Epo31 Kef8-9

Φυσικά, η έννοια της κίνησης ως ουσιώδους συστατικού της φυσικής φιλοσοφίας. 4 αριστοτελικές αιτίες (υλική, ποιητική, τυπική και τελική) και φυσική τελεολογία, δηλ. ότι τα πράγματα συμβαίνουν χάριν ενός τελικού σκοπού. Ο Αριστοτέλης παρουσιάζει το δόγμα του περί ουσίας και μορφής, το οποίο μας οδηγεί στην αντίληψη ότι η έννοια της κίνησης είναι η αλλαγή, δηλ. η γένεση και φθορά, η αλλοίωση, η αύξηση και μείωση και η τοπική κίνηση η οποία περιλαμβάνει πάντα ένα αμετάβλητο υπόστρωμα. Η αλλαγή κίνησης συνίσταται στη διαδοχική παρουσία σε αυτό το υπόστρωμα αντίθετων μορφών. Κινούμενο και κινούν. Το αξίωμα του ότι το κινούν και το κινητό είναι διακριτά. Στα έμψυχα αντικείμενα η ψυχή είναι το κινούν του σώματος, ενώ στα ουράνια σώματα το κινούν ήταν μια ουράνια νόηση. Το κινούν και το κινητό είναι διακριτά αλλά όχι φυσικά χωρισμένα

Θεωρία της αντιπερίστασης, σύμφωνα με την οποία η κίνηση του βλήματος προκαλείται από τη διαρκή πίεση που ασκεί σε αυτό ο περιβάλλων αέρας. Διάκριση της κίνησης σε φυσική και βίαιη. Η φυσική κίνηση αφορά μετατοπίσεις κατά τις οποίες τα σώματα κινούνται ανάλογα με την υπόστασή τους. Σώματα στα οποία κυριαρχούν ως συστατικά η γη και το νερό κινούνται προς τα κάτω, ενώ άλλα στα οποία κυριαρχούν ο αέρας και η φωτιά κινούνται προς τα πάνω. Στις βίαιες κινήσεις τα σώματα μετατοπίζονται αντίθετα από την επιταγή της φυσικής τους κίνησης και είναι εύκολο να αποδεχτεί κανείς ότι υπάρχει δράση εξωτερικού κινούντος. Τα σώματα επιταχύνονται όταν φτάνουν κοντά στη φυσική τους θέση αλλά διαπραγματεύονταν τις φυσικές κινήσεις ουσιαστικά ως ομαλές και δεν ενδιαφέρθηκε για την ποσοτική έκφραση της παρατηρούμενης μεταβολής ταχύτητας. Η κίνηση ήταν πάντα μια πλήρης διαδικασία με τελικό σκοπό, και δεν είχε ενδιαφέρον για τα ενδιάμεσα στάδια.

Για τις φυσικές και τις βίαιες κινήσεις η ταχύτητά τους είναι ανάλογη του βάρους ή της εφαρμοζόμενης δύναμης και αντιστρόφως ανάλογη της αντίστασης του μέσου, η οποία στην περίπτωση της φυσικής κίνησης θεωρείται ανάλογη της πυκνότητάς του και η αντίσταση του ίδιου σώματος στην περίπτωση της βίαιης κίνησης. Η κίνηση στο κενό είναι αδύνατη δεδομένου ότι η πυκνότητά του είναι μηδενική συνεπώς η κίνηση θα γίνει ακαριαία επομένως απορρίπτεται η έννοια του κενού.

Ποιος κινεί το βέλος? Ποιος κινεί την πέτρα στην ελεύθερη πτώση? Impetus ή ενώθηση ή όρμηση Bradwardine μελέτησε τη δυναμική της αριστοτέλειας κίνησης, λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι δεν υπάρχει κίνηση εάν η κινούσα δύναμη είναι μικρότερη της αντίστασης. Η μελέτη γίνεται βάση μαθηματικών υποθέσεων γύρω από ιδιότητες ανάλογων συγκεκριμένων μεγεθών και αποτέλεσε τη γενεσιουργό πράξη της ομάδας των calculatori του Μέρτον. Μπουριντάν εάν η βίαιη κίνηση του βλήματος προέρχεται από δύναμη η οποία δρα στο κενό, αυτή θα πρέπει να συνεχίζεται χωρίς καμία καταστροφή, αλλά επειδή τέτοια αδιάκοπη κίνηση δεν παρατηρήθηκε στη φύση, καταλήγει ότι δεν υπάρχει κενό.

