n cã ý nghÜa g× ®èi víi viÖc lµm v¬n ? Trªn b¶ng, gi¸o viªn tr×nh bµy theo b¶ng: §Ò v¬n NL LuËn ®iÓm TÝnh chÊt

*. Ghi nhí: SGK.

2. T×m hiÓu ®Ò v¨n nghÞ luËn: - §Ò v¬n nghÞ luËn: Chí nªn tù phô. - LuËn ®iÓm: Chí nªn tù phô. - §èi tîng vµ ph¹m vi nghÞ luËn: tÝnh tù phô cña con ngêi. * TÝnh chÊt cña ®Ò cã t/d ®Þnh - Khuynh híng t tÎng cña ®Ò: kh¼ng ®Þnh. híng cho bµi viÕt. => Ngêi viÕt cÇn cã th¸i ®é, t/c - Ngêi viÕt ph¶i x¸c ®Þnh: luËn phï hîp: kh¼ng ®Þnh, phñ ®Þnh, ®iÓm, luËn cø, c¸ch lËp luËn. t¸n thµnh, ph¶n ®èi, chøng minh, [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] gi¶i thÝch, tranh luËn.

201 II. lËp ý cho ®Ò v¨n nghi luËn:

§Ò bµi: Chí nªn tù phô. H: Trªn ®©y, chóng ta ®· tiÕn hµnh t×m hiÓu ®Ò v¬n nghÞ luËn. 1. X¸c lËp luËn ®iÓm: VËy em hiÓu t×m hiÓu ®Ò ®Ó - Chí nªn tù phô. lµm g× ? H: §Ò nªu lªn vÊn ®Ò g× ?

+ Tù phô lµ g× ? H: §èi tîng vµ ph¹m vi nghÞ luËn Î + T¸c h¹i cña tÝnh tù phô ®èi víi mäi ngêi. ®©y lµ g× ? H: Khuynh híng t tÎng cña ®Ò lµ + Víi chÝnh b¶n th©n con ngêi cã tÝnh tù phô. kh¼ng ®Þnh hay phñ ®Þnh. H: §Ò nµy ®ßi hái ngêi viÐt ph¶i 2. T×m luËn cø: - Tù phô lµ g× ? lµm g× ? - V× sao khuyªn chí nªn tù phô ? * Tríc mét ®Ò v¨n, muèn lµm - Tù phô cã h¹i nh thÕ nµo ? tèt cÇn x¸c ®Þnh ®óng vÊn - Tù phô cã h¹i cho ai ? ®Ò, ph¹m vi tÝnh chÊt cña bµi - LiÖt kª nh÷ng ®iÒu cã h¹i do tù phô v¨n nghÞ luËn. vµ chän lý lÏ, dÉn chøng quan träng nhÊt. 3. X¸c ®Þnh lËp luËn: §Ò bµi nªu ra ý kiÕn (l/®) nh chóng ta ®· t×m hiÓu. VËy em cã *. Ghi nhí: SGK. t¸n thµnh ý kiÕn ®ã kh«ng ? IiI. luyÖn tËp: H: H·y nªu ra c¸c luËn ®iÓm nhá T×m hiÓu ®Ò vµ lËp ý cho ®Ò h¬n gÇn gòi víi luËn ®iÓm cña ®Ò bµi ? S¸ch lµ ngêi b¹n lín cña con ngbµi ? êi. 1. T×m hiÓu ®Ò: - LuËn ®iÓm: S¸ch lµ ngêi b¹n lín cña con ngêi. H: CÇn ®Æt ra nh÷ng c©u hái - §èi tîng, ph¹m vi NL: nµo ®Ó x¸c ®Þnh luËn cø cho ®Ò - Khuynh híng, t tÎng cña ®Ò: Kh¼ng ®Þnh. trªn ? (HS th¶o luËn nhãm, tr¶ lêi c¸c 2. LËp ý: c©u hái.) * X¸c ®Þnh luËn ®iÓm: - S¸ch tho¶ m·n nhu cÇu hÎng thô vµ ph¸t triÓn t©m hån: H: Nªn b¾t ®Çu lêi khuyªn tõ + S¸ch gióp häc tËp, rÌn luyÖn hµng [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

202

®©u ? ngµy. (Theo thø tù tr¶ lêi c¸c c©u hái + MÎ mang trÝ tuÖ, t×m hiÓu thÕ t×m luËn cø). giíi. H: LËp ý cho bµi v¬n nghÞ luËn lµ + Nèi liÒn qu¸ khø, hiÖn t¹i, t¬ng lai. + C¶m th«ng, chia sÎ víi con ngêi, lµm g× ? d©n téc, nh©n lo¹i. + Th gi·n, thÎng thøc, trß ch¬i. + CÇn biÕt chän s¸ch vµ quý s¸ch, biÕt ®äc s¸ch. GV híng dÉn häc sinh ®äc bµi tham kh¶o. DÉn d¾t häc sinh * T×m luËn cø: t×m hiÓu ®Ò, lËp ý theo hÖ thèng c©u hái.

* LËp luËn:

H: S¸ch lµ g× ? H: S¸ch cã Ých lîi g× >< con ngêi ? H: Víi b¶n th©n em, s¸ch cã t¸c dông nh thÕ nµo ? H: NÕu kh«ng cã s¸ch, mäi ngêi vµ b¶n th©n em sÏ nh thÕ nµo ? H: Th¸i ®é cña em ®èi víi s¸ch ra sao ? - LËp luËn theo tr×nh tù c¸c luËn cø trªn.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

203

C4. Cñng cè: 3’ 1.§äc bµi tham kh¶o: Ých lîi cña viÖc ®äc s¸ch. 2. §Ò v¬n nghÞ luËn cã ®Æc ®iÓm g×? C5. Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ 1. N¾m néi dung vµ tÝnh chÊt cña ®Ò v¬n nghÞ luËn. 2. N¾m c¸c yªu cÇu cña t×m hiÓu ®Ò, lËp ý. 3. So¹n bµi: Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta. .................................................................. ...

tuÇn 21 – bµi 20 TiÕt 81 – V¨n b¶n: So¹n: 20/01/2007 D¹y: 29/01/2007

tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta Hå chÝ minh

A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - HiÓu ®îc tinh thÇn yªu níc lµ mét truyÒn thèng quý b¸u cña d©n téc ta. N¾m ®îc nghÖ thuËt nghÞ luËn chÆt chÏ, s¸ng gän, cã tÝnh mÉu mùc cña bµi v¬n. - Nhí ®îc c©u chèt cña bµi vµ nh÷ng c©u cã h×nh ¶nh so s¸nh trong bµi v¬n. b/chuÈn bÞ: c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ 1. §äc thuéc 9 c©u TN vÒ con ngêi vµ x· héi. Gi¶i thÝch nghÜa cña 1 c©u em cho lµ lý thó nhÊt ? [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

204

2. §Æc ®iÓm nÊi bËt vÒ h×nh thøc trong bµi TN vÒ cong ngêi vµ x· héi lµ g×? A. Diïn ®¹t b»ng h×nh ¶nh so s¸nh C. Tõ vµ c©u cã nhiÒu nghÜa B. Diïn ®¹t b»ng h×nh ¶nh Èn dô D. C¶ ba ®Æc ®iÓm trªn. * Bµi míi: 35’ ? Nh¾c l¹i thÕ nµo lµ v¬n nghÞ luËn ? -> §©y lµ mét bµi v¨n nghÞ luËn mÉu mùc. I. t×m hiÓu chung: 5’

H: Em h·y nh¾c l¹i nh÷ng nÐt kh¸i 1. T¸c gi¶: Hå ChÝ Minh. qu¸t vÒ cuéc ®êi vµ sù nghiÖp cña Hå Chñ TÞch. 2. T¸c phÈm: Lµ ®o¹n trÝch trong "B¸o c¸o chÝnh trÞ " do Hå Chñ TÞch ®äc H: Nªu xuÊt xø cña v¬n b¶n ? trong §¹i héi lÇn thø II §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam (th¸ng 2/1951) II. ®äc, hiÓu v¨n b¶n: 27’

- §äc giäng m¹ch l¹c, râ rµng, døt kho¸t nhng vÉn thÓ hiÖn t/c. Lu ý c¸c ®/tõ, c¸c quan hÖ tõ, c¸c h×nh ¶nh so s¸nh.

1. §äc- t×m hiÓu chó thÝch: 5’

2. ThÓ lo¹i: 1’ NghÞ luËn x· héi - chøng minh mét vÊn ®Ò chÝnh trÞ, x· héi. 3. Bè côc: 2’ Gi¸o viªn giíi thiÖu. 3 phÇn. - Nªu vÊn ®Ò (D©n ta... cíp níc) - Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò (LÞch sö ta... HS chia ®o¹n, GV giíi thiÖu c¸ch yªu níc) gäi tõng ®o¹n vµ n/v k/q cña - KÕt thóc vÊn ®Ò (cßn l¹i) tõng ®o¹n. 4. Ph©n tÝch: 17’ a, Nªu vÊn ®Ò: §o¹n 1. Gi¶i nghÜa tõ khã theo SGK.

Cho HS ®äc ®o¹n 1. H: VÊn ®Ò chñ chèt mµ t/g nªu ra ®Ó nghÞ luËn lµ v/® g× ? H: LuËn ®iÓm Êy ®îc cô thÓ ho¸ b»ng nh÷ng c©u v¬n nµo trong v¬n b¶n ? H: Qua ®ã, em nhËn thÊy t/g ®·

+ VÊn ®Ò NL (luËn ®iÓm): TruyÒn thèng yªu níc cña nh©n d©n ta. + VÊn ®Ò ®îc thÓ hiÖn trong c©u 1 vµ 2. => C¸ch nªu vÊn ®Ò trùc tiÕp, râ rµng, rµnh m¹ch, døt kho¸t vµ

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

205

nªu vÊn ®Ò b»ng c¸ch nµo ? kh¼ng ®Þnh. H: Nªu t/d n/t cña c¸ch nªu Êy ? H: Trong c©u v¬n mÎ ®Çu cña phÇn nªu vÊn ®Ò, tg nãi ®Õn t/c yªu níc qua tõ ng÷ nµo ? - ÒNång nµn yªu níc” – t×nh yªu níc H: Em hiÓu thÕ nµo lµ t/c: "nång Î ®é m·nh liÖt, s«i nÊi, d©ng trµo. nµn yªu níc" vµ "truyÒn thèng quý - ÒTruyÒn thèng quý b¸u”: nh÷ng gi¸ trÞ ®· trÎ lªn v÷ng bÒn, qua b¸u" ? nhiÒu thÕ hÖ, thµnh tµi s¶n chung. H: Vµ truyÒn thèng yªu níc Êy ®îc - ThÓ hiÖn trong lÜnh vùc ®Êu t¸c gi¶ nhÊn m¹nh trªn lÜnh vùc tranh chèng ngo¹i x©m: kÕt nµo ? thµnh lµn sãng, lít, nhÊn ch×m, … H: Trong lÜnh vùc ®ã, t/g ®a ra => H×nh ¶nh so s¸nh rÊt chÝnh h×nh ¶nh tiªu biªñ nµo thÓ hiÖn x¸c, míi mÎ, ®/tõ phï hîp gîi sù lßng yªu níc cña nh©n d©n ta ? linh ho¹t, mÒm dÎo, bÒn ch¾c mµ H: Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch sö m¹nh mÏ. dông tõ ng÷ trong ®o¹n mÎ ®Çu ? => §©y lµ c¸ch nªu vÊn ®Ò mÉu mùc. + Nªu vÊn ®Ò: H: VËy em cã thÓ kh¸i qu¸t l¹i vai - T¹o luËn ®iÓm chÝnh cho bµi trß vµ ý nghÜa cña ®o¹n nªu vÊn v¬n. ®Ò ? - Bµy tá nhËn xÐt chung vÒ luËn H: Vµ em ®äc ®îc c¶m xóc nµo ®iÓm Êy. cña t/g trong ®o¹n v¬n ? - Béc lé c¶m xóc, t/c, …/ * C¸ch nªu vÊn ®Ò trùc tiÕp, - (Rng rng, tù hµo vÒ lßng yªu níc râ rµng, m¹ch l¹c, sö dông m·nh liÖt cña nh©n d©n ta ?). h×nh ¶nh so s¸nh. C¸c ®éng tõ trong ®o¹n ®îc chän läc, chÝnh x¸c, cã gi¸ trÞ biÓu c¶m cao, tg bµy tá lßng tù hµo vÒ t×nh yªu níc m·nh liÖt cña nd b, Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò: §o¹n 2, ta. 3: Cho hs teo dâi ®o¹n 2, 3. H: T¸c gi¶ ®· lµm râ luËn ®iÓm "lßng yªu níc ..." b»ng c¸ch nµo ? (§a ra c¸c luËn cø.) H: Em thÊy t¸c gi¶ ®· cã c¸ch lËp luËn theo tr×nh tù nµo ? (Tr×nh tù thêi gian). H: Theo dâi ®o¹n 2, em cã thÓ nhËn thÊy t¸c gi¶ ®· lËp luËn

+ §o¹n 2: 3 c©u. - C©u 1: Nªu ý kh¸i qu¸t mÎ ®Çu ®o¹n, mang tÝnh chÊt giíi thiÖu, tr×nh bµy. - C©u 2: Nªu dÉn chøng, chøng minh.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

206

b»ng c¸ch nµo ? H: Î c©u 2, t¸c gi¶ ®· sö dông c¸ch nªu d/c nh thÕ nµo ? H: C¸ch nªu dÉn chøng nh vËy cã t¸c dông nh thÕ nµo ? H: Î c©u 3, t¸c gi¶ ®· sö dông biÖn ph¸p tu tõ g× ? * T¸c gi¶ liÖt kª dÉn chøng tiªu biÓu theo tr×nh tù thêi gian tõ xa xa cho ®Õn cuéc khëi nghÜa gÇn ®©y. H: Î ®o¹n v¬n thø 3 trong v¬n b¶n, em nhËn thÊy nÐt ®Æc s¾c nµo trong hÖ thèng lËp luËn vµ dÉn chøng cña t¸c gi¶ ? ( VD: d/c theo: - Løa tuÊi. - Kh«ng gian. Võa cô thÓ, - NhiÖm vô. võa toµn diÖn. - Con ngêi. - ViÖc lµm). H: Em cã nhËn xÐt chung g× vÒ c¸ch nªu dÉn chøng ? H: Î c¶ 2 ®o¹n v¬n nµy, 2 luËn cø ®îc lËp luËn theo c¸ch nµo ? *DÉn chøng ®îc ®îc s¾p xÕp theo ph¬ng ph¸p liÖt kª thÓ hiÖn sù phong phó víi nhiÒu biÓu hiÖn ®a d¹ng cña tinh thÇn yªu níc trong nh©n d©n ë mäi tÇng líp, mäi løa tuæi, mäi ®Þa ph¬ng. H: NhËn xÐt vÒ giäng v¬n Î ®o¹n v¬n nµy? T/c cña tg ®îc thÓ hiÖn ntn? * Giäng v¨n dån dËp, khÈn tr¬ng, lÝ lÏ, lËp luËn gi¶n dÞ, tg béc lé sù c¶m phôc, ngìng mé lßng yªu níc cña ®ång bµo ta trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p.

( Nªu dÉn chøng theo tÝnh chÊt liÖt kª, nªu tªn ngêi anh hïng d©n téc liªn tiÕp -> t¹o c¶m xóc tù hµo, phÊn chÊn.)

- C©u 3: Nh¾c nhÎ toµn d©n ghi nhí c«ng lao, uèng níc nhí nguån (ch¬i ch÷, ®iÖp ng÷ -> tiÕng nãi thiªng liªng cña nói s«ng hoµ trong tiÕng B¸c kÝnh yªu). + §o¹n 3: 5 c©u. - C©u 1: So s¸nh, c©n ®èi tõng cÆp, tõng vÕ l¹i cã t¸c dông chuyÓn ý, chuyÓn ®o¹n rÊt gän, khÐo, l¹i võa nªu ®îc ý kh¸i qu¸t cho ®o¹n 3. - C©u 2, 3, 4: Nªu d/c b»ng c¸ch: + LiÖt kª theo løa tuÊi, kh«ng gian, … + M« h×nh liªn kÕt: Tõ … ®Õn … (Cïng lµm s¸ng tá chñ ®Ò ®v: Lßng yªu níc cña nh©n d©n ta trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p). - C©u 5: Kh¸i qu¸t chung. => Trong c¸c luËn cø cña v¬n b¶n, t¸c gi¶ ®· cã c¸ch liÖt kª dÉn chøng rÊt phong phó, toµn diÖn, liªn tôc mµ kh«ng rèi, võa kh¸i qu¸t, võa cô thÓ, hÖ thèng. - LËp luËn: tÊng – ph©n - hîp. - Giäng v¬n liÒn m¹ch, d«ng dËp, khÈn tr¬ng. - C¶m phôc, ngìng mé lßng yªu níc cña ®ång bµo ta tõ xa ®Õn nay.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

207

H: Trong ®o¹n cuèi, tg ®· sö dông c, KÕt thóc vÊn ®Ò: §o¹n 4. h×nh ¶nh so s¸nh nµo? Nx vÒ t/d - So s¸nh tinh thÇn yªu níc cña cña bp so s¸nh ®ã? nh©n d©n ta víi c¸c thø cña quý. H: Vµ khi tr×nh bµy c¸c luËn cø, -> §Ò cao tinh thÇn yªu níc cña em nhËn thÊy t¸c gi¶ cã c¶m xóc nh©n d©n ta. nµo ? - §Ò ra nhiÖm vô: Lµm cho tinh H: Î phÇn kÕt thóc vÊn ®Ò, B¸c ®· thÇn yªu níc cña tÊt c¶ mäi ngêi viÕt ®iÒu g× ? Tõ ®ã ngêi ®Ò ra ®Òu ®îc thùc hµnh vµo c«ng viÖc nhiÖm vô g× ? kh¸ng chiÕn. H: Em cã nhËn xÐt n/t/n vÒ c¸ch KTV§ ? * C¸ch lËp luËn ®Æc s¾c: §a h/a ®Ó diÔn ®¹t khiÕn ta dÔ hiÓu, dÔ ®i vµo lßng ngêi, B¸c ®Ò ra nhiÖm vô cho c¸n bé ®¶ng viªnlµ khÝch lÖ lßng yªu níc cña mäi ngêi.

=> KÕt thóc vÊn ®Ò tù nhiªn, hîp lý s©u s¾c, gi¶n dÞ, râ rµng, dï hiÓu, thuyÕt phôc: N©ng cao luËn ®iÓm, ®Ò ra nhiÖm vô.

5. Tæng kÕt: 2’ - Bè côc chÆt chÏ, lËp luËn m¹ch l¹c. H: Tãm l¹i bµi v¬n nghÞ luËn nµy - LuËn cø râ rµng. - Giäng v¬n tha thiÕt, giµu c¶m cã nÐt NT nµo ®Æc s¾c ? xóc. - TruyÒn tíi ngêi ®äc tinh thÇn yªu níc. - Cho hs ®äc ghi nhí trong sgk *. Ghi nhí: SGK. Iii. luyÖn tËp: 3’

- TËp viÕt ®o¹n v¬n liÖt kª theo m« H: ViÕt 1 ®v theo lèi liÖt kª h×nh liªn kÕt ÒTõ … ®Õn …” kho¶ng 4-5 c©u cã sö dông m« h×nh liªn kÕt Òtõ... ®Õn”? * Cñng cè: 3’ 1. Lµ ngêi yªu níc em nhËn thøc thªm ®iÒu yªu níc nµo tõ v¬n b¶n ? 2. Qua bµi v¬n nµy em hiÓu thªm ®iÒu g× vÒ nghÖ thuËt nghÞ luËn cña HCM? * HDVN: 1’ 1. N¾m c¾c nd vµ nghÖ thuËt cña vb. 2. Häc thuéc lßng ®o¹n 1 vµ 2. 3. ChuÈn bÞ bµi C©u ®Æc biÖt.

TiÕt 82 – tiÕng ViÖt: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

208

So¹n: 22/01/2007 D¹y: 29/01/2007

c©u ®Æc biÖt A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - N¾m ®îc kh¸i niÖm c©u ®Æc biÖt. - HiÓu ®îc t¸c dông cña c©u ®Æc biÖt. - BiÕt c¸ch sö dông c©u ®Æc biÖt trong nh÷ng t×nh huèng cô thÓ. b/ chuÈn bÞ: m¸y chiÕu c/tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ 1. ThÕ nµo lµ c©u rót gän ? Cho vÝ dô c©u rót gän ? T/d cña viÖc sö dông c©u rót gän? 2. Ch÷a bµi tËp 4 (tiÕt 79) * Bµi míi: 35’ I. thÕ nµo lµ c©u ®Æc biÖt:

1. VÝ dô: GV cho HS ®äc ®v -> chiÕu §o¹n v¬n: ¤i, em Thuû ! TiÕng kªu …. Em t«i bíc vµo líp. c©u v¬n: Ò¤i, em Thuû!” 2. NhËn xÐt: - Lo¹i ngay ph¬ng ¸n A. - Cho HS th¶o luËn nhãm: - §ã kh«ng ph¶i lµ c©u rót gän C©u v¬n trªn cã cÊu t¹o nh thÕ v× kh«ng thÓ kh«i phôc (kh«ng nµo ? thÓ t×m ®îc) CN vµ VN bÞ rót A. §ã lµ c©u BT, cã ®ñ CN, VN. gän. B. §ã lµ c©u rót gän, lîc bá c¶ CN, - §ã lµ c©u kh«ng thÓ cã CN, VN. VN. => §ã lµ c©u ®Æc biÖt. C. §ã lµ c©u kh«ng thÓ cã CN, 3. Ghi nhí: SGK. VN. H: Em hiÓu thÕ nµo lµ c©u ®Æc biÖt ? Bµi tËp nhanh: (GV ®a lªn m¸y chiÕu) X¸c ®Þnh c©u ®Æc biÖt trong ®v sau: RÇm!Mäi ngêi ngo¶nh l¹i nh×n. Hai chiÕc xe m¸y ®· t«ng vµo nhau. ThËt khñng khiÕp ! Lu ý: - Sö dông c©u rót gän vµ c©u

X¸c ®Þnh c©u ®Æc biÖt: RÇm ! ThËt khñng khiÕp !

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

209

®Æc biÖt ®Òu ph¶i ®Æt trong ng÷ c¶nh cô thÓ. II. t¸c dông cña c©u ®Æc biÖt: - CÇn ph©n biÖt c©u rót gän víi c©u ®Æc biÖt nhê viÖc cã thÓ 1. VÝ dô: hay kh«ng thÓ kh«i phôc thµnh 2. NhËn xÐt: phÇn bÞ thiÕu trong c©u. VD: + Mét ®ªm mïa xu©n. Trªn dßng s«ng ªm ¶, c¸i ®ß cò … + - ChÞ gÆp anh Êy bao giê ? - Mét ®ªm mïa xu©n. - Víi bµi tËp nhanh Î phÇn I, gi¸o viªn ®a ra ®o¹n v¬n sau ®Ó so s¸nh: Hai chiÕc xe m¸y ®Òu l¹ng l¸ch, phãng nhanh vît Èu. Bçng mét tiÕng rÇm khñng khiÕp vang lªn. Chóng ®· t«ng vµo nhau. -> §o¹n v¬n ®· sö dông c©u v¬n ®Æc biÖt béc lé ®îc c¶m xóc râ h¬n. - Gi¸o viªn cho häc sinh ph©n tÝch vÝ dô trong SGK vµo giÊy trong -> chiÕu kq. H: Nªu c¸c t/d khi sö dông c©u ®Æc biÖt ?

Cho hs ®äc ghi nhí. Bµi tËp nhanh (®a lªn m¸y chiÕu) X¸c ®Þnh t¸c dông cña viÖc sö dông c©u ®Æc biÖt: Giã. Ma. N·o nïng. (NCH). => LiÖt kª, th«ng b¸o sù ph¸t triÓn cña sù viÖc, hiÖn tîng. §ång thêi t¹o c¶m xóc

- VD 1: X¸c ®Þnh thêi gian, n¬i chèn. - VD 2: LiÖt kª, th«ng b¸o, … - VD 3: Béc lé c¶m xóc. - VD 4: Gäi ®¸p. 3. Ghi nhí: SGK.

Iii. luyÖn tËp:

Bµi tËp 1+ 2 a) + Kh«ng cã c©u ®Æc biÖt. + Cã 3 c©u rót gän: ÒCã khi ®îc trng bµy …”. ÒNhng còng cã khi …”. ÒNghÜa lµ ph¶i ra søc …”. (Kh«i phôc: Rót gän CN: C©u 1, 2: Tinh thÇn yªu níc. C©u 3 : Mäi ngêi chóng ta. ) b) + C©u ®Æc biÖt: Ba gi©y … Bèn gi©y … N¬m gi©y … L©u qu¸ !(x¸c ®Þnh thêi gian, béc lé c¶m xóc.) + Kh«ng cã c©u rót gän. c) + Kh«ng cã c©u rót gän. + C©u ®Æc biÖt: Mét håi cßi. KÓ viÖc (têng thuËt). d) + C©u ®Æc biÖt: L¸ ¬i !

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

210

( Gäi ®¸p + t/c th©n thiÕt.). X¸c ®Þnh c©u ®Æc biÖt, c©u + C©u rót gän: - H·y kÓ rót gän vµ t¸c dông cña c©u chuyÖn. (CN: b¹n). ®Æc biÖt. - B×nh thêng - Cho hs lµm ra giÊy trong -> l¾m … (CN: Cuéc ®êi t«i.). chiÕu kq -> ch÷a chung. * Cñng cè: 3’

1. ThÕ nµo lµ c©u ®Æc biÖt? T¸c dông cña c©u ®Æc biÖt? 2. ChiÕu bµi tËp nhanh (tr56 – s¸ch thiÕt kÕ... ) -> yªu cÇu hs lµm *. híng dÉn vÒ nhµ: 1’

1. Häc thuéc c¸c ghi nhí. 2. Lµm bµi tËp3 (sgk) 3. ChuÈn bÞ bµi Bè côc vµ ph¬ng ph¸p lËp luËn trong v¨n nghÞ luËn.

TiÕt 83 – TËp lµm v¨n: So¹n: 23/01/2007 D¹y: 30/01/2007

Bè côc vµ ph¬ng ph¸p lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - BiÕt c¸ch lËp bè côc vµ lËp luËn trong bµi v¬n nghÞ luËn. - N¾m ®îc mèi quan hÖ gi÷a bè côc vµ ph¬ng ph¸p lËp luËn cña bµi v¬n nghÞ luËn. b/ chuÈn bÞ: b¶ng phô c/tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ 1.Nªu néi dung vµ tÝnh chÊt cña ®Ò v¬n nghÞ luËn? [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

211

2. Nªu c¸c yªu cÇu vÒ t×m hiÓu ®Ò vµ c¸ch lËp ý cho mét bµi v¬n nghÞ luËn * Bµi míi: 35’ I. mèi quan hÖ gi÷a bè côc vµ lËp luËn: 18’

1. VÝ dô: V¬n b¶n: ÒTinh thÇn - Gäi 1 häc sinh ®äc l¹i v¬n yªu níc …” b¶n: ÒTinh thÇn yªu níc …” 2. NhËn xÐt: H: Bµi v¬n cã mÊy phÇn ? Néi + Bµi v¬n gåm 3 phÇn. dung cña mçi phÇn lµ g× ? # Nªu vÊn ®Ò: H: Mçi phÇn cã mÊy ®o¹n ? - Nªu vÊn ®Ò. H: Mçi ®o¹n cã nh÷ng luËn ®iÓm - K/® gi¸ trÞ cña vÊn ®Ò. nµo ? - So s¸nh, mÎ réng vµ x¸c ®Þnh ph¹m vi biÓu hiÖn nÊi bËt cña vÊn ®Ò. # Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò: Chøng minh truyÒn thèng yªu níc anh hïng trong lÞch sö d©n téc ta. - Trong qu¸ khø lÞch sö. - Trong thùc tÕ cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. # KÕt thóc vÊn ®Ò: - So s¸nh, kh¸i qu¸t gi¸ trÞ cña vÊn ®Ò. - C¸c biÓu hiÖn kh¸c nhau cña vÊn ®Ò. - X¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm, bÊn phËn H: Tõ ®ã, em h·y nh¾c l¹i bè côc cña mäi ngêi. cña mét bµi v¬n nghÞ luËn ? => §ã chÝnh lµ bè côc cña bµi vµ * Bè côc bµi v¨n nghÞ luËn cã c¸ch nªu vÊn ®Ò, gi¶i quyÕt vÊn 3 phÇn: ®Ò, .. lµ c¸ch lËp luËn cña bµi. + MB: Nªu vÊn ®Ò + TB: Tr×nh bµy nd chñ yÕu cña bµi. +KB: Kh¼ng ®Þnh th¸i ®é,t tëng, quan ®iÓm cña bµi. + C¸c c¸ch lËp luËn. - GVsö dông b¶ng phô (theo SGK - Hµng ngang (1,2): Quan hÖ nh©n – tr 30) - qu¶( cã lßng yªu níc, lßng yªu níc H: Hµng ngang ...,hµng däc…, trÎ thµnh truyÒn thèng vµ nã nhÊn lËp luËn theo c¸ch nµo? ch×m...; lÞch sö cã nhiÒu cuéc k/c -> ph¶i ghi nhí c«ng lao...). [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

H: Nx vÒ vai trß cña ph¬ng ph¸p lËp luËn vµ mqh gi÷a bè côc vµ lËp luËn trong bµi v¬n nghÞ luËn? *- Ph¬ng ph¸p lËp luËn lµ chÊt keo g¾n c¸c phÇn, c¸c ý cña bè côc. - Mèi quan hÖ gi÷a bè côc vµ lËp luËn t¹o thµnh mét m¹ng líi liªn kÕt trong v¨n b¶n nghÞ luËn. - Gäi 1 hs ®äc môc ghi nhí.

212 - Hµng ngang (3): Quan hÖ tÊng ph©n – hîp(®a ra 1 nhËn ®Þnh chung råi dÉn chøng b»ng c¸c trêng hîp cô thÓ sau ®ã kÕt luËn mäi ngêi ®Òu cã lßng yªu níc). - Suy luËn t¬ng ®ång (tõ truyÒn thèng mµ suy ra bÊn phËn cña chóng ta lµ ph¶i ph¸t huy lßng yªu níc). => Ph¬ng ph¸p lËp luËn lµ chÊt keo g¾n c¸c phÇn, c¸c ý cña bè côc. => Mèi quan hÖ gi÷a bè côc vµ lËp luËn t¹o thµnh mét m¹ng líi liªn kÕt trong v¬n b¶n nghÞ luËn.

3. Ghi nhí: SGK. ii. luyÖn tËp:

- Gäi 1 hs ®äc bµi v¬n. H: Bµi v¬n nªu lªn t tÎng g×? H: T tÎng Êy thÓ hiÖn Î nh÷ng luËn ®iÓm nµo? Cô thÓ ho¸ b»ng nh÷ng c©u v¬n nµo?

H: Bµi cã bè côc mÊy phÇn? H·y cho biÕt c¸ch lËp luËn ®îc sö dông trong bµi ?

Bµi tËp 1 V¬n b¶n: ÒHäc c¬ b¶n míi cã thÓ trë thµnh tµi lín”. - LuËn ®iÓm: Häc c¬ b¶n míi cã thÓ trÎ thµnh tµi lín. - C¸c luËn ®iÓm nhá : + Î ®êi cã nhiÒu ngêi ®i häc, nhng Ýt ai … + NÕu kh«ng cã c«ng … + ChØ cã thÇy giái … - C¸c luËn cø: + §¬-Vanh-xi muèn häc cho nhanh, … + Em nªn biÕt r»ng trong 1000 … + C©u chuyÖn vÏ trøng … - Bè côc: 3 phÇn. + Më bµi: Î ®êi cã nhiÒu ngêi ®i häc, nhng Ýt ai …tµi + Th©n bµi: Òdanh ho¹ … mäi thø”. + KÕt bµi: phÇn cßn l¹i. - C¸ch lËp luËn: + Quan hÖ t¬ng ph¶n so s¸nh

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

213 (®o¹n 1). + Mîn c©u chuyÖn Vanh- xi vÏ trøng (®2) + Quan hÖ nh©n qu¶ (®o¹n 3). -> C¶ bµi v¬n lËp luËn theo quan hÖ tÊng – ph©n – hîp.

* Cñng cè: 3’ 1. Bè côc bµi v¬n nghÞ luËn thêng gåm mÊy phÇn? NhiÖm vô tõng phÇn? 2. Nªu mét sè ph¬ng ph¸p lËp luËn trong bµi v¬n nghÞ luËn? * Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ 1. Häc thuéc ghi nhí. 2. ChuÈn bÞ bµi: LuyÖn tËp vÒ ph¬ng ph¸p lËp luËn trong v¨n nghÞ luËn (xem l¹i kh¸i niÖm lËp luËn Î tuÇn 19). TiÕt 84 – TËp lµm v¨n: So¹n: 24/01/2007 D¹y: 01/02/2007 LuyÖn tËp vÒ ph¬ng ph¸p lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn A/ Môc tiªu bµi häc : Gióp häc sinh : Qua luyÖn tËp mµ hiÓu s©u thªm vÒ kh¸i niÖm lËp luËn . B/chuÈn bÞ: m¸y chiÕu c/ TiÕn tr×nh bµi d¹y: *. æn ®Þnh líp: 1’ *. KiÓm tra bµi cò: 5’ 1. Nèi c¸c phÇn cña cét A víi nh÷ng néi dung Î cét B ®Ó cã kiÕn thøc ®óng vÒ bè côc cña bµi v¬n nghÞ luËn? (dïng m¸y chiÕu) A B 1. MÎ bµi a. Tr×nh bµy nh÷ng néi dung chñ yÕu 2. T©n bµi cña bµi b. Nªu kÕt luËn nh»m kh¼ng ®Þng t t3. KÕt bµi Îng, th¸i ®é, t tÎng, quan ®iÓm cña bµi viÕt. c. Nªu ra vÊn ®Ò cã ý nghÜa ®èi víi ®êi sèng xh. 2. Thêng gÆp c¸c c¸ch lËp luËn nµo trong bµi v¬n nghÞ luËn? *.Bµi míi: 35’ I, LËp luËn trong ®êi sèng: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

214

Nh¾c l¹i thÕ nµo lµ lËp luËn ? - Gäi häc sinh t×m hiÓu c¸c vÝ dô ? - GV chiÕu c¸c vÝ dô. H: Trong c¸c c©u, bé phËn nµo lµ luËn cø, kÕt luËn, thÓ hiÖn t tÎng cña ngêi nãi ?

H: Mèi quan hÖ gi÷a luËn cø ®èi víi kÕt luËn lµ nh thÕ nµo ? H: VÞ trÝ cña luËn cø vµ kÕt luËn cã thÓ thay ®Êi cho nhau kh«ng ? - GV ®a c¸c VD cã kÕt luËn lªn m¸y chiÕu H: H·y bÊ sung c¸c luËn cø? (chia hs thµnh c¸c nhãm lµm -> chiÕu kq)

- T×m hiÓu VD SGK tr 33. H: Î môc I.2, em ®· bÊ sung luËn cø cho c¸c kÕt luËn. VËy h·y so s¸nh c¸c kÕt luËn ®ã víi luËn ®iÓm võa ®äc. ( cho hs lµm ra giÊy trong chiÕu kq)

c¸c em c¸c ->

H: T/d cña luËn ®iÓm trong v¬n nghÞ luËn ? *Trong ®êi sèng, h×nh thøc biÓu hiÖn m/q/h gi÷a luËn cø vµ luËn ®iÓm thêng n»m trong mét cÊu tróc c©u nhÊt

1) NhËn diÖn lËp luËn trong ®êi sèng: - HS nhí l¹i k/n lËp luËn. a, H«m nay trêi ma/chóng ta kh«ng ®i LC KL ch¬i c«ng viªn n÷a. b.Em rÊt thÝch ®äc s¸ch (kÕt luËn); v× qua s¸ch em häc ®îc nhiÒu ®iÒu (luËn cø). c. Trêi nãng qu¸ (luËn cø); ®i ¬n kem ®i (kÕt luËn). - Mqh gi÷a luËn cø-kÕt luËn lµ nh©n-qu¶. Cã thÓ thay ®Êi vÞ trÝ gi÷a luËn cø vµ kÕt luËn . 2, Bæ sung luËn cø cho c¸c kÕt luËn: - HS lµm viÖc theo nhãm, ®iÒn luËn cø trªn giÊy trong. a. ...v× n¬i ®©y cã nhiÒu thÇy c« gi¸o vµ b¹n bÌ yªu quý. b. ... nªn chóng ta kh«ng ®îc nãi dèi. c. ... mÖt qu¸... d. Nh÷ng ®øa trÎ ko nghe lêi cha mÑ thêng trÎ nªn h háng nªn... e. §i tham quan nhiÒu sÏ mÎ mang vèn hiÓu biÕt cho con ngêi. 3,ViÕt tiÕp kÕt luËn cho luËn cø : a. ... ®Õn th viÖn ®äc s¸ch ®i. b. ... ®Çu ãc cø rèi bï lªn. c. ... ai còng khã chÞu. d. ... ph¶i g¬ng mÉu chø. ®. ... ch¼ng ngã ngµng g× ®Õn viÖc häc. =>Trong ®êi sèng, h×nh thøc biÓu hiÖn m/q/h gi÷a luËn cø vµ luËn ®iÓm thêng n»m trong mét cÊu tróc c©u nhÊt ®Þnh .

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

215

®Þnh . Cã thÓ m« h×nh ho¸ nh sau: NÕu A th× B (B1 B2) NÕu A (A1 A2...) th× B LuËn cø luËn ®iÓm = 1 c©u -> Do luËn ®iÓm cã tÇm quan träng nªn ph¬ng ph¸p lËp luËn trong v¬n nghÞ luËn ®ßi hái ph¶i khoa häc vµ chÆt chÏ. Nã ph¶i tr¶ lêi c¸c c©u hái: V× sao mµ nªu ra luËn ®iÓm ®ã ? LuËn ®iÓm ®ã cã nh÷ng néi dung g× ? LuËn ®iÓm ®ã cã c¬ sÎ thùc tÕ kh«ng ? LuËn ®iÓm ®ã sÏ cã t¸c dông g× ? Muèn tr¶ lêi c¸c c©u hái ®ã th× luËn cø ph¶i thÝch hîp, s¾p xÕp chÆt chÏ.

Mçi luËn cø cã thÓ ®a tíi mét hoÆc nhiÒu luËn ®iÓm (vµ ngîc l¹i)

II, LËp luËn trong v¨n nghÞ lu©n: +So s¸nh : - §Òu lµ nh÷ng kÕt luËn. - Î môc I2: Lêi nãi trong giao tiÕp h»ng ngµy thêng mang tÝnh c¸ nh©n vµ cã ý nghÜa hµm Èn. - Cho hs ®äc c¸c vÝ dô trong - Î Môc II: LuËn ®iÓm trong v¬n sgk. nghÞ luËn thêng mang kÕt qu¶ H: H·y so s¸nh víi mét sè kl Î môc 1 vµ ý nghÜa têng minh. ®Ó nhËn ra ®Æc ®iÓm cña luËn =>T¸c dông cña luËn ®iÓm: ®iÓm trong v¬n nghÞ luËn? - Lµ c¬ sÎ ®Ó triÓn khai luËn cø. H: X¸c ®Þnh luËn ®iÓm ? - Lµ kÕt luËn cña lËp luËn. H: Tr×nh bµy c¸c luËn cø ?

H: Ph¬ng ph¸p lËp luËn trong v¬n nghÞ luËn ph¶i ntn? *Trong v¨n nghÞ luËn, lËp luËn thêng ®îc diÔn ®¹t díi h×nh thøc mét tËp hîp c©u; lËp luËn ®ßi hái tÝnh lÝ luËn, chÆt chÏ ,têng minh, cã ý nghÜa phæ biÕn ®èi víi xh.

=>Trong v¬n nghÞ luËn, lËp luËn thêng ®îc diïn ®¹t díi h×nh thøc mét tËp hîp c©u; lËp luËn ®ßi hái tÝnh lÝ luËn, chÆt chÏ ,têng minh.

Iii. luyÖn tËp:

X¸c ®Þnh luËn ®iÓm vµ c¸ch lËp luËn cho truyÖn ngô ng«n: ÒÕch ngåi ®¸y giÕng”. 1) LuËn ®iÓm: C¸i gi¸ ph¶i tr¶ cho nh÷ng kÎ dèt n¸t, kiªu ng¹o. 2) LuËn cø: - Õch sèng l©u ngµy trong H: Tõ mçi truyÖn ÒÕch ngåi ®¸y giÕng, bªn c¹nh nh÷ng con vËt [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

216

giÕng” vµ ÒThÇy bãi xem voi”, h·y rót ra mét kÕt luËn lµm thµnh luËn ®iÓm cña em vµ lËp luËn cho luËn ®iÓm ®ã?

bÐ nhá. - C¸c loµi vËt nµy rÊt sî tiÕng vang ®éng cña Õch. - Õch tÎng m×nh ghª gím nh mét vÞ chóa tÓ. - Trêi ma to, níc dÒnh lªn, ®a Õch ra ngoµi. - Quen thãi cò, Õch nghªnh ngang ®i l¹i kh¾p n¬i, ch¼ng thÌm ®Ó ý ®Õn xung quanh. - Õch bÞ tr©u giÉm bÑp. 3) LËp luËn: - Theo tr×nh tù thêi gian vµ kh«ng gian, b»ng nghÖ thuËt mét c©u chuyÖn kÓ víi nh÷ng chi tiÕt, sù viÖc cô thÓ vµ chän läc ®Ó rót ra luËn ®iÓm mét c¸ch kÝn ®¸o.

