Boek Windows Xp

Senioren Thorn

25673831.doc

1. Inleiding 2. Windows XP 3. Tekenen met Paint 4. Ontspanning

Pagina 1 van 21 Versie januari 2008

Inhoud 1 - Inleiding.................................................................................................................................................2 Aandachtspunten......................................................................................................................................2 Geschiedenis van de computer.................................................................................................................2 Samenvatting Presentatie.........................................................................................................................2 Wat is thuis van belang............................................................................................................................3 Hardware..................................................................................................................................................3 Software...................................................................................................................................................4 2 – Windows................................................................................................................................................5 Computer opstarten..................................................................................................................................5 Computer uitzetten...................................................................................................................................5 De muis en zijn functies ..........................................................................................................................5 Toetsenbord..............................................................................................................................................6 Startmenu.................................................................................................................................................6 Vensters....................................................................................................................................................6 Bureaublad...............................................................................................................................................8 Bestanden.................................................................................................................................................8 Deze computer.........................................................................................................................................9 Mappen..................................................................................................................................................10 Schijf opruimen......................................................................................................................................11 Defragmenteren......................................................................................................................................11 Verkenner...............................................................................................................................................11 Mappen maken.......................................................................................................................................12 Documenten of mappen kopiëren...........................................................................................................13 Kopiëren op harde schijf....................................................................................................................13 Kopiëren van de harde schijf naar de USB-stick en omgekeerd.........................................................13 Kopiëren met de menubalk (rolmenu)................................................................................................13 Kopiëren met de rechter muisknop.....................................................................................................14 Documenten of mappen verplaatsen..................................................................................................14 Meerdere Mappen of documenten selecteren met Shift- en Ctrl-toets ...................................................14 Installeren en verwijderen van programma's..........................................................................................14 Mappen of documenten verwijderen......................................................................................................15 Zoeken van een document......................................................................................................................15 Zoeken in Verkenner..............................................................................................................................15 Printen van Document............................................................................................................................16 Snelkoppeling.........................................................................................................................................16 Prullenbak..............................................................................................................................................17 De computer vastgelopen?.....................................................................................................................17 3 - Tekenen met Paint...............................................................................................................................18 4 - Ontspanning.........................................................................................................................................20 Patience..................................................................................................................................................20 Rummi....................................................................................................................................................21

Leren is: Spelen, herhalen en plezier erin houden.

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 2 van 21

1 - Inleiding Aandachtspunten Deze lessen zijn een kennismaking met de computer. Leren betekent niet alleen deze lessen volgen maar ook thuis oefenen. Dus thuis lesstof vaak herhalen, zo worden de vele handelingen “weetjes”. Werken met de muis is in het begin niet gemakkelijk, Patience geeft een mogelijkheid om te oefenen, net als het tekenprogramma Paint. Deze programma`s zijn standaard in Windows aanwezig. De USB-stick heeft voorbeelden waarmee je kunt oefenen. Breng elke week de USB-stick mee. Zet tijdens de lessen documenten op je USB-stick en vervolgens thuis op je harde schijf. Aantekeningen maken is een manier om de lesstof te leren. Tik de aantekeningen thuis uit. Print deze tekst en vul het cursusboek aan. Indien je bent verhinderd, laat iets weten. Wij beginnen graag op tijd. In dit gebouw is roken verboden en aan de computer is drinken verboden, er is een koffiepauze. Let op Tijdens de les kijken naar de uitleg ten aanzien van een bepaald onderwerp, daarna indien nodig op je computer uitvoeren. Als je iets niet weet, vraag dan om hulp. Praat niet allen tegelijk. Geef een ander ook een kans om iets te vragen of te zeggen. Lees de tekst die op de monitor verschijnt en neem dan de juiste beslissing of vraag even advies. Geen andere programma`s of documenten openen tijdens de les. Geen Instellingen wijzigen op uw computer als dit geen oefening is. Problemen thuis met oefenen? Schrijf deze op en tijdens de les proberen wij er aandacht voor te hebben.

Geschiedenis van de computer. De eerste computer (1938) had een gewicht van 18000 kg. In een kamer van 6 bij 8 meter kon hij niet staan, zo groot was hij. Het stroomverbruik was net zoveel als nu 3000 huishoudens. De gegevens invoeren was zeer omslachtig en gebeurde door meerdere personen. Inlezen of bewaren van gegevens op ponskaarten of magneetbanden was tijdrovend. De ruimtevaart ontwikkeling vroeg: • Invoeren gegevens makkelijker. • Berekening sneller en betrouwbaar. • Goede prognose berekening • Sneller gegevens ter beschikking. • Gewicht en formaat kleiner. De computer voor privé gebruik werd mogelijk. De harde schijf, CD/DVD en USB-stick zijn onze hulpmiddelen geworden, zowel om er gegevens van te lezen als om er gegevens op te bewaren. Het centrale hart van de computer is net zo groot als een luciferkopje. De snelheid van berekenen is vele malen groter dan de computer uit 1938.

Samenvatting Presentatie Tips • Goede zithouding. • Werk niet langer dan een uur aan de computer en neem dan een pauze. • Niet drinken en roken achter de computer • Mobieltje uitschakelen bij de computer. • Sla je document zodra je begint op met een unieke naam (een naam die de inhoud van het document dekt). • Kopieën van je belangrijke documenten op meerdere plaatsen bewaren bijvoorbeeld op je USB-stick of CD/DVD.

