De Cursus Internet Ie7

INTERNET

Michel Baghuis CVO Temse – SCVO BIRM Versie 16/10/yy

Internet

Michel Baghuis

Op zoek

Centrum voor Volwassenenonderwijs

pagina 2

Internet

Op zoek

pagina 3

1 Inhoud 1 Inhoud........................................................................................................................... ..................3 2 Woord vooraf.............................................................................................................................. .....5 3 Wat kan je met het internet doen? ............................................................................................... ...6 4 Leren surfen................................................................................................................... ...............10 4.1 De eerste stappen.......................................................................................... ........................10 4.2 Oefeningen Surfen ............................................................................................... ..............15 5 Netwerken en internetverkeer.................................................................................. .....................17 5.1 De werking van het netwerk........................................................................ ...........................17 5.2 Internetadressen en DNS ......................................................................... ...........................17 5.3 TCP/IP ......................................................................................................... ........................18 5.4 Het internet, een netwerk tussen computers ................................................................... .....18 5.5 Het ontstaan van het internet .................................................................................... ...........19 5.6 Een computer ....................................................................................................................... 22 5.7 Software....................................................................................................... ..........................22 5.8 De keuze van de aansluiting ...................................................................................... ...........22 6 Meer over de browser: de Internet Explorer.................................................................... ..............28 6.1 De schermopbouw........................................................................................................... .......28 6.2 Stoppen en Vernieuwen....................................................................................................... ...28 6.3 Werken met Tabbladen............................................................................................... ............29 6.4 De Startpagina(‘s) instellen................................................................................................. ....31 6.5 Startpagina’s en portaalsites.................................................................................................. .32 6.6 Tijdelijke Internet-bestanden......................................................................................... ..........32 6.7 Geschiedenis............................................................................................................... ...........34 6.8 Je surfsporen uitwissen...................................................................................... ....................35 6.9 Favorieten........................................................................................................................... ....36 6.10 Het beeld en hulp................................................................................................................. .39 6.11 Soorten websites........................................................................................ ..........................40 6.12 Oefeningen: Meer over de browser.............................................................. ........................42 7 Op zoek................................................................................................................................. ........43 7.1 Webgidsen........................................................................................................................ ......43 7.2 Zoekmachines.................................................................................................. ......................44 7.3 Andere zoekmachines................................................................................... .........................50 7.4 Meta-zoekmachines.............................................................................................................. ..50 7.5 Gespecialiseerde zoekmachines........................................................................... .................50 7.6 Zoekopdrachten................................................................................................................ ......52 8 Leren e-mailen......................................................................................................... .....................56 8.1 Je e-mailadres....................................................................................................... .................57 8.2 Outlook Express.............................................................................................. .......................58 8.3 Het basisvenster......................................................................................................... ............58 8.4 Je e-mailaccount instellen............................................................................ ..........................60 8.5 Een e-mail versturen............................................................................................................. ..63 8.6 Is je bericht nu wel verzonden?....................................................................... .......................64 8.7 Berichten ontvangen....................................................................................................... ........65 8.8 Een bericht beantwoorden............................................................................................ ..........65 8.9 Werken met Contactpersonen.............................................................................. ..................65 8.10 Een bericht doorsturen............................................................................... ..........................66 8.11 Een kopie versturen............................................................................................... ...............68 8.12 Allen beantwoorden........................................................................................... ...................68 8.13 Een blinde kopie versturen.............................................................................. .....................69 9 Efficiënt werken met e-mail..................................................................................... ......................69 9.1 Een adresboek beheren............................................................................... ..........................69 9.2 Werken met mappen.................................................................................... ..........................75 9.3 Berichten verwijderen.......................................................................................... ...................78 9.4 Werken met Concepten.......................................................................................... ................79 9.5 Werken met bijlagen................................................................................................ ...............80 Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 4

9.6 Opmaak van een bericht...................................................................................................... ...82 10 Webmail met Hotmail.............................................................................................. ....................85 10.1 Inleiding........................................................................................................... .....................85 10.2 Aanmaken web-based e-mail bij Hotmail..................................................................... .........85 10.3 Gebruik van je web-based e-mail................................................................. ........................86 11 Informatie gebruiken............................................................................................................ ........87 11.1 Kopiëren en Plakken................................................................................................... ..........87 11.2 Informatie opslaan...................................................................................... ..........................89 11.3 Oefeningen op kopiëren en opslaan................................................................ .....................90 12 Downloaden van bestanden en programma’s............................................................ .................91 12.1 Downloaden van bestanden........................................................................... ......................91 12.2 Downloaden van programma’s.......................................................................... ...................92 13 Integratie-oefeningen: internet – e-mail................................................................................ .......92 14 De gevaren van het internet......................................................................................... ...............95 14.1 Virussen.......................................................................................................................... ......95 14.2 Anti-Virusprogramma’s......................................................................................................... .96 14.3 Inbrekers en Firewall................................................................................... .........................97 14.4 Spyware, Adware, Tracking Cookies en Hijackers......................................................... .......97 14.5 Spam en Anti-Spam...................................................................................................... ........98 15 Wat na de cursus internet? Internet 2.0!...................................................................................... 99

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 5

2 Woord vooraf Deze cursus wordt regelmatig bijgewerkt. Het internet is echter een medium dat een zeer snelle evolutie kent. Mocht je een aantal zaken tegenkomen die niet juist zijn of verouderd zijn, geef ze door aan je leerkracht. Bij de volgende versie kunnen we dit dan aanpassen. In deze cursus worden volgende pictogrammen gebruikt. Dit deel is achtergrondinformatie.



Hier moet je iets actief doen: een oefening of opdracht.



Hier moet je iets opschrijven.



Nuttige informatie, een tip.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 6

3 Wat kan je met het internet doen? In tegenstelling tot de meeste cursussen gaan we gebruik maken van verschillende programma’s. Je kan immers het internet op verschillende manieren gebruiken. Afhankelijk van je doel heb je een specifiek programma nodig. In de tabel op de volgende bladzijden zie je een vergelijking tussen de traditionele manier van werken en de werkwijze op het internet, met daarachter het programma dat je daarvoor nodig hebt. Er zijn verschillende softwarefabrikanten (waarvan Microsoft de meest gebruikte is) zodat je per toepassing een keuze kan maken uit een aantal “merken”. In deze cursus werken we vooral met de producten van Microsoft (afkorting MS). Deze staan meestal op de eerste plaats in de kolom programma’s.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

pagina 7

Op zoek

Traditioneel

Het internet

De krant, tijdschriften, een encyclopedie

Je leest informatie die jou interesseert.

WWW het World Wide Web: de websites of internetpagina’s

Brieven en postpakketten

Je stuurt een brief of een pakket aan een geadresseerde. Deze brief valt onder het briefgeheim en wordt binnen een paar dagen afgeleverd. Je zet je ideeën in een brief en stuurt deze naar de krant. De krant is zo vrij je brief volledig of gedeeltelijk te publiceren. Iedereen kan deze brief lezen.

E-mail: de elektronische post

Af en toe schrijf je iets in je dagboek. Je verstopt je dagboek: het is alleen voor jouw. Je pakt de telefoon of je GSM en belt iemand op. Het gesprek is steeds tussen twee personen. Je betaalt telefoontarieven.

De lezersrubriek van een krant of een tijdschrift

Een dagboek schrijven Telefoneren

1

Programma’s

Je leest informatie die jou interesseert. Deze informatie mag zich waar ook ter wereld bevinden. Je kan niet alleen geschreven info vinden, ook afbeeldingen, film- en geluidsfragmenten zijn te vinden op het internet. Je stuurt een brief (ev. Met een bijlage) aan één geadresseerde of een hele groep mensen tegelijk. Deze brief valt onder het briefgeheim en wordt binnen een paar seconden afgeleverd.

MS Internet Explorer, Mozilla Firefox, Netscape Of je kan met je GSM Wappen.

Nieuwsgroepen of discussiegroepen

Je zet je ideeën in een bericht of een formulier en stuurt deze naar de nieuwsgroep. Je bericht wordt volledig gepubliceerd. Iedereen kan deze brief lezen.

Weblogs

Je zet je ideeën in een on-line1 formulier en stuurt deze naar je eigen weblog (een speciaal daarvoor ontwikkelde pagina). Iedereen kan deze teksten lezen. Je gebruikt je computer met luidsprekers en een microfoontje. Je maakt verbinding met een andere computer. Het gesprek is steeds tussen twee personen. Je betaalt geen extra kosten.

Hiervoor kan je alle bovenstaande programma’s gebruiken. Er zijn echter ook specifieke newsreaders: Free Agent, Xnews, … MS Internet Explorer, Mozilla Firefox, Netscape

Elektronisch telefoneren

Een verbinding hebben met het internet. Michel Baghuis Centrum voor Volwassenenonderwijs

MS Outlook Express, MS Outlook, Mozilla Thunderbird, Eudora

Skype

Internet

pagina 8

Op zoek

Traditioneel

Het internet

De babbellijn van Belgacom

Je belt met de telefoon naar een bepaald nummer. Je hoort er andere mensen babbelen en je mag zelf ook je zegje doen.

Chatten

Een atlas raadplegen

Je bekijkt een atlas met luchtfoto’s en opnames vanuit de ruimte. Van een aantal plaatsen op aarde zie je de foto’s. Je zet de radio aan en je kan een aantal posten ontvangen. De keuze van zenders is bepaald door de plaats waar je op dat moment bent. Soms hoor je geruis. Je maakt een folder en verspreid deze onder een aantal mensen.

On-line2 atlas

Radio beluisteren

Folders of tijdschriften uitgeven Geen traditionele vergelijking mogelijk

1

Programma’s

Je opent een chatbox. Je leest wat anderen tegen elkaar vertellen (zij tikken hun zinnen in). Je kan zelf meedoen door tekst in te typen of foto’s op te sturen. Indien je beschikt over luidsprekers en een microfoon kan je ook echt meeluisteren en spreken. Alles gebeurt “live”. Je kan inzoomen naar een zelf gekozen plaats op aarde. Je kan een luchtfoto bekijken van je eigen streek, je eigen huis.

MSN Messenger, mIRC1, ICQ

Internet-Radio en Podcasting3

Op je computer kan je luisteren naar radioprogramma’s van over heel de wereld. De ontvangst is steeds optimaal.

Windows Media Player, WinAmp, Sonique, RealPlayer en Mercora IMRadio4

Websites maken

Je stelt een website op en publiceert deze op het internet (via FTP, zie hieronder).

Frontpage, Dreamweaver.

Het uitwisselen van programma's en bestanden

FTP, File Transfer Protocol, geeft je de mogelijkheid om bestanden naar je harde schijf te downloaden5 of te uploaden6 naar een andere computer.

CuteFTP, WS-FTP, Smart-FTP, ook Frontpage en Dreamweaver bezitten een FTP-functie.

Google Earth

IRC staat voor Internet Relay Chat Een verbinding hebben met het internet. 3 Het digitaal uitzenden van een radioprogramma via een mp3-speler. Het woord podcasten komt voort uit de mp3 speler iPod van Apple. Met behulp van speciale software kan de internetter de audiofiles downloaden en afluisteren via zijn mp3-speler. 4 Mercora kan beschouwt worden als een groot radio-netwerk met verschillende kanalen waarbij jij zelf een kanaal vormt. Het grote verschil tussen Mercora en ander P2P programma's (een peer-to-peer verbinding is rechtstreeks tussen twee gewone computers) is dat je niet kunt downloaden,alleen beluisteren. Dit maakt Mercora tot het wereld grootste legaal muziek-netwerk. 5 Gegevenstransport van het internet naar een computer. Michel Baghuis Centrum voor Volwassenenonderwijs 2

Internet

pagina 9

Op zoek

Traditioneel

Het internet

Vergaderen

Je hebt een vergadering met mensen die zich in één ruimte bevinden.

Video-vergadering

Muziek opnemen

Je leent van iemand een LP of muziek CD. Je neemt deze muziek op via een cassette. Je kan hiervoor juridisch vervolgd worden.

Peer-to-Peer netwerken

6

Je hebt een vergadering met mensen die zich op een andere plaats bevinden. Je hoort en ziet deze mensen via videobeelden. Je kan iets op een digitaal3 bord schrijven en bestanden uitwisselen. Je stelt bestanden (muziek, video, tekst) ter beschikking op je eigen PC. Andere (onbekende) mensen kunnen jouw bestanden downloaden. Jij kan bestanden downloaden van andere mensen en daarna op een CD branden4. Je kan hiervoor juridisch vervolgd worden.

Het kopiëren van een bestand van je computer naar een (internet)server: het tegenovergestelde van downloaden. Elektronische gegevensverwerking met behulp van het binaire stelsel (bits). Het tegengestelde van analoog. 4 “Opnemen” op een CD of DVD. Michel Baghuis Centrum voor Volwassenenonderwijs 3

Programma’s Netmeeting

Kazaa, e-Donkey, NeoNapster, Shareaza

Internet

Op zoek

pagina 10

4 Leren surfen 4.1 De eerste stappen Allereerst gaan we leren surfen. Nee, je hebt hiervoor geen surfplank nodig. We gaan hiervoor het programma Internet Explorer versie 7 gebruiken. Steeds meer verenigingen, bedrijven en scholen beschikken over een eigen “webstek” of “website”. Het Web kan worden gezien als een gigantische verzameling van tijdschriften of publicaties, waarin men kan bladeren met een “bladerprogramma” of “browser”. De meest populaire browsers zijn Microsoft Explorer, Mozilla Firefox en Netscape Communicator. Het woord surfen is eigenlijk misleidend. Tenslotte maak je als gebruiker geen enkele beweging. De pagina’s die je bezoekt worden opgestuurd naar jou. Geen inspanningen dus!

 

Start de browser De pagina die je dan te zien krijgt is afhankelijk van de instellingen. Deze startpagina gaan we later zelf leren instellen.

Bij het surfen zijn er een aantal dingen die je in het oog moet houden:

A. De titelbalk Op de eerste plaats staat het icoontje van het programma. Daarna komt de naam van de internetpagina. In dit geval heeft de auteur van de website "Het Belang van Limburg – online krant" gebruikt als titel van de pagina. Na de naam van de pagina staat de naam van het programma.

B. Adressen invoeren in de adresbalk

In deze balk wordt het adres van de huidige webpagina getoond. Als je een internetadres kent, kan je dit intypen in de adresbalk.. Voor het adres staat meestal http://. Http staat voor hypertext transfer protocol. Dit moet je in moderne browsers niet zelf intypen. Nadat je het volledige adres hebt ingetypt (meestal begint dit met www), druk je op Enter om de invoer te bevestigen of klik op de groene pijl naast het adresvak. Opgepast: bij het intypen van het adres zal de kleinste fout leiden tot een foutmelding of kom je op een verkeerde pagina. In een adres zullen nooit spaties voorkomen.



Ga naar volgende pagina: www.hbvl.be. Gebruik de rechter schuifbalk om de pagina volledig te bekijken.  Vooraleer je het nieuwe adres intypt, kan je best één maal klikken op het huidige adres. Hierdoor wordt dit geselecteerd zodat je het kan overschrijven. Een internetadres bestaat uit een aantal onderdelen. We nemen als voorbeeld het websiteadres: http://www.kmi.be http

de webserver maakt gebruik van het http protocol.

www

dit deel slaat op het world wide web.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

pagina 11

Op zoek

kmi de naam of afkorting van het bedrijf of de organisatie: het Koninklijk Meteorologisch Instituut be

de extensie of suffix, hier kan bijvoorbeeld het land staan.

Overzicht van suffixen Overzicht voornaamste twee-letterzones AT Oostenrijk

ES Spanje

AU Australië BE België

SE Zweden

FI Finland

TW Taïwan

FR Frankrijk

TO Tonga

CA Canada

IN India

UK Groot-Brittannië

DE Duitsland

IT Italië

VU Vanatu

DK Denemarken

NL Nederland

AQ Antartica

Overzicht drie-letterzones com commercial, commerciële organisaties gov government, overheidsinstanties en ministeries int international, internationale organisaties (meestal NAVO) mil military, militaire locaties net network, netwerkorganisaties org organisation, overige organisaties, bijvoorbeeld belangenorganisaties van beroepsgroepen edu education, onderwijsinstellingen Je kan een volledig overzicht van suffixen vinden op: http://www.bedrijvenweb.nl/domeinnamen/wereldwijd.php Vooral in de VS worden namen toegekend volgens dit drielettersysteem. Op andere plaatsen is het gebruikelijker landenextensies toe te kennen volgens het tweelettersysteem.



Probeer eens uit: www.whitehouse.gov www.vatican.va www.nato.int www.redcross.int www.army.mil

Je kan natuurlijk adressen te weten komen via tijdschriften, tv en radio, maar meestal kom je al op de juiste pagina door logisch na te denken.



Wat zou de pagina zijn van de Belgische spoorwegen? _____________________________ En het adres van Microsoft? ___________________________________________________

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 12

C. Het Tabblad

Ook op het tabblad kan je de titel van de huidige pagina zien. Als de cirkel van het tabblad beweegt, ben je pagina's aan het opvragen. Zolang dit beweegt is de pagina nog niet helemaal zichtbaar. Het gebruik van tabbladen komt later aan bod.

 

Ga naar volgende pagina: www.gva.be. Kijk goed naar het vlaggetje. Soms kan het gebeuren dat je een Pop-Up te zien krijgt. Dit is een venstertje (meestal met reclame) dat verschijnt bij het openen van een bepaalde pagina. Je sluit best deze Pop-Up direct af. In bepaalde gevallen zijn deze boodschappen zeer misleidend (bv. Er is een virus aangetroffen …, Uw computer loopt trager …, …). Ga nooit in op deze boodschappen. Bij het gebruik van de Internet Explorer let je best steeds goed op je taakbalk. Je zal merken dat er snel verschillende vensters geopend zijn. Sluit onnodige vensters best af.

D. De Statusbalk

Deze balk bestaat uit verschillende delen. In het vak links wordt aangegeven wat de browser aan het doen is. In dit geval wordt een pagina geopend van de krant De Standaard. Als je met de muis een hyperlink op de pagina aanwijst, verschijnt in hetzelfde vak het adres waarnaar de hyperlink verwijst. Het volgende vak is de voortgangsindicator. Terwijl je een pagina binnen haalt, zal de indicator langer worden tot de rechterzijde wordt bereikt: de pagina is volledig te zien. Als je pagina volledig is binnengehaald, staat op de statusbalk ‘Gereed’ vermeld. Rechts bevindt zich informatie over de beveiligingszone.  Ga naar volgende pagina: www.standaard.be. Let op de statusbalk.

E. Reeds bezochte pagina’s oproepen via de adresbalk

Als je op de knop met het vinkje (achteraan de adresbalk) klikt, verschijnen een aantal websites die je reeds bezocht hebt. Je kan in deze lijst een adres selecteren.

 

Ga op deze manier terug naar de pagina van Het Belang van Limburg. Bij het intypen van een adres op de gewone manier zal je merken dat (na een aantal karakters) Internet Explorer zelf een aantal websites zal voorstellen. Hiervoor gebruikt het programma een lijst met websites die je vroeger reeds hebt bezocht. Dit principe

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 13

wordt automatisch aanvullen genoemd. Indien het adres dat u wil ingeven verschijnt klikt u dit aan of beweegt u met de pijltjes op het toetsenbord er naar toe en drukt u op Enter.

F. Vorige en volgende pagina

Je hebt nu een aantal pagina’s bezocht in een bepaalde volgorde. Via de knop vorige in de werkbalk Standaardknoppen, kan je telkens één stap teruggaan. Wil je een aantal stappen in één keer teruggaan, moet je op het kleine driehoekje klikken. Je krijgt dan een overzicht van de laatst bekeken pagina’s. Eenmaal je een stap bent teruggegaan kan je ook weer in de andere richting terugkeren (Volgende).

 

Oefen het gebruik van de twee knoppen, eerst telkens één stapje, daarna met verschillende stappen tegelijk. Uiteindelijk moet je belanden op de pagina van de Gazet van Antwerpen. In plaats van de knop Vorige te gebruiken kan je ook de Backspace-toets gebruiken op het klavier. Een alternatief voor Volgende is Alt + het pijltje naar rechts.

G. Hyperlinks volgen Op de webpagina's bevinden zich hyperlinks naar andere pagina’s. Wanneer u zo'n hyperlink aanklikt zal de browser automatisch een andere pagina opvragen. Een hyperlink kan in verschillende vormen voorkomen: tekst (meestal in het blauw met een lijn eronder), figuren, foto’s en knoppen. Je kan een hyperlink (meestal!) herkennen door met de muiswijzer te bewegen. Wanneer deze zich op een hyperlink bevindt, verandert het uitzicht van het pijltje in een wijzend handje.



Op de pagina van de Gazet van Antwerpen kan je verschillende hyperlinks volgen. Volg een aantal links tot je een volledig artikel kan lezen. Keer dan op je stappen terug via “Vorige”. Ga op deze manier op zoek naar een aantal artikels. Kan je ook een afbeelding met een link vinden?

H. Teruggaan naar de Startpagina Je kan altijd teruggaan naar je Startpagina door op het huisje te klikken. Home sweet home. Dit is de pagina die je kreeg te zien nadat je de browser had opgestart.



Ga terug naar je startpagina

Wat zijn de delen van een webpagina? Op deze vraag antwoorden, kan je vergelijken met antwoorden op de vraag “Hoe ziet een auto eruit?”. Auto’s heb je in alle vormen, zo is dat ook met webpagina’s. Maar er zijn wel een aantal kenmerken die vaak terugkomen: • Op een pagina kan tekst staan, afbeeldingen, foto’s, pictogrammen, knoppen, invulvelden, animaties, bestanden, … Enkele pagina’s hebben zelfs achtergrondmuziek. • Een tekstlink heeft meestal een andere kleur als de pagina in het verleden reeds Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

•

•

•

•

Michel Baghuis

pagina 14

bezocht werd. De meeste pagina’s bestaan uit verschillende delen, frames, soms gescheiden door een (schuif)balk. Meestal staat in het linkse deel van de pagina of bovenaan een overzicht van de volledige site. Op vele pagina’s vind je ook een teller (counter) terug. Dit is een programmaatje dat bijhoudt hoeveel bezoekers deze pagina al hebben bekeken. Telkens je deze pagina bezoekt wordt de teller automatisch met één verhoogd. Deze info is interessant voor de maker van de website. Net zoals in onze omgeving is ook op het internet reclame niet te weren. Vele sites tonen voortdurend banners die zeer aanlokkelijk zijn en die je a.h.w. smeken om erop te klikken. Vermijd ze, want meestal is de aangeboden informatie toch niet wat je zoekt. Als je op een hyperlink blijft staan met de muis, krijg je na een fractie van een seconde vaak extra uitleg over die link.