(GV bÊ sung: §©y lµ c¸ch lËp luËn ®Æc biÖt cu¶ truyÖn ngô ng«n: Kh«ng lËp luËn trùc tiÕp mµ lËp luËn gi¸n tiÕp b»ng c©u chuyÖn kÓ víi nh÷ng nh©n vËt, chi tiÕt, lêi tho¹i chän läc vµ ®Çy dông ý. LuËn ®iÓm sÏ ®îc rót ra tõ ®ã mét c¸ch kÝn ®¸o, s©u s¾c mµ thó vÞ.)

* Cñng cè: 3’ 1. LuËn ®iÓm trong v¬n nghÞ luËn cã ®Æc ®iÓm g×? 2. LËp luËn trong v¬n nghÞ luËn ®ßi hái yªu c©u ntn? * Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ 1. Ph©n biÖt luËn ®iÓm, luËn cø, lËp luËn. 2. Hoµn thµnh bµi tËp trªn vµo vÎ. 3. So¹n bµi Sù giµu ®Ñp cña tiÕng ViÖt.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

217

tuÇn 22 – bµi 21 TiÕt 85 – V¨n b¶n:

sù giµu ®Ñp cña tiÕng viÖt

So¹n: 27/01/2007 D¹y: 05/02/2007

A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - HiÓu ®îc trªn nh÷ng nÐt chung sù giµu ®Ñp cña tiÕng ViÖt qua sù ph©n tÝch, chøng minh cña t¸c gi¶. - N¾m ®îc nh÷ng ®iÓm nÊi bËt trong nghÖ thuËt nghÞ luËn cña bµi v¬n: lËp luËn chÆt chÏ, chøng cø toµn diÖn, v¬n phong cã tÝnh khoa häc. b/ chuÈn bÞ: b¶ng phô c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ 1. §äc thuéc mét ®o¹n trong v¬n b¶n : ÒTinh thÇn yªu níc …” 2. Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c trong nt nghÞ luËn cña vb ÒTinh thÇn yªu níc...” lµ g×? [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

218

A. Sö dông biÖn ph¸p so s¸nh B. Sö dông nghÖ thuËt Èn dô h×nh Òtõ... ®Õn” * Bµi míi: 35’

C. Sö dông nghÖ thuËt nh©n ho¸ D. Sö dông so s¸nh, liÖt kª theo m«

I. t×m hiÓu chung: 4’

1. T¸c gi¶: H: Em h·y ®äc chó thÝch vµ §Æng Thai Mai (1902-1984). cho biÕt nh÷ng ®iÒu em hiÓu vÒ t¸c gi¶ ? 2. V¨n b¶n: H: Nªu xuÊt xø cña v¬n b¶n ?

§o¹n trÝch trong bµi nghiªn cøu: ÒTiÕng ViÖt – mét biÓu hiÖn hïng hån cña søc sèng d©n téc” – 1967. II. ®äc, hiÓu v¨n b¶n: 27’

1. §äc, t×m hiÓu chó thÝch: 4’ GV hd c¸ch ®äc: §äc râ rµng, m¹ch l¹c khi thÓ hiÖn nh÷ng c©u dµi, nhiÒu thµnh phÇn phô; giäng nhÊn m¹nh khi ®äc tíi nh÷ng c©u mÎ ®Çu, c©u kÕt 2. T×m hiÓu bè côc vb: 3 phÇn luËn. §o¹n 1: tõ ®Çu -> ÒlÞch sö” (nªu (Nh©n chøng: ngêi lµm chøng.) nhËn ®Þnh vÒ TV, mét thø tiÕng H: X¸c ®Þnh bè côc cña v¬n ®Ñp, hay) b¶n ?

§o¹n 2: tiÕp theo ®Õn Òv¬n nghÖ” (chøng minh c¸i ®Ñp vµ sù giµu cã, phong phó cña TV) §o¹n 3: cßn l¹i (kÕt thóc vÊn ®Ò) 3. Ph©n tÝch:

Theo dâi phÇn nªu vÊn ®Ò cña v¬n b¶n, em h·y cho biÕt c©u mÎ ®Çu v¬n b¶n nãi lªn ®iÒu g× ? (Hai c©u ®Çu ®Æt ngêi ®äc vµo nh÷ng c©u hái: Nh÷ng lý do ®Çy ®ñ vµ v÷ng ch¾c Êy lµ

a, Nªu vÊn ®Ò: * C©u 1, 2: Gîi dÉn vÊn ®Ò.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] g× ? V× sao chóng ta l¹i cã thÓ tù hµo vµ tin tÎng vµo t¬ng lai cña tiÕng ViÖt ?). H: Vµ nh÷ng c©u hái trªn sÏ ®îc tr¶ lêi tËp trung trong ®o¹n v¬n ? H: Em h·y t×m c©u v¬n kh¸i qu¸t phÈm chÊt cña tiÕng ViÖt ? H: Trong luËn ®Ò trªn t¸c gi¶ ®· x©y dùng mÊy luËn ®iÓm ? H: T/chÊt gi¶i thÝch cña ®o¹n v¬n ®îc thÓ hiÖn b»ng côm tõ nµo ? H: Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch gi¶i thÝch Êy ? H: Gi¶i thÝch vÒ c¸i ®Ñp cña tiÕng ViÖt nh thÕ nµo ?

H: Gi¶i thÝch vÒ c¸i hay cña tiÕng ViÖt nh thÕ nµo ? (§ã lµ c¸ch gi¶i thÝch kh«ng chØ s©u s¾c mµ cßn mang tÇm kh¸i qu¸t rÊt cao thÓ hiÖn c¸i nh×n vµ tÇm v¬n ho¸ rÊt uyªn b¸c.) H: Em nhËn thÊy nÐt ®Æc s¾c trong ®o¹n v¬n lµ g× ? H: §o¹n v¬n cã c¸ch lËp luËn nh thÕ nµo ? T/d cña c¸ch lËp luËn ®ã? * C¸ch lËp luËn ng¾n gän, rµnh m¹ch, dÔ hiÓu, tg cho ta thÊy TV cã nh÷ng ®Æc s¾c cña mét thø tiÕng ®Ñp, mét thø tiÕng hay.

219 * C©u 3: Kh¸i qu¸t phÈm chÊt cña tiÕng ViÖt (luËn ®Ò) ÒTiÕng ViÖt ®Ñp, hay” - 2 luËn ®iÓm: + TiÕng ViÖt giµu, hay. + TiÕng ViÖt ®Ñp. - C¸ch gi¶i thÝch b»ng qu¸n ng÷, ®iÖp ng÷ rÊt khóc chiÕt, m¹ch l¹c. + Nãi thÕ cã nghÜa lµ nãi r»ng … + Nãi thÕ còng cã nghÜa lµ nãi r»ng … §Ñp: + NhÞp ®iÖu (hµi hoµ vÒ ©m hÎng, thanh ®iÖu). + Có ph¸p (tÕ nhÞ, uyÓn chuyÓn trong c¸ch ®Æt c©u). Hay: + §ñ kh¶ n¬ng ®Ó diïn ®¹t t tÎng, t×nh c¶m, … + Tho¶ m·n cho yªu cÇu cña ®êi sèng … => Nªu vÊn ®Ò rÊt m¹ch l¹c, mÉu mùc víi 3 néi dung ®îc liªn kÕt rÊt chÆt chÏ. 2 c©u ®Çu – dÉn vµo ®Ò; c©u thø 3 – nªu luËn ®iÓm; c©u 4, 5 – mÎ réng, gi¶i thÝch tÊng qu¸t vÊn ®Ò. (§i tõ kh¸i qu¸t ®Õn cô thÓ).

b, Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò: b1: TiÕng ViÖt rÊt ®Ñp.

H: §Ó chøng minh cho vÎ ®Ñp, vÎ - Giµu chÊt nh¹c. hay cña tiÕng ViÖt, t¸c gi¶ ®· sö - RÊt uyÓn chuyÓn trong c©u có dông nh÷ng luËn cø nµo ? H: §Ó chøng minh cho vÎ ®Ñp + D/c: cña tiÕng ViÖt, t¸c gi¶ dùa trªn - NhËn xÐt cña nh÷ng ngêi ngo¹i [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

220

nh÷ng nÐt ®Æc s¾c nµo trong quèc sang th¬m níc ta. cÊu t¹o cña nã. ? T¸c gi¶ ®a ra - TrÝch lêi cña 1 gi¸o sü níc ngoµi. mÊy dÉn chøng ? => 2 d/c rÊt kh¸ch quan vµ tiªu biÓu. - HÖ thèng nguyªn ©m vµ phô ©m H: Em cã nhËn xÐt nh thÕ nµo vÒ kh¸ phong phó. c¸ch lùa chän dÉn chøng nh - Giµu thanh ®iÖu. - Có ph¸p c©n ®èi, nhÞp nhµng. vËy ? - Tõ vùng dåi dµo. H: TiÕp theo, t¸c gi¶ chøng minh vµ gi¶i thÝch vÎ ®Ñp cña tiÕng ViÖt Î nh÷ng ph¬ng diÖn nµo n÷a ? Em h·y gióp t¸c gi¶ b»ng c¸ch ®a ra nh÷ng c©u v¬n, th¬, tôc ng÷, … cô thÓ ? (Th¶o luËn b2: TiÕng ViÖt rÊt hay: nhãm). - Tho¶ m·n nhu cÇu ... * C¸ch lËp luËn chÆt chÏ, kÕt - Tho¶ m·n yªu cÇu … hîp chøng cí khoa häc vµ ®êi sèng, tg ®· chøng minh ®îc + D/c: TV lµ mét thø tiÕng ®Ñp. - Phong phó, dåi dµo vÒ cÊu t¹o … - Tõ vùng míi t¬ng nhanh. H: Theo dâi ®o¹n tiÕp theo vµ - Ng÷ ph¸p uyÓn chuyÓn … cho biÕt t¸c gi¶ quan niÖm nh thÕ nµo vÒ 1 thø tiÕng hay ? H: Dùa trªn c¸c chøng cø nµo ®Ó t¸c gi¶ x¸c nhËn c¸c kh¶ n¬ng hay ®ã cña tiÕng ViÖt ? H: H·y gióp t¸c gi¶ lµm râ thªm c¸c kh¶ n¬ng ®ã b»ng c¸c dÉn chøng cô thÓ ? (Th¶o luËn + LËp luËn: nhãm). - Dïng lý lÏ vµ dÉn chøng khoa *TV hay ë chç nã tho¶ m·n häc. nhu cÇu trao ®æi t/c vµ yªu - ThiÕu d/c cô thÓ, sinh ®éng. cÇu cña ®êi sèng v¨n ho¸ ngµy cµng phøc t¹p. -> §Æc ®iÓm Òhay” rÊt gÇn gòi c, KÕt thóc vÊn ®Ò: víi ®Æc ®iÓm Ògiaï” mµ cè Thñ Kh¼ng ®Þnh søc sèng m¹nh mÏ, tíng Ph¹m V¬n §ång nªu ra. l©u bÒn, kh¶ n¬ng thÝch øng cña [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] H: Qua ph©n tÝch c¸c luËn cø trong v¬n b¶n, em cã nhËn xÐt nh thÕ nµo vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶ ?

221 tiÕng ViÖt trong tiÕn tr×nh lÞch sö ViÖt Nam. (1 c©u). 4. Tæng kÕt: Ghi nhí - SGK

-> LËp luËn cã phÇn kh« cøng, trõu tîng vµ khã hiÓu >< ngêi ®äc th«ng thêng -> V¬n ch¬ng b¸c häc. H: Î c©u kÕt bµi, tg ®· kh¼ng ®Þnh ®iÒu g×? III. LuyÖn tËp: 4’ H: Bµi nghÞ luËn mang l¹i cho em Bµi tËp 1:sgk nh÷ng hiÓu biÕt s©u s¾c nµo vÒ Bµi tËp 2: sgk tiÕng ViÖt ? H: NghÖ thuËt nghÞ luËn nÊi bËt cña v¬n b¶n ? H: Qua ®ã em hiÓu t¸c gi¶ lµ ngêi nh thÕ nµo ? H: NhiÖm vô cña chóng ta lµ ph¶i lµm g× ®Ó gi÷ g×n sù trong s¸ng cña tiÕng ViÖt ? - GV hd hs lµm 2 bµi tËp trong sgk.

* Cñng cè: 3’ 1. NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt nghÞ luËn cña tg trong vb? 2. Em hiÓu g× vÒ TV qua bµi viÕt nµy? Trong häc tËp vµ giao tiÕp em ®· lµm g× ®Ó gi÷ g×n sù giµu ®Ñp cña TV? * Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ 1. N¾m ch¾c néi dung bµi, häc thuéc ghi nhí. 2. Hoµn thµnh bµi tËp trong sgk. 3. ChuÈn bÞ bµi Thªm tr¹ng ng÷ cho c©u.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

222

TiÕt 86 – TiÕng ViÖt:

thªm tr¹ng ng÷ cho c©u So¹n:29/01/2007 D¹y: 05/02/2007

A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - N¾m ®îc kh¸i niÖm tr¹ng ng÷ trong c©u. - ¤n l¹i c¸c tr¹ng ng÷ ®· häc Î TiÓu häc. b/ chuÈn bÞ: pht c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: KT 15’ C©u1: C©u rót gän lµ c©u: A. ChØ cã thÓ v¾ng chñ ng÷ C. Cã thÓ v¾ng c¶ chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ B. ChØ cã thÓ v¾ng vÞ ng÷ D. ChØ cã thÓ v¾ng c¸c thµnh phÇn phô C©u2: C©u nµo trong c¸c c©u sau lµ c©u rót gän? A. Ai còng ph¶i häc ®i ®«i víi hµnh C. Häc ®i ®«i víi hµnh B. Anh trai t«i häc ®i ®«i víi hµnh D. RÊt nhiÒu ngêi häc ®i ®«i víi hµnh C©u3: C©u ®Æc biÖt in ®Ëm trong ®o¹n v¬n sau cã t¸c dông g×? Cha «i! Cha! Cha ch¹y ®i ®©u d÷ vËy? (Hå BiÓu Ch¸nh) A. Béc lé c¶m xóc C. X¸c ®Þnh thêi gian, n¬i chèn B. LiÖt kª, th«ng b¸o D. Gäi ®¸p C©u4: ViÕt 1 ®o¹n v¬n tõ 5-7 c©u cã sö dông Ýt nhÊt mét c©u rót gän, mét c©u ®Æc biÖt råi g¹ch ch©n díi c¸c c©u ®ã. * Bµi míi: 25’ [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

223 I. ®Æc ®iÓm cña tr¹ng ng÷: 10’

- Gäi häc sinh ®äc vÝ dô.

1. VÝ dô:

SGK, tr 39.

H: X¸c ®Þnh tr¹ng ng÷ trong 2. NhËn xÐt: mçi c©u ? TN ND bÊ H: C¸c tr¹ng ng÷ t×m ®îc Êy bÊ sung sung cho c©u nh÷ng néi dung Díi bãng tre xanh bÊ sung TT ®Þa g× ? ®iÓm §· tõ l©u ®êi TT vÒ thêi gian §êi ®êi kiÕp kiÕp TT vÒ thêi gian Tõ ngh×n ®êi nay TT vÒ thêi H: Cã thÓ chuyÓn c¸c tr¹ng ng÷ gian ®ã sang nh÷ng vÞ trÝ nµo => TN cã vai trß bÊ sung ý nghÜa trong c©u ? cho nßng cèt c©u (vÒ thêi gian, H: Nªu dÊu hiÖu nhËn biÕt tr¹ng kh«ng gian, …) - TN cã thÓ ®øng Î ®Çu, cuèi, gi÷a ng÷ ? * Tr¹ng ng÷ bæ sung vÒ thêi c©u vµ ®îc nhËn biÕt b»ng qu·ng gian, ®Þa ®iÓm cho nßng ng¾t h¬i khi nãi vµ dÊu phÈy khi cèt c©u. TN cã thÓ ®øng viÕt. ®Çu c©u, gi÷a c©u hoÆc 3. Ghi nhí: cuèi c©u SGK, tr 39. H: Em h·y kh¸i qu¸t c¸c ®Æc Bµi tËp nhanh ®iÓm cña tr¹ng ng÷ ? H: X¸c ®Þnh tr¹ng ng÷ trong T«i ®äc b¸o h«m nay. c¸c cÆp c©u ? §N ( Kh¸c víi: T«i ®äc b¸o, h«m nay). - H«m nay, t«i ®äc b¸o. TN Ii. luyÖn tËp: 15’

Bµi tËp 1 a) ÒMïa xu©n …” : CN, VN. H: X¸c ®Þnh vai trß ng÷ ph¸p b) ÒMïa xu©n …” : Tr¹ng ng÷ cña côm tõ Òmïa xu©n” trong c) ÒMïa xu©n …” : BÊ ng÷. d) ÒMïa xu©n!” : C©u ®Æc biÖt. c¸c vÝ dô ? Bµi tËp 2+ 3 X¸c ®Þnh vµ gäi tªn c¸c tr¹ng ng÷. - Nh b¸o tríc mïa vÒ : TN c¸ch thøc. - Khi ®i … xanh : TN thêi H: X¸c ®Þnh TN trong ®o¹n v¬n gian. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

224

vµ ph©n lo¹i c¸c TN ®ã?

- Trong c¸i vá xanh kia : TN ®Þa ®iÓm. (kh«ng gian.) - Díi ¸nh n¾ng : TN n¬i chèn (kh«ng gian). - Víi kh¶ n¬ng thÝch øng : TN c¸ch thøc. Bµi tËp 4 - HS tù viÕt ®o¹n v¬n cã sö dông tr¹ng ng÷.

H: ViÕt 1 ®v cã sö dông TN

* Cñng cè: 3’

1. TN hêng cã nh÷ng ý nghÜa nµo? 2. §Æt c©u cã TN vµ chØ ra TN ®ã bÊ sung TT g×? *. híng dÉn vÒ nhµ : 1’

- Häc thuéc ghi nhí. - Cho vÝ dô vÒ tr¹ng ng÷; hoµn thµnh bµi tËp viÕt ®o¹n v¬n Î trªn. - ChuÈn bÞ bµi T×m hiÓu chung vÒ phÐp lËp luËn chøng minh.

TiÕt 87 – TËp lµm v¨n:

t×m hiÓu chung vÒ phÐp lËp luËn chøng minh So¹n: 30/01/2007 D¹y: 06/02/2007

A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: N¾m ®îc môc ®Ých, tÝnh chÊt vµ c¸c yÕu tè cña phÐp lËp luËn chøng minh. b/ ChuÈn bÞ: c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

225

KiÓm tra bµi tËp vÒ nhµ tiÕt 84 * Bµi míi: 35’ I. môc ®Ých vµ ph¬ng ph¸p chøng minh:

Khi bÞ ngêi kh¸c nghi ngê, H: Trong ®êi sèng, khi cÇn chøng tá ngêi kh¸c tin r»ng lêi nãi cña chóng ta cÇn ®a ra nh÷ng b»ng em lµ thËt th× em ph¶i lµm g× ? chøng ®Ó thuyÕt phôc. B»ng chøng Êy cã thÓ lµ nh©n chøng, H: VËy qua ®ã, em cã thÓ cho vËt chøng, sù viÖc, sè liÖu, … => Chøng minh lµ ®a ra b»ng biÕt thÕ nµo lµ chøng minh ? * Chøng minh lµ ®a ra b»ng chøng ®Ó lµm s¸ng tá, ®Ó chøng chøng ®Ó chøng tá mét ý tá sù ®óng ®¾n cña vÊn ®Ò. kiÕn nµo ®ã lµ ch©n thùc. Gi¸o viªn nªu mét sè t×nh huèng ®Ó häc sinh th¶o luËn. - Häc sinh bÞ kiÓm tra vÎ bµi tËp – nãi lµ quªn -> chøng minh ®Ó c« gi¸o vµ c¸c b¹n tin lµ quªn thËt, kh«ng ph¶i cha lµm mµ nãi dèi. H: §ã lµ chøng minh vÊn ®Ò trong cuéc sèng. Cßn trong v¬n b¶n nghÞ luËn, khi ngêi ta chØ ®îc sö dông lêi v¬n th× lµm thÕ nµo ®Ó chøng tá mét ý kiÕn nµo lµ ®óng sù thËt vµ ®¸ng tin *. Ph©n tÝch v¨n b¶n: “®õng sî vÊp ng·”. cËy ? + LuËn ®iÓm: §õng sî vÊp ng·. - Cho häc sinh ®äc bµi v¨n + LuËn ®iÓm nhá H: LuËn ®iÓm c¬ b¶n cña bµi - §· bao lÇn b¹n vÊp ng· … chøng minh nµy lµ g× ? - VËy xin b¹n chí lo thÊt b¹i. H: H·y t×m nh÷ng c©u mang - §iÒu ®¸ng sî h¬n lµ b¹n … luËn ®iÓm ®ã ? + Ph¬ng ph¸p lËp luËn chøng minh: - VÊp ng· lµ thêng vµ lÊy vÝ dô mµ H: §Ó khuyªn ngêi ta “®õng sî ai còng tõng tr¶i qua ®Ó chøng vÊp ng·” bµi v¬n ®· lËp luËn nh minh. thÕ nµo ? C¸c sù thËt dÉn ra cã - Nh÷ng ngêi nÊi tiÕng còng tõng ®¸ng tin cËy kh«ng ? vÊp ng· nhng vÊp ng· kh«ng g©y trÎ ng¹i cho hä trÎ thµnh nÊi tiÕng (nªu ra vÝ dô vÒ 5 danh nh©n). => C¸c dÉn chøng cã ®é tin cËy vµ søc thuyÕt phôc cao. V× ®ã lµ nh÷ng tªn tuÊi lín cña c¸c nhµ b¸c [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

226

häc, khoa häc, nhµ v¬n, nghÖ sÜ H: Môc ®Ých cña ph¬ng ph¸p lËp nÊi tiÕng trªn thÕ giíi ®îc nhiÒu ngêi luËn chøng minh lµ g× ? biÕt ®Õn. (Ngêi ®äc tin Î luËn ®iÓm m×nh nªu ra). H: Qua ®ã em hiÓu phÐp lËp luËn chøng minh lµ g× ? * PhÐp lËp luËn chøng minh lµ dïng nh÷ng lÝ lÏ vµ dÉn chøng ch©n thùc ®· ®îc thõa nhËn ®Ó chøng tá luËn ®iÓm míi (cÇn ®îc chøng minh) lµ KÕt luËn: ®¸ng tin cËy. Ghi nhí - SGK - Gäi 2 hs ®äc ghi nhí - GV kh¾c s©u kiÕn thøc cÇn ghi nhí. *C4. Cñng cè: 3’ 1. ThÕ nµo lµ chøng minh? Khi nµo ta cÇn chøng minh? 2. PhÐp lËp luËn chøng minh lµ g×? 3. Nªu nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt trong phÐp lËp luËn CM? * C5. HDVN: 1’ 1. Häc kÜ ghi nhí. 2. N¾m ch¾c 2 yÕu tè quan träng nhÊt trong nghÞ luËn CM. 3. ChuÈn bÞ c¸c bµi tËp trong sgk ®Ó giê sau luyÖn tËp.

TiÕt 88 – TËp lµm v¨n: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

227

T×m hiÓu chung vÒ phÐp lËp luËn chøng minh (tiÕp theo) So¹n: 30/01/2007 D¹y: 08/02/2007 A. Môc tiªu: Gióp HS: - TiÕp rôc n¾m ®îc c¸c ®Æc ®iÓm cña bµi v¬n nghÞ luËn chøng minh vµ yªu cÇu c¬ b¶n cña luËn ®iÓm, luËn cø vµ ph¬ng ph¸p lËp luËn chøng minh. - NhËn diÖn vµ ph©n tÝch mét ®Ò, mét vb nghÞ luËn chøng minh. B. ChuÈn bÞ: B¶ng phô C. TiÕn tr×nh: C1. æn ®Þnh líp: 1’ C2. KiÓm tra bµi cò: 5’ 1. Trong ®êi sèng khi nµo ta cÇn chøng minh? 2. PhÐp lËp luËn chøng minh sö dông nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n nµo? §Ó lµm g×? (b¶ng phô) A. Sö dông luËn ®iÓm ®Ó lµm s¸ng tá mét vÊn ®Ò nµo ®ã lµ ®óng hay sai. B. Sö dông lÝ lÏ ®Ó gi¶i thÝch mét vÊn ®Ò nµo ®ã mµ ngêi kh¸c cha hiÓu. C. Sö dông lÝ lÏ vµ dÉn chøng ®Ó chøng tá mét nhËn ®Þnh, mét luËn ®iÓm nµo ®ã lµ ®óng ®¾n. D. Sö dông c¸c t¸c phÈm v¬n häc ®Ó lµm râ mét vÊn ®Ò nµo ®ã. C3. Bµi míi: 35’ Ho¹t ®éng cña thÇy

Ho¹t ®éng cña trß II. LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: SGK - Gäi mét hs ®äc bµi v¬n trong Bµi v¬n: Kh«ng sî sai lÇm. sgk + LuËn ®iÓm: Kh«ng sî sai lÇm. H: Bµi v¬n nªu lªn luËn ®iÓm g×? + C¸c luËn ®iÓm nhá: H: T×m nh÷ng c©u v¬n mang - Mét ®êi mµ kh«ng cã sai lÇm lµ ¶o luËn ®iÓm nhá? tÎng. - Sai lÇm cã 2 mÆt: TÊn thÊt vµ ®em ®Õn bµi häc. - ThÊt b¹i lµ mÑ cña thµnh c«ng. - Kh«ng liÒu lÜnh, cè ý ph¹m sai lÇm. - BiÕt suy nghÜ, rót kinh nghiÖm, t×m con ®êng tiÕn lªn. H: §Ó chøng minh cho luËn ®iÓm - Kh«ng sî sai lÇm míi lµm chñ sè cña m×nh ngêi viÕt nªu ra nh÷ng phËn. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

228

luËn cø nµo?

H: NhËn xÐt vÒ nh÷ng luËn cø ®ã? H: Ph¬ng ph¸p lËp luËn CM cña bµi nµy cã g× kh¸c so víi bµi Ò§õng sî vÊp ng·”? H: T×m c¸c b»ng chøng vµ lÝ lÏ cÇn cã ®Ó chøng minh: Quª h¬ng em h«m nay so víi vµi ba n¬m tríc ®Êi míi h¬n nhiÒu. - GV gîi ý hs t×m lÝ lÏ vµ dÉn chøng.

H: LuËn ®iÓm sau ®©y cã thÓ triÓn khai thµnh mÊy luËn ®iÓm? LuËn ®iÓm nµo lµ chñ yÕu? V× sao? ÒTiÕng ViÖt kh«ng nh÷ng lµ mét thø tiÕng rÊt giµu mµ cßn rÊt ®Ñp vµ ®Çy søc sèng”.

C4. C5.

+ LuËn cø: - Mét ngêi mµ lóc nµo... còng sî thÊt b¹i... sÏ kh«ng ®îc g×. - Khi tiÕn bíc vµo t¬ng lai... gÆp tr¾c trÎ. - TÊt nhiªn b¹n kh«ng ph¶i lµ ngêi liÒu lÜnh... ®Ó tiÕn lªn. -> LuËn cø hiÓn nhiªn vµ cã søc thuyÕt phôc + Ph¬ng ph¸p luËn luËn chøng minh: Dïng lý lÏ ®Ó chøng minh. Bµi tËp 2: HS th¶o luËn nhãm t×m b»ng chøng vµ lÝ lÏ theo yªu cÇu. + C¶nh vµ ngêi quª em vµi ba n¬m tríc. + .................................... hiÖn nay. - DÉn chøng: Quª h¬ng thay ®Êi vÒ c¸c mÆt: ®iÖn, ®êng, trêng, tr¹m, nhµ cöa, tiÖn nghi sinh ho¹t. - V× sao cã sù thay ®Êi ®ã? + Nhê ®êng lèi ph¸t triÓn ®óng ®¾n cña ®¶ng vµ chÝnh s¸ch PL cña nhµ níc. + Nhê sù cÇn cï, s¸ng t¹o trong lao ®éng cña ngêi d©n. Bµi tËp 3: - TriÓn khai thµnh 3 luËn ®iÓm: + LuËn ®iÓm 1: TV rÊt giµu. + LuËn ®iÓm 2: TV rÊt ®Ñp. + LuËn ®iÓm 3: TV ®Çy søc sèng. - Trong ®ã, luËn ®iÓm 2&3 lµ chñ yÕu cÇn nhÊn m¹nh vµ chøng minh. - V× kÕt cÊu c©u Ò Kh«ng nh÷ng... mµ cßn...” th× vÕ Òmµ cßn” quan träng h¬n ý Òkh«ng nh÷ng”.

Cñng cè: 3’ §äc bµi ®äc thªm ÒCã hiÓu ®êi míi hiÓu v¨n”. Nh¾c nhÎ hs hoµn thiÖn bµi tËp. HDVN: 1’

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

229

- N¾m ch¾c kh¸i niÖm phÐp lËp luËn CM. - Ghi nhí 2 yÕu tè quan träng trong bµi v¬n nghÞ luËn CM. - ChuÈn bÞ bµi Thªm tr¹ng ng÷ cho c©u (tiÕp theo). ................................................................

tuÇn 23 – bµi 22 TiÕt 89: So¹n: 05/02/2007 D¹y: 12/02/2007

thªm tr¹ng ng÷ cho c©u(tiÕp theo) A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - N¾m ®îc c«ng dông cña tr¹ng ng÷ (bÊ sung nh÷ng th«ng tin t×nh huèng vµ liªn kÕt c¸c c©u c¸c ®o¹n trong bµi ) - N¾m ®îc t¸c dông cña viÖc t¸ch tr¹ng ng÷ thµnh c©u riªng (nhÊn m¹nh ý, chuyÓn ý hoÆc béc lé c¶m xóc). b/ ChuÈn bÞ: m¸y chiÕu, giÊy trong c/tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp:1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ 1. Tr¹ng ng÷ lµ g×? A. Tr¹ng ng÷ lµ thµnh phÇn chÝnh cña c©u B. Tr¹ng ng÷ lµ thµnh phÇn phô cña c©u C. Tr¹ng ng÷ lµ mét biÖn ph¸p tu tõ trong c©u D. Tr¹ng ng÷ lµ mét trong sè c¸c tõ lo¹i tiÕng ViÖt 2. Tr¹ng ng÷ thêng bÊ sung vÒ nh÷ng mÆt nµo cho sù viÖc nãi trong c©u * Bµi míi: 35’ I. c«ng dông cña tr¹ngng÷: 12’

1. VÝ dô:

SGK - trang 45.

2. NhËn xÐt: - GV ®a VD lªn m¸y chiÕu. H: §äc vÝ dô, x¸c ®Þnh tr¹ng C¸c tr¹ng ng÷ lµ: ng÷, gäi tªn tr¹ng ng÷ ®ã? [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

230

- Thêng thêng, vµo kho¶ng ®ã (tr¹ng ng÷ thêi gian). - S¸ng dËy (tr¹ng ng÷ thêi gian). - Trªn giµn hoa lý (tr¹ng ng÷ ...). - ChØ ®é 8, 9 giê (tr¹ng ng÷ thêi gian). H: Cho biÕt v× sao kh«ng nªn - Trªn nÒn trêi trong trong (tr¹ng hoÆc kh«ng thÓ lîc bá c¸c tr¹ng ng÷ ®/®.) ng÷ ®ã ? - VÒ mïa ®«ng (tr¹ng ng÷ thêi gian). => Kh«ng nªn lîc bá tr¹ng ng÷ v×: - BÊ sung ý nghÜa thêi gian gióp cho néi dung miªu t¶ cña c©u chÝnh x¸c h¬n. H: Trong mét bµi v¬n nghÞ luËn, - Cã t¸c dông t¹o liªn kÕt c©u. em ph¶i s¾p xÕp luËn cø theo - ThiÕu tr¹ng ng÷, néi dung cña nh÷ng tr×nh tù nhÊt ®Þnh. Tr¹ng c©u sÏ thiÕu chÝnh x¸c (VDb) ng÷ cã vai trß g× trong viÖc thÓ - Gióp cho viÖc s¾p xÕp c¸c luËn hiÖn tr×nh tù lËp luËn Êy ? cø trong v¬n b¶n nghÞ luËn theo H: VËy em h·y kh¸i qu¸t c«ng nh÷ng tr×nh tù nhÊt ®Þnh vÒ thêi dông cña tr¹ng ng÷ ? gian, kh«ng gian hoÆc c¸c quan * TN x¸c ®Þnh hoµn c¶nh, hÖ nguyªn nh©n – kÕt qu¶, suy lý, ®iÒu kiÖn diÔn ra sù viÖc nãi … trong c©u lµm cho néi dung c©u v¨n ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c; liªn kÕt c¸c c©u, c¸cc ®v víi nhau. - Cho hs ®äc ghi nhí (SGK) Bµi tËp nhanh: Ph©n tÝch cÊu tróc thµnh phÇn c¸c c©u sau: CÆp 1:a) T«i ®i häc b»ng xe ®¹p. b) B»ng xe ®¹p, t«i ®i häc. CÆp 2: a) Lµm lÊy ®Ó ¬n. b) §Ó ¬n, lµm lÊy. => Trong thùc tÕ thêng gÆp c¸ch nãi a), Ýt gÆp c¸ch nãi b). NÕu kh«ng cã dÊu phÈy ®Ó ng¬n c¸ch tr¹ng ng÷ víi nßng cèt c©u sÏ nhËp nh»ng gi÷a tr¹ng ng÷

3. Ghi nhí:

SGK

HS lµm ra giÊy trong. CÆp 1: a) b»ng xe ®¹p – bÊ ng÷ b) b»ng xe ®¹p – TN chØ ph¬ng tiÖn. CÆp 2: a) ®Ó ¬n – bÊ ng÷ b) ®Ó ¬n – tr¹ng ng÷ chØ m®

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

231

vµ bÊ ng÷. Ii. T¸ch tr¹ng ng÷ thµnh c©u riªng: 12’

1. VÝ dô: GV ®a VD lªn m¸y chiÕu. Cho HS ®äc vÝ dô. H: C©u in ®Ëm trong vÝ dô cã g× ®Æc biÖt ? (X¸c ®Þnh thµnh phÇn cÊu tróc cña c©u 1 vµ so s¸nh 2 c©u trong ®o¹n v¬n). H: Thö ghÐp 2 c©ul¹i víi nhau?

H: H·y cho biÕt t¸c dông cña viÖc t¸ch tr¹ng ng÷ trªn thµnh c©u riªng?

SGK - trang 46.

2. NhËn xÐt: - Tr¹ng ng÷ cña c©u 1 vµ c©u 2 cã quan hÖ nh nhau vÒ ý nghÜa ®èi víi nßng cèt c©u 1. - Kh¸c nhau: TN2 ®îc t¸ch thµnh mét c©u. - Cã thÓ ghÐp c©u 2 vµo c©u 1 ®Ó t¹o thµnh mét c©u cã 2 tr¹ng ng÷. VD: Ngêi VN ngµy nay... ®Ó tù hµo víi tiÕng nãi cña m×nh (TN1) vµ ®Ó tin tÎng h¬n n÷a vµo t¬ng lai cña nã (TN2) - ViÖc t¸ch tr¹ng ng÷ 2 thµnh mét c©u riªng cã t¸c dông nhÊn m¹nh ý nghÜa cña tr¹ng ng÷ ®ã vµ t¹o nhÞp ®iÖu cho c©u v¬n ®ång thêi cã gi¸ trÞ tu tõ.

H: Nh÷ng tr¹ng ng÷ ®øng Î vÞ - C¸c tr¹ng ng÷ cã thÓ t¸ch thµnh trÝ nµo trong c©u thêng cã thÓ c©u riªng thêng ®øng Î cuèi c©u. ®îc t¸ch ra thµnh c©u riªng. *T¸ch tr¹ng ng÷ 2 thµnh mét c©u riªng cã t¸c dông nhÊn m¹nh ý nghÜa cña tr¹ng ng÷ ®ã vµ t¹o nhÞp ®iÖu cho c©u v¨n ®ång thêi cã gi¸ trÞ tu 3. KÕt luËn: Ghi nhí - SGK tõ. - Gäi 1 hs ®äc ghi nhí. Bµi tËp nhanh: NhËn xÐt t¸c dông cña viÖc t¸ch c¸c tr¹ng ng÷ thµnh c©u riªng sau? 1. V× èm, Lan kh«ng thÓ ®i häc. §· 3 ngµy råi. 2. ChÞ nãi víi t«i. B»ng giäng ch©n t×nh.

NhËn xÐt: C©u 1 nh»m nhÊn m¹nh thêi gian, gióp c©u gän, râ nghÜa h¬n. C©u 2 kh«ng nªn t¸ch v× sau khi t¸ch ý cña c©u kh«ng râ. IV. luyÖn tËp: 11’

Bµi 1

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

232 a. TN: Î lo¹i bµi thø nhÊt

Î lo¹i bµi thø hai H:Nªu c«ng dông cña tr¹ng ng÷ trong c¸c ®o¹n trÝch? T/d: TN chØ tr×nh tù lËp luËn n¬i GV cho hs lµm ra giÊy trong, chèn -> bÊ sung nh÷ng th«ng tin t×nh huèng, võa cã t/d liªn kÕt c¸c ch÷a chung. luËn cø trong m¹ch lËp luËn cña bµi v¬n, gióp cho bµi v¬n trÎ nªn râ rµng, dï hiÓu. b. TN: ®· bao lÇn, lÇn ®Çu tiªn chËp ch÷ng biÕt di, lÇn ®Çu tiªn tËp b¬i, lÇn ®Çu tiªn ch¬i bãng bµn, lóc cßn häc phÊ th«ng (chØ t/g); vÒ m«n ho¸ (chØ ph¬ng tiÖn). T/d: BÊ sung t×nh huèng vÒ thêi gian, ph¬ng tiÖn vµ cã t/d liªn kÕt. Bµi 2 HS lµm theo nhãm ra giÊy trong. a) N¨m 72 .. .: NhÊn m¹nh thêi H: ChØ ra nh÷ng trêng hîp t¸ch ®iÓm hy sinh cña nh©n vËt Òbè TN thµnh c©u riªng trong c¸c ch¸u”. chuçi c©u Î bµi tËp 2? Nªu t/d b) Trong lóc …bån chån : NhÊn m¹nh th«ng tin Î nßng cèt c©u. cña c©u do TN t¹o thµnh? - GV ch÷a TB cña c¸c nhãm trªn m¸y chiÕu * cñng cè: 3’ 1. Nªu nh÷ng c«ng dông cña TN trong c©u? 2. T¸ch TN thµnh c©u riªng nh»m nh÷ng môc ®Ých g×? ( GV chiÕu phÇn nªu c«ng dông cña TN vµ t/d cña viÖc t¸ch TN thµnh c©u riªng) *. híng dÉn vÒ nhµ : 1’

- Häc thuéc c¸c ghi nhí . - Hoµn thµnh bµi luyÖn tËp Î trªn, lµm tiÕp BT3. - ¤n nh÷ng néi dung TV ®· häc tõ ®Çu häc k× II chuÈn bÞ bµi kiÓm tra tiÕng ViÖt.

TiÕt 90: So¹n: 05/02/2007 D¹y: 12/02/2007 [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

233

kiÓm tra tiÕng viÖt 45 phót A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - Cñng cè mét sè kiÕn thøc tiÕng ViÖt ®· häc: Tõ ghÐp, tõ l¸y, phÐp tu tõ, yÕu tè H¸n ViÖt, thµnh ng÷. - RÌn kü n¬ng ghi nhí, tÊng hîp kiÕn thøc vµ tr×nh bµy bµi kiÓm tra mang tÝnh khoa häc. b/ chuÈn bÞ: gv chuÈn bÞ ®Ò bµi in vµ ph« t« c/tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: kh«ng * Bµi míi: 43’ - Gi¸o viªn ®äc ®Ò, ph¸t ®Ò in s½n cho häc sinh. I. §Ò bµi:

C©u1: C©u “CÇn ph¶i ra søc phÊn ®Êu ®Ó cuéc sèng cña chóng ta ngµy cµng tèt ®Ñp h¬n” ®îc rót gän thµnh phÇn nµo? A. Chñ ng÷ C. Tr¹ng ng÷ B. VÞ ng÷ D. BÊ ng÷ C©u2: §iÒn mét tõ hoÆc côm tõ thÝch hîp vµo chç trèng trong c©u sau: “Trong... ta thêng gÆp nhiÒu c©u rót gän”. A. v¬n xu«i C. truyÖn ng¾n B. truyÖn cÊ tÝch D. v¬n vÇn (th¬, ca dao) C©u3: C©u ®Æc biÖt lµ g×? A. Lµ c©u cÊu t¹o theo m« h×nh chñ ng÷ - vÞ ng÷ C. Lµ c©u chØ cã chñ ng÷ B. Lµ c©u kh«ng cÊu t¹o theo m« h×nh chñ ng÷ - vÞ ng÷ D. Lµ c©u chØ cã vÞ ng÷ C©u4:Trong c¸c c©u sau, c©u nµo kh«ng ph¶i lµ c©u ®Æc biÖt? A. Giê ra ch¬i. B. TiÕng suèi ch¶y rãch r¸ch C. C¸nh ®ång lµng D. C©u chuyÖn cña bµ t«i. C©u5. Cã thÓ ph©n lo¹i tr¹ng ng÷ theo c¬ së nµo? A. Theo c¸c néi dung mµ nã biÓu thÞ B. Theo vÞ trÝ cña chóng trong c©u C. Theo thµnh phÇn chÝnh mµ chóng ®øng liÒn tríc hoÆc liÒn sau D. Theo môc ®Ých nãi cña c©u C©u6. Dßng nµo lµ tr¹ng ng÷ trong c¸c c©u “DÇn ®i ë tõ n¨m chöa mêi hai. Khi Êy, ®Çu nã cßn ®Ó hai tr¸i ®µo”. (Nam Cao) A. DÇn ®i Î tõ n¬m chöa mêi hai B. Khi Êy C. §Çu nã cßn ®Ó hai tr¸i ®µo D. C¶ A,B,C ®Òu sai. C©u7. T×m c¸c c©u tôc ng÷ ®ång nghÜa víi nh÷ng c©u tôc ng÷ sau: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

234

“Mau sao th× n¾ng, v¾ng sao th× ma; ¨n qu¶ nhí kÎ trång c©y” C©u8. ViÕt 1 ®o¹n v¨n tõ 5-7 c©u cã Ýt nhÊt 2 c©u sö dông tr¹ng ng÷ råi g¹ch ch©n díi c¸c tr¹ng ng÷ ®ã? IV. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm:

C©u 1 – c©u 6: (mçi c©u ®óng 0,5 ®iÓm) C©u 1 2 3 4 5 6 §¸p ¸n A D B B A B C©u7: (T×m ®îc mçi c©u tôc ng÷ mét c©u ®ång nghÜa víi nã 1 ®iÓm) Mau sao th× n¾ng, v¾ng sao th× ma – Tr¨ng quÇng trêi h¹n, tr¨ng t¸n trêi ma ¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y – Uèng níc nhí nguån. C©u8: (5 ®iÓm) - §o¹n v¬n cã néi dung râ rµng (2 ®iÓm) - Cã 2 c©u sö dông tr¹ng ng÷ ®óng (2 ®iÓm) - G¹ch ch©n ®óng 2 tr¹ng ng÷ (1 ®iÓm) *. Cñng cè: 1’ 1. NhËn xÐt giê kiÓm tra. 2. Thu bµi. *. HDVN: 1’ 1. Xem l¹i phÇn tiÕng ViÖt ®· häc tõ ®Çu n¬m. 2. ChuÈn bÞ bµi C¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn chøng minh.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

235

TiÕt 91 – tËp lµm v¨n: So¹n: 06/02/2007 D¹y: 13/02/2007.

C¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn chøng minh A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc cÇn thiÕt (vÒ t¹o lËp v¬n b¶n, vÒ v¬n lËp luËn chøng minh, ...) ®Ó viÖc häc c¸ch lµm bµi cã c¬ sÎ ch¾c ch¾n h¬n. - Bíc ®Çu n¾m ®îc c¸ch thøc cô thÓ trong viÖc lµm mét bµi v¬n lËp luËn chøng minh, nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý vµ nh÷ng lçi cÇn tr¸nh trong lóc lµm bµi. b/chuÈn bÞ: c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ - KiÓm tra bµi tËp tiÕt 88. * Bµi míi: 35’ H: Khi muèn t¹o lËp v¬n b¶n, em ph¶i tiÕn hµnh nh÷ng bíc nµo ? (4 bíc)

I. c¸c bíc lµm bµi v¨n lËp luËn chøng minh: 20’

-> Víi bµi v¬n LLCM còng cã 4 bíc - §Ò bµi: Nh©n d©n ta thêng nãi: nh vËy. "Cã chÝ th× nªn". H·y chøng minh tÝnh ®óng ®¾n cña c©u tôc ng÷ ®ã. 1. T×m hiÓu ®Ò, t×m ý: a, X¸c ®Þnh yªu cÇu chung cña H: T×m luËn ®iÓm mµ ®Ò nªu ra ®Ò: ? + LuËn ®iÓm: t tÎng, ý chÝ quyÕt t©m häc tËp, rÌn luyÖn. + Yªu cÇu: CM tÝnh ®óng ®¾n H: Yªu cÇu cña ®Ò lµ g× ? * Muèn viÕt ®îc bµi v¨n cña luËn ®iÓm ®ã. chøng minh ngêi viÕt ph¶i t×m hiÓu kÜ ®Ò bµi ®Ó n¾m ch¾c nhiÖm vô nghÞ luËn b,T×m ý: ®Æt ra trong ®Ò bµi ®ã. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

236

- chÝ: ý muèn bÒn bØ theo ®uÊi H: Em hiÓu ÒchÝ” vµ Ònªn” cã mét viÖc g× tèt ®Ñp. nghÜa lµ ntn? - nªn: lµ kÕt qu¶, lµ thµnh c«ng. C©u tôc ng÷ kh¼ng ®Þnh vai trß, ý nghÜa to lín cña "chÝ" .... thµnh c«ng. H: Mèi quan hÖ gi÷a "chÝ" vµ - Ai cã c¸c ®iÒu kiÖn (chÝ) th× sÏ thµnh c«ng (nªn). "nªn" lµ nh thÕ nµo ? H: C©u tôc ng÷ kh¼ng ®Þnh - C©u tôc ng÷ kh¼ng ®Þnh ý chÝ quyÕt t©m häc tËp, rÌn luyÖn. ®iÒu g× ? c,C¸ch lËp luËn: Cã 2 c¸ch lËp luËn (SGK tr 48). - LÝ lÏ:

H: Muèn chøng minh th× cã c¸ch + NÕu bÊt cø viÖc g×, dï gi¶n ®¬n lËp luËn nh thÕ nµo ? nhÊt nhng kh«ng cã chÝ, kh«ng H: Mét ngêi cã thÓ ®¹t tíi kÕt chuyªn t©m, kiªn tr× th× kh«ng qu¶, thµnh c«ng ®îc kh«ng nÕu lµm ®îc. kh«ng theo ®uÊi mét môc ®Ých, mét lý tÎng tèt ®Ñp nµo ? + BÊt kú mét viÖc nµo còng ®Òu H: Mµ trong cuéc ®êi, em nhËn cã thuËn lîi vµ khã kh¬n (v¹n sù khÎi thÊy trong bÊt cø viÖc nµo còng ®Çu nan). ®Òu cã nh÷ng mÆt nµo ? + NÕu gÆp khã kh¬n mµ bá dÎ th× H: §øng tríc khã kh¬n cña c«ng sÏ ch¼ng lµm ®îc viÖc g× c¶. viÖc, em cÇn x¸c ®Þnh th¸i ®é - DÉn chøng: nh thÕ nµo ? Mét sè tÊm g¬ng biÕt nªu cao ý H: Trong thùc tÕ ®êi sèng, em ®· chÝ, nhê vËy mµ hä thµnh c«ng: gÆp nh÷ng tÊm g¬ng nµo biÕt Häc sinh nghÌo vît khã, vËn ®éng nªu cao ý chÝ mµ nhê vËy hä ®· viªn - vËn ®éng viªn khuyÕt tËt, cã thµnh c«ng ? nhµ doanh nghiÖp, nhµ khoa häc, (LÊy dÉn chøng tõ trong ®êi ... sèng vµ trong thêi gian, kh«ng gian kh¸c nhau.) 2. LËp dµn bµi: - Ba phÇn: MB, TB, KB H: Mét VB nghÞ luËn thêng gåm mÊy phÇn? §ã lµ nh÷ng phÇn - Bµi v¬n chøng minh còng nªn cã ®ñ ba phÇn ®ã. nµo? H: Bµi v¬n chøng minh cã nªn ®i + MB: DÉn vµo luËn ®iÓm -> nªu ngîc l¹i quy luËt chung ®ã vÊn ®Ò hoµi b·o trong cuéc sèng. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

237

kh«ng?

+ TB: Dïng lÝ lÏ vµ dÉn chøng Î H: H·y lËp dµn ý cho ®Ò v¬n trªn? trªn ®Ó chøng minh. - GV yªu cÇu HS lËp dµn ý theo - KB: Søc m¹nh tinh thÇn cña con ngêi cã lÝ tÎng. c¸c ý võa t×m ®îc. (Yªu cÇu hs sinh ho¹t theo nhãm. 3. ViÕt bµi: mçi nhãm mét nhiÖm vô. §¹i diÖn TËp viÕt tõng ®o¹n Nhãm1 viÕt nhãm tr×nh bµy.) MB; nhãm2 viÕt mét ®o¹n TB; nhãm3 viÕt KB - GV yªu cÇu hs viÕt tõng ®o¹n 4. §äc l¹i vµ söa ch÷a: theo nhãm. * Ghi nhí: SGK – tr 50 II. luyÖn tËp: 15’

Qua c¸c bíc tiÕn hµnh víi ®Ò v¬n 2 ®Ò v¬n - SGK tr 51 trªn, em h·y nªu nh÷ng ý cÇn ghi Em sÏ tiÕn hµnh c¸c bíc nh võa nhí ? lµm. - Gièng nhau: ®Òu mang ý nghÜa khuyªn nhñ con ngêi ph¶i bÒn lßng, H: Em sÏ tiÕn hµnh c¸c bíc nh kh«ng n¶n chÝ. thÕ nµo? - Kh¸c nhau: H: Hai ®Ò nµy cã g× gièng vµ §Ò1: cÇn gi¶i thÝch nghÜa ®en, kh¸c so víi ®Ò v¬n ®· lµm mÉu Î nghÜa bãng cña c©u tôc ng÷.; cÇn trªn? nhÊn m¹nh vµo chiÒu thuËn: hï cã G/v cho h/s c¸c nhãm tù chän 1 lßng bÒn bØ, chÝ quyÕt t©m th× trong 2 ®Ò, th¶o luËn nhãm. viÖc khã nh mµi s¾t (cøng r¾n, khã mµi) thµnh kim (nhá bÐ) còng Tr×nh bµy ý kiÕn th¶o luËn. cã thÓ hoµn thµnh. (Lu ý h/s: ý nghÜa cña c©u tôc ng÷ vµ ®o¹n th¬ trong 2 ®Ò §Ò2: Khi cÇn chøng minh chó ý v¨n cã ý nghÜa gièng víi ý nghÜa ®Õn chiÒu thuËn nghÞch: mét cña c©u tôc ng÷ trong ®Ò võa mÆt, nÕu lßng ngêi kh«ng bÌn th× kh«ng lµm ®îc viÖc g× c¶, cßn ®· lµm.) quyÕt th× dï viÖc lín lao, phi thêng nh ®µo nói, lÊp biÓn còng cã thÓ lµm nªn. * Cñng cè: 3’ 1. Nªu c¸c bíc lµm bµi v¬n nghÞ luËn chøng minh? 2. Bµi v¬n nghÞ luËn CM gåm mÊy phÇn? §ã lµ nh÷ng phÇn nµo? * HDVN: 1’ 1. Häc kÜ ghi nhí trong SGK. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

238

2. ChuÈn bÞ luyÖn tËp lËp luËn chøng minh víi 3 ®Ò trong sgk.

TiÕt 92 – TËp lµm v¨n: So¹n: 09/02/2007 D¹y: 22/02/2007

luyÖn tËp lËp luËn chøng minh A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - Cñng cè nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸ch lµm bµi v¬n lËp luËn chøng minh. - VËn dông nh÷ng hiÓu biÕt ®ã vµo viÖc lµm mét bµi v¬n chøng minh cho mét nhËn ®Þnh, mét ý kiÕn vÒ mét vÊn ®Ò x· héi gÇn gòi, quen thuéc. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ KiÓm tra bµi tËp tiÕt 91 vµ kiÓm tra phÇn chuÈn bÞ Î nhµ cho tiÕt 92. * Bµi míi: 35’ - Cho ®Ò v¨n: Chøng minh r»ng nh©n d©n ViÖt Nam tõ xa ®Õn nay lu«n sèng theo ®¹o lý: "¡n qu¶ ..." vµ "Uèng níc ...". - Trªn c¬ sÎ h/s ®· chuÈn bÞ Î nhµ, G/v híng dÉn c¸c em thùc hµnh trªn líp. I. t×m hiÓu ®Ò, t×m ý:

H: §Ò yªu cÇu chøng minh vÊn + Yªu cÇu cña ®Ò: ®Ò g× ? Chøng minh luËn ®iÓm: Lßng biÕt H: Em hiÓu 2 c©u tôc ng÷ trªn ¬n nh÷ng ngêi ®· t¹o ra thµnh qu¶ ®Ó m×nh ®îc hÎng - ®ã lµ mét ®¹o lµ g× ? lý sèng ®Ñp ®Ï cña d©n téc ViÖt Nam. + Yªu cÇu lËp luËn chøng minh: H: Yªu cÇu lËp luËn chøng minh §a ra nh÷ng lý lÏ vµ dÉn chøng Î ®©y ®ßi hái ph¶i lµm nh thÕ thÝch hîp ®Ó ngêi ®äc, ngêi nghe nµo ? thÊy ®îc luËn ®iÓm trªn lµ dóng ®¾n, lµ cã thËt. + T×m luËn cø: H: T×m ý (t×m c¸c luËn cø) dùa - Hai c©u tôc ng÷ víi lèi nãi Èn dô vµo nh÷ng c©u hái nµo ? b»ng h×nh ¶nh s©u s¾c, kÝn ®¸o ? Em hiÓu "Uèng níc ..." vµ "¡n nªu lªn bµi häc vÒ lÏ sèng ®¹o ®øc [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

239

qu¶ ..." lµ cã néi dung nh thÕ vµ t×nh nghÜa cao ®Ñp cña con ngnµo ? êi. §ã lµ lßng biÕt ¬n, nhí vÒ céi nguån ... §ã lµ mét truyÒn thèng lµm nªn b¶n s¾c, tÝnh c¸ch vµ vÎ ®Ñp phÈm chÊt t©m hån cña ngêi ViÖt Nam. - C¸c dÉn chøng: ? Chän c¸c biÓu hiÖn cña ®¹o + Con ch¸u kÝnh yªu vµ biÕt ¬n tÊ lý trªn trong thùc tÕ ®êi sèng ? tiªn, «ng bµ, cha mÑ. + C¸c lï héi v¬n hãa. + TruyÒn thèng thê cóng tÊ tiªn. + T«n sïng vµ nhí ¬n anh hïng, nh÷ng ngêi cã c«ng lao trong sù nghiÖp dùmg níc vµ gi÷ níc (ngµy 27/7 hµng n¬m.) + Toµn d©n biÕt ¬n §¶ng, B¸c Hå, c¸ch m¹ng. + Häc trß biÕt ¬n thÇy c« gi¸o. - C¸ch lËp luËn: ? Nh vËy em ®· cã thÓ chän Theo tr×nh tù thêi gian tõ xa xa ®Õn c¸ch lËp luËn theo tr×nh tù nay. nµo ? - Thêi gian l/s. - Kh«ng gian ®Þa lý. (Cã ngêi trång c©y -> ngêi ¬n qu¶. Cã nguån -> cã níc. -> Tr×nh tù thêi gian). Ii. lËp dµn ý:

A. Nªu vÊn ®Ò: Yªu cÇu hs lËp dµn ý theo sù - Nªu luËn ®iÓm. t×m hiÓu Î trªn. B. Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò: - Tr×nh bµy c¸c luËn cø. ? §¹o lý "..." gîi cho em nh÷ng C. KÕt bµi: - Kh¼ng ®Þnh, ®¸nh gi¸ ý nghÜa suy nghÜ g× ? cña luËn ®iÓm. Trªn c¬ sÎ bµi ®· chuÈn bÞ Î nhµ

Iii. viÕt bµi:

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

240

cña häc sinh, g/v cho triÓn khai viÕt theo ®o¹n dùa trªn nh÷ng ý võa x©y dùng. IV. söa bµi: - Ho¹t ®éng theo nhãm. Yªu cÇu hs:- Ho¹t ®éng theo - B¸o c¸o kÕt qu¶. nhãm. - B¸o c¸o kÕt qu¶. - Söa. * Cñng cè: 3’ 1. GV nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ giê luyÖn tËp. 2. Nh¾c nhÎ hs mét sè kÜ n¬ng viÕt ®o¹n v¬n chøng minh. * Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ 1. TiÕp tôc hoµn thiÖn bµi luyÖn tËp Î trªn. 2. So¹n bµi §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå.

tuÇn 24 – bµi 23 TiÕt 93 – V¨n b¶n: So¹n: 12/02/2007 D¹y: 27/02/2007

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

241

®øc tÝnh gi¶n dÞ cña b¸c hå (ph¹m v¨n ®ång) A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - C¶m nhËn ®îc qua bµi v¬n mét trong nh÷ng phÈm chÊt cao ®Ñp cña B¸c Hå lµ ®øc tÝnh gi¶n dÞ: gi¶n dÞ trong lèi sèng, trong quan hÖ víi mäi ngêi, trong viÖc lµm vµ lêi nãi, bµi viÕt. - NhËn ra vµ hiÓu ®îc nghÖ thuËt nghÞ luËn cña t¸c gi¶ trong bµi, ®Æc biÖt lµ c¸ch nªu dÉn chøng cô thÓ, toµn diÖn, râ rµng, kÕt hîp víi gi¶i thÝch, b×nh luËn ng¾n gän mµ s©u s¾c. - Nhí vµ thuéc mét sè c©u v¬n hay, tiªu biÓu trong bµi. b/chuÈn bÞ:

¶nh B¸c Hå vµ b¸c Ph¹m V¬n §ång ®ang ngåi trß chuyÖn; b¶ng phô c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ 1. T¸c gi¶ §Æng Thai Mai ®· chøng minh sù giµu ®Ñp vµ kh¶ n¬ng phong phó cña TV vÒ nh÷ng mÆt nµo? (Ghi ra b¶ng phô) A. Ng÷ ©m C. Tõ vùng B. Ng÷ ph¸p D. C¶ ba ph¬ng diÖn trªn 2. Trong bµi viÕt t¸c gi¶ ®· ®a ra mÊy luËn ®iÓm? Ë mçi luËn ®iÓm tg ®· dïng nh÷ng dÉn chøng nµo ®Ó chøng minh? * Bµi míi: 35’ I. T×m hiÓu chung:

1. T¸c gi¶: Ph¹m V¬n §ång (1907-2000) lµ nhµ c¸ch m¹ng nÊi tiÕng, nhµ v¬n ho¸ H: Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em lín cña d©n téc. vÒ t¸c gi¶ Ph¹m V¬n §ång ? - Gäi H/s ®äc chó thÝch *.

- GV nhÊn m¹nh: PV§ lµ mét trong nh÷ng häc trß xuÊt s¾c vµ lµ mét céng sù gÇn gòi cña Chñ tÞch HCM. Suèt mÊy chôc n¬m ®îc sèng vµ lµm viÖc c¹nh B¸c Hå, «ng ®· viÕt nhiÒu bµi vµ s¸ch vÒ BH b»ng sù hiÓu biÕt t- 2. V¨n b¶n: êng tËn vµ t×nh c¶m kÝnh yªu ch©n thµnh th¾m thiÕt cña TrÝch trong bµi diïn v¬n lï kû niÖm 80 n¬m ngµy sinh Chñ tÞch Hå ChÝ m×nh. Minh ... II. ®äc, hiÓu v¨n b¶n: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] H: Nªu xuÊt xø cña v¬n b¶n ?

242 1. §äc – t×m hiÓu chó thÝch:

H: G/v nªu yªu cÇu ®äc: M¹ch l¹c, võa râ rµng, võa s«i nÊi c¶m xóc. Lu ý nh÷ng c©u c¶m.

2. ThÓ lo¹i: BÊ sung: - nhÊt qu¸n: thèng nhÊt, kh«ng NghÞ luËn chøng minh. kh¸c biÖt tõ tríc ®Õn sau. 3. Bè côc: 2 phÇn. H:Bµi viÕt thuéc kiÓu bµi nµo? H: Cho biÕt bè côc cña bµi v¬n? (Kh«ng cã phÇn kÕt bµi.)

- MB: Tõ ®Çu... ÒtuyÖt ®Ñp”: NhËn xÐt chung vÒ tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå. TB: Cßn l¹i: chøng minh ®øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå. 4. Ph©n tÝch:

+ LuËn ®iÓm: §øc tÝnh gi¶n dÞ cña H: X¸c ®Þnh luËn ®iÓm cña bµi B¸c Hå. v¬n ? C¸ch nªu luËn ®iÓm ? T¸c a, Nªu vÊn ®Ò: dông ? - C¸ch nªu vÊn ®Ò trùc tiÕp. - Gi¶i thÝch, mÎ réng phÈm chÊt gi¶n H: §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå ®- dÞ Êy: Trong s¸ng, thanh b¹ch, tuyÖt îc nhÊn m¹nh vµ mÎ réng nh thÕ ®Ñp. nµo tríc khi chøng minh ? - T/g ®· ®a dÉn chøng Î c¸c ph¬ng H: §Ó lµm râ ®øc tÝnh gi¶n dÞ diÖn con ngêi, ®/s cña B¸c, bao cña B¸c Hå, tg ®· chøng minh Î gåm: ®/s c¸ch m¹ng to lín vµ ®/s nh÷ng ph¬ng diÖn nµo trong ®/s h»ng ngµy. vµ con ngêi cña B¸c?

- T¸c gi¶ tin Î nhËn ®Þnh cña m×nh H: Qua lêi nhËn ®Þnh ®ã, em (®iÒu rÊt quan träng ...) vµ tá râ sù thÊy t¸c gi¶ cã th¸i ®é nh thÕ nµo ngîi ca ®èi víi Hå Chñ TÞch (rÊt l¹ ? lïng, rÊt k× diÖu). *T/g ®· sö dông nhiÒu chøng cø trªn nhiÒu ph¬ng diÖn cña ®/s vµ con ngêi b¸c ®Ó c/m sù nhÊt qu¸n gi÷a ®êi h® chÝnh b, Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò: trÞ vµ ®/s b×nh thêng cña + 3 luËn ®iÓm nhá: - B¸c gi¶n dÞ trong t¸c phong sinh B¸c. ho¹t. H: Trong phÇn GQV§ t¸c gi¶ ®· - B¸c gi¶n dÞ trong quan hÖ víi mäi [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

243

ngêi. ®Ò cËp ®Õn nh÷ng ph¬ng diÖn - B¸c gi¶n dÞ trong c¸ch nãi vµ viÕt. nµo trong lèi sèng gi¶n dÞ cña b1: B¸c gi¶n dÞ trong t¸c phong B¸c ? sinh ho¹t. - B÷a c¬m vµ ®å dïng. - C¸i nhµ. H: §Ó lµm râ luËn ®iÓm nhá thø - Lèi sèng. nhÊt, t¸c gi¶ ®· ®a ra nh÷ng + B÷a c¬m: ®¹m b¹c, tiÕt kiÖm, luËn cø nµo ? Víi nh÷ng dÉn chØ cã vµi ba mãn ®¬n gi¶n d©n chøng nµo ? d·, ... + C¸i nhµ: sµn gç tho¸ng m¸t, chØ cã vµi ba phßng, ... H C¸c chøng cí nµy ®îc nªu cô + Lèi sèng: Tù m×nh lµm viÖc tõ lín ®Õn nhá. thÓ b»ng nh÷ng chi tiÕt nµo ? - Gäi hs ®äc ®o¹n: "Nhng chí hiÓu lÇm r»ng ..." H: §o¹n nµy lµ lý lÏ hay dÉn chøng ? (Gi¶i thÝch, b×nh luËn b»ng lý lÏ ®¸nh gi¸ ý nghÜa vµ gi¸ trÞ cña lèi sèng cña B¸c Hå -> ngêi ®äc nh×n vÊn ®Ò Î tÇm bao qu¸t, toµn diÖn h¬n.)

b2: B¸c gi¶n dÞ trong quan hÖ * B»ng nh÷ng dÉn chøng víi mäi ngêi: chän läc, tiªu biÓu, tg ®· c/m - ViÕt th cho mét ®ång chÝ. nÕp sèng gi¶n dÞ cña B¸c - Nãi chuyÖn víi c¸c ch¸u miÒn Nam. trong b÷a c¬m vµ ng«i nhµ - §i th¬m nhµ tËp thÓ cña c«ng B¸c ë. nh©n. - §Æt tªn cho ngêi phôc vô. H §Ó thuyÕt phôc ngêi ®äc, t¸c => §a danh s¸ch liÖt kª tiªu biÓu gi¶ ®· ®a ra nh÷ng dÉn chøng => nÊi râ con ngêi B¸c: tr©n nµo ? träng, tØ mØ, yªu quý tÊt c¶ mäi H: Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch ®- ngêi. a dÉn chøng ? H: Î ®o¹n nµy, t¸c gi¶ tiÕp tôc ®a ra h×nh thøc b×nh luËn vµ biÓu c¶m. H·y x¸c ®Þnh ? ("ë viÖc nhá ®ã ... Mét ®/s nh [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

244

vËy ...") -> Kh¼ng ®Þnh lèi sèng gi¶n dÞ cña B¸c, bµy tá t×nh c¶m cña ngêi viÕt -> T¸c ®éng tíi t×nh c¶m c¶m xóc cña ngêi ®äc, ng- b3: B¸c gi¶n dÞ trong c¸ch nãi vµ viÕt: êi nghe. Nh÷ng c©u nãi nÊi tiÕng cña B¸c: * §Ó chøng minh ®øc tÝnh gi¶n - "Kh«ng cã g× ..." dÞ cña B¸c trong quan hÖ víi - "Níc ViÖt Nam lµ mét ..." mäi ngêi, tg ®· liÖt kª nh÷ng => Lµ nh÷ng c©u cã néi dung dÉn chøng tiªu biÓu kÕt hîp víi ng¾n gän, dï nhí, mäi ngêi ®Òu b×nh luËn, biÓu c¶m. biÕt -> V× B¸c muèn cho quÇn chóng nh©n d©n hiÓu ®îc, nhí ®îc, lµm ®îc -> TËp hîp, l«i cuèn, c¶m H: T¸c gi¶ nªu lý lÏ vµ dÉn chøng ho¸ lßng ngêi. ®Ó lµm s¸ng tá luËn ®iÓm nµy - §Ò cao søc m¹nh phi thêng cña lèi nh thÕ nµo ? nãi gi¶n dÞ vµ s©u s¾c -> kh¬i H: T¹i sao t¸c gi¶ dïng nh÷ng dËy lßng yªu níc, ý chÝ c¸ch m¹ng c©u nãi nµy ®Ó chøng minh cho -> kh¼ng ®Þnh tµi n¬ng cña B¸c. luËn ®iÓm trªn ? H: C¸ch nãi gi¶n dÞ nh vËy cã t¸c 5. Tæng kÕt: dông nh thÕ nµo ? Ghi nhí: SGK. H: Trong ®o¹n nµy, lêi b×nh luËn: "Nh÷ng ch©n lý gi¶n dÞ ... cã ý nghÜa nh thÕ nµo ? Iii. luyÖn tËp:

*T¸c gi¶ ®· chøng minh sù - "B¸c Hå ®ã chiÕc ¸o n©u gi¶n dÞ trong c¸ch nãi vµ gi¶n dÞ viÕt b»ng nh÷ng c©u nãi næi Mµu quª h¬ng bÒn bØ, ®Ëm tiÕng cña B¸c. ®µ." ( H: V¬n b¶n ®· mang l¹i cho em Tè H÷u). - "T«i nãi ®ång bµo nghe râ nh÷ng hiÓu biÕt míi mÎ, s©u kh«ng" s¾c nµo vÒ B¸c Hå ? ( H: Em häc tËp ®îc g× tõ c¸ch 02/9/1945 - Hå ChÝ Minh). nghÞ luËn cña t¸c gi¶ ? - B¸c thêng ®Ó l¹i ®Üa thÞt gµ H: H·y dÉn nh÷ng c©u th¬, bµi mµ ¬n trän mÊy qu¶ cµ xø NghÖ. th¬, mÈu chuyÖn vÒ B¸c ®Ó Tr¸nh nãi to vµ ®i rÊt nhÑ Î trong vchøng minh ®øc tÝnh gi¶n dÞ cña ên." B¸c ?

(ViÖt Ph¬ng.)

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

245 - "Hßn ®¸ to ..."

*. Cñng cè: 3’ 1. BT trªn b¶ng phô: ViÕt vÒ sù gi¶n dÞ cña B¸c Hå, tg dùa trªn nh÷ng c¬ sÎ nµo? A. Nguån cung cÊp th«ng tin tõ nh÷ng ngêi phôc vô B¸c. B. Sù tÎng tîng h cÊu cña t¸c gi¶ C. Sù hiÓu biÕt têng tËn kÕt hîp t/c kÝnh yªu ch©n thµnh cña tg ®èi víi B¸c. D. Nh÷ng buÊi t¸c gi¶ pháng vÊn B¸c Hå. 2. Nh÷ng ®Æc s¾c nhÊt vÒ nghÖ thuËt lËp luËn cña t¸c gi¶? *. híng dÉn vÒ nhµ : 1’ - Häc, hiÓu bµi. - TiÕp tôc su tÇm nh÷ng c©u th¬, mÈu chuyÖn vÒ B¸c Hå. - So¹n bµi ý nghÜa v¨n ch¬ng.

TiÕt 94: So¹n: 15/02/2007 D¹y: 01/3/2007

chuyÓn ®æi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - N¾m ®îc kh¸i niÖm c©u chñ ®éng, c©u bÞ ®éng. - N¾m ®îc môc ®Ých cña viÖc chuyÓn ®Êi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng. b/ChuÈn bÞ: C/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ - KiÓm tra bµi vÒ nhµ tr 93. * Bµi míi: 35’ I. c©u chñ ®éng vµ c©u bÞ ®éng:

- Gäi hs ®äc 2 vÝ dô a, b.

1. VÝ dô:

SGK.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

246

H: X¸c ®Þnh CN cña 2 c©u trong 2. NhËn xÐt: 2 vÝ dô ? H: Em h·y so s¸nh ý nghÜa cña 2 c©u ? H: ý nghÜa cña CN trong 2 c©u kh¸c nhau nh thÕ nµo ? H: Em hiÓu t¹i sao l¹i gäi c©u b lµ c©u bÞ ®éng?

- Hai c©u cã néi dung miªu t¶ gièng nhau. - Î c©u a: CN lµ chñ thÓ cña hµnh ®éng. - Î c©u b: CN lµ ®èi tîng cña hµnh ®éng.

-> (C©u a, b lµ mét cÆp lu«n -> C©u a lµ c©u chñ ®éng. lu«n ®i víi nhau. NghÜa lµ cã thÓ ®Êi c©u chñ ®éng -> c©u bÞ C©u b lµ c©u bÞ ®éng t¬ng øng. ®éng vµ ngîc l¹i). H: VËy em h·y kh¸i qu¸t l¹i ®Æc ®iÓm cña c©u chñ ®éng vµ c©u bÞ ®éng ? * - C©u chñ ®éng: c©u cã CN chØ ngêi, vËt thùc hiÖn mét ho¹t ®éng híng vµo ngêi, vËt kh¸c. - C©u bÞ ®éng: CN chØ ngêi, vËt 3. Ghi nhí: SGK. ®îc hµnh ®éng cña ngêi, vËt kh¸c híng vµo. - thuyÒn ®îc ngêi l¸i ®ß ®Èy ra xa. Bµi tËp nhanh: - Em bÐ ®îc mÑ may ¸o cho T×m c©u bÞ ®éng t¬ng øng - Lan ®îc nhiÒu ngêi tin yªu nh÷ng c©u sau ? - Ngêi l¸i ®ß ®Èy thuyÒn ra xa. Ii. Môc ®Ých cña viÖc chuyÓn ®æi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng: - MÑ may ¸o cho em bÐ. - NhiÒu ngêi tin yªu Lan. 1. VÝ dô: SGK. 2. NhËn xÐt: - Hai c©u a vµ b t¬ng øng nhau. - C©u a - c©u chñ ®éng. * H/s ®äc vÝ dô: H: Em h·y so s¸nh ý nghÜa 2 c©u a - C©u b - c©u bÞ ®éng. vµ b ? - §iÒn c©u b vµo ®o¹n v¬n v× nã t¹o liªn kÕt c©u: Em t«i lµ chi ®éi trëng, lµ ... Em ®îc mäi ngêi yªu mÕn. H: Gäi tªn 2 c©u a, b ®ã ? H: Em h·y chän c©u a hay b ®Ó ®iÒn vµo chç trèng trong ®o¹n v¬n ? H: V× sao em chän c¸ch ®iÒn ®ã ? 3. Ghi nhí: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] H: Môc ®Ých chuyÓn ®Êi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng? * ChuyÓn ®æi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng nh»m liªn kÕt c©u, gãp phÇn lµm cho viÖc giao tiÕp trë lªn sinh ®éng vµ cã hiÖu qu¶ h¬n. - Gäi hs ®äc ghi nhí H: X¸c ®Þnh c¸c c©u bÞ ®éng? H: Lý do sö dông ?

247 Iii. luyÖn tËp:

Bµi tËp SGK. §o¹n 1: "Cã khi ®îc trng bµy ..." §o¹n 2: "T¸c gi¶ "MÊy vÇn th¬" liÒn ®îc ..." => Tr¸nh lÆp kiÓu c©u ®· dïng tríc ®ã, ®ång thêi t¹o liªn kÕt tèt h¬n gi÷a c¸c c©u trong ®o¹n. BT bæ sung: - C¸ch viÕt thø hai hîp lÝ h¬n. V× tËp trung vµo mét ®èi tîng lµ con chã.

- ChÞ d¾t con chã ®i d¹o ven rõng, chèc chèc nã dõng l¹i ngöi chç nµy mét tÝ, chç kia mét tÝ. - Con chã ®îc chÞ d¾t ®i d¹o ven rõng, chèc chèc nã dõng l¹i ngöi ...

* Cñng cè: 3’ - ThÕ nµo lµ c©u chñ ®éng? C©u bÞ ®éng? - Môc ®Ých chuyÓn ®Êi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng? *. híng dÉn vÒ nhµ : 1’ - Häc thuéc c¸c ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - TËp lµm mét sè bµi v¬n nghÞ luËn chøng minh ®Ó chuÈn bÞ lµm bµi viÕt sè 5.

TiÕt 95+96: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

248

So¹n: 15/02/2007 D¹y: 26/02/2007

viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 5 v¨n lËp luËn chøng minh. A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - ¤n tËp vÒ c¸ch lµm bµi v¬n lËp luËn chøng minh, còng nh vÒ c¸c kiÕn thøc V¬n vµ TiÕng ViÖt cã liªn quan ®Õn bµi lµm, ®Ó cã thÓ vËn dông kiÕn thøc ®ã vµo viÖc tËp lµm mét bµi v¬n lËp luËn chøng minh cô thÓ. - Cã thÓ tù ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c h¬n tr×nh ®é tËp lµm v¬n cña b¶n th©n ®Ó cã ph¬ng híng phÊn ®Êu ph¸t huy u ®iÓm vµ söa ch÷a khuyÕt ®iÓm. b/ chuÈn bÞ: c/tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: * Bµi míi: 87’ §Ò bµi: H·y chøng minh r»ng: Nh©n d©n ViÖt Nam tõ xa ®Õn nay lu«n sèng theo ®¹o lÝ ÒUèng níc nhí nguån”. I. dµn ý: GV híng dÉn hs lËp dµn ý A. Më bµi: - Nªu luËn ®iÓm: §¹o lÝ uèng níc nhí nguån ®· trÎ thµnh truyÒn thèng cña d©n téc ta tõ xa ®Õn nay. - TÝch dÉn c©u tôc ng÷. B. Th©n bµi: - Gi¶i thÝch t¹i sao uèng níc nhí nguån l¹i trÎ thµnh ®¹o lÝ cña d©n téc. - Chøng minh c¸c biÓu hiÖn cña lßng biÕt ¬n: + Víi nhµ níc: X©y dùng c¸c ®Òn, ®µi tÎng niÖm; tÊ chøc c¸c lï héi, nh÷ng ngµy lï lín trong n¬m; c¸c phong trµo ®Òn ¬n ®¸p nghÜa... + Víi gia ®×nh: Cóng lï tÊ tiªn; x©y nhµ thê tÊ... C. KÕt bµi: - Kh¼ng ®Þnh l¹i luËn ®iÓm. - Liªn hÖ, c¶m nghÜ, rót ra bµi häc; NhiÖm vô cña mçi ngêi ... Ii. yªu cÇu:

- X¸c ®Þnh ®îc chÝnh x¸c luËn ®iÓm cÇn ph¶i chøng minh. - Tõ luËn ®iÓm chÝnh, x©y dùng mét hÖ thèng luËn ®iÓm phô hîp lý, râ rµng, m¹ch l¹c ®ñ lµm s¸ng tá luËn ®iÓm chÝnh. T×m ®îc hÖ thèng dÉn chøng tiªu biÓu. ®Çy ®ñ, ®îc s¾p xÕp hîp lý, cã kh¶ n¬ng lµm s¸ng râ tõng luËn ®iÓm. - Ch÷ viÕt ®óng chÝnh t¶. - Lêi v¬n cÇn râ ý, ®óng ng÷ ph¸p. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

249

- C¸ch ph©n tÝch dÉn chøng râ rµng, tr¸nh lÆp. Iii. biÓu ®iÓm:

+ §iÓm 9, 10: - Bµi viÕt ®¹t yªu cÇu. - Diïn ®¹t lu lo¸t. - ý v¬n trong s¸ng gi¶n dÞ, dï hiÓu, cã søc thuyÕt phôc. + §iÓm 7 - 8: - Bµi viÕt ®¹t yªu cÇu. - Diïn ®¹t lu lo¸t. - Ph©n tÝch dÉn chøng cha s©u, cha thuyÕt phôc cao. + §iÓm 5, 6: - Bµi viÕt ®¹t yªu cÇu. - Diïn ®¹t, chuyÓn ý cha nhuÇn nhuyïn. - Ph©n tÝch dÉn chøng cßn s¬ sµi, thiÕu thuyÕt phôc. + §iÓm 3, 4: - §· biÕt híng lµm bµi. - Diïn ®¹t cßn lñng cñng, ý rêi r¹c. - Ph©n tÝch dÉn chøng cßn hêi hît, cha ph¸t hiÖn ®îc ý. + §iÓm 1, 2: - Bµi kh«ng ®¹t yªu cÇu nµo. * Cñng cè: 1’ G/v nhËn xÐt giê lµm bµi, thu bµi. * Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ ChuÈn bÞ bµi LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¬n CM.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

250

tuÇn 25 – bµi 24 TiÕt 97 – V¨n b¶n: So¹n: 22/02/2007 D¹y: 05/3/2007

ý nghÜa v¨n ch¬ng

(Hoµi Thanh)

A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - HiÓu ®îc quan niÖm cña Hoµi Thanh vÒ nguån gèc cèt yÕu, nhiÖm vô vµ c«ng dông cña v¬n ch¬ng trong lÞch sö loµi ngêi. - HiÓu ®îc phÇn nµo phong c¸ch nghÞ luËn v¬n ch¬ng cña Hoµi Thanh. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ - Nªu c¸c luËn ®iÓm nhá trong bµi "§øc tÝnh ..." -> Giíi thiÖu bµi. * Bµi míi: 35’ I. t×m hiÓu chung:

* Gäi häc sinh ®äc chó thÝch. 1. T¸c gi¶: H: Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em Hoµi Thanh (1909-1982) tªn thËt lµ Nguyïn §øc Nguyªn - nhµ v¬n, nhµ vÒ t¸c gi¶ Hoµi Thanh ? phª b×nh v¬n häc lín Î níc ta. H: Nªu xuÊt xø cña v¬n b¶n?

2. V¨n b¶n:

TrÝch trong "V¨n ch¬ng vµ h/®" (Lµ v¬n b¶n nghÞ luËn chøng 1936. minh). (NghÞ luËn v¬n ch¬ng).

II. ®äc, hiÓu v¨n b¶n:

1. §äc – t×m hiÓu chó thÝch: - GV nªu yªu cÇu ®äc: ®äc SGK. rµnh m¹ch, xóc c¶m. H: Bè côc gièng víi v¬n b¶n nµo ? (Bè côc gièng vb §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå)

2. Bè côc:

2 phÇn.

3. Ph©n tÝch: a, Nªu vÊn ®Ò:

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

251

- GV gäi 1 hs ®äc ®o¹n 1.

Tg kÓ c©u chuyÖn nhµ thi sÜ Ên §é H: T¸c gi¶ ®i t×m ý nghÜa v¬n khãc nøc nÎ khi thÊy mét con chim bÞ th¬ng r¬i xuèng bªn ch©n m×nh. ch¬ng b¾t ®Çu tõ c¸i g× ? -> Nguån gèc cèt yÕu cña v¬n ch¬ng. H: C©u chuyÖn ®ã cho thÊy t¸c gi¶ muèn c¾t nghÜa nguån gèc - V¬n ch¬ng lµ niÒm xãt th¬ng cña con ngêi tríc nh÷ng ®iÒu ®¸ng th¬ng. v¬n ch¬ng n/t/n ? - Xóc c¶m yªu th¬ng m·nh liÖt tríc c¸i ®Ñp lµ gèc cña v¬n ch¬ng. H: Tõ ®ã t/g kÕt luËn n/t/n ?

- Nh©n ¸i lµ nguån gèc chÝnh cña v¬n ch¬ng.

* Theo tg, nh©n ¸i lµ nguån gèc chÝnh cña v¨n ch¬ng (th¬ng ngêi, th¬ng c¶ mu«n - NhËn ®Þnh vÒ vai trß t/c trong s¸ng vËt). t¹o v¬n ch¬ng. H: §Ó lµm râ h¬n luËn ®iÓm Êy t/g ®· lµm g× ? (Nªu tiÕp nhËn ®Þnh vÒ vai trß t/c trong s¸ng t¹o v¬n ch¬ng). H: Nªu mét sè vÝ dô ®Ó chøng minh cho quan niÖm v¬n ch¬ng nh©n ¸i cña t/g ? (Nh÷ng c©u h¸t vÒ t×nh c¶m gia ®×nh, t×nh yªu quª h¬ng, ®Êt b, Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò: níc, than th©n, ...). C«ng dông cña v¨n ch¬ng: H: Em h·y t×m nh÷ng c©u v¬n mµ trong ®ã t/g bµn vÒ c«ng dông cña v¬n ch¬ng ? (Mét ngêi h»ng ngµy ... V¨n ch¬ng g©y cho ta ...)