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 3 van 21

Computer samenstelling Bij aankoop van een computer, maak eerst een lijstje van wensen (Hardware en Software). Indien wenselijk verstrekken we informatie over een computer die u wenst aan te schaffen. Voor de cursus gebruiken wij als besturing voor de computer Windows XP en in de basiscursus de tekstverwerker Microsoft Word 2003 en tekenprogramma Paint. Bij de e-mailcursus gebruiken we Outlook Express.

Wat is thuis van belang Werkhoek Computer: • Rekening houden met huisgenoten. • Geen stoffige omgeving. • Verlichting indirect. • Hoogte toetsenbord. • Hoogte monitor. • Voldoende ruimte op het bureau. • Bureaustoel met armleuningen. Hoogte verstelbaar. • Een geaard stopcontact is aanbevolen. • Trek stekker uit na gebruik.(bliksem) Als u een programma “leent“ • Denk aan de auteursrechten. • Pas op voor virussen • Handleiding ontbreekt. • Het programma kan fouten bevatten. De computer lost geen problemen op. Logisch denken is belangrijk. De computer kan alleen jouw oplossing herhalen. Verwacht geen wonderen, je doet het zelf.

Hardware Monitor of beeldscherm

Systeemkast: computer (staande of liggend kast)

Muis liggend staand

Toetsenbord of keyboard

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 4 van 21

Voor het bewaren van gegevens. Harde schijf

CD / DVD

USB-stick

Printer

Computer De standaard configuratie van een computer. We zien enkele hoofdonderdelen; dat noem je de Hardware. Alle hardware is onderling verbonden door verschillende kabels. Systeemkast De “machinekamer” van de computer. Hierin bevinden zich o.a. de processor, de harde schijf, diskdrive`s en diverse poorten om andere apparatuur aan te sluiten (o.a. de USB-stick) Monitor Beeldscherm in verschillende afmetingen en uitvoeringen. Toetsenbord Voor het geven van opdrachten en invoeren van tekst. (invoer) Muis Om snelle opdrachten aan computer te geven. (invoer) Printer Voor het afdrukken van documenten. Dit is een onmisbaar hulpmiddel bij de computer. (uitvoer)

Software Toepassingen op de computer Tijdens de lessen ga je met een aantal mogelijkheden kennismaken. Ontdek waar je persoonlijke belangstelling ligt. Er zijn nog veel meer mogelijkheden. Deze mogelijkheden worden bepaald door de Software (programma’s) die geïnstalleerd zijn op je computer. Een greep uit de vele opties. • Tekstverwerking (Microsoft Word) • Tekenen (Paint) • Berekeningen, Adresboek, Ledenadministratie, enz.(Microsoft Excel) • Wenskaarten, Visitekaartjes, Krantje, enz. maken. (Microsoft Publisher) • Presentatie (PowerPoint) • Digitale foto`s bewerken. • Scannen van foto’s en brieven. • Elektronische post “e-mail” Berichten versturen en ontvangen. (Outlook Express) • Internet raadplegen en zoeken in een wereldwijde bibliotheek (Internet Explorer). • Telebankieren of Giro (eigen programma’s van banken) Het besturingssysteem Windows zorgt dat deze programma`s juist samenwerken. In de lessen besteden wij aandacht aan de basiskennis van: Windows (besturing computer) Paint (tekenprogramma) Microsoft Word (tekstverwerker) Patience, Rummi enz. (ontspanning)

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 5 van 21

2 – Windows Computer opstarten. Dit is een vaste procedure. Bij het opstarten mag geen diskette of CD/DVD in de computer zitten! Zet eerst de monitor aan. Zet vervolgens de computer aan op de systeemkast. Wacht (geduldig) tot het Bureaublad op het scherm verschijnt. Mogelijk vraagt de computer tussendoor een wachtwoord. Tik dan het wachtwoord in en druk op de knop Enter.

Computer uitzetten Sluit alle programma's af. Verwijder eventueel de diskette. Klik linksonder, in de Taakbalk, op Start Klik op Uitschakelen Klik in het nieuwe venster weer op Uitschakelen Volg eventueel aanwijzingen van de computer Hierna de monitor en de randapparatuur uitschakelen. Oefening 1 en 2

De muis en zijn functies Wanneer je met de muis beweegt zie je op de monitor een pijltje bewegen. Dit pijltje heet de Muisaanwijzer. Op de muis zitten een linker en een rechter knop en vaak in het midden een wieltje. Op de knoppen kun je drukken, het wieltje kun je rollen. In principe gebruik je de linker muisknop voor je opdrachten. Klik Aanwijzen en selecteren. Klik eenmaal op de linker muisknop. Dat is Selecteren Dubbelklik Activeren Klik tweemaal snel achter elkaar op de linker muisknop. Dit is Openen van een Venster, Programma of Document Slepen Verplaatsen (slepen) pictogram of document. Klik op Pictogram of Document. Linker muisknop ingedrukt houden. Vervolgens de muis verplaatsen. Dan muisknop loslaten Snelmenu Klik op de rechter muisknop Er verschijnt een Snelmenu Afhankelijk van de positie van de muisaanwijzer is snelmenu anders. Scrollen Door het wieltje te rollen schuift de muis naar boven of beneden. Oefening 3

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 6 van 21

Veranderen muisinstellingen Je kunt diverse instellingen van de muis aan je eigen wensen aanpassen. Linkshandige kunnen bv. de instelling voor rechts naar links draaien. Dubbelklik op het bureaublad op Deze Computer Kies Configuratiescherm en zet eventueel het configuratiescherm in de Klassieke Weergave. Klik op Muis, verander naar wens; sluit af met OK

Toetsenbord

Nadere uitleg van de toetsen leren we in Word.

