۱۸
ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ ،ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ ،ﺷﻤﺎﺭﻩ ،۲۸۲ﺟﻤﻌﻪ ۶ﻣﺮﺩﺍﺩ ۱۳۸۵
Iranians, Vol. 10, No. 282, Friday, July 28, 2006
ﺩﺭ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ
ﯾﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﻫﻔﺘﻪ
ﻣﻮﺍﻧﻊ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﯼ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺩﻳﻨﯽ
ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺳﻴﺪ ﺟﻤﺎﻝﺍﻟﺪﻳﻦ ﺍﺳﺪﺁﺑﺎﺩﯼ ﺗﺎ ﮐﻨﻮﻥ ،ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﺎ، ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺳﺨﻦ ﺍﺯ ﻧﻮﻋﯽ »ﭘﺮﻭﺗﺴﺘﺎﻧﺘﻴﺰﻡ« ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﻬﻮﺍ ﺑﻪ ﺁﻥ ﭘﺴﻮﻧﺪ »ﺍﺳﻼﻣﯽ« ﺭﺍ ﻫﻢ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩﺍﻧﺪ ﺣﺎﻝ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺩﺭﮔﻴﺮﺷﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﺎ ،ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﺍﻣﺖ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺭﺍ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﯽ ﻧﮑﺮﺩﻩ ﻭ ﺣﻮﺯﻩ ﮐﻢ ﺩﺍﻣﻨﻪ ﮐﺎﺭﺷﺎﻥ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﻪ ﺗﺸﻴﻊ )ﺁﻥ ﻫﻢ ﺗﺸﻴﻊ ﺍﺛﻨﯽﻋﺸﺮﯼ( ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﺧﻄﺎﺏ ﻭ ﻧﻈﺮﺷﺎﻥ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺣﺘﯽ ﺑﺎ ﺩﻳﮕﺮ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ )ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻪ ،ﺯﻳﺪﻳﻪ ،ﻭ (...ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﮐﻪ »ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ« ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻨﺎﻥ ﺗﺸﺘﺘﯽ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻳﮏ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﺍﻣﺮﯼ ﻣﺤﺎﻝ ﻣﯽﺭﺳﺪ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ،ﻓﺮﻕ ﻭ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺁﻥﭼﻨﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﻨﺎﻓﺮ ﻭ ﺗﻀﺎﺩ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﯽ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺯﻳﺴﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﻗﺎﻓﻠﻪ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﺧﻮﻥ ﺭﻳﺨﺘﻪﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﻧﻮﺭﯼ ﻋﻼﺀ ﻫﻴﭻ »ﺩﺍﺭﺍﻟﺘﻘﺮﺏ« ﻭ »ﺗﺤﮑﻴﻢ ﻭﺣﺪﺕ «ﯼ ﺭﺍ ﻳﺎﺭﺍﯼ ﺭﺳﺎﻧﺪﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﺍﺟﻤﺎﻉ ﻭ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻧﻈﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻥﭼﻪ ﮐﻪ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﻴﺴﺖ ،ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺭ ﻣﻀﺎﻣﻴﻦ ﻭ ﺍﺻﻮﻝ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﺷﺘﻪﻫﺎ ﻭ ﺑﻮﺩﻩﻫﺎ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻥ ﺩﻳﻨﯽ ﺍﻳﺮﺍﻧﯽ ،ﺍﺯ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﮐﺪﻳﻮﺭ ﻭ ﻣﺠﺘﻬﺪ ﺷﺒﺴﺘﺮﯼ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ ﻭ ﺩﮐﺘﺮ ﺁﻏﺎﺟﺮﯼ ،ﻫﻴﭻ ﮐﺪﺍﻡ ﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ »ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ« ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎﯼ ﻣﺴﻠﻂ ﺑﺮ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻭ ﻳﺰﺩﺍﻥﺷﻨﺎﺧﺖ ﺁﻥ ﺍﺛﺮﮔﺬﺍﺭ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺭﺷﺪ ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﺍﻧﺪﺍﻣﯽ ﺍﺯ ﻳﮏ ﻫﻴﮑﻞ ﺑﺰﺭﮒ ﭼﻴﺰﯼ ﺟﺰ ﻇﻬﻮﺭ ﺳﺮﻃﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺩﺭ ﻓﺮﺽ ﻣﺤﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﮔﺴﺘﺮﻩ ﮐﻮﭼﮏ ﺗﺸﻴﻊ ﺍﺛﻨﯽﻋﺸﺮﯼ ﻫﻢ ﭘﻴﺮﻭﺯ ﺷﻮﻧﺪ )ﻭ ﻣﻦ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺤﺎﻝ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ،ﻻﺍﻗﻞ ﺗﺎ ﺍﻃﻼﻉ ﺛﺎﻧﻮﯼ ،ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﺩﺍﺩ( ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺮﻭﺯﯼ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﺴﻠﻂ ﺑﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﮐﻼ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮ ﺳﻨﯽ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺗﺸﻴﻊ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﻣﺮﺯﻫﺎﯼ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺟﺪﺍ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ )ﺑﻪ ﺧﻮﺏ ﻭ ﺑﺪ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺤﺎﻝ ﻫﻢ ﻓﻌﻼ ﮐﺎﺭﯼ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ( ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﻣﺮﯼ ﺩﺭ ﺣﺪ ﺧﺮﻭﺝ ﮐﺎﻣﻞ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻣﻴﺖ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺁﻭﺭﺩ ﮐﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪﺍﺵ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺍﺯ ﺩﻝ ﺗﺸﻴﻊ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﺩﻳﺪﻩﺍﻳﻢ. ﭘﺲ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺩﺭ ﺳﺎﺣﺖ ﺗﺸﻴﻊ ﺍﺛﻨﯽﻋﺸﺮﯼ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﺋﻴﻢ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﺍﺩﻋﺎﺋﯽ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ ﻳﮏ ﺗﮑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻭ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ،ﺑﻪ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺗﻮﻫﻤﯽ ،ﺑﻪﻳﺎﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﮐﻮﭼﮏ ﺍﻳﻦ »ﺗﺸﻴﻊ ﺧﺎﻧﮕﯽ« ﺻﻮﺭﺕ ﻣﯽﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺑﺲ. ﻭ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻢ ﺗﻮﺟﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩﺍﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ »ﻣﻮﺍﻧﻊ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﯼ« ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﮐﻮﭼﮏ ﺟﻠﺐ ﮐﻨﻢ .ﻧﻪ ﻗﺼﺪ ﺗﻌﻤﻴﻢ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﮐﻞ »ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ« ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻡ ﻭ ﻧﻪ ﺣﺘﯽ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﺪ ﺗﻤﺎﻡ »ﺟﻬﺎﻥ ﺗﺸﻴﻊ« ﻭ ﻳﺎ ﺣﺘﯽ »ﺟﻬﺎﻥ ﺗﺸﻴﻊ ﺍﺛﻨﯽﻋﺸﺮﯼ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻣﺮﺯﻫﺎﯼ ﺍﻳﺮﺍﻥ« ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺩﻫﻢ .ﻧﻈﺮﻡ ﺑﻪ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺗﺸﻴﻊ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﺯﻧﺪﻩ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﯼ ﻗﻢ ﻭ ﻣﺸﻬﺪ ﻭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ـ ﺟﻮﺑﺎﺭﻩﺍﯼ ﮐﻪ ﻫﻴﭻ ﻧﻬﻨﮕﯽ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﻨﺎ ﮐﻨﺪ. ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ،ﻳﺎ ﺩﺭﺳﺖﺗﺮ ﺑﮕﻮﻳﻢ »ﺍﺯ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ« ،ﻳﻌﻨﯽ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﺟﻤﺎﻉ ﺍﻫﻞ ﻓﻦ ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﯼ ﺷﺪﻩ ،ﻭ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺩﻳﺮﺟﻨﺐ ﺳﻨﺖ ﺭﻳﺨﺘﻪ ﺷﺪﻩ ،ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ،ﻧﻘﻄﻪ ﻋﺰﻳﻤﺖﻫﺎ ﻭ ﺳﺮﺿﺮﺏﻫﺎﯼ ﺍﺻﻠﯽ ﺭﺍ ﭘﻴﺪﺍ ﮐﺮﺩﻥ ،ﺭﺍﻫﭙﻴﻤﺎﺋﯽﻫﺎ ﺭﺍ ﻗﺪﻡ ﺑﻪ ﻗﺪﻡ ﺑﺎﺯ ﭘﻴﻤﻮﺩﻥ ﻭ ﭼﻨﺪ ﻭ ﭼﻮﻧﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﻧﻘﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ،ﻭ ﺍﺯ ﺩﻝ ﺍﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ )ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺣﻘﻴﻘﺖﺟﻮﺋﯽ( ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺠﯽ ﺗﺎﺯﻩ ﺭﺳﻴﺪﻥ ـ ﻭ ﺗﺎﺯﻩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺷﺮﻁ ﮐﻪ ﮐﻞ ﻧﻈﺎﻡ ﺩﻳﻨﯽ ﻓﺮﻭ ﻧﺮﻳﺰﺩ ﻭ ،ﺑﺮﻋﮑﺲ ،ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﺒﺎﻧﯽ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺗﺤﮑﻴﻢ ﺑﺨﺸﺪ .ﺍﮔﺮ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ »ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺩﻳﻨﯽ« ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻠﻪ ،ﺗﺤﺖ ﺍﻳﻦ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ. ﺣﺎﻝ ،ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﮔﺸﺖ »ﺍﺯ ﻧﻮ ﺍﻧﺪﻳﺸﯽ« ﭼﻨﺪ ﭘﺮﺳﺶ ﺍﺑﺘﺪﺍﺋﯽ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﯽﺷﻮﺩ :ﭼﺮﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻧﻮ ﺍﻧﺪﻳﺸﻴﺪ؟ ﭼﻪ ﺿﺮﻭﺭﺗﯽ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺭﺍ ﺍﻳﺠﺎﺏ ﻣﯽﮐﻨﺪ؟ ﻣﻨﺸﺎﺀ ﺍﻳﻦ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺩﺭ ﮐﺠﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺁﻥ ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎﺀ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﯽﺷﻮﺩ؟ ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﻭ ﭼﻪ ﺷﺮﺍﻳﻄﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﺴﻬﻴﻞ ﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻬﻴﺎ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﻫﻤﻴﻦ ﭼﻨﺪ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﭘﺎﺳﺨﯽ ﻣﺨﺘﺼﺮﺗﺮ ﭘﻴﺪﺍ ﮐﻨﻢ .ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺳﻴﺪ ﺟﻤﺎﻝﺍﻟﺪﻳﻦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻮ ﺳﺨﻦ ﺍﺯ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺩﻳﻨﯽ )ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﺗﺸﻴﻊ ﺍﺛﻨﯽﻋﺸﺮﯼ( ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺎ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﭼﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﮐﺠﺎ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﭘﺎﺳﺦ ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳﺖ :ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺭﺍ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺑﻴﺮﻭﻧﯽ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻣﯽﺳﺎﺯﻧﺪ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﺣﻮﺯﻩ ﻓﻘﺎﻫﺖ ﺷﻴﻌﯽ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﺟﺴﺖ .ﭼﺮﺍ؟ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺳﯽ ﻭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻟﻨﺪﻥ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻭ ﻓﻘﻪ ﺗﺸﻴﻊ ﺍﺛﻨﯽﻋﺸﺮﯼ ﻏﺮﻗﻪ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ ،ﺑﻪ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﻋﺠﻴﺒﯽ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻡ ﮐﻪ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺁﻥ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﯽ ﺍﺯ ﻋﻤﺮﻡ ﺭﺍ ﺑﻪﺧﻮﺩ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩ .ﺩﻳﺪﻡ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻋﻼﻡ ﺭﺳﻤﯽ ﺁﻏﺎﺯ ﺩﻭﺭﺍﻥ »ﻏﻴﺒﺖ ﮐﺒﺮﯼ« ﻭ ﺷﺮﻭﻉ ﻓﺮﮔﺸﺖ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻣﻨﺼﺐ ﺁﺧﻮﻧﺪﯼ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻓﻘﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﮐﻢﺩﺍﻣﻨﻪ، ﻳﮏ ﺗﻨﺎﻭﺏ ﺩﺍﺋﻢ ﻭ ﻋﺠﻴﺐ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ »ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺑﻴﻦ ﺍﺧﺒﺎﺭﻳﻮﻥ ﻭ ﺍﺻﻮﻟﻴﻮﻥ« ﻧﺎﻡ ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ .ﻭ ﺩﻳﺪﻡ ﮐﻪ ﺟﻨﮓ ﻣﻴﺎﻥ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻣﮑﺘﺐ ﺍﺧﺒﺎﺭﯼ ﺑﺎ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻣﮑﺘﺐ ﺍﺻﻮﻟﯽ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﺘﻌﺪﺩﯼ ﮐﻮﭼﻪﻫﺎﯼ ﺧﺎﮐﯽ ﻧﺠﻒ ﻭ ﮐﺮﺑﻼ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﻥ ﮐﺸﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﺮﺩﻡ ﻭ ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻢ ﮐﻪ ﻓﻘﻬﺎﯼ »ﺍﺻﻮﻟﯽ« ﭼﻨﻴﻦ ﻣﯽﮔﻮﻳﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﺎﺭ ﻣﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﺣﮑﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪ ﭼﻬﺎﺭ »ﺍﺻﻞ«ﺍﻧﺪ :ﻗﺮﺁﻥ ،ﺍﺧﺒﺎﺭ ،ﺍﺟﻤﺎﻉ ﻭ ﻋﻘﻞ .ﻫﺮﮔﺎﻩ ﭘﺮﺳﺸﯽ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪ ﮐﻪ ﮔﺬﺷﺘﮕﺎﻥ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺭﻭﺑﺮﻭ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ،ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ،ﭘﺎﺳﺨﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺁﻥ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﻣﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﺭﺟﻮﻉ ﻣﯽﮐﻨﻴﻢ ،ﺍﺧﺒﺎﺭ ﭼﻬﺎﺭﺩﻩ »ﻣﻌﺼﻮﻡ« ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽﺩﻫﻴﻢ ،ﺑﻪ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻧﻈﺮ ﻋﻠﻤﺎﯼ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﯽﮐﻨﻴﻢ ﻭ ،ﻋﺎﻗﺒﺖ ،ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺁﻥ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻭ ﺑﺎ ﺑﻪﮐﺎﺭ ﺑﺮﺩﻥ ﻋﻘﻞ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﺣﮑﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪﯼ ﻣﯽﺭﺳﻴﻢ ﮐﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎﯼ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ »ﺍﺻﻮﻟﯽ« ،ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﯽﮔﻮﻳﻨﺪ »ﺍﺳﺘﻔﺘﺎﺀ« )ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻃﻠﺐ »ﻓﺘﻮﺍ« ﮐﺮﺩﻥ«( ﻭ ﺑﻪ ﺁﺧﻮﻧﺪ ﻓﺘﻮﺍ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﻫﻢ ﻣﯽﮔﻮﻳﻨﺪ »ﻣﺠﺘﻬﺪ« )ﻳﻌﻨﯽ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ »ﺟﻬﺪ« ﻭ ﮐﻮﺷﺶ ﻣﯽﮐﻨﺪ(. ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎﯼ ﺩﺳﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻣﺎ ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﭼﻬﺎﺭ »ﺍﺻﻞ« ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻣﯽﮔﻮﻳﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﭼﻮﻥ ﺑﺎ »ﺍﻣﺮ ﻗﺪﺳﯽ« ﮐﻪ ﺑﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﻏﻴﺐ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺍﺳﺖ ﺳﺮ ﻭ ﮐﺎﺭ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﺩﺭﮎ ﻣﻘﺘﻀﻴﺎﺕ »ﻋﺎﻟﻢ ﺳﺘﺮ ﻭ ﻋﻔﺎﻑ ﻣﻠﮑﻮﺕ« ﺍﺯ ﻋﻬﺪﻩ »ﻋﻘﻞ« ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺮ ﻧﻤﯽﺁﻳﺪ ،ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻓﺘﻮﺍ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺣﻖ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮐﺎﺭ ﻋﻘﻞ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪﮐﺎﺭ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮ »ﺍﺧﺒﺎﺭ ﭼﻬﺎﺩﻩ ﻣﻌﺼﻮﻡ« ﺗﮑﻴﻪ ﮐﻨﺪ. ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺧﻮﺏ؛ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻈﺮ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﮐﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻭ ﺧﻮﻧﺮﻳﺮﯼ ﺑﮑﺸﺎﻧﺪ؟ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ،ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺗﺸﻴﻊ ﺍﺛﻨﯽﻋﺸﺮﯼ ﻣﯽﮔﻮﻳﺪ ﮐﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻣﺮﯼ ﺷﺪﻧﯽ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻫﺮ ﺍﺯ ﭼﻨﺪﮔﺎﻩ ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻓﺮﻗﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ »ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻏﺎﻟﺐ« ﺩﺭ ﺁﻭﺭﻧﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺑﺮﺍﻧﻨﺪ. ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻏﻴﺒﺖ ﮐﺒﺮﯼ ﺗﺎ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺁﻝ ﺑﻮﻳﻪ ﺑﻪ ﺑﻐﺪﺍﺩ ،ﻓﻘﻬﺎﯼ ﻃﺮﺍﺯ ﺍﻭﻝ ﺗﺸﻴﻊ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﺍﺻﻮﻟﯽ ﻭ ﻣﺠﺘﻬﺪ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺁﻝ ﺑﻮﻳﻪ ﺍﺧﺒﺎﺭﻳﻮﻥ ﻣﺴﻠﻂ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺻﻮﻟﻴﻮﻥ ﺭﺍ ﮐﻨﺎﺭ ﺯﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺤﻼﻝ ﺁﻝ ﺑﻮﻳﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎﺭﻩ ﺍﺻﻮﻟﻴﻮﻥ ﭘﻴﺸﺘﺎﺯ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﭼﻴﺰﯼ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﺻﻔﻮﻳﻪ ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺍﺧﺒﺎﺭﻳﻮﻥ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﺭﺍ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﮐﻨﻨﺪ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﻘﻮﻁ ﺻﻔﻮﻳﻪ ﻭ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻧﺎﺩﺭﺷﺎﻩ، ﻳﮑﺒﺎﺭﻩ ﺍﺻﻮﻟﻴﻮﻥ ﻣﺜﻞ ﻗﺎﺭﭺ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺳﺒﺰ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺑﻴﻦ ﺁﻥﻫﺎ ﻭ ﺍﺧﺒﺎﺭﻳﻮﻥ ،ﮐﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﻧﺠﻒ ﻭ ﮐﺮﺑﻼ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ،ﺧﻮﻥﻫﺎﯼ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺑﻪﻭﻓﻮﺭ ﺭﻳﺨﺘﻪﺍﻧﺪ .ﺁﻏﺎﺯ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻓﺘﺤﻌﻠﯽﺷﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺑﺎ
ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ۲۷
180
ﺗﻬﯿﻪ ﻭ ﺗﻨﻈﯿﻢ :ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﻧﻮﺭﯼ ﻋﻼﺀ
ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﺳﻬﺮﺍﺏ ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ ﮔﺬﺷﺖ ﻻﺩﻥ ﭘﺎﺭﺳﯽ
ﺩﻫﻢ ﺗﯿﺮﻣﺎﻩ ﻣﺼﺎﺩﻑ ﺑﻮﺩ ﺑﺎ ﺷﺸﻤﯿﻦ ﺳﺎﻟﮕﺮﺩ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ ﺳﻬﺮﺍﺏ ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ، ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺒﮏ ﻭ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ،ﮐﻪ ﺩﺭﺳﺖ ﺳﻪ ﺭﻭﺯ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﻭ ﭼﻬﺎﺭﻣﯿﻦ ﺳﺎﻟﮕﺮﺩ ﺗﻮﻟﺪﺵ ،ﺩﺭ ﺷﯿﮑﺎﮔﻮ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ. ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ ﻫﻔﺘﻢ ﺗﯿﺮ ۱۳۲۲ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﻧﯿﺎ ﺁﻣﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺩﻭﺭﻩ ﺩﺑﯿﺮﺳﺘﺎﻥ ،ﺩﺭ ﺍﺗﺮﯾﺶ ﻭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﮐﻨﺴﺮﻭﺍﺗﻮﺍﺭ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻓﺎﺭﻍﺍﻟﺘﺤﺼﯿﻞ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ۱۳۴۸ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪﻥ ﯾﮏ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﯿﻤﺎﺭﯼ ﺳﻞ ﻭ ﺧﻮﻧﺮﯾﺰﯼ ﻣﻌﺪﻩ ﺑﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻫﻨﺮ ﺩﺭﺁﻣﺪ. ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ ﺑﺪﻭﻥ ﺭﻋﺎﯾﺖ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﯼ ﻣﺪﯾﺮﺍﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻫﻨﺮ ﮐﻪ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﺗﺮﻗﯿﺎﺕ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﻭ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺁﻥﻫﺎ ﺳﺎﺧﺖ .ﺧﻮﺩﺵ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ» :ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻫﻨﺮ ۲۲ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺩﺭ ﻋﺮﺽ ﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﺳﺎﺧﺘﻢ؛ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺯﯾﺮ ﻫﯿﭻﮐﺪﺍﻡ ﺭﺍ ﺍﺳﻢ ﻧﻤﯽﮔﺬﺍﺷﺘﯿﻢ ﭼﻮﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻧﻘﺎﺷﯽ ،ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻣﻬﺎﺑﺎﺩ ﻭ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺩﯾﮕﺮ ﺑﻮﺩ«. ﺍﻭ ﺩﺭﺳﺎﻝ ۱۳۵۱ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﺳﯿﺎﻩ ﻭ ﺳﻔﯿﺪ« ﺑﺮﺍﯼ »ﮐﺎﻧﻮﻥ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﻓﮑﺮﯼ ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ« ﺳﺎﺧﺖ .ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺩﺭ ۱۹۷۳ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺟﺎﯾﺰﻩ ﻭﯾﮋﻩ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻟﻮﺱ ﺁﻧﺠﻠﺲ ﻭ ﺟﺎﯾﺰﻩ ﻭﯾﮋﻩ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺳﺎﻧﻔﺮﺍﻧﺴﺴﯿﮑﻮ ﺷﺪ. ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻠﻨﺪﺵ» ،ﯾﮏ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺳﺎﺩﻩ« ،ﺭﺍ ﺩﺭ ۱۳۵۲ ﺳﺎﺧﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺭﻏﻢ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﺳﺮﺩ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖﻫﺎﯼ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ،ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺟﺎﯾﺰﻩ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﯽ ﺍﺯ ﺩﻭﻣﯿﻦ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻓﯿﻠﻢ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺷﺪ .ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻌﺪﯼ ﺍﻭ »ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯽ ﺟﺎﻥ« ﺟﺎﯾﺰﻩ ﺧﺮﺱ ﻧﻘﺮﻩﺍﯼ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺮﻟﯿﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺍﺭﻣﻐﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩ. ﺍﻭ ﺍﺯ ﺑﻨﯿﺎﻥﮔﺬﺍﺭﺍﻥ »ﮐﺎﻧﻮﻥ ﺳﯿﻨﻤﺎﮔﺮﺍﻥ ﭘﯿﺸﺮﻭ« ﺑﻮﺩ ﻭ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﺶ ﺭﺍﻫﮕﺸﺎﯼ ﺣﻀﻮﺭ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩﻫﺎﯼ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪ .ﺍﻣﺎ ﺁﺛﺎﺭﯼ ﮐﻪ ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺳﺎﺧﺖ ﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞ ﻧﮕﺎﻩ ﺗﻠﺦ ﻭ ﻭﺍﻗﻊﮔﺮﺍﯾﺎﻧﻪ ﺍﻭ ﻭ ﺭﯾﺘﻢ ﮐﻨﺪ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﺶ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻋﺎﻣﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﮕﺮﻓﺖ. ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ ﺩﺭ ۱۳۵۵ﺑﻪ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ ﻭ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺳﺎﺧﺖ. ﺁﯾﺪﯾﻦ ﺁﻏﺪﺍﺷﻠﻮ ،ﮐﻪ ﺩﻭﺳﺘﯽ ﺩﯾﺮﯾﻨﻪﺍﯼ ﺑﺎ ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ ﺩﺍﺷﺖ ،ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﯾﺎﺩﺑﻮﺩ ﺍﻭ ﺩﺭ »ﺧﺎﻧﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ« ﮔﻔﺖ» :ﺳﻬﺮﺍﺏ ﻣﺮﺩﻡﮔﺮﯾﺰﯼ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺖ .ﺍﻭ ﻣﯽﺩﺍﻧﺴﺖ ﮐﺠﺎ ﺍﯾﺴﺘﺎﺩﻩ ﻭ ﭼﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ .ﺍﻭ ﺍﺯ ﺷﻌﺎﺭ، ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺎﻧﺘﺎﻟﯿﺴﻢ ﻭ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕﮔﺮﺍﯾﯽ ﻧﻔﺮﺕ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﻫﺮ ﭼﯿﺰ ﻧﺤﯿﻒ ﻭ ﭘﯿﺶﭘﺎﺍﻓﺘﺎﺩﻩﺍﯼ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺭﻧﺞ ﻣﯽﺩﺍﺩ .ﺍﻭ ﻣﻬﺮ ﺳﺮﺷﺎﺭﯼ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻣﻮﺟﻮﺩﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﻣﺨﺎﻃﺮﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ ﺩﺍﺷﺖ«.
ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺁﻏﺪﺍﺷﻠﻮ ،ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪﻩﺍﯼ ﺍﺯ ﺣﯿﺜﯿﺖ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﺪﯾﻮﻥ ﺭﺍﻫﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ ﺷﺮﻭﻉ ﮐﺮﺩ، ﺭﺍﻫﯽ ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﺮﻭﻉ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻃﯽ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻫﯿﭻﮐﺲ ﺑﺎﺝ ﻧﺪﺍﺩ ﻭ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﻧﯿﺎﻣﺪ. ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ ﺩﺭ ﺩﻫﻢ ﺗﯿﺮﻣﺎﻩ ۱۳۷۷ﺩﺭ ﻏﺮﺑﺖ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ. ﻓﯿﻠﻢ ﺷﻨﺎﺳﯽ: ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﻭ ﻣﺴﺘﻨﺪ» :ﻗﻔﺲ«» ،ﻣﻬﺎﺑﺎﺩ«» ،ﺭﻗﺺ ﺩﺭﻭﯾﺸﺎﻥ«، »ﺭﺳﺘﺎﺧﯿﺰ /ﺗﻌﻤﯿﺮ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﺗﺨﺖ ﺟﻤﺸﯿﺪ«» ،ﺩﻭﻣﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﺁﺳﯿﺎﯾﯽ« » ،۱۳۴۸ﺭﻗﺺﻫﺎﯼ ﺗﺮﺑﺖ ﺟﺎﻡ«» ،ﺭﻗﺺﻫﺎﯼ ﻣﺤﻠﯽ ﺗﺮﮐﻤﻦ ﻭ ﺭﻗﺺ ﺑﺠﻨﻮﺭﺩ« » ،۱۳۴۹ﺁﯾﺎ...؟« » ،۱۳۵۰ﺳﯿﺎﻩ ﻭ ﺳﻔﯿﺪ« ۱۳۵۱ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ» :ﯾﮏ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺳﺎﺩﻩ« ۱۳۵۲ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺩﯾﭙﻠﻢ ﻫﯿﺎﺕ ﮊﻭﺭﯼ ﮐﺎﺗﻮﻟﯿﮏ ﻭ ﭼﻬﺎﺭ ﻫﺰﺍﺭ ﻣﺎﺭﮎ ﺟﺎﯾﺰﻩ ﻧﻘﺪﯼ ﺍﺯ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﯿﻦﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺮﻟﯿﻦ ،ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺩﯾﭙﻠﻢ ﻫﯿﺎﺕ ﮊﻭﺭﯼ ﭘﺮﻭﺗﺴﺘﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﯾﮏ ﻫﺰﺍﺭ ﻣﺎﺭﮎ ﺟﺎﯾﺰﻩ ﻧﻘﺪﯼ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﺮﻟﯿﻦ ﻭ ﺟﺎﯾﺰﻩ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﺑﯿﻦﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﺗﻬﺮﺍﻥ؛ »ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯽ ﺟﺎﻥ« ۱۳۵۴ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺩﯾﭙﻠﻢ ﻫﯿﺎﺕ ﮊﻭﺭﯼ ﭘﺮﻭﺗﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﯾﮏ ﻫﺰﺍﺭ ﻣﺎﺭﮎ ﺟﺎﯾﺰﻩ ﻧﻘﺪﯼ ،ﺩﯾﭙﻠﻢ ﻫﯿﺎﺕ ﮊﻭﺭﯼ ﮐﺎﺗﻮﻟﯿﮏ ﻭ ﭼﻬﺎﺭ ﻫﺰﺍﺭ ﻣﺎﺭﮎ ﺟﺎﯾﺰﻩ ﻧﻘﺪﯼ ﻭ ﺟﺎﯾﺰﻩ ﺧﺮﺱ ﻧﻘﺮﻩﺍﯼ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﯽ ﺍﺯ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﺮﻟﯿﻦ؛ »ﺩﺭ ﻏﺮﺑﺖ«۱۳۵۴ ،ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻣﺸﺘﺮﮎ ﮐﺎﻧﻮﻥ ﺳﯿﻨﻤﺎﮔﺮﺍﻥ ﭘﯿﺸﺮﻭ ،ﺗﻞ ﻓﯿﻠﻢ ﻭ ﭘﺮﻭﯾﯿﺲ ﻓﯿﻠﻢ ﻫﺎﻧﺒﻮﺭﮒ .ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺟﺎﯾﺰﻩ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﺑﯿﻦﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﺮﻟﯿﻦ؛ »ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ« )ﻧﺎﺗﻤﺎﻡ ﻣﺎﻧﺪ( ۱۳۵۵ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ ﺩﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ» :ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻠﻮﻍ« ۱۹۷۶؛ »ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﯾﮏ ﻋﺎﺷﻖ« ۱۹۷۷؛ »ﺗﻌﻄﯿﻼﺕ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻟﻮﺗﻪ ﺍﯾﺰﻧﺮ« ۱۶ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮﯼ ۱۹۷؛ »ﻧﻈﻢ /ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺭﻭﺑﺮﺍﻩ ﺍﺳﺖ« ۱۹۸۰ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺟﺎﯾﺰﻩ ﻫﻮﮔﻮ ﻧﻘﺮﻩﺍﯼ ﺍﺯ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺷﯿﮑﺎﮔﻮ؛ »ﺁﺧﺮﯾﻦ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ ﮔﺮﺍﺑﻪ« ۱۶ﻣﯿﻠﯽﻣﺘﺮﯼ ۱۹۸۰ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺟﺎﯾﺰﻩ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﯽ، ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﻭ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮ ﻣﺮﺩ ،ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﭘﻨﺞ ﻫﺰﺍﺭ ﻣﺎﺭﮎ ﻭ ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺟﺎﯾﺰﻩ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ؛ »ﯾﮏ ﺯﻧﺪﮔﯽ :ﭼﺨﻮﻑ« ۱۶ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮﯼ۱۹۸۱؛ »ﻣﺪﯾﻨﻪ ﻓﺎﺿﻠﻪ /ﺍﺗﻮﭘﯿﺎ« ۱۹۸۲ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺟﺎﯾﺰﻩ ﺁﮐﺎﺩﻣﯽ ﻫﻨﺮﻫﺎﯼ ﺗﺠﺴﻤﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﺎﻝ؛ »ﮔﯿﺮﻧﺪﻩ ﻧﺎﺷﻨﺎﺱ« ۱۶ﻣﯿﻠﯽﻣﺘﺮﯼ ۱۹۸۳ـ ۱۹۸۲؛ »ﻫﺎﻧﺲ ،ﺟﻮﺍﻧﯽ ﺍﺯ ﺁﻟﻤﺎﻥ« ۱۹۸۳؛ »ﺩﺭﺧﺖ ﺑﯿﺪ« ۱۹۸۴؛ »ﺳﺎﻋﺖ ﺁﺑﯽ« ۱۹۸۵؛ »ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻭﯾﺮﺍﻧﮕﺮ« ۱۹۸۵؛ »ﮔﻞ ﻫﺎﯼ ﺳﺮﺥ ﺑﺮﺍﯼ ﺁﻓﺮﯾﻘﺎ« ۱۹۹۱
ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﺳﺎﯾﺖ »ﺑﯽ ﺑﯽ ﺳﯽ«
ﺩﺭ ﺣﺎﺷﯿﻪ ﺩﯾﺪﺍﺭ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﺎﻥ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﺎ »ﺭﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﺍﻧﻘﻼﺏ«
ﺁﻧﭽﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﯿﺪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺳﯿﻨﻤﺎﺋﯽ ﺩﺍﺧﻞ ﮐﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﯾﺪﺍﺭ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﺎﻥ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﺎ ﺳﯿﺪﻋﻠﯽ ﺧﺎﻣﻨﻪﺍﯼ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺳﻪ »ﺭﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﺍﻧﻘﻼﺏ« ﺍﺯ ﺍﻭ ﯾﺎﺩ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺍﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﺮﺍﯼ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ ﻋﻤﻖ ﻗﻠﻢـﺑﻪـﻣﺰﺩﯼ ﻭ ﺗﻤﻠﻖﮔﻮﺋﯽ ﺍﺯ ﯾﮏﺳﻮ ﻭ »ﻧﻈﺮﯾﺎﺕ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺭﺍﻫﮕﺸﺎ«ﯼ ﺭﻫﺒﺮ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﺩﯾﮕﺮ ،ﻣﻔﯿﺪ ﺍﺳﺖ.