Πέτρος Ιωάννης Olivi, έδωσε μια θεωρία τύπου impetus, όπου η βολή εξηγείται από τη δράση μιας τάσης ή ομοιότητας την οποία ο προβολέας παραδίδει στο βλήμα και η οποία είναι η αιτία της κίνησής του. Η κίνηση του βλήματος ύστερα από τη δράση βίαιης τάσης είναι ανάλογη με τις κινήσεις των στοιχείων κατά τις οποίες οι κινήσεις ακολουθούν ως φυσικά αποτελέσματα των φυσικών τάσεων που δίνονται σε αυτά κατά τη γένεσή τους, δηλ. της βαρύτητας και της ελαφρότητας. Στη συνέχεια άλλαξε γνώμη και έλεγε ότι η κίνηση είναι απόλυτη έννοια.

Μπουριντάν, ο Αριστοτέλης δεν έχει λύσει καλά το πρόβλημα της βολής μια και ο αέρας φαίνεται μάλλον να ανθίσταται στην κίνηση. Η έννοια του impetus περιγράφεται ότι το κινούν, κινούμενο σε ένα κινητό , εντυπώνει σε αυτό κάποιο impetus ή κάποια κινητήρια δύναμη, η οποία δρα στην κατεύθυνση του κινητού είτε άνω είτε κάτω είτε οριζόντια είτε κυκλικά, και όσο το κινητό κινεί γρηγορότερα το σώμα, τόσο θα εντυπώσει σε αυτό ισχυρότερο impetus …και όσο περισσότερη μάζα υπάρχει, το κινητό λαμβάνει περισσότερο από αυτό το impetus και πιο έντονα. Σε ένα πυκνό και βαρύ σώμα τα άλλα παραμένοντα ίσα, υπάρχει περισσότερη πρώτη μάζα από ότι σε ένα αραιό και ελαφρύ σώμα … όπως ο σίδηρος λαμβάνει περισσότερη θερμότητα από το ξύλο ή από νερό της ίδιας ποσότητας.. Το impetus εμφανίζεται ανάλογο της ταχύτητας και της πρώτης μάζας. Ενώ έχει τα χαρακτηριστικά της δύναμης φαίνεται να αντιστοιχεί στα αποτελέσματα της δράσης της αρχικής δύναμης στο κινητό.

Είναι μόνιμου χαρακτήρα, το οποίο φθείρεται ή επιβραδύνεται από την αντίσταση ή μια αντίθετη κλίση. Αυτό το μόνιμο impetus του έδωσε τη δυνατότητα να το αξιοποιήσει στην αιώνια κίνηση των ουράνιων σωμάτων και να καταστήσει περιττές τις νόες που τα κινούσαν. Η μηχανική του impetus δίνει μια απάντηση και στο πρόβλημα της φύσης της βαρύτητας. Η επιτάχυνση θα ερμηνευτεί βάσει της γενικής θεωρίας του impetus. Ορέμ, το impetus δεν εξαρτάται μόνο από την ταχύτητα αλλά και από την επιτάχυνση, ενώ δεν έχει μόνιμο χαρακτήρα.

Κοσμολογία-Ερωτήματα Έχει αρχή ή τέλος το σύμπαν? Δημιουργήθηκε εκ του μηδενός? Είναι τέλειο? Υπάρχει τίποτε πέρα από αυτό? Βρίσκεται σε συγκεκριμένη θέση? Υπάρχουν άλλοι κόσμοι? Πόσες είναι οι ουράνιες σφαίρες πάνω στις οποίες φέρονται οι πλανήτες? Ποιος και πως κινεί αυτές τις σφαίρες ? Υπάρχει κόπωση σε αυτές τις κινήσεις ? Σχηματίζουν οι σφαίρες ένα συνεχές ή είναι διακριτές ? Είναι οι σφαίρες σκληρές ή ρευστές ? Έχουν οι τροχιές κέντρο τη Γη ή απαιτούνται πρόσθετοι επίκυκλοι και έκκεντρες κινήσεις ?Ποια είναι η φύση των ουρανίων σωμάτων ? Μπορούν αυτά να περιγραφούν μέσω των ποιοτήτων θερμόψυχρό, υγρό-ξηρό? Υπάρχει γένεση και φθορά, αύξηση και μείωση στο σύμπαν ? Ποια είναι η σχέση της γης με το σύμπαν? Ποιο το σχήμα της, η θέση της ? Κινείται? Πως σχετίζεται η κοσμολογία του Αριστοτέλη με την πτολεμαϊκή αστρονομία ?

