Dropload Etrex Vista Legend Velden Overzichtfoto

ETREX VISTA / LEGEND (behalve kompas en barometer) overzicht functies

6 schermen

mogelijkheden (bovenin Linker muisklik enter)

1 Navigation

Navigatie

Sight ’n go

kies de richting waar je naar toe wilt en start navigatie beeindig navigatie koerswijzer cijfers op groot zetten standaard instellingen herstellen Ook vanaf 33 indien waas ingeschakeld is

Stop navigation Course pointer Big numbers Restore defaults Satelliet nummers

2 Map

Kaart

Pan map Stop navigation

schuiven met de kaart beeindig navigatie

Show nav. status Hide nav. status Show datafields

reistijd km boven in de kaart reistijd, km van de kaart verwijderen 2 hokjes onderin met navigatie data op de kaart ( Zie navigatiedata) deze 2 hokjes weer van de kaart verwijderen kaart instellingen; locaties,waypoints, straatnaam, land vermelding afstand meten tussen punten op de kaart (beeindig; knop rechts boven; pageknop) standaard kaart instellingen herstellen

Hide datafields Setup map Measure distance Restore defaults

3 Satelite with gps on /out

satelietontvangst

show GPS elevation

apparaat wel of geen verbinding met satelieten laten maken noorden vastzetten boven in de cirkel of bewegend in de richting nieuwe locatie automatisch of gebruik kaart (waar zitten we) hoogte van de gps

4 Altimeter

Hoogtemeter

Plot over time

x-coordinaat in 10 min y-coordinaat in meters hoogte x-coordinaat in 500 meter y-coordinaat in meters hoogte luchtdruk x in 12 uur en y in milibar, totaal en hoogte, calibreer schaal vergroten verkleinen bekijk punten tripgegevens,afstandsmeter,max.snelheid,hoogte terugstellen,max hoog, Wis; tracklog, opgeslagen tracks,alle waypoints,alle routes hoogtemeter calibreren / ijken op de satelieten standaard instellingen herstellen

north up new location

Plot over distance View pressure plot Zoom ranges View points Reset Calibrate altimeter Restore defaults

Opties in de kolom links en rechts onder in het hoogtemeterscherm Ambient pressure Average ascent Average desent Barometer pressure Elevation Gilde ratio Gilde ratio dest Max ascent Max descent Max elevation Min elevation Total ascent Total descent Vertical speed Vertical speed dest

lokale luchtdruk zonder callibratie gemiddelde stijging gemiddelde daling luchtdruk na callibratie hoogte onder of boven de zeespiegel glijhoek glijhoek bestemming maximale stijging maximale daling maximale hoogte minimale hoogte totale stijging totale daling verticale snelheid verticale snelheid naar bestemming

5 Tripcomputer

Tripcomputer

Reset (boven linker muisklik) Big numbers Restore defaults

alle opties op nul zetten grote cijfers; 4 data kleine cijfers; 8 data standaard instellingen herstellen; die zijn van boven naar onder tripteller, tijd beweging, tijd stilstand, afstandteller, snelheid, max. snelheid, gemiddelde beweging, totaal gemiddeld

Alle kolommen op de tripcomputer en onder aan het navigatiescherm hebben de volgende opties; (kolom, enter) Bearing Course Current destination Current distance Current eta Current ete Elevation Final destination Final distance Final eta Final ete Gps accuracy Gilde ratio

Reisgegevens

de richting vanaf het punt waar je nu staat naar de bestemming de richting van het beginpunt naar de bestemming het waypoint op je route waar je naar toegaat de resterende afstand naar dat waypoint geschatte tijd van aankomst op het volgende waypoint geschatte tijd die nog nodig om op het volgende waypoint te komen hoogte boven of onder het zeepeil uiteindelijk bestemming; het laatste waypoint totale afstand geschatte tijdstip waarop je het laatste waypoint bereikt geschatte tijd nodig om het laatste waypoint te halen gps nauwkeurigheid glijhoek

Gilde ratio dest Heading Location (lat/lon) Location (selected) Max speed Moving avg speed Odometer Off course Overall avg speed Pointer Speed Sunrise Sunset Time of day To course

Velocity made good Vertical speed Vertical speed destination

glijhoek naar bestemming de richting waarin je gaat locatie uitgekozen locatie lat/lon op de kaart hoogst behaalde snelheid gemiddelde snelheid in beweging afstandteller de afstand links of rechts uit de goede richting totale gemiddelde snelheid wijzer snelheid zonsopkomst zonsondergang de tijd de compasrichting die je moet gaan om weer op de goede koers te komen afstandsteller tijd in beweging tijd stilstand totale reistijd draai links of rechts om in de goede richting te komen naar het volgende waypoint snelheid richting de bestemming verticale snelheid verticale snelheid naar bestemming

6 Main Menu

Hoofdmenu

Trip odometer Trip time moving Trip time stopped Trip time totaal Turn

boven linker muisklik enter; eigenaar gegevens; naam adres enz Mark map Opties waypoint Add to favorites Add to route View sun and moon View hunt and fish Delete waypoint Find (Boven linkermuisklik enter) Find nearest Delete all / by symbol Waypoint enter (Mark) opties linker Add to favorites Add to route

Waypoint coordinaten maken en veranderen, met optie naar kaart en navigatie Kaart cursor verschuiven distance and bearing Enter; lijn, 2 lijnen 3 hoekmeting Linker muisklik enter Toevoegen aan favorieten Toevoegen aan route Bekijk zon en maanstand Bekijk viscalculator Wis waypoint bestaande waypoints, adressen, locaties, favorieten, steden kruispunten -Selecteren met optie naar kaart en navigatie -Dichtst bij zijnde waypoints zoeken -Alle waypoints wissen / wissen op symbool Muisklik enter Toevoegen aan favorieten Aan een route toevoegen

Project waypoint View sun and moon View hunt and fish Reposition here Delete waypoint

Nieuw punt met distance & bearing maken Bekijk zon en maan stand Bekijk viscalculator Herplaats hier Wis waypoint Route Bestaande routes selecteren met optie naar Map & navigate route op de kaart en navigeren via wijzer Boven linker muisklik enter; Route setup Route instelling auto naar volgende waypoint Delete all routes Alle routes wissen opties bij een route geselecteerd Remove all Reverse route Copy route Delete Route area Restore defaults

(linker muisklik enter) verwijder alle waypoints van deze route route omkeren om terug te navigeren route kopieren Verwijder deze route route gebied in ha standaard instellingen herstellen

Waypoint in route geselecteerd review insert remove change move

Enter opties naar Mark voor eventuele veranderingen Waypoints,favorites, points interest invoegen Waypoint verwijderen uit de route Waypoint verwisselen voor een ander Waypoint schuiven in route met stick ▼▲

kolommen Distance to point Eta to point

opties afstand tot voorliggend punt geschatte tijd van aankomst bij voorliggend punt geschatte tijd nodig om bij het voorliggend punt te komen richting van dit deel van de route afstand afgelegd van dit deel van de route tijd gebruikt om dit deel van de route af te leggen wijzer zonsopkomst bij punt zonsondergang bij punt

Ete to point Leg course Leg distance Leg time Pointer Sunrise at point Sunset at point Track Boven linker muisklik enter; tracklog instellen Aan / uit Save Bewaren

afgelegde weg; route waarlangs je gegaan bent Alles wissen af te leggen weg bewaren of niet; bij uit geen trackback !!! - toon op kaart - Trackback terug naar beginpunt of eindpunt via dezelfde weg - wissen

Setup Time tijd enter linker muisklik Time format 12/24 Time zone Utc offset Daylight saving time

Basis instellingen Default restore herstel basisinstellingen Paris , Tokyo , US enz Utc tijdverschil Zomertijd; ja,nee,auto

Units eenheden enter linkermuisklik Position format ;coördinaat Map datum :kaartinstel. Distance/speed ;afstand/snelh Elevation ; hoogte Vertical speed ;vert.snelheid Depth ;diepte Pressure ;druk

Default restore herstel basisinstellingen

Display beeld enter linkermuisklik Backlight verlichting Contrast

Default restore herstel basisinstellingen Aan, 15s,30s,1min,2min Van licht naar donker

Heading koers enter linkermuisklik Display; weergave North reference; het noorden Auto compasswitch Compass heading when

Hddd.mm.mmm, dutch grid enz Wgs 84 enz Metrisch yards , nautisch enz Meters, feet M/min, ft/min, m/sec Nautisch, metrisch, statu. Millibars, inch

Default restore herstel basisinstellingen Graden,windstreek, mils True, magnetisch, grid, gebruiker Gebruik gps info boven 16 km/u instelbaar Gebruik kompaskoers zodra onder 16km/u instelbaar

Interface communicatiestandaard Enter linkermuisklik Default restore herstel standaardinstellingen Serieel data formaat Garmin met mapsource, easy gps enz. Nmea in/nmea out bij ander programma zoals Basis gps bijvoorbeeld alturion Systeem

enter linkermuisklik

Restore default standaardinstellingen Software versie en unit identificatienummer Gps Aan/uit batterijspaarstand, demomodus Waas In /uit geschakeld (zie beneden) Language ; taal Nederlands, engels, frans enz Compas Aan / uit Batterij Soort Elevationmeter callibration Auto aan / uit memory Geheugengebruik voor routes, waypoints, tracks

Peil en Ga met het kompasscherm sign and go KOMPAS / NAVIGATIE scherm zonder navigatie opdracht “ga naar”

met navigatie opdracht “ga naar”

peil en ga Peil en Ga is grijs omdat reeds een navigatieopdracht actief is. Een tweede opdracht om dan te navigeren kan daardoor niet. Er dient eerst navigatie beëindigd te worden. Met gevolg dat de opties “ beëindig navigatie zwart en “herbereken” daardoor aanwezig zijn. Na beëindiging kan men de navigatie hervatten;

Hierbij stel je eigelijk alleen een richting vast waar je naar toe wilt. Bijvoorbeeld omdat je in de verte een object ziet, maar er via allerlei omwegen naar toe zult moeten zonder de afstand en coördinaten te kennen. Met “peil en ga” wordt daardoor de koers vast gehouden richting het doel.

enter Met projecteer waypoint bestaat de mogelijk door een afstand in te schatten en deze in te vullen de mogelijk om van het doel een waypoint te creëren waarvan ik hier de schatting op 900 meter heb gezet bij de peiling van 201 graden. De positie is veranderd van n 52 01 441 e 005 10 195 naar n 52 00 989 e 005 09 908

En waypoint 4 is zichtbaar op de kaart.; projectie in variaties instelbaar (mi ft yd km m nm)

via de kaart of

via het KOMPAS (page)

enter d.w.z wat je in de aanwezige datavelden wilt hebben staan. De opties zijn gelijk aan die van de tripcomputerbeelden. standaard is ; Snelheid, Afstand tot volgend waypoint ETA bij bestemming en volgend waypoint. Het ijken van het Kompas op de satellieten

enter enter een nauwkeurig klusje

HOOGTEMETER scherm Plat over afstand

ETE tot

menu opties plat over tijd

menuopties

enter

Barometer

enter

(hij staat net aan)

lokale luchtdruk

enter

enter

enter met de rocker is de schaal te veranderen

enter

opties; voor beide

enter alle waardes op nul zetten gereed voor nieuwe meting.

enter

enter

enter

kalibratie alleen mogelijk indien hoogte of luchtdruk bekend.

standaardscherm

enter

Weervoorspelling met de barometer Zowel binnen als buiten te gebruiken, behalve in drukcabines zoals een passagier vliegtuig. Zorg eerst voor een juiste kalibratie (zie beschrijving daarvoor hierboven). Kalibreer met de correcte hoogte die je kunt vinden op http://www.3w.nl/hoogtetool/hoogte.php

Aanvulling op fase 14 ; instellen hoogtemeter(Alleen mogelijk vanaf firmware versie 3.60)

hoofdmenu / instellen / hoogtemeter

enter Kies “vaste hoogte” als de GPS op dezelfde locatie blijft (thuis, camping, etc). Indien je gaat bewegen zet dan op variabele hoogte. Eventueel laten staan op variabele hoogte kan ook maar is minder nauwkeurig.

