Calulations As Per Jainism

F3 3.2.1. si™ „rýík y™u íku™e rðþu»kíkk. siLk þkMºk{kt Ä{o yLku ËþoLkLku «kÄkLÞ yk5ðk{kt ykÔÞwt Aíkkt íku{kt økrýíkþk†kuLkku WÃkÞkuøk yLku ÔÞkÏÞkLk Ãkøk÷u Ãkøk÷u òuðk {¤u Au. siLkþk†{kt ©wík¿kkLk, [kh rð¼køk{kt ðnut[kÞu÷wt Au 1. ÿÔÞkLkwÞkuøk, 2. økrýíkkLkwÞkuøk, 3. [hýfhýkLkwÞkuøk íkÚkk 4. Ä{ofÚkkLkwÞkuøk. íku Ãkife økrýíkkLkwÞkuøk rð¼køk yu [kiËhks÷kuf{kt hnu÷ Mkðo ÃkËkÚkkuo, fk¤, ðMíkwyku, ûkuºk, Ãkðoík, LkËeyku ðøkuhu MkUfzku {kÃkkuLke Mkqû{ íkÚkk [ku¬Mk rðøkíkku çkíkkðLkkh Au. ÿÔÞkuLkk økrýíkLku MÃkü fhLkkh yk siLk þkMkLkLkk íkíð¿kkLkLkku ykÄkh Au yLku ºkýuÞ ÷kufLkk ÿÔÞkuLku økrýíkÚke Mk{sðk{kt ykðu íkku íkeÚkOfhkuLkk rMkØktíkkuLke ÞÚkkÚkoíkk yLku Ãkqýoíkk «íkeík ÚkkÞ Au. su fuð¤¿kkLkLkk (ytíkh) «fkþ rðLkk yk heíkLkk fÚkLkku Mkt¼ðu Lkrn. siLk økrýík yux÷u [kiËu hks÷kuf(Mk{økú çkúñktz)Lkk þkïík fu yþkïík ðMíkwyku, ÃkËkÚkkuo, ûkuºkkuLkk [ku¬Mk ykfkh, «fkhLke MktÏÞk-{kÃk ðøkuhuLke økýíkhe yu siLk økrýíkLke rðþu»kíkk Au. Mðíktºk heíku siLk økrýíkLkku «kËw¼koð ykÞohrûkíkMkqrhS {.Mkk.Úke ÚkÞu÷ku økýkÞ Au. siLk økrýík{kt ÷kirff økrýíkLke Ëþktþ ÃkØrík ðøkuhuLkku íkku Mk{kðuþ Au, Ãkhtíkw ÃkÕÞkuÃk{ MkkøkhkuÃk{, fk÷[¢, yMktÏÞyLktík-ytøkw÷{kÃk, «íkh{kÃk, rð»ft¼, ÃkrhrÄ, ðøko{q¤, ÄLkw»k, çkknk, Sðk ðøkuhu yLkuf ÃkØrík økrýíkLke yÃkLkkðkE Au. su Mkqû{ yLku Mk[kux heíku ÃkËkÚkoLkku Ãkqýo ÏÞk÷ ykÃku Au. ÷kufLkk MðYÃkLkk ðýoLkLkk Mkt˼uo MkqÞo, [tÿ, Lkûkºk, îeÃk, Mk{wÿ ðøkuhuLkkt rððhýku{kt økrýíkLke rðrðÄ «r¢ÞkykuLkku Ãkw»f¤ su WÃkÞkuøk fhðk{kt ykÔÞku Au, íku MkqÞo«¿kró, [tÿ«¿kró, stçkqîeÃk«¿kró ðøkuhu WÃkytøkku{kt íkÚkk rík÷kuÞÃkÛýr¥k, »kxT¾tzkøk{Lke Äð÷xefk, økkuB{hMkkh yLku rºk÷kufMkkh íku{s íkuLke xefkyku{kt økrýíkLkku «[wh WÃkÞkuøk ÚkÞu÷ku òuðk {¤u Au. «k[eLk ¼khíkeÞ økrýík þk†Lkku rðfkMk¢{ Mk{sððkt yk Mkk{økúe ¾qçk {níðÃkqýo Au. MkqÞo«¿króLku økrýíkkLkwÞkuøk Ãký fnuðk{kt ykðu Au. yk siLk økrýíkLke rðþu»kíkk Au.

