Autocad 2006 2d Chap-19

แบบฝกหัดที่ 3 งานเขียนแบบเครื่องกล I

ในแบบฝกหัดงานเขียนแบบเครือ่ งกล I นี้ เราจะเริ่มเขียนชิน้ สวนเครื่องกล Bell crank ทีม่ ีรูปทรงแบบงายๆ ดังรูปที่ 19.1 แตจะชวยใหเราสามารถเขาใจและรูจักวิธีการเริม่ ตนเขียนแบบแปลนดวย AutoCAD ตามหลักการที่ถกู ตอง โดยเริม่ ตนจากการเขียนชิน้ งานบน พืน้ ทีโ่ มเดลสเปสดวยขนาดจริง(Full scale)หรือใชมาตราสวน 1:1 โดยกําหนด หนวยวัดเปน 1 หนวยเทากับ 1 มิลลิเมตร เมือ่ เขียนชิน้ งานเสร็จเรียบรอยแลว เราจะเขียนเสนบอกขนาดและตัวอักษรบน พืน้ ทีโ่ มเดลสเปสเชนเดียวกับชิน้ งาน แลวนําตารางรายการแบบขนาด A4 หนวยมิลลิเมตรทีส่ รางไวในแบบฝกหัดบทที่ 17 เขามาจัดหนากระดาษสรางวิวพอรทและกําหนดมาตราสวน เพือ่ เตรียมพรอมในการพิมพแบบแปลนลงบนกระดาษ รูปที่ 19.1

chap-19.PMD

Note

ในแบบฝกหัดนีเ้ ราจะยังไมใช Sheet Set Manager เปนเครือ่ งมือในการจัดหนากระดาษและกําหนดสเกล เนื่องจากมีจุดประสงคเพื่อใหผูอานรูจักวิธีพื้นฐานในการจัดกระดาษและกําหนดสเกลใน AutoCAD หากผูอ า นไดรบั แบบแปลนทีเ่ ขียนดวยวิธนี มี้ าจากหนวยงานอืน่ ๆ จะสามารถแกไขเพิม่ ไดอยางถูกตอง

Note

วิธกี ารเขียนชิน้ งาน เขียนเสนบอกขนาด เขียนตัวอักษรหรือขอความบนพืน้ ทีโ่ มเดลสเปสในแบบฝกหัด นีเ้ ปนวิธีเกาทีเ่ ริ่มใชงานใน AutoCAD 2000 และยังสามารถใชไดจนมาถึง AutoCAD 2006 ในปจจุบนั

609

13/10/2549, 1:39

610 ในแบบฝกหัดนี้ เราจะได ศึกษาคําสัง่ พืน้ ฐานการกําหนดขอบเขตลิมติ (Limits) การสรางเลเยอร(Layer) การกําหนดรูปแบบ(Linetype)และความหนาเสน(Lineweight) การสราง Template file ตนแบบสําหรับ เก็บคาเริ่มตนเพื่อใช ในการเขียนแบบแปลนอื่นๆ คําสั่งในการเขียนเสน อาทิ เชน Line, Circle คําสั่ง ในการแกไขเสน อาทิ เชน Trim, Fillet, Break คําสั่งในการเขียนเสนบอกขนาด(Dimensions)แบบ ตางๆ รวมทัง้ คําสัง่ ทีเ่ กีย่ วของกับการสอดแทรกตารางรายการแบบ การจัดกระดาษ การกําหนดสเกลและ การเตรียมพิมพแบบแปลน

Note

2D Drafting

Note

ถึงแมวา แบบฝกหัดนีแ้ ละแบบฝกหัดอืน่ ๆ อาจจะไมตรงตามสายงานทีผ่ อู า นกําลังศึกษาหรือทํางานอยู แตผู อานก็ไมควรที่จะมองขาม เนื่องจากในงานเขียนแบบทุกประเภทมีเทคนิคการใชคําสั่งตางๆ เหมือนๆ กัน หากเรามีความสามารถเขียนแบบในงานประเภทใดประเภทหนึ่งไดแลว เราก็จะสามารถ เขียนแบบงานประเภทอื่นๆ ไดไมยากนัก เพียงแตศึกษาหลักการเขียนแบบของงานประเภทนั้นๆ อีก เล็กนอยเทานั้น

Note

เมื่อลองพิจารณาดูรูปชิ้นงานดังรูปที่ 19.1 เราจะสามารถแยกประเภทเสนไดทั้งหมดเปน 3 ประเภท คือเสนขอบของชิ้นงาน เสนศูนยกลางและเสนบอกขนาด ดังนั้น เราจะแยกเสนออกเปน 3 เลเยอร คือเลเยอร Profile, Center และ Dim เมื่อเขียนชิ้ นงานแยกตามเลเยอรเสร็จเรียบรอยแลว เราจะ เขียนเสนบอกขนาดลงบนชิ้นงานบนพื้นที่โมเดลสเปส แลวจึงนําตารางรายการแบบเขามารวมกับ ชิ้นงานและกําหนดมาตราสวน(Scale) แลวจึงกําหนดคาตางๆ เพื่อเตรียมพรอมสําหรับการสงแบบ แปลนไปยังเครือ่ งพิมพ

1.

Note

เริ่มแบบแปลนใหม โดยใชคําสั่ง File4New จะปรากฏไดอะล็อค Select template ใหเลือกไฟลตน แบบ Acadiso.dwt โปรแกรมจะนําเราไปสูพ น้ื ทีว่ าดภาพโมเดลสเปสในระบบ เมตริก โดยใชรหัสสีควบคุมคุณสมบัตแิ ละความหนาเสน(Color dependent plot style) กอนทีจ่ ะทําแบบฝกหัดนี้ เราควรทีจ่ ะตัง้ คาเริม่ ตนตางๆ ใหตรงกันเสียกอน โดยใชคําสัง่ Tools4Options

ð User Preferences ð ใหแนใจวาปรากฏเครื่องหมาย หนาเช็คบอกซ Shortcut menu in drawing area ðใหแนใจวาปรากฏเครือ่ งหมาย หนาเช็คบอกซ Turn on time-sensitive right-click แลวคลิก

แถบคําสัง่ Display ใหแนใจวา Crosshair size = 100 เปอรเซนตและใชคําสั่ง Tools4Drafting Settings ð Object Snap กําหนดโหมดออฟเจกทสแนปใชงานคือ Endpoint, Midpoint, Center, Intersection และ Extension รวมทั้งใหแนใจวาบรรทัดแสดงสถานะปรากฏ SNAP = ปด(OFF), GRID = ปด, ORTHO = ปด, POLAR = เปด, OSNAP = เปด(ON), OTRACK = ปด, DYN = เปด, LWT = ปด

2.

chap-19.PMD

สรางเลเยอรใหม 3 เลเยอรคอื เลเยอร Profile, Center และเลเยอร Dim โดยใชคําสัง่ Format4 Layer จะปรากฏไดอะล็อค Layer Properties Managers ใหคลิกบนปุม New Layer 3 ครัง้ แลวคลิก Layer1 ชาๆ 2 ครั้ง เมือ่ ปรากฏแถบสีน้ําเงินบนชื่อ Layer1 ใหตงั้ ชื่อเลเยอร Profile คลิกบน Lineweight ของเลเยอร Profile แลวเลือกความหนาเสน 0.35 mm ตอไปคลิก Layer2 ชาๆ 2 ครัง้ เมือ่ ปรากฏแถบสีนา้ํ เงินบนชือ่ Layer2 ตัง้ ชือ่ เลเยอร Center คลิกบนตลับสี White ของเลเยอร Center เมือ่ ปรากฏไดอะล็อค Select Color พิมพรหัสสีหมายเลข 5 (สีนา้ํ เงิน) เขาไปในอิดิทบอกซ Color แลวคลิกปุม OK คลิกบนเสน Continuous ของเลเยอร Center เมือ่ ปรากฏไดอะล็อค Select Linetype ใหคลิกบนปุม Load เมือ่ ปรากฏไดอะล็อค Load or Reload Linetypes ใหคน หาและคลิกเสนประ CENTER แลวคลิกบนปุม OK เมือ่ กลับไปยังไดอะล็อค Select linetype ใหคลิกบนเสนประ CENTER แลวคลิกปุม OK เพือ่ กลับไปยัง Layer Properties Managers จะปรากฏชือ่ เสนประ CENTER บนเลเยอร Center แลวคลิกบน Lineweight ของ เลเยอร Center แลวเลือกความหนาเสน 0.13 mm ตอไปคลิก Layer3 ชาๆ 2 ครั้ง เมื่อปรากฏ แถบสีนา้ํ เงินบนชือ่ Layer3 ตัง้ ชือ่ เลเยอร Dim คลิกบนตลับสี White ของเลเยอร Dim เมือ่ ปรากฏ

610

13/10/2549, 1:39

แบบฝกหัดที่ 3 งานเขียนแบบเครื่องกล I

611

ไดอะล็อค Select Color พิมพรหัสสีหมายเลข 1 (สีแดง) เขาไปในอิดทิ บอกซ Color แลวคลิกปุม OK แลวคลิกบน Lineweight ของเลเยอร Dim เลือกความหนาเสน 0.18 mm กําหนดใหเลเยอร Center เปนเลเยอรใชงาน โดยคลิกชือ่ เลเยอร Center แลวคลิกบนปุม Set Current ไดอะล็อค Layer Properties Managers จะปรากฏดังรูปที่ 19.2 แลวคลิกปุม OK เพือ่ ออกจากไดอะล็อค ซึง่ แสดงเลเยอรใชงาน แถบรายการควบคุมเลเยอรจะปรากฏ รูปที่ 19.2

Note

จากรูปที่ 19.2 สังเกตุวาบนไดอะล็อค Layer Properties Manager เฉพาะเลเยอรชื่อ Center เราจะตอง กําหนดใหรูปแบบเสนของเลเยอรนี้เปนเสนประ CENTER สวนเลเยอรอื่นๆ รูปแบบเสนยังคงเปน Continuous ตามทีโ่ ปรแกรมกําหนดมาให แลวสังเกตุอีกอยางหนึ่งวา ชือ่ เลเยอร Center ไปปรากฏบน Current Layer ซึ่งเปนเลเยอรใชงานดวย

3.