ﻣﺤﻤﻮﺩ ﮔﺒﺮﻟﻮ ﺳﻪﺷﻨﺒﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﺎﻥ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﺎ ﺭﻫﺒﺮ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﯾﺪﺍﺭﻯ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻭ ﺷﮕﻔﺖﺍﻧﮕﯿﺰ ﻭ ﭘﺮﻣﻐﺰ ،ﻫﻢ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻭﯾﮋﮔﻰﻫﺎﻯ ﺣﺎﺿﺮﯾﻦ ،ﻫﻢ ﺑﺤﺚﻫﺎﻯ ﻣﻄﺮﺡﺷﺪﻩ ﻭ ﻫﻢ ﺑﯿﺎﻧﺎﺕ ﮔﻬﺮﺑﺎﺭ ﻣﻌﻈﻢﻟﻪ ﺑﻮﺩ. ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺑﺎﺭ ﻃﯿﻒﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﻰ ﺑﺎ ﻧﮕﺮﺵﻫﺎ ﻭ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎﻯ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻯ ﺻﻤﯿﻤﺎﻧﻪ ﻭ ﮔﺮﻡ ،ﮔﺮﺩ ﻫﻢ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﯿﭻﮔﻮﻧﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪﺍﻯ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻣﻰﺍﻧﺪﯾﺸﯿﺪﻧﺪ ﺑﯿﺎﻥ ﮐﺮﺩﻧﺪ؛ ﺟﻤﻌﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ۲۷ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﯿﭻ ﮐﺠﺎ ﺍﯾﻦﭼﻨﯿﻦ ﺩﻭﺭ ﻫﻢ ﮔﺮﺩ ﻧﯿﺎﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﻣﺴﺌﻮﻟﻰ ﺗﻼﺵ ﮐﺮﺩ ،ﻋﻘﯿﻢ ﻣﺎﻧﺪ .ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﯾﮑﻰ ﺍﺯ ﻓﯿﻠﻤﺴﺎﺯﺍﻥ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺑﺮﮐﺖ ﺍﯾﻦ ﺟﻠﺴﻪ ،ﺗﺠﻤﻊ ﻫﻤﻪ ﻃﯿﻒ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﻝﻫﺎﺳﺖ ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺍﺯ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ،ﺑﺮﺍﻯ ﺳﯿﻨﻤﺎﻯ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺗﻼﺵ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ. ﺑﺤﺚﻫﺎ ﻭ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻭ ﮔﺎﻩ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻋﺠﯿﺐ ﺑﺎ ﻓﮑﺮﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ
ﺣﺘﻰ ﺑﻪ ﮔﻤﺎﻧﻢ ﺗﻌﺠﺐ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﺑﺮﺍﻧﮕﯿﺨﺖ. ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﮐﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻫﺮ ﯾﮏ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﻩ ﻃﯿﻔﻰ ﺍﺯ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻭ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻭ ﭘﺴﻨﺪﯾﺪﻩ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﯾﻦ ﺩﺭﺩ ﺩﻝﻫﺎ ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﺭﻫﺒﺮ ﯾﮕﺎﻧﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﻦ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﻰ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﺩﺭ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﮔﺮﺍﯾﺸﺎﺕ ﻭ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺍﻟﺤﻖ ﻧﯿﺰ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﭼﻪ ﺻﺒﻮﺭﺍﻧﻪ ﮔﻮﺵ ﻓﺮﺍ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﻪ ﺑﺎ ﺩﻗﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﯾﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﺑﺮ ﻣﻰﺩﺍﺷﺘﻨﺪ. ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺯ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﺳﭙﺎﺳﮕﺰﺍﺭﻯ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﻭﺍﻫﻤﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺭﻫﺒﺮ ﻋﺰﯾﺰ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻧﯿﺰ ﺳﭙﺎﺳﮕﺰﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﻓﻀﺎﻯ ﮔﺮﻣﻰ ﺭﺍ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ. ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺍﯾﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﻣﺒﺎﺣﺜﻰ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺭﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ؛ ﻧﻈﺮﯾﺎﺗﻰ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺭﺍﻫﮕﺸﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﯿﻨﻤﺎﻯ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺁﯾﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﻣﻌﻈﻢﻟﻪ ﮔﺮﻩ ﮐﻮﺭﻯ ﺭﺍ ﮐﻪ »ﻧﺎﺧﻮﺩﺁﮔﺎﻩ« ﺩﺭ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﺳﯿﻨﻤﺎﻯ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ ﺩﺭ ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬﺍﺭﻯﻫﺎﻯ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﻰ
ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﮔﺸﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﻰﺭﻭﺩ ﺁﻧﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺳﺎﻝﻫﺎﺳﺖ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻏﻠﻄﻰ ﺍﺯ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺑﺎﺯﻧﮕﺮﻯ ﺟﺪﻯ ﺩﺭ ﻋﻤﻖ ﻧﮕﺮﺵ ﻭ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﮐﻨﻨﺪ. ﺯﯾﺒﺎﺗﺮﯾﻦ ﻭ ﻋﻤﯿﻖﺗﺮﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﺑﻮﺩ »ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻫﻨﺮﻯ ﺑﺮﺗﺮ ،ﭘﯿﭽﯿﺪﻩ ،ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻣﺘﻌﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ« ﺟﻤﻠﻪﺍﻯ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻌﻤﻖ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﻫﻤﯿﺖ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺍﯾﻦ ﻫﻨﺮ ﭘﻰﺑﺮﺩ ﻭ ﮐﺎﺭﺁﻣﺪﻯ ﻭ ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬﺍﺭﻯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﮎ ﮐﺮﺩ ﻭ ﯾﺎ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﯾﮕﺮ ﻣﻌﻈﻢﻟﻪ ﮐﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ »ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﮐﺸﻮﺭ ﯾﮏ ﻧﯿﺎﺯ ﻭ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰﺷﻮﺩ« ﻭ »ﮐﻠﯿﺪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﻣﯿﺰﺍﻥ ﺯﯾﺎﺩﻯ ﺩﺳﺖ ﺳﯿﻨﻤﺎﮔﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ« ﻭﻇﯿﻔﻪ ﻭ ﺗﻌﻬﺪ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﻦ ﻭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﺭﺍ ﭼﻨﺪ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﯾﮕﺮ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻥ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺭﺍ ﯾﮏ ﺳﺮﮔﺮﻣﻰ ﺻﺮﻑ ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﮔﺬﺷﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﮑﺮﺩ. ﺭﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺩﯾﺪﺍﺭ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﻯ ﺑﺤﻘﻰ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﺎﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻠﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴﺖ .ﺍﮔﺮ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﺳﯿﻨﻤﺎ ،ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ
ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ۴۱
۱۹
ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ ،ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ ،ﺷﻤﺎﺭﻩ ،۲۸۲ﺟﻤﻌﻪ ۶ﻣﺮﺩﺍﺩ ۱۳۸۵
ﮐﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﯾﮏ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ :ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ
ﭘﺮﻭﺍﻧﻪ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺩﺭ ﭘﺎﯾﯿﺰ ﺳﺎﻝ ۷۵ﺧﺒﺮﯼ ﺗﻌﺠﺐﺑﺮﺍﻧﮕﯿﺰ ﺩﻫﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻫﺎﻥ ﺑﯿﻦ ﺳﯿﻨﻤﺎﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺭﺩ ﻭ ﺑﺪﻝ ﺷﺪ :ﺩﺍﺭﯾﻮﺵ ﻣﻬﺮﺟﻮﯾﯽ ﻧﻘﺶ ﺍﺻﻠﯽ ﭼﻬﺎﺭﻣﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺯﻥﻣﺤﻮﺭﺵ ﺭﺍ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮ ﺗﺎﺯﻩﮐﺎﺭ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻮﺩ» :ﻟﯿﻼﺣﺎﺗﻤﯽ ،ﻣﺘﻮﻟﺪ ،۱۳۵۱ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺧﺘﻪ ﺭﺷﺘﻪ ﺑﺮﻕ ﻭ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﻣﺪﺭﻥ ﺩﺭ ﺳﻮﯾﯿﺲ ،ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺧﺬ ﻣﺪﺭﮎ«. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮ ﻧﻮﻇﻬﻮﺭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻫﻢ ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺒﻮﺩ ،ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﻫﻨﺮﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺁﺛﺎﺭ ﺩﺭﺧﺸﺎﻥ ﭘﺪﺭﺵ ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺣﻀﻮﺭ ﮐﻮﺗﺎﻫﺶ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢ »ﺩﻟﺸﺪﮔﺎﻥ« ﺩﺭ ﻧﻘﺶ ﯾﮏ ﺷﺎﻫﺰﺍﺩﻩ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯼ ﺗﺮﮎ .ﺧﺒﺮ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺟﻬﺖ ﺟﺬﺍﺏ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻥ ﯾﮏ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮ ﻧﻮﭘﺎ ﺩﺭ ﺟﺎﯾﮕﺎﻫﯽ ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﺳﺘﺎﺭﻩﻫﺎﯾﯽ ﭼﻮﻥ ﻧﯿﮑﯽ ﮐﺮﯾﻤﯽ ]»ﭘﺮﯼ«» ،ﺳﺎﺭﺍ«[ ﻭ ﺑﯿﺘﺎ ﻓﺮﻫﯽ ]»ﺑﺎﻧﻮ«[ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺗﮑﯿﻪ ﺯﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﮐﻤﯽ ﻋﺠﯿﺐ ﻣﯽﻧﻤﻮﺩ. ﺍﺣﺘﻤﺎﻻﺟﺬﺍﺑﯿﺖﻫﺎﯼﻫﻤﯿﻦﺧﺒﺮﺑﻮﺩﮐﻪﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥﻭﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﺍﻥ ﺩﺭﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻤﯿﻦ»ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻓﯿﻠﻢ ﻓﺠﺮ« ﺑﺮﺍﯼ ﺩﯾﺪﻥ »ﻟﯿﻼ«ﯼ ﻣﻬﺮﺟﻮﯾﯽ ﺗﺎ ﺳﺤﺮ ﺑﯿﺪﺍﺭ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ ،ﺗﺎ ﺩﺭﺧﺸﺶ ﻭ ﻫﻨﺮﻧﻤﺎﯾﯽ ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺎﺕ ﻭ ﻣﺒﻬﻮﺕ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺧﻮﺍﺏ ﺭﺍ ﺍﺯ ﭼﺸﻤﺎﻥ ﻫﻤﻪ ﺑﺮﺑﺎﯾﺪ. ﺁﻥﺷﺐﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥﺷﺎﻫﺪﺧﻠﻖﯾﮑﯽﺍﺯﭘﯿﭽﯿﺪﻩﺗﺮﯾﻦ ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎﯼ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺯﻥ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ »ﺟﺴﻮﺭﺍﻧﻪ« ﺭﻧﺞﮐﺸﯿﺪﻥﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏﻣﯽﮐﻨﺪ ـﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﻭ ﺭﻧﺠﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ »ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﻨﺎﺧﺖ« ﻭ »ﺁﺭﺍﻣﺸﯽ ﺧﺮﺩﻣﻨﺪﺍﻧﻪ« ﻣﻨﺠﺮ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﺍﻧﮕﺎﺭ ﻓﻘﻂ ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﺎﭼﻬﺮﻩ ﭘﺮﺭﻣﺰ ﻭ ﺭﺍﺯ ﻭ ﺳﮑﻮﺕ ﻣﻌﻨﺎﺩﺍﺭﺵ ﺍﯾﻦ ﻣﻌﺼﻮﻣﯿﺖ ﻭ ﺷﮑﻨﻨﺪﮔﯽ ﻭ ﺭﻧﺞﭘﺬﯾﺮﯼ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮ ﺍﻟﻘﺎﺀ ﮐﻨﺪ. ﺍﮐﻨﻮﻥ ﻧﯿﺰ ،ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ﺩﻩ ﺳﺎﻝ ،ﻫﺮ ﻭﻗﺖ ﻧﺎﻡ »ﻟﯿﻼ« ﻣﯽﺁﯾﺪ ،ﺩﺭ ﻻﺑﻼﯼ ﻋﻄﺮ ﺷﻠﻪﺯﺭﺩ ﻭ ﺗﺮﺍﻧﻪ »ﻧﯿﻠﻮﻓﺮﺍﻧﻪ« ﻭ ﺻﺪﺍﯼ ﺯﻧﮓ ﺗﻠﻔﻦ ﻭ ﻧﻤﺎﻫﺎﯼ ﺗﺴﺒﯿﺢ ﻭ ﺷﻤﻌﺪﺍﻧﯽ ،ﭼﻬﺮﻩ ﺣﻖ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﻭ ﻣﻌﺼﻮﻡ ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺫﻫﻨﻤﺎﻥ ﺧﻮﺩﻧﻤﺎﯾﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻟﺒﺎﺱ ﻓﺎﺧﺮ »ﻟﯿﻼ« ﻓﻘﻂ ﺑﺮﺍﯼ ﻗﺎﻣﺖ ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺩﻭﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﺎﻡ ﺍﻭ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﻓﯿﻠﻢ ﺁﻥﭼﻨﺎﻥ ﮔﺮﻩ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻋﻤﺮ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮﯼﺍﺵ ﺳﺎﯾﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﻘﺶ ﻭ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺮ ﺳﺮﺵ ﺳﻨﮕﯿﻨﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺍﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺎﺯﯼ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢ »ﻟﯿﻼ« ﺍﺯ ﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻤﯿﻦ
»ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻓﯿﻠﻢ ﻓﺠﺮ« ﺩﯾﭙﻠﻢ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﮔﺮﻓﺖ .ﭘﺲ ﺍﺯ »ﻟﯿﻼ« ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺑﺎ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮﯼ ﺭﻭﺑﺮﻭ ﺷﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﺍﻭ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ ﮐﻨﺎﺭ ﮐﺸﯿﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﺒﺎﺯﯼ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢ »ﻟﯿﻼ« ]ﻋﻠﯽ ﻣﺼﻔﺎ[ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﮐﺮﺩ .ﺍﻭ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﭘﯿﺶ ﺩﺭ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺖ »ﺑﯽﺑﯽﺳﯽ« ﺍﺯ »ﻟﯿﻼ« ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤﺶ ﯾﺎﺩ ﮐﺮﺩ ﻭ ﮔﻔﺖ» :ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻦ ﻟﯿﻼﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﻘﺸﻢ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﻡ ﻧﺰﺩﯾﮑﺘﺮ ﺍﺳﺖ. ﯾﻌﻨﯽﺟﻤﻠﻪﻫﺎﯾﯽﮐﻪ ﺩﺭﺩﯾﺎﻟﻮﮒﻫﺎ ﻭﺟﻮﺩﺩﺍﺭﺩ،ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺟﻨﺲ ﺟﻤﻠﻪﻫﺎﯾﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮﺩﻡ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﯽﺑﺮﻡ«. ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﺳﮑﻮﺕ ،ﺍﺯ ﺑﯿﻦ ﺧﯿﻞ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎﯼ ﭘﯿﺶ ﺭﻭﯾﺶ» ،ﺷﯿﺪﺍ«ﯼ ﮐﻤﺎﻝ ﺗﺒﺮﯾﺰﯼ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﮐﺮﺩ ،ﻓﯿﻠﻤﯽ ﮐﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺑﺴﺘﺮ ﺟﻨﮓ ﻭ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ ﺭﻭﺍﯾﺖ ﮐﻨﺪ .ﺷﺨﺼﯿﺖ ﺳﺎﺩﻩ ﻭ ﯾﮏ ﺑﻌﺪﯼ »ﺷﯿﺪﺍ« ﻧﻤﺎﺩﯼ ﺍﺯ ﯾﮏ ﻋﺸﻖ ﺁﺳﻤﺎﻧﯽ ﻭ ﻓﺮﺍﺯﻣﯿﻨﯽ ﺑﻮﺩ .ﭘﺮﺳﺘﺎﺭﯼ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺻﺪﺍﯼ ﺁﺭﺍﻣﺶﺑﺨﺶ ﺧﻮﺩ ،ﻫﺮ ﺷﺐ ﺁﯾﺎﺗﯽ ﺍﺯ ﻗﺮﺁﻥ ﮐﺮﯾﻢ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﯾﮏ ﺭﺯﻣﻨﺪﻩ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺩﺭﺩ ﺟﺎﻧﻔﺮﺳﺎﯼ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﻟﺘﯿﺎﻡ ﺑﺨﺸﺪ .ﺩﺭ »ﺷﯿﺪﺍ« ﻧﻘﺶ ﻣﺤﻮﺭﯼ ﺭﺍ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﺭﺯﻣﻨﺪﻩ )ﭘﺎﺭﺳﺎ ﭘﯿﺮﻭﺯﻓﺮ( ﺍﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﯼ ﺩﺭ ﺣﺎﺷﯿﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﺣﺎﻝ ﺍﻭ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﺎ ﺍﯾﻔﺎﯼ ﻧﻘﺶ ﺷﺨﺼﯿﺘﯽ ﻣﻌﺼﻮﻡ، ﺻﺒﻮﺭ ﻭ ﺁﺭﺍﻡ ،ﺑﺨﺶ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺍﺯ ﺗﻮﺍﻧﺎﯾﯽﻫﺎﯾﺶ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ. ﭘﺲ ﺍﺯ »ﺷﯿﺪﺍ« ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻗﻀﯿﻪ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺟﺪﯼﺗﺮ ﻭ ﺣﺮﻓﻪﺍﯼﺗﺮ ﺷﺪ» :ﺍﺯ ﺷﯿﺪﺍ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮﯼ ﺑﺮﺍﯾﻢ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﯾﮏ ﺣﺮﻓﻪ ﺩﺭﺁﻣﺪ. ﺑﺎﺯﯾﮕﺮ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﺮﺍﯾﻢ ﺧﯿﻠﯽ ﺧﯿﻠﯽ ﻋﺠﯿﺐ ﺑﻮﺩ .ﺯﻣﺎﻥ ﻓﯿﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﯼ ﻟﯿﻼ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﯽﮐﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮﺩﻡ ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﺜﻼ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ :ﻟﯿﻼ ﺑﯿﺎ ﺳﺮ ﺻﺤﻨﻪ ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺷﯿﺪﺍ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺧﺎﻧﻢ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺷﺪﻡ ﻭ ﻓﻬﻤﯿﺪﻡ ﺣﺎﻻ ﻗﻀﯿﻪ ﺣﺮﻓﻪﺍﯼ ﺍﺳﺖ«. ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻓﯿﻠﻢ »ﺷﯿﺪﺍ« ﺑﺎﺭ ﺩﯾﮕﺮ ﻧﺎﻣﺰﺩ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ ﺟﺎﯾﺰﻩ »ﺳﯿﻤﺮﻍ« ﺑﺎﺯﯾﮕﺮﯼ ﺷﺪ» :ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺎﻝ ۷۸ﮐﻪ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﯼ ﺩﺭ ﺷﯿﺪﺍ ﻣﯽﮔﺬﺷﺖ ۱۲ ،ﻓﯿﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩ ﺷﺪ ،ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﺍﺻﻼ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪﻧﺪ .ﺍﻏﻠﺐ ﺍﯾﻦ ﻧﻘﺶﻫﺎ ﯾﮑﺴﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﭼﻨﺪﺗﺎﯾﯽﺷﺎﻥ ،ﺷﮑﻞ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﻭ ﻣﺤﺘﻮﺍﯼ ﺩﺭﺳﺘﯽ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ .ﺩﺭﭼﻨﺪ ﺗﺎﯾﯽ ﺗﻨﻬﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻣﻦ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﺑﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﺍﯾﻦ ﭼﻬﺮﻩ »ﺯﻥ ﻣﻌﺼﻮﻡ« ﺭﺍ ﺑﺸﮑﻨﻢ«.
ﺑﯿﻦ »ﺷﯿﺪﺍ« ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻌﺪﯼﺍﺵ» ،ﺁﺏ ﻭ ﺁﺗﺶ« ﺍﺯ ﻓﺮﯾﺪﻭﻥ ﺟﯿﺮﺍﻧﯽ ،ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺍﻓﺘﺎﺩ )ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺣﻀﻮﺭ ﮐﻮﺗﺎﻫﺶ ﺩﺭ »ﻣﯿﮑﺲ« ﻣﻬﺮﺟﻮﯾﯽ ﻭ ﺑﺎﺯﯼ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ »ﮐﯿﻒ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ«(. ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﯼ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ »ﮐﯿﻒ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ« ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ،۷۹ﺑﻪ ﯾﮏ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮ ﮐﺎﻣﻼ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﻋﺎﻡ ﻭ ﺑﯿﻨﻨﺪﮔﺎﻥ »ﺟﻌﺒﻪ ﺟﺎﺩﻭ« ﺑﺪﻝ ﮔﺸﺖ .ﺍﯾﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻭ ﻻﺯﻡ ﺑﻮﺩ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﮐﺎﺭ ﻣﺘﮑﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﻭ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﮐﻤﯿﺖ ﻭ »ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﺩﯾﺪ ﺑﻮﺩﻥ« ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﯽ ﺩﺍﺭﺩ .ﻧﻘﺶﺁﻓﺮﯾﻨﯽ ﺯﻭﺝ ﻋﻠﯽ ﻣﺼﻔﺎ ﻭ ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺍﺯ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﻮﺩ؛ ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺍﺯ ﺣﺎﺻﻞ ﮐﺎﺭﺵ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺳﺮﯾﺎﻝ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺭﺍﺿﯽ ﻧﺒﻮﺩ» :ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﮐﯿﻒ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺭﺍ ﺧﯿﻠﯽ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻡ ﻗﻮﯼﻣﯽﺁﻣﺪ.ﺍﻣﺎﻧﺘﯿﺠﻪﺍﺵ،ﺁﻥﻃﻮﺭﮐﻪﻣﯽﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﻧﺸﺪ ...ﻣﻮﻗﻊ ﭘﺨﺶ ﺳﺮﯾﺎﻝ ،ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺣﺎﻟﻢ ﺑﺪ ﻣﯽﺷﺪ ﻭ ﻧﺎﺭﺍﺣﺖ ﺑﻮﺩﻡ .ﺍﻣﺎ ﺁﺩﻡﻫﺎﯾﯽ ﻫﻢ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﺩﺭﺍﯾﻦ ﺳﺮﯾﺎﻝﺑﯽﻧﻈﯿﺮﺑﻮﺩﯼﻭﺍﯾﻦﺧﻮﺩﯾﮏ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺩﻭﮔﺎﻧﻪﺍﯼ ﺭﺍ ﺩﺭﻣﻦ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﯽﺁﻭﺭﺩ«. ﺩﺭ »ﺁﺏ ﻭ ﺁﺗﺶ« ﺟﯿﺮﺍﻧﯽ ﻧﻘﺶ ﺟﺴﻮﺭﺍﻧﻪﺍﯼ ﺑﻪ ﺍﻭ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩ ﺷﺪ :ﺯﻧﯽ ﺧﯿﺎﺑﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺩﺭﮔﯿﺮ ﯾﮏ ﻣﺎﺟﺮﺍﯼ ﺟﻨﺎﯾﯽ ﻣﯽﺷﻮﺩ.ﺑﺴﯿﺎﺭﯼﺍﺯﺑﺎﺯﯾﮕﺮﺍﻥﺳﺮﺷﻨﺎﺱ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺸﺪﻧﺪ ﺷﺨﺼﯿﺖ »ﻣﺮﯾﻢ ﻣﺸﺮﻗﯽ« ﺭﺍ ﺑﭙﺬﯾﺮﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺍﯾﻦ ﺭﯾﺴﮏ ﺭﺍ ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ .ﻭﯼ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﭘﺮﺳﻮﻧﺎﮊﯼ ﻓﺮﻭ ﺭﻓﺖ ﮐﻪ ﺯﻣﯿﻦ ﺗﺎ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﺑﺎﻧﻘﺶﻫﺎﯼ ﭘﯿﺸﯿﻨﺶﻣﺘﻔﺎﻭﺕﺑﻮﺩ.ﺍﻭﺑﺎ ﮐﺴﺐﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮ ﻧﻘﺶ ﺍﻭﻝ ﺯﻥ« ﺍﺯ ﭘﻨﺠﻤﯿﻦ ﺟﺸﻦ »ﺧﺎﻧﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎ« ﭘﺎﺩﺍﺵ ﺍﯾﻦ ﺭﯾﺴﮏ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺖ. ﻟﯿﻼﺣﺎﺗﻤﯽ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻧﺤﻮﻩ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻦ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩﯼ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ» :ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮﯼ ﻣﻦ ﺭﻭﯼ ﻫﻢ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ ﺍﺯ ﺳﻪ ﭘﺎﺭﺍﻣﺘﺮ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺩﺍﺭﺩ: ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ،ﻧﻘﺶ ﻭ ﻓﯿﻠﻤﻨﺎﻣﻪ «.ﻭﻟﯽ ﺍﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ۷۹ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺎﺯﯼ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺑﻌﻀﺎ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥﻫﺎﯼ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺳﺮﺷﻨﺎﺳﯽ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﯾﺎ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﮐﺎﺭ، ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﻣﻮﻓﻘﯽ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢ »ﻣﺮﺑﺎﯼ ﺷﯿﺮﯾﻦ«ﺍﺯﻣﺮﺿﯿﻪ ﺑﺮﻭﻣﻨﺪﺩﺭ ﻧﻘﺶﺷﺨﺼﯿﺘﯽﺗﺨﺖ ﻭ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ ﻭ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎﯾﺶ ﺭﺍ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮐﻨﺪ .ﺩﺭ »ﺷﺎﻋﺮ ﺯﺑﺎﻟﻪﻫﺎ«ﯼ ﻣﺤﻤﺪ ﺍﺣﻤﺪﯼ، ﺑﺎ ﺁﻥ ﮐﻪ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﯽﮐﺮﺩ ،ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩ ﺑﺎﺯﯼ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻘﺶ ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﻀﻮﺭ ،ﺍﯾﻦ ﺍﺻﺎﻟﺖ ﻧﻘﺶ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ
ﺁﺫﺭ ﻧﻔﯿﺴﯽ :ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﯾﮏ ﻓﺮﺩ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﻢ ﻭﻟﯽ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺑﻪ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺧﻮﺩﻡ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﯽﺷﻮﻡ ﻧﺎﺑﺎﮐﻮﻑ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﺩﺑﯽ ﺁﺯﺍﺩ ﺯﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺎﯾﺪ ﺁﺯﺍﺩ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ
ﻣﺮﯾﻢ ﺍﻓﺸﻨﮓ ،ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﮔﺮ ﺭﺍﺩﯾﻮ »ﺻﺪﺍﯼ ﺁﻟﻤﺎﻥ« ،ﺩﺭ ﭘﯿﺸﺎﻧﯽ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﺍﯼ ﺑﺎ ﺁﺫﺭ ﻧﻔﯿﺴﯽ ،ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﻣﻘﯿﻢ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﻭ ﺻﺎﺣﺐ ﮐﺘﺎﺏ »ﻟﻮﻟﯿﺘﺎ ﺧﻮﺍﻧﯽ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ« ،ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺗﺎﺯﮔﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺷﺮﮐﺖ ﺩﺭ ﯾﮏ ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﻪ ﺍﯾﺘﺎﻟﯿﺎ ﺳﻔﺮ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﯼ ﺷﻬﺮ ﻣﯿﻼﻥ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﻨﯿﺎﺩ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ »ﮐﻮﺭﯾﺮ ﺩﻻ ﺳﺮﺍ« ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ۱۴ ﺭﻭﺯ ﻣﯿﺰﺑﺎﻥ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺟﻮﯾﺲ ﮐﺮﻭﻝ ﺍﻭﯾﺘﺲ ،ﻟﯽ ﻟﯽ ﮔﺮﻭﺑﺮ ،ﻫﺪﯼ ﺑﺮﮐﺖ ،ﺧﺎﻟﺪ ﻓﻮﺍﺩ ﺍﻋﻠﻢ ﻭ ﯾﻮﻧﺲ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺁﺫﺭ ﻧﻔﯿﺴﯽ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺷﺮﮐﺖﮐﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻧﺸﺴﺖﻫﺎﯼ ﺍﺩﺑﯽ ـ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺍﺳﺖ .ﺁﻧﭽﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﯿﺪ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﭘﺎﺳﺦﻫﺎﯼ ﺁﺫﺭ ﻧﻔﯿﺴﯽ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮ ﺍﺳﺖ.
ﺁﺫﺭ ﻧﻔﯿﺴﻰ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺗﺨﯿﻞ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺨﯿﻞ ﺁﻥ ﭼﯿﺰﯼ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻭﺍﻗﻌﯿﺖ ﺍﺯ ﻣﺎ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﯿﻢ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺍﻧﯿﻢ. ﻣﺜﺎﻝﻫﺎﯾﯽ ﺩﺍﺭﻡ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺍﯾﺮﺍﻥ .ﯾﻌﻨﯽ ﺍﺯ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﺷﺨﺼﯽ ،ﺍﺯ ﺑﭽﮕﯽ ﺷﺮﻭﻉ ﻣﯽﺷﻮﺩ ،ﺑﻌﺪ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻫﺴﺖ ،ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﻭﻗﺘﯽ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﺍﺯ ﻣﺎ ﺣﻖ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺭﺍ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ ،ﯾﺎ ﺣﻖ ﺯﻧﺪﮔﯽﮐﺮﺩﻥ ﺭﺍ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ ،ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺨﯿﻞ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ... ﺍﻻﻥ ﺩﺭ ﺍﯾﺘﺎﻟﯿﺎ ﮐﺘﺎﺑﯽ ﺍﺯ ﻣﻦ ﭼﺎﭖ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ »ﺑﯽ ﺑﯽ ﻭ ﺻﺪﺍﯼ ﺳﺒﺰ« ﮐﻪ ﮐﺘﺎﺏ ﺑﭽﻪﻫﺎﺳﺖ ﺩﺭ ﺣﻘﯿﻘﺖ .ﻣﻦ ﺍﯾﻦ ﺭﺍ ﭘﺎﺭﺳﺎﻝ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﮐﺎﺩﻣﯽ ﺭﻡ ﺑﻮﺩﻡ ﻧﻮﺷﺘﻢ ،ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﻧﻘﺎﺷﯽ ﺍﯾﺘﺎﻟﯿﺎﯾﯽ ـ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﯼ .ﻭ ﭘﺎﯾﻪ ﺁﻥ ﮐﺘﺎﺏ ﺑﺎﺯ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪﺍﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩﺵ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮﺩﯾﻢ؛ ﺍﻫﻤﯿﺖ ﺗﺨﯿﻞ .ﮐﺘﺎﺏ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺭﻡ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺳﻪ ﺯﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﻗﺮﻥ ۱۹ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺷﺮﻭﻉ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻣﯽﺭﺳﺪ .ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺍﯾﻦ ﺳﻪ ﺯﻥ ﻣﯽﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ،ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻭ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﯽﺍﻓﺘﺪ ﺑﺎﺯﮔﻮ ﮐﻨﻢ... ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽﻫﺎﯼ ﻣﻦ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﯿﺴﺖ؛ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﻢ ﭼﺮﺍ ﺍﯾﻦ ﻓﮑﺮ ﺭﺍ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ. ﺍﻻﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻓﺴﺘﯿﻮﺍﻝﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻫﯿﭻﮐﺪﺍﻡ ﺳﻤﯿﻨﺎﺭ ﯾﺎ ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺲﻫﺎﯼ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ .ﻣﻦ ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﻓﺮﺩ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﻢ ،ﻭﻟﯽ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮏ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ،ﯾﮏ ﺯﻥ ،ﯾﮏ ﻣﻌﻠﻢ ﻭ ﯾﮏ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﯾﮏ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﮔﺰﯾﺴﺘﺎﻧﺴﯿﺎﻝ ﺍﺳﺖ .ﺑﺮﺍﯼ ﺁﻥ ﺍﺣﺘﺮﺍﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺧﻮﺩﻡ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮏ ﻓﺮﺩ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺍﺭﻡ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﯾﻦ
ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﯽﺷﻮﻡ .ﻭﮔﺮﻧﻪ ﻧﻪ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ ﺣﺰﺏ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻭ ﻧﻪ ﻫﯿﭻﮔﻮﻧﻪ ﺟﺎﻩﻃﻠﺒﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺩﺍﺭﻡ .ﻭﻟﯽ ﻭﻗﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻃﻮﺭﯼ ﻭﺍﺭﺩ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﻦ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ،ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮏ ﺯﻥ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻟﺒﺎﺱ ﺑﭙﻮﺷﻢ، ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺭﺍﻩ ﺑﺮﻭﻡ ،ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﭼﻪ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﺭﺍ ﺣﻖ ﺩﺍﺭﻡ ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ ﻭ ﭼﻪ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﺭﺍ ﺣﻖ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ ،ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮏ ﻣﻌﻠﻢ ﭼﻪ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﺭﺍ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﻢ ﺗﺪﺭﯾﺲ ﮐﻨﻢ ،ﭼﻪ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﻢ ﺗﺪﺭﯾﺲ ﮐﻨﻢ ،ﻭ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮏ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﻢ ﺍﺯ ﺣﻖ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﺸﻮﻡ ،ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﻣﺠﺒﻮﺭﻡ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺍﯾﻦ ﮐﻨﺶ ،ﻭﺍﮐﻨﺶ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ .ﺑﺮﺍﯼ ﻫﻤﯿﻦ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻦ ﻣﺜﻞ ﻧﺎﺑﺎﮐﻮﻑ ،ﻣﺜﻞ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩﻫﺎﯼﺩﯾﮕﺮﺳﯿﺎﺳﺘﯽﮐﻪﻗﺪﺭﺕﻃﻠﺐﻭﻣﻄﻠﻖﮔﺮﺍﺳﺖﻣﺪﺍﻡﺩﺭﻣﻘﺎﺑﻞﮐﺎﺭ ﻣﻦ ﻣﯽﺍﯾﺴﺘﺪ .ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺎ ﺁﺯﺍﺩﯼﺳﺖ ،ﺑﺪﻭﻥ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ ﻧﻮﺷﺖ ،ﻭ ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺍﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﺻﻠﯽ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ .ﯾﮏ ﺟﻤﻠﻪ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻧﺎﺑﺎﮐﻮﻑ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ،ﺩﺭ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺑﯿﺎﻥ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻓﻘﻂ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ ،ﭼﻮﻥ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺑﯿﺎﻥ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩﻫﺎ ﺧﯿﻠﯽ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ،ﻭﻟﯽ ﺍﻭ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺑﯿﺎﻥ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﻓﮑﺮﯼ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩﻫﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ،ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﺯﺍﺩ ﺑﻪﺩﻧﯿﺎ ﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺎﯾﺪ ﺁﺯﺍﺩ ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ .ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺟﻬﺖ ،ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮏ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ،ﺣﻖ ﻭ ﺣﺮﻓﻪ ﻣﻦ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﻮﺩﻡ ﺩﻓﺎﻉ ﮐﻨﻢ. ﻣﻦ ﻭﻗﺘﯽ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻡ ،ﺩﺭ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﻮﺟﻪﺍﻡ ﺑﻪ ﻧﺎﺑﺎﮐﻮﻑ ﺟﻠﺐ ﺷﺪ .ﺷﺎﯾﺪ ﯾﮏ ﺩﻟﯿﻠﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺍﯾﻦ ]ﺑﻮﺩ[ ﮐﻪ ﺍﻭ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺩﺭﻭﻥ ﯾﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪﻧﻮﻋﯽ ﺗﻮﺗﺎﻟﯿﺘﺮ ﺁﻣﺪ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﻭ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺩﺭ ﯾﮏ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺒﻌﯿﺪ ﻣﯽﺩﯾﺪ.
ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ۳۲
Iranians, Vol. 10, No. 282, Friday, July 28, 2006
ﺑﺮﺍﯾﺶ ﺍﻫﻤﯿﺖ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﺎﺯﯼ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢ »ﺳﯿﻤﺎﯼ ﺯﻧﯽ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺩﺳﺖ« ﺭﺍ ﻫﻢ ﻣﻄﻤﺌﻨﺎ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﮐﻪ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﻓﯿﻠﻢ ﻫﻤﺴﺮﺵ)ﻋﻠﯽﻣﺼﻔﺎ(ﺑﻮﺩﻩ، ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ» :ﮐﺎﺭ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﺎ ﻋﻠﯽ ﻣﺼﻔﺎ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﮐﻤﯽ ﺑﺮﺍﯾﻢ ﺳﺨﺖ ﺑﻮﺩ ﭼﻮﻥ ﺍﻭ ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮﺏ ﻣﺮﺍ ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺖ ﻭ ﺣﺲ ﻣﯽﮐﺮﺩﻡ ﻧﻘﺸﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﺯﯼ ﻣﯽﮐﻨﻢ ،ﯾﺎ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺍﺩﺍﯾﯽ ﮐﻪ ﺳﺮﺻﺤﻨﻪ ﺩﺭ ﻣﯽﺁﻭﺭﻡ ،ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻭ ﻟﻮ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺧﺠﺎﻟﺖ ﻣﯽﮐﺸﯿﺪﻡ .ﺩﺭﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺁﺩﻡ ﺑﻪ ﻣﺎﺩﺭﺵ ﺩﺭﻭﻍ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ«. ﺑﺎﺯﯼ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢ ﺟﺎﺩﻩﺍﯼ »ﺍﯾﺴﺘﮕﺎﻩ ﻣﺘﺮﻭﮎ« ﺍﺯ ﻋﻠﯿﺮﺿﺎﺭﯾﯿﺴﯿﺎﻥ،ﺟﺎﯾﺰﻩﺑﻬﺘﺮﯾﻦﺑﺎﺯﯾﮕﺮﺯﻥﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﻧﺘﺮﺍﻝ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯾﺶ ﺑﻪ ﺍﺭﻣﻐﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩ .ﺍﻭ ﭘﻨﺠﺎﻫﻤﯿﻦ ﺟﺎﯾﺰﻩ ﺑﯿﻦﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮﯼ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﮐﺴﺐ ﮐﺮﺩ. ﺩﺭ »ﺍﺭﺗﻔﺎﻉ ﭘﺴﺖ« ﺣﺎﺗﻤﯽ ﮐﯿﺎ ،ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺩﯾﮕﺮ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺯﻧﯽ ﺁﺭﺍﻡ ﻭ ﻣﺘﯿﻦ ﻓﺮﻭ ﺭﻓﺖ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻘﺸﯽ ﻓﺮﻋﯽ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﻧﻤﺎﯾﺎﻧﮕﺮ ﺗﻀﺎﺩﻫﺎﯼ ﺷﺨﺼﯿﺘﯽ ﻫﻤﺴﺮ ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮﺵ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﺎﺭﺯﺗﺮﯾﻦ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﺑﺎﺯﯼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ »ﻟﻬﺠﻪ ﺟﻨﻮﺑﯽ«ﺍﺵ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﺍﺯ ﻋﻬﺪﻩ ﺍﺟﺮﺍﯼ ﺁﻥ ﺑﺮﺁﯾﺪ. »ﺳﺎﻻﺩ ﻓﺼﻞ« ﺩﻭﻣﯿﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺑﺎ ﻓﺮﯾﺪﻭﻥ ﺟﯿﺮﺍﻧﯽ ﺑﻮﺩ .ﺑﺎ ﺑﺎﺯﯼ ﺍﻭ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺯﻧﯽ ﺍﺯ ﻃﺒﻘﻪ ﻓﻘﯿﺮﻭ ﻓﺮﻭﺩﺳﺖ ﺑﺮ ﭘﺮﺩﻩﻧﻘﺶ ﺑﺴﺖ ﮐﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﺍﻓﮑﺎﺭ ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺮﻭﺍﺯﺍﻧﻪ ﻭ ﺯﯾﺎﺩﻩﺧﻮﺍﻫﯽﻫﺎﯾﺶ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺩﺭ »ﺳﺎﻻﺩ ﻓﺼﻞ« ﻧﻮﻋﯽ ﻧﻘﺶ ﺩﺭ ﻧﻘﺶ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﯼ ﻣﯽﮐﻨﺪ .ﺍﺯ ﯾﮏ ﻃﺮﻑ ﺩﺭ ﮐﻠﯿﺖ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺭﻭ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ،ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﯾﮕﺮ ،ﺑﺮﺍﯼ ﺩﻟﺪﺍﺩﻩ ﺩﺭﻭﻏﯿﻨﺶ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﯿﺒﺖ ﯾﮏ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﺮﻓﻪ ﻭ ﻣﺪﺭﻥ ،ﺟﺎ ﻣﯽﺯﻧﺪ .ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻬﺎﯼ ﻓﯿﻠﻢ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺟﻠﻮﻩﮔﺮ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻌﺼﻮﻣﯿﺖ ﻭ ﻣﻈﻠﻮﻣﯿﺖ
190
ﻫﻤﯿﺸﮕﯽ ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﺑﺎﺯﯼ ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢ »ﺣﮑﻢ« ﺍﺯ ﻣﺴﻌﻮﺩ ﮐﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺩﻭ ﻧﮑﺘﻪ ﺭﺍ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷﺖ. ﺍﻭﻝ ﮔﻨﮓ ﺑﻮﺩﻥ ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎ ﻭ ﺍﺑﻬﺎﻡ ﺩﺭ ﺍﻧﮕﯿﺰﻩﻫﺎﯼ ﺁﻥﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻭﺭﭘﺬﯾﺮ ﺷﺪﻧﺸﺎﻥ ﻟﻄﻤﻪ ﻣﯽﺯﻧﺪ ﻭ ﺩﻭﻡ ﺗﮑﺮﺍﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﮐﻠﯿﺸﻪﺍﯼ ﺯﻥ ﺯﺧﻢ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﻭ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺯﺩﻩ ﻭ ﻣﻔﻠﻮﮎ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﮐﯿﻤﯿﺎﯾﯽ .ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺩﺭ »ﺣﮑﻢ« ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﺩﻭ ﻣﺤﺪﻭﺩﯾﺖ ﺭﻭﺑﺮﻭ ﺑﻮﺩ ،ﻭﻟﯽ ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﺎﺯﯼ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﯽ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﺪ ،ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﮐﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺎﺯﯼ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻌﺪﯼﺍﺵ »ﺭﯾﯿﺲ« ﻫﻢ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ،ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﺷﺨﺼﯿﺖ ،ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺭﺍ ﺷﺒﯿﻪ ﮊﻭﻟﯿﺖ ﺑﯿﻨﻮﺵ ﻣﯽﺩﺍﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﻗﯿﺎﺱ ﺑﯽ ﺟﺎﯾﯽ ﻫﻢ ﻧﯿﺴﺖ؛ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢ »ﻟﯿﻼ« ﻫﻤﺎﻥ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﻭ ﻣﻈﻠﻮﻣﯿﺖ ﻭ ﺍﻧﺰﻭﺍﯼ ﻫﻤﺘﺎﯼ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﯼﺍﺵ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢ »ﺷﮑﻼﺕ« ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ »ﺷﯿﺪﺍ« ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﺧﻮﺍﻫﺮﺍﻧﻪ ﺍﺵ ﺑﻪ ﮐﻨﺶﻫﺎﯼ ﮊﻭﻟﯿﺖ ﺑﯿﻨﻮﺵ ﺍﯾﻔﺎﮔﺮ ﻧﻘﺶ ﭘﺮﺳﺘﺎﺭ ﻓﯿﻠﻢ »ﺑﯿﻤﺎﺭ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ« ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ. ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻗﯿﺎﺱ ﯾﮏ ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ ﺭﺍ ﺍﺯ ﯾﺎﺩ ﻧﺒﺮﯾﻢ: ﻟﯿﻼ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺩﺭ »ﺷﯿﺪﺍ« ﻧﻤﺎﺩ ﻋﺸﻘﯽ ﻣﺎﻭﺭﺍﯾﯽ ﻭ ﺁﺭﻣﺎﻧﯽ ﻭ ﺩﺳﺖ ﻧﯿﺎﻓﺘﻨﯽ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺷﺮﻗﯽﺗﺮﯾﻦ ﺯﻥ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪ .ﺍﻭ ﺁﯾﯿﻨﻪ ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎﯾﯽ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺭﻭﺣﯿﺎﺕ ﻭ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﻟﻄﯿﻒ ﺷﺮﻗﯽ... ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﺳﺎﯾﺖ »ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺳﯿﻨﻤﺎ«
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻫﻨﺮ ﺳﮑﻮﻻﺭ ﻭ ﺁﯾﻨﺪﻩﻧﮕﺮ
ﺩﯾﻦﺩﺍﺭﺍﻥ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻋﺮﺻﻪ ﮐﺎﺭ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺭﺍ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﺑﻠﮑﻪ ﺳﻌﯽ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺯﻭﺭ ﺳﺮﻧﯿـﺰﻩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﯿﺎﻧﻮﺵ ﺗﻮﮐﻠﯽ ﻣﺪﯾﺮ ﺳﺎﯾﺖ »ﻓﺮﻫﻨﮓ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮ« )ﯾﺎ »ﺍﯾﺮﺍﻥ ﮔﻠﻮﺑﺎﻝ« ،ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﻤﺎﺭﮎ( ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺎﻩ ﭘﯿﺶ ﺳﺎﯾﺖ »ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻫﻨﺮ« ﺭﺍ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﺳﺎﯾﺖ ﻗﺒﻠﯽ ﺧﻮﺩ ﺑﻪﺭﺍﻩ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺭﺍﻣﯿﻦ ﻣﻬﺮﯾﺎﺭ ﺩﺭ ﮐﺎﻧﺎﺩﺍ ـ ﮐﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﺍﺗﺎﻕ ﭘﺎﻝﺗﺎﮐﯽ »ﻓﺮﻫﻨﮓ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮ« ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺖ ـ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺩﻋﻮﺕ ﺍﻭ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺳﺎﯾﺖ »ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻫﻨﺮ« ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺁﻧﭽﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﯿﺪ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﮐﯿﺎﻧﻮﺵ ﺗﻮﮐﻠﯽ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺎ ﺻﻔﺎﺕ »ﺳﮑﻮﻻﺭ« ﻭ »ﺁﯾﻨﺪﻩﻧﮕﺮ« ﻧﺎﻡ ﻣﯽﺑﺮﺩ.
ﮐﯿﺎﻧﻮﺵ ﺗﻮﮐﻠﯽ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﯾﮏ ﺁﯾﻨﺪﻩﻧﮕﺮ ﻣﯽﺩﺍﻧﻢ، ﻃﺒﻌﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻫﻨﺮ ﻧﯿﺰ ﺍﺯ ﻫﻤﯿﻦ ﺩﺭﯾﭽﻪ ﻧﮕﺎﻩ ﮐﻨﻢ. ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺷﺮﺍﯾﻂ ﻣﺸﺨﺺ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﺩﯾﻦﺩﺍﺭﺍﻥ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ۲۷ﺳﺎﻝ ﻋﺮﺻﻪ ﮐﺎﺭ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺭﺍ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻗﺪﺭﺕ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﺳﻌﯽ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻫﻨﺮ ﺭﺍ ﺑﻪﺯﻭﺭ ﺳﺮ ﻧﯿﺰﻩ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺣﺎﻟﺖ ﺍﻧﺰﻭﺍ ﺑﻪﺩﺭ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﭘﯿﻮﻧﺪﺩ؛ ﺍﻣﺎ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﺎ ﻭﯾﮋﮔﯽﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﺯﯾﺮ ﺩﺍﺭﺩ: ـ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻧﻈﺮ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺯﯾﺒﺎﺳﺖ ﮐﻪﻣﻮﺯﺍﺋﯿﮑﯽﺍﺳﺖﺍﺯﺍﻗﻮﺍﻡﻣﺨﺘﻠﻒﮐﻪﺍﺯﺳﺎﻟﯿﺎﻥ ﺩﻭﺭ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﻫﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﮔﻮﯾﺶﻫﺎﯼ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ .ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻣﺘﻨﻮﻉ ﻭ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ ،ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺸﺘﺮﮎ ﻫﻤﻪ ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ. ـ ﺩﺭ ﻋﺼﺮ ﮐﻨﻮﻧﯽ ،ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺑﻠﮑﻪ ﻫﻤﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎﯼ ﺧﺮﺩ ﻭ ﮐﻼﻥ ﺟﻬﺎﻥ ،ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﯼ ﺩﯾﺠﯿﺘﺎﻟﯽ ،ﺿﻤﻦ ﺍﺷﺎﻋﻪ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺧﻮﺩ،ﺟﻬﺖﺣﻔﻆﺧﺼﻮﺻﯿﺎﺕ ﻣﺤﻠﯽ ﻭ ﺗﻨﻮﻉ ﺑﻮﻣﯽ ﻭ ﻗﻮﻣﯽ ﺧﻮﯾﺶ ،ﺑﺪﻭﻥ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ،ﺑﻪ ﺳﻮﯼ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻓﺮﺍﻣﻠﯽ ﻭ »ﮔﻠﻮﺑﺎﻝ« ﮔﺎﻡ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻮﭼﮏ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻫﮑﺪﻩﺍﯼ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻣﯿﻠﯿﺎﺭﺩﻫﺎ ﻭﺳﯿﻠﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﯽ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﺑﻪﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ . ـ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺭﻭ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﺟﻨﺒﻪ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪﻥ ﯾﮏ ﭘﺪﯾﺪﻩ ﻛﺎﻣﻼ ﺟﺪﯾﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﯼ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻭ ﻣﺼﺮﻑ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻗﺮﻥ ۲۱ﺍﺛﺮ ﻣﯽﮔﺬﺍﺭﺩ .ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﺑﺮ ﻣﺼﺮﻑ ،ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻓﺮﺍﻏﺖ ،ﻟﺬﺕﺟﻮﯾﯽ ﻭ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﯼ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﻨﺎ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺷﺎﻟﻮﺩﻩ ﺍﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪﻩ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﻗﺘﯽ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻣﺼﺮﻓﯽ )ﻋﻠﯽﺭﻏﻢ ﺗﻨﻮﻉ ﺁﻥ( ﯾﻜﯽ ﺷﺪﻧﺪ ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﯼ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽﺷﺎﻥ ﻫﻢ ـ ﺑﺎ ﺑﺎﻻ ﺭﻓﺘﻦ ﻣﺼﺮﻑ ـ ﻛﻢ ﻣﯽﺷﻮﺩ ،ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﯿﺠﻪ ،ﺩﺭ ﺁﯾﻨﺪﻩ ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎ ﺷﺒﯿﻪ ﻫﻢ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ .ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺗﯽ ﺩﯾﮕﺮ ،ﯾﻜﺴﺎﻥﺳﺎﺯﯼ ﺩﺭ ﻣﺼﺮﻑ، ﯾﻜﺴﺎﻥﺳﺎﺯﯼ ﺩﺭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺭﺍ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ .ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻏﺮﺏ ﺩﺳﺘﯽ ﺑﺎﻻ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺩﺍﺭﺩ .ﺩﺭ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﺟﺬﺏ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻓﺮﺍﻣﻠﯽ ﺭﺍ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻭﻗﺎﯾﻊ ﺍﯾﻦ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓﻓﺮﺍﻣﻠﯽـﺑﺮﺧﻼﻑﻓﻦﺁﻭﺭﯼ ﺩﺭﺗﮑﻨﻮﻟﻮﮊﯼ ـ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻮﻣﯽ ﻭ ﺳﻨﺖﻫﺎﯼ ﺟﺎﻥﺳﺨﺖ ﺑﻪ ﮐﻨﺪﯼ ﭘﯿﺶ ﻣﯽﺭﻭﺩ .ﻧﮕﺎﻩ ﮐﻨﯿﺪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﻨﯿﺎﺩﮔﺮﺍﯾﯽ ﺍﺳﻼﻣﯽ ،ﺭﺍﺩﯾﮑﺎﻟﯿﺴﻢ ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ ،ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻃﻠﺐ ،ﺭﺍﺳﯿﺴﻢ ﻭ ...ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺟﺪﯼ ﺑﺎ ﺭﻭﻧﺪﻫﺎﯼ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪﻥ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪﺍﻧﺪ. ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺜﺎﻝ ،ﻧﮕﺎﻩ ﮐﻨﯿﺪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﺟﺎﻡ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻭ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﺑﺎﺷﮕﺎﻫﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﻟﯽ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﻣﻠﯽﮔﺮﺍﯾﯽﻭ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﻢﺩﺭﮐﻨﺎﺭ ﺷﻮﻕﻫﻤﮕﺎﻧﯽ ﻭ ﺗﺐ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﻣﯽ ﻧﮕﺎﻩ ﻓﺮﺍﻣﻠﯽ ﻭ ﮔﻠﻮﺑﺎﻝ ﻧﻤﺎﯾﺎﻧﮕﺮ ﺍﺳﺖ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﻣﯽ ﺯﺍﺩﮔﺎﻩ ﺑﺎﺯﯾﮑﻦ ﻣﻼﮎ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎﺯﯼ ﺑﺎﺯﯾﮑﻦ ﻣﻼﮎ
ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ۳۲
۲۰
ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ ،ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ ،ﺷﻤﺎﺭﻩ ،۲۸۲ﺟﻤﻌﻪ ۶ﻣﺮﺩﺍﺩ ۱۳۸۵
Iranians, Vol. 10, No. 282, Friday, July 28, 2006
ﺩﺭ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺯ ﻧﮕﺎﻩ ﯾﮏ ﺯﻥ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻡ ﭘﯿﺮ ﻧﮕﻪ ﻧﺘﻮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺖ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﺩﻟﮕﯿﺮ ﻧﮕﻪ ﻧﺘﻮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺖ ﺁﻥ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺳﺮ ﺯﻟﻒ ﭼﻮ ﺯﻧﺠﯿﺮ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺯﻧﺠﯿﺮ ﻧﮕﻪ ﻧﺘﻮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺖ *
ﺷﮑﻮﻩ ﻣﯿﺮﺯﺍﺩﮔﯽ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺍﻭﻟﯿﻦﻫﺎ ﮐﻪ ﺳﺮ ﻭ ﮐﺎﺭﺵ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ
ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻧﺎﻡ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺯﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﻭ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺍﻭﻟﯿﻦﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺟﺰﻭ ﻟﯿﺴﺖ ﺯﻧﺎﻥ ﺗﺎﺭﯾﺦﺳﺎﺯ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽﻫﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽﻫﺎ ،ﭼﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ،ﺑﺎ ﻧﺎﻣﺶ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ. ﺍﯾﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﻫﻤﺎﻥ ﻗﺎﺿﯽ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻓﺪﺭﺍﻝ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﺗﺎ ﻭﮐﯿﻞ ﻗﺮﺑﺎﻧﯿﺎﻥ ﯾﮏ ﺑﻤﺐﮔﺬﺍﺭﯼ ﺩﺭ ﺍﺳﺮﺍﯾﯿﻞ ﮔﻨﺠﯿﻨﻪﻫﺎﯼ ﻣﻠﯽ ﻣﺎ ﺭﺍ ـ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺷﯿﮑﺎﮔﻮ ﺑﻪ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻧﮕﺎﻫﺪﺍﺭﯼ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ـ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻏﺮﺍﻣﺖ ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﮐﻨﺪ .ﺍﯾﻦ ﺧﺎﻧﻢ »ﻋﺎﻟﯿﺠﻨﺎﺏ ﺑﻼﻧﺶ ﻣﻨﯿﻨﮓ« ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﯾﺪﻡ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﺣﺎﻻ ﮐﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺣﮑﻢ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﮔﻨﺠﯿﻨﻪﻫﺎﯼ ﮐﺸﻮﺭﻣﺎﻥ ﺑﺎﺷﯿﻢ ﮐﻤﯽ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺸﻨﺎﺳﯿﻢ. ﺍﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺩﺳﺎﻣﺒﺮ ) ۱۹۳۴ﯾﻌﻨﯽ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﮐﺘﯿﺒﻪﻫﺎﯼ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻋﻮﺍﺩﺭﺗﺨﺖﺟﻤﺸﯿﺪﮐﺸﻒﺷﺪﻧﺪ(ﺩﺭ ﺷﯿﮑﺎﮔﻮ ﺑﻪ ﺩﻧﯿﺎ ﺁﻣﺪ ﻭ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻨﺸﯽ ﯾﮏ ﺷﺮﮐﺖ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﮐﺎﺭ ﻣﯽﮐﺮﺩ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺩﻭﺭﻩ ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻋﻼﻗﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻼﺕ ﺣﻘﻮﻕ ﺷﺪ .ﺍﻭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺷﺮﻭﻉ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﺣﻘﻮﻕ ﻣﺪﺗﯽ ﺩﺑﯿﺮ ﺩﺑﯿﺮﺳﺘﺎﻥﻫﺎﯼ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺷﯿﮑﺎﮔﻮ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺳﭙﺲ ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺭﺷﺘﻪ ﺣﻘﻮﻕ ﻗﻀﺎﯾﯽ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﺣﻘﻮﻕ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭﯾﺮﺟﯿﻨﯿﺎ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ ﮐﺮﺩ. ﺑﻼﻧﺶ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۹۶۸ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻻﻧﺶ ﻣﻨﯿﻨﮓ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﻣﻨﻄﻘﻪ »ﮐﻮﮎ« ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻭﯼ ﺷﻐﻞﻫﺎﯼ ﻣﻬﻤﯽ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻭﮐﯿﻞ ﮐﻤﯿﺴﯿﻮﻥﺑﺮﺍﺑﺮﯼ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎﯼﺷﻐﻠﯽﺍﯾﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ،ﻭﮐﯿﻞﺷﺮﮐﺖﻫﻮﺍﭘﯿﻤﺎﯾﯽ ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ ﻭ ﻋﻀﻮ ﺩﻓﺘﺮ ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﮐﻞ ﺍﯾﺎﻻﺕ ﻣﺘﺤﺪﻩ .ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۹۷۹ﺍﻭ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻗﺎﺿﯽ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﯼ ﮐﻮﮎ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ۱۹۸۷ﻭﯼ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻗﺎﺿﯽ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺗﺠﺪﯾﺪ ﻧﻈﺮ ﺍﯾﺎﻟﺖ ﺍﯾﻠﯿﻨﻮﯼ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺍﻭ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺯﻥ ﺳﯿﺎﻫﭙﻮﺳﺖ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻋﻀﻮﯾﺖ ﺩﺭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺗﺠﺪﯾﺪﻧﻈﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻼﻧﺶ ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺩﻋﻮﺕ ﭘﺮﺯﯾﺪﻧﺖ ﮐﻠﯿﻨﺘﻮﻥ ﺩﺭ ﺳﻤﺖ ﻗﺎﺿﯽ ﻣﺎﺩﺍﻡﺍﻟﻌﻤﺮ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻓﺪﺭﺍﻝ ﺷﻤﺎﻝ ﺍﯾﻠﯿﻨﻮﯼ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ۱۹۹۴ﺁﻏﺎﺯ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﮐﺮﺩ .ﻭﯼ ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩﻫﺎﯼ ﺣﻘﻮﻕ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻫﺎﺭﻭﺍﺭﺩ ،ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺷﯿﮑﺎﮔﻮ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺩﻭﭘﻞ ﺗﺪﺭﯾﺲ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻋﻀﻮ ﺍﺗﺤﺎﺩﯾﻪ ﻭﮐﻼﯼ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﺍﺳﺖ. ﺑﻼﻧﺶ ﯾﮏ ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﻩ ﻣﺎﻫﺮ ﺟﺎﺯ ﻫﻢ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﺗﺤﺼﯿﻼﺕ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺭﺷﺘﻪﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﺩﺭﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩﺭﻭﺯﻭﻟﺖﺍﻧﺠﺎﻡﺷﺪﻩﻭﺩﺭﺍﺭﮐﺴﺘﺮﻫﺎﯼ ﺟﺎﺯﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺍﺭﮐﺴﺘﺮ ﻣﺨﺼﻮﺻﯽ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﺩﺍﯾﻮﺭﺳﯿﺘﯽ« )ﺗﻨﻮﻉ( ﮐﻪ ﺍﺯ ﮔﺮﺩﺁﻣﺪﻥ ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺩﺭ ﺯﻣﯿﻨﻪﻫﺎﯾﯽ ﻣﺘﻨﻮﻉ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﻣﺘﻮﺍﻟﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺧﺪﻣﺘﮕﺰﺍﺭ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ« ﺟﺎﯾﺰﻩ ﭘﻠﯿﺲ ﺷﯿﮑﺎﮔﻮ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻭﯼ ﻭ ﺷﻮﻫﺮﺵ ﻭﯾﻠﯿﺎﻡ ﻣﻨﯿﻨﮓ ،ﮐﻪ ﺩﺭ ۱۹۵۷ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﮐﺮﺩﻧﺪ ،ﻓﺮﺯﻧﺪﯼ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺷﺶ ﺑﭽﻪ ﺍﺯ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﯽ ﻭ ﺑﺰﺭﮒ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ. ﻧﻘﺶ ﺍﻭ ﺩﺭ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩﻫﺎﯼ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺟﻨﺠﺎﻟﯽ ﺭﺍ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻭ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺮﺩ .ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺍﻭ ﺗﺎ ﮐﻨﻮﻥ ﺍﯾﻦ ﺟﻨﺠﺎﻝﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺍﺯ ﺳﺮ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪﻩ ﻭ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺁﺧﺮﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﺟﻨﺠﺎﻝﺁﻓﺮﯾﻦﺍﺵ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﮔﻨﺠﯿﻨﻪﻫﺎﯼ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺷﯿﮑﺎﮔﻮ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ. ﺍﻣﯿﺪﻭﺍﺭﻡ ﺍﯾﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺟﻨﺠﺎﻝ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ،ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﺭﺑﻄﯽ ﺑﻪ ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ ﺣﮑﻮﻣﺖﻣﺎﻥ ﻧﺪﺍﺭﺩ ،ﺑﮕﺬﺭﺩ ﻭﮔﺮﻧﻪ ﺳﺮ ﺍﺯ ﻟﯿﺴﺖ ﺯﻧﺎﻥ ﺿﺪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺿﺪ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺁﻭﺭﺩ.
ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺑﯽ ﻓﺮﻣﺎﻥ ،ﺣﺘﯽ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﻧﺎﻗﺎﺑﻞ ﺍﺗﻮﻣﺒﯿﻞ
ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺟﻨﺒﺶﻫﺎﯼ ﺑﺮﺍﺑﺮﯼﺧﻮﺍﻫﺎﻧﻪ ﺯﻧﺎﻥ ﺩﻧﯿﺎ ﻧﮕﺎﻩ ﮐﻨﯿﻢ ﺑﺎ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﺭﻭﺑﺮﻭ ﻣﯽﺷﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻧﺸﺎﻥ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻣﺸﮑﻞ ﺑﻮﺩﻩ؛ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﮐﻪ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﯽﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺯﻧﺎﻥ ﺗﻮﺍﻧﺎﯾﯽ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﭼﻨﺎﻥ ﮐﺎﺭﻫﺎﺋﯽ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻣﺜﻞ ﺣﻖ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﮐﺮﺩﻥ ﯾﺎ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻥ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﺭﯾﺸﻪ ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺯﻧﺎﻥ ﭼﻮﻥ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺭﯾﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﺷﻮﻧﺪ ﭘﺲ ﺣﻖ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﯾﺎ ﭼﻮﻥ ﺯﻧﺎﻥ ﺗﻮﺍﻧﺎﯾﯽ ﻭ ﻋﻘﻞ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺭﯾﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﭘﺲ ﺣﻖ ﺭﺍﯼ ﻫﻢ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ.
*ﺷﻌﺮﯼ ﺍﺯ ﻣﻬﺴﺘﯽ ،ﺯﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﺍﯾﺮﺍﻥ .ﺍﯾﻦ ﺷﻌﺮ ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﻗﺮﻥ ﻫﺎ ﭘﯿﺶ ﺳﺮﻭﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﭘﮋﻭﺍﮎ ﻓﺮﯾﺎﺩ ﺯﻧﺎﻧﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﺳﺎﻻﺭﯼ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ ﺩﯾﺪﻩﺍﻡ ﮐﻪ ﻣﺼﺤﺤﯿﻦ ﺍﻏﻠﺐ »ﺩﻡ ﭘﯿﺮ« ﺭﺍ »ﺩﻡ ﺗﯿﺮ« ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺷﻌﺮ ﺍﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﯽﻣﻌﻨﺎﺳﺖ.
ﺩﺭ ﻫﻤﯿﻦ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﻫﻢ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﭼﻮﻥ ﺯﻧﺎﻥ ﻗﺎﺩﺭ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﮐﻨﺘﺮﻝ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻋﻘﻞ ﻭ ﻣﻨﻄﻖ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﺭﺍ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪﭘﺲﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﻨﺪﺗﺼﻤﯿﻢ ﺩﺭﺳﺖﺑﮕﯿﺮﻧﺪﻭ ﻗﺎﺿﯽﻫﻢﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﻨﺪﺑﺸﻮﻧﺪ. ﺍﻣﺎﺑﺮﺧﯽﺍﺯﺍﻣﻮﺭﻫﻢﻫﺴﺘﻨﺪﮐﻪﻣﻨﻊ ﻣﺬﻫﺒﯽﺷﺎﻥﺧﯿﻠﯽﻋﺠﯿﺐﻭﻏﺮﯾﺐﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽﺭﺳﺪ ﻭ ﺁﺩﻡ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺟﺎﯼ ﺁﯾﺖﺍﷲ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮﻧﺪﻩ ﻣﯽﮔﺬﺍﺭﺩ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻔﻬﻤﺪ ﮐﻪ ﭼﺮﺍ ﺍﯾﻦ ﺁﻗﺎ ﭼﻨﯿﻦ ﻓﺘﻮﺍﯾﯽ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ. ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺗﺼﻤﯿﻤﺎﺕ ﻋﺠﯿﺐ ﻭ ﻏﺮﯾﺐ ﻋﻠﻤﺎﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺩﺭ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺯﻥﻫﺎ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺭﺍﻧﻨﺪﮔﯽ ﻧﻤﯽﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻫﻢ ﮐﻪ ﺯﻧﺎﻥ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ»ﺍﯼ ﺁﻗﺎ،ﻧﺸﺴﺘﻦﭘﺸﺖﻓﺮﻣﺎﻥﺍﺗﻮﻣﺒﯿﻞﺩﯾﮕﺮﭼﻪ ﺍﺷﮑﺎﻟﯽ ﺩﺍﺭﺩ؟« ﮐﺴﯽ ﺟﻮﺍﺏ ﺩﺭﺳﺘﯽ ﺑﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﻧﻤﯽﺩﻫﺪ ﻭ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﻫﻢ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﺗﺎ ﻋﻠﻤﺎ ﺍﯾﻦ ﻋﻤﻞﺭﺍﻧﺎﻗﺾﺩﺳﺘﻮﺭﺍﺕﺍﺳﻼﻡﻣﯽﺩﺍﻧﻨﺪ ﻣﺎ ﮐﺎﺭﯼ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﯿﻢ ﺑﮑﻨﯿﻢ .ﺣﺘﯽ ﺍﮔﺮ ﺯﻧﯽ ﺑﺎ ﭼﺎﺩﺭ ﻭ ﺭﻭﺑﻨﺪﻩ ﻫﻢ ﭘﺸﺖ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﻭ ﯾﮏ ﻗﺪﻡ ﺭﺍﻧﻨﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﺎﺭﺵ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﮕﯿﺮﯼ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻣﯽﮐﺸﺪ. ﺍﺧﯿﺮﺍ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﻭ ﺗﻮﺟﯿﻪ ،ﮐﻪ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﭼﯿﺰﯼﻣﺜﻞﺳﺎﺯﻣﺎﻥﺍﻣﺮﺑﻪ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻭ ﻧﻬﯽ ﺍﺯ ﻣﻨﮑﺮ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺯﯾﺮ ﻧﻈﺮ ﮔﺎﺭﺩ ﻣﻠﯽ ﺑﻪﺭﯾﺎﺳﺖ ﻣﻠﮏ ﻋﺒﺪﺍﻟﻌﺰﯾﺮ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ ،ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﺟﻮﺍﺏ ﺩﺍﺩﻥ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻢﻫﺎﯼ ﺗﻨﺪﺭﻭﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍﻧﻨﺪﮔﯽ ﮐﻨﻨﺪ ،ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﮐﻪ ﺍﺯ ۴ﻫﺰﺍﺭ ﺯﻥ ﻣﻮﻣﻦ ﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﭘﺮﺳﺶ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺁﯾﺎ ﻣﺎﯾﻠﯿﺪ ﺭﺍﻧﻨﺪﮔﯽ ﮐﻨﯿﺪ؟ ﻭ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ۸۸ﺩﺭﺻﺪ ﺍﯾﻦ ﺯﻥﻫﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ ﮐﻪ »ﻧﻪ« ﺑﻠﮑﻪ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺭﺍﻧﻨﺪﮔﯽ ﺑﺎ ﮐﺎﺭ ﮐﺮﺩﻥ ﺯﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﺭﺍﺗﯽ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﻫﺎ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻧﯿﺰ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻫﺴﺘﻨﺪ! ﺗﺎﺯﻩ ﯾﺎﺩﻣﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺍﮐﺜﺮ ﺯﻧﺎﻥ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎﯼ ﺳﻠﻄﻨﺘﯽ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﺷﺮﺍﻑ ﺍﯾﻦ ﮐﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺧﯿﺎﺑﺎﻥﻫﺎﯼ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﺭﺍﻧﻨﺪﮔﯽ ﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﮔﻮﯾﺎ ﺧﯿﻠﯽ ﺟﺮﺍﺕ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﺪ ﮐﻪ ﺯﻧﯽ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺑﮕﯿﺮﺩ »ﻓﺮﻣﺎﻥ« ﭼﯿﺰﯼ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺑﮕﯿﺮﺩ ﺣﺘﯽ ﺍﮔﺮ ﺍﯾﻦ ﻓﺮﻣﺎﻥ ،ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﻧﺎﻗﺎﺑﻞ ﺍﺗﻮﻣﺒﯿﻞ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺟﺸﻦﻫﺎﯼ ﺷﺎﺩ ﺷﺎﺩ ﻣﺮﺩﺍﻧﻪ
ﺩﺭ ﺩﻭ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﯾﺰ ﻭ ﺩﺭﺷﺖ ﺩﻭﻟﺘﻤﺮﺩﺍﻥ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻭ ﺣﺎﻣﯿﺎﻥ ﻭ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪﺍﻥ ﺁﻥﻫﺎ ﭼﻨﺎﻥ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺷﺎﺩﻣﺎﻧﯽ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﻧﮕﺎﺭ ﺑﻬﺸﺖ ﻣﻮﻋﻮﺩﺷﺎﻥ ﻓﺮﺍ ﺭﺳﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﭘﺎﺭﺗﯽﻫﺎﯼ »ﺁﺧﺮﯾﻦ ﺷﺐ ﺗﺠﺮﺩ« )ﺑﭽﻠﺮﭘﺎﺭﺗﯽ( ﮐﻪﻣﺮﺩﺍﻥﻓﺮﻧﮕﯽ ﺩﺭﺷﺐﻣﺎﻗﺒﻞﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺧﻮﺩﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪﻭ ﺯﻧﺎﻥﺭﺍﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﺍﻩ ﻧﻤﯽﺩﻫﻨﺪ ،ﺍﯾﻦ ﺁﻗﺎﯾﺎﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻣﺴﺠﺪ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻭ ﺳﺎﻟﻦ ﭘﺬﯾﺮﺍﯾﯽ ﻭ ﻫﺘﻞ ﻭ ﻣﺘﻠﯽ ﺟﺸﻨﯽ ﺑﺮﭘﺎ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺯﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺧﻮﺭﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﮔﺎﻫﯽ ﺗﮑﺎﻧﮑﯽ ﻫﻢ ﺑﻪﺧﻮﺩ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ. ﺩﻭﺳﺘﯽ ﺍﺯ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﯾﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ» :ﺍﮔﺮ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﯾﮏ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﺑﯽﺧﺒﺮ ﺑﻪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺟﺸﻦﻫﺎﯼ ﺷﺎﺩ ﺷﺎﺩ ﺷﺎﺩ ﻣﺮﺩﺍﻧﻪ ﺭﺍ ﺑﺒﯿﻨﺪ ﺣﺘﻤﺎ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ »ﺭﻭﺯ ﻣﺮﺩ« ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺮﺩﻫﺎ ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﺗﻮﻓﯿﻖﻫﺎﯼ ﺑﺰﺭﮔﯽ ﺩﺭ ﺍﻣﺮ ﺣﻘﻮﻕ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺭﺳﯿﺪﻩﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺟﺎﯼ ﯾﮏ ﺭﻭﺯ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺭﻭﺯﻫﺎﯼ ﻣﺘﻌﺪﺩﯼ ﺭﺍ ﺟﺸﻦ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ «.ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﺰﻧﺪ ﮐﺸﻒ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺟﺸﻦ ﻭ ﺳﺮﻭﺭ ﻣﺮﺩﺍﻧﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﻮﻟﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﻓﺎﻃﻤﻪ ،ﺩﺧﺘﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺖ. ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﺣﺎﻝ ﺍﮔﺮ ﻓﮑﺮ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺟﺸﻦ ﻭ ﺳﺮﻭﺭ ﺳﺨﻨﯽ ـ ﺟﺰ ﮐﻠﯿﺎﺕ ﻏﻠﻮﺁﻣﯿﺰ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﻭﺻﻒ ﺯﯾﺒﺎﯾﯽ ﻭ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭﯼ ﻭ ﺍﯾﺜﺎﺭ ﻭ ﮔﺬﺷﺖ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﺎﺯ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺩﺧﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ« ﯾﺎ »ﺑﺎﻧﻮﯼ ﻋﻠﯽ« ـ ﭼﯿﺰﯼ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺣﻀﺮﺕ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﯽﺷﻨﻮﯾﺪ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﮐﺮﺩﻩﺍﯾﺪ .ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺟﺸﻦﻫﺎ ﮔﺎﻫﯽ ﺍﺯ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻭ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺻﻔﺎﺕ ﻣﺮﺩﺍﻧﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﻠﯽ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﺟﺸﻦ ﻣﺮﺩﺍﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﻻﺑﺪ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻋﻠﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﯾﮏ ﻣﺸﺖ ﺿﻌﯿﻔﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺗﻮﻟﺪ ﺩﺧﺘﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺟﺸﻦ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﺟﺎﻫﺎ )ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﺭ ﺳﻔﺎﺭﺕﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯼ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ( ﺯﻥﻫﺎ ـ ﺑﺒﺨﺸﯿﺪ ﺧﺎﻧﻢﻫﺎ ـ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺟﺸﻦ ﺷﺮﮐﺖ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻭﺻﻒ ﻫﻤﺴﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﻠﯽ ﻣﻄﺎﻟﺒﯽ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ .ﻣﺸﻬﻮﺭﺗﺮﯾﻦ ﺍﯾﻦ ﺧﺎﻧﻢﻫﺎ ﺧﺎﻧﻢ ﺷﺎﺋﻖ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ »ﺧﺎﻧﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﯾﺮﺍﻥ« ﺩﺭ ﺁﻧﮑﺎﺭﺍ ﻣﺜﻞ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺟﺎﻟﺐ ﻭ ﻫﯿﺠﺎﻥﺍﻧﮕﯿﺰﯼ ﺍﯾﺮﺍﺩ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ،ﺁﻥﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﯼﻫﺎ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ ،ﺿﻤﻦ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﺣﻀﺮﺕ ﻓﺎﻃﻤﻪ )ﺩﺧﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ،ﻫﻤﺴﺮ ﻋﻠﯽ ﺍﺑﻦ ﺍﺑﯿﻄﺎﻟﺐ ،ﻣﺎﺩﺭ ﺣﺴﻦ ﻭﺣﺴﯿﻦ( ﺭﺍ ﺑﺮ ﺷﻤﺮﺩﻩﺍﻧﺪ، ﺑﻪ »ﺑﺮﺧﯽ ﺗﻼﺵﻫﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﻘﺶ ﺑﺎﻧﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺣﯿﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ« ﺗﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ» :ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺎﻧﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﻟﺤﻈﻪﺍﯼ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺗﻦ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﻘﺶ ﺑﺪﻫﻨﺪ «.ﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﺻﺪﻣﯿﻦ ﺑﺎﺭ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺯﻧﺎﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﻭﻇﯿﻔﻪﺍﯼ ﮐﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻣﺎﺩﺭﯼ ﺍﺳﺖ .ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ،ﻣﺜﻞ ﻫﻤﯿﺸﻪ ،ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻧﺪﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﭼﺮﺍ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﻘﺶ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺩﺍﺋﻢ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﮐﺎﺭﻫﺎﯾﯽ »ﻏﯿﺮ ﻣﺎﺩﺭﺍﻧﻪ« ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺑﻪﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺩﺭ ﺭﻭﯾﺎﺭﻭﯾﯽ ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﻡ ﭘﺮﺳﯿﺪﻩﺍﻡ :ﺍﺯ ﺍﻣﺘﯽ ﮐﻪ )ﺯﻥ ﻭ ﻣﺮﺩﺵ( ﺑﺎ ﺩﺧﺘﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻮﻗﻊ ﺩﺍﺭﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺯﻧﺎﻥ ﻋﺎﺩﯼ ﮐﻪ ﻧﺴﺐ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ »ﻗﺪﯾﺲ«ﯼ ﻧﻤﯽﺑﺮﯾﻢ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﮐﻨﻨﺪ؟
»ﺭﻭﺯ ﺯﻥ« ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻭ ﻣﮋﺩﻩ ﺗﺒﻌﯿﺾ
ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ،ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﻟﯿﻞ ﺗﻮﻟﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﻓﺎﻃﻤﻪ» ،ﺭﻭﺯ ﺯﻥ« ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻫﻢ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ،ﻃﺒﻌﺎ ،ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻢﻫﺎﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻫﻢ ﺳﺨﻨﺎﻧﯽ
ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ۴۱
200
ﺯﺑﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﻪ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ ﺩﺭﯼ