- Kh¬i dËy nh÷ng tr¹ng th¸i xóc c¶m cao thîng cña con ngêi. - RÌn luyÖn mÎ mang thÕ giíi t/c cña con ng¬×.

H: T¸c gi¶ ®· nhÊn m¹nh nh÷ng - Lµm giµu t/c con ngêi. c«ng dông nµo cña v¬n ch¬ng ? - Giµu nhiÖt t×nh c¶m xóc nªn cã søc H: Trong ®ã em thÊy c«ng dông l¹ cuèn hót ngêi ®äc. lïng nµo cña v¬n ch¬ng (lµm giµu - Lµm ®Ñp vµ hay nh÷ng thø b×nh t/c). thêng. - C¸c thi nh©n, v¬n nh©n lµm giµu sang cho lÞch sö nh©n lo¹i. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] H: Trong x· héi, v¬n ch¬ng cã c«ng dông n/t/n ? T×m nh÷ng c©u v¬n nãi vÒ c«ng dông Êy ? (Cã kÎ nãi ........ NÕu pho lÞch sö loµi ngêi ...

252

- Giµu nhiÖt t×nh vµ c¶m xóc nªn cã søc cuèn hót ngêi ®äc.

=> V¬n ch¬ng lµm giµu t/c con ngêi. V¬n ch¬ng lµm ®Ñp, giµu cho cuéc H:Î ®©y cã g× ®Æc s¾c trong sèng. nghÖ thuËt nghÞ luËn cña tg? H:Nãi tãm l¹i t/g ®· gióp chóng ta hiÓu thªm nh÷ng ý nghÜa s©u s¾c nµo cña v¬n ch¬ng ? * V¨n ch¬ng lµm giµu t/c con - C¸ch ®a luËn cø theo lèi suy tÎng ngêi. V¨n ch¬ng lµm ®Ñp, s©u s¾c. giµu cho cuéc sèng. H: Trong ®o¹n v¬n cuèi cïng tg luËn chøng theo lèi suy tÎng ntn? §Ó nãi lªn ®iÒu g× cña v¬n ch4. Tæng kÕt, ghi nhí: ¬ng? * Tg kh¼ng ®Þnh v¨n ch¬ng - C¸ch vµo ®Ò bÊt ngê mµ tù nhiªn, lµ mãn ¨n tinh thÇn kh«ng thÓ hÊp dÉn, xóc ®éng. thiÕu ®îc cña m×nh. - C¸ch lËp luËn võa cã lý lÏ võa cã c¶m xóc, h×nh ¶nh. H: Bµi viÕt cã nÐt nghÞ luËn - V/c cã gèc lµ t/c nh©n ¸i vµ c«ng dông ®Æc biÖt. ®Æc s¾c nµo ? (ThiÕu nh÷ng dÉn chøng cô thÓ. VËy em cã thÓ bÊ sung mét sè dÉn chøng cô thÓ.) H: V¬n b¶n ®· mÎ ra cho em Iii. luyÖn tËp: nh÷ng hiÓu biÕt míi mÎ, s©u s¾c nµo vÒ ý nghÜa v¬n ch¬ng ? H: Qua ®ã em hiÓu t/g lµ ngêi n/t/n ? (Am hiÓu v¬n ch¬ng Cã quan ®iÓm râ rµng, chÝnh x¸c. Tr©n träng ®Ò cao v¬n ch¬ng.) - T×m thªm c¸c dÉn chøng cô thÓ: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

253

VÝ dô: - Chóng ta cã thÓ thÊy râ c/s cña n/d VN qua ca dao, tôc ng÷, ..., qua nh÷ng v¬n b¶n "Vît ..."; "S«ng níc Cµ ..." - S¸ng t¹o ra sù sèng míi: "DÕ MÌn ..."; "Lao xao", ... - Båi dìng t×nh yªu thiªn nhiªn: "C«n S¬n ca" -> Båi dìng t/y q/h/®/n, yªu con ngêi, yªu hoµ b×nh. *. Cñng cè: 3’

VB nµy thuéc d¹ng nghÞ luËn nµo? Em häc ®îc g× vÒ t×nh c¶m ®èi víi v¬n ch¬ng tõ vb nµy? *. híng dÉn vÒ nhµ : 1’

- Häc bµi, n¾m ch¾c néi dung, nghÖ thuËt cña vb. - ChuÈn bÞ kiÓm tra v¬n.

TiÕt 98: So¹n: 24/02/2007 D¹y: 05/3/2007

kiÓm tra v¨n 45’ A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - KiÓm tra c¸c v¬n b¶n ®· häc tõ ®Çu häc kú II (tôc ng÷ vµ v¬n b¶n nghÞ luËn chøng minh). - TÝch hîp víi tiÕng ViÖt Î c¸c lo¹i c©u, víi TLV nghÞ luËn chøng minh. - RÌn kü n¬ng kÕt hîp lµm bµi tr¾c nghiÖm vµ bµi tù luËn, tr¶ lêi c©u hái vµ viÕt ®o¹n v¬n ng¾n. b/ chuÈn bÞ: ®Ò kiÓm tra ph« t« c/tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: kh«ng * Bµi míi: 42’ §Ò bµi: PhÇn I: Tr¾c nghiÖm (khoanh trßn vµo ch÷ c¸i tríc c©u tr¶ lêi ®óng cho c¸c c©u hái sau) C©u 1: ý kiÕn kh«ng ®óng víi nhËn xÐt vÒ tôc ng÷ ? [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

254

A. Lµ nh÷ng c©u nãi d©n gian ng¾n gän, cã h×nh ¶nh, nhÞp ®iÖu. B. Lµ nh÷ng c©u h¸t thÓ hiÖn ®êi sèng t×nh c¶m phong phó cña ngêi lao ®éng. C. TruyÒn ®¹t nh÷ng kinh nghiÖm cña nh©n d©n vÒ ®êi sèng x· héi. D. C¶ 3 ý kiÕn trªn. C©u 2: Bµi v¬n "Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta" ®îc viÕt trong thêi kú nµo? A. Kh¸ng chiÕn chèng Mü. B. Kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. C. Thêi kú ®Êt níc ta x©y dùng CNXH Î miÒn B¾c. D. Nh÷ng n¬m ®Çu thÕ kû XX. C©u 3: T¸c gi¶ §Æng Thai Mai ®· chøng minh sù giµu cã vµ phong phó cña tiÕng ViÖt vÒ nh÷ng mÆt nµo? A. Ng÷ ©m. C. Ng÷ ph¸p. B. Tõ vùng. D. C¶ 3 ý kiÕn trªn. C©u 4: Dßng nµo nãi ®óng nhÊt nh÷ng nguyªn nh©n t¹o lªn søc thuyÕt phôc cña bµi v¬n: "§øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå" A. B»ng dÉn chøng tiªu biÓu. B. B»ng lý lÏ hîp lý. C. B»ng th¸i ®é, t/c cña t/g . D. C¶ 3 nguyªn nh©n trªn. PhÇn II: Tù luËn: ViÕt ®o¹n v¬n chøng minh ®êi sèng gi¶n dÞ, khiªm tèn cña B¸c Hå. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm: C©u 1: B.(1 ®iÓm). C©u 2: B. (1 ®iÓm). C©u 3: D.(1 ®iÓm). C©u 4: D.(1 ®iÓm). PhÇn tù luËn: (6 ®iÓm). - VÊn ®Ò cÇn chøng minh: §êi sèng gi¶n dÞ khiªm tèn, gi¶n dÞ cña B¸c Hå. - ND chøng minh: + Sù gi¶n dÞ trong b÷a c¬m, ®å dïng (mãn ¬n ®¬n gi¶n) + .......................... C¸i nhµ (sµn gç). + .......................... Lèi sèng (tù m×nh lµm lÊy mäi viÖc); trong c¸ch nãi vµ viÕt - Ph¹m vi dÉn chøng: Trong bµi §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå vµ th¬ v¬n kh¸c. *. Cñng cè: 1’ NhËn xÐt giê kiÓm tra vµ thu bµi. *. Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ §äc tríc bµi chuyÓn ®Êi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng (tiÕp theo) [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

255

TiÕt 99 – TiÕng ViÖt: So¹n: 24/02/2007 D¹y: 06/3/2007

chuyÓn ®æi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng (TiÕp

theo) A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - N¾m ®îc c¸c c¸ch chuyÓn ®Êi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng. - Thùc hµnh ®îc thao t¸c chuyÓn ®Êi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng. b/chuÈn bÞ: M¸y chiÕu c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ 1.ThÕ nµo lµ c©u chñ ®éng ? C©u bÞ ®éng ? Môc ®Ých cña viÖc chuyÓn ®Êi ... ? 2. §a bµi tËp tr¾c nghiÖm lªn m¸y chiÕu: 2.2 Trong c¸c c©u sau, c©u nµo lµ c©u chñ ®éng? A. Nhµ vua truyÒn ng«i cho cËu bÐ. B. Lan ®îc mÑ tÆng chiÕc cÆp s¸ch míi nh©n ngµy khai trêng. C. ThuyÒn bÞ giã thÊi lËt. D. Ng«i nhµ ®· bÞ ai ®ã ph¸. 2.3. Trong c¸c c©u sau, c©u nµo lµ c©u bÞ ®éng? A. MÑ ®ang nÊu c¬m. B. Lan ®îc c« gi¸o khen. C. Trêi ma to qu¸ D. Tr¬ng ®ªm nay trßn. * Bµi míi: 35’ I. c¸ch chuyÓn c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng:

1. §äc vÝ dô: - GV ®a vÝ dô SGK lªn m¸y chiÕu.

SGK tr 64.

2. NhËn xÐt: - So s¸nh 2 c©u: + Gièng nhau: H: Hai c©u trong 2 vÝ dô cã g× - Chñ ®Ò: C¸nh mµn ®iÒu. - Néi dung miªu t¶. gièng vµ kh¸c nhau ? (Gîi ý: - Néi dung miªu t¶ cña 2 + Kh¸c nhau: - C©u a cã dïng tõ "®îc". c©u n/t/n ? Chñ ®Ò ? - Sè lîng tõ ng÷ trong 2 - C©u b kh«ng dïng tõ "®îc". -> §©y lµ hai c©u bÞ ®éng c©u n/t/n ?) [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

256

H: Theo em 2 c©u trªn lµ c©u chñ ®éng hay c©u bÞ ®éng ? H: VËy em h·y t×m c©u chñ ®éng t¬ng øng víi 2 c©u bÞ - Cã 2 c¸ch chuyÓn ®Êi tõ c©u chñ ®éng trªn ? ®éng thµnh c©u bÞ ®éng. H: Tõ ®ã em thÊy tõ mét c©u chñ ®éng cã thÓ cã mÊy c¸ch chuyÓn ®Êi sang c©u bÞ ®éng ? * Cã hai c¸ch chuyÓn ®æi: - ChuyÓn tõ (côm tõ) chØ ®èi tîng cña h® lªn ®Çu c©u vµ thªm c¸c tõ “bÞ, ®îc” vµo sau c¸c tõ, côm tõ Êy. - ChuyÓn tõ, (côm tõ) chØ ®èi tîng cña h® lªn ®Çu c©u ®ång thêi lîc bá hoÆc biÕn tõ (côm tõ) chØ chñ thÓ cña h® thµnh mét bé phËn kh«ng b¾t buéc trong c©u.

- Hai c©u nµy cã dïng ÒbÞ”, Ò®îc” nhng kh«ng ph¶i lµ c©u bÞ ®éng. V× chñ ng÷ cña c©u lµ nh÷ng ®èi tîng kh«ng ®îc hµnh ®éng cña ngêi hay vËt kh¸c híng vµo. 3. KÕt luËn - Ghi nhí (SGK)

- ChiÕu VD3 trong sgk lªn b¶ng. H: Nh÷ng c©u ®ã cã ph¶i lµ C¸ch 1: C¬m ®· ®îc dän. C¸ch 2: C¬m ®· dän. c©u bÞ ®éng kh«ng? V× sao? - GV nhÊn m¹nh: ko ph¶i c©u Ii. luyÖn tËp: nµo cã ÒbÞ”, Ò®îc” còng ®Òu lµ Bµi tËp 1: c©u bÞ ®éng. + ChuyÓn ®Êi c©u chñ ®éng thµnh - Gäi 1 hs ®äc ghi nhí. c©u bÞ ®éng theo 2 c¸ch: Bµi tËp nhanh: C©u a) ChuyÓn ®æi c©u: - C¸ch 1: Ng«i chïa Êy ®îc x©y ... Bµ ®· dän c¬m. - C¸ch 2: Ng«i chïa Êy x©y tõ ... - GV chia líp thµnh 2 nhãm theo C©u b) d·y bµn. Yªu cÇu hs lµm bt 1,2 - C¸ch 1: TÊt c¶ c¸nh cöa chïa ®îc ra giÊy trong -> ch÷a chung. lµm ... a) Mét nhµ s v« danh ®· x©y - C¸ch 2: TÊt c¶ c¸nh cöa chïa lµm b»ng ... ng«i chïa Êy tõ thÕ kû XIII. Bµi tËp 2: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

257

- C©u bÞ ®éng dïng "bÞ, ®îc". b) Ngêi ta lµm tÊt c¶ c¸nh cöa C©u a) chïa b»ng gç lim. C¸ch 1: Em ®îc thÇy gi¸o phª b×nh (tÝch cùc). C¸ch 2: Em bÞ thÇy gi¸o phª b×nh (tiªu cùc). C©u b) a) ThÇy gi¸o phª b×nh em.

C¸ch 1: Ng«i nhµ Êy ®îc ngêi ta ph¸ ®i. C¸ch 2: Ng«i nhµ Êy bÞ ngêi ta ph¸ ®i.

b) Ngêi ta ®· ph¸ ng«i nhµ.

Bµi tËp 3: VÝ dô: "TÊt c¶ nh÷ng bµi th¬ hay ®Òu ®îc em thuéc lßng".

- ViÕt ®o¹n v¬n ng¾n nãi vÒ lßng say mª v¬n häc cña em - dïng c©u bÞ ®éng. * Cñng cè: 3’ 1. Cã mÊy c¸ch chuyÓn ®Êi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng? 2. §Æt mét c©u chñ ®éng råi chuyÓn thµnh c©u bÞ ®éng theo 2 c¸ch? * Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ - Häc bµi, hoµn thiÖn bµi tËp. - ChuÈn bÞ bµi LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¬n chøng minh.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

258

TiÕt 100 – TËp lµm v¨n: So¹n: 27/02/2007 D¹y: 08/3/2007

luyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n chøng minh A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - Cñng cè ch¾c ch¾n h¬n nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸ch lµm bµi v¬n lËp luËn chøng minh. - BiÕt vËn dông nh÷ng hiÓu biÕt ®ã vµo viÖc viÕt mét ®o¹n v¬n chøng minh cô thÓ. b/ chuÈn bÞ: c/tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 3’ * KiÓm tra phÇn chuÈn bÞ ë nhµ cña häc sinh: * Bµi míi: 37’ I. híng dÉn chuÈn bÞ: 7’

H: Nh¾c l¹i nh÷ng yªu cÇu ®èi + Yªu cÇu ®èi víi ®o¹n v¨n víi mét ®o¹n v¬n chøng minh ? chøng minh: - §o¹n v¬n kh«ng tån t¹i ®éc lËp riªng biÖt mµ chØ lµ mét bé phËn cña bµi v¬n => Cè h×nh dung ®o¹n v¬n mµ m×nh viÕt n»m Î vÞ trÝ nµo cña bµi v¬n ®Ó viÕt phÇn chuyÓn ®o¹n. - CÇn cã c©u chñ ®Ò nªu luËn ®iÓm cña ®o¹n. C¸c c©u kh¸c tËp trung lµm s¸ng tá cho luËn ®iÓm. §Ò bµi: V¨n ch¬ng g©y cho ta - C¸c lý lÏ, dÉn chøng ph¶i s¾p xÕp nh÷ng t×nh c¶m ta kh«ng cã, hîp lý, râ rµng, m¹ch l¹c. luyÖn nh÷ng t×nh c¶m ta Ii. luyÖn tËp trªn líp: 30’ s½n cã. H·y chøng minh. * T×m hiÓu ®Ò: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

259

H/s lµm viÖc theo nhãm. H: NghÞ luËn chøng minh g× ? H: LuËn ®iÓm lµ g× ?

- NghÞ luËn chøng minh mét vÊn ®Ò VH.

- LuËn ®iÓm: ý nghÜa cña v¬n ch¬ng H: M/® chung: Híng tíi ai ? lµ båi dìng t×nh c¶m cho ngêi ®äc. ThuyÕt phôc ai ? - Môc ®Ých: Híng tíi ngêi ®äc, thuyÕt phôc hä vÒ t¸c dông to lín H: M/® cô thÓ cÇn ®¹t cña bµi ? vµ l©u bÒn cña v¬n ch¬ng. - B»ng nh÷ng dÉn chøng trong thùc tÕ H: Tõ ®ã, em x¸c ®Þnh ®îc mÊy vµ VH, lµm s¸ng râ tÝnh ®óng ®¾n cña luËn ®iÓm vÒ t¸c dông cña v¬n luËn ®iÓm nhá ? ch¬ng. H: Cã cÇn gi¶i thÝch ®iÒu g× ? - Hai luËn ®iÓm nhá. (Nh÷ng t×nh c¶m ta ®ang cã, ta cha cã lµ g× ? V¬n ch¬ng ®· båi dìng, rÌn luyÖn nh÷ng t/c Êy cho ta n/t/n ?)

* LËp dµn ý: a) Nªu vÊn ®Ò : - DÉn vÊn ®Ò. CÇn chøng minh luËn ®iÓm 1 - Nªu ý kiÕn cña HT. n/t/n ? b) GQV§: + Chøng minh: "V¬n ch¬ng g©y cho ta nh÷ng t×nh c¶m mµ ta kh«ng cã". - Ta lµ ai ? - Nh÷ng t×nh c¶m mµ ta kh«ng cã lµ g× ? - V¬n ch¬ng h×nh thµnh trong ta t×nh c¶m Êy n/t/n ? + ChuyÓn ý. + CM luËn ®iÓm 2: H: KÕt thóc vÊn ®Ò cÇn nªu ý - Cô thÓ, nh÷ng t×nh c¶m ta ®ang cã lµ g× ? g×? - V¬n ch¬ng ®· cñng cè, rÌn luyÖn nh÷ng t×nh c¶m ta ®ang cã n/t/n ? [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

260

-DÉn chøng chøng minh cô thÓ. c) KTV§: - Yªu cÇu hs viÕt c¸c ®o¹n v¬n - C¶m xóc vµ t©m tr¹ng cña em trong vµ sau mçi lÇn ®îc ®äc mét chøng minh theo dµn ý võa lËp t¸c phÈm v¬n ch¬ng hay. - MÎ réng ra t¸c dông cña v¬n ch¬ng lµ g× ? * H/s viÕt ®o¹n v¨n theo nhãm. - Gäi c¸c ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, nhËn xÐt, söa. - Cã ®¸nh gi¸, cho ®iÓm qua c¸c nhãm. - Th ký tÊng hîp kÕt qu¶. - Tuyªn d¬ng nhãm tÝch cùc. * VÒ nhµ: - Hoµn thµnh bµi viÕt (hoµn chØnh). - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. * Cñng cè: 3’ Khi ®a dÉn chøng trong bµi v¬n chøng minh ta cÇn ®¶m b¶o c¸c thao t¸c nµo? * Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ 1. Hoµn thµnh viÕt c¸c ®o¹n v¬n chøng minh võa luyÖn tËp. 2. ChuÈn bÞ bµi ¤n tËp v¬n nghÞ luËn.

tuÇn 26 – bµi 25 TiÕt 101- TËp lµm v¨n: So¹n: 05/3/2007 D¹y: 12/3/2007

«n tËp v¨n nghÞ luËn A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - N¾m ®îc luËn ®iÓm c¬ b¶n vµ c¸c ph¬ng ph¸p lËp luËn cña c¸c bµi v¬n nghÞ luËn ®· häc. - ChØ ra ®îc nh÷ng nÐt riªng ®Æc s¾c trong nghÖ thuËt nghÞ luËn cña mçi bµi ®· häc. - N¾m ®îc ®Æc trng chung cña v¬n nghÞ luËn qua sù ph©n biÖt víi c¸c thÓ v¬n kh¸c. b/ ChuÈn bÞ: C/tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: - KÕt hîp trong giê.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

261

* Bµi míi: 40’ 1. HÖ thèng c¸c v¬n b¶n nghÞ luËn ®· häc: - §äc kü c¸c v¬n b¶n ®· häc tõ tuÇn 18-24, lËp b¶ng, ®iÒn vµo « trèng theo mÉu. (B¶ng 1). - §èi s¸nh víi c¸c v¬n b¶n tù sù, tr÷ t×nh ®· häc líp 6, 7 ®iÒn vµo b¶ng 2. - §äc kü ghi nhí. ST Tªn bµi T¸c gi¶ §Ò tµi NL LuËn ®iÓm chÝnh Ph¬ng T ph¸p lËp luËn 1 Tinh thÇn Hå ChÝ Tinh D©n ta cã mét lßng Chøng yªu níc Minh thÇn nång nµn yªu níc. §ã minh cña yªu níc lµ mét truyÒn thèng nh©n ta cña quý b¸u cña ta DTVN 2 Sù giµu §Æng Sù giµu TiÕng ViÖt cã nh÷ng Chøng ®Ñp cña Thai Mai ®Ñp ®Æc s¾c cña mét thø minh kÕt tiÕng cña TV tiÕng ®Ñp, mét thø hîp gi¶i ViÖt tiÕng hay. thÝch 3 §øc tÝnh Ph¹m §øc tÝnh B¸c hå gi¶n dÞ trong Chøng gi¶n dÞ V¬n gi¶n dÞ mäi ph¬ng diÖn: b÷a minh kÕt cña B¸c §ång cña B¸c c¬m, c¸i nhµ, lèi sèng, hîp gi¶i Hå Hå c¸ch nãi, viÕt. thÝch vµ 4 V¬n chb×nh ý nghÜa Hoµi ¬ng vµ ý Nguån gèc cña v¬n luËn. v¬n ch- Thanh nghÜa ch¬ng lµ Î t×nh th¬ng Gi¶i thÝch ¬ng cña nã ngêi, th¬ng mu«n loµi kÕt hîp ®èi víi vËt. V/c h×nh dung vµ b×nh ®/s con s¸ng t¹o ra sù sèng, luËn. ngêi nu«i dìng vµ lµm giµu cho t/c cña con ngêi. 2. Nh÷ng ®Æc s¾c trong NT nghÞ luËn cña 4 VB trªn:

Tªn bµi §Æc s¾c ghÖ thuËt Tinh thÇn yªu níc Bè côc chÆt chÏ, dÉn chøng chän läc, toµn cña nh©n d©n ta diÖn vµ ®îc s¾p xÕp hîp lÝ; h×nh ¶nh so s¸nh ®Æc s¾c. Sù giµu ®Ñp cña Bè côc m¹ch l¹c, kÕt hîp gi¶i thÝch vµ chøng tiÕng ViÖt minh, luËn cø x¸c ®¸ng, toµn diÖn, chÆt chÏ. §øc tÝnh gi¶n dÞ DÉn chøng cô thÓ, x¸c thùc, toµn diÖn, kÕt hîp [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] cña B¸c Hå ý nghÜa v¬n ch¬ng

262

gi¶i thÝch vµ b×nh luËn, lêi v¬n gi¶n dÞ mµ giµu c¶m xóc. Tr×nh bµy nh÷ng vÊn ®Ò phøc t¹p mét c¸ch ng¾n gän, gi¶n dÞ, s¸ng sña, kÕt hîp víi c¶m xóc, giµu h×nh ¶nh.

C©u 3: H: Chän c¸c yÕu tè cÇn cã trong a.- TruyÖn: Cèt truyÖn, nh©n vËt, mçi thÓ lo¹i? nh©n vËt kÓ chuyÖn. VD: DÕ MÌn...; BuÊi häc cuèi cïng; Cuéc chia tay cña...bóp bª. - Tr÷ t×nh: nh©n vËt, vÇn, nhÞp. VD: Th¬ tr÷ t×nh VN vµ TQ; Ca dao... - KÝ: Nh©n vËt, nh©n vËt kÓ chuyÖn. - Th¬ tù sù: Cèt truyÖn, nh©n vËt, H: H·y ph©n biÖt sù kh¸c nhau nh©n vËt kÓ chuyÖn. gi÷a v¬n nghÞ luËn víi c¸c thÓ lo¹i - Tuú bót: Nh©n vËt, nh©n vËt tù sù, tr÷ t×nh? k/c, vÇn, nhÞp - NghÞ luËn: VÊn ®Ò NL, luËn ®iÓm, luËn cø b. Ph©n biÖt sù kh¸c nhau gi÷a c¸c thÓ lo¹i: - Tù sù (truyÖn, kÝ): chñ yÕu dïng ph¬ng thøc miªu t¶ vµ kÓ nh»m t¸i hiÖn sù vËt, hiÖn tîng, con ngêi, c©u chuyÖn. H: NH÷ng c©u TN trong bµi 18, 19 - Tr÷ t×nh, tuú bót: chñ yÕu dïng cã thÓ coi lµ VBNL ®Æc biÖt ®îc ph¬ng thøc biÓu c¶m ®Ó biÓu kh«ng? V× sao? hiÖn t×nh c¶m, c¶m xóc qua c¸c h×nh ¶nh, nhÞp ®iÖu, vÇn ®iÖu. - V¬n nghÞ luËn: chñ yÕu dïng ph¬ng thøc lËp luËn b»ng lÝ lÏ, dÉn chøng ®Ó tr×nh bµy ý kiÕn, t - Gäi 1 HS ®äc môc ghi nhí. tÎng. HS th¶o luËn H·y khoanh trßn vµo c¸c ch÷ c¸i C¸c c©u tôc ng÷ ®ã ®îc coi lµ c¸c tríc c¸c ý em lùa chän? bµi nghÞ luËn ®Æc biÖt ng¾n Mét bµi th¬ tr÷ t×nh lµ t¸c gän nh»m kh¸i qu¸t c¸c nhËn phÈm v¨n ch¬ng trong ®ã: xÐt, kinh nghiÖm bµi häc cña A. Kh«ng cã cèt truyÖn vµ nh©n d©n gian vÒ tù nhiªn, x· héi, con vËt. ngêi. B. Kh«ng cã cèt truyÖn nhng cã 4. Ghi nhí: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

263

thÓ cã nh©n vËt. SGK C. ChØ biÓu hiÖn trùc tiÕp t×nh 5. LuyÖn tËp: 10’ c¶m. D. Cã thÓ biÓu hiÖn trùc tiÕp, gi¸n tiÕp t/c ... HS th¶o luËn vµ lùa chän Trong v¨n nghÞ luËn: A. Kh«ng cã cèt truyÖn vµ nh©n (C¸c ý B, D ®óng) vËt B. Kh«ng cã yÕu tè miªu t¶ vµ tù sù C. Cã thÓ biÓu hiÖn t×nh c¶m, c¶m xóc D. Kh«ng sö dông ph¬ng thøc biÓu ( ý A, C lµ ®óng) c¶m * Cñng cè: 3’ 1. Nªu c¸c ph¬ng thøc lËp luËn cã thÓ sö dông trong v¬n nghÞ luËn? 2. C¸c v¬n b¶n nghÞ luËn võa «n tËp cã ®iÓm g× gièng nhau? * Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ 1. ¤n tËp kÜ vÒ v¬n nghÞ luËn theo néi dung võa «n. 2. ChuÈn bÞ tríc bµi Dïng côm chñ vÞ ®Ó mÎ réng c©u

TiÕt 102 – TiÕng ViÖt: So¹n: 05/3/2007 D¹y: 12/3/2007

dïng côm chñ - vÞ ®Ó më réng c©u A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - HiÓu ®îc thÕ nµo lµ dïng côm C-V ®Ó mÎ réng c©u (tøc lµ dïng côm C-V ®Ó lµm thµnh phÇn c©u hoÆc thµnh phÇn côm tõ.) - N¾m ®îc c¸c trêng hîp dïng côm C-V ®Ó mÎ réng c©u. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ 1. Nªu c¸c c¸ch chuyÓn ®Êi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng ? 2.Tr×nh bµy ®o¹n v¬n ... * Bµi míi: 35’ I. thÕ nµo lµ dïng côm c-v ®Ó më réng c©u:

- Gäi 1 hs ®äc vÝ dô.

1. VÝ dô: sgk

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

264

H: T×m c¸c côm danh tõ cã trong 2. NhËn xÐt: c©u v¬n ? + CÊu t¹o cña côm DT. H: Ph©n tÝch cÊu t¹o cña c¸c côm danh tõ ®ã ? §N tríc H: Ph©n tÝch cÊu t¹o cña phô ng÷ Trung trong mçi côm danh tõ ? t©m H: Phô ng÷ cña côm danh tõ cã §N sau cÊu t¹o n/t/n ? Nh÷ng Nh÷ng H: ThÕ nµo lµ dïng côm chñ vÞ ®Ó mÎ réng c©u? * Khi nãi, viÕt cã thÓ dïng nh÷ng côm tõ cã h×nh thøc gièng c©u ®¬n b×nh thêng gäi lµ côm C-V lµm thµnh phÇn cña c©u hoÆc côm tõ ®Ó më réng c©u.

t×nh c¶m t×nh c¶m ta kh«ng cã ta s½n cã

- Gäi1 häc sinh ®äc ghi nhí. Bµi tËp nhanh:

+

X¸c ®Þnh côm C-V lµm ®Þnh CÊu t¹o cña ®Þnh ng÷ sau: ng÷: - Ta / kh«ng cã. - C¬n phßng t«i Î rÊt ®¬n s¬. - Nam ®äc quyÓn s¸ch t«i cho mîn.

C

V

- Ta / s½n cã. C

V

* §äc c¸c vÝ dô. H: X¸c ®Þnh c¸c côm C - V lµm 3. Ghi nhí: thµnh phÇn c©u, thµnh phÇn côm SGK tõ ? H: VËy c¸c thµnh phÇn c©u nµo cã thÓ ®îc cÊu t¹o b»ng côm C - V. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

265

H: Nªu c¸c trêng hîp dïng côm C-V ®Ó mÎ réng c©u ? ii. c¸c trêng hîp dïng côm c-v ®Ó * C¸c thµnh phÇn nh CN,VN vµ më réng c©u: c¸c phô ng÷ trong côm DT, 1.VÝ dô: côm §T, côm TT ®Òu cã thÓ a) ChÞ Ba ®Õn. CN cÊu t¹o b»ng côm C-V. b) Tinh thÇn rÊt h¬ng h¸i. VN Bµi tËp nhanh: c) Trêi sinh l¸ sen ®Ó ... Bæ ng÷. X¸c ®Þnh côm C-V, gäi tªn. d) C¸ch m¹ng th¸ng T¸m thµnh c«ng. §Þnh ng÷. MÑ / vÒ khiÕn c¶ nhµ ®Òu vui. 2.NhËn xÐt: C V / C V - Lµm CN, VN, phô ng÷ trong côm CN BN §T,DT H:X¸c ®Þnh c¸c côm C-V vµ gäi tªn? 3. KÕt luËn: Ghi nhí - SGK

Iii. luyÖn tËp:

Bµi tËp 1: a) ChØ riªng nh÷ng ngêi ... ViÕt ®o¹n v¬n cã sö dông c©u mÎ - ®Þnh ng÷. réng thµnh phÇn bÎi côm C-V. b) Khu«n mÆt ®Çy ®Æn - VN. c) C¸c c« g¸i lµng Vßng ... - ®Þnh ng÷. ... tõng l¸ cèm s¹ch sÏ, ... - bÊ ng÷. d) Mét bµn tay ®Ëp m¹nh ... - CN. h¾n giËt m×nh. - bÊ ng÷. Bµi tËp 2: VD: T«i ®îc mÑ trao thÎng vµo cuèi kú I. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

266

* Cñng cè: 3’ 1. ThÕ nµo lµ dïng côm chñ vÞ ®Ó mÎ réng c©u? 2. Nªu c¸c trêng hîp dïng côm C- V ®Ó mÎ réng c©u? * Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ 1. Häc thuéc hai ghi nhí. 2. Hoµn thµnh bµi tËp 2.

TiÕt 103: So¹n:06/3/2007 D¹y: 13/3/2007

Tr¶ bµi: tËp lµm v¨n sè 5; Kt tiÕng ViÖt; Kt v¨n. A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - Qua viÖc nhËn xÐt, tr¶ vµ ch÷a 3 bµi kiÓm tra viÕt trong 3 tiÕt tríc ®ã, thuéc c¶ 3 ph©n m«n: TV, TLV vµ VH gióp h/s cñng cè nhËn thøc vµ kü n¬ng tÊng hîp ng÷ v¬n ®· häc Î häc kú I vµ 5 tuÇn ®Çu häc kú II. - RÌn kü n¬ng ph©n tÝch lçi sai trong bµi lµm cña b¶n th©n h/s, biÕt tù söa lçi. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: * Bµi míi: + G/v ®· tr¶ h«m tríc, cung cÊp ®¸p ¸n; Yªu cÇu h/s Î nhµ ®äc l¹i bµi, x¸c ®Þnh u, khuyÕt ®iÓm. + KiÓm tra viÖc ®äc l¹i bµi Î nhµ cña h/s. + Gäi mét sè h/s tr×nh bµy u, khuyÕt ®iÓm trong bµi lµm cña m×nh. I. bµi kiÓm tra tiÕng viÖt:

*. ¦u ®iÓm: - PhÇn tr¾c nghiÖm ®a sè lµm ®óng. - Tr×nh bµy râ rµng. - Bµi tËp viÕt ®o¹n v¬n ®· cã nh÷ng tiÕn bé vÒ c¸ch viÕt néi dung, biÕt x¸c ®Þnh tõ, ®Æt c©u cã tr¹ng ng÷ theo yªu cÇu. - KÕt qu¶ nh×n chung kh¸. *. KhuyÕt ®iÓm: - Mét sè bµi cßn nhÇm lÉn Î phÇn tr¾c nghiÖm. - §o¹n v¬n cña mét sè em míi chØ lµ nh÷ng c©u v¬n ®Æt rêi r¹c. Ii. bµi kiÓm tra v¨n:

*. ¦u ®iÓm: - Ch÷ viÕt cã tiÕn bé h¬n. - Lµm c¸c c©u tr¾c nghiÖm kh¸ chÝnh x¸c. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

267

- §· bíc ®Çu biÕt sö dông v¬n b¶n ®Ó lµm d/c trong v¬n CM. *. KhuyÕt ®iÓm: - PhÇn tù luËn tr×nh bµy cßn s¬ sµi. §· biÕt nªu d/c song ph©n tÝch d/c cha râ ý. - Mét sè bµi cha lÊy ®îc dÉn chøng tõ cuéc sèng. *. Häc sinh ch÷a miÖng bµi tËp tr¾c nghiÖm. *. §äc ®o¹n v¨n viÕt kh¸. Iii. bµi tËp lµm v¨n sè 5:

*. Häc sinh ®äc l¹i ®Ò bµi *. H/s tù nhËn xÐt ®¸nh gi¸ bµi viÕt cña m×nh: (VÒ néi dung, h×nh thøc). *. Gi¸o viªn tæng hîp nhËn xÐt chung: +. ¦u ®iÓm: - C¸c em ®· n¾m ®îc ®Æc trng cña kiÓu bµi: NghÞ luËn chøng minh; biÕt vËn dông d/c vµ ph©n tÝch d/c. - BiÕt tr×nh bµy c¸c luËn cø ®Ó phôc vô cho luËn ®iÓm. - Mét sè bµi cã c¸ch lËp luËn kh¸ linh ho¹t, l« gÝch vÊn ®Ò cao (Nh ý, Lan Anh 7A; Hång 7B). - Ch÷ viÕt cã tiÕn bé h¬n. +. Nhîc ®iÓm: - §a sè cha biÕt dõng l¹i ®Ó gi¶i thÝch kh¸i qu¸t v/® nªu ra, nªu nh÷ng viÖc mäi ngêi ph¶i lµm ®Ó tá lßng biÕt ¬n. - Mét sè bµi cha ph©n tÝch kü d/chøng, míi chØ biÕt nªu ra d/c vµ p/tÝch qua loa. - NhiÒu bµi cha biÕt k/qu¸t vÊn ®Ò, n©ng cao vÊn ®Ò. *. H/s ch÷a lçi cô thÓ: - Lçi nhÇm lÉn kiÕn thøc: Ngµy 22/12 lµ ngµy th¬ng binh liÖt sÜ -> ngµy 27/7 - LËp luËn cha m¹ch l¹c: Ò Nhµ níc ®· tÊ chøc c¸c lï héi lín ®Ó tÎng nhí. T«n sïng nh÷ng ngêi lao ®éng th¬ng binh liÖt sÜ ®· hi sinh v× TÊ quèc. Phong tÆng cho ngêi cã c«ng víi níc”. -> Nªn ch÷a l¹i: Nhµ níc ®· tÊ chøc c¸c lï héi lín ®Ó tÎng nhí c¸c vÞ anh hïng d©n téc, t«n vinh nh÷ng h÷ng ngêi ®· hi sinh mét phÇn hoÆc c¶ th©n m×nh v× ®Êt níc, phong tÆng truy tÆng c¸c danh hiÖu cho ngêi cã c«ng víi níc”. - Tr×nh bµy dÉn chøng ®¬n ®iÖu: Ò TÊ chøc c¸c lï héi: §Òn Hïng, ®Òn ñng, ®Òn Giãng... -> CÇn cã sù ph©n tÝch lÝ gi¶i dÉn chøng hoÆc kÌm theo lêi b×nh luËn ®Ó dÉn chøng cã søc thuyÕt phôc h¬n. *. §äc bµi kh¸: Bµi cña Nh ý 7A, Hång 7B *. Mét sè häc sinh lµm l¹i bµi tËp lµm v¨n: Dung, Ngäc Duy 7B [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

268

*. Cñng cè: 1’ GV chèt l¹i c¸ch lµm bµi v¬n chøng minh. *. Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ - Tù söa lçi cña m×nh. - ChuÈn bÞ bµi T×m hiÓu chung vÒ phÐp lËp luËn gi¶i thÝch.

TiÕt 104 – TËp lµm v¨n: So¹n: 08/3/2007 D¹y: 15/3/2007

t×m hiÓu chung vÒ phÐp lËp luËn gi¶i thÝch A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - N¾m ®îc môc ®Ých, tÝnh chÊt vµ c¸c yÕu tè cña phÐp lËp luËn gi¶i thÝch. - RÌn kü n¬ng nhËn diÖn vµ ph©n tÝch c¸c ®Ò bµi nghÞ luËn gi¶i thÝch (so s¸nh víi nghÞ luËn chøng minh). b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: kh«ng * Bµi míi: 35’ I. môc ®Ých vµ ph¬ng ph¸p gi¶i thÝch:

1. Nhu cÇu gi¶i thÝch trong ®êi sèng:

H: Trong ®êi sèng, nh÷ng khi - Khi gÆp mét hiÖn tîng míi l¹ con nµo ngêi ta cÇn ®îc gi¶i thÝch ? ngêi cha hiÓu th× nhu cÇu gi¶i thÝch n¶y sinh. (Cã c¶ vÊn ®Ò xa x«i, c¶ nh÷ng vÊn ®Ò gÇn gòi.) H: H·y nªu mét sè c©u hái vÒ nhu - Môc ®Ých cña gi¶i thÝch lµ ®Ó cÇu gi¶i thÝch hµng ngµy ? nhËn thøc, hiÓu râ sù vËt hiÖn tîng. (? V× sao cã ma ? ? V× sao em kh«ng lµm bµi tËp Nhng ®Ó ®¹t hiÖu qu¶, lµm ngêi nghe ®ång t×nh, ngêi ta còng ?) chøng minh ®iÒu m×nh gi¶i thÝch sao cho ngêi nghe tin phôc. H: Muèn tr¶ lêi c¸c c©u hái Êy - Muèn tr¶ lêi nh÷ng c©u hái Êy cÇn ph¶i cã ®iÒu kiÖn g× ? ph¶i cã tri thøc khoa häc chuÈn H: Em thêng gÆp c¸c vÊn ®Ò g× x¸c. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

269

cÇn gi¶i thÝch trong v¬n nghÞ - Gi¶i thÝch c¸c vÊn ®Ò t tÎng ®¹o luËn? lÝ lín nhá, c¸c chuÈn mùc hµnh vi * Trong ®êi sèng, gi¶i thÝch cña con ngêi. lµ lµm cho mäi ngêi hiÓu râ ®iÒu cha biÕt trong mäi lÜnh vùc.

* Gäi hs ®äc bµi v¨n.

