Cubase Ders Notlari

CUBASE SX’ E GİRİŞ * * Öğr. Gör. Birol IŞIKDEMİR Pamukkale Ünv. Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Ana Bilim Dalı

Cubase, Steinberg firmasının hazırladığı sanal stüdyo ortamı sunan audio ve midi sıralayıcısı programıdır. Sequencing olarak adlandırılan sıralama işlemini, kendine has, bazı eklentiler sayesinde, üstün bir kalitede yapabilen; kendisi için hazırlanan sanal enstrümanları ve birçok firmanın özel sanal müzik ürünlerini kullanabilen bu program, tüm dünyaca yıllardır tercih edilen yazılım olmuştur. Cubase yazılımı için “Müzik programlarının Windows’ u” diyebiliriz. Teknik olarak 256 kanala giriş ve çıkış imkanı sağlar.64 adet fx send(reverb,echo,delay vb.) Kanal başına 8 insert dialog.Plug-in ler için otomotik latency(gecikme) ayar imkanı sağlar. Tam parametrik eq lar.ve yüzlerce sanal enstruman kullanımına imkan sağlayan bir müzik yazılımıdır. Program midi ve audio ses formatlarının kaydı ve işlenmesi mantığından yola çıkılarak üretilmiştir.Bunun yanı sıra mp3,mp4 vb.bir çok ses formatınıda kaydedip işlemenize ve bütün bu formatları aynı anda bir projenin içnide kullanmanızada imkan sağlar. MİDİ Açılımı Musical Instrument Digital Interface'tir. Müzik üretmini ve besteleme sürecini kolaylaştıran ve hızlandıran bir protokoldür. Roland, Yamaha, Korg gibi firmaların ortak çalışması sonucu olarak 1983 yılında ortaya çıkmıştır. Midi protokolü elektonik cihazların(synthesizer, bilgisayar, ışıklandırma sistemleri, ses/görüntü kayıt cihazları...) başka midi cihazlarıyla eşzamanlı olarak çalışmasını sağlar. Örneğin bir midi klavyesini ses kartımıza bağlayıp bir şeyler çaldığımızda klavyeyle ses kartı arasındaki iletişim midi protokolüyle sağlanmaktadır. WAVE(AUDİO) IBM ve Microsoft'un küçük ses kayıtlarını herhangi bir bilgisayarda çalmak için geliştirdiği ses dosyası formatıdır. Yaygın olan formatlar arasında en basitlerinden biridir. Windows 3.1'den bu yana Windows ortamında ses dosyalarının ana formatı olarak kulanılmaktadır.. Öncelikle kişisel bilgisayarlarda kullanılmasına rağmen , internetteki küçük müzik dosyaları için de yaygın olarak kullanılmaktadır. . Macintosh tarafından da geçerli ve kullanılabilir bir araç olarak kabul edilmektedir. Yapısı çok basittir. Mp3 ve diğer sıkıştırılmış formatların aksine WAV'lar sadece sayısallaştırılmış seslerdir. Çok yer kaplarlar, ancak basittirler ve herhangi bir bilgisayarda bile kaliteli ses verebilirler. WAV üç kısmdan oluşur. Bunlardan birincisi dosyayı WAV olarak adlandıran kısımdır. Ikinci kısım değişkenlerin nitelendirildiği kısımdır. (örn:örnek hız). Uçüncü kısımdaysa asıl bilgi yani müzik parçası depolanır.

www.muzikegitimcileri.net

Öğr.Gör:Birol IŞIKDEMİR PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜZİK EĞİTİMİ A.B.D DERS NOTLARI.