Startmenu Onderaan op het bureaublad vind je een horizontale blauwe balk. Dit is de Taakbalk. De belangrijkste knop op de Taakbalk is de knop Start

Door de knop Start in te drukken (wijs met muis en klik links) kun je kiezen voor een toepassing. Er verschijnt een menu. Als je kiest voor b.v. Alle programma's, zie je daarnaast een pijltje staan. Als je met je muis op Alle programma's gaat staan, verschijnt er rechts een nieuw menu. Ga eerst met je muis vanaf Alle Programma's horizontaal naar rechts en maak dan een keuze in het nieuwe menu. Oefening 4

Vensters Het Engelse woord Windows betekent Vensters Vrijwel elke Windows toepassing zit in een Venster. Hieronder zie je een voorbeeld van het venster. Je ziet de verschillende balken aangegeven met hun functie.

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 7 van 21

Menubalk

Werkbalk

Titelbalk

Schuifbalken Klik met links op de schuifbalk. Met ingedrukte muisknop verschuif de balk in gewenste richting. Bij de verticale balk kun je ook het muis Scrolwieltje gebruiken.

Rechts boven in elk venster zitten knoppen om het formaat te wijzigen. 1. Minimaliseren 2. Maximaliseren 3. Sluiten 4. Verkleinen

1

2

3

1

4

3

Als het venster is geminimaliseerd, staat er alleen nog een knop op de taakbalk. Formaat venster wijzigen door met je muis de zijlijnen te verslepen. Venster verplaatsen, door met de muis naar de titelbalk te wijzen, dan de linker muisknop ingedrukt houden en over het scherm schuiven tot juiste plaats. Oefening 5 en 6 Help In elk venster zie je in de menubalk een knop met de veelbelovende tekst Help. Klik daarop en kies De Office-assistent weergeven. Klik zonodig op de assistent. Je kunt nu een trefwoord of vraag opgeven, vervolgens een onderwerp kiezen. Je kunt bij Help ook het vraagteken aanklikken en vervolgens in je venster aanklikken waar je uitleg over wilt.

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 8 van 21

Bureaublad Het bureaublad is het beeld dat opent als je de computer gestart hebt. Geheel onder zie je de taakbalk. Op het bureaublad staan een aantal Iconen of Pictogrammen. Hiermee kun je snel een programma openen door te dubbelklikken. Achtergrond wijzigen De achtergrond van het bureaublad kun je aanpassen. Zoek een lege plek op je Bureaublad en klik op je rechter muisknop Kies Eigenschappen Klik op tabblad Bureaublad. Kies nu een andere achtergrond en klik op OK Oefening 7 Schermbeveiliging Als de monitor langere tijd op hetzelfde beeld staat, bestaat er gevaar voor het beschadigen van de monitor (het zogenaamde inbranden). Dit kun je voorkomen door het instellen van een schermbeveiliging. Zoek een lege plek op je Bureaublad en klik op je rechter muisknop Kies Eigenschappen Kies nu het tabblad Schermbeveiliging. Kies een Schermbeveiliging . Stel de tijd in op 5 of 10 minuten Sluit af met OK Oefening 8

Bestanden Besturingsbestanden Om de hele computer goed te laten werken, heb je een besturingsprogramma nodig. Meestal is dat Windows XP, of Windows Vista. Alle onderdelen van deze besturing noem je Besturingsbestanden. Dit zijn bestanden die eindigen op .sys of .bat of .com Programma's Daarnaast gebruik je een aantal toepassingen of programma’s. bijvoorbeeld Word voor tekstverwerking, Paint om te tekenen. Alle onderdelen van deze programma’s noem je Programmabestanden. Het zal duidelijk zijn dat je zelf nooit Besturingsbestanden, Opstartbestanden of Programmabestanden moet wijzigen of verplaatsen. Documenten Tenslotte heb je nog Documentbestanden of Documenten. Dat zijn de teksten of tekeningen die je zelf maakt met behulp van een programma. Extensies Alle bestanden hebben een naam die bestaat uit twee delen. Het eerste deel is de unieke naam van het bestand. Daarachter zet de computer een puntje met nog drie letters. Dat noem je de Extensie. De extensie geeft aan wat voor soort bestand het is. Vergelijk de bestandsnaam met een Voornaam. De extensie komt dan overeen met een Familienaam. De extensie wordt toegekend door de computer. Deze mag je nooit eigenhandig wijzigen

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 9 van 21

Veel voorkomende extensies zijn. • exe Toepassing, opent een programma bijvoorbeeld Word, Exel en Paint • doc Tekst document bijvoorbeeld Word • xls Excel document • bmp Paint tekendocument De computer staat meestal zodanig ingesteld, dat de extensies verborgen zijn.

Deze computer Open het venster Deze computer door dubbelklik op het betreffende pictogram op het bureaublad. Hier kun je zien hoe de verschillende onderdelen georganiseerd zijn. Gegevens kunnen worden opgeslagen op verschillende plaatsen. Diskettestation wordt aangegeven met de letter A; de harde schijf met C en de CD/DVD speler meestal D Je ziet die letters A, C en D ook terug in het venster.