jainuniversity.org

„±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é

Paper 3 Unit 2 # 1

www.jainuniversity.org

F3 3.2.2 siLk økrýíkLkk Ãkkrh¼kr»kf þçËku siLk økrýík{kt su{ fk¤Lkwt Mkqû{ MðYÃk Mk{òððk{kt ykðu÷ Au, ÷kufLke þkïík ðMíkwykuLke [ku¬Mk søÞk çkíkkððk{kt ykðe Au, íku{ ynªÞk Ëhuf Mkqû{{kt Mkqû{ ÃkËkÚkkuoLkwt Ãkrh{ký çkíkkððk{kt ykðu Au. Lkrn Ëu¾kíkk fu Lkhe ykt¾u Ëu¾kíkk ÃkËkÚkkuoLkwt «{ký yu fux÷wt Íeýwt nkuE þfu Au íku yk fkuüf rð[khðkÚke yLku Mk{sðkÚke ÏÞk÷ ykðþu. yLktík Mkqû{ Ãkh{kýw = 1 ÔÞðnkrhf Ãkh{kýw yLktík ÔÞðnkrhf Ãkh{kýw = 1 W&÷ûý &÷Âû÷fk 8 W&÷ûý &÷Âû÷fk = 1 &÷ûý &÷Âû÷fk 8 &÷ûý &÷Âû÷fk = 1 Wæðohuýw 8 Qæðohuýw = 1 ºkMkhuýw 8 ºkMkhuýw = 1 hÚkhuýw 8 hÚkhuýw = 1 fwÁûkuºkLkk Þwøkr÷ÞkLkku ðk¤ 8 fwÁûkuºkLkk Þwøkr÷ÞkLkku ðk¤ = 1 nrhð»kko{ Þwøkr÷ÞkLkku ðk¤ 8 nrhð»koLkk Þwøkr÷ÞkLkku ðk¤ = 1 ni{ðíkLkk Þwøkr÷ÞkLkku ðk¤ 8 ni{ðíkLkk Þwøkr÷ÞkLkku ðk¤ = 1 ÃkqðorðËunLkk {kýMkLkku ðk¤ 8 ÃkqðorðËunLkk {kýMkLkku ðk¤ = 1 ¼hík ûkuºkLkk {kýMkLkku ðk¤ 8 ¼hík ûkuºkLkk {kýMkLkku ðk¤ = 1 ÷e¾ 8 ÷e¾ = 1 sq 8 sq = 1 ÞðLkku {æÞ¼køk 8 ÞðLkku {æÞ¼kð = 1 WíMkuÄktøkw÷ 6 ytøkw÷ (WíMkuÄktøkw÷) = 1 ÃkkË 2 ÃkkË = 1 ðUík 2 ðutík = 1 nkÚk 2 nkÚk = 1 fwrûk 2 fwrûk = 1 ÄLkw»Þ 2000 ÄLkw»Þ = 1 fkuMk 4 fkuMk = 1 ÞkusLk 1 ÞkusLk = 8 {kE÷ (13 rf÷ku{exh ÷øk¼øk) yMktÏÞkík fkuxkfkuxe ÞkusLk = 1 hks÷kuf ykðk 14 hks÷kuf «{ký yk ÷kuf - rðï Au.