CUBASE SX 3 Cubase hakkında ve midi ile wave kavramları hakkında ön bilgi edindikten sonra ,programın kullanım içeriğine göz atalım. Cubese bir midi ,audio ,kayıt ve edit programıdır.Programla birlikte kullanılması gereken PLUG-İN ler vardır.Plug in kısaca ana programın içine çağrılabilen ve haricen kurulan eklentilerdir. Cubese yazılımında kendine ait plug in ler vardır. Ayrıca başka firmalara ait haricen kurup kullanabileceğiniz plug-in lerde bulunmaktadır.Cubase de plug in ler iki başlıkta incelenir. VST Sanal fx cihazları:Sanal mikserler,sanal anfiler,sanal echolar,sanal compressor vb.Kısaca örneklemek gerekirse,yaptığınız midi yada wave formatlı kayıtlarınızı istediginiz gibi işlemenize yardımcı olacak sanal efektörler.Bunların bazıları Cubase yazılımının içinde hazır olabileceği gibi bazılarıda haricen alınıp kurulur ve Cubase ye ait efekt bölümünün içinde kullanılır. VSTİ Sanal enstruman:Yukarıda bahsedilen sanal efektörler gibi yine Cubase yazılımının içinde kullanılan sanal enstrumanlardır.bazı sanal enstrumanlar Cubase yazılımında olmasına karşın,birçoğu haricen dışarıdan kurulur ve Cubase nin VSTİ bölümünden kullanılır.Örnek VSTİ ler; Halion: Akai,Fxp,Sf2,Gig vb bir çok ses formatında yazılmış ses örneklerini kullanmaya imkan sunan sanal enstrumandır. Trilogy:Akustik ve Elektronik Bas seslerden oluşan büyük bir bas kütüphanesine sahip sanal enstrumandır. Grove Ajent:Sanal bir davul modülüdür.70 li yıllardan günümüze dünya müziğinde kullanılan ritmler ve değişik davul saundlarının bulunduğu bir vsti dir. Örnekler çoğaltılabilir ve her gün daha geliştirilerek yeni sanal enstrumanlar yapılmaktadır, firmalar bu sektörle ilgili büyük yatırımlar yapmaktadırlar. Açıklamalardanda anlaşıldığı üzere Cubase ;İçinde sanal efektörler ve orjinaline çok yakın ses örneklemelerinin bulunduğu sanal enstrumanlarıda kullanmamıza olanak sağlayan ve amaca uygun seçilmiş ses kartıyla canlı performanslarımızıda kaydedebileceğimiz ve yaptığımız kayıtları sınırları zorlayabilecek güzelliklerle işlememize olanak sağlayan mükemmel bir bilgisayar tabanlı müzik yazılımıdır. CUBASE YAZILIMINDA SIRASIYLA MENÜ VE AÇIKLAMALARI

www.muzikegitimcileri.net

01 FİLE –DOSYA New Projekt: Yeni proje. New Library: Yeni kütüphane , çalışma alanı. Open : Daha önce çalışılmış cpr formatlı cubase projelerini açar. Open Library: Daha önce çalışılmış kayıt alanlarını açar.Kütüphanedeki çalışmaları açar. Close : Çalışmakta olduğunuz projeyi kapatır ve yeni çalışma alanı açar. Save : Çalışılan projeyi hard diske kaydeder. : Çalışılan projeyi adlandırıp cpr dosyası olarak hard diskte istenilen yerde Save As saklar. Save Project to New Folder: Çalışmalarınızı adlandıracağınız bir dosyada saklar.Birden fazla projeniz varsa ve audio kayıtlarınıza kanal,kanal ulaşmak istiyorsanız bu şekilde çalışmalarınızı isimlendirerek saklamalısınız.Aksi halde çelışmalarınız cubase in ilk açılışta