Kies “Altijd opslaan” en dan enter Nu blijft de barometer elk kwartier meten ook indien de GPS uitstaat. (dat kost natuurlijk wat batterijencapaciteit maar zal niet noemenswaardig zijn Zorg dat in het hoogtemetermenu de keuze plot barometer is gekozen (zie een aantal pagina’s hierboven). Kies bij datavelden barometer en eventueel de hoogte. Verder zijn er geen velden interessant in deze modus. Controleer of de barometerstand klopt op Weeronline.nl De hoofdregels: (bij een windrichting tussen noord-west en zuid-west) bron: http://barometer.meteopagina.net/ Indien de luchtdruk BOVEN DE GRENS (1013 hPa) (Hoge druk): Is de kans op veel neerslag klein. • • •

STIJGEND = KANS OP ZON. Hoe steiler de lijn en hoger de luchtdruk, des te groter is de kans op zonnig weer. (Stijgend boven 1023 hPa geeft grote kans op mooi weer). DALEND = BEWOLKT of TOENEMENDE BEWOLKING. Hoe steiler de lijn en lager de luchtdruk, des te groter is de kans op bewolking. (Dalend onder 1023 hPa geeft grote kans op bewolking en soms ook neerslag bij veelal een zuid-westen wind). VLAK = RUSTIG WEER. Hoe hoger de luchtdruk, des te meer kans op zon. (Boven 1023 hPa geeft grote kans op zon).

Kijk van links naar rechts

Kans op helder weer/zon

toenemende bewolking

rustig weer

luchtdruk is terug te zien over tijd door de rocker naar links te bewegen rechts onderin bij de cross hair en datum tijd lokale luchtdruk is de actuele luchtdruk

(helder weer omdat hij ‘s nachts ook te gebruiken is maar ’s nachts de zon niet schijnt?)

Indien de luchtdruk ONDER DE GRENS (1013 hPa) (Lage druk): Is de kans op bewolking en neerslag groot. • • •

STIJGEND = OPKLAREND. Hoe steiler de lijn en hoger de luchtdruk, des te groter is de kans op opklaringen. (Boven 1003 hPa geeft een grote kans op opklaringen). DALEND = KANS OP NEERSLAG. Hoe steiler de lijn en lager de luchtdruk, des te groter is de kans op neerslag en wind. VLAK = BEWOLKT WEER. Hoe lager de luchtdruk, des te meer kans op neerslag. (Onder 1003 hPa geeft grote kans op bewolking met neerslag).

Kans op opklaring

Kans op neerslag en wind

regenwolken in aantocht

Het verdient aanbeveling te controleren hoe de barometer reageert in lokale omstandigheden, zodat een voor u herkenbaar beeld ontstaat tussen weergave van de barometer en weerbeeld.

Afwijkingen:

• • • •

Bij een luchtstroming uit oostelijke richtingen zal meest droge lucht worden aangevoerd waardoor de eventuele bewolking- en neerslagkans aanzienlijk kleiner zal zijn dan bij een wind uit het westen. Vooral in het voorjaar en het begin van de zomer is bij een stijgende luchtdruk en een wind uit westelijke richtingen de zonkans langs de westkust aanzienlijk groter dan landinwaarts. Over het algemeen is langs de westkust de bewolking- en neerslag-kans groter dan landinwaarts indien de zeewatertemperatuur hoger of gelijk is aan de maximale dagtemperatuur aan de kust. De verschillen t.o.v. eerdere luchtdruk-verwachtingen zijn veelal duidelijk zichtbaar in de grafiek. Hoe groter deze onderlinge verschillen, hoe minder betrouwbaar de verwachtingen zullen zijn. Hiermee zijn de "missers" van weermannen/vouwen achteraf te verklaren.

Met de schaalindeling kan je de afleesbaarheid verbeteren. Druk éénmaal op de rocker pijl naar boven ↑. Daarna is de schaal in te stellen met de pijlen. Druk op enter indien klaar.

Enter Hierboven is de schaal horizontaal over 12 uur. Dat betekend dat de schermbreedte 12 uur beslaat en dus één vakje 3 uur. De verticale as beslaat 54,40 millibar over de schermhoogte en dus 13,6 per vakje.

Enter Hierboven is de schaal naar minder uur (3 uur totale breedte) en minder millibar (6,80 totale hoogte) gezet. Daardoor wordt de trend (stijgend) beter zichtbaar.

Batterijen; 2 batterijen van 1,5 volt (3 volt ) of 2 accu’s 1,2 volt (2,4 volt) 1800mh (Aldi) geven allebei een aanvang belaste spanning van rond de 2,8 volt. Nagenoeg geen verschil. Na verloop van tijd 2,4 volt. De voorkeur gaat uit naar de accu’s van 1,2 volt. Neem altijd reserve mee.

Scherm en dataveld voorbeelden bewaren Na zelf aan de slag geweest te zijn met deze materie wilt u mogelijk uw favoriete scherm met instellingen net zo afdrukken als in deze voorbeelden; G7towin; gps / commands / get & show display Bitmap

vervolgens gps / copy bitmap to clipboard.

vervolgens plakken in word.

Etrex Vista

TESTEN

Diagnosescherm Vista aanzetten Tripcomputerscherm oproepen en zoom in zoom out een paar maal om de beurt indrukken tot diagnosescherm verschijnt. Hier staan foutmeldingen Boven linker muisklik reset mogelijkheid.

Overzicht testfuncties Vista staat uit. Joystick ingedrukt houden en vervolgens het apparaat aanzetten; overzichtsscherm met softwareversie enz -Knoppen 1 voor 1 indrukken ; onder verschijnen zwarte stippen bij goede werking -joystickfuncties gebruiken; eveneens zwarte stippen -Page knop in stappen indrukken; kruis, grijs, lopend vlak van licht naar donker uit het midden -verlichting aanzetten na test apparaat uitzetten.

WAAS satelieten (Volgens hier onder Ken Bessler moet op de Vista e.d. een Masterreset worden uitgevoerd alvorens WAAS voor het eerst te gebruiken. Hetzelfde effect heeft een software update en dat verdiend in gewone omstandigheden de voorkeur.

Here is the PRN/Satellite ID information for WAAS and EGNOS: Inmarsat AOR-E AOR-W Artemis IOR POR

PRN 120 122 124 131 134

Garmin Satellite ID 33 35 ? 44 47

The following PRNs have been allocated to the MSAS system: Satellite MTSAT-1 MTSAT-2

PRN 129 137

Garmin Satellite ID 42 50

Attentie een master-reset is alleen zinvol als het niet mogelijk is om de gps een software update te geven via de site. Na een update is er gereset. MASTERRESET A. If an incorrect date is displayed, performing the master reset described below will correct the problem. Note: The

incorrect date displayed on these units does not affect navigation. Als de datum niet correct wordt weergegeven helpt een master reset Master Reset Warning: The Master Reset sequence will delete all routes, user waypoints, and tracks from memory. Hierdoor worden alle routes, waypoints, tracks en instellingen verwijderd. Please refer to this diagram when completing these steps:

NEDERLANDS; GPS moet uit staan; de knoppen Find, Page en de Clickstik/joystick moeten alle drie tegelijk worden ingedrukt en vervolgens tegelijk de power (aan/uit) worden ingedrukt. ENGELS 1. 2. 3. 4.

With power off, press and hold FIND, PAGE and Click Stick, and then press POWER. Release all four buttons after 5-10 seconds when the welcome page is displayed All memory is now clear. Place the unit outside with a clear view of the sky until satellites are acquired (The unit will display "3D GPS Location.")

Bevestig het juiste jaartal. Confirm that the Year is displayed correctly on the Menu page after satellite acquisition. Date and time will be displayed in UTC (Universal Time Coordinated) and usually will not match local time until the Time Zone is configured in Setup.

PREVENTIE AFWIJKINGEN In plaats van een Masterreset Prevention ;

Het probleem van het verkeerde jaartal doet zich voor als de GPS langdurig zonder batterijen is op geslagen.

UPDATE DE LAATSTE SOFTWARE

op

WWW.GARMIN.COM

This problem may recur if the eTrex Venture, eTrex Legend, or eTrex Vista is stored without batteries. Recurrence can be prevented with an update to the latest software. Software updates are available for free download for the eTrex Venture, eTrex Legend, and eTrex Vista.

Example of a Garmin Vista Unit Acquiring WAAS for the First Time Return to GPS General Information Home Page (15 Jan. 2002) Jack Yeazel Ken Bessler provided these URLs that are the procedures and issues associated with a Master Reset: http://www.garmin.com/support/faqs/faq.jsp?faq=60 http://www.garmin.com/support/faqs/faq.jsp?faq=9 Het kan even duren voordat het lukt om alle knoppen tegelijk ingedrukt te houden. Na de reset en een software update van de Vista staat de Waas instelling standaard op uitgeschakeld. Deze moet worden ingeschakeld met hoofd menu / instellingen/ systeem.. In verband met de benodigde tijd moet de batterij spaarstand uit. Plaatje 4 het zoeken naar Waas Geo sats duurde min 10 minuten. Dit is zichtbaar als de nummers onderin op het satelietscherm groter zijn dan 32. (garmin sat. ID)

It took about ten tries, but I finally got all those buttons pushed at the same time! (One must hold them all in for about 10 seconds). Below, geosynchronous WAAS satellites are referred to as Geo Sats.

...

...

...