Η Δημιουργία του κόσμου

Το θέμα της αιωνιότητας του κόσμου αποτέλεσε κεντρικό ζήτημα διαφωνιών στο Παρίσι τον 13ο αιώνα άρθρο 87 «Ο κόσμος είναι αιώνιος σε ότι αφορά όλα τα είδη που εμπεριέχονται σε αυτόν και ότι ο χρόνος είναι αιώνιος, όπως είναι η κίνηση, η ύλη, ο παράγοντας και ο παραλήπτης και επειδή ο κόσμος προέρχεται από την απέραντη δύναμη του θεού, είναι αδύνατον να υπάρχει καινοτομία σε ένα αποτέλεσμα χωρίς να υπάρχει καινοτομία στην αιτία». Οι λόγιοι 13ο-14ο αιώνα προσπάθησαν να συμβιβάσουν τη δημιουργία και την αιωνιότητα του κόσμου. Οι απόψεις ταξινομούνται ως εξής:

1)

Ο κόσμος που υπάρχει σήμερα δημιουργήθηκε, αλλά

η ύλη είναι αιώνια 2) Ο χρόνος αρχίζει όταν ο θεός δημιούργησε την πρώτη κίνηση, συνεπώς η αιωνιότητα ταυτίζεται με την πλήρη διάρκεια του χρόνου. 3) Δεν μπορεί να αποδειχτεί η πρόταση περί αρχής του κόσμου. Η θεϊκή παντοδυναμία, κατά τον Ακινάτη, μπορεί να παραγάγει γεγονότα ταυτόχρονα, συνεπώς να δημιουργήσει έναν κόσμο χωρίς χρονική αρχή, έναν αιώνια υπάρχοντα κόσμο. Οι Μπουριντάν και Ορέμ θεωρούν ότι ο κόσμος δημιουργείται βάσει της πίστης, αλλά η λογική ανάλυση του υπερσελήνιου κόσμου τους οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο κόσμος δεν μπορεί να δημιουργηθεί ή να καταστραφεί, με φυσικά μέσα, με τρόπο λογικά κατανοητό. Κατά τη γνώμη τους, επειδή έχει δημιουργηθεί με τη θέληση του θεού εκ του μηδενός, δεν μπορεί να είναι αιώνιος Οι λόγιοι προσπαθούσαν να διατηρήσουν τόσο την πίστη τους όσο και τον αριστοτελισμό τους.

Οι αρχαίοι έλληνες θεωρούσαν ότι η ύλη η ίδια δεν μπορεί να έχει αρχή ενώ πολλοί θεωρούσαν ότι το σύμπαν με τη συγκεκριμένη διάταξη έχει αρχή. Ο χριστιανισμός αλλάζει ολόκληρο το πλαίσιο της συζήτησης και ο Ιωάννης Φιλόπονος πρώτος χρησιμοποιεί κατεξοχήν αριστοτελικά επιχειρήματα κατά της αριστοτελικής άρνησης της αρχής του κόσμου. Οι μεσαιωνικοί εξετάζουν και το πρόβλημα της τελειότητας του κόσμου και εάν ο θεός είναι σε θέση να τον βελτιώσει. Στις συζητήσεις τους είναι εμφανής η διαφορά της δράσης του παντοδύναμου και μη περιοριζόμενου από τη λογική χριστιανικού θεού από τον πλατωνικό δημιουργό.