Note

หากตองการใชฟอนท .shx ภาษาไทย ใหคัดลอกฟอนท Angsana.shx และ Cordia.shx จากโฟลเดอร \Thai fonts ในแผน DVD-ROM แนบทายหนังสือคูมือเลมนี้ไปไวในโฟลเดอร C:\Program Files\ AutoCAD 2006\Fonts แลวออกจากโปรแกรม AutoCAD และกลับเขา AutoCAD ใหม เราจึงจะ สามารถใชงานฟอนทภาษาไทยในการเขียนเสนบอกขนาดและเขียนตัวอักษรได

4.

chap-19.PMD

สรางสไตลตัวอักษร โดยใชคําสั่ง Format4Text Style จะปรากฏไดอะล็อค Text Style ดังรูปที่ 7.5 คลิกบนปุม New จะปรากฏไดอะล็อค New Text Style ดังรูปที่ 7.6 พิมพชอื่ สไตล Simplex ในอิดิทบอกซ Style name คลิกปุม OK เลือกฟอนท จาก แถบรายการ Font name คลิกบนปุม Apply เพื่อกําหนดใหเปนสไตลใชงานและปุม Close แถบรายการควบคุมสไตลตวั อักษรจะปรากฏ ซึง่ แสดงสไตลตวั อักษรใชงาน

สรางสไตลเสนบอกขนาด โดยใชคําสัง่ Format4Dimension Style จะปรากฏไดอะล็อค ดังรูปที่ 8.3 สังเกตุวา สไตล ISO-25 เปนสไตลใชงาน ใหคลิกบนปุม New จะปรากฏไดอะล็อค Create New Dimension Style ดังรูปที่ 8.4 (ซาย) ใหพมิ พชื่อสไตล Mechanical ใหแนใจวา แถบรายการ Used for ปรากฏ All dimensions แลวคลิกบนปุม Continue จะปรากฏไดอะล็อค ดังรูปที่ 8.7 แสดงแถบคําสัง่ Line ในฟลด Dimension lines กําหนด Color = ByLayer, Linetype = ByLayer, Lineweight = ByLayer, Baseline spacing = 6 ในฟลด Extension lines กําหนด Color = ByLayer, Linetype ext line 1 = ByLayer, Linetype ext line 2 = ByLayer, Lineweight = ByLayer,แลวคลิกแถบคําสัง่ Symbol and Arrow ในฟลด Arrow heads กําหนด First = , Second = , Arrow size = 2.5 คลิกแถบคําสั่ง Text คลิกบนปุม ของแถบรายการ Text style แลวเลือกสไตล Simplex ใหปรากฏบนแถบรายการ Text Style กําหนดให Text color = Magenta, Text height = 2.5, Vertical = Center, Text Alignment = Horizontal เลือกแถบคําสัง่ Fit กําหนดให Fit Options = Arrow ใหแนใจวา Use overall scale of = 1 (หากชิน้ งานและตารางรายการแบบมีหนวยเปนมิลลิเมตรใหกาํ หนดคา เทากับ 1 หากชิน้ งานและตารางรายการแบบมีหนวยเปนเมตร ใหกาํ หนดคาเทากับ 0.001) แลวคลิกใหปรากฏเครือ่ งหมาย หนาเช็คบอกซ Place text manually ซึง่ เราจะสามารถกําหนด ตําแหนงตัวเลขบอกขนาดตามตําแหนงทีเ่ ราตองการไดอยางอิสระ เลือกแถบคําสัง่ Primary Units ในฟลด Linear dimensions ใหแนใจวา Unit format = Decimal, Precision = 0.00 , Decimal Seperator = ‘.’ (Period) ใหแนใจวาปรากฏเครือ่ งหมาย บนเช็คบอกซ Trialing ใน

611

13/10/2549, 1:39

612

ฟลด Zero supression เพือ่ ระงับเลข 0 (ศูนย) หลังจุดทศนิยม แลวคลิกปุม OK เพือ่ กลับไปยัง ไดอะล็อค Dimension Style Manager ใหคลิกเพือ่ เลือกสไตล Mechanical แลวคลิกบนปุม Set Current เพือ่ กําหนดใหเปนสไตลเสนบอกขนาดใชงานและคลิกบนปุม Close เพือ่ ออกจาก ซึ่งแสดง ไดอะล็อคแถบรายการควบคุมสไตลเสนบอกขนาดจะปรากฏ สไตลเสนบอกขนาดใชงาน

2D Drafting

5.

เมื่อเราไดสรางเลเยอรและเปดโหมดแสดงจุดกริดเรียบรอยแลว เราสามารถเก็บบันทึกชื่อเลเยอรและ คาตางๆ ทัง้ หมดทีเ่ ราไดกําหนดไวในไฟลตน แบบ .dwt เพื่อทีจ่ ะไดไมตอ งเสียเวลาในการสรางเลเยอร และกําหนดคาตางๆ ใหม เมือ่ มีการสรางไฟลแบบแปลนเพือ่ เขียนชิน้ งานอืน่ ๆ ทีม่ โี ครงสรางเหมือนกัน เมือ่ มีการใชคําสัง่ File4New แลวเลือกไฟลตน แบบ .dwt ทีเ่ ราไดสรางขึน้ เลเยอร สไตลตวั อักษร และสไตลเสนบอกขนาด จะตามไปอยูใ นไฟลแบบแปลนใหมโดยอัตโนมัติ

Note

6.

บันทึกไฟลตน แบบ โดยใชคาํ สัง่ File4Save หรือคําสัง่ File4Save As เมือ่ ปรากฏไดอะล็อค Save Drawing As ใหเลือก Drawing Template File (*.dwt) ในแถบรายการ Files of type แลวตัง้ ชือ่ My_Project_Template คลิกบนปุม Save จะปรากฏไดอะล็อค Template Description เราสามารถพิมพคําอธิบายไฟลตนแบบหรือคลิกบนปุม OK เพื่อบันทึกไฟลตนแบบ .dwt แลวใชคําสัง่ File4Close เพือ่ ปดเทมเพล็ทไฟล

Note

หากตอไป มีการสรางสไตลเสนบอกขนาด สไตลตัวอักษรอื่นๆ เพิ่มเติมขึ้นมาภายหลัง เราสามารถ เปดไฟล My_Project_Template.dwt ออกมา แลวใชคําสัง่ Tools4DesignCenter แลวคลิกและลาก Dimstyle และ Textstyle จากไฟลอื่นๆ เขาไปเพิ่มเติมเขาไปในไฟลตนแบบได

Note

เมื่อบันทึกไฟลตนแบบ My_Project_Template.dwt แลว ไฟลดังกลาวนี้จะถูกเก็บไวในโฟลเดอร C:\ Documents and Settings\User name\Local Settings\Application Data\Autodesk\AutoCAD 2006\ R16.2\enu\Template ในขณะนี้ ถาหากเราเริ่มตนเขียนชิ้นงานและใชคําสั่ง File4Save จะทําให ชิ้นงานเขาไปอยูในไฟลตนแบบ ทุกครั้งที่ใชคําสั่ง File4New แลวเลือกไฟลตนแบบ .dwt นี้ ชิน้ งานจะตามไปปรากฏในไฟลแบบแปลนใหมดว ย ซึง่ เราไมตอ งการใหเปนเชนนัน้ ดังนัน้ เราจะตอง ใชคําสั่ง File4Save As เพื่อบันทึกไฟลแบบฝกหัดนี้ในฟอรแมต .dwg ใหมเสียกอน

7.

Note

chap-19.PMD

กดปุม ฟงชัน่ คีย & เพื่อเปดโหมดแสดงจุดกริด กดปุมฟงชั่นคีย ( เพือ่ เปดโหมดแสดงการ กระโดดของเคอรเซอร แลวขยายขอบเขตของจุดกริดใหเต็มพืน้ ทีว่ าดภาพ โดยใชคาํ สัง่ View4 Zoom4All

เริ่มแบบแปลนใหม โดยใชคําสั่ง File4New เมื่อปรากฏไดอะล็อค Select template คนหาไฟล My_Project_Template.dwt แลวคลิกบนปุม OK พืน้ ทีว่ าดภาพจะปรากฏไฟลแบบ แปลนใหม มีการตัง้ คาเลเยอร สไตลตวั อักษรและสไตลเสนบอกขนาดเหมือนกับทีอ่ ยูใ นเทมเพล็ท ไฟลดงั กลาวทุกประการดังรูปที่ 19.3 (ซาย) โดยที่โปรแกรมกําหนดมาให หากเราเขาสู AutoCAD 2006 ดวยไฟลตนแบบ Acadiso.dwt (ระบบ เมตริก) หากเราใชคําสัง่ View4Zoom4All พืน้ ที่วาดภาพจะแสดงขอบเขตลิมิต(Limits) เทากับ 420,297 หนวย ซึง่ ถาเปรียบเทียบกับชิ้นงานดังรูปที่ 19.1 ซึ่งมีขนาด 50x40 หนวยโดยประมาณ ถาเรา เขียนชิน้ งานเขาไปบนพืน้ ทีว่ าดภาพในขณะนีซ้ งึ่ มีลิมติ (Limits)เทากับ 420,297 หนวย จะทําใหชนิ้ งาน ปรากฏบนพืน้ ทีว่ าดภาพมีขนาดเล็กมากจนไมสามารถเริม่ เขียนภาพได ดังนัน้ เราควรกําหนดขอบเขต ลิมติ ใหมใหเหมาะสมกับชิน้ งานดังนี้

612

13/10/2549, 1:39

แบบฝกหัดที่ 3 งานเขียนแบบเครื่องกล I

613 รูปที่ 19.3

8.