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 15

4.2 Oefeningen Surfen  Opdracht 1 1. Start indien nodig Explorer. 2. Open de internetpagina met het adres www.antwerpen.be 3. Open de internetpagina met het adres www.mtv.com 4. Keer terug naar de vorige internetpagina, die van Antwerpen, met behulp van de knop Vorige.

5. Ga naar de volgende pagina, die van MTV, met de knop Volgende. 6. Ga in één keer naar de homepagina met de knop Start

Opdracht 2 1. Ga naar volgende URL: www.microsoft.com/netherlands/hardware/ergo 2. Gebruik de schuifbalk om de onderkant van de pagina te bekijken. Schuif terug naar boven.

3. Doe hetzelfde maar nu met de scroll-muis. 4. Ga naar de eerste pagina: Gezondheidswaarschuwing. Wat is MSD? ___________________________________

5. Ga naar de tweede pagina “Uw houding”. Wijzigt er iets aan het adres? ___________________

6. Ga terug naar de eerste pagina via de vorige-knop op de knoppenbalk. 7. Bekijk ook de drie andere pagina’s van deze website. 8. Gebruik de vorige-knop om terug naar de eerste pagina te gaan. Je mag maar één maal een knop gebruiken!

9. Ga weer terug naar de laatste pagina via de vooruit-knop. 10. Gebruik de adresbalk om terug te gaan naar de pagina van MTV. Je mag niets intypen!

Opdracht 3 1. Open de pagina van de Vlaamse Radio en Televisie (www.vrt.be) en beantwoord volgende vragen:

2. Welke is de frequentie waarop je Radio Klara in West-Vlaanderen kan ontvangen? _______

3. Hoeveel vensters zijn er nu open? __________________________ 4. Klik op de je taakbalk op de site van de VRT. 5. Wat is er vanavond om 20.00 uur te zien op Canvas? ______________________________

6. Wat is het juiste Internetadres van de website van Studio Brussel? ____________________

7. Wie start 's morgens tijdens de week de uitzendingen op Studio Brussel? ____________________________________ Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 16

8. Welk telefoonnummer moet je draaien om Donna's Party op bezoek te krijgen? ____________________________________

9. Wanneer en op welke frequentie zendt de wereldomroep naar Australië uit? __________________________________

10. Zal het morgen regenen? _____________________________________________________

Opdracht 4 1. Bekijk hierna de pagina van de NMBS en los onderstaande vragen op. 2. Welk nummer moet je in België draaien om telefonisch een ticket te reserveren voor een reis met de Thalys? ____________________________

3. Hoe laat moet ik op een donderdag in Kortrijk een trein nemen om omstreeks 10.00 in Antwerpen-Centraal te zijn? ____________________________________________________

4. Hoeveel kost het (basis, enkele reis, tweede klasse) om vanuit Brussel-Zuid met de TGV naar Bordeaux te reizen? __________________________________________________________

Opdracht 5 1. Ook de VDAB heeft een eigen website. Open die en los de volgende vragen op 2. Hoeveel jobaanbiedingen zijn er momenteel in West-Vlaanderen? _______________________

3. Is er een deeltijdse jobaanbieding voor een bediende in Brugge? Zo ja, wie moet je dan contacteren? _________________________________________________________________

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 17

5 Netwerken en internetverkeer 5.1 De werking van het netwerk In het vorige hoofdstuk heb je reeds gebruik gemaakt van het internet. Door een aantal adressen in te typen in de adresbalk van Internet Explorer kreeg je webpagina’s te zien. Je hebt ook al gebruik gemaakt van hyperlinks. Deze aanklikbare onderdelen van een webpagina zorgden er voor dat een andere pagina werd getoond. Telkens je een link aanklikt wordt een bepaalde pagina opgestuurd naar jouw computer. In feite is er tussen deze pagina’s geen reële structuur (in de zin van “er hangen kabels tussen”). Je kan het beter vergelijken met een kaartje dat je opstuurt met de post om een folder aan te vragen. De folder wordt dan opgestuurd met de post, en je kan de pagina’s bekijken. Toch moeten deze aanvragen én de teruggestuurde pagina’s een medium hebben om getransporteerd te worden. Dit is het internet! Je kan het vergelijken met ons wegennetwerk: er zijn kleine straatjes, kruispunten en autostrades. Laten we beginnen bij het begin. Op een dag maakt een webmaster1 een webpagina of een hele website2 op zijn computer. Hij kan daar het programma MS Frontpage of Macromedia Dreamweaver voor gebruiken. Zolang de pagina op zijn computer blijft staan is deze echter niet te bekijken door anderen. Daarvoor moet de webmaster de pagina gaan transporteren naar een webserver. Een server is een bijzonder krachtige computer die in de gebouwen staat van de Internet Service Providers. Deze ISP’s, zoals Telenet en Belgacom, hebben op hun servers een ruimte geactiveerd waar de webmaster zijn pagina’s naar toe kan sturen. Over de rol van ISP’s kan je meer lezen op pagina 19. Iedereen met een gewoon abonnement bij Telenet of Belgacom kan een webruimte laten activeren. Meestal is deze 50MB groot. Het protocol3 waarmee de webmaster de pagina kan opsturen noemt men FTP: File Transport Protocol. Eenmaal de pagina op de webserver staat kan hij bekeken worden door andere internetgebruikers. Op het moment dat jij een adres invoert of een link aanklikt maak je een aanvraag voor een bepaalde pagina. Dit betekent ook dat ieder adres op het internet uniek moet zijn.

5.2 Internetadressen en DNS Elk adres binnen internet is uniek en wordt ook een URL genoemd: Uniform Resource Locator. Zoals we reeds hebben gezien bestaat een URL uit verschillende delen. Deze stukken, gescheiden door een punt (Eng. dot), worden ook domeinen genoemd. Een URL lees je van rechts naar links: Bv. users.telenet.be Het hoofddomein (Top Level Domain Name) bv.: .be of .com Het subdomein (of domeinen) bv.: telenet, gva, … Het navigatiesysteem: meestal www, maar ook users, … Als je bovenstaand adres intypt kom je op de webserver van Telenet. Je ziet een overzicht van de webmasters die daar hun pagina’s hebben neergezet. Bv. users.telenet.be/baghuis 1

Dit is iemand die webpagina’s maakt en onderhoud. Een website is een verzameling webpagina’s die meestal door één persoon of firma zijn gemaakt en meestal dezelfde opmaak hebben. 3 Een protocol is een verzameling afspraken waardoor twee computers dezelfde “taal” kunnen spreken. Michel Baghuis Centrum voor Volwassenenonderwijs 2

Internet

Op zoek

pagina 18

Omdat iedere URL uniek moet zijn is er een organisatie die dit controleert: een DNS (Domain Name System). Voor België is dit www.dns.be. Op deze website kan je controleren of een bepaalde domeinnaam nog vrij is of aan wie een domeinnaam toebehoort. Als ik bovenstaand adres zou willen vervangen door www.baghuis.be moet ik dit eerst registreren. DNS België werkt met een aantal agenten (o.a. Telenet) waar je een domeinnaam kan aanvragen. De prijzen worden door de agenten zelf bepaald en variëren tussen 15 en 30€. Voor de domeinnamen die eindigen op .com moet je terecht bij Inter-NIC: www.internic.com. De procedure is gelijkaardig.



Op www.dns.be kan je nagaan of een domeinnaam met je eigen achternaam nog vrij is.

5.3 TCP/IP Naast het bijhouden van de unieke URL’s heeft elke DNS nog een taak. Als je een URL intypt zal via tussenkomst van een DNS, deze worden omgezet in een numeriek IP-adres (vb194.58.48.2). De DNS-server weet in zijn database te vinden naar welke computer in de wereld deze code verwijst. Dit IP-adres zorgt voor een unieke identificatie van elke computer in het lnternet. De betekenisvolle internetadressen worden dus omgezet in nummers die voor de computer begrijpbaar zijn. Als je dus een URL invoert in de adresbalk van je browser doe je een aanvraag om een bepaalde pagina op te sturen. Op de DNS-server van je ISP zal dit adres worden omgezet in een IP-nummer. Met dit nummer weet de computer die het verkeer op het net regelt, de router, naar welke server (om het even waar op de wereld) de aanvraag moet worden verstuurd. Eenmaal dat de aanvraag is aangekomen, wordt de pagina opgestuurd naar jouw computer. Het IP-nummer van je eigen computer wordt namelijk mee opgestuurd met de aanvraag. Je moet wel bedenken dat deze informatiepakketjes razendsnel zijn. Hoelang moet je immers wachten tot je de pagina te zien krijgt? Vandaar noemt men het internet ook wel de informatiesnelweg! IP betekent Internet Protocol en de TCP staat voor Transmission Control Protocol (een foutencontrole).

5.4 Het internet, een netwerk tussen computers De pakketjes die over de informatiesnelweg worden verstuurd, maken gebruik van een wereldwijd netwerk. We kunnen de situatie in de klas als voorbeeld nemen. Iedere netwerkkabel die vertrekt vanuit een PC is verbonden met een HUB. Uit de HUB komt één kabel die vertrekt naar een router (een aparte computer in ons gebouw). In de router komen de kabels bijeen uit de verschillende klassen en het secretariaat. Vanuit de router maken we een verbinding met de ISP (bv. Telenet). Telenet heeft natuurlijk duizenden klanten, zowel thuisgebruikers als bedrijven en organisaties. Op deze manier zijn alle klanten van Telenet reeds met elkaar verbonden en kunnen we elkaar e-mailen of chatten. Naast het netwerk van Telenet zijn er nog vele anderen (bv. Belgacom), ook in andere landen. De verschillende ISP’s zijn onderling verbonden met ultrasnelle glasvezelkabels en satellieten. Het internet wordt daarom ook wel eens “een netwerk van netwerken” genoemd.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 19

ISP ISP

ISP

ISP

ISP

ISP ISP

ISP

ISP

ISP

Schematische voorstelling van het internet

5.5 Het ontstaan van het internet 1962 Het begon begin jaren 60, op het hoogtepunt van de Koude Oorlog. De dreiging van een nucleair treffen tussen de twee grootmachten, de VS en de USSR, zetten de Amerikanen ertoe aan om een informatiesysteem te ontwikkelen dat zou blijven werken zelfs als delen ervan werden vernietigd. Belangrijk hierbij was dat de communicatie- en informatiepakketten geen vaste weg moesten volgen om van het ene naar het andere punt te gaan. 1969 De eerste vier computers worden gekoppeld aan een nieuw netwerk: ARPANET (Advanced Research Projects Agency network). De verbinding werd gemaakt tussen het Department of Defense en enkele universiteiten belast met militair onderzoek. Zij zochten en vonden een communicatienetwerk dat onkwetsbaar was doordat het geen centraal knooppunt had. Zonder centraal knooppunt kon een eventuele raketaanval dan ook niet alle informatie tegelijk vernietigen. In 1969 maakten vier computers in de VS deel uit van het netwerk, het aantal groeide snel: 15 in 1971 en 37 in 1972. http://www.arpa.mil 1972 Voor het eerst werd gebruik gemaakt van e-mail, het programma werd ontwikkeld door Ray Tomlinson. Ondertussen gebruikten meer en meer universiteiten het Arpanet. 1973 Al gauw ontdekten wetenschappers van Amerikaanse universiteiten de voordelen van dat netwerk. Ze gebruikten het meteen om snel informatie, artikels en onderzoeksresultaten uit te wisselen. Doordat er steeds meer deelnemers toestroomden, werd een gemeenschappelijke computertaal een noodzaak. De huidige netwerktaal van Internet, TCP/IP, (Transmission Control Protocol/ Internet Protocol) wordt ontwikkeld. Dit protocol is platformonafhankelijk en alle computers die zijn aangesloten op het netwerk worden gelijkwaardig behandeld, waardoor een bepaalde machine met elke andere machine kan communiceren. In 1973 stak het netwerk de grote plas over en sloten ook de eerste Europese universiteiten zich aan. Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 20

1974 De term 'Internet' wordt het eerst gebruikt door de bedenkers van de TCP/IP-netwerktaal. 1979 Een student zet het discussieplatform Usenet op. (een verzameling Nieuwsgroepen). 1983 De eerste Domain Name Server wordt in gebruik genomen. Voortaan kunnen computers op Internet worden herkend aan een naam en niet alleen aan een nummer. De computers werden onderverdeeld in domeinen: gov, mil, edu, com, org en net voor de Amerikaanse en geografische afkortingen zoals be, nl, de, … voor de rest van de wereld. 1984 Het militaire gedeelte van Internet verdwijnt omdat het Pentagon een eigen computernetwerk gaat gebruiken. 1988 Nadat de capaciteit van Internet is vergroot door het gebruik van zogeheten T1-kabels, stijgt het dataverkeer explosief. Een tweede uitbreiding van de capaciteit is al snel noodzakelijk. Toch bleef ARPANET, later omgedoopt tot NSFNET, een werk- en onderzoeksinstrument van de academische wereld.Tot het einde van de jaren tachtig was lnternet dus voornamelijk een wetenschappelijk netwerk. Het deed wat saai aan en was slechts voor een beperkt publiek bestemd. 1990 In 1990 werd het roer omgegooid. lnternet ging de commerciële toer op. Iedereen kon toegang tot het netwerk krijgen. In het begin was dat geen succes omdat lnternet aan de gebruiker een weinig aantrekkelijke aanblik bood. Bovendien moest je ook over een degelijke technische kennis beschikken en een aantal ingewikkelde commando's intikken om toegang tot het net te krijgen. 1988 Vanaf 1988 konden de gebruikers chatten met IRC (Internet Relay Chat). 1991 De grote doorbraak bij het brede publiek vond plaats in 1991 wanneer het WWW (world wide web) zijn intrede deed. Het CERN (het Europees laboratorium voor atoomfysica) was hiervoor verantwoordelijk. Zij dulden hierop geen commercieel verkeer, zodat, in 1991, een groep Amerikaanse bedrijven zijn eigen netwerk voor bedrijfs- en commerciële doeleinden opzette. Het Internet zoals we dat vandaag kennen was hiermee gelanceerd. Vanuit de universitaire- en bedrijfsgebruikers van deze netwerken is dan het privé-gebruik van Internet gegroeid. Via het WWW kon informatie worden verspreid. De documenten werden via hyperlinks met mekaar verbonden. De eerste aansluiting op Internet in Nederland is een feit. 1993 Pas eind 1993 kende lnternet een echte boom. Toen werden de eerste programma's uitgebracht waarmee je op een heel gebruiksvriendelijke manier toegang tot het net kreeg: de webbrowser. Ook het uitzicht van het lnternet wijzigde: niet enkel tekst, ook afbeeldingen, geluid, figuren, foto’s, video’s, ... konden via het WWW worden verspreid. 1994 Het aantal computers dat aangesloten is op Internet is bijna 4 miljoen. Steeds meer bekende bedrijven (vb Pizza-Hut) bereiken de consument via een website. 1995 30 miljoen internetgebruikers wereldwijd. Ook in Europa wordt het internet een commercieel succes. De komst van Real Audio geeft een extra dimensie aan Internet: streaming audio.. 1999 Streaming video breekt door. Steeds meer bedrijven in België pakken uit met hun “webstek”. In mei overschrijdt België 300.000 internetaansluitingen bij providers. MP3 (muziek downloaden via het net) verovert het Net. Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 21

2004 Doorbraak van het draadloos internet via Wi-Fi in België. Wi-Fi staat voor Wireless Fidelity en is een certificatielabel ('logo') voor draadloze datanetwerkproducten, die werken volgens de internationale standaard IEEE 802.11 (draadloos Ethernet). Producten die volgens deze standaard werken maken gebruik van radiofrequenties in de 2,4 GHz- en/of 5,0 GHz-band die onder voorwaarden zonder licentie gebruikt mogen worden. Draadloos Internet geeft je alle vrijheid. Op het terras, in de woonkamer, in de slaapkamer, op zolder, ... met een draadloze internettoegang kan je overal in huis surfen, e-mailen en onlinespelletjes spelen. Je hoeft er alleen maar voor te zorgen dat je binnen het bereik van het draadloos netwerksignaal blijft. Bovendien kan je met je eigen draagbare computer op meer dan 1000 plaatsen in België draadloos op het net. Dat doe je bij de Hotspots. Deze verbindingen kan je vinden in hotels, conferentiezalen, tankstations, wegrestaurants, luchthavens, treinstations en andere openbare plaatsen. Interessante links voor wie meer wil weten Meer informatie over de geschiedenis van het web is terug te vinden op: www.socio.demon.co.uk/history.html www.netvalley.com/intval.html www.internetvalley.com/intvalweb.html

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 22

De benodigdheden voor het internet

5.6 Een computer Hoe zwaar moet je computer zijn? Dit hangt af wan wat je met het internet wenst te doen. Een gewone pagina downloaden zal minder van je computer eisen dan bijvoorbeeld videobeelden bekijken. Voor een optimaal gebruik van Internet Explorer 7 (de laatste versie) stelt Microsoft volgende minimum vereisten voor: Computer/Processor

Computer met een 233MHz-processor of sneller (Pentiumprocessor wordt aanbevolen)

Besturingssysteem

Windows XP Service Pack 2 (SP2)

Geheugen:

64 MB

Drive

CD-ROM drive (indien de installatie moet gebeuren via CDROM) , IE wordt echter mee geïnstalleerd met Windows

Beeldscherm

Super VGA (800 x 600) of hoger en een resolutie met 256 kleuren

5.7 Software Indien je Windows op je computer hebt geïnstalleerd zijn de meeste programma’s voor het internetgebruik reeds op je computer aanwezig: Internet Explorer voor te surfen, Outlook Express voor het e-mailen en verbindingssoftware. Vroeger werd ook Windows Media Player (o.a. voor het beluisteren van radioprogramma’s) mee geïnstalleerd met Windows XP. Dankzij tussenkomst van de Europese Gemeenschap werd dit verboden wegens koppelverkoop. Op deze manier krijgen andere softwareproducenten ook een kans en blijft de vrije markt en de daarbij horende technologische vooruitgang gewaarborgd. Je kan het programma eventueel nog wel gratis downloaden van de website van Microsoft. Maar je kan ook gebruik maken van andere softwaremerken. De meeste zijn gratis te downloaden en bieden meestal een uitstekend alternatief.

5.8 De keuze van de aansluiting Er zijn verschillende soorten van aansluiting mogelijk. Om deel uit te maken van internet moet de computer fysisch aangesloten worden op het netwerk. Voor de verbinding heb je de keuze uit een telefoonleiding (analoog, ISDN of ADSL) of een televisiekabel. Er is geen “beste” oplossing, alles is afhankelijk van de frequentie, de duur en de toepassingen die wensen gebruikt te worden.

5.8.1 Via de telefoonleiding 5.8.1.1 Analoog De traagste manier om van het internet gebruik te maken is via een analoge telefoonaansluiting. Hierbij is het gebruik van een analoge modem noodzakelijk. De modem Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 23

zorgt ervoor dat de digitale signalen uit je computer worden vertaald in analoge signalen. Het woord modem is een samenstelling van 2 termen: moduleren en demoduleren. Moduleren betekent omzetten van digitaal naar analoog; demoduleren is het omzetten van analoog naar digitaal. Alleen analoge signalen kunnen op een analoge telefoonlijn worden verstuurd. Aan de andere kant van de telefoonlijn vangt een andere modem het signaal op en zet dit weer om in een digitaal signaal (demoduleren). Maximaal kan er 56kb/sec (56.000 bits per seconde) over de lijn worden gestuurd. Meestal blijft dit beperkt tot ongeveer 7 Kbit/sec en kan zelfs teruglopen tot 1 a 2 Kbit/sec. Dit komt omdat een telefoonlijn veel verlies lijdt door ruis zodat de berichten meerdere malen opnieuw moeten verstuurd worden. Het www wordt dan het WereldWijd Wachten. Eenmaal je computer via de modem aangesloten is op het telefoonnetwerk moet je nog wel een provider (ISP) kiezen. Je provider is de oprit naar de informatiesnelweg. Iedere provider heeft een inbelpunt (een nummer dat je moet bellen) in jouw eigen telefoonzone of in een aangrenzende zone. Om te kunnen inbellen ontvang je als klant een loginnaam en een wachtwoord. Een toegangsrecht bij een provider noemt men een account en daarvoor betaal je per jaar een vast bedrag. Tegenwoordig bieden de meeste providers voor de telefoonverbinding ook gratis toegang aan. De enige kosten die je moet betalen zijn dan de telefoonfactuur. Belgacom.Net is een formule voor gratis Internettoegang. Met deze formule kan iedereen die een computer, een modem en een browser heeft, aan een speciaal Internettarief* surfen. Kortom, het Internetabonnement is gratis; enkel de surfuren worden aangerekend via uw Belgacomfactuur. Alle klanten die via een telefoonlijn “Classic” van Belgacom surfen (PSTN of ISDN) betalen volgende verbindingskosten.

Daluren* Piekuren * Daluren voor internet: van maandag tot en met vrijdag €/min btw incl.

€ 0,0123 € 0,0404

€ per uur

€ 0,74

€ 2,42

Connectiekosten € 0,25

€ 0,25

van 19u tot 8u, de hele dag in het weekend en op feestdagen.

Je krijgt bij een ISP ook een mailbox en soms ook een ruimte om een persoonlijke, nietcommerciële, website te publiceren. Bij een aantal providers is steeds een helpdesk ter beschikking, bij anderen moet je daarvoor betalen. De laatste stap vooraleer je kan surfen is het configureren van de communicatiesoftware. Dit kan je doen via het onderdeel “Netwerk- en Internet-verbindingen” van het Configuratiescherm. Via “Internet-opties” kom je dan bij de Eigenschappen voor Internet. In het onderdeel “Instellingen voor inbelverbindingen en particuliere netwerken” van het tabblad “Verbindingen” kan je de gegevens die je van de provider krijgt ingeven. Klik op “Toevoegen” en volg de Wizard en vul je gegevens in.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 24

•

Met een analoge aansluiting beschik je over één telefoonlijn. Je kan dus niet telefoneren én surfen tegelijkertijd. Tijdens het surfen ben je niet telefonisch bereikbaar.

