Bµi 3. Tr¸i §Êt – M¨t Tr¨ng. TÝnh chÊt vËt lý cña Tr¸i §Êt
1. Sù vËn ®éng cña hµnh tinh ®«i Tr¸i §Êt – MÆt
Tr¨ng - Tr¸i §Êt c¸ch MÆt Tr¨ng: 384.400 km - Søc hót cña hai hµnh tinh + T¹i t©m T§ (®iÓm o) F = M.m/(60R) 2 + T¹i A : FA = M.m/(59R)2 + T¹i B: FB = m.m/(61R)2 * Søc hót t¹i A > t¹i B vµ C (FA > Fo > FB )
+ T¹i t©m T§ (®iÓm O) F = M.m/(60R) 2 + T¹i A : FA = M.m/(59R)2 + T¹i B: FB = M.m/(61R)2 * Søc hót t¹i A > t¹i B vµ C (FA > Fo > FB ) (OA = R)
B
O
A M T
1. Sù vËn ®éng cña hµnh tinh ®«i Tr¸i §Êt – MÆt Tr¨ng T©m quay chung c¸ch t©m T§: 0,75R MÆt Tr¨ng, T§ quay xung quanh t©m chung hÖ thèng. Trªn T§ sinh ra lùc li t©m ®èi kh¸ng søc hót vÒ phÝa MT. (ë t©m c©n b»ng, t¹i A li t©m <søc hót, t¹i B søc hót < li t©m ) HiÖn tîng vËt chÊt nh« lªn t¹i A vµ B gäi lµ sãng triÒu.
V. TÝnh chÊt vËt lý cña Tr¸i ®Êt 1. CÊu tróc bªn trong cña Tr¸i §Êt
CÊu t¹o Tr¸i §Êt Nh©n trong Nh©n ngoµi Manti trong Manti ngoµi Vá T§
§é s©u
2. TÝnh chÊt vËt lý cña Tr¸i ®Êt - Tû träng trung b×nh: 5,52g/cm3, t¨ng dÇn tõ ngoµi vµo t©m. - TÝnh chÊt truyÒn sãng cho biÕt cÊu tróc bªn trong + Sãng L: lan truyÒn trªn bÒ mÆt, vËn tèc nhá + Sãng P: (däc)gièng sãng ©m (®µn håi vËt chÊt) lan truyÒn trong m«i trõ¬ng cã vËn tèc lín + Sãng S: (ngang) sinh ra do c¸c dao ®éng vËt chÊt theo híng vu«ng gãc víi híng lan truyÒn,(sîi d©y c¨ng, liªn quan sù biÕn d¹ng vËt chÊt. - NÕu T§ lµ thÓ ®ång nhÊt, sãng ®Þa chÊn sÏ lan truyÒn theo ®êng th¼ng, vËn tèc kh«ng ®æi, nhng thùc tÕ sù truyÒn sãng phøc t¹p, vËn tèc lu«n thay ®æi.
3. Gi¶ thuyÕt vÒ thµnh phÇn ho¸ häc cña vÊt chÊt trªn tr¸i ®Êt
3.1. Gi¶ thuyÕt thµnh phÇn ho¸ häc kh«ng ®ång ®Òu.
- Khi nhiÖt ®é Tr¸i §Êt nãng dÉn tíi sù nãng ch¶y cña kim lo¹i. DÉn tíi vËt chÊt nhÑ næi lªn trªn -
Ph©n ho¸ theo 3 líp: Nh©n kim lo¹i, bao man ti, vá Tr¸i §Êt
-
Nh©n tØ träng lín v× c¸c nguyªn tè ho¸ häc bÞ biÕn d¹ng vµ bÞ nÐn chÆt
3.2. Gi¶ thuyÕt vÒ sù chuyÓn thÓ cña vËt chÊt -
Do sù thay ®æi ¸p xuÊt, dÉn tíi sù nÐn chÆt c¸c líp vá ®iÖn tö
-
VËt chÊt trong Tr¸i §Êt ë thÓ láng, thÓ siªu r¾n (nh©n: 1.37 0.000 At) vµ ë thÓ khÝ.
-
Lß m¸c ma xuÊt hiÖn trong ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é cao, sau khi phun trµo h×nh thµnh khÝ quyÓn.
3.1. Gi¶ thuyÕt vÒ sù chuyÓn thÓ cña vËt chÊt
ThuyÕt ®¼ng tÜnh
3 . §Æc ®iÓm chung vÒ sù ph©n bè lôc ®Þa vµ ®¹i d¬ng 1. Ph©n bè theo chiÒu cao - PhÇn lín diÖn tÝch lôc ®Þa n»m ë ®é cao kh«ng ®¸ng kÓ. Lôc ®Þa: 0 < 800.000 km2 0 - 200: 42,2 triÖu km2 200 - 500: 33 triÖu km2 > 500 lµ nói: 500 -1000 m nói thÊp: 27 tr Km2 1000 - 2000 nói trung b×nh: 12 tr km2 > 2000 m nói cao: 16 tr km2
1. Ph©n
bè theo chiÒu cao
- ThÒm lôc ®Þa : 0 - 200 m -
Sên lôc ®Þa 140 – 300 m
-
Ch©n lôc ®Þa: 2.500 – 5.000 m
-
§¸y ®¹i d¬ng thÕ giíi: 2.500 – 6.000 m
-
D·y nói ngÇm lßng ch¶o > 6.000 m
-
Vùc Marian : - 11.034 m
2. C¸c lôc ®Þa vµ ®¹i d¬ng trªn
Tr¸i §Êt * Lôc ®Þa: + ¸ - ¢u: 57,7 tr km2 + Phi: 29,2tr km2 + B¾c mü: 20,3 tr km2 + Nam Mü: 18,1 tr km2 + Nam cùc 13,9 tr km2
* §¹i d¬ng: + Th¸i B×nh D¬ng: 179,6 tr km2 + §¹i T©y D¬ng: 93,4 tr km2
+ óc : 7,6 tr km2
+ Ên §é D¬ng: 74,9 tr km2
+ C¸c ®¶o kh¸c: 9,2 tr km2
+ B¾c B¨ng D¬ng: 13,1 tr km2
3. Mét
sè quy luËt ph©n bè lôc ®Þa vµ ®¹i d¬ng
-
L§ tËp trung ë nöa cÇu b¾c
-
L§ ph©n bè thµnh 2 d¶i
-
L§ vµ ®¹i d¬ng cã vÞ trÝ ch©n ®èi ngîc nhau
-
HÇu hÕt L§ cã h×nh tam gi¸c
-
§Þa h×nh kÐo dµi theo kinh tuyÕn ®Òu cã d¹ng ch÷ S
Phô lôc ¶nh
* § én
H·y chØvµ®äc tªn tõng bé phËn cña nói löa.
CÊu t¹o cña nói löa