เริม่ กําหนดขอบเขตลิมติ โดยใชคําสัง่ Format4Drawing Limits จะปรากฏขอความดังนี้ {กดปุม Q เพือ่ ยอมรับคา 0,0} 100,80 {กําหนดขอบเขตลิมติ โดยพิมพคา 100,80 ประมาณสองเทาของขนาดชิน้ งานทีจ่ ะเขียน}

Specify lower left corner or [ON/OFF] <0.0000,0.0000>: Specify upper right corner <420.0000,297.0000>:

Note

100,80 ไดมาจากขนาดของชิน้ งานในรูปที่ 19.1 ซึง่ อันทีจ่ ริงชิน้ งานมีความยาวประมาณ 50 กวาๆ สวน ความสูงของชิ้นงานประมาณไมเกิน 40 หนวย ดังนั้น ชิ้นงานจึงมีขนาดประมาณ 50x40 หนวยโดย ประมาณ แตถาเรานําคาดังกลาวไปกําหนดเปนขอบเขตลิมิต พื้นที่วาดภาพก็จะมีขนาดฟตพอดีกับ ชิน้ งาน ยากตอการเริม่ ตน เพราะจะไมมพี นื้ ทีข่ อบเหลืออยูแ มแตนอ ย ดังนัน้ เราจึงกําหนดขอบเขตลิมติ ใหมคราวๆ โดยใชคา 100,80 ซึง่ มีขนาดใหญกวาชิน้ งานประมาณ 2 เทาของชิน้ งาน ซึง่ จะทําใหมีพนื้ ที่ ขอบเหลือเพียงพอที่จะเริ่มตนเขียนชิน้ งานไดอยางสะดวก อยางไรก็ตาม การกะขนาดเผือ่ พื้นที่ขอบนี้ ควรใชขนาดคราวๆ เพื่อความรวดเร็วที่สุด ไมตองถึงขนาดที่จะตองใชเครื่องคิดเลขเขามาชวย เรา สามารถมองดูขนาดบนชิน้ งานคราวๆ ก็เพียงพอ เนื่องจากเราใชขอบเขตลิมิตเฉพาะชวงที่เริม่ ตนเขียน ชิ้นงานเทานั้น หลังจากที่ไดเริ่มเขียนชิ้นงานไปแลว เราจะไมไดใชขอบเขตลิมิตในจุดประสงคอื่นๆ ตอไปอีกเลย ดังนั้น การใชลิมิตประมาณ 2 เทาของขนาดชิ้นงานเปนวิธีป ระมาณขนาดลิมิตที่งาย และเร็วทีส่ ุด

9.

Note

ใชคําสัง่ View4Zoom4All เพือ่ แสดงขอบเขตลิมติ ใหม จุดกริดซึง่ ใชอา งอิงขนาดและการ กระโดดของเคอรเซอรสแนป จึงมีระยะหางเพิม่ มากขึน้ ดวย เนือ่ งจากโดยทีโ่ ปรแกรมกําหนด มาใหระยะหางของจุดกริดในระบบเมตริกมีคา เทากับ 10 หนวยดังรูปที่ 19.3 (ขวา) ขอใหจดจําไวเสมอวา หลังจากทีม่ ีการเปลีย่ นแปลงขอบเขตลิมติ ดวยคําสัง่ Format4Drawing Limits แลว เราจะตองใชคําสัง่ View4Zoom4All ตามทันทีทกุ ครัง้ เพือ่ ทําใหขอบเขตของพืน้ ทีว่ าดภาพ เปลีย่ นแปลงไปตามขอบเขตลิมิตใหม

10. แกไขการกําหนดกริด(Grid)และระยะกระโดดของเคอรเซอร(Snap)ใหมใหเหมาะสมกับขอบ เขตลิมติ โดยใชคําสัง่ Tools4Drafting Settings หรือคลิกขวาบน ปุม หรือปุม แลวเลือกคําสัง่ Settings จะปรากฏไดอะล็อค Drafting Settings ใหเลือกแถบคําสัง่ Snap and Grid แลวกําหนด Snap X Spacing, Snap Y Spacing เทากับ 5 หนวยและกําหนด Grid X Spacing, Grid Y Spacing เทากับ 0 (ศูนย) แลวคลิกปุม OK เพือ่ ออกจากไดอะล็อค ขอบเขตลิมติ จะปรากฏดังรูปที่ 19.4 (ซาย) 11. ใหแนใจวาเลเยอร Center เปนเลเยอรใชงาน 12. เปดโหมด Ortho เพือ่ บังคับใหเสนอยูใ นแนวนอนหรือแนวตัง้ โดยกดปุม ฟงชัน่ คีย * หรือคลิก บนปุม บนบรรทัดแสดงสถานะ

chap-19.PMD

613

13/10/2549, 1:39

614 รูปที่ 19.4

2D Drafting

13. เขียนเสนตรงในแนวนอนใหอยูป ระมาณคอนไปทางดานลางของพืน้ ทีว่ าดภาพเล็กนอยและอีก เสนหนึง่ ใหคอ นไปดานขวาของพืน้ ทีว่ าดภาพโดยใชสายตากะตําแหนงและความยาวทีเ่ หมาะสม (ดูตําแหนงจากรูปที่ 19.1) โดยใชคําสัง่ Draw4Line ใหปรากฏดังรูปที่ 19.4 (ขวา) Note

ในการเขียนเสนในแนวนอนและแนวตัง้ ถาปุม SNAP, ORTHO หรือ POLAR ปุม ใดปุม หนึง่ ไมไดเปด อยู โอกาสที่เราจะเขียนเสนผิดพลาดคอนขางสูง โดยเสนจะเอียงออกจากแนวนอนหรือแนวตั้งไดงา ย ดังนัน้ เมื่อใดก็ตามที่ตอ งการเขียนเสนในแนวนอนหรือแนวตั้ง จึงควรมั่นใจวาเราไดใชปุม ORTHO, SNAP หรือ POLAR เปนตัวบังคับเสนไมใหหนีออกนอกแนวนอนและแนวตั้ง

รูปที่ 19.5

คาของเสนประเซ็นเตอรที่กําหนดไวในไฟล Acadiso.lin

14. ปดโหมดบังคับการกระโดดของเคอรเซอร โดยกดปุม ฟงชัน่ คีย ( และปดโหมดบังคับ เสนแนวนอนและแนวตัง้ โดยกดปุม ฟงชัน่ คีย * และปดโหมดการแสดงจุดกริด โดยกดปุม ฟงชัน่ คีย & 15. ปรับสเกลเสนประใหมคี วามถีม่ ากขึน้ โดยพิมพ LTS หรือ LTSCALE ผานคียบ อรด แลวปอนคา 0.2 จะปรากฏดังรูปที่ 19.5 (ซาย)

chap-19.PMD

Note

สังเกตุวาเสนตรงทั้งสองเสนที่เราเขียนขึ้นมาอยูในเลเยอร Center ซึ่งเราไดกําหนดใหเลเยอร Center นีเ้ ปนเสนประเซ็นเตอรไลน CENTER แตเนือ่ งจากชิน้ งานมีขนาดเล็กมาก สเกลแฟคเตอรรวมของเสน ประทัง้ หมด(Global linetype scale)ทีโ่ ปรแกรมกําหนดมาใหมคี า เทากับ 1 ซึง่ เทียบกับขนาดของชิน้ งาน แลวเสนประจึงมีขนาดใหญมาก หากชิน้ งานมีขนาดเล็กมากกวานี้ จะทําใหความถีข่ องเสนประนอยมาก จนกระทั่งอาจจะปรากฏเปนเสนเต็มก็เปนได

Note

ตามทีโ่ ปรแกรมกําหนดให เมือ่ เริม่ แบบแปลนใหม ดวยเพล็ทไฟล Acadiso.dwt โปรแกรมจะโหลดไฟล Acadiso.lin ซึง่ บรรจุรปู แบบเสนประแบบตางๆ จากโฟลเดอร C:\Documents and Settings\User name\ Application Data\Autodesk\AutoCAD 2006\R16.2\enu\Support เสนประ CENTER ทีเ่ รากําลังใชงาน อยูนั้นก็ถูกกําหนดคาเริ่มตนไวในไฟล Acadiso.lin เชนเดียวกัน หากเราเปดไฟล Acadiso.lin ออกมา แลวคนหาเสนประ CENTER จะปรากฏดังรูป ที่ 19.5 (ขวา) เราจะพบวาเสนขีดยาวของเสนประ เซ็นเตอรมคี วามยาวเทากับ 31.75 หนวย นัน่ หมายถึง ถาเรากําหนด LTSCALE = 1 ขีดยาวของเสนประ CENTER จะมีความยาว 31.75 หนวย หากเรากําหนด LTSCALE = 0.2 จะทําใหเสนขีดยาวของเสนประ CENTER มีความยาวเทากับ 31.75x0.2 = 6.35 หนวยบนพื้นที่วาดภาพ

614

13/10/2549, 1:39

แบบฝกหัดที่ 3 งานเขียนแบบเครื่องกล I

615

Note

ในการโหลดเสนประออกมาใชงาน เราจะต องแนใจวาได เลื อกเสนประ CENTER ไมควรเลือก CENTER2 หรือ CENTERX2 เนื่องจากคาที่โปรแกรมกําหนดมาใหมีความยาวครึ่งหนึ่งหรือสองเทา ของเสนประ CENTER หากนําไปใชงานจะมีความยุงยากในการกําหนดสเกล โดยเฉพาะอยางยิ่ง หามมิใหโหลดเสนประ CENTER ไปใชงานรวมกับเสนประอื่นๆ ที่ลงทายดวย ...2 หรือ ...X2 เพราะ เสนประดังกลาวมีสเกลทีแ่ ตกตางกันไมสามารถกําหนด LTSCALE ใหเปลีย่ นแปลงสเกลสัมพันธกนั ได

Note

หากเราตองการตรวจสอบวาหลังจากที่เราไดกําหนด LTSCALE = 0.2 แลว เสนขีดยาวของเสนประ เซ็นเตอรจะมีคาประมาณ 6.35 จริงหรือไม เราสามารถใชคําสั่ง Tools4Inquiry4Distance เพื่อ วัดระยะขีดยาวของเสนประเซ็นเตอร แตเราจะตองปดโหมด # เสียกอน มิฉะนัน้ โปรแกรม อาจจะสแนปเขาที่ปลาย(End point)หรือกลาง(Mid point)เสนซึ่งจะรายงานความยาวไมถูกตอง

16. จากรูปที่ 19.5 (ซาย) สรางเสนคูข นานทีร่ ะยะหาง 21 หนวย โดยใชคําสัง่ Modify4Offset Command: _offset

{จากรูปที่ 19.5 (ซาย) ใหแนใจวา OSNAP # อยูใ นสถานะปด}

Current settings: Erase source=No Layer=Source OFFSETGAPTYPE=0

{ปอนระยะหาง 21 หนวย} Select object to offset or [Exit/Undo] <Exit>: {คลิกบนเสนตรงจุดที่ 1} Specify point on side to offset or [Exit/Multiple/Undo] <Exit>: {คลิกตรงจุดที่ 2} Select object to offset or [Exit/Undo] <Exit>: {คลิกขวาหรื อกดปุม Q เพื่ อออกจากคําสั่ง} Specify offset distance or [Through/Erase/Layer] :

17. จากรูปที่ 19.5 (ซาย) เขียนเสนตรงยาว 50 หนวยทํามุมเอียง 202 องศาจากแนวแกน X โดย # อยูใ นสถานะเปด ใชคําสั่ง Draw4Line ใหแนใจวา {เลือ่ นเคอรเซอรไปยังจุดที่ 3 เมือ่ ปรากฏมารคเกอร คลิกซาย} @50<202 {พิมพคา รีเลทีฟคอรออรดเิ นท @50<202} Specify next point or [Undo]: {คลิกขวาหรือกดปุม  Q จะปรากฏดังรูปที่ 19.6 (ซาย)} Command: _line Specify first point:

Specify next point or [Undo]:

รูปที่ 19.6

Note

chap-19.PMD

ถาพิจารณารูปที่ 19.1 เราจะเห็นวา ขณะนี้ เราไดจุดตัดซึ่งจะใชเปนจุดศูนยกลางของวงกลมเสนผา ศูนยกลาง 20 หนวยและจุดตัดซึ่งจะใชเปนจุดศูนยกลางของวงกลมรัศ มี 5.5 หนวยซึ่งอยูดานบน แตยงั ขาดจุดตัดซึ่งจะใชเปนจุดศูนยกลางของวงกลมรัศมี 5.5 หนวยซึ่งอยูดานลาง อันทีจ่ ริง เราทราบ ระยะหางและคามุมของจุดศูนยกลางของวงกลมอยูแลวคือ 35 หนวยมุม 202 องศาจากแนวแกน X ดังนั้น เราสามารถเขียนวงกลมตางๆ ดังตอไปนี้

615

13/10/2549, 1:39

616

18. จากรูปที่ 19.6 (ซาย) เริม่ เขียนวงกลม โดยกอนอืน่ เปลีย่ นเลเยอร เลเยอรใชงาน โดยใชคําสัง่ Draw4Circle4Center, Radius

2D Drafting

# อยูใ นสถานะเปด} Specify center point for circle or [3P/2P/Ttr (tan tan radius)]: {เลือ ่ นเคอรเซอรไปยังจุดที่ 1 เมือ่ ปรากฏมารคเกอร หรือ คลิกซาย } Specify radius of circle or [Diameter]: D {พิมพ D แลวกดปุม  Q เพือ่ กําหนดเสนผาศูนยกลาง} Specify diameter of circle <0.0000>: 10 {พิมพคา เสนผาศูนยกลาง 10 หนวย แลวกดปุม  Q เพือ่ ออกจากคําสัง่ } Command: _circle

{จากรูปที่ 19.6 (ซาย) ใหแนใจวา

เปน

19. จากรูปที่ 19.6 (ซาย) คลิกขวาเพือ่ ทําซ้าํ คําสัง่ หรือใชคาํ สัง่ Draw4Circle4Center, Radius เขียนวงกลมเสนผาศูนยกลาง 20 หนวย โดยมีจดุ ศูนยกลางอยูต รงจุดที่ 1 โดยตามวิธใี นขอ 18 20. จากรูปที่ 19.6 (ซาย) คลิกขวาเพือ่ ทําซ้าํ คําสัง่ หรือใชคาํ สัง่ Draw4Circle4Center, Radius เขียนวงกลมเสนผาศูนยกลาง 5.5 หนวย โดยมีจดุ ศูนยกลางอยูต รงจุดที่ 2 โดยตามวิธใี นขอ 18 21. จากรูปที่ 19.6 (ซาย) คลิกขวาเพือ่ ทําซ้าํ คําสัง่ หรือใชคําสัง่ Draw4Circle4Center, Radius เขียนวงกลมรัศมี 5.5 หนวย โดยมีจุดศูนยกลางอยูต รงจุดที่ 2 โดยตามวิธีในขอ 18 แตไม ตองเลือกตัวเลือก D เพราะสามารถกําหนดรัศมีไดทนั ที 22. จากรูปที่ 19.6 (ซาย) เขียนวงกลมตอไป โดยใชคําสัง่ Draw4Circle4Center, Radius # อยูใ นสถานะเปด} {คลิกบนปุม (From)} Base point: {เลือ ่ นเคอรเซอรไปยังจุดที่ 1 เมือ่ ปรากฏมารคเกอร หรือ คลิกซาย } : @35<202 {พิมพคา รีเลทีฟคอรออรดเิ นท @35<202} Specify radius of circle or [Diameter]: D {พิมพ D แลวกดปุม  Q เพือ่ กําหนดเสนผาศูนยกลาง} Specify diameter of circle <0.0000>: 5.5 {พิมพคา เสนผาศูนยกลาง 5.5 หนวย แลวกดปุม  Q เพือ่ ออกจากคําสัง่ } Command: _circle

{จากรูปที่ 19.6 (ซาย) ใหแนใจวา

Specify center point for circle or [3P/2P/Ttr (tan tan radius)]:

23. เปดโหมดแสดงความหนาเสนบนพืน้ ทีว่ าดภาพ โดยคลิกบนปุม จะปรากฏดังรูปที่ 19.6 (ขวา)

บนบรรทัดแสดงสถานะ

24. จากรูปที่ 19.6 (ขวา) คลิกขวาเพือ่ ทําซ้ําคําสัง่ หรือใชคําสัง่ Draw4Circle4Center, Radius เมือ่ ปรากฏขอความ Specify center point for circle เลือ่ นเคอรเซอรไปบนเสนจุดที่ 3 เมือ่ ปรากฏมารคเกอร คลิกซาย เมือ่ ปรากฏขอความ Specify radius of circle or [Diameter]: พิมพคา รัศมี 5.5 หนวย จะปรากฏดังรูปที่ 19.7 (ซาย) รูปที่ 19.7

25. จากรูปที่ 19.7 (ซาย) เขียนเสนตรงสัมผัสสวนโคง โดยใชคําสัง่ Draw4Line

chap-19.PMD

616

13/10/2549, 1:39

แบบฝกหัดที่ 3 งานเขียนแบบเครื่องกล I

617

{คลิกบนปุม (Tangent) หรือกดปุม S แลวคลิกขวา เลือก Tangent แลวคลิกซาย เมือ่ ปรากฏมารคเกอร ตรงจุดที่ 1 } (Tangent) แลวคลิกซาย เมือ่ ปรากฏมารคเกอร Specify next point or [Undo]: {คลิกบนปุม  ตรงจุดที่ 2 } Specify next point or [Undo]: {คลิกขวาหรือกดปุม  Q เพือ่ ออกจากคําสัง่ } Command: _line Specify first point:

26. จากรูปที่ 19.7 (ซาย) คลิกขวาเพือ่ ทําซ้ําคําสัง่ LINE เขียนเสนตรงสัมผัสสวนโคง ตามวิธใี นขอ 24 โดยใชออฟเจกทสแนป (Tangent) กับจุดที่ 3 และใชออฟเจกทสแนป (Tangent) กับจุดที่ 4 แลวคลิกขวา เพื่อออกจากคําสั่ง 27. จากรูปที่ 19.7 (ซาย) คลิกขวาเพือ่ ทําซ้ําคําสัง่ LINE เขียนเสนตรงสัมผัสสวนโคง ตามวิธใี นขอ 24 โดยใชออฟเจกทสแนป (Tangent) กับจุดที่ 5 และใชออฟเจกทสแนป (Tangent) กับจุดที่ 6 แลวคลิกขวา เพื่อออกจากคําสั่ง 28. จากรูปที่ 19.7 (ซาย) คลิกขวาเพือ่ ทําซ้ําคําสัง่ LINE เขียนเสนตรงสัมผัสสวนโคง ตามวิธใี นขอ 24 โดยใชออฟเจกทสแนป (Tangent) กับจุดที่ 7 และใชออฟเจกทสแนป (Tangent) กับจุดที่ 8 แลวคลิกขวา เพือ่ ออกจากคําสัง่ จะปรากฏดังรูปที่ 19.7 (ขวา) 29. จากรูปที่ 19.7 (ขวา) ตัดเสนทีไ่ มตอ งการ โดยใชคําสัง่ Modify4Trim Command: _trim

{จากรูปที่ 19.7 (ขวา) ใหแนใจวา OSNAP # อยูใ นสถานะปด}

Current settings: Projection=UCS, Edge=None

{เลือกขอบตัด} Select objects or <select all>: {คลิกบนเสนตรงจุดที่ 9, 10, 11 และ 12 เพือ ่ ใชเปนขอบตัด} Select objects: {คลิกขวาหรือ Q เพือ ่ ออกจากโหมดการเลือกขอบตัด} Select cutting edges ...

Select object to trim or shift-select to extend or [Fence/Crossing/Project/Edge/eRase/Undo]:

{คลิกบนเสนตรงจุดที่ 13 และ 14}

Select object to trim or shift-select to extend or [Fence/Crossing/Project/Edge/eRase/Undo]:

จะปรากฏดังรูปที่ 19.8 (ซาย) }

{คลิกขวาหรือ Q เพื่อออกจากคําสัง่

รูปที่ 19.8

30. จากรูปที่ 19.8 (ซาย) ขยายภาพ โดยใชคําสัง่ View4Zoom4Window และ 2 จะปรากฏดังรูปที่ 19.8 (ขวา)

แลวคลิกจุดที่ 1

31. จากรูปที่ 19.8 (ขวา) สรางสวนโคงฟลเลท โดยไมตดั (Trim)เสน โดยใชคําสัง่ Modify4Fillet

chap-19.PMD

617

13/10/2549, 1:39

618 Command: _fillet

{จากรูปที่ 19.8 (ขวา) ใหแนใจวา

# อยูใ นสถานะปด}

Current settings: Mode = TRIM, Radius = 0.0000 Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]:

เพือ่ เปลีย่ นโหมดในการตัดเสน} Enter Trim mode option [Trim/No trim] :

โหมดไมตดั เสน}

2D Drafting

T {ใหพมิ พ T เพือ่ เลือก Trim

N {ใหพมิ พ N เพือ่ เลือก No trim เพือ่ เปลีย่ น

{คลิกบนเสนตรงจุดที่ 1 } {คลิกบนเสนตรงจุดที่ 2 } Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]: R {ใหพม ิ พ R เพือ่ เลือก Radius เพือ่ กําหนดรัศมี} Specify fillet radius <0.000>: 7.5 {ใหพม ิ พคา รัศมี 7.5 } Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]: {คลิกบนเสนตรงจุดที่ 3 } Select second object or shift-select to apply corner: {คลิกบนเสนตรงจุดที่ 4 จะปรากฏ ดังรูปที่ 19.9 (ซาย)} Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]: Select second object or shift-select to apply corner:

รูปที่ 19.9

32. จากรูปที่ 19.9 (ซาย) ตัดเสนตรงออกเปน 2 สวน โดยใชคาํ สัง่ Modify4Break ปุม ไอคอน (Break at point) Command: _break Select object:

เปด แลวคลิกบนเสนตรงจุดที่ 1}

{จากรูปที่ 19.9 (ซาย) ใหแนใจวา

หรือคลิกบน

# อยูใ นสถานะ

{พิมพ F เพือ่ กําหนดจุดเริม่ ตัดใหม} {เลือ่ นเคอรเซอรไปยังจุดที่ 2 เมือ่ ปรากฏมารคเกอร คลิกซาย } Specify second break point: @ {พิมพ @ เพือ ่ ใชจดุ เริม่ ตัดกับจุดสิน้ สุดการตัดเปนจุดเดียวกัน} Specify second break point or [First point]: _f

Specify first break point:

33. จากรูปที่ 19.9 (ซาย) ตัดเสนตรงตอไป โดยคลิกขวาเพื่อทําซ้ําคําสัง่ BREAK หรือคลิกบนปุม ไอคอน (Break at point) ตามวิธีในขอ 32 แลวแทนที่จดุ ที่ 1 ดวยจุดที่ 3 และแทนทีจ่ ุดที่ 2 ดวยจุดที่ 4 จะปรากฏดังรูปที่ 19.9 (ขวา) ซึง่ เราจะไมเห็นการเปลีย่ นแปลงใดๆ Note

chap-19.PMD

หลังจากตัดเสนแลว เราจะไมเห็นสิ่งใดเปลี่ยนแปลงบนเสนที่ถูกตัด เนื่องจากเสนถูกแบงออกเปน 2 เสนติดตอกัน เราสามารถตรวจสอบได โดยคลิกใหปรากฏจุดกริ๊ปส แลวกดปุม D

618

13/10/2549, 1:39

619

แบบฝกหัดที่ 3 งานเขียนแบบเครื่องกล I

34. จากรูปที่ 19.9 (ขวา) เปลี่ยนเลเยอรใหกบั เสน โดยในขณะที่บรรทัด Command: ไมปรากฏ คําสัง่ ใดๆ คลิกบนเสนจุดที่ 5 และคลิกบนเสนจุดที่ 6 ใหปรากฏจุดกริป๊ สสนี ้ําเงิน เลือกเลเยอร จากแถบรายการควบคุมเลเยอร ในขณะทีย่ งั คงปรากฏจุดกริป๊ สของ เสนตรงทัง้ สอง แลวคลิกแถบรายการควบคุมรูปแบบเสนประ ใหเลือกเสนเต็ม Continuousจาก แถบรายการ เพือ่ เปลีย่ นคุณสมบัตเิ สนใหกลายเปนเสนเต็ม โดย ไมใชคณ ุ สมบัตเิ สนประทีก่ าํ หนดไวในเลเยอร Center แลวกดปุม D เพือ่ ยกเลิกการเลือกวัตถุ 35. จากรูปที่ 19.9 (ขวา) ลดความยาวเสน โดยใชคําสัง่ Modify4Lengthen #} DE {พิมพตวั เลือก DE เพือ่ เลือก DElta} Enter delta length or [Angle] <0.0000>: -2 {กําหนดคา -2 แลวกดปุม  Q} Select an object to change or [Undo]: {คลิกบนเสนตรงจุดที่ 5, 6, 7 และ 8} Select an object to change or [Undo]: {คลิกขวาหรือกดปุม  Q เพือ่ ออกจากคําสัง่ จะปรากฏ ดังรูปที่ 19.10 (ซาย)} Command: _lengthen

{จากรูปที่ 19.9 (ขวา) ปด

Select an object or [DElta/Percent/Total/DYnamic]:

รูปที่ 19.10

36. กลับไปยังจอภาพเดิม โดยใชคาํ สัง่ View4Zoom4Previous

จะปรากฏดังรูปที่ 19.10 (ขวา)

37. จากรูปที่ 19.10 (ขวา) คัดลอกเสนประเซ็นเตอรและหมุน 90 องศา โดยใชคาํ สัง่ Modify4Rotate Command: _rotate

{จากรูปที่ 19.10 (ขวา) ใหแนใจวา

# อยูใ นสถานะเปด}

Current positive angle in UCS: ANGDIR=counterclockwise ANGBASE=0

{คลิกบนเสนตรงจุดที่ 1 } Select objects: {คลิกขวาหรือกดปุม  Q เพือ่ ออกจากการเลือกวัตถุ} Specify base point: {เลือ ่ นเคอรเซอรไปยังจุดที่ 2 เมือ่ ปรากฏมารคเกอร ใหคลิกซาย } Specify rotation angle or [Copy/Reference] <0>: C {ใหพม ิ พ C เพือ่ เลือก Copy} Rotating a copy of the selected objects. {หมุนวัตถุทถ ี่ กู เลือกพรอมกับคัดลอกวัตถุดว ย} Specify rotation angle or [Copy/Reference] <0>: 90 {ใหพม ิ พคา มุม 90 องศา จะปรากฏ ดังรูปที่ 19.11 (ซาย)} Select objects: 1 found

38. จากรูปที่ 19.11 (ซาย) ตัดเสนประเซ็นเตอร โดยใชคําสัง่ Modify4Break ปดโหมด # แลวคลิกเสนตรงจุดที่ 1 และคลิกจุดที่ 2 คลิกขวาเพือ่ ทําซ้ําคําสัง่ BREAK คลิกเสนจุดที่ 3 คลิกจุดที่ 4 คลิกขวาเพือ่ ทําซ้าํ คําสัง่ BREAK คลิกเสนจุดที่ 5 คลิกจุดที่ 6 คลิกขวาเพือ่ ทําซ้าํ คําสัง่ BREAK คลิกเสนจุดที่ 7 คลิกจุดที่ 8 คลิกขวาเพือ่ ทําซ้าํ คําสัง่ BREAK คลิกเสนจุดที่ 9 คลิกจุดที่ 10 คลิกขวาเพือ่ ทําซ้าํ คําสัง่ BREAK คลิกเสนจุดที12 ่ คลิกจุดที่11 คลิกขวาเพือ่ ทําซ้าํ คําสัง่ BREAK คลิกเสนจุดที่ 13 คลิกจุดที่ 14 จะปรากฏดังรูปที่19.11 (ขวา)

chap-19.PMD

619

13/10/2549, 1:39

620 รูปที่ 19.11

2D Drafting

39. จากรูปที่ 19.11 (ขวา) เริม่ เขียนเสนบอกขนาดลงบนชิน้ งานในโมเดลสเปสโดยตรง โดยใหแนใจ วา เปนไดเมนชัน่ สไตลใชงาน แลวเปลีย่ นเลเยอร เปน เลเยอรใชงาน แลวใชคําสัง่ Dimension4Radius {จากรูปที่ 19.11 (ขวา) ปด # } {คลิกบนสวนโคงตรงจุดที่ 15} Dimension text = 5.5 {โปรแกรมรายงานคาตัวเลขบอกขนาด} Specify dimension line location or [Mtext/Text/Angle]: {คลิกบนพืน ้ ทีว่ างตรงจุดที่ 16 เพือ่ กําหนดตําแหนงตัวเลขบอกขนาด จะปรากฏดังรูปที่ 19.12 (ซาย)}

Command: _dimradius Select arc or circle:

รูปที่ 19.12

Note

จากรูปที่ 19.12 เนื่องจากในไดเมนชั่นสไตลมีการกําหนด Use overall scale of ไวเทากับ 1 ดังนั้น ตัวเลขบอกขนาดและหัวลูกศรจึ งปรากฏมี ขนาดความสูงเท ากับ 2.5 หน วยบนพื้ นวาดภาพพอดี แตความสูง 2.5 นั้นใหญเกินไปไมเหมาะสมกับขนาดของชิ้นงาน ดังนั้น เราจะตองปรับลดสเกล แฟคเตอรใน Use overall scale of ใหเหลือประมาณ 60 เปอรเซนตจากขนาดเดิม เราสามารถกําหนดคา Use overall scale of ใหเหลือ 0.6 การกําหนดสเกลแฟคเตอรของไดเมนชัน่ สไตลนี้เปนการกําหนดไว ชัว่ คราว เพราะเรายังไมทราบวาจะใชมาตราสวนวิวพอรทเทาใดจึงจะเหมาะสมกับกระดาษเลเอาทใน เปเปอรสเปส เราจึงยังไมสามารถคํานวณสเกลแฟคเตอรที่จะนํามากําหนดใน Use overall scale of

40. ปรับสเกลแฟคเตอรของเสนบอกขนาด โดยใชคาํ สัง่ Format4Dimension Style เลือกสไตล Mechanical แลวคลิกปุม Modify คลิกแถบคําสัง่ Fit ปอนคา 0.6 ในอิดิทบอกซ Use overall scale of แลวคลิกบนปุม OK และ Close ตามลําดับ ตัวเลขบอกขนาดและหัวลูกศรจะมีขนาด เล็กลงเหมาะสมกับขนาดของชิน้ งานดังรูปที่ 19.12 (ขวา)

chap-19.PMD

620

13/10/2549, 1:39

แบบฝกหัดที่ 3 งานเขียนแบบเครื่องกล I

621

41. เขียนเสนบอกขนาดแบบรัศมีลงบนชิน้ งานตอไป โดยใชคําสัง่ Dimension4Radius ตาม วิธีในขอ 39 โดยดูตําแหนงของเสนบอกขนาดจากรูปที่ 19.1 ใหปราดังรูปที่ 19.13 (ซาย) รูปที่ 19.13

42. จากรูปที่ 19.13 (ซาย) เขียนเซ็นเตอรมารค โดยใชคําสัง่ Dimension4Center Mark ปรากฏขอความ Select arc or circle: คลิกบนสวนโคงตรงจุดที่ 1 Note

เมือ่

หากเราใชคําสัง่ นีแ้ ลวปรากฏเปนเซ็นเตอรไลน(Center line)แทนที่เซ็นเตอรมารค เราสามารถใชคําสัง่ Format4Dimension Style เลือกสไตล Mechanical แลวคลิกปุม Modify คลิกแถบคําสัง่ Symbol and Arrow เปลี่ยนปุมเรดิโอจาก Line เปนปุมเรดิโอ Mark