•

Doordat het gegevenstransport zeer traag gaat, is ook de beeldopbouw zeer lang: veel wachten.

5.8.1.2 ISDN Een tweede mogelijkheid is het gebruik van een ISDN-lijn (lntegrated Services Digital Network). Over deze lijn kan een digitaal signaal worden verstuurd met een maximale snelheid van 64kbit per seconde en is dus sneller dan een analoge verbinding (vooral omdat er minder verlies van gegevens is). Hiervoor heb je een speciale ISDN-adaptor nodig. Verder heb je volgende voordelen t.o.v. een analoge verbinding:

•

Met een ISDN-aansluiting beschik je over twee telefoonlijnen. Je kan dus telefoneren én surfen tegelijkertijd. Voor grotere bedrijven bestaat er ook een versie met 30 lijnen.

•

Doordat het gegevenstransport sneller gaat, is ook de beeldopbouw iets korter.

•

Je kan telefoonkosten uitsparen omdat je korter verbonden bent met de internetaanbieder. Anderzijds betaal je wel meer voor een ISDN-lijn: ongeveer het dubbele omdat je beschikt over twee kanalen. Een ander nadeel is dat je voor de installatie van een dergelijke lijn een beroep moet doen op een telecommunicatiebedrijf, uiteraard tegen betaling.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 25

5.8.1.3 ADSL De derde manier om van de telefoonlijn gebruik te maken is via ADSL. Bij de ADSL-technologie gaat men verder bouwen op een bestaande telefoonlijn en gebruikt een digitaal signaal. U hebt enkel een speciale ADSL-modem nodig en een splitter(filter) die spraak- en dataverkeer op één en dezelfde telefoonlijn mogelijk maakt. Voor de verbinding van je computer naar de ADSLmodem heb je een netwerkkaart nodig. Deze is tegenwoordig steeds ingebouwd in de computer ofwel kan je de kaart zelf installeren waardoor je kan uitsparen op de installatiekosten.. Deze aansluiting is veel sneller dan de vorige twee oplossingen. Deze aansluiting heeft volgende voordelen:

•

Door de hoge snelheid van de verbinding kan je makkelijk beeld en geluid samen ontvangen. Dit is gunstig voor spelletjes, films en videoconferentie.

•

Het internetverkeer zal je telefoonlijn niet beïnvloeden. Je kan via ADSL niet telefoneren. Je hebt dus een andere telefoonlijn nodig.

•

Voor een vast bedrag per maand kan je onbeperkt surfen. Je verbinding mag dus onbeperkt open blijven. Je computer maakt automatisch een verbinding met het internet tijdens het opstarten.

Via Signpost kan je als cursist een erg goedkoop abonnement aanschaffen. Vraag meer info aan je leerkracht of surf naar www.signpost.be. Academic Broadband is een volwaardige ADSL-aansluiting, maar alleen voor (of de ouders van) leerlingen lager en secundair onderwijs , studenten hoger onderwijs, docenten en medewerkers aan universiteiten en hogescholen, leerkrachten kleuter-, lager en secundair onderwijs en lesgevers en cursisten in Levenslang Leren (avondonderwijs).

Internet voor Iedereen is een initiatief van de Federale Regering om het internet te promoten. Als je een PC koopt met dit logo heb je één jaar gratis ADSL-verbinding.

5.8.2 Via de televisiekabel Daarnaast hebben we dan nog de kabelverbinding. Ook hier ben je een zeer snelle verbinding. Dit kan een beetje schommelen en is afhankelijk van de drukte op de kabel. In de avond kan dit iets trager zijn omdat er dan meer televisie gekeken wordt. Voor de internetaansluiting heb je een kabelmodem nodig en een netwerkkaart. De kabelmodem kan je huren. Deze methode heeft dezelfde voordelen als ADSL.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 26

5.8.3 Een overzicht Volgende zaken moet je in het oog houden bij de aanschaf van een internetaansluiting. Type van de aansluiting: Kies je voor een analoge, een ADSL of een (TV-) kabelaansluiting? Voor een ADSL-aansluiting heb je steeds een Belgacom-telefoonaansluiting nodig, ook via Signpost Academic Broadband. Zowel Belgacom als Telenet bieden een gratis analoge verbinding aan via het telefoonnetwerk. Alleen via Telenet kan je gebruik maken van de TV-kabel. De activeringskosten: Bij Telenet (50€) en Signpost (25€) moet je deze éénmalige kost betalen. Aantal mailboxen en mailadressen (aliassen) Per aansluiting heb je soms de beschikking over verschillende mailboxen. Als ieder lid van het gezin apart zijn e-mail wil beheren heb je meerdere mailboxen nodig. Een alias is een ander adres voor dezelfde mailbox. Hier komt dus de post samen binnen. Het aantal mailboxen is afhankelijk van de formule die je kiest bij een provider. Je kan bij je provider extra mailboxen aanvragen tegen betaling. Persoonlijke webruimte Als je van plan bent om zelf een website te maken heb je ruimte nodig om deze op te zetten. Afhankelijk van de gekozen formule kan deze 0, 50 of 100 MB groot zijn. Extra webruimte kan je tegen betaling aanvragen. Downloadsnelheid De snelheid waarmee je surft is grotendeels afhankelijk van de snelheid waarmee je bestanden kan binnenhalen. De snelheid is afhankelijk van je gekozen formule. Bij een analoge telefoonaansluiting is dit +/- 56 kbps (kilobits per seconde). Bij Telenet (Turbonet) kan dit oplopen tot +/- 20 Mbps (Megabits per seconde). Vooral bij video en audio is een zeer grote downloadsnelheid van belang. Een doorsnee verbinding heeft een snelheid van 4 tot 10 Mbps. Hier kan je comfortabel mee surfen. Uploadsnelheid Bij het versturen van informatie naar het internet (bv. mail opsturen, foto’s uploaden, een website vernieuwen) is de uploadsnelheid van belang. Deze ligt een heel pak lager dan de downloadsnelheid en varieert tussen 128 kbps en 640 kbps. Maximum datavolume per maand Het volume aan gegevens dat je download en upload. Ook dit is afhankelijk van de gekozen formule: van 300 Mb tot 35 Gb. Als je weet dat een langspeelfilm ten minste 4 Gb groot is, zal je na enkele films je maximum datavolume snel bereiken. Ook je datavolume kan je in schijven bij kopen. Aantal computers Bij sommige formules mag je 2 of meer computers en/of spelconsoles aansluiten op het internet. Bij andere moet je daarvoor betalen. Ook andere zaken als beveiliging en mobiel internetten kunnen de keuze van de provider bepalen. Vergelijk zelf de info bij Belgacom, Telenet en Signpost. Opmerkingen:

Michel Baghuis

Hou ook de vele promotieaanbiedingen van de providers in de gaten: gratis aansluiting, aantal maanden gratis surfen, enz. Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

-

Michel Baghuis

pagina 27

Vaak is er een korting als je een abonnement neemt op verschillende producten: telefoon-internet of telefoon-internet-televisie.

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 28

6 Meer over de browser: de Internet Explorer In hoofdstuk 4 zijn al heel wat zaken aan bod gekomen voor de navigatie in de browser. In dit hoofdstuk leer je op een efficiënte manier van het programma Internet Explorer gebruik maken.

6.1 De schermopbouw Zoals in de meeste programma’s van Microsoft kunnen we een aantal onderdelen van het venster herkennen: Bovenaan: (van boven naar onder)

Titelbalk: bevat naast de naam van het programma ook de titel van de webpagina Menubalk: hier staan de beschikbare menu’s met al hun submenu’s Knoppenbalk: standaardknoppen waarmee je de meest gebruikte acties kan gebruiken Adresbalk: bevat het adres (URL) van de huidige pagina, daarnaast zie je ook Koppelingen: een balk met links naar websites van Microsoft. Onderaan zie je de statusbalk (zie hfst. 4) en helemaal beneden heb je natuurlijk de taakbalk van Windows.

6.2 Stoppen en Vernieuwen Stoppen: Het inladen stoppen. De browser haalt verder geen informatie van het net. Dit kan je gebruiken als de informatie te traag binnenloopt of omdat ze bv. niet interessant genoeg is. Vernieuwen: Een pagina opnieuw inladen. Dit kan je gebruiken als een pagina onvolledig of foutief wordt weergegeven. Door te vernieuwen wordt er nogmaals getracht om de pagina volledig binnen te halen. In uitzonderlijke gevallen kan het ook zijn dat de pagina waar je naar kijkt een verouderde versie is. Deze oude versie komt dan niet over het internet maar komt uit de map Tijdelijke Internetbestanden (zie verder). Door te vernieuwen krijg je dan de meest recente versie te zien.



Net als bij mensen die verhuizen, veranderen de URL’s van webpagina’s nogal eens. Bij het opvragen krijg je dan een foutmelding te zien. In deze gevallen heeft het meestal geen zin om te vernieuwen. Alle soorten fouten hebben een nummer gekregen. Fouten langs de gebruikerskant liggen tussen 400 en 500, de andere tussen 500 en 600. 302 - Redirect: je wordt doorgestuurd naar een andere URL

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 29

400 - Bad Request: je hebt een fout of onvolledig adres gegeven 401 - Authorization Required: je hebt geen toelating 402 - Payment Required: je moet betalen 403 - Forbidden: de server kan/mag deze vraag niet uitvoeren 404 - File Not Found: meest voorkomend, is niet bereikbaar of bestaat niet 405 - Method Not Allowed 406 - Not Acceptable 407 - Proxy Authentication Required 408 - Request Time-out 409 - Conflict 410 - Gone 411 - Length Required 412 - Precondition Failed 413 - Request Entity Too Large 414 - Request-URI Too Large 415 - Unsupported Media Type 500 - Internal Server Error: een fout in de server 501 - Method Not Implemented 502 - Bad Gateway 503 - Service Temporarily Unavailable: waarschijnlijk te veel verkeer 504 - Gateway Time-out 505 - HTTP Version Not Supported Je kan altijd eens nakijken of je wel het juiste adres hebt ingetypt en dan nog eens proberen.

6.3 Werken met Tabbladen Browsen met tabbladen is een functie in Internet Explorer waarmee u meerdere websites in één browservenster kunt openen. U kunt webpagina's op nieuwe tabbladen openen en schakelen tussen de webpagina's door op de tabbladen te klikken. Als meerdere tabbladen geopend zijn, kunt u Snelle tabbladen gebruiken om snel naar andere tabbladen te gaan. Het voordeel hiervan is dat er minder items zijn geopend op de taakbalk.



Ga eerst naar de pagina van de krant De Standaard (via de keuzelijst van je adresbalk).

Klik op het icoon “Nieuw tabblad” Ga op dit tweede tabblad naar de site van De Gazet van Antwerpen

Navigeer tussen de twee tabbladen door op de titel te klikken. Zoek op beide sites een artikel over dezelfde gebeurtenis en vergelijk ze.

Ga naar “Snelle tabbladen” Je krijgt nu een overzicht van alle actieve tabbladen. Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 30

Sluit het tabblad van de Gazet van Antwerpen

Je ziet nu terug de pagina van De Standaard. Je kan steeds pagina’s openen in een nieuw tabblad of in een nieuw venster. Klik daarvoor met de rechtermuisknop op een link.

Je kan ook op de link klikken terwijl je de Ctrl-toets indrukt. Bovenaan verschijnt dan het nieuwe tabblad. Open op deze manier 4 artikels. Sluit het programma.

Zet een vinkje voor “Deze tabbladen openen als ik Internet Explorer de volgende keer gebruik”. Druk op “Tabbladen sluiten”. Start het programma terug op. Je zal merken dat de pagina’s terug geopend worden. Sluit de extra tabbladen.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 31

6.4 De Startpagina(‘s) instellen Uit hoofdstuk 4 weet je dat de knop met het huisje gebruikt kan worden om naar je startpagina te gaan. Deze pagina kan je echter zelf kiezen. Dat doe je via de menubalk, kies Extra Internet Opties …. Maar eerst surf je best naar de pagina die je wil instellen als startpagina. Op het tabblad Algemeen kan je een onderdeel over de Startpagina vinden.

Er zijn drie opties:

1. Huidige gebruiken: de pagina waar je net naartoe bent gesurft, wordt ingesteld als startpagina.

2. Standaard gebruiken: de startpagina van Microsoft wordt ingesteld. 3. Blanco pagina: er wordt geen pagina opgeladen: je krijgt een wit veld. Bij trage verbindingen is dit wel handig: je verliest geen tijd en je kan direct de URL intypen van je bestemming. Vergeet daarna niet op OK te klikken.

Je kan ook verschillende tabbladen openen bij het opstarten. Open eerst de gewenste tabbladen of geef ze manueel in, ieder op een aparte regel.

Je kan de startpagina’s ook instellen door op het menu te kikken.



Ga eerst naar de pagina van de krant De Standaard (via de keuzelijst van je adresbalk). Stel deze pagina in als startpagina. Ga na of het gelukt is.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 32

6.5 Startpagina’s en portaalsites In principe kan je elke pagina instellen als startpagina. Meestal wordt er echter gekozen voor een webpagina waar veel links op staan zodat je direct een bepaalde richting op kan gaan. De standaardpagina van Microsoft MSN is zo een voorbeeld. Dit soort van pagina’s noemt men portaalsites: ze bieden een deur tot het internet. In een aantal gevallen verwijzen de portaalsites naar dochterpagina’s. Deze bevatten dan links over één bepaald onderwerp. Hieronder zie je een aantal adressen van portaalsites. internet.startpagina.be www.kikker.be www.seniorennet.be www.2link.be www.go2.be



Bezoek bovenstaande portaalsites en kies er drie die je instelt als startpagina’s.



Persoonlijke startpagina’s Een speciale soort startpagina’s zijn deze die je zelf kan instellen naar je wensen. Neem maar eens een kijkje bij Netvibes (www.netvibes.com) of bij iGoogle (www.google.be/ig). Op deze zelf ontworpen startpagina kan je de informatie van je keuze selecteren en rangschikken. De keuze kan je maken door op de overeenstemmende webfeed (via RSS of Atom) een abonnement te nemen. Dit onderwerp komt aan bod in de cursus internet 2.

6.6 Tijdelijke Internet-bestanden We gaan weer terug naar de Internet Opties. Onder het deel van de “Startpagina” zie je een rubriek “Browsegeschiedenis”. Klik op “Instellingen”. Uit hoofdstuk 5 weet je dat een pagina die je bekijkt op je scherm wordt opgestuurd naar jouw computer. Deze bestanden komen terecht in de map Tijdelijke Internet-bestanden. De volgende keer als je dezelfde pagina opvraagt, worden deze niet meer van de server gehaald maar komen uit de map Tijdelijke Internet-bestanden. Dit heeft als resultaat dat ze veel sneller kunnen worden bekeken. Hier kan je een aantal zaken wijzigen: wanneer er gezocht moet worden naar nieuwe versies, de locatie van de map en hoeveel schijfruimte de map in beslag mag nemen. Maak het aantal MB best niet te groot. Om de bestanden eens te bekijken kan je klikken op “Bestanden weergeven” .

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 33

Je krijgt nu de map met de tijdelijke internet-bestanden te zien (op jouw computer).



Je zal merken dat er in de map meer zit dan enkel webpagina’s (HTMLbestanden). Ook afbeeldingen, muziek, video en scripts (kleine programma’s) kan je er terugvinden. Hiervoor moet je iets meer weten over de structuur van een webpagina: Een html-pagina kan enkel bestaan uit tekst en code (HTML-tags). Er is dus geen plaats voor afbeeldingen e.d.. Wel wordt er via een link verwezen naar deze afbeeldingen: ze “hangen er aan vast”. Net zoals je in een plakboek een foto zou opplakken.

afbeelding

HTMafbeelding

Door een webpagina op te vragen ga je dus zowel de HTM-pagina als alle andere bestanden die daar bij horen downloaden. Dit kunnen naast afbeeldingen ook video’s of een achtergrondmuziekje zijn. Verander in de map Tijdelijke Internet-bestanden maar eens de weergave in miniatuurweergave. Misschien herken je een aantal afbeeldingen die op pagina’s voorkwamen die je reeds bezocht. Als je de HTML-code wil bekijken van een pagina kan je dit doen via het menu Pagina Bron weergeven. Je krijgt dan een codetekst te zien van de pagina. Aan de hand van deze code kan de browser dit omzetten naar een opgemaakte Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 34

webpagina. Zo wordt een stukje tekst tussen de code CENTER op je pagina gecentreerd voorgesteld. Op deze codetekst kan je ook de code IMG SRC terugvinden. Dit stukje verwijst dan naar een afbeelding die samen met de code wordt opgestuurd. Waarschijnlijk zie je in de map Tijdelijke Internet-bestanden ook een aantal Cookies. Deze bevatten informatie over jouw en je computer. Meestal zijn ze echter ongevaarlijk. Zo heb je bepaalde websites die je vragen naar je taal: Nederlands of Frans? De volgende keer als je de website bezoekt wordt dit niet meer gevraagd en kom je direct op de juiste pagina’s terecht. Dit komt omdat de informatie voor die bepaalde website wordt bijgehouden in een cookie op je computer. Verder heb je cookies ook nodig om bijvoorbeeld een webformulier in te vullen. Soms wordt er ook wel misbruik van gemaakt. Zo kan reclame afgestemd worden op de sites die jij bezoekt. .

6.7 Geschiedenis

Wanneer je op de knop Geschiedenis klikt (klik eerst op de gele ster) verschijnt links het venster Geschiedenis. Hier vind je een lijst van alle websites die je de laatste tijd hebt bezocht. Je moet eerst een tijdstip uitkiezen, bijvoorbeeld Vandaag. Dan verschijnen de websites die je bezocht hebt als mappen. Als je op een map klikt verschijnen de verschillende pagina’s van die site. Wanneer je op één van deze pagina's klikt zal automatisch de pagina worden opgevraagd. Het grote verschil met de map Tijdelijke Internet-bestanden is dat hier geen pagina’s worden bewaard, enkel de adressen die naar die pagina’s verwijzen.

Je kan via de optie Beeld de adressen ook anders rangschikken:

a. Op website b. Op meest bezocht of c. Op de volgorde waarin je ze vandaag hebt bezocht Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 35

Er is tevens een zoekfunctie waarin je een zoekterm kan intypen. Dit woord mag een deel zijn van het adres of gewoon ergens in de pagina staan.



Ga via de balk Geschiedenis op zoek naar de website van de Gazet van Antwerpen.

Via Extra Internetopties, op het tabblad Algemeen bij de rubriek “Browsegeschiedenis”. Klik op “Instellingen”. Hier kan je aangeven hoelang sites moeten bewaard blijven.

6.8 Je surfsporen uitwissen In bepaalde gevallen kan je best je surfsporen uitwissen, bv. op een openbare computer. Er worden immers een heleboel gegevens op de computer bewaard. Ga naar Extra Internetopties, op het tabblad Algemeen bij de rubriek “Browsegeschiedenis”. Klik op “Verwijderen”.

Iedere categorie van gegevens kan je apart wissen. Tijdelijke internetbestanden, Cookies en Geschiedenis kennen we reeds. Door de Geschiedenis te verwijderen zal niet alleen in het zijvak alle informatie van je browsegeschiedenis weg zijn, ook alle ingevoerde webadressen in de adresbalk zijn verdwenen.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 36

Ook gegevens die werden ingevuld in formulieren zoals adressen en zoektermen, kunnen worden verwijderd. De formuliergegevens worden normaal gebruikt voor het autoaanvullen: Tik je enkele letters in, dan zal de browser de gegevens tonen die met deze letters beginnen. Wachtwoorden worden gebruikt om in te loggen bij websites waar je een gebruikersaccount hebt. (bv. e-maildienst, forum, betalende sites, enz.). IE7 zal je wachtwoorden bijhouden zodat je deze niet iedere keer moet intypen.



Is het nuttig om al je surfsporen uit te wissen? Wanneer wel/niet?

6.9 Favorieten Na een tijdje op het internet zal je merken dat er een aantal sites zijn die je veel bezoekt. Je kan deze pagina’s meestal terug opvragen via de adresbalk of de balk Geschiedenis, maar er is een betere manier.

6.9.1 Favorieten toevoegen Dit noemt men ook bookmarken. Surf eerst naar de pagina die je wil toevoegen.

Je kan ook met de rechtermuisknop klikken op een lege ruimte op een webpagina, en dan kiezen voor Toevoegen aan Favorieten. Het kan zelfs nog sneller door op de toetsencombinatie Ctrl+D te drukken maar dan kan je niet precies bepalen waar de bookmark terecht komt.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 37

Na de optie Toevoegen aan Favorieten krijg je een dialoogvenster dat je de mogelijkheid biedt om zelf een naam te geven. Het is aan te raden om hiervoor een logische naam te geven zodat je het adres later gemakkelijk kan terugvinden.

Klik je op de knop “Maken” verschijnt er een extra deel waarin je een mapnaam kan ingeven. Je favoriet komt dan in de hoofdmap “Favorieten” te staan. Je kan tevens een nieuwe map aanmaken in een bestaande map. Je zal merken dat je vrij snel een hele lijst favoriete adressen hebt. Gebruik de mapstructuur om zelf categorieën van websites op te stellen zodat je later deze adressen zonder veel zoekwerk kan terugvinden.



Maak op deze manier een submap aan waarin je een aantal adressen naar portaalsites in opneemt. Geef de map de naam Portaalsites.

6.9.2 Favorieten indelen Kies je “Favorieten indelen” krijg je een venster te zien waarin je orde kan scheppen in je bookmarks.

Je kan er mappen aanmaken, de naam van een bookmark wijzigen, bookmarks verplaatsen en verwijderen.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 38

6.9.3 Favorieten gebruiken Klik je op bovenstaande knop zal er aan de linker kant een balk verschijnen met een overzicht van je favorieten. Dit overzicht heeft een verkenner-structuur zodat je bepaalde submappen kan uitklappen. Een klik op de bookmark en je krijgt de pagina te zien.