Τελειότητα και πολλαπλότητα του κόσμου Εξωκοσμικό κενό Η έννοια του κόσμου – σύμπαντος μπορούσε να έχει 4 περιεχόμενα.Το ευρύτερο περιείχε το σύνολο των υλικών και πνευματικών πραγμάτων, περιλαμβάνοντας τον θεό και τις διάνοιες, το δεύτερο παρέλειπε τον θεό διατηρώντας τα υπόλοιπα, το τρίτο περιελάμβανε μόνο τον υποσελήνιο κόσμο και τα ουράνια σώματα, και το τέταρτο περιοριζόταν στον υποσελήνιο κόσμο. Η ταύτιση του κόσμου με ένα μόνο ουράνιο σώμα ήταν δυνατή μόνο κατά την Αναγέννηση. Κατά Αριστ. Η τελειότητα μπορεί να θεωρηθεί με δύο τρόπους, απόλυτα ή σχετικά. Ο Μπουριντάν θεωρεί ότι η πρώτη έννοια του κόσμου δεν αποτελεί όλον, είναι συνάθροιση ετερογενής, η οποία περιλαμβάνει και τον θεό, ο οποίος είναι το απόλυτο τέλειο, συνεπώς η συνάθροιση δεν μπορεί να έχει τον ίδο βαθμό τελειότητα. Η θεώρηση του κόσμου ως απλώς σύνολο υλικών σωμάτων, με την 3η έννοια δεν μπορεί να είναι τέλειο, γιατί τέλειος είναι μόνο ο θεός.

Δέχονταν μια σχετική τελειότητα του κόσμου. Παρατηρώντας ατέλειες στη φύση, απαντούσαν ότι η ύπαρξή τους έχει τη βασική λειτουργία του να υποδεικνύει τη βασική αντίθεση με το καλό και να μας οδηγεί σε μεγαλύτερη εκτίμησή του. Εάν ο κόσμος είναι σχετικά μόνο τέλειος , οι χριστιανοί ρωτούσαν αν ο θεός είναι σε θέση να τον βελτιώσει. Πέτρος ο Λομβαρδός Οι Προτάσεις τοποθετεί το πρόβλημα ως εξής, διακρίνοντας ανάμεσα στον θεό και στα δημιουργήματά του: ο θεός είναι παντοδύναμος και αγαθός, έκανε τα πράγματά τα κάλλιστα δυνατά, αλλά από την άλλη τα δημιουργήματά του έχουν τη δυνατότητα βελτίωσης, συνεπώς ο θεός μπορεί να τα βελτιώσει. Αυτή η τυπικά σχολαστική τοποθέτηση αποτέλεσε τη βάση των μεσαιωνικών αντιλήψεων περί τελειότητα.

Η τελειότητα του κόσμου χριστιανικά γίνεται κατανοητή ως η αγαθότητα του κόσμου, κρίνεται και με βάση της σχέση της με τον θεό. Ο κόσμος δεν μπορεί να βελτιωθεί με αύξηση της τελειότητας του θεού, γιατί αυτός είναι ήδη απόλυτα τέλειος. Η τελειότητα αυξάνει με την αύξηση του αριθμού των ειδών του και με την ποιοτική τους βελτίωση, αλλά ποτέ δεν γίνεται κάτι το απόλυτα τέλειο. Ο θεός δεν κατασκευάζει (Μπουριντάν) άπειρο εν ενεργεία, συνεπώς και απόλυτα τέλειο, γιατί αυτό θα περιόριζε τη δύναμή του, μια και κατόπιν δεν θα μπορούσε να κατασκευάσει κάτι τελειότερο. Ο θεός έφτιαξε τον κόσμο όσο καλό θεώρησε ότι χρειάζεται.

Τα προβλήματα της τελειότητας οδηγούν στο πρόβλημα του πλήθους των κόσμων. Πόσους κόσμους τελειότερους ή ίδιους με τον υπάρχοντα μπορεί να κάνει ο θεός, κάτω από ποιες προϋποθέσεις και εάν πραγματικά υπάρχουν πολλοί κόσμοι. Ο Αριστοτέλης (περί ουρανού) αρνείται την ύπαρξη πολλών κόσμων, θεωρεί ότι δεν υπάρχει καμία σωματική μάζα πέρα από τους Ουρανούς. Ο θεός κατά Ορέμ θα μπορούσε να κατασκευάσει, εκ του μηδενός, ένα νέο κόσμο. (Κατά Αριστ. Δεν υπάρχει κίνηση στο κενό, τότε η κίνηση περιορίζεται ανάμεσα στο ανώτερο και κατώτερο σημείο της για τον κόσμο μας, τα οποία είναι το εσωτερικό κέλυφος της σελήνιας σφαίρας για τη φωτιά και το κέντρο της γης για τα γήινα στοιχεία. Εάν ο παντοδύναμος κατασκευάσει άλλο κόσμο, η γη θα έλκεται προς το κέντρο αυτού του εξωτερικού άλλου κόσμου, απλώς λόγω της αδυναμίας κίνησής της στο κενό

Εάν ο θεός ήθελε μπορούσε να κατασκευάσει κενό, αλλά όπως λέει ο Μπουριντάν, στην πραγματικότητα δεν θα πρέπει να το υποθέσουμε, γιατί οφείλουμε να μην υποθέσουμε πράγματα τα οποία δεν είναι αντιληπτά από τις αισθήσεις μας ούτε από την εμπειρία ούτε από τον φυσικό λόγο ούτε από τη Βίβλο. Δέχεται την υπερφυσική ικανότητα ύπαρξης εξωκοσμικού κενού.

