âuhÉl®-MÇa® c©ik « .in â£l g r ¤ r.o hF¥ò a riy š bj e p w. ‹ ü w jªij w ® - Ä bgÇah® h Ça g b
bgÇah® RakÇahij ãu¢rhu ÃWtd btËpL 50, <.bt.». r«g¤ rhiy, nt¥ngÇ, br‹id -600 007.
1
Kjš gâ¥ò - 1938 bgÇah® - Ä‹ üš bjhF¥ò¤ â£l« - 2007
© gâ¥òÇik bg‰wJ ïytr btËpL
« .in â£l g r ¤ r.o hF¥ò a riy š bj e p w. ü w - Ä‹ w ®
h Ça g b
tH§Fnth®:
bgÇah® RakÇahij ãu¢rhu ÃWtd« bgÇah® âlš, 50, <.bt.». r«g¤ rhiy, nt¥ngÇ, br‹id -600 007.
m¢R¡ nfh¥ò : bgÇah® fÂÅ MŒî¡ fšÉaf« bgÇah® âlš, 50, <.bt.». r«g¤ rhiy, nt¥ngÇ, br‹id -600 007.
2
âuhÉl® - MÇa® c©ik jÄœeh£L¢ R‰W¥ãuahz¤âš âU¢á, nry« KjÈa gy ïl§fËš bgÇahU¡F tunt‰ò«, gzKo¥ò« mË¡f¥g£l T£l§fËš, tunt‰òfS¡F« gzKo¥òfS¡F« jªij bgÇah® mˤj gâÈ‹ bjhF¥ò tUkhW: njhH®fns, eh‹ ïªj C®fS¡F gy jlit tªâU¡»nw‹, v¤jidnah jlit bghJ¡T£l§fËY« ngá « ïU¡»nw‹. gy jlit ïªj C®¤bjU¡fËš .in â£l elªâU¡»nw‹. g r ¤ ï¥bghGJ kh¤âu« mªj¡ fhy¤âbyšyh« ïšyhj khâÇ r.o hF¥ò a vd¡F V‹ ï›tsî Ml«guK« M®¥gh£lK« Md tunt‰ò iy bj r e š el¡f nt©L«? eh‹ c§fS¡F¥ .p ü òâatdh? btËeh£oÈUªJ w ‹ És«gu¥gL¤â¡ bfh©Lw tu¥g£ltdh? mšyJ c§fS¡F Ä w ® ïJ brŒ»nw‹, mJ brŒ»nw‹, kiHia tutiH¡»nw‹, h Ça g jǤâu¤ijí«, nehiaí« X£L»nw‹, btŸisaid b Éu£L»nw‹, 8-ehŸ 10-ehŸfËš Rauh{a« bfh©L tU»nw‹ v‹W VjhtJ c§fS¡F Mir th®¤ij T¿ ka¡»dtdh? x‹W« ïšiyna.
Rauh{a« v‹gJ m®¤jk‰w ng¢R c§fËš gy® mâU¥â milí«goí« muáaš, r_f ïaš M»aitfËš c§fSila gH¡ftH¡f e«ã¡iffS¡F khwhfî« ngR»nw‹, Rauh{a« v‹gJ m®¤jk‰w ng¢R v‹»nw‹. ïªâah v‹gJ f‰gid v‹W« brhšY»nw‹, fh§»u° v‹gJ«, njÓa« v‹gJ« MÇa®¡F mu© v‹W« brhšY»nw‹, ïªJkj« v‹gjhf xU kjnk ïšiy v‹W« 3
âuhÉl®-MÇa® c©ik
jªij bgÇah®
m¥go¢ brhšYtJ jÄH®¡F ïÊî v‹W« Tl brhšY»nw‹, ï‹dK« gy c§fS¡F òâjhÆU¡F«goahfî«, fhJ¡F ïÅ¥ig¡ bfhL¡f¡Toajhf ïšyhjjhfî« ngR»‹nw‹. ï¥gobašyh« ngR»w xUtid, eh‹ brhštij m¥gona x¥ò¡bfhŸs ja§F»w Ú§fŸ ï›tsî Ml«gu¤Jl‹, c‰rhf¤Jl‹ tunt‰gij eh‹ vd¡fhf v‹W v©zKoíkh? xU ehS« m¥go eh‹ Ãid¡fÉšiy. ïªj Ml«gu tunt‰òfshš eh‹ bgUik milaÉšiy.