www.muzikegitimcileri.net

size çalışmanızı nerede saklamak istediğinizi sorduğu ve hard diskinizde seçtiğiniz alanda ,audio isimli dosyasının içinde ve adsız olarak saklanır ve ulaşılması zor olur. Save as Template:Çalışmalarınızı Cubase kendi içinde oluşturduğu dosyada saklar. Revert: Çalışmanızda her hangi bir değişiklik varsa onu eski haline döndürür. Page Setup:Midi çalışmalarınızın nota çıktılarını alacağınız sayfa ayar butonu. Print:Nota çıktılarınızı almanızı sağlayan buton. İmport Audio File:Audio formatlı ses dosyalarınızı Cubase yazılımında açtığınız Audio kanala çağırmanızı sağlar. İmport Audio CD:Audio formatındaki müzik cd lerindeki çalışmaları Cubase yazılımına çağırıp üzerinde işlem yapmanıza olanak sağlar.Açılan pencerede parçayı seçip GRAP fonksiyonuna tıklamanız yeterli. İmport Video File:Görüntü üzerinde müzik çalışmaları yapmak için kullanılır.Çalışacağınız video formatını açılan pencereden seçip. Open seçeneğini tıklamanız yeterli.Cubase görüntü işlemez.Ses kaydı yapılırken video kaydını görmenize olanak sağlar. İmport Audio From Video File:Görüntü formatından sesi ayıklar ve üzerinde çalışma yapmanız için cubese yazılımında açar. Omf: Omf formatlı sesler üzerinde çalışmanızı sağlar. Cubase Song:Yapılan çalışmalar sonucunda eserin tamamıdır. Cubase Arrangement:Çalışmanızı oluşturan her parça. Cubase Part:Çalışmanızdaki her kanalı ayrı ayrı açmanızı sağlar. İmport Midi File:Standart midi dosyalarını açmanızı sağlar. Track Archive:Projenizde her kanala ayrı isimler vb. verdiyseniz bunlara ulaşmanızı sağlar. Tempo track:Çalışmanızın metronom hızını değiştirmenizi sağlar. Export:İmport seçeneği ile Cubase yazılımına çağırdığınız Wave- midi-video-çalışmalarınızı istediğiniz formatla dışarı atmanızı sağlar. Replace Audio in Video File:Sesleri video formatlı görüntüler üzerina kaydetmenizi sağlar. Preferences:Çalışma alanınızı istediğiniz gibi düzenlemenizi sağlar. Key Commands: Bütün bu çalışmaların bilgisayar klavyesindeki kısa yollarıdır. Bu kısa yollar Cubase yazılımında varolduğu gibi kendinizde değiştirerek kısa yol tuşları atayabilirsiniz.

www.muzikegitimcileri.net

EDİT

Undo: Yaptığınız en son işlemi geri alır. Redo:Geri aldığınız en son işlemi eski haline döndürür. History:Yaptığınız çalışmadaki tüm işlemlerin bir listesini tutar.Bu fonksiyonla istediğiniz işleme ulaşabilirsiniz. Cut: Çalışma kanallarından seçtiklerinizi hafızaya kaydeder. Copy:Yine çalışma bölgenizde seçtiğiniz bölümü hafızaya alır.

www.muzikegitimcileri.net

Paste: Hafızaya aldığınız bölümü,seçtiğiniz alana kaydeder. Paste Origin:Hafızaya alınan kısmı seçtiğiniz başka bir alana kaydeder. Delete:Seçili kısmı siler. Split at cursor:(playbeck takip çizgisi)’nin bulunduğu yerden parçayı ayırır. Split loop:Playbeck takip çizgisinin bulunduğu yerden parçayı istenilen sayı kadar böler. Range:Başlangıç ve bitişini seçtiğiniz bölüm. Select:Seçtiğiniz bölümü işaretlemek için kullanılır. Duplicate:Seçilen bölümü istediğiniz kadar çoğaltır. Repeat:Seçilen bölümün tekrarı içindir. Fill Loop:Seçilen bölümü döndürüp tekrar eder. Move to:Seçilen bölümü belirlediğiniz yere taşır. Convert to real copy:Seçili bölümü istenilen alana kopyalar. Group:Seçtiğiniz birden fazla kanalı gruplayarak aynı anda işlem yapmanıza olanak sağlar. Ungroup:Grup kanal işlemine son verir. Lock:Seçilen kanalı kitler ve üzerinde işlem yaptırmaz.. Unlock:Kitli kanalı açar. Mute:Seçili kanalın sesini kapatır. Unmute:Sesi kapatılan kanalın sesini açar. Automotion follovs events:Miksaj esnasında kanalı otomotik açar yada kapatır. Zoom:Kayıt görüntülerini büyültür yada küçültür. PROJECT

Add track audio:Audio kanal açmamızı sağlar. FX channel:Efekt kanalı açmamızı sağlar. Folder: Çalışmanız için dosya açar. Groop Channel:İstenilen sayıda kanalı gruplayarak açmanızı sağlar. Midi:Midi kanalı açar. www.muzikegitimcileri.net