Harde schijf Station C

Station “A” In de computer zit een diskette station ingebouwd. Aangeduid met de letter A. Na het plaatsen van de diskette kan informatie van de harde of vaste schijf C naar de diskette gekopieerd worden. Maar ook omgekeerd. Zo is mogelijk informatie op een andere computer te gebruiken of een reserve kopie voor noodgevallen te bewaren. In moderne computers gebruikt men geen diskette. Station “C” In de computer zit een harde of vaste schijf ingebouwd. Aangeduid met de letter C. Deze vaste schijf heeft een enorme geheugencapaciteit en bewaart alle programma’s (ook Windows zelf) en documenten die aan deze schijf worden toegewezen.

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 10 van 21

Station “D” In alle computers zit tegenwoordig een CD/DVD speler ingebouwd. Meestal aangeduid met de letter D. De CD-speler is vergelijkbaar met de CD speler thuis. Op de schijfjes staan de gegevens die door de computer gelezen kunnen worden. (Data, muziek enz.) De CD/DVD kan ongeveer 500 maal meer informatie bevatten dan een diskette. Programma's voor de computer koop je op Cd/Dvd. Als nog meer hardware aanwezig is (bijvoorbeeld Cd-brander of Dvd-brander, een memorystick, een aansluiting voor de digitale camera etc.) krijgen die door de computer een volgende letter uit het alfabet toebedeeld. Veilig verwijderen van de USB-stick De USB-stick gebruikt de stroom van de computer. Als je de USB-stick zonder meer uit de computer trekt beschadigd je de USB-stick en de documenten die zich op de USB-stick bevinden. Om de USB-stick veilig te verwijderen ga je als volgt te werk: Rechts onder in de taakbalk zie je het symbool voor verwijderen hardware. Klik hierop met je linker muisknop. In beeld verschijnt dan het volgende venster. Het genoemde station kan per computer verschillen. Klik ook op dit venster met je linker muisknop en wacht tot het volgende venster verschijnt. Nu pas USB-stick veilig uit de computer trekken. Computer uitschakelen terwijl de USB-stick er nog insteekt, is geen probleem. Als de computer uit staat kun je ook de USB-stick zonder meer veilig verwijderen.

Mappen Om alle bestanden op de computer te ordenen, worden bij elkaar horende bestanden in Mappen geplaatst. In Mappen kunnen bestanden liggen, er kunnen weer andere mappen in liggen, maar ze kunnen ook leeg zijn. Mappen herken je aan een geel koffertje. Het koffertje kan open of dicht zijn.

Open

Dicht

Om je zelfgemaakte documenten op te slaan, heeft Windows al de map Mijn Documenten aangemaakt. Daarin kun je zelf nieuwe mappen maken en je bestanden ordenen. (Mappen maken zie pagina 12) Tip Geef alle documenten een unieke naam en leg deze documenten in mappen met unieke namen. De documenten kunnen op naamvolgorde (abc), datum volgorde enz. gesorteerd worden. Het meest gebruikelijke is sortering op alfabet. Voorbeeld mappen We maken een map voor documenten uit de les. We maken verschillende submappen om de documenten te sorteren.

Senioren Thorn In de verkenner ziet dit dan als volgt uit

25673831.doc

Pagina 11 van 21 Inhoud is 4 mappen Inhoud: Foto`s Inhoud oefeningen b.v. Dubbeltje

Inhoud: Privé documenten b.v. Adressen Inhoud Tekeningen gemaakte in Paint

Zo kun je thuis mappen maken en deze een naam geven die aangeeft welke documenten hier in bewaard worden. Zie onderstaand voorbeeld met documenten van de verzekering, bank, enz.

“kerstboom” structuur

Schijf opruimen. Bij het opruimen van de schijf maak je ruimte vrij op de harde schijf, (C) Bestanden die overbodig zijn worden verwijderd Ga op de Taakbalk naar Start. Kies Alle programma's, Bureauaccessoires, Systeemwerkset en vervolgens Schijfopruiming Doe dit enkele malen per jaar.

Defragmenteren Defragmenteren betekent dat alle bestanden netjes op de harde schijf geplaatst worden. De computer gaat vaak trager werken omdat allerlei bestanden verspreid over de harde schijf staan. Door het defragmenteren gaat de computer weer sneller werken. Houd er rekening mee dat dit lang kan duren. Ga op de Taakbalk naar Start. Kies Alle programma's, Bureauaccessoires, Systeemwerkset en vervolgens Defragmentatie Doe dit als de computer trager gaat werken of enkele malen per jaar, na de Schijfopruiming

Verkenner Verkenner is een programma, waarbij je overzichtelijk kunt zien welke bestanden op de computer staan. Programma openen Start, Alle programma’s, Bureauassecoires, Windows Verkenner. Op de lescomputer is reeds een snelkoppeling gemaakt op het bureaublad. Door dubbelklikken met linkermuisknop op deze snelkoppeling is verkenner te openen.

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 12 van 21

Het linkerschermgedeelte bevat bijna altijd de informatie over: • • • • •

Bureaublad Mijn documenten Deze computer Mijn netwerklocatie Prullenbak

In het linkerschermgedeelte staan de hoofdmappen, rechts de inhoud hiervan. Vergelijk de hoofdmappen met een grote muurkast, met op verschillende hoogtes hangmappen met documenten. Staat voor de mapnaam een “plusje” dan bevinden zich hierin weer een map of meerdere mappen. Door op het “plusje” voor de hoofdmap te klikken wordt deze map geopend en Plusje Min worden de submap(pen) zichtbaar. Het “plusje” is nu in een “min” veranderd. Als je een map in het linker schermdeel selecteert (één keer klikken), krijgt deze een blauwe achtergrond. In het rechtervenster zie je dan de inhoud van deze map; zowel de submappen die er inzitten, als de documenten. Je kunt ook in de blauwe Titelbalk boven de knoppenbalk zien van welke map de inhoud in het rechter schermdeel staat. De verkenner is dus een inhoudsopgave waarin je kunt zien welke programma`s en documenten op je schijven staan opgeslagen. Zowel de informatie van harde schijf C, USB-stick of CD/DVD kunnen bekeken worden. Oefening 9 en 10 Als je in Verkenner in de menubalk op Beeld klikt en dan op Details, staan alle documenten op alfabet of type, of grootte of gewijzigd op, vermeld. Het kleine icoontje voor de naam, komt overeen met het type bestand.