jainuniversity.org

„±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é

Paper 3 Unit 2 # 2

www.jainuniversity.org

F33.2.3. ûkuºk …rh¼k»kk - fk÷ …rh¼k»kk. ûkuºkÃkrh¼k»kk ûkuºk yux÷u ðMíkw, ÃkËkÚkoLku ykÃkðk{kt ykðíkku yðfkþ su MÚkkLk søÞk ðøkuhu þçËÚke yku¤¾kÞ Au. yíÞtík Mkqû{ík{ ¼køk, su Ãkkýe, yÂøLk fu yLÞ fkuE ðMíkw îkhk Ãký Lkkþ Ãkk{íkku LkÚke, suLkku ûkÞ Úkíkku LkÚke, íkuLku Ãkh{kýw fnu Au. ykðk yLktík Ãkh{kýwyku îkhk WíÃkÒk ÚkÞu÷ku yuf yuf yýw ûkuºk{kÃk{kt «Úk{ «{ký¼qík {kÃk Au. íku{ktÚke WíÃkÒk ÚkÞu÷k ¢{þ: ykX ykX økýk {kuxk Úkíkkt ºkMkhuýwt, hÚkhuýwt, çkk÷{kÃk, sq{kÃk, ík÷ yÚkðk MkhMkð-{kÃk, sÞ-{kÃk íkÚkk ytøkw÷-{kÃk Au. yÚkkoíkT «íÞuf {kÃk ÃkqðkoLkwøkk{e {kÃkÚke ykXøkýk Au. su ¼kuøk¼qr{ yLku f{o¼qr{{kt WíÃkÒk ÚkkÞ Au. íkuLku {kxu ytøkw÷-{kÃk ðøkuhu Au. íku Wíf]ü, {æÞ{ yLku s½LÞ-yu{ ºký «fkhLkk nkuÞ Au. yk ytøkw÷ ÔÞðnkhktøkw÷ Ãký fnuðkÞ Au. yk ÔÞðnkh-ytøkw÷Úke «{kýktøkw÷ 500 økýk {kuxk nkuÞ Au. ðíko{kLkfk¤Lkk {Lkw»ÞLke yktøk¤kLkwt {kÃk ykí{ktøkw÷ fnuðkÞ Au. MktMkkhLkk MÚkkrÃkík ÔÞðnkhku{kt ytøkw÷Lkk ºký «fkh Ëþkoððk{kt ykÔÞk Au : ÔÞðnkhktøkw÷, «{kýktøkw÷ yLku ykí{ktøkw÷. A yktøk¤e {¤eLku yuf ÃkkË-{kÃk çkLku Au. yuðk çku ÃkkË {¤eLku rðíkÂMík çkLku Au. yLku çku rðíkÂMík {¤ðkÚke yuf nMík çkLku Au. [kh nMíkÚke yuf Ëtz çkLku Au yLku çku nòh Ëtz {¤eLku yuf ¢kuþ çkLku Au. [kh ¢kuþLkku yuf ÞkusLk ÚkkÞ Au. yk ûkuºk Ãkrh¼k»kk MÚk¤Lkk «{ký{kÃk {kxu {køkoËþoLk ykÃku Au.

jainuniversity.org

fk¤Ãkrh¼k»kk su ÃkËkÚkoLku sqLkk{ktÚke Lkðwt fhu yLku Lkðk{ktÚke sqLkwt çkLkkðu íkuLku fk¤ fnuðkÞ Au. yk fk¤ Mkíkík y¾tz Ãkýu Mkhfíkku s nkuÞ Au. ºkýu fk¤{kt su yuf Mkh¾ku s Au. su Mkqû{ fk¤Lkk yuf Mkh¾k çku ¼køk Ãký Lk Ãkze þfu íkuLku Mk{Þ fnuðk{kt ykðu Au. yLÞ ËþoLkfkhku yu{ fnu Au fu su fk¤{ÞkoËk{kt yuf økríkþe÷ yýw fkuE yuf «ËuþrçkLËwÚke, íkuLke MkkiÚke ðÄw LkSfLkk - rLkfxík{ «ËuþrçkLËw MkwÄe økrík fhu Au, íkuLku Mk{Þ fnu Au. yMktÏÞ Mk{Þ {¤eLku yuf ykðr÷ çkLku Au. MktÏÞkík ykðr÷ykuÚke WåATðkMk çkLku Au. Mkkík WåATðkMkLkku yuf Míkkuf yLku Mkkík MíkkufLkku yuf ÷ð çkLku Au. Mkkzk MkkzºkeMk ÷ð {¤eLku yuf ½ze çkLku Au. çku ½zeLkwt yuf {wnqoík yLku ºkeMk {wnqoíkLkku yuf rËðMk çkLku Au. ÃktËh rËðMkLkku yuf Ãkûk yLku çku Ãkûk {¤eLku yuf {kMk ({rnLkku) çkLku Au. çku {kMk {¤eLku yuf Éíkw, ºký Éíkwyku {¤eLku yuf yÞLk yLku çku yÞLk {¤eLku yuf ð»ko çkLku Au.