Je kan de lijst met favorieten ook toevoegen aan je Startmenu van Windows. Dit doe je als volgt … Rechtsklik op je startknop en kies Eigenschappen. Kies Aanpassen en dan het

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 39

tabblad Geavanceerd. Door de optie Menu Favorieten aan te vinken zal in het Startmenu een optie staan met je favorieten. Hiermee kan je rechtstreeks een bepaalde pagina uit kiezen zonder langs de startpagina te gaan.



Als je de linkerbalken Geschiedenis of Favorieten niet gebruikt, sluit ze dan. Op die manier krijg je een goed beeld van de pagina in een gemaximaliseerd venster. Zo niet, zullen bepaalde delen van de pagina niet te zien zijn zonder het gebruik van de horizontale schuifbalk. De grootte van het linkervenster kan je trouwens zelf veranderen door de verticale scheidingslijn tussen het linkervenster en het paginavenster te verslepen met de muis.

6.10 Het beeld en hulp Met de knop Extra kan je het uitzicht van Explorer aanpassen. Heb je geen behoefte aan een bepaalde werkbalk, dan kan je die hier wegtoveren. Via de optie Aanpassen kan je nog een aantal knoppen aan de werkbalk toevoegen.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

pagina 40

Internet

Op zoek



Voeg op deze manier de knop Volledig scherm toe aan de werkbalk. Wat is de functie van deze knop?

Je kan in het menu Pagina ook de Tekengrootte aanpassen: handig voor mensen die problemen hebben met kleine lettertjes. In het menu Help kan je allerlei informatie raadplegen over Internet Explorer. Een tip voor het examen?

6.11 Soorten websites Een indeling in soorten websites kan je op allerlei manieren maken. Je hebt bv. websites van bedrijven, verenigingen of een site van een hobbyist. Een site is meestal opgebouwd uit pagina’s met dezelfde layout en dezelfde navigatie. Zo kan je gemakkelijk zien of je nog steeds op dezelfde site zit of via een externe link naar een andere site bent gegaan. Er zijn echter ook een aantal sites die op een zeer specifieke manier werken: de weblog en de wiki. Een weblog is het best te vergelijken met een dagboek: af en toe schrijf je er iets bij. De meeste weblogs zijn door iedereen te lezen. Het is trouwens zeer eenvoudig om zelf een blog op te zetten. Waarvoor zou je dit dan gebruiken? Bijvoorbeeld bij een geboorte: je schrijft af en toe iets over de baby (eventueel met een foto erbij). Op die manier kan iedereen van je familie (ook je verre tante in Australië) het wel en wee van de eerste levensjaren van de kleine ukkeput volgen. Andere voorbeelden kunnen zijn: een reisverslag, de verbouwing van je huis, de restauratie van een oldtimer, seizoentips voor de tuin, ...

•

http://cvotemse.blogspot.com

•

http://digs.be

•

http://victorvw.wordpress.com

Wat is een wiki? Misschien ken je al de online encyclopedie van Wikipedia. Wist je dat je zelf deze encyclopedie kan aanvullen? Er bestaan echter wiki's over tal van onderwerpen. Ook een wiki is eenvoudig op te starten. Je kan dan de site aanvullen met informatie, links en foto’s over een bepaald onderwerp. Bv.:

•

http://internet2cvo.wikispaces.com

•

http://www.wikihow.com

•

http://wikimapia.org

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

•

Op zoek

http://www.tuin-wiki.nl

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

pagina 41

Internet

•

Op zoek

pagina 42

http://www.webfotoclub.nl/wikifotoclub/index.php

In de cursus Internet 2.0 leer je met weblogs en wikis te werken én maak je zelf dergelijke sites.

6.12 Oefeningen: Meer over de browser 1. Stel de pagina www.kikker.be in als startpagina. 2. Stel de maximale schijfruimte van de map Tijdelijke Internet-bestanden in op 200MB. 3. Bekijk de broncode van de pagina www.recepten.net. 4. Ga via de map Geschiedenis terug naar de pagina van www.kikker.be. 5. Wat was de eerste pagina die je vandaag hebt bezocht? 6. Ga via je portaalsites op zoek naar een aantal pagina’s over het weer. Voeg deze sites toe aan een submap “Het weer” in de map Favorieten. Geef de links een zinvolle naam.

7. Voeg een knop “Kopiëren” toe aan je werkbalk met standaardknoppen. 8. In de map favorieten heb je reeds enkele portaalsites/startpagina’s opgenomen. Zoek op deze pagina’s drie websites van kranten (naar keuze) en voeg ze toe aan je favorieten. Let op, deze adressen moeten in een submap “Kranten” komen.

9. Verander de favorieten-map “Kranten” in “Nieuws”. 10. Ga via de werkbalk “Geschiedenis”naar een webpagina die je vorige week bezocht hebt. 11. Pas op! De politie komt binnen! Wis al je surfsporen snel uit!

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 43

7 Op zoek We hebben reeds een aantal manieren gezien om informatie op het internet te vinden. Ten eerste kan je proberen om de URL van een pagina te achterhalen door logisch na te denken. Zo is het adres van de gemeente Temse: www.temse.be. In het vorige hoofdstuk hebben we ook kennis gemaakt met portaalsites die een overzicht geven van vele websites, ingedeeld in rubrieken en dochterpagina’s. Maar soms zijn we op zoek naar informatie waarvan we niet eens weten of ze wel op het internet te vinden is. Daarom bestaan er op het internet zoekmachines. Zij helpen je om in het overweldigend aanbod van informatie precies datgene te vinden waarnaar jij op zoek bent. Als je goed overweg kan met een zoekmachine zal je merken dat het internet een schat aan informatie kan opleveren: een wereldbibliotheek bij jouw in huis. We kunnen de zoekmethoden indelen in vier types: webgidsen, zoekrobots, metazoekrobots en gespecialiseerde zoekmachines.

7.1 Webgidsen Webgidsen (of directories) zijn zoekmachines die manueel, dus met tussenkomst van mensen, webadressen indelen volgens onderwerp en relevantie. Je kan het systeem het best vergelijken met de cataloog die gebruikt wordt in de bibliotheek. Ze zijn hiërarchisch opgebouwd met op het hoogste niveau een beperkt aantal thema’s, onderverdeelt in een aantal subcategorieën, en op het laagste niveau een lijst van websites. Ben je bijvoorbeeld op zoek naar kunst over Salvator Dali kan je op http://dir.yahoo.com klikken op de hoofdrubriek “Arts & Humanities” en dan op “Artists”, “Masters” en tenslotte op “Painters”. Daar zal je een rubriek terugvinden over Dali met een overzicht van een aantal websites over de schilder. Je zal misschien gemerkt hebben dat er tussen de “Painters” geen Rubens te vinden was. De directory wordt immers aangemaakt door mensen en blijkbaar is nog niemand op het idee gekomen om een subcategorie Rubens aan te maken. Ga even terug naar de homepage van de directory. Een tweede manier waarin je de webgids kan gebruiken is door een zoekterm in te geven. Bovenaan is een vak voorzien waar je bv. Dali kan intypen. Controleer wel even of het bolletje bij directory groen is (anders maak je reeds van de volgende zoekmethode gebruik). Klik op Search. Ook op deze manier krijg je een lijst met websites over Salvator Dali.



•

Zoek een website over de voetbalploeg “Real Madrid”. Gebruik de twee zoekmethoden van de directory van Yahoo.

•

Stel : je wil besprekingen vinden van de film "Saving Private Ryan". Zoek op

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 44

de zoekmachine Yahoo naar meer informatie over deze film.

•

Ken je het bier van Achouffe al? Zoek op de Belgische webgids www.smiley.be naar meer informatie over dit lekker biertje.

•

Kan je bij Smiley ook de website van Greenpeace terugvinden?

Je zal merken dat het gebruik van de categorieën nogal omslachtig is. Maar hét grote nadeel van een webgids is het beperkte aanbod van de websites. Alles is afhankelijk of men de website heeft toegevoegd aan de directory. Vaak zal je hier je antwoord dus niet vinden. De websites die je er terug kan vinden zijn meestal wel van goede kwaliteit.

7.2 Zoekmachines 7.2.1 Hoe werkt een zoekmachine? Bij een zoekmachine of zoekrobot kan je een zoekterm intypen. De zoekmachine zoekt in zijn database naar webpagina’s waarin dat woord voorkomt. De zoekterm kan zowel in de titel (zie titelbalk), het adres (zie adresbalk) of de pagina zelf staan. Je krijgt dan een lijst te zien van alle pagina’s waarin dat woord voorkomt. Het heeft dus geen zin om lidwoorden te gebruiken omdat deze op praktisch alle pagina’s voorkomen. De databank staat op de computers van de bedrijven die de zoekmachine uitbaten. Deze wordt echter niet samengesteld door mensen (zoals bij webgidsen) maar door “Spiders”. Deze spinnen zijn kleine programma’s die van hyperlink naar hyperlink springen en alle pagina’s die ze tegenkomen indexeren. Aan de hand van deze indexen wordt de databank samengesteld. Een website die dus volledig geïsoleerd staat kan niet worden bezocht door Spiders en kan dus niet worden opgenomen in de databank. De makers van die website kunnen wel aankloppen bij de zoekmachine en vragen voor een opname. Voor een goed resultaat zal je een zoekopdracht goed moeten plannen. In je achterhoofd moet je steeds denken: Welk woord staat zeker op de pagina waar ik een antwoord op mijn vraag kan terugvinden? Bv.: Als je de afmetingen wil weten van de Eiffeltoren gebruik je beter het woord “hoog” dan het woord “hoogte” omdat dit gebruikt kan worden in een frequent gebruikte zin: De toren is 45m hoog. Gebruik ook best zoektermen die zeer specifiek zijn. Bv. Beter “gitaar” dan “muziekinstrument”.

7.2.2 Zoeken met Google Er zijn vele zoekmachines op het internet te vinden, maar Google is zeker één van de betere en is zeer gebruiksvriendelijk. De Belgische site vindt je op het adres www.google.be.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 45

In het tekstvak in het midden van het scherm kan je één of meer zoektermen intypen. We proberen even uit:



Typ het woord Eiffeltoren en druk op de knop “Google zoeken” of druk direct op Enter.

Op de pagina die je te zien krijgt staan de zoekresultaten. Belangrijke informatie is te zien in de blauwe balk:

Op deze pagina staan de eerste tien ( 1 – 10 ) resultaten (de pagina’s waarop het woord “Eiffeltoren” staat). In totaal zijn er echter circa 188.000 pagina’s gevonden, en dit in 0,06 seconden. Onder de blauwe balk staat per pagina wat informatie te lezen:

We kunnen volgende informatie aflezen:

d. De titel van de pagina in het blauw. e. Daaronder een zwarte tekst: dit is reeds een deel van de tekst van de pagina in kwestie met daarin de zoektermen in het vet weer gegeven. Op deze manier kan je uitmaken of de pagina interessant is. Misschien kan je met wat geluk je antwoord reeds aflezen.

f. In het groen zie je de URL van de pagina met daarachter de grootte in kB. g. In cache: de pagina zoals deze is geïndexeerd bij Google. In bepaalde gevallen kan de werkelijke pagina reeds van het internet verdwenen zijn, terwijl deze toch nog in de databank van Google zit.

h. Gelijkwaardige pagina’s brengt je bij een overzicht met pagina’s met een gelijkaardig adres en onderwerp.

i. Eventueel staat daaronder een link naar een overzicht van webpagina’s met dezelfde domeinnaam waarop de woorden ook voorkomen. De volgorde waarin de pagina’s staan wordt bepaald door de relevantie (bv. Hoeveel keer het woord in de pagina voorkomt.) en de populariteit. Bij Google wordt de volgorde niet verstoord Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 46

door gesponsorde links. Dit zijn websites die betalen om hoog in de rangschikking te staan. Op andere zoekmachines kan je dit wel tegenkomen. Bij Google staan ze in een aparte balk aan de rechterkant.



Klik op de blauwe titel. Je komt op de pagina. Keer weer terug naar de zoekresultaten via de knop Vorige.

Als je in ons voorbeeld op zoek was naar de hoogte van de Eiffeltoren was de zoekterm eigenlijk niet zo goed. Je krijgt immers allerlei informatie over de toren te zien (je kan natuurlijk altijd geluk hebben). We kunnen onze zoekopdracht specifiëren door een tweede zoekterm toe te voegen aan het tekstvak dat bovenaan staat.



Voeg het woord “hoog” toe aan het tekstvak en klik op “Zoeken”.

Als je twee woorden gebruikt moeten deze allebei op de pagina terug te vinden zijn. In de blauwe balk zal je merken dat je nu minder resultaten hebt. Minder resultaten betekent een betere zoekopdracht: de resultaten zijn specifieker.

Onder het tekstvak zie je nog een aantal manieren om een zoekopdracht te specifiëren:

j. Pagina’s in het Nederlands k. Pagina’s uit België, dus met de landenextensie .be



Zoek eens naar Belgische pagina’s over Rubens.

7.2.3 Geavanceerde zoekopties van Google Klik je op Geavanceerd zoeken kom je op een pagina terecht waar je nog veel nauwkeuriger kan zoeken. Een aantal belangrijke zoekopties staan in de blauwe balk.

met alle woorden Deze optie is eigenlijk niet verschillend met het gewone zoekvak van Google: als je verschillende woorden intypt moeten al deze woorden in de pagina staan. met de exacte woordcombinatie De woorden moeten in dezelfde volgorde staan als je ze intypt. Deze optie kan bv. gemakkelijk zijn als je naar een pagina zoekt waarin een spreekwoord moet staan. Je kan deze optie ook gebruiken in het gewone zoekvak als je de zinssnede tussen aanhalingstekens zet. met een van deze woorden Eén van de woorden moet in de pagina voorkomen. Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 47

Bij deze optie krijg veel resultaten. Als je de woorden Eiffeltoren en hoog intypt, krijg je alle pagina’s te zien waar het woord Eiffeltoren in staat én alle pagina’s met het woord hoog. Je kan deze optie ook gebruiken in het gewone zoekvak als je tussen de woorden de operator OR typt. zonder de woorden Deze optie werkt enkel in combinatie met één van bovenstaande mogelijkheden. Je kan de resultaten beperken door een woord in te typen dat NIET op de pagina mag staan. Je kan deze optie ook gebruiken in het gewone zoekvak als je voor het woord dat niet mag voorkomen een min typt. Bv: -hoog



We proberen eens uit: - Zoek eens een pagina over Rubens Barrichello. - Kan je een pagina vinden die over de tijd van toen gaat? - Zoek eens alle pagina’s over Jules César en Julius Caesar. - Zoek websites over Jules César, waarin niet gesproken wordt over Julius Caesar.

Onder de blauwe balk vind je nog meer zoekopties waarmee je de resultaten verder kan filteren:

Taal Naast het Nederlands kan je pagina’s in bijna alle talen opzoeken. Bestandsformaat Je kan kiezen om alleen (of geen) één bepaald bestandsformaat op te zoeken. Op het internet zijn namelijk ook Word-documenten, PowerPoint-presentaties, ... te vinden. Datum Door op datum te zoeken kan je pagina’s zoeken die recent zijn gewijzigd, voor recent nieuws bv.. Waar Hier kan je bepalen waar de zoekterm op de pagina moet voorkomen. Domein Je kan kiezen om alleen (of geen) op een bepaald domein te zoeken. Dus op een (landen-) extesie of een website (bv. Via clickx.be). Gebruiksrechten Maakt het mogelijk om gegevens te filteren op hun licentie (beschikbaar door Creative Commons). Door de opties te gebruiken kan je inhoud vinden die je mag gebruiken, delen of wijzigen. SafeSearch Gematigd filter: hiermee wordt het merendeel van de expliciete Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 48

afbeeldingen uit de resultaten van Google Afbeeldingen (zie verder) zoeken verwijderd. De gewone zoekresultaten worden echter niet gefilterd. Dit is de standaardinstelling. U kunt deze instelling echter op elk gewenst moment wijzigen. Streng filter: het SafeSearch-filter wordt toegepast op al uw zoekresultaten (zowel op afbeeldingen als op resultaten van gewone zoekopdrachten). Geen filter: het SafeSearch-filter wordt uitgeschakeld. Soortgelijk Pagina's vinden die verwant zijn aan een bepaalde webpagina (vul de URL in). Koppelingen Alle pagina's vinden die verwijzen naar een bepaalde webpagina (vul de URL in).



We proberen eens uit: - Zoek eens een pagina Rubens in het Spaans. - Zoek een PowerPoint-presentatie over Google. - Zoek recent nieuws over de haven van Antwerpen. - Zoek pagina’s waar in de titel CVO staat. - Zoek pagina’s die verwijzen naar www.zowerkt.nl/internet

7.2.4 Zoeken naar afbeeldingen met Google Op de homepage van Google kan je een link vinden voor het zoeken naar afbeeldingen. De gebruikte methode is vergelijkbaar met het zoeken naar webpagina’s.



Zoek naar afbeeldingen van de Eiffeltoren.

Bovenaan kan je ook zoeken naar Grote afbeeldingen:

Je krijgt een reeks afbeeldingen te zien. Dit zijn niet de echte afbeeldingen die op de websites staan: meestal zijn ze veel kleiner weergegeven (een thumbnail). Verder krijg je volgende informatie te zien:

l. De naam van de afbeelding (meestal met de extensie erbij). m. De grootte in pixels. n. De bestandsgrootte, uitgedrukt in kilobyte. o. De extensie, waaraan je kan zien welk soort afbeelding dit is. Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 49

p. De website waarop de afbeelding voorkomt (in het groen).



Klik op één van de afbeeldingen van de Eiffeltoren.

Het venster dat je nu te zien krijgt is verdeeld in twee helften. De onderste helft toont de pagina waarop je de afbeelding kan vinden. Ofwel kan je de afbeelding op ware grootte zien, ofwel zie je een verkleinde versie (een thumbnail), ofwel zie je een link die de afbeelding zal tonen. Juist boven de onderste helft van het venster zie je een link die deze pagina volledig zal openen. De bovenste helft is nog steeds van Google.

Je krijgt weer wat informatie te zien. In het groen staat nu het adres van de afbeelding zelf. Je kan deze link volgen door te klikken op “Bekijk de afbeelding op ware grootte”. Toch kan het zijn dat je afbeelding niet op ware grootte wordt getoond. Dit komt omdat IE zeer grote afbeeldingen gaat verkleinen zodat ze toch in het venster passen en je ze volledig kan bekijken. Bij dergelijke afbeeldingen zie je een vergrootglas verschijnen als je over de afbeelding staat met de muiscursor. Door te klikken zie je de afbeelding op ware grootte, toch een deel ervan. Door terug boven de afbeelding te gaan staan met het vergrootglas (ditmaal met een min) die de afbeelding zal tonen zodat ze terug in het venster past. Terug op de pagina met zoekresultaten zie je in de blauwe balk een optie waarmee je kan filteren op de grootte van de afbeelding.



Zoek een grote afbeelding van de Eiffeltoren en bekijk deze in het ware formaat. Ook bij Google afbeeldingen kan je Geavanceerde zoekopties gebruiken:

De meeste van deze filteropties ken je al. Daarbij komt nog: Bestandstypen Op het internet komen afbeeldingen voor in verschillende bestandsformaten. JPG-bestanden (of JPEG) kunnen zeer veel kleuren bevatten en worden daarom gebruikt voor foto’s weer te geven. GIF en PNG bestanden kunnen niet zoveel kleuren bevatten , ideaal voor logo’s, tekeningen, e.d.. Kleuren Je kan kiezen tussen zwart-wit, grijswaarden (met schakeringen tussen zwart en wit) en vierkleurenafbeeldingen. We proberen eens uit:



Zoek een afbeelding van het atomium in GIF-formaat. Zoek een zwart-wit afbeelding van een tijger. (Voor de kinderen om in te kleuren.)

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 50

7.3 Andere zoekmachines Naast Google bestaan er nog vele andere zoekmachines. Sommige zijn te vergelijken met Google, andere zijn eerder een mengeling tussen een webgids en een zoekmachine. Een aantal bieden ook mogelijkheden die je niet hebt bij Google zoals het zoeken naar geluid en video. Kijk maar eens bij Altavista (http://be-nl.altavista.com) of Dogpile (http://www.dogpile.com).



Een echte aanrader is Del.icio.us (http://del.icio.us). Deze zoekmachine doorzoekt sites die door andere internetgebruikers als interessant zijn bevonden. Het resultaat van je zoekopdracht zal dan ook van een goede kwaliteit zijn. Van ieder resultaat kan je zien hoeveel mensen dit hebben bewaard (Saved by … people). Je kan er ook zoeken op “tags”, dit zijn een soort categorieën. Je kan deze werkwijze het best vergelijken met online bookmarks (favorieten). In de cursus Internet 2.0 werken we veel met Del.icio.us. Je leert hoe je zelf je bookmarks op het net kan zetten, zodat deze van overal en voor iedereen beschikbaar zijn.