2. T×m hiÓu phÐp lËp luËn gi¶i thÝch: a, VÝ dô:

H: Bµi v¬n GT vÊn ®Ò g× vµ gi¶i Bµi v¬n: "Lßng khiªm tèn". thÝch n/t/n ? b, NhËn xÐt: - Bµi v¬n gt v/®: "Lßng khiªm tèn" vµ gi¶i thÝch b»ng c¸ch so s¸nh c¸c H: P/p G/t cã ph¶i lµ ®a ra c¸c ®Þnh sù viÖc, hiÖn tîng trong ®êi sèng nghÜa vÒ lßng khiªm tèn kh«ng ? V× hµng ngµy. sao ? - C¸ch gi¶i thÝch: + §a ra ®Þnh nghÜa vÒ lßng khiªm tèn v× nã tr¶ lêi cho c©u hái H: LiÖt kª c¸c biÓu hiÖn ®èi lËp "Khiªm tèn lµ g× ?". víi "khiªm tèn" cã ph¶i lµ c¸ch + §a ra c¸c biÓu hiÖn ®èi lËp víi gi¶i thÝch kh«ng ? V× sao ? lßng "khiªm tèn". §©y còng lµ c¸ch H: ViÖc chØ ra c¸i lîi, c¸i h¹i cña gi¶i thÝch kh«ng "khiªm tèn' cã ph¶i lµ gi¶i thÝch kh«ng ? + ChØ ra c¸i lîi, c¸i h¹i cña kh«ng H: Qua nh÷ng ®iÒu trªn, em khiªm tèn Lµm cho ngêi ®äc hiÓu hiÓu thÕ nµo lµ lËp luËn gi¶i khiªm tèn lµ g× -> ®ã chÝnh lµ thÝch ? Ngêi ta thêng gi¶i thÝch gi¶i thÝch. b»ng nh÷ng c¸ch nµo? *- Gi¶i thÝch trong v¨n nghÞ luËn lµ lµm cho ngêi ®äc hiÓu râ c¸c t tëng, ®¹o lÝ phÈm chÊt, quan hÖ... - Gi¶i thÝch b»ng c¸ch: nªu ®Þnh nghÜa, so s¸nh ®èi chiÕu, chØ ra c¸c mÆt lîi h¹i, nguyªn nh©n, hËu qu¶...

c, KÕt luËn:

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] * Gäi hs ®äc môc ghi nhí.

270 Ghi nhí - SGK tr 71. ii. luyÖn tËp:

- Gäi hs ®äc bµi v¬n"Lßng Bµi v¬n: "Lßng nh©n ®¹o". nh©n ®¹o". - Gi¶i thÝch "lßng nh©n ®¹o". H: Bµi v¬n GT vÊn ®Ò g× ? - C¸ch gi¶i thÝch: H: Cã thÓ ®Æt nh÷ng c©u hái + §a ra ®Þnh nghÜa "lßng nh©n ®Ó khªu gîi G/T n/t/n ? ®¹o". (Lßng nh©n ®¹o lµ g× ? Nh÷ng + §a ra c¸c c¬ héi ®Ó con ngêi ®îc hoµn c¶nh nµo t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó thÓ hiÖn lßng nh©n ®¹o. con ngêi thÓ hiÖn lßng nh©n + Mäi ngêi cÇn ph¸t huy lßng nh©n ®¹o. Cô thÓ ®ã lµ t/c n/t/n ? ®¹o. Mçi ngêi ph¶i ph¸t huy lßng nh©n ®¹o cña m×nh n/t/n ?). * Cñng cè: 3’ - H/s ®äc thªm 02 v¬n b¶n gi¶i thÝch: "ãc ph¸n ®o¸n vµ ãc thÈm mü" "Tù do vµ n« lÖ". - GV chèt l¹i néi dung bµi häc. *. Híng dÉn vÒ nhµ : 1’ - Häc thuéc ghi nhí. - T×m hiÓu v/® gi¶i thÝch vµ c¸ch gi¶i thÝch trong 2 v¬n b¶n ®äc thªm. -So¹n bµi Sèng chÕt mÆc bay.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

271

tuÇn 27 – bµi 26 TiÕt 105 + 106 – V¨n b¶n: So¹n: 12/3/2007 D¹y: 19/3/2007

sèng chÕt mÆc bay A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - HiÓu ®îc gi¸ trÞ hiÖn thùc, nh©n ®¹o vµ nh÷ng thµnh c«ng nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n nµy. - RÌn kü n¬ng ®äc, kÓ tãm t¾t truyÖn, ph©n tÝch nh©n vËt trong truyÖn ng¾n hiÖn ®¹i. b/ ChuÈn bÞ: c/tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ - Em h·y nªu nh÷ng quan niÖm vÒ ý nghÜa v¬n ch¬ng cña Hoµi Thanh ? - Häc xong v¬n b¶n "ý nghÜa ..." em cã nh÷ng c¶m nhËn thªm g× vÒ ý nghÜa v¬n ch¬ng ? * Bµi míi: 35’ I. t×m hiÓu chung:

- §äc phÇn chó thÝch, em hiÓu 1. T¸c gi¶: ®îc nh÷ng g× vÒ t¸c gi¶ Ph¹m (SGK) Duy Tèn ? 2. V¨n b¶n: - "Nh b«ng hoa ®Çu mïa cña - GV bÊ sung: ThÓ lo¹i v¬n xu«i, truyÖn ng¾n hiÖn ®¹i VN". truyÖn ng¾n xuÊt hiÖn Î níc ta tõ l©u. §ã lµ nh÷ng truyÖn ng¾n trung ®¹i mµ c¸c em ®· häc Î ch¬ng tr×nh Ng÷ v¬n líp 6. TruyÖn II. ®äc, hiÓu v¨n b¶n: ng¾n hiÖn ®¹i ViÖt Nam b¾t ®Çu 1. §äc, tãm t¾t truyÖn: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

272

h×nh thµnh chñ yÕu tõ ®Çu thÕ kû XX. - Chó ý ph©n biÖt c¸c giäng ®äc: + Giäng kÓ - t¶ cña t¸c gi¶. + Giäng h¸ch dÞch cña quan phô 2. Chó thÝch: mÉu. SGK. + Giäng sî sÖt, khóm lóm cña thÇy ®Ò, d©n phu. 3. Bè côc: 3 ®o¹n. - T×m c¸c t×nh tiÕt chÝnh trong - §1. Tõ ®Çu -> háng mÊt: c¶nh ®ª truyÖn. s¾p vì. (Häc sinh th¶o luËn, tr¶ lêi.) - §2. TiÕp -> §iÕu mµy: C¶nh quan cïng nha l¹i ®¸nh tÊ t«m trong khi hé ®ª. G/v híng dÉn mét sè chó - §3. Cßn l¹i: C¶nh ®ª vì, nh©n thÝch tiªu biÓu. d©n l©m vµo t×nh c¶nh th¶m sÇu. - Theo em v¬n b¶n nµy gåm mÊy ®o¹n ? ý nghÜa mçi ®o¹n ? 4. Ph©n tÝch: a, C¶nh ®ª s¾p vì: - Thêi gian: GÇn mét giê ®ªm. (khuya kho¾t, t¬ng thªm khã kh¬n). - Kh«ng gian: Trêi ma tÇm t·, níc s«ng NhÞ Hµ lªn to (thiªn tai d÷ déi).

- T¸c gi¶ ®· ®Æt c¶nh ®ª s¾p vì - §Þa ®iÓm: Khóc s«ng lµng X, phñ vµo thêi gian, kh«ng gian, ®Þa X. (Kh«ng ph¶i chØ cã mét n¬i cô ®iÓm nµo ? thÓ nµo.) - Nh÷ng chi tiÕt ®ã cã ý nghÜa => §ªm khuya, ma giã tÇm t·, níc g× ? s«ng lªn cao kh«ng ngít, t×nh thÕ - Qua ®ã gîi c¶nh tîng n/t/n ?

H: Qua phÇn so¹n bµi, em ®· hiÓu thÕ nµo lµ NT ®èi lËp t¬ng

cùc kú khÈn cÊp. >< - Hµng tr¬m d©n phu ®ãi kh¸t, mÖt lö, cè g¾ng liªn tôc tõ chiÒu, ít nh chuét lét, nhèn nh¸o, sî h·i, bÊt lùc.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] ph¶n vµ t¬ng cÊp. VËy nh÷ng chi tiÕt trªn ®· ®îc x©y dùng t¬ng ph¶n, t¬ng cÊp n/t/n ? T¸c dông cña NT Êy ? * §ªm tèi, ma to kh«ng ngít, níc s«ng d©ng nhanh cã nguy c¬ lµm ®ª vì.

273 => T« ®Ëm sù bÊt lùc cña søc ngêi tríc søc trêi, sù yÕu kÐm cña thÕ ®ª tríc thÕ níc. b, C¶nh trªn ®ª vµ trong ®×nh tríc khi ®ª vì:

(PhÇn më ®Çu nµy cã vai trß * C¶nh trªn ®ª: th¾t nót - t¹o t×nh huèng cã vÊn - H×nh ¶nh nhèn nh¸o (kÎ th× ®Ò ®Ó tõ ®ã c¸c sù viÖc kÕ thuÊng, ngêi th× cuèc, kÎ ®éi tiÕp sÏ x¶y ra ). ®Êt... nh chuét...) - ¢m thanh: hçn ®én. (trèng ®¸nh liªn thanh, èc thÊi v« håi, tiÕng ngH: Nh trªn ®· thÊy, trªn qu·ng ®ª êi xao x¸c gäi nhau) s¾p vì, c¶nh tîng ®îc miªu t¶ - Ng«n ng÷: NhiÒu tõ l¸y tîng h×nh n/t/n ? (b× bâm, lít thít, xao x¸c, tÇm t·, H: Trong ®o¹n miªu t¶ Êy, t/g ®· cuån cuén), kÕt hîp ng«n ng÷ biÓu sö dông nh÷ng h×nh thøc miªu c¶m (than «i, lo thay, nguy thay). t¶ g× ? -> D©n ®ang lo chèng chäi víi H: Qua ®ã t/g dùng lªn c¶nh d©n trêi ®Ó cøu ®ª - c¶nh tîng thËt ®ang lo chèng chäi víi níc cøu th¶m h¹i. ®ª n/t/n ? * PhÐp t¨ng cÊp thÓ hiÖn trong c¸ch miªu t¶ -> kh«ng khÝ, c¶nh tîng hé ®ª nhèn nh¸o, c¨ng th¼ng, hèi h¶, th¶m h¹i, thiªn tai ®ang tõng lóc gi¸ng xuèng ®e do¹ cuéc sèng cña nh©n d©n.

( HÕt tiÕt 105 chuyÓn sang tiÕt 106) * C¶nh trong ®×nh: - ChuyÖn quan phñ ®îc hÇu h¹.

- ChuyÖn quan phñ ch¬i tÊ t«m. H: T/g miªu t¶ c¶nh ®ã cã ý nghÜa - ChuyÖn quan phñ nghe tin ®ª vì. g× ? (ChuÈn bÞ cho sù xuÊt hiÖn c¶nh * Quan phñ ®îc hÇu h¹: tr¸i ngîc Î trong ®×nh.)

+ Ch©n dung:

- Uy nghi, chïm chÖ ngåi. H: ChuyÖn g× ®ang x¶y ra Î - ... ch©n ph¶i duçi th¼ng ra ®Ó trong ®×nh ? cho tªn ngêi nhµ quú Î díi ®Êt mµ * Kh«ng khÝ tÜnh mÞch, trang g·i. nghiªm, nhµn nh·. + §å vËt: - b¸t yÕn hÊp ®êng phÌn. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

274

- tr¸p ®åi måi. H: Trong chuyÖn quan phñ ®îc - èng thuèc b¹c. hÇu h¹, em h·y t×m nh÷ng chi - ®ång hå vµng. tiÕt dùng l¹i ch©n dung, h×nh ......................... ¶nh quan phñ ? => BÐo tèt, nhµn nh·, thÝch hÎng H: C¸c chi tiÕt ®ã ®· gîi lªn h×nh l¹c, h¸ch dÞch. ¶nh mét viªn quan phô mÉu n/t/n ? * Quan bÐo tèt, nhµn nh·, thÝch hëng l¹c, cã kÎ hÇu ngêi h¹. * Quan phñ ch¬i tæ t«m: - §ã kh«ng ph¶i chØ lµ h×nh ¶nh + Cö chØ: mét viªn quan phô mÉu mµ ®ã lµ b¶n chÊt chung cña tÊt c¶ bän - X¬i b¸t yÕn xong, ngåi khÓnh quan l¹i, nh÷ng kÎ cho m×nh c¸i vuèt r©u, rung ®ïi. quyÒn lµm cha mÑ d©n trong x· + Lêi nãi: "õ"; "g¾t "mÆc kÖ". héi phong kiÕn thèi n¸t tríc kia. => Quang c¶nh lóc mau, lóc - Î trong ®×nh, h×nh ¶nh quan khoan, ung dung, ªm ¸i, khi cêi, khi phô mÉu nh vËy, cßn Î ngoµi ®ª, g¾t cña bµn tÊ t«m >< tiÕng kªu h×nh ¶nh d©n ®en nh chóng ta vang trêi dËy ®Êt Î ngoµi ®ª. ®· thÊy. T/g l¹i mét lÇn n÷a kh¼ng ®Þnh sù thµnh c«ng khi x©y dùng nh÷ng h×nh ¶nh t¬ng ph¶n, tr¸i ngîc -> T¬ng thªm ý nghÜa phª ph¸n cña truyÖn. H: H×nh ¶nh quan phñ cµng ®îc lµm râ h¬n qua nh÷ng chi tiÕt vÒ cö chØ, lêi nãi khi ngµi ®¸nh tÊ t«m. H·y t×m nh÷ng chi tiÕt ®ã ? H: Nh÷ng chi tiÕt nµy cã quan hÖ n/t/n víi c¶nh ®ang diïn ra Î c, Khi ®ª vì: bªn ngoµi ? - Kh¾p mäi n¬i níc trµn lªnh l¸ng, xo¸y thµnh vùc s©u, nhµ cöa tr«i H: §äc ®o¹n v¬n nµy, em thÊy b¬ng, lóa m¸ ngËp hÕt. t/g ®· sö dông ph¬ng thøc biÓu - KÎ sèng kh«ng chç Î, ngêi chÕt ®¹t nµo ? kh«ng n¬i ch«n, t×nh c¶nh th¶m (Miªu t¶, kÓ chuyÖn xen nh÷ng sÇu. lêi b×nh luËn vµ biÓu c¶m.)

=> Gîi t¶ c¶nh lôt do ®ª vì vµ tá

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

275

H: Qua ®ã, em nhËn thÊy Î t/g lßng ai o¸n c¶m th¬ng. th¸i ®é g× ? * KÕt hîp miªu t¶, kÓ chuyÖn b»ng t¬ng ph¶n víi nh÷ng lêi b×nh, tg ®· lµm næi râ tÝnh c¸ch bÊt nh©n cña quan phñ tríc t×nh c¶nh thª th¶m cña d©n vµ béc lé th¸i ®é mØa mai phª ph¸n bän quan l¹i.

- Quan phô mÉu: §Ê tr¸ch nhiÖm cho cÊp díi, cho d©n, ®e do¹ vµ vÉn ...say sa víi v¸n bµi s¾p ®îc ï to. => TÝnh c¸ch tµn nhÉn, v« l¬ng t©m cña quan phñ -> Tè c¸o bän quan l¹i v« tr¸ch nhiÖm.

H: Khi ®ª vì, c¶nh tîng ®îc miªu t¶ n/t/n ?

H: T/g ®· kÕt hîp ng«n ng÷ miªu 5. Tæng kÕt: t¶ víi ng«n ng÷ biÓu c¶m lµm nÊi Ghi nhí SGK bËt ®iÒu g× ? H: Êy vËy mµ trong ®×nh khi nghe tin ®ª vì, quan phô mÉu quan ®i hé ®ª - cã th¸i ®é ra sao ? H: Víi ng«n ng÷ ®èi tho¹i vµ nghÖ thuËt t¬ng ph¶n, t¬ng cÊp, t/g ®· cho chóng ta thÊy râ ®iÒu g× ? * Víi ng«n ng÷ ®èi tho¹i kÕt hîp ng«n ng÷ biÓu c¶m cïng nghÖ thuËt t¬ng ph¶n t¨ng cÊp tg ®· t¶ c¶nh lôt léi do ®ª vì vµ tá lßng ai o¸n c¶m th¬ng ®èi víi nh©n d©n; tè c¸o bän quan l¹i v« tr¸ch nhiÖm tíi møc t¸ng tËn l¬ng t©m.

Iii. luyÖn tËp:

- Th¶o luËn nhãm:

Bµi tËp 1 (83). HS tù lµm bµi tËp

- M©u thuÉn bÞ ®Èy tíi cao trµo, nót truyÖn ®îc th¾t chÆt ®Ó mÎ nót (kÕt thóc truyÖn) cµng cã ý nghÜa s©u s¾c. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

276

H: Em h·y kh¸i qu¸t gi¸ trÞ cña truyÖn ng¾n ? (Ph¶n ¸nh hiÖn thùc, cã gi¸ trÞ nh©n ®¹o; X©y dùng nh©n vËt b»ng nhiÒu h×nh thøc ng«n ng÷ nhÊt lµ ®èi tho¹i; dïng biÖn ph¸p t¬ng ph¶n, t¬ng cÊp.) H: Nhan ®Ò v¬n b¶n lÊy tõ c©u tôc ng÷ quen thuéc nµo ? V× sao t/g l¹i chØ dïng mét vÕ cña c©u tôc ng÷ ®Ó lµm nhan ®Ò truyÖn. - GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp 1 (SGK- tr 83) * Cñng cè: 3’ 1. Quan s¸t 2 tranh trong SGK råi cho biÕt 2 bøc tranh minh ho¹ cho nh÷ng c¶nh nµo trong VB? H·y miªu t¶ l¹i mçi c¶nh b»ngNormal + Bold lêi v¬n cña em? 2. Kh¸i qu¸t l¹i nh÷ng gi¸ trÞ cña truyÖn ng¾n nµy? *. Híng dÉn vÒ nhµ : 1’ - Lµm bµi tËp 2 (83).. - Häc thuéc ghi nhí. - ChuÈn bÞ bµi C¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch.

TiÕt 107 – TËp lµm v¨n: So¹n: 13/3/2007 D¹y: 20/3/2007

c¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - N¾m ®îc c¸ch thøc cô thÓ trong viÖc lµm mét bµi v¬n lËp luËn gi¶i thÝch. - BiÕt ®îc nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý vµ nh÷ng lçi cÇn tr¸nh trong lóc lµm bµi. - TiÕp tôc rÌn kü n¬ng, t×m hiÓu ®Ò, t×m ý, lËp dµn ý, ph¸t triÓn ý thµnh ®o¹n, bµi v¬n. b/ ChuÈn bÞ: C/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

277

* KiÓm tra bµi cò: 5’ - ThÕ nµo lµ phÐp lËp luËn gi¶i thÝch ? Nªu nh÷ng yªu cÇu cña mét bµi v¬n LLGT ? - KiÓm tra bµi tËp vÒ nhµ ? * Bµi míi: 35’ I. c¸c bíc lµm bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch:

*. Cho ®Ò bµi: - G/v yªu cÇu h/s ®äc ®Ò bµi - Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷: "§i mét SGK. ngµy ®µng, häc mét sµng kh«n". 1. T×m hiÓu ®Ò, t×m ý: Yªu cÇu h/s ®äc thÇm môc (1) trong SGK. H: X¸c ®Þnh thÓ lo¹i cña ®Ò ?

- ThÓ lo¹i: Gi¶i thÝch.

- V/® cÇn gi¶i thÝch: C©u tôc ng÷ H: §Ò yªu cÇu gi¶i thÝch vÊn ®Ò "§i ... kh«n". g× ? - C¸ch gi¶i thÝch: H: Em x¸c ®Þnh c¸ch gi¶i thÝch + Nªu kh¸i niÖm "sµng", "®µng". >< v/®Ò trªn lµ g× ? + T×m hiÓu nghÜa ®en cña c©u tôc ng÷. + T×m hiÓu nghÜa bãng cña c©u tôc ng÷. + T×m hiÓu lêi khuyªn Î ®©y. + Qua ®ã thÓ hÞªn kh¸t väng g× cña ngêi d©n. + §i ®Ó häc, ®Ó hiÓu biÕt h¬n ®ã lµ kh¸t väng nhng häc nh÷ng g×, häc nh thÕ nµo ? Dùa vµo dµn ý SGK, G/v cã thÓ híng dÉn ngîc l¹i b»ng c¸ch gióp c¸c em ®Æt c©u hái ®Ó t¹o thµnh dµn ý. (Tõ ®ã c¸c em biÕt c¸ch lËp dµn ý víi nh÷ng ®Ò kh¸c.)

+ Liªn hÖ víi nh÷ng c©u ca dao, TN cã n/d t¬ng tù. 2. LËp dµn ý: a, Më bµi: - CÇn giíi thiÖu chung vÒ tôc ng÷ n/t/n

- Sau ®ã giíi thiÖu vÊn ®Ò - c©u H: PhÇn MB cÇn ®¹t yªu cÇu g×? TN n/t/n [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

278

* MB mang ®Þnh híng gi¶i - §a vÊn ®Ò. thÝch, ph¶i gîi ®îc nhu cÇu gi¶i thÝch. b, Th©n bµi: - Gi¶i thÝch: + "§i mét ngµy ®µng" H: PhÇn th©n bµi trong bµi v¬n nghÜa lµ g×? "®µng" nghÜa lµ g× ? lËp luËn gi¶i thÝch ph¶i lµm + "§i mét ngµy" lµ ®i ®©u ? nhiÖm vô g×? * PhÇn TB cÇn gi¶i thÝch ®îc + "Mét sµng kh«n" nghÜa lµ g× ? nghÜa ®en, nghÜa bãng vµ "sµng" lµ ®å vËt n/t/n ? nghÜa s©u xa cña c©u tôc + V× sao l¹i "§i mét ..." ? ng÷. + CÇn ph¶i ®i n/t/n ? + CÇn ph¶i häc nh÷ng g× ? Häc nh thÕ nµo ? H: Lêi khuyªn cña c©u TN lµ g× ? - ThÓ hiÖn kh¸t väng cña ngêi d©n xa n/t/n ? - Liªn hÖ víi nh÷ng c©u CD, TN kh¸c. c, KÕt bµi: - ý nghÜa cña c©u TN >< ngµy nay. H: Nªu nhiÖm vô cña phÇn KB?

3. ViÕt bµi:

* KB nªu ý nghÜa cña vÊn ®Ò a. ViÕt phÇn MB: trong ®êi sèng. - §äc 3 c¸ch MB trong SGK. - Nªu c¸ch MB cña m×nh. - Yªu cÇu hs ®äc c¸c ®o¹n mÉu b. ViÕt phÇn TB: trong SGK. - ViÕt ®o¹n gi¶i thÝch nghÜa ®en - ViÕt tõng ®o¹n theo nhãm. cña c©u TN. Nhãm cö ®¹i diÖn tr×nh bµy. - ViÕt ®o¹n gi¶i thÝch nghÜa bãng, nghÜa s©u xa cña c©u TN. c. ViÕt phÇn KB: - §äc phÇn KB trong SGK. - NhËn xÐt vÒ nhiÖm vô cña phÇn KB. 4. §äc vµ söa bµi: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

279

- H/s nhËn xÐt. - G/v nhËn xÐt, söa.

5. Ghi nhí: SGK

- Qua bµi tËp, em thÊy cÇn ghi nhí nh÷ng g× vÒ c¸ch lµm bµi Ii. luyÖn tËp: LLGT ? HS tù lµm BT theo yªu cÇu cña GV. - GV yªu cÇu h/s tiÕn hµnh luyÖn tËp ngay víi ®Ò trªn b»ng c¸ch c¸c em viÕt theo nhiÒu kiÓu mÎ bµi, kÕt bµi hay c¸c ®o¹n trong th©n bµi. * Cñng cè: 3’ 1. Nªu c¸c bíc lµm bµi v¨n gi¶i thÝch? 2. NhiÖm vô cña c¸c phÇn trong dµn ý bµi v¨n gi¶i thÝch? * . híng dÉn vÒ nhµ :

- Hoµn chØnh thµnh bµi viÕt. - ChuÈn bÞ LuyÖn tËp lËp luËn gi¶i thÝch.

TiÕt 108 – TËp lµm v¨n: So¹n: 13/3/2007 D¹y: 20/3/2007

luyÖn tËp lËp luËn gi¶i thÝch, viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 6 (ë nhµ). A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - Cñng cè nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸ch lµm bµi v¬n LLGT. - VËn dông ®îc nh÷ng hiÓu biÕt ®ã vµo viÖc lµm mét bµi v¬n gi¶i thÝch cho mét nhËn ®Þnh, mét ý kiÕn vÒ mét vÊn ®Ò quen thuéc víi ®êi sèng cña c¸c em. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

280

b/ chuÈn bÞ: c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ 1. Nªu c¸c bíc lµm bµi lËp luËn gi¶i thÝch? 2. Néi dung nhiÖm vô cña c¸c phÇn trong dµn bµi bµi v¬n lËp luËn gi¶i thÝch? * Bµi míi: 35’ I. bµi luyÖn tËp:

- Yªu cÇu 1 h/s ®äc ®Ò v¬n.

- §Ò v¨n: Gi¶i thÝch c©u nãi: "S¸ch lµ ngän ®Ìn s¸ng bÊt diÖt cña trÝ tuÖ con ngêi."

1. T×m hiÓu ®Ò: - G/v híng dÉn t×m hiÓu ®Ò, t×m - Gi¶i thÝch c©u nãi. ý. H: §Ò yªu cÇu gi¶i thÝch vÊn ®Ò - "S¸ch lµ ngän ®Ìn s¸ng bÊt diÖt cña trÝ tuÖ con ngêi." g× ? H: H·y t×m c¸c tõ then chèt trong 2. T×m ý: ®Ò vµ chØ ra c¸c ý quan träng - TrÝ tuÖ: tinh tuý, tinh hoa cña con ngcÇn ®îc gi¶i thÝch ? êi. H: Em suy nghÜ g× vÒ h×nh ¶nh - S¸ch chøa ®ùng trÝ tuÖ con ngêi: S¸ch ghi l¹i nh÷ng hiÓu biÕt quý "ngän ®Ìn s¸ng" ? gi¸ nhÊt mµ con ngêi th©u th¸i ®îc H: V× sao s¸ch lµ "ngän ®Ìn trong s/x, trong c/®, trong c¸c ..." ? m/q/h/x/h. Nh÷ng hiÓu biÕt s¸ch H: V× sao nãi ®Õn s¸ch lµ nãi ghi l¹i kh«ng chØ cã Ých cho mét ®Õn trÝ tuÖ cña con ngêi ? (TrÝ thêi mµ cho mäi thêi. Nhê cã tuÖ lµ g× ?). s¸ch, ¸nh s¸ng Êy cña trÝ tuÖ sÏ H: Mäi quyÓn s¸ch ®Òu cã thÓ ®îc truyÒn l¹i cho c¸c ®êi sau. (VD: ®îc coi lµ "ngän ®Ìn ..." kh«ng ? ...) V× sao ? => S¸ch lµ ngän ®Ìn s¸ng bÊt diÖt. "Ngän ®Ìn s¸ng" kh«ng bao giê t¾t, räi chiÕu, soi ®êng, ®a con ngêi ra khái tèi t¬m cña sù kh«ng hiÓu biÕt. -> NhiÖm vô: - Ch¬m ®äc s¸ch ®Ó hiÓu biÕt nhiÒu h¬n -> Sèng tèt h¬n. - CÇn ph¶i chän s¸ch tèt, s¸ch [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

281

hay ®Ó ®äc v× kh«ng ph¶i s¸ch nµo còng lµ "ngän ®Ìn ...", thËm chÝ cã nh÷ng s¸ch cßn cã h¹i. - Khi ®· cã s¸ch tèt, ®äc s¸ch tèt cÇn tiÕp nhËn ¸nh s¸ng trÝ tuÖ trong s¸ch, cè hiÓu néi dung s¸ch vµ lµm theo s¸ch. 3. LËp dµn ý: - Dïng c¸c ý võa t×m ®îc, s¾p - G/v chia nhãm, giao nhiÖm vô xÕp thµnh dµn bµi. viÕt tõng ®o¹n cho mçi nhãm. 4. ViÕt bµi: - G/v nhËn xÐt, söa - C¸c ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy bµi viÕt. * Híng dÉn h/s t×m hiÓu ®Ò, - Mét h/s tËp hîp thµnh bµi hoµn t×m ý. chØnh. * G/v nªu y/cÇu cña bµi lµm. ii. viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 6 (ë nhµ): §¶m b¶o ®îc c¸c ý: §Ò bµi: H·y gi¶i thÝch lêi d¹y - Nªu ®îc vÊn ®Ò cÇn gi¶i sau ®©y cña B¸c Hå: "Häc tËp tèt, thÝch. lao ®éng tèt". - BiÕt gi¶i thÝch tõng vÕ cña * H/s th¶o luËn, thèng lêi khuyªn: ThÕ nµo lµ häc tËp nhÊt nh÷ng ý chÝnh cña bµi tèt? ThÕ nµo lµ lao ®éng tèt? V× lµm. sao ph¶i häc tËp tèt, lao ®éng * H/s vÒ nhµ viÕt bµi, giê tèt? Muèn häc tËp tèt, lao ®éng sau nép bµi. tèt ta ph¶i lµm g×? - BiÕt rót ra bµi häc tõ lêi d¹y ®ã. - ý nghÜa cña lêi d¹y ®ã víi b¶n th©n vµ ®èi víi mäi ngêi. - BiÓu ®iÓm chÊm: + §iÓm 8-9-10: §¶m b¶o c¸c ND cÇn gi¶i thÝch Î trªn; bè côc râ rµng, lËp luËn chÆt chÏ, lÝ lÏ vµ dÉn chøng phï hîp. + §iÓm 5-6-7: §¶m b¶o nh÷ng néi dung gi¶i thÝch trªn; lËp luËn t¬ng ®èi chÆt chÏ, cßn m¾c lçi diïn ®¹t. + §iÓm 3-4: Gi¶i thÝch cha ®Çy ®ñ, lËp luËn cha chÆt chÏ, lÝ lÏ dÉn chøng nghÌo nµn, m¾c nhiÒu lçi diïn ®¹t, dïng tõ. + §iÓm 1-2: Bµi lµm qu¸ kÐm, xa [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

282

®Ò, l¹c ®Ò. * Cñng cè: (2) Gi¸o viªn nh¾c nhÎ häc sinh hoµn thµnh bµi viÕt sè 6. * Híng dÉn vÒ nhµ: (1) Hoµn thµnh bµi viÕt vµ nép vµo giê sau. So¹n bµi: Nh÷ng trß lè hay lµ Varen vµ Phan Béi Ch©u. tuÇn 28 – bµi 27 TiÕt 109 + 110 – V¨n b¶n: So¹n: 19/3/2007 D¹y: 26/3/2007

nh÷ng trß lè hay lµ va-ren vµ phan béi ch©u A/ Môc tiªu bµi häc:

( NguyÔn ¸i Quèc)

Gióp h/sinh: - HiÓu ®îc gi¸ trÞ cña ®o¹n v¬n trong viÖc kh¾c ho¹ s¾c nÐt 2 nh©n vËt Varen vµ Phan Béi Ch©u víi 2 tÝnh c¸ch, ®¹i diÖn cho 2 lùc lîng x· héi phi nghÜa vµ chÝnh nghÜa - thùc d©n Ph¸p vµ nh©n d©n VN - hoµn toµn ®èi lËp trªn ®Êt níc ta thêi Ph¸p thuéc. b/ chuÈn bÞ: M¸y chiÕu c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ 1. Gi¸ trÞ hiÖn thùc cña VB Sèng chÕt mÆc bay thÓ hiÖn Î chç nµo? A. ThÓ hiÖn Î niÒm c¶m th¬ng cña t¸c gi¶ tríc nçi khÊ cña ngêi d©n. B. Tè c¸o nh÷ng kÎ cÇm quyÒn kh«ng ch¬m lo cho cuéc sèng cña nh©n d©n. *C. Ph¶n ¸nh sù ®èi lËp hoµn toµn gi÷a c/s cña bän quan l¹i víi ngêi d©n. D. T¸c gi¶ chØ ghi chÐp l¹i c¸c sù viÖc do m×nh tÎng tîng ra. 2. Trong t¸c phÈm Sèng chÕt mÆc bay t¸c gi¶ ®· vËn dông c¸c thñ ph¸p NT nµo? A. LiÖt kª vµ t¬ng cÊp C. T¬ng ph¶n vµ phãng ®¹i *B. T¬ng ph¶n vµ t¬ng cÊp D. Nãi gi¶m nãi tr¸nh vµ ®èi lËp * Bµi míi: 85’ I. T×m hiÓu chung:

-GV cho HS xem ¶nh Nguyïn ¸i 1. T¸c gi¶: Quèc vµ yªu cÇu HS: Tr×nh bµy - Nguyïn ¸i Quèc ®îc coi lµ c©y [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

283

hiÓu biÕt cña em vÒ t/g Nguyïn bót mÎ ®Çu cho v¬n xu«i hiÖn ®¹i ¸i Quèc ? VN ®Çu thÕ kû XX. 2. T¸c phÈm: - ViÕt b»ng tiÕng Ph¸p, c¸ch dùng H: Nªu hoµn c¶nh ra ®êi cña VB? truyÖn vµ c¸ch hµnh v¬n thËt míi mÎ. - G/v cho h/s xem ¶nh Phan Béi Ch©u vµ giíi thiÖu 2 nh©n vËt trong t¸c phÈm: Nhµ c¸ch m¹ng nÊi tiÕng Phan Béi Ch©u (1867-1940) bÞ bän Thùc d©n Ph¸p b¾t cãc Î Thîng H¶i (TQ) råi ®a vÒ Hµ Néi, kÕt ¸n tï chung th©n. §ã còng lµ thêi gian viªn toµn quyÒn míi §«ng D¬ng Varen s¾p sang thuéc ®Þa nhËm chøc. H¾n høa h·o høa huyÒn r»ng sÏ chó ý tíi vô ¸n Phan Béi Ch©u. ii. ®äc hiÓu v¨n b¶n: Nguyïn ¸i Quèc viÕt t¸c phÈm 1. §äc – t×m hiÓu chó thÝch: nµy ®Ó ph¬i bµy thùc chÊt dèi tr¸, lè bÞch cña Va-ren. - G/v híng dÉn ®äc: Lêi kÓ chuyÖn võa b×nh th¶n võa dÝ dám, hµi híc; lêi ®¸m ®«ng tß mß b×nh th¶n nh÷ng c©u c¶m th¸n; lêi ®éc tho¹i cña Varen trong cuéc nãi chuyÖn víi Phan Béi Ch©u; lêi v¨n t¸i bót ... cÇn ®äc víi giäng phï hîp.

2. ThÓ lo¹i: - G/v ®äc mÉu - h/s ®äc - h/s - TruyÖn ng¾n VN hiÖn ®¹i. nhËn xÐt - g/v söa. - G/v chó ý mét sè tõ ng÷ khã 3. Bè côc: trong bµi. H: V¬n b¶n thuéc thÓ lo¹i nµo?

H: TruyÖn ®îc kÓ theo tr×nh tù

- Varen chuÈn bÞ sang nhËn chøc toµn quyÒn §«ng D¬ng. - Cuéc gÆp gì gi÷a Varen vµ PBC trong nhµ tï Ho¶ Lß (Hµ Néi). - Tõ ®Çu ... trong tï: Tin Va ren sang

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] nµo?

284 VN.

H: VB cã thÓ chia lµm mÊy - TiÕp ... lµm toµn quyÒn: Trß lè ®o¹n? Néi dung tõng ®o¹n? cña Varen ®èi víi PBC. - Sau khi hs chia bè côc, gv cã - §o¹n cßn l¹i: Th¸i ®é cña Phan Béi thÓ chiÕu bè côc lªn m¸y. Ch©u. * Nhan ®Ò VB: ÒNh÷ng trß lè...”: Lµ nh÷ng trß nhè nh¬ng, bÞp bîm ®¸ng cêi. T/g muèn v¹ch trÇn h® nhè nh¬ng H: Em hiÓu ÒNh÷ng trß lè” trong vµ b¶n chÊt xÊu xa cña Va-ren. truyÖn nµy lµ nh÷ng trß ntn? 4. Ph©n tÝch: a, Tin Varen sang VN: - Varen toµn quyÒn Ph¸p t¹i §«ng D¬ng tõ 1925. - PBC lµ l·nh tô phong trµo yªu níc H: PhÇn ®Çu truyÖn nh¾c tªn 2 VN ®Çu thÕ kû XX. nh©n vËt Varen vµ Phan Béi Ch©u. SGK ®· giíi thiÖu 2 ngêi => Hä cã 2 ®Þa vÞ x· héi ®èi lËp. nµy n/t/n ? - C«ng luËn Ph¸p ®ßi hái. - Varen võa míi nhËn chøc muèn H: Va-ren høa sang VN ch¬m sãc lÊy lßng d luËn. Phan Béi Ch©u v× lý do g× ? - Thùc chÊt ®ã lµ lêi høa dèi tr¸, høa ®Ó ve vuèt vµ trÊn an nh©n H: Thùc chÊt lêi høa ®ã lµ g×? d©n VN ®ang ®Êu tranh ®ßi th¶ * Va- ren høa sÏ ch¨m sãc vô PBC. PBC tríc khi sang nhËm chøc t¹i §«ng D¬ng. Lêi høa ®ã thùc chÊt lµ mét trß lè. H: T¸c gi¶ ®· b×nh luËn viÖc nµy => Kh«ng tin, ngê vùc th¸i ®é thiÖn chÝ cña Varen. n/t/n ? (¤ng høa thÕ ... vµ ra lµm sao.) H: Qua ®ã t/g muèn tá th¸i ®é g× ? H: §o¹n mÎ ®Çu truyÖn cã ý nghÜa g× ? - Th«ng b¸o vÒ viÖc Varen sang b, Trß lè bÞch cña Va ren ®èi víi VN cïng lêi høa hÑn cña Varen. PBC: - Gieo th¸i ®é ngê vùc vÒ lêi høa [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

285

®ã. (HÕt tiÕt 109 chuyÓn sang tiÕt Hai h×nh thøc ng«n ng÷: 110) - Ng«n ng÷ b×nh luËn cña ngêi kÓ chuyÖn. (G/v híng dÉn h/s theo dâi ®o¹n - Ng«n ng÷ ®éc tho¹i cña Varen.) Varen ®Õn xµ lim Hµ Néi gÆp Phan - Ng«n ng÷ b×nh luËn: "¤i ... x¶y Béi Ch©u). ra chuyÖn g× ®©y". H: Trong ®o¹n v¬n xuÊt hiÖn mÊy - Ng«n ng÷ ®éc tho¹i: "T«i ®em ... h×nh thøc ng«n ng÷ ? §ã lµ lµm toµn quyÒn". nh÷ng h×nh thøc ng«n ng÷ - NghÖ thuËt b×nh luËn: dïng biÖn nµo ? ph¸p t¬ng ph¶n, ®èi lËp gi÷a 2 tÝnh H: ChØ ra c¸c lêi v¬n cô thÓ ? c¸ch. - Th¸i ®é cña ngêi b×nh luËn: Khinh rÎ kÎ ph¶n béi lµ Varen - Ca ngîi ngêi yªu níc PBC. H: Em h·y nhËn xÐt lêi v¬n b×nh - Môc ®Ých b×nh luËn: luËn cña t¸c gi¶ ? + V¹ch ra sù lè bÞch trong nh©n H: Qua ®ã em thÊy ®îc th¸i ®é c¸ch Varen cña ngêi b×nh luËn ntn?

+ Kh¼ng ®Þnh chÝnh nghÜa cña Phan Béi Ch©u.

H: Môc ®Ých cña sù b×nh luËn * Nh©n vËt Va-ren: ®ã? - §ã lµ h×nh thøc ®èi tho¹i ®¬n ph* T¸c gi¶ dïng nh÷ng lêi v¨n t- ¬ng, gÇn nh lµ ®éc tho¹i, tù nãi ¬ng ph¶n nhau ®Ó nãi vÒ hai mét m×nh, v× PBC kh«ng hÒ nãi l¹i nh©n vËt hoµn toµn tr¸i ngîc ®iÒu g× ? (HS ®äc nh÷ng lêi ®éc tho¹i cña Va-ren) nhau. + Va-ren tuyªn bè ®em tù do ®Õn cho PBC(T«i ®em tù do ®Õn cho H: Theo dâi ®o¹n v¬n vµ nhËn «ng ®©y víi c¸c ®iÒu kiÖn «ng xÐt vÒ lêi lÏ cña Varen ? ph¶i trung thµnh víi níc Ph¸p, chí (GV ph©n tÝch c¸c chi tiÕt trªn t×m c¸ch xói giôc ®ång bµo nÊi lªn, h·y b¶o hä hîp t¸c víi ngêi m¸y) Ph¸p) + Va-ren khuyªn PBC tõ bá lÝ tÎng cña m×nh (®Ó mÆc ®Êy nh÷ng ý nghÜ phôc thï...) - ThÓ hiÖn sù vuèt ve, dô dç, bÞp [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

286

bîm mét c¸ch rÊt tr¾ng trîn cña H: Qua ng«n ng÷ gÇn nh ®éc Varen. tho¹i cña Varen, ®éng c¬, tÝnh - Mét kÎ thùc dông ®ª tiÖn, s½n c¸ch cña Varen ®îc béc lé n/t/n ? sµng lµm mäi thø chØ v× quyÒn lîi * Ng«n ng÷ ®éc tho¹i cña Va- c¸ nh©n. ren ®· béc lé ®éng c¬, tÝnh c¸ch cña mét kÎ thùc dông ®ª tiÖn: võa vuèt ve, dô dç võa bÞp bîm tr¾ng trîn. - KÎ ph¶n béi lÝ tÎng ®ª tiÖn nhÊt l¹i H: B»ng ng«n ng÷ ®éc diïn tríc ®i khuyªn b¶o kÎ trung thµnh víi lÝ Phan Béi Ch©u, Va-ren ®· diïn tÎng cao c¶ nhÊt. trß lè cuèi cïng cña m×nh - Lêi høa ch¬m sãc PBC kh«ng chØ n/t/n ? lµ lêi høa su«ng mµ cßn lµ trß bÞp bîm ®¸ng cêi.) c, Th¸i ®é cña PBC:

H: Trong khi Varen nãi, PBC cã nh÷ng biÓu hiÖn nµo ? (GV ®a c¸c chi tiÕt lªn m¸y chiÕu: - Nh×n Varen ... im lÆng döng dng.