„±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é

Paper 3 Unit 2 # 3

www.jainuniversity.org

F3 3.2.4 çkkh ykhkLkwt MðYÃk Mk{økú çkúñktzLke fwËhíke økrík-rðrÄ Ãký íkuLkk [ku¬Mk Lkerík rLkÞ{kuÚke [k÷íke nkuÞ Au. íku{kt ÿÔÞ, ûkuºk, fk¤ yLku ¼kð çknw {níðLkku ¼køk ¼sðíkk nkuÞ Au. {kLkðeLkk Mkw¾-Ëw:¾ ðøkuhu ¼kðku WÃkh Ãký yk çkÄk ík¥ðku fk{ fhíkk nkuÞ Au. stçkqîeÃkLkk ¼híkûkuºk{kt íkÚkk yihkðík ûkuºk{kt A-A ykhk MðYÃk yðMkŠÃkýefk¤ yLku WíMkŠÃkýe fk¤ nkuÞ Au yLku çkÒku {¤euLku yuf fk¤[¢ fnuðkÞ Au. yuf yðMkŠÃkýe yLku yuf W¥MkŠÃkýe ¼uøke Úkíkkt çkkh ykhkLkwt 20 fkuzk fkuze MkkøkhkuÃk{ «{ký fk¤[¢ ÚkkÞ Au. MkkÞf÷, heûkk, Mfqxh ðøkuhuLkwt Ãkizwt íkku òuÞwt Au Lku? íku yuf økku¤kfkh [¢ Au. íkuLke çkhkçkh ðå[u Ähe nkuÞ Au. suLke ykswçkksw fw÷ 12 Mkr¤Þk Ëu¾kÞ Au. suLke ðå[u çkkh ¾kLkk íkiÞkh ÚkÞu÷k sýkÞ Au. çkMk ykðwt s [¢ fk¤[¢ íkhefu siLkþkMkLk{kt «rMkØ Au. ¼qíkfk¤{kt ykðkt ½ýkt fk¤[¢ku ÃkMkkh ÚkE økÞk yLku ¼rð»Þ{kt Ãký ½ýkt fk¤[¢ku ÃkMkkh Úkþu. ðíko{kLk{kt Ãký yuf fk¤[¢ ÃkMkkh ÚkE hÌkwt Au. íkuLkk çkkh ¾kLkkt íku çkkh rð¼køkku Au su ykhk íkhefu «rMkØ Au. su{kLkkt «Úk{ A ykhk yðMkŠÃkýefk¤ íkhefu yLku ÃkAeLkk A ykhk WíMkŠÃkýefk¤ íkhefu yku¤¾kÞ Au. 20 fkuzkfkuze MkkøkhkuÃk{ fk¤ ÃkMkkh ÚkkÞ íÞkhu yuf fk¤[¢ Ãkqýo ÚkÞwt økýkÞ. íkuÚke yuf yðMkŠÃkýefk¤ fu yuf WíMkŠÃkýefk¤ 10fkuzkfkuze MkkøkhkuÃk{Lkku økýkÞ. suÚke çktLku ¼uøkk Úkíkkt yuf fk¤[¢ Ãkqýo ÚkkÞ. yk A ykhkyku yLkw¢{u Vhíkk nkuÞ Au, su{ økkzkLkwt [¢-Ãkizwt Vhu Au íku{ [¢{kt hnu÷e ykhkyku WÃkhÚke Lke[u yLku Lke[uÚke WÃkh ÚkÞk fhu Au, íku «{kýu ¼hík ûkuºk{kt yLku yihkðík ûkuºk{kt fk¤ yuf Mkh¾ku Lkrn hnuíkk, økkzkLke {kVf A-A ykhkLkk MðYÃku Vhíkku Vhíkku ykðíkku nkuðkÚke þk†fkhkuyu yk Vhíkk fk¤Lku [¢Lke WÃk{k ykÃke Au. yzÄku ¼køk A-ykhk yðMkŠÃkýe -fk¤ yLku çkeòu yzÄku ¼køk WíMkŠÃkýe fk¤ çkÒku {¤e yuf fk¤ [¢ çkLku Au. yðMkŠÃkýefk¤ yux÷u Ëhuf ðMíkwLkk ðýo, øktÄ,hMk, MÃkþoLkk økwýkuLke íkÚkk {Lkw»Þ-ríkÞO[Lkk ykÞw»Þ, þheh, çk¤ ðøkuhuLke ¢{Mkh nkLke ÚkÞk fhu íkuðku fk¤. yux÷fu yðMkŠÃkýeLkk Ãknu÷k ykhk{kt suðk ¼kðku nkuÞ íkuLke ¢{Mkh nkLke Úkíkkt Úkíkkt ÞÚkkðíkT Aak ykhkLkk ytík MkwÄe nkLke ÚkÞk fhu Au. íku ÃkAe WíMkŠÃkýe fk¤ þY Úkíkkt ¢{Mkh ¼kðku{kt ð]rØ Úkíkkt Úkíkkt ÞÚkkðíkT Aak ykhkLkk ytík MkwÄe ðwrØ ÚkÞk fhu Au. ÃkkAe yðMkŠÃkrýfk¤{kt ¢{Mkh nkLke, WíMkŠÃkýe fk¤{kt ¢{Mkh ð]rØ Úkíke hnu Au. yu{ fk¤[¢ VÞko s fhu Au.