7.4 Meta-zoekmachines Een metazoekmachine is een zoekmachine waarmee een internetgebruiker een zoekopdracht in één keer bij meerdere zoekmachines kan opgeven. De resultaten die de verschillende zoekmachines opleveren worden gecombineerd in één overzicht aan de gebruiker teruggegeven. Apollo7 Dogpile Yooci Mamma MetaCrawler: Zoeken.nl

7.5

http://www.apollo7.nl http://www.dogpile.com http://www.yooci.com/ http://www.mamma.com http://www.metacrawler.com http://www.zoeken.nl/

Gespecialiseerde zoekmachines

Naast algemene bestaan er ook gespecialiseerde zoekmachines. Deze zoekmachines zijn gespecialiseerd in een welbepaald domein, zoals b.v. in het opzoeken van medische informatie, het opzoeken van telefoonnummers, het opzoeken van e-mailadressen, ... Zij zijn zeker aanbevolen boven algemene zoekmachines omdat ze worden samengesteld door specialisten terzake. Daardoor is de kwaliteit van de zoekresultaten groter. Een lijst van gespecialiseerde zoekmachines is te vinden op Beaucoup (http://www.beaucoup.com) of op FinderSeeker (http://www.finderseeker.com). Zo heb je bijvoorbeeld een aantal zoekmachines voor MP3-muziekbestanden:

•

Lycos Music Search

http://music.lycos.com/downloads

•

CNET Music Center

http://music.cnet.com

•

MP3.com

http://mp3.com

•

Audiofind

http://www.audiofind.com/

Voor Belgische telefoonnummers kan je terecht op: Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

•

De gouden gids

http://www.goudengids.be

•

De witte gids

http://www.1207.be

Of een zoekmachine voor alles wat met kunst te maken heeft:

•

Artcyclopedia

Michel Baghuis

http://www.artcyclopedia.com

Centrum voor Volwassenenonderwijs

pagina 51

Internet

Op zoek

pagina 52

7.6 Zoekopdrachten Denk goed en logisch na en kies de juiste zoekmachine. Onthoud dat er gespecialiseerde zoekmachine waardoor bepaalde informatie sneller terug te vinden. Bepaalde websites zijn makkelijk op te zoeken door de domeinnaam uit te proberen. Je bent bijvoorbeeld op zoek naar informatie over de tentoonstelling Van Memling tot Pourbus. Vanzelfsprekend kun je AltaVista hiervoor aanspreken. Maar als je weet dat die tentoonstelling in Brugge doorgaat en stad Brugge een eigen website heeft, ja natuurlijk www.brugge.be vind je misschien hier sneller de informatie die je zoekt.. Nieuwsfeiten, informatie over pas gebeurde zaken, het weer van vandaag vind je vaak niet met een zoekrobot. Zoekrobots doen er namelijk betrekkelijk lang over om het lnternet af te schuimen en de meest recente informatie bieden ze niet altijd onmiddellijk aan. Probeer daarom eerst teletekst of een website van één van de Vlaamse kranten uit voor heel recente informatie. Opgepast, niet alles is te vinden op het lnternet. Hieronder zie je enkele voorbeelden. Telkens staan de zoektermen vermeld en de website waar je het antwoord kan vinden. Opdracht Wat betekent Digicash? Werking van Elektronisch bankieren bij CERA bank. Beurs van Brussel op internet volgen De stelling van Pythagoras Zoek een url en een foto i.v.m. chanson : recherchez les paroles de "La chanson de Prévert" (S.Gainsbourg) Recherchez la recette d'un gâteau au chocolat bien moelleux Réservez votre table dans un restaurant parisien au décor 1900

Tips (woorden) digicash url:cera + "ele*tronisch bankieren"

Mogelijke oplossing op www.digicash.com. http://www.bank.cera.be/CERA/nl/ ceraonline.html http://www.beurs.be/

"stelling van pythagoras" image:pythagoras.jpg

http://www.wins.uva.nl/misc/pytha goras/internet.html

+ Serge + Gainsbourg + “La chanson de Prévert“

http://www.ibpc.fr/~dror/g1dror.htm l

+ Gateau + chocolat

http://www.asiacuisine.com/publis hing/janfeb/rec50-2.html

+ restaurants + parisiens + 1900 taal : Frans

http://www.travelfirst.com/pays/par hot.html

Ik moet om 14 uur een vergadering bijwonen in Brussel. Wanneer heb ik een trein in Brugge? Ik zoek werk als kelner in de regio Brugge. Is er een werkaanbieding? Welk programma kan ik vanavond om 21.30 uur bekijken op TV1? Zoek je eigen telefoonnummer Wanneer is wijlen president Mobutu + born + mobutu geboren? image:mobutu.jpg Zoek er een foto bij (geef de url)

http://www.nmbs.be http://www.vdab.be http://www.vrt.be http://www.infobel.be http://www.facts.com/wnd/mobutu 2.htm http://www.aftenposten.no/alex/fak ta/nr9802/mobutu.htm

1. Zoek op het internet een boekbespreking van de roman "Kartonnen dozen" van Tom

Lanoye. Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 53

2. Zoek op het internet de songtekst van het lied "Streets of Philadelphia" van Bruce

Springsteen (tip : songtekst in het Engels = lyrics). 3. Zoek op het internet een goede foto van de auteur Edgar Alan Poe. 4. Wat is de hoofdstad van de Solomon Eilanden?

Zoek een webpagina waarop het antwoord terug te vinden is. 5. Zoek een foto van een voetafdruk van de Yeti, genomen in 1951 door Eric Shipton. Geef

de naam van de berg waarop de afdruk werd gevonden en geef de volledige URL van een webpagina waarop deze foto te zien is. 6. Zoek een webpagina met een wereldkaart waarop alle tijdzones van de wereld zijn

aangebracht. 7. India telt 25 staten. Zoek een webpagina waarop je volgende gegevens terugvindt: de

staat met het grootste aantal inwoners, de naam van de hoofdstad ervan en naam van de meest gesproken taal. 8. Wat is de naam van het eerste dier in de ruimte? Zoek een webpagina met een foto van

het dier in kwestie in het ruimtetuig. 9. Wie was de eerste van de Amerikaanse First Ladies? Zoek een pagina op het Internet,

waar een afbeelding te zien is van deze dame. 10. Op welke begraafplaats ligt Karl Marx begraven? Geef de volledige URL van een pagina

waar je dit kan terugvinden. 11. Zoek de Nederlandse naam voor volgende plant: Alchemilla Xanthochlora Rothm. 12. Wie schreef de biografie "All the way" van de overleden zanger F. Sinatra? 13. In welk jaar had de laatste krachtige uitbarsting van de Vesuvius plaats? 14. Zoek een URL waarop een Tabel van Mendeljev wordt getoond met elk element als een

hyperlink gedefinieerd. 15. Zoek een duidelijke foto van een bevruchte eicel. 16. Westminster Palace in Londen is 286 m lang en bevat meer dan 3 km gangen. In het

noorden bevindt zich de beroemde Clock Tower met de 14 ton zware klok Big Ben. Hoe komt de Big Ben aan zijn naam? 17. Na een uitgebreide observatie van het gedrag van vogels (ornithologie), ontwierp

Leonardo da Vinci rond het jaar 1500 als eerste een soort vliegtuig waarvan het principe was gebaseerd op de flapperende vleugels van een vogel. Wat is de Engelse naam voor een vliegtuig dat op dit principe is gebaseerd? Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 54

18. Zoek een webpagina waar de tekens worden getoond die de Maya's gebruikten om de

cijfers 0 tot en met 19 voor te stellen. 19. Zoek een foto van Gella Vandecaveye. 20. Zoek Nederlandstalige webpagina's met informatie over de kat, zonder dat in de pagina

het woord hond voorkomt. 21. De Geboortedatum van William Shakespeare 22. Wie won de Elfstedentocht in 1929? 23. Hoeveel kost een inkomticket voor het Louvre? 24. Zoek de tekst van "Let it be", een liedje van de Beatles. 25. Waar vind ik een stamboom, een genealogie van de familie Hermans? 26. Hoeveel documenten bevatten informatie over de Venus van Milo? 27. Welke films worden er op vrijdagavond in filmzaal kinepolis getoond? 28. Hoe lang is de Golden Gate Bridge in San Francisco? 29. Als fanatieke basketbal-fan verzamel je alles over je favoriete speler Michael Jordan.

Maar ken je ook de namen van zijn drie kinderen? 30. Je wil je vrienden op een feestje imponeren met een glas zelf gebrouwen Geuze

Lambic. Zoek het recept van dit bier. 31. Je bent voor een spreekbeurt op zoek naar één illustratie waarop een kat EN een hond

staan. Zoek er één op het Internet 32. Ken je de groep ABBA nog? Ze wonnen ooit het Songfestival met het liedje Waterloo en

werden daarna een mega-groep met tientallen hits. Zoek de tekst van het songfestivalliedje op. 33. Je wilt pannenkoeken bakken, maar weet niet hoe eraan te beginnen, zoek wat je nodig

hebt en wat je moet doen op internet 34. Waar is George Bush, president van America geboren? 35. Geef het adres en telefoonnummer van een loodgieter in Temse 36. Hoe heten de broertjes in South Park ? 37. Zoek een overzicht van de aangekondigde snelheidscontroles. 38. Hoe laat is het stadhuis van Sint-Niklaas open? 39. Geef 5 producten die Siemens maakt. Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

40. Zoek op in welk land Corel is gevestigd. 41. Zoek op Internet de betekenis van je voornaam op. 42. Zoek op hoeveel typen draadloze muizen Logitech heeft. 43. Zoek in een ASCII-tabel op want de decimale code voor £ is.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

pagina 55

Internet

Op zoek

pagina 56

8 Leren e-mailen Voorlopig hebben we enkel gebruik gemaakt van een browser om te internetten. Naast informatie raadplegen is communicatie het belangrijkste doel van het Internet. Als je die communicatie privé of toch in beperkte kring wil houden dan gebruik je e-mail. Omdat we nu een totaal andere toepassing van het internet gaan gebruiken, gaan we ook een ander programma gebruiken: Outlook Express. E-mail (elektronische post) is één van de meest voorkomende toepassingen van Internet. Via Internet kan je brieven sturen en ontvangen. Deze brieven komen uiteraard niet op papier, maar worden onder elektronische vorm verzonden. De kracht van E-mail (versus Snail-mail: de slakkenpost) is niet te onderschatten. Het brengt mensen, zelfs van buiten Europa, echt op enkele seconden van elkaar. Voortaan is je verre nicht in Amerika even bereikbaar als de buurjongen van om de hoek. Bovendien is e-mailen veel goedkoper dan de brievenpost! Maar hoe maakt e-mail gebruik van het Internet? We bekijken even stap-voor-stap hoe een e-mailtje van persoon A naar persoon B gaat: Stap 1:

Persoon A heeft een internetaansluiting bij Telenet. Zijn e-mailadres is [email protected]. Met een e-mailcliënt (het programma Outlook Express) maakt hij een berichtje dat bestemd is voor persoon B. Daarvoor moet hij wel het adres kennen van persoon B: [email protected].

Stap 2:

Als het berichtje klaar is kan persoon A dit versturen. Alle berichten die persoon A verstuurd komen terecht op een SMTP-server (een grote computer) van Telenet. Op die server wordt er gekeken aan wie de e-mail bestemd is, in ons geval: [email protected]. Aangezien persoon B is aangesloten bij Belgacom wordt het bericht verder gezonden via het internet naar de pop3-server van Belgacom.

Stap 3:

Op de pop3-server van Belgacom wordt het bericht bewaard in de “brievenbus” (de mailbox) van [email protected]. In die brievenbus komen alle berichten terecht die bestemd zijn voor persoon B.

Stap 4:

Persoon B was even gaan tennissen, maar als hij thuis komt start hij zijn e-mailcliënt en haalt daarmee zijn post op.

Stap 5:

Persoon B kan nu het berichtje lezen. Jantje besluit een antwoord te geven op de email van Joske. Dit nieuwe bericht wordt verstuurd naar de SMTP-server van Belgacom. Waarna het terecht komt op de POP3-server van Telenet.

Bij het e-mailen maak je dus steeds gebruik van twee protocollen SMTP en POP3. Een protocol om te versturen en één om te ontvangen. We zullen deze twee terug tegenkomen als we ons emailprogramma willen configureren.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

pagina 57

Op zoek

Persoon A [email protected]

TELENET

SMTP-server

POP3-server HET INTERNET

BELGACOM

POP3-server

SMTP-server

Persoon B [email protected] e

8.1 Je e-mailadres Om post te kunnen ontvangen heb je dus een adres nodig. Een E-mailadres bevat geen straatof plaatsnamen, maar is gewoon een combinatie van letters en cijfers die uniek moet zijn (verschillend van alle andere adressen). Het zou er bvb zo kunnen uitzien: Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 58

[email protected] Een E-mailadres kan je herkennen aan het apenstaartje (@) en bestaat uit twee delen: •

Vóór het apenstaartje staat een unieke naam (hier ivo.puurs)

•

Achter het apenstaartje staat de naam van de provider of van het bedrijf (hier belgacom.net). De provider beschikt over een computersysteem dat is aangesloten op het Internet. Hij vormt uw verbinding met het Internet.

Het apenstaartje (@) wordt meestal in het Engels uitgesproken: "ad". (afkorting van address) Anderen beweren echter dat dit staat voor “at” en betekent “bij” in het Engels Tussen de woorden van het adres worden meestal punten geplaatst. E-mailadressen mogen immers nooit spaties bevatten. Voor de leesbaarheid worden de woorden dus van elkaar gescheiden met punten of onderstrepingtekens (een underscore) zoals in ivo_puurs@belgacom_net. E-mailadressen zijn NIET hoofdlettergevoelig. Het maakt dus niet uit of je hoofdletters, kleine letters of een mengvorm gebruikt, zolang de naam maar juist geschreven is. Afhankelijk van je soort aansluiting bij een ISP kan je beschikken over meerdere adressen zodat de verschillende gebruikers van een PC hun eigen adres hebben.

8.2 Outlook Express Het programma Outlook Express van Microsoft wordt mee geïnstalleerd met Windows. Je kan het gemakkelijk terugvinden in het startmenu. Ook voor te e-mailen bestaan er alternatieven zoals Mozilla Thunderbird, Eudora, enz. Deze programma’s bieden vaak meer mogelijkheden voor de opmaak van berichtjes en vensters, hebben een betere beveiliging en … zijn gratis. Naast Outlook Express biedt Microsoft ook het programma MS Outlook aan. Dit programma heeft naast een e-mailfunctie ook een kalender en een aantal toepassingen die vaak binnen bedrijven worden gebruikt voor het plannen van vergaderingen en het uitwisselen van documenten. Voor te leren e-mailen heb je deze functies echter niet nodig en ik raad aan om thuis eerder de Express-versie te gebruiken omdat deze minder log is.

8.3 Het basisvenster Als je het programma Outlook Express voor de eerste keer opstart, komt er een venster te voorschijn van de Wizard Internet Verbinding. Sluit dit venster (we bekijken dit later) zodat je onderstaand venster ziet.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 59

Het basisvenster bestaat uit verschillenden delen: Onder de titelbalk zie je de Menubalk. Net zoals bij andere programma’s zit onder elke knop een menu met verschillende opties. Bekijk deze maar eens, je zal zeker een aantal opties terugvinden die je ook bij andere programma’s hebt. Onder de Menubalk zie je de Werkbalk met een aantal veelgebruikte opties. Linksonderaan zie je “Contactpersonen”. Hier zullen straks de namen komen te staat van de mensen waar je berichten naar stuurt. Daarboven zie je “Mappen”. Dit deel is op de zelfde manier samengesteld als de mappenstructuur in de Verkenner. Onder Lokale mappen zie je “Postvak IN”. In deze map zullen alle berichtjes terechtkomen die je ontvangt. Achter de naam van de map staat een cijfer tussen haakjes (1). Zoals je in het centrale venster kan lezen is dit één ongelezen bericht (een standaard boodschap bij het opstarten van Outlook). Je kan in het centrale venster een vinkje zetten om bij het opstarten van het programma direct naar je Postvak IN te gaan. Wil je de inhoud van Postvak IN zien klik je éénmaal in de verkennerstructuur van Mappen. Bekijk ook even de andere mappen. Postvak IN

Alle berichten die naar jou verstuurd werden, en die je nog niet verwijderd had.

Postvak UIT

Alle berichten die je reeds hebt geschreven, maar die je nog niet verstuurd hebt.

Verzonden Items

Een kopie van alle berichten die je verzonden hebt

Verwijderde items

Een kopie van alle berichten die je verwijderd hebt

Concepten

Hierin kan je onafgewerkte berichten bewaren

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 60

Wil je terug naar het openingsvenster klik dan in Mappen op “Outlook Express”. De verschillende delen van het basisvenster kan je weergeven of verbergen via het menu Beeld Indeling … .



Toon de Outlook-balk en verberg de Mappenlijst. Probeer de Outlook-balk even uit. Herstel de instellingen zodat je terug gebruik kan maken van de Mappenlijst.

8.4 Je e-mailaccount instellen Voordat Outlook met de mailserver kan communiceren, moet je eerst je “account” instellen. Hierbij maak je aan het programma duidelijk welk e-mailadres je hebt, op welk domein je postbus zich bevindt en via welke mailserver hij je e-mailberichten mag versturen. Kies in het menu Extra Accouts … . Klik in het dialoogvenster “Internet accounts” op de knop “Toevoegen”. En kies voor e-mail. Er wordt een wizard gestart die je, via verschillende vragen, door het proces zal loodsen. Stap 1:

Op het eerste blad van de wizard vul je een naam in. Deze zal altijd meegestuurd worden naar de bestemmeling van je mail. Klik op volgende.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 61

Stap 2:

Geef nu het e-mailadres op dat je hier wil instellen. (dit wordt door de ISP gegeven bij intekening op het abonnement)

Stap 3:

Vervolgens vraagt de wizard naar de E-mailservernamen. De URL van de server die de inkomende e-mail behandelt: POP3- of mailserver (POP: Point-of-Presence) Deze URL heeft zeer dikwijls volgende vorm: in.telenet.be Ook voor je uitgaande mail moet de URL van een server opgegeven worden. Dit noemt men de SMTP-server. (Simple Mail Transfer Protocol) De vorm van de URL is meestal: uit.telenet.be

Stap 4:

Van je ISP heb je een login- of accountnaam gekregen. Dit is meestal een code van cijfers en letters, zoals a1025464. Vul dit in. Ook heb je een wachtwoord gekregen. Vul dit in het tweede veld in. Je krijgt enkel bolletjes te zien. Klik op volgende.

Stap 5:

In de laatste stap moet je enkel nog op Voltooien klikken. De informatie is nu compleet.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 62

Op het tabblad E-mail in het venster Internet-accounts is nu je account toegevoegd. Je kan dus beginnen e-mailen.



Wanneer je echter de software van de CD-ROM van je provider gebruikt, zal je automatisch Outlook Express hebben geconfigureerd met de juiste mailinstellingen. Met een installatie-CD moet je de vorige stappen dus niet overlopen. Je kan verschillende mailaccounts tegelijkertijd gebruiken in Outlook Express.

Om eigenschappen van een bestaande account op te vragen of te wijzigen, kies je de account in kwestie en druk je op de knop Eigenschappen.



Voor het gebruik van Outlook Express gebruiken we een interne mailserver. Deze staat op één van de computers in de klas. Alle berichten zullen dus via deze computer verstuurd en ontvangen worden. De leerkracht zal je de juiste instellingen meedelen zodat we naar elkaar kunnen e-mailen. Je kan echter geen berichten versturen naar mensen buiten de klas.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 63

8.5 Een e-mail versturen Klik op de knop Nieuw bericht (uiterst links in de Werkbalk). Het venster Nieuw bericht wordt geopend. Opgelet, je hebt nu twee vensters geopend, kijk maar naar de Taakbalk. In het vak Aan moet u het volledige E-mailadres van de bestemmeling tikken. U moet daarbij geen onderscheid maken tussen hoofdletters of kleine letters. Iedere e-mail heeft een onderwerp nodig. Daarmee kan de geadresseerde direct zien waarover de e-mail gaat. In het grote vak onderaan (inhoudsvak) moet u de brief zelf intikken.

Nu kunt u het bericht versturen door op de knop Verzenden (uiterst links in de knoppenbalk van het venster Nieuw bericht te klikken.



Verstuur eens een e-mail naar je buurman.

Je kan ook meerdere mensen dezelfde e-mail toesturen door de adressen te scheiden door een komma of puntkomma. 



Verstuur een tweede e-mail naar twee mensen naar keuze.

De taal die je gebruikt in e-mails is verschillend met het taalgebruik in een brief. Een mail begint zelden met ‘Geachte Heer/Mevrouw’. E-mails zijn immers vertrouwelijker dan een brief. Begin je mail met Beste of Hallo of Hey of … Dat hoort nu eenmaal bij dit medium. Sluit je mail steeds af met een groet en je naam. Hier worden volgende afkortingen heel vaak gebruikt: mvg Met vriendelijke groeten tia Thanks in advance G’s Groetjes Ook tussen je bericht door kan je werken met afkortingen: btw By the way asap As soon as possible Smileys of emoticons worden gebruikt om gevoelens uit te drukken :-) Ik ben blij – Ik lach :-( Ik ben triest :-C Ik ben boos ;-) Grapje – Knipoog :-P Ik daag je uit :-O Ik geeuw – Dit is slaapverwekkend

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 64

8.6 Is je bericht nu wel verzonden? Om te kijken of je bericht verzonden is kan je gebruik maken van twee Mappen. Klik eens op de map Postvak UIT. Als je berichten in deze map worden getoond, zijn ze nog niet de deur uit! Dit kan te wijten zijn aan een slecht ingestelde account of omdat je niet on-line bent (geen internetverbinding). Mensen die gebruik maken van de telefoon voor hun internetverbinding kunnen gerust een emailtje opstellen en verzenden terwijl ze niet on-line zijn. Dit spaart immers geld uit vermits zij betalen per tijdseenheid dat ze verbonden zijn met het internet. Het bericht wordt dan tijdelijk opgeslagen in de map Postvak UIT. Vanaf het moment dat ze inbellen zullen de berichtjes in Postvak UIT automatisch verstuurd worden. Klik nu op de map Verzonden Items. Als je berichten in de map Verzonden items zitten zijn ze de deur uit en bevinden ze zich op de mailserver. Wil dit zeggen dat de bestemmeling het mailtje gelezen heeft? Nee, hij of zij kan immers niet thuis zijn en zal pas later de mail opvragen. Je kan ook een verkeerd e-mailadres hebben ingetypt. In dit geval zal je van je mailserver een berichtje terugkrijgen met de boodschap dat het adres niet bestaat. Ook hier kunt u elk bericht op twee verschillende manieren lezen:

•

Eén klik op het bericht: Je kan het nu daaronder lezen. U kunt het bovenste gedeelte groter/kleiner maken door aan de horizontale grijze balk te slepen

•

Dubbelklikken: Er wordt een afzonderlijk venster geopend waarin je meer plaats hebt om het bericht te bekijken

In beide gevallen kunt u de datum van verzending en de naam van de bestemmeling aflezen. Deze methode kan gebruikt worden voor elk van de mappen.