... 1

2

3

4

After the Master Reset of the Vista (1), WAAS is disabled, so I Enabled it (and Battery Save must be OFF). With the unit under some trees, it took only about two minutes to gain position lock (2). It still was searching for GPS Sats after position lock (3). Apparently the GPS Sat being searched is at the 12:00 o'clock position. But it took about 10 minutes before it began to search for WAAS Geo Sats (4). You'll know it's searching when you see two Sats at the bottom of the satellite page with PRN numbers greater than 32 (4) thru (7).

...

...

...

8

De laatste 2 getallen rechtsonderin zijn voor de WAAS satelieten 33 t/m 51 omdat er naar twee tegelijk gezocht wordt, gedurende 2 minuten ongeveer. Ieder nieuw nummer duurt ongeveer een minuut. Alle 19 WAAS satelieten neemt ongeveer 20 minuten in beslag. The unit will reserve the two sats to the right for these PRN numbers, 33 thru 51, as it searches for them -two at a time. It looks for each Sat for about two minutes, thus you see a new number once a minute. The 19possible WAAS PRN codes then take about 20 minutes to cycle through. In these tests, Sat #35 was detected on the second cycle (8).

...

9

10

...

11

...

12

It seems that the highest Geo Sat number being searched is displayed at the 12:00 position. Once #35 was detected, it was locked into the 12th sat position and the 11th position continued to search for the other Geo Sats up through sat #51. It's interesting that Geo Sat #35 started to give differential corrections to the other GPS Sats, even though it had not locked on, and wasn't displayed in the sky-position graphics (10). Once #35 was locked on (11&12), it was correctly displayed at an elevation of about 29° to the south-east, and no more Sats were searched or shown at the 12:00 position. At which point the unit had downloaded almanacs of all the WAAS geo sats from Sat #35. From the downloaded Geo satellite almanacs, it concluded that only #35 was visible from this location, thus freeing up the 11th sat position for regular GPS Sats -or another Geo Sat. The

only other Geo Sat visible in the US is #47, but not at this location. Even though #47 was never detected, its almanac is included in the #35 transmission. The whole operation took about 30 minutes, but could take up to an hour under difficult conditions. The Accuracy numbers don't represent actual accuracy, because the test was done under trees, and also it looks like the installed MetroGuide map prevents an Accuracy number less than about 20 feet. Upon taking the unit to a surveyed spot, a short run indicated that it was accurate to within 3m 95% of the time. Thus a loss of calibrations due to the master reset wasn't indicated. Na de waasinstelling was de nauwkeurigheid binnen 3m voor 95% van de tijd.

Some other interesting WAAS information sites are: http://gpsinformation.net/waasgps.htm and http://www.gpsinformation.org/dale/dgps.htm Jack Yeazel What about RF sensitivity and use under tree cover? We noticed in comparative testing that our test LEGEND unit seemed to be somewhat less sensitive than some other Garmin receivers, because the Legend and Vista have smaller antennas than say the GPSmap 76(S) and G-V with which we compared. Perhaps Garmin has further improved the noise figure in the newest receivers. Experiments under tree cover show all the eTrex models to have more reception problems than other Garmin receivers. Data scatter due to trees is about the same.

GARMIN eTrex Vista GPS Pictures

I knew you were wondering, "What's inside?" Here is what's inside. Pictures above show plastic case, main board and an add-on board that attaches to the main one. This extra board contains magnetic and barometric sensors with their dedicated ADC. Can you figure out the rest? Home Leo Bodnar, (c)2003

Cirkels en lijnen /in de Vista en Legend /in Mapsource /in Ozi Explorer Het rekenen voor snijpunten van cirkels en lijnen werkt alleen als je de coordinaten in getallen van het decimalen stelsel zet. De GPS, Mapsource en Ozi explorer bieden andere mogelijkheden Puntje praktisch. MAPSOURCE Cirkels kan je maken in mapsource met een waypoint als middenpunt door bij het waypoint naar waypointporperties te gaan; dan krijg je een window waarin proximity staat; het vinkje haal je weg en je vult een gewenste afstand in voor de straal. Show on map en ok

Ozi-explorer; waypointproperties (rechtermuisklik) ook met geluid indien men binnen de cirkel komt.

Lijnen en driehoeken kan je maken door de waypoints eerst in te voeren of op te zoeken en te plaatsen en i.p.v. (European) metroguide (bakje bovenin) -no map- te nemen. Neem je metroguide dan gaat de route over wegen en krijg je geen rechte lijn. Vervolgens ga je naar edit; new route en neemt twee waypoints waar tussen je een lijn wilt hebben en je maakt rechte lijnen tussen de gewenste waypoints. Daarna kan je weer terug naar metroguide en de rechte lijnen blijven staan. Ozi Explorer heeft mogelijkheid lijnen te trekken tussen waypoints op de kaart. Op snijpunten kan je als al eerder vermeld max uitzoomen en je zet op die plaats een nieuw waypoint neer. Het is minder exact als berekenen, maar je komt er mee weg.

VISTA[/b[B]]/ Legend Een Vista heeft geen proximity, dus een cirkel wordt wat lastig. Draaien met distance and bearing d.w.z. project waypoint zou met heeeeeeeeeel veel punten kunnen en er vervolgens een route tussen deze punten leggen; als je tijd hebt kan een hoop. maar onder gewone omstandigheden af te raden. Lijnen trekken in een vista die zichtbaar blijven staan ? Kan dat? Ja, dat kan Kaart/ optie verschuif kaart/ schuif naar een plaats op de kaart maak met enter waypoints (je kunt ook reeds bestaande waypoints gebruiken) via Page knop terug naar kaart Ga naar hoofdmenu route maak een route; je krijgt nu een empty route Ga naar waypoints / klik een van die waypoints aan / optie voeg toe aan route/ neem empty herhaal dit met je tweede punt, nodig voor de lijn; de emptyroute krijgt nu de naam van de 2 waypoints 001, 002,003 Plaatjes via G7ToWin gps, commands, Get and show Display Bitmap vervolgens GPS, copy Bitmap to clipboard via Word plakken

Naar route, selecteer route 001/001 voor de driehoek bestaande uit de lijnen 001/002 002/003 003/001, vervolgens kaart in het routeveld

Vervolgens ga je naar route op het hoofdmenu neem de route tussen de twee waypoints, vervolgens ga je in het routescherm van deze route naar de optie kaart en vervolgens staat er een rechte lijn tussen deze twee waypoints; Zo kan je meerdere lijnen maken en een snijpunt construeren dat je effectief benoemd door er met mark of enter in schuifbare kaart een waypoint van te maken. de handicap van het maken van een route met een vista zonder behulp van mapsource is ineens een voordeel.; namelijk dat een route een rechte lijn tussen 2 waypoints is als je een route maakt met je vista. i.p.v op je pc en deze laadt naar je vista, welke netjes over een weg loopt via tussenliggende waypoints.

Toevoeging routes; navigatie aanwijzingen Met het gebruik van metroguide als detailkaart is het mogelijk indien een route gemaakt is op de pc van punt a naar punt b om deze met de optie recaculate route in metroguide over de weg te laten gaan i.p.v. als rechte lijn van punt a naar b en deze als zodanig te laden naar de etrex ; met afstanden en gebroken pijlen zal op het navigatiescherm de weg gewezen worden

Stel vooraf bij Edit / preferences de Routing in;

mocht sprake zijn van bijvoorbeeld een fietsbrug waar city select deze bij de car/ motorcycle niet zou kiezen. Je weet maar nooit. ↓

route tool gebruiken

we beginnen aan de voor het voorbeeld roze gemaakte route bij punt 1 in Breukelen en gaan zo verder tot het laatste punt door steeds punten te plaatsen met een linker muisklik op de weg. Plaats de punten steeds voorbij de hoek of bocht

de punten worden automatisch over de weg verbonden (geel) ook de kronkels e.d. worden daar in meegenomen zodra het volgende punt geplaatst is. Deze manier van een Route maken kan men vergelijken met het maken een track. Men zet wel punten, maar het zijn geen waypoints die men onder “Waypoints” kan terug vinden. Foutje gemaakt of willen veranderen? Deze punten uit de “route tool” zijn aan te passen of te veranderen;

Klik de “route” blauw ; linker muisklik -rechter muis klik; .met delete route in zijn geheel verwijderen .via route properties aanpassen

Vervolgens kan men de route properties bewerken

Via Find; een adres punt invoegen in de route

of met “insert waypoint” een waypoint uit de lijst met waypoints

Na een rechter muis klik op het blauw gemaakte

routepunt; Bewerken; cut, copy, delete, move up / down en

Met edit in de Point properties

Na een wijziging / ok zal automatisch een recalculate route plaatsvinden. Tot zover alle mogelijke bewerkingen op de routetoolpunten. De Route is nu klaar en kan naar de gps.

Een Route maken met waypoints

d.w.z. men plaatst met het waypointsymbool ingedrukt met de linker muis klik waypoints op de kaart, ↓

welke via Edit / New Route tot een route worden gemaakt. Via Insert Waypoint komt men in de waypointdatabase die men even daarvoor heeft gemaakt.

eventueel adressen invoegen via Find

points of interest;

Via Recalculate

worden de punten tot een route gemaakt volgens de preferenties en is zichtbaar op de pc hoe de route loopt. Wat zijn nu de verschillen tussen het “routing tool” en de “route gemaakt met waypoints” om een keuze te maken welk instrument men neemt om zelf een route samen te stellen? Het Routingtool is sneller maar de punten zijn “eenvoudiger” - waypoints staan in een onafhankelijke database en zijn overal inzetbaar ook in een route tool route. Route tool punten kunnen uitsluitend in die route gebruikt worden waar ze gemaakt zijn - waypoints hebben meer variatie; punt, adres, point of interest , hoewel dit ook kan bij routingpunten. De verschillen in de GPS tussen deze routetypes; Qua Navigatieaanwijzingen, kaart, kompas, routeberekening werkt de “Routetool-route” hetzelfde als de “Waypoint –route” In de gps kan je de eigenschappen van een routetool punt niet wijzigen, maar wel vervangen voor

een waypoint. In principe is dat dezelfde bewerking. In een Waypoint route kan je de waypoint eigenschappen zelf veranderen en dat is met name van belang als je die mogelijkheid wilt hebben voor alle waypoints.

enter zoals het symbool, een notitie, de positie, hoogte, diepte. en via menu

Voor een route waar alleen de af te leggen weg belangrijk is, werkt de “route-tool route” het snelst, is er meer diepgang nodig met betrekking tot de punten zelf dan is de “waypoint route” meer gewenst.

In OZIEXPLORER

tracks aanmaken

Dit kan wel met Oziexplorer en zo de tracks laden naar de Vista / Legend Oziexplorer opstarten / load map /

. track ---- manually create track points via het klikken met de muis ontstaat een aansluitend tracklog Met iedere klik op de kaart wordt een aansluiting gemaakt met het vorige punt

De rode lijnen om de percelen zijn zo gemaakt evenals de andere twee rode lijnen naar andere trackpunten Met alt t krijgt men de trackcontrol;

bovenin zijn diverse bewerkingen met de trackpunten mogelijk.