jainuniversity.org

„±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é

yðMkŠÃkýe ykhk Ãknu÷ku çkeòu ºkeòu [kuÚkku

WíMkŠÃkýe ykhk Aaku Ãkkt[{ku [kuÚkku ºkeòu

Lkk{ Mkw»k{-Mkw»k{k Mkw»k{k Mkw»k{k-Ëw»k{k Ëw»k{k-Mkw»k{k

Ãkkt[{ku Aaku

çkeòu Ãknu÷ku

Ëw»k{k Ëw»k{k-Ëw»k{k

fk¤{kLk 4 fkuxkfkuxe MkkøkhkuÃk{ 3 fkuxkfkuxe MkkøkhkuÃk{ h fkuxkfkuxe MkkøkhkuÃk{ 42000 ð»ko LÞqLk yuf fkuxkfkuxe MkkøkhkuÃk{ 21000 ð»ko 21000 ð»ko

ykÞw»Þ

{Lkw»Þ þheh

3 ÃkÕÞkuÃk{ 2 ÃkÕÞkuÃk{ 1 ÃkÕÞkuÃk{ Ãkqðo ¢kuz ð»ko

3 økkW 2 økkW 1 økkW 500 ÄLkw»Þ

ytíku 130 ð»ko ytíku 20 ð»ko

ytíku 7 nkÚk ytíku 1 nkÚk

1-6 (ykhku) Mkw»k{-Mkw»k{k Lkk{Lkk fk¤{kt {Lkw»ÞkuLku ½ýwt ½ýwt Mkw¾ nkuÞ Au. yux÷u fuð¤ Mkw¾ Mkw¾ yLku Mkw¾ nkuÞ Au.

2-5 3-4 4-3 5-2 6-1

(ykhku) Mkw»k{k Lkk{Lkk fk¤{kt {Lkw»ÞkuLku ½ýwt Mkw¾ ykÃku Au. (ykhku) Mkw»k{-Ëw»k{ Lkk{Lkk fk¤{kt {Lkw»ÞkuLkw yuftËhu Mkw¾ ½ýwt nkuðk Aíkkt yÕÃk «{ký{kt Ëw:¾ nkuÞ Au. (ykhku) Ëw»k{-Mkw»k{k Lkk{Lkk fk¤{k {wLk»ÞLku çknw Ëw:¾ yLku Mkw¾ Úkkuzwt nkuÞ Au. (ykhku) Ëw»k{ Lkk{Lkk fk¤{kt {Lkw»ÞLku ½ýwt Ëw:¾ nkuÞ Au. (ykhku) Ëw»k{-Ëw»k{k Lkk{Lkk fk¤{kt {Lkw»ÞkuLku fuð¤ Ëw:¾-Ëw:¾ yLku Ëw:¾ nkuÞ Au.

Paper 3 Unit 2 # 4

www.jainuniversity.org