M¤âukilªJ ML« bt¿ah£l« « Mdhš ã‹id ahU¡F? vj‰fhf? eh‹ brhšy £l .in âv‹gij g r ¤ nt©lhkh? mij¢ brh‹dhšjhnd r.o hF¥ò v‹id c©ikia a y m¿ªjt‹ v‹W Ú§fŸ fUjKoí«. mbj‹dbt‹whš ri š bj e gh®¥gd®fŸ njÓa¤â‹ .pnguhš, Rauh{a¤â‹ nguhš, ü w w ‹ fh§»uá‹ nguhš fhªâia¡ w ® - Ä fh£o c§fËl« X£L bg‰W h kªâÇ¥ gjÉ milªj 25-khj¤âš, mt®fŸ c§fS¡F¢ brŒj Ça g b bfhLikiaí« m£^Êa§fisí« bghW¡fkh£lhkš, c§fSila tÆW vǪJ, beŠr« FK¿, u¤j« bfhâ¤J M¤âukilªJ ML« bt¿ah£l« v‹nw fUJ»nw‹.
ïªj bt¿ah£l« v‹id it¤J Ú§fŸ MLtj‰F¡ fhuz«, eh‹ mªj¡ fhy¤âš, mjhtJ Ú§fŸ gh®¥gd¥ òu£L¡F ka§» kŠrŸ bg£o¡F X£L bfhL¡f¥nghF« fhy¤âš mt®fŸ (fh§»u°fhu®fŸ) c§fŸ X£L¡fis¥ bg‰whš ï¥gobašyh« brŒth®fŸ v‹W ò£L¥ò£L És¡fkhf És¡»a fhy¤âš, Ú§fŸ ntáÆ‹ ikaÈš ka§»a ikd®fS¡F¢ brhšY« ò¤âkâ milí« fânghš mt‰iw my£áa¥gL¤âÉ£L f©_o¤jdkhŒ elªJbfh©lij jtW 4
âuhÉl®-MÇa® c©ik
jªij bgÇah®
v‹W v‹Ål« x¥ò¡bfhŸS« ghtidahŒ v‹id K‹ÅW¤â M¤âu« bfh©lhL»Ö®fŸ v‹Wjh‹ fUJ»nw‹. ïªj M¤âu¡ bfh©lh£l¤âš kŠrŸ bg£o¡F k¡fË‹ ju« bjÇahkš X£lˤj c§fËš mndfiu bt£f¥gl¢ brŒâU¡»wJ v‹gijí« eh‹ czU»nw‹. njhH®fns, cyf¤âš ï›tsî bgU«gh‹ikahd bk#hÇ£oahÇ‹ Mjuîl‹ mâfhu« bg‰wt®fŸ ï›tsî Ó¡»u¤âš bghJk¡fË‹ kd¡ bfhâ¥ò¡F Msh» bghJ #d MjuÉHªJ 圢áailªjjhf rǤâu¤âš Tl gh®¥gJ mÇjhF«. « .in â£l g r ¤ Mzt« v§nf? r.o hF¥ò a riy š bj fh§»u°fhu®fSila, ï‹W mt®fSila, e p w. ü gh®¥gd®fSila Mzt« w - Ä‹ v§nf? mf«ght« v§nf? w ® r£lrigfËš e« jiyt®fis á¿JTl kâ¡fhkš “v§fis h Ça nghŒ¡ nfS§fŸ” v‹W mt®fŸ g mD¥ãa bghJ #d§fis¥ b T¿a âÄuhd ng¢R v§nf? ï‹iwa 圢á v§nf? v‹W ghU§fŸ. v‹d 圢á v‹W ahuhtJ bjǪJbfhŸs Mir¥gL»Ö®fsh? brhšY»nw‹ nfS§fŸ. jÄœeh£L¤ jiytbu‹wtU«, fh§»u° Kj‹ kªâÇí«, fhªâahÇ‹ mL¤j gjÉÆš ïU¥gtUkhd njhH® fd« uh#nfhghyh¢rhÇah® bršYÄl§fËbyšyh« gy ü‰W¡fz¡fhd fW¥ò¡ bfhoí«, nghäR cjÉÆšyhkš el¡fKoahj Ãiyí«, fhtnyhL fhÇÈUªJ ïw§» fhtnyhL fhÇš V‰¿, K£lh¡F¥ ngh£L fhiu X£l nt©oa î¥gªjK« 5
âuhÉl®-MÇa® c©ik
jªij bgÇah®
V‰g£L ïU¥gJ« - fh§»uR¡F vâÇ, njr¤J¡F vâÇ, kÅj r_f¤â‰F vâÇ, fhªÔa¤J¡F vâÇ v‹W j¥g£il_y« giw m¿É¡f¥g£l vd¡F ï¥go 50-MÆu« ng®, y£r« ng® tiu To C®ty« brštJ«, thd« ïogl thœ¤J¡ TWtJ«, ü‰W¡fz¡fhd tunt‰ò¥ g¤âu§fŸ thá¤jË¥gJ«, mŒü‰W¡fz¡fhd khiyfŸ nghLtJ«, MÆu¡fz¡fhd %ghŒfŸ bfhL¥gJkhd ïªj¡ fhÇa§fŸ fh§»u° 圢á¡F«, gh®¥gÜa 圢á¡F« m¿F¿ašyth v‹W nf£»‹nw‹.