Het laden van kaarten in de Garmin vista Start Mapsource op; 1) Zorg dat het gele kaartsymbool is aangeklikt (links naast de cm) 2) European metroguide moet midden boven de kaart staan 3) waar de km groter worden gemaakt, wordt minder detail zichtbaar en dus meer land en kaartdelen 1 ⇓

2 ⇓

3 ⇓

4 ⇓

4) Het meest simpele om te doen is een plaats op te zoek in de provence waar u naar toe gaat ; klik het zwarte verrekijkertje aan en vul het in (Je wilt een vacantiegebied laden, maar het thuisland kan ook zo)

Zodra dat klopt verschijnt het hierboven in Places. U kunt dan rechts “Make waypoint” aanklikken en er een waypoint van maken. Het waypoint komt dan links in de lijst met waypoints te staan.

Vervolgens rechtermuisklik

op het waypoint aan de linkerkant

Er verschijnt een grijsvlakje met daarop; “show selected waypoint on map” Het waypoint licht geel op op de kaart. Ga nu terug naar 3) waar u de km heeft insteld en maak de km zodanig kleiner dat u die mappen ziet die u eventueel wilt laden vb 70 km Als u met de muis over de kaart beweegt dan ziet de gele rechthoeken schuiven van de kaartdelen

Alle kaartdelen die u vervolgens roze maakt door ze aan te klikken kunnen worden geladen 5 ⇓ gps symbool met pijl NAAR de gps = gps laden

Als u de etrex Vista met de seriele kabel aan de computer hebt verbonden en de gps AAN heeft staan kunt door op het symbool gps laden te klikken De ROZE kaartdelen laden naar de gps; U krijgt een grijsvlak met daar op save to gps (zorg dat het vlakje “Maps” staat aangevinkt) Na het drukken op save worden de kaartdelen overgezonden. Heeft u meer dan 24mb kaartdelen ROZE geklikt dan zal het programma zeggen dat de data groter zijn dan 56mb en u minder kaarten ROZE moet maken.. Zie onderaan mapsource voor deze tekst. Er zal worden aangeven hoeveel mb kaarten roze zijn bij verzending. Het laden neemt al gauw 20 minuten tot een halfuur in beslag. Met de seriële aansluiting.

Met het laden van de nieuwe kaarten worden de oude overschreven. ATTENTIE Zodra u klaar bent ; haal mapsourse van het “gele kaartsymbool af” 1) en klik de pijl aan.

Dit om te VOORKOMEN als u straks routes gaat laden OPNIEUW UW KAARTEN OVERSCHRIJFT

Waypoint categorien maken; Benoem eerst de categorie in; Edit / preferences / Waypoint categories Je kunt hier op 2 manieren mee werken; -iedere waypoint in een bepaalde categorie stoppen tijdens het benoemen van de eigenschappen, de gebruikelijke procedure met edit waypoint -je kunt in 1 keer hele bestanden in 1 categorie plaatsen

toepassen ok Vanuit de positie dat je een bestand met waypoints hebt dat je in een keer als groep wilt wijzigen Laadt het bestand in waypoints. En klik 1 waypoint blauw.

Vervolgens Edit

Select all;

vervolgens Edit waypoint properties Symbool veranderen op gewenst , multicache aanvinken ok.

Na de groep multicaches te hebben opgeslagen kan direct de groep “traditioneel” voorzien worden van hun categorie naam door eerst de kolom “show waypoints in categorie” op “traditional” te zetten. De nieuwe groep kan direct geladen worden in de categorie traditioneel en dezelfde handelingen uitvoeren als boven.

Noot; Om twee grote groepen uit dezelfde categorie samen te voegen in 1 bestand, mocht dit nodig zijn, kan je beter mapsource 2x openen en de geselecteerde waypoints via select all, copieren en plakken van de ene geopende versie overzetten naar de andere. Dit in het geval je je eigen landschap met caches zou willen actualiseren t.o.v. geocaching.nl bijvoorbeeld Van een Garmin GPS zijn hele categorien ook naar Ozi explorer te laden, maar los daarvan is de bewerking ook mogelijk in Ozi. In Ozi Explorer

Sla eerst je waypointbase uit je gps op voor het geval er ook andere waypoints staan die je wilt bewaren. Wis je gps waypoint base;

Laadt bijvoorbeeld de groep multicaches naar je gps. (nu staat alleen deze groep in je base)

Gebruik Ozi en laadt een willekeurige map. Laadt vervolgens via je gps al je waypoints van 1 soort naar Ozi explorer. Met -alt W- krijg je de waypointlijst; maak 1 waypoint blauw

vervolgens zie je de waypointlijstbalk rechts een S =Select All

↓S

vervolgens klik je op het gele vlakje 1 = Change all properties Selected waypoints

↓1

change waypoint symbol

alle symbolen zijn nu in 1 keer verandert.

GEOCACHING

introductie

Het zoeken van een cache met de GPS Om de onervaren gps gebruiker een steuntje in de rug te geven gaan we een stukje op weg met de gpsmap 60 in geocachingland

Het Nederlandse geocaching feest begint op www.geocaching.nl Via

Kaart van Nederland

komt men op het stippenlandschap van geocaches

na een klik op de kaart zoomed men in

Men klikt de stip van een cache aan, in dit geval Silent Witnesses Hiermee komt men op de pagina van de cache.

Het bovenstaande coördinaat N52 01 450 E 005 10 194 is het coördinaat dat de basislocatie vertegenwoordigd, omdat iedere cache een locatie moet hebben. Daarom liggen sommige locaties in de Noordzee. De aanvang van de cache staat vaak in het verhaal er onder; Het “blind” downloaden van deze locatiecoördinaat is daarom niet aan te bevelen. Tip1; - print de cache opdracht - en de logjes met een goede hint en eventueel wat foto’s Voor moeilijke caches of andere problemen raadpleeg de sites van bekende cachers zie www.geocacher.nl de foto’s willen nog weleens uitkomst bieden. Menig cacher communiceert bij problemen met bekende cachers

Of de cacheopdracht bevat een mobielnummer. Op het forum staat onder “cachetechnieken” ook het één en ander Legio mogelijkheden om er leuke contacten aan over te houden.

Het startpunt is; N 52 01 452 E 005 10 198; volgens de beschrijving Invoeren van het startpunt van de cache in de gps Dit kan op 2 manieren: wat je prettig vindt ? - nieuw waypoint invoeren in Mapsource en uploaden naar de gpsmap 60 - een nieuw waypoint invoeren in de gps via mark Via Mapsource;

Edit

New Waypoint

Vul in bij de name, discription en position en dan OK

Vervolgens via File / save to / usb gps

of het gps-symbool gebruiken

vervolgens Save

Handmatig in de gps invoeren;

mark projecteren enz

Hier is de gpsmap 60cs gebruikt, maar alle functies , zijn ook in de Legend en Vista aanwezig zie de tabel boven .

Via de knop “mark” begin met de naam ok naar beneden voor de coördinaten enter

scrol

Zo nu staat het eerste waypoint in de gps

Via de “find” knop op de gps naar waypoints / enter Silent witnesses Nvt zwart / vista /legend

Stel je komt uit Rotterdam om in Houten een cache te lopen dan gaan we via wegen

Aangekomen ; menu “beëindig navigatie”

Omdat het hier een cache te voet betreft, beëindigen we de auto navigatie via wegen Invoeren eerste aanwijzing; vanuit waypoint silent witnesses Een afstand en graden naar het volgende punt; Dus “find” waypoints /

silent witnesses /

menu “projecteer waypoint”

enter vervolgens wordt een nieuw waypoint gecreëerd in dit geval “27” (wijzig de naam) waarin onderin staat; vanaf silent wit ;met daaronder van links naar rechts graden, afstand en rechts km wat te wijzigen is ; scrol enter

stel 124 graden 350 meter waarmee de coördinaten zich aanpassen de nieuwe positie wordt;

omdat het hier een puzzeltocht betreft die te voet wordt afgelegd niet via wegen

via page het koerspijl scherm gebruiken Tip 2; Ik heb op het scherm 3 datavelden ingesteld; -De bestemming -Afstand tot volgend punt = bestemming -En miswijzing ; dit geeft de nauwkeurigheid aan dat je met 95% kans op 2x15m van het opgegeven punt zit

tip3; -men kan de gps ook plat neerleggen voor enige minuten en kijken of de nauwkeurigheid verbetert bij een draaiende pijl en wachten tot de richting constant wordt. Of men kan uit meerdere richtingen het doel benaderen bij matige ontvangst en zo een richting vast stellen. -Dan wel de kaart via page gebruiken en met de cursor de lijn dichtlopen

tot het punt

Punt 3 enz. stel men komt bij de nieuwe aanwijzing; vindt de oplossing, beëindig navigatie via menu dan met mark de nieuwe coördinaten invoeren voor het derde punt

ga naar/ niet via wegen / en zo tot de laatste coördinaat……………. waar de cache ligt tip 4 dit punt zou men in plaats van een vlaggetje bij de naam kunnen voorzien van een schatkistje als symbool

tip 5; Overzicht maken van alle gevonden caches met “ mijn cache page”van www.geocaching.nl / show all log for caches/ worddocument

slepen

kopieren en plakken in een

Via het oprekken van de kolom tussen “de naam” en “visit log” Ontstaat een ruimte die benut kan worden voor de eindcoordinaten van de cache, waarbij log’s en cachepage kunnen worden bezocht. ◄-------------------► Plaats hier de coördinaat 9/21/2004

crystal + stone treasures

9/19/2004

N 52 08 ...E 005 enz

[visit

log]

Belle

[visit

log]

9/14/2004

poppetje

[visit

log]

9/12/2004

Marker 1

[visit

log]

9/12/2004

De Collectieve Cache

[visit

log]

9/12/2004

golfbaan

[visit

log]

9/10/2004

Silent Witnesses

[visit

log]

8/30/2004

"De Supermarkt"

[visit

log]

8/30/2004

"Take a Score"

[visit

log]

8/22/2004

What to say

[visit

log]

8/22/2004

Eva's Trek

[visit

log]

Keuzes maken met pagina’s en datavelden d.w.z. aanpassen van de gps schermen en informatie aan het type trip dat gemaakt wordt. Experimenteren is aan te bevelen. Behoeftes en praktijk kunnen verschillen. In demomodus;

Hoofdmenu/instellen/systeem gps demo modus; Navigatie opdracht; Waypoint ga naar via wegen;

trip volgt route met navigatieaanwizingen

enz… gewoon uitproberen. of bestaande route uit routes / enter / navigeer zet demomodus aan enter kies; niet via wegen.

enter

navigeer

Om datavelden te bekijken in het geval men van de koers of route af is, is het mogelijk om via het satelliet scherm menu de positie buiten de route te kiezen en te zien wat voor effect bepaalde wijzigingen op datavelden te weeg brengen. Om zo de gewenste keuze voor het type dataveld te maken. Een navigatie opdracht begint altijd vanuit de laatst bekende positie voor de gps. Wilt u een route op het eerste waypoint laten beginnen , wijs dat eerste waypoint dan aan als de nieuwe positie bij satelliet / menu / nieuwe positie.

gebruik kaart Na het gebruik van de gps in demo modus en verre van de bestaande positie zal de gps na power off en weer aan gewoon de actuele positie weer vinden middels satelliet ontvangst. Deze instellingen handmatig herstellen is niet nodig. Wel dienen navigatie opdrachten te worden beëindigd vanuit menu en pagina’s en datavelden te worden terug veranderd indien gewenst.