Marker:Yerini bulabilmeniz için istediğiniz bölümü işaretlemenizi sağlar. Ruler:Cetveli ekrana getirir ve daha kolay işlem yapmanıza olanak sağlar. Video: Görüntü kanalı açar. Remove selected Tracs:Seçtiğiniz kanalları siler Remove empty Tracks:Kullanılmayan kanalları siler. Shov Used Otomation:Otomotik mikserin fonksiyonlarını gösterir. Hide all Otamation:Otomasyon kanallarını gizler. Pool:Ses çalışmalarınız bu havuzda toplanır.Çalışmalarınızın tamamına buradan ulaşabilirsiniz. Markers:Çalışma süresince yapılan tüm işaretlemelere buradan ulaşılır. Tempo track:Parçanın hız ayarlarını ve çalışmanızdaki metronom değişikliklerini buradan ayarlayabilirsiniz. Browser:Çalışma alanlarındaki bilgileri verir. Beat calculator:Çalışmanızın kaç kaçlık ve kaç ölçü olduğunu bildirir. Notepad:Gerekli notların kaydedildiği sayfa. Project Setup:Çalışacağınız ses formatını ayarlamanıza yarar.Dünya standardı 24Bit ve 48 Khz dir. Auto Fade Settins:otomatik fade out ayar butonudur. AUDİO

www.muzikegitimcileri.net

AUDİO: Proces:Tüm işlemler Envelope:Çalışmanızdaki seçili alanın volüm kontrolü. Fade in: Çalışmanızdaki seçili alanın volümünü kademeli yükseltir. Fade aut:Çalışmanızdaki seçili alanın volümünü azaltarak kademeli kapatır. Gain: Düşük volümde yapılan kayıtların volümünü yükseltir yada tam tersi için kullanılır. Merge clipboard:Çalışmalarınızda o zamana kadar yapılan bütün işlemleri birleştirir. Noise gate:Dip gürültülerini temizlemek için kullanılır. Normalize:Düşük volümde yapılan kayıtları dünya standardı olan (O db) e çıkarır. Phase reverse:Kayıtlı sese döngü verir.Efekt olarak kullanılır. Pitch Shift:Çalışma alanında seçtiğiniz bölümü transpoze eder. Plug ins:Cubase yazılımının kendi içinde bulunan efektler.Derinlik Echo vb. Spectrum Analizer:Çalışma alanınızdaki kayıtlı bölümün teknik bilgilerini verir. Statiscic:Çalışma alanınızda seçili kaydın teknik detaylarını verir. Bounce Selection:Bölümler halinde yapılan kayıtları birleştirir. MİDİ

MİDİ

www.muzikegitimcileri.net

Open Key Editor: Nota değerlerini bölümlenmiş kareler şeklinde sunar ve noktalama yöntemi ile midi kayıt imkanı sunar. Open score editor:Midi çalışmalarınızın notalarını gösterir ve üzerinde bir çok işlem yapmanıza olanak sağlar. Open Drum Editor: Yine nota değerlerini bölümlenmiş kareler olarak verir ve davul partisi yazmanıza yarar. Open list Editor:Yaptığınız çalışmaların listesini verir. Over Quantize:Çalışmanızdaki kullanacağınız en küçük nota değerini girerek çaldığınızda otomotik olarak ritm bozukluklarını engeller. Transpoze: Parçanın tonunu isteğinize bağlı olarak ayarlamanıza yarar. Functions:Çalışma alanınızdaki notaların bütün fonksiyonlarına ayarlamanıza yarar. Reset: Bütün çalışmalarınızı siler. SCORES

Open selection:Çalışma alnında seçtiğiniz midi kaydın notasını gösterir. Edit Page Mode: Nota sayfası üzerinde çalışma ve düzeltme yapabilirsiniz. Symbol Palets: Sembol paleti ;nota yazımında kullanılan semboller.

www.muzikegitimcileri.net

Global settings:Notaların altına yazı yazmanızı sağlar.Şarkı sözü vb. Layouts: Yazdıracağınız nota sayfasının ön izlemesi. Stuff Setting:Yine notalarla ilgili bütün ayarlara ulaşabileceğiniz buton. Bu bölüm notasyonla ilgili bütün düzenlemelere izin verir. POOL

POOL Pool: Audio kayıtlarla ilgili yaptığınız bütün işlemler burada toplanır ve tekrar buradan ulaşılır.Ayrıca CD den çağıracağınız Audio formatlı sesleri wave formatına çevirerek işlemenize yarar.