vij¡ F¿¡»wJ? «
.in â£l g r ¤ x›bthU vG¤J«, Ú§fŸ thá¤jË¡F« tunt‰ã‹ r.o hF¥ò a òŸËí«, fkh F¿í« vij¡ F¿¡»‹wd? “ïªj¥ gh®¥gd riy š bj e Mâ¡f¤ij, fh§»uir, fhªâ¥ òu£il cilí§fŸ; mÊí§fŸ; p w. ‹ ü w mʤJ¡ bfhS¤â¥ òijí§fŸ” v‹W f£lis ïL»wJ w ®-Ä h nghyšyth fhz¥gL»‹wd? Ú§fŸ mË¡F« x›bthU a gÇ b %ghí«, fhR« v‹d TW»‹wd? “mŒand, ïªj¥ gh®¥gÜa¡ bfhLikÆÈUªJ v§fis ÉLjiy brŒJ, kÅj¤ j‹iknahL thœtj‰F tif br¥ò§fŸ” v‹W bfŠá, mga« bfhŸStJ nghyšyth tªJ FÉ»‹wd?
c§fŸ thœ¤J¥ ngbuhÈfŸ vij¡ F¿¥ãL»‹wd? v‹id thœ¤J¡ TWtj‹ _ynk c§fŸ vâÇfŸ xʪnj nghŒÉ£ljhf¡ fUâ, bt‰¿ KH¡f« brŒtJnghynt fhz¥gL»‹wd, ïitfS¡fhf eh‹ c§fS¡F¢ brhšynt©oa gâš v‹d? 6
âuhÉl®-MÇa® c©ik
jªij bgÇah®
njhH®fns, ïªj 15 tUõ fhykhf eh‹ T¿tªjij ï¥bghGjhtJ Ú§fŸ bkŒ v‹W«, rÇ v‹W« fUJtj‰F xU rªj®¥g« V‰g£lnj v‹»‹w k»œ¢á¥ bgU¡nfhL c§fSila Mir¡F«, vâ® neh¡»‰F« xU c©ikahd - bkŒahd bjh©ldhf ïUªJ, Ú§fŸ á¿J« kd¡Fiw milahjt©z« v‹dhyhd bjh©il¢ brŒ»nw‹ v‹W th¡fË¥gJjh‹ v‹W fUJ»nw‹.
e«ik ÄUfkhŒ el¤j fhuz« v‹d? njhH®fns, ï‹W eh« mjhtJ, ïªeh£L¥ gH§Fo k¡fsh»a eh«, ïªeh£il M©Ltªj mur« ã‹tÊah»a eh«, .in â£låu«, khd«, m¿î, cyf¤âš vªj eh£od®¡F« ã‹th§fhj g r ¤ r.o hF¥ò áwªj k¡fsh»a eh«, M‰wš, fiy, ehfßf« M»aitfËš a bj riy šmJî« ï‹W xU áW T£l¤jhuh»a, ïªeh£L¡F kiy¡ e p ü . w fhLfËš ïUªJ fhšeilfSl‹ ãiH¡f tªj T£lkh»a, w - Ä‹ w ghLglhj t®¡f¤jhuh»a MÇa®fshY«, ãwuhY«, h® Ça MÆu¡fz¡fhd tUõ§fshf moik¥gL¤j¥g£L, ml¡» g b xL¡» ÄUfkhŒ el¤j¥gL»w fhuz« v‹d v‹gij¢ áªâ¤J¥ ghU§fŸ. btŸisa® e«ik muáaÈš MS»wh® v‹whš, mj‰fhtJ Vnjh xU fhuz« ïU¡fyh«. mjhtJ, ïªj¢ Nœ¢áahš eh« jÄH®fŸ - âuhÉl®fŸ gšntW rkakhfî«, gšntW nkš-Ñœ rhâ tF¥òfshfî«, gšntW y£áaKilat®fshfî« M¡f¥g£L, fšÉ ïšyhkš, j‹Ka‰á ïšyhkš eR¡f¥g£L É£lgoahš, f¤â, J¥gh¡» cŸstU¡bfšyh« gaªJ, moikah», MÇauhš e« eh£o‰F T£o tu¥gLgtU¡bfšyh« Fo M» mšyšg£L tU»nwh«. 7
âuhÉl®-MÇa® c©ik
jªij bgÇah®
Mdhš, f¤â ïšyhj, J¥gh¡» ïšyhj, clš tÈik Tl ïšyhj ïªj MÇa®fS¡F, muáaš, r_f ïaš, rka ïaš, bghUshjhu ïaš, Phd ïaš Kjyh»aitfS¡bfšyh« eh« cÇik ïšyhkš moik¥g£L cHštj‰F¡ fhuz« f©Lão¡f nt©lhkh v‹W c§fis¡ nf£»nw‹. mšyJ e« Ãiy jÄœehL njh‹¿aJKjš, jÄH® njh‹¿aJ Kjš, ï¥go¤jh‹ ïUªjjh v‹W nf£»nw‹.