Bradwardine 1. Ουσιαστικά και με παρουσία, ο θεός είναι αναγκαστικά παντού στον κόσμο και σε όλα τα μέρη του 2. Και επίσης πέρα από τον πραγματικό κόσμο ή σε ένα φανταστικό άπειρο κενό 3. Και έτσι πραγματικά. Αυτό μπορεί να κληθεί αχανής και απεριόριστος. 4. Και έτσι δίνεται απάντηση στους μη πιστούς και αιρετικούς στο ερώτημα «που είναι ο θεός σας» και που ήταν ο θεός πριν από τη δημιουργία, 5. Συνεπώς φαίνεται ότι είναι δυνατόν να υπάρξει κενό χωρίς σώμα, αλλά με κανένα τρόπο χωρίς τον θεό. Η θεϊκή παντοδυναμία μπορεί να αλλάζει την κινηματική συμπεριφορά. Οι σχολαστικοί θεοποίησαν το άπειρο σύμπαν, του απέδωσαν ιδιότητες χωρίς να βασιστούν στα μαθηματικά ή σε πειράματα.

Η αφθαρσία του σύμπαντος και η αμετάβλητη ουράνια ύλη Σχετικά με την οντολογική φύση του σύμπαντος Πλάτωνας «Η οικοδόμηση του κόσμου απαίτησε την ολότητα και των τεσσάρων στοιχείων με τη μορφή του θεϊκού γένους την έφτιαξε κατά κύριο λόγο από φωτιά, ώστε να είναι ότι πιο λαμπρό και πιο ωραίο μπορεί να δει κανείς» Αριστοτέλης αντιπαράθεσε την φυσική ευθύγραμμη κίνηση των τεσσάρων υποσελήνιων στοιχειών με τις παρατηρουμενες, ομοιόμορφες, φαινομενικά κυκλικές κινήσεις των πλανητών και των απλανών και κατέληξε ότι οι κινήσεις των ουράνιων σωμάτων αναγκαστικά θα πρέπει να συσχετιστούν με την ύπαρξη ενός 5ου στοιχείου, του αιθέρα, το οποίο είναι αιώνιο και δεν υπόκειται ούτε σε αύξηση ούτε σε φθορά, αλλά είναι αγέραστο και αναλλοίωτο και ανεπηρέαστο από οτιδήποτε.

Η μεσαιωνική αντίληψη ότι οι ουρανοί σχετίζονται με τα πνεύματα και είναι ασύγκριτα ανώτεροι από το υποσελήνιο χωρίο του σύμπαντος ήταν ένα από τα θεμέλια της χριστιανικής μεσαιωνικής κοσμοαντίληψης. Η θεωρητική ερμηνεία του αμετάβλητου των ουρανών περιλάμβανε τον βασικό μηχανισμό γένεσης και φθοράς του Αριστ. Σύμφωνα με τον οποίο η μεταβολή σε υλικά σώματα προϋποθέτει την ύπαρξη σε αυτά μορφών ή ποιοτήτων οι οποίες είναι δυνάμει αντικαταστάσιμες από τις αντίθετές τους. Π.χ. η φωτιά (θερμό – ξηρό, αντικατάσταση θερμού από ψυχρό). Ο μηχανισμός μεταβολής δεν ισχύει για τον αιθέρα, γιατί δεν υπάρχουν αντίθετα στους ουρανούς. Μπουριντάν, οι ουρανοί έχουν δυνητικά τις ποιότητες θερμού και ψυχρού, του υγρού και ξηρού, όχι όμως στην πραγματικότητα, με αυτό τον τρόπο επιδρούν σε αλλαγές θερμότητας στο υποσελήνιο χωρίο, χωρίς αλλαγές στο υπερσελήνιο.