www.muzikegitimcileri.net

TRANSPORT

Transport :Cubase yazılımında çalma,kaydetme,ileri geri sarma,metronom sesi,tempo ayarı ve otomatik quantizelerin ayarlandığı ana kısımdır. Bu zamana kadar anlatılan her uygulamanın bilgisayar üzerindeki kısa yolları aşağıdaki panoda yer almaktadır.Her işlem bilgisayar klavyesinden yapılabildiği gibi,Cubase nin kontrolleri artık gelişmiş midi klavyeler ve ses kartlarının üzerindende yapılabilmektedir.

www.muzikegitimcileri.net

www.muzikegitimcileri.net

Cubase yazılımını her gün daha iyiye götürmektedir.Sınırları zorlayarak sanal ortamda çok daha iyi kayıt,miksaj ve yaratıcılık imkanları sağlamaktadır.Sektörde aynı amaçları güden ve çalışma mantığı aynı olan Cakevolk (Sonar 4-5 ),Reason,Abletion Lİve,Protools gibi başka yazılımlarda vardır. Cubase SX 3 serisinde Sony Acid yazılımınıda bünyesinde barındırarak,en zor işlemlerden biri olan lopların metronom hızlarınıda otomotik olarak kendi içinde ayarlama imkanı sunmuştur.Kuşkusuz bu yenilik ve gelişmeler tüm hızıyla devam edecektir. Şimdi adım adım örnek bir proje oluşturalım: Cubase yazılımının kurulumundan sora yapılması gerekli en önemli unsur ses kartınızın asio ayarları ve cubase yazılımına tanıtılmasıdır.Bu işlem için ses kartınızın mutlaka bu yazılımı destekleyen ve gecikme milisaniyesi 10 milisaniyenin üstünde olmayan bir model olması gerekmektedir.Cubase kurulup ilk açıldığında ses kartınızı test eder.Yinede Devices menüsüne gidip:

www.muzikegitimcileri.net

Device Setuıp sekmesine gittikten sonra;

www.muzikegitimcileri.net

VST Audiobay seçeneğine girip yukarıda görülen siyah kutucuktan kendi ses kartımızın yazılımını işaretleyerek Latency (gecikme milisaniyemizi) ayarlayabiliriz.Yine aynı butonda bize gecikme süresini belirtecektir.

www.muzikegitimcileri.net

www.muzikegitimcileri.net

Gecikme milisaniyesi arttıkça midi klavyenize dokunduğunuz anla hoparlörden gelen ses zamanlaması arasındaki fark çoğalır ve çaldığınızı yada canlı kaydınızı gecikmeli duyacağınızdan sağlıklı kayıt yapmanız imkansız hale gelir. Artık Cubase yazılımı hazır olduğuna göre ;Örnek bir proje hazırlayıp kullanımı hakkında bilgilenelim. ÖRNEK YENİ PROJE New Project sekmesine yeni proje için tıkladığımızda karşımıza;

www.muzikegitimcileri.net

Empty : Boş çalışma alnı, midi yada audio vs. Çalışma alanlarımızı bizim tercih edeceğimiz boş Cubase sayfası açar. 24 Track (mono inputs) Audio Secuencer: 24 kanal mona audio çalışma alanı vs. Seçenekler sunulmaktadır.Biz projemize; 16 Track MİDİ Sequencer : 16 adet midi çalışma alnı açan sekmeyi tercih edip OK butonuna tıklayarak başlayalım.

www.muzikegitimcileri.net

16 kanaldan oluşan ve midi kayıtlarımızı yapacağımız sayfa açıldı.Çalışmak istediğimiz kanalı seçtikten sonra,bilgisayar klavyemizin F11 tuşunu kullanarak sanal enstrumanlara ulaşabiliriz.

www.muzikegitimcileri.net

Okla işaretli bölümden istediğimiz sanal enstrumanı seçebiliriz.Biz önce LM 7 davul kitini seçip davul partisi yazalım.

www.muzikegitimcileri.net

Sanal enstrumanlar içinde gerçeğe yakın benzetilmiş ses bankalarını bulunduran yazılımlardır.Bunların bazıları Cubase yazılımı ile birlikte varolmasına karşın,bir çoğu başka firmalara ve adlara ait ayrı yazılımlardır.Haricen kurulan bu sanal enstrumanlar Cubase içinde kullanılabilmektedir.Eğer kurduğunuz sanal vsti Cubase tarafından görülmemişse,CubaseDevices-Plug-in informatin-Add seçeneklerini takip ederek bilgisayarınızın hard diskinde sanal enstrumanı kurduğunuz bölümü Cubase yazılımına tanıtıp;Cubase yazılımını kapatıp tekrar açarak bu sorunu halledebilirsiniz.