Mappen maken In het programma Verkenner kun je ook zelf mappen maken. Voordat je dit doet moet je eerst weten waarin je een nieuwe map wil maken. Als je dit weet open je Verkenner. Als je de keuze voor een nieuwe map hebt gemaakt ga je staan op het bestand waar die nieuwe map in geplaatst moet worden en klik daar eenmaal op met de linker muisknop. Dit bestand wordt blauw (het blauw zijn betekent dat je die map geselecteerd hebt en dat je met die map iets wil doen). Je wil er namelijk een nieuwe map in maken. Vervolgens ga je boven in het scherm naar de Menubalk. Klik (met de linker muisknop) op Bestand en vervolgens op Nieuw. Klik nu op Map. In het rechter gedeelte van het scherm verschijnt nu een venstertje met daarin de tekst Nieuwe Map. Dit is dan de Nieuwe Map maar je moet nog de naam tikken die je aan die nieuwe map wil geven bijvoorbeeld Privé. Vervolgens druk je op Enter (toetsenbord) of klik je met de linker muisknop op een wit gedeelte van het scherm waarmede je de naam bevestigt. De nieuwe map staat nu in het linker gedeelte van het scherm onder de naam die je er aan gegeven hebt. Oefening 11 en 12

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 13 van 21

Documenten of mappen kopiëren In het programma Verkenner kun je op verschillende manieren documenten en mappen kopiëren van de ene plaats naar de andere. Kopiëren op harde schijf. Open Verkenner en klik op de naam Mijn documenten Plusje Aan de linkerkant zie je dan de inhoud van Mijn documenten. In deze inhoud zie je ook de map Basis A. Open de map Basis A aan de linkerkant door op het “plusje” te klikken. Aan de linkerkant zie je nu in de map Basis A de mappen Foto’s, Oefeningen, Privé en Tekeningen. Klik in het rechter schermgedeelte op bijvoorbeeld Dubbeltje. Ga nu boven in het scherm naar de knoppenbalk en klik op het icoontje Kopiëren. Nu selecteer je aan de linkerkant de map Oefeningen. Knippen Kopiëren Plakken Vervolgens ga je weer terug naar de knoppenbalk en klik je op het icoontje Plakken. Nu heb je het document dubbeltje op twee plaatsen staan: in Mijn documenten en in Oefeningen. Oefening 13 Kopiëren van de harde schijf naar de USB-stick en omgekeerd. Steek je USB-stick in de computer Open Verkenner, je staat dan op Mijn documenten geselecteerd. Klik vervolgens in het linker schermgedeelte op het “plusje” voor Deze computer. Klik op het “plusje” van de USB-stick (je eigen naam). Plusje Dan zie je daaronder staan de map Basis A. Klik op het “plusje” voor Basis A. Aan de linkerkant zie je nu in de map Basis A de mappen Foto’s, Oefeningen, Privé en Tekeningen. Klik in het rechter schermgedeelte op bijvoorbeeld Dubbeltje. Ga nu boven in het scherm naar de knoppenbalk en klik op het icoontje Kopiëren. Nu selecteer je aan de linkerkant de map Oefeningen op je eigen USB-stick Vervolgens ga je weer terug naar de knoppenbalk en klik je op het icoontje Plakken. Nu heb je het document dubbeltje van je harde schijf naar je USB-stick gekopieerd. Oefening 14 Kopiëren met de menubalk (rolmenu) Open Verkenner Selecteer een map of document (aan de linker- of rechterzijde van het scherm) die je wil kopiëren door er eenmaal met je linkermuisknop op te klikken. Kies in de Menubalk (rolmenu) Bewerken en klik eenmaal met je linkermuisknop op Kopiëren. Selecteer vervolgens aan de linkerkant de map waar de map of document in gekopieerd moet worden. Ga vervolgens weer terug naar de menubalk, kies andermaal voor Bewerken en klik op Plakken. Oefening 15

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 14 van 21

Kopiëren met de rechter muisknop. Open Verkenner. Selecteer een map of document (aan de linker- of rechterzijde van het scherm) die je wil kopiëren door er eenmaal met je linker muisknop op te klikken. Klik op de rechter muisknop. Kies in het daaropvolgende snelmenu Kopiëren door er met je linker muisknop eenmaal op te klikken. Selecteer vervolgens aan de linkerkant de map waar de map of document in gekopieerd moet worden. Klik hierna op de rechter muisknop en kies in het snelmenu dat hierop volgt voor Plakken door er met je linker muisknop op te klikken. Oefening 16 Documenten of mappen verplaatsen. Document of map verplaatsen. Klik niet op kopiëren maar op Knippen (schaar is knippen en dan plakken is verplaatsen).