Maak een nieuw bericht (zie eerder) maar zorg er nu voor dat dit in het Postvak uit terecht komt. Als het bericht klaar is om te verzenden mag u niet op de knop Verzenden klikken, maar moet u Bestand Later verzenden kiezen. Daarna (of later) kunt u het bericht dan verzenden door in de menubalk van Outlook Express op de knop Verzenden te klikken. Bekijk daarna terug het Postvak uit: dit is nu leeg. Het bericht zit nu in de map Verzonden items, kijk dit even na.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 65

8.7 Berichten ontvangen Als je op Postvak IN klikt zal je waarschijnlijk al enkele berichten zien staan. Om te kijken of je post hebt moet je klikken op de knop Verzenden en ontvangen. Dit heb je in de vorige oefening gedaan. Telkens je deze knop gebruikt worden berichten die nog niet weg zijn verzonden én wordt er gekeken of er in je brievenbus op de mailserver post zit. Deze post wordt dan binnengehaald. E-mail die je pas ontvangen hebt en nog niet gelezen herken je aan de gesloten omslag voor het e-mailadres. Gelezen mail herken je aan de geopende enveloppe. Je kan echter een gelezen bericht terug om vormen door op het bericht te rechtsklikken en te kiezen voor “Markeren als ongelezen”. Zo weet je dat je die lange mail later nog moet bekijken. Je kan ook een bericht laten opvallen door het een Vlaggetje te geven. Dit doe je door in de kolom met het vlaggetje juist voor het bericht te klikken.



Lees de berichten op de twee manieren die we hebben gezien. Hoe lang duurt het vooraleer een gesloten omslag een geopende omslag wordt? Wie heeft jou een mailtje gestuurd? Markeer één bericht als ongelezen. Geef één bericht een vlaggetje.

8.8 Een bericht beantwoorden Klik het bericht aan dat je wilt beantwoorden in de map Postvak IN en klik op de knop Beantwoorden in de werkbalk. Het dialoogvenster Re: ... wordt geopend (Re is de afkorting van Reply, antwoord in het Engels). Waarschijnlijk wordt onderaan in dit dialoogvenster, in het inhoudsvak het volledige bericht weergegeven dat je wilt beantwoorden. In het vak Aan: is al de naam van de bestemmeling ingevuld (dit is dus de verzender van het bericht dat u wilt beantwoorden). In het vak “Onderwerp” staat: “RE: Tik uw antwoord in het inhoudsvak (boven het oorspronkelijke bericht) en klik op Verzenden om uw antwoord te verzenden.



Beantwoord de berichten die je reeds ontvangen had.

Je zal merken dat in het vak Contactpersonen de namen komen te staan van de mensen die je beantwoord.



Probeer zo snel mogelijk alle namen van de mensen uit de klas bij de contactpersonen te krijgen. Dit kan je doen door berichten te versturen (denk eraan dat je verschillende personen kan invoegen op de regel Aan:. Waarna je de berichten die je zelf ontvangt kan beantwoorden. Op die manier worden ze aan de Contactpersonen toegevoegd.

8.9 Werken met Contactpersonen Als u een bericht ontvangt van iemand waarmee u in de toekomst regelmatig wilt E-mailen is het nuttig om de afzender toe te voegen aan uw contactpersonen. Zijn naam wordt dan opgenomen in de lijst Contactpersonen, en Outlook "kent" zijn E-mailadres. Als u hem in de toekomst een bericht wil sturen moet u enkel dubbelklikken op zijn naam. Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 66

Je kan ook een naam toevoegen zonder dat je direct een antwoord moet sturen. Rechtsklik op één van deze berichten (liefst één waarvan de afzender nog niet voorkomt in uw contactpersonen) en kies de optie Afzender toevoegen aan adresboek. De naam van de afzender verschijnt in de lijst met contactpersonen en het E-mailadres wordt opgeslagen in het geheugen. Als u deze persoon in de toekomst een E-mailbericht wilt sturen is dit in een oogwenk gebeurd. Als de afzender van het bericht reeds deel uitmaakt van uw contactpersonen, verschijnt er een dialoogvenster met de melding: Deze contactpersoon staat al in uw adresboek. Klik dan op OK om dit dialoogvenster te sluiten: uw ingreep was overbodig. Als je een mailtje hebt ontvangen dat aan meerdere personen was gericht (meerdere adressen in de regel Aan:). Kan je ook al deze mensen toevoegen aan je adresboek. Hiervoor moet je wel eerst het bericht openen (dubbelklikken) en kies dan voor Extra Toevoegen aan adresboek Iedereen op de regel Aan.

We zullen even illustreren hoe tijdsbesparend de lijst met contactpersonen werkt. Dubbelklik op één van de namen in het vak Contactpersonen. Het dialoogvenster Nieuw bericht wordt geopend, maar nu is de naam van de bestemmeling al ingevuld. Ook het E-mailadres is reeds door Outlook gekend, dus dat moet je ook niet meer invullen. Als je in de toekomst een bericht aan deze persoon wilt sturen, kunt u steeds zo werken.

 Verstuur één van je contactpersonen een bericht. 8.10 Een bericht doorsturen Als je een bericht krijgt waarvan de inhoud belangrijk kan zijn voor een derde persoon, kan je dit bericht doorsturen. Selecteer het bericht dat u wilt doorsturen en klik vervolgens op de knop Doorsturen in de Werkbalk. Het dialoogvenster Fw: ... wordt geopend (Fw is de afkorting van forward, doorsturen in het Engels)

Onderaan in het dialoogvenster, in het inhoudsvak, wordt het originele bericht weergegeven. Klik nu op de knop Aan om het dialoogvenster Geadresseerden selecteren te openen.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 67

In het linkerdeel van dit venster staan alle Contactpersonen die je reeds hebt toegevoegd. Selecteer hierin één adres. Klik vervolgens op de knop Aan: . Het adres zal aan de rechterkant verschijnen. Op dezelfde manier kan je verschillende adressen toevoegen. Zorg ervoor dat de persoon (personen) aan wie u het bericht wilt doorsturen worden weergegeven in het Aan: en klik op OK. U komt terug in het dialoogvenster Fw: ... en de naam (namen) die u zojuist hebt gekozen worden ook hier weergegeven in het vak Aan. Klik in het inhoudsvak boven het originele bericht en tik bvb: Dit berichtje heb ik zojuist ontvangen. Interesse?

Klik op de knop Verzenden om het bericht door te sturen.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet



Op zoek

pagina 68

We maken een kettingbrief. De leerkracht zal een berichtje verzenden met het onderwerp “Ik ging op vakantie en ik nam mee …”. Dit bericht wordt verstuurd naar de cursist die vooraan in de klas zit. Als je het bericht ontvangt voeg dan iets toe om mee op vakantie te nemen. Doe dit steeds bovenaan. Stuur daarna het bericht door naar je buur tot het bij de achterste cursist komt die het bericht doorstuurt naar de leerkracht.

8.11 Een kopie versturen Als je een bericht naar iemand stuurt (we veronderstellen persoon A), kan het de bedoeling zijn om andere personen (bvb persoon B en persoon C) hiervan op de hoogte te brengen. Persoon A krijgt dan het bericht met de vermelding dat er van het bericht een kopie naar B en C gestuurd wordt. Personen B en C krijgen een kopie van het bericht met de vermelding dat het eigenlijke bericht naar persoon A gestuurd wordt. Dubbelklik op de naam van één van uw contactpersonen (persoon A). Het dialoogvenster Nieuw bericht wordt geopend en de naam van de bestemmeling (persoon A) is reeds ingevuld.

Klik nu op de knop CC: .Je komt weer bij het venster Geadresseerde selecteren.

Voeg via de knop CC: nog twee andere adressen toe. In bovenstaand voorbeeld is de mail gericht aan Jan Janssens. Jos Verstappen en Piet Peeters ontvangen een kopie. U komt terug in het venster Nieuw bericht. De namen van personen B en C zijn nu ingevuld in het vak CC (carbon copy, doorslagje) en u kunt het onderwerp (desgewenst) evenals het bericht zelf intikken (tik bvb: twee contactpersonen krijgen een kopie van dit bericht). Klik tenslotte op de knop Verzenden om het bericht te verzenden.



Stel een bericht op met twee geadresseerden en drie personen die een kopie ontvangen. Verstuur dit bericht. Als je de berichten ontvangt moet je enkel de berichten die aan jou gericht zijn beantwoorden. De berichten waarvan je een kopie ontvangen hebt mag je niet beantwoorden.

8.12 Allen beantwoorden Als je een bericht hebt ontvangen van persoon A en persoon B en C hebben een kopie ontvangen (via CC:) , dan kan je ervoor kiezen om iedereen een antwoord te sturen. Dit kan je doen via de optie: Allen beantwoorden. Gebruik deze optie met de nodige voorzichtigheid! Ook de personen die vermeld stonden op de regel CC krijgen immers een mail.



In de vorige oefening heb je een aantal mailtjes aangekregen die gericht waren aan verschillende personen (via CC). Stuur een antwoord via Allen beantwoorden. Kijk goed wie er op de regel Aan staat in je antwoord.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 69

8.13 Een blinde kopie versturen In het vorige zagen we hoe we kopietjes moesten verzenden. Het resultaat hiervan is dat zowel de afzender, de geadresseerde als alle kopieontvangers weten wie het bericht en de kopies ontvangt. Door een blinde kopie te sturen (BCC of blind carbon copy) kunnen we echter bekomen dat alleen de afzender en de ontvanger van de blinde kopie dit weten. De geadresseerde weet dus niet dat iemand anders een kopie ontvangt van het binnengekomen bericht. Dit kan handig zijn als je bv wekelijks een nieuwsbrief moet versturen naar verschillende mensen. Zet dan jouw emailadres bij Aan en de e-mailadressen van de geabonneerden bij BCC. Zo kunnen ze elkaar niet bestoken met reacties op die nieuwsbrief of met ongevraagde mail (junkmail of spam). Als u bvb een bericht stuurt naar persoon A en een blinde kopie ervan naar persoon B, weet persoon A niet dat persoon B deze kopie ontvangt. Hij "ziet" alleen de afzender van het bericht. Werkwijze: Klik bovenaan in de werkbalk op de knop Nieuw bericht. Merk op dat de knop BCC: momenteel niet beschikbaar is. Klik daarom op de knop Aan: om het venster Geadresseerden selecteren te openen. Selecteer in de linker helft van dit dialoogvenster de naam van een andere contactpersoon (dit wordt de ontvanger van de blinde kopie) en klik vervolgens op de knop BCC. Klik op OK om terug te keren naar het dialoogvenster Nieuw bericht. Merk op dat dit dialoogvenster nu een vak heeft bijgekregen: BCC. Typ je bericht en klik op Verzenden. Bekijk het resultaat! Bij de geadresseerde wordt nergens melding gemaakt van de kopie. Bij de ontvanger van de blinde kopij is het bericht afleesbaar, evenals de namen van afzender en bestemmeling. De ontvanger van de blinde kopie is een "stille getuige" van het bericht.



Stel een bericht op met twee geadresseerden en drie personen die een blinde kopie ontvangen. Verstuur dit bericht. Als je de berichten ontvangt moet je enkel de berichten die aan jou gericht zijn beantwoorden. De berichten waarvan je een blinde kopie ontvangen hebt mag je niet beantwoorden. Kan je hier ook “Allen beantwoorden” gebruiken?

9 Efficiënt werken met e-mail 9.1 Een adresboek beheren In het vorige hoofdstuk hebben we al gebruik gemaakt van de Contactpersonen. De gegevens van deze contactpersonen worden bijgehouden in het Adresboek. Je kan je adresboek opvragen door in de Werkbalk te klikken op de knop Adressen.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 70

Het dialoogvenster Adresboek - Hoofdidentiteit wordt geopend. Links in dit dialoogvenster wordt de mappenstructuur van het dialoogvenster getoond. Als u de mappenstructuur niet ziet, klik dan op Beeld in het dialoogvenster en zorg ervoor dat de optie Mappen en groepen is aangevinkt. We kunnen ook zelf wijzigingen aan deze structuur aanbrengen (zie verder). Rechts in het dialoogvenster wordt een lijst van al uw contactpersonen getoond.

9.1.1 Contactpersonen toevoegen Om langs deze weg een adres toe te voegen moet u op de knop Nieuw klikken en vervolgens kiezen voor de optie Contactpersoon. In het dialoogvenster dat dan geopend wordt moet u in principe alleen de naam, de voornaam en het E-mailadres van de nieuwe contactpersoon invullen.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

Voornaam Achternaam E-mailadres

pagina 71

Hierin typ je de voornaam van je contactpersoon Hierin typ je de achternaam Hierin komt het e-mailadres (wees zorgvuldig, maak geen typfouten).

Als je dat gedaan hebt dan klik je op de knop Toevoegen en het wordt in je adresboek geplaatst.



Voeg bvb Peter Peters in en geef hem het adres: [email protected]

Klik vervolgens op OK om terug te keren naar het vorige dialoogvenster. In de rechterhelft hiervan wordt nu ook de contactpersoon Peter Peters weergegeven. We gaan ervan uit dat uw adresboek na het maken van de vorige oefeningen reeds minstens een tiental contactpersonen bevat. Is dit niet het geval, voeg dan op bovenvermelde wijze nog enkele contactpersonen toe, liefst echte, desnoods mag u ze zelf bedenken.

9.1.2 Gegevens aanpassen en vervolledigen Je kan de gegevens van een contactpersoon altijd aanpassen of vervolledigen door het adres te selecteren in de lijst en te klikken op Eigenschappen (of dubbelklik op de naam). Je krijgt nu de fiche te zien met een overzicht van de gegevens van die persoon. Als je het emailadres wil wijzigen selecteer dan het adres en klik op Bewerken.

 Verander het e-mailadres van Peter Peters in: [email protected] Je kan ook het adres Verwijderen. De knop “Als standaard instellen” gebruik je als een persoon verschillende e-mailadressen heeft, maar één van die adressen wil je gebruiken: dit is het standaard adres. Je zal merken dat op de tabbladen Naam, Thuis, Werk, Persoonlijk en Overig nog veel meer gegevens in te vullen zijn. Het tabblad Netmeeting bevat gegevens voor on-linevergaderingen en het tabblad Digitale ID’s gebruik je voor het herkennen van een digitale handtekening. Dit is een geheime digitale code waaraan je kan zien dat de mail weldegelijk van die persoon komt. Als je zelf gebruik wil maken van berichten die zeer vertrouwelijk zijn, kan je zo een code (tegen betaling) ophalen bij Microsoft.



Maak een nieuwe contactpersoon aan. Gebruik zo veel mogelijk gegevens om je adresfiche op te stellen..

9.1.3 Een mailing list maken Een mailing list of groep dient voor het versturen van een bericht aan een grote groep personen. Als je bijvoorbeeld de voorzitter bent van een club kan je alle leden selecteren door één enkele muisklik. Klik daarvoor op de knop Nieuw en kies de optie Nieuwe groep... het dialoogvenster Eigenschappen wordt geopend.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 72

Tik in het vak Groepsnaam een naam voor de nieuwe groep: bv Mijn rij. De groep heeft echter nog geen leden. Klik op de knop Leden selecteren om het dialoogvenster Groepsleden selecteren te openen.

In de linkerhelft van dit dialoogvenster worden al uw contactpersonen weergegeven. Om een contactpersoon lid te maken moet u zijn naam aanklikken en vervolgens de knop Selecteren gebruiken. De naam van de contactpersoon wordt daarna ook in de rechterhelft van het dialoogvenster getoond. Zorg er op deze manier voor dat de mensen van jouw rij ook in de rechterhelft van het dialoogvenster getoond worden. Zij vormen vanaf nu een aparte groep binnen uw contactpersonen. Klik vervolgens op OK om terug te keren naar het vorige dialoogvenster.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 73

Bemerk hoe dit dialoogvenster nu de naam Eigenschappen voor Mijn rij gekregen heeft. Klik OK om dit dialoogvenster eveneens te sluiten bekijk de mappenstructuur: klik op het plusteken voor de map Contactpersonen van Hoofdentiteit. Je zal merken dat er een submap (je groep) te voorschijn komt. Klik op de groep, aan de rechterkant zie je nu de personen die behoren tot die groep. Sluit het dialoogvenster Adresboek met de Sluiten-knop.

Wij zullen er nu voor zorgen dat alle leden van de nieuwe groep Mijn rij in één beweging het zelfde bericht toegestuurd krijgen. Bekijk het vak Contactpersonen: bij de contactpersonen wordt nu ook de naam van de groep weergegeven (Mijn rij). Dubbelklik op deze naam om het venster Nieuw bericht te openen. In het vak Aan is de naam van de groep reeds ingevuld. Tik als onderwerp bvb Bijeenkomst en tik in het inhoudsvak: Wij komen morgen bijeen om 14.00h op het gekende adres. Wees stipt! Klik op Verzenden om het bericht te verzenden en bekijk het bericht daarna (in de map Verzonden items of in de map Postvak uit?) In de grijze balk boven het inhoudsvak (rechter schermhelft onderaan) kunt u de namen van de bestemmelingen aflezen: al de leden van de groep zullen het bericht krijgen.



Stel een nieuwe groep op, nl. alle mensen van hetzelfde geslacht als jij, bv. De

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 74

mannen of De vrouwen. Stuur je groep een passend bericht.

9.1.4 Wijzigingen aanbrengen aan de groep In het vak Contactpersonen wordt dus de naam van de groep weergegeven. Rechtsklik op deze naam en kies Eigenschappen in het snelmenu. Het dialoogvenster Eigenschappen voor “groep” wordt opnieuw geopend. In het vak Groepsleden worden de namen van alle groepsleden weergegeven.



Maak volgende aanpassingen aan de groep Mijn rij:

1. Er moet een groepslid bijkomen, maar zijn naam komt nog niet voor tussen uw contactpersonen. Klik op de knop Nieuw om het dialoogvenster Eigenschappen voor te openen (ga naar het tabblad Naam). Vul de vakken Naam, Voornaam en E-mailadres in met de nodige gegevens ([email protected]). Klik op OK om terug te keren naar het vorige dialoogvenster en gebruik vervolgens de knop Selecteren om de nieuwe contactpersoon aan de groep toe te voegen. Klik daarna op OK om het dialoogvenster Groepsleden selecteren te sluiten.

2. Jef Vanderstichelen heeft een nieuw E-mailadres: klik zijn naam aan in de lijst en klik vervolgens op de knop Eigenschappen. Het dialoogvenster Eigenschappen voor (groepslid) wordt geopend. Ga naar het tabblad Naam en doe de nodige aanpassingen (hij zit nu bij Telenet). Klik daarna op OK om terug te keren naar het vorige dialoogvenster.

3. U wilt een Jef Vanderstichelen verwijderen uit de groep: klik zijn naam aan in de lijst en klik op de knop Verwijderen.

9.1.5 Mappen maken in het adresboek De contactpersonen worden in het adresboek weliswaar alfabetisch gerangschikt, maar als je langzaamaan heel veel contactpersonen bij elkaar krijgt, kan het wenselijk zijn om ze voor de overzichtelijkheid in verschillende mappen te verdelen. Deze onderverdeling staat volledig los van eventuele groepen. Wij zullen de contactpersonen bij wijze van voorbeeld verdelen over twee mappen: Klanten en Leveranciers. Klik op de knop Adressen in de werkbalk van Outlook. Het dialoogvenster Adresboek wordt geopend. Klik op de knop Nieuw in de werkbalk van het dialoogvenster en kies de optie Map. Een klein dialoogvenster wordt geopend, waarin u de naam van de nieuwe map moet intikken. Tik de mapnaam Klanten en klik op OK. U keert terug naar het dialoogvenster Adresboek en in de linker helft is de nieuwe mapnaam reeds zichtbaar. Als u in de linker helft van het dialoogvenster een mapnaam aanklikt, wordt in de rechterhelft de inhoud van de map getoond. Klik de mapnaam Klanten aan en bekijk de rechter helft: de map is nog leeg. Klik één voor één de andere mapnamen in de linker helft aan en bekijk telkens de rechter helft om de inhoud te zien. Klik vervolgens in de linker helft van het dialoogvenster op de map waarin al uw contactpersonen zitten en sleep een aantal (de helft?) van uw contactpersonen van rechts naar links, zodanig dat ze in de map Klanten zitten.



Maak op bovenvermelde wijze een tweede nieuwe map met de naam Leveranciers. Sleep de overige contactpersonen naar de map Leveranciers.

Klik nogmaals één voor één de mapnamen in de linker helft aan en bekijk telkens de inhoud in de rechter helft op u te vergewissen van de nieuwe situatie. Bekijk ook de mappenstructuur en Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 75

vouw de hoofdmap open en dicht door op het plus- of minteken voor de mapnaam te klikken. Klik tenslotte op de Sluiten-knop om het dialoogvenster Adresboek te sluiten.

9.1.6 Groepen en mappen verwijderen uit het adresboek Eerder zagen we hoe we in het adresboek onze contactpersonen op verschillende manieren kunnen onderverdelen.

•

Groepen: als we een groep maken doen we dit met de bedoeling een aantal van onze contactpersonen in één beweging het zelfde bericht te kunnen sturen. Om dit te doen moeten we alleen maar dubbelklikken op de naam van de groep in het vak Contactpersonen. Daarna kunnen we meteen het gemeenschappelijke bericht intikken en verzenden. Elk lid van de groep krijgt dan het zelfde bericht.

•

Mappen: als we mappen maken in het adresboek doen we dit met een andere bedoeling, namelijk om onze contactpersonen op te splitsen in verschillende categorieën, voor de overzichtelijkheid. Een map laat ons niet toe om aan alle contactpersonen die erin zitten in één bewerking het zelfde bericht te sturen.

Er bestaan nog andere verschillen. Open het dialoogvenster Adresboek (klik op de knop Adressen) en bekijk nogmaals de mappenstructuur in de linkerhelft van dit dialoogvenster. Bekijk de pictogrammen van de groep en de mappen. Klik op de naam van de groep (Mijn rij) en bekijk de groepsleden in de rechter schermhelft. Druk op Delete om heel de groep te verwijderen: een dialoogvenster verschijnt. Lees de inhoud van het dialoogvenster en let vooral op de laatste zin: De groepsleden worden niet uit het adresboek verwijderd. De contactpersonen die deel uitmaken van de groep zullen dus niet verloren gaan als u de groep verwijdert, hun namen en E-mailadressen blijven in het adresboek zitten. Klik op Ja: de groep is weg, maar de leden niet. Dit is nu misschien niet meteen duidelijk, want de leden van de (gewezen) groep zijn niet onmiddellijk zichtbaar. Dit komt doordat we ze bovendien in twee mappen hebben opgesplitst. Klik één voor één de mapnamen aan in de linker helft van het dialoogvenster en bekijk de contactpersonen die erin zitten: u ziet er o.a. de leden van de gewezen groep tussen staan. Klik nu op de mapnaam Klanten en bekijk de rechter schermhelft. Druk op Delete om de map Klanten te verwijderen en lees de inhoud van het dialoogvenster dat nu getoond wordt: als u een map verwijdert wordt ook de volledige inhoud verwijderd! Als u nu doorgaat zullen met andere woorden de namen en E-mailadressen van alle contactpersonen die erin zitten verloren gaan. Klik dus op Nee om het dialoogvenster te sluiten zonder de opdracht uit te voeren. Sleep alle contactpersonen uit de map Klanten terug naar de map Contactpersonen van Hoofdidentiteit. Sleep daarna alle contactpersonen uit de groep Leveranciers eveneens naar de map Contactpersonen van Hoofdidentiteit. Kijk nog eens na: als u in de linker helft van het dialoogvenster de mapnamen Klanten en Leveranciers aanklikt is de rechter helft van het dialoogvenster leeg. Als u de mapnaam Contactpersonen van Hoofdidentiteit aanklikt, worden in de rechter helft al uw contactpersonen getoond. De mappen Klanten en Leveranciers zijn nu leeg. Klik ze één voor één aan en druk telkens Delete om ze te verwijderen. Sluit daarna het dialoogvenster Adresboek.