Στους ουρανούς δεν έχουμε αριστ. Απόλυτη ελαφρότητα και απόλυτη βαρύτητα διότι συσχετίζονται με 4 θεμελιακές αριστ. Ποιότητες. Όκκαμ, οι ουρανοί είναι άφθαρτοι από οποιονδήποτε παράγοντα, αλλά ο θεός ο οποίος υπερφυσικά δημιούργησε τον κόσμο, μπορεί υπερφυσικά να τον καταστρέψει. Πρόβλημα: αντιμετώπιση της εμφανούς διαφοράς ανάμεσα στα ορατά ουράνια σώματα και στα διαφανή μέρη των τροχιών – φορέων τους, η οποία δύσκολα συμβιβάζεται με την αντίληψη του ομογενούς και ομοιόμορφου αιθέρα. Δεν δέχτηκαν την άποψη ότι τα διαφανή είναι μικρότερης πυκνότητας από τα ορατά γιατί οι αριστ όροι πυκνό-αραιό δεν έχουν σχετικό χαρακτήρα, δηλ. το αραιό δεν είναι λιγότερο πυκνό αλλά απολύτως αραιό, ενώ το πυκνό σχετίζεται με το βαρύ και σκληρό, ενώ το αραιό με το ελαφρύ και μαλακό, ιδιότητες αντίθετες, αλλά ανύπαρκτες στους ουρανούς.

Οι εμπειρικές παρατηρήσεις έπαιζαν ρόλο. Ο Αριστ. Αναφέρει ότι δεν παρατηρήθηκαν ποτέ αλλαγές στους ουρανούς. Οι αλλαγές της παρατηρούμενης ταχύτητας των πλανητών θεωρούνταν απλά φαινόμενα σχετικά με τον συνδυασμό κυκλικών κινήσεων. Η μεγαλύτερη θερμότητα το καλοκαίρι δεν θεωρήθηκε μεταβολή, αλλά ερμηνεύθηκε μέσω της διαφοράς της διάθλασης των ηλιακών ακτίνων στο γήινο περιβάλλον κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και του χειμώνα, δηλ. αλλαγών στο υποσελήνιο χωρίο.

Η αφθαρσία των ουρανών αποτελούσε ένα ισχυρό μεσαιωνικό δόγμα, που υπονομεύθηκε το 1543 από τον Κοπέρνικο ο οποίος έβαλε τη φθαρτή γη πάνω στους ουρανούς, ο Μπράχε παρατήρησε το 1572 νέο κομήτη και ο Γαλιλαίος το 1610 είδε κηλίδες στον ήλιο. Από τι απαρτίζεται το αμετάβλητο σύμπαν? Μπουριντάν, χαρακτηριστικό της ύλης είναι η μεταβλητότητά της, η οποία δεν παρατηρείται στους ουρανούς, άρα είναι μάταιο και χωρίς πειστικό λόγο να βάλουμε την ύλη στους ουρανούς. Έπρεπε όμως να σώσει τα φαινόμενα και θεώρησε ότι αυτά σώζονται με την υπόθεση της απλής ουράνιας ουσίας η οποία θα πρέπει να έχει ακριβώς την ιδιότητα της έκτασης. Όκκαμ, θεώρησε ότι η αμεταβλητότητα της ουράνιας ύλης είναι σχετική και εξαρτώμενη από την παντοδυναμία του θεού

Ουράνιες τροχιές, φύση τους και οι αιτίες κίνησης των πλανητών Αριστ. Μεταφυσικά, «οι κινήσεις είναι αριθμητικά περισσότερες από τα κινητά, ..οι συσχετισμένες σφαίρες 55. Πτολεμαίος, Υποθέσεις περί πλανητών, οι πλανήτες φέρονται σε ένα σύστημα υλικών έκκεντρων και επικύκλων των οποίων τα κέντρα δεν συμπίπτουν με το κέντρο της γης, διαφοροποιήθηκε από το σύστημα των ομόκεντρων σφαιρών του Αριστ. Ο Ρ. Μπέικον βελτίωσε το σύστημα το 1260, θεωρώντας ομόκεντρες με κέντρο τη γη τις εξωτερικές επιφάνειες των πλανητικών τροχιών, ενώ αξιοποίησε και τρεις έκκεντρες τροχιές. Η λύση αυτή θεωρήθηκε ότι ήρε τις αντιφάσεις της αρχαίας παράδοσης ανάμεσα στα βασικά αξιώματα της αριστ. Κοσμολογίας και της πτολεμαϊκής αστρονομίας. Ο συμβιβασμός είναι ό΄τι οι βασικοί καθορισμοί των τροχιών γίνονται από γεωκεντρικές σφαίρες, ενώ οι έκκεντροι και οι επίκυκλοι μπορούσαν να ερμηνεύουν τα υπόλοιπα γεωμετρικά δεδομένα των τροχιών των πλανητών.