www.muzikegitimcileri.net

Bu sanal davul kiti seçildikten sonra midi kanalımızın giriş ve çıkışlarını yönlendirmemiz gerekmektedir.İn :All midi inputken Out:Seçtiğimiz sanal enstruman LM 7

www.muzikegitimcileri.net

olmalıdır.Böylece Cubase yazılımına gönderdiğimiz midi sinyalleri dışarıya LM7 davul kitinin ses bankaları olarak çıkacak ve hoparlörlerimizden davul sesleri gelecektir. Şimdi kendimize midi kanalında çalışacağımız ölçü kadar yer seçelim.Bunu ; aşağıda görünen resimdeki gibi ,Bir ölçü çalışacaksak 1-2 arasını işaretleyerek yapıyoruz..Bir ölçü davul partisi yazdıktan sonra bilgisayar klavyemizin Ctrl+D tuşlarını kullanarak çalışmamızı istediğimiz kadar kopyalayarak çoğaltabiliriz.

www.muzikegitimcileri.net

www.muzikegitimcileri.net

Bir ölçülük çalışma alanı seçildikten sora;Bu alan iki kez mausun sol kısmına tıklanarak kullanıma açılır. Davul partisyonu midi klavyeden çalarak kaydedilebileceği gibi Cubase-Midi-Open Drum Editor sekmesi kullanılarakta kolayca yapılabilir.

www.muzikegitimcileri.net

Open Drum Editör Açıldığında;

www.muzikegitimcileri.net

Bizi bu sekme karşılar.Okla çizili solt üst köşedeki baget seçilir ve yine işaretli olan quantize sekmesinden davul ritmimizde kullanmak istediğimiz en küçük nota değeri girilir ve her kare bu nota değerinde üzerine bagetle tıkladığımız ve sol yanda davula ait ses bankalarının bulunduğu (Bas drum-Side Stick ) vb. sesleri üçgen işaretler kullanarak ritm yazılır. Silmek istediğimiz ses üzerine tekrar tıklanır.Bu sekmeden çıkıp Cubase yazılımında

www.muzikegitimcileri.net

artık yazılı olan davul partisini Ctrl+D tuşlarını bilgisayar klavyesinden kullanarak istediğimiz ölçü sayısı kadar çoğaltabiliriz.

www.muzikegitimcileri.net

Artık Davul Partimiz hazır ve Transportun Play sekmesine basarak dinleyebilir ve aynı fonksiyonları kullanarak üzerinde değişiklik yapabiliriz.

www.muzikegitimcileri.net

Davul partisini yazdıktan sonra yeni bir midi kanalı seçilir ve yine F11 tuşu bilgisayar klavyesinden basılarak vsti çağırma sekmesi açılır.Buradan yazmak istediğimiz Partiye uygun ses bankasını içinde bulunduran sanal enstruman çağrılır.Örneğin Bas Gitar partisi yazalım.

www.muzikegitimcileri.net

Sanal vsti 2-vb-1 bas gitar modülü çağrıldıktan sora 2. midi kanalının İn: All midi input ken Out : 2-vb-1 sanal bas gitar olarak ayarlanır. Bu işlemi davul partisi yazarkende yapmıştık.Midi olarak Cubase yazılımına giren ses sinyalleri hoparlörlere bas

www.muzikegitimcileri.net

gitar sesi olarak iletilecektir.Yine midi klavyeden çalarak transportun rec sekmesi kullanılarak kayıt yapılabileceği gibi;

www.muzikegitimcileri.net

Notası yazılarak ,yada davul partisyonuna benzer karaleme sistemi ilede yazılabilir.Kareler doldurularak kayıt için ;Cubase-midi-Open key editor sekmesi kullanılır.

www.muzikegitimcileri.net

Bu zahmetli ve zordur otomotik quantize ile midi klavyenizden çalarak yazmak en kolay ve hızlı yoldur.Cubase de seçtiğiniz midi kanalına istediğiniz sanal enstrumanı atadıktan sonra; Cubase –Midi- Quantize Setup sekmesine gidip,karşımıza çıkan pencerenin Gird bölümüne çalacağımız partide kullanacağımız en küçük nota değerini girdikten sonra. Transporttaki Auto butonu ON konumuna getirilir ve rec sekmesine basılarak kayıta başlanır. Otomotik Quantize davul kaydı midi klavyeden çalarak yapılırkende kullanılmalıdır bu bizim çalarken yaptığımız senkron hatalarını otomotik olarak düzeltecektir.