Meerdere Mappen of documenten selecteren met Shift- en Ctrl-toets Je kunt in Verkenner eenvoudig meerdere mappen of documenten tegelijk kopiëren, verplaatsen of verwijderen, door ze tegelijk te selecteren. Als de mappen of documenten onder elkaar staan. Selecteer je de bovenste map of document, houd je de Shift toets ingedrukt en klik je vervolgens op het onderste map of document. Laat Shift weer los. De hele groep is nu geselecteerd. Als de mappen of documenten niet onder elkaar staan. Selecteer je de eerste map of document, houd je de Ctrl toets ingedrukt en selecteer je achter elkaar alle andere mappen of documenten. Laat dan Ctrl weer los. Vervolgens kun je alle geselecteerde mappen of documenten tegelijk kopiëren, verplaatsen of verwijderen zoals hierboven beschreven.

Installeren en verwijderen van programma's Als je een programma van CD op de harde schijf wilt zetten, kun je niet eenvoudigweg de bestanden kopiëren. Een programma moet meestal geïnstalleerd worden, zodat de benodigde instellingen opgenomen worden in Windows. Meestal zal, bij het plaatsen van een Programma-CD, automatisch een installeerprogramma starten de Wizard (installatie hulp). Volg de aanwijzingen. Als je een programma van de computer wil verwijderen, moet je het programma “De-installeren” om de Windows instellingen weer aan te passen. Klik op Start. Klik op Configuratiescherm. Klik op Software. Selecteer in de lijst het betreffende programma dat je wil verwijderen. Klik vervolgens op de knop Wijzigen/Verwijderen. Volg de aanwijzingen.

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 15 van 21

Mappen of documenten verwijderen Zowel van de harde schijf als van de diskette en USB-stick kun je mappen of documenten verwijderen. Van een CD-ROM kan dat niet. Sluit alle programma's af en open Verkenner. Voor het verwijderen kun je kiezen tussen een van de volgende mogelijkheden: Selecteer het document of de map. Klik op je toetsenbord op de knop Delete Of Klik op de knop Verwijderen in de werkbalk Of Kies in de Menubalk Bestand en kies dan Verwijderen Of Klik op de map of document met je rechter muisknop en kies vervolgens (met links) Verwijderen Als je mappen of documenten van de harde schijf verwijdert, worden ze in de prullenbak geplaatst. Mappen of documenten welke je verwijdert van de USB-stick of Diskette zijn meteen definitief verwijderd. Oefening 17 en 18

Zoeken van een document Indien je niet meer weet waar een document staat kun je het op de volgende manieren terugzoeken. Zoeken via Startmenu Klik in de Taakbalk op Start Klik op Zoeken Het volgende schermpje verschijnt: Klik op Alle bestanden en mappen

Het volgende schermpje verschijnt Vul lijst in. Als je het document Dubbeltje zoekt. Vul je deze naam in en klikt op Zoeken. Je krijgt een lijstje van gevonden items te zien, met de map waar ze in staan en het type bestand. Door te dubbelklikken op het juiste bestand wordt het geopend.

Zoeken in Verkenner In Verkenner kun je op dezelfde manier zoeken. Kies in de knoppenbalk op Zoeken Je krijgt nu hetzelfde zoekschermpje in beeld. Oefening 19

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 16 van 21

Printen van Document Om een tekst of tekening te printen ga je als volgt te werk. Open het betreffende document bijvoorbeeld in de Verkenner (door dubbelklikken) De computer opent zelf het bijbehorende programma. Klik op icoon Afdrukken in de Standaard werkbalk. Als je meerdere documenten wil afdrukken, of betere kwaliteit, of …… ga dan als volgt tewerk: klik in de menubalk op Bestand en kies Afdrukken. In het nieuwe venster kun je aangeven of je alle pagina's wilt afdrukken of slechts een deel. Ook kun je aangeven hoeveel exemplaren je wil afdrukken. Als je op de knop Eigenschappen klikt, kun je nog meer keuzes maken, bijvoorbeeld printkwaliteit. Voor normaal gebruik is de Concept kwaliteit (economisch) voldoende, er wordt dan veel minder inkt gebruikt dan Normaal of Beste kwaliteit.

Snelkoppeling Snelkoppeling Programma Een snelkoppeling is een handige manier om programma's of mappen die je veel gebruikt direct te openen vanaf het Bureaublad. Klik op Start. Klik op Alle programma’s. Zoek het Programma waarvan je een snelkoppeling wil maken. Klik met je rechter muisknop op het juiste programma en kies voor Kopiëren naar. Kies vervolgens Bureaublad (snelkoppeling maken). Er wordt automatisch een snelkoppeling gemaakt op het Bureaublad. Snelkoppeling Map Een snelkoppeling van een map maken Zoek de map in de Verkenner. Klik met je rechter muisknop op het juiste Map en kies voor Kopiëren naar. Kies vervolgens Bureaublad (snelkoppeling maken). Er wordt automatisch een snelkoppeling gemaakt op het Bureaublad. Snelkoppeling op taakbalk Voor sommige programma's is het handig een kleine snelkoppeling op de taakbalk te hebben. Maak eerst een extra Snelkoppeling op het Bureaublad. Sleep deze koppeling vervolgens naar de taakbalk en plaats hem links tussen twee andere snelkoppelingen. Dit is alleen mogelijk als de juiste instelling voor Taakbalk is ingesteld Klik in Taakbalk op rechtermuisknop Klik op Eigenschappen Zet de vinkjes zoals hier aangegeven. Klik op Toepassen Klik op OK