Scherm en dataveld voorbeelden bewaren Na zelf aan de slag geweest te zijn met deze materie wilt u mogelijk uw favoriete scherm met instellingen net zo afdrukken als in deze voorbeelden; G7towin; gps / commands / get & show display Bitmap

vervolgens gps / copy bitmap to clipboard. vervolgens plakken in word. Noot: off topic. Nroute Simuleren van routes op de pc of laptop kan ook met Nroute Gratis te downloaden van www.garmin.com Met set new location en simulate a gps

Pagina instellingen; Standaard is;

hoofdmenu / instellen / pagina’s

alle mogelijkheden; 20 opties

via menu zijn de standaard instellingen te herstellen. Met wis alles, als uitgangspunt, kan men de gewenste pagina’s opbouwen;

alfabetisch Ter illustratie het Overzicht van alle pagina’s; Satelliet

tripcomputer

kaart

kompas

hoogtemeter

agenda

calculator

opp berekening

recent gevonden punten

routes

snelweg

tracks

vis & jaag calculator wekker

stopwatch

zoek

afslagen overzicht

zon en maan

actieve route

Actieve route en afslagen pagina zijn alleen zichtbaar te maken als er een route actief is die via wegen loopt. paginavolgorde d.m.v -de keuzes in de gewenste volgde te doen. - Of verplaatsen, invoegen en verwijderen;

enter

met rocker

enter

enter

Pagina’s die niet worden opgenomen in deze lijst komen in het hoofdmenu en zijn vandaar uit bereikbaar. De hoofd menupagina De hoofd menupagina

alles gewist

alle opties als pagina gebruikt

uitzondering; actieve route, afslagenoverzicht, opp berekening, recent gevonden punten en zoek komen niet met een symbool in het hoofdmenu en zijn alleen als pagina te gebruiken indien zo benoemd. via instellen / paginavolgorde / menu zijn de standaard instellingen te herstellen

Enkele praktische Voorbeelden; - ter land - te water - in de in lucht

Ter Land Enkel het gebruik over de weg (volg wegen)

Kaart city select of metroguide Auto / motor rit naar een bepaald adres

Satelliet

kaart + navigatieaanwijzingen tonen

en/of

afslagenoverzicht

route overzicht

en/of

het tripcomputer scherm kan behalve meetgegevens voorzien worden van richtinggevende informatie; naar koers, koersfout en wijzer en dergelijke.

De tripcomputer behoeft reset bij iedere nieuwe trip. De data gaan dan verloren. Noot Trip gegevens zijn afgeleiden van snelheid, tijd, afstand, hoogte enz. Het downloaden uit de GPS van afgeleide gegevens naar Mapsource zoals ETA enz is niet mogelijk. De track en waypoint properties kunnen wel worden gesaved. Verder is het niet mogelijk vanuit “waypoints” de waypoints opnieuw te sorteren op bijvoorbeeld hoogte. Hiervoor zijn specialistische programma’s per tak van sport in de handel.

Bijvoorbeeld rally software, golf cource management enz.

Enkel het gebruik zonder wegen

zoals wandelingen in bossen, heide en duinen . geocachen, atb , route of tracks niet via wegen

kompasscherm

kaart

incl navigatieaanwijzingen het weer

Positiebepaling verbeteren bij o.a. geocaching Verklein de afstand tot het volgende waypoint vanuit verschillende punten rekening houdend met de miswijzing ; de nauwkeurigheid binnen een straal van, 15m in dit geval. kalibratie van het kompas vergroot de nauwkeurigheid van de peilingwijzer Locatie als leidraad voor de cache coördinaten de kaart om via het dichtlopen van de lijn de cache te vinden met behulp van de wijzer en locatie. Overzoomen van de kaart kan daarbij helpen.

bij miswijzing boven 5 meter kan het helpen de gps horizontaal neer te leggen en de gps de tijd geven de miswijzing te verkleinen.

Functionaliteit van de agenda is - voor gevonden caches - zeer beperkt. Waypoints kunnen op datum niet geladen of ontladen worden in en uit de agenda. Hecht men waarde aan datum / tijd voor het vinden van een cache dan bestaat de mogelijkheid om op moment van vinden het waypoint van de cache opnieuw te markeren waarmee bij notitie automatisch datum en tijd komt.

Andere mogelijkheid is “mijn caches” van www.geocaching.nl regelmatig te kopiëren en een kolom op te rekken en deze voorzien de eindcoördinaat om zo bijvoorbeeld de statistieken bij te houden. Tevens heeft men dan een links naar de cache pagina en het eigen commentaar.

hardlopen parcours trainen (los van de vraag om men het persoonlijk handig vindt om met de gps te rennen.)

tijd bewogen en stilstand kompas stopwatch

stopwatch data zijn afgeleiden en kunnen niet als zodanig door mapsource producten worden ontladen.

evt kaart

misschien wel alleen

de kaart

Berg klimmen, wandelen, ATB enz Garmin Topo kaart zoals Duitsland zijn vanaf hoogtes van 1500m niet meer bruikbaar wegens gebrek aan detail over paden . de Gps is dan te gebruiken met papieren LVA of Alpenvereinkarten bijvoorbeeld. Eventueel zijn wel tracks en routes te gebruiken die vooraf geladen worden. POI laten zich wel evenals afstanden met de topo’s beter oriënteren. De gps met kaart is weer goed bruikbaar als de route ook op de papierenkaart staat Met vermelding van waypoints.

en de locatie t.ov. de kaart dataopties; afstand, behouden snelheid, eta, ete, Glijhoek (basejumpen) hoogte, koers, locatie, miswijzing, peiling, positie (lat/lon) snelhei, tijd, waypoint, wijzer,zon

alleen de kaart ?

of

data opties;barometer, daling, hoogte, luchtdruk, stijging, vert.snelheid,

satellietscherm menu

3d voor hoogte vereist.

Vissen In combinatie met land of water pagina instellingen bijvoorbeeld Vis & jaag calculator

agenda

de wekker

Te Water Behalve de plannen van routes is met het varen, waar rekening gehouden moet worden met vaargeulen, de plaats van de tonnen belangrijk. Het programma WaypointGPS komt meerdere malen per jaar in samenwerking met Rijks Waterstaat met een geupdate lijst van ongeveer 6000 tonnen. Gps instellen op de specifieke water-toepassingen - garmin waterkaarten laden is een optie, maar met city select kom je zeker ook een heel eind met de kust, havens en binnenwateren

plaats op weg uit trackinstellingen; aantal punten, peiling of koers, tracklog aan en instellen

gevarenzones instellen evt met alarm waypoints tonnen ?

via waypoints systeem / interface / garmin dgps; grondstations langs het water waarmee de nauwkeurig toeneemt tot op de meter

hoofdmenu/maritiem diepte bij hoofdmenu/instellen/eenheden

voorliggende koers

dataopties; afstand; tot bestemming, tot volgende, teller snelheid: behouden, watersnelheid, bew.gemidd., max., totaal gemidd., diepte, koers, peiling, tijd, tripgegevens, locatie of positie in lat/lon, watertemperatuur, waypoint, wijzer, zonsondergang. En nog enkele tripvarianten die op het water bruikbaar zijn. Voor een sloepentocht door de Amsterdamse grachten of over een rivier o.i.d. is de kaart van city select prima; Watersnelheid en diepte kunnen worden gemeten met de aansluiting van extra randapparatuur aan de seriële uitgang

Route niet via wegen

de kaart biedt mogelijkheden om mooie p.o.i. visueel te maken

inclusief navigatieaanwijzingen indien ingesteld.

Op (de bredere binnen) wateren kan met het snelwegscherm op de grafische weergave van de actieve route worden gestuurd. De geplande route is het midden van het scherm en de afgelegde weg kan zich links of rechts van het midden bevinden, waardoor zichtbaar is , als de afgelegde weg links van het midden is bijvoorbeeld dat dan naar rechts gestuurd moet worden om op geplande route te komen en visa versa. Optie 3 of 4 datavelden (3 locatie / positie / bestemming)

1x,2x,4x,8x,16x schaal “in” toets hoger ,”out” toets lager de roze lijn geeft al aan dat straks naar links gestuurd moet worden Route aanhouden ; weg in het midden houden. Zodra men afwijkt van de route gaat de behouden snelheid d.w.z. de snelheid waarmee de bestemming wordt genaderd omlaag. Is de richting en de peiling gelijk dan is de gewone (grond) snelheid gelijk aan de behouden snelheid. Vaak wil je bij een boottocht wel weten wat de geschatte aankomsttijd is.; ETA

Het snelwegscherm heeft meer overzicht op de route dan het kompasscherm

en de tripcomputer

Varen op een gracht is wat anders als op open water met een (zeil) boot met drift en tegen wind meer Dataopties; afstand tot volgende waypoint, behouden snelheid, diepte, draai, koersfout, naar koers, peiling, voorliggende koers, watersnelheid, watertemperatuur, waypoint bij bestemming, locatie, positie Voorbeelden van

Combinaties van datavelden en pagina’s die elkaar aanvullen Kaart

kompas

snelweg

Kaart; De zwarte driehoek is onze positie. De data geven aan dat we 1,88 km van de route afzitten en draai en wijzer geven aan om de goede richting in te gaan we 38 graden (naar rechts) moeten. Op het kompas scherm geeft de koerswijzer middels de gebroken pijl en afwijking naar rechts en de lagere behouden snelheid dan de snelheid aan dat we van koers zijn. Links Sturen op deze data brengt ons weer op koers. Snelweg in combinatie “naar koers” geeft aan dat we 49 graden moeten bijsturen om terug op de route te komen.

bij waypoint m3 is een gevarenzone ingesteld met alarm omdat we daar tussen 2 wrakken doorvaren bijvoorbeeld zon en maanstand

andere instellingen

In de Lucht Hierbij moet gedacht worden aan de kleine “vliegerij” waar niet direct de Jeppesen gegevens nodig zijn (De 60 serie heeft geen mogelijkheid Jeppesengegevens te laden gps III pilot, 96, 196 enz wel; info over startbanen, aanvliegroutes, automatische landingsbegeleiding enz)

Zweefvliegen, ballonvaart, hang gliden, paragliden enz… …… (meenemen op een lijnvlucht tijdens vakantie of zakenreis) Gebruik op lijnvluchten wordt door een aantal maatschappijen toegestaan bij verzoek aan het cabinepersoneel.