c©ikia¥ ghU§fŸ rǤâu¤ij¥ ghU§fŸ; MuhŒ¢áahs® TWtj‹ c©ikia¥ ghU§fŸ. cy»nyna Kjš Kjš njh‹¿a ehL « jÄœehL v‹W«, cy»nyna kÅjt®¡f« .in â£l njh‹¿a ïl« e« g r ¤ bj‹dhL v‹W« Tw¥glÉšiyah? r.o hF¥ò ïªj khâÇ¥ ó®åf¥ a bgUikfshš, gH§fijfshšriyek¡F MtJ x‹W« ïšiy bj e š p üV‹ cy»š ï›tsî ÑHhd v‹whY«, ï¥go¥g£l jÄH®fŸ . w w ‹ ÃiyÆY«, ïÊthd j‹ikÆY« ïU¡fnt©L« v‹W w ®-Ä h áªâ¤J¥ gh®¡fnt©lhkh Ça v‹gj‰fhfnt ït‰iw¡ T¿nd‹. bg
jÄH‹ j‹id ïªâa‹ v‹W fUâajhš, jÄœeh£ilí«, jÄH® åu¤ijí«, fiyiaí«, ehfßf¤ijí« kwªjh‹, jÄH‹ j‹id ïªJ v‹W fUâajhš jdJ khd¤ijí«, Phd¤ijí«, gF¤j¿ití«, cÇikiaí« ïHªjh‹. ï¥nghJ jÄH‹ j‹id ïªâa‹ v‹gijí«, ïªJ v‹gijí« kw¥gjhnyna m¡f£LfËÈUªJ«, T£LfËÈUªJ« ÉLg£L ÉyFtjhnyna j‹id xU kÅj‹ v‹W«, Phd¤J¡F«, åu¤J¡F«, gF¤j¿î¡F«, khd¤J¡F« cÇik cilat‹ v‹W«, ïitfS¡F xU fhy¤âš ciwÉlkhf ïUªjt‹ v‹W« czUthdhth‹. 8
âuhÉl®-MÇa® c©ik
jªij bgÇah®
ïªj cz®¢á MÇa®fS¡F Énuhjkhf¡ fhz¥gLtâš M¢rÇaÄšiy. mt®fsJ TÈfËš gy® ï›îz®¢áfis¥ gÇfá¥gt®fŸnghš eo¥gâš mâraÄšiy. MdhY«, mij¥g‰¿ eh« ftiy¥glnt©oaâšiy. eh‹ T¿ tªjitfS«, ï¥nghJ TWtdt‰¿‰F« Mjhukhf¢ rǤâuK«, mÇa MuhŒ¢á Phd« bg‰w rǤâu MáÇa®fS« T¿ ïU¥gâš áyt‰iw kh¤âu« vL¤J¡fh£oÉ£L, ïJg‰¿a v‹ ng¢ir Ko¡»nw‹; k‰wt®fis¥ ã¿bjhU rka« gh®¤J¡ bfhŸS»nw‹.