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 17 van 21

Prullenbak Bestanden die je verwijdert van de harde schijf, worden in de Prullenbak geplaatst. Een bestand dat (per ongeluk) in de prullenbak gegooid is kun je weer terug zetten. Open Prullenbak via het Bureaublad. Selecteer het bewuste bestand. Kies in de menubalk Bestand en vervolgens Terugzetten. Het is verstandig de prullenbak regelmatig leeg te maken, want als deze vol is worden de volgende te verwijderen bestanden meteen definitief verwijderd. (niet veilig) Open Prullenbak via het Bureaublad. Kies in de menubalk Bestand en vervolgens Prullenbak leegmaken of kies meteen voor de optie Prullenbak leegmaken Bestanden die van de USB-stick of diskette verwijderd worden, komen niet in de prullenbak! Oefening 20

De computer vastgelopen? Als je computer is vastgelopen tijdens het werken, moet je een noodgreep gaan uitvoeren. Het is daarom belangrijk tijdens het werk regelmatig je document op te slaan! Meestal ben je de laatste wijzigingen kwijt als je computer vastloopt. Probeer dan de volgende noodgrepen in de aangegeven volgorde (dus 2 pas doen als 1 niet lukt enz.). 1. Probeer het vastgelopen programma te sluiten. Kies Ja bij de vraag of je het document wilt Opslaan. Computer afsluiten. Even wachten en de computer opnieuw aanzetten. 2. Ga naar Start en kies Afsluiten. Er verschijnt een venster met de mededeling dat er nog een programma open staat. Kies Taak beëindigen. Computer afsluiten. Even wachten en de computer opnieuw aanzetten. 3. Bij indrukken van de Windowstoets verschijnt het Startmenu. Klik op Uitschakelen en. Sluit de computer af. Even wachten en de computer opnieuw aanzetten. 4. Houd de knoppen Ctrl en Alt tegelijk ingedrukt en klik op Delete. Er verschijnt een dialoogvenster. Je ziet hierin welk programma niet reageert. Selecteer dit en kies Taak beëindigen. Computer afsluiten. Even wachten en de computer opnieuw aanzetten. 5. Eventueel opdracht 4 enkele malen herhalen 6. Resetknop aan de voorkant van de systeemkast indrukken (indien aanwezig is). Even wachten en de computer opnieuw aanzetten. Bij Windows XP wordt bij opstarten een herstel uitgevoerd. 7. Druk de aan/uit knop aan de voorkant van de computer ca. 5 seconden in. Even wachten en de computer opnieuw aanzetten. Bij Windows XP wordt bij opstarten een herstel uitgevoerd. 8. Gebruik de aan/uit schakelaar welke zich aan de achterzijde van de computer bevind. Wacht enige minuten om de computer de kans te geven alles goed af te sluiten. Zet de schakelaar achterop weer aan. Start de computer opnieuw. De stekker uit het stopcontact trekken kan de computer beschadigen! Niet doen dus!

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 18 van 21

3 - Tekenen met Paint Het Engelse woord "Paint" betekent schilderen. Bij Windows wordt het tekenprogramma Paint meegeleverd. Open Paint. • Klik op Start, • Klik op Programma’s, • Klik op Bureauaccessoires • Klik op Paint In de lessen kan Paint worden geopend met de snelkoppeling op het bureaublad. Werkset In Paint zie je, behalve de Menubalk, ook een werkset.

Vrije vorm selecteren Vrije vorm selecteren Gum Gum Pipet voor kleur selecteren Pipet voor kleur selecteren Potlood Potlood Spuitbus Spuitbus Rechte lijn Rechte lijn Rechthoek Rechthoek Ovaal

Rechthoek selecteren Opvullen Vergroten Kwast voor dik en dun Tekst invoegen Gebogen lijnen Veelhoek Rechthoek met ronde hoeken

Voor je gaat werken klik je op de gewenste knop. Deze wordt dan lichter van kleur. Bij sommige knoppen verschijnt er onder de werkset nog een extra keuzevak. Zo kun je bij de rechte lijn en de gum kiezen tussen verschillende diktes. Bij de rechthoek kun je tussen verschillende vormen kiezen. De keuze die in gebruik is, is voorzien van een blauwe achtergrond. Oefening 31 t/m 38 Je kunt de laatste drie bewerkingen ongedaan maken. Klik in de Menubalk op Bewerken Klik op Ongedaan maken Voor het wissen van de hele afbeelding Klik in de Menubalk op Afbeelding Klik op Afbeelding wissen

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 19 van 21

Onder in het scherm staat het kleurenpalet. In Paint werk je altijd met een achtergrondkleur (de papierkleur van een bladzijde) en een voorgrondkleur (tekenkleur). Standaard is wit de achtergrondkleur en zwart de tekenkleur. Je kunt een andere voorgrond kleur kiezen, door met de linker muisknop op de gewenste kleur te klikken. Een andere achtergrond kleur kiezen, door met de rechter muisknop op de gewenste kleur te klikken. De twee over elkaar liggende rechthoekjes, links van het kleurenpalet, geven aan welke voor- en achtergrondkleur je gekozen hebt. Oefening 39 t/m 41 Houd de Shift toets in: Met het Potlood geeft een horizontale, verticale of diagonale rechte lijn. Met de Rechte lijn geeft een horizontale, verticale of diagonale rechte lijn. Met de Rechthoek geeft een vierkant. Met de Ovaal geeft een cirkel. Oefening 42 t/m 53 Voor het invoegen van Tekst klik je op “A” Trek met je muis een tekstvak op je tekenblad. Kies nu in de werkbalk Tekst voor het lettertype en de opmaak. Typ je tekst. Zodra je buiten het tekstvak klikt, verdwijnt het tekstkader. De tekst kun je niet meer wijzigen! Oefening 54 Teksten en delen van de tekening kunnen verplaatst, vergroot en verkleind, geknipt en gekopieerd worden. Gebruik de knop Rechthoek Selecteren of Vrije Vorm Selecteren en trek een vak om het te bewerken deel. Via het rolmenu Bewerken kun je knippen, kopiëren en plakken. Met de muis kun je het geselecteerde deel verplaatsen (slepen) en van grootte veranderen. Oefening 55 t/m 57 Maak het tekenblad niet groter dan nodig is. Een tekening vraagt meer geheugen als deze groter is. Vóór het opslaan van het definitieve resultaat, kun je met de muis de overbodige achtergrond weghalen.