Voor de vlucht -wordt de route gepland en in de gps gezet, evenals -coördinaten van vliegvelden cq landingsplekken langs de route voor het geval de route moet worden afgebroken en -eventueel NO-GO waypoints gemaakt welke met gevarenzones kunnen worden ingesteld. -kompas en hoogtemeter gekalibreerd -trackfunctie, trackup enz ingesteld (-batterijen gecheckt) Variabele Gegevens die onderweg van belang zijn en als data veld instelbaar; - positie - hoogte t.o.v. zeeniveau - afstand tot bestemming - snelheid (grond ) - behouden snelheid (vmg velocity made good) - verticale snelheid - glijhoek (tot bestemming) - barometer behouden snelheid; vmg = de snelheid waarmee het doel genaderd wordt zonder direct op het doel af te sturen als de behouden snelheid gelijk is aan de snelheid zit men op koers; zie beneden het linker kompas scherm ; snelheid 80 en behouden snelheid 80 en de peilingwijzer recht vooruit

De glijhoek is de hoek tussen de afstand vooruit en de afstand gedaald De glijhoek naar bestemming is de hoek tussen de afstand naar de bestemming vanaf positie en de hoogte van dat waypoint; indruk van het glijgetal; …../1 bij zweefvliegen; een gemiddeld zweefvliegtuig heeft al gauw een glijgetal van 30, d.w.z. dat voor iedere meter dalen 30 meter vooruit komt. Vanaf 2 km hoogte zul je dus 60km verderop landen. Nog een illustratie uit de praktijk om een indruk te geven van het glijgetal “Als je uitgaat van een kist die maximaal 250 km/h (werkelijke snelheid) mag vliegen en met geopende kleppen een glijgetal overhoudt van 1;4 dan is voor elke km afdaling 1 minuut nodig”. Praktisch gebruik; Bij het inzetten van een landing bijvoorbeeld ga je uit van een denkbeeldige schuine lijn van de positie in de lucht naar het bestemmingswaypoint. Als de glijhoek toeneemt dan kom je relatief gezien boven deze denkbeeldige lijn naar de bestemming. Het glijpad. Wordt de glijhoek kleiner dan daal je te snel en kom je onder deze denkbeeldige lijn uit en ga je zeker je bestemming niet halen omdat je te vroeg bij de grond bent. Van te voren moet je dus je glijgetal naar bestemming weten uitgaande van de positie en hoogte dat de landing wordt ingezet en dat gebruik je als richt getal. Vliegtuig boordcomputers bijvoorbeeld houden voortdurend het optimale glijgetal bij waarmee de gps gegevens kunnen worden vergeleken.

Bijvoorbeeld; Een positie op 10km hoogte boven de Noorse Zee heeft t.o.v. Schiphol een glijgetal van 733;1 wil men dit glijpad zo aanhouden dan stuurt men zowel met het actuele als het glijtal tot bestemming op 733

binnenlandse vlucht langs het glijpad vliegen met 70km/u van 1000m hoogte afstand 90km glijgetal loopt vanaf 13 terug naar 0 en de verticale snelheid tot bestemming neemt toe

Om het glijgetal naar bestemming te beïnvloeden is het handig te weten wat het actuele glijgetal is; Is het actuele glijgetal hoger dan het glijgetal naar bestemming dan zal je iets snelller moeten dalen – of rondcirkelen met een parachute bijvoorbeeld - om goed uit te komen en is het actuele glijgetal lager dan het glijgetal naar de bestemming dan weet je zeker dat je er niet gaat komen, tenzij je met je “vliegtuig” in staat bent om verder omhoog te komen, te klimmen zodat actuele glijgetal en glijgetal naar bestemming weer gelijk komen op het gewenste nivo. hoogte (in km) x glijgetal= afstand in km

voor meer informatie zie deze site; http://home.wanadoo.nl/dirk.corporaal/vvo-2/vvo2_bestanden/OVERLANDTHEORIE2.4.htm Vergelijkbare functies zijn verticale snelheid en verticale snelheid naar bestemming in relatie tot horizontale (voorwaartse) snelheid Als de voorwaartse snelheid toeneemt terwijl je op het glijpad zit, zullen ook de verticale snelheid en de verticale snelheid tot de bestemming toenemen. Remmen met de flappen van een vliegtuig heeft tot doel dit te corrigeren. Als de verticale snelheid hoger is dan de verticale snelheid naar bestemming; dan daal je harder dan de bedoeling is en dan haal je ook de bestemming niet. Hoogte, positie en snelheid zijn mede van invloed op welke getallen voor verticale snelheid men hier dient te gebruiken om goed op de plek van bestemming aan te komen. Voor het juiste gebruik van het glijgetal en verticale snelheid bij een toepassing, dient men zich door deskundigen in de discipline goed te laten voorlichten.

Voorbeeld springhoogte 3000m naar vliegveld Teuge bijvoorbeeld Afhankelijk van waar je graag op stuurt en de tijd hebt om te zien;

Het gebruik van de gps bij het parachutespringen of vergelijkbare vliegkunsten is vaak een combinatie van visuele waarneming en controle van de gps om de ideale glijhoek te vinden. Men beschikt immers over minder instrumenten dan een volledig geoutilleerd vliegtuig dat voortdurend het ideale glijgetal berekent; veel aandacht is nodig voor de waarneming van de omgeving en de sturing daarop. Het gebruik van de gps werkt dan als volgt in combinatie met het visualiseren van de glijhoek; je kijkt ver vooruit naar een punt op de grond. Als je dit punt ziet stijgen, terwijl je verder vliegt, dan betekent dit dat je ervoor zal landen. Neem een punt dat dichter bij je ligt. Als je dat ziet zakken, dan zal je er voorbij vliegen. Ergens tussenin is een punt dat zo goed als niet beweegt ; dit punt moet je hebben. Als je blijft vliegen zoals je doet tijdens deze waarneming dan je normaal gesproken daar landen. Werkend met de gegeven glijgetallen kan de gps de vliegkunsten ondersteunen. Bron; http://www.valschermsport.be/documenten/downloads/naslag_canopycontrole.pdf

De hoogtemeting in de 60cs is een barometrische hoogte, vandaar dat de hoogtemeter en barometer in de 60cs gekoppeld zijn. De 60c berekent op basis van satelliet gegevens. De standaard luchtdruk op zeeniveau is 1013, 25 hectopascal Op 5500 meter hoogte is dit de helft ca 500 hp en op 10km 250hp. Middels het kalibreren met een bekende (gps) hoogte kan geijkt worden. ( www.3w.nl/hoogtetool/hoogte.php ) op basis van postcode De gps-hoogte d.w.z. de kruismeting met de satellieten is eenmalig af te lezen in Menu bij het satellietscherm. Dit is een denkbeeldige hoogte van het berekende aardoppervlak. Hoe meer satellieten hoe nauwkeuriger de hoogte meting . Meet daarom meerdere malen.

via een meting met 6 satellieten 3m en met postcodesite 2,3m is dus redelijk nauwkeurig te noemen. In principe werkt de barometrische hoogtemeting nauwkeuriger, maar door schommelingen in de luchtdruk moet de barometrische hoogtemeting geijkt worden met een bekende hoogte en dat kan de gps hoogte zijn uit het satellietmenu. hoogtemeter auto-kalibratie aan . Hoofdmenu / instellen / hoogtemeter

-peilingwijzer of koerswijzer Ook de wind is van in vloed en als men recht op koers wil blijven kan men werken met snelheid en behouden snelheid., Vele opties afhankelijk van wensen en toepassing. op koers pijl + 80 / 80

van koers voorbij gevlogen afwijking koerswijzer wijzer loodrecht op richting

-locatie (alleen bij 3 velden)

Op een lijnvlucht met drukcabine is de hoogte op basis van de luchtdruk niet correct en is men aangewezen op de gps hoogte.

Een keuze kan zijn het gebruik van de snelweg -pagina in plaats van kaart en kompas waarbij de middenlijn bij de pointer de aan te houden koers is. De 3 of 4 datavelden opteren zowel lucht als trip gegevens.; afstand, snelheid, draai, eta, ete, glijhoek, hoogte, koers, peiling, tijd, trip, verticaal, waypoint, wijzer, zonsondergang, opkomst, in vele varianten In het 3e veld ook locatie (geselecteerd) positie (lat/lon) of bestemming

bijvoorbeeld als de gps naast de gewone kaart wordt gebruikt en maar 1 pagina op de gps gewenst is. Waypoints van vliegvelden langs of op de route zijn zichtbaar in het snelwegscherm. Afhankelijk van het soort vliegen, de lengte van vlucht, aandacht en hulp van een passagier maken dat er grote variatie is in de mogelijkheden, maar efficiëntie, veiligheid en gemak zijn te verhogen als bewust gekozen wordt voor de noodzakelijke pagina’s en datavelden en de andere weg te laten.

