Dinamika rotacionog kretanja krutog tela
Translatorno I rotaciono kretanje
Kod translatornog kretanja krutog tela delovanje sile na bilo koji delić uvek jednako utiče na kretanje svih delića tela
Kod rotacionog kretanja krutog tela delovanje sile na neki delić ili više delića tela može, ali ne mora da utiče na kretanje tela.
Težište tela
Težište tela je tačka u kojoj se seku svi pravci sila koje ne izaziva rotaciju tela. Često se naziva i centar mase.
Svako složeno kretanje slobodnog krutog tela u prostoru uvek se može prikazati kao istovremeno translatorno kretanje težišta tela i kao njegovo rotaciono kretanje oko neke ose rotacije koja prolazi kroz težište.
Moment sile
Najkraće rastojanje pravca delovanja sile od težišta tela, odnosno ose rotacije, nazivamo KRAK SILE. (r ili d)
Moment sile
Intenzitet momenta sile jednak je proizvodu kraka sile i intenziteta sile koja deluje na kruto telo. 𝑀=𝐹∙𝑑, [𝑀]=𝑁𝑚 Moment sile predstavlja vektorsku fizičku veličinu, određenu intenzitetom, pravcem i smerom. Pravac momenta sile orijentisan je duž ose izazvane rotacije, dok je smer određen pravilom desne ruke. Od r ka F
Moment inercije Ko koristi veću silu mišića i zašto?
Momenti inercije
Kao što je masa mera inertnosti tela kod translatornog kretanja, tako je moment inercije tela mera njegove inertnosti kod rotacionog kretanja.
Na svaki delić točka deluju odgovarajući momenti sile
M1=m1ar; M2=m2ar….
a je tangencijalno ubrzanje a=αr
Zamenom u izraz za moment sile dobijamo M1=m1r2 α; M2=m1r2 α I1
I2
Momenti inercije
Ukupan moment inercije točka dobijamo sabiranjem momenata inercije svih delića
I=m1r2 + m2r2 + … + mnr2 = mr2
Moment inercije homogenog točka (prstena), koji rotira oko ose simetrije jednak je proizvodu njegove mase i kvadrata poluprečnika
Jedinica kgm2
Momenti inercije
Moment impulsa
Analogna veličina impulsu kod translatornog kretanja zove se moment impulsa
𝐿 = 𝐼𝜔
Momenti impulsa tela koje rotira oko fiksirane ose jednak je proizvodu momenta inercije i ugaone brzine tela
Jedinica kgm2/s
Osnovni zakon dinamike rotacije
Zakon dinamike translatornog kretanja glasi ?
∆ 𝑝Ԧ Ԧ 𝐹= ∆𝑡
Sledeći analogiju veličina dolazimo do osnovnog zakona dinamike rotacije
𝑀=
Količnik promene momenta impulsa i vremenskog intervala u kome se ta promena desila, jednak je momentu sile koja deluje na to telo.
∆𝐿 ∆𝑡