www.muzikegitimcileri.net

Cubase yazılımına midi kayıt için 16 kanaldan daha fazlası kullanılabilir.Her kanala ayrı ayrı kayıt yapabilir ve bunları dinleyebilirsiniz.Yaptığınız midi çalışmasının içinde aynı zamanda audio kayıtta yapabilir ve bu iki formatı aynı anda kullanarak işleyebilirsiniz.Bunun için Cubase –Project-Add-Audio sekmesi kullanılır.

www.muzikegitimcileri.net

bu sekme tıklandığında bize açacağımız audio kanalın stereo-mono-5,1 vb seçenekleri sorulur.

www.muzikegitimcileri.net

Audio kanal açıldıktan sonra ses kartına bağlı bir mikrofon aracılığı ile ses yada her hangi bir çalgı audio formatında kaydedilir.Kayıt işleminden sora kısaca efektlerden

www.muzikegitimcileri.net

bahsedelim.Cubase yazılımında kayıtlarınızı her kanalın ayrı , ayrı işlenebileceği şekilde düzenleyebilirsiniz bunun için;

www.muzikegitimcileri.net

Sol üst köşedeki( e ) sekmesi tıklanarak efektörlerin içinde bulunduğu pencere açılır ve istenilen efekt üzerinde çalıştığınız kanala uygulanır.Ayrıca Cubase-devices-Mikser sekmesi

www.muzikegitimcileri.net

ile cubase yazılımına ait mikser bölümüne ulaşıp kanallar arasındaki volüm seviyelerini ve efektleri buradanda kontrol edebiliriz.

www.muzikegitimcileri.net

www.muzikegitimcileri.net

Bu ders notları sadece temel Cubase kullanımı içindir.Cubase yazılımı bize çok daha fazla ve esnek kullanım imkanları sunmaktadır.Midi ve audio kayıtlarımızı yaptığımız çalışmamızı bitirdikten sonra Audio formatına çevirip bilgisayarımızda istediğimiz bölüme kaydetmek için;

www.muzikegitimcileri.net

Yukarıda okun görüldüğü kısım çalışmamızın tamamını içine alacak kadar işaretlendikten sonra .Cubase-File-Export Audio Mixdown sekmesine gidilir.

www.muzikegitimcileri.net

buraya tıklandığında karşımıza çıkan pencerenin ayarları aynı aşağıdaki şekilde yapılır.

www.muzikegitimcileri.net

bu bizim çalışmamızı Wave formatı ile tek kanalda birleştirip her hangi bir CD çalarda

www.muzikegitimcileri.net

çalınabilecek Dünya standartlarında( 16 Bit ve 44,100 kHz ) ses formatına döndürür.Eğer projemizi kanal ,kanal ve yaptığımız her adıma ulaşabileceğimiz şekilde kaydetmek istersek; Cubase yazılımı bize çalışmamıza ilk başlarken projemizi bilgisayarımızın hangi kısmında saklamak istediğimizi sorar.

www.muzikegitimcileri.net

burada projeyi kayıt altına almak istediğimiz yeri seçtikten sonra,Cubase oraya Audio – İmages ve Edit gibi geçici dosyalar bırakır.Bu dosyalar asla silinmemelidir.Kopyalanıp istenilen alana taşınabilen bu dosyalarda Cubase de yaptığınız bütün işlemler

www.muzikegitimcileri.net

saklıdır.Çalışmanız Bittikten sonra projeyi saklamak için Cubase-File-Save AS sekmelerini kullanarak.Seçmiş olduğunuz çalışma alanına Projenizi CPR formatında kaydeder.

www.muzikegitimcileri.net

çalışmanızı kaydettikten sonra geri çağırmak için Cubase-File-Open sekmesine gidip cpr formatlı dosyayı seçmeniz yeterli olacaktır.