ﺑﯿﻢ ﺁﻥ ﻣﯽﺭﻭﺩ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻭﺭﻭﺩ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯼ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺩﺭﯼ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ،ﺍﯾﻦ ﺯﺑﺎﻥ ﺩﯾﮕﺮ ﺩﺭﯼ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻣﻦﺩﺭﺍﯾﺎﻟﺖﺩﻧﻮﺭﺯﻧﺪﮔﯽﻣﯽﮐﻨﻢﻭﻧﺴﺨﻪﭼﺎﭘﯽ ﻫﺮﺷﻤﺎﺭﻩ ﺍﺯﻧﺸﺮﯾﻪ»ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ«،ﮐﻪﺩﻓﺘﺮﻣﺮﮐﺰﯼﺁﻥﺩﺭ ﭘﺎﯾﺘﺨﺖﺍﯾﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭﻫﻤﺎﻥﻧﺎﺣﯿﻪﻧﯿﺰﭼﺎﭖﻣﯽﺷﻮﺩ،ﭼﻬﺎﺭ ﻭ ﮔﺎﻩﭘﻨﺞﺭﻭﺯﺩﺭﺭﺍﻩﺍﺳﺖ ﺗﺎﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﻦ ﺑﺮﺳﺪ ﻭ ،ﺩﺭ ﻧﺘﯿﺠﻪ ،ﻣﻦ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﺁﻥ )ﺑﺠﺰ ﺻﻔﺤﺎﺕ »ﺩﺭ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ«( ﮐﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﻭﺑﻪ ﻃﻮﺭﺍﻟﮑﺘﺮﻭﻧﯿﮑﯽﺑﺮﺍﯾﻢ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩﺑﻪﭼﺎﭖﻣﯽﺭﺳﺪ ﮐﻤﯽﺩﯾﺮﺧﺒﺮﻣﯽﺷﻮﻡ ﻭ ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ ﺩﺭﺑﺮﺍﺑﺮﻣﻄﺎﻟﺒﯽﮐﻪﺑﻪﻣﻦ ﻭﺻﻔﺤﺎﺕ»ﺩﺭﻗﻠﻤﺮﻭﻓﺮﻫﻨﮓ«ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻣﯽﺷﻮﺩﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﻢﺑﻪﻣﻮﻗﻊ ﻭﺍﮐﻨﺶ ﻧﺸﺎﻥﺩﻫﻢ.ﺩﻭﻫﻔﺘﻪ ﭘﯿﺶﺩﻭﺳﺘﯽﮔﺮﺍﻣﯽ ﺑﻪ ﻧﺎﻡﺁﻗﺎﯼﺑﻬﺰﺍﺩﻋﺎﺷﻮﺭﯼ ﺩﺭ ﻧﺎﻣﻪﺍﯼﮐﻪﺑﺮﺍﯼ »ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ«ﺍﺭﺳﺎﻝ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻧﺸﺮﯾﻪ ﭼﺎﭖ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﻃﺮﺡ ﻧﮑﺎﺗﯽ ﻇﺮﯾﻒ ﻭ ﺟﺎﻟﺐ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﮐﺎﺭﺑﺮﺩ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺟﺪﯾﺪ ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ ،ﺍﺯ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺍﯾﺮﺍﺩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﺮﺍ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﺋﯽ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺖ، ﺩﯾﺠﯿﺘﺎﻝ ،ﺗﺎﺭﻧﻤﺎ ﻭ ﭘﻮﯾﺸﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺑﮑﺎﺭ ﺑﺮﺩﻩﺍﻡ .ﻣﻦ ﺍﯾﺮﺍﺩ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﮐﺎﺭﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﻭ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﻢ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻭ ﻭﺍﮊﻩ ﻧﺨﺴﺖ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻪ ﻣﻌﺎﺩﻝﻫﺎﯼ ﺭﺳﺎ ﻭ ﺷﻔﺎﻓﯽ ﺩﺭ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺑﺮ ﻧﺨﻮﺭﺩﻩﺍﻡ ﻭ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﮐﻪﺑﻪ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ ﻧﺎﭼﺎﺭﻡﺑﻪﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺖﻫﻢﺑﮕﻮﯾﻢ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺖ .ﺍﯾﺮﺍﺩﺑﻪﺩﻭﻭﺍﮊﻩ ﺗﺎﺭﻧﻤﺎﻭ ﭘﻮﯾﺸﮕﺮﺍﻥﺭﺍﻫﻢﺍﺯﻣﻘﻮﻟﻪﺗﺠﺎﻫﻞﺍﻟﻌﺎﺭﻑ ﻣﯽﺩﺍﻧﻢ.ﺍﻣﺮﻭﺯﻩﺍﮔﺮﮐﺴﯽ ﺑﺎﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺖﺳﺮﻭﮐﺎﺭﺩﺍﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪﻭﺍﮊﻩ »ﺗﺎﺭﻧﻤﺎ«ﺑﺮﺍﯾﺶﺑﯿﮕﺎﻧﻪﻧﯿﺴﺖ.ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯼﭘﻮﯾﺸﮕﺮﺍﻥﻭﭘﻮﯾﺸﮕﺮﯼﺭﺍﻫﻢﮐﻪﻣﻦﺧﻮﺩ ۱۸ﺳﺎﻝﭘﯿﺶﺳﺎﺧﺘﻪﺍﻡ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺧﯿﻠﯽﻫﺎ ﺑﻪﮐﺎﺭﻣﯽﺑﺮﻧﺪﻭﺑﻪﺧﺼﻮﺹﮐﻪﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦﺷﺮﮐﺖﻫﺎﯼﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽﺩﺍﺧﻞ ﮐﺸﻮﺭﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ ﻧﺎﻡ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﺴﺐ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ ﺍﯾﻦ ﻭﺍﮊﻩ ﺑﻪﻗﺪﺭﯼ ﺷﻔﺎﻑ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻗﺒﻼ ﻧﺸﻨﯿﺪﻩ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺑﻬﺎﻣﯽ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﮐﻨﺪ .ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺩﻟﻮﺍﭘﺴﯽﻫﺎﯼ ﺁﻗﺎﯼ ﻋﺎﺷﻮﺭﯼ ﻫﻤﺪﻟﻢ ﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﯾﻦ ﻫﻤﺪﻟﯽ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺯﯾﺮ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﯿﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﻏﻔﻠﺖ ﻣﺎ ﭼﻪ ﺑﻼﺋﯽ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺑﯿﺎﻭﺭﺩ. ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﻧﻮﺭﯼﻋﻼ
ﺳﺘﺎﺭ ﺳﻌﯿﺪﯼ »ﺗﯿﻢ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺳﺘﺮﯾﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻋﺎﺯﻡ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺷﺪ «.ﺍﯾﻦ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮏ ﺧﺒﺮ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﯼ ﺭﺳﻤﯽ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ .ﺍﮔﺮ ﺑﺎ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺍﯾﻦ ﻋﻨﻮﺍﻥ ،ﻣﯽﺍﻧﺪﯾﺸﯿﺪ ﮐﻪ »ﺳﺘﺮﯾﺖ« ﺑﺎﯾﺪ ﻧﺎﻡ ﻭﻻﯾﺖ ﯾﺎ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﯾﺎ ﻧﺎﻡ ﯾﮏ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﮐﻪ ﺭﻫﺴﭙﺎﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﯿﺪ .ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﺧﺒﺮ ـ ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻭﺭﺯﺷﯽ ﮐﺸﻮﺭ ـ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ) Street footballﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺧﯿﺎﺑﺎﻧﯽ( ﺭﺍ ﭘﯿﺶ ﺭﻭﯼ ﺧﻮﺩ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﮐﻢ ﺳﻮﺍﺩﯼ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻦ ،ﺷﺎﯾﺪ ﻣﻌﻨﯽ »ﺳﺘﺮﯾﺖ« )ﺗﻠﻔﻆ ﻧﺎﻗﺺ (Streetﺭﺍ ﻧﺪﺍﻧﻨﺪ ،ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ» :ﺳﺘﺮﯾﺖ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ«. ﻫﻤﯿﻦ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﭘﯿﺶ ﮐﻪ ﺩﺭ ﮐﺎﺑﻞ ﺑﻮﺩﻡ» ،ﭘﺮﺩﻩ ـ ﻧﻮﺷﺘﻪ«ﺍﯼ ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺑﻪ ﭼﺸﻤﻢ ﺧﻮﺭﺩ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﺩﻗﺎﯾﻘﯽ ﻣﺎﺕ ﻭ ﻣﺒﻬﻮﺕ ﺍﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺍﺑﺘﮑﺎﺭ ﻭ ﻧﻮﺁﻭﺭﯼ ﺯﺑﺎﻧﯽ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺷﻮﻡ» :ﺍﻧﮕﻠﺶ ﻟﻨﮕﻮﯾﺞ ﺍﻧﺴﺘﯿﺘﻮﺕ ﺍﻧﺪ ﮐﻤﭙﯿﻮﺗﺮ ﺳﺎﯾﻨﺲ ـ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺍﺯ ﭘﺸﺎﻭﺭ«. ﺍﯾﻦ ﺁﮔﻬﯽ ﮐﻪ ﺧﺒﺮ ﺍﺯ ﮔﺸﺎﯾﺶ »ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ« ﻣﯽﺩﺍﺩ ،ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻧﺰﺩﯾﮑﯽ ﭘﻠﯽﺗﮑﻨﯿﮏ ﮐﺎﺑﻞ ﻧﺼﺐ ﺑﺎﺷﺪ. ﺍﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻭ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺭﻓﺘﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ،ﻫﻨﻮﺯ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺮ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﮐﻮﭼﻪ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﮐﺎﺑﻞ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻧﮕﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺍﻣﺎ ﮐﻤﯽ ﺩﻭﺭﺗﺮ ﺍﺯ ﭘﻠﯽﺗﮑﻨﯿﮏ ،ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘﺮ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ ﺷﻬﺮ ،ﻏﺬﺍﺧﻮﺭﯼ )ﺭﺳﺘﻮﺭﺍﻥ( ﻣﺪﺭﻧﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎﻥ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺩﺍﺭﺩ .ﺷﻤﺎﺭ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺍﺯ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﻏﺬﺍﺧﻮﺭﯼ ،ﺧﻮﺭﺍﮐﯽ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﭼﯿﮑﻦ ﮐﺎﺭﻥ ﺳﻮﭖ« ﺳﻔﺎﺭﺵ ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺍﺗﻔﺎﻕ ،ﺁﻥ ﻫﻢ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺍﺯ ﭘﯿﺸﺎﻭﺭ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ »ﺯﺑﺎﻥ ﺍﺭﺩﻭ«ﯼ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ ،ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯼ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻂ ﺍﺭﺩﻭ ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻨﺪ ﻭ ﮐﺴﯽ ﺯﺣﻤﺖ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻧﻤﯽﺩﻫﺪ .ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺵ ،ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ،ﺑﻪ ﻭﯾﮋﻩ ﮐﺎﺑﻞ ﻭ ﺷﻬﺮﻫﺎﯼ ﻫﻢ ﻣﺮﺯ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ ﻫﻢ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ» .ﭼﯿﮑﻦ ﮐﺎﺭﻥ ﺳﻮﭖ« ﻫﻤﺎﻥ ) Chicken Corn Soupﻧﻮﻋﯽ ﺁﺵ ﯾﺎ ﺳﻮﭖ ﻣﺮﻍ( ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻟﻬﺠﻪ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ،ﺣﺮﻑ»«Oﺭﺍ،ﻋﻤﻮﻣﺎ»ﺁ«ﺗﻠﻔﻆﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، ﮐـﺮﻥ ،ﮐﺎﺭﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺭﻫﮕﺬﺭﺍﻥ ﻫﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ﮐﺎﺭﻥ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻧﺪ. ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺟﻨﮓﺯﺩﻩ، ﺷﻔﺎﻫﯽ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﮐﻤﺘﺮ ﻣﺮﺟﻌﯽ ﻧﺤﻮﻩ ﺩﺭﺳﺖ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﯾﺎﺩﺁﻭﺭﯼ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ، ﭼﻨﯿﻦ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩﻫﺎﯾﯽ ﺭﯾﺸﻪ ﭼﻨﺪ ﺩﻩ ﺳﺎﻟﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯼ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ،ﺟﺰﯾﯽ ﺍﺯ ﻓﺮﻫﻨﮓ »ﺩﺭﯼ« ﻭ »ﭘﺸﺘﻮ«ﯼ ﻣﺮﺩﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺍﯾﻦ ﻟﻬﺠﻪ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﯽ ﺍﺯ ﺷﺒﻪ ﻗﺎﺭﻩ ،ﻫﻤﺎﻥﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ Cornﻭ Streetﺭﺍ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ »ﮐﺎﺭﻥ« ﻭ »ﺳـﺘﺮﯾﺖ« ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮﺩﻩ ،ﺑﺎ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺩﯾﮕﺮ ﻧﯿﺰ ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﻤﻠﻪﺍﻧﺪ :ﺳـﻠﻮ )(Slow
ﺑﻪ ﺟﺎﯼ ﺁﻫﺴﺘﻪ ﯾﺎ ﮐـﻨﺪ ،ﺳـﭙﻮﺭﺕ ) (Sportﺑﻪ ﺟﺎﯼ ﻭﺭﺯﺵ ،ﺳـﻠﯿﭙﺮ ) (Slipperﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﭘﺎﭘﻮﺵ ﯾﺎ ﮐﻔﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ. ﻭ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻟﺐﺗﺮ ،ﺁﺭﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺑﻮﻕ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﯾﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﺳﯿﺮ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺍﯾﻦ ﻭﺍﮊﻩ ﺷﻨﯿﺪﻧﯽ ﺍﺳﺖ :ﺑﻪ ﺑﻮﻕ ﺩﺭ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ Hornﮔﻔﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﻟﻬﺠﻪ ﺷﺒﻪ ﻗﺎﺭﻩ )ﻫﻨﺪ ﻭ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ( ﻫﺎﺭﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﻭﺍﮊﻩ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﯽ ﺭﺍ ﻫﺎﺭﻥ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻟﻬﺠﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺍﯾﻦ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﮐﺎﺑﻞ ،ﺣﺮﻑ ﻫـ ﻭ ﺡ ،ﻣﺜﻞ ﺍﻟﻒ ﺗﻠﻔﻆ ﻣﯽﺷﻮﺩ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﺷﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﯼ ﻫﺸﺖ( ،ﻫﺎﺭﻥ ﻫﻢ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﺭﻥ ﻭ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺁﺭﻧﮓ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺑﺴﯿﺎﺭﻧﺪ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺣﺘﯽ ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ،ﺑﻪ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯼ ﺟﺪﯾﺪﯼ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﺜﺎﻝ، ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﯼ ﻫﻤﮕﺎﻧﯽ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﮐﺎﺭﮔﺎﻩ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ »ﻭﺭﮐﺸﺎﭖ« ﮐﻪ ﺗﻠﻔﻆ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﺷﺪﻩ ﻫﻤﺎﻥ Workshopﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺍﺳﺖ. ﯾﺎ ﺍﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ» :ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﯼ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻣﻮﺗﺮ )ﺧﻮﺩﺭﻭ(ﻫﺎﯼ ﻣﻔﺸﻦ ﻭ ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﻗﯿﻤﺖ ﺩﻩ ﻫﺰﺍﺭ ﺩﺍﻟﺮ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ« .ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭﯼ ،ﻭﺍﮊﻩ »ﻣﻔﺸﻦ«ﮐﻪﺑﻪﻣﻌﻨﺎﯼ ﺗﺠﻤﻠﯽﺑﻪ ﮐﺎﺭﺭﻓﺘﻪ،ﯾﮏﻭﺍﮊﻩ ﺍﻧﮕﯿﺴﯽ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﺭﻭﺵ ﻋﺮﺑﯽ ﺍﺳﺖ .ﯾﻌﻨﯽ ﻭﺍﮊﻩ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ Fashionﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻓﯿﺸـﻦ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺷﺪﻩ ،ﺩﺭ ﻭﺯﻥ ﻣﻔﻌــﻞ ﻋﺮﺑﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻣﻔﺸﻦ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﯽﺭﺳﺪﻣﺮﺟﻊﺭﺳﯿﺪﮔﯽﮐﻨﻨﺪﻩﺑﻪ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﺯﺑﺎﻧﯽ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺎﯾﺪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻋﻤﺮ ﺩﻭﻟﺖ ﺟﺪﯾﺪ ﻣﯽﮔﺬﺭﺩ ،ﺣﺘﯽ ﯾﮏ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺩﺭﯼ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﯼ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺷﺎﯾﺪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﯽﺍﻧﺪﯾﺸﻨﺪ ﮐﻪ ﺁﯾﺎ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﯽ ﻭ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﺷﺪﻩ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﮐﻮﭼﻪ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ،ﺑﺎ ﺟﺎﯼ ﺩﺍﺩﻥ ﺁﻥﻫﺎ ﺩﺭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ،ﺭﺳﻤﯿﺖ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﯾﺎ ﺍﺯ ﺍﻧﺒﻮﻩ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎ ﻭ ﻋﺒﺎﺭﺍﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﯾﺞ ﺟﺰﯾﯽ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺮﺩﻡ »ﺩﺭﯼ ﺯﺑﺎﻥ« ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﭼﺸﻢﭘﻮﺷﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ،ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ،ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺗﻮﺭﯾﺰﻡ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﻋﻼﻡ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﻭ ﻣﻐﺎﺯﻩﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﻏﯿﺮ ﺩﺭﯼ ﻭ ﻏﯿﺮ ﭘﺸﺘﻮ ﺩﺭ ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎﯼﺧﻮﺩﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ،ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺧﻮﺍﻫﺪ ﮐﺮﺩ .ﯾﮏ ﻧﺸﺮﯾﻪ ﻣﺤﻠﯽ ﺩﺭ ﮐﺎﺑﻞ ،ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻃﺮﺡ ،ﻧﻮﺷﺖ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻭﺯﺍﺭﺕ ،ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ، ﻓﮑﺮﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﻭﺍﮊﻩ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ »ﺗﻮﺭﯾﺰﻡ« ﺑﮑﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﻧﺎﻡ ﺍﯾﻦ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺧﻮﺩﻧﻤﺎﯾﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﮔﺬﺷﺘﮕﺎﻥ ﺑﻪ ﻭﺭﻭﺩ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯼ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺯﺑﺎﻥ »ﺩﺭﯼ«
ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ۴۱
۲۱
ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ ،ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ ،ﺷﻤﺎﺭﻩ ،۲۸۲ﺟﻤﻌﻪ ۶ﻣﺮﺩﺍﺩ ۱۳۸۵
Iranians, Vol. 10, No. 282, Friday, July 28, 2006
ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺩﺭ ﺧﺒﺮ
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ »ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ«
ﺯﺑﺎﻥﻣﺨﻔﯽﺗﻮﺳﻂ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺑﻪﮐﺎﺭﻣﯽﺭﻭﺩ ﮐﻪﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﭼﯿـﺰﯼ ﺭﺍﻣﺨﻔﯽﮐﻨﻨﺪ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﯿﺪ ﮔﺰﯾﻨﺸﯽ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮﯼ ﺑﻨﻔﺸﻪ ﻣﺤﻤﻮﺩﯼ ﺑﺎ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﻬﺪﯼ ﺳﻤﺎﯾﯽ، ﺯﺑﺎﻥﺷﻨﺎﺱ ﻭ ﺻﺎﺣﺐ ﮐﺘﺎﺏ »ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻟﻐﺎﺕ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ« ،ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﮐﻪ» :ﻣﺪﺕﻫﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﯾﮕﺮ ﮔﻮﺵﻫﺎﯾﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﻨﯿﺪﻥ ﻭﺍﮊﮔﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻣﻌﺎﻧﯽ ﺁﻥﻫﺎ ﺳﺮ ﺩﺭ ﻧﻤﯽﺁﻭﺭﯾﻢ ﺧﻮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﻣﺮﺯﺑﻨﺪﯼ ﻣﯿﺎﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﯿﻢ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺩﻻﯾﻞ ﺷﮑﻞﮔﯿﺮﯼ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺍﻧﺴﺎﻧﯽ ﭼﯿﺴﺖ؟ ﺍﯾﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﻤﺎﯾﯽ ﭘﺮﺳﯿﺪﻩﺍﯾﻢ«.
ﻣﻬﺪﯼ ﺳﻤﺎﯾﯽ
ﺯﺑﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﯾﮏ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﻧﺘﺰﺍﻋﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﯾﺶ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻋﯿﻨﯿﺖ ﻣﯽﺑﺨﺸﻨﺪ .ﮔﻮﯾﺶ ﻭ ﻟﻬﺠﻪ ﺩﻭﮔﻮﻧﻪ ﻋﯿﻨﯽ ﺯﺑﺎﻥﺍﻧﺪ ...ﺍﻣﺎ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﺋﯽ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻘﯿﺪ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﯽﺁﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﯼ ﮐﺎﺭﺑﺮﺩﯼ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ .ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﻫﺮ ﺷﺨﺼﯽ ﻓﺎﺭﻍ ﺍﺯ ﺳﻦ ،ﺟﻨﺲ ،ﺗﺤﺼﯿﻼﺕ ﻭ ﺷﻐﻞ ،ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺘﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ، ﺑﻪﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺧﻮﺩﻣﺎﻧﯽ ،ﺭﺳﻤﯽ ﻭ ﻣﺨﻔﯽ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ... ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻫﻨﺠﺎﺭﮔﺮﯾﺰﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻫﻨﺠﺎﺭﺷﮑﻨﯽ ﻭ ﻧﺮﻡ ﺷﮑﻨﯽ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﺮﯾﻘﯽ ﺗﻌﻠﻖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﯾﮏﮔﺮﻭﻩﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽﺧﺎﺹ ﻧﻬﺎﺩﯾﻨﻪ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻃﺮﯾﻖ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻫﻮﯾﺖ ﮐﻨﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻥ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺩﺭ ﯾﮏ ﺭﺩﻩ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪﯼ ﮐﺮﺩ. ﻃﺒﻖ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩﺍﻡ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺭﺳﯿﺪﻩﺍﻡ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺯﺑﺎﻥ ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﯽﺭﻭﺩ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﭼﯿﺰﯼ ﺭﺍ ﻣﺨﻔﯽ ﮐﻨﻨﺪ .ﯾﻌﻨﯽ ﯾﺎ ﮐﺎﺭ ﻏﯿﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ ﯾﺎ ﮐﺎﺭﻫﺎﯾﺸﺎﻥ ﺧﻼﻑ ﻫﻨﺠﺎﺭﻫﺎﯼ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺨﻔﯽ ﮐﺮﺩﻥ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ .ﯾﻌﻨﯽ ،ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺧﺎﺻﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ،ﺍﺯ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﻫﻤﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺩﺭﮎ ﻧﺒﺎﺷﺪ .ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﺍﮔﺮ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﮐﺎﺭ ﻣﺘﮑﺪﯾﺎﻥ ،ﺳﺎﺭﻗﺎﻥ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻧﯿﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﺷﻐﻞ ﺩﺍﻧﺴﺖ ،ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﺁﻥﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﯽﺁﯾﺪ. ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﻓﺮﺍﯾﻨﺪﻫﺎﯼ ﻭﺍﮊﻩ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﻭ ﻣﻌﻨﺎﺷﻨﺎﺳﯽ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﻣﺎ ﭼﻮﻥ ﺯﺍﯾﺪﻩﺍﯼ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻧﺤﻮ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺷﮑﻞ ﺍﺳﺖ .ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﺯ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯼ
ﻣﻮﺟﻮﺩ ،ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯼ ﺧﺎﺭﺟﯽ ،ﺍﻟﻔﺎﻅ ﻣﺤﻠﯽ ﯾﺎ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯼ ﺍﻗﻠﯿﺖﻫﺎﯼ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﯾﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ »ﻭﻧﺪ ـ ﺍﻓﺰﺍﯾﯽ«ﻭﺳﺎﺧﺘﻦﻭﻧﺪﻫﺎﯼﺟﺪﯾﺪﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﯽﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺁﻥ ﻧﯿﺰ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻭ ﻣﺸﺘﺮﮎ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﺁﺭﮔﻮ )ﻣﺨﻔﯽ( ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﯾﺎ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ. ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﻣﺪﺭﺝ ﺍﺳﺖ .ﺍﯾﻦ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ، ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺨﻔﯽ ﮐﺮﺩﻥ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﮔﻮﯾﺸﻮﺭﺍﻥ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﯽﺁﯾﻨﺪ ،ﺩﺭﺟﺎﺗﯽ ﺩﺍﺭﺩ ...ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﺍﻟﻔﺎﻅ ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺨﻔﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﻫﯿﭻ ﻧﺎﻣﺤﺮﻣﯽ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﺪ ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﯾﺎ ﺻﺮﻑ ﻣﺰﺍﺡ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﯾﺎ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺨﻔﯽ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺷﮑﻞ ﻣﺰﺍﺡ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﺰﺍﺡ ﻣﻼﮎ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﯿﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻗﯿﺎﺱ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯼ ﺟﺪﯾﺪﯼ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﯾﮕﺮ ﻣﺨﻔﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻔﻬﻤﻨﺪ. ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﯼ ﺍﯾﻦ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺍﺯ ﺳﻪ ﻣﻨﻈﺮ ﺯﺑﺎﻧﯽ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻭ ﺭﻭﺍﻧﯽ ﺍﻫﻤﯿﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺯﺑﺎﻧﺸﻨﺎﺳﺎﻥ ،ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﻭ ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺳﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﯿﺮﺩ. ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺯﺑﺎﻧﯽ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﯼ ﺍﯾﻦ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎ ﻓﺮﺍﯾﻨﺪ ﻭﺍﮊﻩﺳﺎﺯﯼ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ .ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺳﻤﯽ ﺭﺍﻩ ﭘﯿﺪﺍ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﺭﺍ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺭﺍﻩﻫﺎﯼ ﺍﺯﺩﯾﺎﺩ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺳﻤﯽ ﺩﺍﻧﺴﺖ .ﺑﺪﯾﻦﺳﺎﻥ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﻭﺍﺭﺩ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺳﻤﯽ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﯿﻢ ﺑﺮﺍﯼ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﺑﺎﻓﺘﯽ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﻮﯾﻢ ،ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺯﺑﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﺎﻓﺖ ﻋﺎﻣﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﻭﺍﺝ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﻭ ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﯾﮏ ﺑﺎﻓﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ .ﺑﻪ
ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﯼ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺯﺑﺎﻥﻣﺨﻔﯽﺍﺯﻣﻨﻈﺮ ﺯﺑﺎﻧﯽ،ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽﻭ ﺭﻭﺍﻧﯽﺍﻫﻤﯿﺖﺩﺍﺭﺩ
ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ۳۳
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻳﮏ ﺳﻮﺀ ﺗﻔﺎﻫﻢ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﯽ... ﺍﻳﻦ ﻫﻔﺘﻪ ،ﺩﺭ ﻭﺍﮐﻨﺶ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ »ﺍﺗﻬﺎﻡ ﻣﺰﺩﻭﺭﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ ﺍﺯ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺗﺒﻌﻴﺪﯼ«،ﮐﻪﺍﺯﺳﺎﻳﺖ»ﺻﺪﺍﯼﺁﻟﻤﺎﻥ«ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩﻭﺩﺭﺷﻤﺎﺭﻩ» ۲۷۹ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ«ﺑﻪﭼﺎﭖﺭﺳﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺳﺮﮐﺎﺭ ﺧﺎﻧﻢ ﺁﺫﺭ ﺁﺭﻳﺎﻥﭘﻮﺭ ،ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪﻭﺳﻴﻠﻪ ﺁﻗﺎﯼ ﮐﻼﻧﺘﺮﯼ ﺑﺮﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺑﺎ ﺳﺮﺩﺑﯿﺮ ﻧﺸﺮﻳﻪ »ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ« ﺗﻤﺎﺱ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﺑﻬﺎﻣﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﭘﺎﺭﺍﮔﺮﺍﻑ ﺁﻗﺎﯼ ﮐﻼﻧﺘﺮﯼ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﮐﺮﺩﻩ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺑﺮﺍﯼ ﺭﻓﻊ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺳﻮﺀﺗﻔﺎﻫﻤﯽ ﻧﺎﭼﺎﺭﻡ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻭﺭﻡ :ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺁﻗﺎﯼ ﻋﺒﺪﯼ ﮐﻼﻧﺘﺮﯼ ،ﮐﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﮔﺰﺍﺭﺷﯽ ﺑﻮﺩ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﻘﺎﻟﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺣﻤﻴﺪ ﺩﺑﺎﺷﯽ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ »ﺍﻻﻫﺮﺍﻡ« ﻣﺼﺮ ﺑﻪﭼﺎﭖ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺋﻮﺱ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﺑﺎﺷﯽ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺧﺎﻃﺮﻩﻧﻮﻳﺴﯽﻫﺎﯼ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭ ﻭ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﯽ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺁﻥ ﺑﺎ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﯼ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﺍﺩﻩ، ﻧﻈﺮﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﮐﺘﺎﺏ »ﻟﻮﻟﻴﺘﺎﺧﻮﺍﻧﯽ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ« ،ﺍﺛﺮ ﺧﺎﻧﻢ ﺩﮐﺘﺮ ﺁﺫﺭ ﻧﻔﻴﺴﯽ ،ﺷﺮﺡ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﭘﺎﺭﺍﮔﺮﺍﻓﯽ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﮐﻪ ﻃﯽ ﺁﻥ ﺁﻗﺎﯼ ﮐﻼﻧﺘﺮﯼ ،ﺑﺎ ﺫﮐﺮ ﻧﺎﻡ ﭼﻨﺪ ﺯﻥ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﻳﺮﺍﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﯽ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﯽ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺯﻧﺎﻥ »ﺩﺳﺖ ﻛﻢ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕ ﺯﻧﺎﻥ ﺑﯽﺣﺠﺎﺏ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻛﻮﺗﺎﻫﯽ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ،ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﺑﻮﻣﯽﮔﺮﺍ ﻳﺎ ﺍﺳﻼﻡﮔﺮﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻗﻠﻴﺘﯽ ﻏﺮﺏﺯﺩﻩ ﻭ ﺑﯽﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﺯﻧﺎﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ .ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺧﻼﻗﻴﺎﺕ ﺁﻥﻫﺎ ،ﺍﺯ ﺷﻴﻮﻩ ﺁﺭﺍﻳﺶ ﻭ ﻟﺒﺎﺱ ﺗﺎ ﻃﺮﺯ ﻓﻜﺮ ﻭ ﺍﺩﺑﻴﺎﺗﯽ ﻛﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﻨﺪ ،ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ »ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﯽ«
ﻭ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ ﻣﻨﺎﻓﻊ »ﻏﺮﺏ« ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩﯼ ﻛﺎﺭ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽﺷﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺫﻫﻨﻴﺖ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﮔﺮ« ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﺯﺧﻮﺍﺳﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ«. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺟﻤﻼﺕ ﻃﻮﺭﯼ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﺪ ﺩﺭ ﻳﮏ ﻧﮕﺎﻩ ﺳﺮﯾﻊ ﺗﺼﻮﺭ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﺑﺎﺷﯽ ﺑﻪﺭﻭﯼ ﮐﺎﻏﺬ ﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ .ﻣﻦ، ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻧﺎﻡ ﻫﻤﺴﺮﻡ ،ﺧﺎﻧﻢ ﺷﮑﻮﻩ ﻣﻴﺮﺯﺍﺩﮔﯽ ،ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﺎﺭﺍﮔﺮﺍﻑ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺑﺎ ﮐﻨﺠﮑﺎﻭﯼ ﺗﻤﺎﻡ ﺑﻪ ﺍﺻﻞ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﺑﺎﺷﯽ ﺩﺭ »ﺍﻻﻫﺮﺍﻡ« ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﮐﺮﺩﻡ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﺁﻳﺎ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩﯼ ﮐﻪ ﺁﻗﺎﯼ ﮐﻼﻧﺘﺮﯼ ﺩﺭ ﻣﻄﻠﺐ ﺧﻮﺩ ﺫﮐﺮ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﭼﻴﺰﯼ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻳﺎ ﻧﻪ .ﻣﻘﺎﻟﻪ ﮐﻼ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﮐﺘﺎﺏ ﺧﺎﻧﻢ ﺁﺫﺭ ﻧﻔﻴﺴﯽ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺳﻢ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺩﻳﮕﺮﯼ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﺮﺩﻩ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﺑﺎﺷﯽ ﺍﻳﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺭﺍ ﻫﻢ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﺧﺎﻃﺮﻩﻧﻮﻳﺴﯽﻫﺎﯼ ﺍﻳﺮﺍﻧﯽﻫﺎ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﯽ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﯼ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﯼ ﺿﺪ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺍﺳﺖ .ﻳﻌﻨﯽ ،ﮐﺎﻣﻼ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﭘﺎﺭﺍﮔﺮﺍﻑ ﺁﻗﺎﯼ ﮐﻼﻧﺘﺮﯼﺍﻓﺰﻭﺩﻩﺍﯼﺍﺳﺖﺑﻪﻣﻨﻈﻮﺭﺫﮐﺮﻧﺎﻡﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮﻩﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻭ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ـ ﺍﺯ ﻓﺮﺩﺍﯼ ﺍﻧﻘﻼﺏ ـ ﺑﺎ ﭼﻪ ﭼﺸﻤﯽ ﺑﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﻭ ﺁﺛﺎﺭﺷﺎﻥ ﻧﮕﺮﻳﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ، ﺁﻗﺎﯼ ﮐﻼﻧﺘﺮﯼ ﻋﻘﻴﺪﻩﺍﯼ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻧﮑﺮﺩﻩ ﺍﻣﺎ، ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ،ﻫﻢﺭﺍﺳﺘﺎ ﺑﻮﺩﻥ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺩﺑﺎﺷﯽ ﺑﺎ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩﻫﺎﯼ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺭﺍ ـ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺗﯽ ﺗﻠﻮﻳﺤﯽ ـ ﻣﻄﺮﺡ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﭘﺲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﺎﺭﺍﮔﺮﺍﻑ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺗﻮﺿﻴﺤﯽ ﺩﺭ ﭼﺮﺍﺋﯽ ﺍﻳﻦ ﮐﺎﺭ ﺑﻴﺎﻭﺭﻡ. ﺍﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﻧﻮﺭﯼ ﻋﻼ
ﺷﺸﻤﯿﻦ ﺳﺎﻟﮕﺸﺖ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ ﺷﺎﻣﻠﻮ
ﺩﻭﺷﻨﺒﻪ ﺍﯾﻦ ﻫﻔﺘﻪ ﺩﻭﻡ ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻣﺎﻩ ،ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺑﺎ ۲۴ﺟﻮﻻﯼ ،ﺷﺸﻤﯿﻦ ﺳﺎﻟﮕﺸﺖ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ ﺍﺣﻤﺪ ﺷﺎﻣﻠﻮ ،ﺷﺎﻋﺮ ﺑﺰﺭﮒ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ؛ ﺷﺎﻋﺮﯼ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺭﻭﺯ ﻗﺒﻞ ﺣﻀﻮﺭﺵ ﺩﺭ ﺻﺤﻨﻪ ﺍﺩﺑﯽ ﻭ ﺍﻧﺪﯾﺸﮕﯽ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﯾﺮﺍﻥﭘﺮﺭﻧﮓﺗﺮﻣﯽﺷﻮﺩ؛ﺁﻥﮔﻮﻧﻪﮐﻪﻫﺮﭼﻪﺍﺯﻋﻤﺮﺟﻤﻬﻮﺭﯼﺍﺳﻼﻣﯽ ﻣﯽﮔﺬﺭﺩ ﻭ ﺍﻧﺪﺭﺍﺱ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻭ ﻋﻘﺐﻣﺎﻧﺪﮔﯽ ﻣﻬﻠﮏ ﺁﻥ ﺁﺷﮑﺎﺭﺗﺮ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﺣﻀﻮﺭ ﮐﺎﺭ ﻭ ﺷﺨﺼﯿﺖﺷﺎﻣﻠﻮـﻫﻤﭽﻮﻥﺑﺪﯾﻠﯽﮐﻪ ﺭﺍﻩﺁﯾﻨﺪﻩ ﺭﺍﺭﻭﺷﻦﻣﯽﮐﻨﺪ ﻣﺤﺴﻮﺱﺗﺮ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﮔﻮﺋﯽ ﺍﻭ ﺧﻮﺩ ﺍﯾﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻨﯽ ﻣﯽﺩﯾﺪ ﮐﻪ ﺁﺷﮑﺎﺭﺍ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺧﻤﯿﻨﯽ ﺳﺮﻭﺩ» :ﺍﺑﻠﻬﺎ ﻣﺮﺩﺍ؛ ﻋﺪﻭﯼ ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺘﻢ ،ﺍﻧﮑﺎﺭ ﺗﻮﺍﻡ!« ﺍﺣﻤﺪ ﺷﺎﻣﻠﻮ ﺩﺭ ﺑﯿﺴﺖ ﻭ ﯾﻜﻢ ﺁﺫﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۰۴ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪ .ﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞ ﺍﯾﻦ ﻛﻪ ﭘﺪﺭﺵ ﺍﻓﺴﺮ ﺍﺭﺗﺶ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺷﻬﺮ ﺍﻋﺰﺍﻡ ﻣﯽﺷﺪ، ﺷﺎﻣﻠﻮ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺪﺗﯽ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﯼ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺗﺤﺼﯿﻼﺕ ﻣﺮﺗﺒﯽ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺳﺎﻝ ۱۳۲۲ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺑﺎﺭ ﭘﺎﯾﺶ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥﻫﺎﯼ ﻣﺘﻔﻘﯿﻦ ﺑﺎﺯ ﺷﺪ ﻭ ﺍﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺩﺭ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺗﯿﺮ ﺧﻼﺻﯽ ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻼﺕ ﻧﺎﻣﺮﺗﺐ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۲۶ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺷﻌﺮﺵ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﺁﻫﻨﮓﻫﺎﯼ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﺷﺪﻩ« ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﺮﺩ .ﺷﺎﻣﻠﻮ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺁﻏﺎﺯ ﮐﻮﭼﮏ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺪﺕ ﻧﯿﻢ ﻗﺮﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﺩﺭﺧﺸﯿﺪ ﮐﻪ ﭼﻮﻥ ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﭘﯿﺶ ﺩﯾﺪﻩ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﻥ ﻓﺮﻭ ﺑﺴﺖ ﺑﻪ ﺗﺼﺪﯾﻖ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻭﺝ ﺷﻌﺮ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺭﺳﯿﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺧﻄﺮ ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻣﮑﺮﺭ ﺳﻨﮓ ﻣﺰﺍﺭ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﻣﺎﻣﺰﺍﺩﻩ ﻃﺎﻫﺮ ﮐﺮﺝ ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻨﯽ ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻣﯽﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺳﺎﯾﻪ ﺍﯾﻦ ﺷﺎﻋﺮ ﻣﺮﺩﻩ ﺫﻫﻦ ﺟﺎﻫﻼﻥ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺭﺍ ﮐﻮﭼﻪ ﺑﻪ ﮐﻮﭼﻪ ﺗﻌﻘﯿﺐ ﻣﯽﮐﻨﺪ .ﺟﺎﯾﺶ ﺧﺎﻟﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﺁﺏ ﻭ ﻫﻮﺍﯼ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺎ ﺣﻀﻮﺭﯼ ﺟﺎﻭﺩﺍﻥ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﻟﻨﺪﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﯾﺮﺍﻥ
»ﺑﻨﯿﺎﺩ ﻣﯿﺮﺍﺙ ﺍﯾﺮﺍﻥ« ﺩﺭ ﻟﻨﺪﻥ ﺧﺒﺮ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺬﺍﺭﯼ ﺷﺸﻤﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺩﻭﺳﺎﻻﻧﻪ »ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ« ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﯼ ﺳﻮﻡ ﺗﺎ ﭘﻨﺠﻢ ﻣﺎﻩ ﺁﮔﻮﺳﺖ ﺩﺭ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺷﺮﻗﯽ ﻭ ﺁﻓﺮﯾﻘﺎﺋﯽ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺴﺎﻝ ﭼﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻟﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺭ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺁﻥﻫﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﯼ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺩﯾﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﻣﻬﺸﯿﺪ ﺍﻣﯿﺮﺷﺎﻫﯽ« ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺍﯾﻦ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﺳﺮﺷﻨﺎﺱ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﻗﺼﻪﺧﻮﺍﻧﯽﺧﺎﻧﻢﺍﻣﯿﺮﺷﺎﻫﯽ،ﺩﮐﺘﺮﺷﺎﺩﺍﺏ ﻭﺟﺪﯼ )ﺧﻨﺠﯽ( ﻧﯿﺰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ ﺍﻭ ﺳﺨﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﻔﺖ. ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺑﻪ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻃﯽ ﺁﻥ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎﯼ »ﺑﮕﺬﺍﺭ ﺑﺮﺍﯾﺖ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﮐﺠﺎ ﺑﻮﺩﻩﺍﻡ« ﻭ »ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻏﺮﯾﺒﯽ ﺍﺳﺖ«... ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﺩﺭ ﻫﻤﯿﻦ ﺳﺘﻮﻥ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ ﮔﺬﺍﺭﺩﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ .ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺷﺮﮐﺖﮐﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﻣﻮﻟﻔﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﺩﻭ ﮐﺘﺎﺏ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ ﮔﻠﯽ ﺗﺮﻗﯽ ﻭ ﻓﺮﺧﻨﺪﻩ ﺁﻗﺎﺋﯽ ،ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﻭ ﻧﺴﻞ ﺍﺯ ﺯﻧﺎﻥ ﻗﺼﻪﻧﻮﯾﺲ ﺍﯾﺮﺍﻥ ،ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﺁﺛﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﺩ. ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﺷﻌﺮ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺳﯿﻤﯿﻦ ﺑﻬﺒﻬﺎﻧﯽ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﺎﻋﺮ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﺣﻮﺭﺍ ﯾﺎﻭﺭﯼ ﻭ ﺩﮐﺘﺮ ﺍﺣﻤﺪ ﮐﺮﯾﻤﯽ ﺣﮑﺎﮎ ﭘﯿﺮﺍﻣﻮﻥ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﻭ ﺳﺨﻦ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﮔﻔﺖ .ﺳﭙﺲ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻓﯿﻠﻢ »ﺯﺭﯾﻦ« ﺍﺯ ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻧﺸﺎﻁ ﻣﯽﺭﺳﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺭﻣﺎﻥ »ﺯﻧﺎﻥ ﺑﺪﻭﻥ ﻣﺮﺩﺍﻥ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻬﺮﻧﻮﺵ ﭘﺎﺭﺳﯽﭘﻮﺭ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻓﯿﻠﻢ ،ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻧﺸﺎﻁ ﻭ ﻃﺎﺭﻕ ﻋﻠﯽ )ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻧﯽﺍﻻﺻﻞ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ( ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻧﺸﺴﺖ. ﺁﺧﺮﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺴﺘﻪﺍﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ۲۲ﺁﮔﻮﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻬﻠﺖ ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ۵+۱ﺍﺳﺖ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻃﯽ ﺁﻥ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﻪﺧﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﻗﺮﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ .ﺍﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ »ﻣﺮﮐﺰ ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎﯼ ﺧﺎﺭﺟﯽ« ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻭﻗﺘﯽ ﻗﺎﻧﻘﺎﺭﯾﺎ ﺟﺎ ﺧﻮﺵ ﻣﯽﮐﻨﺪ
ﺍﯾﻦ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﯿﺴﺖ ﻭ ﻫﺸﺘﻤﯿﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻧﺸﺮﯾﻪ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ »ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ« ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ .ﺍﯾﻦ ﻧﺸﺮﯾﻪ ﺍﺩﺑﯽ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺮﺗﺐ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺠﺎﺯﯼ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺟﺎ ﺑﺎﺯ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺳﺮﺩﺑﯿﺮ ﺍﯾﻦ ﻧﺸﺮﯾﻪ ﺑﻬﻨﺎﻡ ﻧﺎﺻﺢ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺟﺪﯾﺪ »ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ« ﯾﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﺟﺎﻟﺒﯽ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﯿﺪ: »ﺩﺭ ﯾﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﺷﻬﺮﯾﻮﺭ ۸۴ﻣﻮﺍﺭﺩﯼ ﺍﺯ ﺭﻭ ﺑﻪ ﻭﺧﺎﻣﺖ ﮔﺬﺍﺷﺘﻦ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﯽﭘﻨﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ﺯﯾﺎﺩ ﺗﻨﺪ ﺭﻓﺘﻪﺍﻡ ﻭ ﻋﺪﻩﺍﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﺣﺪ ﺑﺪﺑﯿﻨﺎﻧﻪ ﺍﺭﺯﯾﺎﺑﯽﺍﺵ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﻭﺳﺖﺗﺮ ﻣﯽﺩﺍﺷﺘﻢﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽﻫﺎﯾﻢ)ﮐﻪﭼﻨﺪﺍﻥ ﻫﻢ ﮐﺎﺭﺧﺎﺭﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩﺍﯼﻧﺒﻮﺩ(ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﺍﺯ ﺁﺏ ﺩﺭ ﻣﯽﺁﻣﺪ ﻭ ﺷﺎﻫﺪ ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎﯼ ﺑﻬﺘﺮﯼ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻣﯽﺑﻮﺩﯾﻢ ﺍﻣﺎ ﺍﻓﺴﻮﺱ ﮐﻪ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭼﻪ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﯽﺑﺮﺩﯾﻢ ،ﺑﺪﺗﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭼﻪ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﯽﺑﺮﯾﻢ ﺑﺪﺗﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ .ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺩﻭﻟﺘﻤﺮﺩﺍﻧﺶ ﺳﻌﯽ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻧﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﯿﻮﻩﻫﺎﯼ ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ ﺁﻣﯿﺰﺗﺮﯼ ﺭﻫﻨﻤﻮﻥ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﺷﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺳﻠﺤﻪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ ﻭ ﻗﻠﻢ
210
ﺑﻪ ﺩﺳﺖﺷﺎﻥ ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻣﺘﻤﺪﻧﺎﻧﻪﺗﺮ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ،ﺑﺎ ﮐﻤﺎﻝ ﺗﻌﺠﺐ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺑﻠﻨﺪﭘﺎﯾﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺁﺷﮑﺎﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﯾﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻣﺴﻠﺤﺎﻧﻪ ﻣﯽﮐﺮﺩﻧﺪ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ،ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻧﺎﺧﺮﺳﻨﺪﯼ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺟﻠﻮ ﭼﻨﯿﻦ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺍﯾﺴﺘﺎﺩ. ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽﺭﺳﺪ ﺍﮔﺮ ﻭﺿﻊ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻨﻮﺍﻝ ﭘﯿﺶ ﺭﻭﺩ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺩﻟﺨﻮﺍﻩ ﺧﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺭﺳﯿﺪ ﻭ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﻗﻠﻢﻫﺎ ﺑﻪ ﺯﻣﯿﻦ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻭ ﭼﯿﺰﻫﺎﯼ ﺑﺰﺭﮒﺗﺮﯼ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﻇﺮﯾﻒ ﺍﯾﻦ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺟﺎﯼ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ .ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺩﺷﻮﺍﺭﯼﻫﺎﯼ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻭ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ،ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺍﻣﺎﻥ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﭘﯿﺸﯿﻨﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻭ ﺳﯿﺎﺳﯽﻧﻮﯾﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﻫﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥﻧﻮﯾﺲ ﻭ ﺷﺎﻋﺮ ﺑﯽﺁﺯﺍﺭﯼ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﯼ ﭼﺎﭖ ﮐﺘﺎﺏ ﺧﻮﺩ ﻣﺎﻩﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﺠﻮﺯ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﯽﺑﺮﺩ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺍﻣﯿﺪﯼ ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦﮔﻮﯾﯽ ﻭﻟﻮ ﻣﻨﻔﯽ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﮔﺮ ﺁﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻣﺤﺘﺮﻡ ،ﺑﺪﻧﺎﻣﯽ ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ﻭ ﺗﻮﻗﯿﻒ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻭﺵ ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺯﯾﺮﮐﺎﻧﻪﺗﺮ ﺑﺎ ﺳﺮﺩﻭﺍﻧﺪﻥ ﻧﺎﺷﺮﺍﻥ ﻭ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻗﺼﺪ ﻧﺎﺍﻣﯿﺪﯼ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ«.
ﻣﺎ ﻛﺎﺭﺗﻮﻥﻫﺎﯼ ﺑﯽ ﺳﺮ ﻭ ﺗﻪ ﺩﻭﺑﻠﻪ ﻣﯽﻛﻨﯿﻢ
ﻣﺤﺴﻦ ﺳﯿﺪﺣﺴﯿﻨﯽ ،ﻣﺪﯾﺮ ﺩﻭﺑﻼﮊ ﺷﺒﻜﻪ ﺍﻭﻝ »ﺳﯿﻤﺎ« ،ﺩﺭ ﮔﻔﺖ ﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﯼ ﻓﺎﺭﺱ ﺑﺎ ﺑﯿﺎﻥ ﻧﮑﺘﻪ ﻓﻮﻕ ،ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ» :ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻛﺎﺭﺗﻮﻥ ﻓﻘﻂ ﺩﻭﺑﻠﻪ ﺍﺳﺖ ،ﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﺳﻔﺎﺭﺵﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﻭﺑﻠﻪ ﻣﯽﻛﻨﯿﻢ ﻭ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺣﻮﺯﻩﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥﺑﻪ ﻣﺤﺘﻮﺍﻣﯽﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ.ﺩﺭﺑﺨﺶﺩﻭﺑﻠﻪﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪﺍﻭﻝﻛﺎﺭﺗﻮﻥ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻣﯽﺁﯾﺪ ،ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺷﺒﻜﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺟﻤﻼﺕ ﻭ ﺩﯾﺎﻟﻮﮒﻫﺎ ﺍﺻﻼﺡ ﻭ ﻭﯾﺮﺍﺳﺘﺎﺭﯼ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺍﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎ ﻭ ﺩﯾﺎﻟﻮﮒﻫﺎﯾﯽ ﻛﻪ ﻣﻐﺎﯾﺮ ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺎ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﻧﺪ ﺣﺬﻑ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻛﺎﺭﺗﻮﻥﻫﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﭘﺨﺶ ﺍﺯ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ »ﺳﯿﻤﺎ« ﻛﺎﻣﻼ ﺍﺻﻼﺡ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ .ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﭘﺮﻭﺳﻪ ﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﻣﺠﺮﯼ ﻫﺴﺘﯿﻢ ﻭ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﺤﺘﻮﺍﯾﯽ ﻛﺎﺭﺗﻮﻥﻫﺎ ﺑﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﺑﺮ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩ «.ﻭﯼ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺍﺳﺖ» :ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻛﺎﺭﺗﻮﻥﻫﺎﯼ ﺧﻮﺏ ﺑﺎ ﻣﺤﺘﻮﺍﯼ ﺧﻮﺏ ﻧﯿﺰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ«.
ﻧﻘﺶ ﺍﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﺳﯿﻨﻤﺎ!
ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﯼ »ﺍﯾﺴﻨﺎ« ،ﻣﻬﺪﯼ ﺳﻠﯿﻤﯽ ،ﻣﺪﯾﺮﻋﺎﻣﻞ ﻣﻮﺯﻩ ﺳﯿﻨﻤﺎ ،ﻣﺪﻋﯽ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ .ﺳﻠﯿﻤﯽ ﺑﻪ ﺩﻭ ﻃﺮﺡ ﭘﮋﻭﻫﺸﯽ ﻣﻮﺯﻩ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ» :ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺒﺤﺚ ﻧﻮﺭ ﻭ ﺍﻃﺎﻕ ﺗﺎﺭﯾﮏ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﯼ ﻋﻤﻠﯽ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻣﺤﯿﻂ ﻣﻮﺯﻩ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﺎ ﺍﻟﻬﺎﻡ ﺍﺯ ﺩﯾﺪﮔﺎﻩ ﺍﺑﻦ ﻫﯿﺜﻢ ﺑﺼﺮﯼ ﻣﻨﺠﻢ ،ﺭﯾﺎﺿﯿﺪﺍﻥ ،ﻃﺒﯿﺐ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﻓﯿﺰﯾﮏﺩﺍﻥ ﻭ ﻧﻮﺭﺷﻨﺎﺱ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺳﺪﻩ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﻫﺠﺮﯼ ﻗﻤﺮﯼ )ﻗﺮﻥ ﺩﻫﻢ ﻣﯿﻼﺩﯼ( ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﯽﺷﻮﺩ؛ ﻭ ﻫﻤﺎﻥﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﻣﯽﺩﺍﻧﯿﻢ ﺍﺳﺎﺱ ﺻﻨﻌﺖ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﺮ ﻋﻜﺎﺳﯽ ﺑﻨﺎ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺳﺎﺱ ﻋﻜﺎﺳﯽ ﻫﻢ ﭼﯿﺰﯼ ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ ﻧﻮﺭ«. ﺳﻠﯿﻤﯽ ﯾﻜﯽ ﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﯼ ﺍﯾﻦ ﻣﻬﺪﯼ ﺳﻠﯿﻤﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﮋﻭﻫﺸﯽ ﺭﺍ ﺁﺷﻨﺎﯾﯽ ﻧﺴﻞ ﺟﻮﺍﻥ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻭ ﮔﻔﺖ» :ﺑﺎ ﺍﺟﺮﺍﯼ ﺍﯾﻦ ﻃﺮﺡ ،ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺭﯾﻢ ﺷﺮﺡ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺶﻫﺎﯼ ﻧﻮﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﻭ ﻓﯿﺰﯾﻜﺪﺍﻧﺎﻥ ﻣﺸﺮﻕ ﺯﻣﯿﻦ، ﻛﻪ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻧﻮﺭ ﻭ ﺍﻃﺎﻕ ﺗﺎﺭﯾﮏ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﭘﺎﯾﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﻋﻜﺎﺳﯽ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺻﻨﻌﺖ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ،ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺷﻜﺎﻝ ﺁﺯﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﻭ ﻋﯿﻨﯽ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﺩﯾﺪ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪﺍﻥ ،ﺧﺼﻮﺻﺎ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻭ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﯿﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺴﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻃﺮﺡ ﺑﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﺍﺑﻦ ﻫﯿﺜﻢ ﻭ ﻛﻤﺎﻝﺍﻟﺪﯾﻦ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ«.
ﺗﺪﻭﯾﻦ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﺁﻝ ﺍﺣﻤﺪ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﻮﺭ
ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﺑﺨﺶ ﻛﺘﺎﺏ »ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﯼ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﯾﺎﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ« ﺟﻠﺪ ﺳﻮﻡ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﺟﻼﻝ ﺁﻝﺍﺣﻤﺪ ﻭ ﺳﯿﻤﯿﻦ ﺩﺍﻧﺸﻮﺭ ﺑﺮﺍﯼ ﻛﺴﺐ ﻣﺠﻮﺯ ﻧﺸﺮ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﯼ ﺑﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﺍﯾﻦ ﻣﺠﻠﺪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ۱۳۴۱ﺗﺎ ۱۳۴۴ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯾﯽ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﯾﻦ ﺩﻭ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺩﺭ ﺳﻔﺮﻫﺎﯼ ﻛﻮﺗﺎﻫﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﻧﻘﺎﻁ ﺩﻧﯿﺎ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ،ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺳﺎﺑﻖ ﻭ ﺁﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﻛﺘﺎﺏ ﺩﺭ ﺣﺠﻤﯽ ﺣﺪﻭﺩﺍ ۶۰۰ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺪﻭﯾﻦ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﺴﻌﻮﺩ ﺟﻌﻔﺮﯼ ـ ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﻧﺪﻩ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ـ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺷﺒﯿﻪ ﯾﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉﻫﺎﯾﯽ ﻫﻢﭼﻮﻥ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﺍﺭﺿﯽ ،ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺳﻔﯿﺪ ﻭ ﻏﺮﺏﺯﺩﮔﯽ ﻣﯽﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ .ﺟﻠﺪ ﻧﺨﺴﺖ ﺍﯾﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﺳﯿﻤﯿﻦ ﺩﺍﻧﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﻫﻤﺴﺮﺵ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﻓﺮﺕ ﺁﻣﺮﯾﻜﺎ ﺩﺭ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ۱۳۳۱ﺗﺎ ،۱۳۳۲ﻭ ﺟﻠﺪ ﺩﻭﻡ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﺟﻼﻝ ﺑﻪ ﺳﯿﻤﯿﻦ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺟﻌﻔﺮﯼ ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﮐﺘﺎﺏ »ﻃﻠﯿﻌﻪ ﺗﺠﺪﺩ ﺩﺭ ﺷﻌﺮ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻓﺎﺭﺳﯽ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺣﻤﺪ ﻛﺮﯾﻤﯽ ﺣﻜﺎﮎ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﺧﺸﺖ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﻢ
ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ ﺷﺎﻏﻠﯿﻦ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﯼ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﯼ ﻣﺠﺎﻟﺲ ﺑﺰﺭﮔﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﯾﺎﺩﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﮑﻮﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﻏﯿﺮﻩ ﺍﺳﺖ .ﻫﻤﻪ ﻣﯽﮐﻮﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﻓﮑﺮ ﺟﺪﯾﺪﯼ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﺟﺸﻦ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻭ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺮﺩﻥ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺎﺩﺁﻭﺭﺩﻩ ﻧﻔﺘﯽ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﻨﻨﺪ .ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﯼﻫﺎ ،ﺁﺧﺮﯾﻦ ﺍﺑﺘﮑﺎﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﺧﺸﺖ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺳﺎﻝ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺖ .ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺷﻬﺮ ﺑﻢ ﺍﻋﻼﻡ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ» :ﺍﯾﻦ ﺧﺸﺖ ﺩﺭ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﺳﻪ ﺩﺭ ﺳﻪ ﻣﺘﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﺑﻤﯽ ﺭﻭﯼ ﺁﻥ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻋﻈﻢ )ﺹ( ﻭ ﺍﺣﺎﺩﯾﺚ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺍ ﺣﻜﺎﻛﯽ ﻣﯽﻛﻨﻨﺪ .ﺳﺎﺧﺖ ﺍﯾﻦ ﺧﺸﺖ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ۲۷ﺭﺟﺐ ﻫﻢﺯﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﻣﺒﻌﺚ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻛﺮﻡ )ﺹ( ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﻣﯽﺭﺳﺪ .ﺍﯾﻦ ﺧﺸﺖ ﺑﺰﺭﮒ ﺭﻭﯼ ﺩﺭ ﻭﺭﻭﺩﯼ ﺍﺭﮒ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﺑﻢ ﻧﺼﺐ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﺲ ﺟﻬﺎﻧﮕﺮﺩﺍﻥ ﺩﺍﺧﻠﯽ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﯽ ﺍﺯ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﻭ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﺭﺳﻮﻝ ﮔﺮﺍﻣﯽ ﺍﺳﻼﻡ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﻮﻧﺪ«.
۲۷
ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ ،ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ ،ﺷﻤﺎﺭﻩ ،۲۸۲ﺟﻤﻌﻪ ۶ﻣﺮﺩﺍﺩ ۱۳۸۵
ﻣﻮﺍﻧﻊ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﯼ ...
ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ۱۸
ﭘﻴﺮﻭﺯﯼ ﻗﺎﻃﻊ ﺍﺻﻮﻟﻴﻮﻥ ﻣﺼﺎﺩﻑ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﺲ ﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺗﺸﻴﻊ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﺳﺨﻨﯽ ﺍﺯ »ﺍﺧﺒﺎﺭﻳﻮﻥ« ﻧﻴﺴﺖ. ﺑﻪﻧﻈﺮﻣﻦ،ﺗﻨﺎﻭﺏﺑﻴﻦﻣﮑﺎﺗﺐﺍﺻﻮﻟﯽﻭﺍﺧﺒﺎﺭﯼ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻓﻘﻪ ﺗﺸﻴﻊ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﯽ ،ﺧﻮﺩ ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﻧﻤﻮﺩﻫﺎﯼﺑﺎﺭﺯ ﻭﻣﻬﻢ»ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ« ﻣﺴﺘﻤﺮﻣﺬﻫﺒﯽ ﺍﺳﺖ ﻭ ،ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ،ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ﮐﻪ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﭼﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﺗﻨﺎﻭﺏ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﯽﮔﻴﺮﺩ ﻧﺎﭼﺎﺭﻳﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﻋﺎﻟﻢ ﻓﻘﺎﻫﺖ ﺑﻨﮕﺮﻳﻢ ﻭ ﻋﻠﺖﺍﻟﻌﻠﻞ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﻨﻴﻢ. ﺁﺧﻮﻧﺪﺍﻟﺒﺘﻪﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮﺍﻳﻦﺳﺨﻦ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ ﺍﺭﺟﺎﺀ ﻋﻠﺖﺟﻮﺋﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﻋﺎﻟﻢ ﻓﻘﺎﻫﺖ ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻤﯽﺷﻤﺎﺭﺩ .ﻣﻦ ﺧﻮﺩ ،ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺗﺤﻘﻴﻘﻢ ﺩﺭ ﻟﻨﺪﻥ ،ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺷﺪﻡ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﻔﺮ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﯼ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﻗﻢ ﻭ ﻣﺸﻬﺪ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﮐﻨﻢ .ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﻓﻘﻬﺎ ﻭ ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻨﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻢ ﻭﻗﺘﯽﺑﺎﭘﺮﺳﺸﻢﺍﺯﭼﺮﺍﺋﯽﺍﻳﻦﺗﻨﺎﻭﺏﺭﻭﺑﺮﻭﻣﯽﺷﺪﻧﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﻣﺮﯼ ﺑﯽﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭ ﺍﺧﺘﻼﻓﯽ ﻧﻈﺮﯼ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﻋﻠﻤﺎﺀﻣﯽﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ. ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﯼ ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻢ ـ ﻫﻤﺎﻥﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺣﺘﯽ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺷﺮﺡ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﺍﮔﺮﺍﻑﻫﺎﯼ ﺑﺎﻻ ﺁﻣﺪ ـ ﻫﺮﮐﺠﺎ ﺗﺒﺎﺩﻟﯽ ﺑﻴﻦ ﺍﺧﺒﺎﺭﻳﻮﻥ ﻭ ﺍﺻﻮﻟﻴﻮﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﯽﮔﻴﺮﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻫﻢﺯﻣﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮﯼ ﺩﺭ ﻗﺪﺭﺕ ﺣﺎﮐﻤﻪ .ﻫﺮﮐﺠﺎ ﺣﮑﻮﻣﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺸﻴﻊ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﮐﺎﺭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪﯼ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﺩﺳﺘﯽ ﺍﺧﺒﺎﺭﻳﻮﻥ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻭ ﻫﺮﮐﺠﺎ ﮐﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖﻫﺎ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍﻧﺪﻩﺍﻧﺪﻋﻠﻤﺎﺀﺍﺻﻮﻟﯽﻭﺟﻪﻏﺎﻟﺐﺗﻔﻘﻪﺷﺪﻩﺍﻧﺪ.ﭘﺲ ﺁﺷﮑﺎﺭﺍ ﺭﺍﺑﻄﻪﺍﯼ ﺑﻴﻦ ﺁﻥ ﺗﻨﺎﻭﺏ ﺩﺍﺋﻢ ﻧﻈﺮﯼ ﻭ ﻧﻮﻉ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻓﻘﻬﺎ ﺑﺎ ﺣﮑﻮﻣﺖﻫﺎ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ .ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺁﻥﭼﻨﺎﻥ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﺑﺎﺭﺯ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺨﺘﺼﺮﯼ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻓﻘﻪ ﺷﻴﻌﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺁﺷﮑﺎﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯽﺩﻫﺪ .ﺍﻣﺎ ﭘﺮﺳﺶ ﺍﺻﻠﯽ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﺮﺍ ﻭﻗﺘﯽ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﺗﺸﻴﻊ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﺰﺩﻳﮏ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ »ﺑﺎﺏ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ« ﺑﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺧﺒﺎﺭﯼﮔﺮﯼ ﺭﻭﺍﺝ ﻣﯽﻳﺎﺑﺪ؟ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺍﻳﻦ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﻣﮑﺘﺐ ﺍﺻﻮﻟﯽ ﺩﻗﺖ ﮐﻨﻴﻢ ـ ﻣﮑﺘﺒﯽ ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﮏ ﺍﺻﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﻣﮑﺘﺐ ﺍﺧﺒﺎﺭﯼ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺁﻥ
ﻫﻢ ﺍﺻﻞ »ﻋﻘﻞ« ﺍﺳﺖ .ﺁﺧﻮﻧﺪ ﺍﺻﻮﻟﯽ ﻣﺠﺎﺯ ﺍﺳﺖ ﻋﻘﻞﺧﻮﺩﺵﺭﺍﺑﻪﮐﺎﺭﺑﺮﺩﻭ ﻓﺘﻮﺍﺻﺎﺩﺭﮐﻨﺪﺍﻣﺎﺁﺧﻮﻧﺪ ﺍﺧﺒﺎﺭﯼ ﻣﺠﺎﺯﺑﻪ ﺍﻳﻦﮐﺎﺭﻧﻴﺴﺖ .ﻭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺁﺧﻮﻧﺪ ﺍﺻﻮﻟﯽ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﻭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﮐﺴﯽ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻭﺍﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺧﻮﺩ ﻋﺪﻭﻝ ﮐﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻈﺮ ﺩﻳﮕﺮﯼ ﺭﺍ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻧﻤﺎﻳﺪ .ﺩﺭ ﻣﮑﺘﺐ ﺍﺻﻮﻟﯽ ﻫﺮ ﮐﺲ ﮐﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻋﻠﻢ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺭﺟﻪ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺣﻖ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺩﺭﮎ ﻋﻘﻠﯽ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪ ﺩﻳﮕﺮ ،ﻓﺘﻮﺍ ﺻﺎﺩﺭ ﮐﻨﺪ. ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺍﻣﺎ ،ﺑﺎ ﺿﻤﻴﻤﻪ ﮐﺮﺩﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺬﻫﺒﯽ ،ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﻣﯽﺯﻧﺪ ﻭ ﻣﯽﮐﻮﺷﺪ ﺗﺎ ـ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺩﻭﺍﻳﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﺣﮑﻮﻣﺘﯽ ـ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﻧﻈﻤﯽ ﻫﺮﻣﯽ ﻭ ﺗﻤﺮﮐﺰﯼ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﯽ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﮐﻨﺪ .ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﻢ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ،ﺍﺩﺍﺭﻩ ﮐﺮﺩﻥ ﻭ ﮐﻨﺘﺮﻝ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﯼﻫﺎ ﻭ ﻓﺘﻮﺍ ﺩﺍﺩﻥﻫﺎﯼ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺑﻪﺻﻮﺭﺗﯽ ﺧﻄﺮﻧﺎﮎ ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ »ﺁﺧﻮﻧﺪ ﺍﺻﻮﻟﯽ« ﻣﻮﯼ ﺩﻣﺎﻍ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻠﻮﻳﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺑﻪﻗﺪﺭﺕ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺁﻝ ﺑﻮﻳﻪ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻓﺮﮔﺸﺖ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﺻﻔﻮﯼ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﯽﮐﻨﻴﻢ .ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺻﻔﻮﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺗﺸﻴﻊ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻳﮑﯽ ﺍﺯ »ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ«ﻫﺎﯼ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﺩﺭ ﻣﯽﺁﻳﺪ ،ﺳﻤﺖ »ﻣﻼﺑﺎﺷﯽ«)ﮐﻪﻣﻌﺎﺩﻝ»ﻭﺯﻳﺮﺍﻣﻮﺭﻣﺬﻫﺒﯽ«ﺍﺳﺖ( ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ ،ﻣﻼﺑﺎﺷﯽ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ﺍﻣﺎﻡ ﺟﻤﻌﻪ ﻭﺷﻴﺦﺍﻻﺳﻼﻣﯽ ﺗﻌﻴﻴﻦﻣﯽﮐﻨﺪﻭ ﻫﻤﻪﺩﺳﺘﻮﺭﺍﺕﻭ ﻓﺘﺎﻭﯼﻣﺬﻫﺒﯽﺩﺭﺩﺍﺧﻞ ﺍﻳﻦ ﺳﻠﺴﻠﻪﻣﺮﺍﺗﺐﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﯽﮔﻴﺮﺩ. ﺁﻝ ﺑﻮﻳﻪ ﮐﻪ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺻﻔﻮﯼ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻧﺎﺩﺭﺷﺎﻩ ﻣﻀﻤﺤﻞ ﺷﺪ ،ﻳﻌﻨﯽ ﻭﻗﺘﯽ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﯽ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ،ﺁﺧﻮﻧﺪﯼ ﮐﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﺣﻘﻮﻕ ﻧﻤﯽﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﮐﺎﺭﻣﻨﺪ ﺁﻥ ﻧﺒﻮﺩ ،ﺩﺭ ﺁﻭﺍﺭﮔﯽ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﮔﺴﺘﺮﻩ ﺧﺎﮎ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﻫﺮﮐﺠﺎ ﺭﺳﻴﺪ ﺩﻳﮕﺮﺑﺎﺭﻩ ﺑﺴﺎﻁ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﺑﻪﺭﺍﻩ ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺣﺎﮐﻢ ﻣﺤﻠﯽ ﺁﻭﻳﺨﺖ ﻭ ﻓﺌﻮﺩﺍﻟﻴﺴﻢ ﺍﻳﺮﺍﻧﯽ ﺑﻪ ﺑﺮﺁﻣﺪﻥ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﻭ ﻓﺘﻮﺍ ﮐﻤﮏ ﮐﺮﺩ. ﺩﻭﻟﺖ ﺷﻴﻌﯽ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﻧﻘﻄﻪ ﻏﺎﺋﯽ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﮔﺸﺖ ﺍﺳﺖ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﮐﻼ ﺑﺮ ﺳﺎﺧﺖ ﻏﻴﺮﻣﺘﻤﺮﮐﺰﻭﭘﺮﺍﮐﻨﺪﻩ ﺧﺎﻧﺨﺎﻧﯽ ﺍﻳﺮﺍﻧﯽﺍﺳﺘﻮﺍﺭﺍﺳﺖ. ﺩﻟﻴﻞﻗﺪﺭﺕ ﺑﯽﺳﺎﺑﻘﻪﻋﻠﻤﺎﺀﺷﻴﻌﻪﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﯽﺩﺭ
Iranians, Vol. 10, No. 282, Friday, July 28, 2006 ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺖ .ﺁﺧﻮﻧﺪﯼ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﺣﻘﻮﻕ ﻧﻤﯽﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺻﻞ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﯽ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺁﻭﺭﺩ ،ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻫﻢ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﻣﺤﻴﻂ ﻣﺴﺎﻋﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﻣﺠﺘﻬﺪ ﺍﺻﻮﻟﯽ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ .ﺍﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺠﺘﻬﺪ ﺷﻴﺮﺍﺯﯼ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﻓﺘﻮﺍﯼ ﺗﺤﺮﻳﻢ ﺗﻨﺒﺎﮐﻮ ﺑﺪﻫﺪ ﻭ ﻣﺠﺘﻬﺪﯼ ﺩﻳﮕﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺍﻋﻼﻡ ﺟﻬﺎﺩ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻢ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻭ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺧﻔﺖ ﺑﺎﺭ ﺁﻥ ﺗﻦ ﺑﺪﻫﺪ. ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ،ﺁﺧﻮﻧﺪ ﺷﻴﻌﻪ ،ﺩﺭ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺩﺭﺍﺯ ﻣﺪﺕ ﻋﺼﺮ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺑﻪ ﻓﻮﺍﺋﺪ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﺯ »ﻣﺮﮐﺰ« ﺍﻣﺎ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻪ »ﺧﺎﻥ ﻣﺤﻞ« ﭘﯽ ﻣﯽﺑﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﭼﻨﺎﻥ ﻧﻬﺎﺩﻳﻨﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﻪ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﻭ ﻧﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻗﺎﺋﻖ ﺁﻳﻨﺪ .ﺣﺘﯽ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﻭﻗﺎﻑ ،ﺑﺮﺍﯼ ﺧﺎﺭﺝ ﮐﺮﺩﻥ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ ﻭ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﻘﻮﻕﺑﮕﻴﺮ ﺷﺪﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﻭﺳﻮﺳﻪﺍﯼ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺟﺰ ﻣﺰﺩﻭﺭﺍﻧﯽ ﭼﻨﺪ ﺭﺍ ﺑﻪﺧﻮﺩ ﺟﻠﺐ ﻧﻤﺎﻳﺪ .ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎﯼ ﺍﺻﻮﻟﯽ ﻣﯽﮐﻮﺷﻨﺪ ،ﺑﺎ ﮐﻨﺎﺭﻩﮔﻴﺮﯼ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﺷﺪﻥ ،ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ )ﻫﻢ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ( ﺣﻔﻆ ﮐﻨﻨﺪ. ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ »ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ«ﻫﺎﯼ ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎﯼ ﺍﺻﻮﻟﯽ ،ﺩﺭ ﭘﯽ ﺍﺧﺮﺍﺟﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﺑﻪﻭﺳﻴﻠﻪ ﻧﺎﺩﺭﺷﺎﻩ ﺍﻓﺸﺎﺭ ،ﭘﻴﺶ ﮐﺸﻴﺪﻥ ﺍﺻﻞ »ﺗﻘﻠﻴﺪ« ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﺸﻴﻊ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﺳﺎﺑﻘﻪﺍﯼ ﺑﻠﻨﺪ ﻧﺪﺍﺭﺩ ،ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ »ﻫﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ )ﮐﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺷﻴﻌﻪ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﺍﺳﺖ(ﻳﺎﻣﺠﺘﻬﺪﺍﺳﺖﻭﻳﺎﺑﺎﻳﺪﺍﺯﻳﮏﻣﺠﺘﻬﺪﺗﻘﻠﻴﺪ ﮐﻨﺪ «.ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴﻴﺮ ،ﺁﺧﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ ﭘﺮﺍﮐﻨﺪﻩ ﺩﺭﺍﻗﺸﺎﺭﻧﺎﻭﺍﺑﺴﺘﻪﺑﻪﺩﻭﻟﺖﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ،ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ،ﭘﺲ ﺍﺯ ﺯﻭﺍﻝ ﺗﺪﺭﻳﺠﯽ ﺧﺎﻧﺨﺎﻧﯽ ﻭ ﺯﻣﻴﻦﺩﺍﺭﯼ ﺑﺰﺭﮒ ،ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ »ﺑﺎﺯﺍﺭ« ﻣﯽﺭﺳﺪ ﮐﻪ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻣﻨﺒﻊ ﺍﺻﻠﯽ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺍﻭ ﺩﺭﺁﻳﺪ .ﺁﺧﻮﻧﺪ ﺳﻬﻢ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﮕﻴﺮ ﻭ »ﭘﻮﻝ ﺣﻼﻝ ﮐﻦ« ﻣﯽﺷﻮﺩ ،ﺑﺮﺍﯼ ﺧﻮﺩ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﺗﺎﺯﻩ ﺧﻠﻖ ﻣﯽﮐﻨﺪ ،ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻭ ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻣﯽﻧﺎﻣﺪ .ﺍﻳﻦﻫﺎ ﻫﻢ ﺣﺎﺻﻞ »ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ« ﺁﺧﻮﻧﺪ ﺍﻳﺮﺍﻧﯽ ﺍﺳﺖ. ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺍﺳﻼﻣﯽ )ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻓﻘﻬﺎﯼ ﺗﺸﻴﻊ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺟﺰ ﻣﻘﻠﺪﺍﻧﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻋﺮﺍﻕ ،ﮐﻤﺘﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ ﻣﯽﭘﺬﻳﺮﺩ( ﻭ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻥ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻭ ﻣﺴﻨﺪ »ﻭﻻﻳﺖ
ﻓﻘﻴﻪ« ﻳﮑﯽ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﻧﺎﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ،ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻣﺮﺗﺒﻪ ،ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﺩﺭ ﻫﻢ ﺍﺩﻏﺎﻡ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ .ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﮐﺴﺎﻥ ﻭﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ ﺩﺭ ﺗﺸﻴﻊ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺧﻼﻓﺖ ﺩﺭ ﻣﺬﻫﺐ ﺗﺴﻨﻦ ﻳﮑﯽ ﻣﯽﺩﺍﻧﻨﺪ ﺣﺎﻝ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺧﻴﺮ ﺧﻠﻴﻔﻪ ﻟﺰﻭﻣﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﻧﻴﺴﺖ ﺣﺎﻝ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻳﮑﯽ ﻻﺯﻣﻪ ﻭﻻﻳﺖ ﻓﻘﺎﻫﺖ ﺍﺳﺖ. ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﻴﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎ ﭼﻪ ﺗﻀﺎﺩ ـ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﯽ ـ ﻋﺠﻴﺐ ﻭ ﺟﺎﻟﺒﯽ ﺭﻭﺑﺮﻭ ﻣﯽﺷﻮﻳﻢ: ﻣﺠﺘﻬﺪﯼ ﮐﻪ ﻫﺴﺘﯽ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﯼ ﮔﺮﻓﺘﻦﺍﺯﺩﻭﻟﺖﻣﺮﮐﺰﯼﻭﻗﺒﻮﻝﺩﺍﺷﺘﻦﮐﺜﺮﺕﮔﺮﺍﺋﯽ ﺩﺭ ﺍﻣﺮ ﻓﻘﺎﻫﺖ ﻭ ﺗﻌﺪﺩ ﻣﺠﺘﻬﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ، ﻳﮑﺒﺎﺭﻩ ﺧﻮﺩ ﺻﺎﺣﺐ ﻗﺪﺭﺕ ﻣﺮﮐﺰﯼ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻀﺎﺩ )ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﻋﻤﻠﯽ ﻭ ﻋﻴﻨﯽ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ( ﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﻓﻘﻬﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻮﺩ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻳﺎﻓﺘﮕﯽ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺣﺮﮐﺖ ﻭ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ، ﺩﺭ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪﺕ ،ﻧﺘﻴﺠﻪﺍﯼ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺟﺰ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﮐﺮﺩﻥ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺁﺧﻮﻧﺪﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﯼ ﺍﺯ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻭ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﺮﺍﮐﺰ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺻﺪﻭﺭ ﻓﺘﻮﺍ .ﺩﺭ ۲۷ﺳﺎﻟﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺎ ﺷﮑﻞﮔﻴﺮﯼ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻴﻬﻦ ﺧﻮﺩ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮﺩﻩﺍﻳﻢ .ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﺴﻨﺪ ﺑﯽﺳﺎﺑﻘﻪ »ﺍﻣﺎﻡ« )ﮐﻪ ﺧﻤﻴﻨﯽ ﺭﺍ ﻳﮏ ﺷﺒﻪ ﺑﺮﺗﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻭ ﻣﺠﺘﻬﺪﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ( ﻭ ﺳﭙﺲ ﻧﻬﺎﺩﻳﻨﻪ ﮐﺮﺩﻥ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﻣﺴﻨﺪ »ﻭﻟﯽ ﻓﻘﻴﻪ« ،ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﭘﺮﺍﮐﻨﺪﻩ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻮﯼ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺷﺪﻥ ﭘﻴﺶ ﺭﺍﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ ﮐﻪ ﺑﻪﻇﺎﻫﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﻣﺮ ﺩﻣﻮﮐﺮﺍﺗﻴﺰﻩ ﮐﺮﺩﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ »ﻭﻟﯽ ﻓﻘﻴﻪ« ﺑﻪﮐﺎﺭ ﺁﻳﺪ ،ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﭼﻴﺰﯼ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﺠﺘﻬﺪﺍﻥ ،ﺣﻘﻮﻕﺑﮕﻴﺮ ﮐﺮﺩﻥ ﺁﻧﺎﻥ ،ﻭ ﺧﻠﻊ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﻭ ﺻﺪﻭﺭ ﻓﺘﻮﯼ .ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﻧﺒﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺑﺘﺪﺍﯼ ﭘﻴﺮﻭﺯﯼ ،ﺧﻤﻴﻨﯽ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﮑﻠﻴﻒ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﺠﺘﻬﺪﯼ ﮐﻪ ﺯﻳﺮ ﻭﺭﻗﻪ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﻣﻀﺎﺀ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺭﻭﺷﻦ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪﺍﺭﯼ ﺭﺍ )ﮐﻪ »ﺁﻳﺖ ﺍﷲ ﺍﻟﻌﻈﻤﯽ« ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻣﯽﺷﺪ( ﺑﺎ ﺧﻔﺖ ﻭ ﺧﻮﺍﺭﯼ ﺧﻠﻊ ﻟﺒﺎﺱ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻧﺸﺎﻧﺶ ﺩﻫﺪ .ﻭ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺧﺎﻣﻨﻪﺍﯼ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺍﻟﻌﻈﻤﯽ ﺩﻳﮕﺮﯼ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﻨﺘﻈﺮﯼ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﺒﺲ ﺧﺎﻧﮕﯽ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺻﺪﻭﺭ ﻓﺘﻮﺍ ﻭ ﺗﻤﺎﺱ ﺑﺎ ﻣﻘﻠﺪﺍﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺑﮕﻴﺮﺩ.
270
ﻭ ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺮﮒ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺍﻟﻌﻈﻤﯽﻫﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ »ﻋﺼﺮ ﺗﺸﻴﻊ ﺍﺧﺒﺎﺭﯼ« ﺩﺭ ﮐﻤﺎﻝ ﺷﮑﻠﯽ ﺧﻮﺩ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﻭ ﺻﺪﻭﺭ ﻓﺘﻮﯼ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﻟﯽ ﻓﻘﻴﻪ ﻭ ﺍﻣﺎﻡ ﺟﻤﻌﻪﻫﺎ ﻭ ﺷﻴﺦ ﺍﻻﺳﻼﻡﻫﺎﯼ ﻣﻨﺘﺼﺐ ﺍﻭ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺁﺳﺘﺎﻥ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﯽ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺑﺴﭙﺮﻧﺪ. ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ،ﮐﻪ ﺍﻣﺮ »ﻧﻮ ﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺩﻳﻨﯽ« ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻟﻪ ﺗﺸﻴﻊ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻧﺸﺪﻩ ﻭ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﺎ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺶ ﻭ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻣﺴﺎﻋﺪ ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﯽﮔﻮﻳﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻋﺼﺮ ﺗﺴﻠﻂ ﺍﺧﺒﺎﺭﯼﮔﺮﯼ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺍﺻﻮﻟﯽ ﻭ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩﯼ ﺩﺭ ﻣﺬﻫﺐ ﺗﺸﻴﻊ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﯽ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﻣﯽ ﺭﻭﺩ ﻭ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ـ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻪﮐﺎﺭ ﺑﺮﺩﻥ ﻋﻘﻞ ـ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﻭ ﺻﺪﻭﺭ ﻓﺘﺎﻭﯼ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺑﺰﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﻣﯽﺭﻭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪﻫﺎ ﺭﺍﻧﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ )ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺍﺳﺖ( ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺮﺍﯼ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺑﻴﺎﻧﺪﻳﺸﺪ ﻭ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﺩ. ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ،ﺩﺭ ﻏﻴﺎﺏ ﻣﺠﺘﻬﺪﺍﻥ ﻃﺮﺍﺯ ﺍﻭﻝ ﻭ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﻣﮑﺘﺐ ﺍﺻﻮﻟﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ـ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻃﺮﺯﯼ ﻣﻀﺤﮏ ـ ﮐﺎﺭ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺩﻳﻨﯽ ﺑﻪ ﺣﮑﻤﻴﺎﻥ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺩﮐﺘﺮ ﻋﺒﺪﺍﻟﮑﺮﻳﻢ ﺳﺮﻭﺵ ﻭ ﻳﺎ ﻣﻘﻠﺪﻳﻦ ﻣﺸﻬﻮﺭﯼ ﻫﻢﭼﻮﻥ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎﺩﯼ ﻣﺤﻮﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎﺋﯽﻫﻢﭼﻮﻥ ﮐﺪﻳﻮﺭﻭ ﻣﺠﺘﻬﺪﺷﺒﺴﺘﺮﯼﻫﻢ ﻧﻪ ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﻧﻪ ﻣﺠﺎﺯ ﺑﻪ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ؛ ﻭ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻫﻢ ﭼﺎﺭﻩﺍﯼ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﺟﺰ ﺁﻥ ﮐﻪ ﻳﺎ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﻭ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺭﻳﺶ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﺮﺍﺷﻴﺪﻩ ،ﻋﺒﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﻨﺎﺭﯼ ﻧﻬﺎﺩﻩ، ﻭ ﺑﻪ ﺳﻠﮏ ﺳﺮﻭﺵ ﻭ ﻋﺒﺎﺩﯼ ﺩﺭﺁﻳﻨﺪ. ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﮐﺠﺎﯼ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﻧﻴﺎ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺩﻳﻨﯽ ﺩﺭ ﻇﻞ ﻗﺪﺭﺗﯽ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭﮔﺮﺍ ﻭ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﮐﻨﻨﺪﻩ )ﺁﻥ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﻣﺬﻫﺒﯽﺍﺵ( ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﻮﺩﻩﺍﺳﺖ.ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﮐﻨﺎﺭ ﺯﺩﻩ ﺷﺪﻥﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎﺍﺯ ﻗﺪﺭﺕﻭ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﯼﺣﮑﻮﻣﺘﯽ ﮐﻪ ﻏﻴﺮﻣﺬﻫﺒﯽ ،ﻏﻴﺮ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮﮊﻳﮏ ،ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭﮔﺮﺍ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺍﺻﻞ ﻋﻘﻞ ﺑﻪ ﻓﻘﺎﻫﺖ ،ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺻﺪﻭﺭ ﻓﺘﻮﺍ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺠﺘﻬﺪﺍﻥ ﻭ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺩﻳﻨﯽ ﻣﺘﮑﺜﺮ ﻭ ﺭﻧﮕﺎﺭﻧﮓ ﺭﺳﻴﺪ ﻭ
ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ۳۲
۳۲
ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ ،ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ ،ﺷﻤﺎﺭﻩ ،۲۸۲ﺟﻤﻌﻪ ۶ﻣﺮﺩﺍﺩ ۱۳۸۵
ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺻﺪﺳﺎﻟﻪ ﺟﻨﺒﺶﻫﺎﯼ...
ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ۱۷
ﭼﭗ ﻭ ﮐﺎﺭﮔﺮﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ« ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ. ﺩﺭ ﺳﻮﻣﯿﻦ ﺍﺟﻼﺱ ﻣﺠﻤﻊ ﺍﯾﻦ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﻬﻤﻦ ۱۹۹۶) ۱۳۷۴ﻣﯿﻼﺩﯼ( ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﮔﺮﺩﯾﺪ ،ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﻩ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﯼ ﺯﯾﺮ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻓﻌﺎﻝ ﺷﺮﮐﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ: * ﺍﺗﺤﺎﺩ ﮐﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ »ﺭﺍﻩ ﮐﺎﺭﮔﺮﺍﻥ«. * ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺳﻮﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺖﻫﺎﯼ ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ. * ﭘﻮﯾﻨﺪﮔﺎﻥ ﺭﺍﻩ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺑﺮﺍﺑﺮﯼ ﺁﺯﺍﺩﯼ. * ﺣﺰﺏ ﺭﻧﺠﺒﺮﺍﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ. * ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﮐﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ. * ﺷﻮﺭﺍﯼ ﮐﺎﺭ. * ﻓﻌﺎﻟﯿﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﭼﺮﯾﮏﻫﺎﯼ ﺍﻗﻠﯿﺖ. * ﻫﻤﮑﺎﺭﺍﻥ ﭘﺮﻭﮊﻩ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﺑﻮﻟﺘﻦ ﺑﺤﺚ ﺳﻮﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺖﻫﺎﯼﺍﻧﻘﻼﺑﯽ. * ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﮐﺎﺩﺭ ﺍﻗﻠﯿﺖ. ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﭘﯿﺪﺍﯾﺶ ﻭ ﺭﺷﺪ »ﺍﺗﺤﺎﺩ ﭼﭗ ﮐﺎﺭﮔﺮﯼ، ﮐﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮﻥ )ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ (۱۳۸۵ﻋﻠﯽﺭﻏﻢ ﮐﻤﺒﻮﺩﻫﺎ ﻭ ﻣﺤﺮﻭﻣﯿﺖﻫﺎﯾﺶ ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ ﺍﺭﺯﻧﺪﻩﺍﯼ ﺩﺭ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺑﯿﻦ ﺍﻋﻀﺎﯼ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﭼﭗﻫﺎﯼ ﻣﺎﺭﮐﺴﯿﺴﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺩﺭ ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺩﺍﺩﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.
ﺗﻮﺿﯿﺤﺎﺕ:
***
ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ
۱ـ ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﮐﺎﺭ ،ﻧﺸﺮﯾﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﭼﺮﯾﮏﻫﺎﯼ ﻓﺪﺍﯾﯽ ﺧﻠﻖ )ﺍﻗﻠﯿﺖ( ﺳﺎﻝ ﺳﻮﻡ ،ﺷﻤﺎﺭﻩﻫﺎﯼ ۱۴۰ ﻭ ۲) ۱۴۱ﻭ ۹ﺩﯼ (۱۳۶۰ﻭ ﻣﺠﻠﻪ »ﺳﻮﺳﯿﺎﻟﯿﺴﻢ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺏ« ﺷﻤﺎﺭﻩ ) ۳ﺩﯼ (۱۳۶۱ﻭ ﺷﻤﺎﺭﻩ ) ۴ﺷﻬﺮﯾﻮﺭ .(۱۳۶۲ ۲ـ »ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﮐﻨﮕﺮﻩ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﭼﺮﯾﮏﻫﺎﯼ ﻓﺪﺍﯾﯽ ﺧﻠﻖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪ« ﺩﺭ ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﮐﺎﺭ« ،ﻧﺸﺮﯾﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﭼﺮﯾﮏﻫﺎﯼ ﻓﺪﺍﯾﯽ ﺧﻠﻖ )ﺍﻗﻠﯿﺖ( ،ﺳﺎﻝ ﺳﻮﻡ ،ﺷﻤﺎﺭﻩ ) ۱۴۰ﺩﻭﻡ ﺩﯼ ﻣﺎﻩ ،(۱۳۶۰ﺻﻔﺤﺎﺕ ۲ﻭ ۱۱ﻭ .۱۲ ۳ـ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺷﺶ ﻋﻀﻮ ﻭ ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺟﻨﺎﺡ ﺁﻧﺎﻥ ،ﺭﺟﻮﻉ ﮐﻨﯿﺪ ﺑﻪ :ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﮐﺎﺭ« ﻧﺸﺮﯾﻪﺗﺌﻮﺭﯾﮏـﺳﯿﺎﺳﯽ،ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﺁﺯﺍﺩﯼﮐﺎﺭـﻓﺪﺍﯾﯽ، ﺷﻤﺎﺭﻩﻫﺎﯼ ۱ﻭ (۱۳۶۲) ۲ﻭ ﺷﻤﺎﺭﻩ .(۱۳۶۳) ۳ ۴ـ ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﮐﺎﺭ« ،ﺍﺭﮔﺎﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﭼﺮﯾﮏﻫﺎﯼ ﻓﺪﺍﯾﯽ ﺧﻠﻖ ﺍﯾﺮﺍﻥ )ﺍﻗﻠﯿﺖ( ۲۶ ،ﺗﯿﺮ .۱۳۶۱
۵ـ ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﮐﺎﺭ« )ﺍﻗﻠﯿﺖ( ،ﺷﻤﺎﺭﻩ ۲۱۱ ).(۱۳۶۶ ۶ـ ﻓﻼﺣﺘﯽ ،ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ،ﺻﻔﺤﻪ .۱۰۱ ۷ـ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﺸﺮﯾﺢ ﻣﻔﺼﻞ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺟﻨﺎﺡ »ﮔﺮﺍﯾﺶ ﺳﻮﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺘﯽ« ،ﺭﺟﻮﻉ ﮐﻨﯿﺪ ﺑﻪ: ـ ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﻧﻈﻢ ﮐﺎﺭﮔﺮ« ،ﺷﻤﺎﺭﻩﻫﺎﯼ ۵ـ ۱ﺩﺭ .۱۳۶۱ ـ ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﺳﻮﺳﯿﺎﻟﯿﺴﻢ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺏ« ،ﺷﻤﺎﺭﻩﻫﺎﯼ ۳ـ ۱۳۶۱ ،۱ﻭ ـ ﭼﺮﯾﮏﻫﺎﯼ ﻓﺪﺍﯾﯽ ﺧﻠﻖ ﺍﯾﺮﺍﻥ )ﺍﻗﻠﯿﺖ(» ،ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻭ ﭼﺸﻢﺍﻧﺪﺍﺯ« ،ﺑﺪﻭﻥ ﺫﮐﺮ ﻣﮑﺎﻥ ﭼﺎﭖ.۱۳۶۱ ، ۸ـ ﻣﺠﻠﻪ »ﻧﻈﻢ ﻧﻮﯾﻦ« ﺷﻤﺎﺭﻩﻫﺎﯼ ﺩﻭﺭﻩ ۱۳۶۴ ـ ۱۳۶۲ﻭ ـ ﻣﺠﻠﻪ »ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺏ« ﺷﻤﺎﺭﻩﻫﺎﯼ ﺩﻭﺭﻩ ۱۳۶۴ـ .۱۳۶۲ ۹ـ ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﺍﯾﺮﺍﻧﺸﻬﺮ« ،ﭼﺎﭖ ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ۳۱ ، ﺗﯿﺮ .۱۳۶۲ ۱۰ـ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺳﺎﻣﻊ، ﺭﺟﻮﻉ ﮐﻨﯿﺪ ﺑﻪ: ـ ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﻧﺒﺮﺩ ﺧﻠﻖ« ﺍﺭﮔﺎﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﭼﺮﯾﮏﻫﺎﯼ ﻓﺪﺍﯾﯽ ﺧﻠﻖ ،ﭘﯿﺮﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ )ﻫﻮﯾﺖ( ،ﺷﻤﺎﺭﻩﻫﺎﯼ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ۱۳۶۱ﻭ ۱۳۶۲ﻭ ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﻣﺠﺎﻫﺪ« ﺍﺭﮔﺎﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺠﺎﻫﺪﯾﻦ ﺧﻠﻖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ،ﺷﻤﺎﺭﻩﻫﺎﯼ ۴ـ ۱ )ﻣﺮﺩﺍﺩ .۱۳۶۲ ۱۱ـ ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﺍﯾﺮﺍﻧﺸﻬﺮ« ،ﭼﺎﭖ ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ۲۵ ، ﺷﻬﺮﯾﻮﺭ .۱۳۶۲ ۱۲ـ ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﺭﯾﮕﺎﻥ ﮔﻪ ﺗﺎ« ﻧﺸﺮﯾﻪ ﻭﯾﮋﻩ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻓﺪﺍﯾﯽ ﺧﻠﻖ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ،ﺷﻤﺎﺭﻩ ) ۱۱ﻣﻬﺮ ﻭ ﺁﺑﺎﻥ .(۱۳۶۲ ۱۳ـ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺟﺎﻣﻊ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﻭ ﻋﻠﻞ ﺁﻥ ﺑﺮﺍﯼﻧﻤﻮﻧﻪ،ﺭﺟﻮﻉﮐﻨﯿﺪ ﺑﻪ :ﻧﺸﺮﯾﻪ»ﺣﻘﯿﻘﺖ«،ﺍﺭﮔﺎﻥ ﺍﺗﺤﺎﺩﯾﻪﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖﻫﺎﯼﺍﯾﺮﺍﻥ)ﺳﺮﺑﺪﺍﺭﺍﻥ(،ﺩﻭﺭﻩﺩﻭﻡ، ﺷﻤﺎﺭﻩ ) ۳ﻓﺮﻭﺭﺩﯾﻦ ،(۱۳۶۵ﺻﻔﺤﺎﺕ ۲۶ﻭ .۲۷ ۱۴ـ ﺭﺟﻮﻉ ﮐﻨﯿﺪ ﺑﻪ :ﻓﻼﺣﺘﯽ ،ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ،ﺻﻔﺤﺎﺕ ۱۰۱ﻭ ۱۰۲ﻭ ﺣﻖﺷﻨﺎﺱ ،ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ،ﺻﻔﺤﻪ .۱۱ ۱۵ـ ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﮐﺎﺭ« ،ﺍﺭﮔﺎﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻓﺪﺍﯾﯿﺎﻥ )ﺍﮐﺜﺮﯾﺖ( ،ﺷﻤﺎﺭﻩ ) ۷ﺑﻬﻤﻦ .(۱۳۷۲ ۱۶ـ ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﮐﺎﺭ« ﺍﺭﮔﺎﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﭼﺮﯾﮏﻫﺎﯼ ﻓﺪﺍﯾﯽ ﺧﻠﻖ ﺍﯾﺮﺍﻥ )ﺍﻗﻠﯿﺖ( ،ﺷﻤﺎﺭﻩ) ۲۱۱ﺗﯿﺮ (۱۳۶۶ﻭ ﻧﺸﺮﯾﻪ »ﮐﺎﺭ« ،ﺍﺭﮔﺎﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﭼﺮﯾﮏﻫﺎﯼ ﻓﺪﺍﯾﯽ ﺧﻠﻖ ﺍﯾﺮﺍﻥ )ﺍﻗﻠﯿﺖ( ،ﺷﻤﺎﺭﻩ ) ۲۱۱ﺗﯿﺮ .(۱۳۶۶
Iranians, Vol. 10, No. 282, Friday, July 28, 2006 ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ۱۹
ﺁﺫﺭ ﻧﻔﯿﺴﯽ :ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﯾﮏ ﻓﺮﺩ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﻢ ﻭﻟﯽ ...
ﻭ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎﯼ ﻧﺎﺑﺎﮐﻮﻑ ،ﮐﺘﺎﺏﻫﺎﯼ ﻣﻌﺮﻭﻓﺶ ﻣﺜﻞ »ﻟﻮﻟﯿﺘﺎ« ﻭ »ﺁﺩﺍ« ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ ،ﻭﻟﯽ ﮐﺘﺎﺏ ﺩﯾﮕﺮﺵ ﻣﺜﻞ »ﺩﻋﻮﺕ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﮔﺮﺩﻥﺯﻧﯽ« ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺗﺒﻌﯿﺪ ﻓﺮﺩ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﯾﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻗﺪﺭﺕﻃﻠﺐ ،ﺩﺭ ﯾﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻄﻠﻖﮔﺮﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﻫﻤﯿﺖ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﻓﺮﺩ ﻭ ﺍﻫﻤﯿﺖ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺁﺛﺎﺭ ﻧﺎﺑﺎﮐﻮﻑ ﻫﺴﺖ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻦ ﺟﺬﺍﺏ ﺍﺳﺖ؛ ﺑﺠﺰ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﺑﺰﺭﮔﯽ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻭﻇﯿﻔﻪ ﻫﺮ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺣﺮﻓﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭ ﺑﻤﺎﻧﺪ .ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﻧﺎﺑﺎﮐﻮﻑ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﻭ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺍﺯ ﺧﯿﻠﯽ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩﻫﺎﯼ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﺭﺍ ﺑﻬﺘﺮ ﺩﺭﮎ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ ﺑﻬﺘﺮ ﺩﺭ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺍﺧﻼﻟﮕﺮﯼ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺷﮑﺴﺖ ﻓﮑﺮ ﻣﻄﻠﻖﮔﺮﺍﯾﯽ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ، ﺁﻗﺎﯼ ﺍﮐﺒﺮ ﮔﻨﺠﯽ ﺍﺳﺖ .ﮔﻨﺠﯽ ﺍﺯ ﯾﮏ ﻣﻮﺿﻊ ﻣﻄﻠﻖﮔﺮﺍ ﺷﺮﻭﻉ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﺎ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ
ﺩﯾﻦﺩﺍﺭﺍﻥ ﺣﺎﮐﻢ...
ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ۱۹
ﻋﻼﻗﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻧﻤﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺩﻭ ﺭﻭﻧﺪ ﻣﻠﯽ ﻭ ﻓﺮﺍﻣﻠﯽ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺩﯾﺠﯿﺘﺎﻟﯽ ـ ﺍﺯ ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩﻫﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺳﺎﯾﺖﻫﺎ ،ﻓﯿﻠﻢ ،ﻋﮑﺎﺳﯽ ،ﺳﯽ ﺩﯼ ﻭ ﺳﺎﯾﺮ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺩﯾﺠﯿﺘﺎﻟﯽ ـ ﻫﻤﮕﯽ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﺒﺎﺩﻟﻪ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻢ ﺗﻨﯿﺪﮔﯽ ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎ ﻭ ﺧﺮﺩﻩ ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎ ﻋﻤﻞﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﻣﺎ ﺩﺭﻫﻢﺁﻣﯿﺰﯼ ﺩﯾﻦ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ،ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ،ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﺼﻨﻮﻋﺎ ﺑﻪ ﺩﯾﻦ ﮔﺮﻩ ﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻣﺜﻼ ،ﺯﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻧﯿﻤﯽ ﺍﺯ ﺟﻤﯿﻌﺖ ﮐﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ ﺍﺯ ﺣﻖ ﺁﻭﺍﺯﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﻋﻠﻨﯽ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺯﯾﺒﺎﯾﯽ ﺯﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﺠﺎﺏ ﺍﺟﺒﺎﺭﯼ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﻧﻤﻮﺩﻩﺍﻧﺪ. ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﺗﻮﺿﯿﺤﺎﺕﺑﺎﻻ،ﻣﯽﺷﻮﺩﭼﻬﺎﺭﭼﻮﺏ ﻭ ﯾﺎ ﺧﻂﻣﺸﯽ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩﯼ ﯾﮏ ﺳﺎﯾﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻫﻨﺮ ﺭﺍ ﺍﯾﻦﮔﻮﻧﻪ ﻓﺮﻣﻮﻟﻪ ﻧﻤﻮﺩ ﮐﻪ: ـ ﺑﻪ ﻫﻨﺮ ﺳﮑﻮﻻﺭ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺯﺑﺎﻧﯽ ﮔﻠﻮﺑﺎﻝ ﻭ ﺁﯾﻨﺪﻩ
ﺑﮑﻨﺪ ،ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺧﻮﺩﺵ ،ﻭ ﺍﻻﻥ ﺩﺭ ﺻﻒ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﯿﺮﺩ ﮐﻪ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺑﺮﺍﯾﺸﺎﻥ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﺻﻠﯽ ﺍﺳﺖ، ﺁﺯﺍﺩﯼ ﻓﮑﺮ ﺑﺮﺍﯾﺸﺎﻥ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﺻﻠﯽ ﺍﺳﺖ .ﻣﯽﺩﺍﻧﯿﺪ، ﺁﺯﺍﺩﯼ ﻣﺎ ﺭﺑﻂ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﺑﻘﯿﻪ .ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﯿﻢ ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ﺑﻘﯿﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﻨﯿﻢ .ﻭﻟﯽ ﻣﯽﺩﺍﻧﯿﺪ ،ﭼﯿﺰﯼ ﮐﻪ ﮔﺎﻫﯽ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﻣﻦ ﺭﺍ ﺍﺫﯾﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ ،ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻠﺖ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﭼﻮﻥ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻭ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ،ﭘﺲ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺣﺰﺏ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺧﺎﺻﯽ ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﮐﻪ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﺭﺍﺣﺖ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﺪﯾﮕﺮﺑﺮﭼﺴﺐﻣﯽﺯﻧﯿﻢ.ﺭﺍﻣﯿﻦﺟﻬﺎﻧﺒﮕﻠﻮﻣﻮﺿﻊ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻻﻥ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﺳﺖ ،ﺑﺮﺍﯼ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮏ ﻣﺘﻔﮑﺮ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺯﯾﺮ ﺑﺎﺭ ﯾﮏ ﺳﺮﯼ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﺑﺮﻭﺩ .ﮔﻨﺎﻩ ﺍﺻﻠﯽ ﺍﻭ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﮔﻨﺎﻩﺧﯿﻠﯽﻫﺎﺩﺭﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﻨﺪﺯﯾﺮﺑﺎﺭ ﺑﺮﻭﻧﺪ .ﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺣﻘﻮﻕ ﺩﻓﺎﻉ ﮐﻨﯿﻢ. ﻫﻤﯿﺸﻪﺑﯿﻦﺁﻥﭼﯿﺰﯼﮐﻪﺁﺩﻡﻓﮑﺮﻣﯽﮐﻨﺪﺑﺎﯾﺪ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﻭ ﻋﻮﺍﻗﺒﯽ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﯾﻦ ﺑﯿﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻀﺎﺩ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﻣﻦ ﺍﺯ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺁﻣﺪﻡ. ﺳﺎﺯ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺭﺩ. ـ ﺑﻪﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻩﭘﺮﺳﺘﯽ ﻭ ﺧﺸﻨﻮﻧﺖ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ ،ﻏﻢﺳﺘﯿﺰ ﻭ ﺷﺎﺩﯼﺁﻓﺮﯾﻦ ﺍﺳﺖ ،ﺿﺪ ﺗﺒﻌﯿﺾ ﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮﯼﺳﺎﻻﺭ ﺍﺳﺖ ،ﺻﻠﺢﻃﻠﺐ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺍﺳﺖ. ـ ﻋﻠﯿﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺩﻭﺭﻭﯾﯽ ،ﺩﺭﻭﻍ ،ﺣﻘﻪﺑﺎﺯﯼ ﻭ ﺩﻭ ﺷﺨﺼﯿﺘﯽ ﺑﻮﺩﻥ ،ﮐﻪ ﺑﺨﺸﺎ ﻣﺤﺼﻮﻝ ۲۷ ﺳﺎﻝ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺣﻘﻪﺑﺎﺯ ﺁﺧﻮﻧﺪﯼ ﺑﺮ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﺎﺳﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺑﺪﻭﻥ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻊﮔﯿﺮﯼﻫﺎ ﻭ ﺑﺴﻨﺪﻩ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﻪ ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﻭ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﻪ ﻋﻈﻤﺖ، ﺷﮑﻮﻩ ﻭ ﺟﻼﻝ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﺎﺳﺘﺎﻥ ـ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﺜﺒﺖـ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪﻣﺸﮑﻞﻓﺮﻫﻨﮓﺣﺎﮐﻢﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺣﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ؛ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﮐﻪ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎﺕ ﻣﻨﻔﯽ ﺁﻥ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ :ﺩﻭ ﺷﺨﺼﯿﺘﯽ ﺑﻮﺩﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ، ﻏﻢﺍﻓﺰﺍ ﺑﻮﺩﻥ ،ﺯﻥﺳﺘﯿﺰﯼ ،ﺧﺸﻮﻧﺖ ،ﺩﺭ ﻭﺿﯿﻌﺖ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﯼﻭﺑﺤﺮﺍﻧﯽﺑﻮﺩﻥﺭﻭﺍﻧﯽﺟﺎﻣﻌﻪ،ﻣﺮﺩﻩﭘﺮﺳﺘﯽ ﻭ ﺳﮑﺲﺳﺘﯿﺰﯼ. ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ،ﻓﯿﻠﻢ ،ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ،ﺷﻌﺮ ﻭ ﯾﺎ ﻫﻨﺮ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﮐﻠﯽ ،ﺯﻣﺎﻧﯽ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻭ ﮔﻠﻮﺑﺎﻝ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﻨﺪ.
320
ﯾﮏ ﺩﻟﯿﻠﺶ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﯾﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻢ ﺁﻥ ﭼﯿﺰﯼ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﯾﻢ .ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﻫﻢ ﺳﮑﻮﺕ ﻣﯽﮐﺮﺩﻡ ،ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﺑﺨﺸﯿﺪﻡ .ﺩﺭ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺍﺳﻢ ﮐﺘﺎﺏ ﺑﻌﺪﯼ ﻣﻦ ،ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﺣﺎﻻ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺭﺍ ﺩﺭﺳﺖ ﺑﮑﻨﻢ ،ﺑﻪ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ »ﺁﻥ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩﺷﺎﻥ ﺳﺎﮐﺖ ﺑﻮﺩﻡ« .ﻣﻦ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻢ ،ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺣﺠﺎﺏ ﺍﺟﺒﺎﺭﯼ ﺷﺪ ،ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﻦ ﺍﯾﻦ ﻧﺒﻮﺩ ﮐﻪ ﺣﺠﺎﺏ ﺧﻮﺏ ﺍﺳﺖ ﯾﺎ ﺑﺪ ﺍﺳﺖ. ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﻦ ﺍﯾﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺣﺠﺎﺏ ﺑﺎﯾﺪ ﺣﻖ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺯﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ .ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺟﻬﺖ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻮﺩﻡ ﺳﺎﮐﺖﻧﺒﺎﺷﻢ.ﯾﺎﺩﺭ ﮐﻼﺱﻫﺎﯾﻢﺁﻥﭼﯿﺰﯼﺭﺍﮐﻪ ﺑﻬﻢ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﺩﺭﺱ ﺑﺪﻩ ،ﺩﺭﺱ ﺑﺪﻫﻢ .ﻭﻗﺘﯽ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺒﻮﺩﻡ ﺯﯾﺮ ﺑﺎﺭ ﺑﺮﻭﻡ ،ﭼﻪ ﺷﮑﻠﯽ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻢ ﺩﺭ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﺳﺎﮐﺖ ﺑﺎﺷﻢ! ﻣﯽﺩﺍﻧﯿﺪ ،ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺸﮑﻞ ﺍﺳﺖ .ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﯾﮏ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﺍﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺤﻤﻞﻧﯿﺴﺖ. ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﺳﺎﯾﺖ »ﺻﺪﺍﯼ ﺁﻟﻤﺎﻥ«
ﻣﻮﺍﻧﻊ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﯼ ...
ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ۲۷
ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﺗﺤﻮﻻﺕ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﻣﻨﺠﻤﺪ ﻭ ﺳﻨﮓ ﺷﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻭ ﺳﺮﻳﺎﻥ ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ. ﺑﺪﻳﻦﺳﺎﻥ ﻭ ﺑﻪ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﻦ ،ﺁﻧﭽﻪ ﻣﺒﻠﻐﺎﻥ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽﺩﻳﻨﯽ ﻣﯽﮔﻮﻳﻨﺪـﺣﺘﯽﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦﺍﻣﺮﻣﻤﮑﻦ ﺑﺎﺷﺪ ،ﮐﻪ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺁﺯﺍﺩ ﻫﺴﺖ ـ ﺍﻣﺮﯼ ﺍﺳﺖ ﻣﻮﮐﻮﻝ ﺷﻮﻧﺪﻩ ﺑﻪ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﯼ ﻳﮏ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺳﮑﻮﻻﺭ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺎﺭﺑﺮﺩ ﻋﻘﻞ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﮐﻬﻨﻪ ﭘﺪﻳﺪﻩﻫﺎﺋﯽ ﺍﻣﺮﻭﺯﻳﻦ ﻣﯽﺳﺎﺯﺩ. ﺍﻳﻦ ﻳﮏ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﻋﻠﻤﯽ ﺍﺳﺖ ـ ﭼﻪ ﻣﺎ ﺧﻮﺩ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻭ ﭼﻪ ﻧﺒﺎﺷﻴﻢ. ﺁﻧﮕﺎﻩ ،ﺍﮔﺮ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻋﻴﻨﮏ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺧﻮﺍﻧﯽ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ ﺩﺭ ﻣﻐﺮﺏ ﺯﻣﻴﻦ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻳﻢ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪﻥ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﯼ ﺯﻣﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺍﺣﺘﺠﺎﺟﺎﺕ ﺩﻳﻨﯽ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻋﻠﻤﺎﯼ ﺩﻳﻨﯽ ﻣﺴﻴﺤﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﻨﻴﻢ ،ﺩﺭ ﻣﯽﻳﺎﺑﻴﻢ ﮐﻪ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸﯽ ﺩﻳﻨﯽ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺍﺯ ﭘﺲ ﻗﺎﻓﻠﻪ ﺟﺪﺍﺋﯽ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ ﺩﺭ ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ ﺁﻥ .ﻓﺮﻧﮕﯽﻫﺎ ﺿﺮﺏﺍﻟﻤﺜﻠﯽ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻮﻳﺪ :ﺍﺳﺐ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﺸﺖ ﮔﺎﺭﯼ ﻧﻤﯽ ﺑﻨﺪﻧﺪ!
۳۳
ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ ،ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ ،ﺷﻤﺎﺭﻩ ،۲۸۲ﺟﻤﻌﻪ ۶ﻣﺮﺩﺍﺩ ۱۳۸۵
»ﺳﭙﺎﻩ« ﻭ ﺳﻪ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ
ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ۱۵
ﻭﺭﻭﺩﺑﺎ ﺍﺳﻠﺤﻪﺑﻪ ﺗﺠﺎﺭﺕﺩﻭ ﺧﻄﺮﻋﻤﺪﻩ ﻭﻓﻮﺭﯼ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﻣﯽﮐﻨﺪ .ﯾﮑﯽ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺭﻗﺒﺎﯼ ﺗﺠﺎﺭﯼ ﺑﺎ ﺯﻭﺭ ﻭ ﺩﺳﺘﮕﯿﺮﯼﻭﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﺯﻣﯿﺪﺍﻥﮐﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎ ﺍﻧﺤﺼﺎﺭﯼ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩ .ﺩﻭﻡ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺴﻠﺢ ﺗﺠﺎﺭﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﺴﺐ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺁﺳﺎﻥ ﺑﺎ ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ ﺯﻭﺭ ﻭ ﺳﻼﺡ ﻭﺍﺭﺩ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﯼ ﻣﻤﻨﻮﻋﻪﺍﯼ ﭼﻮﻥ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﮐﺎﻻ ﻭ ﻣﻮﺍﺩﻣﺨﺪﺭ ﻭ ﺍﻟﮑﻞ ﻭ ﻓﺤﺸﺎﺀ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﮐﺴﯽ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﺟﺮﺃﺕ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ ﺳﺌﻮﺍﻟﯽ ﺑﮑﻨﺪ. ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺭﯾﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺁﻗﺎﯼ ﺧﺎﺗﻤﯽ ﺑﺎ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﻭﺯﯾﺮ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭﻗﺖ ،ﮐﻮﺷﺶ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺷﺪ ﮐﻪ ﭘﺎﯼ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎﯼ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ .ﻓﻌﺎﻟﯿﻦ ﻭ ﺩﺳﺖ ﺍﻧﺪﺭﮐﺎﺭﺍﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻫﻢ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﮔﻮﯾﺎ ﺗﻮﻓﯿﻖ ﻧﺴﺒﯽ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﻗﯿﻘﺎ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﻢ ﺁﻗﺎﯼ ﯾﻮﻧﺴﯽ ﻭﺯﯾﺮ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭﻗﺖ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ ﺗﻮﻓﯿﻖ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﺷﻨﯿﺪﻩﺍﻡ ﮐﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺗﺎ
ﺣﺪ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺷﺮ ﺍﯾﻦ ﺧﻄﺮ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﺮ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﮐﺸﻮﺭ ﮐﻢ ﮐﻨﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﻫﻢ ﺗﻘﻠﺐ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪﺍﯼ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺑﺎﺷﺪ. ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﭙﺎﻩ ﮐﻪ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﮐﻨﺘﺮﻝ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﺯﯾﺮ ﻧﻈﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻣﻘﺎﻡ ﺭﻫﺒﺮﯼ ﺑﻮﺩﻩ ﭼﻨﯿﻦ ﺍﺗﻔﺎﻗﯽ ﻧﯿﻔﺘﺎﺩﻩ ﻭ ﻭﺿﻌﯿﺖ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺍﺳﺖ .ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺳﭙﺎﻩ ﺑﺎ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ١٠٠ﺷﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎﯼ ﺗﻌﺎﻭﻧﯽ ﻭ ﭘﯿﻤﺎﻧﮑﺎﺭﯼ ﻭ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﯽ ﻭ ﺻﻨﻌﺘﯽ ،ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﭙﺎﻩ ﻭ ﯾﺎ ﺑﺴﯿﺞ ،ﺩﺭ ﺍﮐﺜﺮ ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﮐﺸﻮﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﺩ؛ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﻟﻮﺍﺯﻡ ﺧﺎﻧﮕﯽ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺳﺎﻝﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻭﺭﻭﺩ ﺁﻥ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺑﻮﺩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩﺭﻭﺳﺎﺯﯼ ﻧﻈﯿﺮ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﻬﻤﻦ )ﻣﺰﺩﺍ(، ﺍﺯ ﭘﯿﻤﺎﻧﮑﺎﺭﯼ ﺧﻄﻮﻁ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﻧﻔﺖ ﻭ ﮔﺎﺯ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺗﺮﺍﻧﺰﯾﺘﯽ ﻧﻔﺖ ﻗﺰﺍﻗﺴﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﯾﺮﺍﻥ ،ﺍﺯ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﻧﻔﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﺤﺮﯾﻢ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﺁﻥ ﮐﺸﻮﺭ ﺗﻮﺳﻂﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻣﻠﻞﮔﺮﻓﺘﻪﺗﺎﺍﺳﮑﻠﻪﻫﺎﯼﻏﯿﺮﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﻭ ﺩﻩﻫﺎ ﮐﺎﺭ ﺧﻼﻑ ﺩﯾﮕﺮ .ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﺭﻗﺒﺎﯼ ﺗﺠﺎﺭﯼ
Iranians, Vol. 10, No. 282, Friday, July 28, 2006 ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺯﻭﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﺩﺳﺘﮕﯿﺮﯼ ﺍﺯ ﻣﯿﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﺭ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﻫﻢ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻭ ﺣﺮﯾﺺﺗﺮ ﺑﻪ ﺳﺮﺍﻍ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺍﺭﮐﺎﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﮐﺸﻮﺭ ﻭ ﻃﺮﺡﻫﺎﯼ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﺁﻥ ﻣﯽﺭﻭﻧﺪ. ﺍﯾﻦ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺩﻭﻡ ﻓﺴﺎﺩ ﻣﺎﻟﯽ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﺑﺨﺶ ﺍﻧﺪﮐﯽ ﺩﺭ ﺭﺩﻩ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﺳﭙﺎﻩ ﺟﺎﺭﯼ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﺪﻧﻪ ﺍﺻﻠﯽ ﺳﭙﺎﻩ ،ﺑﺎ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﻧﺪﮎ ﻭ ﻓﻘﺮ ﻭ ﻓﺎﻗﻪ ﺩﺳﺖ ﺑﻪﮔﺮﯾﺒﺎﻥ ﺍﺳﺖ ،ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺮﺗﺒﻂﺑﺎﺍﯾﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥﻫﺴﺘﻨﺪﮔﺎﻫﯽ ﺑﺎﺛﺮﻭﺕﻫﺎﯼ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣﯿﻠﯿﺎﺭﺩﯼ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ .ﺍﻓﺮﺍﺩﯼ ﭼﻮﻥ ﺁﻗﺎﯼ ﺻﺎﺩﻕ ﻣﺤﺼﻮﻟﯽ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﺳﺎﺑﻖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ۵ )ﺁﺫﺭﺑﺎﯾﺠﺎﻥ( ﺳﭙﺎﻩ ﻭ ﻭﺯﯾﺮ ﻧﻔﺖ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﺁﻗﺎﯼ ﺍﺣﻤﺪﯼﻧﮋﺍﺩ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ .ﯾﮏ ﻣﺜﺎﻝ ﺩﯾﮕﺮ ﺩﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺍﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﺳﭙﺎﻩ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﯼﺗﻬﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ.ﯾﮏﻗﻠﻢﺗﻨﻬﺎ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﺮﺩﻥ ۳۵۰ﻣﯿﻠﯿﺎﺭﺩ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﭘﻮﻝﻫﺎﯼ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﯼ ﻧﺎﻣﻌﻠﻮﻡ ﺍﺳﺖ .ﺍﮐﻨﻮﻥ ﻫﻢ ﮐﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﯾﻌﻨﯽ ﺁﻗﺎﯼ ﺍﺣﻤﺪﯼﻧﮋﺍﺩ ﺩﺳﺘﺶ ﺑﻪ ﺭﯾﺎﺳﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺳﯿﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﺪﺗﯽ ﮐﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﺩﻭ ﻣﺎﻩ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ٧ﻣﯿﻠﯿﺎﺭﺩ ﺩﻻﺭ ﺍﺯ
ﺯﺑﺎﻥﻣﺨﻔﯽﺗﻮﺳﻂ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺑﻪﮐﺎﺭﻣﯽﺭﻭﺩﮐﻪﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﭼﯿـﺰﯼ ﺭﺍﻣﺨﻔﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ۲۱
ﮐﻼﻡ ﺩﯾﮕﺮ ،ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﯿﻢ ﺳﻄﺤﯽ ﺍﻧﺘﺰﺍﻋﯽ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺫﻫﻦﺧﻮﺩﺩﺭﻧﻈﺮﺑﮕﯿﺮﯾﻢ،ﺯﺑﺎﻥﻣﺨﻔﯽﻧﺰﺩﯾﮏﺗﺮﯾﻦ ﺯﺑﺎﻥ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﻤﺎﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﺷﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ. ﺍﮔﺮ ﮐﺎﺭﺑﺮﺩ ﻭ ﺑﺴﺎﻣﺪ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﺯﯾﺎﺩ ﺷﻮﺩ، ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺳﻤﯽ ﻭ ﻣﮑﺘﻮﺏ ﺭﺍﻩ ﭘﯿﺪﺍ ﻣﯽﮐﻨﺪ .ﺩﺭ ﺑﻌﻀﯽ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎ ،ﻧﻤﺎﯾﺸﻨﺎﻣﻪﻫﺎ ﻭ ﻓﯿﻠﻤﻨﺎﻣﻪﻫﺎ ﺍﺯ ﺍﻟﻔﺎﻅ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎ ﻭﻇﺎﯾﻒ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪﻩﺍﯼ ﺩﺍﺭﺩ .ﺩﺭ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﺿﻮﺍﺑﻂ ﺁﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﯿﺎﺯ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ ﻫﻢ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﺮﺩ .ﺍﻣﺎ ﺗﺎ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺍﻃﻼﻉ ﺩﺍﺭﻡ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﯼ ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ ﻭ ﻣﺨﻔﯽ ﺑﺨﺶ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪﺍﯼ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﯾﻦ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺑﻪ ﺟﺰ ﮐﺘﺎﺏ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﮐﺎﺭ ﺁﮐﺎﺩﻣﯿﮏ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ ،ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﺯﺑﺎﻥ ﺑﺎ
ﺑﺮﻣﻼ ﺷﺪﻥ ﻋﻮﺽ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﯾﺎ ﺍﺯ ﻣﯿﺎﻥ ﻣﯽﺭﻭﺩ .ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﻭﺍﮊﮔﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺟﻨﺒﻪ ﻣﺰﺍﺡ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﯾﺎ ﺩﺭ ﺩﯾﮕﺮ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﯼ ﺯﺑﺎﻧﯽ ﺩﯾﺪﻩ ﻧﻤﯽﺷﻮﻧﺪ ،ﺟﺎﻫﺎﯼ ﺧﺎﻟﯽ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺍﯾﺞ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭘﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ .ﻣﺜ ً ﻼ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺮﯾﺎﻝ »ﺷﺐ ﻫﺎﯼ ﺑﺮﺭﻩ« ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺳﺮﯾﺎﻝ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺍ ﺧﺮﺍﺏ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻣﯿﺎﻥ ﺧﯿﻞ ﻭﺍﮊﮔﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺍﯾﻦ ﺳﺮﯾﺎﻝﺑﻪﮐﺎﺭﻣﯽﺭﻓﺖ،ﺗﻨﻬﺎﯾﮏﻭﺍﮊﻩﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﭼﻮﻥ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺩﺭ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﯼ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺯﺑﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﻭﺍﮊﻩ »ﭘﺎﭼﻪﺧﻮﺍﺭﯼ« )ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺗﻤﻠﻖﮔﻮﺋﯽ( ﯾﮏ ﺟﺎﯼ ﺧﺎﻟﯽ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺎ ﭘﺮ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻫﯿﭻ ﻣﺘﺮﺍﺩﻓﯽ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﺭﺳﺎﻧﺪ. ﺩﺭ ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﯼ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺎﺭﯾﻒ ﺍﯾﻦ ﺯﺑﺎﻥ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺭﺍﻫﮕﺸﺎ ﺑﺎﺷﺪ. ﺯﺑﺎﻥﺷﻨﺎﺱ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﯾﮏ ﻋﮑﺎﺱ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺯ ﻭﺍﻗﻌﯿﺎﺕ ﺯﺑﺎﻧﯽ ﻋﮑﺴﺒﺮﺩﺍﺭﯼ ﮐﻨﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ،ﺑﺎ ﻋﻤﻞ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺗﻌﺎﺭﯾﻒ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺩﺭﺳﺘﯽ ﺭﺳﯿﺪ. ﺑﺮﺍﯼﺛﺒﺖ ﻭﺿﺒﻂﺻﺤﯿﺢﺯﺑﺎﻥﻣﺨﻔﯽﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪﺑﺎﻓﺖ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽﺍﯼ ﮐﻪ ﺧﺎﺳﺘﮕﺎﻩ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪ... ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﺁﯾﻨﻪ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺑﺪﺑﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﮕﺮﯾﺴﺘﻪ ﺷﻮﺩ .ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺑﯿﻤﺎﺭﯼ ﺗﺸﺒﯿﻪ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻥ ﺁﻥﺭﺍﻣﺨﻔﯽﮐﺮﺩ .ﺍﯾﻦﮔﻮﻧﻪﺑﯿﺸﺘﺮ ﺩﺭﺟﻮﺍﻣﻊﺻﻨﻌﺘﯽ ﻭ ﻣﺪﺭﻥ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﯽﺁﯾﺪ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭘﯿﭽﯿﺪﻩﺗﺮ ﺷﻮﺩ ،ﭼﻨﯿﻦ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﯾﯽ ﻫﻢ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽﺧﻮﺭﺩ. ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻫﯿﭻ ﺳﻨﺪﯼ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎﯼ ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ ﺍﻋﺼﺎﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﻧﺪﺍﺭﯾﻢ .ﺍﯾﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝﺩﺭﮐﺸﻮﺭﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺻﻮﺭﺕﻣﮑﺘﻮﺏ ﺯﺑﺎﻥ ﺩﺯﺩﺍﻥ ﺩﺭ ﻗﺮﻥ ﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ .ﺩﻗﺖ ﻧﻈﺮ ﺩﺭ ﺛﺒﺖ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎﯼ ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪ ﻭ ﻣﺨﻔﯽ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮﯼ ﺍﺯ ﺯﻭﺍﻝ ﺍﯾﻦ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎ ،ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺯﺑﺎﻥﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﯿﺎﺭ ﻧﺴﻞﻫﺎﯼ ﺑﻌﺪﯼ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ ...ﺍﮔﺮ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭﯼ ﺑﺮ ﺭﻭﯼ ﺍﯾﻦ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ،ﻣﺴﻠﻤﺎ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺨﻔﯽ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺗﺎ ﺍﯾﻦ ﺣﺪ ﺑﺮﺍﯾﻤﺎﻥ ﻋﺠﯿﺐ ﻧﺒﻮﺩ. ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﺳﺎﯾﺖ »ﻣﯿﺮﺍﺙ ﺧﺒﺮ«
ﮐﺎﺭﻫﺎﯼﭘﯿﻤﺎﻧﮑﺎﺭﯼﻧﻔﺖﺭﺍ ﺑﺪﻭﻥﺑﺮﮔﺰﺍﺭﯼﻣﻨﺎﻗﺼﻪﺑﻪ ﺳﭙﺎﻩ ﺑﺨﺸﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﯾﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺻﺪﻫﺎ ﺷﺮﮐﺖ ﭘﯿﻤﺎﻧﮑﺎﺭﯼ ﻣﺠﺮﺏ ﻭ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﺎ ﺧﻄﺮ ﺑﯿﮑﺎﺭﯼ ﻭ ﺗﻌﻄﯿﻞ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺣﺠﻢ ﻋﻈﯿﻤﯽ ﺍﺯ ﻓﺴﺎﺩ ﻭ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﯾﮑﯽ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﺁﯾﻨﺪﻩ ﮔﺮﯾﺒﺎﻧﮕﯿﺮﻣﻤﻠﮑﺖﺧﻮﺍﻫﺪﺷﺪ.ﺩﻭﻟﺘﯽﮐﻪﻣﺄﻣﻮﺭﯾﺖﻭ ﺷﻌﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻓﺴﺎﺩ ﻣﺎﻟﯽ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ، ﺑﻪﺯﻭﺩﯼﺑﻪﯾﮑﯽﺍﺯﻓﺎﺳﺪﺗﺮﯾﻦﺩﻭﻟﺖﻫﺎﯼﺗﺎﺭﯾﺦﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﺯ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ .ﻣﻮﺟﯽ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﮕﯿﺮﯼﻭﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻦ ﺭﻗﺒﺎﯼ ﺗﺠﺎﺭﯼﺁﻥﻫﻢ ﺑﺎ ﺍﺗﻬﺎﻡﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﯾﻦ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺩﻭﻡ، ﻋﻤﻼ ﺳﭙﺎﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﺩﻩﺍﯼ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﮐﻪ ﺍﻧﺘﻬﺎﯼ ﺁﻥ ﺗﻮﻟﺪ ﯾﮏ »ﻣﺎﻓﯿﺎ«ﯼ ﺟﺪﯾﺪ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ. ﺍﻣﺎ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺳﻮﻡ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﻫﺒﺮﯼ ﺁﻗﺎﯼ ﺧﺎﻣﻨﻪﺍﯼ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﯾﻪ ﺑﯽﺗﺪﺑﯿﺮﯼ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩ .ﺍﯾﻦ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﻭﺍﺭﺩ ﮐﺮﺩﻥ ﺳﭙﺎﻩ ﺑﻪ ﻋﺮﺻﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺑﻮﺩ .ﭘﺎﺭﻩﺍﯼ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﺳﭙﺎﻩ ﻗﺒﻼ ﻫﻢ ﺟﺎﻩﻃﻠﺒﯽﻫﺎﯼ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺷﺪﯾﺪ ﺁﻗﺎﯼ ﺧﻤﯿﻨﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻨﻊ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻭ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﺑﺪﻧﻪ ﺳﭙﺎﻩ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺍﺻﻞ ،ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﯿﺎﺕ ﻭﯼ ﭼﻨﯿﻦ ﺍﻣﺮﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﺳﭙﺎﻩ ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﻫﺒﺮﯼ ﺁﻗﺎﯼ ﺧﺎﻣﻨﻪﺍﯼ ﺍﻧﺘﺼﺎﺑﺎﺕ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺩﺭ ﺳﭙﺎﻩ ﺷﺘﺎﺏ ﺑﯽﺳﺎﺑﻘﻪﺍﯼ ﺑﻪﺧﻮﺩ ﮔﺮﻓﺖ .ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺟﻨﺒﺶ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﺑﺮﺍﯼ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﮐﻤﺒﻮﺩ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﺵ ﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﺳﺮﮐﻮﺏ ﻣﺨﺎﻟﻔﯿﻦ ،ﭘﺎﯼ ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ ﺍﺯ ﺳﭙﺎﻩ، ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺑﺴﯿﺞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﺮﺻﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺑﺎﺯ ﮐﺮﺩ. ﺧﺎﻃﺮﻡ ﻫﺴﺖ ﯾﮏ ﺑﺎﺭ ﺁﻗﺎﯼ ﺭﺣﯿﻢ ﺻﻔﻮﯼ ،ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﻫﯿﭻﮐﺎﺭﻩ ﺳﭙﺎﻩ ،ﺩﺭ ﯾﮏ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ ﺑﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ »ﺟﺎﻣﻌﻪ« ﺣﻤﻠﻪ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺗﻌﺎﺑﯿﺮﯼ ﭼﻮﻥ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺁﻣﺪﻥ ﻣﺎﺭ ﻭ ﻋﻘﺮﺏ ﺍﺯ ﺳﻮﺭﺍﺥ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻭ ﺑﺮﯾﺪﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﻗﻄﻊ ﮐﺮﺩﻥ ﮐﻠﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺑﺮﺩ .ﻣﻦ ﻧﯿﺰ ﺩﺭ ﯾﮏ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ »ﺟﺎﻣﻌﻪ« ﻧﻮﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﺑﻨﺪﻩ ﺁﻗﺎﯼ ﺻﻔﻮﯼ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﺑﺎﻧﯿﺎﻥ ﺳﭙﺎﻩ ﺑﻪ ﯾﺎﺩ ﻧﻤﯽ ﺁﻭﺭﻡ ﻭ ﺁﻥ ﺳﭙﺎﻫﯽﮐﻪﻣﺎﺑﻨﯿﺎﺩﮔﺬﺍﺷﺘﯿﻢﻗﺮﺍﺭﻧﺒﻮﺩﮐﻪﺭﻭﺩﺭﺭﻭﯼ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺑﯿﺎﻥ ﺑﺎﯾﺴﺘﺪ .ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺍﺯ ﺩﻓﺘﺮ ﺭﻫﺒﺮﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﻨﺪﻩ ﭘﯿﺎﻡ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﻄﻮﺭ ﺟﺮﺃﺕ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ ﮐﻪ ﺭﺣﯿﻢ ﺻﻔﻮﯼ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﻢ .ﭼﻨﺪﯼ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺭﺣﯿﻢ ﺻﻔﻮﯼ ﺩﺭ ﯾﮏ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ ﺑﻪﻣﻨﺎﺳﺒﺖﺳﺎﻟﮕﺮﺩ ١٣ﺁﺑﺎﻥﻭ ﺗﺴﺨﯿﺮ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩ ،ﺩﺭ ﯾﮏ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺭﺍﺩﯾﻮﯾﯽ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺍﺻﻮﻻ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﻭ ﺑﻘﯿﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ
330
ﺳﭙﺎﻩ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺣﻘﯽ ﺑﻪ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﯽﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ؛ ﺳﯿﺎﺳﺖﺑﺎﯾﺪﺩﺭﺣﻮﺯﻩﮐﺎﺭﺳﯿﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥﺑﺎﺷﺪ،ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﻫﻢ ﺍﮔﺮﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻋﻼﻗﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺯ ﮐﺴﻮﺕ ﻧﻈﺎﻣﯽﮔﺮﯼ ﻭ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﻗﺸﻮﻥ ﮐﻨﺎﺭﺑﯿﺎﯾﺪﻭﺩﯾﮕﺮﺩﺳﺘﺮﺳﯽﺑﻪﻗﺪﺭﺕﺍﺳﻠﺤﻪﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺁﻧﮕﺎﻩ ﭼﻮﻥ ﺑﻘﯿﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺷﻮﺩ .ﺑﻌﺪﺍ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂﻫﻤﺎﻥﺳﺎﺯﻣﺎﻥﺍﻣﻨﯿﺖﻣﻮﺍﺯﯼﻭﺍﺑﺴﺘﻪﺑﻪﺳﭙﺎﻩ ﻭﺗﺤﺖ ﻓﺮﻣﺎﻥﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻣﻘﺎﻡ ﺭﻫﺒﺮﯼﺩﺳﺘﮕﯿﺮ ﺷﺪﻡ، ﺍﯾﻦ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺑﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺷﺶ ﺍﺗﻬﺎﻡ ﻣﻦ ﺩﺭﮐﯿﻔﺮﺧﻮﺍﺳﺖﺗﻨﻈﯿﻤﯽﺗﻮﺳﻂﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥﻗﯿﺪﺷﺪﻩ ﻭ ﺫﯾﻞ ﺳﺮﻓﺼﻞ ﺗﻮﻫﯿﻦ ﺑﻪ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﯼ ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ ﺑﺮﺍﯾﺶ ﺗﻘﺎﺿﺎﯼ ﺣﺒﺲ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﻢ ﭼﻪ ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﺣﺒﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯾﻢ ﺑﺮﯾﺪﻩﺍﻧﺪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺳﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺳﺎﯾﻪ ﺍﯾﻦ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﻫﻢ ،ﻫﻢﭼﻮﻥ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺩﻭﻡ ،ﺭﻗﺒﺎﯼ ﺳﯿﺎﺳﯽ ،ﻫﻢﭼﻮﻥ ﺭﻗﺒﺎﯼ ﺗﺠﺎﺭﯼ ،ﺑﺎ ﺯﻭﺭ ﻭ ﺍﺳﻠﺤﻪ ﻭ ﺩﺳﺘﮕﯿﺮﯼ ﺑﺎ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻣﺎﺭﮎ ﻭ ﺍﺗﻬﺎﻡ ﺍﺯ ﻣﯿﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺭﺍﻧﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ .ﺍﯾﻦ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺳﻮﻡ، ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﺳﭙﺎﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺻﺐ ﻗﺪﺭﺕ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﺭﺳﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺎ ﻧﺪﺍﻧﻢﮐﺎﺭﯼ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺁﺑﺮﻭﯼ ﺳﭙﺎﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ. ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﺎ ﺍﺳﻠﺤﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ، ﺩﺭ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﻗﺪﻡ ﮔﺮﯾﺒﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻣﻘﺎﻡ ﺭﻫﺒﺮﯼ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ، ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﺍﻕ »ﺧﻮﺩ ﮐﺮﺩﻩ ﺭﺍ ﺗﺪﺑﯿﺮ ﻧﯿﺴﺖ« ﻓﻌﻼ ﭼﺎﺭﻩﺍﯼ ﺟﺰ ﺩﻓﺎﻉ ﻭ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﻏﯿﺮ ﮐﺎﺭﺁﻣﺪ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻃﻮﻓﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﮐﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﭘﯿﺶ ﺍﺳﺖ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺨﺺﺭﻫﺒﺮﯼﻭﺳﭙﺲ ﻫﻢﺭﺋﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼﻭﺁﻧﮕﺎﻩ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﻓﻌﻠﯽ ﻭ ﺍﺭﺷﺪ ﺳﭙﺎﻩ ﺍﺳﺖ. ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎ ﺷﮑﻞﮔﯿﺮﯼ ﺍﯾﻦ ﺳﻪ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ، ﺳﭙﺎﻩ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻋﺠﯿﺐ ﻭ ﻏﺮﯾﺒﯽ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ﻫﻢ ﻧﻘﺶ ﺍﺭﺗﺶ ﻭ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺘﯽ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﯼ ﻣﯽﮐﻨﺪ ،ﻫﻢ ﻧﻘﺶ »ﮎ ﮒ ﺏ« ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﯼ ﺍﻣﻨﯿﺘﯽ ﺩﺭ ﺣﮑﻮﻣﺖﻫﺎﯼ ﺩﯾﮑﺘﺎﺗﻮﺭﯼ ﺭﺍ ﻭ ﻫﻢ ﻧﻘﺶ ﺗﺮﺍﺳﺖﻫﺎ ﻭ ﮐﺎﺭﺗﻞﻫﺎﯼ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﺭﺍ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺍﻧﺤﺼﺎﺭﯼ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺭﺍﻧﺖﻫﺎﯼ ﺣﮑﻮﻣﺘﯽ .ﺳﭙﺎﻩ ﻫﻢ ﻧﻘﺶ »ﻣﺎﻓﯿﺎ« ﺭﺍ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﻢ ﻫﻢﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮ ﭘﻠﯿﺲ ﮐﺸﻮﺭﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ .ﺑﺮﺍﯼ ﺟﺎﻩﻃﻠﺒﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺣﺪﻭ ﻣﺮﺯﯼﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﺪ.ﻫﻢﺑﺮﺷﻮﺭﺍﯼﺍﻣﻨﯿﺖ ﻣﻠﯽ
ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ۴۱
۴۱
ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ ،ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ ،ﺷﻤﺎﺭﻩ ،۲۸۲ﺟﻤﻌﻪ ۶ﻣﺮﺩﺍﺩ ۱۳۸۵
Iranians, Vol. 10, No. 282, Friday, July 28, 2006
ﺯﺑﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﻪ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺍﺳﺖ...
»ﺳﭙﺎﻩ« ﻭ ﺳﻪ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ
ﻧﻘﺪﯼﺑﺮﮐﺘﺎﺏ»ﺁﺧﺮﯾﻦﺭﻭﺯﻫﺎ«
ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ،ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﺯ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﯾﮏ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺪﻭﻥ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺑﺎﺷﺪ .ﻭ ﺑﯿﻢ ﺁﻥ ﻣﯽﺭﻭﺩ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻣﺴﺎﻣﺤﻪ ﻭ ﺳﮑﻮﺕ ،ﻭﺍﮊﮔﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﺯ ﻣﺮﺯﻫﺎﯼ ﺷﺮﻗﯽ ﻭ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﮐﺸﻮﺭ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ، ﺑﺮ ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎﯼ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﻭ ﺁﮔﻬﯽﻫﺎﯼ ﺗﺠﺎﺭﺗﯽ ﺟﺎﯼ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﮐﻢ ﮐﻢ ﺑﻪ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﻧﻔﻮﺫ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺟﺰﺀ ﺛﺎﺑﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺮﺩﻡ ﺷﻮﺩ. ﺁﻥ ﺯﺑﺎﻥ ،ﺩﯾﮕﺮ ﺯﺑﺎﻥ ﺩﺭﯼ ﻫﻢ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ، ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ، ﻓﺎﺭﺳﯽ ﻧﯿﺴﺖ .ﯾﮏ ﺩﻭﺳﺖ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﻣﻦ ﮐﻪ ﺩﺳﺘﯽ ﺩﺭ ﮐﺎﺭ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺩﺍﺭﺩ ،ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﺯﻣﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺍﻭ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺍﺛﺮﯼ ﺍﺯ ﺷﮑﺴﭙﯿﺮ ﻧﻤﺎﯾﺸﻨﺎﻣﻪﻧﻮﯾﺲ ﻧﺎﻣﺪﺍﺭ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻧﺪ ﻭ ،ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻣﺘﻦ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺁﻥ ،ﺍﺯ »ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺧﺮ« ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﻨﺪ .ﺍﯾﻦ ﺩﻭﺳﺖ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﺍﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻥ ﻓﺎﺧﺮ ﺍﺛﺮ ﺷﮑﺴﭙﯿﺮ،ﺍﺯﺑﺴﯿﺎﺭﯼﻭﺍﮊﮔﺎﻥ»ﺩﺭﯼ«ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻫﻤﺎﻥ »ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺳﺮﻩ« ﺍﺳﺖ. ﭘﮋﻭﻫﺸﮕﺮﺍﻥ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ،ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺧﺮ ﻭ ﺍﺻﯿﻞ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺣﺘﯽ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﻋﺮﺑﯽ ﮐﻤﺘﺮ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺯﺑﺎﻥ ﺩﺭﯼ ﻣﯽﻧﺎﻣﻨﺪ ﻭ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎﯼ »ﺩﺭﯼ ﺍﻓﻐﺎﻧﯽ« ،ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺘﺎﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ، ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺍﻧﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻤﻠﮑﺖ ﻭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﮐﺸﻮﺭ ﻭ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﻗﻮﻩ ﻗﻀﺎﺋﯿﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﺪ ﭼﻨﮓ ﺑﯿﺎﻧﺪﺍﺯﺩ ﻭ ﻫﻢ ﺑﺮ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﻭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻭ ﺭﺍﺩﯾﻮ ـ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ ﺍﻧﺤﺼﺎﺭﯼ ﻭ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ .ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭﻫﺎ ﻫﻢ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺨﺶ ﻣﻌﺪﻭﺩﯼ ﺍﺯﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻧﯽﺻﻮﺭﺕﻣﯽﮔﯿﺮﺩﮐﻪﺗﻨﻬﺎﻫﻨﺮﺷﺎﻥﺑﻠﻪ ﻗﺮﺑﺎﻥﮔﻮﯾﯽ ﻇﺎﻫﺮﯼ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻡ ﺭﻫﺒﺮﯼ ﻭ ﺗﻮﻃﺌﻪﭼﯿﻨﯽ ﺩﺭ ﭘﺸﺖ ﭘﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺍﯾﻦ ﻣﯿﻠﯿﺘﺎﺭﯾﺴﻢ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺫﺍﺕﻧﻈﺎﻣﯽﺧﻮﺩﺩﺳﺖﺑﻪﻣﺎﺟﺮﺍﺟﻮﺋﯽﻫﺎﯾﯽﻣﯽﺯﻧﺪ ﮐﻪ ﮐﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﺩ ﺑﺤﺮﺍﻥﻫﺎﯼ ﺟﺪﯼ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ. ﮔﺮﻭﮔﺎﻥﮔﯿﺮﯼﺩﺭ ﻟﺒﻨﺎﻥﻭﻓﻠﺴﻄﯿﻦﻭ ﺁﺗﺶﺍﻓﺮﻭﺯﯼﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ،ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ .ﺍﯾﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻋﺮﯾﺾ ﻭ ﻃﻮﯾﻞ ﺳﭙﺎﻩ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﺮﭼﻪ ﺯﻭﺩﺗﺮ ﭘﺎﯾﺶ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮔﻠﯿﻢ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﻏﯿﺮ ﺍﯾﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻄﻤﺌﻨﺎ ﺑﺎ ﺳﻪ ﻣﻮﺝ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ :ﺍﻭﻝ ﺍﺯ ﺩﺭﻭﻥ ﺧﻮﺩﺵ ،ﺩﻭﻡ ﺍﺯ ﺩﺭﻭﻥ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻭ ﺳﻮﻣﯽ ،ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ،ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﻣﺮﺩﻡ. ﻫﺮﭼﻪ ﺳﭙﺎﻩ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﺍﺭﮐﺎﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻭ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﮐﺸﻮﺭ ﺭﺧﻨﻪ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺑﯽﻟﯿﺎﻗﺘﯽﻫﺎﯼ ﻋﻤﻠﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻤﻠﮑﺖﺭﺍﺑﻪﻭﺭﻃﻪ ﻧﺎﺑﻮﺩﯼﺑﮑﺸﺎﻧﺪ ،ﺍﺑﻌﺎﺩﺍﯾﻦﺍﻣﻮﺍﺝ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ. ﺍﻭﻝ ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻫﺸﺘﺎﺩ ﻭ ﭘﻨﺞ
ﻭ ﺷﻬﺒﺎﻧﻮ ﺗﻠﻔﻦ ﮐﺮﺩﻡ .ﺩﻭ ﺭﻭﺯ ﺑﻌﺪ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪﺍﯼ ﺑﻪ ﺭﯾﺎﺳﺖ ﺷﻬﺒﺎﻧﻮ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺑﻪ ﻟﻐﻮ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ. ﻣﻄﻠﺐ ﺑﻪ ﺩﺭﺍﺯﺍ ﮐﺸﯿﺪ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺑﺪﻫﯿﺪ ﺑﺎ ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿﺮﯼ ﺍﺯ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﺑﺒﺮﻡ .ﺧﻼﺻﻪ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﺎ ﻫﺪﻑ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺍﺯ ﺭﮊﯾﻢ ﮔﺬﺷﺘﻪﻭﺑﺮﻣﻼﺳﺎﺧﺘﻦﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕﻭﻧﺪﺍﻧﻢﮐﺎﺭﯼﻫﺎﯼ ﺭﮊﯾﻢ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﯼ ﺷﺎﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺁﻗﺎﯼ ﻧﻬﺎﻭﻧﺪﯼ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻭ ﻃﺮﻑ ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ ﺷﺎﻩ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﺸﮑﻼﺕ ﺭﺍ ﺧﯿﻠﯽ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻭ ﺧﻮﺩﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﻣﯽﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺩﯾﺪﺍﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﯼ ﻓﺎﻟﻮﺩﻩ ﻭﯾﺴﮑﯽ ﻭ ﭼﺎﯼ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﮑﺎﻥ ﻟﺐ ﻃﻼﯾﯽ ﻣﯽﻧﻮﺷﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﺑﻪ ﮐﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺗﺼﻤﯿﻤﺎﺕ ﺷﺎﻩ ﺧﺮﺩﻩ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺭﻭﺍﻧﯽ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﯼ ﺑﺤﺮﺍﻧﯽ ﻣﺘﻼﺷﯽ ﺷﺪﻩ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ۱۸۶ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ :ﺷﺎﻩ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﻣﯽﮐﺮﺩﻧﺪ ﺣﺘﯽ ﺩﺭ ﯾﮏ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﯿﺶ ﭘﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﺪ ﭼﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﮑﻨﺪ! ﻭ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ۲۴۱ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ :ﻭﺿﻊ ﺭﻭﺣﯽ ﺧﺮﺍﺏ ﻭ ﺍﻓﺴﺮﺩﮔﯽ ﺷﺪﯾﺪ ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﺣﺪﯼ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﯾﮕﺮ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﭘﺮﯾﺸﺎﻧﯽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﮐﻨﺪ .ﺍﻭ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭﯼ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺍﺯ ﭘﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﯾﺎﺱ ﮊﺭﻑ ﻓﺮﻭ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﯾﻦ ﻃﻮﺭ ﻭﺍﻧﻤﻮﺩ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻓﺮﺡ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺳﻮﺀﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻣﯽﻧﻤﻮﺩ .ﻭﻟﯽ ﺁﻗﺎﯼ ﻧﻬﺎﻭﻧﺪﯼ ﻧﻤﯽﮔﻮﯾﺪ ﻋﺎﻣﻠﯿﻦ ﺍﺻﻠﯽ ﮐﻪ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﯾﮑﺘﺎﺗﻮﺭﯼ ﻣﻄﻠﻖ ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺭﻭﺯﯼ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﻮﺟﺐ ﺳﻘﻮﻁ ﺭﮊﯾﻢﻭ ﺗﺴﻠﻂﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎﯼﺧﻮﻥﺁﺷﺎﻡﺷﺪﻧﺪﭼﻪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺳﺌﻮﺍﻝ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﭼﻪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻮﯼ ﺩﯾﮑﺘﺎﺗﻮﺭﯼ ﻭ ﺧﻮﺩﮐﺎﻣﮕﯽ ﺭﻫﻨﻤﻮﻥ ﺷﺪﻧﺪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺍﻟﻬﯿﺎﺭ ﺻﺎﻟﺢ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۲۷ﺩﯾﺪﺍﺭﯼ ﺑﺎ ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﺩﺍﺷﺖ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﻧﺸﺴﺖ ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻣﺮﮐﺰﯼ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺩﯾﺪﺍﺭ ﺷﺎﻩ ﺟﻮﺍﻥ ﺭﺍ »ﺁﺯﺍﺩﻩﺍﯼ ﺩﻣﻮﮐﺮﺍﺕ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﺪ.
ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ۲۰
ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﺳﺎﯾﺖ »ﺑﯽ ﺑﯽ ﺳﯽ«
ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ۳۳
ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﭘﺎﯾﮕﺎﻩ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ »ﻣﺤﺴﻦ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭﺍ«
ﺩﺭ ﺣﺎﺷﯿﻪ ﺩﯾﺪﺍﺭ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﺎﻥ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﺎ »ﺭﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﺍﻧﻘﻼﺏ«
ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ۱۸
ﺗﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻣﯿﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﺁﻥﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺭﺥ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﮐﻨﻨﺪ» .ﻧﯿﺎﺯ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﻰﻫﺎ ﻭ ﺯﯾﺒﺎﯾﻰﻫﺎﻯ ﺗﻼﺵ ﻣﻠﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ۲۷ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻭ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮﺩ «.ﺍﺯ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮏ ﻫﻨﺮ ﺑﺮﺗﺮ ﻭ ﻣﺘﻌﺎﻟﻰ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﻰﺭﻭﺩ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻭ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪﻥ ﭼﻬﺮﻩ ﻭﺍﻗﻌﻰﻣﻠﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﻼﺵ ﮐﻨﺪ؛ ﮔﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﮐﻤﺘﺮ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺍﺯ ﻧﮕﺎﻩ ﯾﮏ ﺯﻥ
ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ۲۰
ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﯾﺮﺍﺩ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺳﺨﻨﮕﻮﯾﺎﻥ ﺧﺎﻧﻢ ﺍﮐﺮﻡ ﺣﺴﯿﻨﯽ ﻣﺪﯾﺮ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻣﺠﻠﻪ »ﺯﻥ ﺭﻭﺯ« ﺍﺳﺖ. ﺍﯾﺸﺎﻥﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻤﯽ ﺑﻪﻫﻤﯿﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ» :ﺷﻌﺎﺭ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﯼ ﻣﺴﺎﻭﺍﺕ ﺑﯿﻦ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻋﯿﻦ ﻇﻠﻢ ﻭ ﺑﯽﻋﺪﺍﻟﺘﯽ ﺑﻪ ﺯﻧﺎﻥ ﺍﺳﺖ «.ﻭ ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺑﺮ ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﯼ ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻧﮑﺎﺭ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻭ ﻋﺎﻃﻔﯽ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺗﺎﮐﯿﺪ ،ﯾﺎ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺗﻬﺪﯾﺪ، ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ ﮐﻪ» :ﺯﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺯ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻣﻮﻫﺒﺖﻫﺎﯼ ﺍﻟﻬﯽ ﺑﮕﺬﺭﻧﺪ «.ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ ﮐﻠﯽ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺯﻧﺎﻥ ﻏﺮﺑﯽ ﮐﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﺳﺘﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺣﻘﻮﻕ ﻭﺿﻊ ﺍﺳﻒﺍﻧﮕﯿﺰﯼ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺩﻟﺴﻮﺯﯼ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﮋﺩﻩ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪﮐﻪ»:ﭘﯿﺶﻧﻮﯾﺲﻃﺮﺡﮐﻨﻮﺍﻧﺴﯿﻮﻥﺍﺳﻼﻣﯽ ﺯﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﯾﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﻋﻀﻮ ﮐﻪ ۲۴ﻭ ۲۵ﺗﯿﺮﻣﺎﻩ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻥ ۲۵ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻭ ﻏﯿﺮ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﮔﺮﺩﯾﺪ ،ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺷﺪ«. ﯾﺎﺩﺗﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﺮﺡ ﮐﻨﻮﺍﻧﺴﯿﻮﻧﯽ ﺍﺳﺖﮐﻪ ﺩﺭﻣﻘﺎﺑﻞﮐﻨﻮﺍﻧﺴﯿﻮﻥﺟﻬﺎﻧﯽﺭﻓﻊ ﺗﺒﻌﯿﺾ ﺍﺯ ﺯﻧﺎﻥ )ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻧﺸﺪ( ﻋﻠﻢ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺍﯾﺸﺎﻥ» :ﺩﺭ ﺑﺮﮔﯿﺮﻧﺪﻩ ﺣﻘﻮﻕ ﻭ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﯼ ﻭﺍﻗﻌﯽﺯﻧﺎﻥﻣﺘﻨﺎﺳﺐﻭ ﻫﻢﺷﺎﻥ ﺟﺎﯾﮕﺎﻩﺁﻧﺎﻥﺩﺭﺩﯾﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺖ «.ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ »ﺭﻭﺯ ﺯﻥ« ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﻮﯾﺲ ﺯﻥ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ،ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻧﺸﺮﯾﻪ ﺯﻥ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺍﺳﺖ، ﺑﻪ ﺟﺎﯼ ﻣﮋﺩﻩ ﺭﻓﻊ ﺗﺒﻌﯿﺾ ﺧﺒﺮ ﺍﺯ ﺗﺸﺪﯾﺪ ﺗﺒﻌﯿﺾ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺯﻧﺎﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﺩﻧﯿﺎﯼ ﺳﯿﻨﻤﺎ
ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ۲۶
۱۳۵ﻣﯿﻠﯿﻮﻥ ﺩﻻﺭ ﺩﺳﺖ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺭﮐﻮﺭﺩ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥﺍﻣﺴﺎﻝﺭﺍﺍﺯﺁﻥ ﺧﻮﺩ ﮐﻨﺪ.ﺍﺯﺩﯾﮕﺮﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﭘﺮﻓﺮﻭﺵ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥﻣﯽﺗﻮﺍﻥ»ﻣﺮﺩﺍﻥﻣﺠﻬﻮﻝ :ﺁﺧﺮﯾﻦ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ« ﺭﺍ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩ ﮐﻪ ﻃﯽ ۵ﻫﻔﺘﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﻪ ﻓﺮﻭﺵ ۲۲۴/۵ﻣﯿﻠﯿﻮﻥ ﺩﻻﺭ ﺭﺳﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮﺭ »ﺭﻣﺰ ﺩﺍﻭﯾﻨﭽﯽ« ﺩﺭ ۶ﻫﻔﺘﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ۲۰۵/۶ ﻣﯿﻠﯿﻮﻥ ﺩﻻﺭ»،ﻣﺎﺷﯿﻦﻫﺎ« ﺩﺭ ۳ﻫﻔﺘﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ۱۵۶/۷ﻣﯿﻠﯿﻮﻥ ﺩﻻﺭ» ،ﺭﻭﯼ ﺧﺎﺭﭘﺸﺖ« ﺩﺭ ۶ ﻫﻔﺘﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ۱۴۴/۷ﻣﯿﻠﯿﻮﻥ ﻭ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ «ﻣﺎﻣﻮﺭﯾﺖ ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ «۳ﺩﺭ ۸ﻫﻔﺘﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ۱۳۱/۵ﻣﯿﻠﯿﻮﻥ ﺩﻻﺭ ﻓﺮﻭﺵ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ.
ﺷﺪ ﻭ ﻧﮑﺘﻪ ﺩﯾﮕﺮ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﺗﺎ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﻭ ﺑﺴﺘﺮ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺁﻭﺭﻧﺪ ﭼﻨﺎﻥ ﮐﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺁﻗﺎ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ: »ﺑﺎﯾﺪ ﺩﯾﺪ ﺁﯾﺎ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺫﻯﺭﺑﻂ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺧﻮﺏ ،ﺻﺤﯿﺢ ﻭ ﻣﺘﻌﺎﻟﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﺎﻥ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻓﯿﻠﻢ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺍﻧﻌﮑﺎﺱ ﺍﯾﻦ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﮔﻔﺖ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﮐﻢﮐﺎﺭﻯ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ!« ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺭﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺗﮑﻠﯿﻒ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﯿﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺳﯿﻨﻤﺎﻯ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺯﯾﺒﺎ ﻭ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪﺍﻧﻪ ﺭﻭﺷﻦ ﮐﺮﺩﻧﺪ .ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﺑﯿﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭﻫﺎﻯ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩﺍﻯ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﮐﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ ،ﺑﻪ ﺟﻨﺠﺎﻝﻫﺎﻯ ﭘﯿﺶﺁﻣﺪﻩ ﮐﻪ ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﻧﯿﺰ ﻣﺸﻬﻮﺩ ﺑﻮﺩ ،ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺩﺍﺩﻧﺪ. ﺍﻣﯿﺪﻭﺍﺭﻡ ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﯿﻠﻤﺴﺎﺯﺍﻥ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﮔﺮﻩﮔﺸﺎﻯ ﻣﺴﯿﺮﻯ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻭ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎﻯ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ. ﻣﻨﺒﻊ :ﺳﺎﯾﺖ »ﺳﯽ ﻧﺖ«
ﻧﻘﺪ ﻓﯿﻠﻢ
ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ۲۶
ﻓﯿﻠﻢ ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺍﺛﺮﯼ ﺷﯿﺮﯾﻦﺗﺮ ﻭ ﺟﺬﺍﺏﺗﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ! ﺑﯿﺎﯾﯿﻢ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻗﺼﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺩﻭﻡ »ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ ﻣﺮﺩ ﻣﺮﺩﻩ« ﮐﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺩﻭ ﺩﻟﺪﺍﺩﻩ ﺟﻮﺍﻥ »ﻭﯾﻞ ﺗﺮﻧﺮ« )ﺑﺎ ﺑﺎﺯﯼ ﺍﻭﺭﻻﻧﺪﻭ ﺑﻠﻮﻡ( ﻭ »ﺍﻟﯿﺰﺍﺑﺖ ﺳﻮﺁﻥ« )ﺑﺎ ﺑﺎﺯﯼ ﮐﺎﯾﺮﺍ ﻧﺎﯾﺘﻠﯽ( ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﺒﮏ ﻓﺮﻣﻮﻝ ﺁﺛﺎﺭ ﮐﻼﺳﯿﮏ ﺩﺯﺩﺍﻥ ﺩﺭﯾﺎﯾﯽ ،ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸﮑﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺭ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﯼ ﺭﻣﺎﻧﺘﯿﮏ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﯾﮏ ﺧﺒﯿﺚ ﺟﺪﯾﺪ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ ﻭ »ﻭﯾﻞ« ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﻋﻤﻠﯿﺎﺕ ﻧﺎﻣﻤﮑﻨﯽ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺩﺳﺖ ﯾﺎﺑﺪ ﯾﺎ ﻻﺑﺪ ﭼﯿﺰﻫﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮ )ﭼﯿﺰﻫﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮ؟ ﻣﮕﺮ ﮐﺴﯽ ﺍﻫﻤﯿﺖ ﻫﻢ ﻣﯽﺩﻫﺪ؟( ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺑﯿﻦ» ،ﺟﮏ« )ﯾﻌﻨﯽ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﭖ( ﻣﺠﺪﺩﺍ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﮐﺎﭘﯿﺘﺎﻥ ﻣﺠﻬﻮﻝ ﺑﺎ ﭘﻮﺷﺶ ﻣﻀﺤﮏ ﻭ ﻣﻮﻫﺎﯼ ﺑﺎﻓﺘﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﻭ ﺳﺮﺑﻨﺪ ﻗﺮﻣﺰ ﻭ ﺻﻮﺭﺕ ﺭﻧﮓ ﮐﺮﺩﻩ ،ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺳﻮ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺳﻮ ﻣﯽﺟﻬﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺍﺭﺑﺎﺏ ﺩﺭﯾﺎﻫﺎ »ﺩﯾﻮﯼ ﺟﻮﻧﺰ« )ﺑﺎ ﺑﺎﺯﯼ ﺑﯿﻞ ﻧﺎﯼ( ﺩﺭﮔﯿﺮ ﻣﯽﺷﻮﺩ» .ﺟﻮﻧﺰ« ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﮐﺸﺘﯽ ﺭﺍ ﻋﻬﺪﻩﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﺭﺗﺸﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺣﻘﻪﻫﺎﯼ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﻪ ﺟﺎﯼ ﺩﺳﺘﻪ ﺍﺳﮑﻠﺖﻫﺎﯼ ﻓﯿﻠﻢ ﺍﻭﻝ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺑﻪ ﻫﺮ ﺟﻬﺖ» ،ﺟﮏ« ﻭ »ﻭﯾﻞ« ﻭ »ﺍﻟﯿﺰﺍﺑﺖ« ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺩﺭ »ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ ﻣﺮﺩ ﻣﺮﺩﻩ« ﺩﺳﺖ ﻫﻤﮑﺎﺭﯼ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺳﻪ ﻧﻔﺮﯼ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﻭ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﯼﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺳﺮﺳﺨﺘﯽ ﺍﺯ ﺳﺮ ﺭﺍﻩ ﺑﺮ ﻣﯽﺩﺍﺭﻧﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻭ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﻫﯿﭻ ﻫﯿﺠﺎﻥ ﻭ ﺗﻨﺸﯽ ﺩﺭ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﻤﯽﺁﯾﺪ .ﮔﻮﺭ ﻭﺭﺑﯿﻨﺴﮑﯽ ﻭ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺳﻨﺎﺭﯾﻮ ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ،ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻭ ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢ ﺭﯾﺨﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﺁﺧﺮ ﮐﺎﺭ ﻫﻢ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ ﻭ ﮐﺎﺫﺏ ﺭﺳﯿﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺁﻧﻘﺪﺭ ﻗﺼﻪ ﺍﺯ ﺷﺘﺎﺏ، ﻫﺮﺍﺱ ،ﻧﻔﺮﺕ ﻭ ﺷﻠﻮﻏﯽ ﻟﺒﺮﯾﺰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻭﻗﺘﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮ ﻧﻔﺴﯽ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﯽ ﻣﯽﮐﺸﺪ. ﮔﻮﯾﯽ ﺍﺯ ﺩﻭﺯﺧﯽ ﺍﺑﺪﯼ ﺧﻼﺻﯽ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ۳۹
ﺍﻓﻘﯽ ۱ـ ﭘﺴﺮﻋﺮﺏ ـ ﺍﺯ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﮐﺮﻡ )ﺹ(. ۲ـ ﻃﺮﻑ ﭼﭗ ـ ﺁﺏ ﺻﺎﻑ ﻭ ﮔﻮﺍﺭﺍ! ـ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺳﻮﺩﻩ ﺷﺪﻥ. ۳ـ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺩ ﻭ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﻧﺮﺳﯿﺪﻩ ـ ﺑﺮﺁﻣﺪﮔﯽ ﺟﻠﻮ ﻭ ﻋﻘﺐ ﺯﯾﻦ ـ ﻋﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﺭﺳﻮﻡ. ۴ـ ﺍﺯ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺑﺮﻧﺞ ﻣﺮﻏﻮﺏ ﻭﻃﻨﯽ ـ ﺩﺳﺘﻪ ﻫﺎﻭﻥ ـ ﺑﺮﻧﺞ ﭘﺨﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻣﺨﻠﻮﻁ ﺑﺎ ﻣﻮﺍﺩ ﺩﯾﮕﺮ. ۵ـ ﺍﺯ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ـ ﺍﺗﺎﻕ ﺣﻮﺯﻩ ﻋﻠﻤﯿﻪ ﯾﺎ ﺗﺠﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻗﺪﯾﻢ ـ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺳﺎﺯﺷﮑﺎﺭﺍﻧﻪ. ۶ـ ﺷﯿﻄﺎﻥ ـ ﻋﯿﺐﮔﻮﯾﯽ ﮐﺮﺩﻥ ﮐﺴﯽ ـ ﺿﻤﯿﺮ ﻣﺘﮑﻠﻢ ﻭﺣﺪﻩ. ۷ـ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻣﺴﻌﻮﺩ ﺳﻌﺪ ـ ﺍﺯ ﻗﺪﯾﻢ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﺖ! ـ ﭼﻪ ﺧﻮﻥﻫﺎ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﻫﺶ ﺭﯾﺨﺘﻪ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ۸ـ ﻧﺎﻡﻫﺎ ـ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﻮﺳﯽ ـ ﻭﺍﺣﺪ ﭘﻮﻝ ﺍﺗﺤﺎﺩﯾﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ. ۹ـ ﺍﺯ ﺁﻻﺕ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ـ ﺍﺯ ﺍﻋﯿﺎﺩ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ـ ﺷﺎﻫﮑﺎﺭ ﺷﺎﺗﻮ ﺑﺮﯾﺎﻥ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﯼ. ۱۰ـ ﺣﺮﻑ ﺗﻌﺠﺐ ـ ﺣﺐ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﻓﺮﺍﺭ ﻣﯽﺧﻮﺭﻧﺪ ـ ﻓﺮﻭﻣﺎﯾﻪ ﻭ ﭘﺴﺖﻓﻄﺮﺕ. ۱۱ـ ﮔﻼﺑﯽ ـ ﻏﻼﻑ ﺷﻤﺸﯿﺮ ـ ﻭﺍﺣﺪ ﺗﺰﺭﯾﻖ ﻭﺍﮐﺴﻦ. ۱۲ـ ﻧﻮﻋﯽ ﺳﻨﮓ ﺗﺰﯾﯿﻨﯽ ـ ﮐﺎﻻ ﻭ ﺍﺳﺒﺎﺏ ـ ﺍﺯ ﺁﻻﺕ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ـ ﺗﻪ ﮐﻔﺶ ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯ ﺭﻧﻮﺩ ﺍﺳﺖ! ۱۳ـ ﮐﺸﻮﺭﯼ ﮐﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ »ﺗﺎﯾﻠﻨﺪ« ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﻢ ـ ﺍﮐﯿﭗ ﻭ ﺗﯿﻢ ـ ﺟﺎﺭ ﻭ ﺟﻨﺠﺎﻝ ،ﺩﺍﺩ ﻭ ﻓﺮﯾﺎﺩ. ۱۴ـ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺪﺍﺭ ـ ﺳﺨﻦ ﺑﯿﻬﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎﻃﻞ ـ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻭ ﻋﻠﻤﺎﯼ ﺩﯾﻦ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻪﭼﻨﺪﺍﻥ ﺩﻭﺭ. ۱۵ـ ﺁﻭﺍﯾﯽ ﺍﺯ ﻧﮑﯿﺴﺎ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﺎ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﻭ ﻧﻮﺍﺧﺘﻦ ﺁﻥ ﺷﻨﻮﻧﺪﻩ ﺗﻦﭘﻮﺵ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭘﺎﺭﻩ ﻣﯽﮐﺮﺩ ـ ﮐﺸﻮﺭﯼ ﻋﺮﺑﯽ ﺍﺳﺖ.
ﻋﻤﻮﺩﯼ ۱ـ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﻫﺎﯼ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﯾﻨﮕﯽﺩﻧﯿﺎ ﮐﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﺻﻨﺎﯾﻊ ﺍﺗﻮﻣﺒﯿﻞﺳﺎﺯﯼ ﺍﺳﺖ. ۲ـ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ،ﺗﻮﺍﺗﺮ ـ ﺑﺰﺭﮒﺗﺮﯾﻦ ﻗﺎﺭﻩ ـ ﻓﺼﯿﺢ ﻭ ﺑﻠﯿﻎ. ۳ـﺍﺯ ﺑﺎﻻﻧﺸﺴﺘﻦﻣﺸﮑﻞﮐﺴﯽﺷﻮﺩ!ـﺳﺨﻦ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻭ ﮐﻨﺎﯾﻪ ـ ﻣﻬﯿﺎ ﻭ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺷﺪﻩ.
ﺍﻓﺴﻮﺱ ﺍﺯ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮﺩﯼ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻗﺎﯼ ﻧﻬﺎﻭﻧﺪﯼ ﻭ ﺳﺎﯾﺮ ﺩﺳﺖﺍﻧﺪﺭﮐﺎﺭﺍﻥ )ﺑﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﺴﺮﻭﭘﺮﺳﺖ( ﻓﺮﺩﯼ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺯ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﯽﺩﺍﻧﺴﺖ. ﺳﻮﻟﯿﻮﺍﻥ ﺳﻔﯿﺮ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﺧﺎﻃﺮﺍﺗﺶ ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ» :ﺑﺎ ﺩﺭﮎ ﻣﺸﮑﻼﺕ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﻏﻠﻂ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺍﺟﺮﺍ ،ﯾﮏ ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺩﺍﺩﻡ ﻭ ﺭﺟﺎﻝ ﺩﺳﺖﺍﻧﺪﺭﮐﺎﺭ ﺭﺍ ﺩﻋﻮﺕ ﮐﺮﺩﻡ. ﺻﺤﺒﺖﻫﺎﯼ ﻣﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﮕﺮﻓﺖ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺍﺟﺮﺍ ﺭﺍ ﺳﺘﻮﺩﻧﺪ ﻭﻟﯽ ﻣﻮﻗﻊ ﺧﺪﺍﺣﺎﻓﻈﯽ ﻫﺮ ﯾﮏ ﺍﺯ ﺁﻥﻫﺎ ﺗﮏ ﺗﮏ ﻣﺮﺍ ﮐﻨﺎﺭ ﮐﺸﯿﺪﻧﺪ ﻭ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﻣﺮﺍ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺍﺯ ﺗﺮﺱ ﺷﺎﻩ ﺟﺮﺍﺕ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﺮﺍ ﺗﺸﻮﯾﻖ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﺑﮕﺬﺍﺭﻡ .ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﺭﺍ ﮐﺮﺩﻡ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺍﯾﻦ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﻩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻔﺘﮕﯽ ﺩﯾﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺭﺍ ﻟﻐﻮ ﮐﺮﺩ .ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﻩ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮﻭﺍﯾﯽ ﻣﺴﺘﺒﺪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﯼ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﭘﺬﯾﺮﻓﺖ «...ﺁﺭﯼ ﺁﻗﺎﯼ ﻧﻬﺎﻭﻧﺪﯼ ﺷﻤﺎ ﻭ ﺳﺎﯾﺮ ﺩﺳﺖﺍﻧﺪﺭﮐﺎﺭﺍﻥ ﺍﺯ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮﺩﯼ ﺑﺎ ﭼﻨﯿﻦ ﺭﻭﺣﯿﻪ ﻭ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﮐﺎﺭ ﻋﻈﯿﻢ ﮐﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﺮﺍﯾﻂ ﯾﮏﺗﻨﻪ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﺑﮕﯿﺮﺩ ﻭ ﻫﯿﭻ ﯾﮏ ﺍﺯ ﺁﻥﻫﺎ ﺣﺘﯽ ﺧﻮﺩ ﺁﻗﺎﯼ ﻧﻬﺎﻭﻧﺪﯼ ﺁﻥ ﺩﻟﺴﻮﺯﯼ ﻭ ﮐﺎﺭﺩﺍﻧﯽ ﻭ ﺑﺼﯿﺮﺕ ﻭ ﺷﻬﺎﻣﺖ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﺣﻔﻆ ﻣﻮﺟﻮﺩﯾﺖ ﮐﺸﻮﺭ ﻭ ﺗﺨﺖ ﻭ ﺗﺎﺝ ﺩﺭ ﻧﺸﺴﺘﯽ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﻭ ﮐﺸﻮﺭﯼ ﻭ ﻭﮐﻼﯼ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍ ﻭ ﺳﻨﺎ ﺍﺯ ﺷﺎﻩ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻭﺿﻊ ﻣﺰﺍﺟﯽ ﺧﻮﺩ ،ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﻟﯿﻌﻬﺪ ﺑﺴﭙﺎﺭﺩ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎﺑﺖ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺷﻬﺒﺎﻧﻮ ﺑﺎ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﻮﺭﺍﯼ ﺳﻠﻄﻨﺖ ،ﮐﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺮﺍﺣﺖ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ ﻭ ﮐﺸﻮﺭ ﻭ ﻣﻠﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺍﯾﻦ ﺭﮊﯾﻢ ﻫﺴﺘﯽﺳﻮﺯ ﺁﺧﻮﻧﺪﯼ ﻧﺴﭙﺎﺭﻧﺪ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﻩ ﺍﮔﺮ ﺭﮊﯾﻢ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻣﯽﺧﻮﺍﺳﺖ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺭﮊﯾﻢ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﮕﺮﯼ ﮐﻨﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺁﻗﺎﯼ ﻧﻬﺎﻭﻧﺪﯼ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺩﻫﺪ. ﺩﺭ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﮐﺘﺎﺏ ﺁﻗﺎﯼ ﻧﻬﺎﻭﻧﺪﯼ ﺧﻼﺻﻪ ﻣﯽﮐﻨﻢ:
410
۱ـ ﺷﯿﻮﻩ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﮐﺘﺎﺏ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﺁﻗﺎﯼ ﻧﻬﺎﻭﻧﺪﯼ ﺑﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﯽ ﺩﺍﺭﺩ. ۲ـ ﺍﮐﺜﺮ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻨﺪﺭﺟﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ،ﺧﻼﻑ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺍﺳﺖ. ۳ـ ﻣﺤﺘﻮﺍﯼ ﮐﺘﺎﺏ ﻫﯿﭽﮕﻮﻧﻪ ﻣﺮﺟﻊ ﻣﻮﺛﻘﯽ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﺯﻧﺪﻩ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺻﺤﺖ ﻭ ﺳﻘﻢ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ۴ـ ﮐﺘﺎﺏ ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ۲۷ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﻓﺘﻨﻪ ﺧﻤﯿﻨﯽﻧﻮﺷﺘﻪﺷﺪﻩﺍﺳﺖﻭﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩﻧﺨﻮﺍﺳﺘﻪﺍﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺘﻦ ﻭﻗﺎﯾﻊ ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻋﻈﻤﺖ ﺷﯿﻔﺘﮕﯽ ﺍﮐﺜﺮﯾﺖ ﻗﺮﯾﺐﺑﻪﺍﺗﻔﺎﻕﻣﺮﺩﻡ ﺍﯾﺮﺍﻥﻭﻣﺪﻋﯿﺎﻥ ﺭﻫﺒﺮﯼ ﺑﻪ ﺧﻤﯿﻨﯽ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺧﯿﺎﻝ ﺧﻮﺩﺵ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻌﻮﯾﺾ ﻭ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﮐﺮﺩﻥ ﻋﺮﻭﺳﮑﺎﻥ ﻭ ﻟﻌﺒﺘﮕﺎﻥ ﻣﻄﯿﻊ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺟﻠﻮ ﺍﯾﻦ ﻓﺎﺟﻌﻪ ﺭﺍ ﺑﮕﯿﺮﺩ. ۵ـ ﮐﺘﺎﺏ ﺳﺮﺗﺎ ﭘﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﺍﺯ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﻭ ﮐﺮﺩﺍﺭ ﻭ ﺧﻮﺩﻧﻤﺎﯾﯽ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﺳﺖ ﺍﻧﮕﺎﺭ ﺍﮔﺮ ﺗﻤﺸﯿﺖ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺍﻭ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﻣﯽﺷﺪ ﺍﯾﻦ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺳﯿﺎﻩ ﺭﺥ ﻧﻤﯽﺩﺍﺩ.
ﺧﺒﺮﻫﺎﯼ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ۳۶
ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ،ﯾﮕﺎﻥ ﻭﯾﮋﻩ ﻧﯿﺮﻭﯼ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﯽ ﻣﻮﻓﻖﻣﯽﺷﻮﺩ ﻣﯿﻨﯽ ﺑﻮﺱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﻪ ﺭﺍﻩ ﻧﺎﺭﻣﮏ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻭ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺯﻣﺎﻥ،ﺳﺮﺑﺎﺯﮔﺮﻭﮔﺎﻧﮕﯿﺮﺍﺯ ﺭﺍﻧﻨﺪﻩﻣﯽﺧﻮﺍﻫﺪﻣﺴﯿﺮﺭﺍ ﺩﻭﺭ ﺑﺰﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺧﯿﺎﺑﺎﻥ ﺷﺮﯾﻌﺘﯽ ﮐﻪ ﺩﺍﺩﺳﺮﺍﯼ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺍﻓﺘﺪ. ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐﻋﻤﻠﯿﺎﺕﺗﻌﻘﯿﺐﻭﮔﺮﯾﺰﭘﻠﯿﺲ ﺗﺤﺖ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﯽ ﺳﺮﺗﯿﭗ ﻃﻼﺋﯽ ،ﺭﺋﯿﺲ ﭘﻠﯿﺲ ﺗﻬﺮﺍﻥ، ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺳﺮﺗﯿﭗ ﻃﻼﺋﯽ ﻣﻮﻓﻖ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺎﻋﺎﺗﯽ ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ ﻭ ﻣﺬﺍﮐﺮﻩ ،ﺳﺮﺑﺎﺯ ﮔﺮﻭﮔﺎﻧﮕﯿﺮ ﺭﺍ ﻣﺘﻘﺎﻋﺪ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥ ﺭﺍ ﺁﺯﺍﺩ ﮐﺮﺩﻩ، ﺍﺯ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﺯ ﮔﺮﺩﺩ.
ﺟﺪﻭﻝ ﺍﯾﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ
۴ـ ﻧﺴﯿﻢ ﯾﺎ ﺑﻮﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻡ ﺭﺳﺪ ـ ﺳﺘﺎﺭﻩ ـ ﺣﺮﮐﺖ ﻧﻮﺳﺎﻧﯽ ﺁﺏ. ۵ـ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﻭ ﺭﻭﯾﺪﺍﺩ ـ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻭ ﻫﻮﺵ ـ ﺗﺼﺪﯾﻖ ﺭﻭﺱ. ۶ـ ﺣﺮﺹ ﻭ ﻃﻤﻊ ـ ﺧﻮﺭﺍﮐﯽ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﻫﻠﯿﻢ ـ ﺩﺭﺧﺘﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﻋﺼﺎﯼ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﻮﺳﯽ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ. ۷ـ ﺍﺯ ﺍﺟﺴﺎﻡ ﻣﻌﺪﻧﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺭﻕ ـ ﮐﯿﺴﻪ ﭼﺮﻣﯽ ﭘﻮﻝ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﺍﻥ ﻗﺪﯾﻢ ـ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ. ۸ـ ﭘﻨﺎﻫﮕﺎﻩ ـ ﺩﺭﺧﺘﯽ ﺍﺳﺖ ـ ﻣﺮﮐﺰ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺍﺭﺗﺶ. ۹ـ ﺍﻟﻘﺎﺀ ﺍﻣﺮﯼ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﺭ ﺩﻝ ﺍﻧﺴﺎﻥ ـ ﺑﺎﺩ ﺳﺨﺖ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺑﺮﻑ ﻭ ﺑﺎﺭﺍﻥ ـ ﺧﻮﺭﺷﯿﺪ. ۱۰ـ ﻓﺎﯾﺪﻩ ﻭ ﻧﺘﯿﺠﻪ ـ ﻣﺎﯾﻮﺱ ـ ﭘﺴﻮﻧﺪ ﺟﻤﻊ. ۱۱ـ ﺁﺗﺶ ﺁﺫﺭﯼ ـ ﻟﻘﺐ ﺍﻣﺮﺍﯼ ﻣﺤﻠﯽ ﺷﺒﻪ ﻗﺎﺭﻩ ـ ﺷﺘﺮ ﮔﺎﻭ ﭘﻠﻨﮓ. ۱۲ﺭﻭ ﮐﺎﺭ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ـ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺧﺪﺍ ﻣﯽﺭﺳﺎﻧﺪ ـ ﺩﺭﻭﯾﺶ ﺭﺍ ﻏﻨﯿﻤﺖ ﺍﺳﺖ ـ ﺁﺏ ﻣﻨﺠﻤﺪ. ۱۳ـ ﺗﻨﺪ ﺭﻭ ﻭ ﺗﯿﺰ ﺭﻓﺘﺎﺭ ـ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺴﯿﺎﺭ ـ ﺍﺯ
ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ۱۴ـ ﺟﻨﺎﺡ ﻟﺸﮑﺮ ـ ﺗﺎﺯﻩ ﻭ ﺟﺪﯾﺪ ـ ﺗﺎﺝ ﻭ ﺍﻓﺴﺮ. ۱۵ـ ﮐﺸﻮﺭﯼ ﺑﺎ ﺍﮐﺜﺮﯾﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﮐﻪ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼﻫﺎﯼ ﯾﻮﮔﺴﻼﻭﯼ ﺑﻮﺩ.
ﺣﻞ ﺟﺪﻭﻝ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻗﺒﻞ