.
ETORKINEI EUSKARA IRAKASTEKO CURRICULUM EGOKITZAPENA 2 0 0
6
JUSTIFIKAZIOA Lehen Hezkuntzako arlorik garrantzitsuenetariko bat hizkuntza da eta hizkuntza lantzeko oinarrizko elementua: IPUINA.
ZERGATIK IPUINA? Hizkuntza ikasteko, ahozkoidatzizko adierazpena eta ulermena garatu behar dira. Hori lortzeko Literatur testua daukagu eta Lehen Hezkuntzan egunero erabiltzen den ezinbesteko tresna: ipuina.
BAINA ZER DA IPUINA? Ipuina artelana edo margo atsegina izateko egiten da. Bere helburua alaitasuna ematea da. Ikasleengan konfidantza eta atxikimendua lortzen du.
Ipuinak kontatzea lehenago jolasteko egiten da; gero irakasteko. Umeengan xarmadura sortarazten du. Ikasleen kontzentrazioa eta aditasuna mantentzen du.
ETA ZER BILATZEN DUTE GURE IKASLEEK IPUINETARA HURBILTZEN DIRENEAN? Akzioaren arintasuna: pasarte bakoitzean zerbait gertatzea. Misterioz jantzitako sinpletasuna: narrazioan misterioa espero dute. Errepikapenak: ekintzen eta esamoldeen errepikapenak.
NOR DA PATAKON?
MISTERIOA AKZIOA
ETA ZER BILATZEN DUTE GURE IKASLEEK IPUINETARA HURBILTZEN DIRENEAN? Kontraste errazak bilatzen dituzte. Neskamutilentzat erraldoia beldurgarria izan behar da, eta honen etsai ona txikia eta ahula. Etxeko ipuina, errepikapenak eta irudi ezagunak eskeintzen dituena, gustatuko zaie eta haien jokoetan erabiliko dute; bereziak izan diren gertakizunak haien erara antzeztuko dituzte.
ANTZEZPENA
ETA ZER NOLAKO IPUINAK? Ipuin fantastiko eta misteriotsuak. Kontatzeko, entzuteko, entzutearen gozotasuna eta fantasia garatzeko.
Ipuin hurbilak. Errealitatetik hurbil, eguneroko ekintzetatik, esperientzietatik, neska-mutilek ezagutzen dituzten objektuetatik, benetako egoeratik gertu.
Ipuin hurbilak
ETA ZER NOLAKO IPUINAK? Ipuin grafikoak.Ipuin hauetan koloreak eta irudiak lehentasuna izango dute. Marrazkiak egiteko iturri bezala, gaur egun ikasleak ezagutzen duen munduko irudiak erabiliko dira. Ipuinen ondokoak. Ipuinak irakurri eta gero hainbat ariketa sortuko dira hizkuntza ikasteko, hiztegia, esamoldeak, hizkuntzaegiturak; giroa sortzen, amaiera aldatzen, pertsonaiak margotzen eta abar…
ETA IPUINAK ZERTARAKO? a.- Haur literaturarekiko ikasleen interesa pizteko. b.- Ahozko hizkuntzaren ulermena eta adierazpena garatzeko. c.- Sexu-arteko berdintasunak adierazteko. d.- Ikasleak ipuinen irakurketara bideratzeko.
ETA IPUINAK ZERTARAKO? e.- Bertako ahozko ipuintxoen ezaguera zabaltzeko. f.- Testu idatzizko adierazpenarekiko eta ulermenarekiko interesa sortzeko. g.- Misterio eta abenturaren izpiritua garatzeko. h.- Beste kulturetako ipuinak ezagutzeko eta aintzat hartzeko.
IPUIN BATZUK 1.-Amaia eta lagunak. 2.-Amaia eta sorgina. 3.-Amaia basoan. 4.-Amaia mendian. 5.-Amaia eta tximeleta. 6.-Amaia eta zizarea. 7.-Amaia eta kometa. 8.-Amaia eta marraskiloak. 9.-Amaia marraskiloen munduan.
Gure protagonista: Amaia.
IPUIN BATEN EGITURA
Testua
Amaia basoan Amaia, Mikel eta Pirulina Etxea oso basora doaz. itsusia da, Basoan grisa eta iluna. sorginaren Etxearen etxea dago eta aurrean ez dago hor sartu dira. Kanpoan astoa dago. Astoa lorerik. zuhaitzari lotuta dago. Etxe barruan katua dago. Katua beltza da. Amaiak eta haren lagunek ogia jaten Sorgina Pirulinaren astoa dute. Ogia gozo-gozo da. Astoaren izena Periko dago. da.
.
Periko astoa triste dago. Amaiak azenarioa ematen dio astoari eta orain pozik dago. Periko astoa pozik dago.
IPUIN BATEN EGITURA
Hiztegia
HIZTEGIA LANTZEN
ogia
astoa
azenari oa
katua
zuhaitza
Katu marroia Katu beltza
Katu zuria
IPUIN BATEN EGITURA
Hiztegi mutua
IDATZ EZAZU IZENA MARRAZKIAREN AZPIAN:
IPUIN BATEN EGITURA Testuan agertu diren antzeko egiturak beste egoeratan, beste marrazkiekin, erakutsi.
Non daude loreak?
atzean
Non dago katua?
aurrea n
aurrea n Non dago astoa?
aurrea n
atzea n
atzea n
IPUIN BATEN EGITURA
Gezien bidez marrazkiak eta hitzak lotu .
LOTU GEZIEN BIDEZ mutila
neska basoa sorgina
IPUIN BATEN EGITURA
Letra-zopak
LETRA ZOPA Bila ezazu: sagarra, txoria, zizarea, gaztelua, zikin, garbi. S
A
S
I
B
R
A
G
D
A
F
G
H
J
K
A
L
Ñ
G
Z
X
C
V
Z
Z
I
Z
A
R
E
A
T
B
N
M
I
R
Q
W
E
E
R
T
Y
K
R
U
L
I
T
X
O
R
I
A
U
A
Y
J
O
M
F
N
A
IPUIN BATEN EGITURA
Hitza emanda marrazkia egin.
eguzki a
euria
komet a
itsaso
IPUIN BATEN EGITURA
Galdereei erantzun
Erantzun. 1.- Nolakoa da gaztelua? ___________________________________ 2.- Zer du zuhaitzak? ___________________________________ 3.- Zer ikusten du zozoak? ___________________________________ 4.- Nondik sartu da zizarea? ___________________________________ 5.- Topatu al du zozoak zizarea? ___________________________________
IPUIN BATEN EGITURA
Erantzun bai ala ez
Erantzun… Zozoak zizarea ikusten du? Zozoak zizarea jaten du? Zuhaitzean sagarrak daude? Gaztelua urrun dago? Zizarea zuloan sartzen da? Amaiak eta lagunek zizarea jaten dute? Sorginak zozoa harrapatzen du?
BAI
EZ
IPUIN BATEN EGITURA Asmakizunak Abestia Aho-korapiloa Jokoren bat
Ortzadar argia Ortzadar bustia Zubian ezkondu Eguzkia eta euria
ORTZADARRA
ETA HIZKUNTZA INDARTZEKO BESTE BALIABIDEAK…
dantza olerkiak jokoak kartak puzzleak ordenadorea dominoak
IPUIN BATEN PROGRAMAZIOA ETA EBALUAKETA
IKASLEA:
GAIA
AMAIA BASOAN
MAILA: 1. ARLOA: EUSKARA EREDUA: D DENBORALIZAZIOA:
KOMUNIKAZIO FUNTZIOAK
Agurrak:
LANDUKO DIREN GRAMATIKA EDUKINAK: ESALDIAK, HIZTEGIA, ESAMOLDEAK, ADITZAK.
Egunon, agur
HIZTEGIA: basoa, sordina, etxea, lorea, katua, ogia, laguna, astoa, zuhaitza, azenarioa…
Ematen dio… emango didazu?...
ADITZAK: doa, dago, sartu dira, da, jaten dute.
Nora zoaz?
ADJETIBOAK: triste, pozik, gozogozoa, beltza, itsusia, grisa iluna,
Gelara noa.. Non dago? Nolakoa da? Nola dago?
EGITURAK:… basora doaz; …basoan dago. …etxe aurrean ez daude, …atzean daude.
METODOLOGIA EKINTZAK •Ipuina kontatu.
BALIABIDEAK
•Kartak
•Ezagutzen ez diren hitzak azaldu.
•Puzzleak
•Hiztegia berrikusi.
•clic programa
•Hiztegia idatzi.
•Ipuinak
•Gezien bidez
•Hiztegiak
•Koloreak margotu.
•aho-korapiloa
KOLOREAK : urdina, berdea, gorria, grisa, beltza, marroia, zuria, laranja,
OHARRAK EBALUATZEKO IRIZPIDEAK: Tutorearekin koordinazioa ezinbestekoa da. Eguneroko behaketaren bidez nire gelan eta ikaslearen gelan. Hasieran ulermenari lehentasuna emango diogu eta gero poliki-poliki mintzamenari.
•domino koloretakoak
Dona-dona, katona sutondoan amona lepotik behera kutuna irten kanpora, neska (mutil) tuntuna!
Sa i
LIN
ETA… IPUIN HONEKIN GOZATU BADUZU TEILATU GUZTIEN GAINETIK, ETA HODEI GUZTIEN AZPITIK, EUSKARAZ BARRA-BARRA EGINGO DUZU