9.2 Werken met mappen In de linker schermhelft bevindt zich het vak Mappen. Hier werk je op dezelfde manier zoals in de linker schermhelft van de Windows verkenner. Je kan submappen tonen of verbergen door Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 76

op het plus- of minteken vóór een mapnaam te klikken. De enige map die momenteel submappen heeft is nu waarschijnlijk de map Lokale mappen. Je kan echter zelf submappen bijmaken. Zo kan je bvb de inhoud van de map Postvak IN onderverdelen in een aantal submappen, bv. Collega’s, Vrienden en Andere.



Selecteer de map Postvak IN door deze aan te klikken in het vak Mappen. Klik op Bestand in de menubalk en kies Nieuw Map. Geef deze nieuwe map de naam collega's. Je kan ook rechtsklikken op Postvak IN en dan kiezen voor Nieuwe map ….

Maak de nieuwe mappen Vrienden en Andere. Let erop dat elke nieuwe map een submap wordt van de map Postvak IN. Bekijk daarna het vak Mappen. Voor de mapnaam Postvak IN staat nu een plus- of een minteken waarmee je de onderliggende mapnamen kunt tonen of verbergen. Je kan nu alle items in de map Postvak IN naar de gewenste submap verplaatsen. Sleep daarvoor het bericht vanuit de rechter schermhelft naar de gewenste map (linker schermhelft).



Verplaats enkele berichten naar keuze naar de verschillende submappen en bekijk het resultaat. Zorg er daarna voor dat alle berichten terug (rechtstreeks) in de map Postvak in zitten.

Door mails uit het overzichtsvenster te slepen naar een van de mappen in het mappenvenster kan je dus berichten verplaatsen. Je kan echter ook berichten kopiëren door tijdens het slepen de CTRL-toets ingedrukt te houden. Ook mappen kan je verplaatsen door te slepen. Het volgende geldt voor alle submappen van de map Lokale mappen. Als u één van deze mappen aanklikt wordt in de rechter schermhelft de inhoud van die map getoond in een lijst. Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 77

Een dergelijke lijst bestaat telkens uit een aantal kolommen (Aan, Van, Onderwerp, ...) Vaak is een kolom te smal om de inhoud ervan volledige weer te geven (sommige items worden dan gevolgd door een beletselteken ...). U kunt een kolom smaller of breder maken door met de muiscursor tussen twee kolomkoppen te wijzen en links of rechts te slepen.

De berichten in een dergelijke lijst worden in een welbepaalde volgorde getoond. U kunt deze volgorde zelf bepalen door op één van de kolomkoppen te klikken. Als u bvb (in de rechter schermhelft van het Postvak in) op de kolomkop Van klikt, worden alle binnengekomen berichten in alfabetische volgorde getoond adhv de afzender. Klik je nog een keer op de kolomkop, dan worden de berichten in omgekeerde alfabetische volgorde getoond. Je kan zelf bepalen welke kolommen getoond moeten worden en in welke volgorde (vlnr). Klik op Beeld in de menubalk en kies Kolommen. Een dialoogvenster verschijnt, waarin je kolommen kunt tonen of verbergen door ze aan of uit te vinken (links). Door een kolomnaam te selecteren (klik daarvoor op de naam zelf, niet in het selectievakje) en vervolgens de knoppen Omhoog of Omlaag te gebruiken, kunt u ervoor kiezen om de kolom verder naar links of naar rechts te tonen. Je moet wel telkens op OK klikken om het resultaat te zien.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet



Op zoek

pagina 78

Zorg er bvb eens voor dat in het Postvak uit vlnr de volgende kolommen getoond worden: (andere kolommen mogen niet getoond worden)

•

Datum van verzending

•

Van

•

Grootte

•

Onderwerp

•

Datum van ontvangst

•

Bijlage

Bekijk het resultaat en sleep aan de kolomkoppen zodat ze net breed genoeg zijn om de inhoud weer te geven. Om de standaardinstellingen te herstellen klik je op de knop Beginwaarden, OK.

9.3 Berichten verwijderen Na verloop van tijd zal je merken dat je Postvak IN goed vol zal geraken. Om het overzicht te behouden kan je best regelmatig je Postvak “opkuisen”. Je kan bewerkingen als kopiëren, verplaatsen, verwijderen, … toepassen op verschillende e-mails tegelijkertijd door die te selecteren. Hier gelden dezelfde werkwijzen als bij Windows. Gebruik de SHIFT-toets om aansluitende mails te selecteren. Gebruik de CTRLtoets om niet-aaneensluitende mails te selecteren. Ook de toetsencombinatie Ctrl+A kan je gebruiken om alle berichten van een map te selecteren. Nadat je één of meerdere berichten hebt geselecteerd kan je deze verwijderen door op de knop van de Werkbalk te klikken of de Delete-toets te gebruiken. Net zoals in Windows wordt het bericht niet meteen verwijderd maar komt het terecht in de map Verwijderde Items. Daar kan je de berichten definitief verwijderen. Je kan ook de hele map Verwijderde Items leegmaken via het menu Bewerken Map Verwijderde items leegmaken. Of je kan rechtsklikken op de map en kiezen voor Map Verwijderde items leegmaken.

Wil je de mail meteen definitief weg, druk dan kort op DELETE terwijl je SHIFT-toets ingedrukt uit. Ook zelf-aangemaakte mappen kan je op gelijkaardige wijze verwijderen.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet



Op zoek

pagina 79

Verwijder enkele berichten naar keuze definitief van je computer.

9.4 Werken met Concepten Stel, je bent een lang bericht aan het intikken en plots moet je weg. Dan kan je je bericht opslaan om er later aan verder te werken. Kies in het venster Nieuw bericht voor Bestand Opslaan. Je bericht komt dan terecht in de map Concepten.

Je kan ook gewoon de rode Sluiten-knop gebruiken van het venster Nieuw Bericht, er verschijnt dan automatisch een optie om op slaan. Ook op deze manier zal het bericht terecht komen in de map Concepten.

Door in de map Concepten later te dubbelklikken op de berichthoofding kan je er aan verder werken en het uiteindelijk Verzenden. Dit is ook handig wanneer je bv wekelijks ongeveer hetzelfde bericht moet versturen. Sla de basisversie van die mail dan op in de map Concepten. Alvorens je deze mail nu gaat bewerken neem je er een kopie van in dezelfde map. Rechtsklik daartoe op de berichthoofding en kies Naar map kopiëren…. Duid de map Concepten aan en klik op OK. Een van beide berichten kan Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 80

je nu bewerken en verzenden. Nadien blijft er in de map Concepten nog één basisversie (een soort sjabloon) van die mail over. De week nadien neem je weer een kopietje enz …



Stel een nieuw bericht op met het onderwerp “Nieuwsbrief”. Typ in het bericht volgende aanspreking: NIEUWSBRIEF NR. xx, jaargang xx, v.u. Jan Peeters, Trammezandlei 146, Schoten De Globetrotters Beste leden en sympathisanten, Bewaar het bericht in de map Concepten. Maak een kopie van het bericht en vul aan. NIEUWSBRIEF NR. 6, jaargang 2, v.u. Jan Peeters, Trammezandlei 146, Schoten De Globetrotters Beste leden en sympathisanten, Hier volgt ons winterprogramma. Je zal merken dat we weer onze beste beentjes zullen moeten voorzetten. Enz. Verstuur het bericht naar de leerkracht. Heb je nog steeds een versie in de map Concepten?

9.5 Werken met bijlagen 9.5.1 Een bijlage versturen Je kan ook bestanden (bijvoorbeeld Word-documenten, afbeeldingen, programma's, ... enz.) versturen als bijlage (Eng. Attachment) bij een e-mail bericht. Stel : je hebt een Word-document dat moet verstuurd worden. Ga dan als volgt te werk:

1.

Klik op de knop Bericht opstellen, vul de ontvanger en het onderwerp in.

2.

Schrijf in het tekstveld de begeleidende tekst bij het bestand dat verstuurt.

3.

Klik op het pictogram met het paperclipje in de werkbalk. Er verschijnt een nieuw venster.

4.

Zoek het bestand op.

5.

Selecteer het bestand dat je wil verzenden, en klik op de knop Bijlage.

je

Het bestand kan nu samen met het e-mailberichtje worden verstuurd. Je zal merken dat er in je bericht een nieuwe regel bijgekomen is.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 81



Stel eerst een Word-document op met de titel “Ken je deze al?”. Schrijf in het document een kort mopje. Bewaar dit op een plaats op je computer zodat je het zeker kan terugvinden. Stel nu een nieuw e-mailbericht op met het onderwerp “mopje”. Schrijf in het bericht een korte aanspreking. Voeg het document “Ken je deze al?” als bijlage toe. Verstuur het bericht naar enkele klasgenoten.



Stel nog een nieuw e-mailbericht op met het onderwerp “foto”. Schrijf in het bericht een korte aanspreking. Voeg een afbeelding naar keuze (in de map Mijn Afbeeldingen staan zeker enkele foto’s) als bijlage toe. Verstuur het bericht naar enkele klasgenoten.

Het versturen van gegevens over een telefoonlijn gaat vrij langzaam. Verstuur dus nooit ongevraagd grote bestanden. Moet je toch een groot bestand versturen kan je dit best zippen. Vooraleer je het document opstuurt, wees er zeker van dat je geen virus meestuurt. Daarvan kan je pas zeker zijn als je met een recente virusscanner eerst het bestand hebt gecontroleerd op computervirussen. Het versturen van bestanden via e-mail is namelijk een belangrijk verspreidingskanaal van virussen. Meer informatie over virussen krijg je verder in de cursus.

9.5.2 Een bijlage ontvangen Je kan in Postvak IN duidelijk zien of er een bijlage aan een bericht is toegevoegd. Voor het bericht staat dan een peperclipje.

Om te zien welke bijlage een e-mail bevat moet je eerst het bericht openen. Je ziet dan de naam en het type van de bijlage. Als je een e-mail ontvangt met bestanden dan kan je enkele acties ondernemen.

•

Dubbelklik op de naam van de bijlage: Je kan nu het document lezen en eventueel bewaren in Word.

•

Klik rechts op het bestand. Er verschijnt een snelmenu met

o Openen: het bestand wordt geopend in het bijhorende programma Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 82

o Afdrukken: het bestand wordt geopend in het bijhorend programma, de afdrukopdracht wordt automatisch gegeven en het bestand wordt terug gesloten

o Opslaan als: een “opslaan als”-dialoogvenster laat je toe om een locatie en naam te kiezen en het bestand op te slaan

o Alles opslaan: indien je bericht meerdere bijlagen bevat kunnen deze in één beweging worden opgeslagen. Als je de bijlagen niet kan openen is dit waarschijnlijk te wijten aan een beveiligingsinstelling van Outlook Express. Ga daarvoor naar het menu Extra Opties, tabblad Beveiliging. De optie “Opslaan of openen van bijlagen die mogelijk een virus bevatten niet toestaan” mag NIET aangevinkt zijn. Als je beschikt over een degelijk anti-virusprogramma is dit geen enkel probleem. Je anti-virusprogramma zal automatisch alle binnengekomen bijlagen scannen op virussen.

Als je een bericht ontvangt met een afbeelding als bijlage zal je deze afbeelding direct te zien krijgen onder de inhoud van het bericht.



Lees de mopjes die je hebt ontvangen. Bewaar er eentje in een map op je computer.



Bekijk het bericht met de afbeelding als bijlage. Bewaar ook deze afbeelding op je computer.

9.6 Opmaak van een bericht Je zal van de leerkracht een tekst ontvangen. De tekst is echter nog niet opgemaakt.



Volg de hieronder beschreven stappen om de tekst op uw scherm het zelfde uitzicht te geven zoals hier (op papier) wordt weergegeven. Zorg ervoor dat het venster schermvullend is om de zelfde breedte aan uw tekst te geven zoals hier wordt weergegeven.

Tekenstijl Helemaal links op de werkbalk van het dialoogvenster Nieuw bericht vindt u de vakken Lettertype en Punten. U klikt in een woord (of selecteert meerdere woorden Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 83

tegelijkertijd door ze te overslepen met de muis) en gebruikt vervolgens de vakken

Punten om een ander lettertype of een andere tekengrootte toe te kennen aan de (geselecteerde) woorden. Lettertype en

Alinea-opmaakprofiel De mogelijkheden die hier worden geboden zijn te vergelijken met de opmaakprofielen in het tekstverwerkingsprogramma Word, maar dan veel eenvoudiger. Plaats de cursor in een titel en kies bvb Kop1 om hem een uitzicht van een grote titel te geven. Tracht de titels op uw scherm langs deze weg het zelfde uitzicht te geven zoals getoond op het voorbeeldblad.

Tekenopmaak De knoppen B, I, U en A (vet, cursief, onderlijnen en tekstkleur) werken op dezelfde wijze als de vakken Lettertype en Punten: u klikt in een woord (of selecteert meerdere woorden tegelijkertijd door ze te overslepen met de muis) en gebruikt vervolgens deze knoppen om de opmaak van de (geselecteerde) woorden aan te passen.

Nummering en opsommingstekens 1. Selecteer de alinea's die u wilt nummeren. 2. Klik op de knop Nummering. 3. De geselecteerde alinea's worden genummerd.

• • •

Selecteer de alinea's waarmee u een lijst wilt maken. Klik op de knop Opsommingstekens. De geselecteerde alinea's worden van een opsommingsteken voorzien.

Uitlijning Net zoals het tekstverwerkingprogramma Word voorziet Oulook vier knoppen om tekst uit te lijnen: links uitlijnen, centreren, rechts uitlijnen en uitvullen. Plaats de cursor in een titel en probeer de vier knoppen om het resultaat van hun werking te zien. U merkt dat de knop Uitvullen hier geen enkel effect heeft. Plaat de cursor in een alinea met doorlopende tekst en probeer opnieuw de knoppen: nu ziet u duidelijk de werking van de knop Uitvullen. Zorg ervoor dat de alinea's op uw scherm op dezelfde wijze zijn uitgelijnd als de tekst op het voorbeeldblad.

Horizontale lijn invoegen De naam van deze knop spreekt voor zichzelf. Gebruik hem om te maken dat onder deze alinea een horizontale lijn wordt weergegeven.

Figuur invoegen Met de laatste knop op de opmaakwerkbalk van het venster Nieuw bericht kunt u een afbeelding in uw bericht plaatsen. Als u op deze knop klikt wordt het dialoogvenster FIGUUR geopend. Naast het vak BRON VAN AFBEELDING moet u op de knop BLADEREN klikken om de afbeelding op te halen. Als uw computer een specifieke map met (eigen) afbeeldingen heeft, kunt u natuurlijk daar Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 84

naartoe gaan om de gewenste afbeelding te openen. Zo zou u uitgaande berichten bvb van het logo van uw firma of vereniging kunnen voorzien. U vindt in ieder geval enkele bruikbare afbeeldingen in de map Mijn afbeeldingen. In het (op papier) getoonde voorbeeld werd de afbeelding Hlpglobe gebruikt, maar u kunt het eventueel met een andere afbeelding proberen. Klik achter deze zin op de knop FIGUUR INVOEGEN en voeg de afbeelding Hlpglobe (of een andere afbeelding) in. Wijs met de muiscursor op de ingevoegde afbeelding zodat deze verandert in een symbool met vier pijlen. Klik op de afbeelding om ze te selecteren: de afbeelding wordt van handvaten voorzien. Door aan deze handvaten te slepen kunt u de vorm en/of de afmetingen van de afbeelding aanpassen. Probeer dit even uit, maar kies daarna Bewerken en Ongedaan maken om de afbeelding terug haar oorspronkelijke afmetingen te geven. Zorg er (indien nodig) voor dat de afbeelding geselecteerd is (de handvaten worden getoond?) en klik op de knop Figuur invoegen om het dialoogvenster opnieuw te openen. We overlopen even de mogelijkheden: in het vak ANDERE TEKST kunt u de tekst typen die u wilt weergeven wanneer de weergave van afbeeldingen is uitgeschakeld of niet mogelijk is op de computer van de ontvanger. Die tekst wordt ook weergegeven terwijl de afbeelding wordt geladen. Tik bvb de tekst AFBEELDING VAN EEN WERELDBOL in het vak. In het vak UITLIJNING kunt u nader bepalen waar de afbeelding moet komen en hoe de afbeelding moet uitgelijnd worden tov de schrijflijn. Klik met het vraagteken in dit vak om de uitleg bij de geboden mogelijkheden te lezen en probeer ze daarna eens uit. Door in het vak RANDDIKTE een getal in te voeren kunt u rond de afbeelding een rand van de door u gewenste dikte plaatsen. Probeer dit eens uit. In de vakken AFSTAND, Horizontaal en Verticaal, kunt u bepalen hoeveel afstand er tussen de afbeelding en de omliggende tekst gelaten moet worden. Probeer dit ook eens uit met wat verschillende afstanden.

Briefpapier gebruiken U kunt uw uitgaand bericht een extra persoonlijk uitzicht geven door briefpapier te gebruiken. Tot hiertoe hebben we eigenlijk gewerkt op wit papier, waarop buiten de tekst en eventueel zelf ingevoegde afbeeldingen, niets te zien was. Klik op OPMAAK in het hoofdmenu van het venster NIEUW BERICHT en kies de optie BRIEFPAPIER GEBRUIKEN. Probeer de verschillende soorten briefpapier. Bij sommige soorten wordt de tekenopmaak en achtergrond van uw bericht aangepast, andere soorten plaatsen alleen een afbeelding op één der bladranden. U kunt altijd terug naar de uitgangssituatie door de optie ZONDER BRIEFPAPIER te kiezen. Als u de optie MEER BRIEFPAPIER kiest wordt een dialoogvenster geopend waarin nog andere mogelijkheden geboden worden. Probeer deze ook eens uit.

Een achtergrond gebruiken Klik op OPMAAK in het hoofdmenu van het dialoogvenster NIEUW BERICHT en kies de optie ACHTERGROND. Klik op FIGUUR om het dialoogvenster ACHTERGRONDFIGUUR te openen en klik pijltje omlaag naast het vak BESTAND. Vergelijk op deze manier de verschillende figuren die u in uitgaande berichten als achtergrond kunt gebruiken. Om de achtergrond terug te verwijderen kunt u de optie ZONDER BRIEFPAPIER (zie eerder) gebruiken. U zou ook zelf een achtergrond kunnen tekenen en die bvb in de map Mijn documenten van uw computer bewaren. In het dialoogvenster Achtergrondfiguur zou u dan deze afbeelding kunnen ophalen door de knop Bladeren te gebruiken. Klik op OPMAAK en kies de optie ACHTERGROND. Als u vervolgens de optie KLEUR kiest, kunt u een achtergrondkleur voor uw bericht selecteren. Om terug te keren naar de uitgangssituatie kunt u de kleur wit kiezen. Door de optie GELUID te kiezen kunt u een geluid invoegen dat zal worden weergegeven als de bestemmeling het bericht opent.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

pagina 85

Op zoek

10 Webmail met Hotmail 10.1 Inleiding Web-based e-mail is zoals de naam het zegt “E-mail die gebaseerd is op het Internet”. Je zal het Internet dus gebruiken om je brievenbus te raadplegen, je e-mail te lezen en zelf e-mail te verzenden. Al deze acties gebeuren dus gewoon in je browser via webpagina’s. Web-based email is gratis. Je meldt je aan bij een webpagina die deze service aanbiedt, schrijft je in en logt in. Het grote voordeel is dat je je mail kan controleren en gebruiken op elke plaats waar een computer met Internettoegang staat, waar ook ter wereld. Er bestaan verschillende web-based e-mailservices op het Net. De populairste zijn: Hotmail: www.hotmail.com van MSN Yahoomail: mail.yahoo.com G-Mail: mail.google.com Wij gaan gebruik maken van Hotmail. Hotmail is zowat de grootste web-based server op het internet. Het is een gratis service die aangeboden wordt door Microsoft via www.hotmail.com. Je kunt er mailtjes versturen, ontvangen, een adresboek beheren, ja zelfs je digitale agenda bij houden. Een vergelijking: Web based mail

POP3-mail: (bv. Met Outlook Express)

Voordeel:

Voordeel:

•

Gratis

•

•

Overal bereikbaar (vb vakantieadres)

Je volledige postaanmaak kan offline gebeuren,

•

Geen reclame

•

Je hebt maar één programma nodig om te surfen en te mailen

•

Overzichtelijke layout

•

Het versturen van grotere bestanden verloopt vlotter

10.2 Aanmaken web-based e-mail bij Hotmail Surf met je browser naar www.hotmail.com. Klik op de knop “Nieuw account aanmaken”. Vul de vragenlijst in. De leerkracht zal dit demonstreren. De voornaam en naam die je opgeeft worden bij elke e-mail die je verstuurd meegestuurd. Niemand kan controleren of de naam die je opgeeft ook de juiste is.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 86

10.3 Gebruik van je web-based e-mail. Surf naar www.hotmail.com Vul je login-naam en paswoord in en klik op de knop “Aanmelden”. De webpagina met je eigen brievenbus wordt nu geopend.



Kan je de dingen die we bij Outlook Express hebben gezien hier terugvinden?

•

Waar zijn je mappen: Postvak In, Postvak Uit, Verzonden Items, Verwijderde Items?

•

Probeer een bericht te versturen.