Men kan ook werken met routes en tracks om de veiligheid te bewaken met “no go gebieden.

paars geplande route geel tracks

CTR / no go zones opgeslagen in mapsource en tijdens het vliegen op de kaart afgebeeld als routes om zo de eigen veiligheid te bewaken. Hier rond vliegveld Schaerbeek Belgie. Bron; http://users.pandora.be/mark.vanstraelen/toebehoren/Navigatie.htm

Noot: Om een gps te kunnen gebruiken voor wedstrijden en OLC is hoogteregistratie in het tracklog van belang en voldoende trackpunten. De 60 registreert hoogte en heeft 10.000 trackpunt ter beschikking. De tracklog gegevens zijn zichtbaar te maken mapsource Track properties

en de in de gps verzamelde vluchtgegevens kunnen worden gebruikt

via g7towin in programma’s als Seeyou en Maxpunkte

De mogelijkheden van het programma geeft de vlieger voor de vlucht de mogelijkheid opdrachten te plannen, keerpunten te beheren en alles te versturen naar de cockpit instrumenten of een Pocket PC. Na de vlucht, geeft het de vlieger de mogelijkheid of de vlucht vanuit de cockpit op de laptop of PC te krijgen, de vlucht te bekijken met 3D kaarten, luchtverkeersgebieden en de details van de vlucht te verkennen door middel van uitgebreide statestieken. Version 2.7 brengt Her-ontwikkelde Mobile Wizard, welke robuuster is geworden en meer fuctionaliteiten heeft gekregen. Verbeterde 3D schermen met nu naast zweefvliegtuigen ook parapents en hanggliders. Luchtruim structuur 2004 Nieuwe luchtruimstructuur voor 2004 nu beschikbaar. Deze is gratis down te loaden vanaf de download pagina. ICAO en andere kaarten van Duitsland en Zwitserland kun nu ook worden beteld. How to submit a flight to the OLC; http://midtoad.homelinux.org/midwinter.ca/OLC/HowTo_GPS_OLC.htm Of MAXPUNKTE; http://people.freenet.de/streckenflug/olc.html http://www.compegps.com/new/main.php?flash=1

Ozi 3D waaruit de 60 gegevens geladen zijn met een gescande IGN kaart, de Franse topografische dienst

Nroute De Laptop als autorouting navigatie met de Garmin gps als basis (werkt ook met metroguide en No map) (gratis downloaden van www.garmin.com ) Nroute is een zelfstandig programma dat gebruik maakt no map / metroguide of city select Navigeren via; 1. go to coordinaat; VIEW / Go to Position 2. Route ; To enz waypoint adress enz 3. route maken ;Edit / New saved Route 4. Importeren; file import andere bestaande mapsource routes

Vooraf simuleren van de route op de laptop of pc

Aanvang opstart; we gebruiken no map in mijn geval omdat het een route in het bos is

Ga op het waypoint staan waar je wilt beginnen;; In mijn geval groeneveld Rechtermuisklik

set new location

en dit wordt groeneveld

Route rechtermuisklik Activate Route (op de blauwe route) Vervolgens ; utilities / simulate a gps; en gaat van start (STOPPEN; Balk Route / stop route

(STOPPEN; Balk Route / stop route

Return to start route; balk route

ENZ ENZ

Bekijk de plek in Nederland vanuit de lucht; Zet wel je antivirus en internet security uit anders werkt hij niet. www.vanuitdelucht.nl regio/ regio Ga naar Gemeenten ;

kies de gemeente waar de coördinaten liggen;

bijvoorbeeld de Bilt en klik op “vlieg naar het stadhuis”

druk onderaan op flightpanel rechts zie je bij location een x en y coördinaat die staan in dutch grid als je je gps op dutch grid zet en je vult je coordinaten in bij x en y dan verschuift de kaart naar je coordinaat , deze is dan in het midden van de kaart zichtbaar tot op +/- 700 meter hoogte.

Iets om even bij stil te staan Oeps ! de gps doet het niet meer

(onderweg) (deze informatie vindt u op www.hiking-site.nl ) hier alvast een indruk wat handig is om kennis van te hebben mocht u onverhoopt zonder de hulp van de gps moeten navigeren. Het verdient daarom aanbeveling naast het kunnen gebruiken van de gps ook deze vaardigheden te beheersen. Verder draagt deze kennis bij tot het beter begrijpen van een gps. Veiligsheidsmaatregelen Neem altijd extra batterijen /accu’s en eventueel een kaart en kompas mee van het gebied waarin u met de gps navigeert . Zorg dat uw mobiele telefoon opgeladen is voor aanvang van een tripje. Markeer altijd uw vertrekpunt zoals de parkeerplaats van uw auto alvorens u de navigatietrip of cache begint.. Geef dit punt ook bewust de naam vertrekpunt of parkeerplaats met name als u meerdere malen markeert en reeds waypoints in uw database hebt staan. Kijk op de (gps)kaart waar u zich bevindt ten opzichte van het noorden. Mocht de gps niet meer werken dan kunt u andere hulpmiddelen gebruiken op terug te navigeren.

Hoe je GPS positie lokaliseren op de kaart? Het makkelijst is om een NGI kaart te gebruiken die "GPS compatibel" is. Dit betekent o.a. dat WGS84 gebruikt wordt, wat het default systeem van je GPS is. •

controleer dus als eerste of je GPS en kaart hetzelfde systeem gebruiken.

Met kaarten die een 1km grid hebben, is het makkelijkst om het UTM kilometer coördinaten formaat te gebruiken (Universal Transverse Mercator). Indien je GPS, in UTM formaat, X = 0398 475 en Y= 5354 587 aangeeft, waar ben je dan op de kaart? Je moet enkel het vierkant vinden met verticale zijden 0398 en 0399, en met horizontale zijden 5354 en 5355, en dan de laatste 3 cijfers overbrengen.Je positie is dus 475 meter naar rechts van de lijn 398 en 587 meter boven de lijn 5354. UTM coördinaten Met UTM coördinaten, die het meest gebruikt worden, is de waarde van X afgeleid van de referentie tot het midden van een zone, waarbij de aarde onderverdeeld is in 60 zones met 500 000 als de centrale waarde van elke zone. België, bijvoorbeeld, bevat twee UTM zones (31 en 32, van het westen naar het oosten). De waarde van Y is afgeleid van de referentie tot de equator in het Noordelijk halfrond and tot de referentie van de Zuidpool in het Zuidelijk halfrond. In feite is deze waarde de afstand in meters dat je verwijderd bent van de referentie (de equator of de Zuidpool). Elk halfrond is onderverdeeld in 10 zones. Deze zones zijn gekend door de letter N tot X in het Noordelijk halfrond en de letters C tot M in het Zuidelijk halfrond. De UTM coördinaten zijn enkel van toepassing voor breedtegraden tussen 80°S en 84°N inbegrepen. RD coördinaten van de stafkaarten

2 opties

1; ned rd grid positieformaat waarbij de datum automatisch gelokt wordt op dutch

2: of dit zelf handmatig instellen met; positieformaat; user utm grid datum; user

2x enter op user utm grid deze getallen invoeren.

2x enter op user en deze getallen invoeren;

notaties is als volgt; user utm grid/ user

ned. Rd. Grid

beiden zijn exact gelijk.

Scouting en geocachers maken nogal eens gebruik van afdrukken stafkaarten in combinatie met de gps omdat nederlandse topokaarten nog niet in Garmin formaat te krijgen zijn . Stafkaarten in combinatie met de gpsmap 60 op ned. Rd grid vullen het hiaat in detail van City Select mooi op.

Nooddiensten

zoals politie, brandweer en ambulance maken steeds meer gebruik van gps doch het is niet zeker of een centralist van een meldkamer uw coördinaten begrijpt in N E notatie. Doordat kaarten vaak in UTM formaat zijn, is het van belang de gps in dat formaat te kunnen gebruiken om u positie door te geven in geval van nood.

Het gebruik van een kompas Het bepalen van de richting Een kompas werkt volgens het principe dat de naald van het kompas altijd naar het noorden wijst. Daardoor kun je dus uitrekenen in welke richtig je loopt. Om dat rekenen te vergemakkelijken hebben bijna alle kompassen een ring die draaibaar is, zodat je kunt aflezen in welke richting je gaat. Om een kompas te kunnen gebruiken moet je beschikken over een goede kaart. Deze moet minimaal de noord-zuid as vermelden, zodat je zelf kunt bepalen waar het noorden op de kaart wordt aangegeven. Heb je dit op de kaart gevonden, dan kun je als volgt te werk gaan om je koers te bepalen: Plaats het kompas op de kaart op een dusdanige wijze dat de lange kant ervan over de as ligt van positie (1) naar bestemming (2). Let er hierbij op dat de pijlen op het kompas van positie naar bestemming wijzen en niet andersom.

Druk nu het kompas stevig op de kaart, terwijl je de ring ronddraait. Deze draai je net zolang totdat de noord-zuid as van de ring evenwijdig loopt met de noord-zuid as van de kaart. Ook hier geldt dat de N of 0 graden die naar het noorden wijst op de ring, tevens naar het noorden op de kaart moet wijzen.

Neem nu het kompas in de hand en houdt het op oog-hoogte. Hierbij moet het kompas horizontaal worden gehouden en moeten de pijlen op de plaat recht vooruit wijzen. Draai nu met je lichaam rond totdat de pijl van de ring in dezelfde richting wijst als de naald van het kompas. Het (vaak) rode uiteinde van de naald moet nu in dezelfde richting wijzen als de N of 0 graden op de ring. De pijlen op de plaat wijzen nu in de richting waar je naartoe moet lopen.

Zoek nu in de verte een object waar de pijlen naartoe wijzen en loop er naartoe. Ben je er aangekomen herhaal dan de voorgaande stappen opnieuw en bepaal opnieuw je richting.

Het bepalen van je positie Niets is zo vervelend als niet te weten waar je je precies bevindt op de kaart. Mocht dat echter toch het geval zijn, dan kun je met behulp van je kompas en enkele herkenningspunten in de omgeving uitrekenen waar je ongeveer bent. Je zult nooit echt precies uit kunnen rekenen waar je bent, maar afhankelijk van de schaal van je kaart toch met een nauwkeurigheid van enkele tientallen meters kunnen aantekenen op de kaart waar je staat. Voor het uitrekenen van je eigen positie kunnen we gebruik maken van twee verschillende methoden: • •

kruismeting (het snijpunt van twee verschillende lijnen) driehoeksmeting (de snijpunten van drie lijnen vormen een klein driehoekje)

Kruismeting Kruismeting is de makkelijkste van de twee, simpelweg omdat het minder werk en tijd kost. Daarmee is deze methode vaak ook iets minder nauwkeurig als de driehoeksmeting. Voor een kruismeting zoek je twee herkenbare (en op de kaart bekende!) objecten in de omgeving die dusdanig uit elkaar liggen dat de hoek tussen hen tussen de 45° en de 135° is. Bij een hoek die kleiner of groter is wordt de methode namelijk minder nauwkeurig. Bepaal nu eerst de richtingshoek naar het eerste object. Dit doe je door het kompas op het object te richten en vervolgens de kompasroos dusdanig rond te draaien totdat het noorden van de roos precies gelijk staat met het noorden dat je kompasnaald aanwijst. Leg vervolgens het kompas op de kaart en draai het kompas net zolang rond totdat de lijnen van de kompasroos parallel lopen met de lijnen naar het (magnetische) noorden van de kaart. Nu zorg je ervoor dat je kompashuis of de kompasplaat tegen het object dat je zojuist hebt gepeild ligt zodat je een rechte lijn kunt trekken vanaf dat object tot de richting waar je je bevindt. Nu doe je hetzelfde met het andere object: peilen en hoek meten, hoek overbrengen naar de kaart en vervolgens een lijn trekken. Je zult zien dat de twee lijnen elkaar ergens snijden: dit is de plek waar jij je ongeveer bevindt. Driehoeksmeting Bij een driehoeksmeting doe je precies hetzelfde als bij de kruismeting, alleen maak je nu gebruik van drie objecten en dus drie lijnen. Daar waar de lijnen elkaar snijden ontstaat vaak een heel klein driehoekje, vandaar de naam driehoeksmeting. Jij bevindt je in het midden van dat driehoekje.