43. จากรูปที่ 19.13 (ซาย) แกไขตัวเลขบอกขนาดใหแสดงเครือ่ งหมายเสนผาศูนยกลางและแกไข คาตัวเลขใหเปนเสนผาศูนยกลาง โดยใชคําสั่ง Modify4Object4Text4Edit หรือพิมพ คําสัง่ ยอ ED จะปรากฏขอความ Select an annotation object or [Undo]: คลิกบนตัวเลขบอก ขนาดตรงจุดที่ 2 แลวคลิกขวาบนตัวเลขบอกขนาด จะปรากฏช็อทคัทเมนู ใหเลือกคําสัง่ Symbol 4Diameter เครือ ่ งหมาย จะถูกสอดแทรก แลวพิมพคา 20 เขาไปแทนที่ แลวคลิกบนตัวเลข บอกขนาดตรงจุดที่ 3 แลวคลิกขวาบนตัวเลขบอกขนาด จะปรากฏช็อทคัทเมนู ใหเลือกคําสัง่ Symbol4Diameter เครือ่ งหมาย จะถูกสอดแทรก แลวพิมพคา 10 เขาไปแทนที่ จะปรากฏ ดังรูปที่ 19.13 (ขวา) 44. จากรูปที่ 19.13 (ขวา) เขียนเสนลีดเดอรไลน โดยใชคําสัง่ Dimension4Leader Command: _qleader

{จากรูปที่ 19.13 (ขวา}

{คลิกบนปุม (Nearest) หรือกดปุม S คางไวแลวคลิกขวา เลือกออฟเจกทสแนป Nearest แลวเลือ่ นเคอรเซอรไปบนเสนตรงจุดที่ 4 เมือ่ ปรากฏมารคเกอร คลิกซาย } Specify next point: {ปด # แลวคลิกพืน้ ทีว่ า งจุดที่ 5} Specify next point: {เปด * แลวคลิกพืน้ ทีว่ า งจุดที่ 6} Specify text width <0>: {คลิกขวาหรือกดปุม  Q เพือ่ ยอมรับคาความกวางของตัวอักษร} Enter first line of annotation text <Mtext>: {พิมพ 5.5 Drill 2 Holes แลวกดปุม  Q} Enter next line of annotation text: {คลิกขวาหรือกดปุม  Q เพือ่ ออกจากคําสัง่ จะปรากฏ ดังรูปที่ 19.14 (ซาย)} Specify first leader point, or [Settings] <Settings>:

45. จากรูปที่ 19.14 (ซาย) เขียนเสนบอกขนาดแบบเอียงตามระนาบที่ใหขนาด โดยใชคําสั่ง Dimension4Aligned (สามารถใชแทนคําสัง่ Dimension4Linear ได)

chap-19.PMD

621

13/10/2549, 1:39

622 รูปที่ 19.14

2D Drafting

Command: _dimaligned

{จากรูปที่ 19.14 (ซาย) เปดโหมด

Specify first extension line origin or <select object>:

เมือ่ ปรากฏมารคเกอร

คลิกซาย }

#} {เลือ่ นเคอรเซอรไปยังจุดที่ 1

{เลือนเคอร ่ เซอรไปยังจุดที่ 2 เมือปรากฏมาร ่ คเกอร คลิกซาย } # คลิกจุดที่ 3} {ปด Dimension text = 21 {โปรแกรมรายงานคาตัวเลขบอกขนาด} Specify second extension line origin:

Specify dimension line location or [Mtext/Text/Angle]:

Note

เนือ่ งจากจุดที่ 1, 2 และ 4 มีเสนบอกขนาดแบบรัศมีทับซอนจุดตัดของเสนเซ็นเตอรไลนทเี่ ราตองการ กําหนดตําแหนงเสนบอกขนาด หากเราใชออฟเจกทสแนป Intersect เสนบอกขนาดทีไ่ ดจะไมยดึ ติด กับชิ้ นงาน ซึ่ งจะปรากฏขอความ Non-associative dimension created. เราจึงตองเปลี่ ยนไปใช ออฟเจกทสแนป Center แทน เพื่อทําใหเสนบอกขนาดยึดติดกับชิ้นงานเสมอ

Note

หากเลื่อนเคอรเซอรไปบนจุดที่ 1 หรือ 2 หรือ 4 แตไมปรากฏออฟเจกทสแนป Center เราสามารถ คลิกบนปุม (Center) แลวเลือ่ นเคอรเซอรไปบนสวนโคงของวงกลมซึง่ มีจุดศูนยกลางอยูต รงจุดที่ 1 หรือ 2 หรือ 4 เพื่อเรียกออฟเจกทสแนป Center ออกมาใชงานดวยตนเอง

46. จากรูปที่ 19.14 (ซาย) คลิกขวาเพือ่ ทําซ้ําคําสัง่ Dimension4Aligned ตามวิธใี นขอ 45 เลื่อนเคอรเซอรไปยังจุดที่ 2 เมื่อปรากฏมารคเกอร คลิกซาย เลือ่ นเคอรเซอรไปยังจุดที่ 4 เมือ่ ปรากฏมารคเกอร คลิกซาย ปด # แลวคลิกจุดที่ 5 เพือ่ กําหนดตําแหนง 47. จากรูปที่ 19.14 (ซาย) เขียนเสนบอกขนาดเชิงมุม โดยใชคําสัง่ Dimension4Angular {จากรูปที่ 19.14 (ซาย) ปดโหมด # } Select arc, circle, line, or <specify vertex>: {คลิกบนเสนตรงจุดที่ 6 } Select second line: {คลิกบนเสนตรงจุดที่ 7 } Specify dimension arc line location or [Mtext/Text/Angle]: {คลิกจุดที่ 8} Dimension text = 22 {โปรแกรมรายงานคามุมตัวเลขบอกขนาด จะปรากฏดังรูปที่ 19.14 (ขวา)} Command: _dimangular

48. จากรูปที่ 19.14 (ขวา) เราจะสังเกตุเห็นวา สวนตอ(Extension lines)ของเสนบอกขนาดซอนทับ เสนประเซ็นเตอรไลน ดังนัน้ เราจะตองซอนสวนตอของเสนบอกขนาด โดยเรียกคําสัง่ Modify4 Properties แลวคลิกบนเสนบอกขนาดจุดที่ 9 ใหปรากฏจุดกริ๊ปสสนี ้ําเงิน คลิกบน ของหัวขอ Line & Arrows แลวเลือก Off จากแถบรายการ Ext Line 1 และเลือก Off จาก แถบรายการ Ext Line 2 แลวกดปุม D เพือ่ ยกเลิกการเลือก เสนตอเสนบอกขนาดจะถูกซอน

chap-19.PMD

622

13/10/2549, 1:39

แบบฝกหัดที่ 3 งานเขียนแบบเครื่องกล I

623

49. จากรูปที่ 19.14 (ขวา) ซอนเสนสวน ตอของเสนบอกขนาด โดยในขณะที่ ยั งคงปรากฏหน าต าง Properties คลิกบนเส นบอกขนาดจุดที่ 10 ให ปรากฏจุดกริ๊ปสสนี ้ําเงิน ใหเลือก Off จากแถบรายการ Ext Line 1 ในหัวขอ Line & Arrows แลวกดปุม D เพือ่ ยกเลิ กการเลื อก แล ว ป ดหน าต าง Properties

รูปที่ 19.15

50. จากรูปที่ 19.14 (ขวา) ตอเสนประ เซ็นเตอร ให ยาวไปถึงปลายสวนตอ ของเส น บอกขนาดเชิ ง มุ ม โดยใน ขณะทีบ่ รรทัด Command: ไมปรากฏ คําสั่งใดๆ คลิกบนเสนประเซ็นเตอร # อยู ตรงจุดที่ 11 จน กระทั่งเสนประเซ็นเตอรปรากฏจุดกริป๊ สสนี ้ําเงิน ใหแนใจวา ในสถานะเปด แลวเปดโหมด * คลิกจุดกริ๊ปสที่อยูใกลกบั จุดที่ 11 เลื่อนเคอรเซอร

ไปยังจุดที่ 12 เมื่อปรากฏมารคเกอร ใหคลิกซาย จะปรากฏดังรูปที่ 19.15 สังเกตุวาสวนตอ (Extension lines)ของเสนบอกขนาดเชิงมุมที่ซอนทับกับเสนเซ็นเตอรไลนจะถูกซอนโดยอัตโนมัติ 51. สรางเลเยอรใหมคอื เลเยอร Text โดยใชคําสัง่ Format4 Layer

จะปรากฏไดอะล็อค Layer New Layer เมือ่ ปรากฏแถบสีนา้ํ เงินบนชือ่ Layer1 Properties Managers ใหคลิกบนปุม ใหตงั้ ชื่อเลเยอร Text คลิกบนตลับสีของเลเยอร Text เมื่อปรากฏไดอะล็อค Select Color พิมพรหัสสี 6 หรือ Magenta (สีมว ง) เขาไปในอิดิทบอกซ Color แลวคลิกปุม OK คลิกบน Lineweight ของเลเยอร Text เลือกความหนาเสน 0.18 mm กําหนดใหเลเยอร Text เปนเลเยอร ใชงาน โดยคลิกชือ่ เลเยอร Text แลวคลิกบนปุม Set Current แลวคลิกปุม Apply และ OK

52. จากรูปที่ 19.15 เขียนตัวอักษร โดยใหแนใจวาสไตลตัวอักษรใชงาน ปรากฏในแถบ รายการควบคุมสไตลตัวอักษร ใหแนใจวา เปนเลเยอรใชงาน เริ่มเขียน ตัวอักษร โดยใชคําสัง่ Draw4Text4Single Line Text Command: _dtext

{จากรูปที่ 19.15 ปดโหมด

# }

Current text style: "Simplex" Text height: 2.5000

J {พิมพ J เพือ่ เลือก Justify จัดตัวอักษรชิดซายขวา} MC {พิมพ MC เพือ่ เลือกจัดตัวอักษรชิดกลางทัง้ ในแนวนอนและในแนวตัง้ } Specify middle point of text: {คลิกจุดที่ 1 เพือ ่ กําหนดตําแหนงจุดสอดแทรกของตัวอักษร} Specify height <2.5000>: 2 {กําหนดคาความสูง 2 หนวย} Specify rotation angle of text <0>: {คลิกขวาหรือกดปุม  Q} BELL CRANK {ใหพมิ พ BELL CRANK แลวกดปุม Q สองครัง้ จะปรากฏดังรูปที่ 19.16 (ซาย)} Specify start point of text or [Justify/Style]:

Enter an option [Align/Fit/Center/Middle/Right/TL/TC/TR/ML/MC/MR/BL/BC/BR]:

Note

chap-19.PMD

เนือ่ งจากตัวอักษรอยูในโมเดลสเปส ความสูง 2 หนวยทีก่ ําหนดใหกบั ตัวอักษรไมใชความสูงจริงทีจ่ ะ พิมพลงกระดาษ เพราะความสูงของตัวอักษรจะขึ้นอยูกับสเกลของวิวพอรทในเลเอาทเปเปอรสเปส ซึ่งเรายังไมทราบวาเทาใด หลังจากที่กําหนดสเกลใหกับวิวพอรท เราจะสามารถแกไขความสูงของ ตัวอักษรได ดังนั้น ความสูงที่กําหนดนี้ จึงเปนความสูงที่กําหนดไวชวั่ คราวเทานั้น

623

13/10/2549, 1:39

624

2D Drafting

รูปที่ 19.16

Note

เปนอันวาเราไดเขียนชิน้ งาน เสนบอกขนาดและตัวอักษรในโมเดลสเปสเรียบรอยแลว ตอไปเราจะเริม่ จัดหนากระดาษ 2 แผนโดยใชเลเอาท ISO-A4-MM และเลเอาท ISO-A3-MM ซึ่งเราไดสรางเก็บไวใน บทที่ 17 เขามาใชในการจัดหนากระดาษ

หรือแถบ 53. เริม่ นําตารางรายการแบบ ISO-A4-MM เขามาใชงาน โดยคลิกขวาบนแถบ หรือแถบ แลวเลือกคําสัง่ From Tempate จากช็อทคัทเมนู จะปรากฏ ไดอะล็อค Select Template From File ใหคน หาเทมเพล็ทไฟล MySheetSetTemplate.dwt ซึง่ เรา ไดบันทึกไวในแบบฝกหัดในบทที่ 17 คลิกชือ่ ไฟล แลวคลิกบนปุม Open จะปรากฏไดอะล็อค ดังรูปที่ 19.16 (ขวา) ใหเลือก ISO-A4-MM แลวคลิกบนปุม OK 54. ลบเลเอาท โดยคลิกขวาบนเลเอาท ตอไป โดยคลิกขวาบนเลเอาท ปรากฏ

เลือกคําสัง่ Delete คลิกบนปุม OK ลบเลเอาท เลือกคําสัง่ Delete คลิกบนปุม OK แถบเลเอาทจะ

55. คลิกบนเลเอาท ISO-A4-MM เพือ่ กําหนดใหเปนเลเอาท ใชงาน จะปรากฏดังรูปที่ 19.17 (ซาย) รูปที่ 19.17

Note

chap-19.PMD

ทดลองเลื่อนเคอรเซอรไปตรงกลางของพืน้ ทีว่ างของตารางรายการแบบ แลวทดลองดับเบิล้ คลิก หาก มีการสรางวิวพอรทมากอน เสนกรอบของวิวพอรทจะเปลีย่ นเปนเสนหนาทึบ เมื่อเมื่อทดลองดับเบิ้ล คลิกแลวไมมสี งิ่ ใดเปลีย่ นแปลง แสดงวาทัง้ ตารางรายการแบบ ISO-A4-MM มิไดมกี ารสรางวิวพอรท ไวกอน ซึ่งเราก็ทราบดีอยูแลว จึงยังไมปรากฏชิ้นงานบนตารางรายการแบบ เหตุที่เราตองทดลอง ดับเบิ้ลคลิกบนพื้นที่วางในตารางรายการแบบก็เพื่อใหแนใจวาเราจะไมสรางวิวพอรทใหมเซอนทับ วิวพอรทที่มีอยูแลว เราจะตองจําไวเสมอวาหามมิใหสรางวิวพอรทซอนทับวิวพอรท

624

13/10/2549, 1:39

แบบฝกหัดที่ 3 งานเขียนแบบเครื่องกล I

625

56. สรางเลเยอรใหมคือเลเยอร Viewport โดยใชคําสัง่ Format4 Layer จะปรากฏไดอะล็อค New Layer เมือ่ ปรากฏแถบสีน้ําเงินบนชือ่ Layer Properties Managers ใหคลิกบนปุม Layer1 ใหตงั้ ชือ่ เลเยอร Viewport คลิกบนตลับสีของเลเยอร Viewport เมือ่ ปรากฏไดอะล็อค Select Color พิมพรหัสสี 4 หรือ Cyan (สีฟา แกมเขียว) เขาไปในอิดทิ บอกซ Color แลวคลิกปุม OK กําหนดสถานะไมพมิ พ โดยคลิกบนไอคอนเครือ่ งพิมพใหปรากฏ แลวกําหนดใหเลเยอร Viewport เปนเลเยอรใชงาน โดยคลิกชือ่ เลเยอร Viewport แลวคลิกบนปุม Set Current แลวคลิก ปุม Apply และ OK Note

อันทีจ่ ริง ถึงแมวา เราจะกําหนดสีใหกบั เลเยอร Viewport สีจะไมมผี ลตอการพิมพ เนือ่ งจากเราไดกําหนด สถานะไมพิมพใหกับเลเยอรนี้ไว แตการกําหนดสีที่แตกตางจะมีประโยชนอยูบางคือชวยใหเรามอง เห็นเสนกรอบวิวพอรทอยางชัดเจน อยางไรก็ตาม เราจะตองแชแข็ง(Freeze)วิวพอรทนี้ เมือ่ เขียนแบบ แปลนเสร็จเรียบรอยแลว เพือ่ บันทึกแบบแปลนลงดิสค

57. จากรูปที่ 19.17 (ซาย) สรางวิวพอรท โดยกอนอื่น ใหแนใจวา เปนเลเยอรใชงาน แลวใชคําสั่ง View4Viewports41 Viewport เมือ่ ปรากฏขอความ Specify corner of viewport... ใหแนใจวา # อยูใ นสถานะเปด คลิกจุดที่ 1 เมือ่ ปรากฏ ขอความ Specify opposite corner คลิกจุดที่ 2 จะปรากฏวิวพอรทดังรูปที่ 19.17 (ขวา) 58. จากรูปที่ 19.17 (ขวา) เริม่ กําหนดสเกลใหกบั วิวพอรท แตกอ นอืน่ เราควรปรับขนาดชิน้ งานให ปรากฏมีขนาดที่เหมาะสมกับกระดาษเลเอาทเสียกอน โดยเขาสูโหมดฟลอสติ้งโมเดลสเปส โดยคลิกปุม บนบรรทัดแสดงสถานะหรือดับเบิล้ คลิกภายในขอบเขตวิวพอรท แลวใช คําสัง่ View4Zoom4Realtime และคําสัง่ View4Pan4Real Time ปรับขนาดและตําแหนง ชิน้ งานใหมขี นาดเหมาะสมกับกระดาษ กลับสูโ หมดเลเอาทเปเปอรสเปส โดยคลิกปุม บนบรรทัดแสดงสถานะหรือดับเบิล้ คลิกนอกขอบเขตวิวพอรท จะปรากฏดังรูปที่ 19.18 (ซาย) รูปที่ 19.18

59. จากรูปที่ 19.18 (ซาย) ตรวจสอบสเกลปจจุบนั ของวิวพอรท โดยใชคําสัง่ Express4Layout tools4List Viewport Scale จะปรากฏขอความ Select objects คลิกเสนกรอบวิวพอรทจุดที่ 1 โปรแกรมจะรายงานสเกลปจจุบนั ของวิวพอรทคือ PS:MS == 2.0582:1 ดังนัน้ เราก็จะทราบวา สเกลทีเ่ หมาะสมและใกลเคียงทีส่ ดุ ของวิวพอรทคือ 2:1 60. จากรูปที่ 19.18 (ซาย) เริม่ กําหนดสเกลใหกับวิวพอรท โดยใชคําสัง่ Modify4Properties จะปรากฏหนาตาง Properties ดังรูปที่ 19.18 (ขวา) ในขณะทีบ่ รรทัด Command: ไมปรากฏคําสัง่ ใดๆ ใหคลิกเสนกรอบวิวพอรทตรงจุดที่ 1 แถบรายการบนหนาตาง Properties จะปรากฏ Viewport และจะปรากฏรายละเอียดของวิวพอรทบนหนาตาง Properties เลือกสเกล 2:1 จาก แถบรายการ Standard scale ขนาดของชิ้นงานในวิวพอรทจะเปลีย่ นแปลงเล็กนอย เมือ่ ปรับ สเกลวิวพอรทเรียบรอยแลว ล็อควิวพอรท โดยเลือก Yes จากแถบรายการ Display Locked เพือ่ ปองกันมิใหววิ พอรทเปลีย่ นสเกล หากมีการใชคําสัง่ ZOOM ในโหมดฟลอสติง้ โมเดลสเปส แลวกดปุม D เพือ่ ยกเลิกการเลือกวิวพอรท จะปรากฏดังรูปที่ 19.19 (ซาย)

chap-19.PMD

625

13/10/2549, 1:39

626

Note

ในการเลือกเสนกรอบวิวพอรทบางครัง้ เราอาจจะคลิกพลาดไปโดนเสนกรอบของตารางรายการแบบซึง่ ซอนทับอยูในแนวเดียวกันกับ เสนกรอบวิวพอรท เราจึงไมสามารถเลือกเสนกรอบวิวพอรท ได ในการเลือกวิวพอรททีซ่ อ นทับกับวัตถุอนื่ มีอยู 3 วิธคี อื วิธที ี่ (1) ใหกดปุม E คางไวแลว คลิกซายบน เสนกรอบวิวพอรท หากเสนกรอบวิวพอรทยังไมปรากฏเปนเสนประ อยาปลอยปุม E ใหคลิกซาย ตอไปจนกระทั่งเสนกรอบวิวพอรทเปนเสนประ แลวกดปุม Q เสนกรอบวิวพอรทก็จะถูกเลือก วิธีที่ (2) ใชคําสั่ง Tools4Quick Select แลวกําหนดให Apply to = Entire drawing, Objec type = Viewport, Operator = Select All, How to apply = Include in new selection set แลวคลิกบนปุม OK เสนกรอบวิวพอรทจะถูกเลือก วิธที ี่ (3) ในขณะทีบ่ รรทัด Command: ไมปรากฏคําสัง่ ใดๆ คลิกเพือ่ ลอมกรอบวัตถุทงั้ หมดทีป่ รากฏบนพื้นทีว่ าดภาพแบบ Window หรือแบบ Crossing โดยไมตอ งสนใจ วามีวตั ถุใดบางถูกเลือก แตขอใหแนใจวาวิวพอรทถูกเลือกไปดวย แลวใชคําสั่ง Modify4Properties เลือก Viewport (1) จากแถบรายการของหนาตาง Properties