•

Kan je ook CC: en BCC: gebruiken?

•

Kan je berichten Beantwoorden of Doorsturen?

•

Kan je Bijlagen toevoegen?

•

Kan je een bericht opmaken?

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 87

11 Informatie gebruiken In hoofdstuk 8 hebben we gezien hoe we informatie op het Internet kunnen opzoeken. OK, je hebt nu gevonden wat je zocht. Waarschijnlijk wil je deze informatie ook bewaren zodat je ze later nog eens kan bekijken. Daarvoor kan je op twee manieren werken, de informatie kopiëren of opslaan.

11.1 Kopiëren en Plakken Open de browser en open het programma Word (of een ander programma zoals Outlook Express, WordPad, Paint, …), zodat je op je taakbalk twee knoppen hebt.

1. Selecteer wat je wilt kopiëren in de browser: Voor tekst en links: Overslepen (selecteren) en dan met de rechtermuisknop (RMK) kiezen voor Kopiëren OF via het menu Bewerken

Kopiëren

Afbeeldingen: Klik met de RMK op de afbeelding en kies kopiëren

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 88

Het internetadres (URL): Klik 1x in het adresvenster (op de URL) De URL is nu geselecteerd. Klik met de RMK op de afbeelding en kies kopiëren

 Voor te kopiëren kan je ook altijd CTRL+C gebruiken. 2. Klik in de taakbalk op de knop met het Word-document. 3. Plaats de cursor op de juiste plaats en kies in het menu voor Bewerken

Plakken (of

terug rechtsklikken) (of CTRL + V).



•

Zoek een afbeelding van P.P. Rubens en bewaar dit in een Word-document (in Mijn documenten onder de naam Rubens).

•

Zoek de tekst van het liedje “Yellow submarine” en kopieer dit naar een Word-document. Zet daaronder de afbeelding van een gele duikboot. Bewaar in de map Mijn documenten onder de naam Yellow.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 89

11.2 Informatie opslaan Afhankelijk van wat je nodig hebt kan je op verschillende manieren te werk gaan. Ga met de browser naar de locatie op het internet. Kies in het menu Bestand voor Opslaan als … . In het venster Opslaan als zie je de optie Opslaan als type. Deze keuzelijst geeft volgende opties:

1. De volledige, opgemaakte tekst met al de afbeeldingen van die pagina: Menu, Opslaan als …, Opslaan als type: Webpagina, volledig.  bv. Een pagina over de Beatles Kijk nu eens wat je precies hebt opgeslagen. Je zal merken dat je een webpagina hebt én een map met alle bestanden (vooral afbeeldingen) die aan die pagina “vasthangen”.

2. De volledige, opgemaakte tekst zonder de afbeeldingen: Menu, Opslaan als …, Opslaan als type: Webpagina, alleen HTML.  bv. Een pagina over de Rolling Stones Bekijk wat je hebt opgeslagen. Je zal merken dat er nu geen bijbehorende map is.

3. De volledige tekst zonder opmaak en afbeeldingen: Menu, Opslaan als …, Opslaan als type: Tekstbestand  bv. Een pagina over P.P. Rubens Bekijk het tekstbestand dat je hebt opgeslagen. Voor het opslaan van één afbeelding kan je op de volgende manieren te werk gaan:

1. Klik met de RMK op de afbeelding en kies “Afbeelding opslaan als …”

 bv. Een afbeelding van E.T.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 90

2. Klik op het pictogram met de diskette dat je verkrijgt bij grotere afbeeldingen (de muis even stil houden). Hierbij kan je kiezen waar je de afbeelding gaat downloaden.  Bv. Een afbeelding van een kameel.

Zoek de afbeeldingen op je computer en bekijk ze. Ook de achtergrond van een webpagina kan je opslaan. Je kan die dan eventueel instellen als behang voor je bureaublad. Rechtsklik op de achtergrond. Kies de opdracht ‘Achtergrond opslaan als…’

11.3 Oefeningen op kopiëren en opslaan Oefeningen kopiëren 1. Kopieer drie hyperlinks naar een Word-document. De links zijn koppelingen naar de homepage van websites over tuinieren. Je kan ze teruvinden op een portaalsite of bij google. Bewaar het Word-document onder de naam “Tuin” in de map “Mijn documenten”.

2. Zoek de tekst van het liedje “Buona Sera” van Louis Prima. Kopieer deze tekst naar een Word-document. Bewaar dit document in een map liedjesteksten (in de map Mijn documenten) onder de naam “Buona Sera”.

3. Zoek een afbeelding van Kamiel Spiessens. Kopieer deze foto naar het Word-document “Tuin” uit oefening 1. Sla het document op.

4. Maak op je bureaublad een nieuw Word-document met als naam “Maradonna”. Zoek een overzicht van het WK voetbal uit 1986. Kopieer de tekst naar het Word-document. Plaats daarbij een foto van Maradonna met de beker in z’n handen. Bewaar het document.

5. Zoek een grote afbeelding van de Mont Blanc. Kopieer deze foto naar het programma Paint. Bewaar in de map Mijn afbeeldingen onder de naam Mont Blanc.

6. Verzamel een aantal logo's van bedrijven en/of organisaties en maak er een pagina van in Word voor Windows. Zet bij elk logo een regel tekst welk bedrijf of organisatie het is. Bewaar het Word-document onder de naam Logo in de map Mijn documenten.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 91

Oefeningen opslaan 1. Zoek 5 afbeeldingen van smurfen. Bewaar ze in de map smurfjes, submap van Mijn afbeeldingen. Gebruik verschillende manieren van downloaden.

2. Zoek een pagina met uitleg over het schaakspel (met afbeeldingen). Sla de integrale pagina op in de map “Mijn documenten” onder de naam “schaakspel”. Sluit de browser (verbreek eventueel de telefoonverbinding) en herbekijk de pagina. Waar zijn de afbeeldingen opgeslagen?

3. Zoek een loodgieter bij jouw in de buurt. Sla de pagina zonder de afbeeldingen op in een map “Handige harry’s”. Herbekijk de pagina.

4. Zoek een pagina die het plaatsen van wandtegels beschrijft. Sla de pagina op als tekstformaat (.txt) in de map Handige Harry’s. Herbekijk de tekstpagina.

5. Zoek een afbeelding van een “fractal”. Sla de afbeelding op in de map “Mijn afbeeldingen”. Gebruik de afbeelding daarna als achtergrond van het bureaublad.

12 Downloaden van bestanden en programma’s 12.1 Downloaden van bestanden Op het internet zijn heel wat bruikbare bestanden te vinden. Bij Google kan je via de geavanceerde opties zoeken naar Word-documenten, Excel-bestanden en PDF-bestanden. Ook muziek- en video-bestanden kan je vinden op het internet. Om deze bestanden te vinden moet je maar eens kijken op: www.altavista.com video.google.com of video.google.com/nara.html music.yahoo.com Als je een link naar bv. Een Word-document aanklikt, zal het programma Word worden opgestart en kan je het bestand opslaan. Je kan het echter ook downloaden zonder het bestand te openen: Klik met de RMK op de link naar het bestand en kies “Doel opslaan als …”. Deze manier kan je in principe gebruiken voor elke link, ook naar vb een muziek-, video-, Word-, PowerPoint of PDF-bestand.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 92

Bij Google Video heb je gewoon een knop waarmee je het bestand kan downloaden.



•

Zoek een muziekbestand van “Yellow submarine”. Bewaar dit bestand in de map Mijn Muziek. Sluit de browser en beluister de muziek daarna opnieuw

•

Zoek een videobestand van Bill Gates die een taart in zijn gezicht krijgt. Bewaar dit in de map Mijn documenten.

•

Zoek een PDF-bestand over de “Yellow submarine”. Bewaar dit op je bureaublad.

•

Zoek een liedje van de Andrews Sisters. Sla het liedje op in de map Mijn muziek.

12.2 Downloaden van programma’s Ook programma’s kan je downloaden van het internet. Iedereen kan programma’s aanbieden op z’n website. Er zijn echter ook gespecialiseerde sites waar je een hele hoop programma’s kan vinden. Kijk maar op: www.tucows.com www.download.com Voor een programma te downloaden volg je best de instructies op het scherm. Meestal moet je klikken op een knop “Download now”.



•

Zoek via Google het programma “Splitter” van Martin Stoeckli om bestanden op te delen zodat ze op diskettes passen. Download dit bestand in de map Mijn documenten.

13 Integratie-oefeningen: internet – e-mail Stel in Outlook Express een handtekening op die je kan gebruiken voor de volgende oefeningen.

1. Sportquiz

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 93

•

Stel een quizvraag over sport op: maak gebruik van het internet om informatie op te zoeken.

•

Verstuur de vraag naar je buren via e-mail. Stuur ook een kopie van de vraag op naar de leerkracht, de geadresseerden mogen echter niet zien dat je een kopie hebt verstuurd.

•

Lees de vragen die je ontvangt en zoek het antwoord op via het internet.

•

Beantwoord de vraag via e-mail.

2. Vrolijk Pasen •

Zoek op het internet een afbeelding van een paashaas.

•

Kopieer de paashaas naar een nieuwe e-mail.

•

Geef de e-mail een feestelijke opmaak.

•

Verstuur de mail naar alle mensen van je rij, verstuur ook een gewone kopie naar de leerkracht.

3. Archeologie •

Zoek op het internet een pagina over archeologie in Antwerpen.

•

Kopieer het adres van de pagina in een nieuwe mail.

•

Bewaar de mail in de map concepten: nog niet versturen!

•

Stel een groep samen waarin je (willekeurig) vijf mensen in opneemt (+ de leerkracht). Naam van de groep: archeo-club

•

Vul de e-mail aan met een tekst over archeologie die je van het internet kopieert.

•

Verstuur de mail naar de groep: archeo-club.

4. Snelheidscontroles •

Zoek op het internet een pagina met de snelheidscontroles die vandaag worden uitgevoerd.

•

Bewaar de pagina in de map Mijn documenten.

•

Maak een nieuwe mail en voeg de webpagina als bijlage toe.

•

Verstuur een e-mail naar de leerkracht met hoge prioriteit.

5. Het huis •

Zoek een afbeelding van een huis dat bij jouw in de gemeente te koop staat. Bewaar de foto in de map Mijn afbeeldingen.

•

Verstuur een e-mail naar de mensen van je rij (in de klas). Voeg de afbeelding als bijlage toe.

6. Gentse waterzooi Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 94

•

Zoek een recept voor het maken van Gentse Waterzooi.

•

Zoek ook enkele afbeeldingen van deze soep.

•

Zet dit recept in een Word-document en fleur dit op met de afbeeldingen.

•

Verstuur het Word-document via web-mail naar de leerkracht.

7. De geschiedenisquiz •

Stel een vraag op over de 2e wereldoorlog (gebruik het internet!). Vb. Wanneer gebeurde de aanval op Pearl Harbor?

•

Verstuur deze vragen naar je rechterbuur via e-mail.

•

De vragen die je zelf krijgt probeer je op te lossen door gebruik te maken van het internet. Bewaar de pagina met het antwoord.

•

Beantwoord de e-mail van je buur met het antwoord en voeg de pagina waarop je het antwoord hebt gevonden als bijlage toe.

•

Verbeter de antwoorden van je buur en stuur het resultaat terug.

8. Favoriete muziek •

Zoek op het internet muziek van je favoriete zanger, groep of componist. Beluister de muziek.

•

Bewaar het stukje muziek in de map Mijn muziek.

•

Sluit de browser en beluister de muziek opnieuw.

•

Vertuur een e-mail naar enkele mensen van de klas. Gebruik je favoriete muziek als achtergrondmuziek van de e-mail.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 95

14 De gevaren van het internet In dit hoofdstuk komen enkele gevaren van het internet aan bod. Kan je zelf de antwoorden op onderstaande vragen vinden?

14.1 Virussen  Een (computer)virus is een kwaadwillig programma, dat vaak als interessante bijlage vermomd bij e-mail arriveert, zich nestelt in uw computer, u het leven zuur maakt en als voornaamste doel heeft zoveel mogelijk andere pc's te infecteren.

1. Op de Nederlandse site van Virusalert (www.virusalert.nl) kan je inschrijven voor een nieuwsbrief over de laatste virusmeldingen. Doe dit zodat je informatie krijgt via je hotmailadres.

2. Wat is de naam van het allereerste computervirus? Het werd in 1987 via floppy’s verspreidt op de campus van de universiteit van Delaware? ..........................................

3. Welk virus is momenteel gevaarlijkst? ………………………………………………… 4. Op volgende website kan je “mogelijke indicaties van een virus infectie” terugvinden: www.aacc.nl/virus/virus_verschijnselen.html Kopieer deze lijst naar een word-document en bewaar het document in de map Mijn documenten.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 96

5. Soorten virussen Een XXXXX is een onschuldig lijkend programma dat echter een ander kwaadaardig programma (bijvoorbeeld een virus of een hackers utility) op je computer zet. Het programma infecteert niet noodzakelijk andere bestanden of verspreidt zich niet naar andere systemen. De naamgeving komt uit de Trojaanse oorlog. …………………………………………………… Een XXXXX is een programma dat de mogelijkheid heeft zichzelf te verspreiden naar andere systemen vanuit zijn huidige plaats zonder evenwel andere programma’s te infecteren. Het plant zich met andere woorden vanzelf voort. Een XXXXX infecteert geen programma’s of boot sectors (de opstartdelen van een harde schijf met essentiële informatie) en verspreidt zich via netwerk connecties. Meestal dus het internet. ………………………………………………………… ………. Een XXXXX is een gerucht van een virus, en net als de meeste geruchten is dit niet waar. Niet naar luisteren en niet op reageren is verreweg het beste dat u kunt doen, en zeker NIET DOORSTUREN naar anderen. Een XXXXX is vrijwel altijd te herkennen aan:

•

er wordt een naam van een bekende organisatie in genoemd (bijvoorbeeld Microsoft of Symantec)

•

er wordt in gevraagd het naar zoveel mogelijk personen door te sturen.

…………………………………………………………………………………………………

6. My Doom De MyDoom-worm voerde op een bepaald tijdstip een aanval op een website van een firma uit. Hierbij vroegen duizenden met MyDoom geïnfecteerde computers telkens opnieuw dezelfde website op. De aanval begon eerder dan verwacht doordat enkele honderden geïnfecteerde computers hun klok niet goed hadden ingesteld. Welke website was dit? ………………………… ………………………………………

14.2 Anti-Virusprogramma’s  Programma dat kan onderzoeken of er een virus in de computer aanwezig is (scannen). Er zijn talloze virussen waarvan de code bekend is. Door nu op diskettes en harde schijven te gaan zoeken naar deze codes kan men virussen detecteren. Meestal kunnen dergelijke programma's ook herstellend optreden (als er nog iets te lezen is). Een dergelijk programma biedt alleen bescherming wanneer deze up-to-date is.

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 97

1. Geef twee namen van bekende anti-virusprogramma’s. ……………………………………………………………………………………

2. Kan je ook een website vinden met een gratis anti-virusprogramma? Noteer hieronder de URL: ………………………………………………………………………………

14.3 Inbrekers en Firewall  Op het internet zijn verschillende groepen van mensen actief die in computer proberen in te breken. Meestal kan je hiertegen beschermd worden door een firewall.

1. Vul aan: a. ……………………….. beschikken in principe over veel computerkennis en passen die toe om zwakke plekken in bestaande computersystemen op te sporen en aan de kaak te stellen

b. ………………………… zijn de inbrekers en dieven, die met name internet als hun werkterrein hebben

c. …………………………..: nog het best te omschrijven zijn als 'digitale hangjongeren' - gekenmerkt door willekeur en chaos. Het gaat hen alleen om de 'kick van het kraken'.

2. Binnen Windows XP is een Firewall beschikbaar. Kan je de naam van een ander Firewall-programma opzoeken? ……………………………….

14.4 Spyware, Adware, Tracking Cookies en Hijackers  Wat is spyware? Eenvoudig gezegd is spyware software, die persoonlijk identificeerbare informatie verzendt van je computer naar een andere plaats zonder dat je dat weet. Spyware is gewoonlijk niet het product dat je wilde installeren, maar kleine add-ons (bijproducten), die je wel of niet kunt accepteren gedurende de installatie. Een wat minder bedreigende soort is adware. Adware is gelijk aan spyware, maar verzendt geen persoonlijk identificeerbare informatie, alhoewel de ontvanger belooft deze niet te verkopen. In plaats daarvan wordt samengevoegde gebruiksinformatie verzameld voor statistische doeleinden. Adware is ook vaak een side-effect van spyware, omdat beiden je in de gaten houden voor een doel – het toezenden van advertenties die speciaal op jou is afgestemd. Een andere vorm die onder spyware wordt gerekend zijn de tracking cookies. Cookies worden overal op Internet gebruikt voor nuttige en nutteloze toepassingen. Reclame bedrijven plaatsen vaak een cookie wanneer je browser een banner van hen inlaadt. In zo'n geval kan dat bedrijf nagaan welke website je bezoekt.

Een browser hijacker verandert je eigen startpagina in de startpagina van de maker van dit kwaad. Als je de browser opstart zal je telkens op hun pagina terechtkomen. Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 98

1. Ad-aware en Spybot zijn twee programma die je kan installeren om deze kwaaltjes te vermijden. Zoek de webpagina waarop je deze kan downloaden. Zijn ze gratis? ……… …………………………………………………..

14.5 Spam en Anti-Spam  In die "goeie ouwe tijd" stond het woord spam voor spiced ham. Ingeblikt vlees dat lange tijd houdbaar was en door veel mensen als nietl lekker werd ervaren. Tegenwoordig krijgen de meeste mensen bij het woord spam een vieze smaak in de mond omdat het bij spam nu gaat om ongewenste reclame e-mail. Berichten dus waar de ontvanger niet om heeft gevraagd maar die hem welveel overlast bezorgen. Ook hiertegen bestaan programma’s

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 99

15 Wat na de cursus internet? Internet 2.0! De cursus internet 2.0 (voor gevorderden) is bedoeld voor mensen die meer uit hun internetverbinding willen halen. Er wordt ingespeeld op een aantal actuele vernieuwingen binnen de internet-wereld en je maakt kennis met een groot aantal toepassingen. De nadruk van de cursus ligt op het gebruik van Web 2.0 toepassingen. Je zou kunnen spreken over een verdere evolutie van het internet. Kenmerkend aan Web 2.0 is dat deze sterk sociaal georiënteerd is. In plaats van enkel van het net te consumeren, kan je nu zelf (of in groep) aan het internet deelnemen. Op een zeer eenvoudige manier wordt het mogelijk om informatie aan je vrienden, familie en collega's te tonen. Binnenkort zal met de lancering van de nieuwe Windows versie (Vista) iedereen kennis kunnen maken met een aantal toepassingen van Web 2.0. Ook Internet Explorer 7 heeft een aantal opties erbij gekregen die in de cursus aan bod komen. Enkele concrete toepassingen :

1. Leren werken met Flickr Stel dat je op het Kerstfeest met de familie een heleboel foto's neemt met een digitaal fototoestel. Het zou dan leuk zijn dat iedereen deze foto's nadien ook kan bekijken. Je kan dan beginnen met het kopiëren op CD, maar dit is nogal omslachtig. Met de online fotodienst van Flickr is dit eenvoudiger. In de cursus leer je hoe je de foto's online moet zetten zodat enkel jouw familie de foto's kan bekijken, bewaren en eventueel afdrukken.

2. Zelf een weblog maken Een weblog is het best te vergelijken met een dagboek: af en toe schrijf je er iets bij. De meeste weblogs zijn door iedereen te lezen. Waarvoor zou je dit dan gebruiken? Bijvoorbeeld bij een geboorte: je schrijft af en toe iets over de baby (eventueel met een foto erbij). Op die manier kan iedereen van je familie (ook je verre tante in Australië) het wel en wee van de eerste levensjaren van de kleine ukkeput volgen. Andere voorbeelden kunnen zijn: een reisverslag, de verbouwing van je huis, de restauratie van een oldtimer, seizoentips voor de tuin, ...

3. Gratis telefoneren Met Skype of MSN Messenger kan je een gesprek voeren zoals over de telefoon. Meer nog, als je een webcam hebt kan je mekaar ook zien. Bovenal zijn deze diensten gratis.

4. Nieuws ontvangen via RSS Waarschijnlijk ben je al verschillende keren dit icoontje tegengekomen op het net. Hiermee kan je op de hoogte blijven van de nieuwe berichten die op die pagina verschijnen. Ideaal om nieuwsdiensten, magazines en weblogs te volgen. De berichten verschijnen dan in een overzichtelijke feedreader.

5. Ben je Microsoft beu? We maken kennis met een aantal programma's die niet van Microsoft zijn. Deze programma's zijn gratis op het net te downloaden en bieden een aantal toffe functies die je niet bij Microsoft zal vinden. We bekijken Firefox (een browser), Thunderbird (een e-mailcliënt), ...

6. Wiki-Wiki Misschien ken je al de online encyclopedie van Wikipedia. Wist je dat je zelf deze encyclopedie kan aanvullen? In de cursus leren we hoe je dit kan doen. Er bestaan echter wiki's over tal van onderwerpen. We leren zelf een wiki op te starten en aan te vullen met informatie, links en foto's. Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs

Internet

Op zoek

pagina 100

Wat wil je nog meer? Afhankelijk van jullie interesses kunnen volgende onderwerpen aan bod komen.

•

De verschillen tussen Outlook Express en MS Outlook

•

Downloaden met een download manager

•

Downloaden via peer to peer netwerken

•

downloaden en uploaden via hosting-sites

•

downloaden via nieuwsgroepen

•

Netmeeting, extern bureaublad overnemen, hulp op afstand.

•

Downloaden en gebruik van freeware (winzip, ad-aware, ZoneAlarm, virusscanners)

•

Zelf een website maken

•

Radioprogramma's via het web ontvangen en verspreiden

•

Werken met Social bookmarks

•

Video's op YouTube zetten

Toelatingsvoorwaarden:

•

Geslaagd zijn voor de module Internet of een gelijkwaardige kennis kunnen bewijzen. Voor het volgen van deze cursus moet je zeker geen programmeur zijn!

•

Basiskennis Engels is aan te raden. (indien mogelijk gebruiken we nederlandstalige sites)

Tot ziens ?!

Michel Baghuis

Centrum voor Volwassenenonderwijs