MuhŒ¢áahs® mã¥ãuha« «
.in â£l g r MÇaušyhjh®fisna “bj‹ÅªâahÉš tá¤Jtªj ¤ r.o hF¥ò a Fu§FfŸ v‹W«, mRu®fŸ v‹W« uhkhaz¡ fijÆš vGâ riy š bj e it¡f¥g£oU¡»wJ”. p w. ü w - Ä‹ ïJ nuhnkZ rªâul£w C.I.E.I.C.S vGâa “òuhjd ïªâah” ® ah Ç v‹D« ò¤jf¤âš 52-MtJ g¡f¤âš ïU¡»wJ. bg
“âuhÉl®fŸ j§fŸÛJ gilbaL¤J tªj MÇa®fnshL fL«ngh® òÇant©o ïUªjJ, ïªj Éõa« Ç¡ ntj¤âÈUªJ mnef Rnyhf§fshf ïU¡»‹wd.” ïJ lh¡l® nuhnkZ rªâu k#&«jh® v«. V., Æ‹ “ó®åf ïªâa rǤâuK«, ehfßfK«” v‹D« ò¤jf¤â‹ 22-MtJ g¡f¤âš ïU¡»wJ. “uhkhaz¡ fij v‹gJ MÇa®fŸ bj‹ ïªâa j°ô¡fŸ mšyJ âuhÉl®fŸ ÛJ gilbaL¤J bt‰¿ bg‰wij¢ á¤âǤJ¡ fh£LtjhF«”. 9
âuhÉl®-MÇa® c©ik
jªij bgÇah®
ïJ ã. áj«gu« ãŸis vGâa “âuhÉlU« MÇaU«” v‹D« ò¤jf¤â‹ 24-MtJ g¡f¤âš ïU¡»wJ. “uhkhaz¡ fijahdJ ònuh»j tF¥ghU¡F« í¤j åu®fS¡F« elªj nghiu¡ F¿¥gjhF«. uhkhaz¤âš F¿¡f¥g£LŸs Fu§FfŸ, fuofŸ v‹git bj‹ ïªâahÉš cŸst®fis - MÇaušyhjt®fis¡ F¿¥gjhF«. ” ïJ nuhnkZ rªâul£ vGâa “g©ila ïªâahÉ‹ ehfßf«” v‹w ò¤jf¤â‹ 139-141-MtJ g¡f§fËš ïU¡»wJ. « .in â£l g “bj‹ÅªâahÉš ïUªj k¡fnsjh‹ uhkhaz¤â‹ r ¤ r.o hF¥ò a Fu§FfŸ v‹W«, mu¡f®fŸ v‹W« miH¡f¥g£o riy š bj e p U¡»wh®fŸ”. w. ü w - Ä‹ w ® ïJ“RthÄ Éntfhdªjh mt®fsJ brh‰bghÊîfS« h Ça g f£LiufS«” v‹w ò¤jf¤âš `uhkhaz«’ v‹D« jiy¥ãš b 587-589-MtJ g¡f§fËš ïU¡»‹wJ. “MÇa‹ v‹»‹w gj« ïªâahÉ‹ òuhjd Fo k¡fËlÄUªJ j§fis ãǤJ¡ fh£Ltj‰fhf MÇa® V‰gL¤â¡ bfh©l gj«”. j°ô¡fŸ v‹gJ ïªâa òuhjd Fok¡fS¡F mt®fŸ (MÇa®fŸ) bfhL¤j bgauhF«. ïJ 1922-M« tUõ« ãuRÇ¡f¥g£l nf«ãÇ£{ “giHa ïªâahÉ‹ rǤâu«” v‹D« ò¤jf¤âš ïU¡»wJ. 10
âuhÉl®-MÇa® c©ik
jªij bgÇah®