- Dïng h×nh thøc im lÆng phít lê §«i ngän r©u mÐp ngêi tï nhÕch coi nh kh«ng cã Varen tríc mÆt => lªn ... Béc lé th¸i ®é khinh bØ vµ b¶n lÜnh kiªn cêng tríc kÎ thï. MØm cêi mét c¸ch kÝn ®¸o. NhÊ vµo mÆt Varen.) H: Qua h×nh thøc øng xö ®ã, th¸i ®é, tÝnh c¸ch cña PBC ®îc béc lé - Giäng ®iÖu hãm hØnh, mØa ra sao ? mai gãp phÇn lµm râ thªm th¸i ®é, * PBC dïng h×nh thøc im tÝnh c¸ch cña PBC. lÆng, phít lê coi nh kh«ng cã Va-ren tríc mÆt. Qua ®ã béc lé th¸i ®é khinh bØ vµ b¶n - Kh«ng ph¶i cô Phan ko hiÓu Varen nãi g× mµ v× cô coi thêng, lÜnh kiªn cêng tríc kÎ thï. khinh bØ h¾n; thÓ hiÖn sù bÊt hîp H: Lêi b×nh cña t¸c gi¶ tríc hiÖn t¸c, c¶nh gi¸c cao ®é, triÖt ®Ó. tîng "im lÆng", "döng dng" cña - TruyÖn cã thÓ kÕt thóc Î chç 2 [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

287

PBC ®· thÓ hiÖn giäng ®iÖu nh©n vËt kh«ng hiÓu nhau. Nhng n/t/n vµ ®iÒu ®ã cã ý nghÜa g× ? nh vËy t/c vµ th¸i ®é cña PBC cha H: T¹i sao trong suèt cuéc gÆp gì ®îc ®Èy lªn cao vµ nh÷ng trß lè PBC chØ hoµn toµn im lÆng? Cã cña Va-ren còng cha r¬i vµo t×nh tr¹ng th¶m b¹i. ph¶i cô kh«ng hiÓu Va-ren? H: Theo em, vÝ thö truyÖn dõng - Hai chi tiÕt trong ®o¹n kÕt ®îc l¹i Î c©u ÒChØ lµ v×... kh«ng thªm vµo lµ dông ý NT cña tg. C¸i Òcêi ruåi” cña PBC nãi lªn sù khinh hiÓu PBC” cã ®îc kh«ng? bØ, ko hÒ ®Õm xØa ®Õn nh÷ng lêi mµ Va-ren võa khua m«i móa mÐp. Chi tiÕt nµy tiÕp tôc n©ng cÊp tÝnh c¸ch, th¸i ®é cña PBC tríc H: §o¹n kÕt cña truyÖn trong ®ã kÎ thï. l¹i cã chi tiÕt vÒ lêi qu¶ quyÕt cña anh lÝnh dâng An Nam vµ lêi - Chi tiÕt TB ®îc nªu nöa cã nöa ®o¸n thªm cña t¸c gi¶ th× c©u kh«ng, thùc chÊt lµ mét chi tiÕt tÎng tîng nhng l¹i xuÊt ph¸t tõ b¶n chuyÖn ®îc n©ng lªn ntn? chÊt tÝnh c¸ch cña 2 nh©n vËt. NÕu cuéc gÆp kia cã thÓ x¶y ra H: KÕt thóc truyÖn cã lêi t¸i bót, th× c¸i t¸t, b·i níc bät khinh bØ gi¸ trÞ cña lêi t¸i bót nµy lµ g× ? cao ®é kia còng hoµn toµn cã thÓ x¶y ra. 5. Tæng kÕt: - Néi dung: + §¶ kÝch viªn toµn quyÒn Varen víi c¸c hµnh ®éng lè bÞch cña y.

H: Em c¶m nhËn ®îc ®iÒu g× + Ca ngîi nh©n c¸ch cao quý cña qua c©u chuyÖn ? nhµ yªu níc PBC. - NghÖ thuËt: + C¸ch viÕt truyÖn b»ng h cÊu tÎng tîng trªn c¬ sÎ sù thËt. + Sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt tH: TruyÖn ng¾n thµnh c«ng bÎi ¬ng ph¶n ®Ó kh¾c ho¹ nh©n vËt BPNT nµo ? vµ lµm nÊi chñ ®Ò cña t¸c phÈm. + KÕt hîp ng«n ng÷ nh©n vËt víi ng«n ng÷ ngêi kÓ chuyÖn - t¸c gi¶. * Ghi nhí: SGK. Iii. luyÖn tËp:

Bµi tËp 1: - Trong truyÖn th¸i ®é cña t¸c gi¶ ®èi víi PBC: c¶m phôc, tr©n H: Trong truyÖn, th¸i ®é cña t¸c träng. - Gäi 1 hs ®äc ghi nhí.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

288

gi¶ ®èi víi PBC thÓ hiÖn ntn? C¬n - ThÓ hiÖn qua c¸c lêi b×nh luËn, cø vµo ®©u ®Ó nhËn biÕt ®îc ®Æt PBC vµ Va-ren trong thÕ ®èi lËp cùc ®é, dïng nhiÒu tõ ng÷ ®iÒu ®ã? mØa mai Va-ren nhng lµ ®Ó u ¸i víi PBC. *. Cñng cè: 3’ 1. Qua viÖc ph©n tÝch trªn, em h·y kh¸i qu¸t tÝnh c¸ch cña hai nh©n vËt chÝnh trong truyÖn? 2. So s¸nh biÖn ph¸p ®èi lËp t¬ng ph¶n, t¬ng cÊp mµ NAQ ®· sö dông trong VB nµy víi truyÖn ng¾n Sèng chÕt mÆc bay cña Ph¹m Duy Tèn. *. Híng dÉn vÒ nhµ : 1’ - Häc thuéc ghi nhí, kÓ l¹i ®îc truyÖn. - TËp ph©n tÝch sù ®èi lËp gi÷a 2 nh©n vËt. - ChuÈn bÞ bµi Dïng côm chñ vÞ ®Ó mÎ réng c©u (tiÕp theo).

TiÕt 111 – TiÕng ViÖt: So¹n: 20/3/2007 D¹y: 27/3/2007

dïng côm chñ vÞ ®Ó më réng c©u luyÖn tËp (TiÕp) A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - Cñng cè kiÕn thøc vÒ dïng côm C-V ®Ó mÎ réng c©u. - Bíc ®Çu biÕt c¸ch mÎ réng c©u b»ng côm C-V. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ - ThÕ nµo lµ dïng côm C-V ®Ó mÎ réng c©u? Cã thÓ dïng côm C-V mÎ réng c©u trong c¸c trêng hîp nµo ? * Bµi míi: 35’ Ho¹t ®éng cña thÇy

Ho¹t ®éng cña trß III. LuyÖn tËp: 35’ Bµi tËp 1: H: T×m côm C-V lµm thµnh phÇn a)- KhÝ hËu níc ta Êm ¸p ... c©u? Cho biÕt trong mçi c©u côm (Côm C-V lµm CN). C-V lµm tp g×? - Ta trång trät, thu ho¹ch ... (Côm C-V1-V2 lµm bÊ ng÷). b)- C¸c thi sÜ ca tông ... [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

289

H: H·y gép c¸c c©u dïng cÆp thµnh mét c©u cã côm C-V lµm thµnh phÇn c©u hoÆc côm tõ mµ ko thay ®Êi nghÜa chÝnh cña nã?

H: H·y gép mçi cÆp c©u hoÆc vÕ c©u thµnh mét c©u cã côm C-V lµm thµnh phÇn c©u hoÆc thµnh phÇn cña côm tõ.

(Côm C-V lµm §N cho DT "Khi".) - TiÕng chim kªu, tiÕng suèi ch¶y ... (Côm C-V lµm BN cho §T "lÊy".) c)- Nh÷ng tôc lÖ tèt ®Ñp Êy mÊt dÇn. (Côm C-V lµm BN.) - Nh÷ng thøc quý cña ®Êt m×nh ... Bµi tËp 2: (Häc sinh lªn b¶ng lµm) a)- Chóng em häc giái khiÕn cha mÑ vµ thÇy c« rÊt vui lßng. b)- Nhµ v¬n Hoµi Thanh kh¼ng ®Þnh r»ng c¸i ®Ñp lµ c¸i cã Ých. c)- TiÕng ViÖt rÊt giµu thanh ®iÖu khiÕn cho lêi nãi cña ngêi ViÖt Nam chóng ta du d¬ng, trÇm bÊng nh mét b¶n nh¹c. d)- C¸ch m¹ng th¸ng T¸m thµnh c«ng ®· khiÕn cho tiÕng ViÖt cã mét bíc ph¸t triÓn míi, sè phËn míi. Bµi tËp 3: a)- Anh em hoµ thuËn khiÕn hai th©n vui vÇy. (MÎ réng CN vµ BN). b)- §©y lµ c¶nh mét rõng th«ng ngµy ngµy biÕt bao nhiªu ngêi qua l¹i. c)- Hµng lo¹t vÎ kÞch nh "Tay ngêi ®µn bµ", "Gi¸c ngé", "Bªn kia s«ng §uèng" ... ra ®êi ®· sÎi Êm cho ¸nh ®Ìn s©n khÊu Î kh¾p mäi miÒn ®Êt níc. ViÖt rÊt giµu thanh ®iÖu khiÕn cho lêi nãi cña ngêi ViÖt Nam chóng ta du d¬ng, trÇm bÊng nh mét b¶n nh¹c. d)- C¸ch m¹ng th¸ng T¸m thµnh c«ng ®· khiÕn cho tiÕng ViÖt cã mét bíc ph¸t triÓn míi, sè phËn míi.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

290

* Cñng cè: 3’ 1. Nªu c¸c trêng hîp dïng côm chñ vÞ ®Ó mÎ réng c©u? 2. §Æt mét c©u cã dïng côm chñ vÞ ®Ó mÎ réng c©u? * Híng dÉn vÒ nhµ: 1’ 1. Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp trªn. 2. ChuÈn bÞ bµi LuyÖn nãi vÒ v¬n gi¶i thÝch.

TiÕt 112 – TËp lµm v¨n: So¹n: 21/3/2007 D¹y: 02/4/2007

LuyÖn nãi: bµi v¨n gi¶i thÝch mét vÊn ®Ò. A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - N¾m v÷ng h¬n vµ vËn dông thµnh th¹o h¬n c¸c kü n¬ng lµm bµi v¬n lËp luËn gi¶i thÝch, ®ång thêi cñng cè nh÷ng kiÕn thøc x· héi vµ v¬n häc cã liªn quan ®Õn bµi luyÖn tËp. - BiÕt tr×nh bµy miÖng mét vÊn ®Ò x· héi (hoÆc v¬n häc), ®Ó th«ng qua ®ã tËp nãi n¬ng mét c¸ch m¹nh d¹n, tù nhiªn, tr«i ch¶y. b/ huÈn bÞ: c/tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ Nèi c¸c phÇn cña cét A víi c¸c phÇn cña cét B ®Ó cã kiÕn thøc ®óng vÒ bè côc bµi v¬n lËp luËn gi¶i thÝch A a. MÎ bµi b. Th©n bµi c. KÕt bµi

B 1. Nªu ý nghÜa cña diÒu ®îc gi¶i thÝch víi mäi ngêi 2. Giíi thiÖu ®iÒu cÇn gi¶i thÝch vµ ph¬ng híng gi¶i thÝch. 3. LÇn lît tr×nh bµy c¸c néi dung gi¶i thÝch.

* Bµi míi: 35’ [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

291

- §Ò bµi: V× sao nh÷ng tÊn trß lè mµ Varen bµy ra víi Phan Béi Ch©u l¹i ®îc Nguyïn ¸i Quèc gäi lµ "nh÷ng trß lè" ? Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß I. T×m hiÓu ®Ò, lËp dµn ý: - GV híng dÉn HS t×m hiÓu ®Ò. 1. T×m hiÓu ®Ò: H: Bµi v¬n thuéc kiÓu bµi g×? - ThÓ lo¹i: NghÞ luËn gi¶i thÝch. H: VÊn ®Ò cÇn gi¶i thÝch? - VÊn ®Ò gi¶i thÝch: Trß lè lµ g× ? Varen ®· giÎ c¸c trß lè g× ? Gi¶i thÝch c¸c trß lè ®ã Î chç nµo ? 2. LËp dµn ý: a, Më bµi: H: MB cÇn nªu nh÷ng ý g×? - XuÊt xø cña ®Ò. - Nªu néi dung kh¸i qu¸t. b, Th©n bµi: H: PhÇn TB cÇn gi¶i thÝch ®îc c¸c C¸c trß lè cña Va ren bµy ra lµ: ý g×? - Lêi høa kh«ng chÝnh thøc ®Ó vua sù yªn vÞ chøc Toµn quyÒn. - Mét kÎ ph¶n béi giai cÊp, l¹i ban ¬n cho mét vÞ thiªn sø, anh hïng d©n téc. - MiÖng nãi: T«i ®em tù do ®Õn cho «ng, tay l¹i n©ng c¸i g«ng to kÖch Î cÊ PBC. - Lè h¬n c¶ lµ lêi dô dç: H·y hîp t¸c víi Ph¸p ®Ó thùc hiÖn sù khai ho¸ vµ c«ng lý ®Ó x©y ...... b¶n th©n Varen. - C¸c triÕt lý bÞp bîm, tr¾ng trîn "ý tÎng hµo hiÖp ...". H: PhÇn KB cÇn nªu ®îc ý g×? c, KÕt bµi: - Kh¼ng ®Þnh tÝnh c¸ch ®èi lËp cña 2 nh©n vËt. - Suy nghÜ cña b¶n th©n. - GV chia nhãm ®Ó HS nãi theo II. luyÖn nãi: nhãm. + Nhãm 1: MÎ bµi - KÕt bµi. - Cho HS nhËn xÐt chÐo gi÷a c¸c + Nhãm 2: PhÇn 1 - Th©n bµi. nhãm + Nhãm 3: PhÇn 2 - Th©n bµi. - GV kh¸i qu¸t nhËn xÐt c¸c nhãm. - Gäi 1 HS kh¸ nhÊt nãi c¶ bµi. *. Cñng cè: 3’

1. Muèn bµi luyÖn nãi ®¹t kÕt qu¶ cao ta cÇn ph¶I lµm g×? 2. GV nhËn xÐt u, nhîc ®iÓm cña giê luyÖn nãi. *. híng dÉn vÒ nhµ : 1’ [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

292

- Hoµn chØnh bµi lµm. - TËp nãi theo c¸c ®Ò trong SGK. - So¹n bµi Ca HuÕ trªn s«ng H¬ng.

tuÇn 29 – bµi 28 TiÕt 113 – V¨n b¶n: So¹n: 25/3/2007 D¹y: 03/4/2007

ca huÕ trªn s«ng h¬ng (Hµ ¸nh Minh) A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - ThÊy ®îc vÎ ®Ñp cña mét sinh ho¹t v¬n ho¸ Î cè ®« HuÕ, mét vïng d©n ca víi nh÷ng con ngêi rÊt ®çi tµi hoa. b/chuÈn bÞ: Tranh ¶nh vÒ xø HuÕ c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ - KÓ tãm t¾t trß lè trong truyÖn ng¾n "Nh÷ng trß lè hay lµ Varen vµ Phan Béi Ch©u". T¹i sao t¸c gi¶ l¹i ®Æt tªn cho t¸c phÈm cña m×nh nh vËy ? - Qua t¸c phÈm em cã thÓ kh¸i qu¸t n/t/n vÒ 2 nh©n vËt Varen vµ Phan Béi Ch©u ? * Bµi míi: 35’ I. T×m hiÓu chung: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

293 1. Ca HuÕ:

H: Em hiÓu g× vÒ ca HuÕ ?

- D©n ca HuÕ nãi riªng vµ vïng Thõa Thiªn nãi chung. Lµ mét sinh ho¹t ®éc ®¸o cña cè ®« HuÕ.

2. T¸c phÈm: H: Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em - §¬ng trªn b¸o "Ngêi Hµ Néi". vÒ t¸c phÈm ? II. ®äc, hiÓu v¨n b¶n:

- G/v híng dÉn ®äc: §äc chËm r·i, râ rµng, m¹ch l¹c, lu ý nh÷ng c©u ®Æc biÖt, nh÷ng c©u rót gän.

1. §äc – t×m hiÓu chó thÝch:

- G/v ®äc mét ®o¹n mÉu. - Gäi h/s ®äc, häc sinh nhËn xÐt, gi¸o viªn nhËn xÐt, söa.

2. ThÓ lo¹i: Bót ký. - G/v híng dÉn häc sinh mét sè tõ - KiÓu v¬n b¶n: NhËt dông. khã. 3. Bè côc: H: X¸c ®Þnh thÓ lo¹i cña v¬n b¶n - Tõ ®Çu ®Õn "LÝ hoµi nam": Giíi thiÖu HuÕ, c¸i n«i cña d©n ca. ? - TiÕp ... ®Õn hÕt: Nh÷ng ®Æc s¾c cña ca HuÕ. H: Nªu bè côc cña v¬n b¶n ? - ChØ ra c¸c ph¬ng thøc biÓu ®¹t trong ®o¹n v¬n ? - PhÇn thø nhÊt: NghÞ luËn chøng minh. 4. Ph©n tÝch: - PhÇn thø hai: KÕt hîp miªu t¶ víi a, HuÕ - c¸i n«i cña d©n ca. biÓu c¶m. - D©n ca HuÕ. H: PhÇn ®Çu v¬n b¶n t¸c gi¶ giíi thiÖu vÒ HuÕ víi chóng ta n/t/n ? D©n ca mang ®Ëm b¶n s¾c t©m hån vµ tµi hoa Î mçi vïng ®Êt. H: Xø HuÕ nÊi tiÕng vÒ nhiÒu thø nhng Î ®©y t¸c gi¶ chó ý ®Õn sù HuÕ lµ mét trong nh÷ng c¸i n«i d©n ca nÊi tiÕng cña níc ta. nÊi tiÕng nµo cña xø HuÕ ? H: T¹i sao t¸c gi¶ quan t©m ®Õn

- ChÌo c¹n, bµi thai, hß ®a kinh:

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] d©n ca HuÕ ?

294 buån b·.

- Hß gi· g¹o, ru em, gi· v«i, gi· ®iÖp H: Em h·y t×m trong bµi viÕt mét ... :n¸o nøc nång hËu t×nh ngêi. sè lµn ®iÖu ca HuÕ cã ®Æc - Hß l¬, hß «, xay lóa, hß nÖn ...: ®iÓm nÊi bËt ? gÇn gòi víi d©n ca NghÖ TÜnh, thÓ hiÖn lßng khao kh¸t, nçi mong chê hoµi väng thiÕt tha cña t©m hån HuÕ. - Nam ai, nam b×nh, qu¶ phô, t¬ng t khóc, hµnh v©n: Buån man m¸c, th¬ng c¶m, bi ai, v¬ng vÊn,... - Tø ®¹i c¶nh: Kh«ng vui, kh«ng buån. => B¾t nguån tõ cuéc sèng, thÓ hiÖn kh¸t khao cña con ngêi.

H: Em cã nhËn xÐt chung g× vÒ - Dïng biÖn ph¸p liÖt kª kÕt hîp víi ca HuÕ ? lêi gi¶i thÝch, b×nh luËn. H: Em cã nhËn xÐt g× vÒ ®Æc ®iÓm ng«n ng÷ trong phÇn v¬n - Phong phó vÒ lµn ®iÖu. b¶n nµy ? - S©u s¾c thÊm thÝa vÒ néi dung, H: Qua ®ã, t¸c gi¶ ®· chøng t×nh c¶m. minh ®îc nh÷ng gi¸ trÞ nÊi bËt - Mang nh÷ng nÐt ®Æc trng cña nµo cña d©n ca HuÕ ? miÒn ®Êt vµ t©m hån HuÕ. * PhÐp liÖt kª dÉn chøng, tg lµm nÊi bËt sù phong phó cña d©n ca HuÕ vÒ lµn ®iÖu vµ s©u s¾c thÊm thÝa vÒ néi dung t×nh c¶m. H: Bªn c¹nh c¸i n«i d©n ca HuÕ, em cßn biÕt nh÷ng vïng d©n ca nÊi tiÕng nµo cña níc ta ? b, Nh÷ng ®Æc s¾c cña ca (D©n ca quan hä B¾c Ninh. HuÕ: D©n ca ®ång b»ng B¾c bé. D©n ca miÒn nói.) - Dµn nh¹c gåm ®µn tranh, ®µn nguyÖt, t× bµ, nhÞ, ..

H: PhÇn tiÕp theo cña v¬n b¶n giíi thiÖu víi ta ®iÒu g× vÒ ca - C¸c ca c«ng cßn rÊt trÎ, nam mÆc ¸o dµi the, quÇn thông ...; N÷ mÆc HuÕ ? ¸o dµi, kh¬n ®ãng. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] H: §o¹n v¬n nµo cho ta thÊy tµi nghÖ ch¬i ®µn cña c¸c ca c«ng vµ ©m thanh phong phó cña c¸c nh¹c cô ?

295 - TiÕng ®µn lóc khoan lóc nhÆt lµm nªn tiÕt tÊu xao ®éng tËn ®¸y hån ngêi. * C¸ch thëng thøc ca HuÕ: - Quang c¶nh s«ng níc ®Ñp, huyÒn ¶o vµ th¬ méng.

- Nghe vµ nh×n trùc tiÕp c¸c ca c«ng: c¸ch ¬n mÆc vµ c¸ch ch¬i ? Cã g× ®éc ®¸o trong c¸ch th- ®µn. Îng thøc ca HuÕ ? ? §iÒu ®ã cho thÊy ca HuÕ nÊi bËt víi vÎ ®Ñp nµo ? * C¸ch thëng thøc ca HuÕ võa d©n d· võa sang träng, gi÷a - Ca HuÕ b¾t nguån tõ nh¹c d©n mét thiªn nhiªn vµ lßng ngêi gian vµ nh¹c cung ®×nh. trong s¹ch. Ca HuÕ ®· ®¹t tíi vÎ ®Ñp hoµn thiÖn trong c¸ch thëng thøc. H: Ca HuÕ ®îc h×nh thµnh tõ ®©u ? (Nh¹c d©n gian: lµ c¸c lµn ®iÖu d©n ca, nh÷ng ®iÖu hß ... thêng - Dïng phÐp liÖt kª dÉn chøng ®Ó s«i nÊi, l¹c quan, vui t¬i. lµm râ sù phong phó cña c¸ch diïn Nh¹c cung ®×nh, nh· nh¹c lµ ca HuÕ. nh¹c dïng trong nh÷ng buÊi lï t«n nghiªm trong cung ®×nh cña => Thanh lÞch, tinh tÕ. vua chóa, n¬i t«n miÕu cña triÒu TÝnh d©n téc cao trong biÓu ®×nh phong kiÕn, thêng cã s¾c diïn. th¸i trang träng, uy nghi.) H: NhËn xÐt ®Æc ®iÓm ng«n ng÷ trong nh÷ng ®o¹n v¬n nµy ? H: Tõ ®ã nÐt ®Ñp nµo cña ca HuÕ ®îc nhÊn m¹nh ? * Dïng phÐp liÖt kª dÉn chøng ®Ó lµm râ sù phong phó cña c¸ch diïn ca HuÕ. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

296

H: T¹i sao cã thÓ nãi: Nghe ca HuÕ lµ mét thó tao nh· ? (Ca HuÕ thanh cao, lÞch sù, nh· nhÆn, sang träng vµ duyªn d¸ng tõ néi dung ®Õn h×nh thøc, tõ ca c«ng ®Õn nh¹c c«ng, tõ giäng ca ®Õn trang ®iÓm, ¬n mÆc ...ChÝnh v× thÕ nghe ca HuÕ lµ mét thó tao nh·.) H: Khi viÕt lêi cuèi v¬n b¶n 6. Tæng kÕt: “Kh«ng gian nh l¾ng ®äng ... kÝn ®¸o, s©u th¼m” t¸c gi¶ muèn b¹n ®äc cïng c¶m nhËn sù huyÒn diÖu nµo cña ca HuÕ trªn s«ng H¬ng ? Ca HuÕ khiÕn ngêi nghe quªn c¶ kh«ng gian, thêi gian, chØ cßn c¶m thÊy t×nh ngêi. Ca HuÕ lµm giµu t©m hån con ngêi, híng t©m hån nh÷ng vÎ ®Ñp cña t×nh ngêi xø HuÕ. Ca HuÕ m·i m·i quyÕn rò bÎi vÎ ®Ñp bÝ Èn cña nã. ? Sau khi ®äc v¬n b¶n nµy, em hiÓu thªm nh÷ng vÎ ®Ñp nµo cña HuÕ ? - HuÕ nÊi tiÕng vÒ ©m nh¹c d©n gian vµ cung ®×nh. - Qua ©m nh¹c, con ngêi HuÕ cµng thªm thanh lÞch, tr÷ t×nh. - Ngêi ®Õn th¬m HuÕ còng thªm phÇn hiÓu biÕt v¬n ho¸, trÎ lªn thanh lÞch, tµi t×nh h¬n. ? Häc v¬n b¶n ®· gîi lªn t×nh c¶m nµo trong em ? ? V¬n b¶n cã nh÷ng nÐt thµnh c«ng nµo vÒ ND vµ NT ? (H/s ®äc ghi nhí.)

* Ghi nhí:

SGK.

Iii. luyÖn tËp:

- Hai bøc ¶nh chôp trong v¬n b¶n cã ý nghÜa g× ? [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

297

Minh ho¹ thªm cho hai nÐt ®Ñp cña v¬n ho¸ HuÕ, ®ã lµ cè ®« HuÕ vµ ca HuÕ trªn s«ng H¬ng. - §Þa ph¬ng n¬i em ®ang sinh sèng cã nh÷ng lµn ®iÖu d©n ca nµo ? iv. híng dÉn vÒ nhµ :

- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. TiÕt 114: (Ngµy 27/3/2007)

liÖt kª A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - HiÓu ®îc thÕ nµo lµ phÐp liÖt kª, t¸c dông cña phÐp liÖt kª. - Ph©n biÖt ®îc c¸c kiÓu liÖt kª: liÖt kª theo tõng cÆp / liÖt kª kh«ng theo tõng cÆp, liÖt kª t¬ng tiÕn / liÖt kª kh«ng t¬ng tiÕn. - BiÕt vËn dông phÐp liÖt kª trong nãi vµ viÕt. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: * KiÓm tra bµi cò: * Bµi míi: - Gi¸o viªn ghi VD ra b¶ng I. thÕ nµo lµ phÐp liÖt kª: phô. 1. VÝ dô: - Gäi häc sinh ®äc VD. - B¸t yÕn hÊp ®êng phÌn. ? NhËn xÐt cÊu t¹o vµ ý - Tr¸p ®åi måi ch÷ nhËt ®Ó nghÜa cña c¸c bé phËn trong mÎ. c©u in ®Ëm ? 2. NhËn xÐt: - VÒ cÊu t¹o: cã m« h×nh có ph¸p t¬ng tù nhau. - VÒ ý nghÜa: cïng miªu t¶ nh÷ng sù vËt xa xØ, ®¾t tiÒn. ? ViÖc t¸c gi¶ nªu ra hµng - T¸c dông: lµm nÊi bËt sù xa lo¹t sù viÖc t¬ng tù b»ng hoa cña viªn quan, ®èi lËp nh÷ng kÕt cÊu t¬ng tù nh víi t×nh c¶nh d©n phu ®ang lam lò ngoµi ma giã. trªn cã t¸c dông g× ? 3. KÕt luËn: ? ViÖc nªu ra hµng lo¹t c¸c sù viÖc t¬ng tù b»ng nh÷ng kÕt - S¾p xÕp hµng lo¹t tõ, côm cÊu t¬ng tù gäi lµ phÐp tõ ®Ó diïn t¶ ®Çy ®ñ h¬n, s©u s¾c h¬n. g× ? [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] (G/v lý gi¶i: tu tõ có ph¸p.)

298

* Ghi nhí: SGK.

- G/v ph¸t phiÕu häc tËp: Bµi tËp nhanh. X¸c ®Þnh phÐp lÞªt kª trong ®o¹n v¨n vµ nªu t¸c dông ? ÒBÎi v× kh«ng lóc nµo lµ lóc kh«ng cã m¸y bay sôc t×m, hï chóng nh×n thÊy mét dÊu hiÖu nµo chøng tá cã con ngêi ®ang sèng, dï lµ mét c¸i th×a gß b»ng vá napan s¸ng chãi hoÆc mét tÝ ®Êt r¬i v·i, mét luèng khoai ®ang ®µo dÎ, chóng còng kh«ng tiÕc g× bom, Ýt ra còng lµ vµi trËn ph¸o cèi. §Êt ®¸ t¬i vôn ra, cµng t¬i vôn h¬n, cµng tr¬ trôi h¬n, cµng hoang tµn h¬n.”

Ii. c¸c kiÓu liÖt kª:

1. VÝ dô: 1a: tinh thÇn, lùc lîng, tÝnh m¹ng, cña c¶i.

=> T« ®Ëm tÝnh chÊt bÒ bén 1b: Tinh thÇn vµ lùc lîng, cña hiÖn thùc vµ tÝnh chÊt ¸c tÝnh m¹ng vµ cña c¶i. liÖt cña chiÕn tranh. 2a: tre, nøa, tróc, mai, vÇu. 2b: H×nh thµnh vµ trÎng - G/v ghi VD lªn b¶ng phô, thµnh. häc sinh ®äc. Gia ®×nh, hä hµng, lµng xãm. 2. NhËn xÐt: VD 1: a - LiÖt kª theo tr×nh tù sù viÖc kh«ng theo tõng cÆp. b - LiÖt kª theo tõng cÆp thêng cã quan hÖ ®i ®«i trong ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ cÊu nhËn thøc (cã quan hÖ tõ t¹o c¸c phÐp liÖt kª Î VD 1 ? “vµ”.) a - Dï dµng thay thÕ c¸c bé phËn liÖt kª. b - Kh«ng dï dµng thay ®Êi [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

299

c¸c bé phËn liÖt kª, bÎi c¸c ? Thö ®¶o thø tù c¸c bé phËn hiÖn tîng liÖt kª ®îc s¾p xÕp trong phÐp liÖt kª Î VD 2 vµ theo møc ®é t¬ng tiÕn. cho biÕt ý c¸c phÐp liÖt kª => Kh¸c nhau vÒ møc ®é Êy cã g× kh¸c nhau ? t¬ng tiÕn. 3. KÕt luËn: - LiÖt kª theo tõng cÆp vµ ? VËy qua VD, ta thÊy cã liÖt kª kh«ng theo tõng cÆp. mÊy kiÓu liÖt kª ? - LiÖt kª t¬ng tiÕn vµ liÖt kª kh«ng t¬ng tiÕn. * Ghi nhí: SGK. ? Bµi häc h«m nay ta cÇn ghi nhí mÊy ý ? (H/s ®äc ghi nhí.) IV. luyÖn tËp:

Bµi tËp 1 (H/s th¶o luËn theo nhãm) - LÞch sö ta ®· cã nhiÒu cuéc kh¸ng chiÕn vÜ ®¹i chøng tá tinh thÇn yªu níc cña d©n ta. Chóng ta cã quyÒn tù hµo vÒ nh÷ng trang lÞch sö vÎ vang thêi ®¹i Bµ Trng, Bµ TriÖu, TrÇn Hng §¹o, Lª Lîi, ... - Tõ xa ®Õn nay mçi khi TÊ quèc bÞ x©m l¬ng th× tinh thÇn Êy l¹i s«i nÊi, nã kÕt thµnh mét lµn sãng v« cïng m¹nh mÏ, to lín, nã lít qua mäi sù nguy hiÓm, khã kh¬n, nã nhÊn ch×m tÊt c¶ lò b¸n níc vµ lò cíp níc. Bµi tËp 2 (H/s lªn b¶ng lµm) a- PhÐp liÖt kª: ... díi lßng ®êng ... ch÷ thËp. Trong ®o¹n trÝch t¸c gi¶ sö dông 2 phÐp liÖt kª. b- §iÖn giËt, dïi ®©m, dao c¾t, löa nung, ... Bµi tËp 3 (H/s lµm theo nhãm, mçi nhãm lµm mét c©u) Nhãm 1: c©u a. Nhãm 2: c©u b. Nhãm 3: c©u c. §¹i diÖn tõng nhãm ®øng lªn tr×nh bµy, gi¸o viªn nhËn xÐt söa. iv. híng dÉn vÒ nhµ :

- Häc thuéc bµi. - Hoµn chØnh bµi tËp vµo vÎ. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

300

TiÕt 115 (Ngµy 29/3/2007)

t×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n hµnh chÝnh A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: Cã ®îc hiÓu biÕt chung vÒ v¬n b¶n hµnh chÝnh: môc ®Ých, néi dung, yªu cÇu vµ c¸c lo¹i v¬n b¶n hµnh chÝnh thêng gÆp träng cuéc sèng. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: * KiÓm tra bµi cò: * Bµi míi: I. ThÕ nµo lµ v¨n b¶n hµnh chÝnh:

1. VÝ dô: ? Khi nµo ngêi ta viÕt c¸c v¬n 2. NhËn xÐt: b¶n th«ng b¸o, ®Ò nghÞ vµ b¸o * Th«ng b¸o: TruyÒn ®¹t th«ng c¸o ? tin tõ cÊp trªn xuèng cÊp díi hoÆc th«ng tin cho c«ng chóng réng r·i ®Òu biÕt. * §Ò nghÞ: ®Ò ®¹t nguyÖn väng lªn cÊp trªn hoÆc ngêi cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt. * B¸o c¸o: ChuyÓn th«ng tin tõ cÊp díi lªn cÊp trªn.

? Mçi v¬n b¶n nµy nh»m môc * Môc ®Ých cña c¸c v¬n b¶n: ®Ých g× ? - Th«ng b¸o: PhÊ biÕn th«ng tin, thêng kÌm theo híng dÉn vµ yªu cÇu thùc hiÖn. - §Ò nghÞ: Tr×nh bµy nguyÖn väng, thêng kÌm theo lêi c¶m ¬n. - B¸o c¸o: TËp hîp nh÷ng c«ng viÖc ®· lµm ®îc (s¬ kÕt, tÊng kÕt) ®Ó cÊp trªn biÕt, thêng kÌm theo ? Ba v¬n b¶n nµy cã g× gièng sè liÖu tû lÖ phÇn tr¬m. nhau vµ kh¸c nhau ? * §iÓm gièng nhau: TÝnh khu«n mÉu. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

301

? H×nh thøc tr×nh bµy cña 3 * §iÓm kh¸c nhau: v¬n b¶n nµy cã g× kh¸c víi v¬n Kh¸c nhau vÒ môc ®Ých, néi b¶n truyÖn, th¬ mµ em ®· häc dung, yªu cÇu. ? V¨n b¶n hµnh chÝnh: - ViÕt theo mÉu (tÝnh quy íc).

V¨n b¶n truyÖn th¬:

- Ai còng viÕt ®îc (tÝnh phÊ - Thêng cã sù s¸ng t¹o cña t¸c cËp). gi¶ (tÝnh c¸ thÓ). - C¸c tõ ng÷ ®Òu gi¶n dÞ, dï - ChØ c¸c nhµ v¬n, nhµ th¬ míi hiÓu (tÝnh ®¬n nghi·). viÕt ®îc (tÝnh ®Æc thï). - C¸c tõ ng÷ thêng gîi ra liªn tÎng, tÎng tîng, c¶m xóc (tÝnh ? Em cßn thÊy lo¹i v¬n b¶n nµo biÓu c¶m, ®a nghÜa). t¬ng tù nh 3 v¬n b¶n trªn kh«ng ? (§¬n tõ, biªn b¶n, hîp ®ång, giÊy biªn nhËn, giÊy khai sinh, 3. KÕt luËn: ...) ? Ba v¬n b¶n nªu trªn ngêi ta *. Ghi nhí: gäi lµ v¬n b¶n hµnh chÝnh, SGK qua VD em h·y rót ra ®Æc ®iÓm cña v¬n b¶n hµnh chÝnh ? ? Lo¹i v¬n b¶n nµy thêng ®îc tr×nh bµy n/t/n ? Ii. luyÖn tËp:

(Häc sinh th¶o - T×nh huèng 1: - T×nh huèng 2: - T×nh huèng 3: - T×nh huèng 4: - T×nh huèng 5: - T×nh huèng 6:

luËn theo nhãm) Th«ng b¸o. B¸o c¸o. BiÓu c¶m. §¬n tõ. §Ò nghÞ. Tù sù, miªu t¶

iii. híng dÉn vÒ nhµ :

- Häc thuéc bµi. - Hoµn chØnh bµi tËp vµo vÎ. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. TiÕt 116 [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

302

(Ngµy 31/3/2007)

tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 6 A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - Cñng cè nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¬ng ®· häc vÒ c¸ch lµm bµi v¬n lËp luËn gi¶i thÝch, vÒ t¹o lËp v¬n b¶n, vÒ c¸ch sö dông tõ ng÷, ®Æt c©u, ... - Tù ®¸nh gi¸ ®óng h¬n vÒ chÊt lîng bµi lµm cña m×nh, vÒ tr×nh ®é tËp lµm v¬n cña b¶n th©n m×nh, nhê ®ã cã ®îc nh÷ng kinh nghiÖm vµ quyÕt t©m cÇn thiÕt ®Ó lµm tèt h¬n n÷a nh÷ng bµi sau. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: * Bµi míi: I. ®Ò bµi:

H·y gi¶i thÝch ý nghÜa c©u tôc ng÷ "ThÊt b¹i lµ mÑ thµnh c«ng". Ii. NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ bµi lµm cña häc sinh:

- G/v gäi h/s t×m hiÓu ®Ò, XD l¹i bè côc bµi lµm. - So víi yªu cÇu, bµi lµm cña em cã nh÷ng u, khuyÕt ®iÓm cô thÓ g× ? - Trong bµi lµm cña m×nh, ®©u lµ chç em cßn yÕu nhÊt ? - Em cßn ph¶i cè g¾ng vÒ nh÷ng mÆt nµo ®Ó cã thÓ viÕt tèt mét bµi gi¶i thÝch ? 1. u ®iÓm: - X¸c ®Þnh ®îc c¸c luËn ®iÓm cña bµi. - X©y dùng bè côc bµi t¬ng ®èi râ rµng. - LËp luËn chÆt chÏ. - Ph©n biÖt ®îc v¬n gi¶i thÝch víi v¬n chøng minh. 2. Nhîc ®iÓm: - Diïn ®¹t cha thËt lu lo¸t. - Dïng tõ, ®Æt c©u cha chÝnh x¸c. - Mét sè bµi cßn sa sang chøng minh nhiÒu. 3. Ch÷a lçi cô thÓ: a, Lçi diÔn ®¹t: - Ch¼ng ai thÝch thÊt b¹i c¶. Cã ngêi ph¹m sai lÇm th× ch¸n n¶n. Cã kÎ thÊt b¹i råi th× tiÕp thÊt b¹i thªm. Nhng cã ngêi biÕt rót kinh nghiÖm, t×m con ®êng kh¸c ®Ó tiÕn lªn... b, Lçi dïng tõ: - Thµnh, TuÊn Hng, ... 4. Tr¶ bµi: - häc sinh trao ®Êi bµi ®Ó söa lçi. iii. híng dÉn vÒ nhµ :

- Söa l¹i c¸c lçi trong bµi lµm. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

303

TuÇn 30 TiÕt 117+118 (Ngµy 02/4/2007) v¨n b¶n:

quan ©m thÞ kÝnh A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - HiÓu ®îc mét sè ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña s©n khÊu chÌo truyÒn thèng. - Tãm t¾t ®îc néi dung vÎ chÌo "Quan ©m thÞ KÝnh"; néi dung, ý nghÜa vµ mét sè ®Æc ®iÓm nghÖ thuËt (m©u thuÉn kÞch, ng«n ng÷, hµnh ®éng nh©n vËt, ...) cña trÝch ®o¹n "Nçi oan h¹i chång". b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: * KiÓm tra bµi cò: ? V× sao nãi thÎng thøc ca HuÕ trªn s«ng H¬ng lµ mét thó vui tao nh· ? ? KÓ tªn nh÷ng lµn ®iÖu d©n ca HuÕ ? * Bµi míi: I. giíi thiÖu chung:

1. Kh¸i niÖm: ? Em hiÓu thÕ nµo lµ chÌo ?

ChÌo lµ lo¹i kÞch h¸t, móa d©n (ChÌo ®îc n¶y sinh vµ phæ biÕn gian, kÓ chuyÖn, diïn tÝch b»ng h×nh thøc chÌo s©n khÊu réng r·i ë B¾c bé). (tríc kia diïn Î s©n ®×nh). - Dùa vµo phÇn chó thÝch, nªu ra ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña chÌo ? 2. §Æc trng c¬ b¶n cña chÌo: a, ChÌo thuéc lo¹i s©n khÊu kÓ chuyÖn ®Ó khuyÕn gi¸o ®¹o ®øc: -TÝch truyÖn cã tÝnh gi¸o huÊn theo quan niÖm "ë hiÒn gÆp lµnh, ë ¸c gÆp ¸c" - Th«ng c¶m víi sè phËn ngêi lao ®éng.