GEEN KOMPAS EN GEEN KAART ;

wat dan?

Het horloge als navigatie-instrument Hoe raar het ook klinkt, het horloge kan makkelijk worden gebruikt om je koers te bepalen. Voorwaarde is dan echter wel dat de zon schijnt, want daar maak je in dit geval namelijk gebruik van. Allereerst moet je zeker weten dat je horloge op tijd loopt. Een uur verschil met de werkelijke tijd kan namelijk een behoorlijk verschil in koers opleveren. Deze methode gaat uit van het principe dat de zon altijd hetzelfde verloop vertoont: opkomst in het oosten, hoogste punt in het zuiden en ondergang in het westen. Door dit vervolgens te vergelijken met de tijd die je horloge weergeeft kun je dus bepalen waar het zuiden (en dus ook de andere windstreken) is.

Het werkt als volg: • • •

Zorg dat je je horloge plat voor je hebt en dat de kleine wijzer naar de zon wijst Neem nu precies het middelste punt tussen de kleine wijzer de twaalf op de wijzerplaat (in de zomer neem je de elf, omdat er dan zomertijd geldt) Dit punt geeft je de richting aan naar het zuiden.

Let er op dat deze methode alleen werkt op het noordelijk halfrond van de aarde. Mocht je het willen toepassen op het zuidelijk halfrond, dan moet je niet de kleine wijzer, maar de plaats van de twaalf op je wijzerplaat naar de zon richten. Dan geldt dat het middelste punt tussen de kleine wijzer en de twaalf richting het noorden wijzen. De sterren als navigatie-hulp Ook in de nacht kun je navigeren zonder apparatuur. Namelijk door gebruik te maken van de sterren. Voorwaarde is natuurlijk wel dat het niet al te bewolkt is en je dus een goed zicht hebt op de sterrenhemel.

Noordelijk halfrond Wandel je op het noordelijk halfrond, dan moet je zoeken naar de Grote Beer. Heb je die gevonden, trek dan een denkbeeldige lijn tussen de onderste twee sterren en verleng deze ongeveer 4 tot 5 keer tot je een grote heldere ster tegenkomt: de poolster. Door vervolgens dezelfde hoek te nemen als op de afbeelding is aangegeven, weet je waar het noorden is.

Zuidelijk halfrond Op het zuidelijk halfrond maak je gebruik van het zuiderkruis. Trek een denkbeeldige lijn door de kruislijn en verleng deze ongeveer 5 keer. Trek vervolgens een denkbeeldige lijn vanuit twee heldere sterren die vlakbij het zuiderkruis staan. Daar waar de lijnen elkaar kruisen kun je de richting van het zuiden bepalen zoals op de afbeelding is weergegeven.

Geen heldere hemel en dus geen sterren zichtbaar; Alternatieve koersbepalers Ook de natuur kan je een handje helpen als je wilt weten waar het noorden of het zuiden is. Deze zijn niet zo nauwkeurig als de andere hulpmiddelen, maar kunnen je in geval van nood toch van dienst zijn. Vogelnesten Veel vogels bouwen hun nesten op een plekje dat niet pal in de wind ligt. Als je dus weet wat de meest voorkomende windrichting in een gebied is, kun je aan de hand van vogelnestjes bepalen waar het noorden of het zuiden is. Bomen met naalden Omdat deze bomen veel zon willen, zullen zij vaak met hun top richting de zon groeien. Gekapte bomen of boomstronken Ligt er een omgekapte boom in de buurt of steekt er nog ergen een boomstronk uit de grond, dan kun je op de jaarringen zien waar de wind het meest vandaan komt. De jaarringen van bomen zijn vaak aan een kant dikker dan aan de rest van de stam. Deze dikkere ringen geven echter niet altijd het noorden aan (je behoort dus te weten uit welke richting de wind in je wandelgebied meestal komt). De dikkere jaarringen noemen we reactiehout. Reactiehout word gevormd als een boom langdurig in een richting belast wordt. Dit kan b.v. komen door de windbelasting in de top van de boom. Om recht te blijven staan gaat de boom als gevolg van de windbelasting reactiehout vormen. De dikkere ringen geven dus de windrichting aan. Mos = noorden Op veel bomen en in valleien groeit mos. Mos houdt niet echt van zon en zal dus vooral gedijen aan de vochtige kant van een boom of aan de schaduwzijde van een vallei. Windrichting In Nederland is de voornaamste windrichting tijdens regenbuien NW. Aan deze kant van de stam van een boom is dan ook het meest bedekt met groene aanslag (van micro-organismen en mossen ed.) Zo kun je snel, zei het niet echt nauwkeurig het noorden bepalen. Zon Via de zon is het mogelijk te bepalen waar het westen en oosten zijn. Neem hiervoor een stok van minimaal 75 cm en zet deze rechtop neer en markeer de plaats waar de schaduw van de stok stopt. Wacht ongeveer een half uur of meer en kijk waar de schaduw van de stok valt. De denkbeeldige lijn door van het 2e naar het eerste punt loopt van oost naar west. Deze methode werk goed, maar is alleen geldig overdag. Aan het eind van de middag en in de vroege ochtend staat de zon namelijk teveel in het oosten of westen. Dieren Dieren vluchten in de richting van het licht en dat is in de regel naar het oosten.

Het internet als bron van inspiratie Disclaimer; Het functieoverzicht en al haar bijlagen zijn bedoeld om kennis betreffende de gps hobby te delen . Daarbij hoort ook de werking van het downloaden. Het downloaden en gebruiken van illegaal verkregen software is voor ieders eigen verantwoordelijkheid. De intentie van het functieoverzicht is niet het aansporen tot het schenden van de rechten van anderen maar slechts een indruk te geven wat er zoal bruikbaar is bij uw gps hobby. Het gebruik dient in overeenstemming te zijn met de rechten van anderen.

www.gpsinformation.net

Looking for GPS at a Discoun

reviews

FAQs

geography

tutorial

instructions

info

PDA

other

Links: general | hardware | software |3rd party software|accessories | vendors

In Oziexplorer kunt u (zelf) gescande kaarten gebruiken; een indruk

Bron; http://www.duken.nl/content/view/10/29/

Emule kun je het beste downloaden op www.emule-project.net dan heb je de laatste versie. Je hoeft alleen maar het installer.zip bestand te downloaden. Als je het geinstalleerd hebt moet je je tcp poort op 10001 zetten en je udp poort op bv 10003 hierdoor haal je veel grotere snelheden dan de standaard poorten. Met emule begint de download niet meteen als je een bv muziekbestand hebt aangeklikt, het programma zoekt eerst een aantal users die kunnen sharen. Eenmaal begonnen gaat het dan ook goed door. Dus als je op het begin moet waiten is dit niet erg, je moet ff geduld hebben, maar wel je poorten veranderen. Downloaden met emule.

Emule is eigenlijk een soort van kazaa. Hier vind je wel hele programmas films en spellen. Is gebruiksvriendelijk maar werkt helaas ook soms traag. Stap 1 – Downloaden & Installeren. eMule kan je hier downloaden. Je kan kiezen tussen de “installer” en de “binaries”. Het makkelijkste is om voor de installer te kiezen. Ik raad je aan om tijdens de installatie als taal Engels te kiezen. Ten eerste omdat de nederlandse versie slecht vertaald is, ten tweede omdat de foutmeldingen er anders heel merkwaardig uit zien, en ten derde omdat ik in deze FAQ de engelse termen gebruik. Stap 2 – Instellingen

Als eMule gestart is, klik je op “preferences”. Ik bespreek hier alleen de belangrijkste instellingen, de rest kan je verderop in de FAQ vinden. General Hier kan je de taal uitkiezen, en je nick invullen. Je hoeft niet te registreren oid, en je mag zelf kiezen welke nick je wilt hebben (ook als hij al bezet is). Connection Het belangrijkste is dat de “Connection” instellingen goed staan. Voor de eerste keer is het handig om hier de wizard voor te gebruiken, later kan je de instellingen altijd nog aanpassen.

Operating system Kies hier welke versie van windows je gebruikt Concurrent downloads Dit heeft niets te maken met het aantal bestanden wat je tegelijkertijd kan downloaden, maar het maximaal aantal sources per bestand. Als je denkt dat je veel bestanden tegelijk gaat downloaden, is het verstandig om dit op 16+ te zetten. Let wel op dat je dan wel een goeie (snelle) verbinding moet hebben. Connection type Kies hier wat voor verbinding je hebt. Als jou verbinding niet in het lijstje staat, kan je het zelf invullen. Let wel op het verschil tussen kBits/sec en kBytes/sec. De meeste verbindingen worden weergegeven in kBits/sec, en 1 kByte is 8 kBits.

Directories Hier kan je kiezen in welke directory je bestanden worden gedownload, waar je tijdelijke bestanden worden opgeslagen, en welke mappen je wilt delen met andere eMule gebruikers. Het is praktisch om voor de “Incoming files” en “Temporary files” een andere directory te nemen, zodat je niet per ongeluk je temp files weggooit oid. Stap 3 – Servers Een server is nodig om te kunnen verbinden met het netwerk, en om je zoekopdrachten uit te voeren. Er word niet standaard een serverlijst meegeleverd, dus je moet er zelf 1tje zoeken. Er zijn veel verschillende sites met serverlijsten, maar om mee te beginnen is dit wel een goede: http://ed2kmet.x24hr.com/pl/slist.pl?download/server-max.met

Kopieer deze url in het bovenstaande boxje (te vinden op het tabblad “server”), en druk op update. Stap 4 – Verbinden Als je klaar bent met de instellingen, moet je verbinding maken met een server door op het

bliksempje te drukken. Als alles goed gaat, zal de onderste balk er ongeveer zo uit zien, en kan je beginnen met zoeken/downloaden!

Vervolgens servers downloaden “benutze Realtime servers” en kiezen voor “type” any en bij “method” server bij SEARCH Vul Ozi bij name en druk op start ; afhankelijk van het aantal aangesloten computers ontstaat het volgende beeld;

Bij “transfers” is te zien hoe het ermee staat

NASA- in Ozi importeren http://216.218.220.254/eng/nasa.html

Zelf kaarten maken en importeren in de 60 serie; http://plrecgps.pp.org.pl/bin/view/GPS/UserMaps; How to create your own maps and upload them to your GPS receiver -- The easy way

http://www.gpsmap.net/Whatnot.html Tips, Hints, Explanations, or Whatnot......

Zelf Kaarten Maken van de bruine beren en laden in de Etrex serie; Hieronder een pdf file dat ook te verkrijgen is via een mail aan de bruine beren vanaf http://145.53.24.230/links.html

ZKMhandleidingV1.1.zip

De engelse bron;

KEEN PEOPLE

Custom Garmin Map Tutorial

http://www.keenpeople.com/index.php?option=articles&task=viewarticle&artid=4&Itemid=3