2D Drafting

รูปที่ 19.19

61. ปรับสเกลเสนประใหม โดยพิมพ LTS หรือ LTSCALE ผานบรรทัด Command: แลวกําหนดคา 0.314 เสนขีดยาวของเสนประเซ็นเตอรจะมีความยาวประมาณ 10 มิลลิเมตรพอดี จะปรากฏ ดังรูปที่ 18.78 (ซาย) Note

คา 0.314 เปนคามาตรฐานซึ่งจะทําใหขดี ยาวของเสนประเซ็นเตอรมีคา เทากับ 10 หนวย เนือ่ งจากเสน ขีดยาวคาที่ระบุในไฟล Acadiso.lin มีคาเทากับ 31.75 หนวย หากตองการใหเสนขีดยาวของเสนประ CENTER ปรากฏมีความยาว 10 หนวยหรือ 10 มิลลิเมตร เราสามารถนํา 10 ตั้งแลวหารดวย 31.75 ซึ่ง จะมีคาเทากับ 0.314 นั่นเอง

62. ปรับตัวเลขบอกขนาดใหพมิ พลงบนกระดาษแลวมีความสูงเทากับ 2.5 มิลลิเมตร โดยกอนอืน่ คํานวณคาสเกลแฟคเตอรของเสนบอกขนาดสําหรับมาตราสวน 2:1 ตามสูตรในหัวขอ 8.24.1 Overall scale = Textsize/(Scale factor*2.5) เมือ่ แทนคาสูตร 2.5/(2*2.5) เราจะได Overall scale =0.5 เราสามารถนําคานีไ้ ปกําหนดใน Use overall scale of ไดทนั ที 63. เขาสูโหมดเขาสูโหมดฟลอสติ้งโมเดลสเปส โดยคลิกปุม บนบรรทัดแสดงสถานะหรือ ดับเบิ้ลคลิกภายในขอบเขตวิวพอรท เริม่ ปรับสเกลแฟคเตอรของเสนบอกขนาด โดยใชคําสัง่ Format4Dimension Style เลือกสไตล Mechanical แลวคลิกปุม Modify คลิกแถบคําสัง่ Fit ปอนคา 0.5 ซึง่ คํานวณไดจากขอ 62 ในอิดทิ บอกซ Use overall scale of แลวคลิกบนปุม OK และ Close ตามลําดับ ตัวเลขบอกขนาดและหัวลูกศรจะปรับตัวมีขนาด 2.5 มิลลิเมตรโดย อัตโนมัติ จะปรากฏดังรูปที่ 19.20 (ซาย) Note

chap-19.PMD

หากเสนบอกขนาดไมปรับตัวโดยอัตโนมัติ เนือ่ งจากเราไมไดเขาไปอยูใ นโหมดฟลอสติง้ โมเดลสเปส เราจะตองใชคําสั่ง Dimension4Update แลวเลือกเสนบอกขนาดทั้งหมด แลวคลิกขวา

626

13/10/2549, 1:39

แบบฝกหัดที่ 3 งานเขียนแบบเครื่องกล I Note

627

อันที่จริง เราไมจําเปนที่จะตองคํานวณ Overall scale ของเสนบอกขนาดก็ได เราสามารถใชคําสั่ง Format4Dimension Style เลือกสไตล Mechanical แลวคลิกปุม Modify คลิกแถบคําสั่ง Fit แลวเลือกปุม เรดิโอ Scale dimensions to layout จะคอนขางสะดวกกวา เพราะไมตอ งเสียเวลาคํานวณ Overall scale เหตุผูเขียนเลือกใช Overall scale ก็เพราะวาตองการใหผอู านเขาใจวิธกี ารคํานวณเทานัน้ จะเลือกใชวธิ ใี ดก็ได อยางไรก็ตาม การใชปมุ เรดิโอ Scale dimensions to layout คอนขางจะไดเปรียบใน กรณีทมี่ ีหลายๆ เลเอาทในไฟล .dwg เดียวกัน เพราะเราสามารถปรับความสูงของตัวเลขบอกขนาดให ปรากฏมีความสูงเทาๆ กันในทุกๆ เลเอาททําใหเราไมตองสรางไดเมนชั่นสไตลขึ้นมาหลายๆ สไตล รูปที่ 19.20

64. คํานวณหาความสูงของตัวอักษร BELL CRANK ซึง่ ตองการใหพมิ พลงบนกระดาษมีความสูง เทากับ 3.5 มิลลิเมตรเนือ่ งจากความสูงของตัวอักษรขึน้ อยูก บั สเกลของวิวพอรทซึง่ เราไดกาํ หนด 2:1 ดังนัน้ จึงตองคํานวนความสูงของตัวอักษร ตามสูตรText height = Print text size/Viewport scale ในหัวขอ 7.13.2 แทนคาสูตร 3.5/2 เราจะไดความสูงเทากับ 1.75 หนวย 65. คํานวณหาความสูงตัวอักษรของเสนลีดเดอร 5.5 Drill 2 Holes ซึง่ ตองการใหพมิ พลงบนกระดาษ มีความสูงเทากับ 2.5 มิลลิเมตรเนือ่ งจากความสูงของตัวอักษรขึ้นอยูก ับสเกลของวิวพอรทซึง่ เราไดกาํ หนด 2:1 ดังนัน้ จึงตองคํานวนความสูงของตัวอักษร ตามสูตรText height = Print text size/Viewport scale ในหัวขอ 7.13.2 แทนคาสูตร 2.5/2 เราจะไดความสูงเทากับ 1.25 หนวย 66. จากรูปที่ 19.20 (ซาย) แกไขความสูงตัวอักษร ใหแนใจวาเรายังอยูใ นโหมดฟลอสติง้ โมเดลสเปส แลวใชคําสั่ง Modify4Properties จะปรากฏหนาตาง Properties ในขณะที่บรรทัด Command: ไมปรากฏคําสัง่ ใดๆ และไมมีวตั ถุใดถูกเลือกอยูก อ น ใหคลิกบนตัวอักษรตรงจุดที่ 1 แลวแกไขความสูงในอิดทิ บอกซ Height ใหเปนคา 1.75 แลวกดปุม Q แลวกดปุม D เพื่อยกเลิกการเลือก คลิกบนตัวอักษรตรงจุดที่ 2 แลวแกไขความสูงในอิดิทบอกซ Height ใหเปนคา 1.25 แลวกดปุม Q แลวกดปุม D เพือ่ ยกเลิกการเลือก แลวกลับสูโ หมดเลเอาท เปเปอรสเปส โดยคลิกปุม บนบรรทัดแสดงสถานะหรือดับเบิ้ลคลิกนอกขอบเขต วิวพอรท จะปรากฏดังรูปที่ 19.20 (ขวา) 67. ซอนเสนกรอบวิวพอรท โดยเลือกเลเยอร 0 (ศูนย) จากแถบรายการควบคุมเลเยอร เพือ่ เปลีย่ น เลเยอร 0 เปนเลเยอรใชงาน แลวคลิกบนไอคอน ของเลเยอร Viewport เพือ่ แชแข็งเลเยอร Viewport แลวเลือกเลเยอร 0 เปนเลเยอรใชงานเชนเดิม เสนกรอบวิวพอรทจะถูกซอน เลเอาท ISO-A4-MM จะปรากฏดังรูปที่ 19.21 Note

chap-19.PMD

หากเราตองการตรวจสอบวาหลังจากทีเ่ ราไดแกไขความสูงของตัวอักษรแลว ตัวอักษร BELL CRANK มีความสูง 3.5 หนวยและตัวอักษร 5.5 Drill 2 Holes มีความสูง 2.5 หนวยจริงหรือไม เราสามารถใช คําสัง่ Tools4Inquiry4Distance เพือ่ ความสูงของตัวอักษร แตเราจะตองปดโหมด # เสียกอน มิฉะนั้น โปรแกรมอาจจะรายงานความสูงของตัวอักษรออกมาไมถูกตอง

627

13/10/2549, 1:40

628

2D Drafting

รูปที่ 19.21

68. จากรูปที่ 19.21 กรอกขอมูลตัวอักษรเขาไปในตารางรายการแบบ โดยดับเบิล้ คลิกบนเสนกรอบ หรือตัวอักษรทีป่ รากฏในกรอบตารางรายการแบบ จะปรากฏไดอะล็อค Enhanced Attribute Editor ดังรูปที่ 19.22 (ซาย) หรือพิมพคําสั่ง ATTEDIT ผานบรรทัด Command: จะปรากฏ ไดอะล็อค Edit Attribute ดังรูปที่ 19.22 (ขวา) เราสามารถใชไดอะล็อคทัง้ สองในการปอนขอมูล ตัวอักษรเขาไปในตารางรายการแบบได

รูปที่ 19.22

เปนอันเสร็จสิ้นการเขียนชิ้นงาน เขียนเสนบอกขนาดและเขียนตัวอักษรในโมเดลสเปสและจัดหนากระดาษและ กําหนดสเกลในเลเอาทเปเปอรสเปส เราจะเห็นไดวา การเขียนเสนบอกขนาดและตัวอักษรในโมเดลสเปสนัน้ มีความ ยุง ยากมากกวาการเขียนเสนบอกขนาดและตัวอักษรในเลเอาทเปเปอรสเปสโดยตรง การเขียนเสนบอกขนาดและ ตัวอักษรในโมเดลสเปสมีขอ เสียคือเราตองเสียเวลากําหนดสเกลเสนบอกขนาดไวชวั่ คราวในโมเดลเปส แลวจึงแกไข สเกลเสนบอกขนาดใหถูกตองเมื่อจัดกระดาษกําหนดสเกลของวิวพอรทเรียบรอยแลว การกําหนดความสูงของ ตัวอักษรในโมเดลสเปสก็มคี วามยุง ยากพอๆ กัน เพราะจะตองกําหนดความสูงชัว่ คราวไวกอ น จนกวาจะจัดกระดาษ กําหนดสเกลใหกับวิวพอรท จึงจะสามารถปรับตัวอักษรใหมีความสูงทีต่ องการได ในแบบฝกหัดตอไปเราจะเขียน ชิ้นงานในโมเดลสเปส แตจะเขียนเสนบอกขนาดและตัวอักษรบนเลเอาทเปเปอรสเปส เพื่อใหผูอานสามารถที่จะ เปรียบเทียบขอดีขอ เสียกับแบบฝกหัดนี้ เพือ่ ทีจ่ ะสามารถเลือกวิธกี ารทีเ่ หมาะสมไปใชในงานเขียนแบบของตนเอง *********************************************************** chap-19.PMD

628

13/10/2549, 1:40