(VD: Nh©n vËt l·o th× mÆc ¸o b, ChÌo thuéc lo¹i s©n khÊu ®iÒu, quÇn lôa b¹ch. tæng hîp c¸c yÕu tè NT: Nh©n vËt n÷ chÝnh mÆc ¸o c. ChÌo thuéc lo¹i s©n khÊu hång lång xa ®en.) íc lÖ vµ c¸ch ®iÖu cao:, -ThÓ hiÖn Î nghÖ thuËt ho¸ trang, nghÖ thuËt h¸t vµ móa. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

304 d. ChÌo thuéc lo¹i s©n khÊu cã sù kÕt hîp chÆt chÏ c¸i bi vµ c¸i hµi:

- C¸i bi: H×nh ¶nh cuuéc ®êi ? Dùa vµo phÇn tãm t¾t SGK, ®au th¬ng, ngêi n«ng d©n, ngem h·y tãm t¾t l¹i vÎ chÌo ? êi phô n÷. - C¸i hµi: tËp trung Î vai hÒ. 3. Tãm t¾t vë chÌo: - ¸n giÕt chång. - G/v híng dÉn ®äc: ®äc theo - ¸n hoang thai. kiÓu ph©n vai. - Oan t×nh ®îc gi¶i - ThÞ KÝnh lªn - Ngêi dÉn chuyÖn: §äc tªn c¸c toµ sen. nh©n vËt, c¸c lêi chØ dÉn lµn II. ®äc, hiÓu v¨n b¶n: ®iÖu d©n ca, hµnh ®éng trong ngoÆc ®¬n. Giäng chËm, râ, 1. §äc: b×nh th¶n. - Nh©n vËt ThiÖn SÜ: Giäng hèt ho¶ng, sî h·i. - Nh©n vËt ThÞ KÝnh: Giäng tõ ©u yÕm, ©n cÇn, chuyÓn sang ®au ®ín, nghÑn tñi, thª th¶m råi buån b· chÊp nhËn vµ cã phÇn b×nh tÜnh, k×m nÐn khi ®· quyÕt ®Þnh hµnh ®éng. - Nh©n vËt Sïng bµ: Giäng nanh näc, ¸c ®éc, lÊn lít, cã lóc qu¸t thÐt, cã lóc ®ay nghiÕn ch× chiÕt, cã lóc th¾t buéc, kh¼ng ®Þnh vu h¬m, cã lóc h¶ hª, kho¸i tr¸. - Nh©n vËt Sïng «ng: lÌm bÌm v× nghiÖn ngËp, a dua víi vî, tµn nhÉn th« b¹o, ®¾c ý v× lõa ®îc th«ng gia M¬ng «ng khèn khÊ. - Nh©n vËt M¬ng «ng: + Hai c©u ®Çu: giäng mõng vui h·nh diÖn v× con g¸i. + C¸c c©u sau: Giäng ng¹c nhiªn, ®au khÊ vµ bÊt lùc, cam [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

305

chÞu.

2. Chó thÝch:

- G/v ®äc dÉn chuyÖn. - H/s ®äc c¸c vai.

3. VÞ trÝ vµ bè côc ®o¹n trÝch

- G/v chó ý mét sè tõ khã cho a, C¶nh ThÞ KÝnh xÐn r©u mäc ngîc n¬i c»m chång. häc sinh. b, C¶nh vî chång Sïng ¤ng Sïng bµ dån dËp vu oan cho con ? Em h·y cho biÕt vÞ trÝ cña d©u, ®uæi ThÞ KÝnh vÒ nhµ ®o¹n trÝch ? cha mÑ ®Î. (§o¹n trÝch n»m ë nöa sau phÇn c, ThÞ KÝnh quyÕt ®Þnh tr¸ I) h×nh Nam tö ®i tu. ? §o¹n trÝch cã thÓ chia lµm mÊy 4. Gi¸ trÞ cña vë chÌo: phÇn ? * TÝch truyÖn xoay quanh trôc (Chia lµm ba ®o¹n nhá). "bÜ cùc th¸i lai". Nh©n vËt ThÞ KÝnh ®i tõ nçi oan tr¸i ®Õn ®îc gi¶i oan thµnh PhËt. * Nh©n vËt: - ThÞ KÝnh lµ ngêi phô n÷ mÉu ? VÒ néi dung, vÎ chÌo "Quan mùc vÒ ®¹o ®øc ®îc ®Ò cao ©m ThÞ KÝnh" mang ®Æc trong chÌo cÊ. §ã lµ vai "n÷ ®iÓm nµo cña c¸c tÝch chÌo chÝnh". cÊ ? - Sïng bµ lµ vai "mô ¸c" b¶n chÊt tµn nhÉn, ®éc ®Þa. ? Nh©n vËt cña vÎ chÌo nµy mang nh÷ng tÝnh chÊt chung nµo cña nh©n vËt chÌo cÊ ?

- ThÞ KÝnh vµ Sïng bµ ¬n mÆc, ®i ®øng n/t/n theo quy íc cña - Lµ vÎ chÌo tiªu biÓu, mÉu mùc cho NT chÌo cÊ Î níc ta. chÌo cÊ ? (- ThÞ KÝnh mÆc ¸o hång lång 5. Ph©n tÝch: xa ®en, t thÕ ngay th¼ng, ®Ó a, Tríc khi m¾c oan: qu¹t che kÝn ®¸o. - ThÞ KÝnh yªu th¬ng chång - Sïng bµ d¸n cao ë th¸i d¬ng, b»ng mét t×nh c¶m ®»m ®¶o m¾t nhiÒu, d¸ng ®i ìn th¾m. Ño.) - ThÞ KÝnh ngåi qu¹t cho chång. ? Tõ ®ã em hiÓu g× vÒ gi¸ trÞ [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

306

cña vÎ chÌo "Quan ©m ThÞ - C¾t r©u chång: KÝnh" ? + Muèn lµm ®Ñp cho chång m×nh. - Theo dâi ®o¹n ®Çu cho thÊy + TØ mØ, ch©n thËt trong t×nh tríc khi m¾c oan, t×nh c¶m cña yªu. ThÞ KÝnh ®èi víi ThiÖn SÜ => t×nh yªu th¬ng chång trong n/t/n ? s¸ng, ch©n thËt. ? Chi tiÕt nµo nãi lªn ®iÒu ®ã ?

- Mong muèn cã h¹nh phóc løa ®«i - Quan s¸t sù viÖc c¾t r©u chång tèt ®Ñp. cho biÕt: b, Trong khi bÞ oan: + V× sao ThÞ KÝnh lµm viÖc * Sïng bµ: nµy ? - Téi giÕt chång + Cö chØ cho thÊy ThÞ KÝnh lµ + Chi tiÕt (c©u nãi): C¸i con ngêi n/t/n ? mÆt søa gan lim nµy ! Mµy ? Tríc khi m¾c oan, ThÞ kÝnh lµ ®Þnh giÕt con bµ µ ? ngêi phô n÷ cã nh÷ng ®øc tÝnh g× ?

- Sù viÖc c¾t r©u chång cña ThÞ KÝnh ®· bÞ Sïng bµ khÐp vµo téi nµo ? ? Chi tiÕt nµo chøng tá ®iÒu ®ã ? ? Sïng bµ ®· luËn téi ThÞ KÝnh c¬n cø vµo nh÷ng ®iÓm nµo ? (- Cho r»ng ThÞ KÝnh lµ lo¹i ®µn bµ h ®èn, t©m ®Þa xÊu xa. - Cho r»ng ThÞ KÝnh lµ con nhµ thÊp hÌn kh«ng xøng víi nhµ => Tù nghÜ ra téi ®Ó g¸n cho m×nh. - Cho r»ng ThÞ KÝnh ph¶i bÞ ThÞ KÝnh. ®uæi ®i.)

- Lêi lÏ l¬ng nhôc, hèng h¸ch.

? H·y t×m nh÷ng lêi buéc téi cô - Cö chØ: thÓ cña Sïng bµ ? + Dïi ®Çu ThÞ KÝnh ng· xuèng. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

307

(Tuång bay mÌo m¶ gµ ®ång l¼ng l¬. Mµy cã trãt say hoa ®¾m nguyÖt §· trªn d©u díi Béc hÑn hß ... Trøng Rång l¹i në ra Rång Liu ®iu l¹i në ra dßng liu ®iu Mµy lµ con nhµ cua èc Con g¸i ná måm th× vÒ víi cha Gäi M¨ng téc phã vÒ cho r¶nh.)

+ ThÞ KÝnh ch¹y theo van xin, dói tay ng· khuþu xuèng. => Sïng bµ: ®éc ®Þa, tµn nhÉn, bÊt nh©n.

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch luËn téi cña Sïng bµ ? ? Cïng víi lêi nãi, Sïng bµ cßn cã nh÷ng cö chØ nµo ®èi víi ThÞ KÝnh ? * ThÞ KÝnh: - Lêi nãi: ? TÊt c¶ cö chØ, lêi nãi Êy cho + L¹y cha, l¹y mÑ ! Con xin tr×nh thÊy Sïng bµ lµ ngêi n/t/n ? cha mÑ ... ? Sïng bµ thuéc lo¹i nh©n vËt + Giêi ¬i ! MÑ ¬i, oan cho con l¾m mÑ ¬i. nµo trong chÌo cÊ ? + Oan thiÕp l¾m chµng ¬i. (Nh©n vËt "mô ¸c" b¶n chÊt - Cö chØ: tµn nhÉn ®éc ®Þa.) + VËt v· khãc. ? Nh©n vËt nµy g©y c¶m xóc + Ngöa mÆt rò rîi. g× cho ngêi xem ? + Ch¹y theo van xin. (Ghª sî sù tµn nhÉn, lo cho ngêi => Lêi nãi rÊt hiÒn, rÊt Ýt. Cö hiÒn lµnh nh ThÞ KÝnh.) chØ yÕu ®uèi, nhÉn nhôc. * Th¸i ®é cña nhµ chång: ? Khi bÞ khÐp vµo t«Þ giÕt - Chång: im lÆng. chång, ThÞ KÝnh ®· cã nh÷ng - MÑ chång: cù tuyÖt (Th«i im ®i !... l¹i cßn oan µ, ...) lêi nãi, cö chØ nµo ? - Bè chång: a dua víi mÑ chång. * ThÞ KÝnh: - §¬n ®éc gi÷a mäi sù v« t×nh. - Cùc kú ®au khÊ, bÊt lùc. => NhÉn nhôc. Trong oan øc ? NhËn xÐt tÝnh chÊt cña vÉn ch©n thùc, hiÒn lµnh gi÷ nh÷ng lêi nãi, cö chØ ®ã ? phÐp t¾c gia ®×nh. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

308

? Nh÷ng lêi nãi vµ cö chØ cña ThÞ KÝnh ®îc nhµ chång ®¸p l¹i n/t/n ?

? Em h·y h×nh dung vÒ th©n phËn ThÞ KÝnh trong c¶nh ngé nµy ? - Sù viÖc Sïng bµ cho gäi ? Qua ®ã ®øc tÝnh nµo cña ThÞ M¬ng «ng ®Õn tr¶ ThÞ KÝnh. KÝnh ®îc béc lé ? ? ThÞ KÝnh thuéc lo¹i nh©n vËt ®Æc s¾c nµo trong chÌo cÊ ? (Nh©n vËt "n÷ chÝnh" b¶n chÊt, ®øc h¹nh nÕt na, gÆp nhiÒu oan tr¸i.) ? C¶m xóc cña ngêi xem ®îc gîi tõ nh©n vËt nµy lµ g× ? (Xãt th¬ng, c¶m phôc ThÞ KÝnh. C¨m ghÐt sù bÊt nh©n bÊt nghÜa cña gia ®×nh Sïng bµ.) ? Theo em, xung ®ét kÞch trong ®o¹n nµy thÓ hiÖn cao nhÊt Î sù viÖc nµo ? V× sao ? (Sù viÖc nµy béc lé cùc ®iÓm tÝnh c¸ch bÊt nh©n bÊt nghÜa cña Sïng bµ, ®ång thêi béc lé nçi bÊt h¹nh lín nhÊt cña ThÞ KÝnh.) ? Em thö b×nh luËn vÒ b¶n chÊt cña xung ®ét nµy ? - Nçi ®au nuèi tiÕc, xãt xa cho (- §ã lµ xung ®ét gi÷a quyÒn h¹nh phóc løa ®«i bÞ tan vì. lùc cña kÎ thèng trÞ víi ®Þa vÞ nhá män cña kÎ bÞ trÞ trong gia => Kh«ng ®µnh cam chÞu oan ®×nh còng nh trong x· héi sai. Muèn tù m×nh t×m c¸ch gi¶i oan. ThÞ KÝnh kh«ng cßn phong kiÕn. nhu nhîc mµ ®· quyÕt liÖt trong - Xung ®ét nµy t¹o thµnh nçi [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

309

®au thª th¶m cho kÎ bÞ trÞ. §ã tÝnh c¸ch. lµ xung ®ét bi kÞch.) ? Sau khi bÞ oan, ThÞ KÝnh cã - §i tu ®Ó cÇu PhËt tÊ chøng minh cho sù trong s¹ch cña nh÷ng cö chØ n/t/n ? m×nh. (Quay vµo nh×n tõ c¸i kØ ®Õn s¸ch, thóng kh©u, råi cÇm lÊy chiÕc ¸o ®ang kh©u dë, bãp chÆt trong tay cïng lêi nãi: "Th¬ng «i ! BÊy l©u ... cho ®Õn nçi t×nh thÕ run rñi ...) ? Nh÷ng cö chØ, lêi nãi ®ã ph¶n ¸nh nçi ®au nµo cña ThÞ KÝnh ? ? ý ®Þnh kh«ng vÒ víi cha, ph¶i sèng Î ®êi míi mong tá râ ngêi ®oan chÝnh, ®· chøng tá thªm ®iªï g× Î ngêi phô n÷ nµy ? 6. Tæng kÕt: ? C¸ch gi¶i oan mµ ThÞ KÝnh nghÜ - TÝch truyÖn mang ý nghÜa ca ngîi phÈm chÊt ®øc h¹nh cña tíi lµ g× ? ? Con ®êng ThÞ KÝnh chän ngêi phô n÷, phª ph¸n ¸p bøc phong kiÕn. ®Ó gi¶i oan cã ý nghÜa g× ? (- Ph¶n ¸nh sè phËn bÕ t¾c cña - Nh©n vËt mang tÝnh quy íc: ThiÖn (n÷ chÝnh) - ¸c (mô ¸c). ngêi phô n÷ trong x· héi cò. - Lªn ¸n thùc tr¹ng x· héi v« nh©n ®¹o ®èi víi nh÷ng ngêi l¬ng thiÖn.)

- Ng«n ng÷: Dïng v¬n vÇn ®i ? Theo em, cã c¸ch nµo tèt h¬n liÒn víi c¸c lµn ®iÖu h¸t. ®Ó gi¶i tho¸t nh÷ng ngêi nh ThÞ KÝnh khái ®au th¬ng ? (Häc sinh th¶o luËn nhãm) (Lo¹i bá nh÷ng kÎ nh Sïng bµ. Lo¹i bá quan hÖ mÑ chång nµng d©u kiÓu phong kiÕn. Lo¹i bá x· héi phong kiÕn thèi n¸t.) ? Qua vÎ chÌo, em biÕt g× vÒ nh÷ng ®Æc s¾c cña nghÖ [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

310

thuËt chÌo cÊ ? ? Em hiÓu g× vÒ sè phËn cña ngêi phô n÷ ®øc h¹nh trong x· héi cò ? (BÞ ¸p bøc ruång bá v× bÊt kú lý do g×.) ? Ng«n ng÷ chÌo trong trÝch ®o¹n nµy cã g× ®Æc biÖt ? IV. luyÖn tËp:

1. Tãm t¾t ng¾n gän ®o¹n trÝch "nçi oan h¹i chång".: - Häc sinh tãm t¾t, g/v nhËn xÐt, söa. - ThiÖn SÜ häc khuya mÖt mái, thiÕp ngñ, ThÞ KÝnh qu¹t cho chång, dïng dao c¾t sîi r©u mäc ngîc trªn m¸ chång. - ThiÖn SÜ giËt m×nh la ho¶ng - Vî chång Sïng «ng, Sïng bµ ch¹y vµo. - Sïng bµ mét m×nh ®¹o diïn vµ biÓu diïn líp kÞch ®Æc s¾c vu oan con d©u. - Sïng «ng lõa M¬ng «ng sang ®Ó b¾t nhËn con g¸i vÒ . - ThÞ KÝnh gi¶ trai lªn chïa ®i tu. 2. Gi¶i thÝch "Oan ThÞ KÝnh": Oan cïng cùc, bÕ t¾c, kh«ng cã c¸ch nµo thanh minh, oan gi¶i. iv. híng dÉn vÒ nhµ :

- Häc thuéc bµi. - T×m xem vÎ chÌo. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. TiÕt 119 (Ngµy 03/4/2007)

dÊu chÊm löng vµ dÊu chÊm phÈy A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - N¾m ®îc c«ng dông cña dÊu chÊm löng vµ dÊu chÊm phÈy - BiÕt dïng dÊu chÊm löng vµ dÊu chÊm phÈy khi viÕt. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: * KiÓm tra bµi cò: ? ThÕ nµo lµ phÐp liÖt kª ? Cã mÊy kiÓu liÖt kª ? - Lµm bµi tËp. * Bµi míi: I. dÊu chÊm löng:

- G/v viÕt VD lªn b¶ng phô.

1. VÝ dô:

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

311

- H/s ®äc, nhËn xÐt VD. 2. NhËn xÐt: ? Trong c©u a) dÊu chÊm löng a) Tá ý cßn nhiÒu vÞ anh hïng d©n téc n÷a cha ®îc liÖt kª. dïng ®Ó lµm g× ? ? C©u b) dÊu chÊm löng dïng b) BiÓu thÞ sù ng¾t qu·ng trong lêi nãi cña nh©n vËt do qu¸ ®Ó lµm g× ? mÖt vµ ho¶ng sî. ? C©u c) dÊu chÊm löng dïng - Lµm giµu nhÞp ®iÖu c©u v¬n, chuÈn bÞ cho sù xuÊt hiÖn bÊt ®Ó lµm g× ? ngê cña tõ "bu thiÕp". 3. KÕt luËn: ? VËy trong v¬n th¬ dÊu chÊm löng ®îc sö dông cã c«ng dông * Ghi nhí: SGK. g× ? (H/s ®äc ghi nhí.)

Ii. dÊu chÊm phÈy:

1. VÝ dô:

SGK.

(G/v cho häc sinh ®äc c¸c vÝ 2. NhËn xÐt: dô viÕt trªn b¶ng phô.) a) §¸nh dÊu ranh giíi gÜa 2 vÕ ? Cho biÕt chøc n¬ng cña dÊu ; cña mét c©u ghÐp.

b) Ng¬n c¸ch c¸c bé phËn liÖt kª ? C¸c bé phËn c©u ®îc ng¬n cã nhiÒu tÇng ý nghÜa phøc t¹p. c¸ch bÎi c¸c dÊu ; cã quan hÖ víi a) Cã thÓ thay dÊu ; b»ng dÊu , ®îc vµ néi dung cña c©u kh«ng nhau n/t/n ? ? VÝ dô nµo cã thÓ thay thÕ bÞ thay ®Êi. dÊu ; b»ng dÊu phÈy. VÝ dô nµo b) Kh«ng thay ®îc v×: kh«ng thÓ thay thÕ ®îc ? V× - C¸c phÇn liÖt kª sau dÊu ; b×nh ®¼ng víi nhau. sao ? - C¸c bé phËn liÖt kª sau dÊu , kh«ng thÓ b×nh ®¼ng víi c¸c phÇn nªu trªn. - NÕu thay th× néi dung dï bÞ hiÓu lÇm. 3. KÕt luËn: * Ghi nhí: SGK. trong c¸c vÝ dô ?

? DÊu ; cã t¸c dông g× ? Bµi tËp nhanh: Cho 2 c©u ghÐp - x¸c ®Þnh c©u ghÐp nµo cã thÓ sö dông dÊu ; ng¬n c¸ch 2 vÕ, c©u ghÐp nµo kh«ng cÇn dïng dÊu ; a) NÕu Lan häc giái bè mÑ rÊt vui. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

312

b) V× b¹n Lan häc giái, h¸t hay vµ lµ tay bãng bµn cõ kh«i mäi ngêi ®Òu yªu quý b¹n Êy. IV. luyÖn tËp:

Bµi tËp 1: (Häc sinh lªn b¶ng lµm.) a) BiÓu thÞ sù sî h·i, lóng tóng. b) C©u nãi bÞ bá dÎ. c) BiÓu thÞ phÇn liÖt kª kh«ng viÕt ra. Bµi tËp 2: (Häc sinh lªn b¶ng lµm.) a), b), c) ®¸nh dÊu ranh giíi c¸c vÕ cña mét c©u ghÐp. Bµi tËp 3: (Häc sinh lµm theo nhãm => ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy.) iv. híng dÉn vÒ nhµ :

-

Häc thuéc bµi. Hoµn thµnh bµi luyÖn tËp. T×m c¸c vÝ dô cã sö dông dÊu chÊm phÈy, dÊu chÊm löng. ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. TiÕt 120

(Ngµy 04/4/2007)

v¨n b¶n ®Ò nghÞ A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - N¾m ®îc ®Æc ®iÓm cña v¬n b¶n ®Ò nghÞ (môc ®Ých, yªu cÇu, néi dung vµ c¸ch lµm lo¹i v¬n b¶n nµy); - HiÓu c¸c t×nh huèng cÇn viÕt v¬n b¶n ®Ò nghÞ; - BiÕt c¸ch viÕt mét v¬n b¶n ®Ò nghÞ ®óng quy c¸ch; - NhËn ra ®îc nh÷ng sai sãt thêng gÆp khi viÕt v¬n b¶n ®Ò nghÞ. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: * KiÓm tra bµi cò: ? V¬n b¶n hµnh chÝnh lµ g× ?? Em biÕt nh÷ng lo¹i v¬n b¶n hµnh chÝnh nµo ? ? Tr×nh bµy bè côc chung cña mét v¬n b¶n hµnh chÝnh ? * Bµi míi: - H/s ®äc 1.1 SGK. I. ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n ®Ò nghÞ:

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ chñ - Chñ thÓ cña 2 v¬n b¶n ®Ò thÓ cña 2 v¬n b¶n ®Ò nghÞ ? nghÞ lµ tËp thÓ líp 7C vµ c¸c gia ®×nh trong mét ®Þa bµn ? Hä viÕt v¬n b¶n ®Ò nghÞ d©n c. ®Ó lµm g× ? [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

313

- Môc ®Ých: Tr×nh bµy, ®Ò nghÞ nh÷ng ngêi cã thÈm ? Yªu cÇu cña mét v¬n b¶n cÇn quyÒn gi¶i quyÕt nh÷ng viÖc ®¸p øng nh÷ng g× ? kh«ng thÓ tù quyÕt ®Þnh ®îc. ? C¸ch tr×nh bµy néi dung cña - Néi dung tr×nh bµy ng¾n 2 v¬n b¶n ®Ò nghÞ nµy n/t/n ? gän, râ rµng. ? Trong 4 t×nh huèng nªu ra, t×nh huèng nµo ph¶i viÕt v¬n b¶n ®Ò nghÞ ? (T×nh huèng a, c.) ? Nªu ®Æc ®iÓm cña v¬n b¶n ®Ò nghÞ ? * Ghi nhí: SGK. (- Häc sinh ®äc ghi nhí.) - §äc v¨n b¶n.

II. c¸ch lµm v¨n b¶n ®Ò nghÞ:

? Mét v¬n b¶n ®Ò nghÞ thêng *. C¸c môc b¾t buéc ph¶i cã: cã nh÷ng môc nµo ? a- Quèc hiÖu. b- §Þa ®iÓm, ngµy, th¸ng, n¬m. ? C¸c môc trong v¬n b¶n ®Ò c- Tªn v¬n b¶n. nghÞ ®îc tr×nh bµy theo mét d- §Ò nghÞ ai, ®Þa chØ. e- §Ò nghÞ ®iÒu g× ? §Ò nghÞ thø tù n/t/n ? ? So s¸nh sù gièng nhau vµ kh¸c ®Ó lµm g× ? (Nªu cô thÓ, râ rµng, kh«ng thõa, nhau cña 2 v¬n b¶n ®Ò nghÞ ? ? C¸c môc quan träng nhÊt lµ kh«ng thiÕu.) h- Ngêi ®Ò nghÞ kÝ, ghi râ hä g× ? tªn. * Ghi nhí : SGK. ? Nªu ghi nhí. Iii. luyÖn tËp:

Bµi tËp 1 So s¸nh lÝ do viÕt ®¬n vµ lÝ do viÕt ®Ò nghÞ: - LÝ do gièng nhau: C¶ 2 ®Òu lµ nh÷ng nhu cÇu, nguyÖn väng chÝnh ®¸ng. - LÝ do kh¸c nhau: + NguyÖn väng cña c¸ nh©n + NguyÖn väng nhu cÇu cña tËp thÓ . Bµi tËp 2 ChØ ra chç sai trong v¨n b¶n vµ söa: KÝnh göi: C« gi¸o chñ nhiÖm líp 7A1 C¸i bµn mµ hiÖn nay chóng em ngåi häc ®ang bÞ lung lay rÊt nhiÒu do ch©n ghÕ ®· bÞ mät s¾p gÉy. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

314

V× vËy, chóng em ®Ò nghÞ c« b¸o lªn nhµ trêng thay cho chóng em mét ghÕ kh¸c ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn tèt nhÊt cho chóng em häc tËp. Chóng em rÊt mong ®îc c« quan t©m, gi¶i quyÕt sím. Chóng em tr©n träng c¶m ¬n c« ! (Häc sinh th¶o luËn nhãm.) * ThiÕu: + Quèc hiÖu; + §Þa danh, ngµy, th¸ng, ... + Tªn v¬n b¶n ...; Ai ®Ò nghÞ ? + KÝ tªn. iv. híng dÉn vÒ nhµ :

- Häc bµi. - ViÕt mét v¬n b¶n ®Ò nghÞ. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. TuÇn 31 - bµi 30 TiÕt 121 (Ngµy 2006/4/2007)

«n tËp v¨n häc A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: N¾m ®îc nhan ®Ò c¸c t¸c phÈm trong hÖ thèng v¬n b¶n, néi dung c¬ b¶n cña tõng côm bµi, nh÷ng giíi thuyÕt vÒ v¬n ch¬ng, vÒ ®Æc trng thÓ lo¹i cña c¸c v¬n b¶n, vÒ sù giµu ®Ñp cña tiÕng ViÖt thuéc ch¬ng tr×nh Ng÷ v¬n líp 7. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: * KiÓm tra bµi cò: * Bµi míi: * C©u 1: (Häc sinh tù hÖ thèng, ghi vµo vÎ.) * C©u 2: Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh kÎ b¶ng «n tËp. Kh¸i §Þnh nghÜa - B¶n chÊt niÖm 1. Ca dao - Th¬ ca d©n gian; nh÷ng bµi th¬ - bµi h¸t tr÷ t×nh d©n - d©n ca gian do quÇn chóng nh©n d©n s¸ng t¸c - biÓu diïn vµ truyÒn miÖng tõ ®êi nµy qua ®êi kh¸c. - Ca dao lµ phÇn lêi ®· tíc bá ®i tiÕng ®Öm, l¸t, ... 2. Tôc - Nh÷ng c©u nãi d©n gian ng¾n gän, Ên ®Þnh, cã ng÷ nhÞp ®iÖu, h×nh ¶nh, thÓ hiÖn nh÷ng kinh nghiÖm cña nh©n d©n vÒ mäi mÆt, ®îc vËn dông vµo ®êi sèng, suy nghÜ vµ lêi ¬n, tiÕng nãi hµng ngµy. 3. Th¬ tr÷ Mét thÓ lo¹i v¬n häc ph¶n ¸nh cuéc sèng b»ng c¶m t×nh xóc trùc tiÕp cña ngêi s¸ng t¸c. V¬n b¶n th¬ tr÷ t×nh thêng cã vÇn ®iÖu, nhÞp ®iÖu, ng«n ng÷ c« ®äng, [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] 4. Th¬ tr÷ t×nh trung ®¹i ViÖt Nam 5. Th¬ thÊt ng«n tø tuyÖt §êng luËt 6. Th¬ ngò ng«n tø tuyÖt §êng luËt 7. Th¬ thÊt ng«n b¸t có

8. Th¬ lôc b¸t

9. Th¬ song thÊt lôc b¸t 10. TruyÖn ng¾n hiÖn ®¹i. 11.PhÐp t¬ng ph¶n nghÖ

315

mang tÝnh c¸ch ®iÖu cao. - §êng luËt (thÊt ng«n, ngò ng«n, b¸t có, tø tuyÖt,..., lôc b¸t, song thÊt lôc b¸t, ng©m khóc, 4 tiÕng, ... - Nh÷ng thÓ th¬ thuÇn tuý ViÖt Nam: lôc b¸t, 4 tiÕng (häc tËp tõ ca dao, d©n ca). - Nh÷ng thÓ th¬ häc tËp cña Trung Quèc: §êng luËt, hµnh, ... - 7 tiÕng/c©u, 4 c©u/bµi, 28 tiÕng/ bµi; - KÕt cÊu: c©u 1 - khai, c©u 2 - thõa, c©u 3 - chuyÓn, c©u 4 - hîp; - NhÞp 4/3 hoÆc 2/2/3; - VÇn: ch©n (7), liÒn (1-2), c¸ch (2-4), b»ng. T¬ng tù nh th¬ thÊt ng«n tø tuyÖt §êng luËt chØ kh¸c: - 5 tiÕng/c©u, 4 c©u/bµi, 20 tiÕng/bµi; - NhÞp 3/2 hoÆc 2/3; - Cã thÓ gieo vÇn tr¾c. - 7 tiÕng/c©u, 8 c©u /bµi, 56 tiÕng/bµi; - VÇn: b»ng, tr¾c, ch©n (7), liÒn (1-2), c¸ch (2-4-6-8); - KÕt cÊu: 4 liªn. C©u 1-2: ®Ò, c©u 3-4: thùc, c©u 5-6: luËn, c©u 7-8: kÕt. - LuËt b»ng tr¾c: nhÊt (1); tam (3); ngò (5); bÊt luËn (tù do); nhÞ (2), tø (4) lôc (6) ph©n minh. - Hai c©u (3-4 vµ 5-6) ph¶i ®èi nhau tõng vÕ, tõng tõ, tõng ©m thanh mét. - ThÓ th¬ d©n téc cÊ truyÒn b¾t nguån tõ ca dao, d©n ca; - KÕt cÊu theo tõng cÆp: C©u trªn 6 tiÕng (lôc), c©u díi 8 tiÕng (b¸t); - VÇn b»ng, lng (6-6); ch©n (6-8); liÒn; - NhÞp 2/2/2/2; 3/3/4/4; 2/4/2; 2/4; - LuËt b»ng tr¾c: 2B - 2T - 6B - 8B. - KÕt hîp cã s¸ng t¹o gi÷a thÓ th¬ thÊt ng«n ®êng luËt vµ th¬ lôc b¸t; - Mét khÊ 4 c©u; - VÇn 2 c©u song thÊt; - NhÞp Î 2 c©u 7 tiÕng. - Cã thÓ ng¾n, rÊt ng¾n, dµi, h¬i dµi; - C¸ch kÓ chuyÖn linh ho¹t, kh«ng gß bã, kh«ng hoµn toµn tu©n theo tr×nh tù thêi gian, thay ®Êi ng«i kÓ, nhÞp v¬n nhanh, kÕt thóc ®ét ngét. - Lµ sù ®èi lËp c¸c h×nh ¶nh, chi tiÕt, nh©n vËt, ... tr¸i ngîc nhau, ®Ó t« ®Ëm, nhÊn m¹nh mét ®èi tîng hoÆc c¶ hai.

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

316

thuËt 12. T¬ng Thêng ®i cïng víi t¬ng ph¶n. cÊp trong nghÖ thuËt * C©u 3: Nh÷ng t×nh c¶m, th¸i ®é thÓ hiÖn trong c¸c bµi ca dao d©n ca ®· häc: (häc sinh ®øng t¹i chç tr×nh bµy). - Nhí th¬ng, kÝnh yªu, than th©n tr¸ch phËn, buån b·, hèi tiÕc, tù hµo, biÕt ¬n, ... (Cho häc sinh ®äc mét sè bµi ca dao yªu thÝch.) * C©u 4: Nh÷ng kinh nghiÖm cña nh©n d©n ®îc thÓ hiÖn trong tôc ng÷: 1. Kinh nghiÖm - Thêi gian th¸ng n¬m vµ th¸ng mêi; dù ®o¸n vÒ thiªn nhiªn n¾ng, ma, b·o, gi«ng, lôt, ... thêi tiÕt. 2. Kinh nghiÖm - §Êt ®ai quý hiÕm, vÞ trÝ c¸c nghÒ: lµm ruéng, vÒ lao ®éng s¶n nu«i c¸, lµm vên, kinh nghiÖm cÊy lóa, lµm ®Êt, xuÊt n«ng trång trät, ch¬n nu«i, ... nghiÖp 3. Kinh nghiÖm - Xem tíng ngêi, häc tËp thÇy b¹n, t×nh th¬ng vÒ con ngêi x· héi ngêi, lßng biÕt ¬n, ®oµn kÕt lµ søc m¹nh, ... * C©u 5: (Häc sinh tr×nh bµy phÇn chuÈn bÞ ë nhµ - G/v nhËn xÐt, söa,) a) Nh÷ng gi¸ trÞ lín vÒ t tÎng, t×nh c¶m thÓ hiÖn trong c¸c bµi th¬, ®o¹n th¬ tr÷ t×nh cña ViÖt Nam vµ Trung Quèc (th¬ §êng) ®· häc. - Lßng yªu níc vµ tù hµo d©n téc; - ý chÝ bÊt khuÊt, kiªn quyÕt ®¸nh b¹i mäi qu©n x©m lîc; - Th©n d©n - yªu d©n, mong d©n ®îc khái khÊ, no Êm, nhí quª, mong vÒ quª, ngì ngµng khi trÎ vÒ, nhí mÑ, nhí th¬ng bµ, ... - Ca ngîi c¶nh ®Ñp thiªn nhiªn: §ªm tr¬ng xu©n, c¶nh khuya, th¸c hïng vÜ, ®Ìo v¾ng, ... - Ca ngîi t×nh b¹n ch©n thµnh, t×nh vî chång thuû chung chê ®îi, vêi vîi nhí th¬ng, ... (Häc sinh cho VD vÒ mçi khÝa c¹nh.) * C©u 7: (Häc sinh tr×nh bµy phÇn chuÈn bÞ ë nhµ - G/v nhËn xÐt, söa.) TiÕng ViÖt giµu vµ ®Ñp bÎi: - HÖ thèng nguyªn ©m, phô ©m kh¸ phong phó; - Giµu thanh ®iÖu; - Có ph¸p c©u TV rÊt tù nhiªn, c©n ®èi, nhÞp nhµng; - Tõ vùng dåi dµo c¶ vÒ 3 mÆt th¬, nh¹c, ho¹: gîi ©m thanh , h×nh d¸ng, mµu s¾c. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

317

* C©u 6 - Gi¸ trÞ chñ yÕu vÒ t tÎng, nghÖ thuËt cña t¸c phÈm v¬n xu«i ®· häc. T Nhan ®Ò Gi¸ trÞ t tëng Gi¸ trÞ nghÖ thuËt T v¨n b¶n T/g 1 CÊng trêng - Lßng mÑ th¬ng con - T©m tr¹ng ngêi mÑ ®îc mÎ ra (LÝ v« bê, íc mong con thÓ hiÖn ch©n thùc nhÑ lan) häc giái nªn ngêi nhµng mµ c¶m ®éng trong ®ªm tríc ngµy ch©n thµnh, l¾ng s©u. khai gi¶ng lÇn ®Çu tiªn cña ®êi con. 2 MÑ t«i - T×nh yªu th¬ng, kÝnh - Th cña bè göi cho con; (Ðt-m«nträng cha mÑ lµ t×nh nh÷ng lêi phª b×nh ®«-®ê Ami- c¶m thËt lµ thiªng nghiªm kh¾c nhng thÊm xi) liªng. ThËt ®¸ng xÊu thÝa vµ ®Ých ®¸ng ®· hÊ vµ nhôc nh· cho kÎ khiÕn cho con hoµn toµn nµo chµ ®¹p lªn t×nh t©m phôc khÈu phôc, ¬n th¬ng yªu ®ã. n¬n hèi hËn v× lÇm lçi cña m×nh víi mÑ. 3 Cuéc chia - T×nh c¶m gia ®×nh - Qua cuéc chia tay cña tay cña lµ v« cïng quý gi¸ vµ nh÷ng con bóp bª - cuéc nh÷ng con quan träng; chia tay cña nh÷ng ®øa bóp bª - Ngêi lín, c¸c bËc cha trÎ ng©y th¬ téi nghiÖp (Kh¸nh mÑ h·y v× con c¸i mµ cè mµ ®Æt vÊn ®Ò g×n gi÷ Hoµi) g¾ng cã thÓ tr¸nh gia ®×nh mét c¸ch nh÷ng cuéc chia ly - li nghiªm tóc vµ s©u s¾c. dÞ. 4 Sèng chÕt Lªn ¸n tªn quan phñ v« - NghÖ thuËt t¬ng ph¶n vµ mÆc bay tr¸ch nhiÖm g©y lªn t¬ng cÊp; (Ph¹m Duy téi ¸c khi lµm nhiÖm - Bíc khÎi ®Çu cho thÓ Tèn) vô hé ®ª; c¶m th«ng lo¹i truyÖn ng¾n hiÖn víi nh÷ng thèng khÊ ®¹i. cña nh©n d©n v× vì ®ª. 5 Nh÷ng trß - §¶ kÝch toµn quyÒn - TruyÖn ng¾n hiÖn ®¹i lè hay lµ Va Va ren ®Çy ©m mu viÕt b»ng tiÕng Ph¸p; ren vµ Phan thñ ®o¹n, thÊt b¹i, - KÓ chuyÖn theo hµnh Béi Ch©u ®¸ng cêi tríc Phan Béi tr×nh chuyÕn ®i cña Va Ch©u; ca ngîi ngêi anh ren; hïng tríc kÎ thï s¶o - Cuéc gÆp gì ®Çy kÞch tr¸. tÝnh trong tï gi÷a Va ren vµ Phan Béi Ch©u. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] 6

318

Mét thø quµ - Ca ngîi vµ miªu t¶ vÎ cña ... Cèm ®Ñp vµ gi¸ trÞ cña mét thø quµ quª ®Æc s¶n mµ quen thuéc ViÖt Nam. Sµi Gßn t«i - T×nh c¶m s©u ®Ëm yªu cña t¸c gi¶ ®èi víi Sµi (Minh H¬ng) Gßn qua sù g¾n bã l©u bÒn, am hiÓu têng tËn vµ c¶m nhËn tinh tÕ vÒ thµnh phè nµy. Mïa xu©n - VÎ ®Ñp ®éc ®¸o cña cña t«i mïa xu©n miÒn B¾c (Vò B»ng) vµ Hµ Néi qua nçi sÇu xa xø cña mét ngêi Hµ Néi Ca HuÕ trªn Giíi thiÖu ca HuÕ - mét s«ng H¬ng sinh ho¹t vµ thó vui (Hµ¸nh v¬n ho¸ rÊt tao nh· Î Minh) ®Êt cè ®«.

- C¶m gi¸c tinh tÕ, tr÷ t×nh ®Ëm ®µ, tr©n träng n©ng niu, ... - Bót kÝ - tuú bót, hay vÒ v¬n ho¸ Èm thùc. 7 - Bót kÝ, kÓ, t¶, giíi thiÖu vµ biÓu c¶m kÕt hîp kh¸ khÐo lÐo, nhÞp nhµng; - Lêi v¬n gi¶n dÞ, dïng ®óng møc c¸c tõ ng÷ ®Þa ph¬ing. 8 - Håi øc tr÷ t×nh, lêi v¬n giµu h×nh ¶nh, giµu c¶m xóc, giµu chÊt th¬, nhÑ ªm vµ c¶m ®éng ngät ngµo. 9 - V¬n b¶n giíi thiÖuthuyÕt minh: m¹ch l¹c gi¶n dÞ mµ nªu râ nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu cña vÊn ®Ò. * C©u 8: (Häc sinh tr×nh bµy phÇn chuÈn bÞ ë nhµ - G/v nhËn xÐt, söa.) - Nguån gèc cèt yÕu cña v¬n ch¬ng lµ lßng th¬ng ngêi vµ th¬ng mu«n vËt, mu«n loµi. - V¬n ch¬ng s¸ng t¹o ra sù sèng, s¸ng t¹o ra nh÷ng thÕ giíi kh¸c, nh÷ng ngêi, nh÷ng sù vËt kh¸c, ... - V¬n ch¬ng g©y cho ta nh÷ng t×nh c¶m ta kh«ng cã, luyÖn nh÷ng t×nh c¶m ta s½n cã. *. híng dÉn vÒ nhµ :

- ¤n tËp tiÕp, lµm c¸c c©u: 9, 10. - ¤n tËp kiÕn thøc kü h¬n. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. TiÕt 122 (Ngµy 2007/4/2007) TiÕng viÖt

dÊu g¹ch ngang A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - N¾m ®îc c«ng dông cña dÊu g¹ch ngang; - BiÕt dïng dÊu g¹ch ngang, ph©n biÖt dÊu g¹ch ngang víi dÊu g¹ch nèi.

b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

319

* æn ®Þnh líp: * KiÓm tra bµi cò: ? Nªu c«ng dông cña dÊu chÊm löng ? ... dÊu chÊm phÈy ? - Lµm BT 3. * Bµi míi: I. c«ng dông cña dÊu g¹ch ngang:

- G/v ghi VD lªn b¶ng phô, h/s 1. VÝ dô: ®äc VD. 2. NhËn xÐt:

? Trong c©u a dÊu g¹ch ngang a- DÊu g¹ch ngang ®îc dïng ®Ó ®¸nh dÊu bé phËn gi¶i ®îc dïng ®Ó lµm g× ? thÝch. ? Trong c©u b dÊu g¹ch ngang b- DÊu g¹ch ngang ®îc dïng ®îc dïng gièng c©u a kh«ng ? ®Ó ®¸nh dÊu lêi nãi trùc ? C©u c, d dÊu g¹ch ngang dïng tiÕp cña nh©n vËt; ®Ó lµm g× ? c- DÊu g¹ch ngang ®îc dïng ®Ó lÞªt kª; d- DÊu g¹ch ngang dïng ®Ó ? DÊu g¹ch ngang cã nh÷ng nèi c¸c bé phËn trong liªn danh. c«ng dông nµo ? (Häc sinh ®äc ghi nhí.) Bµi tËp nhanh

3. KÕt luËn: *. Ghi nhí:

SGK.

X¸c ®Þnh t¸c dông cña dÊu g¹ch ngang Tõ n¬i ®©y, tiÕng th¬ cña Xu©n DiÖu - thi sÜ t×nh yªu sÏ hoµ nhËp víi tiÕng th¬ giµu chÊt tr÷ t×nh cña d©n ca xø NghÖ, ©m vang m·i trong t©m hån bao ®«i løa giao duyªn. (T¸ch phÇn gi¶i thÝch.) Ii. Ph©n biÖt dÊu g¹ch ngang víi dÊu g¹ch nèi:

? Trong VD d Î môc I, dÊu g¹ch 1. VÝ dô: nèi gi÷a c¸c tiÕng trong tõ Va ren ®îc dïng lµm g× ? 2. NhËn xÐt: DÊu g¹ch nèi c¸c tiÕng trong tªn riªng níc ngoµi. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

320

? C¸ch viÕt dÊu g¹ch nèi cã g× - DÊu g¹ch nèi ng¾n h¬n dÊu g¹ch ngang. kh¸c víi dÊu g¹ch ngang ? 3. KÕt luËn: ? VËy ph©n biÖt dÊu g¹ch ngang *. Ghi nhí: víi dÊu g¹ch nèi n/t/n ?

SGK.

(Häc sinh ®äc ghi nhí.) Bµi tËp nhanh §Æt dÊu g¹ch ngang, dÊu g¹ch nèi vµo c¸c vÞ trÝ thÝch hîp. 1. Sµi Gßn hßn ngäc Viïn §«ng ®ang tõng ngµy, tõng giê thay da ®Êi thÞt. 2. Nghe Ra ®i « vÉn lµ mét thãi quen thó vÞ cña nh÷ng ngêi lín tuÊi. Iii. luyÖn tËp:

Bµi tËp 1: (Häc sinh ®øng t¹i chç lµm). a- Dïng ®Ó ®¸nh dÊu bé phËn chó thÝch, gi¶i thÝch. b- Dïng ®Ó ®¸nh dÊu bé phËn chó thÝch, gi¶i thÝch. c- Dïng ®Ó ®¸nh dÊu lêi nãi trùc tiÕp cña nh©n vËt vµ bé phËn chó thÝch, gi¶i thÝch. d- Dïng ®Ó nèi c¸c bé phËn trong mét liªn danh (Tµu Hµ Néi -Vinh). e- Dïng ®Ó nèi c¸c bé phËn trong mét liªn danh (Thõa Thiªn -HuÕ). Bµi tËp 2: (Häc sinh lªn b¶ng lµm). Dïng ®Ó nèi c¸c tiÕng trong tªn riªng níc ngoµi. iv. híng dÉn vÒ nhµ :

- Häc thuéc bµi. - Lµm bµi tËp 3. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.

TiÕt 123 [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

321

So¹n: 16/4/2007 D¹y: 23/4/2007

«n tËp tiÕng viÖt A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - HÖ thèng hãa kiÕn thøc vÒ c¸c kiÓu c©u ®¬n vµ c¸c dÊu c©u ®· häc. b/ chuÈn bÞ: c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 3’ Nªu c¸c c«ng dông cña dÊu g¹ch ngang vµ dÊu g¹ch nèi? * Bµi míi: 37’ 1. C¸c kiÓu c©u ®¬n ®· häc: - (G/v híng dÉn häc sinh kÎ b¶ng «n tËp.) - §Æt c¸c c©u hái vÒ kh¸i niÖm vµ vÝ dô vÒ c¸c kiÓu c©u ®· häc. C¸c ST kiÓu Ph©n lo¹i Kh¸i niÖm VÝ dô T c©u ®¬n 1 P C©u Dïng ®Ó hái - CËu häc bµi cha ? h©n nghi vÊn lo¹i C©u trÇn Dïng ®Ó nªu mét - Anh Êy lµ ngêi b¹n theo thuËt nhËn ®Þnh cã thÓ tèt. môc ®¸nh gi¸ theo tiªu ®Ýc chuÈn ®óng hay sai. h C©u cÇu Dïng ®Ó ®Ò nghÞ - Cho t«i mîn c¸i bót nãi khiÕn yªu cÇu ... ngêi nghe ch× ! thùc hiÖn hµnh ®éng - Chóc mõng b¹n ®îc nãi ®Õn trong nh©n ngµy sinh nhËt ! c©u. C©u c¶m Dïng ®Ó béc lé c¶m - Trêi «i ! Nã ®au ®ín th¸n xóc mét c¸ch trùc qu¸ ! tiÕp - A ! MÑ ®· vÒ. 2 P C©u C©u cÊu t¹o theo m« Anh Êy / ®i häc ®Òu. h©n b×nh th- h×nh CN + VN CN VN lo¹i êng theo C©u C©u kh«ng cÊu t¹o Ma ! Giã ! SÊm, chíp ... cÊu ®Æc theo m« h×nh CN + chóng t«i vÉn ®i. t¹o biÖt VN II. C¸c dÊu c©u ®· häc: - (G/v híng dÉn häc sinh kÎ b¶ng «n tËp.) [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

322

- §Æt c©u hái «n l¹i phÇn c«ng dông cña c¸c dÊu c©u vµ cho vÝ dô. S C¸c dÊu T C«ng dông c©u T 1 DÊu §îc ®Æt Î cuèi c©u trÇn thuËt chÊm lµm dÊu hiÖu kÕt thóc c©u. Trong mét ®o¹n v¬n khi viÕt hÕt mét c©u trÇn thuËt ta ph¶i ®Æt dÊu chÊm. 2 DÊu DÊu ®îc dïng trong c©u ®¸nh phÈy dÊu ranh giíi mét sè bé phËn c©u ®Ó diïn ®¹t ®óng néi dung, môc ®Ých cña ngêi nãi: - Thµnh phÇn phô cña c©u víi nßng cèt c©u; - Mét tõ ng÷ víi bé phËn chó thÝch cña nã; - Ranh giíi gi÷a c¸c tõ ng÷ cã cïng chøc vô nh nhau trong c©u. 3 DÊu - §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c vÕ chÊm cña mét c©u ghÐp cã cÊu t¹o phÈy phøc t¹p; - §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c bé phËn trong mét phÐp liÖt kª phøc t¹p. 4 DÊu - Tá ý cßn nhiÒu sù vËt, hiÖn tîng chÊm t¬ng tù cha liÖt kª hÕt; löng - ThÓ hiÖn chç lêi nãi bá dÎ hay ngËp ngõng, ng¾t qu·ng; - Lµm gi·n nhÞp ®iÖu c©u v¬n, chuÈn bÞ cho sù xuÊt hiÖn cña mét tõ ng÷ biÓu thÞ néi dung bÊt ngê hay hµi híc, ch©m biÕm. 5 DÊu - §Æt gi÷a c©u ®Ó ®¸nh dÊu g¹ch bé phËn chó thÝch, gi¶i thÝch ngang trong c©u; - §Æt Î ®Çu dßng ®Ó ®¸nh dÊu lêi nãi trùc tiÕp cña n/v hoÆc ®Ó liÖt kª; - Nèi c¸c tõ n»m trong mét liªn danh.

VÝ dô Hoa lµ mét häc sinh ngoan. B¹n Êy lu«n ®oµn kÕt víi b¹n bÌ. T©y B¾c, mét hßn ngäc ngµy mai cña TÊ Quèc, ®ang chê ®îi chóng ta, thóc giôc chóng ta.

Cèm kh«ng ph¶i thøc quµ cña ngêi véi; ¬n cèm ph¶i ¬n tõng chót Ýt, thong th¶ vµ ngÉm nghÜ. - BÈm ... quan lín ... ®ª vì mÊt råi.

§Ñp qu¸ ®i, mïa xu©n ¬i - mïa xu©n cña Hµ Néi th©n yªu.

Iii. luyÖn tËp: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

323

Bµi tËp 1: T¹i sao nãi c©u sau ®©y lµ c©u ®Æc biÖt: "Mét ®Ìo ... mét ®Ìo ... l¹i mét ®Ìo" (Hå Xu©n H¬ng). (Kh«ng theo m« h×nh CN + VN vÉn nªu trän vÑn mét sù viÖc) Bµi tËp 2: Phôc håi dÊu g¹ch ngang trong c¸c c©u sau ®©y vµ nªu râ t¸c dông: - T×nh h÷u nghÞ ViÖt Lµo Kh¬-me anh em ®êi ®êi bÒn v÷ng. - Ban An líp trÎng líp t«i tuy nhá ngêi nhng nhanh nhÑn. (ViÖt – Lµo – Kh¬-me; B¹n An – líp trÎng líp t«i) *. Cñng cè: 3’

1. KÓ tªn c¸c kiÓu c©u ®¬n chia theo môc ®Ých nãi vµ chia theo cÊu t¹o? 2. Em ®· häc c¸c lo¹i dÊu c©u nµo? C«ng dông cña mçi lo¹i dÊu c©u ®ã? *. híng dÉn vÒ nhµ : 1’

- ¤n tËp kü néi dung trªn. - Hoµn chØnh bµi tËp vµo vÎ. - ChuÈn bÞ bµi V¬n b¶n b¸o c¸o (su tÇm mét sè mÉu b¸o c¸o).

TiÕt 124 – TËp lµm v¨n: So¹n: 16/4/2007 D¹y: 23/4/2007

v¨n b¶n b¸o c¸o A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - N¾m ®îc ®Æc ®iÓm cña v¬n b¶n b¸o c¸o: môc ®Ých, yªu cÇu, néi dung vµ c¸ch lµm lo¹i v¬n b¶n nµy. - BiÕt c¸ch viÕt mét v¬n b¶n b¸o c¸o ®óng quy c¸ch; - NhËn ra nh÷ng sai sãt thêng gÆp khi viÕt v¬n b¶n b¸o c¸o. b/ chuÈn bÞ: Mét sè b¶n b¸o c¸o mÉu c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ 1. ThÕ nµo lµ v¬n b¶n ®Ò nghÞ ? C¸ch lµm v¬n b¶n ®Ò nghÞ ? 2. KiÓm tra bµi tËp vÒ nhµ. * Bµi míi: 35’ I. ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n b¸o c¸o:

1. VÝ dô: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

324

- Gäi 2 HS ®äc 2 VB b¸o c¸o SGK trong SGK. 2. NhËn xÐt: H: ViÕt b¸o c¸o ®Ó lµm g× ?

- Môc ®Ých cña VB b¸o c¸o: §Ó tr×nh bµy vÒ t×nh h×nh, sù viÖc vµ c¸c kÕt qu¶ ®· lµm ®îc cña mét c¸ nh©n hay cña mét tËp thÓ.

H: B¸o c¸o cÇn ph¶i chó ý nh÷ng - VÒ néi dung ph¶i nªu râ: ai viÕt, ai yªu cÇu g× vÒ néi dung vµ h×nh nhËn, nhËn vÒ viÖc g× vµ kÕt qu¶ thøc tr×nh bµy ? ra sao. - VÒ h×nh thøc ph¶i ®óng mÉu, s¸ng sña, râ rµng. H: H·y dÉn ra mét sè trêng hîp - Khi cÇn ph¶i s¬ kÕt, tÊng kÕt mét cÇn viÕt b¸o c¸o trong sinh ho¹t phong trµo thi ®ua hoÆc mét ®ît ho¹t ®éng c«ng t¸c nµo ®ã. vµ häc tËp Î trêng, líp em ? - GV ®a 3 t×nh huèng trong SGK *T×nh huèng b v×: -> cho HS th¶o luËn lùa chän - C« gi¸o chñ nhiÖm cÇn biÕt t×nh t×nh huèng nµo cÇn ph¶i viÕt h×nh häc tËp, sinh ho¹t cña líp b¸o c¸o. trong 2 th¸ng cuèi n¬m; - GV cho HS tham kh¶o mét sè - TËp thÓ líp ph¶i tËp hîp c¸c kÕt mÉu b¸o c¸o. qu¶ phÊn ®Êu vÒ 3 mÆt trªn thµnh v¬n b¶n ®Ó c« gi¸o biÕt. H: ThÕ nµo lµ v¬n b¶n b¸o c¸o ?

3. KÕt luËn:

(Gäi 1 häc sinh ®äc ghi nhí.) Ghi nhí 1 – SGK Ii. c¸ch lµm v¨n b¶n b¸o c¸o:

1. T×m hiÓu c¸ch lµm v¨n b¶n b¸o c¸o: - Quèc hiÖu, tiªu ng÷ H: C¸c môc trong v¬n b¶n b¸o c¸o - §Þa danh, ngµy, th¸ng, n¬m; ®îc tr×nh bµy theo mét thø tù - Tªn v¬n b¶n b¸o c¸o; nµo ? - N¬i göi; - LÝ do, diïn biÕn, kÕt qu¶; - KÝ tªn, ghi râ hä tªn, chøc vô. - Gièng nhau vÒ c¸ch tr×nh bµy c¸c môc. H: §iÓm gièng vµ kh¸c nhau cña - Kh¸c vÒ néi dung cô thÓ. 2 v¬n b¶n lµ g× ? - Môc quan träng:B¸o c¸o cña ai? H: Nh÷ng phÇn nµo lµ quan B¸o c¸o víi ai? B¸o c¸o vÒ viÖc g×? trong? KÕt qu¶ cô thÓ ntn? [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

325 *. Ghi nhí 2:

H: Tõ 2 v¬n b¶n trªn h·y rót ra c¸ch lµm mét v¬n b¶n b¸o c¸o ? (gäi 1 h/s ®äc ghi nhí.)

SGK. 2. Dµn môc mét v¨n b¶n b¸o c¸o: SGK

H: Mét v¬n b¶n b¸o c¸o cÇn cã 3. Lu ý: c¸c môc nµo ? - Tªn v¬n b¶n cÇn viÕt ch÷ in hoa, H: Tªn v¬n b¶n b¸o c¸o thêng ®îc khÊ ch÷ to. viÕt n/t/n ? - C¸c môc cÇn tr×nh bµy c©n ®èi H: C¸c môc trong v¬n b¶n b¸o c¸o s¸ng sña, mçi phÇn c¸ch nhau ®îc tr×nh bµy ra sao ? kho¶ng 2 - 3 dßng; kh«ng viÕt s¸t lÒ giÊy; kh«ng ®Ó phÇn trªn vµ phÇn H: C¸c kÕt qu¶ cña v¬n b¶n b¸o díi VB kho¶ng trèng qu¸ lín. c¸o cÇn tr×nh bµy n/t/n ? - C¸c kÕt qu¶ b¸o c¸o cÇn cô thÓ, cã sè liÖu chi tiÕt. H: Su tÇm 1 VB b¸o c¸o råi chØ III. LuyÖn tËp: 10’ ra c¸c phÇn trong b¶n b¸o c¸o Bµi 1: ®ã? HS dïng VB b¸o c¸o ®· chuÈn bÞ theo yªu cÇu Î tiÕt tríc ®Ó tr×nh - GV ®a 1 VB b¸o c¸o vÒ vô ch¸y bµy. (S¸ch thiÕt kÕ... tr280) -> yªu Bµi 2: cÇu HS nhËn xÐt c¸c lçi. HS nhËn xÐt theo VB *. Cñng cè: 3’

1. Nªu ®Æc ®iÓm cña VB b¸o c¸o? 2. Nªu thø tù c¸c môc trong b¸o c¸o? Môc nµo lµ quan träng

nhÊt? *. híng dÉn vÒ nhµ : 1’

- Häc thuéc c¸c ghi nhí trong SGK. - ChuÈn bÞ bµi LuyÖn tËp lµm v¬n b¶n ®Ò nghÞ vµ b¸o c¸o. TuÇn 32 - Bµi 31 TiÕt 125+126 So¹n:17/4/2007 D¹y: 24/4/2007

LuyÖn tËp: lµm v¨n b¶n ®Ò nghÞ, b¸o c¸o A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh:

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

326

- Th«ng qua c¸c bµi tËp thùc hµnh, biÕt c¸ch x¸c ®Þnh c¸c lo¹i t×nh huèng viÕt VBBC hoÆc VB§N, biÕt c¸ch viÕt 2 lo¹i v¬n b¶n trªn ®óng theo c¸c mÉu quy ®Þnh. - ViÕt v¬n b¶n b¸o c¸o, ®Ò nghÞ theo mÉu. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: (Xen kÏ trong giê luyÖn tËp). * Bµi míi: 85’ I. lý thuyÕt: 15’ *. so s¸nh 2 lo¹i v¨n b¶n b¸o c¸o vµ ®Ò nghÞ:

- Gi¸o viªn cho häc sinh theo dâi - XÐt 2 v¬n b¶n: 2 v¬n b¶n: VB1: B¸o c¸o vÒ kÕt qu¶ ho¹t + B¸o c¸o vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng chµo mõng ngµy 20/11. ®éng chµo mõng ngµy 20/11. VB2: GiÊy ®Ò nghÞ GVCN líp trêng + GiÊy ®Ò nghÞ GVCN líp trêng THCS TrÇn Phó. THCS TrÇn Phó. - Gièng nhau: H: Dùa vµo 2 v¬n b¶n, em h·y cho + §Òu lµ v¬n b¶n hµnh chÝnh; biÕt sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a + §Òu viÕt theo mét mÉu chung VB§N vµ VBBC. (tÝnh quy íc). (Häc sinh th¶o luËn theo bµn). - Kh¸c nhau: + VÒ môc ®Ých: . VB§N: ®Ò ®¹t nguyÖn väng. . VBBC: tr×nh bµy nh÷ng kÕt qu¶ ®· lµm ®îc. + VÒ néi dung: . VB§N: Ai ®Ò nghÞ ? §Ò nghÞ ai ? §Ò nghÞ ®iÒu g× ? . VBBC: B¸o c¸o cña ai ? Víi ai ? ViÖc g× ? KÕt qu¶ nh thÕ nµo ? H: VËy khi viÕt 2 lo¹i v¬n b¶n nµy => Khi viÕt ®óng thø tù c¸c môc. cÇn tr¸nh sai sãt g× ? Nh÷ng môc - VB§N, BC: môc 4+5+6 lµ nh÷ng nµo cÇn chó ý trong mçi lo¹i v¬n môc quan träng vµ kh«ng thÓ b¶n ? thiÕu Ii. luyÖn tËp: 55’

Bµi tËp 1 (SGK - tr 138). G/v yªu cÇu häc sinh ®äc vµ x¸c ®Þnh yªu cÇu cña bµi tËp 1: nªu nh÷ng t×nh huèng ph¶i lµm VB§N vµ VBBC. (H/s tù béc lé). [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

327

Bµi tËp 2 (SGK - tr 138). G/v cho häc sinh th¶o luËn nhãm (thêi gian 15 phót). Nhãm 1: ViÕt v¬n b¶n b¸o c¸o (chñ ®Ò tù chän). Nhãm 2: ViÕt v¬n b¶n ®Ò nghÞ (chñ ®Ò tù chän). - Gäi häc sinh 2 nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy. - Häc sinh nhËn xÐt, söa sai. (Híng dÉn: Ph¶i viÕt ®óng thø tù c¸c môc. Tr×nh bµy s¸ng sña, néi dung râ rµng.) Bµi tËp 3 G/v yªu cÇu häc sinh ®äc bµi tËp 3 trªn b¶ng phô. - Gäi häc sinh lªn b¶ng khoanh trßn vµo ®¸p ¸n ®óng vµ ch÷a lçi sai. (Híng dÉn: a) Ph¶i viÕt VB§N v× v¬n b¶n nµy cã néi dung ®Ò xuÊt 1 nguyÖn väng. b) Ph¶i viÕt VBBC v× v¬n b¶n nµy cã néi dung b¸o c¸o kÕt qu¶ ®· lµm ®îc víi GVCN líp. c) ThiÕu: ViÕt ®¬n ®Ò nghÞ BGH biÓu d¬ng, khen thÎng b¹n H. Bµi tËp 4 (Bµi tËp bÊ trî). Bæ sung c¸c môc cßn thiÕu trong 2 v¨n b¶n sau: a) V¬n b¶n 1: KÝnh göi: BG§ SÎ L§-TBXH §ång kÝnh göi: Phßng Tµi vô, phßng KÕ ho¹ch ThÓ hiÖn sù chØ ®¹o cña BG§ SÎ, TT xóc tiÕn viÖc lµm ®· tr×nh ®Ò ¸n ... T/M trung t©m Gi¸m ®èc b) V¬n b¶n 2: B¸o c¸o VÒ t×nh h×nh rÇy n©u ph¸ h¹i lóa hÌ thu KÝnh göi: UBND huyÖn X Ngµy 25/3/2007, qua kiÓm tra diÖn tÝch trång lóa hÌ thu, UBND x· Hng §¹o ®· ph¸t hiÖn kho¶ng 10 ha lóa hÌ thu ®· bÞ rÇy n©u ph¸ ho¹i ... T/M UBND x· Chñ tÞch GV híng dÉn: - VB 1 cÇn bÊ sung: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

328

1 Quèc hiÖu; 2. §Þa danh, ngµy, th¸ng, n¬m; 3. Tªn v¬n b¶n; 4. KÝ tªn vµ ghi râ hä tªn (6). - VB 2 cÇn bÊ sung: 1. Quèc hiÖu; 2. §Þa danh, ngµy, th¸ng, n¬m; 3. KÝ tªn vµ ghi râ hä tªn . III. KiÓm tra 15’: §Æt mét t×nh huèng cÇn viÕt mét VB ®Ò nghÞ vµ viÕt b¶n ®Ò nghÞ theo t/huèng ®ã. * . Cñng cè: 3’

1. Nh¾c nhÎ HS ghi nhí nh÷ng néi dung võa luyÖn tËp. 2. Thu bµi kiÓm tra 15’ *. híng dÉn vÒ nhµ : 1’

- «n tËp nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®Ó chuÈn bÞ thi KSCL häc kú II vµ cuèi n¬m. - ChuÈn bÞ tÊt c¶ c¸c c©u hái tiÕt 127, 128: ¤n tËp phÇn TLV.

TiÕt 127+128: So¹n: 23/4/2007 D¹y: 3/5/2007

¤n tËp: phÇn tËp lµm v¨n A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - HÖ thèng ho¸ vµ cñng cè l¹i nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ v¬n b¶n biÓu c¶m - ®¸nh gi¸ vÒ v¬n b¶n nghÞ luËn; - NhËn diÖn v¬n b¶n, t×m hiÓu ®Ò, t×m ý vµ lËp dµn ý; - Ph©n biÖt luËn ®Ò, luËn ®iÓm, luËn cø, luËn chøng, c¶m xóc, t/c¶m, ... - So s¸nh, hÖ thèng ho¸ c¸c kiÓu lo¹i v¬n b¶n. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ (KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh). * Bµi míi: I. vÒ v¨n biÓu c¶m:

1. Lý thuyÕt: - G/v híng dÉn häc sinh h×nh dung l¹i toµn bé ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña v¬n biÓu c¶m qua viÖc t×m hiÓu 6 c©u hái SGK - tr 139. * C©u 1: G/v gäi häc sinh lªn b¶ng thèng kª tÊt c¶ c¸c bµi v¬n xu«i lµ bµi v¬n biÓu c¶m. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

329

1. CÊng trêng mÎ ra; 2. MÑ t«i; 3. Mét thø quµ cña lóa non - Cèm; 4. Mïa xu©n cña t«i; 5. Sµi Gßn t«i yªu. * C©u 2: a. Trªn c¬ sÎ häc sinh ®· chuÈn bÞ Î nhµ, gi¸o viªn cho häc sinh tù béc lé c¶m nghÜ cña m×nh vÒ mét VBBC mµ m×nh thÝch nhÊt. b. Nh÷ng ®Æc ®iÓm cña VBBC: - VÒ môc ®Ých: BiÓu hiÖn t×nh c¶m, t tÎng, th¸i ®é vµ ®¸nh gi¸ cña ngêi viÕt ®èi víi ngêi vµ viÖc ngoµi ®êi, TPVH. - VÒ c¸ch thøc: + BiÕn ®èi tîng biÓu c¶m thµnh h×nh ¶nh béc lé t×nh c¶m cña m×nh. + Khai th¸c nh÷ng ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña ®èi tîng biÓu c¶m -> béc lé t/c¶m vµ sù ®¸nh gi¸. * C©u 3+4: Gäi häc sinh ®äc vµ x¸c ®Þnh yªu cÇu. X¸c ®Þnh vai trß cña yÕu tè tù sù, miªu t¶ trong v¬n biÓu c¶m. Híng dÉn: YÕu tè miªu t¶ vµ tù sù: Vai trß kh«ng thÓ thiÕu (.) v¬n biÓu c¶m - nh»m khªu gîi c¶m xóc, t×nh c¶m, thÓ hiÖn c¶m xóc, t©m tr¹ng. VD: - Mïa xu©n cña t«i - yÕu tè miªu t¶. - CÊng trêng mÎ ra, Ca HuÕ trªn s«ng H¬ng - yÕu tè tù sù. * C©u 5: Khi muèn bµy tá t×nh c¶m cña m×nh ®èi víi mét ®èi tîng nµo ®ã, ph¶i nªu lªn ®îc ®iÒu g× cña ®èi tîng Êy. - HD: + Víi con ngêi: Nªu ®îc vÎ ®Ñp ngo¹i h×nh, vÎ ®Ñp lêi nãi, cö chØ, hµnh ®éng, vÎ ®Ñp t©m hån, tÝnh c¸ch. + Víi c¶nh vËt: VÎ ®Ñp riªng, Ên tîng ®èi víi c¶nh quan vµ con ngêi ... - Häc sinh tù nªu mét sè dÉn chøng. * C©u 6: T×m c¸c ph¬ng tiÖn tu tõ trong 2 v¬n b¶n: "Sµi Gßn t«i yªu" vµ "Mïa xu©n cña t«i". - HD: + VB "Sµi Gßn ...": so s¸nh, ®èi lËp, t¬ng ph¶n, c©u c¶m, ... + VB "Mïa xu©n ...": hái tu tõ, ®iÖp, c©u v¬n nhÞp nhµng, ... - H/s th¶o luËn ®Ó t×m ra nh÷ng chi tiÕt cã chøa c¸c ph¬ng tiÖn tu tõ Êy. 2. Bµi tËp * C©u 7 + c©u 8: G/v kÎ s¬ ®å vÒ ®Æc ®iÓm cña VBBC lªn b¶ng; H/s lªn b¶ng ®iÒn. Néi dung Môc Ph¬ng Më bµi Th©n KÕt bµi ®Ých tiÖn bµi C¶m xóc, Cho ngêi C©u c¶m, Giíi TriÓn Nªu Ên [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected] t©m tr¹ng, t×nh c¶m vµ ®¸nh gi¸, nhËn xÐt cña ngêi viÕt

®äc thÊy râ néi dung biÓu c¶m vµ ®¸nh gi¸ cña ngêi viÕt

330

so s¸nh, t¬ng ph¶n, trïng ®iÖp, c©u hái, tu tõ , t/t biÓu hiÖn c¶m xóc, t©m tr¹ng, ...

thiÖu t/g, t/p. Nªu c¶m xóc, t×nh c¶m, t©m tr¹ng vµ ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t

khai cô îng s©u thÓ tõng ®Ëm c¶m xóc, nhÊt t tÎng, t×nh c¶m. NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ cô thÓ.

Ii. vÒ v¨n nghÞ luËn:

1. Lý thuyÕt: * C©u 1: - Ghi nhan ®Ò c¸c bµi v¬n nghÞ luËn trong ch¬ng tr×nh Ng÷ v¬n 7 - tËp 2: + Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta; + Sù giµu ®Ñp cña tiÕng ViÖt; + §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå; + ý nghÜa v¬n ch¬ng. - G/v cã thÓ mÎ réng gióp häc sinh hiÓu: nhiÒu c©u tôc ng÷ còng lµ nh÷ng v¬n b¶n nghÞ luËn ng¾n gän, c« ®óc nhÊt. * C©u 2: - Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh ®äc vµ x¸c ®Þnh yªu cÇu cña bµi tËp 2. - Cho häc sinh th¶o luËn nhãm ®Ó t×m ra c¸c d¹ng kh¸c nhau cña VNL N1: NghÞ luËn nãi; Häc sinh tù béc lé. N2: NghÞ luËn viÕt. * C©u 3: Häc sinh lªn b¶ng lµm - Nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n cña mét bµi v¬n nghÞ luËn: luËn ®Ò, luËn ®iÓm, luËn cø, lËp luËn, ... - Trong ®ã lËp luËn lµ yÕu tè chñ yÕu. Bµi v¬n nghÞ luËn cã søc thuyÕt phôc, cã ®anh thÐp, s©u s¾c, thÊm thÝa, chÆt chÏ hay kh«ng phô thuéc phÇn lín vµo tr×nh ®é vµ Nt l/l cña ngêi viÕt. * C©u 2: - Gi¸o viªn chÐp bµi tËp lªn b¶ng phô. Häc sinh lªn b¶ng khoanh trßn vµo ®¸p ¸n ®óng. - LuËn ®iÓm: Lµ nh÷ng ý kiÕn thÓ hiÖn mét quan ®iÓm, mét t tÎng nµo ®ã ®îc nªu ra díi h×nh thøc c©u P§/K§. => C©u a-d: luËn ®iÓm; C©u b; c©u c¶m; C©u c: cha ®Çy ®ñ, cha râ ý. * C©u 5: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

-

331

Häc sinh ®äc vµ x¸c ®Þnh yªu cÇu bµi tËp. 2. Bµi tËp (Häc sinh th¶o luËn -> ®a ra ý kiÕn ®óng). * C©u 6: T×m ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a 2 ®Ò v¬n ? - Gièng: + Chung 1 luËn ®Ò; + Cïng ph¶i sö dông lÝ lÏ, dÉn chøng vµ lËp luËn. - Kh¸c nhau: §Ò 1 §Ò2 KiÓu bµi: chøng minh; - KiÓu bµi: chøng minh; V/®Ò NL: cha râ; - V/®Ò NL: ®· râ; LÝ lÏ lµ chñ yÕu; - DÉn chøng lµ chñ yÕu; Lµm râ b/chÊt vÊn ®Ò lµ n/t/n. - Chøng tá sù ®óng ®¾n cña vÊn ®Ò lµ n/t/n. V. híng dÉn vÒ nhµ :

- ¤n tËp tÊt c¶ nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vÒ V¬n, tiÕng ViÖt, TËp lµm v¬n ®Ó chuÈn bÞ tèt cho kú thi KSCL. - Lµm bµi tËp: Gi¶i thÝch c©u ca dao: "Ch¼ng th¬m còng kÓ hoa nhµi DÉu kh«ng thanh lÞch còng ngêi Trµng An". TuÇn 33 - bµi 32 TiÕt 129+130 (Ngµy 01/5/2007)

«n tËp tiÕng viÖt (TiÕp) híng dÉn lµm bµi kiÓm tra tæng hîp A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - HÖ thèng hãa nh÷ng kiÕn thøc vÒ c©u, dÊu c©u; - Cñng cè kiÕn thøc tu tõ có ph¸p; - BiÕt mÎ réng, rót gän vµ chuyÓn ®Êi c©u; - Sö dông dÊu c©u vµ tu tõ vÒ c©u. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: * KiÓm tra bµi cò: (Xen kÏ trong giê «n tËp.) * Bµi míi: 2. (tiÕp) d- ¤n tËp vÒ dïng côm C-V ®Ó më réng c©u: ? ThÕ nµo lµ dïng côm C-V ®Ó mÎ réng c©u ? Cho VD minh ho¹ ? => Dïng côm C-V ®Ó mÎ réng c©u lµ dïng nh÷ng kÕt cÊu cã h×nh thøc gièng c©u, gäi lµ côm C-V lµm thµnh phÇn c©u. VD: ChiÕc cÆp s¸ch t«i míi mua rÊt ®Ñp. C

V

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

332

§N CN VN ? Thµnh phÇn nµo cña c©u cã thÓ ®îc mÎ réng b»ng côm C-V ? Cho VD minh ho¹ ? => Thµnh phÇn CN, VN, §N, BN ®Òu cã thÓ ®îc mÎ réng c©u b»ng côm C-V. VD: + CN: MÑ vÒ khiÕn c¶ nhµ vui. + VN: ChiÕc xe m¸y nµy phanh háng råi. + BN: T«i cø tÎng nã hiÒn l¾m. + §N: Ngêi t«i gÆp h«m qua lµ mét nhµ th¬. - G/v chèt ý: Nhê viÖc mÎ réng c©u b»ng c¸ch dïng côm C-V lµm thµnh phÇn c©u -> cã thÓ gép 2 c©u §L thµnh 1 c©u cã côm C-V lµm thµnh phÇn. e- ¤n tËp vÒ chuyÓn ®æi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng: ? ThÕ nµo lµ c©u chñ ®éng ? C©u bÞ ®éng ? Mçi lo¹i lÊy 1 VD ? => C©u chñ ®éng lµ c©u cã CN chØ chñ thÓ cña hµnh ®éng. VD: T«i ®¸nh nã. => C©u bÞ ®éng lµ c©u cã CN chØ ®èi tîng cña hµnh ®éng. VD: Nã bÞ t«i ®¸nh. ? Môc ®Ých cña viÖc chuyÓn ®Êi c©u chñ ®éng sang c©u bÞ ®éng vµ ngîc l¹i ®Ó lµm g× ? => Tr¸nh lÆp mét kiÓu c©u hoÆc ®Ó ®¶m b¶o m¹ch nhÊt qu¸n. ? Cã mÊy kiÓu c©u bÞ ®éng ? Cho mçi lo¹i mét vÝ dô ? => Cã 2 lo¹i c©u bÞ ®éng. + C©u bÞ ®éng cã tõ "bÞ", "®îc". VD: Chó bÐ ®îc mÑ khen. Lan bÞ m¾ng. + C©u bÞ ®éng kh«ng cã tõ "bÞ", "®îc". VD: M©m cç ®· h¹ xuèng Bµi th¬ ®· hoµn thµnh xong. - G/v chèt ý: Lu ý cã nh÷ng c©u cã tõ "bÞ", "®îc" kh«ng ph¶i lµ c©u bÞ ®éng. VD: ¤ng bÞ ®au ch©n. C©u bÞ ®éng cã tõ "bÞ" -> hµm ý tiªu cùc. C©u bÞ ®éng cã tõ "®îc" -> hµm ý tÝch cùc. g- PhÐp liÖt kª: ? LiÖt kª lµ g× ? Cho vÝ dô ? => Lµ c¸ch s¾p xÕp nèi tiÕp hµng lo¹t tõ hay côm tõ cïng lo¹i ®Ó diïn t¶ ®îc ®Çy ®ñ h¬n, s©u s¾c h¬n nh÷ng khÝa c¹nh kh¸c nhau cña thùc tÕ hay cña t tÎng, t×nh c¶m. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

333

VD: §êng ta réng thªnh thang t¸m thíc §êng B¾c S¬n, §×nh C¶, Th¸i nguyªn §êng qua T©y B¾c, ®êng lªn §iÖn Biªn §êng c¸ch m¹ng dµi theo kh¸ng chiÕn. ? Cã mÊy kiÓu liÖt kª ? Cho vÝ dô ? => 4 kiÓu: LK theo tõng cÆp LK kh«ng theo tõng cÆp LK t¬ng tiÕn LK kh«ng t¬ng tiÕn. VD: Häc sinh tù lÊy vÝ dô. - G/v chèt: LiÖt kª lµ mét phÐp tu tõ có ph¸p -> Khi sö dông cÇn ph¶i chó ý tíi gi¸ trÞ biÓu c¶m cña nã. 3. ¤n tËp vÒ dÊu c©u ? Nªu t¸c dông cña tõng lo¹i dÊu c©u ? - DÊu chÊm löng: + BiÓu thÞ bé phËn cha liªn kÕt; + BiÓu thÞ lêi nãi ngËp ngõng, ng¾t qu·ng; + Lµm gi·n nhÞp ®iÖu c©u v¬n. - DÊu chÊm phÈy: + §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c vÕ cña mét c©u ghÐp cã cÊu t¹o phøc t¹p; + §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c bé phËn trong mét phÐp liÖt kª phøc t¹p. - DÊu g¹ch ngang: + §¸nh dÊu bé phËn gi¶i thÝch, chó thÝch cña c©u; + §¸nh dÊu lêi nãi TT cña nh©n vËt; + BiÓu thÞ sù liÖt kª; + Nèi c¸c tõ trong mét liªn danh. - DÊu g¹ch nèi: Nèi c¸c tiÕng trong 1 tõ phiªn ©m. G/v chèt: DÊu g¹ch nèi kh«ng ph¶i lµ dÊu c©u vµ nã ®îc viÕt ng¾n h¬n dÊu g¹ch ngang. * Cñng cè: G/v híng dÉn häc sinh c¸ch lµm bµi kiÓm tra tÊng hîp. *. híng dÉn vÒ nhµ :

TiÕp tôc «n tËp ®Ó chuÈn bÞ cho kú thi KSCL.

IV. luyÖn tËp:

-

V. híng dÉn vÒ nhµ :

- §äc tãm t¾t truyÖn vµ kÓ diïn c¶m. [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

334

- Hoµn thµnh bµi luyÖn tËp. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. TiÕt 123 (Ngµy 17/3/2007) tËp lµm v¨n:

luyÖn nãi v¨n kÓ chuyÖn A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: * KiÓm tra bµi cò: * Bµi míi: II. ®äc, hiÓu v¨n b¶n:

-

1. §äc, tãm t¾t truyÖn: 2. Chó thÝch: 3. Bè côc: 3 phÇn. 3. Ph©n tÝch: 1. Më bµi:2. Th©n bµi: 3. KÕt bµi: a, Më truyÖn: b, DiÔn biÕn truyÖn: iii.tæng kÕt – ghi nhí: IV. luyÖn tËp:

SGK

-

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

335

TiÕt 115: (Ngµy 27/3/2007)

t×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n hµnh chÝnh A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: - Cã ®îc hiÓu biÕt chung vÒ v¬n b¶n hµnh chÝnh: môc ®Ých, néi dung, yªu cÇu vµ c¸c lo¹i v¬n b¶n ©hnhf chÝnh th¬×ng gÆp ûtopng cuéc sèng. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: * KiÓm tra bµi cò: * Bµi míi: -

I. thÕ nµo lµ v¨n b¶n hµnh chÝnh:

1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: - + Th«ng b¸o: TruyÒn ®¹t th«ng tin tõ cÊp trªn xuèng cÊp díi hoÆc th«ng tin cho c«ng chóng réng r·i ®Òu biÕt. + §Ò nghÞ: §Ò ®¹t nguyÖn väng lªn cÊp trªn hoÆc ngêi cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt. + B¸o c¸o: ChuyÓn th«ng tin tõ cÊp díi lªn cÊp trªn. * Môc ®Ých cña c¸c v¬n b¶n: - Th«ng b¸o: PhÊ biÕn th«ng tin II. ®äc, hiÓu v¨n b¶n:

1. §äc, tãm t¾t truyÖn: 2. Chó thÝch: 3. Bè côc: 3 phÇn. 3. Ph©n tÝch: 1. Më bµi:2. Th©n bµi: 3. KÕt bµi: a, Më truyÖn: b, DiÔn biÕn truyÖn: [email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

336 iii.tæng kÕt – ghi nhí:

SGK

-

IV. luyÖn tËp:

tuÇn 2 – bµi 2 TiÕt 10: (Ngµy 17/10/2006) tËp lµm v¨n:

luyÖn nãi v¨n kÓ chuyÖn A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: -

b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: * KiÓm tra bµi cò: * Bµi míi: -

II. ®äc, hiÓu v¨n b¶n:

1. 2. 3. 3. a, -

§äc, tãm t¾t truyÖn: Chó thÝch: Bè côc:

3.

Ph©n tÝch: 1. Më bµi:2. Th©n bµi: 3. KÕt bµi: Më truyÖn:

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

337

b, DiÔn biÕn truyÖn: iii.tæng kÕt – ghi nhí:

SGK

IV. luyÖn tËp:

-

V. híng dÉn vÒ nhµ :

- §äc tãm t¾t truyÖn vµ kÓ diïn c¶m. - Hoµn thµnh bµi luyÖn tËp. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. tuÇn 2 – bµi 2 TiÕt 10: (Ngµy 17/3/2007) tËp lµm v¨n:

luyÖn nãi v¨n kÓ chuyÖn A/ Môc tiªu bµi häc:

Gióp h/sinh: -

b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:

* æn ®Þnh líp: * KiÓm tra bµi cò: * Bµi míi: -

II. ®äc, hiÓu v¨n b¶n:

1. §äc, tãm t¾t truyÖn: 2. Chó thÝch: 3. Bè côc: 3 phÇn. 3. Ph©n tÝch: 1. Më bµi:2. Th©n bµi: 3. KÕt bµi: a, Më truyÖn: b, DiÔn biÕn truyÖn: iii.tæng kÕt – ghi nhí:

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)

[email protected]

338 SGK

-

IV. luyÖn tËp:

[email protected], 0977082750 THCS Dong ngu,tien yen, quang ninh gi¸o ¸n ng÷ v¬n 7 (2006-2007)