Η γεωμετρική διάταξη των τροχιών και η πιθανή ύπαρξη ύλης ανάμεσα σε διαδοχικές τροχιές. Ο Αλβέρτος, είχε αποδεχθεί το σύστημα Μπέικον, που οδηγούσε λόγω του εκκέντρου σε ωοειδείς τροχιές, αντιμετώπισε το πρόβλημα της κίνησης των πλανητών υπό την απαίτηση της μη δημιουργίας κενού κατά την κίνηση. Αυτή η απαίτηση οδηγούσε σε 2 εναλλακτικές, είτε οι έκκεντρες σφαίρες θα ήταν μεταβλητής πυκνότητας, είτε θα υπήρχε κάποιο άλλο σώμα ώστε να παρεμβαίνει ανάμεσά τους. Αυτό πρότεινε ότι ένα πυκνό ή αραιό σώμα υπάρχει ανάμεσα στις σφαίρες, αρνούμενος μια βασική αρθστ. Θέση περί ουράνιας ομοιογένειας.

Η φυσική ή μη φυσική πραγματικότητα των έκκεντρων και των επικύκλων Ποιο κοσμολογικό σύστημα (Αριστ – Πτολεμ.)? Μπουριντάν αποδέχονταν τη φυσική ύπαρξη μόνο των έκκεντρων φερόντων κύκλων και όχι των επικύκλων. Κλάβιους, οι έκκεντροι και οι επίκυκλοι δεν είναι τέρατα Οι τροχιές είναι ρευστές ή σκληρές ? Ο Μπράχε, 1577, έσπασε τις τροχιές των πλανητών Sacrobosco, de Spera, solidium, σκληρό όπως η γη, συνεχές ως ένα 3D αντικείμενο, αποφεύγοντας τις απόλυτες ταυτίσεις της σωματικότητας των ουρανών με τη γήινη σκληρότητα.

Ποιος κινεί τους ουρανούς? Στο περί ουρανού ο Αριστ. Θα αιτιολογήσει τη φυσική αέναη κίνηση του αιθέρα λέγοντας ότι δεν υπόκειται σε κόπωση, επειδή δεν έχει χρεία από καμία βίαιη ανάγκη που να τον κατέχει και να τον εμποδίζει να συμπεριφέρεται διαφορετικά από ότι είναι στη φύση του φτιαγμένος να ενεργεί, Μεταφυσικά συζητά για το πρώτο κινούν, το οποίο είναι η αιτία όλων των κινήσεων και παράγει την κίνηση μέσω της αγάπης που του επιδεικνύουν τα άλλα κινητά σώματα. Αριστ δόγμα ότι κινείται πρέπει να κινείται από κάτι δεν οδηγεί σε άπειρη αναδρομή, έρχεται σε ένα τέλος με την αγάπη προς το πρώτο κινούν. Ο Αριστ. Σχετικά με την κίνηση των πλανητών διακρίνει 2 ειδών άυλες οντότητες οι οποίες είναι σε θέση να κινήσουν τις τροχιές τους, την ψυχή και τη διάνοια – άγγελοι (εσωτερικούς και εξωτερικούς κινητήρες των πλανητών.