gifik¡F¡ fhuz« “MÇaušyhjt®fis Ç¡ ntj¤âš jhr® (N¤âu®) fŸ v‹W«, j°ô¡fŸ mRu®fŸ v‹W« Tw¥g£oU¡»wJ. MÇaU¡F« MÇaušyhjhU¡F« ïUªJbfh©oUªj mo¥gilahd gifikia¥g‰¿ Ç¡ ntj¤âš gy ïl§fËš fhzyh«. ïU tF¥ghU¡F« ïUªj fiy nt‰Wikí« muáaš nt‰Wikínk ïªj¥ gifik¡F¡ fhuzkhF«”. ïJ lh¡l® uhjh FK¤ Kf®é v«.V., ãv¢.o., vGâa “ïªJ ehfßf«”v‹D« ò¤jf¤âš 69-MtJ g¡f¤âš ïU¡»wJ. « “uhkhaz¡ fijÆ‹ c£bghUŸin v‹dbt‹whš MÇa . â£l g r ¤ ehfßf¤â‰F« MÇaušyhj ehfßf¤â‰F« (mt‰¿‹ r.o hF¥ò a jiyt®fshd uhk‹-uhtz‹ M»at®fshš) el¤j¥g£l riy š bj e nghuhF«”. p w. ü w - Ä‹ w ® Kf®é vGâa “ïªJ ehfßf«” ïJ lh¡l® uhjh FK¤ h Ça v‹D« ò¤jf¤âš 141-MtJ g¡f¤âš ïU¡»wJ. g b
“jÄH®fŸ v‹gt®fŸ ïªâahÉ‹ bj‹»H¡»Y«, ïy§ifÆ‹ áy ghf¤âY« tá¡F« MÇaušyhj âuhÉl k¡fŸ Mth®fŸ. jÄœ v‹gJ nk‰goah®fshš ngR« ghiõ”. ïJ r®-n#«°k®nu vGâa òâa 炙äZ mfuhâÆ‹ g¡f« 67o-Æš ïU¡»wJ. “MÇa®fŸ j§fŸ bkhÊia MÇaušyhjhU¡FŸ òF¤j Ka‰á¤J Koahkš nghdjhš MÇaušyhjhUila ghiõfis¡ f‰W¡bfh©L, mt®fsJ ehfßf¤ijí« ã‹g‰w nt©otªjd”. 11
âuhÉl®-MÇa® c©ik
jªij bgÇah®
ïJ g©l®fhÇ‹ f£LiufŸ, thšô« 3, g¡f« 10-ïš ïU¡»wJ. “jÄH®fŸ MÇa®fis tlt®, tleh£lh® v‹W miH¤jh®fŸ. VbdÅš, MÇa®fŸ tl¡nf ïUªJ tªjt®fshdjhš”. ïJ lh¡l® »UZzrhÄ mŒa§fh® v«.V., ãv¢.o., mt®fŸ vGâa “bj‹ ïªâahî« ïªâa fiyí«” v‹w ò¤jf¤â‹ 3-MtJ g¡f¤âš ïU¡»wJ. “uhkhaz¤âš bj‹Åªâah (âuhÉl njr«) j°ô¡fŸ « v‹w uh£rj®fS¡F¢ brhªjkhf ïUªjJ. .in â£l ït®fŸ (bj‹ g ¤ MÇa®fis¥nghynt ïªâa®fŸ) tl ïªâahÉš ïUªJ.ortªj r hF¥ò a ehfßfkilªjt®fshŒ ïUªjh®fŸ”. riy š bj e p ü ïJ ã.o.ÓÅthrŒa§fh® “ïªâa rǤâu« Kjš w. vGâa w - Ä‹ w 10-MtJ ghf«” v‹D« ò¤jf¤âš g¡f¤âš ïU¡»wJ. h® Ça
bg “âuhÉl®fis MÇa®fŸ bt‹WÉ£l mf§fhu¤jhš Fu§FfŸ v‹W«, fuofŸ v‹W«, uh£rj®fŸ v‹W« vGâit¤jh®fŸ. Mdhš, ïªj¥go ïÊîgL¤j¥g£l tF¥ghÇlÄUªnj (âuhÉl®fËlÄUªnj) gy ehfßf§fis ïªj¥ ãuhkz®fŸ f‰W¡bfh©lh®fŸ”.
ïJ nõhÎ rªj®l£ vGâa “ïªâah m‹W« ï‹W«” v‹D« ò¤jf¤â‹ 15-MtJ g¡f¤âš ïU¡»wJ.