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 20 van 21

4 - Ontspanning Hoofdstapel Hoofdstapel open

Patience

Gesorteerde stapels

Rijen

Standaard is Patience meegeleverd bij Windows Openen 1. Klik met de linkermuisknop op Start in de Taakbalk Schuif met de muisknop naar Programma's 2. Schuif met de muisknop over Programma's naar rechts 3. Schuif in de tweede kolom naar Ontspanning en weer naar rechts 4. Schuif in de derde kolom naar Patience en klik hierop met je linker muisknop 5. Maximaliseer het venster Klik hier

dan wordt het

Een Snelkoppeling op Bureaublad maken is ook mogelijk! Spelregels: • Het doel is om rechts boven vier gesorteerde stapels te maken van de vier verschillende "kleuren", oplopend van Aas, via 1, 2 etc. naar boer, vrouw en tenslotte de koning. • De zeven rijen daaronder worden kaarten gelegd die in omgekeerde volgorde liggen, dus van koning, vrouw, boer via 10, 9 etc. naar 1. Op deze rijen moet steeds om en om een zwarte of rode kaart liggen. • Een kaart kan verplaatst worden door er met je linker muisknop op te klikken, vast te houden en de kaart te slepen naar de plek waar je hem hebben wilt. Daar de muisknop loslaten. • Sorteer eerst zoveel mogelijk de kaarten op de 7 rijen. Leg eventuele Aas op één van de vier speciale plaatsen rechts bovenaan. • Klik een keer op de omgekeerde stapel links boven en kijk of je de eerste kaart ergens kunt aansluiten. Als dat zo is kun je ook de tweede en eventueel de derde kaart gebruiken. Daarna klik je weer op de omgekeerde stapel. Als de stapel leeg is klik je gewoon nogmaals op de plek van de stapel. • Als een van de zeven rijen leeg is, mag je daar alleen een koning neerleggen. • Als je een vraag hebt, kun je via de menubalk in help proberen een antwoord te vinden. • Een nieuw spel beginnen? Klik in menubalk op Spel en kiest Delen.

Senioren Thorn

25673831.doc

Pagina 21 van 21

Rummi Groepjes op tafel

Blanco steen Geruit gedeelte voor eerste stenen op tafel Eigen bordje

Openen Zoek via Verkenner waar het programma staat. Dubbelklik op Rummi met je linker muisknop Maximaliseer het venster: Klik hier dan wordt het Spelregels • Je speelt als speler 1 tegen de spelers 2, 3 en 4 van de computer. Het doel is om als eerste alle stenen van je bordje op tafel te krijgen. • Er zijn stenen genummerd van 1 tot 13, in vier verschillende kleuren. • Op tafel moeten stenen in groepjes komen te liggen van minimaal 3 stenen • Per groepje moeten alle nummers hetzelfde zijn en de kleuren verschillend, of alle kleuren hetzelfde en de nummers opeenvolgend van links naar rechts. Zorg dat tussen verschillende groepjes een opening blijft. • Een blanco steen mag je gebruiken voor een willekeurig nummer en kleur. • Je kunt een steen verplaatsen door hem te selecteren (door er op te klikken); de geselecteerde steen kleurt dan wit op. Vervolgens klik je op de plaats waar je hem wilt hebben. Als je hem neer wilt leggen op een plaats waar al een andere steen ligt, klik je op die steen; alle stenen schuiven dan naar rechts, voor zover er plaats is. • Sorteer eerst je stenen op je bordje op kleur of nummer. • Om de eerste keer op tafel te mogen, moet je met één of meerder groepjes samen minimaal 30 punten bij elkaar hebben. • Kun je niets of ben je klaar, dan klik je op Pas en wacht je beurt weer af. Als je niets gedaan heb krijg je een nieuwe steen op je bordje. Verplaats hem op je bordje naar een geschikte plaats. • Als je voldoende groepjes hebt om op tafel te mogen, leg je deze groepjes op het geruite gedeelte en klikt op Pas. Als de computer dit accepteert, verdwijnen de ruitjes en het blijft jouw beurt. • Als je eenmaal op tafel bent, mag je bij elke beurt stenen aan andere groepjes aanleggen of de groepjes helemaal anders verdelen. Je mag geen stenen van de tafel terug op je bordje leggen. • Twijfel je tijdens je beurt of iets mag, leg het dan neer en klik op OK? Als deze zet niet goed is kleuren de stenen wit die niet volgens de regels liggen. Je beurt is dan nog niet voorbij en je kunt nog veranderen. Als je toch op Pas klikt, is je beurt voorbij en legt de computer de stenen terug op je bordje. • Probeer in zo min mogelijk beurten al je stenen als eerste kwijt te raken.