Οι άγγελοι κινούσαν πλανήτη και όχι τον ουρανό. Οι ψυχές ήταν ενσωματωμένες στις τροχιές και δρούσαν ως μορφές, ενώ το υλικό της τροχιάς δρούσε ως σώμα. Ήταν ζωντανές οι τροχιές ? Μπουριντάν δημιούργησε τη θεωρία της ενώθησης των ουράνιων κινήσεων. Η γήινη ενώθηση ήταν φθαρτή από τις υπάρχουσες αντιστάσεις Όταν ο θεός δημιούργησε τον κόσμο, κίνησε κάθε ουράνια τροχιά όπως ήθελε και κινώντας αυτές, τους εκτύπωσε ενωθήσεις οι οποίες τις κινούσαν χωρίς να πρέπει αυτός να τις κινεί στη συνέχεια και αυτέ οι ενωθήσεις δεν μειώνονταν ή φθείρονταν στη συνέχεια διότι δεν υπήρχε τάση των ουράνιων σωμάτων για άλλη κίνηση. Ούτε υπήρχε αντίσταση, η οποία να είναι δυνατόν να φθείρει ή να καταπιέσει αυτές τις ενωθήσεις. R. Kilwardly συζητούσε για τη φυσική ικανότητα αυτοκίνησης των τροχιών, η οποία διδόταν από τον θεό στους πλανήτες , ως μια έμφυτη αρχική τάση για κίνηση με ένα συγκεκριμένο περιστροφικό τρόπο, και έτσι ο θεός δεν ήταν άμεσα υπεύθυνος για την κίνηση.

Θεωρίες για την κίνηση της γης Η γη ηρεμεί στο κέντρο του σύμπαντος. Η συζήτηση περί της κίνησης της γης νομιμοποιείται από τον Θ. Ακινάτη. Ορέμ, διέκρινε 3 κέντρα, το γεωμετρικό κέντρο του κόσμου, ως το σημείο το οποίο ισαπέχει από την κυρτή επιφάνεια της εξωτερικής σφαίρας, το γεωμετρικό κέντρο της γης και το κέντρο βάρους της γης. Μπουριντάν, ως κέντρο του κόσμου έπρεπε να ληφθεί το κέντρο βάρους της γης, το οποίο διαρκώς μεταβάλλεται λόγω γεωλογικών διαδικασιών, μέσω της μεταφοράς φερτών υλών από τα βουνά στη θάλασσα κ.λπ.Η ανάγκη ταύτισης του κέντρου του σύμπαντος με το κέντρο βάρους της γης οδηγεί την τελευταία σε διαρκείς μικροκινήσεις. Ώστε το νέο κέντρο βάρους της να ταυτιστεί με το γεωμετρικό κέντρο του σύμπαντος. Η κινητικότητα της γης είναι αναγκαία στο πλαίσιο της αριστ. Θεώρησης.

• Μπουριντάν και Ορέμ διατύπωσαν θεωρίες για την κίνηση της γης τι ς οποίες απέρριψαν για λόγους επιστημονικούς ο 1ος και θεολογικούς ο 2ος.. • Μπουριντάν (Περί Ουρανού) είναι δυνατή η υπόθεση της ακινησίας του ήλιου και της κίνησης της γης. Την απόρριψη την διατύπωσε με χρήση της θεωρίας του impetus. Εάν η γη περιστρέφεται από τα δυτικά προς τα ανατολικά, ένα βέλος το οποίο ρίπτεται προς τα άνω θα έπρεπε να πέσει δυτικότερα του αρχικού σημείου, πράγμα που δεν παρατηρήθηκε. Οι οπαδοί της κίνησης της γης είχαν το επιχείρημα ότι ο περιβάλλων αέρας κινείται μαζί με τη γη, συνεπώς το βέλος παρασύρεται και πέφτει στο ίδιο σημείο. Ο Μπουριντάν θεώρησε ότι το impetus το οποίο δίδεται στο βέλος είναι σε θέση να υπερνικήσει αυτή τη μεταφορά του περιβάλλοντος αέρα, και επειδή δεν παρατηρήθηκε πτώση του βέλους σε δυτικότερο σημείο, καταλήγει ότι η γη είναι ακίνητη.

Ορέμ, δέχεται όλα τα επιχειρήματα του Μπουριντάν περί του εύλογου της κίνησης της γης, πλην του καταλυτικού για τον Μπουρ. Επιχειρήματος και καταλήγει ότι είναι λογικά αδύνατον να αποδείξουμε την κίνηση ή την ακινησία της γης. Στη συνέχεια αναφέρεται στη βιβλική θέση η οποία αρνείται την κίνηση της γης και ασχολείται με το πρόβλημα λόγουπίστης τονίζοντας ότι αν θεωρήσεις το θέμα σωστά, θα αντιληφθείς ότι πολλά φυσικά πράγματα είναι άγνωστα, περισσότερο άγνωστα από πολλά άρθρα της πίστης. Η θρησκευτική πίστη είναι ισχυρότερη του ορθού λόγου και άρα η γη είναι ακίνητη.