www.muzikegitimcileri.net

Cubase yazılımında küçük bir projeyi örnekledik.Programın çalışma mantığı doğru kavranıldığında kullanımı çok daha kolay hale gelir.Midi kayıt edileceği zaman ,Midi kanalı yada Audio kaydedileceği zaman ,Audio kanalı açılarak işlem yapılır.Midi kaydına yine midi

www.muzikegitimcileri.net

efektleri eklenir.Audio kayda da Audio efektleri vb. Sanal enstrumanlar midi kanallarına çağrılıp kaydedilir.Bir çok ses formatını okuyan sanal enstrumanlar vardır.(Sf 2,Giga,Fxp,Wave) vb. hangi formatta ses kullanacaksak ona uygun sanal enstruman tercih etmeliyiz.Burada HALİON sanal VSTİ den bahsetmeden geçmeyelim çünkü bu sanal vsti yukarıda bahsedilen bir çok formattaki ses örneklerini okuyup ,istediğiniz formata çevirip kullanmanıza olanak sağlayan bir yazılımdır.Cubase yazılımında üst kısımda göreceğiniz makas,silgi,yapıştırıcı vb materyallerle kayıtlarınızı kesip istediğiniz alana yapıştırıp istediğiniz bölümü silebilirsiniz.. Bu ders notları dev bir müzik yazılımı olan Steinberg Firmasına ait Cubase yazılımının Temel kullanımına yardımcı olmak amacıyla yazılmıştır.Bilgisayar tabanlı Müzik yazılımları hızla gelişmektedir,geleceğin Müzik Adamlarının bu gelişmeleri yakından takip etmeleri kaçınılmazdır. Başarılar dileğmle; NOTLAR: Cubase yazılımını kullanırken kayıt sırasında yapılan her işlem bilgisayarımıza yük bindirir.Donanımımız yeterli ise sorun yok ama eğer işlemler sırasında özellikle CPU da tıkanmalar yaşıyorsak,birkaç işlemle bilgisayarımızın daha rahat çalışmasını sağlayabiliriz.Çağırdığımız her sanal enstruman (VSTİ) belleğe yük bindirir.Sanal Enstrumanla yaptığımız midi kaydını,audio formatına çevirip bilgisayarımızda seçtiğimiz bölüme kaydettikten sora,çalışma alnımıza açacağımız bir audio kanalına geri çağırarak sanal enstrumanı kapatıp kaydımızı wave olarak işlersek bilgisayarımıza binen yük azalır. Yine özellikle wave kaydına uygulayacağımız her efekt bilgisayarımıza yük bindirir efektleri uyguladıktan sonra o kanaldaki wave kaydını efektli haliyle bilgisayarımızda istediğimiz bir alana kaydedip uyguladığımız efektleri kapattıktan sonra tekrar efektlenerek bilgisayarımıza kaydettiğimiz bölümden File- İmport Audio File butonlarından geri çağırabiliriz.Ayrıca uygulana efektlerin yükünü azaltmak Cubasenin SX 3 serisinde efektlerin uygulandığı kanalı freeze audio canel sekmesini kullanarak halledebiliriz.böylece kanalı dondurmuş oluruz.Tekrar işlem yapmak istediğimizde aynı işlemde Unfreeze seçeneğini kullanarak sorunu çözeriz. Aşağıdaki resimde uygulama gösterilmiştir.

www.muzikegitimcileri.net

www.muzikegitimcileri.net

Yine Cubase SX3 serisinin en rahatlatıcı uygulaması Loop hızının otomotik ayarlanabilir olması.Audio kanalına çağırdığımız wave formatlı loop metronom hızına uymuyosa içine mausla çift tıklayıp;

yukarıdaki resimde görülen ok işaretinin bulunduğu boşluğa mausun sağ butonuyla tıklayıp Tool buttons-Preview ve Viev Options seçeneklerini kapattıktan sonra

www.muzikegitimcileri.net

Bu alndaki sağ üst köşedeki yarım vuruşluk nota işaretine bastığımızda artık loop transportta istediğimiz hıza otomotik olarak uyacaktır.Burada bilmemiz gereken bir konu eğer lopun hızıyla çok fazla oynarsak sesin kalitesinden ödün vermiş oluruz.Aynı sekmede bize loop un orijinal hızı ve olabilecek artı veya eksi hızı hakkındada bilgiler verilir.

Öğr.Gör.Birol IŞIKDEMİR.

www.muzikegitimcileri.net