mRu®fŸ ah®? “MÇa flîŸfsh»a ïªâuidí«, ïju flîŸfisí« óá¤jt®fS«, mt®fis¥ ã‹g‰¿at®fS« njt®fŸ v‹W 12
âuhÉl®-MÇa® c©ik
jªij bgÇah®
brhšÈ¡bfh©lh®fŸ. ïªj MÇa¡ flîŸfŸ tz¡f¤ij v⮤jt®fis mRu®fŸ v‹W miH¤jh®fŸ. ïªj ïU T£l¤jhU¡F« Élh¥gif ïUªJbfh©nl tªjJ”. ïJ V.Ì. jh° v«.V., ã.vš., vGâa “Ç¡ ntj fhy¤J ïªâah” v‹D« ò¤jf¤âš 151-MtJ g¡f¤âš ïU¡»wJ. “MÇa®fŸ j§fshš njh‰fo¡f¥g£l vâÇfsh»a âuhÉl®fis¤ j§fSila ò¤jf§fËš âuhÉl®fŸ j°ô¡fŸ v‹W«, jhdt®fŸ v‹W«, uh£rj®fŸ v‹W« F¿¥ã£oU¡»wh®fŸ”. « “MÇa¡ fÉfŸ âuhÉl®fŸ ÛJinbfh©oUªj btW¥ig . â£l g ïJ fh£L»wJ. VbdÅš, MÇa®fŸ eh£oš áWf¢ ¤ or ¥òâuhÉl r.milªj F a h áWf EiHªJ Mâ¡f« bgWtâš fZl¤âdhš ï¥go iy bj r vGâdh®fŸ”. pe š w. ‹ ü w ïJ á.v°. ÓÅth¢rhÇ w ® - Ä v«.V., & v«.v°. uhkrhÄ h mŒa§fh® v«.V., M»agÇarǤâu nghjf®fŸ vGâa “ïªâa b rǤâu« Kjš ghf«” v‹D« ò¤jf¤âš “ïªJ ïªâah” v‹D« jiy¥ãš 16, 17-MtJ g¡f§fËš ïU¡»wJ.
“MÇa®fËš rk°»Uj« ngáat®fŸ k£L« ïªâahÉ‹ nk‰F¡ fdthŒ tÊahf EiHªJ tl ïªâahit milªjh®fŸ. m§F j§fisÉl K‹nd‰wkhd âuhÉl®fis¡f©L mt®fËlÄUªJ gy ehfßf§fis¡ f‰W¡bfh©lh®fŸ”. ïJ v¢.Í. btš° vGâa “cyf¤â‹ áW rǤâu«” v‹D« ò¤jf¤â‹ 105-MtJ g¡f¤âš ïU¡»wJ. “#h⥠ãÇîfŸ eh‹»š mjhtJ ãuhkz®fŸ, r¤âÇa®fŸ, itáa®fŸ, N¤âu®fŸ v‹gt®fËš Kjš _‹W ãÇÉd®fŸ 13
âuhÉl®-MÇa® c©ik
jªij bgÇah®
MÇa r«gªj¥g£lt®fŸ. filá tF¥gh® (N¤âu®fŸ) ïªâahÉ‹ òuhjd¡ FofŸ”. ïJ “New Age Encyclopedia” (Ãô V{ v‹ir¡nshÕoah Vol. II. (1925) g¡f« - 273-š ïU¡»wJ.
uhkhaz« vij¡ fh£L»wJ? “uhkhaz«, bj‹ÅªâahÉš MÇa® guÉaijí« mij¡ if¥g‰¿aijí« cz®¤J« üš”. ïJ K‹ò fšÉ kªâÇahŒ ïUªj fd« á.n#. t®¡» v«.V., vGâa “ïªâa rǤâu ghFghL” v‹D« ò¤jf¤â‹ 15-MtJ « g¡f¤âš ïU¡»wJ. .in â£l g r ò¤ ¥ “RU§f¡ Twnt©Lkhdhš, fšÉia¤ r.o hFãuhkz®fŸ a iy bj r j§fS¡nf brhªjkhf M¡»¡bfh©L mªj Ãiyikia¤ pe üš JZãunahf¥gL¤â¤ j§fŸ všyh« j§fS¡F w. ïZl«nghš ‹ w Ä mETykhd rfy Éõa§fisí« c£gL¤â¡ f£L¡fijfis w ®ah vGâit¤J¡bfh©lh®fŸ. ïªj¡ f‰gid¡ fijfŸ Ç bg mid¤J« nt©Lbk‹bw bf£l v©z¤Jl‹ rhk®¤âakhŒ¥ ãwiu mG¤â moik¥gL¤â¤ j§fSila Ãiyia ca®¤â¡ bfhŸtj‰fhfnt vGj¥g£litfshF«”. ïJ “gh®¥gd JntΔ uhkrhÄahš vGj¥g£ljšy, ãugy rǤâu MáÇauhd bA‹¿ bgÇ£{ v‹gt® 1865-ïš vGâd “ÉÇthd ïªâa rǤâu« Kj‰ ghf«” v‹D« ò¤jf¤âš 15MtJ g¡f¤âš ïU¡»wJ. “ÉZQ v‹»‹w flîŸ MÇa¡T£l¤jhU¡F bt‰¿ njo¡bfhL¡fî«, nahrid Twî« mo¡fo mtjhu« brŒtjhf¡ fUj¥g£lJ”. 14
âuhÉl®-MÇa® c©ik
jªij bgÇah®
ïJ ».ã. Ahbtš 1918-ïš vGâa “ïªâahÉš MÇa® M£áÆ‹ rǤâu«” v‹D« ò¤jf¤â‹ 32-MtJ g¡f¤âš ïU¡»wJ. “ghuj uhkhaz§fŸ KjÈa ïâfhr§fËš fh£LÄuh©ofS«, mRu®fS«, uh£rj®fS«, j°ô¡fS« tá¡F« beU¡fkhd fhLfŸ bfh©l ehL v‹W F¿¥ãl¥g£oU¥gbjšyh« bj‹Åªâahit (âuhÉl eh£il)¥ g‰¿naahF«”. ïJ Í.v¢.uhã‹r‹ á.mŒ.<.ahš vGâd “ïªâah” v‹D« ò¤jf¤â‹ 155-MtJ g¡f¤âš ïU¡»wJ. « £l .in âfiy tl ïªâa âuhÉl¡ g r ò¤ ¥ r.o hFfiy, a “tl ïªâahÉš ïUªj âuhÉl¡ ehfßf« KjÈait iy bj r e š ahî« MÇa®fshš mÊ¡f¥g£L É£ld. Mdhš .p ü w ‹ bj‹ÅªâahÉš m›Éj«w el¡fÉšiy”. w ®-Ä h ïJ jÄœ¥ nguháÇa® Çanf. v‹. átuh# ãŸis ã.V., vGâa g “g©il¤ jÄH®fË‹b tuyhW” v‹D« ò¤jf¤â‹ 4-M« g¡f¤âš ïU¡»wJ. “ghuj¤âš ïL«ã v‹W xU MÇaušyhj bg©kÂia¥ g‰¿ vGâa gh®¥gd¡ fÉ jd¡FŸs #h⤠Jntõ¤jhš uh£rÌ v‹W vGâ ïU¡»wh‹. uh£rj® v‹»w ga§fu òuË th®¤ij itÔf¥ gh®¥gdÅ‹ _isÆš njh‹¿a f‰gidnaahF«”. ïJ ehnfªâueh¤nfhZ ã.V., ã.vš., vGâa “ïªâa MÇaÇ‹ ïy¡»aK« fiyí«” v‹w ò¤jf¤â‹ 194-MtJ g¡f¤âš ïU¡»wJ. 15
âuhÉl®-MÇa® c©ik
jªij bgÇah®
“uhkhaz¤âš Fofhu®fis Ru®fŸ v‹W«, Foia btW¤jt®fis mRu®fŸ v‹W« ãǤJ¡ Tw¥g£oU¡»wJ”. ïJ bA‹¿ °Ä¤ ÉšÈa« vš.vš.o., vGâa “rǤâu¡fhu®fË‹ cyf rǤâu«” thšô« 2-ïš g¡f« 521ïš ïU¡»wJ. “ïªâahÉ‹ bj‹ghf¤âYŸs ehLfis¥ nghy `ãuhkz®fŸ’ bt‰¿nahL tU«nghJ Mªâu®, nru®, nrhH®, gh©oa® M»a ehLfŸ Ä¡f ehfßfkhd ÃiyÆš ïU¥gij¡ f©lh®fŸ”. ïJ É‹br‹£ V.°Ä¤ M¡°~ngh®L vGâa “ïªâa n £l« i . â rǤâu«” 14-MtJ g¡f¤âš ïU¡»wJ. rg .o F¥ò¤ r a h “ïªâahÉYŸs MÇa®fËl« bfh‹W ahf« iy bjkÅjid¡ r e š brŒí« tH¡f« ïUªâU¡»wbj‹W ârakhf¢ brhšyyh«”. p w. ‹ ü w w ® - Äbf#£oa® 1909-M« tUõ¤âa ïJ ï«ÕÇaš ïªâa‹ ah gâ¥ò thšô« 1-ïš 405-MtJ g¡f¤âš ïU¡»wJ. gÇ b
MÇaušyhjh® g£lghL “MÇaušyhj ïªeh£L gH§Fo k¡fŸ MÇa®fshš fhLfS¡F¤ Ju¤j¥g£lh®fŸ. ïJî« nghjhbj‹W mt®fis uh£rj®fŸ, mRu®fŸ v‹W« MÇa®fS« MÇa ònuh»j®fS« üš vGâ it¤jh®fŸ”.
16